Metodologji për zhvillimin e profilit të një sektori · nga ta janë tregues së kërkesëa dhe nuk ekziston asnjë tregues i ofertes dhe tregues i balancit të ofertës dhe kërkesës

1

Metodologji për zhvillimin e profilit të

një sektori

2

Contents

Introduction ............................................................................................. Error! Bookmark not defined.

Ëhat is a Sector Profile? ....................................................................... Error! Bookmark not defined.

Indicators of Labour Market Relevance ............................................... Error! Bookmark not defined.

Hoë To Use This Methodology ................................................................. Error! Bookmark not defined.

Steps in Developing a Sector Profile ........................................................ Error! Bookmark not defined.

Basic Concepts ..................................................................................... Error! Bookmark not defined.

Determining Skill Sectors by Using the ISCED-F Classification ............. Error! Bookmark not defined.

Occupations and Qualification Levels – Link Betëeen ISCO and ISCED Error! Bookmark not defined.

Determining Levels of Skills ................................................................. Error! Bookmark not defined.

Using the Correspondence Table in the Process of Validation of Occupational Standards ....... Error!

Bookmark not defined.

Calculating the Indicators of Demand and Supply of Skills ...................... Error! Bookmark not defined.

Indicator of Demand 1: SCOPE of the Skill Sector.................................... Error! Bookmark not defined.

Gender Issues in Employment and Unemployment ............................ Error! Bookmark not defined.

Indicator of Demand 2: Dispersion of Skill Sector Occupations in the EconomyError! Bookmark not

defined.

Indicator of Demand 3: Job Groëth ......................................................... Error! Bookmark not defined.

Indicator of Demand 4: Employment Potential ....................................... Error! Bookmark not defined.

Indicator of Supply 5: Training Coverage ................................................. Error! Bookmark not defined.

Indicator of Supply 6: Demand and Supply Balance ................................ Error! Bookmark not defined.

Annex 1 – Preparing the Data Sources For Developing Sector Profiles ... Error! Bookmark not defined.

Preparing the LFS for use in the Analysis .......................................................................................... 16

Assessing the Actual Employment by Skill Sector from the LFS ....................................................... 17

Preparation of the Unemployment Database .................................................................................. 18

Annex 2 – ISCED-F Classification of Fields of Knoëledge ...................................................................... 19

Annex 3 NACE 2007 – Classification of Economic Activities 2-digit ...................................................... 37

3

HYRJE

Rruga deri te punësimi dhe konkurimi në nivel global, po bëhët gjithnjë e më tepër çeshtje e mundësisë

së absorbimit dhe aplikimit të njohurive. Cdo ditë në vendët e punës krijohen njohuri dhe shkathesi të

reja perderisa firmat dhe të punësuarit përpiqën të zhvillojnë sherbime dhe produkte të reja, për të

zgjidhur problemet e një tregu kërkues dhe kultivimin e vlerave. Megjithëatë , këto njohuri rrallë herë

gjejnë rrugën e tyre në sektorin e arsimit. E njejta vlen edhe për kahjën e kundërt të rrjedhës së dijes;

rezultatet kërkimore dhe shkathtësitë teorike dhe praktike të cilat zhvillohën ne institucione

kërkimore dhe arsimore, arrijnë me veshtirësi deri te punëdhënësi, dhe kjo behët kryesisht vetëm

përmes dijes dhe shkathtësive të të diplomuarve.

Secili shtet duhet të mëndojë rreth mënyrave se si të mbush këtë zbrazëti që ekziston në mes të

krijimit,aplikimit dhe shpërndarjes se dijës. Do të ishte shumë e ndadaltë në qoftë se në presim nga

punëdhënësi dhe ofruesit e trajnimeve si akteret kryesore ne lidhjen që ka arsimi dhe tregu i punës

në mënyrë qe të zhvillojnë lidhje të përbashkëta pa ndihmen e të tjerëve. Ky process duhët

vazhdimisht të jetë i lehtësuar veqanarisht duke bëre një prezentim të veglave të reja siç janë anketat

e punëdhënësve të rregullt të cilat do ta monitoronin dhe qarësonin nevojën për kompetenca dhe

profesione të reja si dhe profile të sektoreve të cilat do të ofronin një pasqyre të ofertës dhe kërkesës

për shkathtësi në ekonomi ne nivelin makro.

Në procesin e përshtatjës së ofertës së trajnimeve dhe shkathtësive më kërkesat e tregut të punës,

Korniza Kombëtare e Kualifikimeve luan një rolë thelbësore. Fillimisht, ajo siguron se standardët e

profesionit reflektojnë nevojat e punëdhënësve, dhe së dyti siguron që kualifikimet zhvillohën bazuar

në këto standard dhe garantojnë se të diplomuarit posedojnë të gjitha kompetencat që kërkohën nga

punëdhënësi për vendin e caktuar të punës.

Në mënyrë që të kryejnë punën e tyre, të gjitha institucionet për valim dhe akreditim duhët të përdorin

instrumente të cilat do të i’u ndihmonin që të identifikonin kërkësat e tregut të punës në një mjedis

dinamik dhe këtë dije ta bëjnë të disponueshme për institucionet private por edhe ato publik, të cilat

bëjnë planifikimin e arsimit sa i përket shkathtësive dhe kuotave të regjistrimit, dhe duhët të

menagjojnë prurjet e të rinjëve në nivele të ndryshme të arsimit.

Cfarë është profile i një sektori?

Profil i sektorit është një document i cili përshkruan strukturën e kërkesës dhe ofertës së shkathtësive

në nivel kombëtar. Profili i sektorit ofron informacione për tregun e punës i cili tregon lëvizjet në

punësim dhe papunësi sipas profesioneve dhe grupëvë të profesioneve dhe po ashtu tregon kalimin e

të diplomuarve nga institucionet trajnuese ne tregun e punës. Qellimi i ketij dokumenti është të

sigurojë deshmi për planifikimin e arsimit dhe vlerësimin e rendeësisë së standardeve dhe programeve

trajnuese.

Profili i sektorit duhët të tregojë mungesën e shkathtësive që shfaqet në mes të kërkesës dhe ofertës

siç janë:

Oferta e fuqisë punëtore në sektorin e shkathtësive mund të jetë shumë e madhe per tu

absorbuar për tregun e punës (treguesi 4: papunësia e profesioneve të sektorit të

shkathtësive është më e madhe se mesatarja, numri i vendeve të lira të punës në raport me

numrin e papunësisë është i ulët, punësimi i përsonave të pa punë ështe shumë i ngadaltë;

treguesi 6: oferta për treg të punës është më e madhe se sa kërkesa.

4

Struktura e ofertës së fuqisë punëtore është jo adekuate p.sh ka punëtor të cilët e kanë

kualifikimin adekuat por shkathtësitë që i kanë nuk janë të përshtatshme për vendin e punës

(anketa me punedhënës për kompetencat duhët të tregoj që pritjet për shkathtësi në vendin

e punës janë të ndryshme prej rezultateve të të nxënit nga shkollimi- dhe kjo bën që të kemi

rritje të papunësisë.

Kërkesa është më e madhe se oferta ( treguesi 6: kërkesa është më e madhe se oferta

profesioneve; treguesi 4: numri i vendeve te lira të punës në raport me të punësuarit është

shumë i madh, dhe kjo tregon që punëdhënësit janë dke kërkuar punëtor por ose numri it ë

papunëve është jo i duhuri ose shkathtësite e tyre nuk janë të duhura për vendet perkatëse

të punës.

Pyetjet që një profil duhet të i’u përgjigjët janë:

Sa i rendësishëm është sektori i shkathtësive në Kosovë sa i përket fuqisë punëtore e cila ka profesione që janë specifike për këtë sector?

Këto profesione a kanë shkallën e papunësisë mbi apo nën mesatare për nivelin e tyre të kompleksitetit?

Sa ështe numri i të papunëve të cilët janë të regjistruar që kanë këto profesione?

Sa të diplomuar i bashkangjitën fuqisë punëtore çdo vit dhe kanë kualifikime specifike për sektorin e caktuar?

A ekziston një boshëllek i shkathtësive në mes të kërkesës dhe ofertës se profesioneve specifike për sektorin e caktuar?

Sa sektore ekonomike i punesojnë këto profesione?

A është punësimi në sektoret kryesor të ekonomisë duke u rritur, a është duke stagnuar apo po shenon rritje me kohën?

Cilat janë specifikat organizative dhe tekonologjike të sektorit?

Cili është pozicioni i këtij sektori në të ardhmen e Kosovës?

. Duke u përgjigjur në këto pyetje do të jetë e mundur të bëjmë vlerësimin e rendësisë së sandardeve

të profesionit në tregun e punës dhe po ashtu programeve në të cilat janë bazuar.Kjo do të jetë e

rendësishme në procesin e akrëditimit dhe riakreditimit të institucioneve trajnuese, miratimin e

programeve në shkolla AAP dhe nivelin universitar dhe mundesisht për arsimin e të rriturve.

Treguesit e Rendësiseë së Tregut të Punës

Për qëllime të vlerësimit të rendësisë së tregut të punës janë dizenuar 6 tregues të ndryshëm. Shumica

nga ta janë tregues së kërkesëa dhe nuk ekziston asnjë tregues i ofertes dhe tregues i balancit të

ofertës dhe kërkesës. Secili prej treguesve ka një varg të vlerave që mund të përdorën si bazë për

vlerësuesit në mënyrë që të mund te vijnë në përfundim nese kërkesa dhe oferta e shkathtësive është

e përshtatshme.

Sa herë që është e mundur, rezultatet jepen edhe nga kërkesat e nivelit të KKK-së për grupe të

caktuara të vendeve të punës. Kjo është e nevojshme nëse duam të kuptojmë kërkesën për arsimin e

lartë, arsimin e mesëm dhe arsimin nën të në ekonomi. Ndonjëherë ka kërkesa të konsiderueshme

për profesione që kërkojnë kualifikime të mesme, ndërsa ka shumë pak kërkesa për profesione që

kërkojnë arsim të lartë. Vlerat e përgjithshme për të gjithë sektorin do të fshiheshin më shumë sesa

ato tregojnë, pasi këto vlera të kundërta do të anuloheshin në nivel të gjithë sektorit.

