IZVE[TAJ ZA RABOTA - MSE · 2011. 5. 27. · Stabilen devizen kurs; Funkcionalna institucionalna pazarna infrastruktura; Dopolnitelno usoglasuvawe na legislativata vo zemjata i na

IZVE[TAJ ZA RABOTA na Makedonska berza AD Skopje za 2010 godina

Skopje, Fevruari 2011 godina

2

1. VOVED

Izve{tajot za rabota na Makedonska berza na hartii od vrednost AD Skopje vo 2010

godina gi sodrì glavnite faktori i okolnosti (delovno okruùvawe) koi {to vlijaele

na raboteweto na Berzata vo 2010 godina, osnovnite karakteristiki na berzanskoto

rabotewe, osvrt na ostvarenite rezultati od trguvaweto so hartii od vrednost,

aktivnostite povrzani so kotacijata, ~lenstvoto i nadzorot na trguvaweto, prezemenite

aktivnosti za promocija na Berzata i edukacija na po{irokata javnost, normativnite

aktivnosti, me|unarodna sorabotka, investicionite aktivnosti, kako i izve{taj za

finansiskoto rabotewe po godi{nata smetka za 2010 godina.

2. DELOVNO OKRU@UVAWE

Vo tekot na 2010 godina raboteweto na Makedonskata berza se odviva{e pod vlijanie na

slednite glavni faktori i okolnosti od me|unaroden i lokalen aspekt, koi go kreiraa

delovnoto okruùvawe vo koe funkcionira{e Makedonskata berza, odnosno imaa svoe

vlijanie vrz trguvaweto so hartii od vrednost na Berzata, a so toa i vrz delovnoto

rabotewe na Berzata kako akcionersko dru{tvo:

Svetskata ekonomija vo 2010 godina postepeno se stabilizira{e i zakrepnuva{e od posledicite od svetskata ekonomska kriza vo 2008 i 2009 godina, postignuvaj}i stapki

na porast od 5,25% vo prvata polovina od 2010 godina so {to bi se ostvarile prognozite

za porast na svetskata ekonomija od 4,8% vo 2010 godina. Osobeno zna~aen porast

zabaleàa aziskite ekonomii od 9,5%, koi na finansiskite pazari pobudija interes kaj

investitorite, i Germanija od 3,3% ~ij {to rast e generator na porastot i na ostanatite

ekonomii od evrozonata.1 Sepak dol`ni~kata kriza na del od zemjite od evrozonata

predizvika pad na vrednosta na evroto i vozdrànost i pesimizam na investitorite od

vloùvawe vo evrozonata ~ekaj}i go ishodot od merkite za stabilizacija i podr{ka na

najzadolènite zemji od evrozonata;

Vo tekot na 2010 godina makedonskata ekonomija funkcionira{e vo sostojba na postepeno zakrepnuvawe od posledicite od svetskata ekonomska kriza, imajki gi predvid

odloènite efekti od zakrepnuvaweto na razvienite ekonomii kako glavni partneri na

makedonskite kompanii, so proektiran porast na bruto doma{niot proizvod od 2%;

So postepenoto nadminuvawe na ekonomskata kriza i stabilizacijata na bankarskiot i finansiskiot sektor vo SAD i del od zemjite od EU, NBRM sprovede

merki za postepeno relaksirawe na monetarna politika {to predizvikaa namaluvawe na

kamatnite stapki na blagajni~kite zapisi, kako i namaluvawe na ograni~uvawata na

pari~nite sredstva na bankite raspolo`livi za kreditirawe na stopanstvoto i

naselenioto. Vo vakvi uslovi bankite gi namalija aktivnite i pasivnite kamatni

stapki, dràvata gi namali kamatnite stapki na trezorskite zapisi {to rezultira{e so

1 World Economic Outlook, IMF, October 2010

3

relativno nivelirawe na prinosite na investiciski najsigurnite vloùvawa so

prinosite na pazarot na kapital. Sepak, bavnoto oporavuvawe na makedonskata

ekonomija i nestabilnoto geo-politi~ki okruùvawe vo golema merka vlijae{e na

vozdrànosta na investitorite od vloùvawe na berza i na likvidnosta na berzanskoto

trguvawe;

Pozitivnite vlijanija od postepenoto zakrepnuvawe na svetskata ekonomija vo 2010 godina ne se reflektiraa vrz prometot na Berzata i op{toto nivo na cenite na

pazarot, odnosno i ponatamu be{e evidentno ne mnogu zna~ajno prisustvo na stranski

institucionalni investitori na Makedonskata Berza;

Vo 2010 godina ne se slu~ija pozna~ajni pomestuvawa vo odnos na otvorenite pra{awa koi se postavuvaat kako uslov za realizacijata na opredelbite na Republika

Makedonija za ~lenstvo vo evroatlantskite organizacii, {to ima{e implikacii vrz

o~ekuvawata na investitorite na Berzata i na nivnite delovni i investicioni odluki;

Od druga strana, prodolì trendot na zgolemena transparentnost vo raboteweto na kompaniite kotirani na Berzata, kako vo delot na objavuvawe na informacii za

finansiskoto rabotewe, taka i vo delot na objavuvawe na drugi cenovno ~uvstvitelni

informacii;

Funkcionirawe na privatnite penziski fondovi i pazarnata konsolidacija na investicionite fondovi vo Republika Makedonija;

Povolen dano~en ambinet;

Niska inflacija;

Stabilen devizen kurs;

Funkcionalna institucionalna pazarna infrastruktura;

Dopolnitelno usoglasuvawe na legislativata vo zemjata i na pazarniot ambient vo funkcija na procesite na evropska integracija.

4

3. TRGUVAWE SO HARTII OD VREDNOST

3.1. Osnovni karakteristiki

Osnovni karakteristiki na trguvaweto vo 2010 godina se:

Vkupniot promet (po site osnovi) vo 2010 godina iznesuva{e 5.842.963.073 denari (okolu 94,98 milioni evra), {to e za 13,21 % pomalku vo sporedba so 2009 godina;

Ostvareniot promet na “klasi~noto” trguvawe vo 2010 godina iznesuva{e 3.269.539.610 denari

2 (okolu 53,15 milioni evra), {to e za 20,23% pomalku vo

sporedba so 2009 godina;

Prometot ostvaren so akcii (Oficijalen i Redoven pazar) vo 2010 godina iznesuva{e 2.017.360.721 denari (okolu 32,79 milioni evra), {to e za 27,81%

pomalku vo sporedba so 2009 godina;

Vo 2010 godina e ostvaren promet so obvrznici od 1.252.178.889 denari (okolu 20,36 milioni evra), {to e za 4,00% pomalku vo sporedba so 2009 godina;

Vo 2010 godina realizirani se proda`bi na akcii i udeli po pat na javni berzanski aukcii vo vkupna vrednost od 40.772.697 denari (okolu 663 iljadi evra),

{to e za 70,40 % pove}e vo sporedba so 2009 godina;

Vo 2010 godina na Berzata se prijaveni 28 blok transakcii vo vkupna vrednost od 2.532.650.767 denari (okolu 41,17 milioni evra), {to e za 2,94% pomalku vo

sporedba so 2009 godina.

Vo strukturata na prometot dominiraat transakciite sklu~eni na Oficijalniot pazar so 46,39% u~estvo vo vkupniot promet na Berzata vo 2010 godina;

Na krajot na 2010 godina na kotacija na Oficijalniot pazar bea kotirani akcii na 34 dru{tva;

Pazarnata kapitalizacija na kotiranite akcii dostigna 30,44 milijardi denari (okolu 494,93 milioni evra) i bele`i opa|awe od 21,71%, dodeka pazarnata

kapitalizacija na obvrznicite dostigna 12,51 milijardi denari (203,41 milioni

evra) {to pretstavuva opa|awe za 15,93% vo sporedba so 2009 godina.

So cel sogleduvawe i sporeduvawe na rezultatite od trguvaweto na Berzata za 2010 i

2009 godina, vo prodol`enie se prezentira i tabelaren prikaz na sumarnite berzanski

podatoci za periodot Januari-Dekemvri 2010 godina i Januari-Dekemvri 2009 godina,

kako i strukturata na prometot ostvaren vo 2010 godina.

2Pri presmetuvawe na “klasi~noto trguvawe” na Berzata ne se vklu~eni prometite ostvareni na javnite

berzanski aukcii i prijavenite blok transakcii.

5

Januari-Dekemvri

2009

Januari-Dekemvri

2010

%

PROMENA

PROMET (denari)

KLASI^NO TRGUVAWE 4.098.905.714 3.269.539.610 ▼20,23

AKCII 2.794.489.319 2.017.360.721 ▼27,81

OBVRZNICI 1.304.416.395 1.252.178.889 ▼4,00

PROSE^EN DNEVEN PROMET (denari) 16.798.794 13.237.002 ▼21,20

PROSE^EN DNEVEN BROJ NA TRANSAKCII 141 104 ▼26,16

BLOK TRANSAKCII 2.609.499.924 2.532.650.767 ▼2,94

JAVNI BERZANSKI AUKCII 23.927.852 40.772.697 ▲70,40

VKUPNO 6.732.333.490 5.842.963.073 ▼13,21

BROJ NA TRANSAKCII

KLASI^NO TRGUVAWE 34.396 25.697 ▼25,29

BLOK TRANSAKCII 28 28 -

JAVNI BERZANSKI AUKCII 13 16 ▲23,08

VKUPNO 34.437 25.741 ▼25,25

PAZARNA KAPITALIZACIJA ( denari)

PAZARNA KAPITALIZACIJA NA AKCII 122.080.076.689 122.577.939.865 ▲0,41

BERZANSKA KOTACIJA-AKCII 38.885.764.303 30.442.607.676 ▼21,71

PAZAR NA AKCIONERSKI DRU[TVA SO POSEBNI

OBVRSKI ZA IZVESTUVAWE 83.194.312.386 92.135.332.189 ▲10,75

PAZARNA KAPITALIZACIJA NA OBVRZNICI 14.883.330.348 12.511.677.891 ▼15,93

VKUPNO PAZARNA KAPITALIZACIJA 136.963.407.038 135.089.617.756 ▼1,37

MBI-10 2.751,88 2.278,92 ▼17,19

MBID 3.035,98 2.458,58 ▼19,02

OMB 110,06 116,13 ▲5,52

BROJ NA KOTIRANI DRU[TVA 36 34 ▼5,56

BROJ NA DENOVI NA TRGUVAWE 244 247 ▲1,23

Struktura na prometot vo периодот Januari- Dekemvri 2010 god.

Pazaren segment Promet vo

denari Promet vo

EVRA % Broj na trans.

OFICIJALEN PAZAR 2.710.766.059 44.060.951 46,39 19.164

REDOVEN PAZAR 558.773.551 9.084.416 9,56 6.533

BLOK TRANSAKCII 2.532.650.767 41.173.428 43,35 28

JAVNI BERZANSKI AUKCII 40.772.697 662.603 0,70 16

VKUPNO 5.842.963.073 94.981.398 100,00 25.741

6

3.2. Analiza na ostvareniot promet od klasi~noto trguvawe po meseci

Vo tekot na 2010 godina na Berzata e ostvaren promet od “klasi~noto” trguvawe vo iznos

od 3.269.539.610 denari (okolu 53,15 milioni evra).

Za podobro sogleduvawe na ostvarenite rezultati od “klasi~noto” trguvawe na Berzata

vo 2010 godina, vo prodol`enie prezentirame grafi~ki i tabelaren prikaz na

trguvaweto po meseci, odnosno kvartali vo 2010 godina.

Promet od “klasi~noto” trguvawe po meseci vo 2010 godina

7

3.3. Struktura na promet od klasi~noto trguvawe po pazarni segmenti

Prometot na Oficijalniot pazar na Berzata vo 2010 godina (2.711 milioni denari) e

ostvaren preku 19.164 transakcii i u~estvuva vo vkupniot promet od klasi~noto

trguvawe so 82,91%. Od toa, 1.477 milioni denari otpa|aat na trguvaweto so akcii

(54,49%) pri {to se sklu~eni 15.324 transakcii, dodeka prometot so obvrznici iznesuva

1.234 milioni denari (45,51%) i istiot e ostvaren preku 3.840 transakcii.

