NDC · NDC Policy Brief ฉบับที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2559 Vol. 2 April-June 2016 ตัวแบบการจัดทำายุทธศาสตร์และ

Policy BriefNDCฉบบท 2 เมษายน-มถนายน 2559 Vol. 2 April-June 2016

ตวแบบการจดทำายทธศาสตรและ

ยทธศาสตรชาตในศตวรรษท 21 วทยาลยปองกนราชอาณาจกร สถาบนวชาการปองกนประเทศ

เอกสารขอเสนอแนะเชงนโยบายดานความมนคง(NDC Policy Brief)

เอกสารขอเสนอแนะเชงนโยบาย หรอ NDC Policy Brief เปนเอกสารทาง

วชาการทวทยาลยปองกนราชอาณาจกร สถาบนวชาการปองกนประเทศ จดทำาขนตาม

นโยบายของ พลโท ดร. ไชยอนนต จนทคณานรกษ ผอำานวยการวทยาลยปองกนราชอาณาจกร

โดยมวตถประสงคเพอเผยแพรผลงานวชาการของนกศกษาหลกสตรการปองกนราชอาณาจกร

(วปอ.) ทจดทำาเปนบทความทางวชาการ ทงทเปนงานกลมและงานสวนบคคล โดยพจารณา

เลอกบทความทเสนอประเดนซงอยในความสนใจของสงคม หรอทจะมผลตอความมนคง

แหงชาตในทางใดทางหนง และไดนำาเสนอขอคดเหนตลอดจนขอเสนอแนะเชงนโยบาย

ตอประเดนดงกลาวไวอยางชดเจนเปนรปธรรม

เอกสารขอเสนอแนะเชงนโยบายเปน “งานบรการทางวชาการ” ของวทยาลย

ปองกนราชอาณาจกรฯ อกชนหนง ทเกดขนจากการบรณาการองคความรและประสบการณของ

นกศกษา ซงลวนเปนผบรหารระดบสงจากหนวยงานภาครฐ เอกชน และการเมอง กำาหนด

ออกปละ 4 ฉบบ ไดแก ฉบบท 1 (มกราคม-มนาคม) ฉบบท 2 (เมษายน-มถนายน)

ฉบบท 3 (กรกฏาคม-กนยายน) และฉบบท 4 (ตลาคม-ธนวาคม) แจกจายใหกบ

ผบงคบบญชาระดบสงและสวนราชการตาง ๆ ในกองบญชาการกองทพไทย รวมทงเผยแพร

บนเวบไซตของวทยาลยปองกนราชอาณาจกรฯ

อนง ขอคดเหนและขอเสนอแนะในเอกสารฯ ถอวาเปนขอคดเหนสวนบคคลของ

ผเขยน ไมมผลผกมดใด ๆ กบวทยาลยปองกนราชอาณาจกรฯ

วทยาลยปองกนราชอาณาจกร

สถาบนวชาการปองกนประเทศ

สงวนลขสทธตาม พ.ร.บ. การพมพ พ.ศ. 2537F ลขสทธเปนของวทยาลยปองกนราชอาณาจกร สถาบนวชาการปองกนประเทศ อยางถกตองตามกฎหมาย

บรรณาธการ พล.ท. ดร. ไชยอนนต จนทคณานรกษ

ผชวยบรรณาธการ พล.ต. นพดล มงคละทน พล.ต. พหล แกวพรรณนา พ.อ. ชำานาญ ชางสาต พ.อ. กตชาต นลขำา

ทปรกษา พล.ท. วฒนา ฤทธเรองเดช พล.ท. กองเกยรต พลขนธ พล.ท. ธรวฒ พมศฤงฆาร พล.ท. ยทธนาสนธ ศรนรตนเดชา พล.ท. ณฐกร ทพยสข พล.อ.ต.หญง ดร. ศรภร หตะศร พล.ต. ชลต ชณหรชพนธ พล.ต. ศรชย ศศวรรณพงศ พล.ต. ดร. กฤษฎา สทธานนทร พล.อ.ต. สมชาย สงขมณ

ประจำากองบรรณาธการ พ.อ. เลอพงษ บญชนะภกด พ.อ.หญง รชเกลา กองแกว พ.อ. สนธเดช มขศร พ.อ. ศกดสทธ แสงชนนทร พ.อ. โสภณ ศรงาม พ.อ. ประกาศต เทศวศาล พ.อ. ชยตรา เสรมสข พ.อ. สรศกด ใจอ พ.อ. ประเทอง ปยกะโพธ

บรรณาธการฝายจดการ พ.อ. โสภณ ศรงาม

จดทำาโดย วทยาลยปองกนราชอาณาจกร สถาบนวชาการปองกนประเทศ 64 ถนนวภาวดรงสต แขวง/เขต ดนแดง กรงเทพฯ 10400 โทร./โทรสาร 0 2691 9365 เวบไซต: http://www.thaindc.org

คำานำา

การพฒนาทรวดเรวไรขดจำากดของโลกาภวตนนำามาซงความเจรญกาวหนา

อยางถงทสดและเชอมโยงโลกเขาไวดวยกนแบบไรพรมแดน สงผลกระทบเปนลกโซ

ถงกนอยางตอเนองในเกอบทกมตทงในเชงบวกและเชงลบ โครงสรางของสงคมยคใหม

ในทกบรบทจะถกขบเคลอนไปแบบรวดเรวและยากตอการคาดการณดวยอทธพลของ

เทคโนโลยสมยใหมทมระบบดจทลและเทคโนโลยสารสนเทศเปนตวเลนหลก ขอเทจจรง

ทวาบคคลเปนผสรางสรรคและเปนผใชประโยชนจากเทคโนโลยสมยใหมเพอพฒนาและ

นำาความรงเรองมาสสงคม แตขณะเดยวกนบคคลกเปนจดออนสำาคญทอาจกอใหเกดเปน

ภยคกคามไดจากอทธพลของเทคโนโลยนน ๆ ทศทางของโลกในอนาคตจะถกกำาหนดได

หากเรารเทาทนเทคโนโลยสมยใหมและใชใหเปนโดยไมพาตนเองไปตกอยใตอทธพลอยาง

รเทาไมถงการณ

เอกสารขอเสนอแนะเชงนโยบายฉบบนนำาเสนอบทความ 5 เรอง ทกลาวถง

ภาพสถานการณของการขบเคลอนประเทศไทยภายใตกระแสของโลกยคใหมทแตกตาง

กนไปในแตละบรบทไวอยางนาสนใจ ไดแก การขบเคลอนเศรษฐกจดจทล การรกษา

ความมนคงปลอดภยกบระบบสารสนเทศ ผลประโยชนทบซอน แนวคดในการพฒนาคน

ไทยอยางยงยน และการขบเคลอนประเทศไทยเพอเขาสประชาคมการเมองและความ

มนคงอาเซยน ผเขยนบทความนำาเสนอความคดเหนเปนการวเคราะหแบบองครวมภาย

ใตบรบทของความมนคงและการรกษาไวซงผลประโยชนแหงชาต และสรปเปนขอเสนอ

แนะเชงนโยบายซงทกฝายทเกยวของควรตองพจารณาและเรงดำาเนนการ โดยเฉพาะ

อยางยงประเดนของการพฒนาบคคลเปนเรองสำาคญทจะตองบรหารจดการอยางจรงจง

แบบคขนาน ซงเชอวาจะเปนประโยชนตอผอานและอาจจดประกายใหเกดเปนประเดน

คดตอเนองไดดวย

บรรณาธการ

หนา

การขบเคลอนเศรษฐกจดจทล 02

Digital Economy Acceleration

การรกษาความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศ 12

Information Systems Security

ผลประโยชนทบซอน 22

Conflict of Interests

การขบเคลอนประเทศไทยเพอเขาสประชาคมการเมอง 30

และความมนคงอาเซยน

Steering of Thailand to forge ahead with ASEAN

แนวคดในการพฒนาคนไทยอยางยงยน 42

The Concept for Development of Thai People with Sustainability

Political-Security Community

สารบญ

NDC Policy Brief Vol. 2 April - June 2016

02

นางคนงนจ คชศลา

Mrs.Kanungnij Kodchasila

ผชวยปลดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

Assistant Permanent Secretary,

Ministry of Information Communication and Technology

E-mail: [email protected]

การขบเคลอนเศรษฐกจดจทล

Digital Economy Acceleration

03

NDC Policy Brief ฉบบท 2 เมษายน - มถนายน 2559

จากการคาดการณภาวะทางเศรษฐกจโลกในระยะ 5–10 ปขางหนา ภาคสวน ตางๆ มองแนวโนมวาการเตบโตของเศรษฐกจโลกจะมศนยกลางอยททวปเอเซย เนองจาก ทวปอเมรกาและยโรปอยในภาวะฟนตวจากวกฤตเศรษฐกจและสภาวการณ การรวมกลมของเศรษฐกจของประเทศในกลมเอเซยจะทำาใหเอเซยมบทบาททางเศรษฐกจ มากขน นอกจากนนการเปลยนแปลงของโครงสรางประชากรจะสงผลใหเกดการเคลอน ยายแรงงานขามชาตจากประเทศในแถบเอเซยใตซงมสดสวนการเพมของประชากรสง ไปยงประเทศพฒนาแลวทมสดสวนของประชากรสงอายเพมขน จากการเปลยนแปลง โครงสรางการผลตของภาคอตสาหกรรม รวมทงความกาวหนาทางเทคโนโลยและนวตกรรมใหม ๆ ทำาใหการขบเคลอนทางเศรษฐกจตองปรบทศทางใหสอดคลองกบ การเปลยนแปลงเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนและเสรมสรางสมรรถนะทางเศรษฐกจใหแกประเทศจากการทมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารใหม ๆ ทชวย อำานวยความสะดวกในการประกอบธรกจทำาใหระบบอนเทอรเนตมบทบาทในการ เปลยนแปลงวถการทำาธรกจ รฐบาลจงมนโยบายทจะขบเคลอนเศรษฐกจดวยเทคโนโลย ดจทล ซงแนวทางในการขบเคลอนเศรษฐกจดจทลของรฐบาลมแนวทางในการขบเคลอน 5 ยทธศาสตร (1) การพฒนาโครงสรางพนฐานดจทล (Hard Infrastructure) (2) การ สรางความมนคงปลอดภยและความเชอมนในการทำาธรกรรมดวยเทคโนโลยดจทล (Soft Infrastructure) (3) โครงสรางพนฐานเพอสงเสรมการใหบรการ (Service Infrastructure) (4) การสงเสรมและสนบสนนดจทลเพอเศรษฐกจ (Digital Economy Promotion) (5) ดจทลเพอสงคมและทรพยากรความร (Digital Society)

คำาสำาคญ:เทคโนโลยสารสนเทศ เศรษฐกจดจทล พาณชยอเลกทรอนกส อนเทอรเนต

บทคดยอ


04

Abstract

As many organization has been forecasted about near future center of Economic Growth is tend to be Asia continent according to EU recovering from Economic crisis. One of the main reason is “Regional Economic Integration” which cause free flow of skilled labour between Asia country. Another reason is Developing of technology and new innovation, especially in Production Communication technology For example new technology and Internet connection which create competitiveness and changing of production industry sector. As the reason mentioned above, Thai Government has created digital economy policy which contain five strategic frameworks 1) Hard Infrastructure 2) Soft Infrastructure (Security & Investment Trust) 3) Service Infrastructure 4) Digital Economy Promotion 5) Digital Society