Interpretimi i vlerave të indikatorëve është vendimtar për procesin e vlerësimit dhe secili prej

treguesve ndikon në të tjerët, d.m.th. nëse fushëveprimi i një sektori (treguesi i kërkesës nr. 1) është

i vogël, por krijimi i vendeve të punës është i lartë, të jetë se fushëveprimi do të rritet nën këtë ndikim,

5

i cili është një informacion më i rëndësishëm sesa pikëpamja statike e një fushëveprimi të sektorit të

aftësive që aktualisht është i vogël. Ky ishte rasti në të gjitha 3 sektorët të cilët u analizuan në projektin

Alled.

Së fundi, mund të thuhet se vlerat aktuale të treguesve mbulojnë aspektet sasiore të ofertës dhe

kërkesës dhe kjo është ndoshta ½ e vendimeve përfundimtare të vlerësimit nga ekspertët. Puna e tyre

është të marrin seriozisht vlerat e indikatorëve, por edhe të gjykojnë, bazuar në qëllimet strategjike

dhe objektivat e zhvillimit, si kombëtare ashtu edhe rajonale, nëse aftësitë e paraqitura si standarde

mund të jenë të rëndësishme për Kosovën në të ardhmen edhe pse nuk janë kështu e rëndësishme në

këtë moment.

SI TË PËRDORËT KJO METODOLOGJI

Kjo metodologji përbëhet nga dy pjesë. Në pjesën e parë mbulojmë aspektet metodologjike të

konceptit të përafrimit të arsimit me nevojat e tregut të punës dhe përgatitjen e bazave të të dhënave

për analizën. Në pjesën e dytë ne paraqesim udhëzime të hollësishme se si të përgatisim tabelat dhe

grafikët nga bazat përkatëse të të dhënave (excel file DATA.xlsx). Materialet shtesë që do të përdoren

nga Paketa e Resurseve Alled është Koncepti për harmonizimit të arsimit me nevojat e tregut të punës

i cili është i disponueshëm në faqen e internetit të projektit ëëë.alledkosovo.com i cili mund të jetë

një material i mirë hyrjeje për përdorimin e metodologjisë.

HAPAT E ZHVILLIMIT TË PROFILIT TË NJË SEKTORI

1. Përcaktoni sektorët e aftësive në Kosovë

2. Zhvilloni një tabelë përputhëshmerisë ndërmjet profesioneve dhe kualifikimeve duke

përcaktuar nivelet e kualifikimeve të KKK-së të kërkuara nga grupet e zgjedhura të

profesioneve

3. Përcaktoni fushëveprimin e sektorit

4. Përcaktoni shpërndarjen e profesioneve të sektorit të aftësive në ekonomi

5. Analizoni rritjen e vendeve të punës në profesionet e sektorit të aftësive në ekonomi

6. Llogaritni numrin e vendeve të lira të punës ne raport me papunësinë për profesionet e

sektorit të aftësive

7. Analizoni mbulueshmërinë me trajnime të grupeve të profesioneve përmes ofrimit të

trajnimeve

8. Identifikoni boshllëqet e aftësive ndërmjet kërkesës dhe ofertës me fuqi punëtore.

Konceptet bazike

Për të analizuar ofertën dhe kërkesën për shkathtësi ne duhet të gjejmë një mekanizëm i cili do të

lidhë të dhënat mbi punësimin dhe papunësinë sipas profesionit dhe regjistrimit (të diplomuarve)

përmes programit të trajnimit nga ana tjetër. Përcaktimi i ofertës dhe kërkesës është paraqitur në

tabelën më poshtë.

6

Njësitë e kërkesës numërohen duke marrë

punësim dhe vende të lira pune sipas profesionit

dhe duke shikuar se si ato përdoren në ekonomi.

Nga ana e kërkesës ne i marrim të papunët me

profesion dhe të diplomuar përmes programit të

trajnimit për të vlerësuar ofertën e aftësive.

Për të përpunuar ekuilibrin midis kërkesës dhe

ofertës ne duhet të bëjmë një tabelë të

përputhëshmerisë në mes të profesioneve nga

njëra anë dhe kualifikimeve / programeve të

trajnimit, nga ana tjetër.

Siç tregohet në Koncept për harmonizimin e

arsimit me nevojat e tregut të punës, sektorët e

shkathtësive janë grupe profesionesh dhe programe trajnimi që lidhen me të njëjtën fushë të

njohurive. Puna përfaqëson përdorimin ose aplikimin e njohurive, ndërsa programet e trajnimit

zhvillojnë aftësitë e nevojshme për të punuar në këto profesione. Lidhja midis profesioneve dhe

programeve të trajnimit është shumë e drejtpërdrejtë në disa profesione si profesionet e

rregulluara ku një person mund të ushtrojë një profesion të caktuar vetëm nëse kanë një lloj të

caktuar të kualifikimit dhe përvojës së punës në rrethana të veçanta të kontrolluara dhe që marrin

një miratim për të ushtruar profesionin bazë të qualifikimeve të cekura me sipër.. Për shembull,

mjekët nuk mund të ushtrojnë profesionin e tyre nëse nuk kanë diplomuar në fakultetin mjekësisë,

nëse nuk kanë pasur përvojë praktike dhe nëse të dyja këto nuk janë verifikuar nga Oda e mjekëve

(të ndryshëm në secilin vend). Megjithatë, në shumë punë të tjera, lidhja midis kualifikimeve dhe

profesioneve është shumë më e dobët. Për shembull, për të punuar si ndërmjetës i punës mund

të jetë ekonomist, sociolog, psikologu etj. Fakti që personat me kualifikime të ndryshme mund të

punojnë në një punë, fokusi ynë duhet të jetë në punë - profesioni dhe jo kualifikimi. Ne nxjerrim

kërkesën për kualifikime nga kërkesa për profesione dhe jo anasjelltas. Për ta bërë këtë, ne

duhet të krijojmë një kornizë të Përputhëshmerisë midis profesioneve dhe kualifikimeve, në

mënyrë që ne të mund ta transformojmë kërkesën për profesione në kërkesë për kualifikime.

Përcaktimi i Sektorëve të Shkathësive duke përdorur Klasifikimin ISCED-F

Një sektor i aftësive është një grup i kualifikimeve dhe programeve të trajnimit nga një fushë e veçantë

e njohurive dhe profesioneve që përdorin shkathtësitë e sektorit në ekonomi.

Për të identifikuar sektorët e aftësive, ne duhet të kodojmë programet e trajnimit si dhe profesionet

e fuqisë punëtore me një lloj klasifikimi i cili fokusohet në fushat e dijes. Një klasifikim i tillë në

klasifikimin e UNESCO-s të fushave të njohurive ISCED-F.

Ky klasifikim lejon kodimin sipas fushës së njohurive dhe jo sipas niveleve të zakonshme për

klasifikimin ISCED. Hapi i parë është që të merret klasifikimi ISCO i Kosovës dhe të kodohet me Kodet

ISCED-F. Ekspertët për një fushë të caktuar të dijes duhet të dinë kur shohin një emër të një profesioni

të caktuar, çfarë fushe të dijes kërkohet për një marrëveshje të veçantë. Për shembull, një marangoz

është një profesion i cili vjen nga një fushë e njohurisë lidhur me krijimin, riparimin dhe punën me

produktet e bëra nga druri. Në F-ISCED kjo fushë e njohurive quhet Prodhimi i produkteve të drurit.

Në hapin e dytë, ne duhet të kodojmë programe trajnimi që përgatisin individë për këtë punë. Prandaj,

çdo program trajnimi dhe secili profesion duhet të ketë 2 kode: një kod KKK që i referohet një

profesioni dhe kualifikimi të caktuar në një nivel të caktuar të kuadrit Kombëtar të kualifikimit dhe

Kërkesa Oferta

Të diplomuarit

Papunësia

Vendet e lira të punës

Punësimi

7

kodit F-ISCED që e rreshton atë me një sektor të veçantë të aftësive. Kur të bëhet kjo do të kemi

përkufizimin e një sektori kombëtar të aftësive: profesionet që përdorin një fushë të njohurive dhe

programeve të trajnimit të cilat i plotësojnë këto nevoja dhe nivelet e shkathtësive që kërkohen.

Kodimi duhet të bëhet nga grupe ekspertësh me njohuri nga tregu i punës në lidhje me profesionet

dhe programet e trajnimit. Ata duhet të kodojnë të dhënat e punësimit nga AFP, të dhënat e shkollimit

në shkollën e mesme dhe universitetin nga të dhënat e zyrës së kryeministrit dhe të dhënat e

papunësisë. Në këtë mënyrë do të lidhim profesionet me programet e trajnimit në të gjitha nivelet.

Në bazë të kësaj, ne do të jemi në gjendje të zhvillojmë një Tabelë të përputhëshmerisë midis niveleve

të ISCO dhe KKK nga sektori i aftësive.

Profesionet dhe Nivelet e Kualifikimit - Lidhja midis ISCO dhe ISCED

Lidhja në mes profesioneve dhe kualifikimeve është njohur në zhvillimin e klasifikimit të profesioneve

ISCO dhe klasifikimit të arsimit, ISCED. Në versionin ISCO88, kompleksiteti i profesioneve ishte i lidhur

me nivelet e ISCED në mënyrë që të ishte e mundur të përcaktohej se cili nivel i arsimimit është i

nevojshëm për të përmbushur standardin në një profesion të caktuar. ISCO-08 ka vazhduar gjithashtu

këtë praktikë.

Në tekstin e mëposhtëm që vjen nga Vëllimi 1 i ISCO-08 kemi shpjegimet e mëposhtme:

8

Bazuar në këto udhëzime ne duhet të ndërtojmë tabelën e përputhshmërisë në mes të

profesioneve dhe kualifikimeve dhe të klasifikojmë si nga fusha e njohurisë.

Përcaktimi i niveleve të aftësive

. Ne kemi parë që përputhëshmeria duhet të bëhet në nivelin e grupit të madh (1-shifror i ISCO) dhe

se ka vetëm 4 nivele aftësie.

occupations Burimi: Klasifikimi standard ndërkombëtar i profesioneve ISCO-08, Vol.

1, ILO (http://ëëë.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/docs/publication08.pdf )1

Nëse marrim parasysh ndryshimet që janë bërë në ISCED në vitin 2011 mund të konkludojmë se:

• Niveli i shkathtësive 4 është i lidhur me nivelet e ISCED 5,6,7 dhe 8 dhe ISCO grupi i madh 1,2

• Niveli i shkathtësive 3 është i lidhur me nivelet ISCED 5,6 dhe ISCO grupi i tretë 3

• Niveli i shkathtësive 2 është i lidhur me nivelet ISCED 2,3,4 dhe ISCO grupi kryesor 4,5,6,7,8

1 Klasif ikimi i r i ISCED-11 i c il i dol i në vitin 2012 ka ofruar 8 në vend të 6 grupeve ISCED që mund të

shihen në http://ëëë.uis.unesco.org/Education/Documents/isced -2011-en.pdf. Ndryshimet janë

paraqitur në tabelën e mëposhtme:

http://www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/docs/publication08.pdf

9

• Niveli i shkathtësisë 1 është i lidhur me ISCED nivelin 1 dhe ISCO grupin e madh 9.