Ostvareniot promet na Redovniot pazar na Berzata (559 milioni denari) u~estvuva vo

vkupniot promet od klasi~noto trguvawe vo 2010 godina so 17,09% i 6.533 transakcii. Od

toa, 456 milioni denari otpa|aat na trguvaweto ostvareno na Pazarot na akcionerski

dru{tva so posebni obvrski za izvestuvawe (84,40%) i ovoj promet e ostvaren preku 6.153

transakcii, dodeka na Slobodniot pazar se ostvareni 84 milioni denari (15,60%) preku

379 transakcii. Prometot so obvrznici iznesuva 18 milioni denari (3,30%) i istiot e

ostvaren preku 1 transakcija.

Za podobro sogleduvawe na strukturata na prometot vo 2010 godina, vo prodol`enie

prezentirame tabelaren i grafi~ki prikaz na trguvaweto po pazarni segmenti.

Mesec

Oficijalen pazar Redoven pazar

Promet vo

denari

Promet vo

EVRA

Br. na

transa

kcii

Br.

na

den.

na

trg. Akcii Obvrznici Akcii Obvrznici

Januari 93.047.176 68.007.635 43.527.121 0 204.581.932 3.344.658 1.751 17

Fevruari 128.689.750 50.991.190 61.867.251 0 241.548.191 3.932.208 2.707 20

Mart 126.889.660 48.971.475 59.315.115 0 235.176.250 3.818.026 2.424 22

Vkup. I kvartal 348.626.586 167.970.300 164.709.487 0 681.306.373 11.094.892 6.882 59

April 175.184.007 102.225.266 51.323.134 0 328.732.407 5.336.683 2.441 21

Maj 125.287.974 128.134.075 39.298.188 0 292.720.237 4.757.065 2.406 19

Juni 109.762.654 85.491.572 45.627.382 0 240.881.608 3.916.203 2.456 22

Vkup. II kvartal 410.234.635 315.850.913 136.248.704 0 862.334.252 14.009.951 7.303 62

Juli 66.038.997 82.125.241 33.398.072 0 181.562.310 2.951.463 1.632 22

Avgust 77.749.435 60.844.317 18.863.319 0 157.457.071 2.559.896 1.651 21

Septemvri 154.169.565 67.873.997 44.157.346 0 266.200.908 4.319.309 1.970 20

Vkup. III kvartal 297.957.997 210.843.555 96.418.737 0 605.220.289 9.830.668 5.253 63

Oktomvri 161.617.839 55.203.031 27.134.875 0 243.955.745 3.959.263 2.075 20

Noemvri 142.009.008 142.847.413 36.823.374 18.451.140 340.130.935 5.526.239 2.327 22

Dekemvri 116.592.245 341.012.537 78.987.234 0 536.592.016 8.724.353 1.857 21

Vkup. IV kvartal 420.219.092 539.062.981 142.945.483 18.451.140 1.120.678.696 18.209.855 6.259 63

VKUPNO 1.477.038.310 1.233.727.749 540.322.411 18.451.140 3.269.539.610 53.145.366 25.697 247

8

STRUKTURA NA KLASI^NIOT PROMET VO 2010 GODINA

Пазарен сегмент Промет

(денари) Промет (ЕВРА) %

Број на трансакции

ОФИЦИЈАЛЕН ПАЗАР

Акции 1.477.038.310 24.005.163 54,49 15.324

обични 1.476.237.610 23.992.161 99,95 15.314

приоритетни 800.700 13.002 0,05 10

Обврзници 1.233.727.749 20.055.788 45,51 3.840

ВКУПНО ОФИЦИЈАЛЕН ПАЗАР 2.710.766.059 44.060.951 82,91 19.164

РЕДОВЕН ПАЗАР

AКЦИИ 540.322.411 8.784.415 96,70 6.532

Пазар на јавно поседувани друштва 456.056.648 7.414.530 84,40 6.153

обични 453.984.365 7.380.857 99,55 6.056

приоритетни 2.072.283 33.673 0,45 97

Слободен пазар 84.265.763 1.369.885 15,60 379

обични 84.265.763 1.369.885 100,00 379

ОБВРЗНИЦИ 18.451.140 300.000 3,30 1

ВКУПНО РЕДОВЕН ПАЗАР 558.773.551 9.084.416 17,09 6.533

ВКУПНО СИТЕ ПАЗАРИ 3.269.539.610 53.145.367 100,00 25.697

3.4. Blok transakcii

Vo tekot na 2010 godina na Berzata bea prijaveni 28 blok transakcii vo vkupna vrednost

od 2.532.650.766 denari (okolu 41 milion EVRA), pri {to bea istrguvani vkupno 4.111.435

akcii. Najgolemo u~estvo vo prometot so blok transakcii ima{e proda`bata na

3.771.720 akcii na Stopanska Banka AD Skopje, vo vrednost od 2.161.459.580 denari,

realiziran preku 2 blok transakcii.

Na Oficijalniot pazar na Berzata se realizirani 12 blok transakcii vo vkupna

vrednost od 197,31 milioni denari (3,20 milioni EVRA), dodeka na Redovniot pazar se

realizirani 16 blok transakcii vo vkupna vrednost od 2,33 milijardi denari (37,97

milioni EVRA). Vo prodol`enie go prezentirame pregledot na prijavenite blok

transakcii po meseci vo 2010 godina.

9

Месец

ОФИЦИЈАЛЕН ПАЗАР РЕДОВЕН ПАЗАР ВКУПНО

Промет во денари

Промет во евра

Број на

транс. Промет во денари Промет во евра Број на транс.

Промет во денари

Промет во евра

Број на

транс.

Јануари 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Февруари 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Март 22.290.650 361.754 3 3.045.509 49.424 1 25.336.159 411.178 4

Април 0 0 0 56.160.800 912.060 1 56.160.800 912.060 1

Мај 150.161.880 2.438.635 4 36.885.902 599.014 2 187.047.782 3.037.649 6

Јуни 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Јули 6.565.480 106.745 2 28.800.213 467.933 3 35.365.693 574.678 5

Август 0 0 0 2.161.459.580 35.144.256 2 2.161.459.580 35.144.256 2

Септември 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Октомври 14.764.530 239.731 2 0 0 0 14.764.530 239.731 2

Ноември 0 0 0 9.058.000 147.280 1 9.058.000 147.280 1

Декември 3.525.000 57.316 1 39.933.222 649.283 6 43.458.222 706.599 7

ВКУПНО 197.307.540 3.204.181 12 2.335.343.226 37.969.250 16 2.532.650.766 41.173.431 28

3.5. Javni berzanski aukcii

Vo tekot na 2010 godina na Berzata se odràa vkupno 4 javni berzanski aukcii na koi

{to se prodavaa akcii i udeli vo sopstvenost na Fondot na PIOM.

Na odrànite javni berzanski aukcii vo 2010 godina bea sklu~eni vkupno 16 transakcii

i be{e ostvaren promet od 23.927.852,44 denari. Pri toa:

Preku 2 transakcii bea istrguvani obi~ni akcii na 2 akcionerski dru{tva pri {to be{e ostvaren promet od 2.392.386,00 denari;

Preku 11 transakcii bea istrguvani prioritetni akcii na 11 akcionerski dru{tva pri {to be{e ostvaren promet od 34.839.323,00 denari;

Preku 3 transakcii bea istrguvani udelite vo 3 dru{tva i ostvaren promet 3.540.988,00 denari.

3.6 U~estvo na stranski i doma{ni investitori vo vkupniot promet

Vrz osnova na podatocite dobieni od Centralniot depozitar za hartii od vrednost koi

se odnesuvaat za u~estvoto na stranskite i doma{nite investitori vo vkupniot promet

na Berzata, doa|ame do slednite podatoci:

Od vkupniot promet ostvaren na Berzata vo 2010 godina, 879.843.223 Denari (14.338.820

Evra) pripa|aat na prometot ostvaren od kupuvawe na hartii od vrednost od strana na

stranskite investitori, dodeka 1.027.236.841 Denari (16.744.373 Evra) ostvareni se preku

prodavawe na hartii od vrednost na stranskite investitori na doma{niot pazar

(vkupniot promet e bez blok transakciite sklu~eni so akciite na Stopanska banka AD

Skopje od Avgust 2010 godina).

Vo prodolènie e prezentirana tabela za u~estvoto na doma{nite i stranskite

investitori vo vkupniot promet po meseci vo 2010 godina:

10

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Вкупно

Купување странски физички 7,29% 14,43% 12,12% 6,00% 4,23% 6,94% 5,23% 8,73% 5,91% 7,32% 6,42% 2,94% 6,59%

Купување странски правни 4,56% 4,99% 16,20% 23,60% 37,33% 7,96% 14,85% 2,29% 19,85% 35,37% 13,34% 9,09% 17,23%

ВКУПНО 11,85% 19,42% 28,32% 29,60% 41,56% 14,90% 20,08% 11,02% 25,76% 42,69% 19,76% 12,03% 23,82%

Купување домашни физички 47,06% 54,41% 42,84% 26,23% 27,53% 46,65% 38,95% 47,94% 32,07% 30,61% 32,44% 13,79% 32,91%

Купување домашни правни 41,09% 26,17% 28,84% 44,17% 30,92% 38,45% 40,97% 41,04% 42,17% 26,70% 47,80% 74,18% 43,27%

ВКУПНО 88,15% 80,58% 71,68% 70,40% 58,44% 85,10% 79,92% 88,98% 74,24% 57,31% 80,24% 87,97% 76,18%

Продажба странски физички 4,89% 14,11% 14,30% 5,83% 4,34% 10,71% 6,80% 13,63% 9,24% 8,50% 6,38% 3,07% 7,48%

Продажба странски правни 17,49% 20,98% 8,62% 15,52% 24,63% 5,47% 12,60% 6,85% 30,62% 48,73% 17,22% 23,96% 20,41%

ВКУПНО 22,38% 35,09% 22,92% 21,35% 28,97% 16,18% 19,40% 20,48% 39,86% 57,23% 23,60% 27,03% 27,89%

Продажба домашни физички 43,50% 48,80% 52,06% 57,41% 53,42% 67,74% 54,11% 63,45% 45,07% 35,78% 34,30% 20,45% 45,05%

Продажба домашни правни 34,12% 16,11% 25,02% 21,24% 17,61% 16,08% 26,49% 16,07% 15,07% 6,99% 42,10% 52,72% 27,06%

ВКУПНО 77,62% 64,91% 77,08% 78,65% 71,03% 83,82% 80,60% 79,52% 60,14% 42,77% 76,40% 73,17% 72,11%

3.7. Indeksi na Makedonska Berza

Makedonska Berza AD Skopje gi presmetuva i objavuva slednite tri indeksi:

Makedonski Berzanski Indeks – MBI10; Indeks na Javno poseduvani dru{tva MBID i

Indeks na obvrznici – OMB.

3.7.1. Makedonski Berzanski Indeks – MBI10

- vrednost na MBI10 na posledniot den na trguvawe vo 2010 godina (30.12.2010) = 2.278,92 indeksni poeni, {to zna~i opa|awe od 17,19% vo sporedba so vrednosta na indeksot postignata na posledniot den na trguvawe vo 2009 godina (30.12.2009

godina = 2.751,88 indeksni poeni),

- najvisoka vrednost na MBI10 vo 2010 godina e postignata na 04.02.2010 godina (2.978,26 indeksni poeni),

- najniska vrednost na indeksot vo 2010 godina e postignata na 30.09.2010 godina

(2.084,04 indeksni poeni).

8001.3201.8402.3602.8803.4003.9204.4404.960

04

.01

.201

0

20

.01

.201

0

02

.02

.201

0

15

.02

.201

0

26

.02

.201

0

11

.03

.201

0

24

.03

.201

0

09

.04

.201

0

21

.04

.201

0

04

.05

.201

0

17

.05

.201

0

01

.06

.201

0

14

.06

.201

0

25

.06

.201

0

08

.07

.201

0

21

.07

.201

0

04

.08

.201

0

17

.08

.201

0

30

.08

.201

0

14

.09

.201

0

27

.09

.201

0

08

.10

.201

0

22

.10

.201

0

04

.11

.201

0

17

.11

.201

0

30

.11

.201

0

14

.12

.201

0

27

.12

.201

0

МБИ10 ВО 2010 ГОДИНА

11

Na 15.06.2010 i 15.12.2010 godina Komisijata za berzanski indeks izvr{i redovna

revizija na indeksot MBI10.

