Lam Dong · Web viewNhà thầu phối hơp với UBND xã/Trạm y tế để có cơ chế phối hợp xử lý khi có tai nạn hoạc dịch bệnh xảy ra. Đơn vị quản

Báo cáo đánh giá tác động xã hội (SIA) ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH LÂM ĐỒNG

SỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN==============================

BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG XÃ HỘI (SIA)

TIỂU DỰ ÁN: SỬA CHỮA NÂNG CẤP ĐẢM BẢO AN TOÀN HỒ CHỨA NƯỚC ĐẠ TẺH - TỈNH LÂM ĐỒNG

Lâm Đồng, tháng 4/2015

(Updated 21 June 2015)

Tiểu Dự án sửa chữa nâng cấp đảm bảo an toàn Hồ chứa nước Đạ Tẻh, Lâm Đồng 1

Báo cáo đánh giá tác động xã hội (SIA)

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH LÂM ĐỒNGSỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

==============================

BÁO CÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG XÃ HỘI (SIA)

TIỂU DỰ ÁN: SỬA CHỮA NÂNG CẤP ĐẢM BẢO AN TOÀN HỒ CHỨA NƯỚC ĐẠ TẺH - TỈNH LÂM ĐỒNG

ĐẠI DIỆN CHỦ ĐẦU TƯ

Lâm Đồng, tháng 4/2015



MỞ ĐẦU

Đánh giá tác động xã hội đã được phát triển như một công cụ cho các nhà lập kế hoạch hiểu được người dân sẽ tác động và bị tác động như thế nào bởi các hoạt động phát triển. Nó được thực hiện để xác định những người liên quan chính và thiết lập một khung phù hợp cho sự tham gia của họ vào việc lựa chọn, thiết kế, thực hiện, giám sát và đánh giá dự án. Đánh giá tác động xã hội cũng nhằm đảm bảo rằng các mục tiêu và động lực cho sự thay đổi có thể được chấp nhận bởi đa số người dân là những người dự kiến sẽ được hưởng lợi từ dự án và nhằm xác định sớm khả năng tồn tại của dự án cũng như những rủi ro có thể xảy ra. Một số vấn đề cần tìm hiểu trong đánh giá xã hội bao gồm: (i) những tác động nào của dự án đến các nhóm khác nhau, đặc biệt là phụ nữ và nhóm dễ bị tổn thương; (ii) có các kế hoạch giảm thiểu tác động bất lợi của dự án không; (iii) những rủi ro xã hội nào có thể ảnh hưởng đến sự thành công của dự án; (iv) những sắp xếp về tổ chức cần thiết cho sự tham gia và phân bổ dự án; có các kế hoạch đầy đủ để xây dựng năng lực được yêu cầu ở các cấp tương ứng không.

Báo cáo này được gọi là Báo cáo đánh giá tác động xã hội (SIA) cho Tiểu dự án Sửa chữa nâng cấp đảm bảo an toàn Hồ Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng thuộc dự Sửa chữa và nâng cao an toàn đập (DRaSIP/ WB8). Báo cáo được xem như là một tài liệu chuẩn phù hợp với yêu cầu và thủ tục của Ngân hàng thế giới. Báo cáo cung cấp thông tin và kết quả đánh giá tác động xã hội của dự án cho việc chuẩn bị các tài liệu về chính sách an toàn như Khung quản lý môi trường và xã hội (ESMF), Khung chính sách tái định cư (RPF), Kế hoạch hành động tái định cư (RAP).



MỤC LỤC

PHẦN I: GIƠI THIỆU.........................................................................................................6

1.1. Giới thiệu dự án...........................................................................................................61.2. Các hợp phần của dự án.............................................................................................61.3. Tổng quan về TDA......................................................................................................7PHẦN II: MỤC TIÊU VÀ PHƯƠNG PHÁP LUÂN ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG XÃ HỘI......................................................................................................................................92.1. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu..............................................................................92.2. Phương pháp luận đánh giá.......................................................................................92.3. Mẫu nghiên cứu.........................................................................................................102.4. Tổ chức thực hiện nghiên cứu..................................................................................102.5. Công cụ thu thập thông tin.......................................................................................11PHẦN III: ĐĂC ĐIỂM KING TÊ, XÃ HỘI KHU VỰC DỰ ÁN...............................123.1. Tổng quan kinh tế - xã hội tỉnh Lâm Đồng.............................................................12

3.1.1. Dân số và lao động..........................................................................................12

3.1.2. Đói nghèo........................................................................................................13

3.1.3. Y tế và giáo dục...............................................................................................13

3.2. Kết quả khảo sát đánh giá........................................................................................133.2.1 Nhân khẩu........................................................................................................14

3.2.2 Nghề nghiệp.....................................................................................................15

3.2.3. Giáo dục..........................................................................................................16

3.2.4. Sức khỏe..........................................................................................................17

3.2.5 Đất đai..............................................................................................................18

3.2.6 Nước sạch.........................................................................................................19

3.2.7. Vệ sinh.............................................................................................................19

3.2.8. Thu nhập và mức sống hộ gia đình.................................................................20

3.2.9. Một số vấn đề sinh kế và an sinh xã hội..........................................................20

PHẦN IV: TÁC ĐỘNG TICH CỰC TIÊM NĂNG CỦA DỰ ÁN...............................224.1. Đảm bảo an toàn hồ chứa, đảm bảo an toàn cho cộng đồng..................................224.2. Nâng cao năng lực, nhận thức cộng đồng................................................................22

4.3. Nâng cao năng lực và cải thiện sự phối hợp trong ứng phó về mất an toàn hồ đập.....................................................................................................................................224.4. Ổn định sinh kế..........................................................................................................224.5. Giảm đói nghèo..........................................................................................................234.6. Cải thiện môi trường sinh thái.................................................................................23



4.7. Phát triển phúc lợi xã hội cho nhóm dễ bị tổn thương và tăng cường vốn xã hội cho người dân vùng dự án, chú trọng đến nhóm phụ nữ và người nghèo...................234.8. Giải pháp là tối ưu hóa hiệu quả đầu tư..................................................................24PHẦN V: TÁC ĐỘNG TIÊU CỰC TIÊM TÀNG CỦA DỰ ÁN.................................255.1. Thu hồi đất.................................................................................................................255.2. Bất đồng về lợi ích và tác động đến kinh tế địa phương........................................255.3. Tác động đến sức khỏe và an toàn cộng đồng.........................................................255.4. Tác động tới y tế, sức khỏe cộng đồng.....................................................................265.5. Các vấn đề tệ nạn xã hội nảy sinh............................................................................265.6. Mâu thuẫn có thể phát sinh trong sử dụng nước và vai trò của các bên liên quan.............................................................................................................................................265.7. Ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật và phân bón...........................................................27PHẦN VI: CÁC BIỆN PHÁP GIẢM THIỂU...............................................................286.1. Tham vấn với các bên liên quan...............................................................................286.2. Về chính sách.............................................................................................................286.3. Xem xet khung chính sách........................................................................................296.4. Lập kế hoạch hành động tái định cư (RAP)............................................................296.5. Lập và thực hiện tốt kế hoạch quản lý sức khỏe cộng đồng..................................296.6. Lập và thực hiện tốt Kế hoạch truyền thông, thấm vấn sức khỏe cộng đồng có sự tham gia.............................................................................................................................296.7. Lập và thực hiện tốt kế hoạch hành động giới........................................................306.8. Công bố thông tin, trách nhiệm giải trình xã hội và giám sát...............................306.9. Chuyên gia về kế hoạch tái định cư.........................................................................30PHẦN VII: VAI TRO CỦA CÁC BÊN LIÊN QUAN..................................................317.1. Tổng quan về các cơ quan tham gia.........................................................................317.2. Vai trò của các cơ quan trong tham gia quản lý và thực hiện dự án....................31

7.2.1. Vai trò của các cơ quan quản lý......................................................................31

7.2.2. Vai trò của các hội và các tổ chức cộng đồng.................................................32

7.3. Phối hợp giữa các bên liên quan..............................................................................337.4. Nhu cầu đào tạo nâng cao năng lực cho các bên liên quan....................................33PHẦN VIII: KÊT LUÂN VÀ KIÊN NGHI...................................................................348.1. Kết luận......................................................................................................................348.2. Kiến nghị....................................................................................................................34PHẦN IX: CÁC PHỤ LỤC.............................................................................................36PHỤ LỤC 1: KÊ HOẠCH QUẢN LÝ SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG............................36PHỤ LỤC 2: KÊ HOẠCH TRUYÊN THÔNG, THAM VẤN CỘNG ĐỒNG CÓ SỰ THAM GIA.......................................................................................................................39



PHỤ LỤC 3: KÊ HOẠCH HÀNH ĐỘNG GIỚI...........................................................42PHỤ LUC 4: HỆ THỐNG GIẢI QUYÊT KHIÊU NẠI..............................................45PHỤ LỤC 6: CÔNG BỐ THÔNG TIN, TRÁCH NHIỆM GIẢI TRÌNH XÃ HỘI VÀ GIÁM SÁT........................................................................................................................50PHỤ LỤC 7: KẾT QUẢ KHẢO SÁT ĐỊNH TÍNH VÀ THAM VẤN.............................55



MỤC LỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1: Số nhân khẩu và lao động bình quân hộ gia đình.................................................14

Bảng 2: Nghề nghiệp chính của người lao động................................................................15

Bảng 3: Trình độ học vấn của các thành viên hộ gia đình (Đơn vị %)..............................16

Bảng 4: Tình trạng sức khỏe và chăm sóc sức khỏe..........................................................17

Bảng 5: Tỷ lệ các loại đất của hộ dân (Đơn vị %)...........................................................18

Bảng 6: Tỷ lệ hộ sử dụng nguồn nước tắm giặt ở các xã vùng dự án (%).........................19



DANH MỤC CÁC TƯ VIÊT TĂT

BAH Người bị ảnh hưởngCPO Ban quản lý trung ương các dự án thủy lợiDARD Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thônDMS Khảo sát kiểm kê chi tiếtDPC UBND huyện DRC Ban tái định cư huyệnEMPF Khung chính sách dân tộc thiểu số EMDP Kế hoạch phát triển dân tộc thiểu số ESMF Khung quản lý môi trường và xã hộiGOV Chính phủ Việt NamHH Hộ gia đìnhIOL Kiểm kê tổn thấtIMA Cơ quan giám sát độc lậpKHTĐC Kế hoạch tái định cưLAR Thu hồi đất và tái định cư GCNQSDĐ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đấtMOF Bộ Tài chínhMOLISA Bộ Lao động, Thương binh và Xã hộiNGO Tổ chức phi chính phủOP Chính sách hoạt độngPAD Tài liệu thẩm định dự ánPPC UBND tỉnhBan QLDA Ban Quản lý dự ánPRA Đánh giá nông thôn có sự tham giaREA Đánh giá môi trường vùngKHTĐC Kế hoạch tái định cưRPF Khung chính sách tái định cưTOR Điều khoản tham chiếuUSD Đô la MỹVNĐ Việt Nam ĐồngSES Khảo sát kinh tế xã hộiWB Ngân hàng Thế giới


Báo cáo đánh giá tác động xã hội (SIA) TÓM TĂT

Dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập (DRaSIP) được triển khai căn cứ vào đề xuất của Bộ NN&PTNT với Ngân hàng thế giới (WB) nhằm hỗ trợ thực hiện chương trình an toàn đập của Chính phủ thông qua nâng cao sự an toàn của các đập và hồ chứa ưu tiên cũng như bảo vệ người và tài sản của cộng đồng ở hạ du. Dự án được dự kiến thực hiện từ năm 2015 - 2020, bao gồm 04 hạng mục đầu tư trên địa bàn 31 tỉnh.

Báo cáo đánh giá tác động xã hội này trình bày kết quả của cuộc điều tra kinh tế của các hộ được khảo sát đối với tiểu dự án Sửa chữa nâng cấp đảm bảo an toàn Hồ chưa nước Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng.

Nội dung báo cáo:

Báo cáo tập hợp tất cả các kết quả khảo sát, gồm 9 phần: Phần 1, Giới thiệu chung; Phần 2, Phương pháp luận nghiên cứu; Phần 3, Đặc điểm kinh tế, xã hội khu vực dự án; Phần 4, Tác động tích cực, tiềm năng của dự án; Phần 5, Tác động tiêu cực, tiềm tàng của dự án; Phần 6: Các biện pháp giảm thiểu; Phần 7: Vai trò của các bên liên quan; Phần 8: Kết luận và kiến nghị và Phần 9, Các phụ lục.

Phương pháp tiếp cận:

Từ cách tiếp cận nguồn lực sinh kế hộ gia đình, cuộc điều tra phân tích các đặc trưng kinh tế xã hội của các hộ được khảo sát theo các nguồn lực vốn con người (nhân khẩu và lao động, học vấn, nghề nghiệp, sức khỏe), vốn tài nguyên thiên nhiên (đất sản xuất: đất nông nghiệp, đất lâm nghiệp và đất thủy sản, quyền sử dụng đất), vốn vật chất (nhà ở, tài sản sử dụng cho sinh hoạt, tài sản sử dụng cho sản xuất và kinh doanh), vốn tài chính (thu nhập, thay đổi mức sống, nghèo khổ, vay vốn), và vốn xã hội (quan hệ cộng đồng, họ hàng, chính quyền và sự hỗ trợ của họ) và xem xét các yếu tố tác động trong đó có cả các tác động tiềm tàng của dự án. Các nguồn lực trên được phân tích có lồng ghép các yếu tố Giới, dân tộc thiểu số và dễ bị tổn thương.

Các đặc điểm chính về kinh tế xã hội của vùng dự án:

Các xã trong vùng dự án là nơi có điều kiện sống khó khăn, dễ tổn thương bởi thiên tai và biến đổi khí hậu, có nhiều người nghèo, với nền kinh tế dựa vào nông nghiệp là chủ yếu, có thu nhập thấp. Những kết quả khảo sát chính trong vùng dự án được tóm tắt như sau:

Số nhân khẩu trung bình của một hộ trong mẫu khảo sát vùng dự án là 4,09 người, cao hơn so với số nhân khẩu bình quân hộ cả nước là 3,89 (Niên giám thống kê huyện Đạ Tẻh, 2014). Số nhân khẩu bình quân của một hộ có sự khác biệt giữa các xã, nhóm dân tộc, nhóm thu nhập, nhóm hộ do phụ nữ làm chủ hộ và nam giới làm chủ hộ.


Báo cáo đánh giá tác động xã hội (SIA) Trong cơ cấu nghề nghiệp chính của các thành viên gia đình có tham gia lao động và có thu nhập trong mẫu khảo sát vùng dự án, ngành nông-lâm nghiệp chiếm tỉ lệ cao nhất là 51%; thứ hai là học sinh chiếm tỉ lệ 20%; còn lại là cán bộ-viên chức, làm thuê... có tỉ lệ thấp dưới 10% đối với mỗi loại; tỉ lệ người làm buôn bán/dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp và nội trợ đặc biệt rất thấp, đều nhỏ hơn 1%. Như vậy, nông-lâm nghiệp là lĩnh vực chủ đạo trong nền kinh tế - xã hội của vùng dự án, nơi tập trung phần lớn lực lượng lao động.

Khoảng 85% dân số vùng dự án có trình độ học vấn từ bậc tiểu học đến cao đẳng, trong đó số người tốt nghiệp trung học cơ sở chiếm hơn 50%. Tỷ lệ mù chữ là 0,5% và chưa đi học là 7%. Tỷ lệ chưa đi học của các xã vùng dự án được khảo sát là cao hơn so với mức chung của cả nước trong Niên giám thống kê 2013 (6,0%). Tỷ lệ này không có sự khác biệt lớn giữa các xã được khảo sát.

Có khoảng 30% hộ gia đình được khảo sát trong tháng qua có đau ốm. Theo các đối tượng trả lời, có 5 nguyên nhân chính có tác động tiêu cực đối với tình hình sức khỏe hiện với mức độ từ cao đến thấp là nguồn nước ô nhiễm, ô nhiễm khu vực ở, thực phẩm không an toàn, dịch bệnh và thiếu nước sinh hoạt.

Tại các vùng khảo sát nông nghiệp là ngành sản xuất chủ yếu, là sinh kế cơ bản của người dân, do đó ruộng đất là nguồn lực sản xuất chủ yếu của các hộ nông dân. Trong đó, 100% hộ có đất thổ cư và trồng lúa, 60% hộ có đất trồng rau màu và 50% hộ có đất trồng cây công nghiệp.

74,35% số hộ trong vùng dự án được dùng nước sạch, còn lại các hộ phải dùng nước ao hồ, sông suối và nước giếng.

Có tới 67,41% hộ gia đình dùng hố xí hợp vệ sinh, trong đó có 30,11% hộ có nhà vệ sinh tự hoại/bán tự hoại, 37,3% hộ dùng nhà vệ sinh 2 ngăn. Ngoài ra có khoảng 1/4 hộ gia đình (27,5%) còn dùng loại nhà vệ sinh đơn giản và 5,09% hộ gia đình chưa có nhà vệ sinh.

Trong vùng dự án các nhóm có thu nhập trung bình và trên trung bình chiếm tỷ lệ lớn (33,5% và 30,9%). Tuy nhiên, tỷ lệ hộ nghèo tại các xã trong vùng dự án vẫn chiếm tỷ lệ cao 11,28%.

Tác động tích cực, tiêu cực của dự án và các biện pháp giảm thiểu

Nhu cầu cải tạo, nâng cấp, hệ thống hồ, đập là rất cao đối với tất cả các tỉnh trong cả nước không chỉ của riêng Lâm Đồng. Nếu dự án được thực hiện và phát huy hiệu quả trong những năm sắp tới như cung cấp đủ nước sản xuất thì trên một phần ba số người được khảo sát đã dự định kế hoạch sản xuất của người dân trong vùng dự án.

Tác động tích cực:

- Gia tăng năng suất và sản lượng nông nghiệp, tăng vụ, phát triển nuôi trồng thủy sản nhờ tăng cường diện tích được tưới, giảm thiểu rủi ro thiên tai; Gia tăng sản xuất, kinh doanh Tiểu Dự án sửa chữa nâng cấp đảm bảo an toàn Hồ chứa nước Đạ Tẻh, Lâm Đồng 4

Báo cáo đánh giá tác động xã hội (SIA) phi nông nghiệp nhờ phát triển nông nghiệp, gia tăng thu nhập, nâng cao mức sống; Tạo thêm nhiều việc làm, đặc biệt đối với các nhóm làm thuê như nghề chính hay nghề phụ, giảm thời gian nông nhàn và góp phần giảm nghèo. Những tác động tích cực này bao gồm cả bộ phận động đảo của các nhóm yếu thế được huởng lợi. Những người có đất sản xuất được huởng lợi trực tiếp nhiều nhất bởi tác động tưới tiêu. Việc cung cấp đầy đủ nước tưới sẽ phục vụ cho phát triển kinh tế vùng dự án

- Góp nâng cao nâng lực, nhận thức của cộng đồng về ứng phó thảm họa thiên tai và mất an toàn hồ đập,

Tác động tiêu cực:

Thu hồi đất ảnh hưởng tạm thời do UBND xã quản lý, có thể xảy ra mẫu thuẫn về sử dụng nước; tăng sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu; nguy cơ về sức khỏe; và tác động tới các dân tộc thiểu số. Những tác động này cần được quan tâm và tìm giải pháp giảm thiểu trong các giai đoạn thực hiện dự án.

Gia tăng về sản xuất, gia tăng về sản lượng nông nghiệp nhưng có thể phải đối mặt với việc gia tăng sử dụng phân hóa học và thuốc trừ sâu, nguy cơ gây ô nhiễm môi trường

Các biện pháp giảm thiểu

Tham vấn các bên liên quan

Lập kế hoạch hành động tái định cư (RAP).

Thực hiện tốt kế hoạch quản lý sức khỏe cộng đồng, kế hoạch truyền thông, tham vấn sức khỏe cộng đồng có sự tham gia và kế hoạch hành động giới:

Công bố thông tin, trách nhiệm giải trình xã hội và giám sát nhằm giảm thiểu khả năng xung đột phát sinh và rủi ro khác, tăng hiệu quả đầu tư và ý nghĩa xã hội của dự án

Chủ đầu tư: Sở Nông Nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Lâm Đồng



PHẦN I: GIỚI THIỆU

1.1. Giới thiệu dự án

Chính phủ Việt Nam (Chính phủ), thông qua Văn phòng Dự án Trung ương (CPO) thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (MARD) đang tìm kiếm nguồn vốn từ Ngân hàng Thế giới (WB) để tài trợ cho Dự án sửa chữa và nâng cao an toàn đập phục vụ phát triển nông nghiệp. Có 31 tỉnh đã được đề xuất, trong đó nghiên cứu khả thi và đánh giá các tác động môi trường và xã hội tiềm ẩn đã và đang được triển khai cho 12 tiểu dự án sẽ được thực hiện trong năm đầu tiên. Trong đó tiểu dự án sửa chữa nâng cấp đảm bảo an toàn hồ chứa nước Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng là một trong 12 tiểu dự án được lựa chọn thực hiện trong năm đầu tiên.

Mục tiêu của dự án

Mục tiêu phát triển của dự án nhằm hỗ trợ thực hiện chương trình an toàn đập của Chính phủ thông qua nâng cao sự an toàn của các đập và hồ chứa ưu tiên cũng như bảo vệ người và tài sản của cộng đồng ở hạ du.

