JAWAPAN - cw.oxfordfajar.com.my · Jawapan A3 SMART PRACTICE ISS Biology orm 5 Oord ajar Sdn Bhd (-) luka, seterusnya menghentikan pendarahan. [4] 7 (a) Berdasarkan rajah, struktur

SMART PRACTICE ICSS Biology Form 5© Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018

A1

1Praktis

Soalan Aneka Pilihan 1 A 2 C 3 D 4 B 5 B 6 B 7 B 8 D 9 A 10 C 11 B 12 D 13 A 14 C 15 C 16 B 17 B 18 C 19 A 20 D 21 B 22 C 23 D 24 C 25 A 26 D 27 A 28 C 29 D 30 B 31 D 32 B 33 D 34 C 35 C

Soalan Struktur 1 (a) Eritosit yang mengangkut

oksigen ke tisu-tisu badan.(b) Mempunyai dinding yang nipis

ketebalan satu sel(c) Cecair Z tidak mengandungi sel

eritrosit/protein plasma/platlet. Bahan-bahan ini tidak dapat merentasi dinding kapilari kerana saiznya terlalu besar untuk melaluinya.

(d) Filariasis limfatik (e)• Mengembalikancecair

interstis ke dalam aliran darah

• Mengangkutnutrienlarutlemak

• Menghasilkansellimfositdan menapis cecair limfa

(f) Saraf simpatetik ialah sejenis saraf autonomi yang menyebabkan pengecilan lumen saluran darah (dikenali sebagai pemvasocerutan) dengan merangsang pengecutan otot licin. Ini menyebabkan tekanan darah dalam arteri meningkat.

2 (a) X: Lipas Y: Ikan

(b) Persamaan: Kedua-dua organisma mempunyai jantung untuk mengepam darah.

Perbezaan: Dalam organisma X, hemolimfa mengisi ruang badan, manakala dalam organisma Y, darah mengalir dalam salur darah.

(c) Peredaran ganda dua meningkatkan tekanan darah.

(d) Nod X bertindak sebagai perentak jantung yang mencetuskan impuls elektrik. Impuls elektrik merebak dengan cepat pada dinding atrium menyebabkan atrium mengecut dan mengepam darah ke dalam atrium dengan seragam dan serentak.

(e) 1. Salur darah X mempunyai lumen yang lebih kecil berbanding salur darah Y.

2. Salur darah X tidak mempunyai injap tetapi salur darah Y mempunyai injap.

3. Salur darah X mempunyai dinding yang tebal dan berotot manakala salur darah Y mempunyai dinding yang nipis dan kurang berotot.

4 (a) Sel akar rambut(b) Jalur Casparian dibina daripada

suberin iaitu sejenis bahan yang kalis air. Jalur ini menghalang pergerakan air daripada melalui ruang antara dinding sel dan menyalurkan/ memaksa air ke dalam sitoplasma dan seterusnya meresap ke dalam salur xilem.

(c) (i) Pengangkutan aktif (ii) Sianida adalah sejenis

perencat respirasi yang mengurangkan penghasilan tenaga. Ion kalium tidak dapat meresap ke dalam sel akar rambut kerana pengangkutan ini memerlukan tenaga.

(d) (i) Tisu A: Xilem Fungsi: Mengangkut air dan

garam mineral terlarut yang diserap pada akar ke arah daun

(ii) Dindingnya ditebalkan dengan lignin yang tidak telap kepada air dan menghalang kemasukan bahan makanan.

Darah mengalir dengan lebih cepat ke peparu dan tisu-tisu badan yang mempercepatkan tindak balas metabolisme. Ketebalan dinding ventrikel yang berbeza membolehkan darah mengalir ke peparu dan tisu-tisu badan pada tekanan yang berbeza.

(d) Pertukaran gas berlaku antara struktur respirasi (trakeol) dan tisu-tisu badan secara terus melalui resapan ringkas. Oleh itu, sel darah merah tidak diperlukan untuk mengangkut gas.

(e) (i) X: Saraf simpatetik Y: Saraf parasimpatetik (ii) Darah yang mengalir

pada tekanan yang tinggi tanpa kawalan boleh menyebabkan saluran darah dalam otak pecah. Sel-sel otak akan mula mati dalam keadaan kekurangan oksigen dan nutrien. Hal ini boleh menyebabkan kelemahan atau paralisis pada muka, lengan dan kaki.

3 (a) P: Membawa darah terdeoksigen dari jantung ke semua bahagian badan

Q: Membawa darah beroksigen ke jantung daripada semua bahagian badan

R: Membawa darah terdeoksigen dari jantung ke peparu

(b) Untuk mengelakkan darah beroksigen dan darah terdeoksigen daripada bercampur dengan mengasingkan atrium kiri dan ventrikel kiri dengan atrium kanan dan ventrikel kanan.

(c) Dinding ruang U lebih tebal berbanding S kerana ruang U perlu mengepam darah ke seluruh badan dan perlu menahan tekanan darah yang tinggi.

JAWAPAN

Jawapan

A2SMART PRACTICE ICSS Biology Form 5© Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018

(e) (i)

(ii) Kehadiran lapisan kutikel yang berlilin yang menutupi epidermis

Soalan Esei 5 (a) Dinding struktur X mempunyai

otot yang tebal dan kenyal untuk menahan pergerakan darah pada tekanan yang tinggi. Ia mempunyai lumen yang kecil untuk mengekalkan tekanan darah dan mempercepatkan pergerakan darah. Tiada kehadiran injap kerana darah mengalir pada tekanan yang tinggi. [4]

(b) Dalam organisma unisel seperti Amoeba sp., nisbah JLP/I adalah besar. Pertukaran bahan antara persekitaran and organisma tersebut berlaku dengan mudah. Sel tersebut bersentuhan secara terus dengan persekitaran. [2]

Amoeba sp. mendapatkan makanan melalui proses fagositosis. Makanan dibawa masuk ke dalam sel dan dicernakan oleh enzim. [2]

Organisma seperti Amoeba sp. tidak memerlukan sistem pengangkutan. Ini adalah kerana bahan kumuh disingkirkan ke persekitaran melalui sel membran. [2]

(c) Persamaan: Kedua-duanya mempunyai

peredaran tertutup di mana darah mengalir di dalam saluran darah.

Kedua-duanya mempunyai jantung untuk mengepam darah ke semua tisu badan.

Perbezaan: Organisma X mempunyai

jantung dengan dua ruang

venul manakala 10% cecair interstis meresap ke dalam kapilari limfa membentuk cecair limfa. Kapilari limfa-kapilari limfa membentuk saluran limfa yang lebih besar. Saluran-saluran limfa akan membentuk dua saluran limfa yang utama yang dikenali duktus limfa kanan dan duktus toraks. Cecair limfa daripada kedua-dua saluran limfa yang utama dikembalikan ke dalam aliran darah melalui vena subklavikel. [2]

(ii) Nodus limfa menapis cecair limfa dengan menghasilkan sel-sel limfosit yang boleh membunuh patogen. Nodus limfa boleh membengkak kerana reaksi pada patogen atau kehadiran bakteria. [2]

(b) Edema ialah keadaan di mana cecair interstis terkumpul dalam ruang interstis. Cecair interstis ini tidak dapat meresap ke dalam kapilari limfa.

Tisu badan membengkak kerana cecair yang berlebihan terkumpul. Ia boleh disebabkan oleh tersumbatnya kapilari limfa.

Edema boleh berlaku apabila seseorang itu duduk dan baring terlalu lama atau seseorang yang tidak dapat mengerakkan anggota badannya. Hal ini adalah kerana pergerakan cecair limfa dalam salur limfa memerlukan pengecutan otot-otot rangka. [5]

(c) Apabila seseorang tercedera/ luka, platlet akan diaktifkan dan merembeskan faktor pembeku dipanggil tromboplastin. Protrombin, sejenis protein yang tidak aktif, dihasilkan dalam sel-sel hati apabila vitamin K hadir sebagai koenzim. Protrombin dengan kehadiran ion kalsium dan faktor pembeku diaktifkan menjadi trombin iaitu sejenis protein plasma yang aktif. Trombin mengubah fibrinogen kepada fibrin. Fibrin melitupi plak platlet dan menutupi

manakala organisma Y mempunyai jantung dengan tiga ruang.

Organisma X mempunyai peredaran tunggal di mana darah mengalir ke dalam jantung hanya sekali dengan satu peredaran. Manakala organisma Y mempunyai peredaran ganda dua di mana adanya dua peredaran iaitu peredaran pulmonari dan peredaran sistemik, dan darah masuk ke dalam jantung sebanyak dua kali.

Darah beroksigen dan darah terdeoksigen tidak bercampur dalam peredaran organisma X manakala adanya percampuran darah di dalam organisma Y kerana darah daripada atrium kanan dan kiri masuk ke dalam ruang ventrikel yang sama. [5]

(d) Kekurangan eritrosit menyebabkan kurang oksigen bergabung dengan hemoglobin. Maka, kurang oksigen yang diangkut ke tisu-tisu badan. Pengoksidaan berlaku dengan kurang dan menghasilkan tenaga yang sedikit. Hal ini menyebabkan seseorang itu kelihatan letih, pucat dan tidak bermaya. Untuk menjaga kesihatan, orang itu perlu mengambil makanan yang kaya dengan zat besi seperti bayam, hati ayam dan kerang. [5]

6 (a) (i) Lumen arteriol lebih besar berbanding lumen kapilari darah. Apabila darah mengalir daripada arteriol ke kapilari darah, tekanan hidrostatik terbentuk. Tekanan yang terbentuk menyebabkan kebanyakan komponen darah meresap keluar melalui dinding kapilari ke ruang interstis. Dinding kapilari darah dengan ketebalan satu sel membolehkan resapan bahan-bahan berlaku. Cecair yang terbentuk dikenali sebagai bendalir tisu atau cecair interstis. 90% cecair interstis kembali ke dalam kapilari darah dan

Jawapan

A3 SMART PRACTICE ICSS Biology Form 5© Oxford Fajar Sdn. Bhd. (008974-T) 2018

luka, seterusnya menghentikan pendarahan. [4]

7 (a) Berdasarkan rajah, struktur yang telah disingkirkan daripada tumbuhan tersebut adalah floem. Peningkatan dalam diameter batang menunjukkan floem mengangkut zat organik yang terlarut. Pengangkutan bahan organik di dalam floem berlaku semasa proses translokasi. Diameter di bahagian atas gelang pada batang membesar kerana floem tidak dapat mengangkut bahan organik daripada daun ke akar. Bahan organik ini diangkut ke akar untuk penyimpanan glukosa dalam bentuk kanji. [5]

(b) Pergerakan molekul air dari akar dan melalui batang (tisu W)• Dayalekitanantaramolekul

air dan [1]• Dayalekatandiantara

molekul air dengan dinding xilem membentuk tindakan kapilari yang membolehkan air bergerak melalui salur xilem [1]

Pergerakan molekul air daripada daun ke atmosfera• Tarikantranspirasi

membolehkan air daripada xilem meresap ke dalam sel mesofil secara osmosis. [1]

• Airmeresapdaripadatisu-tisu daun ke dalam ruang udara. Air meresap keluar ke atmosfera melalui bukaan stoma. [2]

(c) Daripada 0500 sehingga 0170, kadar kehilangan air meningkat. [1]• Apabilakeamatancahaya

meningkat, fotosintesis berlaku dalam sel pengawal kerana ia mengandungi kloroplas. Glukosa terhasil dan ion kalium meresap masuk ke dalam sel pengawal melalui pengangkutan aktif. [1]

• Selpengawalmenjadihipertonik terhadap sap sel tisu epidermis. [1]

• Airmulameresapdaripadatisu epidermis ke dalam sel pengawal melalui osmosis. [1]

• Dindingdalamselpengawallebih tebal daripada dinding luar. Hal ini menyebabkan sel

hidrostatik, iaitu tekanan yang terbentuk dalam ruang yang dikelilingi oleh otot, yang dihasilkan oleh bendalir badan.