Soglasno Metodologijata za presmetuvawe na indeksot MBI10, Komisijata za berzanski

indeks opredeli deka elementi na indeksot MBI10 }e bidat obi~nite akcii izdadeni

od: Komercijalna banka AD Skopje, Granit AD Skopje, Alkaloid AD Skopje, Makstil

AD Skopje, Stopanska banka AD Bitola, Makpetrol AD Skopje, Toplifikacija AD

Skopje, Beton AD Skopje, Replek AD Skopje i ZK Pelagonija AD Bitola.

Datum na implementacija na izvr{enata revizija e 30.12.2010 godina.

3.7.2. Indeks na Javno poseduvani dru{tva MBID

- vrednost na MBID na posledniot den na trguvawe vo 2010 godina (30.12.2010) = 2.458,58 indeksni poeni, {to zna~i opa|awe od 19,02% vo sporedba so vrednosta

na indeksot postignata na posledniot den na trguvawe vo 2009 godina (30.12.2009

godina = 3.035,98 indeksni poeni),

- najvisoka vrednost na MBID vo 2010 godina e postignata na 19.02.2010 godina

(3.317,08 indeksni poeni),

- najniska vrednost na indeksot MBID vo 2010 godina e postignata na 29.10.2010 godina (2.359,55 indeksni poeni).

0500

1.0001.5002.0002.5003.0003.500

04

.01

.201

0

20

.01

.201

0

02

.02

.201

0

15

.02

.201

0

26

.02

.201

0

11

.03

.201

0

24

.03

.201

0

09

.04

.201

0

21

.04

.201

0

04

.05

.201

0

17

.05

.201

0

01

.06

.201

0

14

.06

.201

0

25

.06

.201

0

08

.07

.201

0

21

.07

.201

0

04

.08

.201

0

17

.08

.201

0

30

.08

.201

0

14

.09

.201

0

27

.09

.201

0

08

.10

.201

0

22

.10

.201

0

04

.11

.201

0

17

.11

.201

0

30

.11

.201

0

14

.12

.201

0

27

.12

.201

0

МБИД ВО 2010 ГОДИНА

Na 16.03.2010 godina, 15.06.2010 godina, 15.09.2010 godina i 15.12.2010 godina Komisijata

za berzanski indeks izvr{i redovni revizii na MBID.

Soglasno Metodologijata za presmetuvawe na indeksot MBIД, Komisijata za berzanski

indeks na poslednata revizija na 15.12.2010 godina opredeli deka elementi na indeksot

MBIД se obi~nite akcii izdadeni od: Tutunska banka AD Skopje, Makedonski telekom

AD Skopje, Fabrika za cevki 11 Oktomvri AD Kumanovo, Stopanska banka AD Skopje,

Arcelormittal Skopje (HRM) AD Skopje, Arcelormittal Skopje (CRM) AD Skopje,

Prilepska pivarnica AD Prilep, OKTA AD Skopje, Kjubi AD Skopje i Rade Kon~ar

AD Skopje.

12

3.7.3. Indeks na obvrznici - OMB

- vrednost na OMB na posledniot den na trguvawe vo 2010 godina (30.12.2010) =

116,13 indeksni poeni, {to zna~i zgolemuvawe od 5,52% vo sporedba so

vrednosta na indeksot postignata na posledniot den na trguvawe vo 2009 godina

(30.12.2009 godina = 110,06 indeksni poeni),

- najvisoka vrednost na OMB vo 2010 e postignata na 24.12.2010 godina (116,48 indeksni poeni),

- najniska vrednost na indeksot OMB vo 2010 e postignata na 13.07.2010 godina

(106,18 indeksni poeni).

100102104106108110112114116118

04

.01

.201

0

20

.01

.201

0

02

.02

.201

0

15

.02

.201

0

26

.02

.201

0

11

.03

.201

0

24

.03

.201

0

09

.04

.201

0

21

.04

.201

0

04

.05

.201

0

17

.05

.201

0

01

.06

.201

0

14

.06

.201

0

25

.06

.201

0

08

.07

.201

0

21

.07

.201

0

04

.08

.201

0

17

.08

.201

0

30

.08

.201

0

14

.09

.201

0

27

.09

.201

0

08

.10

.201

0

22

.10

.201

0

04

.11

.201

0

17

.11

.201

0

30

.11

.201

0

14

.12

.201

0

27

.12

.201

0

OMB ВО 2010 ГОДИНА

Na 15.01.2010 godina, 15.04.2010 godina, 15.07.2010 godina, 15.10.2010 i 15.12.2010 godina

Komisijata za berzanski indeks izvr{i redovni revizii na OMB. Na 10.05.2010 godina

Komisijata za berzanski indeks izvr{i vonredna revizija na OMB so koja, Obvrznicite

za denacionalizacija-Devetta emisija (RMDEN09) bea vgradeni kako element na

indeksot, imaj}i ja predvid nivnata golema likvidnost od denot na kotacijata, a so cel

OMB soodvetno da go prikaùva dvièweto na cenite na obvrznicite kotirani na

Oficijalniot pazar na Makedonska berza.

Soglasno Metodologijata za presmetuvawe na indeksot OMB, Komisijata za berzanski

indeks na poslednata revizija na 15.12.2010 godina opredeli deka elementi na indeksot

OMB se obvrznicite za denacionalizacija od slednite emisii: Prva emisija

(RMDEN01), Vtora emisija (RMDEN02), Treta emisija (RMDEN03), êtvrta emisija

(RMDEN04), Petta emisija (RMDEN05), [esta emisija (RMDEN06), Sedma emisija

(RMDEN07), Osma emisija (RMDEN08) i Devetta emisija (RMDEN09).

3.7.4. Izmeni vo metodologiite za presmetka na indeksite

Odborot na direktori na Makedonska berza AD Skopje na sednicata odràna na

30.11.2010 godina, donese Zaklu~ok za izmena vo Metodologijata za presmetka na trite

berzanski indeksi MBI10, MBID i OMB, pri {to se vovedoa slednite izmeni:

1. Datumi na redovna revizija kaj MBI10, MBID i OMB se 15.06 i 15.12. 2. Datumi na implementacija na izvr{enata revizija, odnosno datumite od koi }e

otpo~ne da se presmetuva indeksot po noviot sostav se: 30.06 i 30.12.

3. Pri vonredna revizija na indeksite promenite stapuvaat na sila i se primenuvaat od naredniot trgovski den.

13

4. Prvata naredna revizija na berzanskite indeksi (MBI10, MBID i OMB) e 15.12.2010 godina, pri {to }e se zemat podatoci za poslednite {est meseci.

3.8. Struktura na prometot po ~lenki

Ostvareniot berzanski promet vo 2010 godina e realiziran preku aktivnostite na 24

~lenki na Berzata.

Najgolemo u~estvo vo vkupniot promet izrazen vo denari vo trguvaweto na Berzata

ostvari ~lenkata Stopanska banka AD Skopje so u~estvo od 38,83%. Na vtoro i treto

mesto se Ilirika Investments AD Skopje i Komercijalna banka AD Skopje so u~estvo

od 14,03% i 12,11%.

Vo prodolènie ja prezentirame tabelata za u~estvoto na ~lenkite na Berzata vo

ostvareniot promet vo 2010 godina. Podatocite se baziraat vrz dvojno presmetuvawe (i

pri kupuvawe i pri prodavawe) so cel da se inkorporira i aktivnosta na ~lenkite vo

vkrstenite transakcii, so isklu~ok na podatocite za trguvaweto so dràvnite hartii od

vrednost kade e prikaàna samo kupovnata strana.

U~estvo na ~lenkite na Berzata vo realiziraniot promet vo 2010 godina

Членка Член

ка Класично тргување

% Класично тргување Блокови

% Блоко

ви Држава %

Држава Вкупно

Стопанска банка АД Скопје SB 182.964.026 2,80 4.339.269.161 85,67 61.740 0,15 4.522.294.927

ИЛИРИКА ИНВЕСТМЕНТС АД Скопје IL 1.621.818.105 24,80 0 0,00 11.947.781 29,30 1.633.765.886

Комерцијална банка АД Скопје KB 1.073.123.250 16,41 336.602.664 6,65 0 0,00 1.409.725.914

НЛБ Тутунска банка АД Скопје TN 557.228.916 8,52 56.160.800 1,11 0 0,00 613.389.716

Еурохаус АД Скопје EH 462.800.101 7,08 7.263.000 0,14 0 0,00 470.063.101

ИНОВО БРОКЕР АД Скопје IN 379.358.364 5,80 12.057.500 0,24 6.043.466 14,82 397.459.330

ИНВЕСТБРОКЕР АД Скопје MI 274.338.645 4,20 95.669.605 1,89 2.152.110 5,28 372.160.360

АУКТОР&ХИТА БРОКЕРИ АД СКОПЈЕ AK 189.079.321 2,89 77.282.760 1,53 0 0,00 266.362.081

Пеон Брокер АД Скопје PE 252.353.414 3,86 6.150.000 0,12 0 0,00 258.503.414

Мој Брокер АД Скопје MO 258.403.869 3,95 0 0,00 0 0,00 258.403.869

ТТК Банка Скопје TK 225.146.174 3,44 0 0,00 9.884.700 24,24 235.030.874

ЕУРОброкер АД Скопје EU 194.713.523 2,98 28.891.018 0,57 0 0,00 223.604.541

Алта Виста брокер АД Скопје AV 150.478.754 2,30 56.160.800 1,11 9.225.000 22,63 215.864.554

БИТОЛА БРОКЕР АД Битола BB 144.801.370 2,21 0 0,00 0 0,00 144.801.370

Охридска Банка АД Охрид OH 93.889.350 1,44 33.531.226 0,66 0 0,00 127.420.576

Нови триглав АД Скопје NT 125.753.624 1,92 0 0,00 0 0,00 125.753.624

Фершпед Брокер АД Скопје FR 99.815.997 1,53 7.263.000 0,14 0 0,00 107.078.997

Бро-Дил АД Скопје BD 100.864.404 1,54 0 0,00 1.457.900 3,58 102.322.304

Поштел Брокер АД Скопје PT 85.906.052 1,31 9.000.000 0,18 0 0,00 94.906.052

Универзална Инвестициона Банка АД Скопје BL 34.369.934 0,53 0 0,00 0 0,00 34.369.934

Централна кооперативна банка АД Скопје SL 18.084.578 0,28 0 0,00 0 0,00 18.084.578

Идеја Плус Брокер АД Радовиш IP 6.975.824 0,11 0 0,00 0 0,00 6.975.824

СТАТЕР БАНКА АД Куманово ST 4.736.103 0,07 0 0,00 0 0,00 4.736.103

Делта Брокер АД Скопје DL 2.075.521 0,03 0 0,00 0 0,00 2.075.521

Вкупно 6.539.079.219 100,00 5.065.301.534 100,00 40.772.697 100,00 11.645.153.450

14

3.9. Novi Pravila za trguvawe i nova softverska verzija na sistemot za

trguvawe na Makedonska berza AD Skopje

Po~nuvajki od 15.03.2010 godina zapo~naa da se primenuvaat novi Pravila za trguvawe na

Makedonskata berza AD Skopje i novata softverska verzija na sistemot za trguvawe so

implementiran FIX PROTOCOL.

Vo ramkite na opredelbite na Makedonskata berza za odrùvawe na efikasen

sekundaren pazar na hartii od vrednost vo Republika Makedonija, a pottiknata od

potrebata za voveduvawe na novi tehnologii vo svoeto rabotewe, Berzata vo tekot na

2009 godina pristapi kon menuvawe i podobruvawe na sistemot za trguvawe preku

voveduvawe na nova softverska verzija, koja sodrì pove}e tehnolo{ki i funkcionalni

novini, {to voedno podrazbira{e i potreba za menuvawe na Pravilata za trguvawe na

Berzata.

Novata softverska verzija na sistemot za trguvawe na Berzata sodrì implementiran

FIX PROTOCOL, koj{to pretstavuva standardiziran protokol za razmena na paketi na

informacii koj se koristi vo se’ pogolem broj na finansiski institucii i ovozmoùva polesno povrzuvawe so drugi finansiski informacioni sistemi. Edna od glavnite

pridobivki od implementacijata na FIX PROTOCOL e {to se otvaraat novi kanali za

priem na nalozi od strana na investitorite, odnosno se zaokruùva priemot na

elektronski nalozi od strana na ~lenkite i nivnoto prosleduvawe do sistemot za

trguvawe na Berzata.

