miuxedavad amisa, saqarTvelos kanonma umaRlesi ganaTlebis

saqarTvelos iuridiuli profesiis reformis indeqsi

1


2007 wlis noemberi

amerikis iuristTa asociacia

nawili II


2

winamdebare gamocemaSi warmodgenili Sinaarsi amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativis (ABA Rule of Law Initiative) naSromia. masSi warmodgenili mosazrebani ekuTvnis mxolod da mxolod mis avtorebs da isini ar damtkicebula amerikis iuristTa asociaciis delegatTa sabWos an mmarTvelTa sabWos mier da ar warmoadgens amerikis iuristTa asociaciis pozicias an politikas. amasTan, winamdebare gamocemaSi warmodgenili Sexedulebani ar SeiZleba ganxilul iqnas, rogorc konkretul sakiTxebze iuridiuli rCeva. winamdebare analizis gamocema SesaZlebeli gaxda amerikeli xalxis mxardaWeriT amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID) saSualebiT. gamocemis Sinaarsze pasuxismgebelia amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativa da is ar asaxavs amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos an amerikis SeerTebuli Statebis mTavrobis pozicias. ISBN: 978-1-60442-074-6 (rbil ydiani) ISBN: 978-1-60442-075-3 (PDF dokumenti) dabeWdilia amerikis SeerTebul StatebSi saavtoro uflebebi © 2007, amerikis iuristTa asociacia vaSingtoni, NW q.15, korpusi 740; 20005,

sarCevi


3

Sesavali mokle mimoxilva saqarTvelos Sesaxeb samarTlebrivi mimoxilva istoriuli mimoxilva iuridiuli profesiis aRwera iuridiuli profesiis organizaciuli struqtura faqtorebis cxrili

I. profesiuli Tavisufleba da garantiebi faqtori 1: saadvokato praqtikis damoukideblad ganxorcilebis

SesaZlebloba faqtori 2: profesiuli imuniteti faqtori 3: klientTa xelmisawvdomoba faqtori 4: advokati-klientis urTierTobis konfidencialuroba faqtori 5: Tanasworuflebianoba faqtori 6: sasamarTloSi gamosvlis ufleba

II. ganaTleba, swavleba da profesiaSi Sesvla

faqtori 7: akademiuri moTxovnebi faqtori 8: saadvokato saqmianobisTvis momzadeba faqtori 9: sakvalifikacio procesi faqtori 10: licenziis gamcemi organo faqtori 11: profesiaSi aradiskriminaciuli daSveba

III. iuridiuli praqtikis mdgomareoba da standartebi

faqtori 12: damoukidebeli saadvokato saqmianobis Camoyalibeba faqtori 13: resursebi da anazRaureba faqtori 14: uwyveti iuridiuli ganaTleba faqtori 15: erovnul da genderul umciresobaTa warmomadgenloba profesiaSi faqtori 16: profesiuli eTika da qceva faqtori 17: disciplinuri devna da sanqciebi

IV. iuridiuli momsaxureba faqtori 18: iuridiuli momsaxurebis xelmisawvdomoba faqtori 19: iuridiuli momsaxureba umweoTaTvis faqtori 20: davis gadawyvetis alternatiuli meqanizmi

V. profesiuli asociaciebi

faqtori 21: organizaciuli marTva da damoukidebloba faqtori 22: wevrTa momsaxureba faqtori 23: sajaro interesi da sazogadoebrivi cnobierebis amaRlebis

programebi faqtori 24: advokatis roli samarTlebriv reformaSi

Semoklebebis ganmartebebi

Sesavali


4

iuridiuli profesiis reformis indeqsi (LPRI) aris Sefasebis xelsawyo, romelic ganxorcielda amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativis (ABA ROLI) mier. amerikis iuristTa asociaciis centraluri evropisa da evraziis samarTlebrivma iniciativam (ABA/CEELI), romelic amJamad warmoadges kanonis uzenaesobis iniciativis erTerT ganyofilebas SeimuSava iuridiuli profesiis reformis indeqsi (LPRI) sxva regionul ganyofilebebTan - maT Soris afrikis, aziis, laTinuri amerikis da axlo aRmosavleT/CrdiloeT afrikis TanamSromlobiT. amerikis iuristTa asociaciis centraluri evropisa da evraziis samarTlebrivma iniciativam (ABA/CEELI) ganviTarebadi demokratiis qveynebSi mimdinare samarTlebrivi reformis Sefasebis mizniT Seqmna iuridiuli profesiis reformis indeqsi (LPRI). indeqsi efuZneba 24 faqtors, romelic SemuSavebulia iuristis profesiisTvis Camoyalibebuli da saerTaSorisod (gaero da evropis sabWo) aRiarebuli standartebis safuZvelze. LPRI-is faqtorebis saSualebiT ganisazRvreba iseTi mniSvnelovani sferoebis maCveneblebi rogoricaa, magaliTad, profesiuli Tavisufleba da garantiebi; ganaTleba, treningi da profesiis xelmisawvdomoba; muSaobis pirobebi da normebi; iuridiuli momsaxureba da profesiuli asociaciebi. indeqsis ZiriTadi daniSnulebaa amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis inicativis (ABA ROLI) da samarTlebrivi daxmarebis sakiTxebze momuSave sxva organizaciebs, samarTlebrivi daxmarebis damfinanseblebsa da ganviTarebad demokratias saSualeba misces Tavad ganaxorcielon samarTlebrivi reformebis Sesabamisi programebi da meTvalyureoba gauwion iuristTa ufro eTikuri, efeqturi da damoukidebeli profesiis Camoyalibebis process. amasTan, LPRI da amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis inicativis (ABA ROLI) partniori sasamarTlo reformis indeqsi (JRI) uzrunvelyofs informacias iseT sakiTxebze, rogoricaa korufcia, sasamarTlo sistemis mier konfliqtebis gadaWris SesaZlebloba, umciresobaTa uflebebi da samarTlebrivi ganaTlebis reforma. amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA ROLI) proeqtis ganxorcielebisas gaiTvaliswina, rom ar arsebobs erTiani midgoma yvela konkretul sakiTxze romelic iuridiuli profesiis reformaSi moiazreba. konkretulad ki, amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativas (ABA ROLI) miaCnia rom arsebobs samarTlebriv kulturebs Soris sxvaobebi, ramac SeiZleba gamoiwvios zogierTi sakiTxis met naklebad aqtualuroba konkretul situaciaSi. mravali wlis ganmavlobaSi am sferoSi muSaobis Semdeg amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA ROLI) gamoavlina 24 faqtori, romelic am dokumentSia mocemuli da romlebsac SeiZleba mniSvnelovani gavlena hqondeT iuridiuli profesiis reformaze. am faqtorebis kvleva iZleva safuZvels moxdes reformis procesis mniSvnelovani elementebis Sefaseba da maTze dayrdnobiT teqnikuri daxmarebis programebis struqturieba. iuridiuli profesiis reformis indeqsis teqnikuri midgoma anxsxvavebs eseTi saxis Sefasebis xelsawyos sxva damoukidebeli Sefasebebisagan; magaliTad rogoricaa amerikis SeerTebuli Statebis saxelmwifo departamentis adamianis uflebebis angariSi da Tavisuflebis saxlis angariSi “gardamavali qveynebi” («Nations in Transit»). es Sefaseba ar iZleva komentarebs qveyanaSi arsebuli


5

iuridiuli profesiis saerTo statusze. piriqiT, SefasebaSi moyvanilia qveyanaSi arsebuli konkretuli pirobebi, sakanonmdeblo debulebebi, meqanizmebi da ganxilulia, Tu rogor Seesabameba is konkretuli reformis kriteriums Sefasebis periodSi. amasTan, unda aRiniSnos, rom analitikuri procesi ar warmoadgens mecnieruli statistikis Seswavlas an mimoxilvas. iuridiuli profesiis reformis indeqsi efuZneba Sesabamisi samarTlebrivi normebis, miznobriv jgufebTan msjelobis, informaciis ZiriTad momwodeblebTan gasaubrebebisa da sxva Sesabamisi monacemebis Seswavlis Sedegebs. pirvel rigSi, es dokumenti warmoadgens samarTlebriv mokvlevas, romelic Catarda drois konkretul monakveTSi qveynis samarTlebrivi sistemis mravalferovani informaciis damuSavebis Sedegad da ganxilulia iuristis profesiis kuTxiT. .

Sefasebis moculoba iuridiuli profesiis reformis Sefasebisas gadasaWreli iyo ori ZiriTadi sakiTxi. pirveli - terminebis «iuridiuli profesiis» da «iuristis» gansazRvra. dasaxeleba - «iuridiuli profesiis reformis indeqsi» arasworia, radgan indeqsSi yuradReba gamaxvilebulia mxolod iuristebze. Tumca, msoflios TiTqmis yvela qveyanaSi iuridiuli profesiebi sxvadasxva kategoriebs warmoadgenen. magaliTad, evropis sabWos CamonaTvalSi aris iuridiuli profesiis ramdenime kategoria, romelic moicavs mosamarTleebs, prokurorebs, iuristebs, notariusebs, mosamarTlis TanaSemweebsa da sasamarTlos aRmasruleblebs. amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativas (ABA ROLI) SeeZlo yvela am da sxva profesiis gaTvaliswineba Sefasebis momzadebis periodSi. Tumca, am SemTxvevaSi Sefaseba an Zalian garTulebuli an, piriqiT, zedapiruli iqneboda. iuridiuli profesiis reformis indeqsis (LPRI) procesis marTvisa da globalurad gamoyenebis mizniT, yuradReba gamaxvilebulia mxolod samarTlebrivi sistemis ZiriTad Semadgenel profesiebze, ase magaliTad - profesiebze, romlebic zogadad, wamyvani da mniSvnelovania demokratiuli da sabazro ekonomikis sistemebis funqcionirebisTvis. Sedegad, amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA ROLI) notariusis, sasamarTlo aRmasruleblis da mosamarTleTa TanaSemweebis profesiebi sxvadasxva qveynebSi maTi rolis cvalebadobisa da SezRudvebis gamo gamoricxa am Sefasebidan. amasTan, amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA ROLI) gadawyvita, ar gaiTvaliswinos mosamarTleebi da prokurorebi iuridiuli profesiis reformis indeqsis (LPRI) SefasebaSi, raTa ZiriTadi aqcenti gakeTdes im profesiaze, romelsac moqalaqeebi saxelmwifos winaSe sakuTari interesebis dacvisas iyeneben. damoukidebeli advokatebi, gansxvavebiT mosamarTleebisa da prokurorebisagan, ar warmoadgenen saxelmwifo berkets. amasTanave amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA ROLI) SeimuSava sasamarTlo reformis indeqsi (JRI), sadac yuradReba gamaxvilebulia ganviTarebadi demokratiis qveynebSi sasamarTlo reformis aspeqtebze, aseve prokuraturis reformis indeqsi, prokurorTa Sefasebis xelsawyo (PRI) da iuridiuli ganaTlebis reformis


6

indeqsi (LERI) qveyanaSi arsebuli iuridiuli ganaTlebis mdgomareobis SefasebisaTvis. mas Semdeg, rac amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA ROLI) gansazRvra iuridiuli profesiis romeli kategoria Sefasdes iuridiuli profesiis reformis indeqsis mixedviT, unda ganisazRvros da ganimartos termini «iuristi». amerikis SeerTebul Statebsa da ramdenime sxva qveyanaSi «iuristebi» Seadgenen profesionalTa erTian kategorias. miuxedavad amisa, umravles qveyanaSi, sasamarTloSi maTi warmomadgenlobis mixedviT xdeba iuristebis Semdgom qvekategoriebad dayofa. magaliTad, safrangeTSi arsebobs advokatTa sami kategoria: avocats, avoues a la Cour da avocats aux Conseils. Avocat-i aris iuristi, romelsac gaaCnia yvela sasamarTloSi gamosvlis ufleba, agreTve, iuridiuli konsultaciebis gaweva da klientTa uflebebis sasamarTloSi dacva. mas pirdapir miTiTebebs aZleven klientebi da is klientebis saxeliT gamodis sasamarTloSi. Avoues a la Cour-s gaaCnia saapelacio sasamarTloSi sarCelis Setanis monopoliuri ufleba, garda sisxlis samarTlisa da SromiTi urTierTobebis kanonebis qvemdebare saqmeebisa. aseT saqmeebze muSaoba mimdinareobs avocet-Tan erTad. rogorc wesi, avoues a la Cour -s Seaqvs sarCeli, Tumca is arasodes warmoadgens klients sasamarTloSi. mas ar gaaCnia nebismieri saxis sasamarTloSi klientis interesebis dacvis ufleba. Avocats aux Conseils warmoadgenen klientebis interesebs sakasacio sasamarTlosa da Counceil d’Etat -Si (safrangeTis umaRles administraciul sasamarTloSi). (ixileT sangleidi da koheni iuridiuli profesia safrangeTSi, iuridiuli profesia axal evropaSi: saxelmZRvanelo praqtikosebisaTvis; 127 (taireli & iakubi; meore gamocema; 1996). «axali evropis iuridiuli profesiebi», 1996). sasamarTloSi gamosvlis uflebis garda, iuristis terminis ganmarteba ufro rTuli sxva faqtorebis gamo gaxda. saxelmwifo da korporaciuli mrCeveli ar miiCnevian Tavisufali profesiis warmomadgenlebad. zog qveyanaSi ki daSvebulia, klientebis interesebi iuridiuli ganaTlebis armqone pirebma warmoadginon sasamarTloSi. am sakiTxebma warmoSva dilema, im SemTxvevaSi Tu amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativa (ABA ROLI) ZiriTadad yuradRebas gaamaxvilebda mxolod advokatebze (anu im profesionalebze, romlebic gamodian sisxlis samarTlis saqmeebze sasamarTloSi) SesaZlebeli iqneboda globaluri iuridiuli profesiis segmentis met-naklebad swori Sefasebis gakeTeba. Tumca damoukidebel iuristTa didi nawili ar Sevidoda Sefasebis farglebSi, rac mkiTxvels mcire warmodgenas miscemda iuridiuli profesiis reformaze. magaliTad, evropis advokatTa asociaciebis sabWosa da iuridiuli sazogadoebebis (CCBE) Tanaxmad, 2002 wels, poloneTSi moqmedebda 22 048 iuristi. maT Soris mxolod 5 315, anu 24%, advokatebi iyvnen. amave dros, Tu SefasebaSi ganxiluli iqneba yvela is adamiani, romelsac gaaCnia saadvokato saqmianobis ganxorcielebis nebarTva, suraTi ar iqneba swori da srulyofili, radgan CarTuli iqnebian iuristebi da ara-iuristebi, romlebic ar arian dakavebulni iuridiuli praqtikiT. imisaTvis, rom Sefaseba yovlismomcveli da amave dros martivi iyos, amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA ROLI) gadawyvita iuridiuli profesiis reformis indeqsSi im advokatebisa da samoqalaqo saqmeebis advokatebis CarTva, romelTac miRebuli aqvT iuridiuli ganaTleba aRiarebul saswavleblebSi da praqtikosi da


7

damoukidebeli iuristebi arian, riTac gamoricxa saxelmwifo da kerZo korporaciebis iuristebi. amasTan, vinaidan zogi faqtori mxolod advokatebs Seexeba, amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA ROLI) gadawyvita gaafarTovos farglebi da moicvas iuristebi sakiTxebis mixedviT.

meTodologia meore ZiriTadi problema, romelsac wavawydiT iuristis profesiis Sefasebisas, ukavSirdeba arssa da mniSvnelobas. miuxedavad imisa, rom amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA ROLI) SeZlo masalebis mopoveba sasamarTlo reformis indeqsidan, struqturasa da ganxorcielebis procesTan dakavSirebiT mainc Zalian mwiri masalis moipoveba gaxda SesaZlebeli, vinaidan es kvleva ZiriTad aqcents akeTebs sasamarTlo xelisuflebaze, xolo samarTlebrivi sistemis sxva mniSvnelovani komponentebi, rogoricaa iuristebi da prokurorebi, ar arian gaTvalsiwinebuli. demokratiis sakiTxebze momuSave mecnieris, Tomas karotersis TqmiT, «kanonis uzenaesobis damkvidrebaze momuSaveni cdiloben is Tanmimdevrul procesad aqcion, sadac ZiriTadi aqcenti sasamarTloebze keTdeba». (karotersi, «kanonis uzenaesobis damkvidreba sazRvargareT: problemis gaazreba, 8, (CEIP kanonis uzenaesobis seriebi», samuSao furceli #34, 2003 wlis ianvari). rac Seexeba sasamarTlo reformis indeqss, amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA ROLI) daadgina, rom iuridiuli profesiis SefasebasTan dakavSirebuli mravali faqtoris gansazRvra rTulia da «subieqtur da araobieqtur kriteriumebze dayrdnoba... kritikas gamoiwvevs». ((ABA/CEELI) sasamarTlo reformis indeqsi: sasamarTlo reformis indeqsis SemfasebelTa saxelmZRvanelo (2001 ganaxlebuli 2006 wels). iuridiuli profesiis reformis indeqsis SemuSavebisas amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA/ROLI) gadawyvita yuradReba gaemaxvilebina am sakiTxebsa da kritikaze rogorc subieqturi ise obieqturi kriteriumebis gaTvaliswinebiT da Seswavlili kriteriumebis fundamentur saerTaSoriso da regionalur standartebze dayrdnobiT, iseTi rogoricaa - gaeros ZiriTadi principebi iuristTa rolis Sesaxeb, advokatTa saerTaSoriso asociaciis standartebi iuridiuli profesiis damoukideblobis Sesaxeb, iuridiuli profesiis zogadi principebi da eTikis saerTaSoriso kodeqsi da da advokatTa saerTaSoriso asociaciis turinis principebi iuridiul profesionalTa profesiuli qcevis Sesaxeb 21-e saukuneSi, evropis sabWos rekomendaciebi R(2000)21 iuristis profesiis Tavisuflebis Sesaxeb da evropis advokaturebisa da iuridiuli sazogadoebebis sabWos qartia iuridiuli profesiis ZiriTadi principebis Sesaxeb evropaSi da evropeli advokatebis qcevis kodeqsi. amasTanave amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativas (ABA ROLI) mieca saSualeba dayrdnoboda sakuTar 10-wlian teqnikur-samarTlebrivi daxmarebis gamocdilebas iuridiuli profesiis reformaSi ganviTarebadi demokratiis qveynebSi. zemoxsenebul wyaroebze dayrdnobiT, amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA/ROLI) Seadgina 24 faqtori, romelic miuTiTebs eTikuri, efeqturi da damoukidebeli iuridiuli profesiis ganviTarebaze.


8

amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA ROLI) am faqtorebis Sefasebis mizniT SeimuSava saxelmZRvanelo, sadac ganmartebulia xsenebuli faqtorebi da saerTaSoriso standartebi, rac azustebs terminologias da uzrunvelyofs gamokvlevis sferoTa marTvas. gansakuTrebuli aqcenti gakeTebulia imaze rom ar momxdariyo precendentuli samarTlis principebisTvis upiratesobis miniWeba kontinenturi samarTlis principebTan SedarebiT iseT sakiTxebTan dakavSirebiT, rogoricaa iuristis profesiis struqtura da funqcia. amdenad aRniSnul SefasebaSi, konkretuli faqtorebia Setanili, romlebic precedentuli an kontinenturi samarTlis iuristebisTvis SesaZloa ucnobi da gansxvavebuli iyos, risTvisac saWiroa gaviTvaliswinoT rom amis mizans warmoadgenda iuridiuli profesiis saukeTeso tradiciebis gaziareba da ar momxdariyo iuridiuli profesiis reformis indeqsi erTi sistemis magaliTze modelireba. ZiriTadi kategoriebi Seexeba profesiuli Tavisuflebisa da garantiebis, ganaTlebis, swavleba-gadamzadebisa da profesiis xelmisawvdomobis, iuridiuli praqtikis pirobebisa da standartebis, iuridiuli momsaxurebisa da profesiuli asociaciebis sakiTxebs. iuridiuli profesiis reformis indeqsze muSaobisas, amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativa (ABA/ROLI) eyrdnoboda sasamarTlo reformis indeqsze miRebul gamocdilebasa da gaeros CEDAW1 Sefasebis xelsawyos. magaliTad, iuridiuli profesiis reformis indeqsSi (LPRI) gamoyenebulia faqtorTa Sejamebis meqanizmi da amdenad, SesaZlebeli gaxda rTuli da sakamaTo sakiTxebis ganxilvis Tavidan acileba, rasac adgili hqonda sasamarTlo reformis indeqsis momzadebis dros. sasamarTlo reformis indeqsi (JRI) da axla iuridiuli profesiis reformis indeqsi (LPRI) xarisxobriv Sefasebas faqtorebis specifikis gaTvaliswinebiT axdenen. miuxedavad amisa, Sefasebis orive xerxi gamoiyeneba qveyanaSi mimdinare reformis miRwevaTa Sesafaseblad, vinaidan mTlianad Sefasebis mcdeloba ukuSedegs gamoiwvevs.2

24 calkeuli faqtoris Sefasebebis Sekreba da sistematizacia xorcieldeba TiToeuli qveynis magaliTze. sasamarTlo reformis indeqsis (JRI), prokuraturis reformis indeqsis (PRI) da iuridiuli ganaTlebis reformis indeqsis (LERI) SemTxvevaSi aris Sefasebuli damokidebuleba da mokle Sejameba

iuridiuli profesiis reformis indeqsis TiToeuli faqtori Tu ganacxadi, Sefasebulia sami ZiriTadi kriteriumis saSaulebiT: dadebiTi, neitraluri an uaryofiTi. aseTi Sefasebebi asaxaven faqtorisa da saxelmwifo regulirebas Soris urTierTobas. im SemTxvevaSi, rodesac faqtori Seesabameba mocemuli qveynis realobas, qveyanas eZleva «dadebiTi» Sefaseba. Tu faqtori ar Seesabameba am qveynis mdgomareobas, mas uaryofiTi Sefaseba eZleva. Tu qveynis SigniT arsebuli mdgomareoba nawilobriv Seesabameba dasaxul faqtors - Sefaseba neitraluria.

1 CEDAW – gaeros konvencia qalTa diskriminaciis yvela formis likvidaciis Sesaxeb ABA ROLI-im SeimuSava CEDAW-s Sefasebis xelsawyo 2001-2002 wlebSi 2 sakiTxis siRrmiseuli SeswavlisaTvis, ix.larkini “sasamarTlos damoukidebloba da demokratizacia:Teoriuli da konceptualuri analizi;” amerikis SedarebiTi samarTlis Jurnali, 605, 611 (1996)


1

TiToeuli faqtoris Semdeg. sxvadasxva sakiTxebze ufro CaRrmavebuli Sefasebaa mocemuli. monacemebis aseTi formatiT ganTavseba xels uwyobs monacemTa bazaSi maT Setanas da momxmarebels, qveynebis mixedviT monacemebis Sedarebis saSualebas aZlevs, vinaidan xdeba iuridiuli profesiis reformis indeqsis ganaxleba. sasamarTlo reformis indeqsis formatis gamoyenebis ori ZiriTadi mizezi arsebobs: Sefaseba da formati. pirvelia - simartive, roca gamocdili meTodologiis gamoyenebiT moxerxda am samuSaos droulad Catareba. meore mizezi erTiani formatia, sadac erTiani formatebis SemuSaveba saSualebas aZlevs amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativas (ABA ROLI) LPRI-sa, JRI-Si, PRI-Si da LERI-Si moyvanili monacemebi Seadaros erTmaneTs. saboloo jamSi ki samarTlebrivi reformis srul suraTs miviRebT TiToeuli qveynis magaliTze. Tumca, aRsaniSnavia, rom SefasebaSi Semotanilia siaxleebic: urTierTkavSiris komitetis Seqmna da araformaluri fokus jgufebis gamoyeneba. urTierTdakavSirebuli faqtorebis Sesabamisobis uzrunvelsayofad, amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam (ABA ROLI) Seqmna komiteti, romlis SemadgenlobaSic Sevidnen Semfasebeli da amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativis (ABA ROLI) samxareo direqtorebis Sesabamisi qveynidan da adgilobrivi TanamSromlebi, aseve zogierTi TanamSromlebi vaSingtonidan. komitetis Seqmnis koncefcia gulisxmobs, gaaRrmavos Semfaseblis gamocdileba da miawodos sxva saxis informacia Sefasebis saTanado meqanizmis CamoyalibebisTvis. araformaluri miznobrivi jgufebis SemadgenlobaSi Sedian aramarto advokatebi, aramed mosamarTleebi, prokuraturis TanamSromlebi, arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebi da sxva oficialuri pirebi. aRniSnuli jgufebis gamoyeneba sakiTxTa wris gansazRvrasa da Sefasebis sizustis uzrunvelyofas gulisxmobda. iuridiuli profesiis indeqsis ganmeorebiTi ganxorcieldeba ramodenime mizans isaxavs. pirvel rigSi, igi uzrunvelyofs ganaxlebul angariSs iuridiuli profesiis Taobaze ganviTarebadi demokratiis qveynebSi da am angariSebSi xazgasmulia mniSvnelovani samarTlebrivi, iuridiuli, sasamarTlo da sxva politikuri movlenebi da Tu ra gavlena aqvs am movlenebs damoukidebel da xarisxian iuridiul profesiaze. am angariSebSi aseve aRwerili iqneba is garemoebebi romelic wina angariSSi problemur momentebad gamovlinda da razec saxelmwifo uwyebebma, iuridiuli profesiis warmomadgenlebma da sxvebma moaxdines reagireba. iuridiuli profesiis reformis indeqsis perioduli ganxorcieleba aseve miuTiTebs im sferoebs, sadac moxda ukusvla, anu im sferoebs sadac iuridiuli profesia ar ganviTarda an sadac gaumjobesebis TvalsazrisiT moxda mcire cvlileba. ganmeorebiT Catarebul angariSebSi aseve aisaxeba warmatebuli momentebi da garemoebebi iuridiuli profesiis ganviTarebis sferoSi. da bolos iuridiuli profesiis reformis indeqsis perioduli Catareba amerikis iuristTa asociacias kanonis uzenaesobis iniciativas aZlevs saSualebas imoqmedos rogorc informaciis droulma mimwodebelma, wyarom da gaakeTos drouli analizi qveyanaSi arsebuli iuridiuli profesiis reformis ganviTarebis TvalsazrisiT ganviTarebadi demokratiis qveynebSi. ganmeorebiT Catarebuli iuridiuli profesiis reformis indeqsis struqtura da meTodologia ar Seicvleba rac iZleva zusti istoriuli analizis


2

gakeTebis saSualebas. es angariSebi aseve aRweren iuridiuli profesiis Sesabamisobas 24 faqtorTan. procesi moicavs yvela kanonis, normatiuli aqtebis da debulebebis kvlevas, aseve im wyaroebis Seswavlis saSualebas romlebsac gavlena aqvT iuridiuli profesiis organizaciul mxresTan da funqcionirebasTan, aseve gamoyenebuli iqneba intervius procesi aTobiT advokatTan, mosamarTlesTan, arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebTan da aseve JurnalistebTan vinc Caxedulni arian advokatebis funqcionirebaSi. Sefasebis ganmeorebiT Catarebisas gansakuTrebuli yuradReba mieqceva im faqtorebs romlebmac miiRes uaryofiTi Sefaseba wina angariSis periodSi. TiToeuli faqtori axali angariSis ganxorcielebisas Tavidan miiRebs Sesabamisobis maCvenebels iqneba es dadebiTi, uaryofiTi Tu neitraluri. amasTan erTad ganmeorebiT Catarebuli angariSi aseve gamoavlens cvlilebis maCvenebels Sesabamisobisas an ganviTarebas adre Catarebul angariSTan SedarebiT. es cvlilebebi asaxuli iqneba faqtorTa cxrilSi iuridiuli profesiis reformis indeqsis dasawyisSi da aseve TiToeuli faqtoris Semajamebel nawilSic iqneba monacemi konkretul faqtorTan dakavSirebiT. gamoyenebuli iqneba Semdegi simboloebi: ↑ (gaumjoebesebis aRmniSvneli); ↓(gauaresebis aRmniSvneli) da ↔ (cvlileba ar yofila an Zalian patara cvlileba moxda). socialuri mecnierebis mkvlevarebi, SesaZloa, davobdnen imis Taobaze, rom zogi kriteriumis dazusteba sazogadoebrivi azris gamokiTxvis an advokatebTan da sasamarTlos TanamSromlebTan intensiuri gasaubrebis saSualebiT ufro gamarTlebuli iqneboda. sagrZnoblad maRali xarjebisa da drois simciris gamo, kanonis uzenaesobis iniciativam gadawyvita iseTi kiTxvebis SerCeva, rom advokatTaTvis, mosamarTleTaTvis, JurnalistTaTvis da sistemis mcodne gareSe damkvirvebelTaTvis kiTxvebis SezRuduli raodenobis miuxedavad momxdariyo maTze amomwuravi pasuxis gacema. saboloo jamSi, iuridiuli profesiis reformis analizi (LPRI) gulisxmobs Sefasebis swraf ganxorcielebas erTi an meti iuristis mier, romlebic zogadad icnoben qveyanasa da regions. vinc Caatarebda aucilebel gasaubrebebs moipovebda obieqtur informacias. da amis Sedegad Seafasebda TiToeul faqtors. iuridiuli profesiis reformis indeqsi (LPRI) ramdenime funqciis Sesasruleblad Seiqmna. pirveli – amerikis iuristTa asociaciis (ABA) kanonis uzenaesobis iniciativa da sxva donori organizaciebi SeZleben Sefasebis Sedegebis gamoyenebas ufro efeqturi programebis momzadebis dros, rac ganamtkicebs qveyanaSi damoukidebeli iuridiuli profesiis Camoyalibebas. meore - iuridiuli profesiis reformis analizi (LPRI) miawodebs donor organizaciebs, politikis Semqmnelebs, arasamTavrobo organizaciebs da saerTaSoriso organizaciebs informacias iuridiuli profesiis struqturis, bunebisa da statusis Sesaxeb im qveynebSi, sadac Catarda msgavsi Sefaseba. mesame - amerikis iuristTa asociaciis (ABA) kanonis uzenaesobis iniciativis mier Catarebuli sasamarTlo reformis indeqsTan (JRI), prokuraturis reformis indeqsTan (PRI) da iuridiuli ganaTlebis reformis indeqsTan (LERI) erTad, iuridiuli profesiis reformis indeqsi (LPRI) xels Seuwyobs kanonis uzenaesobis ukeT gaazrebasa da damkvidrebas. da bolos, meoTxe - iuridiuli profesiis reformis indeqsis (LPRI) Sedegebi gamodgeba iseTi adgilobrivi


3

advokatirebis iniciativebisTvis, rogoricaa sazogadoebis saganmanaTleblo kampaniebi advokatTa rolis Sesaxeb demokratiul sazogadoebaSi, adamianis uflebebis sakiTxi, kanon-proeqtebis SemuSaveba da saxelmwifos mier iuridiuli profesiisTvis saerTaSoriso standartebis dacvis uzrunvelsayofad.

madloba amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativas (ABA ROLI) surs madloba gadauxados im gunds, romelmac SeimuSava iuridiuli profesiis reformis indeqsis (LPRI) koncefcia da struqtura, proeqtis koordinators klod zulos, ABA/CEELI-s kanonis uzenaesobis kvlevis ofisis Tanadireqtors endriu solomons, direqtoris moadgilesa da dsT-s qveyanaTa regionis direqtors maikl maias, ABA/CEELI-s staJiors qristina turturikas, agreTve, ABA/CEELI-s programis asistents gevin uaiss. sxvadasxva eqspertebma erTwliani samuSao procesis ganmavlobaSi wvlili Seitanes da daxmareba gaswies am proeqtis ganviTarebisaTvis. amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativas (ABA ROLI) surs madloba gadauxados aRmasrulebel xelmZRvanels devid tolberts (yofili aRmasrulebeli direqtori); qalbaton meri griers - sisxlis samarTlis programis da iuriduli profesiis reformis proeqtis koordinators; baton skot karlsons - centraluri da aRmosavleT evropis yofil samxareo direqtors da sasamarTlo reformis miznobrivi sferos koordinators, iuridiuli profesiis reformis indeqsis (LPRI) sawyisi faqtorebisa da struqturis ganxilvisTvis. amasTan, amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativas (ABA ROLI) surs madlierebis grZnobiT moixsenios iuridiuli profesiis reformis indeqsze (LPRI) momuSave eqspertTa jgufi, romelmac daxmareba gagviwies dokumentis faqtorTa da struqturis gadamowmebaSi. eseni arian: ketlin klarki, ketrin hendli, stefan leienbergeri, uiliam meieri, avrom Seri, kristina stormi, roi stuki, rupert vulfi da gansakuTrebuli madloba mark ditrixs, romelmac mogvianebiT iuridiuli profesiis reformis indeqsis (LPRI) sacdeli Sefaseba ganaxorciela. dabolos, ABA/CEELI-s surs madloba gadauxados adgilobriv iuristebs, romelTac monawileoba miiRes ganxorcielebis procesSi. eseni arian: marin Ciku (moldoveTi), tatiana Cernobili (yazaxeTi), gulara gulievi (azerbaijani), etiS jeSari (kosovo), azamaT kerimbaevi (yirgizeTi) da eduard mkrtCani (somxeTi).

Sefasebis jgufi saqarTvelos iuridiuli profesiis reformis 2007 wlis indeqsze muSaobas xelmZRvanelobda kristin vomaki, amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis inciativis (ABA ROLI) saqarTvelos programis gundTan erTad - ufrosi iuristis irina lorTqifaniZis, amave organizaciis iuristis irina jafariZis da sisxlis samarTlis programis umcrosi iuristis mamuka mamacaSvilis daxmarebiT. samuSao jgufs daxmareba aRmouCina aseve amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativis (ABA ROLI) TanamSromlebma rogorc vaSingtonSi ise TbilisSi. maT Soris evropisa da evraziis qveynebis direqtorma dona vraiTma, kvlevisa da programuli


4

ganviTarebis ganyofilebis direqtorma saimon kontem, kvlevebis koordinatorma olga rudam, programis menejerma juli garuCom da programis oficerma Tamara sanikiZem. amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativis (ABA ROLI) kvlevisa da programuli ganviTarebis ganyofilebis samarTlis specialistma bri alenma gaukeTa angariSs redaqtireba da moamzada angariSi gamosacemad. daskvnebi da analizi efuZneba saqarTveloSi 2007 wlis seqtember-oqtomberSi Catarebul interviuebs da im dokumentebs romelTa ganxilvac moxda am droisaTvis. im organizaciebis da individualuri pirebis konfidencialuri sia, romelTa gamokiTxvac moxda kvlevis Catarebis procsSi inaxeba amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativis (ABA ROLI) saTao ofisSi vaSingtonSi. Sefasebis jgufi madlierebas gamoxatavs im pirebis mimarT, romlebic Sexvdnen samuSao jgufs da daTanxmdnen gaecaT kiTxvebze pasuxi.


