Księga Judyty

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    1/27

    Ksiega Judytywedug w. Jana

    przekad ks. J. Wujka, wraz z tekstem aciskim Vulgatam Clementinam

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    2/27

    1

    CZ 1(1,1-6,21)

    PRZED OBLENIEM BETULII

    1. POWODY WOJNY (1,1-2,6).

    1

    1 Arfaksad tedy, krl medyjski, podbi podmoc swoj wiele narodw i on zbudowamiasto bardzo mone, ktre nazwaEkbatanis, 2 z kamienia kwadratowego i

    ciosanego; wywid mury jego wzwy nasiedemdziesit okci, a wszerz na trzydzieci,a wiee jego wywid w gr na sto okci; 3tych za oba boki cigny si w kwadrat nadwadziecia stp; i postawi bramy jegowedug wielkoci wie; 4 i chlubi si jakomocarz si wojska swego i saw wodzwswoich. 5Roku tedy dwunastego krlestwa

    jego Nabuchodonozor, krl asyryjski, ktrykrlowa w Niniwie, miecie wielkim,walczy przeciw Arfaksadowi 6 i zwyciygo na polu wielkim, ktre zowi Ragau, nadEufratem i Tygrysem i Jadasonem, na polu

    Eriocha, krla Elikw. 7Wtedy si wynioso

    krlestwo Nabuchodonozora i podnioso siserce jego; i posa do wszystkich, ktrzymieszkali w Cylicji i w Damaszku, i na

    Libanie, 8 i do narodw, ktre s naKarmelu i w Cedarze, i do mieszkacwGalilei na wielkim polu Ezdreloskim, 9 ido wszystkich, ktrzy byli w Samarii i zarzek Jordanem a do Jeruzalem, i dowszystkiej ziemi Jesse a do granic Etiopii.10 Do tych wszystkich wyprawi posw

    Nabuchodonozor, krl asyryjski; 11 lecz

    wszyscy jedn myl odmwili i z niczymich odprawili, a bez uczczenia odrzucali. 12

    Wtedy krl Nabuchodonozor, rozgniewanyna wszystk t ziemi, przysig przez stolici przez krlestwo swoje, e si bdzie broniod wszystkich tych krain.

    1

    1 Arphaxad itaque, rex Medorum,

    subjugaverat multas gentes imperio suo, et

    ipse dificavit civitatem potentissimam,quam appellavit Ecbatanis, 2 ex lapidibus

    quadratis et sectis : fecit muros ejus in

    altitudinem cubitorum septuaginta, et in

    latitudinem cubitorum triginta : turres vero

    ejus posuit in altitudinem cubitorum centum.

    3 Per quadrum vero earum latus utrumque

    vicenorum pedum spatio tendebatur,

    posuitque portas ejus in altitudinem turrium :

    4 et gloriabatur quasi potens in potentia

    exercitus sui, et in gloria quadrigarum

    suarum. 5Anno igitur duodecimo regni sui,

    Nabuchodonosor rex Assyriorum, qui

    regnabat in Ninive civitate magna, pugnavit

    contra Arphaxad, et obtinuit eum 6in campo

    magno qui appellatur Ragau, circa

    Euphraten, et Tigrin, et Jadason, in campoErioch regis Elicorum. 7Tunc exaltatum est

    regnum Nabuchodonosor, et cor ejus

    elevatum est : et misit ad omnes qui

    habitabant in Cilicia, et Damasco, et Libano,

    8et ad gentes qu sunt in Carmelo et Cedar,et inhabitantes Galilam in campo magnoEsdrelon, 9et ad omnes qui erant in Samaria,

    et trans flumen Jordanem usque ad

    Jerusalem, et omnem terram Jesse quousque

    perveniatur ad terminos thiopi. 10Ad hos

    omnes misit nuntios Nabuchodonosor rexAssyriorum : 11 qui omnes uno animo

    contradixerunt, et remiserunt eos vacuos, et

    sine honore abjecerunt. 12 Tunc indignatus

    Nabuchodonosor rex adversus omnem terram

    illam, juravit per thronum et regnum suum

    quod defenderet se de omnibus regionibus

    his.

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    3/27

    2

    2

    1Roku trzynastego krla Nabuchodonozora,dwudziestego drugiego dnia miesica

    pierwszego, stao si sowo w domuNabuchodonozora, krla Asyryjczykw, ebdzie si broni. 2 I zwoa wszystkichstarszych i wszystkich wodzw, i rycerstwoswoje, i mia z nimi tajemn narad; 3 i

    powiedzia, e taka jest myl jego, abywszystk ziemi podbi pod moc swoj. 4Agdy to powiedzenie spodobao siwszystkim, wezwa krl NabuchodonozorHolofernesa, hetmana rycerstwa swego, i

    rzek mu: 5"Wycignij przeciw wszelkiemukrlestwu Zachodu soca, a osobliwie

    przeciwko tym, ktrzy wzgardzilirozkazaniem moim. 6Nie przepuci okotwoje adnemu krlestwu, a kade miastoobronne podbijesz mi."

    2. ZWYCISKIE WOJNYHOLOFERNESA A DO PRZYBYCIA DOJUDY (2,7- 3,15).

    7 Wtedy Holofernes wezwa wodzw i

    przeoonych siy asyryjskiej, i po liczymw na wypraw, jak mu krl rozkaza,sto dwadziecia tysicy pieszychwojownikw, a jezdnych ucznikwdwanacie tysicy. 8 A przed wszystkimwojskiem swym kaza cign naprzdniezliczonemu mnstwu wielbdw z tym,czego by dla wojska obficie wystarczyo,wow te stada i trzody owiec, ktrymliczby nie byo. 9Zboa ze wszystkiej Syrii,kdy cign mia, nagotowa kaza. 10 A

    zota i srebra z domu krlewskiego nabrabardzo wiele. 11I wyjecha sam i wszystkowojsko z wozami i z jezdnymi i ze

    strzelcami, ktrzy okryli wierzch ziemi jakszaracza. 12 A gdy przejecha graniceasyryjskie, przycign ku wielkim gromAnge, ktre s po lewej stronie Cylicji, idosign kadego zamku ich i odzierykad twierdz. 13 I doby miastaznamienitego Meloti, i zupi wszystkichsynw Tarsisu i synw Ismahela, ktrzy byli

    naprzeciw puszczy i na poudnie od ziemiCellon. 14 I przeprawi si przez Eufrat, i

    2

    1Anno tertiodecimo Nabuchodonosor regis,

    vigesima et secunda die mensis primi, factum

    est verbum in domo Nabuchodonosor regis

    Assyriorum ut defenderet se. 2 Vocavitqueomnes majores natu, omnesque duces et

    bellatores suos, et habuit cum eis mysterium

    consilii sui : 3dixitque cogitationem suam in

    eo esse, ut omnem terram suo subjugaret

    imperio. 4 Quod dictum cum placuisset

    omnibus, vocavit Nabuchodonosor rex

    Holofernem principem militi su, 5et dixitei : Egredere adversus omne regnum

    occidentis, et contra eos prcipue, quicontempserunt imperium meum. 6 Non

    parcet oculus tuus ulli regno, omnemque

    urbem munitam subjugabis mihi.

    7 Tunc Holofernes vocavit duces et

    magistratus virtutis Assyriorum, etdinumeravit viros in expeditionem sicut

    prcepit ei rex, centum viginti milliapeditum pugnatorum, et equitum

    sagittariorum duodecim millia. 8Omnemque

    expeditionem suam fecit prire inmultitudine innumerabilium camelorum, cum

    his qu exercitibus sufficerent copiose,boum quoque armenta, gregesque ovium,

    quorum non erat numerus. 9 Frumentum ex

    omni Syria in transitu suo parari constituit.

    10 Aurum vero et argentum de domo regisassumpsit multum nimis. 11Et profectus est

    ipse, et omnis exercitus cum quadrigis, et

    equitibus, et sagittariis : qui cooperuerunt

    faciem terr sicut locust. 12 Cumquepertransisset fines Assyriorum, venit ad

    magnos montes Ange, qui sunt a sinistro

    Cilici : ascenditque omnia castella eorum,et obtinuit omnem munitionem. 13 Effregit

    autem civitatem opinatissimam Melothi,

    prdavitque omnes filios Tharsis et filios

    Ismal qui erant contra faciem deserti, et adaustrum terr Cellon. 14 Et transivit

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    4/27

    3

    przecign do Mezopotamii; i zburzywszystkie miasta wysokie, ktre tam byy, od

    potoku Mambre a do morza, 15i opanowagranice ich od Cylicji a do granic Jafetu,ktre s na poudnie; 16i pojma wszystkich

    synw Madianu, i zupi wszystkie bogactwaich, a wszystkich, ktrzy si mu sprzeciwili,ostrzem miecza pobi. 17 A potem zjechana pola Damaszku we dni niwa, i podpaliwszystko zboe, a wszystkie drzewa iwinnice wyci kaza. 18 I przy pad strach

    przed nim na wszystkich mieszkajcych naziemi.

    3

    1Wtedy wyprawili posw swych krlowie iksita wszystkich miast i krain, to jest zSyrii Mezopotamii i z Syrii Sobal, i z Libii, i

    z Cylicji; a ci, przyjechawszy do

    Holofernesa, rzekli: 2"Niech ustanie gniew

    twj przeciwko nam; bo lepiej jest, e bymyywi suyli Nabuchodonozorowi, krlowiwielkiemu, a tobie si poddali, ni, ebymy,umierajc z naszym zatraceniem, saminiewoli naszej szkod ponosili. 3 Kade

    miasto nasze i wszystkie dzierawy, iwszystkie gry i pagrki, i pola, i stadawow, i trzody owiec i kz, i koni, iwielbdw, i wszystkie majtnoci nasze idomy s przed oczyma twymi; 4 niechajwszystko, co nasze jest, pod prawem twoim

    bdzie. My i synowie nasi jestemy sugamitwoimi. Przyjed do nas jak spokojny pan, auywaj suby naszej, jak ci si podoba." 7Zjecha tedy z gr z jezdnymi z moc wielki opanowa wszelkie miasto i wszystkich

    mieszkajcych w ziemi. 8A ze wszystkichmiast wzi sobie mw mocnych kupomocy i wybranych ku bitwie. 9I przypadtak wielki strach na owe krainy, imieszkacy wszystkich miast przedni, i

    powani razem z posplstwem, wychodzilinaprzeciw niego, gdy przyjeda, 10

    przyjmujc go z wiecami i z pochodniami,taczc i grajc na bbnach i na

    piszczakach. 11 Wszake i to czynic,okruciestwa serca jego uagodzi nie mogli,12bo i miasta ich zburzy, i gaje ich wyrba;13 przykaza mu bowiem krl

    Euphraten, et venit in Mesopotamiam : et

    fregit omnes civitates excelsas qu erant ibi,a torrente Mambre usquequo perveniatur ad

    mare : 15 et occupavit terminos ejus, a

    Cilicia usque ad fines Japheth qui sunt ad

    austrum. 16 Abduxitque omnes filiosMadian, et prdavit omnem locupletationemeorum, omnesque resistentes sibi occidit in

    ore gladii. 17 Et post hc descendit incampos Damasci in diebus messis, et

    succendit omnia sata, omnesque arbores, et

    vineas fecit incidi : 18et cecidit timor illius

    super omnes inhabitantes terram.

    3

    1 Tunc miserunt legatos suos universarum

    urbium ac provinciarum reges ac principes,

    Syri scilicet Mesopotami, et Syri Sobal,et Liby, atque Cilici : qui venientes adHolofernem, dixerunt : 2 Desinat indignatio

    tua circa nos : melius est enim ut viventes

    serviamus Nabuchodonosor regi magno, et

    subditi simus tibi, quam morientes cum

    interitu nostro ipsi servitutis nostr damnapatiamur. 3 Omnis civitas nostra, omnisque

    possessio, omnes montes, et colles, et campi,et armenta boum, gregesque ovium, et

    caprarum, equorumque et camelorum, et

    univers facultates nostr atque famili, inconspectu tuo sunt : 4sint omnia nostra sub

    lege tua. 5Nos, et filii nostri, servi tui sumus.

    6 Veni nobis pacificus dominus, et utere

    servitio nostro, sicut placuerit tibi. 7 Tunc

    descendit de montibus cum equitibus in

    virtute magna, et obtinuit omnem civitatem,

    et omnem inhabitantem terram. 8 De

    universis autem urbibus assumpsit sibiauxiliarios viros fortes, et electos ad bellum.

    9 Tantusque metus provinciis illis incubuit,

    ut universarum urbium habitatores principes

    et honorati simul cum populis exirent obviam

    venienti, 10 excipientes eum cum coronis et

    lampadibus, ducentes choros in tympanis et

    tibiis. 11 Nec ista tamen facientes,

    ferocitatem ejus pectoris mitigare potuerunt :

    12nam et civitates eorum destruxit, et lucos

    eorum excidit. 13 Prceperat enim illi

    Nabuchodonosor rex, ut omnes deos terrexterminaret, videlicet ut ipse solus diceretur

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    5/27

    4

    Nabuchodonozor, e by wytraci wszystkichbogw ziemi, aby on sam by zwany bogiemod tych narodw, ktre by zdoa Holofernesmoc swoj podbi. 14 A przejechawszy

    przez wszystk Syri Sobal i wszystk

    Apame i wszystk Mezopotami,przycign do Idumejczykw, do ziemiGabaa; 15 i pobra miasta ich, i mieszkatam trzydzieci dni, w cigu ktrych kaza sicign wszystkiemu wojsku siy swojej.

