KHI NIM C BN V LAYOUT

KHI NIM C BN V LAYOUT

1. Vai tr ca layout (trnh by)

Mt s ngi thng cho rng, trnh by trong bo ch ch lm cho t bo p hn, y l mt suy ngh ng nhng cha . p ch l mt trong nhng mc ch nm hng sau cng. Mt nh bo phi cn dng vai tr ca layout v:

Gip ngi c d tm kim thng tin hn

Hp dn, thu ht bn c hn

Gip c gi d dng tm hiu ni dung thng tin bi vit hn

Gip c gi nh hng thng tin

Trn mt t bo, ni dung thng tin trn c phn thnh ba cp khc nhau v chnh khi c phn cp nh vy, trnh by s ng gp vai tr quan trng nht ca mnh l gip bn c nhn bit u l tin quan trng nht, l thng ip m t bo mun chuyn n bn c. Nu s la chn thng tin vedette ca chng ta ng, s to s tin tng ni bn c, lm tng thm uy tn ca t bo.

2. Nhng yu t c trn mt trang bo Photo (hnh nh): gm nhng th loi sau:

Formal picture (nh chn dung)

Genre picture (nh minh ha)

Action picture (nh s kin)

Trong , action picture thu ht 2/3 bn c (kt qu thm d bn c theo phng php eye tracking) Infographic (thng tin dng ha)

Illustration (hnh minh ha)

Graphics (biu )

Maps (bn )

Charts (biu )

Colour (mu sc)

Text (ni dung)

Headline (tt)

trong phng, trn u mi ngi c t mt kamera hng thng vo nh mt mi ngi ghi nhn tt c nhng g h ch v c. y c gi l phng php EYE TRACKING (theo di nh mt).

- Chng ta thng trnh by theo bn nng v theo quy lut t tri sang phi, t trn xung di. Vi phng php EYE TRACKING, quy lut ny l ng.

- GC PHI trn cng v GC TRI di cng l GC CHT.

4. Quy trnh c

- Theo phng php Eye Tracking, ngi c thng c theo quy trnh chung nh sau:1. Headline (tt)

2. Picture (nh)

3. Caption (ch thch nh)

4. Chapeau (sab)

5. Text (ni dung bi)

- Ph v quy trnh c ny c th gy kh khn cho bn c trong vic tm kim v xc nh thng tin; v s c nguy c mt bn c. nhng i khi chng ta cng c th linh hot iu chnh ty thuc ni dung thng tin mnh mun chuyn ti l g. V d nu c mt bc nh p chng ta c th bung ln hn thu t bn c.

- Trong trng hp mun thay i nhiu cch trnh by to cm gic mi m ni bn c, chng ta phi hiu rt r mnh ang mun lm g. V phi m bo rng ni dung bi vit ny rt hay, nu o ln cch trnh by th h vn s c.

- Trnh by tt s gip lm bi vit hay hn, ngc li c th lm bi vit hay tr thnh d hn.

- Subheadline (tt xen): to cm gic gim di bi vit, nh hng cho c gi bit chng ta mun ni g.

s lm cho c gi hiu rng bn bi vit ny u ngang nhau, khng gip c gi xc nh u l bi quan trng. Nn xc nh mt bi vedette, bi 2 km quan trng hn, v cc ct tin vn nhm to s khc bit.

- =>Chnh v vy, cn phi c s phi hp gia ngi vit v ngi lm k thut trnh by c th thit k ra mt trang bo chuyn ti ni dung ng ca ngi vit, khng mt cng sc lm layout v mang li hiu qu cho t bo.

6. Khng nn trnh by theo nhng cch ny

- Vi cch ny, bn c s c tt, c sap,

Hiu lm cho bn c y l ni dung ca ct thng tin bn cnh.

