METODE INTERAKTIVNE NASTAVE I NJENA PRIMJENA

U NASTAVI MATEMATIKE U OSNOVNOJ KOLI

UNIVERZITET U TRAVNIKU

EDUKACIJSKI FAKULTET

MATEMATIKA-INFORMATIKA

ZAVRNI RAD

Kandidatkinja Mentor Ljiljana Kesi doc. dr Sead Rei

Travnik, juni 2013.godine

UVOD

Savremena metodika nastave matematike, osim vaspitne i naune zasnovanosti, svrstava interaktivnost i individualizaciju u prioritetne uslove za kvalitetnu nastavu i uenje matematike. Navedeni uslovi za kvalitetnu nastavu veoma su sloeni i teko dostini, a realizuju se u najboljoj mjeri koritenjem svih didaktiko metodikih resursa.

Shodno tome, kvalitetno interaktivno uenje matematike zahtjeva funkcionalno povezivanje svih savremenih i provjereno efikasnih sistema nastave, metoda, oblika i sredstava. Svrsishodnost povezivanja u nastavi matematike prvenstveno se mjeri stepenom interaktivnosti.

TERMINOLOKA

RAZGRANIENJA

Za prouavanje teme, metode interaktivne nastave i njene primjene u nastavi matematike u osnovnoj koli neophodno je definisati osnovne pojmove a to su:

naune metode,

nastava i

interaktivna nastava

METODOLOKI OKVIR

PROUAVANJA

Analiza metoda interaktivne nastave i

njihove primjene u nastavi matematike zahtijeva

razradu odgovarajueg metodolokog okvira.

Metodoloki okvir u ovom radu obuhvata:

problem i predmet,

cilj

zadatke,

metode i tehnike, te

znaaj prouavanja.

RAZLIKE IZMEU TRADICIONALNE

I SAVREMENE KOLE

Razvoj nauke, tehnike i tehnologije i drutvenih odnosa, s druge strane determiniu transformaciju tradicionalne u savremenu kolu. U savremenoj koli upravljanje kolom je potranjom, a u tradicionalnoj je upravljanje prinudom. U savremenoj koli uenik bira kolu, program, nastavnike, a u tradicionalnoj model kolovanja je nametnut.

Savremena kola je kola radionica, a tradicionalna je kola prisile. U savremenoj koli je upravljanje voditeljsko, a u tradicionalnom je upravljanje nareivako i autokratsko. U savremenoj koli nema neuspjeha, dok u tradicionalnoj je velik broj uenika koji nije uspjean.

Savremeni nastavnik usmjerava uenike, a ne tjera ih da rade, savremeni nastavnik savjetuje, a ne nareuje. U tradicionalnoj koli nastavnik je krut i dosadan za razliku od savremenog koji je zanimljiv i zabavan. Savremeni nastavnik ima potovanje prema uenicima, a tradicionalni tei da izazove strahopotovanje.

TEORIJSKA ANALIZA

PROBLEMA Egzemplarna (paradigmatska) nastava

Egzemplarna ili paradigmatska nastava je savremena didaktika koncepcija kojom se nastoji prevladati suprotnost izmeu opirnosti nastavnog programa- sadraja i savremenog naina izvoenja nastave, to zahtijeva srazmjerno vie nastavnog vremena.

Egzemplarna ili paradigmatska nastava u primjeni prolazi kroz tri faze:

Prouavanje nastavnog programa i identifikovanje egzemplarnih i slinih sadraja.

Obraivanje egzemplarnih sadraja na to uzorniji, kvalitetniji i primjeran nain.

Samostalna uenika obrada analognih sadraja po uzoru egzemplarnog sadraja.

Interaktivna nastava razliitih nivoa

sloenosti

Nastava razliitih nivoa sloenosti

sadri sljedee, relativno samostalne i

meusobno povezane, etape:

Identifikacija nivoa i strukture znanja

svakog uenika;

Pripremanje vjebi razliitih nivoa

sloenosti i ostalih elemenata nastave;

Vrednovanje nastavnog rada.

Problemska nastava

Analiza odreenja problemske nastave pokazuje da su

njene bitne odrednice:

problemska nastava ili rjeavanje problema u

nastavi je najvii oblik uenja, miljenja i

stvaralatva,

osnovna karakteristika rjeavanja problema jeste

postojanje tekoe koja se rjeava,

rjeavanje problema je svjesna, samostalna i

usmjerena aktivnost na uvianju odnosa izmeu

datog i zadatog,

osnovna funkcija rjeavanja problema u nastavi

je sticanje znanja, stvaranje novih generalizacija,

primjenljivih u novim situacijama, te razvijanje

odreenih sposobnosti uenika.

Programirana nastava

M. Bakovljev izdvaja sljedee vrste programa:

a) linearni,

b)razgranati,

c) usavreni linearni,

d)modifikovani linearni,

e) linearni program s pomonim

linijama,

f) linearni program s test lancima,

g) konverzaciono lanani.

Uenje putem otkria

Prema Radmanoviu postoji nekoliko modaliteta uenja otkrivanjem:

- Otkrivanje podataka posmatranjem,

- Rjeavanje problema na osnovu praktine djelatnosti,

- Otkrivanje uzrono - posljedinih veza,

- Otkrivanje implicitnog znaenja rijei,

- Kritiko itanje i preispitivanje podataka,

- Otkrivanje svojstva,

- Otkrivanje putem formiranja pojmova,

- Otkrivanje definicija u procesu formiranja pojmova,

- Otkrivanje praktinog znaenja pojmova,

- Otkrivanje odnosa izmeu opteg, posebnog i pojedinanog,

- Otkrivanje fleksibilnih metoda rjeavanja problema,

- Otkrivanje pomou stvaralake mate.

Rad sa grupama

Grupe se mogu formirati prema:

Nivou znanja iz date oblasti, Optem uspjehu uenika,

Odreenom radnom zadatku,

Interesu uenika za odreeni sadraj rada,

Nadarenosti,

Socijalnim odnosima izmeu uenika,

Mjestu stanovanja, drugarstvu, eljama itd.

Rad u parovima

Kriterijumi za izbor parova mogu biti:

Prema stalnom mjestu sjedenja,

Po prijedlogu nastavnika,

Prema dogovoru u odjeljenjskoj zajednici,

Prema vlastitom izboru pojedinca,

Sluajnim izborom,

Prema uspjehu u testu u datom predmetu,

Ad hoc.

ZAKLJUAK

Nastavu matematike moramo izvoditi kao interakcijski proces u kome su uenik i nastavnik u saradnikom odnosu, pri emu se postepeno poveava aktivnost uenika. Pri tom se i uenik i nastavnik, sem kognitivno, angauju u veoj mjeri emocionalno i intencionalno.

Bitno da se interakcija, od ranog djetinjstva, pravilno sprovodi jer je to uslov za formiranje sposobnosti uspostavljanja dobrih kognitivnih, emocionalnih, intencionalnih i drugih veza.

Metodika nastave matematike nudi razliite naine rada i metodike sisteme ijom se kombinacijom moe uspjeno postii interaktivnost nastave i uenja.