-
Báo cáo Quan h
ỔN ĐỊNH KINH TVÀ PHÁT TRI
Báo cáo không chính thNgân hàng Th
Hội nghị Nhóm tDiễn đàn Hi
1
Báo cáo Quan hệ Đối tác 2010:
ĐỊNH KINH TẾ VĨ MÔ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Báo cáo không chính thức do Diễn đàn Hiệu quả Viện trợ v
Ngân hàng Thế giới cùng thực hiện
Nhóm tư vấn các nhà Tài trợ cho Việt nam và àn Hiệu quả Viện trợ
lần thứ hai
Tháng 12 năm 2010
i tác 2010:
ợ và
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
Pub
lic D
iscl
osur
e A
utho
rized
wb371432Typewritten Text58547
-
2
LỜI NÓI ĐẦU Báo cáo Quan hệ đối tác do Ngân hàng Thế giới và
Diễn đàn Hiệu quả
Viện trợ (AEF) cùng phối hợp thực hiện. Báo cáo này có sự đóng
góp của nhiều nhóm đối tác giữa chính phủ, các nhà tài trợ và các
tổ chức phi chính phủ. Tất cả các nhóm đối tác đã hợp tác nhằm giúp
Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển bền vững thông qua tăng
cường hiệu quả viện trợ.
Chúng tôi rất hân hạnh được thông báo rằng Báo cáo Quan hệ đối
tác
cho Hội nghị Nhóm tư vấn các nhà tài trợ cho Việt nam năm 2010
và Diễn đàn Hiệu quả Viện trợ lần thứ 2 không chỉ cung cấp thông
tin về tiến độ hoạt động của các nhóm đối tác và các nhóm hỗ trợ
quốc tế, báo cáo này còn đưa ra bức tranh toàn cảnh về cấu trúc của
các nhóm dựa vào kết quả của giai đoạn đầu hoạt động mô phỏng các
nhóm quan hệ đối tác. Hoạt động mô phỏng này được thực hiện trong
khuôn khổ của AEF, và thông qua hoạt động này AEF hy vọng sẽ hỗ trợ
các nhóm quan hệ đối tác tăng cường kết quả hoạt động trong một cấu
trúc viện trợ mới và tuân thủ theo Chiến lược Phát triển Kinh tế xã
hội 2011 – 2020 và Kế hoạch Phát triển Kinh tế xã hội 2011 - 2015.
Quá trình này cũng sẽ đảm bảo hoạt động của các nhóm đối tác phù
hợp với chương trình hiệu quả viện trợ.
Chúng tôi xin cảm ơn các nhóm quan hệ đối tác và các nhóm hỗ trợ
quốc
tế đã cung cấp đầy đủ thông tin và cảm ơn tất cả các đồng nghiệp
đã đóng góp cho Báo cáo này.
Chúng hy vọng Báo cáo Quan hệ Đối tác sẽ có vai trò hữu ích cho
các cơ
quan chính phủ cũng như tất cả các đối tác phát triển đang nỗ
lực thúc đNy quá trình phát triển và tăng cường hiệu quả hiện trợ ở
Việt nam.
Ông Hồ Quang Minh Vụ trưởng
Vụ KTĐN, Bộ KH&ĐT Đồng chủ tọa phía chính phủ của
AEF
Ông Motonori Tsuno Đại diện trưởng
Văn phòng JICA Vietnam Đồng chủ tọa phía tài trợ của
AEF
Bà Victoria Kwakwa Giám đốc quốc gia
Ngân hàng Thế giới tại Việt nam
-
3
LỜI CẢM ƠN Tài liệu này không thể hoàn thành nếu không có sự hợp
tác, đóng góp và hỗ trợ tích
cực của các nhóm đối tác và thành viên của họ. Dưới đây là danh
sách chi tiết các nhóm và các tổ chức nắm vai trò chủ đạo. Trường
hợp các nhóm không có báo cáo cập nhật trong Báo cáo quan hệ đối
tác này không có nghĩa là những nhóm này không hoạt động tích
cực.
Nhóm Công tác Xoá nghèo/Tổ công tác chống nghèo đói
Bộ KH&ĐT, NHTG, UNDP
Nhóm đối tác chương trình mục tiêu quốc gia về xóa đói giảm
nghèo
Bộ LĐ&TBXH, Ủy ban Dân tộc miền núi
Nhóm Hành động đối tác Giới Ủy ban Vì sự tiến bộ của Phụ nữ Nhóm
Hỗ trợ quốc tế về Môi trường Bộ Tài nguyên và Môi trường Nhóm Sự
tham gia của người dân JIFF Nhóm Cải cách DNNN và CPH Ngân hàng Thế
giới, Quỹ tiền tệ Quốc tế Nhóm đối tác phát triển DNNVV và khu vưc
tư nhân
Bộ KH&ĐT, Tổ chức Lao động Quốc tế, UNIDO
Nhóm Khu vực tài chính Ngân hàng Nhà nước/Ngân hàng Thế giới
Nhóm Cải cách Thương mại Ngân hàng Thế giới Nhóm Giáo dục Bộ
Giáo dục và Đào tạo Nhóm Y tế Bộ Y tế Nhóm HIV/AID UNAIDS Đối Tác
Hỗ Trợ Ngành Lâm Nghiệp Văn phòng điều phối FSSP – Bộ
NN&PTNT Nhóm Giảm nhẹ Thiên tai Bộ NN&PTNT Nhóm hỗ trợ
quốc tế - Bộ NNPTNT Bộ NN&PTNT Nhóm QHĐT về Cấp nước và Vệ sinh
Nông thôn Bộ NN&PTNT Đối tác phòng chống cúm gia cầ và cúm ở
người Nhóm Giao thông
Bộ NN&PTNT Bộ Giao thông Vận tải, JICA
Diễn đàn Đô thị Bộ Xây dựng Nhóm Luật pháp Bộ Tư pháp Nhóm Quản
lý Tài chính công Bộ Tài chính Nhóm Cải cách hành chính Bộ Nội vụ
Nhóm đối tác nâng cao hiệu quả tài trợ Bộ KH&ĐT, JICA Bồ Thị
Hồng Mai (Ngân hàng Thế giới) và Ban thư ký Diễn đàn Hiệu quả Viện
trợ phụ trách quá trình xây dựng tài liệu này và điều phối việc thu
thập các báo cáo theo chủ đề từ các Nhóm Đối tác Phát triển. Các
phiên bản báo cáo này có thể được cung cấp tại Trung tâm Thông tin
Phát triển Việt Nam, Tầng trệt, 63 Lý Thái Tổ,và tại trang
www.worldbank.org.vn và www.vdic.org.vn.
-
4
MỤC LỤC
I. CÁC NHÓM QUAN HỆ ĐỐI TÁC – BÁO CÁO HOẠT ĐỘNG
NHÓM ĐỐI TÁC PT DNNVV VÀ KHU VỰC TN
(SMEPG)................................5
NHÓM ĐỐI TÁC NGÀNH Y
TẾ...........................................................................15
NHÓM
HIV/AID.....................................................................................................23
NHÓM HỖ TRỢ MÔI TRƯỜNG
(ISGE)...............................................................26
NHÓM HỖ TRỢ QUỐC TẾ - BỘ NN&PTNT
(ISG-MARD)................................32
ĐỐI TÁC HỖ TRỢ NGÀNH LÂM NGHIỆP
(FSSP).............................................36
NHÓM ĐỐI TÁC CẤP NƯỚC VÀ VỆ SINH NÔNG
THÔN................................51
PHÒNG CHỐNG CÚM GIA CẦM VÀ CÚM Ở
NGƯỜI......................................57
NHÓM GIAO
THÔNG............................................................................................61
NHÓM SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI
DÂN..........................................................70
NHÓM ĐỐI TÁC VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH CÔNG
(PFM)...............................75
II. BÁO CÁO MÔ PHỎNG HOẠT ĐỘNG NHÓM ĐÔI TÁC
BÁO CÁO TÓM
TẮT...............................................................................................84
-
5
TỪ VIẾT TẮT
ASEAN Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á ADB Ngân hàng phát triển
Châu Á AFD Cơ quan Phát triển Pháp BCĐQG Ban Chỉ đạo Quốc gia về
Phát triển và Cải cách Doanh nghiệp BTP Bộ Tư pháp BTM Bộ Thương
mại CEPT Thuế ưu đãi có hiệu lực chung CIDA Tổ chức Phát triển quốc
tế Canada CIE Trung tâm Kinh tế Quốc tế CPNET Mạng lưới thông tin
chính phủ CLTT&GN Chiến lược tăng trưởng và Giảm nghèo toàn
diện CPLAR Chương trình Hợp tác về Cải cách công tác Quản lý Đất
đai DANIDA Cơ quan phát triển Quốc tế Đan Mạch ĐHQG Trường Đại học
quốc gia Việt Nam EU Liên minh Châu âu GDP Tổng sản phNm quốc nội
JICA Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật bản JBIC Ngân hàng Hợp tác Quốc
tế Nhật bản KfW Ngân hàng Tái thiết Đức LPTS Trường Đào tạo Ngành
luật MDG Mục tiêu Phát triển Thiên nhiên kỷ NGO Tổ chức Phi chính
phủ NORAD Cơ quan phát triển Na-uy NHCP Ngân hàng cổ phần NHNN Ngân
hàng nhà nước Việt Nam NHTMNN Ngân hàng Thương mại Nhà nước NHT
Nhóm Hỗ trợ quốc tế (ISG) ODA Viện trợ Phát triển Chính thức OSS
Chế độ một cửa PPA Đánh giá nghèo có sự tham gia của người dân RPA
Đánh giá nghèo cấp Vùng SDC Hợp tác Phát triển Thụy sỹ SIDA Cơ quan
Phát triển Quốc tế Thuỵ sỹ TNT Toà án Nhân dân tối cao UNDP Chương
trình phát triển Liên hợp quốc UNODC Văn phòng Kiểm soát ma tuý
Liên hợp quốc VDG Mục tiêu phát triển Việt Nam VHLSS Khảo sát mức
sống hộ gia đình Việt Nam
VQLKTTW Viện Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) VPQH Văn phòng
Quốc hội VKSNT Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao WB Ngân hàng Thế giới
WTO Tổ chức Thương mại Thế giới
-
6
NHÓM ĐỐI TÁC PHÁT TRIỂN DNNVV VÀ KHU VỰC TƯ NHÂN (SMEPG)
Báo cáo về cuộc họp đối tác tháng 11/2010 Tóm tắt nội dung chính
cuộc họp Nhóm đối tác Phát triển khu vực tư nhân và Khuyến khích
phát triển DNNVV (gọi tắt Nhóm Đối tác): Các tổ chức sau đây tham
gia cuộc họp: Cục Phát triển DNNVV, ADB, Tổ chức Châu Á, CIDA, Đại
sứ quán Trung Quốc, DFID, Đại sứ quán Hà Lan, HASMEA, IFC, ILO, Đại
sứ quán Italia, JICA, SNV, SECO-Đại sứ quán Thụy Sĩ, UNIDO, VNCI,
USAID, VCCI, và Ngân hàng Thế giới. 1. Tóm tắt các vấn đề thảo
luận: • Tất cả các nhà tài trợ đều quan tâm đến Dự thảo Kế hoạch
phát triển DNNVV 5 năm. ASMED mong nhận được ý kiến đóng góp của
nhà tài trợ cho dự thảo kế hoạch phát triển DNNVV sau khi Dự thảo
được hoàn thành và đề nghị thảo luận về Dự thảo kế hoạch trong một
cuộc họp Nhóm Đối tác. • UNIDO và các nhà tài trợ khác đề nghị mời
các Bộ có liên quan tham dự các cuộc họp Nhóm Đối tác. ASMED cho
rằng tăng cường phối hợp thiết thực và hiệu quả giữa các Bộ là cần
thiết vì phát triển DNNVV là một vấn đề liên ngành liên quan đến
nhiều Bộ, ngành. Trước đây, đã mời các Bộ tham gia các cuộc họp
SMEPG nhưng hiếm khi giấy mời đến đúng đối tượng. • USAID/VNCI,
CIDA và một số nhà tài trợ khác đề nghị tổ chức hội thảo chuyên đề.
