14
ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka- kaitan ng karapatan. Sa mahigit tatlong buwan ng mga palyadong hakbangin at patakaran, walang ka- paris na pagdurusa ang dinanas ng sambayanang Pilipino. Sa loob ng halos tatlong buwan, ikinulong ni Duterte ang buong ba- yan sa kanilang maiinit na bahay sa ngalan ng pag-iwas sa pagkalat ng bayrus. Pero ang sakripisyong ito ay winaldas lamang ni Duterte at kan- yang mga heneral. Hindi sapat ang inilaang pondo para makaagapay ang sistemang pangkalusugan sa pandemya. Walang libreng mass testing. Walang libreng paggamot sa Covid-19. Palyado at atrasado ang pagtipon ng impormasyon, kaya bulag ang gubyerno kung saan-saan kumakalat ang bayrus. Huling-huli na ngang dumating, kulang na kulang at madalas kina- kaltasan pa ang pangakong ayuda. "Sarap ng buhay," sambit ng isang senador habang sila'y nagpipiging at umaapaw sa pagkain ang kani- lang imbakan, pinagtiis ang bayan na mabuhay sa lugaw at sardinas kung meron man. Sinaklot ng gutom Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US-Duterte L along lumalala ang dating di pagkakapantay-pantay sa lipunang Pilipino kasabay ng pagtalim ng mga kontradiksyon dahil sa militarista at anti- mamamayang pagharap ng rehimeng Duterte sa pandemyang Covid-19. Habang ang iilan ay nasa mga mansyon at palasyong malayo sa sakit, patuloy na nagkakamal ng yaman, nag-aabuso ng kapangyarihan at nabubundat sa pawis at dugo ng anakpawis, milyun-milyong mamamayan naman ang sadlak sa gutom at labis na karukhaan. at pangamba ang mayorya ng ma- mamayang nabubuhay nang isang kahig-isang tuka. Ang mga kapit-sa- patalim na naghanap ng pagkakaki- taan at makakain ay binansagang "pasaway," pinagdadadakip at buong lupit na pinarusahan. Dahil walang malinaw na pla- nong pangkalusugan para pangiba- bawan ang pandemya, ipinahinto ni Duterte ang lahat at tatlong buwang ipinasara ang malaking bahagi ng ekonomya. Milyun-milyon ang na- walan ng trabaho at kita. Nagkan- dawasak ang kabuhayan ng maliliit na negosyante. At nang ipag-utos na luwagan ang mga lockdown nitong Hunyo, ginawa ang lahat upang tu- makbo muli ang negosyo ng malala- king kapitalista, habang pinabayaan ang masang anakpawis na animo'y sinumbatang "bahala na kayo!" Habang malupit na pinasusunod ang mamamayan sa mga nakasasa-

Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

  • Upload
    others

  • View
    11

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

ANGPahayagan ng Partido Komunista ng Pilipinas

Pinapatnubayan ng Marxismo-Leninismo-Maoismo

Tomo LI Bl g. 1 2

H unyo 2 1 , 2 02 0

www. cpp. ph

EDITORYAL

Humihiyaw ng katarungan angbayan para sa lahat ng ginugutom,pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng karapatan. Sa mahigittatlong buwan ng mga palyadonghakbangin at patakaran, walang ka-paris na pagdurusa ang dinanas ngsambayanang Pilipino.

Sa loob ng halos tatlong buwan,ikinulong ni Duterte ang buong ba-yan sa kanilang maiinit na bahay sangalan ng pag-iwas sa pagkalat ngbayrus. Pero ang sakripisyong ito aywinaldas lamang ni Duterte at kan-yang mga heneral. Hindi sapat anginilaang pondo para makaagapay

ang sistemang pangkalusugan sapandemya. Walang libreng masstesting. Walang libreng paggamotsa Covid-19. Palyado at atrasadoang pagtipon ng impormasyon, kayabulag ang gubyerno kung saan-saankumakalat ang bayrus.

Huling-huli na ngang dumating,kulang na kulang at madalas kina-kaltasan pa ang pangakong ayuda."Sarap ng buhay," sambit ng isangsenador habang sila'y nagpipigingat umaapaw sa pagkain ang kani-lang imbakan, pinagtiis ang bayanna mabuhay sa lugaw at sardinaskung meron man. Sinaklot ng gutom

Mag-alsa at wakasan ang pahirapat pabayang rehimeng US-Duterte

Lalong lumalala ang dating di pagkakapantay-pantay sa lipunang Pilipinokasabay ng pagtalim ng mga kontradiksyon dahil sa militarista at anti-mamamayang pagharap ng rehimeng Duterte sa pandemyang Covid-19.

Habang ang iilan ay nasa mga mansyon at palasyong malayo sa sakit, patuloyna nagkakamal ng yaman, nag-aabuso ng kapangyarihan at nabubundat sapawis at dugo ng anakpawis, milyun-milyong mamamayan naman ang sadlaksa gutom at labis na karukhaan.

at pangamba ang mayorya ng ma-mamayang nabubuhay nang isangkahig-isang tuka. Ang mga kapit-sa-patalim na naghanap ng pagkakaki-taan at makakain ay binansagang"pasaway," pinagdadadakip atbuong lupit na pinarusahan.

Dahil walang malinaw na pla-nong pangkalusugan para pangiba-bawan ang pandemya, ipinahinto niDuterte ang lahat at tatlong buwangipinasara ang malaking bahagi ngekonomya. Milyun-milyon ang na-walan ng trabaho at kita. Nagkan-dawasak ang kabuhayan ng maliliitna negosyante. At nang ipag-utos naluwagan ang mga lockdown nitongHunyo, ginawa ang lahat upang tu-makbo muli ang negosyo ng malala-king kapitalista, habang pinabayaanang masang anakpawis na animo'ysinumbatang "bahala na kayo!"

Habang malupit na pinasusunodang mamamayan sa mga nakasasa-

Page 2: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

Hunyo 21 , 2020 ANG BAYAN2

kal na patakaran ng paghihigpit,maluwag namang nakahihinga atnakagagalaw si Duterte at ang kan-yang mga bulok na upisyal.

Habang paroo't parito si Dutertesa Davao sakay ng pribadong eropla-no, daan-daang libong mamamayanang walang masakyan. Pinagtitiis si-lang mag-abang sa bangketa at mgakalsada, gutom at walang kaseguru-han kung kailan makasasakay o ma-kauuwi. Sinong makalilimot kayMichelle Silvertino na namatay ma-tapos ang limang araw na paghihin-tay ng masasakyan pauwi sa Bicol sailalim ng isang tulay sa Pasay?

Araw-araw, nagkakandarapangmag-unahan at magsiksikan angmga manggagawa at empleyado da-hil kulang na kulang ang masasak-yang bus o tren. Dahil hindi inasika-so ang paghahanda ng ligtas at sa-pat na pangmasang transportasyon,libu-libo ngayon ang obligadongmaglakad o magbisikleta araw-arawsa peligrosong mga haywey.

Kulang na kulang na nga ang sa-hod ng mga manggagawa, pinahintu-lutan pa ni Duterte ang malalakingkapitalista na kaltasan ito para diu-

mano makabawi sila sa kanilang tu-bo. Hindi rin sila inobliga na ipailalimsa libreng pag-eeksamen ang mgamanggagawa para tukuyin ang po-sibleng pagkahawa sa Covid-19.

Nagwawalambahala si Dutertesa gitna ng milyun-milyong nawalanng hanapbuhay. Walang ginagawaupang agapan ang pagbulusok ngkanilang kabuhayan.

Habang pahihintulutang puma-sada ang mga "modernong" dyip napag-aari ng malalaking korporasyon,patuloy na pinagbabawalan angdaan-daan libong dyip ng maliliit nadrayber at opereytor. Bingi si Dutertesa sigaw ng karaniwang mga drayberpara sa subsidyo upang tiyaking lig-tas na makabiyahe ang mga dyip, ka-hit pa ang totoo'y mas ligtas ang mgadyip at traysikel kaysa mga saradongsasakyan. Animo'y pinagsisisipa silani Duterte. Ang mga "hari ng kalsa-da" ngayo'y nagmamakaawa at na-mamalimos sa lansangan.

Habang nagkukumahog si Du-terte na mag-angkat na naman ngtone-toneladang bigas sa mga ban-sang nagsusubsidyo ng produksyongagrikultural, kulang na kulang na-

Tomo LI Bl g. 12 | H unyo 2 1 , 2 02 0

NilalamanANG

instagram.com/prwcnewsroom

@prwc_info

[email protected]

Ang Ang Bayan ay i ni l a l athal a dal awang beses bawat buwan

ng Komi te Sentral ng Parti do Komuni sta ng Pi l i pi nas

Ang Ang Bayan ay i ni l a l abas sa

wi kang Pi l i pi no, Bi saya, I l oco,

H i l i gaynon, Waray at I ngl es.

Tumatanggap ang Ang Bayan ng

mga kontri busyon sa anyo ng mga

arti kul o at bal i ta. H i ni hi kayat di n ang

mga mambabasa na magpaabot ng

mga puna at rekomendasyon sa

i kauunl ad ng ati ng pahayagan.

Editoryal: Mag-alsa at wakasan ang pahirapat pabayang rehimeng US-Duterte 1Sino si Michelle Silvertino? 3Opensiba ng BHB-Mindoro 3"Hindi ito rali, isa itong mañanita" 416 kabataan, inaresto sa Iligan 5Tagapagtatag ng CPA, iligal na inaresto 5Mga barkong pandigmang US at China 6Milyong OFW, istranded sa ibang bansa 7Remitans, nakatakdang bumagsak 7Kontra-mahirap na plano sa edukasyon 888th IB, pinalalayas ng mga Lumad 9Lider-magsasaka, pinagbabaril sa Bukidnon 9Pinakamataas na tantos ng disempleyo 10Daanlibong propesyunal, nagdurusa 10Ang pagsibol ng rebolusyon sa Niyog 11Sunud-sunod na BKP, inilunsad sa Bikol 12200 dumalo sa kasal sa larangang gerilya 13Pagpatay, pang-aaresto at pang-aatake 13Martsa sa US 14Protesta sa Chile, Lebanon, Hong Kong 14Hirap at dusa, pamana ni Danding 14

man ang pondong inilaan para tu-lungan ang produksyon ng masangmga magsasakang Pilipino at bilhinang kanilang produkto.