7. Mt s thay i xung quanh v layout:

Nu trnh by theo mt cch cho sut 16 trang bo c gy cm gic nhm chn vi c gi?Cch trnh by ny c thc hin theo quy lut c chung ca c gi, nhng chng ta khng nn b buc trong mt khun mu nht nh, m c th bin ha ty theo ni dung bi vit. nhng nn nh rng mun thay i c cch trnh by phi nm rt r quy lut v phi chc chn rng, s thay i ny s thu ht c bn c. Khin trnh by mt nh ln nm gia 2 trang bo s lm gp nh (gy nh) iu ny nn hay khng?

Theo iu tra phng php Eye Tracking, nh b gp gia hai trang khng lm nh hng v vn v c ca c gi, tr khi nh qu nh.

Headline chn nm trn nh c nn hay khng?

Hon ton c th nhng ch p dng vi nh bung ln, tuyt i khng bao gi lm vi nh nh v ch lm khi chc chn n s to hiu ng thm cho bi vit. v d: vi mt tm nh ln c bu tri rng pha trn th hon ton c th lm theo cch ny. G hay cn gi l SLEEPING PO_ICEMEN l cm t din t nhng ci gy bt li cho vic tip nhn thng tin ca bn c trong mt bi vit (s d dng cm t ny, v h v bn c nh nhng ngi ang li xe vi tc cao, nhng bt thnh lnh gp phi nhng on ng c g gh; gim tc, lc ngi li xe phi cn thn i chm li). cng ging nh ngi li xe, i khi bn c ang c ngon trn mt bi vit, t ngt gp phi nhng li v tnh ca ngi vit khin h cm thy kh chu. nu nhng gim tc ny qu cao, bn c s khng vt qua c v b lun bi vit. ng bao gi nh gi thp cng nh qu cao kin thc ca c gi. ng bao gi ngh c gi lun c thi gian.Mt s yu t c xem l g bn c:

Dng t kh hiu

Nhiu s liu v con s

Dng nhiu thut ng, t k thut

Bi vit qu di.

Cu qu di.

Cu trc cu khng tt, khng tp trung vo chnh.

Vit tt qu nhiu. Tt ta d.

Bi vit lc .

Cch vit mang tnh hc thut (cch vit hc thut thng c vit trong cc trng i hc. vn phong ca cch vit ny rt khc vi vn phong bo ch. Nu nh cch vit hc thut thng t ra l do ti sao ti vit bi ny, t ra cc cu hi v i n kt lun th cch vit ca bo ch thng bt u t kt lun v s i n gii thch trong bi vit). Lp i lp li qu nhiu tn, hoc cc cm t vit tt, li ny rt d b i nu ta c i c li bi vit.

Cu mang tnh b ng khi chng ta bin mt ng t (verb) thnh danh t (noun) => chuyn

gia mt rng ch.

Mt bi di m t tt xen khng hp l s khng c tc dng (v d t tt xen ngay di ta bi vit).

Thiu cc khong trng.

t cng, hay ca s thng tin cho bn c.

Biu kh hiu.

S dng size (c ch) qu nh.

nh v kch thc nh cng c nh hng n kh nng tip thu bi vit ca bn c. khi trnh by phi ch n:

hng nh: khng nn nh hng ra ngoi bi vit (nhng hnh nh trong bi bo ang c tm cch thot khi trang bo nn d tc ng lm c gi mun thot ra ngoi). Hai nh nm gn nhau nn nh hng vo nhau. Trnh trng hp 4 nh hng theo 4 gc khc nhau.

Ch thch nh: khng nn qu d.

Khng s dng nh khng khp vi ni dung hoc c ni dung tri ngc vi bi vit.

Khng nn s dng nh nh, km cht lng.

Chapeau (sap)

Caption (ch thch nh)

Subheadline ( tt xen)

Line (dng k)

Boxes

Logos column (ct)

Vignettes

Banner

Paging (trang)

Coming up (n c s ti)

Read for on the web (n c trn web)

3. Trnh by theo phng php EYE TRACKINGy l phng php khng mi, c thc hin t nm 1990-1991, nhng cho n nay vn c nh gi cao v tnh khoa hc ca n.