Keywords: Information Technology, Digital Economy, e-Commerce, Internet

05


ทศทางเศรษฐกจโลก IMF คาดวาอก 5 ปขางหนา เศรษฐกจโลกจะโตขนรอยละ 35.8 โดยการเตบโตนแยกเปนการเตบโตของประเทศในเอเชยรอยละ 16.1 สหรฐอเมรการอยละ 7.2 กลมยโรปรอยละ 6.4 และประเทศอน ๆ รอยละ 6 ซงแสดงวาถงแมเศรษฐกจสหรฐฯ และยโรปอาจจะฟนตวแตการเตบโตกยงจะชากวาในเอเซย โดยเฉพาะในเอเซยตะวนออก เฉยงใต (จน ญปน เกาหล) ผลลพธทสำาคญกคอสดสวนของเศรษฐกจในเอเซยจะเพมขนจากรอยละ 35.5 ในป 2556 เปนรอยละ 38.4 ในป 2562 ซงหมายความวาอำานาจทางเศรษฐกจในเอเซยจะเพมขน จากการประมาณการของสถาบนวจย Goldman Sachs ทำานายวาคนรายไดปานกลาง (รายได $6,000–$30,000 ตอป) จะเพมขนจากปจจบนประมาณ 1,800 ลานคน เปนกวา 4,000 ลานคน ในป 2040 โดยจะเปนคนจนและอนเดยประมาณ 2,200 ลานคน ซงผบรโภคกลมนจะเปนตวกำาหนดเศรษฐกจโลก ในอนาคต

แผนภาพท1:สดสวนของ GDP เอเชย ยโรป

ทมา: World Economic Outlook, 2014


06

การรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคตาง ๆ จะมมากขน กลมประเทศในเอเซย และประชาคมอาเซยนจะมบทบาททางเศรษฐกจมากขน การแขงขนทางการคาม มากขน มการคาขายในกลมมากขน อกทงประเทศกลมเอเชยตะวนออกเฉยงเหนอ (จน ญปน เกาหล) ใชนโยบายมองไปทางตะวนตก (Look West) ในขณะทอนเดย ประกาศใชนโยบาย “ทำา” ไปทางตะวนออก (Act East) ทำาใหอาเซยนเปนจดศนยกลาง ทมโอกาสทางเศรษฐกจเปนอยางมาก นอกจากนนผลกระทบจากโครงสรางประชากรทมการเปลยนแปลงทแตกตางกนในแตละประเทศและแตละกลมอาย จะมผลกระทบ ทางดานสงคม เศรษฐกจ การเมอง การเคลอนยายแรงงานขามชาต อกทงโครงสราง การผลตมแนวโนมเปลยนแปลงจากการใชแรงงานมาเปนการใชความรและเทคโนโลย สมยใหม รวมทงนวตกรรมดานการบรหารจดการใหม ๆ จะชวยใหการบรหารจดการ มตนทนคาใชจายทถกลง ทำาใหเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนสวนสำาคญในการเปลยนแปลงโครงสรางการผลต การขบเคลอนทางเศรษฐกจตองปรบทศทางให สอดคลองกบการเปลยนแปลงทเกดขนเพอเพมขดความสามารถในการแขงขน เสรมสราง สมรรถนะทางเศรษฐกจใหกบประเทศ จงเกดแนวคดในการนำานโยบายเศรษฐกจดจทล มาใชในการขบเคลอนเศรษฐกจและสงคมใหเกดมลคาสงสด

แนวคดเศรษฐกจดจทล ดจทลอโคโนม เปนคำาศพททเกดขนตงแตป ค.ศ. 1995 ในยคทอนเทอรเนตเกดขนครงแรกในโลก โดย Don Tapscott ผเขยนหนงสอ “The Digital Economy: Promise and Peril in the Age of Networked Intelligence” ไดชใหเหนวา อนเทอรเนตจะเปลยนวถของการคาขายอยางชนดทโลกไมเคยเหนมากอนโดยจำาเปนตอง มโครงสรางพนฐานดานไอท กฎ กตกาและกฎหมาย การบรหารจดการทมประสทธภาพ ตลอดจนการปรบตวและปรบทศนคตของประชาชน ทมานโยบายเศรษฐกจดจทล ดวยรฐบาลไดตระหนกถงอทธพลของเทคโนโลยดจทลทมตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมทกภาคสวน โอกาสและความทาทายของประเทศไทยทจะตอง ปรบทศทางการดำาเนนงานใหเหมาะสม และเออตอการใชประโยชนสงสดจากเทคโนโลย

07


ดจทลทมพลวตรของการเปลยนแปลงอยางรวดเรวอยตลอดเวลา นโยบายของคณะรฐมนตร พลเอก ประยทธ จนทรโอชา ไดกำาหนดใหนโยบายเศรษฐกจดจทลเปนกลไกในการกระตนเศรษฐกจและเพมการจางงานของประเทศอยางยงยน โดยมแนวทางในการพฒนาจากเดมทเนนการสงเสรมใหประชาชนสามารถเขาถงและมเทคโนโลยสารสนเทศใช รวมทงการใช มาเปนการนำาเทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลยดจทลมาผลกดนใหเกดการเปลยนแปลงรปแบบการดำารงชวตทงในมตเศรษฐกจและสงคม ทนำาไปสการใชใหเกดประโยชน แกปญหาเองได และสรางนวตกรรมใหม เพอคณภาพ ชวตทดของประชาชน มงสการเปลยนผานประเทศไทยจากประเทศทมรายไดปานกลาง ไปสประเทศทมรายไดสงอยางยงยน ซงรฐบาลไดกำาหนดแนวทางขบเคลอนโดยมกรอบ ยทธศาสตรดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม ดงแผนภาพท 2 ซงสามารถสรปสาระสำาคญไดดงน

ทมา: กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร, พฤษภาคม 2558

แผนภาพท2:กรอบยทธศาสตรดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม


08

1.การพฒนาโครงสรางพนฐานดจทล(HardInfrastructure) รฐจะเรงพฒนาโครงสรางพนฐานเพอใหโครงขายการสอสารครอบคลมทวประเทศในระดบหมบาน มขนาดเพยงพอตอการใชงาน มเสถยรภาพในดานราคา 2.การสรางความมนคงปลอดภย และความเชอมนในการทำาธรกรรม(SoftInfrastructure) รฐจะเรงทบทวน ปรบปรง ยกรางกฎหมายทเกยวของกบการพฒนาเศรษฐกจดจทลและดานความมนคงปลอดภยดจทล รวมทงกฎหมายดานการลงทนและกำากบดแลดานโทรคมนาคม 3.โครงสรางพนฐานเพอสงเสรมการใหบรการ(ServiceInfrastructure) รฐจะเรงยกระดบการใหบรการ e-Government การเชอมโยงขอมลภาครฐ ผาน Platform ของรฐ รวมถงการจดเกบ เปดเผย และแลกเปลยนขอมลภาครฐตามมาตรฐาน Open Data 4.การสงเสรมและสนบสนนดจทลเพอเศรษฐกจ(DigitalEconomyPromotion) รฐบาลจะกระตนเศรษฐกจดวยการสรางระบบนเวศดจทลอยางครบวงจร เพอใหผประกอบการสามารถสรางมลคาเพมของผลตภณฑ/บรการดวยการประยกตใชเทคโนโลยดจทลและการตอยอดนวตกรรม (Service Innovation) 5.ดจทลเพอสงคมและทรพยากรความร(DigitalSociety) จดใหมการพฒนาสงคมดจทลทมคณภาพดวยการพฒนาขอมลขาวสาร และบรการของรฐตาง ๆ ทเอออำานวยตอคนทกระดบ คำานงถงผดอยโอกาสใหสามารถ เขาถงไดทกท ทกเวลา อยางทวถง เทาเทยมกนผานเทคโนโลยดจทล รวมทงจดใหมคลงทรพยากรสารสนเทศ

ปจจยทสงผลตอความสำาเรจของนโยบายเศรษฐกจดจทล 1. การจดใหมโครงสรางพนฐานทางโทรคมนาคมทมคณภาพและมความครอบคลม ใหประชาชนสามารถเขาถงไดในทกพนทดวยราคาทเปนธรรม โดยใหมหนวยงานดาน Broadband แหงชาตเพอดำาเนนการจดทำา Blueprint ดานโครงขาย Broadband และผลกดนใหเกดการแขงขนอยางเสรและเปนธรรมของภาคเอกชน ในการใหบรการ

09


2. กฎหมายและกฎระเบยบทเออในการทำาธรกจ ธรกรรมทางการเงนตาง ๆ ทสะดวก ปลอดภย เพอใหเกดความเชอมนแกผคาและผบรโภค มระบบใหความคมครอง มมาตรฐานรบรอง การทำาธรกจออนไลน รวมทงผลกดนกฎหมายและระเบยบรบรอง เอกสารทางการคาในรปแบบดจทล การสรางกลไกปองกนอาชญากรรมทางคอมพวเตอร ทมประสทธภาพ 3. ระบบฐานขอมลและการเชอมโยงขอมลภาครฐเพออำานวยความสะดวกในการสงเสรมเศรษฐกจดจทลใหสามารถเขาถงการใชงานไดงาย มขอมลทครบถวน


10

รวมทงการจดใหมศนยกลางขอมลแหงชาต 4. การสงเสรมใหผประกอบการสามารถเตบโตไดในระดบภมภาคเพอรองรบการเปดเสรของประชาคมอาเซยน โดยมแนวทางและมาตรการทสงเสรมใหผประกอบการรายใหมสามารถเขาถงการสนบสนนจากภาครฐไดอยางทวถงทกกลมอยางไมซำาซอน 5. ตองมความรวมมอระหวางภาคเอกชนและภาครฐอยางเขมแขง โดยพจารณาธรกจทจะแบงหนาทในการขบเคลอนอยางชดเจน เชน ธรกจโทรคมนาคม หรอธรกจ e-Commerce 6. สงเสรมดานการศกษาใหมความเขาใจในการเขาถงและเรยนรเทคโนโลยใหสามารถใชงานไดอยางรเทาทนในประโยชนและโทษ เพอสนบสนนใหเกดการใชเทคโนโลยในกจกรรมทางธรกจและชวตประจำาวนใหเกดมลคาเพมทางเศรษฐกจของประเทศ ปจจบนในประเทศไทยการใชเทคโนโลยของภาคประชาชนมการรบนวตกรรม ใหม ๆ อยางรวดเรวผานแรงขบเคลอนของภาคเอกชนเปนสำาคญ โดยพจารณาจากอตราการเจรญเตบโตของการใชขอมล การทำาธรกรรมผานระบบอเลกทรอนกส การแพรหลายของ Social Network ซงภาครฐควรจะมการขบเคลอนในกจกรรมทม แนวโนมผลตอบแทนตำา ไมไดรบความสนใจในการลงทนจากภาคเอกชน และมการ บรณาการการทำางานระหวางหนวยงานภาครฐใหมการขบเคลอนทสอดรบเชอมโยงกนในทกกระทรวง ทบวง กรม

11


คณะกรรมาธการปฏรปการเกษตร อตสาหกรรม พาณชย การทองเทยวและบรการ, สภาปฏรปแหงชาต. วาระพฒนาท5:การพฒนาเศรษฐกจดจทล. กรงเทพ. สำานกการพมพ สำานกเลขาธการสภาผแทนราษฎร, 2558คณะกรรมาธการปฏรปเศรษฐกจ การเงน และการคลง, สภาปฏรปแหงชาต. วาระ พฒนาท7:แนวทางการปฏรปเศรษฐกจไทยเพอเปนประเทศทพฒนาแลว ภายในป 2575. กรงเทพ. สำานกการพมพ สำานกเลขาธการสภาผแทน ราษฎร, 2558สมบรณ เมฆไพบลยวฒนา, ผชวยรฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร. ยทธศาสตรและการวางแผนตามแนวนโยบาย Digital Economyของประเทศไทย. ณ โรงแรมวโฮเตลกรงเทพ, 22 พฤษภาคม 2558ปณณ บญญวานชย. โมเดลการขบเคลอนเศรษฐกจดจทลไทย...ภาคเอกชนหรอ ภาครฐควรเปนแกนหลก. (ออนไลน). เขาถงไดจาก: https://www.scbeic. com/th/detail /product/1333, 2558ชยงการ ภมรมาศ. บทวเคราะห:ความพรอมของไทยกบเศรษฐกจดจทล. (ออนไลน). เขาถงไดจาก: http://tcijthai.com/tcijthainews/view.php?ids=5078, 2557อานนท เกยรตสารพภพ, สำานกวชาการ สำานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร. เศรษฐกจดจทล (Digital Economy): นโยบายขบเคลอนเศรษฐกจใหม. (ออนไลน). เขาถงไดจาก: http://library2.parliament.go.th/ejournal/content _af/2558/mar2558-2.pdf, 2558