(b) Rangka hidrostatik yang lembut ialah rangka yang paling lemah. Oleh itu, organisma ini mudah tercedera disebabkan oleh faktor luaran.

(c) (i) P: Vertebra atlas R: Vertebra lumbar (ii) 1. Mempunyai cuaran spina

dan cuaran melintang yang pendek dan tebal.

2. Mempunyai sentrum yang besar untuk menyokong berat badan.

(iii) Kesemua dua belas pasang tulang rusuk berpaut dengan vertebra Q. Pergerakan tulang rusuk oleh otot interkosta disokong oleh tulang vertebra Q. Pergerakan tulang rusuk membolehkan berlakunya tarikan nafas dan hembusan nafas.

(iv) 1. Ia boleh menyebabkan tisu-tisu di sekelilingnya bengkak dan sakit.

2. Terdapat risiko jangkitan selepas pembedahan.

Soalan Esei 3 (a) Tendon, ligamen, tulang, otot

dan sendi adalah struktur yang penting dalam pergerakan. Tendon menyambungkan otot pada tulang dan adalah kuat serta tidak kenyal. [2]

Pergerakan pada sendi memerlukan bantuan ligamen. [2]

Ligamen menyambungkan dua batang tulang pada sendi. Ligamen adalah kuat dan kenyal bagi memberikan sokongan dan kekuatan pada sendi. [2]

Otot betis mengecut bagi membolehkan tumit dinaikkan untuk memberikan daya tujahan. Otot biseps pada peha mengecut dan otot kuadriseps mengendur bagi membolehkan kaki dibengkokkan. Apabila otot kuadriseps peha mengecut dan otot biseps mengendur, kaki diluruskan ke hadapan. [2]

pengawal melengkung dan menyebabkan stoma terbuka. [1]

• Wapairterbebaskeatmosfera. [1]

Daripada 0170 sehingga 0300, kadar kehilangan air menurun. [1]• Semakinberkurangkeamatan

cahaya, semakin menurun kadar fotosintesis. [1]

• Selpengawalmenjadiflasidkerana kehilangan air secara osmosis. [1]

• Dindingdalamselpengawalkurang membengkok. Stoma tertutup dan menghalang kehilangan wap air daripada daun. [1]

2PraktisSoalan Aneka Pilihan 1 D 2 B 3 A 4 C 5 D 6 D 7 A 8 C 9 B 10 C 11 B 12 A 13 B 14 C 15 C 16 A 17 A 18 D 19 B 20 A 21 B 22 B 23 C 24 D 25 B

Soalan Struktur 1 (a) P – Klavikel Q – Sternum (b)• Melindungiorgandidalam

rongga toraks seperti jantung dan peparu

• Membantudalammekanismepernafasan

(c) Tulang rusuk sebenar terdiri daripada tulang rusuk yang bersendi dengan tulang sternum manakala tulang rusuk terapung, tidak bersendi dengan sternum.

(d) (i) X adalah patela, yang melindungi sendi lutut daripada kecederaan fizikal.

(ii) Artritis (iii) Tujuan rawatan diberikan

adalah bagi mengelakkan pergerakan tulang. Tulang yang tercedera tidak patut bergerak dengan banyak dan menyebabkan kecederaan yang lebih teruk. Dalam keadaan tertentu, tulang tiruan digunakan bagi menggantikan tulang yang rosak.

2 (a) Rangka bagi P ialah rangka

Jawapan


Pengecutan dan pengenduran otot secara berterusan membolehkan pergerakan seperti berlari dapat dilakukan. 1[2]

[10] (b) Ikan mempunyai tulang dalam

denganototberbentukWyangdikenali otot miotom. [1]

Otot-otot ini mengecut dan mengendur secara antagonis. Apabila otot miotom kanan mengecut, otot miotom kiri akan mengendur dan sebaliknya. [1]

Pergerakan otot-otot ini membolehkan sirip kaudal bergerak ke kanan dan ke kiri bagi memberikan daya tujahan ke hadapan. [2]

Pesongan dicegah oleh sirip dorsal (ridip) dan sirip ventral. Junaman dicegah oleh sirip pelvis dan sirip pektoral. Golekan dicegah oleh sirip dorsal (ridip) dan sirip ventral. [2]

[6](c) Botol plastik boleh digunakan

sebagai badan burung yang mempunyai bentuk larus untuk mengurangkan rintangan udara. [1]

Kerajang aluminium boleh digunakan untuk membentuk sayap burung kerana ia adalah ringan dan kalis air. [1]

Gelang getah digunakan sebagai otot burung kerana ia adalah kenyal dan membolehkan pergerakan dilakukan. [1]

Batang aiskrim digunakan sebagai tulang burung kerana ia adalah ringan dan kuat. [1]

[4] 4 (a) (i) Pengurangan jisim tulang

seseorang yang disebabkan oleh kekurangan kalsium dikenali sebagai osteoporosis. [1]

Penyakit ini menyebabkan tulang menjadi lebih ringan, rapuh dan lebih poros, menyebabkan mudah patah. [1]

Perempuan mudah untuk mendapat penyakit ini kerana perubahan paras hormon selepas putus haid.

(ii) Tumbuhan akuatik ini mempunyai tisu aerenkima pada batang dan daun. Tisu ini mempunyai ruang udara yang besar bagi memberikan daya keapungan untuk membolehkan tumbuhan ini terapung pada permukaan air. Ia juga mempunyai akar serabut yang tebal dan bercabang untuk memberikan kestabilan pada tumbuhan. Daun mempunyai sklereid yang menyokong dan mengelakkan daun daripada terkoyak. [4]

3Praktis

Soalan Aneka Pilihan 1 A 2 B 3 B 4 C 5 A 6 A 7 C 8 A 9 B 10 D 11 D 12 B 13 A 14 B 15 A 16 C 17 B 18 A 19 C 20 D 21 D 22 A 23 B 24 C 25 B 26 A 27 A 28 A 29 A 30 C 31 D 32 C 33 D 34 D 35 D 36 A 37 A 38 C 39 D 40 B 41 B 42 D 43 C 44 C 45 B

Soalan Struktur 1 (a) X: Neuron aferen Z: Neuron eferen

(b) Memindahkan impuls antara bahagian otak yang berbeza dengan saraf tunjang.

(c) Persamaan: Kedua-dua neuron memindahkan impuls saraf.

Perbezaan: Neuron X mempunyai akson

yang pendek berbanding neuron Z.

Badan sel neuron X terletak pada akar dorsal ganglia manakala badan sel neuron Z terletak di dalam jirim kelabu saraf tunjang.

Neuron X memindahkan impuls saraf daripada reseptor ke saraf tunjang manakala neuron Z memindahkan impuls saraf daripada saraf tunjang ke efektor.

(mana-mana jawapan) (d) • Melindungiaksondan

sebagai penebat akson • Mempercepatkan

pemindahan impuls saraf(e) Neuron tersebut tidak dapat

memindahkan impuls saraf dan

Perubahan dalam paras estrogen mengurangkan penyerapan kalsium ke dalam tulang dan seterusnya mengurangkan jisimnya. [2]

[4] (ii)• Mengamalkandiet

seimbang yang kaya dengan kalsium, fosforus dan vitamin D.

• Kerapbersenambagimengelakkan patah tulang dan membantu dalam mengurangkan kehilangan mineral dalam tulang.

• Mempunyaiposturyangbaik apabila berdiri, duduk dan berjalan yang boleh mengurangkan sakit belakang dan membantu dalam pernafasan.

• Mengamalkantekniksenaman yang betul dan selamat agar sistem rangka dan otot tidak tercedera semasa bersenam. [4]

(b) Masalah yang ditunjukkan dalam rajah adalah artritis yang melibatkan radang pada sendi. Ia disebabkan oleh geseran rawan pada tulang sendi. [2]

Proses penuaan menyebabkan radang pada membran sinovia yang mengurangkan penghasilan bendalir sinovia pada sendi. Pengumpulan asid urik pada sendi menyebabkan gout. [2]

[4] (c) (i) Ia mengandungi tisu-tisu

khusus seperti sklerenkima, salur xilem dan trakeid. Tisu sklerenkima adalah tisu mati yang mempunyai dinding yang tebal untuk menyediakan sokongan mekanikal pada tumbuhan.

Salur xilem yang panjang dan berbentuk silinder ditebalkan dengan lignin untuk memberikan sokongan mekanikal pada tumbuhan.

Trakeid terbentuk dari sel-sel mati dan mempunyai dinding yang tebal. [4]

Jawapan


tidak dapat mengkoordinasikan aktiviti-aktiviti metabolisme sel kerana ketiadaan nukleus dan organel-organel yang lain.

(f) Pemindahan impuls saraf di sepanjang celah sinaps berlaku dalam satu arah. Ini kerana vesikel sinaps hanya hadir dalam bonggol sinaps manakala reseptor pula dijumpai pada permukaan membran possinaps pada neuron yang berikutnya.

2 (a) (i) W: Hormon pertumbuhan X: Hormon perangsang

tiroid (ii) Merangsang pertumbuhan

dan meningkatkan penghasilan protein

(b) Hormon perangsang folikel(c) Kelenjar pituitari anterior

merembeskan hormon perangsang tiroid (HPT). Hormon ini merangsang kelenjar tiroid untuk menghasilkan tiroksina. Kepekatan tiroksina yang tinggi merencatkan penghasilan HPT.

