Lạm phát 20081. Tinh hinh lạm phát năm 2008Nguồn: Tổng Cục Thống KêBiểu đồ: Chỉ số giá tiêu dùng trong năm 2008

Lam phat 2008

0

5

10

15

20

25

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12Thang

Ty l

ê la

m p

hat (

%)

Lam phat 2008

Đâu năm 2008, chỉ số gia tiêu dung đa co dâu hiêu tăng đôt biên, chỉ trong vong sau thang đâu chỉ số gia đa tăng 17.18% so vơi thơi điểm cuối năm 2007. Sau thang cuối năm lam phat co dâu hiêu tăng châm trơ lai, đăc biêt giam vao thang 11 nhưng sau đo lai tiêp tục tăng châm vao thang 12, lam cho lam phat ca năm đat 19.89%, đây la mưc ky lục tư khi “đổi mơi” đên nay.Tinh hinh lạm phát cao cua năm 2008 co thê đươc giai thich bơi nhưng nguyên nhân sau:- Chỉ số gia tiêu dung môt số măt hang tăng vọt trong cac quý đâu năm 2008. Trong 4 thang đâu năm, gia lương thưc- thưc phâm( LT-TP) đa tăng 18,01%, cao gâp rưỡi mưc 11,6% của lam phat CPI va cao tương đương bằng mưc tăng gia LT-TP của ca năm 2007, trong đo lương thưc tăng 25%, con thưc phâm tăng 15,6%. - Vê tiên tê, Năm thang đâu năm 2008, dư nơ cho vay tăng 18%, cao gâp trên 4 tốc đô tăng vốn huy đông, gâp 2.5 lâ tốc đô tăng GDP. - Vê chi phi vân tiêp tục tăng cao, trong đo co chi phi vốn, chi phi thuê nha xương, chi phi nguyên nhiên liêu, vân chuyển, lam tăng chi phi san xuât, lưu thông hang hoa dich vụ. Ngay 22/5/2008, tăng gia xăng dâu tư 13.000đ lên 14.500đ (tương đương 11.5%).- Vê câu keo, nêu tinh theo gia thưc tê, tổng mưc ban le hang hoa, dich vụ liên quan tiêu dung tăng tơi 29.5%. Nêu loai trư yêu tố tăng gia, tổng mưc ban le vân con tăng trên 10%, tuy tăng thâp hơn mây năm trươc, nhưng vân cao gâp rưỡi tốc đô tăng trương kinh tê.- Nhâp khâu lam phat tiêp tục gia tăng do hang nhâp khâu tinh bằng ngoai tê tăng, do ty gia VND/ngoai tê của nhiêu nươc ma chung ta nhâp khâu lơn tăng; riêng ty gia VND/USD tăng thâp, co thơi gian ngăn giam, nhưng sau đo lai tăng trơ lai. - Môt lương lơn tiên đâu tư vao chưng khoan trong năm trươc va đâu tư vao bât đông san tư năm trươc đên đâu năm nay, nay do hai thi trương nay giam gia nên nha đâu tư chuyển vốn sang thi trương hang hoa, dich vụ, tao ap lưc tăng gia tiêu dung.2. Chinh sách tiên tê

1

Co thể noi rằng, năm 2008 la năm ma nên kinh tê trong nươc co những biên đông rât lơn. Năm 2008, thi trương ngân hang trong nươc đa trai qua những biên đông chưa tưng co vê lai suât, ty gia... Thưc hiên chinh sach tai chinh tiên tê linh hoat, hiêu qua, luc thăt chăt, luc nơi lỏng. Viêc thăt chăt tiên tê đâu năm va nơi lỏng dân cuối năm đa tao nên tân suât điêu chỉnh chinh sach nhiêu chưa tưng co trong lich sử.  Để thưc hiên mục tiêu kiêm chê lam phat, trong vong 3 tuân đâu của thang 2 năm 2008 NHTM đa thưc hiên đồng thơi 4 biên phap thăt chăt tiên tê của NHNN 1. Quyêt đinh tăng ty lê dư trữ băt buôc tư 10% lên 11% đồng thơi mơ rông thêm pham vi tiên gửi dư trữ băt buôc. 2. Phat hanh 20.300 ty đồng tin phiêu NHNN băt buôc. Ba NHTM nha nươc lơn nhât, mỗi ngân hang phai mua 3000 ty đồng Cac loai tin phiêu trươc đây đươc giao dich trên thi trương mơ vơi NHNN thì giơ NHNN noi rõ la không đươc vay tai câp vốn 3. Tư thang 2 năm 2008, cac loai lai suât chủ đao của NHNN tăng hơn trươc. 4. NHNN ban hanh quyêt đinh số 03/2008/QĐ-NHNN ngay 1/2/2008 vê sửa đổi chỉ thi vê cho vay chưng khoan. Quyêt đinh 03 con thăt chăt vê cho vay chưng khoan hơn Chỉ thi 03 trươc đây. Vơi 4 quyêt đinh đươc coi la cưng răn va kiên quyêt noi trên trong điêu hanh CSTT của NHNN đa gây ra cac tac đông sốc va phan ưng tiêu cưc tưc thì của thi trương tiên tê va của NHTM. Co thể noi đây la môt cu phanh gâp trong qua trình tụt dốc của nên kinh tê nhằm ngăn chăn vât gia leo thang va lam phat.Như vây, trên đây la điêu chỉnh mơ rông nghiêp vụ thi trương mơ của NHNN nhằm thu hồi lương tiên măt qua lơn đồng thơi thăt chăt tin dụng của cac NHTM.- Lai suất: 