5

mokle mimoxilva Sedegebis mokle analizi 2007 wels saqarTveloSi Catarebulma iuridiuli profesiis reformis indeqsma (LPRI) aCvena rom iuridiuli profesia swrafad viTardeba. kanonebi, romelic aregulirebs iuridiul profesias Seicvala ramodenimejer bolo wlebis ganmavlobaSi. am reformebma ki gamoiwvia pozitiuri cvlilebebi. 24 faqtoris mixedviT moxda am Sefasebis ganxorcieleba da aqedan 10 faqtoris Sefaseba gaumjobesda 2005 wlis monacemebTan SedarebiT da mxolod 2-ma faqtorma, romelic Seexeba klientis xelmisawvdomobas da advokati-klientis urTierTobis konfidencialurobas miiRo uaryofiTi Sefaseba. 5 faqtori romelic adre uaryofiTad iyo Sefasebuli 2007 wlis mdgomareobiT gaxda neitraluri da 5 neitraluri faqtori Sefasda dadebiTad. mniSvnelovani pozitiuri ganviTareba iuridiul profesiaSi iyo saqarTvelos advokatTa asociaciis Seqmna da am organizaciis mier aqtivobebis gancxorcieleba. saqarTvelos advokatTa asociaciis Seqmna mWidro kavSirSia sxva pozitiur movlenebTan, rogoricaa: advokatebisaTvis eTikis kodeqsis da disciplinuri pasuxismgeblobis debulebebis SemuSaveba. kidev erTi konstruqciuli movlena iyo kanonis iuridiuli daxmarebis Sesaxeb miReba da iuridiuli daxmarebis biuroebis Seqmna regionebSi. 2007 wlis iuridiuli profesiis reformis indeqsSi (LPRI) 2 faqtoridan, romlis Sefasebac Semcirda, erTs adre miniWebuli hqonda neitraluri da 2007 wlis mdgomareobiT miiRo uaryofiTi Sefaseba. meoris dadebiTi Sefaseba gaxda neitraluri. am ori faqtoris Sefasebis cvlileba asaxavs saqarTveloSi sasamarTlo sistemis mzard problemas, rogoricaa advokatebis gamoricxva samarTlebrivi procedurebidan. saproceso garigebis SemoRebam saqarTveloSi gamoiwvia sisxlis samarTlebrivi damnaSaveebis mier am garigebebSi monawileoba advokatebTan konsultaciis gareSe. amave dros, gadaWedili sasjelaRsrulebis dawesebulebebi da aseve dakavebulsa da advokats Soris Sexvedrebis monitoringi winaRobebs uqmnis sisxlis samarTlis saqmeebze momuSave advokatebs ganaxorcielon sakuTari klientebis normaluri dacva da warmomadgenloba. iuridiuli profesiis reformis indeqsis (LPRI) 9 faqtorma SeinarCuna igive negatiuri an neitraluri Sefaseba, rac 2005 wels arsebobda. es Seucvleli faqtorebi asaxaven saqarTveloSi iuridiul profesiaSi arsebul sakiTxebs. saqarTvelos sasamarTlo sistema jer kidev inkviziciuria da gamokiTxuli pirebi xSirad aRniSnavdnen rom advokatebi, romlebic icaven sisxlis samarTlis saqmeSi braldebuli adamianis interesebs, ver sargebloben iseTive uflebebiT ra uflebebsac floben prokurorebi. amave dros gamokiTxulma pirebma axsenes finansuri da samarTlebrivi resursebis nakleboba mTeli qveynis masStabiT, gansakuTrebiT ki Tbilisis gareT.

2007 wlis saqarTvelos iuridiuli profesiis reformis indeqsSi (LPRI) gamovlenili pozitiuri cvlilebebi


6

• 2005 wlis Semdeg yvelaze mniSvnelovani gaumjobeseba iuridiuli profesiis reformis TvalsazrisiT aris saqarTvelos advokatTa asociaciis Seqmna. advokatTa gaerTianeba Seiqmna da funqcionirebs 2006 wlidan. saqarTvelos advokatTa asociacia aris organo, romelic gascems licenzias iuridiuli profesiis warmomadgenelTaTvis. es organizacia aris damoukidebeli, TviTmmarTveli da maregulirebeli asociacia. saqarTvelos advokatTa asociaciam miiRo eTikis kodeqsi advokatebisaTvis da mas hyavs moqmedi eTikis komisia, romlis funqcia aris advokatebis disciplinuri pasuxismgeblobis gansazRvra. am organizaciis Seqmnis dRidan misi wevrebi 900-dan 3719-mde gaizarda. aqve unda aRiniSnos, rom axladSeqmnili saqarTvelos advokatTa asociacia ramodenime problemis winaSe dgas, maT Sorisaa iseTi sakiTxebi rogoricaa qvorumis ver Sekreba saerTo krebis mowvevisas 2007 wels da problemebi sawevroebis SekrebasTan dakavSirebiT.

• iuridiuli profesiis warmomadgenelTa organizaciebi – saqarTvelos advokatTa asociacia, saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia (saia) da saqarTvelos iurist studentTa asociacia (sisa) – Zalian aqtiurad uzrunvelyofen wevrebs sxvadasxbva saxis momsaxurebiT. saqarTvelos advokatTa asociacia marTavs treningebs da ufaso saswavlo kursebs advokatebisaTvis da aseve gamoscems kvartalur Jurnals. saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia saganmanaTleblo programebTan erTad aqtiurad axorcielebs sazogadoebis informirebis kampanias maTi uflebebisa da Tavisuflebebis Sesaxeb. saqarTvelos iurist studentTa asociacia mxars uWers praqtikuli unar Cvevebis treningebis ganxorcielebas da aqtiurad moRvaweobs iurist studentTa da iuridiuli profesiis warmomadgenlebTan dialogis ganviTarebis farglebSi.

• Semdegi pozitiuri ganviTareba aris winsvla iuridiuli ganaTlebis TvalsazrisiT. umaRles saswavleblebSi CabarebisaTvis iqna SemoRebulia erovnuli gamocda da ukve ramodenime welia xorcieldeba. instituciuri akreditacia ukve SemoRebulia da programuli akreditaciis Seqmna dagegmilia 2008 wlisaTvis. universitetebi axdenen saswavlo programis reorganizacias umaRlesi ganaTlebis boloniis deklaraciis mixedviT. interaqtiuli saswavlo meTodisa da analitikuri swavlebis inkorporireba xdeba nel-nela saswavlo programaSi. samarTlebrivi klinikebi sTavazoben studentebs praqtikuli unarCvevebis treningebs da sazogadoebis warmomadgenelTaTvis iuridiuli daxmarebis ganxorcielebas.

iuridiuli sisitemis struqturasTan dakavSirebuli problemebi

• miuxedavad bolo dros ganxorcielebuli sakanonmdeblo cvlilebebisa, sasamarTlo sistema mainc inkviziciuri sistemaa. amitom prokurorebs aqvT upiratesoba sasamarTlo darbazSi da advokatebs uWirT prokuraturisagan sakuTar saqmeze informaciis drouli mopoveba. amasTanave, sasamarTloebis araefqturobac iwvevs garkveul problemebs


7

advokatebisaTvis konkretuli saqmis masalebis xelmisawvdomobis TvalsazrisiT, maT Soris sasamarTlo gadawyvetilebebis drouli miReba sakuTari klientebis saqmeebze. miuxedavad amisa bevr advokats Rrmad swams rom sisxlis samarTlis axali saproceso kodeqsis kanonproeqti, romelic daawesebs SejibrebiT sasamarTlo process, aRmofxvris winaaRmdegobebs mxareTa Tanasworobis TvalsazrisiT.

• Hadvokatebi SezRudulebi arian uzenaesi sasamarTlos mier miRebuli sisxlis samarTlis sasjelis formis gaidlainebis da saproceso garigebis institutis arsebobiT. sisxlis samarTlis gaidlainebi iqca pirdapir miTiTebad mosamarTleebisaTvis Tu ra gadawyvetileba unda gamoitanon maT ama Tu im sisxlis samarTlis saqmeze da prokurorebic aqtiurad iyeneben am midgomas imisaTvis rom daiyolion gansasjelebi saproceso garigebaze. Aadvokatebi xSirad ar iReben monawileobas saproceso garigebebSi sanam maTi klientebi ar gaaformeben SeTanxmebas prokuraturasTan. advokatebi acxadeben rom maT uwevT molaparakebebis warmoeba klientebisaTvis ufro SeRavaTiani saproceso garigebis pirobebTan dakavSirebiT da ar eZlevaT saSualeba amtkicon sakuTari klientebis udanaSauloba.

• sisxlis samarTlis gansajelebTan, gansakuTrebiT ki maTTan visi Tavisuflebac aRkveTilia, Sexvedris organizeba da aseve am Sexvedrebis konfidencialurobis uzrunvelyofa Zalian problemuria. advokatebi iCxrikebian rodesac isini Sedian an gamodian sasjelaRsrulebis institutidan, maT Soris amowmeben im dokumentebsac romlebic konfidencialurad iTvleba. sasjelaRsulebis dawesebulebebi gadaWedilia, ar aris Sesaferisi adgili SexvedrebisaTvis da Sexvedrebis otTxis video TvaliT mosmena da daTvaliereba miRebuli formaa. amasTanave advokatebs ar aqvT saSualeba Sevidnen dakavebis adgilebSi saRamoobiT.

adeqvaturi resursebis naklebobasTan dakavSirebuli problemebi

o advokatebi ganicdian finansur problemebs. advokatebis anazRaureba gansxvavdeba da maT ar gaamJRavnes sakuTari finansuri Semosavlebi romlebsac isini iReben klientebisgan. maT aRniSnes rom advokatebis Semosavali bevrad naklebia vidre prokurorebis. DSemosavlebi gansakuTrebiT dabalia regionebSi. finansuri problemebi aris ZiriTadi problema damoukidebeli iuridiuli praqtikis Seqmnisa da ganviTarebisaTvis. advokatebi, romlebic emsaxurebian finansurad gaWirvebul pirebs, amboben rom maT aqvT problemebi saxelmiwifosgan momsaxurebis anazRaurebis TvalsazrisiT.

o advokatebi aseve ganicdian problemebs samarTlebrivi wyaroebis

xelmisawvdomobis TvalsazrisiT., romelsac aqvs gavlena iuridiuli momsaxurebis xarisxze. es gansakuTrebiT seriozul problemas warmoadgens Tbilisis gareT, regionebSi vinaidan biblioTekebi da samarTlebrivi wyaroebi Tavmoyrilia qveynis dedaqalaqSi. iuridiuli wyaroebi dabeWdili da eleqtrnuli formiT finasurad miuwvdomelia Cveulebrivi advokatisaTvis.


8

amasTanave ufaso beWdviTi iuridiuli wyaroebi xSirad ar aRwevs regionbamde. BmaSinac ki rodesac dokumenti xelmisawvdomia igi ZiriTadad rusul enazea da ara qarTulad. saqarTvelos advokatTa asociacia da saqarTvelos axalgazda iuristTa asociacia cdiloben am problemis mogvarebas magram es did finansur resursebTan aris dakavSirebuli rac seriozuli dabrkolebaa.

o saxelmwifom mniSvnelovani nabiji gadadga 2007 wels ufaso

iuridiuli daxmarebis SemoRebiT maTTvis visac amis saSualeba ar aqvs. iuridiuli daxmarebis momsaxurebis SemoReba cxadyofs gaWirvebuli xalxisTvis ufaso iuridiuli daxmarebis miwodebis Zalisxmevas magram ufaso iuridiuli daxmareba ver akmayofilebs sisxlis samarTlis saqmeebze advokatis momsaxurebis moTxovnilebas. imis gaTvaliswinebiT Tu ra samuSaos gaweva SeuZlia ufaso iuridiuli daxmarebis centrs sisxlis samarTlis gansajelebisaTvis arsebobs seriozuli eWvebi advokatebs Soris rom es centri ver gaarTmevs saTanadod Tavs ufaso iuridiuli damxarebis gawevas samoqalaqo da administraciul saqmeebze rac 2009 wlidan aris dagegmili. Miuexadavad imisa rom organizacia damoukidebeli uwyeba es instituti iusticiis saministros daqvemdebarebaSia, rac garkveulwilad winaRobaa am organos damoukideblobis TvalsazrisiT. am organizaciisaTvis kritikulad mniSvnelovania sakuTari warmatebis misaRwevad SeinarCunos xarisxis kontrolis meqanizmi saxelmwifo Carevis Tavidan acilebisaTvis.

2007 wlis iuridiuli profesiis reformis indeqsSi (LPRI) gamovlenili sxva problemebi

• advokatebis araTanabar ganawilebas saqrTvelos masStabiT aqvs uaryofiTi gavlena iuridiuli momsaxurebis xelmisawvdomobaze. licenzirebul advokatebze naxevarze meti TbilisSia Tavmoyrili, maSin rodesac TbilisSi saqarTvelos mosaxleobis meoTxedi cxovrobs. SedarebisaTVis TbilisSi yovel 714 mosaxleze erTi advokati modis, maSin rodesac saqrTvelos sididiT meore da mesame qalaqebSi rogoricaa quTaisi da baTumi erTi advokati modis 1890 da 2440 mcxovrebze.

• advokatebs SeuZliaT licenziis miReba saqarTvelos advokatTa asociaciidan saerTo, sisxlis samarTlis an samoqalaqo samarTlis sferoSi gamocdis CabarebiT, romelsac asociacia atarebs, an prokurorebis da samosamarTlo gamocdis CabarebiT, romelsac iusticiis umaRlesi skola atarebs. gansxvavebuli mosazrebebia sxvadasxva gamocdebis xarisxis, Sinaarsis da organizebis TvalsazrisiT rac eWvqveS ayenebs profesiaSi gawevrianebis procesis samarTlianobas da gamWvirvalobas. advokatTa umetesobas swams rom wevrobisaTvis saWiro und iyos erTiani gamocdis Cabareba imisaTvis rom moxdes profesiis xarisxis standartizacia.

• miuxedavad bolo dros miRebuli cvlilebebisa ara advokatebs, visac warmomadgenlebs uwodeben, aqvT ufleba warmoadginon


9

klientebis interesebi sasamarTloebSi garkveul garemoebebSi. warmomadgenlebs ar moeTxovebaT licenziis miReba saqarTvelos advokatTa asociaciidan da arc garkveuli akademiuri moTxovnebis dakmayofileba. advokatebi Tanxmdebian rom mxolod licenzirebulma advokatebma unda moaxdinon klientis interesebis dacva sasamarTloebSi imisaTvis rom daculi iyos iuridiuli warmomadgenlobis xarisxi.

• maSin rodesac advokatTa profesiuli eTikis kodeqsisa da disciplinuri devnis debulebebis miReba aris dadebiTi movlena, iuridiul profesiaSi aucilebelia advokatebisaTvis eTikis kodeqsisa da disciplinuri devnis debulebebis gacnoba. bevrma respondentma aRniSna, rom iuridiuli profesiis warmomadgenlebi ar arin informirebulni am dokumentebis arsebobis Sesaxeb da isini vinc icnoben am dokuments aRniSnaven rom rTulia eTikuri darRvevis gamovlena. advokatis winaaRmdeg Semotanili daaxloebiT 100-mde sarCelidan mxolod erTze aRiZra disciplinuri devna. saqarTvelos advokatTa asociacia cdilobs informacia miawodos advokatebs arsebuli disciplinuri meTodebis da meqanizmebis Taobaze magram es aqtivobebic finansuri problemebis gamo ver xorcieldeba.

saqarTvelos Sesaxeb saqarTvelo samxreT kavkasiis qveyanaa, romelic esazRvreba ruseTs, somxeTs, TurqeTs da azerbaijans. saqarTvelos istoria miTiuri promeTesa da iasonidan iwyeba. pirveli macxovrebeli saqarTvelos teritoriaze 2 milioni wlis win gaCnda. saqarTvelom Tavisi istoriis manZilze gauZlo romaelebis, Turqebis, sparselebis da sxvaTa Semosevebs da amve dros sxvadasxva mefis dros inarCunebda qveynis mTlianobas da damoukideblobas. saqarTvelo meore qveynaa somxeTis Semdeg sadac qristianoba gavrclda. me-13-e saukuneSi saqarTvelos monRolebi Semoesivnen. me-19-e saukunis dasawyisSi igi ruseTma daipyro. saqarTvelom damoukidebloba cota xniT moipova 1918 wels magram male isev ruseTis sabWoTa armiam daipyro qveyana. 1991 wels, sabWoTa kavSiris daSlis Semdeg saqarTvelo damoukidebeli gaxda magram male samoqalaqo omi daiwyo ramac damangreveli socialuri da ekonomikuri problemebi gamoiwvia qveyanaSi. ruseTis meoxebiT saqarTvelom dakarga sakuTari teritoriebi – afxazeTi da egreT wodebuli samxreT oseTi. es regionebi centraluri xelisuflebis kontrolis gareT rCeba da maT marTavs de faqto ar aRiarebuli mTavrobebi. daaxloebiT 200 000 ze meti iZulebiT gadaadgilebulma pirma saqarTvelos Seafara Tavi, sadac isini rTul ekonomikur pirobebSi cxovroben. 1995 wels sabWoTa kavSiris yofili sagareo saqmeTa ministri gaxda saqarTvelos prezidenti mas Semdeg rac igi cota xniT mTavrobis meTauri iyo. man ultra-nacionalisti zviad gamsaxurdia Secvala. SevardnaZre qveyanas 2003 wlamde marTavda, iqamde sanam im droindeli xelisuflebis mcdeloba gaeyalbebina arCevnebi ar gadaizarda farTo masStabian demonstraciebSi da sazogadoebriv ukmayofilebaSi rac –“vardebis revoluciis” saxeliT aris cnobili, rasac SevardnaZis gadadgoma mohyva. 2004


10

wels Catarebulma axalma arCevnebma xelisuflebis saTaveSi mixeil saakaSvili da nacionaluri moZraobis partia moiyvana. vardebis revoluciam dabada seriozuli cvlilebebis, demokratiuli reformebis ganxorcielebisa da ekonomikuri mdgomareobis gaumjobesebis imedi. prezidentma saakaSvilma ganaxorciela sakanonmdeblo cvlilebebi. mTavrobam Caatara mmarTvelobis reforma, miiRo antikorufciuli zomebi, daiwyo demokratiuli institutebis mSenebloba, sasamarTlo reformisa da ekonomikuri kampaniis ganxorcieleba. am sakanonmdeblo cvlilebebma gamoiwvia sirTuleebi iuridiul garemosTan mimarTebaSi. prezident saakaSvilis mTavroba gakritikebul iqna aRmasrulebel xelisuflebaSi didi Zalauflebis koncentraciisaTvis. 2007 wlis noemberSi qveyana moicva saprotesto talRam. prezidentma saakaSvilma sagangebo mdgomareoba gamoacxada. Tavdapirvelad prezidenti saakaSvili ignorirebas ukeTebda opoziciis moTxovnas gadamdgariyi magram 2007 wlis 25 noembers igi gadadga Tanamdebobidan da daniSna axali arCevnebi 2008 wlis ianvarSi. parlamentis Tamjdomare nino burjanaZe gaxda prezidentobis movaleobis droebiTi Semsrulebeli sanam moxdeboda axali prezidentis arCeva ianvris saprezidento arCevnebis Semdeg.

samarTlebrivi mimoxilva saqarTvelo aris erTpalatiani saparlamento mmarTvelobis qveyana. qveyana dayofilia regionul administraciebad. damoukideblobis mopovebis Semdgom saqarTvelom seriozuli nabijebi gadadga iuridiuli profesiis ganviTarebis TvalsazrisiT. saqarTvelom axali konstitucia 1995 wels miiRo, romelic iZleva adamianis uflebebis dacvis garantebs, maT Soris advokatis efeqturi daxmarebis flebas maTTVis vinc danaSauli Caidines. (saqarTvelos

konstitucia muxlebi 18(5) da 42 (3), miRebuli 1995 wlis 24 agvistos) [SemdgmomSi konstitucia]. konstituciiT uzrunvelyofilia Zalauflebis danawileba da damoukidebeli sasamarTlo xelisufleba. (igive muxlebi 5(4) da 82(3)). saqarTvelos konstituciam ganicada cvlilebebi 2004 wels da axali samtavrobo struqtura Camoyalibda. saqarTvelos mTavroba Sedgeba premier-ministrisa da ministrebisagan. prezidenti asrulebs saxelmwifos meTauris rols da kurirebs Zalovan saministroebs - Sinagan saqmeTa da Tavdacvis saministroebs. (muxli 69(1) da 73(10(g). premier-ministri xelmZRvanelobs danarCen saministroTa muSaobas. konstituciiT ganmtkicebulia Zalauflebis danawileba da sasamarTlo xelisuflebis damoukidebloba. (muxli 78(2) da 79(1)) 2005 wels ganxorcielebulma sakonstitucio cvlilebebma Seamcira parlamentis wevrTa raodenoba 235-dan 150-mde saidanac 100 aris proporciuli siiT arCeuli da 50 maJoritaruli principiT 4 wlis vadiT (muxli 49 (1). Prezident saakaSvils partias daaxloebiT 70% aqvs dRevandel parlamentSi. momdevno saparlamento arCevnebi 2008 wlis gazafxulzea daniSnuli. sasamarTlo xelisufleba 3 safexuriania da Sedgena regionuli (saqalaqo) sasamrTloebisagan, romelic iTvleba pirveli instanciis sasamarTlod; saapelacio sasamarTlosgan da uzenaesi sasamarTlosagan, romelic aris sakasacio sasamrTlo. AamasTanace sakonstitucio sasamarTlo ixilavs sakonstitucio davebs.


11

2001 wels saqarTvelo gaxda evro sabWos wevri saxelmwifo. rogorc evro sabWos wevrma qveyanam saqarTvelo valdebulia sakuTari kanonmdebloba SesabamisobaSi moiyvanos evropul standartebTan. saqarTvelo aseve aris xelSemkvreli saxelmwifo adamianis uflebebis da fundamenturi Tavisuflebebis evropuli konvenciisa (SemdegSi evropuli konvencia) da amitom adamianis uflebebis darRvevebis Sesaxeb sarCelebi SeiZleba Setanili iyos evropis adamianis uflebaTa sasamarTloSi strasburgSi mxolod mas Semdeg rac yvela erovnuli saSualebebi amoiwureba. istoriuli mimoxilva საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ უკვე თითქმის 15 წელი გავიდა, თუმცა იურიდიული პროფესიის წარმომადგენლები კვლავაც ებრძვიან საბჭოთა სისტემის მემკვიდრეობასა და პრობლემებს. საბჭოთა პერიოდში, პროკურატურა აკონტროლებდა ისეთი საქმეების შედეგებს, რომელთაც პოლიტიკური მნიშვნელობა ჰქონდა ან, როდესაც ერთ მხარეს „სწორი“ კავშირები გააჩნდა. მიუხედავად იმისა, რომ საბჭოთა კონსტიტუცია შეიცავდა ადვოკატის (დაცვის) შესახებ მოთხოვნას, ისევე როგორ

უდანაშაულობის პრეზუმფციის ცნებას, რეალობაში ადვოკატის როლი შემოიფარგლებოდა მხოლოდ მისი სასამართლო სხდომაზე დასწრებით, ანუ, ის ფორმალურ მხარეს წარმოადგენდა. კონსტიტუციით უდანაშაულობის პრეზუმციის ცნების აღიარების მიუხედავად, ბრალდებულის ბრალეულობა ცალსახად ცნობილი იყო,

ხოლო ადვოკატი ფორმალურად ესწრებოდა სასამართლო განხილვას და შემსუბუქებული განაჩენის მიღებას ცდილობდა. პოლიტიკურ საქმეებში, კომუნისტური პარტიის ლიდერები მისაღები გადაწყვეტილების შესახებ აძლევდნენ მოსამართლეებს მითითებას da ase xdeboda “satelefono marTalmsajulebis” ganxorcieleba.

ასეთი დირექტივების იგნორირება პრაქტიკულად არ ხდებოდა. სამოქალაქო საქმეები ძირითადად ოჯახური საკითხებით და მცირე ქონებრივი დავებით შემოიფარგლებოდა, რადგან ქვეყანაში მსხვილ კომერციულ და სამრეწველო ინტერესებს ძირითადად

სახელმწიფო ფლობდა. კერძო იურიდიული პრაქტიკა, ისეთი სახით, როგორიც მიღებულია საზღვარგარეთ, ფაქტიურად, არ არსებობდა. mas Semdeg rac saqarTvelom moipova damoukidebloba advokatebis roli sagrZnoblad Seicvala. post sabWoTa saqarTveloSi kanonebi iqna miRebuli advokatebis axali funqcionirebis sakanonmdeblo regulirebis mizniT. iuristis profesiis maregulireeli ZiriTadi sakanonmdeblo baza aris saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. es kanoni 2001 wels miiRes, magram amis Semdeg ramodenime cvlileba Sevida masSi. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb ganamtkicebs iuridiuli profesiis damoukideblobas, aregulirebs iuridiul praqtikas da ayalibebs iuridiul profesiaSi gawevrianebis standartebs. kanonis mixedviT iqmneba saqarTvelos advokatTa asociacia, romelic uflebamosilia Caataros advokatTa sakvalifikacio gamocdebi, gasces saadvokato licenzia da awarmoos advokatebis winaaRmdeg disciplinuri devna. sasamarTlo institutebis bolodroindel cvlilebebTan erTad sasamarTlo sistemis fundamenturi bunebac ganicdis seriozul cvlilebebs saqarTveloSi. gamokiTxulTa umetesobam aRniSna, rom qveynis sasamarTlo sistema scildeba kontinenturi samarTlis tradiciebs da icvleba precendentuli samarTlis sistemiT. 2008 wels dagegmilia sisxlis samarTlis sistemis seriozuli cvlileba, rac gamowveuli iqneba axali sisxlis samarTlis saproceso


12

kodeqsis miRebiT3

bolo ramodenime wlis ganmavlobaSi ganxorcielda sasamarTlo reformis aqtivobebi, romelic orientirebuli iyo sasamarTlo xelisflebis damoukideblobis ganmtkicebaze da gare zewolisgan dacvaze. Aam reformebma gansxvavebuli Sedegebi mogvca. iusticiis umaRlesi sabWos wevrTa raodenoba 9-dan 18-mde gaizarda. aucilebelia rom wevrTa naxevarze meti iyos mosamarTle, rac moTxovnilia evropis sabWos qartiiT mosamarTleTa statutis Sesaxeb. (evropis sabWos qartia mosamarTleTa statutis Sesaxeb; principi 1.3.) miuxedavad amisa, qartiis moTxovna, rom sasamarTlo xelisflebam funqcionireba ganaxorcielos sakanonmdeblo da aRmasrulebeli xelisflebisagan damoukideblad - ar aris uzrunvelyofili, vinaidan iusticiis umaRlesi sabWo oficialurad jer kidev aRmasrulebeli xelisuflebis kontrolis qveS rCeba. Semadgenlobis cvlilebasTan erTad bolo wlebSi gafarTovda iusticiis umaRlesi sabWos

(SemdgomSi sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis proeqti), aseve cvlilebebi elodeba samoqalaqo samarTlis processac (kanoni #1106; miRebuli 1997 wlis 14 noembers) (SemdgomSi samoqalaqo procesi) am cvlilebebis Sesabamisad moxdeba samarTlebrivi suraTis radikaluri cvlileba da SejibrebiT principze dafuZnebuli sisxlis samarTlebrivi sistemis ganmtkiceba. sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis proeqtSi mTeli Tavi aris gankuTvnili nafici msajulebis sasamarTlo procesze. es aris ufleba romelic konstituciis 2004 wlis cvlilebebiT iqna miRebuli. rogorc exla proeqtSi aris warmodgenili, sasamarTloSi iqneba 12 nafici msajuli, romlebic iqnebian arCeulni amomrCevelTa siebidan da gaivlian winaswar gamokiTxvas mosamarTlis da mxareTa warmomadgenlebis winaSe. (es nafici msajulebi ganixilaven sisxlis samarTlis saqmeebs da gadawyvetilebas gamoitanen faqtebze dayrdnobiT. sasamarTlo xelisuflebas xelmZRvanelobs saqarTvelos iusticiis umaRlesi sabWo, romelic Tavis mxriv xelmZRvanelobs 3 safexurian sasamarTlo sistemas, romelSic Sedian regionuli da qalaqis sasamarTloebi, saapelacio sasamarTloebi da uzenaesi sasamarTlo. regionuli (saqalaqo) sasamarTloebi ixilaven sisxlis, samoqalaqo da administraciul saqmeebs. saapelacio sasamarTloebi mxolod saapelacio sarCelebs ganixilaven da ekrZalebaT saqmis pirveli instanciiT ganxilva. avtonomiuri respublikebis uzenaesi sasamarTloebi moqmedeben rogorc saapelacio sasamarTloebi Sesabamis regionul erTeulebSi. uzenaesi sasamarTlo aris saboloo instanciis sasamarTlo an sakasacio sasamarTlo. sakonstitucio sasamarTlo ixilavs sakonstitucio saqmeebs. 2005 wlis sakanonmdeblo cvlilebebis Sedegad Seiqmna magistri mosamarTlis instituti, am cvlilebebis ganxorcieleba jer sawyis etapzea.

3 sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis proeqtis miReba da misi ZalaSi Sesvla dagegmilia 2008 wlis 1 ivnisisaTvis. Tu miiReben axal sisxlis samarTlis saproceso kodeqss, maSin masSi muxlebis raodenoba ganaxevrdeba aqamde arsebul sisxlis samarTlis saproceso kodeqsTan SedarebiT – 600 muxlidan daaxloebiT mxolod 300 muxlis datovebaa gadawyvetili. politikuri daZabulobis da mosalodneli arCevnebis gamo gaugebari iyo naSromze muSaobis periodSi moxdeba Tu ara proeqtis dasaxul dros miReba. am dokumentSi moyvanili muxlebi sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis proeqtidan ganxilulia saqarTvelos parlamentis mier pirveli mosmeniT, magram damatebiT kidev 2 mosmena aqvs gasavleli imisaTvis rom sabolood iqnas miRebuli. ase rom am dokumentSi moyvanili debulebebi sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis proeqtidan SeiZleba sabollod sxva formiT iqnas miRebuli saqarTvelos parlamentis mier.


13

Zalaufleba. 2006 wlis dekembris dasawyisidan iusticiis umaRles sabWos mieca mosamarTleTa Tanamdebobaze daniSvnis da maTi Tanamdebobidan gaTavisuflebis uflebamosileba. refomrebi aseve orientirebulia saqarTvelos mosamarTleTa ganaTlebis gaumjobesebisa da maTi treningis daxvewisken. mosamarTleobis kandidatebi valdebulni arian Caabaron weriTi gamocda da gaiaron zepiri gasaubreba sanam isini dainiSnebian mosamarTlis Tanamdebobaze. iusticiis umaRlesi skola daarsda 2007 wels. misi mizania samosamarTlo kandidatebis swavleba da moqmedi mosamarTleebisaTvis uwyveti samarTlebrivi saswavlo programebis ganxorcieleba. iusticiis umaRlesma skolam, romelic dafinansebis ZiriTad nawils iRebs mTavrobisgan, Secvala arasamTavrobo organizacia samosamarTlo swavlebis centri. iusticiis umaRlesi skolis moTxovnaTa mixedviT samosamarTlo kandidats evaleba Caabaros gamocdebi 14 Tviani mosamzadebeli swavlebis periodSi sanam igi dainiSneba mosamarTlis Tanamdebobaze. miuxedavad amisa mosamarTlis Tanamdebobaze daniSvnis procedura ar aris srulyofilad gamWvirvale. procesis Semadgenel nawilad kvlav rCeba zepiri gasaubreba, romelic tardeba daxurul kars miRma da ar arsebobs am proceduris amsaxveli werilobiTi dokumenti. 2004 wlis dasawyisidan 2006 wlis dekembramde sakonstitucio cvlilebebis mixedviT prezidents mieniWa mosamarTleebis Tanamdebobebze daniSvnis da maTi Tanamdebobidan ganTavisuflebis uflebamosileba. imisaTvis, rom sasamarTlo xelisflebaSi aRmofxvriliyo korufcia, zogierT mosamarTles mieca saSualeba gaekeTebina arCevani Tanamdebobis datovebisa da disciplinuri devnis aRZrvas Soris. uzenaesi sasamarTlos 37 mosamarTlidan 21 gadadga, 9 mosamrTlis winaaRmdeg aRiZra disciplinuri devna da isini dakavebuli Tanamdebobidan gaaTavisufles. disciplinuri devna ar iyo ganxorcielebuli iseTi aramarTlzomieri qmedebebisaTvis romelic gamoiwvevda maT winaaRmdeg disciplinuri devnis aRZvras, magaliTad rogoricaa eTikis normebis darRveva, gayalbeba an sxva msgavsi qmedeba. disciplinuri devnis aRZvris safuZveli iyo maT mier saqmis araswori gadawyveta. disciplinuri devnis aRZvra moxda im safuZvliT rom mosamarTleebis kanonis interpretacia ewinaaRmdegeboda iusiticiis umaRlesi sabWos mosazrebas am sakiTxze. amis safuZvelze gadawyda mosamarTleTa Tanamdebobidan ganTavisufleba, rac sisruleSi iqna moyvanili uzenaesi sasamrTlos mier. mizani iyo sasamarTlo xelisuflebis gaZliereba, magram qmedebebma sawinaaRmdego Sedegi gamoiRo da Seasusta sasamarTlo. miuxedavad imisa rom mosamarTleebis Tanamdebobaze daniSvnis an maTi Tanamdebobidan ganTavisuflebis uflebamosileba axla iusticiis umaRles sabWos aqvs miniWebuli, mosamarTleebs mainc eSiniaT rom Tu isini damoukideblad imoqmedeben - anu aRmasrulebeli xelisuflebis sawinaaRmdegod imoqmedeben – moxdeba maT mimarT disciplinuri devnis aRZvra, an maTi Tanamdebobidan ganTavisufleba. (ixileT amerikis SeerTebuli Statebis saxelmwifo departamentis demokratiis, adamianis uflebebisa da dasaqmebis biuros angariSi saqarTveloSi adamianis uflbebeTan dakavSirebiT, 2006 wlis mdgomareobiT nawili 1(e); 2007 wlis 6 marti, ixileT aseve human raiTs voCis, msoflio angariSi 2007, saqrTvelo - 2006 wlis movlenebi; ixileT aseve human raiTs voCi, saqarTvelos da evropis samezoblo politika, human raiTs voCis dokumenti, 2005 wlis 15 ivnisi, mosamarTleebis damoukidebloba 6.)


