Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
DLA STUDENTÓW KIERUNKU LEKARSKO-DENTYSTYCZNEGO
WYDZIAŁU LEKARSKO-STOMATOLOGICZNEGO
POMORSKIEJ AKADEMII MEDYCZNEJ W SZCZECINIE
IV ROK
Pomorska Akademia Medyczna w Szczecinie
2008/2009
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
2
CHIRURGIA I ONKOLOGIA ........................................................................................................... 4
CHIRURGIA STOMATOLOGICZNA ............................................................................................... 6
CHOROBY PRZYZĘBIA ................................................................................................................ 10
CHOROBY WEWNĘTRZNE - HEMATOLOGIA ............................................................................. 14
CHOROBY WEWNĘTRZNE - REUMATOLOGIA ........................................................................... 17
CHOROBY WEWNĘTRZNE - NEFROLOGIA ................................................................................ 21
CHOROBY WEWNĘTRZNE - KARDIOLOGIA ............................................................................... 23
CHOROBY WEWNĘTRZNE - HIPERTENSJOLOGIA ...................................................................... 26
CHOROBY WEWNĘTRZNE - ENDOKRYNOLOGIA ....................................................................... 28
CHOROBY ZAKAŹNE .................................................................................................................. 30
DERMATOLOGIA I WENEROLOGIA ........................................................................................... 36
FARMAKOLOGIA KLINICZNA ..................................................................................................... 41
NEUROLOGIA ............................................................................................................................ 47
OKULISTYKA .............................................................................................................................. 49
ORTODONCJA ........................................................................................................................... 52
PEDIATRIA ................................................................................................................................. 55
PROTETYKA STOMATOLOGICZNA ............................................................................................. 59
PSYCHOLOGIA KLINICZNA ......................................................................................................... 64
STOMATOLOGIA WIEKU ROZWOJOWEGO ............................................................................... 66
STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Z ENDODONCJĄ ................................................................ 70
PRAKTYKA WAKACYJNA ............................................................................................................ 76
SPIS TREŚCI
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
3
PROGRAMY
NAUCZANIA
I
REGULAMINY
ZAJĘD
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
4
Klinika Chirurgii Ogólnej i Onkolgicznej
Al. Powstaoców Wlkp. 72, 70-11 Szczecin
KIEROWNIK: prof. dr hab. n. med. Józef Kładny
LICZBA GODZIN: wykłady - 8 godz., dwiczenia - 30 godz.
ECTS: 2
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr n. med. Tariq Al Amawi
Dwiczenia: Klinika Chirurgii Ogólnej i Onkolgicznej, Al. Powstaoców Wlkp. 72
Wykłady: Stara sala wykładowa, Al. Powstaoców Wlkp. 72
CEL NAUCZANIA:
1. Opanowanie podstawowych zagadnieo z zakresu chirurgii ogólnej i onkologii.
2. Student powinien znad postępowanie w najczęściej występujących schorzeniach
chirurgicznych.
3. Student powinien umied opracowad i zeszyt ranę i unieruchomid złamaną kooczynę.
TEMATY WYKŁADÓW
1. Ostre schorzenia jamy brzusznej.
2. Wybrane zagadnienia z chirurgii jelita grubego.
3. Wybrane zagadnienia z chirurgii wątroby.
4. Wybrane zagadnienia z chirurgii trzustki i dróg żółciowych.
5. Wybrane zagadnienia z chirurgii żołądka, dwunastnicy i jelita cienkiego.
6. Rak piersi: diagnostyka i leczenie.
7. Urazy klatki piersiowej, jamy brzusznej i obrażenia mnogie.
8. Wybrane zagadnienia z chirurgii tętnic.
CHIRURGIA I ONKOLOGIA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
5
TEMATY DWICZEO:
1. Urazy
a. Urazy czaszkowo-mózgowe.
b. Obrażenia wielonarządowe i mnogie
c. Obrażenia urazowe klatki piersiowej
d. Obrażenia narządów jamy brzusznej
e. Urazy kooczyn górnych, dolnych i miednicy
2. Oparzenie, odmrożenie
3. Rany. Techniki małych zabiegów
4. Przepukliny brzuszne
5. Ostre schorzenie jamy brzusznej
6. Chirurgia przełyku i żołądka
7. Chirurgia wątroby, dróg żółciowych i trzustki
8. Chirurgia jelita grubego i odbytu
9. Choroby tętnic obwodowych
10. Żylaki kooczyn dolnych. Zakrzepica żylna
11. Choroby sutka
12. Chirurgia tarczycy
REGULAMIN ZAJĘD:
1. Zajęcia z przedmiotu "chirurgia ogólna" obejmują dwiczenia, seminaria i wykłady.
2. Studenci zobowiązani są do przygotowania się do zajęd z materiału podanego
wcześniej na tablicy ogłoszeo.
3. Obecnośd studenta na dwiczeniach i seminariach jest obowiązkowa.
4. Nieobecnośd należy usprawiedliwid według zasad podanych w Regulaminie Studiów
(w ciągu 7 dni).
5. Student, który opuścił zajęcia, ma obowiązek odrobid zaległości u asystenta
prowadzącego z inną grupą.
6. Wymagana jest, co najmniej jedna asysta do zabiegu operacyjnego.
7. Zajęcia należy zaliczyd u asystenta prowadzącego grupę w ostatnim dniu zajęd.
8. Warunkiem koniecznym do uzyskania zaliczenia i dopuszczenia do egzaminu jest
obecnośd na wszystkich dwiczeniach i uzyskanie pozytywnej oceny ze sprawdzianu
zaliczeniowego.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
6
9. Przedmiot „chirurgia ogólna” kooczy się egzaminem u kierownika Kliniki, który składa
się z dwóch części:
a. Egzamin praktyczny.
b. Egzamin ustny.
LITERATURA:
1. J. Fibak "Chirurgia" PZWL W-wa 2001.
Zakład Chirurgii Stomatologicznej
Al. Powstaoców Wlkp. 72, 70-11 Szczecin
tel: 091 46617 36, 66; fax: 091 466 14 36
e-mail: [email protected]
KIEROWNIK: dr hab. n. med. Leszek Myśliwiec
LICZBA GODZIN: wykłady - 15 godz., seminaria - 30 godz., dwiczenia - 90 godz.
ECTS: 7
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr n. med. Piotr Tysiewicz
Dwiczenia: Zakład Chirurgii Stomatologicznej, Al. Powstaoców Wlkp. 72
Seminaria: Zakład Chirurgii Stomatologicznej, Al. Powstaoców Wlkp. 72
Wykłady: Stara Sala Wykładowa , Al. Powstaoców Wlkp. 72
CEL NAUCZANIA:
Celem nauczania jest przygotowanie studenta do wykonywania prostych zabiegów
w obrębie wyrostka zębodołowego oraz przyswojenie wybranych wiadomości z zakresu
diagnostyki różnicowej schorzeo tkanek okołoszczękowych.
TEMATY WYKŁADÓW:
1. Środki znieczulające. Toksyczne działanie środków znieczulających.
CHIRURGIA STOMATOLOGICZNA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
7
2. Przyczyny utraty przytomności.
3. Operacyjne usuwanie zębów.
4. Gojenie zębodołu i ubytku pooperacyjnego kości.
5. Resekcja, hemisekcja, radektomia.
6. Antybiotykoterapia w schorzeniach zapalnych jamy ustnej.
7. Zębopochodne schorzenia zatok szczękowych.
8. Przetoki ustno zatokowe – diagnostyka i leczenie.
9. Torbiele w obrębie głowy i szyi i ich leczenie.
10. Przestrzenie anatomiczne twarzy i szyi w aspekcie schorzeo zapalnych.
11. Schorzenia zapalne tkanek miękkich. Ropnie i ropowice.
12. Schorzenia węzłów chłonnych, diagnostyka różnicowa.
13. Urazy tkanek miękkich i zębów.
TEMATY SEMIANARIÓW:
Semestr zimowy
1. Anatomia topograficzna i czynnościowa twarzowej części czaszki.
2. Instrumentarium stomatologiczne.
3. Aseptyka - antyseptyka – sterylizacja.
4. Technika znieczuleo, powikłania.
5. Technika ekstrakcji zębów.
Semestr letni
1. Toksyczne działanie środków znieczulających.
2. Powikłania po ekstrakcji zęba.
3. Resekcja, hemisekcja, radektomia.
4. Przyczyny nagłej utraty przytomności.
5. Torbiele kości szczęki i tkanek miękkich.
6. Zębopochodne schorzenia zatok szczękowych.
TEMATY DWICZEO:
VII semestr
1. Anatomia głowy.
2. Aseptyka – antyseptyka – sterylizacja.
3. Instrumentarium stomatologiczne.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
8
4. Znieczulenia – technika.
5. Technika ekstrakcji zębów.
VIII semestr
Dwiczenia w semestrze VIII są dwiczeniami klinicznymi, polegającymi na badaniu pacjenta,
wykonywaniu opatrunków, prostych zabiegów oraz asystowaniu lekarzowi.
REGULAMIN ZAJĘD:
Studenci odbywający zajęcia w Zakładzie Chirurgii Stomatologicznej obowiązani są do
posiadania: czystych fartuchów lekarskich, zmiennego obuwia, uporządkowanych
fryzur, czystych rąk, krótko obciętych paznokci oraz schludnego i estetycznego
wyglądu.
Zaliczanie dwiczeo odbywa się na bieżąco na podstawie obecności i czynnego udziału
w zajęciach.
Seminaria w terminach wcześniej podanych wymagają przygotowania się studenta.
Udział w seminariach jest obowiązkowy.
Odrobienie może nastąpid tylko w przypadkach losowych.
Uchylanie się od wykonywania zajęd programowych, rażące braki w przygotowaniu
teoretycznym lub niewłaściwe zachowanie się może byd podstawą do niezaliczenia
dwiczeo.
Pojedyncze nieobecności usprawiedliwione chorobą lub wypadkami losowymi można
odrabiad za zgodą kierownika zakładu w terminie uzgodnionym z asystentem.
Więcej niż 3 (trzy) nieusprawiedliwione nieobecności wymagają zezwolenia Dziekana
na dalsze odbywanie zajęd.
Zaliczenie koocowe uzyskuje się na podstawie:
Wykonania norm zabiegów, zaliczonych dwiczeo i seminariów.
Egzamin składa się z dwóch części:
o praktycznej
o teoretycznej (egzamin ustny lub testowy)
W koocowej ocenie egzaminu brane są pod uwagę uzyskane wyniki uzyskane z zaliczeo
seminariów po IV i V.
Niezaliczenie seminariów teoretycznych na IV roku do kooca semestru zimowego,
uniemożliwia przystąpienie do dwiczeo klinicznych.
3-krotne niezaliczenie seminarium skutkuje niezaliczeniem całego semestru.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
9
FORMY KONTROLI WYNIKÓW NAUCZANIA:
Zaliczenia seminariów odbywa się w wyznaczonych terminach w formie pisemnej lub ustnej.
Zaliczenie dwiczeo odbywa się na podstawie obecności i aktywności studenta.
Do zaliczenia przedmiotu wymagane jest zaliczenie wszystkich seminariów, dwiczeo oraz
wykonanie ustalonych norm zabiegów.
UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:
Student po VIII semestrze nabywa umiejętnośd wykonywania prostych zabiegów
chirurgicznych w jamie ustnej oraz leczenia wybranych schorzeo okołozębowych.
LITERATURA:
1. Chirurgia Stomatologiczna i Szczękowo-Twarzowa - aut.: L. Peterson., Larry Peterson,
Edward Ellis, James Hupp, Myron Tucker., wyd.: Czelej, Lublin 2001, wyd.1.
2. Anatomia głowy dla stomatologów – aut. Wiesław Łasioski., wyd. PZWL Warszawa
1978.
3. Chirurgia Stomatologiczna - aut : H.H Horch., tłum. Leszek Kryst., wyd. Urban&Partner,
Wrocław 1977.
4. Chirurgia Szczękowo-Twarzowa - aut. S.B. Bartkowski Oficyna Wydawnicza AGES,
Kraków 1996. wyd.3.
5. Stany nagłe w stomatologii. Wyd. Czelej - aut: Jaroszyoscy.
6. Stany nagłe w gabinecie stomatologicznym Wyd. Urban & Partner - aut.: S. Malamed.
7. Współczesna farmakoterapia w schorzeniach chirurgicznych jamy ustnej i tkanek
okolicznych - T. Kaczmarzyk, A. Goszcz, L. Grodzioska, J. Stypulkowska, i wsp. Wyd. UJ,
2006 r.
STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE:
W Zakładzie Chirurgii Stomatologicznej SKN działa pod opieką dr n. med. Michała
Lesiakowskiego
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
10
Zakład Periodontologii
Al. Powstaoców Wlkp.72, 70-111 Szczecin
KIEROWNIK: prof. dr hab. n. med. Jadwiga Banach
LICZBA GODZIN: wykłady – 15 godz., dwiczenia – 60 godz.
ESTS: 5
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr n. med. Marlena Trąbska-Świstelnicka
Dwiczenia: Zakład Periodontologii, Al. Powstaoców Wlkp.72
Wykłady: Stara Sala Pomorzany, Al. Powstaoców Wlkp.72
CEL NAUCZANIA:
Powtórzenie zagadnieo dotyczących anatomii i fizjologii przyzębia, patomechanizmu zapaleo
przyzębia, profilaktyki i fazy higienizacyjnej leczenia przyzębia, podstawowych zabiegów
profilaktycznych i leczniczych na przyzębiu. Przyswojenie wiedzy z zakresu diagnostyki
i leczenia chorób przyzębia, kompleksowego postępowania w chorobach przyzębia,
farmakoterapii i fizykoterapii chorób przyzębia, rehabilitacji narządu żucia, prowadzenia
dokumentacji i archiwizowania danych
TEMATY WYKŁADÓW:
1. Etiopatogeneza i klasyfikacja zapaleo dziąseł
2. Etiopatogeneza i klasyfikacja zapaleo przyzębia
3. Zasady leczenia zapaleo dziąseł. Farmakologiczne metody zwalczania płytki bakteryjnej
4. Urządzenia do skalingu ultradźwiękowego
5. Pasty do zębów
6. Epidemiologia zapaleo przyzębia
7. Klasyfikacja, symptomatologia i diagnostyka różnicowa zapaleo dziąseł
8. Klasyfikacja, symptomatologia i diagnostyka różnicowa zapaleo przyzębia
CHOROBY PRZYZĘBIA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
11
9. Rola płytki bakteryjnej w zapaleniach przyzębia
10. Wpływ zaburzeo czynnościowych na patologię przyzębia
11. Zasady wybiórczego szlifowania zębów
12. Leczenie zachowawczo-chirurgiczne chorób przyzębia
13. Antybiotykoterapia w leczeniu zapaleo przyzębia
14. Faza podtrzymująca w leczeniu zapaleo przyzębia
TEMATY DWICZEO:
1. Badanie przyzębia
2. Prowadzenie dokumentacji-karta choroby
3. Rola płytki bakteryjnej w zapaleniach dziąseł i przyzębia
4. Etiopatogeneza zapaleo dziąseł
5. Klasyfikacja zapaleo dziąseł
6. Symptomatologia zapaleo dziąseł
7. Diagnostyka różnicowa zapaleo dziąseł
8. Zasady profilaktyki chorób przyzębia
9. Metody leczenia zapaleo dziąseł i plan profilaktyczno-leczniczy
10. Klasyfikacja zapaleo przyzębia
11. Patomechanizm zapaleo przyzębia
12. Symptomatologia zapaleo przyzębia
13. Rentgenodiagnostyka i monitorowanie chorób przyzębia
14. Diagnostyka różnicowa zapaleo przyzębia
15. Leczenie zachowawcze zapaleo przyzębia
16. Leczenie chirurgiczne zapaleo przyzębia
17. Diagnostyka zaburzeo zwarciowo-zgryzowych narządu żucia
18. Wtórny uraz zgryzowy. Leczenie zmian wywołanych urazem zgryzowym
19. Para funkcje i ich leczenie
20. Mioartropatie i ich leczenie
21. Kompleksowe leczenie chorób przyzębia i plan profilaktyczno-leczniczy chorobach
przyzębia
22. Rola fazy podtrzymującej w leczeniu chorób przyzębia
23. Antybiotykoterapia
24. Choroby ogólnoustrojowe i ich manifestacja w tkankach przyzębia
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
12
25. Fizykoterapia
26. Unieruchamianie zębów-wskazania i metody
27. Rekonstrukcje protetyczne u pacjentów z chorobami przyzębia
28. Periodontolizy wieku młodzieoczego
REGULAMIN ZAJĘD:
1. Studenci są zobowiązani do obecności i czynnego udziału w zajęciach teoretycznych
i praktycznych.
2. Nieobecnośd na zajęciach może byd usprawiedliwiona wyłącznie zaświadczeniem
lekarskim poświadczonym przez Przychodnię dla Studentów lub w przypadkach
losowych innym urzędowym zaświadczeniem.
3. Trzy nieobecności nieusprawiedliwione są podstawą do nie zaliczenia semestru.
4. Każda nieobecnośd musi byd odrobiona. Odrabianie dwiczeo polega na udziale
w zajęciach z inną grupą po uzgodnieniu z asystentem prowadzącym dwiczenia, pod
warunkiem, że jest wolne stanowisko pracy.
5. Sprawdzanie wiadomości odbywa się na bieżąco podczas dwiczeo i zajęd
teoretycznych. Każde dwiczenie musi byd zaliczone w zakresie teorii zgodnie
z programem dwiczeo.
6. Student, który nie zaliczy teoretycznie trzech dwiczeo nie może uczestniczyd w dalszych
zajęciach. Ponowne uczestnictwo w dwiczeniach może nastąpid po zaliczeniu
zaległości.
7. Warunkiem zaliczenia danego roku studiów jest odbycie cyklu dwiczeo, zaliczenie ich
teoretyczne i praktyczne oraz uzyskanie zaliczenia koocowego. Podstawą zaliczenia
praktycznego jest wykonanie zabiegów określonych programem dwiczeo.
8. Egzamin dyplomowy składa się z części praktycznej i teoretycznej w formie testu.
W przypadku otrzymania oceny niedostatecznej z egzaminu testowego
z Periodontologii lub Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej obowiązuje zdanie egzaminu
poprawkowego w formie ustnej.
9. Egzamin testowy z Priodontologii i Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej studenci V roku
zdają w sesji letniej roku akademickiego.
