Embed Size (px)
Citation preview
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
KLIMATOLOŠKA ANALIZA2008 GODINE
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
Predgovor
Na globalnoj razini prema neslužbenim podacima WMO srednja godišnja temperatura 2008. godina je bila deseta po toploti od početka službenih instumentalnih mjerenja, a ujedno i najhladnija u XXI stoljeću zbog pojačanog uticaja fenomena La Nina. Temperatura na Zemlji bila je veća za 0,31oC u odnosu na prosjek u periodu 1961-1990 godina. Najtoplija do sada bila je 2005. godina, koja je za 0,61 oC bila toplija od srednje vrijednosti.Iznad prosjeka imao je veći dio kopna. Najviša odstupanja od prosjeka registrovana su u većem dijelu Europe (u sjevernoj Europi tokom zime koja je najtoplija od početka službenih mjerenja anomalije su bile veće i za 7oC od prosječnih) i Azije. Hladnije od prosjeka bilo je u Kolumbiji, u središnjim područjima SAD, djelovima Aljaske i središnjoj Kanadi.Ukupne količine padavina na globalnom nivou bile su iznad prosjeka. Veći dio Europe, jugoistok Azije, sjever i jug Amerike, zapadna Afrika i sjeveroistočni i središnji dio SAD imale su veće količine padavina, a jug Europe i Australije, jugoistok Afrike, istočni dio Azije, zapad i jugozapad SAD, Havaji, dijelovi Argentine, Urugvaja i Brazila. Niže padavine od prosječnih.U Bosni i Hercegovini srednje godišnje temperature na svim stanicama bile su iznad višegodišnjeg prosjeka. Odstupanja od srednje normalne vrijednosti kretala su se od 0,8 °Cna Bjelašnici do 2,2 °C u Gradačcu. U Sarajevu (Bjelave) srednja temperatura iznosila je 11,2 °C i za 1,7 °C bila je viša od standardne normalne vrijednosti. Po toploti 2008. godina bila je četvrta od početka službenih mjerenja. Ukupne količine padavina bile su manje od prosječnih. Odstuanja od normalnih količina padavina kretala su se od 75,0 % u Gradačcu do 111,8 % na Ivan Sedlu. U Mostaru je srednja temperatura tokom 2008. godine iznosila 16,1 i za 1,5 bila je viša od srednje višegodišnje temperature.
Šematski prikaz najtoplijih godina u Bosni i Hercegovini1
10,8
11,0
11,2
11,4
11,6
oC
1946. 1950. 2000. 2008. 1951.
S A R A J E V O
11,5
12
12,5
13
oC
2000 1950 2008 2007
B I H A Ć
10,2
10,4
10,6
10,8
11
oC
1951 1950 2008 2002
L I V N O
11,4
11,6
11,8
12,0
oC
2000 2008 2007 1951
T U Z L A
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
Na prostoru Bosne i Hercegovine srednja temperatura tokom 2008. godine bila je veća od standardne normalne vrijednosti (period 1961-1990). Srednje temperature kretale su se od 2,0°C na Bjelašnici do 16,1 °C u Mostaru. Temperaturna odstupanja kretala su se od 0,8 °C na Bjelašnici do 2,2 °C u Gradačcu. Temperaturne prilike prema Conrad-Chapmanovoj metodi svrstavamo u klasu ekstremno toplo. Posebno topao period bio je u januaru i februaru, kada su registrovana i najveća mjesečna odstupanja. U Januaru na MS Bihać srednja mjesečna temperatura bila je veća za 4,5 °C, a na MS Gradačac u februaru za 4,6°C. Srednje mjesečne temperature niže od prosječnih izmjerene su u septembru. Najveće negativno odstupanje od srednje normalne vrijednosti registrovano je na Bjelašnici od -1,8 °C.Ukupne količine padavina kretale su se od 655 l/m2 u Gradačcu do 1430 l/m2 u Mostaru. Odstupanja od ukupne količine padavina u odnosu na prosječne kretala su se od 75,0 % u Gradačcu do 111,8 % na Ivan Sedlu. Padavinske prilike po Conrad-Chapmanovoj metodi svrstavamo u kategorije normalno i kišno.