1.2. Các hợp phần của dự án

Các hoạt động của Dự án sẽ được thực hiện thông qua 4 hợp phần:

Hợp phần 1: Phục hồi an toàn đập (400 triệu USD)

Hợp phần này sẽ cải thiện an toàn đập thông qua phục hồi các cơ sở hạ tầng hiện có. Điều này sẽ bao gồm hai phương pháp tiếp cận khác nhau cần thiết cho việc phục hồi đập lớn/nhỏ và vừa có sự quản lý của cộng đồng. Sự khác nhau giữa hai phương pháp này không chỉ liên quan đến các loại công trình và khuôn khổ pháp lý mà còn có những sắp xếp thể chế và thực hiện, được yêu cầu để thực hiện các công trình và đảm bảo vận hành và bảo trì bền vững chúng. Nhiệm vụ này sẽ bao gồm hỗ trợ (i) thiết kế chi tiết, giám sát và kiểm soát chất lượng của các công trình phục hồi cho các đập ưu tiên và cơ sở hạ tầng liên quan; (ii) cải tạo các công trình, bao gồm các công trình dân dụng, công trình cơ khí thủy công và lắp đặt thiết bị giám sát an toàn và thủy văn; (iii) xây dựng kế hoạch bảo trì - vận hành và Kế hoạch sẵn sàng ứng phó khẩn cấp; và (iv) thông qua danh sách kiểm tra tiêu chuẩn hóa cho các đập do cộng đồng quản lý.

Hợp phần 2: Kế hoạch Quản lý An toàn đập (90 triệu USD)

Hợp phần này sẽ cải thiện khung quy hoạch và vận hành cho công tác quản lý đập để bảo vệ người dân và cơ sở hạ tầng kinh tế-xã hội của cộng đồng tại hạ nguồn. Nhiệm vụ này sẽ bao gồm hỗ trợ: (i) mạng lưới quan trắc thủy văn và hệ thống thông tin; (ii) Quy hoạch phát triển tích hợp và cơ chế phối hợp hoạt động giữa hệ thống thủy lợi, thủy điện và hồ chứa; (iii) hỗ trợ pháp lý và thể chế và tăng cường cơ chế phối hợp bao gồm chính sách quốc gia về đập: đăng ký, quy định, kiểm tra, tuân thủ an toàn và xử lý vi phạm; (iv) Thông số kỹ thuật, tiêu chuẩn an toàn và các quy định được quốc tế chấp nhận; và (v) tăng cường năng lực, kế hoạch vận hành tích hợp cho đập, hồ chứa lưu vực rộng cũng như kế


Báo cáo đánh giá tác động xã hội (SIA) hoạch chuẩn bị khẩn cấp, bao gồm phân tích chi tiết, lập bản đồ và điểm chuẩn ngập lụt hạ lưu, nâng cao nhận thức và thực tập sơ tán cho các cộng đồng địa phương sống ở hạ lưu.

Hợp phần 3: Hỗ trợ Quản lý Dự án (10 triệu USD)

Hợp phần này sẽ cung cấp một môi trường cần thiết nhằm hỗ trợ thực hiện dự án. Nó sẽ bao gồm các hỗ trợ sau đây: (i) Ban Chỉ đạo Dự án gồm Bộ NN & PTNT, Bộ Công Thương và Bộ TN & MT phối hợp tất cả các hoạt động can thiệp của dự án; (ii) Ban Quản lý Dự án (PMU) trong Bộ Nông nghiệp để cung cấp các dịch vụ hỗ trợ cần thiết để kịp thời và hiệu quả thực hiện dự án, bao gồm giám sát và đánh giá, mua sắm, quản lý tài chính, giám sát an toàn, v.v...; (iii) Hỗ trợ kỹ thuật cho các cơ quan thụ hưởng trong Bộ Công Thương và Bộ TN & MT để cung cấp các dịch vụ hỗ trợ cần thiết để kịp thời và hiệu quả thực hiện dự án; (iv) Thiết lập và vận hành Kênh giám sát quốc gia về an toàn đập; (v) Kiểm toán độc lập cho các đập nước được ưu tiên trước và sau khi phục hồi; và (vi) Chi phí hoạt động cho các hoạt động liên quan đến dự án.

Hợp phần 4: Dự phòng thiên tai (US$ 0.000.000 - không phân bổ cố định nhưng không vượt quá 20% tổng chi phí dự án)

Hợp phần này sẽ nâng cao khả năng ứng phó của Chính phủ trong trường hợp khẩn cấp liên quan đến sự cố đập trong quá trình thực hiện dự án. Trong trường hợp khẩn cấp, Hợp phần dự phòng này sẽ tạo thuận lợi cho việc sử dụng nhanh chóng các khoản vay bằng cách giảm thiểu số lượng các bước tiến hành và sửa đổi các yêu cầu ủy thác và bảo vệ để hỗ trợ thực hiện nhanh chóng. Hợp phần này sẽ cho phép các khoản chi được thực hiện phù hợp với các thủ tục phản ứng nhanh của OP/BP 10 theo danh mục hàng hóa và dịch vụ được xác định trong quá trình phát triển dự án. Một hợp phần loại này không phải là một thay thế cho bảo hiểm và không loại bỏ sự cần thiết phải xây dựng các đập nước bao gồm cả dự án này. Một danh sách tích cực chung có thể được kết hợp với một danh mục loại trừ để có thể kích hoạt các chính sách bảo vệ. Việc này là nhằm giúp đảm bảo đủ thanh khoản trong các trường hợp khẩn cấp bằng cách tài trợ phản ứng tổng thể của chính phủ đối với trường hợp khẩn cấp và cung cấp một số biện pháp bảo vệ cho các tài khoản tài chính của Chính phủ.

1.3. Tổng quan về TDA

Hồ chứa nước Đạ Tẻh thuộc xã Mỹ Đức, huyện Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng, hồ được xây dựng từ năm 1995. Cụm công trình đầu mối và các công tình phụ trợ của hồ chứa nước Đạ Tẻh gồm các hạng mục sau:- Đập: Đập được xây dựng bằng đất với chiều cao 27m, chiều dài 600 m; - Tràn xả lũ: Chiều rộng Btr = 18,0m; kết cấu BTCT; nối tiếp bằng dốc nước và tiêu

năng bằng mũi phun.- Công lấy nước: Bố trí tại vai trái đập, hình thức cống là cống hộp có tháp van điều

khiển phía thượng lưu;- Đường quản lý vận hành: Đường đất, tương đối dốc mùa mưa đi lại rất khó khăn;


Báo cáo đánh giá tác động xã hội (SIA) Các hoạt động của tiểu dự án bao gồm: Xử lý thấm thân và nền đập, xử lý xói lở cục bộ; thay thế van và gioăng của cống lấy nước; mở rộng tràn và xây cầu qua tràn; và nâng cấp đường thi công, quản lý.

Mục đích của TDA:Mục đích chính của việc cải tạo nâng cao an toàn đập và hồ chứa là: (i) Đảm bảo an toàn hồ chứa trong quá trình khai thác thích ứng với biến đổi khí hậu và đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của vùng hạ du, hạn chế các tác động tiêu cực đến môi trường, cảnh quan khu vực lòng hồ và hạ du; (ii) Đảm bảo mục tiêu thiết kế ban đầu tưới ổn định cho 2.300 ha lúa 2 vụ thuộc khu tưới hiện tại thuộc các xã Mỹ Đức và Quảng Trị huyện Đạ Tẻh và (iii) Đảm bảo cung cấp nước sinh hoạt với lưu lượng 10.000m3/ngày đêm. Dự án “Nâng cấp đảm bảo an toàn hồ chứa nước Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng” đã được đề xuất thực hiện với sự tài trợ của Ngân hàng Thế giới, nằm trong dự án Cải tạo và an toàn đập.Địa điểm thực hiện dự án:

Công trình thuộc tiểu dự án được thực hiện tại thôn 8, xã Mỹ Đức, huyện Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng được minh họa trong bản đồ dưới đây:

Hình 2.1: Bản đồ vị trí tiểu dự án


HỒ ĐẠTẺH


PHẦN II: MỤC TIÊU VÀ PHƯƠNG PHÁP LUÂN ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG XÃ HỘI

2.1. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu

Mục tiêu chính của đánh giá tác động xã hội (SIA) là nhằm cung cấp một khung tích hợp cho việc phân tích xã hội phù hợp với quy trình hoạt động của NHTG. Do có nhiều biến số xã hội có khả năng ảnh hưởng tới các hoạt động và sự thành công của dự án, nên SIA đã tập trung khảo sát và đánh giá những vấn đề liên quan tới các hoạt động xây dựng và vận hành dự án. Việc quyết định vấn đề nào là quan trọng và giải quyết chúng như thế nào đã được tham vấn với các bên liên quan cũng như phải sử dụng các phương pháp khác nhau để thu thập thông tin và phân tích số liệu. SIA đã được triển khai thông qua việc thực hiện (a) một cuộc Điều tra kinh tế - xã hội (SES) ở cấp Khu vực và cấp tỉnh dự án và (b) một cuộc khảo sát KTXH ở cấp hộ gia đình.

Trong bối cảnh này, SES đã được thiết kế để (i) cung cấp dữ liệu cơ sở về hộ gia đình và đánh giá các tác động tái định cư; (ii) đảm bảo rằng các quyền lợi của người bị ảnh hưởng được đề xuất là thỏa đáng, phù hợp và có thể được sử dụng cho giám sát tái định cư. Phương pháp định lượng và định tính đã được sử dụng để thu thập thông tin kinh tế - xã hội về hộ gia đình. Ở mức tối thiểu, SES đã thu thập thông tin từ 200 hộ gia đình được xác định là được hưởng lợi của dự án, không phân biệt giới tính và dân tộc. Quy mô dữ liệu đã thu thập bao gồm các thông tin kinh tế - xã hội của Chủ hộ (họ và tên, giới tính, tuổi, sinh kế hoặc nghề nghiệp, thu nhập, giáo dục, và sắc tộc) và các thành viên hộ gia đình (số lượng, sinh kế hoặc nghề nghiệp, trẻ em trong độ tuổi đi học và trẻ em đi học, và tình trạng biết chữ, không phân biệt giới tính; Điều kiện sống (sự tiếp cận tới cấp nước, vệ sinh, và năng lượng cho đun nấu và chiếu sang, sự sở hữu các đồ dùng lâu bền, và sự tiếp cận tới những dịch vụ và công trình cơ bản); Tình trạng sử dụng đất của những hộ gia đình bị ảnh hưởng và những tác động xã hội tiềm ẩn của dự án tới người dân địa phương.

2.2. Phương pháp luận đánh giá

Mục đích của việc đánh giá này xã hội (SA), tiến hành một cách không thể tách rời với đánh giá môi trường cho các tiểu dự án này. Đầu tiên, kiểm tra các tác động tiềm năng của các tiểu dự án - tác động tích cực và tiêu cực - trên cơ sở các hoạt động dự án theo kế hoạch. Thứ hai, phát hiện các việc thiết kế các biện pháp giải quyết xác định tác động bất lợi tiềm năng và đề xuất các hoạt động phát triển cộng đồng có liên quan đến các mục tiêu phát triển của dự án. Để xác định tác động bất lợi mà không thể tránh được, tham khảo ý kiến với người dân địa phương, các cơ quan chính phủ, các bên liên quan dự án, vv..., đã được thực hiện để đảm bảo người dân bị ảnh hưởng sẽ được đền bù và được hỗ trợ các hoạt động kinh tế-xã hội của họ được kịp thời và đầy đủ phục hồi với mức trước khi có dự án, ít nhất cuộc sống của họ sẽ không bị xấu đi, về lâu dài, như một kết quả của các tiểu dự án.



Là một phần của đánh giá xã hội, nơi các dân tộc thiểu số (DTTS) dân tộc có mặt trong khu vực tiểu dự án và được thúc đẩy bởi sự khẳng định của EM (theo OP 4.10), tham khảo ý kiến với họ được thực hiện tự do, trước tiên và thông tin xác nhận, để nếu có sự ủng hộ của cộng đồng bị ảnh hưởng rộng rãi của người dân tộc thiểu số để thực hiện tiểu dự án. EM sàng lọc được tiến hành theo OP 4.10, và đã được thực hiện trong phạm vi và độ bao phủ của các đánh giá xã hội cùng với đánh giá môi trường (OP 4.01). Phân tích về giới cũng đã được thực hiện như một phần của SA (từ góc độ tác động của dự án) để cho phép lồng ghép giới để thúc đẩy bình đẳng giới và nâng cao hơn nữa hiệu quả phát triển của các tiểu dự án, và các dự án như một toàn thể. Tùy thuộc vào độ lớn của các tác động dự án tiềm năng nhận diện, và mục tiêu phát triển dự án, kế hoạch kế hoạch hành động về giới và giới tính giám sát đã được chuẩn bị.

Có nhiều phương pháp và kỹ thuật được sử dụng trong đánh giá, Tư vấn đã áp dụng các phương pháp sau đây để thu thập thông tin và đánh giá.

(i) Phương pháp xem xét và phân tích tài liệu (document review): Việc xem xét và phân tích tài liệu liên quan đến dự án sẽ cung cấp các thông tin cơ sở về dự án và giúp cho việc giải thích vì sao có những thay đổi đang diễn ra hoặc vì sao không có. Mặt khác, nó cũng giúp xác định những khoảng cách về số liệu cần phải được thu thập và đánh giá thêm nữa. Các nguồn cung cấp tài liệu gồm Trung tâm Quản lý đầu tư và Khai Thác Thủy lợi tỉnh Lâm Đồng, Phòng NN&PTNT huyện Đạ Tẻh, Sở tài nguyên và Môi trường tỉnh Lâm Đồng, Phòng TNMT huyện Đạ Tẻh, Phòng thống kê tỉnh huyện Đạ Tẻh và UBND xã Mỹ Đức, Quảng Trị.

(ii) Phương pháp điều tra chọn mẫu ngẫu nhiên (random sample survey): nhằm thu thập các thông tin từ một số lượng lớn những người BAH thông qua việc phỏng vấn bằng bảng hỏi với những câu hỏi cụ thể, phục vụ cho việc phân tích thống kê. Kết quả khảo sát sẽ tạo cơ sở cho các nghiên cứu đánh giá khác vì chúng cho phép thu thập các dữ liệu quan trọng về các vấn đề thực hiện hoặc các chỉ báo cụ thể từ một mẫu. Phương pháp này đòi hỏi một chiến lược chọn mẫu (được trình bày dưới đây) để thực hiện đánh giá các tiêu chuẩn trước và sau dự án.

(iii) Phương pháp phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm: nhằm thu thập các thông tin chung, các quan điểm về một vấn đề cụ thể hoặc làm sáng tỏ một vấn đề từ một nhóm nhỏ những người được lựa chọn đại diện cho các quan điểm khác nhau và những người bị ảnh hưởng khác nhau (người nghèo, người dân tộc thiểu số, người bị ảnh hưởng nặng,...). Thảo luận nhóm là một phương pháp tốt để thu thập các ý kiến về sự thay đổi, đánh giá chất lượng các dịch vụ được cung cấp và xác định các lĩnh vực cần cải thiện.

(iv) Phương pháp quan sát trực tiếp: phương pháp này giúp thu được các thông tin kịp thời và hữu ích bổ sung cho các dữ liệu đã thu thập được, giúp hiểu rõ hơn về bối cảnh mà các thông tin dữ liệu được thu thập và giúp giải thích các kết quả khảo sát.



2.3. Mẫu nghiên cứu

Dựa vào thiết kế cơ sở, Tư vấn cùng cán bộ các Ban QLDA tỉnh và cán bộ địa chính các xã dự án lập danh sách các hộ bị ảnh hưởng bởi mỗi công trình trên địa bàn mỗi xã. Trên cơ sở danh sách các hộ BAH do địa phương cung cấp, tư vấn 100% số hộ BAH và 10% số hộ không BAH của vùng dự án (trong đó 100% số hộ dự kiến phải di dời) để phỏng vấn bằng bảng hỏi. Mẫu được chọn đảm bảo tỷ lệ giới và dân tộc thiểu số.

Các trường hợp phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm được lựa chọn từ mẫu khảo sát và những người cung cấp thông tin chủ chốt ở các cấp tỉnh, huyện, xã và người dân. Mỗi thảo luận nhóm từ 6-10 người, trong đó có sự tham gia của 3 thành viên là phụ nữ.

Tại tiểu dự án Sửa chữa, nâng cấp đảm bảo an toàn hồ chứa nước Đạ Tẻh, tư vấn đã tiến hành các nghiên cứu định tính sau đây:

- Phỏng vấn sâu 1 cán bộ lãnh đạo Dự án tỉnh

- Phỏng vấn sâu 2 cán bộ lãnh đạo chính quyền xã.

- Phỏng vấn sâu 1 cán bộ Phụ nữ

- Tổ chức 02 cuộc thảo luận nhóm với đối tượng là 25 đại diện gia đình BAH, cụ thể 01 cuộc thảo luận nhóm ở xã Mỹ Đức với 8 đại diện hộ gia đình; 01 cuộc thảo luận nhóm tại xã Quảng Trị với 10 đại diện hộ gia đình.

2.4. Tổ chức thực hiện nghiên cứu

Tư vấn đã lập một đội nghiên cứu gồm 6 chuyên gia chủ chốt (trong đó có một đội trưởng) và các chuyên gia khảo sát thực địa để thực hiện các nhiệm vụ. Các chuyên gia đã tiến hành thu thập các tài liệu liên quan đến dự án ở Ban CPO và cơ quan Tư vấn thiết kế để nghiên cứu. Bên cạnh đó tư vấn còn sử dụng bảng hỏi điều tra hộ gia đình do tư vấn TW cung cấp, các hướng dẫn thảo luận nhóm, phỏng vấn sâu và các mẫu biểu thu thập thông tin thứ cấp ở các cấp tỉnh, huyện và xã.

2.5. Công cụ thu thập thông tin

Bảng hỏi hộ gia đình: được thiết kế gồm 8 phần: Phần 1 – Thông tin chung về hộ gia đình và các thành viên của hộ với các chỉ báo chính là tuổi, giới tính, tình trạng hôn nhân, học vấn, nghề nghiệp, thu nhập; Phần 2 – Tài sản của hộ gia đình; Phần 3 – Thu nhập và chi tiêu; Phần 4 – Tiếp cận các dịch vụ xã hội; Phần 5 - Hoạt động sản xuất, bao gồm các hoạt động nông – lâm – ngư nghiệp, kinh doanh/dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp; Phần 6 – Một số vấn đề liên quan đến dự án; Phần 7 - Kiến thức về các bệnh lây nhiễm, truyền nhiễm qua đường tình dục và HIV/ AIDS; Phần 8 – Vấn đề giới.

Các phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm: Tập trung vào các chủ đề về (i) cơ sở hạ tầng nông thôn tại các địa phương được khảo sát, (ii) những tác động của biến đổi khí hậu đến sản xuất và đời sống và khả năng thích ứng của người dân, (iii) tình trạng sử dụng đất và xu hướng biến đổi, (iv) tình trạng sử dụng nước sạch và vệ sinh nông thôn, (v) nhận thức của cộng đồng về những tác động của việc sử dụng các chất hóa học trong sản xuất đến



môi trường tự nhiên và môi trường sống, và (vi) các tác động tích cực và tiêu cực tiềm tàng của dự án đến người dân và các biện pháp giảm thiểu.

Các mẫu biểu: Để thu thập các thông tin và dữ liệu thứ cấp ở các cấp tỉnh huyện và xã đã được thiết kế, bao gồm các thông tin và dữ liệu chính về diện tích đất tự nhiên và quy hoạch sử dụng đất của mỗi địa phương, dân số và lao động, dân tộc và các chương trình hỗ trợ dân tộc thiểu số, các chỉ báo kinh tế xã hội (GDP chung, GDP đầu người, tỷ lệ hộ nghèo, tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch và nhà vệ sinh, số bệnh viện và trạm y tế, tình trạng giáo dục), diện tích đất chịu hạn hán và lũ lụt hàng năm, năng suất lúa bình quân, sản lượng đánh bắt và nuôi trồng thủy sản, hệ thống thủy lợi và giao thông nông thôn.



PHẦN III: ĐĂC ĐIỂM KING TÊ, XÃ HỘI KHU VỰC DỰ ÁN

3.1. Tổng quan kinh tế - xã hội tỉnh Lâm Đồng

Lâm Đồng là một trong 5 tỉnh thuộc vùng Tây Nguyên Việt Nam, đồng thời tiếp giáp với vùng kinh tế trọng điểm phía nam. Nằm trên cao nguyên cao nhất của Tây Nguyên là Lâm Viên - Di Linh với độ cao1.500 m so với mực nước biển và là tỉnh duy nhất ở Tây Nguyên không có đường biên giới quốc tế. Tỉnh lỵ là Thành phố Đà Lạt, nằm cách Thành phố Hồ Chí Minh 300 km về hướng Bắc, đồng thời cách cảng biển Nha Trang 210 km về hướng Tây.

Tổng diện tích đất tự nhiên của Lâm Đồng là 977.219,6ha; chiếm 3,1% diện tích cả nước và 17,9% diện tích toàn vùng Tây Nguyên. Toàn tỉnh có khoảng 255.407 ha đất có khả năng sản xuất nông nghiệp, trong đó có trên 200.000 ha đất bazan tập trung ở cao nguyên Bảo Lộc-Di Linh thích hợp cho việc trồng cây công nghiệp dài ngày. Diện tích trồng chè và cà phê khoảng 145.000 ha, diện tích sản xuất rau, hoa khoảng 23.783 ha tập trung tại Đà Lạt, Đơn Dương, Lạc Dương, Đức Trọng, Lâm Hà.