บรรณานกรม


12

การรกษาความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศInformation Systems Security

พล.อ.ต.จโรจ บำารงลาภ

AVM Jirot Bumroonglarp

รองเจากรมทหารสอสารทหารอากาศ

Deputy Director of Information and

Communication Technology,

Directorate of Information and Communication

Technology, Royal Thai Air Force


13


ปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศไดกาวเขาสยคดจทลทโลกเตมไปดวยการสอสาร ของขอมลในรปแบบตาง ๆ เกดขนทกทศทาง โดยมระบบอนเทอรเนตเปนสอกลาง ซงเทคโนโลยดงกลาวไดเขามาเปนสวนหนงของการทำางานและชวตประจำาวนของประชาชนทกกลมอยางไมอาจหลกเลยงได สงผลใหการตดตอสอสารดำาเนนไปได อยางรวดเรว แตทามกลางความสะดวกนนมสงหนงทตองยอมรบคอประเดนภยคกคาม ทแฝงเขามาในรปแบบตาง ๆ การแกปญหาดานการรกษาความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศตองมการทำาอยางเปนระบบและตอเนอง แตไมวาจะมการลงทนดาน Hardware/Software เชน Firewall, IDS, VPN, Anti-Virus Solution เทาใดกตาม ปจจยทสำาคญทสดไดแก “ตวบคคล” ทกระดบตงแตผใชงานทวไป, ผดแลระบบ, ผบรหารระดบกลาง รวมถงผบรหารระดบสง ซงตองมการปลกฝงจตสำานกเพอสรางความตระหนกถงความรบผดชอบรวมในการรกษาความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศ

คำาสำาคญ: เทคโนโลยสารสนเทศ, การรกษาความปลอดภยระบบสารสนเทศ, อนเทอรเนต, ไซเบอร

บทคดยอ


14

Abstract

Information Technology has completely turned into digital age in which the world is now interconnected by the internet. This technology is now part of everyday life of everyone. People are able to exchange information via the internet within seconds. However, this also brought in new problem, which is Cyber Security. The Cyber Security problem must be considered systematically and continuously. Besides all the investment in HW/SW Technology, people in the whole organization must work together to overcome this problem. The most important thing is, to raise people Cyber Security to make them understand that Cyber Security is the responsibility of everyone.

Keywords: Information Technology, Cyber Security, Internet, Cyber

15


ความสำาคญของการรกษาความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศ สถานการณปจจบนมสงบงชวาความมนคงของชาตตาง ๆ ไดรบผลกระทบ จากไซเบอรในหลายลกษณะ ตงแตรปแบบทมผลกระทบตอการใชชวตประจำาวนของ ประชาชน ความนาเชอถอทางเศรษฐกจ ความสงบเรยบรอย และความมนคงในประเทศ หรอใชในลกษณะการจารกรรม การกอการราย รวมทงเปนเครองมอหนง ในการกอกวนหรอทำาลายความสงบเรยบรอยของประเทศฝายตรงขาม ความตระหนก ถงศกยภาพของไซเบอรตอความมนคงของชาตเกดขนอยางกวางขวางทวโลก หลายประเทศพยายามสรางและพฒนาขดความสามารถทางไซเบอรเพอเปนสงบงชถงศกยภาพของประเทศในเชงสรางความไดเปรยบดานพลงอำานาจแหงชาต โดยเฉพาะ ดานการทหารทมความลำาหนาในการใชไซเบอรเปนเครองมอหนงของปฏบตการรบ ทำาใหเกดการแขงขนสรางเสรมศกยภาพดานไซเบอรขนอยางรนแรง สภาวะแวดลอมดานไซเบอรระดบโลกในปจจบนเปรยบไดกบการไรซง กฎเกณฑแหงการสราง พฒนา และใชศกยภาพทางไซเบอร ประเทศทมความกาวหนา ทางเทคโนโลยและประสบการณดานไซเบอร ตางใชขดความสามารถนนทงโดยทาง ตรงและทางออมเพอกอใหเกดความไดเปรยบเหนอประเทศอน เมอใดทเกดการเสย ดลยภาพดานกำาลงอำานาจทางไซเบอร กจะใชขดความสามารถทมอยางจำากดมงเปา กระทำาตอสงทมผลกระทบตอระบบบรการสาธารณะหรอโครงสรางพนฐานวกฤตแหงรฐ เพอใหเกดผลกระทบตอการใชชวตอนสงบเรยบรอยของประชาชน รวมกบการปฏบตการ ขอมลขาวสารเพอหวงผลใหเกดการตอบสนองตอขอมลขาวสารนนในแนวทาง ทตองการเพอถวงดลศกยภาพทางไซเบอร ดวยเหตนนานาชาตจงมความกงวลกบ สถานการณดงกลาวและไดพยายามนำาเสนอตอองคการสหประชาชาตผานทาง คณะกรรมาธการสามญสหภาพรฐสภาเพอใหพจารณาบญญตกฎหมายระหวางประเทศ เพอความสงบสขและความปลอดภยทางไซเบอร รวมทงอนสญญาเพอการปองกนสงครามไซเบอร อยางไรกตาม ดวยสภาพความเปนจรงของเทคโนโลยทม การพฒนารวดเรวกวาการพฒนาของกฎหมาย ความพยายามของนานาชาตและ องคการสหประชาชาตจงเปนสงทยงตองใชเวลา ซงในภมภาคเอเชยเองกมความลอแหลม ทจะเปนสาเหตและนำาไปสการใชขดความสามารถทางไซเบอรคกคามตอกน ดงนน ทกคนในองคกรจงตองมความตระหนกถงการรกษาความปลอดภยระบบสารสนเทศ


16

เพอปองกนความเสยหายจากภยคกคามดานไซเบอร (การประชมผบรหารเทคโนโลยสารสนเทศระดบสงภาครฐ ครงท 3/58 เมอวนท 29 มถนายน 2558)

แนวคดและหลกการของการรกษาความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศ ในการรกษาความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศนน มวตถประสงคเพอรกษาระบบสารสนเทศใหคงไวซงคณสมบตหลก 3 ประการ ไดแก การรกษาความลบ ของขอมล (Confidentiality) การคงสภาพความถกตองและความนาเชอถอของขอมล (Integrity) และความพรอมใชงาน (Availability) หรอคณสมบต CIA โดยในการดำาเนนการนนจะตองพจารณาถงองคประกอบ 3 ดาน คอ นโยบายและกระบวนการ (Policy & Process) เทคโนโลย (Technology) และ บคลากร (People) ไป พรอม ๆ กน โดยเฉพาะอยางยงดาน “บคลากร” เนองจากตวบคคลนนนบเปนจดออน ในระบบสารสนเทศทสำาคญ เพราะแมเทคโนโลยทนำามาใชและนโยบายตลอดจน กระบวนการทบงคบใชนนจะดเพยงใดกตาม แตหากบคคลนนใชงานอยางไรประสทธภาพ และไมปฏบตตามนโยบาย ฯลฯ แลว กจะสงผลทำาใหระบบสารสนเทศเกดชองโหว ทอนตรายขนมาได

ประเดนการรกษาความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศ ภยคกคามและขอควรระวงทมาพรอมกบเทคโนโลยสารสนเทศนนมหลากหลาย รปแบบ สามารถสรปเปนประเดนตาง ๆ ไดดงน 1.การเชอมตอในโลกยคอนเทอรเนต(กรมยทธศกษาทหารอากาศ,2557) อนเทอรเนตกอใหเกดการเชอมตอเปนระบบเครอขาย (Computer Network) ขนาดใหญ ทำาใหสามารถสอสารหรอแลกเปลยนขอมลในรปแบบตาง ๆ ระหวางกน ไดโดยไมมขอบเขต โดยเฉพาะการสอสารในรปแบบของเครอขายสงคมออนไลนหรอ โซเชยลเนตเวรค (Social Network) ทไดรบความนยมในปจจบน ทสามารถเชอมโยง คนหนงเขากบกลมเพอนและรวมไปถงกลมเพอนของเพอนไดอกเปนทวคณผานผใหบรการดานโซเชยลเนตเวรคบนอนเทอรเนต เชน Facebook, LINE และ Twitter เปนตน โดยการเชอมโยงดงกลาวทำาใหเกดเปนเครอขายสงคมเสมอนจรงขนมา สามารถสรางความสมพนธใหมไดงาย และเมอสมาชกแชรขอความหรออะไร

17


กตามลงไปในเครอขาย ทกคนในกลมกจะสามารถรบรไดพรอมกนและสามารถ ตอบสนองตอสงทแชรนนทนทได เชน แสดงความคดเหน กดไลค (Like) ฯลฯ และ ความโดดเดนในเรองความงายของโซเชยลเนตเวรค ทำาใหภาคธรกจและนกการตลาด สนใจทจะใชเปนเครองมอในการประชาสมพนธสนคาและบรการ แตในขณะเดยวกน กเปนชองทางใหกบมจฉาชพหรอผไมประสงคดทจะหลอกลวง เชน เวบไซตหลอกลวง (Phishing Website) อเมลหลอกลวง (Phishing email) เพอแสวงหาผลประโยชนจากผใชงานทหลงเชอเพราะขาดความระมดระวงทเพยงพอ 2.การใชสอบนทกขอมลเคลอนท(RemovableStorageDevices) สอบนทกขอมลเคลอนทหรอแบบพกพาได เชน External Hard Disk, USB Flash Drive, เครองเลน MP3 ฯลฯ ชวยใหสามารถบนทกขอมลสำาคญ ตาง ๆ ลงในตวอปกรณและพกพานำาตดตวไปไดอยางสะดวก อยางไรกตาม การ ใชงานสอบนทกขอมลในลกษณะดงกลาวสามารถนำามาซงภยรายตาง ๆ เชน การตดไวรสคอมพวเตอร โดยไวรสอาจแพรกระจายเขาสระบบสารสนเทศและสรางความเสยหายใหเกดขนในวงกวางได นอกจากนยงมความเสยงตอการเปนชองทางรวไหลของขอมลสำาคญของทางราชการ ในกรณทอปกรณเกดการสญหายหรอตกไปอยในมอของบคคลภายนอกอกดวย 3.การใชเครอขายไรสาย(WirelessNetwork) เทคโนโลยเครอขายไรสายชวยใหสนองตอบตอการใชงานแบบไมจำากดเวลาและสถานท ทำาใหสามารถเขาถงและแลกเปลยนขอมลขาวสารไดอยางสะดวกและรวดเรว อยางไรกตาม ทามกลางความสะดวกดงกลาว หากไมมการปองกนทเหมาะสม กสามารถนำามาซงภยรายตาง ๆ ได เชน เกดการลกลอบใชงานจากผทไมไดรบอนญาต ทำาใหเกดการรวไหลของขอมลสำาคญได ทงนการปองกนภยจากการใชงานระบบเครอขาย ไรสายมหลกการสำาคญ ดงน 3.1 ตองมการเขารหสขอมลเพอความปลอดภย โดยในชวงแรกใชการเขารหสแบบ WEP (Wired Equivalent Privacy) ทใช Key ทมความยาว 64 หรอ 128 บต อยางไรกตาม กลไกการเขารหสแบบ WEP นพบวามชองโหวอยมากเพราะรหสทใชสามารถถกถอดไดจากผใชงานโดยตรง และ Key ทใชกไมมการเปลยนแปลงอกดวย ตอมาไดมรปแบบใหมเรยกวา WPA (Wi-Fi Protected Access) ซงเปน