Temperaturna odstupanja od srednje normalne vrijednosti tokom 2008 godine.
BIH
AĆ
; 9
6,6
BJ
EL
AŠ
NIC
A;
105
,9
LIV
NO
; 1
05,
0
MO
ST
AR
; 9
4,4
SA
RA
JE
VO
; 8
9,6
TU
ZL
A;
94
,0
BU
GO
JN
O;
98
,1
GR
AD
AČ
AC
; 7
5,0
I.S
ED
LO
; 1
11
,8
JA
JC
E;
85,1
S.M
OS
T;
102
,2
ZE
NIC
A;
10
3,6
0,0
20,0
40,0
60,0
80,0
100,0
120,0%
Odstupanja ukupnih količina padavina od prosječnih (izraženo u %).2
BIH
AĆ
; 1,
8
BJE
LA
ŠN
ICA
; 0,
8
LIV
NO
; 1,
7
MO
ST
AR
; 1,
5
SA
RA
JEV
O;
1,7
TU
ZL
A;
1,9
BU
GO
JNO
; 1,
9
GR
AD
AČ
AC
; 2,
2
I.SE
DL
O;
1,4
JAJC
E;
1,4
S.M
OS
T;
1,8
ZE
NIC
A;
1,7
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
oC
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
Temperature PadavineSTANICAodstupanje (°C) percentil odstupanje (%) percentil
Bihać 1,6 100 101,7 57Bjelašnica 1,3 97 108,7 58Bugojno 1,8 100 110,9 76Gradačac 2,3 100 99,4 48Ivan Sedlo 1,2 100 97,9 40Jajce 1,4 100 77,2 28Livno 1,5 100 96,1 44Mostar 1,5 100 81,8 16Sarajevo 1,5 100 106,8 62Sanski Most 1,6 100 115,0 88Tuzla 1,7 100 93,0 25Zenica 1,6 100 105,5 74
Tabela 2. Odstupana od srednjih normalnih tridesetogodišnjih vrijednosti 3
Ekstremne klimatske anomalije ( percentil < 2 i > 98 ) za područje Bosne i Hercegovine po mjesecima i godišnjim dobima
Razdoblje – mjesecEkstremno toplo – Juni: Bihać, Bjelašnica, Bugojno, Gradačac, Jajce, Livno, Sarajevo, Sanski Most, Tuzla i Zenica. - August: Bjelašnica, Gradačac i Mostar.Ekstremno hladno – nisu registrovani ekstremno hladni mjeseci.Ekstremno kišno – Mart: Bihać, Bjelašnica, Sanski Most i Zenica
- Juni: MostarEkstremno sušno – Sarajevo i Sanski Most
Razdoblje – godišnje dobaEkstremno toplo – Ljeto: Bihać, Bječašnica, Bugojno, Gradačac, Livno, Mostar, Sarajevo, Sanski Most, Tuzla i Zenica.Ekstremno hladno – nisu registrovana ekstremno hladna godišnja dobaEkstremno kišno – Proljeće: Sanski Most.Ekstremno sušno – Jajce i Sanski Most.
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
Tokom 2008. godine u Bosni i Hercegovini nadmašeni su apsolutni maksimumi u februaru, maju, septembru i novembru.
STANICADosadašnji apsolutni
maksimum (ºC)datum
Novi apsolutnimaksimum (ºC)
datum
Bihać 23,8 29.02.1960. 24,2 25.02.2008.Bugojno 20,4 29.02.1960. 23,4 25.02.2008.Gradačac 23,2 22.02.1998. 23,5 25.02.2008.