14

sabWoTa periodSi prokurorebi akontrolebdnen sasamarTlos ganxilvis Sedegebs, gansakuTrebiT maSin rodesac politikur interess safrTxe emuqreboda, an Tu erTerT mxares piradi kavSirebi hqonda saxelmwifos warmomadgenlebTan. sxdomis Tavmjdomare mosamarTleebi yurs ugdebdnen prokuroris SemoTavazebas, Tu rogor unda gadawyvetiliyo saqme. advokatis roli sasamarTlo procesze Zalian SezRuduli iyo, miuxedavad imisa rom sabWoTa konstituciiT garantirebuli iyo advokatis mier braldebulis intersebis dacva da udanaSaulobis prezumcia. braldebulis braleulobaSi eWvi aravis Sehqonda da advokatis mTavari funqcia iyo rac SeiZleba momgebiani pirobebis molaparakeba braldebis mxaresTan sakuTari klientis intersebidan gamomdinare. politikur saqmeebSi “satelefono samarTali” batonobda da komunisturi partiis liderebi urekavdnen mosamarTleebs imis moTxovnisTvis Tu rogor unda gadawyvetiliyo esa Tu is saqme. mosamarTleebi TiTqmis verasdros ver axerxebdnen komunisturi partiis liderebis moTxovnis ignorirebas. samoqalaqo saqmeebi ZiriTadad ojaxuri davebiT da patara qonebrivi davebiT Semoifargleboda, vinaidan saxelmwifo flobda yvela did komerciul Tu industriul interesebs qveyanaSi. kerZo iuridiuli praqtika, iseTi saxiT rogorc es dasavleTis qveynebSi aris cnobili, TiTqmis ar arsebobda. nafici msajulebis mier braldebulis ganTavisufleba iqneba saboloo, gasaCivrebis uflebis gareSe. (ix igive me-6-e, me-10-e). advokatebs gansxvavebuli damokidebuleba aqvT nafici msajulebis institutTan dakavSirebiT, magram yvela Tanxmdeba, rom saWiroa sazogadoebis informireba am sakiTxze da aseve advokatebis gaTviTcnobiereba nafici msajulebis rolsa da nafici msajulebis sasamarTlo procesSi CarTvaze. (ix. igive me-8-e).

iuridiuli profesiis aRwera saqarTveloSi arsebobs iuristTa Semmdegi kategoriebi :

• mosamarTleebi arian regionul (qalaqis) sasamarTloebSi, saapelacio sasamrTloSi, uzenaes sasamarTloSi da sakonstitucio sasamarTloSi.

• magistrati mosamarTleebi uflebamosilni arian ganixilon samoqalaqo davebi, romelTa Rirebuleba ar aRemateba 2000 lars (daaxloebiT 1130 dolari)4

. maTi uflebamosileba sisxlis samarTlis saqmeebzec SezRudulia.

• prokurorebi zedamxedvelobas uweven gamoZiebas da axorcieleben sisxlis samarTlis damnaSaveTa samarTlebriv devnas.

• gamomZieblebi valdebulni arian ganaxorcielon winaswari gamoZieba sisxlis samarTlis saqmeze da arian samarTaldamcavi organoebis

4 am angariSi qarTuli laris dolarTan mimarTebis kursad aRebulia is kursi romelic kvelvis Catarebis periodSi iyo dafiqsirebuli da Seadgenda 1 dolarze 1.77 lars


15

warmomadgenlebi prokuraturidan, Sinagan saqmeTa saministrodan da sxva saxelmwifo uwyebebSi.

• advokatebi arian damoukidebeli samarTlis profesionalebi, uflebamosilni warmoadginon klientebi sisxlis da samoqalaqo saqmeebze.

• notariusebi arian pirebi, romelTac miniWebuli aqvT dokumentebze xelmowerebis sisworis dadasturebis, xelSekrulebebis damowmebis, qonebis sakuTrebis sertifikatebis, memkvidreobiTi dokumentebis warmoebis, dokumentebis Targmanebis damowmebisa da klientTaTvis dokumentebis proeqtebis Sedgenis ufleba.

• warmomadgenlebi arian ara advokatebi da aqvT ufleba daucvan klientis interesebi samoqalaqo davebze pirveli instanciis sasamarTloebSi, saxelmwifo organoebis, adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebisa da im organizaciebis TanamSromlebs vinc am saxelmwifo struqturebis saqmeebze muSaoben aqvT ufleba gamovidnen maRali instanciis sasamarTloebSi.5

iuridiuli profesiis reformis indeqsis dasawyisSi Camoyalibebuli mizezebis gamo es Sefaseba gavrceldeba mxolod advokatebze magram zogierTi faqtori rogoricaa iuridiuli ganaTleba da iuridiuli praqtikisaTvis momzadeba SeiZleba gavrceldes iuridiuli profesiis warmomadgenelTa ufro farTo jgufze.

2001 წლის 20 ივნისს მიღებული კანონი „ადვოკატთა შესახებ“ განსაზღვრავს საადვოკატო საქმიანობას, რომელიც მოიცავს ადვოკატის მიერ იურიდიული რჩევის მიცემას იმ პირისთვის, რომელმაც მას დახმარებისათვის მიმართა (კლიენტი); კლიენტის წარმომადგენლობას საკონსტიტუციო დავის, სისხლის, სამოქალაქო ან ადმინისტრაციული სამართლის საქმეზე სასამართლოში, არბიტრაჟში, წინასწარი დაკავების, მოკვლევისა და გამოძიების ორგანოებში“; (კანონი „ადვოკატთა შესახებ“, მუხლი 2). ადვოკატთა შესახებ კანონის მე-10 da me-11-e მუხლebis თანახმად, ადვოკატს უნდა გააჩნდეს იურიდიული განათლება, ჩაბარებული უნდა ჰქონდეს ადვოკატთა საკვალიფიკაციო გამოცდა saerTo, samoqalaqo an sisxlis specializaciiT, an prokuraturis an samosamarTlo

gamocda და გააჩნდეს advokatis staJorad მუშაობის ერთი წლის გამოცდილება მაინც. am moTxovnebis dakmayofilebis Semdeg pirma unda mimarTos saqarTvelos advokatTa asociacias licenziisaTvis da moipovos uleba iuridiuli praqtikis ganxorcielebisa im sferoSi romelSic maT aqvT gamocda Cabarebuli. mas Semdeg rac advokati miiRebs licenzias igi xdeba saqarTvelos advokatTa asociaciis wevri da am organizaciis disciplinuri debulebis obieqti. (muxli 21)

5 parlaments waredgina cvlilebebis paketi saqarTvelos samoqalaqo kodeqsSi Sesatani romlis mixedviTac warmomadgenlebs aekrZalebaT pirveli instanciis sasamarTloebSi gamosvla. am angariSis momzadebis peridoSi es cvlilebebi jer kidev ar iyo ganxiluli parlamentis mier.


16

iuridiuli profesiis organizaciuli struqtura

• saqarTvelos advokatTa asociacia 2001 wels ZalaSi Sesuli advokatTa Sesaxeb kanonis mixedviT unda Seqmniliyo saqarTvelos advokatTa asociacia. K(kanoni advokatTa Sesaxeb Tavi VI). miuxedavad amisa, saqarTvelos advokatTa asociaciis formireba 2004 wlis bolomde ar momxdara. es samuSao ABA/CEELI-s daxmarebiTa da mxardaWeriT daiwyo. saqarTvelos advokatTa asociaciis damfuZnebeli kreba 2005 wlis 27 Tebervals Catarda da kreba gagrZelda 2005 wlis 11-12 marts. damfuZnebel krebas 904 uflebamosili piri daeswro. es mcdeloba ar damTavrebula saqarTvelos advokatTa asociaciis saboloo formirebiT. Erac gamowveuli iyo kanonis garkveuli debulebebis bundovanebiT da advokatTa garkveuli jgfebis mier saqarTvelos advokatTa asociaciis legitimurobis sakiTxis eWvqveS dayenebiT da sasamarTloebSi sarCelis SetaniT. sasamarTloebSi ori sarCeli Sevida asociaciis winaaRmdeg. erTi sarCeli saerTo sasamarTloebSi iyo Setanili da eWvqveS ayenebda saqarTvelos advokatTa asociaciis legitimurobas saproceso darRvevebis gamo damfuZnebeli krebis Catarebis dros. meore sarCeli ki Sevida sakonstitucio sasamarTloSi, romelic eWvqveS ayenebda advokatTa Sesaxeb kanonis muxlebis konstituciurobas, kerZod ki im debulebas romlis mixedviTac mTels qveyanaSi erTiani advokatTa asociacia iqmneboda. 2006 wlis ianvris bolosTvis samarTlebrivi davebi asociaciasTan dakavSirebiT dasrulda. 2006 wlis 21 ianvars saqarTvelos advokatTa asocoacia formalurad Camoyalibda, rogorc erTiani asociacia - uflebamosili gasces licenzia da awarmoos disciplinuri devna, aseve uzrunvelyos gangrZobadi swavleba advokatebisaTvis. yvela advokatisaTvis savaldebuloa saqarTvelos advokatTa asociaciis wevroba. Seqmnis dRidan saqarTvelos advokatTa asociacia Caeba garkveul aqtivobebSi iuridiuli profesiis reformirebis mizniT. 2006 wlis aprilSi Seikriba saqrTvelos advokatTa asociacia, romelmac miiRo saqarTelos advokatTa eTikis kodeqsi da disciplinuri devnis debulebebi advokatTa winaaRmdeg. 2006 wlis maisSi saqarTvelos advokatTa asociaciam Caatara pirveli sakvalifikacio gamocda advokatebisaTvis. saqarTvelos advokatTa asociaciis Seqmnamde gamocdis Catarebaze pasuxismgebeli iyo saqarTvelos iusticiis umaRlesi sabWo. advokatTa Sesaxeb kanonis mixedviT saqarTvelos advokatTa asociaciis Seqmnis Semdeg igi gaxda pasuxismgebli gamocdebis organizebaze. samarTlebrivi davebis gamo saqarTvelos advokatTa asociacias ar Seswevda Zala am uflebis ganxrcielebisa. amitom 2004 wlis Semodgomidan 2006 wlis maisamde ar yofila gamocda Catarebuli da Sesabamisad arc advokatebs miuRiaT licenzia. 2006 wlis maisis gamocdis Semdeg kidev oTxi sakvalifikacio gamocda Catarda saqarTvelos advokatTa asociaciis mier. 2007 wlis noembris gamocdebis Semdeg saqarTvelos advokatTa asociaciis wevrebis raodeoba 3672-mde gaizarda.

• saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia


17

saqarTveloSi nebayoflobiT wevrobaze dafuZnebuli yvelaze didi gaerTianeba iuristebisa aris saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia (saia), romelic erTerTi yvelaze warmatebuli da gavleniani organizaciaa saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia Seiqmna 1994 wels im iuristebisa da advokatebisaTvis vinc jer 40 wlis ar gamxdara. (axalgazrda iuristTa asociaciis

wesdeba muxli 4.1) amJamad asociaciaSi 800-ze meti wevria. es aris damoukidebeli, saxelmwifo gavlenisagan Tavisufali organizacia da aqvs kargi reputacia riTac izidavs axalgazrda, ganaTlebul iuristebs romlebic ar arian korumpirebulni, ebrZvian korufcias saxelmwifoSi da adamianis uflebebs icaven. wesdebis mixedviT mTavari mizani axalgazrda iuristTa asociaciisa aris sazogadoebrivi cnobierebis amaRleba kanonis uzenaesobis sakiTxebze, samoqalaqo sazogadoebisaTvis sakanonmdeblo safuZvlis Seqmna, adaminis uflebebis da ZiriTadi Tavisuflebebis dacva da iuridiuli profesiis ganviTareba. saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis saTao ofisi ganTavsebulia TbilisSi ori filialiT quTaissa da baTumSi da 5 regionaluri warmomadgenlobebiT rusTavSi, duSeTSi, TelavSi, gorSi da ozurgeTSi. yvela am ofisSi moqmedebs iuridiuli biblioTeka, romelic xelmisawvdomia ara wevri iuristebisaTvisac. zogierT ofisSi axalgazrda iuristTa asociaciis wevrebi ufaso iuridiul daxmarebas uweven socialurad daucvel fenebs an warmoadgenen maT intersebs sasamarTloSi aseve usasyidlod. saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis wevrebi aqtiurad monawileoben da atareben seminarebs, romelic gamiznulia maTi wevrebis da sazogadeobis informirebulobis da ganaTlebis ganmtkicebaze samarTlebriv sakiTxebze; saia aseve aqtiurad awarmoebs lobirebas iuridiuli porofesiis maregulirebeli kanonmdeblobis reformirebis mizniT.6

saqarTvelos iurist studentTa asociacia (SemdgomSi sisa) Seiqmna 2002 wels. es aris aramomgebiani organizacia, romlis mTavari ofisic TbilisSia ganTavsebuli da aqvs filiali axalcixeSi. sisas marTavs saerTo kreba da Tu saerTo kreba ar ikribeba maSin organizaciis saqmianobas warmarTavs 6 pirisagan Semdgari aRmasrulebeli sabWo. wevroba Riaa iuristi studentebisaTvis, axalgazrda advokatebisaTvis da ara advokatebisaTvis vinc dainteresebulni arian iuridiuli sakitxebiT. sisa ramodenime miznisaTvis seiqmna, maT Sorisaa iuridiuli fakultetebisaTvis praqtikuli samarTlis swavlebis saWiroebis gansazRvra da danergva da iuridiuli fakultetis studentebisaTvis iuridiuli literaturis miwodeba. amasTanave, organizaciis mizania mxari dauWiros iurist studentebsa da iuridiuli profesiis warmomadgenlebs Soris dialogs imis gamo rom bevri studenti ise amTavrebs swavlebas rom maT ar eZelvaT saSualeba Sexvdnen advokatebs, prokurorebs, mosamarTleebs. am miznebisaTvis sisam amerikis iuristTa asocociaciis kanonis uzenaesobis iniciativis mxardaWeriT daiwyo imitirebuli sasamarTlo procesebis konkursis ganxorcieleba da aseve erovnuli olimpiadis sisxlis,

saqarTvelos iurist studentTa asociacia

6 gamWirvalobis mizenebisaTvis saWiroa rom aRiniSnos rom saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciam miiRo dafinanseba amerikis iuristTa asociis kanonis uzenaesobis proeqtisgan (USAID-is finansuri mxardaWeriT) sxvadasxva proeqtebis gansaxorcieleblad.


18

samoqalaqo da administraciuli samarTlis sferoebSi uzenaes sasamarTlosTan erTad. faqtorTa urTierTdamokidebulebis cxrili qvemoT mocemuli cxrili asaxavs garkveuli sakiTxebis mimarT saqarTvelos damokidebulebas, magram upriani iqneba am Sedegebis faqtorTa analizTan da 2005 wlis SedegebTan erTobliobaSi ganxilva. amerikis iuristTa asociacia kanonis uzenaesobis programa moxaruli iqneba miiRos komentarebi da Sefasebebi yvela sakiTxTan mimarTebaSi da moaxdinos maTi asaxva da maTze msjeloba momavalSi saqarTveloSi Catarebul msgavs kvlevebSi.


19

iuridiuli profesiis reformis indeqsis faqtorebi

2005 2007 tendencia

I. profesiuli Tavisufleba da garantiebi

faqtori 1 saadvokato praqtikis damoukideblad ganxorcilebis SesaZlebloba

neitraluri neitraluri ↔

faqtori 2 profesiuli imuniteti dadebiTi dadebiTi ↔ faqtori 3 klientTa xelmisawvdomoba neitraluri negatiuri ↓ faqtori 4 advokati-klienti:

konfidencialuroba dadebiTi neitraluri ↓

faqtori 5 Tanasworuflebianoba neitraluri neitraluri ↔ faqtori 6 sasamarTloSi gamosvlis

ufleba neitraluri neitraluri ↔

II. ganaTleba, swavleba da profesiaSi gawevrianeba

faqtori 7 akademiuri moTxovnebi neitraluri neitraluri ↔ faqtori 8 Saadvokato saqmianobisTvis

momzadeba uaryofiTi neitraluri ↑

faqtori 9 sakvalifikacio procesi neitraluri neitraluri ↔ faqtori 10 salicenzio organo neitraluri dadebiTi ↑ faqtori 11 profesiaSi aradiskriminaciuli

daSveba neitraluri neitraluri ↔

III. iuridiuli praqtikis mdgomareoba da standartebi

faqtori 12 damoukidebeli saadvokato saqmianobis Camoyalibeba

dadebiTi dadebiTi ↔ faqtori 13 resursebi da anazRaureba uaryofiTi uaryofiTi ↔ faqtori 14 uwyveti iuridiuli ganaTleba uaryofiTi neitraluri ↑ faqtori 15 erovnul da genderul

umciresobaTa warmomadgenloba profesiaSi

neitraluri dadebiTi ↑

faqtori 16 profesiuli eTika da qceva uaryofiTi neitraluri ↑ faqtori 17 disciplinuri devna da

sanqciebi uaryofiTi neitraluri ↑

IV. iuridiuli momsaxureba faqtori 18 iuridiuli momsaxurebis

xelmisawvdomoba uaryofiTi uaryofiTi ↔

faqtori 19 iuridiuli momsaxureba umweoTaTvis

uaryofiTi neitraluri ↑

faqtori 20 davis gadawyvetis alternatiuli meqanizmi

dadebiTi neitraluri ↔ V. profesiuli asociacia faqtori 21 organizaciuli marTva da

damoukidebloba neitraluri dadebiTi ↑

faqtori 22 wevrTa momsaxureba neitraluri dadebiTi ↑ faqtori 23 sajaro interesi da

sazogadoebrivi cnobierebis programebi

neitraluri neitralui ↔

faqtori 24 roli samarTlebriv reformaSi neitraluri dadebiTi ↑


20


21

I. profesiuli Tavisufleba da garantiebi faqtori 1. saadvokato praqtikis damoukideblad ganxorcilebis SesaZlebloba advokatebs saSualeba aqvT ganaxorcielon saqmianoba Carevis, muqarisa da sanqciebis gareSe, Tu isini profesiis standartebis Sesabamisad moqmedeben.

daskvna: Sefaseba: neitraluri tendencia: ↔ advokatTa umravlesoba acxadebs, rom zogadad, maT aqvT saadvokato saqmianobis damoukideblad ganxorcielebis saSualeba pirdapiri Carevis, muqaris an sanqciebis gareSe. Magram, miuxedavad amisa mainc aqvs adgili saxlmwifo pirebis Carevas. sisxli samarTlis saqmeebze prokuraturis dominanturi funqcia da sasjelis dawesebis gaidlainebi asustebs advokatis SesaZleblobas iqonios gavlena saqmis Sedegze. Aamis msgavsad xSirad xdeba samoqalaqo saqmeebze momuSave advokatebis saqmeebSi Careva saxelmwifo pirebisgan rodesac saqme exeba saxelmwifo interess.

advokatTa umravlesoba acxadebs, rom realurad maT ar gaaCniaT problemebi saqmianobaSi pirdapir CarevasTan dakavSirebiT saxelmwifos mxridan imis miTiTebiT Tu rogor imoqmedon klientis warmomadgenlobisas. magram gamoiTqva ukmayofileba imis Taobaze, rom iuridiul profesiaSi arapirdapiri Carevis uxvi magaliTebi arsebobs. saCivrebis umetesoba mdgomareobs imaSi, rom sasamarTloze prokuratura axorcielebs seriozul zewolas sisxlis samarTlis saqmeebze, aseve aris samoqalaqo samarTlis saqmeebze zewolis SemTxvevebi. Advokatebma, romlebic ZiriTadad sisxlis samarTlis saqmeebze muSaoben, aRniSnes rom maTi funqcia ubrundeba sabWoTa dros arsebul

analizi/safuZveli: saqarTvelos konstituciT, romelic 1995 wels iyo miRebuli, garantirebulia Zalauflebis danawileba da sasamarTlos damoukidebloba, magram igi konkretulad ar exeba iuridiuli profesiis damoukideblobas. (saqarTvelos

konstitucia muxli 5 (4), 82(3)). iuriduli profesiis damoukidebloba ganmtkicebulia saqarTvelos kanoniT «advokatTa Sesaxeb», romlis mixedviTac advokatebma unda imoqmedon damoukideblad da maT saqminobaSi Careva dauSvebelia. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb muxli 38 (1)). amasTanave kanoni adgens, rom advokati aris “Tavisufali profesiis” warmomadgeneli, romelic emorCileba mxolod kanonsa da profesiuli eTikis normebs. (saqarTvelos kanoni

advokatTa Sesaxeb muxli 1 (2)). amave kanonis muxli 3 iZleva saadvokato saqmianobis principebis CamonaTvals da maT Soris moixseniebs “iuridiuli praqtikis damoukideblobas da Tavisuflebas” da “advokatis saqminobaSi Caurevlobas”. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb muxli 3 (b) da (d)). sisxlis samarTlis kodeqsi gansazRvravs sanqciebs im pirTa mimarT vinc Caidens Zaladobas an gamoavlens Zaladobis mcdelobas sasamarTlo procesis monawileTa maT Soris advokatTa mimarT. sisxlis samarTlis kodesi muxli 365 (kanoni #2287, miRebuli 1999 wlis 22 ivliss; SemdgomSi sisxlis samarTlis kodeqsi)


22

advokatis funqcias, rodesac braldebuli ukve damnaSaved iyo miCneuli da advokatis erTaderTi daniSnuleba iyo rac SeiZleba momgebian pirobebze molaparakeba sakuTari klientis interesebis sasargeblod7

praqtikaSi gaidlainebi gaxda mosamarTleebisaTvis avtomaturad savaldebulo da kargi saxlmZRvanelo prokurorebisaTvis - vinc cdiloben saproceso garigebis SeTanxmebas. Sefasebis jgufis mier gamokiTxuli advokatebi amboben, rom Cveulebrivi sisxlis samarTlis saqme Semdegnairad mimdinareobs: rodesac moxdeba piris dakaveba mas acnoben im sasjelis formas romelic mas emuqreba sisxlis samarTlis gaidlainebis mixedviT da mas sTavazoben saproceso garigebas. winswari ganxilvis stadiaze ar aris advokatisaTvis savaldebulo daeswros ganxilvas, vinaidan winaswari dakavebis sakiTxi avtomaturad gadawydeba gaidlainebis mixedviT. Tu saproceso garigeba Sedgeba igi warmoadgens fulad jarimas, romelic gansazRvrulia prokuroris

. konkretulad ki advokatebi aRniSnaven, rom uzenaesi sasamarTlos mier sasjelis dawesebis gaidlainebis miRebis Semdeg kidev ufro garTulda maTi klientebis interesebis dacva da winaswari patimrobis Tavidan arideba, an sasjelis im formaze zegavlenis moxdena rac SeiZleba maT klientebs emuqrebodeT. 2007 wlis gazafxulze Seiqmna komisia, romlis SemadgenlobaSic Sediodnen sisxlis samarTlis mosamarTleebi samive instanciis sasamarTlodan. am komisiam Seiswavla sasjelis dawesebis praqtika im saqmeebTan mimarTebaSi romelsac yvelaze xSirad ixilaven saqarTvelos sasamarTloebi. imisda mixedviT, Tu rogor xdeba sasjelis formis gansazRvra sasmarTloebis mier amaTu im danaSaulis SemTxvevaSi, komisiam SeimuSava sasjelis dawesebis gaidlainebi - anu sisxlis samarTlis gaidlainebi. es gaidlainebi Zalian gavs amerikis SeerTebuli Statebis federaluri sasjelis gaidlainebs. es gaidlainebi warmoadgens instrquciebs sasamrTlosaTvis da mxars uWers da amtkicebs sasjelis erTgvarovani formis dawesebas erTsa da imave danaSaulze, erTiani sasamarTlo praqtikis Camoyaliebebas da Seusabamo gasaCivrebis Tavidan aridebas. sisxlis samarTlis gaidlainebSi aris sasjelebis cxrili mocemuli danaSaulis formebis mixedviT da maTze dawesebuli sasjelis formaze 6 Tvis damatebiT an gamoklebis SesaZleblobiT. gaidlainebis mizania hqondeT instruqciuli xasiaTi da moaxdinon saukeTeso praqtikis gaziareba, rodesac mosamarTlem unda gadawyvitos sasjelis forma amaTu im danaSaulze. mosamarTleebs aqvT braldebulebisaTvis sasjelis formis gansazRvrisas gaidlainebidan gadaxvevis diskrecia, magram Tu isini ase moiqcevian - valdebulni arian warmoadginon werilobiTi dasabuTeba, ramac gamoiwvia maT mier gansxvavebuli sasjelis formis daweseba braldebulze.

8

7 2006 wels 16948 braldebulidan mxolod 37 iyo udanaSaulod cnobili. Tavisuflebis saxli, gardamavali qveynebi, 2007 weli, demokratizaciis procesi evraziasa da aRmosavleT centralur evropaSi 244 (2007) 8 iusticiis saministros monacemebis mixedviT gadawyvetilebebis aRsrulebidan Semosuli Semosavlis 90% warmoadgens administraciul jarimas (jarimebi saavtomobolo moZraobis wesebis darRveviT gamowveuli) da jarimebi sisxlis samarTlis danaSaulisaTvis (magaliTad saproceso SeTanxmebidan miRebuli Tanxebi). 2007 wlis agvistos mdgomareobiT Segrovili Tanxis odenoba Seadgenda 12.8 milion lars (daaxloebiT 7.9 milioni amerikuli dolari).

mier. Tu braldebuli Tanxmdeba saproceso garigebas advokati mxolod imisTvis aris saWiro, rom gaaformos Sesabamisi dokumentebi. advokatebi amboben rom isini ar


23

arian CarTulni saproceso garigebebSi, isini mxlod eTanxmebian im SeTanxmebas, rac gaformda braldebulsa da prokurors Soris9

gamokiTxulTa umetesobam aRniSna, rom korufciis tradiciuli forma - anu qrTamis micema mosamarTleebisaTvis advokatebis saSualebiT aRmofxvrilia, maSin rodesac saxelmwifos mier sanqcirebuli meqrTameoba (anu is rac zeviT aris aRwerili) daSvebulia. sabWoTa praqtika “satelefono samarTali” – sxva sityvebiT rom vTqvaT sasamrTlo praqtika gadawyviton saqmeebi zemdgomi saxelisuflebo organoebidan darekvis safuZvleze - Seicvala funqciurad msgavsi sisxlis samarTlis gaidlainebiT

. xandaxan braldebuli uars ambobs saproceso garigebaze da Tanxmdeba sasamrTlo process. aseT SemTxvevaSi advokatebi aRniSnaven rom maT ar aqvT saSualeba efeqturad daicvan sakuTari klientebis uflebebi da amis ZiriTadi mizezi aris mosamarTleebis prokurorebze TiTqmis srulyofili morCileba. advokatebi aRniSnaven, rom mosamarTleebis umetesoba sistematurad ignorirebas ukeTebs advokatebis mier warmodgenil mtkicebulebebs braldebis mxaris mier warmodgenili mtkicebulebebis sasargeblod. Amas Semdeg, rac piris braleuloba damtkicdeba sasamarTlos mier advokatebs ar SeswevT Zala Secvalon braldebulis gaidlainebSi mocemuli sasjelis forma. erTerTma advokatma ase Seajama arsebuli mdgomareoba: “me amas Carevas ar davarqmevdi. Cven ubralod mxaresac ki ar warmovadgenT sasamarTlo procesze. mniSvneloba ar aqvs Cven iq viqnebiT Tu ara, Sedegi winaswar aris gansazRvruli”. samoqalaqo saqmeebSi arapirdapiri Carevis faqtebze saubroben advokatebi. es gansakuTrebiT TvalsaCinoa maSin, rodesac erT mxares aqvs mWidro urTierTobebi xelisuflebasTan, an maSin rodesac gansakuTrebiT didi interesia xelisuflebis, an saqme exeba gansakuTrebiT didi odenobis Tanxas. rogorc sisxlis, ise samoqalaqo saqmeebTan mimarTebaSi Tavisuflebis saxlis mier 2007 wlis angariSSi naTqvamia - “gavrcelebulia politikuri xelisuflebis liderebis mier faruli zewola mosamarTleebze, gansakuTrebiT ki politikurad mgrZnobiare saqmeebze, da mosamarTleebs uWirT prokurorebis ganawyeneba” (Tavisuflebis saxli, “gardamavali qveynebi” 2007: demokratizacia

aRmosavleT da centralur evropaSi da evraziaSi 244 (2007)). advokatebi romlebic muSaoben samoqalaqo saqmeebze amboben, rom saqmis Sedegebis miRweva iseTive meTodebiT xdeba, rogorc sisxlis samarTlis saqmeebis dros saproceso SeTanxmebis gaformeba. Tu braldebuli samoqalqo saqmeSi gadaixdis Tanxas an qonebas gadaaformebs momCivanze, mis mimarT wayenebuli braldebebi Sewydeba. erTerTma praqtikosma advokatma Sefasebis jgufTan Sexvedrisas aRniSna, rom “saxelmwifom daikava mafiis adgili –adre aseT fuls Sav fuls eZaxdnen (Sav bazars). amas exla TeTri fuli hqvia vinaidan fuli saxelmwifos misdis”.

10

9 Tu axali sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi iqneba miRebuli advokatis daswrebis ufleba saproceso SeTanxmebis molaprakebisas garantirebuli iqneba; saqrTvelos sisxlis samarTlis

saproceso kodeqsis proeqti muxli 47 (v) 10 ramodenime kanoni iqna miRebuli satelefono samarTlis aRmofxvris mizniT. ixileT saqarTvelos kanoni saerTo sasamarTloebis mosamarTleebTan komunikaciis Sesaxeb muxli 3 (am kanoniT ikrZaleba saerTo sasamarTloebis mosamarTleebTan yovelgvari komunikacia sasamarTlo procesis nebismier etapze) ixileT aseve saqarTvlos kanoni sajaro samsaxurSi intereseTa konfliqtebisa da korufciis Sesaxeb muxlebi 2, 9, 1 (mosmaarTles ar aqvs ufleba moiTxovos an miiRos kompensacia misi saqmianobisaTvis).

. advokatisaTvis Sedegi erTi da


24

igivea, bevr SemTxvevebSi advokatis SesaZleblobebis miuxedavad, aranairi kvleva da Zalisxmeva ar Secvlis saqmis Sedegs. Mmiuxedavad am msgavsi pretenziebisa, romelic gamokiTxul advokatTa mier gamoiTqva isini erTxmad aRniSnaven rom mainc SesaZlebelia advokatebis mier damoukideblobis SenarCuneba. es advokatebi garkeulwilad Tavidan icileben saadvokato praqtikis tradiciul formas. maT urCevniaT klientebs gauwion momsaxureba rCevis da konsultaciebis formiT vidre gamovidnen sasamarTlo procesze, vinaidan maTi azriT sasamarTlo procesi araefeqturia. faqtori 2. profesiuli imuniteti advokatebis klientTan an klientis saqmesTan gaigiveba ar xdeba, isini sargebloben imunitetiT maT mier procesis mimdinareobisas gakeTebul gancxadebTan dakavSirebiT.

daskvna: Sefaseba: dadebiTi tendencia: ↔

saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb aniWebs advokatebs profesiul imunitets sakuTari klientebis warmomadgenlobisas magram ar arsebobs advokatebis sakuTari klientebis mosazrebebTan gaigivebis sakanonmdeblo akrZalva. realurad advokatebi sargebloben profesiuli imunitetiT da Tu isini politikurad mikerZoebulad aRiqmebian imis gamo, Tu vis interesebs icaven, maTi identificireba sakuTari klientebis mizezebTan ar xdeba.

ar arsebobs sakanonmdeblo akrZalva advokatis sakuTari klientebis saqmeebTan identificirebisa. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb icavs advokatis profesiul imunitets maT mier klientebis interesTa dacvisas. es garantiebi arsebobs im gancaxdebebisaTvis romlebsac advokatebi sasamarTlos an administraciuli organoebis winSe akeTeben sakuTari klientebis saxeliT miuxedavad imisa es gancxadeba werilobiTi Tu zepiri formiT iqneba warmodgenili. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb muxli 38.4). saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb ar iZleva damatebiT ganmartebebs im SemTxvevebTan dakavSirebiT rodesac SeiZleba advokatis dakiTxva maTi profesiuli samqianobis Sesaxeb, garda im SemTxvevisa rodesac kanoni ganmartavs rom “nebismieri sisxlis samarTlis saqme” aRZruli advokatis winaaRmdeg ganxiluli iqneba im raionuli sasamarTlos mier, romlis iurisdiqciaSic Sedis. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb muxli 38.8). saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb aseve krZalavs advokatis mowmed dakiTxvas im saqmeze, romelSic igi mxaris interesebs warmoadgenda miuxedavad imisa es mxare iyo braldebuli Tu momCinavi. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb muxli 38. (3)).

saqarTvelos samoqalaqo kodeqsi ganmartavs ciliswamebas rogorc samoqalaqo danaSauls da uSvebs sanqciebs, Tu adgili hqonda ciliswamebas. (saqarTvelos

samoqalaqo kodeqsi muxli 18; kanoni #824; miRebuli 1997 wlis 26 ivniss) magram samoqalaqo kodeqsi ar exeba advokatebis imunitets cilismwameblur

analizi/safuZveli:


25

gamonaTqvamebTan dakavSirebiT, romelic gakeTebulia klientis saukeTeso interesebidan gamomdinare da klientis intersebis dasacavad. Sefasebis jgufs ar miuRia aranairi informacia advokatebis winaaRmdeg sisxlis samarTlebrivi Tu samoqalaqo samarTlebrivi devnis aRZvris Taobaze, rac gamowveuli iqneboda maT mier sakuTari klientebis saxeliT gancxadebis gakeTebiT. advokatebi erTxmad Tanxmdebian, rom profesiuli imuniteti aRiarebulia da mas pativs scemen. advokatebi aseve Tanxmdebian imaze, rom maTi identificireba maT klientebTan da maTi klientebis saqmeebTan ar xdeba. zogierTma advokatma ganacxada, rom isini politikurad mikerZoebulad miiCnevian sakuTari klientebis politikuri aqtivobis gamo, magram maT aseve ganacxades rom maT mimarT ar yofila aranairi zewolis faqti maTi klientebis politikuri orientaciis Tu gancxadebis gamo. faqtori 3. klientTa xelmisawvdomoba advokatebi daiSvebian klientebTan, es gansakuTrebiT exeba patimrebs. maT eZlevaT klientebTan muSaobis saSualeba (dro, da dacvis mosamzadeblad sxva saTanado pirobebi).

daskvna: Sefaseba: negatiuri tendencia: ↓ kanoniT garantirebulia advokatis klientTa xelmisawvdomobis ufleba da kanonmdebloba moiTxovs konfidencialuri konsultaciebisaTvis adeqvaturi pirobebis Seqmnas. situacia kidev ufro rTulia dakavebul klientebTan urTierTobebis TvalsazrisiT, gansakuTrebiT ki maTTan visac Tavisufleba aRkveTili aqvs. dakavebis adgilebi gadatvirTulia da Sexvedris adgilebi araadeqvaturia, xdeba advokatsa da dakavebul pirs Soris urTierTobebis monitoringi. xSirad xdeba advokatis gamoricxva sasamarTlo procesebidan iqamde, sanam ar moxdeba saproceo garigebis SeTanxmeba prokuraturis mier.

analizi/safuZveli: konstitucia da aseve sxva kanonebi aRiareben saxelmwifos mier dakavebuli pirisaTvis advokatis yolis uflebas da advokatis uflebas kavSiri iqonion sakuTar klientebTan. dakavebulma an dapatimrebulma pirs SeuZlia moiTxovos advokatis daxmareba dakavebis an dapatimrebisas da es moTxovna dakmayofilebuli unda iyos. (ixileT saqarTvelos konstitucia muxli 18(5));

eWvmitanils dakavebisTanave unda acnobon dacvis (advokatis) uflebis Sesaxeb. (saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi muxli 72(3)). Tu dakavebuli moiTxovs advokats, misi es moTxovna unda dakmayofildes dakavebisTanave da Tu es SesaZlebeli ar aris maSin dakavebuls unda mieces advokatTan Sexvedris saSualeba da advokats unda mieces sakmarisi dro dacvis CamoyalibebisaTvis. ixileT (saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi muxli 72.5). advokats aqvs ufleba daicvan klintebis interesebi, uflebebi da Tavisuflebebi yvela sasamarTlo instanciaSi da nebismier etapze. (saqarTvelos kanoni advokatTa

Sesaxeb muxli 4(1) (a)). Aadvokatebs aseve aqvT garantirebuli ufleba piradad Sexdvdnen da ikontaqton dakavebul pirTan, an dapatimrebul klientTan yovelgvari winaRobisa da Carevis gareSe. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb

muxli 4(1) (g)).