Glavnite promeni vo novite Pravilata za trguvawe koi se posledica od voveduvaweto na

noviot trgovski softver, a koi zna~at novina vo odnos na na~inot na rabota na

prethodniot sistem se slednive:

- novini vo kriteriumite i dinamikata na utrduvawe na reìmot na trguvawe vo koj }e se trguvaat odredeni hartii od vrednost;

- voveduvawe na mo`nost za vnesuvawe na sistemski blok-nalozi so koi }e se sklu~uvaat sistemski blok transakcii, koi im ovozmoùvaat na investitorite

koi sakaat da kupat ili prodadat pogolema koli~ina od odredena hartija od

vrednost aktivno da ja istaknat ovaa svoja namera vo BEST sistemot;

- nov metod na presmetka na posledna cena spored koj poslednata cena nema da pretstavuva cena od poslednata transakcija vo ramkite na trgovskiot den, tuku }e

pretstavuva prose~na ponderirana cena od realiziranite transakcii vo

poslednite 30 minuti pred zatvorawe na pazarot;

- novini vo odnos na nalozite za trguvawe koi {to se vo pravec na podobruvawe na na~inot na realizacija na nalozite od klientite, pri {to se redefinira na~inot

na koristewe na odredeni nalozi, se vovedoa novi nalozi koi se soodvetni za

golemite investitori i fondovite koi trguvaat so nalozi {to glasat na

pogolemi koli~ini i se ukinaa nekoi nalozi koi vo izminatiot period ne bea

primenuvani;

- soglasno novinite vo odnos na trguvaweto reìmot na fiksing }e se narekuva reìm na aukcisko trguvawe i za nego }e se primenuva novo vremetraewe i

raspored na trguvaweto. Voedno, vo reìmot na aukcisko trguvawe po

zavr{uvawe na fazata vo koja se vnesuvaat nalozite za trguvawe i po otvaraweto

na pazarot vo koe doa|a do sklu~uvawe na eventualni transakcii po odredena

15

aukciska cena, se voveduva faza na dopolnitelno trguvawe, so {to se dava

mo`nost za dopolnitelno sklu~uvawe na transakcii po ve}e postignata aukciska

cena po zavr{uvaweto na aukcijata.

Vo tekot na Fevruari 2010 godina be{e organizirana obuka za site ~lenki na Berzata,

pri {to bea prezentirani site novini i specifi~nosti na noviot sistem za trguvawe.

Obukite bea organizirani vo tri grupi, pri {to prisustvuvaa site brokeri, vraboteni

vo ~lenkite. Na obukite u{te edna{ bea prezentirani site specifi~nosti na noviot

sistem za trguvawe osobeno od aspekt na napravenite izmeni vo sistemot za trguvawe

(tipovi na nalozi, sistemski blok transakcii i sl.). Voedno, bea dadeni i detalni

instrukcii za ednostavna instalacija na novata verzija na stanicata za trguvawe. Isto

taka, be{e objaveno izvestuvawe do ~lenkite na Berzata so koe u{te edna{ ~lenkite bea

potseteni za nekoi specifi~nosti na noviot sistem za trguvawe kako {to se: latini~na

abeceda, tretman na dostasani nalozi, podesuvawe na sistemskite parametri, napu{tawe

na konceptot na MPK, obeleùvawe na sistemski blok nalozi, vnes na grupni smetki,

barawe za poni{tuvawe na transakcii i drugo. Bea izgotveni i dostaveni do ~lenkite na

Berzata novite upatstva za koristewe na rabotnite stanici za trguvawe na BEST

Sistemot i na statisti~kata aplikacija Berza-NET.

3.10. Drugi aktivnosti povrzani so trguvaweto

Vo tekot na 2010 godina Berzata redovno gi sproveduva{e potrebnite aktivnosti

povrzani so trguvaweto so hartii od vrednost i toa: vnes na novi hartii za trguvawe vo

trgovskiot sistem; vremeni prekini i suspendirawa na trguvaweto so nekoi hartii od

vrednost kade }e se jave{e potreba; rasporeduvawe na hartii od vrednsot po soodvetni

segmenti soglasno izvestuvawata od Komisijata za hartii od vrednsot za zapi{uvawe i

bri{ewe na akcionerski dru{tva od Registarot na akcionerski dru{tva so posebni

obvrski za izvestuvawe na KHV i sli~no.

Soglasno analizite na pazarot koi bea sprovedeni zaradi voveduvawe na novite Pravila

za trguvawe na Berzata, Odborot na direktori na Berzata na svojata sednica odràna na

26.03.2010 godina donese nova „Odluka za vremetraeweto na trguvaweto vo reìmot na

kontinuirano trguvawe i vo reìmot na aukcisko trguvawe, maksimalnoto vremetraewe

na podfazata random vo fazata pred trguvawe, kako i vremenskiot raspored za

otvoraweto na pazarot za individualni hartii od vrednost“ so koja, zapo~nuvaj}i od

01.04.2010 godina, se vovedoa izmeni vo vremetraeweto na trguvaweto na grupite na

hartii od vrednost koi se vo reìm na aukcisko trguvawe, dodeka vremetraeweto na

trguvaweto na hartiite od vrednost koi se vo reìm na kontinuirano trguvawe ostana

nepromeneto.

Soglasno odlukata na Odborot na direktori na Makedonska berza AD Skopje od

sednicata odràna na 22.04.2010 godina za kriteriumite i na~inot za vremeno

otstranuvawe i povtorno vospostavuvawe na cenovnite ograni~uvawa (stati~ki limiti)

pri trguvaweto so hartiite so vrednost, po~nuvaj}i od ponedelnik 26.04.2010 godina,

sekoj posleden ponedelnik vo mesecot Berzata gi otstranuva{e cenovnite ograni~uvawa

(stati~ki limiti) kaj hartiite od vrednost koi se trguvaat vo reìmot na aukcisko

trguvawe i so koi ne se sklu~ila nitu edna transakcija vo prethodnite 5 (pet) dena na

trguvawe (ne zemaj}i gi predvid administratorskite i sistemskite blok transakcii).

Voedno, dosledno se sproveduva{e odlukata na Odborot na direktori na Berzata deka

16

dokolku so opredelena hartija od vrednost za koja bile otstraneti cenovnite

ograni~uvawa bide sklu~ena transakcija/transakcii vo vrednost nad 300.000 denari (ne

zemaj}i gi predvid administratorskite i sistemskite blok transakcii), sledniot den na

trguvawe trguvaweto so taa hartija od vrednost prodolùva so cenovni ograni~uvawa

(stati~ki limiti), pritoa zemaj}i ja kako osnova za cenovnite ograni~uvawa poslednata

oficijalna dnevna prose~na cena.

4. KOTACIJA

4.1. Pazarna kapitalizacija

Na po~etokot od 2010 godina na oficijalniot pazar na Berzata brojot na kotirani

dru{tva iznesuva{e 36, so pazarna kapitalizacija od 38,89 milijardi denari, kako i 15

dràvni obvrznici so pazarna kapitalizacija od 14,88 milijardi denari.

Na krajot od 2010 godina brojot na kotirani dru{tva na oficijalniot pazar na Berzata

iznesuva 34, so pazarna kapitalizacija od 30,4 milijardi denari, {to pretstavuva

namaluvawe na pazarnata kapitalizacija od 21,71%. Na krajot od 2010 godina brojot na

kotirani dràvni obvrznici iznesuva 14, so pazarna kapitalizacija od 12,51 milijardi

denari, {to pretstavuva namaluvawe za 15,93%, pri {to treba da se imaat vo predvid

dostasanite anuiteti na obvrznicite za denacionalizacija.

4.2. Novi kotacii

Vo tekot na 2010 godina be{e kotirana Devettata emisija na obvrznici za

denacionalizacija izdadeni od Republika Makedonija, so prv datum na trguvawe

26.04.2010 godina.

4.3. Isklu~uvawa od kotacija

4.3.1. Isklu~uvawe od kotacija na akcii od Oficijalniot Pazar

Dimko Mitrev AD Veles, na sednicata na Sobranieto na akcioneri odràna na

18.05.2010 godina, donese Odluka za isklu~uvawe od kotacija na Oficijalniot pazar na

Бerzata na akciite izdadeni od dru{tvoto soglasno ~len 80 od Zakonot za hartii od

vrednost i na 02.06.2010 dostavi barawe do Berzata za isklu~uvawe od kotacija na

akciite izdadeni od Dimko Mitrev AD Veles. Odborot na direktori donese Odluka za

isklu~uvawe od kotacija na akciite izdadeni od Dimko Mitrev AD Veles po~nuvaj}i od

18.07.2010 godina.

Odborot na direktori na Makedonskata berza na sednicata odràna na 14.07.2010 godina

odlu~i da gi isklu~i od kotacija akciite izdadeni od Stater banka AD Kumanovo od

Oficijalniot pazar na Makedonskata berza AD Skopje soglasno ~len 9.05 to~ka 2

podto~ka v) od Pravilata za kotacija na Makedonskata berza AD Skopje bidej}i akciite

17

izdadeni od Stater banka AD Kumanovo ne go ispolnuvaat baraweto soglasno to~ka 2.04.

stav (1) alinea (3) od Pravilata za kotacija povrzano so rasprostranetosta na akciite vo

posed na javnosta, {to proizleze od prethodno otpo~natite procesi za sopstveni~ko

prestruktuirawe na bankata i za prisoedinuvawe na Stater banka AD Kumanovo kon

Centralna kooperativna banka AD Skopje.

4.3.2. Isklu~uvawe od kotacija na obvrznici od Oficijalniot Pazar

Vo tekot na 2010 godina nitu edna obvrznica ne be{e isklu~ena od kotacija, a zaradi

dostasuvawe se otstranija od trguvawe slednive obvrznici:

05.05.2010 godina: Kontinuiranata dràvna obvrznica br.2 vo 2008 godina (so {ifra na trguvawe DO160510) izdadena od Republika Makedonija;

02.04.2010 godina: Kontinuiranata dràvna obvrznica br.2 vo 2007 godina (so {ifra na trguvawe DO170410) izdadena od Republika Makedonija;

4.4. Aktivnosti vo vrska so kotirani dru{tva

4.4.1. Objavuvawe na finansiski izve{tai

Od aspekt na objavuvaweto na revidiranite finansiski izve{tai od strana na

kotiranite dru{tva, vo tekot na 2010 godina site kotirani dru{tva ja ispolnija

obvrskata za objavuvawe na celosnite revidiranite godi{ni finansiski izve{tai za

2009 godina vo zakonski predvideniot rok.

Vo pogled na obvrskata za objavuvawe na periodi~ni bilansi na uspeh soglasno

Pravilata za kotacija, site dru{tva vo predvideniot rok gi objavija nerevidiranite

bilansi na uspeh preku 170 poedine~ni objavi na SEI-NET.

Vo pogled na ispolnuvawe na obvrskata za objavuvawe na finansiski plan za 2010 godina

24 dru{tva objavija finansiski planovi. Tri dru{tva se izjasnija deka ne izrabotuvaat

finansiski planovi i kako takvi ne gi usvojuvaat na organ na upravuvawe.

4.4.2. Objavuvawe na cenovno ~uvstvitelni informacii

Osven postapuvaweto po obvrskata za objavuvawe na finansiski izve{tai, kotiranite

dru{tva vo tekot na 2010 godina objavija vkupno 222 informacii povrzani so sednici na

sobranie na akcioneri i odluki na organite na upravuvawe na dru{tvata i 177 drugi

cenovno ~uvstvitelni informacii.

4.4.3. Prekini na trguvawe

Soglasno to~ka 6.09. podto~ka 7 od Pravilata za kotacija zaradi neobjavuvawe na

sodrìnata na odlukite doneseni na sobranie na akcioneri prviot sleden den na

trguvawe posle denot na nivnoto donesuvawe, Berzata na 11.06.2010 godina izvr{i

privremen prekin na trguvaweto so akciite izdadeni od ZK Pelagonija AD Bitola.

Trguvaweto so akciite izdadeni od ZK Pelagonija AD Bitola be{e prekinato 50

18

minuti i prodolì po objavuvaweto na SEI-NET na sodrìnata na odlukite doneseni

na sobranieto na akcioneri na dru{tvoto.

