Vn Miu - Quc T Gim

Bch khoa ton th m Wikipedia

Mc t "Quc T Gim" dn n bi ny. Xin c v cc ngha khc tiQuc T Gim (nh hng).

Kin trc qun thVn Miu - Quc T Gimngy nay

Vn Miu Quc T Gim(ch Hn: ) l qun th di tch a dng v phong ph hng u ca thnh phH Ni, nm pha Namkinh thnh Thng Long. Hin nay, ni y c th tng chnh ph Vit Nam a vo danh sch xp hng 23di tch quc gia c bit. Qun th kin trc Vn Miu - Quc T Gim bao gm: h Vn, khu Vn Miu - Quc T Gim v vn Gim v kin trc ch th l Vn Miu - ni th Khng T v Quc T Gim - trng i hc u tin ca Vit Nam. Khu Vn Miu - Quc T Gim c tng gch v bao quanh, pha trong chia thnh 5 lp khng gian vi cc kin trc khc nhau. Mi lp khng gian c gii hn bi cc tng gch c 3 ca thng vi nhau (gm ca chnh gia v hai ca ph hai bn). T ngoi vo trong c cc cng ln lt l: cng Vn Miu, i Trung, i Thnh v cng Thi Hc. Vi hn 700 nm hot ng o to hng nghn nhn ti cho t nc. Nay, Vn Miu-Quc T Gim l ni tham quan ca du khch trong v ngoi nc ng thi cng l ni khen tng cho hc sinh xut sc v cn l ni t chc hi th hng nm vo ngy rm thng ging. c bit, y cn l ni cc s t ngy nay n "cu may" trc mi k thi.

Mc lc

[n]

1Lch s 2Kin trc 2.1Vn H 2.2Vn Miu Mn 2.3i Trung Mn 2.4Khu Vn Cc 2.5Ging Thin Quang, Bia Tin s 2.6i Thnh Mn, khu in th 2.7n Khi Thnh - Quc T Gim 2.8Nh Tin ng, Hu ng 2.9Nhng tu sa sau nm 1954 2.10nh gi 3 ngha 4Ghi ch 5Xem thm 6Tham kho 7Lin kt ngoiLch s[sa|sa m ngun]Kin trc trc y ca qun thVn Miu - Quc T Gim(cha c Khu Vn Cc)

Vn Miu c xy dng t nm (1070) tc nm Thn V th hai iL Thnh Tng(i Vit s k ton th. Nh xut bn. Khoa hc x hi, H Ni, tp 1, tr.234) chp: "Ma thu thng 8, lm Vn Miu, ptng,Khng T,Chu CngvT phi, v tngTht thp nh hin, bn ma cng t. Hong thi t n y hc."[1]. Nh vy Vn miu ngoi chc nng th cc bc Tin thnh, Tin s ca o Nho, cn mang chc nng ca mt trng hc Hong gia m hc tr u tin l Thi tL Cn c, con trai vuaL Thnh TngviNguyn phi Lan, lc mi 5 tui, n nm1072tc l nm 8 tui ln ngi tr thnh vuaL Nhn TngNm1076,L Nhn Tngcho lp trng Quc T Gim bn cnh Vn Miu c th coi y l trngi hcu tin Vit Nam. Ban u, trng ch dnh ring cho con vua v con cc bc i quyn qu (nn gi tn l Quc T, ngi hc u tin l hong t L Cn c). (Vit s thng gim cng mc. Nh xut bn. Vn s a. 1957) chp: "Bnh Thn, nm Anh V Chiu Thng th 1 thng 4... lp nh Quc T Gim; tuyn trong cc vn thn ly nhng ngi c vn hc, b vo ". Nm1156,L Anh Tngcho sa li Vn Miu v ch thKhng T.

Tng vua L Nhn Tng

Nm Nguyn Phong th 31253, vuaTrn Thi Tngi Quc T Gim thnhQuc Hc Vincho m rng v thu nhn c con ci cc nh thng dn c sc hc xut sc. Chc nng trng Quc hc ngy cng ni bt hn chc nng ca mt ni t l "Qu Su nm th ba(1253)... Thng 6 lp Quc Hc Vin t tngKhng T,Chu cngv Thnh, v tng 72 ngi hin th... Thng 9 xung chiu cho cc nho s trong nc n Quc hc vin ging hct th,lc kinh" (VSKTT). LyPhm ng Thngi chc Thng th kim chc iu Quc T vin trng nom cng vic hc tp ti Quc T Gim.

iTrn Minh Tng,Chu Vn Anc c lm quan Quc T gim T nghip (hiu trng) v thy dy trc tip ca cc hong t. Nm 1370 ng mt, c vuaTrn Ngh Tngcho th Vn Miu bn cnhKhng T.

Sang thiHu L,Nho giort thnh hnh. Vo nm1484,L Thnh Tngcho dng bia ca nhng ngi thi tin st khoa thi1442tr i (ch trng ra nm 1442 nhng cha thc hin c). Mi khoa, mt tm bia t trn lng ra. Ti nm , nh L t chc c 12 khoa thi cao cp,L Thnh Tng(1460 - 1497) t chc u n c ba nm mt ln, ng 12 khoa thi.

Khng phi khoa thi no tin hnh xong u c khc bia ngay, khng phi bia dng th vnh tn, khng h hng, khng mt mt. Tng thi c nhng t dng, dng li ln, nh nm1653(Thnh c nm th nht, nm1717(Vnh Thnh nm th 13).

Cui triu L, thi Cnh Hng, bia vn c khc u n. D khng cn gi c bia, nh cng trnh iu khc gi tr v t liu lch s qu bu.

