Upload
others
View
4
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi Başkanlığı
(METARGEM)
Yayın No : 31
MATBAA BÖLÜMÜ MESLEK DERSLERİ
KİTAPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Araştırmayı Hazırlayan
Çiğdem KAYA
ANKARA 2001
ISBN : 975-11-2110-8
iii
SUNUŞ
Matbaacılık, basım hayatının temel ve vazgeçilemez meslek alanlarından
birisidir. Türkiye’de bu alandaki iş ve hizmet sektörünün ihtiyacı olan nitelikli ara
kademe insan gücünün yetiştirilmesi, Millî Eğitim Bakanlığı Erkek Teknik Öğretim
Genel Müdürlüğü’ne bağlı meslek liselerinde yapılmaktadır.
Matbaa bölümünde okutulmakta olan meslek dersleri kitaplarının genel bir
değerlendirmesini yapmayı amaçlayan bu araştırma, örneklem kapsamına alınan 7
ildeki 8 meslek lisesinde görev yapan Matbaa bölümü meslek dersleri öğretmenleri
ile bu bölümde öğrenim gören öğrencilerden sağlanan verilere dayalı olarak
yapılmıştır.
Matbaa bölümü meslek dersleri kitaplarının değerlendirilmesi araştırmasının
yapılmasına karar veren Millî Eğitim Bakanlığı yetkililerine, araştırmanın
gerçekleştirilmesine yardımcı olan meslek liseleri yöneticilerine, belirttikleri görüş ve
yaptıkları değerlendirmeler ile katkıda bulunan matbaa bölümünde görev yapan
meslek dersleri öğretmenleri ve öğrenim gören öğrencilerine, araştırmanın
tasarlanması, verilerin toplanması, işlenmesi ve yorumlanmasında hizmeti geçen
tüm uzmanlara ve araştırmanın gerçekleşmesine katkıda bulunan diğer ilgililere
teşekkür ederim.
Araştırmanın meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarında okutulmakta olan
meslek dersi kitaplarının geliştirilerek yenilenmesi çalışmalarında yararlı olmasını
dilerim.
METARGEM Başkanı
iv
v
ÖN SÖZ
Öğretim materyalleri eğitim-öğretimde verimliliği etkileyen unsurlardandır. Türk
eğitim sisteminde kullanılan öğretim materyallerinin başında ders kitapları gelmektedir.
Ders kitaplarının içerik ve biçim açısından yeterliliği, teknolojik gelişme ve değişimlere
uyumu eğitim-öğretimin belirlenen hedeflere ulaşmasında son derece önemlidir.
Matbaa bölümü meslek dersi kitaplarının genel bir değerlendirmesinin yapıldığı bu
çalışmada, meslek dersi kitaplarının genel, içerik ve biçimsel özelliklerinin mevcut durumu;
öğretim programlarına ve teknolojik yeniliklere uyumu ve öğrenci aktivitelerine katkısı,
endüstri meslek liselerinde görevli bulunan meslek dersleri öğretmenleri ve öğrenim gören
öğrencilerinden anketler ile sağlanan verilere dayalı olarak belirlenmiştir. Araştırmada
örneklem kapsamına alınan 8 endüstri meslek lisesinin Matbaa bölümünde görevli meslek
dersi öğretmenlerinin görüş ve değerlendirmelerini almak için FORM - 1 ve öğrenim gören
öğrencilerin görüş ve değerlendirmelerini almak için FORM - 2 anketleri uygulanmıştır.
Araştırmada, öğretmenlere ait görüş ve değerlendirmeler 225 öğretmen anketi ile,
öğrencilere ait görüş ve değerlendirmeler ise 1303 öğrenci anketi ile elde edilmiştir.
Matbaa bölümü meslek dersleri kitaplarının değerlendirilmesi araştırmasının
yapılmasına karar veren Millî Eğitim Bakanlığı yetkililerine; araştırmanın yapılmasına
destek veren METARGEM Başkanına, Başkan yardımcılarına ve uzmanlarına; belirttikleri
görüş ve yaptıkları değerlendirmeler için endüstri meslek liselerinde görevli öğretmenler ve
öğrenim gören öğrencilere teşekkür ederiz.
Meslekî ve teknik orta öğretim kurumlarında öğretimi yapılmakta olan diğer meslek
alanları için de meslek dersi kitaplarının değerlendirilmesi araştırmalarının yapılmasını
dileriz.
Mayıs 2001
Araştırma Grubu
vi
vii
İÇİNDEKİLER Sayfa
SUNUŞ ............................................................................................................................... iii
ÖN SÖZ ................................................................................................................................ v
İÇİNDEKİLER .................................................................................................................. vii
TABLOLAR LİSTESİ ........................................................................................................ xi
BÖLÜM-I
GİRİŞ
PROBLEM ........................................................................................................................... 1
AMAÇ .................................................................................................................................. 3
ÖNEM .................................................................................................................................. 4
SINIRLILIKLAR ................................................................................................................. 5
SAYILTILAR ...................................................................................................................... 5
TERİMLERİN TANIMI ...................................................................................................... 5
BÖLÜM-II
YÖNTEM
ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ ............................................................................................ 7
ARAŞTIRMA MODELİ ...................................................................................................... 7
EVREN VE ÖRNEKLEM ................................................................................................... 7
VERİ KAYNAKLARI VE VERİLERİN İŞLENMESİ ....................................................... 8
KULLANILAN İSTATİSTİK TEKNİKLERİ ................................................................... 10
BÖLÜM-III
BULGULAR VE YORUMLAR
3.1. Öğretmenlere Ait Bulgular ve Yorumlar ................................................................ 11
Öğretmenlerin Okuldaki Görev Dağılımları ............................................................. 11
Öğretmenlerin Derslere ve İllere Göre Dağılımı ...................................................... 11
Öğretmenlerin Öğretimini Verdikleri Derslere Girme Süresi .................................. 12
viii
Sayfa
Öğretmenlerin Branşlarına Göre Verdiği Dersler ..................................................... 13
Öğretmenlerin Öğretimini Verdikleri Derslerin Kitaplarının Mevcut Durumu. ...... 14
Öğretmenlerin Derslerde Okuttukları Kitap Türleri ................................................. 14
Öğretmenlerin Belirttikleri Kitabı Okutma Süreleri ................................................. 15
Ders Kitabı Olmayan Derslerde Öğretmenlerin Kullandıkları Kaynaklar ............... 16
Öğretmenlerin Derslerde Okuttukları Kitaplara Ait Bilgiler .................................... 18
Haftalık Ders Saatinin Yeterliliği ............................................................................. 19
Okutulan Kitapların Belirlenmesinde Öğretmenlerin İzlediği Yöntemler ................ 19
Okutulan Kitapların Öğretim Programındaki Konu ve Bilgileri Kapsaması ............ 20
Kitaplardaki Eksik Konu veya Bilgilerin Tamamlanmasında Yararlanılan
Kaynaklar .................................................................................................................. 21
Ders Kitabı Dışındaki Kaynakların Öğretmenler Tarafından Öğrenciye
Aktarılması ................................................................................................................ 22
Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Öğretim Programındaki Sıraya
Uygunluğu ................................................................................................................. 22
Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Bilim ve Teknolojideki
Gelişmeleri Yansıtması ............................................................................................. 23
Okutulan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Öğrenciler Tarafından Anlaşılması ........ 24
Okutulan Kitaplarda Gereksiz Bilgi ve Ayrıntılara Yer Verilmesi ........................ 25
Okutulan Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Verilmesi ...................... 25
Okutulan Kitapların Anlatım Dilinin Öğrenci Seviyesine Uygunluğu ..................... 26
Okutulan Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin Uygunluğu .......... 27
Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer Meslek
Dersleri Konuları İle İlişkisi .................................................................................... 28
Aynı Sınıfta Okutulan Kültür ve Meslek Dersleri Kitaplarındaki Konuların
Birbirini Desteklemesi ............................................................................................. 28
Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına Katkısı29
Okutulan Kitaplardaki Konuların Öğrencilere İstenen Bilgi, Beceri, Tutum
ve İş Alışkanlıklarını Kazandırması ......................................................................... 30
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Öğrenci Tarafından Temin Edilebilme
Süresi ......................................................................................................................... 31
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği ........................... 32
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği ......................... 32
ix
Sayfa
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Kullanım Kolaylığı Bakımından
Yeterliliği. ................................................................................................................. 33
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Puntosunun Yeterliliği ................................ 34
Öğretmenlerin Okuttukları Kitaplarda Öğretime Yardımcı Unsurlara Yer
Verilme Düzeyi ......................................................................................................... 34
3.2. Öğrencilere Ait Bulgular ve Yorumlar ................................................................... 35
Öğrencilerin Cinsiyetleri ........................................................................................... 35
Öğrencilerin Derslere ve İllere Göre Dağılımı ......................................................... 35
Öğrencilerin Öğrenim Gördükleri Sınıflara Göre Dağılımı ...................................... 36
Öğrencilerin Öğrenimini Gördükleri Ders Kitaplarının Mevcut Durumu ................ 37
Öğrencilerin Derslerde Okudukları Kitaplara Ait Bilgiler ....................................... 38
Öğrencilerin Okuyacakları Kitapların Adını Öğrenmesi .......................................... 39
Öğrencilerin Okudukları Kitapları Öğretim Yılı Başında Temin Edebilmesi .......... 40
Öğrencilerin Okudukları Kitapları Temini ............................................................ 41
Öğrencilerin Okudukları Kitapları Temin Edebilme Süresi ................................... 41
Öğrencilerin Kitaplarını Öğretim Yılı Başında Temin Edememe Nedenleri ........... 42
Ders Kitaplarının Okul İdaresi Tarafından Okul Açılmadan Önce Duyurulacağının
Bilinmesi .................................................................................................................. 43
Öğrencilerin Ders Kitabı Olmayan Derslerde Kullandıkları Kaynaklar ................... 44
Okunan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Öğrenciler Tarafından Anlaşılması ........... 45
Okunan Kitaplardaki Eksik Konuların Öğrencilere Not Tutturularak
Tamamlanması .......................................................................................................... 46
Öğrencilerin Başka Kaynaklardan Not Tutma Süresi ............................................... 46
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda Gereksiz Bilgi ve Ayrıntılara Yer Verilmesi .. 47
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer
Verilmesi .................................................................................................................. 48
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan
Diğer Meslek Dersleri Konuları İle İlişkisi .............................................................. 48
Öğrencilerin Okudukları Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen
Yöntemin Uygunluğu ................................................................................................ 49
Konuların İşlenişinde Öğretmenin Okunan Kitaptaki Sırayı Takip Etmesi ............ 50
x
Sayfa
Okunan Kitapların Öğrencilerin Dersleri Anlamalarına Katkısı .............................. 51
Okunan Kitapların Öğrencilerin Derse Aktif Katılımlarına Katkısı ......................... 51
Öğrencilerin Derse Hazırlanmalarında Okudukları Kitapların Katkısı ................... 52
Okunan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına Katkısı . 53
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Kullanım Kolaylığı Bakımından Yeterliliği 54
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Puntosunun Uygunluğu 54
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda Öğrenmeye Yardımcı Unsurlara Yer Verilme
Düzeyi 55
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği 56
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği 57
3.3 Öğretmen ve Öğrencilerin Genel Görüş ve Önerileri 58
3.3.1 Öğretmenlerin Genel Görüş ve Önerileri 58
3.3.2 Öğrencilerin Genel Görüş ve Önerileri 59
BÖLÜM-IV
ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER
ÖZET .................................................................................................................................. 61
SONUÇ .............................................................................................................................. 62
ÖNERİLER ........................................................................................................................ 69
KAYNAKÇA ..................................................................................................................... 71
EKLER ............................................................................................................................... 73
xi
TABLOLARIN LİSTESİ
T. No Tablo Adı Sayfa 2.1 Araştırma Kapsamına Alınan İller Ve Uygulanan Anket Sayıları................ 8
3.1.1 Öğretmenlerin Okuldaki Görevleri.............. ................................................ 11 3.1.2
Örneklem Kapsamına Alınan Öğretmenlere Uygulanan Geçerli Anket Sayılarının Derslere ve İllere Göre Dağılımı............................................... 12
3.1.3 Öğretmenlerin Öğretimini Verdikleri Derslere Girme Süresi....................... 12 3.1.4 Öğretmenlerin Öğretim Verdiği Dersler İle Branşlarının Karşılaştırılması.. 13 3.1.5 Öğretimi Verilen Derslerin Kitaplarının Mevcut Durumu........................... 14 3.1.6 Derslerde Okutulan Kitap Türleri................................................................. 15 3.1.7 Öğretmenlerin Belirttikleri Kitapları Okutma Süreleri................................. 16 3.1.8 Ders Kitabı Olmayan Derslerde Kullanılan Kaynaklar................................ 17 3.1.9 Öğretmenlerin Derslerde Okuttukları Kitaplar............................................. 18 3.1.10 Haftalık Ders Saatinin Yeterliliği................................................................. 19 3.1.11 Okutulan Kitapların Belirlenmesinde Öğretmenlerce İzlenen Yöntemler.... 20 3.1.12 Okutulan Kitapların Öğretim Programındaki Konuları ve Bilgileri
Kapsaması..................................................................................................... 21 3.1.13 Okutulan Kitaplardaki Eksik Konu veya Bilgilerin Tamamlanmasında
Kullanılan Kaynaklar.................................................................................... 21 3.1.14 Ders Kitabı Dışındaki Kaynakların Öğrenciye Aktarılma Yöntemleri......... 22 3.1.15 Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Öğretim Programındaki Sıraya
Uygunluğu..................................................................................................... 23 3.1.16 Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Bilim ve Teknolojideki
Gelişmeleri Yansıtması ................................................................................ 24 3.1.17 Okutulan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Öğrenciler Tarafından
Anlaşılması.................................................................................................... 24 3.1.18 Okutulan Kitaplarda Gereksiz Bilgi ve Ayrıntılara Yer Verilmesi............. 25 3.1.19 Okutulan Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Vermesi............. 26 3.1.20 Okutulan Kitapların Anlatım Dilinin Öğrenci Seviyesine Uygunluğu......... 26 3.1.21 Okutulan Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin
Uygunluğu..................................................................................................... 27 3.1.22 Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer
Meslek Dersleri Konuları İle İlişkisi............................................................. 28 3.1.23 Aynı Sınıfta Okutulan Kültür ve Meslek Dersleri Kitaplarındaki
Konuların Birbirini Desteklemesi................................................................ 29 3.1.24 Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına
Katkısı........................................................................................................... 29 3.1.25 Okutulan Kitaplardaki Konuların Öğrencilere İstenen Bilgi, Beceri,
Tutum ve İş Alışkanlıklarını Kazandırması................................................. 30 3.1.26 Okutulan Kitapların Temin Edilebilme Süresi............................................ 31 3.1.27 Okutulan Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği........................................... 32 3.1.28 Okutulan Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği........................................ 32 3.1.29 Kullanım Kolaylığı Bakımından Okutulan Kitapların Yeterliliği .............. 33 3.1.30 Okutulan Kitapların Puntosunun Yeterliliği................................................. 34 3.1.31 Okutulan Kitaplarda Öğretime Yardımcı Unsurlara Yer Verilme Düzeyi... 34 3.2.1 Öğrencilerin Cinsiyetlerine Göre Dağılımı................................................... 35 3.2.2 Örneklem Kapsamına Alınan Öğrencilere Uygulanan Geçerli Anket
Sayılarının Derslere ve İllere Göre Dağılımı............................................... 36 3.2.3 Öğrencilerin Öğrenim Gördükleri Sınıflara Göre Dağılımı.......................... 36
xii
T. No Tablo Adı Sayfa 3.2.4 Öğrenimi Görülen Ders Kitaplarının Mevcut Durumu................................ 37 3.2.5 Öğrencilerin Derslerde Okudukları Kitaplar............................................... 38 3.2.6 Okunacak Kitabın Adının Öğrenilme Şekli................................................. 39 3.2.7 Okunan Kitapların Öğretim Yılı Başında Temin Edilebilme
Durumu........................................................................................................ 40 3.2.8 Okunan Kitapların Temin Edilişi................................................................. 41 3.2.9 1999-2000 Öğretim Yılı Başında Okunan Kitapların Temin Edilebilme
Süresi ........................................................................................................... 42 3.2.10 Kitapların Temin Edilememe Nedenleri...................................................... 42 3.2.11 Ders Kitaplarının Okul İdaresi Tarafından Zamanında İlân Edilmesine
İlişkin Öğrenci Görüşleri............................................................................. 43 3.2.12 Ders Kitabı Olmayan Derslerde Kullanılan Kaynaklar .............................. 44 3.2.13 Okunan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Anlaşılması .................................. 45 3.2.14 Okunan Kitaplardaki Eksik Konuların Başka Kaynaklardan Not
Tutturularak Tamamlanması........................................................................ 46 3.2.15 Başka Kaynaklardan Not Tutma Süresi....................................................... 46 3.2.16 Okunan Kitaplarda Gereksiz Bilgi ve Ayrıntılara Yer Verilmesi.......... 47 3.2.17 Okunan Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Verilmesi............ 48 3.2.18 Okunan Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer
Meslek Dersleri Konuları ile İlişkisi............................................................ 49 3.2.19 Okunan Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin
Uygunluğu.................................................................................................... 49 3.2.20 Konuların İşlenişinde Öğretmenin Okunan Kitaptaki Sırayı Takip
Etmesi.. 50 3.2.21 Derslerin Anlaşılmasında Okunan Kitapların Katkısı................................. 51 3.2.22 Derse Aktif Katılımın Sağlanmasında Okunan Kitapların Katkısı............. 52 3.2.23 Derse Hazırlanmada Okunan Kitapların Katkısı.......................................... 52 3.2.24 Okunan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına
Katkısı.......................................................................................................... 53 3.2.25 Kullanım Kolaylığı Bakımından Okunan Kitapların Uygunluğu............ 54 3.2.26 Okunan Kitapların Puntosunun Uygunluğu................................................ 55 3.2.27 Okunan Kitaplarda Öğrenmeye Yardımcı Unsurlara Yer Verilme Düzeyi 56 3.2.28 Okunan Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği............................................ 56 3.2.29 Okunan Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği......................................... 57
1
B Ö L Ü M – I
GİRİŞ
Toplumumuzda geçmişi 1800’lü yıllara kadar uzanan erkek teknik öğretimi
hizmetleri,10.06.1933 tarih ve 2287 sayılı Maarif Vekâletleri Merkez ve Vazifeleri
Hakkındaki Kanunla Meslekî ve Teknik Öğretim Müsteşarlığına bağlı olarak Erkek Teknik
Öğretim Müdürlüğü adı altında kurulmuştur. 1937 yılında çıkarılan 3225 sayılı Kanunla
Kültür Bakanlığı Merkez Teşkilâtına bağlanmış ve adı da “Erkek ve Teknik Öğretim Genel
Direktörlüğü” olarak değiştirilmiştir. 2287 sayılı Maarif Vekâletleri Merkezi ve Teşkilâtı
Hakkındaki Kanun’a ek olarak 1941 yılında çıkarılan 4113 sayılı Kanunla tekrar Millî
Eğitim Bakanlığına bağlanmış ve adı da “Erkek Teknik Öğretim Müdürlüğü” olmuştur.
Millî Eğitim Bakanlığının 1 Mart 1960 gün ve 2178 sayılı onayı ile “Erkek Teknik Öğretim
Genel Müdürlüğü” olarak yeniden teşkilâtlandırılmıştır. 1982 yılında, 8/4334 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile Millî Eğitim Bakanlığında yapılan düzenleme sonucunda
müdürlüğün adı “Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü” olarak değiştirilmiş; ancak son
olarak 1983 yılında çıkarılan 179 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile adı tekrar “Erkek
Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü” olarak kabul edilmiştir.
Günümüzde Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü bünyesinde bulunan 943
okulda, 93 meslek alanında, 329847 öğrenciye eğitim-öğretim olanağı sağlanmaktadır. Bu
meslek alanları içerisinde Matbaa bölümü 1411 öğrenci kapasitesi ile yerini almaktadır.
Araştırmanın bu bölümünde, Matbaa bölümü meslek alanında okutulmakta olan
meslek dersleri kitaplarının değerlendirilmesine yönelik yapılan bu araştırmanın problemi,
amacı, önemi, sınırlılık ve sayıltıları açıklanmakta, kullanılan başlıca terimlerin tanımları
yapılmaktadır.
PROBLEM
Ülkemizde ilk kez 1927 yılında “Yüksek ve Meslekî Öğretim Genel Müdürlüğü” adı
altında toplanan meslek okullarından 9 erkek sanat okulunun öğretim programlarında birlik
sağlanarak öğretim süreleri 5 yıla çıkarılmış ve Ankara, Bursa ve İstanbul illerinde “Akşam
Erkek Sanat Okulları” açılmıştır.
2
Ülkemizde, endüstriyel teknik öğretime duyulan ve bu alandaki okullara olan talebin
artması üzerine, Bakanlık Makamının 1 Mart 1960 gün ve 2178 sayılı Onayı ile “Erkek
Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü” teşkilâtlandırılmıştır.
Hükûmet programı, kalkınma plânı, iş hayatındaki ve teknolojideki gelişmeler,
Türkiye’nin meslekî ve teknik eğitimdeki tecrübeleri, meslekî ve teknik eğitim sisteminin
bir bütünlük içerisinde yeniden düzenlenmesini gerektirmiştir. 1986 yılında yürürlüğe giren
3308 sayılı “Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu” ile örgün ve yaygın meslekî ve teknik
eğitim, ülkenin ihtiyacı olan becerili ve teknik eğitimli insan gücünü nitelik ve nicelik
yönünden yetiştirmek amacıyla, bir sistem bütünlüğü içerisinde yeniden düzenlenmiştir.
İş ve hizmet sektöründeki gelişme ve yeniliklerin meslek okullarının öğretim
programlarına ve buna paralel olarak da ders kitaplarına yansıtılması, eğitim-öğretimde
verimliliği artırmada en önemli etkenlerden biri olmuştur.
Ders kitapları eğitim sistemimiz içerisinde, öğretme-öğrenme etkinliklerinin
plânlanması, geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesine yönelik kararlar üzerinde
önemli bir etkiye sahiptir. Genelde öğretmenler, öğretim programlarında belirlenen konuları
öğrencilerine öğretmek için en uygun olan ders kitaplarını seçer ve kullanırlar. Öğrenciler
de derste işlenen konulara ve sınavlara hazırlanmak için ders kitaplarını bir rehber olarak
görürler (Yalın,1996). Ders kitapları öğrencilerin okuldaki zamanının dışında da bilgiye
ulaşma yolunu gösteren, bilgiyi öğrenmesini kolaylaştıran ve araştırmaya sevk eden etkili
bir araçtır.
Ders kitapları, eğitim sistemi içerisinde bu derece öneme sahip olunca bu kitapların
içeriği, tasarımı ve seçimi oldukça önem taşımaktadır. Ders kitapları, eğitim amaçlarına
uygun, öğrenme ve kitap tasarımı üzerine yapılan araştırma bulgularına dayalı olarak
hazırlanmalıdır (Yalın,1996). Bilim ve teknolojideki gelişmelerin etkisini çok hızlı
gösterdiği iş hayatına paralel olarak, meslekî eğitim kurumlarındaki öğretim programlarının
ve öğrencilerin takip ettikleri ders kitaplarının tasarımının ve içeriğinin de bilim ve
teknolojideki değişikliklere ve yeniliklere uyum çalışmasının yapılması gerekmektedir.
3
Millî Eğitim Bakanlığı ders kitaplarının basımını ve dağıtımını 1991 yılına kadar
elinde bulundurmakta idi. Bu tarihten itibaren özel yayın evlerine ders kitabı basma ve
dağıtma imkânı verildikten sonra ders kitaplarının biçimsel özelliklerinde iyileşme olduğu
gözlenmiştir. Ancak bu iyileşme meslekî teknik orta öğretim kurumlarında okutulan ders
kitaplarında olmamıştır. Çünkü, özellikle pazar açısından öğrenci sayısının ilköğretim ve
genel liselerde daha fazla oluşu, özel teşebbüsü bu okulların ders kitaplarını hazırlamaya
yönlendirmiştir.
Ders kitaplarının içerik yönünden yeterliğinin ne olduğunu ölçmede kıstasımız
öğretim programları olmaktadır. Öğretim programları yeni bilgi ve teknolojilere paralel
olarak geliştirilmez ise eksikliklerin öğretim programlarına göre hazırlanan ders kitaplarına
yansıması kaçınılmazdır. Meslekî teknik eğitimin, bilim ve teknolojideki gelişmelerin
içinde olması gerektiği hâlde yapılan incelemelerde bu gelişmelerin ders kitaplarına
aktarılmasında yetersiz kalındığı gözlenmektedir.
Türk Standartlar Enstitüsü 21/04/1992 tarihinde 10220 TSE numaralı ders
kitaplarının biçimsel özeliklerine yönelik standart yayımlamıştır. Talim Terbiye Kurulu,
ders kitaplarını inceleme esaslarına yönelik 5/6/1995 tarih ve 269 sayılı Kararında bu
standardın bazı maddelerine atıfta bulunmaktadır. Tüm teknolojilerde gelişmelerin olduğu
çağımızda eğitim teknolojisinde de gelişmelerin olacağı aşikârdır. Buna rağmen, standarda
bağlı kalınmasının gelişmenin önüne set olacağı yönünde tereddütler vardır.