4.4.4. Izrekuvawe na merka Opomena na kotirano dru{tvo

Na 25.06.2010 godina, edno kotirano dru{tvo preku SEI-NET aplikacijata ja izvesti

Berzata i javnosta za doneseni odluki od prodolènoto Sobranie na akcioneri na

dru{tvoto koe se odràlo na den 24.06.2010 godina, bez pred toa da objavi javen povik za

svikuvawe na Sobranie na akcioneri najmalku 21 den pred datumot na odrùvaweto na

Sobranieto i tie informacii da gi objavi preku SEI NET aplikacijata, soglasno

to~ka 6.09 stav (4) od Pravilata za kotacija.

Ottamu, imaj}i gi predvid nadle`nostite na Odborot na direktori za sproveduvawe na

aktite na Berzata, kako i interesite na akcionerite na toa dru{tvo, investitorite i na

transparentnosta na pazarot na hartii od vrednost, Odborot na direktori na Berzata na

sednicata odràna na den 29.06.2010 godina odlu~i da postapi soglasno to~ka 9.02 alinea

a) od Pravilata za kotacija na Berzata i da izre~e merka opomena zaradi nepo~ituvawe

na Pravilata za kotacija sprema dru{tvoto.

4.4.5. Aktivnosti za privlekuvawe na novi dru{tva na kotacija na Berzata

Makedonska Berza AD Skopje na 01.04.2010 godina sklu~i Dogovorot za sorabotka so

IFC vo Makedonija vo koj se predvideni aktivnosti za sproveduvawe na poedine~na

obuka kaj kotiranite kompanii za nivno zapoznavawe so izmenite i dopolnuvawata na

Pravilata za kotacija, odrùvawe na ednodnevna rabotilnica za DOO i mali

akcionerski dru{tva za prednosti od kotacija na Makedonskata Berza i sproveduvawe

na poedine~na obuka kaj DOO i mali akcionerski dru{tva za kotacija na Berza i

podobruvawe na korporativnoto upravuvawe kaj ovie dru{tva.

Soglasno Dogovorot za sorabotka, Makedonskata berza vrz osnova na podatocite za

ostvareniot obem na trguvawe vo minatiot period, stepenot na ispolnuvawe na

odredbite od Pravilata za kotacija kako i redovnosta vo objavuvaweto na informacii

preku SEI-Net izbra 15 kotirani dru{tva kaj koi vo tekot na mesec maj i juni

pretstavnici od Makedonskata berza i IFC sprovedoa poedine~ni obuki vo

prostoriite na dru{tvata za izmenite i dopolnuvawata na Pravilata za kotacija kako i

kratka obuka za aktivnostite i obvrskite koi gi imaat licata za kontakt so

investitorite, vovedeni soglasno novinite vo Pravilata za kotacija.

Vo ramkite na aktivnostite za privlekuvawe na novi dru{tva na kotacija be{e

predvideno odrùvawe na ednodnevna rabotilnica za dru{tva so ograni~ena

odgovornost i mali akcionerski dru{tva na tema prednosti od kotacija na

Makedonskata Berza. Za ovaa cel Berzata izvr{i analiza na potencijalni kompanii ~ii

hartii od vrednost bi moèle da pretstavuvaat pogoden materijal za trguvawe na

pazarot i koi bi moèle da imaat interes za kotacija na Makedonskata berza i izbra 85

kompanii do koi isprati pokana za odrùvawe na ednodnevna rabotilnica. Na 02.06.2010

godina vo prostoriite na Berzata se odrà rabotilnicata za prednostite od kotacija na

Makedonskata Berza, na koja bea objasneti na~inite na finansirawe na kompaniite so

poseben osvrt na finansisraweto preku Berza, celokupnata postapka i procedura za

19

izdavawe na hartii od vrednost i kotacija na Berza, benefitite od kotacija na Berza i

korporativnoto upravuvawe kaj semejnite biznisi.

Vo ramkite na aktivnostite za privlekuvawe na novi dru{tva na kotacija, do krajot na

godinata Berzata odrà sostanoci so devet dru{tva koi prisustvuvaa na ednodnevnata

rabotilnica za dru{tva so ograni~ena odgovornost i mali akcionerski dru{tva. Na

sostanocite be{e diskutirano za prednostite od kotacija, procedurite za izdavawe na

hartii od vrednost, postapkata za kotacija na hartii od vrednost na Berzata i se izvr{i

kratko skenirawe na upravuva~kata struktura na dru{tvata so cel podobruvawe na

nivnoto korporativno upravuvawe i polesno prestruktuirawe i kotacija na

Oficijalniot pazar na Makedonskata berza.

4.5. Tolkuvawe na odredbi od Pravilata za kotacija od strana na

Odborot na direktori

So dopolnitelnata obvrska koja proizleze od Izmenite i dopolnuvawata na Pravilata

za kotacija za objavuvawe na finansiskiot plan za narednata godina, kako i izvadokot od

programata za rabota na dru{tvoto za dru{tavata koi se na Super kotacija, kaj nekoi

kotirani kompanii nastana dilema vo vrska so obvrskata finansiskiot plan da se

usvojuva, potvrduva i/ili odobruva na Sobranieto na akcioneri na dru{tvoto.

Berzata izgotvi tolkuvawe na ~len 6.08 to~ka 14 i ~len 6.09. to~ka 10 od Pravilata za

kotacija so koja pojasni deka finansiskiot plan odnosno i izvadokot od usvoenata

programa za rabota na dru{tvoto za dru{tvata koi se rasporedeni na podsegmentot

Super kotacija, treba da gi objavat najdocna vo rok od 7 dena od nivnoto usvojuvawe od

strana na so Statut opredeleniot nadleèn organ na upravuvawe (Upraven odbor,

Nadzoren odbor ili Odbor na direktori) i dokolku istite se usvojuvaat, potvrduvaat

i/ili odobruvaat na Sobranieto na akcioneri, dru{tvoto treba da ja objavi i

sodrìnata na aktite so koj se vr{i usvojuvaweto, potvrduvaweto i/ili odobruvaweto.

Zaklu~okot za tolkuvaweto na Pravilata za kotacija, Berzata go objavi na internet

stranicata i po elektronski pat go dostavi do kotiranite akcionerski dru{tva i do

nivnite imenuvani lica za kontakt so investitorite.

5. ^LENSTVO

5.1. ^lenki na Berzata

Vo tekot na 2010 godina be{e primena edna nova ~lenka vo ~lenstvoto na Berzata, a na

{est ~lenki trajno im prestana ~lenstvoto vo Berzata, kako posledica na {to na krajot

od 2010 godina vkupniot broj ~lenki na Berzata iznesuva 20, od koi 6 se banki, a 14 se

brokerski ku}i.

Sostojbite so statusot na ~lenkite na Makedonska berza AD Skopje vo tekot na 2010

godina se prezentirani vo slednava tabela:

20

Sostojbi so statusot na ~lenkite na Makedonska berza AD Skopje

Broj na ~lenki na Berzata na po~etok na 2010 godina 25

Priem na novi

~lenki

Naziv

Datum na

priem vo

~lenstvo

Datum na po~etok

na koristewe na

pravata od

~lenstvo

{ifra za

trguvawe

NLB Tutunska banka

AD Skopje

12.04.2010

13.04.2010

TN

Privremeno

isklu~uvawe od

~lenstvo

Naziv

Datum na privremeno

isklu~uvawe od

~lenstvo

Datum na povtorno

steknuvawe na

statusot na ~lenka

DELTA BROKER AD

Skopje 01.02.2010 Datum na ispolnuvawe na

kontinuirani uslovi za

~lenstvo

Bitola Broker AD

Skopje

16.02.2010

29.03.2010

Trajno

isklu~uvawe od

~lenstvo

Naziv Datum na trajno

isklu~uvawe od ~lenstvo [ifra za trguvawe

VIP AD Skopje

15.03.2010

VP

Ideja Plus Broker

AD Radovi{ 24.03.2010 IP

NLB Tutunska broker

AD Skopje

13.04.2010

TN

Delta Broker AD

Skopje

17.05.2010

DL

Stater banka AD

Kumanovo

09.07.2010

ST

Dobrovolno

istapuvawe od

~lenstvo

Naziv Datum na trajno

isklu~uvawe od ~lenstvo [ifra za trguvawe

UNI Banka AD

Skopje

03.10.2010

BL

Broj na ~lenki na kraj na 2010 godina 20

21

Odborot na direktori na sednicata odràna na den 25.02.2010 godina donese odluka za

priem na ovlasteniot u~esnik na pazarot na hartii od vrednost NLB Tutunska banka AD

Skopje vo ~lenstvoto na Berzata. Ovaa odluka e posledica na avtonomnata odluka za

zgasnuvawe na aktivnosta na NLB Tutunska Broker AD Skopje, i fakti~koto prezemawe

na aktivnostite so hartii od vrednost od strana na mati~niot akcioner na ku}ata, NLB

Tutunska banka AD Skopje. Po priemot vo ~lenstvo, ovlastenata banka navremeno gi

ispolni obvrskite utvrdeni so Pravilata za ~lenstvo i na den 13.04.2010 godina zapo~na

da gi koristi pravata od ~lenstvo vo Berzata, odnosno zapo~na so trguvawe na

Makedonskata berza.

Odborot na direktori na sednicata odràna na den 21.09.2010 godina, postapuvaj}i po

baraweto na ~lenkata UNI Banka AD Skopje za dobrovolno istapuvawe od ~lenstvo vo

Berzata konstatira{e deka UNI Banka AD Skopje gi ispolnuva uslovite za dobrovolno

istapuvawe od ~lenstvo vo Berzata i donese odluka za prestanuvawe na statusot ~lenka

na Berzata na ~lenkata UNI Banka AD Skopje po osnov na dobrovolno istapuvawe od

~lenstvo, zapo~nuvaj}i od den 03.10.2010 godina.

Postapuvaj}i po re{enija na Komisijata za hartii od vrednost vo odnos na ~lenkite,

Makedonskata berza vo tekot na 2010 godina gi prezede slednite aktivnosti:

Vrz osnova na Re{enie na Komisijata za hartii od vrednost, so koe se izrekuva merka privremena zabrana na brokerskata ku}a Bitola Broker AD Bitola za

vr{ewe na site uslugi so hartii od vrednost za koi ima dobieno dozvola od

Komisijata za hartii od vrednost, Makedonskata berza donese odluka za

privremeno isklu~uvawe od ~lenstvo vo Berzata na ~lenkata Bitola Broker AD

Bitola, so vremetraewe od 30 rabotni dena, zapo~nuvaj}i od den 16.02.2010 godina.

Vrz osnova na Re{enija na Komisijata za hartii od vrednost, so koi se vr{i odzemawe na dozvolata za rabota na VIP AD Skopje i IDEJA PLUS BROKER

AD Radovi{ poradi otpo~nuvawe na postapka za likvidacija, Odborot na

direktori na Berzata donese odluka za trajno isklu~uvawe od ~lenstvo vo Berzata

na ~lenkata VIP AD Skopje, zapo~nuvaj}i od den 15.03.2010 godina i na ~lenkata

IDEJA PLUS BROKER AD Radovi{, zapo~nuvaj}i od den 24.03.2010 godina.

Vrz osnova na Re{enija na Komisijata za hartii od vrednost, so koi se vr{i odzemawe na dozvolata za rabota na NLB Tutunska Broker AD Skopje i Delta

Broker AD Skopje, Odborot na direktori na Berzata donese odluka za trajno

isklu~uvawe od ~lenstvo vo Berzata na ~lenkata NLB Tutunska Broker AD

Skopje, zapo~nuvaj}i od den 13.04.2010 godina i na ~lenkata Delta Broker AD

Skopje, zapo~nuvaj}i od den 17.05.2010 godina.

