KINHDOANHNHƯMỘTCUỘCCHƠITácgiả:RichardBranson

Thểloại:Kinhdoanh,Quảntrị-Lãnhđạo,KinhdoanhtổnghợpNhàxuấtbản:NXBThếGiới

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Giớithiệu

KINHDOANHNHƯMỘTCUỘCCHƠIRichardBranson

BảnquyềntiếngViệt©CôngtyCổphầnSáchAlpha

Nếunhắcđếnmộtdoanhnhânkhởitạovàđiềuhànhhàngtrămdoanhnghiệpđangành,đalĩnhvực,thìsuynghĩđầutiênnảyratrongđầubạnsẽlàgì?Mộtngườiluônănmặclịchsự,ưachơinhữngmônthểthaođậmchất“doanhnhân”nhưgolfhay sởhữu tácphongchuyênnghiệp?Nếubạnvẫn cònmangnặng tư tưởng này, thì đây hẳn là cuốn sách dành cho bạn –một “luồng giómới”,sẽlàmthayđổiquanniệmchorằng,cứlàngườilàmkinhdoanhthìắtphảikhôkhanvànghiêmtúc.Mộtcuốnsáchđầytriếtlý,cungcấpnhữngtrảinghiệmvềlĩnhvựcđiềuhànhcũngnhưkhởinghiệpnhưnglạiđầyhàihước,dídỏmđậmchất“Branson”,khiếnnóđãlýthúlạicàngthêmthúvị.

NếulĩnhvựcnghệthuậtcóthiêntàiLeonardodaVinci,thìgiớikinhdoanhhẳn rất tự hào khi có Richard Branson. Ông từng mừng thầm vì đã “khônngoan” không chọn trường kinh doanh là xuất phát điểm bước vào thươngtrườngchomình.Khôngchịubằnglòngvớinhữnggìmà“ngườitacholà”nênhaykhôngnênlàmkhikhởinghiệp,sựtòmòthiênbẩmkếthợpvớisựhướngngoạidễtạocảmhứngđãlàmnênbệphóngchohơn400doanhnghiệpthànhcôngmà ông đã tạo ra.Thôngqua cuốn sách này,Richard cho chúng ta thấy“nhữngđiềutrườngkinhdoanhkhôngdạybạn”màmộtngười lèo láicôngtycầnbiếtnhư:

Nênnghĩlớnnhưnghãytạodựngcácdoanhnghiệpnhỏ.Mọiđiềuđều…nằmtrongtầmvới.Khoandungtrướcnhữngsailầm.Đãkinhdoanhlàphảivui.Nhânviênlànhữngngườisởhữudoanhnghiệpvàđạisứthươnghiệunhiệt

tình.Vàhơnthếnữa.Đâythựcsựlàmộtcuốnsáchrất…Branson.Vớigiọngđiệuhàihướcnhưng

không kém phần nghiêm túc, đơn giản nhưng chất chứa những ẩn ý sâu xa,Bransonđãchochúngtathấyrấtnhiềuthànhtựumàôngcóđượcđềuxuấtpháttừ những ý tưởng đột phá, bất chấp các quy tắc và được thực thi theo cách“khônggiốngai”.Quađây,ôngcũngmuốnnhắnnhủvớibạnđọcrằng,“hãycoikinhdoanhnhưmột cuộc chơi” để nhận về những thànhquả đầy bất ngờ vàđángkinhngạc.

Xintrântrọnggiớithiệuđếnđộcgiảcuốnsáchnày!HàNội,tháng11năm2014CôngtyCổphầnSáchAlpha

LỜINÓIĐẦU.TRAOĐỔI

Cáctrườngkinhdoanhlànhữngnơituyệtvời,songgiờnhìnlại,tôithấymừngvìmìnhchưabaogiờhọcởđó.

Ðơngiảnbởigiáodụcchínhthốngvàtôichưabaogiờthựcsựthuộcvềnhau. Tôi mắc chứng khó đọc, chứng bệnh mà ngày nay được chẩn đoán làchứng rối loạn giảm chú ý.Tuynhiên, khi học tại trường Stowe trongnhữngnăm1960,tôibịcoilàmộthọcsinhnghịchngợmvàthiếutậptrung.Dođó,tôinghĩ tất cảmọi người, từ hiệu trưởng trở đi, có thể đều đã cảm thấy khá nhẹnhõmkhitôiquyếtđịnhnghỉhọcvàtheođuổigiấcmơcủatôi(vàothờiđiểmđó)làxuấtbảnmộttạpchícủariêngmình.

Tôithườngtựhỏi,nếutôitheođuổiviệchọcđủlâuđểbiếtmọiđiềunênvàkhôngnênlàmtheolẽthườngkhikhởinghiệpthìkhôngbiếtcuộcđờicũngnhưsựnghiệpcủatôisẽrẽtheohướngnào.

MặcdùthuậtngữnàyđượccholàxuấthiệnlầnđầutiênvàothếkỷXIX,nhưngkhibắttayvàotạodựngtạpchíriêngcủamình,rồiđếncácdoanhnghiệpđĩahátnhậnđặthàngquathư,tôichắcchắnkhônghềbiếtmìnhcũngđangcómộtvàitriệuchứngkhárõrệtcủacáigọilà“tinhthầndoanhnhân”.

Dùcụmtừnàykhôngcóýnghĩagìvớitôikhiđó,nhưngnóđãtrởthànhmộtđiểmcốtlõitrongmọithứtôilàmtrongsuốt40nămqua.TậpđoànVirginđãphát triển theonhững cách kỳquặc lẫn tuyệt vờimàngay chính tôi khôngphảilúcnàocũnghiểurõ.Đôikhitôitựhỏi,liệucóphảidochưabaogiờđượcdạycáchlàm“đúng”nêndùcóchuyệngìxảyra,tôicũnghiếmkhitrằntrọc.

Tôichiasẻrấtnhiềutrongcácbàibáorằngtôihyvọngcácbạnsẽđọcthấytrongcuốnsáchnàyvai tròquan trọngmà theo tôi, cácdoanhnhânphảiđảmnhiệmtrongthếgiớinày.Nhữngmạchnguồnsángtạothúcđẩycácdoanhnhânkhởisựvàvựcdậycácdoanhnghiệpkhôngchỉtạoracôngănviệc làmmàcòngiúpgiảiquyếtnhiềutháchthứcđặtrachocáccộngđồng,xãhộivàhànhtinhcủachúngta.

Doanhnhânlànhữngngườiluôntòmòtheobảnnăng.Đâyhẳnlàlýdotôinhậnđượcrấtnhiềuthưtừkhắpnơitrênthếgiớivớiđủloạicâuhỏivềcáchlàmkinhdoanh“nhưchơi”.Phầncònlạicủacuốnsáchsẽtổnghợpnhữngcâutrảlờichocáccâuhỏimàtôiđãnhậnđượccũngnhưnhữngcâuchuyệntảnmạntừngxuấthiệntrênnhiềuấnphẩmkhácnhaucủatôitrênthếgiới.

Mọingườithườngcóxuhướngliênlạcvớitôiđểtìmkiếmlờikhuyênchomọithứ,từviệcthànhlậpdoanhnghiệpmớichođếnđóngcửadoanhnghiệpcũ,từthuêngườichođếnsathảivàphầnvuinhất–mọithứkhácgiữanhữngđiềuđó.Donổitiếngvớiphươngchâmkinhdoanhphảiluônvuivàthúvị,nênđôikhi,ranhgiớigiữacôngviệcvàđờisốngcánhâncủatôitrởnênmờnhạt:Nhữngcâuhỏimàtôinhậnđượccũngvậy!

Bởitôichưatừnglàmviệcchobấtkỳai,nêncuốnsáchnàyđượcviếtquaconmắtcủamộtnhàsánglập.Tuynhiên,nhữnglờikhuyêntrongđóphùhợpvớibất cứ ai đangphải đốimặt vớinhững thách thức trong công việc tạimột

côngtyhaydoanhnghiệp.GầnđâytạiLondon,mộtphóngviênngườiAnhđãđặtrachotôinhiềucâu

hỏingắnvềcảcôngviệclẫnđờisốngcánhân;vàđểchuyểntiếpsangphầnsau,dướiđâysẽlàmộtvàitraođổithúvị:

HỎI:Ôngnghĩđếnđiềugìđầutiênkhitỉnhdậy?ĐÁP:Nhưphầnlớnmọingườithôi,tôinghĩvềthờigian!Sauđóthườnglà

“Mìnhđangởnướcnàonhỉ?”HỎI:Từduynhấtkhiếnôngrakhỏigiườngmỗisánglàgì?ĐÁP:Thựcralà3từ,“Richard.Thôingay!”đượcnóibằnggiọngGlasgow

[1]củavợtôi.HỎI:Ôngthíchbannhạcnàonhất?ĐÁP:Ồ,tôihơithiênvịnhưngđóhẳnphảilàSexPistolsvàMikeOldfield,

cảhaiđềulàcảmhứnglàmnênVirginRecords–àđúngrồi,cảGenesisnữa.HỎI:Đĩahátđầutiênmàôngmualàgì?ĐÁP:Nóirathậtxấuhổ,tôinghĩđólàSummerHolidaycủaCliffRichard.HỎI:Đấtnướctuyệtvờinhấtmàôngtừngđến?ĐÁP:Mộtcâuhỏikhó,nhưngcólẽlàÚc.Tôithíchtìnhyêucuộcsốngcủa

ngườiÚc–mộtđấtnướctuyệtvờivàsôinổi.HỎI:Đấtnướcnàođượcôngdànhtrọncontim?ĐÁP:BởitôiđặcbiệtthíchsốngởquầnđảoVirgincủanướcAnhnênđó

hẳnphảilàAnh.Baonămqua,nơinàyluônưuáitôi.HỎI:Tínhđếnnaythì3điềuphiêulưunhấtmàôngtừnglàmlàgì?ĐÁP:Đi xuồng cao tốc, lái khinh khí cầu và lướt ván diều quaĐạiTây

Dương.Thámhiểmvũtrụdùvẫncòntrongdựđịnhnhưngtrớtrêuthay,nólạilàđiềuítnguyhiểmnhấttrongdanhsáchnày.

HỎI:Nếuđượcgặpmộthuyềnthoại,dùcònsốnghayđãmất,ôngmuốngặpai?

ĐÁP:Anhđịnhhồisinhhọđểtôigặpsao?NếuvậythìđólàChristopherColombus,ngườiđãnhìnthấyquầnđảoVirgincủanướcAnhđầutiêntrongsốrất nhiều địa điểm khác, hoặc Sir FrancisDrake.Tôimuốn được là nhà thámhiểmtầmcỡđó.

HỎI:Ailàngườicóảnhhưởngnhấtđếnông?ĐÁP:Bốmẹtôi.Cảhaingườiđềucóảnhhưởngvôcùngtíchcựcđếncuộc

đờitôi.HỎI:Điềuthôngtháinhấtmàôngtừngđượcnghelàgì?ĐÁP:“Hãychỉtìmkiếmphầntốtđẹpnhấttrongmỗingười.”Vànếutôicó

thểnóiđiềuthôngtháithứhaithìđólà,“Chỉthằngngốcmớikhôngbaogiờthayđổiquyếtđịnhcủamình.”

HỎI:Ôngthíchnhấtbàihátnào?ĐÁP:MyWaycủaFrankSinatra.Cóvẻnhưđâykhôngphảicâutrảlờithú

vịnhấtmàanhkỳvọng?Đặcbiệtlạitừmộtngườitừngsởhữuhãngthuâmđộclậplớnnhấtthếgiới.

HỎI:Cóaitừngnhầmôngvớiaiđókhácchưa?ĐÁP: Khá thường xuyên đấy. Có lần, một cô bé đã đến gần tôi và nói,

“TrôngônggiốnghệtRichardBranson”.Tôigậtđầuvànóicámơn.Côbéliền

nói, “Ôngnênkýhợpđồngvới cáchãng chuyêncungcấpnhữngngườigiốngngườinổitiếng.Cóthểôngkhôngkiếmđượcnhiềutiềnnhưôngấy,nhưngchắccũngđượcmộtkhoảnkhakháđấy!”TôicũnghaybịnhầmvớiBradPitt…Tôiđùađấy!

HỎI:Nếuđượccho60đô-lađểkhởinghiệp,ôngsẽlàmgì?ĐÁP:Nếunổitiếng,tôisẽkývàocáctờtiềnvàbánmỗitờgiá20đô-la.Sau

đótôisẽkývàocáctờ20đô-lavàbángiá50đô-la.Cứnhưvậy.Nhưngườitanói,khônggìđẻratiềnngoàitiền!

HỎI:Cóđiềugìởbảnthânmàôngmuốnthayđổikhông?ĐÁP:Đóhẳnlàtuổitác.Tôimuốntrẻlạithayvìgiàđi.HỎI:Ôngthíchgìvàghétgì?ĐÁP:Tôi thích sự ấm cúng của gia đình. Tôi ghét việc không thể dành

nhiềuthờigianởbênhọ.Thựcra, tôicũngghét từ“ghét”.Thếgiớinàyđãcóquánhiềutừđórồi.

HỎI:Điềugìkhiếnôngkhóc?ĐÁP:Tôikhóccảkhivuilẫnkhibuồn.Cáccontôiluônmangtheogiấyăn

Kleenexđếnrạpchiếuphim!TôicũngtừngthấynhiềucảnhtượngởnhữngnơinhưchâuPhi,nhữngcảnhtượngkhiếnbấtkỳaicũngphảirơilệ.

HỎI:Điềugìkhiếnôngcười?ĐÁP:Tôilàngườirấtmaymắn.Lúcnàotôicũngcười.Tôiyêucuộcsống,

yêuconngười,yêunhữnggiâyphútvuivẻ.Tôithựcsựtinrằngnụcườilàliềuthuốcbổchotâmhồn.

HỎI:Điềugìđónggópnhiềunhấtvàothànhcôngcủaông?ĐÁP:MọingườiđềunỗlựclàmviệctạiVirgintrongnhữngnămquavàđã

làmnênnócủangàyhômnay.Chắcchắncócảmaymắntrongđónữa,nhưngtôitinmaymắnkhôngtựnhiênxuấthiện–bạnphảibỏsứcrađểcónó.

HỎI:Ôngcóthểtómgọnbíquyếtthànhcôngtrongbatừđượckhông?ĐÁP:Conngười.Conngười.Conngười.HỎI:Cònđiềugìôngvẫnmongmỏimàchưacókhông?ĐÁP:Tôimuốnvàiđứacháu,vợtôicũngthế.Hãychúctôimaymắnđi!HỎI:Độnglựcnàokhiếnôngtiếnlên?ĐÁP:Mọi thứ! Tôi thích những điều tôi làm, thích những người xung

quanh,thíchtạorasựkhácbiệt.Tôikhôngnghĩmìnhsẽdừnglại trừkhinằmxuống.Tạisaophảidừnglại?Tôiđangrấtvuimà.

HỎI:Điềugìkhiếnôngphátđiên?ĐÁP:Sựtiêucực.Nhữngngườichỉchămchămvàomặtxấunhấtởnhững

ngườikhácvà loại“cốcnướcvơinửa [2]”.Tôikhông thể chịuđựngnhữngkẻngồilêđôimách!

HỎI:Ôngcóbịcăngthẳngkhông?ĐÁP:Khônghẳn.Tôicốgắnghếtsứcđểvượtquanhữngthửtháchvànếu

thấtbại,tôisẽđứngdậyrấtnhanh.HỎI:Điềugìkhiếnôngtrằntrọcvàobanđêm?ĐÁP:Trướcđâylàviệctiệctùngnhưnggiờthìrấthiếm.Giờđây,gầnnhư

khôngđiềugìcóthểkhiếntôi trằntrọcvàobuổiđêm.Tôi luôncónhữnggiấcngủsâu.

HỎI:Ôngsợnhấtđiềugì?ĐÁP:Nhưnhiềungườikhác,tôisợbạnbè,giađìnhmìnhbịốm.Những

thứtôikhôngthểkiểmsoátđược.HỎI:Ôngcómáunhộtkhông?ĐÁP:Tôilàngườidễnhộtnhấtmàtôibiết.Dùđúnglàviệctạisaokhông

thểtựcùmìnhvẫnlàmộttrongnhữngbíẩnchưacólờigiảilớnnhấtcủacuộcsống.

HỎI:Điềugìkhiếnônghạnhphúc?ĐÁP:Đạtđượcnhữngthứmàmộtngườicóthểtựhào,đặcbiệtkhimọi

ngườinóiđiềuđókhôngthểthựchiệnđược.HỎI:Ôngsẽlàchúlùnnàotrongbảychúlùn?ĐÁP:CóchúlùnnàotênlàHorny(Hứngtình)không?Khôngà?Thếthì

chắclàtôisẽchọnchúHappy(Hạnhphúc)!HỎI:Cósựkiệnnàođãlàmthayđổicuộcđờiôngkhông?ĐÁP:Sốngsótquanhữngvụtainạnkhinhkhícầuvàxuồngcaotốc,điều

đócónghĩalàtôicònsốngđểđượcgặpNelsonMandela.Ôngấylàmộtngườivôcùngtuyệtvời;tôithựcsựcảmthấyvinhdựkhiđượcbiếtôngấy.

HỎI:Ôngđãbaogiờnghĩđếnviệcratranhcửchưa?ĐÁP:Chưa.Tôikhôngnghĩanhcóthểvừakinhdoanhvừalàmchínhtrị.

TôisẽphảitừbỏVirginmàtôilạivôcùngyêunó.Tôicóthểtổchứcchiếndịchủnghộ(hoặcphảnđối)nhiềuvấnđềchínhtrịmàkhôngcầnphảitrởthànhmộtchínhtrịgia.

HỎI:Điềuxấuhổnhấtmàôngtừnglàmlàgì?ĐÁP:Ồ,đócóthểlàlầntôivàRubyWaxởMallorca.Mộtđôibạntrẻđã

đếngầnchúngtôivànhờgìđóvềviệcchụpảnh.Vìvậy,tôivàRubyđãchoàngvainhauvàcườitạodáng,nhưngđôibạntrẻlúngtúngnói,“Không,chúngtôimuốnnhờôngchụpảnhchochúngtôi”.

HỎI:Ôngmuốnaiđóngvaiôngtrongbộphimkểvềcuộcđờiông?ĐÁP:Tôitừngtrảlờilà“tôi”nhưngtôichắcchắnmìnhkhôngbaogiờđủ

đẹp trai để đóng phim. Tôi chỉ đùa thôi! Có thể là Robert Pattinson trongTwilight(Chạngvạng).CậuấylàngườiAnhvàcậuấytrẻ!

HỎI:Nếuôngkhôngphảilàông,ôngmuốnlàaivàtạisao?ĐÁP:Tôimuốnbắtđầulại,vàtrởthànhcháutôikhinómớisinh.HỎI:Ngườimàôngvẫnkínhphụclàai?ĐÁP:TổngGiámmụcTutu.HỎI:Mônthểthaoyêuthíchnhấtcủaông?ĐÁP:Tôithíchtrượttuyết.Tôicũngthườngchơitennis,nhưngngaylúc

này,tôiphảinóiđólàlướtvándiều.MộtmônthểthaođặcbiệtvàNeckerlànơihộiđủnhữngđiềukiệntốtnhấtđểchơinó.

HỎI:ViệcthamgiacuộcchạyMarathonLondoncókhiếnôngêẩmmìnhmẩynhưtôikhông?

ĐÁP:Tôikhôngbiếtanhđauđếnmứcnào,nhưngcóđấy!Mộtvàidặmcuối khá khó khăn, nhưng đám đông thật tuyệt vời và nhiệt huyết của họ đãkhiến nhữngngười tham gia chạy phấn chấn theo.Tôi đặc biệt khuyến khíchmọingườithửthamgia.

HỎI:BatừđểmiêutảthươnghiệuVirgin?

ĐÁP:Đổimới,hàihướcvàdịchvụchấtlượngvớigiácảphảichăng.Tôicóăngianmộtchútkhinóiratừcuốicùng!

HỎI:Cònđiềugìđểôngchinhphụckhông?ĐÁP:Mộttrongnhữngnơithúvịnhấtmàchúngtôithamgia làtổchức

TheElders[3](Ngườicaotuổi).Tổchứcnàytìmcáchbảođảmrằngnhữngmâuthuẫn trên thế giới được giải quyết hiệu quả hơn hay thậm chí chỉ còn là “dĩvãng”.Tôi tin chúng ta đang thấyThe Elders có thể đạt được những kết quảtuyệtvời.

HỎI:Cóbấtkỳđiềugìlẽraôngđãphảilàmkhácđikhông?ĐÁP:Nếubiếttrướctươnglaithìđươngnhiên,cónhiềuthứlẽratôinên

làmkhácđi,nhưngvìkhôngcóchuyệnđónêncâu trả lời làkhông.Tôiđã cónhữngkhoảngthờigianthậttuyệtvờivàhyvọngtươnglaivẫnsẽtiếptụcnhưvậy.

NĂMBÍQUYẾTĐỂTHÀNHLẬP...VÀPHÁTTRIỂNMỘTDOANHNGHIỆP

Mọingười luônđặt ra cho tôihai câuhỏi.Câuhỏiphổbiếnnhất là:“Sao ông lại đặt tên cho doanh nghiệp củamình là Virgin?” Tiếp đến là: “Bíquyếtxâydựngcácdoanhnghiệpthànhcôngcủaônglàgì?”

Câuđầutiênkhôngkhótrảlờinhưngcâuthứhaithìluôncầnsuynghĩmộtchút.ThựctếlàkhôngcóđiểmchungduynhấtnàolàmnênthànhcôngcủacácdoanhnghiệptạiVirgin,haycógìsaikhichúngtôikhônglàmđúng.Tuynhiên,khinhìnlạichặngđường40nămqua,tôiđãđúcrútranămbíquyếtnângcaocơhộisốngsótcủamộtdoanhnghiệpmớicùngvớichútmaymắn–thứmàtấtcảchúngtađềucần.

1.NếukhôngthíchthìđừnglàmThànhlậpmộtdoanhnghiệpcầnrấtnhiềunỗlựcvàthờigian,vìthế,bạn

tốthơnlànênyêuthíchviệcđó.KhithànhlậpVirginởmộttầnghầmphíaTâyLondon,tôikhônghềcókếhoạchhaychiếnlượclớnnào.Tôicũngkhôngđịnhdựngnênmộtđếchếkinhdoanh.Tôichỉđơngiảnmuốntạoramộtthứgìđómàmọingườithíchdùng,vuivẻkhilàmnóvàvàocuốingàythìcầutrờichonómanglạiđủtiềnđểthanhtoáncáchóađơn.

Đốivớitôi,xâydựngmộtdoanhnghiệphoàntoànchỉlàviệclàmmộtđiềugìđóđểcóthểtựhào,mangnhữngconngườitàinănglạigầnnhauvàtạoramộtthứgìđósẽlàmnênsựkhácbiệtthựcsựtrongcuộcsốngcủanhữngngườixungquanh.

Nhữngngườilàmkinhdoanhchẳngkhácgìnhữngnghệsĩ.Khithànhlậpmột doanh nghiệp, thứ bạn có làmột tấm vải trắng tinh; bạn phải tô lên đó.Giống nhưmột nghệ sĩ giỏi phải vẽ chính xác từng chi tiết lên tấm vải, mộtdoanhnhâncũngphảithựchiệnđúngtừngviệcnhỏkhilầnđầukhởinghiệpđểthành công.Tuynhiên, khônggiốngnhưmột tácphẩmnghệ thuật, việc kinhdoanhkhôngbaogiờkếtthúc.Nóliêntụcpháttriểnvànhữngsailầmcủabạncũngkhôngdễxóabỏ!

Nếumộtdoanhnhânđịnhtạoramộtkhácbiệt thựcsựvàđạtđượcmụctiêuđó,họsẽcóthểtrảđượccáchóađơnvàcómộtdoanhnghiệpthànhcôngđểlàmnềntảng.

2.Hãyđổimới-tạorathứgìđókhácbiệtDù bạn có một sản phẩm, một dịch vụ hay một thương hiệu, thì cũng

khôngdễđểthànhlậpmộtcôngty,duytrìhoạtđộngvàpháttriểnnómạnhmẽtrongthếgiớihiệnđại.Thựctếlàngàynaybạnphảilàmmộtđiềugìđóthựcsựkhácbiệtmớimongđểlạiđượcdấuấn.

Hãyquansátnhữngcôngtythànhcôngnhấttrong20nămqua.Microsoft,Apple,GooglevàFacebook, tất cảđềukhiến thếgiới chúng tađang sống chaođảobằngcáchthựchiệnnhữngviệcchưatừngcótiềnlệvàsauđólàbằngcáchliêntụcđổimới.Giờđây,họnằmtrongsốnhữnglựclượngthốngtrị.

Khôngphải ai cũng vươnđếnđượcnhữngđẳng cấpnày; tuynhiên, nếuquyếtđịnhbướcchânvàomộtphânkhúcvốnđãđôngđúc, thì tốthơn làbạn

nênsẵnsàngcungcấploạidịchvụđủkhảnăngthổibaycácđốithủcạnhtranh.Khi thành lậpVirginAtlantic, chúng tôiđã tung ramột tinđồn tích cực

nhằmvàomộtthựctếđơngiảnrằngphihànhđoàncủachúngtôiluônnhãnhặnvớihànhkhách.Quảlàmộtýtưởngđộtpháđốivớimộthãnghàngkhông!

3.LòngtựhàovềcôngtytạonênnhữngđiềukỳdiệuCácdoanhnghiệpchỉđơnthuầnlàmộtnhómngườivàhọlànhữngtàisản

lớnnhấtcủabạn,hơnhẳnmọithứkhác.Thựctế,trongđasốcácdoanhnghiệp,ngườicủabạnchínhlàsảnphẩmcủabạn.

Đốivớitôi,khônggìbuồnhơnviệcnghethấyaiđóthanthởvềnơihọđanglàmviệc.Khimọingườitựhàovềviệchọlàmộtthànhviêntrongtổchức,thìđólàmộtdạngủnghộvàcốnghiếnđặcbiệt,mộtsựkhácbiệtvôcùnglớntrongthếgiớiđầyrẫysựtầmthườngvàtươngđồng.

4.LãnhđạobằngcáchlắngngheĐể trở thànhmột lãnhđạogiỏi,bạnphảibiết lắngnghe.Chắc chắn rằng

bạncầntinchắcvàoýkiếncủamình,nhưngthậtvôlýkhiápđặtquanđiểmcủabạnlênngườikhácmàkhôngthôngquathảoluậnhaymộtmứcđộnhấttrínhấtđịnh.Khôngaicóđộcquyềnvềcácýtưởnghấpdẫnhaynhữnglờikhuyênthấutìnhđạtlý.

Hãybước rangoài kia, lắngnghemọingười, khiếnhọnói ra suynghĩ vàcảmnhậncủamìnhvàhọchỏitừhọ.Vớitưcáchmộtnhà lãnhđạo,bạncũngphảiluônthểhiệnmìnhlàngườihàophóngvớinhữnglờikhen.Khôngbaogiờđượcchỉtríchaimộtcáchcôngkhai;khôngbaogiờmấtbìnhtĩnhvàluônnhanhchóngdànhlờikhenngợichonhữngviệcđượchoànthànhtốt.

Mọingườiluônphấnchấnkhinhậnđượcnhữnglờikhen.Thườngthì,họchẳngmấykhicầnainhắcnhởvềviệchọđãlàmsaibởihọluônbiếtđiềuđó.

5.HãyđểmọingườinhìnthấybạnMộtlãnhđạogiỏikhôngbaogiờchếtdísauchiếcbàn.Tôikhôngbaogiờ

làm việc ở văn phòngmà luôn làm việc ở nhà, nhưng tôi lại thường xuyên rangoàigặpgỡmọingười.Cóvẻnhưlúcnàotôicũngđangdichuyểnnhưngtôiluôncómộtquyểnsổtayđểghilạinhanhcáccâuhỏi,nhữngvấnđềhoặccácýtưởnghay.

NếuđitrênbấtkỳchuyếnbaynàocủaVirgin,tôi luôncốgắnggặpnhiềuthànhviênphihànhđoànvàhànhkháchnhấtcóthểvàmỗilúcnhưvậy,tôilạigiắttúikhakhánhữngýkiếnvàđềxuấthay.Nếukhôngviếtrathìchắctôiđãchẳngnhớđượclàbao,nhưngchúngđãkhôngthể“rơirớt”điđâukhiđượcghitrongcuốnsổxấuxínày.Hãynóichuyệnvớinhânviênvàkháchhàngcủabạnbất cứkhinào có thể, lắngnghenhữngđiềuhọnói vớibạn, cả tốt lẫn xấu vàhànhđộngdựavàođó.

Mộtvàingườicóthểnói,“Ồ,mọichuyệnđềudễdàngkhianhsởhữumộtdoanhnghiệp nhỏ,” nhưng tạiVirgin, chúng tôi luôn bổ nhiệmnhữngngườicùngchungchíhướnglàmngườiđứngđầucôngty.Nhờvậy,chúngtôicóthểđiều hànhmột tập đoàn lớn nhưmột chủ doanh nghiệp nhỏ điều hànhmộtdoanhnghiệpgiađình–luônchủđộng,phảnứngnhanhvàthânthiện.

Àvâng,tôivẫnphảitrảlờicâuhỏiđầutiênvềnguồngốccáitênVirgin[4].Đángbuồnlàkhôngcócâuchuyệngợitìnhnàoliênquanđếnnó.Mộtbuổitối

nọ, tôiđã trò chuyệnvớimộtnhómcác côgái 16 tuổi saukhiđã làmvài chéntronglúcnóivềtêncủacửahàngthuâm.Rấtnhiềuýkiếnđãđượcđưaravàvìchúng tôi đều là “línhmới” trong kinh doanh nên có người đã đưa ra cái tênVirgin.Từđómang lạicảmgiác tươimớivàvàothờiđiểmđó,nóvẫncóchútdungtục,nênchúngtôiđãquyếtđịnhchọnnóvớiýnghĩrằngcáitênnàysẽthuhútđượcsựchúý.

Nhưngdùchoýtưởngvà/hoặctênthươnghiệucóhayđếnthếnàothìngaynhữngcáihaynhấttrongsốđóvẫncóthểthấtbạitronglầnthửnghiệmđầutiên.Ví dụ, vào đầu những năm 1960, một nhóm khác với cái tên hấp dẫn, TheBeatles,đãbịkhôngdướibảyhãngthuâmtừchốitrướckhitìmđượcmộthãngsẵnsàngchấpnhậnhọ.

Vậy,nếubạnkhông thể tồn tại, chỉ cầnnhớrằngđa sốcácdoanhnghiệpmớithànhlậpkhôngthànhcôngvàrằngmộtvàitrongsốnhữngbàihọctuyệtvờinhấtluônđượcrútratừthấtbại.Vànhưlờicủamộtbàihátcũ,“Hãyđứnglên,phủibụivàbắtđầulạitừđầu”.

SỨCMẠNHCONNGƯỜI

Độngcơthậtsựcủamọidoanhnghiệp

Hãyđithẳngvàotrọngtâm:Ngườigiỏikhôngchỉquantrọngđốivớidoanhnghiệp,họcònlàchínhdoanhnghiệp!

Tìmrahọ,quảnlýhọ,truyềncảmhứngchohọvàsauđógiữhọlạilàmộttrongnhữngthửtháchquantrọngnhấtmàmộtnhàlãnhđạodoanhnghiệpphảiđốimặt.Sự thànhbại củabạntrongviệcnày sẽđóngvai tròquantrọng trongthànhcôngvàsựpháttriểndàihạncủadoanhnghiệp.

Mộtcôngtycòn làgìkhácngoàimộttậphợpngười?Lấymộthãnghàngkhônglàmvídụ–máybaycủanógầnnhưkhôngkhácgìcủađốithủ;nộithấtgiốngnhauvàthườngthìchỉcósựkhácbiệtkhôngđángkểvềdịchvụgiảitrívàđồăn.Thứkhiếnmộthãnghàngkhôngtrởnênkhácbiệtsovớicácđốithủlàđộingũcủanó(haycòngọilàphihànhđoàn)vàtháiđộcủahọđốivớihànhkhách.Phihànhđoàn củaVirgin luôn tươi cười, vui vẻ và sẵn sànggiúpđỡ–nhữngđiềukhiếnhànhkháchmuốnquaytrởlạisửdụngdịchvụcủachúngtôimộtlầnnữa.

Không có gì đáng ngạc nhiên khi, giống nhưVirginAtlantic, hãng hàngkhôngsinhra trướcnó,chuyênkhai tháccácđườngbaynộiđịa tạiMỹ,VirginAmerica, liên tục“cànquét”cácgiải thưởngtrongngànhdu lịchvềdịchvụvàchấtlượng.Máybaycủahãngnàymới,nộithấtvàcácloạihìnhgiảitrítuyệtvời;nhưng trênhết, chínhdịch vụ tuyệt vời củaphihànhđoànđã khiếnnó giànhđượcrấtnhiềutánthưởngnhiệtliệt.

Conngườilàtàisảnvôgiá,khilàcáccấpcaonhấttrongdoanhnghiệp,họcóthểlàmnênhoặchủyhoạimộttổchức.Tôivẫnthườngnhắcnhởcácquảnlýcủamìnhcũngnhưcácdoanhnhân tiềmnăngkhác rằngniềmkiêuhãnhđíchthựcvềdoanhnghiệpsẽtạonênmọisựkhácbiệt.

Ngaycảnhữngngườigiỏinhấtcũngcầnđếnkhảnănglãnhđạotuyệtvời.Mộtlãnhđạogiỏiphảihiểuđộingũcủamình,biếtđiểmmạnhvàđiểmyếucủahọ;lắngnghetrựctiếpvàgiaotiếpvớihọcũngrấtquantrọng.Mộttrongnhữnglýdophổbiếnnhấtkhiếnmọingườibỏviệc làbởihọkhôngđược lắngnghe.Vấnđềhiếmkhichỉvìtiềnmàthườnglàsựứcchế.

Mộtlãnhđạotồicóthểnhanhchónghủyhoạidoanhnghiệp–mộtđiềurấtdễthấytrongcácdoanhnghiệpnhỏ.TrênhònđảoNeckercủatôiởvùngCaribe,chúng tôi từng cómộtgiámđốcmới, luôn cố thayđổi cách thực thimọiviệc.Trongđó,ôngtakhôngchophépnhânviênxãgiaovớikháchbằngcáchthỉnhthoảnguốngvài ly.Điềunàynhanhchónglàmhỏngbầukhôngkhíthânthiệncủahònđảo.Chúngtôiđãphảicanthiệpbằngcáchthaythếngườiquảnlýnàyvàxốclạitinhthầnlàmviệccủanhânviên,cũngnhưýthứcvềniềmtincủabanquảnlývàohọ,thứđãbịsứtmẻquasựviệctrên.

Mộtvàidoanhnghiệpthànhcôngnhấtcủachúngtôicũngđượcthànhlậpsaukhingườicủachínhchúngtôiđưaraýtưởngvàthuyếttrìnhvềchúng.Vídụ,VirginBlue,mộthãnghàngkhôngcủachúngtôitạiÚc(hiệnđượcbiếtđếnvới

cáitênVirginAustralia),làđứacontinhthầncủaBrettGodfrey,mộtngườiÚclàmviệcchoVirgintạiBrussels.

Vớiphongcách“rấtÚc”,ôngđãđếngặptôivớibảnkếhoạchkinhdoanh–đượcviết trênmộtmiếngbìa lót cốcbia–phác thảoviệc thành lậpmộthãnghàngkhôngnộiđịagiárẻởÚcđểcạnhtranhvớiQantasvàAnsett.Trongsuốtcảthậpkỷsauđó,BrettđãmởrộngVirginAustraliavàcáchãnghàngkhôngchịemcủanóđếnMỹ,NewZealand,TháiLanvàBali.

Trongnhữngtrườnghợpkhác,chúngtôiđãhỗtrợmộtđộingũbênngoàikhihọgâyấntượngđủkhiếnchúngtôitraochohọlợithếthươnghiệuvàkhônggianđểtựgâydựngdoanhnghiệpmới.VirginActive,chuỗicâulạcbộchămsócsứckhỏecủachúngtôi,làmộtvídụđiểnhình.MatthewBucknallvàFrankReedđãđếngặptôivớiýtưởngvềmộtcâulạcbộthểhìnhvàchămsócsứckhỏephùhợpchogiađìnhvàonăm1999.HọđãthànhlậpvàbánmộtchuỗitạiAnhtrongnhữngnăm1990vàmuốnlàmlạimộtlầnnữavớithươnghiệuVirgin.

Chúngtôithíchýtưởngnàycũngnhưđộingũquảnlýcủanó,vìvậychúngtôiđãhỗtrợhọmộtbuổigiớithiệusảnphẩmtạiAnh,vàtrongvònghainăm,chúngtôiđãđượcchínhNelsonMandelađềnghịcứumộtchuỗiởNamPhi.ĐộiActiveđãnắmngaylấycơhộivàcứthếtiếnbướctừđó.Chúngtôihiệncóhơn100câulạcbộởNamPhivà160câulạcbộkhácởAnh,Úc,Ý,TâyBanNhavàBồĐàoNha.

Niềmtinlàkhíacạnhmấuchốtcủamọidoanhnghiệp,nhưngcáchbạnứngphóvớiviệcbịlàmthấtvọngcũnggópphầnvàothànhcông.Bạncósẵnlòngchomọingườicơhộithứhaikhông?

KhitôicònđiềuhànhVirginRecords,mộtthànhviêntrongđộitìmkiếmtàinăngđãăncắpvàbáncáchộpđĩachonhữngcửahàngđồcũđịaphương.Khibiếtsựviệc,tôiđãhỏianhtavềđiềuđó.Anhtathừanhậntấtcả.Thayvìsathải,tôiđưaramộtlờicảnhbáonghiêmkhắcvàchoanhtacơhộithứhai.Tôinóivớianhtarằng,aicũngtừngmắcsailầmvàtôimonganhtahọchỏiđượctừsailầmcủamình,quay trở lại làmnhữngviệcanh tagiỏinhất– tìmkiếmcácnghệ sĩ.Anhtađãrấtnỗ lựcvàpháthiệnraCultureClub,mộttrongnhữngbannhạcbánđượcnhiềuđĩanhấtcủachúngtôitrongnhữngnăm1980.

Tấtcảchúngtađềuvấpngãởđâuđótrênconđườngsựnghiệpcủamình.Tôicũngthế.Khichỉlàmộtcậuchoaichoai,tôiđãtừnggặprắcrốivớihảiquanAnhkhitìmcáchtuồnđĩahátmiễnthuếranướcngoài.Tôiđãkhôngbịghi“cótiềnán,tiềnsự”vào lý lịchnhờnộptiềnphạtvàđượctraocơhộithứhai.Tôinghĩđiềunàyđãgiúptôidễchấpnhậnvàthathứcholỗilầmcủanhữngngườikháchơn.

Sốcôngtysosánhmìnhvớicácgiađìnhnhiềuđếnmứctừ“giađình”cóvẻbịlạmdụngmộtcáchnghiêmtrọngtrongcácdoanhnghiệphiệnđại.Tuynhiên,tôithựcsựtinrằngtinhthầngiađìnhcủaVirginđãgiúpnóhưngthịnhtrongsuốthơn40nămqua.

Khiviệckinhdoanhcònnhỏ,chúngtôiđãcónhữngbữatiệchuyềnthoạitạinhàtôigầnOxford.Chúngtôidựngmộthộitrạivớinhữngcănlềucóđầycácloạihìnhgiải trí chocácnhânviênvàgiađìnhhọ.Khichúngtôimởrộngquymô,bữatiệcnàychuyểnthànhhaibữatiệcvàkhônglâusauđó,chúngtrởthànhcácbữatiệckéodàihaituầnvới80.000ngườichỉđểđảmbảotấtcảmọingười

đềuđượcmời.Cuốicùng,chúngđãbiếnthànhnhữngbữatiệckéodàibatuần,đếnlúcđóthìhàngxómkhócthét,“Đủrồi!”(vàhaibàntaytôicũngkhócthét“đủrồi”)nênchúngtôiphảidừnglại.

Nhưngchúngtôiđãtạonênmộtvănhóa–nềnvănhóađượcxâydựngdựatrênconngười.Conngườilànguồnsốngcủamọicôngtyvà,dùthếnàochăngnữa,họcũngcầnphảiđượcliêntụcchămsóccũngnhưcatụng!

ỞHIỀNGẶPLÀNH

Phốihợpăný

Có lẽ, trongmắt những người khác, tôi làmột “chàng trai hiền lành”nhưng,theocáchnàyhaycáchkhác,mộtcâuhỏiđầytínhtriếtlýmàmọingườithườnghỏitôilàliệunhữngngười“ởhiền”cuốicùngcó“gặplành”trênthươngtrườngđầykhốcliệtnàykhông.

Câuhỏinàythườngđượcđưaratheokiểu:“Tôiđãcốpháttriểncôngviệckinhdoanhcủamìnhvàthườngcảmthấyrằngmìnhphảirắnvớicácnhàcungcấphànghóavàdịchvụ.Tôikhôngthíchphảicứngrắn,nhưnglạitinrằngchỉnhữngngườirắnmớitiến lênđược.Tôicònthấykhóchịuhơnnữakhi thànhcôngvàsựtồntạicủatôibịngăntrởbởinhữngkẻ“ănkhôngngồirồi”.ÔnggiảiquyếtchuyệnnàyởVirginnhưthếnào?”

Chúngtahãyxemxétvấnđềvề sựcứngrắn.Córấtnhiềucáchđểnói rõquanđiểmcủabạnvàthúcđẩyhoạtđộngkinhdoanhmàkhôngphảirắnvớiaicả.Hãyluônnhớrằngbạnyêucôngviệccủamìnhvànhiệmvụcủabạnlàthuyếtphụcnhữngngườikhácdànhtìnhcảmyêumếnchodoanhnghiệpcủabạnđểtừđómuốnhợptácvớibạn.

TôimuốnnghĩrằngthànhcôngcủaVirginlànhờchúngtôiluôntươngtácvànghĩđếnquyềnlợicủatấtcảmọingườitheohướngtíchcực,thayvìtiêucực,cứngrắnhayhiếuchiến.

Nếucáccôngtyhoặccánhânđốitáccủabạnkhôngđáplạithịnhtìnhcủabạn,hãytựhỏixemliệuhọcóđángđểbạncộngtáckhông.Ởngoàikia,cứmỗinhàcungcấphiếuchiếnsẽcónămnhàcungcấpkhácmuốnlàmviệcvớibạn–chophépbạnvàdoanhnghiệpcủabạnđượclàchínhmìnhtrongmốiquanhệhợptáctíchcựcvàđôibêncùngcólợi.

Tôiđồngýrằngcátínhmạnhlàmộttàisảnquýbáukhithànhlậphoặcđiềuhànhmộtdoanhnghiệp,nhưng“mạnh”khôngnhấtthiếtphảilà“rắn”.Nhữngkỹnăngquantrọngcầncólàsựtựtinvàokhảnăngcủabảnthânđểtừđótheođuổi tầm nhìn của mình, khả năng lắng nghe người khác và nghệ thuật traoquyền.

Thườngthìbạnsẽrấtkhóvượtquacảmxúcứcchếkhilàmviệcvớingườikhác.Traoquyềnchomộtthànhviêntrongđộingũcủabạnsẽmangđếnmộtcáchtiếpcậncũngnhưtầmnhìnvàquanđiểmhoàntoànmới.

Mộttrongnhữngbàihọcquantrọngmàtôiđãhọcđượctrongnhiềunămqua là tậphợpquanhmìnhcácđộingũquản lý tàigiỏi,nhữngngườibổsungchonhữngthiếusótcủatôivàbảođảmrằngchúngtôicóđủcáckỹnăngđểđưadoanhnghiệpđếnvớithànhcông.CácgiámđốcđiềuhànhcủachúngtôitạiTậpđoànVirgin cũng như tại các doanhnghiệp khác nhưVirginActive,America,Atlantic,TrainsvàMoneyđềuđãxâydựngnhữngdoanhnghiệpmạnhmẽ,hòatrộncátínhvàkỹnăngcủahọvàovănhóachungcủaVirgin,thứmàtôiđãgópphầnlàmnên.

Trong thương lượng,bíquyết làphảigiữđượcbình tĩnhvà tựchủ.Nếu

tứcgiận,hãyhítmộthơithậtsâu,tựnhủrằngbạnđangnhìnsựviệcmộtcáchphiếndiệnvàlùilạimộtbước.Hãynhờnhữngngườixungquanhgiúpđỡbạn.Làmviệcnhómsẽluônđemlạithànhcông.

Bạncóthểthươnglượngcạnhtranhmàkhôngcầnphảicứngrắn.Hiểurõnhữngđiềubạnmuốnđạtđượcvànhữnglợithếsẵncócókhảnănggiúpbạnđạtđượccácmụctiêu,bớtcứngrắnvàtăngquyếttâm,đólànhữnggìbạncầnlàm.

Tôithườngnhậnthấy,saucuộcnóichuyệnđầycăngthẳng,thậttuyệtkhiđượcrangoàiuốngvàilyvàxảhếtmọithứkhỏilồngngực!Buổisáng,bạncóthểđauđầunhưngviệctintưởngvànhờcậyđộingũcủamìnhsẽgiúpbạnsắpxếpmọithứđâuvàođó.

Cácdoanhnhânluônphảiđưaranhữngquyếtđịnhkhókhăn.Điềunàycóbuộchọphải“máulạnh”haytànnhẫnkhông?Tôikhôngnghĩmìnhlàkẻ“máulạnh”(dùvàingườichưatừnggặptôiđãhìnhdungtôilàngườinhưthế!).Thựcra,tànnhẫnsẽphảntácdụng.Mọingườicóxuhướngquaytrởlạitiếptụchợptácvớibạnnếuhọcóthiệncảmvớibạntrongnhữnglầnlàmviệctrước.Trongnhiềunăm,tháiđộnàyđãgiúptôithuhútvàgiữchâncácđốitáccũngnhưđộingũnhânviêngiỏi.

Sựcầuthị,sẵnsànglắngnghengườikhácvàchấpnhậncácđềnghịcủahọnếuchúngtốthơnđãgiúptôirấtnhiềutrongsuốt40nămlàmkinhdoanh.Tôikhôngbaogiờquátựcaođếnmứckhôngthừanhậnmìnhsaihaytừchốihợptáckhinhữngđềnghịcủangườikháclàtốthơn.

Hãynhớphải luônvui vẻ.Việckinhdoanh sẽkhông cònnghĩa lý gìnếukhôngvui.Hãyvuivớiđộicủabạn,vớinhàcungcấpvàvớicáccôngtyđốitác.Xâydựngmộtmốiquanhệlànhmạnhsẽđemlạichobạnnhiềulợiíchhơnviệclúcnàocũngphảitranhđấu.Đừngnhìnmọithứtheocáchquácánhân.Thỉnhthoảng,hãythảlỏngvàthưgiãn.

Việcaivềnhất,aivềchót, liệucóthựcsựquantrọngkhông?Tôithà làmmột người “hiền”, được làm việc với những người tuyệt vời, vui vẻ với mộtdoanhnghiệpnhỏ thành công, cònhơn làmmột gã khốnkhổ,đứngđầumộtsiêutậpđoànđaquốcgiasiêulợinhuận.

Nhưngđólàlựachọncủabạn.

MẮTXÍCHYẾUNHẤT

Dịchvụkháchhàngtuyệtvờilàmộtchuỗimắtxích

Tôi luônthíchnghecakhúccũnổi tiếngChainGangcủaSamCooke.Khinóiđếndịchvụchămsóckháchhàng,giaiđiệucủabàihát lạimộtlầnnữavanglêntrongđầutôi.

Đólàbởiđểcungcấpmộtdịchvụtuyệtvờiđếnkháchhàng,mộtnhânviêntuyếnđầucầnđượcmộtmạnglướigồmtoànbộcácnhânviênkháchỗtrợnhấtquántừđầuchícuốimàthựcralàphảnứngdâychuyềncủahoạtđộngnhóm.Vàtrongquátrìnhhỗtrợkháchhàngthìsứcmạnhcủachuỗinàytươngđươngvớisứcmạnhcủamắtxíchyếunhấttrongđó.

Tôithíchnhậnđượcnhữngthôngtinvềdịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvời,đặcbiệtkhichúngđượcchiasẻbởikháchhàngcủaVirgin.Nhưngdùchúngxuấtpháttừđâuđinữa,cũngluôncómộtbàihọccầnphảighinhớ.

Để chứngminh rằng không phải lúc nào tôi cũng nói xấu đối thủ cạnhtranhhàngđầucủachúngtôi,BritishAirways,tôisẽkểmộtcâuchuyệntuyệtvời(cóthực)liênquanđếnhãnghàngkhôngAnhquốcnày.

Một hành khách thuộc Chương trình Khách hàng Thường xuyên củaBristishAirways(ExecutiveClub)đangngồitrênmáybaychuẩnbịcấtcánhrờiLondonđểđếnNewYorkthìpháthiệnramìnhđãbỏquênchiếcáokhoácdayêuthíchtạiphòngchờsânbay.Ôngtachạyvộiđếnphíabuồngláiđểhỏixemliệuôngtacókịpxuốnglấynókhông.“Xinlỗiông,quámuộnrồi,”mộtthànhviênphihànhđoàntrảlời.“Nhưngxinôngđừnglolắng.Tôisẽbáovớibộphậnmặtđấtvàhọsẽgửinóchoông.”Ôngtaquaylạighếngồivàchắcmẩmsẽkhôngbaogiờthấyđượcchiếcáokhoácưathíchđónữa.

Bảy tiếngrưỡi sau,khimáybayhạcánhtại sânbayQuốc tế JFK,vịhànhkháchnàyđãrấtđỗikinhngạckhiđượcmộtnhânviêntạicửamáybaytraolạichiếcáokhoác.HọđãchuyểnnólênmộtchiếcConcordevàvượttrướccảchiếc747lềmềtronghànhtrìnhbăngquaĐạiTâyDương.

(Tấtnhiên,tôicũngphảinóiluônrằngBritishAirwayskhôngthểsửdụngchiêunàynữabởithậtbuồnlàchiếcConcordesiêutốcđógiờđangnằmtrongviệnbảotàng.Tuynhiên,hyvọnglàVirginGalacticcóthểsớmthếchỗnómộtngàynàođó.)

Đúngrahãnghàngkhôngnàyhoàntoàncóthểchuyểnchiếcáokhoáclênmộtchuyếnbaysauđãđủkhiếnvịkháchnàycảmkíchrồi.Nhưngviệccốgắnghơnmứccầnthiếtđãgiúptạodựngnênlòngtrungthànhtolớncủakháchhàngvàcủngcốthươnghiệu.Bạncóthểchắcchắnrằnghànhkháchđósẽkhenngợihãnghàngkhôngnày“trọnđời”,vàthậmchígiờđây,nhàsánglậpcủacôngtyđốithủcũngđangkểlạicâuchuyệnđó.Còngìtuyệtvờihơnthế?

Chúngtahãycùngchuyểnsangmộtcâuchuyệnkhácthểhiệnrõtầmquantrọng của mọi mắt xích trong chuỗi dịch vụ – lần này liên quan đến VirginAtlantic.Chiếc limomiễnphícủamộthànhkháchhạngThươnggiađãkhôngthểđónđượcôngtatừkháchsạnmàôngtađangởtạiNewYork.(Hóaralàvị

kháchhàngnàyđãđợiởnhầmcửa.)Ôngtavộivàngbắtmộtchiếctaxiđểđếnsân bayNewark, cách khá xa trung tâm thành phố.Giao thông trong giờ caođiểmrấttệ;khiđếnđượcsânbay,ôngtarấttứcgiận,vừachạyvừalonhỡchuyếnbay.

NhânviênVirginđầutiênmàôngtagặpđãkhéoléonắmlấycơhộikiểmsoáttìnhhuống.Côtrấnanvịkháchhàngđangnổicáu,xinlỗirốirítvàbảođảmvớiôngtarằngsẽkhôngcóchuyệnôngtabịnhỡchuyếnbay.Côlấytiềntúirađểbùlạikhoảntiềntaxiôngtavừaphảitrả,sauđódẫnvịkháchqualốiđidànhchonhân viên và đưa ông ta đến cổng lênmáybay trước khimáybay cất cánh 10phút!

Mộtviệclàmthậtđángkhenngợi!Giốngnhưvụchiếcáokhoácda,nóchothấyrằngdịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvờicóthểbiếndữthànhlànhnhưthếnào.

Giờchúngtasẽxemxétphầncâuchuyệnkhichuỗibịvỡ.Trongbuổitổngkếthậuchuyếnbay,nhânviênnọkểlạicâuchuyệnđãxảyrachovịgiámsátviêncủamìnhvàđềnghịđượchoàntrả70đô-latiềntaximàcôđãbỏra.Thayvìkhenngợicôdođãnhanhtríứngcứukịpthời,viêngiámsátlạiyêucầucôtrìnhhóađơn.Khicôtrảlờirằng,“Ồ,không,tôilàmgìcònthờigianđểlàmviệcđó,”anhtađãgiậndữkhiểntráchcô,“Nếukhônghóađơnthìkhôngcóchuyệnhoànlạitiền.Tốthơnhếtlàlầntớicônênchúý.”

Rõ ràng, viêngiám sátnàyđãquan tâmđếnviệc tuân thủ cứngnhắc cácnguyên tắc kế toán mà bỏ qua sự nhanh nhạy của nhân viên nọ. Dù nhữngchứngtừrấtquantrọng,đặcbiệtlàkhiliênquanđếnkhoảnchitiền,nhưngsẽluôncónhữnglúccầnphải“linhđộng”.

CómộtđiềuchắcchắnrằngbấtkỳnhânviênVirginnàochứngkiếncảnhviên giám sát nọ phản ứng khinh miệt trước hành động mẫu mực của đồngnghiệpđềusẽkhôngdámtựýhànhđộngnhưthếsauđó.Điềuđócónghĩa làkháchhàngsẽthiệt–vàtoànbộcôngtycũngvậy.

Thậtmừng là câu chuyện này đến được tai giám đốc sân bay và ông đãnhanhchóngđiềuchỉnhlạisựmấtcânbằnggiữathủtụccủacôngtyvàdịchvụchăm sóckháchhàng.Ôngbáo vớiphòngKế toánvề việc chophépmộtmứcthâmhụttiềnmặtnhấtđịnh,trongkhiviêngiámsátnọđượcnhắcnhởvềtầmquantrọngcủaviệc“biếtailàmđúng,ailàmsai.”

Câuchuyệnđãthựcsựkhiếntôiấntượng.KhicódịpbayquaNewark,tôiquyếtđịnhphảigặpmặtnhânviênđãkhiếnchúngtôitựhàokia.Tôinói,“Tôikhôngcóhóađơntaxi,nênchắclàcôkhôngthểgiúptôiđâunhỉ.”Nụcườingạcnhiêncủacôấyđãnóilêntấtcả.

Khôngcôngtynàocókhảnăngđàotạonhữngnhânviêntuyếnđầucáchxửlýmọitìnhhuống,nhưngbạncóthểnỗlựctạoramộtmôitrường,tạođiềukiệnđểhọđượcthoảimái“đốixửvớingườikháctheocáchmàhọđượcđốixử”.

Dịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvờiởmộtcửahàngphảibắtđầutừcấpcaonhất.Nếucấptrêncủabạnkhônghiểuđiềunàythìngaycảnhữngmắtxíchmạnhmẽnhấtởxahơntrongdâychuyềncũngcóthểtrởnênyếuớt.

Cuốicùng,dịchvụchămsóckháchhàngtồicũngcócáihayriêng…làkhibạnđượctrảinghiệmnóởdịchvụcủa...đốithủcạnhtranh!

TRIẾTLÝKINHDOANH

Nămcâuhỏinhanh

Tôinghĩrằngviệctrảlờithêmmộtvàicâuhỏithúvịnữatừngđượcđặtratrongcácchuyếnđicủatôisẽrấthữuích.

1.Lờikhuyêntốtnhấtôngtừngnhậnđượclàgì?Cóba“viênđáquý”xuấthiệntrongđầutôi.ĐầutiênlàviênđáKiêntrìtôi

nhậnđượctừmẹtôi,Eve,ngườiluôndạytôikhôngbaogiờđượcnhìnlạitronghốitiếcmàphảibướctiếp.Lượngthờigianmàmọingườilãngphívàoviệcđắmchìmtrongnhữngthấtbạithayvìdànhnguồnnănglượngđóvàodựántiếptheoluônkhiến tôikinhngạc.Mẹcũngkhuyên tôikhôngnênchỉ tríchngườikháccôngkhai.Nếunghetôinóixấuai,bàsẽbắttôiđứngtrướcgươngnămphútvànhìnthẳngvàobảnthân.Lýdoư?Mọilờichỉtríchđềulàhìnhảnhphảnchiếuphầnxấuxítrongchínhconngườitôi.

Trongnhữngnăm1980,ngàiFreddieLaker,ông trùmngànhhàngkhôngAnhquốc,đãkhuyêntôinênthànhlậphãnghàngkhôngcủariêngmình.Ôngnóivớitôihaiđiềuquantrọng:“CậusẽkhôngbaogiờcóđủtiềmlựcquảngcáođểchiếmlĩnhđượcthịphầncủaBritishAirways.Cậuphảirangoàiđóvà‘tựbánmình’.Hãybiếnmình thànhmột thằngngốcbằngbất cứgiánào,nếukhông,cậuđừngmongsốngsót.”Ôngcũngnóiđầyẩnýrằng:“Hãyđảmbảocậusẽxuấthiệntrêntrangnhấtthayvìtrangchót.”Tôiđãlàmtheolờikhuyênấykểtừđó.Tôixuấthiệnởkhắpnơivàtựbiếnmìnhthànhthằngngốckhôngdướihailần!

2.Lờikhuyêntồinhất?Tôisẽkhôngbaogiờtiếtlộđiềuđóđểtránhlàmngườiđưaranóphảixấu

hổ,nhưnghọbiếtmình là ai!Nghenày, cónhiềucáchđưa ra lờikhuyên.Tôikhôngbaogiờchỉhỏilờikhuyêntừmộtngườimàtinrằnghỏicàngnhiềungườicàngtốt.Mỗingườicómộtquanđiểmriêng.Bằngcáchhỏiýkiếnnhiềungười,bạnsẽcóđượcnhiềugócnhìnvàcóthểcânnhắctấtcả.Vớicáchlàmnày,bạnsẽkhôngbaogiờchỉxétđếnquanđiểmcủamộtngười,vìthếsẽkhôngbaogiờcómộtlờikhuyênnàothựcsựtồi.

3.Ôngsẽkhuyêncácdoanhnhântrẻđiềugìvềkhởinghiệp?Cácbạnhãynhớrằngkhôngthểđiềuhànhmộtdoanhnghiệpnếukhông

chấpnhậnrủiro.Virginsẽkhôngcóđượcthànhquảnhưngàynaynếuchúngtôikhôngdámđươngđầuvớirủirosuốtdọchànhtrình.Bạnphảitintưởngtuyệtđốinhữngviệcbạnđanglàm.Dốctoànlựcvàsẵnsànghứngchịuvàicúđánhtrờigiángtrênđườngđi.Nếubạnlaovàomộtviệcgìđónhưngvẫnnơmnớplothấtbạithì90%lànósẽthấtbại.

Quantrọngnhất,cácbạncầnnhớrằng“làmlàphảivui”.Điềuđógiúpbạnvàcácđồngnghiệpluônnhiệthuyếtvàcóđộnglực.Mộttrongnhữngcâunóiưathíchnhất của tôi (tôi tin rằngnó cũng có thể làmột trongnhững câunóiưathíchnhấtcủabạn)đãtómlạiđiềunàynhưsau:“Ngườidũngcảmcóthểkhôngsốngmãi–nhưngkẻquáthậntrọngthìchỉtồntạimàthôi!”

4.Ôngđã rất thành côngnhưng cũng thất bại không ít trong sựnghiệpcủamình.Ônghọcđượcgìtừchúng?

Lầnđầutiêntôixỏchânvàođôigiàytrượttuyết,ngườihướngdẫnđãbảotôi,“Nếukhôngchuẩnbịtâmlýngãnhiềulần,anhsẽkhôngbaogiờtrượttuyếtgiỏi.”Nguyêntắctươngtựcũngđúngvớimộtdoanhnhân.Bạnphảihọcnhanhđượcrằngkhôngcóthứgìgọilàthấtbạihoàntoàn.

KhinhìnlạilịchsửcủaVirgin,khảnăngthíchứngnhanhchóngvớisựthayđổiđãgiúpchúngtôihạnchếthấtbại.Bạnphảinhanhchóngchấpnhậnrằngcóthứgìđóđangkhôngổnvàbạnhoặcphảithayđổichiếnthuậthoặcphảiđóngcửadoanhnghiệp.Chúngtôiđiềuhànhcáccôngtytheocáchrấttinhgọnvớirấtítcácluậtlệvànóikhôngvớihệthốngcấpbậc.Chúngtôilúcnàocũngđưaravàthựchiệncácquyếtđịnhrấtnhanh–luônlàtrướckhicácđốithủcạnhtranhcủachúng tôi tổ chức cuộc họp thứnăm về cùngmột vấn đề – dựa trên phươngchâm“Mặckệnó,làmtớiđi”.

Dùtinvàoviệcchấpnhậnrủi ro,nhưngtôicũngkhôngthểbỏqua“giớihạn thiệthại”.Điềunàycónghĩa làdựđoán trước tất cảnhữnggìcó thểđi saihướngvàbảođảmrằngbạnđãtínhđếnmọitìnhhuốngcóthểxảyra.Chúngtôiđã từngđứng trênbờvực của sự thấtbại rấtnhiều lầnvàphần lớncácdoanhnhân đích thực đều như vậy. Chúng tôi suýt trượt ngã khi Virgin mới đượcthànhlậpvàmộtlầnnữa“sémchết”vàođầunhữngnăm1980.Tươngtựvậy,đãhơnmộtlầntôinghĩđếnviệcquyênsinhkhikhôngthểlậpđượckỷlụcthếgiớivềbơithuyềnhoặcláikhinhkhícầu.Nhưngnhờsựkếthợphoànhảogiữaviệclênkếhoạchvàduyênmay,cảVirginvàtôivẫncònđây.

5.Ôngcóhốihậnvìbấtkỳđiềugìkhông?Luôn có những thứ trong đời khiến chúng ta hối tiếc và tôi cũng không

phảingoạilệ,đólànhữngquyếtđịnhkinhdoanhsailầmmàtôiđãđưaranhưngtôikhôngdaydứtmãi.Tôicònphảiđitiếp,cònphảihướngđếnnhữngđiềutốtđẹphơn.

Cómột cơhội bị bỏ lỡmàđếnnay vẫn còn gây tiếc nuối là thất bại củachúng tôi trongviệcgiànhđượcquyềnđiềuhànhchương trìnhxổ sốquốcgiacủaAnh.Chúngtôiđưaraýtưởngchạymộtchươngtrìnhtròchơiphilợinhuậnvàtoànbộsốtiềnthuđượcsẽđượcchichocáchoạtđộngvìmụcđíchtốtđẹp.DùchúngtôiđãđượctraogiấyphépnhưngnhàCamelot,bênđangnắmquyềnđiềuhành,đãkhônngoanviệnđếntòaánđểtrìhoãnquátrìnhthựcthivàcuốicùng,Ủybanđãtraochiếcchìakhóangượctrởlạichohọthayvìđốimặtvớiviễncảnhsẽkhôngcóchươngtrìnhxổsốtrongvàituầndochờtòaánlàmrõvụviệc.

Sauđó,chúngtôitiếptụccuộchànhtrìnhvàVirginUnite,tổchứctừthiệncủachúngtôi,đãrađời,hoạtđộngnhưmộtchấtxúctácnhằmgiúpđỡnhữngngườikhácvàkhuyếnkhíchcáccôngtycủachúngtôichungsức.UniteđãđóngvaitròquantrọngtrongviệchỗtrợchúngtôikhởiđộngcácdựánTheEldersvàCacbonWarRoom[5],nhữngsángkiếnhướngđếnviệcgiảiquyếtxungđộtvàgiúpđỡconngườichiếnđấuvớibiếnđổikhíhậu.

Vàcuốicùng,tôithườngđượchỏi:Ôngcóphảilàconngườicủathóiquenkhông?

Ồvâng, cũng cómột vài, nhưng chắc chắn tôi khôngđịnhviết chúng ra.

Tuynhiên,tôiđoánrằngviệcliêntụcthànhlậpcácdoanhnghiệpcóthểđượccoilàmộtthóiquenkhálớnđấy!

CHẾTĐI,GOLIATH!

Chốnglạinhữnggãkhổnglồ

Cứmộtdoanhnhânkiểu“anhchàngchăncừuDavid”,cóđủcanđảmchốnglạimộtgãkhổnglồGoliathchỉvớimộtchiếcnáthunvàvàiviênđá,thìlạicótrămkẻnóirằng,“Anhđùatôichắc!Saotôiđấulạiđượcconquỷđó!”

Trongphầnlớnsựnghiệpkinhdoanhcủamình,tôithườngxuyênđóngvaichàngtraichăncừuDavid–vàluônthíchthúvớitừngkhoảnhkhắc.Bạnthấyđấy,tôiluôntinrằngnhỏthìđẹp.Nhữngdoanhnghiệptrẻ,giàunănglượngcónhữnglợithếđángkinhngạckhiđấulạinhữngđốithủcạnhtranhtolớn,cồngkềnh.Tấtcảnhữnggìhọphảilàmlàtìmranhữngđiểmyếucủagãkhổnglồđóvàcáchtậndụngđượcchúng.

Vídụ,vàonăm1984,khimộtVirginAtlanticAirwaysvừamớiđượcthànhlập lầnđầu tiênkhiêu chiến vớiBritishAirwaysđầyquyềnnăng thì tỷ lệ cượcchắcchắnchốnglạichúngtôi.Thựctế,cácngânhàngcònchẳngmấymặnmàvớiviễncảnhtươnglaicủachúngtôiđếnđộđedọasẽcắtmọikhoảnhỗtrợ!

Nhưngkhovũkhírẻtiềncủachúngtôilạichứamộtsốvũkhírấtđộcđáovàtiềmẩnsứcmạnhđángkinhngạc.Cólẽhiệuquảnhấttrongsốnàylàsựlinhđộng,thứkhôngthểthiếutrongvănhóadoanhnghiệpcủachúngtôi,cóđượcchủyếunhờquymônhỏ.BritishAirwaysbịđènặngbởicácquátrìnhraquyếtđịnhnặngnề,đacấp,dođórấtkhóđiềuchỉnhlộtrình,trongkhichúngtôicóthểđổihướnghoặcdừnglạingaylậptức.

NgàiFreddieLakertừngbảotôi,“Richard,đừngbaogiờquênrằngchỉmộttênngốcmớikhôngbaogiờ thayđổiquyếtđịnhcủamình.”Khôngmuốn trởthành thằng ngốc, nên tôi đã nghe theo lời khuyên ấn tượng này của ông.ỞVirgin, khi khách hàng hoặc phi hành đoàn nói với chúng tôi rằng họ khôngthíchđiềugìđó, chúng tôi sẽbỏnóvànhanhchóngchuyển sangý tưởng tiếptheo.

Quymônhỏvớichỉvàimáybaychophépchúngtôimangđếnchokháchhàngmộttrảinghiệmmànhữngtaychơilớnhơnđơngiảnlàkhôngđủkhảnăngđểchitrảdoquymôcủahọquálớn.Vídụ,nhữnghànhkháchhạngThươnggia(UpperClass)[6]củachúngtôiđượccungcấpdịchvụđưađóntậnnơiđivàvềtừsânbaybằngxeLimousine.Cácđối thủcạnhtranhcủachúngtôi sẽphảicungcấpdịchvụnàytrênmọiđườngbaytoàncầu,chứkhôngphảichỉmộtvàiđườngbaycạnhtranhvớiVirgin–mộtviệclàmđắtđỏhơnrấtnhiềuđốivớihọ.

Vàhãyxemxétđiềunày:NếuchúngtôicóthểcungcấpdịchvụdichuyểnmiễnphíbằngxeLimođếncáckháchhànghạngthươnggiacủamìnhthìcácđốithủ cạnh tranh sẽ làm gì với những khách hàng hạng nhất của họ – thayLimousine bằngRolls-Royce chăng?Họ khôngmất nhiều thời gian để quyếtđịnhkhôngđấuvớidịchvụLimocủachúngtôivàgần30nămsau,đâyvẫnlànéthấpdẫnđộcđáotrongdịchvụcủaVirgin.

Mọingườicóthểchorằng,vớicươngvị làmộtnhàđiềuhành,tôiđãquá

“nổ”,nhưngtôikhôngtincócôngtyVirginnàotừnglàđốithủlớnnhấttrongbấtkỳlĩnhvựcnàomàchúngtôitừngkhaithác(dùActiveđangsắplàmđược).

Vàocuốinhữngnăm1980,VirginRecordschắcchắnlàhãngthuâmđộclậplớnnhấttrongngành,nhưngchúngtôicònxamớitrởthànhhãnglớnnhấttrongtấtcả.Tôiliêntụcchiatáchcôngtythànhcáccôngtynhỏhơnđểbảođảmrằngchúngtôivẫngiữđượcnguyênvẹnýthứcvềsựcạnhtranhvàcấpbách.

Dườngnhư việc làmđóđãmang lại hiệuquả.Chúng tôi có đủ tầm ảnhhưởngđểthuhútnhữngtêntuổilớnnhưRollingStones,nhữngngườibiếtrằngvớiVirgin,họsẽkhôngbaogiờchỉlàmộtsiêubannhạctronghàngloạtcácsiêubannhạckhác.Đồngthời,chúngtôivẫncóquymôđủnhỏđểnhónchânvàonhữngngócngáchtrênđườngphốvàrấtgiỏikhámpháracácnghệsĩmớinổiđầythúvị.

Giờđây,nghĩvềđiềuđó,tôinhậnracómộtkhuvựcmàchúngtôicóthểlàtay chơi lớnnhất–ngành thươngmại du lịch vũ trụ.Dù vậy,VirginGalactickhôngphùhợphoàntoànvớimôhìnhđó.Lựachọnđiđến“Baolavàbấttận!(Toinfinityandbeyond)”củachúngtôi,giốngnhưcâunóicủaBuzzLightyeartrongCâuchuyệnđồchơi(ToyStory),thiênnhiềuhơnvềviệcđủcanđảm,đủtầmnhìnhoặccólẽlàđủđiênrồđểtạonênmộtkhuvựckinhdoanhhoàntoànmới.Thựcra,quanđiểmnàygầnnhưđãtómgọntênthươnghiệucủachúngtôi.

Dùchorằngnhỏthìđẹp,nhưngtôikhôngcóýámchỉrằngchẳngcócôngty lớnnàolạitốtđẹpcả.Tuynhiên,nếuquansátkỹhơnmộtvàicôngtypháttriểnnhấttrongđó,nhưApple,tasẽthấyrằnghọcóđượcvịthếnhưngàynaylàbởitậptrungvàonhữngsảnphẩmvĩđại,lanhlẹvàsẵnsàngđấuvớicácđốithủlớnhơnnhiều.Những gì Steve Jobs đạt được cùng với thành công đáng kinhngạccủaAppleđãmangđếnmứctăngtrưởngkhổnglồ–giờđây,nhữngcuộcchiếnsinhtồnđódườngnhưchỉcònlàkýứcxavời.Apple,giốngnhưVirgin,hiệnphảichiếnđấuđểgìngiữmọiyếutốvănhóacókhảnănggiúpnónhanhnhẹnnhưcácđối thủ cạnh tranhvàkhôngbịbiến thànhmột trongnhữnggãkhổnglồnặngnềmànótừngvượtmặt.

Giờthì,tôiđểcáináthuncủamìnhđâurồinhỉ?[7]

TẦMQUANTRỌNGCỦAVIỆCKHÔNGĐỨNGĐẮN

Vuivẻlàmộtcôngcụkinhdoanhnghiêmtúc

Bốn chữ P – People (con người), Product (sản phẩm), Price (giá) vàPromotion (tiếp thị) – thường là các chìa khóa chomột doanh nghiệp thànhcông.SongdanhsáchnàyđãbỏquamộtyếutốvôcùngquantrọnglàđặctrưngcủacáccôngtycủaVirgintrongsuốt40nămqua:ĐólàFun(vuivẻ),vớichữFđượcviếthoa!

Khi thành lậpVirginAtlantic vào năm 1984, chúng tôi cómột vài ngườituyệt vời vànhiều ý tưởnghayho về cách khiếnmọi thứ thật khácbiệt.Thậtbuồn làchúngtôikhôngcónhiềutiềnđểkhiếnmọingườibiếtđếnnó.Sovớinhữnggãkhổnglồthờiđó–nhưTWA,PanAmvàBritishAirways–thìchúngtôicómộtphiđội“tíhon”,nếumộtmáybaycóthểcoilàmộtđộibay,cùngvớimộtngânsáchquảngcáokhiêmtốn.TácgiảAnthonySampsonđãchỉrarằng,vớiduynhấtmộtmáybay,“chúngtôiđãcóthểđạtkỷlụcvềmứcđộantoàntốtnhấthoặctệnhấtthếgiới.”

Chúngtôikhôngthểlàmgìnhiềuvớiviệcchỉcómộtmáybay–đượcthuêtừmộtngườiđànôngrấtđángtincậytạiBoeing.Chúngtôiphảitậndụngtriệtđể số tiền eo hẹp dành cho marketing của mình. Dưới sự hối thúc của ngàiFreddieLaker,ngườiđãgánmác“nghệthuật”chokhảnănghướngsựchúýcủacôngchúngvàohãnghàngkhôngcủamình,tôinhanhchóngtrởthànhmộtnạnnhântựnguyệnthửmọiloạiphiêulưuđiênrồvàhoangdạiđểquảngbáchomộtVirginAtlantic còn non trẻ.Dù không thểmuamột quảng cáomột phần tưtrangtrêntrangnhấtcủatờNewYorkTimes,nhưngkhithấychiếcxuồngtốcđộcao sắp chìmhay chiếckhinhkhí cầugặpnạncủa tôi có in logođặc trưngcủaVirgin,thìhẳnbạnsẽđượcthấychúngtôitrênđó!

Chúngtôicũngbắtđầuchạymộtvàiquảngcáovuinhộn,khátrựcdiệnvàluôn có tính thời sự cao để thu hút sự chú ý của công chúng – tôi gọi đó là“marketingđánhvàoyếuđiểm.”Nhữngquảngcáotrựcdiện,gâyấntượngmạnhvớikhángiảnhưvậyhầunhưchưatừngcótiềnlệtronggiớihàngkhôngđầytẻnhạt,vìvậy,chúngtôinhanhchóngđượcnhiềungườibiếtđến,xuấthiệntrêncácmặtbáovàtrênhếtlàtrởnênnổibật.Sựhàihướcnổibậttươngphảnvớicácđốithủcạnhtranhđanghấphốicủachúngtôi,vàchẳngmấychốc làcảVirginAlantic–chứkhôngchỉcácquảngcáo–bịđồngnhấtvớicátínhtrơtráovàtựphụ,vàquantrọnghơnlà,mộtcáchtiếpcậnkhácbiệt,tươimớiđếnngànhhàngkhôngthươngmại.

CácđộimarketingởLondonvàNewYorkthườngxuyênphảnhồitứcthờivớicáctintứcnónghổitrongngàyvà,trongvòng24giờ,tungnhữngquảngcáophảnứngchiếnthuậtvàocácthịtrườngquantrọng.VàocáingàysaukhiJohnSununuvàsauđólàTổngThammưutrưởngNhàTrắng,bịtrừngphạtvìbiểnthủcôngquỹđểmuamộtchiếcLimousinedùngvàomụcđíchriêng,VirginđãthựchiệnmộtquảngcáochạymộtlầnvớinộidungrằnggiámàôngnàyđặtvéởVirginAtlanticthìđãđượcsửdụngmộtchiếcLimomiễnphírồi!

KhitướngManuelNoriega,cựulãnhđạocủaPanama,bịBộTưphápMỹdẫnđộđếnMiamiđểxétxử,chúngtôiđãchochạymộtbứcảnhlớncủaôngtavớilờichúthích“NgườiduynhấtbayđếnMiamivớigiárẻhơngiávécủaVirginAtlantic!”

Đôikhicácquảngcáocóphầnthiếutếnhị,đặcbiệtlàkhichúngđượcdùngđểđáxoáyđốithủưathíchnhấtcủachúngtôi,BritishAirwayslừngdanh.Luônbấtkínhvàtrơtráo,cácquảngcáomanglạichoVirginAtlanticmộtcátínhđíchthựctrongnhữngnămđầuhoạtđộngvàđâychínhlàchìakhóachothànhcôngcũngnhưsựpháttriểncủanó.

Nhânviêncủachúngtôicũngthíchsựhàihướcvàvuivẻ.Họcảmthấytựhàokhiđượclàmviệctrongmôitrườngtổchứcluônkhiếnmọingườimỉmcườivàđượcxemlàmộtnơituyệtvờiđể làmviệc.Chúngtôibảođảmtinhthầnđóđược duy trì xuyên suốt mọi việc chúng tôi làm; nó không bị giới hạn trongnhữngquảngcáodễthương.Quantrọnglàchúngtôiđãtạoramộtbầukhôngkhíthoảimáichophihànhđoàncũngnhưhànhkháchtạiđộcaogần10.000m.

Mọichuyếnbaycủahãngđềuđậm“chấtVirgin”đếntừngchitiếtrấtnhỏ.Dướiđáycáclọmuốivàlọhạttiêuđượcinhìnhmáybayvớidòngchữ“ĐượcvéotừVirginAtlantic”(PinchedfromVirginAtlantic)[8].Daophếtbơđượckhắctừ“Ăncắpkhônggỉ”(Stainlesssteal)[9].Chúngtôisắpđặtmộtkhônggianquánbartrongkhoanghạngthươnggiađểmọingườicóthểnóichuyệnvàgiaotiếp–suychocùngđãxêdịchlàphảivui!Đểhànhkháchđượcthưgiãn,chúngtôilàhãngđầutiênlắpđặtmànhìnhvideosaulưngghế.Chúngtôicũngphụcvụkemgiữachuyếnbay.Chúngtôilàmmọithứcóthểđểkhuấyđộngbầukhôngkhívàtrảinghiệm.Hơnmộtphầntưthếkỷsau,hãngvẫngiữđượcsựvuivẻ,khảnăngtạorabấtngờvàkhiếnmọingườimỉmcườivẹnnguyênnhưthuởmớiđivàohoạtđộng.

KhiBritishAirwaystàitrợchoVòngquayThiênniênkỷ[10]ởLondonvàocuốinhữngnăm1990,họlênkếhoạchthuhútđượcthậtnhiềungườiđếnvớilễkhai trương chính thức và cánh báo chí trên toàn thế giới cũng sẽ cómặt đểchứngkiến“Đôimắtnàymởra”.Vàolễkhaitrương,cáckỹsưđãgặpphảisựcốlớntrongquátrìnhnângnó lên.Chúngtôiđãnắmngay lấycơhộiđểgâynáođộngbằngcáchđểmộtkhinhkhícầunhỏkéomộttấmbiểungữkhổnglồnổibậttrênnềntrờiLondonvớidòngchữ“BAkhôngthểngócdậy[11]!”Thậttrângtráo,nhưngkhôngsao,chínhchúngtôi,chứkhôngphảiBA,mớilàhãngtạoracơnsốttrêncácmặtbáođêmhômđó.

Sựhàihướcvàchấpnhậnrủironàyđãngấmvàonhiềudoanhnghiệpkháccủachúngtôi.VirginMobileCanadađãtungramộtloạtcácquảngcáođángnhớchếgiễunhữngngườinổitiếng.KhiEliotSpitzer,cựuthịtrưởngNewYork,từchứcvìmộtvụbêbốitìnhdục,trongđóôngđượcgọilà“Kháchhàngsố9”,cácquảngcáocủachúng tôi trong tuầnđóđã trưngmộtbứcảnhcủaSpitzerkèmhìnhmộtđámmâythểhiệnsuynghĩvớinộidung:“Tôiphátchánngấyvìbịđốixửnhưmộtconsố”.MộtquảngcáokháctrongloạtnàylàảnhHillaryClintonvớimộtđámmâysuynghĩ,“Ướcgìhóađơncủatôi(mybill)[12]khôngquámấtkiểmsoát.”Nhữngquảngcáonàychỉđượcchạytrongmộtkhoảngthờigianrất

ngắn,nhưngđãthuhútđượcsựchúýcủatruyềnthôngvàgiúptăngmứcđộảnhhưởngcủacôngtycũngnhưdịchvụcủanó.

Trongnhiềunăm,tôiđãthamdựlễramắtcáccôngtycủachúngtôitrongnhữngbộtrangphụclốbịchđếnbuồncườiđểlàmvuilòngcácnhânviên,đốitácvàcánhbáochí.Tôiđãbuôngmìnhkhỏicáctòanhàcaotầng,laoxuốngtừcáccâycầu,uốngtràtrênkhinhkhícầu,láixetăngvàoquảngtrườngThờiĐạivàlaomình(luônlàkhôngtìnhnguyện)xuốngcácđạidương–tấtcảđềuđểthuhútsựchúývàtăngthêmtínhhàihước.

Tấtcảnhữngviệclàmđóchắcchắnđãđểlạiấntượngsâusắcvàgieo“sựvuivẻđậmchấtVirgin”đóvàocácdoanhnghiệpmới.Dùchỉlàmộtngườigiỏixoaychuyểntìnhthếthôithìkhôngđủ,songnếudịchvụvàsảnphẩmcủabạnvượttrội,sựhàihướcsẽgiúpbạncóđượcvịtríkhôngnhỏtrongtráitimcũngnhưtâmtrímọingười.

Vìvậy,bảnthânbạnvàdoanhnghiệpcủabạncũngbớtnghiêmtúcđi.Bạncóthểsẽvôcùngngạcnhiênkhibiếtrằnglúcnày,nhiềungườikhácđangđểmắtđếnbạn!

BÀITHUYẾTTRÌNHÝTƯỞNGHOÀNHẢO

“Cókếhoạchlàphảicótiền!”

Ngân hàng là một trong nhiều ngành công nghiệp mà trong nhiềutrườnghợp,bấtcứthứgìcóvẻgiốngmộtdịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvờiđều sớm“nối gót” loài khủng long.Dođó, nó là ngành côngnghiệp cầnphảiđượcthứctỉnhbởimộtcôngtysẵnsàngđitheomộtconđườngmới.

Khônghề trùnghợp chút nào khi gầnđây, chúng tôi đãmuangânhàngNorthernRockcủaAnhvàđổi tên thànhVirginMoney.Chúngtôikhôngchỉmuốncungcấpdịchvụchămsóckháchhàngtốthơnmàcònmuốnđưangànhngânhàngtrởlạivịtrítrungtâmcủamộtcộngđồngvàlàđộngcơcủanềnkinhtếđịaphương.

Khibịđiềuhànhthiếuhiệuquả,cácngânhàngsẽảnhhưởngtiêucựcđếnsựpháttriểnvàtăngtrưởngcủahoạtđộngkinhdoanh.Năm1984,tôinhớkhitrởvềnhàsauchuyếnbayđầutiêncủaVirginAtlantictừLondonđếnNewarkthìthấygiámđốcngânhàngcủachúngtôingồitrênbậccửa,đợiđểnóivớitôirằngngânhàngđầutưdựđịnhđóngcửacôngtychúngtôisaucuốituần.Hômđóđã là thứSáu.Thậtmay làchúngtôiđãkịp liên lạcvớicácnhàcungcấpvàxoayxởđểgomđủtiềnchongânhàngvàosángthứHai,từđóđẩylùiđượcmộtcuộckhủnghoảng.ĐếnthứTư,chúngtôiđãđổixongngânhàngđầutư.

Quay về với hiện tại và với điều dườngnhưđược coi làmột tìnhhuốngkinhtếkhókhănthườngtrực.Cácdoanhnhân,nhữngngườiđangtìmcáchhuyđộngvốn–dù là từngânhàng,nhàđầutư thiênthần [13]haycácnhàđầu tưmạohiểm–đềuphảiđốimặtvớicácđiềukiệnkhókhăn.Cáchtốtnhất làgiữmọithứthậtđơngiảnvàbảođảmrằngbàitrìnhbàyvềýtưởngkinhdoanhmớicủabạnbaohàmnămyếutốtrọngyếusau:

1.Trongđócógìdànhchohọ?Đôikhi,mộtdoanhnhânđanghyvọngthànhlậpđượcdoanhnghiệpđầu

tiêncủamìnhmảisuynghĩquánhiềuvềýtưởngmàbỏquakếhoạchpháplývàtàichính–vàthậtkhôngmaylàđiềunàylạithườngthểhiệnrấtrõngaytừđầubuổigặpmặt,thờiđiểmmàmộtnhàđầutưcóthểchưanắmrõđượcbảnđềxuấtsẽtrôngnhưthếnào.

Trướckhisắpxếpbấtkỳcuộcgặpmặtnào,hãytậphợpđộicủabạnvàxácđịnhmụctiêucủacácbạnđốivớidoanhnghiệpvàlượngvốnmàcácbạncầnđểthựchiệnthànhcôngcácmụctiêunày.

Bạnsẽchấpnhậnđổicổphầntrongdoanhnghiệpmớithànhlậpđểlấytiềnhaysẽchấpnhậnmộtkhoảnvay?Bạnsẵnsàngchấpnhậnnhữngđiềukiệnràngbuộcnào liênquanđếnnhữngkhoảnđầu tưnày?Bạn sẵn sàngđánhđổibaonhiêucổphầnhaylợinhuậntươnglaicủadoanhnghiệpđểnhậnđượctiềntàitrợkhởinghiệp?Cácnhàđầutưtiềmnăngcủabạncónhiềukhảnăngsẽđặtranhữngcâuhỏinày,vìvậy,hãychuẩnbịnhữngcâutrảlờirõràngvàhợplý.

Vàtrongkhichuẩnbịbàithuyếttrình,hãynhớrằngnhữngngườihỗtrợ

tươnglaicủabạnmuốnbiếtbaogiờhọđược“hoànvốntrênđầutư”cũngnhưthấyđược“cácchiếnlượcthoáivốn”.

2.HãycụthểĐểgiànhđượclòngtincủamộtnhàđầutư,bạnphảithểhiệnmìnhsởhữu

kiến thức vững chắc về ý tưởng hoặc ngành công nghiệp bạn dự định kinhdoanh,đưarakếhoạchtừngbướcđểcungcấpmộtsảnphẩm/dịchvụmớimẻ,mangtínhcáchtânvàcótiềmnăngmanglạilợinhuậntrênđầutưcao.

Hãygiải thích rõcáchbạn sẽbiếný tưởng tuyệtvời củamình thànhmộtdịchvụhoànhảohoặcđưaracáckếhoạchsảnxuấtchi tiết.Trìnhbàyrõcáchbạncungcấpsảnphẩmhoặcdịchvụvớimứcgiáthấphơnmứcmọingườisẵnsàngtrả,từđóbùđượccácchiphívàthuvềlợinhuận.

Hãynhìnvàomắthọvànóivớihọbằngngônngữtíchcựcnhư,“chúngtasẽ phânphối” và tránhnhữngmệnhđềmậpmờnhư “hy vọng là”, “nếumaymắn”hay“cóthểsẽmanglạikếtquảtốt”.

3.HãycứngrắnHãygiải thíchdứtkhoát lýdo tại saocông tymớicủabạn sẽđem lại cho

kháchhàngmộtgiaodịchtốthơnsovớicácđốithủcạnhtranh.Vànếubạnchorằngmình không có bất kỳ đối thủ cạnh tranh nào thì hãy nghĩ lại đi.Nếu ýtưởngcủabạnthựcsựcótiềmnăngthìhãytinrằngsẽcóngườikhácsớmnhảyvàothửsứcvàkhaitháccơhộiđó.