    3. ZACHOWANIE SI YDW (4,1-17).

    4

    1 Usyszawszy to tedy synowie izraelscy,ktrzy mieszkali w ziemi judzkiej, ulkli si

    przed obliczem jego bardzo. 2 Strach i

    drenie przejo umysy ich, by nie uczynimiastu Jeruzalem i kocioowi Paskiemutego, co uczyni innym miastom i zboromich. 3 I rozesali po wszystkiej Samariiwok a do Jerycha, i obsiedli wszystkiewierzchy gr; 4 i miasteczka swe otoczylimurami, i zgromadzili zboe, by

    przygotowa si do wojny. 5 Eliachim te

    kapan napisa do wszystkich, ktrzy byli odstrony Ezdrelonu, ktry ley naprzeciw polawielkiego, koo Dotain, i do wszystkich,

    przez ktrych mogo by przejcie, 6 abyobsadzili dostpy do gr, przez ktre bymoga by droga do Jeruzalem, i eby tamstrzegli, gdzie jest ciasna droga midzygrami. 7I uczynili synowie izraelscy wedletego, jako im postanowi kapan PaskiEliachim. 8 I woa wszystek lud do Pana zwielk usilnoci, i korzyli dusze swe

    postami i modlitwami, oni i niewiasty ich. 9I kapani oblekli si we wosiennice, iniemowltka pooyli na ziemi przedobliczem kocioa Paskiego, i otarz Paski

    przykryli wosiennic; 10 i woalijednomylnie do Pana, Boga izraelskiego abydziatki ich, nie byy dane na up, a ony ichna rozdzielenie, i miasta ich na spustoszenie,

    a witoci ich na splugawienie, i aby niestalisi pomiewiskiem poganom. 11 Eliachimtedy, wielki kapan Paski, obchodzi

    wszystkiego Izraela i przemawia do nichmwic: 12 "Wiedzcie, i Pan wysucha

    deus ab his nationibus qu potuissentHolofernis potentia subjugari. 14

    Pertransiens autem Syriam Sobal, et omnem

    Apameam, omnemque Mesopotamiam, venit

    ad Idumos in terram Gabaa, 15 accepitque

    civitates eorum, et sedit ibi per triginta dies,in quibus diebus adunari prcepit universumexercitum virtutis su.

    4

    1 Tunc audientes hc filii Isral quihabitabant in terra Juda, timuerunt valde a

    facie ejus. 2Tremor et horror invasit sensus

    eorum, ne hoc faceret Jerusalem et templo

    Domini, quod fecerat ceteris civitatibus et

    templis earum. 3 Et miserunt in omnem

    Samariam per circuitum usque Jericho, et

    proccupaverunt omnes vertices montium : 4et muris circumdederunt vicos suos, et

    congregaverunt frumenta in prparationempugn. 5Sacerdos etiam Eliachim scripsit ad

    universos qui erant contra Esdrelon, qu estcontra faciem campi magni juxta Dothain, etuniversos per quos vi transitus esse poterat,6 ut obtinerent ascensus montium, per quos

    via esse poterat ad Jerusalem, et illic

    custodirent ubi angustum iter esse poterat

    inter montes. 7 Et fecerunt filii Isralsecundum quod constituerat eis sacerdos

    Domini Eliachim. 8 Et clamavit omnis

    populus ad Dominum instantia magna, et

    humiliaverunt animas suas in jejuniis et

    orationibus, ipsi et mulieres eorum. 9 Etinduerunt se sacerdotes ciliciis, et infantes

    prostraverunt contra faciem templi Domini,

    et altare Domini operuerunt cilicio : 10 et

    clamaverunt ad Dominum Deum Isralunanimiter ne darentur in prdam infanteseorum, et uxores eorum in divisionem, et

    civitates eorum in exterminium, et sancta

    eorum in pollutionem, et fierent opprobrium

    gentibus. 11Tunc Eliachim sacerdos Domini

    magnus circuivit omnem Isral, allocutusqueest eos, 12dicens : Scitote quoniam exaudietDominus preces vestras, si manentes

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    6/27

    5

    prb waszych, jeli trwajc wytrwacie wpostach i w modlitwach przed obliczem

    Paskim. 13Pamitajcie na Mojesza, sugPaskiego, ktry Amaleka, pokadajcegoufno w mocyi potdze swojej, i w wojsku

    swym, i w tarczach swoich, i w wozachswoich, i w jezdnych swoich, nie elazemwalczc, ale modlc si probami witymi

    pobi. 14 Tak bd wszyscy nieprzyjacieleIzraela, jeli bdziecie trwa w tym dziele,ktrecie zaczli." 15Na to tedy upominanie

    jego proszc Pana trwali przed oblicznociPask, 16tak i nawet ci, ktrzy ofiarowaliPanu caopalenie, przepasani wosiennicamiskadali ofiary Panu, a popi by na gowachich. 17 I ze wszystkiego serca wszyscy

    prosili Boga, aby nawiedzi lud swjizraelski.

    4. ACHIOR POUCZA HOLOFERNESA O

    YDACH (5,1-25).

    5

    1 I oznajmiono Holofernesowi, hetmanowi

    wojska asyryjskiego, i synowie izraelscy

    gotowali si do oporu i zamknli drogi przezgry; 2i zapalczywoci zbytni unis si igniewem wielkim, i wezwa wszystkichksit Moabu i wodzw Ammona, i rzekim; 3 "Powiedzcie mi, co to jest za lud,

    ktry obsiad gry, albo ktre i jakie, i jakwielkie s miasta ich; co te jest za moc ich,albo jak wielu ich jest, albo kto jest krlemwojska ich; 4 a czemu nad wszystkich

    innych, ktrzy mieszkaj na wschodzie, cijedni nami wzgardzili i nie wyszli naprzeciw

    nas, aby nas w pokoju przyj." 5 Achiortedy, hetman wszystkich synw Ammona,odpowiadajc rzek; "Jeli raczysz sucha,

    panie mj, powiem prawd w oczach twoicho tym ludzie, ktry na grach mieszka, asowo kamliwe nie wyjdzie z ust moich. 6Lud ten jest z narodu chaldejskiego. Ten

    mieszka najpierw w Mezopotamii, gdy niechcieli i za bogami ojcw swoich, ktrzy

    byli w ziemi Chaldejskiej. 8 Odstpiwszytedy obrzdkw ojcw swoich, ktre

    mnstwo bogw uznaway, 9 jednego Boganiebieskiego chwalili, ktry im te przykaza,

    permanseritis in jejuniis et orationibus in

    conspectu Domini. 13Memores estote Moysi

    servi Domini, qui Amalec confidentem in

    virtute sua, et in potentia sua, et in exercitu

    suo, et in clypeis suis, et in curribus suis, et

    in equitibus suis, non ferro pugnando, sedprecibus sanctis orando dejecit : 14sic erunt

    universi hostes Isral, si perseveraveritis inhoc opere quod cpistis. 15 Ad hanc igiturexhortationem ejus deprecantes Dominum,

    permanebant in conspectu Domini, 16 ita ut

    etiam hi qui offerebant Domino holocausta,

    prcincti ciliciis offerrent sacrificia Domino,et erat cinis super capita eorum. 17Et ex toto

    corde suo omnes orabant Deum, ut visitaret

    populum suum Isral.

    5

    1 Nuntiatumque est Holoferni principi

    militi Assyriorum, quod filii Isral

    prpararent se ad resistendum, ac montiumitinera conclusissent : 2 et furore nimioexarsit in iracundia magna, vocavitque

    omnes principes Moab et duces Ammon, 3et

    dixit eis : Dicite mihi quis sit populus iste,

    qui montana obsidet : aut qu, et quales, etquant sint civitates eorum : qu etiam sitvirtus eorum, aut qu sit multitudo eorum,vel quis rex militi illorum : 4et quare promnibus qui habitant in oriente, isti

    contempserunt nos, et non exierunt obviam

    nobis ut susciperent nos cum pace ? 5TuncAchior dux omnium filiorum Ammon

    respondens, ait : Si digneris audire, domine

    mi, dicam veritatem in conspectu tuo de

    populo isto qui in montanis habitat, et non

    egredietur verbum falsum ex ore meo. 6

    Populus iste ex progenie Chaldorum est. 7Hic primum in Mesopotamia habitavit,

    quoniam noluerunt sequi deos patrum

    suorum, qui erant in terra Chaldorum. 8Deserentes itaque cremonias patrum

    suorum, qu in multitudine deorum erant, 9unum Deum cli coluerunt, qui et prcepit

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    7/27

    6

    aby stamtd wyszli, a mieszkali w Charanie.10 A gdy gd ogarn wszystk ziemi,

    poszli do Egiptu i tam przez czterysta lat tak

    si rozmnoyli, e wojsko ich nie mogo bypoliczone. A gdy ich obcia krl egipski i

    w budowaniu miast swoich do gliny i cegyich zniewoli, woali do Pana swego, i ukarawszystk ziemi Egipsk rozmaitymi

    plagami. 11 A skoro ich Egipcjanie

    wyrzucili od siebie i plaga ich opucia, aznowu chcieli ich pojma i do swojej niewolizawrci, 12 gdy ci uciekali, Bg niebaotworzy morze, tak i std i zowd wody jakmur stany, a ci such nog po dniemorskim idc, przeszli. 13A gdy ich na tymmiejscu niezliczone wojsko Egipcjan gonio,

    tak wod zakryte zostao, e ani jeden niezosta, ktry by opowiedzia potomkom, cosi stao. 14 A wyszedszy z MorzaCzerwonego, zajli pustyni gry Sina, wktrej nigdy czowiek mieszka nie mg anisyn czowieczy nie odpoczywa. 15 Tamzdroje gorzkie stay si im sodkie ku piciu, a

    przez czterdzieci lat ywnoci z niebadostawali. 16Gdziekolwiek weszli bez ukui strzay, i bez tarczy i miecza Bg ichwalczy za nich i zwycia. 17 I nie byonikogo, ktry by temu ludowi urga, jenogdy odstpi od chwalenia Pana, Bogaswego. 18 A ilekro oprcz samego Bogaswego innego chwalili, wydawani byli na upi pod miecz i na pomiech. 19 A ilekro

    pokutowali, i odstpili od chwalenia Pana,Boga swego, dawa im Bg niebieski moc kuopieraniu si. 20 Na koniec krlachananejskiego i jebuzejskiego,

    ferezejskiego, hetejskiego, hewejskiego i

    amorejskiego, i wszystkich mocarzw wHesebonie porazili, i ziemie i miasta ich samiposiedli. 21I pki tylko nie grzeszyli przedobliczem Boga swego, dobrze si z nimidziao, albowiem Bg ich nienawidzinieprawoci. 22 Bo i przed tymi laty, gdyodstpili od tej drogi, ktr im Bg da, abyni chodzili, wytraceni zostali bitwami odwielu narodw i wielu ich zabrano w niewoldo ziemi nieswojej. 23 A niedawno

    nawrciwszy si do Pana, Boga swego,

    zgromadzeni zostali z rozproszenia, ktrymbyli rozproszeni, i przyszli na te wszystkie

    eis ut exirent inde et habitarent in Charan.

    Cumque operuisset omnem terram fames,

    descenderunt in gyptum, illicque perquadringentos annos sic multiplicati sunt, ut

    dinumerari eorum non posset exercitus. 10

    Cumque gravaret eos rex gypti, atque indificationibus urbium suarum in luto etlatere subjugasset eos, clamaverunt ad

    Dominum suum, et percussit totam terram

    gypti plagis variis. 11 Cumque ejecissenteos gyptii a se, et cessasset plaga ab eis, etiterum eos vellent capere, et ad suum

    servitium revocare, 12 fugientibus his, Deus

    cli mare aperuit, ita ut hinc inde aqu quasimurus solidarentur, et isti pede sicco fundum

    maris perambulando transirent. 13 In quo

    loco dum innumerabilis exercitusgyptiorum eos persequeretur, ita aquiscoopertus est, ut non remaneret vel unus, qui

    factum posteris nuntiaret. 14 Egressi vero

    mare Rubrum, deserta Sina montis

    occupaverunt, in quibus numquam homo

    habitare potuit, vel filius hominis requievit.

    15 Illic fontes amari obdulcati sunt eis ad

    bibendum, et per annos quadraginta annonam

    de clo consecuti sunt. 16 Ubicumqueingressi sunt sine arcu et sagitta, et absque

    scuto et gladio, Deus eorum pugnavit pro eis,

    et vicit. 17Et non fuit qui insultaret populo

    isti, nisi quando recessit a cultu Domini Dei

    sui. 18 Quotiescumque autem prter ipsumDeum suum, alterum coluerunt, dati sunt in

    prdam, et in gladium, et in opprobrium. 19Quotiescumque autem pnituerunt serecessisse a cultura Dei sui, dedit eis Deus

    cli virtutem resistendi. 20 DeniqueChananum regem, et Jebusum, et

    Pherezum, et Hethum, et Hevum, etAmorrhum, et omnes potentes in Hesebonprostraverunt, et terras eorum et civitates

    eorum ipsi possederunt : 21 et usque dum

    non peccarent in conspectu Dei sui, erant

    cum illis bona : Deus enim illorum odit

    iniquitatem. 22Nam et ante hos annos cum

    recessissent a via quam dederat illis Deus ut

    ambularent in ea, exterminati sunt prliis amultis nationibus, et plurimi eorum captivi

    abducti sunt in terram non suam. 23 Nuper

    autem reversi ad Dominum Deum suum, exdispersione qua dispersi fuerant, adunati

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    8/27

    7

    gry, i znowu trzymaj Jeruzalem, gdzie jestwitynia ich. 24 Teraz tedy, mj panie,dowiaduj si; jeli jest jaka nieprawo ich

    przed oczyma Boga ich; cignijmy do nich,bo poddajc podda ich Bg ich tobie i bd

    podbici pod jarzmo mocy twojej. 25 Alejeli nie masz obraenia ludu tego przedBogiem ich, nie bdziemy si im moglisprzeciwi, albowiem Bg ich bdzie ich

    broni; i bdziemy na pomiewiskowszystkiej ziemi."

