23
Probleem- en doelstelling Werkvorm portfolio wiskunde Aan de slag! Het portfolio wiskunde: zelfstandig en gedifferentieerd maken van oefeningen Dag van de wiskunde - Werkwinkel 8 Koen De Naeghel Onze-Lieve-Vrouwecollege Brugge zaterdag 14 november 2015 Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Het portfolio wiskunde:

zelfstandig en gedifferentieerd maken vanoefeningen

Dag van de wiskunde - Werkwinkel 8

Koen De Naeghel

Onze-Lieve-VrouwecollegeBrugge

zaterdag 14 november 2015

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 2: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Deze werkwinkel . . .

gaat over didactiek van de wiskunde:

Vanuit de eigen ervaring derde graad ASO lp awordt een werkvorm voorgesteld:zowel het idee als een concreet aanbod.

NIET: zo moet het

WEL: zo kan het (misschien) ook

HOOP: inspiratie

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 3: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Deze werkvorm . . .

is een concrete uitvoering van de visietekstZinvol realiseren van competenties in de derde graad: visieen werkvormen, Wiskunde & Onderwijs 161 en 162 (2015)

is een onderdeel van een cursus wiskunde ASO lp aWiskunde In zicht, print-on-demand Lulu.com (2013)

wordt digitaal ondersteund opwww.koendenaeghel.be

waar je alles vrij kan downloaden: werkvorm, artikel, cursus. . .

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 4: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

1 Probleem- en doelstelling

2 Werkvorm portfolio wiskunde

3 Aan de slag!

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 5: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Hoe pak jij het aan?

Thema: het maken van oefeningen in de klas

Vraag 1 Hoe ga jij daarbij te werk?

Vraag 2 Wat zijn de positieve en negatieve punten van je aanpak?

Vraag 3 Denk je dat je jouw aanpak kan verbeteren?Zo ja, weet je ook hoe?

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 6: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Probleemstelling

Bij velen onder ons (waaronder ikzelf) betekende

het maken van oefeningen tijdens de les wiskunde

(1) vroeger (als leerling):

de leerkracht demonstreert, de leerling noteert

(2) later (als lesgever):

eerst de leerlingen tijd geven om zelf te proberen,nadien wordt de oplossing klassikaal besproken.

FEIT Klassen in de 3e graad worden steeds meer heterogeen.

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 7: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Probleemstelling

Wat denkt. . .

de passieve leerling:

Waarom zelf proberen?Straks komt de oplossing toch op het bord.

de onzekere leerling:

Als ik zelf probeer is het misschien fout.Dus ik wacht tot de oplossing op het bord komt.

de minder sterke leerling:

Deze oefening vind ik niet zo eenvoudig.Dit gaat te snel!Ik heb meer tijd nodig om zelf te proberen.

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 8: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Probleemstelling

Wat denkt. . .

de sterke leerling:

Deze oefening is te gemakkelijk voor mij.Next please. . .

de zelfzekere leerling:

Ik heb de oefening goed opgelost.Dus tijdens de uitleg aan het bord let ik niet op.

de kritische leerling:

Ik heb een andere einduitkomst.Wie heeft gelijk?

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 9: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Probleemstelling

Wat denkt. . .

de leerling van vandaag:

Ik hoef thuis geen oefeningen te maken.En bij een huistaak?

de leerkracht:Kunnen ze het nu wel zelf?

George Polya (1965):

Teaching is giving opportunity tothe students to discover thingsby themselves.

http://vimeo.com/48768091Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 10: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Doelstelling

Realiseren van zelfgereguleerde differentiatiebij het maken van oefeningen in de klas

(1) Differentiatie in tempo en niveauzijn noodzakelijk in heterogene klassen

(2) Uitdaging / succeservaringvoor sterke leerlingen / voor minder sterke leerlingen

(3) Zelfstandigheid bevorderenvervolgstudies ASO lpap.30 succeservaring TSO lpap.28

(4) Zelfregulatieleerlingen maken zelf de (tussentijdse) controle

(5) Reflecterenop het eigen leerproces

(6) Verantwoordelijkheidbij de leerling leggen

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 11: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Het idee. . .

in een notendop

(1) klassikaal: enkel theorie en enkele modelvoorbeelden(2) oefeningen zijn onderverdeeld in

categorieën (basis, verdieping, uitbreiding)niveau’s ( ,?, ??)

(3) leerling maken oefeningenzelfstandig (in de les en thuis)op eigen tempo en niveau

(4) leerling verbetert oefeningenmet uitgewerkte oplossingenleerkracht is helpdesk

(5) optie: evaluatie op punten(6) leerling reflecteert(7) leerling is verantwoordelijk voor het leerproces(8) feedback en procesevaluatie

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 12: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Structuur van de lessen

Klassikaal gedeelte:theoriemodelvoorbeelden (minimum)

Individueel gedeelte:zelfstandig maken van oefeningentijdens de les, maar ook thuis

In de praktijk:gemiddelde les: 30’ klassikaal, 20’ individueellaatste les: 50’ individueel

Locatie:klaslokaal: overleg per twee kan (niet verplicht)→ valkuil: meeliftgedragstudiezaal: strikt individueel→ valkuil: werktempo optie: evaluatie op punten

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 13: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Oefeningen maken

Bij elk hoofdstuk zijn de oefeningen onderverdeeld.

De leerlingen krijgen een A3-mapje met de oefeningen.

Zelfstandigheid, differentiatie Elk werkt op eigen tempo/niveau.

Verwacht wordt dat leerlingen ook thuis oefeningen maken.

De gemaakte oefeningen bewaren ze in het mapje.

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 14: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Oefeningen verbeteren

In het lokaal ligt een map met uitgewerkte oplossingen.

