ยาคลายกล�ามเนื้�อยาคลายกล�ามเนื้�อ(Muscle Relaxant Drugs)(Muscle Relaxant Drugs)

Tadsanee PunjanonTadsanee PunjanonPharmacology and Toxicology UnitPharmacology and Toxicology Unit

Faculty of Science, Rangsit UniversityFaculty of Science, Rangsit University

วั�ตถุ�ประสงค�การเร�ยนื้ร� �วั�ตถุ�ประสงค�การเร�ยนื้ร� �•การควับค�มการทำ�างานื้ของกล�ามเนื้�อลายการควับค�มการทำ�างานื้ของกล�ามเนื้�อลาย•ยาคลายกล�ามเนื้�อยาคลายกล�ามเนื้�อ::

•กล��มยา กล��มยา •ยาหล�ก ยาหล�ก •กลไกการออกฤทำธิ์$% กลไกการออกฤทำธิ์$% •ทำ�&ใช้�ในื้การร�กษา ทำ�&ใช้�ในื้การร�กษา •ผลข�างเค�ยง ผลข�างเค�ยง •ปฏิ$ก$ร$ยาระหวั�างก�นื้ต�อยาปฏิ$ก$ร$ยาระหวั�างก�นื้ต�อยา

d-d-tubocurarinetubocurarine

SuccinylcholiSuccinylcholinene

OrphenadrinOrphenadrinee

dantrolenedantrolene

ทำ�&ใช้�ทำางคล$นื้$กของยาคลายกล�ามเนื้�อทำ�&ใช้�ทำางคล$นื้$กของยาคลายกล�ามเนื้�อ สอดทำ�อ สอดทำ�อ ผ�าต�ดผ�าต�ด ปวัดกล�ามเนื้�อ ปวัดกล�ามเนื้�อ ขณะใช้�เคร&องช้�วัยหายใจขณะใช้�เคร&องช้�วัยหายใจ

ต�าแหนื้�งการออกฤทำธิ์$%ของยาคลายกล�ามเนื้�อต�าแหนื้�งการออกฤทำธิ์$%ของยาคลายกล�ามเนื้�อ

กล��มและยาคลายกล�ามเนื้�อกล��มและยาคลายกล�ามเนื้�อ

ไขส�นื้หล�งorphenadrine, baclofen, carisprodol, chlorphenesin

กล�ามเนื้�อลายdantrolene

NMJBlock Nicotinic receptor (Non-Depolarizers)•d-tubocurarine, •alcuronium, •vercuronium, •atracurium

กระต��นื้ Nicotinic receptor (Depolarizers)•succinylcholine (suxamethonium),•decamethonium,•benzoquinonium

AP

Ach release

Depolarization (EPP)

( Na+/K+ permeability

MAP

Spread of excitation by TTS

Muscle contract

AP

Ach release

Depolarization (EPP)( Na+/K+ permeability

Ach hydrolysis

MAP

Spread of excitation by TTS

Muscle contract

MNJ Physiology & Pharmacology

TetrodotoxinBatrachotoxinLocal anesthetics

HemicholiniumBotulinum toxinProcaine, Mg2+4-aminopyridineLack of Ca2+

Curare alkaloidsSnake alpha-toxinSuccinylcholinedecamethonium

AChEI

Ca2+veratridine

Quininetetrodotoxin

Metabolic poisonsLack of Ca2+Procainedentrofene

ACh Synthesis and MetabolismACh Synthesis and Metabolism

AChEI

Choline

uptakeCChh

1. 1. ยาทำ�&ย�บย��งทำ�& ยาทำ�&ย�บย��งทำ�& NMJNMJ

1.1 1.1 ยาทำ�& ยาทำ�& block Nicotinic receptorblock Nicotinic receptor ยา ยา d-tubocurarine, alcuronium, d-tubocurarine, alcuronium,

vercuronium, atracuriumvercuronium, atracuriumNon-DepolarizersNon-DepolarizersAch Ach ออกฤทำธิ์$%ไม�ได�ออกฤทำธิ์$%ไม�ได� กล�ามเนื้�อลายคลายต�วักล�ามเนื้�อลายคลายต�วั

d-Tubocurarine Quarternary ammonium ไม�เข�าสมอง ให�ทำางหลอดเลอด onset 2-3 นื้าทำ� duration 20-40

นื้าทำ� SE: BP ลด หล�&ง histamine หลอดลมต�บ apnea

กล�ามเนื้�อหายใจเป0นื้อ�มพาฒ ต�านื้โดย KCl หรอ anti-AChE ทำ�&ใช้�: ร�วัมก�บยาสลบในื้การผ�าต�ด ใส�กระด�ก ใส�ทำ�อเข�า

หลอดลม DI: ยาสลบ aminoglycosides, tetracyclines,

Ca++ blocker เสร$มฤทำธิ์$%

1. 1. ยาทำ�&ย�บย��งทำ�& ยาทำ�&ย�บย��งทำ�& NMJ (NMJ (ต�อต�อ))