Bu çalışmanın problemini, Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü bünyesinde
öğretimi yapılmakta olan Matbaa meslek alanında okutulan meslek dersleri kitaplarının
yeterliliğinin değerlendirilmesi oluşturmaktadır.
AMAÇ
Araştırmanın genel amacı, Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü bünyesinde
öğretimi yapılmakta olan Matbaa meslek alanında okutulan meslek dersleri kitaplarının
yeterliliğinin genel bir değerlendirmesini yaparak mevcut durumunu ortaya çıkarmaktır. Bu
amaca ulaşmak için Matbaa bölümünde okutulan meslek dersi kitaplarının;
4
1. Mevcut durumları,
2. Türleri ve belirlenme yöntemleri,
3. Konularının öğretim programlarına uygunluğu,
4. Öğrenci aktivitelerine katkısı,
5. Diğer ders kitapları ile olan ilişkisi,
6. Biçim ve içerik özellikleri
nasıldır/nelerdir? Sorularına yanıt aranacaktır.
ÖNEM
Çağlar, yüzlerce hatta binlerce yılı kapsarken bugün baş döndürücü gelişme ve
değişmeler sonucu artık birkaç çağ, bir insanın ömrüne sığar olmuştur. Günümüzde ulaşılan
bilgi toplumu, insanın öğrenme ihtiyacını aynı ölçüde ve yoğunlukta artırmıştır. Bilim ve
teknolojinin yoğun bir şekilde işlevsel ilişkiler içinde bulunduğu çağımızda insanlık, bilgi
toplumu uygarlığının daha neler üreteceği konusunda hem hayranlık hem korku
duymaktadır. Bu yarışı sürdürebilmek için başta gelişmiş ülkeler olmak üzere bütün ülkeler,
çok yönlü ve kapsamlı araştırma ve geliştirme çalışmaları içindedir. Elde ettikleri sonuçlara
göre, hemen hemen bütün toplumların eğitim sistemlerine ve eğitim yatırımlarına yeni bir
yön verdikleri görülmektedir (Ataünal, Ocak1993, Millî Eğitim). Millî Eğitim Bakanlığı
yapmış olduğu araştırma ve çalışmalarda bilim ve teknolojinin hızla geliştiğini ve bu
gelişmelere uyum sağlamanın önemini dile getirmektedir ve bu yönde çalışmalar
yapmaktadır.
1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile bilim ve teknolojideki gelişmeleri,
eğitim-öğretim kurumlarında etkili bir şekilde öğrencilere kazandırılması görevi Millî
Eğitim Bakanlığına verilmiştir. Yapılacak bu çalışma ile meslek dersi kitabı ihtiyacı
belirlenerek öğretmen ve öğrencilerin ders kitabını temin edebilmeleri ile ders kitabına
yönelik eleştirileri ve ders kitabı olmadığı durumlarda hangi kaynakları kullandıkları ortaya
konacaktır.
Millî Eğitim Bakanlığı, eğitim-öğretimin etkili aracı olan ders kitaplarının
iyileştirilmesine yönelik kararların uygulanmasında etkinliğini artırmada, bu araştırma
bulguları ışığında belirlenecek çözüm önerilerinden faydalanacaktır.
5
SINIRLILIKLAR
1. Araştırma Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü bünyesinde öğretimi
yapılmakta olan Matbaa bölümü meslek dersleri kitapları ile sınırlıdır.
2. Araştırmada 2503 sayılı Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan meslekî ders
kitaplarının yeterliği incelenecektir.
3. Araştırma anketleri, 1999-2000 öğretim yılında Erkek Teknik Öğretim Genel
Müdürlüğüne bağlı meslek liseleri Matbaa bölümünde görev yapan öğretmenler
ve öğrenim gören öğrenciler ile sınırlıdır.
SAYILTILAR
1. Araştırma kapsamına alınan okullarda kitapların değerlendirilmesine yönelik
anketlerin uygulanması için örneklem gruplarına seçilen öğretmen ve öğrenciler,
evreni temsil etmekte, onların görüş ve değerlendirmelerini yansıtmaktadır.
2. Öğretmen ve öğrenciler için uzman görüşü alınarak ve alanda test edilerek
hazırlanan anket formları, cevaplandırılması amaçlanan sorularla ilgili verileri
toplamaya uygundur.
3. Öğretmen ve öğrenci anketi ile Matbaa bölümü meslek dersi kitaplarının
değerlendirmesinin yapılmasında kullanılan dörtlü likert ölçeği, eşit aralık ölçeği
olarak kabul edilmiştir.
TERİMLERİN TANIMI
Bu araştırmada geçen başlıca terimler aşağıdaki anlamlarda kullanılmıştır.
Ders kitabı : Konuları öğretim programları doğrultusunda hazırlanmış, her tür ve
derecedeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında öğretim amacı ile kullanılan basılı eserdir.
6
Temel ders kitabı : Genellikle meslekî ve teknik öğretim okul ve kurumlarında
alanın gerektirdiği bilgilerin tamamını kapsayan ve program değişikliklerinden kısa sürede
etkilenmeyen basılı eserlerdir.
Öğretmen : Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı meslek liselerinin
Matbaa bölümünde görevli meslek dersi öğretmenleridir.
Öğrenci : Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı meslek liselerinin
Matbaa bölümünde öğrenim gören öğrencilerdir.
Öğretim programı : Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı meslek
liselerinin Matbaa bölümünde kullanılan ve Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanmış
programlardır.
Ders yılı : Okulların açık kaldığı birbirini takip eden ve en az 180 iş - günlük eğitim
ve öğretim süresidir.
Zümre öğretmenler kurulu : Aynı dersi okutan öğretmenlerden oluşan kuruldur.
7
B Ö L Ü M – II
ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ
Bu bölümde Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı meslek liseleri
Matbaa bölümü meslek dersleri kitaplarının yeterliliğinin değerlendirilmesine ilişkin olarak
araştırmanın modeli, evren-örneklem, veri toplama yöntemleri ve araştırmada kullanılan
istatistiksel teknikler açıklanmaktadır.
ARAŞTIRMA MODELİ
Araştırmada, Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı meslek liseleri
Matbaa bölümü meslek dersleri kitaplarının yeterliliğinin değerlendirilmesi ile ilgili olarak
1997-1998 öğretim yılında, bu okullarda Matbaa bölümünde okutulan meslek dersi
kitaplarının hazırlanması ve okutulmasına ilişkin kanun, tüzük, yönerge ve esaslar üzerine
tarihsel gelişim içerisinde literatür taranmıştır. Bu yönüyle araştırma tarama niteliğinde bir
çalışma olacağı gibi, anılan okullarda görevli bulunan öğretmenler ve öğrenim gören
öğrencilerin görüş ve değerlendirmelerinin geliştirilen iki ayrı anket formu ile alınması ile
de betimsel nitelikte bir çalışma örneği göstermektedir.
EVREN VE ÖRNEKLEM
Bu araştırmanın iki evreni ve bu evrenlerden alınan biri diğerinden bağımsız iki de
örneklemi vardır.
Araştırmanın birinci evrenini 1997-1998 öğretim yılında Matbaa bölümü
öğretiminin yapıldığı 14 meslek lisesinde görevli bulunan 52 öğretmen oluşturmaktadır.
Araştırma için Türkiye genelinde örneklem kapsamına 7 il alınmış olup bu illerin ve
illerdeki okulların belirlenmesinde random örneklem yöntemine gidilmiştir. Araştırma
kapsamına alınan her okulda, Matbaa bölümünün her bir dersi için iki öğretmenin anket
doldurması plânlanmıştır.
8
Araştırmanın ikinci evrenini meslek liselerinin Matbaa bölümünde öğrenim gören
öğrenciler oluşturmaktadır. Anılan öğretim yılında Matbaa bölümünde öğrenim gören
öğrenci sayısı 1411’dir. Araştırma için öğrenci örneklemi belirlenirken kapsama alınan iller
öğrenci yoğunluğu esas alınarak iki gruba ayrılmıştır. Birinci grup illerde öğrenci
yoğunluğu az olduğu için 2-8, öğrenci yoğunluğu fazla olan ikinci grup iller için de her bir
ders için 9 ve daha fazla sayıda öğrenciye anket uygulanması plânlanmıştır. Bu sayılara
ilişkin veriler Tablo 2.1’de verilmiştir.
Tablo 2.1 Araştırma Kapsamına Alınan İller Ve Uygulanan Anket Sayıları
KATILIMCI TÜRÜ
ÖĞRETMEN ÖĞRENCİ
İL ADI
GAS (f)
DAS (f)
DAS/GAS(%)
GAS (f)
DAS (f)
DAS/GAS(%)
ADANA 17x2=34 16 47,1 17x15= 255 24 9,4 ANKARA 17x2=34 24 70,6 17x11=187 187 100 BURSA 17x4=68 68 100 17x24=408 408 100 G. ANTEP 17x2=34 33 97,1 17x8=136 125 91,9 İZMİR 17x2=34 34 100 17x21=357 357 100 KONYA 17x2=34 34 100 17x7=119 119 100 SAMSUN 17x2=34 16 47,1 17x6=102 83 81,4 SÜTUN TOPLAM
272 225 82,7 1564 1303 83,3
Not: DAS : Dönen Anket Sayısı, GAS : Gönderilen Anket Sayısı Kaynak: Endüstriyel Teknik Öğretim Okul ve Kurumlarının 1997-1998 Öğretim Yılı Bilgi Dokümanı, 1997, ETÖGM.
Tabloda da görüleceği gibi, araştırma kapsamına alınan öğretmenlere gönderilen
anket sayısı toplamı 272, öğretmenlerce cevaplandırılarak geçerli sayılan anket sayısı
225’tir. Gönderilen öğretmen anketlerinin geçerli sayılan anketlere oranı yüzde 82,7’dir.
Öğrencilere gönderilen toplam anket sayısı 1564 olup öğrenciler tarafından
cevaplandırılarak dönen anket sayısı 1303’tür. Öğrencilerce cevaplandırılarak geçerli
sayılan anket sayısının gönderilen anket sayısına oranı da yüzde 83,3 olarak hesaplanmıştır.
VERİ KAYNAKLARI VE VERİLERİN İŞLENMESİ
Araştırmanın veri kaynağını, anketlerle toplanan veriler oluşturmaktadır.
Araştırmanın amaçları çerçevesinde meslek liselerinin Matbaa bölümünde görevli
öğretmenler ve öğrenim gören öğrenciler için hazırlanan iki anket (FORM-1 ve FORM-2)
9
araştırmacı ve uygulayıcılardan oluşan bir uzmanlar grubunun incelemesine sunulmuştur.
Uzmanlarca yapılan değerlendirmeler ve öneriler dikkate alınarak FORM-1 ve FORM-2
anketlerinde düzenlemeler yapılmıştır. Geliştirilen anketler, Ankara ilindeki meslek
liselerinin Matbaa bölümünde görev yapan öğretmenler ve öğrenim gören öğrencilere
uygulanarak alanda test edilmiştir. Uygulama sonuçları dikkate alınarak FORM-1 ve
FORM-2 anketlerine son şekli verilmiştir. Örneklem kapsamına alınan meslek liselerinin
Matbaa bölümünde görevli öğretmenlere FORM-1, bu okulların Matbaa bölümünde
öğrenim gören öğrencilere FORM-2 anketi ve cevap anahtarları verilmiştir. Anket ve cevap
anahtarlarının birer örneği ekler kısmında (EK 1, EK 2, EK 3 ve EK 4) verilmektedir.
Anketlerin uygulanmasında METARGEM uzmanları görevlendirilmiştir. Anket
uygulama esasları, geliştirilen anket uygulama kılavuzunda (EK 5) açıklanmıştır.
METARGEM tarafından görevlendirilen uzmanlar, örneklem kapsamına alınan meslek
liselerinin Matbaa bölümünde, FORM-1 ve FORM-2 anketlerini öğretmen ve öğrencilere
uygulamışlardır. Anket uygulamalarında uzmanlar, okul yöneticileri ile iş birliği
yapmışlardır. Anket uygulaması için görevlendirilen METARGEM uzmanlarına,
araştırmanın amaçları, anketlerin kapsamı ve uygulamada izleyecekleri yöntemler
açıklanmıştır.
Araştırma kapsamına alınan meslek liselerinin Matbaa bölümünde görevli öğretmen
ve öğrencilerince cevaplandırılan anketler ve cevap anahtarları, anket uygulamasıyla
görevlendirilen METARGEM uzmanlarından geri alınarak METARGEM Eğitim
Teknolojileri Bölümü uzmanlarına teslim edilmiştir. Cevap anahtarları doğruluk ve
geçerlilik yönünden incelenerek kusurlu bulunan anketler değerlendirme kapsamı dışında
bırakılmıştır. Anketlerde açık uçlu sorulara verilen cevaplar, araştırma grubunca
kaydedilerek tekrarlanan görüş ve değerlendirmelerin frekansları hesaplanmıştır. Geçerli
kabul edilen cevap anahtarlarında, sorulara verilen cevaplar, METARGEM Eğitim
Teknolojileri Bölümü uzmanlarınca optik okuyucuda okutularak bilgisayar ortamına
aktarılmıştır. Verilerin bilgisayara girişinden sonra FORM-1 ve FORM-2 için istenilen
bilgisayar çıktıları ayrı ayrı hazırlanmıştır. Araştırma amaçları çerçevesinde bilgisayardan
alınan tablolar yorumlanarak araştırma raporu yazılmıştır.
10
KULLANILAN İSTATİSTİK TEKNİKLERİ
Araştırmada, öğretmen ve öğrencilerden anketler yoluyla elde edilen veriler, frekans
ve yüzdeler olarak hesaplanarak tablolarda gösterilmiştir.
FORM-1 ve FORM-2 anketlerinde yer alan bazı soruların cevaplandırılmasında ve
değerlendirilmesinde dörtlü likert ölçeği kullanılmıştır. Eşit aralık ölçeği olarak kabul
edilen ölçek, 4 ile 1 (çok ve çok az) arasında değerlendirilmiştir. Ankette sorular
değerlendirilmeden önce boş ve geçersiz olan cevaplar dikkate alınmamıştır.
Öğretmen ve öğrencilerin Matbaa bölümünde okutulan ders kitaplarına ilişkin
yaptıkları değerlendirmelerin, frekans ve yüzdeleri hesaplanarak tablolar yardımıyla
geliştirilip yorumlanarak araştırma raporu hazırlanmıştır.
11
B Ö L Ü M - III
ÖĞRETMEN VE ÖĞRENCİLERE AİT BULGULAR
3.1. Öğretmenlere Ait Bulgular ve Yorumlar
Bu bölümde Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı Meslek liselerinde
öğretimi verilen Matbaa meslek alanında öğretim hizmeti veren öğretmenlerin meslek
dersleri kitaplarına ilişkin değerlendirmelerine ait bulgular ve yorumlar yer almaktadır.
Öğretmenlerin Okuldaki Görev Dağılımları
Tablo 3.1.1’de, araştırmaya katılan öğretmenlerin görev dağılımlarına ilişkin
bulgular yer almaktadır.
Tablo 3.1.1
Öğretmenlerin Okuldaki Görevleri
GÖREVLER f %
Bölüm Şefi / Atölye Şefi 67 29.8
Kadrolu Öğretmen 158 70.2
Toplam 225 100
Araştırmaya katılan öğretmenlerin çoğunluğunun kadrolu öğretmen, üçte bire
yakınının ise bölüm şefi / atölye şefi olduğu görülmektedir.
Öğretmenlerin Derslere ve İllere Göre Dağılımı
Tablo 3.1.2’de, Matbaa bölümünde derse giren öğretmenlere uygulanan anketlerin
dersler itibarıyla illere göre dağılımı yer almaktadır.
12
Tablo 3.1.2
Örneklem Kapsamına Alınan Öğretmenlere Uygulanan Geçerli Anket Sayılarının Derslere ve İllere Göre Dağılımı
DERS ADI
İLLER
TOPL
AM
AD
AN
A
AN
KA
RA
BU
RSA
G.A
NTE
P
İZMİR
KO
NYA
SAM
SUN
MALZEME BİLGİSİ IX 1 2 3 1 2 2 1 12 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK IX 1 1 5 2 2 2 1 14 BASKI TEKNİKLERİ IX 1 1 4 2 2 2 1 13 TEKNİK RESİM IX 1 1 3 2 2 2 - 11 ATÖLYE IX 1 2 5 2 2 2 1 15 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK X 1 2 3 2 2 2 1 13 BASKI TEKNİKLERİ X 1 2 4 2 2 2 1 14 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 2 4 2 2 2 1 14 KARTONAJ X 1 2 3 2 2 2 1 13 RENK BİLGİSİ X 1 2 5 2 2 2 1 15 FOTOGRAF X 1 2 3 2 2 2 1 13 ATÖLYE X 1 1 6 2 2 2 1 15 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK XI 1 1 4 2 2 2 1 13 BASKI TEKNİKLERİ XI 1 1 4 2 2 2 1 13 MALİYET XI - 1 5 2 2 2 1 13 ATÖLYE XI 1 - 4 2 2 2 1 12 GRAFİK XI 1 1 3 2 2 2 1 12 TOPLAM 16 24 68 33 34 34 16 225
Öğretmenlerin Öğretimini Verdikleri Derslere Girme Süresi
Tablo 3.1.3’te, öğretmenlerin öğretimini verdikleri derslere girme sürelerine ilişkin
veriler yer almaktadır.
Tablo 3.1.3 Öğretmenlerin Öğretimini Verdikleri Derslere Girme Süresi
DERSLER 2yıl
ve d
aha
az
3-5
yıl a
rası
6-10
yıl
arası
11-1
5 yı
l ara
sı
16 yıl
ve
yuka
rısı
TO
PLA
M
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % f % 3 42,9 1 14,3 1 14,3 2 28,5 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 50,0 - - 1 50,0 - - - - 2 100MALİYET XI 5 45,4 2 18,2 - - 2 18,2 2 18,2 11 100
13
Tablo incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 57.1,
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 50, “Maliyet” dersinde ise yüzde 54.6’sının 3 yıldan
fazla ders verme tecrübesine sahip oldukları görülmektedir.
Öğretmenlerin girmiş oldukları derslerde yeterli tecrübeye sahip oldukları
söylenebilir.
Öğretmenlerin Branşlarına Göre Verdiği Dersler
Tablo 3.1.4’te, araştırma kapsamına alınan öğretmenlerin öğretim verdiği ders ile
branşlarının karşılaştırılmasına ilişkin veriler yer almaktadır.
Tablo 3.1.4 Öğretmenlerin Öğretim Verdiği Dersler İle Branşlarının Karşılaştırılması
DERSLER
MEZUN OLDUĞU BÖLÜM TOPLAM MATBAA DÖKÜM
f % f % f % MALZEME BİLGİSİ IX 12 100 - - 12 100 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK IX 14 100 - - 14 100 BASKI TEKNİKLERİ IX 13 100 - - 13 100 TEKNİK RESİM IX 9 81,8 2 18,2 11 100 ATÖLYE IX 15 100 - - 15 100 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK X 11 84,6 2 15,4 13 100 BASKI TEKNİKLERİ X 14 100 - - 14 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 14 100 - - 14 100 KARTONAJ X 13 100 - - 13 100 RENK BİLGİSİ X 13 86,7 2 13,3 15 100 FOTOGRAF X 11 84,6 2 15,4 13 100 ATÖLYE X 15 100 - - 15 100 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK XI 13 100 - - 13 100 BASKI TEKNİKLERİ XI 13 100 - - 13 100 MALİYET XI 13 100 - - 13 100 ATÖLYE XI 12 100 - - 12 100 GRAFİK XI 12 100 - - 12 100
Tablo incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 81.8, X. sınıf
“Baskı Öncesi Hazırlık” dersinde yüzde 84.6, “Renk Bilgisi” dersinde yüzde 86.7,
“Fotoğraf” dersinde yüzde 84.6’sının, diğer derslerde ise tamamının Matbaa bölümü
mezunu oldukları görülmektedir.
Derslere giren öğretmenlerin tamamına yakınının Matbaa bölümü mezunu olması,
“kitap eksikliğinin yanında yetersiz öğretmenlerle eğitim yapıldığı” düşüncesini ortadan
kaldıran olumlu bir durumdur.
14
Öğretmenlerin Öğretimini Verdikleri Derslerin Kitaplarının Mevcut Durumu
Tablo 3.1.5’te, öğretimi verilen derslerin kitaplarının mevcut durumuna ilişkin
veriler yer almaktadır.
Tablo 3.1.5
Öğretimi Verilen Derslerin Kitaplarının Mevcut Durumu
DERSLER
Evet Hayır TOPLAM
MALZEME BİLGİSİ IX
f % f % f % - - 12 100 12 100
BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK IX - - 14 100 14 100 BASKI TEKNİKLERİ IX - - 13 100 13 100 TEKNİK RESİM IX 7 63,6 4 36,4 11 100 ATÖLYE IX - - 15 100 15 100 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK X - - 13 100 13 100 BASKI TEKNİKLERİ X - - 14 100 14 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 3 21,4 11 78,6 14 100 KARTONAJ X - - 13 100 13 100 RENK BİLGİSİ X - - 15 100 15 100 FOTOGRAF X - - 13 100 13 100 ATÖLYE X - - 15 100 15 100 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK XI - - 13 100 13 100 BASKI TEKNİKLERİ XI - - 13 100 13 100 MALİYET XI 12 92,3 1 7,7 13 100 ATÖLYE XI - - 12 100 12 100 GRAFİK XI - - 12 100 12 100
Tablo incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 63.6,
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 21.4, “Maliyet” dersinde ise yüzde 92.3’ünün
öğretimini verdikleri derslerde kitaplarının olduğunu, diğer derslerde ise öğretmenlerin
tamamının ders kitabının olmadığını belirttikleri görülmektedir.
“Teknik Resim”, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” dersleri ile ilgili basılmış ders
kitapları olmasına rağmen, bu derslerde kitap kullanmayan öğretmenlerin de olması,
kitaplardaki konuların içeriğinin yetersiz bulunmasından, kitapların her yöreye yeterince
ulaşmamasından ya da ekonomik nedenlerden kaynaklanıyor olabilir.
Öğretmenlerin Derslerde Okuttukları Kitap Türleri
Tablo 3.1.6’da, okutulan kitap türlerinin derslere göre dağılımı yer almaktadır.
15
Tebliğler Dergisi’nde 03,07,1995 tarih 2434 sayılı “Millî Eğitim Bakanlığı Ders
Kitapları Yönetmeliği Kitapların İncelenmesi İle İlgili Esas ve Usuller” yönetmeliği
yayımlanmıştır. Bu yönetmeliğin “Tanımlar” başlığı altında madde 4’te “Ders Kitabı”,
“Temel Ders Kitabı” tanımları dikkate alınarak anket sorusu madde 13 hazırlanmıştır.
Tablo 3.1.6 Derslerde Okutulan Kitap Türleri
DERSLER Sade
ce b
u de
rs iç
in h
azırl
anmış
, B
akan
lığın
oku
tmak
la z
orun
lu
tuttu
ğu d
ers
kita
bıdı
r.
Bak
anlığın
ona
yınd
an g
eçm
iş
mes
leği
mle
ilgi
li bi
rden
fazl
a de
rsi
kaps
ayan
tem
el d
ers
kita
bıdı
r.
Bak
anlığın
ona
yınd
an g
eçm
iş
sade
ce b
u de
rs iç
in h
azırl
anan
ya
rdım
cı k
ayna
k ki
taptır.
Bak
anlık
ça d
ers,
yar
dım
cı d
ers
kita
bı ta
vsiy
e ed
ilmed
iğin
den
kişi
, ku
rum
ve
kuru
luşl
arın
yayın
ladığı
m
esle
kî k
itapl
arda
n ya
rarla
nıyo
rum
.
Diğ
er/ L
ütfe
n ya
zını
z.
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % f % 2 28,6 - - - - 5 71,4 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 33,3 - - - - 2 66,7 - - 3 100MALİYET XI 10 100 - - - - - - - - 10 100
Yukarıdaki tablo incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde
71.4, “Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 66.7’sinin Bakanlıkça ders, yardımcı ders
kitabı tavsiye edilmediğinden kişi, kurum ve kuruluşların yayınladığı meslekî kitaplardan
yararlandıklarını belirttikleri görülmüştür. Bu dersleri okutan öğretmenlerin geriye kalanı
ile “Maliyet” dersini okutan öğretmenlerin tamamı ise okuttukları kitabın sadece o ders için
hazırlanmış, Bakanlığın okutmakla zorunlu tuttuğu ders kitabı olduğunu belirtmişlerdir.
Öğretmenlerin Belirttikleri Kitabı Okutma Süreleri
Tablo 3.1.7’de, öğretmenlerin belirttikleri kitapları okutma sürelerine ilişkin veriler
yer almaktadır.
16
Tablo 3.1.7
Öğretmenlerin Belirttikleri Kitapları Okutma Süreleri
DERSLER 2yıl
ve d
aha
az
3-5
yıl a
rası
6-10
yıl
arası
11-1
5 yı
l ara
sı
16 yıl
ve y
ukarısı
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % f % 5 71,4 1 14,3 1 14,3 - - - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 2 100 - - - - - - - - 2 100MALİYET XI 5 45,4 2 18,2 2 18,2 2 18,2 - - 11 100
Tablo incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 71.4,
“Bilgisayara Giriş” dersinde tamamının, “Maliyet” dersinde ise yüzde 45.4’ünün
belirttikleri kitabı “2 yıl ve daha az” süredir okuttuklarını ifade ettikleri anlaşılmaktadır.