Lai suât biên đông manh va liên tục tăng cao trong những thang đâu năm va giam dân trong những thang cuối năm: Trong những thang đâu năm 2008, đăc biêt la trong khoang thơi gian thang 2/2008 đên thang

2

5/2008, lai suât huy đông liên tục tăng cao trong cuôc chay đua vê lai suât... Tuy nhiên, những thang cuối năm, lai suât thi trương co xu hương giam: Lai suât huy đông va cho vay bằng VND giam 2,5%-3%/năm.- Tỷ giá:  Ty gia trên thi trương diễn biên phưc tap va chia thanh 4 giai đoan: • Giai đoạn đầu (3 tháng đầu năm từ 01/01/2008 - 25/03/2008): Tỷ giá liên tục giam, dưới mức sàn. Ty gia USD/VND trên thi trương liên ngân hang liên tục sụt giam (tư mưc 16.112 đồng xuống 15.960 đồng. mưc thâp nhât la 15.560 đồng/USD). Trên thi trương tư do, USD dao đông tư mưc 15.700 - 16.000 đồng/USD. Trong khoang thơi gian nay, Chinh phủ va NHNN đang đây manh viêc kiêm chê lam phat, sử dụng biên phap tiên tê thăt chăt, tăng lai suât cơ ban tư 8,25%/năm (thang 12/2007) lên 8,75%/năm (thang 2/2008). NHNN không thưc hiên mua ngoai tê USD nhằm han chê viêc bơm tiên ra lưu thông, tăng biên đô ty gia USD/VND tư 0,75%/năm lên 1%/năm trong ngay 10/03/2008. • Giai đoạn 2 (từ 26/03 - 16/07): Tăng với tốc độ chong mặt tạo cơn sốt USD trên ca thị trường liên ngân hàng lẫn thị trường tự do. Trong giai đoan nay, ty gia tăng dân đêu va đôt ngôt tăng manh tư giữa thang 6, đỉnh điểm lên đên 19.400 đồng/USD vao ngay 18/06, cach hơn 2.600 đồng so vơi mưc trân. Tâm lý hoang mang công vơi đông thai đâu cơ của giơi buôn ngoai tê trên thi trương tư do đây USD cung vơi gia vang tăng manh lên gân 19 triêu đồng/lương. Ty gia lên đỉnh ngay 18/06, sau đo giam dân. Ngay 27/06, NHNN tăng biên đô USD/VND tư 1% lên 2%. • Giai đoạn 3 (từ 17/07 - 15/10): Giam mạnh và dần đi vào binh ổn. Nhơ co sư can thiêp kip thơi của NHNN, cơn sốt USD đa đươc chăn đưng, ty gia giam manh tư 19.400 đồng/USD xuống 16.400 đồng/USD va giao dich bình ổn quanh mưc 16.600 đồng trong giai đoan tư thang 8 - thang 11. Nhân thây tình trang sốt USD đa ơ mưc bao đông, lân đâu tiên trong lich sử, NHNN đa công khai công bố dư trữ ngoai hối quốc gia 20,7 ty USD khi cac thông tin trên thi trương cho rằng USD đang trơ nên khan hiêm. • Giai đoạn 4 (từ 16/10 đến hết năm): tỷ giá USD tăngTy gia USDVND tăng đôt ngôt trơ lai tư mưc 16.600 lên mưc cao nhât la 16.998 sau đo giam nhẹ. Giao dich nằm trong biên đô ty gia. Tuy nhiên cung han chê, câu ngoai tê vân lơn. Sau khi NHNN tăng biên đô ty gia tư 2% lên 3% trong ngay 7/11/2008, tăng tơi mưc 17.440 đồng/USD. NHNN ban hơn 1 ty USD cho cac NHTM đap ưng nhu câu nhâp khâu môt số măt hang thiêt yêu. - Dự trư bắt buộc:  Để thưc hiên mục tiêu kiêm chê lam phat, thang 2/2008 NHNN điêu chỉnh tăng 1% ty lê DTBB đối vơi tât ca cac kỳ han, ap dụng cho ca tiên gửi VND va ngoai tê đối vơi hâu hêt cac TCTD. 

3

Những thang cuối năm 2008, để ngăn chăn suy giam kinh tê, NHNN đa điêu chỉnh giam ty lê DTBB đối vơi tiên gửi bằng VND tư 11% xuống 6% va tiên gửi bằng ngoai tê tư 11% xuống 7%.