Huyện Đạ Tẻh nằm ở phía tây tỉnh Lâm Đồng có diện tích 523km2 và dân số là 46.312 người (niên giám thống kê năm 2014). Huyện lỵ là thị trấn Đạ Tẻh nằm cách thị xã Bảo Lộc 45km về hướng tây và cách thị trấn Madaguoil, huyện Đạ Huoai 15km về hướng bắc.

Huyện Đạ Tẻh nằm trên phần chuyển tiếp giữa cao nguyên Di Linh, Bảo Lộc với vùng Đông Nam Bộ, địa hình thấp dần về phía Tây, Tây Nam, từ độ cao 600m xuống còn dưới 120m ở hạ lưu sông Đạ Nha, Đạ Tẻh. Địa hình Đạ Tẻh chia làm hai dạng:

- Địa hình vùng núi cao, bị chia cắt mạnh chiếm diện tích tương đối lớn, phân bổ ở thượng lưu các con sông Đạ Tẻh, Đạ Lây, Đạ Kho, Đạ Bộ, trong vùng thuộc địa phận xã ĐạPal, Quảng Trị, Mỹ Đức, Quốc Oai và một phần các xã Đạ Lây, Hương Lâm, An Nhơn.

- Địa hình vùng núi thấp xen kẽ với các thung lũng hẹp, có độ cao trung bình 200m, tập trung ở phía Nam và Tây Nam của huyện, địa hình này nằm ở hạ lưu các sông nói trên và hình thành nên một vùng đất tương đối bằng phẳng thuộc xã Hà Đông, thị trấn Đạ Tẻh và một phần các xã Mỹ Đức, Quốc Oai, An Nhơn, Hương Lâm, Đạ Lây, Đạ Kho.

3.1.1. Dân số và lao động

Tính đến năm 2014 dân số toàn tỉnh là 1.265.126 người, phân theo giới tính có 639.774 nam (50,57%) và 625.352 nữ (49,33%). Dân số phân bố ở nông thôn là 1.112.678 người chiếm 87,95%, ở thành thị 152.448 người chiếm 12,05 %.

Số dân trong độ tuổi lao động đến hết năm 2013 có 830.049 người, chiếm 65,61% tổng số dân. Lao động làm nghề nông là chủ yếu, chiếm 80,6%, chỉ có 19,4% lao động cho công nghiệp và các ngành khác.


http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C6%B0%E1%BB%9Bng_T%C3%A2y

http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C6%B0%E1%BB%9Bng_B%E1%BA%AFc

http://vi.wikipedia.org/wiki/Bi%C3%AAn_gi%E1%BB%9Bi

http://vi.wikipedia.org/wiki/T%C3%A2y_Nguy%C3%AAn

http://vi.wikipedia.org/wiki/T%C3%A2y_Nguy%C3%AAn

http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BB%89nh

http://vi.wikipedia.org/wiki/M%E1%BB%B1c_n%C6%B0%E1%BB%9Bc_bi%E1%BB%83n

http://vi.wikipedia.org/wiki/M%C3%A9t

http://vi.wikipedia.org/wiki/Cao_nguy%C3%AAn

http://vi.wikipedia.org/wiki/V%C3%B9ng_kinh_t%E1%BA%BF_tr%E1%BB%8Dng_%C4%91i%E1%BB%83m_ph%C3%ADa_nam


Nguồn thu nhập chính của người dân là từ nông nghiệp, rừng và thủ công nghiệp. Chủ yếu là trồng lúa, các sản phẩm nông nghiệp khác và chăn nuôi. Thu nhập trung bình khoảng 4,08 triệu đồng/người/năm (khoảng 340,000 đồng/người/tháng).

Tổng số hộ dân trên địa bàn tỉnh đến năm 2014 là 197.251 hộ, trong đó có 25.814 hộ nghèo (chiếm 13,09%) và 31.312 hộ cận nghèo (chiếm 15,87%).

Trên địa bàn tỉnh hiện có 43 dân tộc anh em sinh sống, trong đó dân tộc thiểu số chiếm trên 26%, kinh tế chủ yếu là làm nông nghiệp. Đây là một điểm đặc thù cần được quan tâm trong thực hiện các chính sách kinh tế - xã hội, nhất là chính sách đối với vùng sâu, vùng xa, chính sách dân tộc.

3.1.2. Đói nghèo

Theo tiêu chuẩn phân loại hộ nghèo của Bộ LĐ-TB và xã hội giai đoạn 2010-2015, chuẩn nghèo đối với khu vực nông thôn là 400,000 VND/người/tháng (dưới 4,800,000 VND/người/ năm). Tính đến cuối năm 2014, tỷ lệ nghèo của tỉnh Lâm Đồng còn 11,28% (giảm 1,5% so với năm 2013). Họ không có vốn để chăn nuôi. Thường là những hộ cô đơn có người già hay người tàn tật. Đất trồng của họ không đủ điều kiện để có thể canh tác những loại cây có giá trị cao.

3.1.3. Y tế và giáo dục

Điều kiện chăm sóc sức khỏe và y tế của tỉnh Lâm Đồng vẫn đang từng bước được cải thiện. Đến năm 2014, trên địa bàn toàn tỉnh Lâm Đồng có 187 cơ sở khám chữa bệnh trực thuộc Sở Y tế. Trong đó có 14 Bệnh Viện, 22 phòng khám đa khoa khu vực và 148 Trạm y tế phường xã, 1 bệnh viện điều dưỡng và phục hồi chức năng, với 3.015 giường bệnh và 582 bác sĩ, 596 y sĩ, 859 y tá và khoảng 483 nữ hộ sinh.

Năm 2014, tỉnh Lâm Đồng có 30.000 giáo viên các cấp được đào tạo chuyên nghiệp. 100% giáo viên mầm non, 100% giáo viên tiểu học, 99% giáo viên cấp 2, và 100% giáo viên trung học đạt chuẩn nhà nước. Tỉnh Lâm Đồng có 3 trường Đại học, 5 trường dạy nghề, 10 trường nội trú khu vực và trung tâm giáo dục. Năm 2014 tỉnh đã có 459 trường học và các trung tâm giáo dục thu hút 99% trẻ trong độ tuổi tiểu học đến trường; 90% trẻ tốt nghiệp cấp 1 và cấp 2; và 80% tốt nghiệp cấp 2 và cấp 3.

3.2. Kết quả khảo sát đánh giá

Từ cách tiếp cận nguồn lực sinh kế hộ gia đình, phần này sẽ phân tích các đặc trưng kinh tế xã hội của các hộ được khảo sát theo các nguồn lực vốn con người (nhân khẩu và lao động, học vấn, nghề nghiệp, sức khỏe), vốn tài nguyên thiên nhiên (đất sản xuất: đất nông nghiệp, đất lâm nghiệp và đất thủy sản, quyền sử dụng đất), vốn vật chất (nhà ở, tài sản sử dụng cho sinh hoạt, tài sản sử dụng cho sản xuất và kinh doanh), vốn tài chính (thu nhập, thay đổi mức sống, nghèo khổ, vay vốn), và vốn xã hội (quan hệ cộng đồng, họ hàng, chính quyền và sự hỗ trợ của họ) và xem xét các yếu tố tác động trong đó có cả các tác động tiềm tàng của dự án. Các nguồn lực trên được phân tích có lồng ghép các yếu tố Giới, dân tộc thiểu số và dễ bị tổn thương.


http://vi.wikipedia.org/wiki/B%C3%A1c_s%C4%A9

http://vi.wikipedia.org/wiki/Tr%E1%BA%A1m_x%C3%A1

http://vi.wikipedia.org/wiki/Tr%E1%BA%A1m_x%C3%A1

http://vi.wikipedia.org/wiki/B%E1%BB%87nh_vi%E1%BB%87n


3.2.1 Nhân khẩu

Số nhân khẩu trung bình của một hộ trong mẫu khảo sát vùng dự án là 4,09 người, cao hơn hơn so với số nhân khẩu bình quân hộ cả nước là 3,89 (Niên giám thống kê, 2013). Số nhân khẩu bình quân của một hộ có sự khác biệt giữa các xã, nhóm dân tộc, nhóm thu nhập, nhóm hộ do phụ nữ làm chủ hộ và nam giới làm chủ hộ.

Xét theo dân tộc, quy mô trung bình của một hộ DTTS là 3,9 người và hộ người Kinh là 3,6 người. Theo giới tính chủ hộ, quy mô hộ do phụ nữ làm chủ hộ có ít người hơn hộ do nam giới làm chủ hộ (tương ứng là 3,63 người so với 3,91 người).

Bảng 1: Số nhân khẩu và lao động bình quân hộ gia đình

Nhân khẩu Cơ cấu hộ theo quy mô nhân khẩu (%)

Bình quân hộ 1-2 người 3-4 người 5-8 người 9 người trở lên

Tổng mẫu 4,09 27,1 55,2 17,7 0,0

Xã Mỹ Đức 4,44 28,3 54,6 17,1 0,0

Xã Quảng Trị 3,88 26,2 57,9 15,9 0,0

Theo dân tộc

+ Kinh 3,95 26,9 58,7 14,4 0,0

+ DTTS 4,27 10,1 42,3 47,6 0,0

Theo giới chủ hộ

+ Nam chủ hộ 4,12 12,5 47,3 40,2 0,0

+ Nữ chủ hộ 3,98 26,8 49,7 23,5 0,0

Theo nhóm thu nhập

Nhóm 1 (nghèo nhất) 55,2 36,7 8,1 0,0

Nhóm 2 16,1 52,6 31,3 0,0

Nhóm 3 11,7 40,6 47,7 0,0

Nhóm 4 9,3 49,6 41,1 0,0

Nhóm 5 (giầu nhất) 8,5 53,3 38,2 0,0

Nguồn: Số liệu khảo sát

Theo nhóm thu nhập, thì điều đáng lưu ý là ở các nhóm nghèo và cận nghèo (nhóm 1 và 2) đều có tỷ lệ thấp hơn về quy mô nhân khẩu gia đình từ 5 người trở lên, nhóm 1 (8,1%)



và nhóm 2 (31,3%). Điều này đã chỉ ra rằng: nếu cách đây chừng một thập niên trở về trước, gia đình quy mô lớn, đông con là một trong những nguyên nhân chủ yếu của nghèo đói thì hiện nay nếu có, nó chỉ còn là nguyên nhân thứ yếu, khi thực tế tỷ lệ gia đình sinh con thứ 3 trở lên càng ngày càng ít đi.

Phân tích cơ cấu hộ theo quy mô nhân khẩu vùng dự án được khảo sát cho thấy đa số các hộ có 3-4 người (55,2%), từ 1-2 người (27,1%); từ 5-8 người (17,7%) và hộ từ 9 người trở lên không có. Nếu nhìn nhận rằng hiện nay ở Việt Nam, quy mô gia đình nhỏ, ít con là có tính phổ biến, như vậy ở khảo sát này cho thấy mô hình gia đình hạt nhân chiếm khoảng 85,2%.

Như vậy số liệu khảo sát đã cho thấy so với tình hình chung tại vùng dự án, mô hình gia đình ít nhân khẩu và gia đình hạt nhân vẫn cao hơn, cho thấy mức độ phát triển vùng dự án cao hơn các xã khác trong tỉnh.

3.2.2 Nghề nghiệp

Trong cơ cấu nghề nghiệp chính của các thành viên gia đình có tham gia lao động và có thu nhập trong mẫu khảo sát vùng dự án, ngành nông-lâm nghiệp chiếm tỉ lệ cao nhất là 46,1%; thứ hai là học sinh, sinh viên chiếm tỉ lệ 19,8%; còn lại là cán bộ-viên chức, làm thuê, công nhân có tỉ lệ thấp dưới 10% đối với mỗi loại; tỉ lệ người làm buôn bán/dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp và nội trợ đặc biệt rất thấp, đều nhỏ hơn 1%. Như vậy nông-lâm nghiệp là lĩnh vực chủ đạo trong nền kinh tế - xã hội của vùng dự án, nơi tập trung phần lớn lực lượng lao động.

Bảng 2: Nghề nghiệp chính của người lao động

Mất sức lao

động

Nông, lâm, ngư

nghiệp

Buôn bán, dịch vụ

Cán bộ, viên chức

Học sinh, sinh viên

Tiểu thủ

công

Làm thuê

Không có việc

làmKhông

Các nghề khác

Tổng mẫu 4,2 46,1 1,4 6,9 19,8 0,5 4,9 4,0 7,1 5,1

Theo xã

X. Mỹ Đức 2,4 61,8 0,4 3,6 17,3 0,0 3,2 1,6 9,2 0,5

X. Quảng Trị

4,1 40,5 1,6 9,5 21,6 0,3 5,9 1,9 5,4 9,2

Theo DT

+ Kinh 4,2 44,4 1,6 7,5 20,1 0,5 5,0 4,2 6,5 6

+ DTTS 5,6 63,7 0,3 2,1 10,5 0,6 4,1 3,2 8,6 1,3

Tỷ lệ hộ có nghề nông-lâm nghiệp ở dân tộc Kinh là thấp hơn so với các dân tộc thiểu số (44,4% so với 65,9%). Ngược lại, tỷ lệ hộ có nghề phi nông nghiệp ở dân tộc Kinh là cao



hơn các dân tộc thiểu số (2,1% so với 0,9%). Xét về tình trạng nghề nghiệp đang làm có đóng góp vào thu nhập gia đình hiện nay, khảo sát cho thấy tỷ lệ người ăn theo khá cao chiếm tới 35,1%, trong đó có tỷ lệ đáng kể là lao động thất nghiệp và bán thất nghiệp. Các đối tượng ăn theo bao gồm nhiều nhất là học sinh, sinh viên, còn lại là những người còn nhỏ/già yếu, mất sức lao động và kể cả đang trong độ tuổi lao động, có sức khỏe nhưng hiện không có việc làm. Việc triển khai dự án sẽ gia tăng diện tích đất được tưới, thêm mùa vụ sản xuất trong một năm, đa dạng hóa các ngành nghề ngoài trồng trọt (như chăn nuôi, dịch vụ và các nghề có sử dụng nước khác); từ đó gia tăng công ăn việc làm và xóa bỏ được tình trạng thất nghiệp và thiếu việc làm hiện nay ở các vùng dự án. Mặt khác, sẽ có những ảnh hưởng tiêu cực đáng kể đối với sinh kế của các hộ dân đang tương đối ổn định bị thu hồi đất nếu không thực hiện những biện pháp giảm thiểu có hiệu quả về thiết kế, thi công và đền bù hợp lý để người BAH có thể mua được đất thay thế hay chuyển đổi nghề mới.

Nhìn chung ở cả 2 xã được hưởng lợi trong vùng dự án được khảo sát, sinh kế chủ yếu của người dân vẫn là nông nghiệp, trong đó trồng lúa 2 vụ và trồng hoa màu 1 vụ trong năm là phổ biến. Vì vậy vấn đề an toàn hồ đập, ổn định nước tưới tiêu là rất quan trọng đối với sản xuất nông nghiệp ở các địa bàn dân cư này trong khi ở hầu hết các vùng được khảo sát đều có nhu cầu cao về nước phục vụ nông nghiệp nhưng thực tế đều chưa chủ động được.

Thực tế khảo sát định tính tại các xã vùng dự án đều cho thấy trong quá khứ đã xuất hiện những mâu thuẫn, xung đột giữa các hộ dân, các địa phương có hệ thống kênh đi qua vào thời kỳ cấp nước tưới mùa vụ nhất là khi có sự không bình đẳng, do những hộ đầu nguồn nước được cấp nước nhiều và thuận lợi hơn là các hộ ở cuối nguồn nước do hồ chứa bị thất thoát nước. Dự án sửa chữa, đảm bảo an toàn hồ chứa sẽ giải quyết được sự thiếu bình đẳng về cấp nước đầu nguồn và cuối nguồn

3.2.3. Giáo dục

Khoảng 85,0% dân số vùng dự án có trình độ học vấn từ bậc tiểu học đến cao đẳng, trong đó số người tốt nghiệp trung học cơ sở chiếm hơn 50%. Tỷ lệ mù chữ là 0,5% và chưa đi học là 7%. Tỷ lệ chưa đi học của các xã vùng dự án được khảo sát là cao hơn so với mức chung của cả nước trong Niên giám thống kê 2013 (6,0%). Tỷ lệ này không có sự khác biệt lớn giữa các xã được khảo sát.

Điều đáng ghi nhận ở đây là tỷ lệ mù chữ đối với người DTTS cũng rất thấp, chỉ 0,3% (con số này chỉ tập trung ở những người già trên 60 tuổi). Theo mức sống, tỷ lệ mù chữ ở nhóm có thu nhập nghèo nhất (nhóm 1) cũng chỉ chiếm 0,5%.

Bảng 3: Trình độ học vấn của các thành viên hộ gia đình (Đơn vị %)

Trình độ học vấn cao nhất

Mù

chữ

Tiểu

họcTHCS THPT

Caođẳng trở lên

Không phù

hợp

Chưa đi

học

Không

biết



Tổng mẫu 0.2 17,2 32,0 30,3 8,0 2,8 6,8 2,7

X. Mỹ Đức 0,2 21,6 34,4 23,2 3,2 6,4 8,0 1,2

X. Quảng Trị 0,0 11,1 40,7 29,6 7,5 0,3 5,7 4,8

DTTS 0,3 40,2 40,2 2,5 0,0 6,3 8,6 1,9

Kinh 0,0 15,7 32,3 33,4 7,0 2,0 6,5 2,9

Nhóm thu nhập

Nhóm 1 (nghèo nhất)

0,5 34,9 22,5 18,5 6,6 10,9 4,9

Nhóm 2 0,5 24,9 35,5 25,5 0,0 3,6 6,9 1,8

Nhóm 3 0,2 21,8 33,1 26,1 6,0 3,3 7,0 2,6

Nhóm 4 0,0 14,8 35,5 29,5 10,0 1,5 7,3 1,9

Nhóm 5 (giàu nhất) 0,0 9,4 23,9 43,1 10,2 2,5 6,9 4,0

3.2.4. Sức khỏe

Có khoảng (28,7%) hộ gia đình được khảo sát trong tháng qua có đau ốm. Đây là một chỉ số khá cao và đáng lo ngại về tình trạng sức khỏe người dân vùng dự án so với mặt bằng chung về tình trạng sức khỏe và điều kiện chăm sóc sức khỏe đang ngày càng tốt hơn hiện nay. Trong đó không có những khác biệt lớn về tình trạng ốm đau giữa các xã khảo sát cũng như giữa các nhóm thu nhập giàu và nghèo. Theo dân tộc, tình trạng ốm đau trong vòng một tháng vừa qua của người Kinh có thấp hơn các dân tộc thiểu số (28,0% so với 32,1%).

Bảng 4: Tình trạng sức khỏe và chăm sóc sức khỏe

Có người bị ốm trong 1 tháng qua

Có bảo hiểm y tế

Tổng mẫu 28,7 80,3Xã Mỹ Đức 29,1 93,0

Xã Kim Phú 2,2 69,0

Kinh 28,0 78,6DTTS 32,1 88,7Theo nhóm thu nhậpNhóm 1 (nghèo nhất) 28,8 68,4Nhóm 2 25,1 74,4Nhóm 3 15,8 79,1Nhóm 4 18,3 74,8Nhóm 5 (giàu nhất) 10,2 93,5



Tỷ lệ có Bảo hiểm y tế các loại trong các hộ gia đình được khảo sát là khá cao, chiếm 80,3%. Trong đó, có tỷ lệ các loại BHYT cao nhất là xã Quảng Trị với 93%. Đáng chú ý là tỷ lệ có các loại BHYT trong các hộ gia đình người Kinh (78,6%) là thấp hơn các hộ gia đình các dân tộc thiểu số (88,7%). Tỷ lệ có các loại BHYT trong các hộ có thu nhập cao nhất (93,5%) cũng cao hơn nhiều so với nhóm hộ có mức thu nhập thấp nhất (68,4%).

Theo các đối tượng trả lời, có 5 nguyên nhân chính có tác động tiêu cực đối với tình hình sức khỏe hiện với mức độ từ cao đến thấp là nguồn nước ô nhiễm, ô nhiễm khu vực ở, thực phẩm không an toàn, dịch bệnh xuất hiện nhiều và thiếu nước sinh hoạt.

Dựa vào số liệu khảo sát cho thấy, hai nguyên nhân chính ảnh hưởng đến sức khỏe người dân đó là thực phẩm không an toàn và ô nhiễm nơi ở (hai yếu tố này chiếm đến 44,3%). Đây cũng là vấn đề không của riêng các xã trong phạm vi dự án mà còn là thực trạng chung của các tỉnh, thành phố khác.

3.2.5 Đất đai

Tại các vùng khảo sát nông nghiệp là ngành sản xuất chủ yếu, là sinh kế cơ bản của người dân, do đó ruộng đất là nguồn lực sản xuất chủ yếu của các hộ nông dân. Trong đó, 99,5% hộ có đất thổ cư, 95,2% hộ có đất trồng lúa, 49,2% hộ có đất trồng rau màu, 23,3% hộ có đất trồng cây công nghiệp.

Qua số liệu ruộng đất các loại của các hộ gia đình vùng dự án được khảo sát đã cho thấy nghề nông nghiệp trồng trọt là phổ biến và chủ đạo ở các địa phương. Và do vậy nhu cầu về tưới tiêu phục vụ nông nghiệp ở những vùng này là rất lớn, thiếu nước chỉ trong khoảng 1-2 tháng cũng đủ ảnh hưởng đến đời sống của người dân địa phương.