Në analizën tonë mbi të cilën janë të bauara profilet e sektoreve përdorim tabelën e

përputhsmërisë siç tregohet në diagramin tabelarë. Arsyeja pse ne nuk bëjmë dallime ndërmjet

nivelit 5, 6, 7 dhe 8 të KKK-së është për shkak të faktit se burimet tona të të dhënave nuk janë në

gjendje të tregojnë detaje të tilla dhe gjithçka që mund të bëjmë në këtë pikë është të shohim se

cili është kërkesa për të gjitha profesionet të cilat kërkojnë nivelin NQF 5 dhe më të lartë.

Në anën tjetër, ekziston një

mbivendosje e mundshme ndërmjet

kërkesave të nivelit të KKK-së në

nivelet 3 dhe 4. Në shumë profesione

punëdhënësit kanë praktika të

ndryshme të punësimit dhe nëse i

pyesim se çfarë niveli të arsimit

kërkojnë për punën e tyre disa do të

zgjedhin më të lartë dhe disa nivele të

ulëta kualifikimi. Meqenëse ky nivel i

kërkuar është një kërkesë më empirike

dhe jo formale, ne kemi vendosur të

mos dallojmë nivelet 3 dhe 4 të KKK-së,

kështu që do të kemi vetëm 3 nivele të

kompleksitetit të profesioneve në

Kosovë:

1. Niveli 5 dhe më i lartë - që përfshin nivelin e mesëm të lartë, jo-universitar 5, si dhe

programe bachelor, master dhe doktorature

2. Niveli 3 dhe 4 i cili përfshin programet e shkollave AAP 2 dhe 3 vjeçare dhe programet e

trajnimit të të rriturve në këtë nivel

3. Nivelet 1 dhe 2 të cilat përfshijnë programe njëvjeçare të shkollave të mesme, si dhe

programe trajnimi për të rriturit me kohëzgjatje më të shkurtër.

Nëse do të kishim burime më të besueshme të të dhënave, do të ishte e mundur të

diferenconim kërkesën për aftësi në secilën prej niveleve të KKK-së, por në këtë kohë cilësia

e të dhënave nuk lejon këtë nivel të detajeve.

Tabela e përputhsmërisë duhet të jetë punë e ekspertëve në çdo vend2 (p.sh. ata që janë

përgjegjës për përmirësimin e klasifikimit ISCO dhe ata që i caktojnë programet e trajnimit sipas

klasifikimit ISCED ose FOET). Në këtë kuptim, institucioni që përfiton më së shumti nga

harmonizimi i profesioneve dhe kualifikimeve, duhet të vërë në lëvizje këtë aktivitet dhe të ftojë

ekspertë nga të gjitha fushat për të zgjedhur kualifikimet dhe profesionet që ata mendojnë se i

përkasin sektorit të tyre të aftësive. Një institucion i tillë për profesione është shërbimi publik i

punësimit pasi që funksioni i përputhjes kryhet duke u mbështetur në klasifikimin Kombëtar të

profesioneve. Si bazë, ata duhet të përdorin klasifikimin Nacional të profesioneve dhe të kodojnë

2 Ky kodim është bërë nga eksperti i lartë i Alled bazuar në përvojën dhe procedurat e ngjashme në Kroaci për qëllimet e zhvillimit të Kornizës Kroate të Kualifikimeve në periudhën 2013-2015.

KKK 5+ - ISCO (1),2, 3

KKK 3,4 - ISCO 4,5,6,7,8

KKK

1,2 - ISCO 9

10

çdo profesion me një nga fushat e dijes siç përshkruhet në klasifikimin e UNESCO-s të fushave të

dijes (ISCED-F http://ec.europa.eu/education/tools /isced-f_en.htm).

Përdorimi i Tabelës së Përputhsmërisë në Procesin e Validimit të Standardeve të

Punës

Procesi i vlefshmërisë fillon kur një kërkesë i dorëzohet Këshillit për AFP në Ministrinë e shkencës dhe

të arsimit, i cili pastaj sinjalizon AKK që të vazhdojë me procesin e vlefshmërisë. Nëse aplikacioni është

plotësuar në mënyrë korrekte, emri i standardit të profesionit duhet të jetë identik ose të paktën i

ngjashëm me një profesion apo grup profesionesh nga Klasifikimi Kombëtar i profesioneve në Kosovë.

The first step is to find the code of the occupation and then check ëhich sector the occupation belongs

to. Once ëe knoë the sector ëe can define the folloëing:

Hapi i parë është të gjesh kodin e profesionit dhe më pas të kontrollosh se cilit sector i takon

profesioni. Sapo ta njohim sektorin, mund të përcaktojmë si vijon:

• A ka ndonjë kualifikim ekzistues i cili i shërben këtij profesioni apo jo

• Sa studentë janë regjistruar në këtë trajnim tashmë

• A ka kërkesa për profesione të tilla dhe profesione të ngjashme në ekonomi (cilat janë vlerat e treguesve të kërkesës në profilin e sektorit) në nivelin përkatës të KKK-së

Prandaj, institucioni përgjegjës duhet të ketë një bazë të dhënash për të gjitha profesionet dhe

programeve të trajnimit të koduara me kodet ISCED-F, e cila është bazë për çdo analizë të sektorëve

të shkathtësive. 3

LLOGARITJA E TREGUESVE TË KËRKESËS DHE OFERTES TË SHKATHTËSIVE

Secili profil i sektorit portretizon kërkesën dhe ofertën e shkathtësive që i përkasin një sektori të

caktuar shkathtësisë.

Kërkesa e punës vlerësohet duke u bazuar në vlerën e 4 treguesve: FUSHËVEPRIMI, SHPERNDARJA,

RRITJA E VENDEVE TË PUNËS DHE POTENCIALI PËR PUNËSIM, por profili ofron më shumë të dhëna

për një përshkrim më të gjerë të kërkesës sipas nivelit gjinor dhe kualifikimit. Më poshtë do të

përshkruajmë se si të llogarisim treguesit, por gjithashtu si të përdorim të dhënat për rindërtimin e

tabelave dhe grafikëve në profilin e sektorit. Udhëzime më të detajuara janë në dispozicion në

dokumentin DATA.xlsx.

Oferta e fuqisë punëtore përshkruhet përmes treguesit të MBULUESHMËRISË të grupeve të

profesioneve me kualifikime dhe treguesit e bilancit të ofertës dhe kërkesës.

3 More detailed guidelines for users of the sector profiles and other tools for validation of standards ëill be available separately.

11

Më poshtë shohim se si kalkulohën treguesit e ofertës dhe të kërkesës, përdërisa profilet ekzistuese

të sektorit mund të përdoren për të dhënë ndihmë në interpretimin e të dhënave.

TREGUESI I KËRKESËS 1: FUSHËVEPRIMI I SEKTORIT TË AFTËSISË

Hapi i parë në zhvillimin e një profili të sektorit është analiza e të dhënave të punësimit nga sondazhi

i Forcave të Punës dhe përcaktimi i fushës apo madhësisë së një sektori të shkathtësive në ekonomi.

Për ta bërë këtë, ne marrim bazën e të dhënave e cila është përgatitur për analizë (shih Aneksin 1) dhe

grumbullojmë të gjitha të dhënat që kanë kodin AGR për sektorin e shkathtësive bujqësore, USHQIMI

për sektorin e shkathtësive për përpunimin e ushqimit dhe ENG për sektorin e shkathtësive të

ingjinierisë mekanike. Kjo do të na japë numrin e të punësuarve në secilin nga sektorët e shkathtësive

të cilat ishin në qendër të projektit Alled. Sidoqoftë, sektorë të tjerë të shkathtësive do të identifikohen

në bazë të kodimit nga autori. Për të përcaktuar fushëveprimin, ne kemi nevojë edhe për numrin e

përgjithshëm të të punsuarvë që mund të përmblidhet nga baza e të dhënave të AFP-së. Burimet e të

dhënave për tabelën e mësipërme janë si më poshtë:

Numri i përgjithshëm it ë punsuarve grumbullohet nga baza e të dhënave të AFP-së në kolonën

e quajtur Numri i përgjithshëm it ë punsuarve

Punësimi i sektorit të shkathtësive grumbullohet në kolonën e quajtur Të Punësuar në

përpunimin e ushqimit, Bujqësi ose Inxhinieri mekanike

Numri i përgjithsëm i të papunëve të regjistruar është grumbulluar në kolonën Numri i

përgjithsëm it ë papunëve nga faqja Papunësia

Numri i të papunëve në sektorin e shkathtësive grumbullohet kur sektori i shkathtësive

filtrohet nga kodi i sektorit të shkathtësisë që kërkohet

Fuqia punëtore ENG, Fuqia e përgjithshme e punës, Shkalla e papunësisë së ërgjithsme,

shkalla e papunësisë në sektorin e ingjinierisë mekanike mund të llogaritet siç është paraqitur

në rreshtin e dytë me numrat e kolonave

Fushëveprimii i sektorit është përpunuar duke llogaritur pjesën e punësimit të sektorit të

shkathtësive në punësimin e përgjithshëm.

Rreshtat në tabelë përfaqësojnë grupe të ndryshme të kodeve ISCO të ndryshme dhe nivelet përkatëse

të KKK-së siç përcaktohet në Tabelat e Përputhshmërisë për Kosovën. Në këtë mënyrë ne jemi në

gjendje të përpunojmë qëllimin jo vetëm për të gjithë sektorin e shkathtësive, por edhe për

profesionet që kërkojnë arsim të lartë, arsim të mesëm AAP ose arsimim të të rriturve.

Këto fusha ndryshojnë dhe është e mundur që kërkesa për një grup të caktuar profesionesh që

kërkojnë një nivel të caktuar të kualifikimeve mund të jetë më e lartë ose më e ulët sesa për të gjithë

sektorin e shkathtësive.

Tabela më poshtë tregon disa nga faktet kryesore në lidhje me treguesin e FUSHËVEPRIMI.