Milyun-milyon ngayon ang pi-neperwisyo at pinahihirapan ngkung anu-anong hinihingi ng pulissa mga kumukuha ng permit paramakabyahe o makauwi sa kanilangmga prubinsya o rehiyon.

Dahil tumatangging maglaan ngsapat na pondo para gawing ligtasna buksan ang mga paaralan (dag-dag na mga paaralan, klasrum, mgaguro, at iba pang imprastrukturangpang-edukasyon), ipinag-utos niDuterte na walang idadaos na klasesa mga darating na buwan. Sa halip,idadaan na lang diumano sa inter-net ang pagtuturo, gayong walanaman itong inilalaang pondo atipababalikat sa mga titser at es-tudyante ang gastos para sa mgakompyuter, internet at iba pangkagamitan.

Milyun-milyong kabataan angnangangamba sa planong pagtataasng matrikula ng maraming paara-lan, habang kulang na kulang angsubsidyo ng estado sa edukasyon.Biktima rin sila ng arbitraryongpaghihigpit laban sa mga 16-21taong-gulang na lumabas paramaghanap ng trabaho o pagka-kakitaan at lumahok sa iba't ibangaktibidad panlipunan.

Sa halip na bawasan ang sob-rang laking gastos sa mga di pro-duktibo proyektong pang-impra-strukturang pinondohan ng dayongpautang, ang bilyun-bilyong pisongsikretong badyet pang-intelidyens,ang daan-daang bilyong pisongpambili ng mga helikopter, mgabomba at kagamitang pandigma,pinili ng rehimeng Duterte na ma-ngutang nang mangutang upangtustusan ang mga gastusin sa pa-nahon ng pandemya.

Ang bigat ng pasanin ng pagba-bayad-utang ay tagibang na nasabalikat ng bayan. Sa halip na dagda-gan, binabawasan pa ng rehimengDuterte ang buwis sa mga bilyunar-yong malalaking kapitalista; at balakna ipasa ang bigat sa mga karani-

"Mag-alsa...," sundan sa pahina 3

Page 3: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

ANG BAYAN Hunyo 21 , 2020 3

Mga sundalong perwisyo sa Mangyan, binigwasan ng BHB

SUNUD-SUNOD NA OPENSIBA ang inilunsad ng Bagong Hukbong Bayan (BHB)-Mindoro laban sa Philippine National Police at mga pasistang sundalo ng 4th at76th IB. Anim na operasyong haras ang isinagawa ng BHB-Mindoro sa mga bayanng Mansalay, Bulalacao, Socorro ng Oriental Mindoro at Rizal, Occidental Mindo-ro noong Mayo 6 hanggang Mayo 18. Isa ang napatay at pito ang nasugatan samga pulis at sundalo.

Sagot ang mga opensibang ito sapagpapalayas ng militar sa mga mag-sasaka at Mangyan sa mga bayan ngRizal at Calintaan dahil sa mga opera-syong kombat noong unang linggo ngMayo. Higit 600 pwersang militar angipinakat dito at nagpusisyon ng mgakanyon sa Rizal.

Sa Negros Oriental, pinarusahan ngBHB ang isang elemento ng CAFGUnoong Hunyo 11 sa Barangay Luz, Gui-hulngan City. Giya siya sa mga Opera-syong Sauron ng 62nd IB at kasama samga pag-atake, iligal na pag-aresto at

pagpatay sa masang magsasaka.Noong Hunyo 16, dalawang

ahenteng paniktik ng 94th IB anginatake ng BHB sa Himamaylan City.Notoryus ang dalawa sa pambibintangsa mga sibilyan na "suporter ng BHB."Sa parehong araw, dalawang beses napinaputukan ng BHB ang nag-oope-rasyong mga sundalo sa Barangay Ma-halang at Buenavista.

Sa Palawan, pinasabugan ng bombang isang yunit ng BHB ang detatsmentng 3rd Marine Brigade sa BarangayMagara, Roxas noong Mayo 22.

"Mag-alsa...," mula sa pahina 2 Sino si Michelle Silvertino?

Isa si Michelle Silvertino sa milyun-milyong Pilipinong nagpasyang maghanap ngtrabaho sa ibang bansa para mabuhay ang kanyang pamilya. Nang hindi siya

nakaalis, namasukan siya bilang kasambahay sa Metro Manila. Dahil ora-orada angpagpataw ng lockdown sa Metro Manila, hindi siya nakauwi ng prubinsya. Nangmagsimula nang luwagan ang pagbyahe, nagpasya siyang umuwi sa Bicol para ma-kasama ang kanyang apat na anak.

Wala siyang nadatnang bus saCubao, Quezon City kaya tumuloypapuntang Pasay City para doonmaghintay. Dahil sa arbitraryo atpabagu-bagong mga desisyon ng IATF,wala rin siyang naabutang bus doon.Dahil walang masakyan papunta kahitsaan, sumukob siya sa ilalim ng tulay.Naubos ang kanyang pera at pagkain.Nagkasakit siya sa pangatlong araw,pero sa halip na ospital, dinala siya ngmga pulis sa presinto. Nang makitangmay sintomas siya ng Covid-19, inilipatsiya sa isang barangay hall. Dahil walanamang tao sa upisina, bumalik si Sil-vertino sa ilalim ng tulay. Namatay siyasa sumunod na araw (Hunyo 5) atibinaon sa isang mababaw na libingan.Malinaw na namatay siya sa kriminalna kapabayaan.

Ilang kilometro mula kay Silverti-no, mahigit 700 migranteng mangga-gawa at mga locally stranded

individual (LSI) ang tumira din sa ila-lim ng isang tulay malapit sa paliparanhabang naghihintay ng byahe saeroplano pauwi sa kani-kanilang mgaprubinsya. Nagtiis sila sa kakarampotna pagkain at mga higaan. Nabigyanlamang sila ng atensyon at nailipat saisang evacuation center matapos inu-lan ng batikos ang kapabayaan nggubyerno.

Si Silvertino at ang 700 nanirahansa paliparan ay ilan lamang sa higit 4.1milyong naistranded na indibidwal napinabayaan na lamang ng rehimen. Bu-kod sa limitado at mabagal na progra-ma ng gubyerno para iuwi ang mganaipit na Pilipino, pinagkakaperahan pasila sa napakaraming papeles at rekisi-to ang kinakailangang ihanda ng mgauuwi gaya ng sertipikasyon ng bara-ngay, resulta ng tsek-ap at laborator-yong medikal, ID at travel authoriza-tion mula sa pulis.

wang kumikita. Kahit san-dali at kahit kaunti, tuma-tanggi ang rehimen na ibsanang mga pasaning buwis ngbayang naghihikahos.

Sa nagdaang tatlongbuwan ng pandemyangCovid-19, lalong nalantadang anti-mamamayang rehi-meng Duterte sa pagtangginitong unahin ang interes ngbayan at pagprayoridad ni-to, sa halip, sa interes ngmalalaking kapitalista atpagbubulsa ng malakingpondo ng bayan. Inamin niDuterte mismo na siya angnag-utos sa pagbili ng mgakagamitang sobra-sobra angpatong sa presyo. Dagdagdito, inuna niya ang Anti-Terror Bill, ang pagpapata-himik sa mga kritiko, at pag-papalakas sa kanyang pwer-sang militar sa hangaringsindakin ang bayan, sikilinang demokrasya at panatili-hin ang sarili bilang maka-pangyarihang diktador.

Sa nagdaang tatlongbuwan, lalong kumulo angdugo ng bayan at umipon sakanilang dibdib ang sukdu-lang galit sa rehimeng Du-terte. Unti-unti nilang iwi-nawaksi ang takot at ipina-mamalas ang tapang at ka-handaang lumaban.

Nasa sambayanang Pi-lipino ang lahat ng katwiranpara mag-alsa at makibaka.Tungkulin ng buong bayanna magkaisa upang gamitinang kanilang kapangyarihanat pangkasaysayang tung-kuling itakda ang dapat natakbo ng lipunang Pilipino.Mabilis ngayong umiiponang unos. Dapat sunggabanang panahon at pagkakata-on nang buong galit labansa korapsyon, pagpapaba-ya, pasismo at pagtatraydorng rehimeng Duterte atwakasan ang kanyang dik-tadura.

Page 4: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

Hunyo 21 , 2020 ANG BAYAN4

Protesta kontra Anti-Terrorism Bill

"Hindi ito rali, isa itong mañanita"

Koordinadong mga kilos protesta na tinaguriang "mañanita"ang inilunsad sa Metro Manila at 14 na prubinsya bilang pag-

tutol sa Anti-Terrorism Bill noong Hunyo 12. Ang mga pagkilos ayharap-harapang paghamon sa idineklara ng Malacañang na bawalmagrali. Tinawag itong mañanita para kutyain ang piging na isina-gawa ng mga pulis ng National Capital Region para sa kanilang he-pe na si Debold Sinas noong Mayo. Itinaon ng mga raliyista angpagkilos sa ika-122 Araw ng Kalayaan. Kalakhan ng mga dumalo aykabataan.

Sa loob ng kampus ng Universityof the Philippines (UP) sa Diliman,Quezon City, umabot sa 5,000 angnagtipon sa isang "Grand Mañani-ta." Gaya ng pagdiriwang ngkaarawan, nagdala ang iba't ibanggrupo ng mga party hat, lobo, pag-kain at may ilan na gumawa pa ngbirthday cake na may nakasulat na"Junk Anti-Terror Bill." May saya-wan at kantahan, mga pahayag atkultural na pagtatanghal.

Ang rali sa UP ay pinamunuanng Bagong Alyansang Makabayan(Bayan) at mga kaanib nitong orga-nisasyong manggagawa, kabataan,kababaihan, manggagawang pang-kalusugan, kawani, maralitang

lunsod at iba pa. Luma-hok din ang kilalang mgapersonahe ng LiberalParty at iba pang organ-isasyon, gayundin ang il-ang mga kilalang artistaat manggagawangpangkultura.