10. Do zdania egzaminu testowego z Priodontologii z 50 pytao wymagana jest prawidłowa
odpowiedź na 30 pytao (ocena dostateczna).
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
13
11. Do zdania egzaminu testowego z Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej z 30 pytao
wymagana jest prawidłowa odpowiedź na 17 pytao (ocena dostateczna).
12. Częśd praktyczna egzaminu dyplomowego z Periodontologii odbywa się po zakooczeniu
dwiczeo na V roku i zdawana jest u adiunkta lub starszego wykładowcy, który nie
prowadził dwiczeo z danym studentem. Egzamin ten polega na zdiagnozowaniu,
wypełnieniu Periodontologicznej Karty Choroby i wykonaniu zabiegu wskazanego przez
osobę egzaminującą.
13. Częśd praktyczna egzaminu dyplomowego z Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej polega
na zdiagnozowaniu pacjenta i przedstawieniu planu leczenia. W przypadku braku
pacjenta rozpoznanie jednostek chorobowych polega na ustnym opisie widocznych
zmian chorobowych na jednym z dwu przeźroczy.
14. Student ma prawo znad uzasadnienie oceny uzyskanej podczas egzaminu
praktycznego.
15. Zwolnieniu z egzaminu praktycznego dyplomowego z Priodontologii i Chorób Błony
Śluzowej Jamy Ustnej na wniosek asystenta prowadzącego zajęcia na roku V, podlegają
studenci, którzy osiągnęli oceny bardzo dobre z zaliczenia teoretycznego
i praktycznego z Priodontologii na roku III i IV a z Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej
na roku V.
16. Studenta przeniesionego z innej uczelni do PAM obowiązuje ponowne zdanie
egzaminu dyplomowego z Priodontologii i Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej pomimo
wcześniej zdanego egzaminu w poprzedniej uczelni.
FORMY KONTROLI WYNIKÓW NAUCZANIA:
1. Ustne sprawdziany wiedzy.
2. Pisemne sprawdziany wiedzy.
3. Prezentacje studenckie na zadane tematy.
UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:
1. Badanie jamy ustnej.
2. Ocena podstawowych wskaźników higieny i stanu zapalnego przyzębia.
3. Znajomośd instrumentarium do profesjonalnych zabiegów higienizacyjnych.
4. Umiejętnośd doboru odpowiednich metod i akcesoriów do utrzymywania higieny jamy
ustnej.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
14
5. Umiejętnośd przeprowadzenia instruktażu higieny jamy ustnej.
6. Umiejętnośd profesjonalnego usuwania złogów nazębnych i polerowania korzeni
zębów metodami ręcznymi i ultradźwiękowymi.
7. Umiejętnośd diagnostyki chorób przyzębia i ustalenia planu profilaktyczno-leczniczego.
8. Umiejętnośd diagnostyki podstawowych zaburzeo czynnościowych narządu żucia.
9. Umiejętnośd wykonania kiretażu zamkniętego.
10. Umiejętnośd opróżnienia ropnia trzyzębnego.
11. Umiejętnośd unieruchomienia zębów.
12. Umiejętnośd analizy warunków zgryzowych.
13. Umiejętnośd wykonania sialometrii.
14. Umiejętnośd korekty nawisów wypełnieo, znoszenia nadwrażliwości zębiny
i profilaktyki próchnicy obnażonych korzeni zębów.
15. Umiejętnośd asysty przy zabiegach chirurgicznych na przyzębiu.
LITERATURA:
1. Choroby błony śluzowej jamy ustnej i przyzębia- Z. Jaoczuk, J. Banach.
2. Profilaktyka profesjonalna-Z. Jaoczuk.
3. Kompendium farmakoterapii dla stomatologów-Z. Jaoczuk, L. Samochowiec, J.
Wójcicki.
4. Periodontologia- pod red. S. Potoczka.
5. Periodontologia – H.P. Müller.
6. Periodontologia kliniczna cz.I – pod red. M. Wierzbickiej.
7. Patologia przyzębia- D.M. Wiliams
Klinika Hematologii
Ul. Unii Lubelskiej 1, 71-252 Szczecin
KIEROWNIK: prof. dr hab. n. med. Barbara Zdziarska
LICZBA GODZIN: wykład – 1 godz., seminaria - 5 godz., dwiczenia – 20 godz.
CHOROBY WEWNĘTRZNE - HEMATOLOGIA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
15
ECTS: 7
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr n. med. Mirosław Franków
Dwiczenia: Klinika Hematologii PAM, 70-781 Unii Lubelskiej 1
Seminaria: Klinika Hematologii PAM, 70-781 Unii Lubelskiej 1
Wykłady: sala im. Mikołaja Kopernika, Al. Powstaoców Wlkp. 72
CEL NAUCZANIA:
Celem zajęd z chorób wewnętrznych realizowanych w Klinice Hematologii jest przygotowanie
przyszłych lekarzy stomatologów do podstaw diagnostyki, różnicowania i leczenia przede
wszystkim chorych z niedokrwistościami zarówno pierwotnymi jak i wtórnymi oraz skazami
krwotocznymi ze szczególnym uwzględnieniem przygotowania chorego do zabiegów
stomatologicznych. Zaznajomienie z podstawami diagnostyki i leczenia chorób rozrostowych
krwi. Współpraca lekarzy z ośrodkami hematologicznymi.
TEMATY WYKŁADÓW:
„Chorzy na nowotworowe choroby krwi w leczeniu stomatologicznym” – prof.. dr hab. n.
med. B. Zdziarska
TEMATY SEMINARIÓW:
1. „Podstawy diagnostyki i leczenia skaz krwotocznych. Przygotowanie chorego ze skazą
krwotoczną do zabiegów stomatologicznych” - prof. dr hab. n. med. B. Zdziarska.
2. „Wybrane problemy związane z leczeniem mieloproliferacyjnych i
limfoproliferacyjnych. Podstawy chemioterapii i jej powikłania” - prof. dr hab. n. med.
B. Zdziarska.
3. „Zapalenie śluzówek u pacjentów z chorobami rozrostowymi krwi poddanych
chemioterapii” - dr n. med. Zbigniew Hamerlak.
4. „Niedokrwistości niedoborowe” – dr n. med. Mirosław Franków.
5. „Niedokrwistości hemolityczne i chorób przewlekłych” – dr n. med. Mirosław Franków.
TEMATY DWICZEO:
Tematyka dwiczeo jest integralnie związana z tematami seminariów
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
16
REGULAMIN ZAJĘD:
1. Seminaria z hematologii odbywają się w sali seminaryjnej Kliniki Hematologii SPSK 1- IV
piętro
2. Studenci zobowiązani są do każdorazowego przygotowania się do tematu seminarium
wg planu seminariów wywieszonego na tablicy ogłoszeo. Student zobowiązany jest do
zgłoszenia się w pierwszym dniu zajęd z powtórzonymi wiadomościami z zakresu
fizjologii hematopoezy , krzepnięcia krwi i badao układu hemostazy. Wiadomości te
będą sprawdzane testem przed rozpoczęciem dwiczeo.
3. Dwiczenia odbywają się na terenie Kliniki Hematologii i w Poradni Hematologicznej na
terenie SPSK 1.
4. Na dwiczeniach obowiązuje posiadanie zmiennego obuwia, czystego fartucha,
stetoskopu, notatnika i przyborów do pisania.
5. Obecnośd na dwiczeniach i seminariach jest obowiązkowa.
6. Usprawiedliwieniem nieobecności może byd tylko zwolnienie lekarskie lub wystawione
przez Dziekana.
7. Odrobienie nieobecności usprawiedliwionych może nastąpid w wyznaczonym terminie,
w miarę możliwości na podstawie udziału w zajęciach z inną grupą lub w wyjątkowych
przypadkach w formie uczestniczenia w dyżurze w Klinice Hematologii. Odrobienie
nieobecności nieusprawiedliwionych odbywa się jak wyżej, jednak w podwójnym
wymiarze godzin.
8. Podstawą zaliczenia zajęd jest obecnośd i aktywny udział w seminariach i dwiczeniach.
9. W sprawach dotyczących dydaktyki należy kontaktowad się z asystentem
dydaktycznym. W sprawach spornych rozstrzyga Kierownik Kliniki.
FORMY KONTROLI WYNIKÓW NAUCZANIA:
Student zobowiązany jest do zgłoszenia się w pierwszym dniu zajęd z powtórzonymi
wiadomościami z zakresu fizjologii hematopoezy, krzepnięcia krwi i fibrinolizy oraz norm
laboratoryjnych morfologii krwi i badao układu hemostazy.
Wiadomości te będą sprawdzone testem przed rozpoczęciem dwiczeo na pierwszym
seminarium prowadzonym przez Kierownika Kliniki
W czasie dwiczeo sprawdzane są wiadomości z zakresu danego dwiczenia w formie ustnej lub
pisemnej.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
17
UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:
1. Umiejętnośd interpretacji wyników badao laboratoryjnych (morfologia i parametry
hemostazy).
2. Doskonalenie umiejętności badania podmiotowego i przedmiotowego ze szczególnym
uwzględnieniem chorób rozrostowych szpiku kostnego.
3. Zasady postępowania stomatologicznego z chorymi z zaburzeniami hemostazy.
4. Możliwe powikłania stomatologiczne po chemioterapii i zasady postępowania.
LITERATURA:
1. „Hematologia kliniczna” – Ignacy Urasioski i wsp. 1996 (skrypt).
2. Ponadto zaleca się wybrane i podane niżej fragmenty rozdziału Choroby krwiotwórcze
z podręcznika „Choroby Wewnętrzne” red Prof. A. Szczeklika 2006.
Fizjologia – strony 1391-1399.
Objawy podmiotowe i przedmiotowe - strony 1401-1403.
Badania laboratoryjne i morfologiczne – strony 1405-1439.
Klinika Reumatologii i Chorób Wewnętrznych
ul. Unii Lubelskiej 1, 71 – 252 Szczecin
KIEROWNIK: dr hab. med. prof. nadzw. PAM Marek Brzosko
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr n. med. Iwona Brzosko
LICZBA GODZIN: Łącznie 26 godzin, w tym: seminaria 8 godzin i dwiczenia 15 godzin, wykłady
3 godz.
CEL NAUCZANIA:
Choroby reumatyczne stanowią grupę chorób, w których zarówno wczesna diagnostyka, jak
i leczenie mogą stwarzad istotne trudności. Podobieostwo objawów występujących
w schorzeniach reumatycznych i innych jednostkach chorobowych jest przyczyną wielu
pomyłek diagnostycznych. Podkreślenia wymaga fakt zajęcia ważnych dla życia narządów
CHOROBY WEWNĘTRZNE - REUMATOLOGIA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
18
wewnętrznych w przebiegu układowych chorób tkanki łącznej często bez typowej
manifestacji ze strony układu ruchu. Ogromny postęp wiedzy w zakresie immunopatologii
klinicznej w ciągu ostatnich kilku lat spowodował przełom w zakresie rozumienia patogenezy
wielu zespołów klinicznych i w leczeniu chorób reumatycznych
Celem zajęd jest przedstawienie obrazu klinicznego, diagnostyki, różnicowania oraz leczenia
najczęściej spotykanych chorób reumatycznych.
Dwiczenia kliniczne mają służyd doskonaleniu umiejętności zbierania wywiadu i badania
przedmiotowego chorych ze szczególnym uwzględnieniem badania układu ruchu. Studenci
nabywają umiejętności interpretacji wyników badao diagnostycznych (badao obrazowych -
zdjęd rentgenowskich stawów, MRI, TK, badao serologicznych oraz płynu stawowego).
TEMATY WYKŁADÓW:
1. Seronegatywne spondyloartropatie.
2. Martwicze zapalenia naczyo ze szczególnym uwzględnieniem ziarniniaka Wegenera
i choroby Bechceta.
3. Toczeo rumieniowaty układowy.
TEMATY SEMINARIÓW:
1. Reumatoidalne zapalenie stawów – obraz kliniczny, pozastawowa manifestacja
reumatoidalnego zapalenia stawów, postępowanie diagnostyczne, rozpoznanie
różnicowe, leczenie.
2. Układowe choroby tkanki łącznej - kryteria rozpoznania, postępowanie diagnostyczne,
badania specjalistyczne konieczne w rozpoznawaniu i ocenie zmian narządowych.
Diagnostyka serologiczna powikłao naczyniowych u chorych na układowe choroby
tkanki łącznej. Znaczenie przeciwciał antykardiolipinowych, przeciw cytoplazmie
granulocytów i przeciwciał przeciwendotelialnych. Leczenie.
3. Toczeo układowy. Zespół antyfosfolipidowy.
4. Martwicze zapalenia naczyo. Zapalenie wielomięśniowe i skórno-mięśniowe. Kryteria
rozpoznania, znaczenie diagnostyczne przeciwciał ANCA. Współczesna metody leczenia
i powikłania terapii.
5. Zespół Sjögrena pierwotny i wtórny.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
19
6. Seronegatywne zapalenia stawów z zajęciem kręgosłupa – definicja, kliniczne podtypy
seronegatywnych spondyloartropatii, zmiany narządowe, postępowanie
diagnostyczne, leczenie przewlekłych spondyloartropatii.
7. Osteoporoza – definicja, czynniki ryzyka. Osteoporoza w chorobach reumatycznych.
8. Densytometria dwufotonowa (DXA) i jej zastosowanie w diagnostyce osteoporozy.
Markery obrotu kostnego. Strategia leczenia osteoporozy.
9. Reaktywne zapalenia stawów - definicja, etiopatogeneza, symptomatologia kliniczna,
postępowanie diagnostyczne, leczenie. Objawy ze strony układu ruchu w przebiegu
zakażenia HIV.
10. Krystalopatie - definicja, kryteria diagnostyczne, choroby i zaburzenia towarzyszące
krystalopatiom, badania specjalistyczne konieczne do ustalenia rozpoznania, leczenie
i zasady jego monitorowania.
11. Choroba zwyrodnieniowa stawów – patogeneza, kliniczne podtypy, postępowanie
diagnostyczne i terapeutyczne. Reumatyzm tkanek miękkich.
12. Gorączka reumatyczna.
Studentów obowiązuje przygotowanie do tematów omawianych w czasie seminariów.
TEMATY DWICZEO:
Dwiczenia kliniczne nawiązują do tematyki seminariów.
Asystenci przedstawiają chorych na układowe choroby tkanki łącznej ze szczególnym
uwzględnieniem zmian dotyczących jamy ustnej.
Każda z grup odbywa również dwiczenia w Przyklinicznej Poradni Reumatologicznej.
REGULAMIN ZAJĘD:
1. Podstawą zaliczenia dwiczeo jest :
obecnośd na wszystkich seminariach i dwiczeniach,
wykazanie się znajomością wiedzy przekazanej na seminariach i dwiczeniach
2. Tematy seminariów i dwiczeo będą umieszczone w każdej z klinik i na stronie
internetowej Kliniki Reumatologii PAM.
3. Terminy wykładów i ich tytuły będą wywieszone w Klinice Reumatologii oraz na stronie
internetowej Kliniki Reumatologii PAM
4. Zaliczenia dwiczeo dokonuje nauczyciel akademicki prowadzący zajęcia.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
20
5. Zaliczenie dwiczeo odbywa się w ostatnim dniu zajęd (I termin). Nie zgłoszenie się
w tym terminie (bez usprawiedliwienia) jest jednoznaczne z oceną niedostateczną.
6. Student ma prawo do trzech terminów zaliczenia, po uprzednim ustaleniu daty
z asystentem prowadzącym dwiczenia.
7. Zaliczenie w II i III terminie powinno odbyd się do kooca semestru letniego, po
uprzednim ustaleniu daty z asystentem prowadzącym dwiczenia.
8. Kierownik jednostki prowadzącej zajęcia może ustalid dodatkowe sprawdziany
(kolokwia) w odniesieniu do studentów, którzy nie uzyskali pozytywnych ocen
z ważnych przyczyn.
9. Usprawiedliwienie nieobecności studenta na dwiczeniach honorowane będzie, jeżeli
zostanie potwierdzone przez lekarza Przychodni Studenckiej. W wyjątkowych
przypadkach honorowane jest zwolnienie z zajęd z przyczyn losowych. Nieobecności te
muszą byd jednak odrobione.
10. Odrabianie opuszczonych dwiczeo jest możliwe z inną grupą dwiczeniową w ciągu roku
lub w wyznaczonych dniach w czerwcu (po wcześniejszym uzgodnieniu z adiunktem
dydaktycznym).
11. Opuszczenie więcej niż trzech dwiczeo uniemożliwia ich odrobienie i przystąpienie do
zaliczenia. Student zobowiązany jest wówczas do odrobienia dwiczeo z inną grupą
w pełnym wymiarze dni.
12. W przypadku repetowania roku z powodu innego przedmiotu niż choroby wewnętrzne,
obowiązuje obecnośd na dwiczeniach i zaliczenie tak jak studentów danego roku.
13. Indeksy do wpisu zaliczeniowego przyjmowane będą do 25 września włącznie.
FORMY KONTROLI WYNIKÓW NAUCZANIA:
Na zakooczenie dwiczeo odbywa się egzamin testowy z chorób wewnętrznych.
UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:
Studenci nabywają umiejętnośd badania chorych na choroby reumatologiczne. Szczególnie
zwracamy uwagę na objawy ze strony jamy ustnej występujące w tych chorobach.
LITERATURA:
1. Marek Brzosko ”Reumatologia kliniczna”, Wydawnictwo Pomorskiej Akademii
Medycznej, Szczecin 2007.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
21
2. I. Zimmermann-Górska “Choroby reumatyczne”, Podręcznik dla lekarzy i studentów.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000.
Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych
Al. Powstaoców Wlkp. 72, 70-111 Szczecin
tel. 0-91 466 11 97, fax. 0-91 466 11 96
KIEROWNIK: prof. dr hab. n. med. Kazimierz Ciechanowski
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr med. Grażyna Dutkiewicz
LICZBA GODZIN:
Łącznie semestr VII 61 godzin, w tym:
1 godzina wykładów
15 godzin seminariów
45 godzin dwiczeo
semestr VIII 75 godzin, w tym:
15 godzin seminariów
45 godzin dwiczeo
ECTS: 7
CEL NAUCZANIA:
Podstawowym celem nauczenia chorób wewnętrznych jest wprowadzenie do badania
lekarskiego podmiotowego i przedmiotowego. Nauczanie prowadzone jest w semestrze VII
i VIII, obejmuje teoretyczne i praktyczne przygotowanie do zbierania wywiadu lekarskiego
i do badania przedmiotowego, ma na celu zapoznanie studentów z zasadami postępowania
lekarskiego, ustalenie rozpoznania, różnicowania, rokowania i leczenia. Szczególny nacisk
kładzie się na interdyscyplinarny charakter badania lekarskiego, uwzględniając metody
pogłębiania myślenia lekarskiego, szerzenie zasad etyki i deontologii lekarskiej, szerzenie
zasad działao prewencyjnych.