Theo nhóm thu nhập, ở 2 nhóm thu nhập thấp nhất (nhóm 1, 2) có tỷ lệ thấp nhất về các loại ruộng đất canh tác, ngược lại các hộ càng có thu nhập cao hơn thì tỷ lệ có các loại đất canh tác càng có tỷ lệ cao hơn. Ở nhóm có thu nhập nghèo nhất chỉ có 89,5% hộ có đất trồng lúa, 10,5% hộ có đất trồng rau, 10,5% hộ có đất trồng cây công nghiệp. Rõ ràng thiếu ruộng đất canh tác hiện nay cũng đang là một trong những nguyên nhân gây nghèo ở các vùng nông nghiệp, nông thôn. Để giảm nghèo, vấn đề ổn định và tăng diện tích được tưới tiêu, gia tăng mùa/vụ/năm trên diện tích hiện có cũng như gia tăng các hoạt động lao động phi nông nghiệp là rất quan trọng...

Bảng 5: Tỷ lệ các loại đất của hộ dân (Đơn vị %)

Đất thổ cưĐất trồng

lúaĐất trồng rau, màu

Đất trồng cây

công nghiệp

Ao hồ,

mặt nước

Tổng mẫu 99,5 95,2 49,2 23,3 15,3Xã Mỹ Đức 100,0 98,2 45,6 49,1 5,3

Xã Quảng Trị 98,8 98,8 24,1 3,4 24,1

Theo nhóm thu nhập



Đất thổ cưĐất trồng

lúaĐất trồng rau, màu

Đất trồng cây

công nghiệp

Ao hồ,

mặt nước

+ Nhóm 1 (nghèo nhất) 100,0 89,5 10,5 10,5 0,0+ Nhóm 2 100,0 93,6 42,3 19,2 6,4+ Nhóm 3 98,2 95,5 48,2 20,9 13,6+ Nhóm 4 100,0 98,1 59,2 20,2 17,5+ Nhóm 5 (giàu nhất) 100,0 94,4 52,3 32,7 24,3

3.2.6 Nước sạch

Nguồn nước tắm giặt

74,35% số hộ trong vùng dự án được dùng nước sạch, còn lại các hộ phải dùng nước ao hồ, sông suối và nước giếng.

Trong điều kiện nông thôn 74,35% nguồn nước dùng cho sinh hoạt tắm giặt được xem là hợp vệ sinh từ các nguồn như giếng đào/giếng khoan, vòi nước máy riêng, nguồn nước công cộng và nguồn nước mưa.

Bảng 6: Tỷ lệ hộ sử dụng nguồn nước tắm giặt ở các xã vùng dự án (%)

Vòi nước máy riêng

Dùng nước công cộng

Nước giếng

đào/khoan

Nước ao hồ,

sông suối

Nướcmưa

Nguồnkhác

Nhóm 1 (nghèo nhất) 47,9 0,0 30,5 20,6 1,0 0,0

Nhóm 2 58,7 0,0 17,3 21,5 0,0 2,5Nhóm 3 59,0 0,0 18,3 21,5 0,0 1,2Nhóm 4 62,4 0,0 16,1 21,5 0,0 0,0Nhóm 5 (giàu nhất) 67,1 0,0 10,2 21,5 0,0 1,2

Nguồn nước ăn uống

Cũng như với nước sinh hoạt tắm giặt, nguồn nước dùng cho ăn uống của người dân ở các xã được khảo sát chủ yếu là dùng nước máy với tỷ lệ 74,35.

Như vậy, ở các vùng dự án được khảo sát, nguồn nước dùng cho ăn uống và sinh hoạt đều chưa được đáp ứng cả về số lượng và chất lượng do đó việc giữ được nước trong mùa thiếu nước là một việc làm hết sức có ý nghĩa đới với người dân trong vùng dự án.

3.2.7. Vệ sinh

Tại vùng khảo sát có tới 67,41% hộ gia đình dùng hố xí hợp vệ sinh, trong đó có 30,11% hộ có nhà vệ sinh tự hoại/bán tự hoại, 37,3% hộ dùng nhà vệ sinh 2 ngăn. Ngoài ra có khoảng 27,5% hộ gia đình còn dùng loại nhà vệ sinh đơn giản và 5,09% hộ gia đình chưa



có nhà vệ sinh. Song song với việc thực hiện dự án, cần tuyên truyền cho người dân nhận thức hơn nữa về việc đảm bảo vệ sinh để bảo vệ sức khỏe.

3.2.8. Thu nhập và mức sống hộ gia đình

Trong vùng dự án các nhóm có thu nhập trung bình và trên trung bình chiếm tỷ lệ lớn (33,5% và 30,9%). Tuy nhiên, tỷ lệ hộ nghèo tại các xã trong vùng dự án vẫn chiếm tỷ lệ cao 11,28%.

Theo dân tộc, nếu ở mức nghèo đói thì con số này có khoảng cách chênh lệch khá xa giữa người Kinh và người dân tộc (lần lượt là 5% và 22,5%).

Tương tự theo giới của chủ hộ thì ở mức nghèo đói, chủ hộ là nữ giới cũng có chỉ số cao hơn hẳn so với nam giới là chủ hộ (18,4% so với 12,3%).

Số hộ nghèo có sổ thuộc các DTTS có tỷ lệ cao gấp 4 so với người Kinh (5% so với 22,5%). Như vậy về thu nhập và mức sống hộ gia đình vùng bị ảnh hưởng, nhìn chung ở mức độ trung bình. Mức sống nghèo đói cao nhất, khó khăn nhất vẫn thuộc về các đối tượng như các hộ gia đình DTTS và các hộ gia đình do phụ nữ là chủ hộ. Do đó với hy vọng dự án góp phần cải thiện cuộc sống của phụ nữ vì họ là bị tác động dễ bị tổn thương.

3.2.9. Một số vấn đề sinh kế và an sinh xã hội

a. Vay mượn

Vay mượn là thực trạng thường xuyên có tính phổ biến trong hoạt động sống của các cộng đồng dân cư trong nông thôn. Một nửa số hộ gia đình được phỏng vấn hiện đang có vay nợ, chiếm 44,5% tổng số người trả lời. Về quy mô vay nợ, có đến 85,6% số hộ dân chỉ vay với số tiền nhỏ hơn 60 triệu đồng, với những số tiền vay lớn hơn 60 triệu đồng, tỷ lệ số hộ vay thấp hơn rất nhiều, chỉ có 9,4%. Giải thích cho mức vay tương đối thấp (≤ 60 triệu) này là do các hộ dân không dám đầu tư lớn khi điều kiện sản xuất, kiếm sống không đảm bảo để thu được lợi nhuận cao để trả vốn và lãi vay. Vì vậy việc đầu tư cơ sở hạ tầng thủy lợi, nông nghiệp để phát triển sản xuất sẽ giúp người dân yên tâm vay vốn cho làm ăn kinh tế.

Người dân sử dụng tiền vay được để chi tiêu nhiều nhất cho mục đích học hành, chăn nuôi và sản xuất nông nghiệp với tỷ lệ trên 38,8%. Điều này cho thấy đó là những mục đích mà người dân trong vùng dự án quan tâm hàng đầu và có nhu cầu vay tiền để thực hiện. Các mục đích khác như thủy sản, lâm nghiệp, thủ công nghiệp… có tỷ lệ rất thấp (< 5%).

Khi xem xét tỷ lệ mục đích vay tiền ở từng xã số liệu điều tra cho thấy ở mục đích “vay đầu tư cho chăn nuôi và sản xuất nông nghiệp” chiếm tỷ lệ cao nhất. Điều này dễ dàng được giải thích là do người dân vẫn tập trung vào phát triển sản xuất, ổn định đời sống.

b. An sinh xã hội

Trong cuộc sống của mọi con người có những lúc gặp rủi ro hoặc khó khăn mà người ta cần sự trợ giúp của người khác (hoặc tổ chức khác) để vượt qua. Khảo sát về những khó khăn/rủi ro cần sự hỗ trợ về vật chất. Người dân chủ yếu dựa vào hỗ trợ của anh em ruột thịt, thứ đến là từ bố mẹ hai bên, con cái, chính quyền/đoàn thể; sự hỗ trợ từ bạn bè và Tiểu Dự án sửa chữa nâng cấp đảm bảo an toàn Hồ chứa nước Đạ Tẻh, Lâm Đồng 21


hàng xóm là không đáng kể khi chỉ chiếm tỉ lệ 1 - 2%. Điều này cho thấy ngoài việc dựa vào hỗ trợ vật chất từ bố mẹ, con cái thì các đoàn thể, chính quyền cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp đỡ người dân vượt qua khó khăn trong cuộc sống để phát triển sản xuất.

Xét riêng đối với dân tộc thì người Kinh có tỷ lệ không có ai giúp đỡ cao gấp 4 lần so với người các dân tộc ít người. Tỷ lệ hỗ trợ vật chất cao nhất của người Kinh là anh chị em ruột thịt (26,3%). Trong khi đó, tỷ lệ hỗ trợ vật chất ở các dân tộc thiểu số là: chính quyền đoàn thể (31,0%) và anh chị em ruột (18,3%). Khảo sát định tính cho thấy, trong thực tế, sự trợ giúp về vật chất đối với bà con DTTS là không đáng kể, một mặt các cộng đồng huyết thống người dân tộc là ít kết dính hơn người Kinh, sinh sống phân tán. Mặt khác, cũng là điều quan trọng nhất là, bà con ruột thịt, họ hàng người DTTS cũng rất khó khăn nên ít trợ giúp đáng kể cho nhau về vật chất.

Theo nhóm thu nhập thì với người nghèo (nhóm 1) sự hỗ trợ bằng vật chất của Chính quyền/đoàn thể là rất đáng kể (31,6%), tiếp theo mới là sự giúp đỡ của bố mẹ hai bên (26,3%). Trong khi với nhóm giàu (nhóm 1), hỗ trợ vật chất đáng kể nhất chỉ là anh chị em ruột (28,0%).

Theo dân tộc, hay theo các nhóm thu nhập tuy có chỉ số khác nhau nhưng đều thống nhất ở chỗ thể hiện vai trò quan trọng về hỗ trợ tinh thần khi gặp khó khăn/rủi ro của các nhân tố: anh chị em ruột thịt, con cái và bố mẹ hai bên.

Như vậy, từ các số liệu đã nêu cho thấy vai trò quan trọng về hỗ trợ vật chất khi người dân gặp khó khăn/rủi ro của chính quyền/đoàn thể đối với nhóm người nghèo, người dân tộc thiểu số và các địa phương miền núi còn nghèo, còn gặp nhiều khó khăn trong đời sống. Với các nhóm xã hội khác, địa phương khác thì vai trò hỗ trợ cả về vật chất và tinh thần khi người dân gặp khó khăn/rủi ro vẫn là các nhân tố: anh chị em ruột thịt, bố mẹ hai bên và con cái.



PHẦN IV: TÁC ĐỘNG TICH CỰC TIÊM NĂNG CỦA DỰ ÁN

Dự án sửa chữa, nâng cấp đảm bảo an toàn hồ chứa nước Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng được thực hiện nhằm đảm bảo an toàn hồ đập, an toàn cho dân vùng hạ du công trình, phát triển thủy lợi phục vụ ổn định sản xuất nông lâm nghiệp, đa dạng hóa cây trồng, đảm bảo an ninh lương thực, thích ứng với biến đổi khí hậu trước sức ép gia tăng dân số, biến động bất lợi của thời tiết và bất ổn của thế giới, đồng thời phải giải quyết nguồn nước sinh hoạt, thủy sản, dịch vụ thương mại... Việc cung cấp ổn định nước tưới cho miền núi, vùng sâu, vùng xa, nhất là vùng đặc biệt khó khăn về nguồn nước, gắn với các chính sách xã hội để từng bước giải quyết nước sinh hoạt và nước tưới cho người dân, phục vụ phát triển kinh tế xã hội, góp phần thực hiện thành công chương trình xóa đói giảm nghèo.

Phần này trình bày những tác động tích cực tiềm năng của dự án, mang lại lợi ích cho những người dân sống trong vùng dự án nói chung và cấp hộ gia đình nói riêng. Những tác động được trình bày trong các tiểu mục sau theo các mục tiêu cụ thể của dự án.

4.1. Đảm bảo an toàn hồ chứa, đảm bảo an toàn cho cộng đồng

Việc sửa chữa, nâng cấp hồ chứa nước Đạ Tẻh góp phần đảm bảo an toàn tại hạ du hồ đập do chủ động kiểm soát lũ và điều tiết hồ: Khu vực hạ du của hồ Đạ Tẻh gồm các xã Mỹ Đức, Quảng Trị… thuộc huyện Đạ Tẻh, tập trung nhiều khu dân cư, trường học nên vấn đề đảm bảo an toàn hồ chứa trong quá trình hoạt động khai thác là hết sức cần thiết.

4.2. Nâng cao năng lực, nhận thức cộng đồng.

Tiểu dự án thực hiện sẽ nâng cao nâng lực, nhận thức của cộng đồng về ứng phó thảm họa thiên tai và mất an toàn hồ đập, bảo vệ công trình và các vấn đề liên quan thông qua các hoạt động tham vấn, xây dựng và tuyên truyền tập huấn trong qua trình trước trong và sau khi nâng cấp công trình, đặc biệt là những hoạt động giới hay dân tộc thiểu số sẽ tạo ra cơ hội cho việc nâng cao năng lực cho người dân của các xã tham gia, gia tăng các hiểu biết xã hội và gắn bó cộng đồng, gia tăng khả năng tổ chức, quản lý, giám sát và gia tăng vị thế của phụ nữ cũng như các cấp hội trong cộng đồng.

4.3. Nâng cao năng lực và cải thiện sự phối hợp trong ứng phó về mất an toàn hồ đập.

Việc nâng cấp sửa chữa hồ Đạ Tẻh sẽ nâng cao năng lực và cải thiện sự phối hợp trong ứng phó về mất an toàn hồ đập, thảm họa thiên tai thích ứng với biến đổi khí hậu do các hoạt động cải tạo, nâng câp các hạng mục công trình hồ chứa nước Đạ Tẻh gồm: Gia cố đập, mở rộng tràn, nâng cấp cống và đường quản lý kết hợp đường cứu hộ được thực hiện.

4.4. Ổn định sinh kế.

Hồ chứa có nhiệm vụ đảm bảo cung cấp nước tưới cho 2.300 ha lúa và màu thuộc khu tưới hiện tại thuộc các xã Mỹ Đức, Quảng Trị huyện Đạ Tẻh; Cải thiện điều kiện sản xuất nông nghiệp do chủ động điều tiết nguồn nước tưới vào cuối mùa mưa, cấp nước cho mùa khô sau khi các công trình điều tiết được nâng cấp sửa chữa;



Sau khi công trình được cải tạo, nâng cấp thì cảnh quan quanh hồ chứa trở nên khang trang, sạch đẹp hơn. Quang cảnh đẹp kết hợp với giao thông thuận tiện sẽ thu hút các khách đến thăm quan, du lịch sẽ gia tăng nguồn ngân sách cho địa phương.

Việc phát triển du lịch lòng hồ và dịch vụ đi kèm sẽ góp phần thay đổi cuộc sống của người dân địa phương đặc biệt là xã Mỹ Đức. Hoạt động du lịch phát triển sẽ tạo cơ hội về việc làm cho lao động địa phương và tăng thu nhập cho họ thông qua dịch vụ dịch vụ ăn uống, trao đổi hàng hóa … khi tiểu dự án được hoàn thiện, môi trường sinh thái và cảnh quan sạch sẽ tạo điều kiện cho khách du lịch đến hồ.

4.5. Giảm đói nghèo.

Trong giai đoạn thi công, khó có thể đánh giá về tình trạng thu nhập và đói nghèo một cách chính xác, tuy nhiên có thể nói việc tập trung lực lượng lớn công nhân sẽ làm tăng sức mua, các nhu cầu về dịch vụ... Điều này sẽ tạo điều kiện tốt cho phát triển kinh tế, tạo thêm công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người dân địa phương. Việc ổn định nước tưới, năng xuất cây trồng tăng cho sản xuất cũng góp phần ổn định đời sống người nông dân sống phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp.

4.6. Cải thiện môi trường sinh thái.

Khu mặt bằng xây dựng công trình, khu vực hồ và thượng lưu khu hệ thực vật, thảm thực vật của môi trường sinh thái sẽ được cải thiện đáng kể do được trồng cây xanh, trồng rừng phục hồi hệ sinh thái sau khi thi công xong công trình. Việc tích nước hồ chứa làm tăng mực nước ngầm, độ ẩm đất, cải tạo điều kiện khí hậu tạo điều kiện thuận lợi cho các loài thực vật ưa ẩm phát triển.

4.7. Phát triển phúc lợi xã hội cho nhóm dễ bị tổn thương và tăng cường vốn xã hội cho người dân vùng dự án, chú trọng đến nhóm phụ nữ và người nghèo

Nhận dạng đúng tới hộ có chủ nữ, hộ nghèo quan tâm tới những nhóm dễ bị tổn thương nhất của nhóm dân số để đảm bảo rằng phúc lợi của họ là điều quan tâm nhất trong Dự án. Tăng cường hoạt động xã hội sẽ tạo điều kiện cho những nhóm này tham gia vào công tác qui hoạch, thiết kế và thực hiện các tiểu dự án, đảm bảo những công trình sẽ mang lại lợi ích tối đa cho họ trong điều kiện hiện tại và giảm thiểu tác động bất lợi cho họ.

Trong vùng Tiểu dự án việc đầu tư dự án cấp nước tưới ổn định và tạo cơ hội mở rộng đường giao thông nội vùng sẽ giúp người dân, đặc biệt là phụ nữ tiết kiệm được thời gian lấy nước, thời gian sản xuất nông nghiệp thông qua việc sắp xếp lịch thời vụ một cách chủ động, cũng như việc lấy nước phục vụ chăn nuôi, phát triển kinh tế vườn trang trại, góp phần tạo ra tính đa dạng các loại sản phẩm nông nghiệp và tăng khả năng tiếp cận thị trường, cải thiện thu nhập. Nước sinh hoạt được cung cấp kịp thời hơn là điều kiện cơ bản cải thiện sức khỏe người dân, được biệt là tránh được được các bệnh của phụ nữ. Thông qua thực hiện kế hoạch hành động giới của dự án, nhận thức về giới sẽ được nâng lên trong các cấp chính quyền và cộng đồng. Phụ nữ giảm được thời gian lao động sẽ có cơ hội tham gia vào các hoạt động cộng đồng, tìm hiểu nâng cao trình độ hiểu biết, giáo dục con cái,…



Trong các cuộc tham vấn, người dân rất ủng hộ các tiểu dự án đầu tư trong địa bàn của họ vì họ nhận thức rất rõ là đây là cơ chế chính để cải thiện điều kiện kinh tế. Dự án hỗ trợ việc hoàn thiện và nâng cấp hệ thống hồ đập đầu mối góp phần ổn định nguồn nước cấp phục vụ trồng trọt, chăn nuôi của các hộ gia đình.

Dự án sẽ làm tăng sản lượng nông nghiệp, cải thiện điều kiện sống, ổn định mức nước tưới, cải thiện môi trường sống và tình trạng sức khoẻ của người dân trong vùng dự án, đặc biệt là phụ nữ và người dân trong vùng dự án.

4.8. Giải pháp là tối ưu hóa hiệu quả đầu tư.

Công tác sửa chữa, nâng cao an toàn đập chính là một biện pháp tối đa hóa hiệu quả đầu tư xây dựng hồ. Sau khi dự án hoàn thành, hiệu quả tưới của hồ sẽ được tối đa hóa, đồng thời tạo các tác động tích cực như đã đề cập ở phần IV. Để phát huy hơn nữa các hiệu quả đầu tư của dự án mang lại thì đơn vị quản lý hồ, chính quyền địa phương và người dân cần thực hiện những hoạt động như sau:

- Xây dựng và thực hiện đúng quy trình vận hành hồ chứa;

- Thực hiện bảo dưỡng, sửa chữa hồ định kỳ để đảm bảo cho công tác vận hành cũng như an toàn hồ chứa;

- Thường xuyên tập huấn về kỹ thuật quản lý vận hành cho cán bộ quản lý hồ;

- Tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân, học sinh về Pháp lệnh bảo vệ công trình thủy lợi, đặc biệt là người dân xã Mỹ Đức và các xã khu vực hưởng lợi. Hoạt động này có thể thường xuyên thực hiện ở các cuộc họp thôn, xã, các đoàn thể, trên các phương tiện loa phát thanh của xã…;

- Thường xuyên theo dõi, kiểm tra các hạng mục: Cống, tràn, đập, đường quản lý hồ và các công trình phụ trợ để phát hiện những sự cố đặc biệt và kịp thời xử lý;

- Thiết lập hệ thống thông tin an toàn hồ chứa và cảnh báo sự cố thông suốt giữa các cơ quan liên quan với chính quyền và người dân địa phương để có phản ứng nhanh trong các tính huống khẩn cấp;

- Xây dựng kế hoạch phòng tránh khẩn cấp khi có sự cố đối với hồ, đồng thời diễn tập các phương án phòng tránh cho người dân;

- Thường xuyên dọn dẹp cảnh quan khu vực ven hồ, tuyệt đối không để người dân chăn thả gia súc, trồng cây lâu năm trong phạm vi bảo vệ công trình.