Ayon kay Neri Colmenares,tagapangulo ng Bayan Muna,mapanganib ang Anti-Terror Billsapagkat magagamit ito laban saordinaryong mamamayan na pumu-puna o naglalabas ng saloobin labansa rehimen.

Bago magsimula ang pagtitipon,nagtayo ang pulis ng tsekpoynt saUP para pigilan ang mga dadalo.Inasahan na ito ng mga raliyistakaya nakahanda ang mga tim ngabugado para sumalo sa mga aa-restuhin. Nakahanda rin ang mgamanggagawang pangkalusugan nanagtiyak na nasusunod ang mgahakbang para ligtas sa Covid-19 angpagtitipon.

Tiniyak din ng mga nagprotestaang panuntunang isang metrongpagitan sa bawat isa. Namigay ngmga face mask, face shield at alko-hol. Nagtagal ang pagtitipon nangtatlong oras.

Binigyan-diin ng mga raliyista nahabang ang rali ay laban sa Anti-Terror Bill, kasinghalaga ang pagpa-panagot sa rehimen sa kainutilan ni-tong tiyakin ang kalusugan at kabu-tihan ng mamamayan sa gitna ngpandemyang Covid-19. Panawagannila ang mass testing, tracing at vali-dation ng mga kaso ng Covid-19, ti-

yakin ang ayuda sa ma-mamayan at itaguyod ang

kalayaan at demokrasya.Naging tampok sa rali ang ta-

lumpati ni Marie Dinglasan, isangordinaryong manininda na nag-papahayag ng kanyang saloobingkontra-Duterte sa social media. Na-kilala siya sa matapang na pagsagotsa mga "troll" ni Duterte na ku-muyog at nag-akusa sa kanya na"suporter ng NPA." Patok din angpagtatanghal ni Mae Paner, isangartista sa teatro, na gumanap bi-lang si Debold Sinas, at ang kolekti-bong pagsayaw sa at pagkanta ngawiting "Don't call me terorista"(Huwag mo akong tawaging teroris-ta).

Bago ang Grand Mañanita, nag-karoon ng mga pagkilos sa loob ngDe La Salle University sa Maynila atsa loob ng komunidad ng San Roquesa Barangay Pag-asa, Quezon City.

Sa buong bansa, lumabas samga bahay at nagrali rin ang mara-ming grupong aktibista at kabataanlaban sa Anti-Terror Bill.

Baguio. Isandaan ang nagpro-testa sa harap ng UP Baguio. Bagonito, may 62 organisasyon ng kaba-taan ang pumirma laban sa Anti-Terror Bill sa pangunguna ng Youth

"Hindi...," sundan sa pahina 5

Alam niyo ba?

ANG MAÑANITA ("maliit nabukas" sa wikang Espanyol)ay isang harana na inihahan-dog sa isang taong nagdiri-wang ng kaarawan sa mada-ling araw o takipsilim ng na-turang araw. Sa ilang bahaging Pilipinas, naging tradisyonito ng simpleng pagtitipon ngpamilya ng nagdiriwang sasimula ng kaarawan. Isangpartikular na haranangmañanita ang laganap na ki-nakanta ng mga Pulang man-dirigma sa kanilang kapwamandirigma sa Mindanao.Ang kantang ito, "MalipayongAdlaw," ay sinulat at pinala-ganap ng Agaw-Armas.

Page 5: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

ANG BAYAN Hunyo 21 , 2020 5

ala-6 ng umaga.Davao. Pinangunahan ng

PASAKA Confederation of LumadOrganization ang programa saUCCP Haran sa Davao City. Dumalodito ang 500 bakwit at nagprotestahabang istriktong nagmamantine ngdistansya sa isa't isa. Kinagabihan,nagsindi ng sulo ang mga lider Lu-mad bilang simbolo ng pagbibigayliwanag sa gitna ng kadiliman at ti-raniya ng rehimeng Duterte at kungpaano nito pinag-iinit ang alab ngpaglaban ng mamamayan.

Ani Datu Minstroso Malibato:"Sa kabila ng pagsisikap namin big-yan ng edukasyon ang aming mgaanak, marahas kaming sinusupil nggubyerno sa pamamagitan ng pag-papasara sa aming mga paaralan atpamamaslang sa aming mga Lumad."Pagdidiin ng grupo, ang totoong te-rorista ay ang gubyerno ni Duterte.

Butuan. Nagkaroon din ng"mañanita" sa Freedom Park, Bu-tuan City.

Nakiisa naman sa "GrandMañanita" ang ibang mga grupo ngkabataan at abugado sa mga lunsodng Cagayan de Oro, Dumaguete,Zamboanga at Bulacan.

Act Now Against Tyranny-Baguio-Benguet noong Hunyo 3.

Nueva Vizcaya. Nagtipon angmga kontra-mina at maka-kalika-sang residente ng Didipio, Kasibu sakanilang komunidad.

Isabela. Pinigilan ng mga pulisang kabataan na magsagawa ngprograma sa harap ng kanilang paa-ralan sa Santiago, Isabela. Sinabi-han silang "kumuha na lamang ngpiktyur" at agad na magdispers.

Pampanga. Limang aktibistaang sinundan at ininteroga ng mgaahente ng AFP pagkatapos ng kani-lang programa sa Plaza Miranda,Angeles City.

Albay at Naga. Pinangunahanng Youth Act Now-Albay ang pro-testa sa Pinaglabanan Monument,Legazpi City. Ayon kay Justine Me-sias, tagapagsalita ng Youth ActNow, pinalalala lamang ng Anti-Ter-ror Bill ng rehimen ang kalunos-lu-nos nang kalagayan ng mamamayan.Nakapaglunsad din ng protesta angmay 200 kasapi ng Anakbayan-NagaCity at Bayan-Camarines Sur saPlaza Quince Martires, Naga City.

Negros. Raling iglap naman ang

isinagawa ng Bacolod Youth Alli-ance sa anim na lokasyon sa syu-dad—Rizal Freedom Park, BacolodCity Plaza, Fountain of Justice, SanSebastian Cathedral, istasyon ngABS-CBN at sa harap ng tanggapanni Cong. Greg Gasataya. Kasabaynito nagkaroon din ng pagkilos angPaghiliusa, Liberal Party Negros atFederation of Urban Poor sa harapng San Sebastian Cathedral bilangpagkundena sa Anti-Terror bill. Ki-nahapunan, nagkaroon ng katuladna protesta ang Bayan at KarapatanNegros sa harap ng Fountain ofJustice, Bacolod City.

Iloilo. "Mañanita Kontra-Tero-rismo" ang isinagawa ng mga mag-aaral at guro ng UP Visayas, mgataong-simbahan at Commission onHuman Rights Region 6 sa loob ngUP Visayas, Iloilo.

Cebu. Dahil sa pagkampo ngmga pulis sa harap ng UP-Cebu atpagtanggi ng administrasyon nito nakilalanin ang kalayaan ng mga mag-aaral na magtipon sa loob ng kam-pus, isang raling iglap na lamangang ginawa ng mga progresibongorganisasyon sa Gorordo Avenue atEscario Street sa Cebu, bandang

"Hindi...," mula sa pahina 4

Tagapagtatag ng CPA, iligal na inaresto

INARESTO NG MILITAR at inilipat sa pamamagitan nghelikopter si Anne Margaret Tauli, 70, mula sa Besao,Mountain Province noong Hunyo 11. Ang biktima, nailang dekada nang aktibista, ay dinala sa Baguio Citykung saan iniharap siya kay National Security AdviserSec. Hermogenes Esperon, Jr.

Pinalabas ni Esperon na “nagbalik-loob” si Taulibilang umano’y mataas na upisyal ng Partido Komunistang Pilipinas. Mariin itong pinasinungalingan ng pamilyani Tauli.

Anila, matagal nang may banta sa buhay si Taulidahil sa kanyang pagsusulong sa pakikibaka ng mama-mayang Igorot para sa tunay na awtonomiya at sarilingpagpapasya. Noong Marso, tinangka siyang arestuhinat mayroong utos na “shoot-to-kill” laban sa kanya.

Si Tauli, dating guro, ay isa sa nagtatag ng Cordil-lera People’s Alliance noong 1984. Kinikilala siya bilangpinuno ng angkang Batil-ang Peypeyan. Ang kanyangkapatid na si Victoria Tauli-Corpuz, dating UN SpecialRapporteur on the Rights of Indigenous Peoples, ay pi-nararatangan ding mataas na upisyal ng PKP.

"Umiiyak pa rin ako..."

NAIIYAK PA RIN sa troma ang isa sa 16 na kaba-taang iligal na inaresto habang nagsasagawa ngmapayapang pagkilos sa Rotonda, Barangay Pala,Iligan City noong Hunyo 12.

Karamihan sa kanila ay dating mga mag-aaralng Mindanao State University-Iligan Institute ofTechnology. Tapos na ang kanilang pagtitipon nangharangin sila ng mga pulis. Habang umiiwas, nari-nig nilang sumigaw ang isang pulis ng "pusila, pu-sila!" (barilin, barilin!). Sinakal ang isa sa kanila nanagtangkang magpaliwanag. Kinumpiska ang kani-lang mga selpon at sapilitang silang dinala sa pre-sinto. Doon, ininteroga, tinakot at malisyosonginiugnay sa Bagong Hukbong Bayan ang apat sakanila. Napag-alaman ng kabataan ang lalim ngsarbeylans ng mga pulis sa kanilang mga aktibidadsa proseso ng interogasyon.

Pitong oras silang ibinimbin sa presinto bagosila mapalaya ng kanilang mga abugado. Bahagiang kanilang pagkilos sa koordinadong "mañanita"laban sa Anti-Terror Bill.

Page 6: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

Hunyo 21 , 2020 ANG BAYAN6

Pilipinas, pinalilibutan ng mga barkongpandigmang US at China

Matatagpuan ngayon sa silangan at kanlurang bahagi ng Pilipinas angmga barkong pandigma ng US at China. Kapwa naggigirian ang mga

ito. Tumataas ang tensyon at bantang sumiklab ang gera. Malaki ang peligrona malagay ang Pilipinas sa gitna ng armadong tunggalian ng dalawang ka-pangyarihang imperyalista.