CHOROBY WEWNĘTRZNE - NEFROLOGIA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
22
PROGRAMY SEMINARIÓW I DWICZEO Z CHORÓB WEWNĘTRZNYCH:
1. Problemy stomatologiczne u pacjentów leczonych nerkozastępczo.
2. Ostra niewydolnośd nerek.
3. Przewlekła choroba nerek.
4. Aspekty stomatologiczne leków stosowanych w chorobach wewnętrznych.
5. Kamica nerkowa.
REGULAMIN ZAJĘD:
1. W Klinice Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych PAM prowadzone są
zajęcia z zakresu chorób wewnętrznych i nefrologii. Kierownikiem Kliniki jest
Prof. dr hab. n. med. Kazimierz Ciechanowski, a funkcję adiunkta ds. dydaktyki pełni
dr n. med. Grażyna Dutkiewicz (gabinet Nr 004).
2. Zajęcia dydaktyczne prowadzone są zgodnie z programem zajęd zatwierdzonym przez
Kierownika Kliniki oraz Dziekanat PAM. Program zajęd dostępny jest do wglądu na
tablicach informacyjnych znajdujących się na terenie Kliniki.
3. Dwiczenia kliniczne prowadzone są w grupach 5 – 6 studentów.
4. Warunkiem dopuszczenia studenta do zajęd jest punktualne przybycie na zajęcie,
posiadanie fartucha lekarskiego, słuchawek lekarskich, a w okresie jesienno-zimowym
obuwia zmiennego oraz posiadanie identyfikatora.
5. Podstawą uzyskania pozytywnej oceny z zajęd i zaliczenia przedmiotu jest:
- uczestnictwo we wszystkich zajęciach zgodnie z programem,
- uzyskanie pozytywnych ocen ze sprawdzianów wiedzy,
- zaliczenie testu koocowego z zakresu całego programu nauczania:
W czasie zajęd w Klinice obowiązuje zachowanie podstawowych zasad etyczno
moralnych i właściwego stosunku do chorego i personelu Kliniki.
6. W sprawach dotyczących zaliczeo student ma prawo do odwołania się w ciągu trzech
dni do Kierownika Kliniki, który może zasądzid komisyjne sprawdzenie wiadomości.
7. Nieobecnośd studenta na zajęciach może zostad usprawiedliwiona po okazaniu
zwolnienia lekarskiego. Odrobienie zaległości musi nastąpid w terminie 14 dni od
powrotu do zajęd w formie udziału studenta na zajęciach z inną grupą studencką lub
uczestnictwem na dyżurze w tut. Klinice. W wyjątkowych wypadkach losowych
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
23
i zdarzeo rodzinnych student jest również zobowiązany do odrobienia zaległości
w formie uzgodnionej z prowadzącym zajęcia w wymiarze nieobecnych godzin.
FORMY PROWADZENIA ZAJĘD:
Zajęcia z zakresu chorób wewnętrznych są prowadzone w VII i VIII semestrze w wymiarze
45 godzin dwiczeo , 1 godzin wykładu i 15 godzin seminariów w semestrze VII oraz 45 godzin
dwiczeo i 30 godzin seminariów w semestrze VIII, które prowadzone są w Klinice Nefrologii,
Transplantologii i Chorób Wewnętrznych.
Dwiczenia prowadzone są w grupach 5 – 6 osobach przypadających na jednego asystenta.
W czasie dwiczeo sprawdzane są wiadomości z zakresu danego tematu, zarówno z zakresu
wiadomości teoretycznych jak również praktycznych. W każdym semestrze obowiązują
tematy zajęd zgodnie z programem ogłoszonym w formie pisemnej jak również na stronie
internetowej Kliniki.
Materiał z zakresu chorób wewnętrznych jest sprawdzany w formie ustnej. Warunkiem
zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny oraz obecności na wszystkich
zajęciach.
LITERATURA:
1. Zarys chorób wewnętrznych dla stomatologów – Teresa Adamek-Guzik.
2. Choroby wewnętrzne – Andrzej Szczeklik .
Klinika Kardiologii
Al. Powstaoców Wlkp. 72, 70-111 Szczecin
tel. 091/ 466 13 77, fax. 091/ 466 13 79
KIEROWNIK: prof. dr hab. med. Zdzisława Kornacewicz-Jach
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: prof. dr hab. med. Edyta Płooska-Gościniak
LICZBA GODZIN:
2 godziny wykładów
CHOROBY WEWNĘTRZNE - KARDIOLOGIA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
24
5 godzin seminariów
9 godzin dwiczeo
CEL NAUCZANIA:
1. Uzyskanie wiedzy teoretycznej w zakresie kardiologii ujętej w programie zajęd.
2. Osiągnięcie umiejętności praktycznych w zakresie badania podmiotowego
i przedmiotowego, zwłaszcza układu krążenia.
3. Udział w prowadzeniu chorych szpitalnych (badanie podmiotowe i przedmiotowe,
diagnostyka i leczenie) zgodnie z obowiązującymi standardami postępowania
w kardiologii w oparciu o zasady medycyny opartej na faktach.
4. Umiejętnośd stawiania diagnozy, różnicowania i leczenia najczęstszych chorób układu
krążenia u pacjentów stabilnych i w stanie zagrożenia życia, w tym umiejętnośd
zabezpieczenia podstawowych funkcji życiowych.
5. Zapoznanie się z podstawowymi badaniami laboratoryjnymi, nieinwazyjnymi oraz
inwazyjnymi stosowanymi w diagnostyce i leczeniu chorób układu krążenia.
6. Zapoznanie się z rezultatami przykładowych kardiologicznych badao naukowych.
7. Kształtowanie właściwych relacji lekarz-pacjent i lekarz, a inni pracownicy służby
zdrowia oraz prowadzenie dokumentacji medycznej.
PROGRAM ZAJĘD – ZASADNICZE TREŚCI PRZEDMIOTU:
1. Profilaktyka choroby wieocowej.
2. Choroba wieocowa stabilna.
3. Ostry zespół wieocowy.
4. Nadciśnienie tętnicze.
5. Wybrane wady serca nabyte i wady wrodzone.
6. Infekcyjne zapalenie wsierdzia i profilaktyka zapalenia wsierdzia.
7. Niewydolnośd serca.
8. Podstawowa diagnostyka laboratoryjna, nieinwazyjna i inwazyjna w kardiologii.
9. Stany zagrożenia życia w kardiologii.
Każda jednostka chorobowa jest omawiana z uwzględnieniem definicji, etiopatogenezy,
obrazu klinicznego, interpretacji badao dodatkowych potrzebnych do rozpoznania i leczenia,
diagnostyki, różnicowania, postępowania terapeutycznego i zapobiegawczego.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
25
KRYTERIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU:
1. Obecnośd i czynny udział we wszystkich dwiczeniach i seminariach.
2. Odrobienie i zaliczenie odpowiedniego zakresu materiału u prowadzącego asystenta
z powodu nieobecności usprawiedliwionych.
3. Zaliczenie wiedzy objętej programem zajęd w formie ustnej.
4. Egzamin koocowy z chorób wewnętrznych w tym kardiologii – w formie testowej.
FORMY NAUCZANIA:
Wykłady są prowadzone w liczbie 2 godzin w semestrze VII i obejmują materiał
z zakresu choroby wieocowej, niewydolności serca oraz wybranych wad serca.
Seminaria są prowadzone w liczbie 5 godzin w semestrze VII oraz VIII i obejmują
materiał z zakresu choroby wieocowej, nadciśnienia tętniczego, infekcyjnego zapalenia
wsierdzia z profilaktyką, stany zagrożenia życia w kardiologii. Seminaria obejmują
wiadomości dotyczące głównych jednostek chorobowych wszystkich działów
kardiologii z omówieniem etiopatogenezy, symptomatologii, rozpoznania,
różnicowania, leczenia i zapobiegania chorobom układu krążenia oraz interpretacji
badao medycznych.
Dwiczenia są prowadzone w liczbie 9 godzin w semestrze VII oraz VIII i obejmują
praktyczne zajęcia zawierające:
1. Omówienie tematyki seminarium w aspekcie praktyki klinicznej.
2. Badanie podmiotowe i przedmiotowe chorego w oddziale kardiologicznym.
Omówienie wyników badao laboratoryjnych, elektrokardiogramu oraz badao
obrazowych i dodatkowych u badanego chorego. Postawienie rozpoznania wraz
z różnicowaniem i propozycją leczenia.
3. Uczestnictwo w badaniach prowadzonych w oddziale kardiologicznym tj.: badanie EKG,
24 godzinne badanie EKG, próba wysiłkowa, badanie echokardiograficzne, wybrane
badania inwazyjne Interpretacja najważniejszych wyników.
4. Zapoznanie się z aktualnymi standardami stosowanymi w zapobieganiu, diagnostyce
i leczeniu chorób układu krążenia w praktyce klinicznej.
5. Umiejętnośd prowadzenia dokumentacji medycznej.
LITERATURA:
1. Andrzej Szczeklik [red]: Choroby wewnętrzne.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
26
2. Opcjonalnie: Braunwald: Choroby serca.
UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:
1. Znajomośd głównych jednostek chorobowych w kardiologii z uwzględnieniem
etiopatogenezy, obrazu klinicznego, interpretacji badao dodatkowych potrzebnych do
rozpoznania i leczenia, diagnostyki, różnicowania, postępowania terapeutycznego
i zapobiegawczego.
2. Umiejętnośd zbierania wywiadu i przeprowadzenia badania fizykalnego u chorego
z chorobą układu krążenia. Interpretacja podstawowych wyników badao
laboratoryjnych, elektrokardiogramu oraz innych badao dodatkowych potrzebnych do
przeprowadzenia diagnozy i leczenia u danego chorego. Postawienie właściwego
rozpoznania wraz z różnicowaniem i przeprowadzenie leczenia.
3. Znajomośd wskazao do wykonywania 24 godzinnego badania EKG, próby wysiłkowej,
badanie echokardiograficznego i badao inwazyjnych.
4. Rozumienie znaczenia profilaktyki w kardiologii.
5. Umiejętnośd prowadzenia dokumentacji pacjenta z chorobą układu krążenia.
6. Znajomośd najważniejszych aktualnych standardów stosowanych
w zapobieganiu, diagnostyce i leczeniu podstawowych chorób układu krążenia
w praktyce klinicznej.
Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych
ul. Unii Lubelskiej 1, 71-252 Szczecin
KIEROWNIK: Prof. dr hab. n. med. Krystyna Widecka
LICZBA GODZIN: 30 godz. seminaria i 45 godz. dwiczeo
Seminaria i dwiczenia: Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych PAM
CHOROBY WEWNĘTRZNE - HIPERTENSJOLOGIA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
27
CEL NAUCZANIA:
Zapoznanie studentów z definicją, sposobem pomiaru, objawami podmiotowymi
(umiejętnośd zbierania wywiadu lekarskiego) i przedmiotowymi (podstawowe metody
badania układu krążenia) w nadciśnieniu tętniczym. Podstawowe wiadomości o nadciśnieniu
tętniczym pierwotnym, jego powikłaniach i sposobie leczenia. Podstawowe wiadomości na
temat nadciśnienia wtórnego z symptomatologią chorób, których jest objawem.
Postępowanie w przełomie nadciśnieniowy.
TEMATY SEMINARIÓW:
1. Nadciśnienie tętnicze pierwotne
2. Nadciśnienie tętnicze wtórne
TEMATY CWICZEO:
1. Pomiar ciśnienia tętniczego – zasady. Badanie podmiotowe chorych z nadciśnieniem
tętniczym. Próba ustalenia przyczyny i analiza leczenia
2. Badanie podmiotowe i przedmiotowe chorego z nadciśnieniem tętniczym. Powikłania.
Pojęcie nadciśnienia stabilnego i chwiejnego
REGULAMIN ZAJĘD:
Obowiązują fartuchy lekarskie i stetoskopy. Studenci podpisują listę obecności (przyjścia
i wyjścia). W czasie trwania zajęd przerwa 15 min. po seminarium. Nieobecnośd na
dwiczeniach wymaga usprawiedliwienia. Odrabianie nieobecności pod koniec semestru, po
wcześniejszym wpisaniu się na listę obrabiających (tablica informacyjna)
UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:
Umiejętnośd poprawnego pomiaru ciśnienia tętniczego, interpretacji 24 godzinnego zapisu
ciśnienia tętniczego i ocena wydolności krążenia (bradykardia, tachykardia, dusznośd
spoczynkowa, wysiłkowa). Doraźne obniżenie ciśnienia tętniczego.
LITERATURA:
1. Choroby wewnętrzne” red. Szczeklik, wyd. Medycyna Praktyczna
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
28
Klinika Endokrynologii, Chorób Metabolicznych i Chorób Wewnętrznych
71 – 252 Szczecin ul. Unii Lubelskiej 1
tel./fax (091) 425 35 40, (091) 425 35 41, fax (091) 425 35 42
e-mail: [email protected]
KIEROWNIK: prof. dr hab. n. med. Anhelli Syrenicz
LICZBA GODZIN:
WYKŁADY: 1 godz.
SEMINARIA: 24 godz.
DWICZENIA: 216 godz.
ECTS: 7
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr n. med. Elżbieta Andrysiak-Mamos
DWICZENIA: Klinika Endokrynologii, Chorób Metabolicznych i Chorób Wewnętrznych SPSK
nr 1 ul. Unii Lubelskiej 1 w Szczecinie
SEMINARIA: sala wykładowa (nr 29A, IV piętro) Kliniki Endokrynologii, Chorób
Metabolicznych i Chorób Wewnętrznych SPSK nr 1 ul. Unii Lubelskiej 1 w Szczecinie
WYKŁADY: Stara Sala Wykładowa, SPSK nr 2, al. Powstaoców Wlkp. 72 w Szczecinie
CEL NAUCZANIA:
Nabycie podstawowych informacji z zakresu diagnostyki i leczenia najważniejszych chorób
endokrynologicznych.
TEMATY WYKŁADÓW:
1. Nadczynnośd tarczycy – prof. dr hab. n. med. Anhelli Syrenicz
TEMATY SEMINARIÓW:
1. Cukrzyca – obraz kliniczny, zasady leczenia.
CHOROBY WEWNĘTRZNE - ENDOKRYNOLOGIA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
29
2. Choroby tarczycy – nadczynnośd i niedoczynnośd tarczycy.
3. Choroba Addisona z przełomem nadnerczowym. Choroby przytarczyc.
4. Choroby endokrynologiczne przebiegające ze zmianami w obrębie głowy szczególnie
jamy ustnej (zespół Cushinga, Akromegalia).
TEMATY DWICZEO:
Powtórzenie wiadomości z zakresu badania podmiotowego i przedmiotowego na podstawie
przypadków endokrynologicznych.
REGULAMIN ZAJĘD:
1. Zajęcia w Klinice Endokrynologii, Chorób Metabolicznych i Chorób Wewnętrznych PAM
składają się z seminariów i dwiczeo, których ilośd określa harmonogram studiów dla
danego roku.
2. Program zajęd jest umieszczony na tablicy ogłoszeo w Klinice i na stronie internetowej
Kliniki.
3. Obowiązuje przygotowanie teoretyczne do każdego dwiczenia. Przygotowanie do
dwiczeo sprawdza asystent prowadzący w pierwszej godzinie dwiczeo (zaliczenie).
4. Obecnośd studenta na dwiczeniach i seminariach jest obowiązkowa.
Dopuszcza się 2 nieobecności nieusprawiedliwione w roku akademickim. Pozostałe
nieobecności na dwiczeniach muszą byd usprawiedliwione (co jest podstawą do
odrabiania dwiczeo). W przypadku choroby – usprawiedliwienia z Poradni Studenckiej.
Wszystkie nieobecności muszą byd odrobione (z wyjątkiem zwolnieo Rektora lub
Dziekana).
5. Termin odrabiania dwiczeo ustala adiunkt dydaktyczny (w okresie 3 ostatnich tygodni
w semestrze zimowym i letnim).
6. Kierownik Kliniki może w sytuacjach szczególnych ustalid dodatkowy termin zaliczenia.
7. Wszystkie uwagi na temat prowadzenia dwiczeo i seminariów oraz ewentualne skargi
należy zgłaszad do adiunkta dydaktycznego.
FORMY KONTROLI I WYNIKÓW NAUCZANIA:
Zaliczenie ustne + obecnośd na zajęciach
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
30
UMIJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:
Umiejętnośd badania podmiotowego i przedmiotowego. Podstawowe wiadomości
z endokrynologii.
LITERATURA:
1. "Choroby wewnętrzne" prof. dr. hab. n. med. Andrzej Szczeklik
2. "Endokrynologia w codziennej praktyce lekarskiej" prof. dr. hab. n. med. Anhelli
Syrenicz
Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii
71-455 Szczecin, ul. Arkooska 4,
tel. 0 91 431 62 42, faks 0 91 431 65 96
KIEROWNIK: prof. dr hab. med. Anna Boroo-Kaczmarska
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr med. Magdalena Leszczyszyn-Pynka
FORMA PROWADZENIA ZAJĘD:
Seminaria i dwiczenia
LICZBA GODZIN:
30 godzin – w tym 10 godzin seminariów i 20 godzin dwiczeo
ECTS: 1
FORMY KONTROLI WYNIKÓW NAUCZANIA:
Po odbyciu wszystkich zajęd oraz zdaniu kolokwium zaliczeniowego w formie testu, student
otrzymuje zaliczenie w postaci wpisu do indeksu – w ostatnim dniu zajęd lub w czasie
trwania sesji egzaminacyjnych: zimowej, letniej lub poprawkowej.
Test zaliczeniowy jest testem jednokrotnego wyboru i składa się z 30 pytao. Ocenę
pozytywną otrzymuje student, jeżeli odpowie prawidłowo na niemniej niż 21 pytao.