18

รปแบบทมความปลอดภยสงกวาแบบ WEP เพราะใชกลไกการเขารหสแบบ TKIP (Temporal Key Integrity) ซงเปน Key ชวคราวทมการเปลยนคา รวมกบ MIC (Message Integrity Code) เพอทำาใหแนใจวาขอมลทอยระหวางการสอสารจะไมถก ปลอมแปลงจากผบกรกทำาใหยากแกการคาดเดาการถอดรหส นอกจากนยงไดมรปแบบ การเขารหสแบบ WPA2 ซงใหความปลอดภยระดบสงสดในปจจบน ถกพฒนาขน โดยใชกลไกการเขารหสแบบ AES (Advanced Encryption Standard) 3.2 เปลยนรหสทมากบอปกรณ (Default Password) กอนเรมใชงาน 3.3 กำาหนดระดบความแรงสญญาณใหเหมาะสมกบพนททเปดใชงาน 3.4 การแชรขอมลตองมการใชระบบพสจนสทธดวยรหสผานเพอเขาถง ขอมล นอกจากเทคนคทกลาวมาขางตนแลว ยงมวธการรกษาความปลอดภยของ ระบบเครอขายไรสายอกหลายวธดวยกน ซงจะตองเลอกวธการใหเหมาะกบลกษณะและงบประมาณขององคกรเพอใหเกดประโยชนและความคมคาสงสด

การปองกนสารสนเทศดวยการเขารหสขอมล ภยคกคามอกดานหนงทมาจากการโจมตเชงรกของผไมประสงคด คอภยจากการดกจบขอมล (Sniffer) เมอมการรบสงขอมล ซงอาจสงผลใหขอมลทมชนความลบ รวไหล จงตองมการเขารหสเพอใหมการรกษาความลบโดยมรายละเอยด ดงน 1.การเขารหสขอมล(Encryption) การเขารหสขอมลใชวธการทางคณตศาสตรเพอเปลยนขอมลปกต (Plaintext) ไปสขอมลในรปแบบทไมสามารถอานหรอทำาความเขาใจได (Ciphertext) โดยใชกญแจ (Key) เปนตวกำาหนด โดยขอมลทถกเขารหสจะสามารถเปลยนกลบ ไปสรปแบบปกตดงเดมไดดวยการปอนคากญแจ ซงกระบวนการในการเปลยนรปของขอมลปกตไปสขอมลเขารหสเรยกวา “การเขารหส (Encryption)” และกระบวนการในการเปลยนรปขอมลเขารหสใหกลบไปสขอมลปกตดงเดมเรยกวา “การถอดรหส (Decryption)” โดยคณสมบตสำาคญในการเขารหสขอมล ประกอบดวย 1.1 การทำาใหขอมลเปนความลบ (Confidentiality) เพอไมใหผอนอานขอมลได

19


1.2 การทำาใหสามารถตรวจสอบความถกตองสมบรณของขอมลได (Integrity) เพอยนยนวาขอมลทไดรบไมถกเปลยนแปลงแกไขใด ๆ ระหวางเสนทาง การสอสาร 1.3 การทำาใหสามารถพสจนตวตนของผสงขอมลหรอการปองกนการปฏเสธความรบผดชอบ (Authentication/Nonrepudiation) เพอใหสามารถตรวจสอบ ไดวาใครคอผสงขอมลหรอในทางตรงกนขามสามารถปองกนการแอบอางหรอบอกปฏเสธความรบผดชอบได 2.วทยาการดานการเขารหสขอมล เปนการศกษาและพฒนากฎเกณฑ (Protocol) ทจะใชในการรกษาความ ปลอดภยของขอมลทใชเสนทางการสอสารขอมลสาธารณะทวไป (Public Communi- cation Channel) เชน การแลกเปลยนกญแจ (Key Exchange) การรกษา ความลบขอมล (Confidentiality of Data) การตรวจพสจนความถกตองของขอมล (Data Integrity, Data Authentication) และการสรางชดของตวเลขแบบสมเสมอน (Pseudo Random Number Generator) เปนตน อยางไรกตามการรกษาความลบและการตรวจพสจนความถกตองของขอมลนบเปนวตถประสงคหลกทสำาคญในการใชงานทวไป (กรมยทธศกษาทหารอากาศ, 2557) อลกอรทมในการเขารหสขอมลแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก 2.1 อลกอรทมแบบสมมาตร (Symmetric Key Algorithms) เปน อลกอรทมทใชกญแจทเรยกวา กญแจลบ (Secret Key) ซงมเพยงหนงเดยวในการเขาและถอดรหสขอมล สามารถแบงยอยออกเปน 2 ประเภท ไดแก แบบบลอค (Block) และแบบสตรม (Stream) การเขารหสขอมลแบบสมมาตรนน ผสงและผรบขอมลเทานนททราบ Secret Key โดยผสงจะใช Secret Key ในการเขารหสและผรบจะใช Secret Key ตวเดยวกนในการถอดรหส 2.2 อลกอรทมแบบอสมมาตร (Asymmetric Key Algorithms) เปนอลกอรทมทใชกญแจสองตวในการเขาและถอดรหส ไดแก กญแจสาธารณะ (Public Key) และกญแจสวนตว (Private Key) ทเปนคกน โดย Public Key สามารถ ประกาศสสาธารณะเพอใหผอนทราบได สวน Private Key ตองเกบไวกบผเปนเจาของ เทานนหามเปดเผย การเขารหสขอมลแบบอสมมาตรนน ผสง (ผใดกไดในสาธารณะ


20

ทวไป) จะใช Public Key ในการเขารหสและผรบจะใช Private Key (ทเปนคกน) ในการถอดรหส อลกอรทมชนดนยงใชในการลงลายมอชอดจทล (Digital Signature) เพอพสจนตวตนในการทำาธรกรรมทางอเลกทรอนกสตาง ๆ อกดวย หลกการคอ ผเปน เจาของ Private Key จะเขารหสขอมลดวย Private Key และผรบจะใช Public Key (ทเปนคกน) ถอดรหสเพอตรวจสอบวาเปนขอมลทมาจากผสงนนจรงหรอไม ดงนนการเลอกใชรปแบบของการเขารหสขอมลทง 2 แบบดงกลาว ขนอยกบ วตถประสงคในการใชงานเปนสำาคญ การเขารหสขอมลแบบกญแจสมมาตรมความเหมาะสมกบการรบสงขอมลระหวางผสงกบผรบ (เฉพาะค) หรอกลมผสงกบกลมผรบ (เฉพาะกลม) ในขณะทการเขารหสขอมลแบบกญแจอสมมาตรมความเหมาะสมกบการรบสงขอมลระหวางผสงสาธารณะกบผรบเฉพาะ กลาวคอผใดกไดในสาธารณชนสามารถทจะสงขอมลใหกบผรบซงเปนบคคลเฉพาะไดอยางปลอดภยแมไมทราบถงกญแจทใชในการเปด (ถอดรหส) ขอมล และมความเหมาะสมกบการลงลายมอชอดจทล

บทสรป การรกษาความมนคงปลอดภยระบบสารสนเทศ มปจจยสำาคญท “ตวบคคล” ดงนนการเตรยมความพรอมในการสรางภมคมกนใหผใชระบบสารสนเทศทวไป และการใหความรดานภยคกคามทางไซเบอร จงเปนเรองจำาเปนทองคกรตองปฏบตเปนประจำา เพอใหผใชคอมพวเตอรในองคกรตลอดจนผบรหารทงระดบกลางและระดบสง ไดตระหนกรและสรางประสบการณในการรบมอกบภยคกคามอยางไดผลในทางปฏบตและมความพรอมตอการรบมอกบเหตการณตาง ๆ ทจะเกดขน นอกจากน กลไก กระบวนการ และเทคนคในการตรวจจบความผดปกตในระบบแบบ Real-Time กม ความจำาเปนเชนกน เพราะฉะนนเราจงตองเตรยมพรอมกบเหตการณทไมพงประสงค ตลอดเวลา กจะชวยใหการบรหารจดการความมนคงปลอดภยสารสนเทศมประสทธผล มากขนโดยลำาดบ

21


กองทพอากาศ. “นโยบายและแนวปฏบตในการรกษาความมนคงปลอดภยดานสาร- สนเทศของกองทพอากาศ”. 20 พฤศจกายน 2552เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร, กระทรวง. “การประชมผบรหารเทคโนโลยสาร- สนเทศระดบสง ภาครฐครงท32558”. 29 มถนายน 2558.ยทธศกษาทหารอากาศ, กรม. “สงครามไซเบอร”. 2557



22

ผลประโยชนทบซอนConflict of Interests

นาย วชย ศรประเสรฐโชค

Mr. Vichai Siriprasertchok

กรรมการบรหารมลนธตอตานการทจรต

Charity Commission Against Corruption


23


ผลประโยชนทบซอน อาจเรยกดวยถอยคำาหรอวลอนไดหลากหลาย แตม ความหมายทสอถงกรณทบคคลตกอยในสถานะทสามารถตดสนใจในเรองทเกยวกบผลประโยชนสวนรวมหรอประโยชนสาธารณะ แตผลจากการตดสนใจนนอาจเปนประโยชนแกตนหรอบรวารไดในขณะเดยวกน ซงมไดหลากหลายลกษณะ ตงแต การเขาทำาธรกรรมกบหนวยงานของตน การดำาเนนกจกรรมทเออประโยชนตนเอง การใชความสมพนธทเกดจากตำาแหนงหนาทในงานไปในทางทเออประโยชนตนเอง การใชขอมลทลวงรจากตำาแหนงงานเพอเออประโยชนตนเอง และการใชทรพยากรของรฐเพอประโยชนแหงตน เปนตน โดยรฐไดมการวางแนวทางการปองกนเรอยมา ประกอบดวยการกำาหนดคณสมบตของผดำารงตำาแหนง การเปดเผยขอมลบญชทรพยสน หนสน การกำาหนดขอปฏบตทางจรยธรรม การกำาหนดขอปฏบตหลงการพนจากตำาแหนง การสรางเครอขายความรวมมอในการปองกนปราบปราม และการปลกฝงคณธรรม จรยธรรมในคน ทงน การยกระดบการปองกนปราบปรามปญหาผลประโยชนทบซอนน จำาตองมการดำาเนนการเชงบรณาการมากขนทงในระดบภายในประเทศ และกบภาคระหวางประเทศ

คำาสำาคญ:ผลประโยชนทบซอน, เออประโยชน, จรยธรรม

บทคดยอ


24

Conflict of Interest could be referred as many other terms but similar definition which is the situation where a person has an opportunity to make decision for public interest whilst that decision may bring himself or his networks personal interest. The opportunities may consist of those to commit self-dealing, self-favorable action, public networking for self interest, advantage from inside information, public resources for self interest, etc. The government has been implementing the prevention courses to avoid conflict of interest includes strict qualification for key positions, disclosure of self data, implementation of code of conduct, post-office rules, prevention and suppression networking, and promotion of public moral and ethics. However, in order to uplift the measure to manage the conflict of interest problem, there is a need for integration action both at national level with international collaboration.

Keyword:Conflict of Interest, Personal Interest.