Lạm phát 2009 (Thiêu đồ thi minh họa ty lê lam phat)

Viêc điêu hanh chinh sach tiên tê va hoat đông ngân hang đa gop phân quan trọng đối vơi ổn đinh kinh tê vĩ mô, ngăn chăn suy giam kinh tê, duy trì tăng trương kinh tê ơ mưc 5,32%, kiểm soat lam phat ơ mưc thâp (6,52%).

Lam phat 2009 giam xuống 1 con số so vơi 2008 vì:

Lạm phát do chi phi đẩy không còn

Thư nhât gia nguyên liêu giam: Gia nguyên liêu thê giơi bât ngơ rơi tư do 21,6%, đâu thang 11 đinh chê tai chinh quốc tê nay đa đưa ra môt dư bao gây chân đông dư luân quốc tê rằng, gia nguyên liêu thê giơi trong năm 2009 sẽ rơi tư do 21,4%. Viêc gia dâu mỏ thê giơi liên tục giam buôc gia trong nươc cũng phai sơm giam, gia những hang hoa va dich vụ co liên quan buôc phai giam theo.

4

Biểu đồ diễn biên gia dâu thô trên Sơ Giao dich Hang hoa New York - NYMEX tư 1/11/2007 - 28/11/2008 (hơp đồng tương lai) - Nguồn: NYMEX

Thư hai xuât khâu giam: bên canh những tac đông rât manh của viêc gia ca thê giơi rơi tư do như vây, xuât khâu hang hoa của ta trong năm 2009 săp tơi chăc chăn sẽ con găp những kho khăn gay găt hơn nhiêu, cho nên cũng sẽ gop phân tao ra sưc ep giam gia trong nươc.Vê phương diên nay, măt hang gao xuât khâu co lẽ la môt thi dụ tiêu biểu nhât. Gia gao thê giơi liên tục giam manh khiên hoat đông xuât khâu ngay cang găp kho khăn, lương hang hoa tồn đọng trong nươc tăng lên, tao sưc ep giam gia trong nươc ngay cang lơn.

Thư ba, gia tiêu dung trong nươc giam, nguyên nhân quan trọng hang đâu dân đên bươc ngoăt trong diễn biên gia ca nay chinh la viêc chung ta liên tục đươc mua lua chưa tưng co tư đâu năm đên nay khiên gia lương thưc tư thang 7 đên nay đa liên tục giam va viêc bao đam an ninh lương thưc trong nươc tốt hơn trong thơi gian tơi sẽ khiên chung ta không con phai đối măt vơi lam phat cao băt nguồn tư tac nhân nôi sinh rât quan trọng nay.

Lạm phát do cầu kéo suy giam

Sư suy giam tốc đô tăng liên tiêp trong hai năm 2008-2009 lai đồng nghĩa vơi tốc đô tăng thu nhâp giam, sưc mua giam khiên gia ca không thể tăng manh.

Không những vây, sau môt khoang thơi gian lam phat phi ma qua dai, sưc mua của môt bô phân không nhỏ dân cư đa bi suy kiêt va khi nên kinh tê bươc vao giai đoan phat triển kho khăn, công ăn viêc lam của bô phân dân cư nay trơ nên kho khăn hơn, thu nhâp giam sẽ khiên sưc mua giam.

Tiêp theo, trong điêu kiên xu thê gia ca giam ngay cang manh va keo dai, tâm lý “thăt lưng buôc bụng” của môt bô phân rât lơn dân cư sẽ manh hơn va điêu nay cũng khiên sưc mua xa hôi giam.

Quan hê giưa cung tiên và lạm phát

Viêt Nam la môt trong những quốc gia co ty lê đâu tư/GDP cao nhât thê giơi. Trong những năm gân đây ty lê đâu tư/GDP luôn lơn hơn 40% trong khi đo tốc đô tăng trương chỉ đat ơ trung bình chưa đên 8%. Chinh cac nguyên nhân yêu kem trong cơ câu nên kinh tê la nguyên nhân sâu xa cho bât ổn vĩ mô va lam phat cao.

Tình trang thâm hụt ngân sach keo dai trong nhiêu năm qua, ap lưc in tiên tai trơ cho thâm hụt ngân sach cũng gây nên ap lưc cho lam phat. Ngoai ra, viêc kiểm soat gia hang hoa va neo ty gia ngoai tê môt cach kha cưng nhăc cũng gây ra những xao trôn keo dai cho nên kinh tê. Ty gia hay gia hang hoa không phan anh gia thi trương do kiểm soat hoăc đôc quyên đêu ân chưa kha năng lam phat tiêm tang trong tương lai.