(d) (i) P: Hipoglisemia Q: Kekerdilan (ii) Hormon aldosteron Simptomnya ialah

peningkatan dalam tekanan darah, paras mineral seperti kalium dalam darah menurun dan peningkatan mendadak dalam isi padu darah.

3 (a) Pankreas dan hati(b) Stimuli X: Paras glukosa

meningkat melebihi paras normal

Stimuli Y: Paras glukosa menurun daripada paras normal

(c) Hipoglisemia(d) Hormon Q menguraikan

glikogen kepada glukosa dalam sel hati. Ia juga merangsang tisu adipos untuk menguraikan lipid kepada asid lemak.

(e) Pankreas dikenali sebagai kelenjar endokrin dan eksokrin. Ia dikenali sebagai kelenjar eksokrin kerana merembeskan enzim ke persekitaran luar. Ia dikenali kelenjar endokrin kerana merembeskan hormon ke dalam persekitaran dalam.

(f) Hormon P ialah insulin. Insulin menukarkan glukosa

mengesan rangsangan apabila terlihat kehadiran anjing. Impuls saraf dihantar ke hipotalamus di otak untuk diterjemah. Daripada hipotalamus, impuls saraf dihantar pula ke medula adrenal. Adrenal merembeskan adrenalin, yang diangkut melalui aliran darah ke arah jantung. Hormon ini meningkatkan kadar pernafasan bagi membolehkan lebih banyak oksigen dibawa masuk ke dalam aliran darah. Kadar denyutan jantung juga meningkat dan ini meningkatkan tekanan darah. Ini membolehkan lebih banyak oksigen dan glukosa diangkut ke tisu otot. Lebih banyak glikogen ditukar kepada glukosa yang menyebabkan peningkatan aras glukosa. Kadar respirasi sel meningkat. Maka lebih banyak tenaga terhasil untuk menangani situasi cemas. [6]

(b) (i) •Tukulgetahmengetuktendon yang menyambungkan otot kuadriseps dan tulang di paha kaki.

•Reseptorregangandidalam otot dirangsang dan ditukarkan kepada impuls saraf.

•Sarafaferenmembawaimpuls saraf daripada reseptor ke saraf tunjang.

•Sarafaferenbersinapsdengan saraf eferen di dalam saraf tunjang.

•Sarafeferenmembawaimpuls saraf daripada saraf tunjang ke efektor.

Otot kuadriseps mengecut dan kaki menendang ke hadapan.

[4] (ii) •Kakitidakbertindak

balas, dan tidak menendang ke hadapan.

• Iniberlakukeranaimpuls saraf daripada saraf tunjang tidak dapat dihantar melalui saraf eferen.

•Sarafeferenialahsarafyang dijumpai dalam

yang berlebihan kepada glikogen. Ia juga merangsang tisu adipos untuk menggunakan glukosa untuk membentuk lemak. Ini mengurangkan aras glukosa dalam darah untuk kembali normal.

4 (a) (i)

(ii) Hujung pucuk

menghasilkan hormon yang mampu untuk bergerak ke bawah dan merangsang pemanjangan sel

(b) (i) Auksin (ii) Hormon ini menyebabkan

pemanjangan batang dengan meningkatkan kadar pembahagian sel dan menggalakkan pemanjangan sel.

(iii) Apabila hormon X dengan blok gelatin diletakkan pada bahagian kiri pucuk yang dipotong, hormon X bergerak ke zon pemanjangan. Hormon yang terkumpul pada bahagian kiri menggalakkan pemanjangan dan merangsang pertumbuhan. Bahagian kiri memanjang dengan lebih cepat berbanding bahagian kanan menyebabkan pucuk melengkung ke kanan.

(c) (i) Untuk merangsang pembahagian sel-sel dalam kalus untuk membentuk sekumpulan sel yang tiada pengkhususan.

(ii) Auksin disembur pada bunga yang belum disenyawakan. Ovari berkembang menjadi buah tetapi tiada pembentukan biji dalam buah tersebut kerana tiada persenyawaan berlaku.

Soalan Esei 5 (a) Apabila wanita tersebut dalam

keadaan cemas, matanya

Jawapan


akar ventral saraf tunjang.

Semasa ujian sentakan lutut, saraf eferen akan menerima impuls saraf daripada saraf aferen untuk merangsang efektor untuk bertindak. [3]

(c) Impuls saraf sampai ke terminal akson atau bonggol sinaps dan merangsang vesikel sinaps untuk merembeskan neurotransmiter.

Mitokondria dalam bonggol sinaps menjana tenaga bagi penghantaran impuls saraf secara aktif melintasi sinaps.

Molekul neurotransmiter dibebaskan ke celah sinaps dan bergerak ke arah membran pos-sinaps.

Dadah yang terkandung dalam ubat penahan sakit boleh meneutralkan atau menghalang atau menguraikan neurotransmiter.

Ini menyebabkan sejumlah kecil neurotransmiter yang bergabung dengan reseptor pada membran pos-sinaps.

Maka kurangnya impuls saraf yang dipindahkan pada otak. [6]

6 (a) Darah daripada arteri renal memasuki glomerulus melalui arteriol aferen dan bergerak keluar melalui arteriol eferen.

Diameter arteriol aferen lebih besar daripada arteriol eferen, dan menyebabkan tekanan hidrostatik yang tinggi di dalam glomerulus.

Dinding kapilari darah dan kapsul Bowman setebal satu sel.

Kandungan darah di dalam glomerulus terturas keluar melalui dinding kapilari ke dalam ruang kapsul Bowman.

Hasil turasan glomerulus mengandungi kesemua kandungan darah kecuali komponen-komponen besar seperti sel darah merah, platlet dan protein plasma.

Ultraturasan ialah proses penurasan darah yang disebabkan tekanan hidrostatik.

[6] (b) Apabila tekanan osmosis darah

apabila peluh tersejat. Ia memberikan kesan penyejukan dan mengurangkan suhu badan. [4]

Apabila suhu badan menurun, otot licin mengecut bagi membolehkan pemvasocerutan berlaku. Ia mengurangkan jumlah darah yang mengalir melalui kulit. Otot erektor mengecut dan rambut pada kulit menegak bagi memerangkap satu lapisan penebat udara panas untuk menghalang haba daripada terbebas dari badan. Kelenjar peluh tidak dirangsang. Peluh kurang dirembeskan, mengelakkan kehilangan haba yang banyak. [4]

[8] (b) Kelenjar X dan Y kurang

dirangsang apabila terdapat peningkatan suhu badan. Hormon kurang dirembeskan, yang mengurangkan kadar metabolisme dan mengurangkan penghasilan tenaga haba. Kelenjar X dan Y dirangsang apabila terdapat pengurangan dalam suhu badan. Lebih banyak tiroksina dan adrenalina dihasilkan, yang meningkatkan kadar metabolisma badan dan meningkatkan penghasilan tenaga haba, yang kemudiannya meningkat suhu badan untuk kembali ke paras normal. [4]

(c) Auksin dihasilkan di plumul pokok diangkut ke radikel pokok. Hormon ini terkumpul pada bahagian bawah plumul disebabkan tarikan graviti. Kandungan auksin yang berkepekatan tinggi menggalakkan pemanjangan pada bahagian terkumpulnya auksin. Ini menyebabkan bahagian bawah plumul memanjang dengan lebih cepat dan membengkok ke atas. Kepekatan auksin yang tinggi pada bahagian bawah akar merencatkan pemanjangan. Oleh itu, bahagian bawah akar memanjang dengan lebih perlahan berbanding bahagian atas akar dan menyebabkan akar membengkok ke bawah, ke dalam tanah. [4]

lebih rendah daripada normal, ia dikesan oleh osmoreseptor di dalam hipotalamus dan kelenjar pituitari kurang dirangsang. Ini menyebabkan kurangnya rembesan ADH yang menyebabkan pula struktur S (tubul berlingkar distal) dan tiub pengumpul menjadi kurang telap kepada penyerapan air.

Penyerapan semula air ke dalam aliran darah kurang. Ini meningkatkan tekanan osmosis darah dan kembali kepada paras normal. [6]

(c) Sekiranya kedua-dua ginjal gagal berfungsi, maka tekanan osmosis darah dan isi padu darah tidak dapat dikawal dan dikekalkan.

Kandungan bahan toksik terkumpul yang bertambah di dalam badan boleh memudaratkan kesihatan.

Kegagalan ginjal boleh dirawat secara hemodialisis.

Cara yang kedua ialah pemindahan ginjal yang sihat daripada penderma. [4]

(d) Kelenjar X dikenali sebagai kelenjar tanpa duktus kerana hormon dirembeskan secara langsung ke dalam aliran darah.

Ia merupakan kelenjar utama kerana hormon yang dirembeskan oleh kelenjar ini dapat merangsang kelenjar endokrin yang lain. Kelenjar-kelenjar yang dikawal oleh kelenjar X ialah kelenjar tiroid, adrenal, testis dan ovari.

Contoh hormon perangsang ialah hormon perangsang tiroid, hormon perangsang folikel dan oksitosin. [4]

7 (a) Apabila suhu badan meningkat, otot licin mengendur untuk membolehkan pemvasodilatan berlaku. Ia meningkatkan jumlah darah yang mengalir melalui kulit. Otot erektor mengendur dan rambut pada kulit mendatar bagi mengelakkan udara panas daripada terperangkap. Kelenjar peluh membebaskan peluh ke permukaan kulit. Haba dibebaskan ke persekitaran

Jawapan


(d) Pemanjangan sel-sel pada bahagian pucuk memerlukan lebih banyak auksin berbanding dengan akar. Kepekatan yang tinggi pada pucuk membolehkan pertumbuhan maksimum pucuk yang akan merencatkan pertumbuhan akar. Kepekatan auksin yang merangsang pemanjangan akar adalah rendah dan tidak cukup untuk merangsang pertumbuhan pada pucuk. Ini kerana kehadiran auksin pada pucuk menggalakkan pemanjangan sel manakala kehadiran auksin pada akar merencatkan pemanjangan sel.