Nếumột ngân hàng hoặcmột nhà đầu tư đểmắt đến doanhnghiệp củabạn,thìchẳngcólýgìhọlạikhôngkhảoquacácđốithủcạnhtranhcủabạn.Dođó,quabàitrìnhbàycủamình,điềutốiquantrọnglàbạnphảihiểuđốithủcạnhtranhcủamìnhvàgiảithíchcặnkẽnhưngcứngrắnlýdotạisaodoanhnghiệpcủabạnlạilàlựachọntốthơn.Hãythổibayhọ!Đừngquátiêucực.Tốtnhấtlàbạnnêntựtinvànghiêmtúc,vàtệnhấtlàbạnkhôngcoiđốithủcạnhtranhcủamìnhragì.

4.ChứngminhrằngtăngtrưởnglàbềnvữngSẽluôncónhữngthịtrườngmớivàlĩnhvựcmớinổilênkhimọithứthay

đổivàcácdoanhnghiệpcũ tịnh tiếnđếnđiểmcuối trongvòngđời củachúng.Mọithứluônthayđổi,vìvậy,hãygiảithíchrõnhữngkếhoạchcủabạnđểđươngđầuvớinhữngthayđổivềkỹthuậtcũngnhưnhữnglầndịchchuyểnthịtrườngkhôngthểtránhkhỏiđangchờbạnphíatrước.

Tăng trưởngvôhạn làđiềukhông tưởng trongmột thếgiớihữuhạncácnguồnlực:vìvậy,hãythảoluậnvềnhữngtháchthứccủabạntrênkhíacạnhcácnguồnlựcvàsựlãngphí,từđótrìnhbàymộtkếhoạchthểhiệnsựtựtinvàokhảnăngduytrìcộngđồngvàmôitrườngdoanhnghiệpmớicủabạn.

5.Thểhiệnsứcmạnh“băngghếdựbị[14]”Bạncómộtđộingũsẵnsàngđưadoanhnghiệpcủabạntiếnlêntrongthập

kỷtớikhông?CVcủahọcóchothấyhọđủnănglựcđảmnhậncôngviệckhông?Hãychứngminhchonhàđầutưtươnglaithấybạnđãtìmđượcđúngngườichocôngtymớicủamình.Nhữngngườihỗtrợbạnluônmuốnđảmbảotiềncủahọsẽnằmtrongtayngườikhéodùng.Bạncũngcầnchohọthấyrằngtrongđộicủamìnhcósẵnngườicókhảnăngthếvàovịtrícủabạnkhibạnquyếtđịnhchuyểnsangvụđầutưmạohiểmhoàntoànmớitiếptheo!

Nềnkinhtếthếgiớirơivàotìnhtrạngảmđảmđồngnghĩavớiviệccácđốithủcạnhtranhcủabạncóthểđangphảidồnsứcgiữchặtkháchhàngcủamình.Đâylàthờiđiểmtuyệtvờiđểđưaramộtcáchtiếpcậnđổimới–tạiVirgin,chúngtôiđangchứngkiếnsựgiatăngđộtbiếncácýtưởngmớivàsựđổimới.Cónhiềunhàđầutưvàngânhàngnhậnrađiềunàyvànếuđược“gãiđúngchỗngứa”,họsẽsẵnsàngchấpnhậnrủiro.

Vìvậy,hãyquyếtđoán,thuyếttrìnhýtưởngmộtcáchđầytựtin,súctíchvàrõràng.Bạncóthểsẽsớmnhậnđượctấmsécđầutưđángnhớđầutiên.Chúccácbạnmaymắn!

CƠHỘICỦARỦIRO

Vàtầmquantrọngcủacửathoáthiểm

Ðốivớinhiềungười,sốlượngvàmứcđộđadạngcủacácdoanhnghiệpmàtậpđoànVirginđiềuhànhlàmộthiệntượngbấtthường:Chúngtôithamgiavàogầnnhưmọithứ,từâmnhạcđếnđườngsắt,nhiênliệuthaythế,vàthậmchícảdulịchvũtrụvàdướiđáyđạidương.Mọingườithườngđềnghịtôigiảithíchnguồncơncủalốiđinày,đặcbiệtlàcáchchúngtôichọnkhuvựcvàquốcgiađểđầutư.Câutrảlờiliênquanđếncáchtiếpcậnđặcbiệtcủachúngtôivớirủiro.

Trongcuộcsống,tôiluôntinrằngtốthơnhếtlànêntuântheomộtvàigiátrịvàmụctiêuđơngiản;trongkinhdoanhcũngvậy.Mộtnguyêntắcmàchúngtôidựavàođólànếumộtdoanhnghiệpmớicókhảnăngpháhủythươnghiệucủabạndùtheobấtkỳcáchnàothìbạnkhôngnênđầutưvàonó.

Tại Virgin, khi đánh giámột cơ hội kinh doanhmới, bước đầu tiên củachúng tôi là đưa nó vào “bài kiểm tra thương hiệu”. Chúng tôi liên tục nhậnđược những ý tưởngmới thú vị “có thể”mang về rất nhiều tiền, nhưng nếuchúngkhôngvượtquađượcbài kiểm tra thươnghiệu, chúng tôi sẽ lịch sự từchốivàchuyểnsangýtưởngkhác.Vídụ,chúngtôisẽkhôngthànhlậpmộtcôngtythuốcláhaymộtdoanhnghiệpnhậnthầuquânsự.Suychocùngthìcuộcsốngrấtngắnngủivàtấtcảchúngtađềumuốntậnhưởngnó.

Chúngtôicảmthấymộtcáchmạnhmẽrằnghầunhưkhôngcóýnghĩagìkhigianhậpmộtthịtrườngmớinếunókhôngchochúngtôicơhộithựcsựlàmrungchuyểnmộtngànhcôngnghiệp.GầnnhưmọithươngvụkinhdoanhmạohiểmmớicủaVirginđềuđếntừýtưởngvềmộtsảnphẩmhoặcdịchvụmàchúngtôitinrằngmọingườithựcsựmuốn.Sauđó,nếusựthamgiacủachúngtôicótiềmnăngtạosóng,chúngtôisẽxemxétnókỹcàng.

Bạnsẽthấyrằngviệctạoralợinhuậnvẫnchưađượcxétđến.Tôivàđộingũcủamìnhhiếmkhichỉcânnhắcđếnlợinhuậntiềmnăng.Tôicảmthấythậtvônghĩanếu tiếp cậnviệcđầu tưvới câuhỏi “Tôi có thểkiếm ra thậtnhiều tiềnbằngcáchnào?”Sẽkhôngainhấttrívềcáchchínhxácđểcóthểkiếmratiền.Cácnhàtưvấncóthểsẽnóirằngýtưởngcủabạnsẽcóhiệuquả,trongkhinhữnganhchànglàmviệcvớicácconsố(haycáckếtoán)lạiluôntìmracảđốnglýdotạisaonósẽbấtkhảthi.

Vàothờiđiểmphảiquyếtđịnhnênđitiếphaydừnglại,tôiluônnhậnthấyrằngnhữngquyếtđịnhtốtnhấtđếntừbảnnănghoặctrảinghiệmcủabạn.Nếubạn theođuổiđammê,những tầmnhìn củabạnnhiềukhảnăng sẽ trở thànhnhữngthựctiễnthànhcông.

Tôiđãhọccáchtheođuổinhữngđammêcủamìnhngaytừkhibắtđầusựnghiệp,khitôilậpratạpchíStudentđểmanglạitiếngnóichonhữngthanhniênđangvậnđộngchấmdứtchiếntranhtạiViệtNam.Cònvớicáckhíacạnhkinhdoanhthuầntúy,nhưthanhtoáncáchóađơn,v.v…ồ,chúngtôiphảitínhsau.Chúngtôichỉmongbánđượcsốbáođủđểduytrìhoạtđộngvàvừalàmvừahọchỏivềkinhdoanh.

Tronggầnnhưmọithươngvụkinhdoanhmạohiểmmàchúngtôithamgia kể từ lúc đó, chúng tôi dấnbướcbởi chúng tôi quan sát thấymột khoảngtrống trên thị trường.Kinh doanh hàng không làmột trường hợp kinh điển:trước khi chúng tôi gia nhập ngành này, tôi đã di chuyển rất nhiều vì VirginMusicvàthườngnhậnthấytoànbộtrảinghiệmdịchvụcủatôilúcđóluônthiếumộtcáigìđó,nếukhôngmuốnnóilàrấttẻnhạt.Tôicảmthấychúngtôicóthểcảithiệnnóbằngcáchtậptrungvàodịchvụ,vàochấtlượngtrảinghiệmtrongcácchuyếnbayvàbằngcáchbổsungmộtsốchitiếtvuivẻ.Nóđãcótácdụng.

Trongnhiềunăm,tôivàcácđồngnghiệpluôn“nổitiếng”vềđộchấpnhậnrủiro.Đúnglàchúngtôikhônghềsợhãikhithửsứcvớicácdoanhnghiệpmới,khuvựcmớivàthửtháchmới,dùchocácchuyêngiatựxưngnóivớichúngtôirằngchúngtôikhôngbiếtmìnhsắplàmgìvàchúngtôisẽchỉtrởthànhnhữngconcừusắpbịgiếtthịtmàthôi.

Nhưng dù chúng tôi thực sự “liều lĩnh” xét trênmọi góc cạnh quan sátđược từ bên ngoài, nhưng hành động của chúng tôi luôn xuất phát từ mộtnguyêntắckhác:luôngiớihạnthiệthại–điềutôinghĩnêntrởthànhnguyêntắcchomọidoanhnhânhaybấtkỳaithamgiavàocácthươngvụkinhdoanhmạohiểm.

Vídụ,khichúngtôiquyếtđịnhgianhậpmảngkinhdoanhhàngkhông,tôiđãđưa ra điều kiện trả lạimáybay vào cuốinămđầu tiênnếu tìnhhìnhkinhdoanhkhôngkhảquankhithươnglượngvớiBoeing.Tôisẵnsàngchấpnhậnrủiro,nhưngnếunókhôngmanglạihiệuquả,tôikhôngmuốnđểnókéotheomọithứkhácxuốngbùn.CácđồngnghiệpcủatôitạiVirginRecordssẽvẫncóviệclàmvàmộtcôngtyđểđiềuhành!

Chúngtôiđãthựchiệncácbướcđitáobạokhácvàonhữngvùngđấtchưatừngđượckhaiphá–viễnthôngdiđộng,dịchvụtàichínhvàcâulạcbộchămsócsứckhỏeởcácquốcgiatrênkhắpthếgiớinhằmbảođảmrằngchúngtôiluôncóđườngluinếumọithứđisaihướng.Bạnphảibảovệngườicủabạn.Chínhhọlànhữngngườiquyếtđịnhmộtcôngtysẽvượttrộihaychỉởmứctrungbình.

Vìvậy,nếumọi thứkhôngcóhiệuquả,đừngngầnngạichạyngayracửathoáthiểm.Nhờvậy,khitấtcảmọithứđãxongxuôi,bạnsẽcóthểtậptrungđộicủamình,thảo luậnvềnhữnggìđãhoặcđãkhôngxảyravàsauđócùngnhaudấnmìnhvàochuyếnphiêulưukếtiếp.Bạnsẽkhônggiàhơnbaonhiêunhưngsẽkhônngoanhơnrấtnhiều.

VŨTRỤTƯNHÂN

LãnhĐịaMớiCủaVirgin

Trongmộtthờigiandài,thảmkịchtàuconthoiChallengerdiễnravàonăm1986dườngnhưđãchấmdứtgiấcmơbayvàokhônggiancủachúngta,giấcmơtừngvượtkhỏisựđộcquyềncủanhữngnhiệmvụdochínhphủtàitrợvàsốítcácnhàthámhiểuđượcđàotạobàibản.

Dùnhữngngườithuộcthếhệcủatôi, lớnlêntrongnhữngnăm1960,tinrằngviệcđặt chân lênMặtTrăngđãbáohiệu sựkhởiđầu chomột công cuộcbùngnổvĩđạitrongngànhdulịchvũtrụ–giốngnhưcáckỷlụcvượtĐạiTâyDươngdo JohnAlcock,ArthurWhittenBrown vàCharlesLindberg lập ra đãđánhdấusựkhởiđầuchokỷnguyêndulịchhàngkhông–nhưngnhữnggiấcmơđó đã tan thànhmây khói bởi cái chết của sáu thành viên phi hành đoàn vàChristaMcAuliffe,mộtgiáoviên,ngườiđầutiênkhôngphảiphihànhgiathamgiavàomộtnhiệmvụtrongvũtrụ.

Tuynhiên,cuốicùngthìcôngnghệsắpthayđổiđượctấtcảnhữngđiềuđó.VirginAtlanticvàmộtnhómnhỏcácđốithủtưnhânđangchuẩnbịmởramộtthời đại không gianmới.Cùng với ScaledComposites và các đối tác kỹ thuật,chúngtôiđangphát triểnmộthệthốngtruycậpnăng lượngthấpcókhảnăngđưacáccontàuvàotrongkhônggianvớichiphíchỉbằngmộtphầnnhỏsovớichiphíhiệntại.Vớiviệcphóngtàutừkhíquyểnthayvìtừmặtđất,chúngtôisẽtốithiểuhóaảnhhưởngđốivớimôitrườngvàmộtngàynàođócóthểsẽkhiếncácchuyếnđivàokhônggiantrởnênphổbiếnnhưviệcbăngquađạidươnghiệnnayvậy.

Phầnlớncácngànhcôngnghiệpđãtrảiquanhữngthayđổitolớntrong40nămqua,nhưngdulịchkhônggianlạiquáchậmchạptrongviệcthựchiệnmộtcuộcđại tu tươngtự.Chiphídùngchoviệcphóngmộtchiếc tàuvũtrụởvàokhoảng1tỷđô-la.Thậmchíđểphóngmộtvệtinhnhỏnặng400pound[15](kíchcỡtươngđươngmộtchiếcmáygiặt)cũngcầnđếnconsốkhôngtưởnglà30triệuđô-lahoặchơn.Chínhđiềunàyđãcản trởchúng ta tiếnvàokhônggianvì cácmụcđíchcôngnghiệp.

Việcloạibỏràocảnchiphíliênquanđếnhoạtđộngpháttriểnngànhcôngnghiệptrongvũtrụlàđiềurấtquantrọngbởiviệctiếptụckhámphávũtrụvàpháttriểncáccôngnghệliênquansẽlàmộttrongnhữngchìakhóachosựsốngcòncủaloàingườitrongthếkỷtới.Cácvệtinhtheodõisựbiếnđổicủacáckiểuthờitiếtvàảnhhưởngcủachúngsẽgiúpchúngtagiảiquyếtcácvấnđềdobiếnđổikhíhậuvàdânsốquáđônggâyra,vídụnhưtìnhtrạngthiếulươngthực–nhữngcảnhbáosớmđốivớingườinôngdântrongcáckhuvựcbịảnhhưởngsẽgiúpcứumùamàngvàbảotồntàinguyên.Dùmộtvàibướcđiđầutiênđãđượcthựchiệntronglĩnhvựcnày,vẫncònrấtnhiềuviệccầnphảilàmphíatrước.

Ngàynay,chúngtađãcókhảnăngsửdụngcáctấmpinnănglượngmặttrờingoài vũ trụđể tạo ra điện, vốn có thể được sửdụng trênTrái đất và cho các

ngànhcôngnghiệptrongvũtrụ–vídụnhưcụmmáychủhaymộtsốnhàmáyvàxưởngsảnxuất.Mộtcuộccáchmạngcôngnghiệpthứhaitheokiểunàysẽgiúpchúngtatrongcuộcchiếnchốnglạibiếnđổikhíhậu,loạibỏnhucầutạorađiệnvàmột số tácnhânquan trọngphát sinhnhiệtvàônhiễmkhác.Thậtbuồn làbước tiến này lại bị trì hoãn do chúng ta phải dựa dẫmquá nhiều vào các hệthốngphóngđắtđỏvàkhôngthểtáisửdụngđượcthiếtkếtừnửathếkỷtrước.

Đâychínhlànơicáiđượcgọilà“dulịchvũtrụ”thamgiavàobứctranh.Dùvẫnđangtrongnhữngngàyđầutiênnhưngcuộcđuachinhphụckhônggianmớinàyđã trở thành chất xúc tácđểkhuvực tưnhânphát triển các côngnghệvàphươngtiệnvậnchuyểnmới.CáctàuvũtrụcủaVirginGalacticsẽgiatăngmứcđộantoàncủachuyếnđivàovũtrụđồngthờigiảmđángkểchiphícũngnhưảnhhưởngđếnmôitrường.Đếnnay,500ngườimuốntrởthànhphihànhgiađãđặt cọchơn50 triệuđô-la,quađóphầnnàochứngminhcho sựđúngđắncủachúngtôitrongviệcđầutưhơn450triệuđô-lavàoviệcpháttriểnhệthốngtàuvũtrụxảkhíđộcđáocủaGalactic.

Cácphihànhgiacủachúngtôiđếntừmọingócngáchtrongđờisống.Từnghệ sĩ,nhàkhoahọcđếndoanhnhânhay chuyêngia tài chính.Họcó chungmột giấcmơ: ngắmnhìnTrái đất từ xa và trải nghiệm sự không trọng lượng,đồngthờigiúptiênphongđưaramộtcáchtiếpcậnmớiđốivớilĩnhvựcdulịchvũtrụ.

Đây khôngphải làmộtdự ándễdàng.Để trợ giúp chonỗ lựcnày, năm2004ởMỹ,chínhquyềnTổngthốngBushđãbanhànhluậtnhằmthiếtlậpmộtkhungpháplýđảmbảochochúngtôipháttriểncáctiêuchuẩnantoànkhuyếnkhíchsựtintưởngcủathếgiới.Cuốicùng,cácchínhphủkháccũngsẽlàmtươngtự.

VirginGalactic không phải công ty duy nhất đang thiết kế các hệ thốngphóngmới. ElonMusk,GiámđốcĐiều hành kiêmGiámđốcCông nghệ củaSpaceX,hiệnđangpháttriểnmộttên lửamặtđấtmớicókhảnăngcáchmạnghóatínhkinhtếcủaviệcđivàoTrạmVũtrụQuốctế.Nhữngcôngtykháccóthểgia nhập thị trường để đáp ứng nhu cầu bảo vệ môi trường bằng cách dịchchuyểncôngnghiệprakhỏihànhtinh.

Du lịchvũ trụkhôngphảiđiềugìđókhông tưởnghayquáxavời.Nó sẽgiúp chúng taphát triển các giải pháp thực tế chomột số vấnđề lớnnhấtmànhânloạiphảiđốimặt,vàđiềuđó,khikếthợpvớitínhtòmòbẩmsinhcủaconngười,sẽtruyềncảmhứngchotấtcảchúngtađểthựcsựchạmđếncácvìsao!

HỌNÓI

Nhữngvấnđềvềngôithứba

Tôiluônnhậnrarằngchiếcphongvũbiểucókhảnăngđotứcthờitìnhtrạngmốiquanhệ giữa cácnhânviên trongbất kỳ công tynào là cáchnhữngnhânviênnàysửdụngtừ“chúngtôi”và“họ”.

Bạnhỏimộtnhânviênbánhàngvềmộtmặthàngvàanhtanói,“Xinlỗi,họ quyết định không sản xuất loại hàng đó nữa.”Hoặc bạn đang đứng trướcquầylàmthủtụclênmáybayởsânbayvànhânviênhãnghàngkhôngnói,“Xinlỗi,họvừamớihủychuyếnbayđó.”

“Họ”,thựcthểvôdanhđầybíẩnnàyphảichịutráchnhiệmchovôsốcácvấnđề.Nhữngtinxấucóxuhướngđượcnóiradướidạngngôithứbasốnhiều,trongkhinhữngtintốtthìđaphầnđượctruyềnđạtdướidạngngôithứnhấtsốít.ƯớcgìgiáoviêntiếngAnhcũcủatôicó thểđọcđượcđiềunày,bởiôngtinrằngtôikhônghềnghemộttừnàotrongcácbàigiảngđó!

Vìvậy,nếumặthàngđượchỏicòntrongkho,ngườibánhàngnhiềukhảnăngsẽtrảlời,“Vâng,tôicónó.”Khimộtchuyếnbayđúnggiờ,nhânviênsẽnói,“Tôixinthôngbáogiờkhởihànhđúngcủachuyếnbay123.”

Cácnhàquảnlývàlãnhđạodoanhnghiệpnêncẩntrọngvớixuhướngnày.Mộtcôngtymàcácnhânviênquálạmdụngtừ“họ”làmộtcôngtycóvấnđề.Nếu các nhân viên không gắn kết chínhmình với công ty bằng cách dùng từ“chúng tôi”, đó là dấu hiệu cho thấymọi người trong chuỗimệnh lệnh đangkhônggiaotiếpvớinhau–vànếuđúngnhưvậy,bạnsẽluôntìmthấycácvấnđềphụởkhắpcôngty,chúngđangảnhhưởngđếnmọithứ,từviệcpháttriểnchođếndịchvụchămsóckháchhàng.

Nhânviênlàtàisảnlớnnhấtcủamộtcôngty,đặcbiệttrongcáchoạtđộngdịch vụ, nơi mà người của bạn chính là sản phẩm của bạn. Khimột công tykhôngthểnắmđượcnguyênlýkinhdoanhđơngiảnnày,kếtquảlúcnàocũngsẽlàcómộtsựphânchia“chúngtôivàhọ”,đốilậpnhaugiữanhânviêntuyếnđầuvàbanquảnlý.

Hãylắngnghenhữnglờiphànnàntừtuyếnđầunhư“Họ[banquảnlý]làmộtlũngungốc,khôngbaogiờhỏiýkiếnchúngtôivềbấtcứđiềugì”hay“Nếuhọtừnghỏithìchúngtôicóthểsẽbảohọrằngcáikhốivuôngmớimàhọđưarakhôngvừavớicáilỗtrònmàchúngtôihoạtđộngtrongđó!”

Trongkhiđó, từphíabanquản lýđiềuhành,bạncó thểnghe thấy rằng:“Họ[cácnhânviên]dườngnhưkhônghiểugì cả.Họkhôngbiết rằngnhữngkhốivuôngđanglàmốtthịnhhànhcủakháchhàngthờinayư?”

Cũngnhư việc hai cái sai khôngbao giờ tạo thànhmột cái đúng, hay cái“họ”mâuthuẫnnhaukhôngbaogiờtạothànhcái“chúngtôi”.

Giảiquyếtvấnđềnềntảngnàykhôngquákhó.Nếucácnhânviêncảmthấyhọđangởbênngoàinhìnvào–xađếnmứccoicôngtycủahọlà“họ”–thìđấylàlỗicủaai?Cácnhàquảnlývàđiềuhànhcóthểđangkhôngđầutưchútnỗlựcnàovàoviệckhiếncácnhânviêncảmthấyhọlànhữngngườibêntrongđượccoi

trọng.Vídụ,hãythửhỏicácnhânviênxemhọbiếtvềcácsảnphẩmmớicũngnhưnhữngtintứcquantrọngkhácvềcôngtytừđâu.Nếucâutrảlờilàtừbáochíhoặcmộtngườihàngxómcạnhnhà, thìhọ rõ ràngđangbịmắckẹt trongvũnglầy“họnói”.

Sửachữamộtmôitrường“chúngtôivàhọ”làmộttháchthứcvănhóaluôncầnđếnsựthamgianhiềuhơncủađộingũnhânviênvàsựcảithiệngiaotiếpnộibộtừphònggiámđốcxuốngđếntậncửahàng.Theokinhnghiệmcủatôi,banquảnlýcấptrunglàvịtríthuậnlợiđểtìmranguyênnhâncủavấnđề.Cácphảnhồitừtrênvàdướitrongchuỗithườngđâmphảimộtbứctườngởngườiquảnlýcấptrung,ngườitrởthànhnạnnhâncủahộichứng“trithứclàsứcmạnh”.Xácđịnh được những tắc nghẽn và những huyết mạch không thông suốt trongdoanhnghiệpnhưvậysẽđemlạithànhquảtolớn.

Ví dụ, trênmọimáybay củaVirgin, nếu chuẩnbị tạo thêmmột khoangmáybaymới,chúngtôisẽluôncósựthamgiacủađộimarketing,độithiếtkếvàđộiquảnlýngaytừđầu.Cácđạidiệntừnhómphânphốisảnphẩm(haycòngọilà đội tiếp viên khoang) sẽ làm việc cùnghọ, bởi cuối cùng thì đội nàymới lànhữngngườichịutráchnhiệmvềsựthànhbạicủamôitrườnglàmviệcmới.Nếuthiếunhữngđầuvàonhưvậy,bạnđangmạohiểmđểđộitiếpviênlầnđầutiênbướcchânvàotrongkhoangmới,trịgiáhàngtỷđô-lacủahọvànói,“Ừm.Đẹpđấy,nhưngmáynghiềnrácđâu?”Nhữngtrangthiếtbịmớinhưvậycóthểrấtđắtđỏ!

Đưamọinhómnhânviêncóliênquanthamgiavàoviệcpháttriểnkhôngchỉgiúpthiếtkếsảnphẩmtốthơnmàcònthêmvàomộtyếutốvôcùngtolớn,đó là sựkiêuhãnhkhiđượcđónggóp: “Chúng tôinghĩ raý tưởngnàyvới tưcáchlàmộtđội.”Mọingườiđềuthắng,kểcảkháchhàngvàcáccổđông.

Vấnđề “chúng tôi và họ”này xuất hiện đầy rẫy tronghoạt động của cácdoanhnghiệpvàVirginkhôngphảilàngoạilệ.Khiaiđótrongđộicủachúngtôinóivớitôirằng,“Xinlỗi,thưangàiBranson,nhưnghọkhôngcungcấpdịchvụđónữa,”thìphảnứngthườngthấycủatôilà,(vớimộtnụcười!)“Họư?Ồ,xinlỗi,tôicứnghĩanhlàmviệcởđâycơđấy.”Cóthểtháiđộđócóphầnhơinghiêmkhắcnhưngchắcchắnsẽlàmrõđượcvấnđề!

Vấnđềnày trởnên trầmtrọnghơnbởi sựdựadẫmcủachúng tavàocáccôngnghệ giao tiếp kỹ thuật sốmàkhông chỉ đíchdanh ai.Một trongnhữngtháchthức lớnnhấtcủamột lãnhđạothờinay làkhiếnmọingườithựcsựnóichuyệnvớinhau;cáccuộcgặpmặttrựctiếpvàviệcsửdụngtrítuệtậpthểtheokiểu cũ rấtquan trọngđối với thànhcông củabấtkỳdoanhnghiệpđangpháttriểnnào.Gửie-mailđínhkèmmộtbảnPowerPointđếnmộttrămngườicóthểhiệuquảtrongmộtvàitìnhhuống,nhưngđaphầnthìkhônggìhơnđượcviệctriệutậptấtcảnhữngngườicóđónggópvàomộtdựánđến,thuthậpýkiếncủahọrồihànhđộngdựatrênđó.

Vìvậy,thayvìgửie-mailđếnđộisảnxuất,tạisaobạnkhôngquađóvànóichuyệnvớihọngaybâygiờ.Tôichắcchắn“họ”sẽcảmơnbạnvìđiềuđó!

MỘTĐIỂM10HOÀNHẢO

Khôngcóthứgìnhưvậy

Tôibiếtmìnhđãkhiếnmọingườiđiên tiếtvì chưabaogiờchấmmộtđiểm10hoànhảochocôngviệchayýkiếnvềsảnphẩmmớicủahọmàkhônghềđưaralýdo.Dùchothứgìđócótuyệtvờiđếnthếnàođinữa,tôiluôntinchắcrằngnócóthểđượccảithiện.Trên“ThangđiểmBranson”,9làđiểmtốiđa.

Cómộtmốinguyhiểmthườngtrựctrongviệcđểmọingườinghĩrằnghọđãlàmhoànhảomộtthứgìđó.Khihọtinrằngmìnhđãhoànthànhxuấtsắcnóthìphần lớnsẽcóxuhướngngồixuốngvànghỉngơivớivòngnguyệtquếcủamìnhtrongkhivôsốngườikhácđangnỗlựcđiêncuồngđểcảithiệncôngviệccủahọ!

Tôiluônlàmộtkháchhàngcựckỳkhótính.Tuynhiên,khônggiốngphầnlớn “những khách hàng phiền hà”, tôi thích nhận được dịch vụ thực sự tồi.Không,tôikhôngphảikiểungườithíchbịngượcđãi;chỉlàmộtvàiýtưởngkinhdoanh tốtnhất của tôiđã xuấtphát từviệc trảinghiệmnhữngdịchvụ tồimàthôi.

Doanhnghiệpbánlẻđầutiêncủatôipháttriểntừviệctôiliêntụcbịđuổikhỏicáccửahàngbăngđĩakhimàlỗiduynhấttôiphạmphảilàcốtìmcáchtiêunhữngđồngtiềnquýgiácủamình.ChúngtôimởcửahàngVirginRecordsđầutiênởLondon,quyếttâmtạoramộtmôitrườngmànhữngđứatrẻ(kháchhàngcủachúngtôi)sẽmuốnlangthangởđó.

Thời đó, thanh thiếu niên có thể ngồi hàng giờ chỉ vớimột cốc espressotrong các quán cà phê kiểu “tiền Starbucks”. Điều này truyền cảm hứng chochúngtôiđặtmộtvàichiếcghếlườixungquanhcửahàng,mởloatovàbiếnviệcmuanhạcthànhmộttrảinghiệmvuivẻ.Mộtđiềuthúvịlàcácchuỗinhàsáchlớnsẽcầnthêmđến30nămnữađểtheokịpýtưởngnày!

Bíkípởđây là luônquan sátdoanhnghiệphoặc thươnghiệucủabạn từngoàivào trong.Thayvì soixétquagócnhìntừcácbáocáo tài chínhquýgầnnhất,hãyđặtmìnhvàovịtríkháchhàngvàtrảinghiệm.

Hãybắtđầumộtcáchđơngiảnnhưsau:Gọiđếnđườngdâydịchvụchămsóckháchhàngcủachínhbạn–chỉviệctìmsốđiệnthoạithôicũngcóthểrấtthúvịrồi;hãyxembạnphảiđợibaolâu,vànếubạnđangkhiếnkháchhàngcủamìnhphảichịuđựngmộtcơnácmộngđiệntửnàođó,hãythiếtkếlạihệthống–ngaytứckhắc!

Nhữngphụtáthâncậncủatôibiếtrằngviệcnói“Thôinào,Richard,nósẽkhônghiệuquảđâu!”sẽchỉnhưhànhđộngvẫytấmvảiđỏtrướcmộtconbòtót.Dođó,vài lầnhọđã sửdụngđòntâm lýngượcđểkhiến tôi laovàomộtvàiýtưởngđiênrồ.Nhưngthựctếlàmộtthứgìđóchưatừngđượcthựchiệnkhôngcónghĩalànókhôngthểđượcthựchiện.Điềuđóthườngđơngiảncónghĩalàchưaaiđủđiênrồđểthửnó–luônlàvìsợthấtbại.

TrongcáccôngtycủaVirgin,khôngthứgìthựcsựđượcgọilàýtưởngngungốc–ítnhấtchođếnkhichúngtôikiểmtraxemliệunócóthểthựchiệnđược

haykhôngvớimộtvàiđiềuchỉnh.Đểđitrướcđónđầu,bạnbuộcphảiứngbiếnngaytứcthìvớicáclựachọnngắnhạnmàcònxamớiđạtđếnđiểm9hoànhảo.Vídụ,tạiVirginAtlanticvàogiữanhữngnăm1980,thayvìđợicôngnghệmànhìnhvideogắnsaulưngghếtrởnênhoànhảo,chúngtôirangoàivàmuahàngtrăm chiếc SonyVideoWalkman. Bạn nhớ chứ?Chúng tôi đã đưa những bộphimmớinhấtvàocácđĩaDVD,phát chúngchohànhkháchvà làhãnghàngkhông đầu tiên cung cấp chomỗi hành khách cơ hội được xem phim theo ýmình.

Cáchtiếpcậncủachúngtôivẫncónhữngsaisót.Pinthườnghếttrướckhibộphimkếtthúc,nhưngkhôngcólýgìđểkhôngtrởthànhngườiđầutiêntiếnvàothịtrường.Trongkhoảngmộtnăm,khicôngnghệsaulưngghếđạtđếnmứccóthểchấpnhận,chúngtôilàhãnghàngkhôngđầutiêntrangbịcácmànhìnhriêngtạitừngghế.Khôngaicònnhớnhữngsaisóttrướcđó.

Việcđónđầuxuhướngbuộcbạnphảichấpnhậnrủi rovà tin tưởngvàotrực giác củamình. Ví dụ, khi chúng tôi công bố khu liên hợp giải trí VirginMegastoređầutiêntạiMỹsẽđượckhai trươngtạiquảngtrườngThờiĐạicủaNewYork,ngaycảngườidânởđâycũngnghĩchúngtôibịđiên.

“Richard,” tôinhớmột anhbạnngườiMỹđãnói, “anh sẽmất sạchđấy.Khôngaicóđầuócbìnhthườngmàlạitớiđó.”Anhtavôtìnhlạiphấttấmvảiđỏtrướcmặttôi!

Xéttheolẽthườngthìđươngnhiên,anhtađúng.Sovớicácđịađiểmsẵncóthờithượnghơn,quảngtrườngThờiĐạikhôngđượcnổi4điểm.Nhưngchúngtôihàilòngvớinơinày,vàdanhtiếng“kémtrongsạch”củanócũngcónghĩalàgiásẽhấpdẫn.Vớirủirosẽmắcmộtsailầmđángxấuhổvàaicũngbiết,chúngtôiquyếtđịnhchọnnó.

Cuốicùng,khiđượcmởcửa,VirginMegastoretođẹpcủachúngtôikhônggiốngbấtkỳcửahàngâmnhạcnàomàngườiNewYorktừngthấy.Ngaylậptức,nótrởthànhchủđềbàntánvàlàmộttrongnhữngđiểmthuhútkháchdulịchlớnnhấtthànhphố,giốngnhưngườichịemcủanótạiĐiệnÉlysée,Paris.Đâychính xác là kiểu chất xúc tác bán lẻmà toàn bộ khu vực xung quanh quảngtrườngThờiĐạiđangkhaokhát;quảngtrườngnàynhanhchóngđitừ“nhếchnhác”đến“thờithượng”khicáccửahàngkhácđượcmởcửa.

Nếuchọncáchtiếpcậnantoànvàđợikhuvựcnàytựtáithiếtlại,chúngtôisẽkhôngbaogiờ trở thànhmảnhghép trung tâmtrongkhuvựchaimẫuAnh[16]đôngđúcnhấtManhattan.

ViệcđặtmộtcửahàngởquảngtrườngThờiĐạiđãđẩymứcđộnhậnbiếtthươnghiệucủachúngtôivượtxachínhbảnthâncửahàng.LogokhổnglồcủaVirgin,luônđượcbậtsáng24/7trênmặttiềncửahàng,đãtrởthànhphôngnềnkhôngthểbỏquatrongvôsốbộphimvàchươngtrìnhtruyềnhình–đấylàchưakểđếnhàngtriệutấmảnhmàkháchdulịchchụp.

Nólàmộtrủirolớn,nhưnglàmộtrủiro“đángđồngtiềnbátgạo”.Đừngsợchấpnhậnnhữngrủirocótínhtoán.Đôikhi,hóarachúngcònít

rủirohơnnhữngthứchắcchắn.Hãybắtđầuchấpnhậnvàđươngđầuvớitìnhhuốngkhókhănbằngthựctếrằngđiểm10hoànhảođơngiảnlàkhônghềtồntại,vàkhibạnđạtđếnđiểm9,đừngvộihài lòngvớithànhquảcủamình.Hãy

bắtđầutậptrungvàothếhệtiếptheođểnótrởnêncòntốthơnnữa.Khinhớlạibộphim10,hìnhnhưBoDerekđãchứngminhrằngkhôngcó

ngoạilệđốivớibấtkỳnguyêntắcnào!

NẾUKHÔNGBAOGIỜMẮCLỖI

Bạnsẽkhôngbaogiờlàmđượcgìcả

Khôngcócáchnàođểhọcvềthànhcôngtrongkinhdoanhtốthơntừcácsailầm–củabạnhoặccủangườikhác.Khigặpcáctrườnghợpđiểnhình,tôiquansátnhữngcôngtycụthểđãphávỡcáckỷlục, làmvỡngânsáchvàthànhcôngngoàisứctưởngtượngbằngcáchnàovàtạisao.Tấtnhiên,nhữngnghiêncứunàycótácdụngriêng,nhưngnhữngcâuchuyệnvềcácdoanhnghiệpkhôngthành công lắmmới đặc biệt khiến tôi hứng thú.Tôi học được nhiều hơn từchúng.

Cácdoanhnghiệp củaVirginđạt được thành công trongnhiềunămmộtphầnnhờchúngtôi“chophép”cácnhânviênđượcmắcsailầm–vàsauđóhọchỏitừchúng.Vìcơcấubanquảnlýcủachúngtôihoàntoànphitậptrung,nêncácđộiđượcthửtháchđiềuhànhcácdoanhnghiệpnhưthểchúnglàcủahọ.Tôithấyrằngđiềunàytạoramộtmứcđộtrungthành,cốnghiếnvàđổimớicao.Khimọiviệcđisaihướng,cácthànhviêntrongđộicóýthứclàmchủrõđếnmứchọluônxắntayáolênđểlậtngượctìnhthế.

Khảnăngđứngdậy sau thấtbại có lẽ làmột trongnhữngđặcđiểmquantrọngnhấtcủamộtdoanhnghiệpkhởinghiệp.Nếuđổimớilàtráitimcủadoanhnghiệpthìcácchướngngạichắcchắnsẽxuấthiện.Cáchbạnphảnứngvàvượtquacácchướngngạinàysẽquyếtđịnhsựthànhbạicủabạn.

Tôirấtmaymắnkhiđượcđiềuhànhnhiềucôngtythànhcông,nhưngcũngphảithừanhậnrằngtôiđãlãnhđạomộtvàicôngtythấtbại.CóthểbạnđãngheđếnVirginCola,mộtcôngtyđượcchúngtôithànhlậpvàonhữngnăm1990đểcạnh tranh vớinhững thươnghiệumang tínhbiểu tượngnhất thế giới,Coca-Cola và Pepsi.Chúng tôi đã cố làm rung chuyển thị trường theo đúng phongcáchcủaVirgin,nhưnggầnnhưbótay.Thànhcôngbanđầucủanómạnhđếnmứcđãđánhthứchaigãkhổnglồnàyvàhọlàmmọithứcóthểđểđèbẹpchúngtôi.

Chắc chắn chúng tôi không thiếu sựnhiệt tình, nhưng không giốngnhưtrậnchiếnvớiBA,chúngtôikhôngcómộtsảnphẩmtốthơnhẳnsovớihọ.Việcđấu lại hai gã khổng lồ có tài nhưng tựmãnnày làmộtbài học lớn với tất cảchúng tôi.Song, tôivẫncómộtkýứcvôcùng tươiđẹp,đó làVirginCola củachúng tôi đã côngkhai tấn côngCokebằng cách láimột chiếc xe tăng lớn vàoquảngtrườngThờiĐạivàngắmbắnvàobiểnquảngcáocủaCoca-Cola!

Một ví dụ gầnđâyhơn liênquanđếnVirginMoney (công ty dịch vụ tàichínhcủachúngtôi)ởÚc,nơichúngtôiđãgiớithiệuthẻtíndụngmangthươnghiệuVirginđầutiênvàonăm2003.NgànhngânhàngÚcbịthốngtrịbởibốncáitên lớn:ngânhàngANZ,ngânhàngThịnhvượngchungÚc,ngânhàngQuốcgiaÚcvàtậpđoànNgânhàngWestpac.Họthựchiệnđến80%giaodịchngânhàngtrêntoànquốc.Dùchúngtôiđãtiếnvàothịtrườngvớicáclýdohợplý,cómộtsảnphẩmtuyệtvờivàgâyđượcrấtnhiềuthiệncảmvớicôngchúng,nhưnglạicómộtthỏathuậntồitệvớingânhàngđốitácpháthànhthẻvàcuốicùngđã

thấtbại.Nhiềukháchhàngrấtbuồnkhithươnghiệucủachúngtôikhôngcòntrên

tấm thẻ củahọ.Thực tế, khi ởÚc, tôi vẫn gặpnhữngngười để thẻVirgin cũtrongvícủahọ!

Điềunàyđưatôiđếngiaiđoạntiếptheo:Bậtlại.Gầnbanămsauthấtbạiliênquanđếnthẻ tíndụngVirginđầutiên,chúngtôi trở lạiSidneyđểchạy lạimột loạt sảnphẩm thẻmớivàkhởiđộng tàikhoản tiếtkiệmquamạngVirginSaver. Lần này có sự khác biệt: Chúng tôi có đúng người và đúng đối tác(Citibank)đểđạtđượcthànhcônglâudài.

Tôichorằngbíquyếtđểbậtlạikhôngchỉlàkhôngsợthấtbạimàcònlàcoithấtbạinhưmộtcôngcụhọc tậpvà truyềnđộng lực.Thấtbại sẽgâynảnchí,nhưngbạn luônnên thửbiếncảmxúcđó thànhhànhđộng tíchcực.BíquyếtlàmnênthànhcôngliêntụccủaVirginrấtđơngiản:Khilàmsaiđiềugìđó,chúngtôi luôn cố gắng tìm ra lý do và nhanh chóng thay đổi. Sau đó, chúng tôi tậptrungvàonhữngthứcóhiệuquảvàápdụngchúngvàomộtquốcgia,mộtngànhhaymộtkhuvựcmới.

Mắcsailầmkhôngcógìxấu,miễnlàbạnkhôngmắcđimắclạicùngmộtsailầm.Hãynghiêncứukỹ lưỡngthấtbạivàbiếnnhữngđiềuthuđượcthành lợithếđểbảođảmrằngbạnsẽlàmđúngtronglầntới.

KHÁCHHÀNGLUÔNĐÚNG

Trừkhihọsai

Bạnphải làmgìkhimộtkháchhànggiậndữgọiđiệnvàyêucầu,mộtcáchvô lý, rằngcôngtycủabạnphảihoàn lạiđơnhàngđắtđỏcủahọ?Nếu làmộtdoanhnhânđangđiềuhànhdoanhnghiệpkhởinghiệpđầutiêncủamình,bạncóthểbịcuốnvàomộthiểulầmphổbiếnrằng“kháchhàngluônđúng”vàquyết định sẽ rút tiền từ nguồnngân sách eo hẹp có được nhờnhữngnỗ lựckhôngngừngcủamình.

Nhưng theo kinhnghiệm của tôi, đi theođámđônghiếmkhi làmột lựachọntốt.Cụmtừ“kháchhàng luônđúng”đượcHenryGordonSelfridge,nhàsáng lập cửahàngbáchhóa cùng tênởLondon, sửdụng lầnđầu tiênvàođầunhữngnăm 1900.Nó tồn tại trongmột thờigiandàibởiđốivớinhữngngườilàmquảngcáo,cụmtừđónghecóvẻtuyệtnhưngphầnlớncáccôngtycóvịtrívữngchắcđãrútrađượcrằngnócónghĩaquárộngvàkhôngthểápdụngvàocáchoạt động kinh doanhhằngngày dựa trên những trải nghiệm thực tế của họ.Thựcra,kháchhàngcũngchỉđúngtrongphầnlớncáctrườnghợp–vìxétchocùng,họcũngchỉlàconngườimàthôi.

Cólầntôiđãviết,“độingũnhânviênlàđạisứthươnghiệucủacôngtybạn,dođónhucầucủahọphảiđượcđặttrướccủakháchhàng”.Điềunàykhôngcónghĩarằngcácquanđiểmcủakháchhàngkhôngquantrọng,màđơngiảnchỉlàbạnkhôngnênxâydựnghệthốngdịchvụchămsóckháchhàngdựatrêngiảđịnhrằngtổchứccủabạnsẽkhôngbaogiờnghingờnhữngýthíchbấtchợtcủakháchhàng.

Dùbạncóđiềuhànhcôngtytốtđếnthếnàochăngnữathìcũngsẽluôncómộtvàikháchhàngthườngxuyênkhônghàilòng,nhữngngườithàmấtđicònđỡtốnkémhơngiữlại.MộttrongnhữngngườihùngcủatôitrongngànhhàngkhônglàHerbKelleher,nhàsánglậphuyềnthoạicủaSouthwestAirlines.CórấtnhiềucâuchuyệntuyệtvờivềHerbnhưngtôiluônthíchcâuchuyệnvềmộtphụnữ,mộttrongnhữnghànhkháchthườngxuyênnhấtcủahãnghàngkhônggiárẻnày–dùbàliêntụcthanphiềnvềdịchvụ.Càngbaynhiều,bàcàngthanphiềnnhiều,chođếnkhicuốicùng,ngườiđứngđầuBộphậnQuanhệKháchhàngcủaSouthwestđãphảigửimộttrongnhững“tâmthư”củangườiphụnữnàyđếnHerbvớimộtghichúđầytuyệtvọng,“Nhờôngtrảlờigiùm”.

Herbgửimộtláthưcónộidungrấtngắnđếnvịkháchhàngnày:“ThưabàX,chúngtôisẽnhớbà.Thânái,Herb”.

Khôngaibiết liệungườiphụnữnàycó tiếp tục sửdụngdịchvụbaycủaSouthwestnữakhông,nhưngbàtakhôngcòngửichohọbứcthưtỏtháiđộgiậndữnàonữa.Quan trọnghơn,BộphậnDịchvụchămsóckháchhàngcó lẽđãngheđượccâuchuyệnnàytrongvòngvàigiờvàbạnhãytưởngtượngxemnóđãthúcđẩytinhthầncủahọnhưthếnào.

Trớ trêu thay,nhiềudoanhnhânnghĩ rằnghọđangnâng cao chất lượngdịchvụchămsóckháchhàngcủacôngtykhitheođuổicáchtiếpcận“kháchhàng

luônđúng”trongkhithựcrahọđanglàmđiềungượclại,pháhỏngmốiquanhệgiữakháchhàngvànhânviên.Nếubạnlấyđikhỏinhânviênkhảnăngđượcthaymặt công ty thương lượng với kháchhàng thìmột vài nhân viên cuối cùng sẽhoàntoànchịusựsaikhiếncủakháchhàng–ngaycảkhihọbiếtcáchtốthơnđểgiảiquyếtmâuthuẫn.

Đâylàmộtvấnđềcótầmquantrọngđặcbiệtđốivớinhữngdoanhnhânkhởinghiệpđanggiớithiệumộtsảnphẩmhaydịchvụsángtạocủamìnhrathịtrường.DosựsángtạovàđổimớicókhảnăngthayđổicuộcchơilàhaitrongsốnhữnggiátrịthươnghiệuquantrọngnhấtcủaVirginnênchúngtôinhậnthứcđượccácrủiroliênquan.Mộttrongsốđólàdùchomộtvàingườicókhônghàilòngvềsảnphẩmhaydịchvụhọđangsửdụngđếnmứcnàochăngnữa,họvẫnghétcayghétđắngviệcphảithayđổi.Nếubạnđanggiớithiệuthứgìđóthậtsựkhácbiệt,thìđiềuquantrọnglàkhôngđượcnhầmlẫnnhữngphảnứngtiêucựcmangtínhphảnxạđốivớithayđổinàyvớisựtừchốithựcsự.

Hãychuẩnbịchobộphậnquanhệkháchhàngkhảnăngxửlýnhữnggìsắpxảyrabằngcáchquansátđềxuấtsảnphẩmcủamìnhtừquanđiểmcủakháchhàng.Hãynhớrằngcáckỳvọngcủakháchhàngbịgiớihạnchặtchẽbởiphạmvitrảinghiệmtrongquákhứcủahọ–phần lớnkháchhàngkhôngthểnóichínhxácđiềuhọmuốn.KhichúngtôithànhlậpVirginAtlanticAirways,khôngmộtkháchhàngtiềmnăngnàonóirằnghọthíchmộtchiếcmáybaymớicómànhìnhvideotạimỗighếhaydịchvụmát-xatrênmáybay.Tạisao?Đơngiảnbởikhôngcóhãnghàngkhôngnàotừngcungcấpnhữngdịchvụnhưvậy!Liệukháchhàngcủabạn có gặpkhókhăn trongquá trìnhnhận ramặt tích cực củanhững sảnphẩmhaydịchvụmớilạmàbạnđangcungcấpkhông?Bạncóthểdựđoánđượcnhữngvấnđềgì?

Khikháchhàngliênhệvớibộphậndịchvụchămsóckháchhàngcủabạn,hãysửdụngphảnhồicủahọvàhiểubiếtcủabộphậnmìnhđểtìmralýdotạisaomộtvàingườilạikhóthíchnghivớisựthayđổiđếnvậy.Hãytìmkiếmcácgiảiphápvàcâutrảlờisángtạo,cóthểliênquanđếnbấtcứđiềugì,từmộtchiếndịchmarketingcungcấpthôngtinchođếnsựtrợgiúpthêmvềmặtkỹthuật.

Bíquyếtđểcungcấpmộtdịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvời làkhiếnbanquảnlýnhậnragiátrịđíchthựccủacácnhânviêntuyếnđầu,nhữngngườitàinăngnhấttrongsốđóđềulàcácchuyêngiathươnglượngvớihiểubiếtsâusắcvềmốiquanhệgiữangườivớingười.Hãybảođảmrằnghọcócáccôngcụcầnthiếtđểthựcthinhữngkỹnăngđó–rằnghọđềucóđượccácthôngtincầnthiếtvàcóthểlàmviệcvớisựđộclậpthựcsựđểtìmracácgiảipháphợplýchocácvấnđềxảyra.(Bấtngờ,khôngcókịchbảnsẵn!)

Không câu châmngônnào khái quát được thái độ của chúng tôi đối vớidịchvụchămsóckháchhàngchặtchẽnhưcâunóicủaSelfridge.Tronghơn40nămcungcấpcácsảnphẩmvàdịchvụmới,chúngtôiđãluônnỗlựclắngnghemộtcáchcẩntrọngnhữnggìkháchhàngnghĩlàhọmuốnrồisauđóchuẩnbịsẵnsàngđểmangđếnchohọmộtthứgìđó,thườnglàrấtkhác,nhưngluôntốthơnmộtchútsovớisảnphẩmhoặcdịchvụtrướcđó.

Nếunhữngsảnphẩmhaydịchvụcủabạnmangtínhđổimớisángtạothìmục tiêu cuối cùng củabạnphải là “Kháchhàng luônnghĩ rằngCHÚNGTAđúng.”

NHẬNDIỆNTHƯƠNGHIỆU

Hãyxâydựng,đừngtôvẽ

Cáctrườngkinhdoanhdạybạnrằnghãytheođuổisởtrườngcủabạn.19trong20thươnghiệuhàngđầuthếgiớichỉchuyênvềlĩnhvựchọlàmgiỏinhất.Coca-Colasảnxuấtnướcgiảikhát,Microsoftlàmmáytính,Nikecungcấpgiàyvàđồthểthao.

Một ngoại lệ sáng chói trong danh sách này là Virgin – và thực tế rằngchúngtôiđánggiávàitỷđô-lathựcsựlàmphiềnlòngnhữngngườitinrằnghọbiết“quytắckinhdoanh”(dùchúnglàgìđinữa).Chúngtôilàcôngtyduynhấttrongsố20côngtyhàngđầuđadạnghóavớimộtloạtcáchoạtđộngkinhdoanhphong phú, bao gồm hàng không, tàu hỏa, nghĩ dưỡng, điện thoại di động,truyềnthông,Internet,dịchvụtàichínhvàchămsócsứckhỏe.

Tôitựhàonóirằngchúngtôiđãtạoranhiềucôngtytỷđôtrongnhiềukhuvựchơnbấtkỳaikhác.

Từnăm2000đếnnăm2003,Virginđãtạorabacôngtytỷđômới,tấtcảđều đi từ con số 0 và ở ba quốc gia khác nhau. Virgin Blue (giờ là VirginAustralia)chiếm35%thịtrườnghàngkhôngvàđãgiảmgiávémộtcáchđángkể.VirginMobile trở thànhmạng lưới phát triển nhanh nhất nước Anh. VirginMobileởMỹlàmộttrongnhữngcôngtypháttriểnnhanhnhấtnướctừtrướcđếnnay,tínhcảtrongkhuvựctưnhânlẫnkhuvựccông.

Nhờsựđadạngnày,Virgincó thểđươngđầuvới cơnkhủnghoảng toàncầubắtđầuvàonăm2008.Rủirocủachúngtôiđượcsansẻchonhiềucôngty,ngànhvàquốcgia;vàthấtbạicủamộtcôngtysẽkhôngkhiếncảtậpđoànsụpđổ.

Thếthìtạisaocácgiảngviêntrườngkinhdoanhlạikhuyêncácdoanhnhânkhởinghiệptrẻtuổihãytheođuổisởtrườngcủahọthayvì lậpramộtcôngtynhưVirgin?

Bởihọnênlàmvậy.ThươnghiệuVirginhiệndiệntừtừ,vớimỗibướctiếnphảnánhnhữngthứmàvềcơbảnlàsởthíchcủatôi.Vàtrướcsựngạcnhiêncủatôi, chúng không phải là việc xuất bản tạp chí như suy nghĩ ban đầu của tôi;chúngthậmchícũngkhôngphảilàâmnhạc.Bâygiờ,tôinhậnrarằng,độnglựccủatôilàtìmranhữngcáchmớiđểgiúpmọingườicónhữngkhoảngthờigianvuivẻ–mộtcáchlýtưởng,ởnhữngnơihọítkỳvọngđiềuđónhất.Vídụnhưcácsânbay.

Tráivớivẻngoài,Virgincótínhtậptrungcao:Kháchhàngvànhàđầutưcoichúngtôilàmộtýtưởng,mộttriếtlýhơnlàmộtcôngty.Điềuđóhoàntoànliênquanđến“trảinghiệmVirgin”vàthửtháchliêntụcđượcđặtrachochúngtôi là phải bảođảm trải nghiệmnày tương xứng vớimứcđộ kỳ vọng củamọingườivềnótrongmọilĩnhvực.Điềuđóhoàntoànlàvềvấnđềthươnghiệu.

Nếuđangđịnhdấnthânvàomộtthươngvụkinhdoanhmới,bạnnênvạchravàphát triểnthươnghiệucủamìnhnhưthếnào?Chúngtahãybắtđầuvớimộtphácthảonhanhvềhiệuquảcủamộtthươnghiệu.

Thương hiệu tồn tại nhưmột phương tiện truyền tải những gì được kỳ

vọnggìtừmộtsảnphẩmhoặcdịchvụ.Nhữngngườiđăngkýmuamộttạpchíhaymộttờbáokỳvọngđượcxemmộtchủđềhaymộtquanđiểmnàođó;cácgiađìnhmongngóngđếnngàyđượcđưacácconhọđixembộphimmớicủaPixar,dùchophimđólàvềđộngvật,đồchơihayôtô.

ThươnghiệuVirginnóivớibạnrằngsửdụngloạithẻtíndụngnàychẳngkhácnàosửdụnghãnghàngkhông,câu lạcbộchămsóc sứckhỏe,ở trongcáckháchsạnhayđầutưtiềnvàoquỹlươnghưucủachúngtôi.Nólàmộtcamkếtrằngbạn sẽ đượcđối xử tốt, rằngbạn sẽ cómột sảnphẩm chất lượng caomàkhônglàmhaohụttàikhoảnngânhàngcủabạn,vàkhibỏtiềnrasửdụngchúng,bạnsẽnhậnđượcnhiềuniềmvuihơnbạntưởng.

BạncónênđitheocôngthứcVirginvàtậptrunghoạtđộngkinhdoanhcủacôngtymớivàoviệccungcấpmộttrảinghiệmkháchhàngnàođókhông?Thựcsự thì điều đó còn tùy vào loại hình kinh doanhmà bạn tham gia.Chúng tôithamgiavàocáclĩnhvựctươngtáctrựctiếpvớikháchhàngnêndịchvụlàyếutốchủchốt.Bạncầntìmrađâulàyếutốcốtlõiđốivớidoanhnghiệpcủamình.

Khitạoquảngcáo, thiếtkế logovàtiếpcậncáckháchhàngtiềmnăng lầnđầutiên,bạncóthểbịcuốnvàoviệctạoramộtthươnghiệuxavờivàrấtmangtínhtổchức.Rấtnhiềucôngtymuốnthươnghiệucủahọphảnánhmộthìnhảnhhoànhảo,lýtưởngnàođócủachínhhọ.Kếtquảlàthươnghiệuđókhôngcókếtcấu,thiếucátínhvàkhôngtạođượcniềmtintrongcôngchúng.

Ngược lại, Virgin thườngmang trongmình sự hài hước theo kiểu tự hạthấpbảnthân.Nóliênquanđếnmongmuốnđượctrungthựcvềnhữngthăngtrầmcủa công tyvàmongmuốnđược chia sẻ suynghĩ vớinhữngngườiquantrọng nhất đối với hãng – các khách hàng.Những người xem quảng cáo củachúngtôichínhlànhữngngườiđọcvềcáccuộctranhgiành,nhữngthấtbại,sailầmcủachúngtôi.Vậy thì tại saochúngtôi lạimuốngiảvờrằngthếgiới thựcchẳngảnhhưởnggìđếnchúngtôi?

Dùbạnvàđộingũcủabạnchorằngthươnghiệumớicủamìnhsẽthểhiệncáigìđichăngnữathìcácbạncũngphảigiữđúnglờihứa.Vìvậy,khithảoluậnvấnđềnày,hãytrungthựcvềthứbạnđangcungcấp.

Sẽtốthơnrấtnhiềunếubạnhứaítmàlạilàmđượcnhiềuthayvìngượclại.Cóquánhiềucôngtyquảngcáohàonhoángnhưnglạimangđếncácsảnphẩmvàdịchvụtrungbình.Hãychỉhứanhữnggìbạncóthểlàm,rồisauđó,hãylàmmọithứbạnhứavàthêmchútnữa.Đólàcáchduynhấtgiúpbạnkiểmsoátđượcthươnghiệucủamình.

Vàhãycoichừng:thươnghiệuluôncóýnghĩagìđó.Nếubạnkhôngđịnhnghĩa thương hiệu của mình, các đối thủ sẽ làm điều đó. Các quảng cáo củaAppletrongđóhọtạorasựtươngphảngiữamộtchiếcMacsángtạo,vuivẻ,cânđối,vớimộtchiếcmáytínhụcịch,lỗithời,cóthểchobạnthấyđiềunày.

Vậy,tiếpđếnlàgì?Đốivớimọidoanhnghiệpđangtrongquátrìnhtạoramộtthươnghiệutiêudùng,đểcácnhàbáobiếtviệcbạnđanglàmlàmộtphầncủa câu chuyện.Hãy sẵn sàng!Tựbiếtmình có gì và đảmbảo rằngbạnđangcungcấpnó.Khiđó,bạnsẽtrảlờiđượcmọicâuhỏimộtcáchthànhthậtvàcởimở,xâydựngđượccácmốiquanhệvớikháchhàngvàgiớitruyềnthông.

STEVEJOBS

Mộtdoanhnhâncótưduykhácbiệt

KhiSteveJobsmấtvàotháng10năm2011,nhiềunhàbìnhluậnđãbănkhoăn rằng liệuApple, công tymàôngđồng sáng lậpvàđiềuhànhquanhiềunăm,vớinhữngđổimớivàlợinhuậnkhổnglồ,cóthểtiếptụctăngtrưởngnếuthiếuôngkhông.

Sauthờigianchiếnđấuvớicănbệnhungthưquáiác,JobsđãrờikhỏivịtríCEOcủaApple,songảnhhưởngcủaôngđốivớicôngtyvẫnvôcùngtolớn.Suychocùng,nhữngđổimớicủaApple–từmáytínhcánhânđếniPod,iPhonevàiPad–đãthayđổitriệtđểcáchthếgiớigiaotiếpvàgiảitrí.SaucáichếtđaubuồncủaJobsởtuổi56,nhiềungườiđãđặtdấuhỏilớnvềtươnglaicủaApple.

Nhữngbàncãivềvấnđềnàyđãkhiếntôisuynghĩvềkhảnănglãnhđạovàbănkhoăntựhỏiliệucócáchđúngđắnduynhấtnàođểtạonênmộtcôngtyvĩđạikhông.ViệcsosánhtrảinghiệmcủatôitạiVirginvàcủaJobstạiApplecóthểlàm sáng tỏ nhiều điều, bởi chúng tôi đều xây dựng và điều hành các doanhnghiệptrongnămthậpkỷqua,nhưngmỗichúngtôiđềuđitheomộtconđườnghoàntoànkhácbiệt.

NhữngýtưởngcủaJobsvềcáchmọingườinêndùngcôngnghệđểtươngtácvớinhauvàcuộctheođuổimộttầmnhìnduynhấtđóđãdẫnôngđếnviệctạoramộtcôngtycóvănhóatíchhợpsựtậptrungmangtínhámảnhvàocácthiếtkế công nghệ cao.Việc sử dụngmáy tính trong các ngành công nghiệp và cácdoanhnghiệpvẫnbịgiớihạnchođếnkhiôngvàđộicủamìnhtungraAppleIIvàonăm1977,mộtsảnphẩmđã làmthayđổiviệc tínhtoánvàcuộcsốnghàngngàycủachúngta.

ApplecũngdẫnđầumộtcuộccáchmạngtrongngànhcôngnghiệpâmnhạckhiđưaraiPodvàiTunesvàonăm2001;trongkhisựrađờisaunàycủaiPhonevàiPadlạichâmngòichosựsángtạocủatoànngànhpháttriểnứngdụng.ĐammêcủaJobsvớinhữngthiếtkếvĩđạichínhlànềntảngchothứmàngàynaylàmộttrongnhữngthươnghiệuđượckínhnểnhấtthếgiới.

KhitôicùngnhữngngườibạnxâydựngVirgin,chúngtôiphảitiếpcậnmọithứtheohướngthậtkhácbiệt,bởitầmnhìncủachúngtôikhôngdựaquánhiềuvàosảnphẩmmàvàodịchvụ.Vănhóacủachúngtôipháttriểntừsựgắnbómậtthiết giữa chúng tôi với kháchhàng và giữa chúng tôi vớinhau.Điềunàydẫnchúngtôiđếnviệcxâydựngmộtcôngtyđặtdịchvụchămsóckháchhàngvàsựgắnkếtgiữacácnhânviênlênhàngđầu;vàđặttrọngtâmvàoviệccungcấpcácgiátrịtuyệtvờicũngnhưduytrìýthứcvềsựhàihướctrongmọithứchúngtôilàm–từđó,côngtycủachúngtôiđãliêntiếpthànhlậphàngtrămdoanhnghiệptrongnhiềungànhkhácnhau.

Steve Jobs là doanhnhân có xuhướngđộc đoán, tiếp cận vấnđề từ trênxuống,trongkhitôiluôntinvàonghệthuậttraoquyền–mộttrongnhữngvaitròchínhcủatôilàtìmranhữngngườitốtnhấtcóthểchoVirginvàtraochohọsựtựdocũngnhưsựkhích lệđểthănghoa.Khithành lậpVirginRecords, tôi

thậmchícònchuyểnrakhỏivănphòngvàlàmviệctrongmộtnhàthuyền.Lúcđó,tôiđãnghĩ,vàbâygiờvẫnnghĩ,rằngnếubạnthườngxuyênvắngmặt,nhữngngườikhácsẽbuộcphảichỉhuy,từđóhọnângcaođượccáckỹnănglãnhđạo,xâydựngsựtựtinởhọ,khiếndoanhnghiệpmạnhhơn,cònbạncóthêmthờigianđểsángtạo.

Vậylàmthếnàomànhữngđườnglốigầnnhưđốilậpcủachúngtôilạicùngtạonênnhữngcôngtythànhcông?Tôitinrằngđólàdochúngtôiđềutheođuổiđammêcủamình–chúngtôiđềuthựcsựtậnhưởngvàtintưởngvàonhữnggìchúngtôiđanglàm.Bởikhảnăngcaolàbạnsẽkiêntrì,cócảmhứngvàcốnghiếnnhiềuhơnnếuthíchnhữnggìbạnđanglàm,vànếucuốicùng,bạntạorađượcthứgìđóbạnthựcsựtựhào,điềuđósẽđượclantỏađếnđộingũnhânviênvàkhách hàng của bạn.Điều này đúng với Steve Jobs, và vì lý do này, bất chấpphongcáchvôcùngkhácbiệtgiữachúngtôi,ôngấyluônlàdoanhnhânmàtôingưỡngmộnhất.

KhinhìnlạicuộcđờicủaSteveJobs,tôinhậnthấyôngchưabaogiờmấtđitình cảm sâuđậmdành cho công tymình sáng lập ra, dù cho có bị đuổi khỏiApplevàonăm1985.Saukhi rờiApple,ôngchuyểnnguồnnăng lượngđóvàoviệcđầutưvàđiềuhànhPixar,mộtcôngtynhỏđãđạtđượcnhữngthànhtựuvềcôngnghệcũngnhưnghệthuậtấntượngđồngthờilàmthayđổihoàntoànlĩnhvựclàmphimhoạthìnhdùngcôngnghệtạohìnhbằngmáytính.KhiđượcđềnghịtrởlạiApplevàonăm1997,ôngđãđưacôngtyđangtrìtrệlênmộttầmcaomớivàtiếptụccốnghiếntrongsuốtthờigianchốngchọivớibệnhtật.ĐiềuhànhVirginlàcuộcphiêulưulớnnhấtđốivớitôi:đầythửthách,thúvịvàsángtạo,mộtviệctôisẽlàmngaycảkhikhônghềliênquanvềmặttàichínhvớinónữa.

Cólúc,theođuổitầmnhìncủamìnhcónghĩalàbạnsẽphảilờđinhữnglờicảnhbáohaythậmchí làchếnhạocủanhữngngườikhác.TôiđãviếtvềquyếtđịnhthànhlậpVirginAtlanticvàsauđólàVirginAustralianhưsau:Quánhiềuquyếtđịnhcủatôiđãđingược lại lờikhuyêncủacácnhàphântíchngành,cácchuyêngiaquảnlývàđôikhilàcảcáccốvấnthâncậnnhấtcủatôi.

CònđốivớiJobs,cácsảnphẩmmàôngvàđộingũcủamìnhđãhìnhdungraquákhácbiệtđếnmứcgiácổphiếuluôngiảmsaukhimộttrongcácsảnphẩmcủa Apple lần đầu tiên được giới thiệu đến công chúng, bởi cổ đông và các“chuyêngia”đềuchắcchắnrằngcôngtyđangđisaihướng.ĐiềunàyxảyragầnđâynhấtkhiiPhone4Sđượcpháthành,vàmộtlầnnữanhậnđịnhnàylạisai–doanhsốbánthiếtbịnàyđãphávỡmọikỷlụctrướcđócủaApple.

Khibạntheođuổitầmnhìnkinhdoanhcủariêngmình,hãycanđảmbởiđểxâydựngcôngtycủamình,bạnphảivượtquacácràocảnvàlờđinhữnglờichỉtrích.Hãytheođuổiđammêcủabạn;hãythừanhậnkhiđốimặtvớithứgìđóbạnkhônggiỏi;vàhãygiaochongườikháclàmviệcđóhoặctìmcáchvượtquanó(ngaycảJobscũngthuênhữngchuyêngiagiỏiđểchỉđạocáchoạtđộngquanhệcôngchúngvàôngnổitiếngvớiviệcthànhlậpliênminhvớicácđốithủcủaApplelàIBMvàMicrosoft);khimọithứđisaihướng,hãyđứngdậyvàđitiếp.Đâylàcuộcphiêulưucầnđếnlòngdũngcảmvàniềmtin.

Trongsuốtcuộcđờimình,SteveJobsđãkhuyếnkhíchmọicánhânônglàmviệccùngcũngnhưcáckháchhàngcủaônghãy“Tưduykhácbiệt”.Đâychắcchắnlàlờikhuyêncơbảnmàmọidoanhnhâncầnkhắcsâutrongtâmtrí.

ẤNTƯỢNGBANĐẦURẤTMẠNH

Nhưngđừngthổibaynóbằngấntượngthứhai

Trướcđây,mẹtôi thườngbắttôiphảiđi tấtsạch,mặcđồ lótsạchmỗingàyvàluônnhắcnhởtôirằng,“Conkhôngbaogiờbiếtliệuconcóbịxebuýtđâmkhông”.

Bởibàkhôngmuốnmuốimặtkhiphảinghemộtytátrongphòngcấpcứunóirằng,“Bácsĩ,nhanhlên,hãynhìnnày.Tôikhôngbiếtlầncuốicậubéthayđồlótlàkhinàonữa!”

Điềunàychothấytầmquantrọngcủaviệctạoraấntượngthứhaitốtđẹp.Đặt“ấntượng”màxebuýtsẽtạorachotôisangmộtbên,cácnhânviênytếsẽcóấntượngđầutiênvềtôikhitôiđếnbệnhviệnvàấntượngthứhai làtronglúckiểmtra,khihọbiếtthêmvềviệcvệsinhcánhâncủatôi.

Trongkinhdoanh,tạoraấntượngtốttronglầnđầutiêntiếpxúcvớikháchhànglàmộtviệclàmbắtbuộc.

Dù sự thật là ai cũngbiết điềunày, nhưngnhiều công ty vẫn không làmđược.

Rõ ràng, nhiều người không hiểu được rằng trong một thế giới có quánhiềugiaodịchđượcthựchiệntrựctuyến,ấntượngthứhaicủakháchhàngvềthươnghiệucókhicònquantrọnghơnấntượngđầutiên.

Giao dịch thứ hai mà một khách hàng trực tuyến thực hiện với doanhnghiệpcủabạnluônliênquanđếnthứgìđócóvấnđề–họđanggặpkhókhănkhisửdụngsảnphẩmhoặcdịchvụcủabạn.Nếuđượcxửlýmộtcáchchuẩnxác,thìđâylàtìnhhuốnggiúpcôngtytạoraấntượngrấttíchcực.Đángbuồnthayđâycũnglàlúcmọithứthườngsailầmmộtcáchkhủngkhiếp.

Mộttrongnhữngsailầmlớnnhấtmàtôinhìnthấythườngxuyênđếnmứcđángbáođộnglàcáccôngty“chôn”sốđiệnthoạidịchvụchămsóckháchhàngởnơixaxôivàtămtốinhấttrêntrangwebcủahọ.Nhấpchuộtvàophần“ContactUs”(Liênhệvớichúngtôi)chỉlàbướcđầutiêntrongmộttròchơirốirắmmangtên“hãytìmsốđiệnthoạicủachúngtôinếucóthể”.Chắcchắn,cáckháchhàngmuốncóđượckhoảnhkhắcvuisướngkhisửdụngsảnphẩmcủabạn,chứkhôngphảikhicuốicùnghọcũngtìmrađượcthôngtinliênhệvớicôngtybạn!

Phầnlớnnhữngngườigọiđếnđườngdâyhỗtrợkháchhàngtrênkhắpthếgiớiđềuđượcchàođónbằngtuyênbốđượccholànguxuẩnnhấttừngđượccàiđặttựđộng,kiểunhư:“Đượcphụcvụquývịlàvinhhạnhcủachúngtôi.Xinvuilònggiữmáy.”Mộtvài công ty thậmchí cònkhiến trảinghiệmnày tồi tệhơnnữabằngcáchthêmvàonhữngthôngtinvặtvãnhtỏvẻthânthiệnnhư“Thờigianchờdự tínhcủaquývị là23phút.”Nhưng thôngđiệpngầmẩn trong tinnhắnnàylà“Chúngtôichẳngmặnmàgìvớiviệcgiữbạnlạinếuđiềuđócónghĩalàchúngtôiphảităngthêmnhânviênđểphụcvụnhữngngườinhưbạn.Vìvậy,hãydùngtrangwebcủachúngtôi,đượcchứ?”

Nếumộtvàikháchhàngđủkiênnhẫnđợiđếnkhicóngườibắtmáy,thìsựtồitệvẫnchưacódấuhiệukếtthúc.Trướckhiđượcnóichuyệnvớinhânviên

chămsóckháchhàng,họluônphảinhậpsốtàikhoảnítnhấtmộtlần.Nhưngkhicuốicùngcómộtngườiđạidiệnbắtmáy,câuchàophổbiếnnhấtcủahọlà:“Quývị làm ơn cho tôi xin tên đầy đủ và số tài khoản gồm 37 số của quý vị đượckhông?”

Cáctrangwebcũngkhôngđượcthiếtkếđểtránhnhữngsựbựcmìnhnàyvà thường tạo nên những ấn tượng thứ hai tồi tệ. Lấy quá trình đăng ký tàikhoảnlàmvídụ.Hoàntoàndễhiểukhimộtdịchvụngânhàngtrênmạngyêucầungườidùngchọntênngườidùngvàmậtkhẩucótínhbảomậtcao,nhưngbướcnày thật lốbịchđốivớinhữngai chỉđịnhmuamộtđôi tất.Mặcdùquytrìnhđăngkýlàmộtcôngcụquantrọngđểlậpnêncáccơsởdữliệu,nhưngnếuviệcđógâyphiềnhàchokháchhàngthìlàmvậycónghĩalýgì?

Phầnlớncáchãnghàngkhông(kểcảVirgin)chophéphànhkháchđăngkýlàmthủtụclênmáybaythôngquamộtki-ốttựphụcvụ–cơhộiđểcôngtytạoấn tượng thứhai tốt đẹp vì sự tiếp xúc đầu tiên luôn là quy trìnhđặt vé trênmạng.Thiếtbịnàysẽkiểmtrahộchiếu,pháthànhthẻlênmáybay,vàtrongmộtvàitrườnghợpcònincảnhãnhànhlý.Nếuquytrìnhdiễnrathuậnlợi,nósẽtạoraấntượngtốt;cácthiếtbịnàykhôngchỉgọiđúngtênkháchhàngmàcònhiếmkhimấtkiênnhẫnhaycáukỉnh.Song,tốtnhấtnênluôncómộtngườiởđóđểgiúp khách hàng khi quy trình có vấn đề.Và với tất cả những rắc rối của cácchuyếnbaynộiđịacũngnhưquốctế,bạncóthểtinchắcrằngđiềunàynhấtđịnhsẽxảyra!

Trongngànhkháchsạn,thủtụcđăngkýnhậnphòngvẫnhoàntoàndoconngườithựchiện.Cácnhânviênlễtânmặcđồngphụcchịutráchnhiệmtạochokháchhàngấntượngthứhaivềmộtthươnghiệu.Tôichưabaogiờtìmhiểulýdochínhxác,nhưngnếuxétđếnmứcđộthựchiệntốtcôngviệcnày,phầnlớncácchuỗikháchsạnhạngsangđềulàmtốthơnngànhhàngkhông.Khôngphảingẫu nhiên mà người ta thường hiểu cụm từ “kỹ nghệ lễ tân – hospitalityindustry[17]”thườngđượcngầmhiểulàbaogồmcáckháchsạnvànhàhàng,chứkhônghềcócáchãnghàngkhôngtrongđó.

Cácnhàquảnlývàđiềuhànhmuốncôngtycủamìnhtạoraấntượngbanđầuvàthứhaitíchcựcphảihọccáchcânđốihiệuquảtiếtkiệmchiphínhânlựcdùngchowebvớinhữngconngườithựccóthểhỗtrợkhicóvấnđề.Mộtphépkiểmtrathựctếtôithườngxuyênthựchiệnlàthửvàotrangwebcủachúngtôiđểxemtôimấtbaolâumớitìmrađượcsốđiệnthoạihỗtrợkháchhàng“thíchlảngtránh”đó.Hãythửlàmviệcnàyvànếuphảitiếnsâuvàoquáhaitrang,thìcólẽbạnnênthiếtkếlạitrangwebđó.

Hãyxétđếngiátrịquanhệkháchhàngbằngviệcđặtmộtsốđiệnthoạitrợgiúptođùngtrêntrangchủ.Khikhiếnviệctìmkiếmsựtrợgiúptrởnênquákhókhăn,bạnđanggánhlấyrủirorằngkháchhàngcóthểnói,theocáchnóichệchđitêncủamộttrongnhữngcuốnsáchcủatôi,“Mặckệnó,tôikhônglàmđâu”.

ĐỂGIÀNHCHIẾNTHẮNGTRONGCUỘCCHIẾNCHỐNGMATÚY

Chấmdứtcuộcchiếnchốngmatúy

Mọingườidườngnhưđãquênrằng,nhiềuthậpkỷtrước,nhìnchungphạmtộikhôngphảilàmộtcáchhayđểkiếmsống:phảisaukhicuộcchiếnmatúynổra,vănhóađạichúng(popculture)mớibắtđầudựnglênhìnhảnhbuônmatúynhưmộtconđườngđitừnghèokhóđếngiàusang.Nhưngchỉmộtvàingườithậtsựtrởnêngiàucó,vànhưcáctácgiảStephenJ.DubnervàStevenD.LewittchỉratrongcuốnKinhtếhọchàihước[đãđượcAlphaBooksmuabảnquyềnvàxuấtbảnnăm2011]củahọvàonăm2005,rằngnhiềukẻbuônmaytúytrênđườngphốvẫnsốngvớibốmẹvàlàmviệcbánthờigianđểcóđủtiềntrangtrảicuộcsống.Cácnghiêncứukhácchothấynhiềungườitrongsốnhữngnhâncôngbịbóclộtnày,bảnthânhọcũngbịnghiệnnặng.

Đểcắtđứtdòngtiềnchảyvàotúinhữngtêntộiphạmcaocấp,tấtcảnhữnggìchúngtacầnlàmlàchấmdứtcuộcchiếnchốngmatúyvàhợppháphóaviệcsửdụngcácchấtbịcấm.

Cuộcchiếnchốngma túyđổ tiềnvề sai túi:khi cácquanchứcchínhphủtheođuổichínhsáchnghiêmtrịtộiác,nhữngtaybuônmatúyđượclợivìgiámatúytănglên,trongkhinhucầuthìvẫnthế.Đâylàmộtngànhthuvềđến300tỷđô-lamỗinăm,vàvớikhoản tiền lời lớnđếnnhưvậy,nhữngkẻ tộiphạm sẵnsànglàmbấtkỳđiềugìđểtrốntránhphápluật:chuyểncáccơsởsảnxuấtmatúyđếncácquốcgiamànhàchứctráchkhôngthểbắtđượcchúng;muavũkhíhạngnặng (nhưởMexico); càingười vào các cơquan chínhphủ (nhưđã xảy ra tạinhiềuquốcgia,từPeruvàBoliviachođếnmộtphầnTâyPhi);bắtcócvàđedọacảnhsát,chínhkháchcũngnhưdânthường.Bọntộiphạmtrởnêngiàucótrongkhi những người bình thường phải trả giá cao hơn – ở cả khía cạnh thuế lẫnmạngsốngcủahọ.

Trongmộtthếgiớimàvấnnạnmatúychỉngàycàngtrởnêntồitệhơn–LiênHợpQuốcướctínhrằngmứcđộtiêuthụthuốcphiện,tínhcảherointrêntoànthếgiới,đãtăng35%từnăm1998đếnnăm2008–thìthậtkhóđểnghĩđếnviệcbọntộiphạmsẽđitìmnhữngcôngviệctửtế.TạimộtvàiquốcgiaMỹLa-tinh,cáctậpđoànmatúyđangtháchthứcchínhphủ–mộtsốcònđượctrangbịtốthơncảquânđội,vàbăngnhómtộiphạmnàynổitiếngvớicáchoạtđộngbảovệ các cộng đồng cũng như cung cấp cho họ sự trợ giúp xã hội cơ bản. ỞAfghanistan,mộtlượnglớntiềnchảyvàotúicácphiếnquânTalibanđếntừviệcbánthuốcphiện.CụcPhòngchốngMatúyHoaKỳchohaycácđạidiệncủaal-QaedatạiBắcPhi,TâyPhivàchâuÂuđãtài trợchocáchoạtđộngcủachúngthôngquabuônbánmatúy.

Chođếngầnđây,nhưnhiềungườikhác,tôivẫncảmthấyrằngcuộcchiếnchốngmatúy làchínhsáchtốtnhấtđốivớixãhộicủachúngta.NhưngtôiđãthayđổiquanđiểmngaysaukhithamdựỦybanToàncầuLiênHợpQuốcvềChính sáchMa túy cùng với cựuTổngThưkýLiênHợpQuốcKofiAnnan,JavierSolana,cựuCaoủyviênđặctráchĐốingoạicủaLiênminhchâuÂu,cựu

TổngthốngBrazilFernandoCardosovànhiềungườikhác.Nhữngpháthiệncủachúng tôi cho thấy rõ ràng rằngcuộc chiếnchốngma túy trên toàncầukhôngkhácgìmộtsailầmvôcùngđắtđỏvàchỉcómụcđíchlàtốt.

Ủybancủachúngtôipháthiệnra rằngởcácquốcgiahợppháphóaviệcnghiệnmatúyvàcoinóchỉnhưmộtvấnđềvềsứckhỏe,tộiphạmgiảm,sốngườinghiệngiảmvàsứckhỏetoàndânnóichungđượccảithiện.

VídụnhưBồĐàoNhađãhợppháphóaviệcsửdụngvàtàngtrữmatúyvàonăm2001vàkhôngbắtaivàotùtrong10nămqua.Bằngviệcdựngnêncácphòng khám mà ở đó, những người dùng heroin có thể lấy kim tiêm vàmethadone,cũngnhưsửdụngcácbiệnphápđiềutrịytếđểcainghiện(rẻhơnvàhiệuquảhơnnhiềusovớicácnhàtù),BồĐàoNhađãgiảmđượcsốngườisửdụng,đặcbiệtlàthanhthiếuniênvàsốngườinghiệnnóichung.SốcamắcHIVmới (từkimtiêmbẩn)đãgiảm70%từnăm2000đếnnăm2009,ngoài racònmộttácdụngphụtíchcựcthúvịnữalàtộiphạmtrộmcắptrongnhàcũnggiảmđángkể.

Khiđánhgiácáccơhộikinhdoanhmới,độicủachúngtôitạiVirginthườngnhìnvàonhữngthứcóhiệuquảtạinhiềuquốcgia,nghiêncứucáchchúngtôicóthểápdụngcáccáchtiếpcậnthànhcôngvàothịtrườngmới.Trongcuộcchiếnchốngma túy,ủybancủachúng tôiđãcho thấybíquyết làđổi sangcácchiếnlược “giảm tác hại”.Một trong những nghiên cứu rõ ràng liên quan đếnmộttrườnghợpởThụySỹ,đấtnướcđãđổitừcáchtiếpcậntheokiểuralệnhvàsửdụngluậtphápsangcácchínhsáchtậptrungvàosứckhỏetoàndântrongnhữngnăm1980và1990.

TheonghiêncứucủaĐạihọcLausanne:“Khiđãdấnquásâuvàoviệcbuônbánmatúyvàcácdạngphạmtộikhác,nhữngngườinghiệnnặngđóngvai trònhư cầu nối giữa những tay bán buôn và người sử dụng. Khi những ngườinghiệnnặngnàytìmthấymộtphươngtiệnổnđịnh,hợpphápchocơnnghiệncủahọ,việcsửdụngvàmuabánmatúytráiphépsẽgiảm…Bằngviệcloạibỏcácconnghiệnvàtaybuônmatúyởđịaphương,nhữngngườisửdụngbìnhthườngtạiThụySỹkhócóthểliênlạcđượcvớingườibán.”Cácconnghiện,thườnglàcảngườisửdụngvànhữngtaybuônmatúycấpthấpđãbớtnghiệndođượcdùngheroinkêtheođơn,làmắtxíchquantrọnggiữanhàcungcấpvàngườisửdụngbìnhthường.

Hãytưởngtượngrằngởquêhươngbạn,nhữngngườinghiệnkhôngbịbỏtùmàđượcđiềutrịtạicácphòngkhám.Hãytưởngtượngrằngsốngườinghiệnđanggiảmdần.Rằngcáccơquancảnhsátđãngừngbắtnhữngngườibánmatúycấpthấpvàmộtvàisĩquanhiệnđangtậptrungvàotộiphạmcótổchức.Nhiềungườiđãđượcthảtựdođểlàmcôngviệcgiữtrậttựtrịan,vìngaycảnhữngtộinhỏ do người nghiện phạmphải cũng đang có chiều hướng giảm.Hãy tưởngtượngrằngcácnguồncôngquỹbổsungđượcsửdụngchocácchươngtrìnhxãhộivàytế,thayvìchoviệcthựcthiphápluậtvàbỏtù.Rằng,cũnggiốngkhilệnhcấmđượcgỡbỏởMỹ,thịtrườngchợđenbịkhôkiệtvàcácbăngnhómtộiphạmmatúybiếnmất.Hãytưởngtượngrằngtiềnbạcvàquyềnlựckhôngcòngắnliềnvớimatúyvàtộiácnữa;ngoàira,truyềnthôngvàthậmchícảvănhóacủachúngta,đangthayđổitươngứng.

Làmthếnàođểchúngtađứnglênchốnglạitộiác?Hãycoiviệcsửdụngma

túylàmộtvấnđềsứckhỏe,chứkhôngphảimộthànhviphạmtội.Hãyloạibỏcác sợidây liênkếtgiữanhững taybuônma túyvới các thị trườngcủa chúng.Nào, chúng ta hãy cùng nhau chấm dứt tội ác – và cứu sống nhiều người.Ởcươngvị cácdoanhnhân,nếumột trongnhữngchính sách của chúng tôi thấtbại,chúngtôi sẽnhanhchóngchấmdứtnóđểgiảmthiệthạivàthayđổichiếnthuật.Thậtlạkhicácchínhphủvẫntiếptụctheođuổicácchínhsáchđãthấtbạitừthậpkỷnàyđếnthậpkỷkhác,vớitấtcảnhữngsựthốngkhổmàcácchínhsáchnàygâyra.

KHOAHỌC:CHIẾNTUYẾNCUỐICÙNG

NữthầnởAtlantis

Khicònnhỏ,tôiđãđọctácphẩmHaivạndặmdướiđáybiểncủaJulesVernevàmêmẩnyếu tốphiêu lưuhuyềnbí củanó.Kể từđó, tôiđãdànhrấtnhiềuthờigianởcácđạidương–bayphíatrênchúng(vàđôikhilaovàochúng)bằng cáckhinhkhí cầu, lướt thuyền tốcđộ trênmặt chúng–nhưnghiếmkhiđắmmìnhtrongchúng.

HơnhaiphầnbabềmặtTráiđấtđượcbaophủbởinước,song,nhânloạihầunhưchưahềkhámphávùngnướcmặnkhổnglồbaoquanhchúngta.Cáckỳquanvũtrụcònđượcvẽchitiếthơnrấtnhiều.

CácquốcgianhưMỹđãđầutưhàngnghìntỷđô-lađểtìmkiếmcáchànhtinhvàhệmặttrờiởrấtxa.Chúngtacóthểbaylênmặttrăngvàvòngquanhthếgiớibằngtàuvũtrụ,nhưngvẫnchưađủkhảnăngđểchạmđếnnhững“cực”sâunhấtdướiđáyđạidươnghaychịuđựngđượcáplựckhủngkhiếpgâyradolặnởđộsâunhưvậy.Khôngcódấuhiệunàochothấymọiviệcsẽsớmthayđổikhimàcácchínhphủvẫntiếptụcthờơvớihoạtđộngkhámpháđạidươngsâuthẳm.

Mứcsâunhấtmàmộttàungầmhiệnđạicóthểđạtđếnlàhơn6.700mdướimặtnướcbiển,song,vẫncócácrãnhởTháiBìnhDươngsâutớihơn11.200m.Đểthựchiệnđượccácchuyếnđinhưvậy–đixuốngsâuhơncảchiềucaocủađỉnhEverest– chúng ta cầncácđộtphávề côngnghệvật liệuvà thiếtkế.ĐạodiễnJamesCameronđãlậpnênmộtkỷlụcthếgiớimớivàotháng3năm2012khilặnsâuhơn8.200mdướimặtnướcbiểnbằngchiếctàungầmDeepseaChallengercủaông.