Ivan Sedlo 17,1 20.02.1990. 17,7 25.02.2008.Jajce 22,0 29.02.1960. 23,6 25.02.2008.Livno 19,9 24.02.1990. 20,2 25.02.2008.
Sarajevo 20,2 25.02.1990. 21,4 25.02.2008.Tuzla 22,8 25.02.1990. 25,3 25.02.2008.Zenica 23,0 25.02.1990. 25,1 25.02.2008.
Bjelašnica 18,2 12.05.1968 18,9 29.05.2008Jajce 33,4 12.05.1968 35,0 29.05.2008Livno 30,4 30.05.2005. 30,9 27.05.2008Mostar 35,4 18.05.1909. 35,6 29.05.2008
Sarajevo 32,6 23.05.1994 33,2 29.05.2008Zenica 34,7 12.05.1968. 35,4 27.05.2008
Gradačac 35,0 11.09.1970 37,2 07.09.2008Livno 33,8 15.09.1987 35,0 07.09.2008Tuzla 36,2 03.09.1956 37,0 06.09.2008
Bugojno 22,9 01.11.1989 24,0 02.11.2008Jajce 23,5 16.11.2002 24,2 02.11.2008
Mostar 25,4 03.11.2004 25,5 05.11.2008
Analizom srednjih dnevnih temperatura na meteorološkim stanicama: Sarajevo, Mostar, Bihać, Tuzla i Livno registrovani su u tokom godine izuzetno topli i izuzetno hladni dani
SARAJEVO MOSTAR BIHAĆ TUZLA LIVNOmjesectopli hladni topli hladni topli hladni topli hladni topli hladni
Jan 0 0 0 0 1 0 1 0 0 1Feb 0 0 0 0 2 0 1 0 0 0Mar 1 0 0 0 1 0 1 0 0 0Apr 0 0 0 0 1 0 1 0 0 0Maj 2 0 0 0 1 0 1 0 1 0Jun 2 0 2 0 0 0 0 0 2 0Jul 1 2 0 1 1 1 3 1 0 1Aug 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0Sep 3 5 0 2 5 1 1 2 3 5Okt 0 0 1 0 0 0 2 0 1 0Nov 2 0 1 0 0 0 4 0 3 1Dec 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0
Ukupno 12 7 4 3 12 2 17 3 11 8
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
Temperatura PadavineStanicejanuar odstupanje
(oC)percentil
odstupanje(%)
percentil
Bihać 4,5 92 50,2 18Bjelašnica 1,6 77 97,3 51Bugojno 3,5 94 73,5 33Gradačac 3,9 92 62,2 28Ivan Sedlo 3,5 97 83,4 46Jajce 2,7 94 44,5 18Livno 2,7 95 65,4 27Mostar 2,5 98 83,6 40Sarajevo 2,8 95 38,7 23Sanski Most 2,8 89 48,4 14Tuzla 3,5 94 51,0 22Zenica 2,0 90 51,6 25
Temperatura PadavineStanicefebruar odstupanje
(oC)percentil
odstupanje(%)
percentil
Bihać 3,6 87 26,7 03Bjelašnica 0,9 63 52,5 26Bugojno 3,0 84 40,0 11Gradačac 4,6 94 19,8 06Ivan Sedlo 2,4 81 45,2 14Jajce 2,5 81 25,1 06Livno 1,9 76 38,1 18Mostar 1,4 76 33,0 10Sarajevo 2,3 78 21,0 01Sanski Most 2,7 83 19,5 00Tuzla 3,0 86 25,5 03Zenica 1,9 83 39,6 12
Temperatura PadavineStanicemart odstupanje
(oC)percentil
odstupanje(%)
percentil
Bihać 0,8 55 198,5 100Bjelašnica 0,4 60 216,1 100Bugojno 1,4 73 125,6 74Gradačac 1,6 74 136,7 76Ivan Sedlo 0,8 66 195,0 98Jajce 1,0 67 133,3 71Livno 1,1 71 179,7 95Mostar 0,6 64 147,0 85Sarajevo 0,9 67 197,6 94Sanski Most 1,5 64 216,7 100Tuzla 1,3 68 157,7 84Zenica 1,1 70 248,5 100
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