CHOROBY ZAKAŹNE
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
31
W przypadku nieuzyskania wymaganej liczby punktów zaliczenie poprawkowe odbywa się
ustnie u Kierownika Kliniki, prof. dr hab. med. Anny Boroo-Kaczmarskiej lub u adiunktów
Kliniki.
CEL KSZTAŁCENIA:
1. Nauczanie przeddyplomowe w zakresie kliniki zakażeo oraz w zakresie zapobiegania
chorobom zakaźnym
2. Nauczanie umiejętności praktycznych dotyczących rozpoznawania i różnicowania
objawów i zespołów klinicznych towarzyszących zakażeniom
3. Utrwalenie wiadomości z zakresu diagnostyki zakażeo (z uwzględnieniem zarówno
klasycznych metod mikrobiologicznych, jak i nowoczesnych metod biologii
molekularnej);
4. Kontynuacja edukacji w zakresie zapobiegania zakażeniom zakładowym oraz
zakażeniom zawodowym pracowników medycznych
5. Kształcenie w zakresie racjonalnego lecenia zakażeo: przyczynowego (chemioterapia
zakażeo) i objawowego.
TEMATY SEMINARIÓW:
1. Podstawy epidemiologii chorób zakaźnych: definicja choroby zakaźnej, drogi szerzenia
się zakażeo, zasady prowadzenia wywiadu epidemiologicznego; pojęcie łaocucha
epidemiologicznego; pojęcie pandemii. Epidemiologia najważniejszych chorób
zakaźnych na świecie, w Europie i Polsce – wybrane przykłady. Przewlekłe choroby
zakaźne; zakażenia latentne.
2. Zasady racjonalnej antybiotykoterapii: zasady chemioterapii zakażeo; wskazania do
antybiotykoterapii; wskazania do pobierania badao mikrobiologicznych; zasady doboru,
kojarzenia i czasu antybiotykoterapii; powikłania antybiotykoterapii; profilaktyczne
stosowanie antybiotyków.
3. Zapobieganie chorobom zakaźnym. Ustawa o chorobach zakaźnych: szczepienia
ochronne; profilaktyka bierna zakażeo. Akty prawne regulujące postępowanie
w przypadku choroby zakaźnej/zakażenia – Polska, Europa. Zgłaszanie zachorowao,
zasady zapobiegania zakażeniom w placówkach służby zdrowia.
4. Zakażenie HIV i choroba AIDS: sytuacja epidemiologiczna w Polsce i krajach
sąsiadujących; diagnostyka, patogeneza i naturalny przebieg infekcji. Choroby
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
32
„wskaźnikowe” AIDS. Leczenie antyretrowirusowe. Profilaktyka zakażenia wertykalnego.
Postępowanie po ekspozycji na zakażenia przenoszone drogą krwi
5. Wirusowe zapalenia wątroby: epidemiologia zakażeo wirusami hepatotropowymi;
klinika i diagnostyka ostrego i przewlekłego zapalenia wątroby; odległe skutki zakażeo
wirami hepatropowymi; leczenie przeciwwirusowe zakażeo HBV i HCV. Bioterroryzm:
postępowanie w przypadku zagrożenia bioterrorystycznego; najczęstsze czynniki
etiologiczne; profilaktyka i leczenie zakażeo – skutków ataku bioterrorystycznego.
6. Zmiany w jamie ustnej w przebiegu chorób zakaźnych: zakażenia dróg oddechowych;
zakażenia okołozębowe, zapalenia śluzówek j.ustnej; zakażenia grzybicze i wirusami
z rodziny Herpesviridae.
TEMATY DWICZEO:
1. Zasady bezpiecznej pracy z chorym. Zakażenia szpitalne (zapobieganie zakażeniom
jatrogennym; zakładowym). Postępowanie poekspozycyjne. Kwalifikacja do szczepieo
ochronnych (Poradnia profilaktyki Wścieklizny; szczepienia p/wirusowemu zapaleniu
wątroby B; szczepienia fakultatywne – wskazania, korzyści na przykładzie szczepienia
p/Streptococcus pneumoniae, grypie, meningokokom).
2. Wywiad epidemiologiczny – zasady prowadzenia wywiadu w kierunku chorób
zakaźnych; wskazania do badao diagnostycznych w kierunku zakażeo przenoszonych
drogą krwi.
3. Klinika zakażeo wirusami hepatotropowymi – ostre i przewlekłe zapalenia wątroby
B i C; chory z niewydolnością wątroby, marskością wątroby oraz do transplantacji
wątroby – problemy stomatologiczne.
4. Objawy kliniczne zakażenia HIV oraz AIDS – zmiany w obrębie j. ustnej – diagnostyka
i leczenie (drożdżyce, zapalenia aftowe j. ustnej, mięsak Kaposiego – przedstawienie
przypadków klinicznych).
5. Zmiany w jamie ustnej w przebiegu chorób zakaźnych: zakażenia górnych dróg
oddechowych; zapalenia j. ustnej; zakażenia okołozębowe jako punkt wyjścia
posocznicy oraz infekcyjnego zapalenia wsierdzia.
6. Racjonalna antybiotykoterapia; powikłania po antybiotykoterapii; pobieranie materiału
na badania mikrobiologiczne. Przykłady profilaktycznego stosowania antybiotyków
(przed zabiegami inwazyjnymi); chory z obniżoną odpornością.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
33
UMIEJĘTNOŚCI PRAKTYCZNE:
Umiejętnośd zebrania i interpretacji wywiadu epidemiologicznego
1. Badanie przedmiotowe chorego – ze szczególnym uwzględnieniem oceny objawów
wskazujących na chorobę zakaźną, objawów ogólnych związanych z zakażeniem:
zmiany na śluzówkach
ocena limfadenopatii
umiejętnośd oceny wykładników SIRS (zespołu uogólnionej odpowiedzi zapalnej)
umiejętnośd oceny chorego pod kątem zagrożenia rozwojem posocznicy
2. Umiejętnośd właściwego kierowania próbek materiału biologicznego od chorych
zakaźnie
3. Umiejętnośd interpretacji wyników badao serologicznych, mikrobiologicznych oraz
wyników oporności drobnoustrojów na antybiotyki i chemioterapeutyki
4. Praktyczne stosowanie zasad bezpiecznej pracy z chorym; umiejętnośd poprowadzenia
pierwszych etapów postępowania po ekspozycji na zakażenia przenoszone drogą krwi
REGULAMIN ZAJĘD:
Regulamin wewnętrzny Kliniki Chorób Zakaźnych opiera się o Regulamin Studiów Pomorskiej
Akademii Medycznej i stanowi jego uzupełnienie.
1. Zajęcia dydaktyczne z zakresu chorób zakaźnych i pasożytniczych dla studentów V roku
Wydziału Lekarskiego i IV roku Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego odbywają się
w Klinice Chorób Zakaźnych PAM, na terenie Samodzielnego Publicznego
Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Szczecinie, ul. Arkooska 4.
2. W czasie zajęd dydaktycznych, wyznaczonych harmonogramem studentowi nie wolno
odbywad innych zajęd, a więc w tym czasie nie może odrabiad zaległych dwiczeo
i innych Klinikach i Zakładach, zaliczad seminariów lub przystępowad do egzaminów.
3. Zajęcia dla studentów V roku Wydziału Lekarskiego odbywają się w dniach
wyznaczonych harmonogramem zajęd w systemie blokowym, opracowanym przez
Dziekanat Wydziału Lekarskiego. Zmiany w harmonogramie zajęd mogą byd
dokonywane tylko przez Dziekanat lub za wiedzą i zgodą Dziekanatu.
4. Skład osobowy grupy studenckiej w bloku ustala Dziekanat. Student może zmienid
przydział do grupy tylko za zgodą Dziekanatu wydana na piśmie w formie
zaświadczenia.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
34
5. Na naukę przedmiotu „Choroby zakaźne i pasożytnicze” dla studentów V Wydziału
Lekarskiego przeznacza się 90 godzin w ciągu roku, w tym 24 godziny zajęd
seminaryjnych i 66 godzin zajęd dwiczeniowych.
6. Zajęcia rozpoczynają się w wyznaczonych dniach o godzinie 8.00. i trwają do 12.30.
Zajęcia trwają 15 dni (blok).
7. Studenci zobowiązani są do punktualnego zgłaszania się na zajęcia i uczestniczenia we
wszystkich zajęciach, zawsze z własnym stetoskopem.
Nieobecnośd nieusprawiedliwiona uniemożliwia zaliczenie dwiczeo i przystąpienie do
egzaminu. Dopuszcza się nieobecnośd usprawiedliwioną (zwolnienie lekarskie lub urlop
udzielony przez Dziekana), trwającą nie dłużej niż 3 dni. Usprawiedliwiona nieobecnośd
na zajęciach, trwająca dłużej niż 3 dni, powoduje przeniesienie studenta do innej grupy
zajęd, za wiedzą i zgodą Dziekana. Nie przewiduje się możliwości indywidualnego
odrobienia zajęd przy nieobecności trwającej dłużej niż 3 dni.
Odrabianie dwiczeo (nieobecnośd usprawiedliwiona) odbywad się może wyłącznie po
porozumieniu studenta z adiunktem do spraw dydaktyki.
Zaliczenie seminarium może dokonad się bądź poprzez uczestnictwo w zajęciach
kolejnej grupy, bądź poprzez zaliczenie u prowadzącego temat.
Poświadczenie zaliczenia bloku (wpis do indeksu) ma miejsce w ostatnim dniu bloku
oraz w czasie sesji egzaminacyjnych: zimowej, letniej i poprawkowej.
W trakcie zajęd studentów obowiązuje przestrzeganie tajemnicy zawodowej
i poszanowanie praw chorego. W trakcie zajęd praktycznych obowiązuje przestrzeganie
zasad bezpieczeostwa i higieny pracy, ze szczególnym uwzględnieniem zasad
zapobiegania zakażeniom szpitalnym oraz zakażeniom zawodowym. Do zajęd
praktycznych mogą byd dopuszczeni studenci, którzy otrzymali pełny cykl szczepieo
przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby B.
8. Po zakooczeniu bloku studenci, którzy uczestniczyli we wszystkich zajęciach,
przedstawili samodzielnie opracowana historie choroby przypadku klinicznego
i uzyskali zaliczenie zajęd u prowadzącego asystenta, przystępują do egzaminu
dyplomowego.
Terminy egzaminów dla poszczególnych grup wyznacza Dziekanat.
Egzamin z chorób zakaźnych i pasożytniczych składany jest u Kierownika Kliniki,
prof. dr hab. med. Anny Boroo-Kaczmarskiej oraz u adiunktów upoważnionych przez
Dziekana, na wniosek Kierownika Kliniki.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
35
9. Zajęcia dydaktyczne z zakresu chorób zakaźnych i pasożytniczych dla studentów IV
roku Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego odbywają się w dniach wyznaczonych
harmonogramem zajęd ogłoszonym przez Dziekanat (w wymiarze: 10 godzin –
seminaria oraz 20 godzin - dwiczenia). Po odbyciu wszystkich zajęd oraz zdaniu
kolokwium zaliczeniowego w formie testu, student otrzymuje zaliczenie w postaci
wpisu do indeksu – w ostatnim dniu zajęd lub w czasie trwania sesji egzaminacyjnych:
zimowej, letniej lub poprawkowej.
Test zaliczeniowy jest testem jednokrotnego wyboru i składa się z 30 pytao. Ocenę
pozytywną otrzymuje student, jeżeli odpowie prawidłowo na niemniej niż 21 pytao.
W przypadku nieuzyskania wymaganej liczby punktów zaliczenie poprawkowe odbywa
się ustnie u Kierownika Kliniki, prof. dr hab. med. Anny Boroo-Kaczmarskiej lub
u adiunktów Kliniki.
10. Sprawy studenckie, związane z dydaktyką, załatwiane są codziennie (z wyłączeniem
dni wolnych od pracy i świąt) od godziny 13.00. do 15.00. (dr n. med. Magdalena
Leszczyszyn-Pynka – tel. 0 91 813 9455 lub 0 91 431 62 42).
LITERATURA:
1. „Choroby zakaźne w zarysie” pod redakcją A. Boroo-Kaczmarskiej, Wydawnictwo PAM
2004.
2. „Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka” – pod redakcją
W. Magdzika, D. Naruszewicz-Lesiuk, A. Zielioskiego, -medica Press 2004.
3. „Antybiotyki w profilaktyce i leczeniu zakażeo” pod redakcją W. Hryniewicz
i J. Mészárosa.
4. „Choroby zakaźne i pasożytnicze” – pod redakcją J.Cianciary i J.Juszczyka,
wydawnictwo CZELEJ, Lublin 2007.
5. „Wybrane zagadnienia chorób zakaźnych” w: Choroby wewnętrzne pod redakcją
Andrzeja Szczeklika, tom II, rozdział XI. Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE:
Opiekun Koła: dr hab. Marta Wawrzynowicz-Syczewska
Tematyka zajęd: zakażenia hepatotropowe.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
36
Katedra i Klinika Chorób Skórnych i Wenerycznych
Al. Powstaoców Wlkp72, 70-111 Szczecin
KIEROWNIK: prof. dr hab. n. med. Romuald Maleszka
LICZBA GODZIN: seminaria - 5 godzin, dwiczenia – 25 godzin
ECTS: 2
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ:
dr hab. n. med. prof. nadzw. PAM Stanisława Bielecka-Grzela
Seminaria i dwiczenia: Katedra i Klinika Chorób Skórnych i Wenerycznych,
Al. Powstaoców Wlkp. 72
CEL NAUCZANIA:
Celem nauczania dermatologii i wenerologii jest zapoznanie studentów z epidemiologią,
etiopatogenezą oraz obrazem klinicznym wybranych chorób skóry, błon śluzowych i chorób
wenerycznych, a także z badaniami diagnostycznymi, zasadami profilaktyki i leczenia.
Szczególną uwagę zwraca się na prezentację zakażeo bakteryjnych, wirusowych, grzybiczych
skóry oraz błon śluzowych, chorób alergicznych, stanów przednowotworowych
i nowotworów. Podczas dwiczeo studenci zapoznają się z zasadami prowadzenia badania
podmiotowego i przedmiotowego obejmującego skórę, przydatki skóry, błony śluzowe oraz
obwodowe węzły chłonne, a także z zagadnieniami semiotyki chorób skóry, błon śluzowych
i chorób wenerycznych, różnicowania stanów chorobowych oraz podstawowymi zasadami
prowadzenia leczenia dermatologicznego i wenerologicznego.
ZAGADNIENIA:
1. Anatomia, fizjologia i immunologia skóry.
DERMATOLOGIA I WENEROLOGIA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
37
2. Semiotyka w powiązaniu z budową skóry. Podstawowe pojęcia dermatologiczne:
lichenizacja, erytrodermia itp.
3. Ropne i bakteryjne choroby skóry:
zakażenia paciorkowcowe, gronkowcowe i mieszane paciorkowcowo-
gronkowcowe
promienica
boreliozy
objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie
4. Grzybice skóry i błon śluzowych
zakażenia dermatofitami
zakażenia drożdżakowe
objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie
5. Zakażenia pasożytnicze skóry:
świerzb
wszawica
objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie.
6. Choroby wirusowe skóry i błon śluzowych:
opryszczka
półpasiec
zakażenia wirusem HPV – z uwzględnieniem podtypów potencjalnie
onkogennych
objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie.
7. Liszaj płaski: patomechanizm, objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie.
8. Rumienie:
rumieo wielopostaciowy (postad minor i major) – etiopatogeneza, objawy
kliniczne, diagnostyka, leczenie
rumieo guzowaty – etiopatogeneza, objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie.
9. Choroby alergiczne skóry:
mechanizmy alergii
pokrzywka – etiopatogeneza, objawy kliniczne i diagnostyka różnych odmian
pokrzywki, leczenie
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
38
wyprysk – etiopatogeneza, najczęstsze alergeny (w tym zawodowe), objawy
kliniczne, diagnostyka, leczenie
atopowe zapalenie skóry – etiopatogeneza, kryteria diagnostyczne, objawy
kliniczne, leczenie.
10. Polekowe zmiany skórne.
11. Łuszczyca – etiopatogeneza, klinika, leczenie.
12. Choroby pęcherzowe
pęcherzyca i jej odmiany z uwzględnieniem paraneoplastic pemphigus
pemfigoid, etiopatogeneza, objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie.
13. Choroby tkanki łącznej:
toczeo rumieniowaty i jego odmiany
twardzina układowa i skórna
zapalenie skórno-mięśniowe
etiopatogeneza, diagnostyka, objawy kliniczne, leczenie.
14. Stany przedrakowe i raki in situ:
rogowacenie słoneczne
róg skórny
rogowacenie białe
choroba Bowena i erytroplazja Queyrata.
15. Raki skóry:
nabłoniak podstawnokomórkowy
rak kolczystokomórkowy
objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie
16. Czerniak złośliwy – objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie.
17. Choroby łojotokowe:
trądzik zwykły
trądzik różowaty
etiopatogeneza, objawy kliniczne, leczenie.
18. Kiła nabyta:
objawy kiły I i II okresu (wczesnej i nawrotowej)
odczyny serologiczne klasyczne i krętkowe
kiła utajona
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
39
zasady kontroli po leczeniu.
19. Kiła wrodzona:
wczesna
późna
leczenie
zapobieganie kile wrodzonej.
20. Rzeżączka:
u mężczyzn
u kobiet
u dziewczynek
obraz kliniczny, źródła zakażenia, diagnostyka, leczenie
kontrola po leczeniu.
21. Zakażenie retrowirusem HIV
22. Zewnętrzne leczenie glikokortykosteroidami
wskazania
przeciwwskazania
23. Powikłania po przewlekłym miejscowym leczeniu preparatami steroidowymi.
24. Ogólne leczenie glikokortykosteroidami w dermatologii, wskazania, przeciwwskazania.
25. Zastosowanie antybiotyków w dermatologii.
TEMATY SEMINARIÓW:
1. Semiotyka chorób skóry i błon śluzowych w powiązaniu w powiązaniu z ich budową
2. Choroby pęcherzowe.
3. Choroby wirusowe skóry i błon śluzowych.
4. Choroby ropne i bakteryjne skóry.
5. Grzybice skóry i błon śluzowych.
6. Rumienie (wielopostaciowy i guzowaty).
7. Choroby tkanki łącznej (kolagenozy).
8. Choroby alergiczne.
9. Liszaj płaski i łuszczyca.
10. Stany przednowotworowe i raki skóry.
11. Czerniak złośliwy.
12. Kiła.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
40
13. Zakażenia retrowirusem HIV.
TEMATY DWICZEO:
Tematy dwiczeo związane są głównie z zagadnieniami przedstawionymi na seminariach.