Chỉ cóhai công ty tưnhânđangnghiêm túcnghiên cứunhữngchiếc tàungầm của tương lai này – đó là chúng tôi và James Cameron. Con tàu củaCameronrấtnặngvàcóthểlênxuốngđểthuthậpmẫuvật.Contàucủachúngtôi thì có tính tiệndụng caohơn rấtnhiềuvà sẽđủkhảnăngkhámphá trongnhiềudặm.Haichiếctàunàybổsunghoànhảochonhau,vàchúngtôiđangthảoluậnvềviệccùngnhauthựchiệncácchuyếnphiêulưu.ĐâychínhlàdạngkinhdoanhmạohiểmkinhđiểncủaVirgin,đầyphiêulưu,thúvịđầykhaokhátthiếtlậpnênmộtthịtrườngmới.

MọicuộcphiêulưuvĩđạiđềubắtđầubằngbướctiếnđầutiênđóvàbướcđầutiêncủachúngtôimangtênNữthầnNecker,mộtchiếctàungầmmới,chởđượcbangười,đặttạihònđảoNeckercủatôi,thuộcquầnđảoVirgintạiAnh.“Nữthần”đượcthiếtkếđặcbiệtdànhriêngchochúngtôi,vànósẽ“bay”đếnđộsâu 40m dưới mặt nước biển rồi thực hiện các pha nhào lộn và quay vòng.Nhữngchiếctàungầmnhư“Nữthần”sẽchophéphànhkháchlầntheovàquansátcáckỳquancủađạidươngmàkhôngcầntrảiquamộtkhóađàotạolặnnào.

Đa phần những cảnh đẹp nhất dưới đại dương nằm ở độ sâu trên 30m.Chiếc“Nữthần”cóthểlặnvàxoaytrònnhưmáybay,đồngthờichophéphànhkháchbắtkịpnhữngconrùa,cáheo,cávoivànhữngconcáđuốiđốmkhổnglồ–nhưconmàtôiđãnhìnthấygầnđâykhibơixabờởNecker.

Đươngnhiên, 40mkhông là gì so với 11.000m,nhưngđó làmột sựkhởiđầu,dànhchonhữngconngườirấtđỗibìnhthường,thayvìnhữnglínhSealHảiquânhaynhữngnhàkhoahọc,mộtcơhộiđầutiênđểbắtđầukhámpháthếgiớidướiđạidương.Theothờigian,chiếc“Nữthần”sẽđượctheosaubởicácthếhệtàungầmmới,cókhảnănglặnrấtsâu,xuốngđếnnhữngnơichúngtachưatừngđến.

KhinóichuyệnvớinhiềukháchhàngcủaVirginGalactic,nhữngngườilênkếhoạchbayvàovũtrụ,tôiđãtìmramộtsởthíchchungkhác:khámphánhữngvùngchưađượckhámphádướiđáyđạidương.Phầnlớnhọcũnghứngthúvớisựsâuthẳmhuyềnbícủachúngkhôngkhácgìtôi.

Tôitinrằngchúngtacóthểhọcđượcrấtnhiềuđiềutừnhữnghảitrìnhnày.Chúngtasẽtìmranhữngloàimớivàhiểurõhơnthànhphầncủacácvùngnướcsâu.Chúngtasẽcóthểtheodõivà lầntheochínhxáchơnsựpháhủycủaconngườiđốivớitừngkhuvựcnhấtđịnh.Đểtổchứcmộtchiếndịchhiệuquảnhằmbảovệhànhtinh,chúngtaphảibiếtđượccáchànhđộngcủamìnhđãảnhhưởngđếnđạidươngnhưthếnàovàchúngtađanghủyhoạinónhanhrasao.

Khi tôi còn làmột đứa trẻ, các đại dương tràn đầy những sinh vật sống,nhưngthậtđángbuồnkhingàynay,chúngđãgiảmđikhánhiều.Chúngtacầnphảinângniuvànuôidưỡngsựsốngtrongđó.Nhữngngườinôngdângiỏiamhiểuđấtđaivàbiếtrằngcầnphảibỏhoang,khôngcanhtácmộtsốcánhđồngđểchúngcóthểmàumỡtrởlại.Điềunàycũngđúngvớiđạidươngvàsựsốngtrongđó.NgườitabảotôirằngcáccướpbiểnngoàikhơibiểnSomaliađãcóảnhhưởngthúvịđếnnhữngvùngbiểnmàhọgọilànhà.Khôngphảitôiđangủnghộviệccoicướpbiểnlàmộtgiảipháp,nhưngnhữngngườinàyđãkhiếnnhữngngườiđánhbắtcásợhãi,khôngdámđếngầnvàchophépnhữngvùngbiểnquanhđóphụchồiđượcmôi trườngbiểnphongphúđadạng.Việcchờđợixemliệucácđộitàungầmmớicủachúngtôicóthểxácđịnhảnhhưởngcủaviệcđánhbắtquámứctạinhữngvùngnướcsâuhơncủađạidươnghaykhôngsẽvôcùngthúvị.

TạisaolạibắtđầucácchuyếnhànhtrìnhtừNecker,hònđảoCaribecủatôi?Bêncạnhviệcđâylàmộtvịtríđẹpđểkhámphácuộcsốngdướiđáybiểnvàcácrặngsanhô,cònmộtnguyênnhânkhácnữađólànóchỉcáchrãnhsâunhấtcủaĐạiTâyDương,rãnhPuertoRico,vàidặm.Vùngbiểnnàychưabaogiờđượckhámphávàtôihyvọng,trongmộtnăm,sẽđiđượcđếnnơisâunhấtcủavùngbiểnvĩđạinày,xuốngsâuhơncảchiềucaocủađỉnhEverest.

TôiluônbịthôithúcbởinhữngnhàthámhiểmvĩđạitừthờikỳcủangàiFrancisDrake–ngườiđầutiêntìmraquầnđảoVirgin.TôimuốncáctàungầmcủachúngtôicạnhtranhvớinhữngthànhtựucủaDrakevàvẽbiểuđồvùngbiểnsâuởđây,rõràngtừngkhumột,từngrãnhmột,từngthunglũngmột.

Biếtđâuchúngtôicóthểtìmrakhobáunhưmộtphầnthưởngthêm.VùngCaribeđầynhữngvụđắmtàu,nhiềuchiếcchởvô số tài sản từNamvàTrungMỹ.Mộtsốngườichorằngcónhiềukhobáuvàvàngdướiđáybiểnhơnlàởtrênbờ.Tôicómộttấmbảnđồghichéplạihơn200vụđắmtàutrongbánkínhhơn32kmxungquanhNecker.Mộtsốcóthểđangnằmởnhữngvùngbiểnkhánôngtrongnhiềunăm;sốkháccóthểởsâuhơn.Chúngtôiđangtìmkiếmchúng,đặcbiệtlàgiờđây,khichúngtôiđãpháttriểnđượcnhữngchiếctàungầmcóthểtiếnđếnnhữngnơisâunhất.

KhinằmtrênvõngnhìnrabờbiểnNecker,tôivôcùngphấnkhíchkhinghĩđếncơhộiđượcngắmnhìn thếgiớibêndướinóvàomộtngàykhôngxa.Bêncạnh việc khámphá ra các loàimới (được biết đến có 80% các loài chưa đượckhámphá),vẽbiểuđồcácrãnhvàtruytìmkhobáu,chúngtôicóthểtìmrathànhphốbịthấtlạcAtlantis…aimàbiếtđược!

Phần tái bút trong cuốn sách của JulesVerne, “hai vạn dặm” chỉ khoảngcáchđiđược,khôngphảiđộsâu.CũngtươngtựnhưkhibạncoihaivạndặmlàconsốgấphơnsáulầnđườngkínhTráiđất!

HÃYBỎNHỮNGCHIẾCNÊMĐÓĐI!

Hãyđểhọthửnó!

Có lẽ ai cũng biết điều này, nhưng tôi vẫn nói ra ở đây: Cầnmột lựclượnglaođộnggắnbó,camkếtvàcóđộnglựcđểcungcấpmộtsảnphẩmhoặcdịchvụhạngnhấtvàxâydựngđượcmộtdoanhnghiệp thànhcôngbềnvững.Traoquyềnchonhânviênđểhọcóthểracácquyếtđịnhtốtlàmộttrongnhữngnhiệmvụquantrọngnhấtcủamộtdoanhnhân.

Điềunàycónghĩa làbạnphảixâydựngmộtvùng thoảimái trongdoanhnghiệpmàởđó,ngườicủabạncóthểtựtinthểhiệnbảnthânvàsựdũngcảmđồng thời tin vào quan điểm của chínhmình. Từ những ngày đầu thành lậpdoanhnghiệp,bạnphảibảođảmrằnghọkhôngbịràngbuộcbởimộtcơcấuquácứngnhắc,sựkiểmsoátquáchitiếtvàquánhiềuluậtlệ.Dùcáchướngdẫnrấtcóích trongviệc thiết lậpmộtbộkhungchonhữngnhiệmvụphía trước,nhưngmộtsựsắpđặtkhôcứngsẽlàmcảntrởsựsángtạovàdámchấpnhậnrủiro.Thayvàođó,nósẽnhanhchóngdẫnđếnsựlặplại thiếusuynghĩ, thiếuđộnglựcvàlàmsuygiảmcáctiêuchuẩn.

Nếucó thể tin tưởngvàkhuyếnkhíchnhânviên sửdụngkhảnăngphánđoánthôngthường,bạnsẽ thấyrằngquathờigian,cácgiảiphápcủahọsẽ trởnênsángtạohơnthayvìbớtsángtạođi.Hãyđảmbảorằngviệcthửnghiệmđượckhuyếnkhíchvàcácnhânviênkhôngsợmắcsailầm.Thựcra,mụctiêucủabạnkhôngchỉ làkhuyếnkhíchnhânviên sửdụngnhữngkiến thức thông thường.Bạnmuốncáchtiếpcậnvàcácgiảiphápcủahọgiốngnhưcủamộtdoanhnhân,haychínhxáchơnlà,mộtdoanhnhânbêntrongmộttổchức.

MộttrongnhiềuđộingũdoanhnhânbêntrongtậpđoàncủachúngtôilàbộphậnbảotrìvàkỹthuậtcủaVirginAustralia,doLesPayneđứngđầu.Ôngtheodõisátsaomọikhíacạnhvềantoànmặtđất,baogồmcảnhữngvậtchènbằnggỗđượcdùngđểgiữbánhmáybaykhônglănđikhiđỗởcổng(nhữngchiếcnêm).Khoảngnămnămtrước,ôngđểýthấyrằngkhitrờimưato,nhữngchiếcnêmgỗnàykhôngđứngyênvàhỏngrấtnhanh.

Les và người đồng nghiệp Ian Scott đã quyết định thiết kế lại nêm.Họnhanhchóngtìmramộtvậtliệubềnvàthânthiệnvớimôitrườnghơn:nhựatáichếởđịaphương.Giácủanóbằngvớigiácủanhữngchiếcnêmgỗcũ,nhưngbềnhơnítnhấtsáulần.

Quathờigian,chúngtôiđãthaythế1.000nêmgỗđượcsửdụngtrênkhắpmạnglướiVirginAustraliabằngcácnêmnhựatáichế.Chúngtôivuimừngvớiphươngphápđơngiảnmàhiệuquảnàyđếnmứcđãnhắcđếnnótrongcácbảntinnộibộ,viếtcácmẩugiấynhớđểlàmtăngsựnhậndiệnvàcũngvinhdanhLescùngđộicủaôngtạibuổitiệcNgôisaocủanămcủaTậpđoànVirginvìđãthểhiệnthànhcôngmốiràngbuộcchặtchẽgiữahoạtđộngbảovệmôitrườngvàkhảnăng gia tăng lợinhuận.Năm2006, cảLes và Ianđềunhậnđược giải thưởngngànhvìthànhtựunày.

Cácbướcđểxâydựngnênmộtnơilàmviệcsángtạovàtựdothểhiệnmình

kháđơngiản,nhưngnóthậtsựphảibắtđầutừcấpcaonhất.CácCEOcầnlàmgương,phảinổibậtvàdễtiếpcậntrongvaitròngườiđiđầutrongviệcgiảiquyếtvấnđềmộtcáchsángtạo.Hãychomọingườiđịachỉe-mailcủabạnvàđốimặttrực tiếp với các vấnđề– cácCEO của chúng tôi nhưNeilBerkett củaVirginMediavàJohnBorghetticủaVirginAustralianổitiếngvìcáchgiảiquyếttrựctiếpcácvấnđề.Hãylắngnghenhânviênmộtcáchcẩntrọng(nhưtôiđãchiasẻ,tôiluônmangtheomộtcuốnsổđểcóthểghinhanhlạimọithứ),theodõisátsaomọivấnđề,hànhđộngdựatrêncácđềxuấttốtnhấtvàănmừngcácmốcsángtạocũngnhưcácthànhtựumangtinhthầndoanhnhâncủanhữngngườikhác.

KhiVirgincònởquymônhỏvàphảihoạtđộngtrongcácvănphòngchậthẹp,tôidễtheosátcácnhânviênhơn,nhưngngàynay,tôiphảidựavàomộtđộigồmhàngtágiámđốcđiềuhành,nhữngngườidẫndắtcácdoanhnghiệpkhácnhautrongTậpđoànVirgin,làđạisứchochúngtôivàcổvũchovănhóaVirginmàchúngtôiđãtạora.

Dùchobạnđangđiềuhànhmộtdoanhnghiệp lớnhaynhỏ,cũngvẫncónhữngnhânviênmàcóthểbạnkhôngthườngxuyênnóichuyện,nhữngngườimàbạnphảinhờngườikhácgiámsát.Sauđâylànhữngđiềubạncầntìmraởcácquảnlýcủamình:Họcóchomọingườibiếtthôngtinliênlạccủahọkhông?Họcónhữngcuốnsổđennhỏchoriêngmìnhkhông?Họcóthểnóichobạnnhữngýtưởnghaycủanhânviênkhôngvàhọhànhđộngdựatrênnhữngýtưởngtốtnhất nào trong số đó? Họ có cổ vũ tinh thần doanh nhân trong đội của họkhông?Bảnthânhọcóphảilàcácdoanhnhânkhông?

Những trao đổi như vậy rất hữu ích, giúpmở rộng kinhnghiệm của cácthànhviênquản lý và giúphọnhớ rằnghoàn thànhmộtviệc theo cách thôngthường chưa chắc đã là cách tốt nhất.Khi các nhà quản lý cao cấp của bạn lànhữngdoanhnhân thực thụ, bạn có thể chắc chắn rằngbạnđangđi trên conđườngxâydựngnênmộtlựclượnglaođộnggắnbó,camkếtvàsángtạo,đượcdẫndắtbởikiếnthứcthôngthườngvàtinhthầnphiêulưu.

Hãybỏnêmđi!

NHƯMỘTCHAIRƯỢUNGON

Càngủlâucàngchấtlượng

Nhưđãnói trongphầnLờinóiđầu, tôi làmộtngườihâmmộnhiệtthànhđấtnướcvàconngườiÚc.Quốcgianàyluônmangđếnchotôicảmgiácvềmộtđấtnướcđầysứcsốngvàtươi trẻ,vìvậy, thật thúvịkhicâuhỏi sau lạiđượcđặtrachotôi.

HỎI:ỞÚc, thường có định kiến công khai phản đối việc tuyển dụng laođộng lớn tuổi. Trong một bài báo gần đây trên một tạp chí kinh doanh, mộtchuyênviêntưvấntuyểndụngđãnóirằngôngtakhôngthèmđểmắtđếnnhữngngườiquá35tuổi.

Sauđâylàmộtvàithànhkiếnthườngđượcnóitới:ngườilaođộnglớntuổikhông thể thay đổi; họ không sáng tạo; họ không thể suy nghĩ nhiều chiều; họkhôngsẵnsànghọchỏi;mấtnhiềutiềnđểtuyểndụnghọhơn.

Cáchtiếpcậncủaôngđốivớiviệc tuyểndụng laođộng lớn tuổi làgì?Nếuđangtìmkiếmmộtvịtrí,ôngsẽlàmgìđểvượtquaràocảnphânbiệttuổitác?

-C.Goldsworthy,ÚcĐÁP:Dùchochuyênviêntưvấntuyểndụngđólàaithìanhtacũngxứng

đángphảiđitìmmộtcôngviệcmớivìđãđưaramộttuyênbốlốbịchnhưvậy.Đâylàthờiđiểmđặcbiệtphùhợpđểtôilàmrõvấnđềvềtuổitácvàlựclượnglaođộng.Tôibiếtanhsẽngạcnhiênnhưngtôivừabướcsangtuổi60đấy.

Cũngvàonămmàtôigần60tuổi, tôiđãthamgiacuộcthimarathonđầutiêntrongđờivàkhôngchỉhoànthànhmàcònhoànthànhnótrongchưađếnnămgiờ.Cũngtrongnămnày,tôiđãcốlậpkỷlụclàngườigiànhấtlướtvándiềuquaeobiểnAnh;tuynhiên,gió(vàsóng)lớnđãbuộctôiphảitừbỏ–nhưngtôisẽtrởlại!

Những thử thách như vậy trước đây chỉ thuộc về những người trẻ tuổi,nhưngngàynay,mọingườisốnglâuhơn,năngđộnghơn,nênviệcnghỉhưuởđộtuổikhátrẻlàđiềukhôngcòncầnthiết.Nếumọingườibiếttựchămsócbảnthânbằngviệctậpluyệnthườngxuyênvàcómộtchếđộănuốnglànhmạnh,thìkhôngcólýdogìđểhọkhôngtrẻmãi:bàcủatôichơigolfgầnnhưmỗingàyvàđãlậpkỷlụcmộtgậyvàolỗởtuổi90!

Chắc chắn tôi sẽ tiếp tục làmviệc chođếnkhi cảm thấymìnhkhông cònđónggópđượcgìchoVirginnữa.Tôithấyrằng30nămlàmviệctốtđẹpđangđợitôiphíatrước.Đúnglàởtuổilụctuần,cómộtsốcôngviệcphùhợpvớitôihơnnhữngcôngviệckhác,nhưngtôikhôngthấygiớihạnthựcsựnàongăncảnmìnhtiếptụcvaitròhiệntại.

ỞAnh,chínhphủđãđềnghịtăngtuổinghỉhưulên67,vànhiềuquốcgiachâuÂukhácđangdựtínhnhữngđiềuluậttươngtự.Khôngchỉchínhphủ,màhộiđồngquảntrịcủacáccôngtytrênthếgiớihiệncũngđangphảiđốimặtvớitháchthứcphụcvụdânsốgià.

Vìvậy,dùchắcchắnđúnglàmộtvàinhàtuyểndụngcónhữngđịnhkiếntiêucựcvềviệcthuêvàgiữlaođộnglớntuổi,nhưnghọchỉđangbáohạichínhbản thânvàcông ty củahọ thôi.Cácdoanhnhânvànhàquản lýmuốnthànhcôngđangxemxétkỹlưỡngnhữngứngviênlớntuổihơn.

Cácnghiên cứu cho thấy rằng, trái với các định kiếnphổbiến, người laođộng lớn tuổi có ít vấnđề liênquanđếnviệcnghỉ làmvàđimuộnhơn sovớingườitrẻtrongcùngmộtcôngty;họcũngcóxuhướngcómứcđộcamkếtcaohơnvớicôngviệcvàtrungthànhhơnvớinhàtuyểndụng;từđógiúpgiảmrốiloạnnhânsựvàchiphítuyểndụng.

Việccáccôngtyđadạnghóacácnhómtuổimàhọtuyểndụngcũngkhôngphảihiếm.Trongtấtcảcácdoanhnghiệpcủachúngtôi,việccungcấpdịchvụtuyệtvờiđềuđượcnhấnmạnh,vàđể thànhcông, chúng tôiphải thực sựhiểukháchhàngcũngnhưquansátdịchvụcủachúngtôiqualăngkínhcủahọ.Khinền tảngkháchhàng của chúng tôi cũngnhưcủa các công tykhác trởnêngiàhơn,cácnhàquảnlýcầnnhữngnhânviênphảnánhcácthayđổivềnhânkhẩuhọcnày.

ĐâylàmộttháchthứcđốivớiVirginvìchúngtôicóxuhướngkhátrẻ.Hiệntại,độtuổitrungbìnhtrongtậpđoànvẫnthấp,vớihơnhaiphầnbasốnhânviêndưới35vàchỉkhoảng3%trên55tuổi.

Điềunàychủyếuđượcquyếtđịnhbởimộtvàiyếutố,baogồmcáckhuvựcmàchúngtôihoạtđộngvàtìnhhìnhnhânsựmớicủamộtvàidoanhnghiệp.Vídụ,VirginActive,chuỗicâulạcbộchămsócsứckhỏecủachúngtôi,thuhútlựclượng laođộng trẻvìbảnchất côngviệc.Với tư cáchnhữngkẻ thách thức cácthươnghiệulớn,cáchãnghàngkhôngcủachúngtôi–VirginAmerica,AtlanticvàÚc–cóxuhướngtrởthànhnhữngthanhnamchâmhútcácphihànhđoànvàđộingũnhânviênmặtđấttrẻ.Nhữngnhómnhânviênnàyđôngđếnmứclàmlệch độ tuổi trung bình tổng thể của Tập đoàn Virgin. Thậm chímảng kinhdoanhtàichínhcủachúngtôicũngcóđộingũnhânviêntrẻ–mộtlầnnữa,mọingườithíchvịthếkẻtháchthứccủacôngtyvàthíchcảviệcpháttriểnsảnphẩmmới.Nhưngkhichúngtôi chuẩnbị cho tương lai,yếu tốnày rõ ràngcầnphảithayđổi.

Bằngcáchnào?Ồ,nhiềudoanhnghiệpchocácnhânviêngiàukinhnghiệmcủahọnghỉviệc,đâyvừalàviệcđươngnhiênvừađểgiảmchiphílúckhókhăn.Nhưngnhữngcôngtyđóphảichịurủirođánhmấtnhiềukỹnăngquantrọngkhinhữnglaođộnggiàukiếnthứcvàkinhnghiệmrờibỏcôngty.

Câutrảlờilàhãyđiềutiếtviệcsắpxếpcôngviệcchothíchhợphơn.Đưarađềnghịlàmviệcbánthờigian,chiasẻcôngviệc,làmviệcvớithờigianlinhđộnghoặctoànthờigian,điềuđósẽthuhútnhữngnhânviênlớntuổi.Việclàmnàysẽgiúptấtcảmọingười–khôngchỉcácnhânviênlớntuổi–đạtđượccânbằngtốthơngiữacuộcsốngvàcôngviệc,đồngthờichophépcáccôngtygiữlạinhữngkỹnăng,kinhnghiệmcủahọ, cũngnhư tạo lậpđượcmộtđộingũchocác thếhệmớihơn.

Tôihyvọngrằngvớicáchtiếpcậnnày,tậpđoàncủachúngtôisẽtiếptụcduytrìđượcmộtchínhsáchtuyểndụngmởvàhiệntượngphânbiệttuổitácsẽkhôngcònlàvấnđề.Thuêlaođộnglớntuổikhôngchỉlàviệclàmđúng;nócòntốtchokinhdoanh.

CÁITÊNNÓILÊNĐIỀUGÌ?

CóthểnhiềuhơnbạnnghĩHỎI:TạisaocácmáybaycủaVirginBluelạiđượcsơnđỏ?–DickPercs,ÚcĐÁP:Cáitênvànhữngchiếcmáybayđỏđặctrưngđượcdựatrênmộttrò

chơichữ,nhưngcónhiềuyếutốkhácliênquanđếncáitênVirginBluebanđầuchứkhôngchỉcómàusắc,vậynênchúngtahãybắtđầucâuchuyệnnàytừđây.

Nhưtôiđãgiảithích,chúngtôinghĩracáitênVirginvàomộtbuổichiềukhithảoluậnvềýtưởngcửahàngbăngđĩamới.

Chúngtôithíchnóngaylậptứcvìnhiềulýdo,mộttrongsốđólàngaycảkhithờiđiểmđãlàsaunhữngnăm1960đầysôiđộng,thìnóvẫnmangchútgìđótáobạo.

CáitênVirginchứađựngtrongnócảmgiáctươimớimộtchútgợicảm;nóchothấychúngtôilànhữngkẻmớiđếntrongngànhcôngnghiệpâmnhạcvàthếgiớikinhdoanhnóichung.ChúngtôihứngkhởiviếtnguệchngoạcnóravớichữVđượcviếthoa–chínhchữviếtnguệchngoạcnàyđã trở thànhnềntảngchologocủaVirgin.

CáitênVirginbanđầuhóaralạithànhcôngởrấtnhiềucấpđộ:Nóđộcđáo,nênngaylậptứcgâyđượcsựchúý;nódễnhớnhưngkhôngliêntưởngtớimộtngànhhaylĩnhvựcnào;vànótươngthíchvớithươnghiệumàcuốicùngchúngtôisẽxâydựng.Chúngtôiđãrấtmaymắn.Ngàynay,mộtsốdoanhnhântrảrấtnhiềutiềnchocácchuyêngiathươnghiệuđểhọtạora,kiểmtravàtrauchuốtlạitên thươnghiệucũngnhư logo–nhưngđiềuđókhôngbảođảmchomộtkếtquảnhưý.Bấtcứdoanhnhânnàođangtìmmộtcáitênchocôngtymìnhđềunên suynghĩ cẩn thậnvềviệc liệu cái tênđượcđềxuất cóđủ linhhoạtđểbaoquátcảnhữngsảnphẩmvàdịchvụtrongtươnglaikhông.VirginRecordshoạtđộngrấttốttrongngànhgiảitrí,nhưngvàonăm1984,chúngtôikhônghềchắcchắnvàobảnthânchútnàokhivẽ logocôngty lêncáiđuôikhổnglồcủachiếcBoeing747duynhấtmàVirginAtlanticAirwayscólúcđó.Nórấtnổibật–lúcnày,chúngtôiđãquyếtđịnhchọngammàuđỏlàđặctrưngchomình.

Khôngphảiaicũngthíchnó.DavidTait,mộttrongnhữngngườiđầutiênlậpnênhãnghàngkhôngcủachúngtôi,đãkhiếntôiphảiđauđầukhinóirằng,“Sẽkhôngcóailênmộtchuyếnbaymàkhôngđihếthànhtrình”.Nhưngtôivẫnkiênquyếtvàkhẳngđịnhrằngnótốthơn“BritishAtlanticAirways”–tênbanđầu của công ty khởi nghiệp của chúng tôi – khi chỉ ra rằng thế giới thực sựkhôngcầnthêmmột“BA”nữa.

HãnghàngkhôngnonnớtđóđãtrởthànhnềntảngđểchúngtôixâydựngcácgiátrịthươnghiệucủaVirginvàcủngcốsựhiệndiệncủanótrêntoàncầu.VirginAtlanticnhanhchóngtrởthànhngườidẫnđầuthịtrườngnhờcáchtiếpcậnsángtạo,cũngnhưbởichúngtôiđãcungcấpgiátrịdịchvụchămsóckháchhàngtuyệthảo.Cáchoạtđộngmarketingđặctrưngcủachúngtôiluônmớilạ,cóphầnbấtkính,tựhạthấpbảnthânvàvuivẻ.Nhưchúngtôiđãnóivàothờiđiểm

đó,“VớimộtcáitênnhưVirgin,anhkhôngthểquánghiêmtúcđược!”Trongbấtkỳtrườnghợpnào,từnàycũnglantruyềnrấtnhanhvàthànhcôngcủahãnghàngkhôngđãgiúptạoramộtgiađìnhlớngồmcáccôngtymangthươnghiệuVirginkháctrênkhắpthếgiới.

Têngọivà thươnghiệuđộcđáocủachúng tôi, cùngvới sự thực thinhấtquánxuyênsuốtmọiđơnvịkinhdoanh,đãtạonênthànhcôngchocôngty.Khigiớithiệucácdoanhnghiệpkháctheosau,chúngtôibảođảmrằngVirginluônđạidiệnchogiátrị tăngthêm,dịchvụđượccảithiệnvàmộtcáchtiếpcậntươimới,từVirginMoneychođếnVirginGalactic.Chúngtôicũngnhưcácđốithủvàkháchhàngđềubiếtchínhxácchúngtôiđạidiệnchocáigì.

Cuối cùng, chúng ta hãy trở lại câu chuyện đằng sau cái tênVirginBlue.Trongnhữngnăm1850,mộtlượnglớnngườidicưđãđếnÚcvớihyvọngpháttàitrênnhữngcánhđồngvàng.NgườiAiLen,nhiềungườitrongsốhọcómáitócnhuộmđỏ,nhanhchóngnổitiếnglànhữngtaybợmrượuvàgiỏiđánhnhau.Mộttrậnẩuđả,theotiếngđịaphươnglàmột“blue”.KhimộtngườiAiLentócmàuđỏđiqua,ngườitasẽnói,“Sắpcómộtbluerồi,”vàngàynay,ngườiÚcvẫnthườngđặtbiệtdanhchonhữngngườibạntócđỏcủahọ là“Bluey”trongkhi“blue”trởthànhmộttừchỉbạnbè.

Năm2000,khichúngtôichuẩnbịthànhlậpmộthãnghàngkhôngởÚc,mộtđầubếpngườiÚcởNeckerđãnóivớitôirằng,“SaocácanhkhôngđặttênchonólàVirginBlue?”ÔngnóirằngngườiÚcsẽliênhệbảnchất“kẻmớiphất”củachúngtôivà logomàuđỏtruyềnthốngvớicáitênVirginBlue.Đểlàmnổibậttròchơichữ,chúngtôisơnmàuđỏđậmchocácmáybay.Theosaukhởiđầumạnhmẽtrongnước,VirginBlueđãtrởthànhmộthãnghàngkhôngquốctế,vàhiệnnóđangkhaitháccácđườngbayđếnTrungĐông,nhiềuquốcgiaởquầnđảoTháiBìnhDươngvàBắcMỹ–cácquốcgiamàngườidânkhônghềhiểutròchơichữmàuđỏvớimàuxanh(blue).Vìvậyvàonăm2011,chúngtôiđãđặtlạitênchoVirginBluevàcáchãnghàngkhôngkháccủachúngtôitrongkhuvực,hợpnhấtchúnglạidướicáitênVirginAustralia.

Nếuthấykhókhăntrongviệcđặttênchocôngty–cólẽlàdodoanhnghiệpcủabạnđãmởrộngtheonhiềuhướngkhácnhauđếnnhữnglĩnhvựcđãđượcdựđoántrước–cũngđừnghoảngsợ.Hãycốtìmcácgiảiphápkhác;cânnhắcviệctíchhợptêncũvàotênmới.Đâycóthểlàmộtcơhộihoànhảođểtáigiớithiệucôngtycủabạnvớigiớitruyềnthông–nóivớihọvềcáckếhoạchcủabạnvàgiátrịcốtlõicủadoanhnghiệpmàbạnvừađặtlạitên.

Chúngtôiđãrấtmaymắn.Dù“Thoátvịđĩađệm(SlippedDisc)”cóthểlàmộtcáitênvuivuichohãngbăngđĩacủachúngtôi,nhưngtôikhôngchắcnósẽhiệuquảvớicáchãnghàngkhônghaycâulạcbộchămsócsứckhỏe!

VẬY,BẠNMUỐNTRỞTHÀNHMỘTCEO?

Hãycẩnthậnvớinhữnggìbạnmuốn

Khôngcóthứgìgiốngnhưnhữngngàyđầuđiêncuồngcủamộtcôngtykhởinghiệpthamvọng.Nóđầynhiệthuyếtvàđầyrủiro;trảinghiệmchungtạonêntinhthầnđồngđộivàtìnhbạnto lớn,thứsẽgiúpngườicủabạnvượtquamộtvàithờiđiểmthửtháchnhấtcủacôngty.Độicủabạnsẽhiếmcólúcnàolàmviệcchămchỉhơnlúcnày.

Giaiđoạnkhởiđầucũng làkhoảng thờigian lý tưởngđểquyếtđịnhxembạncóphùhợpvớivịtríCEOhaykhông.Mặcdùcácdoanhnhânđềucóđộnglực để bắt đầumột thứ gì đó và thường tạo ra cơ hội ở nơi không có cơ hội,nhưngkhôngphảitấtcảđềugiỏiđiềuhànhdoanhnghiệp.Việcnhậnracácđiểmyếucủamìnhrấtquantrọngđốivớitươnglaicôngty.

Khidoanhnghiệpcủabạnpháttriển,gầnnhưchắcchắnsẽkhógiữđượcsựhứng khởi củanhữngngày đầu.Khi đó, việc khiến chonhân viên vẫnduy trìđượcđộnglựctùythuộcvàobạnvàđộicủabạn.Đâylàlúcbạnsẽphảiraquyếtđịnhvềvaitròđúngđắnnhấtcủamình:Doanhnhânhayquảnlý?

Nếumuốn tiếp tục là CEO, bạn phải nắm tường tậnmọi khía cạnh củacôngty.Khôngcóconđườngtắt–đểlàmtốtviệcnày,cầnsựkiênnhẫnvàchămchỉ. Khi Brett Godfrey đảm nhiệm vị trí CEO của Virgin Blue (giờ là VirginAustralia),ôngbuộcmọiquảnlýcấpcaophảihọchỏimọicôngviệccủahãng,kểcảviệcchấthànhlýlênmáybay.(Tôiđãphảiđếngặpbácsĩnắnxươngđểkiểmtrasaukhihoànthànhphầnviệccủamình!)NeilBerkettlấyđimộtvàingườitàinăngnhấtcủaôngởVirginMediatrongmộttuầnđểchấtlênhọmọiviệctrongdoanhnghiệpvàđặtrachohọmộtthửtháchđểvượtqua.Điềunàysẽgiúpbạntrao quyềnmột cách phù hợp khi doanh nghiệp có quymô lớn hơn. Khi cóngười đến gặp bạn để nhờ hỗ trợ giải quyết vấn đề, bạn sẽ có thể đưa ra lờikhuyênthựctếdựatrênkiếnthứctựbạnthuthậpđượcvềcáchhoạtđộngcủadoanhnghiệp.

Bạncũngphảikýmọitờsécvàkiểmtramọihóađơnítnhấtsáutuầnmộtlần;bạnsẽsớmbiếtđượctiềnđổvềđâu,nódichuyểntheođườngnàotrongtổchứcvàđượcdùngvàomụcđíchgì.Khiquenvớitìnhhìnhtàichínhhằngngàycủacôngty,bạnsẽtựhỏi:“Tấmsécnàydùngchokhoảnđiênrồnàovậy?”Bạncó khả năng cắt giảmmạnh những khoản chi không cần thiết. Tại Tập đoànVirgin,tôiliêntụclàmviệcnàytrongnhiềunăm,kýmọitấmsécchirasáutuầnmộtlầnvàbuộccácgiámđốcđiềuhànhcũnglàmnhưvậy.

Quantrọngnhấtlàmộtquảnlýphảibiếtcácphươngpháptâmlýsâusắcđểđiềuhànhtốtmộtnhóm lớngồmđadạngcác thànhviênvàđảmđươngđượcnhữngáplựccủamộtdoanhnghiệpmớiđivàohoạtđộngvàđangtrênđàpháttriển.Hãydùnggiaiđoạnkhởiđầuđểđolườngđiểmyếuvàđiểmmạnhcủabạnvớitưcáchmộtnhàlãnhđạo;hãyđềnghịnhữngcốvấntốtnhấtcủabạnđánhgiátrungthựcvềkhảnăngcủabạn.Hãyxemxétcáchbạntruyềncảmhứngvàtạođộnglựcchocáccánhânkháchợptácvớinhauvàhoànthànhcôngviệc.

Cầnmộtsựrộnglượngnhấtđịnhđểđánhgiácôngbằngcácphẩmchấtvàgiớihạncủamọingười,từđótintưởnggiaochohọcáctráchnhiệm.Sựlạcquan,cởimởđốivớicáckhảnăngvàsựtựtinlànhữngphẩmchấtcủamộtnhàquảnlýgiỏi.Mộtsốngườicónhiềucácphẩmchấtnàyhơnnhữngngườikhác–cònbạnthìsao?

Bạncóphải làngườigiúpmọingười thểhiệnđượcnhữngđiểmtốtnhấttronghọkhông?Cácnhàquảnlývĩđạihiếmkhichỉtríchcácthànhviêntrongđộicủahọ.Cũnggiốngnhưcâycốicầnnước,conngườicầnsựkhíchlệđểcóthểpháttriểnvàthănghoa.Mộtnhânviênmắcmộtsailầmkinhkhủnghiếmkhicầnaichỉrarằnghọđãsai,vìvậyvớitưcáchmộtnhàquảnlý,bạnnêntậptrunggiúpanhtahọchỏitừsailầmvàkhôiphụclạisựtựtincủamình.

Bạncóthừanhậnsai lầmcủachínhmìnhvàxin lỗisauđókhông?Bạnsẽcảmthấykinhngạckhibiếtmọingườiđánhgiácaophẩmchấtnàyởngườigiámsátcủahọnhưthếnào,vàhọcóthểhọchỏitừkinhnghiệmcủangườiquảnlýrasao.Khảnăngnhậnrasailầmcủabảnthânvàthảoluậnchúngrấtquantrọngvàcầnsựdũngcảm.Nếubạnthăngchứcchoaiđóvàngườinàykhônglàmtốt,bạnnênthảoluậnvấnđềvớinhânviênđó,thừanhậnsailầmcủamình,đưahọtrởlạivịtrícũvàtheodõitronggiaiđoạnchuyểntiếp–mộtcuộcnóichuyệnkhókhănvàmộttìnhhuốngmàkhôngphảiaicũngđượctrangbịđểgiảiquyết.

Quảnlýcũngtứclàtruyềnđạtrõràng;giảithíchtạisaomộtquyếtđịnhlạiđượcđưarahaycôngtyđangđitheohướngnào.Khảnăngtruyềnđạtcủabạnphảicóuyquyềnnhưngkhôngđượcmangtínhhămdọahaykhoatrương,thểhiệnmộttầmnhìnđơngiảnvềnhữngđiềucầnphảiđạtđược.Cùnglúcđó,cácquản lýgiỏinên liên tụcđặt câuhỏivề cáchmọingười thựchiệncôngviệcvàkhuyếnkhíchnhânviênlàmđiềutươngtự–quađóbảođảmhọluônsẵnsàngthíchnghivớicáctìnhhuốnghaythayđổi.

DùmộtnhântàithiênbẩmchovịtríCEOthựcsựlàmộttàisảnđánggiá,nhưngnhiềukỹnănglãnhđạocũngcóthểhọcđược.Nếucónhữngđiểmbạncầncảithiện,hãytựhỏicóngườibạnhayđồngnghiệpnàolàmộtlãnhđạomàbạncóthểhọchỏikhông,sauđónóichuyệnthẳngthắnvớingườiđóvềmongmuốncảithiệncủabạn.Trảinghiệmhọchỏinàycóthểsẽvôcùnghữuíchchocảhai.

Vàocuốiquátrìnhnày,nếubạnvàcáccốvấnđồngýrằngbạnphùhợpvớivaitrònàythìbạncóthểquyếtđịnhtiếptụcnắmgiữvaitròCEOvàgiúpdoanhnghiệppháttriển.Nếuthayvàođó,bạnlàmtốtcươngvịdoanhnhânhơn,bạncầntìmmộtnhàquảnlýcaocấpphùhợpđểthaybạnđiềuhànhdoanhnghiệp.Hãytìmmộtngườisởhữucácphẩmchấttrên,vàkhitìmrangườiđó,hãytraochohọmộtlượngcổphầnthíchhợptrongdoanhnghiệp.

Giờđãđếnlúcbạnđitiếpvàthànhlậpdoanhnghiệptiếptheocủamình.Nósẽlàgì?

TRÒQUAYĐĨACỦANGƯỜITRUNGQUỐC

HãycùngnhaunỗlựcHỎI:Virgin làmột tậpđoànvớinhiềumảngkinhdoanhđadạngvàvăn

hóatraoquyền.Ônglàmcáchnàođểtránhđượcnhữnggiánđoạntronggiaotiếpvàđảmbảocácquyếtđịnhđúngđượcđưara?Mộtcâuhỏinữalàônggiảiquyếthàngtrăme-mailnhậnđượcnhưthếnào?Bíquyếtlàgì?

–ShezadVirji,KenyaĐÁP:Khiđọccáce-mailgầnđây,tôiđãrấtngạcnhiênvềlượngcâuhỏimà

độcgiảđưaravềchủđềlàmthếnàođểquảnlýtốthơnthờigiankhihọphảilàmcôngviệcđiềuhànhcácdoanhnghiệp(vàcuộcsống)phứctạp.

Khimộtdoanhnghiệp thànhcông trưởng thànhvàmởrộng, các cấpbậcbắtđầuxuấthiệnvàcácthànhviêntrongbanquảnlýcấpcaocóthểdễdànglâmvàotìnhtrạngquátảibởihàngnúicáccuộchọpvàthưtừ.Tronggiaiđoạnnày,mộtdoanhnhânphảiđốimặtvớithửtháchlàmthếnàođểquảnlýhiệuquảcơcấumớinày–giốngnhưviệcnắmvữngtròquayđĩacủangườiTrungQuốc–vàđâylàmộtgiaiđoạnchuyểntiếpcókhảnăngpháhỏngnhiềudoanhnghiệp.

Đầu tiên, chúng ta hãy nói đến cách quản lý thời gian, bước đầu tiên đểquảnlýnhữngrắcrốicủamộtdoanhnghiệp.Trungbìnhtôinhậnđượckhoảng400tinnhắnmỗingày,vìvậyquảnlýthờigianhiệuquảlàmộtvấnđềlớnđốivớitôi.Tôibiếtrằngmộtsốnhàđiềuhànhcấpcaochỉđơngiảnlàxóamọie-mailtừnhữngngườimàcánhânhọkhôngquenbiếtvớilýdonhữngtinnhắnnhưvậychỉtạothêmsựsaonhãngkhôngcầnthiết.Đốivớihọ,việctìmrabấtkỳýkiếnhấpdẫnnào,nếucó,khôngcóíchbằngviệcloạibỏmọie-mailkhôngmờinày.Tôichorằngđâylàmộtcáchgiảiquyếtbấtlịchsựvàkhônghaytrongkinhdoanh.

Nhớlạithờiđiểmtôimớibắtđầuvàcầnlờikhuyên,tôicốtrảlờie-mailcủađộcgiảcàngnhiềucàngtốt.Khiđangkhôngdichuyển,tôiluôntìmcáchphânphốithờigianđểnhìnquamộtlượtdanhsách,đọccáccâutrảlờinhanhchocáctrợlýcủatôi,chuyểnmộtsốchocácđồngnghiệpvàluôntựviếtmộthaicâutrảlờidàihơn,chitiếthơn.Đâylàcáchhiệuquảnhấtđểtôigiảiquyếthòmthưđến,vàtrongkhi làmvậy, tôiđượcbiếtvềcácxuhướngcóthểảnhhưởngđếnviệckinhdoanhcủaVirginhaynhữngvấnđềcóthểkhiếntôichúý.

Bạnphảiquảnlýchiếcđiệnthoạicủabạn;đừngđểnóquảnlýbạn!Cóquánhiềunhàđiềuhànhkiểmtrađiệnthoạikhiđanghọpvàtrongsuốtgiờnghỉcủahọ.Bêncạnh thực tế rằngviệcnàykhôngkhácgìmộthànhđộng thô lỗ trongcuộchọp,nócòngâyrasựmấttậptrungvàảnhhưởngtiêucựcđếnviệcraquyếtđịnh.Hãycho thiếtbịnhỏđó thấyaimới là chủ trongmốiquanhệnày!Hãydànhramộtkhoảngthờigianvàtậptrungsửdụngnóchỉtrongkhoảngthờigianđó:kiểmtrae-mailtrongkhoảngmộtgiờrồisauđó,tậptrungvàonhữngcôngviệctrướcmắt.

Khibạnnghĩvềcáchquảnlýthờigian,khôngchỉcủariêngmình,màcòncủamọinhânviên,bíquyếtlàgiúpmọingườigiữtậptrung.Trongnhữngnăm

gầnđây,tôingàycàngnhậnthứcrõđiềunày.TôiđãmờicácnhómdoanhnhânđếnnhữngbuổigặpmặttạiđảoNecker,ởđâysẽcócácchuyêngiachiasẻvềcácvấnđềnhưbiếnđổikhíhậu,nghèođóivàhòabình.Tôithườngdànhmộtchútthờigianđểnóivềtrảinghiệmcủabảnthân,hyvọngchiasẻđượcnhữngbàihọccóíchđốivớicáckháchmờimànhiềungườitrongsốhọlànhữngquảnlýđangtrongquãngthờigianchuyểntiếpmộtcôngtykhởinghiệpkhởiđầuvớihaibàntaytrắngthànhmộtcôngtyhùngmạnh.

Lời khuyênmà các doanhnhân thấyhữu íchnhất trong giai đoạnnày làtraochonhữngngườicòn lại trongđộicủahọkhônggianđể làmviệc– trongnhiều trườnghợp, bằng cách chuyểnphòng làm việc của bạn ra khỏi tòa nhà.Hãyloạibỏsựhiệndiệncủabạnkhỏicáccôngviệchằngngàycủacôngty,nếukhông,hãytìmaiđóthaythếbạnchỉđạocáchoạtđộngđểbạncóđủkhoảngthờigiankhôngbịgiánđoạnđểgiảiquyếtnhữngviệclớnvàlênkếhoạchchohướngđitương laicủacôngty.Nếukhôngchianhỏkhối lượngcôngviệc,bạnvàđộicủabạnnhiềukhảnăngsẽgặprấtnhiềukhókhăntrongviệcquảnlýsựphứctạp,hoặccóthểtranhgiànhtráchnhiệmđiềuhànhcôngtyhiệntạithayvìxácđịnhnhữngchiếnlượcchotươnglai.

Bạnphảichắcrằngmìnhđãtuyểndụngđượcnhữngconngườituyệtvời,đáng tin cậy, để điều hành doanhnghiệp.Nhưng hãy nhớ rằng, không có haingườinào làmviệcgiốnghệtnhauvànhữngngười thay thếbạn sẽkhông làmnhữngviệcnhưbạn.Tất cảmọingười–kể cảbạn–đềuđôikhimắc sai lầm,nhưngbạnphảicưỡnglạicảmgiácthúcépmuốnlấylạiquyềnkiểmsoát.Đâylàcáchduynhấtđể truyềný thức tráchnhiệmthực sựvàomỗinhânviên, từđóthúcđẩybanquảnlýcấpcaocủabạnđiềuhànhdoanhnghiệpnhưthểhọlàchủsởhữunó.

Tôithườngnóivềcáclợithếcủaviệcgiữdoanhnghiệpcủamìnhởquymônhỏ,mộttrongnhữngđiểmmạnhcủatậpđoànVirginxéttrênkhíacạnhtruyềnđạtthôngtin.Nhiềudoanhnghiệpnhỏcủachúngtôicầnítcấpbậchơn,dođó,ngườicủachúngtôidễdàngbiếtaiđanglàmgìvàtạisaohơn.

Bạncóthểxâydựnghệthốnggiaotiếptốttrongcôngtybằngcáchbảođảmrằngnhữngcuộcthảoluậnđượcxâydựngtrênnềntảngcởimở,ngôntừrõràngvàsẵnsànglắngnghetấtcảcácýkiếngópývàchiasẻ.Khinói“tấtcả”,tôimuốnámchỉmọinhânviêntừlễtânchođếnquảnlýcấpcao.Hãybảođảmmọingườiđượckhuyếnkhíchtòmòvàhãyquansátkếtquảnómanglại.Nếunhânviêncủabạntừngđưaranhữngđềxuấthayvàthấycáckếtquảtrongquákhứ,họsẽđặtracáccâuhỏivàkiênđịnh,mộtđiềusẽgiúphọgiảiquyếtbấtkỳvấnđềnàohọđangđốimặt.

Điềunàysẽgiúpbạncónhiềuthờigianhơnđểtậptrungvàobứctranhlớn:Hỗtrợkhithấymộtvấnđềcầnsựquantâmcủabạn,giúpbanquảnlýcấpcaogiảiquyếtmộtcuộckhủnghoảng,vậndụngchuyênmôncủamìnhkhicácnhàđiềuhànhđangbốirốitrướcmộtvụlàmăn,vàquantrọngnhấtlàgiảiquyếtcáce-mailtừnhữngngườiđangtìmkiếmlờikhuyênhaygiảiquyếtnhữnglờiphànnàn,cảhaiviệcnàyđềucóthểtrởthànhmộtnguồncảmhứng!

CÁCHĐÀOTẠONÊNMỘTDOANHNHÂN

Đầutiên,hãychọnmộtdoanhnhântrongtổchức

TôivôcùngmaymắnkhiđượcsốngtạiquầnđảoVirgincủanướcAnh,mộttrongnhữngđịađiểmđẹpnhấthànhtinh.ĐảoNeckerlànhàcủachúngtôi,vănphòngcủatôivàlàmộtkhunghỉdưỡngsangtrọng.

ĐâyđúnglàmộtsựtrùnghợpdiệukỳkhiquầnđảonàycũngmangcáitênVirgin,nhưngtôikhông liênquangìđếncái tênấy.ChristopherColumbusđãtìmranơinàyvàonăm1943vàđặtchonócáitênhàonhoáng“SantaUrsulaylasOnceMilVirgenes”.Nghethậthấpdẫnnhưngmaymắnlàquathờigian,nóđãđượcthugọnvàAnhhóa.Tôisuýtnữaphảibảovớimọingườirằngtôisốngởmộtnơitênlà“ThánhUrsulavà11.000trinhnữ”.

Mộttrongnhữngđiểmthuhútđầutiênmàdukháchđếnđâyđượcchiêmngưỡnglàmộttấmbiểntrongsảnhnhậpcảnhởsânbay.Thayvìghichữ“Ngườicưtrú”(Residents)và“Ngườikhôngcưtrú”(Nonresidents)nhưthôngthường,nó lại đề là “Người thuộc về” (Belongers) và “Người không thuộc về”(Nonbelongers).

Tôi thấy cụm từ “Người thuộc về” thậtmạnhmẽ.Khimột quốc gia coingườidân“thuộcvềnơiđây”tráivới“chỉsốngởđây”,nótạoramộtlòngtrungthànhhoàntoànkhác.Nónhắcnhởchúngtarằngđâylànơichúngtathuộcvề,dođó,cácnỗlựccủachúngtakhôngchỉđạidiệnchoriêngchúngta,màcòncólợichocảcộngđồng.

Điềunàykhiếntôibănkhoăn(mộtchiếcvõngtrongvănphòngsẽ“hỗtrợ”choviệcnàytốthơnnhiềusovớimộtchiếcghếlưngthẳng)vềcáchcácchitiếtnhỏ,mangtínhngữnghĩanhưvậy,cóthểđượcápdụngvàothếgiớikinhdoanh:Nếucáccôngtycó“nhữngngườithuộcvề”thayvìcácnhânviênthìsao?Liệucáchchúngtagọinhaucótạonênsựkhácbiệttrongcáchoàncảnhkháckhông?

Quanhiềunăm,tôiđãđượcgọibằngrấtnhiềucáitên,nhiềutrongsốđókhôngthíchhợpđểnóilạiởđây!Cáitên(lịchsự)màtôiđượcgọithườngxuyênnhấttrongnhữngngàynàylà“doanhnhân”(entrepreneur).Tôinhớmìnhđãtratừnàytrongtừđiểnsaukhimộtbàibáovềdoanhnghiệpđầutiêncủatôi,tạpchíStudent,miêutảtôilà“mộtdoanhnhânmớinổi”.Vàolúcđó,nónghekháoách–“ngườikhởitạovàtổchứccácdoanhnghiệpthươngmạimới,thườngđikèmvớirủirođángkể”,theotừđiểncủatôi.

Ngàynay,mọiloạingườiđềumuốngiànhlấycáidanhhiệu“doanhnhân”.Mặtkhác,lạicómộtdanhhiệumàkhôngnhậnđượcnhiềusựchúýnhưnóđángđượcnhận, đó làngười em trai củadoanhnhân, “doanhnhân trong tổ chức”(intrapreneur):“mộtnhânviênđượctraosựtựdovàhỗtrợvềmặttàichínhđểtạorasảnphẩm,dịchvụvàhệthốngmới,ngườikhôngphảituântheocácthônglệhaythủtụcthôngthườngcủacôngty.”

Mặc dù đúng làmọi công ty đều cầnmột doanh nhân để vận hành nó,nhưng để phát triển, sáng tạo, cầnmột vài doanh nhân trong tổ chức, nhữngngườisẽquảnlýcácdựánmớiđồngthờikhámphácáchướngđimớivàbấtngờ

đểpháttriểndoanhnghiệp.Virgin có lẽ đã khôngbao giờ có thểphát triển từ tạp chí Student thành

hàngtrămcôngtynhưngàynaynếukhôngcónhữngnhómdoanhnhântrongtổchức thườngxuyêntìmkiếmvàphát triểncáccơhội,dẫnđầucácnỗ lựcđingượclạilẽthường.Mộtvídụđãxảyra15nămtrướctạiVirginAtlantic.Khôngcôngtynàochuyênthiếtkếnhữngchiếcghếlớn,đắttiềnđủkhảnănggiảiquyếtcácvấnđềvềthiếtkếnảysinhdocácyêucầucủachúngtôitrongkhoanghạngThương gia nhưng một nhà thiết kế trẻ trong công ty, Joe Ferry, đã (khăngkhăng)tìnhnguyệnthửsứcvớidựánđó.

Chúngtôiđểanhấyđượctựdovàdãybuồngngủcánhânhìnhxươngcáđộcđáo,kếtquảtừsựsángtạođộtphácủaanh,đãgiúpchúngtôicónhiềunămdẫnđầuvàkhiếnhàngtriệuhànhkháchvôcùnghàilòng.

LàmthếnàogiảiphóngđượcsứcmạnhcủacácdoanhnhântrongtổchứcnhưJoe?Bíquyếtlàtạođiềukiệnđểhọtheođuổitầmnhìncủabảnthân.

Nhưngmọingườithườngkhôngcoicáclãnhđạotrongcôngty–nhàquảnlý, nhà điều hành và giámđốc điều hành– là những người tạo điều kiện chongườikhác.Nhưtôiđãhọcđược từkhi thành lập tạpchíStudent,“GiámđốcĐiều hành củamột tập đoàn lớn có thể chỉ đưa ra hai quyết địnhmỗi năm,nhưng những quyết định đó có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng triệungười.”Thậtlàmộtcáchđiềuhànhcôngtykhủngkhiếp!

Do “triết lý” này dườngnhưđượcmặc nhiên coi là đúng đắn trong giớikinhdoanhtừtrướcđếnnay,nênrõràngđâylàthờiđiểmchomộtsựthayđổilớntrongcáchgọitêncủagiớikinhdoanh.NếuCEOlàchữviếttắtcủa“GiámđốcTạoĐiềukiện”(ChiefEnablingOfficer)thìsaonhỉ?NếuvaitròchínhcủaCEOlànuôidưỡngmộtnhómdoanhnhântrongtổchức,nhữngngườisẽsớmtrởthànhcácdoanhnhântươnglai,thìsao?

ChúngtôitìnhcờpháttriểnvaitrònàytạiVirginbởithựctếrằng,cứmỗikhichọnbướcvàomộtlĩnhvựckinhdoanhmàchúngtôicórấtíthoặckhôngcóchútkiếnthứcthựctếnào,chúngtôiphảitạođiềukiệnchomộtvàingườiđượclựachọncẩn thận,nhữngngườicóhiểubiếtvềnó.KhiVirgin tiếnvàongànhđiệnthoạidiđộng,chúngtôikhôngcókinhnghiệm,vìvậychúngtôiđãtìmkiếmnhữngquảnlýtốtnhấttừcácđốithủ,tuyểnhọvềlàmviệcchochúngtôivàđểhọtựdothànhlậpcácdoanhnghiệpcủariêngmìnhbêntrongTậpđoànVirgin.

Cólẽđiềutuyệtvờinhấtvềkiểutinhthầndoanhnhânbêntrongtổchứcnàylàmọingườithườngxuyênsaymênhữngviệcđanglàmđếnmứchọcảmgiácnhưđangsởhữucôngtycủachínhmình.Họkhôngcảmthấymìnhlànhânviênđang làmviệc chomột ai đó,mà thay vàođó lànhư…ồ, tôinghĩ từduynhấtmiêutảđúngđiềunàylà“ngườithuộcvề”.

Điềuđómangchúngtôitrởlạiđúngnơichúngtôibắtđầu,quầnđảoVirginxinhđẹpvàtôicũngđangtrởlạicáivõngcủamình.

THAYĐỔITRÊNKHÔNG

BayđếnsựbềnvữngHỎI:Dựántiếptheoliênquanđếnviệcpháttriểnbềnvữngcủaônglàgì?–EmilyLau,MỹĐÁP:Cóhàng loạt dự án chạy song song,nhưngnếu tôi phải chọnmột

mảngkinhdoanhcầnmộtcúhíchđểtiếnvàoconđườngbềnvữngthìđócóthểlàngànhhàngkhông.

Ngànhhàngkhôngđangphảiđốimặtvớimộtthửtháchkhókhănvàthúvị:Tạo ramột cách làmkinhdoanhmới sửdụng ít năng lượnghơn, dựa vàonhữngnguồnnănglượngtáitạovàtốithiểuhóahoặcloạibỏcácphếphẩmcóhại – bắt đầu bằng việc chọnmột giải pháp thươngmạimang tính bền vữngnhằmthaythếnhiênliệumáybayhiệnnay.Dướimặtđất,mọingườicóthểchọnxetải,xebuýt,xehơichạyđiệnhoặccác loạixe laiđểthaythếchocácphươngtiện chạybằng xăng, nhưngở trên không, người ta không cónhững lựa chọntương tựnhưvậy.Dùbạn lênmáybayởHeathrow, JFKhayNarita,nó cũngluônchứađầydầuhỏa.

Điềunàycầnphảithayđổi.Từtháng1năm2012,cáchãnghàngkhôngsẽphảithamgiavàoHệthốngGiaodịchPhátthảicủaLiênminhchâuÂu,quađó,cáchãnghàngkhôngđóngtạichâuÂusẽbịđộichiphílên.Chuyểnsangsửdụngnhiênliệutáitạonênlàmộtmụctiêutronghoạtđộngbaytrêntoàncầunhằmgiảmphát thải cacbon.Chúng ta cần tìm ra cách làmgiảmđồng thời cả lượngcacbonphátthảivàchiphínhiênliệu–vàphảingaylậptức.

Phần lớnmọi người trong ngành giờ đây đều biết rằng có thể bay bằngnhiênliệutáitạo.Vàotháng2năm2008,mộttrongnhữngmáybaycủaVirginAtlanticđãthựchiệnmộtcuộcbaythửtừLondonđếnAmsterdamsửdụngmộtloạinhiênliệucóthànhphần80%làdầuhỏavà20%lànhiêuliệusinhhọc–mộtloạinhiênliệuđượcchiếtxuấttừdầucọvàdầudừa,cảhaiđềuđượckhaitháctừcáccâytrồngtrongđồnđiền.Vàolúcđó,CEOcủaBA,vàhiệnlàgiámđốcđiềuhànhcôngtymẹcủaBA,tậpđoànHàngkhôngQuốctế,WillieWalshđãnhậnxétrằng,“Đốivớitôi,việcnóirằngcósẵnmộtloạinhiênliệusinhhọcchỉlàmộttròPR.Tôikhôngnói[nhiênliệusinhhọclàđápán]bởitôikhôngtinđiềuđó.”Cáchãnghàngkhôngkhác,gồmAirNewZealand,ContinentalAirlines, JapanAirlines,KLMvàThomsonAirwayscủaAnhcũngđãhoànthànhcáccuộckiểmtratươngtự.Thửtháchthựcsựlàtăngquymôsảnxuấtcủamộthoặchai loạinhiên liệucóthểsửdụngvàthuyếtphụccáchãnghàngkhôngtrênthếgiới sửdụngchúng.Tạisaocụmtừ“congàvàquảtrứng”lạixuấthiệntrongđầutôilúcnàynhỉ?

Bạnthựchiệnđượcsựđổimớimangtínhthayđổitoànngànhbằngcáchnào?Nó không xảy ra trongmột đêm.Virgin đã đưa ramột cam kết sẽ kinhdoanh“xanh”từhơnnămnămtrước,quyếtđịnhrằngđâylàmộtlĩnhvựccólợichohànhtinh(vàhyvọngsẽmangvềlợinhuậnnữa),vìvậychúngtôiđãliênhệvớivới các công tykhởinghiệp sáng tạo trong lĩnhvựcnàyvà theodõi sát sao

nhữngpháttriểnmớinhất.Cùnglúcđó,VirginAtlanticđãkhẳngđịnhđếnnăm2020sẽgiảm30%lượngcacbontrênmộtki-lô-métvậnchuyểnhànhkhách,đồngthời,chúngtôicũngcamkếtpháttriểnvàsửdụngnhiênliệutáitạo,bềnvữngchomọimáybaycủaVirgin.

Trongnămnămqua,Virgin,QuỹXanhcủachúngtôivàcánhântôiđãđầutưvàorấtnhiềusángkiếnnhưvậy,baogồmcácnhàmáyethanolởMỹvàcáccôngtynhiênliệusinhhọctiênphongnhưGevovàSolazyme.Pháttriểnlàmộtquátrìnhdàivàphứctạpvớinhiềutrởngạiphảivượtqua:tìmkiếmcácnguyênvật liệubềnvững,phát triểnnhiên liệucóhiệuquảcao, sauđókiểmtravà lấychứngchỉsửdụngnhiênliệuđótrongcácđộngcơmáybay.

Nhưng đôi khi, các bước đột phá cũng xuất hiện và vào cuối năm 2011,chúngtôiđãđưarathôngbáovềthứmàtôitincóthểlàmộttrongnhữngbướctiếnlớnnhấttrongcuộcđờitôiliênquanđếnviệcpháttriểnmộtloạinhiênliệumáybaycóhàmlượngcacbonthấpvàcóthểnhânrộng.ChúngtôitinrằngloạinhiênliệumàchúngtôiđangpháttriểnvớiLanzaTech,côngtycótrụsởởNewZealand,sẽgiảmlượngcacboncủaVirginAtlanticđimộtnửa.Nóimộtcáchđơngiản:Chúngtôiđãtiếnvàongànhkinhdoanhtáichế,biếnphầnlớnchấtthảitừốngkhóilòsưởithànhnhiênliệumáybay.

Quátrìnhsảnxuấtloạinhiênliệumangtínhcáchmạngnàyđãgiúptáichếkhí thải, gồm cả cacbon dioxide (CO2), mà thường sẽ bị thải vào khí quyển.Chúngtôiđãbắtđầutừngànhthépvànhôm:Họcókếhoạchthukhíthảitừgầnhaiphầnbasốnhàmáynhômthéptrênthếgiớivàbiếnchúngthànhnhiênliệudànhchomáybay.

Tronglúcchờđợi,mụctiêucủachúngtôilàđểnhiềumáybaycủaVirginAtlanticchạybằngloạinhiênliệumớicóhàmlượngcacbonthấptrongbađếnbốnnăm,bắtđầuvớinhữngchiếcbaytừThượngHảiđếnLondonvàtừDelhiđếnLondon,sauđómởrộngratoàncầu.

Trongnhiềunăm,mọingườiđãnghingờtínhthựctiễncủaviệcsửdụngnhiênliệubềnvững–sẽthậttuyệtnếuchứngminhđượchọsai.Chúngtôihyvọng các hãnghàng không khác sẽ nhanh chóngnoi gươngVirginAtlantic vàlượngcacbonthảiracủatoànngànhsẽgiảmtriệtđể.

MộtnỗlựcđángkỳvọngkháccủachúngtôiđượcthựchiệntạiÚc.VirginAustraliađãkýmộthiệpđịnhthưvớiDynamotiveEnergySystemsvàRenewableOilđểpháttriểnmộtloạinhiênliệusinhhọcbềnvữngchomáybay.Liêndoanhcủachúngtôidựđịnhsửdụngcôngnghệphânlynhiệttăngtốcđểxửlýmallee,mộtloạibạchđàncóởnhiềuvùngtạiÚcgiúpkiểmsoátđộmặntrongđấtnôngnghiệp và loại cây này có thể được khai thác bền vững.Một đơn vị thí điểm,chuyênsảnxuấtnhiênliệusinhhọcdùngchoviệckiểmtra,lấychứngchỉvàthửnghiệmtrêndiệnrộngsẽbắtđầuđivàohoạtđộngtrongnămtớivàmộtnhàmáyquymôthươngmạisẽđượcvậnhànhvàođầunăm2014.

Quan trọng là các kế hoạch phát triển nhiên liệu sinh học bền vững chongànhhàngkhôngcũngphảithựcsựmangtínhbềnvữngvàđemđếncáclợiíchlớnhơn;trongtrườnghợpnàylàcảithiệnđiềukiệnkinhtếxãhộichocộngđồngnôngdânÚc vàbảo vệmôi trường.Chúng tôi đãhứaphát triển cácnhàmáynhiênliệumáybaytheocáchtốithiểuhóaảnhhưởngđốivớisựđadạngsinhhọcvàkhông làmcạnkiệtnguồnthứcănhaynướcuống.Chúng tôi cũngcamkết

khôngbaogiờsửdụngcáchệsinhtháibảnđịahaycáckhuvựccógiátrịbảotồncaođểpháttriểnnhàmáyvàhứagiảmtổnglượngkhíthảinhàkính.

Tôi thườngxuyênviết vềnhucầu tìm ra các cáchkinhdoanhmới, và tạiVirgin,nhiềubướcnhỏquanhiềunămcủachúngtôi–tiếpcậnnhữngngườicóýtưởngcáchmạng,pháttriểncácýtưởngcáchmạngcủariêngmìnhvàxemcáccôngtycủachúngtôicóthểlàmviệccùngnhaunhưthếnào–đangbắtđầubiếnthànhsựđổimớimangtínhcáchmạngngành.

Córấtnhiềungườilàmkinhdoanhnóinhữngcâuđạiloạinhư,“Họthựcsựnênlàmđiềugìđóđểpháttriểncácnhiênliệuthaythế.”Ồ,chúngtôiquyếtđịnhkhôngthểđợi“họ”màsẽtựnắmlấycơhội.Nếubạnđanghyvọngmangđếnsựthayđổichongànhcủamình,thayvìđợingườikhác,tạisaobạnkhônglàmnhưchúngtôi?

KHÔNGTHÍCHQUANĐIỂMTHỨHAIƯ?

Thếthìchọncáithứbađi!

Ðểthànhcôngtrongkinhdoanh,bạnphảihọcđểtrởthànhngườigiỏilắngnghe.Rồisauđó,bạnnênhọccáchtraođổimọiýtưởngbạncóvớinhiềungườitrướckhichốthạ“Chúngtasẽ làmhaykhông làmviệcnày.”Mộttrongnhữngsảnphẩmphụtíchcựccủaviệchiểuđượctầmquantrọngcủatưvấnvàlắngnghetrongkinhdoanhđólàmanglạilợiíchchonhiềumặttrongcuộcsốngcủabạn.

Vídụnhưcácquyếtđịnhlớnliênquanđếnsứckhỏe.Khi22tuổi,tôigặpvấnđềvềđầugối.Saumộthaingàychốngnạng,mộtbácsĩphẫuthuậtnóivớitôirằngđâylàtrườnghợpráchdâychằngtồitệnhấtôngtừngthấyvàôngmuốntôiphẫuthuậtđầugốingaylậptức.Mặcdùcòntrẻ,nhưngtôiđãcóbảynămkinhnghiệmlàmkinhdoanh,vìvậy,tôibiếtrằngítnhất,tôinêntìmthêmýkiếnthứhai.

Tôikhôngkểvớibácsĩphẫuthuậttiếptheovềnhữngđiềubácsĩthứnhấtđãnói,vàtôiđãnhậnđượcmộtlờikhuyênhoàntoànkhác–nhưngnóvẫnliênquanđếnmộtcuộcphẫuthuật.Tôiquyếtđịnhtìmtiếpýkiếnthứba.Tôitìmđếnmộtnhómngườichắcchắncólờikhuyêntuyệtvời:độituyểnbóngđáquốcgiaAnh.Tôitrasốđiệnthoạicủahọtrongdanhbạđiệnthoạivàxinđượcnóichuyệnvớibácsĩvậtlýtrịliệucủahọ.Tôirấtngạcnhiênkhiôngđồngýgặptôi.

Khônggiốnghaibácsĩđầutiên,ôngnghĩrằngtôikhôngcầnphẫuthuậtvànếu tuân theo chương trình tập luyện đúng, tôi sẽ đứng được trong vòng batuần.Quảthật,khiđếnhạnthìtôiđãđangtrượttuyếtrồi!Gần40nămsau,tôithamdựcuộcthiMarathonLondonởtuổi60.Liệutôicóthểthamdựmộtcuộcthichạynhưvậynếutôinghetheolờikhuyênđầutiênvàtiếnhànhphẫuthuậtkhông?Tôielàhơikhó.

Cáchđâykhônglâu,Joan,vợtôiđãthấymộtchâncủacôấysưnggấpbalầnbìnhthườngsaukhithứcdậy.Bácsĩgiađìnhcủachúngtôinóirằngôngnghicôấybịtụmáulớnởchân.Chúngtôivộiđưacôấyđếnbệnhviện,ởđó,ngườitabảochúngtôirằngcôấycómộtchuỗicáccụcmáutụtừmắtcáchânlênđếntậnhángvàđâylàtrườnghợpđóngcụctồitệnhấthọtừngthấy.Côấycóthểlâmvàotìnhtrạngrấtnguyhiểmlàtắcmạchphổikhicácmảnhnhỏtrongcụcmáutụkia vỡ và chạy lên phổi. Các bác sĩ cho cô ấy dùng một loại thuốc có tên làWarfarin,dùngtấtykhoavàbảorằngquanhiềunăm,châncủacôấysẽkhỏidần,nhưngbấtkỳlúcnàocôấycũngcóthểbịtắcmạchphổinặngvàcóthểchết.

Cùngvớihaicon,SamvàHolly(Hollyđãhọcnghềbácsĩvàcũng làmộtngườilàmkinhdoanh),tôimuốnchắcrằngcácbácsĩđãchocôấyvàchúngtôilờikhuyêntốtnhấtcóthể.Chắcchắnphảicómộtcâutrả lờitốthơnviệcJoanphảikéolêđôichânsưngtấycủacôấyđikhắpnơivàsốngvớirủiroluônthườngtrực.Chúngtôigọichonhiềubácsĩđểtìmkiếmmộtgiảipháp,vàdầndần,nhưcácthámtử,chúngtôicóđượcmộtkếtluậntốthơnnhiều.Chúngtôiđãtìmraphươngphápđiều trịmới đượcphátminh gầnđây cho Joan, thứmàmột vài

nămtrướcchỉlàkhoahọcviễntưởngnhưngsẽcảithiệntriệtđểkhảnăngphụchồithànhcôngcủacôấy.

Những bác sĩ đầu tiên chúng tôi đưa Joan đến gặp không biết nhiều vềphương pháp này và nói rằng nó quá rủi ro. Nhưng rất nhanh, sau khi nóichuyệnvớinhiều chuyêngia trongngành, chúng tôinhận ra rằng rủi ro trongtìnhtrạnghiệntạicủacôấycònlớnhơnnhiềurủirotrongcáchtiếpcậnmới.Vìvậy,chúngtôiđãđồngýcáchtiếpcậnmới,theođó,họsẽtạmthờiđặtmộtmiếngchắnnhỏvàotrongchâncủacôấyđểnếumộtcụcmáucóvỡra,nócũngkhôngthểđivàophổicủa Joan–một sựtiến triểncó thểgâychếtngười.Trongthờigiannày, cácbác sĩ cũngchíchcác cụcmáuđể táchnó ra,giúpmáu lưu thôngbìnhthườngvàhútmáuđôngrakhỏichâncôấy.

Chúng tôi chuyển cô ấy đếnmột bệnh viện khác sẵn sàng thựchiệnquytrìnhnày.Chỉhaingày sau, cô ấy gầnnhưđã có thể tựđi rakhỏi tòanhàđó!Châncôấyhoàntoàntrởlạibìnhthường,cáccụcmáuđãbiếnmấtvàngoàiviệcphảiuốngWarfarinthìgầnnhưbâygiờcôấycóthểsốnghoàntoànbìnhthườngvàkhôngphảigánhbấtcứrủironào.Quytrìnhnàychỉcóthểthựchiệntrongvòngmườingàyđầutiênsaukhicụcmáuđầutiênhìnhthành.Bêncạnhviệcđặtcáccâuhỏi–hỏithậtnhiềuvàhỏinhiềuchuyêngiakhácnhau–bạncũngcầnbuôngbỏtấtcảvàhànhđộngthậtnhanh.

Trong kinhdoanh, việc đặt câuhỏi có thể không cứuđượcmạngngười,nhưngcóthểtiếtkiệmchobạnrấtnhiềuthờigianvàtiềnbạc.Đừngápđặtsuynghĩcủamìnhvàocuộcthảoluậnchođếnkhibạnxửlýhếtmọiphảnhồivàcảmthấymình đang đến gầnmột quyết định.Đừng nói với ai về các đề xuất củanhững người khác cho đến khi bạn nghe được những điều họ phải nói. Cuốicùng,bạncóthểquyếtđịnhrằnglờikhuyêntốtnhất làbỏđi–vàsauđópháthiệnrarằngđólàgiảipháptốtnhất.

Bạncóthểquyếtđịnhdấntới,vànhiềukhảnănglà,saumọimànthămdòvàlắngnghelờikhuyêncủanhữngngườikhác,ýtưởngbanđầucủabạncóthểbịbópméoquásứctưởngtượng,nhưngkhảnăngcaolànósẽđượccảithiệnđángkể.

Dùchokếtquả làgì,bạncũngsẽvuivẻvìđãhọcđược từngườikhácvàthànhquảcuốicùngsẽtốthơnnhiềunếubạnluôncótưduycởimởvàtìmkiếmnhữngđiềuđúngđắn.Vànếubạnsửdụngcáchtiếpcậnnàytrongđờisốngcánhân,nócóthểgiúpbạncứuđượcngườimìnhyêuvàgiúphọkhỏemạnhtrongnhiềunămtới–ngườimàbạncóthểđãđánhmấtnếulàmtheocáchkhác.

CHIATAY

Khinàonênlàmđiềunày?HỎI:Ông sẽ làm gì nếu cómột doanh nghiệp hợp tác 50/50 với bạn ông,

nhưngsau10năm,nókhôngcònhiệuquả?Tôikhôngmuốnpháhỏngtìnhbạn,nhưngviệckinhdoanhđangbịảnhhưởngnặngnề.Anhtavẫnkỳvọngsởhữu50%doanhnghiệp.Theo kinhnghiệm củamình, tôi biết rằng anh ta sẽ khôngthayđổiquyếtđịnh.Quanđiểmvàgiảiphápcủaônglàgì?

–P.,ÚcĐÁP: Thật buồn khi đây là một tình huống nhạy cảm, phổ biến và tôi

thường xuyên nhận được câu hỏi về nó.Những người bạn thường thành lậpcông ty cùng nhau, và ban đầu, tình bạn cũng như sự tin tưởng giúp họ rấtnhiều.Tuynhiên,khi công typhát triểnvà trởnênphức tạphơn,nhữngmốiliênkếtnhưvậydễdàngbị kéo căng vànhững ràngbuộc của tìnhbạn có thểngăncảnnhữngngườisánglậpđốimặtvớicácvấnđềvàđưarahànhđộngquyếtđịnh.

Nếuđượcgiảiquyếthợplýthìtìnhhuốngnàychưachắcđãpháhỏngcôngtyhaytìnhbạn.Khi tôigặpphải tìnhhuốngtươngtựvàonăm1980,cuộcsuythoáiởAnhđangcóảnhhưởngtiêucựcđếnVirginMusic.Doanhsốsụtgiảmvớiviễncảnhkinhtếảmđạm,cácdựbáocủachúngtôichothấycôngtycóthểlỗ1triệubảngvàonămđó.Căngthẳngleothangvàmốiquanhệcủatôivớingườibạn,ngườicộngsựtốtnhất,NikPowell,đangbịpháhủy.

Nik là một trong những người đồng sáng lập Virgin Records. Cùng vớingười em họ của tôi, SimonDraper và tôi, anh có vai trò quan trọng đối vớithànhcôngbanđầucủacôngty.Nhưngkhitìnhhìnhtàichínhbuộcchúngtôiphảiđưaracácquyếtđịnhkhókhăn,chúngtôipháthiệnrarằngchúngtôingàycàngtrởnênxungđộtvềchiếnlược.

Nikmuốnhợpnhấtdoanhnghiệp,trongkhiSimon–ngườiđanglàgiámđốcđiềuhành–muốnmởrộngconđườngcủachúngtôiđểthoátrakhỏicácrắcrốivàkýmộtvàihợpđồngmới.Anhquantâmđếnhaiứngviên:PhilCollinsvàHumanLeague.

Tôiđãlàmtăngthêmkhókhănkhiđơnphươngquyếtđịnhmuahaicâulạcbộđêm.Tôicảmthấyrằngcácthỏathuậnquátốtđếnmứckhôngthểtừchốidùchochúnglàmtăngsốnợvốnđãđangngàymộtleothangcủachúngtôi.

MặcdùNikđiềuhànhtốtcáccửahàngbăngđĩavàtạora lượngtiềnmặtcầnthiếtđểchúngtôimởrộngthươnghiệuâmnhạccủamình,nhưngtôinhậnrarằngchúngtôisẽkhôngthoátkhỏivũnglầynếuchỉdùngcáchtăngbiên lợinhuậntạicáccửahàngbăngđĩa.Chúngtôicầnlàmgìđómạnhmẽ.Chúngtôicầnhànhđộngđộtpháhơnnữa.

Với việc công ty đang gặp vấn đề còn banquản lý thì xung đột, tôi phảichọngiữahaicáchtiếpcậnvàđãquyếtđịnhchọnSimon.Đâylàmộtquyếtđịnhkhókhăn,nhưnglàmộtquyếtđịnhđúng,dùđiềuđócónghĩalàchúngtôiphảihủybỏmốiquanhệhợptácvớiNik.

Saukhi tôiđưa ra lựachọn, chúng tôi tiến lên rấtnhanh.Tôivay tiềnđểmuatoànbộphầncủaNikvàđểanhấylấyđimộtvàidoanhnghiệpmàanhấythích–vídụnhưcôngtysảnxuấtphimcủachúngtôi.Khimọithứđượcdànxếpxong,chúngtôitổchứctiệcchiataytạimộttrongnhữngcâulạcbộmới.

Từđó,tôicũnghợptáckinhdoanhvớibạnbètrongnhiềutìnhhuốngkhácnhau,vàkhinhìnlạihơn40năm,cácbàihọctrởnênvôcùngrõràng.Khôngcógìsaikhikinhdoanhcùngbạncủamình–thựctế,tôicònkhuyếnkhíchviệcđó.Tạoramộtmôitrườngmànhữngngườibạncóthểlàmviệccùngnhauvàtìnhbạnthănghoalàđiềurấtquantrọng.Tấtcảchúngtađềudànhphầnlớnquãngđờitrưởngthànhtạicôngsởnênhãytậnhưởngnó.

Tuynhiên,đikèmvớiđiềunàylàsựcầnthiếtphảigiảiquyếtnhanhchóngcácvấnđề.Thựctếrằngcộngsựcủabạncũnglàmộtngườibạnkhôngthểlàcáicớđểbạnvờnhưkhôngthấygì.

Trongtìnhhuốngcủaanh,P.,anhcầnđốimặttrựcdiệnvớivấnđề.Anhnêntrungthựcvớingườicộngsựvềcáckhuyếtđiểmcủaanhấyvàhậuquảcủachúng,nếukhông,cácvấnđềnàysẽ“mưngmủ”.Cácnhânviênnếunhậnthấysựcăngthẳngcóthểchiaphecánh,tạođiềukiệnchosựthùđịchxuấthiện.Nếuđiềunàyxảyra,mốiquanhệcánhâncủaanh–vàcólẽcảdoanhnghiệpcủaanh–cóthểbịảnhhưởngnghiêmtrọngđếnmứcvôphươngcứuchữa.

Nếuvấnđềđượcgiảiquyếtnhanhgọn,trungthựcvàcởimở,anhsẽlàmrõchobảnthânvàcácnhânviênđâulànơidoanhnghiệphướngđếnvàtạisaolạinhưvậy.Mộtkhiđãquyếtđịnhchấmdứtsựhợptác,hãyhàophóng–muatoànbộphầncủaanhấynếucóthể.Nếuanhtìmramộtcáchhòagiảivàđểcộngsựcủamìnhrađitrongtưthếngẩngcaođầuthìanhsẽcóthểtiếptụctìnhbạnvàkhiếnnóbềnchặthơntheothờigian.

NẾUCÓTHỂLÀMLẠITỪĐẦU

Tôisẽlàmthế!

Một trongnhữngcâunóiyêuthíchcủatôi là“90%cuộcđờichỉđơnthuần là sự xuất hiện” bởi việc tìm được dũng khí để theo đuổi tầm nhìn vàthànhlậpmộtdoanhnghiệpmớithườngchỉxoayquanhbướcđầutiênđó.

Mộtkhibạnnhìnthấycơhộitrongmộtlĩnhvựcnàođó,việccóđượcsựtựtinđểtheođuổigiấcmơcủamìnhvàhuyđộngđượcsựđồngtàitrợquantrọngđầutiênthườnglàvấnđềkhókhănnhấtmàmộtdoanhnhânmớinổiphảiđốimặt.Haicâuhỏisaunhắctôinhớvềcáchtôithànhlậpmộtvàidoanhnghiệpđầutiêncủamìnhvàcáchtôisẽbắtđầulạinếucócơhội.

HỎI:Nếuhiệntạiông24tuổivàcó3.000đô-lađểmởcôngty,ôngsẽchọnloạihìnhkinhdoanhnào?Nếungânsáchkhoảng25.000đô-lathìsao?

–AlexBodislav,RomaniaĐÁP:Đâylàmộtcâuhỏidễ.Đóchắcchắnsẽlàmộtloạihìnhkinhdoanh

trực tuyếnnàođóvà tôikhôngchắcviệc tôi có3.000hay25.000đô-lađểkhởinghiệpthìcókhácgìkhông.Chỉvớimộtsốtiềnrấtnhỏbạnđãcóthểxâydựngmột trangwebkhá tốt trongkhiđó tưduyvà sức sáng tạobạnđặt vàonó lạimiễnphí.

Như tôi đã nói từ trước, sựnghiệp của tôi bắt đầu vào cuối nhữngnăm1960bằngthươngvụkinhdoanhmạohiểmđầutiên,tạpchíStudent.Tôibắtđầubằngviệcbántừngsốbáomộtvàbánquảngcáotừbuồngđiệnthoạicủatrườngtôi.Sauđó,tôichuyểnsangâmnhạc.NgànhxuấtbảnvàâmnhạcngàynayđanggặpnhiềukhókhăndonhữngthayđổimàInternetmanglại–nhưngởđâucósựthayđổi,ởđócócơhội.

HãynhìncáchAppleđãcáchmạnghóangànhâmnhạcbằng iTunes,cửahàngnhạctrênmạngcủanó,vàiPod.

TôicóthểđãgiántiếpchịutráchnhiệmvềiTunesvàiPod,nhữngthứmàtrớ trêu thay lại giết chết các cửa hàng nhạc của chúng tôi. Vàomột ngày CáthángTư,tôiđãlừacảngànhâmnhạc.TôigiảvờrằngtôisẽthiếtlậpmộtmáytínhlớnởAnhđểlưutrữmọibảnnhạccủamọinhãnhiệuvàsắptungramộtthiết bịmang tên “MusicBox” (Hộpnhạc),mànhữngngười yêunhạc có thểdùngđểtảibấtkỳbảnnhạcnào,dùhọởđâu.MusicWeekđãchochạymộtdòngtít lớnnhưsau,“QuảbomlớncủaBranson:Sựchấmdứtcủamộtngànhcôngnghiệp.”Tôiđãđượcnhữngngườicóvaivếtrongngànhâmnhạc–kểcảChrisBlackwellcủaIslandRecords–gọiđiệnđếnvàxintôiđừnglàmđiềuđó.Vàogiờăn trưa, tôi thông báo rằng đó chỉ làmột tròCá thángTư.Thú vị làWarnerBrothersđãkhôngnhậnrađiềunàyvàmấtsáuthángđểtìmcáchbắtkịp(nhưngthấtbại).SteveJobsbảotôirằngôngấyrấtthíchcâuchuyệnnàyvàvàinămsau,Stevenghĩ “Tại saokhông thử làm thếnhỉ?”Tôi kể lại câu chuyệnnày chỉ đểmuốnnóivớicácbạnrằngnếubạncómộtýtưởngtrêuđùanàođóvàongàyCáthángTư,hãymaubiếnnóthànhhiệnthực.Dùthếnàothìcácthiêntàithiếtkế

củaApplevàảnhhưởngcủahọđếnngườitiêudùngcũnglớnđếnmứccôngtynàyđãcànquét thị trườngđiệnthoạidiđộngvớicâunóinổi tiếng:“BạnphảimuamộttrongnhữngchiếciPhonenày”.Sauđó,nóđãxửđẹpthếgiớixuấtbảnbằngiPad.

Cócảmộtngànhđangpháttriểnliênquanđếnviệcthiếtkếcácứngdụng–trò chơi, tạp chí và các công cụđặt chỗ– chonhững thiếtbịnày.Nhữngnhàthiếtkếứngdụngvànhàxuấtbảnthànhcôngđãkiếmđượcmộtkhoảnlớn,theocáchnhữngngườicóvaivếtrongngànhxuấtbảnvàâmnhạcđãkiếmđượctrongnhữngnăm1960và1970.

Tôi luônhứng thúvới tất cảnhữngdạngnộidungnày– âmnhạc, sách,truyềnhìnhvàphimảnh.Virginđãđầutưvàotấtcảcácngànhnàyvàrấtthànhcông.Nếutôiđượctrởlạinăm24tuổi,tôisẽtìmtrongkhuvựcnàymột“khoảngtrốngứng dụng”–một khoảng trống trong thị trường haymột cơ hội để laychuyểnnhữngtaychơihàngđầu.

Và tôi cũng sẽnghĩ lớn:ngàynay,mộtdoanhnhân gầnnhưkhôngphảivượtquacácgiớihạnvềmặtđịalýđểthànhcông.KhitôithànhlậpVirgin,cácdự án của chúng tôibị giớihạnbên trongnướcAnhnhưng sựphát triển củaInternetđãthunhỏthếgiớilạithànhmộtthịtrườngdễtiếpcận,gắnkếtvàmangtầmquốctếhơn.

HỎI:Bacáchtốtnhấtđểgọivốnchomộtcôngtymớilàgì?–PavlinaStoyanova,CanadaĐÁP:Cáchđầutiênvàcólẽhiểnnhiênnhấtlàvaymượntừgiađìnhvàbạn

bè.Việclàmnàysẽcórủirocaovìnếuthấtbại,bạnkhôngnhữngmấtcôngtymàcòn có thểmất đi bạnbè hay gia đìnhmình.Tuynhiên, đối với nhiềudoanhnhân,đâylàcáchnhanhnhấtvàduynhấtđểhuyđộngvốnkhởinghiệp.