Zelfregulatie Leerlingen controleren zichzelf (tussentijds).

Verwacht wordt dat leerlingen hun oefeningen verbeteren.

Zelfevaluatie Nadien duiden ze de gemaakte oefeningen aan.

Optie: evaluatie op punten

Uitgewerkte oplossingen op digitaal schoolplatform.

Zelfreflectie Elk mapje is voorzien van een reflectierooster.

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 15: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Procesevaluatie

In de eerste weken: tussentijds opvragenheeft de leerling fouten laten staan?is de verbetering erbij genoteerd?staat een rood vinkje naast correcte oefeningen?rooster ingekleurd?

Op het moment van een toets: portfolio indienen.

Objectief oordeel bij onvoldoende:geen/te weinig oefeningen gemaaktoefeningen werden niet verbeterdoefeningen werden verbeterd maar zelfde fouten op toetsoefeningen zijn een kopie van de modeloplossingen (*)geen verband met portfolio (*)

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 16: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Procesevaluatie

Optie: evaluatie op puntenduid bij elk portfolio vijf verplichte oefeningen aanbundel wordt ingediend na het hoofdstukleerkracht evalueert één van de vijf oefeningenleerling alle oefeningen zelf

Op het moment van een toets: portfolio indienen.

Objectief oordeel bij onvoldoende:geen/te weinig oefeningen gemaakt extra oefeningen?oefeningen werden niet verbeterdoefeningen werden verbeterd maar zelfde fouten op toetsoefeningen zijn een kopie van de modeloplossingen (*)geen verband met portfolio (*)

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 17: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Een aanbod. . .

cover: 1 bundelvijfde jaar: 29 bundels

I precalculus 1II goniometrie en precalculus 2III matrices, stelsels en determinanten

XV vectorruimten (vectorvlak, euclidisch vlak)XVI getaltheorie (begrippen, deelbaarheid)zesde jaar: 25 bundelsVIII afgeleiden

IX telproblemenX kansrekenen 1XI integralen

XII ruimtemeetkundeXIII beschrijvende statistiekXIV kansrekenen 2 en verklarende statistiekUitgewerkte oplossingen (1158 oefeningen) via Dropbox

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 18: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Een aanbod. . .

cover: 1 bundelvijfde jaar: 29 bundels

I precalculus 1II goniometrie en precalculus 2III matrices, stelsels en determinanten

XV vectorruimten (vectorvlak, euclidisch vlak)XVI getaltheorie (begrippen, deelbaarheid)zesde jaar: 25 bundelsVIII afgeleiden

IX telproblemenX kansrekenen 1XI integralen

XII ruimtemeetkundeXIII beschrijvende statistiekXIV kansrekenen 2 en verklarende statistiekUitgewerkte oplossingen (1158 oefeningen) via Dropbox

Wiskunde In zicht

een cursus wiskunde voor

studierichtingen met component wiskundederde graad algemeen secundair onderwijs

geschreven door

Koen De Naeghel

Deel I Precalculus 1

12/07/2014

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 19: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Dit aanbod is. . .

louter bedoeld als illustratie van het idee portfolio wiskunde

sterk afhanklijk van(1) de gemaakte keuzes in het leerplan,(2) de manier waarop de leerstof wordt opgebouwd en(3) de keuze van en de manier waarop de modelvoorbeelden

klassikaal worden opgelost.

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 20: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Verkennen van het aanbod

We vormen groepen van 4 collega’sKies één portfolio uit de lijst TWEEDE RONDE!Neem een bundel van de werktafel (per 4)Bekijk het aanbod van oefeningen(1) herken je de oefeningen?(2) voldoende oefeningen?(3) zowel gemakkelijke als moeilijke oefeningen?(4) ontbreken van (type) oefeningen?

Bekijk de categorieën en de niveau’s(5) vind je de keuzes terecht?(6) wat zou je liever anders zien?

Neem gerust een kijkje bij de theorie (cursusdelen)en de uitgewerkte oplossingen

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 21: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Verkennen van het aanbod

We vormen groepen van 4 collega’sKies één portfolio uit de lijst TWEEDE RONDE!Neem een bundel van de werktafel (per 4)Bekijk het aanbod van oefeningen(1) herken je de oefeningen?(2) voldoende oefeningen?(3) zowel gemakkelijke als moeilijke oefeningen?(4) ontbreken van (type) oefeningen?

Bekijk de categorieën en de niveau’s(5) vind je de keuzes terecht?(6) wat zou je liever anders zien?

Neem gerust een kijkje bij de theorie (cursusdelen)en de uitgewerkte oplossingen

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 22: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Probeer het gerust eens uit in de klas

beter enkele weken volhouden dan éénmalig gebruikmail gerust je bedenkingen naar

[email protected]

(1) wat zijn je verwachtingen vooraf?(2) pas je het systeem aan?(3) hoe reageren de leerlingen?(4) zie je een verband tussen portfolio en toets?(5) kun je meer gerichte feedback geven?(6) het je suggesties voor verdere realisatie in de prakijk?

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde

Page 23: Naeghel wiskunde - Webs · doelstelling wiskunde slag!. visietekst visie men Onderwijs 161 en 162 (2015) a zicht (2013) op . Naeghel wiskunde

Probleem- en doelstellingWerkvorm portfolio wiskunde

Aan de slag!

Besluit

Het portfolio wiskunde

legt de verantwoordelijkheid bij de leerling(hoeveel oefeningen en op welk niveau),toont de studiehouding van de leerling aan(zelfstandigheid, toepassen remediëring),dient als procesevaluatie(interpretatie van resultaten op toets en proefwerk),maakt gefundeerde evaluatie van leerattitudes mogelijk.

Bedankt voor je bijdrage!

Koen De Naeghel Portfolio wiskunde