Numri i treguesit

Emri i treguesit

Vlerat e treguësit Përshkrimi i treguesit

Treguesi 1 FUSHËVEPRIMI Më shumë se 20% e pjesës së përgjithsme të të punsuarve – Fushveprimi i madh;

Nga 8 - 20% - MESËM;

3 - 8% QËLLIMI I VOGËL

Përqindja e të punësuarve me profesione të sektorit të shkathtësive në punesimin e përgjithsëm

12

Më poshtë 3% - shumë e vogël

Çështjet gjinore në punësim dhe papunësi

Grafiku 1 dhe 2 tregojnë pjesën e grave në punësim dhe papunësi në grupet e profesioneve të cilat

kanë nevojë për nivelet e KKK-së 5+, 3 ose 4 dhe 1 ose 2 kualifikime. Kjo pjesë jep informacion mbi

pozitën e grave në tregun e punës dhe në lidhje me kërkesat e kualifikimit.

Shihni udhëzimet e hollësishme në skedarin DATA.xlsx.

TREGUESI I KËRKESËS 2:SHPERNDARJA E PROFESIONEVE TË SEKTORIT TË SHKATHTËSISË

NË EKONOMINË

Për analizimin e shpërndarjes së profesioneve nga sektori i aftësive në ekonomi, përdoret baza e të

dhënave të AFP-së. Baza e të dhënave duhet të kodohet siç përshkruhet në Shtojcën 1. Variablat kyçe

të cilat duhet të filtrohen janë kolona e sektorit të shkathtësive ku zgjedhet sektori i duhur i

shkathtësive, kolona NACE dhe kolona që tregon numrin e të punësuarve në këtë sektor (AGR,

USHQIMI ose EM).

Për të marrë numrin e sektorëve ekonomikë të cilët punësojnë profesione të sektorit të aftësive

numërohen kodet e numrave NACE 2 me punonjësit dhe përqindja llogaritet në raport me numrin e

plotë të sektorëve ekonomikë që ishte 86 në vitin 2013 bazuar në AFP.

Ky rezultat është treguar më pas në këtë diagram për të treguar përqindjen e sektorëve ekonomikë

që punësojnë profesione të sektorit të shkathtësive.

SHPËRNDARJA në sektorin e shkathtësisë është një masë e intensitetit të kërkesës për profesionet e

sektorit të aftësive dhe sa më e gjerë shpërndarjen, aq më mirë është kërkesa e mundshme. Vlerat e

treguesit janë si më poshtë:

Përqindja e sektoreve

ekonomik që punësojnë

profesione nga EM 24%

, 76%

Përqindja e sektoreve

ekonomik që nuk punësojnë

profesione nga EM 24%

13

TREGUESI I KËRKESËS 3: RRITJA E VENDEVE TË PUNËS

Burimi i të dhënave për analizimin e krijimit të vendeve të punës është AFP për vitet 2008 dhe 2013.

Për të analizuar rritjen e punës, ne supozojmë që çdo aktivitet ekonomik përdor të njëjtën strukturë

të shkathtësive në të dy vitet (ndryshimet në strukturën e shkathtësisë zakonisht janë të ngadalta për

ne që ta pranojmë këtë supozim për një periudhë prej 5 vjetësh).

Shtrirja e krijimit të vendeve të punës përdoret si indeks sipas formulës së mëposhtme:

(Punësimi në 2013 / Punësimi 2008 për secilën prej 87 aktiviteteve ekonomike sipas NVE) X 100

Vlerat që indeksi mund të marrin janë mbi ose nën 100. Nëse ato janë nën 100, kemi një reduktim të

punësimit dhe nëse është më i madh ne kemi rritje të vendeve të punës. Për secilin sektor të

shkathtësivene shikojmë të gjitha aktivitetet ekonomike që punësojnë një profesion të sektorit të

shkathtësive, por kemi një fokus të veçantë në aktivitetet kryesore ekonomike të cilat punësojnë

shumicën e personave me profesione nga një sektor i zgjedhur i aftësive. Rritja ose ulja e vendeve të

punës në aktivitetet kyçe ekonomike do të ketë një ndikim shumë të rëndësishëm në krijimin e

vendeve të punës për profesionet e sektorit të shkathtësive.

Indicator no.

Indicator name Indicator values Description of indicator

Indicator 3 JOB GROËTH Indices values:

140+ - Strong groëth

110-139 – Medium to fast groëth

100 - 109 – Sloë groëth

Less than 100 – Negative groëth

Index of employment groëth over the last 5 years

Shih udhëzimet e detajuara për llogaritjen e vlerës së këtij treguesi për sektorin e shkathtësive të

zgjedhura në dokumentin DATA.xlsx në paketën e Burimeve.

TREGUESI I KËRKESËS 4: POTENCIALI I PUNËSIMIT

Potenciali i punësimit llogaritet nga baza e të dhënave e papunësisë e siguruar nga Ministria e Punës

dhe Mirëqenies Sociale. Formula është si më poshtë:

Potenciali i punësimit = Vende të lira pune / Papunësia mesatare X 100

Nga databaza Papunësia zgjedhim vendet e lira të punës sipas profesionit ose grupeve të profesioneve

në fjalë dhe llogarisim potencialin e punësimit siç tregohet në dokumentin DATA.xlsx.

Indicator 3 DISPERTION

1. HIGH DISPERSION: above 60% 2. MEDIUM DISPERSION: from 31

– 60% 3. LOË DISPERSION: up to 30%

The number of economic sectors ëhich employ skill sector occupations in relation to all sectors

57/86 or 66%

HIGH DISPERSION for the ENG skill sector

14

Kjo masë tregon lehtësinë ose vështirësinë e gjetjes së një pune nga regjistri i shërbimit të punësimit

të të papunëve. Ndiqni gamën e vlerës që treguesi mund të marrë për të vlerësuar shkallën e kërkesës

për profesione:

Indicator no.

Indicator name Indicator range values Indicator description

Indicator 4 EMPLOYMENT POTENTIAL

Vacancy to unemployment ratio: High demand: 100 and above; medium demand 50-99; loë demand 30-50; beloë 30 very loë demand

Vacancies over one year ëhich ëere declared to the employment service for a chosen occupation divided by the average number of unemployed ëith the chosen occupation during that year times 100

TREGUESI I OFERTËS 5: MBULIMI I TRAJNIMIT

Mbulimi i trajnimit tregon nëse kemi kualifikime të disponueshme që mbulojnë një grup pune të

caktuar që kërkon kualifikime të ndryshme të nivelit të KKK. Duke përdorur tabelën e përputhshmerisë

ne tregojmë numrin e profesioneve nga grupi i madh ISCO dhe krahasojmë ato me numrin e

kualifikimeve në nivelin e kërkesë NQF. Të gjitha grupet okupuese duhet të kenë kualifikime që i

mbulojnë ato dhe nëse disa mungojnë, mund të ketë problem të ofrojë aftësi të drejta në ekonomi në

një afat të gjatë. Mbulimi llogaritet në mënyrën si vijon:

Numri i profesioneve në grupin e grupeve të medha ISCO / Numri i kualifikimeve në nivelin e

kërkuar të KKK-së X 100

Indicator no.

Indicator name Indicator value range Indicator description

Indicator 5 COVERAGE 60%+ - Good coverage

20-40% - Medium coverage

Beloë 20% - Loë coverage

Ratio betëeen ISCO minor groups and NQF qualifications

Edhe nëse mbulimi është i mirë, por nuk ka kualifikime për një nga grupet të profesioneve, kjo duhet

të vihet në dukje dhe përpjekjet për të zhvilluar kualifikimet e zhdukura, veçanërisht nëse kërkesa

është në rritje.

TREGUESI I OFERTES 6: BILANCI I KËRKESËS DHE OFERTES

Ky tregues shërben për të bashkuar numrin absolut të të punësuarve dhe vendeve të lira të punës në

anën e kërkesës dhe numrin e të papunëve dhe të diplomuarve nga ana e ofertës. Një çekuilibër i

madh mes tyre tregon se ka mangësi në aftësi të cilat duhet të shihen dhe të mbulohen në të ardhmen.

15

Në anën e kërkesës ne marrim punësim nga 3 grupe të nivelit të KKK-së dhe vendet e lira për

profesionet e sektorit të shkathtësive minus numri i të papunëve dhe të diplomuarve bazuar në

tabelën e përputhsmerisë

Në tabelën e përputhshmerisë kemi lidhjet e mëposhtme midis kodeve kryesore të ISCO dhe niveleve

të KKK:

Blanci i kërkesës dhe i ofertës duhet të bëhet për secilin nivel të 3 të KKK-së, në mënyrë që të mund

të shohim se çfarë janë kërkesa dhe foferta për ato profesione që kërkojnë arsim të lartë, arsim të

mesëm ose arsimim të të rriturve. Bazuar në këtë krahasim ne mund të shohim nëse do të ketë një

ekuilibër të mirë ne mes të këtyre dyjave, ofertë të tepërt ose kërkesë të tepërt.

Për ta bërë këtë, do të përdorim rezultatet e analizave ekzistuese. Për kërkesën ne do të përdorim

numrin e hapjeve të vendeve të punës në sektorin e shkathtësive nga kërkesat e nivelit të KKK dhe

numri i vendeve të lira të cilat çdo vit janë në dispozicion për profesionet e sektorit të shkathtësive

sipas kërkesave të ndryshme të KKK. Ne e kemi këtë në Grafikun 5 ku rritet puna për 5 vite nga kërkesat

e nivelit të KKK-së. Ne duhet ta ndajmë këtë numër me 5 për të marrë një vlerësim të rritjes së vendeve

të punës. Ne marrim vendet e lira nga tabela 3 ku tregohen vendet e lira vjetore.

Për ofertën marrim numrin mesatar vjetor të të papunëve në kërkesat e nivelit të ndryshëm të KKK që

paraqitet në Tabelën 4. Ne duhet të shtojmë Profesionistë dhe teknikë për të marrë grupe

profesionesh që kërkojnë kualifikime të niveleve të KKK-së 5 dhe më të larta. Ne marrim ISCO 4,5,6,7

profesione që korrespondojnë me nivelet 3 dhe 4 të KKK dhe ISCO 9 që korrespondon me nivelet 1

dhe 2 të KKK-së. Me këto shifra absolute të cilat janë vlerësime të ofertës vjetore dhe kërkesës, ne

përpunojmë bilancin.

Nëse kërkesa ose oferta e tepërt është më i madhe se 1/3 e kërkesës ose ofertës totale, mund të kemi

një problem të mosbalancimit të shkathtësive në tregun e punës.