Sa West Philippine Sea, perma-nenteng naka-istasyon ang mgabarkong Coast Guard at "milisya"ng China. Naroon din ang di bababasa pitong mga base at pasilidad mi-litar ng China na ang iba'y itinayo samga lugar na saklaw ng teritoryo ngPilipinas.

Sa Philippine Sea naman (sa si-langan ng bansa), nag-iikot ngayonang dalawang US carrier strikegroup (armada ng malalaki at masmaliliit na barkong pandigma) atmga submarino. Hindi nalalayo sakaragatan ng bansa nakatigil angisa pang warship, ang USS Nimitz.

Mula Abril hanggang Mayo, sagitna ng pandemyang Covid-19, nag-maniobra at kontra-maniobra saSouth China Sea ang mga pwersangmilitar ng US at China. Noong kalagit-naan ng Abril, ipinakat doon ng Chinaang Haiyang Dizhi 8 na barkong pang-sarbey ng mga yamang mineral sa da-gat kasama ang isang kawan ng mgabarkong coast guard at "milisya."

Tumaas ang tensyong militar salugar noong Abril 28-29 nang pina-dala ng militar ng US ang USS Gabri-elle Giffords, isang pandigmang bar-kong pambaybaying-dagat, para"magpatrulya" sa lugar. Lalo panglumala ang tensyon noong Abril 29nang pinalipad ng US sa South China

Sea ang dalawang US Air Force B-1BLancer, mga eroplanong naghuhulogng bomba, na nagmula pa sa US.

Sa unang mga araw ng Mayo,pinadala naman ng US sa lugar angdalawang barkong pandigma, angUSS Montgomery at USNS CesarChaves. Noong Mayo 8, dalawapang eroplanong pambomba mula saGuam ang lumipad sa South ChinaSea. Sa mga araw ding iyon, ini-hambog ng US Seventh Fleet na na-kabase sa Japan, na tatlong sub-marino nito ang nasa Philippine Seaat nagsasagawa ng pag-eehersisyo.

Noong unang linggo ng Hunyo,ipinagmalaki ng US na tatlong strikegroup nito ang nagsasagawa ng mgaoperasyon sa kalawakan ng IndianOcean at Pacific Ocean. Dalawa samga ito, ang USS Theodore Rooseveltstrike group, at ang USS Ronald Rea-gan strike group (mula sa daungannito sa Japan), na kapwa malalakingbarkong de-nukleyar at nagdadala ngdi bababa sa 10,000 tropa, ang ka-salukuyang nasa Philippine Sea.

Dapat tuligsain ang mga mani-obra at kontra-maniobra ng mgapwersang militar ng US at China samga karagatang sakop at nasa pali-gid ng teritoryo ng Pilipinas. Lahatito'y nagpapatindi ng tensyon atnagtataas ng peligro ng kumpron-

tasyon at pagsiklab ng tuwiranggera sa rehiyon.

Dapat tuligsain ang rehimengDuterte na sunud-sunuran sa mgadikta kapwa ng mga imperyalistangUS at China sa mga usapin sa militar,pulitika at ekonomya. Sa isang panig,bigo itong igiit ang karapatan sa te-ritoryo at ekonomya ng bansa na ki-nilala sa desisyon ng InternationalTribunal on the Law of the Seasnoong 2017 nang hayaan nito angChina na magtayo ng mga pasilidadmilitar sa mga lugar na sakop ngbansa. Sa kabilang panig, patuloy napinahihintulutan ni Duterte na gami-tin ng militar ng US ang bansa bilanglunsaran para sa mga operasyon nitosa South China Sea at Philippine Seaat buong rehiyong Asia-Pacific. Pi-nahihintulutan rin ang US na magta-yo ng mga pasilidad sa loob mismo ngmga kampo ng AFP, kapalit ng mgahelikopter at iba pang gamit pandig-ma para sa gerang mapanupil labansa mamamayang Pilipino.

Dapat igiit ng bayan ang pagla-lansag ng lahat ng pasilidad militar ngChina sa mga teritoryo ng bansa atbayaran ang pinsala sa yamang-da-gat ng Pilipinas. Dapat ding igiit angpag-alis ng armadong mga barkongCoast Guard at paramilitar ng China.

Kaalinsabay, dapat igiit ng bayanang ganap na pagbabasura sa Visi-ting Forces Agreement, sa EnhancedDefense Cooperation Agreement atlahat ng di pantay na kasunduangnagbibigay ng ekstrateritoryal nakarapatan sa militar ng US.

Page 7: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

ANG BAYAN Hunyo 21 , 2020 7

Milyong OFW, istranded sa ibang bansa

Dati nang basura ang turing ng reaksyunaryong estado samga overseas Filipino worker o OFW. Lalo itong tuming-

kad sa panahon ng pandemya. Noong Hunyo 16, 14 na Pilipi-nong gusto nang umuwi ang pinigilan ng rehimeng Duterte namakaalis ng Amsterdam, The Netherlands dahil kulang angpasilidad pangkwarantina para sa kanila sa Pilipinas. Ayon sanaturang mga migranteng manggagawa, sinabihan silanghanggang 1,000 lamang na migrante kada araw ang pinapaya-gan ni Rodrigo Duterte na umuwi sa bansa.

Kabilang ang 14 sa milyun-mil-yong migranteng Pilipino sa iba’tibang bahagi ng mundo na nagduru-sa ngayon dahil sa kapabayaan ngrehimeng Duterte. Sa mga bansa saAsia Pacific, marami sa mga mig-rante ay nasa sektor pangkalusuganat serbisyo. Araw-araw silang na-memeligro na mahawa ng Covid-19.Hindi ligtas maging mga kasamba-hay laluna sa Hong Kong, Macau,Taiwan at Singapore.

Walang kumprehensibong prog-rama ang gubyerno para bigyan silang proteksyon. Sa Hong Kong, angmga OFW na ang bumili ng sarili ni-lang mga pangangailangang medikaltulad ng mga face mask at alkohol.Sa South Korea, kailangan pang pili-tin ng mga migrante ang mga Pilipi-nong upisyal para mamahagi ng mgaface mask. Libu-libong Pilipino rin nanagtatrabaho sa mga barko ang na-kakulong malapit sa mga pantalan saAustralia dahil pinagbawalan silangdumaong. Walang balak ang rehimen

na bigyan sila ng lib-reng pag-eksamen osaluhin ang pagpapa-ospital sa mga nag-kakasakit sa kanila.

Dahil sa kapabayaang ito,umaabot na sa mahigit 6,000 OFWang nahawaan ng Covid-19 sa may51 bansa. Mahigit 440 na rin angnasawi. Sa bawat tatlong Pilipino nanamamatay sa Covid-19 sa loob atlabas ng bansa, isa sa kanila ayOFW. Pinakamataas ang bilang ngmga namatay sa Middle East, kungsaan 4,000 ang nahawang mgaOFW. Marami sa kanila ang nagma-makaawa na sa mga embahada ngPilipinas dahil wala na silangmakain. Sa ibang bahagi ng mundo,tatlo na ang nagpakamatay dahil sadesperasyon dulot ng pagkawala ngtrabaho.

Wala ring seryosong plano angrehimeng Duterte sa paglutas sadambuhalang kawalan ng trabaho naidinulot ng Covid-19 sa mga migran-

te. Sa kabila ng daan-daang bilyongpisong inutang, naglaan lamang siDuterte ng P1.5 bilyon para sa mgamawawalan ng trabaho. Dahil salubhang kapos na badyet, mabilis nanatapos ang pagbibigay ng tig-P10,000 ayudang pinansyal sa kanila.

Marami sa mga humingi ngayuda ay hindi nabigyan dahil limi-tado ito sa mga migranteng nasa 29na bansa. Hindi ibinilang ang mgamigrante sa mahigit 190 iba pangbansa at teritoryo, na karamihan aypansamantala lamang ang trabaho,mga trainee, estudyante, turista atmga manggagawang hindi doku-mentado. Hindi rin saklaw ng ayudaang iniwan nilang mga pamilya saPilipinas.

Sa pinaliit na taya ng DOLE,700,000 hanggang isang milyon angmga migranteng mawawalan ng tra-baho ngayong taon. Pero alinsunodsa taya ng International LaborOrganization noong Abril, maaaringumabot sa 5 milyong migrante angmawawalan ng trabaho dulot ngpandemya. Ito ay dahil pinakama-lubhang tinamaan ng disempleyo angmga sektor ng pagkain at akomoda-syon, pagtitingi at wholesale, pag-mamanupaktura, at pang-negosyongserbisyo at pamamahala. Umaabotng 43% ng lahat ng migrantengPilipino ay nasa mga sektor na ito. Sagitna ng lahat ng ito, binalak pa ngrehimen na dagdagan ng 3% ang si-nisingil na kontribusyon sa Philhealthng mga migrante.

Remitans, nakatakdang bumagsak ngayong taon

NOON PANG ABRIL, tinaya na ng National Economic DevelopmentAuthority na babagsak nang hanggang 30% ang remitans ng mga Pilipi-nong migrante ngayong taon dulot ng pandemyang Covid-19. Ito aydahil halos kalahati ng mga migranteng Pilipino ay nagtatrabaho samga sektor na pinakatinamaan ng mga lockdown sa iba't ibang bansa.Milyun-milyong migranteng Pilipino ang mawawalan ng trabaho dulotng resesyon.

Malaking dagok ito para sa lokal na ekonomya lalupa't mahigpititong nakasandig sa remitans. Noong nakaraang taon, umabot sa P1.68trilyon ang kabuuang remitans ng mga migrante, katumbas ng 10% ngnaitalang gross domestic product (kabuuang lokal na produksyon) ngtaon. Ang remitans ng mga OFW ang isa sa pangunahing pinagkukunanng pondo ng rehimen para sustentuhan ang lokal na konsumo sa bansaat resolbahin ang patuloy na lumalaking depisito sa balance of pay-ments nito.