Studenci przeprowadzają badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentów
hospitalizowanych, uwzględniające określenie wykwitów chorobowych, różnicowanie,
badania diagnostyczne oraz postępowanie terapeutyczne.
REGULAMIN ZAJĘD:
1. Zgodnie z regulaminem studiów, obecnośd studentów na seminariach i dwiczeniach
jest obowiązkowa.
2. Dopuszczalne jest usprawiedliwione opuszczenie tylko jednego dwiczenia bez
koniecznego odrabiania tej zaległości.
3. Studentowi, który opuścił z uzasadnionych powodów więcej niż jedno dwiczenie, lecz
nie więcej niż trzy dwiczenia, umożliwia się ich odrobienie, przy czym sposób
odrobienia w indywidualnych przypadkach ustala adiunkt ds. dydaktyki. Nieobecnośd
na dwiczeniu należy usprawiedliwid bezpośrednio po zgłoszeniu się na następne
dwiczenie; w przypadku nieobecności w następstwie choroby wymagane jest
zaświadczenie lekarskie.
Student, który opuścił więcej niż 3 dwiczenia nie może uzyskad zaliczenia przedmiotu.
W wyjątkowych okolicznościach usprawiedliwiających opuszczenie ponad trzech
dwiczeo, o ich odrabianiu decyduje Kierownik Kliniki i Dziekan.
4. Student zobowiązany jest do systematycznego przygotowania się do dwiczeo. Brak
zaliczenia dwóch dwiczeo uniemożliwia dopuszczenie do egzaminu.
5. Dwiczenia zaliczyd można dwukrotnie u asystenta prowadzącego zajęcia i po raz trzeci,
ostateczny u Kierownika Kliniki lub u upoważnionego adiunkta.
6. Nie przewiduje się możliwości odrabiania i zaliczania dwiczeo po zakooczeniu zajęd.
7. Dwiczenia, które nie odbyły się z powodu świąt względnie dni lub godzin rektorskich
nie muszą byd odrabiane, z tym, że nauczyciel akademicki wymaga od studentów
opanowania materiału, który w tym czasie obowiązywał.
8. Egzamin z dermatologii i wenerologii przewidziany jest po zakooczeniu zajęd –
w terminie ustalonym przez Dziekanat.
9. Egzaminy poprawkowe odbywają się zgodnie z ustaleniem przez Dziekanat.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
41
10. Student, który nie zgłosi się do egzaminu w określonym terminie i nie przedstawi
usprawiedliwienia najpóźniej w ciągu 7 dni po terminie egzaminu, otrzymuje ocenę
niedostateczną.
FORMY KONTROLI WYNIKÓW NAUCZANIA:
Sprawdzenie wiadomości z zakresu materiału objętego programem nauczania w formie
ustnej lub pisemnej. Egzamin sprawdzający wiedzę z zakresu dermatologii i wenerologii jest
przeprowadzany w formie ustnej.
UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:
1. Posiadanie podstawowej wiedzy dotyczącej etiopatogenezy i objawów klinicznych
wybranych chorób skóry, błon śluzowych i chorób wenerycznych
2. Umiejętnośd prawidłowego przeprowadzenia badania podmiotowego
i przedmiotowego w zakresie dermatologii i wenerologii
3. Znajomośd podstawowych badao diagnostycznych w chorobach skóry, błon śluzowych
i chorób wenerycznych
4. Znajomośd zasad leczenia wybranych chorób skóry, błon śluzowych i chorób
wenerycznych
LITERATURA:
1. S. Jabłooska, T. Chorzelski: Choroby skóry – podręcznik dla studentów.
2. T. F. Mroczkowski: Choroby przenoszone drogą płciową dla studentów i lekarzy.
3. F. Wąsik, E. Baran, J. Szepietowski: Zarys dermatologii klinicznej
Katedra Farmakologii
Al. Powstaoców Wlkp. 72, 70-111 Szczecin
tel. 091 4661589, fax. 0914661600
KIEROWNIK: prof. dr hab. n. med. Marek Droździk
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr n. med. Ewa Dąbrowska-Żamojcin
FARMAKOLOGIA KLINICZNA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
42
LICZBA GODZIN:
Seminaria 15 godz., dwiczenia 15
Farmakologia stanowi pomost pomiędzy naukami teoretycznymi i praktycznymi. Nauczanie
tego przedmiotu w okresie szkolenia przeddyplomowego winno opierad się na
wiadomościach zdobytych oraz aktualnie przekazywanych przez inne działy medycyny
teoretycznej i praktycznej.
CEL NAUCZANIA:
1. Omówienie podstaw farmakokinetyki, farmakogenetyki i terapii monitorowanej oraz
praktycznego posługiwania się wiedzą z tych dziedzin w nowoczesnej farmakoterapii
2. Zwrócenie uwagi na korzyści i niedoskonałości wynikające ze stosowania tzw.
„standardów farmakoterapii” w wybranych schorzeniach
3. Podkreślenie roli permanentnego aktualizowania wiedzy o lekach w oparciu o zasady
„dobrej praktyki klinicznej” i „medycyny opartej na faktach”
4. Wykazanie znaczenia indywidualizacji terapii u pacjentów w różnych fazach życia
i choroby w celu optymalizacji skuteczności i bezpieczeostwa farmakoterapii
5. Zwrócenie szczególnej uwagi na problemy politerapii, polipragmazji i farmakoekonomii
6. Wprowadzenie nowych metod nauczania farmakologii:
Celem pogłębienia wiadomości w zakresie najnowszych osiągnięd z farmakologii
i farmakoterapii stosuje się metody mobilizujące studentów do czynnego udziału w nauce
farmakologii, kładące nacisk na umiejętnośd posługiwania się różnymi źródłami informacji
(zwłaszcza elektronicznej), rozumienie pojęd i nazewnictwa zarówno polskiego, jak
i międzynarodowego. Metoda dobrowolnego i promowanego ocenami udziału studentów
w pogłębianiu wiedzy, polega na opracowywaniu przez nich wybranych zagadnieo
farmakologicznych lub problemów terapeutycznych, w oparciu o wskazane im materiały
literaturowe w języku angielskim lub niemieckim. Studenci mogą również brad udział
w pracach Studenckiego Koła Naukowego, a po ukooczeniu studiów kontynuowad dalszą
pracę naukową w ramach Studium Doktoranckiego.
FORMY PROWADZENIA ZAJĘD:
W Katedrze Farmakologii prowadzone są zajęcia w formie wykładów, dwiczeo oraz
seminariów, podczas których stosowane są metody audiowizualnych prezentacji oraz tzw.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
43
symulacje klinicznych sytuacji diagnostyczno-terapeutycznych wymagające samodzielnego
przez studentów rozwiązywania zadao terapeutycznych i dyskusje weryfikujące
proponowane leczenie.
MIEJSCE PROWADZENIA ZAJĘD:
Dwiczenia i seminaria prowadzone są w salach dydaktycznych Katedry Farmakologii PAM
przy Al. Powstaoców Wielkopolskich 72, 70-111 Szczecin, tel. 466 1589, a wykłady na salach
wykładowych, tj.: Sali Kopernikaoskiej oraz na Starej Sali Wykładowej zlokalizowanych na
terenie SPSK nr 2 (Pomorzany).
PROGRAM ZAJĘD:
1. Farmakologia kliniczna – zasady skutecznej i bezpiecznej terapii
2. Losy leku w organizmie
3. Interakcje farmakologiczne i farmaceutyczne
4. Zasady stosowania leków w czasie ciąży i laktacji
5. Wpływ leków na błonę śluzową jamy ustnej i narząd żucia
6. Farmakoterapia zakażeo w stomatologii
7. Znieczulenie ogólne i miejscowe w stomatologii
8. Zasady stosowania nienarkotycznych i narkotycznych leków przeciwbólowych
w stomatologii
9. Lęk i jego zwalczanie w praktyce stomatologicznej
10. Zasady postępowania hemostatycznego w miejscowych krwawieniach
z uwzględnieniem postępowania z pacjentami stosującymi leki przeciwkrzepliwe
11. Zasady stosowania glikokortykosteroidów w stomatologii
12. Zasady farmakoterapii w wybranych stanach nagłych i zagrożenia życia: omdleniu,
ostrej arytmii serca, nagłym wzroście ciśnienia tętniczego, ostrym bólu w klatce
piersiowej
13. Zasady farmakoterapii w wybranych stanach nagłych i zagrożenia życia: wstrząsie
anafilaktycznym, napadzie duszności, napadzie drgawek, hipo- i hiperglikemii
14. Podsumowanie zajęd z farmakologii klinicznej
15. Zaliczenie koocowe
Dwiczenia
1. Zasady wypisywania leków na recepcie, korzystanie z różnych źródeł informacji
o lekach i terapii - dwiczenia praktyczne
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
44
2. Terapia monitorowana stężeniem leku we krwi i ślinie, zasady pobierania płynów
ustrojowych do oznaczeo kinetyki określonych leków
3. Zasady łączenia i jednoczesnego podawania leków, wybór drogi, czasu i postaci leku -
dwiczenia praktyczne
4. Zasady stosowania leków u dzieci, dorosłych i w wybranych stanach chorobowych -
dwiczenia praktyczne.
5. Zasady postępowanie w wybranych polekowych odczynach błony śluzowej jamy ustnej
- dwiczenia praktyczne
6. Zasady stosowania leków odkażających, przeciwbakteryjnych, przeciwgrzybiczych,
przeciwwirusowych w stomatologii - dwiczenia praktyczne
7. Premedykacja farmakologiczna, postępowanie w ostrym zatruciu środkami
znieczulającymi, zasady doboru środka znieczulającego dla określonego pacjenta -
dwiczenia praktyczne
8. Zasady stosowania nienarkotycznych i narkotycznych leków przeciwbólowych
w stomatologii - dwiczenia praktyczne
9. Postępowanie z pacjentem pobudzonym psychicznie (stan histerii), przyjmującym
przewlekle leki psychotropowe lub wykazującym objawy uzależnienia od narkotyków -
dwiczenia praktyczne
10. Zasady stosowania miejscowego i ogólnego leków hamujących krwawienie – dwiczenia
praktyczne
11. Postępowanie z pacjentami leczonymi glikokortykosteroidami i stany wymagające
doraźnego podania glikokortykosteroidów - dwiczenia praktyczne
12. Postępowanie z pacjentami w stanach nagłych - dwiczenia praktyczne
13. Postępowanie z pacjentami w stanach nagłych - dwiczenia praktyczne
14. Podsumowanie zajęd z Farmakologii Klinicznej
15. Zaliczenie koocowe (testowe)
REGULAMIN ZAJĘD:
1. Obecnośd na zajęciach
2. Program dydaktyczny z farmakologii obejmuje dwiczenia, seminaria oraz wykłady.
3. Uczęszczanie na dwiczenia jest obowiązkowe. Nieobecnośd można odrobid oraz zaliczyd
u asystenta prowadzącego inną grupę dwiczeniową, a w przypadku braku takiej
możliwości należy zgłosid się do swojego asystenta.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
45
4. Przebieg dwiczeo
5. Wszystkie dwiczenia przewidziane programem zajęd w danym semestrze muszą byd
zaliczone. Do każdego dwiczenia należy przygotowad się odpowiednio wcześnie, na
podstawie programu podanego na tablicy ogłoszeo. Stopieo przygotowania będzie
sprawdzany na każdym dwiczeniu. Student nieprzygotowany do dwiczeo otrzymuje
ocenę niedostateczną. Ocenę taką należy poprawid. Student ma do dyspozycji dwa
terminy poprawkowe. W każdym semestrze będą sprawdzane wiadomości
z określonego działu farmakologii na podstawie odbytych dwiczeo i wykładów –
z wyjątkiem zaliczenia z receptury – w systemie testowym. Do tych zaliczeo będą
dopuszczeni tylko ci studenci, którzy nie mają ocen negatywnych i nie zaliczonych
nieobecności na zajęciach, najpóźniej na dzieo przed zaliczeniem testowym. Oceny
niedostateczne uzyskane w wyniku zaliczenia (testowego) można poprawid w dwóch
terminach: pierwszy termin przysługuje w ciągu dwóch tygodni od ogłoszenia wyników
zaliczenia, drugi na zakooczenie semestru.
6. Zaliczenie dwiczeo
7. Podstawą zaliczenia dwiczeo w semestrze jest uczęszczanie na zajęcia i uzyskanie oceny
pozytywnej z zagadnieo objętych tymi zajęciami. W przypadku nieobecności na więcej
niż 3 dwiczeniach/seminariach student musi uzyskad zgodę Kierownika Katedry
Farmakologii na odrobienie i/lub zaliczenie nieobecności.
8. Egzamin
9. Egzamin koocowy dla studentów IV roku Wydziału Lekarskiego i III roku Wydziału
Stomatologii jest dwuczęściowy: obejmuje recepturę i częśd teoretyczną (obejmuje
materiał przerobiony w czasie dwiczeo i seminariów oraz przedstawiony na
wykładach). Egzamin z receptury może byd przeprowadzony wcześniej niż w dniu
egzaminu teoretycznego. Dla osób uprawnionych do zdania egzaminu w terminie
zerowym datę egzaminu ustala się indywidualnie. Negatywna ocena z receptury
oznacza ocenę niedostateczną z przedmiotu w pierwszym terminie.
10. Pierwszy termin egzaminu jest przeprowadzany w formie testowej, w dniu
wyznaczonym przez Dziekanat. Studentowi przysługują również dwa terminy
poprawkowe, zgodnie z aktualnym regulaminem studiów obowiązującym w PAM.
11. Student może uzyskad zwolnienie z egzaminu jeżeli spełni następujące warunki:
wszystkie zaleczenia testowe oraz zaliczenie z receptury zostały uzyskane
w pierwszym terminie (wyznaczonym dla całego roku) z oceną przynajmniej 4,0
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
46
średnia ocen semestralnych wynosi przynajmniej 4,1
egzamin z receptury został zdany w pierwszym terminie z wynikiem
pozytywnym.
12. Student może przystąpid do egzaminu w tzw. terminie zerowym, jeżeli:
uzyskał średnią ocen semestralnych przynajmniej 4,0
egzamin z receptury został zdany w I terminie z wynikiem pozytywnym.
13. Zwolnienia z zajęd, jak również z egzaminu z farmakologii, dla studentów
powtarzających rok studiów nie przewiduje się.
14. Uwagi koocowe
Kierownik Katedry Farmakologii oraz pozostali samodzielni pracownicy nauki
przyjmą każdego studenta z uwagami i propozycjami dotyczącymi toku i przebiegu
zajęd
istotne uwagi można przekazywad również na piśmie za pośrednictwem specjalnej
skrzynki, przewidzianej do tego celu
asystent ustala w porozumieniu z grupą lub indywidualnie termin dobrowolnych
konsultacji, które służą pogłębianiu wiadomości z przedmiotu
indeksy do wpisów zaliczeo powinny byd składane i odbierane przez starostę danej
grupy
LITERATURA:
1. Farmakologia. Podstawy farmakoterapii, red. W. Kostowski, Z. Herman: (t.1+2.); PZWL
2. Farmakologia. Podstawy farmakoterapii, red. W. Kostowski; Wydawnictwo Medyczne,
Warszawa
3. Farmakologia i toksykologia, E. Mutschler wydanie polskie pod red. A. Danysza;
Urban&Partner
4. Kompendium farmakologii i toksykologii Mutschlera, wydanie polskie pod red.
W Buczko; Medpharm
5. P. Nowak, Z.S. Herman, R. Brus: Receptura dla lekarzy, studentów medycyny
i stomatologii; Wydawnictwo Kwiecioski, Katowice
6. M. Wielosz: Receptura dla studentów medycyny i stomatologii; Lubelskie towarzystwo
Naukowe, Lublin
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
47
Katedra i Klinika Neurologii
Ul. Unii Lubelskiej 1, 71-252 Szczecin
KIEROWNIK: prof. dr hab. n. med. Przemysław Nowacki
LICZBA GODZIN: 15 godz. dwiczeo, 8 godz. wykładów.
ECTS: 1
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr Anna Bajer-Czajkowska
Dwiczenia: Katedra i Klinika Neurologii
Ul. Unii Lubelskiej 1, 71-252 Szczecin
Wykłady: Sala Wykładowa , SPSK 1, Ul. Unii Lubelskiej 1, 71-252 Szczecin
CEL NAUCZANIA:
1. Zapoznanie studentów z techniką i interpretacją badania neurologicznego.
2. Przedstawienie współcześnie dostępnych badao dodatkowych, wykorzystywanych
w diagnostyce neurologicznej.
3. Przyswojenie wiadomości na temat symptomatologii, przebiegu, leczenia i rokowania
w wybranych schorzeniach ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, przy czym
szczególna uwaga poświęcana jest tym chorobom neurologicznym, które mogą
stwarzad problemy w praktyce stomatologicznej.
TEMATY WYKŁADÓW:
1. Zaburzenia świadomości: napady padaczkowe, omdlenie, inne przyczyny
krótkotrwałych i długotrwałych zaburzeo świadomości.
2. Symptomatologia kliniczna uszkodzeo nerwów czaszkowych istotna w praktyce
stomatologicznej
3. Szyjne i lędźwiowe zespoły korzeniowe
NEUROLOGIA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
48
4. Badania pomocnicze w neurologii
TEMATY DWICZEO:
1. Wprowadzenie do neurologii. Patofizjologia zaburzeo ruchu i mowy. Interpretacja
najczęściej spotykanych odchyleo w stanie neurologicznym.
2. Choroby naczyniowe mózgu: definicja udaru mózgu, rodzaje udarów, przyczyny
udarów, postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w udarach, profilaktyka udarów.
Krwawienie podpajęczynówkowe: przyczyny, obraz kliniczny, postępowanie.
3. Badania pomocnicze w neurologii.
4. Bóle głowy i twarzy: samoistne bóle głowy - migrena, zwykły naczynioruchowy ból
głowy, przyczyny objawowych bólów głowy, neuralgie, zespół Costena, nietypowy ból
twarzy.