Qua mt nghin cu bng cch chn khong 20-30 c gi c bo

5. Nn trnh by theo cch ny

Theo cch ny chng ta c th ly mt s thng tin cho vo box bn cnh, pha di c th thm bi vit nh c lin quan n ni dung bi vit ln; do bn khng thch trong bi vit c qu nhiu con s, nn chng ta c th thm cc th v s liu, th thi gian phn cui cng ca trang. => y c xem l cch M

NHIU CA S trong mt trang bo tng tip nhn ca ngi c. thay v c mt bi

vit dy c mt trang, bn c s c c hi c nhng g h quan tm. Theo nghin cu cho thy nu theo cch ny s thu ht c 6 nhm c gi khc nhau thay v ch mt nhm.

Mt trang c 4 bi vit, nu trnh by theo cch ny (nh bn)

nhn nh, sau phi quay li tm c sap ( hiu) ri mi c ni dung. Lm mt thi gian tm kim, kh gi chn c bn c c tip phn ni dung.

- Khng nn 2 healine ging nhau trn hai trang st nhau - Khng nn 2 nh ging nhau trn hai trang st nhau

- Khng nn gi knee. V c th gy hiu lm cho bn c y l ni dung ct thng tin bn cnh

nh chn dung nm gia hai trang?nh chn dung khng nn b ct ngay gia mt, vi nh khc th c th => ngi lm k thut phi lu iu ny.

Bo tui tr thng trnh by 4 bi trn 2 trang, vy nn trnh by theo cch no?

4 bi trn 2 trang khng phi l mt quy nh bt buc, nu vn trnh by theo cch ny do chng ta t tri buc mnh vo mt quy nh, mt thi quen. iu ny s gy cn tr cho vic thu ht bn c.

Do c th ca mnh, bo TT c chia thnh cc ban v quy nh vic xut hin tin bi. iu ny cng s kh khn cho vic trnh by. V vy, TT nn xem li cch t chc, lm vic ca t bo. Nn t cu hi thi quen,qui trnh nh hin nay ca t bo c ng khng? C th ng mt qung co khng ph hp (sexy, phn cm,) trn mtgc ca trang ni dung khng? C mt quy chun no v vic ny?

Nhng qung co khng lnh mnh (v t im n chi, nh hng khng lnh mnh) u c gt ngay t u, khng c c hi xut hin trn mt bo. Ngoi ra, cng nn quy nh tht r rng gia cch trnh by nhng bi vit ni dung v qung co, trnh by qung co lun lun phi khc ni dung, trnh tnh trng qung co tr hnh. Thy in, iu ny c thc hin mt cch nghim ngt.t ng t sang danh t s lm mt tnh ch ng ca mch vn. V d: c ta thng nng bnh m (nng l ng t - ch ng) =>vic nng bnh m rt thng dng (ng t nng tr thnh danh t, chng ta nh mt hnh ng ca ngi: nng).

u c ngn ng (l nhng ngn ng c dng trong ngun tin t vn bn bo ch, thng co bo ch)

Thiu hoc sai du trch dn (du ngoc kp).

Du ngoc n xut hin nhiu s khin c gi c chm li.

B st thng tin trong bi vit (i khi c mt s chi tit nh, chng ta cho rng n khng quan trng, nhng tht ra n li c ngha rt quan trng). Thiu cc on kt ni trong bi vit (t ni gia cc on vn).

bloody me (s dng ti vta) nhng bi vit Feature cng cn dng ti, ta nhng i khi s xut hin qu nhiu li tr thnh vt cn tr cho bi vit. khi vit khng c ci ti th hnh nh bi vit s gn hn vi c gi. H khng cn nhn qua ca s ca chng ta m s t cm nhn vi ci nhn trc tip hn.

T cha r ngha (i khi ta cha hiu ht ngha ca t m vn s dng).

T lng: nu s dng phi m bo rng 100% bn c hiu c t . C th s dng t lng vi nhng bi vit cho bn c tr. (nhng nn thn trng, bi vic s dng nhiu ting lng c nguy c lm mt c gi, v c th s lm h cm thy bc bi khi khng hiu nhng t ny).