5

Chinh sách tiên tê mà chinh phủ áp dụng đối với lạm phát năm 2009

Trong năm 2009, NHNN đa điêu hanh chinh sach tiên tê nơi lỏng va thân trọng, vơi cac giai phap chủ yêu:

(1) Điêu chỉnh tăng lai suât cơ ban tư 7%/năm lên 8%/năm, lai suât tai câp vốn tư 7%/năm lên 8%/năm, lai suât chiêt khâu tư 5%/năm lên 6%/năm, tao điêu kiên cho cac TCTD mơ rông huy đông vốn;

(2) Điêu hanh linh hoat nghiêp vụ thi trương mơ để đap ưng nhu câu thanh khoan của cac TCTD, vơi kỳ han chao mua giây tơ co gia dai hơn, tăng tư 07 ngay lên 14 ngay, thưc hiên giao dich 02 phiên/ngay tư ngay 21/12/2009;

(3) Thưc hiên tai câp vốn trưc tiêp cho cac ngân hang thương mai bi thiêu hụt thanh khoan tam thơi; tai câp vốn cho cac ngân hang thương mai để cho vay chi phi mua vụ đối vơi khu vưc nông nghiêp, nông thôn;

(4) Sửa đổi cơ chê cho vay bằng ngoai tê để tao điêu kiên cho cac TCTD đap ưng cac nhu câu vay vốn bằng ngoai tê của cac doanh nghiêp;

(5) Chỉ đao cac TCTD tiêp tục điêu chỉnh cơ câu tin dụng, tâp trung cho vay vốn phục vụ san xuât – kinh doanh, xuât khâu va khu vưc nông nghiêp, nông thôn.

Lạm Phát 2010Diễn biến lạm phát năm 2010

6

(Diễn biến CPI các tháng trong 2 năm 2009 – 2010)Diễn biên thi trương gia ca hang thang năm 2010 rât bât thương, pha vỡ nhiêu ky lục va hâu như không thể dư đoan.

Ty lê lam phat của 2010 so vơi năm 2009 la 11.75%, môt lân nữa lam phat Viêt Nam lai lên đên hai con số.

CPI năm 2010 ơ mưc cao la kêt qua của những tich tụ trong môt thơi gian dai, đi đôi vơi biên đông đôt ngôt trong ngăn han.

Nguyên nhân của lạm phát năm 2010

- Lam phat chi phi đây – do chi phi đâu vao tăng cao đây gia ban đâu ra gia tăng.

- Lam phat do câu keo ơ nươc ta hiên nay đươc xac đinh la do nhu câu tăng cao nhiêu hơn mưc cân thiêt ma nguyên nhât xuât phat tư chinh sach tai khoa va chinh sach tiên tê đêu đươc nơi lỏng tư nhiêu năm trươc : Khoan kich câu 1 ty USD (17.000 ty VND) cho DN nhỏ va vưa,hỗ trơ 4% lai suât vốn vay cho cac khoan vay ngăn han trong thơi gian tối đa la 8 thang, Thủ tương Chinh phủ ban hanh quyêt đinh ưu đai cho cac tổ chưc, ca nhân vay vốn trung, dai han, Chinh phủ con thưc hiên miễn, giam, gian môt số loai thuê, va keo dai thơi han nôp thuê xuât nhâp khâu…

- Lam phat ngoai viêc chiu tac đông của chinh sach tai khoa mơ rông, sư gia tăng của câu, thì con chiu sư tac đông của chinh sach tiên tê nơi lỏng trong những năm qua, tăng trương tin dụng luôn ơ mưc cao.

- Ngoai ra con do yêu tố tâm lý của ngươi dân cũng tac đông đên tình hình lam phat.

Chinh sách tiên tê chinh phủ áp dụng năm 2010 ( còn sơ sài)

Chinh phủban hanh Nghi quyêt vê những giai phap bao đam ổn đinh kinh tê vĩ mô, không để lam phat cao va đat tốc đô tăng trương kinh tê khoang 6,5% trong năm 2010 vơi 6 giai phap.Chinh phủ giao NHNN tiếp tục điêu hành chinh sách tiên tê chủ động, linh hoạt, thận trọng; bao đam tốc đô tăng trương tin dụng khoang 25% va tổng phương tiên thanh toan khoang 20%. Điêu hanh linh hoat cac công cụ chinh sach tiên tê theo nguyên tăc thi trương, bao đam phu hơp vơi mục tiêu phat triển va điêu kiên thưc tê của thi trương tai chinh, tiên tê va nên kinh tê. Sử dụng linh hoat cac công cụ lai suât theo hương giam dân để tao điêu kiên giam măt bằng lai suât thi trương. Lạm Phát 2011

Tinh hinh lạm phát của Viêt Nam năm 2011

Tăng trương kinh tê năm 2011 thâp do xu hương giam tốc đô tăng trương trong dai han va chinh sach kinh tê vĩ mô chăt chẽ nhằm kiểm chê lam phat. Măc du tăng trương giam nhưng lam phat vân ơ mưc cao do chinh sach tiên tê thăt chăt chưa phat huy hêt tac dụng.