Vo prodolènie e prezentirana lista na ~lenki na Makedonska berza AD Skopje, so

sostojba na den 31.12.2010 godina:

22

^LENKA [IFRA

Alta Vista Broker AD Skopje AV

AUKTOR&HITA Brokeri AD Skopje AK

Bitola Broker AD Bitola BB

Bro-Dil AD Skopje BD

Euro Broker AD Skopje EU

Eurohaus AD Skopje EH

Fer{ped Broker AD Skopje FR

Investbroker AD Skopje MI

Ilirika Investments AD Skopje IL

Inovo Broker AD Skopje IN

Komercijalna banka AD Skopje KB

MOJ Broker AD Skopje MO

NLB Tutunska banka AD Skopje TN

Novi Triglav AD Skopje NT

Ohridska banka AD Ohrid OH

PEON Broker AD Skopje PE

Po{tel Broker AD Skopje PT

Stopanska banka AD Skopje SB

TTK Banka AD Skopje TK

Centralna kooperativna banka AD Skopje SL

5.2. Ovlasteni brokeri

Vo 2010 godina sostojbata so statusot na ovlastenite brokeri so pravo za pristap do

BEST sistemot na Makedonska berza AD Skopje e prezentirana vo slednava tabela:

Ovlasteni brokeri so pravo na pristap do BEST

Broj na ovlasteni brokeri so pravo za pristap do BEST

sistemot na po~etok na godinata 85

Broj na ovlasteni brokeri koi se steknale so pravoto za pristap

do BEST sistemot 3

Broj na ovlasteni brokeri na koi im e suspendirano pravoto za

pristap do BEST sistemot 29

Broj na ovlasteni brokeri na koi im e aktivirano

suspendiranoto pravo za pristap do BEST sistemot 9

Broj na ovlasteni brokeri so pravo za pristap do BEST

sistemot na kraj na godinata 68

23

Namaluvaweto na brojot na ovlasteni brokeri so pravo za pristap do BEST sistemot vo

tekot na 2010 godina se dolì, pred se, na namaluvaweto na brojot na ~lenki na Berzata

vo istiot period, kako i namaluvaweto na obemot na rabota na aktivnite ~lenki na

Berzata.

Postapuvaj}i po re{enija na Komisijata za hartii od vrednost vo odnos na ovlastenite

brokeri so dozvola od Berzata za pristap do BEST sistemot, vo tekot na 2010 godina

Berzata na nekolku navrati go ukinuva{e, odnosno suspendira{e, i aktivira{e pravoto

na pristap na ovlasteni brokeri do BEST sistemot na Berzata.

Vo tekot na 2010 godina Berzata gi vode{e i redovno gi aùrira{e registarot na

~lenki i registarot na brokeri, soglasno odredbite na Pravila za ~lenstvo na Berzata.

6. NADZOR NA TRGUVAWETO

Vo tekot na 2010 godina, Makedonskata berza AD Skopje kontinuirano ja sproveduva{e

funkcijata na nadzor nad trguvaweto so hartii od vrednost, ~ija krajna cel be{e

odrùvawe na efikasen i stabilen pazar na hartii od vrednost. Ovaa aktivnost, pred se,

podrazbira{e vonterensko sledewe na trguvaweto na Berzata, vonterenska kontrola na

~lenkite na Berzata i voo~uvawe na eventualni vonredni pazarni sostojbi, a vrz osnova

na toa i soodvetni intervencii na Berzata vo odredeni situacii.

Vrz osnova na Programata za rabota na Makedonska berza AD Skopje za 2010 godina, vo

koja, vo ramkite na izvr{uvaweto na redovnite aktivnosti povrzani so nadzorot, be{e

predvideno vr{ewe na terenski kontroli na opredeleni ~lenki bazirana na principot

na postoewe rizik (risk based approach), Sektorot za delovni operacii izgotvi Predlog-

Plan za kontroli na ~lenkite na Makedonskata berza vo 2010 godina. Bea sprovedeni i

terenski kontroli vrz devet ~lenki na Berzata. Za sprovedenite kontroli bea

izgotveni zapisnici od kontrolite, i istite, vo predvidenite rokovi, bea dostaveni do

soodvetnite ~lenki na Berzata. Za naodite od od terenskite kontroli na raboteweto na

~lenkite na Makedonska berza AD Skopje realizirani vo tekot na 2010 godina be{e

informiran Odborot na direktori na Berzata.

Vrz osnova na kontrolite {to Makedonska berza AD Skopje gi sprovede vrz raboteweto

na ~lenkite kako del od svojata nadzorna funkcija vo tekot na 2009 godina, vo 2010

godina od strana na Glavniot Izvr{niot direktor na Berzata bea podneseni Predlozi

za otpo~nuvawe na disciplinski postapki sprema ~etiri ~lenki na Berzata. Soglasno

propi{anata procedura vo Pravilata za odnesuvawe i disciplina, na den 30.03.2010

godina be{e odràna sednica na Disciplinskata komisija na Berzata vo vrska so

podnesenite Predlozi za otpo~nuvawe na disciplinska postapka, pri{to

Disciplinskata komisija zaklu~i deka zaradi celosno utvrduvawe na fakti~kata

sostojba potrebno e neposredno ispituvawe na pretstavnici na ~lenkite protiv koi se

povedeni disciplinskite postapki preku usno soslu{uvawe na istite ili preku dostava

na odbranata na ~lenkite do Disciplinskata komisija na Berzata vo pismena forma. Vrz

osnova na naodite od sprovedenite postapki, Odborot na direktori na Berzata, vo

24

soglasnost so svoite nadle`nosti utvrdeni vo Statutot i Pravilata za odnesuvawe i

disciplina, izre~e disciplinska merka “opomena so izvestuvawe na site ~lenki na

Berzata za donesenata disciplinska odluka” sprema edna ~lenka na Berzata i

disciplinska merka ”opomena so dostavuvawe na disciplinska odluka” sprema tri

~lenki, zaradi konstatirani povredi na aktite na Berzata.

7. NORMATIVNI AKTIVNOSTI

Aktivnostite na Berzata vo ramkite na nejzinoto normativno rabotewe vo tekot na 2010

godina, sumarno se prikaàni preku slednite oblasti:

7.1. Donesuvawe na novi i izmenuvawe i dopolnuvawe na vaè~kite akti

na Berzata

So cel usoglasuvawe so izmenite i dopolnuvawata na zakonskite propisi, kako i

podobruvawe na postoe~kite akti na Berzata od aspekt na pojasna i poefikasna

implementacija na istite od strana na subjektite na koi se odnesuvaat i podobro

organizirawe na sekundarniot pazar na hartii od vrednost od strana na Berzata, vo

tekot na 2010 godina bea napraveni izmeni vo aktite na Berzata, preku donesuvawe na

novi verzii ili izmena na postoe~kite verzii na aktite, i toa:

7.1.1. Pravilata za trguvawe na Berzata

Aktivnosti vo vrska so utvrduvaweto na kone~nata verzija i stapuvaweto vo sila na novite Pravila za trguvawe na Berzata

Odborot na direktori na Makedonska berza AD Skopje, na sednicata odràna na den

30.11.2009 godina, gi usvojuvawe novite Pravila za trguvawe na Berzata, za koi{to be{e

dadena soglasnost od Komisijata za hartii od vrednost so Re{enie br.UP1 08-5 od

07.12.2009 godina. Voedno, pokraj dadenata soglasnost, Komisijata za hartii od vrednost

so Re{enieto br.UP1 08-5 i naloì na Berzata implementacija na odredeni izmeni i

dopolnuvawa vo del od odredbite na novite Pravilata za trguvawe na Berzata.

Nezadovolna od Re{enieto br.UP1 08-5, Berzata na 11.01.2010 godina podnese delumna

àlba do vtorostepenata Komisija za re{avawe na àlbi od oblasta na pazarot na

hartii od vrednost protiv del od odredbite od dispozitivot na Re{enieto so koi se

voveduva celosna zabrana za sklu~uvawe na vkrsteni transakcii pome|u ~lenka-

principal ili vraboten vo ~lenka-principal i klient i se ukinuva principot na

kone~nost na sklu~enite transakcii so hartii od vrednost na Berzata, poradi {to

obàlenite odredbi ne stanaa pravosilni i izvr{ni i ne bea implementirani vo

tekstot na usvoenite Pravila za trguvawe na Berzata.

Vo me|uvreme, Odborot na direktori na Berzata na den 12.02.2010 godina usvoi trinaeset

Odluki koi {to proizleguvaat i se povrzani so otpo~nuvaweto na primenata na novite

Pravila za trguvawe na Berzata, so {to se sozdadoa neophodnite normativni uslovi za

stapuvawe vo sila na Pravilata, kako i noviot sistem za trguvawe na Berzata.

25

Po ispolnuvaweto na site normativni i tehni~ki uslovi, na den 15.03.2010 godina

zapo~naa so primena novite Pravila za trguvawe na Berzata i novata softverska

verzija na sistemot za trguvawe so implementiran FIX Protokol. Voedno, istiot den do

Berzata be{e dostavena odlukata na vtorostepeniot organ so koja se odbiva àlbata na

Berzata izjavena protiv Re{enieto br.UP1 08-5 na Komisijata za hartii od vrednost,

kako posledica na {to obàlenite odredbi od Re{enieto bea implementirani vo

novite Pravila za trguvawe na Berzata.

Izmeni i dopolnuvawa na Aneks 3 od Pravilata za trguvawe na Berzata

Aneksot 3 od Pravilata za trguvawe na Berzata predviduva{e mo`nost postapkata za

zapi{uvawe na javno ponudeni hartii od vrednost, vklu~uvaj}i gi primarnite emisii i

proda`bata na sopstveni akcii, da se sproveduva preku Berzata, kako eden od

alternativnite zakonski na~ini na sproveduvawe na postapkata. So izmenite na

Zakonot za hartii od vrednost (Sl.vesnik br.57 od 26.04.2010 godina) be{e propi{ano

deka postapkata na zapi{uvawe na javno ponudeni hartii od vrednost mora

zadolìtelno da se sproveduva samo preku ovlastena berza.

Imaj}i go predvid navedenoto, Berzata pristapi kon razgleduvawe na odredbite od

Aneks 3 od vaè~kite Pravila za trguvawe vo svetlo na najnovite zakonski izmeni,

analiziraj}i go postoe~kiot sistem na sproveduvawe na zapi{uvaweto na javno ponudeni

hartii od vrednost preku Berzata i potrebite za negovo eventualno menuvawe ili

doureduvawe vo nasoka na prilagoduvawe so zakonskite izmeni.

Vrz osnova na napravenite analizi, be{e ostvarena komunikacija so Komisijata za

hartii od vrednost, pri {to be{e konstatirano deka e potrebno istovremeno da se

napravat koordinirani izmeni i dopolnuvawa na podzakonskite akti na Komisijata za

hartii od vrednost koi{to ja reguliraat postapkata na javna ponuda na hartii od

vrednost na primarniot pazar, na Aneks 3 od Pravila za trguvawe na Berzata, kako i na

aktite na ostanatite zasegnati ovlasteni u~esnici na pazarot na hartii od vrednost, so

cel usoglasuvawe na navedenata regulativa so Zakonot za hartii od vrednost, kako i

sozdavawe na seopfatna i usoglasena pravna ramka {to }e ovozmoì zakonito i

efikasno sproveduvawe na javni ponudi na hartii od vrednost na primarniot pazar.

Vrz osnova na ostvarenata koordinacija i prezemenite zaedni~ki aktivnosti so

Komisijata za hartii od vrednost, Odborot na direktori na Berzata na 16.12.2010 godina

donese Odluka za izmeni i dopolnuvawa na vaè~kite Pravilata za trguvawe na

Makedonska berza AD Skopje so koja be{e usvoen nov tekst na Aneks 3 na Pravilata za

trguvawe so cel negovo usoglasuvawe so izmenite na Zakonot za hartii od vrednost,

potoa be{e ovozmoèno sklu~uvawe na transakcii so hartii od vrednost na Berzata vo

koi i od kupovnata i od proda`nata strana }e se javi edna ista smetka, dokolku taa

smetka e zbirna smetka, soglasno Pravilata za rabota na Centralniot Depozitar, kako i

be{e napraveno usoglasuvawe na odredbite od Pravilata za trguvawe so novinite koi }e

bidat vovedeni so otpo~nuvaweto na funkcionirawe na Garantniot fond na

Depozitarot.

Odlukata za izmeni i dopolnuvawa na Pravilata za trguvawe na Berzata be{e dostavena

do Komisijata za hartii od vrednost na den 17.12.2010 godina, za dobivawe na soglasnost.

26

7.1.2. Pravilata za kotacija na Berzata

Imaj}i predvid deka so dopolnitelnata obvrska koja proizleze od izmenite i

dopolnuvawata na Pravilata za kotacija za objavuvawe na finansiskiot plan za

narednata godina nastana dilema kaj nekoi kotirani kompanii vo vrska so obvrskata

finansiskiot plan da se razgleduva i/ili usvojuva na Sobranie na akcioneri na

dru{tvoto, Odborot na direktori na Berzata na 26.03.2010 godina donese Zaklu~ok za

tolkuvawe na soodvetnite odredbi od Pravilata za kotacija na Berzata i istiot go

objavi na svojata internet stranica. Detalite okolu ova tolkuvawe se obraboteni vo

delot 4.5. na ovoj Izve{taj.