    5. HOLOFERNES ROZGNIEWANY

    WYDAJE ACHIORA YDOM (5,26- 6,21).

    26 I stao si, gdy przesta mwi Achior te

    sowa, rozgniewali si wszyscy przedniejsiHolofernesowi i myleli go zabi mwic

    jeden do drugiego; 27 "Kt to jest, ktrypowiada e synowie izraelscy mog sioprze krlowi Nabuchodonozorowi iwojskom jego, ludzie niezbrojni i bez mocy i

    bez umiejtnoci sztuki wojennej? 28 Abytedy pozna Achior, i nas zdradza, pojedmyna gry, a gdy pojmani bd mocarze ich,wtedy z nimi mieczem przebity bdzie, 29eby kady nard wiedzia, i

    Nabuchodonozor jest bogiem ziemi, a oprczniego nie masz innego."

    6

    1 I stao si, gdy przestali mwi,Holofernes, rozgniewany bardzo, rzek doAchiora: 2 "Poniewae nam prorokowamwic, i nard izraelski ma obron odBoga swego, abym ci pokaza, i nie masz

    boga jeno Nabuchodonozor, 3 gdy tychwszystkich pobijemy jak jednego czowieka,wtedy i ty z nimi od miecza asyryjskiego

    zginiesz, a wszystek lud izraelski z tobbdzie do szcztu wytracony. 4I przekonaszsi, i Nabuchodonozor jest panemwszystkiej ziemi; i natenczas miecz

    rycerstwa mego przejdzie przez boki twoje, a

    przebity, padniesz midzy rannymi luduizraelskiego i wicej nie odetchniesz, a

    bdziesz zgadzony z nimi. 5 Ale jeli

    rozumiesz, e proroctwo twoje jestprawdziwe, niechaje nie opada twarz twoja,

    sunt, et ascenderunt montana hc omnia, etiterum possident Jerusalem, ubi sunt sancta

    eorum. 24Nunc ergo mi domine, perquire si

    est aliqua iniquitas eorum in conspectu Dei

    eorum : ascendamus ad illos, quoniam

    tradens tradet illos Deus eorum tibi, etsubjugati erunt sub jugo potenti tu. 25Sivero non est offensio populi hujus coram

    Deo suo, non poterimus resistere illis,quoniam Deus eorum defendet illos : et

    erimus in opprobrium univers terr.

    26Et factum est, cum cessasset loqui Achior

    verba hc, irati sunt omnes magnatesHolofernis, et cogitabant interficere eum,

    dicentes ad alterutrum : 27Quis est iste, qui

    filios Isral posse dicat resistere regiNabuchodonosor et exercitibus ejus, homines

    inermes, et sine virtute, et sine peritia artis

    pugn ? 28 Ut ergo agnoscat Achiorquoniam fallit nos, ascendamus in montana :

    et cum capti fuerint potentes eorum, tunc

    cum eisdem gladio transverberabitur : 29 ut

    sciat omnis gens quoniam Nabuchodonosor

    deus terr est, et prter ipsum alius non est.

    6

    1 Factum est autem cum cessassent loqui,

    indignatus Holofernes vehementer, dixit ad

    Achior : 2Quoniam prophetasti nobis, dicens

    quod gens Isral defendatur a Deo suo, utostendam tibi quoniam non est deus nisi

    Nabuchodonosor, 3 cum percusserimus eosomnes, sicut hominem unum, tunc et ipse

    cum illis Assyriorum gladio interibis, et

    omnis Isral tecum perditione disperiet : 4etprobabis quoniam Nabuchodonosor dominus

    sit univers terr : tuncque gladius militime transiet per latera tua, et confixus cadesinter vulneratos Isral, et non respirabis ultra,donec extermineris cum illis. 5 Porro autem

    si prophetiam tuam veram existimas, non

    concidat vultus tuus : et pallor qui faciem

    tuam obtinet abscedat a te, si verba mea hcputas impleri non posse. 6Ut autem noveris

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    9/27

    8

    a blado, ktra jest na obliczu twoim, niechodejdzie od ciebie, jelimniemasz, e si tesowa moje zici nie mog. 6 eby za

    pozna, e ci to z nimi spotka, oto od tejgodziny bdziesz do ich ludu przyczony,

    aby, gdy oni suszne karanie od mieczamego ponosi bd, i ty razem z nimi karponis." 7 Kaza tedy Holofernes sugomswoim pojma Achiora i zaprowadzi go doBetulii, i odda go w rce synw izraelskich. 8 I wziwszy go sudzy Holofernesa jechali

    przez pola; ale gdy si do gr przybliyli,wyszli przeciwko nim procnicy. 9 A oni

    ustpiwszy z boku gry, przywizali Achiorado drzewa za rce i nogi, i tak powrozamizwizanego zostawili go, i wrcili si do

    pana swego. 10 A synowie izraelscy,wyszedszy z Betulii, przyszli do niego, arozwizawszy go przywiedli do Betulii, i

    postawiwszy go pord ludu pytali, czemugo Asyryjczycy przywizanego zostawili. 11W owe dni byli tam ksita; Ozjasz, synMichy, z pokolenia Symeona, i Charmi,

    zwany rwnie Gotoniel. 12 Wpordstarszych tedy i przed oczyma wszystkich

    opowiedzia Achior wszystko" co on sammwi, spytany przez Holofernesa, i jak ludHolofernesa chcia go dla tego sowa zabi;13 a jak sam Holofernes rozgniewany kazago dla tego wyda Izraelitom, abyzwyciywszy synw Izraela, samego teAchiora rozlicznymi mkami kazazamordowa, dla tego, e mwi: 14 "Bgniebieski jest obroc ich." A gdy Achior towszystko opowiedzia, wszystek lud upad naoblicze kaniajc si Panu i wsplnym jkiemi paczem jednomylnie modlitwy swe przed

    Panem wylewali mwic;15

    "Panie, Boenieba i ziemi, patrz na pych ich, a wejrzyjna unienie nasze i spojrzyj na obliczewitych twoich, a poka, e nie opuszczaszufajcych tobie, a ufajcych sobie ichlubicych si z mocy swej poniasz." 16Gdy tedy usta pacz i zakoczya sicaodzienna modlitwa ludu, 17 pocieszaliAchiora mwic: "Bg ojcw naszych,ktrego ty moc opowiada, on tobie da tnagrod, e ty raczej ich zatracenie oglda

    bdziesz. 18 A gdy Pan, Bg nasz, da twolno sugom swoim, niechaj i z tob

    quia simul cum illis hc experieris, ecce exhac hora illorum populo sociaberis, ut, dum

    dignas mei gladii pnas exceperint, ipsesimul ultioni subjaceas. 7 Tunc Holofernes

    prcepit servis suis ut comprehenderent

    Achior, et perducerent eum in Bethuliam, ettraderent eum in manus filiorum Isral. 8Etaccipientes eum servi Holofernis, profecti

    sunt per campestria : sed cumappropinquassent ad montana, exierunt

    contra eos fundibularii. 9 Illi autem

    divertentes a latere montis, ligaverunt Achior

    ad arborem manibus et pedibus, et sic

    vinctum restibus dimiserunt eum, et reversi

    sunt ad dominum suum. 10Porro filii Israldescendentes de Bethulia, venerunt ad eum :

    quem solventes, duxerunt ad Bethuliam,atque in medium populi illum statuentes,

    percunctati sunt quid rerum esset quod illum

    vinctum Assyrii reliquissent. 11 In diebus

    illis erant illic principes Ozias filius Micha

    de tribu Simeon, et Charmi, qui et Gothoniel.

    12In medio itaque seniorum, et in conspectu

    omnium, Achior dixit omnia qu locutusipse fuerat ab Holoferne interrogatus : et

    qualiter populus Holofernis voluisset propter

    hoc verbum interficere eum, 13 et

    quemadmodum ipse Holofernes iratus

    jusserit eum Isralitis hac de causa tradi, utdum vicerit filios Isral, tunc et ipsum Achiordiversis jubeat interire suppliciis, propter hoc

    quod dixisset : Deus cli defensor eorum est.14Cumque Achior universa hc exposuisset,omnis populus cecidit in faciem, adorantes

    Dominum, et communi lamentatione et fletu

    unanimes preces suas Domino effuderunt, 15

    dicentes : Domine Deus cli et terr, intuere

    superbiam eorum, et respice ad nostramhumilitatem, et faciem sanctorum tuorum

    attende, et ostende quoniam non derelinquis

    prsumentes de te : et prsumentes de se, etde sua virtute gloriantes, humilias. 16Finito

    itaque fletu, et per totam diem oratione

    populorum completa, consolati sunt Achior,

    17 dicentes : Deus patrum nostrorum, cujus

    tu virtutem prdicasti, ipse tibi hanc dabitvicissitudinem, ut eorum magis tu interitum

    videas. 18 Cum vero Dominus Deus noster

    dederit hanc libertatem servis suis, sit ettecum Deus in medio nostri : ut sicut

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    10/27

    9

    bdzie Bg pord nas, aby, jak ci sibdzie podobao, ze wszystkimi swoimiprzebywa u nas." 19 Ozjasz tedyskoczywszy narad, przyj go do domuswego i sprawi mu wieczerz wielk. 20 I

    wezwa wszystkich starszych, azakoczywszy post razem wzili posiek. 21A potem zwoano wszystek lud, i modlili si

    przez ca noc na miejscu zebrania, proszc opomoc Boga izraelskiego.

    CZ II (7,1-15,8)

    OBLENIE I WYBAWIENIE BETULII

    I. OBLENIE BETULII (7,1-25).

    7

    1 A drugiego dnia rozkaza Holoferneswojskom swoim, aby cigny przeciwBetulii. 2 A byo pieszych onierzy stodwadziecia tysicy, a jezdnych dwadzieciadwa tysice, oprcz pogotowia owychmw, ktrych wzito do niewoli iwszystkiej modzi, ktr uprowadzono z

    krain i z miast.3Wszyscy przygotowali sirazem na wojn przeciw synom izraelskim, i

    cignli grzbietem gry a na wierzch, ktrysi wznosi nad Dotain, od miejsca; ktrezowi Belma, a do Chelmonu, ktry jestnaprzeciw Ezdrelonu. 4 A synowie

    izraelscy, skoro ujrzeli mnogo ich, rzucilisi na ziemi posypujc popioem gowyswoje i jednomylnie si modlc, aby Bgizraelski okaza miosierdzie swoje nadludem swym. 5 I wyjwszy swoj bro

    wojenn, obsiedli miejsca, ktre wiod dociasnej drogi midzy grami, i strzegli ichcay dzie i noc. 6 A gdy Holofernesobjeda wokoo, znalaz, e rdo, ktrewciekao w ich rury, byo za miastem odstrony poudniowej; i kaza przeci rury. 7Wszake byy niedaleko od muru rda, zktrych, jak spostrzeono, ukradkiemczerpali wod, wicej ku ochodzie nili ku

    piciu. 8 Ale synowie Ammona i Moabu

    przyszli do Holofernesa mwic; "Synowie

    izraelscy nie w oszczepy ani w strzay ufaj,ale gry ich broni, a ogrodziy ich pagrki,

    placuerit tibi, ita cum tuis omnibus

    converseris nobiscum. 19Tunc Ozias, finito

    consilio, suscepit eum in domum suam, et

    fecit ei cnam magnam. 20 Et vocatisomnibus presbyteris, simul expleto jejunio

    refecerunt. 21 Postea vero convocatus estomnis populus, et per totam noctem intra

    ecclesiam oraverunt, petentes auxilium a Deo

    Isral.