Chỉ số giá tiêu dùng

Chỉ số gia tiêu dung tuy vân ơ mưc cao nhưng đa co xu hương giam. Chỉ số gia tiêu dung thang 12/2011 tăng 0,53% so vơi thang trươc, thâp hơn nhiêu so vơi mưc tăng 1,38% va 1,98% của cung kỳ năm 2009 va năm 2010. Thang Mươi Hai la thang thư năm liên tiêp trong năm nay co

7

chỉ số gia tiêu dung tăng thâp hơn 1%. Trong cac nhom hang hoa va dich vụ, cac nhom co chỉ số gia tăng cao hơn mưc tăng chung la: May măc, mũ non, giay dep tăng 0,86%; nhom hang ăn va dich vụ ăn uống tăng 0,69% (Lương thưc tăng 1,40%; thưc phâm tăng 0,49%); Thiêt bi va đồ dung gia đình tăng 0,68%. Cac nhom hang hoa va dich vụ co chỉ số gia tăng thâp hơn mưc tăng chung gồm: Nha ơ va vât liêu xây dưng tăng 0,51%; đồ uống va thuốc la tăng 0,49%; văn hoa, giai tri va du lich tăng 0,35%; thuốc va dich vụ y tê tăng 0,24%; giao thông tăng 0,16%; giao dục tăng 0,05%. Riêng nhom bưu chinh viễn thông co chỉ số gia giam 0,09%.

Chỉ số gia tiêu dung thang 12/2011 so vơi thang 12/2010 tăng 18,13%. Chỉ số gia tiêu dung bình quân năm 2011 tăng 18,58% so vơi bình quân năm 2010.

Chỉ số gia tiêu dung (CPI) cac thang năm 2011

Đơn vị tính: %

Thang 1

Thang 2

Thang 3

Thang 4

Thang 5

Thang 6

Thang 7

Thang 8

Thang 9

Thang 10

Thang 11

Thang 12

So vơi thang trươc

101,74

102,09

102,17

103,32

102,21

101,09

101,17

100,93

100,82

100,36

100,39

100,53

So vơi thang 12 năm 2010

101,74

103,87

106,12

109,64

112,07

113,29

114,61

115,68

116,63

117,05

117,50

118,13

Nguồn: Tổng cục thống kê Việt Nam

Năm 2011, lam phat đa liên tục gia tăng trong nửa đâu năm, gây nguy cơ mât ổn đinh kinh tê vĩ mô. Thang 8/2011, ty lê lam phat so cung kì năm trươc đa lên tơi 23%, cao hơn hẳn mưc lam phat 19,9% của năm 2008. Trươc tình hình trên, Chinh phủ đa co Nghi quyêt số 11/NQ-CP (ngay 24/02/2011), đê ra 6 nhom giai phap nhằm ổn đinh kinh tê vĩ mô, trong đo tâp trung vao kiêm chê lam phat. Nhơ thưc hiên quyêt liêt những giai phap trên, tình hình lam phat đa đươc cai thiên trong cuối quý 3/2011 khi tốc đô tăng CPI hang thang băt đâu giam tư thang 8/2011 va duy trì ơ mưc dươi 1% cho đên cuối năm. Sang thang 1/2012, măc du la thang Têt, chỉ số gia CPI cũng chỉ tăng 1% so vơi thang trươc. Nêu loai trư nhom lương thưc thưc phâm, CPI thang 1/2012 chỉ tăng la 0,99% so vơi thang trươc (thâp hơn mưc 1,31% của thang 1/2011).

Tuy nhiên, vơi ty lê lam phat 18,13%, nêu không tinh năm 2008, năm 2011 la năm co mưc lam phat cao nhât kể tư năm 1992. Nêu so vơi mưc lam phat của thang 11/2011 của cac nươc đươc thống kê bơi Tradingeconomics, ty lê lam phat của Viêt Nam chỉ đưng sau Kenya va Venezuela la hai nươc co ty lê lam phat la 18,91% va 27,7%.

8

Nhìn lai năm 2011, ty lê lam phat la 18,13%. Nguyên nhân của tình trang lam phat cao trong năm 2011 vê cơ ban la do tiên tê đa đươc nơi lỏng trong môt thơi gian dai. So vơi cac nươc trong khu vưc, tốc đô tăng cung tiên M2 của Viêt Nam kha cao. Tinh trung bình giai đoan 2000-2010, tốc đô tăng cung tiên M2 của Viêt Nam dân đâu vơi mưc tăng 31,4%, sau đo la của Trung Quốc (17,8%), Inđônêxia (13%), Philipin (10,2%), Malaysia (8,7%) va Thai Lan (6,2%). Riêng năm 2010, tốc đô tăng cung tiên của Viêt Nam thâm chi lên tơi 33,3%. Do cung tiên tăng nhanh nên ty lê cung tiên M2 trên GDP của Viêt Nam tăng lên rât nhanh. Tư sau khủng hoang tai chinh 1997-1999, trong khi cac nươc trong khu vưc co xu hương duy trì ổn đinh ty lê cung tiên trên GDP thì ty lê nay luôn co xu hương tăng ơ Viêt Nam. Nêu như năm 2000 ty lê cung tiên M2 trên GDP của Viêt Nam chỉ la 50,5% thì ty lê nay đa lên tơi 140,8% vao năm 2010. Đồng thơi, ty lê tin dụng trên GDP cũng tăng nhanh, tư 39,7% năm 2001 lên 71,2% năm 2005 va 135,8% năm 2010. Tin dụng tăng nhanh đa giup giơi đâu cơ đây gia bât đông san tăng cao trong môt thơi gian dai, đăt nên kinh tê trong trang thai “bong bong” bât đông san. Bong bong bât đông san khuyên khich ngươi dân tiêt kiêm it đi va tiêu dung nhiêu hơn, tao ap lưc cho gia ca.