26

sisxlis samarTlis saqmeebze advokats aqvs ufleba Sexvdes dakavebul pirs dauyovnebliv, piradad, yovelgvari mosasmeni aparaturis gareSe da yovelgvari SezRudvebis gareSe Sexvedris xangrZlivobasa da sixSiresTan dakavSirebiT. sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi muxli 84(3)(b) arsebobs mxolod ramodenime gamonaklisi romelic gonivrul vadas Seexeba. sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis muxli 73 (1) (d) adgens, rom eWvmitanilis ufleba Sexvdes advokats SeiZleba SeizRudos gonivruli vadiT. Sexvedris xangrZlivobisa da sixSiris SezRudva gonivruli vadiT gamomdinareobs gamoZiebis interesebidan da amis Sesaxeb gamoZiebis mwarmoebelma pirma unda gamoitanos motivirebuli dadgenileba. Tu sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis kanonproeqti iqneba miRebuli, maSin SezRudva gavrceldeba advokati-klientis urTierTobaze, maT Soris dakavebul pirze “mxolod vizualuri saSualebebiT da sxva aranairi SezRudvebi ar iarsebebs. sisxlis samarTlis kodeqsis kanonproeqti muxli 45(3). ramodenime sakanonmdblo garantiebi amtkicebs advokatisaTvis klientis xelmisawvdomobas, aseve advokatis uflebas konfidencialurad Sexvdes sakuTar klients. dacvis ufleba konstituciiT aris garantirebuli. (saqarTvelos konstitucia muxli 42.3); konstitucia, muxli 18.5 adgens, rom «dakavebul an dapatimrebul pirs dakavebis an dapatimrebisTanave unda ganemartos misi uflebebi da Tavisuflebis SezRudvis safuZveli.” konstituciis igive muxli adgens, rom advokatis moTxovnis SemTxvevaSi es ufleba dauyovnebliv unda dakmayofiledes. konstituciis es garantiebi aseve ganmtkicebulia «advokatTa Sesaxeb» kanoniT da adgens, rom advokats aqvs ufleba piradad Sexvdes dakavebul an dapatimrebul pirs yovelgvari dabrkolebis an Carevis gareSe. amave kanoniT uzrunvelyofilia advokatis ufleba daicvas sakuTari klientis uflebebi, interesebi da Tavisuflebebi yvela sasamrTlo instanciaSi da procesisi yvela etapze. (saqarTvelos kanoni

advokatTa Sesaxeb muxli 4 (1) (a)). saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb aseve adgens advokatis uflebas Sexvdes da piradad iqonios urTierToba dakavebul an dapatimrebul pirTan yovelgvari Carevisa da winaRobebis gareSe. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb muxli 4 (1) (g)). advokatebma ganacxades garkveuli problemebis Sesaxeb sakuTar dakavebul klientebTan Sexvedris TvalsazrisiT da maT aseve gamoxates ukmayofileba imis Taobaze, rom msgavsi problemebi kidev ufro izrdeba. advokatebma ganacxades, rom maT xSirad uwevT winaswari dakavebis adgilebis da cixeebis gareT didi xnis ganmavlobaSi cda yovelgvari axsna ganmartebebis gareSe. video gadaReba Sexvedris adgilebSi Zalian miRebuli praqtikaa. erTerTma advokatma isic ki ganacxada. rom mas Zalian eSinia cixis administraciam ar Caudos mis klientebs mtkicebuleba imisaTvis, rom Tavidan aicilon aramarTlzomieri qmedebisaTvis misi rogorc advokatis braldebebi. advokatebi TavianT klientebs urCeven, rom sasjelaRsrulebiT ganyofilebebSi Sexvedrebisas maT xelebi edoT magidaze ise, rom es naTlad aRibeWdos oTaxSi damontaJebul video kameraze. advokatebma aseve aRniSnes, rom sasjelarsrulebiTi dawesebulebebi gadaWedilia da ar aris adeqvaturi adgilebi SexvedrisaTvis. advokatebi aseve acxadeben rom sasjelaRsrulebiT dawesebulebebSi Sesvla saRamos 6 saaTis Semdeg SeuZlebelia, rac


27

problemuria, vinaidan advokatebs ar eZlevaT sakmarisi dro sakuTar klientebTan urTierTobisaTvis. kidev erTi damatebiTi winaRoba advokatisaTvis klientis xelmisawvdomobis TvalsazrisiT aris saproceso SeTanxmebis procesi, rac Cven ukve ganvixileT pirvel faqtorSi. rogorc ukve pirvel faqtorSi vTqviT, saproceso SeTanxmeba saqarTveloSi 2005 wlidan arsebobs. marTlmsajulebis sistema eyrdnoba saproceso SeTanxmebas da gamokiTxulTa umetesobam aRniSna, rom saproceso SeTanxmebas aqvs uaryofiTi efeqti advokatis rolze sakuTari klientis saqmeSi. problemebi, romelic saproceso SeTanxmebiT aris gamowveuli aseve gauaresebulia im faqtis gamo, rom sisxlis samarTlis braldebulebi zogadad ar arian gaTviTcnobierebuli sakuTari samarTlebrivi uflebebis Sesaxeb da xSirad xdeba maTze zewola prokurorebis mxridan. rogorc advokatebi amboben maT xSirad ar aqvT SesaZlebloba miiRon monawileoba sakuTari klientebis saqmeebSi sanam ar moxdeba saproceso garigebis SeTanxmeba da klientisagan am SeTanxmebaze Tanxmobis gancxadeba. faqtori 4. advokati-klienti: konfidencialuroba saxelmwifo aRiarebs da icavs advokatsa da klientebs Soris urTierTobis konfidencialurobas.

daskvna: Sefaseba: uaryofiTi tendencia: ↓ konfidencialuri urTierTobis ufleba advokatsa da sakuTar klients Soris kanoniT aris ganmtkicebuli. praqtikaSi, konfidencialuroba zogadad daculia, im instanciebis garda sadac klintebis Tavisuflebis aRkveTa xdeba.

advokatsa da klients Soris urTierToba kanoniT aris ganmtkicebuli da yvela informacia romelsac advokati moipovebs im pirisgan romelic iuridiul daxmarebas eZebs iqneba konfidencialurad daculi. (saqarTvelos kanoni

«advokatTa Sesaxeb» muxli 38. 6). advokati valdebulia daicvas mis mier klientis dacvisas mopovebuli informacia konfidencialurad. (saqarTvelos kanoni

«advokatTa Sesaxeb» muxli 7. (1)). magram kanoniT ar aris gansazRvruli is vada Tu ra vadaSi unda iqnas informacia konfidencialurad Senaxuli

analizi/safuZveli:

11

11 amasTanave igive konfidencialurobis dacvis garantiebi aseve exeba axalkursdamTavrebul studentebs romlebsac jer ar miuRiaT saadvokato saqmianobis licenzia, magram muSaoben staJiorad. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb muxli 16 (4)

. rogorc ukve mesame faqtorSi ganvixileT, saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb aZlevs advokats uflebas Sexvdes da iqonios kontaqti sakuTar klientebTan, romlebic arian dakavebuli an dapatimrebuli yovelgvari winaRobisa da Carevis gareSe. (saqarTvelos kanoni «advokatTa Sesaxeb» muxli 4. (1) (g)). aseve akrZalulia advokatsa da klients Soris saubris mosmena-miyuradeba.


28

(saqarTvelos kanoni «advokatTa Sesaxeb» muxli 38 (7)). amasTanave kanoniT akrZalulia advokatis gamoZaxeba mowmed im saqmeze, romelzec igi gamodioda advokatad. (saqarTvelos kanoni «advokatTa Sesaxeb» muxli 38 (3)). A rogorc es ukve mesame faqtorSi ganvixileT, advokats aqvs ufleba piradad Sexvdes sakuTar klients, yovelgvari mosmena-miyuradebis gareSe, magram arsebobs garkveuli gamonaklisebi (sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi muxli 84 (3)

(b) da muxli 73(1)(d)). dacvis igive meqanizmebi xelmisawvdomia braldebuli pirisaTvis advokatTan Sexvedrisas an mis korespondenciasTan mimarTebaSi (sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi muxli 136). amasTanave akrZalulia advokatis mowmed gamoZaxeba sisxlis samarTlis saqmeze im faqtebTan dakavSirebiT, romelic advokatisaTvis cnobili gaxda misi, rogorc advokatis moqmedebisas sisxlis samarTlis sameze an im faqtebTan dakavSirebiT, romelic misTvis cnobili gaxda samoqalaqo saqmeze mosarCelis, msxverplis Tu braldebulis advokatad muSaobisas. (sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi muxli 95 (1) (a) – (b)).

samoqalaqo saproceso kodeqsi aseve icavs sisxlis samarTlis advokatebs samoqalaqo saqmeebze Cvenebis micemisgan im faqtebTan dakavSirebiT romelic maTTvis cnobili gaxda profesiuli saqmianobis ganxorcielebisas. (samoqalaqo

saproceso kodeqsi muxli 141 (g)). Tu axali sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi iqneba miRebuli kidev ufro meti damatebiTi garantiebi iarsebeb advokatebis dasacavad administraciuli samarTalwarmoebisas. maT eqnebaT ufleba uari ganacxadon Cvenebis miecamze an im dokumentebis gadacemaze romelic saqmesTan dakavSirebul masalebs Seicavs da Tu isini aqtiurad arian Cabmulni rogorc advokatebi am saqmeSi. (sisxlis samarTlis kodeqsis kanonproeqti muxli 57 (4))

saqarTvelos advokatTa asociaciis mier axlad miRebuli eTikis kodeqsi Seicavs debulebebs konfidencialurobasTan dakavSirebiT im informaciaze, romelic advokatisaTvis cnobili gaxda profesiuli saqmianobis ganxorcielebisas. (saqarTvelos advokatTa asociaciis eTikis kodeqsi muxli 4 (1)

miRebulia 2006 wlis 15 aprils). dacvis am meqanizms ar aqvs droSi SezRudva da advokats am informaciis gavrceleba mxolod mas Semdeg SeuZlia rodesac igi miiRebs werilobiT Tanxmobas klientisagan am informaciis gavrcelebaze. (eTikis kodeqsi muxli 4 (2)). arsebobs gamonaklisi, rodesac informaciis gamJRavneba saWiroa imisaTvir, rom moxdes advokatis dacva im braldebisgan romelic mis mimarT iqneba wayenebuli. (eTikis kodeqsi muxli 4 (2)).

konfidencialurobis es garantia vrceldeba yvelaze, vinc muSaobs advokatTan an muSaobda masTan iuridiuli momsaxurebis gawevisas. (eTikis kodeqsi muxli 4 (3)). advokati-klientis urTierTobis konfidencialurobis dacvis darRvevam, rac garantirebulia saqarTvelos advokatTa asociaciis eTikis kodeqsiTa da saqarTvelos kanoniT advokatTa Sesaxeb, SeiZleba gamoiwvios advokatis winaaRmdeg disciplinuri devnis aRZvra. ixileT (saqarTvelos kanoni advokatTa

Sesaxeb muxli 7 (2); aseve ixileT advokatis winaaRmdeg disciplinuri devnis debulebebi

muxli 2 (2) miRebulia 2006 wlis 15 aprils).

praqtikaSi advokati-klientis urTierTobis konfidencialuroba daculia garda im SemTxvevebisa, rodesac klienti dakavebulia. advokatebi, romlebic ar muSaoben sisxlis samarTlis saqmeebze, rogorc wesi ar awydebian problemebs advokati-klientis urTierTobis konfidencialurobis dacvis TvalsazrisiT. ar yofila SemTxvevebi aseTi advokatis dokumentaciis Cxrekis da amoRebis, samuSao masalebis, mtkicebulebebis Tu sxva dokumentaciis moTxovnis, an


29

advokatis dakiTxvis sakuTari klientis saqmesTan an warmomadgenlobasTan dakavSirebiT. magram igives ver vityviT im advokatebze vinc sisxlis samarTlis saqmeebze muSaoben da gansakuTrebiT im SemTxvevebze, rodesac advokatis klienti dakavebulia an patimrobaSi imyofeba. aseT SemTxvevebSi advokatebis dokumentacia da masalebi iCxrikeba rodesac isini Sedian Tavisuflebis aRkveTis adgilebSi an gamodian iqidan, maT Soris iCxrikeba is dokumentacia, romelic konfidencialurad aris miTiTebuli advokatis mier. advokatebi aseve amboben, rom dakavebis adgilebSi arsebul Sexvedrebis oTaxebSi dgas video kamerebi. Sefasebis jgufis mier gamokiTxulma yvela advokatma erTxmad ganacxa, rom kamerebi axorcieleben, rogorc video ise audio Caweras da amitom isini urCeven sakuTar klientebs ar isaubron Tavisuflad. erTerTma advokatma intervius dros ganacxada, rom cixis orma sxvadasxva TanamSromelma masTan saubrisas aRiares, rom isini ismenen advokatsa da dakavebul pirs Soris saubars. faqtori 5. Tanasworuflebianoba advokatebisTvis xelmisawvdomia klientTa dacvisaTvis aucilebeli informacia, meore mxaris advokatisTvis cnobili informaciis CaTvliT.

daskna: Sefaseba: neitraluri tendencia: ↔ klientTa saTanado dacvis mizniT advokatTaTvis kanoniT garantirebulia informaciis xelmisawvdomoba, rogorc samoqalaqo ise sisxlis samarTlis saqmeebze. respondentebma ganacxades garkveuli problemebis arseboba prokuraturisgan informaciis droulad miRebis Taobaze. amasTanave, sasamarTloebis araefeqturoba iwvevs garkveul problemebs advokatebisaTvis saTanado informaciis mopovebis TvalsazrisiT. analizi/safuZveli: Tanasworuflebianoba daculia kanoniT, rogorc samoqalaqo ise sisxlis samarTlebriv saqmeebSi. marTlmsajuleba unda ganxorcieldes yvela monawile mxaris Tanasworobis da SejibrebiTobis safuZvelze. (saqarTvelos konstitucia

muxli 85(3); sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi muxli 15 (1); samoqalaqo samarTlis saproceso kodeqsi muxli 83 (1); aseve ixileT saqarTvelos organuli kanoni saerTo sasamarTloebis Sesaxeb muxli 6, kanoni #767; miRebuli 1997 wlis 13 ivniss; ixileT aseve saqarTvelos kanoni kerZo arbitraJis Sesaxeb muxli 25; kanoni #656; miRebulia 1997 wlis

17 aprils) yvela advokati Tanasworia kanonis winaSe. (kanonis «advokatTa Sesaxeb» muxli 38 (2). advokatebs rogorc sisxlis, ise samoqalaqo saqmeebze, klientis interesebis dacvis mizniT aqvT ufleba moiTxovon da miiRon saadvokato saqmianobis gansaxorcieleblad saWiro dokumentebi, cnobebi da sxva faqtobrivi monacemebi. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb muxli 4. 1. b).


30

sisxlis samarTlis saqmeebze momuSave advokats aqvs ufleba:

• warmoadginos mtkicebulebebi da monawileoba miiRos gamoZiebaSi;

• icodes eWvisa da bralis arsi;

• gaecnos braldebulis dakavebis da dapatimrebis oqms, dakavebis da dapatimrebis Canawerebs;

• moiTxovos sasamarTlosgan dacvis organizebisaTvis saWiro gamoZiebis Catareba

• gaecnos misi klientis mier micemul Cvenebebs da ganmartebebs, sagamoZiebo moqmedebebis Canawerebs, sasamarTlo samedicino eqspertizis daskvnebs. (sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi muxli 84 (3) (a-l));

sasamarTlo ar aris sisxlis samarTlebrivi devnis organo, ar asrulebs dacvisa da braldebis funqcias. sasamarTlo dacvisa da braldebis mxareebs uqmnis saWiro pirobebs mtkicebulebaTa wardgenis, maTi yovelmxrivi da sruli gamokvlevisaTvis. (sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi muxli 15 (5)); samoqalaqo saqmeebzec yvela mxaris advokats aqvs Tanabari uflebebi gadaiRon dokumentebi saqmis masalidan, moipovon mtkicebuleba, dakiTxon mowme, Caabaron gancxadeba an mimarTva sasamarTlos, gaasaCivron sapirispiro mxaris mier warmodgenili Suamdgomloba. (samoqalaqo saproceso kodeqsi muxli 83 (1)) miuxedavad am garantiebisa sisxlis samarTlis saqmeebze momuSave zogierTi advokati acxadebs, rom maTi ZiriTadi problema aris is, rom isini ver Rebuloben prokurorebisagan saqmesTan dakavSirebul masalebs droulad. advokatebis umetesobam Sefasebis jgufTan saubrisas ganacxada rom es problema momdinareobs inkviziciuri sisxlis samarTlis sistemidan, romelic jer kidev saqarTveloSi moqmedebs. maT aqvT imedi rom axali sisxlis samarTlis saproceso kanonmdeblobis miRebis Semdeg aRmoifxvreba yvela arsebuli problema mxareTa Tanasworobis Sesaxeb. sxva cvlilebebTan erTad axali sisxlis samarTlis saproceso kodeqsiT miRebuli iqneba procesis SejibrebiTobis principi. procesis nebismier etapze, mxareebma unda gacvalon mtkicebulebebi TanamSromlobis safuZvelze. sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis kanonproeqtis mixedviT wina sasamarTlo mosmenamde xuTi dRiT adre mxareebma unda gacvalon yvela maT xelT arsebuli informacia im mtkicebulebebTan dakavSirebiT, romelic maT mogvianebiT sasamarTlos unda warudginon da aseve moiTxovs rom sisxlis samarTlis procesis nebismier etapze braldebis mxare unda daeTanxmos dacvis mxaris moTxovnas mtkicebulebebis warmoebaze. Tu braldebis mxare ver SeZlebs am wesis dacvas maSin mtkicebuleba iqneba dauSvebeli sasamarTlo procesze. magram arsebobs gamonaklisebi, ixileT sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis kanonproeqtis muxli 89. Sefasebis jgufis mier gamokiTxul advokatTa umetesobam ganacxades, rom efeqturi dacvis mosamzadeblad ZiriTadi problema da winaRoba aris informaciis drouli gacvlis meqanizmis ar arseboba. amavdroulad maT erTxmad ganacxades rom informaciaze drouli xelmisawvdomobis nakleboba Teoriulad problemas ki warmoadgens efeqturi dacvis momzadebis TvalsazrisiT, magram informaciaze drouli xelmisawvdomoba mainc ver moaxdens radikalur gavlenas sasamarTlo procesebis umetesobis Sedegebze.


31

gamokiTxul pirTa umetesobam Sefasebis jgufTan saubrisas gamoTqva sakuTari mosazrebebi sasamarTloebidan Sesabamisi informaciis mopovebasTan dakavSirebul problemebze. advokatebis umetesoba aRniSnavs, rom mosamarTleebi Zalian datvirTulni arian saqmeebiT, kadrebi ar aris sakmarisi da bevri problemaa biurokratiuli araefeqturobis gamo. orma advokatma magaliTad moiyvana ori SemTxveva, romelic scdeba arafeqturobis farglebs. erT SemTxvevaSi mosamarTlem uari ganacxada advokatis mraval moTxovnaze informaciis miRebasTan dakavSirebiT, uaris safuZveli ki iyos is, rom igi “Zalian dakavebuli” brZandeboda da “mas ar hqonda dro” Sesabamisi informaciis miwodebisaTvis. meore SemTxvevaSi ki mosamarTlis TanaSemwem ubralod uari ganacxada sasamarTlo gadawyvetilebis aslis gacemaze advokatisaTvis sasamarTlo procesis dasasruls da bolos daJinebuli moTxovnis Semdeg advokatma misgan miiRo xelmouwereli, dauluqavi araoficialuri gadawyvetileba. samoqalaqo samarTlis praqtikosi iuristebi ki acxadeben, rom maT ar xvdebaT igive problemebi da winaRobebi, rac sisxlis samarTlis saqmeebze momuSave advokatebs xvdebaT meore mxarisagan an sasamarTlosgan mtkicebulebaTa miRebis TvalsazrisiT, garda im SemTxvevebisa Tu samoqlaqo sarCelSi Zlieri saxelmwifo interesia gamoxatuli an dava mimdinareobs didi odenobis Tanxaze. faqtori 6. sasamarTloSi gamosvlis ufleba advokatebs, romelTac gaaCniaT sasamarTlo an administraciul organoebSi klientebis saxeliT gamosvlis ufleba, rogorc wesi, sargebloben am uflebiT da xsenebul organoebSi maT Tanabari uflebebi gaaCniaT.

daskvna: Sefaseba: neitraluri tendencia: ↔ garda zogierTi safuZvliani gamonaklisebisa, advokatebs gaaCniaT sasamarTlo da administraciul organoebSi klientis saxeliT gamosvlis ufleba, rogorc samoqalaqo, ise sisxlis samarTlis saqmeebze. es ufleba, rogroc wesi, daculia. Tumca, advokatebi gamoTqvamen ukmayofilebas imis Taobaze rom ara advokatebs kvlav eZlevaT saSualeba warmoadginon klientebis intersebi SezRudul SemTxvevebSi.

sasamarTloSi gamosvlis ufleba daculia sakanonmdeblo doneze. saqarTvelos konstitucia sasamarTloSi mxareTa Tanabari uflebebis garantias iZleva da adgens, rom «samarTalwarmoeba xorcieldeba mxareTa Tanasworobisa da SejibrebiTobis safuZvelze».. (saqarTvelos konstituciis muxli 85. 3). yvela advokati kanonis winaSe Tanasworia. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb muxli 38

(2). advokatebs aqvT ufleba «warmoadginon da daicvan klienti, misi uflebebi da Tavisuflebebi sakonstitucio, uzenaes da saerTo sasamarTloebSi, arbitraJSi, mokvlevisa da gamoZiebis organoebSi, sxva fizikur da iuridiul

analizi/safuZveli


32

pirebTan». (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb muxli 4 (1) (a)). nebismier advokats miuxedavad misi specializaciisa aqvs sakonstitucio sasamarTloSi gamosvlis ufleba.12

realurad, advokatis, klientis saxeliT, sasamarTlo an administraciul organoSi gamosvlis ufleba zogadad daculia. advokatebi aseve gamoxataven ukmayofilebas imasTan dakavSirebiT, rom ara advokatebs (warmomadgenlebs) kvlav aqvT ufleba garkveul SemTxvevebSi klientebis intersebis warmodgenisa sasamarTlo procesze. ixileT (saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsi muxli

93)

sasamarTloebis valdebuleba miscen saSualeba mxareebs gamovidnen sasamarTloSi garantirebulia Sesabamisi saproceso kanonmdeblobiT. magaliTad, sisxlis samarTlis procesi xorcieldeba mxareTa Tanasworobisa da SejibrebiTobis safuZvelze. sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis muxli 15.1 samoqalaqo samarTalwarmoeba mimdinareobs SejibrebiTobis safuZvelze. mxareebi sargebloben Tanabari uflebebiTa da SesaZleblobebiT, daasabuTon TavianTi moTxovnebi, uaryon an gaaqarwylon meore mxaris mier wamoyenebuli moTxovnebi, mosazrebebi Tu mtkicebulebebi. mxareebi TviTonve gansazRvraven, Tu romeli faqtebi unda daedos safuZvlad maT moTxovnebs, an romeli mtkicebulebebiT unda iqnes dadasturebuli es faqtebi. (samoqalaqo saproceso

kodeqsis muxli 4.1). administraciul procesSi yvela Tanasworia kanonisa da administraciuli organoebis winaSe. zogadi administraciuli kodeqsi krZalavs administraciuli organos winaSe warmodgenili mxaris uflebebis nebismier arakanonier SezRudvebs da aseve administraciuli organos winaSe warmodgenili mxaris diskriminacias. (zogadi administraciuli kodeqsis muxli 4 (1 –

2) kanoni #2181 miRebulia 1999 wlis 25 ivniss). eTikis kodeqsi Seicavs garkveul SezRudvebs advokatebisaTvis sasamarTloSi da administraciul organoebSi gamosvlasTan dakavSirebiT. advokatma unda Sewyvitos klientis warmomadgenloba Tu interesTa konfliqti warmoiSoba klientsa da sxva klients Soris, an Tu konfliqti warmoiSoba advokatis klientis da advokatis partnioris klients Soris. (eTikis kodesi muxli 6(1)-(4)). Advokatma unda Sewyvitos klientis warmomadgenloba Tu mis damoukideblobas safrTxe emuqreba, an Tu arsebobs riski imsa rom klientis da advopkatis urTierTobi konfidencialuroba darRveuli iqneba. (eTikis kodeqsi muxli 6(4))

13. warmomadgenlebs mxaris sasamrTloSi warmodgenis ufleba samoqalaqo davebisas notarialurad damowmebuli mindobilobis safuZvelze aqvT. warmomadgenlebs amJamad aqvT mxolod pirveli instanciis sasamarTloSi gamosvlis ufleba, garda im gamonaklisebisa romelic exeba saxelmwifo da administraciuli dawesebulebebis TanamSromlebs, romlebic uflebamosilni arian gamovidnen ufro maRali instanciis sasamarTloebSi Tu saqme exeba maT samsaxurebriv davas. (saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsi muxli 94 da

saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb muxli 40 (4)).

12 advokats SeiZleba hqondes specializacia sisxlis da samoqalaqo samarTalSi an Caabaros saerTo specializaciis gamocda, romelic orive sferoSi iuridiuli praqtikis ganxorcielebis saSualebas iZleva. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb muxli 11(3)-(8); aseve ixileT faqtori 9 advokatTa sakvalifikacio procesTan dakavSirebiT damatebiTi informaciisaTvis. 13 ara advikatebs ar aqvT ufleba gamovidnen sasamarTloSI sisxlis samarTlis saqmeebze, vinaidan amis ufleba mxolod advokatebs aqvT; ixileT saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi muxli 680

samoqalaqo saproceso kodeqsis mixedviT sasamarTlos ufleba aqvs ar dauSvas sasamarTlo procesze


33

warmomadgeneli Tu sasamarTlo miiCnevs, rom warmomadgenels ar gaaCnia sakmarisi unar-Cvevebi rac saWiroa klientis intersebis dasacavad. (saqarTvelos

samoqalaqo saproceso kodeqsi muxli 97). Sefasebis jgufisaTvis aranairi informacia warmomadgenelTa mimarT araTnabari an mikerZoebuli damokidebulebisa ar gamxdara cnobili. magram iuridiuli profesiis warmomadgenlebi erTxmad Tanxmdebian imaze, rom saWiroa arsebuli kanonis iseTi cvlileba, romelic mxolod licenzirebul advokatebs miscems sasamarTloSi gamosvlis uflebas.

II. ganaTleba, treningi da profesiaSi gawevrianeba faqtori 7. akademiuri moTxovnebi advokatebs miRebuli aqvT oficialuri, umaRlesi iuridiuli ganaTleba, akreditebul saswavlo dawesebulebebSi.

daskvna: Sefaseba: neitraluri tendencia: ↔ advokats unda hqondes umaRlesi iuridiuli ganaTleba. magram ara iuristebi, romlebic ar arian valdebulni daakmayofilon akademiuri moTxovnebi, agrZeleben klientebis momsaxurebas SezRudul SemTxvevebSi. saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb ganmartavs iseTi saxelmwifo uwyebis Seqmnas romelic akreditacias gauwevs rogorc sauniversiteto aseve specialur profesiul programebs universitetebSi. miuxedavad imisa, rom instituciuri akreditacia daiwyo, programuli akreditaciis saagentos jer ar dauwyia funqconireba.

analizi/safuZveli: umaRlesi iuridiuli ganaTleba advokatad gaxdomis winapirobaa, magram ara iuristebi, romlebic ar arian valdebulni daakmayofilon akademiuri moTxovnebi, uflebamosilni arian warmoadginon klientebis interesebi SezRudul SemTxvevebSi. (saqarTvelos kanoni «advokatTa Sesaxeb» muxli 10 (1) (a)). (saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb muxli 2 (m)kanoni #688; miRebulia 2004

wlis 21 dekembers). rac Seexeba umaRlesi iuridiuli ganaTlebis xarisxs saqarTvelos konstituciaSi naTqvamia: “saxelmwifo uzrunvelyofs qveynis saganmanaTleblo sistemis harmonizacias saerTaSoriso saganmanaTleblo sivrceSi”. (saqarTvelos konstitucia muxli 35 (2)). kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb moiTxovs fakultetebisagan saswavlo programebis, kurikulumis umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb umaRlesi ganaTlebis evropuli sivrcis boloniis deklaraciis mixedviT SemuSavebas. amis mixedviT iuridiuli fakulteti unda iyos sami nawilisagan Semdgari cikli, sadac iqneba 3 an 4 wliani bakalavriatis programa, or wliani magistris programa da minimum 3 wliani doqtorantura. (saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb muxli 46 (1-2)).


34

amasTanave, saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb moiTxovs institutis an programis akreditacias. (ixileT saqarTvelos kanoni umaRlesi

ganaTlebis Sesaxeb Tavi XI). Ainstituciuri akreditaciis procesi damoukideblad xorcieldeba saxelmwifo akreditaciis samsaxuris mier. (saqarTvelos kanoni

umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb muxli 63 (2 – 3)). Aakreditaciuli Sefaseba xorcieldeba eqspertTa jgufis mier, romlebsac xelmZRvanelobs saxelmwifo akreditaciis samsaxuris mier daniSnuli Tavmjdomare. (saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis

Sesaxeb muxli 64). akreditaciis Sesaxeb gadawyvetileba miiReba saswavlo dawesebulebis materialuri bazis, finansuri mdgomareobis da adamianuri resursebis gaTvaliswinebiT. (saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb muxli

68). akreditaciis miRebis Semdeg saganmanaTleblo instituti valdebulia gaiaros yoveli Semdgomi instituciuri akreditacia im vadaSi, romelic miTiTebulia akreditaciis miniWebis damadasturebel sabuTSi. (saqarTvelos

kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb muxli 70). saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb aseve adgens programuli akreditaciis gauqmebis pirobebs. (saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb muxli 72).

umaRlesi iuridiuli ganaTlebis programebi unda akmayofilebdnen akreditaciis damatebiT moTxovnebs da procedurebs, romelic gansazRvrulia saxelmwifo akreditaciis samsaxuris mier da damtkicebulia saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier14. programuli Sefaseba aseve moicavs xarisxobriv miznebis da standartebis, kursis arsis da interqtiuli swavlebis meTodologiis Seswavlas. (saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis

Sesaxeb muxli 71). ganaTlebis akreditaciis erovnuli centri gansazRvravs akreditaciis pirobebs da procedurebs 4 regulirebadi profesii programebisaTvis saqarTvelos kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli profesiuli asociaciebis monawileobiT da dasamtkiceblad warudgens saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros. (saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis

Sesaxeb muxli 75, paragrafi 3; muxli 77 paragrafebi 1 da 2). ase rom, saqarTvelos advokatTa asociacia iqneba mowveuli iuridiuli fakultetebisaTvis akreditaciis standartebis SemuSavebisas.15

bolo ramodenime wlis ganmavlobaSi iuridiuli xarisxis akademiurma moTxovnebma seriozuli reforma gaiara. 2005 wels saqarTveloSi pirvelad ganxorcielda erTiani erovnuli gamocdebi yvela saxelmwifo Tu kerZo akreditirebuli umaRlesi saganmanaTleblo institutebisaTvis. amoqmedda mraval safexuriani programebi (bakalavriati, magistratura, doqtorantura). iuridiuli xarisxis programebi aseve gadavida kreditebis sistemaze, rac

programuli akreditacia yvela regulirebad profesiaSi, maT Soris iuridiul ganaTlebaSi, dagegmilia 2010 wlisaTvis.

14 umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb kanonis mixedviT arsebobs oTxi regulirebadi saganmanaTleblo programa, esenia: iuridiuli, samedicino, pedagogiuri da socialuri muSakis. Aam saganmanaTleblo programebs sWirdebaT programuli akreditaciis gavla. (saqarTvelos kanoni

umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb muxli 75, paragrafi 2). 15 saqarTvelos advokatTa asociaciis monawileoba am procesSi aseve gaTvaliswinebulia maTi wesdebiT, romliTac asociaciis erTerT miznad gansazRvrulia iuriduli ganaTlebis mxardaWera da iuridiuli profesiis ganviTareba. (saqarTvelos advokatTa asociaciis

wesdeba muxli 5.5 da 6.2 damtkicebulia advokatTa asociaciis saerTo krebis mier 2005 wlis 26 Tebervals).


35

SesabamisobaSia boloniis deklaraciasTan. studentebi valdebulni arian daagrovon 60 krediti erT weliwadSi. jamSi 240 krediti aris saWiro bakalavris xarisxis misaRebad. damatebiT 120 krediti aris saWiro magistris xarisxis misaRebad. iuridiuli profesiis yvela warmomadgeneli erTxmad aRniSnavs, rom saganmanaTleblo sistemaSi gatarebulma reformebma iqonies dadebiTi gavlena profesiaze. instituciuri akreditaciis procesis ganxorcielebam gamoiwvia universitetebis raodenobis Semcireba. es maCvenebeli 240 dan 38-ze davida16. maT Soris vinc ukve akreditirebulia da kidev axlad licenzirebuli institutebidan 28-s aqvs iuridiuli fakulteti da miiReben studentebs 2008-2009 saswavlo wlebSi. akreditaciis sistemis SemoRebis yvelaze mniSvnelovani miRweva aris korufciis donis sagrZnobi Semcireba. miuxedavad amisa programuli akreditacia jer kidev gasakeTebelia da rogorc ukve meeqvse faqtorSi visaubreT ara iurist warmomadgenlebs jer kidev aqvT ufleba warmoadginon klintebis intersebi zogierT SemTxvevaSi, yovelgvari saganmanaTleblo moTxovnis dakmayofilebis gareSe.

faqtori 8. saadvokato praqtikisTvis momzadeba advokatebs gaaCniaT adeqvaturi codna, unar-Cvevebi da ganaTleba saadvokato praqtikis dasawyebad saswavleblis dasrulebisTanave. daskvna: Sefaseba: neitraluri tendencia: ↑ warsulSi iuridiuli ganaTleba orientirebuli iyo ZiriTadad kanonis Teoriul aspeqtebze, iuridiuli swavlebis praqtikuli meTodologiis mcire gamoyenebiT. saswavlo programebis da meTodologiis reforma ZiriTadad orientirebulia interaqtiuli swavlebis meTodze da aseve paraqtikuli gamocdilebis da analitikuri azrovnebis unarCevevbis Camoyalibebaze.