Nm1762,L Hin Tngcho sa li lQuc T Gim- c s o to v gio dc cao cp ca triu nh.

inh Nguyn, Quc T gim lp tiHu. Nm1802, vuaGia Longn nh y l Vn Miu - H Ni. Tng trn Bc thnhNguyn Vn Thnhcho xy thm Khu Vn Cc bn cnh ging vung. Nh vy vo u thi Nguyn, Vn miu Thng Long mt ln c sa sang ch cn l Vn Miu ca trn Bc Thnh, sau i thnh Vn Miu H Ni. Cn Quc T Gim th i thnh hc ng ca phHoi cv sau ti khu vc ny xy n Khi thnh th cha mKhng T.

u nm1947,thc dn Phpn n i bc lm sp cn nh, ch cn ci nn vi hai ctv 4 nghin . Ngy nay ton b khu Thi Hc c xy dng vi din tch 1530m trn tng din tch 6150m gm cc cng trnh kin trc chnh lTin ng, Hu ng, T vu, Hu vu, nh chung, nh trng c m phng theo kin trc truyn thng trn nn t xa ca Quc T Gim.

Kin trc[sa|sa m ngun]Mc ch v ngha ca vic xy dng Vn miu Quc T Gim?

Theo di

5 cu tr li

Bo co vi phm

Cu tr li

Xp hng

Cu tr li hay nht:Mc ch v ngha ca vic xy dng Vn Miu Quc T Gim l , ch phong kin ca t nc chng ta ngy xa chi nh hng trc tip ca phong kinTrung Quc t chnh tr cng nh vn ha .M vn ha Trung Quc th tn th c Khng T L Vn Th S Biu v vy cc vua chng ta cng xy Vn Miu th c Khng T v cc bc hin ti. Ni y nh vua cn dng vn bia khc tn cc v tin s tn vinh cc bc hin ti v Hin Ti L Nguyn Kh Ca quc Gia . Nh th xy dng Vn Miu Quc T Gim L tn vinh bc hin ti .

nhu pham 7 nm trc1

Tn thnh

0

Khng tn thnh

Bnh lun

Bo co vi phm

ngha ca vic lp bia tin s

Hung 7 thng trc0

Tn thnh

0

Khng tn thnh

Bnh lun

Bo co vi phm

Vn Miu - Quc T Gim l qun th di tch a dng v phong ph hng u ca thnh ph H Ni, nm pha nam kinh thnh Thng Long thi nh L. L t hp gm hai di tch chnh: Vn Miu th Khng T, cc bc hin trit ca Nho gio v T nghip Quc T Gim Chu Vn An, ngi thy tiu biu o cao, c trng ca nn gio dc Vit Nam; v Quc T Gim trng Quc hc cao cp u tin ca Vit Nam, vi hn 700 nm hot ng o to hng nghn nhn ti cho t nc. Ngy nay, Vn Miu-Quc T Gim l ni tham quan ca du khch trong v ngoi nc ng thi cng ni khen tng cho hc sinh xut sc v ni t chc hi th hng nm vo ngy rm thng ging. c bit, y cn l ni cc s t ngy nay n "cu may" trc mi k thi.Vn Miu c xy dng vo thng tm nm canh tut (1070) tc nm Thn V th hai i L Thnh Tng lm ni th t Chu Cng, Khng T, T Phi cng tht thp nh hin v l ni Thi T hc tp. Vic xy dng Vn Miu chng t Nho hc chim mt v tr ngy cng quan trng trong i sng vn ha v chnh tr ca t nc, v cho thy Pht Gio ang dn dn mt i v tr c tn.Quc T Gim ra i sau Vn Miu mt thi gian l vo nm 1076, y c th coi l trng i hc u tin ca nc ta. Ban u ch dnh cho con ci ca gii quan li qu tc n hc, nhng t nm 1253 vua Trn Thi Tng cho m rng Quc T Gim v cho c con ci ca thng dn nhng c sc hc xut sc ti hc.Vi s ra i ca Vn Miu v Quc T Gim cho thy ngay t xa xa t tin ta ht sc ch n vic o to nhn ti. V chnh thc tha nhn v tr c tn ca Nho hc trong i sng chnh tr ca t nc.

TRUYN THNG LCH S, VN HA THNG LONG H NI

I. Ngn nm lch s Thng Long - H NiTrn vng t H Ni ngy nay, cch y khong hai vn nm, c ngi nguyn thy n sinh sng. Nhng cng c lao ng ca h cn li x ng ng Thnh, x C Loa, huyn ng Anh v x Vn Thng huyn Ba V.

Thi Hng Vng - An Dng Vng, c dn H Ni c gp phn quan trng to nn mng cho nnVn minh Sng Hng- nn vn minh u tin ca dn tc Vit Nam. Huyn thoiThnh Tn Vinv huyn thoiThnh Gingthuct bt ttrong tm linh ngi Vit.An Dng Vng, Cao L, L ng Trngl nhng nhn vt tiu biu ca cng ng c dn sng bn b sng Nh, ni Tn.

Tip , trong sut hn mt nghn nm Bc thuc, cng ng c dn sng bn b sng Nh, ni Tn cng c nc lin tc u tranh chng m mu ng ha ca k th, gi gn bn sc vn ha dn tc v tip thu tinh hoa vn ha ca cc dn tc khc. Vi lng yu nc nng nn, ngi dn y nhiu ln ni dy khi ngha chng ngoi xm. Tiu biu lhai B Trng, L B, Phng Hng, Ng Quyn

Nm 1010, vi vic chn i La lm kinh ,L Cng Unl ngi khai sng kinh thnh Thng Long. T th k X n th k XIX, c dn i La, Thng Long, X oi cng vi c dn X Bc, X Nam bng m hi v xng mu ca mnh gp phn xy dng nnvn haThng Long, nnVn minh i Vit, mt nn vn minh rc r vo bc nht ng Nam thi .

H Ni l mnh t sinh ra nhiu anh hng, ng thi cng c nhiu anh hng thnh danh H Ni, tiu biu lL Thng Kit, Trn Hng o, Nguyn Tri, L Li, Quang TrungC dn y cng vi c nc lp nn nhng chin cng lng ly chng qun xm lc Tng, Nguyn, Minh, Thanh

T na sau th k XIX n nm 1945, ngi dn H Ni, H ng, Sn Ty v cc vng ph cn anh dng chin u chng thc dn Php xm lc. Tip , h tch cc gp phn vo thng li caCch mng thng Tm 1945, lp nn ncVit Nam Dn ch Cngha, nh nc cng nng u tin ng Nam .