Bên canh đo, tinh thiêu tinh nhât quan của chinh sach tiên tê đa phân nao tac đông tiêu cưc đên tâm lý của ngươi dân vê lam phat. Ngoai ra, viêc thưc hiên điêu chỉnh tăng lương, gia điên, xăng dâu theo đinh kỳ hang năm cũng khiên gia tăng mưc lam phat kì vọng, gop phân lam tăng lam phat thưc tê. Đồng thơi, gia của những loai hang hoa quan trọng như xăng dâu, điên, than… bi kìm giữ qua lâu, lam thu hẹp không gian chinh sach, đên khi buôc phai thưc hiên xoa bỏ bao câp thì lai thưc hiên dồn dâp vao môt thơi điểm gây hiêu ưng tâm lý, lam giam hiêu qua của cac giai phap kiêm chê lam.

Hạn chế của chinh sách tiên tê: ( chưa phân tich chinh sách tiên tê rõ ràng, phần này giống hạn chế của CSTT nên minh sửa thành hạn chế)

Trong năm 2011, thưc hiên chinh sach tiên tê thăt chăt nhằm kiêm chê lam phat, tăng trương tin dụng va cung tiên đêu ơ mưc rât thâp so vơi cac năm trươc. Cụ thể, tin dụng tăng ơ mưc 12%, so vơi mưc 29,8% của năm 2010 va cung tiên tăng ơ mưc 10%, so vơi mưc 25,3% của năm 2010. Tuy nhiên, viêc điêu hanh chinh sach tiên tê vân chưa thưc sư nhât quan khi trong thang 8/2011 cung tiên đa bât ngơ tăng tơi 5,56% so vơi thang trươc. Sau đo, trong thang 9/2011, NHNN cũng đa bơm rong 22.000 ty đồng qua nghiêp vụ thi trương mơ để ổn đinh lai suât liên ngân hang. Đông thai trên của NHNN la nhằm giup cac ngân hang thưc hiên quy đinh vê trân lai suât huy đông 14%. Tuy nhiên, chủ trương nay co thể anh hương đên những nổ lưc kiêm chê lam phat.

Viêc ap dụng trân lai suât cũng cho thây kha năng của NHNN trong điêu hanh lai suât thông qua cung tiên va thi trương mơ bi han chê. Trong điêu kiên lam phat lên tơi 18% thì viêc ap dụng trân lai suât 14% la rât kho thưc hiên, buôc cac ngân hang phai tìm đủ mọi cach để “lach” quy đinh.

Lạm Phát 2012

1- Tinh hinh lạm phát 2012:

9

Trong bao cao Triển vọng kinh tê toan câu mơi công bố, IMF dư bao, tăng trương GDP của Viêt Nam năm 2012 va 2013 lân lươt la 5,1% va 5,9%, so vơi 5,9% năm 2011. Tăng trương năm 2017 của Viêt Nam đươc dư bao phục hồi ơ mưc 7,5%.

Vê lam phat, IMF cũng dư bao, lam phat giai đoan nay của Viêt Nam lân lươt la 8,1% va 6,2%; Tai khoan vang lai năm 2012 tăng 0,3%, trong khi năm 2013 giam 0,9%; Ty lê thât nghiêp duy trì ơ 4,5% liên tiêp trong giai đoan 2011 - 2013.

Dự báo của IMF về tăng trưởng tại các nước

Tổng cục Thống kê công bố tổng san phâm quốc nôi (GDP) trong 9 thang đâu năm của Viêt Nam tăng 4,73%. Chỉ số gia tiêu dung (CPI) ca nươc trong thang 9 tăng manh 2.2% so vơi thang 8, tăng 6.48% so vơi cung kỳ năm 2012 va tăng 5.13% so vơi thang 12/2011. Tuy nhiên, viêc CPI đôt ngôt tăng manh chủ yêu la do 3 nhom hang hoa trong rổ tinh CPI la: Thuốc va dich vụ y tê, giao dục va giao thông tăng manh. Như vây, nhìn chung lam phat của nên kinh tê vân chưa tăng trơ lai.

10

Lạm phát của Việt Nam trong những năm qua. Nguồn: TCTK

2- Hiêu qua của chinh sách tiên tê đa áp dụng trong năm 2012:

Viêt Nam chủ trương điêu hành chinh sách tiên tê chặt chẽ, thận trọng, linh hoạt.

