LIFE11ENV/GR/951

ΣυνοπτικήαναφοράτουέργουLayman’sreport

ΤμήμαΕδαφολογίαςΑθηνώνΕλληνικόςΓεωργικόςΟργανισμόςΔΗΜΗΤΡΑ

ΙνστιτούτοΜεσογειακώνΣπουδώνΊδρυμαΤεχνολογίαςκαιΈρευνας

ΠολυτεχνείοΚρήτης

ΜετηνυποστήρικητηςΠεριφέρειαςΑττικής-ΠεριφερειακήΕνότηταΝήσωντουΑγροτικούΣυλλόγουΑίγιναςκαι

τουΣυνεταιρισμούΦιστικοπαραγωγώνΑίγινας

PAGE 2

Newsletter Title

ΣκοπόςκαιΚαινοτομίες

ΑνάπτυξηκαλλιεργητικώνπρακτικώνγιατιςΜεσογειακέςπεριοχέςπουαπειλούνταιαπότηνερημοποίηση,οιοποίεςπεριλαμβάνουναειφόροδιαχείρισητουεδάφους,τουνερούκαιτωνθρεπτικώνστοιχείων,αξιοποίησητωνγεωργικώναποβλήτωνκαιμείωσητουπεριβαλλοντικούαποτυπώματοςτωνκαλλιεργειών.

• Ολοκληρωμένο Σχέδιο Διαχείρισης για εντατικά καλλιεργούμενες περιοχές, προκειμένου να αντιμετωπιστούν ταπροβλήματαπουεμφανίζονταισεαυτέςείτεμεμονωμένα,είτεμέσωσχεδιασμούολιστικήςδιαχείρισης.

• Προσδιορισμός δεικτών ποιότητας εδάφους για περιοχές όπου καλλιεργείται κελυφωτό φιστίκι και γίνεται διάθεση τωναποβλήτων κατεργασίας τους, ώστε να μπορεί να εκτιμηθεί ο κίνδυνος υποβάθμισης του εδάφους και η έκταση τωνδιαδικασιώνερημοποίησης.

• Μέθοδοςκομποστοποίησηςαποβλήτωνμευψηλήπερικτικότητασεάλαταμεπροσθήκηφυσικούζεόλιθου.• Έναμοναδικόσύστημααξιολόγησηςτηςκαταλληλότηταςτουεδάφουςγιαδιασποράκαιεπαναχρησιμοποίησηαποβλήτων,

τοοποίολαμβάνειυπόψητιςφυσικέςκαιχημικέςιδιότητεςτουεδάφουςκαθώςκαιταυδρογεωλογικάχαρακτηριστικάτηςπεριοχής.

• ΛογισμικόΔιαχείρισηςΚαλλιέργειας,τοοποίοπαρέχειαξολόγησητηςποιότηταςτουεδάφους,τουνερούάρδευσηςκαιτωνοργανικώνυλικώνκαιαποβλήτωνπουπρόκειταιναδιατεθούνστοέδαφος,καθώςκαιοδηγίες λίπανσηςσύμφωναμετιςθρεπτικέςανάγκεςτωνφυτών,τοεπίπεδογονιμότηταςκαιταχαρακτηριστικάτουεδάφους.

• ΈναΚεντρικόΕργαλείοΔιαχείρισηςκαιΕλέγχου,ωςδιαδικτυακήεφαρμογή,τοοποίοεπιτρέπειτηδικτύωσηκαιεπικοινωνίατωνπαραγωγώνκαιτωνπεριφερειακώναρχώνκαθώςκαιτηδημιουργίαΚέντρουΕλέγχουΚαλλιεργούμενωνΕκτάσεωνσετοπικό,περιφερειακόκαεθνικόεπίπεδο.

• Πρακτικήκαιεύκοληστηχρήσησυσκευήπεδίουγιατημέτρησηστοχωράφιαπότουςίδιουςτουςπαραγωγούςορισμένωνεδαφικώνιδιοτήτων(pH,ηλεκτρικήαγωγιμότητακαιυγρασία).

• Ανάλυση και αξιολόγηση του επιπέδου αειφορίας της καλλιέργειας κελυφωτών φιστικιών λαμβάνοντας υπόψη τις τρειςαρχέςτηςαειφορίας(περιβάλλον,οικονομία,κοινωνία)-ΑνάλυσηΚύκλουΖωήςτηςπαραγωγής.