4Praktis

Soalan Aneka Pilihan 1 A 2 B 3 D 4 C 5 D 6 B 7 C 8 A 9 B 10 C 11 B 12 D 13 B 14 A 15 C 16 A 17 D 18 C 19 B 20 C 21 A 22 D 23 A 24 B 25 C 26 C 27 C 28 A 29 D 30 A 31 A 32 C 33 B 34 D 35 C 36 B 37 B 38 B 39 C 40 D 41 A 42 A 43 C 44 C 45 C

Soalan Struktur 1 (a) (i)

hormon peluteinan

1 14 28

(ii)

(b) (i) Menggalakkan pemulihan endometrium// merangsang pertumbuhan folikel

(ii) Paras hormon estrogen yang lebih tinggi (hormon P) merangsang suap balik positif pada hipotalamus. Hal ini menyebabkan paras rembesan hormon LH oleh kelenjar pituitari meningkat.

perlindungan kepada fetus dengan membenarkan penyerapan antibodi daripada ibu kepada fetus yang memberikan imuniti kepada beberapa jenis penyakit.

(ii) Arteri tali pusat mengangkut darah yang kaya dengan karbon dioksida dan bahan buangan bernitrogen manakala vena tali pusat pula mengangkut darah yang kaya dengan oksigen dan nutrien.

(c) Penggumpalan tidak berlaku. Ini adalah kerana pemisahan kapilari darah fetus dan kapilari darah ibu menghalang percampuran kumpulan darah yang berbeza bagi fetus dan ibu.

(d) Asap rokok mengandungi karbon monoksida yang mengurangkan kandungan oksigen yang bakal dibekalkan kepada ibu dan fetus yang sedang berkembang. Ini boleh menyebabkan keguguran anak.

(e) Bayi pramatang boleh dijaga menggunakan teknologi terkini dan pakar kesihatan terlatih. Ini adalah kerana bayi-bayi ini tidak dapat menyesuaikan diri dengan keadaan di luar kandungan ibu seperti bernafas menggunakan peparu.

4 (a) Sel P- Sel sertoli Fungsi: Membekalkan nutrien

pada perkembangan sel sperma yang matang.

(b) Spermatosit primer ↓ Spermatosit sekunder ↓ Spermatid (c) Peringkat X berlaku apabila

persenyawaan tidak berlaku selepas pengovulan. Paras estrogen dan progesteron menurun dan lapisan endometrium terlerai.

(d) • Kedua-duanyaberkembangdari sel epithelium germa yang hadir di dalam organ pembiakan.

• Kedua-duaprosesmenjalankan proses meiosis untuk menghasilkan empat sel haploid.

(e) Pada akhir meiosis, sitokinesis tidak membahagikan sitoplasma secara sekata. Sel bersaiz kecil yang terbentuk adalah badan polar yang akan merosot.

(c)

JANUARI FEBRUARI

paras hormon

1 10 1020 2031 30hari

PetunjukLHProgesteron

2 (a) Pertumbuhan intermiten (b) Lengkungan pertumbuhan bagi

tikus menunjukkan lengkungan sigmoid manakala lengkungan pertumbuhan bagi belalang juta ialah graf berbentuk seperti tangga.

(c) Pertumbuhan secara eksponen. Lengkungan pertumbuhan dari minggu ke-6 hingga minggu ke-8 menunjukkan peningkatan dalam bilangan sel yang terbentuk dan saiz organisma.

(d) (i) Kadar pertumbuhan adalah sifar. Pertumbuhan serangga terhenti kerana rangka luarnya yang keras mengehadkan pertambahan saiz badan.

(ii) Nimfa mengalami eksdisis. Ia menyedut udara untuk mengembang dan memecahkan rangka lama sebelum digantikan dengan rangka baharu.

(e)

panjang badan (mm)

masa (hari)

100

0 50 100 150 200

80

60

40

20

0

Titik tengah untuk setiap peringkat ditentukan dan sambungkan setiap titik-titik tersebut untuk mendapatkan lengkungan sigmoid.

3 (a)• Bertindaksebagaikusyendanmelindungi fetus

• Mengekalkansuhupersekitaran fetus

(b) (i) Struktur Y memberi

Jawapan


Essay Questions 5 (a) Lignin adalah penting kerana

ia menjadikan tisu X kuat dan membekalkan kekuatan mekanikal. Tanpa lignin, tisu X akan runtuh dan tidak boleh membentuk tiub yang berongga yang membolehkan pengangkutan air secara berterusan. Lignin juga menjadikan tisu tersebut tidak telap, iaitu menghalang kemasukan bahan-bahan ke dalam sel xilem dan ini membolehkan tisu berongga terbentuk. [6]

(b) Pada batang pokok P, terdapat meristem apeks yang membolehkan sel-sel membahagi secara aktif pada hujung pucuk dan akar pokok.

Batang pokok Q mempunyai meristem sisi yang terdiri daripada kambium vaskular dan kambium gabus pada batang pokok dan akar yang membahagi secara mitosis.

Meristem apeks pada pokok P membahagi secara mitosis, memanjang dan membeza untuk membentuk korteks, xilem primer dan floem primer dalam berkas vaskular.

Meristem sisi pada pokok Q, membahagi secara mitosis untuk membentuk korteks sekunder, xilem sekunder dan floem sekunder dalam berkas vaskular.

Pertumbuhan primer pada pokok P menunjukkan peningkatan dalam panjang batang dan akar.

Pertumbuhan sekunder pada pokok Q menunjukkan peningkatan dalam diameter batang dan akar. [6]

(c) (i) Kembar P ialah kembar siam. Satu ovum disenyawakan oleh satu sperma untuk membentuk satu zigot. Zigot membahagi secara mitosis untuk membentuk sekumpulan sel, embrio.

Kembar siam tidak membahagi dengan lengkap semasa perkembangan embrio.

Kedua-dua kembar bersambung pada bahagian-bahagian tertentu seperti kepala, dada dan abdomen. Kedua-dua

sangat rendah disebabkan ketiadaan ovum yang matang. [10]

(b) Suntikan hormon FSH diberi untuk merangsang perkembangan folikel-folikel di dalam ovarinya.

Ovum-ovum yang tidak matang dikumpulkan dengan menggunakan laproskop.

Ovum diletakkan dalam peralatan kaca yang berisi larutan kultur untuk dimatangkan.

Sperma dikumpul dan diletakkan pada larutan kultur yang sama untuk membolehkan persenyawaan berlaku.

Kultur dibiarkan selama beberapa hari bagi membolehkan zigot berkembang untuk membentuk lapan sel.

Embrio yang terpilih dimasukkan ke dalam uterus untuk penempelan.

Masalah yang dikaitkan dengan langkah yang disebutkan ialah: – Teknik simpanan dalam

persenyawaan in vitro menghasilkan lebih daripada satu zigot. Hanya satu dipilih untuk penempelan. Apakah yang berlaku kepada embrio-embrio yang lain?

– Sekiranya uterus ibu tidak dapat menyokong perkembangan zigot tersebut, siapa yang akan menerima zigot tersebut? Apakah hubungan antara anak tersebut dengan ibu tumpang?

– Sekiranya suaminya mandul, maka siapa yang akan menderma sperma yang diperlukan untuk teknik ini? Apakah hubungan antara anak dan ayahnya?

– Perempuan yang belum berkahwin boleh mempunyai anak atau menjadi hamil.

Terdapat kes yang berlaku di mana ibu tumpang tidak sanggup berpisah dengan bayi yang dilahirkan. [10]

7 (a) Ovul mempunyai sel induk pundi embrio yang diploid.

Sel tersebut membahagi secara meiosis untuk membentuk empat sel-sel haploid yang tidak seiras yang dikenali sebagai megaspora.

Tiga sel-sel yang hampir dengan mikropil merosot dan sel yang

kembar juga berkongsi beberapa organ dalaman. [4]

(ii) Kembar P pula terbentuk apabila satu ovum disenyawakan oleh satu sperma untuk membentuk satu zigot. Manakala kembar Q terbentuk apabila dua ovum yang dibebaskan pada masa yang sama, dan setiap satu disenyawakan oleh satu sperma untuk membentuk dua zigot.

Kembar P mempunyai tali pusat yang berasingan tetapi berkongsi plasenta manakala kembar Q mempunyai plasenta dan tali pusat sendiri.

Kedua-dua kembar P mempunyai kandungan genetik yang sama manakala kedua-dua kembar Q mempunyai kandungan genetik yang berlainan.

Kedua-dua kembar P mempunyai jantina yang sama manakala, kedua-dua kembar Q mungkin sama jantina atau berlainan jantina. [4]

6 (a) Pil pencegah kehamilan mengandungi kombinasi hormon estrogen dalam kepekatan yang rendah dan progesteron dalam kepekatan yang tinggi.

Pil-pil ini perlulah diambil selama 21 hari, bermula dari mana-mana hari di antara hari yang pertama sehingga hari yang ke-5 kitar haid.

Estrogen membantu dalam membaiki dan menebalkan lapisan endometrium sebagai persediaan untuk penempelan.

Progesteron mengekalkan ketebalan dinding endometrium.

Paras progesteron yang tinggi merencatkan rembesan hormon perangsang folikel (FSH) oleh kelenjar pituitari.

Folikel di dalam ovari tidak dirangsang dan pertumbuhannya direncatkan.

Folikel matang tidak terbentuk disebabkan tiadanya rembesan hormon LH oleh kelenjar pituitari. Maka pengovulan tidak berlaku dan tiada rembesan sel telur ke dalam tiub Fallopio. Kemungkinan untuk persenyawaan berlaku

Jawapan


Structured Questions 1 (a) (i) Gen pada kromosom seks (ii) Bapa P normal kerana

tidak membawa alel untuk hemofilia manakala ibu P merupakan pembawa kerana membawa satu alel hemofilia pada kromosom- X. P mewarisi kromosom-Y daripada bapanya manakala kromosom-X dengan hemofilia daripada ibunya.

tertinggal berkembang menjadi pundi embrio.

Nukleus bagi megaspora yang masih tertinggal melakukan mitosis sebanyak tiga kali untuk membentuk lapan nukleus.

Tiga daripada lapan nukleus membentuk sel antipodal, dua lagi membentuk sel sinergid, satu berkembang menjadi sel telur dan baki dua nukleus berkembang menjadi nukleus kutub. [5]

(b) Pada stigma, gula yang hadir membolehkan butir debunga bercambah dan tumbuh membentuk tiub debunga.

Tiub debunga tumbuh di sepanjang stil ke arah ovul di mana nukleus tiub di hadapan diikuti oleh nukleus penjana.

Nukleus penjana melakukan mitosis untuk membentuk dua gamet jantan.

Tiub debunga menembusi ovul melalui mikropil.

Nukleus tiub merosot. Satu nukleus jantan bercantum

dengan nukleus sel telur untuk membentuk zigot yang diploid. Nukleus jantan yang lagi satu bercantum dengan dua nukleus kutub untuk membentuk nukleus triploid. Proses ini dikenali sebagai persenyawaan ganda dua.