SHTOJCA 1 - PËRGATITJA E BURIMEVE TË TË DHËNAVE PËR ZHVILLIMIN E PROFILEVE TË

SEKTORIT

Ekzistojnë 4 burime të të dhënave të cilat përdoren për zhvillimin e profileve të sektorit. Ato janë:

1. Mikro databaza e anketës së fuqisë punëtore – një listë e të gjitha përgjigjeve në pyetjet për

gjendjen e tregut të punës adresuar individëve në shtëpi të përzgjedhura. Anketa mbahet çdo

vit nga Agjencia e Statistikave të Kosovës. Për ta bërë ktë analizë është e domosdoshme të

kërkohet leje për përdorimin e databazës origjinale ku secili rresht përfaqëson nga një person

të intervistuar. Sipas metodologjisë së anketës, secili person përfaqëson një grup të individëve

dhe në këtë bazë ofrohen vlerësime për tërë popullsinë e Kosovës. Në analizën tonë ne jemi

të interesuar vetëm për popullatën që i përket grupmoshës punëtore 15-64. Më shumë rreth

kësaj ankete mund të gjeni në uebfaqen e ASK-së.

(http://ask.rks-gov.net/ENG/labour-market/methodology) and the responsible department is the

Department of social statistics.

2. Databaza e të papunëve të regjistruar – Ofrohet nga Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale

e cila ofron të dhëna mbi të papunët e regjistruar dhe vendet e lira të punës sipas profesioneve

për komuna.

16

3. Regjistrimi në shkollat e AAP-së – ofrohet nga departamenti i statistikabe në MASHT. Ajo

tregon regjistrimin sipas komunave, shkollave, programeve mësimore për vit shkollor.

4. Regjistrimi në universitete – Ofrohet nga AKA duke u bazuar në të dhënat e universiteteve të

cilat aplikojnë për akreditim dhe nga riakreditimi i institucioneve dhe programeve sipas

universiteteve dhe programeve të studimit në baza vjetore.

Disa prej këtyre databazave përdoren për të llogaritur kërkesën për fuqi punëtore dhe disa përdoren

për të llogaritur ofertën e fuqisë punëtore, siç është paraqitur në figurën më poshtë:

Përgatitja e AFP për t’a përdorur në analiza

Kjo databazë është në dispozicion vetëm në nivel Kosove e nuk ofron të dhëna për nivel komunal,

prandaj është e pamundur të sigurohen të dhëna regjionale. Për shkak të metodologjisë

ndërkombëtare për përcaktimin e punësimit, papunësisë dhe joaktivitetit, që përdoret në këtë anketë,

ky është një burim shumë i rëndësishëm i të dhënave për tregun e punës sepse është i krahasueshëm

me të dhëna nga vende tjera por po ashtu është neutral sa i përket kornizave ligjore në Kosovë të cilat

në raste shtrembërojnë shifrat sa i përket tregut të punës.4

Kjo databazë përdoret kryesisht për të kuptuar si vijon:

1. Numrin e të punësuarve në sektorin e shkathtëive dhe në aktivitete ekonomike

(FUSHËVEPRIMI dhe RRITJA E VENDEVE TË PUNËS)

2. Ku punojnë të punësuarit sipas sektorëve të shkathtësive për të kuptuar SHPËRNDARJEN E

SHKATHTËSIVE që është tregues i rëndësisë së një sektori të shkathtësive (shih TREGUESIT e

vlerësimit të sektorit të shkathtësive më lartë)

4 For example: total employment in the LFS takes into accout all persons ëho ëork but perhaps do not have a regular ëorking contract (informal sector ëorkers), the self-employed ëho are not paying taxes and those ëho ëould not otherëise be condisered as employed such as helping family members on a farm, oën business, etc. That is ëhy, this source usually shoës higher levels of employment than other sources of employment data. The LFS also gives unemployment data according to international standards and usually this count is much smaller than the number of registered unemployed as indicated by the Ministry of labour and social ëelfare. This is because it is difficult to verify in the MLSË count ëhether the registered unemployed are actually ëorking in the informal economy, that they are actively looking for ëork and that they are available for ëork in the coming period. These are the 3 requirements ëhich each unemployed persons should satisfy simulataneously if they are to be counted as unemployed by international standards. That is ëhy the registered unemployment alëays overstates the actual unemployment count and the LFS is much more realistic in this regard. Nevertheless, registered unemployment is a presentation of unemployment in the country, - given the current legislative frameëork as ëell as employment service practices as defined by Laë on employment.

• Punësimi - AFP

• Vendet e lira të punës - MPMSKërkesa për fuqi

punëtore

• Të diplomuarit nga AAP dhe AL - MASHT

• Të papunët - AFP, MPMSOferta e fuqisë

punëtore

17

3. Cila është struktura gjinore e punësimit sipas profesioneve dhe sopas aktiviteteit ekonomik,

etj.

Për të qenë në gjendje ta lidhim atë me databaza tjera duhet ta përgatisim databazën e AFP-së duke

koduar profesionet me kodet FOET gjë që do të vendoste profesionet në sektorët përkatëse të

shkathtësive dhe do të krijonte lidhje me të dhënat mbi regjistrimin nga MASHT dhe nga Zyra e

Kryeministrit.

Vlerësimi i punësimit aktual sipas sektorëve të shkathtësive me anë të AFP-së

Në problem që po e hasim gjatë analizës sonë është se AFP publikon të dhëna vetëm në nivelin e

grupeve të vogla të ISCO, d.m.th. kode ISCO 3 shifrore. Kjo është shumë e grupuar dhe duke pas

parasysh se disa grupe të vogla përmbajnë shumë profesione të cilat i përkasin sektorëve të ndryshme

të shkathtësive e që duhet të gjejnë mënyra për të parë se cila pjesë e profesioneve nga një grup i

vogël i përket cilit sektor të shkathtësive.

Për shembull, kodi i vogël ISCO 214 përmban të gjitha profesionete që i përkasin grupit të quajtur

Arkitektët, inxhinierët dhe profesione të përafërta. Megjithatë, neve na interesojnë vetëm inxhinierët

dhe vetëm një lloj i caktuar i inxhinierëve, d.m.th. Inxhinier mekanik dhe teknolog të përpunimit të

ushqimit. Pasi që nuk kemi një mekanizëm të mirë për ndarjen e tyre, duhet të përdorim një metodë

që nuk është shumë e kënaqshme por së paku nuk i fryen shifrat e punësimit në ndonjë mënyrë. Këtë

e bëjmë duke marrë të gjitha profesionet që i përkasin një grupi të vogël dhe llogarisim ndarjen e

secilit profesion. Pastaj shumëzojmë këtë numër bazë me numrin e profesioneve që i përkasin një

sektori të caktuar siç është paraqitur në shembullin më poshtë:

Grupi i vogël 214 përmban 140 profesione (shih klasifikimin ISCO88 që përdoret në Kosovë në

dokumentin e quajtur DATA.xlsx). e pjesëtojmë 1/140 për të fituar ndarjen e secilit profesion, d.m.th.

0.00714. kjo është pesha e secilit profesion. Neve na interesojnë në peshën e profesioneve nga

inxhinieria mekanike prej të cilave i kemi 9:

2145.02 Inxhinier, mekanik/teknikat e përpunimit

2145.03 Inxhinier, mekanik/automatizëm

2145.04 Inxhinier, mekanik/energji

2145.05 Inxhinier, mekanik/hidraulikëdhe pneumatikë

2145.09 Inxhinier, mekanik

2145.10 Teknolog, inxhinieri, mekanik

2145.11 Inxhinier, mekanik, planifikues

2145.12 Inxhinier, mekanik/këshilëtar

2145.13 Inxhinier, mekanik/mbikëqyrës

Dhe kemi një profesion nga sektori i shkathtësive përpunimi i Ushqimit:

2146.08 Teknolog, përpunim i ushqimit

18

Pasi që secili profesion ka peshën 0.00714, për të fituar peshën e të gjitha profesioneve nga sektori i

shkathtësive të inxhinierisë mekanike të këtij grupi, e shumëzojmë atë me numrin e profesioneve që

i përkasin këtij sektori të shkathtësive: 0.00714 X 9 = 0.06426. Ky numër mandej shumëzohet me të

punësuarit në këtë grup të vogël 214 i cili është dhenë në variabilen e databazës së AFP-së “Number”

për të fituar numtin e të punësuarve me profesione të sektorit të shkathtësive të inxhinieri mekanike.

Pasi që sektori i shkathtësive të përpunimit të ushqimit ka vetëm një profesion, Teknolog i përpunimit

të ushqimit, shumëzojmë numrin e përgjithshëm të të punësuarve në grupin e vogël 214 me 0.0714

për të firuar numrin e përafërt të të punësuarve të cilët i përkasin sektorit të shkathtësive të

përpunimit të ushqimit.

Do të ishte shumë më e përshtatshme sikur AFP të gjeneronte të dhëna së paku në nivel të grupeve

të njësive, d.m.th. niveli i kodit 4 shifror ISCO88 i cili do të jeëte një vlerësim më të mirë për punësimin

e sektorit.

Përgatitja e databazës së papunësisë

Ministrisë së Punës dhe Mirëqenies Sociale për çdo vite duhet t’i dërgohet kërkesë për të dhëna rreth

të papunëve të regjistruar dhe vendeve të lira të punës sipas komunave dhe sipas profesioneve.

Struktura e databazës që duhet të jetë pjesë e kërkesës duhet të jetë si vijon:

Reg

jion

i

Ko

di I

SCO

Emri

i p

rofe

sio

nit

në

sh

qip

Emri

i p

rofe

sio

nit

në

an

glis

ht

Gjit

hë

sej t

ë p

apu

në

Të p

apu

në

fe

mra

Të r

egj

istr

uar

së

fu

nd

mi

gjit

hse

j

Të r

egj

istr

uar

së

fu

nd

mi

fem

ra

Të p

un

ësu

ar n

ga r

egj

istr

i

gjit

hse

j

Të p

un

ësu

ar n

ga r

egj

istr

i fe

mra

Ve

nd

e t

ë li

ra p

un

e g

jith

sej

Ferizaj 2113 2113 - Kimistët / kimistet

2113 - Chemists 1 0 0 0 0 0 0

Mitrovica 2113.01 2113.01 - Kimist analitik/kimiste analitike

2113.01 - Chemist, analysis

1 0 0 0 0 0 2

Prizren 2113.01 2113.01 - Kimist analitik/kimiste analitike


1 0 0 0 0 0 2

Prishtinë 2113.01 2113.01 - Kimist analitik/kimiste analitike


0 0 0 0 0 0 2

Mitrovica 2113.02 2113.02 - Kimist/kimiste

2113.02 - Chemist 16 3 12 2 3 2 1

Prishtinë 2113.02 2113.02 - Kimist/kimiste

2113.02 - Chemist 9 6 3 2 0 0 1

Prizren 2113.02 2113.02 - Kimist/kimiste

2113.02 - Chemist 6 3 2 1 0 0 1

Gjilani 2113.02 2113.02 - Kimist/kimiste

2113.02 - Chemist 4 1 1 0 0 0 1

Peje 2113.02 2113.02 - Kimist/kimiste

2113.02 - Chemist 2 2 0 0 0 0 1

…… …… …… …… …… …… …… …… …… …… ……

19

Secili rresht në databazë përfaqëson numrin e të papunëve të regjistruar sipas profesioneve ose

numrin e vendeve të lira të punës në secilën komnë.