    7

    1 Holofernes autem altera die prcepitexercitibus suis ut ascenderent contra

    Bethuliam. 2Erant autem pedites bellatorum

    centum viginti millia, et equites viginti duo

    millia, prter prparationes virorum illorumquos occupaverat captivitas, et abducti

    fuerant de provinciis et urbibus univers

    juventutis.3

    Omnes paraverunt se pariter adpugnam contra filios Isral, et venerunt percrepidinem montis usque ad apicem, qui

    respicit super Dothain, a loco qui dicitur

    Belma usque ad Chelmon, qui est contra

    Esdrelon. 4 Filii autem Isral, ut videruntmultitudinem illorum, prostraverunt se super

    terram, mittentes cinerem super capita sua,

    unanimes orantes ut Deus Isralmisericordiam suam ostenderet super

    populum suum. 5 Et assumentes arma sua

    bellica, sederunt per loca qu ad angustiitineris tramitem dirigunt inter montosa, et

    erant custodientes ea tota die et nocte. 6

    Porro Holofernes, dum circuit per gyrum,

    reperit quod fons qui influebat, aquductumillorum a parte australi extra civitatem

    dirigeret : et incidi prcepit aquductumillorum. 7 Erant tamen non longe a muris

    fontes, ex quibus furtim videbantur haurire

    aquam ad refocillandum potius quam ad

    potandum. 8 Sed filii Ammon et Moab

    accesserunt ad Holofernem, dicentes : FiliiIsral non in lancea nec in sagitta confidunt,

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    11/27

    10

    na stromych miejscach osadzone. 9Aby ichtedy mg zwyciy bez stoczenia bitwy,

    postaw strw u rde, aby nie czerpali znich wody, a bez miecza pobijesz ich, albo

    te osabieni poddadz swe miasto, o ktrym

    rozumiej i lec na grze nie moe byzwycione. 10 I spodobay si te sowaprzed Holofernesem i przed onierzami jegoi rozstawi wokoo po stu przy kadymrdle. 11A gdy t stra przez dwadzieciadni trzymano wyprniy si cysterny izbiorniki wd wszystkim, ktrzy mieszkali wBetulii tak i nie byo w miecie skdbymogli si dostatecznie napi choby jedendzie; bo ludziom wod na kady dziewydzielano pod miar. 12 Zebrawszy si

    tedy do Ozjasza wszyscy mowie iniewiasty, modziecy i dzieci, wszyscyrazem jednym gosem rzekli; 13 "Niechosdzi Bg midzy tob a midzy nami, enam zo wyrzdzi, nie chcc mwispokojnie z Asyryjczykami, i przeto nas Bgzaprzeda w rce ich. 14I dlatego nie masz,kto by ratowa, podczas gdy upadamy przedich oczyma od pragnienia i zguby wielkiej.

    15A teraz zbierzcie wszystkich, ktrzy s wmiecie, abymy si wszyscy dobrowolnie

    poddali ludowi Holofernesa. 16 Bo lepiejjest, abymy jako winiowie chwalili Panaywi, ni abymy pomarli i byli na wzgarddla wszelkiego ciaa, gdy bdziemy patrzena ony nasze i dziatki nasze, umierajce

    przed oczyma naszymi. 17Bierzemy dzi nawiadkw niebo i ziemi i Boga ojcwnaszych, ktry si mci na nas weduggrzechw naszych, abycie ju wydali miastow rce rycerstwa Holofernesowego, a niech

    przez ostrze miecza bdzie prdki koniecnasz, ktry si odwleka w suszy pragnienia."18 A gdy to rzekli, sta si pacz i krzykwielki wszystkich w zgromadzeniu, i przez

    wiele godzin jednym gosem woali do Bogamwic; 19 "Zgrzeszylimy z ojcaminaszymi, niesprawiedliwiemy czynili, zo

    popenilimy. 20 Ty, e jest dobrotliwy,zmiuj si nad nami albo biczem twoim

    pomcij si zoci naszych, a nie wydawajwyznajcych ci ludowi, ktry ci nie zna,

    21aby nie mwili midzy poganami: Gdziejest Bg ich?" 22 A gdy zmczeni tym

    sed montes defendunt illos, et muniunt illos

    colles in prcipitio constituti. 9Ut ergo sinecongressione pugn possis superare eos,

    pone custodes fontium, ut non hauriant

    aquam ex eis, et sine gladio interficies eos,

    vel certe fatigati tradent civitatem suam,quam putant in montibus positam superari

    non posse. 10Et placuerunt verba hc coramHoloferne et coram satellitibus ejus, etconstituit per gyrum centenarios per singulos

    fontes. 11 Cumque ista custodia per dies

    viginti fuisset expleta, defecerunt cistern etcollectiones aquarum omnibus habitantibus

    Bethuliam, ita ut non esset intra civitatem

    unde satiarentur vel una die, quoniam ad

    mensuram dabatur populis aqua quotidie. 12

    Tunc ad Oziam congregati omnes virifeminque, juvenes et parvuli, omnes simuluna voce 13dixerunt : Judicet Deus inter nos

    et te, quoniam fecisti in nos mala, nolens

    loqui pacifice cum Assyriis, et propter hoc

    vendidit nos Deus in manibus eorum. 14 Et

    ideo non est qui adjuvet, cum prosternamur

    ante oculos eorum in siti, et perditione

    magna. 15Et nunc congregate universos qui

    in civitate sunt, ut sponte tradamus nos

    omnes populo Holofernis. 16 Melius est

    enim ut captivi benedicamus Dominum

    viventes, quam moriamur, et simus

    opprobrium omni carni, cum viderimus

    uxores nostras et infantes nostros mori ante

    oculos nostros. 17Contestamur hodie clumet terram, et Deum patrum nostrorum, qui

    ulciscitur nos secundum peccata nostra, ut

    jam tradatis civitatem in manu militiHolofernis, et sit finis noster brevis in ore

    gladii, qui longior efficitur in ariditate sitis.

    18Et cum hc dixissent, factus est fletus etululatus magnus in ecclesia ab omnibus, et

    per multas horas una voce clamaverunt ad

    Deum, dicentes : 19 Peccavimus cum

    patribus nostris : injuste egimus, iniquitatem

    fecimus. 20Tu, quia pius es, miserere nostri,

    aut in tuo flagello vindica iniquitates nostras,

    et noli tradere confitentes te populo qui

    ignorat te, 21ut non dicant inter gentes : Ubi

    est Deus eorum ? 22 Et cum fatigati ex his

    clamoribus et his fletibus lassati siluissent,

    23 exsurgens Ozias infusus lacrimis, dixit :quo animo estote, fratres, et hos quinque

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    12/27

    11

    woaniem i zmordowani tym paczem,ucichli, powsta Ozjasz, zalany zami, i rzek;23"Dobrego serca bdcie, bracia, a przez te

    pi dni czekajmy od Pana miosierdzia, 24bo moe gniew swj przerwie i da chwa

    imieniu swemu. 25A jeli po piciu dniachnie przyjdzie pomoc, uczynimy te sowa,ktrecie mwili."

    2. WMIESZANIE SI JUDYTY WSPRAW (8,1-34).

    8

    1 I stao si, gdy usyszaa te sowa Judyta,wdowa, ktra bya crk Merariego, synaIdoksa, syna Jzefa, syna Ozjasza, synaElaja, syna Jamnora, syna Gedeona, syna

    Rafaima, syna Achitoba, syna Melehiasza,

    syna Enana, syna Nataniasza, syna Salatiela,

    syna Symeona, syna Rubena; 2a mem jejby Manasses, ktry umar we dni niwajczmiennego; 3bo sta nad tymi, ktrzysnopy wizali w polu, i przyszo upalenie nagow jego i umar w Betulii, miecie swoim,i tam pogrzebany zosta z ojcami swymi. 4

    Judyta za pozostaa po nim wdow, ju trzylata i sze miesicy. 5 A na grze domuswego uczynia sobie tajemn komor, wktrej zamknwszy si z dziewcztamiswymi mieszkaa; 6 a majc na biodrachswych wosiennic, pocia przez wszystkiedni ywota swego, oprcz sabatw i

    pierwszych dni miesica i wit domuizraelskiego. 7 Bya za bardzo pikna nawejrzenie, a m jej zostawi jej wiele

    bogactw i czeladzi wiele i majtnoci, stad

    wow i trzd owiec pene. 8 A bya onamidzy wszystkimi bardzo sawna, bo sibaa Pana bardzo, i nie byo, kto by o niejmwi sowa ze. 9Ta tedy usyszawszy, eOzjasz obieca, e po pitym dniu poddamiasto, posaa do starszych Chabriego iCharmiego. 10I przyszli do niej, i rzeka im;"Co to za sowo, przez ktre zgodzi siOzjasz, eby podda miasto Asyryjczykom,

    jeli wam za pi dni nie przyjdzie pomoc?11A cecie wy, ktrzy kusicie Pana? 12

    Nie jest to mowa, ktra by ku miosierdziuskaniaa, ale raczej ktra gniew pobudza i

    dies expectemus a Domino misericordiam.

    24 Forsitan enim indignationem suam

    abscindet, et dabit gloriam nomini suo. 25Si

    autem transactis quinque diebus non venerit

    adjutorium, faciemus hc verba qu locuti

    estis.

    8

    1 Et factum est cum audisset hc verbaJudith vidua, qu erat filia Merari filii Idoxfilii Joseph filii Ozi filii Elai filii Jamnorfilii Gedeon filii Raphaim filii Achitob filii

    Melchi filii Enan filii Nathani filiiSalathiel filii Simeon filii Ruben, 2et vir ejus

    fuit Manasses, qui mortuus est in diebus

    messis hordeace : 3 instabat enim superalligantes manipulos in campo, et venit stussuper caput ejus, et mortuus est in Bethulia

    civitate sua, et sepultus est illic cum patribus

    suis. 4 Erat autem Judith relicta ejus vidua

    jam annis tribus et mensibus sex.5 Et insuperioribus domus su fecit sibi secretum

    cubiculum, in quo cum puellis suis clausa

    morabatur, 6 et habens super lumbos suos

    cilicium, jejunabat omnibus diebus vit su,prter sabbata et neomenias et festa domusIsral. 7 Erat autem eleganti aspectu nimis,cui vir suus reliquerat divitias multas, et

    familiam copiosam, ac possessiones armentis

    boum, et gregibus ovium plenas. 8 Et erat

    hc in omnibus famosissima, quoniam

    timebat Dominum valde, nec erat quiloqueretur de illa verbum malum. 9 Hcitaque cum audisset quoniam Ozias

    promisisset quod transacto quinto die traderet

    civitatem, misit ad presbyteros Chabri et

    Charmi. 10Et venerunt ad illam, et dixit illis

    : Quod est hoc verbum, in quo consensit

    Ozias, ut tradat civitatem Assyriis si intra

    quinque dies non venerit vobis adjutorium ?

    11 et qui estis vos, qui tentatis Dominum ?

    12 non est iste sermo qui misericordiam

    provocet, sed potius qui iram excitet, etfurorem accendat. 13 Posuistis vos tempus

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    13/27

    12

    zapalczywo wznieca. 13 Wymierzylicieczas zmiowaniu Paskiemu i wedug woliwaszej dzie mu ustanowilicie. 14 Ale iPan jest cierpliwy, i za to pokutujmy, a

    odpuszczenia jego, zy wylewajc, bagajmy;

    15bo Bg nie tak grozi jak czowiek, ani jaksyn czowieczy zapala si do gniewu. 16Aprzeto ukorzmy mu dusze nasze i w duchu

    unionym suc mu, 17mwmy z paczemPanu, aby wedug woli swojej uczyni z namimiosierdzie swoje, aby, jak si serce naszedla pychy ich strwoyo, tak ebymy simogli chlubi z unienia naszego; 18 gdynie naladowalimy grzechw ojcwnaszych, ktrzy opucili Boga swego, achwalili obcych bogw, 19i dlatego grzechu

    wydani zostali pod miecz i na up i na habnieprzyjacioom swoim; ale my innego Boganie znamy oprcz niego. 20 Czekajmy

    pokornie pociechy jego, a bdzie szuka krwinaszej w utrapieniu nieprzyjaci naszych i

    poniy wszystkie narody ktre powstajprzeciwko nam, i uczyni je bez czci Pan, Bgnasz. 21 A teraz, bracia, poniewa wy

    jestecie starszymi midzy ludem Boym iod was zaley dusza ich, wymow waszserca ich podniecie, aby pamitali, e bylikuszeni ojcowie nasi, aby byli dowiadczeni,czy prawdziwie czcz Boga swego. 22Pamita maj, jak by kuszony ojciec naszAbraham, i przez wiele uciskwdowiadczony, sta si przyjacielem Boym.23 Tak Izaak, tak Jakub, tak Mojesz iwszyscy, ktrzy si Bogu podobali, przezwiele utrapie przeszli wiernie. 24 A owi,ktrzy kuszenia z bojani Pask nie

    przyjmowali, i sw niecierpliwo i urganie

    szemrania swego okazali przeciw Panu,25

    wytraceni zostali od wytraciciela i od wwpoginli. 26A tak my nie mcijmy si za to,co cierpimy, 27 ale uwaajc, e teutrapienia mniejsze s ni grzechy nasze,wierzmy, i ka Paska, ktr jako sudzykarani jestemy, ku poprawie, a nie kuzatraceniu naszemu przysza." 28I rzekli jejOzjasz i starsi; "Wszystko, co mwia,

    prawd jest, a nie masz adnej przygany wmowach twoich. 29Teraz przeto mdl si za

    nami, bo jest niewiasta wita i bogobojna."30 I rzeka im Judyta; "Jak to, com mwi

    miserationis Domini, et in arbitrium vestrum,

    diem constituistis ei. 14 Sed quia patiens

    Dominus est, in hoc ipso pniteamus, etindulgentiam ejus fusis lacrimis postulemus :

    15 non enim quasi homo sic Deus

    comminabitur, neque sicut filius hominis adiracundiam inflammabitur. 16 Et ideo

    humiliemus illi animas nostras, et in spiritu

    constituti humiliato, servientes illi 17dicamus flentes Domino, ut secundum

    voluntatem suam sic faciat nobiscum

    misericordiam suam : ut sicut conturbatum

    est cor nostrum in superbia eorum, ita etiam

    de nostra humilitate gloriemur : 18quoniam

    non sumus secuti peccata patrum nostrorum,

    qui dereliquerunt Deum suum, et adoraverunt

    deos alienos, 19pro quo scelere dati sunt ingladium, et in rapinam, et in confusionem

    inimicis suis : nos autem alterum deum

    nescimus prter ipsum. 20 Expectemushumiles consolationem ejus, et exquiret

    sanguinem nostrum de afflictionibus

    inimicorum nostrorum, et humiliabit omnes

    gentes, qucumque insurgunt contra nos, etfaciet illas sine honore Dominus Deus noster.