Trong nhng nm 1946 - 1954, nhn dn H Ni, H ng, Sn Ty v cc vng ph cn bng nhiu hnh thc khc nhau tch cc gp phn vo cuc khng chin thn thnh ca dn tc gp phn vo chin thng in Bin Ph lng ly nm chu, gii phng hon ton min Bc.

Trong nhng nm 1955-1975, nhn dn H Ni v cc vng ph cn tch cc tham gia xy dng t nc, chi vin cho min Nam, gp phn vo thng li ca s nghip chng M cu nc. c bit, qun dn H Ni trc tip gp phn quan trng vo chin thngin Bin Phtrn khngcui nm 1972, buc quc M phi k Hip nh Pa-ri thng Ging nm 1973 v vic chm dt chin tranh Vit Nam.

Sau ngy gii phng min Nam, H Ni cng c nc i ln ch ngha x hi. Mi nm sau ngy thng nht t nc, Th cng c nc bc vo thi k i mi. Cng vi s thay i c ch qun l, Thnh ph H Ni t c nhiu thnh tu quan trng v mi mt.

Ngy 17 thng 6 nm 1999, H Ni c UNESCO quyt nh trao danh hiu Thnh ph v ha bnh, tr thnh mt trong nm thnh ph tiu biu ca th gii.

Thng 10 nm 2000, thnh ph H Ni c Ch tch nc k bng tng thng danh hiuTh anh hngv c cng lao to ln trong s nghip xy dng v bo v T quc.

Thng 8 nm 2008,Thnh ph H Nic m rng a gii hnh chnh, bao gm c tnh H Ty c, huyn M Linh ca tnh Vnh Phc v bn x ng Xun, Tin Xun, Yn Bnh, Yn Trung thuc huyn Lng Sn ca tnh Ha Bnh.

II. Nhng truyn thng ca ngi H Ni 1. Truyn thng yu ncTruyn thng yu nc ca ngi H Ni c th hin trong cng cuc xy dng, kin thit th t xa xa n ngy nay. Vi truyn thng yu nc, nhng ch nhn ca Thng Long H Ni gn b vi mnh t ny bng vic ch ng cc th lc siu nhin xy thnh, chng l lt, kin thit t chc th to nn hong thnh Thng Long (nay c UNESCO cng nhn l di sn vn ha th gii).

Truyn thng yu nc ca ngi H Ni cn c th hin trong cng cuc chng ngoi xm, bo v b ci. Chnh trong hon cnh lng yu nc ca ngi H Ni c bc l vi nhng phm cht anh hng, bt khut trc k th tn bo. Ting th ca L Thng Kit, ca Phm Ng Lo, gng hi sinh oanh lit ca nhng ngi cm t v H Ni khng nh tnh yu tha thit ca ngi H Ni i vi thnh ph, i vi t nc.

Ngy nay, vi lng yu nc, ngi H Ni ang kin thit, xy dng Th vn minh, hin i, xng ng l trung tm chnh tr, kinh t, vn ha ca c nc.

2. Truyn thng nhn ngha, kht vng ha bnhTrong i sng hng ngy, vi bn tnh yu chung ha bnh, ngi H Ni c np sng khoan ha, nh nhn. Nhng mi quan h dung ha c gc r trong truyn thng nhn i lm cho nhn ti ca cc vng min n lm n, gn b lu di vi H Ni, tr thnh c dn H Ni v ng gp cho mnh t ngn nm vn vt.

Ngay trong hon cnh phi chin u vi k th, ngi H Ni vn l nhng con ngi giu nhn ngha, Thng Long vn l mnh t ca ha bnh. Ngi H Ni chng kin nhng th trn nh gic ca nhng ngi ng trn lp trng nhn ngha, yu chung ha bnh, kt thc chin tranh bng nhng bin php mm do nh L Li, Trn Quc Tun, Quang Trung... Tm vc chin thng ca ngha qun Lam Sn c ghi du vi s kin lch s y ngha: Hi th ng Quan khng ch l th trn "ly yu chng mnh, ly t ch nhiu" m cn nu cao ch ngha nhn o truyn thng ca dn tc ta. Ngy nay, ngi H Ni th hin kht vng ha bnh ca mnh bng vic xy dng Th vn minh, hin i, bng vic hi nhp vi cng ng quc t.

3. Truyn thng sng toThng Long H Ni l ni thu ht nhn ti bn phng, ni cc nhn ti c iu kin pht trin. c im ny c nh hng rt ln n cc tng lp c dn H Ni, to nn khuynh hng coi trng hc vn, coi trng tri thc, coi trng ti nng tt c cc lnh vc ca i sng, to nn truyn thng ngi H Ni sng to trong chin u, trong lao ng v thng thc ngh thut.

S sng to ca ngi H Ni th hin li ngh, cch lm khng my mc, p t, bit linh hot ph hp vi iu kin, hon cnh, bit la chn ng x, hnh ng mm do, kho lo. Bn cnh nhng nhn ti thuc cc lnh vc vn ha, ngh thut, qun s, chnh tr, Thng Long - H Ni cn c nhng ngh nhn, nhng ngi th ca cc vng qu n kinh k lp nghip. H tr thnh ngi K Ch "kho tay hay ngh" bi tay ngh c rn luyn thm nhm p ng nhu cu v i hi kht khe ca khch hng chn kinh .

4. Phm cht thanh lch, vn minhThanh lch, vn minh l phm cht c th hin s ng ngi H Ni, ngi n nh c H Ni v nhng ngi tng sng H Ni nay sng mi min t nc.

Truyn thng thanh lch, vn minh th hin trong li ni Ngi thanh ting ni cng thanh, nh nhn, t, lm p lng ngi khc.

Ngi H Ni thanh lch, vn minh trong cch n gn gng, nn np, trong cch hng th cuc sng thin v kha cnh tinh thn hn vt cht,

Trong hnh ng, ng x, phm cht thanh lch, vn minh biu hin s hiu bit, thi tn trng ngi khc. S t nh, kn o, chng mc, va phi lm cho vic tip xc ca ngi H Ni vi ngi khc tr nn thoi mi, ci m.