Trong nhiều năm, tôi thấy mình thật may mắn khi gia đình vẫn thỉnhthoảnggiúpđỡtôiphầnnào.Năm1966,tôisốngtrongtầnghầmtạinhàbốmẹcủaJonnyGems,mộtngườibạncủatôi,trênđườngEdgwareởLondon.Chúngtôiđãkhánhkiệt vàđanggặp rấtnhiềukhókhăn trongviệcphát triển tạp chíStudent.

Nhưngmộthôm,mẹtôi,Eve,đãmangchotôi100bảngtiềnmặt.Bànhặtđượcmộtchiếcvòngcổbênđườngvàđãđưanóchocảnhsát.Khikhôngainhậnnósaubatháng,cảnhsátnóirằngbàcóthểcầmlạinó.Bàbiếtchúngtôiđãhếttiềnnênđãbán chiếc vòng cổ vàđưa tiền cho chúng tôi. 100bảngđóđã giúpchúngtôitrảcáchóađơnvàcầmcựđượctrongvàitháng.Chiếcvòngcổđóđãcứuchúngtôi!

Lựachọnthứhailàvayngânhàng.Ngaytừđầu,tôiđãthửxâydựngdoanhnghiệpbằngtiềncủariêngtôivàvayngânhàng.Điềunàychophéptôikiểmsoátlượng lớncổphầnchođếnkhi tôi cảm thấy rằng chúng tôiđã cónền tảngổnđịnhcầnthiếtđểthuhútnhàđầutưbênngoài.Trongnhữngngàyđầutiênmởrộng củaVirgin, chúng tôi luôn trong tình trạng “mấpmémiệng vực”bởi tôikhôngmuốncổphầnlọtvàotayngườingoài.Tôicảmthấynguồnvốnhạnchếsẽkhiếnchúngtôitậptrungtìmratàinăng lớntiếptheohơn,vàcuốicùng,điềunàyđãtrởthànhmộtyếutốđónggóplớnvàothànhcôngcủachúngtôi.

Cuốicùng,nếungânhàngkhôngchobạnvaytiềnkhibạnchỉcósứcmạnh

từýtưởngcủamình,bạnphảicóniềmtinvàđộnglựcđểthếchấpbấtkỳtàisảnnàobạncó,nhưmộtcănhộ–hoặcnếubạnmaymắnnhưtôi, các tài sảncủangườithânhaybạnbè.

Đầunhữngnăm1970,tôiđangtìmcáchmuaTheManor,cănnhàởvùngquêOxfordshire,nơisẽtrởthànhphòngthuđầutiêncủachúngtôi:giáchàobánlà30.000bảngvà toànbộ tài sảnmàtôicó là2.500bảng.Thậtbấtngờ, tôiđãthuyếtphụcđượcngânhàngchotôivay20.000bảng,nhưngvẫncònthiếu7.500bảngnữa,chođếnkhicôJoyceyêuquýcủatôixuấthiện.

Đâylàmộthànhđộngvôcùnghàophóngnhưngcũngđầyrủiro,vàtôicóthểđãkhôngchấpnhậnnónếubiếtrằngcôđãthếchấpcănnhàcủachínhmìnhđểcóđượcsốtiềnđó.Tuynhiên,tôiđãchấpnhậnnómộtcáchđầybiếtơnvàmuaTheManor,nơinhanhchóngtrởthànhcănnhàchobảnthuâmthànhcôngđầutiêncủachúngtôi,TubularBellscủaMikeOldfield.Virginpháttriểnnhanhchóng từ những khởi đầu đầy biến động đó để trở thànhmột doanh nghiệpthànhcông,vàtôiđãhứatrảchocôJoyce7.500bảng–kèmtheolãisuất–càngsớmcàngtốt!

Tấtnhiên,córủi rokháckhichấpnhậnnhữngtìnhcảmtừbạnbèvàgiađình,mànhưbấtkỳaiyêuthíchbộphimBốGiàcũngsẽbiết,đólànhữngthứhọcóthểđòibạnđáplại.Trongtrườnghợpcủatôi,nếucôtôithựcsựmuốn,thìngày nay, có thểmọi người đang sử dụng dịch vụ của hãng hàng không “CôJoyce”cũngnên.

DICHUYỂNVÀGIAOTIẾPNHIỀUHƠN

Đánhmáyvàngồiyênítthôi!

Tại saongheđiện thoại lạikhóđếnvậy?Chúngnhỏhơnnhiều sovớitrướcđây,vàngàynay,ngaycảnhữngngườimùcôngnghệnhưtôicũngcóthểdễdànggọiđiện,nhắntin,gửie-mail,gửi tệptinvàảnhđikhắpnơi.Bấtchấpnhữngtiếnbộnày,chấtlượngtruyềnthôngtrongdoanhnghiệpđangngàycàngnghèonànhơntrongnhữngnămgầnđâykhimọingười tránhgọiđiệnvàgặpmặttrựctiếpvìmộtmụcđíchsailầmlàtănghiệuquả.

Gầnđây, tôinghe thấymộtquản lý cấp caobiệnhộ cho cáchôngấygiảiquyếtmột tìnhhuốngnhưsau,“Tôikhôngbiết tại saohọkhônghiểuvấnđề.Tuầntrước,tôiđãgửiđếncảtáe-maildàivềchủđềnày.”Nếuôngấytổchứcmộtcuộctraođổinhanhrồi sauđógửimộte-mail súctíchnhằmxácnhậncácbướccầnthựchiệnthìcólẽ,cácvấnđềđãđượcgiảiquyếttrongvàiphútvàôngta không cònphải chật vật với những e-mail dài dòng hay đốimặt với nhữngphứctạptheosau.

Mộtnhàđiềuhànhkhácphànnànvới tôi rằng,“Tôiđãgửi chogãđócảmộtđốngtinnhắn.Tôibiếthắnởđấy, thế saohắnkhôngtrả lời tôinhỉ?”Rõràng,sẽtốthơnnếunhàđiềuhànhnàygọiđiệnthoạihoặcđiquabàncủangườiđóvàthảoluậntrựctiếp,nhưvậyvấnđềsẽđượcgiảiquyếtvàsựcăngthẳngngaylậptứcbịloạibỏ.

Tóm lại, nếunhữngnhàquản lýnày chịudi chuyển và giao tiếp, thay vìđánhmáyvàngồiyên,họđãcóthểgiảiquyếtcácvấnđềnàymộtcáchdễdàngvànhanhchóng,tiếtkiệmchohọcảthờigianvàcôngsức.

Tạisaokhôngnhấcmáylên?Khicôngnghệpháttriển,cáchhànhxửtrongcôngviệccũngvậy.Mọingườicóxuhướngchủyếusửdụnge-mailvàtinnhắnbởinhữngcáchgiaotiếpnàychínhxácvàítáplựchơn,trongkhimộtcuộcđiệnthoại có thể là dấu hiệu cho thấy vấn đề không thể được giải quyết theo cáchthôngthường.Nhưngchophépmộtvấnđềnhỏtrở thành lớnthìkhônghiệuquảchútnào.

Đểphá vỡ các rào cản giao tiếpmớinày,hãy gặp trực tiếp cácnhânviêntrongvănphòngcủabạnvàomộtlúcnàođótrongngày.Việclàmnàyrấthiệuquả,vànếukhônglàmđiềuđó,bạncũngnhưđộingũquảnlýcaocấpcủabạnđangđánhmấtmộttrongnhữngcôngcụquảnlýhiệuquảvàrẻtiềnnhất.

TôiluônthíchđượctìmhiểuvềngườicủaVirgin.Tôithấyđâylàcáchtốthơnrấtnhiềuđểtrựctiếpcảmnhậnđượcnhữngđiềuđangthựcsựdiễnra,sovớiviệcngồiyêntrongvănphòng–haynằmtrênvõngởnhà–vàđọcbáocáo.Nếukhôngphảiaicũngxởilởivớibạn,thìsauđâylàmộtsốmẹonhỏ:

Hãycôngbằng.Đừngchỉđilạitrongkhuvựccủamìnhởcôngty;hãygặpcácđồngnghiệpởmọicấpđộ–khôngchỉởcấpcaonhất!Hãyđilạivàonhữnggiờkhôngcốđịnh–bạnkhôngmuốncácnhânviêntuyếnđầunghĩrằng,“Giờlà3giờngàythứBa.Ôngấysắpđếnđâyrồi.”Nếucácquảnlýhoặcngườiđứngđầubộphậnmuốnđitheo,hãylịchsựgiảithíchrằngbạnsẽtìmhiểumọingườitốt

hơnnếuđimộtmình.Khigặpmộtnhânviênlầnđầu,hãybắttayvàluôngiớithiệutênvớihọ,dù

cho vị trí của bạn trong công ty là gì.Hãy khiến việc này thật thoảimái.Câu“Chào,tôilàJohnBrown”sẽthânthiệnhơnnhiềusovớicâu“Xinchào.TôilàBrown,GiámđốcTàichính.”

Đừngchỉnóichuyệnvềcôngviệc.Nếunhìnthấymộttấmảnhgiađìnhtrênbàn làmviệc củanhânviên,một câunhận xétnhư “Giađình anh cómột vậnđộngviên tennis à?Mấyđứaconcủa tôi cũng thườngkhiến tôimệt lảvìphảichạykhắpsânđấy,”sẽgiúpphávỡsựengại.

Hãythoảimáivàvuivẻ,đặtcâuhỏivàlắngnghe.Hãyhỏiđồngnghiệpxemcôấythấyđâulàđiểmmạnhvàđiểmyếucủamìnhtronglĩnhvựccủacôấy,vàlắngnghesuynghĩcủacôấyvềnhữngtháchthứcmàdoanhnghiệpphảiđốimặt.Ghinhanhlạibấtkỳđiềugìbạnthấyđángxemxét.(Khikhôngcầmtheosổtay,tôithườngghitạmvàotay.)Nếucóbấtkỳthôngtinnàocầnchiasẻ,hãyđưaramộtquanđiểmkháchquan–cảnhữngpháttriểntíchcựclẫnnhữnglongại.Cácnhânviênbánhàngnhiềukhảnăngsẽkhôngbiếtnhiềuvềtìnhhìnhtổngquan,nênhọcóthểcầnbạngiúpđưacácvấnđềvàobốicảnhtổngthể.Nhưnghọlạicónhữngýkiếnvàquanđiểmxácđángkhôngkémgìbạn,vìvậy,hãylắngnghetấtcảvàghilại.

Quantrọngnhấtlàhãycốbắtgặpnhânviênđanglàmmộtviệcgìđótốt–hãynhậnravàtuyêndươngnhữngđiểmmạnhcũngnhưthànhtựucủahọngaytạichỗ.Tuynhiên,nếubắtgặpmộtnhânviênđanglàmsai,sẽtốthơnnhiềunếuâmthầmnóivớingườiđósau,thayvìkhiếnngườiđóbẽmặtbằngcáchbócmẽhọtrướcngườiquảnlývàcácđồngnghiệp.

Mộtông chủđãkhông cónhữngphẩmchấtnày làRobertCrandall,nhàlãnhđạohuyềnthoạicủaAmericanAirlinesnhữngnăm1990.Ôngđãtừngthíchdùngcâunóivềđànchókéoxenhưsau,“Nếubạnkhôngphảichúchóđầuđàn,tầmnhìnsẽkhôngbaogiờthayđổi.”NgàiRandalldườngnhưkhôngbiếtrằngtrongkinhdoanh,việccủachúchóđầuđànlàtránhrađểbảođảmrằngnhữngchúchócònlạithấyđượctầmnhìnphíatrước.

TạicáccôngtythuộcVirgin,chúngtôiđãpháthiệnrarằng,khicácquảnlýcấpcaonỗlựcbồidưỡngmốiquanhệvớinhânviênvàđồngnghiệpthìmộttinhthầncộngđồngthựcsựsẽnổilên.Vìvậy,làmơnhãyrakhỏighếngaybâygiờ–sẽkhôngcólúcnàothíchhợpđểdichuyểnnhưbâygiờ.Mọichuyệnsẽdễdànghơnsaukhiđãlàmquen.

Nếu cần giải thích cho sự xuấthiệnđộtngột củamìnhởmộtnơi khôngquenthuộc,bạncóthểnóiđơngiảnrằng,“Richardbảotôiđến”.

NHỮNGTAINẠNẬPĐẾN

Khôngthểchờđếnkhi“nướcđếnchânmớinhảy”!

Nếucáichết làthứduynhấtchắcchắnxảyratrongđời,thìđiềuchắcchắnduynhấttrongkinhdoanhlàmộtngàynàođó,mọithứsẽcóvấnđề.Nếubạnmaymắnthìđósẽkhôngphảilàmộtthảmhọa,nhưngkhimớikhởinghiệp,mộttrongnhữngưutiênđầutiêncủabạnphảilàlênkếhoạchchonhữngtìnhhuốngkhẩncấp.

Hãylênkếhoạchphụchồisauthảmhọaphùhợpvớitìnhhìnhcủabạn:Đềphòngnguồncungbịcắt;mộtcơnbãotrànvàohaycácthảmhọatựnhiênkhácsẽxuấthiện.Vìnếuthảmhọaxảyra,chắcchắnnhiềungườisẽtìmđếnbạnđểxintưvấn.

Vào khoảng 8 giờ 15 phút tối ngày 23 tháng 2 năm 2007, chúng tôi gặptrườnghợp khẩn cấp thực sự đầu tiên.Một trongnhữngđoàn tàuPendolinomớicủaVirginRailđãbịtrậtbánhởmộtvùngxaxôiphíaTâyBắcnướcAnh.MargaretMasson,mộthànhkháchcaotuổi,đãbị“lộnvòng”trongtoakhiđoàntàutrượtdọctheođườngrayvàlaonhanhxuốngmộtbờđêdốc.

Trong10năm,VirginTrainsđãchuyênchởhàngtriệuhànhkháchđikhắpnướcAnhantoàn.Trongkhiđó,VirginAtlanticđãđưahàngchụctriệukháchhàngđikhắp thếgiớimàkhônggây rabấtkỳmột chấn thươngnào.Đêmđó,cuộcsốngcủatấtcảchúngtôiởVirginđãhoàntoànthayđổi.MargaretMassonđãkhôngquakhỏi.Mộtvàingườikhácbịthươngrấtnặng.

TôiđangtrượttuyếtcùnggiađìnhởZermatt,NewZealand,thìnhậnđượctinnhắnbáovềvụtainạnnày.SaukhinóichuyệnvớiTonyCollins,GiámđốcĐiềuhànhVirginTrains,tôithuêmộtchiếcxe, láisuốtđêmđếnZurichvàbắtchuyếnbayđầutiênlúc6rưỡisáng.

KhitôivềđếnManchestersánghômđó,BBCđangđưatinrằngđoàntàukhôngbịhưhạivàđiềuđóđãgiúpcứusốngnhiềumạngngười.Thậtmaymắn:Mọiđoàntàumớicủachúngtôiđềuđượcchếtạonhưnhữngchiếcxetăngchínhvìlýdonày.Mộtbảntinsau,đãđượcxácnhận,chohaynguyênnhânvụtainạnlàdolỗiởđườngrayxelửa.24ngườiđãđượcđưađếnbệnhviện.

Tôi gặp gia đình củaMargaretMasson trong lễ tang tại bệnh việnRoyalPrestonởLancashire.Họrấtsuysụp.Tôichiabuồnvớihọvàchúngtôiômlấynhau.

Ngaysauđó,tôiđãphảiđốimặtvớimộtloạtốngkínhmáyquayvàcảtáphóngviênnónglòngmuốnnghecâutrảlời.Tôikhôngthốtnênlời.Lúcđóvẫnchưacótingìtừcáccuộcđiềutrachínhthứcvềvụtainạn,nêntôikhôngthểnóiđượcgìnhiềungoàilờixinlỗivàcảmơn.TôithểhiệnlòngbiếtơnvớiIainBlack,ngườiláitàu.Ôngvẫnởnguyênvịtríkhivụtainạnxảyra,làmmọithứcóthểđểcứucáchànhkháchvàđãbịthươngnặngtrongquátrìnhđó.Cácnhânviênkháccủachúngtôitrêntàuđềuđãhànhđộngmộtcáchgươngmẫu,phớtlờmọichấnthươngnhỏcủabảnthânđểđưacáchànhkháchđếnnơiantoàn.

Tạisaochúngtôicóthểphảnứngđượcnhanhnhưvậy?KhiVirginTrains

xây dựng quy trình khẩn cấp, chúng tôi đã phân tíchmột loạt các vụ tai nạnđườngsắtnghiêmtrọngvàcảmthấykinhhoàngtrướcviệcphảirấtlâusaukhivụtainạnxảyra,ngườicótráchnhiệmmớibắtđầunóichuyệnvớibáogiới.Hoảngloạnrồiviệcđổlỗinhanhchóngxuấthiệnkhimọingườiđangphảiloâuchờđợiđểbiếtxemđiềugìđãxảyravàtạisao.

Vìvậy,việclênkếhoạchchothảmhọatrangbịchochúngtôikỹnăngđểđạtđượcbamụctiêuchínhsau:Đưalãnhđạocấpcaođếnhiệntrườngcàngnhanhcàngtốt;thựchiệnhiệuquảviệcnóichuyệnvớihànhkhách,nhânviên,vàtruyềnthông;đồngthời,trungthựcvềnhữnggìđangxảyra.Chúngtôibiếtrằngnhữngbướcđầutiênđósẽgiúpthiếtlậpđườngdâykếtnốiđểmọingười–hànhkhách,nhânviên,vàtruyềnthông–cóđượcthôngtinhọcần.Thậmchídùkhôngcógìđểbáocáothìcũngphảicóngườiđứnglênvànóirađiềuđó!

Bêncạnhthảmhọavàtainạn,khitạođượcmộtconđườngmới,tìmracáckhuvựcpháttriểnvàgiảiphápsángtạochocácvấnđềcủakháchhàng,bạnvàđộicủabạncũngkhôngtránhkhỏiviệcmắcsailầm.Quantrọnglàcácbạnnhậnrađiềunàyvàbảođảmrằngmọingườitrongcôngtysẵnsàngchođiềutồitệnhấtxảyra.

Đâylàmộttrongnhữnglýdobạnnêncậpnhậttìnhhìnhchogiớitruyềnthông.Bêncạnhviệcduytrìmộthìnhảnhđẹpchocôngty,mộtngàynàođó,nócòncóthểgiúpcácnhàbáođặtbấtkỳtintứcxấunàovàohoàncảnhphùhợp.

Điềunàynhắc tôinhớđếnsựcânbằngkhókhănmàmọidoanhnhânvàCEOcầnhọccáchduytrì:luônbảovệdanhtiếngnhưngkhôngđượcsợmắclỗi.Các quy luật này không phải lúc nào cũng mâu thuẫn với nhau, nhưng vẫnthườngxảyra.Tôibiếtrấtnhiềungườitàinăngvàđángtincậyđãhủyhoạisựnghiệpcủamìnhvìbóngđencủanhữngsailầmtrongquákhứ.Nếubạnhoặcaiđótrongcôngtymắcmộtsailầmnghiêmtrọng,đừngsợhỏixinlờikhuyênvàsựgiúp đỡ từ những đàn anhmà bạn biết. Những người xuất sắc thường rộnglượngvà thấuhiểunhững lỗi lầm. (Họđã từng trảinhiều;họbiết cuộcđời rasao.)

Hãyđiềutravấnđềmộtcáchthấuđáo;nếucóthể,hãycốxácđịnhchínhxáccácquytrìnhnộibộcủabạngặpvấnđềởđâu.Trongkhoảngthờigiannày,đừngcúiđầu–điềuđósẽkhôngcólợigìchobạnhết.Thayvàođó,hãycởimởvớibáogiớivàcậpnhậttìnhhìnhchohọ.

Tiếptheo,hãyxinlỗi.Hãygiảithíchnhữnggìđãxảyra,thểhiệnsựnuốitiếcvàmiêutảcácbướckhắcphục.Mặcdùmộtvàingười sẽ lớntiếngđòi“xéxác”GiámđốcĐiềuhành,nhưngtrongphầnlớncáctrườnghợp,tôikhôngnghĩmộtCEOcónghĩavụphảichấpnhậnthấtbại.

Nhưcáchướngđạo sinh,bạnnênđặtkhẩuhiệuchocông tycủamình là“Luônsẵnsàng”.

CHẠMĐẾNBẦUTRỜI

Nógầnhơnbạnnghĩ

Nếubạnquyếtđịnhvượtquamộtthửtháchvềkỹthuậthaymạohiểmlao vàomộtnơimàkhoahọc vẫn chưabiết tớinhưmộtdoanhnhân, thìbạnđangdấnthânvàomộtcuộcphiêulưuthậtsự–khókhăn,thúvịvàthườngrủirocao.Đôikhibạnvàđộicủabạncóthểcảmthấykhácôđộc,trongkhicólúc,bạncóthểchọnhợptácvớibạnbèhoặcchínhđốithủcủamình.Quantrọnglàphảinhớrằngtấtcảchúngtađềuhọchỏivàxâydựngthànhcôngdựatrênthànhtựucủanhữngngườikhác–như tôi từngviết,mộtdoanhnhânkhông thànhcôngmộtmình.

Ýtưởngnàymộtlầnnữaxuấthiệntrongđầutôikhiđạidiệnnhàxuấtbảnsáchcủatôiđếnđểthảoluậnvềcuốnsáchtiếptheo.Tôiđãnghĩđâysẽlàmộtdựánnữavề các trảinghiệmkinhdoanhcủa tôi,nhưngôngấyđãkhiến tôingạcnhiênkhinóirằng,“Cómộtđoạnrấthaytrongtựtruyệncủaôngnóivềviệcôngsuýtchếtđấy.”

“Thậtà?”Tôihỏilại.“Đoạnnàothế?Cóvàiđoạncơmà!”Ôngấybìnhthảnnóitiếp,“Ôngcónhớvàogiữanhữngnăm1970,cómột

thằngchatênlàRichardEllismuốnôngthửdạngdùlượnmớicủahắnkhông?”Tôibảoôngấyrằngtôinhớrấtrõ.VậtthểkỳcụcđótênlàPterodactyl.Tôi

chẳngmayđãdùngnóđểbayvàsuýtchếtnhưngbikịchlàchỉmộtvàingàysau,Ellis đãbỏmạng vìnó. “Đúng thế,”ông tanói, “Ellis chết cònông thoát chếttrong gang tấc.Điều chúng tôi đangquan tâm là thứgì đã khiến cảhaingười‘dám’chấpnhậnloạirủirođiênrồđó?”

Tạisaoư?Ồ,đốivớinhữngngườimớibắtđầu,đừngquênrằngRichardEllislàmộttrongnhữngnhàphátminhrachuỗidùlượnPterodactylAscender.Mộtvàinămsauvụtainạn,JackPetersonJr.đãdùngmộtchiếcPterodactylđểbayquanướcMỹvớimỗichặngdàihơn193km.Chiếcdùcủaônggiờđangđượctreo ở Smithsonianngay cạnh chiếc SpaceShipOne, con tàu vũ trụ tưnhân cóngườiláiđầutiênđượcBurtRutanthiếtkế.

“Ồ…”Tôibắtđầuchậmlại,khôngvuilắmvớimạchcủacuộctròchuyện,“Rõrànglàcócảmgiácphấnkhích.Nógiốngnhưmộtcuộcphiêulưuvĩđại.Vàcònđượctàitrợnữa.Ellismuốntôichinhphụcdạngbaymớinày.”Vàcòncó…Tôicàngnóithìcàngmởranhiềuđiều“vàcòncó”.“ÔngcóbiếtlàcánhdùlượnđượctạoradựatrênmộtthiếtkếđượccholàsẽđưađầumangkhícụkhoahọcMercury củaNASA trở vềTrái đất không?Điều này tất nhiên liên quan đếnnhữngviệcchúngtôiđanglàmvớiBurtRutantạiVirginGalactic.SựtrởvềkhíquyểnTráiđấtlàthửtháchkhókhănnhấtđốivớibấtkỳtàuvũtrụnào,và…”

Tôidừnglại.Nhàxuấtbảnđangcườitoetoét.ChúngtôiđãnhanhchóngchorađờimộtcuốnsáchvớitựađềReachfor

theSkies(tạmdịch:Chạmđếnbầutrời)đểtưởngnhớngườianhhùngthờiniênthiếucủatôi,phicôngxuấtsắcngườiAnh,DouglasBader.Nónóivềcácchuyếnbaynhưng cònnhiềuhơn thế; nónói về những conngười đứng sau các phát

minhvàthànhtựu.Nếubạnđangcânnhắcvềmộtdựánliênquanđếnnhữngthửtháchvềkỹ

thuật,hãynhớrằng,rấtlâutrướckhicácnhàsángtạocóđượcđúngnguyênvậtliệutrongtay,chúngtôiđãbiếtcáchđạtđượcgiấcmơcủamình.Hãynhìnvàolịchsửcủangànhhàngkhông:cáchoạtđộngdichuyểnbằngđườnghàngkhôngliên lục địa đã được các kỹ sư trong ngành dệt may là John Stringfellow vàWilliamHensonbànđếntừgần60nămtrướckhicóchuyếnbaybằngmáybayđầutiên.

Sauđó,quátrìnhtạoracácnguyênvậtliệuđósẽđòihỏisựhợptác,tựlựcvàrấtnhiềuthiệnchí.ĐểcóđượcđườngbaythẳnggiữaLondonvàParis,độicủaCharlesLindberghđãápdụngcácphươngpháplàmviệcphùhợptrongnhàmáytàuvũtrụcủachúngtôiởsamạcMojave.

Trongsuốtsựnghiệpcủamình,tôiđãthamgiasâusátvàocácdựánpháttriểnvỏbọccủacáctàubaycóngườilái.MặcdùtôinổitiếngvớiviệcthuhútsựchúývàoVirgin,nhưngkhôngthửnghiệmnàocủachúngtôichỉmangtínhchấttrìnhdiễnmạohiểmtrướccôngchúng;mà là cácbước trongquá trìnhnghiêncứu và phát triển của chúng tôi. Nhà du hành vũ trụ người Thụy Điển PerLindstrandvàtôiđãbayquaĐạiTâyDươngbằngkhinhkhícầuvàonăm1987vàTháiBìnhDươngvàonăm1991,thiếtlậpnêncáckỷlụcmàđếngiờvẫnchưabịphávỡ.Vỏbọccủacáckhinhkhícầunàyđượclàmtừcácvậtliệucôngnghệcaomàvàothờiđó,chúngtiếnbộkhôngkémgìcáchợpchấtđượcđưavàovũtrụcủaVirginGalacticngàynay.

Mộtkhiđãgiảiquyếtđượcmọithửtháchkỹthuậtđó,bạnsẽphảitìmracáchbiếnnỗlựccủamìnhthànhtiềnbạc.Dùviệcthuhútđượcsựchúýcủamọingườiđếncácýtưởnghoặcphátminhmớicủabạnrấtcótácdụng,nhưngbạnvẫnsẽcầnmộtkếhoạchkinhdoanh.

Nhưngphươngpháplàmviệcnày,vớicácyếutốkỹthuật,phiêulưu,danhtiếngvàkinhdoanhtrongđó,khôngphảilàphátminhcủađộingũVirgin,dùnóđãđưatôitừmộttờtạpchídànhchosinhviênrangoàivũtrụ.

Cáchtiếpcậnnàythuhútsựkhâmphục,chỉtríchcũngnhưngờvựctừrấtlâu trước khinghị viện củanữhoàngVictoria cười vào ý tưởngphi lý vềmộthãnghàngkhôngtoàncầu;rấtlâutrướckhinhữngngườinôngdânchọccáixỉarơmvàokhinhkhícầucủaJacquesCharlesvàonăm1783.Cầnmộtthờigianrấtdàiđểxâydựngnênmộtdoanhnghiệp.TạiVirgin,tôicùngđộicủamìnhđangxâydựngchotươnglai.Vàtươnglaiđóvôcùngkhắcnghiệt.

NĂNGLƯỢNGBỀNVỮNG

Cơnsốtđitìmvàngtiếptheo

NhữnghìnhảnhámảnhvềcácnhàmáyđiệnhạtnhâncủaNhậtBảnbịpháhủysautrậnsóngthầnkinhhoàngdiễnratạinướcnàyvàotháng3năm2011,cùngmốiquanngạingàycàngtăngvềmứcđộphóngxạbịròrỉ,đãkhiếntôiphảisuynghĩvềviệcthếgiớicầntạoranănglượngmộtcáchantoàn,bềnvữngtrongtươnglaivàcácdoanhnhâncóthểpháttriểncácgiảiphápchonóbằngcáchnào.

Việcxâydựngcáclòphảnứnghạtnhânhiệnđạilàmộtbướcđãđượcnhấttrítrongnỗlựctạoramộthệthốngsửdụngnănglượngbềnvữngmới.Cáclòphản ứngmới được xây dựng trên khắp thế giới sẽ cung cấpmột phần nănglượngcầnthiếtđểđápứngnhucầutrongtươnglaicủacácquốcgiađangpháttriểnnhanhchóngnhưẤnĐộvàTrungQuốc.Điềunày,cùngvớinhữngtiếnbộcôngnghệtrongviệcsảnxuấtđiệntừnănglượngmặttrời,gióvàthủytriều,đãtạonênphầnđầucủakếhoạch.

Nếuviệcxâydựngcácnhàmáynàybịtrìhoãnthìnhiềuquốcgiasẽbuộcphảităngmứcsửdụngthantrướckhicócôngnghệdựtrữvàthuthậpcacbon–mộtbước lùinghiêmtrọng trongcuộcchiến toàncầunhằmcắtgiảmmộtnửalượngphátthảicacbonđếnnăm2050.Đâylàmộtmụctiêumàmộtvàinhàkhoahọctinrằngchúngtacầnphảiđạtđượcđểổnđịnhtìnhtrạngnónglêntoàncầuởmứccaohơn2°Csovớinhiệtđộthờitiềncôngnghiệp.

Ngàynay,từ“bềnvững”đượcdùngrấtnhiều,nhưngnóthựcsựcónghĩalàgì?Tôidùngnóđểmiêutảnhữngcáchcungcấpnănglượnghiệuquảtrongthờigiandàivàbảovệ sựđadạngsinhthái; cáccôngnghệmàchúngtacó thểtưởngtượngrằngthếhệconcháuchúngtacóthểsửdụngtrongtươnglai.“Bềnvững”miêutảcácphươngpháptạoranănglượnggiúpbảotồncáchệthốngtựnhiêncủaTráiđất.

Đâylànơicácdoanhnhântiếnvào–phầnlớncáccôngnghệsẽđượctạorabởicáccôngtykhởinghiệpquymônhỏ.Tôikhôngmuốnsửdụngngôntừcaosiêuởđây;khôngaiyêucầubạncứuhànhtinhnày.Hãynắmlấycáccơhội;nghĩramộtvàiýtưởngvàbiếnchúngthànhhiệnthực.Cuộctranhluậnvềbiếnđổikhíhậudạychúngtarằngkhôngaigiảiquyếtvấnđềnónglêntrêntoàncầuvìnghetheolệnh,nhưngcácgiảiphápmangtínhđịaphươngvàcácsángkiếnnhỏcóxuhướngvôcùnghiệuquả.Trongkinhdoanhnănglượngbềnvững,nhỏthìđẹp.

NghiêncứucủaVirgintronglĩnhvựcnàychỉrarằngcórấtnhiềucôngnghệđangđượcpháttriển,khaitháctrựctiếphoặcgiántiếpnănglượngmặttrờiđểsảnxuấtđiệnvàtiềmnăngcủachúng làvôhạn.Cómộtthựctếkhótin là,chỉtrongmộtgiờ,TráiđấthấpthụnănglượngtừMặttrờinhiềuhơnlượngtiêuthụnănglượngcủatoànxãhộitrongmộtnăm.

GầnRome,nhàmáyđiệnMontaltodiCastrovớicôngsuất84,2megawattđãtrởthànhcánhđồngnănglượngmặttrờilớnnhấtchâuÂuvàotháng12năm2010.ỞTâyBanNha,nhàmáyđiệnPlantaSolar20thunănglượngmặttrờivào

mộtthápcao165m,cókhảnăngbốchơinướcđểchạytua-binđiện,tạoracôngsuất 20megawatt. Các công nghệ năng lượngmặt trời đang phát triển nhanhchóng,vớicáccôngtynhưOdersunchuyênsảnxuấtcáctấmpinmặttrờimàngmỏng–màquỹVirginGreencủachúngtôilànhàđầutư.

NănglượnggióđangpháttriểnnhanhchóngởMỹ.Tạiđây,cácnôngtrạigió bắt đầu đuổi kịp sản lượng củamột số nhàmáy điện lớn – nông trại gióRoscoetạiTexasđãtạora780megawatt,caohơnmộtnhàmáychạybằngthanbìnhthường550megawatt.ỞAnh,một liêndoanhcáccôngtyđangxâydựngLondonArray,mộtnôngtrạigiókhổnglồởcửasôngThames,khihoànthànhcókhảnăngtạoralượngđiệnđủcho750.000ngôinhà.

Cácchínhphủtrênkhắpthếgiớiphảihỗtrợviệcxâydựngthêmcáccơsởhạtầngchophépphânphốitrênquymôlớnnănglượngtừcácnguồncóthểtáitạo.Chỉkhiđócáccôngtykhởinghiệptronglĩnhvựcnàymớicóthểsinhlờivàtăngtrưởng.

Nếu doanh nghiệp của bạn và cácmối quan tâm với tư cáchmột doanhnhâncủabạnkhôngnằmtronglĩnhvựcnănglượngbềnvững,thìthayvàođó,hãyxemcôngtybạncóthểlàmgìđểgiảmlượngphátthải.Hãykiểmtramọikhíacạnhtronghoạtđộngcủabạnđểtìmranhữngcáchthứccắtgiảm,táisửdụngvàtái chế.Tôi camđoan với bạn là có rất nhiều cách!Thayđổi quy trình có thểkhôngdễ,nhưngbởingànhkinhdoanhphảichịutráchnhiệmmộtphầnvìđãgâyravấnđềnàytừđầu,nênchúngtacũngphảilàmộtphầncủagiảipháp.TạiVirgin,mọi doanhnghiệp của chúng tôi đều liên tục tìmkiếm các cách để tốithiểuhóaảnhhưởngđốivớimôitrường.

Trongmườinămtới, tấtcảchúngtađềukhôngbiếtđiềugìđangchờđợimìnhkhi chúng ta phải đốimặt với sự gia tăng khủngkhiếp vềnhu cầunănglượngtrongkhivẫnphảiphụthuộcquánhiềuvàodầumỏ.Nếucácdoanhnhânthamgiavào lĩnhvựcnăng lượngtái tạovìnhữngmụcđíchđúngđắn,họgầnnhưchắcchắnsẽtạoramộtvàicôngnghệmớirấtthúvịvàcácdoanhnghiệpmớithànhcông.

Córấtnhiềungườimuốnkiếmđượcthậtnhiềutiền,nhưnggiốngnhưcơnsốtđitìmvàngKlondikexảyravàocuốinhữngnăm1800,ámchỉnhữngngườituyênbốquyềnsởhữutrướcmớilànhữngngườithắnglớn.

NHỮNGTHƯƠNGVỤKINHDOANHMỚI

Nênchọncáinào?HỎI:Ôngquyếtđịnhvềnhữngthươngvụkinhdoanhmớinhưthếnàovà

sựchúýcủaTậpđoànVirgintậptrungvàođâu?–IsaacPolanco,PanamaĐÁP:Chúngtôikhôngbắtđầumộtkếhoạch lớntheokiểutruyềnthống

vớiviệcvạchrõcáckhuvựcvà lãnhđịamớiđượcđánhdấumởrộng.Thựctế,chúngtôikhôngcókiểukếhoạchhaytổchứcđó,bởichúngtôitinrằngsựlinhđộngmang tinh thần tự do và hơi hướngdoanhnhân là điều cốt lõi làmnênthành công của Virgin. Cách tiếp cận này có ảnh hưởng quan trọng đến conđườngchúngtôipháttriểncácmảngkinhdoanhmới.

Khinhìnqua,cóvẻnhưchúngtôikhácơhộikhilựachọncácmảngkinhdoanhvànhữngkhuvựcmàchúngtôimởrộng.Banđầu,chúngtôithamgiavàonhữngkhuvựcmàcánhântôithích(nhưâmnhạcvàtruyềnthông);sauđó,khibắt đầu hiểu hơn về ưu điểm củaVirgin ở khía cạnh dịch vụ chăm sóc kháchhàng,chúngtôithamgiavàonhữngngànhmàchúngtôicảmthấyđãsẵnsàngđểlàm rung chuyển chúng (hàng không, các câu lạc bộ chăm sóc sức khỏe, điệnthoạidiđộng);còngầnđây,thứdẫndắtchúngtôilàđammêkhámphácủatôi(dulịchvũtrụvàkhámpháđáyđạidương).Cáclựachọncủachúngtôikhônghềngẫunhiênhaychỉmangtínhphảnứnglạimàđượcdẫndắtbởiquyếtđịnhrằngchúngtôisẽtiếpcậnviệcmởrộngtheocáchcủadoanhnhân.

Thayvìthúcépcácđộithựchiệnthậtnhiềuphântíchđểchọnrathươngvụkinhdoanhtiếptheo,điềuchắcchắnsẽkéocảcôngtychậmlại,tôiưutiênviệccởimởvớicácýtưởngmới.Đâychínhlàlýdotạisaotôiluônkêugọimọingườitheođuổinhữngniềmđammê riêngngoài côngviệcvànghỉ lễđịnhkỳ.Thựchànhsángtạoởnhữngmôitrườngkháckhôngchỉ làmộtcôngviệcđemlạisựthưgiãnmàcòngiúpbạnbiếtđượcnhữngtiếnbộtrongcáclĩnhvựckhácvàkếtnốivớinhiềungườihơn.Việcmởrộngphạmvisẽgiúpsuynghĩcủabạnluôntươimới,độcđáo,vàhợplývềmặtkinhdoanh!

Vídụ,tôilúcnàocũngyêuâmnhạc.Năm1970,khiMikeOldfieldmờichàochúng tôi albumTubularBells của anh ấy saukhibịnhiều công ty thu âm từchối,tôivàcácbạncủamìnhnhậnragiátrịcủanó,vàchúngtôiđãquyếtđịnhthànhlậpmộtcôngtyđểgiúpanhđếnđượcvớikhángiả.AlbumnàyđãthànhcôngđếnmứcgiúpchúngtôithànhlậpVirginRecordsvàtàitrợchoviệcramắtcôngty.Đếnnhữngnăm1990,nóđãtrởthànhhãngthuâmđộclậplớnnhất.Dùchúngtôiđãbáncáccôngtythuâmvàbánlẻcủamình,nhưngVirginvẫngiữmốiliênhệvớiâmnhạcthôngquacáclễhộinhạcsống.

Điềunàydẫntôiđếnđiểmtiếptheo:Bạnphảiluônsẵnsànghiệnthựchóacác cơ hội khi chúng xuất hiện và đừng ngần ngại nắm lấy chúng. Vào cuốinhữngnăm 1990, các công ty cung cấpdịchvụđiện thoạidiđộnghàngđầuởAnh gặp khó khăn trong việc thuhút đối tượng kháchhàngdoanhnghiệp vàthanhthiếuniên.Đâylàhaithịtrườngtiềmnăngvàđangpháttriểnrấtnhanh.

ChúngtôitậndụnglợithếmởmànbằngcáchthànhlậpVirginMobile.Sửdụngcácnhàmáyvàmạng lướihữuhìnhcủaT-Mobile,chúngtôicungcấpdịchvụtuyệtvờiởmứcgiárẻhơncũngnhưkhôngđòihỏikháchhàngphảikýmộthợpđồngphứctạpvàđắtđỏ.Chúngtôinhậnthấyđâylàcơhộihiếmcóđểtạoramộtcôngtyđịnhhướngdịchvụnhắmvàonhữngngườitrẻ–nhưbạncóthểthấyquacácchiếndịchmarketingtáotợncủachúngtôi.

Từđây, chúng tôi biết được các lợi thế củamôhìnhmạng lưới ảomangthươnghiệuVirgin,trongđóchúngtôicộngtácvớimộtcôngtyđãtồntạitrongngành. Chúng tôi nhanh chóngmở ra các doanh nghiệp tương tự ởMỹ,Úc,CanadavàPháp;mởrộngsangẤnĐộvàMỹLa-tinh.

Bạnkhôngđượcsợhãikhidấnthânvàocáclĩnhvựcmới–tấtnhiên,giảsửrằngbạnđãnắmrõcácrủiro.NhữngvídụtuyệtvờinhấtlàviệcchúngtôimởramảngkinhdoanhdulịchvũtrụvớiVirginGalacticvànhữngkhámphámớiđâycủachúngtôivềđáyđạidương.Chúngtôikhôngtùytiệnđặtrachomìnhnhữngthửtháchnàymàchỉdámđươngđầuvớichúngsaunhiềunămnghiêncứuvàtraođổiýtưởngvớicácchuyêngiatrongngành.ChúngtôiđangxâydựngdựatrênkinhnghiệmchuyênmôncủamìnhvềngànhdulịchhàngkhôngvàlịchsửthựchiệncáckỳtíchkhótinnhưlậpkỷlụcvượtTháiBìnhDươngvàĐạiTâyDươngbằng khinh khí cầu,một việc làmđòi hỏi chúng tôi phải có kiến thứcchuyênmôn trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Bạn phải chú ý đến các bài họctrongquákhứ,nhưngcũngsẵnsànghọchỏitrênhànhtrìnhđi:vàkhisosánhvớinhiềucôngtykhác,tôinghĩrằnghoàntoàncôngbằngkhinóirằngtạiVirgin,chúngtôihọchỏirấtnhanh.

Cuốicùng,bạncầntìmkiếmcáccơhộimớicũngnhưphảnứngvớicáccơhộimàbạngặp.Hiệntại,tăngtrưởngdânsốvàpháttriểnkéotheoviệcsửdụngtàinguyênthiênnhiênvànhucầunănglượngngàycàngtăng.Cácdoanhnhândànhthờigiantựcậpnhậtvềvấnđềnàysẽnhìnrađượccáccơhộiđểxâydựngnênnhữngdoanhnghiệpmới,bềnvữngchocácthịtrườnghiệntạivàtươnglai.ChúngtôiđãthànhlậpquỹVirginGreenđểdẫndắtnỗlựccủamìnhvàđầutưvàokhuvựctáitạo.Đâynhiềukhảnănglàmộttrongnhữngkhuvựcđầutưlớnnhất trong40nămtới; tôihyvọng rằng trong tương lai,Virgin sẽ trởnênnổitiếngvớicáchoạtđộngcủanótronglĩnhvựcnàykhôngkémgìmứcđộnổitiếngcủanótronglĩnhvựcâmnhạcvàhàngkhôngngàynay.

Không cónguyên tắcđịnh trướcnàoquyđịnh cách thức tốtnhấtđể xâydựng,mởrộngdoanhnghiệphayđầutưvốn.Việcbạnlựachọncáigìphụthuộcvàosởthíchvàmụctiêucủabạn,cũngnhưmứcđộphùhợpcủadoanhnghiệpmớivớikhảnăngchấpnhậnrủirocủabạn.Vềcơbản,bạnnênhọccáchđitheobảnnăngcủamình.Sẽcầnđếndũngkhínhưngquanhiềunăm,điềuđóđãgiúptôirấtnhiều.Hãycốlên!

LỚNLÊN

Nhờgiữđượcquymônhỏ

Trong cuộc gặpmặt gầnđây vớimộtnhómnhững chủdoanhnghiệpnhỏ,tôiđãđượchỏi,“LàmsaochúngtôicóthểtạoranềntảngvănhóadoanhnghiệpnhưVirgin?”

Câu trả lời sẽ không đơn giản nhưng dù bạn đang thành lậpmột doanhnghiệpmớihaymởrộngdoanhnghiệphiệncóthìviệcđặtnềntảngchắcchắnchotươnglaicũngvôcùngquantrọng–khôngkémgìviệcthuhútđầutư,cóhợpđồngtốt,tuyểndụngthànhviêncốtlõihaychọnđúngnhàcungcấp.Việcbạnđangnghĩđếncâuhỏinàychothấybạnđãcóýthứcvềcácưutiêncủamìnhvàđãsẵnsàngđểđitheochúng.

Thật ra, khi tôi cùngbạn củamình thành lập công tyVirginđầu tiên40năm trước, chúng tôi không có kế hoạch lớn nào cả – càng không phải là kếhoạchvềmộtnhómcáccôngtymàđếnnăm2011sốlượngđãlênđếnhơn400trêntoànthếgiớivới50.000nhânviên.Nếuthửlênkếhoạchchomộttươnglainhưvậythìchắcchắnchúngtôisẽthấtbại.

Nếucómộtcách“đúngđắn”đểphát triểnvănhóacông ty thì theokinhnghiệm của chúng tôi, đó là hãy phát triểnmột cách có hệ thống.Năm 1970,chúngtôikhônghềcókếhoạchgìkhácngoàiviệccóđượcniềmvuikhiđượclàmđiềumìnhthíchvàhyvọngviệcđósẽtrảđượccáchóađơn.Chúngtôithíchnghenhạc,vìvậy,chúngtôiđãcốbánbăngđĩachonhữngđứatrẻkhácmuốncómộtchỗvuivẻđểtụtậptrongkhiquyếtđịnhnênmuacáinào.Chúngtôikhôngcóngânsáchhaykếhoạchmarketing–mụctiêucủachúngtôiđơngiảnchỉlàkiếmđủtiềnđểtrảtiềnthuênhàvàtrảchonhàcungcấp,đồngthờidưramộtítvàocuốitháng.

Khởi đầu của chúng tôi thật sự không khác gì phần lớn các công ty nhỏkhác,vìkhôngnhiềudoanhnhânnghĩvềvănhóacôngtychođếnkhinóđãđượcthiếtlậptốt.Nếucóđiềugìchúngtôiđãlàmđúngthìđólà,trongquátrìnhlênkếhoạch,chúngtôibảođảmrằngchúngtôivuivẻkhilàmviệccùngnhauvàrằngbấtkỳaicóýtưởngtốtđềuđượcthamgiavàoquátrìnhraquyếtđịnh.Chúngtôiđãtìnhcờthựchiệnnhữngđiềucốtlõitrongvănhóatạonêndịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvời!Hóara,nhữngaiđượclàmviệctrongmộtmôitrườngthânthiện,chophépphạmsailầmvàđượctraoquyềnquyếtđịnhcáchthựchiệncôngviệc,đềutìmcáchphụcvụkháchhàngtốtnhấtcóthể.

Khibạnđangtìmkiếmcácưutiêncủanhânviêntuyếnđầu,hãynhớrằngcách bạn đối xử với khách hàng sẽ hình thành nên nền tảng văn hóa doanhnghiệp.Hãycoitrọngcáccộngsựcủabạn,lắngnghehọvàđitheocácýtưởngcũngnhưđềxuấtcủahọ.

Bởi,bạncóthểchắcchắnrằngmỗicộngsựcủabạnđãcónhậnthứcsâusắcvềnhữngmongmuốncủakháchhàngvàcácnhânviêncầngìđểđápứngnhữngmongmuốnđó.Họcónêntậptrungvàoviệcđưaracácgiảiphápphùhợpvớinhucầucủatừngkháchhàngkhông?Họcónêntậptrungvàoxâydựngcácmối

quanhệ lâudài vớikháchhàngkhông?Hayhọ cónênnhanhchóng cung cấphànghóavàdịchvụcủacôngtykhông?Hãylắngnghecẩnthậnvàtìmcáchtraoquyềnchotừngngườiđểhọhoànthànhtốtcôngviệc.NgàiFreddieLakernổitiếngvềmộtphảnứngchuẩnmựcđốivớinhữngcộngsựtìmđếnôngđểphànnànvềmộtđiềugìđó:“Đừngmangchotôivấnđề,hãymangchotôigiảipháp!”(Chắcchắnôngchưabaogiờbịbuộctộiđộctài.)

Nhữngchủdoanhnghiệpnhỏ thườngkhôngbiết cáchxử lý thànhcông.Khidoanhnghiệplàmăntốt,nhiềuchủdoanhnghiệp/giámđốcđiềuhànhbắtđầuchỉchămchămvàoviệctănglợinhuậnmàbỏquacáigiáphảitrảchonhữnglợinhuậnấy–bỏlạisaulưngmọithứđãgiúpdoanhnghiệpphấtlêntrongthờikỳđầu.Nhàsánglậpsẽchuyểnđếnmộtvănphònglớn,ởtầngcaonhấtvàkhôngbaogiờthèmđặtchânđếnnhàmáy.Nhữngnhânviêngắnliềnvớithànhcôngbanđầucủadoanhnghiệpbỗngthấymìnhlànhữngngườicuốicùngđượcbiếtđiềugìđangxảyravàcácquanđiểmcủahọkhôngcònđượccoitrọnghaychúýnữa.

Vìvậy,hãyđảmbảodoanhnghiệpcủabạnpháttriểnvớitốcđộvừaphảivàbấtcứkhinàocóthể,hãyđểđộingũnhânviênđượcthamgiavàoquátrìnhpháttriểnđó.Nếubạnlàchủmộtdoanhnghiệpnhỏvàđangcânnhắcmởrộng,hãyđểmọinhânviênbiếtvềkếhoạchcủabạn–tấtcảmọingười,từtàixếxetảichođếnbanquảnlý–vàđềnghịhọchoýkiến.Nếucóthể,tốtnhất làcùngnhauthảoracácchi tiếtcủakếhoạchmởrộng, tínhđếncảnhữngthửtháchmàcácnhânviêncủabạnphảiđốimặtvàđưanhữngcảitiếnmàhọmuốnthựchiệnvàokếhoạch.Ngườihưởnglợicuốicùngsẽlàkháchhàngvàbạn.

TạiVirgin,chúngtôikhôngbaogiờphảiđốimặtvớinhữngvấnđềthườngxuấthiệntrongcáctậpđoànlớn,cóthểbởichúngtôichưabaogiờthựcsự“lớnlên”–chúngtôichỉđadạnghóa.Sựpháttriểncủachúngtôitừngđượcmiêutảlà“sựtanrãtheochiềudọc”bởicácdoanhnghiệpmớicủachúngtôithườngtáchbiệt,thậmchíkhônghềkhôngliênquantớinhiệmvụcốtlõicủachúngtôi.Vídụ,khiVirginđangnổitiếngvớihoạtđộngsảnxuấtvàbánbăngđĩa, thìđồngthờichúngtôicũngthànhlậpmộthãnghàngkhông.

Thôngthường,khichúngtôiđưarakếhoạchkinhdoanhmới,phảnứngsẽlà“Tôixinlỗi,nhưngchúngtalàcôngtyXYZ.Loạihìnhkinhđoanhđókhôngnằmtrongphạmvinănglựccốt lõicủachúngta.”Nhưngchúngtôinhìnthấymộtyếutốthốngnhấtởsựcốnghiếncủachúngtôivớidịchvụchămsóckháchhàng.Thayvìtrởthànhmộtcôngtylớn,phìnhtovàbịbóhẹptrongmộtkhuvựcduynhất,nhữngmànthâmnhậpvàonhữngkhuvựcxalạnàygiúpchúngtôiluôntươimớivàkhácbiệt–chúngtôilúcnàocũngtrongtìnhtrạngđanghọchỏivềcáclĩnhvựckinhdoanhmớivàtuyểndụngnhữngcánhântàinăngmới.MỗicôngtyVirginđượcđiềuhànhbởimộtbanquảnlýtựtrị,dựatrênchínhnhữngnguyêntắcdànhchodoanhnghiệpnhỏmàchúngtôiđãápdụngngaytừnhữngngàyđầu.

Dùquyếtđịnhmởrộngcôngtytheohướngnào,bạncũngphảibảođảmrằngnódựatrênthànhcôngtrongquákhứvàphùhợpvớivănhóacôngtycũngnhưtầmnhìnvềtươnglaimàbạncùngđộingũcủamìnhđãtạora.

Và khimộtnhàphêbìnhnói rằng, “Đókhôngphải là cách làm củamộtcôngtylớn,”hãycoiđónhưlàmộtlờikhentuyệtvời!

BÁNHÀNGCHOKHÁCHTHÌDỄ

Bánchonhàđầutưmớikhó!

Ðượcrồi,bạnđangcóýtưởngtuyệtvờivềmộtdoanhnghiệpmớimàbạntinlàsẽtạoramộtvàiđợtsónglớn,nghiềnnátđốithủcạnhtranhvàcóthểkhiếnbạnpháttài.

Bạnđãkiểmtrađikiểmtralạicácđốithủcạnhtranh,hỏiýkiếnmọithànhviêntronggiađìnhvàbạnbè, thảoramộtbảnkếhoạchkinhdoanhvàquytụđượcmộtđội,bạnđãsẵnsàngđểthựchiệncúnhảy.

Giờmớiđếnphầnkhó.Tìmvốnđầutưchomộtthươngvụkinhdoanhmớilàthửtháchmàhầu

nhưbấtkỳdoanhnhânkhởinghiệpnàocũngphảiđốimặtvàphầnlớnhọđềuthựchiệnnóvớisựlolắngcaođộ.Nóbaogồmviệctruyềnđạtýtưởng,tìmnhàđầutưtiềmnăngvàsauđóbảovệluậnđiểmcủabạn–thườnglàtrướcnhữngngườigiàukinhnghiệmtrongngành,hoặctồitệhơn,trướcnhữngkẻngốcmặccom-lêchẳnghiểugìvềchúng.

Đây làmột trongnhững giai đoạn thách thứcnhất đối với bất kỳ doanhnhânnào.Dùkhôngmaylàkhôngcómộtcôngthứcthànhcôngchungnàođể“phảnbiện”vềýtưởngtrướccácnhàđầutưtiềmnăng,nhưngvẫncómộtvàimẹonhỏmàtôiđãtíchlũyquanhiềunăm,chúngcóthểgiúpbạn.

Mộttrongnhữngbài trìnhbàyđầutiêncủatôikhônghềdiễnrasuônsẻ.CácnhàđầutưmuốngặpchúngtôiđểhỏivềtạpchíStudent,thứmàtôicùngnhữngngườibạncủamìnhđangđiềuhànhvàothờiđiểmchúngtôicònởtuổivịthànhniên.Hứngkhởibởithànhcôngsớm,tôiđãravẻ“đaotobúalớn”vớicácnhàđầutưtiềmnăngvềnhữngýtưởngmởrộngthươnghiệuVirgincủamình.Nósẽcànquétthếgiới,vượtxakhỏilĩnhvựcxuấtbảnvàlaovàocácngànhdulịch,kháchsạnvàâmnhạc…Tôinghĩhọđãcảmthấykinhhãitrướcngườithanhniênsớmtrưởngthànhnày…nhưngdùgìđinữa,cuốicùnghọvẫnkhôngđầutưchotạpchícủachúngtôi.

20nămsau,khiđangcốthànhlậpVirginAtlanticAirways,tôiđãbiếthòahợphơnvớicácnhàđầutư.TôiđãtrìnhbàyýtưởngtrướccácthànhviênhộiđồngquảntrịtạiVirginvàsauđólàmộtvịgiámđốcđiềuhànhtạiBoeing.Mặcdù tập đoàn của chúng tôi không có kinh nghiệm trong ngành hàng không,nhưngđếnthờiđiểmđó,chúngtôiđãhọcđượcchiếnlược“KISS”vôcùnggiátrị: “Đơn giản thôi,đồ ngốc. (Keep it simple, stupid.)” Việc trình bàymột kếhoạchsúctích,rõràngđểnhàđầutưcóthểdễdàngnắmrõvàtruyềnđạtlạivớingười củahọ làđiều vô cùngquan trọng.Trong cuộc gặpđầu tiên,hãy tránhnhữngbàitrìnhbàyđặcnhữngconsốquáphứctạp.Hãychohọthấytínhkhảthicủaýtưởng,bạncóthểđưaracácchitiếttrongbuổigặpmặtsau.Tôiđãđưaramộtkếhoạchvớiý tưởngđánhcắpthịphầncủacáchãnghàngkhônghàngđầubằngcáchcungcấpnhữngchuyếnbayđượcthiếtkếriêngphùhợpvớinhucầucủacáchànhkháchhạngthươnggiacũngnhưcungcấpmộtdịchvụvừatúitiềnđểthuhútnhữnghànhkháchđinghỉlễ.NhàđiềuhànhcủaBoeinghẳnđã

rấtấntượngvớiviệcchúngtôitậptrungvàocảithiệndịchvụ,mangsựvuivẻvàmêhoặctrởlạivớingànhhàngkhông,cũngnhưvớithànhtíchtrongngànhâmnhạccủachúng tôi,nênđãnhanhchóngđồngýchochúng tôi thuêmộtchiếc747đãquasửdụng.Vàđếngiaiđoạnnàythìnhữngđồngnghiệpcóđôichútcẩntrọngcủatôicũngđãtrởnênhàohứng.

Sựkhácbiệtquantrọngnhấtgiữahaibàitrìnhbàyđólàởbàithứhai,tôiđãđặtmìnhvàovịtríngườinghe.Trướckhibạngặpmộtnhàđầutư,hãythựchiệnmột vài nghiên cứu:Công ty đóđãbao giờ thựchiện các vụđầu tư tương tựchưa?Họcóhiểubiếtvềlĩnhvựccủabạnhaycókinhnghiệmvớinhữngdoanhnghiệp tương tựkhông?Nếubạn thiếtkếbài trìnhbàycủamìnhsaochophùhợpvớihiểubiếtcủahọvềlĩnhvựccủabạnthìnhiềukhảnănghọsẽhứngthú.

Hãychúýđếntừngchitiết.Hãydànhmộtkhoảngthờigiandàitrướcngàytrình bày để xem lạimọi câu cần nói,mọi thống kê và dự đoán trong bản kếhoạchkinhdoanhcủabạn.Hãykiểmtrachúngthậtkỹlưỡng,rồisauđólạikiểmtralạivàghinhớchúng.Hãynắmrõcácthịtrườngbạnđịnhnhắmtới,đốithủcạnhtranhcủabạn,cũngnhưcáchđểtạodựngdấuấntrongkếhoạchcủabạnvàsẵn sàngbảo vệ quanđiểm củamình.Các điểm yếu của bản kế hoạch là gì vàchúngtôisẽvượtquachúngnhưthếnào?

Trước khi trình bày, hãy làm thửmột hai lần trước các cố vấn và đồngnghiệpđángtincậy.Đềnghịmỗingườiđóngvainhàđầutư“quỷdữ”vàchỉranhữngđiểmnổicộmmàbạnkhôngthểthấyhoặcvẫnchưachúýđến.Hãyđềnghịhọnhậpvaitốtnhấtcóthểvàbỏquamọiràocảnvềcấpbậc.Liệunhữngngườinghebạncóbịthuyếtphụckhông?Họthấyđiểmgìđángnhớ?Họcóthểnói lạivớibạnvề thôngđiệpcủabạnkhông?Hãyghichép lạinhữngđiềucầnthiếtvàhànhđộngdựatrênchúng–nhữngnhàđầutưthậtsựsẽkhông“tốt”đếnvậyđâu!

Nếubạnđangchuẩnbịchomộtcuộcgặpngắn,hãychọnrabađiểmquantrọngcókhảnăngthuhútcácnhàđầutưtiềmnănggồm:Điềugìkhiếndịchvụhoặcsảnphẩmcủabạntrởnênkhácbiệt?Nócócảithiệnđờisốngkháchhàngkhông?Tạisaomọingườimuanó?Viếtnhữngđiểmnàyramộtmảnhgiấycỡnhỏhaythậmchílàcánhtaybạnvàbảođảmrằngthôngđiệpcủabạntậptrungvàochúng.Vớimộtchútmaymắn,nhàđầutưtươnglaicủabạnsẽhứngthúđủđểgọilạichobạnvàsắpxếpcuộcgặpthứhai.

Hãymặcsaochotạođượcấntượngtốtđẹptrướccácnhàđầutưtiềmnăngtrong lầngặpđầutiên.ThànhcôngcủacáccôngtynhưGoogle,FacebookhayTwitterchứngminhmộtđiềurằngkhôngphảimọinhàđầutưtiềmnăngđềucần–hoặc cảmthấyấn tượng trướcviệc–bạnmặccom-lêvàđeocàvạt.Tuynhiên,việcđúnggiờvàănmặcchỉnchu,thoảimáisẽgiúptạonênấntượngbanđầutốt.

Khitrìnhbày,cáchbạnlắngnghecũngquantrọngkhôngkémcáchbạnnói.Hãychúýđếnphảnứngcủangườinghevàdànhthờigianđểhỏixemhọcócâuhỏinàokhông.Nếu cóvẻnhưbạnđangkhôngkếtnốiđượcvớihọ,hãyđiềuchỉnhbài trìnhbày sao chonó tập trung vàonhững thứmàhọquan tâm.Vàđừngmắcphảimộtsailầmphổbiếnlàchỉtrìnhbàysaochongườinghegậtđầunhiềunhất–cóthểanhtađangngủgậtđấy!

Nếubịtừchối,bạncũngđừngcoiđólàngàytậnthế.Hãyđềnghịhọđưara

nhận xét. Các nhà đầu tư có thực sự hiểu ý tưởng của bạn không?Họ có lờikhuyênnàođểgiúpbạncảithiệnsảnphẩmhoặcdịchvụkhông?Dùcácnhậnxétcủahọcó thể tiêu cực,nhưngquan trọng làbạnphảinhớ rằngnhững lờiphêbình của họ không phải là các chỉ báo về khả năng thành công của bạn trongtươnglai.

Bạn có thể sẽ mất rất nhiều thời gian và công sức mới có thể tìm đượcnhữngnhàđầutưchịucấpvốnchobạnkhởinghiệp.Vìvậy,hãyliêntụcchỉnhsửabàithuyếttrìnhvàđếncuộcgặptiếptheo.

Điềuquantrọngnhất làkhôngbaogiờđượcquênrằng,vượtquanghịchcảnhlàphẩmchấtcủamộtdoanhnhânđíchthực.

THÀNHCÔNGLÀGÌ?

Mộtvàisuynghĩtíchcực

Trongsốrấtnhiềue-mailgửichotôiđểxin lờikhuyên,cómột số lớnđếntừcácsinhviênđạihọc.Họluônnóivớitôirằnghọhyvọngđượctrởthànhcácdoanhnhân,cácnhàlãnhđạodoanhnghiệpvàtìmkiếmhướngdẫnvềmọithứ,từviệc“cháucónênđivàtrảinghiệmthếgiớikhông?”chođếnlàmthếnàođểkiếmđượcnhiều tiềnnhất,hay sựnghiệpkinhdoanhnàophùhợpvớihọ.Tuyvậy,chủđềphổbiếnnhấtvẫn là“thànhcông”.Làmthếnàođể tôi thànhcông?Làmthếnàohọcóthểthànhcôngtronglĩnhvựcđãchọn?

Tuynhiên,thayvìgiảiquyếttrườnghợpcụthểcủabấtkỳmộtngườinào,chúngtahãyđivàocâuhỏinềntảng:“Thànhcông”thựcsựlàgì?

Đầutiên,thànhcông,trongbấtkỳlĩnhvựcgì,đềuliênquanchặtchẽđếnviệcbạnđược làmnhữnggìmìnhthíchcũngnhưpháttriểncáckỹnăngvàtàinăngcủamình.Nếubạnđangcânnhắcviệctrởthànhmộtdoanhnhân,hãynhớrằngnhữngnhàlãnhđạotronglĩnhvựcnàyluônluônlinhđộngvàcởimở.Họcó thể đặtmình vào vị trí khách hàng. Và họ cảm thông không chỉ với đồngnghiệp và nhân viênmà còn với cả những người chịu ảnh hưởng từ các hoạtđộngkinhdoanhcủahọ.Kinhdoanhchỉhợpvớinhữngngườimà,khinhìnthấymột vấn đề haymột điều ngang trái, họ tìm cách cải thiện nó. Bạn có phải làngườinhưvậykhông?

Rấtkhóđểđánhgiáđiểmmạnhyếucủabảnthân.Nếubạnkhôngcómộtngườithầythìtốthơnhếthãyliênhệvớimộtngườigiàukinhnghiệmtronglĩnhvựcmàbạnđangđịnhthâmnhập.Cáctổchứcnghềnghiệpcóthểgiúpbạnliênhệvớiaiđósẵnsànggiúpbạnxemlạicáclựachọntốtnhấtcủamình.

Hãynhớrằng,mộtngườithầytốtkhôngnhấtthiếtphảinổitiếng,màphảilà người cómột cuộc sống phong phú.Hãy tiếp cậnmột nhà lãnh đạo kinhdoanhcóảnhhưởngkhácbiệtvàquantrọngđốivớibạn.

Ở giai đoạn này, nhiều người trẻ tập trung vào việc phát triển năng lựctrongcáclĩnhvựcmàhọchưathànhcônghoặcchưagiỏi.Cáchđâykhônglâu,tôiđãviết thưchomộtngườimắcchứngkhóđọcgiốngmình.Tôinói rằngquantrọnglàphảinỗlựcđểtrởnênxuấtsắcởnhữngviệcmàbạngiỏi.Đừngđểcácgiớihạnhạgụcsựtựtincủabạn.Hãyđặtchúngsangmộtbên.

Đâylàlúcbạnnêntậptrungvàođiểmmạnhcủamình,bởiviệctrởthànhdoanhnhânthànhcônghoàntoànphụthuộcvàocácýtưởngvàsựxuấtsắc.Sựxuấtsắckhôngđượcđobằngcácgiảithưởnghaysựcôngnhậncủangườikhác,màbằngcáchbạnkhámpháthếgiới.Vìvậy,thayvìcoingườikháclàdấumốcchothànhtựucủabạn,hãyxemthànhcôngcóýnghĩagìđốivớibạn.Việcsuynghĩvềcácvấnđềcánhân,nhưnhữnghyvọngcủabạnvềgiađìnhvàcuộcsốngcánhân,cóthểgiúpbạntậptrungvàotầmnhìnnày.

Bạncóđangmơđếncủacảivậtchấtkhông?Thànhcôngtrongkinhdoanhkhôngliênquangìđếnlợinhuận.Lợinhuậnlàthứcầncóđểđầutưvàocácdựántiếptheo–đểtrảhóađơn,trảnhàđầutưvàthưởngchomọingườivìđãlàm

việcvấtvả–nhưngchỉthếthôi.Thựctếlà,trongkinhdoanh,tiềnchảynhưmộtdòngsuối.Trongmùanày,nócóthểchảyxiết,nhưngsauđó,bạnphảiđầutưđểgiữdoanhnghiệphoạtđộngvàdòngtiềncủabạncạnkiệtchỉsaumộtđêm.

DườngnhưnóivềtiềnbạáochílàđặcđiểmcủangườiMỹ.ỞAnh(vàtôipháthiệnralàcảởCanadanữa),chúngtôihơixấuhổvớiviệcđóvàtôinghĩnhưvậylàtốt.Khiđếnbữatiệc,tôinhìnthấyconngườichứkhôngphảicácsaokêngânhàng,vàtôimuốnnhữngngườikháccũngcảmthấynhưvậyvềtôi.Tiềnchỉthúvịvìnhữngđiềunógiúpbạnthựchiệnvàtạora.

Nếutiềnlàchỉdẫnsailầmđểđitớithànhcông,thìsựnổitiếngcòntồitệhơn.Truyềnthôngcóxuhướngcánhânhóavàđơngiảnhóacácvấnđề,điềuđókhôngkhóhiểu.SẽdễhơnnhiềuchocácnhàbáonếuhọviếtvềWarrenBuffett,MarkZuckerberg,BillGateshay thậmchí cảRichardBranson,nhưngđiềuđókhôngphảnánhmộtthựctếlàcórấtnhiềungườikháctrongcáccôngtyđóranhữngquyếtđịnh lớnmỗingày–họchỉkhôngnóivớibáogiớivềviệcđómàthôi.

Nếutiềnvàsựnổitiếngđềukhôngphảithướcđohợplýchothànhcông,vậy quyền lực cá nhân thì sao? Ồ, tôi đã mất hơn 40 năm để xây dựng nênthươnghiệuVirginvànếungàymaitôicóquađời,độicủatôivẫnsẽtiếptụcmàkhôngcótôi,cũnggiốngnhưApplesẽđượcvậnhànhdùthiếuvắngSteveJobsvàMicrosoftcũngkhôngđóngcửakhiBillGatesrờibỏvịtríCEOvàonăm2008.

Thành công trong kinh doanh được đo tốt nhất bằng việc bạn đã tạo rađượcthứkhiếnbạnthựcsựtựhàohaychưa–vàbạnđãtạorasựkhácbiệtthựcsựnàođốivớinhữngngườikháchaychưa.Đâylàđiềuđánhthứctôimỗisáng.Đó là lýdo tôikhôngbaogiờmuốnđiềuhànhmộtcông ty lớnvànhậnđượcniềmvuitộtbậctừviệctạoracũngnhưdẫndắtnhiềucôngtynhỏ.Nhờviệcnhớrằngcốtlõicủamìnhlàmộtcôngtynhỏmangtinhthầndoanhnhân,Virginđãtạoranhữngkhácbiệttíchcựctrongnhiềulĩnhvựckhácnhauvàchorấtnhiềungười.

Càngthựctếvànhiệttình,bạncàngthànhcông.Ngaylúcnàyđây,tôithấymìnhđanglàmngàycàngnhiềuviệcđểgiúpbảovệtươnglaicủachúngtatrênhànhtinhnày.Điềuđócókhiếntôithànhcôngkhông?Tôikhôngbiết,nhưngchắcchắnnókhiếntôihạnhphúc.

Khibạnđốimặtvớinhữnglựachọnvềconđườngsựnghiệpcủamình,vàtrongmọilựachọntheosauđó,hãytậptrungvàocácmụctiêucủachínhbạnvàđừngđểmìnhbịsaonhãngbởimụctiêucủanhữngngườikhác.Hãycânnhắcnhucầucủacộngđồngvàcáchbạncóthểđónggópđượcnhiềunhất.Tầmnhìncủabạnđốivớisựthayđổilàgì?Hãybắtđầunghĩvềđiềuđó.Trongkinhdoanhcũngnhưtrongcuộcsống,điềuquantrọnglàbạnlàmđượcđiềugìđótíchcực.

KHIĐILẠILOANHQUANH

Đừngvấpphảilờinóicủabạn

Ởtrên,tôiđãviếtvềtầmquantrọngcủaviệccácgiámđốccấpcaođi“vihành”–haythỉnhthoảngrờivănphòngđểđiquanhcôngty, từnhàmáychođếnbộphậnkếtoán,đểhiểuhơnvềngườicủamình.Nhưnggầnđây,mộtngườibạnđãnóivớitôi:“Anhđãđúng,Richardạ,nhưngthànhthậtmànói,cónhiềungườicảmthấythànhốtmìnhtrongvănphòngcònhơn.”

Ôngấykểchotôivềmộtvịgiámđốcmàôngấytừnglàmviệccùng.Ngườinàyrấtthíchđilạiloanhquanhnhưnglạiluônthuvềnhữngkếtquảtệhại.CóvẻnhưvịCEOnàykhôngthểhiệnhiệuquảsựđánhgiácaocủamìnhvớinhữngnỗlựccủanhânviên.Dùđếnđâu,bàđềukhiếncácnhânviênnhụtchívì liêntụcmắcphải lỗi“nóimáthaygiảvờkhenđểchỉtríchchêbai”.NgườiÝcócâu“ÍtnhấtMussolini[18]cũngkhiếntàuhỏachạyđúnggiờ,”nhữngnỗlựcnửavờicủavịCEOnàytrongviệckhenngợimọingườimờnhạtđếnmứcthàbàkhôngnóigìcònhơn.

Thúvịlàcácgiađìnhlạirấtgiỏiviệcnày.Saukhimộtngườithântronggiađìnhđã rấtnỗ lựcđểnấumộtbữa tối thịnhsoạn,mộtđứabécó thể thốt lên:“Oa,móntrángmiệngđóngonquá!”–nhưngtiếpsauđólà“…nhưngnhữngmóncònlạithìkhôngđượcngonlắm”.

Tươngtự,thỉnhthoảng,cácnhàlãnhđạokinhdoanhcũngquênmấtrằngsựđổihướngnghèonàncủamộtcâunóicóthểgâyhạinhưthếnào.Gầnđây,tôiđãnghevịchủtịchhộiđồngquảntrịcủamộtcôngtyđaquốcgianóivớingườithamdựrằng,“Tôirấtbiếtơnnhữnggìđộingũquảnlýcaocấpcủachúngtađãđạtđượctrongnămvừaqua.”Tôinghĩrằngtừ“rấtbiếtơn”khôngđủđểcóthểkhiếnhọvui.Cácnhânviênnênđượcchobiếtrõ(dùđiềunàycóthừathãi)rằngnhữngthànhtựucủahọđượccôngnhậnvàtuyêndương.

Khôngthiếunhữngvídụvềđiềunàyởcáccôngsở.Thôngthường,nhữngtìnhtrạnggiaotiếpthiếuhiệuquảnhưvậynhằmngụytrangchonhữngtintứcxấu,nhưngđiềuđókhôngíchgìcả.Tôiluôntránhraxakhicácnhàquảnlýnóiđiều gì đóđại loại như, “Chúng tôi làmkhông tồi đâu”bởi điềuđó không cónghĩa làhọ làmtốt.Hay“Chúngtađã làmtốthơnnămngoái” trongkhinămngoáilàmộtthảmhọa.KhivịCEOmàtôiđềcậpởtrênđượchỏivềtìnhhìnhdoanhnghiệpcủamình,rõràng,phảnứngưathíchcủabà là“khảnăng làxấuđi”.

Thỉnhthoảng,bảnthânngônngữcũnglànguyênnhângâyracácvấnđềvềgiaotiếp.TrongnhữngngàyđầucủaVirginRecords,khimộtgiámđốchàngđầutrongngànhcôngnghiệpâmnhạctừMỹđếnthămchúngtôiởLondon,cuộcnóichuyệnvớiôngkhiếnchúngtôinghingờrằngônghơithấtvọngvềnhữngnghệsĩcủachúngtôivànhữngviệcchúngtôiđang làmtạicôngty.Chỉ saumộtvàichuyếnđiđếnMỹtôimớivỡlẽrarằngôngấykhônghềcóấntượngtiêucực–màngượclạimớiđúng!

Nguyênnhânnằmở việc chúng tôi cónhững cáchhiểu khácnhau về từ“khá”.ỞAnh,nếucóngườinói,“Tôinghĩanhcócácbannhạckhátốtđấy,”nócónghĩalàcácnghệsĩcủabạncũngđược.KhingườiMỹnóicâutươngtự,ýcủaanhtalàcácbannhạccủabạnrấttốt.

Dùchotìnhhuốnglàgì,thìvớitưcáchmộtnhàlãnhđạokinhdoanh,việccủabạnlàkhiếnngườikháchiểuđượcthôngđiệpcủamình,vìvậy,hãynóimộtcáchđơngiảnvàrõràng.Việcđókhôngdễ,nhưngcầnthiết.

Trongnhiềutrườnghợp,nóchỉđơnthuầnlàchúýđếnphảnứngcủamọingười.MộtCEOgặpkhókhăntrongviệckếtnốivớimọingườikhiđi“vihành”nênchúýđếnsựkhôngthoảimáicủahọ.Trongnhữngtìnhhuốngnhưvậy,cầnnghenhiềuhơnnói.Nhàlãnhđạohiểuquanđiểmcủanhânviênsẽluôncókhảnăngtìmrađúngtừngữđểđáplại.

Để làmrõnhững lo lắngcủabạntôivềảnhhưởngtiêucựcmàviệcđi lạiloanhquanhcóthểgâyra:tôiđồngýrằngđókhônghẳnlàviệcnênlàmnếubạncómộtngàytồitệ.Nếuvậy,hãyđóngcửalạivàhạgiọngxuống.Nhưngnếubạnphảimạo hiểm ra ngoài, hãy tránh các câu như “Chúng ta cómột năm kinhdoanhcũngtạmổn.”

Vậy,hãylàmnhưbàihátmàbốtôiưathíchnhấtcủaBingCrosbytừnhữngnăm1940:“Anhphảinhấnmạnhvàonhữngtíchcực/Loạibỏsựtiêucực/Bámvàonhữngkhẳngđịnh/VàđừnggâysựvớingàiNửaVời.”

Nếulàmđượcđiềuđó,bạnđãthựchiện“khá”tốtrồiđấy!

SỐNGSÓTQUASUYTHOÁI

Vàpháttriểnmạnhsauđó!

Gầnđây,tôiđãbướcsangcáituổi“thấtthậpcổlaihy”.Tôikhôngcòntrẻđủđểcoinhẹmộtcuộcsuythoáilớn.Nhưngmặtkhác,vìtrướcđâyđãquansátchúngnêntôicảmnhậnđượcsựlênxuốngmangtínhchukỳcủathịtrường.

Mọithếhệcácnhàkinhtếhọcvàchínhtrịgiađềutìmcáchsanphẳngchukỳbùngnổvàtanvỡ,nhưngtấtcảđềuthấtbại.Vìvậy,tôinghĩđâylàthờiđiểmchomộtcáchtiếpcậnmới:Hãynhớrằngnềnkinhtếcólêncóxuống,vànếuđầutưkhônngoan,bạncóthểgiảmthiểuthiệthạimànhữngthăngtrầmnàygâyrachodoanhnghiệpvàsựnghiệpcủamình.

Nếuđượclàmlạitừđầuvớinhữnghiểubiếthiệncó(vànếutôichỉquantâmđếnviệctốiđahóacáckhoảnđầutư,trongkhithựctếthìkhông),tôisẽchỉđầutưtrongnhữngnămsuythoái,khigầnnhưmọithứđềurẻhơntừ50%đến90%sovớitrongnhữngnămbùngnổ.Điềunàysẽtốtchotôivớitưcáchlànhàđầutưvànềnkinhtếsẽđượclợitừkhoảnđầutưcủatôi.

Điềunàykhómàthựchiệnđượcvìhailýdo,đầutiênlàdochukỳnềnkinhtếdiễnrachậm–cóthểmấtcảthậpkỷhoặchơntừlúcbùngnổđếnkhitanvỡ.Chúngtasẽphảihọccáchkiênnhẫn.Vàlýdothứhaithậmchícònmangtínhthửtháchhơn:Cácdoanhnhânphảinhạybénvớicácýtưởngcũngnhưvớithịtrường.

Cónhữngthờiđiểmýtưởngđãchínmuồinhưngthịtrườngthìkhông–mộttìnhhuốngmànhiềudoanhnhângặpphảingaylúcnày.Họnênlàmgì?Chỉnhún vai và quay đi?Tất nhiên là không:Chúng ta không thể giết chết nhiệthuyếttrongdoanhnghiệpcủamìnhchỉbằngmộtnútbấm.

Câutrảlờilànghĩlớn,nhưnglàmnhỏ.Hãytạorathứgìđókhiếnbạntựhào,nhưngđừngđểnónuốtgọnbạnvề

mặttàichính.Bạnkhôngcầntiêuxàihoangphívìmộtýtưởnghay.Mộtýtưởnghaysẽtựpháttriển.Trongnhiềunăm,cácchươngtrìnhvũtrụtưnhânđãđưacáckỹsưliềulĩnhđếngiữasamạcđểtìmcáchphóngthửhếttênlửanàyđếntênlửakhác.Ngàynay,nhờ sựxuất sắc củakỹ sưvũ trụBurtRutan,độingũcủaVirginGalacticđangvậnhànhhoạtđộngdulịchvũtrụkhảthiđầutiêntrênthếgiới.

Với tất cảnhữngkhổ sởmàcuộc suy thoáihiện tạigây ra,bạncó thể tinchắcrằngnhữngphầnthưởnglớncũngđanghìnhthành.Cónhữngcơhộirấtlớnởngoàikia.Nhữngcănnhàlớntrịgiá5triệuđangcógiáchỉbằngmộtnửasốđó.Hãychianhữngcănnhàlớn,đẹptrongcáckhutrườngđạihọcthànhnhữngnơiởchosinhviêncóchất lượngtốtvà–biếtđâuđấy–bạncóthểsẽsớmđủtiềnchitrảchocănnhàlớnởngoạiômàbạnluônmongmuốn.Nhântiện,cănnhàđócũngđangđượcchàobánvớigiáchỉbằngmộtphầnnhỏsovớimứcgiáđỉnhđiểmcủanó.

Ý tưởngnênđơngiản–đủđơngiảnđểmộtngười có thểbiếnnó thànhhiệnthực.Cáccôngtynhỏ,tinhgọn,mangtinhthầndoanhnhânchínhlàtương

laicủakinhdoanh.Khôngphảiaicũnglàmộtdoanhnhân.Nếubạnmuốnxemliệumìnhcó

nhữngphẩmchấtcầnthiếtkhông,hãyđểdànhnhữngthửnghiệmcủamìnhchocácbuổitốivàdịpcuốituần.Nếubạncómộtcôngviệcổnđịnh,thìhiệntạichắcchắnkhôngphải là lúcnênbỏviệctrừkhibạntuyệtđốitinchắcrằngmìnhcómộtýtưởngtuyệtvời.Nhữngngườisốngnhờlươngsẽkhôngbịảnhhưởngquánhiềukhinềnkinhtếsuythoái.Tiềnlươngcóthểđóngbăng,haythậmchígiảm,nhưngdogiácảcủanhiềuthứcũnggiảmnênhọsẽkhôngquábịảnhhưởng.

Tất nhiên, viễn cảnh dành cho những người mất việc tồi tệ hơnnhiều.

Nếubạn lànhàtuyểndụng,hãynhớrằngsa thảikhôngtốtchoviệckinhdoanh.Cốtlõicủamọicôngtylàtàinăng,chuyênmônvàcácmốiquanhệcủanó.Việcsathảinhânviênphảilàgiảiphápcuốicùng.Vàogiaiđoạnđầucủathờikỳsuythoái,chúngtôiđãđềnghịcácgiámđốcđiềuhànhcủaTậpđoànVirginkhaithácmọibiệnpháp–từchiasẻcôngviệcchođếngiảmthờigian làmviệctrongtuần,đóngbănglươngrồinghỉphépkhônglương–trướckhisathảinhânviên.

Nếunhưbạnmấtviệcthìsao?Cáchđâykhônglâu,mộtnhàbáođãđềnghịtôiđưaralờikhuyênchonhữngngườimớithấtnghiệp.Tôiđãchỉra,theocáchnhẹnhàngnhấtcóthể,rằngcónhiềungườixứngđángtrảlờicâuhỏiđóhơntôi.Nhưngcómộtsuynghĩmàtôisẽchiasẻ.

Nếumộtcôngtyđểtôirađi,tôisẽtìmcáchtiếtkiệmtiềnchochínhcôngtyđó.Mọicôngty–dùđangtăngtrưởngbùngnổhayđangvỡnợ,lâunămhaycònnontrẻ,lớnhaynhỏ–đềucầntiếtkiệmtiền.Nếucôngtybạnhợptácvớimộthãngtaxiđắtđỏ,hãytìmhãngrẻhơn.Nếucácbóngđènbìnhthườnggâytốnchiphíthìsao?Khibạnđiđếnthangmáy,hãyđếmsốbóngđèn.Hãythựchiệnphéptínhvàchohọthấycóthểtiếtkiệmđượcbaonhiêunếuchuyểnsangdùngbóngđèntiếtkiệmđiện,đềnghịđượcthựchiệnviệcnàyvàxinkhoảntiếtkiệmđược.

Córấtnhiềucơhộilàmkinhdoanhnhỏởngoàikia.Phầnlớnđềuliênquanđếnkhảnăngtiếtkiệmnănglượng.Nếucómộtthứchúngtabiếtchắc,thìđólànhiênliệusẽngàycàngđắtđỏvàcóthểsẽsớmhơnchúngtanghĩ.Nhiềucôngtyvẫnchưahiểurằngmộtdoanhnghiệpđanggặpkhókhăncóthểtăngtrưởngđơngiản bằng cách giảm lãng phí và sử dụng năng lượng hiệu quả hơn. Phần lớndoanhnghiệpkhôngbiếthọđãlãngphíbaonhiêutiềnvàoviệcinnhữngtàiliệukhôngcầnthiết,đểđènsángvôích24/7,vàonhữngcửasổmàđángrasốlầnlauchúngcóthểgiảmđimộtnửa,vàonhữngcỗmáyvănphòngngốnnănglượng,cũngnhưcácchiphívậnchuyểnvàdichuyểnvônghĩa.

Bạnđãlàmviệcởđó,vìvậy,bạnbiếtrõcácvấnđề.Bạnđãchứngkiếnsựlãngphítrongnhiềunămkhinhữngđồngtiềnbịnémquacửasổ,nhưngchưabaogiờbạn làmgìđểthayđổivănhóachiphí.Giờ làcơhộiđểbạnthựchiệnmột lờichàohàng–đềnghịđượcthựchiệnviệcđóvàđổi lấyphầntrămnhấtđịnh trong số tiền tiếtkiệmđược,nhưvậy,họkhônghềmấtgìmàhoàn toànđượclợi.

Khôngphảitrongcáirủinàocũngcócáimay,nhưngtrongmộtvàicáirủinàođó thì chắc chắncó cáimayvà cầnmộtkiểu tháiđộnhấtđịnhmới tìmra

đượcđólàcáimaynào.

VƯƠNLÊNTRÊNTẤTCẢ

NhữngcuộcphiêulưuvàodảingânhàHỎI:Tạisaoônglạithíchvũtrụnhiềuđếnthế?–IrisBrueggler,biêntậpviên,News.at(Áo)ĐÁP:Tôithíchphiêulưu.Khicònlàmộtcậubé,tôiđãmơướcđượctrở

thànhmột vậnđộngviên thể thao chuyênnghiệpnhưng saukhi chấn thươngđầugốichấmdứtgiấcmơđó, tôi tiếptụckhámpháthếgiới thôngquanhữngphươngtiệnkhác.Dùphầnlớnmọingườiđềutậptrungvàocácthươngvụkinhdoanhcủatôi,màkhônghềbiếtrằngtôicũngđãthiếtlậpnêncáckỷlụcđixuồngtốcđộquaĐạiTâyDương,điềukhiểnkhinhkhícầubayquaĐạiTâyDươngvàTháiBìnhDương,vàvàonăm2004,tôiđãlậpkỷlụcđiquaeobiểnAnhnhanhnhấtbằngmộtphươngtiệnlưỡngcư.TheođuổiviệckhámphávũtrụthôngquaVirginGalactic làcuộcphiêu lưumớinhấtvà táobạonhấtcủatôi–mộtcuộcphiêulưutạoracácthửtháchkỹthuậtphứctạpvàthúvị.

ViệcchứngkiếnlầnhạcánhcuốicùngcủatàuvũtrụAtlantistạiTrungtâmVũtrụKennedyởFloridatrongthángvừaqualàmộtkhoảnhkhắccayđắngđốivớitôi.NóđánhdấucáikếtcủamộtcuộchànhtrìnhbắtđầukhichươngtrìnhtàuvũtrụcủaNASAđượckhởiđộng.Kểtừđó,nhữngphươngtiệncóthểtáisửdụngnàyđãđiquãngđườnghơn872triệukmvàmangtheo355ngườitừ16quốcgiakhácnhauvàotrongvũtrụ.

Tínhđếnnay,sựpháttriểncủatênlửa,tàuvũtrụvàdulịchvũtrụmớichỉlà lĩnhvựcthuộcvềcácchínhphủ:trongthờikỳChiếntranhLạnh,việcgiànhchiếnthắngtrongcuộcđuavàovũtrụlàniềmtựhàoquốcgiađốivớiMỹvàLiênXô.Giờđây,vớisựchấmdứtcủachươngtrìnhtàuvũtrụ,chínhphủMỹmuốnkhuvựctưnhânpháttriểnnhữngthếhệtiếptheovànhữngbệphóngcủacácphươngtiệnchocôngcuộckhámphávàđivàovũtrụ.