Οκύριοςσκοπόςτουέργου

ΟιΚαινοτομίεςτουAgroStrat

ΤοπρόγραμμασυγχρηματοδοτήθηκεαπότηνΕυρωπαϊκήΕπιτροπήκαιυλοποιήθηκεστηνΕλλάδαΣυνολικόςΠροϋπολογισμός 1,026,509€ΧρηματοδότησηΕΕ 509,504€ΕθνικήΣυμμετοχή 517,005€Πιλοτικέςπεριοχές Αίγινα,ΚιλκίςΔιάρκεια 1/10/2012-30/9/2017

PAGE 3

Newsletter Title

Το Ολοκληρωµένο Σχέδιο Διαχείρισης

ΤοΟλοκληρωμένοΣχέδιοΔιαχείρισης(IMaS)είναιτοκεντρικόπαραδοτέοτουπρογράμματοςLIFEAgroStrat,στοοποίοπεριλαμβάνονταιόλαταεπιτεύγματατουέργουκαιταοποίαενσωματώνονταισεμιαστρατηγικήδιαχείρισηςαγροτικώνπεριοχώνόπουκαλλιεργείταικελυφωτόφιστίκι,διαχείρισηςτουεδάφουςκαθώςκαιδιαχείρισηςκαιαξιοποίησηςοργανικώναποβλήτων.

ΤοIMaSαποτελείταιαπόεπτάκεφάλαιακαισυνοδεύεταιαπό • ΈνανΟδηγόΕφαρμογής, • Τεχνο-οικονομικήΑνάλυση,και • ΈνανβοηθητικόΟδηγόγιατοσχεδιασμόκαιεφαρμογή

στρατηγικήςπαρακολούθησηςτηςποιότηταςτουεδάφους

ΤοAgroStratμεμίασειράδράσεωναπέδειξεπωςοιτοπικές/περιφερειακέςαρχέςκαιοιπαραγωγοίμπορούννασυνεργαστούνμεταξύτουςαλλάκαιμετηνεπιστημονικήκοινότηταγιατηνανάπτυξηκαιπροώθησητωναρχώντηςβιώσιμηςδιαχείρισηςτωνφυσικώνπόρωναλλάκαιτωναποβλήτων,γιατησυνεχήπαρακολούθησητηςαποτελεσματικότηταςτωνδράσεωναυτώνκαιτηδιασφάλισηκαιπροώθησητηςπροστασίαςτουπεριβάλλοντοςμεταυτόχρονηαύξησητηςπαραγωγικότητας.

ΤαεπτάκεφάλαιατουIMaS

Κεφάλαιο1:ΟρθέςπρακτικέςλίπανσηςφιστικόδενδρωνΚεφάλαιο2:Περιβαλλοντικόαποτύπωμακαλλιέργειαςκελυφωτών

φιστικιώνΚεφάλαιο3:ΑντιμετώπισητωναπειλώντουεδάφουςΚεφάλαιο4:Ανάπτυξηθεματικώνεδαφικώνχαρτών-

ΠροσδιορισμόςδεικτώνποιότηταςεδάφουςΚεφάλαιο5:Διαχείρισηαποβλήτωνκατεργασίαςκελυφωτών

φιστικιώνΚεφάλαιο6:ΤαεργαλείαλήψηςαποφάσεωντουAgroStratΚεφάλαιο7:ΤοΟλοκληρωμένοΣχέδιοΔιαχείρισηςσεοκτώστάδια