7.1.3. Tarifnik za visina na nadomestocite na Berzata

Izmena na Tarifnikot za visinata na nadomestocite na Berzata

Na den 12.03.2010 godina, Komsijata za hartii od vrednost ja dostavi do Berzata odlukata

na Komisijata za re{avawe na àlbi od oblasta na pazarot na hartii od vrednost, so

koja àlbata izjavena od strana na Berzata protiv Re{enieto br.08-418/9 od 25.09.2009

godina na Komisijata za hartii od vrednost se prifa}a, a Re{enieto br.08-418/9 delumno

se menuva na toj na~in {to se zgolemuva visinata na nadomestokot za trguvawe so akcii

na Berzata za site transakcii vo vrednost do 1.000.000,00 denari od 0,1% na 0,2%.

Delumnata izmena na prvostepenoto Re{enie br.08-418/9 na Komisijata za hartii od

vrednost ima{e za posledica implementirawe na soodvetnata izmena vo tekstot na

vaè~kiot Tarifnik za visinata na nadomestocite na Makedonska berza AD Skopje,

koja {to zapo~na da se primenuva od den 15.03.2010 godina.

Postapuvawe po barawe za namaluvawe i/ili ukinuvawe na del od nadomestocite za ~lenstvo vo Berzata

Grupacijata za rabotewe so hartii od vrednost pri Stopanskata komora na R.Makedonija

na 30.07.2010 godina dostavi barawe do Berzata za namaluvawe i/ili ukinuvawe na del od

nadomestocite za ~lenstvo, utvrdeni vo Tarifnikot na Berzata. Odborot na direktori

na Berzata na 18.08.2010 godina go razgleda baraweto na Grupacijata i ja zadolì

stru~nata slu`ba na Berzata da izgotvi detalna analiza za potrebata i efektite od

celosnoto ili delumnoto prifa}awe na baraweto vrz finansiskoto rabotewe na

Berzata, vo aktuelnoto delovno okruùvawe vo koe funkcionira pazarot na hartii od

vrednost.

Vrz osnova na izgotvenite finansiski analizi, Odborot na direktori na 21.09.2010

godina odlu~i deka bi moèlo delumno i vremeno da se prifati baraweto na

Grupacijata za rabotewe so hartii od vrednost, bez pritoa da se zagrozi planiraniot

godi{en finansiski rezultat utvrden od strana na akcionerite na Berzata vo

Programata za rabota za 2010 godina. Voedno, Odborot odlu~i formalnata odluka za

vremeno i delumno osloboduvawe na ~lenkite na Berzata od navedenite nadomestoci da

se dostavi do Komisijata za hartii od vrednost na soglasnost otkako Grupacijata za

rabotewe so hartii od vrednost pismeno }e ja informira Berzata za svojot oficijalen

27

stav po odnos na vremenoto osloboduvawe deka ~lenkite na Grupacijata postignale

soglasnost za poddr{ka na donesenata odluka na Berzata za vremeno i delumno

osloboduvawe od nadomestocite za ~lenstvo. Odborot na direktori na Berzata na

26.10.2010 godina donese odluka za vremeno osloboduvawe so cel istata da vaì za

periodot Noemvri i Dekemvri 2010 godina i Januari 2011 godina i istata be{e

dostavena do Komisijata za hartii od vrednost za dobivawe soglasnost.

7.1.4. Izmena na Pravilnikot za vnatre{na organizacija i sistematizacija na

rabotni mesta na Makedonska berza AD Skopje

Soglasno izmenite na Zakonot za trgovski dru{tva (Slu`ben vesnik na RM br.48 od

09.04.2010 godina), organot na nadzor na sekoe akcionersko dru{tvo koe e golem trgovec

e dolèn da organizira slu`ba za vnatre{na revizija, kako nezavisna organizaciska

edinica vo dru{tvoto, po~nuvaj}i od 01.01.2011 godina.

So cel usoglasuvawe so navedenite zakonski izmeni, a imaj}i predvid deka

Makedonskata berza, soglasno odredbite na Zakonot za trgovski dru{tva, pretstavuva

golem trgovec, neizvr{nite ~lenovi na Odborot na direktori na Berzata na 30.11.2010

godina donesoa Odluka za osnovawe na Direkcija za vnatre{na revizija vo Berzata.

Voedno, Odborot na direktori na istata sednica donese Odluka za izmeni i

dopolnuvawa na Pravilnikot za vnatre{na organizacija i sistematizacija na rabotni

mesta na Makedonska berza AD Skopje so cel usoglasuvawe na Pravilnikot so odluka za

osnovawe na Direkcija za vnatre{na revizija vo Berzata.

7.1.5 Programata za implementacija na merkite za spre~uvawe na perewe na pari i

finansirawe na terorizam na Makedonska berza AD Skopje

Soglasno najnovite izmeni na Zakonot za spre~uvawe na perewe na pari i drugi prinosi

od kaznivo delo i finansirawe na terorizam od 2010 godina, Makedonskata berza be{e

direktno definirana kako subjekt po zakonot. Poradi toa, Berzata izgotvi Programa za

implementacija na merkite za spre~uvawe na perewe na pari i finansirawe na

terorizam, koj akt be{e dostaven do Upravata, na uvid i mislewe.

Upravata go prifati izgotveniot tekst na Programata za implementacija na merkite za

spre~uvawe na perewe na pari i finansirawe na terorizam na Berzata, vrz osnova na

{to Odborot na direktori na Berzata, na svojata sednica odràna na den 29.06.2010

godina, ja vovede vo primena Programata, soglasno ~len 6 stav 1 alineja 4 i ~len 40 stav 1

od Zakonot za spre~uvawe na perewe na pari i drugi prinosi od kaznivo delo i

finansirawe na terorizam.

7.1.6 Op{ti uslovi za komercijalno oglasuvawe na oficijalna internet stranicata

na Berzata

Vo soglasnost so stavot na Odborot na direktori na Berzata za odobruvawe na

aktivnosta za objavuvawe na komercijalni oglasi na internet stranicata na Berzata

(vklu~itelno i bez ograni~uvawe za ~lenkite i kotiranite dru{tva), Berzata pristapi

kon izgotvuvawe na Op{ti uslovi za komercijalno oglasuvawe na oficijalna internet

stranicata na Berzata vo koi{to se utvrdeni uslovite i na~inite za komercijalno

oglasuvawe, kako i definirawe na cenite za komercijalno oglasuvawe i poziciite na

28

koi {to moàt da se postavat oglasite. Pritoa, maksimalno se vode{e smetka da se

obezbedi ednakov i nediskriminira~ki tretman na site eventualni zainteresirani

oglasuva~i. Voedno, vo Op{tite uslovi za komercijalno oglasuvawe na oficijalna

internet stranicata na Berzata se regulirani uslovite pod koi moè da se odbie

postavuvawe na komercijalen oglas ili otstranuvawe na ve}e postaven komercijalen

oglas na internet stranicata na Berzata, so cel za{tita na interesite na investitorite

i integritetot na Berzata i pazarot na hartii od vrednost.

7.1.7. Podgotvitelni aktivnosti za voveduvawe na poddrùva~i na likvidnost na

Makedonska berza AD Skopje

Vo soglasnost so razvojnite planovi na Makedonskata berza, kako i vo soglasnost so

potrebata za podobruvawe na kvalitetot, likvidnosta i efikasnosta na makedonskiot

pazar na hartii od vrednost vo uslovi na namalena likvidnost, vo tekot na 2010 godina

bea prezemeni podgotvitelni dejstvija od strana na stru~nite slu`bi na Berzata, vo

nasoka na utvrduvawe na mo`nostite i uslovite za voveduvawe na poddrùva~i na

likvidnost na Makedonsata Berza.

Imeno, vo ramkite na podgotvitelnata faza, stru~nite slu`bi na Berzata posvetija

golemo vnimanie za sproveduvawe na detalni analizi za utvrduvawe na stepenot na

likvidnost na hartiite od vrednost kotirani na oficijalniot pazar na Berzata, kako i

na polikvidnite hartii od vrednost na Redovniot Pazar, so cel utvrduvawe na

kriteriumi vrz osnova na koi bi se izbrale hartiite od vrednost za koi moè da se vr{i

usluga na poddrùvawe na likvidnost.

7.2. Godi{no sobranie na akcioneri na Berzata

Na 26.05.2010 godina be{e odràna sednica na Sobranieto na akcioneri na Berzata, na

koe bea usvoeni: Godi{niot izve{taj za rabota na Makedonskata berza AD Skopje za

2009 godina, Izve{tajot za rabota na Odborot na direktori za 2009 godina,

Finansiskite izve{tai za 2009 godina i Programata za rabota na Makedonskata berza

AD Skopje za 2010 godina. Voedno, Sobranieto na akcioneri na Berzata gi donese

slednite odluki: Odluka za usvojuvawe na godi{nata smetka na Makedonska berza AD

Skopje za 2009 godina, Odluka za rasporeduvawe na dobivkata po godi{nata smetka za

2009 godina, Odluka za raspredelba na neraspredelena (zadràna) dobivka po godi{nata

smetka za 2009 godina, Odluka za utvrduvawe na datumi pri isplata na dividenda za 2009

godina, Odluka za imenuvawe na revizor na finansiskite izve{tai na Makedonska berza

AD Skopje za 2010 godina.

Vo predvidenite rokovi Berzata gi prezede site potrebni aktivnosti za sproveduvawe

na odlukite od Sobranieto na akcioneri.

Vo vrska so diskusijata na Sobranieto na akcioneri na Berzata od 26.05.2010 godina pri

donesuvaweto na Odlukata za raspredelba na neraspredelena (zadràna) dobivka po

godi{nata smetka za 2009 godina, Berzata vo tekot na mesec Juni dostavi barawe do

Upravata za javni prihodi za povrat na pobaruvawata od akontativno platen danok na

dobivka vo iznos od 24.882.911,00 denari zaklu~no so 31.12.2009 godina. Poradi toa, vo

tekot na mesec oktomvri 2010 godina, Upravata za javni prohodi sprovede neposredna

kontrola vo Berzata nad pla}aweto na danokot na dobivka i dostavi do Berzata

zapisnici od kontroliranite godini (2008 i 2009 godina), vo koi nema konstatacii za

29

utvrdeni neregularnosti. Isto taka, po odnos na podnesenoto barawe, doneseni se i

re{enija od strana na Upravata, so koi se konstatira pravoto na povrat.

7.3. Komunikacija so Komisijata za hartii od vrednost

7.3.1. Kontrola od strana na Komisijata

Vo vrska so izvr{enata redovna godi{na kontrola na raboteweto na Berzata od strana

na Komisijata za hartii od vrednost od 21.12.2009 godina vo 2010 godina be{e dobien

Zapisnik od izvr{enata kontrola, pri {to ne se konstatirani posebni naodi vo odnos

na raboteweto na Berzata.

Na den 22.12.2010 godina, Komisijata za hartii od vrednost ja izvr{i redovnata godi{na

kontrola na raboteweto na Berzata so cel proverka na celokupnoto rabotewe na

Berzata vo 2010 godina. Do krajot na izve{tajniot period ne be{e dostaven zapisnikot

od Komisijata za izvr{enata kontrola.

7.3.2. Izvestuvawe na Komisijata soglasno zakon i podzakonski akti

Vo tekot na 2010 godina, so cel ispolnuvawe na obvrskite za izvestuvawe propi{ani so

zakonskite i podzakonskite akti, Berzata redovno dostavuva{e dnevni, nedelni i

mese~ni izve{tai za svoeto rabotewe do Komisijata za hartii od vrednost, kako i drugi

akti, izve{tai i izvestuvawa soglasno zakonot. Voedno, pokraj redovnata komunikacija,

vo tekot na izve{tajniot period Berzata dostavuva{e drugi dopolnitelni dopisi i

izvestuvawa do Komisijata, kako na barawe na Komisijata za hartii od vrednost, taka i

na svoja inicijativa.

7.4. Dostavuvawe odgovori na podneseni barawa

Vo tekot na ovaa godina, Berzata kontinuirano dostavuva{e odgovori po dostaveni

barawa vo op{ta upravna postapka od nadle`nite organi i institucii, kako i od

fizi~ki lica, koi vo tekot na izve{tajniot period vo golema frekfencija se obra}aa

do Berzata, prete`no zaradi dobivawe na podatoci za ceni na sklu~eni berzanski

transakcii i za pazarnata vrednost na hartii od vrednost so koi se trguva na Berzata.