Abstract

25


ความเปนมา ผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest) สำาหรบสงคมไทยเรมมการใชในความหมายทมนยสำาคญตอระบบการเมองการปกครองในระยะหลง ๆ เมอเทยบกบคำาเรยกอนอยาง เชน คำาวา “คณธรรม” (Moral) “จรยธรรม” (Ethics) “จรรยาบรรณ” (Code of Conduct) “ธรรมาภบาล” (Good Governance) และ คำาวา “คอรรปชน” (Corruption) โดยทเปนการสอความหมายเชงลบตอการใชอำานาจ หรอการกระทำาการในอำานาจหนาทของขาราชการการเมองและขาราชการทงในระดบ ชาตและระดบทองถน ซงเปนความหมายทมนยสอถงความไมถกตองทางคณธรรม ศลธรรม ความไมเหมาะสม ไมสมควรตามกรอบของแบบแผนประเพณหรอธรรมเนยม ปฏบต และความไมชอบดวยกฎหมายแมกระทงความผดตอกฎหมายไดดวย ทงนโดยคำาวา ผลประโยชนทบซอนน ยงมคำาเรยกอนทใชสอถงความหมายทมนยเดยวกน อาทเชนคำาวา “ผลประโยชนขดกน” หรอคำาวา “ความขดแยงในผลประโยชน” “ความขดแยงกนระหวางผลประโยชนสวนตนกบผลประโยชนสวนรวม” “การกระทำา อนเปนการขดกนแหงผลประโยชน” เปนตน อยางไรกดคำาเรยกระหวางคำาวา ผล ประโยชนทบซอนกบคำาอน ๆ ทไดกลาวถงในขางตนนนบางกรณกมความทบซอนกนเอง ดวยอยางเชนการสอถงความสมพนธเชอมโยงระหวางคำาวาผลประโยชนทบซอนกบคำาวาทจรตคอรรปชน และคำาวาขดตอธรรมาภบาล ขดตอคณธรรม ขดตอจรยธรรม ขดตอจรรยาบรรณดวย ดงนน จงพอจะกลาวไดวาคำาวา ผลประโยชนทบซอน นนเปนเสมอน มาตรการ หรอเครองมออกชนดหนงทใชในการกำากบควบคมทางการเมองการปกครอง การใชอำานาจหรอการกระทำาในอำานาจหนาทของขาราชการทงฝายการเมองและ ฝายประจำาทงในระดบชาตและระดบทองถน เพอผลตอการปองกนปราบปรามและ การกำากบควบคมใหเปนไปตามมาตรฐานอนพงประสงคมากขน ซงหวงผลทงตอ มาตรฐานทางจรยธรรมและมาตรฐานทางกฎหมายพรอมกนไปดวย ทงนเพราะ มาตรการในการกำากบควบคมเกยวกบผลประโยชนทบซอนนน ปจจบนไดพฒนาจนถงขนทบญญตไวเปนกฎหมายทงกฎหมายสงสดในกฎหมายรฐธรรมนญและกฎหมายลกในกฎหมายประกอบรฐธรรมนญอกทางหนงดวย เหตผลสำาคญทมการนำามาตรการดานผลประโยชนทบซอนมาใชเปน


26

มาตรการในการกำากบควบคมการใชอำานาจและการกระทำาในอำานาจหนาทของขาราชการการเมองและขาราชการประจำา ในทางการเมองการปกครองนน มทงเหตผล ดานปญหาและเหตผลดานการพฒนา กลาวคอมการกลาวถงปญหาสำาคญประการหนง ทสรางความตระหนกใหแกสงคมวา การใชอำานาจหนาทของเจาหนาทรฐอาจม ชองวางเรองการขดกนของผลประโยชนระหวางประโยชนสวนตนกบประโยชน สวนรวม เนองจากหลกการใชอำานาจรฐของเจาหนาทนนมจดมงหมายเพอประโยชนสวนรวมเปนเปาหมายสำาคญไมใชผลประโยชนสวนตน แตในทางปฏบตมกมความ ขดแยงสบสนในการสนองวตถประสงคทเปนเปาหมายในผลประโยชนสวนตนของ เจาหนาทเอง ไมวาในรปของผลประโยชนแอบแฝงหรอผลประโยชนสวนตนโดยชดแจง แตอางวาเปนผลประโยชนสวนรวม สวนเหตผลดานการพฒนานน เปนททราบกนวา เปนการยกระดบมาตรฐานการกำากบควบคมการใชอำานาจใหมความละเอยดลกซงมากขน สามารถอดชองวางจากมาตรการการกำากบควบคมดวยมาตรการอนดงทได กลาวมาในขางตนไมวามาตรการดานธรรมาภบาล คณธรรม จรยธรรม และการทจรตคอรรปชนกตาม ประกอบกบสถานการณสากลในระบบประชาคมโลกทมการ จดทำาระบบความรวมมอกนในรปแบบประชาคมเศรษฐกจและการเมอง มการเชอมโยง ความสมพนธกนอยางใกลชดทงกจการภาครฐและภาคเอกชน ซงโดยนยถอวาเปน มาตรการคมครองภาคเอกชนจากการใชอำานาจของเจาหนาทรฐในทางธรกจและการ ประกอบการทางการคาการลงทน ทเนนความเปนธรรมทางการแขงขนและการคมครอง เอกชนในฐานะทเปนคสญญากบรฐอกทางหนงดวย ทงนในทางปฏบตมการหวงผล ทงตอเปาหมายในการแกปญหาและการพฒนาไปพรอม ๆ กนทงสองดาน ตลอดทงการครอบคลมขอบเขตทงในประเทศและนานาประเทศดวย

องคประกอบของผลประโยชนทบซอน องคประกอบของผลประโยชนทบซอน สามารถจำาแนกไดเปน 3 สวน คอ 1. เปนผลประโยชนสวนตวหรอสวนบคคลซงสวนใหญเกยวพนกบเงนหรอทรพยสนเปนสำาคญ 2. เปนการใชอำานาจหนาทและดลพนจในการตดสนใจดำาเนนการอยางใดอยางหนงเพอผลประโยชนสวนตว

27


3. เปนการปฏบตหนาทโดยใชสถานะและขอบเขตอำานาจหนาทของผดำารงตำาแหนงทางการเมอง เจาหนาทของรฐหรอพนกงานของรฐโดยขาดหลกจรยธรรมพนฐานในวชาชพของตน

ขอบขายของผลประโยชนทบซอน ขอบขายของผลประโยชนทบซอน ตามหลกสากลทวไปจำาแนกไดใน 7 ลกษณะ (Langford & Kernaghan, 1990, p. 114-118) คอ 1. การรบผลประโยชนตาง ๆ (Accepting Benefits) เชน การรบของขวญ หรอประโยชนในรปแบบอน เชน การรบการสนบสนนคาใชจายในการเดนทางไปประชม ศกษาดงาน 2. การทำาธรกจกบตวเอง (Self Dealing) หรอเปนคสญญา (Contract) ในฐานะเจาหนาทรฐกบธรกจของตน เชน การใชตำาแหนงในหนาททำาสญญาซอสนคา จากบรษทของตน การรบจางเปนทปรกษา การจดซอทดนตนสรางอาคารททำาการ ซงเปนการขดแยงกนระหวางบทบาท 3. การทำางานหลงพนตำาแหนงหรอเกษยณจากตำาแหนงสาธารณะ (Post– employment) เชน อดตผบรหารออกไปทำางานเอกชนททำาธรกจกบหนวยงานทตนเคย สงกดนน 4. การทำางานพเศษ (Outside Employment of Moonlighting) มไดหลายรปแบบ เชน การทำาธรกจแขงขนกบหนวยงานสาธารณะทตนสงกด การรบจางเปนทปรกษาธรกจ คดความ ภาษ และการตรวจสอบบญช 5. การรขอมลภายใน (Inside Information) เปนการใชขอมลภายในหนวยงานเพอผลประโยชนของตน เชน การรเสนทางการตดถนนกบการทำาธรกจ ซอขายทดนทถนนตดผาน การใชขอมลภายในเกยวกบการเงน อาท การเพมลดคาเงน ดอกเบย ภาษ และหน 6. การใชสมบตของหนวยงานสาธารณะเพอประโยชนธรกจสวนตว (Using your Employer’s Property for Private Advantage) เชน รถยนต นำามนเชอเพลง วสดอปกรณตาง ๆ 7. การนำาโครงการสาธารณะลงในเขตเลอกตงของตน (Pork–barreling) เพอ


28

ผลประโยชนทางการเมอง ซงเปนการใชงบประมาณของรฐเพอการหาเสยงสรางความนยมทางการเมองในเขตเลอกตงหรอภมลำาเนาของตนเอง

สรปและเสนอแนะ ขอสรปสำาคญของคำาวา ผลประโยชนทบซอน คอ การกระทำาในอำานาจหนาท ทางสาธารณะของเจาหนาทรฐ ทมเปาหมายหลกเพอการมงผลตอประโยชนสาธารณะนน ถกอทธพลของผลประโยชนอนของเจาหนาทรฐผใชอำานาจหนาทนน ซงถอวาเปน ผลประโยชนสวนตวทขดกนเขาแทรกแซงครอบงำาจนทำาใหประโยชนสาธารณะนน เสยหาย ขณะเดยวกนกลบกอใหเกดผลประโยชนอนททำาใหสาธารณะเสยประโยชน ในลกษณะทเปนปฏปกษกน สาธารณะเสยประโยชนแตผกระทำาไดประโยชนและไมเปนปฏปกษตอกนไดดวย หรอผกระทำาไดประโยชนโดยทสาธารณะไมเสยประโยชน ซงลวนถอวาเปนการกระทำาอนไมพงประสงคในทางการเมอง การปกครอง และการ บรหารราชการแผนดนดวยกนโดยรวม ทงในประเทศและประชาคมระหวางประเทศ ขอเสนอแนะสำาคญสำาหรบการแกไขปญหาผลประโยชนทบซอน คอ การใช มาตรการและเครองมออยางเปนองครวม ทงกฎหมายและองคกรทมสมรรถนะเพยงพอ และมความครอบคลมทงภาครฐ เอกชน และประชาสงคม รวมตลอดทงภาคเครอขาย ความรวมมอระหวางประเทศพรอมกนดวย

29


หนงสอธรภทร เสรรงสรรค. นกการเมองไทย:จรยธรรมผลประโยชนทบซอนการคอรรปชน สภาพปญหา สาเหต ผลกระทบ แนวทางแกไข. กรงเทพฯ: สำานกพมพ สายธาร, 2549.

วารสารและหนงสอพมพผาสก พงษไพจตร. “การทบซอนของผลประโยชนกบความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ”, มตชนรายวน วนท 2 พ.ย. 2548. หนา 6. วทยากร เชยงกร. “เปดวจยผลประโยชนทบซอนทำาเศรษฐกจสงคมออนแอวกฤต”, มตชน รายวน วนท 2 ส.ค. 2549.สมศกด สามคคธรรม. “ผลประโยชนทบซอน:แนวคดและแนวทางปองกนแกไข”, วารสารรมพฤกษ ปท 26 ฉบบท 3 ม.ย.-ก.ย.2550.