Nukleus triploid membahagi untuk membentuk endosperma (tisu bernutrien).

Zigot yang diploid pula membahagi untuk menjadi embrio. [10]

(c) Ovari mengandungi lebih daripada satu ovul yang dibina daripada sekumpulan sel-sel parenkima yang dikenali nusellus.

Ovul-ovul bersambung pada dinding ovari dengan adanya satu tangkai pendek yang dikenali sebagai funikel.

Beberapa butir debunga dipindahkan pada stigma melalui pendebungaan dan semuanya bercambah pada permukaan stigma.

Beberapa tiub debunga tumbuh ke arah ovari dan memasuki setiap ovul melalui mikropil.

Persenyawaan ganda dua berlaku dalam setiap ovul.

Setiap ovul berkembang menjadi biji yang hadir dalam satu buah. [5]

5PraktisSoalan Aneka Pilihan 1 D 2 A 3 A 4 B 5 B 6 D 7 B 8 C 9 D 10 C 11 D 12 C 13 D 14 C 15 C 16 D 17 D 18 B 19 A 20 B 21 B 22 A 23 B 24 A 25 C 26 C 27 D 28 D 29 A 30 D 31 C 32 A 33 C 34 A 35 B

(b)

Fenotip induk Bapa hemofilia × Ibu normal

Genotip induk Xh Y × XHXH

Gamet

Persenyawaan

Genotip F1

Xh Y XH XH

XHXh XHXh XHY XHY

Fenotip F1 Perempuan pembawa

Perempuan pembawa

Lelaki normal

Lelaki normal

(c) (i) 50% (ii) 50% (d) Gen untuk anemia sel sabit

terletak pada kromosom autosom. Mutasi pada gen yang membentuk hemoglobin yang hadir dalam kromosom 11.

2 (a) Sifat dominan: Mata hitam dan sayap normal

Sifat resesif: Mata merah dan sayap pendek

(b) (i) dan (ii)

Gamet betina

Gamet jantanBN Bn bN bn

BN BBNN BBNn BbNN BbNn

Bn BBNn BBnn BbNn Bbnn

bN BbNN BbNn bbNN bbNn

bn BbNn Bbnn bbNn bbnn

(iii) 1:1 (c) Dua atau lebih pasangan

alel berpisah secara bebas antara satu sama lain semasa pembentukan gamet.

(d) (i) Mutasi gen (ii) Perubahan rawak yang

kekal dan spontan pada struktur gen yang mengubah kod genetik bagi sintesis protein

3 (a) Persenyawaan (b) Gamet R: 23 + Y Gamet S: 22 + X (c) Gamet R membawa 24

kromosom manakala gamet S membawa 23 kromosom. Gamet R membawa kromosom-Y manakala gamet S membawa kromosom-X.

(d) (i)

Fenotip induk Lelaki × Perempuanpolidaktil normal

Genotip induk Dd × dd

Gamet

Persenyawaan

Genotip F1

D dd

Dd dd

Fenotip F1 Polidaktil Normal

(ii) 50% (iii) Lelaki tersebut membawa

satu alel dominan untuk polidaktil and satu alel yang normal manakala perempuan tersebut membawa dua alel yang normal. Semasa pembentukan gamet, alel-alel tersebut berpisah dan

Jawapan


bergabung semula semasa persenyawaan. Anak-anaknya menerima satu alel daripada lelaki tersebut dan satu lagi alel daripada perempuan.

Soalan Esei 4 (a) (i) Kromosom seks dalam

perempuan ialah XX manakala kromosom seks dalam lelaki ialah XY. Semasa pembentukan gamet, lelaki menghasilkan sperma yang mengandungi

mendapat anak lelaki atau anak perempuan adalah sama. Keluarga yang mempunyai semua anak perempuan berlaku kerana apabila setiap kali persenyawaan berlaku, sperma dengan kromosom X yang bersenyawa dengan sel telur. Dalam keluarga yang mempunyai semua anak lelaki, hal ini berlaku kerana sel telur sentiasa disenyawakan oleh sperma dengan kromosom Y. [3]

[6]

sama ada kromosom X atau kromosom Y dalam jumlah yang sama.

Semasa pembentukan gamet, perempuan membebaskan sel telur yang hanya mengandungi kromosom X. Semasa persenyawaan rawak, gamet betina boleh disenyawakan sama ada oleh sperma dengan kromosom X atau kromosom Y. [3]

(ii) Dalam setiap kehamilan, kebarangkalian untuk

(b) Fenotip induk: Genotip induk:

Gamete:

Fertilisation:

Anak:Genotip

FenotipNisbah fenotip:

Nisbah genotip:

Petunjuk: H – dominant h – recessive

Rambut kerintingheterozigot

Hh

H h

Hh hh

Rambut kerinting

1

1

:

:

MeiosisMeiosis

Rambut lurushomozigot

hh

h h

hh hh

Rambut lurus

1

1

(c) • EncikZakariadanPuanMaimunahmempunyaikumpulandarahyangberbezaiaituABdanO. • Olehitu,EncikZakariamembawaaleluntukAdanBmanakalaPuanMaimunahmembawaaleluntukO. •Kacukanbagipasanganinimenghasilkananak-anakdengankumpulandarahAdanBsepertiyangditunjukkandalam

rajah di bawah.

Persenyawaan

Fenotip induk:

Genotip induk:

Gamet:

Genotip anak:

Fenotip anak:

•EncikZainaldanPuanNurulmempunyaikumpulandarahyangsamaiaituO. •Maka,EncikZainaldanPuanMaimunahmembawaaleluntukO. •Kacukanbagipasanganinimenghasilkananak-anakdengankumpulandarahOsepertiyangditunjukkandalamrajah

di bawah.

Fenotip induk:

Gamet:

Genotip anak:

Fenotip anak:

Genotip induk:

•BayiX yang berdarah B ialah anak Encik Zakaria dan Puan Maimunah. •BayiY yang berdarah O ialah anak Encik Zainal dan Puan Nurul. [8]

Jawapan


yang tinggi kepada jangkitan penyakit.

• Racunrumpaikurangdigunakan dalam pertaniandan pencemaran alamsekitar kurang berlaku. Inidapat meningkatkan tahapkesihatan pengguna.

• Teknikinijugameningkatkanhasil tanaman danmemberikan keuntungankepada petani.

• Peningkatandalampengeluaran makanan jugamenyelesaikan masalahberkaitan dengan kekuranganbahan makanan.

• Mampuuntukhidupdalamkeadaan tanah yang tidaksesuai seperti kemarau danperubahan cuaca yang lain.

Kekurangan kejuruteraan genetik• Kemungkinangenuntuk

melawan jangkitan perosakakan tersalur pada rumpaiyang menyebabkan iatumbuh dalam keadaan tidakterkawal.

• Sesetengahpokokyangdiubah suai secara genetik boleh mengandungi gen daripada haiwan tertentu yang tidak diterima oleh sesetengah kumpulan disebabkan kepercayaan agama.

• Makananyangdiubahsuaisecara genetik mungkinmempunyai kesan jangkamasa panjang di mana iamungkin mengaktifkan gendalam manusia yang bolehmenyebabkan kanser.

• Organismayangterubahsuai secara genetik bolehmengganggu kesinambunganhidup organisma-organismalain dalam sesuatu ekosistem.

[10](b) (i) Sampel DNA diperoleh

daripada sampel-sampel biologi seperti rambut, semen dan darah.

Molekul DNA yang panjang dipotong kepada fragmen kecil dengan menggunakan enzim pengehadan.

Fragmen-fragmen DNA

5 (a) T mewakili alel normal untuk pembentukan hemoglobin, manakala t mewakili alel untuk talasemia.

Induk: Lucy × David

Tt

Meiosis

Tt

Gamet: T t T tPersenyawaan

Gamet anak: TT Tt Tt tt

Nisbah: 3 normal : 1 talasemia

[6](b)

Fenotip induk Lelaki normal × Perempuan pembawa

Genotip induk XB Y × XBXb

Gamet

Persenyawaan

Genotip F1

XB Y XB Xb

XBXB XBXb XBY XbY

Fenotip F1 Perempuan normal

Perempuan pembawa

Lelaki normal

Lelakibuta warna

• Butawarnaberlakudisebabkankehadiran alel resesif pada kromosom X.

• Penglihatanwarnadalamlelaki ditentukan oleh alel tunggal dalam kromosom X. Kromosom Y tidak membawaalel penglihatan warna.

• Dalamperempuan,penglihatan warna ditentukanoleh sepasang alel yang hadir dalam kedua-dua kromosom-X.

• Perempuanbolehjadipembawa kerana perempuanmembawa satu alel dominan dan satu lagi alel resesif.

Lelaki mempunyai kebarangkalian yang lebih tinggi untuk mewarisi buta warna kerana hanya terdapat satu alel tunggal pada kromosom X. [8]

(c) Faktor Rhesus ialah antigenyang berada pada permukaansel darah merah.Individu rhesus positif adalahindividu yang mempunyaifaktor Rhesus manakalaindividu rhesus negatif ialahindividu yang tidak mempunyaifaktor rhesus.

Semasa kehamilan, darah ibu dengan rhesus negatif manakala darah fetus dengan rhesus positif. Rhesus antigen daripada fetus boleh memasuki aliran darah ibu melalui plasenta. Hal ini merangsang sistem keimunan ibu dengan menghasilkan antibodi terhadap rhesus.Kehamilan kali pertama biasanya tidak akan menyebabkan sebarang kesan negatif kepada fetus kerana jumlah antibodi yang terhasil ialah rendah.Semasa kehamilan kali kedua, jika fetus yang terbentuk juga rhesus positif, maka sel-sel limfosit akan menghasilkan lebih banyak antibodi rhesus dan memasuki aliran darah fetus. Ini boleh menyebabkan pengaglutinatan dan sel-sel darah merah fetus mengalami hemolisis. [6]

6 (a) Kepentingan kejuruteraan genetik• Digunakanuntuk

menghasilkan pokok-pokokyang mempunyai daya tahan

Jawapan


diasingkan kepada jalur yang berbeza saiz dengan menggunakan teknik gel elektroforesis.

Prob DNA radioaktif ditambah dan terikat pada jalur DNA yang spesifik.

Corak DNA radioaktif dipindahkan ke filem sinar-X secara pendedahan langsung.

Setiap corak berbeza mengikut individu. Ini membolehkan individu yang dikehendaki mudah dikenal pasti.