K tha v pht huy nhng truyn thng v phm cht trn, ngy nay ngi H Ni vn ra sc lao ng, hc tp, lm cho Th ngy cng giu p, hi nhp vi th gii.

III. Hc sinh H Ni gi gn v pht huy truyn thng Thng Long - H NiYu t quan trng nht ca truyn thng, ca s pht trin v hi nhp l con ngi. gn gi v pht huy truyn thng ngi H Ni, mi hc sinh cn hc tp v rn luyn mt cch ton din.

Qua sinh hot hng ngy nh n, mc, vui chi, giao tip, chng ta c th thy c biu hin c th ca truyn thng. gn gi nhng gi tr truyn thng ca ngi H Ni, cn c thi quen n ngn np, gn gng, qun o, sch v, dng c nhn c ng ni, ng ch, trnh s ty tin, ba bn, mt v sinh; bit t sp xp cng vic, ngh ngi ca bn thn sao cho ph hp; bit tn trong s thch c nhn ca ngi khc, ng x thng minh, kho lo, tn trng, ha nh vi bn b trong sinh hot, giao tip; bo v, gi gn ca cng.

Nh trng va l mi trng to nn nhng gi tr vn ha, va thm nh nhng gi tr vn ha. Trong hc tp, mi hc sinh cn bit gi gn, pht huy truyn thng bng nhng vic lm c th nh c thi knh trng thy c gio, l php vi cc c ch cn b, nhn vin, cc v khch n thm, lin h cng tc ti trng, ha nh vi bn b; trang phc n trng gn gng, sch s, ng quy nh, ph hp vi la tui, vi thi tit theo ma; khng ua i, n din; c thi t tin, bit hc tp c phng php, sng to, bit chia s kinh nghim cng nh nhng bn khon, vng mc trong qu trnh hc tp vi thy c gio, vi bn b

Trong cc hot ng x hi, vui chi gii tr, vic sng lc, la chn c ng x ng n trong cc mi quan h x hi l iu ht sc cn thit ni tip truyn thng Thng Long - H Ni. Trong , hc sinh cn tham gia vo cc hot ng x hi lnh mnh, c ngha tch cc nh lm v sinh ng ph, khu ph, thc hin np sng vn minh th, chp hnh lut l giao thng, gip ngi c hon cnh kh khn...; bit ph phn nhng hin tng khng lnh mnh, khng a dua, ua i; lm vic, vui chi gii tr c gi gic, khng lm nh hng n nhng ngi xung quanh

Mi vic lm tt u c th em n nim vui cho bn thn v cho nhng ngi xung quanh, gp phn lm cho nhng gi tr ca thnh ph ngn nm tui ta sng.

----------Cch mng thng Tml tn gi c ngnh s hc chnh thng ti Vit Nam hin nay dng ch vicVit Minhtin hnh khi ngha buc chnh ph quc Vit Namdo vuaBo iph chun, cNhtbo h, bn giao chnh quyn trung ng v cc a phng cho lc lng ny trong thng 8 nm 1945. Vic chuyn giao quyn lc c chnh ph quc Vit Namthc hin c bn trong ho bnh, t c ng d xy ra tranh chp vi lc lng Nht, i Vit, Ha Ho,... mt s a phng. Lc lng qun i Nht ti Vit Nam khng c phn ng ng k trc nhng hot ng ca Vit Minh v lc ny Nht tuyn b u hng ng minh v ang ch qun ng minh ti gii gip, hn na vua Bo i v Th tng quc Vit NamTrn Trng Kim t chi li ngh ca T lnh qun i Nht gip chnh ph chng li Vit Minh.[1]Cng trong thi im ny cc ng phi khc nh i Vit, Vit Nam Quc dn ng... cng c hnh ng tng t buc chnh quyn quc Vit Namti mt s t a phng trao quyn lc cho h. Tr mt s a phng tnh lHi Ninh(nay thuc Qung Ninh),H Giang,Lo Cai,Lai Chu,Vnh Ynnm trong tay Vit Quc, Vit Cch v qun Tng; cn li chnh quyn Vit Minh c thit lp trn ton b cc tnh l (mun nht 28/8:ng Nai Thng,H Tin), hu ht a phng trong c nc. Mt s ni c kh khn hn nh H Giang, qun Tng bc rt qun Nht (29/8), Cao Bng (ginh chnh quyn 21/8 nhng sau qun Tng trn vo), Lng Sn (ginh chnh quyn sau Tng trn vo, thng 10 mi thnh lp chnh quyn cch mng), Vnh Yn (Quc dn ng nm gi), Hi Ninh - Mng Ci (Cch mnh ng Minh hi nm), mt s a bn Qung Ninh (do i Vit, Cch mnh ng Minh hi nm), Lt (qun Nht cn khng c mnh nh ngy 3/10)...

Kt qu chnh ph c gii tn v sau n ngy2 thng 9nm1945,H Ch Minhc bnTuyn ngn c lp Vit Namkhai sinh ncVit Nam Dn ch Cng ha.

Vit Nam tr thnh thuc a cathc dn Phpt giath k 19. TrongChin tranh th gii th hai, quc Nht Bn thay Php chim ng Vit Nam t nm1940. Khi Nht Bn u hng qunng Minhgia nm 1945, Vit Nam c c hi ln ly li c lp. C hi ny cVit Minhtn dng.

Sng ngy26 thng 8nm1945, tingi nh s 48Hng Ngang,H Ni, Ch tch H Ch Minh triu tp v ch tr cuc hp ca Thng v Trung ngng Cng Sn Vit Nam. Trong s cc quyt nh ca cuc hp ny, Thng v nht tr chun b Tuyn ngn c lp v t chc mt tinh ln H Ni Chnh ph Lm thira mt nhn dn, cng l ngy nc Vit Nam chnh thc cng b quyn c lp v thit lp chnh th Dn ch Cng ha.

Ngy30 thng 8nm1945, H Ch Minh mi mt s ngi n gp cho bn Tuyn ngn c lp do Ngi son tho.

Ngy31 thng 8nm1945, H Ch Minh b sung thm cho d tho Tuyn ngn c lp.