Όχιμόνογιατηνκαλλιέργειακελυφωτώνφιστικιών

ΤοIMaS,ανκαιαναπτύχθηκεχρησιμοποιώνταςωςπαράδειγματηνκαλλιέργειακελυφωτώνφιστικιών,διαμορφώθηκεμετέτοιοτρόπο,ώστεναμπορείναεφαρμοστείκαιγιαάλλουςτύπουςκαλλιέργειαςκαισεάλλεςχώρεςτηςΜεσογείου,πληντηςΕλλάδας.ΑυτόοφείλεταιστογεγονόςότιτοΣενάριοπροτείνειαειφόρεςκαλλιεργητικέςπρακτικές,κατάλληλεςγιαΜεσογειακέςπεριοχέςπουαντιμετωπίζουντονκίνδυνοερημοποίησης,παρακολούθησηκαιδιαχείρισητουεδάφους,ορθολογικήχρήσηθρεπτικών,ορθήδιαχείρισηγεωργικώναποβλήτων(επαναχρησιμοποίηση,διάθεση,κομποστοποίηση,χρήσηστηνάρδευση)καθώςκαιπρακτικέςελαχιστοποίησηςτουκινδύνουαλάτωσηςτουεδάφουςκαιδιάβρωσης,προωθώνταςπαράλληλαμέτραπροστασίαςτουεδάφους.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ:Οιπαραγωγοίέχουνενημερωθείότιπριναπόοποιαδήποτεενέργειαήεφαρμογήαποβλήτωνστοέδαφος,ηαρμόδιαελεγκτικήαρχήπρέπειναενημερωθείκαιναπαρέχειτηναπαραίτητηάδεια.

ΕδαφικοίΘεματικοίΧάρτεςΧάρτεςΚαταλληλότηταςΔιασποράςΑποβλήτων ΤοAgroStratανέπτυξεένασύστημααξιολόγησηςτηςκαταλληλότηταςτου

εδάφουςγιαδιασποράαποβλήτωνήεπαναχρησιμοποίησήτουςγιατηναξιοποίησηθρεπτικώνστοιχείωντοοποίοπεριλαβάνειαξιολόγησητουεδάφουςόσοναφοράστιςφυσικέςκαιχημικέςιδιότητεςαλλάκαισταυδρογεωλογικάχαρακτηριστικάτηςπεριοχήςδιάθεσης.

Μετάαπόδύοχρόνιαδράσεωνχαρακτηρισμούκαιταξινόμησηςτωνεδαφώνστηνπιλοτικήπεριοχή(Αίγινα),δειγματοληψιώνκαιαναλύσεων,αναπτύχθηκανGISθεματικοίεδαφικοίχάρτες(π.χ.βάθοςεδάφους,μηχανικήςσύστασης,θρεπτικώνστοιχειών,κινδύνουδιάβρωσης,κ.α.).

Στησυνέχεια,οιιδιότητεςτουεδάφουςκαιταχαρακτηριστικάτωνπεριοχώναξιολογήθηκανσύμφωναμετοσύστημααξιολόγησηςκαταλληλότηταςχρήσηςγηςFAO.ΟιθεματικοίεδαφικοίχάρτεςαξιοποιήθηκανώστενααναπτυχθούνειδικοίGISχάρτεςκαταλληλότηταςεδάφουςγιατηδιασποράγεωργικώναποβλήτωνστοέδαφος.

Μετημέθοδοαυτήδημιουργήθηκανχάρτεςκαταλληλότηταςεδάφουςγιατηδιασποράστερεώνκαιυγρώναποβλήτωνκατεργασίαςκελυφωτώνφιστικιώναλλάκαιδιασποράςυγρώνκαιστερεώναποβλήτωνελαιοτριβείων.ΌλοιοιθεματικοίαυτοίχάρτεςενσωματώθηκανστοΕργαλείοΚεντρικής

Διαχείρισης&Ελέγχουγιατηνπαροχήσυμβουλώνσχετικάμετηνποιότητατουεδάφουςκαιτηνεπαναχρησιμοποίησηοργανικώνυλικώνκαιαποβλήτωνσταεδάφη.ΧρησιμοποιώνταςτημεθοδολογίατουAgroStrat,είναιδυνατόννα

αναπτυχθούναντίστοιχοιχάρτεςγιαάλλουςτύπουςαποβλήτων,όπωςγιαπαράδειγμαγιατααπόβληταελαιοτριβείων.

