MÔN HỌCPHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC LUẬT

Chủ đề 5

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC HÌNH THỨC PHÁP LUẬT KHÁC:

TẬP QUÁN PHÁP, TIỀN LỆ PHÁP, TÔN GIÁO PHÁP

NHÓM BÁO CÁO - NHÓM 5A:

1. Nguyễn Hiển Khanh2. Võ Sử Em3. Nguyễn Thị Xuân Diện4. Dương Văn Bình

1

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC HÌNH THỨC PHÁP LUẬT KHÁC: TẬP QUÁN

PHÁP, TIỀN LỆ PHÁP, TÔN GIÁO PHÁP

Hình thức của pháp luật

Khái niệm

Các hình thức của pháp luật

- Văn bản quy phạm pháp luật

- Tập quán pháp

- Tiền lệ pháp

- Tôn giáo pháp

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC HÌNH THỨC PHÁP LUẬT KHÁC: TẬP QUÁN

PHÁP, TIỀN LỆ PHÁP, TÔN GIÁO PHÁP

1. Tập quán pháp

Khái niệm:

- Hình thức pháp luật không thành văn

- Nhà nước công nhận những tập quán phù hợp với lợi ích và bản chất của Nhà nước.

Ngành luật áp dụng:

- Dân sự

- Hôn nhân và gia đình3Nhóm 5

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC HÌNH THỨC PHÁP LUẬT KHÁC: TẬP QUÁN

PHÁP, TIỀN LỆ PHÁP, TÔN GIÁO PHÁP

1. Tập quán pháp (tt)

Điều kiện áp dụng- Chưa có quy phạm pháp luật điều chỉnh- Tập quán tiến bộ, không trái pháp luật và đạo đức xã hội

- Dẫn chứng: Điều 3 Bộ luật Dân sự

Điều 6 Luật Hôn nhân và Gia đình

Ví dụ tập quán đã được áp dụng, xử lý

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC HÌNH THỨC PHÁP LUẬT KHÁC: TẬP QUÁN

PHÁP, TIỀN LỆ PHÁP, TÔN GIÁO PHÁP

1. Tập quán pháp (tt)

Ưu điểm

Nhược điểm

Quan điểm của Việt Nam:

Không xem là hình thức pháp luật cơ bản, chính thống

Định hướng áp dụng trong tương lai

Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24 tháng 5 năm 2005 của Bộ Chính trị

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC HÌNH THỨC PHÁP LUẬT KHÁC: TẬP QUÁN

PHÁP, TIỀN LỆ PHÁP, TÔN GIÁO PHÁP

2. Tiền lệ pháp

Khái niệm

Án lệ

Nguồn gốc

- Cuối thế kỷ XII

- Tòa án Hoàng gia Anh

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC HÌNH THỨC PHÁP LUẬT KHÁC: TẬP QUÁN

PHÁP, TIỀN LỆ PHÁP, TÔN GIÁO PHÁP

2. Tiền lệ pháp (tt)

Ưu điểmNhược điểmQuan điểm của Việt Nam:Chưa công nhận tiền lệ pháp hay án lệ là hình thức chính thốngThực tế:- Thông qua việc tổng kết công tác xét xử- Hình thức: Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán TANDTC (VB QPPL)

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC HÌNH THỨC PHÁP LUẬT KHÁC: TẬP QUÁN

PHÁP, TIỀN LỆ PHÁP, TÔN GIÁO PHÁP

2. Tiền lệ pháp (tt)

Ví dụ: Nghị quyết số 02/2003/HĐTP ngày 17/4/2003 của Hội đồng thẩm phán TANDTC hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật hình sự

Lý do cần có Nghị quyết của Hội đồng thẩm pháp TANDTC

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC HÌNH THỨC PHÁP LUẬT KHÁC: TẬP QUÁN

PHÁP, TIỀN LỆ PHÁP, TÔN GIÁO PHÁP

2. Tiền lệ pháp (tt)

Định hướng áp dụng trong tương lai- Nghị quyết số 49/NQ-TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị - Dự thảo Hiến pháp sửa đổi Hiến pháp 1992Trường hợp được công nhận và áp dụng chính thức - Vị trí pháp lý (giá trị áp dụng) của các hình thức pháp luật

- Điều kiện áp dụng - Xử lý mâu thuẫn

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC HÌNH THỨC PHÁP LUẬT KHÁC: TẬP QUÁN

PHÁP, TIỀN LỆ PHÁP, TÔN GIÁO PHÁP

3. Tôn giáo pháp

Khái niệm:

- Nhà nước công nhận giáo lý của một tôn giáo

- Sử dụng giáo lý vào trong đời sống xã hội như một hình thức pháp luật có giá trị bắt buộc đối với cộng đồng.

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC HÌNH THỨC PHÁP LUẬT KHÁC: TẬP QUÁN

PHÁP, TIỀN LỆ PHÁP, TÔN GIÁO PHÁP

3. Tôn giáo pháp (tt)

Điều kiện áp dụng

- Giáo lý tôn giáo phổ biến

- Giai cấp cầm quyền công nhận

- Có giá trị bắt buộc (có tính quyền lực nhà nước)

- Thể hiện dưới hình thức văn bản

Các nước áp dụng: Theo đạo Hồi, Thiên chúa

PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH CÁC HÌNH THỨC PHÁP LUẬT KHÁC: TẬP QUÁN

PHÁP, TIỀN LỆ PHÁP, TÔN GIÁO PHÁP

3. Tôn giáo pháp (tt)

• Tôn giáo pháp đang hưng thịnh: luật hồi giáo• Mặt tích cực của tôn giáp pháp:• Quan điểm của Việt Nam:

15Nhóm 5

NHÓM THỰC HIỆN CHỦ ĐỀ 5