TạiVirginGalactic,chúngtôiđangđảmtráchthửtháchđóvàlênkếhoạchcungcấpcácchuyếndulịchvũtrụbánquỹđạotừtrụsởcủachúngtôiởNewMexicotrongvònghainămtới.Hiệntại,trọngtâmcủaNASAđangchuyểnsangthiếtkếvàchếtạomộttàuvũtrụđườngdàiphụcvụchonhiềumụcđíchcótênlàOrion.Họhyvọngđếnnăm2025,nósẽsẵnsàngđưaconngườiđếnmộthànhtinhnhỏvàđếnsaoHỏavàonăm2030.Mộtkhoảngcáchrấtdàivàcũnglàmộtconđườngrấtxa!

HỎI:Ông có nghĩ con người có khả năng rời khỏiTrái đất và sống ở cáchànhtinhkháckhông?

ĐÁP:Cáchđâyvàinăm,VirginvàGoogleđã lênkếhoạchthựchiệnmộttròđùanhàvàongàyCáthángTư.Hômđó,tôiđangphátbiểuởLasVegas.Lúcsắpkếtthúc,tôinóivớikhángiảrằngtôisẽchohọthấymộtđiềuđộcnhấtvônhịtrên thế giới: Tôi thông báo việc thành lập một doanh nghiệp mới có tên“Virgle”,vớimụctiêuchiếmlĩnhsaoHỏavàxâydựngmộtthànhphốởđó.

Vớirấtítcácchitiếtnhưngrấtnhiềusựnhiệttình,tôigiảithíchcáchnhữngnhàsánglậpGoogle,LarryPage,SergeyBrynvàtôiđangtìmkiếmnhữngngười

tìnhnguyệnthựchiệnnhiệmvụtiênphong.Mặcdùđãgiảithíchrằngkhôngcótấmvéquayvề,nhưngnhữngngườiđammêphiêu lưuvẫn lấpđầy sânkhấu.Điềunàychứngminhrằngnhiềungườivẫnphấnkhíchvàkhaokhátkhámphá,nhữngđiềuđicùngcácbướcđầutiênvàokhônggiancủachúngtôi.Ngaycảkhichúngtôiđănglênyêucầurằnghọ“phảicoitảolàđồăn”thìđiềuđódườngnhưcũngkhônglàmmấtđinhiệthuyếtcủahọ!

Mặcdùcóthểmấtmộtthờigiandàinữamộtcôngtytưnhânmớitiếnđếnvàchinhphụcđượccáchànhtinhkhác,nhưngcácnhiệmvụđượcchínhphủtàitrợnhằmchinhphụcsaoHỏanhiềukhảnăngsẽđượcthựchiệnbởithếhệconcháucủachúngta.

HỎI:Ông làm rất nhiều công việc từ thiện, nhưng ngày nay, hàng ngànngườivẫnđangchếtđóiởchâuPhivàcácnơikhác.Khôngtốthơnsaonếuchuyểntấtcảsốtiềnđượcđầutưchodựánvũtrụcủaôngsangtàitrợchocácchiếndịchchốnglạinạnđói?

ĐÁP:Tôitinrằngchúngtacầnlàmcảhaivàchúngkhônghềloạitrừlẫnnhau.Chúngtacầnkhaithácsứcmạnhcủachínhphủ,cáctổchứcphichínhphủvàgiớikinhdoanhđểgiảiquyếtcácthửtháchvềđóinghèocũngnhưbiếnđổikhíhậumàchúngtaphảiđốimặtngàynay,nhưnạnđóikinhhoànggầnđâyởSomalia.Nhưngcáigiáchođiềunàykhôngnênlànhữngnỗlựccủaconngười:khámphávũtrụcómộtmụctiêurộnghơnsovớiviệcchúngtatìmkiếmcáchgiảiquyếtbiếnđổikhíhậuvàtốithiểuhóaảnhhưởngcủanó.

Chúng tôi sẽđưamột thị trườngvề cơbản làmớivàovũ trụ:đó là côngchúngphổthông.Khicácchuyếnbaythươngmạiđầutiênđượcthựchiệncáchđâyhơn100năm(ởĐức,bằngkhinhkhícầuZeppelin),chúngđãthúcđẩysựpháttriểncôngnghệhàngkhông,tạoranhucầu,vàquathờigian,hạgiáthành,mộtđiềucólợichotấtcảmọingười.Trongmộtkhoảngthờigiannữa,việcdulịchvàovũtrụtoànquỹđạosẽvẫnnằmngoàitầmvớicủangườibìnhthường,nhưnghàngtriệungườisẽđượcđidulịchvàovũtrụbánquỹđạotrongthậpkỷtới.

CấutrúccủaVirginGalacticcóthểgiúpchúngtôivươnxahơntrạngtháiổnđịnhcủangànhhàngkhôngtrong50nămvừaqua,cungcấpnềntảngchosựpháttriểnviệcvậnchuyểntớicáctrênTráiđất.Mộtngàynàođó,mộtđổimớitronglĩnhvựcdulịchbánquỹđạosẽgiảmđángkểthờigiandichuyểntrênTráiđất.ChúngtasẽcóthểpháttriểncácmáybayvũtrụcókhảnăngđitừLondonđếnSydneychỉtrongvàigiờ.

Chươngtrìnhvũtrụcủachúngtôiđượcthiếtkếsaochotiếnbộnhấtcóthể:cácphươngtiệncủachúngtôigầnnhưcóthểtáisửdụnghoàntoànvàđâychínhlàđổimớiquantrọngnhấtđểcóthểgiảmtriệtđểgiáthànhdịchvụvậnchuyểnrangoàivũtrụ.Bêncạnhkếhoạchbanđầulàdulịchvũtrụ,tôihyvọngchúngtôi sẽ sửdụng côngnghệ củaGalacticđểphát triển cáchoạtđộng thươngmạitrongviệcphóngcácvệtinhnhỏvàtiếnhànhnghiêncứukhoahọctrongvũtrụ.

Việckhámphávũtrụvôcùngquantrọngđốivớisựphồnvinhtrongtươnglaicủanhânloại.Khicáccơquanchínhphủđãdịchchuyểntrọngtâmcácnỗlựccủahọthìviệcchúngtôi tiếpquản, laovàocuộcphiêu lưuphát triểncáccôngnghệkhảthivềmặtthươngmại,antoànvàsạchchodulịchvũtrụlàmộtthử

tháchtuyệtvời,vàđiềuđósẽtạoramộtsựthayđổiởhànhtinhnày.Cómộtđiềuchắcchắnlà:bầutrờikhôngcònbịgiớihạn!

SỐNGCUỘCĐỜICỦABRANSON

Từcáivõngrathếgiới!

Mọi người thường hỏi tôi rằng điều gì đã thúc đẩy tôi liên tục theođuổicácthửtháchmới.Họcũngmuốnbiếtlàmthếnàotôicóthểcóđượcngàyhômnayvàcáchtôisửdụngthờigianrảnhrỗicủamình.Sauđâylàvàithôngtinvềcuộcđờitôivàmộtvàimẹonhỏdànhchobạn.

Điềugìđãthúcđẩytôi?Đó là sự tòmònhưmột đứa trẻ với những điềumới lạ, thử sức với các

thươngvụkinhdoanhmạohiểmmới và gặpgỡnhữngngườimới.Tôiđã rấtmaymắnkhicómộtcuộcsốngthúvị.Tôicóthểlàmđượcnhưvậymộtphầnlànhờsựsẵnlòngcủatôi–vàsựsẵnlòngcủatấtcảnhữngconngườituyệtvờitạiVirgin–trongviệc liêntục thựchiệnnhữngthươngvụkinhdoanhmạohiểmmớivàđôikhicònlànhữngthươngvụđiênrồ.

Tiềnbạcquantrọngđếnmứcnàođốivớitôi?Tôi chỉ theo đuổi những gì mình đammê, dù chúng có tạo ra tiền hay

không.Tôithấyrằngnếuthựcsựthiếtthavàtậntụy,bạnchỉcóthểlàmtốthơnmàthôi–vàlàmtăngkhảtăngcôngtybạnthànhlậpsẽthuvềlợinhuận.TiềngiúptôicóthểkhởinghiệpvàủnghộcácmụcđíchnhânđạothôngquaVirginUnite.Tôihyvọngchúngtacóthểgópphầnvàoviệckhiếnthếgiớitrởnêntốtđẹphơnsovớikhichúngtapháthiệnranó.

Tôikhâmphụcai,vềphươngdiệncánhânvàvềphươngdiệnnghềnghiệp?

Mộttrongnhữngđiềutuyệtvờinhấttrongcuộcsốngcủatôi làđượcgặprất nhiều người tuyệt vời qua công việc của công ty và trên đường di chuyển.Hiệntạichúngtôicó50.000nhânviêntrêntoànthếgiới,vàtôithườngxuyênxuấthiệnchớpnhoángvănphòngđểgặpvànói chuyệnvớihọ.Họkhôngchỉđónggóp150%sứclựcvàthựcsựtinvàonhữnggìmìnhđanglàm–điềugiúptôitiếptục–màcònrấtvuivàthíchcácbữatiệc,thứkhiếntôiluôntươitrẻ.Ồ,ítnhấtlàtrẻtrongtim!

Bên cạnhbạnbè, gia đình vànhân viên, cònmột vài ngườimà tôi khâmphục. Tôi đã nói đến ảnh hưởng của ngài Freddie Laker, nhà sáng lập LakerAirways,hãnghàngkhônggiá rẻkhôngdiềmđầu tiên.Ông làmộtngười thầyuyênbácvàrấttốtvớitôikhitôithamgiavàogiớihàngkhông.NgoàiracòncóNelsonMandela,nhàhoạtđộngchốngchủnghĩaa-pác-thai [19],ngườiđãphảingồitù27nămtrướckhitrởthànhTổngthốngNamPhi;DesmondTutu,ngườiNamPhidađenđầutiênlàmTổnggiámmụcAnhgiáoởCapeTownvàlàChủtịchUỷbanSựthậtvàHòagiảiởđấtnướccủaông;PeterGabriel,nhạcsĩthànhcôngngườiAnh(từnglàngườihátchínhvàthổisáochobannhạcrockGenesis),ngườihiệnlàmộtnhàsảnxuấtđầycảmhứng,ngườicổđộngchoâmnhạcthếgiới và cácmụcđíchnhânđạo;MoMowlamquá cố,người từng làBộ trưởngNgoạigiaoBắcAi-lenkhiHiệpướcHòabìnhNgàyThứSáuTốt lành lịch sử

đượckýkết;vàBurtRutan,thiêntàihàngkhông,kỹsưhàngkhôngvũtrụngườiMỹ đã thiết kế Voyager, chiếcmáy bay đầu tiên bay vòng quanh thế giớimàkhôngcầndừnglạihaytiếpnhiênliệuvàchiếctàuvũtrụbánquỹđạoSpaceShipOne,tàuvũtrụtưnhânđầutiênbayvàovũtrụhailầnchỉtronghaituần.

Mỗingườihọđềuthểhiệnlòngcanđảmphithường,tàinăngcùngsựsaymêhoànthànhcôngviệcdùchotỷlệthànhcônglàbaonhiêu,đólànhữngđặcđiểmmàtôithậtsựkhâmphục.

Aihayđiềugìđãtruyềncảmhứngchotôitrongcuộcsống?Tôinhậnđượcsựủnghộrấtlớntừbạnbèvàgiađình.Tuynhiên,cóhai

người,gầnnhưtráingượcnhau,cóảnhhưởngrấtnhiềuđếntôi.NgườiđầutiênlàSteveFossettquácố,mộtngườibạnthâncócùngđammêphiêulưu.Chúngtôigặpnhau lầnđầukhiđangđuanhau lậpcáckỷ lụcbaykhinhkhí cầu.Cuốicùng,chúngtôiđãhợptácvớinhau,vàSteveđãthựchiệnmộtchuyếnbayliêntụcvòngquanhthếgiớitrongchiếcVirginAtlanticGlobalFlyervớichỉmộtbìnhxăngduynhất.Ôngcũngđã leonúiMatterhornvàKilimanjaro,đãbơiquaeobiểnAnh,vềthứ47trongcuộcđuaxechókéoIditarodvàđãthamgiacuộcđuaxe 24 giờ LeMans. Steve liên tục thúc đẩy và thử thách bản thân, thực hiệnnhữngviệctưởngchừngnhưkhôngthểvàthườngxuyênthànhcông.Trướckhiquađời trongmột tainạnmáybaykhóhiểu, có lẽ, Steveđãhoàn thànhđược90%nhữngcuộcphiêulưumàôngmuốnthamgiatrongđờimình.Quảlàmộtsiêuanhhùngngoàiđờithực!

Cuộcđờivà câu chuyệnvềNelsonMandela cũng lànguồncảmhứngbấttậnchotôi.Dùphảitrảiquanhiềukhókhăngiankhổ,ôngvẫnkhônghềgụcngãvàđãcốnghiếncuộcđờimìnhchocôngcuộcxâydựngđấtnướcmìnhcũngnhưcả thế giới tốt đẹp hơn. Gần đây, chúng tôi đã cùng nhau hợp tác với PeterGabrielđểlậpnênTheElders,mộttổchứctậphợpnhữngcựulãnhđạotrênthếgiớinhằmsửdụngkiếnthứcvàkinhnghiệmcủahọđểgiảiquyếtcácmâuthuẫntrêntoàncầu.Thậttuyệtvời–nóithẳngralàthậtphithường–khiđượclắngnghenhómnhữngnhàlãnhđạotoàncầulỗilạcnàycũngnhưđượcxemnhữngviệchọđangcốgắngthựchiệnđểgiảmthiểucácnguyênnhângâyrađaukhổchocon người. Lần tới khi bạn lên mạng, hãy thử truy cập vào trang webwww.theelders.org.

Mộtngàyđiểnhìnhcủatôidiễnranhưthếnào?Tôikhôngnghĩmìnhcónhiềungàytrongđờicóthểđượcmiêutảbằngtừ

“điểnhình”!MộtngàyởnhàtrênđảoNeckercólẽgầnvớinghĩanàynhất.Đóthậtsựlàmộtnơihoànhảođểlàmviệc,thưgiãnvàsống.Tôiluôndậysớm–tôithíchkhoảngthờigiantĩnhlặngvàobuổisáng.Chúngtahãycùngxem:Tôicóphònglàmviệcđẹpnhấtthếgiới!VớimộtchiếcvõngnhìnraquầnđảoVirginnướcAnh!Mộtnơituyệtvờiđểtĩnhtâmnhìnlạibảnthân,nógiúptôisẵnsàngchongàymớivàchonhữngbấtngờchắcchắnsẽxảyra.Trênchiếcvõngđó,tôinghĩranhiềuýtưởnghơnsovớikhingồitrongmộtcáilồngbằngkính…Xinlỗi,tôimuốnnói là“mộtvănphòng”.NeckercònlàmộtvịtrírấtphùhợpđểlàmviệcvớicácvănphòngcủaVirginởmọimúigiờ.Ítnhấtđólàcáicớhợplývàtôivẫnđangbámlấynó!

Tôithíchbắtđầungàymớibằngviệcbơilội,rồisaukhiănsáng,tôisẽgọi

điệnthoại.Tôivẫnthíchnóichuyệnvớimọingườihơnlàgửie-mail.Tôikhôngđịnhtrướcthờigianbắtđầuvàkếtthúc.Cuốingày,tôithíchchơitennisrồiuốngchútgìđókhihoànghônbuôngxuống.

Tôithưgiãnbằngcáchnào?Tôibiếtmộtvàingườiđangnghĩngày“điểnhình”củatôi thật thoảimái

nhưngdotôiđirấtnhiều,nênkhôngcóđiềugìtuyệtvờihơnviệcđượcvềnhàvớigiađìnhvàbạnbè.Tôi thích lướt sónghoặc lướtvándiềuvới con trai tôi,Samvànhữngđứacháutraicủatôi;chơimộtvántennisvớinhữngngườibạnhayđithuyềnxungquanhđảo.Đâyđềulànhữngcáchhayđểgiảitỏa.Tôimuốnmình hoàn toàn khỏe mạnh và muốn tìm ra những cách đạt được điều đó.Khôngcógìquantrọnghơnthế.Bạnphảidànhthờigianchobảnthânvàcơthểbạn.

Tôilàmhưbảnthânrasao?Tôicóthúvuixấuxínàokhông?Tôi thích thỉnh thoảngđược ănmột thanh sô-cô-la hoặcmột chiếc bánh

kẹptrứngtuyệtngoncủavợtôi,Joan.Thôiđượcrồi–tôicũngthíchtiệctùngnữa.

NHỮNGNỖLỰCBANĐẦU

Cóthểđượcđềnđáptrongtươnglai

DocáccontôihiệnđềuđãtrưởngthànhvàđangtựbướcđitrênconđườngkinhdoanhriêngnêntôithíchnhậnđượcnhữngcâuhỏinhưcâuđượcgửiđếntừTexasnày.

HỎI:Cậucontrai12tuổicủatôithườngcốtựkinhdoanhnhưngthằngbérấtkhóchịumỗikhithấtbại.Nóđãthửlàmvíđểbán,rồicảcáctácphẩmnghệthuậtnữa.Nócũngthửsứcvớidịchvụcắtcỏ,nhưngnhữngkháchhàngduynhấtcủanólàbốmẹ.

Tôimuốnthằngbétiếptụctheođuổicácýtưởngcủanó,nhưngkhôngbiếtlàmsaođểgiúpnóthànhcông.Ôngcólờikhuyênnàochotôikhông?

–DebbieMitchell,MỹĐÁP:Đầutiên,contraibạnkhôngnênnảnchí–vớitấtcảnhữngcốgắng

khôngnghỉđó,cậubéđãcómộtkhởiđầutốt.Quảthật,cậubéđãđạtđượcbướcđầutiên,đó là thửsứcvàcốgắng.Vàcậubéđangchothấymìnhcóbảnnăngkinhdoanh.MộttrongnhữngquytắcvàngcủatôiđốivớiTậpđoànVirgin làmọidoanhnghiệpchúngtôiquyếtđịnhthànhlậpđềuphảinângcaochấtlượngcuộcsốngcủakháchhàng.Dịchvụcắtcỏcủacậubéchắcchắnđãquađượcbàikiểmtranày.

Hãyđộngviên cậubéđừngnảnchí.Mọidoanhnhângiỏiđềuphải chấpnhậnrủirokhibắtđầunhữngthươngvụkinhdoanhmớivàphầnlớncácdoanhnghiệpkhôngthànhcôngtronglầnđầuramắt.Giờcậubécầnphảiđibướcthứhai,đólàhọctừsailầmvàbảođảmlàsẽkhôngmắclạinữa.

Thờicònđihọc,tôicũngtừngthửtậptànhkinhdoanhnhưcontraibạn.Tôiđãthửmọiloạihìnhkinhdoanhvớihyvọngkiếmđượctiền.Haitrongsốđótrụđượclâuhơnnhưngthậtbuồnlàchúngcũngnhanhchóngtànlụi.

Năm13tuổi,tôiđãtrồngcâythôngGiángsinhởgầnnhàmìnhtạiSussex.NikPowell,bạnthânvàcũnglàcộngsựkinhdoanhcủatôisaunày,đãgiúptôilàmđiềuđó.Chúngtôinghĩcâysẽlớnnhanhvàsẵnsàngđểthuhoạchsaubốnnăm.KhiquangàylễPhụcSinh,chúngtôilênmộtkếhoạchnghiêmtúcvềviệctrồng 400 cây con, sau đó trở lại trường và đợi gia tài của chúng tôi lớn lên.Chúngtôitínhlàkhicâycaođượchơn1,8m,chúngtôicóthểbánmỗicâygiá2bảng,thuđượclợinhuận800bảngtừkhoảnvốn5bảngđầutưvàocâycon(xinlỗi,tôiđãkhôngthểcưỡnglạinó!).Nhưngkhivềnhàvàomùahènămđó,chúngtôipháthiệnrarằng,cáccâyconđãbịthỏchénsạchvàkếhoạchcủachúngtôitanthànhmâykhói.

ThươngvụtiếptheocủatôilànuôivẹtđuôidàiÚcvìtôibiếtrằngchúngđẻrấtnhanh;ngoàira,khônggiốngcây,tôicóthểbánchúngquanhnăm,thayvìchỉtrướcGiángsinh.Tôiđãtínhmìnhsẽmấtbaotiềnđểmuachúng,chiphíthứcănlàbaonhiêuvàtôicóthểbánchúngvớigiábaonhiêu,sauđó,tôithuyếtphụcbố xây cho tôimột cái chuồng chim lớn. Chúng phát triển rất nhanh vàmỗi

ngườitronglàngđềunhanhchóngcóítnhấthaicon.Tôitrởlạitrườngsaukỳnghỉhèvànhờbốmẹchămsóclũchimđangsinh

sôi rấtnhanhcủamình.Mộtngày, tôinhậnđược thư từmẹ tôi, trongđónóirằngkhônghiểutạisaochuộtlạivàođượcchuồngvàănhếtlũchim.Tôiđờđẫncảngười.Nhiềunămsau,bàmớithúnhậnrằngquámệtmỏivớiviệcdọndẹpcáichuồngchimkhổnglồnênbàđãcốtìnhđểcửamởchuồng.

Bâygiờnhữngcâuchuyệnđónghecóvẻhàihước,nhưngkhinhìnlại,rõrànglàtôiđãhọcđượcrấtnhiềutừnhữngtrảinghiệmnày.KhithànhlậptạpchíStudentlúc15tuổi,tôiđãhiểubiếthơnnhiềuvềnhữngrủirocóthểgặpphải.Cảchuộtvàthỏđềukhôngbaogiờcóthểtrởthànhvấnđềđốivớimộttờtạpchí!

Vìvậy,quantrọnglàcontraibạnphảitiếptụccốgắng.Cậubéđãđiđúnghướngkhi“cungcấp”dịchvụcắtcỏ.Đólàmộtdịchvụnhiềungườimuốnvàsẵnsàngtrảtiềnchonó.

HaingườinêncùngnhaunhìnlạimộtsốyếutốquantrọngđểxemliệucóthểthayđổimộtvàiđiềunhằmthúcđẩyviệclậpnênmộthãngdịchvụlàmvườnMitchell’shaykhông.

1.Giácóphùhợpkhông?Bạncótínhgiáquácaokhông?Nhữngđứabékháctínhgiábaonhiêu?Nếu

khôngbiếtnêntínhgiáthếnào,bạncóthểthửcáchtiếptriệtđể:làmvườnmiễnphíchomọingườivànóivớihọrằngnếuhọhàilòngvớicôngviệccủabạn,họcóthểtrảbấtcứgiánàohọcholàhợplý.Bạnkhôngbaogiờbiếtđượcđâu–cóthểcuốicùngbạnsẽkiếmranhiềuhơnbạnnghĩđấy.

2.Thiếtbịcóphảiloạimớinhấtkhông?Bạnnênđầutưmộtchiếcmáycắtcỏtốthơnđểgiúpcontraimìnhthuhút

kháchhàng– có lẽnhữngngườihàngxómmuốn cả tínhnăng trộnphân chođámcỏđãbịcắt?Thậttuyệtvờikhigiađìnhđầutưchotươnglaicủamộtdoanhnhân.

3.HãynghiêncứuđểtìmrakháchhàngtiềmnăngnhấtcủabạnNếucụSmithnhàkếbênbịđauđầugối,cụcóthểmuốncóngườicắtcỏ

chomình.Nhữngngườikhácởgầnđócócầnsựgiúpđỡkhông,dùvớibấtkỳlýdonào?Mộtcặpvợchồngtrẻvừacócon,hoặcaiđósắpđidulịchchẳnghạn?

4.Bạncóthểmởrộngcácdịchvụmìnhcungcấpkhông?Mộtsốngườithíchtựcắtcỏ–bạncóthểcungcấpdịchvụnhổcỏdại,rửa

xehoặcdọnráckhông?Nếucontraibạnchứngminhđượcrằngcậubéđángtincậyvàchămchỉ,mọingườicóthểsẽđăngkýnhiềuhơnmộtdịchvụđấy.

5.Đềnghịquyêngópmộtphầntiềnthuđượcchomột tổchứctừthiệnđịaphương

Điềuđócóthểgiúpbạnthuyếtphụcmọingườithửdùngdịchvụcủamìnhvìbạnđanglàmmộtviệctốtchocộngđồng.

Cuốicùng,đừngquênthêmvàomộtvàiyếutốvuinhộnđểbándịchvụcủamình.Hãy cười thậtnhiều, kểmột vài câu chuyện cười, và trênhết, hãymỉmcườikhilàmviệc.Bạnsẽngạcnhiênvềnhữnggìmìnhcóthểđạtđượcvớimộtchúthàihướcđấy.

THAYĐỔILÀTỐT

Miễnlànónằmtrongtầmkiểmsoát!

Táicấutrúclàmộtquátrìnhkhó?Dùchobạncólàmđúngtấtcảmọithứthìđôikhi,bạnvẫnphảiđưacông tycủamìnhđi theomộthướngmớivìhoàncảnhvàcơhộiđãthayđổi.Cáccôngtykhônghềđượcđảmbảotươnglai–khôngcôngtynàotồntạimãimãi.

Qua nhiều năm tạiVirgin, chúng tôi đã đóng cửa hoặc bán khoảng 600côngtydomìnhlậpra–mộtđiềumànhữngngườichỉtríchchúngtôithườngđềcậpđến.Nhưnglàmvậycógìsai?Chiếnlượccủachúngtôilàxâydựngnênmộtdoanhnghiệpvànếunóthànhcông,chúngtôisẽbánđểthutiềnvềnhằmthànhlậpmộtvàidoanhnghiệpmớikhác.Công ty là các côngcụ,mỗi công tyđượcthiếtkếđểhoànthànhmộtmụcđíchriêng.Nếuchúngkhôngcòncầnthiếtnữa,chúngtôisẽbánhoặcđóngcửachúng.Chúngtôicốgắnghếtmứcđểkhôngmấtđi bất kỳngười hayphươngphápnào, nhưng chúng tôi không chophépbảnthân luyến tiếc công ty đó. Khi Virgin làm mới mình, những nhà phê bìnhthườngchỉnhìnthấynhữngchiếclárơitrênmặtđấtchứkhôngnhìnvàocảcáicây.

Nếu lênkếhoạchtáicấutrúc,đầutiên,bạncầnphảixemxétcôngtycủamìnhmột cáchkháchquanvànghiêmkhắc.Bạn cóđang thực sự cókhảnăngtraoquyềnchonhânviênthựchiệnnhữngcôngviệccầnthiếtkhông?Rấtkhóđểthayđổivănhóahiệntạicủamộtcôngty.Đâycũnglàđiềunêncânnhắcnếubạnđang lãnh đạo một đội có dự định thực hiện thương vụ mua lại một doanhnghiệp–đãcóquánhiều trườnghợp trở thành thảmhọavì cácgiámđốc liênquankhôngthểhiểurõnhữngtháchthứccủaviệctậphợpnhiềunhânviêncóchuyênmônvàkỹnăngkhácnhauđểcùnglàmviệcvìcácmụctiêuchung.

Năm2007, chúng tôi từng rơi vàomột tìnhhuống rất giannankhi khởiđộnglạiVirginMedia,côngtyliêndoanhgiữaNTL,TelewestvàVirginMobile,từđólậpnêncôngtyVirginlớnnhấtthếgiớivới10triệukháchhàngvà13.000nhânviênngườiAnh.

Chođếnlúcđó,tôivẫnluônđitheokếhoạch“nhỏthìđẹp”.Khôngkhóđểgiữ các công tyởquymônhỏ và cómôi trường làmviệc gần gũi vì chúng tôithườngchiatáchmộtcôngtythànhcáccôngtymớibấtcứkhinàonótrởnênquálớn.Nhưnglầnnày,VirginMediakhôngnhỏmàcũngkhôngđẹp.Cụthể,phầnNTLtrongcôngtyđãrơivàomộttìnhtrạngrấttồitệ.Chúngtôicầnthayđổitriệtđểtrongkhuvựcdịchvụchămsóckháchhàng,nơimànhữngnhânviênphảigiảiquyết(quánhiều) lờiphànnàndườngnhưhoàntoànkhôngcóđộnglựcvàhứngthúđểlàmviệcđó.Chúngtôinhanhchóngtìmranguyênnhân:Cảngàyhọchỉđọctheokịchbản!

Điềunàydẫnđếnlờikhuyêntiếptheocủatôi:Nhữngquảnlýtheodõibấtkỳcuộcsápnhậphaytáicấutrúcnàocầntìmcáchtruyềncảmhứngchonhânviênđểhọtưduynhưmộtdoanhnhân.Dùbạnlàmgì,hãyđốixửvớihọnhưnhữngngười trưởng thành.Lương tâm củamột conngười luôn làngười đốc

côngtốtnhất,vìvậy,bạntraochomọingườicàngnhiềutráchnhiệm,họcànglàmviệctốt.

Dođó,trongtrườnghợpcủaVirginMedia,chúngtôiđãvứtthẳngnhữngcuốn kịch bản vào sọt rác. Chúng tôi yêu cầu các nhân viên tổng đài hãy giảiquyết vấn đề trong vòng 1 cuộc gọi nếu có thể, và cùng lúc tái phân phối cácnguồnlựcchotuyếnđầuđểgiảiquyếttậngốccácvấnđề.

ĐầutiênđãcósựngờvựctrongcáccựunhânviêncủaNTL.Điềugìsẽxảyranếumộtnhânviêndịchvụchămsóckháchhàngđiquágiớihạn?Nếuhọtraochokháchhàngquánhiềuđặcquyềnthì sao?Câutrả lờicủachúngtôi là“hãysốngvàhọchỏi”,tôikhôngnghĩaiđónênbịkhiểntráchvìđãquáhàophóngvớimộtkháchhàngđanggiậndữ.Nếumộtvàinhânviêngặprắcrối,điềuđóchỉcónghĩa là lầnsauhọsẽ làmtốthơn.Hiệnnay,dướisựdẫndắtcủaNeilBerkett,VirginMediađãtrởthànhnhàcungcấpdịchvụtruyềnhìnhcáp,InternetvàđiệnthoạihàngđầunướcAnh.

Bàihọctôirútrađượctừđâycũngnhưtừnhữngđợttáicấutrúckhácthậmchícònkhókhănhơnlà:Hãytránhviệckếthừatừngườikhác.Nếumọingườikhôngcònnhiệthuyếtvàquyết tâmđểkhởiđộng lại công ty, tốthơnhếtbạnnêntìmmộtđộingũmớihoặcbắtđầulạitừđầu.

Nhưngsẽthếnàonếuđitiếpkhôngphảilàmộtlựachọnkhảthi?Cònmộtlựachọnnữa,mộttrongnhữngmánhkhóekhónhấttrongcuốnsáchnày:táicấutrúccôngtysaochonóthậtnhỏ,thậtchuyênmônhóavàthậtđắttiền.Hãybiếnnóthànhmột“cửahiệunhỏ”.Đâylàmộtđổimớiởmứcđộcaonhất.Hãylấymộtcôngtylớnvàtìmcáchgiảmquymôxuống,đặtlạimụctiêucũngnhưđịnhvịlạithịtrườngchonó,vàhãylàmtấtcảnhữngđiềuđótrongkhibổsunggiátrịđểhợp lýhóasựtănggiá.Việcnàyrấtkhóbởibạnsẽphảichịunhiềunỗiđautrongquátrìnhthựchiện.

Tạisaolạiđiconđườngnày?Nếubạncóthểthựchiệnthànhcôngviệctáicấu trúcmang tínhnhỏvàchuyênmônhóanày,nhânviêncủabạncó thể trởthànhlãnhđạomộtcôngtynhỏ,cónhiềuquyềnlựchơnvàtậptrungtốthơnnhiều.Họsẽkiêuhãnhvềthànhcôngcủamình,cũngnhưhọchỏinhanhchóngvàhiệuquảtừcácthấtbạicủahọ.

Ngoàira,bạnsẽtậphợpđượcmọingườilạitheocáchkhiếnhọtraođổiýtưởng,kếtbạnvớinhau,chămsóclẫnnhauvàcuốicùng,họsẽlạiđemđếnchobạncácgiảiphápvàýkiếntuyệtvời.

Chẳngphảisẽrấttuyệtkhicôngtymàbạntáitạocóđầynhữngconngườisángtạo,chuđáovànăngnổsao?Hãynghĩvềnhữnggìbạncóthểđạtđượcvàhítmộthơithậtsâunào.

QUẢNLÝGIAIĐOẠNKHỞIĐẦU

KhikhókhănnảysinhHỎI:Mặcdùcóchungquanđiểmvớiôngvàcoiôngnhưmộttấmgươngđể

noitheo,nhưngtôivẫnthấymộtvài lờikhuyêncủaôngkhôngthựctếcholắm,đặcbiệtlàvớicáccôngtyvừamớithànhlập.

Tôimuốnnhânviêncủamìnhvuivẻnhưngđiềuđórấtkhóvìnguồnlựccóhạn.Tôikhôngthểtrảlươngcaochonhânviênkhiưutiêncủatôilàkiếmtiềnvàđưacôngtypháttriểnhơnnữa.Trongkhiđó,nhânviêncủatôilạimuốnlươngcaovàmộtmôitrườnglàmviệctốt.

Tấtcảnhữngưutiênđầymâuthuẫnnàybuộctôiphảiquảnlýnhânviênmộtcáchtiểutiếtđểthuđượckếtquả.Xinhãychotôilờikhuyênđểkhiếnnhânviênvuivẻ.

–EmilyBosco,KenyaĐÁP:Emilyđãđưaramộttìnhthếtiếnthoáilưỡngnanthúvịvàđầythách

thứcđốivớicácdoanhnhân:Trongsuốtgiaiđoạnmởđầuđầybấpbênhcủamộtcôngty,liệucóthểthựcsựhàophóng,nuôidưỡngmộtmôitrườngvuivẻ,đầyquantâmvàchonhânviênsựtựdokhông?

Nókhôngchỉthựctế,màcònrấtquantrọngđốivớithànhcônglâudàicủamộtcôngtymớithànhlập.

KhinhìnlạinhữngngàyđầutạitạpchíStudent,tôigầnnhưđãkhôngcótiềnđểtrảchonhânviênhaytiềntíchlũy.Thựctế,chúngtôiđãlàmviệctrongmột cănhộở tầnghầmvàđồđạc chỉ làmột vài chiếc ghế, vài cái bàn và điệnthoại.Nhưngsựphấnkhíchvàtriểnvọngvềthànhcôngđãđoànkếtchúngtôilạivàbảođảmrằngtấtcảchúngtôiđềulàmviệcliêntụcnhiềugiờtrongnhữngđiềukiệntùtúng.Mặcchomứclươngthấp,khôngaiphànnàn–mọingườiđềudốcsứcvìtạpchí.

ĐiềuđócũngđúngvớicáccôngtyVirginđầutiên–mộtcôngtybánbăngđĩanhậnđặthàngquathưvàsauđólàmộtvàicửahàngbăngđĩa.Mộtlầnnữa,chúngtôicốgắnggiữkhôngkhíthoảimái,duytrìcácvănphòngnhỏ,thânthiệnvàkhôngphứctạp.Quyếtđịnhnàyđãđemlạikếtquảxứngđáng, thuhútrấtnhiều thànhviên tuyệt vời,nhữngngười thíchđiềukiện làmviệc linhhoạt vàthựctếtấtcảchúngtôiđềuvuivẻkhilàmviệc.

Chúngtôiluôncốtạoramộtmôitrườngmangtinhthầnnhómvàđánhgiácaolẫnnhau.TạiStudent,chúngtôicómộtbuổitiệchoặcítnhấtlàsẽuốngvàilybấtcứkhinàocónhânviênmangvềmộthợpđồngquảngcáomới,vàcứmỗikhimộtsốmớiđượcxuấtbản,chúngtôiđềuănmừng.Chúngtôicốbảođảmrằngmọingườiđềuvuivẻkhilàmviệcvìđiềuđósẽkhiếnhọrấttrungthànhvớicôngty.

Triết lýcủatôivẫnkhôngthayđổikểtừđó: làmnhữngviệcbạnthíchvànhiệthuyết củabạn sẽ lan tỏađếnnhữngngườikhác, từđóbảođảmchobạnmộtđộingũđầytinhthầnvàtráchnhiệm.Thựcra,tronghơn40nămqua,tôicảmthấyrằng,mộttrongnhữngcôngviệcquantrọngnhấtcủatôilàthuhútvà

độngviênnhữngconngườituyệtvời,nhữngngườithậtsựcảmthấyrằngcôngviệccủahọcònquantrọnghơncảtiềnbạc.

NhữnglongạicủaEmilyvềviệcquảnlýnhânviênmộtcáchtiểutiếtlàrấtchínhđáng.Nhânviênsẽkhôngchịutráchnhiệmvềhànhđộngcủamìnhnếuhọcảmthấyrằngcấptrênlúcnàocũngtheodõimình.Họsẽkhôngkhởixướngviệclàmthêmgiờ,thựchiệnthêmcáccuộcgọihaylấyđượcthêmchútlợithếtrongmộtcuộcthươnglượng.

Người ta thường cho rằng tôi làngười làmnên thành công lâudài vàđadạngcủaVirgin,nhưngthựcsự,đólànhờnhữngngườiđãchèoláicáccôngtyđóvàbản thâncácnhânviên.Đónggóp lớnnhất của tôi là luôn sẵn lòngchongườicủachúngtôiquyềntựtrị,tráchnhiệmcũngnhưsựkhíchlệđểhọchấpnhậnrủirovàhoànthànhcôngviệc.

Khicôngtyâmnhạccủachúngtôitrởnênquálớnvàbộmáyquảnlýtrởnêncồngkềnh,chúngtôitáchnóralàmhaiđểbảođảmmọingườiđềutậptrungvàoâmnhạcthayvìcácvấnđềchínhsựnộibộ.Chúngtôiliêntụclàmđiềunàychođếnkhicóđược9hoặc10côngtymàmỗicôngtyđềucótrụsởriêng.Điềunàygiúpchúng tôikýđượcnhữnghợpđồng tuyệtvời trong suốtnhữngnăm1980và1990,vídụnhưvớiSexPistolsvàCultureClub.

Khivấnđềnảysinh,bạnphảitựdạymìnhrằnghãylắngnghenhânviênvàkhuyếnkhíchhọđưaragiảipháp.Nếubạnlolắngvềtàichínhcủacôngty,hãychiasẻvớiđộicủamìnhvàlắngnghecácđềxuấtcảithiệntìnhhìnhcủahọ.Nhânviêncủabạnkhôngbaogiờnêncảmthấyhọchỉlànhữngnhânviênđượcthuê,màphảinghĩrằnghọlàcácđốitáccùngkinhdoanh.

Cuốicùng,cóvẻnhưmộtsốnhânviênđangkhônglàmtốttạicôngtycủaEmily.Nếubạngặptìnhhuốngnày,hãyxemlạimộtcáchkỹ lưỡngvànghiêmkhắcbảnthânmìnhcũngnhưxemlạicáchbạnđốixửvớinhânviêncủamình.Sauđónhìnvàobanquảnlýcấpcao(sựmụcnátluônbắtđầutừđỉnh)đểxemhọcóphảinhữnglãnhđạohiệuquảkhông.Đểmọingườirađichỉlàgiảiphápcuốicùng,nhưngnếucóngườiđanglàmgiảmđộnglựccủađộithìbạnphảilàmcôngviệckhókhănđó.

Cácquảnlýkhôngbaogiờnêndùngsựsợhãiđểthốngtrị.Tôinghĩ,nhiệthuyết,sựcởimởchânthành,sựthânthiếtvớimọingườicòntốthơnnhiều.Cácdoanhnhânthànhcôngthườngcónhữngkỹnăngxuất sắcvềconngười,giúplàmtăngkhảtănghoànthànhcôngviệccủahọlêngấpbội.

Vìvậy,hãyghinhớ:Luônkhuyếnkhích,độngviênvàtìmcáchkhiếncôngviệctrởnênthậtvuivẻ.Hãyluyệntậpnhữngkỹnăngnàytrongdoanhnghiệpnhỏcủabạn;thựchànhchúngmỗingày.Nếulàmđượcvậy,cólẽmộtngàynàođó,bạnsẽcócơhộitiếptụcluyệntậpnó–ởdoanhnghiệplớncủamình!

KHÁMPHÁGÂYSỐC

NgaycảCEOcũngmắcsailầm

Tôithừanhận–khôngphảilúcnàomìnhcũngđúng.Tôicóthểthừanhậnđiềunàymàkhônghềxấuhổvìmọidoanhnhânđềuvậycả.Mộtnhàquảnlýhaymộtgiámđốccóthểthấykhókhănkhithừanhậnsai lầmvớinhânviênnhưngcácsailầmvẫnxảyravàbấtkỳaigiữvịtrílãnhđạođềunênsẵnsàngtrungthựcvềchúng.

Làmộtlãnhđạo,cácquyếtđịnhcủabạnsẽđượcthihành,nhưngđiềuđókhôngcónghĩachúngsẽ luôn lànhữngquyếtđịnhtốtnhất–haycác tìnhthếđangthayđổikhôngthểbiếnmộtquyếtđịnhtốtthànhmộtquyếtđịnhtồichỉsaumộtđêm.

Năm2003khôngphảimộtnămthànhcôngvớitậpđoànchúngtôi.KhoảngthờigianAppletrìnhlàngchiếcmáynghenhạccánhâniPodvàonăm2001,cóhaingườirấtthôngminhtừPalmđãbánchotôiphiênbảnMP3kỳdịcủahọvàmộtloạtcácphụkiện.BanquảnlýcủaVirginphảnđốikịchliệtvìchưađủcácphântíchtàichínhvàchúngtôisẽphảibánđượcsốlượnglớnmớimongcólãi.Tôikiênquyết rằng chúng tôiphải tiến lênvà cho ramắt chiếcMP3của riêngmình,VirginPulse!Tôicảmthấysảnphẩmnàyrấthợpvớithươnghiệu,mảngkinhdoanhâmnhạcvànhữnggìđượckếthừacủachúngtôi.VàtôinghĩrằngtôimuốnbiếntròđùatrướcđâycủamìnhtrongngàyCáthángTưtrởthànhhiệnthực.

Chúngtôiđãchi20triệuđô-lađểthiếtkếmộtchiếcMP3vàđưanórathịtrường.Mặc dù sản phẩm này và những thế hệ kế tiếp được nhiệt liệt hoannghênhtạiMỹ,nhưngVirginPulsevẫnthấtbạivàchúngtôiphảighilỗkhoảnđầutưcủamình.

Tạisaosảnphẩmcủachúngtôithấtbại?NóiđơngiảnlàvìAppleđãcómộtchiếnlượcxuấtsắcvàbấtkhảchiếnbại.

ĐốivớiApple,năm2003lànămrấtđángchúývìđólànămcôngtynàyđưacửahàng iTunesvàohoạtđộng–đồngthờihạgiá iPodxuốngrấtnhanh.Nếumộtcông tyhạgiábán lẻmột sảnphẩmsáng tạomớiđủnhanhkhinóvẫn làcôngtythốnglĩnhthịtrườngthìkhôngaicóthểđuổikịpbởihọkhôngthểkiếmđượcđủ tiền từ sảnphẩmmớicủamình.KhiAppleđưa ra chiếc iPod“nano”nhỏhơnvàrẻhơn,nóđãđóngsầmcánhcửatrướcmặttấtcảnhữngaiđangcốtìmcáchgiànhđượcthịphầnđángkểtrongngànhcôngnghiệpâmnhạckỹthuậtsố.Vàvâng,tôithoảimáithừanhậnrằngtôiđãsaivàchúngtôiđãrútluikhỏithịtrườngtrướckhimấtthêmnhiềutiềnhơnnữa.

Cóthểrấtkhóđểtrungthựcvềcácsailầmcủamìnhkhimộtkhoảnđầutưlớn“khôngcánhmàbay”–vàđặcbiệtkhiđólàquyếtđịnhcủariêngbạn.Nỗisợxấuhổđãkhiếnnhiềuchủtịchvàgiámđốcđiềuhànhkhôngthể làmtốtcôngviệc củamìnhcũngnhưgiảiquyết tìnhhuốngkhi rơivào tình trạngnguycấpnhất.Nếuviệckinhdoanhđangdầnmấtđi,bạnphảiđốimặtvớiđộicủamìnhvàbắtđầutìmhiểuxemđiềugìđangdiễnra–càngsớmcàngtốt.Chỉbằngcách

đi rakhỏikhuvựcan toàn trongvănphòng, tự taykiểmnghiệmsảnphẩmvàdịchvụ,nghiêncứucácsảnphẩmvàdịchvụcủađốithủcạnhtranh,cũngnhưlậtngượclạicôngtythìbạnmớicóthểhiểurõvấnđềởđâuvàtạisaonólạixuấthiện.

Khiđãtìmrasaisót,hãytìmđúngngườiđểsửanó.Trongtìnhhuốngnày,trungthựclàchínhsáchduynhất.Nếubạnnóimộtcáchcởimởvàthẳngthắnvềviệctạisaobạnhyvọngmộtchiếnlượcnàođósẽcóhiệuquả,tạisaođiềunàylạiđượcchứngminhlàsaivàcáchbạncùngđộicủamìnhđiđếngiảiphápmàbạnmuốnthựchiện, thìngườicủabạnsẽcóthểthựchiệnnótốthơn.Đâykhôngphảilàlúcbưngbítthôngtinhayđổtráchnhiệmmàcóthểlàmộttrongnhữngkhoảnhkhắckhókhănnhấttrongsựnghiệpcủabạn,nhưngbạnsẽkhôngđánhmấtniềmtinvàsựkínhtrọngcủamọingườikhinhậntráchnhiệmvàthừanhậnsai lầm.Mọingườitìmkiếmnhữngnhàlãnhđạocókhảnăngđưaracácquyếtđịnhthểhiệnsựhiểubiếtchứkhôngphảinhữngquyếtđịnhkhôngthểsailầm.

Nếubạnpháthiệnrarằngvấnđềnằmởkhâuthựchiệnmộtsảnphẩmhoặcdịchvụ,đừngmắcsailầmcủangườimớibắtđầulàsathảingườiphảichịutráchnhiệm.Đổlỗivàbuộctộicóthểđemlạimộtdạngthoảimáiđầyácýtrongthờigianngắn,nhưnglạilàđộctốđốivớicôngtybạnvàsẽngăncảnsựphụchồihayviệcthànhlậpcácdoanhnghiệptrongtươnglai.Bạnthậmchícóthểkhôngcầnnóichuyệnvớinhânviênvềviệcsailầmxuấtpháttừđâu;nếubạncungcấpmọithôngtincầnthiết,họtựbiếtmìnhđã làmgìvàsẽrấtháohứcđượcchứngtỏrằnghọcóthểsửachữasailầm.Nếugiữđượcđộicủamìnhsátbêncạnh,bạnsẽkhiếnđốithủkhôngthểthulợiđượcgìtừsailầmcủabạnbằngcáchtuyểndụngchínhnhữngngườivừamớihọcđượcbàihọcđắtgiáđó.

Đổimớithựcsựliênquanđếnsựthayđổi–vàkhicáckếhoạchgiớithiệusảnphẩmhoặcdịchvụmớicủabạnkhông thànhcông,đôikhibạnphải thíchnghivớicáctìnhhuốngđangthayđổithayvìbuộccácđốithủcạnhtranhphảichơitròđuổibắt.Nhưtôiđãviếttrướcđó:Hãyvượtquanóvàbướctiếp.Nếuđiềuđónghĩalàphảihứngchịuthấtbại,thìhãychấpnhậnđauthương.Đừngbaogiờnghĩvềnónữa.Hãyđứnglênvàtiếptụcchiếnđấu.

Nhưngthôinào!HãycôngbằngvềtrườnghợpcủaVirginPulse.Đóđâuphảichỉlàmộtđònđáptrảcạnhtranhcũkỹ–đólàiPodđấy!Ýtôilà,làmsaotôibiếttrướcđượcđiềuđóchứ?

MỘTCHIẾCTHÒNGLỌNGQUANHCỔ

Nhữngchiếccàvạtkhôngtróibuộc

Gầnđây,khiđidạoởLondon,tôicóthấymộtnhómcáchọcsinhmặcđồngphụcđangxếphàngmộtrấtngayngắnvớicácgiáoviênđứngđầuvàcuốihàng.

Khôngcógìđặcbiệt,ngoạitrừmộtthứkhiếntôiphálêncười:chiếccàvạtđồngphụccủachúng.Haynóiđúnghơn,làphầncònlạicủanhữngchiếccàvạtđó.Hơnmộtnửacácbéđãcắtngắncàvạtchỉcòn8đến10cmdướinútthắt.

Cảm thấy tòmò, tôi đánh bạo hỏi người giáo viên đi sau cùng, “Nhữngchiếccàvạtbịlàmsaothếkia?”

Anhtakhúckhíchcườivànói,“Ồ,lũtrẻghétphảiđeochúngnhưngphảilàmtheonộiquy.Mànộiquythìkhôngbắtbuộccàvạtphảidàibaonhiêu–vậynên,chúngcắtnóđithôi!”

Tạisaotôilạikhôngnghĩragiảiphápsángtạođầynghịchngợmnàykhiđihọcnhỉ?

Điều này khiến tôi chú ý bởiVirgin vừamới gia nhập ngành ngân hàngbằngviệcmuaNorthernRock,mộtngânhàngAnhmàchúngtôiđangdầntáithươnghiệu lại thànhVirginMoney.TrongngànhngânhàngởAnh,gầnnhưkhôngcóđiềugìkhiếnkháchhànghoảngsợbằngviễncảnhphảiđốimặtvớimộtnhàquảnlýngânhàngđeocàvạt,mặccom-lêngồisaumộtcáibànlớn.Vìvậy,chúngtôiđãtáithiếtkếcácngânhàng.

Mộttrongnhữngthayđổiđầutiêncủachúngtôilàloạibỏquầygiaodịchbằnggỗtruyềnthốngvàthaybằngkhuvựcghếngồithoảimái.Chúngtôicũngchorằngbộtrangphụccôngsởtrangtrọngcủanhânviên,cũnggiốngnhưquầygiaodịch, làmột rào cản lớn trongviệc cung cấpdịchvụ thân thiệnvớikháchhàng.KhichúngtôinóivớicácnhânviênmớinhấtcủaVirginrằnggiờđâyhọcóthểmặcbấtcứthứgìhọmuốn,thìcàvạtlàthứđầutiênbiếnmất.

Tôi ítkhidùngtừ“ghét”nhưngquảthật tôighétnhữngchiếccàvạt.Cóthểlàdotôikhôngthểhiểuđượctạisaophảiđeochúng.Chúngkhôngthoảimáivàcũngkhôngphụcvụchomụcđíchhữuíchnào.Tôirấtmaymắnvìluônđượclàmviệcchochínhmình,nênkhôngbaogiờbịtrởthànhnạnnhâncủamộtkiểutrangphụccôngsởnàocả.Trongnhiềunăm,áolendàitayvàquầnbòlàtrangphụccôngsởtiêuchuẩncủatôi.Cóngườitừngnóiđùarằng,“NếucómộtngàyRichardmặccom-lêđeocàvạt‘đóngbộ’đếnngânhàngthìbạnsẽbiếtrằng,ngàyđóchúngtađanggặprắcrốilớn.”

Gần đây, tôi còn có thói quenmặcmột chiếc áo khoác, nó vô cùng tiệndụngbởitôithườngxuyênđicôngtácđếnnhữngnơikhácnhau,trảiquanhữngkiểuthờitiếtvàtìnhhuốngkhácnhau;ngoàira,tôichỉđeocàvạtnếuthậtsựbịbắtbuộc,thườnglàkhimộtvàicâulạcbộtẻnhạtsẽkhôngđểtôivàonếukhôngđeocàvạt!

Com-lêvàcàvạtchỉlàmộtdạngđồngphục,nhưngtrongmộtđấutrườngthìđồngphụckhôngphụcvụchobấtkỳmộtmụcđíchhữuíchnào.Cóthểcó

lúcchúngchothấyngườimặccókhảnăngmuađượcmộtbộquầnáođắttiền.Tuynhiên,hiệnnay,trongvănhóakếtnốivàmangtínhcánhânhóa,cácthànhtựucủabạnsẽtựthểhiệngiátrịcủachúng.Com-lêvàcàvạtđãlỗithờirồi.

Đãtừngcóthờinhữngngườiđànôngđểcổđượcthoảimáitrongphòng(luônlàtôi)cảmthấyngượngngùngvềviệcđó(khôngphảitôi).Tuynhiên,ngàynay,tôirấtmừngkhiđểýthấychínhnhữngngườiđeocàvạtnhiềukhảnăngmớilàngườibịcáchbiệt.

Cólẽ,mộttrongnhữngđộtphálớnnhấtkhiếncom-lêvàcàvạtđangdầnbiếnmấtđếntừmộtsốchínhtrịgiacaocấp.TonyBlairlàmộttrongnhữngThủtướng Anh đầu tiên – không kểMaggie Thatcher – thường xuyên xuất hiệntrướccôngchúngvớimộtchiếccổáo“khôngphùhợp”.Giờđây,đếnlượttổngthốngObamađưanóđếnmộttầmcaomớikhiôngkhôngđeocàvạttrongmộtnửatổngsốlầnxuấthiện.

Tôiluôntựhàovìđãnémđitấtcảnhữngluậtlệkhichúngtrởthànhràocảnđối với việc kinhdoanh–hay chỉ đơn giản là khi chúng có vẻ lốbịch.Vàkhông cómột lập luậnhợp lýnào choviệc cứphảiđeo cà vạt thìmới là “quýông”.Lýdo tốtnhất ai đó có thể đưa ra thường là: “Người tanghĩ thế”hoặc“Nhữngngườikhácđềulàmvậy”.Mộttrongnhữngdấuhiệuchothấyvănhóadoanhnghiệpđãthayđổilàkhimọingườiđếndựmộtbuổihọpvớitôi,câuđầutiênhọhỏiluônlà,“Ôngkhôngphiềnnếutôibỏcàvạt?”Họchắcchắnkhôngbaogiờnghĩ,“Nếukhôngđeocàvạt,cơhộikýđượchợpđồngcủachúngtasẽthấphơn.”Vậyhọđeochúngtừđầuđểlàmgì?

Thaymặtchonhữngngườibịápbứcđeocàvạttrêntoànthếgiới,tôixingửilờithỉnhcầuđếnnhữngchủdoanhnghiệphàngngàyvẫnbắtcácnhânviênnamthắtmộtcáithònglọngquanhcổcủamình:Làmơnhãynghĩlại.

THẤTBẠIHÔMNAY

Thànhcôngngàymai!

Thừanhậnthấtbạivàđứnglêntừđólàhaikỹnăngquantrọngđốivớibấtkỳdoanhnhânnào.Gầnđây,tôinhậnđượcmộtvàicâuhỏituyệtvờitừđộcgiảtạpchíEntrepreneurvàAmericanExpressOpenForum,nênquyếtđịnhkểlạicáchtôiđươngđầuvớinhữngbướcđisailầmtrongsựnghiệpcủamình.

HỎI:Tôibướcvàosựnghiệpkinhdoanhđãđượcbốnnămvàtôimuốnhỏirằng,khicôngtylàmănkhônghiệuquả,làmsaoôngbiếtđượckhinàonêntừbỏvàchuyểnsangmộtlựachọnkhác?ÔngđãđềcậpđếnnhữngkhókhăntàichínhcủamìnhtronggiaiđoạnđầusựnghiệpvàkhiVirginlaovàomọiloạihìnhkinhdoanhtruyềnthông.Điềugìgiúpôngquyếtđịnhsẽgắnbóvớinóhayđổihướng?

–VictorTan,MỹĐÁP:Thấtbạiđangchựcchờcủamộtcôngty làđiềumàbạnsẽnhậnra

mộtcáchbảnnăngtừsâubêntrong,nhưngbảnchấtconngườicóthểkhiếnbạnbịchemắtvàkhôngthừanhậnđiềuđó.Phần lớncáccôngtykhởinghiệpđềuthiếu tiềnmặt trong giai đoạn đầu và bấp bênh từ hết khủng hoảng này đếnkhủnghoảngkháctrongkhicốgắngduytrìhoạtđộng.Trongnhữngtìnhhuốngnhưvậy,cácdoanhnhâncầncóýchívữngvàng,tựtinmàkhôngkiêungạo,cùnglòngquyếttâmđểbiếnmộtýtưởngcóvẻbấtkhảthithànhhiệnthực.

Tôikhôngthểđếmxuểsố lầncácđối thủ,nhàbáo,ngânhàngvàngaycảgiámđốctàichínhcủatôibảorằngthờigiancủachúngtôiđãhết–nhưnggầnnhư lầnnào tôi cũng tiếp tục cố gắng và thửmột gócnhìn khác, thuyếtphụcmìnhrằngtìnhhuốngcủachúngtôikhôngkinhkhủngnhưvẻngoài.Chúngtôiđãbánnhà,kháchsạnvàcảnhữngmảngkinhdoanhlớnkhácđểcótiền.Đôikhi,chúngtôimởđườngthoátkhỏirắcrốibằngcáchđặtthêmmáybaymới,kýthêmhợpđồngvớicácbannhạcmới,haythậmchímuathêmcáccâulạcbộđêmmới.

Tuynhiên,bạnphảicânbằngsựkiêntrìbềnbỉnàyvớiýthứcvềthựctế.Sẽcónhữnglúcbạnphảichấpnhậnrằng,dùđãcốgắnghếtsức,vẫnkhôngthểcứuđượcmộtýtưởnghaymộtcôngty.Nhưngườitathườngnói,nhátcắtđầutiênlàêmáinhất–vớicảcôngtyđangbịloạibỏvàcôngtymẹcủanó.Nóichung,đốivới tôi,nếubạnthườngxuyênphảivật lộnvớiviệc trảcáchóađơnvàtiềnlương;nếubạnkhôngthểthuhútkháchhàng;nếubạnkhôngthểtăngđượcsựnhậndiệnvềsảnphẩmhaythươnghiệucủamình,thìđólàlúcnêndừnglại.

MộttrongnhữngquyếtđịnhđúngđắnnhấtđộingũcủachúngtôiởVirginđãđưaracóliênquanđếnviệcsớmthoátkhỏicácthịtrường,khichúngtôicóthể thấy rằng sảnphẩm,dịch vụ, hoặc thươnghiệu củamìnhkhông tạo ra ấntượngđủlớnvớikháchhàngvàsẽkhôngtạođượcđộtpháđểthuhútlượnglớnngườimua.

Tôicũngphảithúnhậnrằngthỉnhthoảngchúngtôiduytrìhoạtđộngcủacáccôngtyquálâu.MộtcôngtychịuảnhhưởngbởisựnổilêncủaMP3làVirginMegastore.Cáccôngnghệmớiđangkhiếndoanhthubánđĩangàycàngbị thu

hẹpvàcácnhàbán lẻ trênkhắpthếgiớiphảiđóngcửa.VirginMegastorecũngđangmấtrấtnhiềutiền.Chúngtôiđãkhôngrútluinhanhchóng,mộtphầnbởitôiđãphảnđốiviệcđóngcửacôngty.TôilolắngvềviệcmấtđisựhiệndiệncủacáccửahànglớntạiquảngtrườngThờiĐạivàphốOxfordvìchúngquáquantrọngvớiviệcnhậndiệnthươnghiệuvàlàmộtmắtxíchkhổnglồliênkếtvớiquákhứ.Nhưngquymôcáckhoảnlỗđãchothấyrằngchúngtôiphảibáncôngtychobanquảnlýcủanóvàtậptrungchúývàocácthịtrườngmàchúngtôicóthểtrởthànhnhữngkẻhủydiệt,chứkhôngphảinhữngkẻbịhủydiệt.

HỎI:Ônglấylạitinhthầnbằngcáchnàokhiđãquáthấtvọng?Liệuôngcósầunãomộtthờigiansauđótrởlạivàtiếptụcthànhlậpmộtcôngtymớikhông?

–DougWarren,MỹĐÁP:Từkhicònnhỏ,mẹtôiđãrènchotôikhảnăngchịuđựngvàkhông

đượcphépủymịvềnhữngviệcđãrồi.Tôi luôncốápdụngquytắcđóvàosựnghiệpkinhdoanhcủamình.Quanhiềunăm,tôivàđộicủamìnhđãcốhếtsứcđểkhôngbaogiờkhuấtphụctrướcnhữngsailầm,thấtbạihayrủiro.Thayvàođó,ngaykhimộtcôngtythấtbại,chúngtôisẽtìmkiếmcáccơhộimớiđểxemliệucóthểkiếmđượctiềntừmộtkhoảngtrốngkháctrongthịtrườnghaykhông.

Hãy xem xét nỗ lực rất lớn của chúng tôi nhằmmua lạiNorthernBank,ngânhàngAnhđanggặpkhókhănvàonăm2009.Saunhiềuthánglàmviệcvấtvả,VirginMoneyđãquytụđượcmộtliêndoanhmạnhđểmualạingânhàngnàyvà hoàn trả các khoản nợ của nó. Sau đó, chính phủ củaThủ tướngGordonBrownđãsuynghĩlạivàquốchữuhóangânhàngnày.

Tôichếtsững.Tôiđãdànhmộtđêmtrútsạchnỗibuồncùngnhữngngườibạn củamình tại đảoNecker, nhưng đến khi tỉnh rượu, chúng tôi lại lao vàonghiềnngẫmkếhoạchthànhlậpngânhàngriêngđểđấulạivớinhữngđịnhchếtàichínhlớnnhấtnướcAnh.Vàocuốinăm2011,chúngtôiđượctraocơhộiđấuthầumuangânhàngNorthernBankkhiđóđãđượcquốchữuhóavàtôirấtvuimừngkhinóilầnnàychúngtôiđãthànhcông.Tấtcảcôngsứccủachúngtôiđãđượcđềnđápvàbâygiờ,chúngtôiđangbậnrộntáithươnghiệunóthànhVirginMoney.Sựkiêntrìđãmangvềtráingọt.

THAYĐỔITHỰCSỰVÌNHỮNGĐIỀUTỐTĐẸP?

Cácdoanhnhânphảidẫnđầu

KhichúngtabướcsangthậpkỷthứhaicủathếkỷXXI,nhữngtintứctàichínhảmđảmtừchâuÂuvàMỹ,nhữngchốngđốiởPhốWall,Londonvàtrênkhắpthếgiới,cùngvớiviệcmộtsốnềnkinhtếchâuÂuđangđứngtrênbờvựcsụpđổđãkhiếnnhiềungườibănkhoănvềcáchthứckinhdoanhcủachúngta.Họtinrằngxãhộicủachúngtađãmấtđibảnsắcvốncó,khuyếnkhíchlòngthamvàcácsuynghĩthiểncậnthayvìđầutưchotươnglai.

Chúngtakhôngnênquênmấtthựctếrằngchủnghĩatưbảnđã làmthayđổithếgiớibằngcáchtạoracôngănviệc làm,kíchthíchđổimớivàđưanhiềungườithoátkhỏicảnhnghèokhổ.Tuynhiên,khidânsốtoàncầutăng,nhucầuvềdịchvụvàhànghóacũngtăng,khiếncácnguồntàinguyênthiênnhiênngàycàngcạnkiệt.Cùnglúcđó,sựthiếucânbằngvềkinhtếcũngtịnhtiếntheo.

Kinhdoanhkhôngcònlàmộtlựachọn.Mọingườitrênkhắpthếgiớiđangnhậnrarằngchúngtaphảikhaithácsứcmạnhcủathịtrườngtựdotheonhữngcáchgiúpgiảiquyếttrựctiếpcácvấnđềcủaxãhộivàhànhtinhcủachúngta.

Tintốtlàđâylàmộtcơhộilớn.Kinhdoanhcóthểthayđổithếgiới–nócóthểlàđộnglựcthuầnkhiếtđemlạinhữngđiềutốtđẹp.Ngàynaycórấtnhiềuvídụtuyệtvờingoàikia.Mộtsốtrongđóđangtạora lợinhuận,nhưParticipantMedia,mộtcôngtychuyênsảnxuấtphimgiảitrítruyềncảmhứngchothếgiới,vàBarefootPower,mộtdoanhnghiệpgầnđâyđãgiúpmộttriệungườilầnđầutiênđượcsửdụngđiệnkhaitháctừnănglượngmặttrời.Thayvìchialợinhuậnchocổđông,nhữngcôngtynhưvậydùnglợinhuậnđểpháttriểndoanhnghiệp.BigIssue,mộtnhàxuấtbảntạpchíởAnhchuyêncungcấpviệclàmchonhữngngườivôgia cưvàKhanAcademy,người chuyênsửdụngcáccôngcụhọc tậptrựctuyếnđểthayđổihoạtđộngdạytoántrêntoànthếgiớilàmvídụ.

TạiVirgin, các nỗ lực xuất phát từmối liên kết của chúng tôi với kháchhàngvàsựtậptrungvàodịchvụchămsóckháchhàng,khichúngtôiđãbắtđầutìmcáchkếthợpviệctạoracáccôngtysinhlờivớiviệchỗtrợchocộngđồngvàmôi trường của chúng ta.Công tyVirgin thứhaimà chúng tôi thành lập, saucông ty băng đĩa nhận đặt hàng qua thư, là một trung tâm tư vấn sinh viênchuyên cung cấp thông tin về các vấnđề sức khỏe tìnhdục. (Sauđó, vàonăm1987, chúng tôi đã thành lập Mates Condoms như một phần công việc giúpchốnglạisựlâylancủaAIDS.)

NhữngnỗlựcnhưvậyđãdiễnratrongtoànTậpđoànVirginvàbảynămtrước,chúngtôiđãthànhlậptổchứcphilợinhuậncủariêngmình,VirginUnite,nhằmkhai thácnguồnnăng lượngdoanhnhânđó.Hợpnhấtcáchoạtđộngvìmụcđíchcaođẹpvớitoànthểcácdoanhnghiệpcủachúngtôinhằmthựchiệncácthayđổitíchcực.Gầnđây,VirginMoneyđãlậpraVirginMoneyGiving,mộttrungtâmquyêngóptrựctuyếnđãmangvềhơn65triệubảngchocáctổchứctừthiệntạiAnh.ỞMỹ,VirginMobileđãtiếpcậncáckháchhàngvàcôngchúngđểnhờhọgiúpđỡ trong cuộc chiến chấmdứt tình trạngvôgia cưở thanh thiếu

niên.Chiếndịchnàyđãảnhhưởngtíchcựcđếnđờisốngcủahơn35.000thanhthiếuniên.

VirginUnitecũngtậphợpcáccộngsựđểkhởiđộngnhữngsángkiếnđộclậptậptrungvàocáccáchtiếpcậnmớivềlãnhđạotoàncầu,vídụnhưCacbonWarRoom, tổ chức chuyên cung cấp các giải phápmang tínhđịnhhướng thịtrườngđốivớibiếnđổikhíhậu.MộtđộtphácủaCacbonWarRoomlàđầutưkhoảng650triệuđô-lavàocáccảitiếnsửdụngnănglượnghiệuquảởFloridavàCalifornia,từđótạorahơn17.000việclàm.

Chúng tôi gọi cách tiếp cận thương mại mới này là “Chủ nghĩa tư bản24902”[20], vàbây giờ chúng tôi đang tập trung vào việc thuyếtphục cácnhàlãnhđạokinhdoanhtrênkhắpthếgiới(trongchuvi24.902dặm)nhìnvàoviệclàmthếnàotấtcảchúngtalàmđượcnhữngviệctốtchonhânloạivàhànhtinh.Đâykhôngthựcsựlàtrườnghợpđặtlợiíchxãhộilêntrênlợinhuận;màlàlợiíchmôitrườngvàxãhộiđangtrởthànhcácđộnglựcđịnhhướngchủnghĩatưbản.

Nhiềudoanhnghiệpmớiđangtíchhợpcácgiátrịcốtlõinàyvàohoạtđộngkinhdoanhcốt lõicủahọngaytừđầu,nhưngchúngtôicũngđượcchứngkiếnnhiềudoanhnghiệpcũđangđạitucáchoạtđộngcủahọvàthuvềnhiềulợiích.Nhàsảnxuấtthảm,InterfaceGlobal,làmộtvídụđiểnhìnhvềhiệuquảcủacáchtiếpcậnmớinày.Trongmộtngànhmàcáccôngtythườnggâyraảnhhưởnglớnvàtiêucựcđếnmôitrường,InterfaceGlobalđãthayđổicáchnóthumuanguyênliệuthô,làmthảmvàxửlýchấtthải–đồngthờithuvềlợinhuậnrấtlớn.

Những câu chuyện thành côngkhác:ởAnh,MarkSpencerđãkhởiđộng“KếhoạchA”vàonăm2007,vàkếtquả làhọ,hiệnđangtáichế94%chất thảiđược tạo ra từ các cửahàngcủahọ,giảm 13% lượngphát thải cacbonvà trongnăm 2010 đã tiết kiệm được 70 triệu bảng (hơn 100 triệu đô-laMỹ). GeneralElectricđãkhởiđộngdựán“Ecomagination”đểtạoracácsảnphẩmvàdịchvụmới,giúpgiảiquyếtnhữngtháchthứcvềnănglượng,hiệuquảvànước.GEđãđầutư5tỷđô-lavàonghiêncứuvàpháttriểntrong5nămvàchohayhọđãtạoradoanh thu hơn 70 triệu đô-la. Là những doanh nhân và nhà lãnh đạo kinhdoanh,chúngtôicóthểđitheosựdẫndắtcủahọvàthuvềnhữnglợiích.

Côngtybạnđượcđịnhvịđộcđáonhưthếnàođểđónggópchocộngđồng?Hãylắngnghe,họchỏivàtraoquyềnchotấtcảmọingườitrongcôngtyđểhọthựchiệnnhữngviệcđúngđắnđốivớinhânloạivàhànhtinh.Chủnghĩatưbản24902hoàntoànlàhướngtớiconngười.Hãychođộicủabạncơhộitạorasựthayđổivàhọsẽthựchiệndựánđóvớinhiệthuyếtvàcamkếttrungthành.

Cuốnsáchmớinhấtcủatôi,ScrewBusinessasUsual,chiasẻcáccâuchuyệnvềnhữngconngườiđãchứngminhđượcrằngkinhdoanhcóthểlàđộnglựcđểlàmnhữngđiều tốt đẹp.Tôi đangháohức viết phần tiếp theo với những câuchuyệnhoàntoànmớivềcáccôngtyđangđeođuổithựctếrằnglàmviệctốtsẽgiúpíchchocảcộngđồngvàviệckinhdoanh.

Tôihyvọngcôngtycủabạnsẽlàmộttrongsốđó!

HÃYLÀMỘTLÃNHĐẠO

Khôngphảimộtôngsếp

Ðãtừngcómộtngôitrườngdạycáchlàmchamẹmàởđó,ngườitasẽ“nhìnthấynhưngkhôngnghethấy”bọntrẻ.Vôsốthếhệtrẻemđãlớnlêntrongnhữngngôinhàmàbốmẹchỉđưaramộtlýdoduynhấtchobấtkỳđiềugì,đólà“Vìbố(mẹ)nóithế!”

Khôngngạcnhiênkhiđiềunàyđượctiếpdiễntrongcáclớphọcvàcôngsở,nơimàcácgiáoviênvà sếpchỉđơngiảnthaythếbốmẹtrongvai tròngườicóquyềnvàtiếngnóicủahọlàluậtlệ.

Tôimaymắn được lớn lên trongmột gia đình khuyến khchs tranh luậnlànhmạnh,vàdùmẹtôi,Eve,luônlàngườiđưaraquyếtđịnhcuốicùng(giờvẫnvậy),nhưngcácchịtôivàtôiđượckhuyếnkhíchthểhiệnsuynghĩcủamìnhvềbấtkỳđiềugì.

Tuynhiên,trườnghọclàmộtcâuchuyệnkhác.Việcbịmắcchứngkhóđọccùngtínhcáchnổiloạnđãchothấyrõràngrằngtôikhôngthểtrởthànhaikhácngoài“sếpcủachínhmình”.Hay,nhưhiệutrưởngcủatôiởtrườngStowecủatôitừngnói,“Branson,đếnnăm21tuổi,hoặclàconsẽtrởthànhtriệuphúhoặcsẽvàotù.”

Hóara,từkhibỏhọc,tôiđãluônmaymắnđượclàmsếpcủachínhmìnhvàkhôngbaogiờphảiđứngsausongsắt–à,cóthểcómộtlần,nhưngkhônglâu!

Kỳlạlànếucómộtcâunóichắcchắnsẽkhiếntôinổigiậnthìđólà,“Đượcrồi,anhlàsếp!”Điềukhiếntôikhóchịu làtrong90%cáctìnhhuốngnhưvậy,ngườiđómuốnnóirằng,“Đượcrồi,tôikhôngđồngývớianhnhưngtôisẽvẫnlàmviệcđóvìanhbảotôilàmthế.Nhưngnếukhôngthànhcông,tôisẽlàngườiđầutiênchomọingườibiếtrằngđókhôngphảilàýcủatôi.”

Tronggiớikinhdoanhngàynay, tôinhận thấyhìnhảnh“vị sếp”cổđiểnnàyđãhoàntoànlỗithời.Nócóthểđúngkhimuốnnóiđến“sếpcôngđoàn”hay“sếptrongcácbăngnhómtộiphạmcótổchức,”nhưngtôichorằngthíchralệnhkhôngphảilàmộtphẩmchấtđángcangợiởmộtngườiquảnlý.

Mộtsốngườicóthểnóirằngđâychỉlàvấnđềvềngữnghĩa,nhưngtôithựcsự tin rằngnhữngnơi làmviệc có tưduy tiếnbộ sẽđược lợinhờbỏđi cáchệthốngcấpbậctruyềnthống.Phầnlớntrongsốđóbắtđầutừhìnhảnhvănphòngcó “người đànôngở trong góc”,một thứbất diệt trongphần lớn các tòanhàcôngty.

Cấu trúc củaphần lớncác tòanhàvănphòngđềuphụcvụchomụcđíchcủngcốkếtcấuquảnlý,trongđóphònggiámđốcởtầngtrêncòncáctầngdướidànhchocáccấpthấphơnvàdướicùnglàcácnhânviênlàmviệcởtầngtrệthaytrongmộttầnghầmkhôngcócửasổ.

TạiVirgin,chúngtôiđãnỗlựckhôngdùngcáctrụsởkiểubêtôngvàkínhvớinhữngôngsếpngụtrongphònggóctầngtrên.Đốivớiriêngtôi,trongsuốtsựnghiệpcủamình,tôi luôntránhxacácvănphòngvàchỉ làmviệctừbanơi:nhàthuyền,nhàtôivàchiếcvõng.Tấtcảcáccôngtycủachúngtôicũngđềuđặt

ởcácvị trí riêngbiệtvàtêngọi trụsởtậpđoàncủachúngtôiđãnói lêntấtcả:“Ngôitrườngcũ”khônglàgìngoàimộtthánhđườngchodoanhnghiệp.

Từ lâu, tôiđãưa thích cácvănphòngmở,vớinhiềukhônggian làmviệcchung,phòngnghỉ,khuvuichơi,bànbóngbànvàkhubếp,nhữngnơimàcácnhân viên tụ họp lại với nhau để trò chuyệnmột cách tự nhiên. Tường vănphòng,cửa,bàngiấyvàquầykhôngcótácdụnggìngoàiviệcngăncảnhoạtđộnggiaotiếp.

Nhưnghãy trở lạivấnđềvề“sếp”:Hìnhảnhmộtvị tướngđứngở rấtxachiến tuyến ra lệnh cho đoàn quân củamình, thay vì dẫn dắt họ lao vào trậnchiến,khôngkhácnhiềusovớicáchđiềuhànhhoạtđộngcủanhiềucôngtyngàynay.Đừngnhầmlẫn:Mộtnhàlãnhđạorấtkhácmộtôngsếp.

Nếukhôngthườngxuyênratuyếnđầu,dẫndắtnhữngnhânviênđingaysaumình, thìbạnkhôngthểnắmrõcác thực tếcủadoanhnghiệp.Ngồi trongphònghọpnhậncácbáocáo từtuyếnđầu,dù làcácbáocáo tốtnhấtđichăngnữa,cũngkhôngbaogiờcóthểbằngviệc“mắtthấytainghe”thựctế.

TiếngLa-tinhchưabaogiờlàmônhọcyêuthíchcủatôi–nhưngcómộttừtrongtiếngLa-tinhkhiếntôinhớmãi,đólàđộngtừ“educere”.Tôinhớmìnhđãvôcùngngạcnhiênkhibiếtrằngnguồngốccủatừ“education”(giáodục)thựcracónghĩalà“dẫndắttiếnlên”.Trướcđó,tôiđãnghĩgiáodụclà“nhồivào”nhưngthựctế,nóphảicónghĩalà“dẫnra”.Trongkhimộtgiáoviêntồicũnggiốngnhưmộtôngsếptồi, sẽdạyhoặcquản lýbằngcáchnhồicácquanđiểmcủahọvàođầunhữngngườidướiquyền,thìmộtnhàgiáodụcgiỏihaymộtlãnhđạodoanhnghiệptàinăngsẽlàmngượclạivàthuhútcácquanđiểmcũngnhưýkiếntừhọcsinhhoặccộngsựcủahọ.

Vìvậy,lầntới,nếucóngườinóivớibạncâu,“Đượcrồi,anhlàsếp,”thìhãytrảlờirằng,“Khônghẳnđâu,tấtcảchúngtađềulàmviệccùngnhau.Vìvậy,hãyquaylạiđâyvànóichotôibiếtanhsẽlàmgìnếuởvàovịtrícủatôi?”Sẽtốthơnnữanếubạnđếnvănphòngcủahọhoặcngồivớihọtrongcăng-tinvàđềnghịhọđưaracácýkiếnvềtìnhhìnhcôngviệc.Nhữngtấmgươngvềtinhthầnlãnhđạotốtrấtdễlâylan.

Cólẽkhẩuhiệumớicủacôngtynênlà“nhữngôngsếp,chỉnênđượcnhìnthấychứkhôngnghethấy.”

DỊCHVỤCHĂMSÓCKHÁCHHÀNGTUYỆTVỜI

Làvănhóavàmangtínhbắtbuộc

Cólẽ“conngườiphụcvụconngười”(haydịchvụchămsóckháchhàng)làchủđềmàtôinhậnđượcnhiềucâuhỏiliênquanđếnnhất.CâuhỏisauđượcgửitừÁo.

HỎI:Tạimọi công ty tôi từng làmviệc, sớmmuộngì cũng luôn cónhữngcuộcthảo luậnvềgiátrịcủadịchvụchămsóckháchhàng:Tỷlệhoànvốntrênđầu tư làbaonhiêu?Chúng ta cóđang chiquá tay chohoạtđộngphảnhồi lạinhữngphànnànkhông?Làmthếnàochúngtađolườngđượcviệcliệucáckhoảnđầutưvàodịchvụcóảnhhưởngđếncôngtyhaykhông?

Vàmặcdùaitrongcôngtycũngđồngýrằngdịchvụchămsóckháchhàngrấtquantrọng,nhưngnólạikhôngđượcxemlàmộtlĩnhvựccầntậptrung.Làmthếnàomộtcôngtycóthểkhiếncácnhânviênluôncóđộnglựcđểcungcấpmộtdịchvụtuyệtvời?

–ChristianSojka,ÁoĐÁP:Mộtcôngtythànhcôngkhôngbaogiờđượcphéplơlàviệctậptrung

vàokháchhàngvàduy trì các tiêu chuẩn.Vănhóadịch vụbắtđầu từ cấp caonhất,vìvậybanquản lýphải luônthậntrọngvàsẵnsàngphảnứngnhanhkhipháthiệnradấuhiệuđầutiêncủavấnđề.NhờcóInternet,ảnhhưởngtiêucựccủaviệcgiảiquyếtkhôngtốtmộtlờiphànnànởLondoncóthểchỉtrongvàigiâytrởthànhchủđềthảoluậnởÚc.Khimộtvấnđềvềdịchvụđộtnhiênxuấthiện,cáchphảnứngcủamộtcôngtycóthểảnhhưởngrấtlớnđếndanhtiếngvàthànhcônglâudàicủanó.

Bấtcứaitrongđộingũcũngphảiquantâmđếncácvấnđềcủakháchhàng,vàtrongmộtvàitrườnghợp,chínhgiámđốcđiềuhànhcũngphảicanthiệp.Vàonăm2010,thờitiếtkhắcnghiệtđãkhiếntoànbộhànhkháchtrongmộtchuyếnbay củaVirginAmericamắc kẹt trên đường băng phủđầy tuyết ở vùng nôngthônNewYorktrongvàigiờ.Bêncạnhviệcthiếuthiếtbịvànhânlựcdođâychỉlàmộtsânbaykhuvựcnhỏ,khókhăncònchồngchấtthêmbởisốmáybayđậutrênmặtđấtđangnhiềubấtthườngvàkhôngcócáchnàoantoànđểđưahànhkháchrakhỏimáybay.Ngaysaukhibiếtsựviệc,CEODavidCushđãtứctốcgọiđiệnchocáchànhkháchbịmắckẹtđểtrựctiếpxinlỗivàgửitớihọphiếuưuđãichocácchuyếnbaymới.Việcôngđíchthâncanthiệpđãđểlạiấntượngsâusắcđốivớicáckháchhàngđangkhônghàilòngvàtrởthànhmộtphầnquantrọngtrongcâuchuyệnđượcgiớibáochíkểlại.

Tấtnhiên,giaotiếpvàdịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvờikhôngnênchỉđược thểhiện trong các tìnhhuốngkhẩn cấp.Hãy thường xuyên traođổi vớikháchhàngcũngnhưnhữngnhânviêntuyếnđầuvàviệcnàysẽđóngvaitrònhưmộthệthốngcảnhbáosớmkhicôngtyđisaihướng.Tôicốđọcnhiềuthưnhấtcóthể,cảxấulẫntốt,đểcảmnhậnđượcnhữngsaisótmàcáccôngtycủachúng

tôicóthểphảicảithiện.TôicũngnhậnđượcrấtnhiềuphảnhồitừnhữngngườitheodõitôitrênTwitter,Google+vàFacebook.

Mặcdùmộtvàigiámđốctàichínhcóthểkhôngđồngýnhưngthayvìcoidịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvờilàmộthạngmụcchiphíriêngbiệt,nócóthểđượccoi làmộtchiphímarketinggiảtheonhiềucách.Suychocùngthìnócũnglàmộtyếutốchủchốtgiúptạoranhữnglờitruyềnmiệngtốt,vàmọingườiđềubiếtrằngtruyềnmiệnglàhìnhthứcquảngcáotốtnhất–khôngchỉvôcùngđángtinmàcònmiễnphí!

Bướcđầutiêntrongviệcnângcaodịchvụchămsóckháchhànglàkhuyếnkhíchnhânviênchủđộngnghĩracácýtưởngvàgiảiphápmớiđểcảithiệncáchthứccôngtycungcấphànghóachokháchhàng.Hãyđềnghịngườicủabạnthửnghiệmvàđưaracácđềxuất;hãybảođảmrằnghọcóthểlàmviệcđómàkhôngphảilolắnggìvềviệcnóikhôngđúnglúchaybịbẽmặttrướccácđồngnghiệp–họphảitinrằngcácquảnlýsẽ lắngnghenhữnggìhọnói.ỞVirgin,chúngtôithíchnóirằngkhôngcóýtưởngnàolàngungốc!Cóthểcónhiềuýtưởngkhônghiệuquả,nhưngchỉlàsaukhichúngđãđượccânnhắcthíchđáng.Làmộtquảnlý,tôithàcócơhộiđượcsànglọccácýtưởngkỳdịcònhơnphảichiếnđấuđểgiữnguyênhiệntrạng.

CácnhânviêntạiVirginActiveởNamPhi,chuỗicâulạcbộchămsócsứckhỏecủachúngtôi,đã thực sự thấmnhuầncách tiếpcậnnày.Độingũnàyđãđượcthửtháchphảinghĩra10cảitiếnchotừngcâulạcbộmớimàchúngtôixâydựng.Mộtýtưởnggầnđâyđượccácnhânviênưathíchlàlắpđặtởbểbơinhữngcầuthangsáubậcthayvìbốnbậcnhưtiêuchuẩn,giúpmọingườilênxuốngbểbơidễdàngvàantoànhơn.Đâycóvẻlàmộtcảitiếnkhôngđángkểnhưnghiệuứngtổnghợptừnhiềuthayđổinhỏnhưvậysẽtạoramộtsựkhácbiệtrất lớntrongtrảinghiệmcủakháchhàngvềsảnphẩmhoặcdịchvụcủabạn.

Trongdàihạn,việcliêntụcchúývàodịchvụcóthểthayđổicáchnhìncủanhânviênvàkháchhàngđốivớidoanhnghiệpcủabạn–đókhôngchỉđơnthuầnlàmộtnơilàmviệchaymộtđiểmđếnmàlàmộtcộngđồng.Gầnđây,tôiđãđượcnghemộtcâuchuyệnvềDavidLiebenberg,nhânviênmộtcâulạcbộcủachúngtôiởNamPhi.Chuyệnlàkhimộtkháchquenláixerờikhỏicâulạcbộ,Davidđãchúýthấymộtbênđènphanhtrênxeanhtakhôngsáng.Khivịkháchnàyđếnvàolầntới,anhtađãchuẩnbịsẵnmộtchiếcbóngđènthaythếphùhợp.Tôigọiđâylàdịchvụchămsóckháchhàngđượckhaisáng!

Đểkhuyếnkhíchvàxâydựng loạivănhóadoanhnghiệpnày,cácquản lýphải thưởng chonhữngngườihùng trongdịch vụ chăm sóc kháchhàngbằngcách tuyên dương thành tích của họ.Rất nhanh sau đó,David và vợ đã đượcthưởngmộtkỳnghỉcuốituầnmiễnphítạimộtkhunghỉdưỡng,vàbanquảnlýVirginActiveđãnêugươngvềanhtrongcácchươngtrìnhđàotạonộibộ.

Kháchhàngkhôngnênchỉcoicôngtycủabạnlàmộtđịađiểmmuahànghaysửdụngdịchvụ–mànênlàmộtđiểmđếnvuivẻ.Việccoidịchvụchămsóckháchhànglàyếutốchủchốtđốivớitổchứccủabạnsẽgiúpnhânviêncóđộnglựcvàkháchhàngthoảimái,từđóbảođảmtạođượclòngtrungthànhlâudài,thànhcôngchocôngtyvàquantrọngnhấtlàmộttrảinghiệmýnghĩavàhoànhảohơnchotấtcảmọingười.

TINXẤUCÓTHỂLÀTINTỐTKHÔNG?

Giaotiếphaichiềurấtquantrọng

Saukhimộtdoanhnhânmởrộngthànhcôngcôngtymớicủamìnhhaymộtgiámđốcđượcthăngchức lênmộtvịtrícaohơn,anhtacóthểthấymìnhlâmvàotìnhtrạngmấtdầnmốiliênhệvớinhânviênvàkháchhàng.

Điềunàyxảyravìrấtnhiềulýdo.Phầnlớncácnhàquảnlýsẽcóxuhướngtốithiểuhóanhữngtinxấutrướcbanđiềuhànhcấpcaovàchỉnhấnmạnhvàonhữngtiếntriểntíchcựctrongkhuvựccủahọ.Điềunàyđếnlượtnóbuộccácquảnlýcấpcaophảiliêntụcsuyđoánẩnýsaunhữnglờinói,vàkhiếncácnhânviênkhôngthểtìmcáchđểgiảiquyếtmộtvấnđềnàođó–tấtcảlàdohọsợrằngnếuthừanhậncóvấnđềthìngườiquảnlýhoặcgiámsáthọsẽbịbẽmặt.Thayvàođó,họhọccáchkhônghỏivànétránhvấnđề,điềuđókhiếnbanquảnlýbấtlựctrongviệchiểurõcácvấnđềcủahọ.