“2 yıl ve daha az” seçeneğini işaretleyenlerin Tablo 3.1.3’te aynı seçeneği
işaretleyenlerden fazla oluşu normaldir. Öğretmen, bu derslere girmede iki yıldan fazla
tecrübeye sahiptir. Ancak, öğretmenin okutmakta olduğu kitabı kullanma süresi daha az
olabilir.
Ders Kitabı Olmayan Derslerde Öğretmenlerin Kullandıkları Kaynaklar
Tablo 3.1.8’de, öğretmenlerin kitaplarının olmadığı derslerde kullandıkları kaynak
türüne ilişkin veriler yer almaktadır.
17
Tablo 3.1.8 Ders Kitabı Olmayan Derslerde Kullanılan Kaynaklar
DERSLER Çeş
itli
kita
plar
dan
çeki
len
foto
kopi
ler
Yüks
ek o
kuld
aki
ders
not
ları
Mes
lekî
kur
um
ve k
urul
uşla
rın
yayı
nladığı
kita
plar
Broşü
r, ka
talo
g vb
. mat
erya
ller
TOPL
AM
MALZEME BİLGİSİ IX
f % f % f % f % f % 6 24,0 9 36,0 6 24,0 4 16,0 25 100
BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK IX 8 26,6 12 40,0 7 23,4 3 10,0 30 100 BASKI TEKNİKLERİ IX 4 18,2 10 45,5 5 22,7 3 13,6 22 100 TKNİK RESİM IX 1 25,0 1 25,0 2 50,0 - - 4 100 ATÖLYE IX 9 30,0 9 30,0 8 26,7 4 13,3 30 100 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK X 7 41,2 5 29,4 3 17,6 2 11,8 17 100 BASKI TEKNİKLERİ X 9 33,3 8 29,6 7 26,0 3 11,1 27 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 6 30,0 8 40,0 3 15,0 3 15,0 20 100 KARTONAJ X 5 26,3 11 57,9 3 15,8 - - 19 100 RENK BİLGİSİ X 7 33,3 8 38,1 3 14,3 3 14,3 21 100 FOTOGRAF X 8 36,4 8 36,4 1 4,5 5 22,7 22 100 ATÖLYE X 8 25,8 11 35,5 8 25,8 4 12,9 31 100 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK XI 7 31,8 7 31,8 7 31,8 1 4,6 22 100 BASKI TEKNİKLERİ XI 10 37,1 9 33,3 5 18,5 3 11,1 27 100 MALİYET XI 1 25,0 1 25,0 1 25,0 1 25,0 4 100 ATÖLYE XI 7 31,8 8 36,4 5 22,7 2 9,1 22 100 GRAFİK XI 5 27,8 5 27,8 5 27,8 3 16,6 18 100
Not : Bu soruda birden fazla seçenek belirtme imkânı verilmiştir .
Çeşitli kitaplardan çekilen fotokopilerin, kitabı olmayan derslerde kullanılan kaynak
türlerinin, IX. sınıf “Atölye” dersinde yüzde 30, X.sınıf “Baskı Öncesi Hazırlık” dersinde
yüzde 41.2, X. sınıf “Baskı Teknikleri” dersinde yüzde 33.3, X. sınıf “Fotoğraf” dersinde
yüzde 36.4, XI. sınıf “Baskı Öncesi Hazırlık” dersinde yüzde 31.8, XI. sınıf “Baskı
Teknikleri” dersinde yüzde 37.1, “Maliyet” dersinde yüzde 25, “Grafik” dersinde ise yüzde
27.8’ini oluşturduğu görülmektedir.
Yüksek okuldaki ders notlarının, kitabı olmayan derslerde kullanılan kaynak
türlerinin, “Malzeme Bilgisi” dersinde yüzde 36, IX. sınıf “Baskı Öncesi Hazırlık” dersinde
yüzde 40, IX. sınıf “Baskı Teknikleri” dersinde yüzde 45.5, “Bilgisayara Giriş” dersinde
yüzde 40, “Kartonaj” dersinde yüzde 57.9, “Renk Bilgisi” dersinde yüzde 38.1, X. sınıf
“Atölye” dersinde yüzde 35.5, XI. sınıf “Atölye” dersinde ise yüzde 36.4’ünü oluşturduğu
görülmektedir.
18
Meslekî kurum ve kuruluşların yayınladığı kitapların ise kitabı olmayan derslerde
kullanılan kaynak türlerinin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 50’sini oluşturduğu
görülmektedir.
Öğretmenlerin Derslerde Okuttukları Kitaplara Ait Bilgiler
Tablo 3.1.9’da, öğretmenlerin derslerde okuttukları kitaplara ait bilgiler yer
almaktadır.
Tablo 3.1.9
Öğretmenlerin Derslerde Okuttukları Kitaplar
DERS ADI
OKUTULAN KİTABIN
TOPLAM
ADI YAZARI
YAYIN EVİ BASKI TARİHİ
MEB ÖZEL 1984 VEÖNCESİ
1985-1989 1990-1994 1995-1999
TEKNİK RESİM IX
TEKNİK RESİM KOMİSYON X - - 2 - - 2 TEKNİK RESİM H. KOPARAL - KOPARAL - - - 3 3 MAK. TEKNİK RESMİ* M. BAĞCI X - 2 - - - 2
BİLGİSAYARA GİRİŞ X
BİLGİSAYARA GİRİŞ* H. ALTUN - H. ALTUN - - - 1 1 BİLGİSAYARA GİRİŞ M. YANIK - BETA - - - 2 2
MALİYET XI MESLEK MALİYETİ* A. YÜKSEL X - - 4 8 - 12
( * ) 2503 sayılı Tebliğler Dergisi’nde yayımlanmıştır.
Matbaa bölümünde toplam 17 zorunlu ders bulunmaktadır. Ancak öğretmenler
“Teknik Resim”, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” olmak üzere sadece üç dersin kitabının
olduğunu belirtmişlerdir.
Bu üç ders, başka bölümlerde de okutulan ortak derslerdir. Sonuç olarak, sadece
Matbaa bölümünde okutulan hiçbir dersin kitabı mevcut değildir.
Mevcut olan kitaplardan, “Teknik Resim” dersinde okutulan M. Bağcı’nın “Makine
Teknik Resmi” kitabı, “Bilgisayara Giriş” dersinde okutulan H. Altun’un “Bilgisayara
Giriş” kitabı ve “Maliyet” dersinde okutulan A. Yüksel’in “Meslek “Maliyet”i” kitabı 2503
sayılı Tebliğler Dergisi’nde yayımlanmıştır.
2503 sayılı Tebliğler Dergisi’nde, “Teknik Resim”, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet”
dersleri için tavsiye edilen kitap olmasına rağmen, bunların dışında kitapların da
okutulması, bu kitapların öğretim programındaki konu ve bilgileri yeterince
kapsamamasından, bilim ve teknolojik gelişmeleri yeterince yansıtmamasından ya da
19
öğretmenlerin Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan kitapları bulamamalarından kaynaklanıyor
olabilir.
Okutulan kitapların baskı tarihine bakıldığında, özel yayın evlerinin kitaplarının
1995 ve sonrası basılmış olduğu, MEB yayın evlerinin kitaplarının ise 1994 ve öncesine ait
basımlar olduğu görülmektedir.
Haftalık Ders Saatinin Yeterliliği
Tablo 3.1.10’da, haftalık ders saatlerinin yeterliliğine ilişkin öğretmen görüşleri yer
almaktadır.
Tablo 3.1.10 Haftalık Ders Saatinin Yeterliliği
DERSLER Der
s sa
ati s
ayısı
yete
rli o
lmak
tadı
r.
Der
s sa
ati s
ayısı
yetm
ediğ
inde
n ön
emli
görm
ediğ
im
konu
ları
i şle
miy
orum
. D
ers
saat
i sayısı
yetm
ediğ
inde
n ko
nula
rı ye
terin
ce
işle
yem
iyor
um.
Der
s sa
ati s
ayısı
fazl
a ge
ldiğ
inde
n ge
reks
iz te
krar
ya
pıyo
rum
.
Diğ
er/ L
ütfe
n ya
zını
z.
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % f % 2 28,6 1 14,3 4 57,1 - - - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 2 66,7 - - 1 33,3 - - - - 3 100MALİYET XI 7 63,6 - - 4 36,4 - - - - 11 100
Tabloya bakıldığında öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 71.4 oranla
çoğunluğunun haftalık ders saati sayısını yetersiz bulduğu; “Bilgisayara Giriş” dersinde
yüzde 66.7, “Maliyet” dersinde ise yüzde 63.6’sının ders saati sayısını yeterli buldukları
görülmektedir.
“Teknik Resim” dersinde öğretmenlerin çoğunluğunun ders saati sayısını yetersiz
bulması, bu dersin haftalık ders saati sayısının ya da öğretim programının yeniden gözden
geçirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
Okutulan Kitapların Belirlenmesinde Öğretmenlerin İzlediği Yöntemler
Tablo 3.1.11’de, Matbaa bölümünde okutulan kitapların belirlenmesinde izlenen
yönteme ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
20
Tablo 3.1.11
Okutulan Kitapların Belirlenmesinde Öğretmenlerce İzlenen Yöntemler
DERSLER Tebl
iğle
r Der
gisi
’nde
ya
yım
lana
n ki
tapl
arın
iç
inde
n zü
mre
öğ
retm
enle
ri ka
rarı
ile
seçi
lmiş
tir.
Tebl
iğle
r Der
gisi
’nde
ya
yım
lana
n ki
tapl
arın
iç
inde
n öğ
renc
i vel
ileri
tara
fında
n se
çilm
iştir
.
Tebl
iğle
r Der
gisi
’nde
ok
uttuğu
m d
ersl
e ilg
ili
yayı
mla
nan
kita
p ol
madığın
dan
züm
re
öğre
tmen
leri
kara
rıyla
se
çilm
iştir
.
Diğ
er/ L
ütfe
n ya
zını
z.
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % 2 28,6 - - 5 71,4 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 33,3 - - 2 66,7 - - 3 100 MALİYET XI 11 100 - - - - - - 11 100
Tablo incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 71.4,
“Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 66.7’sinin “Tebliğler Dergisi’nde, okuduğum dersle
ilgili yayımlanan kitap olmadığından zümre öğretmenleri kararı ile seçilmiştir.” seçeneğini
işaretlediği; bu dersleri okutan öğretmenlerin geriye kalanı ile “Maliyet” dersini okutan
öğretmenlerin tamamının ise “Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan kitapların içinden zümre
öğretmenleri kararı ile seçilmiştir.” cevabını verdikleri görülmektedir.
“Teknik Resim” ve “Bilgisayara Giriş” dersleri için 2503 sayılı Tebliğler
Dergisi’nde yayımlanmış kitaplar olmasına rağmen öğretmenlerin bir bölümünün bu dersler
için Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan kitap olmadığını belirtmeleri bir tezat teşkil
etmektedir.
Okutulan Kitapların Öğretim Programındaki Konu ve Bilgileri Kapsaması
Tablo 3.1.12’de, Matbaa bölümünde okutulan kitapların öğretim programındaki
konu ve bilgileri kapsamasına ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
21
Tablo 3.1.12 Okutulan Kitapların Öğretim Programındaki Konuları ve Bilgileri Kapsaması
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % - - 5 71,4 2 28,6 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 2 66,7 1 33,3 - - 3 100 MALİYET XI 3 27,3 6 54,5 2 18,2 - - 11 100
Tablodaki veriler incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde
71.4, “Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 66.7’si okutulan kitabın öğretim programındaki
konu ve bilgileri “Oldukça” düzeyinde kapsadığını belirtirken, “Maliyet” dersinde
öğretmenlerin yüzde 81.8 oranla büyük çoğunluğu “Çok” ve “Oldukça” düzeyinde
kapsadığını belirtmiştir.
Verilerden, Matbaa bölümünde okutulan kitapların öğretim programındaki konu ve
bilgileri yeterince kapsadığı söylenebilir.
Kitaplardaki Eksik Konu veya Bilgilerin Tamamlanmasında Yararlanılan Kaynaklar
Tablo 3.1.13’te, okutulan kitapların eksik konu ve bilgilerini tamamlamak için
kullanılan kaynaklara ilişkin veriler yer almaktadır.
Tablo 3.1.13
Okutulan Kitaplardaki Eksik Konu veya Bilgilerin Tamamlanmasında Kullanılan Kaynaklar
DERSLER Yüks
ek öğr
enim
gör
düğü
m
okul
umda
ki k
itapl
arda
n ve
ya tu
ttuğu
m d
ers
notla
rında
n
Bak
anlığın
tavs
iye
ettiğ
i ya
rdım
cı d
ers
(kay
nak)
ki
tapl
arın
dan
Yaba
ncı (
terc
üme)
kay
nak
kita
p, b
roşü
r, ka
talo
g vb
.
Mes
lekî
kur
um v
e ku
ruluşl
arın
yayın
ladığı
de
rgi,
broş
ür v
b.
Diğ
er/ L
ütfe
n ya
zını
z.
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % f % 2 28,6 4 57,1 - - 1 14,3 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 33,3 - - - - 2 66,7 - - 3 100MALİYET XI 10 83,3 - - - - 2 16,7 - - 12 100
22
Tabloya bakıldığında öğretmenlerin, “Maliyet” dersinde yüzde 83.3’ünün “Yüksek
öğrenim gördüğüm okuldaki kitaplardan veya tuttuğum ders notlarından”; “Teknik Resim”
dersinde yüzde 57.1’inin “Bakanlığın tavsiye ettiği yardımcı ders (kaynak) kitaplarından”;
“Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 66.7’sinin “Meslekî kurum ve kuruluşların
yayınladığı dergi, broşür vb.”seçeneklerinde görüş belirttikleri görülmektedir.
Ders Kitabı Dışındaki Kaynakların Öğretmenler Tarafından Öğrenciye Aktarılması
Tablo 3.1.14’te, ders kitabı dışında faydalanılan kaynaklardaki bilgilerin öğrencilere
verilme yöntemine ilişkin bulgular yer almaktadır.
Tablo 3.1.14 Ders Kitabı Dışındaki Kaynakların Öğrenciye
Aktarılma Yöntemleri
DERSLER Not
tuttu
rara
k
Foto
kopi
ile
çoğa
ltıp
dağı
tara
k
Yara
rlandığım
ka
ynak
ları
göst
erer
ek
Kay
nakl
arı öğr
enci
lerin
te
min
etm
esin
i ist
eyer
ek
Hep
si
Diğ
er/ L
ütfe
n be
lirtin
iz.
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % f % f % - - 1 14,3 - - 1 14,3 5 71,4 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - - - - - - - 3 100 - - 3 100MALİYET XI 7 63,6 - - - - - 4 36,4 - - 11 100
Tablo incelendiğinde öğretmenlerin, “Maliyet” dersinde yüzde 63.6’sının öğrenciye
not tutturarak, “Teknik Resim” dersinde yüzde 71.4’ü ile “Bilgisayara Giriş” dersinde
tamamının tüm yöntemleri kullanarak kitap dışında faydalanılan kaynakları öğrenciye
verdikleri görülmektedir.
Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Öğretim Programındaki Sıraya Uygunluğu
Tablo 3.1.15’te, “Okuttuğunuz kitaptaki konuların diziliş sırası, öğretim
programındaki diziliş sırasını sizce ne derece takip etmektedir?” sorusuna ilişkin öğretmen
görüşleri yer almaktadır.
23
Tablo 3.1.15
Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Öğretim
Programındaki Sıraya Uygunluğu
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % - - 6 85,7 1 14,3 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 33.3 - - 2 66,7 - - 3 100 MALİYET XI 3 25,0 5 41,7 4 33,3 - - 12 100
Tablo incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 85.7’sinin,
okuttukları kitaptaki konuların diziliş sırasının öğretim programındaki sırayı “Oldukça”;
“Maliyet” dersinde yüzde 66.7 oranla üçte ikisinin “Çok” ve “Oldukça” düzeyinde takip
ettiğini belirttikleri görülmüştür.
“Bilgisayara Giriş” dersinde ise öğretmenlerin yüzde 66.7’si okuttukları kitaplardaki
konuların diziliş sırasının öğretim programındaki sırayı “Kısmen” düzeyinde takip ettiğini
düşünmektedir.
Bu verilere göre, “Bilgisayara Giriş” ders kitaplarının konularının diziliş sırasının
düzenlenmesi yönünde çalışmaların yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.
Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Bilim ve Teknolojideki Gelişmeleri
Yansıtması
Tablo 3.1.16’da, “Okuttuğunuz kitabın konuları bilim ve teknolojideki son
gelişmeleri sizce ne derece yansıtmaktadır?” sorusuna ilişkin öğretmen görüşleri yer
almaktadır.
24
Tablo 3.1.16 Okutulan Kitaplarda Yer Alan Konuların Bilim ve Teknolojideki Gelişmeleri
Yansıtması
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % - - 3 42,8 2 28,6 2 28,6 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - - - 1 33,3 2 66,7 3 100 MALİYET XI - - 4 36,3 2 18,2 5 45,5 11 100
Tablo incelendiğinde öğretmenlerin, “Bilgisayara Giriş” dersinde tamamı ile
“Maliyet” dersinde yüzde 63.7’sinin okuttukları kitabın konularının bilim ve teknolojik
gelişmeleri “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde yansıttığını belirttikleri anlaşılmaktadır.
“Teknik Resim” dersinde ise yüzde 42.8’i “Oldukça” düzeyinde yansıttığını belirtmişlerdir.
“Oldukça”seçeneği olumlu bir cevap olsa da bu cevabı verenlerin (42.80 ) oranı yeterli
değildir.
Bu sonuçlar, Matbaa bölümünde okutulan kitapların bilim ve teknolojideki
gelişmeleri yeterince yansıtmadığını göstermektedir. Eksik olan diğer kitaplarla birlikte bu
derslerin de kitaplarının güncelleştirilmesi yönünde çalışmaların ivedilikle yapılması
gerekmektedir.
Okutulan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Öğrenciler Tarafından Anlaşılması
Tablo 3.1.17’de, okutulan kitapların yazılı metinlerinin öğrenciler tarafından
anlaşılma düzeyine ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.17 Okutulan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Öğrenciler Tarafından Anlaşılması
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % - - 4 57,1 3 42,9 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 1 33,3 - - 2 66,7 3 100 MALİYET XI - - 8 66,7 3 25,0 1 8,3 12 100
Veriler incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 57.1’i ile
“Maliyet” dersinde yüzde 66.7’sinin okutulan kitabın yazılı metinlerinin öğrenciler
tarafından “Oldukça”; “Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 66.7’sinin “Çok az”
düzeyinde anlaşıldığını belirttikleri görülmektedir.
25
“Teknik Resim” ve “Bilgisayara Giriş” ders kitaplarının yazılı metinlerinin
öğrenciler tarafından yeterince anlaşılmadığı görülmektedir.
Okutulan Kitaplarda Gereksiz Bilgi ve Ayrıntılara Yer Verilmesi
Tablo 3.1.18’de, okutulan kitaplarda gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer verilmesine
ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.18 Okutulan Kitaplarda Gereksiz Bilgi ve Ayrıntılara Yer Verilmesi
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TO
PLA
M
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % - - - - 7 100 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 50,0 - - 1 50,0 - - 2 100 MALİYET XI - - 1 9,1 6 54,5 4 36,4 11 100
Tablo incelendiğinde öğretmenlerin, “Maliyet” dersinde yüzde 90.9 oranla
tamamına yakınının okutulan kitapta gereksiz bilgi ve ayrıntıya “Kısmen” ve “Çok az”;
“Teknik Resim” dersinde öğretmenlerin tamamının, “Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde
50’sinin “Kısmen” düzeyinde yer verildiğini belirttikleri görülmektedir.
Teknolojinin hızlı bir değişim ve gelişim gösterdiği günümüzde ders kitaplarının
güncelliğinin korunması zorlaşmaktadır. Kitapların günün teknolojini yansıtacak şekilde
düzenlenerek dağıtımının yapılmasında, zaman ve ekonomik yönden güçlüklerle
karşılaşılmaktadır. Okutulan kitaplarda gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer verilmesinin
“Kısmen” düzeyinde olması istenilen bir durum olmamasına rağmen fazla olumsuz bir
durum da değildir.
Okutulan Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Verilmesi
Tablo 3.1.19’da, okutulan kitaplarda teknolojisini yitirmiş bilgilere yer verilme
derecesine ilişkin veriler yer almaktadır.
26
Tablo 3.1.19 Okutulan Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Vermesi
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % 2 28,6 1 14,3 2 28,6 2 28,5 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 33,3 2 66,7 - - - - 3 100 MALİYET XI 2 18,2 1 9,1 5 45,5 3 27,2 11 100
Tablo 3.1.19’da öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 57.1’inin okutulan
kitapta teknolojisini yitirmiş bilgilere “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde yer verildiğini
belirttikleri görülmektedir. Ancak bu sonuç yeterince olumlu değildir.
“Bilgisayara Giriş” dersinde öğretmenlerin tamamı, okuttukları kitaplarda
teknolojisini yitirmiş bilgilere “Çok” ve “Oldukça” düzeyinde yer verildiğini belirtmiştir.
Bilgisayar teknolojisinin hızla geliştiği günümüzde bu alanda kitapların güncelleştirmesinin
yetersiz kalması normaldir.
“Maliyet” dersinde ise yüzde 72.8 oranla öğretmenlerin çoğunluğu, okutulan kitapta
teknolojisini yitirmiş bilgilere “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde yer verildiğini belirtmiştir.
Anket sorusuna verilen cevaplarda “Kısmen” ve “Çok az” seçeneğini işaretleyenlerin fazla
olması, okutulan kitaplara yönelik olumlu bir durumdur.
Okutulan Kitapların Anlatım Dilinin Öğrenci Seviyesine Uygunluğu
Tablo 3.1.20’de, okutulan kitapların anlatım dilinin öğrenci seviyesine uygunluğuna
ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.20 Okutulan Kitapların Anlatım Dilinin Öğrenci Seviyesine Uygunluğu
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % - - 6 85,7 1 14,3 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 1 50 1 50 - - 2 100 MALİYET XI - - 8 66,7 4 33,3 - - 12 100
27
Tabloya bakıldığında öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 85.7,
“Maliyet” dersinde yüzde 66.7, “Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 50’sinin okuttukları
kitapların anlatım dilinin öğrenci seviyesine “Oldukça” düzeyinde uygun olduğunu
belirttikleri görülmektedir.
Matbaa bölümünde okutulan “Bilgisayara Giriş” ders kitabının anlatım dilinin
öğrenci seviyesine yeterince uygun olmadığı anlaşılmaktadır.
Okutulan Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin Uygunluğu
Tablo 3.1.21’de, okutulan kitaplardaki konuların işlenişinde izlenen yöntemin
uygunluğuna ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.21 Okutulan Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin Uygunluğu
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % 2 28,6 4 57,1 1 14,3 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 33,3 - - 2 66,7 - - 3 100 MALİYET XI 2 16,7 6 50,0 4 33,3 - - 12 100
Tabloya bakıldığında öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 85.7’si ile
“Maliyet” dersinde yüzde 66.7’sinin okuttukları kitaptaki konuların işlenişinde izlenen
yöntemin “Çok” ve “Oldukça”; “Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 66.7’sinin “Kısmen”
düzeyinde uygun olduğunu belirttikleri görülmektedir.
“Bilgisayara Giriş” dersinde öğretmenlerin üçte ikisinin okutulan kitaplardaki
konuların işlenişinde izlenen yöntemin “Kısmen” düzeyinde uygun olduğunu söylemesi, bu
derste okutulan kitaplardaki konuların işlenişinde izlenen yöntemin yeniden gözden
geçirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
28
Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer Meslek Dersleri
Konuları İle İlişkisi
Tablo 3.1.22’de, okutulan kitapların konularının aynı sınıfta okutulan diğer meslek
dersleri kitaplarındaki konularla ilişkisi konusunda öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.22
Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer Meslek Dersleri
Konuları İle İlişkisi
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % - - 4 57,1 - - 3 42,9 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 1 33,3 - - 2 66,7 3 100 MALİYET XI - - 2 16,6 8 66,7 2 16,7 12 100
Elde edilen verilere bakıldığında öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde
57.1’inin “Oldukça”; “Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 66.7’sinin “Çok az”; “Maliyet”
dersinde ise yüzde 83.4 oranla büyük çoğunluğunun “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde
görüş bildirdikleri görülmüştür.
Verilerden, Matbaa bölümünde okutulan meslek dersi kitaplarındaki konuların
birbiriyle çok az ilişkili olduğu veya ilişkilerinin olmadığı söylenebilir.
Aynı Sınıfta Okutulan Kültür ve Meslek Dersleri Kitaplarındaki Konuların Birbirini
Desteklemesi
Tablo 3.1.23’te, aynı sınıfta okutulan kültür dersi (Matematik, Fizik, Kimya vb.)
kitaplarındaki konuların Matbaa bölümünde okutulan meslek dersleri kitaplarında işlenen
konuları desteklemesine ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
29
Tablo 3.1.23 Aynı Sınıfta Okutulan Kültür ve Meslek Dersleri Kitaplarındaki Konuların Birbirini
Desteklemesi
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TO
PLA
M
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % - - 1 14,3 2 28,6 4 57,1 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - - - 1 33,3 2 66,7 3 100 MALİYET XI - - 2 18,2 7 63,6 2 18,2 11 100
Tablo incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 85.7 oranla
büyük çoğunluğunun, “Bilgisayara Giriş” dersinde tamamının, “Maliyet” dersinde ise
yüzde 81.8 oranla büyük çoğunluğunun “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde görüş
bildirdikleri görülmektedir.