(ii) Kelebihan– Kuantiti DNA yang sangat

kecil diperlukan untukmenjalankan ujian yangsangat tepat.

– Bukti DNA lebih sukaruntuk dihapuskan di tempatkejadian jenayah.

– Ini merupakan teknik yanglebih tepat untuk mengenalpasti individu keranamaklumat yang diperolehlebih khusus.

Kekurangan– Ujian yang dijalankan dalam

keadaan yang tidak terkawaldan kualiti yang rendahboleh dipersoalkan tentangketepatan ujian tersebut.

– Sukar untuk menganalisisdarah yang dah bercampurdengan bahan-bahan lainatau bahan kimia tertentu.

– Semasa prosidingperbicaraan, walaupun DNAsampel di tempat kejadianterbukti merupakan DNAtertuduh, cara DNA tersebutboleh berada di tempatkejadian masih bolehdipersoalkan. [10]

6Praktis

Soalan Aneka Pilihan1 B 2 D 3 C 4 A 5 A6 A 7 B 8 D 9 A 10 A

11 A 12 B 13 C 14 B 15 C 16 D 17 C 18 B 19 B 20 C 21 A 22 D 23 C 24 B 25 A

(iii)

(c) Pindah silang/ Mutasi3 (a) (i) Pelenyapan bes

(ii) Perubahan bes DNA menyebabkan perubahan pada bes mRNA yang membawa arahan untuk sintesis protein. Struktur DNA berubah kerana berlaku perubahan pada amino asid.

(b) Perubahan fizikal padapokok pisang yang diklondisebabkan oleh faktorpersekitaran. Ini berlakukerana perubahan yangdinyatakan adalah variasiselanjar yang bolehdipengaruhi oleh faktorpersekitaran seperti nutrisidalam tanah, kandungan airdan keamatan cahaya.

(c) Variasi membolehkan sesuatu organisma menyesuaikan diri dengan perubahan persekitaran yang sentiasa berubah. Apabila perubahan persekitaran seperti perubahan cuaca

(c) (i) Pindah silang(ii) Pertukaran bahan genetik

di antara kromatidmenghasilkan perubahandan kombinasi genetikyang baharu. Ia jugamenghasilkan anak-anakdengan kombinasi sifat-sifatyang berbeza dibandingkandengan ibu bapa.

(iii)

kombinasi genetik baharu

(iv) Anter/ovari2 (a) (i) Persenyawaan

(ii) Setiap gamet membawakombinasi gen yang unik.Persenyawaan yang berlakusecara rawak antara gametjantan dan gamet betinamenghasilkan zigot dengankombinasi genetik yangberbeza daripada induk.

(b) (i) Pengaturan bebas kromosom(ii) Pengaturan dan pemisahan

kromosom homologberlaku secara bebas yangmembolehkan gamet yangterbentuk mempunyaikombinasi genetik yangberbeza dan pelbagai.

Soalan Struktur 1 (a) Variasi selanjar

(b) (i)

Panjang (cm) 0.1 – 1.9 2.0 – 2.9 3.0 – 3.9 4.0 – 4.9 5.0 – 5.9

Bilangan daun 4 8 8 6 4

(ii)bilangan daun

panjang (cm)

Jawapan


atau bencana persekitaran berlaku, spesies yang tidak mempunyai variasi akan mati.

Soalan Esei4 (a)

Jadual 2.1 Jadual 2.2

Ciri-cirinya biasanya berbentuk kuantitatif atau boleh diukur.

Ciri-cirinya berbentuk kualitatif atau tidak boleh diukur.

Terdapat ciri perantaraan

Tiada ciri perantaraan

Ciri-cirinya dipengaruhi oleh faktor persekitaran

Ciri-cirinya tidak dipengaruhi oleh faktor persekitaran

Disebabkan oleh faktor persekitaran dan genetik yang tidak boleh diwarisi.

Disebabkan oleh faktor genetik sahaja dan boleh diwarisi.

Dua atau lebih gen mengawal ciri yang sama

Satu gen tunggal menentukan perbezaan trait bagi setiap sifat/ciri

Fenotipnya biasanya dikawal oleh banyak pasangan alel

Fenotip dikawal oleh sepasang alel

[6](b) Variasi berlaku dalam tumbuhan

berbunga yang menjalankan pembiakan secara seks.Semasa pembentukan gamet, pembahagian meiosis berlaku di mana pindah silang dijalankan untuk membolehkan pertukaran bahan genetik. Ini membolehkan kombinasi genetik yang baharu dalam gamet jantan dan gamet betina.Semasa pendebungaan, debunga dipindahkan kepada stigma dan tumbuh ke arah ovari. Di dalam pundi embrio, persenyawaan rawak berlaku dan biji benih yang terhasil akan mempunyai kedua-dua ciri jantan dan betina pokok tersebut.

[4](c) Fenotip dalam manusia

dipengaruhi oleh faktor genetikdan faktor persekitaran.Semasa profasa meiosisI, kromatid kembar ataukromosom homolog berpindahsilang pada kiasma.Pertukaran bahan genetik berlaku antara kromosom homolog.

Mutasi gen melibatkan penukargantian bes, pelenyapan bes dan penyisipan bes.

Mutasi kromosom melibatkan pelenyapan, penggandaan, penyongsangan dan translokasi.

[4](c) Ia merupakan sejenis

kromosom mutasi keranaterdapat pertambahan dalambilangan kromosom.Kromosom homolog ataukromatid kembar gagal untukberpisah semasa peringkatanafasa meiosis.Maka, gamet yang terbentukmempunyai jumlah kromosomyang tidak normal.Berdasarkan mutasi yangditunjukkan, gamet dengan satukromosom lebih (24 kromosom)disenyawakan dengan gametnormal (23 kromosom) untukmenghasilkan anak dengansatu kromosom yang lebih (47kromosom).Kromosom seks (XY atau XX)gagal untuk berpisah yangmenyebabkan anak mempunyaijumlah kromosom autosomyang normal tetapi dengan satukromosom X yang berlebihan.Individu tersebut penghidapsindrom Klinefelter (44 + XXY).

[6](d) Cap ibu jari adalah contoh

variasi tak selanjar yangmempunyai empat corak yangberbeza.Cap ibu jari digunakan padakad pengenalan keranasifatnya yang sangat terperinci,sukar diubahsuai, dan kekalsepanjang hayat individutersebut. Cap ibu jari menjadisatu bentuk pengenalan untukjangka masa panjang.Gambar seseorang dijadikansatu lagi bentuk pengenalankerana memberikan identitiyang khusus tentang bentukcuping telinga, warna anak matadan kehadiran lesung pipit yangtidak boleh diubah oleh faktorpersekitaran. [4]

Kertas Model SPMKertas 1

1 A 2 D 3 D 4 B 5 B 6 B 7 C 8 A 9 C 10 B 11 A 12 C 13 B 14 B 15 A 16 B 17 C 18 C 19 C 20 D 21 A 22 D 23 D 24 A 25 B

Satu lagi faktor genetik adalah pengaturan bebas kromosom yang berlaku semasa metafasa meiosis I.Pengaturan dan pemisahan kromosom homolog berlaku secara bebas yang membolehkan gamet yang terbentuk mempunyai kombinasi genetic yang berbeza.Persenyawaan kedua-dua gamet jantan dan betina haploid dengan kombinasi gen yang unik berlaku secara rawak.Ini menghasilkan diploid zigot akan mempunyai kombinasi gen yang baharu.Faktor persekitaran yang boleh menyebabkan variasi adalah faktor-faktor abiotik seperti suhu dan nutrien.Hubungan antara faktor persekitaran dan faktor genetik memberikan lebih banyak variasi dalam sifat bagi sesuatu organisma.Oleh itu, dua organisma yang berbeza tidak boleh mempunyai fenotip yang sama. [10]

5 (a) Mutasi gen berlaku apabila adanya perubahan pada susunan nukleotida molekul DNA. Mutasi boleh berlaku dalam bentuk penukargantian bes, pelenyapan bes dan penyisipan bes.Ini menyebabkan penghasilan protein yang kurang aktif atau tiada pembentukan protein yang diperlukan dalam sistem badan.Sebagai contohnya, dalam anemia sel sabit, mutasi yang berlaku pada alel resesif yang bertanggungjawab dalam penghasilan hemoglobin. Ini bermaksud, penghasilan hemoglobin yang tidak normal menyebabkan sel darah merah berubah bentuk menjadi sabit dan ini mengurangkan kecekapan mengangkut jumlah oksigen. [6]

(b)

Mutasi gen Mutasi kromosom

Berlaku apabila terdapat perubahan dalam urutan nukleotida molekul DNA.

Berlaku apabila terdapat perubahan dalam bilangan kromosom atau struktur kromosom.

Jawapan


26 C 27 C 28 B 29 D 30 C 31 D 32 B 33 D 34 B 35 C 36 A 37 D 38 A 39 C 40 D 41 B 42 D 43 A 44 A 45 C 46 D 47 B 48 A 49 C 50 C

Kertas 2Bahagian A

1 (a) Sel X: Palisad mesofilOrganel: Kloroplas

(b) •SelQ (sel pengawal)mempunyai kloroplastetapi sel epidermis tidak mempunyai kloroplas.

• SelQ mempunyai duadinding yang berbezaketebalan tetapi sel epidermismempunyai ketebalandinding yang sama

(c) Semasa tindak balas A (fotolisisair), tenaga cahaya digunakan untuk memecahkan molekul airkepada ion hidrogen dan ion hidroksil. Kumpulan hidroksil kemudiannya bergabung untuk membentuk air dan gas N (oksigen).

(d) Tindak balas A berlaku di dalam granum manakala tindak balas B berlaku di dalam stroma.Tindak balas A memerlukanair manakala tindak balas B memerlukan karbon dioksida.

(e) Peningkatan suhu keadaan sekeliling akan menaikkan kadar fotosintesis. 40°C ialah suhu optimum untuk fotosintesis berlaku. Jika suhu terlalu tinggi, enzim fotosintetik akan terurai danini menurunkan kadar fotosintesis.

2 (a)

R

(b) Kromatid beradik akantersusun di khatulistiwa.Gentian gelendong terikat padasentromer setiap kromatidberadik. Kromatid beradikditarik ke kutub sel yangbertentangan.

(c) (i) M: Anafasa II N: Metafasa I

(ii) Anther/ ovari(iii) N → O → L → P → M

(d) Sel mengalami proses meiosisyang mengurangkan separuhnilai kromosom di dalamgamet. Pindah silang berlaku

(iii) Dadah mengikat padareseptor di membranpossinaps. Neurotransmiteryang dibebaskan daripadamembran presinaps tidakboleh mengikat padareseptor. Isyarat tidak bolehdipindahkan ke neuronpenerima dan seterusnya kesistem saraf pusat.