ASMED đề cập đến việc 7 nhóm chuyên đề được thiết lập trước đây và
đã tổ chức thành công các sự kiện chuyên đề, chẳng hạn như Diễn đàn
cấp tỉnh v.v. Các chủ đề khác được thảo luận gồm: khả năng cạnh
tranh DNNVV trong chuỗi giá trị / chuỗi sản xuất toàn cầu và nhu
cầu hỗ trợ ngành tập trung trong chính sách công nghiệp; tiếp cận
tài chính cho DNNVV; vai trò và chức năng của Phòng DNNVV thuộc Sở
Kế hoạch và Đầu tư, xây dựng năng lực toàn diện để phát triển bền
vững DNNVV. 2. Tóm tắt nội dung trình bày của nhà tài trợ: Mỗi nhà
tài trợ giải thích ngắn gọn về hoạt động hỗ trợ DNNVV của mình.
CIDA và EU nhấn mạnh cách tiếp cận khu vực thay vì cách tiếp cận
đơn dự án (như JICA). IFC trình bày hỗ trợ toàn diện của tổ chức
này về cải cách pháp lý và hành chính, tiếp cận tài chính và tính
bền vững. SECO đồng tài trợ các sáng kiến trong môi trường kinh
doanh, tiếp cận tài chính và giá trị chuỗi cung ứng. DFID và SNV áp
dụng hoạt động kinh doanh tổng hợp nhằm vào người nghèo. Nhiều nhà
tài trợ làm về cải cách pháp chế (VNCI / USAID, CIDA) và phát triển
đào tạo dạy nghề (Đại sứ quán Ý, EU, CIDA, ILO). ADB thực hiện các
Chương trình Phát triển DNNVV Khoản vay 2 (SDPL) và hỗ trợ kỹ
thuật, WB với dự án tài chính nông thôn 3. Liên Hiệp Quốc thực hiện
hai chương trình chung với các hợp phần phát triển doanh
nghiệp.
-
7
PHÁT BIỂU KHAI MẠC Ông Nguyễn Hoa Cương – Cục Phát triển Doanh
nghiệp (ASMED) phát biểu khai mạc và nhấn mạnh mục tiêu của cuộc
họp là cập nhật về phát triển chính sách hỗ trợ DNNVV và để các nhà
tài trợ tham gia chia sẻ thông tin về các sáng kiến DNNVV của họ.
UNIDO, một trong những đồng chủ tọa, đã giới thiệu ngắn gọn về bối
cảnh sáng kiến Nhóm Đối tác và quá trình phát triển của Nhóm đối
tác. Nhóm đối tác được thành lập vào năm 1999 và là một trong những
Nhóm đối tác đầu tiên giữa Chính phủ và Nhà tài trợ. Đây là sáng
kiến của Bộ KH & ĐT, UNIDO và JICA và tổ chức họp thường xuyên
một hoặc hai lần một năm. Năm 2005, Nhóm đối tác có vai trò quan
trọng trong việc điều phối nguồn tài trợ để xây dựng Kế hoạch phát
triển DNNVV giai đoạn 2006-2010. SMEPG cung cấp cơ sở cho các
khuyến nghị ban đầu và sau đó đã xác nhận tính đúng đắn. Trong năm
tới, Chính phủ / ASMED sẽ xây dựng kế hoạch phát triển DNNVV mới
cho giai đoạn 2011-2016. Có ý kiến cho rằng SMEPG một lần nữa có
thể gây dựng lại diễn đàn điều phối. ILO, một đồng chủ tịch khác,
kêu gọi cần đưa ra tầm nhìn về SMEPG và cho phát triển DNNVV tại
Việt Nam. DNNVV tuy nhỏ nhưng rất cần thiết và là động cơ của tăng
trưởng và tạo việc làm. Để hướng đến vượt ra khỏi Nhóm các nước có
thu nhập trung bình và trở thành một nước công nghiệp, thì các
doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ chính là động lực. ILO kết thúc bằng câu
hỏi Nhóm đối tác có thể hỗ trợ DNNVV như thế nào, câu trả lời phụ
thuộc vào việc cần phải hiểu thấu đáo nhu cầu của các DNNVV. CỤC
PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP (ASMED) CẬP NHẬT THÔNG TIN ASMED cập nhật
thông tin về chính sách hỗ trợ phát triển DNNVV và kế hoạch 2011
của ASMED (sẽ gửi bài trình bày cho các đại biểu tham dự). Trong
cuộc họp Nhóm đối tác năm ngoái, Nghị định 56 đã được trình bày và
cuộc họp năm nay giới thiệu Thông tư 22/NQ-CP về thực hiện Nghị
định. ASMED trình bày 06 giải pháp chủ yếu và lĩnh vực thực hiện
như sau: 1) Hướng dẫn xây dựng chương trình và kế hoạch hành động
hỗ trợ DNNVV – Kế hoạch
phát triển DNNVV giai đoạn 2011 – 2016, phổ biến và hướng dẫn
thực hiện Nghị định 56, lồng ghép phát triển DNNVV vào các kế hoạch
hàng năm và 05 năm.
2) Tăng cường năng lực DNNVV để tiếp cận tín dụng và huy động
nguồn tài chính hỗ trợ DNNVV – tăng cường năng lực cho các tổ chức
tín dụng và DNNVV, thiết lập Quỹ Phát triển DNNVV và xúc tiến thành
lập Quỹ Bảo lãnh tín dụng.
3) Giải pháp khắc phục sự thiếu mặt bằng sản xuất đối với các
DNNVV – khuyến khích chính quyền tỉnh rà soát kế hoạch sử dụng đất
và giúp DNNVV tiếp cận các khu/cụm công nghiệp.
4) Hỗ trợ DNNVV nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh – một số vấn
đề nổi bật gồm: hỗ trợ kỹ thuật và nâng cao năng lực, phát triển
nguồn nhân lực, quản trị doanh nghiệp, nâng cao chất lượng đào tạo
nghề, nâng cao hệ thống LMI, xúc tiến thương mại và bổ sung DNNVV
vào mua sắm công.
5) ĐNy nhanh cải cách hành chính để hỗ trợ phát triển DNNVV –
liên kết hệ thống đăng ký kinh doanh quốc gia và hệ thống thông tin
thuế.
6) Xây dựng và tăng cường hệ thống hỗ trợ DNNVV – ban hành quyết
định của Thủ tướng chính phủ về vai trò và trách nhiệm của Hội đồng
xúc tiến phát triển DNNVV, xem xét thành lập Phòng chuyên trách
phát triển DNNVV trực thuộc các Sở KH&ĐT đang quản lý hơn 3,000
doanh nghiệp.
-
8
Những hoạt động chính năm 2011, gồm: • Xây dựng năng lực cho các
cơ quan/cán bộ đầu mối DNNVV • Kế hoạch phát triển DNNVV 5 năm •
Thiết lập và triển khai Quỹ phát triển DNNVV • Hướng dẫn thực hiện
hỗ trợ DNNVV • Cập nhật cổng thương mại điện tử
(www.business.gov.vn) • Tái cơ cấu ASMED, thiết lập Cục đăng ký
kinh doanh mới, • Họp bàn tròn Đông Nam Á lần thứ 5 tại Việt Nam
(24/11 2010)
Tiếp theo bài trình bày, ASMED nhận được các câu hỏi và góp ý
của các đại biểu, bao gồm: CIDA: Hỏi: Các nhà tài trợ có thể hỗ trợ
như thế nào cho việc xây dựng kế hoạch DNNVV và khung thời gian như
thế nào? Đáp: Các nhà tài trợ sẽ có cơ hội xem xét bản thảo kế
hoạch, tuy vẫn chưa thể xác định được thời gian cụ thể nhưng kế
hoạch này sẽ phải được xây dựng trong năm tới. Một cuộc họp SMEPG
có thể là lúc xin ý kiến đóng góp của các nhà tài trợ. Hỏi:Muốn
thấy sự lồng ghép giữa các giải pháp và các lĩnh vực mà HR và đào
tạo đang tăng cường, giáo dục (giáo dục phổ thông) và đào tạo nguồn
nhân lực MoET/MoLISA, Đáp: Có 1 thông tư chung của MPI/MOF về
chương trình hỗ trợ tổng thể của chính phủ về phát triển nguồn nhân
lực. CIDA, phối hợp với MOLISA và MOET, có 1 sáng kiến riêng về đào
tạo kỹ thuật và dạy nghề (TVE). ASMED rất hoan nghênh đóng góp của
nhà tài trợ trong lĩnh vực này. VNCI Hỏi: Về 6 giải pháp, hiện nay
đã có đánh giá tác động hay kết quả nào chưa? ASMED đã ban hành
thông tư và nghị định nhưng kết quả như thế nào? Đáp: Bản kế hoạch
DNNVV có các chỉ số để đo lường kết quả và các tỉnh sẽ đóng góp ý
kiến và phản hồi Sứ quán Trung Quốc Hỏi: Liệu các giải pháp đưa ra
có thực sự giải quyết được các thách thức chủ yếu của DNNVV không
xét về các khía cạnh 1) tiếp cận tài chính – có thực sự nhắm vào
DNNVV không, lãi suất thỏa thuận? 2)tiếp cận cơ sở hạ tầng – khu
công nghiệp rất tốn kém và DNNVV khó tiếp cận được 3) Cải tiến –
Chương trình hỗ trợ phát triển doanh nghiệp (vườn ươm) là một khái
niệm tiên tiến và sẽ được áp dụng như thế nào ở Việt Nam? Đáp: 1)
DNNVV chiếm khoảng 50-60% tổng số cho vay (theo Ngân hàng Nhà nước
Việt Nam), vì vậy lãi suất thỏa thuận của các ngân hàng chủ yếu là
có lợi cho DNNVV. 2) Nghị định 56 nêu rõ rằng chính quyền tỉnh phải
phân bổ “một số” đất đai cho DNNVV. 3) Các chương trình hỗ trợ phát
triển doanh nghiệp (vườn ươm) đã được đưa vào một số dự án của các
nhà tài trợ, ví dụ như EU hỗ trợ thiết lập một chương trình hỗ trợ
cho nhà máy đóng gói và chế biến thực phNm ở miền Bắc và trong
ngành công nghệ thông tin ở miền Nam (quy mô lớn hơn) và một số
sáng kiến tư nhân nhỏ hơn. UNIDO: Hỏi: Đã có các cơ quan về DNNVV ở
cấp tỉnh, mỗi đơn vị có 1 bộ phận về cộng đồng doanh nghiệp, tại
sao ASMED lại tăng cường 1 đơn vị nữa?