Vìvậy,nếubạnthấymìnhđangmấtdầncácliênhệ,thìmộttrongnhữnggiảipháptốtnhấtlàdànhchútthờigianđểtìmhiểuxemcácnhânviênđangthựcsựlàmgìhàngngày.Hãydànhítnhấtmộtvàitiếngđểquansátcáchoạtđộng,vànếubạnđủkhảnăng,hãygiúpmộttay.Hoặcnếubạnđangđếnthămbộphậndịchvụchămsóckháchhàng,hãytựmìnhnhậnmộtvàicuộcgọitừkháchhàng.

Khibạnquansátvàlàmviệc,hãytựhỏi:Tôisẽcảmthấythếnàonếuđâylàmôitrườnglàmviệchàngngàycủatôi?Mọingườitrôngcóvẻsángtạovàtrànđầynănglượngkhông?Vàhãyhỏinhânviên:Bạncầngìđểlàmtốtcôngviệccủamình?Nếucóthể,bạnsẽsửađổinhữngvấnđềgì?Quảnlýcủabạnđãtừngnghetheonhữngýtưởngnàocủabạn?Bạncóthểhaymuốnlàmviệctừnhàkhông?

Trongphầnlớncáctổchức,mọigiámsátviên,từtrưởngnhómđếnquảnlýcấpcao,địnhkỳđềucầnđàosâutìmhiểuvàtựmìnhthựchiệncáccôngviệccủanhânviên.Ởcấpđộđiềuhành,tínhdễtiếpcậnchínhlàchìakhóachomọivấnđề.Bạnphảibảođảmrằngnhânviênliêntụcđượckhuyếnkhíchliênhệvớibạnđểchiasẻvềcácýtưởngcũngnhưcácvấnđề.Côngtycànglớnthìđiềunàycàngquantrọng.

Nếubạnđangmấtliênhệvớinhânviên,thìnhiềukhảnăngbạncũngcầnphảinỗlựctìmcáchduytrìmốiquanhệvớikháchhàng.Đasốcácnhàđiềuhànhvàquảnlýphầnnàogiảiquyếtthửtháchthứhainàythôngquacáckhảosátvàcôngcụkhácgiúpđánhgiá trảinghiệmcủakháchhàng–nhưnhữngbức thưphànnàn.Nhữngngườikhác,kể cả tôi,đềuđãdùng truyền thôngxãhội, cậpnhậtthôngtinchokháchhàngthôngquaFacebook,Twitter,YouTubevànhữngphươngtiệnkhác.

Viếtbáocũnglàmộtkênhmớiđốivớitôi.Tôirấtvuivàngạcnhiênkhibiếtrằngkhôngchỉlờikhuyênvàkinhnghiệmcủatôiđangđếnđượcvớicácdoanhnhân tương lai,màbản thân tôi cũngđang cóđượcmột gócnhìnkhác về cáchoạt động của chính chúng tôi trên khắp thế giới.Hàng trăm e-mail tôi nhậnđượchàngtuầnmangđếnrấtnhiềucâuhỏi,mộtvàiýtưởngmớivàmộtsốnhậnxétcủakháchhàng–cảtốtlẫnxấu.

Sauđâylàmộtvídụđiểnhìnhvềgiátrịcủaviệcnhậnphảnhồitrựctiếptừkháchhàng.MộtchuyếnbaycủaVirginAtlantictừKenyađiLondonđãbịchệchhướngvìtuyếtrơidàytạisânbayHeathrow.NóbuộcphảihạcánhởPháp,nơimànhiềuhànhkháchngườiKenyađãbịcấmrờikhỏisânbayvàphảingủtrêngiườnggấpdoviệcápdụngluậtnhậpcưchâuÂuởđâyrấtnghiêmnghặt.

Nhữngđiềukiệnkhôngthoảimáicùngsựchàođónkhôngthânthiệnđãkhiếnnhiềuhànhkháchcủachúngtôikhóchịuvàtôinhanhchóngnhậnđượcnhiềue-mailgiậndữtừnhữngngườiKenyađọcchuyênmụccủamình.Nhữngngườinàyđềuhoặc làhànhkhách trênchuyếnbayđóhoặcđãnghevề sựviệcnày.Tôiđãviếtmột lờixin lỗiđănglêntờNationởKenya,trongđóhứarằngchúngtôisẽgiảiquyếtvấnđềvớicácnhàchứctráchPhápvàbảođảmđiềuđósẽkhôngbaogiờtáidiễn.

Sựviệcnàynhấnmạnhvớitôimộtđiềurằngbạnluônphảicốhếtsứcđểgiữliênlạcvớicácnhânviênvàhànhkháchởxanhất.Hãynắmlấymọicơhội–bạnkhôngbaogiờbiếtmìnhsẽhọcđượcgìđâu!

Hãynhớrằngkhibạnthiếtlậphaytáithiếtcácmốiquanhệvớikháchhàng–cảtrongnộibộlẫnbênngoài–khôngphảilúcnàobạncũngđượcnghecáctintốt.Nhưngnhưtôiđãnóitrướcđây,cácquảnlýgiỏinhấtluôncốgắngbắtgặpmọingườiđanglàmmộtviệctốt:Nạplạinănglượngchonhânviênbằngcáchchohọthấyrằngthayđổilàcóthểvàviệchànhđộngđượccoitrọng.

Nếusựtrìtrệđãbénrễtrongcôngtybạn,đâychínhlàlúcchomọingườithấynhữngđónggópcủahọđượcđánhgiácao.Mộtýtưởngđơngiảncóthểtạorahiệuquảlớn.KhicácnhânviênVirginActivethểhiệnmongmuốnđượctíchlũykinhnghiệmởcácchinhánhkhác,chúngtôiđãtổchứcchươngtrìnhtraođổinhânviên.BảynhânviênngườichâuPhihiệnđanglàmviệcởcácchinhánhchâuÂu;vàmộtdựánkháccóliênquanđãdẫnđếnviệcchúngtôipháttriểnmộtgóithôngtincảitiếndànhchocácnhânviênmới,giúpgâydựnglòngtrungthànhlớnhơnngaytừđầu.

CHỌNCỘNGSỰ

Hãyđiconđườngcủanhàđầutư

Một trongnhữngcâuhỏiphổbiến tôinhậnđược liênquanđếnviệcthànhlậpmộtcôngtylàlàmthếnàotìmđượcnhàđầutưvàchọnđúngcộngsự.

Cácdoanhnhânthườnggặpkhókhăntrongviệctìmngườitàitrợchocôngtycủahọ;nhiềungườikhôngtìmđượcsựhỗtrợnhưngvẫnthànhlậpcôngtyđểrồisauđócạnsạchtiềnmặt.Nhữngngườikháctìmđượccácnhàđầutưhứasẽtàitrợnhưnglạithườngbộiướckhimọithứtrởnênkhókhănhoặckhôngróttiềnnhanhnhưhọkỳvọng.Lýtưởngnhấtlàbạncóthểtựcấpvốnchomình,nếu không, việc tìm đượcmột nguồn vốn khởi nghiệp đáng tin cậy rất quantrọngđốivớikhảnăngthànhcôngcủacôngtybạn.

Tronggiaiđoạnđầukhởinghiệp,tôiđãcốgắngkhôngmangvềcáccộngsựtàichínhnàovìmuốnnắmgiữtoànbộcổphầntrongcáccôngtycủamình.Bạntôivàtôiđãlàmviệccậtlựcđểduytrìhoạtđộngcủacáccôngtychỉbằnglượngtiềnmặtmàchúngtạora.Đốivớicôngtyđầutiên,tạpchíStudent,chúngtôiđãlàmmọithứcóthểđểbáncácquảngcáoởtrangđầunhằmtrảđượccáchóađơn,vàkhithànhlậpVirginRecords,chúngtôiđãpháttờrơiđểmờimọingườimuabăngđĩa.

Điềunàycónghĩalàquátrìnhpháttriểncủachúngtôichậmhơnmộtchútsovớinhữnggìchúngtôimuốn,nhưngnócũngcónghĩa là tôicóthểthưởngchocáccổđôngtrongcôngty.Tôiđượctựdochèoláidoanhnghiệpcủamìnhtheobấtkỳhướngnàotôimuốnmàkhôngphảimất thờigianvàonhữngviệcgâysaonhãngnhưnàixinhaychờđợisựchấpthuậncủacổđông.

Cáccuộcphiêulưutrongnhữngnămđầuđãcuốnhútnhữngnhânviênvàcộngsựthíchtinhthầnlàmviệccũngnhưsựvuivẻcủachúngtôi.Khinhớlạicáchmìnhlựachọncáccộngsựtrongngànhâmnhạc,tôinhớrằnghọđượcchọnbởicáclýdorấtthựctế.Mộtngườicóbộsưutậpbăngđĩalớnnhấtmàtôibiết;ngườikiadườngnhưlúcnàocũngcóthểtrảlờimọicâuhỏingờnghệchcủatôi.

Quanhiềunăm,cácmốiquanhệcộngsựcũngnhưcáccôngtycủatôiđãtrởnênphứctạphơn.Kể từđó,Virginđãhợptácvớinhiều loại tổchứckhácnhau,từcáccôngtyđaquốcgialớnchođếnnhữngnhàđầutưchuyênnghiệp,haybanquản lýnhững công tymuốn sửdụng thươnghiệuVirgin khi họ gianhậpmộtthịtrường.Kinhnghiệmcủachúngtôichothấy,mặcdùkhảnăngtàitrợ của cộng sự tiềmnăng là rấtquan trọng,nhưngđókhôngphảiphẩmchấtthiếtyếugiúpduytrìmốiquanhệvàhoạtđộngkinhdoanhcủacôngtytrongthờigiandài.

Khiđánhgiámộtnhàđầu tưhaymộtcộng sự,đừngchỉđểýđếnnguồnvốnbạncầnđểkhởinghiệp.Hãytựhỏi:Liệungườinàyhaynhómnàycóchochúng takhônggianvà thời gian chúng ta cầnđểxâydựngmột công tyvĩđạikhông?Hãynhớrằngmộtcộngsựtàichínhđộctàicóthểnhanhchónghútsạchtinh thầnvànhiệthuyết của công tymới,dập tắtngọn lửa thúcđẩybạnkhởiđộngdựán–ngọnlửaphânbiệtcôngtycủabạnvớicácđốithủ.

TôipháthiệnrarằngcácmốiquanhệcộngsựởVirgintrởnêntốtđẹpnhấtkhichúngtôitìmranhữngnhàđầutưchỉlấymứccổphầnítnhấttrongcôngtyđồngthờicungcấpvốn,hỗtrợvàđểchúngtôiđiềuhànhcôngtycũngnhưthuêbanquảnlýchủchốt.

ChúngtôiđãtạođượcmộtsốmốiquanhệcộngsựtuyệtvờithôngquacáccôngtyđiệnthoạidiđộngcủaVirgin.Trongphầnlớncáctrườnghợp,chúngtôitìmthấymộtnhàvậnhànhdịchvụviễnthôngdiđộngmuốntậndụngsứchấpdẫnmạnhmẽ của thương hiệuVirgin để gia nhậpmột phân khúc thị trườngmới.Nhàvậnhànhdịchvụviễnthôngsẽcungcấpmạngdiđộngvàtrongmộtvàitrườnghợplàcảvốnnữa;chúngtôicungcấpchuyênmôn,thươnghiệuvànhânlựccầnthiếtđểdoanhnghiệpmớiđivàohoạtđộng.

Ởnhữngnơitìnhhuốngđảongược,khiVirgincộngtácvớimộtbanquảnlýnhỏhơnsẵnsàngthamgiamộtkhuvựcthịtrườngmới,tôinghĩrằngchúngtôiđãgiữvữngcácnguyêntắccủamình,vàchocáccộngsựcủachúngtôikhônggian,thờigiancũngnhưnguồnvốnhọcầnđểxâydựngdoanhnghiệpcủahọ.

VirginActive,doanhnghiệpkinhdoanhcâulạcbộchămsócsứckhỏecủachúngtôi,đượcxâydựngdựatrênmốiquanhệcộngtácvớibanquảnlýsánglậpgồmFrankReadvàMatthewBucknall.Trongmườihainămqua,chúngtôiđãcùngnhauhoànthànhvàivụmualạivàmởrộngquymôrasáuquốcgia.HiệnVirginActivelàmộtdoanhnghiệpđầungànhvàMatthewlàgiámđốcđiềuhành.Virgincungcấpthươnghiệu,danhtiếngvàđôikhi làcảnguồnvốnmàdoanhnghiệpcần;banquảnlýcungcấpkiếnthứcngành,kiếnthứcvềđịaphươngvàtrênhếtlàđammêcùngsựgắnbóđểmọithứvậnhànhtốt.

Nóichung,bạncầnđảmbảorằngngườicủabạnđượctruyềncảmhứngvàđược tựdo sáng tạo. Suy cho cùng thì thành công củadoanhnghiệpmớiphụthuộcvàomốiquanhệcộngtácquantrọngnhất:mốiquanhệgiữabạnvànhânviên.

Nếucóđúngcácmốiquanhệcộngtáckiểunày thìkhảnăngthànhcôngcủabạnsẽcaohơnnhiều.Giốngnhưviệcbạncầnđượctựdođểxâydựngdoanhnghiệptheotầmnhìncủamình,họcũngcầnđượctựdopháttriểncácmảngcủariênghọtheoyêucầucủakháchhàngvàcácnhânviênkhác.Việchọcóđượcsựđộclậpnàyhaykhông,mộtđiềukhôngthểthiếuđốivớithànhcôngtrongtươnglaicủadoanhnghiệp,phụthuộcvàocáchbạnlựachọncộngsựtàichính.

Vì vậy, hãy nhớ:một cộng sự tài chính rất hữu ích, nhưngmột cộng sựchiếnlượccóthểchobạncùngđộicủamìnhkhônggian,thờigianvàsựtựdocầnthiếtđểxâydựngdoanhnghiệplạilàmộtngườibạnđíchthực–vàlàngườinhiềukhảnăngsẽvượtquađượcthửtháchcủathờigian.

ĐẦUTƯVÀONHÂNVIÊN

Vàhọsẽđầutưvàobạn

Cáchmộtcôngtymớiđốixửvớikháchhàngthườnglàyếutốquyếtđịnhsựthànhbạicủanó.Cáccôngtyvĩđại–nhưngcôngtylàmtốtviệcđó–làbậcthầy trong việc biến khách hàng thành những người ủng hộ họ.Điều này cónghĩalàcácnỗlựcmarketingcủahọđượchỗtrợbởilờinhữnglờigiớithiệucủakháchhàngcũngnhưnhữngnhậnxéttíchcựctrêncáckênhtruyềnthôngxãhộivàcáctrangđánhgiá–nhữngkênhcóảnhhưởngquantrọngnhấtđếnthóiquenmuahàngcủamọingườingàynay.

Nhiều công ty trên thế giới thành công nhờ cung cấp dịch vụ chăm sóckhách hàng tuyệt vời. Sự ưa chuộngmàmột số khách hàng trung thành củaAppledànhchothươnghiệunàyvàcácsảnphẩmcủanókhôngchỉlàkếtquảcủanhữngđổimớiđộtphácủacôngty;nhữngsảnphẩmđócònđượcnângđỡbởidịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvời.CácnhânviêntuyếnđầucủaApplenổitiếng là giàu nhiệt huyết và hiểu biết, từ đó bảo đảm rằng gần như không cókháchhàngnàocótrảinghiệmtồitệtạihệthốngcửahàngcủaApple,vàđaphầnsẽquaylạiđểmuacácthiếtbịmớinhất.

Việcgiữchânkháchhàngrấtquantrọngđốivớibấtkỳcôngtynào;suychocùng thì việc giữ được khách hàng tốt hơn nhiều việc phải liên tục chạy theonhữngkháchhàngmới.Tronglĩnhvựcdulịch,cáccôngtyphảicoitrọngdịchvụchămsóckháchhàngnếumuốnthànhcông,bởimộtchuyếnbay,mộtchuyếntàuhỏahaymộtchuyếnđivàovũ trụ tuyệtvời luônbắtđầuvàkết thúcbằngdịchvụtuyệtvời.Mặcdùmộtcôngtycóthểtìmcáchcảithiệnnộithấtcủamáybayhoặctàuhỏa,nhưngviệclắpđặtcácghếngồithoảimáihơn,phụcvụnhữngbữaănngonhơn,côngnghệđắttiềnvàthiếtkếsangtrọngsẽchẳngđểlàmgìnếudịchvụchămsóckháchhàngkém.

Hãyxembạnđãbaonhiềulầnphảiphànnànvềviệcmìnhbịmộtcôngtylớnđốixử tồi tệ ra sao,khi trong thực tếbạnchỉđangnóivềmột trảinghiệmkhôngmấyhayhomàbạncóvớimộtnhânviêncủacôngtyđó.Gầnđây,tôiđãđượcnhắcnhởvềtầmquantrọngcủadịchvụchămsóckháchhàngđốivớimọicôngty,dùmớihayđãcóchỗđứngvữngchắc,khiđếnthămVirginAmericađểchính thức thiết lập mô hình đào tạo ở Burlingame, ngay bên ngoài SanFrancisco.TạiVirgin,nơimàthươnghiệucủachúngtôiđượcxâydựngtrênlờihứacungcấpdịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvời,thìcácphihànhđoànlàtàisảnquan trọngnhất–nếu thiếuhọ, chúng tôi sẽ chỉ làmộthãnghàngkhôngbìnhthường.Môhìnhmớitrịgiá1triệuđô-lanàyrấtquantrọngđốivớicáckếhoạchmởrộngcủachúngtôi.

Khôngphảidoanhnghiệpnàocũngcầnxâydựngcơsởđàotạo;quảthật,nhiềucôngtykhôngcầncácgiảiphápcôngnghệcao.NhưngsaukhikếtnốilạivớiđộingũởVirginAmericavàxemcáchhọđàotạonhữngngườimới,tôipháthiệnrababàihọcquantrọng.

1.Đầutưvàonhânviênlàđầutưvàocôngty

Mọihãnghàngkhôngphảibảođảmrằngtấtcảmọingười,từphicôngchođếnnhânviênmặtđất,đềuđượcđàotạonghiêmtúcvềvậnhành,antoàn,anninhvàthậmchícảytế,nhưngtạiVirginAmerica,đómớichỉlàkhởiđầu.Nhânviêncủachúngtôicònphảithấmnhuầngiátrịthươnghiệuthôngquamộtkhóahọc thườngniên về thươnghiệukéodàihaingày,mà công ty gọi làLàmmới(Refresh).Trongnhữngđợttậphuấnnày,họtậptrungvàoviệccảithiệndịchvụchămsóckháchhàngcủatoànhãnghàngkhông.

Phihànhđoàn sẽ tụhọpcùngcácđồngnghiệp từcácphòngbankhácvàđược đào tạo về giải quyết mâu thuẫn, lòng mến khách và trí tuệ xúc cảm.Chương trìnhđược thiết kếđể giúpnhânviên thực sựhiểu rõquanđiểmcủakháchhàng;giảiquyếtvấnđềthayvìđẩychúnglêncáccấptrên.

Làmộtdoanhnhân,bạncóthểlàmgìđểtậphợpđộingũcủamình,cùngnhaugiảiquyếtvấnđềvàxâydựnglòngtintrongđội?Tạimộtcôngtynhỏhaymộtcôngtykhởinghiệp,điềunàycóthểđượcthựchiệnbằngmộtcáchlàmđơngiản,nhưbắtđầutruyềnthốngăntrưacùngnhauvàomỗithứSáuvàđánhgiátuầnlàmviệcvừaqua.

2.Dẫndắttừ“tiềntuyến”Trong khóa tập huấn Làmmới, David Cush, CEO của Virgin America,

thườngtổchứccácphầnHỏi-đápvớinhânviênđểbảođảmrằngchínhông làngườigiảiquyếtnhữnglolắngcủahọ.Đâylàbướcđầutiênxâydựngnênmốiquanhệgắnkếtgiữanhânviêntuyếnđầuvàcácquảnlýcấpcao,từđógiúpviệcgiaotiếptrởnêncởimởvàdễdànghơn.

Cácgiámđốcvàquảnlýmuốnhọccáchcảithiệnhoạtđộngphảirờikhỏigóclàmviệccủamìnhđểtìmhiểuvềnhânviêncủahọ.Nếucôngtycủabạnquálớnđếnmứckhócóthểgặpmặtthườngxuyên,thìviệcdànhvàigiờtựmìnhgiảiquyết các khiếunại của kháchhànghoặc làmviệcởnhàmáy sẽ giúpbạnhiểuđượcnhữnggìđangdiễnra.

3.BảođảmnhânviêncócáccôngcụcầnthiếtđểthànhcôngKhóa tậphuấnLàmmớigiúpđộingũnhânviên củaVirginAmericahọc

đượccáchtựmìnhgiảiquyếtvấnđề–bíquyếttạonêndịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvời.Đâylàmộtcáchtiếpcậnbấtthường;phầnlớncáccôngtyápđặtlênnhânviêncácgiớihạnvềnhữngloạivấnđềhọcóthểgiảiquyếtvàquyềnhạnhọcó.Nhưngkinhnghiệmcủachúngtôichothấygiảipháptốtnhấtlàcungcấpchomọingườicáckỹnăngvàsựtựtincầnthiếtđểtựmìnhgiảiquyếtcácvấnđề,thayvìbámchặtvàomộtkịchbảnhayđitheomộtsơđồquytrình(hay“đổtráchnhiệmchongườikhác”).

Thôngthườngthìcáithiếulàthôngtin.Nếutrongcuộcgặpvớinhânviênhoặctrongthờigianlàmviệcởnhàmáy,bạnthấyrằngnhânviênđangmòmẫmtìmcâutrả lờithìđólà lúcbạnnênhànhđộng.Hãybỏđinhữnggiớihạntiếpcậncơsởdữliệu;hãyđầutưvàocôngnghệthôngtinmới;hãylàmbấtcứđiềugìcầnthiếtđểbảođảmhọcóthểtựmìnhđưarasángkiến.

Trongnhữngthờiđiểmkhókhăn,khicácđổithủđangcắtgiảmchiphí,rấtcó thểbạn sẽbị cámdỗđể làmgiốnghọvềkhía cạnhdịchvụchămsóckháchhàng.Nhưnghãynhớrằnggiảmgiákhôngphảilàgiảiphápduynhất.Mỗikháchhàngđềuđánggiá; trongdàihạn,một công ty thànhcôngđượcxâydựngdựa

trêncácmốiquanhệ;chứkhôngchỉlợinhuậnđơnthuần.

NGÀYMÀÂMNHẠCĐÃKHÔNGCHẾT

TừđĩathanđếnCDđếnkỹthuậtsốđến…

Trongkinhdoanh,thayđổiđôikhidiễnranhanhhơnbạnmuốn–cáccôngnghệcáchmạngbướcngoặtđộtnhiênxuấthiệntrênthị trường, thịhiếuthayđổivàkinhtếchuyểndịch.Việcyêucầunhânviênnắmlấysựthayđổivàtrởnênsángtạođềurấttốt,nhưngđiềuđósẽkhôngđánhtanđượcnỗisợbêntronghọ(hoặctrongbạn).Cómộtsựthậttrầntrụirằngthayđổiluônlàmộtmốiđedọa–cónguycơchấmdứtsựtồntạicủacôngtybạn.

Chúngtahãycùngđốimặtvớiđiềunày:khôngcôngtynàotồntạimãimãi.Nhưngnhững tiếnbộ côngnghệ xảyđến vớingành âmnhạcnhanhđếnmứcchóngmặt.

VớikinhnghiệmlâunămcủaVirgintrongngànhâmnhạc,tôithườngnhậnđượcnhữngcâuhỏitừđộcgiảvềtươnglaicủangành.Điềugìsẽxảyratiếptheo?Làmthếnàomàbấtcứaicũngcóthểthànhlậpmộtdoanhnghiệpthànhcôngtronglĩnhvựcnàykhinhữngthayđổimangtínhcáchmạngđangkhiếnngaycảnhữngngườichơithôngminhnhấtcũngphảikhóchịu?

Kinhnghiệmcủachúngtôichothấyluôncócơhộitrongnhữngthờiđiểmchuyểnđổi.Nhữnghọcgiảtrongsuốt10nămquađãtiênđoánsựchấmdứtcủangànhbăngđĩanênnhớ lại lần cuối cùngnó rơi vào tình trạng khủnghoảng:năm 1982. Suy thoái kinh tếđã có ảnhhưởng rất sâu rộng.Vào lúcđó,VirginRetailcóhơn100cửahàngbăngđĩatrênkhắpnướcAnh.VàothứBảy,chúngchậtníchngười;vàonhữngngàytrongtuần,chúngvắngtanhvàvàoChủnhật,chúngđóngcửa.Khiđó,đĩaCDxuấthiện.

Nhữnglợithếcủadạngthứcmớinàyngaylậptứctrởnênrõràng.Chúngnhỏhơnnhiềusovớiđĩathanvàkhôngbịmòn,méohaytạoratiếngồnbềmặt.Nhữngcuốnsổtaycủatôitronggiaiđoạnđóchứađầycáccâuhỏivềtiềmnăngảnhhưởngcủanóđếncôngtycủachúngtôi.Tôiđãviết:“Điềugìsẽxảyravớiviệcsưutầmbăngđĩatrênkhắpcảnước–mọingườiliệucóthayđĩathanbằngđĩaCDkhông?”

Banđầu,cáchduynhấtđểchúngtôisốngsótquamốiđedọađĩaCDlàbắtđầudọndẹpkhohàngđểlấychỗchứahànghóamới,vàchúngtôibắtđầugiảmgiáđĩathan.ChúngtôiđãthànhcôngtrongviệcchuyểnhoạtđộngkinhdoanhcủacôngtysangđĩaCD,mộtđiềumàkhôngphảiđốithủnàocủachúngtôicũnglàmđược.

Chúngtôicũngcóthểthấyrằngmộthiệntượngbánlẻmớikhácđanghìnhthành.Hainămsaukhimáytínhcánhânđượcđưarathịtrườngvàonăm1980,đãcógần500.000máychơiđiệntửđượcsửdụngởAnh.Rấtnhanh,việcbántròchơivàsauđólàDVDtrởthànhhoạtđộngphụđánggiátrongcáccửahàngcủachúngtôi.

Đếnnăm1986,ngaycảcáccửahàngVirginMegastorecũnggặpnguyhiểm.Đốithủlớnnhấtcủachúngtôi,HMV,đangđuổitheobằngcáchmởracáccửahàng khổng lồ, một số trong đó ở gần các địa điểm chủ chốt của chúng tôi.

Khôngnaonúng,chúngtôimởcửahàngởDublinvàđâylàcửahànglớnnhấtthếgiớivàothờiđiểmđó.Cửahàngkhôngchỉbánnhữngđĩanhạchiếmthuộccác thể loại nhạc rock, dân gian, jazz, hay cổđiểnmà cònbán cảbănghình canhạc,tròchơivàphầnmềmmáytính.Đâylànơitôicóthểnhìnthấytươnglaicủacôngty.

Và chúng tôi đã cạnh tranh rấtmạnhvớinhữngnhàbán lẻ kiểu cũ,nhưWoolworths,DixonsvàCurrys.Cửakínhvàkhônggianbêntrongởnhữngcửahàngcủachúngtôirấtthúvịvànáonhiệt.Chúngtôiđưacácbannhạcđếnđểbiểudiễnvàkýtặng.Nhữngsựkiệnnàygiúpchúngtôibánđượcnhiềuđĩahơnvàđượccôngchúngchúýhơn.

Nóingắngọnthìnhờsựthayđổimangtínhphábỏvừadiễnra,chúngtôiđãthayđổiđượcmôhìnhkinhdoanhcủamìnhvàrấtthànhcôngtrongnhữngnăm1980và1990.ÂmnhạccủaVirginRecordsđãlàmmêmệtngườinghetrênkhắpthếgiới,nhiềungườitrongsốđóđãđếnVirginMegastoređểmuađĩa.

Liệu tất cảnhữngviệc làmnày cóbảo vệđược chúng tôi trong tương laikhông? Tất nhiên là không. Sự thật là, ngay từ đầu, những cửa hàng VirginRecordsnhỏhơncủachúngtôiđãkiếmđượcrấtíttiền.Cáccửahànggiúpduytrìdanhtiếngcủachúngtôitrongmắtcôngchúng,đạidiệnchothươnghiệuđầysức trẻ và xấc xược, nhưng chúng không bền vững trong dài hạn.Một trongnhữngsailầmlớnnhấtcủatôilàkhôngbáncáccửahàngnàysớmhơn.KhéplạicâuchuyệnvềcôngtybăngđĩaVirginRecordsvàonăm1992bằngviệcbánnóchoEMIlàmộtquyếtđịnhđauđớnnhưngđúngđắn.

Nhưngliệuviệctảinhạckỹthuậtsốcóđanggiếtchếtâmnhạckhông?TínhkinhtếcủaviệcsảnxuấtâmnhạcngàynaycaohơnnhiềusovớithờikỳđỉnhcaocủaVirginkhicònlàmộtcôngtyâmnhạc.Khichúngtôixâydựngphòngthu,chiphísảnxuấtthờiđórấtđắtđỏ.ViệccủaVirginRecordslàtàitrợchocácnghệsĩtrongthờigianhọthuâm–vàchấpnhậnrủiro.Đểkiếmđượctiền,chúngtôiphảibánđượcrấtnhiềualbum.

Hiệnnay,mộtalbumchấtlượngcaocóthểđượcthựchiệnbằngmộtchiếcmáytínhxáchtay,vàsauđóbạncóthểgửifilequaInternetđếnbấtkỳai,vàgầnnhư ở bất kỳ đâu.Có thể dễ dàng quảng bá nó bằng cách lậpmột trang trênFacebookhoặcmột trangmạng xã hội khác.Cán cân kinh tế không cònquantrọngđốivớicácnghệsĩ trẻnữa,mặcdùchúngvẫnrấtquantrọngđốivớicáccôngtybăngđĩavàcổđôngcủachúng.

Ngàynay,nếulàmộtbannhạcđangtrênđỉnhthànhcông,tôisẽkhôngtìmđếnmộtcôngtybăngđĩabìnhthường.Tôisẽtậphợpmộtvàingườivàtựmìnhpháthànhbàiháthoặcalbum.Tôisẽcânnhắcviệclàmcùngnhữngnghệsĩcùngchíhướngvàchiasẻchiphíphânphối,quảngcáovàmarketing.

Cácbannhạcmớihơnvànhỏhơnkiếmđượcíttiềnhơnvìcáccôngtybăngđĩachỉcóthểquảngbáchocácbannhạckémnổitiếnghơnbằngcáchsửdụngmộtphầntiềncóđượctừcácnghệsĩlớncủahọ.Vớiviệclợinhuậntrongngànhâmnhạc đang ngày càng thu hẹp, người ta sẽ ngày càng dành ít tiền hơn chonhữngbannhạcmới,vìvậy,đốivớinhiềubannhạc,tốthơnlàthửtựmìnhlàmtrướcvàdùngInternetđểthuhútngườihâmmộ.

Tôinghĩ rằng các công tybăngđĩa sẽ sống sót,nhưnghọ sẽphải trởnêntinhgọnhơnnhiều–vàtrongkinhdoanh,nhỏthìđẹp.Nhữngcôngtynhỏhơn

đó sẽphảipháthiện ranhữngnhân tài đích thực, vàđây cũng là lý do tại saonhiều người đammê nhạc lại chọn lập nghiệp trong ngành này.Và với tất cảnănglượngcũngnhưnhiệthuyếtđó,khôngaicóthểnóitrướcnhữnggìmộtsốdoanhnhânsẽđạtđượctrongthờigiantới.

ĐÀOTẠOHIỆUQUẢ

LàkinhdoanhhiệuquảHỎI:Khinàonhânviêncủaôngdànhthờigianđểđàotạothêm?Ôngcó

chophéphọlàmviệcnàytronggiờhànhchínhkhông,hayhọphảilàmnóvàocuốituần?Tại công ty của chúng tôi, córấtnhiềukhókhăn trongviệc tìm thời gianphùhợpđểđàotạotronggiờlàmviệc.

–HansCahling,ThụyĐiểnĐÁP:Việcbảođảmrằngđộingũcủabạncócáccôngcụcầnthiếtđểthành

côngtrongmộtthịtrườngngàycàngtháchthứcvàcạnhtranhchínhlàchìakhóachocáccôngtykhởinghiệpvàmớinổi.Tươngtự,việcpháttriểnvàgìngiữmộtđội ngũnhân sựmạnh và ổn định cũng rất quan trọng.Hai điều này thườngchínhlànhữngyếutốquyếtđịnhsựthànhbạicủadoanhnghiệp.

Nhưngđâycóthểlàmộtthửthách,vìnhữngdoanhnghiệpđangchiếnđấuđểgiànhđượcmộtchỗđứng trong thị trườnghiếmkhi cókhảnăngchophépnhânviêncủahọnghỉlàmđểđàotạothêm–nhiềucôngtythậmchícònkhôngcóđủngườiđểlàmthaychonhữngnhânviênnghỉ.Tuynhiên,khôngđàotạonhânviênlàmộtsailầm.Khixâydựngcôngty,bạnsẽđầutưvàonhiềulĩnhvựckhácnhauđểnócóthểpháttriển;cáckhoảnđầutưvàonhânviênnênđứngđầudanhsách.

Tìmramộtgiảipháptốtsẽgiúpbạntạolậpdanhtiếngtrongngành.Gầnnhưđiềutốtnhấtluônlàđượcbiếtđếnnhưmộtcôngtykhôngngừngcảitiến;chú trọng vàođào tạo, cũngnhư vào sự linhhoạt trongđiều tiết nhu cầu củanhânviên;vàcanđảmkiênđịnhtuântheonódùkhókhăn.Mặcdùđểlàmđúngnhữngđiềunàykhônghềdễtrongtìnhhìnhkinhtếngàynay,nhưngnóxứngđángđểbạnnỗlựctrongngắnhạnvìcôngtybạnsẽthuhútđượcmộtvàingườigiỏinhấttrongngành,vàhọsẽgiúpbạndẫnđầucuộccạnhtranh.

TạitấtcảcáccôngtyVirgin,chúngtôikhuyếnkhíchngườicủamìnhthamdựnhữngngàyđàotạovàpháttriểnkỹnăngcủahọtrongsuốtgiờlàmviệc.Đâykhôngphảilàđiềubạncóthểkỳvọngmọingườithựchiệnchỉvàocácbuổitốihaycuốituần.Mộtcáchđơngiảnđểgiảiquyếtvấnđềquảnlýđàotạotrongkhilàmviệc làbạnphảibỏquanhữngthônglệvềđịađiểmvàthờigianlàmviệc–đượcđểlạitừcáithờichúngtabịhạnchếvềcôngnghệgiaotiếpnênbuộcphảilàmviệctạicùngnơitrongcùnglúc.Tôikhôngbaogiờtinrằngmộtcôngviệccókếtquảtốtnhấtđượchoànthànhtrongmộttòanhànàođótừ9giờsángđến5giờchiềuvàbạncóthểthấyđiềunàycũngđúngvớicácnhânviên.

Ngàynay,nhiềungườichọnlàmviệctạinhàđểcóthểdànhthêmthờigianbêngiađình.Nhữngngườithíchđượcđàotạothêmcóthểđượclợitừtínhlinhhoạtmàbạnthiếtlập;cónhiềunhânviênsẵnsànglấpvàochỗtrốngcủangườikhác nếu giờ làm việc linh hoạt hơn.Một lựa chọn khácmà các công ty khởinghiệpcóthểcânnhắcđó làđàotạonộibộ.Nócóthểgiúpnângcaokỹnăngtrongkhivẫngiữnguyêncáccấpbậcnhânviên.

Trong nhữngngày đầu củaVirgin, chúng tôi cũng gặp những thử thách

tươngtựvềnguồn lực, songtôi thíchchophépmọingườiduytrì sựcânbằnggiữacôngviệcvàcuộcsống.Tôiđiđầubằngcáchlàmviệcởnhàởtrênmộtnhàthuyền,rồitừnhàtôiởLondon.Quathờigian,tôimờinhữngngườikhácđếnlàmviệctạinhàmình.Ngôinhàđãgặphỏahoạnvàbịthiêurụivàonăm2001,nhưng tôi thích nghĩ rằngmôi trường kiểu gia đình đó giúp duy trì hình ảnhthươnghiệutronglòngcácnhânviênvàtáibảođảmvớihọrằnghọhoàntoàncóthểlàmviệctừnhànếuđólàđiềuhọcần.

Nếumộtnhânviêncầnđượcđàotạothêmmàviệcđàotạođóbuộchọphảinghỉlàmlâuhơn,hãylàmmọiviệcbạncóthểđểchắcchắnrằnghọđượctạođiềukiện,cólẽlàbằngcáchxemxétcáclựachọnlàmviệcbánthờigian.Phầnlớnđềukhôngthểchấpnhậnđượcviệcnghỉ làm,nhưngởkhíacạnhbạncóthểđưarachonhânviênnhữnglựachọnkháclinhhoạthơn.Ngoàira,bạncòncóthểđưaraquyđịnh“nghỉhưu” theogiaiđoạn, tức là chophépcácnhânviên lớn tuổilàmviệcítdầnnhưngvẫnthamgiavàohoạtđộngcủacôngtyđểđàotạothếhệkếcận.

Sauđợtđàotạo,bạnsẽcầntìmcáchgiúpngườiđórèngiũanhữngkỹnăngmới.TạiVirgin,chúngtôikhuyếnkhíchviệcluânchuyểnnhậnviênđếncáccôngtykháctrongtậpđoàn.Nếuđiềunàykhôngkhảthi,hãygiaochonhânviêncácnhiệmvụngắnhạn,chophéphọchứngminhchomọingườithấyhọcóthểlàmgì.

Vìvậy,khibạnlolắngvềviệcđàotạonângcao,đừnghoảngsợ!Hãyhítmộthơithậtsâuvàbắtđầutìmcáchgiảiquyết.Vìthamvọngđólàmộtcơhộiđểbạnnâng cao kỹ năng, lòng trung thành, động lực và kinh nghiệm của nhân viên,đồngthờiđưacông tybạntrở thànhcông ty tốtnhất tronggiớikinhdoanh–nhàtuyểndụngtốtnhấtvàmộtnhàlãnhđạothịtrường:Mộtvụđầutưkhôngtồinhỉ?

Đừngquênrằngđàotạolàcảmộtquátrìnhchứkhôngphảiviệclàmmộtlầnrồithôi.Đểgiữvịtrídẫnđầuthịtrường,việcđàotạođềuđặnvàcácđợttậphuấnkiểuLàmmớinêntrởthànhmộtphầntronghoạtđộngvàngânsáchcủacôngty.

TÁILẬPTHƯƠNGHIỆU

ƯuvànhượcđiểmHỎI:Nhiềucôngtychirấtnhiềutiềnđểtáilậpthươnghiệu.Liệuviệcđổi

têncông tykhi thayđổi chủsởhữucócầnthiếtkhông?Vàcóổnkhôngkhiôngdùngmộtthươnghiệuchotấtcảcáccôngtycủamình?Nócóthểảnhhưởngđếnlòng tincủakháchhàngđốivới các sảnphẩmvàdịchvụkhácmàôngcungcấpkhông?

–TangaRoy,Kenya

CâuhỏinàyđếnrấtđúnglúckhitôivừacóbangàytuyệtvờivòngquanhnướcAnhđểđánhdấusựrađờicủaVirginMoney,ngânhàngmớicủachúngtôi. Northern Rock là ngân hàng Anh được quốc hữu hóa vào năm 2008 vàchúngtôimualạinótừchínhphủvàonăm2012.

Chúng tôi đã lên kế hoạch tái lập thương hiệu cho 75 chi nhánh củaNorthernRock và điều này sẽ giúp tạo dựngmột nền tảng đặc biệt làm rungchuyểnngànhngânhàngđanghấphốicủaAnh.Sẽcónhữngbiểnhiệumới,đồđạcmới và không khí chàođónnồngnhiệt hơn–nhân viên của chúng tôi sẽkhông làmviệcphía saumột tấmkính.Đó sẽ là nhữngbướcđầu tiên, nhưngthươnghiệumớiphảiđisâuhơnvàochínhvănhóacủadoanhnghiệp,cungcấpkhảnănglãnhđạo,cảmhứngvàtinhthầntraoquyềncho2.000nhânviêncủaNorthern Rock, những người vừa gia nhập Virgin Money và “đại gia đìnhVirgin”.

Cóthểnóirằngchúngtôi lo lắngvềviệcthayđổitênNorthernRockchủyếubởingânhàngnàyrấtnổitiếng,đặcbiệtởvùngĐôngbắcnướcAnh–chúngtôilorằngđiềunàycóthểgâyrasựgiậndữởnhữngkháchhàngtrungthànhvànhân viên lâu năm, những người có quyền tự hào về công ty của họ.Nhưngchúngtôirấtmừngkhithấyrằngtrongcácsựkiệnkhaitrương,khôngcógìkhácngoàisựnhiệttìnhvàphấnkhíchthậtsự,độiVirginđãrấtđượcchàođón.

Mặcdùquyếtđịnhcónênvàkhinàonêntáilậpthươnghiệumộtcôngtymàchúngtôimualạiphụthuộcvàonhiềuyếutố,nhưngchúngtôipháthiệnrarằng,việcdùngthươnghiệuVirginđểđặttênchocáccôngtycủamìnhkhôngnhữngkhôngcảntrởsựpháttriểnmàcòngiúpchúngtôimạnhhơnrấtnhiều,đồngthờitạođượcmộtvănhóađặctrưng,kếtnốicáccôngtythuộcnhiềulĩnhvực khác nhau của chúng tôi.HiệnVirginMoney đang bắt đầu dùng thươnghiệuVirginlàmnềntảngchomộtchiếndịchmarketingnhằmtáilậpthươnghiệuNorthernRock–cácquảngcáosẽchothấycáchchúngtôiđãtháchthứcnhiềungànhđểlàmmọithứtốthơnnhưthếnào.

CáchtiếpcậncủachúngtôiđốivớiviệcthươnghiệuhóacáccôngtytrởnênthànhcôngbởichúngtôiđãxâydựngTậpđoànVirgindựatrênnềntảngvềmộtnhiệmvụduynhất:Tạoranhữngkhácbiệtchokháchhàng,cảithiệnnhữngtrảinghiệmvàcóthểcảcuộcsốngcủahọ.Khôngquantrọngviệcbạnđangngồitrênmộttrongnhữngchiếcmáybayhaytàuhỏa,làthànhviêncủamộttrongcáccâu

lạcbộchămsócsứckhỏehayđangdùngmộttrongnhữngdịchvụđiệnthoạidiđộngcủachúngtôiđểnóichuyệnvớibạnbè:Quantrọnglà,mọitrảinghiệmđềuphảimangtinhthầnđặctrưngcủaVirgin.

Những khách hàng được đề nghịmô tả trải nghiệm với Virgin cho rằngnhânviêncủachúngtôiluônsẵnlònggiúpđỡ;chúngtôiluôntậptrungvàothiếtkếđơngiảnvà tinh tế; chúng tôi thêmsự thân thiệnvàobất cứđâucó thể;vàchúngtôicònrấthàihướcnữa.Toànbộdịchvụnênkhiếnkháchhàngcảmthấyhàilòngvềthươnghiệucủachúngtôivàmuốnquaytrởlạiđểnhậnđượcnhiềuhơnnữa.

Duytrìlòngtincủakháchhànglàchìakhóađốivớibấtkỳthươnghiệunào,vàdođó,bấtcứkhinàocânnhắcviệctáilậpthươnghiệumộtcôngtycũ,chúngtôicũngphảixemxétthậtkỹđềxuấtkinhdoanh,dịchvụ,chấtlượngvàđàotạoconngườitrướckhivẽlogovàphủánhđỏđặctrưnglênnó.

Khi chúng tôi chuẩn bị khai trương Virgin Trains vào cuối những năm1990,cácgiámđốctrongngànhđãcườivàokếhoạchxâydựngmộtđộitàuhỏalúclắc(tiltingtrain),đồngthờicungcấpthứcănvàdịchvụtốthơn–cùngvớimụctiêutănggấpđôisốhànhkháchcủachúngtôi.Ngườitanóivớichúngtôirằngviệcđóhoàntoànbấtkhảthi.Vàdokhôngthểcóđượcnhữngchiếctàumớitrongvàinămtới,nênchúngtôikhôngcònlựachọnnàokhácngoàiviệcsơnlạinhữngchiếctàu“vẫncòntốt”màchúngtôiđượcthừakếtừBritishRail.

Một trongnhữngbướcđiđầu tiên của chúng tôi làđào tạođộingũmớithayđổicáchhọứngxửvớikháchhàng,vàđiềunàyđãđượcchứngminhlànỗlựctáilậpthươnghiệutốtnhấtcóthể;nhữngnhânviêntuyệtvờicủachúngtôiđãgiúpkháchhàngtrongsuốtkhoảngthờigiankhókhănvớinhữngtrìhoãnvàsửachữa.Trongnhữngnămsauđó,độitàumớivàđườngrayđượchiệnđạihóacùngnhữngchuyếnđinhanhhơnđãgiúpnhânviêncủachúngtôivậnchuyểnhànhkháctốthơnbaogiờhết,vàchúngtôiđượcđánhgiálàmộttrongnhữngcông ty cung cấp dịch vụ chăm sóc khách hàng tốt nhất trong ngành. Lượngkháchhàngcủachúngtôiđãtănghơngấpđôikểtừnăm2006–từ14triệulênhơn30triệungười.

KhichuẩnbịkhaitrươngVirginMediavàonăm2006vớidựđịnhcungcấpdịchvụcáp,Internet,điệnthoạidiđộngvàđiệnthoạibàn,chúngtôiđãđưaramộtcáchtiếpcậnthậntrọnghơn.Thayvìngaylậptứctáilậpthươnghiệucôngty,chúngtôibảođảmrằnghaicôngtyđượcsápnhậpđểtạoraNTL:TelewestcóđượcsảnphẩmmớivàchấtlượngdịchvụchămsóckháchhàngđạtchuẩncũngnhưđãhoànthànhviệcsápnhậpvớiVirginMobile–trướckhichúngtôilaovàoquá trình tái lập thươnghiệu lớn thànhVirginMedia.Chúng tôi làm thếmộtphầnlàbởilongạirằngNTL:TelewestvẫnchưađạtđượcmứcchấtlượngdịchvụmàngườitakỳvọngởmộtcôngtyVirgin.Côngtynàycungcấpdịchvụđiệnthoại,cápvàbăngthôngrộngđếnhơn5triệuhộgiađình:bấtkỳsựgiánđoạnhaydịchvụtồitệnàođượccungcấpdướicáitênVirginđềusẽảnhhưởngđếncáccôngtykháccủachúngtôi.

Sauhơnmộtnăm,chúngtôiđã tái lậpthươnghiệuNTL:Telewest thànhVirginMediavàbốnnămsau,côngtyđãđàotạonhânviên,táitậptrungđềxuấtkinhdoanhvàcảithiệnsảnphẩm.Giờnóđangđầutưmạnhmẽvào“chấtVirgincủamình”,gồmmộtchiếndịchquảngcáotrongđócóUsainBolt,vậnđộngviên

chạynhanhnhấtthếgiới,đónggiảtôi.Cuối cùng,nếubạnđang cânnhắc cónênđặt thươnghiệu củamìnhvào

mộtcôngtyvừamớimuahaykhông,thìhãynhớchiasẻvớicácnhânviênmớimụcđíchvàvănhóacủabạn.Gặpgỡhọ,ghichépcácđềxuấtcủahọvàlàmtheo.Với sự hỗ trợ và nhiệt tình của họ, bạn sẽ giành được khách hàng, xây dựngchuyênmônchocôngty,mởrộngsảnphẩmhoặcdịchvụmàcôngtycungcấp,đồngthờithuđượcgiátrịlớnnhấttừviệctáilậpthươnghiệunày.

CÁCDỊCHVỤXÃHỘIĐÃĐỊNHNGHĨALẠI…

…mọiphươngthứcgiaotiếp

Thế giới mới của Twitter và Facebook là thứ mà tôi đã phải học rấtnhanhtrongvàinămquavàcâuhỏiđếntừColombiasauđâylàđiểnhìnhchonhiềucâuhỏimàtôinhậnđượctrongthờigiannày.

HỎI:Chúng tôi đang cố tìm cách cải thiện hoạt động giao tiếp với kháchhàng,nhưngcả trangweb lẫnFacebookcủachúng tôiđềuđangkhôngmang lạihiệuquả.Ôngcólờikhuyêngìkhông?

–BillyLoaizaRivera,ColombiaĐÁP:Đâylàcâuhỏikhiếnnhiềugiámđốcđiềuhànhvànhàsánglậpcông

ty trằn trọchàngđêmbởihọgặp rấtnhiềukhókhăn trongviệcbắtkịpvới sựthayđổinhanhchóngtrongthếgiớikỹthuậtsố.

SựvươnlênnhanhchóngcủacáckênhgiaotiếpnhưFacebookvàTwitterđãkhiếnnhiềugiámđốcphảiđánhgiá lại cáchhọgiữ liên lạc vớikháchhàng,nhânviênvàgiớitruyềnthông.

Mốiquanhệcủacôngtyvớikháchhàngđãthayđổimạnhmẽvàđộtngột.Mọingườikhôngcònmuốnbị“báncho”nữa;họmuốncáccôngtygiúphọtìmracáchmuađượcđúngsảnphẩmhoặcdịchvụvớigiácảphùhợp.Họvẫnxemquảngcáonhưngthườngxemtrênmạngthayvìtrêntivi,vàhọnhiềukhảnăngsẽxemcácquảngcáođượcbạnbègiớithiệuhơn.Khimộtsảnphẩmcóvấnđề,họmuốntiếpcậnđượcvớicôngtyngaylậptức,vàyêucầuphảicónhữnggiảiphápnhanhchóng.

Cáchcáccôngtythíchnghivớithếgiớiđầynănglượngvàđôikhihỗnloạnnày sẽ quyết định thành công trong tương lai của họ. Các trang Google+,Facebook,blogvàTwitterkhôngcònlànhữngphầnphụtrongngânsáchtruyềnthôngcủamộtcôngtynữa:Chúngphảilàtrọngtâmtrongchiếnlượcmarketingvàđượcsửdụngphốihợpcùngcácnỗlựcmarketingkhác.

Bướcđầutiêntrongquátrìnhgiảiquyếtvấnđềlàphảibảođảmrằngtrangcủabạnđượclậprakhôngchỉđểxửlýcácgiaodịchmàcònđểgiaotiếp–vàkhikháchhàngđểlạibìnhluậnhaygửie-mail,độingũcủabạnphảiluônsẵnsàngtrảlời.Hãycoimỗitươngtáclàmộtcơhộiđểxâydựngcácmốiquanhệmạnhmẽhơnvớikháchhàng.Tùyvàokênhbạnchọn,điềunày có thể cónghĩa làgiúpnhânviêndịchvụchămsóckháchhàngcủabạnthíchnghivớicácphươngphápgiao tiếpmới.Khihọđãquenviệc,bạn cũngvẫnphải tiếp tụcgiữ liên lạc vớikháchhàng.

Trướcđây,tôiđãđềnghịcáckháchhàngcủaVirgingửichomìnhcácvấnđềcũngnhưýkiến,vàthườnggọichohọđểtraođổivềcácvấnđềphátsinh.Đóđãvàvẫnlàmộtcáchtuyệtvờiđểkiểmtracáctiêuchuẩnvàchấtlượngcủacôngtybạn–mặcdùnhiềukháchhàngphànnàntinrằngmộtngườibạnđangtrêuhọ.Hiệngiờ,tôivẫncốtrảlờinhiềue-mailnhấtcóthểvàkhuyếnkhíchcácgiámđốclàmtươngtự.

NeilBerkett,GiámđốcĐiềuhànhVirginMedia,côngtyviễnthôngvàcápcủachúngtôiởAnh,gầnđâyđãbảotôirằngôngnhậnđượctừ20đến30e-mailmộtngàytừkháchhàng,vàcốgắngtrảlờitrựctiếp,ngắngọntrongvòngvàigiờ.Điềunàyđãgiúpôngcảithiệndanhtiếngvềdịchvụchămsóckháchhàngcủacôngty,mộtviệcchắcchắncầnrấtnhiềucôngsứckhichúngtôimớisápnhậpNTL:TelewestvớiVirginMobileđểtạoraVirginMediavàonăm2007.

Bêncạnhdịchvụchămsóckháchhàng,bạncóthểcầnchúýrằngsựphânchia cũ giữaquảng cáo,marketing vàquanhệ công chúngđã tựbiếnđổi hoàntoàn, vì vậy đây là lúc để bạn xem lại cách làm việc của độimarketing.VirginAtlanticgầnđâyđãtạoramộtđộiquanhệxãhộiđểquảnlýtoànbộkhônggiantruyềnthông,đồngthờibảođảmcáctrangwebcũngnhưphươngphápgiaotiếpcủachúngtôihợpthờivàthúvị,nhằmduytrìtínhcáchtáotợnvàxấcxượcđặctrưngcủathươnghiệu.

ChúngtôiluôncốtốiđahóaảnhhưởngcủaquảngcáothôngquanhữngsựkiệnPRthôngminh,nhữngquảngcáotáobạo,cùngnhữngchiếndịchtruyềnthônghàihước.Sựnổilêncủatruyềnthôngxãhộiđãđưaramộtvàithửtháchthúvịđốivớihiệntrạngvàkhiếnchúngtôiphảiđặtdấuhỏivềcáchchúngtavẫnlàmkinhdoanh.

Khi chúng tôi chạymột quảng cáomới có quymô toàn cầu cho VirginAtlantictrêntruyềnhìnhvàtrongrạpchiếuphim–rấthàihước,vuinhộnvàcómộtchútquyếnrũ–nóđãtạoramộtlànsóngtheodõitrênmạng,bởinhữngngườihâmmộ chúng tôi đã giới thiệunóđếnbạnbè củahọ.Điềunàyđãmởrộngphạmviquảngcáo,vượtxanhữngkháchhàngthôngthườngđồngthờibảođảmrằngmọingườinhìnvànghequảngcáocủachúngtôi.Thúvịlàgầnđây,khiởtrongrạpchiếuphim,tôikhôngthểnghethấyâmthanhtừcácquảngcáo.Tôihỏimộtngườiởđóxemcóchuyệngì,vàbiếtđượcrằnghọthườngvặnnhỏâmthanhđểmọingườicóthểtròchuyệntrướckhiphimchiếu.Vấnđềduynhấtlà–tôinhẹnhàngchỉra–họđãkhônglàmthếvớihaiquảngcáocủaVirgin!Lầntớitôiđến,nhấtđịnhchúngsẽtođếnđiếctai.

Đểthànhcông,nhữngnỗlựcnhưvậyphảiđượchỗtrợtừcấpcaonhất.Tôiđãrấtcoitrọngkỹthuậtsốvàvớihơn5triệungườitheodõi,tôithấyđượcgiátrịvôhạnkhithựchiệncácchiếndịchvềnhữngvấnđềxãhộinhưcảicáchchínhsáchbàitrừmatúyhaycấmchặtvâycámập–cũngnhưkhiquảngbánhữngtintứcmớinhấttừcôngty.DavidCushtạiVirginAmericađãgiảiphóngviệcquảnlýnhữngkênhnàykhỏihệthốngcấpbậckiểucũcủacôngty.Độitruyềnthôngxã hội của ông gồmnhữngngười trongđộ tuổi đôimươi, được chọnđể điềuhành cácdịch vụ trực tuyến.David chobiếthọđược cung cấp cáchướngdẫnchungrồiđượcthảlỏng.

Nhữngnhânviênnày,nhữngngườisinhratrongthờiđạikỹthuậtsố,đãđặtFacebookvàTwitter làmtrung tâmtrongchiến lượcgiao tiếpcủacông ty,nắmbắttinhthầnVirginquamạng.Gầnđây,HộiChốngBạolựcĐộngvậtMỹ(ASPCA) đã liên hệ với VirginAmerica để hỏi xem liệu chúng tôi có thể vậnchuyểnnhữngchúchógiốngchihuahuatừCaliforniađếnBờĐôngbằngđườnghàngkhôngđượckhông.CóvẻnhưnhữngkhunhàởBờTâyđãchậtníchgiốngchónàynênchúngsẽdễtìmđượcnhàhơnởnơikhác.Chúngtôiđồngýngaylậptức.Mộtsốthànhviênphihànhđoàntốtbụngcủachúngtôithậmchícòntình

nguyệnđikèmnhữngchúchóconkhôngnhà,vàchúngtôiđãđưachúngđitrênmộtchuyếnbaytừSanFranciscođếnNewYorktheođúngphongcáchVirgin.

Độiđãquảngbácâuchuyệnnàytrêntấtcảcáckênhvànóngaylậptứcpháttán rất nhanh đồng thời thu hút được sự chú ý của giới truyền thông truyềnthốngđếnASPCAvànỗlựcgiúpđỡcủaVirginAmerica.Sauđó,chúngtôiđãdùngcâuchuyệnnàylàmcơsởchomộtđợtbánhàngtrựctuyếnrấtthànhcôngcácchuyếnbayđếnMexico–chihuahua,hãynghĩvềnó!

Đểthànhcông,cácdoanhnhânvànhữngnhàlãnhđạodoanhnghiệpphảiquansátthếgiớikỹthuậtsốnàythôngquamộtlăngkínhkhác;bằngcáchlàmviệc với các đội, dịch vụ và trangweb trực tuyến, bạn có thể biến những thửtháchnàythànhcơhội.

Kẻđingượcchiềuchỉcóthểthua!

A-B-C-D

Luônkếtnốicácđiểm

Tôi thường được hỏi về mức độ thống nhất theo chiều dọc khá caotrongrấtnhiềucôngtycủaTậpđoànVirgin–mộttìnhthếtrongđónhiềucôngtyđượcthốngnhấtdướimộtchủsởhữuchung.Tôithườngtrảlờinửađùanửathậtrằngchúngtôithíchgọiđấylà“sựtanrãtheochiềudọc”.

Đừnghiểunhầm:tôikhôngcóýnóitậpđoànchúngtôiđangtanrã–màngượclạilàđằngkhác!Chúngtôitiếptụcpháttriểnvàthamgiavàocáclĩnhvựckinhdoanhmớimộtcáchnhanhchóng.Trongkhinhữngngườiquansátcóthểchorằngnhiềucôngtymớidườngnhưchẳngcógìliênquan–nhưkhichúngtôilàmộtcôngtybăngđĩađộclậpmàlạithànhlậpmộthãnghàngkhôngquốctế;sauđólạithamgiavàodịchvụđiệnthoạidiđộngvàcâulạcbộchămsócsứckhỏe–thìquathờigian,sựthốngnhấtluôntrởnênrõràng.Vìvậy,nếutừ“tanrã”gửiđisaithôngđiệp,thìcònmộtcáchtốthơnđểmiêutảtriếtlýpháttriểncủachúngtôi,đólàABCD:“AlwaysBeConnectingDots(Luônkếtnốicácđiểm)”.

Nógiốngnhưtrongtròchơimàtrẻemnốicácđiểmlạitheothứtựđểcuốicùngtạonênmộtbứctranhhoànchỉnhtrongkhilúcđầu,bứctranhnàykhônghềrõràng.Nốimộtsốđiểmđầutiên luônkhókhăn,nhưngsauđó,cũngnhưtrongkinhdoanh,khibứctranh lớnbắtđầuđịnhhìnhthìviệchoànthànhnóluôndễhơnrấtnhiều.

KhiVirginAtlanticđượcthànhlậpvàonăm1984,khôngcóbấtkỳkếtnốirõràngnàogiữacôngtycủachúngtôi,khiđólàVirginRecords,vớingànhhàngkhông.Lúcđó,chấtlượngdịchvụcủacáchãnghàngkhôngtrênthếgiớitồitệđếnmứcchúngtôicảmthấycómộtcơhộikhổnglồchomộtcôngtysẵnsàngnỗlựcđểlàmmọithứtốthơn.Điềuđórấttìnhcờbởi,nhưđãlàmtrongngànhgiảitrí,chúngtôichỉtựnhiênmangnhữnggìmìnhbiếtrõnhất–cáchgiảitríchokháchhàng–đếnmộtnơiđangmongchờchínhđiềuđó.

Chúngtôitrangbịchonhữngchiếcmáybaycủamìnhcáchìnhthứcgiảitríbằng âm thanh và hình ảnh tuyệt vời;một phi hành đoàn vui vẻ, hạnh phúc,nhữngngườithựcsựthíchchămsóckháchhàng;thiếtkếnộithấthiệnđại,thoảimái, rồibánnhữngtrảinghiệmđóởmộtmứcgiácó tínhcạnhtranhcao.Độtnhiên, các điểm được nối lại và Virgin Atlantic trở thànhmột phong cách dichuyểnmới,thúvị,cũngnhưlàchủđềbàntáncủangànhhàngkhông.

Khilầnđầuđặtchânvàolĩnhvựcdịchvụđiệnthoạidiđộng,chúngtôithậtsựkhôngbiếtnhiềuvềnó,nhưngchúngtôiđãnhìnthấycơhộiđểphávỡthịtrường,đặcbiệtbằngcáchtậptrungvàonhucầucủanhữngngườitrẻtuổi.Vàolúcđó,đaphầnnhữngnhàcungcấplớnkhácđangtậptrungbáncáchợpđồngtheothángchonhữngngườitrưởngthành.Bốmẹcủacácemhọcsinh,sinhviênluônmiễncưỡngchocondùngdiđộngvìchúngthườngxuyênvượtquácácgiớihạntinnhắnvàcuộcgọi,gâyranhữngkhoảnphímàbốmẹchúngphảichịu.

ThôngquaVirginMobile,chúngtôitậptrungtrởlạivàokháchhàng,thayvìchỉcạnhtranhdựatrênsốphútvàtỷlệcướcphí.Chúngtôichophépcácbậc

phụhuynhđặtmộtgiớihạncướcphíđiệnthoạivàchỉchophépcácconsửdụngđếnmứctốiđađó,tức làsẽkhôngkháchhàngnàophảitrảiquacảmgiáckinhhoàng khi mở hóa đơn điện thoại cuối tháng và phát hiện ra khoản phí bấtthườnglênđếnhàngtrămbảng.Nhưvớingànhhàngkhông,chúngtôinhìnramộtcơhộitậndụngđiểmmạnhcủamìnhvềdịchvụchămsóckháchhàngvàkếtnốicácđiểmlại–cũngnhưkếtnốinhiềutinnhắnvàcuộcgọi.

Đa dạng hóa thường làmột ý tưởng kinh khủng đối với các giám đốc ởnhữngcôngtykhácvàhọthườngcódămbacâuchuyệnvềviệc“đâylàlýdotạisaochúngtôilạitrungthànhvớiviệcđanlencủamình”.Nếulắngnghenhữngcâuchuyệnđó,thìluôncómộtmẫusốchungrằng:dùbạnlàngườiđantốtnhất,thìkhithamgiavàomộtlĩnhvựcmớikhôngliênquangìđếnquảcầulen,bạnkhôngnênvừahuênhhoangvừavungcâykimđanvàtuyênbốrằng,”Đâylàcáchchúngtôilàmviệcởđây”.

Khimạnhdạnlaovàocácngànhmớimàkhôngcókiếnthứcgì,chúngtôiluônthuênhữngngườibiếtrõngànhđó,vàhọcũngphảihiểu,nhưchúngtôi,rằngđãđếnlúclàmrungchuyểnnó.Nhữngngườithíchhợpthậmchísẽcókhảnăngnốichínhcácđiểmcũtheonhữngcáchsángtạođểtạonênmộtbứctranhhoàntoànkhácvàđộcđáo.

Vìvậy,khôngcóbímậtlớnnàođằngsauviệcchúngtôithànhlậphayhợptácvớicáccôngtycóvẻnhưkhôngliênquan.Tôikhôngnóirằngviệcnàydễ,nhưngbằngcáchbámsátcácgiátrịthươnghiệucốtlõi–đólàcungcấpdịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvời,tậphợpnhữngconngườituyệtvời,vàthamgiavàocôngcuộctựdosángtạo,chúngtôiđãpháthiệnrarằnggầnnhưkhôngcócôngtynàokhôngthểkếtnốihayhọchỏitừviệcđó.Vànhữngtrảinghiệmnàyđãkhiến toàntậpđoànvữngmạnhhơn,chophépchúngtôi tạo racáckếtnốimới.

Khinhìnlại,tôiluônsửngsốttrướcviệctấtcảcácđiểmcủaVirginđãxếphàngngayngắnvớinhaunhưthếnào.Hiệncónhữngkháchhàngtrungthànhvớithươnghiệuluônsửdụngdịchvụbaycủachúngtôi,cộngtácvớichúngtôi,sửdụngđiệnthoạidiđộngvàdịchvụbăngthôngrộngcủachúngtôi,đitàuhỏacủachúngtôi,uốngrượucủachúngtôi,xemphimcủachúngtôivàthậmchícảgiaodịchngânhàngvớichúngtôi.

ChúngtôitừngcómộtcôngtyđanlentạiVirginmangtênCừuĐenvàdongườicôClarecủatôiđiềuhành,nhưngnhưbạncóthểđoánđược,chúngtôichỉđơngiảnlàđãkhônggắnbóvớinó.

HãyghinhớA–B–C–D!Vàcuốicùng,bạnsẽđếnđượcnhữngnơituyệtvờinhất.

TRAOQUYỀNVÀĐÁNHGIÁCAO

Cảhaiđềuđemlạikếtquảxứngđáng

Gầnđâytôinhậnđượcmộtbứcthưrấtthúvị:HỎI:Ôngnênlàmhàilòngmộtkháchhàngđếnmứcnào?Ởmộtvàiđiểm,

khảnăngcôngtycủaôngcóthểbịthiệt.Làmthếnàoônggiữchokháchhàngluônvuivẻmàkhôngbịtổnthươngtrongsuốtquátrình?Ôngcóchắcchắncầntớicácluậtlệvàquytắc?

–LeeBoss,KenyaĐÁP:Mộtcâuhỏituyệtvời.Mộttổchứcphảithiếtlậpnênmộtbộkhung

rõràngđểnhânviêncóthểdựavàokhithựchiệncôngviệc.Mộtbộkhungnhưvậy sẽbaogồmcácquy trìnhvàquy tắcđượcviết ra thànhvănbản–đặcbiệttrongtrườnghợpliênquanđếntàichínhkếtoán.Tuynhiên,ngườitanóirằng,đôikhi,luậtthựcsựđượclàmrađểviphạm:cuốnluậtđókhôngnêntrởthànhmộtcáicớchodịchvụchămsóckháchhàngnghèonànhaymộtchướngngạivậtngăncảnviệccungcấpdịchvụtuyệtvời.Ởmộtmứcđộnàođó,gầnnhưaicũngtừngtrảiquatìnhhuốngmộtnhânviêndịchvụchămsóckháchhàngđổlỗichocác quy tắc về sự bất lực của anh ta.Nó luôn bắt đầu bằng câu, “Tôi xin lỗinhưngquyđịnhđãnóirõlà…”

Nếucôngtycủabạnmuốnnổibậthơnphầncòn lạinhờsởhữudịchvụchăm sóc khách hàng thật sự xuất sắc, các nhân viên nên coi các quy định lànhữnghướngdẫn linhhoạtđể tuântheokhi tìnhhuốngyêucầu.Kháchhàngkhôngphảilúcnàocũngđúng–vàcuốnluậtcũngthế.Mụctiêucủanhânviêndịchvụchămsóckháchhàngphảilàtìmracáchcânbằngtốtnhấtcóthểgiữalợiíchcủacôngtyvàlợiíchcủakháchhàng.

Điềunàycóthểđạtđượcbằngcáchtraoquyềnchonhânviêndịchvụchămsóckháchhàngđểhọsửdụngkhảnăngphánđoánthôngthườngkhigiảiquyếtcáccâuhỏivàvấnđề.Khuyếnkhíchmộttháiđộtốtđốivớiviệcgiảiquyếtvấnđềlà việc làm rất quan trọng, nhưngquan trọng không kém làmột nền văn hóadoanhnghiệptưởngthưởngchocácsángkiếnvàkhônglàmnảnlòngcáchtiếpcậnsángtạo.

Mộtkhẩuhiệudịchvụchămsóckháchhàngmàtôiluônưathíchlà“Ngườiđầutiênbiết làngườiđầutiêngiảiquyết”.Nóicáchkhác,khimộtvấnđềphátsinh,cómộtcơhộithoángquađểgiảiquyếtnóngaytạichỗ.Mộtvídụtuyệtvờivề việc này đến từ Virgin America, khi có một chuyến bay bị hoãn ở SanFrancisco.Trongkhicáchànhkháchchờđợitintức,phihànhđoànđãmangxeđẩynướcracổngvàphụcvụnướcchohọ.Mộtvàithángsau,tôitriệutậpmộtcuộchọp toànnhânviênđể traochophihànhđoànđógiải thưởngnhânviênhàngnămcủaVirginAmerica.

Việcgiảiquyếtvấnđềtheocáchnàyđemlạinhiềulợiíchchocảkháchhàngvàcôngty.Đốivớikháchhàng,cáclợiíchrấtrõràng:vấnđềđượcgiảiquyết,hayítnhấtđượcgiảmnhẹ.Cònđốivớicông ty, là lợi thế rõ ràngvềquanhệcông

chúng:kháchhàngnhiềukhảnăngsẽkểchonhữngngườikhác tìnhhuốngđãđượcgiảiquyếttốtnhưthếnào.Ngoàira,còncónhữnglợiíchđángkểvềchiphí–vídụ,giảmđượcsốlượngnhânviênquanhệkháchhàngcầncóđểxửlýcácquy trình rắc rối khi giải quyếtnhững lời phànnàn của khách giải quyết theođúngchuẩn.

TạiVirgin,tôicùngmộtvàiquảnlýcấpcaohàngnămluôntổchức“BữatốicủacácNgôisao”đểvinhdanhnhữngngườilàmviệctốtnhất–nhữngnhânviênđượcđồngnghiệpđềcử–vàtuyêndươngthànhtíchcủahọ.Tôivẫnchưabỏsótmộtai.Chúngtôitìmkiếmnhữngtấmgươngtốtnhấtvềdịchvụchămsóckháchhàng,đổimới,dịchvụcộngđồngvàcôngtácmôitrường.Loạisựkiệnnàychứngminhvớicácnhânviênrằngbạnquantâmđếnhọ,chúývàđánhgiácaonỗlựccùngsángkiếncủahọ.

Trongthếgiớidịchvụchămsóckháchhàng,khôngkhóđểnhậnđượclờikhentừmộtngườigiámsát,bằngchứngđíchthựcnằmởphảnhồitíchcựccủakháchhàng.Đólàkhibạnbiếtrằngloạivănhóađúngđanghìnhthành.

Tôi rất vuikhi gầnđâynhậnđượcmộtbức thư từPhilWilliamson,mộtkhách hàng của Virgin ở Kenya. Anh đã viết cho tôi để kể về chuyến đi đếnLondonmàvợchồnganhđãđặtvé.Ngaytrướcchuyếnđi,vợcủaPhilđangđicôngtácvàcóthểgặpPhilởLondonbằngcáchsửdụngvémáybaymàcônhậnđượctừmộtkháchhàng.Vìvậy,họđểdànhtấmvélúcđầucủacôđểdùngvàodịpkhác,nhưng sauđó, khidùng chiếc véđóđểđặtmột chuyếnbaymới, họpháthiệnrarằngnóđãhếthạnvìhọchưatrảphíthayđổi.

Hawa, nhân viên Virgin ở Kenya, đã giải thích tình huống của nhàWilliamsonchokếtoán.Ngườinàybảovớicôrằngquyđịnhlàquyđịnhvàhãngkhôngthểxửlýviệcnàynhưmộtngoạilệ.Mặcdùvậy,cuốicùng,Hawađãnhờmộtgiámsátkhác,chiếcvécũđãđượchoàntiềnvàmộtchiếcvémớiđượcmua.

“Mọiviệcđềuđãkếtthúctốtđẹp,”Philbảotôi.“Nhưngkhôngphảilàsẽtốthơnnhiềunếungườikếtoánchothấychútlinhhoạttrongkinhdoanhthayvìbámchặtlấycácquyđịnhcứngnhắcsao?”

Quacâuchuyệnnày,chúngtacóthểthấyrằng,hàngngày,cáctổchứccóthểdễmấtđikháchhàngđếnmứcnào,xuấtpháttừsựtuântheocứngnhắccácquyđịnhcùngtưduythiểncậncủamộtbộphậnnhânviêntuyếnđầu.Hãyghinhớthốngkêkinhđiểnnày:Mộtkháchhàngkhônghàilòngsẽkểcho10ngườikhácvềvấnđềcủahọ,trongkhimộtkháchhànghàilòngchỉkểcho4ngườivềtrảinghiệmtốtđẹpcủahọmàthôi.

Vìvậy,hãyphát triểnvănhóadoanhnghiệp“bắtgặpđượccácnhânviênđang làmđiều tốt” và tưởng thưởng cho sự cốnghiến cùng sáng kiến của họ.Traoquyềnvàchămsócnhânviên làcáchtốtnhấtđểchămsóckháchhàngvàkhiếnhọquaytrởlạiđểnhậnđượcnhiềuhơn.

THÀNHLẬPCÔNGTY

Bốnsailầmphổbiến

Khinóichuyệnvớicácdoanhnhântrẻ,mộttrongnhữngcâuhỏi tôiđượcnghenhiềunhấtlàhọsẽphảiđốimặtvớinhữngcạmbẫynào.Sailầmphổbiếnnhấtmàcácdoanhnhânmắcphảikhikhởinghiệplàgì?

Hỏivềcácsailầmkhôngphảilàmộtdấuhiệutốtbởi,dùviệcmắcsailầmchiếmmộtphầnlớntrongquátrìnhxâydựngmộtcôngtynhưngnhanhchóngđứng lên từsai lầmmới làquantrọngnhất.Nó là toànbộcuộcphiêu lưucủamộtdoanhnhân,thứsẽđòihỏiởbạntấtcảsứclực,độnglựcvàlòngquyếttâm.

Nhưngconđườngphíatrướccủabạnkhônghoàntoànbíẩn:khinhìnthấymộtcơhộichưatừngxảyđếnvớibấtkỳaikhác,bạncũngđừnglongạibởivẫncócácbướcnhấtđịnhđểbiếntầmnhìncủabạnthànhhiệnthực.Bạnphảixâydựngmột kế hoạch kinh doanh sáng tạo, tìm nguồn tài trợ, thuê được đúngngười để thực hiện kế hoạch, rồi sau đó rời khỏi vị trí củamình trong doanhnghiệpvàođúngthờiđiểm.

Chúngtahãyxemxétcácbướcnàyvàcảnhữngcáchđểtránhmộtsốsailầmphổbiếnnhấtmàcácdoanhnhânmớithườngmắcphải.

Bước1:TậptrungvàomụctiêuMộtsailầmthườngđiliềnvớibướcđầutiênnàylàcácdoanhnhânkhông

thểtruyềnđạtrõràngvàsúctíchýtưởngcủahọ.Bạnphảicókhảnăngthuhútđượcnhàđầutư,cộngsựvàcácnhânviêntiềmnăng,vìvậy,hãyhoànthành“bàiphátbiểutrongthangmáy[21]”củabạn–nhữnggìbạnsẽnóinếutìnhcờgặpmộtnhàđầutưtiềmnăngquantrọngvàchỉcókhoảnghaiphútđểtrìnhbàyýtưởng.Hãy thử sửdụngmộtkhuônmẫugiốngnhưTwitterđể chắt lọcphầntinhtúytrongýtưởngcủabạnvàdiễnđạtchỉbằng140kýtự.Mộtkhiđã làmđượcđiềuđó,hãymởrộngthôngđiệpcủabạnratốiđa500kýtự.Hãynhớrằngbàitrìnhbàycàngngắnthìcàngrõràng.

Một lỗiđikèmkhácnữa là thiếu tậptrung.Nếucôngtykhởinghiệpcủabạnđược thổiphồng thì sựphấnkhíchcó thểdẫnđếnnhữngquyếtđịnhbốcđồngvàđánhmấtýthứcvềmụctiêu.Cuốicùng,nhiềudoanhnhânđãđuổitheoquánhiềuhướngđithayvìtừngbướcvữngchắctiếnvềphíamụctiêucủahọ.Xácđịnh rõ ràngmục tiêu và chiến lược củabạn rồi sauđó thiết lậpmột lịchtrình.Đừngđểnhữngkhảnănghaynhữnggiấcmơmơhồkháckhiếnbạnsaonhãngkhỏimụctiêucủamình.

Tínhtrướcquáxacũngrấtnguyhiểm.Nếusảnphẩmhoặcdịchvụcủabạnvẫnchỉ làýtưởng,thìđừngbịchệchhướngbởinhữngkếhoạchchocácphiênbảntươnglai.Thôngthường,haihoặcbanămsaulàkhoảngthờigiantínhtrướctốtnhất,nhưngbảnchấtcủadoanhnghiệpvàcácphảnhồitừnhàđầutưsẽgiúpbạnxácđịnhrõnênlênkếhoạchtrướcbaolâu.

Hãylinhhoạt,bởikhôngcókếhoạchđãlàmộtvấnđề,nhưngmùquángbámvàokếhoạch chắc chắn sẽdẫn công ty củabạn laoxuốngvực thẳm.Một

doanhnhânthànhcôngsẽliêntụcđiềuchỉnhhướngđimàkhôngbịchekhuấttầmnhìnvềđiểmđếncuốicùng.

Bước2:HãythựctếvềcácchiphíĐừnghạthấpcácướctínhvềnguồnvốncầncó–bạnsẽchỉlàmgiảmkhả

năngthànhcôngmàthôi.Kiểmsoátchiphílàđiềurấtquantrọng,nhưngđừngnhầmlẫnvốnvớichiphí.Sânchơikhôngthiếuxácnhữngcôngtykhởinghiệpvìkhôngcóđủvốnmàthấtbạingaytừlúcbắtđầu.

Cáccôngtykhởinghiệpluônvẽracáckếhoạchthiếutrầmtrọngngânsáchdànhchocácchiphíchung.Khiđưaraconsốtổngchiphí,đừngchỉcộngthêm10%phítổnđộtxuất,màhãycộngthêm75%haynhânđôinó!Bạnphảiđảmbảođãxemxétkỹmọichiphíẩn,cácloạiphívàthuế.

DavidNeelemanbiếtrõđiềunày.Năm1998,ôngnóivớitôirằngôngcần160triệuđô-lavốnkhởinghiệpđểlậpnêncôngtymàcuốicùngcótênlàJetBlue–mộtsốtiềnkhổnglồ,lớnhơnnhiềusovớisốtiềnmàbấtkỳhãnghàngkhôngkhởinghiệpnàotừnghuyđộngđược.Phầnlớnnhữngngườiđượcgọilàchuyêngiađãchếnhạonhậnđịnhchorằngôngsẽcóthểcóđượctiềnvàthànhlậpnênmột hãng hàng không giá rẻ trong khi các công ty lớn lần lượt thất bại. Tuynhiên,ôngvẫnkiênđịnhhuyđộngvốn.KếtquảlàJetBluecómộttrongnhữngđợtramắthãnghàngkhôngthànhcôngnhấtmọithờiđại,vàcólợinhuậnchỉsausáuthángramắtvàonăm2000.(NóđãsuýtcótênlàVirginBlue,nhưngđólàmộtcâuchuyệnkhác.)

Bước3:Thuêngườibạncần,khôngphảingườibạnthíchMặcdùcóthểbạnrấtmuốnthuêbạnbèvàngườithânlàmnhânviêntrong

côngtymớicủamìnhnhưngđâynhiềukhảnănglàmộtsai lầmnghiêmtrọng.Nếuhọkhônglàmtốt,việcđềnghịhọrađisẽrấtkhókhăn.

KhiVirgin thành lập bất kỳ doanhnghiệpmới nào, chúng tôi luôn thuêmộtnhómchủchốtgồmnhữngcánhânthôngminhđãbiếtrõvềngànhcùngcácrủirovốncócủanó.Hãytậndụngtriệtđểlượngkiếnthứcmàbạnđãtạoranày;khimộtvấnđềxuấthiện,hãynhớrằngkhôngaicótấtcảcâutrảlời,kểcảbạn.

Bạnnênđặtmụctiêutìmmộtquảnlý,ngườithậtsựcóchungtầmnhìnvớibạn,ngườimàmộtngàynàođóbạncóthểtựtingiao lạivị trícủamìnhđểđibướctiếptheo.

Bước4:BiếtkhinàonênrờivịtríCEOMột doanh nhân vĩ đại biết khi nào nên nhường lại vị trí CEO.Việc đó

hiếm khi dễ dàng, nhưng lại là việc phải làm: không cómấy doanh nhân trởthànhnhữngngườiquảnlýtuyệtvời.Tôicũngvậy,việcquảnlýcáchoạtđộnghàngngàycủadoanhnghiệpđơngiảnlàkhôngphảisởtrườngcủatôi.

Rờivịtríkhôngcónghĩalàquaylưnglạivớicôngtycủabạn.TạiVirgin,tôiluônthamgiavàohoạtđộngthànhlậpcôngtymới,vàsauđódầnchuyểngiaoquyềnkiểmsoátchobanquảnlýmớiđangbắtđầuhìnhthành.Nhưngdùnắmquyềnlãnhđạobaolâuđinữa,nếubắtgặpđiềugìđómàtôikhôngthích,tôisẽkhôngngạithểhiệnquanđiểmcủamìnhvàđưaramộtvàicâuhỏirấtsắcbén.

Cácnhàsánglậpkhôngnênngầnngạitrởlạiquảnlýcôngtynếucầnthiết–hãynhìnLarryPage,ngườiđãtrởlạivịtríCEOcủaGoogle.Tôiphìcườikhibiết

tin này vì băn khoăn không biết có bao nhiêu quản lý trong các công ty củaVirginđãnghĩrằng,“Ồ,tôihyvọngviệcnàyởGooglenàykhôngkhiếnRichardcóbấtkỳýtưởngtươngtựnào!”

Khôngđâu!

ĐỂMẮTĐẾNCÁCCHITIẾT

Quỷdữcũngngụởđóđấy!

Vậy làbạnđãcómộtý tưởngkinhdoanh–mộtý tưởngmàbạn tinrằngcótiềmnăngthayđổingành.Bạnđãđưaramộtđềxuấtđơngiản,trựctiếpvàdễhiểuchocáckháchhàngtiềmnăng.Bạnđãhuyđộngđượcnguồnvốncầnthiết,tậphợpđượcmộtđộivàquảngbáđượccôngtymớicủamìnhbằngmọiphươngtiệnsẵncó.Vậyđiềugìxảyratiếptheo?

Đâylàlúcthựchiệnnhữnglờihứacủabạn.Vàsựkhácbiệtduynhấtgiữadịchvụchỉđủthỏamãnvàdịchvụtuyệtvờilàsựchúýmangtínhámảnhvàocácchitiết.Mọichitiết–dùnhỏnhất!

Bấtkỳaimuốnlãnhđạomộtcôngtyđềuphảihọcthóiquenghichép.Nhưđãnói,tôiluônmangtheomộtcuốnsổnhỏđếnkhắpnơihoặcnếukhông,mộtchiếciPadcũngđược.Phầnlớnghichúcủatôitrôngnhưthếnày,đượcghitrongmột chuyến bay của Virgin Atlantic nhiều năm trước: “Thảm bẩn. Lông tơ.Thiếtbị:Thépkhônggỉ,gâykhóchịu.Lựachọnthựcđơnđángthấtvọng–trởvềtừMiami,tômpan-đanrồitômhùm(mónchính)ởkhoanghạngThươnggia.Cà-rigàrấtnhạt.Gànênđượccắtthànhtừngmiếng.Cơmkhô.KhôngcóđườngchỉStilton[22]trênthớtcắtpho-mát.”

Ghichúnóilênnhiềuđiềunhấtlàghichúcuốicùngnày:“Nhânviênkhaokhátđượcaiđólắngnghe.Hãybảođảmrằngnhữngyêucầutrongbáocáocủanhânviênchuyếnbayđược thực thiNGAYLẬPTỨC.”Tôi rấtvuiđượcnóirằngkểtừđó,chúngluônđượcthựchiện.Đây làchìakhóađíchthựcđểhoànthànhmọimụckháctrongdanhsách–nhânviênđượcphépbáocáocácvấnđềvàsửachữachúng–trướckhitôiđếncùngcuốnsổcủamình.

Vàkhibạnquyếtđịnhcáchtốtnhấtđểcungcấpsảnphẩmhoặcdịchvụcủamình, hãy ghi nhớ các giá trị kinh doanh cốt lõi của công ty, những cânnhắcchiếnlượctừngắnđếntrunghạnvàtrongdàihạn,ngànhsẽđivềđâu.Hãyracácquyếtđịnhởcấpđộvimôtrongkhivẫnđặtchúngvàobứctranhlớnhơn,côngtybạnsẽđiđúnghướng.

Nhữngngười chủ và lãnhđạo các công ty đã có vị trí vững chắc trên thịtrườngnêndùngthửcácsảnphẩmcủacôngtyhọcàngthườngxuyêncàngtốt.Nhiều cấp trên thường xuyên nói chuyện với nhân viên ởmọi cấp, nhưng lạikhôngtheodõinhữngvấnđềmàhọđưara.ĐiềunàynghĩalànhânviêncủahọsẽkhôngbaogiờbiếtđượctầmquantrọngcủaviệcthựchiệnđúngcácchitiếtđốivớiCEO,hoặcthấyđượcmứcđộcầnthiếthaykhảthitrongviệcgiảiquyếtcácvấnđềnổicộmhàngngày.Nếubạnnuôidưỡngthóiquenđợingườikhácgiảiquyếtvấnđềtrongvănhóadoanhnghiệp,thìcôngtysẽphảigánhchịuhậuquảtừviệcđó.

Dịchvụtốtcũngphụthuộcvàogiaotiếptốt,điềuđênbắtđầutừcáccấpcaonhất.Hãydũngcảm:côngkhaiđịachỉe-mailvàsốđiệnthoạicủabạn.Nhânviêncủabạnsẽbiếtlàkhôngđượclạmdụnghayquấyrầybạn,vàlàmvậytứclà

bạnđangtraochohọmộtliềuthuốctinhthầntuyệtvời–họsẽbiếtrằnghọcóthểliênlạcbấtcứlúcnàocầnsựhỗtrợcủabạnđểgiảiquyếtvấnđề.

Truyềnphẩmchất“chúýđếntừngchitiết”rakhắpcôngtymớilàviệclàmrấtquantrọngkhicôngtybắtđầutạođượcchỗđứng.Tôi luônthấynựccườikhimộtphátngônviêngiảithíchvớicácphóngviênrằngmộtcôngtyđangtrảiquanhữngđợttrìhoãnhaycácvấnđềkháclà“nạnnhânchothànhcôngcủanó”–nhưthểnóđanggặpmộtchuyệngìđóhiếmhaykỳlạlắm.

Mộtcâukhácchắcchắnsẽkhiếntôitứcgiậnlàlýdohọgiảithíchchodịchvụchậmtrễ,“Xinlỗinhưngchúngtôithựcsựbậnngàyhômnay”.Phảnứngcủatôiluônlà,“Ồ,tệquá,nhưngđừnglo,hãytiếptụcnhưvậyđi,khônglâunữanósẽkhôngcònlàvấnđề”.

Cuốicùng,khibạnbắtđầunhìnthấythànhcôngtrongmộtloạtcáccôngtymớivàlặplại,hãynhớgiữcáiđầulạnh.Bạnđangcungcấpsựthayđổi,vànếubạnthànhcông,cáccôngtykhácrấtcóthểsẽbịtổnthương.Họsẽtìmcáchloạibỏbạnvàcốgắnglấnsangnhữngviệcbạnđanglàm.Vìvậy,hãyliêntụccảithiệnvàtiếnbước:Chiếnthắngrấttuyệtvờinhưngngủquêntrênđósẽcóthểkhiếnbạnđánhmấtvịtrícủamình.