Temperatura PadavineStaniceapril odstupanje
(oC)percentil
odstupanje(%)
percentil
Bihać 1,1 70 77,0 14Bjelašnica 0,3 60 141,5 80Bugojno 1,3 81 123,9 82Gradačac 1,6 80 65,1 16Ivan Sedlo 0,6 67 113,5 74Jajce 0,8 74 97,4 45Livno 0,7 74 140,3 86Mostar 0,7 79 152,5 87Sarajevo 1,0 74 82,0 25Sanski Most 1,4 80 168,8 95Tuzla 1,4 78 70,4 10Zenica 1,0 73 67,1 14
Temperatura PadavineStanicemaj odstupanje
(oC)percentil
odstupanje(%)
percentil
Bihać 1,8 88 70,7 24Bjelašnica 1,4 82 61,0 16Bugojno 1,8 93 76,9 36Gradačac 2,2 92 82,0 46Ivan Sedlo 1,3 80 57,3 22Jajce 1,0 77 67,3 20Livno 1,9 95 61,0 16Mostar 2,1 97 29,7 17Sarajevo 1,4 79 69,6 39Sanski Most 1,6 90 79,2 34Tuzla 1,5 81 108,7 64Zenica 1,9 95 47,8 14
Temperatura PadavineStanicejuni odstupanje
(oC)percentil
odstupanje(%)
percentil
Bihać 2,2 100 66,9 19Bjelašnica 2,2 99 49,2 2Bugojno 2,5 100 117,7 74Gradačac 4,1 100 45,5 0Ivan Sedlo 1,8 98 59,5 14Jajce 2,1 100 89,0 48Livno 2,7 100 113,8 69Mostar 2,0 97 156,3 100Sarajevo 2,2 99 91,5 57Sanski Most 2,3 100 102,5 72Tuzla 2,4 100 102,0 54Zenica 2,7 100 89,7 46
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
Temperatura PadavineStanicejuli odstupanje
(oC)percentil
odstupanje(%)
percentil
Bihać 1,3 91 72,7 31Bjelašnica 1,0 80 147,0 88Bugojno 1,7 93 210,0 98Gradačac 1,2 86 81,0 38Ivan Sedlo 0,8 87 128,9 85Jajce 1,2 88 127,3 92Livno 1,7 93 78,4 55Mostar 1,3 88 65,3 46Sarajevo 1,4 92 125,8 70Sanski Most 1,6 91 71,7 40Tuzla 1,5 94 136,6 78Zenica 1,2 91 224,0 95
Temperatura PadavineStaniceaugust odstupanje
(oC)percentil
odstupanje(%)
percentil
Bihać 2,1 95 35,7 11Bjelašnica 2,7 99 39,0 9Bugojno 2,4 98 53,8 19Gradačac 2,6 99 45,6 31Ivan Sedlo 1,6 87 70,7 41Jajce 1,7 89 68,7 31Livno 2,4 97 18,7 4Mostar 3,2 99 8,8 5Sarajevo 2,2 93 57,6 28Sanski Most 1,5 91 58,0 25Tuzla 1,8 91 33,1 7Zenica 1,7 91 39,7 13
Temperatura PadavineStaniceseptembar odstupanje
(oC)percentil
odstupanje(%)
percentil
Bihać -0,9 17 109,6 63Bjelašnica -1,8 17 131,8 73Bugojno -0,7 21 115,9 65Gradačac -0,7 27 166,3 86Ivan Sedlo -1,4 21 102,3 44Jajce -1,7 14 110,0 64Livno -0,5 30 84,1 34Mostar -0,5 39 156,4 81Sarajevo -1,0 23 121,6 66Sanski Most -1,0 24 134,1 78Tuzla -0,9 28 140,6 82Zenica -0,8 23 127,7 72
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
Temperatura PadavineStaniceoktobar odstupanje
(oC)percentil
odstupanje(%)
percentil
Bihać 1,8 91 134,3 81Bjelašnica 1,2 74 105,6 60Bugojno 1,8 93 82,4 64Gradačac 2,8 98 61,3 29Ivan Sedlo 1,5 83 163,0 84Jajce 1,5 83 57,2 38Livno 1,4 84 69,1 46Mostar 1,3 90 69,5 39Sarajevo 1,5 83 77,7 39Sanski Most 2,0 91 79,1 37Tuzla 1,6 84 83,9 44Zenica 1,6 93 77,8 42