Ngy2 thng 9nm1945, H Ch Minh c bn Tuyn ngn c lp trong cuc mt tinh trc hng chc vn qun chng, tiqung trng Ba nh, H Ni, khai sinh ncVit Nam Dn ch Cng ha.

Ni dung bn tuyn ngnBn tuyn ngn gm 3 phn:

Phn 1: C s php l ca bn tuyn ngn.

Phn 2: C s thc tin ca bn tuyn ngn.

Phn 3: Li tuyn b c lp.

Ton vn bn tuyn ngnHi ng bo c nc,

Tt c mi ngi u sinh ra c quyn bnh ng. To ha cho h nhng quyn khng ai c th xm phm c; trong nhng quyn y, c quyn c sng, quyn t do v quyn mu cu hnh phc".

Li bt h y trong bn Tuyn ngn c lp nm 1776 ca nc M. Suy rng ra, cu y c ngha l: tt c cc dn tc trn th gii u sinh ra bnh ng, dn tc no cng c quyn sng, quyn sung sng v quyn t do.

Bn Tuyn ngn Nhn quyn v Dn quyn ca Cch mng Php nm 1791 cng ni: Ngi ta sinh ra t do v bnh ng v quyn li; v phi lun lun c t do v bnh ng v quyn li.

l nhng l phi khng ai chi ci c.

Th m hn 80 nm nay, bn thc dn Php li dng l c t do, bnh ng, bc i, n cp t nc ta, p bc ng bo ta. Hnh ng ca chng tri hn vi nhn o v chnh ngha.

V chnh tr, chng tuyt i khng cho nhn dn ta mt cht t do dn ch no.

Chng thi hnh nhng lut php d man. Chng lp ba ch khc nhau Trung, Nam, Bc ngn cn vic thng nht nc nh ca ta, ngn cn dn tc ta on kt.

Chng lp ra nh t nhiu hn trng hc. Chng thng tay chm git nhng ngi yu nc thng ni ca ta. Chng tm cc cuc khi ngha ca ta trong nhng b mu.

Chng rng buc d lun, thi hnh chnh sch ngu dn.

Chng dng thuc phin, ru cn lm cho ni ging ta suy nhc.

V kinh t, chng bc lt dn ta n xng ty, khin cho dn ta ngho nn, thiu thn, nc ta x xc, tiu iu. Chng cp khng rung t, hm m, nguyn liu.

Chng gi c quyn in giy bc, xut cng v nhp cng.

Chng t ra hng trm th thu v l, lm cho dn ta, nht l dn cy v dn bun tr nn bn cng.

Chng khng cho cc nh t sn ta ngc u ln. Chng bc lt cng nhn ta mt cch v cng tn nhn.

Ma thu nm 1940, pht xt Nht n xm lng ng Dng m thm cn c nh ng Minh, th bn thc dn Php qu gi u hng, m ca nc ta rc Nht. T dn ta chu hai tng xing xch: Php v Nht. T dn ta cng cc kh, ngho nn. Kt qu l cui nm ngoi sang u nm nay, t Qung Tr n Bc k, hn hai triu ng bo ta b cht i.

Ngy 9 thng 3 nm nay, Nht tc kh gii ca qun i Php. Bn thc dn Php hoc l b chy, hoc l u hng. Th l chng nhng chng khng "bo h" c ta, tri li, trong 5 nm, chng bn nc ta hai ln cho Nht.

Trc ngy 9 thng 3, bit bao ln Vit Minh ku gi ngi Php lin minh chng Nht. Bn thc dn Php khng p ng li thng tay khng b Vit Minh hn na. Thm ch n khi thua chy, chng cn nhn tm git nt s ng t chnh tr Yn Bi v Cao Bng.

Tuy vy, i vi ngi Php, ng bo ta vn gi mt thi khoan hng v nhn o. Sau cuc bin ng ngy 9 thng 3, Vit Minh gip cho nhiu ngi Php chy qua bin thy, li cu cho nhiu ngi Php ra khi nh giam Nht v bo v tnh mng v ti sn cho h.

S tht l t ma thu nm 1940, nc ta thnh thuc a ca Nht, ch khng phi thuc a ca Php na. Khi Nht hng ng minh th nhn dn c nc ta ni dy ginh chnh quyn, lp nn nc Vit Nam Dn ch Cng ha.

S tht l dn ta ly li nc Vit Nam t tay Nht, ch khng phi t tay Php.

Php chy, Nht hng, vua Bo i thoi v. Dn ta nh cc xing xch thc dn gn 100 nm nay gy dng nn nc Vit Nam c lp. Dn ta li nh ch qun ch my mi th k m lp nn ch Dn ch Cng ha.

Bi th cho nn, chng ti, lm thi Chnh ph ca nc Vit Nam mi, i biu cho ton dn Vit Nam, tuyn b thot ly hn quan h vi Php, xa b ht nhng hip c m Php k v nc Vit Nam, xa b tt c mi c quyn ca Php trn t nc Vit Nam.

Ton dn Vit Nam, trn di mt lng kin quyt chng li m mu ca bn thc dn Php.

Chng ti tin rng cc nc ng minh cng nhn nhng nguyn tc dn tc bnh ng cc Hi ngh Thrng v Cu Kim Sn, quyt khng th khng cng nhn quyn c lp ca dn Vit Nam.

Mt dn tc gan gc chng ch n l ca Php hn 80 nm nay, mt dn tc gan gc ng v phe ng Minh chng pht xt my nm nay, dn tc phi c t do! Dn tc phi c c lp!

V nhng l trn, chng ti, chnh ph lm thi ca nc Vit Nam Dn ch Cng ha, trnh trng tuyn b vi th gii rng:

Nc Vit Nam c quyn hng t do v c lp, v s tht thnh mt nc t do c lp. Ton th dn tc Vit Nam quyt em tt c tinh thn v lc lng, tnh mng v ca ci gi vng quyn t do, c lp y.