PHẦN V: TÁC ĐỘNG TIÊU CỰC TIÊM TÀNG CỦA DỰ ÁN

Phần này trình bày và đề cập tới những tác động tiêu cực có thể xảy ra trong Dự án và những biện pháp giảm thiểu phải chuẩn bị sẵn sàng để nếu không thể triệt tiêu ngay thì cũng giảm thiểu được các tác động xấu sau đây:

5.1. Thu hồi đất.

Dự án sửa chữa, nâng cao an toàn hồ, đập gồm sửa chữa gia cố mặt đập và tràn, bê tông hóa đường công vụ, sửa chữa lại cống lấy nước đều không phải thu hồi đất. Tiểu dự án sửa chữa nâng cấp đảm bảo an toàn hồ chứa nước Đạ Tẻh tỉnh Lâm Đồng được thực hiện sẽ tác động trực tiếp đến thôn 8 xã Mỹ Đức, Đạ Tẻh, Lâm Đồng. Diện tích đất bị thu hồi tạm thời là 10.000m2 đất do UBND xã quản lý để phục vụ mục đích thi công. Không có hộ dân nào bị ảnh hưởng trên 20% tổng diện tích đất nông nghiệp (hoặc trên 10% đối với hộ dễ bị tổn thương) và di dời, không có cửa hàng/doanh nghiệp nào bị ảnh hưởng và không có hộ nào thuộc diện dân tộc thiểu số bị ảnh hưởng bởi tiểu dự án Đạ Tẻh.

Để giảm thiểu các tác động thu hồi đất, trong quá trình thiết kế chi tiết, Tư vấn thiết kế cần tham vấn cộng đồng địa phương để tìm các biện pháp giảm thiểu việc thu hồi đất và các tác động bất lợi khác đến người dân. Mặt khác, một Khung chính sách tái định cư và Khung chính sách DTTS cho toàn dự án và một Kế hoạch hành động tái định cư và Kế hoạch phát triển DTTS cho mỗi tiểu dự án đã được chuẩn bị để đảm bảo mọi thiệt hại của người bị ảnh hưởng do dự án gây ra đều được bồi thường thỏa đáng.

5.2. Bất đồng về lợi ích và tác động đến kinh tế địa phương.

Đối với kinh tế: Quá trình thi công các hạng mục công trình của Hồ Đạ Tẻh sẽ tập trung khoảng 150 công nhân trong thời kỳ cao điểm, sẽ làm tăng nhu cầu về lương thực và thực phẩm tại địa phương góp phần thúc đẩy các dịch vụ.

Đối với hệ thống quản lý của chính quyền địa phương: Quá trình thi công sẽ thu hút dân di cư tự do đến khu vực dự án, sẽ là nguyên nhân phát sinh các tệ nạn xã hội gây khó khăn trong việc kiểm soát an ninh trật tự, quản lý về mặt xã hội. Tác động này sẽ có thể được kiểm soát bởi nhà thầu thi công.

Đối với con người: Người nhập cư trái phép và công nhân xây dựng có thể mang theo những bệnh lạ đến và lây truyền sang cho người dân địa phương và ngược lại. Đồng thời, các hoạt động của họ sẽ làm ô nhiễm nguồn nước và không khí tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển, đặc biệt là các bệnh thường gặp như sốt rét, ỉa chảy, sốt vàng da,... ảnh hưởng đến sức khoẻ của công nhân xây dựng và người dân. Tác động này có thể được kiểm soát bởi nhà thầu thi công.

5.3. Tác động đến sức khỏe và an toàn cộng đồng.

Trong quá trình thi công tai nạn lao động có thể xảy ra nếu không tuân thủ các quy định về an toàn lao động, do vật liệu rơi vãi, do thiết bị vận chuyển không đảm bảo, do phóng nhanh, vượt ẩu…Phần lớn là lao động địa phương vì chưa nắm vững quy trình kỹ thuật,



khi công nhân đã quá mệt vì làm thêm giờ, hoặc do sự cố khi vận hành máy móc.

5.4. Tác động tới y tế, sức khỏe cộng đồng.

Trong giai đoạn thi công có thêm khoảng 150 công nhân xây dựng và dân di cư tự do đến tham gia xây dựng/các dịch vụ khác... nên công tác khám chữa bệnh và chăm sóc sức khoẻ của cộng đồng của trạm y tế sẽ khó khăn hơn trong trường hợp có dịch bênh;

Các hoạt động làm phát sinh rác thải và nước thải sinh hoạt, phát triển dịch vụ, chăn nuôi của các hộ dân, công nhân và những cư dân vãng lai đến tham gia các hoạt động dịch vụ trong quá trình thi công… sẽ tạo ra các hố, vũng nước bẩn làm mất vệ sinh nguồn nước, ô nhiễm không khí, tạo điều kiện cho các loài ruồi, muỗi phát triển mạnh và có thể làm xuất hiện các ổ dịch bệnh như ỉa chảy, sốt xuất huyết, sốt rét nếu không có sự phòng ngừa, xử lý và giữ vệ sinh tốt.

5.5. Các vấn đề tệ nạn xã hội nảy sinh.

Sự tập trung khá đông lực lượng công nhân tại công trường với tỷ lệ nam giới rất cao, cư dân vãng lai, các hoạt động kinh doanh, giải trí có thể làm xuất hiện các tệ nạn xã hội phức tạp như sử dụng heroin, mại dâm. Một số bệnh xã hội như HIV/AIDS, viêm gan B, C có thể xuất hiện và lây lan;

Bên cạnh đó, việc nâng cấp hồ Đạ Tẻh hoàn thành sẽ tạo môi trường cảnh quan sạch, đẹp làm tăng khả năng du lịch kéo theo các loại hình dịch vụ du lịch phát triển có thể gia tăng một số tệ nạn trong xã hội như: nghiện hút, mại dâm...

Các vấn đề liên quan đến tệ nạn xã hội đã được tư vấn nêu ra trong các cuộc phỏng vấn sâu lãnh đạo địa phương và tham vấn cộng đồng người dân vùng hưởng lợi của dự án cũng như người dân bị ảnh hưởng bởi dự án. Biện pháp giảm thiểu được trình bày ở phần sau.

5.6. Mâu thuẫn có thể phát sinh trong sử dụng nước và vai trò của các bên liên quan.

Điều này có thể xẩy ra, trong quá trình thi công lượng nước chắc chắn sẽ giảm, trong điều kiện như vậy sẽ có sự tranh chấp hoặc sự không hài lòng khi có hộ gia đình có nhiều thuận lợi về vị trí lấy nước nhưng cũng có hộ gia đình có nhiều bất lợi. Điều này nên có sự cam kết của các hộ thông quan họp thôn, ông trưởng thôn nên phổ biến trước những tình huống có thể xảy ra.

Mục tiêu dự án nhằm tăng cường năng lực của các cơ quan liên quan ở địa phương về quản lý và triển khai nâng cấp Đập, khuyến khích có sự tham gia, tăng cường kiến thức và hiểu biết về quản lý sửa chữa và tạo điều kiện tăng cường hợp tác bình đẳng giữa những người sử dụng hưởng lợi với các cơ quan quản lý và chính quyền địa phương. Điều này sẽ giúp cho người dân và cộng đồng địa phương phát triển cơ chế quản lý nguồn nước theo tập thể để tránh mâu thuẫn có thể xảy ra giữa những bên liên quan và giảm thiểu những tác động tiềm tàng trước mắt và lâu dài. Cụ thể như có thể xuất hiện mâu thuẫn giữa công ty thủy nông (hoặc cán bộ thủy nông địa phương) với người dân sử dụng sử dụng dịch vụ nước tưới tiêu khi có sự sai lệch về kế hoạch cung cấp nước. Hoặc



giả là mâu thuẫn giữa những người dân sử dụng nước, nhất là các hộ đầu nguồn và cuối nguồn nước khi phát xuất hiện tượng cấp nước không đều, không công bằng.

5.7. Ô nhiễm thuốc bảo vệ thực vật và phân bón.

Sự đảm bảo diện tích tưới chủ động và ổn định có thể thay đổi cơ cấu cây trồng trong nông nghiệp kéo theo sự gia tăng lượng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón. Đây là những hóa chất độc hại có khả năng giảm đa dạng sinh học, gây ô nhiễm không khí, đất, nguồn nước và ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của người nông dân và ảnh hưởng gián tiếp đến người tiêu dùng.



PHẦN VI: CÁC BIỆN PHÁP GIẢM THIỂU

Dự án sửa chữa, nâng cấp hồ chức nước Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng, như khảo sát đánh giá và tham vấn cộng đồng cho thấy sẽ mang lại những lợi ích to lớn, cả trước mắt và lâu dài cho người dân và cộng đồng thuộc vùng dự án nói riêng và tỉnh Lâm Đồng nói chung. Cụ thể dự án sẽ góp phần đảm bảo an toàn hồ chứa, ổn định diện tích tưới, là nhân tố quan trọng để phát triển thủy lợi cho miền núi, nhất là những vùng đặc biệt khó khăn về nguồn nước.

Tuy nhiên trong quá trình thi công và sau khi dự án hoàn thành có thể xuất hiện một số nhân tố tiêu cực ảnh hưởng đến đời sống nhân dân và cộng đồng vùng dự án. Các nhân tố tiêu cực cơ bản là từ các vấn đề như: thu hồi đất và tái định cư, có thể xảy ra mẫu thuẫn về sử dụng nước, tăng sử dụng phân bón, nguy cơ về sức khỏe, các tệ nạn xã hội...

Tác động tích cực của dự án là nổi bật và chủ yếu, các tác động tiêu cực là thứ yếu và có thể khắc phục được bằng cách Tuân thủ theo các khung chính sách, các quy định, hướng dẫn, các kế hoạch của dự án, nhà tài trợ và của Chính Phủ. Ngoài ra, phương hướng khắc phục và giảm thiểu các tác động tiêu cực do dự án mang lại cụ thể sẽ bao gồm các hoạt động sau:

6.1. Tham vấn với các bên liên quan.

Nhằm giảm thiểu các rủi ro liên quan tới những tác động tiêu cực có thể phát sinh và nhằm thiết lập kênh thông tin liên lạc, trong quá trình chuẩn bị dự án đã tham vấn nhiều lần với cộng đồng sở tại. Do dự án có tính chất vay vốn nước ngoài , mức đền bù trên một địa bàn cùng tồn tại nhiều loại vốn đầu tư với các chính sách đền bù hỗ trợ không nhất quán sẽ sinh khiếu kiện do đó tỉnh sẽ có các văn bản hướng dẫn cụ thể việc thực hiện công tác kiểm kê, chi trả, mức giá thay thế của dự án dựa trên khung chính sách tái định cư của dự án được Thủ tướng phê duyệt. PMU phối hợp chính quyền địa phương tuyên truyền rộng rãi trong cộng đồng về mục tiêu đầu tư dự án, các chính sách của dự án để cộng đồng hiểu rõ về những yêu cầu sử dụng nước làm tăng hiệu quả sử dụng nước và hiệu suất sử dụng nước.

Tham vấn với người dân tộc thiểu số:

Đối với tiểu dự án này, việc đền bù tái định cư đã được thực hiện đảm bảo sự mất mát về đất đai cũng như hoa màu và đã bồi thường kịp thời. Không có tác động bất lợi cho các dân tộc thiểu số hiện diện trong khu vực dự án. Báo cáo phát triển dân tộc thiểu số (EMDP) đã được chuẩn bị cho tiểu dự án này - trên cơ sở đánh giá xã hội và tham vấn với các dân tộc thiểu số từ tiểu dự án này. EMDP nhằm cung cấp các cơ hội phát triển cho các EM hiện diện trong khu vực tiểu dự án mặc dù họ không bị ảnh hưởng bất lợi đến như là một kết quả của các tiểu dự án.

Qua trình tham vấn và thông báo với EM chỉ ra rằng vì không có tác động bất lợi cho các dân tộc thiểu số, và rằng EMDP đã được chuẩn bị để cung cấp các cơ hội phát triển thêm



để người dân tộc thiểu số, đã có một sự hỗ trợ cộng đồng rộng lớn với các dân tộc thiểu số tham gia tư vấn cho việc thực hiện tiểu dự án.

6.2. Về chính sách.

Thực hiện nghiêm chỉnh các chính sách, cụ thể là các văn bản ban hành Quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Đó là các luật và các qui định của Việt Nam (Hiến pháp của Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (1992) khẳng định quyền của công dân về sở hữu và bảo vệ quyền sở hữu nhà ở. Ngoài ra, Chính phủ đã ban hành một số luật, nghị định, và quy định tạo thành khung pháp lý về thu hồi đất, đền bù, và tái định cư. Các văn bản của tỉnh Lâm Đồng trong việc áp dụng các nghị định của Chính phủ). Bên cạnh đó cũng xem xét các chính sách tái định cư bắt buộc theo qui định của Ngân hàng Thế giới nhằm giảm thiểu những tác động tiêu cực tiềm tàng đến người dân, trong đó có chú ý tới các vấn đề, giới và những nhóm dễ bị tổn thương khác. Đồng thời, các chính sách cũng quy định việc phổ biến thông tin cho người BAH, giám sát và đánh giá việc thực hiện bồi thường và TĐC.

6.3. Xem xet khung chính sách.

Cần xem xét những điểm khác nhau cơ bản giữa Chính sách liên quan đến xã hội, tái định cư của Việt Nam và Chính sách tái định cư không tự nguyện (OP4.12) của WB để đưa ra một giải pháp phù hợp, cụ thể về giá bồi thường cần có giải pháp như sau:

- Tại thời điểm thực hiện thu hồi đất, các Hội đồng bồi thường huyện thực hiện điều tra giá thay thế nhằm đảm bảo rằng các đơn giá bồi thường cho tất cả các tài sản bị thiệt hại là giá thay thế theo giá trị thị trường hiện hành.

- Nhà cửa và các công trình trên đất không hợp lệ để nhận bồi thường, nhưng tại thời điểm xây dựng không vi phạm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được cấp có thẩm quyền công bố hoặc không vi phạm hành lang bảo vệ công trình thì sẽ được bồi thường bằng 100% chi phí thay thế của nhà/công trình mới, không tính khấu hao các nguyên vật liệu có thể sử dụng lại

Về hỗ trợ những hộ kinh doanh và những hộ BAH nặng: Tất cả các hộ kinh doanh BAH đều hợp lệ để nhận hỗ trợ, bất kể họ có đăng ký hay không. Những người BAH mất từ 20% hoặc hơn (10% hoặc hơn đối với hộ nghèo và hộ dễ bị tổn thương) tổng diện tích đất sản xuất sẽ được bồi thường bằng “đất đổi đất” hoặc tiền mặt theo giá thay thế tùy theo yêu cầu của hộ và quỹ đất công của địa phương. Ngoài bồi thường cho đất bị mất, hộ còn được hỗ trợ khôi phục sinh kế và đào tạo nghề/tạo việc làm.

6.4. Lập kế hoạch hành động tái định cư (RAP).

Mặc dù đã rất nỗ lực để tránh thu hồi đất và tái định cư người dân địa phương nhưng vẫn không thể tránh khỏi yêu cầu thu hồi đất và các tài sản khác của người dân. Theo yêu cầu của Ngân hàng Thế giới, dự án đã lập Kế hoạch hành động tái định cư cho các dự án vòng một và kế hoạch tái định cư cho các dự án vòng hai sẽ được lập tương tự. Kế hoạch này phản ánh cách thức dự án sẽ giảm thiểu tổn thất của những người BAH trong dự án, khôi



phục sinh kế của họ bằng cách đền bù, hỗ trợ, và/hoặc trợ cấp cho họ. Mục tiêu chung của Kế hoạch hành động tái định cư nhằm đảm bảo rằng tất cả những người BAH đều được bồi thường theo giá thay thế những tổn thất của họ và đưa ra những biện pháp hỗ trợ khôi phục để họ có thể khôi phục sinh kế của họ - ít nhất là như mức trước khi có dự án.

6.5. Lập và thực hiện tốt kế hoạch quản lý sức khỏe cộng đồng.

Kiểm soát tốt các tác động bất lợi và nguy cơ đối với sức khỏe cộng đồng trong thời gian thi công TDA. Chủ động phòng, chống các bệnh dịch phát sinh trong quá trình thi công TDA, đồng thời ứng phó có hiệu quả trường hợp có dịch bệnh phát sinh. Tăng cường công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe cho người dân, chính quyền địa phương về các nguy cơ phát sinh dịch bênh tiềm tàng trong quá trình thi công TDA.

6.6. Lập và thực hiện tốt Kế hoạch truyền thông, thấm vấn sức khỏe cộng đồng có sự tham gia.

Tăng cường tiếp cận thông tin theo quyền lợi của mình cho người dân trong khu vực dự án. Người dân được thông báo, cập nhật các kế hoạch thi công dự án để có kế hoạch chủ động cho sản xuất, sinh hoạt. Thông tin cho phát triển: nâng cao khả năng tiếp cận thông tin phục vụ cho đời sống của người dân, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống. Tăng cường sự tham gia của người dân.

6.7. Lập và thực hiện tốt kế hoạch hành động giới.

Một kế hoạch hành động giới là cần thiết để tạo điều kiện cho sự tham gia tối đa của phụ nữ trong giai đoạn xây dựng của dự án, cung cấp các cơ hội mới cho phụ nữ để tăng thu nhập, nhưng không làm tăng gánh nặng cuộc sống của họ, và góp phần tăng vai trò và địa vị người phụ nữ trong vùng dự án.

6.8. Công bố thông tin, trách nhiệm giải trình xã hội và giám sát.

Nhằm bảo đảm sự tham gia của cộng đồng bị ảnh hưởng, của các hộ gia đình, chính quyền địa phương, tổ chức có liên quan trong việc chia sẻ thông tin về dự án, tư vấn về lựa chọn phương án kỹ thuật, dự kiến các tác động về đất đai, thu nhập và tài sản trên đất... Bản công bố thông tin là một đóng góp quan trọng trong việc thúc đẩy tiến độ của dự án trong quá trình thực hiện, chuẩn bị, và khi dự án đi vào hoạt động với sự đồng thuận của cộng đồng, chính quyền Ban quản lý dự án. Điều này sẽ giảm thiểu khả năng xung đột phát sinh và rủi ro khác, tăng hiệu quả đầu tư và ý nghĩa xã hội của dự án.

6.9. Chuyên gia về kế hoạch tái định cư.

Thuê một chuyên gia có kinh nghiệm, phối hợp với BQLDA thực hiện kế hoạch tái định cư và chương trình phục hồi sinh kế cho người dân.



PHẦN VII: VAI TRO CỦA CÁC BÊN LIÊN QUAN

7.1. Tổng quan về các cơ quan tham gia.

Trong giai đoạn chuẩn bị và thực hiện dự án, Sở NN&PTNT tỉnh Lâm Đồng là cơ quan chủ quản, chịu trách nhiệm toàn diện giám sát và chỉ đạo thực hiện dự án dưới sự giám sát và chỉ đạo của các sở ngành liên quan. Ban quản lý dự án sẽ đại diện cho cơ quan chủ quản để điều hành mọi hoạt động của dự án.

Tham gia thực hiện dự án còn có các sở, ngành, UBND các huyện, xã, và cộng đồng dân cư thuộc địa bàn dự án, các đơn vị tư vấn…

Trong giai đoạn vận hành và đi vào sử dụng công trình sẽ được bàn giao cho Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng quản lý.

7.2. Vai trò của các cơ quan trong tham gia quản lý và thực hiện dự án.

7.2.1. Vai trò của các cơ quan quản lý.

UBND tỉnh Lâm Đồng: Là đơn vị trực tiếp chỉ đạo tổ chức thực hiện dự án. UBND tỉnh Lâm Đồng chịu trách nhiệm toàn bộ về các hoạt động của dự án trước Chính phủ Việt Nam. UBND tỉnh Lâm Đồng là cấp có thẩm quyền phê duyệt về phía Việt Nam các hồ sơ liên quan trong quá trình chuẩn bị và thực hiện dự án.

Sở NN&PTNT tỉnh Lâm Đồng: Là chủ đầu tư dự án, chịu trách nhiệm toàn bộ về các hoạt động của dự án trước UBND tỉnh Lâm Đồng; Quản lý về chuyên môn, hướng dẫn Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng các thủ tục cần thiết liên quan đến các nhà thầu và hạng mục công trình trong quá trình thi công, thực hiện giám sát nhà thầu về các quy định an toàn giao thông.

Sở Kế hoạch và Đầu tư: Phối hợp với các ngành liên quan giúp UBND tỉnh thực hiện kế hoạch vốn, chuẩn bị vốn hàng năm và hướng dẫn Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng thực hiện các thủ tục cấp vốn; hỗ trợ Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng về các thủ tục và quy trình thẩm định các báo cáo kỹ thuật, các hợp phần dự án và hồ sơ thầu, đánh giá thầu. Phối hợp với các sở liên quan tham mưu cho UBND tỉnh thẩm định, phê duyệt dự án và giúp Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng giải quyết các vấn đề vướng mắc trong các thủ tục thực hiện dự án.

Sở Tài Chính: Phối hợp với sở Kế hoạch và Đầu tư cung cấp nguồn vốn hàng năm cho dự án theo ngân sách của tỉnh. Hỗ trợ Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng lập kế hoạch tài chính và thẩm định các chi phí tài chính, hoạt động của Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng trình UBND tỉnh phê duyệt; thẩm định giá đền bù, thực hiện chính sách tái định cư và hỗ trợ phục hồi thu nhập theo quy định hiện hành và chính sách an toàn xã hội của Ngân hàng thế giới. Hỗ trợ Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng giải quyết những vấn đề vướng mắc về tài chính trong quá trình thực hiện dự án



Sở Tài nguyên và môi trường: Hướng dẫn Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng các thủ tục pháp lý và quy trình thẩm định, phê duyệt hồ sơ đánh giá tác động môi trường; phối hợp với các sở liên quan thẩm định kế hoạch đền bù tái định cư, giải phóng mặt bằng và cấp đất cho dự án; hướng dẫn Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng và thực hiện quản lý, giám sát môi trường trong quá trình thi công thực hiện DA.