Theo Thống đốc NHNN, nêu như trươc đây ngươi dân luôn muốn thoat khỏi đồng tiên Viêt Nam để đâu tư vao vang, ngoai tê, hay bât đông san... thì nay đồng tiên Viêt Nam đa tìm đươc vi tri của mình. Dong vốn chay vao NH vân ngay môt tăng, dâu lai suât tiên gửi co giam hơn trươc rât nhiêu. Đăc biêt, niêm tin của thi trương vao chinh sach la rât lơn. Trươc đây, chinh sach thương phai chay theo thi trương, thì nay thi trương phai chiu sư điêu tiêt của chinh sach. Điển hình nhât la lô trình giam lai suât va ổn đinh ty gia. Cai đươc lơn nữa NHNN đa trình Đê an tai cơ câu hê thống NH.

- Tư duy điêu hanh đa chuyển tư viêc thụ đông vơi cac giai phap đối pho vơi lam phat sang chủ đông kiểm soat lam phat theo mục tiêu. Vi dụ như khi CPI tinh theo năm của thang 6 đa xuống con 6,9%, thì vân đinh hương mục tiêu ca năm ơ mưc 7- 8% để giam bơt liêu lương của giai phap tiên tê nhằm kiêm chê lam phat, gop phân giam bơt kho khăn cho san xuât kinh doanh, thi trương, băt đâu lo cho tăng trương hơp lý, nhưng không lam cho lam phat cao trơ lai va gây bât ổn vĩ mô.

- Thưc hiên cac giai phap khuyên khich va hỗ trơ cac tổ chưc tin dụng ưu tiên vốn tin dụng phục vụ cac lĩnh vưc nông nghiêp, nông thôn, san xuât hang xuât khâu, công nghiêp hỗ trơ, doanh nghiêp nhỏ va vưa, sử dụng nhiêu lao đông, cac dư an hiêu qua. Khống chê va thưc hiên đươc ty trọng dư nơ cho vay cac lĩnh vưc không khuyên khich.

11

- Thanh khoan của cac tổ chưc tin dụng đa bươc đâu đươc bao đam, sau khi Nha nươc cung ưng môt lương tiên lơn để giai quyêt thanh khoan cho hê thống ngân hang thương mai (khoang 300 nghìn ty đồng, trong đo co 180 nghìn ty đồng mua ngoai tê, 60 nghìn ty đồng cho nông nghiêp, nông thôn, 30 nghìn ty đồng giai quyêt thanh khoan...).

Update lai suất Vietcombank chị Phương

- Măt bằng lai suât gân đây đa ha tương đối nhanh đối vơi cac lĩnh vưc ưu tiên; mơi đây đa yêu câu cac ngân hang thương mai ha lai suât vay cũ xuống dươi 10%. Không những thê, trong những ngay gân đây lai suât co dâu hiêu tăng trơ lai. Du vây, so vơi đâu năm lai suât đa giam kha manh. Hiên tai, lai suât cho vay trên thi trương phổ biên dươi 10%, thâp hơn 4-5% so vơi đâu năm. Lai suât huy đông cũng giam vê dươi 9%, thâp hơn mưc 15-20% như đâu năm.

- Đa điêu hanh ty gia, thi trương ngoai tê linh hoat, phu hơp vơi diễn biên thi trương va tình hình cung- câu ngoai tê. Nhơ vây đa gop phân cai thiên can cân thanh toan quốc tê, tăng gâp đôi dư trữ ngoai hối nha nươc, ổn đinh ty gia vang, gia USD (7 thang 2012 gia vang giam 7,8%, gia USD giam 0,85%- môt kêt qua hiêm thây trong hang chục năm qua), gop phân han chê tâm lý kỳ vọng lam phat, gia tăng long tin vao đồng tiên quốc gia. Đây co thể đươc coi la măt sang nhât trong 7 thang đâu năm 2012. Năm 2012 la năm đâu tiên trong vong 4 năm trơ lai đây co mưc ty gia kha ổn đinh. Ty gia hiên nay đang thâp hơn so vơi đâu năm va dao đông quanh mưc 20.900 – 20.100 VND/USD do cung câu ngoai tê trong nên kinh tê kha cân bằng. Số liêu của ngân hang nha nươc cho thây dư trữ ngoai hối của Viêt Nam hiên nay lên đên 23 ty USD, Viêt Nam đa co thăng dư can cân thanh toan kha lơn. Bên canh đo, nhu câu ngoai tê trong nên kinh tê giam do tình trang nhâp lâu vang không nong sốt như trươc. Cuối cung la do tin dụng tăng qua thâp nên không gây ra “hiêu ưng pha loang” đối vơi ty gia.

Tỷ giá USD/VND năm 2012 khá ổn định

- Ty lê dư trữ băt buôc: viêc “buông lỏng” dư trữ băt buôc đối vơi cac đinh chê tai chinh trung gian, nay “đôt ngôt” xiêt chăt cũng gây hiêu ưng đên quan hê cung câu tiên tê trong nên kinh tê quốc dân, cụ thể la gop phân “kich chê”  lai suât ngân hang thương mai theo hương “tư phat” nhât thơi

12

 

Loại TCTD 

Tiên gửi VND  Tiên gửi ngoại tê 

Không kỳ hạn và dưới 12 tháng 

Từ 12 tháng trơ lên 

Không kỳ hạn và dưới 12 tháng 

Từ 12 tháng trơ lên 

Cac NHTM Nha nươc (không bao gồm NHNo & PTNT), NHTMCP đô thi, chi nhanh ngân hang nươc ngoai, ngân hang liên doanh, công ty tai chinh, công ty cho thuê tai chinh 