Elde edilen verilerden, aynı sınıfta okutulan kültür dersleri konularının, Matbaa
bölümünde okutulan meslek dersi kitaplarının konularını çok düşük düzeyde
destekleyebildiği anlaşılmaktadır. Konular arasındaki farklılığın bu sonucu ortaya çıkardığı
söylenebilir.
Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına Katkısı
Tablo 3.1.24’te, Matbaa bölümünde okutulan kitaplardaki işlenen konulardan
öğrencilerin günlük yaşantılarında ne derece yararlanabildiklerine ilişkin öğretmen
görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.24 Okutulan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına Katkısı
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % 2 28,6 4 57,1 1 14,3 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 50,0 - - 1 50,0 - - 2 100 MALİYET XI 4 36,4 3 27,3 1 9,1 3 27,2 11 100
30
Veriler incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 85.7 oranla
büyük çoğunluğunun, “Maliyet” dersinde ise yüzde 63.7 oranla üçte ikiye yakınının “Çok”
ve “Oldukça”; “Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 50’sinin “Çok” düzeyinde okuttukları
kitaplarda işlenen konulardan öğrencilerin günlük yaşantılarında yararlanabildiklerini
belirttikleri görülmektedir.
“Bilgisayara Giriş” dersinde okutulan kitapta işlenen konulardan öğrencilerin günlük
yaşantılarında yeterince yararlanamamaları, Tablo 3.1.16’da görüldüğü gibi, bu kitaplardaki
konuların bilim ve teknolojideki gelişmeleri yeterince takip etmemesinden kaynaklanıyor
olabilir.
Okutulan Kitaplardaki Konuların Öğrencilere İstenen Bilgi, Beceri, Tutum ve İş
Alışkanlıklarını Kazandırması
Tablo 3.1.25’te, okutulan kitapların öğrencilere kazandırılmak istenen bilgi, beceri,
tutum ve iş alışkanlıklarını sağlamasına ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.25 Okutulan Kitaplardaki Konuların Öğrencilere İstenen Bilgi, Beceri, Tutum ve İş
Alışkanlıklarını Kazandırması
DERSLER Ç
ok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % - - 6 85,7 1 14,3 - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 1 33,3 2 66,7 - - 3 100 MALİYET XI 2 18,2 4 36,4 4 36,4 1 9,0 11 100
Tabloda görüldüğü gibi öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 85.7’si
okutulan kitabın öğrencilere istenen bilgi, beceri, tutum ve iş alışkanlıklarını “Oldukça”
düzeyinde kazandırdığını belirtirken, “Maliyet” dersinde yüzde 54.6 oranla yarıdan fazlası
“Çok” ve “Oldukça” düzeyinde kazandırdığını belirtmiştir.
“Maliyet” dersinde okutulan “Meslek “Maliyeti” kitabı, 2503 sayılı Tebliğler
Dergisi’nde yayımlanan bir kitap olmasına rağmen olumlu görüş belirtenlerin yeterli oranda
olmaması düşündürücüdür. Tablo 3.1.9’a bakıldığında bu kitabın 1985-1994 yıllarında
basıldığı anlaşılmaktadır.
31
“Bilgisayara Giriş” dersinde ise öğretmenlerin yüzde 66.7’si okutulan kitabın
öğrencilere istenen bilgi, beceri, tutum ve iş alışkanlıklarını “Kısmen” düzeyinde
kazandırdığını belirtmiştir.
Meslek liselerinin Matbaa bölümünde okutulan meslek derslerinin genelde kitapları
mevcut değildir. Okutulan ders kitaplarının üçte ikisinin ise öğrencilere istenen bilgi, beceri,
tutum ve iş alışkanlıklarını kazandırmada yeterli olmadığı gözlenmektedir.
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Öğrenciler Tarafından Temin Edilebilme
Süresi
Tablo 3.1.26’da, öğrencilerin tamamının ders kitaplarını temin etme süresine ilişkin
veriler yer almaktadır.
Tablo 3.1.26
Okutulan Kitapların Temin Edilebilme Süresi
DERSLER 2 ha
fta v
e da
ha a
z
3-4
hafta
5-8
haft
a
9 ha
fta v
e da
ha
fazl
a
TO
PLA
M
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % 2 28,6 3 42,8 2 28,6 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 2 66,7 1 33,3 - - 3 100 MALİYET XI 2 20 - - 3 30 5 50 10 100
Veriler incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 42.8,
“Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 66.7’sinin öğrencilerinin ders kitaplarını 3-4 haftada
temin ettiklerini belirttikleri görülmektedir.
“Maliyet” dersinde de yüzde 80 oranla öğretmenlerin büyük çoğunluğu, öğrencilerin
bir aydan çok daha geç sürede kitaplarını temin edebildiklerini belirtmişlerdir.
Bu durum, ders kitaplarının yörelere zamanında ve yeterli sayıda dağıtılmamasından
kaynaklanıyor olabilir.
32
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği
Tablo 3.1.27’de, okutulan kitapların cilt kalitesinin yeterliliğine ilişkin öğretmen
görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.27 Okutulan Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TO
PLA
M
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % 1 14,3 2 28,6 4 57,1 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 3 100 - - - - 3 100 MALİYET XI - - 5 50,0 3 30,0 2 20,0 10 100
Elde edilen verilere göre öğretmenlerin, “Bilgisayara Giriş” dersinde tamamının,
“Maliyet” dersinde ise yüzde 50’sinin okuttukları kitabın cilt kalitesini “Oldukça”
düzeyinde yeterli buldukları görülmektedir. “Teknik Resim” dersinde ise öğretmenlerin
yüzde 57.1’i kitabın cilt kalitesini “Kısmen” düzeyinde yeterli bulmuşlardır.
“Teknik Resim” ve “Maliyet” derslerinde okutulan kitapların cilt kalitesi için olumlu
görüş belirtenlerin yeterli oranda olmaması, bu kitapların baskı tarihlerinin eski olmasından
kaynaklanıyor olabilir.
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği
Tablo 3.1.28’de, okutulan kitapların kâğıt kalitesinin yeterliliğine ilişkin öğretmen
görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.28 Okutulan Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % 1 14,3 5 71,4 1 14,3 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 1 33,3 2 66,7 - - 3 100 MALİYET XI - - 5 41,7 5 41,7 2 16,6 12 100
33
Tablo incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 85.7 oranla
büyük çoğunluğunun okuttukları kitapların kâğıt kalitesini “Çok” ve “Oldukça” düzeyinde
yeterli buldukları görülmektedir.
Okutulan kitapların kâğıt kalitesini, öğretmenlerin “Bilgisayara Giriş” dersinde
yüzde 66.7’si “Kısmen”, “Maliyet” dersinde ise yüzde 58.3 oranla yarıdan fazlası “Kısmen”
ve “Çok az” düzeyinde yeterli bulduklarını belirtmişlerdir.
“Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde okutulan kitapların kâğıt kalitesinin
yeterince iyi olmadığı anlaşılmaktadır.
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Kullanım Kolaylığı Bakımından Yeterliliği
Tablo 3.1.29’da, kullanım kolaylığı bakımından okutulan kitapların boyutlarının
yeterliliğine ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.29
Kullanım Kolaylığı Bakımından Okutulan Kitapların Yeterliliği
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % 3 42,9 4 57,1 - - - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 3 100 - - - - 3 100 MALİYET XI - - 9 81,8 2 18,2 - - 11 100
Veriler incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde tamamının “Çok”
ve “Oldukça”; “Bilgisayara Giriş” dersinde öğretmenlerin tamamının; “Maliyet” dersinde
ise yüzde 81.8 oranla büyük çoğunluğunun “Oldukça” düzeyinde okuttukları kitapları
kullanım kolaylığı bakımından yeterli buldukları görülmektedir.
Bölümdeki mevcut kitapların kullanım kolaylığı bakımından yeterince iyi olduğu
anlaşılmaktadır.
34
Öğretmenlerin Okuttukları Kitapların Puntosunun Yeterliliği
Tablo 3.1.30’da okutulan kitapların yazılı metinlerinin okunabilirliği açısından
puntosunun yeterliliğine ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.30 Okutulan Kitapların Puntosunun Yeterliliği
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % 5 71,4 2 28,6 - - - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 50,0 - - 1 50,0 - - 2 100 MALİYET XI 5 45,5 5 45,5 1 9,0 - - 11 100
Tablodaki veriler incelendiğinde öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde
tamamının; “Maliyet” dersinde ise yüzde 91 oranla tamamına yakınının okutulan kitapların
yazılı metinlerinin puntosunu “Çok” ve “Oldukça” düzeyinde, “Bilgisayara Giriş” dersinde
ise yüzde 50’sinin “Çok” düzeyinde yeterli buldukları görülmektedir.
Verilere göre, Matbaa bölümünde okutulan meslek dersi kitaplarının puntosunun
yeterli olduğu anlaşılmaktadır.
Öğretmenlerin Okuttukları Kitaplarda Öğretime Yardımcı Unsurlara Yer Verilme
Düzeyi
Tablo 3.1.31’de, okutulan kitaplarda öğretime yardımcı unsurlara yer verilmesine
ilişkin öğretmen görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.1.31 Okutulan Kitaplarda Öğretime Yardımcı Unsurlara Yer Verilme Düzeyi
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % 1 14,3 4 57,1 2 28,6 - - 7 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 1 50,0 1 50,0 - - 2 100 MALİYET XI - - 4 33,3 7 58,3 1 8,4 12 100
35
Elde edilen verilere göre öğretmenlerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 71.4 oranla
çoğunluğunun “Çok” ve “Oldukça”; “Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 50’sinin
“Oldukça”; okutulan kitapta öğretime yardımcı unsurlara yer verildiğini belirttikleri
görülmektedir.
“Maliyet” dersinde öğretmenlerin yüzde 66.7 oranla üçte ikisi okutulan kitapta
öğretime yardımcı unsurlara “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde yer verildiğini
belirtmişlerdir.
3.2. Öğrencilere Ait Bulgular ve Yorumlar
Bu bölümde Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı Meslek liselerinde
öğretimi verilen Matbaa meslek alanında öğrenim gören öğrencilerin meslek dersleri
kitaplarına ilişkin değerlendirmelerine ait bulgular ve yorumlar yer almaktadır.
Öğrencilerin Cinsiyetleri
Tablo 3.2.1’de araştırmaya katılan öğrencilerin cinsiyetlerine göre dağılımı yer
almaktadır.
Tablo 3.2.1 Öğrencilerin Cinsiyetlerine Göre Dağılımı
CİNSİYET f %
Kız 233 17,9
Erkek 1070 82.1
Toplam 1303 100
Araştırmaya katılan öğrencilerin büyük çoğunluğunun erkek, geriye kalanının ise kız
oldukları görülmektedir.
Öğrencilerin Derslere ve İllere Göre Dağılımı Matbaa bölümü öğrencilerine uygulanan anketlerin dersler itibarıyla illere göre
dağılımı Tablo 3.2.2’de yer almaktadır.
36
Tablo 3.2.2 Örneklem Kapsamına Alınan Öğrencilere Uygulanan Geçerli Anket Sayılarının
Derslere ve İllere Göre Dağılımı
DERS ADI
İLLER
TOPL
AM
AD
AN
A
AN
KA
RA
BU
RSA
G.A
NTE
P
İZMİR
KO
NYA
SAM
SUN
MALZEME BILGISI IX 2 10 24 - 21 7 2 66 BASKI ÖNCESI HAZIRLIK IX 2 12 24 6 21 7 2 74 BASKI TEKNIKLERI IX 2 11 24 8 21 7 2 75 TEKNIK RESIM IX 2 11 25 8 21 7 2 76 ATÖLYE IX 2 11 24 8 21 7 2 75 BASKI ÖNCESI HAZIRLIK X 2 11 23 7 21 7 5 76 BASKI TEKNIKLERI X 4 11 23 8 21 7 9 83 BILGISAYARA GIRIŞ X 2 11 24 8 21 7 6 79 KARTONAJ X 2 11 24 8 21 7 6 79 RENK BILGISI X 2 11 24 8 21 7 6 79 FOTOGRAF X 2 11 24 8 22 7 4 78 ATÖLYE X - 11 24 8 21 7 6 77 BASKI ÖNCESI HAZIRLIK XI - 11 24 8 20 7 6 76 BASKI TEKNIKLERI XI - 11 25 8 22 7 6 79 MALIYET XI - 11 24 7 21 7 6 76 ATÖLYE XI - 11 24 9 21 7 6 78 GRAFIK XI - 11 24 8 20 7 7 77 TOPLAM 24 187 408 125 357 119 83 1303
Öğrencilerin Öğrenim Gördükleri Sınıflara Göre Dağılımı Tablo 3.2.3’te araştırmaya katılan öğrencilerin öğrenim gördükleri sınıflara göre dağılımı yer almaktadır.
Tablo 3.2.3 Öğrencilerin Öğrenim Gördükleri Sınıflara Göre Dağılımı
SINIFLAR f %
1. Sınıf 356 27.3
2. Sınıf 563 43.2
3. Sınıf 384 29.5
Toplam 1303 100
Araştırmaya katılan öğrencilerin yarıya yakınının 2. sınıf, diğer yarısının ise
birbirine yakın oranlarda 1. ve 3. sınıf öğrencileri oldukları anlaşılmaktadır.
37
Öğrencilerinin Öğrenimini Gördükleri Ders Kitaplarının Mevcut Durumu
Tablo 3.2.4’te, öğrencilerin öğrenim gördüğü derslere ilişkin ders kitaplarının
mevcut durumu yer almaktadır.
Tablo 3.2.4 Öğrenimi Görülen Ders Kitaplarının Mevcut Durumu
DERSLER Evet Hayır TOPLAM
MALZEME BİLGİSİ IX f % f % f % 2 3,0 64 97,0 66 100
BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK IX 2 2,7 72 97,3 74 100 BASKI TEKNİKLERİ IX 1 1,3 74 98,7 75 100 TEKNİK RESİM IX 46 60,5 30 39,5 76 100 ATÖLYE IX - - 75 100 75 100 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK X 5 6,6 71 93,4 76 100 BASKI TEKNİKLERİ X 9 10,8 74 89,2 83 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 21 26,6 58 73,4 79 100 KARTONAJ X - - 79 100 79 100 RENK BİLGİSİ X 6 7,6 73 92,4 79 100 FOTOĞRAF X - - 78 100 78 100 ATÖLYE X - - 77 100 77 100 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK XI 6 7,9 70 92,1 76 100 BASKI TEKNİKLERİ XI 6 7,6 73 92,4 79 100 MALİYET XI 48 63,2 28 36,8 76 100 ATÖLYE XI - - 78 100 78 100 GRAFİK XI - - 77 100 77 100
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Maliyet” dersinde yüzde 63.2, “Teknik Resim”
dersinde yüzde 60.5, “Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 26.6’sının ders kitaplarının
mevcut olduğunu belirttikleri görülmektedir.
“Kartonaj”, “Fotoğraf”, “Grafik” ve “Atölye” derslerinde öğrencilerin tamamı ders
kitabının olmadığını belirtmişlerdir.
IX. sınıfa ait “Malzeme Bilgisi”, “Baskı Öncesi Hazırlık”, “Baskı Teknikleri”, X.
sınıfa ait “Baskı Öncesi Hazırlık”, “Baskı Teknikleri”, “Renk Bilgisi”, XI. sınıfa ait “Baskı
Öncesi Hazırlık” ve “Baskı Teknikleri” derslerini okuyan öğrencilerin çok az bir bölümü
kitaplarının mevcut olduğunu belirtmişlerdir.
38
Bu durum Tablo 3.2.5 ile karşılaştırıldığında bu derslerde 2503 sayılı Tebliğler
Dergisi’nde sadece Genel Matbaa dersi için yayımlanmış “Genel Matbaa” kitabının yer
aldığı görülmektedir. Bu kitabı kullanan öğrenci sayısının çok az oluşu ve öğretmenlerin de
bu derslere yönelik (Tablo 3.1.5, Tablo 3.1.9) derste takip ettikleri bir kitap belirtmemeleri,
bu kitabın öğrenciler tarafından derste zorunlu olarak okunan bir kitap olmadığını; kaynak
kitap olarak kullanıldığını göstermektedir.
Öğrencilerin Derslerde Okudukları Kitaplara Ait Bilgiler
Tablo 3.2.5’te, öğrencilerin okudukları kitaplara ait bilgiler yer almaktadır.
Tablo 3.2.5 Öğrencilerin Derslerde Okudukları Kitaplar
DERS ADI
OKUTULAN KİTABIN
TOPLAM
ADI YAZARI
YAYIN EVİ BASKI TARİHİ
MEB ÖZEL 1984 ve ÖNCESİ 1985-1989 1990-1994 1995-1999 MALZEME BİLGİSİ IX GENEL MATBAA * A. DERELİ X - 2 - - 2 BASKI ÖNC.HAZ. IX GENEL MATBAA* A. DERELİ X - 2 - - 2 BASKI TEKNİKLERİ IX GENEL MATBAA* A. DERELİ X - 1 - - 1 TEKNİK RESİM IX TEKNİK RESİM KOMİSYON X - 7 - - 7 M. ARSLAN M. ARSLAN - - - 18 18 H. KOPARAL KOPARAL - - - 21 21 BASKI ÖNC. HAZ. X GENEL MATBAA* A. DERELİ X - 5 - - 5 BASKI TEKNİKLERİ X GENEL MATBAA* A. DERELİ X - 9 - - 9 BİLGİSAYARA GİR. X BİLGİSAYARA GİRİŞ M. YANIK BETA - - - 21 21 RENK BİLGİSİ X GENEL MATBAA* A. DERELİ X - 6 - - 6 BASKI ÖNC.HAZ. XI GENEL MATBAA* A. DERELİ X - 6 - - 6 BASKI TEKNİKLERİ XI GENEL MATBAA* A. DERELİ X - 6 - - 6 MALİYET XI MESLEK “MALİYETİ* A. YÜKSEL X - 7 41 - 48
( * ) 2503 sayılı Tebliğler Dergisi’nde yayımlanmıştır.
Matbaa bölümünde toplam 17 zorunlu ders vardır. Tabloda görünmeyen diğer altı
dersin kitabı yoktur. Bunlar; IX. sınıf “Atölye”, “Kartonaj”, “Fotoğraf”, X. sınıf “Atölye”,
XI. sınıf “Atölye” ile “Grafik” dersidir.
“Genel Matbaa” dersi 2503 sayılı Tebliğler Dergisi’nde belirtilmesine rağmen,
Matbaa bölümünde böyle bir ders yoktur. Ancak, bu ders için okutulmakla zorunlu tutulan
kitabın toplam sekiz derste kullanıldığı görülmektedir. “Genel Matbaa” kitabını kullanan
öğrenci sayısının çok az oluşu ve sekiz değişik derste kullanılması bu kitabın kaynak kitap
olarak kullanıldığını göstermektedir.
Bu durumda, Matbaa bölümünde “Teknik Resim”, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet”
olmak üzere sadece üç dersin kitabı bulunmaktadır. Bu üç ders, başka bölümlerde de
39
okutulan derslerdir. Sonuç olarak, sadece Matbaa bölümünde okutulan hiçbir dersin kitabı
mevcut değildir.
“Teknik Resim”, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde öğrencilerin
belirttikleri kitaplardan sadece “Meslek Maliyeti” kitabı, 2503 sayılı Tebliğler Dergisi’nde
yayımlanmıştır.
Kitapların baskı tarihlerine bakıldığında MEB’nin yayınladığı ders kitaplarının eski
baskı olduğu anlaşılmaktadır. Hâlbuki ders kitaplarının teknolojik gelişmeleri takip
edebilmesi için en fazla beş yılda bir yeniden düzenlenip basılması gerekmektedir.
Tebliğler Dergisi’nde yayımlanmamış, ancak öğrencilerin kullandığı özel yayın
evlerinin bastığı “Teknik Resim” kitapları, yeni baskı olduğu için “Teknik Resim” dersinde
en çok bu kitaplar okutulmaktadır. “Bilgisayara Giriş” dersinde kullanılan kitap da 1995-
1999 yıllarında basılmıştır.
Bu durumda, Matbaa bölümünde okutulan derslerin genelinde ders kitabının mevcut
olmadığı, MEB yayını kitapların da basım tarihinin eski olduğu söylenebilir.
Öğrencilerin Okuyacakları Kitapların Adını Öğrenmesi
Tablo 3.2.6’da, öğrencilerin okudukları kitabın adını öğrenme şekline ilişkin veriler
yer almaktadır.
Tablo 3.2.6 Okunacak Kitabın Adının Öğrenilme Şekli
DERSLER Der
s öğ
retm
enim
izin
ilk
ders
imiz
e gi
rdiğ
inde
sö
ylem
esiy
le
Ken
dim
vey
a ve
lim o
kul
açılm
adan
önc
e ok
ul
idar
esin
in o
kuld
a gö
rüle
bile
cek
bir y
ere
astığı
kita
p lis
tele
rine
baka
rak
Aynı sınıft
a ok
uyan
ar
kadaşı
mın
kita
bını
gör
erek
Oku
lum
un d
ers
kita
plarının
sa
tıldığı
kırt
asiy
eci /
K
itapçının
bu
ders
kita
bını
sa
tmasıy
la
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f %
36 78,3 3 6,5 7 15,2 - - 46 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 21 100 - - - - - - 21 100 MALİYET XI 40 83,3 3 6,3 5 10,4 - - 48 100
Öğrencilerin okul açılmadan önce okuyacakları kitap listelerini almaları ve öğretime
hazırlıklı başlamaları istenen bir durumdur. Okul idarelerinin, her yıl zümre öğretmenleri
40
kararı ile belirledikleri kitap listelerini mevzuat gereği öğretim yılı başlamadan önce ilân
etmeleri gerekmektedir.
Tablo 3.2.6’da öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 78.3, “Bilgisayara
Giriş” dersinde tamamı, “Maliyet” dersinde ise yüzde 83.3’ünün derste hangi kitabı
okuyacaklarını “öğretmenlerinin ilk derslerine girdiğinde söylemesiyle” öğrendikleri
görülmektedir. “Kendim veya velim okul açılmadan önce okul idaresinin astığı kitap
listelerine bakarak” cevabını veren öğrenci sayısının az olması olumsuz bir durumdur.
Bu durum tablo 3.2.11 ile birlikte değerlendirildiğinde okutulacak ders kitapları
listesinin okul idaresince asıldığı, bölgesindeki kitapçılara bu listelerin gönderildiği, ancak
okullar kapanmadan önce öğrencilerin bu konuda yeterince bilgilendirilmediği
anlaşılmaktadır.
Öğrencilerin Okudukları Kitapları Öğretim Yılı Başında Temin Edebilmesi
Tablo 3.2.7’de, öğrencilerin okudukları kitapları öğretim yılı başında temin
edebilmelerine ilişkin veriler yer almaktadır.
Tablo 3.2.7 Okunan Kitapların Öğretim Yılı Başında Temin Edilebilme Durumu
DERSLER Evet Hayır TOPLAM
TEKNİK RESİM IX f % f % f %
16 34,8 30 65,2 46 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 2 9,5 19 90,5 21 100 MALİYET XI 10 21,3 37 78,7 47 100
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 65.2,
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 90.5, “Maliyet” dersinde ise yüzde 78.7’sinin ders
kitaplarını öğretim yılı başında temin edemedikleri görülmektedir.
Tablo 3.2.11’de, öğrencilerin çoğunluğunun okuyacakları kitabın adının okul
açılmadan önce ilân edileceğini bilmedikleri, Tablo 3.2.6’da ise, öğrencilerin büyük bir
41
bölümünün okuyacakları kitabın adını ancak okul açıldıktan sonra öğrenebildiği tespit
edilmişti. Bu durumda, öğrencilerin çoğunluğunun ders kitaplarını okul açıldıktan sonra
temin etmeleri kaçınılmazdır.
Öğrenimi görülen derslerin büyük çoğunluğunun ders kitabının olmayışı da göz
önüne alındığında okul açılmadan önce büyük orandaki öğrenci kitlesinin kitaplarını temin
edemediklerini belirtmeleri, beklenilecek bir durumdur.
Öğrencilerin Okudukları Kitapları Temini
Tablo 3.2.8’te, öğrencilerin kitaplarını nasıl temin ettiklerine ilişkin veriler yer
almaktadır.
Tablo 3.2.8 Okunan Kitapların Temin Edilişi
DERSLER Kırt
asiy
eden
satın
al
arak
.
İkin
ci e
l kita
p sa
tıcısın
dan
satın
al
arak
.
Üst
sınıft
a ok
uyan
bi
r öğr
enci
den
kita
bını
satın
al
arak
. Ya
rdım
ku
ruluşl
arının
(D
erne
k, v
akıf)
he
diye
etm
esiy
le.
Diğ
er /
Lütfe
n be
lirtin
iz.
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX
f % f % f % f % f % f % 2 8,7 6 26,1 6 26,1 - - 9 39,1 23 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 50,0 - - 1 50,0 - - - - 2 100MALİYET XI 5 35,7 3 21,4 6 42,9 - - - - 14 100
Tablo 3.2.8 incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 52.2,
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 50, “Maliyet” dersinde ise yüzde 64.3’ünün kullanılmış
kitap satın alarak ders kitaplarını temin ettikleri görülmektedir.