Kho bạc Nhà nước tỉnh: Hỗ trợ Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng về pháp lý và các thủ tục trong quá trình giải ngân và cung cấp vốn đối ứng cho dự án.

Hội đồng đền bù giải phóng mặt bằng: Là cơ quan có thẩm quyền quyết định các chế độ, chính sách về đền bù và tái định cư trong phạm vi dự án, giao mặt bằng cho các nhà thầu thi công đúng tiến độ. Phối hợp với Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng thực hiện công tác tái định cư và giải phóng mặt bằng đảm bảo tiến độ thi công và chính sách an toàn xã hội của Ngân hàng thế giới.

Ủy ban nhân dân huyện/xã: UBND huyện/ xã phối hợp với Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng trong công tác công bố thông tin của dự án tới người dân, triển khai các hoạt động đền bù, giải phóng mặt bằng; phối hợp với các nhà thầu thi công các hạng mục công trình; Phối hợp với Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng, các chuyên gia giám sát độc lập trong quá trình giám sát các hoạt động của nhà thầu và thi công công trình tại cơ sở. UBND cấp xã cũng là nơi nắm bắt thông tin phản hồi của người dân về những vấn đề bất lợi đối với người dân do dự án gây ra. Vai trò của UBND cấp xã rất quan trọng và không thể thiếu trong nhiều hoạt động cả trong quá trình chuẩn bị lẫn trong quá trình thực hiện dự án.

7.2.2. Vai trò của các hội và các tổ chức cộng đồng.

Các tổ chức hội, hiệp hội, các tổ chức cộng đồng và những người sử dụng các hạng mục công trình của dự án sẽ có những vai trò rất quan trọng trong quá trình thực hiện dự án.

Các tổ chức chính trị - xã hội, như: Mặt trận Tổ quốc, Hội phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn thanh niên, Hội người cao tuổi… là những hội có lực lượng hội viên đông đảo và cơ cấu đến thôn xóm. Các tổ chức xã hội là người giám sát chặt chẽ quá trình thực hiện dự án, nhất là giai đoạn thu hồi đất, đền bù tái định cư nhằm đảm bảo phù hợp với chính sách an toàn của Ngân hàng và các quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam. Các tổ chức hội, đoàn thể ở cộng đồng là nơi nắm bắt các vấn đề và phản hồi của người dân liên quan đến các hoạt động của dự án trong quá trình chuẩn bị, thi công công trình và đưa vào sử dụng. Việc giám sát của các tổ chức hội phối hợp với các tổ dân phố tại cộng đồng có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp BQLDA, nhà thầu kịp thời điều chỉnh thiết kế, hoạt động thi công nhằm giảm thiểu các tác động không mong muốn tới đời sống của người dân trong khu vực bị ảnh hưởng.

Các thôn, xóm: Là cấp làm việc trực tiếp với người dân, phản ánh những vấn đề đặt ra trong quá trình chuẩn bị, thi công và đưa vào sử dụng của các hạng mục của dự án. Thôn,



xóm sẽ là nơi cuối cùng triển khai các hoạt động cung cấp thông tin của dự án tới người dân và là nơi đầu tiên tiếp nhận các thông tin phản hồi của người dân liên quan đến dự án. Vai trò của cán bộ thôn/ xóm rất quan trọng, mang tính khách quan và kịp thời khi phản ánh những nguyện vọng, kiến nghị chính đáng của người dân đối với việc giám sát quá trình thực hiện dự án nhằm giảm thiểu những tác động không mong muốn của dự án tới đời sống của người dân. Ngoài ra, các ý kiến phản ánh từ cán bộ thôn, xóm còn giúp cho việc xây dựng các hạng mục của dự án phù hợp hơn, mang lại hiệu quả kinh tế xã hội hơn đối với cộng đồng dân cư trong khu vực hưởng lợi trực tiếp của dự án.

7.3. Phối hợp giữa các bên liên quan.

Trong quá trình chuẩn bị và triển khai thực hiện dự án, sự tham gia của các bên liên quan có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Trước hết, với sự tham gia góp ý kiến trong quá trình thiết kế các hạng mục công trình sẽ góp phần quan trọng trong việc điều chỉnh thiết kế, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và tăng hiệu quả kinh tế - xã hội cũng như hiệu quả đầu tư, giảm đến mức tối thiểu các tác động không mong muốn do các công trình xây dựng gây ra đối với đời sống của người dân trong cộng đồng, nhất là các tác động về xã hội và môi trường trong quá trình thi công và vận hành các công trình xây dựng. Sự phối hợp giữa các bên liên quan không tốt sẽ là tiềm tàng của sự lãng phí nguồn lực, gây chậm tiến độ thực hiện dự án, có tác động không tốt về mặt xã hội và môi trường cũng như hiệu quả đầu tư…Trong quá trình thực hiện dự án, sự phối hợp giữa các bên tốt sẽ đảm bảo dự án triển khai đúng tiến độ.

Qua phân tích quá trình thực hiện các dự án trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng cho thấy sự phối hợp giữa các bên liên quan là khá tốt, không có sự vướng mắc trong việc phối hợp giữa các bên liên quan.

7.4. Nhu cầu đào tạo nâng cao năng lực cho các bên liên quan.

Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng tuy đã có kinh nghiệm trong quản lý thực hiện dự án ODA, tuy nhiên có gần 1/2 số cán bộ là cán bộ kiêm nhiệm và chưa có nhiều kinh nghiệm trong quản lý dự án. Do đó, nhu cầu đào tạo nâng cao năng lực trong dự án được xác định tập trung cho nhóm chuyên trách, ngoài ra một số cán bộ thuộc các sở, ngành liên quan của t tỉnh.

Nội dung nâng cao năng lực được xác định là: Đào tạo, tập huấn về chuyên môn, chuyên ngành cho các thành viên của Trung tâm Quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi Lâm Đồng, các chuyên gia thuộc các sở ngành liên quan đến dự án về quản lý dự án, đấu thầu, giám sát thi công, quản lý vận hành công trình.



PHẦN VIII: KÊT LUÂN VÀ KIÊN NGHI

8.1. Kết luận

Nguồn lực sinh kế của cộng đồng và hoạt động sinh kế của người dân.

Tình trạng phân bố không đồng đều các nguồn vốn tài nguyên, vốn vật chất, vốn tài chính trong các nhóm xã hội là một nhân tố tác động đến sự phát triển kinh tế và công bằng xã hội vùng dự án. Điều đó cũng ảnh hưởng và chi phối hoạt động sinh kế của các hộ gia đình thuộc các nhóm xã hội khác nhau. Hoạt động sinh kế linh hoạt và khá hiệu quả của nhiều hộ gia đình trong các nhóm yếu thế cho thấy, nếu được hỗ trợ tích cực và phù hợp, họ có nhiều cơ hội thoát nghèo thành công và nâng cao mức sống của mình.

Hai nguồn lực sinh kế chủ yếu của cộng đồng vùng dự án là nhân lực và đất đai nông nghiệp. Dự sửa chữa và nâng cao an toàn đập (WB8) sẽ tạo cơ hội cho việc phát huy lợi thế hai nguồn lực sinh kế nói trên, mở rộng sản xuất nông nghiệp, tạo thêm việc làm, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống của người dân.

Tiểu dự án sửa chữa, nâng cấp đảm bảo an toàn hồ chứa nước Đạ Tẻh, tỉnh Lâm Đồng được xây dựng sẽ góp phần nâng cao an toàn của đập Đạ Tẻh, cũng như bảo vệ người và tài sản của cộng đồng ở hạ du hồ.

Dự án sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người dân, do nguồn nước tưới được đảm bảo ổn định sẽ làm gia tăng năng suất và sản lượng nông nghiệp, ổn định lượng nước tưới, giảm thiểu rủi ro thiên tai; Ổn định sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp nhờ phát triển nông nghiệp, gia tăng thu nhập, nâng cao mức sống; Tạo thêm nhiều việc làm, đặc biệt đối với các nhóm làm thuê như nghề chính hay nghề phụ, giảm thời gian nông nhàn và góp phần giảm nghèo. Những tác động tích cực này bao gồm cả bộ phận động đảo của các nhóm yếu thế được hưởng lợi. Những người có đất sản xuất được huởng lợi trực tiếp nhiều nhất bởi tác động tưới tiêu. Việc cung cấp ổn định nước tưới sẽ góp phần xóa đói giảm nghèo trong phạm vi dự án.

Tuy nhiên, dự án cũng có những tác động tiêu cực như thu hồi đất tạm thời 1 ha. Nếu các biện pháp giảm thiểu không được áp dụng hoặc áp dụng không tốt, chẳng hạn bồi thường không thỏa đáng, không hỗ trợ khôi phục sinh kế cho các hộ bị thu hồi đất, kế hoạch quản lý môi trường xã hội, kế hoạch quản lý sức khỏe cộng đồng, truyển thông, kế hoạch hành động giới... không được thực hiện nghiêm túc sẽ dẫn đến nguy cơ một bộ phận người bị ảnh hưởng có thể phải đối mặt với nghèo khổ hay bần cùng hóa, bênh tật, các tệ nạn xã hội. Mặt khác, việc gia tăng sản xuất nông nghiệp như ổn định diện tích trồng màu và nuôi trồng thủy sản sẽ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường nước do tăng nhu cầu sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu và thức ăn công nghiệp.

8.2. Kiến nghị.

Tiểu dự án sửa chữa nâng cấp, đảm bảo an toàn hồ chứa nước Đạ Tẻh tỉnh Lâm Đồng với 3 mục tiêu chính là: (i) Đảm bảo an toàn hồ chứa trong quá trình khai thác thích ứng với



biến đổi khí hậu và đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của vùng hạ du, hạn chế các tác động tiêu cực đến môi trường, cảnh quan khu vực lòng hồ và hạ du; (ii) Đảm bảo mục tiêu thiết kế ban đầu tưới ổn định cho 2.300 ha diện tích sản xuất lúa và rau màu cả năm thuộc khu tưới hiện tại thuộc các xã Mỹ Đức và Quảng Trị, huyện Đạ Tẻh , tỉnh Lâm Đồng. Bên cạnh việc ổn định nước cho sản xuất và cải thiện môi trường, dự án có tác động tiềm năng lớn đối phát triển sản xuất nông nghiệp, tác động lan tỏa sang phát triển phi nông nghiệp, nâng cao thu nhập và đời sống cộng đồng vùng dự án. Dự án thúc đẩy việc sử dụng hiệu quả các nguồn lực sinh kế chủ yếu của các nhóm xã hội. Tuy nhiên, nguồn lực tài chính, vật chất của dự án này hay các chương trình, dự án khác vẫn còn nhiều hạn chế, thiếu thốn chưa đáp ứng được mục tiêu phát triển và giảm nghèo bền vững. Vì thế cần lồng ghép hàng loạt các dự án, chương trình phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn nhằm tích hợp các nguồn lực cho việc thực hiện mục tiêu trên. Đối với cộng đồng vùng dự án, những nguồn lực sinh kế của các nhóm xã hội còn nhiều yếu kém, thiếu thốn như vốn tài chính, đất đai canh tác, nước tưới tiêu, phương tiện sản xuất, năng lực con người... Vì vậy, việc lồng ghép nhiều chương trình, dự án phát triển trên địa bàn làm gia tăng khả năng sử dụng hiệu quả các nguồn lực sinh kế của các nhóm xã hội trong cộng đồng, đặc biệt là các nhóm yếu thế. Chẳng hạn, để đối phó với tình trạng bấp bênh trong sản xuất lương thực, thì phát triển hệ thống thủy lợi là cần thiết nhưng không đủ mà cần phải kết hợp với các hoạt động khuyến nông, phòng trừ dịch bệnh, áp dụng kỹ thuật, công nghệ mới, công nghệ sau thu hoạch, bảo hiểm nông nghiệp, tín dụng, tổ chức chế biến và tiêu thụ... Đây cũng là các giải pháp nhằm đảm bảo tính bền vững của sản xuất nông nghiệp.

Nguồn lực con người của vùng dự án còn nhiều yếu kém so với các lọai nguồn lực sinh kế khác, có ảnh hưởng trước mắt cũng như lâu dài đến việc giảm nghèo bền vững. Nâng cao nguồn lực con người là nhiệm vụ khó khăn và lâu dài. Những nguồn lực xã hội khác có vai trò quan trọng trong việc nâng cao nguồn lực con người. Vì vậy, trong dự án cần thiết kế một chương trình nâng cao năng lực cộng đồng, tập trung vào các hoạt động tập huấn gắn liền với các hoạt động sinh kế chính của từng nhóm xã hội và cộng đồng ở từng vùng.

Đối với dự án, tiến hành thi công đồng bộ các công trình và đưa ngay vào sử dụng, không làm dàn trải hay từng phần dẫn đến làm giảm hiệu quả của dự án. Mặt khác, cần chú ý giảm thiểu các tác động bất lợi đến các hoạt động kinh tế, sinh hoạt, đi lại, và môi trường trong thời gian thi công. Tăng cường quản lí và giám sát của các bên liên quan, kể cả của người dân quá trình thực hiện dự án, đặc biệt là giám sát việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và khôi phục cuộc sống của người bị ảnh hưởng để đảm bảo mọi người dân đều được hưởng lợi từ dự án. Vì vậy, cần chuẩn bị một Khung chính sách tái định cư và Kế hoạch hành động tái định cư cho từng tiểu dự án.



PHẦN IX: CÁC PHỤ LỤC

PHỤ LỤC 1: KÊ HOẠCH QUẢN LÝ SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG

1. Mục đích

- Kiểm soát tốt các tác động bất lợi và nguy cơ đối với sức khỏe cộng đồng trong thời gian thi công TDA.

- Chủ động phòng, chống các bệnh dịch phát sinh trong quá trình thi công TDA, đồng thời ứng phó có hiệu quả trường hợp có dịch bệnh phát sinh.

- Tăng cường công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe cho người dân, chính quyền địa phương về các nguy cơ phát sinh dịch bênh tiềm tàng trong quá trình thi công TDA.

2. Nội dung của kế hoạch quản lý sức khỏe cộng đồng

2.1. Kiểm soát địa điểm thi công TDA

Để bảo vệ sức khỏe con người và môi trường, khu vực thi công sẽ được kiểm soát chặt chẽ nhằm giảm thiểu việc ra vào của người dân. Trước khi bắt đầu các hoạt động thi công, nhà thầu sẽ áp dụng các biện pháp duy trì an ninh và kiểm soát việc ra vào địa điểm đó. Nhà thầu sẽ khoanh vùng các khu vực thi công; đánh dấu cờ lên cây, bụi cây và các mốc cố định trong phạm vi khu vực thi công không được phép tác động; và các khu vực ranh giới hoạt động để hạn chế ra vào. Các mối nguy hiểm bên trong các khu vực thi công bao gồm đào đắp đập đất và phương tiện máy móc di chuyển, do đó, chỉ có các công nhân xây dựng mới được phép vào các khu vực đó. Thông tin này sẽ được thông báo tại các cuộc họp và thường xuyên nhắc lại trên hệ thống loa đài xã.

2.2. Ngăn ngừa đổ chất thải xây dựng ra ngoài

Các chất thải thi công cần được tập kết và chở ra bãi thải đã được xác định trước khi thi công. Xe chở chất thải cần phải được che chắn để tránh rơi vãi ảnh hưởng đến môi trường và hoạt động của người dân địa phương dẫn đến các vấn đề về sức khỏe.

2.3. Nguy cơ bùng phát và lây lan dịch bệnh

- Những loại bệnh, đặc biệt là bệnh truyền nhiễm thường có trên địa bàn dự án- Nguy cơ lây lan các bệnh truyền nhiễm hoặc nguy cơ ảnh hưởng tới sức khoẻ cộng đồng do người lao động từ nơi khác về tạm trú tại địa phương, và ngược lại.

2.4. Tránh các tổn thương cá nhân

- Công nhân trực tiếp tham gia thi công phải được trang bị quần áo bảo hộ lao động, khẩu trang, găng tay, mũ cứng, bông nút tai,... theo quy định hiện hành về an toàn lao động. Phổ biến các kiến thức về vệ sinh, an toàn lao động cho toàn công nhân.

- Người dân địa phương cần được kiểm soát việc ra vào khu vực thi công như mục 2.1.

2.5. Ứng phó với tình huống khẩn cấp



Cung cấp địa chỉ liên lạc: Nhà thầu và địa phương cần cung cấp cho người dân địa phương địa chỉ và điện thoại liên lạc trong trường hợp xảy ra sự cố khẩn cấp. Có thể cung cấp sơ đồ đường đi đến cơ sở y tế gần nhất.

Các sự cố có thể xảy ra trong quá trình thi công TDA bao gồm: Tai nạn xe cộ hoặc máy móc thi công, cháy nổ hoặc sự cố môi trường (tràn dầu do hỏng hóc máy móc, bồn chứa chất thải sinh hoạt công nhân bị vỡ, …).

Khi xảy ra sự cố những người có liên quan tại hiện liên lạc ngay đến địa chỉ cung cấp ở trên. Trường hợp tai nạn cần sơ cứu nạn nhân trước khi đưa đến cơ sở y tế. Trường hợp xảy ra cháy nổ hoặc các sự cố môi trường cần khoanh vùng sự cố và liên lạc đến các cơ quan liên quan để xử lý.

Trong trường hợp xảy ra thiên tai, ví dụ như động đất, lũ lụt, hoặc các điều kiện thời tiết nguy hiểm, nhà thầu sẽ ngừng tất cả các hoạt động công trình và đưa các công nhân đến nơi an toàn. Các khu vực làm việc sẽ được che chắn để tránh trường hợp đổ hóa chất ra ngoài có thể ngăn ngừa được và phương tiện máy móc không được buộc giữ chắc chắn ảnh hưởng tới cộng đồng.

1. Địa điểm:

Kế hoạch quản lý sức khỏe cộng đồng sẽ được thực hiện tại các xã trong khu vực dự án và khu vực thi công tiểu dự án hồ Đạ Tẻh.

2. Thời gian thực hiện:

Trước và trong thời gian thi công TDA.

3. Phương pháp quản lý và giám sát

a. Các chỉ số để giám sát, quản lý:

- Số vụ tai nạn lao động do thi công tiểu dự án;- Số vụ tai nạn giao thông do các phương tiện phục vụ thi công tiểu dự án;- Số lần/số lượng công nhân bị ốm, đặc biệt là các bệnh truyền nhiễm;- Sự sẵn có của tủ thuốc cho công nhân tại lán trại;- Số lượng công nhân được hướng dẫn/tập huấn về vấn đề liên quan tới sức khoẻ cộng

đồng;- Các tài liệu hướng dẫn sơ cấp cứu/ứng phó với dịch bệnh tai nạn được nhà thầu sử

dụng/cung cấp cho công nhân.

b. Phương pháp quản lý

- Nhà thầu sẽ giao cho chỉ huy trưởng công trình hoặc một công nhân phụ trách vấn đề về an toàn lao động và sức khoẻ cho công nhân để theo dõi, hỗ trợ những vấn đề liên quan

- Nhà thầu phối hợp với trạm y tế xã, cán bộ y tế thôn bản để kịp thời cập nhật tình hình về dịch bệnh trên địa bàn hoặc những vấn đề về sức khoẻ của công nhân có thể lan truyền



- Nhà thầu phối hợp với chính quyền địa phương, trạm y tế để thông báo về các vấn đề liên quan tới an toàn của người dân tai khu vực thi công hoặc tại các tuyến đường vận chuyển vật liệu thi công/chất thải

- UBND xa/ trạm y tế chủ động kiêm tra việc giữ gìn vệ sinh, an toàn lao động tại khu vực thi công và lán trại công nhân

- Nhà thầu phối hơp với UBND xã/Trạm y tế để có cơ chế phối hợp xử lý khi có tai nạn hoạc dịch bệnh xảy ra.

4. Đơn vị quản lý, theo dõi thực hiện

i) Trung tâm quản lý Đầu tư và Khai thác Thủy lợi tỉnh Lâm Đồng: Sẽ chịu trách nhiệm giám sát chung tất cả các hoạt động dự án, trong đó có kế hoạch truyền thông, tham vấn sức khoẻ cộng đồng. Những vấn đề liên quan tới sức khoẻ cộng đồng cũng là một trong những nội dung được phản ánh trong cơ chế khiếu nại của dự án.

ii) Chính quyền xã: Chính quyền xã chịu trách nhiệm chung tất cả các vấn đề phát sinh trên địa bàn xã. Chính quyền xã có thể giao cho Ban giám sát cộng đồng để theo dõi các hoạt động truyền thông, tham vấn này tại địa phương.

iii) Trạm y tế xã: Trạm y tế xã có chức năng về quản lý, theo dõi, sơ cấp cứu ban đầu, báo cáo các vấn đề về sức khoẻ cộng đồng trên địa bàn xã. Do vậy, những vấn đề liên quan tới sức khoẻ cộng đồng cũng có sự theo dõi, giám sát, hỗ trợ từ đơn vị này.

iv) Nhà thầu: Chỉ huy trưởng công trình sẽ là người thay mặt nhà thầu để phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện các hoạt động truyền thông, tham vấn liên quan tới sức khoẻ cộng đồng và công nhân công.

5. Kinh phí thực hiện

Đối với nhà thầu: Nguồn kính phí của nhà thầu nằm trong hợp đồng thi công xây lắp.

Đối với trạm y tế: Không có kinh phí cho hoạt động này vì đây là trách nhiệm của các đơn vị y tế trong công tác quản lý sức khoẻ cộng đồng.



