kontrak_sosial

8/11/2019 kontrak_sosial

1/8

Bincangkan Perlembagaan Persekutuan dalam konteks kontrak sosial dan hak-hak

keistimewaan orang Melayu dan Bumiputera.

Pendahuluan

Perlembagaan merupakan undang-undang tertinggi dan menjadi asas kepada

pembentukan pelbagai undang-undang lain di Malaysia. Perlembagaan terbentuk

berdasarkan manifestasi kesedaran penduduk pelbagai kaum di Malaysia yang

sama-sama mengikat jalinan kerjasama dan permuafakatan untuk membentuk

Malaysia yang merdeka. Peruntukan beberapa perkara dalam perlembagaan

menguntungkan penduduk asal Negara ini tetapi dalam masa yang sama wujud

perkara-perkara yang diperuntukan dalam perlembagaan untuk mengimbangi hak

kaum bumiputera yang lain. Secara umumnya perlembagaan adalah asas kepada

pembentukan perpaduan dan keharmonian masyarakat pelbagai kaum di Malaysia

yang harus sentiasa dipertahankan dan dipelihara.

Kontrak Sosial

Istilah kontrak sosial dalam konteks perlembagaan persekutuan merujuk kepada

permuafakatan sebelum merdeka antara para pemimpin Parti Perikatan iaitu UMNO,

MCA dan MIC yang mewakili tiga kaum terbesar di Tanah Melayu iaitu, orang

Melayu, Cina dan India dalam rundingan kemerdekaan dan proses untuk menggubal

perlembagaan.

Ia wujud ekoran daripada bantahan yang kuat di kalangan pemimpin kaum Melayu

terhadap Perlembagaan Malayan Union yang cuba menggugat hak keistimewaan

orang Melayu dan kedaulatan raja-raja Melayu pada tahun 1946.

Peruntukan yang terkandung di dalam Kontrak Sosial menjamin ketuanan Melayu

dalam proses politik Negara tidak diabaikan. Tidak dinafikan juga hak kedudukan

bukan Melayu seperti Cina dan India dalam Negara yang bakal merdeka daripada

Inggeris dipelihara.


2/8

Kontrak sosial ini juga sebenarnya ialah satu proses tawar menawar antara Melayu

dan bukan Melayu di mana-mana kedua pihak saling mendapat keuntungan dan

keistimewaan tersendiri.

Lanjutan daripada isu ini ia menjadi asas kepada penubuhan Perlembagaan

Persekutuan Tanah Melayu pada tahun 1948.

Di dalam Perlembagaan Persekutuan agama Islam menjadi agama rasmi bagi bagi

Negara Malaysia di mana Sultan menjadi Ketua di dalam majlis agama bagi setiap

negeri. Bagi negeri yang tidak mempunyai sultan, Yang Di Pertuan Agong

merupakan kuasa paling tinggi di dalam adat istiadat dan undang-undang Islam di

negeri tersebut.

Kedudukan dan kedaulatan Raja-raja Melayu juga telah diangkat semula dan tiada

mana-mana pihak boleh mempersoalkannya. Keistimewaan orang Melayu terus

dipelihara bagi mengutuhkan dominasi Melayu di Persekutuan Tanah Melayu.

Bahasa Melayu pula dijadikan bahasa kebangsaan di mana dalam pentadbiran dan

urusan kerajaan menggunakan bahasa Melayu. Bagi kaum bukan Melayu, hak

kewarganegaraan diberikan kepada mereka berdasarkan prinsip Jus Soli.

Semua kaum Melayu dan bukan Melayu bersetuju atas beberapa perkara yang

sangat penting demi mewujudkan sebuah Negara yang berdaulat dan stabil.

Perlembagaan Malaya telah diistiharkan pada 31 Ogos 1957 setelah semuanya

mencapai kata sepakat. Ianya diperbaharui apabila Singapura, Sabah dan Sarawak

bergabung membentuk Malaysia pada tanggal 16 September 1963.

Orang Melayu mendapat keistimewaan di manai agama Islam dijadikan sebagai

agama rasmi Negara, Bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan, dan kedudukan

istimewa orang Melayu serta kedudukan Raja-raja Melayu dikekalkan.

Antara isu hubungan etnik dalam perlembagaan adalah seperti berikut:-

i) Perkara 13Islam adalah agama Persekutuan

- mempunyai fasal imbangan berkaitan dengan kebebasan beragama

ii) Perkara 8Kesamarataan & Hak Sama Rata


3/8

- pengecualian peruntukan ini dalam soal agama, kedudukan istimewa

orang Melayu dan seumpamanya.

iii) Perkara 10(4)batasan hak kebebasan bersuara daripada menyentuh

kedudukan Raja-raja, Islam, orang Melayu, kewarganegaraan &

seumpamanya.

iv) Perkara 11Kebebasan beragama; kebebasan mengamalkan ajaran

agama lain dalam mana-mana bahagian Persekutuan serta beberapa

peruntukan pencegahan yang berkaitan.