16 amas emateba 12 axlad licenzirebuli umaRlesi ganaTlebis instituti romlebmac unda gaiaron akreditacia

analizi/safuZveli: istoriulad, iuridiuli ganaTlebis kurikulumi romelic universitetebSi iswavleba warmoadgenda Teoriul leqcias da mSral dazepirebas da ar iyo orientirebuli unar-Cvevebis da praqtikuli gamocdilebis miRebaze. advokatebma aRniSnes kanonis praqtikuli gamoyenebis da samarTlebrivi analizis swavlebis meTodologiis ar arseboba, maSin rodesac profesorebi xSirad mxolod samarTlebrivi problemis Teoriul mimoxilvaze akTeben aqcents. (ixileT amerikis iurstTa asociaciis centraluri evropisa da evraziis samarTlebrivi iniciativis Sefaseba saqarTveloSi arsebuli iuridiuli ganaTlebis Sesaxeb; 2005 weli). bolo wlebSi situacia cotaTi Seicvala rac 2004 wels umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb kanonis miRebiT aris gamowveuli.


36

saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb cxadyofs xelisuflebis mzaobas Seasrulos sakonstitucio mandati da saganmanaTleblo programebi saerTaSoriso standartebTan da wesebTan SesabamisobaSi moiyvanos. (ixileT

saqarTvelos konstitucia muxli 35 (2)); aseve ixileT faqtori 7). saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb konkretulad ar ayalibebs saWiro reformebs iuridiuli ganaTlebis farglebSi. kanonSi detalurad aRwerili reformebi exeba instituciur da saganmanaTleblo reformas mTeli umaRlesi ganaTlebis masStabiT. miuxedavad amisa, saqarTvelos kanonma umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb gamoiwvia reformebi iuridiuli fakultetebis programebSi, profesuris ganviTarebasa da praqtikul swavlebaSi. magaliTad, warsulSi iuridiuli fakultetebis saswavlo programaSi aqcenti samarTlis Teoriaze keTdeboda da gansakuTrebuli yuradeba meqanikur damaxsovrebas eTmoboda. axla, iuridiuli fakulteti swavlebis interaqtiuli meTodebis SemuSavebiTa da danergviT aris dakavebuli. samarTlebrivi kvlevisa da weris kursi bakalavriatis programebSi inergeba. samagistro programebi ki praqtikaze orientirebul programebs warmoadgens, romlebic iuridiul klinikebsa da profesiuli weris unar-Cvevebze aris orientirebuli. bolo wlebSi ramodenime klinikis programa Camoyalibda. magaliTad, amerikis iuristTa asociaciam iuridiuli klinikis piloturi programa 2006 wels daiwyo, romelSic studentebi iyvnen dasaqmebulni da binis mesakuTreebs qonebriv davebSi uwevdnen daxmarebas. 2007 wels amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativam quTaisis saxelmwifo universitetSi Camoayaliba samoqalaqo da administraciuli samarTlis klinika. rogorc baTumis ise quTaisi saxelmwifo universitetebma gaaerTianes klinikis es programa samagistro programaSi. amasTan, Tbilisis saxelmwifo universitetma oficialurad danerga praqtikuli samarTlis kursi mis samagistro programaSi (aqamde am programis administrirebas amerikis iuristTa asociacia axrocielebda). am programis farglebSi, iuridiuli fakultetis studentebi saSualo skolis moswavleebs kanonis uzenaesobisa da adamianis uflebebis Sesaxeb aswavlian. amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativapraqtikuli samarTlis kursebs axorcielebs saqarTvelos 5 qalaqSi: baTumi, quTaisi, axalcixe, gori da Telavi. am programebSi CarTuli yvela studenti valdebulia gaiaros akademiuri komponenti, romelic specialurad imisaTvis aris Seqmnili rom studentebs klintebTan praqtikuli muSaobisas daexmaros. isini aseve monawilobas iReben amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativis da sxva organzaciebis mier organizebul saswavlo programebSi, maT Soris saadvokato unarCvevebis programaSi romelsac amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativa axorcielebs. amave dros, ukanaskneli xuTi wlis ganmavlobaSi, saqarTvelos iurist studentTa asociacia, uzenaesi sasamarTlosa da amerikis iuristTa asociaciis mxardaWeriT, qveynis masStabiT imitirebul sasamarTlo procesebs atarebs sisxlis, samoqalaqo da administraciuli samarTlis dargSi.


37

daskvna: Sefaseba: neitraluri tendencia: ↔

faqtori 9. sakvalifikacio procesi advokatad muSaobis dasawyebad aucilebelia samarTliani, mkacri da gamWvirvale gamocdis Cabareba da swavlis (staJirebis) dasruleba

advokatis licenziis mosapoveblad, iuridiuli fakultetis kursdamTavrebulTaTvis aucilebelia advokatTa sakvalifikacio gamocdis samoqalaqo, sisxlis samarTlis an saerO specializaciiT, prokuraturis muSakTa gamocdis an mosamarTleTa sakvalifikacio gamocdis Cabareba. amasTan, kandidatebisaTvis savaldebuloa advokatis staJiorad muSaobis minimum erTwliani staJirebis dasruleba. aRniSnuli sakvalifikacio gamocdebis xarisxs Soris arsebobs gansxvaveba, romelic aferxebs profesiaSi daSvebis samarTlian, mkacr da gamWvirvale process.

saqarTvelos advokatTa asociaciam pirveli gamocda 2006 wlis maisSi Caatara. mas Semdeg, saqarTvelos advokatTa asociacia gamocdas weliwadSi orjer, kanoniT dadgenili wesiT atarebda

analizi/safuZveli: advokatis licenziis misaRebad, iuridiuli fakultetis kursdamTavrebulTaTvis aucilebelia advokatTa sakvalifikacio gamocdis, prokuraturis muSakTa gamocdis an mosamarTleTa sakvalifikacio gamocdis Cabareba da advokatad an advokatis staJiorad muSaobis minimum erTwliani staJis dasruleba. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 10(1). arsebobs sami specializaciis advokatTa sakvalifikacio gamocda, romelTagan TiToeuli sxvadasxva sferos exeba. saerTo specializaciis gamocdis Cabareba advokats saSualebas aZlevs saadvokato saqmianoba rogorc sisxlis, ise samoqalaqo sferoSi ganaxorcielos. advokati, romelic gamocdas sisxlis samarTlis spcecializaciiT Caabarebs, licenzirebulia mxolod sisxlis samarTlis sferoSi. xolo, samoqalaqo specializaciis gamocdis Cabareba advokats uflebas aniWebs saadvokato saqmianoba samoqalaqo samarTlis sferoSi ganaxorcielos. ix. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 11.

17

17 saqarTvelos advokatTa asociaciis dafuZnebamde, advokatTa sakvalifikacio gamocdis Catarebaze saqarTvelos iusticiis umaRlesi sabWo iyo pasuxismgebeli. sabWom gamocdebi 2003 wlis noembersa da 2004 wlis oqtomberSi Caatara. aRniSnul gamocdaze Cabarebis statistika Sesabamisad 71% da 62% Seadgenda. unda aRiniSnos, rom Sefasebis jgufis mier gamokiTxuli advokatebi aRniSnavdnen, rom momavalSi, SesaZloa iusticiis umaRlesma sabWom kvlav iaRos pasuxismgebloa advokatTa sakvalifikacio gamocdebis Catarebaze, saqarTvelos advokatTa asociaciis magier.

. saqarTvelos advokatTa asociaciis aRmasrulebeli sabWo amtkicebs komisiis debulebas, romelic zedamxedvelobas uwevs gamocdas. msgavsi sakiTxebis ganxilva saerTo krebis kompetenciaSi Sedis. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 24.2(g)); (saqarTvelos advokatTa

asociaciis wesdeba. muxli 12.2(g). saqarTvelos advokatTa asociaciis aRmasrulebeli sabWo aseve pasuxismgebelia gamocdis koordinaciasa da Catarebaze, maT Soris gamocdis TariRis daniSvnasa da programis Sedgenaze. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 11(2); saqarTvelos advokatTa asociaciis

wesdeba. muxli 15(b)).


38

advokatTa sakvalifikacio gamocda 100 SekiTxvisagan Sedgeba, romelTagan TiTos 4 savaraudo pasuxi aqvs. gamocdisaTvis 100 SekiTxva SemTxveviTobis principiT 5000-ze meti SekiTxvidan airCeva. gamocdaze ar aris weriTi nawili. saerTo specializaciis gamocda samarTlis Semdeg sagnebs moicavs:

• sakonstitucio samarTali;

• adamianis uflebaTa saerTaSoriso samarTali;

• administraciuli samarTali da administraciuli procesi;

• sisxlis samarTali da sisxlis samarTlis procesi;

• samoqalaqo samarTali da samoqalaqo samarTlis procesi. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 11(5)). sisxlis samarTlis specializaciis mqone gamocda tardeba igive sagnebSi, rac saerTo testireba, Tumca ar moicavs samoqalaqo samarTalsa da samoqalaqo samarTlis process. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 11(7)). Sesabamisad, samoqalaqo samarTlis specializaciis mqone gamocda moicavs igive sagnebs, rac saerTo testireba, sisxlis samarTlisa da sisxlis samarTlis procesis garda. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 11(6)). gamokiTxulTa umetesobam aRniSna, rom gamocda samarTliani da gamWvirvalea, Tumca ara mkacri. qvemoT ixileT ukanaskneli oTxi gamocdis Cabarebis statistikis tabula.

saerTo, samoqalaqo da sisxlis samarTlis specializaciis gamocdebis Cabarebis statistika, 2006 wlis maisi, 2007 wlis noemberi

TariRi kandidatTa

raodenoba da Cabarebis statistika

sisxlis samarTlis

specializacia

samoqalaqo samarTlis

specializacia

saerTo specializacia

sul

maisi 2006 kandidatTa raodenoba

1,056 930 737 2,723

% Caabara 62 61 44 53 noemberi

2006 kandidatTa raodenoba

832 726 481 2,039

% Caabara 57 55 49 54 ivnisi 2007 kandidatTa

raodenoba 405 525 320 1,250

% Caabara 41 55 32 44 noemberi

2007 kandidatTa raodenoba

610 664 392 1,666

% Caabara 49 48 36 45 2007 wlis ivnisidan, pirebi, romelTac saadvokato saqmianobis ganxorcieleba surT, uflebamosilni arian advokatTa sakvalifikacio gamocdis magier prokuraturis muSakTa sakvalifikacio gamocda Caabaron. (saqarTvelos kanoni

advokatTa Sesaxeb. muxli 10(1)(b)). prokuraturis muSakTa sakvalifikacio gamocdas saqarTvelos iusticiis umaRlesi sabWo atarebs. prokuraturis muSakTa


39

sakvalifikacio gamocda weliwadSi orjer tardeba da 100 SekiTxvisagan Sedgeba, romelTagan TiTos 4 savaraudo pasuxi aqvs. gamocdisaTvis 100 SekiTxva SemTxveviTi wesiT daaxloebiT 1000 SekiTxvidan airCeva. generaluri prokuraturis gancxadebis Tanaxmad, prokuraturis muSakTa sakvalifikacio gamocdis programa advokatTa sakvalifikacio gamocdis sisxlis samarTlis specializaciis testirebas sakmaod hgavs. orive gamocdis programa sakonstitucio, adamianis uflebaTa saerTaSoriso, administraciul, sisxlis samarTalsa da sisxlis samarTlis process moicavs. Tumca, gamokiTxuli advokatebis azriT, prokuraturis muSakTa sakvalifikacio gamocda igive sagnebs ar moicavs, rac advokatTa sakvalifikacio gamocda sisxlis samarTlis specializaciiT da mxolod sisxlis samarTlisa da sisxlis samarTlis procesisagan Sedgeba. Sefasebis jgufs ar miuRia prokuraturis TanamSromlebis gamocdis sanimuSo testi. miuxedavad zemoaRniSnulisa, gamokiTxuli advokatebi acxadeben, rom prokurorebi usamarTlod sargebloben privilegiebiT, radgan prokuraturis muSakTa sakvalifikacio gamocdis programa advokatTa sakvalifikacio gamocdis programis SekiTxvebis raodenobis mxolod erTi mexuTedisagan Sedgeba. amave dros, advokatebi gamoTqvamen eWvs prokuraturis muSakTa sakvalifikacio gamocdis gamWvirvalobis Sesaxeb. yvela eTanxmeba im mosazrebas, rom prkuraturis TanamSromelTa gamocda ufro iolia. radgan 2007 wels prokuraturis muSakTa sakvalifikacio gamocda advokatTa sakvalifikacio gamocdis magier misaRebi gaxda, saqarTvelos advokatTa asociaciam prokuraturis sakvalifikacio gamocdaCabarebuli 600 kandidatis licenzireba ganaxorciela. amave dros, advokatTa sakvalifikacio gamocdis magier, mosamarTleTa sakvalifikacio gamocdis Cabarebac aris SesaZlebeli. gamokiTxulTa Tanaxmad, mosamarTleTa sakvalifikacio gamocda ufro rTulia, vidre prokuraturis muSakTa da advokatTa sakvalifikacio gamocda, Tumca am ori ukanaskneli gamocdisagan gansxvavebiT, mosamarTleTa sakvalifikacio gamocda Tematuri gasaubrebis processac moicavs. mosamarTleTa gamocda samarTlis igive dargebs moicavs, rac advokatTa sakvalifikacio gamocda saerTo specializaciiT: sakonstitucio samarTali, samoqalaqo, sisxlis, administraciuli samarTali da procesi, adamianis uflebaTa saerTaSoriso samarTali da saerTaSoriso saxelSekrulebo samarTali. (saqarTvelos organuli

kanoni saerTo sasamarTloebis Sesaxeb. muxli 68(3)). mosamarTleTa sakvalifikacio gamocdebis administrirebasac saqarTvelos iustiiis umaRlesi sabWo axorcielebs. mosamarTleTa gamocdis testirebis nawili 100 SekiTxvisagan Sedgeba, romelTac 4 savaraudo pasuxi aqvT da arCeulia SemTxveviTobis principiT daaxloebiT 1000 SekiTxvidan da weriTi nawilis 6 SekiTxvisagan. zepir gasaubrebas saqarTvelos iusticiis umaRlesi sabWos 10 wevri atarebs. gamocdis Catarebis grafiki dadgenili ar aris, Tumca is, rogorc wesi, weliwadSi orjer an samjer tardeba. 2004 wlidan moyolebuli, sul Svidi gamocda iqna Catarebuli. bolo gamocda 2007 wlis seqtemberSi Catarda. rodesac advokatTa sakvalifikacio gamocdaSi saSualod 2000 kandidati monawileobs, mosamarTleTa gamocdaSi sul 25-30 kandidati18

18 rogorc wesi, mosamarTleTa sakvalifikacio gamocdis Cabarebis statistika 10%-15% Seadgens. Tumca, 1999 wels gamocda warmatebiT kandidatebis 41% Caabara, xolo 2003 wels – 91%. es mniSvnelovani sxvaoba eWvs badebs am ori wlis ganmavlobaSi gamocdis gamWvirvalobis Sesaxeb. TRANSPARENCY INTERNATIONAL GEORGIA, REFRESHING GEORGIA’S COURTS: TRIAL BY JURY AT 1-2 (2007) [SemdgomSi naxsenebia,

iRebs


40

monawileobas. 2004 wlidan moyolebuli, sul 130 axali mosamarTle iqna daniSnuli. potenciuri advokatebisaTvis savaldebulo aRniSnuli gamocdebis xarsxs Soris aSkara sxvaobis gamo, gamokiTxulTa gancxadebiT, saqarTvelos mTavroba ganixilavs sakiTxs arsebuli kanonmdeblobis cvlilebis Taobaze, romelic erTian sakvalifikacio gamocdas iTvaliswinebs iuristTa licenzirebisaTvis advokatTa saerTo, sisxlis da samoqalaqo specializaciis gamocdisa da prokuraturis muSakTa gamocdis magier. saadvokato saqmianobis licenziis misaRebad advokatebs advokatTa sakvalifikacio gamocdis CabarebasTan erTad, advokatad an advokatis TanaSemwed muSaobis erTwliani staJis dasruleba moeTxovebaT. (ix. saqarTvelos

kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 10(1)(g)). staJiors advokatis im funqciebis Sesruleba SeuZlia, romlebic Cveulebriv mxolod advokatis kompetenciaSi Sedis, advokatis mier davalebis SemTxvevaSi. 2007 wlis ivnisSi advokatTa Sesaxeb saqarTvelos kanonSi Setanili cvlileba advokats an saadvokato biuros avaldebulebs saqarTvelos advokatTa asociacias Seatyobinos staJioris miRebis an ar-miRebis gadawyvetilebis Sesaxeb. warsulSi advokatebi umeteswilad TviTon iyvnen pasuxismgebelni staJirebis SesaZleblobebis mopovebaze da isini ZiriTadad pirad kavSirebze iyvnen damokidebulni. saxelimwifo universitetebi studentebs staJirebas rotaciis principiT sTavazobdnen, romelic sxvadasxva saxelmwifo dawesebulebaSi ramdenime Tves grZeldeboda. Tumca, gamokiTxulTa Tanaxmad, staJirebis es forma naklebad sasargeblo iyo. aRniSnuli saxelmwifo staJirebis dros, Cveulebriv, studentebi praqtikul gamocdilebas ver iZendnen. amasTan, gamokiTxulebi imedovneben, rom amJamad, samagistro programebis farglebSi arsebuli iuridiuli klinikebi iuridiuli fakultetebis kursdamTavrebulebs erTwliani staJirebis Ziebisas zogierT problemas gadauWris. magaliTad, Tbilisis saxelmwifo universiteti daaxloebiT 250 students iRebs samagistro programaSi, romlebic sasamarTloebSi, parlamentSi, kerZo firmebsa da saSualo skolebSi praqtikuli samarTlis programaSi imuSaveben. amave dros, arasamTavrobo organizaciebic sTavazoben studentebs gamocdilebis SeZenas klientebTan muSaobaSi. kavkasiis biznes skola saqarTvelos advokatTa asociaciasTan SeTanxmebis safuZvelze, misi iuridiuli fakultetis kursdamTavrebulebs staJirebas sTavazobs saadvokato biuroebSi. igegmeba am programis gafarToeba da saadvokato biuroebSi staJiorebis konkursis wesiT SerCeva.

rogorc TRANSPARENCY INTERNATIONAL GEORGIA, REFRESHING GEORGIA’S COURTS] 2004 wlidan, 130 axali mosamarTle iqna daniSnuli.

faqtori 10. licenziis gamcemi organo


41

saadvokato saqmianobis dawyebis sakiTxs wyvets miukerZoebeli organo da ganxiluli unda iqnas damoukidebeli da miukerZoebeli sasamarTlo organos mier.

daskvna: Sefaseba: dadebiTi tendencia: ↑ advokatis iuridiul profesiaSi miRebis sakiTxi ganixileba saqarTvelos advokatTa asociaciis aRmasrulebeli sabWos mier, romlis wevrebi saerTo krebis mier demokratiuli principiT arian arCeulni. Tumca, aRmasrulebeli sabWos gadawyvetilebis gasaCivreba SesaZlebelia sasamarTloSi.

advokati aris piri, romelic emorCileba mxolod kanonsa da profesiuli eTikis normebs da gawevrianebulia saqarTvelos advokatTa asociaciaSi. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 1(2)). saqarTvelos advokatTa asociaciaSi gawevrianebis kriteriumebi gawerilia kanonSi, romelic aseve gawevrianebaze uaris miRebis SemTxvevSi gasaCivrebis processac awesrigebs. saqarTvelos advokatTa asociaciaSi gasawevrianeblad aucilebelia kandidats hqondes umaRlesi iuridiuli ganaTleba

analizi/safuZveli:

19

• ganmcxadeblis saxeli, gvari da dabadebis TariRi;

, Caabaros advokatTa sakvalifikacio, mosamarTleTa an prokuraturis muSakTa sakvalifikacio gamocda da hqondes advokatad an advokatis staJiorad muSaobis aranakleba erTi wlis staJisa. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 10(1)). saqarTvelos advokatTa asociaciaSi gawevrianebis msurvel kandidatTaTvis gawevrianebaze gancxadebis Setanis procesi gawerilia kanonSi. saqarTvelos advokatTa asociaciaSi gawevrianebisaTvis, gawevrianebis msurvelma gancxadebiT unda mimarTos asociacisa, romelic unda Seicavdes Semdeg monacemebs:

• sacxovrebeli adgilis da saadvokato biuros misamarTebi, sakontaqto telefoni;

• specializacia, Tu mas testireba gavlili aqvs specializaciis mixedviT. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 21(2)). gancxadeba saqarTvelos advokatTa asociaciaSi gawevrianebaze unda waredginos saqarTvelos advokatTa asociaciis aRmasrulebel sabWos. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli

21(1)). saqarTvelos advokatTa asociaciis aRmasrulebeli sabWo cxra wevrisagan Sedgeba, romelTagan 8 wevri arCeulia saqarTvelos advokatTa asociaciis saerTo krebis mier sami wlis vadiT. saqarTvelos advokatTa asociaciis aRmasrulebeli sabWos mecxre wevri (romelic aseve saqarTvelos advokatTa asociaciis saerTo krebis mier aris arCeuli) saqarTvelos advokatTa asociaciis Tavmjdomarea. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 26(2), 26(3),

27(1); aseve ix. saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 15(a)). aRmasrulebel

19 amJamad, ar arsebobs kanoni, romelic gansazRvravs xarisxss iurisprudenciaSi, romelic akmayofilebs advokatTa Sesaxeb saqarTvelos kanonis am moTxovnas – bakalavriati, magistratura Tu doqtorantura.


42

sabWos aqvs aTi dRis vada gancxadebaze uaris an Tanxmobis gacemisaTvis. saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 21(1). aRmasrulebeli sabWo uflebamosilia miiRos gadawyvetileba, Tu mis sxdomas eswreba wevrTa saerTo raodenobis naxevarze meti. gadawyvetileba miiReba damswreTa xmebis umravlesobiT. xmebis Tanambrad gayofis SemTxvevaSi, gadamwyvetia Tavmjdomaris xma. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 26(6)). wevrobaze uaris Tqmis safuZvelia kandidatis mier umaRlesi iuridiuli ganaTlebis arqona, Sesabamisi gamocdis Caubarebloba, an Tu advokatTa gamocdis Cabarebis Semdeg gasulia 7 an meti weli. (saqarTvelos kanoni advokatTa

Sesaxeb. muxli 21(3)(a-b)). amave dros, advokati ar SeiZleba iyos nasamarTlevi garkveuli danaSaulebisaTvis da Tu nasamarTloba ar aqvs moxsnili an gaqarwylebuli. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 10(2)). amasTan, advokati ar SeiZleba iyos sajaro samsaxurSi interesTa SeuTavseblobisa da korufciis Sesaxeb saqarTvelos kanonis (kanoni #982, miRebulia 1997 wlis 17 oqtombers) me-2 muxliT gaTvaliswinebuli Tanamdebobis piri da sxva piri, romelsac kanonmdeblobiT ekrZaleba saadvokato saqmianobis ganxorcieleba. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 10(3))20. advokatTa asociaciaSi gawevrianebaze uari SeiZleba gasaCivrdes sasamarTloSi uaris miRebidan erTi Tvis ganmavlobaSi. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb.

muxli 21(3)(g)). gasaCivrebis procesi ufro detalurad kanonmdeblobiT mowesrigebuli ar aris. arc is aris gansazrvruli, Tu ra standartiT unda ixelmZRvanelos sasamarTlom apelaciis ganxilvisas. Sefasebis jgufs ar miuRia cnobebi kandidatebisaTvis wevrobaze arasaTanado uaris Sesaxeb da arc uaris gasaCivrebaze sasamarTlo procesis Sesaxeb.


faqtori 11. diskriminaciis dauSvebloba profesiaSi miRebisas akrZalulia profesiaSi daSvebaze uaris Tqma rasis, sqesis, seqsualuri orientaciis, kanis feris, religiis, politikuri an sxva Sexedulebebis, eTnikuri an socialuri warmomavlobis, erovnuli umciresobisadmi kuTvnilebis, qonebrivi mdgomareobis, Tandayolili an fizikuri naklis gamo.

Tanaswori SesaZleblobebi garantirebulia saqarTvelos konstituciTa da kanoniT advokatTa Sesaxeb. eTnikuri umciresobebi da qalebi mravlad arian warmodgenilni advokaturaSi, Tumca maTi Tanafardoba procentulad odnav ufro naklebia, vidre zogadad mosaxleobaSi. Sefasebis jgufs ar miuRia cnobebi eTnikuri umciresobebis, qalebis an invalidebis mimarT diskriminaciis Sesaxeb iuridiul profesiaSi daSvebisas. Tumca, diskriminacia SeiZleba

20 kanonSi CamoTvlilia Semdegi Tanamdebobis pirebi: prezidenti, parlamentis wevrebi, abxazeTsa da aWaraSi warmomadgenlobiTi organoebis xelmZRvanelebi da maTi moadgileebi, saministroebisa da municipalitetebis xelmZRvanelebi da maTi moadgileebi da sxva Tanamdebobis pirebi. sajaro samsaxurSi interesTa SeuTavseblobisa da korufciis Sesaxeb saqarTvelos

kanoni


43

SeniRbuli iyos sxva socialuri faqtorebiT, rogoricaa sxvaTa Soris ena da Senobebis fizikuri mdgomareoba, maT Soris sasamarTloebisa da universitetebis Senobebi.

• rasa;

analizi/safuZveli: arsebobs samarTlebrivi dacvis meqanizmebi iuridiul profesiaSi miRebisas aSkara diskriminaciis dauSveblobisaTvis.

• kanis feri;

• ena;

• sqesi;

• politikuri an sxva saxis Sexedulebebi;

• erovnuli, socialuri an eTnikuri warmomavloba;

• qoneba;

• sacxovrebeli adgili. (saqarTvelos konstitucia. muxli 14). saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb imeorebs konstitucias anti-diskriminaciuli da kanonis winaSe Tanasworobis principebis gamoyenebisas. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 3(g) da 38(2)). Tumca, am principebis miuxedavad, advokatebi saqarTvelos moqalaqeebi unda iyvnen da iuristebi, romlebic sami specializaciidan erT-erTSi gamocdas abareben, valdebulni arian icodnen qarTuli ena, radgan gamocdebi qarTTul enaze tardeba. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 10(1) da 11(9)).

saqarTvelos mosaxleobis 83.8% eTnikuri qarTvelia. xolo mosaxleobis darCenili 16.2% ki – eTnikuri umciresobebis warmomadgenelia da Sedgeba azerbaijanelebis, somxebis, rusebisa da sxva erovnebebisagan. (ix. dazvervis centraluri saagentos msoflio sainformacio biueleteni, saqarTvelo; internet-misamarTze: https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gg.html) saqarTvelos advokatTa asociaciis monacemebiT, misi wevrebis 11.38% eTnikuri umciresobebis warmomadgenelia. miuxedavad imisa, rom Sefasebis jgufs umciresobebis warmomadgenlebis mimarT iuridiul profesiaSi daSvebisas diskriminaciis faqtebis Sesaxeb informacia ar miuRia, SesaZloa eTnikuri diskriminacia sxva socialuri faqtorebiT aris SeniRbuli. magaliTad, advokatTa sakvalifikacio gamocdis qarTul enaze Cabarebis moTxovnam SeiZleba gavlena iqonios profesiaSi warmodgenil ara-qarTulad mosaubre advokatebis ricxvze. Tumca, erT-erTma advokatma es eWvi gaaqarwyla, radgan ganacxada, rom samarTalwarmoeba yovelTvis qarTul enaze xorcieldeba da aqedan gamomdinare, eTnikuri warmomavlobis miuxedavad, pirs ukve unda scodnoda qarTuli ena, raTa ewarmoebina saadvokato saqmianoba21

21 aucilebelia aRiniSnos, rom sisxlissamarTlebrivi samarTalwarmoeba afxazeTSi SeiZleba warimarTos rogorc qarTulad, ise afxazurad. ix. saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi.

muxli 17(1); aseve, ix. saqarTvelos saqmoqalaqo saproceso kodeqsi. muxli 9(4) (romlis Tanaxmad, samoqalaqo samarTalwarmoeba mxolod qarTul enaze unda ganxorcieldes).

. gamokiTxulTa meore nawilic daeTanxma im mosazrebas, rom eTnikuri umciresobebis warmomadgenlebi, romlebsac saadvokato saqmianobis

https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gg.html�


44

ganxorcieleba surT, ukve kargad floben qarTul enas. Tumca, 2005 wels, gamokiTxulTa nawilma gamoTqva wuxili, rom tradiciulad, somxuri da azerbaijanuli umciresobebis warmomadgenlebi rusul enaze iRebdnen ganaTlebas da ara qarTulad, rac savaraudod gamoiwvevda maT mier qarTuli enis saTanadod arcodnas. gamokiTxuli advokatebis azriT, arc qalebis mimarT diskriminacia warmoadgens problemas. rogorc gamokiTxuli qalebi, ise mamakacebi uaryofen, rom arsebobs raime saxis diskriminacia qalebis iuridiul profesiaSi daSvebisas. qalebi sakmaod mravlad arian warmodgenilni yvela samarTlebriv dargSi – mosamarTleebi, prokurorebi, advokatebi da samarTlis profesorebi. saqarTvelos advokatTa asociaciis monacemebiT, misi wevrebis 40.35% qalebi arian. amave dros, gamokiTxuli pirebi uaryofen profesiaSi daSvebisas fizikuri naklis mqone adamianebis mimarT diskriminacias, Tumca Sefasebis jgufs saqarTvelos advokatTa asociaciaSi invalidebis warmomadgenlobis statistikuri monacemebi ar miuRia. Tumca, xSirad samarTlebrivi dawesebulebebi ver akmayofileben fizikuri naklis mqone adamiaTa moTxovnilebebs. bevri sasamarTlosa da universitetis axlandeli mdgomareoba warmoSobs warmooudgenel dabrkolebebs fizikuri naklis mqone advokatebisaTvis. Tumca, Sefasebis jgufis informaciiT, sasamarTlos Senobebisa universitetebis rekonstruqciis Sedegad mniSvnelovnad gaumjobesda pirobebi fizikuri naklis mqone pirTaTvis.


45

III. saqmianobis ganxorcielebis pirobebi da standartebi

daskvna: Sefaseba: dadebiTi tendencia: ↔

faqtori 12. damoukidebeli saadvokato saqmianobis organizaciul-samarTlebrivi forma advoktebs eZlevaT saqmianobis damoukideblad an sxva advokatebTan erToblivad ganxorcielebis saSualeba

advokatebis ufleba ganaxorcielon saadvokato saqmianoba damoukideblad an sxva advokatebTan erTad garantirebulia kanonmdeblobiT. rogorc wesi, es ufleba Tavisuflad gamoiyeneba da erTaderTi dabrkoleba – piradi saxsrebia.

saqarTvelos advokatTa asociacia valdebulia awarmoos qveyanaSi arsebuli advokatebisa da saadvokato biuroebis monacemTa baza. (ix. saqarTvelos

advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 6.1.10). am saadvokato biuroebis Sesaxeb informacia xelmiwsawvdomia qarTul enaze saqarTvelos advokatTa asociaciis

analizi/safuZveli: sazogadoebrivi gaerTianebebisa, profesiuli kavSirebis Seqmnisa da maTSi gaerTianebis ufleba garantirebulia saqarTvelos konstituciiT. (saqarTvelos

konstitucia. muxli 26(1)). am uflebis SezRudva dasaSvebia mxolod im SemTxvevaSi, Tu am sazogadoebrivi gaerTianebis saqmianoba mimarTulia saxelmwifo wyobilebis damxobis, saqarTvelos suverenitetis xelyofis, omis an Zaladobis propagandis, an eTnikuri an religiuri SuRlis gaRvivebisaken. (saqarTvelos

konstitucia. mulxli 26(3)). sajaro gaerTianebebis Seqmnisa da maTSi gawevrianebis uflebis SezRudva dasaSvebia mxolod sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze. (saqarTvelos konstitucia. muxli 26(6)). amave dros, saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb uzrunvelyofs advokatis uflebas Tavisuflad airCios saadvokato saqmianobis ganxorcielebis forma. advokats ufleba aqvs daafuZnos saadvokato biuro damoukideblad an sxva pirebTan erTad. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 18(1)). saadvokato biuro uflebamosilia Tavisuflad airCios organizaciul-samarTlebrivi forma da struqtura. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 18(3)). saadvokato biuros Seqmnis Sesaxeb informacia misi Seqmnidan 10 dRis vadaSi unda waredginos saqarTvelos advokatTa asociacias. (saqarTvelos kanoni

advokatTa Sesaxeb. muxli 18(2)). aRmasrulebeli sabWosaTvis wardgenili informacia unda Seicavdes biuros sakontaqto informacias, biuroSi gaerTianebuli advokatis (advokatebis) vinaobas da specializacias. (saqarTvelos kanoni

advokatTa Sesaxeb. muxli 18(2)).