-
9
Đáp: Nghị định nêu rõ các địa phương có hơn 3.000 doanh nghiệp
có thể xem xét thiết lập một đơn vị chuyên môn riêng để hỗ trợ
DNNVV, do đó đây là 1 khuyến nghị dựa trên yêu cầu. MOIT/DOIT và
MARD/DARD đều có phòng ban khuyến công, nông, thương. ASMED sẽ làm
việc với MOHA về đơn vị mới được đề xuất này. Xxx Hỏi: ASMED làm
việc với các hiệp hội ngành nghề ở cấp tỉnh như thế nào? Và tiếng
nói của các DNNVV, thông qua các tổ chức đại diện, có ảnh hưởng như
thế nào đến việc hoạch định chính sách? Đáp: ASMED đang làm việc
với các hiệp hội ngành nghề ở rất nhiều cấp độ. Ở cấp độ cao nhất,
Ủy ban Phát triển DNNVV, 1 cơ quan tư vấn cho Thủ tướng và do Bộ
trưởng Bộ KHĐT đứng đầu, bao gồm các hiệp hội ngành nghề lớn. ASMED
phối hợp với các hiệp hội ngành nghề để thực hiện các dự án tài trợ
và gần như liên hệ hàng ngày với họ. Các hiệp hội ngành nghề cũng
tham gia vào các hoạt động phối hợp APEC/ASEAN. Dự án CSR của UNIDO
Ý kiến: c#n thận không nên quá cơ cấu ngành DNNVV, trao quyền sở
hữu cho DNNVV và có cơ cấu hỗ trợ vừa phải từ cấp tỉnh. Đáp: Một
nửa số tỉnh muốn ít sự hỗ trợ từ chính phủ hơn, trong khi một nửa
kia lại muốn có cơ cấu và hỗ trợ hơn nữa. Ở cấp tỉnh, điều này tùy
thuộc vào sự sẵn sàng và năng lực của chính quyền, một số tỉnh rất
tích cực, một số khác lại thụ động chờ hướng dẫn của Chính phủ. ILO
Hỏi: Làm thế nào để DNNVV có vai trò tích cực hơn trong việc phát
triển ngành? Kinh nghiệm cho thấy khi áp dụng cách tiếp cận chuỗi
giá trị, các đơn vị sản xuất nhỏ ở cuối chuỗi được bao gồm vào và
nhờ vậy, có thể hỗ trợ nâng cả chuỗi giá trị lên. Làm thế nào để
lồng ghép cách tiếp cận này vào việc hoạch định chính sách cho
DNNVV? Đáp: Cách tiếp cận chuỗi giá trị không phải là 1 khái niệm
mới mà đã được rất nhiều nhà tài trợ áp dụng. Sự liên quan ở đây là
làm thế nào để đưa thông lệ tốt nhất vào các chính sách công
nghiệp. Vì phát triển DNNVV là một vấn đề liên quan đến nhiều ngành
nên cần có sự phối hợp giữa MPI, MOIT và MOST cũng như cần có một
hệ thống giám sát. Hỏi: Các vấn đề môi trường có được xem xét trong
bản kế hoạch DNNVV và mục tiêu của nó không, ví dụ như các chiến
lược xanh cho DNNVV? Đáp: 1 ví dụ cụ thể là UNDP hỗ trợ DNNVV trở
nên hiệu quả hơn về năng lượng nên được đưa vào các chính sách của
chính phủ. ASMED Kế hoạch DNNVV năm 2006-2010 thành công phần lớn
là nhờ sự đóng góp của các nhà tài trợ trong việc thực hiện. Chúng
tôi hy vọng việc xây dựng kế hoạch mới cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ
to lớn như vậy. UNIDO Hỏi: Chúng tôi hoan nghênh sự có mặt của các
bộ (MoIT, MOST, MoNRE, MoET) trong cuộc họp ngày hôm nay và chúng
tôi khuyến nghị các bộ cũng nên tham dự cuộc họp SMEPG sắp tới Đáp:
ASMED hoan nghênh ý tưởng này và ghi nhận rằng do bản chất liên
ngành trong việc phát triển DNNVV, sự phối hợp giữa các Bộ là hết
sức cần thiết. Về việc phối hợp tổ chức cuộc họp, các phòng ban
khác nhau của các bộ sẽ nhận được giấy mời tham dự các cuộc
họp.
-
10
ILO Kêu gọi sự phối hợp liên bộ trong việc xây dựng kế hoạch
DNNVV UNIDO Làm rõ về quá trình xây dựng Kế hoạch DNNVV 2006-2010.
Quá trình dự thảo có sự tham gia của 22 nhóm làm việc cấp bộ, 32
hiệp hội ngành nghề, một loạt các sự kiện chung, các nhóm làm việc
riêng, v.v. Một quá trình như vậy đòi hỏi nguồn lực; khuyến nghị
ASMED kêu gọi các nhà tài trợ đóng góp nếu nguồn lực của họ không
đủ. ASMED Đảm bảo rằng họ sẽ thực hiện quy trình lập kế hoạch có sự
tham gia và điều phối với các chuyên gia của các bộ, tuy nhiên vẫn
chưa có một kế hoạch cụ thể. CIDA CIDA nhấn mạnh nhu cầu hỗ trợ các
doanh nghiệp vi mô, tuy đã được đề cập đến trong Nghị định 56 nhưng
cần được chú ý nhiều hơn. TRÌNH BÀY CỦA CÁC NHÀ TÀI TRỢ Sau buổi
hỏi đáp, các bên tham gia đã cập nhật cho SMEPG về các chương
trình/hoạt động hỗ trợ khu vực tư nhân/DNNVV của họ: Lưu ý: nội
dung tóm tắt sau đây có thể không đầy đủ, các nhà tài trợ có thể
sửa đổi IFC Công việc phát triển DNNVV của IFC có thể chia thành 3
chủ đề chính: (1) Cải cách hành chính và Điều tiết; (2) Tiếp cận
tài chính; và (3) Tính bền vững.
• Cải cách hành chính và điều tiết - Hỗ trợ Dự án 30: IFC là một
thành viên của Hội đồng Tư vấn của Dự án 30. Thông
qua Hội đồng này, IFC đưa ra các khuyến nghị và hỗ trợ chiến
lược cho Dự án 30, bao gồm các hoạt động xây dựng năng lực và thể
chế, ví dụ như làm việc với VNCI và Dự án 30 để giới thiệu mô hình
chi phí tiêu chuNn, đào tạo các thành viên khác của Hội đồng Tư vấn
và các Nhóm làm việc Đặc biệt của tất cả các bộ về việc áp dụng mô
hình chi phí tiêu chuNn, rà soát và khuyến nghị về việc đơn giản
hóa các quy trình thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp,
ủng hộ và tuyên truyền cải cách thông qua truyền thông và các công
cụ khác.
- Đơn giản hóa thuế cho DNNVV: IFC đang làm việc với Tổng Cục
Thuế và Dự án 30 để đơn giản hóa việc quản lý thuế và cải cách
chính sách thuế cho DNNVV. Các hoạt động chính bao gồm đơn giản hóa
việc nộp, hoàn và thanh toán thuế Giá trị gia tăng VAT, xây dựng
một hệ thống kiểm toán hiện đại dựa trên rủi ro, đơn giản hóa về
thuế và hạch toán của doanh nghiệp hộ gia đình và đưa ra các hạn
mức thuế VAT.
- Tiếp cận với thủ tục đất đai: IFC đang làm việc với 3 tỉnh Bắc
Ninh, Bình Định và Thừa Thiên Huế để đơn giản hóa việc doanh nghiệp
tiếp cận với thủ tục đất đai và có kế hoạch nhân rộng cải cách này
ở các tỉnh khác.
• Tiếp cận tài chính: 3 hợp phần chính: - Xây dựng cơ sở hạ tầng
cho ngành tài chính, bao gồm hỗ trợ xây dựng khung pháp
lý cho việc thành lập một cơ quan tín dụng tư nhân đầu tiên và
đăng ký điện tử cho các giao dịch được bảo mật;
-
11
- Hỗ trợ phát triển thị trường chứng khoán ở Việt Nam, bao gồm
giúp đỡ thành lập Hiệp hội Thị trường Chứng khoán Việt Nam và xây
dựng năng lực cho Hiệp hội này;
- Hỗ trợ các thể chế tài chính bao gồm khuyến nghị về ngân hàng
cho DNNVV, quản lý rủi ro và hiệu quả năng lượng.
• Tư vấn về Doanh nghiệp Bền vững - Dự án Làm việc tốt hơn (cùng
với ILO) - Quản trị doanh nghiệp bao gồm làm việc với SSC và CIEM
để cải tiến khuôn khổ
điều tiết quản trị doanh nghiệp, hỗ trợ các tổ chức giáo dục cải
tiến năng lực đào tạo về quản trị doanh nghiệp của họ, và làm việc
trực tiếp với các công ty để cải tiến phương thức quản trị doanh
nghiệp, thể hiện tính thực tiễn và lợi ích của việc cải tiến quản
trị doanh nghiệp.
- Tái chế: làm việc với chính phủ về khung pháp lý và hướng dẫn
về trách nhiệm của nhà sản xuất, làm việc với các công ty để thử
nghiệm kế hoạch thu hồi lại. Hiện tại, trọng tâm là pin chì đã qua
sử dụng.
JICA JICA điều hành 1 chương trình tổng thể cho Các ngành công
nghiệp Phụ trợ và Phát triển DNNVV (với 4 trụ cột về chính sách,
tài chính, phát triển nguồn nhân lực và công nghệ/kỹ năng kỹ
thuật). Một hợp phần của chương trình nói trên là tuyển dụng một
chuyên gia tư vấn về thực hiện chính sách DNNVV ở ASMED, 1 chương
trình đào tạo ở Nhật Bản (trong 3 năm liên tục) về điều phối DNNVV
và 1 dự án mới tăng cường các chức năng công để hỗ trợ DNNVV mà đã
được giới thiệu chi tiết. Dự án mới này sẽ bắt đầu vào tháng 2/2011
và kéo dài trong 3 năm. Mục đích của dự án là tăng cường năng lực
cho ASMED để có thể hỗ trợ hiệu quả các DNNVV và sẽ có 4 kết quả
chính như sau:
(1) ASMED tăng cường năng lực để phối hợp với các cơ quan bộ
ngành khác ở cấp trung ương liên quan đến phát triển DNNVV, đặc
biệt thông qua giới thiệu thử nghiệm cuốn sách hướng dẫn các biện
pháp hỗ trợ DNNVV rất dễ sử dụng.
(2) ASMED thúc đNy hoạt động xây dựng năng lực hiệu quả cho các
cán bộ chính phủ phụ trách về phát triển DNNVV.
(3) ASMED tăng cường năng lực để thực hiện sáng kiến của các
chính quyền địa phương hỗ trợ DNNVV thông qua thử nghiệm các hoạt
động tăng cường sự kết nối giữa các công ty sản xuất lắp ráp và các
ngành công nghiệp phụ trợ của địa phương
(4) ASMED xây dựng một tầm nhìn vững chắc cho cơ cấu tổ chức phù
hợp, tạo điều kiện cho việc thực hiện chính sách phát triển
DNNVV.
SECO Hỏi: Dự án này có tập trung vào một ngành nghề cụ thể nào
không? Trả lời: JICA đang tập trung vào “Các ngành công nghiệp phụ
trợ”, do đó dự án tập trung chủ yếu vào “Ngành công nghiệp” nhưng
trong quá trình thực hiện, nếu HAPI hoặc DPI muốn hỗ trợ các ngành
khác thì cũng sẽ được xem xét. (Cụ thể là chúng tôi tập trung vào
máy móc, đồ điện tử và điện lực trong ngành công nghiệp). Hỏi: Liệu
JICA sẽ chỉ tập trung vào DPI ở cấp tỉnh? Bởi vì ở cấp tỉnh, rất
nhiều chủ thể đang nỗ lực để phát triển DNNVV và kết nối với doanh
nghiệp, ví dụ như DOIT, DOST, các Hiệp hội, v.v. Đáp: Trong các
tỉnh thử nghiệm của JICA (HAPI và DPI ở Vĩnh Phúc), có các “Trung
tâm Hỗ trợ DNNVV” trực thuộc DPI, và các trung tâm này đã có liên
kết hoặc phối hợp với các chủ thể khác ở cấp tỉnh như ông đã đề
cập. Chúng tôi sẽ tăng cường năng lực không chỉ cho DPI thông qua
dự án này mà còn cho cả các chủ thể khác hỗ trợ DNNVV ở cấp
tỉnh.