Χάρτεςκαταλληλότηταςεδάφουςγιαδιασποράαποβλήτων

Απόβλητακατεργασίας φιστικιών

ΧάρτεςκαταλληλότηταςδιάθεσηςΑποβλήτωνΕλαιουργείου

PAGE 4

Newsletter Title

Newsletter Title

Έναισχυρόεργαλείολήψηςαποφάσεωνκατάλληλογιαολόκληρητηνπεριοχήτης

ΜεσογείουΕπειδή…

- μεμικρέςτροποποιήσεις,τολογισμικόμπορείναχρησιμοποιηθείγιασυμβουλευτικήκαιγιαάλλεςκαλλιέργειες,εκτόςτωνφιστικόδενδρων

- είναιεφικτήηενσωμάτωσηεδαφικώνθεματικώνχαρτώναπόάλλεςπεριοχέςτηςΕλλάδαςήάλλωνχωρώνκαιηπλήρηςαξιοποίησητουλογισμικούαπόπαραγωγούςσεολόκληρητηΜεσόγειοαλλάκαιτηνΕυρώπη.

- εκτόςτωνγεωργικώναποβλήτων,τολογισμικόμπορείνααξιολογήσειδιάφορουςτύπουςαποβλήτωνωςπροςτηνκαταλληλότητάτουςναεπαναχρησιμοποιηθούνστοέδαφος,λαμβάνονταςυπόψηκαιτουςπεριορισμούςτηςεθνικήςκαιΕυρωπαϊκήςνομοθεσίας.

ΤοΛογισμικότουAgroStrat

Τοέργοανέπτυξεέναλογισμικόγιατηναειφόροδιαχείρισητηςκαλλιέργειαςτουκελυφωτούφιστικιού,τοοποίοόμωςέχειτηδυναμικήναχρησιμοποιηθείσεόλητηνπεριοχήτηςΜεσογείουκαιναπροσαρμοστείσεδιάφορουςτύπουςκαλλιεργειών.

ΤοΛογισμικόΔιαχείρισηςΚαλλιέργειαςπαρέχεισυμβουλευτικέςυπηρεσίεςσχετικάμε:• τηνποιότητατουεδάφους,τουνερούάρδευσης,τωνοργανικώνυλικών

(π.χ.κόμποστς,οργανικώναποβλήτων)• ορθολογικήλίπανσηκαλλιέργειαςκελυφωτούφιστικιού• χρήσηκόμποστς,οργανικώνυλικώνκαιαποβλήτωνγιαλίπανσηήκαι

βελτίωσητωνιδιοτήτωντουεδάφουςΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΕισάγονταςτααποτελέσματατηςχημικήςανάλυσης,τολογισμικόπαρέχειαξιολόγησητηςποιότηταςτουεδάφους,τουνερούάρδευσης,τωνκόμποστςαλλάκαιάλλωνοργανικώνυλικώνκαιοργανικώναποβλήτων(υγρώνκαιστερεών)ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΔηλώνονταςτααποτελέσματατηςχημικήςανάλυσηςκαιτηνακριβήθέσητωνκαλλιεργούμενωνχωραφιών,είτεεισάγονταςτιςσυντεταγμένεςείτεβρίσκονταςταχωράφιαστοGoogleEarth,οχρήστηςέχειτηδυνατότηταναπάρεισυμβουλέςλίπανσης.ΣτηνπερίπτωσητηςΑίγινας,τολογισμικόαξιολογείτααποτελέσματατωνχημικώναναλύσεωντουεδάφους,τουνερούάρδευσης,καιτωνοργανικώνπρόσθετωνταοποίαεισάγονταιαπότοχρήστη,ενώστηνπερίπτωσηκατάτηνοποίακάποιεςεδαφικέςπαράμετροιδενπαρέχονταιαπότηχημικήανάλυση,αυτέςεισάγονταιαυτόματααπότουςεδαφικούςθεματικούςχάρτεςπουέχουνφτιαχτείγιατονησί.ΓιατιςυπόλοιπεςπεριοχέςτολογισμικόθεωρείμόνοτααποτελέσματατηςχημικήςανάλυσηςπουθαεισαχθούναπότονχρήστηΣΥΝΔΕΣΗΜΕΤΗΝΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΑΡΧΗΑυτήημοναδικήδυνατότητασυνδέειτουςπαραγωγούςμετηνΠεριφερειακήΑρχήμέσωτουδιαδικτύου.Έτσι,οιπαραγωγοίμπορούνναλάβουνπρόσθετεςσυμβουλέςαπότουςεπιστήμονεςτηςΠεριφέρειας.