 3% 1%   8%  6%

Ngân hang Nông nghiêp va Phat triển nông thôn   1%  1%  7%  5%

NHTMCP nông thôn, ngân hang hơp tac, Quỹ tin dụng nhân dân Trung ương 

 1%  1%  7%  5%

TCTD co số dư tiên gửi phai tinh dư trữ băt buôc dươi 500 triêu đồng, QTĐN cơ sơ, Ngân hang Chinh sach xa hôi 

 0%  0%  0%  0%

(Nguồn Ngân Hang Nha Nươc Viêt Nam ap dụng tư ngay 1/9/2011)

-Bươc đâu thưc hiên tốt hơn công tac dư bao, trong đo co dư bao vê lai suât, ty gia. Bươc đâu thưc hiên viêc công khai, minh mach thông tin thi trương tiên tê, tin dụng, ngoai tê, vang, han chê đươc cac tin đồn va sư biên đông của thi trương sau những tin đồn đo, giup  cho cac nha đâu tư, san xuât, tiêu dung co thể dư đoan đươc, yên tâm hơn trong đâu tư, tiêu dung.

-Phối hơp giữa chinh sach tiên tê va chinh sach tai khoa cung vơi cac biên phap khac nhât la thơi gian gân đây khi Nghi quyêt 13/NQ-CP đươc ban hanh chăt chẽ hơn, vưa bao đam sư nhât quan va tao ra lưc công hương, trưc tiêp gop phân kiêm chê lam phat hiêu qua.

3- Nhưng mặt hạn chế của chinh sách tiên tê 2012:

13

- Tinh thân của giai phap la “chăt chẽ, thân trọng, linh hoat”, nhưng diễn biên thưc tê đa theo hương “thăt chăt” chư không phai “chăt chẽ”; thân trọng qua mưc nhiêu hơn la linh hoat

- Nơ xâu ngân hang hiên co môt số điểm đang lưu ý. Đây đang la môt trong những điểm nghẽn lơn nhât hiên nay ma cac chuyên gia gọi la “cục mau đông” lam ach tăc sư luân chuyển của vốn cho nên kinh tê. Nơ xâu đa tăng kha nhanh, hiên chiêm ty lê cao. Viêc giai quyêt nơ xâu hiên co nhiêu ý kiên khac nhau vê nguồn, vê tổ chưc, vê cach xử lý nên con châm va con lung tung trươc yêu câu câp bach của cuôc sống. Nơ xâu đa đươc NHNN công bố lên đên 10%, tương đương vơi khoang 270.000 ty đồng đe dọa sư an toan của hê thống ngân hang. Do đo, giai quyêt nơ xâu la mục tiêu quan trọng, vưa giai quyêt kho khăn cho NH, cho DN, vưa cưu nguy nên kinh tê. 

- Lai suât cho vay cao keo dai, chênh lêch giữa lai suât huy đông va lai suât cho vay con lơn (thương vươt mưc 3%/năm theo thông lê). Nhiêu ngân hang thương mai chưa chủ đông đên vơi doanh nghiêp, dư an để tìm cach khơi thông tin dụng, nên tăng trương tin dụng sau 6 thang vân con mang dâu âm- môt hiên tương hiêm thây so vơi cung kỳ trong nhiêu năm qua, vưa gây ra tình trang kem thanh khoan, vốn bi ư đọng, kem hiêu qua. Nhưng trong khi vốn huy đông tăng, lai suât du đa ha thì cho vay ra đang ơ mưc âm, nghĩa la vốn đi vao NH dồi dao, nhưng bi “nghẽn” cửa ra nên không đươc khai thông. Theo cac chuyên gia kinh tê, nơ xâu tăng cao, kha năng hâp thụ vốn của doanh nghiêp đang la những nhân tố chinh gây “tăc nghẽn” dong vốn.

Tài liêu tham khao

Nguyễn Lư (2009), Chiến tranh lạm phát, NXB Lao đông.

Nguyễn Trung Hoa (2008), Lam phat trong tiên trình hôi nhâp kinh tê ơ Viêt Nam, Luân văn thac sĩ Kinh tê, Đai học Kinh tê Quốc dân.

http://baodientu.chinhphu.vn/http://www.tapchitaichinh.vn/Cac giai phap kiêm chê lam phat, http://dddn.com.vn/20100408100355149cat101/cac-giai-phap-kiem-che-lam-phat.htm, truy câp ngay 26/10/2012.

http://www.baomoi.com

http://vov.vn/Kinh-te/Lam-phat-2009-se-la-7/124028.vovhttp://www.sbv.gov.vn/wps/portal/!ut/p/c4/04_SB8K8xLLM9MSSzPy8xBz9CP0os3hnd0cPE3MfAwN_DxdLA08LL2-fEMMA4zBPM_2CbEdFAMSz9bM!/

14