Kullanılmış kitap satın alan öğrencilerin fazla olması, kitap fiyatlarının yüksek
olmasından ya da piyasadaki kitap miktarının yetersizliğinden kaynaklanıyor olabilir.
Öğrencilerin Okudukları Kitapları Temin Edebilme Süresi
Tablo 3.2.9’da, 1999-2000 öğretim yılında okunan kitapların temin edilebilme
süresine ilişkin veriler yer almaktadır.
42
Tablo 3.2.9 1999-2000 Öğretim Yılı Başında Okunan Kitapların Temin Edilebilme Süresi
DERSLER Öğr
etim
yılı
başl
amad
an
önce
2 ha
fta v
e da
ha
az s
üred
e
3-5
hafta
lık b
ir sü
rede
6 ha
fta v
e da
ha
fazl
a sü
rede
Hâl
â de
rs
kita
bımı t
emin
ed
emed
im
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f % f %
16 34,8 18 39,1 8 17,4 3 6,5 1 2,2 46 100BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 4,8 9 42,9 3 14,2 1 4,8 7 33,3 21 100MALİYET XI 8 16,7 13 27,1 8 16,7 1 2,1 18 37,4 48 100
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 56.5,
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 57.1, “Maliyet” dersinde ise yüzde 43.8’inin ders
kitaplarını eğitim- öğretimin başladığı ilk bir ay içerisinde temin ettiklerini belirttikleri
görülmektedir.
Öğrencilerin önemli bir bölümünün ders kitaplarını eğitim-öğretimin başladığı ilk
bir ay içerisinde temin edebilmeleri, eğitim-öğretimin verimliliği açısından olumsuz bir
durumdur.
Bu soru ders kitabı olan öğrencilere sorulmuş olmasına rağmen, öğrencilerin
“Teknik Resim” dersinde yüzde 2.2, “Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 33.3, “Maliyet”
dersinde ise yüzde 37.4’ünün hâlâ ders kitaplarının olmadığını belirtmeleri bu öğrencilerin
anket sorularını dikkatli okumadan cevaplandırdıklarını göstermektedir.
Öğrencilerin Kitaplarını Öğretim Yılı Başında Temin Edememe Nedenleri
Tablo 3.2.10’da, öğrencilerin ders kitaplarını temin edememe nedenlerine ilişkin
veriler yer almaktadır.
Tablo 3.2.10 Kitapların Temin Edilememe Nedenleri
DERSLER Kita
bın
henü
z ba
sılm
amış
ol
ması
Kita
bın
bulu
nduğ
um
yöre
ye u
laşm
amış
ol
ması
Kita
bın
fiyatının
pa
halı
olm
ası
Kita
ba ih
tiyaç
du
yulm
aması
Öğr
etm
enim
izin
ki
tap
alm
ayı
zoru
nlu
tutm
aması
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f % f % 3 9,7 14 45,2 5 16,1 8 25,8 1 3,2 31 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 4 21,1 6 31,5 - - 9 47,4 19 100MALİYET XI 3 7,9 12 31,6 6 15,8 1 2,6 16 42,1 38 100
43
Tabloda görüldüğü gibi öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 45.2’si
bulundukları yöreye ulaşmadığı için kitaplarını temin edemediklerini belirtmişlerdir. Bu
durumda, resmî ve özel yayın evlerince basılmış olan ders kitaplarının her yöreye
zamanında ve yeterli sayıda dağıtılmadığı söylenebilir.
Öğrencilerin “Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 47.4’ü ile “Maliyet” dersinde yüzde
42.1’inin öğretmenlerinin kitap almayı zorunlu tutmamasını kitabın temin edilememe
nedeni olarak gösterdikleri görülmektedir.
Bu sonuç, öğretmenlerin “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde okutulan
mevcut ders kitaplarını yeterli bulmadıklarını düşündürmektedir.
Ders Kitaplarının Okul İdaresi Tarafından Okul Açılmadan Önce Duyurulacağının
Bilinmesi
Tablo 3.2.11’de, “Okul idaresinin, okuyacağınız ders kitaplarını okul açılmadan
önce ilân edeceğini biliyor muydunuz?” sorusuna ilişkin öğrenci cevapları yer almaktadır.
Tablo 3.2.11 Ders Kitaplarının Okul İdaresi Tarafından Zamanında İlân Edilmesine İlişkin
Öğrenci Görüşleri
DERSLER Evet Hayır TOPLAM
TEKNİK RESİM IX f % f % f %
19 41,3 27 58,7 46 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 21 100 21 100 MALİYET XI 16 33,3 32 66,7 48 100
Veriler incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 58.7,
“Bilgisayara Giriş” dersinde tamamı, “Maliyet” dersinde ise yüzde 66.7’sinin okuyacakları
ders kitaplarının okul açılmadan önce ilân edileceğini bilmedikleri görülmektedir.
Okutulacak kitap listesinin, okul açılmadan önce ilân edileceğini bilen öğrencilerin
az da olsa bulunması, kitap listesinin okul açılmadan önce okul idaresi tarafından ilân
edildiğini ortaya koymaktadır. Ancak, öğrencilerin bu konuda yeterince aydınlatılmadığı
anlaşılmaktadır. Öğrencilerin tamamı haziran ayında mutlaka bu konuda
bilgilendirilmelidir.
44
Öğrencilerin Ders Kitabı Olmayan Derslerde Kullandıkları Kaynaklar
Tablo 3.2.12’de, kitabı olmayan derslerde kullanılan kaynaklara ilişkin veriler yer
almaktadır.
Tablo 3.2.12 Ders Kitabı Olmayan Derslerde Kullanılan Kaynaklar
DERSLER Öğr
etm
enim
iz, ç
eşitl
i ki
tapl
arda
n fo
toko
pi
çeke
rek
dağı
tıyor
.
Öğr
etm
enim
iz,
kend
isin
in h
azırl
adığı
notla
rdan
yaz
dırıy
or.
Mes
lekî
kur
um v
e ku
ruluşl
arın
yayın
ladığı
ki
tapl
arda
n no
t tu
tturu
yor.
Broşü
r, ka
talo
g vb
. m
ater
yalle
rden
not
tu
tturu
yor.
TOPL
AM
MALZEME BİLGİSİ IX f % f % f % f % f %
10 13,5 46 62,2 16 21,6 2 2,7 74 100 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK IX 12 13,0 51 55,5 28 30,4 1 1,1 92 100 BASKI TEKNİKLERİ IX 3 3,7 70 86,4 3 3,7 5 6,2 81 100 TEKNİK RESİM IX 10 26,3 28 73,7 - - - - 38 100 ATÖLYE IX 18 17,7 51 50,0 24 23,5 9 8,8 102 100 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK X 8 9,0 50 56,2 21 23,6 10 11,2 89 100 BASKI TEKNİKLERİ X 11 10,5 68 64,8 18 17,1 8 7,6 105 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 12 13,0 49 53,3 20 21,7 11 12,0 92 100 KARTONAJ X 21 17,5 64 53,3 24 20,0 11 9,2 120 100 RENK BİLGİSİ X 14 13,4 54 51,9 27 26,0 9 8,7 104 100 FOTOGRAF X 13 11,4 63 55,3 26 22,8 12 10,5 114 100 ATÖLYE X 8 7,3 62 56,4 28 25,4 12 10,9 110 100 BASKI ÖNCESİ HAZIRLIK XI 9 10,4 57 65,5 11 12,6 10 11,5 87 100 BASKI TEKNİKLERİ XI 16 14,2 64 56,6 19 16,8 14 12,4 113 100 MALİYET XI 3 10,7 22 78,6 1 3,6 2 7,1 28 100 ATÖLYE XI 19 16,8 58 51,3 21 18,6 15 13,3 113 100 GRAFİK XI 14 13,9 58 57,4 14 13,9 15 14,8 101 100
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, IX. sınıfa ait “Malzeme Bilgisi” dersinde yüzde
62.2, “Baskı Öncesi Hazırlık” dersinde yüzde 55.5, “Baskı Teknikleri” dersinde yüzde 86.4,
“Teknik Resim” dersinde yüzde 73.7, “Atölye” dersinde yüzde 50, X. sınıfa ait “Baskı
Öncesi Hazırlık” dersinde yüzde 56.2, “Baskı Teknikleri” dersinde yüzde 64.8, “Bilgisayara
Giriş” dersinde yüzde 53.3, “Kartonaj” dersinde yüzde 53.3, “Renk Bilgisi” dersinde yüzde
51.9, “Fotoğraf” dersinde yüzde 55.3, “Atölye” dersinde yüzde 56.4, XI. sınıfa ait “Baskı
Öncesi Hazırlık” dersinde yüzde 56.6, “Maliyet” dersinde yüzde 78.6, “Atölye” dersinde
yüzde 51.3, “Grafik” dersinde ise yüzde 57.4’ünün ders kitaplarının mevcut olmadığını bu
derslerde öğretmenlerinin hazırladığı notlardan konuları yazdırdığını belirttikleri
görülmektedir. Geriye kalan öğrencilerin de büyük çoğunluğu öğretmenlerinin derste not
tutturduğunu belirtmişlerdir.
45
Öğretmenlerin, özellikle kitabı olan derslerde kitap kullanmak yerine not tutturmayı
tercih etmeleri, mevcut kitaplardaki konuların bilim ve teknolojideki gelişmeleri yeterince
takip etmemesinden kaynaklanıyor olabilir. Tablo 3.1.16’ya bakıldığında mevcut kitapların
konularının bilim ve teknolojideki gelişmeleri yeterince yansıtmadığı anlaşılmaktadır.
Okunan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Öğrenciler Tarafından Anlaşılması
Tablo 3.2.13’te, okutulan kitaplardaki yazılı metinlerin anlaşılmasına ilişkin öğrenci
görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.13 Okunan Kitaplardaki Yazılı Metinlerin Anlaşılması
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f % 8 17,4 22 47,8 10 21,7 6 13,1 46 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 5 23,8 15 71,4 1 4,8 21 100 MALİYET XI 2 5,9 10 29,4 22 64,7 - - 34 100
Elde edilen verilere göre öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 65.2 oranla
üçte ikiye yakınının okudukları kitabın yazılı metinlerinin “Çok” ve “Oldukça” düzeyinde
anlaşıldığını belirttikleri görülmektedir.
Öğrencilerin “Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 71.4 oranla çoğunluğu ile “Maliyet”
dersinde yüzde 64.7’si okudukları kitabın yazılı metinlerinin “Kısmen” düzeyinde
anlaşıldığını belirtmişlerdir.. “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde okunan kitapların
anlaşılma düzeyi yeterli değildir.
Bu sonuçlar, öğretmenlerin Tablo 3.1.17’deki görüşleri ile karşılaştırıldığında
“Teknik Resim” ve “Bilgisayara Giriş” derslerine verilen cevapların örtüştüğü, ancak
“Maliyet” dersinde öğretmenlerin yüzde 66.7’sinin “Oldukça” düzeyinde cevap vererek
öğrencilerden daha olumlu düşündükleri görülmüştür.
46
Okunan Kitaplardaki Eksik Konuların Öğrencilere Not Tutturularak Tamamlanması
Tablo 3.2.14’te, kitaplardaki eksik konuların başka kaynaklardan not tutturularak
tamamlanmasına ilişkin veriler yer almaktadır.
Tablo 3.2.14 Okunan Kitaplardaki Eksik Konuların Başka Kaynaklardan Not Tutturularak
Tamamlanması
DERSLER Evet Hayır TOPLAM
TEKNİK RESİM IX f % f % f %
16 34,8 30 65,2 46 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 20 95,2 1 4,8 21 100 MALİYET XI 44 91,7 4 8,3 48 100
Tabloda görüldüğü gibi öğrencilerin, “Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 95.2’si ile
“Maliyet” dersinde yüzde 91.7’si okudukları kitapta olmayan konuları, öğretmenlerinin
başka kaynaklardan not tutturduğunu belirtirken, “Teknik Resim” dersinde yüzde 65.2’si
öğretmenlerinin derste not tutturmadığını belirtmiştir.
Bu sonuçlara göre, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” ders kitaplarında konuların
yetersizliğinden söz edilebilir.
Öğrencilerin Başka Kaynaklardan Not Tutma Süresi
Tablo 3.2.15’te, öğrencilerin başka kaynaklardan not tutma sürelerine ilişkin veriler
yer almaktadır.
Tablo 3.2.15 Başka Kaynaklardan Not Tutma Süresi
DERSLER 5 da
kika
dan
az
5-10
dak
ika
10-2
0 da
kika
20-3
0 da
kika
30 d
akik
adan
fa
zla
TO
PLA
M
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f % f % 1 4,3 6 26,1 2 8,6 9 39,2 5 21,8 23 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 5,0 8 40,0 5 25,0 6 30,0 - - 20 100MALİYET XI 3 6,7 7 15,9 6 13,6 18 40,9 10 22,7 44 100
47
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 61, “Maliyet”
dersinde ise yüzde 63.6’sının bir ders saatinde 20 dakikadan fazla not tuttukları görülürken,
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 55’inin 10-30 dakika arası not tuttukları görülmektedir.
Not tutma süresinin bir ders saatinin yaklaşık olarak yarısını alması, derste okutulan
basım tarihi eski kitaplardan kaynaklanacağı gibi öğretmenlerin derse hazırlıksız girmeleri
nedeniyle konuya tam hâkim olmamalarından kaynaklanıyor olabilir.
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda Gereksiz Bilgi ve Ayrıntılara Yer Verilmesi
Tablo 3.2.16’da, okunan kitaplarda gereksiz bilgi ve ayrıntılara yer verilmesine
ilişkin öğrenci görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.16 Okunan Kitaplarda Gereksiz Bilgi ve Ayrıntılara Yer Verilmesi
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f % 6 13,0 26 56,5 14 30,5 - - 46 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 4 19,0 5 23,8 9 42,9 3 14,3 21 100 MALİYET XI 4 10,0 15 37,5 17 42,5 4 10,0 40 100 Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 69.5 oranla üçte
ikiden fazlasının “Çok” ve “Oldukça”; “Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 57.2’sinin,
“Maliyet” dersinde ise yüzde 52.5’inin “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde okunan kitaplarda
gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer verildiğini belirttikleri görülmektedir.
“Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde öğretmenlerin “Kısmen” ve “Çok az”
düzeyinde görüş belirtmeleri olumlu bir durum olsa da yeterli oranlarda değildir. Sonuç
olarak öğrencilere göre, mevcut ders kitaplarının tümünde gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer
verilmektedir.
Bu veriler, Tablo 3.1.18’deki öğretmen görüşleri ile karşılaştırıldığında, sadece
“Bilgisayara Giriş” kitabını okutan öğretmenlerin okuttukları kitapta gereksiz bilgi ve
ayrıntıya “Çok” yer verildiğini belirttikleri görülmüştür. Öğrencilerin öğretmenlere kıyasla
ders kitaplarının tamamında gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer verildiğini daha fazla oranda
belirtmeleri doğaldır.
48
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Verilmesi
Tablo 3.2.17’de, okunan kitaplarda teknolojisini yitirmiş bilgilere yer verilmesine
ilişkin öğrenci görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.17 Okunan Kitaplarda Teknolojisini Yitirmiş Bilgilere Yer Verilmesi
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f % 7 15,2 - - 9 19,6 30 65,2 46 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X - - 4 19,0 4 19,0 13 62,0 21 100 MALİYET XI 3 7,5 14 35,0 14 35,0 9 22,5 40 100
Tabloda görüldüğü gibi öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 84.8’i,
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 81’i, “Maliyet” dersinde ise yüzde 57.5’i okudukları
kitapta teknolojisini yitirmiş bilgilere “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde yer verildiğini
belirtmişlerdir.
“Maliyet” dersinde öğrencilerin yüzde 42.5 oranla yarıya yakınının okudukları
kitapta teknolojisini yitirmiş bilgilere “Çok” ve “Oldukça” düzeyinde yer verildiğini
belirtmeleri olumsuz bir durumdur. Bu sonuç, kitabın baskı tarihinin eski olmasından
kaynaklanıyor olabilir.
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer
Meslek Dersleri Konuları İle İlişkisi
Tablo 3.2.18’de, okunan kitaplarda işlenen konuların, aynı sınıfta okunan diğer
meslek dersi kitaplarındaki konularla bağlantısına ilişkin öğrenci görüşleri yer almaktadır.
49
Tablo 3.2.18 Okunan Kitaplarda İşlenen Konuların Aynı Sınıfta Okutulan Diğer Meslek Dersleri
Konuları ile İlişkisi
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f % 5 10,9 4 8,7 18 39,1 19 41,3 46 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 1 4,8 5 23,7 6 28,6 9 42,9 21 100 MALİYET XI 4 10,5 11 28,9 16 42,1 7 18,5 38 100
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 80.4,
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 71.5, “Maliyet” dersinde ise yüzde 60.6’sının okunan
kitaplarda işlenen konuların aynı sınıfın diğer meslek dersi konularıyla “Kısmen” ve “Çok
az” düzeyinde ilişkili olduğunu ifade ettikleri görülmektedir.
Özet olarak, okunan kitaplardaki işlenen konuların aynı sınıfın diğer meslek dersi
konularıyla yeterli düzeyde ilişkili olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu sonuçlar, Tablo 3.1.22 ile karşılaştırıldığında öğretmen ve öğrenci görüşlerinin
hemen hemen örtüştüğü görülmektedir.
Öğrencilerin Okudukları Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin
Uygunluğu
Tablo 3.2.19’da, okunan kitaplardaki konuların işlenişinde izlenen yöntemin
uygunluğuna ilişkin öğrenci görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.19 Okunan Kitaplardaki Konuların İşlenişinde İzlenen Yöntemin Uygunluğu
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f %
10 21,7 25 54,3 8 17,5 3 6,5 46 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 3 14,3 4 19,0 12 57,1 2 9,6 21 100 MALİYET XI 7 17,9 10 25,6 13 33,3 9 23,2 39 100
50
Tablodaki veriler incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 76
oranla çoğunluğunun okunan kitapta konuların işlenişinde izlenen yöntemin “Çok” ve
“Oldukça” düzeyinde uygun olduğunu belirttikleri görülmektedir. Bu sonuca göre “Teknik
Resim” ders kitabındaki konuların işlenişinde izlenen yöntemin yeterince uygun olduğu
anlaşılmaktadır.
Öğrencilerin “Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 66.7 oranla üçte ikisi, “Maliyet”
dersinde ise yüzde 56.5 oranla yarıdan fazlası, okudukları kitaplardaki konuların işlenişinde
izlenen yöntemin “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde uygun olduğunu belirtmişlerdir.
“Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde okutulan kitaplardaki konuların işlenişinde
izlenen yöntemin yeterince uygun olmadığı görülmektedir.
Öğrencilerin bu konudaki görüşleri, öğretmenlerin Tablo 3.1.21’deki görüşleri ile
“Maliyet” dersi dışında örtüşmektedir.
Konuların İşlenişinde Öğretmenin Okunan Kitaptaki Sırayı Takip Etmesi
Tablo 3.2.20’de, konuların işlenişinde öğretmenin okunan kitaplardaki sırayı takip
etmesine ilişkin öğrenci görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.20
Konuların İşlenişinde Öğretmenin Okunan Kitaptaki Sırayı Takip Etmesi
DERSLER Evet Hayır TOPLAM
TEKNİK RESİM IX f % f % f %
37 80,4 9 19,6 46 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 19 90,5 2 9,5 21 100 MALİYET XI 29 70,7 12 29,3 41 100
Tabloda görüldüğü gibi öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 80.4’ü,
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 90.5 oranla tamamına yakını, “Maliyet” dersinde ise
yüzde 70.7’si kitaptaki konuların işlenişinde öğretmenin kitaptaki sırayı takip ettiğini
belirtmiştir. Öğretmenlerin genelde dersi kitaptaki konuların işleniş sırasına göre işlediği
anlaşılmaktadır.
51
Bu veriler, öğretmen anketi Tablo 3.1.15 ile birlikte değerlendirildiğinde mevcut
kitapların öğretim programındaki sırayı takip ettiği, öğretmenlerin de bu sıraya uygun ders
işledikleri görülmektedir.
Okunan Kitapların Öğrencilerin Dersleri Anlamalarına Katkısı
Tablo 3.2.21’de, dersin anlaşılmasında okunan kitapların katkısına ilişkin öğrenci
görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.21 Derslerin Anlaşılmasında Okunan Kitapların Katkısı
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f %
15 32,6 19 41,4 6 13,0 6 13,0 46 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 2 9,5 9 42,9 1 4,7 9 42,9 21 100 MALİYET XI 8 20,5 10 25,6 10 25,6 11 28,3 39 100
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 74 oranla
çoğunluğunun, “Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 52.4 oranla yarıdan fazlasının dersin
anlaşılmasında okudukları kitabın “Çok” ve “Oldukça” düzeyinde katkı sağladığını
belirttikleri görülmektedir. “Maliyet” dersinde ise öğrencilerin yüzde 53.9 oranla yarıdan
fazlası okudukları kitabın “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde katkı sağladığını
belirtmişlerdir.
Bu durumda, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinin öğrenciler tarafından
anlaşılmasında okunan kitabın yeterli bir katkı sağlamadığı anlaşılmaktadır.
Okunan Kitapların Öğrencilerin Derse Aktif Katılımlarına Katkısı
Tablo 3.2.22’de, derse aktif katılımın sağlanmasında okunan kitapların katkısına
ilişkin öğrenci görüşleri yer almaktadır.
52
Tablo 3.2.22 Derse Aktif Katılımın Sağlanmasında Okunan Kitapların Katkısı
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f %
15 32,6 23 50,0 4 8,7 4 8,7 46 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 2 9,5 9 42,9 2 9,5 8 38,1 21 100 MALİYET XI 5 12,8 8 20,5 11 28,2 15 38,5 39 100
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 82.6 oranla
büyük çoğunluğunun, “Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 53.4 oranla yarıdan fazlasının
derse aktif katılımlarını sağlamada okudukları kitabın “Çok” ve “Oldukça” düzeyinde etkili
olduğunu belirttikleri görülmektedir.
“Maliyet” dersinde ise yüzde 66.7 oranla öğrencilerin üçte ikisi derse aktif
katılımlarını sağlamada okudukları kitabın “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde etkili
olduğunu belirtmişlerdir.
“Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde okunan kitapların öğrencinin derse
aktif katılımını sağlamada çok yeterli olmadığı anlaşılmaktadır.
Öğrencilerin Derse Hazırlanmalarında Okudukları Kitapların Katkısı
Tablo 3.2.23’te, derse hazırlanmada, okunan kitapların katkısına ilişkin öğrenci
görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.23 Derse Hazırlanmada Okunan Kitapların Katkısı
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f %
13 28,3 23 50,0 2 4,3 8 17,4 46 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 5 23,8 5 23,8 5 23,8 6 28,6 21 100 MALİYET XI 2 5,7 16 45,7 11 31,5 6 17,1 35 100
53
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 78.3 oranla
çoğunluğu ile “Maliyet” dersinde yüzde 51.4’ünün okudukları kitabın derse
hazırlanmalarında “Çok” ve “Oldukça” düzeyinde katkı sağladığını belirttikleri
görülmektedir. “Bilgisayara Giriş” dersinde de öğrencilerin yüzde 52.4’ü “Kısmen” ve
“Çok az” düzeyinde okudukları kitabın derse hazırlanmalarında katkı sağladığını
belirtmiştir.
“Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde okunan kitapların öğrencilerin derse
hazırlanmasında yeterince yardımcı olmadığı görülmektedir.
Okunan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına Katkısı
Tablo 3.2.24’te, kitaplardaki konuların öğrencilerin günlük yaşantılarına katkısına
ilişkin öğrenci görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.24 Okunan Kitaplarda İşlenen Konuların Öğrencilerin Günlük Yaşantılarına Katkısı
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f % 4 8,7 12 26,1 19 41,3 11 23,9 46 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 4 19,0 5 23,8 8 38,1 4 19,1 21 100 MALİYET XI 6 15,8 9 23,7 12 31,6 11 28,9 38 100
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 65.2,
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 57.2, “Maliyet” dersinde ise yüzde 60.5’inin günlük
yaşantılarında kitaptaki konulardan “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde yararlandıklarını
belirttikleri görülmektedir.
Sonuç olarak, öğrencilerin okudukları ders kitaplarında işlenen konulardan günlük
yaşantılarında yeterince yararlanamadıkları anlaşılmaktadır.
54
Bu durum, Tablo 3.1.24’teki öğretmen görüşleriyle -“Teknik Resim” dersi dışında-
örtüşmektedir. “Teknik Resim” dersini okutan öğretmenler bu derste okutulan kitaplar için
olumlu yönde görüş belirtmişlerdir.
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Kullanım Kolaylığı Bakımından Yeterliliği
Tablo 3.2.25’te, kullanım kolaylığı bakımından okunan kitapların uygunluğuna
ilişkin öğrenci görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.25 Kullanım Kolaylığı Bakımından Okunan Kitapların Uygunluğu
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % F % f % f % f % 5 10,9 21 45,7 11 23,9 9 19,5 46 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 9 42,9 7 33,3 5 23,8 - - 21 100 MALİYET XI 13 33,3 12 30,8 6 15,4 8 20,5 39 100
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 56.6,
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 76.2 oranla çoğunluğu, “Maliyet” dersinde ise yüzde
64.1 oranla üçte ikiye yakınının okudukları kitapların kullanım kolaylığı bakımından “Çok”
ve “Oldukça” düzeyinde yeterli olduğunu belirttikleri görülmektedir.