Το Λογισµικό Διαχείρισης Καλλιέργειας έχει σκοπό την παροχή συµβουλευτικής και σε καµία περίπτωση να υποκαταστήσει τις αρµόδιες ελεγκτικές αρχές. Συστήνεται η επικοινωνία και συµβουλή των αρµοδίων αρχών πριν τη χρήση αποβλήτων στο έδαφος.

ΕργαλείοΚεντρικήςΔιαχείρισης&Ελέγχου-CMMT

Τοσύστημαείναιμιαδιαδικτυακήεφαρμογήγιατηδιαχείρισηκαιτηνπαρακολούθησηκαλλιεργειώνμετηχρήσηπαραμέτρωνποιότηταςεδάφους,νερούκαιχρήσηςοργανικώνυλικών,ενταγμένασεέναενιαίογεωγραφικόπληροφοριακόσύστημα(ΓΠΣ).

Ηεφαρμογήυποστηρίζειτηδημιουργίακέντρωνπαρακολούθησης,ταοποίαθαμπορούσανναδημιουργηθούνστιςεγκαταστάσειςμιαςΠεριφέρειας,ενόςΔήμουήκαιενόςΑγροτικούΣυνεταιρισμού,μεσκοπότησυνεχήκαισυστηματικήπαρακολούθησητωνκαλλιεργούμενωνεκτάσεωναλλάκαιπεριοχώνόπουδιατίθενταιαπόβλητα.ΣύνδεσητωνπαραγωγώνμετοΚέντροΠαρακολούθησης

ΤοεργαλείοεπιτρέπειστουςπαραγωγούςνασυνδεθούνμέσωδιαδικτύουμετοΚέντροΠαρακολούθησηςκαιναστείλουναποτελέσματααναλύσεωνεδάφους,νερού,οργανικώνυλικώνήκαιαποβλήτωνκαιναλάβουνεπιπλέονσυμβουλευτικήγιατηδιαχείρισητηςκαλλιέργειάςτους.

ΤΟΕΡΓΑΛΕΙΟΚΕΝΤΡΙΚΗΣΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ&ΕΛΕΓΧΟΥΕΙΝΑΙΜΙΑ

ΜΟΝΑΔΙΚΗΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗΕΦΑΡΜΟΓΗ,ΗΟΠΟΙΑΜΠΟΡΕΙΝΑΒΟΗΘΗΣΕΙΤΙΣΑΡΧΕΣΣΤΟΝΕΛΕΓΧΟΤΗΣΠΟΙΟΤΗΤΑΣΤΟΥΑΓΡΟΤΙΚΟΥΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣΣΕΤΟΠΙΚΟ,ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΚΑΙΕΘΝΙΚΟΕΠΙΠΕΔΟ

ΗδημιουργίατέτοιωνΚέντρωνεπιτρέπειστιςΑρχέςκαιστουςΣυνεταιρισμούςπαραγωγώννασυλλέγουνπληροφορίααπότουςπαραγωγούς,ναδημιουργούντουςδικούςτουςχάρτεςκαιβάσειςδεδομένων,νααξιολογούνπιθανούςκινδύνους,νααναπτύσσουνστρατηγικέςκαιδιαχειριστικάσχέδιααειφόρουχρήσηςτωνγεωργικώνεκτάσεων,τωνκαταναλώσεωννερούάρδευσης,τηςχρήσηςλιπασμάτων,κ.α.Ηεφαρμογήείναιδυνατόνναεπεκταθείκαι,εκτόςαπότιςπαραπάνωπαραμέτρους,ναπεριλαμβάνειεξάπλωσηασθενειών,χρήσηφυτοπροστατευτικώναλλάκαιόποιαάλληπληροφορίακρίνεταισημαντικήαπότηνΑρχήΠαρακολούθησης.

Οικαλλιεργούμενεςεκτάσειςαλλάκαιοιπεριοχέςδιάθεσηςαποβλήτωνεμφανίζονταισεχάρτες.ΟχρήστηςστοΚέντροΠαρακολούθησηςμπορείναεπιλέξειποιαεδαφικήήάλληιδιότηταθέλειναπαρακολουθήσεικαιγιαποιοχρονικόδιάστημα.Τοσύστημαπαρέχειεπίσηςτηδυνατότητααξιολόγησηςστατιστικώνδεδομένωνγιαταχωράφιασετοπική,περιφερειακήήκαιεθνικήκλίμακα.