(d) Hormon auksin dipindahkanke bahagian bawah akar.Auksin pada akar menghalangpemanjangan sel. Pemanjangansel pada bahagian bawah akardirencat dan sel melengkung kebawah.

4 (a) (i)WarnabungapokokCamellia dikawal oleh beberapa alel. Terdapat dua alel dominan yang menentukan warna bunga Camellia berbanding pokok kacang pea yang mempunyai satu alel dominan.

dan gamet dengan kombinasi gen yang baharu terbentuk.

(e) Dolly dihasilkan melaluiproses pengklonan. Dolly tidak mempunyai variasi genetik dan tidak boleh menyesuaikan diri terhadap perubahan persekitaran.

3 (a) Neuron aferen(b) Respons ini menunjukkan

bahawa bahagian pada saraftunjang itu berfungsi dengansempurna. Menguji beberapatindakan refleks bolehmembuktikan kesihatan sistemsaraf.

(c) (i) Membawa impuls sarafmerentasi sinaps ke sel bersebelahan.

(ii) Vesikel sinaps dirangsanguntuk membebaskanneurotransmiter ke dalamsinaps. Neutotransmiterakan bergabung denganreseptor tertentu. Ini akanmenghasilkan impuls sarafyang baharu dalam selsebelah.

(ii)

Fenotip induk Bunga merah × Bunga putih

Genotip induk RR × WW

Gamet

Persenyawaan

Genotip F1

R W

RW

Fenotip Bunga merah dan putih

Fenotip induk Bunga merah dan putih × Bunga merah dan putih

Genotip induk RW × RW

Gamet

Persenyawaan

Genotip F2

R W R W

RR RW RW WW

Fenotip Bunga merah

Bunga merah dan

putih

Bunga merah dan

putih

Bunga putih

Fenotip ratio Merah : Merah dan putih : Putih 1 : 2 : 1

(b) Apabila ibu dengan rhesusnegatif mengandungkan bayidengan rhesus positif, sistemkeimunan ibu akan bertindakbalas dengan antigen rhesusdan menghasilkan antiboditerhadap rhesus.Bayi pertama tidak terjejas

kerana antibodi yang dihasilkan terlalu sedikit untuk menghasilkan tindak balas. Jika bayi kedua juga rhesus positif, lebih antibodi akan dihasilkan dan pengaglutinatan boleh berlaku yang mengancam keselamatan bayi tersebut.

Jawapan


(c) (i) Bahan radioaktif/ Benzena/Formaldehid/ Asbestos

(ii) Rajah 4.2 menunjukkan penggandaan kromosom dan Rajah 4.3 menunjukkan penyongsangan kromosom. Terdapat perubahan pada bilangan gen pada Rajah 4.2 hasil penggandaan gen. Bilangan gen pada Rajah 4.3 kekal sama. Dalam Rajah 4.2, susunan kromosom yang terputus bersambung dengan kromosom lain, manakala dalam Rajah 4.3, susunan kromosom yang terputus dipusing 180° dan bercantum semula pada susunan terbalik.

5 (a) X: GlukosaY: Galaktosa

(b) Q: HidrolisisR: Kondensasi

(c) (i) 1. Enzim bersifat spesifik.2. Enzim tidak berubah atau

dimusnahkan semasatindak balas.

(ii) Molekul substrat mengikatpada tapak aktif enzimdan membentuk kompleksenzim-substrat. Enzimmenjadi pemangkin bagiperubahan substrat menjadiproduk.

(iii) Apabila suhu meningkat,pelanggaran antaramolekul enzim dan substratberlaku dengan lebihkerap. Ini meningkatkankebarangkalian substratuntuk mengikat pada tapakaktif enzim. Dengan itu,aktiviti enzim meningkat.

(iv) Enzim proteasemelembutkan dagingdengan memecahkan ikatanpeptide di antara asidamino dalam protein yangkompleks.

Bahagian B 6 (a) •Pergerakancacingtanah

dikawal oleh sepasang otot antagonis. Apabila satu otot mengecut, otot yang lagi satu mengendur.

• Apabilaototlingkarmengecut,otot membujur akan mengendur. Cacing tanah menjadi kurus dan panjang apabila bahagian anterior badan bergerak ke hadapan.

• Apabilaototmembujurmengecut, otot lingkar akanmengendur.

• Ketaakanmencengkamtanah.Cacing tanah menjadi pendek dan tebal.

• Gelombangperistalsisyangberlaku secara berulang bermula di bahagian anterior

tisu aerenkima yang membuatkan tumbuhan itu ringan. [1]

• Ruangudaramemberikandaya apungan dan membantutumbuhan terapung. [1]

• Akarrambutyanghalusmemerangkap gelembungudara dan meningkatkankeupayaan terapung. [1]

• Tumbuhanterapungmempunyai daun yang lebardan kukuh tetapi fleksibel,yang boleh mengatasitindakan ombak. [1]

7 (a) •Kejuruteraangenetikmembolehkan penghasilan pelbagai jenis produk hasil daripada perkembangan baharu bagi gen sesuatu spesies.

• Teknikinimerupakanteknik manipulasi gen untukmencipta kombinasi gen yangbaharu.

• TeknologirekombinanDNA digunakan untuk memindahkan gen pada molekul DNA di satu organisma ke dalam gen molekul DNA organisma yang lain.

• Genyangmerencatkanperkembangan larvadiasingkan/ diekstrakdaripada rama-rama A dandiubahsuai secara genetikuntuk bergabung denganDNA virus.

• DNAyangtelahdimodifikasiini perlu dimasukkan kedalam vektor seperti virusuntuk membawa gen ini.Vektor ini membawa genbaharu dan menjangkiti selrama-rama B.

• Virusinidipindahkanteruske dalam tisu yang spesifikdalam sel badan rama-ramaB.

• VirusinimemperkenalkanDNA baharu daripada rama-rama A ke dalam nukleus selrama-rama B.

• Rama-ramabaharu(Rama-rama C) akan mempunyaigen daripada rama-rama B dan gen yang merencatkanperkembangan larvadaripada rama-rama A.

• Rama-ramaC tidakmenjadi haiwan perosak diladang kelapa sawit keranaperkembangan larva yangtelah direncatkan.

• Bilanganrama-ramaC akan meningkat danmengurangkan populasirama-rama B. [10]

(b) •Klontiadavariasigenetik.Klon tidak berupaya

badan dan bergerak ke posterior badan. [4]

(b) •Estrogenialahhormonyangmembantu mengawal kitar reproduktif perempuan dan juga memainkan peranan dalam mengekalkan otot yang sihat dan kuat. [1]

• Perempuanyanghampirputus haid memerlukanlebih banyak estrogen untukmengekalkan kesihatantulang. Apabila putus haid,penghasilan estrogen akanmenurun dengan mendadak.

[1]• Arasestrogenyangrendah

akan menyebabkan penyakitosteoporosis, di mana tulangmenjadi lemah dan kurangtumpat. Ini meningkatkanrisiko kecederaan tulang. [1]

• Penyakitinibolehdielakkandengan pengambilankalsium, fosforus dan vitaminD yang secukupnya. [1]

• Senamanjugabolehmenguatkan tulang dan otot serta membantu mengelakkan kehilangan ketumpatan tulang. Senaman angkat berat yang mudah sekurang-kurangnya tiga kali seminggu boleh mengelakkan osteoporosis. [1]

• Kurangkanpengambilanalkohol dan pendedahanpada asap rokok. Rokokmenyebabkan badanmenghasilkan aras estrogenyang kurang. Terlalu banyakalkohol boleh merosakkantulang dan meningkatkanrisiko tulang patah. [1]

[6](c) •VertebraP mempunyai

cuaran spina yang panjangdan mengunjur ke arah posterior. [1]

• Cuaranspinadancuaranmelintang merupakan tapakuntuk pelekatan otot. [1]

• Terdapatmukasendipada hujung kedua-duacuaran melintang dan sisisentrum yang membolehkanpergerakan tulang rusuk. [1]

• VertebraR mempunyaisentrum yang besar untukmenampung berat bahagianbawah badan. [1]

• Vertebrainimerupakanvertebra paling besar dankuat di dalam turus vertebra.

[1]• Vertebrainimempunyai

cuaran melintang yangpanjang dan pipih sebagaitapak pelekatan ototbelakang. [1]

(d) • Batangdandauntumbuhanyang terapung mempunyai

Jawapan


menyesuaikan diri terhadap perubahan persekitaran. [1]

• Semuaklonmempunyairintangan terhadap penyakit yang sama. Klon tiada perlindungan daripada penyakit baharu atau serangga perosak. [1]

• Klonbaharumungkinmengalami mutasi semulajadi dan mengganggukeseimbangan ekosistem. [1]

• Klonmempunyaijangkahayat yang pendek kerana tiada variasi genetik dan klon tidak boleh menyesuaikan diriterhadap persekitaran. [1]

• Isuetikapengklonanmasihmendapat bantahan banyak pihak kerana teknologi masih belum sesuai untuk digunakan pada manusia. Pengklonan kebarangkalian besar akan disalah guna oleh pihak yang tidak bertanggung jawab. [1]

[5] (c)

46 4646

46Mitosis

Sel anak

46

23

23

23

23

23

23

Meiosis

Pembahagian pertama

Pembahagian kedua

(pengurangan)

(mitosis)

[2]• Meiosismemberikanvariasi

genetik. Pindah silangmembenarkan pertukaranbahan genetik. Setiap gametyang terbentuk mengandungikandungan genetik yangberbeza. [1]

• Meiosismengurangkanjumlah kromosom dalamsel anak menjadi separuhdaripada bilangan kromosomsel induk. Semasa meiosis,gamet haploid terbentuk. [1]

• Meiosismemastikanjumlahkromosom diploid dikekalkan daripada generasi kepada generasi. Semasa pembiakan seks, percantuman gamet akan membentuk sel diploid.

[1][5]

8 (a) •Semasamelakukanaktivitilasak, respirasi sel meningkat dan tekanan separa karbon dioksida meningkat.

• Karbondioksidabertindakbalas dengan air untukmembentuk asid karbonik,yang menurunkan pH darah.

• PerubahanpHdarahdikesanoleh kemoreseptor pusatyang dijumpai dalam medulaoblongata dan kemoreseptorperiferi dalam arka aorta.

• Reseptormenerimaimpulselektrik yang dibawa ke pusatkawalan.

• Pusatrespirasidalammedulaoblongata mentafsir impulsdan menghantar impuls sarafke efektor.