5. Zespoły otępienne: choroba Alzheimera, otępienie naczyniowe.
6. Wczesne i późne następstwa urazów czaszkowo-mózgowych: wstrząśnienie mózgu,
stłuczenie mózgu, krwiaki wewnątrzczaszkowe, pourazowe krwawienie
podpajęczynówkowe, płynotok pourazowy, urazowe uszkodzenia nerwów
czaszkowych, padaczka pourazowa, encefalopatia i cerebrastenia pourazowa.
7. Schorzenia układu nerwowego mogące stwarzad problemy w praktyce
stomatologicznej: stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, stwardnienie zanikowe
boczne, miastenia.
8. Neurologiczne następstwa przewlekłego stosowania leków i używek: najczęściej
spotykane polekowe uszkodzenia układu nerwowego, neurologiczne następstwa
uzależnienia od alkoholu i benzodwuazepin.
REGULAMIN ZAJĘD:
1. Realizacja programu nauczania neurologii odbywa się w ramach wykładów i dwiczeo.
Dwiczenia są obowiązkowe. Warunkiem ich zaliczenia jest obecnośd na zajęciach
i aktywny w nich udział, polegający na wykazaniu się znajomością materiału.
2. Jednorazowa, usprawiedliwiona nieobecnośd na dwiczeniach wymaga odrobienia zajęd
u prowadzącego asystenta, po uprzednim uzgodnieniu terminu.
3. Zajęcia z Neurologii kooczą się egzaminem ustnym, który odbywa się w sesji letniej.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie dwiczeo.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
49
4. W sprawach nie objętych powyższym regulaminem obowiązują zasady zawarte
w aktualnym Regulaminie Studiów w Pomorskiej Akademii Medycznej.
5. Studentów obowiązuje przygotowanie do dwiczeo w oparciu o podręcznik:
Kompendium Neurologii pod redakcją Ryszarda Podemskiego Via Medica Wyd.I
Gdaosk 2008.
FORMY KONTROLI WYNIKÓW NAUCZANIA:
Zajęcia z Neurologii kooczą się egzaminem ustnym, który odbywa się w sesji letniej.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie dwiczeo.
LITERATURA:
1. Kompendium Neurologii pod redakcją Ryszarda Podemskiego Via Medica Wyd.I
Gdaosk 2008.
2. Badanie neurologiczne - to proste, G. Fuller, PZWL, 1995.
3. Neurologia C. Warlow, PZWL, 1996.
4. Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny. W.Kozubski, P.Liberski *red.+ PZWL,
2006.
Rozdziały dotyczące treści seminariów.
STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE:
Dr Marta Masztalewicz
Katedra i Klinika Okulistyki
al. Powstaoców Wielkopolskich 72, 70-111 Szczecin
KIEROWNIK: prof. Danuta Karczewicz
LICZBA GODZIN: Dwiczenia – 8, Wykłady – 15
ECTS: 1
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr n. med. Karol Krzystolik
OKULISTYKA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
50
Dwiczenia: Klinika Okulistyki SPSK-2, ul. Powstaoców Wlkp. 72
Wykłady: Sala im. M. Kopernika , al. Powstaoców Wlkp. 72
CEL NAUCZANIA: podstawy okulistyki
TEMATY WYKŁADÓW:
1. Podstawy anatomii i fizjologii narządu wzroku
2. Wady refrakcji
3. Zadma – jeden z problemów współczesnej okulistyki
4. Jaskra – znaczenie społeczne
5. Podstawowe choroby siatkówki i plamki – cz. I i cz. II
6. Najistotniejsze choroby nerwu wzrokowego
7. Najczęstsze choroby infekcyjne i odogniskowe
8. Pierwsza pomoc w urazach tępych i przenikających. Nowotwory oka.
TEMATY DWICZEO:
1. Wywiad w chorobach oczu. Badanie w świetle dziennym (oczodół, powieki, narząd
łzowy, spojówka, twardówka, rogówka, komora przednia, tęczówka, soczewka).
Badanie ruchomości oczu. Punkt bliży. Badanie ostrości wzroku. Dobieranie okularów.
Powtórka z anatomii.
2. Zabiegi lecznicze (odwracanie powiek, przemywanie podawanie kropli do oczu,
zakładanie maści, masaż powiek).
Leki okulistyczne.
Egzoftalmometr. Badanie refrakcji oka przez dobieranie szkieł (przepisywanie
okularów). Presbyopia.
Akomodacja.
3. Tonometria.
Tonografia (mierzenie ciśnienia palpacyjnie i przyrządami). Badanie odruchów
źrenicznych. Demonstracja sprzętu medycznego – sala operacyjna.
4. Badanie poczucia barw – tablice pseudoizochromatyczne. Badanie pola widzenia:
perymetr, kampimetr.
Badanie ubytku centralnego: stereokampimetr), siatka Amslera.
Lampa szczelinowa.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
51
5. Badanie dna – wziernikowanie bezpośrednie, wziernikowanie pośrednie za pomocą
soczewki Volka, wziernikowanie wziernikiem obuocznym
6. Badanie dwojenia.
Zezy ukryte (cover test, krzyż Maddoxa).
Zezy jawne (badanie fiksacji, pomiar kąta zeza, pryzmaty).
Badania widzenia obuocznego (korespondencja siatkówek).
Wzrokowa lokalizacja.
7. Elektrofizjologia. Laser. Ultrasonograf.
8. Zaliczenie dwiczeo.
REGULAMIN ZAJĘD:
Dwiczenia od godz. 8.00 – 9.30
1. Zajęcia dwiczeniowe odbywają się na oddziałach kliniki
2. Na dwiczenia należy przychodzid przygotowanym z tematu zaplanowanego na dany
dzieo.
3. Rozkład tematów w poszczególnych dniach i ich treśd rzeczowa jest wywieszona na
drzwiach sali dydaktycznej kliniki.
4. Asystent prowadzący dwiczenia zalicza je sprawdzając umiejętności praktyczne. Nie
zaliczone dwiczenia można zaliczad dwukrotnie u asystentów.
5. Wymagane jest odrobienie wszystkich dwiczeo opuszczonych. Nieobecnośd na
dwiczeniach winna byd usprawiedliwiona. Terminy odrabiania dwiczeo należy ustalid
indywidualnie z asystentem prowadzącym grupę.
6. W czasie dwiczeo na terenie kliniki należy nosid fartuchy lekarskie i obuwie ochronne.
7. Po zakooczeniu zajęd obowiązuje zaliczenie.
FORMA KONTROLI I WYNIKÓW NAUCZANIA:
Zaliczenia na dwiczeniach i koocowe zaliczenie.
LITERATURA:
1. Podstawy okulistyki – M. Niżankowska
2. Okulistyka – skrypt dla studentów – Praca zbiorowa pod redakcją T. Baranowskiej-
George.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
52
STUDENCKIE KOŁA NAUKOWE:
1. dr n. med. Katarzyna Piotrkowska
2. dr n. med. Karol Krzystolik
Katedra i Zakład Ortodoncji
Al. Powstaoców Wlkp. 72, 70-11 Szczecin
KIEROWNIK: dr n. med. Krzysztof Woźniak
LICZBA GODZIN: dwiczenia - 45 godz.
ECTS: 3
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr n. med. Agata Budzyoska
Dwiczenia: Katedra i Zakład Ortodoncji, Al. Powstaoców Wlkp. 72
CEL NAUCZANIA:
Rozwój zgryzu w powiązaniu z rozwojem i wzrostem głowy i twarzy. Wady wrodzone
i nabyte. Wady zgryzu – klasyfikacja. Zasady rozpoznawania wad. Podstawy cefalometrii.
Zapobieganie wadom nabytym. Planowanie i wdrażanie postępowania zapobiegawczego.
Podstawy leczenia aparatami. Leczenie niepowikłanych wad zgryzu. Ocena przypadków
zgryzu wymagających specjalistycznego leczenia korygującego.
TEMATY DWICZEO:
1. Wyciski i modele – wykonanie, cechy prawidłowego wycisku i modelu. W czasie tego
i kolejnych dwiczeo studenci pobierają sobie wyciski parami, odlewają i zostawiają do
stężenia, a w tym czasie wykonywane są powyższe dwiczenia.
2. Artykulator. Określanie płaszczyzny zgryzu, osadzanie modeli w arykulatorze.
3. Analiza modeli (określanie na modelach klas Angle’a, kłowych, pomiary overbite
i overjet, zaburzeo w stosunku do płaszczyzn przestrzennych), narzędzia pomiarowe.
ORTODONCJA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
53
Częściowe wypełnianie ortodontycznych kart pacjenta z uwzględnieniem wszystkich
koniecznych pomiarów.
4. Wybrane wskaźniki: Tonna, Boltona (mały, duży), Ponta, Izarda, Moyersa, Droschla
(stosowane przyrządy pomiarowe). Pomiary ww. wskaźników na modelach oraz
interpretacja wyników.
5. Set-up.
6. Płaszczyzny, punkty referencyjne, pole biometryczne, rysy twarzy, podtypy profilu wg
Schwarza, pomiary wysokości i szerokości twarzy, badanie zewnątrzustne. Różne
schematy profilu do określania: rysów twarzy w polu biometrycznym, typów profilu wg
Schwarza, linii estetycznej Ricketsa, szerokości i wysokości twarzy, pomiary wzajemne
z użyciem cyrkla antropometrycznego. Fotografia w ortodoncji, zastosowanie,
projekcje, wykorzystanie luster Schwarza.
7. Pantomogramy - analiza
8. Tabele wyrzynania zębów wg Nolla. Wiek zębowy (Matiegi i Lukasowej, Demirjana),
oznaczanie wieku na modelach, rentgenogramach.
9. Wiek kostny ( wg Sikorskiej, Björka, metoda oznaczania wieku kostnego na podstawie
kręgów szyjnych CVM), oznaczanie wieku kostnego powyższymi metodami na
rentgenogramach.
10. Cefalometria.
11. Cefalometria.
12. Rozpoznawanie wad zgryzu na modelach, schematach profilu; zastosowanie (dobór)
aparatów zdejmowanych w wybranych sytuacjach klinicznych.
13. Wywiad i wypełnianie kart ortodontycznych.
14. Zaliczenie materiału w formie ustnej lub testowej, lub esej.
REGULAMIN ZAJĘD:
1. Zajęcia z ortodoncji odbywają się w postaci dwiczeo laboratoryjnych, w semestrze
letnim.
2. Zaliczenia zajęd na stopieo dokonuje asystent prowadzący zajęcia, z rejestracją wyniku
w indeksie ortodontycznym.
3. Studenta obowiązuje teoretyczne przygotowanie do zajęd zgodnie z programem
szczegółowym udostępnionym studentom w Zakładzie Ortodoncji w postaci „indeksu
ortodontycznego”, w którym zawarte są tematy seminariów.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
54
4. Nieobecności usprawiedliwione muszą byd odrobione i zaliczone z inną grupą bądź na
dyżurze asystenta prowadzącego zajęcia, w ciągu 2 tygodni.
5. Zaliczenia dwiczeo klinicznych i seminariów odbywają się na tych zajęciach.
6. Warunkiem podjęcia zajęd z ortodoncji w semestrze IX (rok V) jest pisemna
„wejściówka”, na którą przeznaczono pierwsze seminarium semestru IX; dwiczenia
poświęcone są pacjentom.
7. Zajęcia z ortodoncji kooczą się egzaminem dyplomowym, który składa się z dwóch
części: praktycznej i teoretycznej. Egzamin praktyczny odbywa się podczas dwiczeo
klinicznych z pacjentem.
8. Student ma prawo zdawania egzaminu dyplomowego z ortodoncji w formie ustnej
w przedterminie na wniosek asystenta, po uzyskaniu bardzo dobrej (5,0) – oceny
z dwiczeo oraz obecności na wszystkich wykładach i zdaniu egzaminu praktycznego na
ocenę bardzo dobrą. Egzamin przedterminowy może się odbyd po zakooczeniu
dwiczeo.
9. Egzamin teoretyczny z ortodoncji jest egzaminem testowym obejmującym materiał
z dwiczeo, seminariów, wykładów oraz zawarty w podręcznikach: Zarys współczesnej
ortodoncji pod red. I. Karłowskiej, Ortopedia szczękowa- zasady i praktyka pod red.
F. Łabiszewskiej-Jaruzelskiej, Zarys ortopedii szczękowej (ortodoncji) pod red.
A. Masztalerza. Termin egzaminu dyplomowego ogłaszany jest 3 miesiące wcześniej.
FORMY KONTROLI I WYNIKÓW NAUCZANIA:
Aktywny udział na dwiczeniach. Pisemne sprawdzenie wiadomości na dwiczeniach.
UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:
Ocena rozwoju i wzrostu głowy i twarzy z uwzględnieniem zgryzu; diagnostyki wad zgryzu;
wykorzystywania badao cefalometrycznych.
LITERATURA:
1. Pietrzyk M, Groszewska J, Gygiel R, Skomro P. Materiałoznawstwo w propedeutyce
stomatologii. Szczecin: Pomorska Akad. Med., 1998.
2. Miedzik M, Janiszewska-Olszowska J. Archiwum ortodonty- modele diagnostyczne
i kontrolne. Moja Praktyka 2005 nr1.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
55
3. Jeffrey P. Okeson; [pod red. Wojciecha Drobka+ Leczenie dysfunkcji narządu żucia
i zaburzeo zwarcia. Lublin: Czelej, 2005.
4. Eugeniusz Spiechowicz Protetyka stomatologiczna: podręcznik dla studentów
stomatologii. Wyd. 5 unowocześnione. Warszawa: Wydaw. Lekarskie PZWL, cop. 2004
5. Stanisław W. Majewski Rekonstrukcja zębów uzupełnieniami stałymi: podręcznik dla
studentów i lekarzy. Wyd. 2 uzup. Kraków Wydaw. Fund. Rozwoju Protetyki, 2005.
6. Karłowska I. Zarys współczesnej ortodoncji. PZWL, Warszawa 2002
7. Jaruzelska-Łabiszewska F. Ortopedia szczękowa. PZWL, Warszawa 1998
8. Nötzel F, Schultz Ch. Kompendium diagnostyki ortodontycznej. Czelej Lublin 2004
9. Skomro P. Zastosowanie i technika wykonania set-up. Magazyn Stomatologiczny 1999
R. 9 nr 6 s. 28-30 il. bibliogr. streszcz.
10. Nötzel F, Schultz Ch. Kompendium diagnostyki ortodontycznej. Czelej Lublin 2004
11. Diedrich P. i inni. OrtodoncjaI – rozwój struktur ustno-twarzowyh i diagnostyka. Wyd.
Urban & Partner Wrocław 2004
12. Karłowska I. Zarys współczesnej ortodoncji. PZWL, Warszawa 2002
13. Jaruzelska-Łabiszewska F. Ortopedia szczękowa. PZWL, Warszawa 1998
14. Segner D. Hasund A. Indywidualna kefalometria. Wyd. Med Tour Press International
Warszawa 1996
15. Kahl.-Nieke Wprowadzenie do ortodoncji. Urban & Partner Wrocław 1998
16. Witt E., Gehrke M.E., Komoro.: Wykonywanie aparatów zdejmowanych. Wydawnictwo
Kwintesencja 2000.
17. Proffit W., Fields H.W. Ortodoncja współczesna. Czelej, Lublin, 1997
STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE:
Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Ortodoncji
Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Dziecięcej
ul. Unii Lubelskiej 1, 71-252 Szczecin
KIEROWNIK: dr hab. n. med. Tomasz Urasioski
PEDIATRIA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
56
LICZBA GODZIN: wykłady - 30 godz., dwiczenia - 30 godz.
ECTS: 3
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr n. med. Elżbieta Kamieoska
Dwiczenia: Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Dziecięcej ul. Unii Lubelskiej 1
Wykłady: Sala Wykładowa Al. Powstaoców Wlkp. 72
CEL NAUCZANIA:
1. Opanowanie przez studenta umiejętności myślenia klinicznego, badania
podmiotowego; przedmiotowego, postępowania diagnostycznego i właściwego
leczenia wybranych schorzeo wieku dziecięcego.
2. Opanowanie umiejętności postępowania profilaktycznego w wybranych schorzeniach
w okresie wieku rozwojowego.
TEMATY WYKŁADÓW:
1. Rozwój fizyczny i psychiczny dziecka Badanie przedmiotowe dziecka. Zasady opieki nad
dzieckiem zdrowym i chorym Wpływ odżywiania na rozwój i stan zdrowia dziecka.
2. Odrębności wieku noworodkowego - najczęstsze stany patologiczne. Gospodarka
wapniowo-fosforanowa i jej zaburzenia.
3. Obrona immunologiczna ustroju, stany upośledzonej odporności Uodpornienie czynne
i bierne u dzieci.
4. Choroby układu moczowego u dzieci.
5. Choroby krwi i układu krwiotwórczego u dzieci.
6. Nowotwory u dzieci.
7. Diagnostyka różnicowa chorób wieku rozwojowego przebiegających z powiększeniem
węzłów chłonnych okolicy szyi.
8. Choroby zakaźne wieku dziecięcego. Zmiany w jamie ustnej chorób w przebiegu
chorób zakaźnych.
9. Choroby układu oddechowego u dzieci.
10. Atopia i choroby alergiczne u dzieci.
11. Najczęstsze choroby wrodzone u dzieci: wady wrodzone, choroby uwarunkowane
zaburzeniami genetycznymi i metabolicznymi.
12. Choroby układu krążenia. Choroby układu wewnątrzwydzielniczego u dzieci.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
57
13. Choroby przewodu pokarmowego u dzieci.
14. Choroby ośrodkowego układu nerwowego u dzieci.
15. Jednostki chorobowe w pediatrii warunkujące postępowanie stomatologiczne.
TEMATY DWICZEO:
1. Rozwój i badanie przedmiotowe dziecka. Żywienie dziecka. Zaburzenia odżywiania.
2. Badanie przedmiotowe dziecka: najczęstsze objawy chorobowe u dzieci.
3. Zaburzenia gospodarki wapniowo- fosforanowej (czynniki regulujące gospodarkę
wapniowo-fosforanowa, krzywica, tężyczka, niedoczynnośd oraz nadczynnośd
przytarczyc). Wpływ zaburzeo na rozwój uzębienia.