    21 Et nunc fratres, quoniam vos estis

    presbyteri in populo Dei, et ex vobis pendet

    anima illorum, ad eloquium vestrum corda

    eorum erigite, ut memores sint quia tentati

    sunt patres nostri, ut probarentur si vere

    colerent Deum suum. 22 Memores esse

    debent quomodo pater noster Abraham

    tentatus est, et per multas tribulationes

    probatus, Dei amicus effectus est. 23 Sic

    Isaac, sic Jacob, sic Moyses, et omnes qui

    placuerunt Deo, per multas tribulationes

    transierunt fideles. 24 Illi autem qui

    tentationes non susceperunt cum timoreDomini, et impatientiam suam et

    improperium murmurationis su contraDominum protulerunt, 25exterminati sunt ab

    exterminatore, et a serpentibus perierunt. 26

    Et nos ergo non ulciscamur nos pro his qupatimur, 27 sed reputantes peccatis nostris

    hc ipsa supplicia minora esse flagellaDomini, quibus quasi servi corripimur ad

    emendationem, et non ad perditionem

    nostram evenisse credamus. 28 Et dixerunt

    illi Ozias et presbyteri : Omnia qu locutaes, vera sunt, et non est in sermonibus tuis

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    14/27

    13

    moga, wiecie, e Boe jest, tak to, 31 couczyni umyliam, dowiadczcie, czy odBoga jest, a mdlcie si, aby Bg umocni

    postanowienie moje. 32 Wy bdziecie statej nocy u bramy, a ja wynijd ze suebnic

    moj; a mdlcie si, aby tak jakpowiedzielicie, w piciu dniach wejrza Panna lud swj izraelski. 33A nie chc, abyciesi pytali o spraw moj; i a wam dam zna,niech si nic innego nie dzieje, jenomodlitwa za mnie do Pana, Boga naszego."

    34I rzek do niej Ozjasz, ksi judzki: "Idw pokoju, a Pan niech bdzie z tob dla

    pomsty nad nieprzyjacimi naszymi." Iwrciwszy si odeszli.

    3. MODLITWA JUDYTY (9,1-19).

    9

    1 A gdy oni odeszli, wesza Judyta domodlitewnicy swojej, a oblkszy si wewosiennic, nasypaa popiou na gowswoj, i upadszy przed Panem, woajc do

    Pana mwic:2

    "Panie, Boe ojca megoSymeona, ktry mu da miecz na obronprzeciw cudzoziemcom, ktrzy byligwatownikami w zepsuciu swoim, i odkryliono panieskie ku zelywoci: 3 i wydaeniewiasty ich na up, a crki ich w niewol, iwszystek up w dzia sugom twoim, ktrzysi zapalili zapalczywoci twoj: wspom,

    prosz ci, Panie, Boe mj, mnie wdow! 4Bo ty sprawi pierwsze rzeczy i jedne podrugich umylie, a co sam chcia, to si

    stao. 5Wszystkie bowiem drogi twoje s, asdy twoje pooye w swojej opatrznoci.6 Wejrzyj teraz na obz asyryjski, jaknaonczas raczye wejrze na obz Egipcjan,kiedy za sugami twymi zbrojni pdzili,ufajc wozom i jedzie swojej i wielkocirycerstwa. 7 Ale wejrza na obz ich iciemnoci osabiy ich. 8Nogi ich chwycia

    przepa a wody ich okryy. 9Tak niech sii ci stan, Panie, ktrzy ufaj mnstwuswojemu i wozom swoim, i wczniom itarczom, i strzaom swoim, i oszczepamiswoimi si chlubi, 10a nie wiedz, e to

    ulla reprehensio. 29Nunc ergo ora pro nobis,

    quoniam mulier sancta es, et timens Deum.

    30 Et dixit illis Judith : Sicut quod potui

    loqui, Dei esse cognoscitis, 31 ita quod

    facere disposui, probate si ex Deo est, et

    orate ut firmum faciat Deus consilium meum.32 Stabitis vos ad portam nocte ista, et ego

    exeam cum abra mea : et orate, ut sicut

    dixistis, in diebus quinque respiciat Dominus

    populum suum Isral. 33Vos autem nolo utscrutemini actum meum, et usque dum

    renuntiem vobis, nihil aliud fiat, nisi oratio

    pro me ad Dominum Deum nostrum. 34 Et

    dixit ad eam Ozias princeps Juda : Vade in

    pace, et Dominus sit tecum in ultionem

    inimicorum nostrorum. Et revertentes

    abierunt.

    9

    1 Quibus ascendentibus, Judith ingressa est

    oratorium suum : et induens se cilicio, posuit

    cinerem super caput suum : et prosternens se

    Domino, clamabat ad Dominum, dicens : 2

    Domine Deus patris mei Simeon, qui dedistiilli gladium in defensionem alienigenarum,

    qui violatores extiterunt in coinquinatione

    sua, et denudaverunt femur virginis in

    confusionem : 3et dedisti mulieres illorum in

    prdam, et filias illorum in captivitatem : etomnem prdam in divisionem servis tuis, quizelaverunt zelum tuum : subveni, quso te,Domine Deus meus, mihi vidu. 4Tu enimfecisti priora, et illa post illa cogitasti : et hoc

    factum est quod ipse voluisti. 5Omnes enim

    vi tu parat sunt, et tua judicia in tuaprovidentia posuisti. 6 Respice castra

    Assyriorum nunc, sicut tunc castra

    gyptiorum videre dignatus es, quando postservos tuos armati currebant, confidentes in

    quadrigis, et in equitatu suo, et in multitudine

    bellatorum. 7 Sed aspexisti super castra

    eorum, et tenebr fatigaverunt eos. 8Tenuitpedes eorum abyssus, et aqu operuerunteos. 9Sic fiant et isti, Domine, qui confidunt

    in multitudine sua, et in curribus suis, et in

    contis, et in scutis, et in sagittis suis, et inlanceis gloriantur, 10et nesciunt quia tu ipse

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    15/27

    14

    ty jest Bg nasz, ktry kruszysz wojny odpocztku, a "Pan" jest imi twoje. 11Podnie rami twoje jak na pocztku, aroztr moc ich moc twoj; niech w gniewietwoim upadnie moc ich, ktrzy sobie

    obiecuj zgwaci witoci twoje isplugawi przybytek imienia twego, i strcimieczem swym rg otarza twego. 12Uczy, Panie, aby jego wasnym mieczem

    pycha jego bya ucita. 13 Niech pojmanybdzie sidem spojrzenia swego na mnie, aporazisz go agodnoci ust moich. 14 Dajmi w sercu stao, abym nim wzgardzia, imoc, abym go zgubia. 15 Bo to bdzie

    pamitk imienia twego, gdy go niewieciarka obali. 16Bo nie w mnstwie jest moc

    twoja, Panie, ani w sile koskiej jestupodobanie twoje, ani pyszni od pocztku

    podobali si tobie, ale pokornych i cichychmodlitwa zawsze ci si podobaa. 17 Boeniebios, stworzycielu wd i Panie wszelkiegostworzenia, wysuchaje mnie ndzn

    proszc i ufajc w miosierdzie twoje. 18Pomnij, Panie, na przymierze twoje i daj

    sowa w usta moje i w sercu mym radumocnij, aby dom twj w witoci twej

    pozosta i wszystkie narody poznay, e tyjest Bg, a oprcz ciebie nie masz innego."

    4. JUDYTA U HOLOFERNESA (10,1-20).

    10

    1 I stao si, gdy przestaa woa do Pana,wstaa z miejsca, na ktrym leaa padszy

    przed Panem, 2i zawoaa suebnic sw, azeszedszy do domu swego, zdja z siebie

    wosiennic i zoya szaty wdowiestwaswego, 3 i omya ciao swe, i pomazaa siolejkiem wybornym, i uoya wosy gowyswej, i woya koronk na gow sw,obloka si w szaty wesela swego, obua te

    pantofle, i wzia naramienniki i lilie, inausznice, i piercionki, i ubraa si wewszystkie swe stroje. 4 Pan te doda jejozdoby, poniewa wszystek ten strj nie zlubienoci, ale z cnoty pochodzi; przeto tePan pikno t w niej pomnoy, aby si

    oczom wszystkich zdaa nieporwnanejpiknoci. 5Woywszy tedy na suebnic

    es Deus noster, qui conteris bella ab initio, et

    Dominus nomen est tibi. 11Erige brachium

    tuum sicut ab initio, et allide virtutem illorum

    in virtute tua : cadat virtus eorum in

    iracundia tua, qui promittunt se violare

    sancta tua, et polluere tabernaculum noministui, et dejicere gladio suo cornu altaris tui. 12

    Fac, Domine, ut gladio proprio ejus superbia

    amputetur : 13 capiatur laqueo oculorumsuorum in me, et percuties eum ex labiis

    caritatis me. 14 Da mihi in animoconstantiam ut contemnam illum, et virtutem,

    ut evertam illum. 15 Erit enim hoc

    memoriale nominis tui, cum manus femindejecerit eum. 16 Non enim in multitudine

    est virtus tua, Domine, neque in equorum

    viribus voluntas tua est, nec superbi ab initioplacuerunt tibi : sed humilium et

    mansuetorum semper tibi placuit deprecatio.

    17 Deus clorum, creator aquarum, etDominus totius creatur, exaudi me miseramdeprecantem, et de tua misericordia

    prsumentem. 18 Memento, Domine,testamenti tui, et da verbum in ore meo, et in

    corde meo consilium corrobora, ut domus tua

    in sanctificatione tua permaneat : 19 et

    omnes gentes agnoscant quia tu es Deus, et

    non est alius prter te.

    10

    1 Factum est autem, cum cessasset clamare

    ad Dominum, surrexit de loco in quo jacuerat

    prostrata ad Dominum. 2 Vocavitque abram

    suam, et descendens in domum suam, abstulit

    a se cilicium, et exuit se vestimentisviduitatis su, 3 et lavit corpus suum, etunxit se myro optimo, et discriminavit

    crinem capitis sui, et imposuit mitram super

    caput suum, et induit se vestimentis

    jucunditatis su, induitque sandalia pedibussuis, assumpsitque dextraliola, et lilia, et

    inaures, et annulos, et omnibus ornamentis

    suis ornavit se. 4Cui etiam Dominus contulit

    splendorem : quoniam omnis ista compositio

    non ex libidine, sed ex virtute pendebat : et

    ideo Dominus hanc in illam pulchritudinemampliavit, ut incomparabili decore omnium

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    16/27

    15

    sw flaszk wina i bak oliwy, krupy, figi,chleb i ser, posza. 6 A gdy przyszy do

    bramy miejskiej, znalazy czekajcegoOzjasza i starszych miasta. 7 Ci, gdy jujrzeli, zdumieli si i dziwowali si bardzo

    jej piknoci. 8Wszake nic jej nie pytajc,wypucili j mwic; "Bg ojcw naszychniechaj ci da ask, i wszystk rad sercatwego moc sw niech utwierdzi, aby sitob chlubio Jeruzalem i eby imi twoje

    byo w poczcie witych i sprawiedliwych."9 I rzekli, ktrzy tam byli, wszyscy jednymgosem; "Niech si stanie, niech si stanie!"10 A Judyta modlc si do Pana przesza

    przez bramy, ona i suebnica jej. 11I staosi, gdy zstpowaa z gry o wschodzie

    soca, zabiegli jej szpiedzy asyryjscy ipojmali j mwic "Skd przychodzisz? albodokd idziesz?" 12 Ona odpowiedziaa;"Jestem crk Hebrajczykw; dlategouciekam od oblicza ich, bom poznaa, i dotego dojdzie, e wam bd wy dani nazupienie, przeto e wzgardziwszy wami niechcieli si dobrowolnie podda, aby znaleli

    przed oczyma waszymi miosierdzie. 13 Ztej przyczyny pomylaam sobie mwic;Pjd przed osob ksicia Holofernesa,eby mu oznajmi ich tajemnice i pokazamu, jak drog mgby ich zdoby, tak, ebyani jeden m z wojska nie pad." 14A gdyusyszeli owi mowie sowa jej, przypatrzylisi jej twarzy, i byo w ich oczach zdumienie,

    bo si piknoci jej bardzo dziwowali. 15 Irzekli do niej; "Zachowaa dusz sw, etak rad znalaza, aby zesza do pananaszego. 16 A to wiedz, e gdy staniesz

    przed oczyma jego, uczyni ci dobrze i

    bdziesz bardzo mia sercu jego." I zawiedlij do namiotu Holofernesa zapowiadajc j.17 A gdy wesza przed oblicze jego,natychmiast pochwycony zosta oczymaswymi Holofernes. 18 I rzekli do niego

    sudzy jego; "I kt by gardzi ludemHebrajczykw, ktrzy tak pikne niewiastymaj, abymy dla nich przeciwko nimsusznie walczy nie mieli?" 19Widzc tedyJudyta Holofernesa, siedzcego podnamiotkiem, ktry by ze szkaratu i zota, a

    szmaragdem i kamieniami drogimihaftowany,

    oculis appareret. 5Imposuit itaque abr suascoperam vini, et vas olei, et polentam, et

    palathas, et panes, et caseum, et profecta est.