-
12
(Kết quả thứ 3 của dự án mới này là về phối hợp theo ngành dọc
cho chính quyền địa phương (có nghĩa là bao gồm DPI, DOIT, DOST,
v.v.) và vai trò của các hiệp hội cũng được tính đến trong Kết quả
này. Chắc chắn là trung tâm DNNVV của DPI ở các tỉnh thử nghiệm sẽ
là cơ quan điều phối chính). UNIDO Việc triển khai hệ thống đăng ký
kinh doanh trên toàn quốc đã gần hoàn thành với một số kết quả sau
đây:
• Đã có khung pháp lý (Nghị định 43) • Xây dựng và triển khai hệ
thống (ở 58 tỉnh) với quy trình làm việc hoàn toàn bằng máy
tính ở mỗi tỉnh • Mua sắm phần cứng và phần mềm, xây dựng năng
lực • Chuyển đổi dữ liệu doanh nghiệp (đến nay là 407,000)
Sang năm, một hệ thống lưu trữ các bản báo cáo tài chính sẽ được
xây dựng và triển khai và thiết lập dịch vụ thông tin. Để làm rõ
hơn, Nilgun đã giải thích về việc hệ thống đăng ký kinh doanh sẽ
được Chính phủ duy trì như thế nào. Hệ thống đăng ký kinh doanh là
1 hệ thống bắt buộc của Chính phủ và chi phí của hệ thống này sẽ do
chính phủ chi trả. Dự án hiện đang xây dựng năng lực cho các đối
tác trong việc định hướng cho khách hàng và quản lý hoạt động. DFID
Tập trung nhiều hơn vào phát triển khu vực tư nhân và thúc đNy
thương mại.
• DFID đồng tài trợ dự án Một thị trường tốt hơn cho người
nghèo. Quỹ Thử thách Việt Nam của DFID đã tài trợ cho các công ty
để chia sẻ rủi ro để họ thử nghiệm các mô hình kinh doanh mới mà,
ngoài việc đem lại lợi nhuận cho công ty, có thể giúp đỡ người
nghèo, từ đó tạo cơ hội việc làm và nâng cao thu nhập.
SNV Trọng tâm là đưa ra các giải pháp dựa vào thị trường cho
người nghèo:
• Xây dựng chuỗi giá trị trong nông lâm nghiệp (chè, cây bạch
đậu khấu, keo và sắn), các hoạt động tập trung vào tăng cường sản
xuất bền vững, liên kết ngành dọc giữa nông dân và doanh nghiệp,
liên kết theo ngành ngang giữa nông dân bằng việc hình thành các
nhóm doanh nghiệp để nâng cao chất lượng và năng suất) và Đối thoại
chính sách Công – Tư xung quanh các vấn đề cụ thể mà đã xác định
được trong các chuỗi giá trị này.
• Xác định các công ty muốn mở rộng sang thị trường mới. SNV hỗ
trợ các công ty này xây dựng các mô hình kinh doanh coi người thu
nhập thấp như là nhân viên hoặc cung cấp nguyên liệu, người phân
phối hoặc tiêu dùng trong chuỗi cung cấp của họ mà vẫn có lợi
nhuận. Hiện tại, chúng tôi đang làm việc với một số công ty về chè,
sắn và du lịch. SNV vừa mới hoàn thành lập bản đồ khu vực tư nhân
và sẽ hỗ trợ xây dựng kế hoạch kinh doanh và tiếp cận tài
chính.
USAID STAR kết thúc vào tháng 10/2010. Chương trình này tập
trung vào rà soát văn bản pháp lý về thương mại, vốn, vận chuyển,
v.v.
• Các hoạt động tiếp theo của STAR đã bắt đầu vào tháng 9/2010
và sẽ cung cấp hỗ trợ kỹ thuật trong các hiệp định thương mại
-
13
• VNCI hỗ trợ thực hiện 4 dự án: 1) Dự án 30, 2) Chỉ số Cạnh
tranh của các tỉnh (PCI), đánh giá của năm 2010 sẽ được đưa ra vào
tháng 2/2011, 3) Đánh giá Tác động Điều tiết (RIA), 4) dự án cơ sở
hạ tầng với JICA
• Sản xuất dừa cho 6 nhóm người dân tộc thiểu số SỨ QUÁN ITALY:
Sứ quán tập trung vào 3 lĩnh vực chính là biến đổi khí hậu, y tế và
phát triển DNNVV với 2 dự án sau:
• Phát triển DNNVV (UNIDO thực hiện) thúc đNy liên kết giữa các
DNNVV của Việt Nam và Ý. Dự án này gần đây nhận được sự hỗ trợ từ
Hiệp hội Công nghiệp Ý – Confindustria.
• Hỗ trợ cải cách hệ thống dạy nghề thông qua xây dựng giáo
trình dạy nghề và kết nối với các trung tâm tuyển dụng. 2 điểm thử
nghiệm là ở tỉnh Thừa Thiên Huế và Quảng Trị.
EC: Áp dụng cách tiếp cận ngành và nhấn mạnh các dự án sau:
• MUTRAP 3, xây dựng năng lực cho các hiệp hội ngành nghề và các
trường đại học về chính sách và luật thương mại. Hiện đang xây dựng
pha mới sẽ bắt đầu vào năm 2012.
• Dự án du lịch mới sẽ bắt đầu vào năm 2011, tập trung vào 1)
xây dựng năng lực thể chế, 2) tăng cường đối thoại chiến lược công
– tư, 3) đào tạo các quản lý cấp trung
• Trong danh mục ngân sách cho NGO, EC hỗ trợ dự thảo luật mới
về hợp tác xã và triển khai luật này từ năm 2003.
• Củng cố các mạng lưới và thể chế tài chính vi mô • Tài trợ cho
dự án SWITCH, CSR do UNIDO và VCCI thực hiện
ADB Phát triển khu vực tư nhân là một trong những lĩnh vực ưu
tiên của ADB. ADB đang gián tiếp hỗ trợ phát triển khu vực tư nhân
ở Việt Nam theo 1 số phương pháp, bao gồm hỗ trợ phát triển nhân
sự, thể chế, cơ sở hạ tầng và ngành tài chính. ADB đã hỗ trợ tài
chính thông qua các ngân hàng trong nước, các tổ chức tài chính phi
ngân hàng mà đã giúp mở rộng tiếp cận với việc vay vốn ít tốn kém
hơn, đặc biệt là cho DNNVV, và đóng góp vào sự phát triển của ngành
tài chính. ADB cũng hỗ trợ khu vực tư nhân thông qua giới thiệu
Chương trình Thúc đNy Tài chính Thương mại ở Việt Nam, tham gia Quỹ
Doanh nghiệp Mekong và một số dự án cơ sở hạ tầng cho khu vực tư
nhân. Chương trình và Chiến lược Quốc gia (CSP) 2007-2010 cho Việt
Nam có trọng tâm chủ yếu về “tăng trưởng kinh tế vì người nghèo do
doanh nghiệp dẫn đầu” và được thiết kế để hỗ trợ các nỗ lực của
chính phủ trong việc phát triển khu vực tư nhân vì khu vực tư nhân
sẽ là động lực chủ yếu của tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm. Vấn
đề này rất phù hợp với Chiến lược 2010 của ADB. Xét riêng về phát
triển DNNVV, ADB đã hỗ trợ rất nhiều cho nỗ lực của chính phủ trong
việc cải thiện môi trường kinh doanh và các cơ hội cho đầu tư tư
nhân thông qua khoản vay Chương trình Phát triển DNNVV (SDPL) và hỗ
trợ kỹ thuật
• Khoản vay Chương trình Phát triển DNNVV (SDPL1) thứ nhất bao
gồm hai khoản vay của 2 tiểu chương trình. Tiểu chương trình 1 được
ADB phê duyệt vào tháng 10/2004 và có hiệu lực vào tháng 4/2005 là
khoản vay 60 triệu USD. Tiểu chương trình 2 được ADB phê duyệt vào
tháng 12/2006 và có hiệu lực vào tháng 6/2007 là khoản vay 20 triệu
USD. Ngoài khoản tài trợ của ADB ra, AFD và KfW cũng đồng tài trợ
SDPL1.
-
14
• Chương trình SDPL thứ hai (SDPL2) – Tiểu chương trình 1, được
phê duyệt trong năm 2010, là 1 khoản vay 40 triệu USD. Cùng với sự
hỗ trợ kỹ thuật liên tục, khoản vay này đã hỗ trợ các nỗ lực của
Chính phủ trong ba lĩnh vực cải cách chính: (i) tăng cường khung
pháp lý để thúc đNy phát triển DNNVV, (ii) tăng cường khuôn khổ cho
chính sách cạnh tranh, và (iii) tăng cường tiếp cận của DNNVV với
tài chính.
SECO Một trong những lĩnh vực ưu tiên của SECO là củng cố DNNVV,
bao gồm:
• Môi trường kinh doanh, hỗ trợ khung pháp lý (dịch vụ tư vấn
của IFC) và hỗ trợ đăng ký kinh doanh (UNIDO)
• Tiếp cận tài chính – cho vay vốn (vốn chủ sở hữu và tín dụng),
các quỹ bảo đảm, các khuyến khích tài chính và công nghệ sạch
• Thương mại sinh học, kỹ năng phát triển thương mại • Thay đổi
về chính sách thương mại (tức là quyền sở hữu trí tuệ, thiết lập
các chuNn
mực) CIDA Gần đây đã chuyển hướng các lĩnh vực trọng tâm sang
tăng trưởng kinh tế bền vững với các hoạt động sau:
• Cải cách pháp lý để thiết lập môi trường kinh doanh • Dự án Mở
rộng doanh nghiệp nông thôn (REEP) do CIDA tài trợ và thực hiện
bởi
Oxfam Quebec và các đối tác cấp tỉnh ở tỉnh Hải Dương, Quảng
Ninh và Thanh Hóa. Dự án này sắp kết thúc. Các dự án cụ thể mới
đang được thiết kế cho các tỉnh.
• DPI của tỉnh Sóc Trăng sẽ nhận được tài trợ để xây dựng và
triển khai kế hoạch DNNVV của tỉnh, bao gồm BDS, cơ sở hạ tầng
DNNVV và lựa chọn các tiểu ngành để nâng cấp chuỗi giá trị. Dự án
này kéo dài trong 6 năm và trị giá 10 triệu đô la Canada.