Öğrencilerin “Teknik Resim” dersinde yüzde 56.6 oranla yarıdan fazlası, okunan
kitapları kullanım kolaylığı bakımından yeterli bulsa da bu oran yeterli değildir.
Bu sonuçlar, öğretmenlerin Tablo 3.1.29’daki görüşleriyle -“Teknik Resim” dersi
dışında- örtüşmektedir. Öğretmenlerin “Teknik Resim” dersinde tamamı, okuttukları
kitapları kullanım kolaylığı bakımından yeterince uygun bulurken öğrencilerin sadece
yüzde 56.6’sı uygun bulmuştur.
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Puntosunun Uygunluğu
Tablo 3.2.26’da, okunan kitapların puntosunun uygunluğuna ilişkin öğrenci
görüşleri yer almaktadır.
55
Tablo 3.2.26
Okunan Kitapların Puntosunun Uygunluğu
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f %
12 26,1 22 47,8 8 17,4 4 8,7 46 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 5 23,8 11 52,4 4 19,0 1 4,8 21 100 MALİYET XI 7 17,9 23 59,0 9 23,1 - - 39 100
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 73.9,
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 76.2, “Maliyet” dersinde ise yüzde 76.9’unun
okudukları kitapların puntosunu “Çok” ve “Oldukça” düzeyinde yeterli buldukları
görülmektedir.
Öğrencilerin Matbaa bölümünde okutulan meslek dersi kitaplarının puntosunu
yeterli buldukları anlaşılmaktadır.
Bu sonuçlar öğretmenlerin Tablo 3.1.30’daki görüşleri ile karşılaştırıldığında meslek
dersi kitaplarının yazılı metinlerinin puntosunun yeterliliği konusunda, öğretmenlerin ve
öğrencilerin aynı düşüncede oldukları ve bu düşüncenin de olumlu yönde olduğu
görülmektedir.
Öğrencilerin Okudukları Kitaplarda Öğrenmeye Yardımcı Unsurlara Yer
Verilme Düzeyi
Tablo 3.2.27’de, okunan kitaplarda öğretime yardımcı unsurlara (harita, kroki,
fotoğraf, şema, grafik, resim vb.) yer verilmesine ilişkin öğrenci görüşleri yer almaktadır.
56
Tablo 3.2.27 Okunan Kitaplarda Öğrenmeye Yardımcı Unsurlara Yer Verilme Düzeyi
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f % 7 15,2 25 54,3 9 19,6 5 10,9 46 100
BİLGİSAYARA GİRİŞ X 6 28,6 6 28,6 6 28,6 3 14,2 21 100 MALİYET XI 2 5,1 11 28,2 15 38,5 11 28,2 39 100 Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 69.5,
“Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 57.2’sinin okunan kitapta öğrenmeye yardımcı
unsurlara “Çok” ve “Oldukça” düzeyinde yer verildiğini belirttikleri görülmektedir.
“Maliyet” dersinde ise öğrencilerin yüzde 66.7’si “Kısmen” ve “Çok az” düzeyinde ders
kitaplarında öğretime yardımcı unsurlara yer verildiğini belirtmişlerdir.
“Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde okutulan kitaplarda öğretime yardımcı
unsurlara yeterli düzeyde yer verilmediği anlaşılmaktadır.
Sonuçlar aynı sorudaki öğretmen görüşleri ile (Tablo 3.1.31) karşılaştırıldığında, her
iki grubun yakın oranlarla aynı görüşte oldukları anlaşılmaktadır.
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği
Tablo 3.2.28’de, okunan kitapların cilt kalitesinin yeterliliğine ilişkin öğrenci
görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.28 Okunan Kitapların Cilt Kalitesinin Yeterliliği
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % f % f % f % f %
15 32,6 14 30,4 4 8,7 13 28,3 46 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 3 14,3 8 38,1 8 38,1 2 9,5 21 100 MALİYET XI 4 10,0 13 32,5 6 15,0 17 42,5 40 100
57
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 63’ü ile
“Bilgisayara Giriş” dersinde yüzde 52.4’ünün okudukları kitapların cilt kalitesini “Çok” ve
“Oldukça” düzeyinde yeterli olduğunu belirttikleri görülmektedir.
“Maliyet” dersinde ise yüzde 57.5’i okudukları kitapların cilt kalitesini “Kısmen”
ve “Çok az” düzeyinde yeterli olduğunu belirtmişlerdir.
Bu veriler Tablo 3.1.27’deki öğretmen görüşleri ile birlikte değerlendirildiğinde
“Teknik Resim” ve “Maliyet” ders kitapları, cilt kalitesi yönünden öğretmenlerce yetersiz
bulunurken, “Bilgisayara Giriş” kitabının istenilen kalitede olduğu belirtilmektedir.
Öğrencilerin ise “Maliyet” ders kitabı dışındaki kitapların kalitesinden memnun oldukları
anlaşılmaktadır.
Öğrencilerin Okudukları Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği
Tablo 3.2.29’da, okunan kitabın kâğıt kalitesinin yeterliliğine ilişkin öğrenci
görüşleri yer almaktadır.
Tablo 3.2.29
Okunan Kitapların Kâğıt Kalitesinin Yeterliliği
DERSLER Çok
Old
ukça
Kıs
men
Çok
az
TOPL
AM
TEKNİK RESİM IX f % F % f % f % f %
18 38,3 20 42,6 9 19,1 - - 47 100 BİLGİSAYARA GİRİŞ X 3 14,3 12 57,1 3 14,3 3 14,3 21 100 MALİYET XI 1 2,6 10 25,6 14 35,9 14 35,9 39 100
Tablo incelendiğinde öğrencilerin, “Teknik Resim” dersinde yüzde 80.9,
“Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 71.4’ünün okudukları kitapların kâğıt kalitesinin
“Çok” ve “Oldukça” düzeyinde yeterli olduğunu belirttikleri görülmektedir. “Maliyet”
dersinde ise öğrencilerin yüzde 71.8’i okudukları kitabın kâğıt kalitesini “Kısmen” ve “Çok
az” düzeyinde yeterli bulmuştur.
58
Tablodaki verilere göre öğrenciler, “Teknik Resim” ve “Bilgisayara Giriş” ders
kitaplarının kâğıt kalitesini uygun bulurken “Maliyet” dersinde okutulan kitabın kâğıt
kalitesini yetersiz olarak değerlendirmektedirler. Aynı soruda öğretmenler ise (Tablo
3.1.28) sadece “Teknik Resim” ders kitabının kâğıt kalitesini uygun bulurken diğer ders
kitaplarının kâğıt kalitesinin yeterli olmadığını ifade etmişlerdir.
3.3 Öğretmen Ve Öğrencilerin Anket Sorularında Yer Almayan Genel Görüş
Ve Önerileri
Bu bölümde , öğretmen ve öğrencilerin Matbaa bölümünde okutulan mevcut kitaplar
veya derslerle ilgili kitap ihtiyacına yönelik, anket formunda yer almayan hususlarla ilgili
görüş ve önerileri yer almaktadır.
3.3.1 Öğretmenlerin Genel Görüş ve Önerileri
Sıra no Görüş ve Öneriler Frekans
1 Dersin kitabı olmadığı için öğrenciler derste yeterince verimli
olamamaktadırlar. Bu nedenle acilen öğretim programına uygun bir
kitap yazılmalıdır...................................................................................... 93
2 Öğretim programları teknolojik gelişmeler dikkate alınarak yeniden
düzenlenmelidir.......................................................................................... 12
3 Öğretim programına uygun iş ve işlem yaprakları hazırlanmalıdır.......... 8
4 Kitap yazılırken sanayi temsilcilerinin de görüşleri alınmalı, sanayi ile
iş birliği yapılmalıdır................................................................................. 6
5 Matbaa bölümünün teknolojik gelişmelere uyum sağlayacak araç
gereçle donatılması gerekmektedir........................................................... 4
6 Teknolojik gelişmelerden dolayı Matbaa bölümünde Fotoğraf dersine
gerek kalmadığı için bu ders kaldırılmalıdır............................................. 2
7 Ders kitaplarını bulamıyoruz. Ders kitapları yörelere zamanında ve
yeterli sayıda dağıtılmalıdır...................................................................... 2
8 Renk ayrım ünitesi ayrı bir ders olarak okutulmalıdır.............................. 1
9 İş ve işlem yaprakları tek kitap hâline getirilmelidir................................ 1
10 Ders kitaplarında resim ve şemalara daha çok yer verilmelidir............... 1
59
3.3.2 Öğrencilerin Genel Görüş ve Önerileri
Sıra No Görüş ve Öneriler Frekans
1 Ders kitabımız olmadığı için dersleri anlamakta zorlanıyoruz. Bu
nedenle ders kitaplarının bir an önce temin edilmesini istiyoruz............ 73
2 İllere kitap dağıtımının zamanında, yeterli sayıda yapılmasını ve kitap
satış noktalarının artırılmasını istiyoruz................................................... 21
3 Bu bölümün teknolojik gelişmelere uyum sağlayacak araç gereçle
donatılması gerekmektedir....................................................................... 14
4 Kitap fiyatlarının daha ucuz olmasını istiyoruz....................................... 12
5 Ders kitaplarındaki konular bizim anlayacağımız şekilde açıklayıcı,
basit, sade ve anlaşılır olmalıdır............................................................... 11
6 Ders kitaplarındaki konular, teknolojideki gelişmelere paralel olarak
yeniden düzenlenmelidir.......................................................................... 9
7 Kitapların yazıları hiç okunmuyor ve baskısı renkli değil. Bu konuda
iyileştirmelerin yapılmasını istiyoruz...................................................... 9
8 İşletmelerdeki uygulamaları yetersiz buluyoruz...................................... 6
9 Ders kitaplarında açıklayıcı resim, şekil ve şemalara daha fazla yer
verilmesini istiyoruz................................................................................. 5
60
61
B Ö L Ü M - IV
ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER
Bu bölümde araştırmanın amaçları, evren-örneklem, veri kaynakları, verilerin
işlenmesi ve kullanılan istatistiksel teknikler açıklanmakta, araştırmada ulaşılan sonuçlar
özetlenmekte ve araştırma bulgularına dayalı olarak geliştirilen öneriler verilmektedir.
ÖZET
Bu araştırmanın genel amacı, Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü bünyesinde
öğretimi yapılmakta olan Matbaa meslek alanında okutulan meslek dersleri kitaplarının
yeterliliğinin genel bir değerlendirmesini yaparak mevcut durumunu ortaya çıkarmaktır. Bu
amaca ulaşmak için Matbaa bölümü meslek dersi kitaplarının;
1. Mevcut durumu ve bunların temininde kullanılan yöntemler,
2. Türleri ve belirlenme yöntemleri,
3. Konularının günümüz teknolojisine ve öğretim programlarına uygunluğu,
4. Öğrenci aktivitelerine katkısı,
5. Diğer ders kitapları ile olan ilişkisi,
6. Genel özellikleri bakımından yeterliliği,
7. İçerik özellikleri bakımından yeterliliği,
8. Biçim özellikleri bakımından yeterliliği
nasıldır/nelerdir? Sorularına yanıt aranacaktır.
Bu araştırmanın iki evreni ve bu evrenlerden alınan biri diğerinden bağımsız iki de
örneklemi vardır. Araştırmanın birinci evrenini 1997-1998 öğretim yılında matbaa
öğretiminin yapıldığı 14 Endüstri Meslek Lisesinde görevli 52 öğretmen oluşturmaktadır.
Örneklem kapsamına 7 il alınmıştır. Bu illerin ve illerdeki okulların belirlenmesinde
randum örneklem yöntemine gidilmiştir. Araştırma kapsamına alınan her okulda, Matbaa
bölümünün her bir dersi için iki öğretmenin anketi doldurması plânlanmıştır. Araştırma
kapsamına alınan öğretmenlere gönderilen anket sayısı toplamı 272, öğretmenlerce
62
cevaplandırılarak geçerli sayılan anket sayısı 225’tir. Gönderilen anketlerin geçerli sayılan
anketlere oranı yüzde 82.7’dir.
Araştırmanın ikinci evrenini, endüstri meslek liselerinin Matbaa bölümünde öğrenim
gören öğrenciler oluşturmaktadır. Anılan öğretim yılında Matbaa bölümünde öğrenim gören
öğrenci sayısı 1411’dir. Araştırmada Matbaa bölümünde okutulan her ders için 100
öğrencinin görüşünün alınması plânlanmış, anketlerin illere göre dağılımında öğrenci
sayıları göz önünde tutulmuştur.
Araştırma kapsamına alınan öğrencilere gönderilen toplam anket sayısı 1564’tür.
Öğrencilerce cevaplandırılarak dönen ve geçerli sayılan anket sayısı 1303’tür. Öğrencilerce
cevaplandırılarak geçerli sayılan anket sayısının gönderilen anket sayısına oranı yüzde
82.3’tür.
Araştırmanın temel veri kaynağını, araştırma kapsamına alınan endüstri meslek
liselerinde görevli Matbaa bölümü meslek dersleri öğretmenleri ve öğrenim gören
öğrencilere uygulanan anketlerden sağlanan bilgiler oluşturmaktadır.
Katılımcılardan anket yoluyla sağlanan bilgiler, frekans ve yüzdeler olarak
hesaplanmıştır.
SONUÇ
Bu bölümde, araştırma kapsamına alınan Matbaa bölümü öğretmen ve
öğrencilerinden meslek dersi kitapları hakkında anketlerle sağlanan bilgiler ve ulaşılan
sonuçlar özet olarak verilmektedir.
ÖĞRETMENLERİN ve ÖĞRENCİLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ
1. Araştırmaya katılan öğretmenlerin çoğunluğu kadrolu öğretmen, üçte bire yakını
ise bölüm şefi / atölye şefidir.
2. Araştırmaya katılan öğretmenlerin tamamına yakını Matbaa, geriye kalanı ise
Döküm bölümü mezunudur.
63
3. Araştırmaya katılan öğrencilerin büyük çoğunluğu erkek, geriye kalanı kızdır.
4. Araştırmaya katılan öğrencilerin yarıya yakını 2. sınıf, diğer yarısı ise birbirine
yakın oranlarda 1. ve 3. sınıf öğrencileridir.
DERS KİTAPLARININ MEVCUT DURUMU VE BUNLARIN TEMİNİ
1. Toplam 17 zorunlu dersi olan Matbaa bölümünde “Teknik Resim”, “Bilgisayara
Giriş” ve “Maliyet” olmak üzere sadece üç dersin kitabı mevcuttur. Ancak bu
dersler başka bölümlerde de okutulmaktadır. Sonuç olarak, sadece Matbaa
bölümünde okutulan hiçbir dersin kitabı mevcut değildir.
2. Matbaa bölümünde kitabı olmayan derslerde, öğretmenlerin en fazla
kullandıkları kaynaklar çeşitli kitaplardan çekilen fotokopiler ile yüksek
okuldaki ders notlarıdır.
3. Genel olarak Matbaa bölümü öğrencilerinin okuyacakları ders kitaplarının
listesinin okul açılmadan önce okul idaresince ilân edileceğini bilmedikleri
ortaya çıkmıştır.
4. Matbaa bölümü öğrencilerinin genelinin okuyacağı ders kitaplarının adını, ders
öğretmenlerinin ilk derse girdiğinde söylemesiyle öğrendikleri belirlenmiştir.
5. Matbaa bölümü öğrencilerinin çoğunluğunun, meslek dersi kitaplarını, öğretim
yılı başında (okul açılmadan önce) temin edemedikleri tespit edilmiştir.
6. Öğrencilerin ders kitaplarını öğretim yılı başında (okul açılmadan önce) temin
edememe nedenleri, “Teknik Resim” dersinde kitabın bulundukları yöreye
ulaşmamış olması, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde ise kitap
almanın zorunlu tutulmamasıdır.
7. Öğrencilerin okuyacakları ders kitaplarını yaklaşık olarak eğitim-öğretimin
başladığı ilk bir ayda tamamlayabildikleri ortaya çıkmıştır.
64
8. Öğrencilerin Teknik Resim dersinde yarıdan fazlası, Bilgisayara Giriş dersinde
yarısı, Maliyet dersinde ise yaklaşık üçte ikisinin kullanılmış kitap satın alarak
ders kitaplarını temin ettikleri belirlenmiştir.
DERSLERDE KULLANILAN KİTAPLARIN TÜRLERİ VE BELİRLENME
YÖNTEMLERİ
1. “Maliyet” dersinde öğretmenlerin tamamının sadece o ders için hazırlanmış,
Bakanlığın okutmakla zorunlu tuttuğu ders kitabını okuttukları; “Teknik Resim”
dersinde yüzde 71.4’ü “Bilgisayara Giriş” dersinde ise yüzde 66.7’sinin
Bakanlıkça ders, yardımcı ders kitabı tavsiye edilmediğinden kişi, kurum ve
kuruluşların yayımladığı meslekî kitaplardan yararlandıkları belirlenmiştir.
2. “Maliyet” dersinde öğretmenlerin tamamı okuttukları ders kitabını, Tebliğler
Dergisi’nde yayımlanan kitapların içinden zümre öğretmenlerinin kararları ile
seçmişlerdir. “Teknik Resim” dersinde yüzde 71.4’ü ile “Bilgisayara Giriş”
dersinde ise yüzde 66.7’sinin Tebliğler Dergisi’nde okuttukları dersle ilgili
yayımlanan kitap olmadığından zümre öğretmenleri kararıyla seçtikleri ortaya
çıkmıştır.
ÖĞRETMENLERİN ÖĞRETİMİNİ YAPTIKLARI DERSLERE GİRME VE
OKUTTUKLARI KİTAPLARI KULLANMA TECRÜBELERİ
1. Matbaa bölümünde görevli öğretmenlerin “Teknik Resim” ve “Maliyet”
derslerinde yarıdan fazlasının 3 yıl ve daha fazla, “Bilgisayara Giriş” dersinde
ise yarısının 6-10 yıl arası ders verme tecrübesine sahip oldukları, dolayısıyla bu
dersler konusunda yeterince tecrübeli oldukları belirlenmiştir.
2. “Teknik Resim” ve “Bilgisayara Giriş” derslerini okutan öğretmenlerin genelinin
belirttikleri kitabı, 2 yıl ve daha az süreden beri okuttukları; “Maliyet” dersinde
ise yaklaşık üçte ikisinin en fazla 5 yıldır okuttukları ortaya çıkmıştır.
65
KİTAPLARDAKİ KONULARIN ÖĞRETİM PROGRAMLARINA
UYGUNLUĞU
1. Öğretmenlerin “Teknik Resim” dersine ayrılan haftalık ders saati sayısını
yetersiz, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerine ayrılan haftalık ders saati
sayısını ise yeterli buldukları belirlenmiştir.
2. “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde öğretmenlerin tamamına yakınının
ders kitaplarındaki eksik konuları, başka kaynaklardan not tutturarak
tamamladıkları, “Teknik Resim” dersine giren öğretmenlerin ise yaklaşık üçte
ikisinin başka kaynaklardan not tutturmadığı belirlenmiştir.
3. Okutulan kitabın eksik konu ve bilgilerini tamamlamak için öğretmenlerin
“Maliyet” dersinde çoğunluğu, yüksek öğrenim gördüğü okuldaki kitaplardan
veya tuttuğu ders notlarından; “Teknik Resim” dersinde yüzde 57.1’i Bakanlığın
tavsiye ettiği yardımcı ders (Kaynak) kitaplarından; “Bilgisayara Giriş” dersinde
ise yüzde 66.7’si meslekî kurum ve kuruluşların yayınladığı dergi, broşür
vb.nden yararlanmaktadır.
4. Öğretmenlerin “Maliyet” dersinde yüzde 63.6’sının not tutturarak, “Teknik
Resim” dersinde yüzde 71.4’ü ile “Bilgisayara Giriş” dersinde tamamının tüm
yöntemleri kullanarak kitap dışında faydalandıkları kaynakları öğrencilere
verdikleri ortaya çıkmıştır.
5. Öğrencilerin “Teknik Resim” dersinde yüzde 61’i ile “Maliyet” dersinde yüzde
63.6’sının bir ders saatinde 20 dakikadan fazla, “Bilgisayara Giriş” dersinde ise
yüzde 55’inin 10-30 dakika arası not tuttukları belirlenmiştir.
6. Öğretmenlerin “Teknik Resim” dersinde büyük çoğunluğu ile “Maliyet”
dersinde üçte ikisinin okuttukları kitaplardaki konuların diziliş sırasının öğretim
programlarındaki sırayı yeterli düzeyde takip ettiğini düşündükleri, “Bilgisayara
Giriş” dersinde ise üçte ikisinin yeterli düzeyde takip etmediğini düşündükleri
tespit edilmiştir
66
7. Anketi cevaplandıran öğrencilerin geneli, kitaptaki konuların işlenişinde
öğretmenlerinin kitaptaki sırayı takip ettikleri görüşündedirler.
8. Matbaa bölümünde okutulan kitapların öğretim programındaki konu ve bilgileri
yeterli düzeyde kapsadığı belirlenmiştir.
KİTAPLARIN ÖĞRENCİ AKTİVİTELERİNE KATKISI
1. “Teknik Resim” dersinde okutulan kitaplırın yazılı metinlerinin öğrenciler
tarafından anlaşıldığı, ancak “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde
okutulan kitapların yazılı metinlerinin yeterince anlaşılmadığı ortaya çıkmıştır.
2. “Teknik Resim” ve “Maliyet” ders kitaplarının anlatım dilinin öğrenci
seviyesine uygun olduğu, “Bilgisayara Giriş” ders kitabının ise yeterince uygun
olmadığı saptanmıştır.
3. Öğrencilerin “Teknik Resim” dersini anlamalarında okudukları kitabın yeterli
düzeyde katkı sağladığı belirlenmiştir. “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” dersinde
okunan kitaplar ise öğrencilerin dersi anlamalarında yeterli katkıyı
sağlamamaktadır.
4. “Teknik Resim” ders kitabının öğrencinin derse aktif katılımını sağlamada
yeterli olduğu, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” ders kitaplarının ise istenen
yeterlilikte olmadığı belirlenmiştir.
5. “Teknik Resim” ders kitabının öğrencinin derse hazırlanmasında yeterli düzeyde
katkı sağladığı ortaya çıkmıştır. “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” ders kitapları
ise öğrencinin derse hazırlanmasında yeterli düzeyde katkı sağlamamaktadır.
6. Öğretmenlerin “Teknik Resim” ve “Maliyet” ders kitaplarındaki konulardan
öğrencilerin günlük yaşantılarında yararlanabildiklerini, “Bilgisayara Giriş” ders
kitabındaki konulardan ise yararlanamadıklarını düşündükleri belirlenmiştir.
Öğrenciler ise Matbaa bölümünde okudukları tüm meslek dersleri kitaplarındaki
konulardan günlük yaşantılarında yararlanamadıkları görüşündedirler.
67
KİTAPLARIN DİĞER DERS KİTAPLARI İLE OLAN İLİŞKİSİ
1. Matbaa bölümünde eğitim-öğretimi yapılmakta olan meslek derslerinde
kullanılan kitapların konularıyla kültür derslerinin konularının birbirini
desteklemediği tespit edilmiştir.
2. Matbaa bölümünde okutulan meslek dersleri kitaplarının, aynı sınıfta okutulan
diğer meslek dersleri kitapları ile ilişkilerinin yeterli düzeyde olmadığı ortaya
çıkmıştır.
KİTAPLARIN İÇERİK BAKIMINDAN YETERLİLİĞİ
1. Matbaa bölümünde okutulan meslek dersi kitaplarındaki konular, bilim ve
teknolojideki gelişmeleri yeterince yansıtmamaktadır.
2. Öğretmenlerin “Teknik Resim” ve “Maliyet” derslerinde okuttukları kitaplarda
gereksiz bilgi ve ayrıntıya fazla yer verilmediğini, ancak “Bilgisayara Giriş”
dersinde öğretmenlerin yarısının okuttukları kitapta gereksiz bilgi ve ayrıntıya
fazla yer verildiğini düşündükleri ortaya çıkmıştır. Öğrenciler ise okudukları tüm
meslek dersleri kitaplarında gereksiz bilgi ve ayrıntıya yer verildiği
görüşündedirler.
3. “Teknik Resim” dersinde öğretmenlerin yarıdan fazlası ile öğrencilerin büyük
çoğunluğu, okutulan kitapta teknolojisini yitirmiş bilgilere fazla yer
verilmediğini düşünmektedirler. “Bilgisayara Giriş” dersinde öğretmenler,
okuttukları kitapta teknolojisini yitirmiş bilgilere fazla yer verildiği
görüşündeyken, öğrenciler fazla yer verilmediği görüşündedirler. “Maliyet”
dersinde ise öğretmenlerin çoğunluğu ile öğrencilerin yarıdan fazlası
teknolojisini yitirmiş bilgilere fazla yer verilmediğini düşünmektedirler.
4. “Teknik Resim” dersinde okutulan kitabın konularının, istenen bilgi, beceri,
tutum ve iş alışkanlıklarını kazandırdığı, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet”
derslerinde okutulan kitapların ise bu konuda istenen yeterlilikte olmadığı
saptanmıştır.
68
5. “Teknik Resim” dersinde okutulan kitaplardaki konuların işlenişinde izlenen
yöntemin yeterince uygun bulunduğu, “Bilgisayara Giriş” dersinde okutulan
kitapların ise yeterince uygun bulunmadığı belirlenmiştir. “Maliyet” dersinde ise
öğretmenler, kitaptaki konuların işlenişinde izlenen yöntemi uygun bulurken,
öğrencilerin yeterince uygun bulmadıkları belirlenmiştir.