    6 Cumque venissent ad portam civitatis,

    invenerunt expectantem Oziam et

    presbyteros civitatis. 7 Qui cum vidissenteam, stupentes mirati sunt nimis

    pulchritudinem ejus. 8 Nihil tamen

    interrogantes eam, dimiserunt transire,dicentes : Deus patrum nostrorum det tibi

    gratiam, et omne consilium tui cordis sua

    virtute corroboret, ut glorietur super te

    Jerusalem, et sit nomen tuum in numero

    sanctorum et justorum. 9 Et dixerunt hi qui

    illic erant omnes una voce : Fiat, fiat. 10

    Judith vero orans Dominum, transivit per

    portas, ipsa et abra ejus. 11Factum est autemcum descenderet montem, circa ortum diei,

    occurrerunt ei exploratores Assyriorum, et

    tenuerunt eam, dicentes : Unde venis ? aut

    quo vadis ? 12 Qu respondit : Filia sumHebrorum, ideo ego fugi a facie eorum,quoniam futurum agnovi quod dentur vobis

    in deprdationem, pro eo quod contemnentesvos, noluerunt ultro tradere seipsos ut

    invenirent misericordiam in conspectu

    vestro. 13 Hac de causa cogitavi mecum,

    dicens : Vadam ad faciem principis

    Holofernis, ut indicem illi secreta illorum, et

    ostendam illi quo aditu possit obtinere eos,

    ita ut non cadat vir unus de exercitu ejus. 14

    Et cum audissent viri illi verba ejus,

    considerabant faciem ejus, et erat in oculis

    eorum stupor, quoniam pulchritudinem ejus

    mirabantur nimis. 15 Et dixerunt ad eam :

    Conservasti animam tuam, eo quod tale

    reperisti consilium, ut descenderes ad

    dominum nostrum.16

    Hoc autem scias,quoniam cum steteris in conspectu ejus, bene

    tibi faciet, et eris gratissima in corde ejus.

    Duxeruntque illam ad tabernaculum

    Holofernis, annuntiantes eam. 17 Cumque

    intrasset ante faciem ejus, statim captus est in

    suis oculis Holofernes. 18 Dixeruntque ad

    eum satellites ejus : Quis contemnat populum

    Hebrorum, qui tam decoras muliereshabent, ut non pro his merito pugnare contra

    eos debeamus ? 19 Videns itaque Judith

    Holofernem sedentem in conopeo, quod eratex purpura, et auro, et smaragdo, et lapidibus

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    17/27

    16

    20i spojrzawszy w twarz jego, pokonia simu upadszy na ziemi; i podnieli j sudzyHolofernesa na rozkaz pana swego.

    5. JUDYTA WYJANIAHOLOFERNESOWI POWD SWEGOPRZYBYCIA (11,1-21).

    11

    1 Wtedy Holofernes rzek jej; "Bd dobrejmyli, a nie lkaj si w sercu twoim, bom janigdy nic zego nie uczyni mowi, ktrychcia suy krlowi Nabuchodonozorowi.2 A gdyby lud twj nie by mn wzgardzi,nie podnisbym by oszczepu swego

    przeciwko niemu. 3 Ale teraz powiedz mi:

    Dla jakiej przyczyny odesza od nich ispodobao ci si, aby do nas przysza?" 4Rzeka mu Judyta; "Przyjmij sowasuebnicy twojej, bo jeli pjdziesz zasowami suebnicy twojej, dokoczy Panrzeczy z tob. 5 yje bowiem

    Nabuchodonozor, krl ziemi, i yje mocjego, ktra jest w tobie na ukaranie

    wszystkich dusz bdzcych, e nie tylkoludzie su mu przez ciebie, ale i zwierztapolne s mu posuszne. 6 Bo syniedzielno rozumu twego u wszech narodw i

    powiedziano wszystkiemu wiatu, ie tysam tylko dobry i mony we wszystkimkrlestwie jego, i rzdy twoje gone s powszystkich krainach. 7I nie jest to tajne, co

    mwi Achior, i wiedz, co z nim uczynikaza. 8Bo wiadomo, e Bg nasz tak jestobraony grzechami, i zapowiedzia przez

    prorokw swych ludowi, i go wyda dlagrzechw jego. 9 A i wiedz synowieizraelscy, e obrazili Boga swego, strach

    przed tob nad nimi jest. 10Nadto i gdprzyszed na nich, a dla wyschnicia wodyju midzy umarych s policzeni. 11 Nakoniec to postanawiaj, eby bi bydo swojei pi krew jego; 12 i wite rzeczy Pana,Boga swego, ktrych si Bg dotykazakaza, w zbou, winie i w oliwie, teumylili wyda i chc spoy to, czego ani

    rkami dotyka by nie powinni. Otponiewa to czyni, pewna rzecz, e bd

    pretiosis intextum, 20 et cum in faciem ejus

    intendisset, adoravit eum, prosternens se

    super terram. Et elevaverunt eam servi

    Holofernis, jubente domino suo.

    11

    1 Tunc Holofernes dixit ei : quo animoesto, et noli pavere in corde tuo : quoniam

    ego numquam nocui viro qui voluit servire

    Nabuchodonosor regi : 2populus autem tuus,

    si non contempsisset me, non levassem

    lanceam meam super eum. 3Nunc autem dic

    mihi, qua ex causa recessisti ab illis, et

    placuit tibi ut venires ad nos ? 4Et dixit illi

    Judith : Sume verba ancill tu, quoniam sisecutus fueris verba ancill tu, perfectamrem faciet Dominus tecum. 5 Vivit enim

    Nabuchodonosor rex terr, et vivit virtusejus, qu est in te ad correptionem omniumanimarum errantium : quoniam non solum

    homines serviunt illi per te, sed et besti agri

    obtemperant illi.6

    Nuntiatur enim animi tuiindustria universis gentibus, et indicatum est

    omni sculo quoniam tu solus bonus etpotens es in omni regno ejus : et disciplina

    tua omnibus provinciis prdicatur. 7Nec hoclatet, quod locutus est Achior, nec illud

    ignoratur, quod ei jusseris evenire. 8Constat

    enim Deum nostrum sic peccatis offensum,

    ut mandaverit per prophetas suos ad populum

    quod tradat eum pro peccatis suis. 9 Et

    quoniam sciunt se offendisse Deum suum

    filii Isral, tremor tuus super ipsos est. 10Insuper etiam fames invasit eos, et ab

    ariditate aqu jam inter mortuoscomputantur. 11 Denique hoc ordinant, ut

    interficient pecora sua, et bibant sanguinem

    eorum : 12 et sancta Domini Dei sui, quprcepit Deus non contingi, in frumento,vino, et oleo, hc cogitaverunt impendere, etvolunt consumere qu nec manibus deberentcontingere : ergo quoniam hc faciunt,certum est quod in perditionem dabuntur. 13

    Quod ego ancilla tua cognoscens, fugi abillis, et misit me Dominus hc ipsa nuntiare

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    18/27

    17

    wydani na stracenie. 13 Gdy ja, suebnicatwoja, to zobaczyam, uciekam od nich, i

    posa mi Pan, abym ci te rzeczy oznajmia.14 Albowiem ja, suebnica twoja, suBogu te i teraz u ciebie, i bd wychodzia,

    suebnica twoja, i bd si modlia do Boga,15a powie mi, kiedy im ma odda za grzechich, a przyszedszy oznajmi tobie; a tak jaci przeprowadz przez porodek Jeruzalem,i bdziesz mia wszystek lud izraelski jakowce, ktre nie maj pasterza, a niezaszczeknie ani jeden pies na ciebie, 16bo

    to mi powiedziano z przejrzenia Boskiego.

    17A i si Bg rozgniewa na nich, posanajestem, aby ci to powiedzie." 18I podobaysi te wszystkie sowa Holofernesowi i

    sugom jego, i dziwili si mdroci jej, imwili jeden do drugiego; 19 "Nie masztakiej niewiasty w wiecie w spojrzeniu, w

    piknocii w mdroci sw." 20I rzek doniej Holofernes; "Dobrze uczyni Bg, ktryci posa przed ludem, aby go wydaa wrce nasze. 21 A i dobra jest obietnicatwoja, jeli mi to Bg twj uczyni, bdzie iBogiem moim, i ty w domu

    Nabuchodonozora bdziesz wielk, i imitwoje bdzie syno po wszystkiej ziemi."

    6. JUDYTA ZABIJA HOLOFERNESA

    (12,1-13,11).

    12

    1 Kaza jej tedy wnij, gdzie byy zooneskarby jego, kaza jej tam mieszka, inaznaczy, co jej miano dawa ze stou jego.

    2 Judyta mu odpowiedziaa i rzeka; "Teraznie bd moga poywa tych rzeczy, ktremi dawa rozkaza, by nie przyszo na mnienieszczcie; lecz z tego, com z sob

    przyniosa, bd jada." 3 Rzek jejHolofernes; "A jeli ci nie starczy tego, co zsob przyniosa, c ci uczynimy?" 4 Irzeka Judyta: "yje dusza twoja, panie mj,e nie spoyje tego wszystkiego suebnicatwoja, a uczyni Bg przez rce moje to, comumylia." I wwiedli j sudzy jego do

    namiotu, do ktrego kaza. 5 I prosia, gdywchodzia, by jej dano wolno w nocy i

    tibi. 14 Ego enim ancilla tua Deum colo,

    etiam nunc apud te : et exiet ancilla tua, et

    orabo Deum, 15 et dicet mihi quando eis

    reddat peccatum suum, et veniens nuntiabo

    tibi, ita ut ego adducam te per mediam

    Jerusalem, et habebis omnem populumIsral, sicut oves quibus non est pastor, etnon latrabit vel unus canis contra te : 16

    quoniam hc mihi dicta sunt perprovidentiam Dei, 17 et quoniam iratus est

    illis Deus, hc ipsa missa sum nuntiare tibi.18Placuerunt autem omnia verba hc coramHoloferne, et coram pueris ejus, et

    mirabantur sapientiam ejus, et dicebant alter

    ad alterum : 19 Non est talis mulier super

    terram in aspectu, in pulchritudine, et in

    sensu verborum. 20 Et dixit ad illamHolofernes : Benefecit Deus, qui misit te ante

    populum, ut des illum tu in manibus nostris :

    21 et quoniam bona est promissio tua, si

    fecerit mihi hoc Deus tuus, erit et Deus meus,

    et tu in domo Nabuchodonosor magna eris, et

    nomen tuum nominabitur in universa terra.

    12

    1 Tunc jussit eam introire ubi repositi erant

    thesauri ejus, et jussit illic manere eam, et

    constituit quid daretur illi de convivio suo. 2

    Cui respondit Judith, et dixit : Nunc nonpotero manducare ex his qu mihi prcipistribui, ne veniat super me offensio : ex his

    autem qu mihi detuli, manducabo. 3 CuiHolofernes ait : Si defecerint tibi ista, qutecum detulisti, quid faciemus tibi ? 4 Et

    dixit Judith : Vivit anima tua, domine meus,

    quoniam non expendet omnia hc ancillatua, donec faciat Deus in manu mea hc qucogitavi. Et induxerunt illam servi ejus in

    tabernaculum quod prceperat. 5 Et petiitdum introiret, ut daretur ei copia nocte etante lucem egrediendi foras ad orationem, et

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    19/27

    18

    przed dniem wychodzi na modlitw imodli si do Pana. 6I rozkaza komornymswoim, eby, jak si jej podoba, wychodzia iwchodzia, aby chwalia Boga przez trzy dni.7 I wychodzia w nocy na dolin Betulii, i

    omywaa si w rdle wody. 8 A skorowysza, modlia si do Pana, Bogaizraelskiego, aby kierowa drog jej kuwyzwoleniu ludu swego. 9 A wszedszymieszkaa w namiocie czysta, a gdy podwieczr braa pokarm swj. 10 I stao siczwartego dnia, e Holofernes sprawiwieczerz sugom swym, i rzek do Wagaa,rzezaca swego: "Id, a namw t ydwk,eby dobrowolnie ze mn zgodzia simieszka." 11 Bo jest to sromot u

    Asyryjczykw, gdyby niewiasta namiewaasi z ma, tak czynic, eby odeszaniepoznana od niego. 12 Wtedy wszedWagao do Judyty i rzek; "Niech si niewstydzi dobra dzieweczka wnij do panamego, aby bya uczczona przed obliczem

    jego, iby z nim jada i pia wino w weselu."13 Odpowiedziaa mu Judyta; "A cem ja

    jest, abym si miaa sprzeciwia panumemu? 14Wszystko, co bdzie przed oczyma jego dobre i najlepsze, uczyni; a co jemusi bdzie podobao, to dla mnie bdzienajlepsze po wszystkie dni ywota mego."15 I wstaa, i ubraa si w szaty swe, awszedszy stana przed obliczem jego. 16Aserce Holofernesa zadrao, bo by zapalony

    podliwoci ku niej. 17 I rzek do niejHolofernes; "Pij teraz, a sid z weselem, boask przede mn znalaza " 18 I rzekaJudyta; "Bd pia, panie, bo dzi jestuwielbiona dusza moja nad wszystkie dni

    moje."19

    I wzia, i jada i pia przed nim,co jej nagotowaa suebnica jej. 20I sta siHolofernes przy niej bardzo wesoy, i pi

    bardzo wiele wina, ile nigdy nie pi zaywota swego.