Page 8: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

Hunyo 21 , 2020 ANG BAYAN8

Kontra-mahirap na plano sa edukasyon

Walang malasakit at paghahanda. Ito ang bwelta ng milyun-milyong ma-gulang at libu-libong guro kay Rodrigo Duterte at kanyang mga

upisyal sa edukasyon kaugnay sa ipinipilit nitong "distance learning"sa pasukan. "Alanganin ang pamamaraang online, modular, telebi-syon, radyo at laptop kasi di pare-pareho ang kalagayan ng mga pa-milya," ayon sa isang nanay na myembro ng Amihan, organisasyon ngmga babaeng magsasaka. "Wala na ngang pambili ng pagkain, gadgetpa kaya," ayon pa sa grupo. Sa maraming lugar sa kanayunan, walanginternet at mga gadget ang kalakhan ng mamamayan, wala ring tele-bisyon at radyo. May mga lugar pa na walang kuryente.

Sa "distance learning" ng De-partment of Education, ipagpapatu-loy ang mga klase nang hindi binu-buksan ang mga eskwelahan. Ito aymatapos ideklara ni Duterte na wa-lang magaganap na "face-to-face" oharap-harapang klase sa lahat ng lu-gar at antas hanggang walang baku-na laban sa Covid-19. Maaari diuma-nong pumili ang mga magulang satatlong tipo ng pagtuturo: ang mo-dular, online at TV/Radio-basedinstruction. Sa "modular distancelearning," kukuha ang mga magulangsa mga paaralan ng mga materyal, saanyong digital o nakaimprenta, nakanya-kanyang pag-aaralan ng mgaestudyante. Sa "online," lahat ngmateryal ay idadaan sa internet, ha-bang sa pangatlong tipo, panonoorino pakikinggan lamang ng mga estud-yante ang mga aralin sa telebisyon oradyo. Sa lahat ng ito, babalikatin ngmga nanay o sinumang myembro ngpamilya ang pagtuturo sa mga bata.Nasa balikat naman ng mga guro angpaghahanda ng mga materyal, pag-hagilap ng mga gadget para sa mgaklaseng online at gastos sa internetna kailangan para rito.

Isa sa mga problemado si Joy,isang kontraktwal na may dalawanganak sa elementarya. Wala silanggadget sa bahay, liban sa isang sel-pon na ginagamit niya sa trabahobilang sekretarya ng isang klinik."No work, no pay" at sumasahod la-mang siya ng P15,000 kada buwan.Modular ang tipo na naisip niyangpamamaraan pero namomroblemasiya kung paano matututo ang kan-yang mga anak nang walang guro atwalang kasama sa bahay dahil

buong araw siyang nasa trabaho.Problemado rin ang mga guro.

Isang grupo ng mga titser sa MacoValley, Davao de Oro ang napilitangmagkampo sa gilid ng daan dahildoon lamang may signal ng internetpara sa ipinatawag ng DepEd nawebinar o seminar sa pamamagitanng internet. Batid ng mga estud-yante, laluna ng mula sa mahihirapna pamilya, ang mataas ng gastosng gayong tipo ng instruksyon.Isang 19-taong gulang na estud-yante na ang nagpakamatay dala ngpamomroblema kung saan siya ku-kuha ng pera para pang-load ngkanyang selpon.

Kontra-mahirap at hungkagItinutulak ng "distance learning"

ang maraming bata at kabataan natumigil sa pag-aaral. Tinatayang 55%o 15.2 milyon lamang sa 27.7 mil-yong mag-aaral na nag-enrol noong2019 ang papasok ngayong taon.Bumaba na ang bilang ng mga nag-palista mula 6.3 milyon noong unanglinggo ng Hunyo tungong 4.2 milyonsa pangalawang linggo. Sa bilang naito, 319,000 lamang ang nagpalistasa mga pribadong paaralan o 7.6% sakabuuang 4.2 milyong estudyantenoong nakaraang taon. Tinatayanghindi aabot sa 1 milyon ang magpa-palista sa mga pribadong paaralanngayong taon.

Sinasabing lampas sa populasyonng bansa ang bilang ng naibentangmga selpon (117 milyon kontra sa110 milyong Pilipino). Pero kon-sentrado ito sa mga syudad at kala-hati lamang sa mga ito ang maaringgamitin pang-internet. Mayorya sa

may internet (80%) ay naka-subscri-be sa pinakamurang klase na limita-do, paputol-putol at lubhang maba-gal. Sa pinakamurang pang-estud-yanteng internet na P50 para satatlong araw na kuneksyon, mini-mum na P500/buwan pa rin ang kai-langang gastusin ng bawat estud-yante. Kung hindi laptop (P18,000),kailangang bilhan ng selpon o tabletna may kakayahang mag-internet(P2,500) ang mga estudyante.

Sa kabuuan, hindi bababa saP110.8 bilyon ang gastos para sa"distance learning" para sa tatlongbuwan pa lamang. Minimum naP69.25 bilyon ang kakailanganin pa-ra magkaroon ng gadget ang bawatmag-aaral. Ang gastos naman parasa internet ay aabot sa P41.55 bil-yon. Wala pa rito ang mga gadget nakinakailangan ng mga guro tulad nglaptop, gayundin ang kailangan ni-lang (P1,500/buwan). Tatabo ngtubo sa "distance learning" ang mgakumpanya ng selpon at internet.Kung hindi direktang gagastusan ngmga magulang, gagastusan ito ngmga lokal na gubyerno gamit angpondo ng bayan. Kung "ipamimigay"naman ang mga ito ng mga kumpan-ya, ibabawas sa babayaran nilangbuwis ang halaga ng kanilang "do-nasyon."

Sa kabilang banda, aabutin la-mang ng P37 bilyon ang minimumna paghahandang pangkalusuganpara gawing ligtas na mabuksan angmga paaralan alinsunod sa taya ngDepEd. Kakumbina sa mass testingng mga guro at empleyado (maksi-mum na P6.5 bilyon para sa tatlong

"Kontra-mahirap...," sundan sa pahina 9

Page 9: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

ANG BAYAN Hunyo 21 , 2020 9

Lider ng Kasama-Bukidnonat pamilya, pinagbabaril

PINAULANAN NG BALA ng mga hinihin-alang elemento ng 88th IB ang tinutu-luyan ni Elita Manlapid, 59, at ng kan-yang pamilya, sa gabi ng Hunyo 16.Naging tagapangulo si Manlapid ng bal-angay ng Kasama-Bukidnon sa San Fer-nado noong 2013.

Makailang ulit siyang "pinasuko" ngAFP bilang kasapi ng Bagong HukbongBayan noong 2016 at 2019. Ipinatawagdin siya ng 88th IB sa hedkwarters nitosa Maramag. Nagtayo ng grupong para-militar ang 88th IB sa komunidad nanasa likod ng pandarahas at pananakotsa mga residente.

Pinangungunahan ng Kasama-Bu-kidnon ang laban ng mga Lumad sa pag-protekta sa kabundukan ng Pantaron atpagpapatigil sa mga minahang sumisirasa kanilang lupang ninuno.

buwan) at iba pang pag-aangkop sa laki, haba at dalas ng mga kla-se, mas bentahe at mas mababa ang gastos ng kontroladong pag-bubukas ng mga paaralan at pagsasagawa ng harap-harapang kla-se laluna sa mga lugar kung saan hindi laganap ang Covid-19.

Gayunpaman, dapat sabayan ang mga hakbang pangkalusuganng masasaklaw na pagbabago para lutasin ang deka-dekada nangproblema sa sistema ng edukasyon. Hindi madaling isagawa angtamang pagdidistansya sa mga paaralang kulang sa klasrum, upuanat mesa. Noong 2019, nasa 800,000 bagong klasrum ang kaila-ngang itayo, ayon sa DepEd. Kulang na kulang ang mga palikuran,sistema ng tubig at iba pang pasilidad pangsanitasyon.

Hindi sapat ang bilang ng mga guro, nars at iba pangempleyado sa paaralan na maaaring magsalit-salitan kung kinakai-langan. Hanggang 10,000 lamang na guro ang planong idagdag ngDepEd para sa kasalukuyang taon, gayong nasa 81,000 na mga gu-ro ang kulang noon pang 2018.

Sa kabuuan, 30 milyon estudyante, guro at iba pang empleyadosa mababang paaralan at hayskul ang apektado sa kawalang mala-sakit at paghahanda ni Rodrigo Duterte. Inilantad ng pandemyahindi lamang ang kainutilan ng rehimen sa pagtugon sa pangangai-langan at karapatan ng ng mga bata at kabataan kundi pati angatrasado at bulok na sistema sa edukasyon sa bansa.

"Kontra-mahirap...," mula sa pahina 8

88th IB, pinalalayas ng mga Lumad sa Bukidnon

Naging mainit ang kumprontasyon sa pagitan ng mga Lumad at mga upi-syal ng 88th IB sa isang dayalogo na ginanap noong Hunyo 13 sa Ca-

banglasan, Bukidnon. Pinalalayas ng mga Lumad dito ang yunit militar dahilsa matagal nilang pananatili at panggigipit sa kanilang mga komunidad. Oku-pado ng mga sundalo ang mga komunidad ng Eyaray, Lakap, Katablaran, Sa-lorenga, Maynaga, Tombaga, San Vicente at Kahen. Dinaluhan ang dayalogong lokal na upisyal ng Cabanglasan, mga kapitan ng barangay at 200 mga re-sidente mula sa mga barangay ng Kanangaan, Iba at Manggaod, kasama angtatlo nilang datu. Ito ang una sa ganitong klaseng kumprontasyon sa natu-rang lugar.