K tn:H Ch Minh(ch tch),Trn Huy Liu,V Nguyn Gip,Chu Vn Tn,Dng c Hin,Nguyn Vn T,Nguyn Mnh H,C Huy Cn,Phm Ngc Thch,Nguyn Vn Xun,V Trng Khnh,Phm Vn ng,o Trng Kim,V nh He,L Vn Hin[1]Cch mng Thng Tm thnh cng - nc Vit Nam dn ch cng ho ra i. Dn tc Vit Nam bc vo k nguyn mi, k nguyn c lp, t do v ch ngha x hi. Cuc Cch mng Thng Tm thng li v vic khai sinh ra nc Vit nam dn ch cng ho c ngha lch s v cng quan trng.

- Thng li ca cuc Cch mng Thng Tm nm 1945, nhn dn ta p tan xing xch n l ca thc dn, quc trong gn mt th k, lp nn nc Vit Nam dn ch cng ho - nh nc cng nng u tin ng Nam chu . Nhn dn Vit Nam t thn phn n l tr thnh ngi dn mt nc c lp, lm ch vn mnh ca mnh. Nc Vit Nam t mt nc thuc a na phong kin tr thnh mt nc c lp, t do v dn ch. ng ta t mt ng hot ng b mt, bt hp php tr thnh mt ng cm quyn. t nc, x hi, dn tc v con ngi Vit Nam bc vo mt cuc trng chinh mi vi nhng bin i cch mng ln lao v su sc. K nguyn mi ca dn tc l k nguyn u tranh ginh c lp, thng nht v phc hng t nc. K nguyn kt hp cht ch c lp dn tc vi ch ngha x hi, m ch th ca s nghip v i ny khng c ai khc l con ngi Vit Nam, l cng ng cc dn tc Vit Nam lun mang trong mnh kh phch qut cng ca my nghn nm dng nc v gi nc.

- Dn tc c c lp th con ngi mi t do, hnh phc. Khng th c quyn con ngi khi quyn c lp dn tc, ca c mt cng ng b ch p. Khi t nc c c lp th con ngi mi c gii phng, mi c th cng nhau xy dng nc nh giu mnh, cng bng, vn minh. c lp, t do, hnh phc - nhng ni dung y c H Ch tch nu ln gn b quyn ca dn tc vi quyn ca mi con ngi. cng l ng lc thc y ton dn tc vt qua mun vn th thch him nguy ginh v gi chnh quyn non tr, tin hnh 30 nm trng k khng chin v chin thng hai quc hung bo nht, thc hin thng nht T quc, a c nc tin ln theo con ng x hi ch ngha.- Tip , thng li ca Cch mng Thng Tm l thng li ca ch ngha Mc - Lnin c vn dng mt cch sng to vo hon cnh lch s c th ca cch mng Vit Nam, l thng li ca t tng H Ch Minh v ng li cch mng ca ng ta gn c lp dn tc vi ch ngha x hi, gn sc mnh dn tc vi sc mnh ca thi i.

Cch mng Thng Tm nh du mt bc ngot v i trong lch s cch mng Vit Nam. y l qu trnh pht trin tt yu ca lch s dn tc tri qua my nghn nm phn u m nh cao ch qut cng, sc mnh c kt cng ng, tm cao tr tu ca dn tc ho quyn vi nhng t tng ca C.Mc, nghen, Lnin, H Ch Minh, vi xu th ca thi i v ho bnh, dn ch v tin b x hi, v c lp dn tc v ch ngha x hi. Vi thng li ny, nc ta khng nhng tr thnh mt nc c lp, t do m cn tr thnh mt trong nhng nc i tin phong trong vic xy dng ch x hi mi - ch dn ch nhn dn tin ln ch ngha x hi, thc hin hoi bo, c m ca bit bao th h ngi Vit Nam xa v nay.-Thng li ca Cch mng Thng Tm cn khng nh rng, trong iu kin tro lu ca cch mng v sn, cuc cch mng do mt ng ca giai cp cng nhn lnh o khng ch c th thnh cng mt nc t bn km pht trin, ni mt xch yu nht ca ch ngha quc m cn c th thnh cng ngay mt bc phong kin v na thuc a lc hu a c dn tc i ln theo con ng ca ch ngha x hi. y l s pht trin rt sng to l lun ca ch ngha Mc - Lnin vo iu kin c th ca nc ta. ng nh Bc H ni: vi thng li ca cuc Cch mng Thng Tm "Chng nhng giai cp lao ng v nhn dn Vit Nam ta c th t ho m giai cp lao ng v nhng dn tc b p bc ni khc cng c th t ho rng: ln ny l ln u tin trong lch s cch mng, mt ng mi 15 tui lnh o cch mng thnh cng, nm chnh quyn ton quc".