Mt s li trnh by to g cho c gi

Trnh by ct khc, lm bn c kh c.

Trnh by ln xn.

Bi vit di khng c tt xen (subtitle). Tt xen to nhng khong trng, khong ngh cho nhng bi vit di, lm bn c mt mi. chng c v nh nhng trm cp nc cho bn c

1. K nng vit tin v cu trc tin

Vit tin bi theo cu trc kim t thp ngc:

Bao gi trong phn u tin, chng ta cng c gng tr li 5 cu hi W. Cu trc ny khng mi m, v c p dng hng trm nm nay v n rt hiu qu. Cu trc ny hiu qu v im mnh c a ln u tin. Chng cn cho c gi hiu ngay ni dung tin v h thng khng c nhiu thi gian. Cu trc ny cng gip cho bin tp vin d dng ct tin bi t di ln trn m cng m bo s khng ct mt nhng phn tin quan trng nht.

2. Thay i cu trc tin:

Theo kinh nghim ca nhiu nh bo khc th h thng t tt sau cng, iu quan trng l gia PV v BTV phi lun trao i cui cng c mt tt tt nht; v khi quyt nh tt, BTV phi hiu rt r cu chuyn, hiu r trng tm bi vit ca phng vin.

vit tin hay lm theo cu trc tam gic ngc th bt c ai c hc u c th vit c. Tuy nhin, t c tt hay, i hi nhng k nng khc. V tt ging nh li rao, qung co cho bi vit ca mnh.

3. K nng vit Feature:

a. Feature l g?

Feature c hiu l phng s hoc nhng bi vit c tnh chuyn su, chuyn , vi nhiu cu trc khc nhau. Feature c xem l cng c mnh nht ca bo ch thu ht c gi.

b. S khc nhau gia Feature v news

- Hnh thc: Tin tc thng c vit theo cu trc tam gic ngc. Feature thng c cu trc hnh ch nht

Khc vi news l nhng thng tin thng thng c chuyn ti n no ngi c, Feature s i t thng tin kin thc chuyn su hn, gip ngi c hiu r rng v su sc hn mt vn . Hoc ni cch khc, khi cn tm hiu mt vn phc tp ca x hi, chng ta cn n Feature.

iu quan trng nht ca Feature l cung cp kin thc bn trong,bn cht ca vn . chnh l s khc bit gia hai khi nim ti bit (News) v ti hiu (Feature).

V vy trong gii truyn thng, Feature l nhng bi c tnh cht lm thay i x hi, khc vi news l ch c th tc ng ti x hi ch khng lm thay i x hi.

- Vi cc phng vin, i khi chng ta c th vit nhiu thng tin, tin tc chng ta khn thch nhng chng ta vn phi vit. Nhng vi Feature phi t say m, yu thch v Feature l cch tt nht cho chng ta luyn tp ngi bt, cn l luyn tp c tnh sng to.

c. Nhng l do vit Feature:

- gip c gi hiu su hn v mt vn no .

- l mt th loi rt th v i vi phng vin.

- Lun mang tnh nh hng rt cao

- Hin nay, bo ch th gii ang gp kh khn ln trong vic cnh tranh vi nhng loi hnh truyn thng khc (bo mng) nhng mt li th l ngi c lun thch c nhng bo Feature trn bo giy hn l trn bo in t.

d. Cu trc ca mt Feature:

Cng ging cu trc tin, gm phn dn nhp v phn kt thc, phn kt thc l phn quan trng v c lin quan ti phn m u. Vi news c th ct phn kt thc, nhng vi feature th khng th ct phn kt thc.