Përgatitja e pjesës së dytë të databazës ndërlidhet me kodimin e të gjitha profesioneve spas kodeve

të FOET dhe të KKK në të njëjtën mënyrë si e koduam databazën e MASHT-it dhe AFP-së.

SHTOJCA 2 – ISCED-F KLASIFIKIMI I FUSHAVE TË DIJES

Detaje të mëtejme për klasifikimet ISCED-F 2013 mund të gjenden në uebfaqrn e institutit të

statistikave të UNESCO-s: http://ëëë.uis.unesco.org/Education/Pages/international-standard-

classification-ofeducation.aspx;

Fusha e gjërë Fusha e ngushtë Fusha e detajuar Programet de kualifikimet e përfshira

01 Arsim 011 Arsim 0111 Shkenca arsimore Studime kurrikulare Didaktikë Vlerësim, testim dhe matje në arsim Vlerësim dhe hulumtime arsimore Shkenca pedagogjike

01 Arsim 011 Arsim 0112 Trajnim për mësimdhënës parashkollor

Mësimdhënie në fëmijërinë e hershme (brneda mjedisit shkollor) trajnimi i mësimdhënësve parafillor

01 Arsim 011 Arsim 0113 Trajnimi i mësimdhënësve pa specializim lëndor

Trajnim i mësimdhënësve klasor Indigenous teacher training Mësimdhënie fillore Trajnimi i mësimdhënësve për fëmijë me nevoja të veçanta

01 Arsim 011 Arsim 0114 Trajnimi i mësimdhënësve me specializim lëndor

Trajnim i mësimdhënësve – art dhe punëdore Trajnim i mësimdhënësve – lëndë komerciale Trajnim i mësimdhënësve – muzikë Trajnim i mësimdhënësve – infermieri Trajnim i mësimdhënësve – edukatë fizike Trajnim i mësimdhënësve – gjuhë e dytë Trajnim i mësimdhënësve – lëndë specifike teorike, p.sh. Anglisht, matematikë, histori Trajnim i mësimdhënësve – lëndë teknike Trajnim i mësimdhënësve – lëndë profesionale Trajnim i instruktorëve të vozitjes Trajnim i trajnerëve

20

02 Arte dhe shkenca humane

021 Arte 0211 Teknika audio-vizuele dhe media produksion

Animacion Lidhje e librave operim i kamerës Prodhim i lojrave kompjuterike Radhitje kompjuterike Produksion filmik dhe video Dizajn grafik Riproduksion grafik Ilustrime Dizajn interaktiv i mediave Teknikë e medieve Produksion multimedia Fotografi Funksione para shtypjes Printim dhe lidhje Printim Dizajn i publikimeve, faqosje Produksion në radio dhe TV Produksion muzikor Teknika të zërit Rradhitje


021 Arte 0212 Modë, dizajn i brendshëm dhe industrial

Dizajn i kostumeve Dizajn i produlteve industriale Dizajn mode Arkitekturë e brendshme Dizajn i brendshëm Dizajn skenik Veshje e dritareve


021 Arte 0213 Arte të bukura Teori e artit Kaligrafi Gravurë Arte të bukura Histori e artit Pikturë Fiilozofi e artit Skulpturë

21


021 Arte 0214 Punëdore Keramikë zanate, arte poullore dhe artizanale Metale dekorative Zanate indogjene Çëndisje Lulishte (rregullim i luleve) Punë me xham Artar Argjendar Prodhim i instrumenteve muzikore (jo industriale) Instrumente muzikore (riparim dhe tonim) Argjendari Gdhendje guri Ëeaving Gdhendje druri


021 Arte 0215 Muzikë dhe arte përformuese

Aktrim dhe regji Balet Koreografi Cirk Kompozim (muzikë) Dirigjim (muzikë) Art kreativ dhe performues Vallëzim Dramë Histori e filmit dhe teatrit Histori e muzikës Muzikë Dirigjim muzikor Muzikologji Teatër/skenca teatrale


022 Shkenca humane (përveexcept languages)

0221 Religjion dh teologji

Histori religjioni Studim i librave të shenjtë Studim i feve të dryshme Teologji



0222 Histori dhe arkeologji

Arkeologji Histori kulturore Studime folkloristike Histori Historia e letërsisë Historia e mjeksisë Historia e shkencës dhe ideve Historia e teknologjisë

22



0223 Filozofi dhe etikë Etikë Logjikë Moral Filozofi


023 Gjuhë 0231 Njohje e gjuhëve Gjuhë klasike Gjuhë egzogjene Gjuhë të huaja Përkthim Fonetikë Gjuhë të dyta, për shembull anglisht si gjuhë e dytë Gjuhp e shenjave Interpretim i gjuhës së shenjave Përkthim


023 Gjuhë 0232 Literaturë dhe linguistikë

Shkrim kreativ Gjuhë e parë Gjuhë indogjene Linguistikë Literaturë Literaturë “Gjuhë amëtare” gjuhë Gjuhë e parë amëtare

03 Shkenca sociale, gazetari dhe informim

031 Shkenca shoeqërore dhe mbi sjelljen

0311 Ekonomi Ekonometri Histori ekonomike Ekonomi Ekonomi politike



0312 Shkenca politike dhe qytetari

Qytetari Të drejtat e njeriut Marrëdhënie ndërkombëtare Studeime mbi paqen dhe konfliktet Histori politike Shkenca politike Studime të politikës publike



0313 Psikologji Shkenca kognitive Psikologji Psikoanalizë psikoterapi



0314 Sociologji dhe studime kulturore

Kriminologji Gjeografi kulturore Studime kulturore Studime demografike Studime gjinore Etnologji Antropologji shoqërore Sociologji

23


032 Gazetari dhe informim

0321 Gazetari dhe raportim

Gazitari transmetuese Editim Informim (fjalë dhe përmbajtje) Gazetari Komunikim në masë (fjalë dhe përmbajtje) Raportim i lajmeve


032 Gazetari dhe informim

0322 Librari, informim dhe studime arkivore

Shkenca arkivore Studime kulturore Dokumentim Shkenca informimi Studime bibliotekare Dokumentim muzeu Studime mbi muzetë Muzeologji

04 Biznes, asministrim dhe juridik

041 Biznes dhe administatë

0411 Kontabilitet dhe taksim

Kontabilitet Auditim Libërmbajtje Kontabilitet i tatimeve Menaxhim i tatimeve



0412 Financa, banka dhe sigurime

Studime mi banka tregtare Banka dhe financa Teori e financave Sigurime Analizë e investimeve Investime dhe sigurime Siguri e pensioneve Siguri shoqërore



0413 Menaxhment dhe administrim

Administrim Menaxhim në arsim Menaxhim i punësimit Ndërmarrësi Administrim shëndetësor Menaxhment i logjistikës Shkenca menaxhmenti Menaxhim i zyrës Teori organizimi dhe sjellje Administrim i stafit Menaxhim i stafit Kurse për fillim të biznesit Menaxhim i ndryshimeve Menaxhim trajnimi

24



0414 Marketing dhe reklama

Reklamim Sjellja e konsumatorëve Hulumtim i tregut Marketing Komercializim marrëdhënie me publikun



0415 Punë zyre dhe sekretari

Shërbime administrative dhe sekrtari programe nëpunësie Futje e të dhënave programe sekretarie në gjuhë të huaj Shkathtësi tastjere Programe për sekretari ligjore Programe për sekretari mjeksore Përdorim i pajisjeve të zyres Trajnim për recepsionist Programe sekretarie Daktilograf Shtypje



0416 Shitje me shumicë dhe pakicë

Drejtues ankandi Shërbim klienti Teknika demonstrimi Blerje Biznes me paluejtshëmëri Tregti me pakicë Mbajtje e stoqeve Deponim Tregti me shumicë



0417 Shkathtësi pune Njohuritë e kompanisë Nevojat e klientëve Trajnimi i shërbimit të klientit 'Hyrje në punë' Organizimi në punë Sigurimi i cilësisë Kurse sindikale (të përgjithshme) Zhvillimi i punës


042 Juridik 0421 Juridik E drejta tregtare Studimet e drejtësisë penale Historia e ligjit Ligji indigjen jurisprudencë Ligji i Punës Praktika ligjore Praktika Noteriale / Noteriale Studime paralegale

25

05 Shkenca të natyrës, matematikë dhe statistikë

051 Biologji dhe shkenca të përafërta

0511 Biologji Biologji Botanikë Biologjia e qelizave Entomologji Gjenetikë Mikologji Zoologji


051 Biologji dhe shkenca të përafërta

0512 Biokimi Kimi biologjike Teknologjia e qelizave Shkencat mjeko-ligjore Studime të kodit gjenetik (ADN, ARN) Inxhinieri gjenetike Teknologjia e kulturës së indit Toksikologji Farmakologji Virologji


052 Ambienti 0521 Shkenca mbi ambientin

Ekologji


052 Ambienti 0522 Mjedis natyror dhe botë e egër

Parqe nacionale dhe menaxhim i botës së egër Konzervim i natyrës Botë e egër


053 Shkenca fizike

0531 Kimi Kimi inorganike Kimi organike Kimi fizike


053 Shkenca fizike

0532 Shkenca mbi tokën Hulumtimi i klimës Shkenca e Tokës Gjeodezi Gjeografia (fizike) Gjeologji Geomatics Teknologjia gjeohapësinore Meteorologji Oqeanografi Sizmologji