46

veb-gverdze (www.gba.ge). amJamad, saqarTvelos advokatTa asociaciis monacemTa bazaSi registrirebulia 313 saadvokato biuro. Sefasebis jgufs ar miuRia informacia, rom advokatebi raime saxis problemas awydebian maT mier saadvokato saqmianobis ganxorcielebis formis SerCevisas. advokatTa umetesoba saadvokato saqmianobas individualurad an mcire zomis biuroebSi axorcielebs, romlebic sisxlis da samoqalaqo samarTlis dargSi moRvawe ramdenime advokatisagan Sedgeba. biuroebSi momuSave advokatebis informaciiT aseT biuroSi muSaobis upiratesoba kolegebTan konsultaciis saSualebaa da klientebis ufro didi wris xelmisawvdomobaa. Tumca, finansuri saxsrebis naklebobis gamo biuroebi mcire zomas inarCuneben.

daskvna: Sefaseba: uaryofiTi tendencia: ↔

faqtori 13. resursebi da anazRaureba advokatebs xeli miuwvdebaT informaciaze da sxva resursebze, rac aucilebelia kompetenturi iuridiuli momsaxurebis uzrunvelsayofad da xdeba momsaxurebis saTanadod anazRaureba

dedaqalaqis farglebs gareT moRvawe advokatebs saTanadod ar miuwvdebaT xeli iuridiul informaciaze da sxva resursebze, romlebic aucilebelia kompetenturi iuridiuli momsaxurebis gasawevad. miuxedavad imisa, rom advokatebs ar surT maTi Semosavlebis odenobis gamJRavneba, bevri maTganisaTvis iuridiuli momsaxurebis gawevis anazRaureba sakmarisi ar aris mxolod saadvokato saqmianobidan miRebuli anazRaurebiT sacxovreblad.

biblioTekebi da sxva iuridiuli resurs-centrebi, romelTac sasargeblo resursebis sakmarisi raodenoba gaaCniaT, koncentrirebulia TbilisSi. saqarTvelos uzenaesi sasamarTlosa da saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis Tbilisis ofiss aqvT saTanado biblioTekebi mravalferovani inventariT. Tbilisis saxelmwifo universitetmac axlaxan daasrula misi iuridiuli biblioTekis aRdgena, romelic mkiTxvels resursebis simravles sTavazobs rogorc beWduri formiT, ise eleqtronul resursebs kompiuteris saSualebiT. Tbilisis gareT, sxva ramdenime orhanizacias, maT Soris

analizi/safuZveli: 1991 wlidan saqarTveloSi mimdinare mniSvnelovanma politikurma da samarTlebrivma cvlilebam bevri axali kanonis Seqmna da reforma gamoiwvia. aqedan gamomdinare, advokatebs dResac xeli saTanadod ar miuwvdebaT axal kanonmdeblobaze. miuxedavad imisa, rom dedaqalaqSi moRvawe advokatebis informaciiT, isini iuridiuli informaciis xelmisawvdomobis problemebs naklebad awydebian, es mainc problemad rCeba im advokatebisaTvis, romlebic dedaqalaqis farglebs gareT ewevian saqmianobas. regionebSi moRvawe advokatebs ar gaaCniaT saTanadod aRWurvili biblioTekebi da TbilisSi da Tbiliss gareT moRvawe advokatebs finansuri mdgomareoba saSualebas ar aZlevs SeiZinon iuridiuli literatura. amave dros, yvela samarTlebrivi dawesebuleba awydeba qarTul enaze arsebuli masalebis naklebobis problemas.

http://www.gba.ge/�


47

universitetebsac da saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis regionalur filialebsac aqvT biblioTekebi, Tumca isini mniSvnelovnad ufro mwir masalas sTavazoben mkiTxvels. Tumca, ZiriTadad, regionebSi arsebuli akademiuri dawesebulebebi samarTlebrivi resursebisa da masalebis naklebobas ganicdian samarTlis studentebis saTanado doneze mosamzadeblad. sxvadasxva gamomcemlobebis mier ibeWdeba kanonTa krebulebi, romlebic Cveulebriv mxolod dedaqalaqis iuridiuli literaturiT movaWre maRaziebSi iyideba. aseTi gamocemis fasi, Cveni informaciiT, daaxloebiT 15-20 lars Soris meryeobs (daaxloebiT 8.50-11 a.S.S. dolari). arsebobs aseve iuriduli perioduli gamocema, romelSic sakanondmeblo cvlilebebi ibeWdeba. Cveni informaciiT, am gamocemis Rirebuleba 4 lars Seadgens (daaxloebiT 2.25 a.S.S. dolari). kanonmdebloba aseve xelmisawvdomia eleqtronuli monacemTa bazis saSualebiT, romelsac “kodeqss” uwodeben. Cveni informaciiT, am momsaxurebis Rirebuleba 330 laridan 600 laramde meryeobs (daaxloebiT 186-339 a.S.S. dolari) – rac advokatTa umetesobisaTvis xelmiuwvdomel Tanxas Seadgens. “kodeqsis” momsaxurebiT sargeblobisaTvis advokatebs damatebiT internetTan dakavSirebuli xarjebis gaRebac uwevT. advokatebis informaciiT, arsebobs problemebi internetis provaiderebTan da internetis arasaTanado xarisxTan dakavSirebiT. amave dros, advokatebis informaciiT, “kodeqsi” momxmarebels internetis momsaxurebas ar sTavazobs. Tbilisis gareT gamokiTxulTa informaciiT, Tu “kodeqsis” monacemTa baziT sargeblobisas raime problema warmoiqmneba, “kodeqsis” warmomadgeneli iq ar imyofeba, raTa maT daxmareba gauwios da maT TviTon uwevT monacemTa bazis saWiroebisamebr ganaxleba. saerTaSoriso ara-samTavrobo organizaciebma finansuri mxardaWera gauwies sasamarTlos sxvadasxva gadawyvetilebis gamocemas. magaliTad, amerikis iuristTa asociaciam gamosca saqarTvelos saknostitucio sasamarTlos 1996-2002 wlebis gadawyvetilebebis krebuli, Tbilisis saolqo sasamarTlos 2002 wlis gadawyvetilebebis nakrebi da uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebebi adamianis uflebebis Sesaxeb saqmeebze. amave dros, amerikis iuristTa asociaciam finansuri mxadaWera gauwia uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebebis monacemTa bazis Seqmnas, romelic xelmisawvdomia uzenaesi sasamarTlos veb-gverdze, http://www.supremecourt.ge. advokatebis gancxadebis (gansakuTrebiT dedaqalaqis farglebs gareT moRvawe advokatebi) Tanaxmad, mxolod finansurad uzrunvelyofil advokatebs aqvT saSualeba xeli miuwvdebodeT adeqvatur iuridiul resursebze. advokatebi TiTqmis erTxmad acxadeben, rom wignebi zedmetad Zviria da isini ver axerxeben maT SeZenas. amasTan, radgan kanonmdebloba saocari siswrafiT icvleba, isini ver axerxeben ganaxlebuli gamocemebis xelaxla SeZenas saxsrebis uqonlobis gamo. amasTan, regionebSi moRvawe advokatebs ar gaaCniaT Sesabamisi adgili da xeli ar miuwvdebaT internetis resursebze. saqarTvelos advokatTa asociacia cdilobs gadaWras Tbilisis gareT arsebuli zogierTi es problema regionaluri ofisebis SeqmniT, romlebic aRWurvilia biblioTekiT da komputerebiT internetis momsaxurebiT. Tumca, TviT saqarTvelos advokatTa asociaciac SezRudul resurss flobs imisaTvis, rom daafinansos es Zalisxmeva. magaliTad, saqarTvelos advokatTa asociaciis baTumis ofisSi, romelic aWaraSi registrirebul daaxloebiT 70 wevrs emsaxureba, mxolod erTi kompiuteria, romelic 2007 wlis oqtomberSia SeZenili da ganlagebulia

http://www.supremecourt.ge/�


48

oTaxSi, sadac aseve 3 magida dgas, romliTac asociaciis mTeli Stati sargeblobs. resursi, romelzec advokatebs dRes xeli miuwvdebaT da romliTac isini sargebloben, ZiriTadad maT sakuTar an maTi kolegebis koleqcias warmoadgens. amasTan, unda aRiniSnos, rom xSirad, ufaso gamocemebi regionebSi moRvawe advokatebamde ver aRwevs. magaliTad, uzenaesi sasamarTlos sisxlis samarTlis gaidlainebi daibeWda da daurigda yvela mosamarTles, prokurorsa da advokats. Tumca, Sefasebis jgufs regionebSi moRvawe mravalma advokatma miawoda informacia, rom maT sisxlis samarTlis gaidlainebi ar miuRiaT. ufro SemaSfoTebelia advokatebis mier mowodebuli informacia imis Sesaxeb, rom prokurorebi da mosamarTleebi ganaCenis gaidlainebs ganaCenis rekomendaciis dasasabuTeblad iyeneben da saSualebas ar aZleven advokatebs xeli miuwvdebodeT am informaciaze. amJamad, iuridiuli resursebis xelmwisawvdomobasTan dakavSirebuli problema xels uSlis advokatebs gaswion kompetenturi iuridiuli momsaxureba. situacia ufro problematuri gaxdeba, rodesac sasamarTlo saerTo samarTlis sistemaze gadasvlis gzaze dadgeba. radgan saqarTvelos sasamarTlo sistema samoqalaqo sistemis tradiciis safuZvelze moRvaweobs, sasamarTlos gadawyvetilebebis gamoqveyneba aucilebeli ar aris, vinaidn advokatebis mier kanonis garda sxva teqstis citireba saWiro ar aris. reformebs sasamarTlo sistema samarTalwarmoebaSi precendentuli samarTlis precendentad gamoyenebisaken mihyavs da sasamarTlos gadawyvetilebebis xelmisawvdomoba aseT sistemaSi imperatiulia. Tu saerTo samarTlis sistema dainergeba, advokatebisaTvis aucilebeli iqneba miuwvdebodeT xeli sasamarTlos gadawyvetilebebze. iuridiuli momsaxurebis anazRaurebasTan dakavSirebiT arsebul situacias gavlena resursebis naklebobazec aqvs. rogorc aRiniSna faqtorSi 12, gamokiTxulebma ganacxades, rom damoukidebeli saadvokato biuroebis Seqmna SezRuduli finansuri saSualebebis gamoa problematuri. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb awesrigebs iuridiuli momsaxurebis anazRaurebas. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb uzrunvelyofs uflebas iuridiuli momsaxurebis Sesaxeb xelSekrulebaze da moiTxovs, rom dvokatma saqmis ganmxilvel sasamarTlos xelSekrulebis damadasturebeli sabuTi warudginos. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 19(1-2)). 2006 wels, am kanonSi cvlileba Sevida, romelic ara-komerciul iuridiul pirs uflebas aniWebs gasces aseTi sabuTi advokatTan gaformebuli SeTanxmebis safuZvelze. (saqarTvelos kanoni

advokatTa Sesaxeb. muxli 19(2)1

• advokati valdebulia Seatyobinos klients gaweuli momsaxurebis mosalodneli Rirebuleba;

. advokatTa profesiuli eTikis kodeqsic uzrunveyofs uflebas iuridiuli momsaxurebis Sesaxeb xelSekrulebaze da adgens, rom:

• advokatisHanazRaurebis gamoTvlis wesi da Sesabamisi ganakveTi winaswar unda iyos cnobili da misaRebi klientisaTvis;

• advokatis honorari gansxvavebulia saqmis sirTulis, siZnelis, vadis an advokatis profesionalizmis mixedviT, an qonebriv davebSi, sadavo qonebis Rirebulebis mixedviT;


49

• informacia klientis mier advokatisaTvis gadaxdili Tanxebis Sesaxeb, klientisaTvis nebismier dros unda iyos xelmisawvdomi.

(advokatTa profesiuli eTikis kodeqsi. muxli 8 da 12. praqtikaSi, advokatebis umetesobis Tanaxmad, isini fiqsirebul honorarze Tanxdebian da Semdgom, Tu saqme gaWianurda an garTulda, honorarze xelaxali SeTanxmeba formdeba. mxolod ramdenime advokatma ganacxada, rom saaTobriv anazRaurebas iRebs da aRiara, rom rogorc wesi, es ase ar xdeba. advokatebis honorari sakmaod gansxvavebulia. gamokiTxuli advokatebi Tavs ikavebdnen realuri Tanxis dasaxelebisagan, romelsac isini klientebisagan iReben, Tumca TiToeuli maTgani aRiarebs, rom maTi Semosavali mniSvnelovnad ufro dabalia, vidre prokurorebis. advokatebi, romlebic saxelmwifos mier dafinansebul iuridiuli daxmarebis Tbilisis biuroebSi muSaoben, saSualod 900 lars (daaxloebiT 508 a.S.S. dolari) iReben yovelTviurad, xolo regionebSi momuSave advokatebis ki – 800 lars (daaxloebiT 425 a.S.S. dolari). regionebSi moRvawe mravalma advokatma ganacxada, rom isini imden saqmes iReben, ramdenic SeuZliaT, radgan maTi anazRaureba TiTo saqmeze Zalian mcirea. maTgan umravlesoba aRiarebs, rom sakmaod rTulia icxovro mxolod saadvokato saqmianobis ganxorcielebidan miRebuli SemosavliT. gamokiTxulTa gancxadebiT realurad advokatebis mxolod mcire nawili (ZiriTadad TbilisSi moRvawe advokatebi) finansurad uzrunvelyofilia saadvokato saqmianobis wyalobiT.

daskvna: Sefaseba: neitraluri tendencia: ↑

faqtori 14. uwyveti iuridiuli ganaTleba unar-Cvevebisa da codnis gasaRrmaveblad, advokatebisaTvis xelmisawvdomia uwyveti iuridiuli ganaTleba

saqarTvelos advokatTa asociacia mis wevrebs uwyveti iuridiuli ganaTlebis kursebs ufasod sTavazobs. aseve, iuridiuli ganaTleba xelmisawvdomia sxvadasxva saerTaSoriso ara-samTavrobo organizaciis mxardaWeriT. Tumca, uwyveti iuridiuli ganaTleba advokatebisaTvis savaldebulo ar aris da kursebis xelmisawvdomoba regionebSi kvlav SezRudulia.

2007 wlis Semodgomaze, saqarTvelos advokatTa asociaciam Tavis wevrebs ufaso uwyveti iuridiuli ganaTleba SesTavaza, kursebi samarTlis xuT sxvadasxva dargSi: sisxlis samarTali, samoqalaqo samarTali,

analizi/safuZveli: saqarTvelos advokatTa asociacia pasuxismgebelia advokatebis profesiul gadamzadebaze. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 23(3)). asociaciis erT-erTi mizani „iuridiuli ganaTlebis xelSewyoba da profesiis ganviTarebaa“. (saqarTvelos asociaciis wesdeba. muxli 5.5). am miznis misaRwevad, saqarTvelos advokatTa asociacias evaleba advokatTa saswavlo centris Seqmna da marTva. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 6.1.2).


50

administraciuli samarTali, sasamarTlo unar-Cvevebi da profesiuli eTika. saqarTvelos advokatTa asociacia igive kursebs im pirebsac sTavazobs, romlebic asociaciis wevrebi ar arian. maTTvis kursebis safasuri 200 lars Seadgnes (daaxloebiT 113 a.S.S. dolari). saqarTvelos advokatTa asociaciis aRmasrulebelma sabWom airCia cxra wevrisagan Semdgari jgufi uwyveti iuridiuli ganaTlebis kursebis Sesaqmnelad da Casatareblad. TiTo kursi kviraSi samjer, sami Tvis ganmavlobaSi mimdinareobs. saqarTvelos advokatTa asociaciis informaciiT, misma 350 wevrma gaiara zemoaRniSnuli kursebi (rac asociaciis wevrebis 10% Seadgens). uwyveti iuridiuli ganaTleba saadvokato saqmianobis uflebis SesanarCuneblad savaldebulo ar aris. Tumca, gamokiTxulTa gancxadebiT, saqarTvelos advokatTa asociacia imedovnebs, rom saqarTvelos kanonSi advokatTa Sesaxeb cvlilebas Seitans, romelic uwyvet iuridiul ganaTlebas savaldebulos gaxdis. saqarTvelos advokatTa asociacia lobirebs moTxovnas, rom saerTo specializaciis mqone advokatebma yovelwliurad 12 kredit-saaTi daagrovon uwyvet iuridiul ganaTlebaSi, xolo sisxlis an samoqalaqo samarTlis specializaciis mqone advokatebma ki – 8 kredit-saaTi. savaldebulo kredit-saaTebSi profesiul eTikaSi kursis minimum erTi kredit-saaTi unda Sevides. asociacia aRiarebs, rom amJamad savaldebulo uwyveti iuridiuli ganaTlebis idea iuridiul wreebSi farTod misaRebi ar aris. Tumca, saqarTvelos advokatTa asociaciis Tavmjdomares miaCnia, rom droTa ganmavlobaSi advokatebi gaacnobiereben, rom aseTi moTxovnebis mizani advokatebis mier kanonis codnis gaRrmaveba da profesiis standartebis amaRlebaa. savaldebulo uwyveti iuridiuli ganaTlebis sistemis danergvis miznis misaRwevad, saqarTvelos advokatTa asociaciam advokatTa Sesaxeb saqarTvelos kanonis cvlileba unda ganaxorcielos da Semdeg asociaciis saerTo kreba daarwmunos, rom Secvalos asociaciis wesdeba. manamde ki, Tavmjdomaris gancxadebiT, saqarTvelos advokatTa asociacia ganagrZobs nebayoflobiTi uwyveti iuridiuli ganaTlebis kursebis Catarebas. saqarTvelos advokatTa asociaciis mier SeTavazebuli uwyveti iuridiuli ganaTlebis kursebTan erTad, saerTaSoriso ara samTavrobo organizaciebi ganagrZoben uwyveti iuridiuli ganaTlebis kursebis damoukideblad Catarebas iseve, rogorc adgilobrivi ara samTavrobo organizaciebis dafinansebas, romlebic aseT kursebs atareben. Tumca, aRniSnuli programebi araregularulia da xSirad mxolod TbilisSi tardeba. regionebSi moRvawe advokatebis informaciiT, maT xSirad uwevT TbilisSi Camosvla sakuTari xarjiT, raTa daeswron treningebs an seminarebs. isini imedovneben, rom saqarTvelos advokatTa asociacia SeZlebs maTTvis geografiulad mosaxerxebeli treningebis Catarebas, rodesac is ufro ganviTardeba. faqtori 15. eTnikur, erovnul, religiur da genderul umciresobaTa warmomadgenloba profesiaSi eTnikuri da religiuri umciresobani iseve, rogorc orive sqesi, adeqvaturadaa warmodgenili iuridiul profesiaSi


51

daskvna: Sefaseba: dadebiTi tendencia: ↑ saqarTvelo umeteswilad mono-eTnikuri da mono-religiuri saxelmwifoa. qalebi da umciresobani profesiaSi daaxloebiT igive raodenobiT arian warmodgenilni, rogorc zogadad mosaxleobaSi.

saqarTvelos mosaxleoba 4.6 milion adamians Seadgens, romelTagan 83.8% eTnikuri qarTvelia. umciresobebi, romlebic mosaxleobis 16.2% Seadgens, Sedgeba azerbaijanelebisagan, somxebisa da rusebisagan, Semdegi ganawilebiT: mosaxleobis 6.5% azerbaijanelia, 5.7% - somexi, xolo 1.5% rusi erovnebisaa, danarCeni 2.5% klasificirdeba, rogorc “sxva erovneba”. (ix. dazvervis centraluri saagentos msoflio sainformacio biueleteni, saqarTvelo; internet-misamarTze:

analizi/safuZveli:

https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gg.html). rac Seexeba aRmsareblobas, saqarTvelos mosaxleoba umeteswilad marTlmadidebelia (83.9%). mosaxleobis danarCeni nawili Semdgenairad aris ganawilebuli: 9.9% mahmadiani, 3.9% somxuri-grigorianeli da 0.8% kaTolike. mosaxleobis 0.8% sxva sarwmunoebebis mimdevaria, xolo mosaxleobis 0.7% religiuri mikuTvneba ar gaaCnia. saqarTvelos advokatTa asociaciis mier mowodebuli statistikis Tanaxmad, misi wevrebis 11.38% eTnikuri umciresobebis warmomadgenelia. es ricxvi mosalodnelze odnav mcirea eTnikuri umciresobebis zogadad saqarTvelos mosaxleobaSi ganawilebasTan SedarebiT. miuxedavad imisa, rom gamokiTxulTa informaciiT, arseboben azerbaijaneli, somexi da rusi advokatebi, saqarTvelos advokatTa asociacia ar flobs zust monacemebs misi wevrebis eTnikuri kuTvnilebis Sesaxeb. miuxedavad imisa, rom asociaciis wevrTa religiuri mikuTvnebis Sesaxeb informacias ar flobs, saqarTvelos advokatTa asociaciis Tavmjdomare irwmuneba, rom asociaciaSi warmodgenilia sxvadasxva religiis mimdevrebi. rac Seexeba iuridiul profesiaSi qalebis warmomadgenlobas, advokatebis 40.35% qalia. es ricxvi mosalodnelze odnav mcirea, vidre qalebis raodenobis wili zogadad mosaxleobaSi, romelic 50% Seadgens. rogorc aRiniSna faqtorSi 11, qalebi ZiriTadad acxadeben, rom iuridiul profesiaSi daSvebisas an saadvokato saqmianobis ganxorcielebisas diskriminacias adgili ar hqonia. ar arsebobs profesiuli organizaciebi an programebi, romlebic xels uwyoben advokati qalebis an eTnikuri umciresobebis warmomadgeneli advokatebis trenings, profesiaSi miRebas an winsvlas. Tumca, saqarTvelos advokatTa asociacia gegmavs filialebis gaxsnas afxazeTsa da samxreT oseTSi, sadac mosaxleobis umetesoba eTnikuri umciresobebis warmomadgenelia. faqtori 16. profesiuli qceva da eTika profesiuli qcevisa da eTikis kodeqsi da normebi Camoyalibebuli da daculia

https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gg.html�


52

daskvna: Sefaseba: neitraluri tendencia: ↑ saqarTvelos advokatTa asociacias miRebuli aqvs advokatTa profesiuli eTikis kodeqsi. advokatTa profesiuli eTikis kodeqsi iTvaliswinebs konkretul wesebs licenzirebuli advokatebisaTvis. Tumca, bevri advokati ar icnobs profesiul standartebs, romelTa dacvasac moiTxovs eTikis kodeqsi da bevri advokati mas, rogorc araeTikuri saqcielisagan Semakavebel saSualebad ar miiCnevs.

• daicvas saqarTvelos konstituciasa da kanonmdebloba;

analizi/safuZveli: saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb advokatebisaTvis ramdenime wess awesebs da amasTan, is saqarTvelos advokatTa asociacias advokatTa profesiuli eTikis kodeqsis miRebas damfuZnebeli krebidan sami Tvis vadaSi avaldebulebs. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 44). Sesabamisad, saqarTvelos advokatTa asociaciam eTikis kodeqsi 2006 wlis 15 aprils miiRo. amave dros, kanoni moiTxovs eTikis komisiis Seqmnas advokatTa profesiuli eTikis kodeqsis darRvevebis gamosaZieblad da saxdelis dasakisreblad. (saqarTvelos

kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 23 da 28). saqarTvelos advokatTa asociaciis eTikis komisiis wevrebi 2006 wlis 21 maiss iqnen arCeulni. imisaTvis, rom advokati saqarTvelos advokatTa asociaciis wevri gaxdes, man unda:

• iyos erTguli marTlmsajulebis ideebisadmi;

• daicvas profesiuli eTikis normebi;

• daicvas procesis wevrTa uflebebi da Tavisuflebebi. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 5). advokatTa profesiuli eTikis kodeqsi aRasrulebs am valdebulebas “daemorCilos saqarTvelos kanonmdeblobas, saerTaSoriso samarTalsa da advokatTa profesiuli eTikis kodeqss”. (advokatTa profesiuli eTikis kodeqsi. muxli 2). amasTan, kodeqsi licenzirebul advokatebs zogadi xasiaTis rig valdebulebas aniWebs. magaliTad, muxli me-4 advokatisagan konfidencialurobis dacvas moiTxovs; muxli me-6 interesTa konfliqts krZalavs da advokatisagan moiTxovs Sewyvitos klientis saqmis warmoeba, Tuki warmoiqmna interesTa konfliqti mocemul saqmeze an mis saadvokato firmaSi momuSave advokatis saqmesTan mimarTebiT. muxli me-7 ki advokatebisagan moiTxovs profesiuli saqmianobis ganxorcielebisas pativi sces kolegebs da ar Selaxos maTi Rirseba. (advokatTa profesiuli eTikis kodeqsi. muxli 4, 6, 7). amave dros, advokatTa profesiuli eTikis kodeqsis 8-10 muxlebi profesiuli qcevis ufro konkretul standartebs Seexeba advokati-klientis urTierTobebis, sasamarTlosa da advokats Soris da advokatis kolegebTan urTierTobebis sferoSi. (advokatTa

profesiuli eTikis kodeqsi. muxli 8-10). (magaliTad, muxli 8(13) advokats ukrZalavs nebismieri fuladi saxsrebi an qoneba, romelsac klienti miandobs advokats Seinaxos advokatis pirad fulad saxsrebTan an qonebasTan erTad; muxli 9(3)


53

advokats ukrZalavs winaswari SecnobiT yalbi mtkicebulebis wardgenas; muxli 10(3) advokats sxva advokatis rekomendebisaTvis anazRaurebis miRebas ukrZalavs). miuxedavad imisa, rom advokatebi ar arian valdebulni gaiaron treningi eTikis kodeqsSi, asociaciis eTikis komisia ramdenime programas axorvielebs advokatebisaTvis arsebuli eTikis kodeqsis gasacnobad. kerZod, asociaciam Caatara 8 treningi regionebSi, maT Soris mcxeTa, duSeTi, gardabani, rusTavim sagarejo, bolnisi, marneuli, gori da wyneTi. am treningebSi daaxloebi 190 advokatma miiRo monawileoba. agreTve, eTikis komisia TbilisSic atarebs yovelkvireul treningebs TbilisSi moRvawe advokatebisaTvis. dReisaTvis, daaxloebiT 285 advokatma miiRo monawileoba eTikis treningSi mxolod Tbilisis masStabiT. Tumca axniSnuli RonisZiebebis miuxedavad, Sefasebis jgufis mier gamokiTxuli bevri advokati profesiuli eTikis mier dadgenil profesiul standartebs ar icnobda da ar icoda eTikis komisiis saqmianobis Sesaxeb. zogadad, gamokiTuli pirebi aRiareben, rom advokatTa profesiuli eTikis kodeqsis miReba aucilebeli iyo saadvokato saqmianobis profesionalizmis asamaRleblad. gamokiTxuli advokatebi, romlebic advokatTa profesiuli eTikis kodeqss ukeT icnobdnen, aRniSnavdnen, rom maT kodeqsi araeTikuri qcevisagan Semakavebel faqtorad ar miaCniaT. umeteswilad es mosazreba advokatebis rwmenazea dafuZnebuli, rom eTikis komisia zedmetad sustia imisaTvis, rom advokatebis disciplinuri devna ganaxorcielos. rodesac maT vTxoveT ganemartaT, Tu ratom ar SeeZlo eTikis komisias advokatebis mimarT disciplinuri devnis ganxorcieleba, gamokiTxulma advokatebma ganacxades, rom eTikis komisia damoukidebeli ar aris mis saqmianobaSi da rom misi saqmianoba politikurad aris motivirebuli. Tumca, gamokiTxulTa meore nawilma aRniSna, rom eTikis komisia gareSe gavlenisagan damoukidebelia, magram sakmarisi resursebi da Zalaufleba ar gaaCnia imisaTvis, rom saTanadod gamoiZios araeTikuri qcevis faqtebi da disciplinuri devna ganaxorcielos.

daskvna: Sefaseba: neitraluri tendencia: ↑

faqtori 17. disciplinuri devna da sanqciebi pprofesiuli standartebisa da normebis darRvevisaTvis, advokatebi disciplinarul devnas da sanqciebs eqvemdebarebian

saqarTvelos advokatTa asociaciis farglebSi arsebobs disciplinuri warmoebis meqanizmi. Tumca, meqanizmis srulad gamoyeneba ar xdeba, proceduris Sesaxeb informirebulobis naklebobis gamo. advokatze saxdelis dakisreba mxolod erT advokatze ganxorcielda 100 saCivridan.

saqarTvelos advokatTa asociacia pasuxismgebelia advokatTa disciplinuri warmoebis sistemis Seqmnaze saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 6.1.11.

analizi/safuZveli:


54

asociaciis saerTo krebas evaleba advokatTa pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb wesebis damtkiceba. saqarTvelos kanoni

advokatTa Sesaxeb. muxli 24(2)(e), 28(8). aRniSnuli moTxovnis Sesasruleblad, saqarTvelos advokatTa asociaciam miiRo profesiuli eTikis kodeqsi. am wesebis aRsruleba asociaciis eTikis komisiis saSualebiT xdeba, romelic axorcielebs disciplinur warmoebas advokatebis winaaRmdeg saCivrebis22

• Seusrulebeli aqvs sasamarTlo wesiT dakisrebuli qonebrivi valdebuleba;

Seswavlis da maTi disciplinuri pasuxismgeblobis Sesaxeb gadawyvetilebebis miRebis gziT. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 28(6). eTikis komisia damoukidebeli organoa, romelic saerTo krebis mier 3 wlis vadiT arCeuli cxra wevrisagan Sedgeba saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 28(1)-(2). asociaciis nebismieri wevri SeiZleba arCeul iqnas eTikis komisiaSi Tu misi asaki 30 wels, xolo saadvokato saqmianobis staJi 5 wels aRemateba.. saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 20.3. dauSvebelia advokatis arCeva eTikis komisiis Tavmjdomared, Tu mas:

• braldebulis saxiT micemulia sisxlissamarTlebriv pasuxisgebaSi; an

• ukanaskneli sami wlis ganmavlobaSi dadebuli hqonda disciplinuri saxdeli.

(saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 30(1)). agreTve, dauSvebelia eTikis komisiis wevrebi iyvnen erTi da imave saadvokato biuros TanamSromlebi. saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 20.4 eTikis komisiis wevrebi ar iReben xelfass an raime saxis anazRaurebas maTi saqmianobisaTvis. saqarTvelos

advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 20.5.

eTikis komisia funqcionirebs sami kolegiis meSveobiT, romelTagan TiToeuli komisiis sami wevrisagan Sedgeba (rogorc sisxli, ise samoqalaqo samarTlis specialistebi). kolegiis wevrebi iniSnebian komisiis Tavmjdomaris mier 1 wlis vadiT. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis

Sesaxeb. muxli 6(1). aseve ix. saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 23.3 TiTo kolegia funqcionirebs, rogorc saproceso kolegia, romelic iRebs da afasebs yvela Semosul saCivars da iRebs gadawyvetilebas disciplinuri warmoebis aRZvris Sesaxeb. TiToeuli kolegia aRniSnul funqcias rotaciis principT asrulebs – erTi Tvis vadis ganmavlobaSi. debuleba advokatTa disciplinuri

pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 6(3). danarCeni ori kolegia ganxilvis kolegiis funqcias asrulebs da ganixilavs braldebas advokatebis winaaRmdeg. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da

disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 6(4). eTikis komisiis Tavmjdomare anawilebs saqmeebs kolegiebs Soris rotaciis principiT. debuleba advokatTa disciplinuri

pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 10.1. aseve ix. saqarTvelos

advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 23.2.

advokati eqvemdebareba disciplinarul devnas advokatTa profesiuli eTikis kodeqsis darRvevisaTvis, profesiuli dazRvevis uqnolobisaTvis an advokatis profesiuli funqciebis SeusruleblobisaTvis. (saqarTvelos kanoni advokatTa

Sesaxeb. muxli 5, 9, 32(1)). debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da


55

disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 2. advokatis movaleobebi moicavs profesiul patiosnebas, procesis monawileTa uflebebis dacvas da advokati-klientis urTierTobebis konfidencialurobis, klientisaTvis interesTa konfliqtis warmoSobis Sesaxeb dauyovnebliv Setyobinebis valdebulebisa da saproceso kanonmdeblobiT dadgenili valdebulebebis arsebobs sam-wliani xandazmulobis vada disciplinuri zemoqmedebis RonisZiebebisaTvis. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 32(2)); (aseve ix. debuleba advokatTa

disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli3(1)). disciplinuri warmoeba advokatebis winaaaRmdeg SeiZleba aRiZras asociaciis eTikis komisiisaTvis werilobiTi saCivris an Setyobinebis wardgeniT. saqarTvelos advokatTa asociaciis Tavmjdomare, eTikis komisia, sarevizio komisia, procesis mwarmoebeli organoebi an nebismieri piri, romelsac miaCnia, rom misi uflebebi an interesebi dairRva advokatis qmedebiT, uflebamosilia Seitanos saCivari komisiaSi. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da

disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 7.1. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb krZalavs anonimuri Setyobinebebis gamoyenebas disciplinuri warmoebis dawyebis safuZvlis saxiT. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 28(7). 2007 wels Seiqmna saCivris saerTo forma, romlisTvis asociacia instruqciebis SemuSavebis procesSia. instruqciebi da saCivris forma xelmisawvdomi iqneba broSuris saxiT. rodesac saproceso kolegia saCivars iRebs, mas aqvs 30 dRe saqmis masalebis Sesaswavlad da dasadgenad, aris Tu ara sakmarisi safuZveli advokatis winaaRmdeg disciplinuri warmoebis aRsaZvrelad. debuleba advokatTa

disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 7.2. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 33. am etapze, kolegiam unda moipovos axsna-ganmarteba saCivris avtorisagan da advokatisagan, amasTan, igi uflebamosilia gamoiTxovos damatebiTi dokumentacia da Sesabamisi masalebis saCivris Seswavlis mizniT. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da

disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 6.3(g). saproceso kolegia ar aRZravs disciplinur warmoebas, saCivari an Setyobineba informaciis sisworis SemTxvevaSic ki ar iZelva disciplinuri devnis aRZvris safuZvels; vadebi disciplinuri devnis an disciplinuri saxdelis dawesebisaTvis amoiwura; Semowmebuli masalebi miuTiTebs, rom advokatma Caidina sisxlis samarTlis danaSauli; an advokatis wevroba advokatTa asociaciaSi ukve Sewtvetilia. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb.

muxli 7.3. xolo, Tu kolegia daadgens, rom advokatma SesaZloa Caidina savaraudo darRveva, igi saqmes gadascems eTikis komisiis Tavmjdomares ganxilvis kolegiisaTvis gadasacemad. debuleba advokatTa disciplinuri

pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 9.1. ganxilvis kolegiam saCivris ganxilva misi miRebidan 50 dRis vadaSi unda moaxdinos. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri

warmoebis Sesaxeb. muxli 11. kolegia valdebulia gadawyvitos saqme miukerZoeblad da samarTlianad mxareTa Tanasworobis principis safuZvelze. debuleba

advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 10.3. ganxilvis kolegiam mokle vadebSi unda Seatyobinos advokats, romlis mimarT mimdinareobs saqmiswarmoeba, sxdomis Catarebis TariRi, adgili da dro. sxdomaSi moanawileobis misaRebad ganxilvis kolegiam unda moiwvios mowmeebi da sxva pirebi, romelTac unda Seatyobinon sxdomis Catarebis TariRi, dro da adgili. ganxilvis kolegiis sxdomaze dgeba oqmi, romelsac xels awers Tavmjdomare da mdivani. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da

disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 13.3, 13.4, 13.8. advokati, romlis winaaRmdeg


56

aRZrulia disciplinuri warmoeba, uflebamosilia daeswors sxdomas, xolo Tu advokati komisiis sxdomas ar daesreba, sakiTxis ganxilva gadaideba 10 dRiT. Tu advokati sxdomaze ver gamocxaddeba mniSvnelovani avadmyofobis an sxva sapatio mizezis gamo, sxdoma SeiZleba gadaidos damatebiT 30 dRiT. Tumca, aRniSnuli periodi ar CaiTvleba komitetis mier saqmis ganxilvis periodSi. Tu 30 dRis gasvlis Semdeg advokati kvlav ver gamocxaddeba sxdomaze, kolegias ufleba aqvs, ganagrZos ganxilva advokatis daswrebis gareSe. saqarTvelos kanoni

advokatTa Sesaxeb. muxli 35(4). debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da

disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 14(2)-(3). ganxilvis kolegiis sxdoma iwyeba Tavmjdomaris an misi uflebamosili piris moxsenebiT, romelic gaacnobs sxdomas saqmis faqtobriv garemoebebs da aRwers disicplinuri devnisas mopovebul masalebs. debuleba advokatTa disciplinuri

pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 13(5). Tavmjdomaris moxsenebis Semdeg, saproceso kolegiis Tavmjdomare waradgens braldebas. saproceso kolegiis Tavmjdomares ara aqvs advokatisaTvis konkretuli disciplinuri saxdelis dakisrebisa da misi dasjis moTxovnis ufleba. debuleba

advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli

13(6). advokats eZleva axsna-ganmartebis micemis SesaZlebloba. mas ufleba aqvs disciplinur warmoebaSi monawileoba miiRos rogorc uSualod, ise warmomadgenlis meSveobiT. mxareebs aqvT ufleba srulad warmoadginon sakuTari pozicia, SekiTxvebi dausvan mowmeebs, warmoadginon werilobiTi da sxva saxis mtkicebulebani, aRZran Suamdgomlobebi ganxilvis kolegiaSi damatebiTi masalebis, dokumentebisa da informaciis warmodgenis Taobaze, agrTve Cvenebebis CamorTmevis mizniT, moiTxovon sxva pirebis gamocxadeba. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb.

muxli 13(6). amave dros, advokats ufleba aqvs moiTxovos kolegiis romelime an yvela wevris acileba, rac unda dakmayofildes Tu arsebobs maTi mxridan mikerZoebis eWvi. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri

warmoebis Sesaxeb. muxli 12.