• Dự án Trà Vinh sẽ tiếp tục nhưng DPI sẽ nhận được nhiều hỗ trợ
hơn theo ngành. CIDA sẽ hỗ trợ việc xây dựng và triển khai kế hoạch
DNNVV. Tổng số tiền: 10 triệu đô la Canada
• CIDA cũng đang lên kế hoạch giải quyết vấn đề thiếu lao động
có kỹ năng, hỗ trợ cải cách TVET thông qua hỗ trợ chính sách quốc
gia (MoET/MOLISA) và triển khai ở ba tỉnh (Hậu Giang, Vĩnh Long và
Bình Thuận)
Ngân hàng Thế giới Dự án Tài trợ Nông thôn 3 (Dự án RF III) trị
giá 200 triệu USD: mục đích dự án là tăng cường lợi ích kinh tế cho
các doanh nghiệp tư nhân và hộ gia đình ở nông thôn bằng cách tăng
sự tiếp cận tài chính cho họ. Các kết quả dự kiến bao gồm: (i) cải
tiến sự tiếp cận với các dịch vụ tài chính cho các doanh nghiệp ở
nông thôn, (ii) tăng cường đầu tư vốn của các doanh nghiệp nông
thôn cũng như tăng việc làm; (iii) tất cả các thể chế tài chính
tham gia (PFI) sẽ tăng cường cho vay, đặc biệt là vay có thời hạn
cho khu vực tư nhân nông thôn theo các điều khoản và điều kiện của
thị trường. Dự án RFIII bao gồm ba hợp phần chính như sau: • Hợp
phần 1: Tăng cường Đầu tư vốn của các doanh nghiệp nông thôn – “Quỹ
Phát triển
Nông thôn” (tài trợ IDA 175 triệu USD) • Hợp phần 2: Tăng cường
tiếp cận với tài chính vi mô trong nền kinh tế nông thôn – “Quỹ
Cho vay Tài chính vi mô” (tài trợ IDA 10 triệu USD) • Hợp phần
3: Xây dựng năng lực ngân hàng và phát triển các sản phNm mới (tài
trợ IDA
15 triệu USD)
-
15
UN UNIDO tóm tắt ngắn gọn các sáng kiến chung của UN đang được
thực hiện:
• Sáng kiến Thương mại Xanh chung được thực hiện bởi FAO, ITC,
ILO, UNCTAD và UNIDO nhằm nâng cấp 4 chuỗi giá trị nghề thủ công ở
4 tỉnh. Dự án này nhằm vào tất cả đối tượng tham gia trong chuỗi
giá trị, từ người trồng trọt, sản xuất đến xuất khNu
• Chương trình chung của UN về Giới, trong đó ILO và UNIDO hỗ
trợ phát triển doanh nghiệp do phụ nữ đứng đầu
ILO Một trong những mục tiêu chính của ILO là tạo ra ngày càng
nhiều việc làm tốt với ba lĩnh vực chính:
• Phát triển doanh nghiệp và kỹ năng làm nghề, đặc biệt cho
thanh niên, phụ nữ, người tàn tật và các nhóm người dễ bị tổn
thương khác. ILO đã áp dụng và lồng ghép rất nhiều công cụ đào tạo
của mình vào các tổ chức của Việt Nam, ví dụ như Hiểu biết về Doanh
nghiệp (KAB), Khởi đầu và Cải tiến Doanh nghiệp (SIYB), Hướng về
phía trước – đào tạo doanh nghiệp cho phụ nữ, v.v.
• Phát triển doanh nghiệp bền vững tập trung vào nâng cao năng
suất và năng lực cạnh tranh thông qua tuân thủ (và còn làm tốt hơn)
luật lao động và các tiêu chuNn lao động. Cách tiếp cận này được
ILO và IFC thực hiện chung trong dự án “Làm việc tốt hơn”
• Các chính sách phát triển kinh tế địa phương, thúc đNy cách
tiếp cận lồng ghép và có sự tham gia vào tăng trưởng kinh tế dựa
trên các điều kiện và lợi thế cạnh tranh của địa phương.
THẢO LUẬN BẾ MẠC CIDA đề xuất liên kết các hoạt động của SMEPG
với quy trình của Chính phủ. ASMED đảm bảo rằng kế hoạch DNNVV sắp
tới sẽ tập trung hơn và các nhà tài trợ sẽ được tham gia vào quá
trình xây dựng kế hoạch mới trong năm tới. VNCI khuyến nghị nên có
một khuôn khổ cho sự cạnh tranh và khuôn khổ của Porter được áp
dụng rộng rãi nhất. Viện Cạnh tranh châu Á sắp đến Việt Nam và VNCI
khuyến nghị tổ chức 1 cuộc hội thảo và mời họ tham gia. ASMED đề
nghị đưa ra một danh sách các chủ đề để tổ chức các cuộc hội thảo
hoặc thảo luận bàn tròn. Hai chủ đề được đề cập đến là năng lực
cạnh tranh và phát triển ngành. Ý tưởng xây dựng lại các nhóm làm
việc SMEPG cũng được đề cập đến với việc tóm tắt quá trình thành
lập và hiện trạng của các nhóm này. Các nhóm này đã từng rất tích
cực nhưng hiện nay có rất ít hoạt động nhưng ASMED tin rằng có thể
xây dựng lại các nhóm này với các mối quan tâm mới hoặc ít nhất là
tổ chức các buổi hội thảo theo chủ đề. Tất cả những người tham dự
đã nhận được 1 bản Sách trắng về DNNVV ở Việt Nam 2009 vừa mới xuất
bản Biên bản họp này sẽ được gửi đến các tổ chức tham gia và sau đó
trình lên Ngân hàng Thế giới để đưa vào Báo cáo Quan hệ Đối tác tại
Cuộc họp Nhóm các nhà Tài trợ.
-
16
NHÓM ĐỐI TÁC NGÀNH Y TẾ
Xem xét tiến độ và kế hoạch hoạt động tổng thể năm 2010 cho HPG
và chu%n bị cho tâm nhìn đến năm 2015
1. Thông tin cơ bản
HPG là diễn đàn chung do Bộ Y tế chủ trì với sự tham gia của các
đối tác phát triển, các bộ khác, các tỉnh và các tổ chức phi chính
phủ. HGP được công nhận là môt diễn đàn chính sách chính thức để
phát triển mối quan hệ đối tác đáng tin cậy, thu hút và điều phối
viện trợ nước ngòai một cách hiệu quả cho ngành y tế theo đúng
những ưu tiên của ngành. HPG bước vào năm chính thức thứ 3 của quá
trình thực hiện đối tác và đã chứng tỏ là một diễn đàn chính sách
quan trọng trong ngành y tế. Trong vòng 3 năm qua, HPG đã thực hiện
các thảo luận mở, hai chiều giữa các đối tác phát triển và Bộ Y tế
trong quá trình hoạch đinh chính sách, hiệu quả viện trợ và lập kế
hoạch chiến lược. Vai trò của HPG là không thể phủ nhận được trong
việc thúc đNy đối thoại chính sách ngành cởi mở và minh bạch gữa Bộ
Y tế và các đối tác phát triển và Bộ Y tế cũng như các đối tác phát
triển mong đợi Ban thư ký của HPG tiếp tục được củng cố và giữ vị
trí mạnh hơn để dẫn đầu quá trình điều phối HPG và thực hiện các
cam kế của Bộ Y tế và các đối tác phát triển trong thực tế. Vào
tháng 3/2009, Văn bản thỏa thuận chung giữa Bộ Y tế và các đối tác
phát triển được thông qua, đặt ra 10 cột mốc nhằm nâng cao hiệu quả
viện trợ trong ngành y tế. Tuy nhiều tiến bộ đáng kể đã đạt được,
một số cột mốc vẫn chưa đạt được. Trong lúc đó, một số yếu tố khách
quan có thể đã ảnh hưởng đến HPG và hoạt động của nhóm, các yêu cầu
mới có thể sẽ được đặt ra cho diễn đàn này. Về phía chính phủ, nhằm
đáp ứng được các yêu cầu phát triển mới về tối đa hóa sự đóng góp
của chương trình hiệu quả viện trợ vào quá trình phát triển của đất
nước, Nhóm đối tác về HQVT đã được chuyển thành Diễn đàn hiệu quả
viện trợ. Theo quy tắc chủ đạo, AEF đã thông qua cách tiếp cận 2
hướng: hướng 1 tập trung vào việc đạt được những thỏa thuận và các
mục tiêu đề ra trong Tuyên Bố Hà nội về Hiệu quả viện trợ vào cuối
năm 2010 như là một công cụ hướng tới nâng cao hiệu quả phát triển;
hướng 2 tập trung vào đóng góp cho việc hình thành quan hệ đối tác
mới sau năm 2010 thông qua việc phát triển và thực hiện Khung Chiến
lược ODA 2011 -2015 trong bối cảnh Việt nam trở thành nước thu nhập
trung bình và những thách thức mới. Trong bối cảnh này, HPG cần
phải giải quyết những thách thức mới và một môi trường thay đổi
nhanh chóng. Trong khi HPG tiếp tục cần hoạt động hướng tới việc
hoàn thành tất cả các cột mốc đưa ra trong Thỏa thuận chung, diễn
đàn cần phải nhìn về phía trước và đáp ứng đầy đủ sự thay đổi của
môi trường. Một vài yếu tố quan trọng bao gồm việc thực hiện kế
hoạch 5 năm của ngành y tế 2011-15 và đánh giá chung sử dụng công
cụ Đánh giá chung các chiến lược quốc gia (JANS), Vietnam ký vào
IHP+, và đất nước đang chuyển sang mức có thu nhập trung bình năm
2010/11. Cùng với việc Bộ KHĐT phát triển một khung chiến lược cho
ODA, HPG phải áp dụng khung chiến lược này vào cấp ngành, đưa ra
những hành động cần thiết để đáp ứng được yêu cầu của chính phủ
Việt nam. Trong khi VN đang thực hiện KH 5 năm, chúng tôi có thể
nhấn mạnh một vài điểm khác nhau dựa vào các nội dung chính. Về
khung chiến lược ODA, trong bối cảnh Việt nam trở thành
-
17
một nước thu nhập trung bình thấp vào năm 2011-2015, sẽ có những
thách thức lớn sau:: (i) hạ tầng cơ sở yếu kém, (ii) Năng lưc cạnh
tranh quốc gia thấp, (iii) thiếu hụt nguồn nhân lực, (iv) giảm
nghèo không bền vững, (v) tác động mạnh của biến đổi khí hậu. Những
thách thức này là cơ sở để thuyết phục các nhà tài trợ khi trình
bày các chính sách và ưu tiên trong sử dụng ODA trong khung chiến
lược. Điều phối giữa các cơ quan chính phủ các và các ngành ngoài
nhà nước thường ở dưới dạng chính phủ điều hành các cơ quan, có rất
ít đối thoại giữa chính phủ và các đơn vị ngoài nhà nước. Trong các
lĩnh vực y tế ngoài HV/AIDS, bộ phận ngoài nhà nước thường được coi
là do các NGO quốc tế đảm nhiệm. Dữ liệu cho thấy rằng số nhà cung
cấp dịch vụ cơ sở y tế cộng đồng (CHC) ở vùng núi thường thấp hơn
bình quân các vùng các trong cả nước. Tại vùng núi, 33 phần trăm
CHC CHC báo cáo chỉ có 2 nhân viên được đào tạo và cứ 10 cơ sở thì
có 1 cơ sở có 1 bác sĩ. Thiếu hụt các nhân viên y tế chuyên nghiệp
tăng đáng kể tính rủi ro liên quan đến các phức tạo trong sản khoa.
Việc thiếu hụt nghiêm trọng các nhân viên cung cấp dịch vụ y tế đặc
biệt là các cán bộ chuyên ngành sản và nhi cùng với những khó khăn
về điều kiện làm việc, thiếu các cơ hội đào tạo và thiếu giám sát
đã ảnh hưởng không tốt đến công việc của các nhân viên y tế (Nguồn:
UN ở Vietnam (2010) JCA 2010, WHO/UNICEF/UNFPA và MOH (2010) Báo
cáo về cán bộ đỡ đẻ có kỹ năng và MOH (2010) JARH 2010). Sự mất cân
đối trong nguồn nhân lực ngành y tế đã gây nên sự thiếu hụt nhân
viên y tế trong một số lĩnh vực chuyên biệt. Việc đảm bảo chất
lượng của các nhân viên y tế vẫn còn hạn chế. Chất lượng đào tạo
chưa được cải thiện. Quản lý và sử dụng nhân lực ngành y tế chưa
hiệu quả. 2. Các thành tựu của HPG trong năm 2010: cơ hội và hạn
chế Tổ chức thành công 3 cuộc họp quý của HPG cũng như các hội nghị
và hội thảo liên quan. Nội dung các cuộc họp xoay quanh thảo luận
chính sách, ưu tiên các ngành và các biện pháp nâng cao hiệu quả
tài trợ, bao gồm cả việc thực hiện các mốc trong Thỏa thuận chung
cho ngành y tế và tăng cường năng lực.