    13

    1A gdy by wieczr, pospieszyli si sudzyjego do gospd swoich i zamkn Wagaodrzwi pokoju i poszed. 2 A wszyscy byli

    znueni od wina 3 i sama tylko Judyta byaw pokoju. 4Lecz Holofernes lea na ou,

    deprecandi Dominum. 6 Et prcepitcubiculariis suis ut sicut placeret illi, exiret et

    introiret ad adorandum Deum suum per

    triduum : 7 et exibat noctibus in vallem

    Bethuli, et baptizabat se in fonte aqu. 8Et

    ut ascendebat, orabat Dominum Deum Isralut dirigeret viam ejus ad liberationem populi

    sui. 9 Et introiens, munda manebat in

    tabernaculo usque dum acciperet escam suamin vespere. 10 Et factum est, in quarto die

    Holofernes fecit cnam servis suis, et dixitad Vagao eunuchum suum : Vade, et suade

    Hebram illam ut sponte consentiat habitaremecum. 11 Fdum est enim apud Assyrios,si femina irrideat virum agendo ut immunis

    ab eo transeat. 12 Tunc introivit Vagao ad

    Judith, et dixit : Non vereatur bona puellaintroire ad dominum meum, ut honorificetur

    ante faciem ejus, ut manducet cum eo, et

    bibat vinum in jucunditate. 13 Cui Judith

    respondit : Qu ego sum, ut contradicamdomino meo ? 14omne quod erit ante oculos

    ejus bonum et optimum, faciam. Quidquid

    autem illi placuerit, hoc mihi erit optimum

    omnibus diebus vit me. 15Et surrexit, etornavit se vestimento suo, et ingressa stetit

    ante faciem ejus. 16 Cor autem Holofernes

    concussum est : erat enim ardens in

    concupiscentia ejus. 17 Et dixit ad eam

    Holofernes : Bibe nunc, et accumbe in

    jucunditate, quoniam invenisti gratiam coram

    me. 18 Et dixit Judith : Bibam, domine,

    quoniam magnificata est anima mea hodie

    pr omnibus diebus meis. 19 Et accepit, etmanducavit et bibit coram ipso ea qu

    paraverat illi ancilla ejus. 20 Et jucundus

    factus est Holofernes ad eam, bibitque vinum

    multum nimis, quantum numquam biberat invita sua.

    13

    1 Ut autem sero factum est, festinaverunt

    servi illius ad hospitia sua, et conclusit

    Vagao ostia cubiculi, et abiit. 2Erant autem

    omnes fatigati a vino, 3eratque Judith sola incubiculo. 4Porro Holofernes jacebat in lecto,

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    20/27

    19

    upiony od zbytniego upicia. 5 I rzekaJudyta suebnicy swej, eby staa przed

    pokojem i strzega. 6I stana Judyta u oamodlc si z paczem, a po cichu ruszajcustami i mwic: 7 "Wzmocnij mi, Panie,

    Boe izraelski, i wejrzyj tej godziny nauczynki rk moich, eby, jak obiecae,wywyszy miasto twoje Jeruzalem i ebymdokonaa tego, co umyliam wierzc, e

    przez ciebie moe by uczynione." 8A gdyto wyrzeka, przystpia do supa, ktry byw gowach ka jego, i kord, ktryuwizany na nim wisia, odwizaa. 9A gdygo dobya, uja za wosy gowy jego irzeka; "Wzmocnij mi, Panie Boe, tejgodziny!" 10 I uderzya dwakro w szyj

    jego, i ucia mu gow, i zdja ze supwnamiotek jego, i zepchna ciao jego bezgowy. 11A po maej chwili wysza i podaagow Holofernesa sudze swej, i kazaa eby

    j woya w torb swoj.

    7. POWRT JUDYTY DO BETULII

    (13,12-31).

    12 I wyszy obie wedug zwyczaju swe go,jakby na modlitw, i przeszy przez obz, akrc okoo doliny przyszy do bramymiejskiej. 13I rzeka Judyta z daleka straymurw; "Otwrzcie bramy, bo z nami jestBg, ktry uczyni moc w Izraelu!" 14 Istao si, gdy usyszeli mowie gos jej,wezwali starszych miasta. 15I zbiegli si doniej wszyscy, od najmniejszego a donajwikszego, bo oczekiwali, e si ju niewrci. 16 I zapaliwszy wiata skupili si

    wokoo niej wszyscy, a ona, wstpiwszy nawysze miejsce, rozkazaa, aby milczenieuczynili. A gdy wszyscy umilkli, rzekaJudyta: 17 "Chwalcie Pana, Boga naszego,

    ktry nie opuci ufajcych jemu, 18 a namnie, suebnicy swej, dopeni miosierdziaswego, ktre obieca domowi Izraelowemu, izabi rk moj nieprzyjaciela ludu swego tejnocy." 19 I wyjwszy z torby gowHolofernesa, ukazaa im mwic: "Oto gowaHolofernesa, hetmana wojska asyryjskiego, i

    oto namiotek jego, w ktrym lea wpijastwie swoim, gdzie go rk niewieci

    nimia ebrietate sopitus. 5 Dixitque Judith

    puell su ut staret foris ante cubiculum, etobservaret. 6 Stetitque Judith ante lectum,

    orans cum lacrimis, et labiorum motu in

    silentio, 7 dicens : Confirma me, Domine

    Deus Isral, et respice in hac hora ad operamanuum mearum, ut, sicut promisisti,

    Jerusalem civitatem tuam erigas : et hoc

    quod credens per te posse fieri cogitavi,perficiam. 8Et cum hc dixisset, accessit adcolumnam qu erat ad caput lectuli ejus, et

    pugionem ejus, qui in ea ligatus pendebat,

    exsolvit. 9 Cumque evaginasset illum,

    apprehendit comam capitis ejus, et ait :

    Confirma me, Domine Deus, in hac hora. 10

    Et percussit bis in cervicem ejus, et abscidit

    caput ejus, et abstulit conopeum ejus acolumnis, et evolvit corpus ejus truncum. 11

    Et post pusillum exivit, et tradidit caput

    Holofernis ancill su, et jussit ut mitteretillud in peram suam.

    12 Et exierunt du, secundumconsuetudinem suam, quasi ad orationem, et

    transierunt castra, et gyrantes vallem,

    venerunt ad portam civitatis. 13 Et dixit

    Judith a longe custodibus murorum : Aperite

    portas, quoniam nobiscum est Deus, qui fecit

    virtutem in Isral. 14 Et factum est cumaudissent viri vocem ejus, vocaverunt

    presbyteros civitatis. 15 Et concurrerunt ad

    eam omnes, a minimo usque ad maximum :

    quoniam sperabant eam jam non esse

    venturam.16

    Et accendentes luminaria,congyraverunt circa eam universi : illa autem

    ascendens in eminentiorem locum, jussit fieri

    silentium. Cumque omnes tacuissent, 17dixit

    Judith : Laudate Dominum Deum nostrum,

    qui non deseruit sperantes in se, 18et in me

    ancilla sua adimplevit misericordiam suam,

    quam promisit domui Isral : et interfecit inmanu mea hostem populi sui hac nocte. 19Et

    proferens de pera caput Holofernis, ostendit

    illis, dicens : Ecce caput Holofernis principis

    militi Assyriorum, et ecce conopeum illius,in quo recumbebat in ebrietate sua, ubi per

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    21/27

    20

    zabi Pan, Bg nasz. 20A yje Pan, e mistrzeg anio jego, i std idc, i tammieszkajc, i stamtd si tu wracajc, i niedopuci Pan zbeszczeci mnie, suebnicyswojej, ale bez zmazy grzechu przywrci

    mi wam, radujc si zwycistwem nadnim, ocaleniem moim i wybawieniem

    waszym. 21 Wyznawajcie mu wszyscy, edobry, e na wieki miosierdzie jego!" 22A

    pokoniwszy si wszyscy Panu rzekli do niej;"Ubogosawi ci Pan w mocy swojej, i

    przez ci wniwecz obrci nieprzyjacinaszych." 23 A Ozjasz, ksi luduizraelskiego, rzek do niej: "Bogosawionaty, crko, od Pana, Boga wysokiego, nadwszystkie niewiasty na ziemi. 24

    Bogosawiony Pan, ktry stworzy niebo iziemi, ktry ci skierowa na uderzenie wgow hetmana nieprzyjaci naszych! 25Botak dzi imi twoje uwielbi, e nie odejdziechwaa twoja od ust ludzi, ktrzy bd

    pamita na moc Pask wiecznie, ie dlanich nie przepucia duszy twej dla ucisku iutrapienia narodu twego, ale zapobiegaupadkowi przed oczyma Boga naszego."

    26 I rzek wszystek lud; "Niech si stanie,niech si stanie!" 27 A Achior przyzwany,

    przyszed, i rzeka mu Judyta: "Bg izraelski,ktremu da wiadectwo, e si mci nadnieprzyjacimi swymi, ten gowwszystkich niewiernych uci tej nocy rkmoj. 28eby si za przekona, i tak jest,oto gowa Holofernesa, ktry zuchwalstwemhardoci swej wzgardzi Bogiem izraelskim itobie grozi mierci mwic; Gdy bdzie

    pojmany lud izraelski, ka przebi mieczemboki twoje." 29 A widzc Achior gow

    Holofernesa, omdlewajc od strachu, upadna ziemi na twarz swoj i silia si duszajego. 30A potem, gdy ku sobie przyszedszyodpocz, upad do ng jej i pokoni si jej, irzek: 31"Bogosawiona ty od Boga twegowe wszystkim przybytku Jakuba, bo w

    kadym narodzie, ktry usyszy imi twoje,bdzie uwielbion Bg izraelski dla ciebie."

    manum femin percussit illum DominusDeus noster. 20 Vivit autem ipse Dominus,

    quoniam custodivit me angelus ejus et hinc

    euntem, et ibi commorantem, et inde huc

    revertentem, et non permisit me Dominus

    ancillam suam coinquinari, sed sinepollutione peccati revocavit me vobis

    gaudentem in victoria sua, in evasione mea,

    et in liberatione vestra. 21 Confitemini illi

    omnes, quoniam bonus, quoniam in sculummisericordia ejus. 22 Universi autem

    adorantes Dominum, dixerunt ad eam :

    Benedixit te Dominus in virtute sua, quia per

    te ad nihilum redegit inimicos nostros. 23

    Porro Ozias princeps populi Isral dixit adeam : Benedicta es tu, filia, a Domino Deo

    excelso pr omnibus mulieribus superterram. 24 Benedictus Dominus, qui creavit

    clum et terram, qui te direxit in vulneracapitis principis inimicorum nostrorum : 25

    quia hodie nomen tuum ita magnificavit, ut

    non recedat laus tua de ore hominum qui

    memores fuerint virtutis Domini in ternum,pro quibus non pepercisti anim tu propterangustias et tribulationem generis tui, sed

    subvenisti ruin ante conspectum Dei nostri.26 Et dixit omnis populus : Fiat, fiat. 27

    Porro Achior vocatus venit, et dixit ei Judith

    : Deus Isral, cui tutestimonium dedisti quodulciscatur se de inimicis suis, ipse caput

    omnium incredulorum incidit hac nocte in

    manu mea. 28Et ut probes quia ita est, ecce

    caput Holofernis, qui in contemptu superbisu Deum Isral contempsit, et tibi interitumminabatur, dicens : Cum captus fuerit

    populus Isral, gladio perforari prcipiamlatera tua. 29 Videns autem Achior caput

    Holofernis, angustiatus pr pavore cecidit infaciem suam super terram, et stuavit animaejus. 30 Postea vero quam resumpto spiritu

    recreatus est, procidit ad pedes ejus, et

    adoravit eam, et dixit : 31Benedicta tu a Deo

    tuo in omni tabernaculo Jacob, quoniam in

    omni gente qu audierit nomen tuum,magnificabitur super te Deus Isral.

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    22/27

    21

    8. POCIG ZA ASYRYJCZYKAMI

    (14,l-15,8).