Tu ganxilvis kolegia advokats disciplinuri gadacdomis CadenaSi damnaSaved cnobs, igi uflebamosilia daakisros qvemoT mocemuli saxdelebidan erT-erTi: gafrTxileba, saadvokato saqmianobis uflebis CamorTmeva eqvsi (6) Tvidan sam (3) wlamde vadiT, saqarTvelos advokatTa asociaciis wevrobis Sewyveta. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 34(1). debuleba advokatTa disciplinuri

pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 4.1. saxdelis dakisrebis dros, ganxilvis kolegia valdebulia gaiTvaliswinos gadacdomis (darRvevis) simZime, miyenebuli (an SesaZlo) ziani, da advokatis braleulobis xarisxi. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb.

muxli 19.1. ganxilvis kolegias aqvs mxolod erTi saxis saxdelis dakisrebis ufleba. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis

Sesaxeb. muxli 18(5)(d), 19.2. amasTan, kolegias SeuZlia advokats CamoarTvas asociaciis aRmasrulebeli sabWos, eTikisa da sarevizio komisiebis wevroba da am disciplinuri RonisZiebis gamoyeneba dasaSvebia calke an sxva disciplinur saxdelTan erTad. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 34(2)b. debuleba

advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 4.2.b,

19.2. disciplinuri saxdelis alternativis saxiT, kolegias SeuZlia advokats misces kerZo sarekomendacio baraTi da urCios, Tu rogor unda moaxdinos advokatma profesiuli funqciebis Sesruleba momavalSi darRvevebis Tavidan asacileblad. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 34(2)(a). debuleba advokatTa

disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 4.2(a), 18(5)(g), 19.2

baraTis asli inaxeba disciplinur saqmeSi dabeWdil konvertSi. misi gaxsna


57

SesaZlebelia mxolod im SemTxvevaSi, Tu igive advokatis winaaRmdeg daiwyeba axali disciplinuri devna. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da

disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 18(5)(g), advokati, romelmac miiRo kerZo sarekomendacio werili ar miiCneva disciplinur saxdelSefardebulad. debuleba

advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 26(3). ganxilvis kolegiis gadawyveetileba miiReba wevrTa xmebis umravlesobiT. gansxvavebuli azri formdeba werilobiT da Tan erTvis gadawyvetilebas. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 35.1, 35.5; saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 23.4; debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri

warmoebis Sesaxeb. muxli 18(2)-(4). Tu advokatis mimarT gamosayenebeli saxdeli warmoadgens saadvokato saqmianobis ganxorcielebis droebiT SeCerebas an advokatTa asociaciis wevrobis Sewyvetas, ganxilvis kolegiam saqme unda gadasces eTikis komisiis srul Semadgenlobas. debuleba advokatTa disciplinuri

pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 6(5), 18(5), 23(1). aRniSnuli gadawyvetilebis misaReba aucilebelia eTikis komisiis minimum Svidi wevris xma. saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 23.4. miuxedavad imisa, rom eTikis komisiis sxdomebi daxurulia, misi gadawyvetilebebi sajaroa. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 35(3). gadawyvetileba unda gaegzavnos advokats misi miRebidan 5 dRis vadaSi da unda Caidos advokatis pirad saqmeSi kolegiis sxdomis oqmTan erTad, saqarTvelos

kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 35(5). debuleba advokatTa disciplinuri

pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 21-22.

ganxilvis kolegiis an eTikis komisiis gadawyvetilebebis gasaCivreba SesaZlebelia saqarTvelos uzenaes sasamarTloSi gadawyvetilebis miRebidan erTi Tvis vadaSi. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 35(6). debuleba

advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 24. saqarTvelos advokatTa asociaciis aRmasrulebeli sabWo pasuxismgebelia eTikis komisiis gadawyvetilebebis aRsrulebaze ganxilvis kolegiisa da eTikis komisiis gadawyvetilebebi ZalaSi Sedis saapelacio vadis gasvilsTanave, an gasaCivrebis SemTxvevaSi, sasamrTlo gadawyvetilebis ZalaSi SesvlisTanave. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb.

muxli 25(1)-(2). gafrTxileba gaqarwyldeba misi dakisrebidan 6 Tvis vadis gasvlis Semdeg, Tu gafrTxilebis moqmedebis periodSi advokati ganmeorebiT ar Caidens gadacdomassaadvokato praqtikis ganxorcielebis uflebis CamorTmeva eqvsi (6) Tvidan sam (3) wlamde gaqarwyldeba saxdelis moqmedebis vadis gasvilidan erT weliwadSi, Tu am periodis ganmavlobaSi advokati ar Caidens sxva gadacdomas. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb.

muxli 26(1)-(2). wevrobis Sewyvetis Sesaxeb gadawyvetilebis aRsrulebidan 3 wlis Semdeg, wevrobaSewyvetil advokats ufleba aqvs wevrobis aRdgenis moTxovniT mimarTos advokatTa asociacias. debuleba advokatTa disciplinuri pasuxismgeblobisa

da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 25(3). amasTan, dauSvebelia damatebiTi disciplinuri devnis an damatebiTi saxdelis dakisreba gadacdomisaTvis, romelzec ukve miRebulia gadawyvetileba advokatis mier eTikis kodeqsis darRvevis dadasturebulad cnobisa da disciplinuri zemoqmedebis RonisZiebis an saxdelis dakisrebaze uaris Tqmis Sesaxeb. debuleba advokatTa disciplinuri

pasuxismgeblobisa da disciplinuri warmoebis Sesaxeb. muxli 27.


58

eTikis komisia varaudobs, rom 2005 wlidan moyolebuli sul daaxloebiT 100 saCivari miiRo. 2007 wlisaTvis ganxiluli 68 saCivridan, 56 klientis, 10 sasamarTlos, 1 iusticiis saministrosa da 1 generaluri prokuraturis mier iyo Semotanili. aqedan, 37 saCivarze disciplinuri warmoeba ar aRZrula arasakmarisi safuZvlis gamo, 14 saCivarze warmoeba ar aRiZra, radgan savaraudo gadacdoma eTikis kodeqsis miRebamde iqna Cadenili, 10 – radgan advokati, romelsac uCiodnen asocaiciis wevri ar iyo, 7 – gadaeca ganxilvis kolegias, 3 – saCivris avtoram ukan gaitana da ori gadawyvetileba iqna gamotanili. 68 saCivridan zemoqmedebis RonisZieba mxolod erT saCivarze iqna dakisrebuli. komisiis informaciiT, saCivrebis umetesoba klientebis mier aris Semotanili, romlebic maTi saqmis SedegiT arian ukmayofiloni. komisia aRiarebs, rom arsebobs advokatTa profesiuli eTikis kodeqsisa da eTikis komisiis saqmianobis Sesaxeb informirebulobis nakleboba. marTlac, Sefasebis jgufis mier gamokiTxul advokatTa umetesobam ar icoda, rom eTikis komisia realurad awarmoebs disciplinarul devnas. regionSi moRvawe advokatebi praqtikulad ar iyvnen informirebulni eTikis komisiis saqmianobis Sesaxeb. gamokiTxulTa nawilma, romelmac eTikis komisiis funqcionirebis Sesaxeb icoda, gamoTqva eWvi eTikis komisiis mier sanqciebis realurad dakisrebis SesaZleblobisa da survilis Sesaxeb. advokatebis umravlseobam es problema komisiis damoukideblobis naklebobiT axsna. maT miaCniaT, rom komisia politikurad aris motivirebuli, sxvebi miiCnevdnen, rom miuxedavad imisa, rom komisia damoukidebelia da zewolas ar ganicdis, mas aklia resursi da Zalaufleba imisaTvis, rom saTanadod gamoiZios ara-eTikuri qceva. eTikis komisiam daadastura, rom is cdilobs advokatTa profesiuli eTikis kodeqsisa da disciplinuri warmoebis meqanizmis Sesaxeb advokatebis informirebas da acxadebs, rom man advokatTa profesiuli eTikis kodeqsis principebi 200 advokats ganumarta. Tumca, es treningebi komisiis wevrebis iniciativiTa da maTive xarjiT Catarda. komisiis informaciiT, mas ar gaaCnia aucilebeli resursebi imisaTvis, rom Caataros farTomasStabiani treningebi. .

IV. iuridiuli momsaxureba faqtori 18. iuridiuli momsaxurebis xelmisawvdomoba qveynis yvela regionSi dasaqmebulia kvalificiur advokatTa sakmarisi raodenoba. amdenad, yvela admians SeuZlia drouli da adeqvaturi iuridiuli momsaxurebis miReba.


59

daskvna: Sefaseba: uaryofiTi tendencia: ↔ miuxedavad imisa, rom licenzirebul advokatTa ricxvi swrafad izrdeba TiToeuli sakvalifikacio gamocdis Sedegad, qveyanaSi kvalificiuri advokatebis sakmarisi raodenoba mainc ar aris. qveynis dasavleT nawilSi advokatebis araproporciulad mcire raodenobaa koncentrirebuli.

saqarTvelos mosaxleoba 4.6 milionia. Sesabamisad, saqarTveloSi daaxloebiT 1253 sul mosaxleze erTi advokati modis. advokatebis geografiuli ganlageba daaxloebiT 1664-s dedaqalaqSi da 2008-s regionebSi Seadgens

analizi/safuZveli: 2005 wlidan moyolebuli, licenzirebul advokatTa ricxvi 900-dan 3672-mde gaizarda. miuxedavad imisa, rom saxezea advokatTa ricxvis mniSvnelovani zrda, qveyanaSi kvalificirebuli advokatebis nakleboba mainc rCeba.

23. es imas niSnavs, rom TbilisSi, sadac daaxloebiT 1 milioni macxovrebelia – qveynis mosaxleobis TiTqmis meoTxedi, advokatebis daaxloebiT 45% moRvaweobs. aqedan gamomdinare, TbilisSi TiTo advokatze 714 moqalaqe modis. TbilisSi moRvawe advokatebis didi raodenobis gamo, saqarTvelos advokatebis umravlseoba aRmosavleT saqarTveloSia koncentrirebuli - 2718 advokati (maTgan 1054 – TbilisSi) da 954 dasavleTSi. statistikurad, dasavleTis qalaqebSi ar aris advokatebis sakmarisi raodenoba TiToeuli mosaxleze. magaliTad, aWaris mosaxleoba 411000 adamiania, xolo baTumSi – aWaris administraciul centrSi. 137000 adamianze meti cxovrobs. (ix. saqarTvelos statistikuri monacemebi, mosaxleoba regionebis mixedviT, wlis dasawyisis mdgomareobiT http://www.statistics.ge/main.php?pform=47&plang=1). Tumca, saqarTvelos advokatTa asociaciis baTumis ofisis informaciiT, aWaris regionSi mxolod 70 advokatia. Sesabamisad, baTumSi mcxovreb 2440 sul mosaxleeze erTi advokati modis. kidev erT dasavleTis qalaqSi – quTaisSi (saqarTvelos meore yvelaze didi qalaqi) mosaxleoba 189000 adamians Seadgens. saqarTvelos advokatTa asociaciis quTaisis ofisis monacemebiT, quTaisSi 100 advokatia – erTi advokati 1890 sul mosaxleze.

23 2005 wlis TebervalSi, 1204 advokati akmayofilebda kanonis moTxovnebs saqarTvelos advokatTa asociaciaSi gasawevrianeblad, Tumca mxolod 900-ma advokatma dado fici asociaciis damfuZnebel krebaze. saqarTvelos advokatTa asociaciam miiRo 1673 gancxadeba 2007 wlis noemberSi advokatTa sakvalifikacio gamocdaSi monawileobis miRebis msurvelTagan. gamocdaSi monawileoba 1666 kandidatma miiRo, xolo 758 (45%) kandidatma warmatebiT Caabara testireba.

faqtori 19. iuridiuli momsaxureba socialurad daucvelTaTvis advokatebi monawileoben specialur programebSi, raTa uzrunvelyofili iyos yvela pirisaTvis, gansakuTrebiT ki socialurad daucvelTa da patimarTaTvis, saTanado iuridiuli momsaxurebis gaweva da xelmisawvdomoba

http://www.statistics.ge/main.php?pform=47&plang=1�


60

daskvna: Sefaseba: neitraluri tendencia: ↑ samarTlebrivi dacvis ufleba garantirebulia braldebulebisaTvis sisxlis samarTlis saqmeebze. Tumca, mTavrobisa da ara-samTavrobo organizaciebis mier amJamad ganxorcielebuli iuridiuli daxmarebis proeqtebi ver akmayofileben sisxlis samarTlis saqmeebze samarTlebrivi dacvis moTxovnebs. 2009 wlis dasawyisidan, iuridiuli daxmareba garantirebuli iqneba samoqalaqo da administraciul saqmeebzec garkveuli kategoriis pirTaTvis, Tumca amJamindeli dabrkolebebi aRniSnul dapirebas eWvqveS ayenebs.

2007 wlis 2 ivliss gamoqveynda saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis Sesaxeb, romelic Seicavs debulebebs sisxlis samarTlis saqmeebze iuridiuli daxmarebis mowesrigebis TvalsazrisiT. (# 4955 saqarTvelos kanoni iuridiuli

daxmarebis Sesaxeb. aRniSnuli kanonis Tanaxmad, Seiqmna iuridiuli daxmarebis samsaxuri, damoukidebeli, TviT-regulirebadi sajaro erTeuli, romelic uzrunvelyofs iuridiul daxmarebas. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis

Sesaxeb. muxli 9(1), 9(3). dauSvebelia iuridiuli daxmarebis samsaxuris saqmianobaSi Careva; Tumca iusticiis saministro zedamxedvelobas uwevs samsaxuris mier finansuri saxsrebis xarjvas. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis Sesaxeb.

muxli 9(3). samsaxuris dafinanseba saxelmwifo biujetidan specialurad gamoyofili saxsrebus saSualebiT xdeba im odenobiT, romelic sakmarisi unda iyos samsaxuris efeqturi funqcionirebisaTvis. saqarTvelos kanoni iuridiuli

daxmarebis Sesaxeb. muxli 9(3) 25(1), 25(2). amave dros, iuridiuli daxmarebis samsaxurs SeuZlia miiRos grantebi da Semowirulobani iseve, rogorc moiZios kanoniT daSvebuli dafinansebis sxva wyaroebi. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis

Sesaxeb. muxli 25(1). agreTve, Tu samoqalaqo an administraciuli saqme iuridiuli daxmarebis beneficiaris sasargeblod gadawyda, an Tu man araswori informacia warmoadgina Tavisi finansuri mdgomareobis Sesaxeb, Sesabamisad wagebul

analizi/safuZveli: iuridiuli daxmarebis ufleba erT-erTi fundamenturi uflebaa, romelic garantirebulia yvela qarTvelisaTvis. saqarTvelos konstitucia. muxli 18(5), 42(3). saxelmwifos akisria valdebuleba uzrunvelyos iuridiuli daxmareba socialurad daucvel pirTaTvis. saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi.

muxli 80. amave dros, sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi iTvaliswinebs damcvelis daniSvnas garkveul SemTxvevebSi sisxlis samarTlis saqmeebze da krZalavs damcvelze uaris Tqmas im SemTxvevaSi, Tu eWvmitanili, braldebuli an gansasjeli arasrulwlovania, aqvs fizikuri an fsiqikuri nakli, an aqvs fsiqikuri daavadeba, romelic aZnelebs dacvis uflebis ganxorcielebas, Cadenili aqvs iseTi danaSauli, romlisTvisac SeiZleba sasjelad dainiSnos uvado Tavisuflebis aRkveTa, ganixileba piris mimarT stacionaruli samkurnalo-fsiqiatriuli eqspertizis daniSvnis sakiTxi, eWvmitanilTa, braldebulTa an gansasjelTa interesebs Soris aris winaaRmdegoba da Tundac erT maTgans hyavs damcveli, dazaralebulis an samoqalaqo mosarCelis interesebs icavs misi warmomadgeneli, braldebulTan mimdinareobs molaparakeba saproceso SeTanxmebis dadebis Sesaxeb, procesis monawilis mimarT gamoynebeulia dacvis specialuri RonisZieba (garda fizikuri dacvis specialuri RonisZiebisa). saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi. muxli

81(a)-(i).


61

mxares an beneficiars daekisreba iuridiuli daxmarebis samsaxurisaTvis advokatisa da sxva Sesabamisi xarjebis anazRaureba. saqarTvelos kanoni

iuridiuli daxmarebis Sesaxeb. muxli 8. iuridiuli daxmarebis samsaxurs marTavs direqtori da monitoringis sabWo, romlebic xelmZRvaneloben iuridiuli daxmarebis biuroebisa da sakonsultacio centrebis muSaobas. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis

Sesaxeb. muxli 9(2). iuridiuli daxmarebis samsaxuris monitoringis sabWo Svidi wevrisagan Sedgeba, romelTagan erTi iusticiis saministros warmomadgenelia, erTi – parlamentis iuridiul sakiTxTa komitetis mier daniSnuli wevri, - erTi uzenaesi sasamarTlos mier daniSnuli mosamarTle da oTxi wevri, romlebsac TviT monitoringis sabWo niSnavs. TiToeul wevrs iusticiis ministri amtkicebs 4 wlis vadiT. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis Sesaxeb.

muxli 11(2)-(5). svxa funqciebTan erTad, monitoringis sabWo meTvalyureobas uwevs iuridiuli daxmarebis samsaxuris saqmianobas da iRebs gadawyvetilebebs iuridiuli daxmarebis mimarTulebebis Sesaxeb; afasebs iuridiuli daxmarebis gawevis meqanizmebis efeqturobas; amtkicebs xarisxis standartebs da iuridiuli daxmarebis samsaxuris direqtoris mier momzadebul Sefasebis meqanizmebs; uwevs monitorings zemoaRniSnulis ganxorcielebas; afuZnebs da auqmebs iuridiuli daxmarebis biuroebs da sakonsultacio sabWoevs; niSnavs da aTavisuflebs xelmZRvanelebs da xels uwyobs koordinacias samarTalwarmoebis yvela monawiles Soris, raTa saxazino advokatebs saSualeba mieceT ganaxorcielon TavianTi movaleobebi. saqarTvelos kanoni

iuridiuli daxmarebis Sesaxeb. muxli 12. agreTve, sabWo awyobs konkurss, iuridiuli daxmarebis samsaxuris direqtoris Tanamdebobaze da warudgens kandidaturebs iusticiis ministrs dasamtkiceblad. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis

Sesaxeb. muxli 12(k), 16(1). iridiuli daxmarebis samsaxuris direqtorad daniSvnisaTvis, piri unda iyos saqarTvelos moqalaqe, misi asaki ar unda iyos 25 welze naklebi, unda hqondes umaRlesi iuridiuli ganaTleba da samuSao gamocdileba araumcires sami wlis odenobiT adamianis uflebaTa dacvis sferoSi. direqtori iniSneba sami wlis vadiT da mas ar aqvs ufleba amavdroulad awarmoos saadvokato saqmianoba an sxva saxis anazRaurebadi samuSao. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis Sesaxeb. muxli 16(1)-(4). direqtoris funqciebSi Sedis iuridiuli daxmarebis samsaxuris marTva, iuridiuli daxmarebis biuroebisa, sakonsultacio centrebisa da iuridiuli daxmarebis provaiderebis zedamxedveloba; iuridiuli daxmarebis samsaxuris efeqturobis asamaRleblad rekomendaciebis SemuSaveba; saxazino advokatebisa da iuridiuli daxmarebis biuroebis mier gaweuli iuridiuli momsaxurebis maRali xarisxis uzrunvelyofa da monitoringi; iuridiuli daxmarebis biuroebis TanamSromlebis daniSvna, daTxovna da disciplinuri warmoeba; sakonsultacio centrebisa da iuridiuli daxmarebis biuroebis winaarmdeg saCivrebis ganxilva; uwyveti iuridiuli ganaTlebis kursebis organizeba iuridiuli daxmarebis samsaxuris advokatebisaTvis da iuridiuli daxmarebis samsaxuris sazogadoebriv urTierTobebSi warmodgena. saqarTvelos kanoni iuridiuli

daxmarebis Sesaxeb. muxli 17. iuridiuli daxmarebis Sesaxeb saqarTvelos kanonis debulebebi, romlebic Seexeba samoqalaqo da administraciul saqmeebs, ZalaSi Seva 2009 wlis 1 ianvars. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis Sesaxeb. muxli 28.2. am droisaTvis, samoqalaqo an administraciuli saqmis mxares gaeweva iuridiuli daxmareba,


62

Tuki is socialurad daucvelia da Tu saqme akmayofilebs garveul kriteriumebs, romlebsac iuridiuli daxmarebis samsaxuris monitoringis sabWo adgens. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis Sesaxeb. muxli 6.3. socialurad daucveli piris statusis miniWeba socialurad daucveli ojaxebis monacemTa bazaSi registraciis SemTxvevaSi24

saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis Sesaxeb ansxvavebs iuridiuli daxmarebis gawevis sam models – 1. zemoaRniSnuli biuroebis meSveobiT; 2. iuridiuli biuroebis an kerZo advokatebis saSualebiT iuridiuli daxmarebis samsaxurTan xelSekrulebis safuZvelze; da 3. sajaro advokatebis reestrSi

. (saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis

Sesaxeb. muxli 2(z)). advokati da iuridiuli daxmarebis biuroebi, romlebic pirs iuridiul daxmarebas uweven, uflebamosilni arian, moiTxovos informacia Sesabamisi administraciuli organosagan, raTa daadginon piris gadamxdelunarianoba da admisnitraciuli organo valdebulia es informacia gasces moTxovnisamebr. (saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis Sesaxeb. muxli 7(2).

samoqalaqo da administraciul saqmeebze iuridiul daxmarebaze nebismieri uari saTanadod unda iqnas dasabuTebuli da SeiZleba gasaCivrdes iuridiuli daxmarebis samsaxuris direqtorTan. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis

Sesaxeb. muxli 24.4.

iuridiuli daxmarebis momsaxureba xelmisawvdomia yvela sisxlis samarTlis saqmeze mTeli qveynis masStabiT braldebulis qonebrivi mdgomareobisa da Semosavlebis miuxedavad 2009 wlis 1 ianvramde. (saqarTvelos kanoni iuridiuli

daxmarebis Sesaxeb. muxli 26(3). mosalodnelia, rom mTavroba 2009 wlis 1 ianvramde Seqmnis saqarTveloSi mcxovreb socialurad daucvel pirTa Sesaxeb monacemTa bazas da am vadis amowurvis Semdge ufaso iuridiuli daxmareba sisxli samarTlis saqmeebze xelmisawvdomi iqneba mxolod maTTvis, vinc Seyvanili iqneba aRniSnul siaSi. iuridiuli daxmareba gaewevaT pirebs braldebulis an misi axlo naTesacis an Sesabamisi procesis mwarmoebeli organos moTxovnisamebr. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis Sesaxeb. muxli 24(1).

25

24 ekonomikis saministrosa da statistikis departamentis monacemebiT, 2007 wels siRaribis zRvari dadgenil iqna 60% odenobiT moxmarebis mixedviT. am standartiT, mosaxleobis 21.3% siRaribis zRvars qvemoT cxovrobs. 25 sasamarTloSi da sxva procesis mwarmoebel organoebSi warmomadgenlobasTan erTad, iuridiuli daxmarebis sistemaSi igegmeba sakonsultacio centrebis Seqmna, romlebic iuridiul konsultacias gauweven nebismier samarTlebriv sakiTxze. konsultaciis xangrZlivoba ar SeiZleba aRematebodes erT saaTs. konsultacia xelmisawvdomi iqneba yvelasaTvis, sacxovrebeli adgilisa da qonebrivi statusis miuxedavad. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis

Sesaxeb. muxli 3, 2(b).

registrirebuli advokatebis meSveobiT. (saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis

Sesaxeb. muxli 16, 18, 19). biuroebi iuridiuli daxmarebis samsaxuris struqturuli erTeulebia. biuroebSi momuSave advokatebis SerCeva konkursis wesiT xdeba. maT komisiis winaSe gasaubrebis procesi unda gaiaron, romelsac iuridiuli daxmarebis samsaxuris direqtori Tavmjdomareobs da iusticiis saministrosa da arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebisagan Sedgeba. kontraqtorebic konkursis wesiT SeirCeva da es procesi Riaa yvela advokatisa da saadvokato biurosaTvis. saqarTvelos kanoni iuridiuli daxmarebis Sesaxeb. muxli 21. sajaro advokatebis reestri Sedgeba advokatebis siisagan, romelTac iuridiuli daxmarebis samsaxuris moTxovnisTanave SeeZlebaT iuridiuli daxmarebis gaweva. advokatebma iuridiuli daxmarebis samsaxurs unda mimarTon da gaiaron gasaubreba, raTa Seyvanili iqnan zemoaRniSnul siaSi. saqarTvelos


63

kanoni iuridiuli daxmarebis Sesaxeb. muxli 22. anazRaurebis ganakveTi kontraqtorebisa da sajaro advokatebisaTvis ganisazRvreba iuridiuli daxmarebis samsaxuris mier. Tbilisis biuroebSi momuSave advokatis yovelTviuri xelfasi 900 lars Seadgens (daaxloebiT 550 a.S.S. dolari), xolo konsultantis yovelTviuri xelfasi, romelic iuridiul konsultaciebs uwevs da ar gamodis sasamarTlo procesebze, 800 lars (daaxloebiT 508 a.S.S. dolari) Seadgens, rac prokuroris saSualo xelfass utoldeba. 2006 wels, iuridiuli daxmarebis samsaxurma ori biuro gaxsna, erTi TbilisSi, xolo meore – imereTSi. am or biuroSi Sesabamisad 27 da 11 advokatia dasaqmebuli. iuridiuli daxmarebis samsaxuri 2007 wlis oqtombrisaTvis damatebiT eqvsi biuros gaxsnas gegmavs, sadac sxvadasxva profilis sul 109 TanamSromeli imuSavebs, advokatebisa da konsultantebis CaTvliT. es damatebiTi biuroebi kaxeTSi, Sida qarTlSi, qvemo qarTlSi, samegreloSi, aWarasa da mcxeTa-mTianeTSi iqneba ganlagebuli. teritoria, romelsac zemoaRniSnuli biuroebi ver dafaravs, iuridiul daxmarebas kontraqtorebisa da registrirebuli advokatebisagan kombinirebulad miiRebs. magaliTad, guriaSi iuridiul daxmarebas registrirebuli advokatebi ewevian, xolo axalcixesa da samcxe-javaxeTSi iuridiul daxmarebas kontraqtorebi da registrirebuli advokatebi kombinirebulad axorcieleben. 2006 wels, iuridiuli daxmarebis samsaxuris monacemebiT, orma biurom 400 saqmeze imuSava. moTxovna iuridiul daxmarebaze etapobrivad gaizarda. 2007 wlis oqtomberSi, iuridiuli daxmarebis samsaxuris informaciiT, 676 saqme iqna damuSavebuli (282 daxuruli sisxlis samarTlis saqme da 394 mimdinare saqme). saSualod, biuros advokati 12 mimdinare saqmes awarmoebs. 2008 wels, ganxorcieldeba sazogadoebis informirebis kampania, raTa gazrdil iqnas sazogadoebis informirebuloba iuridiuli daxmarebis xelmisawvdomobis Sesaxeb. gamokiTxulma advokatebma gamoTqves aRelveba iuridiuli daxmarebis samsaxurTan dakavSirebiT. yvelaze mniSvnelovani sazrunavi organizaciisa da misi advokatebis damoukideblobaa. advokatTa umetesobis azriT, iusticiis saministro mniSvnelovanwilad aris CarTuli ara mxolod biuros TanamSromlebis, aramed kontraqtorebis SerCevaSic da sajaro advokatebis siis dadgenaSic. gamokiTxulTa azriT, mxolod „jibis advokatebs“26

gamokiTxulTa mier aRniSnuli kidev erTi problema iuridiuli daxmarebis simwires ukavSirdeba. gamokiTxulTa informaciiT, iuridiul daxmarebaze uzarmazari moTxovna arsebobs, romlis dakmayofileba iuridiuli daxmarebis samsaxuris mier amJamad ver xerxdeba. rogorc zemoT aRiniSna,

irCeven iuridiuli daxmarebis gasawevad. „jibis advokati“-s stereotipi akeTebs imas, rasac mas prokuratura ubrZanebas - imis magivrad, rom Tavdauzogavad daicvas klientis interesebi. Tumca, arasamTavrobo organizaciebis informcia, romlebic iuridiuli daxmarebis samsaxurTan TanamSromloben, aqarwylebs am varauds saxelmwifos zegavlenis Sesaxeb da dawesebulebas miuTiTebs xarisxis kontrolis meqanizmebze, rogorc zegavlenis Tavidan acilebis efeqtur saSualebaze.

26 „jibis advokati“ aris termini, romelic gamoiyeneba iseTi advokatebis dasaxasiaTeblad, romlebTanac gamomZiebeli an prokurori TanamSromlobs.


64

administraciuli da samoqalaqo samarTlis saqmeebze iuridiuli daxmareba 2009 wlis ianvramde gaweuli ar iqneba. advokatebi eWvoben iuridiuli daxmarebis samsaxuris SesaZleblobas gaswios daxmareba samoqalaqo da administraciul saqmeebze uaxloes momavalSi, radgan iuridiuli daxmarebis samsaxurs amJamad imis SesaZleblobac ki ar aqvs, rom sisxlis samarTlis saqmeebze arsebuli moTxovna srulad daakmayofilos. es problema gansakuTrebiT regionebze vrceldeba. amave dros, saxelmwifos mier dafinansebuli iuridiuli daxmarebis samsaxuris SezRuduli SesaZleblobebis gamo, arasamTavrobo organizaciebi agrZeleben iuridiuli daxmarebis gawevas qveyanaSi saerTaSoriso organizaciebis finansuri mxardaWeriT. konstituciur uflebaTa dacvis centri qalebs uwevs iuridiul daxmarebas ojaxSi Zaladobis, saojaxo da SromiTi samarTlis saqmeebze. saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciac sTavazobs sxvadasxva saxis iuridiul daxmarebas. asociaciis iuridiuli daxmarebis centris advokatebi iuridiul konsutlacias rogorc telefoniT, ise pirovnulad axorcieleben. asociaciis advokatebi saqmoqalaqo, sisxlis da administaciul saqmeebze muSaoben. amave dros, „konstituciis 42 muxli“, adamianis uflebaTa centri, da kavSiri „21-e saukune“ ewevian iuridiul daxmarebas. universitetis iuridiuli klinikebic ewevian garkveul iuridiul daxmarebas. Tumca, sayovelTaod aRiarebulia, rom qveynis masStabiT ufaso iuridiul daxmarebaze moTxovna srulad ver kmayofildeba amJamad xelmisawvdomi momsaxurebebis saSualebiT.


faqtori 20. davis gadawyvetis alternatiuli meqanizmebi advokatebi acnobeben klientebs mediatoruli, saarbitraJo da davebis gadawyvetis msgavsi alternatiuli saSualebebis Sesaxeb

advokatTa profesiuli eTikis kodeqsi advokatebs avaldebulebs TavianT klientebs saqmeze morigeba an davis gadawyvetis alternatiuli saSualebis Zieba urCion. Tumca, erTaderTi alternatiuli formaluri davis gadawyvetis saSualeba arbitraJia da rogorc wesi, misi gamoyeneba kerZo mxareebis mier mcire masStabian davebze xdeba. ar arsebobs formaluri mediacia. Tumca, advokatebi xSirad urCeven klientebs, dava sasamarTlos darbazs gareT gadawyviton.

zogadad, klientebis interesebis dacvisas, advokatebi valdebulni arian gaiTvaliswinon davis gadawyvetis alternatiuli meTodebi. agreTve, advokatebi yovelTvis unda ecadon maTi klietebis interesebi minimaluri danaxarjebiT daicvan da valdebulebian gamomdinare, maT unda urCion TavianT klientebs davebi SeZlebisdagvarad morigebiT daasrulon an davebis gadawyvetis alternatiul saSualebebs mimarTon. saqarTvelos advokatTa asociaciis profesiuli

eTikis kodeqsi. muxli 8.11. miuxedavad amisa, arc saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb da arc advokatTa profesiuli eTikis kodeqsi awesrigebs konkretul

analizi/safuZveli:


65

sakiTxebs, romlebic SeiZleba wamoiWras advokatis mier saarbitraJo an samediacio momsaxurebis gawevis dros. saqarTvelos kanoni kerZo arbitraJis Sesaxeb samoqalaqo davebTan mimarTebiT uzrunvelyofs davis mxareebs uflebiT, mimarTon arbitraJs mxareTa winaswari SeTanxmebis safuZvelze. (saqarTvelos kanoni kerZo arbitraJis Sesaxeb. muxli 1). Tu saarbitraJo ganxilvisas aRiZra sisxlis samarTlis saqme sakiTxze romelic saarbitraJo ganxilvis sagania da ramac SesaZloa gavlena iqonios ganxilvis Sedegze, sasamarTlos gadawyvetilebis safuZvelze, arbitraJi ar CaiTvleba Semdgarad. (saqarTvelos kanoni kerZo arbitraJis Sesaxeb. muxli 3). amave dros, saqarTvelos kanoni kerZo arbitraJis Sesaxeb uzrunvelyofs mudmivmoqmed saarbitraJo kompaniebs an droebiT saarbitraJo komisiebis arsebobas, romlebic konkretuli davebis gansaxilvelad aris Seqmnili. (saqarTvelos kanoni

kerZo arbitraJis Sesaxeb. muxli 1 da 7). arbitraJis wevrad SeiZleba daniSnul iqnas nebismieri piri, Tu mas aqvs Sesabamisi samarTlebrivi codna, ar Caudenia ganzrax danaSauli an naTesaur kavSirSia saqmis mxareebTan. (saqarTvelos kanoni

kerZo arbitraJis Sesaxeb. muxli 8). iseve rogorc sasamarTloSi, arbitraJSi saqmis ganxilva mimdinareobs mxareTa Tanasworobis safuZvelze. (saqarTvelos kanoni

kerZo arbitraJis Sesaxeb. muxli 25). saarbitraJo sasamarTlos gadawyvetilebebi savaldebuloa da eqvemdebareba sasamarTloSi gasaCivrebis SezRudul pirobebs. (saqarTvelos kanoni kerZo arbitraJis Sesaxeb. muxli 16 da 43). sasamarTloebi uflebamosilni arian gaauqmon arbitraJis gadawyvetileba mxolod im SemTxvevaSi, Tu gadawyvetileba arRvevs sisxlis samarTlis an administraciul saproceso kanonmdeblobas. (saqarTvelos kanoni kerZo arbitraJis Sesaxeb. muxli 43). gamokiTxulTa informaciiT arbitraJi samoqalaqo davebisaTvis gamoiyeneba, Tumca es ar aris yvelaze xSirad gamoyenebuli saSualeba davebis gadasawyvetad. garda amisa, Sefasebis jgufma miiRo informacia, rom arbitrebi yovelTvis advokatebi arian da maTi umetesoba amave dros yofili mosamarTlea. arsebobs saqmeTa sakmarisi raodenoba, romlebic arbitraJis mier unda iqnas ganxiluli imisaTvis, rom ramdenime advokatma aqtiuri saarbitraJo praqtika awarmoos. gamokiTxulebs gansxvavebuli mosazrebebi hqondaT arbitraJis saWiroebisa da efeqturobis Sesaxeb. zogierTi advokati urCevs Tavis klients arbitraJis gamoyenebas, radgan am gziT davebis gaadwyveta ufro swrafad xdeba, vidre sasamarTlo sistemaSi. xolo, advokatebis meore nawili upiratesobas sasamarTlos sistemas aniWebs, radgan arbitraJi gasaCivrebis mxolod SezRudul SesZleblobebs iZleva. rac Seexeba mewarmeebs, isini dvebis gadasawyvetad arbitraJs iSviaTad mimarTaven. sakanonmdeblo xarvezebis gamo, mewarmeebs komerciul arbitraJze xeli sakmarisad ar miuwvdebaT. 2004 wels, arbitraJi sagadasaxado kodeqsSi dainerga, raTa uzrunveleyo mewarmeebi sasamarTlos alternativiT. Tumca, 2005 wlis aprilSi sagadasaxado kodeqsSi Setanil iqna cvlileba, romlis Tanaxmad arbitraJi, rogorc sagadasaxado davebis gadawyvetis alternatiuli meqanizmi, gauqmda. Sefasebis jgufis mier gamokiTxuli advokatebis aRniSnul kanonSi cvlilebas mTavrobis mier ramdenime finansurad mniSvnelovani davis wagebas ukavSireben. miuxedavad imisa, rom formaluri mediaciis procesi ar arsebobs, gamokiTxulTa informaciiT, arsebobs araformaluri, alternatiuli gziT


66

davebis gadawyvetis saSualeba. magaliTad, mosamarTleebis gancxadebiT, isini mxareebs mouwodeben, rom davebi sasamarTlo darbazis gareT gadawyviton. gamoiTqva mosazrebebi formaluri mediaciis procesis saWiroebis Sesaxeb sisxlis samarTlis saqmeebis da administraciuli samarTlis davebis gadawyvetasTan mimarTebiT. mediaciis gamoyeneba aseT SemTxvevebSi sasurvelia, Tu saqmis mxareebi Tanaxma arian da Tu gansaxilveli sarCeli adamianis uflebaTa mniSvnelovan darRvevas ar Seexeba. ix. magaliTad evrokavSiris

proeqti EU JUST Themis kanonis uzenaesoba, (saqarTvelos sisxlis samarTlis kanonmdeblobis reformis strategia, 2004 wlis oqtomberi) advokatebis umetesobis gancxadebiT, isini yovelTvis cdilobdnen davis gadawyvetis alternatiuli saSualebis Ziebas manamdec ki, sanam es praqtika advokatTa profesiuli eTikis kodeqsis moTxovna gaxdeboda. arasamTavrobo organizaciebic adastureben, rom isini xSirad gamodian mediatoris rolSi da cdiloben davebis gadawyvetas sasamarTlos Carevis gareSe. Sefasebis jgufma daadgina, rom moqalaqeebs xSirad aqvT survili davebi alternatiuli meTodebiT gadawyviton, sasamarTlos, rogorc korumpirebuli organos aRqmis gamo.