Hãygiốngnhưcácvậnđộngviên,chơiđểthắngvàtránhnhữngcuộcchạmtránbẩnthỉuvớikẻthù.Nếutranhcãivớicộngsự,đồngnghiệphoặcđốithủ,hãyđểtìnhhìnhlắngdịurồigọichohọvàđềnghịcùngăntối.Cácbạncólẽcórấtnhiềuđiểmchungđấy.Suychocùngthìtạisaongaytừđầucảhailạicùnglaovàomộtngànhkinhdoanhchứ?

DOANHNHÂNCÔĐỘC?

Hãynghĩlạiđi

Mọi người thườngnghĩ rằng doanhnhân là nhữngngười hùngđơnthươngđộcmã,nhưngmọichuyệnkhôngphảivậytrongthếgiớithực.

Nhiềungườisốngxứngvớidanhtiếngnhữngkẻchấpnhậnrủirovàmộtsốvẫnlànhữngkẻngoàicuộc,nhưngbấtchấpvịthếtáchbiệtnày,cácdoanhnhâncầnđượcgiúpđỡđểthànhcông.Thựcra,chúngtôigiốngnhưcáctayđuaCôngthức1:Ngườitrongkhoangláinhậnlấymọivinhquangtrongkhingườihâmmộthườngquênđinhữngđộihỗtrợcùngmọinỗlựctrợgiúpđểchiếcxechạyđược.Độngcơvậnhànhtoànbộnềnkinhtếquốcgiađượclèoláibởicácdoanhnhânvàchủdoanhnghiệpnhỏ.Họcùngnhautạoracôngănviệclàm,tiếpnhiênliệuchotăngtrưởngvàcuốicùng,thayđổicáccộngđồng.Điềunàycónghĩalàcácchínhphủ,nhàđầutưvànhàgiáodụcphảitìmracáchđểtậndụngnguồnnănglượngnày.Nócũngcónghĩalàviệckhuyếnkhíchcácdoanhnhânbắtđầulạitừđầukhidoanhnghiệpthấtbạirấtquantrọngđốivớimộtnềnkinhtếpháttriển.

Vídụ,mộtdoanhnhântựđứnglênsauthấtbạicầnmộtngườithầynhắcnhởanhtarằngđiềuquantrọngnhất lànghĩđếnnênlàmgìtiếptheo.Từkhicònrấtnhỏ,tôiđãđượcbốmẹdạyvềtầmquantrọngcủaviệcduytrìmộttháiđộtíchcựcvànhậntráchnhiệmvềcáchànhđộngcủamình.Đâylàhaicộttrụvôgiálàmnênsựnghiệpcủatôi.

Mẹlàngườithầyđầutiêncủatôi.Khicònnhỏ,tôiluônthiếukiênnhẫnkhithửsứcvớinhữngtháchthứcmới,dùlàởnhà,ởsânchơithểthaohaythậmchíởtrường.Khimọithứkhôngđiđúnghướng(vàthườnglàchúngkhôngđiđúnghướng!),bàluônkhuyêntôiđừngnhìnlạitrongnuốitiếc,màhãytiếptụcthửsứcvớinhữngthứmớimẻtiếptheo.Tôitinrằngtháiđộcănbảnnàyrấtquantrọngđể thành công trong kinhdoanh.Tạo ramột công ty có thể làmột trảinghiệmrấtkhókhănvàcôđộc–nhiềucôngtykhởinghiệpđãthấtbạitừnhữngnăm đầu tiên – nhưng một doanh nhân không thể coi thất bại là một kinhnghiệmxấumàchỉlàmộtphầntrênhànhtrìnhhọchỏimàthôi.

Đểgiúpthayđổi thếgiới, chúngtacầnnuôidưỡngnhữngngười trẻ tuổithíchkinhdoanhđểpháttriểntinhthầndoanhnhânnày–mộtnhiệmvụkhônghềdễdàng.Cáctrườngđạihọcvàcaođẳngcóthểdạycácbạnmộtsốkỹnăng,nhưngtôinghĩphầnlớndoanhnhântiềmnăngsẽthuđượcnhiềuhơnnếudựavàomộtmạng lướicáchuấn luyệnviênvànhữngngười thầyphichính thống,nhữngngười cókinhnghiệm(haycòngọi là“nhữngvết sẹo”)và chuyênmôncầnthiếtđểthúcđẩybạntiếnlên.Bảnthântôiđãdựavàomộtbancốvấn,quảnlýcùngnhữngbạnbèdoanhnhântuyệtvờiđểgiúpđiềuhànhTậpđoànVirgin–à,vâng,đếnnay,mẹtôivẫnkhônghềengạibàytỏquanđiểmvềnhữnggìtôitheođuổi!Tạo ra kiểumôi trường giảngdạynày chính là ý định chủđạo củachúng tôi khi quyết định thành lập Trung tâm Doanh nhân Branson ởJohannesburgvàJamaica.Nókhônghẳnlàmộtngôitrườngtheokiểuvườnươmcáctàinăngkinhdoanhmàlàmộtnơinhữngngườitrẻtrànđầynhiệthuyếtvàcó

nhữngý tưởngtuyệtvờicó thểhấp thucáckỹnăngkinhdoanhthực tế,đồngthờiđượcgặpgỡvàhọchỏicácdoanhnhânthànhcôngđếntừkhắpnơitrênthếgiới.

Khóahọcnăm2011đặttrọngtâmvàoviệctạoracôngănviệclàmởnhữngcộngđồnggặpkhókhăn tại JamaicavàNamPhi,vàphần lớncácdoanhnhântronglớpđềuđanghyvọngđưacáccôngtyhiệntạicủahọlênmộttầmcaomới.

Ví dụ tuyệt vời về một doanh nghiệp được Trung tâm ở Nam Phi bồidưỡng làGamingZone.Có trụ sở tại Soweto, gần Johannesburg, và doMusaMaphongwanecùngAmosMtsolongosáng lập,GamingZonechuyểnđổimụcđíchsửdụngcáccông-te-nơhànghóađểtạoranhữngnơiantoànvàvừatúitiềnchokháchhàngcủahọ–trẻemđịaphương–chơinhữngtròchơiđiệntửmớinhất.MusavàAmosđãtựhàolênkếhoạchmởrộng“hàngtrămcửahàng”vàcungcấpcáclớphọcmáytínhmiễnphíhàngtuầndànhchomọiđốitượng.

Đây làvídụ tuyệtvờivềmộtcông tycó thểmởrộngvềmặt thươngmạitrongkhivẫntạoraảnhhưởnglớnđếncộngđồngxungquanh–vàlàmộtvídụhoànhảovềthếhệdoanhnhânmớicủaNamPhi.

Tôitinrằngnếuđịnhgiảiquyếtcáctháchthứctoàncầunhưnghèođóivàbiếnđổikhíhâụ,thìcácdoanhnhânphảihợptác,cộngtácvàchiasẻkiếnthứcvớinhau.Đólàlýdotạisaotôidànhrấtnhiềuthờigiangặpgỡcácdoanhnhântrênkhắpthếgiới,tìmkiếmcácýtưởngkinhdoanhtuyệtvờiđểbồidưỡng.Đâykhông chỉ là việc tài trợ cho thật nhiều công ty khởi nghiệp;mà còn giúp cácdoanhnhântiềmnăngtựcấpvốnchochínhmình.

Trongkinhdoanh,khôngcógìthaythếđượckinhnghiệm.Vìvậy,nếubạnlàmộtdoanhnhân, hãybắt đầu tích lũyđi.Nếubạnđãđạt được thành côngtrongkinhdoanh,hãynghĩ về việc trảơn cộngđồngbằng cáchhỗ trợmột sốdoanhnhântiềmnăng.Aibiếtđược?HọrấtcóthểsẽlàMusavàAmostiếptheo.

CÁCVẤNĐỀCỦAHÀNHTINH

Mộtthếgiớiđầyrẫycơhội

Dựavàotìnhtrạnghiệntạicủanềnkinhtếthếgiới,cácdoanhnhânvànhàlãnhđạodoanhnghiệpcóthểthấyviễncảnhdànhchocáccôngtycủahọ,dùmớithànhlậphayđãtìmđượcchỗđứng,đềuvôcùngảmđạm.VớiviệcnềnkinhtếcủamộtsốquốcgiachâuÂuđangchìmtrongkhủnghoảngnợ,QuốchộiMỹđang gặp khó khăn trong việc đạt đượcmột thỏa thuận về nângmức trần nợcông,haykhảnăngthếgiớicóthểrơivàomộtcuộcsuythoáinữa,mộtsốnhàđiềuhànhđangđưa ranhữngquyếtđịnhbảo thủnhằmchuẩnbị chokhoảngthờigiancóthểcònkhókhănhơnphíatrước.

Nhưngđâykhôngphảilàlúcđểchọncáchantoàn:khôngbaogiờđượcđểnhữngquanđiểmphổbiếnvềcácthịtrườngảnhhưởngđếntưduycủabạnvềcác thương vụ kinh doanhmới.Những thời điểm không chắc chắn thường lànhữngthờiđiểmtốtnhấtđểthànhlậpcácdoanhnghiệpmới–nhữngnhânviêntàinăngháohứcđượcthửsứcvớicácýtưởngmớicònnhữngnhàcungcấpsẵnsànggiảmgiáđểmangvềcáckháchhàngmớicũngnhưtăngthêmdoanhthu.Bíquyếtlàtìmramộtsảnphẩmhoặcdịchvụnổibậtbằngcáchcảithiệncuộcsốngcủamọingười.

Nhiềungườiđãhỏitôitrongđiềukiệnkinhtếnhưthếnày,cácdoanhnhânnênđểmắtđếnngànhnàohaykhuvựcnào.Trướcđây,Virginthườngtìmkiếmcơhộitrongcácngànhmànhữngcôngtyđầungànhđanghoạtđộngkémhiệuquảvàđốixửkhôngtốtvớikháchhàng–nhưtôiđãchỉra,chúngtôiđãthànhcôngtrongngànhhàngkhông,dịchvụđiệnthoạidiđộngvàdịchvụtàichính.Nhưnghiệnnay,chúngtôiđangtậptrungvàokhuvựcxanh:Tìmcáchcungcấpnănglượngtáitạo,sảnxuấtnướcsạchvàbảotồncảhai.Chúngtôitinrằngkhuvựcnàyđangđưaranhữngcơhộilớnnhấttrongthờiđạicủachúngta.

Hãy xem xét việc xã hội của chúng ta hiện đang phải đốimặt với nhiềutháchthứckhókhăn,đòihỏilốitưduysángtạo,thậmchímangtínhcáchmạng–nănglựcchủđạocủacácdoanhnhân.Làmthếnàochúngtacóthểcungcấpđủnăng lượng, thức ăn vànướcuống cho lượngngười đangngày càng tăng trêntoàncầu?Làmthếnàochúngtacóthểđưahàngtỷngườithoátkhỏiđóinghèomàkhông làmcạnkiệtcácnguồntàinguyên?Chúngtacóthểđồngthờiphụchồivàbảovệcáchệ thốngnuốidưỡngsựsốngtựnhiênmàchúngtavẫnphụthuộcvàokhông?

Nếubạnđangnghĩvềviệcthamgialĩnhvựcnày,hãythửđánhgiáxemcáccơhộimangtínhcấutrúccóthểnằmởđâutrongkhuvựccủabạn.Cócơhộigầnnhưtrongmọithịtrường:CơquanNănglượngQuốctếướctínhviệctiêuthụnănglượngtrêntoàncầusẽtănggần40%trong20nămtới;đểđápứngnhucầutrêntoànthếgiớichođếnnăm2035,xãhộicủachúngtasẽcầnđầutư33nghìntỷđô-lavàocơsởhạtầngphụcvụchoviệccungcấpnănglượng.

Cáccôngtysảnxuấtdầulớnchorằngcóđủdầuđểđápứngnhữngnhucầunày trongnhiềunăm,nhưngngay cảnhưvậy–dù rấtđángngờ–những cân

nhắcvềbiếnđổikhíhậucùngnhữngmốiquanngạivềtínhổnđịnhchínhtrịcủacácquốcgiasảnxuấtdầukhiếncácquanchứcchínhphủtrênkhắpthếgiớicầnchuyểnsangcáclựachọnkhác.TrướckhicácnhàmáyđiệnhạtnhânởNhậtBảnbịsóngthầntànphávàonăm2011,ngườitavẫnnghĩđiệnhạtnhânlàlựachọnthaythếtốtnhấtvàcáccơquannhànướccùngnhữngcôngtytưnhânđangđầutưvàolĩnhvựcnày;nhưnghiệnnay,cácmốilongạimớivềsựantoànđãkhiếnngườitatậptrunghơnvàocácnguồnnănglượngtáitạokhác.

Quảthật,cácnhàphântíchdựđoánrằngcácnguồnnănglượngtáitạonhưnănglượngmặttrời,gió,nhiênliệusinhhọcvàthủyđiệnsẽsớmcungcấpmộtphần tưnhucầunăng lượngcủachúng ta.Dựđoánmớinhất từhãngnghiêncứuClean Edge Inc. cho thấy tổng doanh thu từ năng lượngmặt trời, gió vànhiênliệusinhhọcsẽtăngtừ188,1tỷđô-lavàonăm2010lên349,2tỷđô-lavàonăm2020.

Nếuđangsinhsốngtrongmộtkhuvựcthiếunướcsạch,bạncóthểmuốncân nhắc tham gia vào lĩnh vực đó.Việc thiếu nước sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn:TheocácdựđoáncủaLiênHợpQuốc,đếnnăm2030,hơn60%dânsốthếgiới–tổngcộnglà5tỷngười–sẽsốngtrongcáckhuđôthị.ThôngquaQuỹXanhcủaVirgin,chúngtôiđãđầutưvàomộtcôngtykhửmặncótênlàSevenSeasWaterđểtạoranguồncungcấpnướcsạchởnhữngnơicónhucầuvềnướcsạchrấtcao,nhưCaribe.Cungcấpnguồntàinguyênnàytheocáchbềnvữngvà thânthiệnvớimôi trường làmột thử tháchmang tínhkỹ thuật:Liệuđội củabạnđã sẵnsànggiảiquyếtbàitoánthúvịnàychưa?

Mộtkhuvựckhácmởrarấtnhiềucơhộilàhiệuquảsửdụngnướcvànănglượng,trongđóbaogồmmọithứtừbóngđènchođếnvậtliệucáchđiệnhayvòinướctrongbếp.ĐâylànhữngphươngtiệnhiệuquảnhấtđểgiảmkhíthảiCO2đồngthờigiúpcácnguồntàinguyêncủachúngtatồntại lâuhơn.MộtnghiêncứugầnđâycủaMcKinseychothấynếutrongchínnămtiếptheo,mỗinămđầutư170tỷđô-lavàoviệcsửdụngnănglượnghiệuquảthìmứctăngnhucầunănglượngsẽđượcgiảmđimộtnửa–mộtbướctiếnlớntrongviệcgiảmkhíthảiCO2vàngănchặnmứchủydiệtcủahiệntượngnónglêntrêntoàncầu.Nếubạncùngđộicủamìnhđangtìmkiếmcôngviệccóýnghĩavàđemlạiphầnthưởngtolớn,hãynghĩvềviệcđónggópmộtphầnvàocôngcuộcbảovệ tương laihànhtinhcủachúngta!

Nếuđanggặpkhókhăntrongviệctìmnguồntàitrợchoýtưởngvềmộtsảnphẩmhoặcdịchvụ,hay trongviệcquyếtđịnhhướngđi chodoanhnghiệpcủabạn,thìbâygiờcóthểlàthờiđiểmđúngđểthửmộtlựachọnkhác.Tùyvàovịtrívà lĩnhvựcchuyênmônmàbạncóthểquyếtđịnhxemviễncảnhtốtđẹpnhấtcủamìnhcónằmởngànhcôngnghiệpxanhhaykhông.Cácquốcgiatrênkhắpthếgiớiđangđốimặtvớinhữngvấnđềnangiải liênquanđếntìnhtrạngthiếunướcvànănglượng:Hãycùngnhauđưaramộtvàigiảipháp.

“CHÚNGTAHÃYBẮTTAYVÌĐIỀUĐÓ!”

GiờthìgọiluậtsưvàođâyHỎI:Đã có lúc chỉ một cái bắt tay là đủ để chốt một thỏa thuận. Liệu

nhữngcáibắttaycòncóýnghĩatrongkinhdoanhhiệnđạikhông?–WinfredKagwe,KenyaĐÁP:Ồ,Winfred,tôichorằngcâutrảlờilà“có,nhưng…”Bắttayvẫnrất

quan trọng trong kinh doanh vì lòng tin là trọng tâm củamọi mối quan hệ.Trongmộtthếgiớilýtưởng,mộtcáibắttaylàtấtcảnhữnggìmộtdoanhnhânhaymộtgiámđốccầnđểchốtmộtthỏathuậnvớiđốitác,nhàđầutư,côngtyhaykháchhàng– suychocùng,danh tiếng là tất cả trongcuộc sốngvà trongkinhdoanhcũngvậy.Nhữnglờibạnnóisẽvẫnlàcamkếtcủabạn,vànếubạnkhônglàm theo lờimìnhnói, danh tiếng củabạn sẽbịhủyhoạiđếnmứckhó có thểphụchồilạiđược.

Tuynhiên,bắttaychỉlàkhởiđầuchoquátrìnhxâydựngmộtmốiquanhệcôngviệc.Cácđiềukiệnkinhdoanhcóthểthayđổimạnhmẽtrongkhoảngthờigianrấtngắn–mọithứ,từtrạngtháicủanềnkinhtếchođếnthịhiếungườitiêudùnghaycácphảnứngcủađốithủcạnhtranh–vànhữngcáchdiễngiảivềviệcmộtthỏathuậnsẽđượcápdụngtrongcáchoàncảnhkhácnhaunhưthếnào,cóthểrấtkhácbiệt.

Ngoàira,trínhớcủaconngườithayđổitheothờigian.Khicácbêncốnhớlạichínhxáccácchitiếttrongmộthợpđồngmiệngsaunhiềunăm,hiệntượng“tamsaothấtbản”sẽxảyra.Điềunàymộtphầnlàbởimọingườithườngdễlạcquantháiquávào lúcmớibắtđầuthỏathuậnđểrồi sauđó,khigiấcmơchạmtránthựctế,trínhớtrởnêncóchọnlọc–đặcbiệtkhicóliênquanđếnmộtsốtiềnlớn.Nhiềukhảnăngbạnvàđốitácsẽtranhcãinếucácbạnchỉthỏathuậnbằngmộtcáibắt tay,vìvậysaukhibắt tay,hãykýmộthợpđồngđơngiản, rõràng,trongđóghirõmọiđiềukhoảncủathỏathuận.

Tôi đã sớnhọcđượcđiềunày:Trongnhữngngàyđầu sau khi thành lậpVirginRecords,cóvàidịpchúngtôichỉbắttayđểthựchiệnthỏathuậnvớicácbannhạc,đểrồisauđópháthiệnrarằngcáibắttaycủachúngtôiđãbịthaythếbởimộtvănbảnthỏathuậnhợpphápcủađốithủcạnhtranh.ChúngtôiđãđánhmấtthỏathuậnvớicácbannhạcnhưDireStraitsvà10ccvìlýdonày.(Vấnđềlàtrongâmnhạc,córấtnhiềubênliênquanđếnmộtthỏathuận–cácthànhviênbannhạc,nhữngngườiđạidiện,vàcáctưvấnviên,tấtcảđềucóthểcódựđịnhrấtkhácnhau.)

Trongmộtsốtrườnghợp,chúngtôiđángranêncậpnhậtcácthỏathuậncủamìnhđểphảnánhcácthànhcôngcủamộtsốhợpđồng.KhiMikeOldfieldmangtheoTubularBellsđếngặpchúngtôi,chúngtôiđãchấpnhậnmộtrủirorất lớnkhi tài trợ chohoạtđộng sản xuất vàphânphối albumnày.Nóđã trởthànhmộtthànhcônglâudàivàđángkinhngạc,giúpchúngtôithànhlậpcôngtymới.Chúngtôicậpnhậthợpđồngcủaanhấytrongnhiềunăm,nhưng,khinhìnlại,đángrachúngtôinênsửalạicácđiềukhoảnnhanhhơn,đểcảhaibên

cùngcólợi.Nhưngtôiđãhọcđượcrằngviệcthỏathuậnbằngmộtcáibắttayrấtrủiro

trongcác tìnhhuốngcó thểgây tranhchấp,vìvậycác thỏa thuậnpháp lýđơngiảncủachúngtôichophéptôigiảiquyếtcácvấnđềmộtcáchnhanhchóngvàtrongmộtvàitrườnghợp,cònchophéptôihàophónghơnmộtchútsovớicácquyđịnhcủamộthợpđồng.KhiNikPowell,đồngsánglậpvàcũnglàmộtngườibạncủatôi,quyếtđịnhrờiVirgin,chúngtôiđãcómộtthỏathuậnbằngvănbản,giúpchúngtôiquyếtđịnhhướngđi tiếpmộtcáchnhanhchóngvà thânthiện.Tôimừnglàchúngtôiđãtiênliệutrướcđượcvấnđềnênđãcùngnhauthảoravănbảnđó,vàchúngtôivẫnlànhữngngườibạntrongsuốt40năm.

Nhiềudoanhnhânkhởinghiệpkhôngđưaracácbảnhợpđồngchitiếtđơngiảnbởiquytrìnhnàycótiếngchậm,khókhănvàđắtđỏtrongkhinhiềucôngtylạiđượcthànhlậpmộtcáchvộivã.

Cácluậtsựcầnđảmbảorằnghọđãbaoquátmọitìnhhuốngcóthểxảyra,tứclàhọcóthểphảithêmcáctrangđiềukhoảnluật.Đểtránhtìnhhuốngnày,khiđạtđược thỏa thuận,bạnvàđối tácnên cùngnhauđề ramộtkhung thỏathuậncơbảnvàđưatàiliệuđócholuậtsư.Bạnsẽthấyrằngsẽdễdànghơnnếukiểmsoátngaytừnhữngbướcđầutiên.

Mộtdanhtiếngcôngbằngvànhấtquánkhôngchỉquantrọngđốivớicácdoanhnhânđangxâydựngdoanhnghiệp;màmọingườitrongcôngty,từgiámđốcchođếnnhânviêntuyếnđầu,đềucầnđitheo,nhằmtiếptụcxâydựngcácmốiquanhệđượctạoratừnhữngthỏathuận.Làmnhiềuhơncầnthiếtcóthểtạorasựkhácbiệttrongviệctạolậpdanhtiếngchocôngty.Tuynhiên,nếubạnđịnh làm vậy, người của bạn cầnbiết các điều khoản của thỏa thuận và nhiềungười trongsốhọcòncầnxemcảbảnhợpđồngnữa.Sẽ rấtcó íchnếubạncómộtbảndạngrútgọntrongđóghinhữngđiểmquantrọngvàcóthểdễdàngđọchếttrongvòngvàiphútthayvìvàigiờ.

Quaytrởlạivớiphần“có”trongcâutrảlờicủatôi:Hãybắttayđểchốtmộtthỏathuận–nhưngsauđóphảiđềnghịcácluậtsựghilạicácchitiết.Đócóthểsẽlànhữngđồngtiềnkhônngoannhấtbạntừngtiêu!

CÁCMỐIQUANHỆCÔNGSỞ

Mộtchủđềnhạycảm

Vàođầunăm2012, tôiđãcóvàingàytuyệtvờikhiđượcgặpcácnhânviênNorthernRocktạivănphòngcủahọtrênkhắpnướcAnh.Nhưtôiđãnói,VirginđãmualạingânhàngtừchínhphủAnhvànó–NorthernRock,khôngphảichínhphủ–đangtrongquátrìnhtáilậpthươnghiệuthànhVirginMoney.

Vớitưcách“nhữngngườichủmới”,chúngtôikhôngbaogiờdámchắcvềsựchàođónmàmìnhcóthểnhậnđượctừcácnhânviêntạicôngtymớiđượcmua lạinày,nhưngtấtcảhọđềurất thânthiện.TôiđếnđóđểchàomừngcácnhânviênNorthernRocktrởthànhnhữngthànhviênmớinhấttronggiađìnhVirginvàtôirấtphấnkhởikhipháthiệnrarằngmộttinhthầngiađìnhmạnhmẽđãđisâuvàotừngngócngáchtrongngânhàngnày.

Tôikhôngnhữngliêntụcgặpnhữngcặpvợchồnglàmviệctrongcùngmộtvănphòngmàđôikhi cảconcáihọnữa.Tôikhông thểnghĩ ramột sựchứngthựcnàodànhchomộtcôngtytốthơnviệcnóirằngbạnđãgiớithiệunónhưmộtnơimàcácthànhviêntronggiađìnhbạncũngnênlàmviệc.

Mộtvàingàysausựkiệnnày,khitôiđangăntốivớimộtngườibạncũđếntừNewYorkthìôngấybỗnghỏitôirằngchínhsáchcủaVirginđốivớithứmàônggọilà“sựlãngmạnnơicôngsở”làgì.Cóvẻnhưngườicontrai28tuổicủaôngđanglàmviệctạimộtcôngtyngăncấmtriệtđểviệcnamnữcótìnhcảmvớinhautrongcôngtyvàdođó,cậuấyđangcómộtkhoảngthờigiankhókhănkhiphảicốgiữbímậtmốiquanhệbathángvớimộtđồngnghiệpnữ.Ngaycảbênngoàicôngsở,họcũngphảisốngtrongnỗilosợbịpháthiệnđangởcùngnhauvàđiềunàykhiếnhọrấtmệtmỏi.

Trướcđây,tôikhônghềnghĩđếnvấnđềnàyvàtheotôibiếtthìchúngtôichưabaogiờgặpbất cứvấnđềgìvới cácmốiquanhệnơi công sở.Chúng tôichắcchắnkhôngcóbấtkỳcấmkỵkỳquặcnàobuộccácnhânviênphảichegiấucảmxúc củahọ.Thành thậtmànói, với việcmọingườiđangdànhnhiều thờigianởcôngsởhơnbaogiờhếtvàviệckếthônlầnđầuđangdiễnramuộnhơnrấtnhiềusovớitrướcđây,thìyêunhautạicôngsởdườngnhưnênđượccoilàmộtđiềukhôngthểtránhkhỏithayvìmộtđiềuxằngbậy.

Sựhứngthútrongtôiđượcđánhthứcvàtôiđãđặtracâuhỏinàychomộtvàingườiđứngđầucáccôngtymàtôicoi làtiếnbộ.Kếtquả làtôiđãcóđượcmộtcáchtiếpcậnkhả thimàvớinó,nhânviêncũngnhưcôngtycó thể tránhđượccácvấnđề–thayvìphảibắngụcthầnTìnhYêu.

NguyêntắcKISS(“Keepitsimplestupid”–Đơngiảnthôi,đồngốc!)cóthểđượcápdụngtheonhiềucáchtrongtrườnghợpnày.Nếucácnhânviênđộcthânđượcphépyêunhauthìviệcnàysẽcólợichocảnhânviênvàcôngty.

Bằngviệckhôngđẩymọingườivàocácmốiquanhệvụngtrộm,vớimộtvàiquy tắc thực tiễnđơn giản, bạn sẽ dễ đượcnhân viên củamìnhkính trọng vànghetheohơn.

Rõràng,nhữngcặpđôiđangyêunhauvề lý tưởngmànóikhôngnêncó

quanhệcấptrên-cấpdưới.Ngoàira,mặcdùmỗicôngty,mỗitìnhhuốngmỗikhác,nhưngđểcảhailàmviệctrongcùngmộtbộphậnkhôngphảilàmộtýkiếnhay.Dùchohaingườiđócóthậntrọngvàhiểubiếtđếnmấythìviệcởquágầnnhautrongquanhệcôngviệchằngngàyvẫnrấtdễlàmnảysinhvấnđề.Vìvậy,việcđểhọlàmkhácbộphậncóthểsẽtốtchocảhai.

Mộtđềxuấtthúvịkhácmàtôinhậnđượclàkhôngdùnge-mailcôngtyđểgửinhữngtinnhắnnhạycảmvìchỉcầnấnnhầmmộtphímthôilàcóthểtruyềntoànbộnhữngthứđángraphảigiữbímậtrakhắpcôngty!

Dùcóchuyệngìđinữathìthôngthường,mộtmốiquanhệcôngsởthườngkếtthúcvớiviệcmộtngườisẽphảitìmmộtcôngviệckhác.Trớtrêuthay,dùsaucùngcặpđôichiatayhaylàmđámcưới,thìkếtquảtrênvẫnkhôngkhácgì.

Vìvậymộtcôngtycótưduytiếnbộnênnghĩlạivềviệccấmtriệtđểtìnhyêucông sở.Thayvìđặt ranhữngquyđịnhkhiếncácnhânviên saonhãngvàkhônghàilòng(nhưtrongtrườnghợpngườicontraicủabạntôi),sẽthôngminhhơnnhiềunếubạnđưaramộtsốnguyêntắcchunggiúphọxửlýcácmốiquanhệcủamình.

Tôiluôntinrằngmộtcôngtytốtnêncưxửnhưmộtgiađìnhlớnvà,nhưbấtkỳaitừngnuôiconđềubiết,xửlýnhữngvấnđềtìnhcảmđóđơngiảnchỉlàmộtphầntrongcuộcsốnggiađình.

GÂYDỰNGĐƯỢCLÒNGTINỞKHÁCHHÀNG

BạnsẽcóđượclòngtrungthànhcủahọHỎI:Gầnđâytôithànhlậpcôngtyriêng,cộngtácvớianhtraitôi,ngườiđã

cósẵnmộtcôngty,nhưngthậtkhóđểtìmracáchkhiếnkháchhàngchúývàtintưởngcôngtycủachúngtôi.

Người làm kinh doanh nói chung và doanh nhân khởi nghiệp có gì khácnhau,nếuôngphảichọnmộtđiềuđểđịnhnghĩachothànhcôngcủamình,đósẽlàgì?

–RandallDeFreitas,TrinidadTobagoĐÁP:Chúcmừngcôngtymớicủabạn!Cócôngtyriêngvàđượclàmviệc

với những người thân trong gia đìnhmình có thể làmột trải nghiệm đem lạinhiềuphầnthưởngxứngđáng.

Thànhlậpmộtcôngtymớirấtkhó,vàphầnlớnsẽthấtbạitrongnămđầutiên–luônlàdokhôngthựchiệntốtkếhoạch,khôngđượckháchhàngbiếtđến,và/hoặc không đủ tiền. Trong giai đoạn đầu sự nghiệp, tôi luôn cố gắng giảiquyếthaivấnđềđầutiênbằngcáchbảođảmrằngchúngtôicósảnphẩmhoặcdịchvụtuyệtvờivàmọingườibiếtvềcáccôngtycủachúngtôinhờnhữngmànquảngcáoxấcxượccũngnhưkhảnăngthuhútsựchúýtừcôngchúngtuyệtvời.

Tôitinrằngnếuchúngtôigiảiquyếtđượchaivấnđềquantrọngđó,việcgiảiquyếtthửtháchthứbasẽdễdànghơn:Tạorađủtiềnmặtđểduytrìhoạtđộngdoanhnghiệp.Vềtổngthểthìphươngphápnàycóhiệuquả,vàkhiVirginmởrộng,chúngtôichỉthànhlậpcôngtymớikhicảmthấychúngtôicómộtkếhoạchkinhdoanhtuyệtvờivàcóthểtháchthứcthànhcôngcủacácnhàlãnhđạothịtrườnglườibiếngtrongmộtkhuvựcsẵnsàngbịlàmrungchuyển.

Khi đánh giáVirgin đã không làm tốt ở đâu,một khuônmẫunổi lên rõràng:Các công ty của chúng tôi không thành công khi sự khác biệt theo kiểuVirginkhiếnkháchhàngkhócóthểchấpnhận–khichúngtôi tungracác sảnphẩmnhưđồuống,mỹphẩmvàquầnáo.Cáccông tyVirginnàycócáckênhphânphốivàngânsáchmarketinghạnchếsovớicácđốithủlớnkhác,vàdosựkhácbiệtnày,thậtkhóđểkéodàisựnhậndiệnvàhứngthúcủakháchhàngđốivớisảnphẩm.

Vềbảnchất, tôikhông thông thạovềnhữngcon số,vìvậy, tôikhôngđolườngthànhcôngcủamộtcôngtymớibằngsốtiềnchúngtôikiếmđược.TrongnhữngngàyđầucủaVirginMusic,chúngtôimuốntạoramộtnơituyệtvờiđểnghenhạcvàgặpgỡbạnbè.Tôinghĩrằngnếunhânviênthíchcáccửahàngcủachúngtôi thìcókhảnăngcao làkháchhàngcũngsẽthích.TạiVirginRecords,chúngtôicótháiđộtươngtự.Vềnguyêntắc,chúngtôichỉnhậncácbannhạcvànghệsĩmàchúngtôinghĩrằnglàmviệccùnghọsẽrấtvuivẻ–dođóchúngtôikýhợpđồngvớinhữngnghệsĩnhưSexPistolsvàRollingStones.Sauđó,chúngtôisẽtạoramộtcơnđịachấnvềhọ.

Điềunàymangtôiđếnmộtbímậtđểthànhcônglâudài:Đólàhãybảovệ

lòng tin củakháchhàng, vànónên trở thànhmộtphần trong chiến lượckhácbiệthóavàmarketingcủabạn.TạiVirgin, lúcđầu,chúngtôiđãlàmđượcđiềunàymộtcáchkhátìnhcờ,bằngcáchdựavàosựcởimởvàđơngiảnkhigiaotiếpvớikháchhàng.Dotạoracáccôngtymàmọinhânviênđềutựhào,tấtcảchúngtôiđềuquantâmsâusắcđếnchấtlượngvàdịchvụchămsóckháchhàng,đồngthờicácchiếndịchmarketingtậptrungvàoviệctạisaocáccôngtycủachúngtôilạiđặcbiệtvàkhácbiệt.

Gắn kết tên tôi với thương hiệuVirgin cũng giúp nuôi dưỡng ý thức vềtrách nhiệm với thương hiệu. Khi tôi chuẩn bị khai trương Virgin AtlanticAirways,ngàiFreddieLakerđãchotôimộtlờikhuyênquýgiávềtầmquantrọngcủaviệcđượcchúý.ÔngnóirằngkhiVirginkhôngcóngânsáchđểcạnhtranhvới các thương hiệu phổ biến, thì việc sử dụng các thử tháchmột cách thôngminh–nhưviệcchúngtôinỗlực lậpkỷ lụcthếgiớibằngthuyềnvàkhinhkhícầu–sẽgiúplàmtăngdanhtiếngcủahãnghàngkhông.

Chiến lượcnày đã có tác dụng.Chúng tôi thườngđược “giật tít”mà chỉphảichimộtphầnnhỏsovớicáckhoảnchicủađốithủchomarketing.Điềunàycónghĩa làngay từ sớm,chúng tôiđã tôđiểmcho thươnghiệucủamình.Tôicũngkhuyếnkhíchkháchhànggửie-mailtrựctiếpchomìnhvàkhuyêncácCEOcủachúngtôilàmtươngtựnhằmcủngcốsựthânthiếtvớikháchhàng.

Qua thời gian, điều này dường như đã giúp chúng tôi không mắc phảinhiềuthóiquenxấucủacáccôngtylớn.Việcchúngtôicoitrọngdịchvụ,duytrìtính hài hước và bảo đảm nhân viên củamình “sở hữu” các công ty đã giúpchúng tôi xây dựng mối quan hệ bền chặt với khách hàng. Qua nhiều năm,chúngtôiđãgiànhđượcsựtincậycủahọvàlòngtincủahọlạithúcđẩychúngtôiđềnđáplạihơnnữa.

Nhiều chiến dịch quảng cáo của chúng tôi được thực hiện dựa trên cáchgiaotiếpcởimở,chânthànhnày.Cáccôngtyđiệnthoạidiđộngcủachúngtôicungcấpcáchóađơnrõràngvàkhôngcókhoảnphíẩnnào;cácthỏathuậnthẻtíndụngcủachúngtôirấtdễhiểu;cácthànhviêncâulạcbộchămsócsứckhỏecủachúngtôikhôngbịtróitrongcáchợpđồngdàidòng.

Trongmôitrườngkinhdoanhhiệntại,cólẽsẽkhóđểtậptrungvàothứgìkhácngoài các con số,nhưng tôi tin chiến lượckhácbiệthóa vàquảngbá sảnphẩmvớimụcđíchgiànhđượcsựtincậycủakháchhànglàcáchduynhấtđểxâydựngmộtdoanhnghiệpbềnvững.Nếuđanggặpkhókhăn,đừngnảnchí.Bạnđãxácđịnhđượccácthửtháchquantrọng,vìvậy,chỉcầngiữthôngđiệpcủabạnđơngiản,trựctiếp,trungthực–vàthậtcôngkhai.

Nếulàmvậy,bạnvàanhtraisẽcòntiếnxa.

ĐỂLÀMVIỆCTỐTHƠN

Hãynghỉngơixảláng!

Vàotháng7,khitôiđangviếtđếnphầnnàycủacuốnsách,nhiềungười,đặcbiệtlàởBắcbáncầu,đãđangđinghỉhoặcchuẩnbịđinghỉ.Đâylàthờiđiểmtrongnămmànhiềungườilàmkinhdoanhthấythậtkhóđểtắtđiệnthoạivàduytrì sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống.Quả thật là khó: ngày nay, kinhdoanhmangtínhtoàncầuvàcónhịpđộrấtnhanh,bạncóthểnhậnđượce-mail,tinnhắn,haycáccuộcđiệnthoạivàobấtcứlúcnào,24/7,từđồngnghiệpcũngnhưkháchhàng,tứclàngườitađòihỏibạnphảiluônchúýđếnnhữngpháttriểnmớinhất tại công tybạn.Trongmôi trườngnày, cácquyếtđịnh thườngđượcđưaraquánhanhbởinhữngconngườiđãmệtmỏiđếnmứckhôngthểlựachọnsángsuốt–một tìnhhuốngmàquathờigiansẽcảntrở sựphát triểncủamộtcôngtycùngkhảnăngthànhcôngcủanó.

Khitôigặpnhữngnhómđồngnghiệphoặccácdoanhnhân,thỉnhthoảngtôicóhỏihọrằngnếucócơhộithìhọsẽsắpxếpgiờlàmviệccủamìnhkhácđinhưthếnào.Liệuhọcómuốnchiasẻcôngviệc,nghỉnhiềuhơnhaylàmviệclinhhoạthơnkhông?

Phầnlớnmọingườicảmthấymiễncưỡngđểnóilênquanđiểmcủamình,dùchotìnhhuốnglàgì,vìhọsợsếpcủamìnhsẽnghĩhọlườibiếnghoặcthiếuđộnglực.Mặcdùnhiềungườirấtmuốnthayđổilịchlàmviệccủahọ,nhưngcứnămgiámđốcthìchỉcómộtgiámđốctựđộngđưarathôngtinđó.Nếutôikiênquyếthỏithìhóaralàhơnmộtnửanhómmuốncôngtycủahọlinhđộnghơnvềgiờgiấclàmviệc.

Giảiquyếtvấnđềnày làmộtviệcquantrọng,dùchobạnđangthành lậpmộtdoanhnghiệpmớihayđiềuhànhmộtdoanhnghiệpcũ,vìgiữchonhânviênluônhàilòngvàgiàuđộnglựclàchìakhóađốivớithànhcôngcủacôngty.Theokinhnghiệmcủatôicũngnhưcủatậpđoànchúngtôitrongnhiềunămthìviệcchophépbảnthânnghỉngơivàđảmbảorằngnhânviênhoặcđồngnghiệpcủabạncũngcókhảnănglàmtươngtự–sẽtốthơnnếuhọtheođuổisởthíchriêngcủabảnthân–sẽgiúpbạngiữchânđượcnhữngthànhviêngiátrịnhất.Họcũngsẽsángtạovàđổimớihơn,từđótạorakếtquảtốthơn.

Hãythửhỏinhữngnhânviênquantrọngcủabạnxemcáchtốtnhấtbạncóthểgiúphọtheođuổimụctiêuởcôngsởcũngnhưởnhàlàgì.Cóthểđólàthayđổigiờgiấctuầnlàmviệchoặcmộtviệcgìđómangtínhtriệtđểnhưcấmnhắntinvàocuốituầnkểcảkhicóviệckhẩncấp.Bạncóthểtinlàvợhoặcchồngcủahọcũngsẽthíchđiềuđó!

Mộtvàingườicóthểthíchchiasẻcôngviệc,mộtlựachọnthaythếkhácsẽgiúpbạngiữchânnhữngnhânviênlớntuổigiàukinhnghiệmhoặcnhữngngườikhôngthểlàmviệctoànthờigian–vídụnhưnhữngngườicóconnhỏhayphảichămsócngườigiàtronggiađìnhhoặcngườithânbịốm.Giảiphápnàycóthểtạoracôngănviệclàmvìcónhiềunhânviêntoànthờigiantìnhnguyệngiảmgiờlàmnếucócơhội,vànhiềungườithấtnghiệpđủnănglựcsẵnsànglàmbánthời

giannếuđược.Cácquảnlýcấpcaocóthểkhóchấpnhậnviệcnhữngđồngnghiệpcủahọ

chiasẻcôngviệcvìsợsẽkhôngtheodõiđượccáctiếnbộtronglĩnhvựccủahọvàbỏlỡnhữngđiềuquantrọng.Nhưnghiếmcócôngviệcnàokhôngthểđượcchiasẻgiữahaingườihoặchơn.Thực ra,nhữngnỗi sợnàyphảnánh thực tế rằngnhiều nhà điều hành đang phải chịu quá nhiều gánh nặng, rằng các công tythườnggiaoquánhiềutráchnhiệmlênmộtngườiduynhất.Nhờchophépchiasẻcôngviệc–chuyểngiaokhốilượngcôngviệctốthơn–cáccôngtycóthểbảođảmrằngkiếnthứccũngnhưkinhnghiệmsẽlanrộnghơn,vàcácquyếtđịnhsẽđượcđưarabởinhữngngườicóvịtrítốtnhấtđểlàmvậy.Câunói“haicáiđầutốthơnmộtcáiđầu”cũngđượccholàrấthữuíchtrongthựctế!

Mộtviệcquantrọngkhôngkémlàxemxétkỹlưỡngchínhsáchcủacôngtyvềnhữngngàyquốclễvànhữngngàynghỉđượchưởnglương.Đángbuồnlàởmộtvàiquốcgia,cụthể làởMỹ,cáccôngtykhôngchophépnhânviêncóđủthờigianđểxảhơivàlấylạisức.Ởđó,thôngthường,họchỉđượcnghỉphép10ngàycólương–mộtđiềuhoàntoànvôgiátrịvàkhônghềđủ;tháiđộkhiếnnhânviênkhôngmuốnđinghỉnàychỉcótácdụngkíchthíchsựbấtmãnvàtìnhtrạngvắngmặthàngloạt.ỞchâuÂu,phầnlớncáccôngtycóýthứctốthơnvềđiềugìphùhợpvàcólợichocảnhânviêncũngnhưcôngty.

Hãy nhớ rằng, sự hào phóng của bạn sẽ được đền đáp! Luôn có khoảngtrốngđểđiềutiếtnhucầucủanhânviên.Nếucóíttiềndobạnđangđiềuhànhmộtcôngtykhởinghiệphoặccôngtyđangởtronggiaiđoạnđầu,bạncóthểchonhânviênnghỉnhiềuhơnđểbùlạimứclươngthấp.Trongcáccôngtylớnhơn,mạnhhơn,nhữngnhânviênlàmviệclâunămnênđượclựachọnnghỉphéphoặcnghỉkhônglương–bấtcứđiềugìcầnthiếtđểlấylạisứclực.Vàkhôngphải20năm1lần!

Cuối cùng, khi đã thành lập đượcmột đội đáng tin cậy, đừng sợ đểmọingười được thỉnh thoảng làm việc từnhà.Nhiềungười thấy rằnghọ làm việcnăngsuấthơnkhikhôngcònphảidichuyểnvàcóthểtậptrungvàomộtdựánnhờ sựyên tĩnhởnhà.Tôi rấtmaymắnvì gầnnhư sángnào cũng có thểbơiquanhđảoNecker;nhờgiảmthờigiandichuyểnđếncôngty,bạncóthểdùngthờigianđóđểđếnphòngtậphoặcđơngiảnlàchiềuchuộngbảnthânbằngmộtlycappuccinovàđọcbáotrong15phúttạiquáncàphêưathíchcủamình.

Việcthúcgiụcnhânviên(vàchínhbảnthânbạn)đinghỉđịnhkỳđồngthờidànhthờigianchogiađìnhvànhữngsởthíchkhácnghecóvẻngượcđờitrongthếgiớiđangpháttriểnquánhanhnày,nhưnghãycốcoiđó làmộtbài tậpđểbảovệ công ty.Khiduy trì sứckhỏe thể chất và tinh thần chonhânviên,bạnđangbảovệtàisảnlớnnhấtcủacôngtymình–conngười.Nếuvẽracácnhucầucủahọvàtìmgiảipháp,bạnsẽ thấymìnhđượcđềnđáprất lớnthôngquasứcsángtạo,nănglượng,lòngnhiệtthành,khảnănglàmviệcnhómcủahọ–vàcuốicùnglàthànhcôngtrongkinhdoanh.

Giờhãyrờigóclàmviệcquenthuộccủamìnhvàđimộtvòng,nóichuyệnvớimộtvàiđồngnghiệpvàhỏirằng“Nếungaybâygiờbạnđượclàmmộtviệckhácthìviệcđólàgì?”Câutrảlờicóthểsẽkhiếnbạnngạcnhiênđấy.

KHỞITẠOTHƯƠNGHIỆU

Sốngbằngcácgiátrị

RấtnhiềungườihỏitôivềthươnghiệuVirgin–bíquyếtcủachúngtôilàgì?Đâulàcôngthứcmathuậtcótácdụnglâudài?

Sựthực là,chúngtôibắtđầuvớimộtýtưởngvôcùngđơngiảnvànóđãpháttriểntheothờigian.Khimởcửahàngbăngđĩađầutiên,tôinghĩnócóthểthànhcôngnếutôibiếnnóthànhmộtnơithúvịđểtụtậpđồngthờigiữgiábánthấp.Tôihyvọnghaiyếutốnàykhikếthợplạisẽkhiếncửahàngnổitiếngvàdoanhsốbánrasẽbùđượcgiáthấp.Vàothờiđiểmđó,tôikhônghềbiếtrằngnhữngýtưởngcơbảnnàylàkhởiđầuchothứmàhiệnnayđượcgọilàcácgiátrịthươnghiệu.TạiVirgin,giátrịthươnghiệucủachúngtôilàcungcấpgiátrịcaovàmộttrảinghiệmkháchhàngtuyệtvờichomỗiđồngtiềnbỏra.

Lúcđó,vàngaycảbâygiờ, tôi tin tưởng sâu sắc rằngbạncó thểápdụngnhữngnguyêntắcgiảndịnàyvàobấtkỳtìnhhuốngkinhdoanhnào.Ngàynay,Virginđãtrởthànhmộttrongnhữngthươnghiệuđadạngnhấtthếgiớivìchúngtôiliêntụcthamgiavàocácthịtrườngmớivàlàmrungchuyểnchúngvìlợiíchcủakháchhàng.Vàcácgiá trị thươnghiệucủachúng tôi chính là chấtkeokếtdínhtấtcảmọithứlạivớinhau.

Điềunày không cónghĩa là doanhnghiệp của chúng tôi “nhạcnào cũngnhảy”,nhưđộicủatôithườngnhắcnhởtôi.Mặcdùchúngtôinhậnđượcnhữngđềxuấtvềgầnnhưmọisảnphẩmhoặcdịchvụcóthểnghĩra–đồuống,phẫuthuật thẩmmỹ, quần áo, nhà hàng, dưỡng lão, thậm chí cả dịch vụ tang lễ –nhưng chúng tôi cómột đội trung tâm chuyên đánh giá các ý tưởng để xemchúngcóphùhợpvớicácgiátrịcủachúngtôivànhữngđiềungườitiêudùngkỳvọngởVirginhaykhông.Đôikhicuộctranhluậndiễnrarấtgaygắt.

Vàthỉnhthoảng,việcchúngtôichấpnhậnrủirođemlạiphầnthưởngxứngđáng,nhưkhichúngtôivựclạicôngtycápNTL:TelewestcủaAnhvàbiếnnóthànhmộtcôngtythànhcông,tậptrungvàokháchhàng,hiệnnổitiếngvớicáitênVirginMedia.Nỗlựclớnnàyliênquanđếnviệcđưamộtsốngườigiỏinhấtcủachúngtôivàocôngtyđóvàthayđổitrọngtâmtừmụctiêudoanhthuhàngquý sang cácmục tiêudàihạnhơn làkhiếnkháchhàngvuivẻvà trung thành.Khiếnnhânviênvàkháchhàngvuivẻrấtcólợichokinhdoanhvàđókhôngphảilàmộtchiphícóthểcắtbỏ!

MặcdùthậttuyệtkhiđọcđượcnhữngbàibáonóirằngVirginlàmộttrongnhữngthươnghiệumạnhnhấtthếgiới,nhưngmụctiêucủacôngtychúngtôicònlàtrởthànhmộttrongnhữngthươnghiệuđángtincậynhất.

Đểđạtđượcđiềunày,chúngtôiđãtạonênmộtcơcấugiúpbảođảmrằngmọi công ty trongTậpđoànVirginđềuhòahợphoàn toàn với các giá trị củachúngtôicũngnhưnhữngkỳvọngcủakháchhàngđicùngvớichúng.Chúngtôicung cấp cáckhóađào tạo thươnghiệudành chomọi công ty và cung cấp cáccôngcụmàhọcần.Chúngtôiđặtmụctiêuthỏamãnkháchhàngtạimọitổngđàivàđolườngnóđịnhkỳ.Chúngtôitậphợpmọibộphậnmarketingđểchiasẻý

tưởng.Vàmọidoanhnghiệpmớiđềunhậnđượcnhữngsựtrợgiúpnàyngaytừđầu.

ChúngtôitìmcáchphácthảocáchđểkhiếnVirginmạnhhơntrongtươnglai.BấtkểVirginđãtrởnênlớnmạnhnhưthếnào–hiệnchúngtôihoạtđộngtạihơn30quốcgiavớihơn50.000nhânviênvàphụcvụhàngtriệukháchhàngmỗitháng–chúngtôikhôngthểtựmãn.ChúngtôitậptrungvàocáckhuvựccốtlõimàmọicôngtyVirginphảicoilàcácưutiênđểpháttriểnthươnghiệu.Nhữngkhuvựcnàybaogồmtấtcảmọithứ,từnhữngđiềucơbảnvềthươnghiệuVirginchođếnviệckếtnốitrựctuyếnvớikháchhàng.NócũngnhấnmạnhsựcộngtácgiữacáccôngtyVirgin,chủnghĩadoanhnhân,đạođức–vàcảâmnhạc,sựvuivẻvàsựsôiđộng!Vềcơbản,nólàmộtbảnđồlộtrìnhkếtnốiquákhứvớitươnglaicủachúngtôi.

Tôithườngnóiđếnconngười–thayvìthốngkêdoanhsốhaylợinhuận–bởi,tôihyvọnglàtôiđãlàmrõđiềuđótrongcuốnsáchnày,tôithậtsựtinrằngconngườilàtráitimvàtâmhồncủathươnghiệu.Ýtưởngđơngiảnvềviệccungcấpchokháchhàngmộttrảinghiệmtốthơnvàcảmthấyvuivẻkhilàmđiềuđóluôncuốnhútnhữngconngườithôngminhvànhiệttình.Điềuđónóilênrằng,mặcdùviệccóđượcnhữngconngườisángtạothiênbẩmgiúppháttriểncácsảnphẩmhaychiếnlượcmarketingtuyệtvời làrấtquantrọng,nhưngviệcđósẽ làcôngcốcnếunhữngnhânviêntuyếnđầukhôngcungcấpsảnphẩmhoặcdịchvụđếnkháchhàngđúng cách, 24/7.Nhờ coi trọng từngnhânviênmà các giá trịthươnghiệucủaVirginđãtrởthànhmộtthứgìđócònhơncảmộtbảntuyênbốsứmệnhbámđầybụibịnhétvàomộtngănkéotủnàođó.

Tạicáctrườngkinhdoanh,cácgiátrịthươnghiệuthườngđượcthảoluậntheo nghĩamarketing, như thể chúng là kết quả cuối cùng củamột quá trìnhkhoa học nào đó, chứ không phải thứ được khắc sâu trong tâm hồn củamộtdoanhnghiệp.Maymắnlàtôiđãhọcđượcrằngtrongthếgiớikinhdoanhthực,tốthơnhếtlàhãydựavàosựsángtạo,trựcgiácvàsựcảmthông.Bạncóthểthuêcác chuyêngia tưvấnxâydựngmột thươnghiệu trên lý thuyếtmàkhông cầnđộngtayvào,nhưngbạnsẽlàmtốthơnnhiều–vàvuihơnnhiều–nếu,giốngnhưVirgin,tựlậpnênthươnghiệuchomình.

CHIASẺNHỮNGBÀIHỌCCUỘCSỐNG

Cáccốvấncóthểbiếnnóthànhhiệnthực

Liệu có thể truyền dạy tinh thần doanhnhân không?Liệumột lãnhđạodoanhnghiệptươnglaicóthểhọccáchchọnđúngkếhoạch,nhậnđúngrủiro,chọnđúngđộivà sauđó lèo láidoanhnghiệpđiquamọihỗn loạnsaunàykhông?

VớiviệcđasốcácnềnkinhtếlớncủachâuÂubịsuythoái,nhiềuchínhtrịgia và doanh nhânmuốn tìm ra các câu trả lời bởi đang rất cầnmột làn sóngdoanhnhânmới, trànđầynăng lượngđểkíchthíchthươngmại trêntoàncầu,làmrungchuyểncácthịtrườngvàtạoracôngănviệclàm.

Theokinhnghiệmcủatôi,đểtrởthànhmộtdoanhnhânthànhcông,cầnmộtsựkếthợptươngđốibất thườnggiữatínhcáchvàcáckỹnăngmangtínhbảnnăng,phầnlớntrongđóchỉcóthểđượcmàisắcthôngqualàmviệc.Đasốcácdoanhnhânmớivàonghềcầnmộtloạihướngdẫnmàchỉmộtcốvấnđángtincậymớicóthểcungcấp.

ViệccácCEOvàgiámđốcgiàukinhnghiệmtìnhnguyệnhướngdẫnchocácdoanhnhântrongcộngđồngcủahọrấtquantrọng:đâylàmộttrongnhữngcáchcụ thể và đem lại thành quả ngay lập tứcmà các nhà lãnh đạo doanh nghiệpthànhcôngcóthểthựchiệnđểtrợgiúpchosựpháttriểnkinhtếtrongkhuvựccủahọ.Cónhiềudoanhnhântrẻnếuđượcchonhữnglờikhuyêntuyệtvờikhikhởinghiệpthìmộtngàynàođó,họsẽtạoranhữngcôngănviệclàmmới.Đểtìmmộtnhómnhữngngườithầytrongkhuvựccủabạn,hãyđếncáctrườngđạihọctrongkhuvực,cáctậpđoàncôngnghiệpvàcáctrungtâmpháttriểndoanhnghiệpnhỏ.

Nhưtôiđãnói trướcđây,độicủa tôiđã thành lậphaiTrungtâmDoanhnhânBranson,nhữngtổchứcphilợinhuậnmàcácdoanhnhân,cốvấn,thànhviêntrongcộngđồngvànhàđầutưcóthểtụhọplạiđểthảoluậncácdựán,họccáckỹnăngthựctiễnvàchiasẻýtưởngcủahọ.

KểtừkhichúngtôithànhlậpTrungtâmBransonđầutiênởJohannesburgcáchđâysáunăm,hơn100doanhnhânđãthamgiavàhiệntại,có11côngtycủahọđanghoạt động với rất nhiềunhân viên.Một trongnhữngngười vừa “tốtnghiệp”gầnđâylàLesegoMalatsi,mộtnhàthiếtkếthờitrangcũnglàmộtdoanhnhân.CácthiếtkếtuyệtvờicủaanhđãđượctrìnhdiễntạiTuần lễThờitrangLondonvàotháng9năm2011.

ChúngtôiđãmởtrườngthứhaitạiJamaicavàocuốinăm2011,vàmộtlớpmớigồm15ngườiđangthànhlậpcácdoanhnghiệptrongmọilĩnhvực,từdịchvụnhàhàngkháchsạnchođếndịchvụgiáodụchaytáichế.

Bạncóbiếtaiđangthửthànhlậpmộtcôngtykhông?Đểlàmộtngườithầy,bạncầnnhớsáuđiềusau:

1.MộthuấnluyệnviêntốtsẽnóithẳngĐừng tôvẽ.Côngviệcquan trọngnhất củabạn làgiúpmộtdoanhnhân

mớibắtđầuvượtquasựnhầmlẫnvànhữngthôngtinsai lầmđểnhậnbiếtsự

thực.Cácđánhgiácóthểmangđậmtínhcánhân:Họcóphongcách lãnhđạonào?Họcóthể làmgìđểtiếnbộ?Họctròcủabạncóthểsẽkhôngthíchnghenhữngnhậnxétphêbìnhcủabạn,nhưngbạnphảigiảithíchrõrànglàhọđãsaiởđâu.

2.XâydựngmộtđộicốvấnNhiềudoanhnhâncần sựgiúpđỡ trongkhôngchỉmột lĩnhvực.Khi tôi

mớibắtđầukhởinghiệp,chứngkhóđọccủatôikhiếnviệcquảnlýcáctàikhoảnthậtkhókhăn,vìvậy,mộtngườibạnlàmkếtoáncủagiađìnhđãgiúptôi.Lờikhuyêncủaôngrấtquantrọngvàđãgiúptôihiểucáchmọithứvậnhànhcũngnhư cách điều hànhmột doanh nghiệp.Nếu bạn không thể cung cấpmọi lờikhuyênmàhọctròcần,hãygiúphọtìmngườicóthểlàmđiềuđó.

3.DạyhọtrởnêntáobạoKhinhữngnhàsánglậptrungtâmcủachúngtôiởJamaicađánhgiácácsinh

viêntiềmnăngcholớphiệntại,họpháthiệnrarằngtấtcảnhữngngườinộpđơnđều xác địnhmục tiêu chính là có được cách tiếp cận vốn tốt hơn thông quachươngtrìnhcủachúngtôi,nhưngchỉ14%vayvốn.Trongcácnềnvănhóakhácnhau,cónhữngràocảnkhácnhauđốivớiviệctiếpcậnnhữngnhàđầutưtiềmnăng;gầnnhưaicũngcầnlờikhuyênvàsựgiúpđỡtrongvấnđềnày.Hãychiasẻkinhnghiệmcủabạn,xemlạicácbàitrìnhbàyvàluyệntậpcáccáchtiếpcận.

4.GiớithiệuhọCáccôngtykhởinghiệpthườnggặprấtnhiềukhókhăntrongviệcthuhút

kháchhàngvàsauđólàkiểmsoátchiphíkhilượngđơnđặthànggiatăng.Đốivớinhiềucôngty,việctiếpcậnvớinhàđầutưtạonênmọisựkhácbiệthọcần.Hãysẵnsànggọichonhữngngườilàmtrongngànhvànhữngngườibạncũ;bấtcứđiềugìcầnthiếtđểgiúphọctròcủabạnliênhệđượcvớinhữngngườinhìnthấytiềmnăngtrongdựáncủahọ.

5.TruyềnđạtđượcthôngđiệpKhi tôi lần đầu tiên tham gia ngành hàng không, ngài Freddie Laker đã

khuyêntôixâydựngnhữngđợtquảngbácôngtyxoayquanhcátínhcủatôi–một chiến lược rấthiệuquảđối vớiVirgin.Freddie tin rằng cácdoanhnghiệpnhỏ có thể sống sót và phát triển nếu chúng được người ta biết đến và đượcquảngbáđúngcách.Nhữngcơhộiquảngbátiềmnăngthườngbịnhữngngườimớiđếnbỏqua–hãygiúphọbằngcáchchỉracáckhảnăng.

6.MấuchốtlàsựkiêntrìThành lậpmột công ty làmộtnghề rủi ro.Quan trọng là chúng ta giúp

nhữngngườimớiđếnhiểurằngmộtthấtbạisớmlàhuânchươngkinhnghiệm,khôngphảilàdấuchấmhếtchosựnghiệp;rằngviệcquantrọngnhấtkhimọithứđisaihướnglàhọchỏitừnóvàbậttrởlại.

Vìvậyhãylàmđi!Biếnnóthànhhiệnthựcchứđừngđểnóchỉlàthứgìđómàbạn“luônkhuyênngườikháclàm”!

QUYỀNLỰCĐỐIVỚICONNGƯỜI

LậtngượckimtựthápHỎI:Mộtsốnhàlãnhđạokinhdoanhtinrằngkháchhàngluônlàsốmột,

nhiềungười lạiđặt cổđông lênhàngđầu, trongkhinhữngngườikhác chorằngnhân viênmới lànhất.Vậy ai nênđượcưu tiênnhất: cổ động, nhân viênhaykháchhàng?

–EdenKironde,UgandaĐÁP:Theo lẽ thường thì công tynên coi trọngnhucầu của các cổđông

nhất,kháchhàngthứhaivànhânviêncuốicùng.Chúngtôi lại luôn lậtngượckimtựthápnày;tạitấtcảcáccôngtycủaVirgin,nhânviêncủachúngtôiđứngđầu,sauđóđếnkháchhàngrồimớitớicổđông.Điềuđórấthợp lý:nếunhânviêncủabạnhạnhphúcvàcóđộnglực,kháchhàngcủabạnnhiềukhảnăngcũngsẽhạnhphúc–từđólàmtăngkhảnăngcôngtycủabạnsẽnhìnthấydoanhthuvàlợinhuậntốt,tạoracáckếtquảmàcổđôngyêucầu.

Chúngtôitìnhcờlàmtheocôngthứcnàykhithànhlậpcôngtycửahàngbăngđĩavàocuốinhữngnăm1960.Chúngtôiquyếtđịnhtìmkiếmnhữngnhânviêncóniềmđammêvớiâmnhạcvìnghĩkiếnthứcvàsựnhiệttìnhcủahọsẽlànhữngtácnhânthuhútquantrọngkhôngkémgìghếlười,càphêmiễnphívàcácbốtnghenhạcmàchúngtôiđịnhđặtlàmđiểmnhấntrongcửahàngđầutiêncủamình–vàđiềuđóhóaralạiđúng.Cácnhânviêncủachúngtôicóthểgiúpcáctínđồâmnhạctìmcácbannhạcmớicũngnhưhỗtrợnhữngkháchhàngmớibắtđầutìmhiểuvềâmnhạc,pháttriểnvàmởrộnggucủahọ.

Mộtvàinămsau,khichúngtôi thành lậpVirginRecords,mộtđiềuđượctuântheomộtcáchtựnhiênlànhânviêncũngphảinhiệttìnhnhưởcáccôngtykhác của chúng tôi.Chúng tôi bỏ ra rất nhiều công sức để tìm kiếm và tuyểndụngđúngngười,sauđóbảođảmrằnghọcảmthấymìnhđượctraoquyềnđiềuhànhdoanhnghiệptheocáchhọthấyhợplý–đócũnglàlýdochúngtôituyểndụng họ. Cách tiếp cận này giúp chúng tôi thu hút và giữ chân các nhân tài.Nhữngnhânviênđótìmravàkýhợpđồngvớicácnghệsĩ,nhữngngườinhanhchóngbiếnVirginRecordsthànhcôngtybăngđĩađộclậplớnnhấtthếgiới,thuhútcảmộtthếhệngườihâmmộ.

Cóthểkhôngdễđểbảođảmviệcchútrọngvàonhânviênnàyđượcthựchiệnxuyênsuốttoàntổchức,đặcbiệtkhicôngtybạnmởrộngvàđadạnghóa,nhưngviệcnàychắcchắnsẽđemlạithànhquảxứngđángvớinỗlựcbỏra.Tronghơn40nămqua,Virginđãthànhlập400côngty;chínhviệcđặttrọngtâmvàonhânviênlàmộttrongnhữnglýdochínhchothànhcôngcủachúngtôi.Chúngtôiduytrìmộtvănhóachunggiúpđoànkếtcáccôngtycủamìnhcũngnhưbảođảmrằngchúngtôigiữđượcsựquantâmmạnhmẽvàtrungthànhtừcáckháchhàng.Bạncóthểthấyđiềuđótrongtháiđộviệc-gì-cũng-có-thểvàsựcốchấp,dùhơixấcxượccủamọinhânviên.Chúngtôigiữvănhóanàyluônsốngđộngvàmạnhmẽbằngcáchtậphợpmộtsốnhânviênthànhmộtđộiđểthựchiệnmộtdựán.Chúngtôiđềnghịhọứngtuyểntừkhắpthếgiớiđểthamgiamộtchuyến

đitìnhnguyệnkéodàimộttuầnđếnmộtcộngđồngbênngoàikhuvựccấmsănbắn của chúng tôiởUlusaba.Làmviệc với cácđồngnghiệp từnhững công tyVirginkhácmanglạisứcsốngchocácgiátrịcủaVirgin.

Nếuquyếtđịnhđưacôngtymìnhđitheoconđườngnày,bạnsẽcầntìmranhữngnhà lãnhđạo kinhdoanhkiệt xuấtmàđồng thời cũng lànhữngngườigiao tiếp tuyệtvời,hoặc tựmìnhphát triểnnhữngkỹnăngnày.LàmộtCEO,bạnphải cókhảnăngphánđoán tâmtrạngcủanhânviên.Liệunhânviêncủabạncóthíchthúvàsángtạokhông,haymộtsốngườiđangkhôngthểgiaotiếpvàthumình?Nếunhậnramộtvấnđề,bạnphảilậtmởmọisựthùđịchhoặcoángiậnbêntrongvànhanhchóngxoadịucăngthẳng,trướckhichúngảnhhưởngđến tinh thần của toàn đội.Trong ngành dịch vụ, việc làm đúng điều này rấtquantrọng,vìkhônggìcóthểcheđậyvẻcáukỉnhcủanhânviên.

Nhân viênhayđồngnghiệp củabạn có cảm thấyhọ có tiếngnói không?Nếumộtnhân viênnhìn thấy vấnđề, họ có công cụđể xử lýnókhông?Nếungườikháccómộtýkiếnhay,họcónơinàođểchiasẻnókhông?Đâylàmộtkhíacạnhkháccủagiaotiếpmàbạnphảinắmvững:đảmbảorằngnhữngnhânviêntuyếnđầucóthểliênhệvớibạn,đểbạnvàđộicủamìnhcóthểhànhđộngdựatrênthôngtincủahọ.

KhimộtCEOtạoracáckênhgiaotiếprõràngxuyênsuốtcôngty,cácnhânviêntuyếnđầusẽcảmthấytíchcực,đượctraoquyềnvàcókhảnăngtạosựkhácbiệthơn.Kháchhàngsẽnhậnthấysựkhácbiệt–vàthíchnó.

Năm1997,khitiếpnhậnWestCoastMainLine,chúngtôicũngtiếpnhậnviệcquảnlýcơsởhạtầngxuốngcấp,độitàuhỏacũnát,cùngnhữngnhânviênthiếuđộnglựcvàđãchịuđựngquálâucủanó.Vàongàychúngtôitáikhởiđộngdịchvụđường sắt, cáchànhkháchgầnnhưkhôngnhận thấy sựkhácbiệtnàongoàimàusơnđỏcủaVirgin.Ngàynay,chúngtôilàmạnglướitàuhỏađượcưachuộngnhấtởAnh,vớitỷlệchấpthuậncủahànhkháchđạthơn90%vàsốhànhkhách tăng hơn gấp đôi. Chúng tôi đã giành được thị phần từ các hãng hàngkhôngvàthayđổinhậnthứccủacôngchúngvềviệcđitàuhỏa.

Mộtphầncủa sựphát triểnnày có thể làkếtquảđến từnhữngviệcnhưnângcấpđườngrayvàđộitàumới,tốcđộcaocủachúngtôi,nhưngnguyênnhâncốtlõilàmnênthànhcôngcủachúngtôilànỗlựccủagiámđốcđiềuhànhTonyCollinsvàđộicủaông.Ôngđãchọnchỉnhữngngườithểhiệnđượcsựđammê,nguồnnăng lượngvà trí tưởng tượnggiốngông,nhữngngười làmviệckhôngbiếtmệtmỏiđể truyềnđếnnhânviên tầmnhìncủa chúng tôi cũngnhư thấmnhuầnmộtýthứcmạnhmẽvềvănhóavàniềmkiêuhãnhcủaVirgin–đókhôngphải làmộtcuộc lộtxácchỉtrongmộtđêmnhưngnhữnggìchúngtôicóhômnayhoàntoànkhácvớinhữnggìchúngtôiđượcthừahưởng.MộtCEOhiệuquảlàmộtnhà lãnhđạo,mộtcốvấnvàmộtnhàquản lý,đồng thờicũng làngườithamgiasâuvàocáccôngviệchằngngàycủadoanhnghiệp.Ngườiđócótráchnhiệmvớitấtcảcácbênliênquan,nhưngnếuưutiêncaonhấtlànhânviênthìtấtcảnhữngngườikhác(nhưkháchhàngvàcổđông)cũnglànhữngngườichiếnthắng.

Một sốcông ty sẽ coi 50.000nhânviênkhôngkhácgìmộtkhoảnchiphíphảiquảnlý,nhưngtạiVirgin,tôiđangnhìnthấy50.000đạisứthươnghiệuđầyđammê.

CHĂMSÓCBẢNTHÂN

Sẽgiúpcảithiện…lợinhuận!

Việctrởthànhsếpcủachínhmìnhvàdulịchvòngquanhthếgiớinghecóvẻlàmộtphongcáchsốngđángmơước,vànóthậtsựlànhưvậytheonhiềucách,nhưnghãynghevềnótừmộtngườitừngtrảiqua–nócũngcóthểkhiếncơthểvàtâmtríbạnvôcùngmệtmỏi.

Làm doanh nhân là một công việc khó khăn – những giờ làm việc dài,nhữngáp lực–vànếubạnkhông làmgìđể lấy lại cânbằnggiữacuộc sốngvàcôngviệc,cuốicùng,nósẽhủyhoạisứckhỏecủabạn.Đốivớimộtdoanhnhânhaymộtgiámđốcđiềuhànhlãnhđạomộtcôngtyđangpháttriển,giữsứckhỏevànghỉngơikhôngphảilàviệclàmhay,nólàviệclàmcầnthiết:Bạnphảilênkếhoạchbảovệ sứckhỏevà thể trạngcủamìnhgiốngnhưcáchbạn lênkếhoạchcholợinhuậnvàtăngtrưởng.Điềunàysẽgiúpbạngiữđượcmộtgócnhìntươimớivềmọivấnđềmàcôngtyphảiđốimặtvàcuốicùng,rađượccácquyếtđịnhkinhdoanhtốthơn.

Nhưtôiđãviết,tôivừatrởvềtừmộtchuyếnđimệtmỏitrongđótôiđếnthămnămchâulụctrongchưađầymộttháng.NóbắtđầubằngmộttuầnlễđángnhớởNewZealand,rồiđếnChile,Brazil,NamPhi,AnhvàkếtthúcởẤnĐộ.Tôiluônphảidichuyểnvớimậtđộdàyđặc,kểtừkhisánglậpVirgin.Banđầu,tôigiúpxâydựngVirginRecordsthànhmộtcôngtyâmnhạctoàncầu;hiệnnay,vớiviệccácdoanhnghiệpmớicủachúngtôitậptrungvàocácthịtrườngmớinổivànhiềusángkiếntừthiệncủaVirginUniteđượcthựchiệnởchâuPhivàchâuÁ,tôikhôngchắccóthểlàmchậmlạitốcđộvàphạmvidichuyểncủamình.Giữtỉnhtáovà luônhiệuquảtrongcácchuyếnđikiệtsứcnhưvậycầnsựchuẩnbịcùngtínhtựgiáccao.

Thậtmay là tôi luôn thích luyện tập thểdục thể thao.Tại trường, tôiđãtừng làmột vậnđộngviênnăngnổ trướckhi chấn thươngđầugốidập tắthyvọngtrởthànhvậnđộngviênchuyênnghiệpcủatôi.Khikhôngthể theođuổigiấcmơthểthao,tôilaovàosựnghiệpkinhdoanhvàthànhlậptạpchíStudent.Niềm đammê với thể thao vẫn còn, và tôi tiếp tục chơi tennis, bơi lội, trượttuyết,lướtsóng,đithuyềnbuồmrồigầnđâylàlướtvándiều.

Tôicốgắngtậpluyệnítnhấtmộtlầnmỗingày,đôikhihailần,nếucócơhội.NgôinhàtrênđảoNeckerlàmộtnơituyệtvờiđểtôigiữthóiquenbơilộicủamình.Trongphần lớn các buổi sáng ở đó, tôi đềubơi xungquanhđảo–khoảnggần5km.Đólàcáchtốtnhấtđểgộtsạchđầuócvàsẵnsàngchongàymới.

Nằmphía cuốiquầnđảo,Necker cũng làmộtnơi tuyệt vờiđểđi thuyềnbuồmvà lướtvándiều.Saumộtngàydàitrả lờithưvàđiệnthoại,khôngcógìtuyệt vời hơn được lướt ván diều– tôi nhanh chóng cảm thấy nhưđược tiếpthêmsinhlựcvàlàmmớilại.

Bỏquacácmụctiêusứckhỏe,điềuquantrọnglàlàmmộtđiềugìđógiúpbạntránhxakhỏiáplựccôngviệc.Nhiềungườisaukhiđốimặtvớiáplựcngàycàngtăngcủathếgiớikinhdoanhtoàncầu,hiệnđạivà luônhoạtđộngđãgặp

khókhănvớiviệcngừnglàmviệc.Bằngcáchtậptrungvàonhữngthứkhác–vớitôi là thể thao–bạnđượcbiết thêmđược thứ rấtkhónắmbắtvềnhữngmặtkháccủacuộcsống,vàđiềuđógiúpbạnđạtđượcsựcânbằnggiữacuộcsốngvàcôngviệc.

Nhiềuthúvuicủatôicũngđượcgiađìnhhưởngứngvàđiềunàyrấtcóích.Khôngcócáchgìđểquênđinhữngnỗilovềmộtcôngtyđanghoạtđộngkémhaynhữngbựcbộikhikhôngchốtđượcthỏathuậntốthơnviệclướtvándiềuhoặcđitrượttuyếtvớinhữngđứaconcủabạn.

Trong suốt thờigiandi chuyển,bạnphải lênkếhoạchchoviệc tập luyệncủa mình. Vào tháng 4 năm 2010, khi đăng ký tham gia cuộc thiMarathonLondonđểtrùngvớidịpVirginMoneytàitrợchocuộcthinày,tôiđãgặpmộttháchthứclàđưamộtchếđộtậpluyệnnghiêmngặtvàomộtlịchtrìnhdichuyểnvàdiễnthuyếtvốnđãdàyđặc.Cùngvớimộthuấnluyệnviên,tôiđãvẽracácđợttậpchạycầnthựchiệnvànhìnvàonhữngnơitôiđếnđểtìmcáchkhớpchúng.Việcnày rấtvui.Khiđivòngquanhthếgiới, tôiđãchạy trongcáccôngviênởSydney,dọctheobãibiểnởBarcelonavàxuyênquacácbụicâytạikhucấmsănbắntưnhânUlusabacủachúngtôiởNamPhi.

Maymắnlàhaiconcủatôi,HolyvàSam,đãquyếtđịnhcũngthamgiacuộcthi cùngmột nhómbạn, vì vậy, chúng tôi thường tập luyện cùng nhau trongnhữngkỳnghỉgiađình.Điềunàygiúpduytrìmộtsựcạnhtranhthânthiệngiữacácthànhviêntronggiađìnhvàbảođảmrằngtấtcảchúngtôiđềutậptrungvàothửtháchtrướcmắt.Vàongàydiễnracuộcthi,tấtcảchúngtôiđềuhoànthànhtốtvàcùngvới32đồngđội,HolyvàSam,đãlậpkỷlụcthếgiớivềsốlượngngườiđôngnhấthoànthànhcuộcthitrongkhibịtróivớinhau.

Thỉnh thoảng,mọi việc khôngđi theo kế hoạch.Cũng trongnămđó, bachúngtôiđãcốlướtvándiềuquaeobiểnAnh,nhưngtìnhhìnhthờitiếtđãngăncảnnỗlựccủachúngtôi.Vàotháng1,mộttainạnkhitrượttuyếtđãkhiếntôibịráchdâychằngchữthậpphíatrướcvàdođó,tôikhôngthểchạy,trượttuyếthaylướtvándiều tronghơn sáu tháng.Đểkhuyếnkhíchmìnhgiữ sứckhỏe trongthờigianđó,tôiđãlaovàoluyệntậpchonộidungbơicủacuộcthibamônphốihợpLondon.HollyvàSamhoànthànhcảbanộidungcủacuộcthi,vìvậy,chúngtôiđãcómộtkhoảngthờigiantuyệtvời.

TạiVirgin, tôinổi tiếng làngười liên tụcnghĩ ra các thử tháchngàycàngkhókhănhơnđểthúcđẩychúngtôi–vàchúngbaogồmcảthửtháchvềmặtthểchất.Nhưngviệctiếnhànhnhữngthayđổinhỏthậmchícòncóíchhơntrongdàihạn.Lầntới,khibạnngồitrả lờicảnúie-mailvàomộtsángChủnhật,hãynghĩxemliệucótốthơnkhôngnếumìnhđibộ,chạy,bơihoặcđạpxeđểlàmmớilạicơthểvàtâmtrítrướcđã.

Hãynhớrằng,gầnnhưkhôngmộtaikhisắpchết lạitrăntrốirằng,“Anhbiếtđấy,tôithựcsựướcmìnhđãdànhthêmthờigianởcôngsở”.

CÁIGÌTỐTHƠNMỘTBẢNTÀILIỆUPHÁTTAY?

Hãygiơtay!

Cácthảmhọathiênnhiênnổi lêngầnđâytrênkhắpthếgiới làmột lờinhắcnhởbuồnthảmvềsựmongmanhcủachúngtatrênhànhtinhnày.Chỉmộtcơnđộngđấtnhẹtrongthờigianngắncũngcóthểgâynênnhữngthiệthạivôcùng lớn.Khinóxảy raởnhữngnơinhưHaiti,hàng trămngànngười có thểchếtvàmạngsốngcủahàngtriệungườibịảnhhưởng.

Thếgiớisẽluônphảnứngbằngcáchgửiđếnnơixảyrathảmhọanhữngđộicứuhộ,lều,thựcphẩm,nướcsạchvàthuốcmen.Chínhphủ,côngty,ngườinổitiếng,nhàthờvàtrườnghọcsẽtrợgiúpbằngcáckhoảnquyêngóp,cácsựkiệngâyquỹcùngmọiloạihỗtrợtựphát.

Giữanhữngphảnứngmạnhmẽnày,nhiệmvụlớnnhấtluônlàphốihợpcácnguồnlựcđểbảođảmrằngchúngđếnđượctuyếnđầuhiệuquảvàkịpthời.

CáctháchthứcmàHaitiphảiđốimặtsaukhiphảigánhchịucơnđộngđấtkhủngkhiếpvàođầunăm2010đãnhắcnhởchúngtavềnhucầucầncósựphốihợpmạnhmẽgiữacácchínhphủ,côngty,tổchứcphichínhphủvàcáccánhân.Đâylàmộttổhợpmạnhvàhiệuquả,miễnlànóđượcquảnlýbởinhữngngườiamhiểuởtuyếnđầu.Thậtbuồnlàviệcnàythườngkhôngxảyra!

Mặc dù cuộc suy thoái toàn cầu trong nhiều năm qua đã làm suy giảmnguồn tài trợ cho các tổ chức phi lợi nhuận nhưng nó cũng thúc đẩy thế hệnhữngngườibácáimớinhấttìmranhữngcáchlàmviệccùngnhauhiệuquảhơnđểbảođảmrằngnhữngsángkiếntốtnhấtđemlạilợiíchcaonhấttrênquymôlớnnhất.

Vídụ,JeffSkoll,mộttrongnhữngngườisánglậpeBay,đãsửdụngcáckỹnăng kinh doanh của mình để thành lập Participant, một công ty làm phimchuyênkếthợpgiảitrívớiviệcxâydựngnhậnthứcvềcácvấnđềlớncủathếgiới.CácphimcủaôngphảikểđếnnhưAnInconvenientTruth(tạmdịch:Sựthậtcayđắng),mộtbộphimtàiliệutuyệtvờivềbiếnđổikhíhậu,TheSoloist(tạmdịch:Người độc diễn), một bộ phim hay nhấn mạnh vấn đề vô gia cư ở Mỹ vàCountdown toZero (tạmdịch:Đếmngược về0),mộtbộphimnói về sự cầnthiếtcủaviệcloạibỏvũkhíhạtnhântrênthếgiới.

Trongsuốt20nămqua,nhữngnguồntàisảntưnhânđượctạorađã lớnhơncảtổngsảnphẩmquốcnộicủanhiềuquốcgia.Đểđáplại,chúngtacầnmộtdạngchủnghĩatưbảnbácáihơnđểvừatạoracủacảivừasửdụngmộtphầnsốcủacảiđómộtcáchtráchnhiệmhơn.Kinhdoanhcómộtýthứcmụcđíchmới:chứngminhrằngchủnghĩatưbản,tựthânnólàkhôngđủ.Chúngtaphảivừathulợivừakhiếnthếgiớitrởnêntốtđẹphơn.

Đốivớimộtsốngười,điềunàyliênquanđếnviệctạoranhữngtổchứclớnđểphânphốicủacải;đốivớinhữngngườikhác,nócónghĩalàđặttráchnhiệmxãhộivàcácphươngphápkinhdoanhhiệuquảvàotrungtâmcủacáctổchức.

Đôikhi,nóbáohiệusựkếtthúccủa“tấmséctừthiệnvàng”cũngnhưsựbắtđầu củanhững cách chođimới,mang tínhdoanhnhân, chứkhôngmang

tínhtrợgiúp.Ngườitaliêntụctranhluậnvềviệcliệuviệclàmtừthiệnthuầntúycótốthơnlàchođitheokiểuthúcđẩytăngtrưởngkinhtếkhông–nhưngcuộctranh luậnnày vô ích.Thế giới cầnmọi sự giúpđỡngay lập tứcđể giải quyếtnhữngvấnđềlớnvềxãhộivàmôitrườngmàchúngtađangphảiđốimặt.

Cáchđâyvàinăm,chúngtôiđãtạoratổchứcphi lợinhuậnVirginUnitechocáccông tyvàđối tác.Nóđơngiảnchỉ lànơikếtnốinhữngngười cókhảnăng sửdụngcách tiếpcậnmang tínhdoanhnhânđểgiảiquyết các thử tháchkhókhăn.Chúngtôimuốntrởthànhchấtxúctácđểhìnhthànhnênnhữngcáchmớinhằmcungcấpdịchvụchămsócsứckhỏetrênquymôlớn,khuyếnkhíchhòabìnhvàgiảmthiểucácyếutốtạorabiếnđổikhíhậu.

Nhưtôiđãnói từ trước, chúng tôiđã thành lậpTheElders,một tổ chứcgồmnhữngcánhânxuấtchúngnhưNelsonMandela,TổnggiámmụcDesmondTutu, JimmyCarter,KofiAnnan vàMaryRobinson.Những con người thầmlặngnỗlựcsauhậutrườngđểtìmkiếmcácgiảiphápchocácmâuthuẫntrêntoànthếgiới.

ChúngtôiđanghợptáccùngchínhphủNamPhivànhữnglãnhđạotrongngànhytếđểxúctiếnthànhlậpTrungtâmKiểmsoátBệnhtậtnhằmgiúpchấmdứttìnhtrạngmắcphảinhữngcănbệnhcóthểphòngtránhvàchữađược.

Bởi không vờ nhưmình biết tuốt, nên chúng tôi đã cộng tác với nhữngchuyên gia và cộng sự tuyệt vời để bảo đảm rằng chúng tôi luônđược nhữngngườihiểu sâuvề cácvấnđềhỗ trợ.Thông thường thìnhữngngườinàynắmtrongtayrấtnhiềugiảipháp,chỉlàhọkhôngcócơhộiđểnóilênquanđiểmcủamình.

Thậtthúvịkhiđượcthấynhữngkhuvựcdânsựkhácnhauhìnhthànhnêncácmốiquanhệhợptácmớithậmchíchưatừngđượcnghĩđến,đểgiảiquyếtcáctháchthứclớn.Khiđượckếthợpvớicáccôngnghệthựcsựkếtnốithếgiới,cácsángkiếncủachúngtacóthểthànhcôngtrênquymôlớnchưatừngcó.Vìtoàncầuhóađanglàmtăngsựcáchbiệtgiàunghèo,nênchúngtaphảitậndụngcôngnghệcùngcáckỹnăngkinhdoanhđểxâydựngnênmộtthếgiớikhỏemạnhvàthịnhvượnghơnchotoànthểnhânloại.

Điềuđóđòihỏi chúng ta–với tinh thầnkhiêmtốnvà tôn trọng– cùngthamgiavớicáccộngsựvànhữngngườiởtuyếnđầu.Khichođi,chúngtaluônđượcnhậnlạinhiềukhôngkém.Cácgiảiphápcóthểđượcthựchiệnmàkhôngmấtnhiềuchiphínếuchúngta luônkhiếnchothếhệnhữngngườibácáinàytiếptụcthamgiavàgắnbó.

NHÀVÀ/HOẶCVĂNPHÒNG

Tìmsựcânbằng

Cólẽchínhthựctếrằngtôiluôncốgắngsắpxếpsaochocóthểlàmviệctừnhàđãdẫnđếncâuhỏi,“Richard,ôngnghĩthếnàovềviệcnhữngngườinhưtôinêncânđốigiữacôngviệcvàgiađình?”Đốivớinhiềudoanhnhântươnglai,việcphảilàmtròncảtráchnhiệmsựnghiệpvàgiađìnhcóthểthựcsựlàmộtvấnđềlớn.

Sauđâylàbadạngcủacâuhỏiquantrọngnày,nhữngcâuđãđượchỏiđihỏilạitrongnhiềunăm.

Bạncóthểvừalàmộtdoanhnhânthànhcôngvừacóthờigiandànhchogiađìnhđượckhông?

Bạncóthểvàphảidànhthờigianchocảgiađìnhvàkinhdoanh.Việcxâydựngmột cuộc sống gia đình hạnhphúc rất quan trọng.Nó còn giúp bạn cóđượcmộtnhãnquanvàsựcânbằngtốthơntrongkinhdoanh.Ngoàira,mỗithếhệđềucómộttráchnhiệmcănbảnlànuôidưỡngthếhệtiếptheo–vàbạnphảicómặtởnhàthìmớilàmđượcđiềuđó.

Bởigầnnhưluônđượclàmviệctừnhà,nêntôikhádễdàngdànhthờigianchogiađình.Cólần,“vănphòng”củatôilàmộtnhàthuyềnnhỏởLittleVenice,vàtôicònnhớ,mộtcáchđầythíchthú,rằngcáccontôibòxungquanhsàntrongkhitôiđanghọp.Tôivẫnnhớvẻmặtbànghoàngcủamộtquảnlýngânhàngkhimộtđứacontôichùinướcmũivàobộcom-lêkẻsọccủaôngấy!

Ngaycảkhichúngtôiđãchuyểnđếnmộtngôinhà“đúngchuẩn”ởHollanPark,tôivẫndùngnólàmvănphòngvàchỉchịuchuyểnrangoàikhivợtôi,Joan,phànnànvềnhữngngườiđangđứngxếphàngtronghành langđểđợihọptạinhàchúngtôi.