Các cuộc họp nhóm đối tác � Họp HPG trong quý 1 (tháng 3),
2010
Chủ trì: Bộ trưởng Y tế Nguyễn Quốc Triệu Đồng chủ trì: Ông
Micheal Michalak, Đại sứ Mỹ tại Việt nam
� Họp HPG trong quý (tháng 6), 2010 Chủ trì: Thứ trưởng Bộ Y tế
Nguyễn thị Kim Tiến
Đồng chủ trì: Ông Bruce Campbell, Đại diện trưởng UNFPA tại
Vietnam � Họp HPG quý 3 (tháng 9), 2010
Chủ trì: Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn thị Kim Tiến Đồng chủ trì Ông
Tsuno Motonori, Đại diện trưởng VP JICA tại Vietnam
• Thực hiện điều tra về các Nhóm Kỹ thuật và Bản hướng dẫn hình
thành nhóm kỹ trong ngành y tế với sự tham gia của 13 nhóm kỹ thuận
liên quan đến ngành y tế.
• Tham gia huy động tài trợ cho y tế và nâng cao hiệu quả viện
trợ cấp quốc tế và quốc gia. Tại cấp quốc tế, vào tháng 5/2010,
Việt nam trở thành thành viên chính thức của Đối tác Y tế Quốc tế
và các sáng kiến khác (IHPs), việc này tiếp tục thúc đNy cam kết
của Việt nam trong việc thực hiện các nguyên tắc chính về hiệu
quả
-
18
viện trợ trong ngành y tế thông qua thúc đNy gắn kết mạnh mẽ hơn
với chiến lược y tế quốc gia.
• Tổ chức 3 chuyến thực địa tới Thái nguyên, Hải phòng và TP HCM
để xem xét và học tập các mô hình hợp tác quốc tế ở cấp địa phương.
Các chuyến thực địa này có sự tham gia và hỗ trợ của các Sở y tế và
các cơ quan liên quan (sở KHĐT, Sở Tài chính, Ủy ban Nhân dân)… các
cơ quan trực thuộc Bộ Y tế tại các địa phương và các cơ sở y tế
quận
• Gắn kết HPG với AEF và các nhóm đối tác khác thông qua các
liên hệ và trao đổi thông tin thường xuyên và với vai trò tích cực
của đại diện Bộ Y tế tại EXCOM của AEF và các cuộc họp.
• Giám sát và hỗ trợ việc thực hiện thành công các cột mốc trong
Thỏa thuận chung, bao gồm:
• Bản thảo ma trận về hỗ trợ của các đối tác phát triển trong
ngành y tế và bộ hương dẫn liên quan, thu thập thông tin từ 24 đối
tác phát triển và ma trận và hướng dẫn được thứ trưởng thông
qua
• Hỗ trợ cho quá trình chuNn bị thành lập một số nhóm kỹ thuật •
Soạn thảo báo cáo đánh giá mức độ tuân thủ và hài hòa hóa các hỗ
trợ kỹ thuật
trong ngành y tế • Soạn thảo hướng dẫn hỗ trợ ngân sách ngành •
Bản tham chiếu của HPG được chính phủ thông qua và đang thảo luận
về co chế
tài chính cho HPG • Soạn thảo kế hoạch 5 năm ngành y tế cùng với
khuôn khổ chi tiêu liên quan • Hoàn thành Đánh giá chung hàng năm
về ngành y tế • Xây dựng trang web của ICD và HPG bằng tiếng Anh và
tiếng Việt và có kế
hoạch cập nhật thường xuyên • Từng bước ổn định nguồn nhân lực
của Ban thư ký HPG
Số TT
Cột mốc Tiến độ Cơ quan chủ
trì Đề xuất cơ quan
phối hợp 1 Bảng ma trận chi tiết các hoạt
động của nhà tài trợ trên cơ sở hàng năm theo một hình thức đã
được thống nhất. Bảng ma trận đầu tiên sẽ do TCYTTG chuNn bị
Bản cuối và nội dung được TT Tiến thông qua vào tháng 8/2010 và
có 28 đối tác PT tham gia
Bộ Y tế (ICD1) WHO
2 Thực hiện một nghiên cứu để đánh giá mức độ sự hài hòa và tuân
thủ của hỗ trợ kỹ thuật trong ngành Y tế
Hoàn tất dự thảo vào tháng 4/2010, chờ bản cuối cùng
Bộ Y tế (ICD) GTZ, JICA
3 Ban hành Hướng dẫn về việc cung cấp hỗ trợ ngân sách trong
ngành Y tế
Hoàn thành bản thảo cuối của KH 5 năm ngành y tế, chờ phê duyệt
của Bộ Y tế và trình lên cấp cao hơn
Bộ Y tế (DPF2) cùng Bộ Tài chính và Bộ KHĐT
EC (phối hợp với EU HSWG3), ADB
4 Rà soát các quy trình phê duyệt, mua sắm và giải ngân để
sử
Đang triển khai Bộ Y tế (DPF) NHTG (thông qua nhóm 6 ngân
1 Vụ Hợp tác quốc tế 2 Vụ KH và Tài chính 3 Nhóm làm việc về
ngành y tế của EU
-
19
dụng cho viện trợ Y tế hàng)
5 Chính phủ phê duyệt chính thức diễn đàn HPG với các điều khoản
tham chiếu được nêu tại Phụ lục 2, thiết lập một cơ chế kinh phí
chuyên cho ban thư ký HPG với hỗ trợ của các đối tác có quan tâm.
Các quy trình liên kết chính thức HPG với các nhóm đối tác có liên
quan đến y tế được thống nhất
Hoàn thành, Ban thư ký HPG secretariat được củng cố với Điều
phối viên mới, 1 nhân viên hành chính và một chuyên viên truyền
thông, trang web của HPG cũng được hoàn thành
Bộ Y tế (ICD) US Embassy, EC, Pathfinder, WHO
6 Kiểm điểm về tính minh bạch, tính chính xác và đúng thời gian
đối với thông tin về tài chính do các đối tác cung cấp
Bản tham chiếu (TOR) đã được soạn thảo, đang chờ hỗ trợ tài
chính
MOH (DPF) WHO
7 Hoàn thiện kế hoạch chi tiêu gắn với Kế hoạch 5 năm với thông
tin về tổng thu nhập từ các nguồn trong nước và ngoài nước cho
ngành y tế
Đang triển khai MOH (DPF) with MOF
EC (phối hợp với EU HSWG), ADB và World Bank
8 Hoàn thành Kế hoạch 5 năm khả thi, có ước tính kinh phí cho
ngành Y tế và gắn với khung theo dõi
Đang triển khai Bộ Y tế (DPF-chủ trì với sự tham gia của các vụ
khác và các tỉnh)
EC (phối hợp với EU HSWG), ADB
9 Đánh giá mức độ hỗ trợ của đối tác được liên kết với Kế hoạch
5 năm và gắn với các kế hoạch hàng năm
Chờ đóng góp và hỗ trợ của các đối tác phát triển
MOH (DPF & ICD)
10 Báo cáo chung Tổng quan ngành Y tế được thực hiện, với sự
tham gia của tất các cấp chính quyền, các tổ chức dân sự và các đối
tác tài trợ và được phổ biến
Hoàn thành với JAHR 2010
MOH (DPF) Tất cả các đối tác phát triển
Cơ hội: - Quyết tâm và cam kết chính trị mạnh, và xúc tiến hiệu
quả viện trợ - Điều phối và hoạt động mạng lưới tốt hơn giữa các
cấp dưới quốc gia và các bộ liên
quan tới vấn đề y tế - Hỗ trợ tích cực và hiệu quả từ cộng đồng
quốc tế, đặc biệt là các đối tác phát triển như
WHO - Huy động nguồn lực mạnh mẽ ở cấp vĩ mô và vi mô từ viện
trợ quốc tế
Các hạn chế:
- HPG là một diễn đàn lớn với các tiếp cận ngành rộng có thể khó
điều phối và điều chỉnh các mối quan tâm và các lợi ích
- Các đối tác phát triển có những quan điểm khác nhau về cơ chế
hỗ trợ, thời gian và hoạt động
-
20
- Hoạt động của HPG phụ thuộc vào thời gian biểu làm việc của
lãnh đạo Bộ Y tế và các đối tác phát triển, vì vậy khó sắp xếp lịch
họp
- Tuy ban thư ký của HPG được tổ chức tốt hơn, nhân lực vẫn còn
hạn chế 3. Kế hoạch tổng thể cho năm 2011 và tầm nhìn đến năm 2015
của HPG
3.1. Mục đích Mục đích chung của các hoạt động của HPG là nâng
cao hiệu quả các hỗ trợ bên ngoài cho ngành y tế.
3.2. Các nguyên tắc và phương pháp • Đảm bảo cách tiếp cận khách
quan và khoa hoc, kết hợp tốt giữa lý thuyết và thực
hành • Đảm bảo tính khả thi cao, khả năng hiện thực tốt • Đảm
bảo sự tham gia và tham vấn rộng rãi với các bên liên quan • Đảm
bảo hội nhập quốc tế cấp ngành và cấp quốc gia với tính kế thừa văn
hóa, lịch sử
và kinh tế • Minh bạch, chính xác và dự đoán được
3.3. Phương pháp • Nghiên cứu trên giấy tờ • Khảo sát • Tư vấn
các chuyên gia và thảo luận • Phỏng vấn sâu • Thảo luận nhóm • Các
phương pháp và kỹ năng khác • Hội thảo
3.4. Mục tiêu và hiệu quả • Thúc đNy việc thực hiện các nguyên
tắc hiệu quả viện trợ ở cấp quốc gia và cấp tỉnh,
tăng cường đối thoại chính sách ngành, thúc đNy tính tuân thủ
với các ưu tiên của Bộ Y tế
• Tăng hỗ trợ của các đối tác phát triển cho kế hoạch năm năm,
Thỏa thuận chung được thực hiện đầy đủ, có sự tham gia tích cực của
các tỉnh vào HPG
• Tối đa hóa điều phối và tính minh bạch trong viện trợ, tránh
trùng lắp và tản mạn trong thực hiện viện trợ ngành y tế
• Thúc đNy cách tiếp cận đa ngành để đạt được những mục tiêu về
y tế với sự tham gia của các cơ quan chính phủ liên quan và các đối
tác phát triển
• Tăng cường các cơ hội bình đẳng cho phát triển ngành y tế,
nhấn mạnh vào tính bình đẳng và công bằng xã hội cho những người
thiệt thòi, người nghèo, phụ nữ, trẻ em và người khuyết tật.