PHỤ LỤC 2: KÊ HOẠCH TRUYÊN THÔNG, THAM VẤN CỘNG ĐỒNG

CÓ SỰ THAM GIA

1. Mục đích:- Tăng cường tiếp cận thông tin theo quyền lợi của mình cho người dân trong khu vực

dự án;- Người dân được thông báo, cập nhật các kế hoạch thi công dự án để có kế hoạch chủ

động cho sản xuất, sinh hoạt;- Thông tin cho phát triển: nâng cao khả năng tiếp cận thông tin phục vụ cho đời sống

của người dân, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống;- Tăng cường sự tham gia của người dân.

2. Đối tượng được truyền thông, tham vấn- Người dân tại địa bàn xã, đặc biệt là tại khu vực thi công dự án và những thôn/xóm có

các phương tiện vận chuyển vật liệu thi công đi qua- Chính quyền địa phương, cán bộ thôn/xóm- Công nhân,cán bộ thi công công trường- Đối với cộng đồng, khuyến khích sự tham gia của cả nam và nữ

3. Nội dung truyền thông, tham vấn - Nội dung, các hạng mục chính của TDA, nguồn vốn thực hiện; - Các hiệu quả mang lại của tiểu dự án;- Tổ chức thực hiện xây dựng TDA tại địa phương: thông tin về chủ đầu tư, nhà thầu

thi công, các giám sát được thực hiện;- Kế hoạch, lịch trình thi công các hạng mục công trình chính;- Các tác động có thể xảy ra trong quá trình thi công ảnh hưởng tới môi trường, xã hội

của địa bàn và người dân ở khu vực dự án;- Cơ chế tham gia của người dân, cơ chế giám sát cộng đồng, cơ chế giải quyết khiếu

nại, khiếu kiện;- Những vấn đề được phát hiện trong quá trình thực hiện dự án: phát lộ, mâu thuẫn nảy

sinh, vật liệu cháy nổ, hành vi vi phạm cam kết của nhà thầu, chủ đầu tư…- Thông báo tuyển dụng lao động phổ thông của địa phương tham gia vào các hoạt

động thi công. 4. Thời gian: Trước và trong quá trình thi công tiểu dự án.

Trước khi thi công khoảng 1 tháng, nhà thầu sẽ phối hợp với chính quyền địa phương thông báo về kế hoạch thi công cũng như những tác động tiềm ẩn liên quan tới sức khoẻ cộng đồng.

5. Địa điểm: Tại xã dự án, với ưu tiên tập trung tại khu vực thi công tiểu dự án

6. Phương pháp truyền thông, tham vấnHoạt động truyền thông, tham vấn qua các hình thức chủ yếu sau:



- Truyền thông trên loa đài xã. Hiện nay, xã Mỹ Đức có hệ thống loa đài tại tất cả các thôn. Phần lớn các hoạt động truyền thông khác của địa phương cho cộng đồng đều được thực hiện qua hình thức này. Do vậy, hệ thống loa đài sẽ được sử dụng để truyền thông cho người dân trên toàn xã về các vấn đề liên quan trong quá trình thi công tiểu dự án.

- Họp cộng đồng/tham vấn cộng đồng: Hình thức này sẽ thực hiện với sự tham gia của cán bộ các thôn trong toàn xã dự án; người dân tại Thôn 1, nơi thi công tiểu dự án và các hộ dân dọc tuyến đường vận chuyển vật liệu thi công hoặc có bãi đổ thải.

- Truyền thông lồng ghép vào các hoạt động của các ban ngành đoàn thể hoặc chính quyền: Hàng tháng, chính quyền thường có các buổi họp với các cán bộ xã và các ban ngành đoàn thể trong thôn, do vậy, những nội dung truyền thông có thể truyền thông lồng ghép vào các hoạt động này.

7. Người thực hiện:a. Trước khi dự án thực hiện:

Tư vấn chính sách an toàn sẽ là đơn vị tiến hành các hoạt động truyền thông, tham vấn cộng đồng đối với những vấn đề về chính sách an toàn nói chung.

a. Trong quá trình thực hiện dự án: Ban quản lý dự án, Nhà thầu sẽ phối hợp với chính quyền địa phương và các đoàn thể xã hội, thôn/xóm tiến hành xây dựng và thực hiện các hoạt động truyền thông theo các phương pháp như trên.

2. Theo dõi, giám sát thực hiệnKế hoạch truyền thông và tham vấn cộng đồng liên quan tới sự tham gia, giám sát của các đơn vị sau:

- Ban quản lý dự án tỉnh Lâm Đồng. Ban quản lý dự án sẽ chịu trách nhiệm giám sát chung tất cả các hoạt động dự án, trong đó có kế hoạch truyền thông, tham vấn có sự tham gia của cộng đồng. Những vấn đề liên quan tới trực tiếp với người dân về môi trường, xã hội, bồi thường tài sản bị ảnh hưởng cũng là một trong những nội dung được phản ánh trong cơ chế khiếu nại của dự án.

- Chính quyền xã: Chính quyền xã chịu trách nhiệm chung tất cả các vấn đề phát sinh trên địa bàn xã. Chính quyền xã có thể giao cho Ban giám sát cộng đồng để theo dõi các hoạt động truyền thông, tham vấn này tại địa phương.

- Nhà thầu: Chỉ huy trưởng công trình sẽ là người thay mặt nhà thầu để phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện các hoạt động truyền thông, tham vấn có sự tham gia của cộng đồng và công nhân công trường.

3. Kinh phí thực hiện

Kinh phí thực hiện được bố trí chủ yếu trong giai đoạn thi công và chuẩn bị thi công. Nguồn kinh phí dự kiến như sau:



Bảng dự toán cho hoạt động công khai thông tin

Thời gian thi công dự tính khoảng 80 tuần

Hoạt động Tần suât Số lượng Đơn giá Dự toán Nguồn kinh phí

Phát bản tin trên loa truyền thanh về các hoạt động thi công

1 tuần 1 lần trong suốt quá trình thi

công

1 lần x 80 tuần = 80

lần

30.000 VNĐ/1 bản

tin

2.400.000 VNĐ

Được tính đến trong hợp đồng của chủ đầu tư với các bên

liên quan

Tổ chức họp tham vấn quy mô lớn với đại

diện chính quyền xã, huyên và các hộ dân

liên quan đến việc xây dựng công trình

3 tháng 1 lần trong suốt quá trình thi

công

6 lần trong vòng 18

tháng

500.000 VNĐ/1

cuộc họp

3.000.000 VNĐ


liên quan

Dán bảng tin công bố thông tin tới UBND

xã và người dân

2 tuần 1 lần/trong suốt quá trình thi

công

40 lần lần trong suốt quá trình thi công

50.000 VNĐ/1 bảng tin

2.000.000 VNĐ


liên quan

Tổng 7.400.000 VNĐ



PHỤ LỤC 3: KÊ HOẠCH HÀNH ĐỘNG GIỚI

Từ những phân tích trên, một kế hoạch hành động giới là cần thiết để tạo điều kiện cho sự tham gia tối đa của phụ nữ trong giai đoạn xây dựng của dự án, cung cấp các cơ hội mới cho phụ nữ để tăng thu nhập, nhưng không làm tăng gánh nặng cuộc sống của họ, và góp phần tăng vai trò và địa vị người phụ nữ trong vùng dự án. Mục tiêu của kế hoạch này là:

- Các nhà thầu địa phương sẽ sử dụng ít nhất 30% lao động nữ trong việc duy trì, xây dựng và sửa chữa;

- Đối với một loại tương tự của công việc, lao động nữ phải được thanh toán như lao động nam;

- Các điều kiện an toàn phải bình đẳng cho cả nam giới và phụ nữ;- Các nhà thầu địa phương sẽ không sử dụng lao động trẻ em;- Khuyến khích việc sử dụng lao động địa phương và tránh xây dựng các lán trại lao

động;- Nhóm phụ nữ và Hội Liên hiệp phụ nữ sẽ được tư vấn trong việc thiết kế của tiểu dự

án;- Đào tạo về lồng ghép giới cho các cơ quan quốc gia, tỉnh và địa phương (tức là các

PMU, và các bên liên quan khác).- Đào tạo và xây dựng năng lực cho phụ nữ tham gia trong quyết định của cộng đồng

và các tiểu dự án thực hiện theo một cách có ý nghĩa nhất (tức là đào tạo về sự tham gia và các kỹ năng đàm phán, kỹ năng tiếp thị và đào tạo về toán học và biết chữ;

- Đảm bảo sự tham gia của phụ nữ trong các tour du lịch nghiên cứu dự án- Các dịch vụ khuyến nông nhằm vào phụ nữ được thiết kế và chuyển giao cho phụ nữ.- Chiến dịch nâng cao nhận thức về HIV/AIDS sẽ được đưa ra trước khi bắt đầu công

trình dân dụng. PMU chịu trách nhiệm theo dõi và báo cáo các chỉ số thực hiện kế hoạch hành động về giới, bao gồm cả sự tham gia của phụ nữ, công việc mục tiêu và đào tạo, và các chiến dịch để ngăn chặn đại dịch HIV.

- Ít nhất một người phụ nữ sẽ là đại diện của xã trong Ban giám sát xã (chiếm khoảng 1/3 của các thành viên.

Bảng kế hoạch hành động giới của dự án

Kết quả của dự án Công việc và chỉ số Trách nhiệm Thời gian

Kết quả 1: Nâng cao an toàn đập, cải thiện điều kiện thủy lợi

Các nhà thầu sẽ phải ưu tiên sử dụng lao động phổ thông (Thông qua hợp đồng phụ); tối thiểu phải có 30% tổng số lao động là lao động phổ thông tại địa phương;Trong số 30% lao động địa phương, ưu tiên cho các lao động nữ chưa có tay nghề; Lao động nam và nữ sẽ nhận được tiền công lao động như nhau cho cùng một loại công việc;

PMU/Tư vấn điều phối dự án sẽ có trách nhiệm đảm bảo những điều khoản này sẽ được ghi trong hợp đồng; cán bộ xã sẽ trình nhà thầu danh sách những người muốn làm việc cho dự án;Các cán bộ xã có trách nhiệm đảm bảo việc đạt

Trong thời gian xây

dựng




Các nhà thầu không được thuê lao động trẻ em; Những người dân mong muốn làm việc cho dự án sẽ ghi tên của họ vào danh sách của thôn/bản. Trưởng thôn và cán bộ xã sẽ cung cấp danh sách này cho nhà thầu, nhà thầu sẽ lựa chọn trên cơ sở ưu tiên hộ nghèo, hộ dễ bị tổn thương

được mục tiêu đề ra.Hội phụ nữ xã cũng có trách nhiệm đảm bảo rằng phụ nữ của xã được thuê làm dự án.

Kết quả 2: Tăng cường năng lực cho người dân để khai thác lợi thế của tiểu dự án

Tối thiểu 30% phụ nữ tham gia vào các buổi học khuyến nông

Cán bộ Ban quản lý dự án, Cán bộ huyện, Cán bộ xã


dựng

Kết quả 3:Nâng cao nhận thức về các tệ nạn xã hội tiềm năng cho các đối tượng dễ bị tổn thương, đặc biệt là phụ nữ và người DTTS

Chương trình phòng chống HIV/AIDS và buôn bán người.Chương trình giảm thiểu rủi ro dựa vào cộng đồngThông tin về giảm thiêu rủi ro sẽ được chuyển tới các xã, thôn BAH bởi dự án sử dụng phương pháp tiếp cận có sự tham gia với trọng tâm là các hộ nghèo và các hộ dễ bị tổn thương (ví dụ nhóm người DTTS, hộ gia đình có chủ hộ là nữ, hộ có người già, người tàn tật)Các tài liệu, thông tin phải phù hợp về ngôn ngữ, văn hóa và giới, đặc biệt cần phải dịch ra nhiều thứ tiếng dân tộc tùy thuộc vào từng vùng;Hội phụ nữ, đại diện trung tâm phòng chống HIV/AIDS và xã sẽ đào tạo các tuyên truyền viên cho mỗi xã/thôn trong vùng dự án.Các chương trình sẽ được thực hiện ở xã và thôn bởi hai tuyên truyền viên (trưởng thôn và 1 thành viên của hội phụ nữ).Chương trình sẽ được thực hiện tại các thôn và trong phiên chợ thông qua phân phát tài liệu dự án, tài liệu về chương trình và sử dụng loa phóng thanh

Hộị phụ nữ tỉnh và xã có trách nhiệm tổ chức và thực hiện chương trình (đào tạo và chuẩn bị tài liệu) phối hợp với trung tâm y tế xã huyện.Hội phụ nữ thôn bản có trách nhiệm tuyên truyền, phổ biến thông tin.Trung tâm y tế xã, huyện sẽ có hỗ trợ hội phụ nữ xã.Tư vấn điều phối dự án sẽ cung cấp chuyên gia giới trong nước và quốc tế và chuyên gia về DTTS.Chuyên gia giới và DTTS sẽ rà soát các tài liệu hiện có, bổ sung nếu cần thiết cho chương trình

Hàng tháng, trước và

trong khi xây dựng dự án

Chương trình giảm thiểu nguy cơ trong quá trình xây dựng:PMU và nhà thầu sẽ phối hợp chặt chẽ với các dịch vụ y tế ở xã, huyện để triển khai các chương trình nâng cao nhận thức, đào tạo, phòng, chuẩn đoán và điều trị bệnh cho người lao động.

PMUNhà thầuTrung tâm y tế địa phươngCán bộ xãHộị phụ nữ sẽ thực hiện điều phối chung để tạo ra


dựng




Tất cả các chương trình và tài liệu được xây dựng có lồng ghép các vấn đề giới, bao gồm tính dễ bị tổn thương và nhu cầu của nam và nữ.Nhà thầu sẽ:Triển khai các chương trình tăng cường nhận thức cho người lao động và cộng đồng bao gồm thông tin, giáo dục, tuyên truyền đề cập đến vấn đề lây nhiễm HIV và hướng dẫn các biện pháp phòng ngừa.Tư vấn miễn phí và khuyến khích người lao động xét nghiệm HIV để đảm bảo rằng tất cả họ biết về tình trạng sức khỏe của mình.Hỗ trợ tiếp cận dịch vụ y tế và động viên những người nhiễm HIV thừa nhận họ đã nhiễm HIV;Cung cấp các thiết bị y tế (phát bao cao su miễn phí) cho công nhân tại lán trại;

sức mạnh tổng hợp lớn hơn về công tác phòng chống HIV

Quản lý dự án

- Các chỉ dẫn về Giới và phát triển và đào tạo sẽ được cung cấp cho nhân viên Ban QLDA, các tổ chức địa phương và các nhà thầu.Tất cả các hoạt động phát triển năng lực sẽ bao gồm các mục tiêu cho phụ nữ tham gia.Tư vấn thực hiện dự ánPPMU Trong thiết kế và thực hiện ban đầu

Tư vấn thực hiện dự ánPPMU

Trong quá trỉnh thiết kế và thực hiện

ban đầu



PHỤ LUC 4: HỆ THỐNG GIẢI QUYÊT KHIÊU NẠI

Khiếu nại liên quan đến bất kỳ vấn đề gì của dự án sẽ được giải quyết thông qua đàm phán nhằm đạt được sự đồng thuận. Việc khiếu nại sẽ chuyển qua ba giai đoạn trước khi nó có thể được chuyểnlên tòa án. Cơ quan thi hành sẽ chi trả toàn bộ lệ phí hành chính, pháp lý liên quan đến việc thụ lý đơn thư khiếu nại.

Việc giải quyết khiếu nại của dự án sẽ tuân theo Điều 138, luật đât đai 2003; Điều 28 Luật khiếu nại; Điều 63,64 Nghị định 84/2007/NĐ - CP của Chính phủ; Khoản 2 điều 40 Nghị định 69/2009 và quy định về khiếu nại trong Nghị định 75/2012/NĐ - CP ban hành ngày 20/11/2012. Theo khoản 2, điều 138, Luật đất đai năm 2003 và 2013:

(i) Trường hợp khiếu nại quyết định hành chính, hành vi hành chính về quản lý đất đai do Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh giải quyết lần đầu mà người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân hoặc tiếp tục khiếu nại đến Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Trong trường hợp khiếu nại đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thì quyết định của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương là quyết định cuối cùng

(ii) Trường hợp khiếu nại quyết định hành chính, hành vi hành chính về quản lý đất đai do chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh , thành phố trực thuộc trung ương giải quyết lần đầu mà người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân

(iii) Thời hiệu khiếu nại quyết định hành chính, hành vi hành chính về quản lý đất đai là ba mươi ngày (30) kể từ ngày nhận được quyết định hành chính hoặc được biết về quyết định hành chính đó. Trong thời hạn 45 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu, người khiếu nại, nếu không đồng ý được quyền khiếu nại với cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc khởi kiện tại Toà án nhân dân

Trong xử lý đơn khiếu nại: Luật khiếu nại Điều 14: Quyền và nghĩa vụ của người giải quyết lần đầu khiếu nại:

(i) Người giải quyết khiếu nại lần đầu phải thực hiện:

a) Yêu cầu người khiếu nại, cơ quan,tổ chức,cá nhân có liên quancung cấp thông tin, tài liệu,chứng cứ trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày yêu cầu như là một cơ sở cho việc giải quyết khiếu nại;

b) Quyết định áp dụng, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp theo quy định tại Điều 35 của Luật này;

(ii) Người giải quyết khiếu nại lần đầu có các nghĩa vụ sau đây:



a) Tiếp nhận khiếu nại và thông báo bằng văn bản cho người khiếu nại, cơ quan, tổ chức, hoặc cá nhân có quyền khiếu nại và các cơ quan kiểm tra nhà nước tại cùng một mức độ chấp nhận giải quyết khiếu nại quyết định hành chính, hành vi hành chính;

b) Giải quyết khiếu nại đối vớiquyết định hành chính, hành vi hành chính khi người khiếu nại yêu cầu;

c) Tổ chức một cuộc đối thoại với người khiếu nại, khiếu nại và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan;

d) Quyết định giải quyết khiếu nại cho người khiếu nại và chịu trách nhiệm trước pháp luật về giải quyết khiếu nại, trường hợp khiếu nại của cơ quan,tổ chức, cá nhân có thẩm quyền phải được thông báo kết quả giải quyết cho cơ quan, tổ chức, cá nhân theo quy định của pháp luật;

e) Cung cấp thông tin, tài liệu, bằng chứng liên quan đến khiếu nại khi người khiếu nại yêu cầu cung cấp hồ sơ giải quyết khiếu nại khi giải quyết khiếu nại lần hai hoặc yêu cầu tòa án.

(iii) Bồi thường giải quyết khiếu nại lần đầu, bồi thường thiệt hại do quyết định hành chính, hành vi hành chính theo quy định của pháp luật về trách nhiệm của Nhà nước.

(iv) Người giải quyết khiếu nại lần đầu thực hiện quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật.

Công bố Quyết định giải quyết khiếu nại: Điều 12 Nghị định số 75/2012/NĐ-CP ngày 03 Tháng 10 năm 2012 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật khiếu nại).

(i) Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày quyết định giải quyết khiếu nại, người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai có trách nhiệm công bố quyết định giải quyết khiếu nại trong một trong các hình thức quy định tại khoản 2 Điều 41 của Luật Khiếu nại.

(ii)Trong trường hợp công bố tại cuộc họp, các thành phần tham dự cuộc họp phải bao gồm: người ra quyết định giải quyết khiếu nại, người khiếu nại hoặc người đại diện, người bị khiếu nại và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. Trước khi tiến hành các cuộc họp công cộng / người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại phải gửi thông báo cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan. Thông báo trước 3 ngày so với ngày công bố.

(iii) Thông báo quyết định giải quyết khiếu nại trên các phương tiện truyền thông đại chúng được thực hiện trên truyền hình, đài phát thanh, báo in và báo điện tử. Người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại có trách nhiệm lựa chọn một trong các phương tiện thông tin đại chúng để thông báo. Trong trường hợp cơ quan của người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại đã có cổng thông tin hoặc trang thông tin



điện tử, quyết định giải quyết khiếu nại phải được công bố công khai trên trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử. Số lần công bố công khai trên đài phát thanh: ít nhất là 02 lần; truyền hình: ít nhất 02 lần, báo chí in: ít nhất 02 lần, thời gian xuất bản báo chí điện tử, trên cổng thông tin điện tử hoặc trang thông tin điện tử là ít nhất 15 ngày kể từ ngày thông báo.

(iv) Trong trường hợp niêm yết tại văn phòng hoặc nơi tiếp công dân của cơ quan, tổ chức đã giải quyết khiếu nại, thời gian niêm yết quyết định giải quyết khiếu nại ít nhất là 15 ngày kể từ ngày niêm yết.