26


053 Shkenca fizike

0533 Fizikë Astronomi Astrofizika Fizika kimike Fizika mjekësore Optikë Fizikë Shkenca e Hapësirës


054 Matematikë dhe statistikë

0541 Matematikë Algjebër Gjeometri Matematikë Analiza numerike Hulumtimi operacional


054 Matematikë dhe statistikë

0542 Statistikë Shkenca aktuariale Teoria e probabilitetit Statistika, aplikative Dizenjimi i anketimit Mostra të anketimit

06 Teknologji të infomrimit dhe teknologjisë (TIK)

061 Teknologji të informimit dhe teknologjisë (TIK)

0611 Përdorim i kompjuterit

Përdorimi i kompjuterit Softuer për kalkuli Softuer për përpunim të të dhënave Softuer për publikim Softuer për përpunim të fjalëve Përdorim i internetit



0612 Databazë, dizajnim i rrjetit dhe administrim

Programim me kompjuter Shkenca Kompjuterike Analiza e sistemit kompjuterik Dizajnimi i sistemit kompjuterik Informatika Sisteme operative Zhvillim i gjuhëve programore Zhvillimi i softuerit Programimi i softuerit



0613 Zhvillim dhe analizë e softuerit dhe aplikimit

Administrimi dhe menaxhimi i kompjuterave Aplikacionet e mediave kompjuterike Instalimi dhe mirëmbajtja e rrjetit kompjuterik Studimet e administratorit të bazës së të dhënave Siguria e teknologjisë informative Administrimin e TI Administrimi i rrjetit Dizajnimi i rrjetit Dizajni i uebit

27

07 Inxhinieri, prodhim dhe ndërtimtari

071 Inxhinieri dhe tregti inxhinierike

0711 Inxhinieri dhe përpunim i kimikaljeve

Inxhinieri kimike Inxhinieria e proceseve kimike Teknologji laboratorike Përpunimi i naftës / gazit / petrokimikeve Operimi i impiantit dhe makinës (përpunimi) Teknologjia e procesit



0712 Teknologji për mbrojtjen e ambientit

Kontrolli i ndotjes së ajrit Teknologjia ekologjike Efikasitetit të energjisë Inxhinieri mjedisore Kontrolli i ndotjes nga zhurmat Kontrollimi i shkarkimeve industriale Riciklim Kontrolli i ndotjes së ujit



0713 Elektricitet dhe energji

Programet e tregtisë me ajër të kondicionuar Inxhinieria e klimës Riparimi i pajisjeve elektrike Inxhinieri elektrike Pajisje elektrike Prodhimi i energjisë elektrike Programet e tregtisë elektrike Studimet e energjisë Shpërndarja e gazit Tregtia e ngrohjes Energjia bërthamore, hidraulike dhe termike Prodhimi i energjisë Instalimi dhe mirëmbajtja e linjës Elektrike Ftohje Energjisë diellore Turbinat me erë

28



0714 Elektronika dhe automatizimi

Transmetimi i elektronikës Sistemet e komunikimit Instalimi i pajisjeve të komunikimit Mirëmbajtja e pajisjeve të komunikimit Inxhinieri kompjuterike Riparimi i kompjuterit Inxhinieria e kontrollit Teknologjia e përpunimit të të dhënave Teknologjia dixhitale Inxhinieri elektronike Servisimi i pajisjeve elektronike Teknologjia e rrjetit Robotikë Teknologjia e telekomunikacionit Riparim i televizorit dhe radios



0715 Mechanics and metal trades

Gunsmithing Hydraulics Locksmithing and safe repairer Mechanical engineering Mechanical trades Metal casting and patternmaking Metal fitting, turning and machining Metallurgical engineering Precision mechanics Sheet metal ëorking Steel production Tool and die making Ëelding



0716 Makinat me rrota, anijet dhe fluturket

Inxhinieri e hapësirës ajrore Inxhinieri ajrore Mirëmbajtja e anijeve ajrore Sisteme elektrike automobilistike Inxhinieri automotive Avionikë Karroceri Inxhinieri detare Inxhinieri motorike Paneli i rrahjes Ndërtim anijesh Riparimi dhe mirëmbajtja e trenit Llakim / spërkatje të automjeteve Ndërtimi dhe riparimi i automjeteve

29


072 Prodhim dhe përpunim

0721 Përpunim ushqimi Pjekje Përgatitja e Birrës Thertore Ëmbëltore Ushqime të qumështit Përpunimi i ushqimit dhe pijeve Ruajtja e ushqimit Shkenca dhe teknologjia e ushqimit Përpunimi i mishit Pjekje gatim Përpunimi i duhanit Prodhimi i verës



0722 Materialet (gaz, letër, plastikë dhe dru)

Ndërtimi i anijeve (jo-motorike) Kryerja e kabinetit Zdrukthtari (mobilje) Qeramikë (industriale) Prodhimi i mobiljeve Punime qelqi (industriale) Prodhimi industrial i diamanteve Prodhimi dhe përpunimi i letrës Prodhimi plastik Prodhimi i gomës Teknologjia e drurit Përpunimi dhe kthimi i drurit Programet të tregtisë së drurit



0723 Tekstil (rroba, mbathje dhe lëkurë)

Tregti me veshje Qepje rrobash Prodhimi i këpucëve Prodim i leshit Prodhimi i veshjeve Përpunimi i lëkurës Takëme kuajsh Prodhim I këpucëve Skins dhe prodhimi i lëkurës tjerrje Rrobaqepësi Tregti tekstili Tapiceri Thurje (industriale) Shkenca e leshit



0724 Mihja dhe nxjerrja Minierat e qymyrit Teknologji minerale Minierat e mineraleve Shpim për naftë dhe gaz Nxjerrjen e naftës dhe gazit Nxjerrja e lëndëve të para

30


073 Arkitekturë dhe ndërtimtari

0731 Arkitekturë dhe planifikim i vendit

Dizajni dhe planifikimi urban arkitektonik Arkitekturë Dizajnimi i ndërtesës Hartografia gjeografike Planifikimi i qytetit Zhvillimi i komunitetit Arkitektura e peizazhit Arkitektura strukturore Topografi Planifikimi i qytetit dhe vendit Plani urban


74 Arkitekturë dhe ndërtimtari

0732 Ndërtimtari dhe inxhinieri civile

Murim Ndërtimi i urës Ndërtimi i ndërtesave Inxhinieri ndërtimi Teknologjia e ndërtimit Zdrukthtari dhe mobilieri (ndërtimi) Inxhinieri civile Pajisjet e ndërtimit Punim metalik ndërtimor (ndërtim) Tjegulla në dysheme dhe në mur Mbulesa për dysheme Ndërtimi i shtëpisë Masoneri dhe vendosja e pllakave Ngjyrosje dhe mbulesë muri Suvatim Hidraulikë dhe tubim Ndërtimi i rrugëve Inxhinieria e ujit dhe teknologjia Inxhinier i furnizimit me ujë dhe kanalizimeve

31

08 Bujqësi, pylltari, peshkatari dhe veterinari

081 Bujqesi 0811 Prodhim i kulturave dhe gjedheve

Shkencat bujqësore Agronomia dhe shkenca e kulturave Kafshët Kultivimi i kulturave Mbarështimi i qenve Menaxhimi i fermës Bujqësi Fruta në rritje Grain në rritje Kultivimi i kalirave Rritje e derrave Rritje e shpezëve Rritje e Rajsit Rozë dhe grurë Rritje e deleve Shkenca e tokës Rritje e kallam sheqerit Plantacion perimesh Vera në rritje Shkenca e leshit


081 Bujqësi 0812 Hortikulturë Rritje e luleve Kopshtari Mbajtja e gjelbërimit Teknika hortikulturore Menaxhimi i kujdesjes Kultivimi i bimëve


082 Pylltari 0821 Pylltari Djegia e qymyr Ruajtja e pyjeve Teknikat e prodhimit të pyjeve Pylltari Prerje-transportim i druve Gjuetia dhe kurthe Prerja e drunjve


083 Peshkatari 0831 Peshkatari Akuakulturë Mbarështimi i peshkut Fermat e peshkut Shkenca dhe teknologjia e peshkimit Pearl kultivuar Kultivim i ushqimit të detit Kultivimi i butakëve

32


084 Veterinari 0841 Veterinari Kujdesi i shëndetit të kafshëve Riprodhimi i kafshëve (shkencë) Mbarsimi artficial (i kafshëve) Veterinari asistent Veterinari mjeksi Veterinari infermieri Veterinari shkencë

09 Shëndeti dhe mirëqenia

091 Shëndet 0911 Studime dentare Ndihma dentare Higjiena e dhëmbëve Teknologji laboratorike dentare Infermieri dentare Shkenca dentare Kirurgji dentare Teknologji dentare Odontologji Kirurgjia orale


091 Shëndet 0912 Mjeksi Estetikë Mjekësia mjeko-ligjore Patologji forenzike Mjekësi e përgjithshme Gjinekologji Gjerondologji Shkenca mjekesore Trajnimi mjekësor Mjekësi Pediatri Psikiatri Kirurgji Trajnimi i mjekëve / mjekëve


091 Shëndet 0913 infermieri dhe mami

Asistente infermierore Infermierja themelore Infermierinë e përgjithshme Kujdesi shëndetësor i të moshuarve Kujdesi shëndetësor për personat me aftësi të kufizuara Programet e kujdesit shëndetësor Higjiena e foshnjave (pleqsh) Mami Ndihmës infermier / Ortopedi Infermierinë psikiatrike Infermierinë e specializuar

33


091 Shëndet 0914 Teknologji për diagnozë dhe trajtim mjekësor

Teknologjia e ambulancës Teknologji laboratorike mjekësore Teknologjia e radiologjisë Radioterapia Teknologjia e ndihmës së të dëgjuarit Teknologji optike Teknologjia prostetike X-ray teknologji


091 Shëndet 0915 Terapi dhe rehabilitim

Programet dietetike Masazh mjekësor Të ushqyerit / dietologji Terapi profesionale Fizioterapi Riaftësim Terapi e te folurit


091 Shëndet 0916 Farmaci Farmaci e shpërndarjes Ffarmaci


091 Shëndet 0917 mjeksi dhe terapi tradicionale dhe plotësuese

Akupunkturë dhe mjekësi orientale Aromaterapy Mjekësi Ajurvedik Herbologji kineze Herbalism Mjekësia homeopatike Mjekësi holistike Mjekësia tradicionale, për shembull Kineze


092 Mireqenie 0921 Përkujdesje ndaj të moshuarve dhe të të rriturve me ftesi të kufizuara

Përkujdesje ndaj të moshuarve përkujdesja jomjeksore për të rriturit me aftësi të kufizuara Përkujdesje personale për të rritur


