Upload
lyngoc
View
227
Download
4
Embed Size (px)
Citation preview
-D .AI -D . KTAMAO ` PHY ˆ˛
O -D .O
TI ˆ˛
EU-S
˛
U
-D˛
´ GIUC ´ TAO ONG
NGUY ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
ONG
(1881-1951)LIn . Theoai ˆ BAn
˛
Nan ˘ 1958am
H .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆEN-TRE
-D´ manh ´ lay .ai: Hˆ LanongbınhTr` ay: Hˆ T&Lanong ˆ Han ˛ung
Xˆ chep ˛u: TypeSetterH&L-D´ tong .ap: eBookerH&LL` tam .ai: U.S.A.-Chicago
Copyright H—2006 .oi-Th´ An-Hanh . Boi ˆen-Tre
-D .AI -D . KTAMAO ` PHY ˆ
˛
O -D .ON ˘ THAM
˛
´ 33U
H . THOI ANHd ˛u ˛´ quyoi ˆen
˛
hung . co
˛
ua-D ˛´ Giuc ´ Tao ong
NGUY ˆ NGEN . TOC
˛
U
˛
ONG
TI ˆ
˛
SEU
˛
U-D
˛
´ GIUC ´ TAO ONGNGUY ˆ NGEN . TOC
˛
U
˛
ONG(1881-1951)
ˆ HAn ` Lanh ˆ Than ˛´ ıNh`uthTrong ´ n6ang ˘ Mam . Tuau ˆat(Th´ 8-1958)ang
Ti4 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 5EN-TRE
PH ˆ THAN
˛
´ NHU
˛
UT-Do .an -D ˛` Nhoi . Thap ˆe
(1881-1930)
THI. ˆ THAN ˆE:GIAA) -DINH:
Ng ˛u ˛` ngsanhoi ` th26ay ´ n5ang ˘ Tam ˆ Tan .y,nh˘ th22am ´ n6ang ˘ d1881am ˛u ˛ long . tich, . lai ` AnangH . toi, ˆ
˛
Bong
˛
Hao ˛
. tuu,
˛
Bınh ˆ phNamTre,en ˆ Vian .etNam.
Thˆ phan . Ngu ˛u ˛` loi ` ca . Nguyu ˆ ngen .oc -Dau,thˆ man ˆ Ngau ˛u ˛` loi ` ba ` ca . Vu ˜ tho . Si ot.
Tˆ
˛
bao -d ˛` coi
˛
Ngua ˛u ˛` loi ` ca . Nguyu ˆen -d ˛´ Loan,ucm . nhot ` hNhoa . ngoc, ˛u ˛` toi
˛
ThuınhB`ınh . phTrungan ˆanVi . Nam.et
Ng ˛u ˛` raoi -d ˛oi -d ˛u ˛
. th13oc ´ cıth`ang, . thu ˆ sinhant . tha ˆ te, ˛u -d´ Ngo, ˛u ˛` soi ˆ vong ˛oi ˆ Nong .oi.
Ng ˛u ˛oi -d ˛u ˛
.oc -d.inh -dˆ boi . van ` nao ˘ 1902,amc` bung ` Tra ˛u ˛ thong . Ti ai. -Dˆ nen ˘ b1908,am ` tha ˆ lat .oc, -dˆ
˛
el . ccon:haiai ˆ Nguyo ˆ then . Ti ´ vu ` ca . Nguyau ˆ ngen .ocH ˛on.
NgSau ˛u ˛` toi ´ thai ´ cu ` bung ` Ba ` thui . Gii ` hau, .asanh -d ˛u ˛
. ngbaoc ˛u ˛` ctrai:conoi . Nguyau ˆ ngen . Koc
˛y,
c . Nguyau ˆ ngen . cıch,B´oc . Nguyau ˆ ngen . Nhoc ˛. vut; a
nghai ˛u ˛` goi ´ cai: ˆ Nguyo ˆ then . Yi ˆ cen, ˆ Nguyo ˆ then .iNguy .et.
HB) . VOC ˆAN:T ˛` tu6u ˆ
˛
Ngoi, ˛u ˛` htheooi . choc ˛˜ vNho,u ` cha ´ ıt´utch ˛˜ Quu ˆ ngoc ˛˜ vu ˛oi ˆ NOng . hoi, . toc . nhai a.
Lˆ tu14en ˆ
˛
Ng(1805).oi ˛u ˛` voi ` hao . loc ˛´ baoptr ˛u ˛` tong
˛
nınh: ˘ tu17am ˆ
˛
Ngoi, ˛u ˛` thioi -d . vau ` trao ˛u ˛onghTrung . Moc ˜ Tho.y
N˘ tu19am ˆ
˛
Ngoi, ˛u ˛` loi ˆ hen . troc ˛u ˛ong(SChasseloup-Laubat ` gai on).