v) Perkara 14Peruntukan mengenai kewarganegaraan yang boleh

diperoleh melalui beberapa cara serta peruntukan berkaitan perlucutan

kewarganegaraan.

vi) Perkara 38Kuasa Majlis Raja-raja menghalang parlimen membuat

undang-undang yang menyentuh kedudukan Raja-raja Melayu, orang

Melayu, Islam dan bahasa Melayu

vii) Perkara 89Peruntukan berkaitan Tanah Rezab Melayu

- Melindungi tanah rezab orang Melayu daripada diambil alih atau dijual

kepada bukan Melayu

viii) Perkara 121(1)(a)Kedudukan Mahkamah Syariah

- Mahkamah bidang kuasa sivil tidak mempunyai bidang kuasa dalam

bidang kuasa Mahkamah Syariah

ix) Perkara 150(6)(a)Kedudukan agama Islam, adat istiadat Melayu dan

bumiputera Sabah Sarawak, kewarganegaraan; meskipun dalam keadaan

darurat.

x) Perkara 152keduduan bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan

- Tanpa menafikan hak-hak bangsa lain menggunakan bahasa mereka.


4/8

xi) Perkara 153kedudukan istimewa orang-orang Melayu

- Tanpa menafikan kedudukan yang sah bagi kaum lain.

Rasional Perkara 89

Tanah rezab Melayu ialah tanah yang direzab untuk diberi milik kepada orang

Melayu atau bumiputera bagi Negeri di mana tanah itu terletak.

Tindakan ini menyekat tanah kerajaan dalam kawasan Rizab Melayu dilupuskan

dengan apa cara sekalipun kepada orang bukan Melayu.

Ia juga menyekat Tanah Rizab Melayu daripada dibuat urusniaga persendirian

(private dealings) di antara Melayu dengan bukan Melayu.

Tanah yang boleh diisyiharkant sebagai Rizab Melayu ialah:-

a) Tanah Kerajaan (di Wilayah Persekutuan sebagai Tanah Persekutuan)

b) Tanah Hutan Simpan

c) Tanah Rizab Awam

d) Tanah Milik Persendirian

Rasional Perkara 3

Walaupun Islam adalah agama persekutuan tetapi kebebasan beragama dijamin

dalam perlembagaan. Islam diterima sebagai agama negeri-negeri Melayu sejak

zaman Kesultanan Melayu Melaka sehinggalah ke zaman penjajahan Inggeris.

Penggunaan undang-undang telah diiktiraf di negeri-negeri Melayu sebelum

penjajahan Inggeris. Semasa penjajahan Inggeris, kedudukan agama Islam

langsung tidak diganggu dan Inggeris menyerahkan urusan agama Islam kepada

Raja-raja Melayu.

Sesuai dengan takrif Melayu; Perkara 160 mendefinasikan Melayu sebagai seorang

yang beragama Islam, lazimnya bertutur dalam bahasa Melayu dan mengamalkan

adat istiadat Melayu.


5/8

Perkara 11

Prinsip Kebebasan Beragama

Agama lain boleh diamalkan dengan aman dan damai di mana-mana bahagian

persekutuan. Setiap orang berhak untuk menganut dan mengamalkan agama

masing-masing tanpa sekatan tertakluk kepada Perkara 11(4).

Peruntukan Perlembagaan berkaitan kebebasan agama

a) Perkara 11(4)undang-undang negeri dan wilayah boleh menyekat atau

mengawal pengembangan agama-agama lain kepada penganut Islam.

b) Perkara 12(3)Larangan memaksa penganut menerima ajaran dan upacara

sembahyang bukan agamanya.

c) Perkara 12(4)Penetapan agama bagi individu yang berumur bawah 18

tahun

d) Perkara 11(3)Menyatakan tiap-tiap kumpulan agama berhak:-

i) Menguruskan hal ehwal agamanya sendiri

ii) Menubuh dan menyelenggara institusi bagi maksud agama atau

khairat

iii) Memperoleh dan memiliki harta benda serta memegang dan

mentadbirnya mengikut undang-undang yang sah

Rasional Perkara 152

Oleh kerana Malaysia terdiri daripada pelbagai kaum, perlunya bahasa kebangsaan

bagi menyatukan rakyat yang berbilang kaum di Negara ini.

Bahasa Melayu telah dipilih sebagai bahasa kebangsaan kerana bahasa Melayu

telah menjadi lingua franca di Nusantara sejak berabad lamanya. Selain daripada itu

bahasa Melayu lebih mudah dipelajari dan bersifat lebih tekal dari segi istilah dan

sebutan. Bahasa Melayu juga telah digunakan secara meluas sebelum Perang dunia

bagi tujuan rasmi di pejabat-pejabat kerajaan.


6/8

Perkara 153

Lebih menceritakan tentang kedudukan istimewa orang Melayu dan bumiputera

Sabah Sarawak.