Làmsaoông cânbằngđược cuộc sốnggiađìnhvới thời gian cần thiếtđểthànhlậpvàxâydựngmộtcôngty?

Dànhnhiềuthờigianchogiađìnhcũngkhiếntôiđiềuchỉnhcáchlàmviệccủa mình. Đây luôn là một trong những chìa khóa dẫn đến thành công củaVirgin.Đểbùlạikhoảngthờigianbiếnnhàthànhvănphòng,tôiluônbảođảmrằngchúngtôicónhữngkỳnghỉgiađìnhđúngnghĩa–khoảngthờigiantránhxanhà/vănphòng.Việcnàygiúptôinhậnratầmquantrọngcủaviệcủyquyền.Tôinhanhchóngbiếtđượcmìnhgiỏicáigìvàbảođảmmangvềnhữngngườicókhảnăngtrợgiúptrongcáclĩnhvựcmàtôiyếuhơn.

KhiVirginpháttriểnvàchúngtôithànhlậpthêmcáccôngty,chúngphảiđượcđiềuhànhtừcácvănphòngthậtsựtrongnhữngtòanhàkhácnhau.Tôitốithiểuhóakhoảngthờigianphảiởtrongnhữngtòanhàđó.Điềunàygiúptôigiữđượccáinhìntoàncảnhvàsựnhanhnhạyđốivớicáccơhộimới.Tôicóthểtậptrungvàocácquyếtđịnhquantrọnghơnmàkhôngbịmắckẹttrongquánhiềuchitiếthàngngày.Đểbảnthântránhxakhỏicáchoạtđộngbậnrộnhàngngàycủadoanhnghiệpsẽchophépbạnđưaracácquyếtđịnhrõràngvàmangtínhdàihạnhơn.

Khôngở vănphòng trongmột khoảng thời gian cónghĩa là bạnđãpháttriểnmộtmối quan hệ tin tưởng vững chắc với các đồng nghiệp cấp cao củamình.Trongtrườnghợpcủa tôi, chúngtôiđãxâydựngđượcmộtđộingũrấtmạnhgồmnhữngquảnlýgắnbóvàtàinăng,nhữngngườisẽchiếnđấuvìcôngtytrongnhữngthờiđiểmkhókhăn.

Mặcdùvậy,bạnphảicósựcânbằngvàphảicẩnthận,khôngđượcquáxacáchhaybiếnmấtkhỏicôngty.Mộtdoanhnhânphảiluônkhiếnnhânviêndễtìmthấymình,luônsẵnsàngdànhthờigianchohọ,lắngnghephảnhồivàýkiếncủahọ.Lắngnghengườikhác làmộtphẩmchấtquantrọngcủamộtnhà lãnhđạokinhdoanhgiỏi.

Nghỉngơiquantrọngvớiôngnhưthếnào?Việckhôngđủthờigiannghỉngơitrongkhicáckỳnghỉthìngắnlànhững

trởngạithườngtrựctrongthếgiớikinhdoanhhiệnđại.Đểgiúpbảnthânvàcácnhânviêngiữđượcđộnglựccũngnhưsứckhỏe,điềuquantrọnglàphảidànhthờigiannghỉngơi.Cânđốihợplýsẽbảođảmchoviệcbạncónhữngnhânviênkhỏemạnh,nhiệttìnhvàgắnbó.Họsẽlàmviệctốthơnthayvìtìmcớnghỉốm.

Giữsứckhỏecũnglàchìakhóađểgiữvữngvịtrídẫnđầutrongkinhdoanh.Tậpluyệnhàngngày–đibộnhanh,bơi lội,chạyhaychơitennis–giúptôicóthêmnănglượngđểđưaracácquyếtđịnhhàngngày.Triếtlýsốngmộtcuộcđờiđầyđủnhấtvàtậndụngnhữngkỳnghỉgiađìnhtuyệtvờicũngđãmanglạichotôimộtvàicơhộikinhdoanh.TrênchuyếnđiđếnchâuPhi,chúngtôiđãkhámpháraUlusaba,khuvựccấmsănbắntuyệtđẹpởgầncôngviênQuốcgiaKruger.KhiởMa-rốc,tronglúcđợibắtđầucuộcthámhiểmbằngkhinhkhícầu,giađìnhtôipháthiệnraKasbahTamadot,náumìnhtrongdãynúiAtlas.Cảhaitàisảnnày hiện đều là những phần rất quan trọng trong danh mục Virgin LimitedEdition.

Thựcra,nhiềucơhộikinhdoanhcủatôicáctrảinghiệmcánhântrongquátrìnhtôidichuyển–trongnhữngkhoảngthờigianmậpmờgiữa làmvàchơi.Tôicóthểgặpaiđógợiramộtýtưởnghoặcđếnthămmộtnơinàođókhơimàochomộtthươngvụlàmănmới.

Nhưtôiđã thảo luận,quantrọng làcáccôngtyphải linhhoạthơntrongcáchtiếpcậnnhânviênvàviệcnghỉngơi–bằngcáchchiasẻcôngviệc,giờlàmviệclinhhoạthoặclàmviệctừnhà.Tìmrasựcânbằnghợplýchochínhbạnvànhânviêncóthểchínhlàchìakhóachomộtcôngtythànhcông,hạnhphúcvàsôinổi.

Giờhãyđặtsáchxuống,rachơivớiconbạnhoặcđếnthămmộtngườibạnđinào!

KÍCHTHÍCHNỀNKINHTẾ

10mẹođểthànhcông

SựbấtổngầnđâytrongcácthịtrườngcổphiếutrêntoàncầuđãphảnánhtínhchấtmongmanhcủaquátrìnhphụchồikinhtếởMỹ,châuÂuvàcácnơi khác.Lòng tin thấp, nợ cao, và ởmột sốnơi, thuếđang tăng.Mặcdù thịtrường hàng hóa và dịch vụ đang tăng trưởng tại những quốc gia trong khốiBRIC[23]–Brazil,Nga,ẤnĐộvàTrungQuốc–nhưngvẫncầnphảilàmgìđóđểkhôiphụcniềmtin,từđókíchthíchnhucầutrênkhắpthếgiới.Chúngtacầnmộtcúhíchkinhtếthậtnhanh.

Đây là khoảnh khắc quan trọng đối với giới doanh nhân trên thế giới,nhữngngườichắcchắnsẽgánhtrênvaiphầnlớngánhnặngphụchồinhữngnềnkinhtếđangtrìtrệ.Cácchínhphủcũngcầnlêntiếngkhichỉhọmớicóthểđảmđươngnhữngdựánthựcsựtầmcỡ.

Sauđâylà10mẹohaynhấtmàtôinghĩcầnphảithựchiện–vànhữngngườisẽthựchiệnchúng.

1.HãychochúngtôithấytiềnHãyđảmbảorằngcácngânhàngchonhữngdoanhnghiệpvừavànhỏvay

cáiđốngtiềnmàhọđangngồitrên,vớinhữngkỳhạnhấpdẫn.Bơmtiềnvàocácsảnphẩmvàdịchvụmới làcáchtốtnhấtđểtạothêmcôngănviệc làmvàkíchthích tăng trưởng.Ai làmviệcnày?Đó là các chính trị gia.Họđã cứu trợ cácngânhàng;họcầnbảođảmrằngcácngânhàngkhôngkhóatráicánhcửadẫnđếnsựphụchồi.

2.TìmkiếmnhàđầutưnướcngoàiNhữngkhoảnđầutưtrựctiếptừnướcngoàilàliềuthuốcbổchocáckhu

vựcyếukémcủabấtkỳnềnkinhtếnàonhưngngườitakhôngnênđểcácđiềuluậtlỗithờivềquốctịchngăncảnviệcnàyởnhữngnơikhôngcómốiđedọanàođốivớianninhquốcgia.Mỗiquốcgiađềucầnxemlạicácưuđãithuếcủanó–đặcbiệtlànhữngquốcgiađangsuythoái.Cáctậpđoànđaquốcgialớnmuốncómộtlựclượnglaođộngtrìnhđộcaovàmộtmôitrườngchínhtrịổnđịnh;dựavàođó,đầutư,sảnxuấtvàviệclàmsẽtheosau.

3.CảithiệncơsởhạtầngKhikhủnghoảngtàichínhnổravàonăm2008,BarackObamađãđềxuất

tậptrungvàocácdựáncơsởhạtầngtươngđốinhỏvàtrongtìnhtrạngđãsẵnsàng để xây dựng, nhằmmang lại công ăn việc làm và khởi động nền kinh tế.Đượcthôi,nhưngnướcMỹcũngcầnthựchiệnthêmcácdựánlớnnữa,vàcácchính phủ trên khắp thế giới cũng nên làm điều tương tự: Làm những conđườngquốclộvàđườngsắtkếtnốicácthànhphố,tăngsứcchứatrêncáctuyếnđườngbộvàđườngsắt,cảithiệncácsânbay,xâythêmcầumới;việcnângcaocơsởhạtầngsẽđemlạihiệuquả.Nósẽchophépcáccôngtyđiđếnnhữngkhuvựcphùhợpnhấtvớinhucầucủahọ.

4.Đơngiảnthôi!

Khôngcầnnghĩnhiềucũngbiếtrằngphảigiảmcácthủtụchànhchínhliênquanđếnviệctuyểndụngnhânsựvàthànhlậpcôngtymới.Tạisaohầunhưởbấtcứđâu,quytrìnhcũngđềulằngnhằngvàđắtđỏ?

5.LoạibỏnhiênliệuhóathạchGiáxăngđangngàycàngtăngcònnguồncungcấpdầuvàkhítựnhiênlại

khôngổnđịnhtrongmộtthếgiớingàycàngbấtổn.Đầutưvàonănglượngtáitạosẽtạoracáccơhộichonhữngcôngnhântrìnhđộcao,hạthấpchiphívàbảođảmnguồncungnănglượngchothếhệsau.Khuvựccôngvàkhuvựctưnhânphảicùngnhaulàmđiềunày.

6.TiếpnhậncácnhântàitừbấtkỳđâuHầunhưởbấtkỳthịtrường,khuvựcnào,ngườitacũngđềucầnnhững

laođộngtrìnhđộcao,dámnghĩdámlàm.Songcáccôngtythườngphảichuiquanhữngvòngthủtụchànhchínhdàivôtậnmớitậndụngđượcnhữngchuyêngiasẵn có trên thị trường toàn cầu.Ngàynay, thế giới phẳng; lực lượng laođộngngàycànglinhhoạt.Bạnđãtrảitấmthảmchàođónrachưa?

7.DạymọingườicáchlàmramọithứNướcĐức vẫn là cường quốc của Liênminh châu Âu nhờ năng lực kỹ

thuậtvàsảnxuấtrấtmạnhcủanó.ĐiềugìđangngăncácnướckhácvaymượnmôhìnhcủaĐức?Mỹđãthànhcôngtrongviệcđổimớicôngnghệ,nhưngviệcthiếtkếphầncứngvàphầnmềmđangdịchchuyểnngàycàngnhiềusangnhữngThunglũngSiliconmớiởẤnĐộ,TrungQuốcvàrấtnhanhsẽlàBrazil.Mặcdùđiềunàynghe thậtkỳquặc trong thếgiới côngnghệnày,nhưnghiệnnay, sảnxuấtchínhlà“biêngiớimới”mới.Chúngtakhôngthểcoinólàđiềutấtnhiênnữa.

8.Từbỏcác“nhàkho”sinhviênTrongnhiềulĩnhvực(khôngtínhdượcphẩm),độdàicáckhóahọcđểlấy

bằng trong trườngđạihọc có thể vànênđược rútngắn, giúpnhữngngười cótrìnhđộcaonhanhchóngđượcđilàmhơn,vàởnhữngquốcgianhưMỹ,nósẽgiúpgiảmbớtgánhnặngnợnầnchosinhviên.Cáctrườngđạihọcđãtrởthànhcácnhàkho, lưu trữ sinhviên càng lâu càng tốt thay vì chuẩnbị chohọhànhtrangvàođời.

9.ĐưaralựachọngiờlàmlinhhoạtvàtoànthờigianHàngtriệucôngnhântrêntoànthếgiớithíchgiờlàmviệcngắnhơnnhưng

họkhôngcó lựachọn.Nếuứngdụngrộngrãiviệcchiasẻcôngviệcvàgiờ làmviệclinhhoạtthìchúngtasẽgiảmđượcđángkểsốngườithấtnghiệpvàcácchiphíđikèm.Nhữngngườimuốnlàmviệcíthơn–thườngđểdànhthêmthờigianvớigiađình–sẽcóthểlàmnhưvậy,vàkếtquảlàmộtsốngườikhácsẽđượcđilàmtrởlại.Haibêncùngcólợi.Thứduynhấtđangcảnđườngchínhlàtruyềnthống.

10.PhụchồisựổnđịnhCuốicùng,mộtlờibàochữachogiớilãnhđạotrêntoànthếgiới:Cácchính

phủphảiđiđầutrênconđườngtiếnđếnmộtmôitrườngtàichínhổnđịnh.Lãisuất nên được đặt ởmức thấp; tiền nên chảy thông qua hệ thống ngân hàng.Hiện tại, việc kiểm soát các công ty tư nhân không quan trọng bằng khuyếnkhíchđầutư.Chỉnhưthếmớimởđườngchoviệctạoracáccôngtymới,cácviệc

làmmới,vàcácthịtrườngmới,đểtừđóphụchồilạiniềmtinvàniềmtựhàovàocácnềnkinhtếcủachúngta.

Hết–cứvậymàthựchiệnthôi!

NHỮNGQUYTẮCCỦAHÀNHTRÌNH

Mọingườicầnbiếthọđangđiđâu

Cóthểkhôngdễhuấnluyệnnhữngquảnlýcấpcao,đơngiảnlàbởihọcầntìmmộtkhoảngthờigiankhôngbịgiánđoạnđểxemlạicácquyếtđịnhcủamình.Vìvậy,hàngnăm,chúngtôiđưacácquảnlýcấpcaotừkhắpnơitrongTậpđoànVirginđếnnhàtôitrênđảoNeckerđểthảoluậncáctháchthứccũngnhưcơhộimàchúngtôicó.Chúngtôichúcmừngcácthànhtựu,xemlạinhữnglỗilầmvàthảoluậnvềcáchđểlàmviệccùngnhautốthơn.

Trongmộtbuổihọpđượcdẫndắtbởi SallyMorgan,một cựu trợ lý củaTonyBlair,hiệnđanglàmviệcchochúngtôivớitưcáchchuyêngiatưvấn,nhómcủachúngtôiđãnghĩramộtvàihướngdẫnhữuíchchocácquảnlýbằngcáchnhìnvàonhữngbàihọcđếntừcáckhuvựccông,khuvựctưnhânvàkhuvựcphi lợinhuận.Dùbạnđangkhởinghiệphayđang lãnhđạomộtđộigiàukinhnghiệm,thìnhữngđiềucơbảnnàyvẫnđúngtronggầnnhưmọitìnhhuống.

1.Kếhoạchlàgì?HãyluôncậpnhậtthôngtinchođộicủabạnViệcđặtmụctiêuchotừnggiaiđoạntheohướngđichiếnlượccủacôngty

bạnrấtquantrọng–vàsauđóhãybảođảmrằngmọinhânviênđềubiếtchúng.SallybảovớichúngtôirằngthờibàcònlàmviệcchochínhphủAnh,vào

mỗimùahè,cácbộtrưởngđượcbổnhiệmvàonộicácsẽnhậnđượcmộtbứcthưtừTonyBlairtrongđóphácthảocáchtiếpcậnchiếnlượctổngthểcủaôngtrongnămđóvàđặtracácmụctiêurõràngchotừngbộphận.

NộicácsẽhọptrongmộttuầnđểthảoluậnnhữngkếhoạchnàytrướckhicácthànhviênNghịviệntrởlạitừkỳnghỉhèvàcócơhộiđểphântíchcũngnhưthửtháchcáchtiếpcậnnày.Vềsau,nhómnàynhậnđượcmộtbứcthưtừBlairvàomỗiChủnhật,vàhọ sẽ thảo luậnvềnó tạibuổihọpvào sánghômsauđểthốngnhấtcáchànhđộngquantrọng.

Việcthảoluậncácmụctiêucủabạnthườngxuyênsẽgiúpbảođảmrằngđộicủabạncóđượcmộtkhungđểtựraquyếtđịnh.Quantrọnglàtấtcảđềuphảicảm thấymìnhđược thoảimái thảo luận cácmục tiêu củanhóm– rằng tranhluậncôngkhaiđượckhuyếnkhích–aicũngphảicótráchnhiệmvớitậpthể.

2.XácđịnhnhữngquytắccủahànhtrìnhViệcxácđịnhmộtbộcácgiátrịcốtlõichodoanhnghiệp,màbạnvànhân

viêncủabạncóthểđitheokhiraquyếtđịnh,làđiềurấtquantrọng.KhiđánhgiácáckhoảnđầutưvànhữnghướngđimớiởVirgin,chúngtôi

luôncânnhắcxemliệudoanhnghiệpđượcđềxuấtcóđápứngcácgiátrịcốtlõicủachúngtôihaykhông.Việc làmnàysẽgiúpchúngtôiquản lýdanhmụcđadạngcủamìnhvàduytrìmộtmứcđộthốngnhấtnàođó.

Chúng tôi sẽ xem liệu doanh nghiệp đó có làm được điều gì khác so vớiphầnlớnhaytấtcảcáccôngtykháctrongngànhhaytrongkhuvựckhông;liệunócócungcấpgiá trị thực,dịchvụchămsóckháchhàngtuyệtvờimàvẫngiữđượcý thứcvuivẻcùngniềmtựhàophânbiệtmộtdoanhnghiệptốtvớimộtdoanhnghiệpvĩđạihaykhông.Gầnđâyhơn,chúngtôiđãbổsungmộtgiátrị

cốt lõimới:Chúng tôi cũngkiểmtraxemmộtdoanhnghiệpmới cókhảnăngvươnratoàncầuvàtăngquymôtrongkhoảngbanămkhông.

3.Tậptrung,tậptrungvàtậptrungChúngtaluônbịcámdỗvớiviệccốlàmnhiềuthứ;đốivớicácquảnlýtham

vọngvàđộicủahọ,dườngnhưlúcnàocũngcóquánhiềudựánvàquáítthờigian.Nhưngcáctổchứcthànhcôngbiếtcácưutiêncủahọlàgì:Họgiảiquyếtnhữngdựánthậtsựquantrọngvàsốcònlạisẽtựđâuvàođó.Hãynhìnvàokếhoạchchiếnlượccủabạnvànhữngquytắctrênhànhtrình,rồichọnlựatheođó.

4.Aichỉhuy?ĐiềuđótùyvàobạnMộtquảnlýtốtđưaravaitròrõràngchocácthànhviêntrongđội.Điều

nàygiúpmọingườitiếptụcvớicôngviệcđiềuhànhdoanhnghiệp.Mộtkhibạnđãđưaranhữnglựachọnnày,đừngquảnlýtiểutiết.Nếubạncóthóiquenlaovàovàđổihướngmộtdựánlớnhoặcnếukhôngthìcũngcanthiệp,ngườicủabạnsẽphụthuộcvàobạn,vàhọsẽkhôngbaogiờđạtđượctiềmnăngtốiđacủamình.

5.BảovệýkiếncủađộimìnhKhiđộicủabạnđưaraquyếtđịnh,bạncầntintưởngđitheonó.Nếubạn

luônnghingờvàđểdựáncủahọhéomòn,độicủabạnsẽkhôngcóđộnglựchaytựtinđểđinhữngbướctiếptheo.Nếukhăngkhăngmuốntựmìnhđưaramọiquyếtđịnhlớn,bạnsẽtạorabếtắc.

Đừngrơivàochiếcbẫyđòihỏinhữngbáocáovôtậnđểbiệnhộchoviệctiếnvềphíatrước.Hànhđộngluôntốthơnnhiều.

6.Khisailầmxảyra,hãyrútrabàihọcvàđitiếpKhôngthểlúcnàobạncũngraquyếtđịnhđúngđược.Khicóvấnđề,hãy

dànhthờigianxemlạinhữnggìđãxảyravớiđộicủamìnhvàcùngnhauhọchỏitừnhữngđiềuđó.Nhưngđừngnấnnáquálâu–hãyđứnglênđểgiảiquyếtthửtháchkếtiếp.

7.TuyêndươngcácthànhcôngKhiaiđótrongđộicủabạnđạtđượcthànhcônglớn,hãytuyêndươngnó

vàcôngkhaiviệcnàytrướcnhữngngườikhác.Thànhcôngnảysinhthànhcông.Vàđiềunàynêntrởthànhmộtphầntrongcôngviệchằngngàycủabạn–nhưtôiđãnóitừtrước,bạnnêncốbắtgặpđộicủamìnhđanglàmđúngmộtđiềugìđó.

Tómlại,nếubấtđộngsảntốtnhấtchỉbaogồm“vịtrí,vịtrí,vàvịtrí”thìkhẩuhiệuđểđiềuhànhdoanhnghiệptốtnhấtsẽlà“giaotiếp,giaotiếp,vàgiaotiếp”.

TRƯỜNGĐỜIKHẮCNGHIỆT

GiáodụcbắtđầutạitrườnghọcnhưngkéodàimãimãiHỎI:Ôngđãbỏhọc từnăm16 tuổi,nhưng lạiđiđượcđến thànhcôngvĩ

đại.Vậyôngcónghĩmột tấmbằngđạihọc là cần thiếtđể trở thànhmộtngườithànhcôngkhông?Tôilàmộtsinhviênđạihọcvàđôikhitôitựhỏiliệumìnhcólàmtốthơnkhôngnếukhônghọc.Ýôngthếnào?

Tôi tinmìnhcómộtvàiý tưởng tuyệtvời, thậmchí sáng tạovề cácdoanhnghiệpmới,nhưnggặpkhókhăntrongviệcbiếnýtưởngthànhhiệnthực.Ôngcóthểchotôilờikhuyênđểvượtquabướcnàykhông?

–FelipeHerriges,BrazilĐÁP:Córấtnhiềuthứtrongđờimàchúngtanghĩdùcóbaonhiêucũng

khôngđủvàgiáodụcđứngđầudanhsáchnày.Tôimaymắn,tronggiaiđoạnnàycủasựnghiệp,cócơhộihọcnhiềulĩnhvựcmới,từảnhhưởngcủabiếnđổikhíhậuchođếnnhữngthứởrấtxangoàikianhưkhảnăngchinhphụcsaoHỏa.

Tôicũngmaymắnđượcgặprấtnhiềungườithúvịvàcócơhộitraođổiýtưởng với họ – tất cả mọi người, từ những cựu lãnh đạo như Kofi Annan,NelsonMandela vàMaryRobinson chođếnnhà khoahọc vàmôi trườnghọcJamesLovelock,rồiBurtRutan,ngườikỹsưđãchỉđạodựánVirginGalactic.

Quả thật, do cácdự án và lĩnh vực củaVirginquáđadạng, cũngnhư tổchứcVirginUniteluôntháchthứcchúngtôitìmcáchgiảiquyếtmộtsốvấnđềlớnnhấttrongthờiđạicủachúngta,nêncáccôngtycủatôicungcấpchotôimộttrải nghiệm không khác gì một khóa học đại học mở rộng. Khi còn nhỏ, tôikhôngbaogiờthựcsựthíchđihọcnhưngtôiyêutừngphútgiâytrongchuyếnđiphithườngnày.

Mọi chuyện rất khác khi tôi còn nhỏ. Trường học không dễ dàng. Tôikhôngphải làmộthọcsinhgiỏi,mộtphầndochứngkhóđọc(màđếntậnsaunàymớiđượcchẩnđoán)vàmộtphầndobảnchấthiếuđộngcủatôinữa.Tôikhôngthểtậptrungtronglớpvàdànhphầnlớnthờigianởtrườngđểmơmộngvàthànhlậpnêncácdoanhnghiệpnhỏmới.

Mộtvàithươngvụđầutiêncủatôi–kểcảvụtrồngcâythôngGiángsinh–khôngthànhcông,nhưngnhữngtrảinghiệmđóđãchotôiđammêkinhdoanhvàkiếnthứcvềmộtnghệthuậtrấtquantrọng,nghệthuậttraoquyền.

Năm16tuổi,tôisẵnsàngrờighếnhàtrường,nhưngbốtôichấpnhậnquyếtđịnhcủatôimộtcáchmiễncưỡng.Vàocuốituần,ôngđếnthămtrườngnộitrúcủatôivàthuyếtphụctôitiếptụchọc.Ônghyvọngtôitrởthànhluậtsưgiốngông. Tôimiễn cưỡng đồng ý; ông lái xe về nhà để giải thích quyết định “củachúngtôi”vớimẹtôi,Eve.

Bàkhônghàilòng!Bàbảoônglạiláixemộtquãngđườngdàiđưabàtrởlạingaylậptức,đểlầnnữabảođảmvớitôirằngbỏhọccũngkhôngsao.Ôngđãlàmvậy,vàtôibỏhọcvàomùahèđó.Tôichưatừngmột lầnnhìn lại,cảtrong lầnđầutiênthànhlậptạpchíStudent,vàmộtvàinămsaulàcáccửahàngbăngđĩa

Virgin.Bốtôithườngđùarằngchuyếnquaytrởlạilầnhailà“chuyếnđixetuyệtvờinhấtđờiông”.

Tuynhiên, câu chuyện của tôi chỉmang tính cánhân; chiến lược của tôikhônghợpvớitấtcảmọingười.Đặcbiệtlàtrongthịtrườnglaođộngkhắcnghiệtngàynay,một tấmbằngcó thể rấtquantrọngvìnócho thấybạnđãcócáckỹnăngcầnthiếtđểbắtđầusựnghiệp.

Nhưnglấytấmbằngđóchỉlàbướckhởiđầuvànókhôngbảođảmthànhcông.Bạnsẽcầncóđạođứcnghềnghiệptốtvàquyếttâmthànhcôngnữa–cảtrongcuộcsốngvàkinhdoanh.Bạncũngsẽcầncảchútmaymắn.

Theotôi,nêngiảiquyếtviệchọcvớimộttháiđộtíchcực–hãytậnhưởngkhoảngthờigianởtrườngđạihọc.Hãythửmộtvàithứmớikhibạnởđó,haythậmchílàbắtđầukinhdoanhnếuđólàđiềubạnthích.

ChúngtôiđãthànhlậpTrungtâmDoanhnhânBransonđểgiúpbồidưỡngcácdoanhnhântiềmnăngcùngcáccôngtynontrẻcủahọ.Phầnlớnhọcviêncủachúngtôiđềucònrấttrẻ,cóquyếttâmhọctậpchămchỉvàxâydựngcáccôngtycủahọ.Mộttrongnhữngđiềuquantrọngnhấtchúngtôi truyềnđạtchohọ làtầmquantrọngcủaviệctậnhưởngcôngviệcmìnhlàm.

Khibạnđiđếngiaiđoạnthànhlập,đừngsợhãiviệcthựchiệnbướcnhảyđầutiênđó.

Côngtyđầutiêncủaphầnlớncácdoanhnhânđềuthấtbại–tôibiếtvìtôicũngthế–nhưngnhữngbàihọcbạnrútratừthấtbại làvôgiávàsẽgiúpbạntrongnhữnglầnthửtiếptheo.Bạnphảirấtquyếttâmvàchấpnhậnrằngnhữnggiaiđoạnđầutiêncủaviệcthànhlậpdoanhnghiệpchủyếuchỉlàsốngsót.

Biến ý tưởng thànhhiện thực làmột bước đi quan trọngmàmọi doanhnhânphải nắmvững.Hãyquan sát ý tưởng củabạnqua lăng kính của kháchhàng–nósẽgiúpbạnquyếtđịnhýtưởngnàocócơhộithànhcông.Bạncũngnênkiểmtracáclựclượngcạnhtranhcóthểchốnglạibạn.Khicònnhỏ,nếutôinhìnvàovụkinhdoanhcâythôngGiángsinhquaconmắtcủamộtconthỏđóithìchắctôiđãnghĩlạivềviệcđặtkhoảntiếtkiệmcủamìnhvàođó.

Chúcmaymắn,Felipe!Hãycốgắngtrụvữngvàhoànthànhviệchọc,dồntấtcảvàoviệchọcvànhớrằng:Dùbạnđanglàmviệcchomộtcôngtyhayđangthànhlậpdoanhnghiệpcủariêngmình,hãyluônlàmviệcchămchỉ,kiêntrìvàtươicười,vậylàbạnđangởtrênđườngđếnthànhcôngrồiđó.

CUỐNSỔĐENNHỎ

Khôngcótácdụngư?Hãythửtạodựngmạnglướixem!

Cómộtngười từngbảo tôi rằngnhânviênquanhệ công chúng chỉ làngườicẩnthậnsắpxếpmọichiếcdanhthiếpmàanhtađượctraocho.Đâycólẽlàmộtmiêutảđơngiảnhóaquámức,nhưngnóchắcchắnnóilênnhiềuđiềuvềquyềnnăngcủaviệccónhiềumốiquanhệ,haycòngọilàtạodựngmạnglưới–“networking”.

TrongnhữngnămđầuVirginRecordsđivàohoạtđộng,thờiđiểmtôibắtđầutạodựngmạnglướivớicácđạidiện,thuyếtphụccácnghệsĩkýhợpđồngvớichúngtôi,tìmnhàphânphối,v.v…thôngthường,việcđódiễnradướidạngtraođổi số điện thoại được viết nguệch ngoạc trên giấy ăn,miếng lót cốc haymộtmảnhgiấy.Suychocùngthìlúcđómớichỉlànhữngnăm1970vàdanhthiếplàmột thứ xa xỉ đối với phần lớnnhữngngười trongngành âmnhạc!Tôi cũngluônmangtheobênmìnhcuốnsổnổitiếng(cóngườigọinólà“cuốnsổđennhỏcủaRichard”)đểghilạicácýtưởng,sốđiệnthoại,tênvànhữngđiềuthúvịmàngườitanóivớitôi.

Trongthếgiớikỹthuậtsốngàynay,khôngkhóđểtìmvàkếtnốivớinhữngngườicóthểgiúpbạnthànhlậpvàpháttriểncôngtycủamình.Hãynghĩxem:LinkedIn,Facebook,TwittervàGoogle+,tấtcảđềucungcấpcáccơhộiđểbạnkếtnốivớinhữngdoanhnhân,chuyêngiatronglĩnhvựcvàcảnhữngkẻmớiđếnđầysángtạo.Dùbạnkếtnốibằngcáchnàođinữa,nếumuốnthànhlậpcôngty,điềuquantrọnglàphảichămchỉtạodựngmạnglưới.

Córấtnhiềucáchđểbắtđầu:Thamgiacácsựkiệntrongngànhđểgặpgỡnhững tay chơi hàng đầu; tham gia các hiệp hội kinh doanh khu vực; gặp gỡnhữngcốvấntiềmnăngbằngcáchliênhệvớicáctrườnghọc,câulạcbộhoăccácnhómkinhdoanh.Mộtngàynàođó,khibạnmắckẹthoặckhimọithứđềucóvẻtồi tệ,họ sẽ trở thànhnhữngngườibạn tìmđếnnhờgiúpđỡ.Thành lậpmộtdoanhnghiệprấtkhóvàrủirocao,vìvậy,quantrọnglàkhitạodựngmạnglưới,bạnphảitìmkiếmnhữngđốitácvànhânviênthôngminh,cókhảnănghỗtrợ,những người hiểu và có chung mục đích với bạn đối với doanh nghiệp. KhithànhlậptạpchíStudentlúccònởtuổivịthànhniên,tôilàmviệcvớimộtnhómnhỏnhữngsinhviênkháccótưduygiốngtôi.Tìnhbạnvàsựgiúpđỡkhôngmệtmỏicủahọlàvôgiákhichúngtôithànhlậpvàđiềuhànhtạpchí.Mộtsốtrongchúngtôi tiếptục làmviệccùngnhautrongnhiềuthậpkỷ,vàtôivẫncoihọ lànhững người bạn tốt nhất của mình. Bố tôi cũng rất quan trọng với dự ánStudent.Vâng,giađìnhcũnglàmộtphầntrongmạnglướicủabạn!Đừngđánhgiáthấpkhảnănggiúpđỡcủahọ;vớitôi,nếukhôngcósựhỗtrợcủagiađình,chúngtôigầnnhưchắcchắnsẽkhôngthểtồntạiquamộthoặchainămđầutiên.

Cuốicùng,bạnsẽcầnmộtmạnglướinhữngngườiđồngtranglứa,vìvậy,đừng sợ kết bạn với đối thủ. Khi bạn thấy người khác đang đạt được nhữngthànhcôngtươngtự,điềuđóchứngtỏrằngkếhoạchvàgiấcmơcủabạnhoàntoàncóthểthànhhiệnthực.Vànếubạncảmthấyquánặngnềvìthửtháchnày,

thìkhôngcó sựkhích lệnào tốthơnviệcxemnhữngngườikhácvượtqua trởngạitươngtựnhưthếnào.Theokinhnghiệmcủatôi,nhữngkhoảnhkhắcnhưthế thường là điểm bùng phát cho một doanh nghiệp mới. Cạnh tranh lànhmạnhkhôngcógìsaicả–đặcbiệtkhibạncóthểhọchỏitừđó!

Gần50nămsaukhithànhlậptạpchíStudent,độingũởVirginMediađãkhởiđộngchương trìnhPioneers (tạmdịch:NhữngnhàTiênphong)vớimụcđíchgiúpđỡ cácdoanhnhân trẻ tạonênmạng lưới của riênghọ.Lànhàhoạtđộngvànhàđầutưtrongnhiềucôngty,tậpđoàncủachúngtôicũngmuốnhiểucáchthếhệkỹthuậtsốsẽthựchiệnviệcđó–cáchnhữngdoanhnhântrẻamhiểucông nghệ có thể sử dụng cácmạng xã hội để khaimở cácmối quan hệ kinhdoanhvôgiá.Vìvậy,VirginMediađãquyếtđịnhtạomộtnềntảngxãhộivuivẻnhằmchophépcácdoanhnhântrẻtrìnhbàyýtưởngcủahọ.

VirginMediaPioneersbắtđầuvớikhoảng100ngườivàotháng3năm2011.Chúngtôicungcấpchomỗingườimộtchiếcmáytínhxáchtay,mộtchiếcmáyảnh nhỏ, một kết nối băng thông rộng và một vài không gian trên trangwww.virginmediapioneers.comđểhọsửdụngnếumuốn.Nhữngnhàtiênphongbắtđầukếtnối, chia sẻcácý tưởngkinhdoanhcủahọ,vàbiếnmọi thứthànhhiệnthựctheonhữngcáchmàcóthểtrướcđâyhọchưabaogiờnghĩlàkhảthi.

JamminDesignsđãđượcthànhlậpkhihainhàtiênphongDowaOjarikrevàNathanielPeatgặpnhautạimộtsựkiệncủachúngtôivàquyếtđịnhkếthợpnhữngtàinăngcủamìnhđểthiếtkếvỏđiệnthoạithôngminhcùngvỏiPadchođộituyểnOlympicJamaica.HọđặtsảnphẩmtrongcáccửahànggầncôngviênOlympicvàtrongJamaicaHouse,trungtâmhoạtđộngcủanhữngngườihỗtrợđộituyểnJamaicatrongsuốtThếvậnhội2012.

Cộng đồng những nhà tiên phong hiện nay đã phát triển lên hơn 3.000thànhviên vàđang thuhútngày càngnhiềunhữngngườimuốnkếtnối cũngnhưhọchỏitừngườikhácvềnhữngcáchkinhdoanhmới.Chúngtôiđangsửdụngtrangwebđểgiúpđỡcácdoanhnhân,dùhọđangởgiaiđoạnnào.Dùhọđangnghiêncứumộtýtưởngcụthểhaychỉđangmơvềviệcmộtngàynàođócóthểmởmột công ty, chúng tôi cũngđã truyền cảmhứng chohọ.Cònđối vớinhữngngườiđang tìmcáchmởrộngcông ty, chúng tôi cungcấp thông tinvànguồnlựcđểhọlàmđượcđiềuđó.

Nămngoái,VirginMediacũngmờimộtvàinhàtiênphongđếntrìnhbàyýtưởng của họ như một phần trong chương trình “Thử thách Đổi mới” củachúngtôi,từđógiúpchúngtôicóthêmmộtvàiýtưởngtạonênsảnphẩmmới,cógiátrịtrongkhônggiankỹthuậtsố.

Nếubạncoimìnhlàmộtnhàlãnhđạokinhdoanh,thìđâychínhlàlúcbắtđầugiúpđỡnhữngngườikhácvàbảovệnhữngnhântàichưađượckhaiquật.Tôinhậnđượcniềmvuilớnkhiđượcthấynhữngconngườitàinăngpháthiệnra thamvọng củahọ,đồng thờiphát triểnvề cảmặt cánhân lẫnnghềnghiệp.Trongquátrìnhđó,bạnsẽthuvềnhữngnhậnthứcmớivôgiávàkhámpháranhữngcáchtiếpcậnmớitrongkinhdoanhchỉđơngiảnbằngcáchthảoluậnmọiviệccóthểsẽdiễnrahaykhôngdiễnranhưthếnào.

Suychocùng,tiếptụctạodựngmạnglướitứclàtiếptụcpháttriển.Vàhãynhớluônmangtheocuốnsổđennhỏ.Tôivẫnlàmthếđấy!

HÃYBIẾNCÔNGTYCỦABẠN…

Thànhmộttổchứchoạtđộngvìmụcđíchtốtđẹp!

Ngàycàngcónhiềungườicoikinhdoanhlà“mộttộiáccầnthiết”,tồntạichỉvìlợinhuậnchứkhôngbaogiờmanglạinhữngthayđổitốtđẹp.Gầnđây,mộtnhàbáonóivớitôirằng,thật“gâytranhcãi”khitôinóirằngtôimuốnkinhdoanhgiảiquyếtđượccácvấnđềmôitrườngvàxãhội,cũngnhưtheođuổivàcoitrọngcácgiátrịnàyhơnlàtạoralợinhuận.Nhưngcáchduynhấtđểmộtcôngtythànhcôngtrongdàihạnlàđemlạilợiíchchocộngđồng–vàvìcácCEOvàcácdoanhnhânđãbắtđầunắmđượcthựctếthậtsựđángmừngnàynênchúngtađangbắtđầuthấyđượcnhữngthayđổithựcsự.

Trongquákhứ,nhữngnhàlãnhđạokinhdoanhgiàukinhnghiệmđãcảnhbáocácdoanhnhântrẻkhôngđượclàmtheochiếnlượccủatôi,vìviệcthànhlậpdoanhnghiệpcựckỳkhóvàchỉcầnsốngsótlàđủ.Tuynhiên,trongnhữngnămgầnđây,chúngtađãđượcchứngkiếnsựrađờicủanhiềucôngtyvừalàmđượcviệctốtvừathuđượclợinhuậnvàtrongquátrìnhđóđãkhiếnthươnghiệucủamìnhtrởnênkhácbiệtsovớiđốithủcạnhtranh.

HãyxemxéttrườnghợpvềTOMS,mộtcôngtybángiàyvàkính.Cứmỗikhibánđượcmộtđôigiàyhaymộtchiếckính,TOMSlạitặngmộtđôigiàyhoặcmộtchiếckínhchomộtđứatrẻthiếuthốn.Đếnnay,TOMSđãsảnxuấtgiàyởbaquốcgiavàtặngsảnphẩmcủahọtạihơn20nước.HayPatagonia,cửahàngchuyênbánđồ thể thaongoài trời chuyênđược sảnxuất từcácvật liệu tái chếhoặcthânthiệnvớimôitrường.Nótặngítnhất1%doanhthuchocáctổchứchoạt động vìmôi trường.CảTOMS và Patagonia đều là những công ty đangpháttriểnvàsinhlời.

Ngày càng cónhiềudoanhnhân từkhắpnơi trên thế giớiđếngặp tôiđểtrìnhbàyý tưởngvềnhững công tynhưvậy.Công tyđã chiến thắng cuộc thi“ScrewBusinessAsUsual” làRaise5,mộtdiễnđàngâyquỹ trực tuyếndomộtnhóm doanh nhân đến từToronto, Canada, sáng lập. Trangweb của họ chophéptuyểncáctìnhnguyệnviênthựchiệnmọicôngviệc,từlậptrìnhmáytínhchođếnviếtthưtình.Cáctìnhnguyệnviênlàmviệcvìnhữngkhoảnquyêngóptừthiệnnhỏtrịgiá5đô-la(dođónócótênlàRaise5)vànhữngkhoảnnàysẽđivàocáctổchứcphilợinhuận.

Tạimột cuộc thi “Pitch toRich”gầnđây, cuộc thidànhcho cácý tưởngkinhdoanhdoPioneerscủaVirginMediatổchứcởAnh,cácdoanhnhântiềmnăngđãtrìnhbàycáckếhoạchkinhdoanhchomộtbangiámkhảogồmcótôivàRichardReedcủaInnocentDrinks.Mặcdùcảbốnngườilọtvàochungkếtđềucónhữngýtưởngxuấtsắc,nhưngchỉcómộtýtưởngthựcsựnổibật:SafetyNetTechnologiesđãpháttriểnloạilướiđánhcácôngnghiệpchophépnhữngconcánhỏvàchưađếnthờiđiểmđánhbắtthoátrakhỏilưới,từđógiảmtáchạiđốivớihệsinhtháibiển.Tôithíchtínhđơngiảncủaýtưởngnàyvàviệcsảnphẩmnàycóthểđượcsảnxuấtrấtnhanhởgầnnhưbấtcứđâutrênthếgiới.

Nếu bạn sở hữu một công ty nhỏ hoặc đã thành lập một công ty khởi

nghiệp,hãyxemcácmụctiêucủabạnlàgì.Việccảithiệncộngđồngcủabạnvàmôitrườngkhôngnênđượcthựchiệnchỉđểlàmđẹphìnhảnhcôngtyhaytheokiểuđónggópíttiềnvàocácquỹtừthiệnhoặcthựchiệnvàingàytìnhnguyện;nóphảilàmộtphầnkhôngthểthiếutrongcáckếhoạchcốtlõicủadoanhnghiệp,gây ảnhhưởngđến cácquyếtđịnhvề chọnnhà cung cấp, sửdụngnguyênvậtliệu, cũngnhưhình ảnh trongmắt khách hàng. Sau đây là sáubước để bạn đitheo:

1.XácđịnhmụctiêucốtlõiHãyđánhgiánhucầuvềmôitrườngvàxãhộicủacộngđồngmàbạnđịnh

kinhdoanhtrongđó.Bạncóthểlàmgìđểgiúphọgiảiquyếtcácvấnđềlớnnhưthiếucơsởđàotạohoặcchấtlượngmôitrườnggiảmsút?Bạncóthểxâydựngnhữngdoanhnghiệpnàođểđápứngcácnhucầunày?

2.Xácđịnhnhữnggìbạnsẽcoitrọng,đolườngvàbáocáoKhibạnlậpramộtchiếnlượcđểđápứngnhucầucủacộngđồng,hãyđặtra

cácmụctiêurõràngchocôngtybạn,nhưngsongsongvớiviệckhiếnnhânviêntậptrungvào“tộiáccầnthiết”làđạtđượcchỉtiêudoanhthuvàlợinhuận,hãythách thức họ đạt đượcmột chỉ tiêu tương tự về cácmục tiêu xã hội vàmôitrường.

Nhưngườitavẫnnói,nếukhôngđolườngthìsẽkhôngcógìxảyracả,vìvậy,hãybảođảmthiếtlậpcáchệthốngđolườngrõràngquátrìnhcủabạn.

3.VẽracáctàisảncủabạnHãylậpramộtdanhsáchtấtcảcácnguồnlựcbạncóthểsửdụngbấtcứlúc

nào;mọithứ,từsứcmuađếnkhảnăngnhậndiệnthươnghiệu;từsảnphẩmmớiđếnnăng lượngvàđammê củanhânviên.Hãyđổimới.Việcnàybaogồmcảcáchbạnloạibỏsựlãngphí.

4.HuyđộngcộngđồngcủabạnHãygặpnhữngngườiđứngđầucộngđồngvàgiảithíchnhữngđiềubạnhy

vọngđạtđược.Hãychiasẻcácmụctiêu,miêutảcáchệthống,nóivềcáctàisảncủabạnvàxinlờikhuyêncùngkiếnthứccủahọ.Nếucóthể,hãyđiđầuvàdẫndắtcácdoanhnghiệpđịaphươngcùngcáctổchứcphilợinhuậnkhácthựchiệncùngbạn.

5.Đánhgiásảnphẩm,dịchvụvàchuỗicungứngcủabạnHãyđịnhkỳđánhgiásảnphẩm,dịchvụ,chuỗicungứng,kháchhàngvàđối

táccủabạn.Bạncóbiếtđủvềnhữngngườibạnđanglàmviệccùngkhông?Sảnphẩmhay dịch vụ của bạn có đang nhận được sự quan tâm tương tự không?Côngtycủabạncóđangthậtsựlàmtăngthêmgiátrịkhông?

6.LớntiếnghơnHãybảo đảm cánh báo chí địa phương, các tập đoàn côngnghiệp và các

chínhtrịgiabiếtrõtầmnhìncủabạnvàliêntụcthôngbáochohọvềcácthànhtựucủabạn.Hãygiảithíchcáchbạnđịnhvừalàmkinhdoanhtốtvừamanglạilợi íchchocộngđồng;nhưRaise5haySafetyNetTechnologies,bạncóthểthayđổicáchnhìnnhậncủamọingườivềkinhdoanh.

TôiđãtừngviếtvềRayAndersonquácố,nhàsánglậpInterfaceInc.,ngườiđãcáchmạnghóangànhthảmbằngcáchđặtmụctiêuchocôngtycủaônglàđưalượngchấtthảivề0.Ôngtừngnói,“Đốivớinhữngainghĩkinhdoanhtồntạiđể

tạoralợinhuận,thìtôikhuyênhọnênnghĩlại.Kinhdoanhtạoralợinhuậnđểtồntại.Chắcchắnnóphảitồntạivìmộtmụcđíchnàođócaothượnghơnthế.”

Raymấtvàonăm2011,nhưngnhữngthếhệdoanhnhânhiệntạicũngnhưtươnglaiphảikhắcsâucâunóinàycủaông–cómộtmụcđíchcaothượnghơnvàcùngvớinhau,chúngtacóthểđitớiđó.

MAYMẮNKHÔNGTỰNHIÊNXUẤTHIỆN

Bạnphảilàmviệcđểcónó

Trongmột cuộc phỏng vấn gần đây với đài BBC, người dẫn chươngtrìnhđãhỏitôirằngtôisẽdànhlờikhuyêngìchonhữngngườitrẻmuốnthànhlậpmộtcôngtygiốngnhưtôiđãlàm.

Khinhìn lại, thếgiớiđã thayđổivượtquá sức tưởng tượngkể từkhi tôithànhlậptạpchíStudent.Vớiviệcviễncảnhnềnkinhtếrấtbấpbênhtrongkhicôngnghệlạithayđổikhôngngừng,gầnnhưviệclặplạiquỹđạocủaVirginsẽlàmộtthửtháchvôcùngkhókhănđốivớibấtkỳmộtdoanhnhântrẻnào.

TạitạpchíStudent,chúngtôiđãthểhiệnsựphảnđốivềchiếntranhViệtNamvàchiếntranhLạnh;ngàynay,cácchínhphủđangphảiđốimặtvớimốiđedọangàycànggiatăngđếntừchủnghĩakhủngbốcùngsựbấtổnởTrungĐôngvàchâuPhi.Trướcđây,cácthịtrườngMỹvàchâuÂunhìnchungkháổnđịnh.Ngàynay,cáccườngquốckinhtếphươngTâyđangbịtháchthứcbởinhữngnềnkinh tếphát triểnnhanhnhưNga,Brazil,ẤnĐộvàTrungQuốc– tấtnhiên,điềunàycũngcónghĩalàcáccơhộităngtrưởngvàcácthịtrườngmớicóthểxuấthiệntrênkhắpthếgiới.

Các thương gia hiệnnay có thểbỏquanhữngkênh truyền thông truyềnthống–truyềnhình,phátthanhvàbáo–đồngthờixâydựngmộtlượngngườitheodõi trực tuyếnđôngđảo thôngquaTwitter,Google+,FacebookcùngcácứngdụngmớinhưPathvàKlout.Điềunàycónghĩalàphầnlớncáccôngtykhởinghiệp có khả năng thực hiện các chiến dịch toàn cầu với nguồn ngân sáchmarketingtươngđốinhỏ,vàcácdoanhnhâncóthểchenchânvàocácthịtrườngmớivớitốcđộnhanhchưatừngcó.Nócũngcónghĩalàcáccôngtythànhcôngphảibảovệvịtrícủamìnhvìcácsảnphẩmcủahọcóthểtrởnênlỗithờinhanhkhôngkém.

Bấtchấptấtcảnhữngđiềuđó,tôinóivớiphóngviêncủaBBCrằng,mặcdùthếgiớiđangvậnđộngvớimộttốcđộnhanhđếnđángsợ,nhưngnhữngbướccơbảnđểxâydựngnênmộtcôngtythànhcôngvẫnkhôngthựcsựthayđổinhiều.CónămquytắccơbảnchúngtôiđitheokhithànhlậptạpchívànhờchúngmàVirginMusic ngày nay vẫn vững vàng không kém giai đoạn cuối những năm1960,đầunhữngnăm1970.

1.Nếubạnkhôngthíchthìđừnglàm.Bạnphảithíchnhữnggìbạnlàm.2.Hãysángtạo:Tạorathứgìđókhácbiệtvànổibật.3.Nhânviênlàtàisảnlớnnhất.Nhânviênhạnhphúctạonênkháchhàng

hạnhphúc.4.Lãnhđạobằng cách lắngnghe:Thườngxuyênnhậnphảnhồi từnhân

viênvàkháchhàng–giờđâyvớimạngxãhội,việcnàytrởnêndễhơnbaogiờhết.

5.Hãyđểmọingườinhìnthấy:Quảngbácôngtycùngcácsảnphẩmhaydịchvụ củanóbằng cáchđưabản thânhaymộtquản lý cấp cao ra trướcmáyquaycàngnhiềucàngtốt.

SB.TV làmột kênh âmnhạc trực tuyến và có phong cách sống rất giốngVirgintrongnhữngngàyđầutiênthànhlập.VirginMediatổchứcchươngtrìnhPioneersđểquảngbá cácdoanhnhân tiềmnăngcũngnhưgiúphọkếtnối, vàJamalEdwards,nhàsánglậpSB.TV,làmộttrongnhữngcựuhọcviênnổitiếngnhấtcủanó.

Khi Jamalkhởinghiệp,“côngty”củaanhchỉcóanhvàmáyảnh;anhbắtđầuđăngcácvideonhữngcasĩnhạcrap lênđểnhữngngườitheodõianhtrênmạngxem.Anhkhôngbiếtnó sẽdẫnđếnđâunhưnganhđang làmviệcmìnhthích,vàanhđãnhanhchóngpháttriểnđượcmộtlượngngườitheodõirấthâmmộcácvideosựkiệnâmnhạcthờikỳđầuđầyđammêvàsángtạocủaanh.

Khiđãtạođượcmộtthươnghiệuvàmộtlượngngườitheodõi,JamalcùngđộicủamìnhmởrộngcácnhánhcủaSB.TVvàonhiềukhuvựckinhdoanhhơn,baogồmnhữngmặthàngâmnhạcvàphongcáchsống,quầnáo,haythậmchílàmột công ty thu âm. Các thương hiệu truyền thống như Google, Puma vàNando’s(chuỗicửahàngthứcănnhanh)nhanhchónggọiđiệntớiđểthảoluậnvềcácvụlàmănhoặcquảngcáotàitrợ.

Maymắnkhôngtựnhiênxảyra:Bạnphảilàmviệcđểcónó.Jamallàmđiềunày bằng cách tìm kiếm những tài năng âm nhạc chưa từng được phát hiện.TrongtrườnghợpcủaVirgin,đólàMikeOldfield,mộtnghệsĩchơinhạckhôngtêntuổitên,ngườiđãgiúpchúngtôibắtđầuconđườngcủamìnhvớiTubularBells–albumđầutiênchúngtôibánravàtiêuthụđượchơnbatriệubảntrêntoànthếgiới.ĐốivớiSB.TV,đólàmộtcasĩ/nhạcsĩđanggặpkhókhăn,ngườimàvàonăm2010đãgửichohọmộtvideovànóđượcđưalênkênhYouTubecủacôngty.LượngngườixemliêntụctăngcaovàcuốicùngcasĩnhạcrapExampleđãđềnghịcasĩtrẻtuổinàyđilưudiễncùngvớimình–ngườiđókhôngaikhácchínhlàEdSheeranvàSB.TVchínhlàbệphónghiệuquảchosựnghiệpcủaanhấy.NếuchưatừngngheđếnEdSheeran,bạnsẽsớmnghethôi–vàothờiđiểmtôiviếtnhữngdòngnày,albumđầutaycủaanhđãbánđượchơn1triệubảnchỉtínhriêngởAnh!

Jamalrấtbậnrộnvàluônđểmọingườinhìnthấymình,anhquảngcáochoSB.TV và bản thân bất cứ khi nào có thể. Google Chrome đã quảng bá câuchuyện cùng thành công của anh trên mạng, trong khi trên các phương tiệntruyềnthônghaytạicácsựkiện,anhkểcâuchuyệnvềcôngtyvàsựpháttriểncủamìnhtheomộtcáchrấtấntượng.

Jamalsẽlàngườiđầutiênnóivớibạnrằngkinhdoanhchínhlàhỗtrợmọingười và trở thành người giỏi lắng nghe. Mặc dù nhanh chóng thành công,nhưnganhvẫnrấtchânthật,luônsẵnsànglắngnghevàliêntụcthửsứcvớicácthươngvụkinhdoanhmới.

Cảhaichúngtôicómaymắnkhông?Cóthể:mộtchútmaymắnvẫnluônđánhgiá.Nhưngdù làvớiđĩathanvàMikeOldfieldvàođầunhữngnăm1970haymạngInternetvàEdSheeran40nămsau,nhữngcâuchuyệncủaVirgincũngnhưSB.TVđềuchứngminhmộtđiềurằng,bằngnỗlực,cảmhứng,ýtưởnghayvàthựcthitốt,bấtcứaicũngcóthểthànhcông.

CÔNGNGHỆĐÃTHAYĐỔITHẾGIỚI

Nhưngkhôngainóivớigiớihọcthuật

Làmộtngườinổitiếngvớiviệcbỏhọcnăm16tuổi, tôicóthể làmộttrongnhữngngườicuốicùngtrênthếgiớiđủtưcáchnhậnxétvềbấtkỳđiềugìliênquanđếnchủđềgiáodụcởcấpcaohơn.Mặckhác,làmộtdoanhnhân,tôiluôngặprắcrốivớicâuhỏi,liệugiáodụcởcấpcaohơncóchuẩnbịđầyđủchothếhệtrẻcủachúngtađểhọgâyđượcảnhhưởngtrongkinhdoanhvàtrongthếgiớithươngmạingàycàngkhắcnghiệtkhông.

Tôiluônthấykhóchịuvớiviệccầnquánhiềuthờigianđểlấymộttấmbằngvàhệquảcủanólàcóquánhiềusinhviênphảimắcnợ.Tôitinchắcrằngtrongphầnlớnlĩnhvực(cóthểtrừnhữnglĩnhvựcnhưdượcphẩm),ngườitacóthểvànênrútngắnkhoảngthờigianđóđiítnhấtmộtnămhoặchơn.Điềunàysẽgiúpnhữngngườitrẻtàinăngnhanhchóngđượcđilàmvàgiảmđượcgánhnặngnợsinh viên (đặc biệt ở những quốc gia nhưMỹ). Dù muốn hay không, nhiềutrườngđạihọcđangtrởthànhcácnhàkho, lưutrữsinhviêncàng lâucàngtốtthayvìchuẩnbịchohọhànhtrangvàođời.

ỞMỹ,cácthốngkêcủabộGiáodụcchothấyrằngtrungbình,cầnđếntận55tháng(hơn4nămrưỡi)đểlấyđượcmộttấmbằngđạihọc.Cólẽtừgócnhìncủamộtsinhviênthìđiềunàykhôngcógìđặcbiệt,nhưngđólàmộtsựlãngphíkhôngcầnthiết,thiếuhiệuquảvàđắtđỏ.Vànếubạnhỏitạisaolạilâuđếnvậy–thìtheotôibiết,chỉcóduynhấtmộtcâutrảlời–truyềnthống!

Quanhiềunăm,Virginđãlàmtốttronggầnnhưmọithịtrường.Ởđó,cáccôngtyhàngđầuđãtrởnênlườibiếngvàbịmắckẹttrongcáchlàmkinhdoanhlạchậuvì lýdo“đó làcáchchúngtôivẫn làm”.Vàmặcdùtôithật lòngkhôngnghĩrằngtrongtươnglaigần,Virginsẽthamgiavàokinhdoanhgiáodụccấpcaohơn,nhưngvớitưcáchlàmộtmảngkinhdoanh,tôichorằngđángrangườitaphảitiếnhànhmộtcuộcđạitunghiêmtúcchonótừrấtlâurồi.

Hãydànhmộtchútthờigianđểxemxétcuộccáchmạngkỹthuậtsố,đặcbiệtlàvaitròcủaInternettrongcuộcsốngvàcôngviệckinhdoanhcủachúngta.Tôi là nạn nhân trực tiếp của cuộc cáchmạng này khiVirginMegastore,mộttrongnhữngcôngtyđầutiênvàthânyêunhấtcủatôi,trởnênlỗithờidosựxuấthiệncủaiTunesvàviệctảinhạckỹthuậtsố.

TổhợpGoogle,iPadvàđiệnthoạithôngminhchophépchúngtatiếpcậnthôngtinmộtcáchnhanhchóng.Trongvănphòngcủacácluậtsưcóthểvẫncòncácthưviệnvớinhữngcuốnsáchluậtđượcbọcda,nhưngtôichắcrằngkhôngcònmấyngườimởchúngranữa.Webđãthayđổitấtcảmọithứ;ồ…chắctôinênnóilàgầnnhưtấtcảmọithứ.Nóvẫnkhônggiảmđượcthờigiancầnthiếtđểlấybằngđạihọc.

Từmột góc nhìn hoàn toàn thực tế, sinh viên khi cần viết luận văn giờkhôngcònphảivàothưviện,dànhnhiềugiờtìmvàtracứumộtđốngsáchthamkhảo,rồichéptayranữa.Ngàynay,sinhviênđócóthểhoàntoànkhôngcầnđếnthưviệnvàthayvàođó,ngồilàmluậnvăntừnhàhoặcdùngwifimiễnphítrong

khi tụ tập tạiquánStarbucksgầnnhất.Nhữngnghiêncứutrướcđâyphải làmviệcvấtvảtrongcảngàymớixongthìnaycóthểđượchoànthànhmộtcáchdễdàngvàchínhxáchơnchỉtrongvòngvàiphút.Vàsaukhiviếtxong,kiểmtralỗichínhtảvàchỉnhsửa, luậnvănđócóthểđượcgửiđếngiáoviênchỉbằngcáchnhấnnút“Gửi”.

Trongngànhhàngkhông,mộtchỉsốhiệusuấtquantrọng là sốgiờdùngmáybaytrongmộtngày.Máybaylànhữngmónđồchơiđắttiềnvàkhiđậutrênmặtđất,bạnvẫnphảitrảtiềnchochúngdùkhôngmangvềđồnglợinhuậnnào.Nếubạnkhiếnchúngởtrênkhôngítnhất12tiếngmỗingàythìbạnđanglàmrấttốt,tấtnhiên,vớiđiềukiệnlàchúngchậtcứnghànhkháchvàhọtrảmộtmứcgiávéhợplý.

Nguyênlýkinhtếtươngtựcũngápdụngvớichiphíchungcốđịnhtrongmọidoanhnghiệp.Liệubạncóthểbiệnminhchomứctiềnthuêvănphòngnếuchỉsửdụngnóhaingàyrưỡimộttuầnkhông?Tấtnhiên làkhông;nhưngđâychínhlàcáchphầnlớncáctoànnhàcủacáctrườngđạihọcđượcsửdụnghàngnăm.Mộtsốtrườngcònđặtcáctòanhàmộtcáchlộnxộnvàcáchxanhautrongkhichiphíbảodưỡngrấtlớnvìchúngluônởđó365ngàymộtnăm.

Bạnthấyđó,rútngắnthờigianlấybằngđiítnhất1nămsẽđemlạilợiíchchotấtcảnhữngngườiliênquan.Giốngnhưmộthãnghàngkhôngtìmcáchtậndụngmáybaytốthơn,đâychủyếulàmộttháchthứcvềnhânlựcvàviệclênlịchtrình.

Xinnói lại làtôikhôngphảichuyêngiatronglĩnhvựcnày,nhưnglàmộtngườithựcdụng,tôikhônghiểutạisaothayvìdàntrải100tuầnhọcrabađếnbốnnăm,chúngtalạikhôngthiếtkếlạivàgiảmxuốngcòn80tuầntronghaiđếnbanămtùy theomongmuốncủa sinhviên.Cùngvớimộtvàiđổimớivềgiáotrìnhmàđángraphải làmtừlâu,vàtấtcảcácthiếtbịcôngnghệgiúptiếtkiệmthờigian,điềunàycónghĩalàtrongmộtnăm,sinhviêncóthểphảiởlạitrườngthêmbốnhoặcnăm tuầnnữa.Phần lớn trongkhoảng thời giannày có thểdễdàngđượcxếpvàokỳnghỉhèkéodàibốnthángmàvẫncòn lại rấtnhiềuthờigianđểsinhviênkiếmviệclàmthêmtronghè.

Nếungườitachorằngnhữngnămthánghọcđạihọclàkhoảngthờigianănchơicuốicùngtrướckhithựcsựbướcvào“phầncònlạicủacuộcđời”đầykhắcnghiệt,thìnghecũnghayvàtuyệtđấy.Nhưngvớiviệcgiớikinhdoanhđangtăngtốcvàtrởnêncạnhtranhhơnrấtnhiềutrongthậpkỷqua,cólẽđâylàlúcđểgiớihọcthuậtlàmđiềutươngtự.

Songchúng tahãy thẳng thắnvớinhau:Nếucóaiđóđến trướcbạnmộtnăm,thìdùtấmbằngbạnvẫyvẫytrướcmặtnhàtuyểndụngcótốtđếnđâucũngkhôngthayđổiđượcgì.

Đây làđiềumang tôi đến với ý tưởngquỹđầu tư vàonhữngngười trẻ…nhưngtôisẽđểdànhcâuchuyệnnàyđểkểvàomộthômkhác!

CHÚÝĐẾNNHỮNGĐIỀUNHỎNHẶT

Vànhữngthứlớnhơnsẽtốtđẹp!

Nhiềunămqua,chúngtôiđãthànhlậpnhiềucôngtyVirgintừsựkhóchịuvớicáchmọithứđượcthựchiệntrongmộtkhuvựcđãđượcđịnhhình.Dùđólàhàngkhông,điệnthoạidiđộnghaydịchvụtàichính,chúngtôicũngtìmrasựkhácbiệtcủamìnhbằngcáchtậptrungvàoviệccảithiệncuộcsốngcủamọingườithôngquadịchvụtốthơn,đổimớivàgiátrị.

Đôikhi,mộtchitiếtnhỏtrongdịchvụnhưnhânviênthânthiệnhơnhaygiácảminhbạchhơncũnggiúpchúngtôinổibật.Giọngđiệuvàtínhhàihướctheokiểu tựhạ thấpbản thân cũnggiúp chúng tôi thuhútvàgiữ chânkháchhàng.Tôiluôncốgắnggiữcácthủtụchànhchínhởmứcđơngiảnnhấtvànhắcnhởcácđộicủamìnhrằng,kinhdoanhcũnggiốngnhưcuộcsống,phảiluônvuivẻ.

Khi bạn bắt đầu với một doanh nghiệp nhỏ vàmột đội ngũ nhiệt tình,không khó để duy trì sự tập trung vào các chi tiết và dịch vụ chất lượng cao.Nhưnglàmthếnàođểgiữđượcđammêvàsựtậptrungvàocácchitiếtnếucôngtycủabạntrởnênlớnhơnvàthànhcônghơn?

Trongphầntrước,tôiđãnóiđếnviệcchúngtôipháttriểncáccôngtyâmnhạcbằngcáchchianhỏchúng,tạoranhữngđơnvịnhỏhơnđểcóthểduytrìkhông khí và lòng khao khát đó. Vào thời điểm chúng tôi bán nó cho EMI,VirginRecordsđượccấuthànhtừmộtvàihãngnhỏđộclập.Điềuđógiúpkíchthích sự cạnh tranh lànhmạnh giữa các hãng này để giành lấy các nghệ sĩ vànhữngxuhướngâmnhạcmới.

Cáchtiếpcậnnàysẽkhônghiệuquảvớimộtvàicôngtykháccủachúngtôinhưhàngkhông,điệnthoạidiđộngvàngânhàng.Chúngđòihỏiphảicóquymôvàđộlớnnhấtđịnhđểcạnhtranhđượcvớicácđốithủcònlớnhơnnhiều.Vìvậy,chúngtôiphảiđiềuchỉnhcácdoanhnghiệpcủamìnhđểvẫnduytrìđượctinhthầnđổimớikinhđiểncủaVirgindùphảiđốimặtvớitìnhtrạngsốlượngnhânviênngàycàngđôngdochúngtôitrởnênlớnhơnthôngquasựpháttriểntựnhiên,mualạivàmởrộngranướcngoài.

VirginAmerica làmột ví dụ điển hình.Tròn năm tuổi vàomùa hè năm2012,hãnghàngkhôngvẫncònnontrẻcủachúngtôiởMỹđãtrởnênnổitiếngvới cácmáy bay công nghệ cao, phi hành đoàn tuyệt vời, cùng các chiến lượcmarketingtàitìnhcủanó.Dùđãcóhơn2.500nhânviênnhưngnóvẫnchưachothấydấuhiệucủasựchậmlại.Nhữngsựtăngtrưởngbùngnổnhưvậybáohiệuchúngtôiphảilàmviệcchămchỉđểduytrìsựnhiệttìnhcủacôngty,yếutốlàmnênsựpháttriểntrongquákhứ.Đểlàmđiềuđó,CEODavidCushyêucầutấtcảmọingườiphảithamgiachươngtrìnhđàotạohàngnămđượcbiếtđếnvớitêngọiLàmmới.Đúngnhưýnghĩacủacáitên,mụcđíchcủachươngtrìnhlàgiúpmọithànhviêntrongđộibiếtđượccácthôngtinmớinhấtvàkếtnốivớinhau.Điềunàysẽgiúphọkhôngtrởnêntựmãnhayhàilòngvớitìnhtrạnghiệntại.

Gânđây,tôiđãchủtrìmộtcuộchộithảovớicáccôngtypháttriểnnhanhở

Anh.Một trong cácdiễn giả làRichardReed,đồng sáng lập InnocentDrinks,một công ty củaAnhchuyên sảnxuấtđồuốngkhông cồnvà sinh tố.Richardthànhlậpcôngtyvàonăm1998cùnghaingườibạn,AdamBalonvàJonWright.Kểtừđó,côngtyđãpháttriểnlênmứcdoanhthuhàngnămlà200triệubảng(320triệuđô-la)vàCoca-Colađãmuacổphầnđểtrởthànhcổđônglớncủanó.Song,nhữngnhàsánglậpvẫngiữđượctinhthầnđổimớivàvuivẻnhưlúcđầu.

Cáchhọgiữđượccôngthứcmathuậtcủamìnhsaumộtvụđầutưlớnrấtthúvị.Tôisẽcốtómtắtlạicáchhọlàmvìtôitinlàcónhiềubàihọcdànhchocácdoanhnhântrênkhắpthếgiớicóthểđượcrútratừkinhnghiệmcủahọ.

Đầu tiên, hãy hiểu rõ và vạch ra nhiệm vụ của bạn.Trong khi ởVirgin,nhiệmvụluônlàlàmrungchuyểnnhữngthứđãđượcthiếtlậpvữngchắcbằnggiátrịvàdịchvụtuyệtvời,thìởInnocent,nhiệmvụlàtạoranhữngđồuốngtráicâyngontuyệtgiúpmọingườikhỏemạnh–vàlàmđiềuđómộtcáchvuivẻ.

Thứhai,hãybảođảmbạncóđúngcấutrúccơbản.Hãybiếtmìnhđịnhlàmgìvàaiphùhợpnhấtđểlàmviệcđó.Nhiềukhicácđốitácchiếnlượccóthểcungcấpnhữngthứnhưcơsởhạtầnghaytổngđài.Bằngviệcxâydựngcácmốiquanhệmạnhmẽvớinhữngnhàcungcấpnhưvậy,bạncóthểthoảimáităngquymôhoạtđộngmàkhôngphảihuyđộngquánhiềuvốn.

Thứba,hãytìmđúngđộingũlãnhđạo.Thôngthườngthìrấtkhóđểlàmđúngđiềunàyngaylầnđầutiên.Nhiềudoanhnghiệpnhỏkhôngthểpháttriểnbởihọkhôngthểtìmrathànhviênnàotrongđộikhôngcònkhảnăngbắtkịp.Thỉnhthoảngcũngcầnphảitáchcôngtyrakhỏinhữngquảnlýcấpcaokhôngcókhảnăngpháttriểnnó.Dùchođiềunàycóđauđớnđếnmứcnàođichăngnữa,nhưngcàngtrìhoãnlâuthìcàngkhóthựchiện.

Thứtư,mộtmụctiêumạnhvàmộtýthứcđạođứcsẽđemlạichocôngtymộtnền tảngchắc chắn.Trong trườnghợpcủa Innocent, trọng tâmcủahọ làkhiếnthếgiớitrởnêntốtđẹphơnmộtchútsovớikhihọpháthiệnranó.Thôngđiệpđơngiảnnhưnghiệuquảnàyđã thấmnhuầnvàocảnhânviêncũngnhưkháchhàng.

Thứnăm,dùbạnlớnđếnđâu,thìnhờliêntụcchúýđếnnhữngthứnhỏmàbạntrởnênkhácbiệtsovớiđốithủcạnhtranh.Giốngnhưtôibịámảnhbởiviệcdichuyểntrênmáybaycủachúngtôi,thămcáccôngtycủachúngtôi,cầmcuốnsổtrongtaykhinóichuyệnvớinhânviênvàkiểmtratấtcảnhữngchitiếtnhỏ vô cùng quan trọng đó,RichardReed và các đối tác kinh doanh của ôngcũngvậy.Họthườngxuyênkiểmtratấtcảmọithứ,từnắpchaichođếnthảmởvănphòng.

EdKoch,cựuthịtrưởngthànhphốNewYork,cólẽnổitiếngnhấtvớithóiquenhỏinhữngngườiNewYorktrênphốrằng,“Bạnthấysaovềnhữnggìtôiđanglàm?”Hãythửcáchtiếpcậnđóvớinhânviênvàkháchhàngrồihànhđộngdựatrênnhữnggìbạnngheđược.Tôiluônhỏinhânviênvềquanđiểmcủahọvàhiệntại, tôicòntheodõicáckênhtruyềnthôngxãhộicủachúngtôiđểthuđượcnhữngquanđiểmkhác.Innocentrấtgiỏitrongviệchỏiýkiếnkháchhàng.Họdùngcácphảnhồiđểchèoláisựpháttriểnvàgắnkếtvớikháchhàng.

Không có bước nào khó thực hiện trong những bước này.Khi làm theođồng thời cả sáu bước trên, bạn sẽ chuyển dịch trơn tru từmột công ty nhỏthànhmộtcôngtylớn.

Hãybiếnviệcchúýđếnchitiếttrởthànhmộtđiềubìnhthườngvàkhiđó,tổnghòacủacácphầnnhỏsẽnhanhchónglớnhơncảmộtphầnlớn.Đókhôngphảilàkénchọn,màlàkinhdoanhthôngminh.

KHÔNGCÓGÌPHẢISỢ

Ngoàichínhnỗisợ

Khảnănglàmchủdoanhnghiệpcầnmộtloạicanđảmđặcbiệt–bạnphảiđốimặtvớisựkhôngchắcchắnrấtlớnkhithànhlậpvàduytrìcôngty.Khảnăngnhậnranỗisợhãi,tìmracácnguyênnhân,rồisauđóraquyếtđịnhlàmthếnàođểtiếptụccóthểquyếtđịnhmộtcôngtymớisẽthànhcônghaythấtbại.

Sợhãicóthểlàmộttrạngtháihoàntoànmangtínhbấtổncủaconngười.Trongmỗichúngtađềutồntạimộtconquỷcủariêngmìnhnhưngcácchuyêngiadườngnhưđềuđồngýrằngcóbathứconngườisợnhất,đólàbay,nóitrướcđámđôngvàđộcao.

Tôimaymắn làkhôngsợđộcao.Tuynhiên, tôichắcchắnhiểuđượchainỗisợcònlạivàmặcdùcóthểbảnthânviệcbaychưabaogiờkhiếntôisợ,nhưngtrongmộtvàichuyếnbaykhinhkhícầu,tôitừngnhiềulầncónhữngcútiếpđấtkhủngkhiếp!

Đốivớitôi,khôngcógìngạcnhiênkhibayđứngđầudanhsáchnhữngnỗisợphổbiếnnhất.TrongnhữngngàyđầucủaVirginAtlantic, tôinhớmìnhđãrấtngạcnhiênkhithấyrấtnhiềungườimởđầulờinhậnxétvềhãnghàngkhôngcủachúngtôivớidòngđầutiênnhư,“Dùlàmộtngườicựckỳsợbaynhưngphảinóirằngtôirấtthíchchuyếnbay.”

Tôinhớmìnhđãrấtvuikhimộthànhkháchnóirằng,khi“ngồitrongmộtcáiốngkimloại,bịquăngquậtxuyênquabầutrờimàkhôngnhìnthấygìvớitốcđộ800km/h,”bàpháthiệnranỗisợhãi thườngtrựccủabàđãđượcgiảmbớtnhờ những video chiếu trênmàn hình sau lưng ghế. Bên cạnh giá trị gây saonhãngcủanhữngloạihìnhgiảitríhaytrênmáybay,chúngtôinhanhchóngpháthiện ra rằng có khá nhiều việc có thể được thực hiện để làm giảm nỗi sợ củanhữngngườimàchỉcầnnghĩđếnviệclênmáybaythôiđãđủđểhọkinhhãi.

Một trong những việc đó rất đơn giản, đó là cho hành khách ngồi vàokhoang lái khi cất cánhvàhạ cánh.Khinhìn thấy rấtnhiềuquy trình an toànđượctuântheo,cácphicôngbìnhtĩnhvàchuyênnghiệp,nỗisợcủamọingườisẽvơiđirấtnhiều.Nếubạntưởngtượngmìnhđangbịquăngquậtởghếsaumộtchiếctaximàkhôngnhìnthấygìphíatrước,bạnsẽhiểutạisaovớinhiềuhànhkháchđangsợhãi,chỉcầnnhìnđượcrakhỏikínhchắngiócủamáybayđãđủđểhọbớtsợđirấtnhiều.

Tấtnhiên,kểtừsauvụ11/9,cáchànhkháchkhôngcònđượcvàokhoangláicủacácmáybaythươngmạinữa,nhưngnhữngchuyếnbaygiảtưởngtrênmặtđất, cùngvới cácbàihọc về cáchmáybaybay vànhữngkỷ lục về an toàn củangànhhàngkhônghiệnđạicũngcóthểcótácdụngtốt.

Tintốtlàchứngsợbaycóthểđượcchữakhỏivớikhảnăngthànhcôngcao.Tôikhôngbiếtcácchươngtrìnhkhácthếnàonhưngtôibiếtrằngkhóahọc“Baykhôngsợhãi”đượctổchứcởAnhcủaVirginAtlanticcótỷlệthànhcônglênđến98%.WhoopiGoldberg làmột trongnhữngngườinổi tiếngđã thamgiakhóahọcnàytrongsốhơn2.000ngườisợbaymàchúngtôigiúpđỡhàngnăm.Vìvậy,

nếuWhoopilàmđượcthìbạncũnglàmđược!Tôiphảithúnhậnrằngmìnhmắcmộttrongbanỗisợhãiphổbiếnnhất;

dùchothườngxuyênlàmviệcđóđếnthếnào,tôivẫncăngthẳngkhinóitrướcđámđông.Mặcdùcácchuyêngiasẽbảobạnrằngbấtcứdiễngiảnàonóirằnganhtakhônghềcăngthẳngmộtchútnàođềulànhữngdiễngiảtồi,nhưngnóđãtừngthựcsựkhiếntôirấtkhổsở.

KhingàiFreddieLakerquácốbảotôiđứngratrướcvàđưakhuônmặttôi(vàgiọngnói)ratrướccôngchúngnhằmquảngbáchohãnghàngkhôngmớicủachúngtôi,tôinhớmìnhđãnghĩrằng,“Chắcchắn,Freddie,vớiôngthìdễvìôngquenrồi.”Vào lúcđó, tôihoàntoàncảmthấysợhãiviệcnói trướcđámđông,songtôibuộcmìnhphảiđốimặtvớinỗisợvàvượtquanó–mặcdùtôicóthểsẽphảiđưaralờixinlỗimuộnmàngđốivớitấtcảnhữngaiphảichịuđựngmộtvàinỗlựcdiễnthuyếtbanđầucủamình!

Cólẽlờikhuyêntốtnhấttôitừngđưaravềviệcxuấthiệntrêntivihaynóitrướcđámđônglà“hãytưởngtượngbạnđangởtrongphòngkháchnhàmìnhvànóichuyệnvớiaiđó”,đâylàmộtcáchtiếpcậngiúptôirấtnhiều.Ngàynay,bấtcứkhinàocóthể,tôicũngcốchọnviệchỏivàtrảlờiítmangtínhcấutrúchơnthayvìđọcmộtbàidiễnthuyếtđãđượcchuẩnbịtrướctrongvòng25phútnhưtruyềnthống.Nókhôngchỉgiúptôibớtcăngthẳnghơn,màtôicònkhiếnkhángiảnhậnđượcnhiềuhơnvìhọcóthểhỏixenngangthayvìngồiyên,khôngnóigìvànghĩ,“GiámàôngtanóivềXYZ”.

Cómộtthứmàtôichưabaogiờcảmthấykhôngthoảimáikhiởgần,đólànước,vàmộttrongnhữngniềmvuilớnnhấtcủatôinhữngngàynàylàgiúpđỡbạnbè, những vị khách và dân địa phương trên đảoNecker đốimặt và chinhphụcmộtthửtháchphổbiếnkhác.Khôngphảilúcnàonócũnglàmộttrong10nỗisợhãiphổbiếnnhất,nhưngnólạilànguồncơngâyranỗisợhãivàxấuhổcủarấtnhiềungườitrưởngthành,đólàkhôngbiếtbơi.

Vừa tuần trước trênđảoNecker, tôiđãgiúpbangười lớnhọcbơi.Đó làmộtviệckháđơngiản;vềcơbản,tấtcảchỉlàgiúpmọingườivượtquanỗisợhãikhiđặtmũivàmiệngxuốngdướinước.Mộtkhiđãvượtquachướngngạinày,bạnphảidỗdànhhọnínthởmộtlúc,vàcuốicùngkhibạnkhiếnhọthổibongbóngmộtcáchthíchthú,thìcónghĩalàbạnđãthànhcôngrồi.

Cậucontrainămtuổicủamộtngườibạntôigọinhữngbàihọchàngngàycủachúngtôitrongbểbơilà“lớpchếtđuốicủabácRichard”nhưngtôichưabaogiờđểmấtmộthọcsinhnào.Tôicũngcómộtvàicựuhọcsinhnổitiếng,nhưDesmondTutu. Ban đầu, vị tổng giámmục này có lẽ không tình nguyện trởthànhmộthọcsinhtìnhnguyện,nhưngôngnhanhchóngbắtkịpvàchắcchắnlàmộttrongnhữngngườivuitínhnhấttôitừngdạy.

FranklinD.Roosevelt đã nói rất đúng rằng, “Thứ duy nhất bạn phải sợchínhlànỗisợ.”Chạytrốnkhỏinỗisợchỉlàmnỗisợcàngtăng.Vìvậy,hãygọithêmđồngminhnếucầnthiếtvàvớitinhthần“Mặckệnó, làmtớiđi”,bạnsẽngạcnhiênvìnhữnggìmìnhchinhphụcđược.

CHÚTHÍCH[1]TênmộtthànhphốlớnởScotland.[2]Ý chỉnhữngngười tiêucực.Cùngmộthiện tượngcónước trongnửa

cốc,nhưngngườitiêucựcsẽchorằngcốcnướcvơinửa,cònngườitíchcựcsẽchorằngcốcnướccònmộtnửa.

[3]Một tổchứcđộc lậpdoNelsonMandela sáng lậpnhằmtậndụngảnhhưởngvàkinhnghiệmcủacácnhàlãnhđạohàngđầuthếgiớiđểgiảiquyếtcácvấnđềvềhòabình,cácvấnđềkhókhăncủanhânloạivàtăngcườngsựquantâmtớicácvấnđềđó.

[4]Virgincónghĩalàtrinhnữ(ngườichưatừngquanhệtìnhdục),hoặccóthểhiểulàngườitrongsáng,thuầnkhiếtnhưmộtđứatrẻ,lạlẫmvớitấtcảmọiđiều.

[5]Tổchứcđượcsánglậpđểủnghộcácgiảiphápnhằmgiảmphátthảikhínhàkínhthôngquacácdoanhnghiệpvừavànhỏ.

[6]HãngQantasđưaraHạngghếThươnggialầnđầuvàonăm1979.Đầutháng 10, năm 1981, ScandinavianAirlines System giới thiệu tiếp EuroClass vớicabin và quầy check-in riêng biệt cho khách bay suốt chuyến. Các hãng hàngkhông khác lần lượt đưa ra hạng ghế Thương gia của mình.Mỗi hãng hàngkhông gọi hạng ghế này theomột tên khác nhau và VirginAtlantic gọi nó là“UpperClass”.

[7]TrongtrậnquyếtchiếnvớigãkhổnglồGoliath,chàngchăncừubénhỏđãdùngmộtchiếcnáthunvàmộtviênsỏiđểhạgụcGoliath,kẻđượccholà“bấtkhảchiếnbại”trongchớpmắt.

[8]Tácgiảđãsửdụngmộtthủthuậtchơichữởđây,vớitừ“véo”nhằmýchỉ“làmộtphầncủaVirginAtlantic”.

[9]Nhiềucondaothườngkhắcdòngchữ“StainlessSteel”cónghĩalàthépkhônggỉnhưnghãnghàngkhôngnàyđãkhắcmộttừđồngâmcónghĩakhácđểtạosựhàihước.

[10]VòngquayThiênniênkỷhaycòngọilàmắtLondonlàmộtvòngquansátkhổnglồcao135m(443feet)nằmbênbờsôngThames,London,Anh.

[11] “Get it up!” vừa cónghĩa là không thểnângđượcVòngquayThiênniênkỷ,vừamangnghĩẩndụlàkhôngthểđứngdậyhoặcpháttriểnđược.

[12]Từ“hóađơn”trongtiếngAnhlà“bill”trùngvớitêncủaBillClinton,chồngbàHillaryClinton,ngườiđãdínhvàomộtvụbêbối tìnháikhiđang làTổngthốngMỹ.

[13]Đâylàthuậtngữdùngđểchỉnhữngcánhângiàucó,cókhảnăngcấpvốnchomộtdoanhnghiệpthànhlậpvàthườngthìđổilại,họsẽcóquyềnsởhữumộtphầncôngty.Cácnhàđầutưnàythườngtiếnhànhđầutưbằngchínhtiềncủamình,khácvớicácnhàđầutưmạohiểm-nhữngngườiquyêntiềnhaykêugọi người khác đóng gópđể thành lậpmộtquỹđầu tư, có sựquản lý chuyện

nghiệp.[14]BenchStrength:Thuậtngữchỉkhảnăngvàsựsẵnsàngcủathếhệkế

cậntrongviệcđảmnhiệmcácvịtrílãnhđạovànghềnghiệpquantrọng.Thuậtngữnàyxuấtpháttừbộmônbóngchàydùngđểchỉcáccầuthủgiỏingồitrênbăngghếcủamộtđộicóthểbướcvàokhimộtcầuthủbịthươnghoặcbịthayra.

[15]PoundhaycânAnh(viếttắt:lb,lbm,lbm],tiếngViệtđọcpao)làmộtđơnvịđokhốilượngtruyềnthốngcủaAnh,HoaKỳvàmộtsốquốcgiakhác.Cónhiềuđịnhnghĩakhácnhauvềkhối lượng củađơnvịpound.Hiệnnaygiá trịđượcquốctếcôngnhậnchínhxáclà:1pound=0,45359237kg.

[16]MộtmẫuAnh hay đôi khi gọi tắt làmẫu (một số người gọi làmẫuvuông) làmộtđơnvị đodiện tích tronghệđo lườngAnhvàMỹ.Nó thườngdùng để đo diện tích đất đai tại Anh,Mỹ. Theo The Units ofMeasurementRegulations 1995, đơn vịmộtmẫuAnh tươngđương với 4.046,8564224m2=0,40468564224hecta.

[17]Hospitalityindustry(kỹnghệlễtân):Cũngcónghĩanhưtourismhay tourism industry,nhưngchú trọngvềmức tráchnhiệmcủa cácnhân

viên trongngành trongvai trò củangười chủđónkhách.Đôikhi từnàyđượcdùngđể chỉmột loại khách sạnvà cơ sởkinhdoanh lưu trúnàođó có vai tròquantrọngtrongngànhdulịch.

[18] Benito Amilcare Andrea Mussolini (29/7/1883 - 28/4/1945) là Thủtướngđộc tài cai trị phát xítÝ vớimột thể chếquốc gia, quânphiệt và chốngCộngsảndựatrênhệthốngtuyêntruyềnvàkìmkẹpkhắcnghiệt.MussoliniđưaÝvàoliênminhkhốiTrụccủaAdolfHitlerchốnglạiquânĐồngMinhtrongđệnhị thế chiến.Khi khốiTrục thua trận,Mussolini toan bỏ trốn sangThụy SĩnhưngôngvàvợbịquânCộngsảnkhángchiếnÝbắtgiếttạihồComo.

[19]Về thực chất, đó làmộtdạng của chủnghĩaphânbiệt chủng tộc, dothiểusốngườidatrắngởmiềnNamvàTâyNamPhiápđặtđểduytrìáchthốngtrịcủahọđốivớiđasốngườidađenbảnđịa.

[20]Chủnghĩatưbảnhướngtớiviệckinhdoanhmanglạilợiíchcộngđồng.[21]Elevatorspeechlàtừlóngtrongngànhtiếpthịdùngđểchỉmộtbảntóm

tắt tuyngắngọnnhưng chứađủ thông tinvềmột cánhânhaydoanhnghiệp.Đượcgọitênnhưvậyvìtấtcảcácvấnđềchínhyếuchỉnênđượctrìnhbàytrongkhoảngthờigian30giây-tươngđươngvớimộtlượtđithangmáy.

[22] Phomát Stilton (phomátAnhmàu trắng có những đường chỉmàuxanhlụcchạyxuyênquavànặngmùi).

[23]“BRICS”làtêngọicủamộtkhốibaogồmcácnềnkinhtếlớnmớinổigồm Brazil, Nga (Russia), Ấn Độ (India), Trung Quốc (China) và Nam Phi(SouthAfrica).CácthànhviêncủaBRICSđềulànhữngquốcgiađangpháttriểnhoặccôngnghiệphóamới,họgâychúýbởisựrộnglớn,nềnkinhtếpháttriểnvàcóảnhhưởngrõrệttớikhuvựccũngnhưtoàncầu.

TừBRICbắtđầuđượcdùngtừnăm2001.Đếnnăm2010thìkhốinàycó

thêmNamPhi,nêntừđóđượcgọilàBRICS.