Temperatura PadavineStanicenovembar odstupanje
(oC)percentil
odstupanje(%)
percentil
Bihać 1,5 87 116,4 66Bjelašnica 0,4 55 98,1 56Bugojno 1,8 87 97,3 55Gradačac 2,0 91 73,6 35Ivan Sedlo 1,8 87 118,8 70Jajce 1,6 83 79,8 45Livno 1,4 88 129,2 72Mostar 1,4 90 115,0 64Sarajevo 2,0 89 97,0 57Sanski Most 1,6 89 101,0 59Tuzla 2,1 94 57,9 12Zenica 1,7 87 124,9 68
Temperatura PadavineStanicedecembar odstupanje
(oC)percentil
odstupanje(%)
percentil
Bihać 1,0 77 176,8 96Bjelašnica -1,0 34 154,7 88Bugojno 3,3 92 117,1 66Gradačac 2,3 84 73,6 30Ivan Sedlo 1,7 76 162,8 86Jajce 2,4 91 104,0 59Livno 2,0 96 195,5 94Mostar 1,5 95 102,7 50Sarajevo 2,5 92 89,5 64Sanski Most 3,2 95 131,9 79Tuzla 2,7 95 86,2 42Zenica 2,9 93 167,1 90
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
Ocjene srednjih temperatura i ukupne količine padavina po godišnjim dobima a u odnosu na višegodišnji prosjek (1961-1990.)
Zima 2007-2008 (decembar 07, januar 08 i februar 08)
Temperature PadavineSTANICAodstupanje (°C) percentil odstupanje (%) percentil
Bihać 1,7 82 65,7 21Bjelašnica 0,4 62 70,9 37Bugojno 1,7 82 63,2 21Gradačac 2,4 89 59,8 13Ivan Sedlo 1,3 79 59,0 52Jajce 1,2 75 47,9 0Livno 0,8 74 55,3 15Mostar 1,1 80 64,2 15Sarajevo 1,0 70 41,6 6Sanski Most 1,6 82 63,7 0Tuzla 1,6 82 53,0 12Zenica 1,0 69 72,2 4
Zima 2007-2008 bila je nesto toplija od višegodišnjeg prosjeka. Prema raspodjeli percentila najveći dio teritorije svrstan je u kategoriju toplo, a širi prostor gornjeg toka Bosne i područje zapadne Hercegovine nalazio se u kategoriji normalno. Količine padavina bile su ispod višegodišnjeg prosjeka. Prema raspodjeli percentila padavinske prilike najvećim dijelom svrstavamo u kategoriju sušno. Vrlo sušno bilo je u dolinom Bosne, a ekstremno sušno u zapadnom dijelu Kraijne.
Proljeće
Temperature PadavineSTANICAodstupanje (°C) percentil odstupanje (%) percentil
Bihać 1,3 87 111,1 70Bjelašnica 0,7 66 138,2 88Bugojno 1,5 94 107,3 70Gradačac 1,8 97 91,9 30Ivan Sedlo 0,9 71 127,5 78Jajce 0,9 69 96,4 58Livno 1,3 97 132,8 96Mostar 1,1 87 117,1 78Sarajevo 1,0 77 113,4 65Sanski Most 1,5 93 150,8 100Tuzla 1,4 94 109,1 58Zenica 1,3 92 110,2 66
Tokom proljeća srednja temperatura bila je viša od prosjeka. Prema raspodjeli percentila najveći dio teritorije svrstan je u kategoriju vrlo toplo. Količine padavina su na čitavoj teritoriji bile iznad višegodišnjeg prosjeka, osim u području Gradačca. Prema raspodjeli percentila padavinske prilike svrstavamo u kategorije normalno, kišno, vrlo kišno i ekstremno kišno (područje Sane).