V. profesiuli gaerTianebebi

daskvna: Sefaseba: dadebiTi tendencia: ↑

faqtori 21. organizaciuli marTva da damoukidebloba iuristTa profesiuli asociaciebi warmoadgenen TviTTmarTvelobiT, demokratiul da saxelmwifosagan damoukidebel organizaciebs.

advokatTa oficialuri profesiuli asociacia – saqarTvelos advokatTa asociacia - TviTTmarTvelobiTi, demokratiuli da damoukidebeli asociaciaa. amave dros, axalgazrda iuristTa nebayoflobiTi gaerTianeba – saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia -, aseve funqcionirebs rogorc damoukidebeli, demokratiuli da TviTmmarTvelobiTi organizacia. agreTve, arsebobs damoukidebeli organizacia – iurist studentTa asociacia, romelSic axalgazrda iuristebi arian gawevrianebulni.

saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb 2001 wels iqna miRebuli da iTvaliswinebda erTiani erovnuli advokatTa asociaciis Seqmnas. Tumca, advokatebma asociaciis Seqmna mxolod 2004 wels moaxerxes. amerikis iuristTa asociaciis finansuri mxardaWeriT, saqarTvelos advokatTa asociaciis damfuZnebeli kreba 2005 wlis 11-12 marts gaimarTa da masSi 904 advokati monawileobda. Tumca, am SexvedrebiT advokatTa asociaciis formaluri dafuZneba ver moxerxda. aRniSnuli, advokatTa Sesaxeb kanonis garkveuli debulebebis xarvezebisa da advokatTa garkveuli jgufis winaaRmdegobis gamo moxda. Sedegad, sasamarTlos winaSe dadga asociaciis legitimurobis sakiTxi. sasamarTloSi Setanil iqna sarCeli, romelic asociaciis legitimurobas

analizi/safuZveli:


67

exeboda damfuZnebel krebaze garkveuli proceduruli darRvevebis gamo. kidev erTi sarCeli sakonstitucio sasamarTloSi iqna Setanili da advokatTa Sesaxeb kanonis debulebis, romelic savaldebulo wevrobas iTvaliswinebda, ara-konstituciurad gamocxadebas iTxovda. 2006 wlis dasasruls, yvela es sakiTxi ssaqarTvelos advokatTa asociaciis sasargeblod gadawyda. saqarTvelos advokatTa asociacia formalurad 2006 wlis inavarSi Seiqmna da amJamad ofisebi TbilisSi, baTumsa da TelavSi aqvs. asociaciaSi 3672 advokatia gawevrianebuli. 2006 wlis aprilSi, saqarTvelos advokatTa asociaciis saerTo krebam oficialurad daamtkica misi wesdeba da airCia mmarTveli organoebi. mas Semdeg, asociacia funqcionirebs, rogorc advokatTa oficialuri profesiuli gaerTianeba. saqarTvelos advokatTa asocaicias ganixilavs damoukidebeli, TviTmmarTveli da demokratiuli advokatTa gaerTianebaa. gamokiTxuli advokatebi erTxmad acxadeben, rom organizacia mTavrobis mxridan raime zewolis gareSe moqmedebs. asociaciis mmarTvelobis sistema saerTo krebis, aRmasrulebeli sabWosa da asociaciis Tavmjdomarisagan Sedgeba (e.w. mmarTveli organoebi) saqarTvelos

kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 23(1); saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 11. saerTo kreba asociaciis umaRlesi mmarTveli organoa. kanoni advokatTa Sesaxeb.

muxli 24(1); saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 12.1. saerTo kreba, rogorc asociaciis mmarTveli organo, amtkicebs advokatTa saswavlo centris wesdebas, asociaciis momdevno wlis biujets, ismens aRmasrulebeli sabWos, eTikis da sarevizio komisiebis angariSs da amtkicebs sawevro gadasaxadis odenobasa da aparatis xelfasebs. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli

24(v), 24(l); aseve ix. saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 12.2(v)). imisaTvis, rom saerTo kreba gadawyvetilebaunariani iyos, aucilebelia qvorumi. (saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 13.9). saqarTvelos advokatTa asociacias 3497 wevri hyavs. amJamad, saqarTvelos advokatTa asociaciis winaSe saerTo krebis Catarebis problema dgas. saqarTvelos advokatTa asociaciis informaciiT, maT uWirT Sesabamisi tevadobis darbazis povna saerTo krebis Casatareblad. aRmasrulebeli sabWo ikvlevs qvorumis moTxovnis alternativebs. Tumca, saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdebis nebismieri cvlilebis dasamtkiceblad aucilebelia saerTo krebis xmis umravlesoba qvorumis prirbobebSi. (saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 12.2(a)). im SemTxvevaSi, Tu qvorumi ar Sedga, kreba kidev erTxel unda iqnas mowveuli xuTi dRis vadaSi. saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 13.2, 13.9.

qvorumis moToxvna asociaciis saerTo krebis efeqturi funqcionirebisaTvis mniSvnelovan dabrkolebas warmoadgens. 2006 wels, saerTo kreba orjer Sedga – ianvarSi mmarTveli organoebis asarCevad da aprilSi eTikis kodeqsisa da disciplinuri debulebis dasamtkiceblad, xolo 2007 wels krebis mowveva ver moxerxda. asociaciis aRmasrulebeli sabWos gancxadebiT, igi eZebs qvorumis aRniSnuli moTxovnis alternativas imisaTvis, rom SesaZlebeli gaxdes ufro mcire moculobis krebis mowveva. Tumca, wesdebaSi nebismieri cvlilebis Sesatanad kvlav qvorumi da saerTo krebaze xmebis umravlesobaa aucilebeli. amave dros, asociacia, romelsac amJamad 3000-ze meti wevri hyavs, problemebs awydeba iseTi zomis darbazis ZiebaSi, romelic daitevda asociaciis saerTo krebas.


68

saqarTvelos advokatTa asociaciis aRmasrulebeli sabWo organizaciis yoveldRiur marTvas axorcielebs. igi valdebulia Seikribos yovelTviurad da Sedgeba 8 wevrisagan, romlebsac saerTo kreba 3 wlis vadiT irCevs. asociaciis Tavmjdomarec Tanamdebobrivad aRmasrulebel sabWoSi Sedis. saqarTvelos kanoni

advokatTa Sesaxeb. muxli 26(1)-(3); advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 14.1-14.2. sxva funqciebTan erTad, aRmasrulebeli sabWo advokatTa sakvalifikacio gamocdebis Catarebas uzrunvelyofs da saqarTvelos advokatTa asociaciis wevrTa sias awarmoebs. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 26(4); advokatTa

asociaciis wesdeba. muxli 15). aRmasrulebeli sabWos gadawyvetilebebis misaRebad aucilebelia qvorumi da wevrebis xmebis umravlesoba. asociaciis Tavmjdomares aqvs gadamwyveti xmis ufleba. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 26(6);

advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 14.9-14.10. asociaciis Tavmjdomaris valdebulebaa saqarTvelos advokatTa asociaciis warmomadgenloba sxva administraciul organoebTan urTierTobebSi da saerTo krebis Tavmjdomareoba. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 27(6); advokatTa

asociaciis wesdeba. muxli 17.2, 13.11, 18.1(b), 18.1(e). amave dros, Tavmjdomare uZRveba asociaciis saqmianobas, marTavs asociaciis qonebas, xels awers oficialur dokumentebs, samsaxurSi iRebs da aTavisuflebs TanamSromlebs da koordinacias uwevs asociaciis programebisa da proeqtebis ganviTarebas da ganxorcielebas. advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 18. aRmasrulebeli sabWos sxva wevrebis msgavsad, saerTo kreba Tavmjdomares 3 wlis vadiT irCevs kandidatis winaswari werilobiTi Tanxmobis safuZvelze. saqarTvelos kanoni

advokatTa Sesaxeb. muxli 27(1); advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 17.1. Tavmjdomare mis uflebamosilebas sruli ganakveTiT asrulebs da iRebs xelfass mxolod sawevro gadasaxadebidan. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 27(3);

advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 17.3-17.4.

garda amisa, asociaciis organizaciuli struqtura eTikis da sarevizio komisiebs moicavs. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 23(1). 9 wevrisagan Semdgari eTikis komisia damoukidebeli organoa da mis kompetencias advokatebis winaaRmdeg saCivrebis ganxilva da disciplinuri warmoebis ganxorcielebaa. asociacis wevrebi, romelTa asaki 30 wels aRemateba da aqvT advokatad muSaobis minimum 5 wlis staJi, SeiZleba arCeul iqnan eTikis komisiaSi 3 wlis vadiT. advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 20. 3 wevrisagan Semdgari sarevizio komisia akontrolebs asociaciis finansur saqmianobas. misi wevrebi arCeulni arian 2 wlis vadiT. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb.

muxli29; advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 24.

saqarTvelos advokatTa asociacias sakuTari biujeti gaaCnia, romelsac saerTo kreba yovelwliurad amtkicebs. advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 29. asociaciis Semosavlis ZiriTadi wyaro yovelwliuri sawevro gadasaxadia. advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 27.1.1, 28.1, 28.3. yovelwliuri sawevro gadasaxadi 200 lars Seadgens (daaxloebiT 113 a.S.S. dolari). Tumca, gansakuTrbul SemTxvevebSi aRmasrulebeli sabWos gadawyvetilebiT, SesaZloa dawesdes SeRavaTi. advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 28.4-28.5. sawevro gadasaxadis odenoba gansazRvrulia wesdebiT da misi Secvla SesaZlebeli mxolod wesdebaSi cvlilebis SetaniT. advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 28.6. praqtikaSi, asociacia mniSvnelovan problemebs awydeba sawevro gadasaxadis amoRebisas. 2005 wlidan, sawevro daaxloebiT 2500 wevrs ar aqvs gadaxdili. sawevro gadasaxadis garda, asociacias SeuZlia moiZios dafinanseba sxva wyaroebidan, rogoricaa


69

rac Seexeba iuristebis sxva profesiul gaerTianebebs, warsulSi saqarTvelos advokatTa kolegia arsebobda, Tumca amJamad is daSlilia da misi wevrebis umravlesoba saqarTvelos advokatTa asociaciis wevri gaxda. kidev erTi mniSvnelovani profesiuli organizacia saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciaa, romelic 1994 wels daarsda da mis saqmianobas agrZelebs rogorc 40 wlamde iuristebis, staJiorebis da iuridiuli fakultetis studentebis nebayoflobiTi gaerTianeba. (saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis wesdeba.

muxli 4.1). saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis mmarTveli organo saerTo krebaa, romelic weliwadSi erTxel, oqtomberSi ikribeba. saqarTvelos

axalgazrda iuristTa asociaciis wesdeba. muxli 6.1. saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis yvela wevri uflebamosilia monawileoba miiRos saerTo krebaSi. (saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis wesdeba. muxli 5.1). saerTo krebis legitimurobisaTvis aucilebelia, rom mas eswrebodes asociaciis wevrTa 25% da gadawyvetilebebi xmis umravlesobiT miiReba. (saqarTvelos

axalgazrda iuristTa asociaciis wesdeba. muxli 6.3). amave dros, asociacias hyavs 21 wevrisagan Semdgari sabWo, romelic saerTo krebasTan erTad marTavs saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacias. (saqarTvelos axalgazrda iuristTa

asociaciis wesdeba. muxli 8). asociaciaSi gasawevrianeblad, gawevrianebis msurveli pirebi werilobiTi gancxadebiT mimarTaven asociaciis sabWos, romelsac Tan unda erTvodes axalgazrda iuristTa asociaciis ori wevris rekomendacia. wevris miRebis Sesaxeb gadawyvetilebas iRebs sabWo da kandidats atyobinebs gancxadebis miRebidan 6 Tvis vadaSi. (saqarTvelos axalgazrda iuristTa

asociaciis wesdeba. muxli 4). saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia misi dafuZnebis dRidan iuristTa aqtiuri nebayoflobiTi gaerTianeba iyo da mas gaaCnia mTavrobaSi korufciis winaaRmdeg da adamianis uflebebisaTvis mebrZoli organizaciis reputacia. saqarTvelos advokatTa asociaciis msgavsad, saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia saqarTvelos mTavrobisagan dafinansebas ar iRebs. axalgazrda iuristTa asociaciis wesdeba mas uflebas aZlevs wevrebisagan sawevro gadasaxadi miiRos da amave dros, asociacia daifinansebas sxvadasxva saerTaSoriso organizaciisagan iRebs. (saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba.

muxli 5). 2004 wlidan 2007 wlis bolomde saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia dafinansebas amerikis iuristTa asociaciis kanonis uzenaesobis iniciativisganac iRebda amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos grantidan. am dafinasnebam axalgazrda iuristTa asociacias saSualeba misca Seeqmna kanonmdebloba ojaxSi Zaladobis winaaRmdeg, saxelmwifo samoqmedo gegma qalTa winaaRmdeg ojaxSi ZaladobasTan sabrZolvelad da sasamarTloebSi ojaxSi Zaladobis Sesaxeb saqmeebze monitoringis dasaweseblad.


faqtori 22. wevrTa momsaxureba iuristTa profesiuli gaerTianebebi aqtiurad icaven profesiis interesebsa da damoukideblobas, adgenen profesiul standartebs da axorcieleben saganmanaTleblo da sxva saqmianobas Tavisi wevrebisaTvis..


70

saqarTvelos advokatTa asociacia aqtiurad icavs iuridiuli profesiis interesebsa da damoukideblobas. asociaciam daadgina profesiuli sgtandartebi advokatTa sakvalifikacio gamocdebis procesisa da advokatTa profesiuli eTikis kodeqsis saSualebiT. asociacia Tavis wevrebs saganmanaTleblo da sxva saxis SesaZleblobebs sTavazobs da asociaciisa da misi wevrebisaTvis momsaxurebis gafarToebaze muSaobs.

• saqarTveloSi samarTliani marTlmsajulebis ganxorcielebis da kanonis uzenaesobis dacvis xelSewyoba;

analizi/safuZveli: kanonis Tanaxmad,saqarTvelos advokatTa asociacia pasuxismgebelia profesiis interesebisa da damoukideblobis dacvaze profesiuli standartebis dawesebis da wevrebisaTvis saganmanaTleblo SesaZleblobebis SeTavazebis gziT. (ix. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb, Tavi VI). magaliTad, saqarTvelos advokatTa asociacias evaleba sakvalifikacio komisiis Seqmna, romelic zedamxedvelobas gauwevs advokatTa sakvalifikacio gamocdebis momzdebasa da Catarebas. (saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 11(2), 24(2)(g)). advokatTa sakvalifikacio gamocdis Sesaxeb detaluri informaciisaTvis ix. faqotori 9. amave dros, saqarTvelos advokatTa asociacias evaleba profesiuli eTikis kodeqsisa da Sesabamisi disciplinuri debulebis miReba. advokatTa profesiuli eTikis kodeqsisa da disciplinuri debulebis Sesaxeb detaluri informaciisaTvis ix. faqtori 16 da 17. rac Seexeba, profesiul ganviTarebas, saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb, moiTxovs advokatTa saswavlo centris Seqmnas. (saqarTvelos

kanoni advokatTa Sesaxeb. muxli 23(3); aseve ix. faqtori 14). saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba gasazRvravs asociaciis miznebs:

• advokatis profesiis ganviTareba;

• advokatis uflebebis, profesiuli Tavisuflebisa da damoukideblobis dacva;

• saadvokato saqmianobaSi Caurevlobis uzrunvelyofa;

• iuridiuli ganaTlebis xelSewyoba da advokatTa kvalifikaciis amaRleba;

• saxazino advokatis sistemis xelSewyoba;

• saadvokato eTikis normebis dacvis uzrunvelyofa;

• advokatebis socialuri dacva. (saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 5). amave dros, zemoT CamoTvlili miznebis misaRwevad, saqarTvelos advokatTa asociacia axorcielebs Semdeg saqmianobas:

• organizebas uwevs advokatTa testirebis Catarebas;

• qmnis da uZRveba advokatTa saswavlo centrs;

• atarebs advokatebisaTvis seminarebs, diskusiebs, mrgval magidebs da sxva;

• gamoscems asociaciis Jurnals;

• moiZiebs dafinansebis damatebiT wyaroebs;

• SeimuSavebs saadvokato eTikis normebs;


71

• monawileobs kanonSemoqmedebiT saqmianobaSi;

• qmnis advokatTa socialuri daxmarebis fonds;

• ganazogadebs sasamarTlo praqtikas;

• qmnis advokatTa da saadvokato biuroebis sainformacio banks da uzrunvelyofs mis mudmiv ganaxlebas;

• SeimuSavebs advokatTa waxalisebis da disciplinuri devnis wesebs da uzrunvelyofs maT Sesrulebas;

• miiRebs da gascems grantebs. (saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 6). miuxedavad imisa, rom saqarTvelos advokatTa asociacia sakmaod axalgazrdaa, is aqtiurad aris CarTuli profesiis ganviTarebaSi. igi atarebs advokatTa sakvalifikacio gamocdas, man miiRo advokatTa profesiuli eTikis kodeqsi da gaaCnia moqmedi disciplinuri organo; igi mis wevrebs iuridiuli ganaTlebis miRebis SesaZleblobebs sTavazobs da aqtiurad aris Cabmuli samarTlebrivi reformis sakiTxebSi. saqarTvelos advokatTa asociacia cdilobs gaaZlieros asociacia da gaafarTovos Tavisi wevrebisaTvis momsaxureba. magaliTad, 2006 wlis dekemberSi, saqarTvelos advokatTa asociaciam kvartaluri Jurnalis gamoSveba daiwyo. Jurnalis pirvel nomerSi ramdenime kanoni gamoqveynda eTikis kodeqsTan da asociaciis wevrebisa da mecnierebis statiebTan erTad. saqarTvelos advokatTa asociaciis saqmianobis detaluri mimoxlivisaTvis ix. faqtori 9, 14, 16, 17 da 24. gamokiTxuli pirebi saqarTvelos advokatTa asociaciis saqmianobas profesiis ganviTarebis xelSewyobaSi aRiareben, Tumca isini isurvebdnen, rom asociaciis wevrTaTvis meti momsaxureba arsebobdes. kerZod, advokatebs surT profesiuli treningis meti SesaZleblobebi. advokatebma wuxili gamoTqves, rom sasamarTloebsa da prokuraturas met resursebsa da SesaZleblobebze miuwvdebaT xeli. saqarTvelos generaluri prokuraturis informaciiT, prokurorebs minimum 100 profesiuli ganviTarebis treningi aqvT yovelwliurad. advokatebs surT, rom saqarTvelos advokatTa asociaciam advoaktebs igive raodenobis treningi SesTavazos. saqarTvelos advokatTa asociaciis msgavsad, axalgazrda iuristTa asociacia kanonis uzenaesobis, eTikis standartebis, adamianis uflebebis ganviTarebisa da advokatebis iuridiuli unar-Cvevebis daxvewaSi xelSewyobis mizniT Seiqmna. (saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis wesdeba. muxli 4.1). amasTan, saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis wesdeba ramdenime damatebiT mizans isaxavs, rogoricaa iuridiuli daxmarebis gaweva, iuridiuli biblioTekebis ganviTareba, da adaminis uflebebis dacvis xelSewyoba. (saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis wesdeba. muxli 3.1). saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia aqtiurad aris CarTuli iuridiuli profesiis ganviTarebaSi 1994 wlidan da atarebs Sexvedrebs, seminarebsa da mrgval magidebs iuristebisaTvis im kanonebTan mimarTebiT, romlebic iuridiul profesiaze da mis wevrebze zogadad gavlenas axdenen. magaliTad, 2005 wlis maisSi, axalgazrda iuristTa asociaciam Seqmna iuridiuli ganaTlebis xelSewyobis fondi, xolo 2005-2006 wlebSi ki TviT fondma wamoiwyo studentebis kursebze miReba. fondma gamocxada konkursi treningis kursebSi monawileobis miRebis msurvelTaTvis 2005-2006 wlebSi da masSi 200-ma pirma


72

miiRo monawileoba. aqedan 130 kandidati iqna SerCeuli kursebis gasavlead. es kursi Svidi Tve grZeldeboda da TiTo studentisaTvis 200 lari Rirda (daaxloebiT 130 a.S.S. dolari). saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis erT-erTi umniSvnelovanesi miRweva 1997 wels samarTlebrivi treningisa da informaciis centris daarsebaa. samarTlebrivi treningisa da informaciis centris saqmianoba mizanmimarTulia advokatebisa da sxva profilis iuristebis profesiuli unar-Cvevebisa da gamocdilebis daxvewisaken treningebisa da seminarebis Catarebis gziT. samarTlebrivi treningisa da informaciis centris programebi ZiriTadad ori formiT aris warmodgenili: yovelkvireuli treningi da profesiuli seminarebi. samarTlebrivi treningisa da informaciis centris yovelkvireuli treningis samizne jgufs iuridiuli fakultetis studentebi da axaldamTavrebuli iuristebi warmoadgenen. aRniSnuli kursebi iuridiuli fakultetis studentebisaTvis exeboda ramdenime sakiTxs adamianis uflebebis saerTaSoriso samarTlis, SedarebiTi samarTlis, sabanko, saarbitraJo samarTlis, samarTlebrivi werisa da sasamarTlo unar-Cvevebis CaTvliT. profesiuli seminarebi ki specializebul trenings warmoadgens, romlis samizne jgufi sxvadasxva profesiuli profilis adamianebia da samarTlis sxvadasxva dargs Seexeba. magaliTad, axali samoqalaqo da sagadasaxado kodeqsebis amoqmedebis Semdeg, centrma Caatara seminarebi axal kanonmdeblobaze arasamTavrobo organizaciebis Sesaxeb. 200 arasamTavrobo organizaciis 300 warmomadgeneli iRebda monawileobas aRniSnul seminarSi. 2002-2003 wlebSi, daaxloebiT 200 Jurnalisti monawileobda treningSi, romelic orientirebuli iyo mediis rolze arCevnebSi. saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsisa da administraciuli saproceso kodeqsis ZalaSi Sesvlis Semdeg, centrma Caatara seminarebi am axali kodeqsebis Sesaxeb mosamarTleTaTvis. am seminarebs qveynis administraciul samarTalze momuSave mosamarTleTa umetesoba daeswro. samarTlebrivi treningisa da informaciis centrma aseve Caatara seminarebi policiis oficrebisaTvis. maT Soris, adamianis uflebaTa Sesaxeb kursi policiis akademiaSi da seminari “policia da samoqalaqo sazogadoeba”, romelsac 700 oficeri daeswro.


faqtori 23. sajaro interesi da sazogadeobrivi cnobierebis amaRlebis programebi iuristTa profesiuli gaerTianebebi mxars uWeren progranebs, romelTa meSveobiTac xdeba sazogadoebis ganaTleba da informireba kanoniT dadgenili uflebebisa da movaleobebis Sesaxeb da iuristis (advokatis) rolis Sesaxeb sazogadoebis am uflebebis dacvaSi.

saqarTvelos advokatTa asociacia ar monawileobs sazogadoebrivi cnobierebis amaRlebis programebSi da ar ganixilavs sazogadoebriv cnobierebas, rogorc organizaciis erT-erT mizans. Tumca, saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia, sxvadasxva umaRlesi saswavlebeli da zogierTi arasamTavrobo organizacia monawileobs sajaro interesisa da cnobierebis amaRlebis programebSi.


73

gamokiTxulni erTxmad acxadeben, rom saxogadoebis ganaTleba aucilebelia. Cvens xelT arsebuli informaciiT, xdeboda moqalaqeebis uflebebis darRveva (gansakuTrebiT dakavebuli pirebis), radgan maT ar icodnen maTi kanoniT dadgenili uflebebisa da movaleobebis Sesaxeb. Zalian xSirad gveubnebodnen, rom iolad xdeba eWvmitanilebis an dakavebulebis iZuleba da daSineba Seasrulon prokuroris brZanebebi. advokatebis gancxadebiT, aseve aucilebelia sazogadoebis informireba nafici msajulebis sasamarTlos Sesaxeb, radgan

analizi/safuZveli: saqarTvelos advokatTa asociacia sazogadoebis samarTlebrivi informirebulobis programebSi aqtiurad CarTuli ar aris da mas es arc kanonmdeblobiT moeTxoveba. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb saqarTvelos advokatTa asociacias ar mouwodebs mxari dauWiros sazogadoebrivi cnobierebis amaRlebis programebs da arc asociaciis wesdeba ganixilavs sazogadoebis cnobierebis amaRlebas, rogorc asociaciis erT-erT mizans. (ix. saqarTvelos kanoni advokatTa Sesaxeb; aseve ix. saqarTvelos advokatTa

asociaciis wesdeba. muxli 5.1). Tumca, is zogadad mouwodebs asociacias “xeli Seuwyos samarTlianobasa da kanonis uzenaesobis dacvas”. sazogadoebrivi cnobierebis amaRlebis programebs, ZiriTadad, arasamTavrobo organizaciebi axorcieleben saerTaSoriso organizaciebis mxardaWeriT. magaliTad, konstituciur uflebaTa dacvis centrma gaavrcela adamianis uflebebis Sesaxeb bukletebi, xolo organizaciam “konstituciis 42-e muxlma” daariga broSura saTauriT “icode Seni uflebebi Tu dagakaves”. arasamTavrobo organizacia “yofili polit-patimrebi adamianis uflebebisaTvis” aseve orientirebulia ramdenime gamocemaze patimrebis uflebebis Sesaxeb. amasTan, arasamTavrobo organizaciebi iyeneben reklamas, romelic televiziiT gadaicema, sazogadoebis cnobierebis asamaRleblad maTi konstituciiT garantirebuli adamianis uflebebis Sesaxeb. saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia aqtiurad aris CarTuli sazogadoebis cnobierebis amaRlebaSi. axalgazrda iuristTa asociaciis wesdebaSi sazogadoebrivi cnobierebis amaRleba, rogorc organizaciis erT-erTi mizania naxsenebi. (saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis wesdeba. muxli

2.1). am Temaze, axalagazrda iuristTa asociacia mraval RonisZiebas atarebs mTeli qveynis masStabiT, maT Soris saganmanaTleblo masalebis gamoqveyneba da satelevizio gadacemebis momzadeba. es Zalisxmeva Seexo ramdenime sakiTxs, maT Soris trefikingi, ojaxSi Zaladoba, qonebrivi uflebebi da informaciis Tavisfuleba. iuridiuli daxmarebis samsaxuric apirebs sazogadoebrivi cnobierebis amaRlebis kampaniis warmoebas 2008 wlidan. kampaniis mizani iqneba sazogadoebis informireba ZiriTadi samoqalaqo uflebebis Sesaxeb da ufaso iuridiuli daxmarebis momsaxurebis arsebobis Sesaxeb. Sefasebis ganxorcielebis dros aRniSnuli kampaniis detalebi jer cnobili ar iyo.


74

sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis proeqti iTvaliswinebs nafici msajulebis sasamarTlos institutis SemoRebas. Transparenci International, saqarTvelo, saqarTvelos sasamarTloebis daxvewa: nafici msajulebis sasamarTlo, nawili 5.


faqtori 24. roli samarTlebriv reformaSi iuristTa profesiuli gaerTianebebi aqtiurad arian CarTulni qveynis samarTlebrivi reformis procesSi.

saqarTvelos advokatTa asociacia da axalgazrda iuristTa asociacia aqtiurad arian CarTulni samarTlebrivi reformis procesSi Zalisxmevebis lobirebis, samuSao jgufebis muSaobaSi monawileobis, kanonproeqtebze komentirebisa da poziciis gamomxatveli statiebis gamoqveynebis gziT.

saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciac aqtiurad aris CarTuli qveyanaSi mimdinare samarTlebrivi reformis procesSi. axalgazrda iuristTa asociaciis saqmianoba adamianis uflebebis dacvas, damoukidebeli sasamarTlo sistemisaTvis brZolas, korufciis winaaRmdeg brZolas da iuridiuli daxmarebis gawevas moicavs. axalgazrda iuristTa asociacia lobirebs cvlilebas saqarTvelos kanonSi umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb, romelic amJamad pirebs, romlebic doqtoranturis studentebi ar arian an doqtoris xarisxi ar gaaCniaT, ukrZalavs iuridiul fakultetze profesorad muSaobas

analizi/safuZveli: saqarTvelos advokatTa asociacia aRiarebs mis rols samarTlebriv reformaSi da acxadebs, rom organizacia monawileobas miiRebs kanonSemoqmedebiT procesSi da sasamarTlo procedurebisa da praqtikis ganxilvaSi. (ix. saqarTvelos advokatTa asociaciis wesdeba. muxli 6.1.7, 6.1.9). misi daarsebis dRidan, saqarTvelos advokatTa asociacia aqtiurad monawileobda qveynis samarTlebrivi reformis procesSi. aSkaraa, rom misi yuradReba ZiriTadad im kanonebze iyo gamaxvilebuli, romlebic mis legitimurobasa da uflebamosilebas Seexeba. magaliTad, amJamad asociacia cdilobs advokatTa Sesaxeb saqarTvelos kanonSi cvlilebebis winaaRmdeg lobirebas, romlebic prokuraturis muSakTaTvis gamocda Cabarebul pirebs uflebas aZlevs gawevriandnen asociaciaSi advokatTa sakvalifikacio gamocdis Caubareblad. advokatTa sakvalifikacio gamocdisa da prokuraturis muSakTa gamocdis Sesaxeb detaluri informaciisaTvis ix. faqtori 9. saqarTvelos advokatTa asociaciam gamoTqva wuxili saqarTvelos kanonze iuridiuli daxmarebis Sesaxeb, Tumca asociacia saTanadod ar ecada am sakiTxis lobirebas. amJamad, sasamarTloebi saqarTvelos advokatTa asociacias mimarTaven iuridiuli daxmarebis gawevis TxovniT im SemTxvevaSi, Tu ar aris sxva advokati, romelic iuridiul daxmarebas gaswevda. swored am TvalsazrisiT, saqarTvelos advokatTa asociaciam ukmayofileba gamoTqva, rom iuridiuli daxmarebis miwodeba maTi organizaciis saSualebiT ar xdeba.

27

27 saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb gamoyofs profesorTa sam kategorias: asistent-profesori, asocirebuli profesori da profesori. (saqarTvelos kanoni umaRlesi

ganaTlebis Sesaxeb, muli 33(2)). amJamad, profesorebsa da asocirebul profesorebs unda

. amave dros.


75

saqarTvelos advokatTa asociacia iseve, rogorc saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia, monawileoben kanonSemoqmedebiT samTavrobo samuSao jgufebSi. amasTan, orive asociacia ugzavnis komentarebs iseve, rogorc poziciis gamomxatvel statiebs sakanonmdeblo sakiTxebze saqarTvelos parlamentis iuridiul sakiTxTa komitets. Sefasebis jgufis mier gamokiTxulma TiTqmis yvela advokatma gviambo SemTxvevebis Sesaxeb, rodesac isini aqtiurad monawiloebdnen kvlevebSi, proeqtebis SeqmnaSi an kanonis cvlilebebis momzadebaSi. Tumca, amave dros gamokiTxulma advokatebma aRniSnes, rom miuxedavad maTi monawileobisa, maT miaCniaT, rom Zalian mcire gavlena aqvT kanonSemoqmedebiT procesze. advokatebi samTavrobo sadiskusio forumebs ubralo formalobad miiCneven da sjeraT, rom mTavrobas gadawyvetileba aRniSnul Sexvedrebamde aqvs miRebuli. erT-erTma advokatma aRniSna, rom “ZaRli yefs, magram qaravani midiso”. aseTi aRqmis miuxedavad, advokatTa asociaciebi aSkarad CarTulni arian qveynis samarTlebrivi reformis procesSi.

hqondeT doqtoris xarisxi. (saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb, muli 35(1 da

2)). asistent profesorebs unda hqondeT doqtoris xarisxi an unda iyvnen doqtoranturis studentebi. (saqarTvelos kanoni umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb, muxli 35(3)).


76


77

Documents

miuxedavad amisa, saqarTvelos kanonma umaRlesi ganaTlebis