Nâng cao hiệu quả tại Mía đường Lam Sơn

BÁO CÁO THAM LUẬN KẾT QUẢ VÀ CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU

QUẢ SẢN XUẤT MÍA VÙNG NGUYÊN LIỆU MÍA

ĐƯỜNG LAM SƠN – THANH HÓA

TT Vụ mía Diện tích

(ha)

NSBQ

(tấn/ha)

SL mía

(tấn)

SL đường

(tấn)

1 2010 - 2011 12.626 60 756.695 91.481

2 2011 - 2012 15.231 57 862.222 82.186

3 2012 - 2013 17.315 60 1.036.870 104.716

4 2013 - 2014 16.542 61 1.005.903 109.883

5 2014 - 2015 12.500 68 850.000 95.000

PHẦN 1; DIỆN TÍCH, NĂNG SUẤT VÀ SẢN LƯỢNG MÍA 5 VỤ GẦN ĐÂY

ĐÁNH GIÁ, PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH SẢN XUẤT

MÍA ĐƯỜNG TRONG NHỮNG NĂM QUA

DIỆN TÍCH TRỒNG MÍA KHỒNG ỔN ĐỊNH, BẤP BÊNH

12.626 (ha)

15.231 (ha)

17.315 (ha)

16.542 (ha)

12.500 (ha)

10.000

11.000

12.000

13.000

14.000

15.000

16.000

17.000

Vụ mía2010 - 2011 2011 - 2012 2012 - 2013 2013 - 2014 2014 - 2015

Diện tích (ha)

756.695

862.222

1.036.870 1.005.903

850.000

5.000

205.000

405.000

605.000

805.000

1.005.000

1.205.000

Sản lượng (tấn)

2010 -

2011

2011 -

2012

2012 -

2013

2013 -

2014

2014 -

2015

Vụ mía

SẢN LƯỢNG MÍA 5 NĂM GẦN ĐÂY

6057

60 61

68

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

65

70

Năng suất (tấn/ha)

2010 -

2011

2011 -

2012

2012 -

2013

2013 -

2014

2014 -

2015

Vụ mía

NĂNG SUẤT MÍA CÒN THẤP VÀ TĂNG GIẢM THẤT THƯỜNG

Về mặt tổ chức sản xuất:

- Đất trồng mía chủ yếu là

đất đồi (chiếm 80%).

+ Năng suất mía

vùng đất đồi đạt 50 – 55

tấn/ha, một số diện tích đồi

cao, độ dốc lớn năng suất

chỉ đạt 40 – 45 tấn/ha.

+ Diện tích đất bãi

và đất thấp năng suất đạt

80 – 100 tấn/ha chỉ chiếm

20% tổng diện tích.

Đất đồi (80%)Đất đồi

Đất bãi

Đất thấp

Đất bãi

(12%)

Đất thấp

(8%)

NGUYÊN NHÂN LÀ DO

- Diện tích trồng mía:

+ Manh mún, nhỏ lẻ, phân tán.

+ Quy mô đất trồng mía của hộ nông dân

quá ít (BQ 0,56 ha/hộ).

NGUYÊN NHÂN LÀ DO (Tiếp theo)

Về điều kiện kỹ thuật

* Giống mía:

+ Chưa chuẩn bị được ruộng giống riêng

để lấy giống non từ 6 – 7 tháng tuổi để trồng.

+ Giống trồng mới trong vùng vẫn chủ

yếu tận dụng ngọn 1 mía nguyên liệu.

Chất lượng giống trồng không đảm bảo,

giống bị lẫn nhiều.


* Nước tưới cho mía:

+ Đất trồng mía chủ yếu là đất đồi nước

tưới cho mía chủ yếu là nước trời.

+ Hệ thống thủy lợi không được nhà

nước quan tâm đầu tư.

Diện tích mía vùng đất đồi chủ động được

nước tưới không quá 1%.


* Phân bón cho mía:

+ Chủ yếu sử dụng phân vô cơ bón cho

mía.

+ Rất ít bón các loại phân hữu cơ, phân

vi sinh để cải tạo đất.

+ Cách thức bón của các hộ trồng mía

không đúng kỹ thuật gây lãng phí và hiệu quả

sử dụng phân bón thấp.


* Cơ giới hóa trong sản xuất mía:

+ Trong vùng mới cơ giới 80% khâu làm

đất, các khâu khác vẫn chủ yếu là thủ công.

+ Do diện tích trồng mía manh mún, nhỏ

lẻ, phân tán, quy mô đất đai hộ gia đình quá

nhỏ bé nên rất khó khăn cho việc đưa cơ giới

hóa đồng bộ vào sản xuất.


* Áp dụng kỹ thuật của nông dân:

+ Phần lớn nông dân trồng mía chưa áp

dụng đầy đủ kỹ thuật vào sản xuất.