Sa isang interbyu sa lokal naradyo, ikinwento ni Datu KonradoSalimbon na sa nakaraan, nagpaga-mit sila sa AFP bilang pwersang pa-ramilitar na Alamara at Bagani. Ma-dalas silang ginawang pambala ngkanyon bilang mga giya sa mga ope-rasyong kombat ng mga regular naplatun ng AFP laban sa Bagong Huk-bong Bayan. Dahil imbwelto sila samga kontra-Lumad na aktibidad, na-wasak ang kanilang mga komunidadat nabuwag ang pagkakaisa ng kani-lang tribu. Sa loob ng dalawang de-kada, wala silang maayos na kabuha-yan at madalas ang "lido" o pag-aa-way-away sa kanilang hanay. Gina-mit pa sila ng militar para magtanim

ng ekta-ektaryang marijuana sa ka-nilang lupang ninuno sa Pantaron.

Pero dahil sa panggigipit ng88th IB, nabuo ang kanilang pagka-kaisa na kumawala sa panlilinlang atpagsasamantala ng AFP. Napagkai-sahan nilang magpahayag ng kani-lang mga saloobin at hindi sila nag-patalo sa mga tangka ng mga sun-dalo na harangin ang paglabas nilasa komunidad. Matagumpay nilangnaigiit na makipagdayalogo kasamaang lokal na gubyerno sa gitna ngmatitinding nakapokus na opera-syong militar sa kanilang lugar.

Inireklamo ng mga Lumad ditoang pagpapatawag ng 88th IB ngdala-dalawang mga residente para

pwersahin silang "sumurender" bi-lang mga myembro ng Bagong Huk-bong Bayan. Lalong nagalit ang mgaLumad sa ipinagpipilitan ng militar napara sa kanilang kapakanan ang oku-pasyon ng mga sundalo. Sa kadulu-duluhan, inamin din ng 88th IB nakinampuhan nila ang mga komunidaddahil mga Pulang mandirigma ang ti-ngin nila sa mga sibilyang Lumad.

Erya ng mga operasyon ng 88thIB ang mga munisipalidad ng Va-lencia, San Fernando, Quezon, Ma-ramag at Kitaotao. Sa mga lugar naito marami ang kaso ng mga pagla-bag sa karapatang-tao. Mula Enero2019, naiulat ng Ang Bayan ang pi-tong ekstrahudisyal na pamamas-lang at 112 pang-aaresto sa na-sabing mga bayan. Nagkaroon dinng dalawang insidente ng pambo-bomba malapit sa mga komunidadna nagtulak sa hindi bababa sa3,509 katao na magbakwit. NoongMayo 15, sinaklaw na ng 88th IBang Cabanglasan matapos ideklarang 4th ID na naggapi na ang Pulanghukbo sa unang nabanggit na mgabayan.

Page 10: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

Hunyo 21 , 2020 ANG BAYAN10

Pinakamataas na tantos ng disempleyo sa kasaysayan, naitala

Kabi-kabila ang tanggalan ng daan-daang mga manggagawa sa harap ngpagsasara at pagkalugi ng mga kumpanya bunsod ng krisis na dulot ng

halos tatlong buwang lockdown ni Duterte.

Sunud-sunod ang mga kumpan-yang nagpabatid na magtatanggalng mga manggagawa. Kabilang ditoang Bank of Philippine Islands nanagsabing pinagreretiro nila ang1,286 empleyado nito na may edad50 pataas.

Balak din tanggalin sa Hulyo ang1,000 ground crew ng Cebu Pacificna ineempleyo ng 1Aviation ServicesCorp, matapos tanggalin ang 400noong Abril. Sisipain naman ang 564manggagawa sa Philippine Airlines atAir Asia. Mahigit 400 manggagawanaman ng Victory Liner ang tatang-galin. Nag-anunsyo rin ang kumpan-yang Okada Manila na magtatanggalito ng 1,000 manggagawa.

Sa Davao City, tinatayang aabotsa 200,000 manggagawa ang mata-tanggal sa trabaho dahil sa pagsa-sara ng mahigit 10,000 kumpanya.

Pinakamalubhang disempleyosa kasaysayan

Ayon sa Department of Laborand Employment, mahigit 2,000kumpanya na may kabuuang 69,000manggagawa ang panimulang naita-la na nilang nagsara mula noonglockdown.

Sa sarbey naman ng PhilippineStatistics Authority (PSA) nitongHunyo, pumalo na sa 7.3 ang ka-buuang bilang ng walang trabaho sabansa noong Abril, o 17.7% na tan-tos ng disempleyo. Mahigit triple itosa naitalang 2.4 milyong walangtrabaho noong Enero.

Subalit ayon sa taya ng IbonFoundation, nasa 14 milyon angaktwal na bilang ng walang hanap-buhay o 22% ng kabuuang bilang ngpwersa sa manggagawa, kung bibi-langin ang mga "nadismaya na sapaghahanap" at ang mga nawalanng trabaho sa panahon nglockdown, na hindi binibilang ngPSA.

Kung susumahin, nasa 20.4milyon na ang tunay na bilang nangwalang hanapbuhay at kulang nghanapbuhay. Pinakamalala ito sakasaysayan ng Pilipinas.

Dagdag na pasakitSa harap ng tumitinding krisis,

inilusot ng rehimen ang pagpapatu-pad ng dagdag pang mga pataka-rang neoliberal na higit pang pipigasa lakas-paggawa ng mga mangga-gawa at tiyakin ang maksimum natubo ng mga kapitalista.

Inilabas ng Department ofLabor and Employment ang LaborAdvisory 17 noong May 16 para pa-hintulutan ang mga kapitalista namagtanggal ng mga empleyado,magkaltas ng sahod at magtanggalng mga benepisyo, magbawas ngoras o araw ng trabaho, at magpa-tupad ng iba pang mga porma ngpleksibleng paggawa tulad ng "workfrom home" o magtrabaho sa bahaykapalit ng kalahati lamang ng kani-lang sahod.

Bago nito, una nang inilabas ng

kagawaran ang Department Order213 noong Mayo 7 na nagsuspindesa mga inspeksyon sa mga pagawa-an, isa sa mga rekisito sa ligtas napagbubukas ng ekonomya. Sinus-pinde din nito ang mga aktibidad namay kaugnayan sa pag-uunyon naepektibong sumikil sa karapatan ngmga manggagawa na magpaabot ngreklamo.

Samantala, naglabas ng pabatidang Bureau of Internal Revenuepara obligahin ang mga manggaga-wang self-employed o may nego-syong online na magrehistro saahensya. Tinatayang gagastos angbawat negosyante ng P2,260 parasa rehistrasyon. Sa bisa nito, is-triktong sisingilin ng 20% buwis anglahat ng kumikita ng higit P20,833kada buwan. Maraming manggaga-wa na nawalan ng trabaho sa pana-hon ng lockdown ang lumipat sasektor na ito para kumita.

Daanlibong propesyunal, nagdurusa dahil sa lockdown

DAANLIBONG PROPESYUNAL AT manggagawa sa serbisyo ang patuloyna nagdurusa dahil sa pagpapabaya sa kanila ng rehimeng Duterte sapanahon ng lockdown hanggang sa kasalukuyan. Nawalan sila ng kitanang ipasara ang mga eskwelahan, upisina, sinehan at upisina. Kabi-lang dito ang 50,000 guro sa mga unibersidad at kolehiyo at 500,000manggagawa sa edukasyon sa pribadong mga paaralan. Dagdag sa ka-nila ang mahigit 800,000 manggagawa sa pelikula, arte at sining.

Mayorya sa kanila ay “no work, no pay” o walang sahod kung wa-lang trabaho. Sa kabila nito, Hindi sila saklaw sa kakarampot na pon-dong ayuda at kumpensasyon ng rehimen.

Ang mga guro sa pribadong kolehiyo ay hindi sumusweldo mula paMarso. Wala silang sweldo hanggang walang pasok ang mga kolehiyo.Marami sa mga guro at manggagawa sa mga pribadong paaralan aywala nang natatanggap mula pa kalagitnaan ng Abril. Nanganganibsilang mawalan ng trabaho, laluna ang mga empleyado ng maliliit napaaralan, dahil sa tinatayang 75% na pagbagsak ng enrolment sa mgapribadong eskwelahan.

Page 11: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

ANG BAYAN Hunyo 21 , 2020 11

Ang pagsibol ng rebolusyon sa Niyog

Isang mahirap, pero mapanghamong gawain sa hukbong bayan ang mag-bukas ng bagong erya na makikilusan o ang gawaing ekspansyon. Sa Neg-

ros, isa sa mga eryang ito ang Niyog, isang baryong medyo nasa liblib na ba-hagi ng isla. Halos lahat ng mga residente dito ay mahihirap na magsasaka.Ilan ay manggagawang bukid. Nagtatanim sila ng niyog at nagkokopra.

Sa gawaing ekspansyon, lagi'tlaging daraan sa pagsubok ang yunitsa simula. Pero sa pamamagitan ngmahigpit na pagtangan sa linyangmasa, tuluy-tuloy na pag-iimbestigaat disiplina bilang hukbo, maoorga-nisa at mabubuo ng mga Pulangmandirigma ang mga organisasyongmasa. Mula rito sisibol ang Pulangkapangyarihan sa lugar.

Sa Niyog, unang hinanap ng mgakasama ang maayos na pwesto ngkanilang pansamantalang kampo salabas ng komunidad. Dahil hindi pasila kilala ng masa sa lugar, lumabasang pagkamapanlikha at mapama-raan ng mga kasama sa pagpapa-litaw ng pagkain.: paramihan ng na-kuhang palaka, talangka, mga gulaysa gubat at kung anu-ano pa.

Hindi lamang hindi kilala ng mgaresidente ng Niyog ang BHB, laganapdito ang paninira ng AFP sa hukbongbayan. Batid ng mga kasama may ta-kot ang mga residente sa mga "NPA"dahil dito. Napag-alaman nilang ipi-

nagkakalat ng AFP na ang mga Pu-lang mandirigma ay “may sungay,may buntot, at nagagalit kung wa-lang lamang kanin ang kaldero.”

Dahil dito, hindi agad na nag-pakilala ang mga kasama sa mgaresidente para hindi magdulot ngpangamba. Nakipagkaibigan munasila habang sinisiyasat ang mga ka-lagayan ng baryo at inaalam angmga usapin ng mamamayan. Maypagkakataong nagtatanong munasila kung saan nakabibili ng mgahayop at nakikinig ng mga kwentongbaryo. Minsan, tinanong ng isangkasama ang isang nanay na nakasa-lubong niya sa daan kung ano kayaang mangyayari kung makasalubongsiyang "NPA?"