ภาษาองกฤษCooper, Terry L. TheResponsible Administration to Ethics for the AdministrativeRole(3rded,). California: Jossey - Bass Inc. 1990Langford, John & Kenaghan. TheResponsiblePublicServant. IRRP. 1990Mc Donald, Micheal. EthicsandConflictofinterests, The W. Maurice Young Centre for Applied Ethics, The University of British Columbia, William, Sandra. Conflict of Interests: The Ethics of Dilemma in Politics. Vermont: Gower Publishing Company. 1985



30

การขบเคลอนประเทศไทยเพอเขาสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนSteering of Thailand to Forge Ahead with ASEAN Political - Security Community

พลโท สมศกด รงสตา

Lieutenant General Somsak Roongsita

รองผอำานวยการสำานกนโยบายและแผนกลาโหม

Deputy Director-General,

Office of Policy and Planning, Ministry of Defence


31


ในโอกาสทชาตสมาชกอาเซยน ไดรวมตวกนเปนประชาคมอาเซยนอยางเปนทางการในเดอนธนวาคม 2558 หนวยงานดานความมนคงของไทยไดมการเตรยม ความพรอมอยางเปนระบบมาเปนลำาดบ ทงในดานบคลากร การจดองคกร และการบรหารจดการ ไมเพยงแตเพอรองรบประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนเทานน แตเพอสนบสนนการดำาเนนงานของอก 2 เสาหลกดวย โดยไดจดตงคณะอนกรรมการศนยอำานวยการเตรยมความพรอมประเทศไทย ในการเขาสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน พรอมทงกำาหนดเปาหมาย แผนงาน/โครงการ ในการดำาเนนการตามชวงระยะเวลา นอกจากเพอเปนการรกษาแรงหนนหลงจากการรวมตวเปนประชาคมอาเซยนแลวนน หนวยงานดานความมนคงของไทยยงไดจดทำาแผนงานประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนภายหลงป 2558 (2559-2563) ซงเปนแผนงานในลกษณะบรณาการของประเทศไทย เพอรองรบวสยทศนประชาคมอาเซยน 2025 และแผนงานประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน 2025 ของภมภาคอกดวย การดำาเนนการดงกลาวจะทำาใหไทยสามารถดำาเนนงานความรวมมอดานการเมองและความมนคง ในกรอบและกลไกอาเซยนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลตอไป

คำาสำาคญ:ประชาคมอาเซยน, แผนงานประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ภายหลงป 2558 (2559-2563)

บทคดยอ


32

On the occasion of the realization of the ASEAN Community by ASEAN Member States in 2015, Thailand’s security agencies have systematically prepared themselves in the areas of personnel development, organizational reform and administrative management. The Thailand’s Sub-Committee for the ASEAN Political-Security Community was established to implement those undertakings. The final ASEAN-related objective and the objectives in relation to different time frames have also been formulated, together with the plans and projects designed to achieve those objectives. Furthermore, in order to maintain the momentum and sustain the progress made by ASEAN Member States, the Sub-Committee has formulated Thailand’s comprehensive Post-2015 ASEAN Political-Security Community Action Plan (2016-2020) in support of the ASEAN Community Vision 2025 and the ASEAN Political-Security Community Blueprint 2025. This continuation of the security agencies’ awareness will ensure that Thailand can cooperate efficiently and effectively with its ASEAN counterparts under the regional political and security frameworks and mechanisms.

Keywords: ASEAN Community, Post-2015 ASEAN Political-Security Community Action Plan (2016-2020)

Abstract

33


บทนำา ทประชมสดยอดอาเซยนครงท 12 ทเมองเซบ สาธารณรฐฟลปปนส เมอ 13 มกราคม 2550 ไดใหความเหนชอบใหประเทศสมาชกอาเซยน เรงรดการรวมตวกน เปนประชาคมอาเซยนจากทไดกำาหนดไวเดมในป 2563 เปนป 2558 ซงตอมาทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 14 ทอำาเภอชะอำาและหวหน เมอ 1 มนาคม 2552 ไดกำาหนดใหประเทศสมาชกอาเซยนดำาเนนการตามแผนงานการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ป 2552-2558 (ASEAN Political-Security Community Blueprint) เพอใหอาเซยนบรรลเปาหมายการรวมตวเปนประชาคมทม ความสนตสขและดำารงไวซงเสถยรภาพดานความมนคง สามารถสนบสนนความเจรญ รงเรองทางเศรษฐกจและสงเสรมใหประชาชนมคณภาพชวตทด ในการดำาเนนการตามแผนงานการจดตงประชาคมอาเซยนดงกลาว ในภาพรวม ประเทศสมาชกอาเซยนทกประเทศรวมทงไทย ไดมการเตรยมการทงดานบคลากร หนวยงาน และการบรหารจดการในสวนทเกยวของ เพอสรางความพรอมของประเทศตน ในการเขาสประชาคมอาเซยนเมอป 2558 นอกจากนน หลงจากการเขาสประชาคมอาเซยนแลว ประเทศสมาชกอาเซยนยงตระหนกถงความจำาเปนในการรกษาความ ตอเนองในการขบเคลอนประชาคมตอไป เพอใหประชาคมอาเซยนมความมนคง มงคง และยงยน ตามเจตนารมณของผนำาอาเซยนและเกดประโยชนสงสดตอประชาชนของ อาเซยนอยางแทจรง

การเตรยมความพรอมของไทยในการเขาสประชาคมอาเซยน รฐบาลปจจบนไดใหความสำาคญเปนอยางยง ในการเตรยมความพรอมของ ประเทศไทยในการเขาสประชาคมอาเซยน โดยระบไวอยางชดเจนในคำาแถลงนโยบาย ของคณะรฐมนตรปจจบน ในขอ 2 เรองการรกษาความมนคงของรฐและการตางประเทศ วา ในระยะเรงดวนรฐบาลใหความสำาคญตอการเตรยมความพรอมสประชาคมการเมอง และความมนคงอาเซยนในกจการ 5 ดาน ไดแก 1) การบรหารจดการชายแดน 2) การสรางความมนคงทางทะเล 3) การแกไขปญหาอาชญากรรมขามชาต 4) การสรางความไววางใจกบประเทศเพอนบาน และ 5) การเสรมสรางศกยภาพในการปฏบตการทางทหารรวมกนของอาเซยน นอกจากนน ยงไดระบใหมการพฒนาและเสรม


34

สรางศกยภาพของกองทพและระบบปองกนประเทศใหมความทนสมย สามารถนำา ศกยภาพของกองทพในยามปกตมาสนบสนนการปฏบตการรวมกบประเทศตาง ๆ ใน ภมภาคและนานาชาตโดยเฉพาะกบอาเซยนใหสามารถดำาเนนงานรวมกนเปน เครอขายได (คำาแถลงนโยบายของคณะรฐมนตร พลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร แถลงตอสภานตบญญตแหงชาต วนศกรท 12 กนยายน 2557) โดยในเวลาตอมา นายกรฐมนตรไดแตงตงคณะกรรมการศนยอำานวยการเตรยม ความพรอมประเทศไทยในการเขาสประชาคมอาเซยน เมอ พฤศจกายน 2557 (คำาสงสำานกนายกรฐมนตร ท 231/2557) รวมทงไดแตงตงคณะอนกรรมการศนยอำานวยการเตรยมความพรอมประเทศไทยในการเขาสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน อก 3 คณะ เพอรบผดชอบในการเตรยมความพรอมประเทศไทยในการ เขาสประชาคมหลก 3 ประชาคมของอาเซยนดวย คณะอนกรรมการฯ ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ซงม รองนายกรฐมนตรฝายความมนคงเปนประธานคณะอนกรรมการ และมกระทรวง กลาโหมและกระทรวงการตางประเทศเปนฝายเลขานการรวมนน ไดจดใหมการประชม คณะอนกรรมการฯ ในหลายโอกาส รวมทงไดมการจดสมมนาเชงปฏบตการนานาชาต โดยเชญผแทนจากหนวยงานดานความมนคงทเกยวของของไทย และผแทนหนวยงาน ดานความมนคงของประเทศสมาชกอาเซยนใหนำาเสนอขอมลและขอเสนอแนะทเปนประโยชนสำาหรบการเตรยมความพรอมของประเทศไทยในการเขาสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ทงนคณะอนกรรมการฯ ไดนำาขอมลและขอเสนอแนะดงกลาวมากำาหนดเปน “เปาหมายสดทายในการดำาเนนการ” และ “แผนการดำาเนนการเตรยมความพรอมประเทศไทยในการเขาสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน” (สำานกนโยบายและแผนกลาโหม, 2557) โดยเปาหมายสดทาย ในการดำาเนนการ คอ การเสรมสรางหลกประกนของทกสวนราชการทเกยวของในการ เตรยมความพรอมเขาสประชาคมฯ ทงในดานองคกร บคลากร และการสรางความตระหนกร รวมทงเรงรดการดำาเนนงานตามแผนงานการจดตงประชาคมอาเซยน ใหเปนไปตามพนธกรณ สามารถสรางบรรยากาศทดและเอออำานวยตอการนำาไปสการขยายความรวมมอในประชาคมเศรษฐกจและประชาคมสงคมและวฒนธรรมตอไป

35


จาก “เปาหมายสดทายในการดำาเนนการ” ดงกลาว คณะอนกรรมการฯ ไดกำาหนด “เปาหมายตามระยะเวลา” เปน 3 ระยะ ไดแก 1) เปาหมายระยะ เฉพาะหนา (สนสดในเดอนกนยายน 2557) 2) เปาหมายระยะเรงดวน (ตลาคม 2557 - ธนวาคม 2558) และ 3) เปาหมายระยะยาว (มกราคม 2559 เปนตนไป) โดยมรายละเอยดดงน 1. เปาหมายระยะเฉพาะหนา เปนการมงสการเตรยมความพรอมภายในประเทศเปนสำาคญดวยการวเคราะหแผนงาน/โครงการ/กจกรรม การรวบรวมปญหาขอขดของทผานมาของสวนราชการทเกยวของ การจดทำายทธศาสตรเพอรองรบ การเขาสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน การเรงรดการจดทำาขอตกลง ความรวมมอในกรอบอาเซยนทอยระหวางดำาเนนการ เปนตน 2. เปาหมายระยะเรงดวน เปนการมงสการปฏบตตามแผนงาน/โครงการ และกจกรรม ทไทยจะตองดำาเนนการตามพนธกรณของการจดตงประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนของสวนราชการทเกยวของ ตามลำาดบความสำาคญเรงดวนดงน 2.1 เรองเรงดวนทสอดคลองกบกจการ 5 ดาน ซงรฐบาลไดระบไวในคำาแถลงนโยบายฯ ประกอบดวยการบรหารจดการชายแดน การสรางความมนคงทางทะเล การแกไขปญหาอาชญากรรมขามชาต การสรางความไวเนอเชอใจและ การทตเชงปองกน และการเสรมสรางศกยภาพในการปฏบตการทางทหารรวมกนของ อาเซยน 2.2 การดำาเนนการตามแผนงาน/โครงการและกจกรรม ตามแผนปฏบตงานของแตละหนวยงานในเรองอน ๆ เชน การบรหารจดการแรงงานตางดาว การบรหารจดการภยพบต การตอตานการกอการราย การสรางความมนคงดานพลงงาน การแกไขปญหาสงแวดลอมขามแดน เปนตน 3. เปาหมายระยะยาว เปนการสรางความยงยนและความตอเนองจากการดำาเนนงานตามแผนระยะเรงดวน รวมทงเพอเปนการรองรบวสยทศนประชาคมอาเซยนภายหลงป 2558 โดยมกจกรรมทสำาคญประกอบดวย การปรบปรงแผนงาน/ยทธศาสตรในการเขาสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ใหรองรบการดำาเนนการในป 2560–2563 และการปรบปรงโครงสรางหนวยงาน ระบบงบประมาณ/


36

การบรหารจดการ และการปรบปรง พฒนา แกไขกฎระเบยบ และมาตรการตาง ๆ ใหมความทนสมย การกำาหนดเปาหมายสดทาย และแนวทางการดำาเนนการเตรยมความพรอม ประเทศไทยในการเขาสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนขางตน เปนกรอบ และแนวทางเพอใหหนวยงานของไทยสามารถวางแผนและเตรยมการดานบคลากร งบประมาณ และการบรหารจดการตาง ๆ ไดอยางสอดคลองและมการบรณาการ ในภาพรวม เพอใหสามารถเขาสประชาคมอาเซยนไดอยางเตมภาคภม