Παρακολούθησηχωραφιών,χωρικήκαιχρονικήανάλυσημετρήσεωνκαιοπτικοποίηση

ΣτηνπερίπτωσητωνΔιαδοχικώνΔεξαμενώνΣυλλογής,τααπόβλητασυλλέγονταιστιςδεξαμενές,χωρίςναέχειγίνειαρχικόςδιαχωρισμόςτωνστερεώναπόταυγράαπόβλητακαιαφήνονταιπροςεξάτμισητουυγρούμέρους.Τοστερεόπουαπομένει,κομποστοποιείται.

Διαχείρισηαποβλήτωνστοχωράφι

Ρηχέςδεξαμενέςεξάτμισης

Σύστημαδεξαμενώνστιςοποίεςταυγράαπόβλητασυλλέγονταικαιαφήνονταιγιαεξάτμιση.Πριντηδιάθεση,τααπόβληταέχουνδιαχωριστεί,μεχρήσηαπλήςτεχνολογίαςδιαχωρισμού,σεστερεάκαιυγρά.Ταστερεάκομποστοποιούνται,ενώταυγράοδηγούνταιστιςδεξαμενές,οιοποίεςέχουνκαλυφθείμεπροστατευτικάυλικάώστενααποτραπείοποιαδήποτεδιαρροή.Τοσύστημαμπορείναείναιμόνιμοήναεγκαθίσταταικάθεπερίοδοσυγκομιδής,μεδιαστάσειςανάλογεςτηςαναμενόμενηςπαραγωγής.

ΔιαδοχικέςΔεξαμενέςΣυλλογής

ΤοσύστημακατασκευάστηκεστηνΑίγινααξιοποιώνταςπρώην,σχεδόνκατεστραμμένη,εγκατάστασηεκτροφήςχοίρων.

Ταπέντεκελιάεκτροφήςανακατασκευάστηκανκαιδημιουργήθηκεέναδιαδοχικόσύστημασυλλογήςμευπερχείλιση.

ΔΎΟΑΠΛΆΚΑΙΧΑΜΗΛΟΎΚΌΣΤΟΥΣΣΥΣΤΉΜΑΤΑΕΠΕΞΕΡΓΑΣΊΑΣΤΩΝΑΠΟΒΛΉΤΩΝΑΝΑΠΤΎΧΘΗΚΑΝΚΑΙΕΦΑΡΜΌΣΤΗΚΑΝΣΤΑΔΎΟΠΙΛΟΤΙΚΆΧΩΡΆΦΙΑΣΤΗΝΑΊΓΙΝΑ.ΚΑΙΤΑΔΎΟΕΊΝΑΙΚΑΤΆΛΛΗΛΑΓΙΑΕΠΕΞΕΡΓΑΣΊΑΤΩΝΑΠΟΒΛΉΤΩΝΣΤΟΧΩΡΆΦΙ,ΔΕΝΑΠΑΙΤΟΎΝΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΈΝΕΣΓΝΏΣΕΙΣΓΙΑΤΗΝΕΦΑΡΜΟΓΉΤΟΥΣΚΑΙΠΡΟΣΤΑΤΕΎΟΥΝΤΟΈΔΑΦΟΣΚΑΙΤΑΥΔΑΤΙΚΆΣΥΣΤΉΜΑΤΑΑΠΌΔΙΑΡΡΟΈΣΚΑΙΑΝΕΞΈΛΕΓΚΤΗΔΙΆΘΕΣΗ.

ΔΎΟΑΠΛΆΚΑΙΧΑΜΗΛΟΎΚΌΣΤΟΥΣΣΥΣΤΉΜΑΤΑΕΠΕΞΕΡΓΑΣΊΑΣΤΩΝΑΠΟΒΛΉΤΩΝΑΝΑΠΤΎΧΘΗΚΑΝΚΑΙΕΦΑΡΜΌΣΤΗΚΑΝΣΤΑΔΎΟΠΙΛΟΤΙΚΆΧΩΡΆΦΙΑΣΤΗΝΑΊΓΙΝΑ.ΚΑΙΤΑΔΎΟΕΊΝΑΙΚΑΤΆΛΛΗΛΑΓΙΑΕΠΕΞΕΡΓΑΣΊΑΤΩΝΑΠΟΒΛΉΤΩΝΣΤΟΧΩΡΆΦΙ,ΔΕΝΑΠΑΙΤΟΎΝΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΈΝΕΣΓΝΏΣΕΙΣΓΙΑΤΗΝΕΦΑΡΜΟΓΉΤΟΥΣΚΑΙΠΡΟΣΤΑΤΕΎΟΥΝΤΟΈΔΑΦΟΣΚΑΙΤΑΥΔΑΤΙΚΆΣΥΣΤΉΜΑΤΑΑΠΌΔΙΑΡΡΟΈΣΚΑΙΑΝΕΞΈΛΕΓΚΤΗΔΙΆΘΕΣΗ.

ΔύοαπλάκαιχαμηλούκόστουςσυστήματαεπεξεργασίαςαποβλήτωναναπτύχθηκανκαιυλοποιήθηκανσεδύοπιλοτικάχωράφιαστηνΑίγινα.Καιταδύοείναικατάλληλαγιαεπεξεργασίατωναποβλήτωνστοχωράφι,δεναπαιτούνεξειδικευμένεςγνώσειςγιατηνεφαρμογήτουςκαιπροστατεύουντοέδαφοςκαιταυδατικάσυστήματααπόδιαρροέςκαιανεξέλεγκτηδιάθεση.

Μείωσητηςποσότηταςτωναποβλήτωνμεαπλέςκατασκευέςγιατηδιαχείρισήτουςστοχωράφιαπότουςίδιουςτουςπαραγωγούς,

ελαχιστοποιώνταςέτσιτηδιάθεσήτουςστοπεριβάλλον

ΑνάλυσηΚύκλουΖωής(ΑΚΖ)–Εκτίμησηπεριβαλλοντικώνκινδύνων

Εκπομπέςσεαέρα,έδαφοςκαινερό

Είναι ηπρώτηφορά πουμελετάταιη Ανάλυσητου Κύκλου Ζωής της παραγωγής τουκελυφωτούφιστικιούσεπαγκόσμιοεπίπεδο.

ΗΑΚΖπραγματοποιήθηκεγιατονπροσδιορισμότηςκατανάλωσηςτων πρώτων υλών, δηλαδή λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων, νερούάρδευσης και επεξεργασίας, ενέργειας και της παραγωγήςγεωργικών αποβλήτων, καθώς και για τον προσδιορισμό τωνεκπομπώναερίωντουθερμοκηπίου(CO2,CH4,VOCs,NOx,SO2κ.α)στοναέρα,τονερόκαιτοέδαφοςσεσχέσημετηνπαραγωγήτουκελυφωτούφιστικιού.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑΗ ΑΚΖ προσδιόρισε ότι η παραγωγή λιπασμάτων, το σύστημαάρδευσης και οι καλλιεργητικές πρακτικές ήταν τα στάδια πουπαρουσίασαν τις πιο υψηλές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.Σημαντικές επιπτώσεις προέρχονται επίσης από τις πρακτικέςδιαχείρισης των αποβλήτων της καλλιέργειας του κελυφωτούφυστικιού, λόγω κυρίως της ανεξέλεγκτης διάθεσής τους σεδιάφορα σημεία (εντός και εκτός των χωραφιών) και τηςαναπόφευκτης μετανάστευσης των δημιουργούμενων απορροώνπροςταυπόγειακαιεπιφανειακάύδατα.ΩΦΕΛΗ• Η ΑΚΖ εκτός από την εφαρμογή της στην παραγωγή τουκελυφωτού φυστικιού μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε άλλεςπαρόμοιες καλλιέργειες σε χώρες της Μεσογείου ή σε άλλεςπεριοχέςμεπαρόμοιαχαρακτηριστικά.

• ΤααποτελέσματατηςΑΚΖμπορούνεπίσηςναχρησιμοποιηθούναπό πολλούς ενδιαφερομένους (δηλ. αγρότες, παραγωγούς,γεωπόνους) και άλλους φορείς υπεύθυνους για τη χάραξηπολιτικήςμεστόχοτονσχεδιασμό και τηνυλοποίησηβιώσιμωνπεριβαλλοντικών στρατηγικών σε παρόμοια συστήματακαλλιέργειας.

ΗΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΕΚΤΙΜΗΣΗΤΩΝΠΕΡΙΒΑΛΛΩΝΤΙΚΩΝΚΙΝΔΥΝΩΝπραγματοποιήθηκεμεσκοπότην:• αξιολόγηση του βαθμού βελτίωσης της

περιβαλλοντικής ποιότητας της πιλοτικής περιοχήςλόγω της εφαρμογής των στρατηγικών πουαναπτύχθηκαν και εφαρμόστηκαν (IMaS) κατά τηνδιάρκειατουέργου

• εκτίμηση των περιβαλλοντικών κινδύνων για ταυδατικά συστήματα λόγω της ανεξέλεγκτηςδιάθεσης γεωργικών αποβλήτων και τωνυφιστάμενωνπρακτικώνκαλλιέργειας,και

• αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων τηςπαραγωγής φιστικιών στις Μεσογειακές χώρεςχρησιμοποιώντας κατάλληλους και αξιόπιστουςπεριβαλλοντικούςδείκτες.

Tra

ΠέντεχρόνιακοντάστουςπαραγωγούςκαιστιςΤοπικέςκαιΠεριφερειακέςΑρχές

Το AgroStrat συνεχίζεται…

ΤοέργοINTERREGBalkanMed,μετίτλο"Αγροκτήματαμεμηδενικόαποτύπωμαάνθρακα,αποβλήτωνκαινερού.Κατευθυντήριεςοδηγίεςγιαστρατηγικέςαειφόρουδιαχείρισηςτουβαλκανικούγεωργικούτομέα-BalkanROAD"ξεκίνησετιςδράσειςτουστις8Σεπτεμβρίου2017.Τοέργοπροβλέπει,μεταξύάλλων,τηνανάπτυξησυμβουλευτικήςλίπανσηςγιασταφύλια,λαχανικάκαιμήλαμεβάσητοήδηανεπτυγμένολογισμικότουAgroStratκαθώςκαιτηνανάπτυξηενόςλογισμικούπουθακαταγράφεικαιυπολογίζειτοπεριβαλλοντικόαποτύπωματωνγεωργικώνπροϊόντων(άνθρακα,νερούκαιαποβλήτων),λαμβάνονταςυπόψηόλαταστάδιατηςπαραγωγής(απότοχωράφιμέχριτηναγορά).Τοαποτύπωμαμπορείστησυνέχειανααναγράφεταιστηνετικέτατωνπροϊόντων,δίνοντάςτουςσημαντικόπλεονέκτημαέναντιάλλωνομοίωνπουκατευθύνονταιστηναγορά.

ΤαέργαBalkanROADκαιClimaMEDαναμένεταιναπροωθήσουνκαιενισχύσουντηνεφαρμογήτωναποτελεσμάτωντουAgrostratσταΒαλκάνιακαι

στηΜεσόγειο

ΈνανέοέργοLIFEμετίτλο"ΚαινοτόμεςτεχνολογίεςγιατομετριασμότηςκλιματικήςαλλαγήςστοΜεσογειακόγεωργικότομέα-ClimaMED"(LIFE17CCM/GR/87)θαξεκινήσειτην1ηΙουλίου2018.ΈναςαπότουςκύριουςστόχουςτουClimaMEDείναιηδημιουργίαενόςΕπιχειρησιακούΚέντρου,παρόμοιομετοΚέντροΔιαχείρισηςκαιΕλέγχουτουAgroStrat,γιατηνκαταγραφήκαιπαρακολούθησητωνεκπομπώναερίωνθερμοκηπίουκαιτωνμεταβολώντουοργανικούάνθρακατουεδάφουςσταμεσογειακάαγροτικάσυστήματα.

LIFE AgroStrat

Παραμένουμεστοδιαδίκτυο!Επισκεφθείτετησελίδαμας:http://www.agrostrat.gr

Επικοινωνήστε μαζί μας Δρ. Μαρία Ντούλα (υπεύθυνη-συντονίστρια AgroStrat): mdoula@otenet.gr Δρ. Απόστολος Σαρρής: asaris@ret.forthnet.gr Καθ. Κωνσταντίνος Κομνίτσας: kkomnitsas@isc.tuc.gr Δρ. Σίδερης Θεοχαρόπουλος: sid_theo@otenet.gr