Yang Dipertuan Agong diberi kuasa untuk melaksanakan dasar bagi melindungi

keistimewaan orang Melayu dan bumiputera Sabah dan Sarawak. Mengikut fasa ini

orang Melayu dan bumiputera Sabah dan Sarawak diberi keistimewaan dari segi

jawatan dalam perkhidmatan awam, biasiswa, pendidikan, perniagaan dan

kemudahan khas yang lain.

Walaubagaimanapun tanggungjawab ini dilaksanakan dengan berhati-hati untuk

memastikan tiada sesiapa merasakan kehilangan hak yang dinikmati mereka selamaini akibatdari perlaksanaan dasar tersebut. Perkara ini juga melindungi kaum-kaum

lain iaitu adalah menjadi tanggungjawab Yang Dipertuan Agong untuk melindungi

hak-hak mereka yang sah melalui peruntukan lain.

Rasional Perkara 153

Boleh dilihat dari dua sudut iaitu ekonomi dan pendidikan. Jika dilihat dari sudut

ekonomi, orang Melayu jauh ketinggalan dimana tahap kemiskinannya berada pada

kadar 64.8% (1970) yang menunjukkan jurang pendapatan yang agak melebar

antara etnik. Negeri majoriti Melayu miskin paling ketara khususnya negeri di pantai

timur. Agak malang sekali pemilikan kekayaan Negara bagi orang Melayu hanya

pada kadar 2.4% pada tahun 1970. Pembahagian kekayaan dan agihan pendapatan

yang tidak sama rata merupakan faktor terkuat mempengaruhi peristiwa berdarah

13 Mei. Orang Melayu kurang pengalaman dan pengetahuan dalam bidang

perniagaan dan perlu dibantu dan dibimbing oleh kerajaan.

Jika dilihat di sudut pendidikan pula, bilangan pelajar ijazah pertama di IPTA dalam

bidang sosial dan sains adalah masih rendah antara Melayu dan bukan Melayu.

Peratusan golongan profesional di kalangan bumiputera hanya pada kadar 4.9%

berbanding bukan bumiputera 84.3% berdasarkan kajian pada tahun 1970.

Di samping itu, faktor pengekalan sekolah jenis kebangsaan yang seolah-olahbercanggah dengan Penyata Razak seperti yang terkandung dalam perenggan 12


7/8

iaitu tujuan dasar pelajaran di dalam negeri ini ialah bermaksud untuk menyatukan

budak-budak daripada semua bangsa di dalam negeri ini dengan memakai satu

peraturan pelajaran yang meliputi semua bangsa dengan menggunakan bahasa

kebangsaan sebagai bahasa pengantar, walaupun perkara ini tidak dapat

dilaksanakan dengan serta merta melainkan hendaklah diperbuat dengan beransur-

ansur.

Perkara 160

Dalam Perlembagaan Malaysia, Melayu itu ditakrifkan sebagai:-

a) Lazimnya bertutur dalam bahasa Melayu

b) Menganut agama Islam

c) Mengamalkan adat istiadat Melayu

Manakala takrifan bumiputera:-

a) Sarawakterdiri dari mana-mana satu kaum asli iaitu Bukitan, Bidayuh,

Dusun, Dayak Laut, Dayak Darat, Kadazan, Kalabit, Kayan, Kenyah, Kajang,

Lugat, Lisum, Melayu, Melanau, Murut, Penan, Sian, Tagal, Tabun dan Ukit

atau berketurunan campuran dari kaum tersebut.

b) Sabahanak atau cucu kepada seorang dari suatu kaum asli Sabah dan dia

telah dilahirkan di Sabah.


8/8

Rumusan

Sejarah Penggubalan Perlembagaan Malaysia

Bermula dengan kesedaran penduduk untuk memperjuangkan kemerdekaan

sehingga wujudnya kerjasama antara kaum atau pakatan murni yang akhirnya

berjaya dilaksanakan bersesuaian dengan pembentukan Persekutuan Tanah Melayu

1957 dan Malaysia 1963.Perlembagaan merupakan kontrak sosial hasil daripada

perjanjian antara masyarakat pelbagai kaum di Malaysia sebelum merdeka.

Ciri-ciri perlembagaan Malaysia harus difahami dan dijadikan sebagai asas kepada

perpaduan antara masyarakat pelbagai etnik di Malaysia.Stuktur perlembagaan

Malaysia yang meliputi 183 perkara, 15 bahagian dan 13 jadual menyentuh seluruhaspek perhubungan masyarakat sama ada dari segi ekonomi, politik dan sosial.

Memahami perlembagaan bermakna kita memahami dan menghormati

kepelbagaian yang wujud di kalangan kita sebagai rakyat Malaysia.

Peranan perlembagaan sebagai undang-undang tertinggi Negara harus terus

dipelihara demi memastikan keadaan harmoni yang wujud pada hari ini akan

dikekalkan disamping mengharapkan situasi yang lebih baik pada masa hadapan.

Documents

kontrak_sosial