4. Zaburzenia odporności. Wskazania do antybiotykoterapii po zabiegach
stomatologicznych. Zakażenia grzybicze u dzieci.
5. Postępowanie w stanach zagrażających życiu dziecka.
6. Zakażenia dróg oddechowych. Rozpoznawanie niewydolności oddechowej-
postępowanie lecznicze.
7. Choroby alergiczne. Wstrząs anafilaktyczny-przyczyny, rozpoznawanie i postępowanie
lecznicze.
8. Choroby przewodu pokarmowego.
9. Choroby układu moczowego (zakażenia dróg moczowych, zespól nerczycowy.
niewydolnośd nerek, nadciśnienie tętnicze).
10. Drgawki u dzieci - przyczyny, postępowanie.
11. Choroby krwi i układu krwiotwórczego ze szczególnym uwzględnieniem Wrodzonych
i nabytych skaz krwotocznych.
12. Choroby nowotworowe u dzieci.
13. Stany chorobowe u dzieci przebiegające z powiększeniem węzłów chłonnych okolicy
szyi, żuchwy.
14. Jednostki chorobowe wymagające szczególnego postępowania stomatologicznego
u dzieci (skazy krwotoczne, choroby nowotworowe W czasie i po chemioterapii,
zaburzenia odporności, wady serca, padaczka, upośledzenie rozwoju psycho-
ruchowego.
15. Zaliczenie zajęd.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
58
REGULAMIN ZAJĘD:
1. Zajęcia dla studentów IV roku Wydz. Lekarsko-Stomatologicznego odbywają się
zgodnie z harmonogramom ustalonym przez Dziekanat Wydziału Lekarsko-
Stomatologicznego Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie.
2. Na zajęcia należy przychodzid punktualnie, ze stetoskopem, w fartuchu ochronnym
oraz w obuwiu zmiennym.
3. Do dwiczeo należy przygotowywad się na bieżąco wg podanego planu dwiczeo.
4. Przygotowanie studenta ocenia asystent na każdym dwiczeniu. Ocenę niedostateczną
i tematykę opuszczonego dwiczenia należy zaliczyd w terminie 2 tygodni u asystenta
prowadzącego dwiczenia.
5. Studenta obowiązuje obecnośd na wszystkich dwiczeniach i ich zaliczenie.
6. W przypadku nieobecności usprawiedliwionej na dwiczeniach obowiązuje odrobienie
dwiczeo w wyznaczonym terminie pod koniec semestru. Na odrabianie dwiczeo należy
zapisad się przedstawiając wiarygodne usprawiedliwienie nieobecności u dr n. med.
Elżbiety Kamieoskiej.
7. Zaliczenie koocowe dwiczeo odbywa się podczas ostatniego dwiczenia. Dla studentów,
którzy nie zaliczyli dwiczeo w pierwszym terminie, istnieje możliwośd zaliczenia
poprawkowego w okresie 2 tygodni od ostatniego dwiczenia. Wszystkie sprawy
związane z zaliczeniem należy załatwid do kooca przerwy semestralnej.
8. Egzamin z pediatrii obowiązuje studentów w sesji zimowej.
9. Egzamin składa się z części teoretycznej i odbywa się w formie testu (60 pytao
jednokrotnego wyboru - czas egzaminu 90 min).
FORMY KONTROLI WYNIKÓW NAUCZANIA:
1. Kontrola obecności studenta na dwiczeniach z odnotowaniem obecności w formie
pisemnej.
2. Kontrola przygotowania teoretycznego studenta na każdych zajęciach z tematu
przewidzianego na dane dwiczenie.
3. Zaliczenie koocowe zajęd z pediatrii - forma ustna.
4. Egzamin z pediatrii - forma testowa.
UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:
1. Umiejętnośd badania podmiotowego i przedmiotowego pacjenta w wieku rozwojowym
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
59
2. Umiejętnośd rozpoznawania i leczenia najczęściej występujących schorzeo wieku
dziecięcego, ze szczególnym uwzględnieniem jednostek chorobowych wymagających
szczególnego postępowania stomatologicznego u dzieci
3. Umiejętnośd myślenia klinicznego
4. Umiejętnośd maksymalnego ograniczana stresu u dziecka związanego
z postępowaniem diagnostycznym i leczniczym
LITERATURA:
Polecany podręcznik:
Pediatria pod red. Krystyny Kubickiej, Wandy Kawalec Wyd. Lek. PZWL 2004.
Podręcznik Pediatrii - red. Richard E. Bchrman STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE NIE
Katedra i Zakład Protetyki Stomatologicznej
Al. Powstaoców Wlkp. 72, 70-111 Szczecin
www.ams.edu.pl
KIEROWNIK: prof. dr hab. n. med. Bogumiła Frączak
LICZBA GODZIN: wykłady - 15 godz., seminaria -30 godz., dwiczenia - 150 godz.
ECTS: 8
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: opiekun roku IV: lek. stom. Grzegorz Gorzkowski
Dwiczenia: Katedra i Zakład Protetyki Stomatologicznej, Al. Powstaoców Wlkp. 72
Seminaria: Katedra i Zakład Protetyki Stomatologicznej, Al. Powstaoców Wlkp. 72
Wykłady: Stara Sala Pomorzany, Al. Powstaoców Wlkp. 72
PROTETYKA STOMATOLOGICZNA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
60
CEL NAUCZANIA:
Celem nauczania jest opanowanie wiedzy teoretycznej oraz umiejętności praktycznych
w stopniu pozwalającym na samodzielne określenie wskazao, planowania i przeprowadzenia
samodzielnie leczenia protetycznego w prostych przypadkach braków zębowych.
Nabycie i utrwalenie niezbędnej wiedzy teoretycznej, doskonalenie umiejętności praktyczno-
manualnych.
TEMATY WYKŁADÓW:
1. Zasady projektowania leczenia protetycznego. Przygotowanie do leczenia
protetycznego.
2. Protezy ruchome częściowe – projektowanie.
3. Jatrogenia w leczeniu protetycznym.
4. Licówki porcelanowe.
5. Bezzębie, analiza pola protetycznego.
6. Artykulatory, łuk twarzowy.
7. Wyciski anatomiczne do łyżek indywidualnych.
8. Wyciski czynnościowe – masy i metody.
9. Ustalanie wysokości zwarcia centralnego i neutralnego położenia żuchwy. (Zgryz I).
10. Zasady ustawiania zębów wg Gysiego i metodą kalotową. Kontrola próbnych protez
(Zgryz II).
11. Oddanie gotowych protez. Naprawa i podścielanie protez ruchomych.
12. Zasady cementowania uzupełnieo stałych.
13. Dobór koloru.
14. Ergonomia w protetyce.
15. Zasady dezynfekcji i sterylizacji w gabinecie protetycznym.
TEMATY SEMIANARIÓW:
1. Badanie pacjenta. Cechy prawidłowego narządu żucia.
2. Klasyfikacja braków zębowych. Planowanie leczenia protetycznego.
3. Masy wyciskowe oraz materiały stosowane w protetyce stomatologicznej.
4. Przygotowanie do leczenia protezami częściowymi ruchomymi.
5. Protezy częściowe ruchome.
6. Licówki porcelanowe. Korony protetyczne
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
61
7. Protezy całkowite – podstawy.
8. Protezy całkowite – ustalanie wysokości zwarcia.
9. Protezy całkowite – przymiarka z zębami, oddanie protez, opieka nad pacjentem.
10. Wkłady koronowo-korzeniowe gotowe i lane.
11. Mosty protetyczne.
12. Naprawy uzupełnieo protetycznych:
przyczyny i rodzaje uszkodzeo protez stałych i ruchomych
sposoby naprawy uzupełnieo stałych i ruchomych
wskazania i metody podścielania protez
13. Jatrogenne działanie uzupełnieo protetycznych.
pojęcie jatrogenii w stomatologii
jatrogenia w leczeniu przygotowawczym (przedprotetycznym)
jatrogenia w leczeniu protetycznym
14. Najczęstsze problemy i błędy w trakcie leczenia protetycznego.
TEMATY DWICZEO:
1. Tematyka dwiczeo zgodna z przypadkami klinicznymi z jakimi zgłaszają się pacjenci do
leczenia.
2. Przyswajanie umiejętności praktyczno-manualnych, doskonalenie tychże na bazie
zdobytej wiedzy teoretycznej:
badanie i diagnozowanie pacjenta
zaplanowanie wstępnego postępowania protetycznego
dobranie odpowiednich technik i materiałów protetycznych w procesie leczenia
pobranie wycisków pola protetycznego z zastosowaniem różnych materiałów
i technik wyciskowych
sporządzenie modeli diagnostycznych, roboczych, wzorników zwarciowych
przeprowadzenie analizy klinicznej i paralelo metrycznej na modelach
diagnostycznych
przeprowadzenie zabiegów wyrównujących powierzchnię OA
zaplanowanie konstrukcji protez i dobór materiałów niezbędnych do ich
wykonania
wyznaczenie i rejestracja zwarcia centralnego i konstrukcyjnego
artykulacja modeli i ustawienie zębów
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
62
kontrola protez w jamie ustnej i ich korekty.
REGULAMIN ZAJĘD:
1. Zajęcia dydaktyczne w Zakładzie Protetyki Stomatologicznej odbywają się w formie:
dwiczeo klinicznych
dwiczeo laboratoryjnych
2. Sprawdzenie wiadomości odbywa się na bieżąco podczas dwiczeo, seminariów
i zaliczenia koocowego.
3. Studenci zobowiązani są do:
obecności i czynnego udziału w zajęciach praktycznych i teoretycznych
punktualności
estetycznego wyglądu
dbałości o leczonych pacjentów
troski o powierzone mienie
4. Zaliczenie dwiczeo następuje na podstawie:
obecności na dwiczeniach
wykonanych zabiegów
wiadomości teoretycznych ocenianych przez nauczyciela akademickiego
prowadzącego zajęcia, z zakresu tematyki seminariów i wykładów
5. Rozpoczęcie zajęd na roku IV i V poprzedza sprawdzian wiadomości na podstawie
podanej tematyki wykładów oraz dwiczeo z ubiegłego roku. Sprawdzian odbywa
się w formie pisemnej w miesiącu październiku.
6. Nieobecnośd na zajęciach może byd usprawiedliwiona wyłącznie na podstawie:
zaświadczenia lekarskiego /w przypadku choroby/
zaświadczenia urzędowego
udokumentowanych przypadków losowych
zaświadczenia dziekaoskiego
7. Trzy nieobecności nieusprawiedliwione są podstawą do nie zaliczenia semestru.
8. Usprawiedliwione nieobecności student może odrobid uczestnicząc w zajęciach z inną
grupą w ciągu dwóch tygodni, poza zwolnieniem dziekaoskim, o ile nie przewiduje ono
konieczności odrabiania dwiczeo.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
63
9. Student może zdawad egzamin dyplomowy z protetyki przed terminem w formie
ustnej u Kierownika Zakładu na wniosek asystenta. Warunkiem przystąpienia do
egzaminu w przedterminie jest uzyskanie oceny ponad dobrej z dwiczeo oraz obecnośd
na wykładach i uzyskanie oceny bardzo dobrej z egzaminu praktycznego.
10. Egzamin dyplomowy składa się z części:
praktycznej
teoretycznej w formie egzaminu testowego lub ustnego u Kierownika Zakładu.
Egzamin teoretyczny z protetyki obejmuje materiał z dwiczeo, seminariów, wykładów
oraz wskazanych podręczników. Termin egzaminu testowego ogłaszany jest trzy
miesiące wcześniej.
Egzamin trwa 1 godz. 40 min.
11. Kryteria oceny egzaminu testowego są następujące:
egzamin składa się ze 100 pytao
skala ocen jest następująca:
3,0 dostateczny 70-75
3,5 dośd dobry 76-80
4,0 dobry 81-86
4,5 ponad dobry 87-93
5,0 bardzo dobry 94-99
6,0 celujący 100
12. Na ocenę koocową egzaminu dyplomowego składa się:
w 60 % - ocena z testu
w 30 % - ocena z zaliczenia dwiczeo
w 10 % - ocena z egzaminu praktycznego
13. Egzamin poprawkowy odbywa się w formie ustnej zgodnie z ustalonym terminem.
FORMY KONTROLI I WYNIKÓW NAUCZANIA:
Testy, sprawdziany pisemne, odpowiedzi ustne.
Bezpośredni praktyczny sprawdzian zdobytej wiedzy przy pacjencie
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
64
UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:
Umiejętnośd wykonywania prac protetycznych w podstawowym zakresie (protezy częściowe
osiadające, całkowite, korony, wkłady koronowo-korzeniowe, mosty w prostych przypadkach
klinicznych braków zębowych
LITERATURA:
1. E. Spiechowicz - „Protetyka Stomatologiczna”
2. S. Majewski - „Protetyka stałych uzupełnieo zębowych”
3. S. Majewski - „Podstawy protetyki w praktyce lekarskiej i technice dentystycznej”
4. H. Shillingburg i inni - „Protezy stałe – Zarys postępowania klinicznego
i laboratoryjnego”
5. Budkiewicz - „Protezy szkieletowe”
6. E. Spiechowicz– „Współczesne postępowanie laboratoryjne w protetyce
stomatologicznej”
7. J. Galasioska-Landsbergerowa - „Protezy ruchome”
8. E. Spiechowicz - „Wykonawstwo laboratoryjne”
9. E. Wierzyoski - „Korony kosmetyczne”
10. N. Wigdorowicz-Makowerowa - „Zaburzenia czynnościowe narządu żucia”
11. J. Galasioska-Landsbergerowa - „Protetyka Stomatologiczna”
12. S.Wajs - „Materiały i metody wyciskowe do wykonywania protez całkowitych”
STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE
Opiekun Studenckiego Koła Naukowego: dr n. med. Halina Ey-Chmielewska
Katedra i Klinika Psychiatrii
ul. Broniewskiego 26, Szczecin
tel.: (091) 4540653
KIEROWNIK: prof. dr hab. Jerzy Samochowiec
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr Jolanta Kucharska - Mazur
Osoba prowadząca: mgr Anna Konopka
PSYCHOLOGIA KLINICZNA
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
65
LICZBA GODZIN: 15 h seminariów, 15 h dwiczeo
CEL NAUCZANIA:
1. Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami psychologii ogólnej, klinicznej,
zdrowia i społecznej
2. Przedstawienie sposobów myślenia w kategoriach psychologicznych
3. Przedstawienie relacji pomiędzy psychologią a życiem codziennym
4. Uwrażliwienie na potrzeby i problemy drugiego człowieka
5. Miejsce i zastosowanie psychologii we współczesnej medycynie
6. Nauka komunikowania się z chorym i unikanie błędów jatrogennych
7. Nauka radzenia w sytuacjach trudnych
METODY DYDAKTYCZNE:
wykład, dyskusja sterowana, prezentacja, film dydaktyczny
FORMA I WARUNKI ZALICZENIA PRZEDMIOTU:
obecnośd na wszystkich zajęciach
TEMATY SEMINARIÓW:
1. Przedmiot i zakres psychologii klinicznej. (2h)
2. Koncepcje psychologiczne: psychoanaliza, koncepcje poznawcze, behawioralne,
humanistyczne, teoria rozwoju psychospołecznego. (2 h)
3. Elementy psychologii zdrowia: (2 h)
4. Elementy psychologii społecznej. (2 h)
5. Elementy psychologii rozwojowej. (2 h)
6. Emocje, motywacje (1 h)
7. Klasyfikacje zaburzeo: ICD-10 i DSM-IV, przegląd najczęściej występujących zaburzeo.
(2 h)
TEMATY DWICZEO:
1. Psychopatologia zjawisk społecznych. (3 h)
2. Elementy seksuologii (2 h)
3. Elementy psychogeriatrii (2 h)
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
66
4. Teorie stresu i radzenia sobie. (2 h)
5. Procesy poznawcze (1h)
6. Choroba jako sytuacja trudna. Psychologiczne aspekty postrzegania i przeżywania
choroby. Komunikacja terapeutyczna z pacjentem. Błędy jatrogenne. (2 h) (dwiczenia
na oddziale)
7. Zjawisko wypalenia zawodowego. (1 h)
8. Pomoc psychologiczna i psychoterapia (2 h)
LITERATURA:
1. Hall, Lindsey: Teorie osobowości, PWN, Warszawa, 2001
2. Zimbardo PG, : Psychologia i życie, PWN, Warszawa, 2002
3. Strelau J: Psychologia, Podręcznik akademicki, tom 1-3, GWP, Gdaosk 2000
4. Seligman, Walker, Rosenhan: Psychopatologia, Zysk i s-ka, Poznao 20003
5. Aronson E: Psychologia społeczna. Serce i umysł. Zysk i s-ka, Poznao 1997
6. Sheridan CL,Radmacher SA: Psychologia zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego
modelu zdrowia. Instytut Psychologii Zdrowia, W-wa, 1998
7. Mayerscough PR, Ford M:Jak rozmawiad z pacjentem., GWP, Gdaosk, 2001
8. Jarosz M: Psychologia lekarska
9. J. Fengler: Pomaganie męczy GWP, 2000.
Zakład Stomatologii Dziecięcej
Al. Powstaoców Wlkp. 72 70 – 111 Szczecin
www.pam.szczecin.pl/index.php?cid=153
KIEROWNIK: dr hab. n. med. Krystyna Lisiecka
LICZBA GODZIN: seminaria – 30 godz., dwiczenia - 60 godz.
ECTS: 3
STOMATOLOGIA WIEKU ROZWOJOWEGO
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
67
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr n. med. Alicja Suszczewicz
Dwiczenia: Zakład Stomatologii Dziecięcej, Al. Powstaoców Wlkp. 72
Seminaria: Zakład Stomatologii Dziecięcej, Al. Powstaoców Wlkp. 72
CEL NAUCZANIA:
Celem nauczania jest ukształtowanie lekarza stomatologa, który potrafi przyjmowad małego
pacjenta, rozwiązywad jego problemy stomatologiczne i dąży do utrzymania pełnego
zdrowia jamy ustnej.
TEMATY SEMINARIÓW:
1. Badanie stomatologiczne, diagram i plan profilaktyczno – leczniczy.
2. Rozwój zęba.
3. Odrębności w budowie anatomicznej jamy ustnej dziecka (jama ustna noworodka,
pełne uzębienie mleczne, okres wymiany uzębienia). Wyrzynanie zębów mlecznych
i stałych.