+ Vẫn làm theo cách truyền thống, đầu tư

lớn, lãng phí, song hiệu quả không cao.


Về chính sách của Nhà nước và của tỉnh

- Quy hoạch không ổn định, tùy tiện. Diện tích trồng mía

trong vùng đang dần bị thu hẹp (Giảm gần 4.000 ha) do

UBND tỉnh quy hoạch các dự án khác lên vùng nguyên liệu:

+ Dự án khu công nghiệp đô thị Lam Sơn – Sao vàng

1.800 ha.

+ Quy hoạch diện tích mía sang trồng cỏ chăn nuôi bò

sữa NT Thống Nhất 1.700 ha.

+ Quy hoạch vùng nguyên liệu nhà máy sắn xã Phúc

Thịnh – huyện Ngọc Lặc (Ngay cạnh Công ty) 1.000 ha.


- Thời hạn giao đất, cho thuê, thầu đất

của các địa phương đối với dân ngắn, do đó

người trồng mía không chú trọng đầu tư lâu

dài cho sản xuất mía.


- Tình trạng đường nhập lậu hàng năm ngày

một tăng:

Làm lũng loạn thị trường đường trong

nước (không ổn định).

Làm giảm giá đường trong nước, ảnh

hưởng đến giá mua mía cho bà con nông

dân.


- Nhà nước giao các chính sách khuyến

nông cho tỉnh quản lý:

Tỉnh chỉ chú trọng, quan tâm đến các loại

cây trồng khác.

Cây mía không được hưởng chính sách

gì về khuyến nông.


Phần 2

CÁC GIẢI PHÁP

Về xây dựng mối quan hệ với nông dân:

- Công ty đã có chính sách gắn bó hợp tác với

người trồng mía suốt hơn 20 năm qua:

+ Hình thành mối liên kết chặt chẽ với nông dân.

+ Hợp đồng đầu tư ứng trước vật tư, tiền vốn và

bao tiêu sản phẩm thông qua hợp đồng ổn định 3 – 5

năm để người trồng mía yên tâm sản xuất.

CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ THỰC HIỆN

- Hình thành mối liên kết bền vững lâu dài với nông

dân, thành lập HHMĐ Lam Sơn giải quyết hài hòa

mối quan hệ lợi ích giữa Công ty và người trồng

mía.

- Xây dựng quỹ phòng chống rủi ro (trợ bảo hiểm)

cho người trồng mía.

CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ THỰC HIỆN (Tiếp theo)

* Về tưới nước cho mía:

Từ năm 2005 Công ty đã đầu tư dự án tưới

nước nhỏ giọt cho mía với nhiều chính sách:

- Đầu tư không tính lãi bình quân 70 triệu

đồng/ha.

- Hỗ trợ không hoàn lại 20 triệu đồng/ha.

- Mua mía giá tăng 20.000 đồng/tấn vụ mía tơ.


- Tổng tiền đã hỗ trợ cho người trồng mía tham gia

Dự án tưới nước trên 15 tỷ đồng.

- Tuy đầu tư, hỗ trợ rất tốn kém nhưng chưa phát

huy hết tác dụng và chưa mở rộng được diện tích.

Nguyên nhân là do đất đai manh mún, nhỏ lẻ;

nông dân không chịu hợp tác và ứng dụng công

nghệ mới.


* Về giống mía:

- Trong hơn 20 năm đã du nhập hơn 30 loại

giống mía mới:

Có năng suất, chất lượng cao chống chịu sâu

bệnh hại để khảo nghiệm và nhân rộng cung cấp

hàng vạn tấn giống mía mới cho nông dân.

Nhưng do tình trạng sản xuất nhỏ lẻ lạc hậu

nên cũng bị lẫn tạp và năng suất chưa đạt như

mong muốn.


* Thành lập các Công ty tại địa phương và TT

nghiên cứu NN CNC:

- Thành lập Công ty CP nông nghiệp dịch vụ

thương mại Vân Sơn gắn với xây dựng cánh đồng tập

trung quy mô lớn và xây dựng nông thôn mới.

- Thành lập và đưa vào hoạt động Trung tâm

nghiên cứu nông nghiệp công nghệ cao để chuyển

giao công nghệ, kỹ thuật, cung cấp giống mía chất

lượng cao, sạch sâu bệnh cho vùng nguyên liệu.


CÁC GIẢI PHÁP TỪ NAY

ĐẾN NĂM 2020

Tổ chức triển khai thực hiện chương

trình: Làm mới lại cây mía hạt đường Lam

Sơn toàn diện, đồng bộ theo hướng tập trung

xây dựng cánh đồng mẫu lớn trồng mía, cơ

giới hóa đồng bộ bằng các giải pháp:

CÁC GIẢI PHÁP TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020

Tổ chức lại đất đai trồng mía

- Quy hoạch bố trí lại diện tích, chuyển diện

tích mía từ vùng cao, vùng có độ dốc trên 15 độ

xuống vùng thấp, vùng đất bãi, vùng đất trồng

lúa kèm hiệu quả.