Y nghia lich s va gia tri thi ai cua ban Tuyn ngn c lp nm 1945

1- Sau Cach mang Thang Mi Nga n trc Cach mang thang Tam 1945 cua Vit Nam, cho du a co Lun cng cua Lnin v vn dn tc va dn tc thuc ia, thi nhn loai vn mi ch t nhiu xc nhn khi nim quc gia (dn tc) qua cc ng bin gii t nhin. Sau cc Hi ngh Thrng v Cu Kim Sn th gii vn con chia nm x by bi chin tranh xm lc cua quc, thn phn con ngi s vn con tr nn v ngha nu khng c mt nn cng php quc t bo v nhn loi v hnh phc cho con ngi.2- Vit Nam c mt b day my ngan nm lch s chng ngoi xm ho hng vi mt thc quc gia c lp co chu quynthuc loi vng chc nht th gii. Nhng Ch tch H Ch Minh mi l ngi Vit Nam u tin thng nht hai ni dung nc c lp v dn t do, hnh phc. Ch mi ny c khai sinh bi bnTuyn ngn c lp[1]ca nc Vit Nam Dn ch Cng ha lch s, do chnh Ch tch H Ch Minh vi ai son tho v cng b.Chng ta tng c bit nNamquc sn haca L Thng Kit,Hich tng sycua Trn Quc Tun vBnh Ng i coca Nguyn Tri. Nhng, c ba bn Tuyn ngn ny u mi ch dng li gi tr nc phi c lp.La ngi Vit Nam yu nc, thng dn nht, Chu tich H Chi Minh la ngi u tin cua Vit Nam a thng nht hai ni dung nc phai c lp va dn phai t do. Chinh vi thng nht hai muc tiu nc c lp va dn phai t do, hanh phuc ma H Chu tich la ngi u tin cua nhn loai a gng cao hai ngon c c lp dn tc va Chu nghia xa hi trong thi ai ngay nay. Khng co gi quy hn c lp t do[2]la im xut pht v l ni dung ln nht trong s nghip cch mng ca Ngi, l chn ly sang ngi thi ai do Ngi vach ra mai soi sang cho cach mang Vit Nam va cach mang nhn loai. Tnh dn tc va tnh thi i c th hin rt r rng v sc tch trong t tng ch o xuyn sut ca bnTuyn ngn c lpl Khng c g qu hn c lp t do. BnTuyn ngn c lpcua nc Vit Nam Dn chu Cng hoa v th l mt ng thin c hng vn ca dn tc Vit Nam v cua nhn loi.3- BanTuyn ngn c lpc vit va hoan thanh trong mt thi gian rt ngn. Nhng nht inhTuyn ngn c lp- mt vn bn chnh lun hin i vi h thng l l anh thp v h thng dn chng hng hn khng th chi ci, c sc thuyt phc cao - phai l kt qu ca c mt qua trnh trn tr, suy ngm trong hnh trnh tm ng cu nc qua nhiu quc gia trn th gii ca Ch tch H Ch Minh; l kt qu ca thc tin lnh o ti tnh a cch mng Vit Nam n thng li ca Ngi.Tuyn ngn c lp th hin s sang sut, nhay ben va tm nhn chin lc su rng, kh nng d bao thin ti ca Chu tich H Chi Minh; l kt qu ca tm nhn su rng, ca bao suy ngh trn tr, v hn c l ca mt tm lng lun lun hng v t nc, v nhn dn ca H Ch tch.Co c thanh qua to ln Cch mng Thng Tm nm 1945 ca Vit Nam - thng li ca cch mng ginh chnh quyn ch din ra trong thi gian ngn nht, tn tht nh nht, nhng thnh cng ln nht, trit nht trong lch s nhn loi - cng u phai thuc v s nghip cach mang cua nhn dn Vit Nam, nhng vai tro cua H Chu tich la khng th phu nhn. Trc tip lnh o Cch mng Thng Tm nm 1945, Ngi a d on thin ti ng minh thng, pht xt thua, Vit Nam nht inh c lp[3], va Ngi a chp ly thi c kp thi nht a cch mng Vit Nam n thng li v i.Tuyn ngn c lp l kt qu ca thc tin cch mng nhn ao cng san cua Chu tich H Ch Minh: Thc tin 1911 - 1919, sau ban Yu sch cua nhn dn An Nama cho Ngi cu tra li: u u trn th gian nay cung chi co hai hang ngi, mt hang ngi ap bc boc lt va mt hang ngi bi ap bc boc lt. u u trn th gian nay cung chi co mt s tht la tinh ai hu gia nhng ngi v san[4]. Ngi a t bo dn chu t san, n vi dn chu v san khng chi vi c lp dn tc ma chu yu vi hanh phuc cua nhn dn. Ngi a vitBn n ch thc dn Phpvao nm 1925 trn tinh thn lun ti k th xm phm quyn sng, quyn t do, quyn mu cu hnh phc ca mi c nhn con ngi v dn tc, khng ch Vit Nam, ng Dng m cn c chu Phi, chu M Latinh. Ngi la chon con ng cach mang v san cho Vit Nam, vi Ngi a nhn thc c rng cach mang My va cach mang Phap u khng trit , cach mang thng li ri ma cng, nng vn bi ap bc. Chi co Cach mang Thang Mi Nga mi la cuc cach mang trit : nc Nga co chuyn la i, la ngi n l tr thanh ngi t do. Di nh sng ca ch ngha Mc-Lnin, vi tm lng nhn i bao la ca mnh m Ngi ch r con ng gii phng ca con ngi Vit Nam, cch mng v sn - gp phn ch r con ng gii phng ca cc dn tc thuc a v ca nhn dn lao ng ton th gii. Hnh trnh cch mng ca Chu tich H Ch Minh l hnh trnh kin nh u tranh v nn c lp t do, v hnh phc ca con ngi lao kh trn ton th gii.4- Cc gi tr caTuyn ngn c lpl: a) S k tha ht sc kho lo, cht ch cua Ngi t hai bn tuyn ngn ni ting trong lch s nhn loi,Tuyn ngn c lp 1776ca M v bnTuyn ngn nhn quyn v dn quyn 1791ca Php, a buc quc Phap va quc My tha nhn v quyn con ngi va quyn c lp t do ca dn tc Vit Nam noi ring, cua moi dn tc trn th gii noi chung.b) Vic k tha ht sc tai tinh hai bn tuyn ngn y cua Ngi a lam choTuyn ngn c lpca nc Vit Nam Dn chu Cng hoa va hai ban tuyn ngn bt hu y cua nhn loai co cung vi tri nh nhau trn trng quc t. Vi th, Chu tich H Chi Minh chnh la ngi a th hin nim t ho, t tn dn tc ln nht cua Vit Nam.c) Nng quyn li con ngi thnh quyn li dn tc l mt sng to thin tai ca H Chu tich, th