• Diafragmadanototinterkostadirangsang untuk mengecutdan mengendur pada kadaryang lebih laju.

• Inimeningkatkankadarpernafasan dan kadarventilasi.

• Karbondioksidayangberlebihan disingkir dan nilaipH darah kembali ke normal.

[8](b) • PadatitikX, keamatan cahaya

yang rendah menyebabkantumbuhan menjalankan respirasi pada kadar yang lebih tinggi berbanding fotosintesis.

• Lebihoksigendisedutdan lebih karbon dioksidadibebaskan ke atmosfera.

• PadatitikY, kadar respirasidan fotosintesis ialah sama.

• Oksigenterhasilsemasafotosintesis akan digunakansepenuhnya semasa respirasidan karbon dioksidadibebaskan semasa respirasiakan digunakan semasafotosintesis.

• PadatitikX,keamatancahayayang tinggi menyebabkankadar fotosintesis lebih tinggiberbanding respirasi.

• Lebihoksigendibebaskankeatmosfera dan pengambilankarbon dioksida juga lebih.

• PadatitikX,keamatancahayayang rendah menyebabkantumbuhan menjalankanrespirasi pada kadar yanglebih tinggi berbandingfotosintesis.

• Lebihoksigendisedutdan lebih karbon dioksidadibebaskan ke atmosfera.

• PadatitikY,kadarrespirasidan fotosintesis ialah sama.

• Oksigenterhasilsemasafotosintesis akan digunakansepenuhnya semasa respirasidan karbon dioksida

dibebaskan semasa respirasi akan digunakan semasa fotosintesis.

• PadatitikX,keamatancahayayang tinggi menyebabkankadar fotosintesis lebih tinggiberbanding respirasi.

• Lebihoksigendibebaskankeatmosfera dan pengambilankarbon dioksida juga lebih.

[6](c) •AkarpokokRajah8.3(a)

menjalankan respirasianaerob.

• Inimerupakanprosesyangmemecahkan glukosa dalamkeadaan kekurangan atauketiadaan oksigen.

• Semasarespirasianaerob,tenaga kurang dijanakerana glukosa tidak diuraisepenuhnya tetapi cukupuntuk sel akar menjalankanaktiviti sel.

• AkarpokokpadaRajah8.4(b)menjalankan respirasi aerob.

• Inimerupakanprosesyangmemecahkan glukosa dengankandungan oksigen yangmencukupi.

• Semasaprosesini,gasoksigen diperlukan untukmengoksidakan glukosauntuk membebaskan tenaga.Pokok pada Rajah 8.4(b)layu dan mati kerana akarpokok tidak berupaya untukmenjalankan respirasi selkerana tiada oksigen.

9 (a) •Tanahmenjadisemakinberasid dan tidak sesuaiuntuk penanaman tanaman.

• Mineralsepertikalsiumdan kalium akan melarutke dalam tanah yangmempengaruhi kesuburantanah.

• Tisufotosintetikpadadaun dan akar tidak bolehmenyerap mineral.

• Hujanasidmempengaruhikehidupan air. Hidupan airseperti ikan dan tumbuhanakan mati kerana tidak bolehhidup di dalam air berasid.

• Nilaikeasidanyangberbahaya dalam ekosistemakuatik membunuhfitoplankton. [3]

Dua cara yang boleh mengelakkan kejadian ini ialah•Pelaksanaanundang-undang

seperti Peraturan KualitiAlam (Kumbahan dan EffluenPerindustrian) 1979, 1997,2000.

• Pendidikantentangcarapengurusan sumber

Jawapan


menggunakan kempen dan media massa.

[2][5]

(b) • Fenomenayangditunjukkandalam Rajah 9.2 ialah kesan rumah hijau.

• Fenomenainiberlakuapabila gas rumah hijau seperti karbon dioksida dan klorofluorokarbon dibebaskan ke atmosfera.

• Gasrumahhijaumemerangkap lebih banyak haba di atmosfera dan ini meningkatkan suhu sekeliling.

• Padawaktuyangsama,gasrumah hijau menyebabkan sinar infra merah sampai ke permukaan bumi. Ini meningkatkan suhu biasa bumi dan perubahan pada iklim global. [5]

(c) bilangan Paramesium (setiap titisan)

hari

30 6 9 12 15 18

Paramecium aurelia

Paramecium caudatum

• Apabilakedua-duaspesiesParamesium dikultur bersama-sama, persaingan interspesifik akan berlaku di antara kedua-dua spesies.

• Paramesiumaureliatumbuh dengan lebih cepat berbanding paramesium caudatum. Paramesium aurelia tumbuh pada kadar yang lebih pantas dan lebih berupaya untuk mendapatkan nutrien berbanding Paramesium caudatum.

• Semasapersainganinterspesifik, spesies yang lebih mudah untuk menyesuaikan diri dengan keadaan baharu akan bertahan, dan spesies yang lebih lemah akan disingkirkan. [5]

(d) Petani itu boleh mengawal populasi tikus menggunakan kawalan biologi. Kawalan biologi ialah kaedah mengawal populasi menggunakan pemangsa semula jadi bagi haiwan perosak. Keburukan

menggunakan kaedah ini termasuklah:

• Musuhsemulajadidikawasansitu mungkin berpindah ke kawasan lain.

• Prosesiniberlakudenganperlahan. Ia memerlukan masa dan kesabaran kerana agen biologi perlu bertindak di kawasan tersebut secara semula jadi. Kaedah lain seperti menggunakan

pestisid memberikan hasil serta-merta.

• Haiwanperosaktidakbolehdimusnahkan kerana ini akan mengganggu populasi di kawasan itu.

• Agenkawalanbiologi(pemangsa) berharga mahal untuk dibeli. Perbelanjaan terbesar ialah semasa kajian awal yang perlu dibuat di luar negara. [5]

Kertas 3 1 (a) Warnakain

ButangKain putih Kain hitam

Kain berwarna-warni

Bilangan butang paling banyak

6 7 4

Warna Hitam Putih Putih

(b) (i) Pemerhatian 1: Apabila kain putih digunakan, 6 biji butang berwarna hitam diambil

berbanding butang berwarna-warni. Pemerhatian 2: Apabila kain hitam digunakan, 7 biji butang berwarna putih diambil

berbanding butang berwarna-warni. (ii) Inferens untuk pemerhatian 1: Apabila kain putih digunakan, butang hitam boleh dilihat dengan

mudah kerana perbezaan warna butang dan kain sangat ketara. Inferens untuk pemerhatian 2: Apabila kain hitam digunakan, butang putih boleh dilihat dengan

mudah kerana perbezaan warna butang dan kain sangat ketara.

(c)Pemboleh ubah Mengawal pemboleh ubah

Pemboleh ubah dimanipulasiWarna kain

Cara menukar pemboleh ubah dimanipulasiGunakan kain yang berbeza warna

Pemboleh ubah bergerak balasBilangan butang berwarna yang diambil

Cara menentukan pemboleh ubah bergerak balasKira dan rekod bilangan butang berwarna yang diambil daripada kain berbeza warna

Pemboleh ubah dimalarkanSaiz kain yang digunakan

Cara mengekalkan pemboleh ubah dimalarkanPastikan saiz kain ialah 50 cm × 50 cm

(d) Apabila terdapat perbezaan yang ketara antara warna kain dengan warna butang, bilangan bagi warna yang berbeza lebih besar.

(e) (i) Warnakain

Bilangan butang berwarna pada jubin Bilangan butang yang diambilHitam Hijau Merah Kuning Putih

Putih 6 1 1 2 0 10

Hitam 0 0 1 2 7 10

Corak berwarna-warni

1 1 1 3 4 10

Jawapan


(ii)

bilangan butang setiap warna pada jubin

kain hitam kain putih kain corak berwarna-warni

7

6

5

4

3

hita

mhi

jau

mer

ah

kuni

ng

putih

hita

mhi

jau

mer

ah

kuni

ng

putih

hita

mhi

jau

mer

ah

kuni

ng

putih

1

0

(f) Lebih butang berbeza warna yang diambil daripada Jubin apabila perbezaan warna kain dan butang sangat ketara.

(g)Warnabutangkuningdiambildengan paling kerap kerana butang ini dapat dilihat dengan mudah di atas kain merah.

(h) Penyamaran membantu binatang untuk bersembunyi dalam persekitaran. Ini dapat dilihat dalam bilangan warna butang yang diambil dengan paling banyak dipengaruhi dengan warna kain.

(i) Persekitaran Mangsa

Daun kuningDaun merahDaun hijau

Ulat beluncas hijau

Ulat beluncas kelabu

2 • Pernyataan masalah: Apakah saiz populasi tikus di dua tempat berbeza, pasar basah dan tapak pembuangan sampah?

• Pemboleh ubah: (i) Pemboleh ubah dimanipulasi:

Pasar basah dan tapak pembuangan sampah

(ii) Pemboleh ubah bergerak balas: Saiz populasi tikus

(iii) Pemboleh ubah dimalarkan: Spesimen biologi (iaitu tikus)

• Hipotesis: Populasi tikus di pasar basah lebih besar berbanding populasi di tapak pembuangan sampah.

• Prosedur eksperimen: 1. Tangkap seberapa banyak

tikus yang boleh di kedua-dua kawasan, iaitu di pasar basah dan di tapak pembuangan sampah.

2. Pastikan sarung tangan dan topeng steril dipakai semasa menangkap tikus untuk mengelakkan jangkitan penyakit.

3. Kira dan rekodkan bilangan tikus yang ditangkap. Tandakan kulit tikus dengan sedikit dakwat Indian ink. Dakwat ini kekal dan tidak membahayakan tikus.

4. Bebaskan tikus yang ditangkap kembali ke kawasan yang sama.

5. Selepas tujuh hari, tangkap seberapa banyak tikus yang boleh di kedua-dua kawasan yang sama.

6. Kira jumlah tikus yang ditangkap dan rekodkan jumlah tikus yang mempunyai tanda dakwat.

7. Rekodkan data dalam jadual berikut. • Persembahandata

KawasanJumlah tikus

pada tangkapan pertama (p)

Tangkapan kedua Anggaran populasi

(p × q)r

Jumlah tikus

(q)

Jumlah tikus bertanda (r)

Pasar basah

Tapak pembuangan

sampah

Documents

JAWAPAN - cw.oxfordfajar.com.my · Jawapan A3 SMART PRACTICE ISS Biology orm 5 Oord ajar Sdn Bhd (-) luka, seterusnya menghentikan pendarahan. [4] 7 (a) Berdasarkan rajah, struktur