Thn bi thng c nhiu scene (cnh). Vi mt vit Feature tt, chng ta khng th ct bt c mt cnh no ra khi bi vit c v gia nhng cnh ny thng c phn ht c gi.

e. Phn bit cu trc tin v Feature:

Case Study; Hy c bn tin sau: Theo t chc Ch thp , c t nht 30.000 b cht i Ethopia v cuc chin tranh

- Cu hi: Bn c cm nhn nh th no khi c tin ny? Vi tin ny, ngi c ch c th bit c thng tinveef s ngi b cht i Ethopia, nguyn nhn l do cuc chin tranh v ch dng li . Con s 30.000 ch l con s tru tng v khng to ra mt du n, khng to ra mt cm xc ni ngi c.

F. Nhng cu trc thng gp:

- Nhng cu trc tiu biu nht ca Feature gm:

+ Circle (vng trn)

+ A + B structrure (Cu trc A+B)

+ Contrast opposition (i lp)

+ Courier (cu trc tip sc)

- Trc n nay, chng ta thng vit theo bn nng, t theo cu trc no, iu ny khng vn g nhng vit theo bn nng c im yu l kh ci thin bi vit v chng ta khng bit cu trc nh th no chnh sa

g. Nhng cng c ca Feature:

- Senses (gic quan): Chng ta mun cho bn c tr thnh ngi tham gia cu chuyn, v vy chng ta phi cho h ngi c, nghe c, thy c S dng c cc gic quan s gip bi vit chng ta mang tnh ch ng cao, Nhng chnh s ch quan ny (nghe, thy, ngi) li l cng c c lc cho bi vit Feature.

- Picture/methaphor (hnh nh, n d)

- Important details ( nhng chi tit quan trng ): Khi vit bi chng ta thng chn nhiu chi tit, i khi qu tham lam, y l nhng li rt ph bin ca phng vin. iu quan trng l phi tm chi tit quan trng, t gi nht.

- perspective lenses (gc , lng knh): trong bi vit chng ta phi dng nhiu lng knh khc nhau, ging nh phng vin nh phi dng cc ng knh khc nhau c t mt s kin, hnh nh no cho ph hp. Chng ta hay s dng lng knh ny theo bn nng, nhng nu khi vit feature theo mt cu trc, chng ta s bit bi vit thiu g v dng lng knh no lm ni bt ni dung.

- Voices (li ni): a li dn, li ni ca nhiu ngi khc nhau, nhng khng ch l li ni m cn l chi tit quan trng.

- Times (thi gian): S dng th hin ti hoc qu kh, chng ta bt u bng cu chuyn v kt thc bng cu chuyn ; k theo trnh t thi gian.

- Writer (ngi vit ti, chng ti): Ngi vit cng l cng c, l mt vai ring trong bi vit nhng khng th cn tr cu chuyn, i hi ngi vit phi c ch r rng, nn xut hin u trong bi vit.

- Structure (Cu trc): cng l cng c ca bi vit, chng ta c th s dng cu trc hnh trn, A+B

- language (ngn ng): l cng c quan trng nht, phi bit s dng danh t, ng t, tnh t trong bi vit, mi loi t u c chc nng khc nhau, n c th gip bi vit hay hn hoc ph v bi vit. Ch la t ng cng quan trng nh chn la gia v cho mt mn n, nu ch gia v sai c th lm ph hy lun c mn n

Trong cc loi t, tnh t l loi kh s dng nht, chng ta thng b ri vo by ca tnh tnh t.

Chnh v vy, trong mt bi vit, ngi vit c th vit ra nhng tnh t v chn la cho chnh xc. Lun tin vo i mt ca mnh, nn vic ti hin s kin lun l quan trng nht v hy nh quy tc Show- Dont tell.

- K nng vit cu Heminway: nh vn M ni ting ny c mt k nng vit rt ni ting: Iceberg technic Tng bng tri (tng bng ch c 3 phn ni v by phn chm), phn ni ca tng bng lc n cng nh hn phn chm rt nhiu, chnh v vy chuyn ca ng ging nh mt cun phim ch khng phi l chuyn ng k.

=> Hy c gi t khm ph ch vit khng cn ni ra to cho h c cm gic mnh khng thng minh nh mt tc gi. Ngi vit gip ngui c khm ph ra ngha cu chuyn bng cach vit ca mnh