KİTAPLARIN ŞEKİL (BİÇİM ) BAKIMINDAN YETERLİLİĞİ
1. “Maliyet” dersinde okutulan kitabın cilt kalitesinin istenen yeterlilikte olmadığı
belirlenmiştir. “Teknik Resim” dersinde okutulan kitabın cilt kalitesini
öğrencilerin yüzde 63’ünün yeterli bulduğu, öğretmenlerin yüzde 57’sinin
istenen yeterlilikte bulmadıkları tespit edilmiştir. “Bilgisayara Giriş” dersinde
okutulan kitabın cilt kalitesinin ise yeterli olduğu ortaya çıkmıştır.
2. “Teknik Resim” dersinde okutulan kitapların kâğıt kalitesinin yeterli olduğu,
“Maliyet” dersinde okutulan kitabın yeterli düzeyde olmadığı belirlenmiştir.
“Bilgisayara Giriş” ders kitabının kâğıt kalitesini öğretmenlerin yeterli düzeyde
bulmadıkları, öğrencilerin ise yeterli buldukları tespit edilmiştir.
3. Matbaa bölümünde okutulan meslek dersi kitaplarının boyutlarının kullanım
kolaylığı bakımından yeterli seviyede olduğu tespit edilmiştir.
4. Matbaa bölümünde okutulan meslek dersi kitaplarının puntosunun istenen
yeterlilikte olduğu tespit edilmiştir.
5. “Teknik Resim” dersinde okutulan kitaplarda öğretime yardımcı unsurlara
yeterli düzeyde yer verildiği, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde ise
yeterince yer verilmediği belirlenmiştir.
69
ÖNERİLER
Bu bölümde, araştırma kapsamına alınan Matbaa bölümü öğretmen ve
öğrencilerinden meslek dersi kitapları hakkında anketlerle sağlanan bilgiler ve ulaşılan
sonuçlara ilişkin öneriler verilmektedir.
1. Matbaa bölümünde okutulması zorunlu toplam 17 tane meslek dersinden
“Teknik Resim”, “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” olmak üzere sadece üç dersin
kitabı mevcuttur. Bölümdeki kitap ihtiyacının karşılanmasına yönelik
çalışmaların bir an önce başlatılması gerekmektedir.
2. Öğrencilerin “okutulacak kitap listelerinin okul açılmadan önce okul idaresi
tarafından ilân edileceği” konusunda yeterince aydınlatılmadıkları saptanmıştır.
Öğrenciler haziran ayında bu konuda mutlaka bilgilendirilmelidirler.
3. Öğrencilerin önemli bir bölümü ekonomik nedenlerden dolayı ders kitabını
kullanılmış kitap satın alarak temin etmektedir. Kitap fiyatları belirlenirken bu
durum da göz önüne alınmalıdır.
4. “Teknik Resim” dersinin haftalık ders saati sayısı yetersiz bulunmuştur. Bu
nedenle “Teknik Resim” dersine ayrılan süre kontrol edilerek yeniden
düzenlenmelidir. Yapılacak bu düzenlemede öğretim programlarının uzunluğu
dikkate alınmalıdır.
5. Matbaa bölümünde okutulan mevcut kitapların yeterince güncel olmadığı, eksik
konu ve bilgilerin başka kaynaklardan not tutturularak tamamlandığı
belirlenmiştir. Bu kitaplardaki teknolojisini yitirmiş bilgilerin çıkarılarak
güncelleştirilmesi, gereksiz bilgi ve ayrıntıların çıkarılması, eksik konu ve
bilgilerin başka kaynaklara gereksinim duyulmayacak şekilde tamamlanması
yönünde çalışmaların ivedilikle yapılması gerekmektedir.
6. “Bilgisayara Giriş” dersinde okutulan kitapların konularının diziliş sırası gözden
geçirilerek öğretim programındaki sıraya göre yeniden düzenlenmelidir.
70
7. “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” ders kitaplarındaki konuların yazılı
metinlerinin, anlatım dilinin ve konuların işlenişinde izlenen yöntemin gözden
geçirilerek öğrenci seviyesine uygun bir şekilde yeniden düzenlenmesi
gerekmektedir.
8. Matbaa bölümünde okutulan mevcut ders kitaplarında işlenen konuların gözden
geçirilerek aynı sınıfta okutulan diğer meslek ve kültür dersi konuları ile
ilişkilendirilmesi sağlanmalıdır.
9. “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” ders kitaplarının öğrencilerin derse
hazırlanmalarına, dersi anlamalarına ve derse aktif katılmalarına yeterince
yardımcı olmadığı anlaşılmıştır. Bu kitapların öğrencilerin yararlanabilecekleri
şekilde yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
10. “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” ders kitaplarındaki konular, öğrencilere
kazandırılmak istenen bilgi, beceri, tutum ve iş alışkanlıkları dikkate alınarak
yeniden düzenlenmelidir.
11. “Bilgisayara Giriş” ve “Maliyet” derslerinde okutulan kitaplarda öğretime
yardımcı unsurlara daha fazla yer verilmesi gerekmektedir.
12. Öğretmenlere göre sadece “Bilgisayara Giriş”, öğrencilere göre ise Matbaa
bölümünde mevcut tüm kitaplardaki konulardan öğrencilerin günlük
yaşantılarında yeterince yararlanamadıkları saptanmıştır. Kitaplardaki konular
bu açıdan dikkate alınarak gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.
13. “Maliyet” dersininde okutulan kitabın kâğıt ve cilt kaliteleri, “Teknik Resim”
dersininde okutulan kitabın cilt kalitesi ile “Bilgisayara Giriş” dersinde okutulan
kitabın kâğıt kalitesinin istenen yeterlilikte olmadığı anlaşılmıştır. Bu kitapların
yeni baskılarında kâğıt ve cilt kalitelerinin iyileştirilmesi gerekmektedir.
71
K A Y N A K Ç A
1. Ataünal, A., İnsana Yapılan Yatırım, Millî Eğitim Dergisi, MEB Yayınları,
Ankara 1993.
2. Endüstri Meslek Liseleri Mezunları İzleme Araştırması, Yayın no: 14, MEB.
METARGEM, Ankara 1997.
3. Endüstriyel Teknik Öğretim Okul ve Kurumlarının 1997-1998 Öğretim Yılı
Bilgi Dokümanı, ETÖGM, Ankara 1997.
4. Endüstriyel Teknik Öğretimde Gelişmeler, MEB. ETÖGM, Ankara 1999.
5. Karasar, N., Bilimsel Araştırma Yöntemi, Sanem Matbaacılık San. Tic. A.Ş.
Ankara 1995.
6. Millî Eğitim Bakanlığı İle İlgili Bilgiler-1997-1998 Öğretim Yılı, MEB.
APKKB, Ankara 1998.
7. Tebliğler Dergisi, MEB Ders Kitapları Yönetmeliği-Kitapların Hazırlanması
ve İncelenmesi ile İlgili Esas ve Usuller, Sayı: 2434, Millî Eğitim Basımevi,
İstanbul 1995.
8. Tebliğler Dergisi, 1999-2000 Öğretim Yılında Okutulacak İlköğretim ve
Orta öğretim Kurumları Ders Kitapları, Sayı: 2503, Millî Eğitim Basımevi,
İstanbul 1999.
9. Yalın, H., Ders Kitapları Tasarımı, Millî Eğitim Dergisi, Sayı 132, MEB
Yayınları, Ankara 1996.
10. Yalın, H., Orta Öğretimde Yeni Yapılanma (Bildiriler), Türk Yurdu
Yayınları, Kütahya 1996.
72
73
E K L E R EK-1 ÖĞRETMEN ANKETİ (FORM-1) EK-2 ÖĞRENCİ ANKETİ (FORM-II) EK-3 ÖĞRETMEN ANKETİ CEVAP FORMU EK-4 ÖĞRENCİ ANKETİ CEVAP FORMU EK-5 UYGULAMA KILAVUZU
74
75
EK-1
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi Başkanlığı (METARGEM)
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ
DEĞERLENDİRİLMESİ VE
İHTİYAÇ TESPİTİ ARAŞTIRMASI
FORM-1
ÖĞRETMEN ANKETİ
ANKARA 2000
76
Sayın Öğretmen,
Millî Eğitim Bakanlığı, meslek dersi kitaplarının hazırlanmasında, dağıtımında,
gelişen teknoloji ve yeniliklerin ders kitaplarına aktarılmasında çeşitli sorunların olduğunu
gözlemlemektedir. Bu sorunların giderilmesi için çözüm önerileri geliştirmeye yönelik sizin
değerli görüş ve bilgilerinize başvurulmaktadır.
Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi (METARGEM),
belirteceğiniz görüş ve bilgilerden faydalanarak, meslek dersi kitapları hakkında
olumsuzlukları gidermek için çözüm önerileri geliştirecek ve bu öneriler doğrultusunda
Bakanlık yetkili birimlerince gerekli düzenlemeler yapılacaktır.
Anket sorularına vereceğiniz cevaplar, belirteceğiniz görüşler ve yapacağınız
değerlendirmeler yalnızca araştırma amaçları doğrultusunda kullanılacaktır. Anketi
cevaplandıranların kimlikleri açıklanmayacaktır.
Bu anket formuna verdiğiniz cevapları optik okuyucularda değerlendirebilmek için,
anket formunun yanında size optik okuyucu cevap formu verilecektir. Cevaplarınızı optik
okuyucu cevap formuna kodlayınız.
(*) işaretli olan 2, 3, 4 ve 6 numaralı soruların cevaplarını size verilecek kod
numaraları ile optik okuyucu cevap formuna kodlayınız.
Vereceğiniz cevaplar ile bu araştırmanın gerçekleştirilmesine önemli katkıda
bulunmuş olacaksınız. Araştırmaya göstereceğiniz ilgi ve yapacağınız katkı için şimdiden
teşekkür ederiz. Sevgi ve saygılarımızla.
METARGEM
Araştırma Grubu
77
FORM-1
ÖĞRETMEN ANKETİ
BÖLÜM – 1
1- Öğrenim gördüğünüz veya eğitimini aldığınız meslek alanı / bölüm …………………….. ………………………………………………………………………………….................. 2- Görev yaptığınız il (*) 3- Görev yaptığınız okul (*) 4- Görev yaptığınız bölüm / alan (*) 5- Görev yapmış olduğunuz okulda hangi unvan ile çalışmaktasınız? A- Müdür veya müdür yardımcısı
B- Bölüm veya atölye şefi C- Kadrolu öğretmen D- Geçici görevlendirmeli öğretmen
6- Öğretim verdiğiniz dersin adı (*) 7- Öğretim verdiğiniz dersin kitabı var mı? A- Evet B- Hayır 8- 7. soruya cevabınız HAYIR ise, derste ne tür kaynak kullanıyorsunuz?
A- Çeşitli kitaplardan çekilen fotokopiler B- Yüksek okuldaki ders notları C- Meslekî kurum ve kuruluşların yayımladığı kitaplar D- Broşür, katalog vb. materyaller
Eğer 8. soruya cevap verdiyseniz, bundan sonraki sorulara cevap vermeyiniz. Lütfen BÖLÜM 2' ye geçiniz. 9- Okuttuğunuz ders kitabı aşağıdaki seçeneklerden hangisine girmektedir?
A- Branşın / alanın gerektirdiği tüm bilgilerin tamamını kapsayan temel ders kitabı B- Konuları öğretim (müfredat) programı doğrultusunda hazırlanmış öğrenim amacı ile
kullanılan ders kitabı C- Yardımcı ders kitabı D- İş ve işlem yaprakları
78
10- Öğretimini verdiğiniz dersin (6.soruda belirttiğiniz) ders kitabına yönelik aşağıda istenilen bilgileri lütfen cevap kâğıdına kodlayınız.
Kitabın; A- Adı ............................................................................................................…… B- Yazarı ......................................................................................................……. C- Yayın evi .....….................................................................................................. D- Basım Tarihi ................................................................................................….
11- Derse (6. soruda belirttiğiniz) girmiş olduğunuz süre aşağıda belirtilen seçeneklerden hangisidir?
A- 2 yıl ve daha az B- 3-5 yıl arası C- 6-10 yıl arası D- 11-15 yıl arası E- 16 yıl ve yukarısı
Bundan sonraki (11-36 arası) soruları, 10. soruda belirttiğiniz kitabı dikkate alarak cevaplayınız.
12- Belirttiğiniz kitabı okutmakta olduğunuz süre aşağıdaki seçeneklerden hangisidir?
A- 2 yıl ve daha az
B- 3-5 yıl arası C- 6-10 yıl arası D- 11-15 yıl arası E- 16 yıl ve yukarısı
13- Okuttuğunuz kitap aşağıdaki özelliklerden hangisini kapsamaktadır?
A- Sadece bu ders için hazırlanmış Bakanlığın okutmakla zorunlu tuttuğu ders kitabıdır. B- Bakanlığın onayından geçmiş mesleğimle ilgili birden fazla dersi kapsayan temel ders
kitabıdır. C- Bakanlığın onayından geçmiş sadece bu ders için hazırlanan yardımcı kaynak kitaptır. D-Bakanlıkça ders / yardımcı ders kitabı tavsiye edilmediğinden, kişi, kurum ve
kuruluşların yayımladığı meslekî kitaplardan yararlanıyorum. E- Diğer / Lütfen belirtiniz. ….........................................................................…. 14- Okuttuğunuz kitabın belirlenmesinde izlenen yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
A- Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan kitapların içinden zümre öğretmenleri kararıyla seçilmiştir. B- Tebliğler Dergisi’nde yayımlanan kitapların içinden öğrenci velileri tarafından
seçilmiştir. C- Tebliğler Dergisi’nde okuttuğum dersle ilgili yayımlanan kitap olmadığından
zümre öğretmenleri kararıyla seçilmiştir. D- Diğer / Lütfen belirtiniz. ...........................................................................…..
79
15- Okuttuğunuz kitap öğretim programındaki (müfredat) tüm konu ve bilgileri sizce ne derece kapsamaktadır?
A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 16- Okuttuğunuz kitabın eksik konu veya bilgilerini hangi kaynaklardan faydalanarak tamamlamaktasınız?
A- Yüksek öğrenim gördüğüm okulumdaki kitaplardan veya tuttuğum ders notlarından B- Bakanlığın tavsiye ettiği yardımcı ders (kaynak) kitaplarından C- Yabancı kaynak (tercüme) kitap, broşür, katalog vb. D- Meslekî kurum ve kuruluşların yayınladığı dergi, broşür vb. E- Diğer / Lütfen belirtiniz. ..........................................…………………..…... ..............................................................................................................….....
17- Ders kitabı dışında yararlandığınız kaynaklardaki bilgileri öğrencilere hangi yöntemle vermektesiniz?
A- Not tutturarak. B- Fotokopi ile çoğaltıp dağıtarak C- Yararlandığım kaynakları göstererek D- Kaynakları öğrencilerin temin etmesini isteyerek E- Hepsi F- Diğer / Lütfen belirtiniz. .............................................................................. …..................................................................................................................
18- Okuttuğunuz kitaptaki konuların diziliş sırası, öğretim programındaki (müfredat) diziliş sırasını sizce ne derece takip etmektedir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 19- Okuttuğunuz kitabın konuları bilim ve teknolojideki son gelişmeleri sizce ne derece yansıtmaktadır? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 20- Okuttuğunuz kitaptaki yazılı metinlerin öğrencileriniz tarafından anlaşılma düzeyi sizce ne derece yeterlidir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 21- Okuttuğunuz kitapta gereksiz bilgi ve fazla ayrıntıya sizce ne derece yer veriliyor? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 22- Okuttuğunuz kitapta teknolojisini yitirmiş bilgilere sizce ne derece yer verilmektedir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az
80
23- Okuttuğunuz kitaptaki konuların anlatım dili öğrenci seviyesine uygunluk bakımından sizce ne derece yeterlidir?
A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 24- Okuttuğunuz kitaptaki konuların işlenişinde; basitten karmaşığa, kolaydan zora,
somuttan soyuta bir yöntem izlenmesi sizce ne derece uygundur? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 25- Okuttuğunuz kitaptaki işlenen konular, aynı sınıfta okutulan diğer meslek dersi
kitaplarındaki konular ile ne derece ilişkilidir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 26- Aynı sınıfta okutulan kültür dersi (Matematik, Fizik, Kimya vb.) kitaplarındaki
konular, okuttuğunuz meslek dersi kitabında işlenen konuları sizce ne derece desteklemektedir (paraleldir)?
A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 27- Okuttuğunuz kitaptaki işlenen konulardan, öğrenciler günlük yaşantılarında sizce ne
derece yararlanabilirler? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 28- Okuttuğunuz kitaptaki konuların amaçlarına uygun olarak işlenebilmesi için ders
programında ayrılan haftalık ders saati sayısı konusunda aşağıdaki seçeneklerden size göre uygun olanını işaretleyiniz? A- Ders saati sayısı yeterli olmaktadır. B- Ders saati sayısı yetmediğinden önemli görmediğim konuları işlemiyorum. C- Ders saati sayısı yetmediğinden konuları yeterince işleyemiyorum. D- Ders saati sayısı fazla geldiğinden gereksiz tekrar yapıyorum. E- Diğer / Lütfen belirtiniz. ...................................................................….......... …………………………………………………………………………..…..
29- Okuttuğunuz kitabın konuları, ders programında öğrencilere kazandırılmak istenen
bilgi, beceri, tutum ve iş alışkanlıkları kazanmalarına sizce ne derece katkı sağlamaktadır?
A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 30- Öğrencilerinizin tamamının ders kitabını temin etme süresi, aşağıdaki seçeneklerden
hangisine uymaktadır?
A- 2 hafta ve daha az B- 3-4 hafta C- 5-8 hafta D- 9 hafta ve daha fazla
81
31- Okuttuğunuz kitabın cilt kalitesini ne derece yeterli buluyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 32- Okuttuğunuz kitabın kağıt kalitesini ne derece yeterli buluyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 33- Kullanım kolaylığı bakımından okuttuğunuz kitabın boyutlarını (eni, boyu, kalınlığı) ne
derece yeterli buluyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 34- Okuttuğunuz kitabın, yazılı metinlerinin okunabilirliği açısından harf büyüklüğü
(punto) sizce ne derece yeterlidir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 35- Okuttuğunuz kitapta öğretime yardımcı unsurlara (harita, kroki, fotoğraf, şema, grafik,
resim vb.) sizce ne derece yer verilmektedir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az
82
GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
BÖLÜM – 2 2.1- Öğrenim gördüğünüz dersin okuduğunuz kitabına veya bu dersle ilgili kitap ihtiyacına yönelik, anket formunda yer almayan hususlarda görüş ve önerileriniz var mı?
A- Evet B- Hayır
Yukarıdaki cevabınız EVET ise görüş ve önerilerinizi lütfen yazınız. ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
BU ÖNEMLİ ÇALIŞMAYA KATILDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.
83
EK-2
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi Başkanlığı (METARGEM)
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ
DEĞERLENDİRİLMESİ VE
İHTİYAÇ TESPİTİ ARAŞTIRMASI
FORM-2 ÖĞRENCİ ANKETİ
ANKARA 2000
84
Sayın Öğrenci,
Millî Eğitim Bakanlığı, meslek dersi kitaplarının hazırlanmasında, dağıtımında,
gelişen teknoloji ve yeniliklerin ders kitaplarına aktarılmasında çeşitli sorunların olduğunu
gözlemlemektedir. Bu sorunların giderilmesi için çözüm önerileri geliştirmeye yönelik sizin
değerli görüş ve bilgilerinize başvurulmaktadır.
Meslekî ve Teknik Eğitim Araştırma ve Geliştirme Merkezi (METARGEM),
belirteceğiniz görüş ve bilgilerden faydalanarak, meslek dersi kitapları hakkındaki
olumsuzlukları gidermek için çözüm önerileri geliştirecek ve bu öneriler doğrultusunda
Bakanlık yetkili birimlerince gerekli düzenlemeler yapılacaktır.
Anket sorularına vereceğiniz cevaplar, belirteceğiniz görüşler ve yapacağınız
değerlendirmeler yalnızca araştırma amaçları doğrultusunda kullanılacaktır. Anketi
cevaplandıranların kimlikleri açıklanmayacaktır.
Bu anket formuna verdiğiniz cevapları optik okuyucularda değerlendirebilmek için,
anket formunun yanında size optik okuyucu cevap formu verilecektir. Cevaplarınızı optik
okuyucu cevap formuna kodlayınız.
Anket formunda (*) işaretli olan 2, 3, 4 ve 7 numaralı sorulara vereceğiniz
cevapların kod numaraları size verilecektir. Optik okuyucu cevap formuna bu numaraları
kodlayınız.
Vereceğiniz cevaplar ile bu araştırmanın gerçekleştirilmesine önemli katkıda
bulunmuş olacaksınız. Araştırmaya göstereceğiniz ilgi ve yapacağınız katkı için şimdiden
teşekkür ederiz. Sevgilerimizle.
METARGEM
Araştırma Grubu
85
FORM-1 ÖĞRENCİ ANKETİ
BÖLÜM - 1
1- Cinsiyetiniz A- Kız B- Erkek
2- Öğrenim gördüğünüz ilin adı (*) 3- Öğrenim gördüğünüz okulun adı (*) 4- Öğrenim gördüğünüz bölüm / alan (*) 5- Sınıfınız A- Hazırlık B- 1.Sınıf C- 2.Sınıf D- 3.Sınıf E- 4.Sınıf 6- Okulunuzun Türü
A- Anadolu Teknik Lisesi B- Anadolu Meslek Lisesi C- Teknik Lise D- Meslek Lisesi (KML, EML, TML)
7- Dersinizin adı (Anketör bildirecek) (*) 8- Öğrenim gördüğünüz (7. soruda belirlenen) dersin kitabı var mı? A- Evet B- Hayır 9- 8.soruya cevabınız HAYIR ise, öğretmeniniz derste ne tür kaynak kullanıyor? (Birden
fazla seçenek işaretleyebilirsiniz.) A- Öğretmenimiz, çeşitli kitaplardan fotokopi çekerek dağıtıyor. B- Öğretmenimiz, kendisinin hazırladığı notlardan yazdırıyor. C- Meslekî kurum ve kuruluşların yayınladığı kitaplardan not tutturuyor. D- Broşür, katalog vb materyallerden not tutturuyor.
Eğer 9. soruyu cevap verdiyseniz, bundan sonraki sorulara cevap vermeyiniz. Lütfen BÖLÜM 2' ye geçiniz.
10- Okuduğunuz kitaba ait aşağıda istenilen bilgileri, cevap anahtarına kodlayınız.
Kitabın; A- Adı ………............................................................................................................. B- Yazarı .....................……........................................................................................ C- Yayın evi …............................................................................................................. D- Basım tarihi …......................................................................................................
86
Aşağıdaki (11- 33 arası) soruları 10. soruda belirttiğiniz kitabı dikkate alarak cevaplayınız. 11- Okuduğunuz ders kitabının adını nasıl öğrendiniz? Aşağıda durumunuza uygun olan
seçeneği işaretleyiniz. A- Ders öğretmenimizin ilk dersimize girdiğinde söylemesiyle B- Kendim veya velim okul açılmadan önce okul idaresinin okulda görülebilecek bir
yere astığı kitap listelerine bakarak C- Aynı sınıfta okuyan arkadaşımın aldığı kitabı görerek D- Okulumun ders kitaplarının satıldığı kırtasiye/kitapçının bu ders kitabını satmasıyla
12- Okuduğunuz kitabı öğretim yılı başında (okul açılmadan önce) temin edebildiniz mi?
A- Evet B- Hayır
13- 12. soruya cevabınız EVET ise kitabınızı nasıl temin ettiniz?
A- Kırtasiyeden satın alarak B- İkinci el kitap satıcısından satın alarak C- Üst sınıfta okuyan bir öğrencinin kitabını satın alarak D- Yardım kuruluşlarının (dernek, vakıf) hediye etmesiyle E- Diğer / Lütfen belirtiniz. .................................................................................
…......................................................................................................................
14- Eğer 12. Soruya cevabınız HAYIR ise kitabınızı temin edememe nedeninizi belirtiniz.
A- Kitabın henüz basılmamış olması B- Kitabın bulunduğum yöreye ulaşmamış olması C- Kitabın fiyatının pahalı olması D- Kitaba ihtiyaç duyulmaması E- Öğretmenimin kitap almayı zorunlu tutmaması
15- 1999-2000 Öğretim Yılında, okuduğunuz kitabı temin edebildiğiniz süre aşağıda
belirtilen zaman dilimlerinin hangisine girmektedir? A- Öğretim yılı başlamadan önce
B- 2 hafta ve daha az sürede C- 3-5 haftalık bir sürede D- 6 hafta ve daha fazla sürede E- Hâlâ ders kitabımı temin edemedim
16- Okul idaresinin, okuyacağınız ders kitaplarını okul açılmadan önce ilân edeceğini biliyor muydunuz?
A- Evet B- Hayır
17- Okuduğunuz kitabın yazılı metinlerinin anlaşılma düzeyi sizce ne derece yeterlidir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az
87
18- Öğretmeniniz, okuduğunuz kitapta olmayan konuları, başka kaynaklardan not tutturuyor mu?
A- Evet B- Hayır
19- 18. soruya cevabınız EVET ise; bir ders saatinde not tutma süresi ne kadardır?