การขบเคลอนประชาคมอาเซยนภายหลงป2558 เพอใหการขบเคลอนประชาคมอาเซยนหลงป 2558 เปนไปอยางตอเนอง ประเทศสมาชกอาเซยนจงไดรวมกนจดทำา “วสยทศนประชาคมอาเซยน 2025” ซงเปนเอกสารสำาคญทกำาหนดภาพรวมของอาเซยนทตองการเหนในอก 10 ปขางหนา สาระสำาคญของวสยทศนฯ เปนการระบใหมการสรางความเขมแขงใหแกประชาคมทตงอยบนกฎเกณฑ ใหความสำาคญตอประชาชนและมประชาชนเปนศนยกลาง โดยประชาชนมสทธ เสรภาพ คณภาพชวตทดขน มการอยรวมกนอยางผาสก ม อตลกษณรวมกนตามเปาหมายและหลกการของกฎบตรอาเซยน นอกจากนน ยงมอง วาอาเซยนจะตองเปนประชาคมทมสนตภาพ เสถยรภาพ และความสามารถในการปรบตวตอการเปลยนแปลง มศกยภาพในการตอบสนองตอความทาทาย มสภาพเศรษฐกจทรงเรองและยงยน นอกจากการระบภาพรวมของประชาคมอาเซยนในอนาคตโดยรวมแลว วสยทศนฯ ยงไดระบภาพในอนาคตของแตละประชาคม โดยในสวนของประชาคมการเมองและความมนคงไดระบไววาจะตงอยบนพนฐานของกฎเกณฑ สงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนอยางครบถวน และตอบสนองตอความทาทายบนหลกการ ของประชาธปไตย หลกธรรมาภบาล และกฎหมาย มความอดทนอดกลน ตงอยบน ทางสายกลาง มเอกภาพบนความหลากหลาย มการพฒนาความรวมมอดานความ มนคงอยางครอบคลมในทกมต เปนภมภาคทรวมกนแกไขปญหาและความขดแยง โดยสนตวธ ปราศจากอาวธทมอานภาพทำาลายลางสง มความรวมมอกนดานความมนคงทางทะเล สรางความมนคงตอเอกภาพ การรวมตวกน และความเปนศนยกลาง

37


ของอาเซยน โดยมอาเซยนเปนตวขบเคลอนหลกในการสรางสภาวะแวดลอมดานความมนคงของภมภาค รวมทงมการพฒนาความรวมมอกบประเทศนอกอาเซยนดวย ทประชมสดยอดอาเซยนนอกจากจะไดใหความเหนชอบวสยทศนฯ แลว ยงไดใหความเหนชอบ “แผนงานประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน 2025” (ASEAN Political-Security Community Blueprint 2025) ซงเปนแผนงาน 10 ป เพอรองรบและนำาวสยทศนฯ ไปปฏบตใหเกดผลอยางเปนรปธรรม โดยเปน การสานตอความสำาเรจของแผนงานประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (2009-2015) ซงมบทบาทสำาคญในการเตรยมการของประเทศสมาชกอาเซยนในดาน การเมองและความมนคงในการเขาสประชาคมอาเซยนในป 2558 โดยแผนงานฯ 2025 ไดระบคณลกษณะหลกของประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนไว 4 ประการ ไดแกการเปนประชาคมทตงอยบนกฎเกณฑ ใหความสำาคญตอประชาชน และมประชาชนเปนศนยกลางเปนประชาคมทสามารถปรบตวตอการเปลยนแปลง


38

การเปนประชาคมทมองไปขางหนา และการเปนประชาคมทมสถาบนตาง ๆ ทเขมแขง รวมทงไดระบกจกรรมทสำาคญตาง ๆ ทจะตองดำาเนนการ การนำาแผนงานฯ ไปปฏบต และการทบทวนแผนงานอยางครบถวน กอนทการจดทำาวสยทศนฯ และแผนงานประชาคมการเมองและความมนคง อาเซยนจะแลวเสรจสมบรณ คณะอนกรรมการศนยอำานวยการเตรยมความพรอมประเทศไทยในการเขาสประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ไดมการตดตามความคบหนาและพฒนาการในเรองนมาอยางตอเนองและเรงรดการจดทำาราง “แผนงานประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ภายหลงป 2558 (2559-2563)” ของไทยขนในลกษณะคขนาน (สำานกนโยบายและแผนกลาโหม, 2558) โดยประธานคณะอนกรรมการฯ ไดใหความเหนชอบรางแผนดงกลาวและใหเสนอตอไป ยงคณะกรรมการศนยอำานวยการเตรยมความพรอมประเทศไทยฯ เพอนำาไปบรณาการ กบแผนงานประชาคมเศรษฐกจฯ และแผนงานประชาคมสงคมและวฒนธรรมฯ กอน เสนอขอรบความเหนชอบจากคณะรฐมนตร เพอใหหนวยงานตาง ๆ ของไทยนำาไปปฏบตตอไป แผนงานประชาคมการเมองและความมนคงฯ ของไทยฉบบน มองคประกอบ ทสำาคญ คอ ประเดน/มาตรการหลก จำานวน 12 ประการ ทหนวยงานของไทย จะตองนำาไปปฏบต โดยมการกำาหนดหนวยงานหลกรบผดชอบทกประเดน/มาตรการ ประกอบดวย 1) การบรหารจดการชายแดน (สำานกงานสภาความมนคงแหงชาต) 2) การเสรมสรางความมนคงทางทะเล (สำานกงานสภาความมนคงแหงชาต) 3) การแกไขปญหาอาชญากรรมขามชาต (สำานกงานตำารวจแหงชาต) 4) การตอตานการกอการราย (สำานกงานสภาความมนคงแหงชาต) 5) การเสรมสรางความรวมมอดานการปองกนและปราบปรามยาเสพตด (สำานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด) 6) การเสรมสรางความไวเนอเชอใจและการทตเชงปองกน (กระทรวงการตางประเทศ) 7) การเสรมสรางศกยภาพในการปฏบตการทางทหารรวมกนของอาเซยน (กระทรวงกลาโหม) 8) การสงเสรมและคมครองสทธมนษยชน (กระทรวงการตางประเทศ) 9) การปองกนและปราบปรามการทจรตและการสงเสรม หลกธรรมาภบาล (คณะกรรมการการเลอกตง) 10) การสรางความพรอมของระบบราชการไทย (สำานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ) 11) การดำาเนนการเพอ

39


สนบสนนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนและประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (กระทรวงยตธรรม) และ 12) การดำาเนนการดานกฎหมายและการพฒนาระบบงาน ยตธรรม (กระทรวงยตธรรม) นอกจากนน ยงไดกำาหนดชวงเวลาของแผนงานฯ ไว 5 ป (2559-2563) ทหนวยจะตองดำาเนนการ รวมทงไดกำาหนดแนวทางการนำา แผนงานฯ ไปปฏบต การประเมนผล และการรายงานความคบหนาในทกวงรอบ 6 เดอนดวย แผนงานประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยนภายหลงป 2558 (2559-2563) ของไทยฉบบน เปนแผนงานทชวยกำาหนดทศทางการดำาเนนงานของ หนวยราชการทเกยวของของไทยใหสอดคลองกบวสยทศนประชาคมอาเซยน 2025 และแผนงานประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน 2025 เพอตอบสนองตอ นโยบายของรฐบาล รวมทงเปาหมายและผลประโยชนของไทยตามทระบไวในยทธศาสตร ตอประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน พ.ศ. 2558-2564 (สำานกงานสภา ความมนคงแหงชาต สำานกนายกรฐมนตร, 2558) ทสภาความมนคงแหงชาตไดเสนอ ใหทประชมคณะรฐมนตรรบทราบแลว เมอ 3 มนาคม 2558 เพอใหไทยสามารถ ใชประโยชนจากความรวมมอในกรอบอาเซยน ใหชวยเสรมสรางเสถยรภาพและความมนคงของไทยในทกมต รวมทงเพอใหสามารถปองกนผลกระทบดานความมนคง ทอาจเกดขนจากการรวมตวเปนประชาคมและการเชอมโยงเสนทางคมนาคมในภมภาคทงความมนคงแบบดงเดม และความมนคงรปแบบใหม ตลอดจนสามารถเสรมสรางบทบาททสรางสรรคของไทยในเวทอาเซยนและเวทระหวางประเทศ


40

สรป หนวยงานดานความมนคงของไทยไดมการดำาเนนการมาอยางตอเนอง เพอเตรยมความพรอมประเทศไทยในการเขาสประชาคมอาเซยนในป 2558 และขบเคลอน ประชาคมอาเซยนตอไปตงแตป 2559 ทงนไดดำาเนนการอยางบรณาการโดยไดมการ จดตงคณะอนกรรมการฯ ซงประกอบดวยผแทนหนวยงานดานความมนคงทเกยวของ และมการจดทำาแผนงานแบบบรณาการ เพอเปนกรอบและแนวทางใหหนวยงาน นำาไปปฏบตใหเกดผลอยางเปนรปธรรมตอไป การดำาเนนการดงกลาวถอไดวามความสอดคลองกบนโยบายเกยวกบอาเซยนของรฐบาล ผลประโยชนแหงชาต วสยทศนอาเซยน 2025 และแผนงานประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน 2025 รวมทงจะทำาใหไทยมความสามารถดำาเนนงานความรวมมอดานการเมองและความมนคง ในกรอบและกลไกอาเซยนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลในอนาคต

41


ภาษาไทย“คำาแถลงนโยบายของคณะรฐมนตร พลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร แถลงตอสภานตบญญตแหงชาต วนศกรท 12 กนยายน 2557”, ราชกจจา- นเบกษา. เลม 131 ตอนพเศษ 180 ง, 12 กนยายน 2557, 3-4.คำาสงสำานกนายกรฐมนตร ท 231/2557. “เรอง แตงตงคณะกรรมการศนยอำานวย การเตรยมความพรอมประเทศไทยในการเขาสประชาคมอาเซยน”. 2557.คำาสงคณะกรรมการศนยอำานวยการเตรยมความพรอมประเทศไทยในการเขาส ประชาคมอาเซยน ท 3/2558. “เรองแตงตงคณะอนกรรมการศนยอำานวยการ เตรยมความพรอมประเทศไทยในการเขาสประชาคมการเมองและความ มนคงอาเซยน”. 2558.สำานกงานสภาความมนคงแหงชาต สำานกนายกรฐมนตร. ยทธศาสตรตอประชาคม การเมองและความมนคงอาเซยนพ.ศ.2558-2566. กรงเทพฯ: สำานกพมพ คณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา, 2558.สำานกนโยบายและแผนกลาโหม. “การกำาหนดเปาหมายสดทายและแผนการดำาเนนการ เตรยมความพรอมประเทศไทยในการเขาสประชาคมการเมองและความ มนคงอาเซยน”. เอกสารประกอบการประชม 2557.สำานกนโยบายและแผนกลาโหม. “แผนงานประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ภายหลงป2558(2559-2563)”. เอกสารประกอบการประชม 2558.

ภาษาองกฤษThe ASEAN Secretariat. “ASEANCOMMUNITYVISION2025”, ASEAN 2025: FORGING AHEAD TOGETHER. 2015.The ASEAN Secretariat. “ASEANPOLITICAL-SECURITYCOMMUNITY BLUEPRINT2025”, ASEAN 2025: FORGING AHEAD TOGETHER. 2015.