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
Ljeto
Temperature PadavineSTANICAodstupanje (°C) percentil odstupanje (%) percentil
Bihać 1,9 100 58,2 4Bjelašnica 2,0 100 73,7 16Bugojno 2,2 100 126,2 83Gradačac 2,2 100 57,5 9Ivan Sedlo 1,4 97 83,1 42Jajce 1,7 96 95,2 44Livno 2,3 100 73,0 19Mostar 2,2 100 80,5 32Sarajevo 1,9 100 93,3 41Sanski Most 1,8 100 78,3 30Tuzla 1,9 100 93,2 34Zenica 1,9 100 112,6 73
Srednje temperature tokom ljeta bile su znatno iznad višegodišnjeg prosjeka. Prema raspodjeli percentila temperaturu svrstavamo u kategoriju ekstremno toplo, osim na području Ivan Sedla i Jajca gdje je bilo vrlo toplo. Količine padavina bile u pretežno ispod višegodišnjeg prosjeka osim u području Bugojna i Zenice.
Jesen
Temperature PadavineSTANICAodstupanje (°C) percentil odstupanje (%) percentil
Bihać 0,8 70 119,6 85Bjelašnica -0,1 45 110,6 65Bugojno 1,0 80 98,3 50Gradačac 1,4 88 99,9 56Ivan Sedlo 0,6 74 129,0 86Jajce 0,5 70 82,9 26Livno 0,8 77 98,1 56Mostar 0,8 72 108,5 58Sarajevo 0,9 75 97,8 49Sanski Most 0,9 77 90,6 63Tuzla 1,0 79 92,8 43Zenica 0,8 75 105,9 69
Jesen je bila toplija od srednje normalne vrijednosti. Temperaturna odstupanja bila su pozitivna, osim na Bjelašnici i kretala su se od -0,1 °C na Bjelašnici do 1,4 °C u Gradačcu. Prema raspodjeli percentila srednju temperaturu tokom jeseni 2008. godine svrstavamo u kategorije normalno i toplo. Količine padavina bile su zavisno od krajeva bile iznad odnosno ispod višegodišnjeg prosjeka. Sušni period bio je u prvoj polovini septembra, a najviše kiše registrovano je u zadnjoj dekadi novembra.
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
S A R A J E V O
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
1.1. 20.1. 8.2. 27.2. 17.3. 5.4. 24.4. 13.5. 1.6. 20.6. 9.7. 28.7. 16.8. 4.9. 23.9. 12.10. 31.10. 19.11. 8.12. 27.12.datum
oC
M O S T A R
-10,0
-5,0
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
1.1. 21.1. 10.2. 1.3. 21.3. 10.4. 30.4. 20.5. 9.6. 29.6. 19.7. 8.8. 28.8. 17.9. 7.10. 27.10. 16.11. 6.12. 26.12.datum
oC
B I H A Ć
-20,0
-15,0
-10,0
-5,0
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
1.1. 21.1. 10.2. 1.3. 21.3. 10.4. 30.4. 20.5. 9.6. 29.6. 19.7. 8.8. 28.8. 17.9. 7.10. 27.10. 16.11. 6.12. 26.12.datum
oC
T U Z L A
-15,0
-10,0
-5,0
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
1.1. 21.1. 10.2. 1.3. 21.3. 10.4. 30.4. 20.5. 9.6. 29.6. 19.7. 8.8. 28.8. 17.9. 7.10. 27.10. 16.11. 6.12. 26.12.datum
oC
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
SARAJEVO
-5,0
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
mjesec
oC MOSTAR
-5,0
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
mjesec
oC
LIVNO
-5,0
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12mjesec
oC BJELAŠNICA
-8,0-6,0-4,0-2,00,02,04,06,08,0
10,012,014,0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
mjesec
oC
TUZLA
-5,0
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
mjesec
oC BIHAĆ
-5,0
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12mjesec
oC
Šematski prikazi kumulativni količina padavina na MS Gradačac, Mostar, Livno i Sarajevo. Na dijagramima se vidi odnosi količina padavina tokom 2008 godine a u odnosu na prosjek iz perioda 1961-1990.