“Naku, pasensya ka na, iyan anghindi ko alam. Hindi ko pa kasi naki-kita yang tinatawag nilang mga NPAkung tao ba yan o hayop o ano.Basta mag-ingat lang kayo,” sagotng isang nanay.

Hindi na pinatagal ng kasama at

nagpakilala siya. “Salamat, Nay.Pero kami naman yung hihingi ngpasensya. Mga NPA po kami. Walapo kaming buntot at sungay, ordi-naryong tao lang. Narito po kamipara buong-pusong magsilbi sa inyonang walang hinihinging kapalitkundi ang inyong suporta.”

“Ay, Diyos ko! Akala ko masa-samang tao yung NPA, eh ang gag-wapo at ang gaganda niyo pala!"gulat na tugon ng nanay. "Pasokmuna kayo sa loob, nang maipag-timpla ko kayo ng kape,” sabi niyahabang natutuwang pinatutuloy angmga Pulang mandirigma sa kanyangbahay. Mula noon, lagi't lagi na ni-yang hinahanap ang mga mandirig-ma. Isa sa pinakamaaga niyang ala-la sa mga ito ang mabilis na pag-aning kanyang palay dahil sa pagtulongng 10 Pulang mandirigma. Ang ma-sayahing nanay na ito, na 54 taonggulang, ang isa pinakamatatag natagasuporta ng hukbong bayan.

Minsan, nerbyos na nerbyos angmga kasama dahil may kakausapinsilang nakatira sa isang malakingbahay. Naisip nilang kailangan ni-lang mag-adjust sa mga sasabihindahil baka mataas ang uri ng kausapnila. Pero hindi pala bahay, kundi

barangay hall ng Niyog angkanilang pulungan. Mga upi-syal ng barangay pala angkanilang kausap na gustoring sumapi saorganisasyon..

Sa pamamagitan ng tu-luy-tuloy na pakikisalamuhaat pagpapaliwanag, nabalik-tad ng mga kasama ang ma-samang imahe na ipininta ngAFP sa Pulang hukbo at na-buo ang pagkakaisa sa pagi-tan ng mamamayan at kani-lang hukbo. Napalitan angdating mga pangamba atpag-aalinlangan ng saya atdi matatawarang suporta sapagsusulong ng mga pakiki-bakang masa.

"Pagsibol...," sundan sa pahina 12

Page 12: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

Hunyo 21 , 2020 ANG BAYAN12

Sunud-sunod na BKP, inilunsad sa Bikol

Apat na bats ng pag-aaral sa Batayang Kurso ng Partido (BKP) at isangbats ng pagsasanay sa mga instruktor ng BKP ang inilunsad sa isang

prubinsya ng Bikol. “Mas napalalim ng BKP yung kagustuhan ko na sumapi.Natutunan at mas nalinawan ako sa mga ginagawa dito sa hukbo,” ani KaTroy, isa sa mga estudyante sa pag-aaral.

Isinagawa ang koordinadongmga pag-aaral bilang pagkonsolidasa baseng masa at hukbo. Tugon dinito sa pasistang kontra-insurhensyang rehimeng Duterte. Itinaon ito sapanahong hindi nakapokus ang ope-rasyon ng kaaway sa larangan.

Sa loob ng limang linggo, simulaMarso hanggang unang linggo ngAbril, 84 ang nakapagtapos ng BKPmula sa hanay ng masa at hukbongbayan.

Bunga ng pag-aaralKasapi si Ka Troy

ng samahang masang kabataan atkalaunan ay na-ging susing katu-wang ng BagongHukbong Bayan (BHB)sa kanilang komuni-dad. Isa siya sa70 magsasaka nanakagradweyt ngBKP. “Mas na-laman ko angmga pataka-ran... doon ko

nagustuhan ang pamamalakad sahukbo,” komento niya pagkataposng pag-aaral.

Sa tulong ng BKP, nagdesisyonsi Ka Troy na sumapi sa BHB. Isalamang siya sa ilang nagpasyangmag-pultaym sa hukbong bayanpagkatapos ng pag-aaral.

Nadagdagan ng 18 bagonginstruktor para sa BKP ang lara-

ngang gerilya pagkatapos ngisang bats ng pagsasanay

para sa mga instruktor.Isinagawa ito sa pa-

gitan ng sunud-su-nod na mga pag-aaral ng BKP. Kag-yat silang isinabaksa pagtuturo at ig-rinupo para magtu-ro ng kanya-kan-yang paksa.

“Sa una, tala-gang hindi pa masya-

dong naipaliliwanag ang pak-sa... Medyo nahihiya pa sapagtuturo,” pagsasalaysayni Ka Nati, isa sa mga ba-gong instruktor. Nakatulong

ang itinurong teknik sa pagtuturotulad ng pagguhit, dagdag pa niya.

Mapagpasyang paglulunsadNoong nakaraang taon, hindi

naging mabunga ang paglulunsadng mga Pampartidong pag-aaral sasaklaw na erya ng larangan dahilnagkulang sa pagpaplano at tulak.Ngayong taon, mapagpasyang tinu-tukan ng pamunuan ng prubinsyaang paglulunsad ng pag-aaral sanaturang larangan.

Simpleng pagpaplano at kagus-tuhang makapagpatapos ng pag-aaral, ito ang isinalaysay na susi sapaglulunsad ng BKP at ibang edu-kasyong pampartido.

Kagyat na ipinatawag ng lara-ngan ang komite ng mga lokal nasangay ng Partido at ipinahanayang pangalan ng mga bibigyan ngpag-aaral. Ikinoordina din ito samga kasapi ng Partido sa urban pa-ra makapagpadalo. Tiniyak ang mgabenyu na pagdadausan ng pag-aaralat ang karampatang pagtugon saseguridad dito.

Isang pag-aaral sa bawat linggoang abereyds ng pag-aaral. Koordi-nado ang naging mga pag-aaral saiba’t ibang barangay. Mabilis nanakatugon ang instruktor ng ibangbats ng BKP sa iba pang mga batsna inilunsad sa ibang erya.

paman, batid nilang marami sa mgapangyayari sa panahong iyon angnaghubog kapwa sa mga Pulangmandirigma at sa masang kanilangpinagsisilbihan.

Sa ngayon, nahaharap ang re-bolusyonaryong mamamayan sa Ni-yog sa hamon ng pagpapatatag atibayo pang pagpapalawak ng saklawng kanilang organisasyon at pagki-los sa gitna ng maiigiting na opera-syong militar sa Negros. Tiwala silana malalagpasan nila ang mga kagi-pitan ng sitwasyon, hanggang ka-tuwang nila ang pinakamamahalnilang hukbong bayan.

Naidaos ang unang pag-aaral sabasketbol court ng barangay paraitayo ang Pambansang Katipunan ngmga Magsasaka at talakayin angMaiksing Kurso sa Lipunan at Rebo-lusyong Pilipino. Dinaluhan ito ng 40katao at mula sa kanilang hanay, lu-mitaw si Tatay Abraham bilang unanilang pangulo.

Sa sumunod na mga buwan, ini-lunsad ng hukbo at organisasyongmasa ang mga kampanyang masapara sa ikabubuti ng komunidad.Hindi nag-atubili ang mga residenteng Niyog na sumuporta sa mga ito

dahil alam nilang para ito sa kani-lang kapakanan.

Di nagtagal, ang dating eryangekspansyon ay konsolidado na. Nag-ambag ito ng una nilang Pulangmandirigma at martir, si Ka Mar-mar, noong 2018. Namatay siya saisang labanan ngayong 2020. Ma-raming mahuhusay na anak ng Ni-yog ang sumapi at sasapi pa sahukbong bayan.

Tuwing binabalikan ng mga ka-sama at ng masa sa Niyog ang mgadi-malilimutang pinagdaanan, na-tatawa na lamang sila sa mganaaalala nilang eksena. Gayun-

"Pagsibol...," mula sa pahina 11

Page 13: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

ANG BAYAN Hunyo 21 , 2020 13

Pagpatay, pang-aaresto at pang-aatake,laganap kahit hindi pa naipapasa ang ATB

Dalawang sibilyan ang pinatay at pito ang iligal na inaresto ng mgaelemento ng estado sa nakaraang dalawang linggo.

Pinatay sa pamamaril si HaroldTablazan, kagawad ng SanggunianKabataan, sa Sityo Passi, BarangayMayang, Tubungan, Iloilo noongHunyo 20. Dating aktibo sa Federa-tion of Iloilo Farmers Association siTablazan at kasalukuyang nagtatra-baho sa isla. Kasamang napatay siGlenn Bunda, tagapangulo ng SK ngkanilang barangay.

Sa Negros Occidental, iligal nainaresto ng mga pulis at 79th IBnoong Hunyo 9, ang aktibistang siGaspar Davao sa isang tsekpoynt saBarangay Caduha-an, Cadiz City.Pinalabas ng pulis na mayroon si-yang sakit na Covid-19. Habang na-kadetine, tinamnan ng mga pulis nggranada ang kanyang bag. Si Davaoay organisador ng National Federa-tion of Sugar Workers at matagalnang pinararatangang tagasuportang Bagong Hukbong Bayan (BHB).Iniharap siya ng AFP sa midya bi-lang lider umano ng BHB.

Sa Gonzaga, Cagayan, inarestonoong Hunyo 10 ang mga magsasa-kang sina Rolando Reyes, 40, atRanchi Tubban, 19. Hinarang sa

isang tsekpoynt at hinalughog ngmga elemento ng Marine BattalionLanding Team 10 at Cagayan PNPProvincial Mobile Force Companyang kanilang sasakyan sa CentroGonzaga. Tinamnan ng granada angkanilang sasakyan. May inihatidlamang na mga istranded na pasa-hero sa kasunod na bayan ang mgabiktima.