4. Różnice w budowie zębów mlecznych i stałych. Fazy kształtowania korzenia, resorpcja
zębów mlecznych.
5. Uszczelnianie bruzd zębów dziecięcych – cz.1.
6. Uszczelnianie bruzd zębów dziecięcych – cz.2.
7. Fluorkowa profilaktyka próchnicy. Zasady profilaktyki endogennej. Metody profilaktyki
egzogennej (Knutsona, Berggrena-Welandera, Torella) – cz.1.
8. Fluorkowa profilaktyka próchnicy. Zasady profilaktyki endogennej. Metody profilaktyki
egzogennej (Knutsona, Berggrena-Welandera, Torella) – cz.2.
9. Fluorkowa profilaktyka próchnicy: jonoforeza fluorkowa, lakiery fluorkowe, pasty do
zębów.
10. Leki i preparaty stosowane do profilaktyki – podsumowanie.
11. Różnicowanie programów profilaktycznych.
12. Adaptacja dziecka w gabinecie stomatologicznym – cz. 1.
13. Adaptacja dziecka w gabinecie stomatologicznym – cz.2.
14. Adaptacja dziecka – metody farmakologiczne.
15. Adaptacja dziecka w gabinecie stomatologicznym – podsumowanie.
16. Próchnica zębów mlecznych i stałych – przyczyny, rozpoznanie, przebieg, rodzaje (min.:
Diagnodent, rtg).
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
68
17. Materiały w leczeniu odtwórczym i biologicznym zębów mlecznych i stałych
niedojrzałych.
18. Leczenie próchnicy w zębach mlecznych.
19. Leczenie próchnicy w zębach stałych niedojrzałych.
20. Choroby miazgi – przyczyny, badanie i diagnozowanie chorób miazgi; klasyfikacja.
21. Leki i materiały stosowane w endodoncji.
22. Leczenie chorób miazgi zębów mlecznych – metody przyżyciowe (pokrycie pośrednie,
pokrycie bezpośrednie, amputacja wodorotlenkowa i formokrezolowa
jednoseansowa).
23. Leczenie zapaleo nieodwracalnych i chorób tkanek okołowierzchołkowych w zębach
mlecznych (amputacja mortalna, amputacja formokrezolowa dwuseansowa,
ekstyrpacja miazgi, antyseptyczne leczenie kanałowe).
24. Zapalenie odwracalne w zębach stałych niedojrzałych – leczenie.
25. Zapalenie nieodwracalne i choroby tkanek okołowierzchołkowych w zębach stałych
niedojrzałych, apeksyfikacja i apeksogeneza.
26. Klasyfikacja urazów, badanie i diagnostyka po urazie.
27. Postępowanie w urazach zębów stałych - klasy I – IV.
28. Postępowanie w urazach zębów stałych – klasy V-VIII.
29. Postępowanie w urazach zębów mlecznych.
30. Objawy i zmiany w jamie ustnej w przebiegu chorób zakaźnych wieku dziecięcego
(odra, ospa wietrzna, różyczka, szkarlatyna); zapalenia jamy ustnej i dziąseł
(opryszczkowe, nieżytowe, grzybicze).
TEMATY DWICZEO:
j.w.
REGULAMIN ZAJĘD:
Studenci zobowiązani są do obecności i czynnego udział w zajęciach praktycznych
i teoretycznych. Nieobecnośd na dwiczeniach i seminariach może byd usprawiedliwiona
wyłącznie zaświadczeniem lekarskim poświadczonym przez Przychodnię Lekarską dla
Studentów lub w przypadkach losowych innym urzędowym zaświadczeniem. Nieobecnośd na
zajęciach musi zostad odrobiona.
Trzy nieobecności nieusprawiedliwione są podstawą do niezaliczenia semestru.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
69
Sprawdzanie wiadomości odbywa się na bieżąco podczas dwiczeo, seminariów i zaliczenia
koocowego. Studentów wykazujących słabe postępy w nauce obowiązuje dodatkowe
repetytorium z całości materiału.
Student zobowiązany jest do prowadzenia dokumentacji obowiązującej w Zakładzie (karta
pacjenta, zeszyt).
Na dwiczeniach klinicznych IV roku ze stomatologii dziecięcej student zobowiązany jest do
wykonania limitu następujących procedur:
1. Wykonanie limitu zabiegów :
- Plan profilaktyczno-leczniczy - 2
- Diagram zębowy - 2
- Wskaźnik PUW - 2
- Instruktaż higieny jamy ustnej - 5
- Lakowanie bruzd zębów - 4
- Wskaźnik OHI - 1
- Wypełnienia stałe - 8 - 10
(w tym 2 wypełnienia amalgamatowe)
2. Zaliczenie testu z zakresu tematyki seminariów i wykładów (zaliczenie pozytywne od
minimum 60%).
FORMY KONTROLI WYNIKÓW NAUCZANIA:
1. Wykonanie limitu zabiegów zgodnie z regulaminem
2. Sprawdzanie wiadomości odbywa się na bieżąco podczas dwiczeo, seminariów.
3. Test z zakresu tematyki seminariów.
UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:
Student ma doskonalid umiejętności z III roku (przeprowadzanie badania stomatologicznego,
układanie planu profilaktyczno - leczniczego, wykonywanie prostych zabiegów profilaktyczno
- leczniczych). Umie diagnozowad i leczyd próchnicę w zębach mlecznych i stałych, umie
wykonad proste zabiegi endodontyczne.
LITERATURA:
1. Cameron A.C., Widmer R.P. (wyd. I polskie pod red. Urszuli Kaczmarek). Stomatologia
dziecięca. Urban & Partner, Wrocław 2005.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
70
2. Szpringer-Nodzak M., Wochna-Sobaoska M. Stomatologia wieku rozwojowego. PZWL,
Warszawa 2003.
3. Baraoska-Gachowska M. Endodoncja wieku rozwojowego i dojrzałego. Czelej, Lublin
2004.
4. Andreasen J. O., Andreasen F.M., Bakland L.K., Flores M. T. (wyd. I polskie pod red.
Urszuli Kaczmarek). Pourazowe uszkodzenia zębów. Urban & Partner, Wrocław 2005.
5. Jaoczuk Z. Profilaktyka profesjonalna w stomatologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2001.
6. Duggal M., Curzon, Fayle, Pollard, Robertson. Techniki odbudowy w stomatologii
dziecięcej. Czelej, Wydanie 1.
STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE:
Działa przy Zakładzie. Opiekun STN: dr n. med. Krystyna Lisiecka
Zakład Stomatologii Zachowawczej
Al. Powstaoców Wlkp. 72, 70-111 Szczecin
KIEROWNIK: dr hab. n. med. prof. nadzw. PAM Jadwiga Buczkowska- Radlioska
LICZBA GODZIN: wykłady- 30, seminaria – 15, dwiczenia- 165
ECTS: 10
OSOBA ODPOWIEDZIALNA ZA DYDAKTYKĘ: dr hab. n. med. Jadwiga Buczkowska-Radlioska
Dwiczenia: Zakład Stomatologii Zachowawczej Al. Powstaoców Wlkp.72
Seminaria: Zakład Stomatologii Zachowawczej Al. Powstaoców Wlkp. 72
Wykłady : Stara Sala Wykładowa
CEL NAUCZANIA:
Celem nauczania jest przyswojenie wiedzy i zdobycie umiejętności w zakresie:
STOMATOLOGIA ZACHOWAWCZA Z ENDODONCJĄ
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
71
1. Etiologii, rozwoju, diagnostyki, leczenia i zapobiegania chorobie próchnicowej
i ubytkom niepróchnicowym.
2. Etiologii, diagnostyki, profilaktyki i leczenia patologii miazgi i tkanek
okołowierzchołkowych.
TREŚCI PROGRAMOWE:
1. Wpływ czynników etiologicznych choroby próchnicowej na diagnostykę i planowanie
leczenia stomatologicznego.
2. Ustalenie indywidualnego planu profilaktyczno-leczniczego z uwzględnieniem grup
wysokiego ryzyka próchnicy i innych chorób zmineralizowanych tkanek zęba.
3. Kliniczne aspekty leczenia choroby próchnicowej z zastosowaniem prostych technik
i materiałów do wypełnieo (amalgamaty, materiały kompozycyjne, cementy szkło –
ionomerowe).
4. Znajomośd procesów oraz postępowanie lecznicze w schorzeniach niepróchnicowego
pochodzenia tkanek zmineralizowanych: abrazja, abfrakcja, erozja, patologiczne starcie
zębów.
5. Patofizjologia i leczenie nadwrażliwości zębiny.
6. Rentgenodiagnostyka w kontekście zaawansowania procesu próchnicowego, patologii
tkanek okołowierzchołkowych oraz wykrywania próchnicy początkowej.
1. Zapobieganie patologiom miazgi i ocena stanu żywotności miazgi na podstawie ogólnie
stosowanych testów – umiejętnośd interpretacji wyników testów.
2. Klasyfikacja i postępowanie w przypadkach urazów zębów u pacjentów dorosłych.
3. Nowoczesne techniki opracowywania i wypełniania ubytków próchnicowych. Materiały
złożone chemo- i światłoutwardzalne (kompozytowe, kompomerowe, ormocerowe,
półpłynne i kondesowalne). Systemy łączące.
4. Planowanie postępowania profilaktycznego, realizacja i ocena programów
zdrowotnych dla grup wysokiego ryzyka w stomatologii.
5. Choroby miazgi a wybór metody leczenia.
6. Nowoczesne techniki opracowywania i wypełniania kanałów korzeniowych.
7. Metody opracowywania kanałów zakrzywionych.
8. Stworzenie dostępu do jamy zęba i pomiar długości kanału korzeniowego w aspekcie
zapobiegania powikłaniom późnym.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
72
9. Wpływ niewłaściwej instrumentacji kanału na zmineralizowane tkanki zęba i przyzębia
–sposoby zapobiegania.
10. Środki lecznicze i materiały stosowane w endodoncji - ich wpływ na florę bakteryjną
oraz tkanki i przyzębia.
Gerostomatologia
1. Wpływ wieku na zmiany anatomo-histologiczne w tkankach zęba i przyzębia
okołowierzchołkowego - odmienności diagnostyczne i lecznicze u pacjentów
w podeszłym wieku.
2. Ustalenie planu profilaktyczno-leczniczego w stomatologii zachowawczej
z uwzględnieniem problemów odżywiania i metabolizmu osób starszych.
3. Specyfika leczenia chorób tkanek zmineralizowanych i miazgi zęba u pacjentów
w podeszłym wieku.
4. Wpływ ogólnego stanu zdrowia pacjenta w wieku podeszłym na wybór modelu
profilaktyczno- leczniczego w gabinecie lekarskim lub miejscu zamieszkania pacjenta.
Ergonomia
1. Rodzaje zagrożeo lekarza stomatologa w miejscu pracy – metody zapobiegania
i postępowania w przypadku ich wystąpienia.
2. Organizacja pracy w gabinecie stomatologicznym i ergonomiczne zasady prowadzenia
zabiegów stomatologicznych.
3. Praktyczna nauka metod pracy przy pacjencie leżącym i siedzącym - wady i zalety
poszczególnych pozycji pracy lekarza.
4. Zasady ergonomii pracy zespołu stomatologicznego.
5. Czynniki etiologiczne schorzeo związanych z wykonywaniem zawodu i praktyczna
nauka sposobów zapobiegania ich wystąpienia.
6. Źródła stresu i zmęczenia w praktyce stomatologicznej i metody odreagowania sytuacji
stresowych.
REGULAMIN ZAJĘD:
Zagadnienia ogólne
1. Studenci zobowiązani są do obecności i czynnego udziału w zajęciach praktycznych
i teoretycznych.
2. Nieobecnośd na dwiczeniach i seminariach może byd usprawiedliwiona wyłącznie
zaświadczeniem lekarskim lub w przypadkach losowych innym urzędowym
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
73
zaświadczeniem. Nieobecnośd na zajęciach musi zostad odrobiona w terminie
uzgodnionym przez Opiekuna Roku (zazwyczaj pod koniec semestru letniego). Trzy
nieobecności nieusprawiedliwione są podstawą do niezaliczenia semestru.
KONTROLA WYNIKÓW NAUCZANIA:
1. W czasie trwania dwiczeo przeprowadza się systematycznie sprawdziany wiadomości.
2. Podstawą zaliczenia przedmiotu ,,Stomatologia zachowawcza z endodoncją” jest:
uzyskanie zaliczenia kolokwiów danego semestru u asystenta prowadzącego
dwiczenia.
wykonanie w semestrze zimowym co najmniej min. 40% wymaganych zabiegów
wykonanie normy zabiegów przewidzianych na dany rok
uzyskanie zaliczenia z testów semestralnych
warunkiem dopuszczenia studenta do przyjmowania pacjentów jest wykazanie
się wiedzą teoretyczną u asystenta prowadzącego zajęcia kliniczne.
Niespełnienie któregokolwiek z tych warunków powoduje niezaliczenie semestru lub
roku.
3. Zaliczenie poprawkowe semestru zimowego musi nastąpid przed zakooczeniem okresu
zajęd semestru letniego, a zaliczenie poprawkowe semestru letniego do 25 września
danego roku.
4. W ciągu 3 lat dwiczeo ze ,,Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją” student powinien
wypełnid 75 ubytków, w tym 10 ubytków amalgamatem srebra oraz przeleczyd
kanałowo 15 zębów, nie mniej niż 26 kanałów korzeniowych (siekacze i kły-
5,przedtrzonowe górne -3, trzonowce górne-2, trzonowce dolne-2).
5. Egzamin koocowy ze ,,Stomatologii Zachowawczej z endodoncją” składa się z części
praktycznej i teoretycznej.
6. Przed przystąpieniem do egzaminu ustnego należy zdad egzamin praktyczny.
7. Warunkiem przystąpienia do egzaminu ustnego jest wykazanie się umiejętnościami
diagnozowania, planowania leczenia oraz wykonywania zabiegów leczniczych
przewidzianych programem nauczania.
Wykaz zabiegów wymaganych do zaliczenia przedmiotu
Rok III- Stomatologia zachowawcza z endodoncją - 20 wypełnieo
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
74
Klasy Black’a Liczba wypełnieo
I 8 (w tym 1 amalgamatowe)
II 10 (w tym 2 amalgamatowe)
III 4
IV 4
V 4
Razem 30
UMIEJĘTNOŚCI i KOMPETENCJE:
Absolwent kierunku lekarsko-dentystycznego powinien posiadad następujące kompetencje
w zakresie stomatologii zachowawczej z endodoncją:
1. umiejętnośd odtwarzania funkcji zębów przy zastosowaniu współcześnie dostępnych
środków i materiałów oraz planowania skutecznego postępowania profilaktycznego
umożliwiającego utrzymanie zdrowia jamy ustnej.
2. umiejętnośd leczenia urazów zębów stałych
3. umiejętnośd indywidualnego planowania, postępowania profilaktycznego, realizacji
i oceny programów dla grup wysokiego ryzyka choroby próchnicowej
i ubytków niepróchnicowych
4. umiejętnośd wyboru priorytetów w postępowaniu leczniczym
5. umiejętnośd przeprowadzenia leczenia endodontycznego zębów jedno-
i wielokanałowych
6. umiejętnośd pracy z pacjentem zgodnie z ergonomicznymi zasadami pracy
LITERATURA:
1. Stomatologia zachowawcza. Zarys kliniczny. Podręcznik dla studentów Stomatologii
pod red. Zbigniewa Jaoczuka, Warszawa 2007, wydanie III, PZWL.
2. Zarys kariologii pod. red. Danuty Piątowskiej, Med.Tour Press International,
Wydawnictwo Medyczne, Warszawa 2002.
3. Endodoncja pod red. A..Arabskiej-Przedpełskiej, Haliny Pawlickiej, Med. Tours Press
International, Wydawnictwo Medyczne 2004.
4. Stomatologia zachowawcza I pod red. W. Ketterla. Wyd. I polskie pod red. S. Potoczka.
5. Stomatologia zachowawcza II pod. red. W. Ketterla. Wyd. I polskie S. Potoczka.
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
75
6. Endodoncja wieku rozwojowego i dojrzałego. M. Baraoska- Gachowska. Wyd. Czelej,
Wyd. I Lublin 2004.
7. Leczenie kanałowe- postępowanie kliniczne./ H. Pawlicka. Wyd. Bestom. Dentonem. PI
2006.
STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE:
Studenckie Koło Naukowe przy Zakładzie Stomatologii Zachowawczej
Przewodnik dydaktyczny dla studentów III roku kierunku lekarsko-dentystycznego Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego PAM w Szczecinie
76
Po IV roku studiów obowiązuje studentów 4-tygodniowa (160 godzin) praktyka
stomatologiczna w zakresie procedur klinicznych w dyscyplinach stomatologicznych
(stomatologia zachowawcza, chirurgia stomatologiczna, periodontologia i protetyka)
Nieobecnośd studenta na praktyce może byd usprawiedliwiona jedynie formalnym
zwolnieniem lekarskim. Choroba dłuższa niż 1 tydzieo powoduje koniecznośd przedłużenia
praktyki o odpowiedni okres czasu.
Praktykę nadzoruje opiekun praktyki – lekarz stomatolog
Praktykę należy odrabiad w przychodni lub gabinecie, w którym wykonywane są zabiegi
z zakresu stomatologii ogólnej.
Odbycie praktyki potwierdza opiekun, a zalicza Kierownik przychodni lub gabinetu.
PROGRAM PRAKTYKI:
1. Rejestracja radiologiczna, ultrasonograficzna i elektroniczna nieprawidłowości
w układzie stomatognatycznym.
2. Doskonalenie diagnostyki stomatologicznej.
3. Algorytm postępowania w sytuacjach zagrażających życiu w gabinecie
stomatologicznym.
4. Chorzy wymagający szczególnej uwagi i przygotowania przed planowym zabiegiem
stomatologicznym.
5. Pogłębienie i doskonalenie wiedzy praktycznej w zakresie podstawowych zabiegów
stomatologicznych.
6. Samodzielne wykonywanie zabiegów zleconych przez opiekuna praktyki.
7. Utrwalenie wiadomości z zakresu najnowszych przepisów dotyczących dezynfekcji
i sterylizacji sprzętu i narzędzi stomatologicznych.
8. Utrwalenie i pogłębienie wiedzy o materiałach, aparaturze i sprzęcie
stomatologicznym.
PRAKTYKA WAKACYJNA