42

แนวคดในการพฒนาคนไทยอยางยงยนThe Concept for Development of Thai People with Sustainability

นายประทป ทรงลำายอง

Mr. Prateep Thronglumyong

ผตรวจราชการกรม, กรมพฒนาฝมอแรงงาน

Inspector-General, Department of Skill Development


43


ตงแตประเทศไทยเรมใชแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบแรก เมอป พ.ศ. 2504 ผลของการพฒนาในระยะ 54 ปทผานมาสรปไดวา ประสบผลสำาเรจเปนทนาพอใจในหลาย ๆ เรอง แตในขณะเดยวกนกยงมปญหาอกหลายประการทยงไมได รบการแกไข เชน ปญหาดานสงคมและความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ปญหาในการพฒนาคนไทยใหมคณภาพ มการศกษาดและมอาชพทสราง รายไดทด ปญหาดงกลาวหากปลอยไว จะสงผลกระทบตอการพฒนาประเทศและคณภาพ ชวตของคนไทยในภาพรวม ดงนนเพอแกไขปญหาในการพฒนาคนไทยอยางยงยน จงควรใหหนวยงานภาครฐบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลเพอเปนตนแบบใหแกสงคม โดยมจดมงหมายรวมกนแกไขและรบผดชอบตอปญหาการทจรตและประพฤตมชอบภาครฐ พรอมทงบรณาการงานของแตละกระทรวงเพอพฒนาคนไทย ทกชวงวยให เปนบคคลทมคณภาพพรอมเขาสวยทำางานเปนกำาลงหลกในการพฒนาสรางรายไดประชาชาตทสงขนสามารถมเงนพอทจะดำารงชวตอยางมคณภาพ

คำาสำาคญ:การพฒนา, คณภาพ

บทคดยอ


44

Since the first Thailand National Economic and Social Development Plan was introduced in 1961, the results of development in the past 54 years could be summarized with the achievements and satisfactions in several issues. In the meantime, there are many problems being left without solutions, e.g. social problems with degradation of natural resources and environment; and problems of development of Thai people with upgrading of quality of life through education and income generation activities, etc. If there is none of actions taken through those problems, they would affect to the development of country and quality of life of Thai people in general. Therefore, in order to solve problems and to develop Thai people with sustainability, all government authorities are obliged to regulate their work upon the Good Governance Principle with the establishment of role models for the society. These undertaken aim to solve problems and to provide more responsibilities to anticorruption and abusive manners in the Government. The individual plan of each minister shall be accumulated and integrated for optimizing or maximizing of the development of Thai people in all ages with preparation for labor quality that would help to increase the National Income and affordability for the high quality of life.

Keywords: Development, Quality

Abstract

45


กลาวนำา

นบตงแตประเทศไทยเรมใชแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบแรกเมอป พ.ศ. 2504 ผลของการพฒนาในระยะ 54 ปทผานมาสรปไดวา ประสบผลสำาเรจเปนทนาพอใจในหลาย ๆ เรอง แตในขณะเดยวกนกยงมปญหาอกหลาย ประการทยงไมไดรบการแกไข เชน ปญหาดานสงคมและความเสอมโทรมของทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอม ปญหาในการพฒนาคนไทยใหมคณภาพ มการศกษาด และมอาชพทสรางรายไดทด ปญหาดงกลาวหากปลอยไวจะสงผลกระทบตอการ พฒนาประเทศไดในระยะยาวและผลสดทายจะกระทบตอคณภาพชวตของคนไทย ในภาพรวม การวางแผนและการพฒนาในระยะทผานมา ยงขาดการกำาหนดเปาหมาย หรอจดหมายของประเทศในระยะยาว ทำาใหตางฝายตางดำาเนนการไมไดเปนไปในทศทาง เดยวกน โดยเฉพาะอยางยงการพฒนาในระยะทผานมามงเนนเฉพาะการเรงรดความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจเปนสำาคญ ยทธศาสตรการพฒนาประเทศจงมงเนนทจะขยายการผลตดานอตสาหกรรมและสงเสรมการสงออก โดยใชความไดเปรยบทาง ทรพยากรธรรมชาตทมอยางเหลอเฟอและแรงงานทมคาจางตำาเปนปจจยหลก ในการขยายตวทางเศรษฐกจ โดยไมไดคำานงถงผลกระทบตอคนและคณคาของความ เปนมนษยของคนไทยเทาทควร การพฒนาทเนนแตความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ อาจเหมาะสมหรอสอดคลองกบสถานการณของประเทศในขณะนน แตอยางไรกตาม อตราความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจและความเจรญกาวหนาทางวตถทมมากขน ไมไดหมายความวาคนไทยและสงคมไทยจะมคณภาพชวตทดขนอยางทวถง เพราะในขณะ ทเศรษฐกจกาวหนารายไดประเทศทสงขนแตวถชวตทเรยบงายและดงามของสงคมไทยกเรมหายไป ความมนคงของครอบครวและชมชนเรมลดนอยลงพรอม ๆ กบ ความเสอมโทรมของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทมากยงขน ปญหาสงคม ในดานตาง ๆ ขยายตวและทวความรนแรงยงขนทงปญหาเรองยาเสพตด ปญหาการตงครรภในวยรน ปญหาอาชญากรรม ปญหาความแตกแยกของคนไทยและสงคมไทยทเกดจากการเมองทไมมธรรมาภบาล


46

การพฒนาศกยภาพของคนไทยในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต จากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) พบวาประเทศไทยและคนไทยมความเสยงในหลายเรอง ไดแก 1. การบรหารภาครฐออนแอ ไมสามารถขบเคลอนการบรหารจดการไดอยางมประสทธภาพ อำานาจรฐถกใชเพอผลประโยชนของคนบางกลม 2. โครงสรางทางเศรษฐกจไมสามารถรองรบการเจรญเตบโตอยางยงยน เศรษฐกจไทยยงคงพงพาเศรษฐกจภายนอกประเทศ 3. โครงสรางประชากรทมวยสงอายเพมขน ขณะทประชากรวยเดกและวยแรงงานลดลง 4. คานยมทดงามเสอมถอยและประเพณดงเดมถกบดเบอน เนองดวยการเปลยนแปลงภายใตกระแสโลกาภวตน สงผลใหสงคมไทยมความเปนวตถนยม ใหความสำาคญกบศลธรรมและวฒนธรรมทดงามลดลง 5. ประเทศไทยยงคงมความเสยงดานความมนคง ทงทมาจากปญหาการ

47


กอความไมสงบในประเทศ ปญหาการกอการราย วกฤตเศรษฐกจและการแขงขนดานตาง ๆ ในเวทระหวางประเทศ

สภาพปญหาดานการพฒนาคนทเกดขนในปจจบน สงคมไทยมจดออนหลายประการ เชน การขาดวนย ขาดการเคารพตอกตกาของบานเมอง การเหนแกประโยชนสวนตนไมคำานงถงประโยชนสวนรวม ขาดความรบผดชอบ สงเหลานมสวนในการหลอหลอมวฒนธรรมพลเมองหรอวฒนธรรมการเมองไทยใหกลายเปนแบบ “ศรธนญชย” คอ หาชองโหวในตวบทกฎหมายเพอทจะกระทำาผดโดยไมคำานงถงศลธรรมหรอจรยธรรม ดงเหนไดจากการมระบบอปถมภทางการเมอง การซอเสยงเลอกตง การทจรตคอรรปชน ทงในทางตรงและทางนโยบาย โครงสรางของสงคมไทยมปญหาเรองคณธรรม จรยธรรม ทกวนนชนชนนำาในสงคมเสอมคณธรรมจรยธรรมกนไปมาก ไมสามารถเปนแบบอยางทดใหกบสงคมไดเหมอนอยางแตกอน ไมวาจะเปนผบรหารประเทศ นกการเมอง ขาราชการ นกวชาการ พระนกบวช นกธรกจ และสอมวลชน จงทำาใหการอบรมบมสอนคณธรรมจรยธรรมแกเดกและเยาวชนทเกดขนภายในครอบครวและในชนเรยนหมดความหมายไปโดยสนเชง เพราะเมอผใหญและผนำาไมสามารถเปนตวแบบทดกทำาใหกระบวนการปลกฝงและกลอมเกลาทางสงคมวฒนธรรมเกดการบดเบยวไปหมด

แนวคดในการบรณาการภาครฐเพอสรางจตสำานกคานยมรวมเพอนำาสอปนสยทพงประสงค การสรางจตสำานก คานยมรวม โดยใหหนวยงานภาครฐบรหารงานตามหลก ชอบตอปญหาการทจรตและประพฤตมชอบภาครฐ เพอนำาสอปนสยทพงประสงคจงควรดำาเนนการดงน 1. รณรงคสรางความรความเขาใจแกทกภาคสวน ใหปฏบตงานและดำาเนน ชวตตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 2. รณรงคสรางจตสำานก คานยมรวม ใหทกภาคสวนมวนย เคารพกฎหมาย กฎและระเบยบ มจตสำานกสาธารณะ


48

3. ปลกฝงคานยมและฝกใหเดกไทยมวนย มความรบผดชอบ เหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตว 4. เจาหนาทของรฐทกระดบตองเรยนรและปฏบตงานตามหนาทดวยหลก ธรรมาภบาล ไมทจรต ผดกฎหมาย ประพฤตปฏบตตนตามมาตรฐานทางคณธรรมและจรยธรรม 5. สรางคานยมการยกยองและเชดช ความชอสตยสจรตและการตอตานการทจรต โดยใหสำานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตในภาครฐเปนเจาภาพและถอเปนคานยมหลกของชาต 6. สรางแรงจงใจใหเจาหนาทของรฐปฏบตหนาทราชการดวยความซอสตย สจรต เสยสละเพอประโยชนสวนรวม

49


สรป การพฒนาประเทศไทยในระยะทผานมามงเนนการพฒนาเศรษฐกจ โดยใชคนเปนเครองมอหรอปจจยในการผลตเพอสนองความตองการ การพฒนาใหเกดความ เจรญเตบโตทางเศรษฐกจ โดยไมไดคำานงถงคณคาของความเปนมนษยและการพฒนาศกยภาพของคนใหมความรความสามารถ มทกษะในการประกอบอาชพและสามารถปรบตวใหอยในสงคมทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ระบบราชการมการทำางานทขาดการประสานงาน ทำาใหเกดความซำาซอนหรอสนเปลอง นกการเมองและขาราชการ ทไมมธรรมาภบาล นำามาซงการกำาหนดนโยบายทเออตอการไดประโยชนแกตนเองหรอพวกพอง โดยไมคำานงถงเหตผลความจำาเปนและประโยชนทประชาชนจะไดรบการพฒนาศกยภาพของคนไดอยางยงยน จงควรใหหนวยงานภาครฐบรหารงานตาม หลกธรรมาธบาลเพอเปนตนแบบใหแกสงคม โดยจะตองพฒนาใหคนทกคนไดรบการ พฒนาตามศกยภาพอยางเตมททงทางดานรางกาย จตใจ ปญญาและทกษะฝมอ เพอใหคนเปนคนด มคณธรรม และมสวนรวมในการพฒนาเศรษฐกจสงคมไดอยาง มประสทธภาพ ตลอดจนมจตสำานกและมบทบาทในการดแลอนรกษทรพยากร ธรรมชาตสงแวดลอม และวฒนธรรมทดงาม ทงในระดบชาตและระดบทองถน ซงจะชวยทำาใหการพฒนาประเทศมความสมดลยงยนบนพนฐานของความเปนไทย


50

จนทรเพญ ชประภาวรรณ และคณะ. 2541. รายการการทบทวนองคความรเรองเดก เยาวชนและครอบครวในประเทศไทยและขอเสนอเชงนโยบายและการวจย. กรงเทพมหานคร: ดวงใจ รงโรจนเจรญกจ. 2553. คณภาพชวตไทยในกระดานโลก:สถานการณคณภาพ ชวตคนไทยสะทอนผานดชนการพฒนามนษย (Human Development Index)ในรอบ20ป.พลเดช ปนประทป. 2558. สถานการณปญหาคณธรรมจรยธรรมและธรรมาภบาล ในสงคมไทย.ศภเจตน จนทรสาสน. 2554. คณภาพชวตของคนไทย:นยจากดชนการพฒนามนษย. สมเกยรตตงกจวานชยและนณรฏพศลยบตร.2557.สการเตบโตอยางม คณภาพ:ความทาทายและโอกาสของประไทยในสามทศวรรษหนา.สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. “แผนพฒนาเศรษฐกจ และสงคมแหงชาตฉบบท11พ.ศ.2555-2559”.


วทยาลยปองกนราชอาณาจกรสถาบนวชาการปองกนประเทศ64ถนนวภาวดรงสตแขวง/เขตดนแดงกรงเทพฯ10400โทร.026919341http://www.thaindc.org

ความรอบร ความเขาใจความรวมมอ และการประสานงาน

เปนยอดปรารถนาของวทยาลยปองกนราชอาณาจกร

Documents

NDC · NDC Policy Brief ฉบับที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2559 Vol. 2 April-June 2016 ตัวแบบการจัดทำายุทธศาสตร์และ