hin tm huyt ln ca Ngi dnh cho dn tc Vit Nam va cac dn tc trn th gii. Ngi pht trin quyn li ca con ngi thnh quyn li ca dn tc; Khng nh tt c mi dn tc u c quyn t quyt nh ly vn mnh ca mnh.d) Phn ln ni dung m u cua banTuyn ngn c lpla nhm t cao, vach trn ban cht cp nc, gia danh nhn ao, li dung la c t do binh ng, phi nhn, phi nghia trai vi nhn ao va chinh nghia cua thc dn Phap. Cung vi hai tac phmBan an ch thc dn Phapvay Cng ly cua thc dn Phap ng Dng, bnTuyn ngn c lpcua Ngi khng chi t cao vach trn ti ac cua chu nghia thc dn trc cng lun th gii, ma con co tac dung giup nhn loai phong trnh va chng thanh cng hin tng phan vn hoa nht cua th ky XX la chu nghia thc dn.e) Sau khi t cao nhng ti ac ty tri cua bon thc dn va phong kin tay sai, ch mt cu Php chy, Nht hng, vua Bo i thoi v[5], Chu tich H Chi Minh a khai quat c tt ca nhng bin ng ln nht ca Vit Nam na u th k XX, t du chm ht cho cac th ch cu, m ra mt thi i mi vi mt th ch chinh tri mi cua Vit Nam - Th ch Dn chu Cng hoa. BnTuyn ngn c lpv th l kt qu ca bao nhiu xng mu ca bao nhiu th h ng bao Vit Nam; L kt qu ca bao nhiu hy vng, gng sc v tin tng ca hn 20 triu nhn dn Vit Nam; La tip ni bai th cua Ly Thng Kit trn sng Nh Nguyt,Binh Ng ai caocua Nguyn Trai,.. th hin truyn thng bt khut kin cng cua dn tc Vit Nam trong cng cuc u tranh gianh c lp[6], ma nu m ta no thi phai ve mt thanh gm va t m mt mau mau. Mau nhum o rung nng ni ta cy cy, mau nhum o cu ao ni em ta git giu hang ngay, mau nhum o manh sn ni con ta n ua ngay be. Dn tc Vit Nam t trong mau la ma i ln, dn tc y anh dung bit nhng nao![7].5- Cc ngha caTuyn ngn c lpl: a) S ra i bnTuyn ngn c lpcua nc Vit Nam Dn chu Cng hoa thc s l mt mc son trong lch s ca dn tc Vit Nam; khng inh nhng quyn dn tc c ban cua dn tc Vit Nam va tr thnh mt cuc i thoi ln c ngha lch s trng i: Tuyn b vi th gii v vic chm dt 80 nm h ca thc dn Php v hng nghn nm phong kin Vit Nam; Tuyn b s ra i v yu cu Quc t cng nhn nc Vit Nam Dn ch Cng ha; Khng inh quyn c hng t do v c lp, v s tht thnh mt nc t do, c lp ca Vit Nam; Th hin quyt tm cao nht cua dn tc trong u tranh gi gin c lp dn tc, t do hnh phc ca nhn dn. b) Ngay sau L tuyn th cua Chnh ph lm thi do Chu tich H Ch Minh lnh o, Ngi ni: c lp t do l ca qu bu, qu gi v ngn, ta kh s trong bao nhiu nm mi ginh c, cn c gng gi gn, bo v. Ngay sau tuyn b trinh trong vi dn tc va toan th gii v quyn binh ng th gii cua dn tc, quyn mu cu t do sung sng cua nhn dn va tuyn b quyt tm cao nht cua dn tc Vit Nam quyt gi gin c lp t do y, la nhng tuyn b danh thep khac cua Ngi: Ti chi co mt ham mun, ham mun tt bc, la lam sao nc ta c hoan toan c lp, dn ta c hoan toan t do, ng bao ai cung co cm n ao mc, ai cung c hoc hanh[8], Nc c lp ma dn khng c t do hanh phuc thi c lp o chng co y nghia gi Tha hy sinh tt ca ch nht inh khng chiu mt nc, khng chiu lam n l[9], Khng c g qu hn c lp t do,.. a khich l dn tc Vit Nam anh thng cac quc to, hung manh nht th gii va thi ai th ky XX, gi vng c lp dn tc va ang tng bc mang lai ngay cang nhiu cac hanh phuc to ln cho nhn dn.c)Tuyn ngn c lpca nc Vit Nam Dn ch Cng ha ra i trong mt thi im trng i v phc tp ca lch s, c ngha xc lp tnh hp php v hp hin ca Nh nc Vit Nam Dn ch Cng ha; la tac phm bt hu cua H Chu tich; la ban anh hung ca m u ky nguyn mi c lp t do va Chu nghia xa hi cua dn tc Vit Nam. Ngay nay,Tuyn ngn c lpng thi con co gia tri u tranh bc b nhng l l lo xc cng m mu ti chim Vit Nam ca cc lc lng th ch, tranh th s ng tnh rng ri ca d lun quc t vi mt nc Vit Nam c lp co chu quyn toan ven lanh th.d)BnTuyn ngn c lpkhng cn ch dnh ring cho dn tc Vit Nam m cn l s c v, li khng nh thing ling ca tt c cc dn tc trn th gii, c bit l cc dn tc kem va cha phat trin.Tuyn ngn c lpca nc Vit Nam Dn chu Cng hoa c th gii coi nhl Tuyn ngn nhn quyn ca cc dn tc thuc a trn ton th gii. l mt o lut mi ca nhn dn th gii khng nh quyn t do, c lp bt kh xm phm ca cc dn tc b p bc[10].6. Trong bi cnh ngy nay - chin tranh vn khng ngng vang ln chu Phi, Trung Cn ng, bn o Bancng,.. trong khng th khng c s nhung tay ca chu nghia quc - nhng gia tri vach thi ai va trng tn caTuyn ngn c lp1945 cua Vit Nam: Thng nht c lp dn tc vi t do, hanh phuc cua nhn dn la ng thi ging cao hai ngon c c lp dn tc va chu nghia xa hi; Thng nht bin chng quyn con ngi vi quyn dn tc, t c s khoa hoc va nn mong phap ly cho cng cuc xy dng nha nc cua dn, do dn va vi dn, xac lp nn vn hoa chinh tri dn chu mi dn la gc; Khng inh quyn t quyt va th hin quyt tm cao nht cua mi dn tc trong u tranh gi gin c lp dn tc;.. cung vi tinh thn u tranh khng mt mi v khng khoan nhng cho c lp t do ca dn tc v quyn sng, quyn hnh phc ca con ngi ca nhn dn va dn tc Vit Nam mai mai khng chi co y nghia lich s, ma mai mai cn nguyn tnh thi i.Hoang Ngoc Vinh va inh Thi Phong, khoa LLCT HKH Hu11