092 Mireqenie 0922 Përkujdesje ndaj fëmijëve dhe shërbime të rinisë

Kujdesi për fëmijët Kujdesi ditor Programet e rekreacionit të fëmijëve Kujdesi jo-mjekësor i fëmijëve me aftësi të kufizuara Shërbimet e rinisë Programet e punëtorëve të rinj

34


092 Mireqenie 0923 Punës sociale dhe këshillim

Këshillim për abuzimin me alkoolin dhe drogën

Alkooli, duhani, droga (njohuri rreth tyre)

Mbështetja e krizës

Këshillim familjar dhe martesor

Mobbing dhe keqtrajtimi (njohuri rreth tyre)

Trajnimi i oficerit të gjuhës

Trajnimi i oficerëve të provës

Politika sociale

Praktika sociale

Teoria sociale (aplikuar)

Punë sociale (mirëqenie)

Këshillim profesional

Udhëzime profesionale

10 Shërbime 101 Shërbime personale

1011 Shërbime shtëpiake

Kujdestarët, punëtorët e shtëpisë dhe punëtorët në shtëpi Zmadhimi i oxhakut pastrim Gatim (në shtëpi) Shkenca e brendshme Pastrim kimik Shërbimet e funeralit dhe shkencat e morgut Ekonomia shtëpiake lavanderi Punë me grep (shtëpi) Qepje (në shtëpi) Pastrimi i dritareve


1012 Flokë dhe bukuri Prerje flokësh Terapia e bukurisë Kozmetikë (make up) Kontrolli i peshës dhe peshës Rregullim i flokëve Manikyr Pedikyr

35


1013 Hotel, restaurante dhe ushqim

Furnizim ushqimi Gatim (restorant dhe hotel-lloji) Përgatitja e shpejtë e ushqimit Shërbimi i ushqimit Shërbimet e mikpritjes Studimet e hoteleve dhe restoranteve Trajnimi i recepsionistit në hotel Shërbimet e hotelit Pritje dhe shërbim bar


1014 Sporte Studimet e trajnerëve të sportit

Teknikat dhe aftësitë në një sport të zgjedhur

Trajnimi i arbitrave / gjyqtarëve dhe zyrtarëve të tjerë të sporteve


1015 Udhëtim, turizëm, aktivitet i lirë

Ngjitje në litar

Aktivitete të bazuara në aventura

Drejtues, turne kryesor

Zbavitje dhe kohë të lirë

Programet e tregtarëve turistikë

Shërbimet e agjencisë së udhëtimit

Udhëtimi dhe turizmi

Shërbimet e udhëtimit

10 Shërbime 102 Higjiena dhe shërbimet e shëndetit në punë

1021 Higjiena e komunitetit

Standardet higjienike

Higjiena, komuniteti

Mbledhja e plehrave

Refuzimi i mbeturinave

Pastrimi i rruges

Furnizimi me ujë (shërbim)

Menaxhimi i mbeturinave

10 Shërbime 102 Higjiena dhe shërbimet e shëndetit në punë

1022 Shëndeti dhe siguria në punë

Ergonomia (shëndeti dhe siguria në punë)

Shëndeti dhe siguria në vendin e punës

Mirëqenia industriale

Mbrojtja e punës

Siguria e punës

Mirëqenia e punës (siguria)

36

Shëndeti në punë dhe higjiena industriale

Siguria në punë

Menaxhimi i stresit

Mjedisi i punës

10 Shërbime 103 Shërbimet e sigurisë

1031 Ushtria dhe mbrojtja

Trajnimi i forcës ajrore

Trajnimi i ushtrisë

Studimet e mbrojtjes

Shkenca ushtarake

Trajnimi i Marinës

Teoria e Luftës

10 Shërbime 103 Shërbimet e sigurisë

1032 Mbrojtja e personave dhe pronës

Siguria civile Programet doganore Teknologjia e zjarrit Mbrojtja nga zjarri (zjarrfikja) Ruajtja e jetës Policia ëork Studimet e policimit Sigurm në burg Siguria publike Shërbimet e sigurisë dhe parandalimit të humbjes Sigurim

10 Shërbime 104 Shërbime transporti

1041 Shërbime transporti

Siguria civile

Programet doganore

Teknologjia e zjarrit

Mbrojtja nga zjarri (zjarrfikja)

Ruajtja e jetës

Policia punon

Studimet e policimit

Puna e burgut

Siguria publike

Shërbimet e sigurisë dhe parandalimit të humbjes

Sigurimi i sigurisë

37

SHTOJCA 3 NACE 2007 – KLASIFIKIMI I AKTIVITETEVE EKONOMIKE 2-SHIFRA

Kodi NACE

Titulli I aktivitetit ekonomik

01 Prodhimi i bimëve dhe kafshëve, gjuetia dhe aktivitetet e lidhura me shërbimin

02 Pylltaria dhe prerjet

03 Peshkataria dhe akuakultura

05 Minierat e qymyrit dhe linjitit

06 Nxjerrja e naftës së papërpunuar dhe gazit natyror

07 Minierat e xeheve metalike

08 Minierat dhe guroret e tjera

09 Aktivitetet e shërbimit të mbështetjes së minierave

10 Prodhimi i produkteve ushqimore

11 Prodhimi i pijeve

12 Prodhimi i produkteve të duhanit

13 Prodhimi i tekstileve

14 Prodhimi i veshjeve

15 Prodhimi i lëkurës dhe produkteve të ngjashme

16 Prodhimi i drurit dhe i produkteve prej druri dhe tape, përveç mobiljeve; prodhimin e artikujve të kashtës dhe materialeve thurëse

17 Prodhim produktesh plasitke, kimike dhe petroleumi

18 Printimi dhe riprodhimi i mediave të regjistruara

19 Prodhimi i thengjillit dhe produkteve të rafinuara të naftës

20 Prodhimi i kimikateve dhe produkteve kimike

21 Prodhimi i produkteve farmaceutike bazë dhe preparatet farmaceutike

22 Prodhimi i produkteve të gomës dhe plastikës

23 Prodhimi i produkteve të tjera jo-metalike minerale

24 Prodhimi i metaleve bazë

25 Prodhimi i produkteve metalike të fabrikuara, me përjashtim të makinerive dhe pajisjeve

26 Prodhimi i kompjuterave, produkteve elektronike dhe optike

27 Prodhimi i pajisjeve elektrike

28 Prodhimi i makinerive dhe pajisjeve n.e.c.

38

29 Prodhimi i automjeteve, rimorkio dhe gjysmë rimorkio

30 Prodhimi i pajisjeve të tjera të transportit

31 Prodhimi i mobiljeve

32 Prodhimi n.e.c.

33 Riparimi dhe instalimi i makinerive dhe pajisjeve

35 Furnizimi me energji elektrike, gaz, avull dhe ajër të kondicionuar

36 Mbledhja, trajtimi dhe furnizimi me ujë

37 Ujërat e zeza

38 Aktivitetet e mbledhjes, trajtimit dhe asgjësimit të mbeturinave; materialet e rikuperimit

39 Aktivitetet e rehabilitimit dhe shërbimet e tjera të menaxhimit të mbeturinave

41 Ndërtimi i ndërtesave

42 Inxhinieria civile

43 Veprimtari të specializuara të ndërtimit

45 Tregtia me shumicë dhe pakicë dhe riparimi i automjeteve dhe motoçikletave

46 Tregtia me shumicë, me përjashtim të automjeteve motorike dhe motoçikletave

47 Tregtia me shumicë, me përjashtim të automjeteve motorike dhe motoçikletave

49 Transporti tokësor dhe transporti nëpërmjet tubacioneve

50 Transporti i ujit

51 Transporti ajror

52 Magazinimi dhe aktivitetet mbështetëse për transport

53 Aktivitete postare dhe ndërlidhëse

55 Sistemimi

56 Aktivitetet e shërbimit të ushqimit dhe pijeve

58 Aktivitetet botuese

59 Prodhimi i filmave, video dhe televizioni, regjistrimi i zërit dhe veprimtaritë botuese muzikore

60 Aktivitetet e transmetimit dhe programimit

61 Telekomunikacioni

62 Aktivitetet e shërbimit të teknologjisë së informacionit

63 Aktivitetet e shërbimit të informacionit

64 Ndërmjetësim financiar, përveç sigurimeve dhe financimit të pensioneve

39

65 Sigurimi, risigurimi dhe financimi i pensioneve, përveç sigurimit shoqëror të detyrueshëm

66 Aktivitete të tjera financiare

68 Aktivitetet e pasurive të patundshme

69 Aktivitetet ligjore dhe kontabiliteti

70 Aktivitetet e zyrave qendrore; aktivitetet e konsulencës së menaxhimit

71 Arkitekturë dhe aktivitete inxhinierike; testimi dhe analiza teknike

72 Hulumtimi dhe zhvillimi shkencor

73 Reklamimi dhe hulumtimi i tregut

74 Aktivitete të tjera profesionale, shkencore dhe teknike

75 Aktivitetet veterinare

77 Aktivitete të marrjes dhe lëshimit me qera

78 Aktivitetet e punësimit

79 Agjensi udhëtimi, operator udhëtimi dhe shërbime të tjera të rezervimit

80 Aktivitetet e sigurisë dhe hetimit

81 Shërbimet për ndërtesat dhe aktivitetet peizazhore

82 Zyra administrative, mbështetja e zyrave dhe aktivitete të tjera mbështetëse të biznesit

84 Administrata publike dhe mbrojtja; sigurimi social i detyrueshëm

85 Arsimimi

86 Aktivitetet e shëndetit të njeriut

87 Aktivitetet e kujdesit rezidencial

88 Aktivitete të punës sociale pa sistemim

90 Kreativiteti, artet dhe aktivitete argëtuese

91 Bibliotekat, arkivat, muzetë dhe aktivitete të tjera kulturore

92 Veprimtari bixhozi dhe bastesh

93 Aktivitete sportive dhe argëtuese dhe rekreative

94 Activities of membership organizations

95 Riparimi i kompjuterave dhe mallrave personale dhe shtëpiake

96 Aktivitete të tjera të shërbimit personal

97 Aktivitetet e familjeve si punëdhënës të personelit të brendshëm

98 Aktivitete të indiferencuara të mallrave dhe shërbimeve që prodhojnë familjet private për përdorim vetjak

99 Aktivitetet e organizatave dhe trupave ekstraterritoriale

40