Trình tự giải quyết khiếu nại của dự án gồm 4 bước:

(i) Giai đoạn thứ nhất, UBND xã: Hộ gia đình BAH có thể khiếu nại tới bất kỳ một thành viên nào của UBND xã, có thể thông qua trưởng thôn hoặc trực tiếp lên UBND xã bằng văn bản. Nhiệm vụ của cán bộ UBND xã hoặc trưởng thôn là thông báo tới toàn UBND về vụ việc khiếu nại. UBND xã sẽ gặp cá nhân với hộ gia đình BAH thiệt hại và trong thời gian 10 ngày sẽ có để ký quyết định khiếu nại. Thư ký ủy ban có trách nhiệm biên soạn và giữ tài liệu của tất cả các vụ khiếu nại mà Ủy ban thụ lý. Thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu không vượt quá 30 ngày kể từ ngày ký quyết định khiếu nại; đối với những trường hợp phức tạp, thời hạn quy định có thể được kéo dài nhưng không được vượt quá 45 ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại. Ở vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn thì thời hạn giải quyết khiếu nại không quá 45 ngày kể từ ngày thụ lý; đối với những vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết có thể kéo dài hơn nhưng không quá 60 ngày, kể từ ngày thụ lý (Điều 28, Luật số 02//2011/QH13 ban hành ngày 11/11/2011). Nếu khiếu nại lần đầu không được giải quyết hoặc từ ngày người khiếu nại nhận được quyết định của lần giải quyết khiếu nại đầu tiên, nếu người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết đó, họ có quyền khởi kiện lần hai Tòa án nhân dân hoặc khiếu nại lên UBND huyện

(ii) Giai đoạn thứ hai, UBND huyện: Điều 63 Nghị định chính phủ 84/2007/NĐ - CP. Trình tự giải quyết khiếu nại đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp huyện: (i) Trong thời hạn không quá chin mươi (90) ngày, kể từ ngày Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện có quyết định hành chính, hành vi hành chính trong quản lý đất đai quy định tại Điều 162 Nghị định số 181/2004/NĐ - CP mà người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan không đồng ý với quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính đó thì có quyền nộp đơn khiếu nại lên Ủy ban nhân dân cấp huyện (ii) Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm giải quyết khiếu nại theo thời hạn quy định là 30 ngày kể từ ngày ký quyết định khiếu nại. Ở vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn, thời hạn giải khiếu nại không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết khiếu nại có thể kéo dài hơn nhưng không quá 60 ngày kể từ ngày thụ lý. (iii) Quyết định giải quyết của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện phải được công bố công khai và gửi cho người khiếu nại, người khác có quyền lợi và



nghĩa vụ liên quan. (iv) Trong thời hạn không quá bốn mươi lăm ngày (45), kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết của chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện mà người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết đó thì có quyền khởi kiện ra Tòa án nhân dân hoặc khiếu nại đến Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Thời hạn kháng cáo có thể dài hơn, nhưng không qúa 60 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết khiếu nại đối với trường hợp phức tạp. Ở vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn, thời hạn kháng cáo không quá 60 ngày kể từ ngày thụ lý, đối với vụ việc phức tạp, thời hạn kháng cáo có thể dài hơn, nhưng không quá 70 ngày, kể từ ngày thụ lý (Điều 37, Luật khiếu nại số 02/2011/QH13 ngày 11 tháng 11 năm 2011). (v) Cơ quan nhận đơn khiếu nại có trách nhiệm ghi vào sổ theo dõi giải quyết khiếu nại

(iii) Giai đoạn thứ 3, UBND tỉnh: Trình tự giải quyết khiếu nại đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: (i) Trong thời hạn không quá ba mươi (30) ngày (hoặc không quá 45 ngày cho trường hợp phức tạp) hoặc trong vòng 45 ngày đối với vùng sâu vùng xa, đi lại khó khăn (hoặc không quá 60 ngày cho trường hợp phức tạp), kể từ ngày Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có quyết định hành chính, hành vi hành chính trong quản lý đất đai quy định tại Điều 162 Nghị định số 181/2004/NĐ - CP mà người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan không đồng ý với quyết định hành chính, hành vi hành chính đó thì có quyền nộp đơn khiếu nại đến Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. (ii) Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm giải quyết khiếu nại theo thời hạn theo thời hạn quy định của Luật khiếu nại, tố cáo. (iii) Quyết định giải quyết khiếu nại của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải được công bố công khai và gửi cho người khiếu nại, người khác có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. (iv) Trong thời hạn không quá bốn mươi lăm (45) ngày, kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh mà người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết đó thì có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân. Thời hạn kháng cáo có thể dài hơn nhưng không quá 60 ngày kể từ ngày thụ lý, đối với vụ việc phức tạp. Ở vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn, thời hạn kháng cáo không quá 60 ngày kể từ ngày thụ lý, đối với vụ việc phức tạp, thời hạn kháng cáo có thể dài hơn, nhưng không quá 70 ngày, kể từ ngày thụ lý. (v) Cơ quan nhận đơn khiếu nại có trách nhiệm ghi vào sổ theo dõi giải quyết khiếu nại

(iv) Giai đoạn cuối, phân xử của Tòa án: Trong thời hạn không quá bốn mươi lăm (45) ngày, kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết của Chủ tịch UBND cấp tỉnh mà người khiếu nại không đồn ý với quyết định giải quyết đó thì có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân (Điều 64 Nghị định 84.2007/NĐ-CP). Trong khi chưa có quyền quyết định giải quyết khiếu nại thì vẫn phải tiếp tục thực hiện quyết định thu hồi đất. Trong trường hợp cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết khiếu nại có kết luận việc thu hồi đất là trái pháp luật thì phải dừng thực hiện quyết định thu hồi đất; cơ quan nhà nước đã ban hành quyết định thu hồi đất phải có quyết định hủy bỏ quyết định thu hồi đất đã ban hành và bồi thường thiệt hại do quyết định thu hồi



đất gay ra (nếu có). Trường hợp cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết khiếu nại có kết luận việc thu hồi đất là đúng pháp luật thì người có đất bị thu hồi phải chấp hành quyết định thu hồi đất. Trong vòng 30 ngày kể từ ngày xét xử trường hợp tước quyền sở hữu, Ban bồi thường, hỗ trợ TĐC sẽ chi trả cho các hộ BAH số tiền do Tòa án quy định. Nếu Tòa án kết luận rằng việc thu hồi đất là hợp pháp thì người bị thu hồi đất phải tuân theo quyết định (Điều 54 Nghị định 84/2007/NĐ-CP).



PHỤ LỤC 6: CÔNG BỐ THÔNG TIN, TRÁCH NHIỆM GIẢI TRÌNH XÃ HỘI VÀ GIÁM SÁT

1. Tham vấn và công bố thông tin

Các mục tiêu chủ yếu của công bố thông tin và tham vấn cộng đồng là bảo đảm sự tham gia của cộng đồng bị ảnh hưởng, của các hộ gia đình, chính quyền địa phương, tổ chức có liên quan trong việc chia sẻ thông tin về dự án, tư vấn về lựa chọn phương án kỹ thuật, dự kiến các tác động về đất đai, thu nhập và tài sản trên đất... Bản công bố thông tin là một đóng góp quan trọng trong việc thúc đẩy tiến độ của dự án trong quá trình thực hiện, chuẩn bị, và khi dự án đi vào hoạt động với sự đồng thuận của cộng đồng, chính quyền Ban quản lý dự án. Điều này sẽ giảm thiểu khả năng xung đột phát sinh và rủi ro khác, tăng hiệu quả đầu tư và ý nghĩa xã hội của dự án.

Chương trình thông tin và tham vấn cộng đồng phải đảm bảo rằng:

- Các nhà chức trách có thẩm quyền của địa phương cũng như đại diện của người dân bị ảnh hưởng sẽ được tham gia trong việc lập dự án và quá trình ra quyết định. Ban quản lý dự án sẽ làm việc chặt chẽ với xã/ huyện trong quá trình thực hiện dự án. Sự tham gia của người dân bị ảnh hưởng trong quá trình thực hiện sẽ được tiếp tục bằng cách yêu cầu các xã/ huyện mời đại diện của người dân bị ảnh hưởng tham gia thành viên của hội đồng bồi thường, giải phóng mặt bằng và tái định cư và tham gia một phần trong hoạt động tái định cư.

- Chia sẻ tất cả các thông tin về các hạng mục và hoạt động theo kế hoạch của dự án cho người bị ảnh hưởng.

- Thu thập thông tin về nhu cầu và ưu tiên của những người bị ảnh hưởng cũng như nhận được thông tin về phản ứng của họ về chính sách và các hoạt động đề xuất.

- Bảo đảm rằng những người bị ảnh hưởng có thể được thông báo đầy đủ với quyết định trực tiếp ảnh hưởng đến thu nhập và đời sống của họ và họ có cơ hội tham gia vào các hoạt động và ra quyết định về các vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến họ.

- Bảo đảm tính minh bạch trong tất cả các hoạt động liên quan đến thu hồi đất, bồi thường, tái định cư và phục hồi.

Đối với Ngân hàng thế giới, người bị ảnh hưởng bởi dự án cần phải được thông báo đầy đủ và phải được tham vấn kỹ về việc tái định cư và các phương án bồi thường. Tham vấn là điểm khởi đầu cho tất cả các hoạt động liên quan đến tái định cư. Người bị ảnh hưởng bởi tái định cư có thể e ngại rằng họ có thể ảnh hưởng sinh kế và quan hệ cộng đồng, hoặc lo sợ các quyền lợi không được đảm bảo. Được tham gia vào lập kế hoạch và quản lý tái định cư giúp họ giảm bớt những e ngại và đem lại cho người bị ảnh hưởng cơ hội để tham gia quyết định những gì sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của họ. Việc thực hiện tái định cư mà không có sự tham vấn có thể dẫn đến một chiến lược không phù hợp và cuối cùng là không có tác dụng. Không có sự tham vấn, người bị ảnh hưởng có thể sẽ phản ứng tiêu



cực đối dự án, gây ra những khó khăn về mặt xã hội, làm chậm đáng kể việc hoàn thành mục tiêu hay thậm chí bị bỏ qua, và chi phí sẽ tăng lên. Do đó, khi có tham vấn, sự phản đối ban đầu về dự án có thể sẽ được chuyển thành sự tham gia mang tính xây dựng.

Đối với Việt Nam, một bước quan trọng tiếp theo trong việc đẩy mạnh dân chủ ở cấp cơ sở là Chỉ thị số 30-CT/TW của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam trong “Xây dụng và thực hiện quy chế dân chủ cơ sở” và Nghị định 79/2003/NĐ-CP cũng về vấn đề này. Điểm mấu chốt của văn bản pháp lý này là câu khẩu hiệu nổi tiếng “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”; Pháp lệnh 34/2007/PL-UBTVQH11 chỉ ra những vấn đề gì mà chính quyền địa phương và cộng đồng tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền ra quyết định; trong đó có bao gồm việc xây dựng phương án bồi thường hỗ trợ và tái định cư liên quan đến dự án, công trình trên địa bàn cấp phường/xã; Điều 39, khoản 2, Luật Đất đai 2003 yêu cầu công khai các vấn đề liên quan tái định cư, như các lý do, kế hoạch thu hồi đất, kế hoạch di dời, kế hoạch bồi thường chung, việc giải phóng mặt bằng cho những người bị ảnh hưởng.

Như vậy, tham vấn và sự tham gia là một sự đổi mới trong việc thực hiện dự án tại Việt Nam. Chính sách này sẽ khắc phục được những bất cập trong quá trình triển khai và thực hiện dự án, bởi cả người dân địa phương và người thực hiện dự án đều thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực này.

Các điểm sau cần chú ý nhằm khuyến khích các bên liên quan tham gia vào quá trình tham vấn trong dự án:

- Xác định và thu hút tất cả các bên liên quan, đặc biệt là người dân sinh sống trên các địa bàn dự án, những người bị ảnh hưởng (nam, nữ, người nghèo, người dân tộc thiểu số...), vào quá trình tham vấn và tham gia;

- Xây dựng chiến lược cùng tham gia cho việc lập kế hoạch, thực hiện, giám sát và đánh giá dự án.

- Xây dựng các nội dung, chủ đề cần cho các chiến dịch quảng bá và việc phổ biến thông tin, và xây dựng qui trình để người bị ảnh hưởng thương lượng về những quyền lợi của họ.

- Thu hút bên liên quan vào việc ra quyết định tại tất cả các giai đoạn thực hiện dự án (thí dụ các phương án thiết kế, các phương thức bồi thường, tham khảo ý kiến của những người bị ảnh hưởng về phương thức bồi thường, lịch trình thực hiện,v.v...).

- Thiết lập một lịch trình để hoàn thành các hoạt động như chiến dịch cung cấp thông tin, các mức độ và hình thức bồi thường, quyền lợi, địa điểm và kế hoạch di dời.

- Xây dựng qui trình giải quyết khiếu nại.



Tham vấn cộng đồng thường xuyên cũng cần được thực hiện với các đơn vị lập và thiết kế chi tiết các hạng mục của Dự án. Điều này đảm bảo các thiết kế đề xuất có sự tham gia của cộng đồng và hạn chế được những tác động bất lợi đối với cộng đồng. Việc này cũng giúp các công trình thân thiện hơn với cộng đồng và người sử dụng.

Tham vấn cũng cần thực hiện với các bên liên quan, trong đó có các đơn vị sẽ chịu trách nhiệm quản lý vận hành công trình, đảm bảo rằng họ được hỏi ý kiến và đóng góp ý kiến vào các thiết kế.

Trong giai đoạn xây dựng, chủ dự án nên quảng bá trên các phương tiện thông tin đại chúng về các hoạt động xây dựng và tiến độ dự kiến, các biện pháp hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng và quy trình tiếp thu và phản hồi thông tin từ phía cộng đồng. Người bị ảnh hưởng (BAH) sẽ được thông báo về các chính sách và thủ tục của Dự án để đảm bảo cuộc sống sau này của họ không thay đổi nhiều. Người bị ảnh hưởng cũng sẽ được thông báo nếu họ có bất kỳ thắc mắc nào về dự án, Ban quản lý Dự án có thể giúp đỡ giải quyết.



Nội dung tham vấn/ công bố thông tin và hình thức tham vấn/công bố thông tin

Những thông tin cần công bố

Hình thức tham vấn và công bố Thời gian Người thực hiện

1. Thông tin bản vẽ thiết kế và kỹ thuật; Các phương án tuyến

Họp thảo luận với chính quyền phường/ xã và các ban, ngành, đoàn thể liên quan; đại diện các hộ gia đình bị ảnh hưởng.

Quá trình khảo sát và thiết kế dự án.

Đơn vị tư vấn, PMU

2. Thông tin thu hồi, GPMB và đền bù.

Cán bộ phường/xã cùng PMU tham vấn các hộ gia đình bị ảnh hưởng để có đánh giá ban đầu.Xây dựng phương án thu hồi, đền bù và thảo luận với APs trước khi trình cơ quan có thẩm quyền ra quyết định.Công bố chính sách và giải đáp thắc mắc thông qua cuộc họp với APs.

Trước khi dự án triển khai.

UBND xã, Ban QLDA

3. Thông tin về tiến độ thực hiện, cơ chế giám sát và trách nhiệm giải trình.

Các cuộc họp tổ dân phố; tờ dán thông báo và các poster thông tin đặt nơi công cộng.

Khi bắt đầu triển khai và duy trì trong suốt quá trình triển khai.

PMU, UBND xã

4. Thông tin về sử dụng và trả công cho lao động địa phương.

Họp 3 bên giữa đơn vị thi công với chính quyền/ban giám sát phường/ xã và người dân.

Trước khi thi công.

Đơn vị thi công, ban giám sát cộng đồng

5. Thông tin về những tác động bất lợi tiềm tàng và giải pháp giảm nhẹ.

Kết hợp với các hoạt động 2 và 3 nêu trên

Trước và trong quá trình thực hiện.

PMU, Đơn vị thi công, UBND xã

2. Trách nhiệm giải trình xã hội

Việc công khai thông tin về các phương án đề xuất của dự án đến những người bị ảnh hưởng và các bên liên quan trong quá trình tham vấn cộng đồng và khảo sát thực địa của các tư vấn đánh giá xã hội là để đưa ra một khung mẫu cho việc công khai thông tin một cách tiếp tục trong quá trình thực hiện dự án. Hơn nữa, như đã được yêu cầu tại tất cả các cuộc họp cộng đồng, những người bị ảnh hưởng đều muốn có các buổi họp để trao đổi thông tin thường xuyên với Ban quản lý dự án tại trụ sở UBND xã có cộng đồng bị ảnh hưởng trong suốt giai đoạn thực hiện dự án. Vì vậy, các báo cáo về kế hoạch tái định cư cũng như kế hoạch quản lý môi trường cần phải được thể hiện các trách nhiệm của Ban quản lý dự án trong việc đảm bảo rằng công chúng nhận được các thông tin thường xuyên về dự án.

Ngoài các cuộc họp thường xuyên giữa BQLDA và cộng đồng bị ảnh hưởng tại trụ sở UBND xã, các cuộc họp cộng đồng tại tất cả các xã nơi đã thực hiện tham vấn cộng đồng đã xác định sự cần thiết phải thiết lập sự kết nối chặt chẽ để tạo điều kiện duy trì liên hệ dễ dàng và nhanh chóng với Ban quản lý dự án. Cách tốt nhất để đưa ra sự kết nối chặt chẽ là cung cấp số điện thoại và địa chỉ của BQLDA chịu trách nhiệm tại tất cả các địa điểm thực hiện xây dựng các hạng mục của dự án và các trụ sở của tất cả các xã của cả hợp phần của dự án.



3. Giám sát có sự tham gia

Để các hợp phần của dự án bảo đảm tính hiệu quả, cần thiết có một kế hoạch giám sát có sự tham gia của các bên liên quan như Sở Tài nguyên môi trường, Sở Xây dựng, Sở kế hoạch và Đầu tư, Sở Giao thông… Các cơ quan/ đơn vị trực tiếp quản lý, vận hành các hạng mục của Dự án sau khi hoàn thành cũng cần được tham gia giám trong quá trình thiết kế và thi công công trình.

Cùng với bộ phận giám sát độc lập của dự án, cần có một bộ phận giám sát ở cấp cộng đồng, giám sát các hoạt động của dự án, đặc biệt đối với các hoạt động liên quan đến tái định cư, vệ sinh môi trường và thi công xây dựng các hạng mục khác nhau. Bộ phận giám sát sẽ bao gồm các đại diện lãnh đạo địa phương, đại diện các đoàn thể như Hội Phụ nữ, Mặt trận tổ quốc, Hội cựu chiến binh, Hội Nông dân, đại diện người dân... Bộ phận giám sát cấp cộng đồng này sẽ cùng với giám sát độc lập của dự án căn cứ trên các chỉ số về an toàn xã hội giám sát các hoạt động của dự án. Các chỉ số về phục hồi đời sống, sản xuất, chỉ số về vệ sinh môi trường, giao thông sẽ được xây dựng phục vụ cho kế hoạch giám sát của dự án. Qua nắm bắt thực tế, bộ phận giám sát cộng đồng có thể phản ánh kịp thời các thông tin liên quan đến tiến độ dự án, các vấn đề nảy sinh trong quá trình thực hiện dự án để thông báo với BQLDA kịp thời giải quyết. Trách nhiệm của bộ phận này là thu thập ý kiến phản hồi của người dân trình lên các cấp có thẩm quyền và Ban quản lý dự án. Đồng thời người dân cũng tham gia trong quá trình giám sát thi công, đảm bảo an toàn và vệ sinh môi trường trong giai đoạn thi công.

Bộ phận giám sát cộng đồng cần được lập một kế hoạch đào tạo tăng cường năng lực giám sát, đánh giá các hoạt động của dự án. Các kỹ năng trong hoạt động giám sát sẽ được đào tạo trực tiếp cho bộ phận này và được coi như một phần trong kế hoạch giám sát có sự tham gia của dự án.

Cần chú ý áp dụng Nghị quyết 80/CP về giám sát cộng đồng đối với các công trình xây dựng tại địa phương.





PHỤ LỤC 7: KÊT QUẢ KHẢO SÁT ĐINH TINH VÀ THAM VẤN

Các cuộc tham vấn rộng rãi, tham vấn trước và tham vấn có thông tin đầy đủ về dự án đã được thực hiện ngày 24 tháng 2 năm 2015

Mục tiêu tham vấn:

Các nội dung tham vấn: (i) Thông tin về dự án/TDA (thông tin chung về dự án, phạm vi dự án, các hợp phần dự án, các tác động tích cực và tiêu cực và các biện pháp giảm thiểu, kế hoạch thực hiện dự án); (ii) Các hoạt động sinh kế hiện tại của người dân; (iii) Xây dựng nông thôn mới, cơ sở hạ tầng nông thôn (giao thông và thủy lợi, giáo dục, y tế và cung cấp nước sạch, môi trường nông thôn), kết quả và rào cản; (iv) Sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu; (v) Nhận thức của người dân về dự án; (vi) Chính sách tái định cư, cơ chế khiếu nại của dự án và mong muốn của người BAH về bồi thường và TĐC.

Chương trình tham vấn: Bước 1: Chuyên gia xã hội thông báo về dự án và TDA cho người tham dự; Bước 2: Chuyên gia thực hiện thảo luận với những người tham dự theo các nội dung nêu trên.

Các vấn đề/ý kiến chính được nêu trong khi tham vấn bao gồm:

Thông tin về dự án. Các vấn đề của địa phương hiện nay trong sản xuất nông nghiệp, xây dựng nông

thôn mới: sức khỏe, hạ tầng nông thôn, dịch vụ công cộng như bệnh viện, trường học, điều kiện phát triển kinh tế, các vấn đề phát sinh,…;

Nhu cầu giải quyết các vấn đề về thu hồi đất của các hộ/thôn BAH trong vùng dự án do xây dựng các công trình; ví dụ, bồi thường thỏa mãn cho đất và nhà BAH để các hộ có thể mua đất thay thế và làm lại nhà mới;

Nhu cầu hỗ trợ xã hội, đào tạo nghề, cải thiện điều kiện sản xuất, sinh hoạt và thu nhập của người phụ nữ, DTTS, nhu cầu đào tạo và tạo việc làm;

Hoạt động có sự tham gia của cộng đồng trong chuẩn bị và thực hiện dự án; Tính sẵn sàng của các địa phương tham gia dự án; và Sự ủng hộ dự án.


Documents

Lam Dong · Web viewNhà thầu phối hơp với UBND xã/Trạm y tế để có cơ chế phối hợp xử lý khi có tai nạn hoạc dịch bệnh xảy ra. Đơn vị quản