Các mục tiêu cụ thể là:
• Củng cố HPG như một diễn đàn chính thức chính dành cho đối
thoại chính sách ngành y tế
• Đạt được các cam kết và mục tiêu trong Thỏa thuận chung như
một bước hướng tới tăng cường hiệu quả phát triển
• Đảm bảo liên lạc thường xuyên giữa Ban thư ký của HPG với Bộ Y
tế và với các đối tác phát triển
-
21
• Xây dựng và thống nhất cơ chế làm việc của HPG bao gồm sự tham
gia và đại diện về thành viên, cơ chế tài chính và hợp tác với các
nhóm kỹ thuật
• Củng cố tính làm chủ cảu Bộ Y tế trong điều phối và quản lý
viện trợ • Xây dựng một Thỏa thuận nêu rõ trách nhiệm của các đối
tác phát triển • Tăng tiếp cận và sử dụng viện trợ y tế và hiệu quả
của nó • Giảm các rào cản văn hóa và kinh tế để tăng hiệu quả viện
trợ • Thúc đNy hệ thống y tế để đạt phổ cập dịch vụ y tế và chăm
sóc sức khỏe cơ bản • Ủng hộ các quyết định của Bộ Y tế thông qua
HPG • Củng cố chia sẻ thông tin và hợp tác giữa các vụ của Bộ Y tế,
đặc biệt giữa Vụ Kế
hoạch tài chính và Hợp tác quốc tế, hai điểm liên lạc chính cho
quá trình thực hiện các mốc của HPG
• Nghiên cứu và xây dựng sự hiểu biết và hợp tác giữa Bộ Y tế và
các Sở Y tế của các tỉnh cũng như các cơ quan khác ở cấp tỉnh để
mang lại thông tin thường xuyên hơn cho Bộ Y tế về các vấn đề thực
tế liên quan đến viện trợ y tế
• Chuyển từ điều phối viện trợ sang quản lý nguồn lực và hiệu
quả viện trợ • Củng cố Ban thư ký của HPG (nhân lực, cơ sở vật
chất)
3.5. Các cấu phần và kết quả đầu ra
Lĩnh vực chính 1 – Thực hiện các mốc của Thỏa thuận chung
(SOI)
1. Hỗ trợ kỹ thuật cho thực hiện các mốc số 6 và 9 • Kiểm điểm
về tính minh bạch, tính chính xác và đúng thời gian đối với thông
tin về tài chính
do các đối tác cung cấp • Đánh giá mức độ hỗ trợ của đối tác
được liên kết với Kế hoạch 5 năm và gắn với các kế hoạch
hàng năm 2. Hỗ trợ việc thành lập và hoạt động của các nhóm kỹ
thuật 3. Luật pháp hóa các Nhóm Kỹ thuật dưới khuôn khổ của HPG,
giữ vững mối liên kết
với các đối tác trong lĩnh vực y tế Lĩnh vực chính 2 –Hội thảo,
hội nghị và tập huấn
1. Tổ chức thường xuyên các đối thoại chính sách hướng tới kết
quả giữa các quan chức của Bộ Y tế phụ trách hoạch định chính sách
y tế và đại diện các nhà tài trợ phụ trách các chương trình và dự
án viện trợ.
2. Hỗ trợ việc tổ chức tốt 4 cuộc họp HPG và thúc đNy sự tham
gia của nhiều bên liên quan trong lĩnh vực y tế
Lĩnh vực chính 3 – tăng cường năng lực điều phối và vận động
viện trợ
1. Các cuộc tham quan học tập kinh nghiệm các nước và trao đổi
kinh nghiệm 2. Các chuyến thực địa tới 6 tỉnh để xác định hiện
trạng và nhu cầu hợp tác quốc tế và
viện trợ ở cấp tỉnh 3. Hỗ trợ ngành dọc và các cơ quan tham gia
và tổ chức các khóa đào tạo về hợp tác
quốc tế trong hiệu quả viện trợ và kỹ năng điều phối theo nhu
cầu 4. Hỗ trợ các nhóm kỹ thuật tổ chức các hội thảo và hội nghị về
điều phối viện trợ và
huy động viện trợ vào những lĩnh vực ưu tiên (HIV/AIDS, môi
trường y tế, vệ sinh an toàn thực phNm, biến đổi khí hậu và tác
động đến sức khỏe)
Lĩnh vực chính 4 – Thu thập và công bố thông tin để năng cường
mạng lưới
1. Trang web của HPG thường xuyên báo cáo và đăng tải thông tin
ngắn gọn để chia sẻ
-
22
các tài liệu phù hợp một cách kịp thời với các bên liên quan 2.
Củng cố ban thư ký HPG (thuê điều phối viên, chuyên viên truyền
thông và nhân viên
hành chính cho HPG) 3. Hỗ trợ tài chính để củng cố mạng lưới
truyền thông (mạng lưới hợp tác quốc tế giữa
cấp quốc gia và cấp tỉnh) • Hỗ trợ đại biểu cấp quốc gia và cấp
tỉnh tham gia vào các sự kiện quốc tế liên
quan đến hiệu quả viện trợ và hợp tác quốc tế 4. Hỗ trợ xuất bản
tài liệu về hiệu quả viện trợ trong ngành y tế 5. Hỗ trợ củng cố
liên kết giữa HPG và AEF thông qua việc thường xuyên trao đổi
thông
tin và thúc đNy vai trò của ngành y tế 6. Hỗ trợ tổ chức các
cuộc họp kỹ thuật thường xuyên giữa các đối tác phát triển và
Bộ
Y tế về lập kế hoạch và chương trình, chia sẻ thông tin dựa trên
nhu cầu.
Lĩnh vực chính số 5: Trợ giúp kỹ thuật 1. Phân tích khoảng cách
tài chính cho kế hoạch y tế 5 năm (so sánh tổng các nguồn
lực sẵn có trong lẫn ngoài, tổng NHU CẦU, và chi phí để thực
hiện kế hoạch)
2. Thu thập bảng ma trận số liệu cho các nhà tài trợ cho lĩnh
vực y tế 2011 và phổ biến kết quả
3. Đánh giá việc thực hiện các thoả thuận chung (SOI) và thiết
lập các thoả thuận chung mới, chuyển từ các hoạt động sang các bước
thực hiện cụ thể nhằm giúp cho việc hỗ trợ cũng như cam kết của các
đối tác được hiệu quả trong việc thực hiện kế hoạch 5 năm
4. Phát triển Khuôn khổ Chiến lược cho Hợp tác Quốc tế,
2011-2015 và hơn thế nữa trong lĩnh vực Y tế cùng với các khuyến
nghị để cải thiện các hoạt động của Nhóm Đối tác Y tế
5. Phát triển cơ chế tài trợ cho Nhóm Đối tác Y tế và chỉnh sửa
Điều khoản tham chiếu cho Nhóm Đối tác Y tế
6. Phát triển khung chi tiêu ưu tiên nhằm phân bổ tất cả các
nguồn lực sẵn có cho DPs và định hướng huy động, sử dụng và quản lý
điều phối viện trợ cho giai đoạn 2010-2015
Lĩnh vực chính số 6: Nghiên cứu chính sách, phân tích khoảng
cách và các kế hoạch hành động
1. Tạo ra và thực hiện thí điểm một mô hình điều phối viện trợ
cho 1 -2 tỉnh nhằm điều phối tốt hơn trợ giúp từ bên ngoài cho các
tỉnh (bước đầu tiên để hỗ trợ Nhóm Đối tác Y tế tỉnh)
2. Đánh giá việc thực hiện Đối tác Y tế Quốc tế (IHP) + tại Việt
nam: các bài học rút ra từ cấp trung ương và địa phương cũng như
những khuyến nghị cho tương lai • Đánh giá việc thực hiện hiệu quả
viện trợ ở cấp tỉnh • Đánh giá các nguyên tắc hiệu quả viện trợ ở
cấp quốc gia: Các Thoả thuận
chung và hơn thế nữa • Áp dụng JANS ở cả cấp trung ương và địa
phương
3. Xây dựng Báo cáo Đánh giá tiến độ của việc thực hiện Nhóm Đối
tác Y tế 4. Nghiên cứu vai trò và sự tham gia của các tổ chức phi
quốc gia trong nước, các tổ
chức/xã hội dân sự trong việc điều hành viện trợ trong lĩnh vực
y tế cùng với Chính phủ (Bộ Y tế)
5. Đánh giá tình hinh hiện trạng các hoạt động IC và các ưu tiên
viện trợ y tế cũng như nhu cầu dựa theo kế hoạch 5 năm
-
23
6. Các nghiên cứu theo chủ đề về chia sẻ lợi ích/ưu tiên được
thúc đNy và điều phối nhằm đưa ra cơ sở vững chắc để thảo luận và
xây dựng chính sách sẽ được thực hiện bở Bộ Y tế
3.6. Giám sát và Đánh giá • Các hoạt động trong kế hoạch được
hoàn thành vào cuối năm tài chính • Tham gia toàn diện vào DPS •
Phần trăm hoàn trả của các hỗ trợ tài chính • Thực hiện đúng hạn
các Hỗ trợ Kỹ thuật, tìm tư vấn và thuê người thực hiện các
hoạt động
-
24
NHÓM CÔNG TÁC KỸ THUẬT VỀ HIV Báo cáo đối tác, tháng 12/2010
Giới thiệu
Nhóm công tác kỹ thuật về HIV của NGO có mục đích thúc đNy chia
sẻ thông tin và điều phối về các vấn đề HIV ở Việt Nam. Nhóm đăng
ký hoạt động với Trung tâm Tư liệu INGO, và do Ban điều phối viện
trợ nhân dân (PACCOM) tổ chức thực hiện. TWG có thành viên thuộc
các tổ chức phi chính phủ trong nước và quốc tế, tổ chức đảng,
chính phủ, tổ chức đoàn thể, nhà tài trợ song phương và đa phương,
quỹ, cơ quan LHQ và các nhóm đại diện của người có HIV. Mọi ngành,
mọi tổ chức và cá nhân đều có thể tham gia vào TWG. TWG họp 3 tháng
một lần. TWG bầu ra một Chủ tịch và một phó chủ tịch từ các tổ chức
phi chính phủ trong nước hoặc quốc tế. Ban thư ký của UNAIDS Việt
Nam nhận trách nhiệm làm thư ký cho TWG. Các cuộc họp được tiến
hành bằng hai ngôn ngữ, tất cả các tài liệu đều được chuNn bị bằng
cả tiếng Anh và tiếng Việt. Hiện nay TWG có 9 nhóm hoạt động về các
chủ đề kỹ thuật/tập trung cụ thể, các nhóm này họp hai tháng một
lần:
• Chăm sóc và Điều trị • Nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM) •
Tăng cường sự tham gia của người bị AIDS và ảnh hưởng bởi AIDS
(GIPA) • Sử dụng ma túy và HIV (mới điều chỉnh) • Giới và Tình dục
• Thông tin và Truyền thông • Trẻ em và HIV • Nhóm công tác kỹ
thuật về HIV ở TPHCM • Mại dâm (mới thành lập)
Các mục tiêu chính của TWG bao gồm:
� Chủ trương xây dựng môi trường hỗ trợ và thuận lợi cho việc
thực hiện các dự án dự phòng và điều trị HIV ở Việt Nam trong một
môi trường đa ngành, không phân biệt đối xử
� Xây dựng tài liệu, thảo luận, và phổ biến các bài học kinh
nghiệm; � Hợp tác trong các lĩnh vực chung cho tăng cường năng lực,
đặc biệt là đào tạo và xây
dựng tài liệu nguồn; � Phân tích và trao đổi thông tin dựa trên
kinh nghiệm thực tế; � Xác định khoảng trống trong hoạt động đáp
ứng trên toàn quốc đối với HIV và xây dựng
quan hệ đối tác giữa các tổ chức nhằm thu hẹp những khoảng trống
đó; và � Xác định các bên có liên quan khác để nhóm công tác xây
dựng quan hệ đối tác và tăng
cường thông tin, như các cơ quan truyền thông báo chí, doanh
nghiệp tư nhân và các mạng lưới riêng của các ngành.
Nhóm đối tác về HIV đã đạt được những tiến bộ gì trong lĩnh vực
hoạt động của mình trong sáu tháng vừa qua?