    14

    1 I rzeka Judyta do wszystkiego ludu;"Suchajcie mi, bracia! zawiecie t gowna murze naszym. 2A gdy wzejdzie soce,niech wemie kady z was bro swoj iwybiecie pdem, nie ebycie mieli zbiegana d, ale jakoby na nich nacierajc. 3Wtedy szpiedzy musz pobiec, by obudzihetmana swego na bitw. 4 A gdyrotmistrze ich przybiegn do namiotuHolofernesa i znajd go bez gowy we krwiswej lecego, przypadnie na nich strach. 5A gdy obaczycie, e uciekaj, biegnijcie zanimi bezpiecznie, bo ich Pan zetrze pod

    nogami waszymi " 6Wtedy Achior, widzcmoc, ktr uczyni Bg izraelski, opuciwszyobyczaje pogaskie, uwierzy Bogu iobrzeza ciao napletka swego, i przyczonyzosta do ludu izraelskiego, i wszystko

    potomstwo rodu jego a do dnia dzisiejszego.7 I zaraz, skoro rozedniao, wywiesili gow

    Holofernesa z muru i wzi kady m brosw, i wypadli z wielkim trzaskiem iwrzaskiem. 8 Ujrzawszy to szpiedzy

    przybiegli do namiotu Holofernesa. 9A ci,

    ktrzy w namiocie byli, przychodzc i przedwejciem do pokoju haas robic, eby siockn, umylnie niepokj czynili, aby nie od

    budzcych, ale od haasujcych Holofernessi ockn, 10bo nikt nie mia pokoju mocyasyryjskiej otworzy koaczc albowchodzc. 11Ale gdy przyszli wodzowie i

    tysicznicy, i wszyscy przeoeni wojskakrla asyryjskiego, rzekli komornym; 12"Wnijdcie, i obudcie go, bo myszy,wyszedszy z jam swoich, miej naswyzywa do bitwy!" 13 Wtedy Wagao,wszedszy do pokoju, jego, stan przedzason i klaska rkoma swymi, bo mniema,e spa z Judyt. 14Ale gdy adnego ruchulecego nie sysza, przystpi przybliajcsi do zasony, a podnisszy j i ujrzawszy,e trup Holofernesa bez gowy, we krwi swej

    uwalany, na ziemi ley, krzykn gosemwielkim z paczem i rozdar odzienie swoje.

    14

    1 Dixit autem Judith ad omnem populum :

    Audite me, fratres : suspendite caput hoc

    super muros nostros : 2 et erit, cum exierit

    sol, accipiat unusquisque arma sua, et exite

    cum impetu, non ut descendatis deorsum, sed

    quasi impetum facientes. 3Tunc exploratores

    necesse erit ut fugiant ad principem suum

    excitandum ad pugnam. 4 Cumque duces

    eorum cucurrerint ad tabernaculum

    Holofernis, et invenerint eum truncum in suo

    sanguine volutatum, decidet super eos timor.

    5 Cumque cognoveritis fugere eos, ite post

    illos securi, quoniam Dominus conteret eos

    sub pedibus vestris. 6 Tunc Achior, videns

    virtutem quam fecit Deus Isral, relictogentilitatis ritu, credidit Deo, et circumcidit

    carnem prputii sui, et appositus est adpopulum Isral, et omnis successio generisejus usque in hodiernum diem. 7Mox autem

    ut ortus est dies, suspenderunt super muros

    caput Holofernis, accepitque unusquisque virarma sua, et egressi sunt cum grandi strepitu

    et ululatu. 8 Quod videntes exploratores, ad

    tabernaculum Holofernis cucurrerunt. 9

    Porro hi qui in tabernaculo erant, venientes,

    et ante ingressum cubiculi perstrepentes,

    excitandi gratia, inquietudinem arte

    moliebantur, ut non ab excitantibus, sed a

    sonantibus Holofernes evigilaret. 10 Nullus

    enim audebat cubiculum virtutis Assyriorum

    pulsando aut intrando aperire. 11 Sed cum

    venissent ejus duces ac tribuni, et universimajores exercitus regis Assyriorum, dixerunt

    cubiculariis : 12 Intrate, et excitate illum,

    quoniam egressi mures de cavernis suis, ausi

    sunt provocare nos ad prlium. 13 Tuncingressus Vagao cubiculum ejus, stetit ante

    cortinam, et plausum fecit manibus suis :

    suspicabatur enim illum cum Judith dormire.

    14 Sed cum nullum motum jacentis sensu

    aurium caperet, accessit proximans ad

    cortinam, et elevans eam, vidensque cadaver

    absque capite Holofernis in suo sanguinetabefactum jacere super terram, exclamavit

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    23/27

    22

    15 A wszedszy do namiotu Judyty nieznalaz jej; i wybieg z pokoju do ludu, irzek; 16 "Jedna ydowska niewiastauczynia zamieszanie w domu krla

    Nabuchodonozora, bo oto Holofernes ley na

    ziemi, a gowy jego nie masz na nim." 17Gdy to usyszeli ksita siy asyryjskiej,rozdarli wszyscy szaty swe i nieznonystrach i drenie przypado na nich, istrwoyy si bardzo ich serca, 18 i sta sikrzyk niewymowny wpord obozu ich.

    15

    1 A gdy wszystko wojsko usyszao, eHolofernes city, odpad od nich i rozum irada, a samym tylko dreniem i strachem

    pdzeni, w ucieczce szukali obrony, 2tak iaden ze swym blinim nie mwi, alezwiesiwszy gow i wszystkiegoodbieawszy spieszyli si, by uj przedydami, o ktrych syszeli, e na nichzbrojno id, i uciekali drogami po polach iciekami po pagrkach. 3 Widzc tedysynowie Izraelowi, e uciekaj, pobiegli za

    nimi; i zbiegli uderzajc w trby i krzyczcza nimi. 4A poniewa Asyryjczycy nie bylizebrani i na olep uciekali, a synowieIzraelowi w jednym hufcu bieeli za nimi,

    przeto przemagali wszystkich, ktrychdosign mogli. 5 Posa tedy Ozjasz

    posw do wszystkich miast i krainizraelskich. 6 Kada tedy kraina i kademiasto wybran md zbrojn posao zanimi, i gonili ich ostrzem miecza, a

    przybiegli do koca granic swoich. 7A inni,

    ktrzy byli w Betulii, weszli do obozuasyryjskiego i zdobycz, ktr Asyryjczycyuciekajc zostawili zabrali, i obciyli si

    bardzo. 8 A ci, ktrzy jako zwycizcywrcili si do Betulii, przynieli z sobwszystko, co do tamtych naleao, tak i nie

    byo liczby trzd i byda, i wszystkichruchomych rzeczy ich, i wszyscy od

    najmniejszego a do najwikszegowzbogacili si z upw ich.

    voce magna cum fletu, et scidit vestimenta

    sua. 15 Et ingressus tabernaculum Judith,

    non invenit eam, et exiliit foras ad populum,

    16 et dixit : Una mulier hebra fecitconfusionem in domo regis Nabuchodonosor

    : ecce enim Holofernes jacet in terra, et caputejus non est in illo. 17Quod cum audissent

    principes virtutis Assyriorum, sciderunt

    omnes vestimenta sua, et intolerabilis timoret tremor cecidit super eos, et turbati sunt

    animi eorum valde. 18 Et factus est clamor

    incomparabilis in medio castrorum eorum.

    15

    1 Cumque omnis exercitus decollatum

    Holofernem audisset, fugit mens et consilium

    ab eis, et solo tremore et metu agitati, fugprsidium sumunt, 2 ita ut nullus loquereturcum proximo suo, sed inclinato capite,

    relictis omnibus, evadere festinabant

    Hebros, quos armatos super se venireaudiebant, fugientes per vias camporum et

    semitas collium. 3Videntes itaque filii Isralfugientes, secuti sunt illos. Descenderuntque

    clangentes tubis, et ululantes post ipsos. 4Et

    quoniam Assyrii non adunati, in fugam ibantprcipites : filii autem Isral uno agminepersequentes debilitabant omnes quos

    invenire potuissent. 5 Misit itaque Ozias

    nuntios per omnes civitates et regiones Isral.6Omnis itaque regio, omnisque urbs electam

    juventutem armatam misit post eos, et

    persecuti sunt eos in ore gladii, quousque

    pervenirent ad extremitatem finium suorum.

    7 Reliqui autem qui erant in Bethulia,

    ingressi sunt castra Assyriorum, et prdam

    quam fugientes Assyrii reliquerant,abstulerunt, et onustati sunt valde. 8Hi vero

    qui victores reversi sunt ad Bethuliam, omnia

    qu erant illorum attulerunt secum, ita ut nonesset numerus in pecoribus et jumentis et

    universis mobilibus eorum, ut a minimo

    usque ad maximum omnes divites fierent de

    prdationibus eorum.

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    24/27

    23

    Zakoczenie.

    (15,9-16,31)

    1. TRIUMF JUDYTY (15,9-15).

    9A Joachim, najwyszy kapan z Jeruzalem,przyjecha do Betulii ze wszystkimistarszymi swymi, aby oglda Judyt. 10Agdy ona wysza do niego, bogosawili jwszyscy jednym gosem mwic: "Ty sawaJeruzalem, ty wesele Izraela, ty cze ludunaszego, 11 ie sobie mnie pocza iwzmocnio si serce twoje, przeto eczysto umiowaa, a po mu swoiminnego nie poznaa. Dlatego i rka Paska

    wzmocnia ci, i dlatego bdzieszbogosawiona na wieki!" 12 I rzekwszystek lud; "Niech si stanie, niech sistanie!" 13A przez trzydzieci dni zaledwiezebra upy asyryjskie lud izraelski. 14 Awszystkie rzeczy, ktre poznali, e byywasnoci Holofernesa, dali Judycie, wzocie, w srebrze, w szatach, w kamieniachdrogich i we wszelakim sprzcie, i dano jejwszystko od ludu. 15 A wszyscy ludzie

    weselili si z niewiastami i z pannami i zmodziecami, na instrumentach i harfach.

    2. PIE JUDYTY (16,1-21).

    16

    1 piewaa tedy Judyta t pie Panu,mwic: 2 "Zanucie Panu na cymbaach,piewajcie mu psalm nowy, wywyszajcie iwzywajcie imienia jego. 3 Pan kruszcy

    wojny, Pan jest imi jego. 4 On pooyobz swj pord ludu swego, aby naswyrwa z rki wszystkich nieprzyjacinaszych. 5 Przycign Asur z gr od

    pnocy w wielkoci mocy swej; jegomnstwo zastawio potoki, a konie ich okryydoliny. 6 Mwi, e wypali kraj mj, amodziecw moich wybije mieczem,niemowlta moje da na up, a panny wniewol. 7 A Pan wszechmogcy

    przeszkodzi mu, i da go w rce niewiecie, i

    porazi go. 8 Bo mocarz ich nie poleg odmodziecw, ani go zabili synowie Tytana,

    9 Joacim autem summus pontifex de

    Jerusalem venit in Bethuliam cum universis

    presbyteris suis ut videret Judith. 10 Qucum exisset ad illum, benedixerunt eam

    omnes una voce, dicentes : Tu gloria

    Jerusalem ; tu ltitia Isral ; tu honorificentiapopuli nostri : 11 quia fecisti viriliter, et

    confortatum est cor tuum, eo quod castitatem

    amaveris, et post virum tuum, alterum

    nescieris : ideo et manus Domini confortavit

    te, et ideo eris benedicta in ternum. 12 Etdixit omnis populus : Fiat, fiat. 13 Per dies

    autem triginta, vix collecta sunt spolia

    Assyriorum a populo Isral. 14Porro autemuniversa qu Holofernis peculiaria fuisse

    probata sunt, dederunt Judith in auro, et

    argento, et vestibus, et gemmis, et omni

    supellectili : et tradita sunt omnia illi a

    populo. 15Et omnes populi gaudebant cum

    mulieribus, et virginibus, et juvenibus, in

    organis et citharis.

    16

    1 Tunc cantavit canticum hoc Domino

    Judith, dicens : 2 Incipite Domino in

    tympanis ; cantate Domino in cymbalis ;

    modulamini illi psalmum novum : exaltate,

    et invocate nomen ejus. 3Dominus conterensbella, Dominus nomen est illi. 4Qui posuit

    castra sua in medio populi sui, ut eriperet

    nos de manu omnium inimicorum nostrorum.

    5 Venit Assur ex montibus ab aquilone in

    multitudine fortitudinis su : cujusmultitudo obturavit torrentes, et equi eorum

    cooperuerunt valles. 6 Dixit se incensurum

    fines meos, et juvenes meos occisurum

    gladio ; infantes meos dare in prdam, etvirgines in captivitatem. 7 Dominus autem

    omnipotens nocuit eum, et tradidit eum inmanus femin, et confodit eum.8Non enim

  • 8/13/2019 Ksiga Judyty

    25/27

    24

    ani wysocy olbrzymi oparli si mu; aleJudyta, crka Merariego, zwtlia go

    piknoci twarzy swojej. 9 Zwleka sibowiem z szat wdowiestwa i obloka si wszaty wesela na rozradowanie synw

    izraelskich. 10 Pomazaa oblicze sweolejkiem i cigna kdziorki swe koronk,wzia szat now, aby go uwie. 11Sanday jej uchwyciy oczy jego, pikno

    jej usidlia dusz jego, ucia kordem szyjjego. 12 Ulkli si Persowie staoci jej, iMedowie miaoci jej. 13 Wtedy zawyywojska asyryjskie, gdy si pokazali unienimoi, schncy od pragnienia. 14 Synowiedziewczt pokli ich, a jako chopitauciekajce pobili ich; poginli w bitwie od

    oblicza Pana, Boga mego. 15 Piepiewajmy Panu, pie now piewajmyBogu naszemu! 16Adonaj, Panie, wielki tyi przesawny w mocy twojej, i ktrego niktzwyciy nie moe. 17 Tobie niech suywszelkie twe stworzenie; bo rzek, i staysi, posae ducha twego, i stworzone s, inie masz, kto by si sprzeciwi gosowitwemu. 18 Gry z gruntu si porusz zwodami; skay jak wosk rozpyn si przedobliczem twoim. 19A ktrzy si ciebie boj,wielcy bd u ciebie we wszystkim. 20Biada narodowi, powstajcemu na nar