A- 5 dakikadan az B- 5-10 dakika C- 10-20 dakika D- 20-30 dakika E- 30 dakikadan fazla
20- Okuduğunuz kitapta gereksiz bilgi ve ayrıntıya ne derece yer veriliyor? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 21- Okuduğunuz kitapta, teknolojisini yitirmiş bilgilere sizce ne derece yer verilmektedir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 22- Okuduğunuz kitapta işlenen konular, aynı sınıfta okuduğunuz diğer meslek dersi
kitaplarındaki konular ile sizce ne derece ilişkilidir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 23- Okuduğunuz kitaptaki konuların işlenişinde; basitten karmaşığa, kolaydan zora,
somuttan soyuta bir yöntem izlenmesi sizce ne derece uygundur? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 24- Öğretmen, dersi kitaptaki konuların işleniş sırasına göre işliyor mu?
A- Evet B- Hayır 25- Öğretmenin anlattığı dersi anlamanızda, okuduğunuz kitabın sizce ne derece katkısı
vardır? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 26- Okuduğunuz kitap derse aktif katılımınızı ve derse olan ilginizi ne derece arttırıyor? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 27- Konular işlenmeden önce derse hazırlanmanızda okuduğunuz kitap ne derece yardımcı
oluyor? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az
88
28- Günlük yaşantınızda okuduğunuz kitaptaki işlenen konulardan ne derece yararlanabiliyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 29- Kullanılma kolaylığı bakımından okuduğunuz kitabın boyutlarını (eni, boyu, kalınlığı) ne derece yeterli buluyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 30- Okuduğunuz kitabın yazılı metinlerinin okunabilirlik açısından, harf büyüklüğü (punto) sizce ne derece yeterlidir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 31- Okuduğunuz kitapta öğretime yardımcı unsurlara (harita, kroki, fotoğraf, şema, grafik, resim vb.) sizce ne derece yer verilmektedir? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 32- Okuduğunuz kitabın cilt kalitesini sizce ne derece yeterli buluyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az 33- Okuduğunuz kitabın kağıt kalitesini ne derece yeterli buluyorsunuz? A- Çok B- Oldukça C- Kısmen D- Çok az
89
GENEL GÖRÜŞ VE ÖNERİLER
BÖLÜM-2 2.1- Okuduğunuz dersin kitabına veya bu dersle ilgili kitap ihtiyacına yönelik, anket
formunda yer almayan hususlarda görüş ve önerileriniz var mı?
A- Evet B- Hayır
Yukarıdaki cevabınız EVET ise görüş ve önerilerinizi lütfen yazınız.
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...
BU ÖNEMLİ ÇALIŞMAYA KATILDIĞINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.
90
91
A
0000A000000000
1111B111111111
2222C222222222
3333D333333333
4444444444444
5555555555555
6666666666666
7777777777777
8888888888888
9999999999999
AAA
BBB
CC
ÇÇ
DD
EE
FFDCBA
GG
ĞĞ
HH
II
ii
JJ
KK
LL
MMMMMMMMMM
NN
OO
ÖÖ
PP
SS
ŞŞ
UU
VV
YY
ZZ
i
DCBAEDCBA
AAAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIIII
iiiiiiiiiiiiiii
JJJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLLL
MMMMMMMMMMMMMMM
NNNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZZ
1. MEZUN OLDUĞUNUZ BÖLÜM
MÜDÜR/MD. YRD.ŞEFKADROLU ÖĞRT.GEÇİCİ ÖĞRET.
3.OKUL 4.BÖLÜM 5. ÜNVANINIZ2.İL 6. DERS
7. KİTAPDURUMU
EVETHAYIR
8. KAYNAKTÜRÜ
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIIII
iiiiiiiiiiiiiii
JJJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLLL
NNNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPPP
SSSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
UUUUUUUUUUUUUUU
VVVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZZ
10-A. KİTABIN ADI
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIII
İİiiiiiiiiiii
JJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLL
MM
NNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUU
ÜÜ
VVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZ
10-B. KİTABIN YAZARI
AAAAAAAA
BBBBBBBB
CCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDD
EEEEEEEE
FFFFFFFF
GGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHH
IIIIIIII
İİİİİİİİ
JJJJJJJJ
KKKKKKKK
LLLLLLLL
MMMMMMMM
NNNNNNNN
OOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPP
RRRRRRRR
SSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTT
UUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVV
YYYYYYYY
ZZZZZZZZ
10-C. YAYINEVİ
00
11
22
33
44
55
66
77
88
99
10-D
.B
ASI
M
YIL
I
111213141516171819202122232425
26272829303132333435
EDCBA
EDCBA
DCBA
DCBA
EDCBA
FEDCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
EDCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
ANKET ÖĞRETMEN ÖĞRENCİTÜRÜ
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE İHTİYAÇ TESPİTİ ARAŞTIRMASI --- ÖĞRETMEN ANKETİ CEVAP FORMU
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
A
B
C
Ç
D
E
F
G
Ğ
H
I
i
J
K
L
M
N
O
Ö
P
S
Ş
U
V
Y
Z
DCBA
9. KİTAPNİTELİĞİ
A
B
GÖRÜŞ/ÖNERİ
EVETHAYIR
MMMMMMM
MMMMMM MMMMMM
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ Ü
TTTTTTTTTTTTTTTTT T
RRRRRRRRRRRRRRRRR R
A
0000A000000000
1111B111111111
2222C222222222
3333D333333333
4444444444444
5555555555555
6666666666666
7777777777777
8888888888888
9999999999999
AAA
BBB
CC
ÇÇ
DD
EE
FFDCBA
GG
ĞĞ
HH
II
ii
JJ
KK
LL
MMMMMMMMMM
NN
OO
ÖÖ
PP
SS
ŞŞ
UU
VV
YY
ZZ
i
DCBAEDCBA
AAAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIIII
iiiiiiiiiiiiiii
JJJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLLL
MMMMMMMMMMMMMMM
NNNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZZ
1. MEZUN OLDUĞUNUZ BÖLÜM
MÜDÜR/MD. YRD.ŞEFKADROLU ÖĞRT.GEÇİCİ ÖĞRET.
3.OKUL 4.BÖLÜM 5. ÜNVANINIZ2.İL 6. DERS
7. KİTAPDURUMU
EVETHAYIR
8. KAYNAKTÜRÜ
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIIII
iiiiiiiiiiiiiii
JJJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLLL
NNNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPPP
SSSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
UUUUUUUUUUUUUUU
VVVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZZ
10-A. KİTABIN ADI
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIII
İİiiiiiiiiiii
JJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLL
MM
NNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUU
ÜÜ
VVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZ
10-B. KİTABIN YAZARI
AAAAAAAA
BBBBBBBB
CCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDD
EEEEEEEE
FFFFFFFF
GGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHH
IIIIIIII
İİİİİİİİ
JJJJJJJJ
KKKKKKKK
LLLLLLLL
MMMMMMMM
NNNNNNNN
OOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPP
RRRRRRRR
SSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTT
UUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVV
YYYYYYYY
ZZZZZZZZ
10-C. YAYINEVİ
00
11
22
33
44
55
66
77
88
99
10-D
.B
ASI
M
YIL
I
111213141516171819202122232425
26272829303132333435
EDCBA
EDCBA
DCBA
DCBA
EDCBA
FEDCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
EDCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
ANKET ÖĞRETMEN ÖĞRENCİTÜRÜ
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE İHTİYAÇ TESPİTİ ARAŞTIRMASI --- ÖĞRETMEN ANKETİ CEVAP FORMU
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
A
B
C
Ç
D
E
F
G
Ğ
H
I
i
J
K
L
M
N
O
Ö
P
S
Ş
U
V
Y
Z
DCBA
9. KİTAPNİTELİĞİ
A
B
GÖRÜŞ/ÖNERİ
EVETHAYIR
MMMMMMM
MMMMMM MMMMMM
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ Ü
TTTTTTTTTTTTTTTTT T
RRRRRRRRRRRRRRRRR R
EK-3
92
93
EK-4
A AA
BB
CC
ÇÇ
DD
EE
FF
GG
ĞĞ
HH
II
İİ
JJ
KK
LL
MM
NN
OO
ÖÖ
PP
RR
SS
ŞŞ
TT
UU
ÜÜ
VV
YY
ZZ
DCBADCBA
HAZIRLIK1. SINIF2. SINIF3. SINIF4. SINIF
A
B
C
D
E
5. SINIF
A
B
8. KİTAPDURUMU
EVETHAYIR
DCBA
9. KAYNAKTÜRÜ
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIIII
İİİİİİİİİİİİİİİ
JJJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLLL
MMMMMMMMMMMMMMM
NNNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZZ
10-A. KİTABIN ADI
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIII
İİİİİİİİİİİİİİ
JJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLL
MMMMMMMMMMMMMM
NNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZ
10-B. KİTABIN YAZARI
AAAAAAAA
BBBBBBBB
CCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDD
EEEEEEEE
FFFFFFFF
GGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHH
IIIIIIII
İİİİİİİİ
JJJJJJJJ
KKKKKKKK
LLLLLLLL
MMMMMMMM
NNNNNNNN
OOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPP
RRRRRRRR
SSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTT
UUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVV
YYYYYYYY
ZZZZZZZZ
10-C. YAYINEVİ
00
11
22
33
44
55
66
77
88
99
10-D
.B
ASI
M
YIL
I
111213141516171819202122232425
2627282930313233
BA
EDCBA
EDCBA
EDCBA
BA
DCBA
BA
EDCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
BA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
ANKET ÖĞRETMEN ÖĞRENCİTÜRÜ
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE İHTİYAÇ TESPİTİ ARAŞTIRMASI --- ÖĞRENCİ ANKETİ CEVAP FORMU
0000
1111
2222
3333
4444
5555
6666
7777
8888
9999
7. DERS
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
A
B
C
Ç
D
E
F
G
Ğ
H
I
İ
J
K
L
M
N
O
Ö
P
R
S
Ş
T
U
Ü
V
Y
Z
0000
1111
2222
3333
4444
5555
6666
7777
8888
9999
3.OKUL
00
11
22
33
44
55
66
77
88
99
2.İL
000
111
222
333
444
555
666
777
888
999
4.BÖLÜM
A
B
1. CİNSİYET
KIZERKEK
A
B
C
D
MESLEK LİSESİANADOLU MESLEKTEKNİK LİSEANADOLU TEKNİK
6.OKUL TÜRÜ
A
B
GÖRÜŞ/ÖNERİ
EVETHAYIR
AÇIKLAMALAR• Cevaplarınızı koyu siyah ve yumuşak
bir kurşun kalemle işaretleyiniz. İşaretlerinizi cevap yerinin dışına taşırmayınız.
• Cevap kağıdını buruşturmayınız, herhangi bir işaret koymayınız.
A AA
BB
CC
ÇÇ
DD
EE
FF
GG
ĞĞ
HH
II
İİ
JJ
KK
LL
MM
NN
OO
ÖÖ
PP
RR
SS
ŞŞ
TT
UU
ÜÜ
VV
YY
ZZ
DCBADCBA
HAZIRLIK1. SINIF2. SINIF3. SINIF4. SINIF
A
B
C
D
E
5. SINIF
A
B
8. KİTAPDURUMU
EVETHAYIR
DCBA
9. KAYNAKTÜRÜ
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIIII
İİİİİİİİİİİİİİİ
JJJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLLL
MMMMMMMMMMMMMMM
NNNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZZ
10-A. KİTABIN ADI
AAAAAAAAAAAAAA
BBBBBBBBBBBBBB
CCCCCCCCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDDDDDDDD
EEEEEEEEEEEEEE
FFFFFFFFFFFFFF
GGGGGGGGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHHHHHHHH
IIIIIIIIIIIIII
İİİİİİİİİİİİİİ
JJJJJJJJJJJJJJ
KKKKKKKKKKKKKK
LLLLLLLLLLLLLL
MMMMMMMMMMMMMM
NNNNNNNNNNNNNN
OOOOOOOOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPPPPPPPP
RRRRRRRRRRRRRR
SSSSSSSSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTTTTTTTT
UUUUUUUUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVVVVVVVV
YYYYYYYYYYYYYY
ZZZZZZZZZZZZZZ
10-B. KİTABIN YAZARI
AAAAAAAA
BBBBBBBB
CCCCCCCC
ÇÇÇÇÇÇÇÇ
DDDDDDDD
EEEEEEEE
FFFFFFFF
GGGGGGGG
ĞĞĞĞĞĞĞĞ
HHHHHHHH
IIIIIIII
İİİİİİİİ
JJJJJJJJ
KKKKKKKK
LLLLLLLL
MMMMMMMM
NNNNNNNN
OOOOOOOO
ÖÖÖÖÖÖÖÖ
PPPPPPPP
RRRRRRRR
SSSSSSSS
ŞŞŞŞŞŞŞŞ
TTTTTTTT
UUUUUUUU
ÜÜÜÜÜÜÜÜ
VVVVVVVV
YYYYYYYY
ZZZZZZZZ
10-C. YAYINEVİ
00
11
22
33
44
55
66
77
88
99
10-D
.B
ASI
M
YIL
I
111213141516171819202122232425
2627282930313233
BA
EDCBA
EDCBA
EDCBA
BA
DCBA
BA
EDCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
BA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
DCBA
ANKET ÖĞRETMEN ÖĞRENCİTÜRÜ
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE İHTİYAÇ TESPİTİ ARAŞTIRMASI --- ÖĞRENCİ ANKETİ CEVAP FORMU
0000
1111
2222
3333
4444
5555
6666
7777
8888
9999
7. DERS
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
A
B
C
Ç
D
E
F
G
Ğ
H
I
İ
J
K
L
M
N
O
Ö
P
R
S
Ş
T
U
Ü
V
Y
Z
0000
1111
2222
3333
4444
5555
6666
7777
8888
9999
3.OKUL
00
11
22
33
44
55
66
77
88
99
2.İL
000
111
222
333
444
555
666
777
888
999
4.BÖLÜM
A
B
1. CİNSİYET
KIZERKEK
A
B
C
D
MESLEK LİSESİANADOLU MESLEKTEKNİK LİSEANADOLU TEKNİK
6.OKUL TÜRÜ
A
B
GÖRÜŞ/ÖNERİ
EVETHAYIR
AÇIKLAMALAR• Cevaplarınızı koyu siyah ve yumuşak
bir kurşun kalemle işaretleyiniz. İşaretlerinizi cevap yerinin dışına taşırmayınız.
• Cevap kağıdını buruşturmayınız, herhangi bir işaret koymayınız.
94
95
EK-5
MESLEK DERSİ KİTAPLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE İHTİYAÇ TESPİTİ
ARAŞTIRMASI UYGULAMA KILAVUZU
A)- Okul müdürleri;
Örneklem kapsamına alınan okulda METARGEM uzmanının koordinatörlüğünde anketlerin
uygulanmasında oluşabilecek aksaklıklardan birinci derecede sorumludur. Okulda anket uygulaması
sona erdiğinde, anketleri FORM 4 de belirtilen derslerin dağılımına göre tasnif edilmesini
sağlayarak toplam sayısı belirtilip Bakanlık görevli uzmanına teslim edecektir.
B)- Anket uygulaması ile görevli uzmanlar;
Anketlerin uygulanması ve cevap anahtarlarının kodlanması hususlarında aşağıda yapılan
açıklamaları, görev mahallerine ulaştıklarında uygulamayı başlatmadan önce ilgili kişilere aktarmak
ve ilgilileri bilgilendirmek zorundadırlar. Görevli uzmanlar, araştırma uygulamasının sağlıklı ve
eksiksiz yürütülebilmesi için okul müdürünün görevlendirdiği müdür yardımcısı, ilgili bölümlerin
şef ve öğretmenleri ile koordineli bir çalışma içerisine girerek gerekli dikkat ve hassasiyeti
göstereceklerdir. Uygulama boyunca kontrolleri sürdürecek, hatalı ve eksik doldurulan anket veya
anketler varsa bunların yeniden cevaplandırılmasını sağlayacaklardır.
METARGEM uzmanı okul müdürünü görevlendireceği müdür yardımcısı, ilgili bölümlerin
şef ve öğretmenleri ile koordineli olarak aşağıdaki çalışmaları yapacaklardır.
1-ANKET SAYILARININ TESPİTİ
1.1-Öğrenci Anketi(Form-1) :
Araştırma kapsamına alınan okulların bünyesindeki, okul türleri ve bölümlerin özelliğine göre,
Hazırlık IX,X,XI. Sınıf öğrencilerine Form-4 listede bulunan, zorunlu dersler karşısında belirtilen
sayıda uygulanacaktır.
1.2-Seçmeli Dersler : Form-4’de belirlenmiş seçmeli derslerin toplam anket sayıları, anket
uygulaması yapılacak bölümlerde, seçilen ders sayısına eşit miktarda bölünerek uygulanacaktır.
1.3-Öğretmen Anketi (Form-2) : Araştırma kapsamına alınan okullardaki, bölümlerin derslerine
giren öğretmenler tarafından cevaplandırılacaktır. Öğretmen birden fazla farklı derse giriyorsa,
girdiği ders sayısı kadar Form-2 anketi cevaplandırabilecektir. Form-4 de her ders için belirtilen
sayıda anket mutlaka bölüm öğretmenleri tarafından cevaplanacaktır. Öncelikle derse giren
öğretmen anketi cevaplayacak ve yeter sayıda ankete ulaşabilmek için bölüm öğretmenlerinden
yakın zamanda o derse girmiş öğretmenin doldurması istenecektir.
96
2-ANKETLERİ UYGULAYACAK ÖĞRENCİLERİN BELİRLENMESİ
2.1-İlgili bölümün bir sınıfına (Hazırlık,1,2,3,4) girildiğinde, öğrenci sayısı ders başına düşen
anketlerin toplam sayısına denk veya fazla ise, anket uygulaması yapılacak öğrenciler tesadüfi
(rasgele) yöntemle seçilecektir.
2.1-Sınıfta öğrenci sayısı ders başına düşen anketlerin toplam sayısından az ise o sınıfın başka
şubesinde devam edilecek, okulda sınıfın başka şubesi yoksa, sadece öğrenci sayısını karşılayacak
sayıda dersin anketi uygulanacaktır. Başka bir gün aynı sınıfın geriye kalan derslerinin anketleri
uygulanacaktır. Öğrenciden aynı anda birden fazla anket doldurması istenmeyecektir.
3-CEVAP FORMUNUN KODLANMASI
3.1-ANKET TÜRÜ : Cevap anahtarı üzerindeki dairesel boşluklar(ÖĞRETMEN- ÖĞRENCİ)
doldurulmuş olacaktır. Anketi cevaplayan öğretmen ise ilgili doldurulmuş boşluk ÖĞRETMEN
olmalıdır. Anketi cevaplayan öğrenci ise doldurulmuş boşluk ÖĞRENCİ olmalıdır.
4- ÖĞRETMEN ANKETİNE AİT CEVAP FORMUNUN DOLDURULMASI
4.1- MEZUN OLDUĞUNUZ BÖLÜM : Anketi cevaplandıran öğretmen tarafından
öğretmenliğini yaptığı alanda bitirdiği okulun mezun olduğu bölümü yazılarak kodlanacaktır.
4.2- İL : Anket uygulaması yapılan okulun bulunduğu ilin plaka numarası Yazılarak
kodlanacaktır.
4.3- OKUL : Form-4’de bulunan okul kodu sütunundaki kod numaraları yazılarak kodlanacaktır.
4.4- BÖLÜM : Form-4’de bulunan bölüm kodu sütunundaki kod numaraları yazılarak
kodlanacaktır.
4.5- ÜNVANINIZ : Anketi cevaplayan görevli tarafından sahip olduğu unvan yazılarak
kodlanacaktır.
4.6- DERS : Form-4’de bulunan ders kodu sütunundaki kod numaraları yazılarak kodlanacaktır.
4.7- KİTAP DURUMU : Okutulmakta olan meslek dersinin derste öğrencinin takip ettiği mesleki
bir kitabı mevcut ise EVET, kitabı mevcut değilse HAYIR, kutucuğu doldurulacaktır.
4.8- KAYNAK TÜRÜ : Dersin takip edilen kitabı yoksa, anket deki seçeneklerden öğretmene göre
uygun olan seçenek cevap formundaki boşluk doldurularak işaretlenecektir.
4.9- KİTABIN NİTELİĞİ : Anket deki sorunun cevap seçeneklerinden öğretmen tarafından uygun
olanı cevap formundaki boşluk doldurularak işaretlenecektir.
4.10.A - KİTABIN ADI : Okutulmakta olan meslek dersi kitabının adı yazılarak kodlanacaktır.
4.10.B- KİTABIN YAZARI : Okutulmakta olan meslek dersi kitabının, yazar adı yazılarak,
kodlanacaktır. Kitabın birden fazla yazarı varsa birinci yazar kodlanacaktır. Yazar adı soyadı cevap
97
formunda ayrılan boşluklara sığmaz ise, yazar adının ilk harfi başa yazılacak ve bir boşluk
bırakıldıktan sonra soy isim ne kadar sığarsa o kadarı yazılarak kodlanacaktır.
4.10.C- YAYINEVİ : Okutulmakta olan meslek dersi kitabının basıldığı yayınevi kodlanacaktır.
4.10.D- BASIM YILI : Okutulmakta olan meslek dersi kitabının basım yılının son iki rakamı
yazılarak, kodlanacaktır.
4.11-35- Anket soru kitapçığında bu sorulara verilen cevaplar, cevap formunda işaretlenecektir.
4.36- GÖRÜŞ/ÖNERİ :Anketi cevaplayan öğretmen, hangi ders kitabına göre anketi cevapladıysa
o derse veya kitabına yönelik anket formunda yer almayan hususlarda görüş ve önerileri varsa cevap
formunda EVET, yoksa HAYIR boşluğunu doldurarak işaretleyecektir.
5 - ÖĞRETMEN ANKETİ UYGULAMASI SONUÇLANDIĞINDA YAPILACAKLAR
5.1-Anketlere öğretimini verdiği dersin adının(Soru -6) yazılmış olduğu kontrol edilecektir.
5.2-Anketlerin hangi dersler için doldurulduğu( FORM 4 e göre ) üzerinde belirtilerek tasnif
edilecektir.
5.3-Anket cevap formlarının eksiksiz olarak boşlukların taşırılmadan doğru doldurulup
doldurulmadığı kontrol edildikten sonra kırıştırılmadan karton levhaların arasına konulacaktır.
5.4-Gerekli inceleme, sayım ve dokümanı yapılarak uygulanan anket ve cevap formlarının toplam
sayıları Anket Teslim Tutanağı' na yazılarak, okul müdürü tarafından onaylanıp imzalandıktan sonra
METARGEM UZMANI’na teslim edilecektir.
6-ÖĞRENCİ ANKETİNE AİT CEVAP FORMUNUN DOLDURULMASI
6.1- CİNSİYET : Anketi cevaplayan öğrencinin cinsiyeti, uygun boşluğa kodlanacaktır.
6.2- İL : Okulun bulunduğu, öğrenim görülen ilin trafik plaka numarası kodlanacaktır.
6.3- OKUL : FORM 4' de belirtilen okul kodu, anketi uygulatan görevli tarafından yazı tahtasına
yazılacaktır. Öğrenciler bu kod numarasını doğru olarak cevap formuna kodlayacaktır.
6.4- BÖLÜM : FORM 4' de belirtilen bölüm kodu, anketi uygulatan görevli tarafından yazı tahtasına
yazılacaktır. Öğrenciler bu kod numarasını doğru olarak cevap formuna kodlayacaktır.
6.5- SINIF : Öğrencinin halen devam ettiği sınıf kodlanacaktır.
6.6- OKUL TÜRÜ : Anket formunda belirtilen seçeneklerden uygun olanı kodlanacaktır.
6.7- DERS : FORM 4' de belirtilen ders kodu anketi uygulatan görevli tarafından yazı tahtasına
yazılacaktır. Öğrenciler bu kod numarasını doğru olarak cevap formuna kodlayacaktır.
6.8- KİTAP DURUMU : Ankette önceden belirlenen dersin, halen okutulan kitabı varsa EVET,
yoksa HAYIR seçeneği kodlanacaktır.
6.9-KAYNAK TÜRÜ : Önceki soruya cevabınız HAYIR ise, bu soruda öğrencinin uygun gördüğü
seçenek kodlanacaktır.
98
6.10.A-KİTABIN ADI : Halen okutulmakta olan meslek kitabının adı kodlanacaktır.
6.10.B-KİTABIN YAZARI : Halen okutulmakta olan meslek kitabının adı kodlanacaktır. Kitabın
birden fazla yazarı varsa birinci yazar kodlanacaktır. Yazar adı soyadı cevap formunda ayrılan
boşluklara sığmaz ise, yazar adının ilk harfi başa yazılacak ve bir boşluk bırakıldıktan sonra soy
isim ne kadar sığarsa o kadarı yazılarak kodlanacaktır.
6.10.C-YAYINEVİ : Okutulmakta olan meslek dersi kitabının basıldığı yayınevi kodlanacaktır.
6.10.D- BASIM YILI : Okutulmakta olan meslek dersi kitabının basım yılının son iki rakamı
yazılarak, kodlanacaktır.
6.11-33- Anket soru kitapçığında bu sorulara verilen cevaplar, cevap formunda işaretlenecektir.
4.34- GÖRÜŞ/ÖNERİ :Anketi cevaplayan öğretmen, hangi ders kitabına göre anketi cevapladıysa
o derse veya kitabına yönelik anket formunda yer almayan hususlarda görüş ve önerileri varsa cevap
formunda EVET, yoksa HAYIR boşluğunu doldurarak işaretleyecektir.