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
0,0
100,0
200,0
300,0
400,0
500,0
600,0
700,0
800,0
900,0
1000,0
mm
jan feb mar apr maj jun jul aug sep okt nov dec
S A R A J E V O
2008 1961-90
0,0
200,0
400,0
600,0
800,0
1000,0
1200,0
1400,0
1600,0
mm
jan feb mar apr maj jun jul aug sep okt nov dec
M O S T A R
2008 1961-90
0,0
100,0
200,0
300,0
400,0
500,0
600,0
700,0
800,0
900,0
mm
jan feb mar apr maj jun jul aug sep okt nov dec
G R A D A Č A C
2008 1961-90
0,0
200,0
400,0
600,0
800,0
1000,0
1200,0
1400,0
mm
jan feb mar apr maj jun jul aug sep okt nov dec
L I V N O
2008 1961-90
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
SARAJEVO
-100
-50
0
50
100
150
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
mjesec
mmMOSTAR
-150
-100
-50
0
50
100
150
200
250
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
mjesec
mm
IVAN SEDLO
-100
-50
0
50
100
150
200
250
300
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
mjesec
mmZENICA
-100
-50
0
50
100
150
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
mjesec
mm
BIHAĆ
-100
-50
0
50
100
150
200
250
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12mjesec
mmTUZLA
-100
-50
0
50
100
150
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
mjesec
mm
Ocjena klime u 2008.
Federalni hidrometeorološki zavod Bosne i Hercegovine
1 Tokom četrdesetih godina XX stoljeća radila je samo MS u Sarajevu.2 Plavom bojom izražena su pozitivna, a narandžastom negativna odstupanja.3 Način ocjenjivanja srednjih mjesečnih temperatura i ukupnih mjesečnih količina padavina vrši se na osnovu odstupanja od kontinuiranog niza u periodu 1961.-1990. godina a upotrebljavajući Conrad-Chanpanov metod.Percentil se izražava u (%) i ukazuje nam u koliko slučajeva određena vrijednost nije prevaziđena u promatranom periodu.Prvi red kod temperatura pokazuje odstupanje temperature od srednje vrijednosti izraženu u (°C), a drugi red odgovarajući percentil prema kojem se data vrijednost svrstava u određenu kategoriju.Kod padavina prvi red pokazuje odstupanje u (%) od srednje vrijednosti količine padavina,a drugi red odgovarajući percentil prema kojem se data vrijednost svrstava u određenu kategoriju.
Na sjednici komisije za klimatologiju pri WMO koja je održana u novembru 2001. godine određeno je da se period 1961-1990. koristi kao normalni niz za usporedbu, sve dok se ne završi sljedeći niz 1991-2020. godina tj. do 2021. godine.
TEMPERATURE PERCENTILI PADAVINE PERCENTILI
ekstremno hladno < 2 ekstremno sušno < 2vrlo hladno 2-9 vrlo sušno 2-9hladno 10-25 sušno 10-25normalno 26-74 normalno 26-74toplo 75-90 kišno 75-90vrlo toplo 91-98 vrlo kišno 91-98ekstremno toplo >98 ekstremno kišno >98
Tabela 3. Legenda za percentile