Noong Hunyo 12 sa North Co-tabato, dinukot ng PNP, 73rd IB at39th IB ang mag-aamang Lumad nasina Mongkel Tacalan, 66, at kan-yang dalawang anak habang pauwimula sa Mindanao Interfaith Servi-ces Foundation Incorporated Bara-ngay Kisante, Makilala, North Co-tabato. Limang araw silang idinetineng 39th IB bago inilitaw noongHunyo 17.

Dinukot din ng anim na arma-dong elemento ng estado si ElenaTijamo sa kanyang bahay sa Bara-ngay Kampingganon, Bantayan, Cebunoong Hunyo 13. Koordineytor siyang Sustainable Agriculture at rad-yong pangkomunidad ng FarmersDevelopment Center (Fardec) si Tija-

200 dumalo sa kasal sa larangang gerilya

Umabot sa 200 residente mula sa iba’t ibang barangay at komunidad angdumalo sa kasal ng apat na pares ng magkasintahang Pulang mandi-

rigma sa Bukidnon noong Hunyo 11. Saksi ang mamamayan sa pag-iisangdibdib ng mga kasama sa ilalim ng mga patakaran ng rebolusyonaryong gub-yerno at Partido Komunista ng Pilipinas.

Sa panahong ito rin inilunsad saprubinsya ang kumperensya ng re-bolusyonaryong organisasyong Ka-bataang Makabayan (KM). Aabot sa37 estudyante at kabataan mula saiba’t ibang bayan, syudad at ko-munidad sa prubinsya ang nakiba-hagi sa aktibidad.

Itinuon ang kumperensya sa

pagtalakay sa mga usaping pam-bansa, maging yaong mga isyu ngkabataan sa partikular na mga eryang KM. Nagresulta ang kumpe-rensya sa pagkakatatag ng organi-sasyong kolektibong tutugon sapandemya at lalaban sa teroristangatake ng rehimeng US-Duterte.

Isinagawa ang kasal at kumpe-

rensya sa panahong inaatake angBukidnon ng di bababa sa apat nabatalyon ng Philippine Army.Nananatiling ligtas ang prubinsya saCovid-19, ngunit nagpatupad pa rinng mga hakbang pangkalusugan sanaturang mga aktibidad.

mo. Ang Fardec ay institusyong tu-mutulong sa mga magsasaka. Myem-bro siya ng International Associationof Women in Radio and TelevisionPhilippines na nagpapatakbo ng Ra-dio Sugbuanon. Hindi pa rin siya ini-lilitaw hanggang sa kasalukuyan.

Samantala, tatlong magsasaka saTayasan, Negros Oriental ang inata-ke ng mga sundalo noong Hunyo 15,alas-5 ng umaga. Kinilala ang mgabiktima na sina Dodoy Perez, 51,Quiting Amad, at isa pang hindi pi-nangalanan. Ang mga biktima ay re-sidente ng Barangay Laguit ng nasa-bing bayan. Binugbog ng mga sundalosi Perez at isa pang kababaryo, sa-mantalang si Amad naman ay pinag-sasaksak ng anim na lalaking naka-bonnet na kasama ng mga sundalo.

Ang mga residente sa mga ba-rangay ng Tayasan ay mariing tu-mututol sa planong pagpasok ngmapanirang kumpanya sa mina sakanilang lugar. Kabilang din sa sa-saklawin ng mina ang mga bayan ngBasay, Ayungon, Bindoy, Jimalalud,La Libertad at Guihulngan. Isa samga pakay ng pagbabalik ng 11th IBsa prubinsya noong Hunyo 2019 aypara supilin ang paglaban ng mgaresidente sa naturang proyekto.

Page 14: Mag-alsa at wakasan ang pahirap at pabayang rehimeng US ...ANG EDITORYAL Humihiyaw ng katarungan ang bayan para sa lahat ng ginugutom, pinahihirapan, sinisiil at pinagka-kaitan ng

Hunyo 21 , 2020 ANG BAYAN14

Ika-155 anibersaryo ng pagtatapos ng pang-aalipin sa mga Itim

Libu-libong mamamayang Amerikano ang nagmartsa sa mahigit 100 syu-dad sa US noong Hunyo 19 upang gunitain ang Juneteenth, araw na iti-

nuturing na upisyal na pagtatapos ng pang-aalipin ng mga puti samamamayang Itim sa bansa noong 1865.

Karamihan sa mga paggunitangito ay idinaan sa protesta upang pa-tuloy na igiit ang hustisya sa bruta-lidad ng pulis at rasistang pagpataysa mga Itim na Amerikano. Sa iba'tibang bahagi ng US, laganap at ma-lakihan pa rin ang mga protesta la-ban sa pagpatay ng pulis kay GeorgeFloyd. Noong Hunyo 12, pumatongsa galit ng mamamayan ang pama-maril ng pulis sa Atlanta, Georgia,kay Rayshard Brooks habang tuma-takbo ito palayo. Isang tama ng ba-la sa likod ang ikinamatay ni Brooks,isang empleyado sa restawran.

Bilang pakikiisa, nagwelga anglibu-libong manggagawa mula saInternational Longshore and Ware-house Union sa Oakland, Californianoon ding Hunyo 19. Walong orasna natigil ang operasyon ng aabotsa 29 pantalan sa West Coast.

Daan-daang guro at kanilang mgapamilya ang nagmartsa rin para ipa-nawagan ang dagdag na pondo parasa mga estudyanteng itim at pagba-bago sa kurikulum upang maglakip ngmas malaking bahagi ng kasaysayanng mga Itim. Marami nang simbolo ngpang-aalipin ng mga puti sa mga itimang itinakwil ng mamamayan. Kabi-lang dito ang pagwasak ng mga istat-wa ng dating mga nagmamay-ari ngaliping itim, pagtanggal ng mga ban-dila ng malalaking panginoong may-lupa na tumangging palayain ang ka-nilang mga alipin at samutsaringimahe at simbolo ng diskriminasyon.

Tanggalan ng pondo ang pulisMula sa panawagang Black Lives

Matter, iginiit ng maraming grupoang reporma sa institusyon ng pulis—mula sa pagtatanggal ng matataas na

upisyal, pagkakaroon ng batas parasila'y makasuhan, pagtanggal ng ma-rami sa kanilang mga pribilehiyo,pagtanggal ng pondo, hanggang sapagbuwag sa buong institusyon. Tu-mugon ang di bababa sa siyam na es-tado sa mga panawagang ito. Kabi-lang dito ang Minneapolis, kung saanpinatay si George Floyd, na kumilospara tanggalan ng pondo at buwaginang pulis ng estado. Ipinagbawal narin ang paggamit ng pulis ng dahaslaban sa suspek tulad ng pananakalat pagpasok sa mga bahay ng pinag-hihinalaan ng hindi kumakatok. SaWashington D.C., may resolusyonnang nagbabawal ng paggamit ngpulis ng tear gas, pepper spray, mgagomang punglo at stun grenade paramagbuwag ng mga protesta.

Panawagan ng kilusang BlackLives Matter ang trabaho, dagdag nasahod, pabahay at pagrespeto sa ka-rapatan. Anila, maraming krimen sakanilang mga komunidad ang nakau-gat sa kahirapan, pagpapabaya ngestado at diskriminasyon.

Hirap at dusa, pamana ni Danding

PUMANAW NOONG HUNYO 16 ang panginoong may-lupa at kumprador na si Eduardo “Danding”Cojuangco, Jr. Kilala siya bilang pinakamalapit na kroning dating diktador na si Ferdinand Marcos, at sapangungulimbat sa pondong coco levy at pangangam-kam ng lupa. Kawalan ng lupa at pang-aapi ang pa-mana niya sa mahihirap na magsasaka at manggaga-wang bukid.

Sa Negros Occidental, minonopolyo niya ang 11asyenda na sumasaklaw sa 4,461-hektaryang lupainna kinyang kinamkam mula sa mga magsasaka. Notor-yus siya sa pagpanig sa sinumang nasa poder paramapatibay ang kanyang kontrol sa mga asyenda. Siyarin ang utak sa pagpapalayas at pagsasampa ng gawa-gawang mga kaso laban sa mga magsasaka sa nasa-bing mga asyenda na naggigiit ng kanilang karapatansa lupa.

Notoryus siya sa pagnakaw sa pondong coco levymula sa mga magniniyog na ginamit niya sa pagbili saSan Miguel Corporation. Hindi pa rin naibabalik sa mgamagniniyog ang P105-bilyong pondong kanyang ki-namkam. Malawakan niyang pinairal ang kontraktwa-lisasyon at iba pang porma ng pleksibleng paggawa sakanyang mga kumpanya.

Protesta sa Chile, Lebanon at Hong Kong

LIBU-LIBONG TAGA-CHILE ang lumusob sa kapitolyonglunsod na Santiago noong Mayo 18 para iparating ang kani-lang galit sa dinaranas nilang gutom at hirap na dala nglockdown at krisis na dulot ng Covid-19. Kinundena nila angpagsirit ng presyo ng pagkain at inumin sa bansa na dulot ngarbitraryong lockdown na ipinataw ng estado.

Ilanlibo naman ang nagprotesta sa Beirut, sentro ng Le-banon simula Hunyo 11. Kinundena nila ang pagbulusok ngekonomya ng bansa at ang higit 70% pagbaba ng halaga ngkanilang salapi. Higit sangkatlo ng mga taga-Lebanon angwalang trabaho ngayon, at pinasidhi pa ng pandemya angkanilang kalagayan.

Samantala, humugos sa lansangan ang libu-libongresidente ng Hong Kong noong Mayo 24 at 27 para tutulanang resolusyon ng National People’s Congress ng Chinahinggil sa mga mekanismong ipatutupad para “panatilihin”ang pambansang seguridad ng Hong Kong. Sinalubong ngtear gas at mga gomang punglo ang mga nagprotesta.Pinalalabas ng China na susupilin ng naturang resolusyon angmga banta tulad ng separatismo, subersyon, pag-oorganisaat pagsasagawa ng mga teroristang aktibidad at “pakikia-lam” ng dayuhan at pwersang panlabas sa mga usapin ngHong Kong. Ang totoo, ang lehitimong paglaban ng mgaresidente para sa sariling paggugubyerno ang susupilin nito.