-Dˆ tu21en ˆ
˛
Ng(1902)oi ˛u ˛` thioi -dˆ ro ˆ nghoi
˛
hı .oc.LC) . TRICH ` TRQUANINH
˛
U
˛
ONG:C˜ ntrongung ˘ Ng1902,am ˛u ˛` thioi -dˆ vo ao
ng . Thach ˛Ko ´ Thy ˛u ˛. Thong ˛ vo, ` la ` viam . nec ˛ phoi ong
Th ˛u ˛
. Thong ˛So ` gai ` mon . not ˘ kam, ˆe -d ˛u ˛
.oc -dˆ
˛
voi ˆ Be ˆ Treent` sung ˛
. luu ˆ suon ˆ n17ot am.-Dˆ cuen ˆ noi ˘ Ng1919,am ˛u ˛` thioi -d . Huyau .en,
r ˆoi -d ˛u ˛. boc ˆ
˛o - ldi ` Quam . tran ˛u ˛ Chong ˆ thau ` tanh
˛
Cınh ˆanTh ˛ thBao. ´ lsau,ang . bai .i -dˆ
˛
oi - Hdi ` Chon ˆ (Hong ` Tia en)l` Quam . tran ˛u ˛ tong .ai -dˆ n4ay ˘ (1920-1924).am
T ˛` nu ˘ Ng1924-1927,am ˛u ˛` loi ` Quam . tran ˛u ˛ongCˆ Giuan . (Choc ˛
. lo ˛´ von) a -d ˛u ˛
. thoc ˘ phTriang
˛
Thu ˛u ˛
.ongth ˛o.
T ˛` nu ˘ Ng1927-1930,am ˛u ˛` loi ` Quam . tran ˛u ˛ongXuyˆ Men . (Boc ` Ra .ia).
V` cuao ˆ noi ˘ v1930,am ˆ lang .inh -D . Tai ˛` Phu .u,Ng ˛u ˛` voi ao -d ˛ txinon ˛` Quan.u
-D ˛u ˛
. choc ˆap -d ˛ nghchoon
˛
vı ` hao . hang ˛ ı,tr´uuNg ˛u ˛` voi ˆe ˛To ` Thoa ´ Tanh ˆ hNinhay anh -D .ao.
VII. ˆ NHE
˛
ON -D .AO:Bˆ
˛
phon . Ngan ˛u ˛oi -dˆ voi ˛´ giaoi - thınh,d` ˆ tan .oc,ch` xom ´ thom . lat ` va . toen ` gan ˛u ˛ mong ˆau.
-Dˆ voi ˛oi ˆ Nong . Ngoi, ˛u ˛` hoi ˆ let ` hiong ˆ theu
˛
ao.cKhi on - hdi . Ngoc, ˛u ˛` thoi ˛u ˛` dong ` danh . tium ˆ quen a
banh, -dˆ
˛
trmuae ` va ˆ ke
˛
ınh ˆ NgOng. ˛u ˛` phoi
˛
sai ˛´ nghom
˛
ıh .oc -dˆ
˛
le ` viam . tec ˛
. su ˆ vong, ` pha . dung ˛u ˛ong ˆ trongOng
Ti6 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 7EN-TRE
l´ tuuc ˆ
˛
gioi a.Ng ˛u ˛` coi ´ mo . bot ` Ca ˆ vo, ` Cınhk´a ˆ nho ˛ mchau .e.
C´ lo ˆ Can o - mdau, . dac ˆ tuau ˆ
˛
oi -d˜ qua ´ la . tuuc ˆ nhan, ˛ungh˘ang -dˆ gikhisauem
˛
dang . Hay .anh -d ˛u ˛` (tong ˛` 8u -dˆ 10engi ˛` Ngo). ˛u ˛` voi ˆan -di -dˆ ten . chan ˆ tho ˘ cam o, -d ˛u ˛` xaongngo` mai . cot ˆ say ˆ bSauo. ` Ca o - ndau . vang, ˆ nhe ` la ˛onc´ Hach . Thoi ´ ganh ˆ man ˛u ˛` coi ˆ say ˆ Nho. ˛ hung ˘ang -dem,
dkhisau .ay -D . Ngxong,ao ˛u ˛oi -dˆeu - thdi ˘ Sam. ˛
. thu amviˆ theng ˛u ˛` ngong ` nhay ˛vu . khotrongay,
˛
gang ˆ haianth´ Thang. . lat ` pha
˛
cai o -dˆay -d
˛
mu . lot ` hiıch´ong ˆ ıch´eu,th
˛
mao, ˛´ coi ´ tho ˆ
˛
le am -d ˛u ˛
. lioc ˆ ten . buc ˆ
˛
phon . khan okh˘ thian, ˆ lieng eng ˆay!