-
25
Bên cạnh các hoạt động thường xuyên, ban thư ký của nhóm công
tác kỹ thuật về HIV đã thiết kế và triển khai một nghiên cứu khảo
sát trực tuyến để tìm hiểu xem các thành viên của nhóm nhận xét như
thế nào về hoạt động của nhóm, và cách thức cải thiện các hoạt động
này ra sao. Mặc dù các thành viên đều đánh giá cao các hoạt động
của TWG, song nghiên cứu đánh giá này cũng chỉ ra một số thách
thức. Nhóm công tác kỹ thuật đã bắt tay vào giải quyết những vấn đề
này để đảm bảo TWG vẫn tiếp tục phù hợp và hữu ích đối với các
thành viên. Thời gian tổ chức họp có sự thay đổi (từ hai tháng một
lần sang một quý một lần), và hình thức họp cũng được điều chỉnh để
thảo luận tập trung hơn và hướng vào hành động cụ thể. Việc thảo
luận tiếp theo được lên kế hoạch. Trong sáu tháng qua, nhóm công
tác kỹ thuật về HIV đã tổ chức ba cuộc họp – cuộc họp tháng 5 tập
trung vào chủ để ‘Sức khỏe tình dục và sức khỏe sinh sản vị thành
niên ở Việt Nam’ và ‘Phụ nữ dân tộc Thái và tình trạng dễ bị tổn
thương trước HIV ở tỉnh Điện Biên’. Trong cuộc họp tháng 8, các
thành viên đã xem xét lại các khuyến nghị của nghiên cứu đánh giá
và tìm hiểu về các diễn đàn trực tuyến của các tổ chức xã hội dân
sự, một phần của kế hoạch ứng phó với các mối quan ngại đã được thể
hiện trong nghiên cứu đánh giá về vấn đề tiếp cận thông tin. Cuộc
họp tháng 11 sẽ bàn về chủ để ‘HIV và nơi làm việc’. Cả 9 tiểu nhóm
đều đang tiếp tục hoạt động. Cuộc họp bán thường niên thứ hai của
các trưởng nhóm đã quyết định cơ cấu lại các nhóm trên cơ sở nhu
cầu và ưu tiên của các thành viên TWG có sự thay đổi. Một nhóm mới
về mại dâm được hình thành, và nhóm giảm tác hại có sự thay đổi để
mở rộng phạm vi trọng tâm hoạt động sang ‘sử dụng ma túy và HIV’.
Nhóm đối tác về HIV đã đóng góp gì vào chương trình phát triển ở
cấp trung ương và địa phương trong 6 tháng qua? Nhóm đã tiến hành
những hành động gì/đạt được thành tích gì trong việc hướng đến nâng
cao hiệu quả viện trợ và hài hòa hóa, bao gồm thống nhất hoạt động
hỗ trợ của nhà tài trợ với các chiến lược ngành và kế hoạch phát
triển kinh tế xã hội? Nhóm công tác kỹ thuật về HIV chủ yếu hoạt
động như một cơ chế chia sẻ thông tin và thúc đNy việc điều phối,
và không có ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định hỗ trợ của nhà tài
trợ hay chính sách của chính phủ. Tuy nhiên, do vấn đề HIV đòi hỏi
phải có sự đáp ứng/hành động đa ngành, nên nhóm TWG về HIV là một
diễn đàn quan trọng, để cho các đối tác từ các ngành khác nhau gặp
gỡ và trao đổi. Các cuộc họp của TWG, của các tiểu nhóm kỹ thuật và
các cuộc hội thảo vào buổi trưa đã góp phần nâng cao nhận thức về
các cuộc tranh luận chính sách và chương trình, thúc đNy giao lưu
và xây dựng quan hệ đối tác, tăng cường tri thức về lĩnh vực này.
Hoạt động xây dựng năng lực và tri thức này cũng góp phần cùng
những nỗ lực khác nhằm nâng cao hiệu quả viện trợ, và góp phần vào
quá trình phát triển kinh tế xã hội nói chung. Nhóm đối tác về HIV
gặp phải những hạn chế, thách thức gì trong việc nâng cao hiệu quả
viện trợ, và có khuyến nghị gì để khắc phục những trở ngại này? Như
đã nêu trên trong phần kết quả đánh giá, TWG về HIV gặp phải một số
khó khăn trong việc góp phần vào công tác điều phối và xây dựng tri
thức có hiệu quả (do đó hạn chế sự đóng góp vào việc nâng cao hiệu
quả viện trợ). Những khó khăn đó như sau:
-
26
1. Tiếp cận thông tin: Mặc dù các nhóm như tổ chức phi chính phủ
nước ngoài, phi chính phủ trong nước và chính phủ Việt Nam có tiếp
cận với hệ thống gửi thư điện tử (listserv) và trang web của TWG,
song thành viên các nhóm tự lực và cộng đồng cho biết họ không tiếp
cận với kênh thông tin của TWG, với lý do là thiếu kiến thức cả về
nguồn lực lẫn kỹ năng sử dụng máy tính. Các thành viên cũng chỉ ra
những hạn chế trong định dạng của hệ thống listserv. 2. Sự tham gia
cần có: Những người tham gia khảo sát hầu hết đều mong muốn có sự
tham gia tích cực hơn của cơ quan chính phủ Việt Nam trong các cuộc
họp của TWG, cũng như sự tham gia của doanh nghiệp và khu vực tư
nhân. 3. Các cuộc họp TWG: Những người tham gia khảo sát cho rằng
có thể nâng cao chất lượng các cuộc họp bằng cách tập trung nhiều
hơn vào công tác điều phối và hành động. Hai khuyến nghị chính là
làm cho các cuộc họp bớt hình thức hơn, đi sâu vào kỹ thuật hơn.
Một khuyến nghị khác cho rằng TWG nên tập trung nhiều hơn vào việc
làm thế nào để xúc tiến công việc tốt hơn, và/hoặc giải quyết các
rào cản hiệu quả hơn, và chia sẻ giữa các thành viên và trong các
tiểu nhóm, và tập trung làm việc theo nhóm. Bên cạnh những biện
pháp nêu trên, hiện nay nhóm đang thảo luận cách thức khắc phục
những thách thức này. Trong mười hai tháng tới, nhóm đối tác về HIV
sẽ có những hành động cụ thể gì? Nhóm công tác ky thuật về HIV sẽ
tiếp tục là một diễn đàn để chia sẻ thông tin và điều phối cho tất
cả mọi đối tượng, thông qua các cuộc họp, hội thảo vào giờ nghỉ
trưa, các tiểu nhóm và hệ thống thư điện tử listserv. Để đáp ứng
được với những nhu cầu và ưu tiên của các thành viên tham gia, ban
thư ký sẽ xem xét việc mở rộng tài nguyên trực tiếp cho cả nhóm.
TWG về HIV sẽ tiếp tục thảo luận các đề xuất của nghiên cứu khảo
sát, để xem xét xem các trưởng nhóm của TWG, ban thư ký và thành
viên có thể tăng cường việc tiếp cận thông tin cho tất cả các thành
viên như thế nào; tăng cường và mở rộng việc tham gia; và tiếp tục
làm cho các cuộc họp của TWG hướng đến hành động hơn.
-
27
IIIIIIIISSSSSSSSGGGGGGGGEEEEEEEE
NHÓM HỖ TRỢ QUỐC TẾ VỀ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG (ISGE)
A. TỔNG QUAN
Từ năm 2008, Nhóm Hỗ trợ quốc tế về Tài nguyên và Môi trường
(ISGE) đã bước sang một giai đoạn mới khi các mục tiêu và cơ cấu tổ
chức của Nhóm đã được điều chỉnh để đáp ứng những nhu cầu thay đổi
nhanh chóng của công cuộc phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam
nói chung và ngành tài nguyên và môi trường (TNMT) nói riêng. Kết
quả của sự điều chỉnh là một Bản thỏa thuận khung (TTK) giữa Bộ Tài
nguyên và Môi trường (Bộ TNMT) và Đại sứ quán các nước Đan Mạch,
Thụy Điển và Canada tại Việt Nam về cơ cấu tổ chức cũng như hoạt
động của ISGE trong giai đoạn 2008-2010 đã được soạn thảo và ký kết
chính thức vào cuối tháng 6 năm 2008. Theo Thỏa thuận khung, mục
tiêu tổng thể của ISGE trong giai đoạn 2008-2010 là tiếp tục tăng
cường hiệu quả hỗ trợ phát triển và các tài trợ khác cho ngành TNMT
phù hợp với các chính sách ưu tiên của Chính phủ thông qua quan hệ
đối tác và đóng góp tích cực cho quá trình thực hiện các ưu tiên
quốc gia về TNMT phù hợp với các nguyên tắc và phương pháp được nêu
trong Tuyên bố chung Hà Nội về Hiệu quả Viện trợ. Để hoàn thành tốt
mục tiêu tổng thể và các mục tiêu cụ thể nêu trong kế hoạch công
tác ISGE giai đoạn 2008-2010, thay vì hỗ trợ dàn trải cho tất cả
các mục tiêu, ISGE đã tăng cường tập trung hỗ trợ Bộ TNMT và các cơ
quan đơn vị của Bộ vào các mục tiêu sau đây:
• Hỗ trợ Bộ TNMT thông qua Diễn đàn đối thoại chính sách về quản
lý tài nguyên và bảo vệ môi trường giữa các Bộ/ngành, cơ quan, các
doanh nghiệp, các tổ chức phi chính phủ và xã hội dân sự;
• Hỗ trợ phân bổ hiệu quả các nguồn lực cho những vấn đề ưu tiên
cao nhất đồng thời giảm thiểu sự trùng lắp chồng chéo và đa dạng
hoá các nguồn ngân sách hỗ trợ cho các chương trình và hoạt động về
TNMT;
• Hỗ trợ Bộ TNMT tăng cường năng lực quản lý một cách toàn diện
nhằm thúc đNy các mối liên kết công tác đa ngành về môi trường một
cách sâu rộng và giữa các cấp khác nhau của Chính phủ;
Năm 2010 là năm bản lề thực hiện và kết thúc TTK hoạt động ISGE
giai đoạn 2008-2010, đồng thời cũng là năm kết thúc giai đoạn khởi
động (2009-2010) thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó
với biến đổi khí hậu, chính vì vậy ISGE đã tập trung thực hiện một
số hoạt động chính sẽ được đề cập trong báo cáo này.
B. CÁC HOẠT ĐỘNG CHÍNH TRIỂN KHAI TRONG NĂM 2010
1. Hỗ trợ Diễn đàn đối thoại chính sách Trong năm 2010, ISGE đã
thực hiện một số hoạt động về đối thoại chính sách như
sau:
-
28
Diễn đàn đối thoại chính sách về biến đổi khí hậu Ngày
27/4/2010, tại Khu du lịch Belvedere, Thị trấn Tam Đảo-Vĩnh Phúc,
trong khuôn khổ kế hoạch hoạt động hợp tác đối tác giữa ISGE và
Trung tâm Nông Lâm Thế giới (ICRAF), với sự tài trợ của Cơ quan hợp
tác phát triển của Chính phủ Na Uy, ISGE và ICRAF đã phối hợp với
Cục Khí tượng thuỷ văn và môi trường, Bộ TNMT, Tổng Cục Lâm nghiệp,
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức Hội thảo tham vấn
quốc gia với chủ đề “ Giảm phát thải từ mọi loại hình sử dụng đất –
Phương pháp tiếp cận REDD/REDD+ và Hành động giảm nhẹ phù hợp quốc
gia – NAMA”. Tham dự Hội thảo gồm các đại biểu là đại diện lãnh đạo
các cơ quan đơn vị thuộc Bộ TNMT, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông
thôn, các tổ chức quốc tế, các trường đại học và các Hiệp hội.
Diễn đàn đối thoại chính sách về bảo vệ môi trường Để tăng cường
vai trò của đất ngập nước trong việc giảm thiểu tác động của biến
đổi khí hậu và sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề biến
đổi khí hậu, đồng thời kêu gọi các tổ chức quốc tế tài trợ xây dựng
dự án “Tăng cường quản lý và phát triển bền vững các vùng đất ngập
nước nhằm thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu”,
ngày 26/2/2010, ISGE đã phối hợp với Cục Bảo tồn đa dạng sinh
học,