7.5. Drugi normativni aktivnosti

o Usoglasenost na sostavot na Odborot na direktori na Berzata so ~len 77 od

Zakonot za hartii od vrednost

Na 21.06.2010 godina, Komisijata za hartii od vrednost ja izvesti Berzata deka

Komisijata na svojata sednica odr`ana na den 27.05.2010 godina donela zaklu~ok da i

dade rok od 30 dena na Berzata za usoglasuvawe na sostavot na Odborot na direktori na

Berzata so ~len 77 stav 3 od Zakonot za hartii od vrednost, so obrazlo`enie deka

Komisijata za hartii od vrednost konstatirala deka od vkupno trojca nezavisni ~lenovi

30

na Odborot na direktori na Berzata, samo dvajca gi ispolnuvaat propi{anite zakonski

uslovi.

Vo vrska so toa, stru~nata slu`ba na Berzata izgotvi analiza na pravnata regulativa

povrzana so celokupnata fakti~ko-pravnata sostojba vo odnos na zaklu~okot na

Komisijata za hartii od vrednost za sostavot na Odborot na direktori na Berzata,

pri{to Odborot na 14.07.2010 godina ja razgleda napravenata analiza i imaj}i ja predvid

pravnata ramka {to ja regulira ovaa problematika, Odborot na direktori odlu~i

Berzata da dostavi dopis do Komisijata za hartii od vrednost so barawe za dobivawe na

konkretni nasoki i/ili zadolènija za postapuvawe od Komisijata. Baraweto do

Komisijata za hartii od vrednost be{e dostaveno na 15.07.2010 godina.

Komisijata za hartii od vrednost na 22.10.2010 godina dostavi do Berzata Re{enie so koe

se utvrduva nepravilnost vo raboteweto na Berzata zaradi nepo~ituvawe na odredbite

od ~len 77 stav 3 od Zakonot za hartii od vrednost i so koe se zadolùva Berzata vo rok

od 60 kalendarski dena od denot na priemot na Re{enieto da ja otstrani utvrdenata

nepravilnost.

Odborot na direktori na Berzata, na sednicata odràna na 26.10.2010 godina, go razgleda

Re{enieto na Komisijata za hartii od vrednost. Pritoa, imaj}i ja predvid celokupnata

relevantna fakti~ko-pravna sostojba za sostavot na organite na upravuvawe na

ovlastena berza i za povrzanite lica, Odborot zaklu~i da bide podnesena àlba protiv

Re{enieto na Komisijata za hartii od vrednost do nadle`nata vtorostepenata Komisija

za àlbi vo oblasta na rabotewe so hartii od vrednost, od pri~ina deka nitu eden od

nezavisnite ~lenovi vo organot na upravuvawe na Berzata nema zna~itelno vlijanie vrz

upravuvaweto i donesuvaweto na delovnata politika, finansiskite i delovnite odluki

na drugo pravno lice ovlasten u~esnik na pazarot na hartii od vrednost. @albata na

Berzata be{e podnesena na 04.11.2010 godina.

Imaj}i predvid deka vtorostepeniot organ ne odlu~i po àlbata na Berzata vo ramkite

na rokot za usoglasuvawe utvrden vo dispozitivot na obàlenoto Re{enie na

Komisijata za hartii od vrednost, eden od neizvr{nite ~lenovi na Odborot podnese

neotpovikliva ostavka od funkcijata ~len na Odborot na direktori na Centralen

Depozitar za hartii od vrednost AD Skopje na 20.12.2010 godina, so {to Berzata se

usoglasi so zadolènieto od Re{enieto na KHV.

o Aktivnosti vo vrska so baraweto za registrirawe na akciite izdadeni od OILKO KDA Skopje na Redovniot pazar na Berzata

Na 14.10.2010 godina, Berzata primi barawe od OILKO KDA Skopje za registrirawe na

akciite izdadeni od ova dru{tvo na redovniot pazar na Berzata, na segmentot pazar na

akcionerski dru{tva so posebni obvrski za izvestuvawe, so obrazloènie deka

Komisijata za hartii od vrednost na 25.05.2010 godina izvr{ila zapi{uvawe na OILKO

KDA Skopje vo Registarot na akcionerski dru{tva so posebni obvrski za izvestuvawe.

Berzata izvr{i uvid vo svojata arhiva i konstatira{e deka Komisijata za hartii od

vrednost so izvestuvawe br.07-1311/1 od 27.05.2010 godina ja izvestila Berzata za

izvr{enite zapi{uvawa na akcionerski dru{tva so posebni obvrski za izvestuvawe vo

Registarot od 25.05.2010 godina kako posledica na izmenite i dopolnuvawata vo ~len 1

31

stav 1 od Zakonot za izmenuvawe i dopolnuvawe na na Zakonot za hartii od vrednost

(Sl.Vesnik na R.M. br.57/2010), no deka vo toj dopis OILKO KDA Skopje ne e navedeno

kako novozapi{ano dru{tvo vo Registarot.

Imaj}i go predvid navedenoto, kako i celokupnata fakti~ko-pravna sostojba povrzana

so OILKO KDA Skopje, Odborot na direktori na Berzata na 26.10.2010 godina, vrz

osnova na dokumentacijata dobiena vo prilog na baraweto od OILKO KDA Skopje,

donese zaklu~ok akciite izdadeni od OILKO KDA Skopje da se registriraat na

Redovniot pazar na Berzata, na segmentot pazar na akcionerski dru{tva so posebni

obvrski za izvestuvawe po~nuvaj}i od 15.11.2010 godina i za toa da se izvesti Komisijata

za hartii od vrednost.

Vo vrska so navedeniot zaklu~ok na Odborot na direktori na Berzata, sleduva{e

komunikacija pome|u Komisijata za hartii od vrednost i Berzata, od {to proizleze deka

Komisijata za hartii od vrednost ne go promenila i seu{te stoi na svojot stav iskaàn

vo dopisot br.08-2830/4 od 19.12.2008 godina na Komisijata deka akciite izdadeni od

OILKO KDA Skopje ne moàt da bidat predmet na trguvawe na Makedonskata berza.

Imaj}i go predvid navedenoto, Odborot na direktori na Berzata na svojata sednica

odràna na 04.11.2010 godina zaklu~i da se odloì registriraweto na akciite izdadeni

od OILKO KDA Skopje na redovniot pazar na Berzata, na segmentot pazar na

akcionerski dru{tva so posebni obvrski za izvestuvawe, do zazemawe na pozitiven stav

od strana na Komisijata za hartii od vrednost deka istite akcii moàt da bidat predmet

na trguvawe na Berzata. Za istoto be{e izvesteno i dru{tvoto OILKO KDA Skopje.

8. AKTIVNOSTI VO VRSKA SO PRODA@BA NA BERZANSKI

INFORMACII

8.1. Sklu~eni dogovori za distribucija na berzanski podatoci

Vo tekot na 2010 godina, Berzata prodolì so intenzivni aktivnosti za {iroka

distribucija na berzanskite podatoci, preku prodolùvawe na sorabotkata so

postojnite profesionalni distributeri i vospostavuvawe na sorabotka so novi

profesionalni distributeri, a so cel dolgoro~no zgolemuvawe na atraktivnosta na

makedonskiot pazar na hartii od vrednost i privlekuvawe na pogolem broj na

investitori od regionot i po{iroko.

Kako rezultat na navedenoto, vo tekot na izve{tajniot period bea sklu~eni dogovori za

distribucija na berzanski informacii so pogolem broj na lokalni i me|unarodni

distributeri, i toa:

32

Lokalni distributeri Tip na produkt za distribucija na berzanski

podatoci

Euro Broker AD

Skopje

distribucija na podatoci vo realno vreme, so pravo

na redistribucija

Intervej DOO Skopje distribucija na podatoci vo realno vreme, so pravo

na redistribucija

MAPAS distribucija na podatoci vo realno vreme, bez pravo

na redistribucija

Sinerxi investments

DOO Skopje distribucija na podatoci so zadocnuvawe od

najmalku 10 minuti

KB Prvo Penzisko

dru{tvo AD Skopje MB-NET

Narodna Banka na

Republika Makedonija distribucija na podatoci na kraj na trgovskiot den

Me|unarodni

distributeri

Tip na produkt za distribucija na berzanski

podatoci

Teletrader (Avstrija) distribucija na podatoci vo realno vreme, so pravo

na redistribucija

Europoint sistemi

(Srbija) distribucija na podatoci vo realno vreme, so pravo

na redistribucija

Thomson Reuters

(Anglija) distribucija na podatoci vo realno vreme, so pravo

na redistribucija

SIX Telekurs LTD

([vajcarija) distribucija na podatoci vo realno vreme, so pravo

na redistribucija

Bloomberg (SAD) distribucija na podatoci vo realno vreme, so pravo

na redistribucija

8.2. Sklu~en Dogovor za sorabotka pri proda`ba na berzanski podatoci za distribucija na me|unarodni vendori so Vienska berza

Vo tekot na izve{tajniot period, se finaliziraa pregovorite vo vrska so sklu~uvaweto

na Dogovorot za sorabotka pri proda`ba na berzanski proizvodi za distribucija na

berzanski podatoci na me|unarodni vendori so Vienska berza, pri {to potpi{uvaweto

na Dogovorot od strana na Vienskata berza be{e realizirano na 27 septemvri 2010

godina.

So sklu~eniot Dogovor za sorabotka pri proda`ba na proizvodi za distribucija na

berzanski podatoci na me|unarodni vendori so Vienska berza, Vienskata berza ne samo

{to se javuva vo svojstvo na zastapnik na Makedonskata berza vo proda`bata na

berzanski podatoci na me|unarodni vendori, so soodvetna delba na prihodite, so {to

pridonesuva za ponatamo{noto pro{iruvawe na mre`ata na me|unarodni vendori na

berzanskite podatoci na Makedonskata berza, tuku i preku predvidenoto predavawe na

know-how vo odnos na kreiraweto na proizvodi za nivna ponatamo{na distribucija na

vendori, zna~itelno }e pridonese za razvoj na kvalitetni i diverzificirani proizvodi

33

so berzanski podatoci na Makedonskata berza, a so toa i nivno prilagoduvawe na

razli~nite barawa na individualnite i profesionalnite korisnici.

8.3. Aktivnosti vo delot na informati~ka poddr{ka za distribucija na berzanki informacii

Vo tekot na izve{tajniot period, Berzata zapo~na so intenzivni aktivnosti za

implementacija na FIX protokolot pri priemot na informacii za trguvaweto na

Berzata od strana na vendorite, kako najmoderen komunikaciski protokol vo sferata na

distribucijata na finansiski podatoci, a so cel zgolemuvawe na brojot na

me|unarodnite vendori koi bi vr{ele distribucija na berzanskite podatoci od

makedonskiot pazar na hartii od vrednost i prodlabo~uvawe na sorabotkata so del od

postoe~kite vendori.

8.4. Servirisawe na proizvodite za proda`ba na informacii Vo tekot na 2010 godina, Berzata gi prodolì aktivnostite za obezbeduvawe na {iroka

distribucija na berzanskite podatoci, vo soglasnost so uslovite za distribucija

definirani vo vaè~kiot Tarifnik na Berzata. Vo izve{tajniot period Berzata

prodolì aktivno da gi prodava, servisira i promovira svoite proizvodi BestNet,

BestNet Analitika i drugite informacioni paketi.

9. AKTIVNOSTI VO DELOT NA INFORMATI^KATA I

TEHNIKÂTA PODDR[KA NA BERZATA

9.1. Aktivnosti povrzani so BEST sistemot Vo tekot na 2010 godina bea realizirani krupni promeni vo upotreba na BEST sistemot

od strana na Berzata. Pred se tuka treba da se navedat: testiraweto na novata verzija na

sistemot za trguvawe, migracija koi istata, kako i implementacijata na FIX protokot od

strana na nekoi ~lenki. Isto taka, se izvr{i obuka za prezemawe na izvorniot kod na

BEST sistemot.

9.1.1. Testirawe na novata verzija na BEST sistem

Documents

IZVE[TAJ ZA RABOTA - MSE · 2011. 5. 27. · Stabilen devizen kurs; Funkcionalna institucionalna pazarna infrastruktura; Dopolnitelno usoglasuvawe na legislativata vo zemjata i na