- Dồn điền đổi thửa, tích tụ đất đai, xây

dựng cánh đồng mẫu lớn tập trung, liền vùng,

liền khoảnh để áp dụng kỹ thuật và cơ giới hóa

đồng bộ vào sản xuất mía, mỗi cánh đồng mẫu

có diện tích từ 50 – 100 ha.

CÁC GIẢI PHÁP TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020 (Tiếp theo)

Tổ chức lại người trồng mía

- Tổ chức liên kết, hợp tác thành những

nông gia, trang trại, hoặc hợp tác xã chuyên

canh trồng mía.

- Hình thành những khu vực cánh đồng

mía có đủ điều kiện cơ giới hóa đồng bộ, quy

mô lớn liền vùng, liền khoảnh 50 -100 ha trở

lên.

- Bỏ những diện tích mía nhỏ lẻ, năng

suất, chất lượng mía thấp.


Tổ chức lại lực lượng phục vụ vùng mía

- Kiểm soát chặt chẽ từ khâu phục vụ,

chất lượng, giá cả đối với các loại dịch vụ cho

cây mía như: Phân bón, làm đất, thuốc

BVTV....

- Phát triển các doanh nghiệp nông, công

nghiệp, dịch vụ, thương mại tại địa phương,

đây là nơi triển khai các mô hình đầu tư thâm

canh, cơ giới hóa đồng bộ cây mía và cung cấp

các dịch vụ cho người trồng mía.


Tổ chức lại các yếu tố kỹ thuật

- Tổ chức quy hoạch đường giao thông,

thủy lợi nội đồng đưa cơ giới hóa đồng bộ vào từ

khâu làm đất, trồng mía, bón phân, chăm sóc, thu

hoạch, bốc xếp và vận chuyển đến nhà máy.

- Cải tạo phát triển bộ giống mía có năng

suất, chất lượng cao, sạch sâu bệnh được cung

cấp từ giống nuôi cây mô theo quy mô công

nghiệp tại Trung tâm Nông nghiệp công nghệ

cao Lam Sơn.


Tổ chức lại các yếu tố kỹ thuật

- Xây dựng hệ thống tưới đủ điều kiện

tưới tiêu trong điều kiện thời tiết khô hạn.

- Xây dựng được bộ quy trình thâm canh

phù hợp: cho từng giống, từng vùng trồng mía

để nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả

sản xuất.


Phần 3

ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ

1/ Đề nghị Chính phủ, các Bộ, Ngành có

liên quan:

- Xây dựng các cơ chế chính sách dành quỹ đất

trồng lúa kém hiệu quả chuyển sang trồng mía.

- Quy hoạch ổn định lâu dài để xây dựng cánh

đồng tập trung, quy mô lớn đưa cơ giới đồng bộ vào

sản xuất mía.

- Tăng thời gian giao, thuê, thầu đất để người

trồng mía yên tâm đầu tư lâu dài sản xuất mía.

ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ

2/ Đề nghị Bộ NN&PTNT có các chính

sách hỗ trợ nông dân và Doanh nghiệp trong

việc triển khai thí điểm mô hình áp dụng cơ

giới hóa đồng bộ trong sản xuất mía.

ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ (Tiếp theo)

3/ Đề nghị Bộ NN&PTNT có thông tư

hướng dẫn cụ thể triển khai thực hiện Nghị định

210/2013/NĐ-CP ngày 19 tháng 12 năm 2013 của

Chính phủ về chính sách khuyến khích Doanh

nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, liên

kết đầu tư với nông dân xây dựng những doanh

nghiệp trồng mía và chế biến đường, xây dựng

nông thôn mới.


4/ Đề nghị Chính phủ, các Bộ, Ngành có liên

quan hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng, giao thông,

thủy lợi tưới tiêu cho vùng nguyên liệu, nhằm

nâng cao năng suất, chất lượng mía. Hỗ trợ đầu tư

áp dụng công nghệ vào sản xuất: Tưới nước nhỏ

giọt cho mía, sử dụng các loại phân bón thế hệ

mới (bón qua lá, cải tạo đất), phân bón vi sinh…


5/ Đề nghị Bộ NN&PTNT có dự án đầu tư xây

dựng Trung tâm giống mía tại vùng nguyên liệu mía

đường Lam Sơn để cung cấp các loại giống mía năng

suất, chất lượng cao, sạch sâu bệnh cho khu vực mía

miền Bắc và Bắc Miền trung.

6/ Đề nghị trong các chính sách khuyến nông, cây

mía cũng được quan tâm như các loại cây trồng khác và

đưa các chính sách này về các huyện, các Công ty mía

đường để thuận lợi cho công tác tổ chức thực hiện.


XIN CẢM ƠN!

Documents

Nâng cao hiệu quả tại Mía đường Lam Sơn