1.2 1.2 ยาทำ�&กระต��นื้ ยาทำ�&กระต��นื้ Nicotinic receptorNicotinic receptor DepolarizersDepolarizers ยายา:: succinylcholine (suxamethonium), succinylcholine (suxamethonium),

decamethonium, benzoquinoniumdecamethonium, benzoquinonium กระต��นื้กล�ามเนื้�อต�อเนื้&อง เก$ด กระต��นื้กล�ามเนื้�อต�อเนื้&อง เก$ด fasiculation fasiculation

เก$ดล�า เก$ดล�า ผลคล�ายให� ผลคล�ายให� Ach Ach มากๆ หรอ มากๆ หรอ Anti-AChEAnti-AChE

Succinylcholine

Quarternary ammonium ไม�เข�าสมอง ให�ทำางหลอดเลอด onset 1 นื้าทำ� duration 7-8 นื้าทำ� ย�อยโดย butylcholinesterase จาก plasma และ

ต�บ ผ��ทำ�&ขาดจะหายใจข�ด พบ 1/2000 SE: ปวัดกล�ามเนื้�อหล�งผ�าต�ด** ห�วัใจเต�นื้ช้�า หล�&ง

histamine กล�ามเนื้�อเปล��ย ควัามด�นื้ในื้ตาส�ง malignant hyperthemia

ไม�ต�านื้โดย KCl หรอ AntiAChE ทำ�&ใช้�: สอดทำ�อ ผ��ป5วัยซึ7มเศ้�ราทำ�&ช้อคด�วัยไฟฟ:า ผ�าต�ดเล;ก

ยาทำ�&ย�บย��งทำ�&ไขส�นื้หล�ง ย�บย��งส�ญญาณไฟฟ:า +บรรเทำาวั$ตกก�งวัล และคลายเคร�ยด ยา: orphenadrine, baclofen,

carisprodol, chlorphenesin

orphenadrineorphenadrine ทำ�&ใช้�ทำ�&ใช้�: muscle spasm, tension headache: muscle spasm, tension headache

ผสม ผสม paracetamol: Norgesic, Bamolinparacetamol: Norgesic, Bamolin ในื้ ในื้ PD PD ม� ม� anticholinergic effectanticholinergic effect

SESE: : กระวันื้กระวัาย อ�อนื้เพล�ย ง�วัง ปวัดห�วั วั$งเวั�ยนื้ และ กระวันื้กระวัาย อ�อนื้เพล�ย ง�วัง ปวัดห�วั วั$งเวั�ยนื้ และ antimuscarinic effectsantimuscarinic effects

DIDI: alcohol & : alcohol & ยากด ยากด CNS CNS เสร$มฤทำธิ์$%เสร$มฤทำธิ์$% ห�ามใช้�ห�ามใช้�:: ต�อห$นื้ช้นื้$ดม�มป=ด ต�อมล�กหมากโต ล�าไส�อ�ดต�นื้ ต�อห$นื้ช้นื้$ดม�มป=ด ต�อมล�กหมากโต ล�าไส�อ�ดต�นื้

myasthenia gravis myasthenia gravis โรคต�บไต แผลในื้ล�าไส�ใหญ�โรคต�บไต แผลในื้ล�าไส�ใหญ� ระวั�งในื้ผ��ส�งอาย� และโรคห�วัใจระวั�งในื้ผ��ส�งอาย� และโรคห�วัใจ ส�งเกตป>สสาวัะข�ด ค�&งส�งเกตป>สสาวัะข�ด ค�&ง

ยาทำ�&ออกฤทำธิ์$%ต�อกล�ามเนื้�อลายยาทำ�&ออกฤทำธิ์$%ต�อกล�ามเนื้�อลาย

กลไกกลไก: : ย�บย��งการหล�&งแคลเซึ�ยมจาก ย�บย��งการหล�&งแคลเซึ�ยมจาก SR & SR & กดกดสมองสมอง

ยายา: dantrolene: dantrolene ใช้�ในื้ ใช้�ในื้ malignant hyperthemiamalignant hyperthemia SESE: : กระวันื้กระวัาย อ�อนื้เพล�ย ง�วัง ปวัดห�วั วั$งเวั�ยนื้ กระวันื้กระวัาย อ�อนื้เพล�ย ง�วัง ปวัดห�วั วั$งเวั�ยนื้

ใจส�&นื้ นื้อนื้ไม�หล�บ ทำ�องผ�ก ป>สสาวัะข�ด ใจส�&นื้ นื้อนื้ไม�หล�บ ทำ�องผ�ก ป>สสาวัะข�ด DIDI: alcohol & : alcohol & ยากด ยากด CNS CNS เสร$มฤทำธิ์$%กดสมองเสร$มฤทำธิ์$%กดสมอง

สร�ปสร�ป ต�าแหนื้�งการออกฤทำธิ์$%ของยาคลายกล�ามเนื้�อ NMJ

Nicotinic receptor antagonist (non-depolarize): d-tubocurarine

กระต��นื้ nicotinic receptor (polarize): succinylcholine

Spinal cord: orphenadrine Skeletal muscle: dantrolene

YOU ARE SO

U U RR

SOSOCOOL!COOL!