-Dˆ voi ˛´ boi ` thcona ˆ tan . gxaoc ˆ Ngan, ˛u ˛` thoi ˛u ˛onggiup -d ˛˜ chuo -d´ mao . moi .at. -D . biac . met, ˆ loi ˆ lan anhl ˛u ˛ Ngong, ˛u ˛` goi ˛ tioi ˆen
˛
hung . nho ˛˜ quyung ˆ thuen .oct´ thiung ˆ Ngeu. ˛u ˛` coi ` vchiaon ˛u ˛on -dˆ mchoat . sot ˆ tho annhˆ nghan ` meo a -dˆ con.ong
Ngo` nhra,ai ˛˜ ngung ˛u ˛` loi ˆ can . xtrongan om ˆapc˜ thung ˛u ˛ong -d ˛u ˛
. Ngoc ˛u ˛` troi ˛
. gio ´ mup ˆ hkhioi ˛˜ suu ˛
.u.-Dˆ voi ˛´ voi ˛
. Ngo, ˛u ˛` voi . gien ˛u -d ˛u ˛
. nioc ˆ hem oa aic
˛
nghınht`ua ˜ thphuıa e.-Dˆ voi ˛´ Ngcon,oi ˛u ˛` loi a ˆ lchaOng ` ganh ˛u ˛ong
mˆ vau ˆ vie . giec ´ dao . ıtr´uc -d ˛´ Nhiuc. ˆ Ngkhi,eu ˛u ˛` coi ungllo ˘ang -dˆ sen ˛
.u ˘ man . nchoac ˛ua.-Dˆ voi ˛´ coi ´ thac ˆ nhan an -d˜ qua ´ va ˜ Ngang, ˛u ˛` looi
chu -d´ chao, ˘ sam ´ soc, ˛ csangua ´ phac ˆ man .o.-Do .an -d ˛` Nhoi ˛on -D . cao
˛
Ngua ˛u ˛oi -d˜ na ˆ seu angnh ˛˜ gung ˛u ˛ Hiong: ˆ Ngheu, ˜ Nhıa, ˛ Ton, ˛u.
Ng ˛u ˛oi -d˜ ta
˛
hiıch´rao ˆ veu ˛oi ˆ C-Ong ˆ vo, .enngh˜ vıa ˛´ voi ˛
. ro, . Nhong ˛ von ˛´ boi ` chcona ` xom ´ trom, .onT ˛` vu ˛´ con.oi
Ng ˛u ˛` soi ˆ mtrongong . hoot ` can
˛
xanh ˜ ha . moi anˆ ven ˘ han oa A -Dˆ bong . mlui ˛` tro ˛u ˛´ soc ˛
. xu ˆ nham . cap
˛
uanˆ ven ˘ han oa ˆ TAu ˆ Nhay. ˛ Ngung ˛u ˛` voi ˆ van ˛˜ lung ongtuˆ han ` ctheoanh ´ Giac ´ lao ´ cıqu´caoy
˛
ua -D . Nho.aoNg ˛u ˛` soi ` Khınt´ung ˆ
˛
Giong ´ lao ` ca ˛u ˛ kong
˛
vy ˆ Nhe ˛on -D .aov .ay.
CIII. ´ CAC ˆ NGHIONG . QUANTRONGEPTR
˛
U
˛
` (ThONG ˆan -D .ao):A)
˛
HANH˛
U˛
CONG
˛
XUA ˜ HA .OI:Ng ˛u ˛` vrasanhoi ` la ˛´ lon ˆ mtrongen . giaiot -do .an
l. sich ˛cu
˛
nua ˛u ˛´ nhoc ` ma ˆ quyat ˆ ten ˛
. chu
˛
nhiBaou. eucu . coc ´ mach . Quang ˆ Xgia,oc ˜ ha . phoi ´ khisanh,at amthˆ bkhiam, . khoc ˛ nhoi, ˛ liung ˆ tien ˆ chcamep . thiu ˆ bat .ai.
T ˛u -dˆ vay, ˆ me . vat . chat ˆ dat, ˆ Vian . phNamet
˛
aich. muiu ˆ von ` tan
˛
nhui . khuc, ˆ con ` kitrongun ˆ sep ˆ bong .itr. ki, ´ mem ˛ Vmang.o ˆ me . thtinhat ˆ nan, ˆ cen ˛
. huu .oc(V˘ han oa -Dˆ phong ˛u ˛ tong)
˛
brao ˆ lat ˛
. vuc ` ma ˆ ınt´atnhi . vem ˛oi - sda ˆ Nho. ˛ nung ˆ ten ˆ han . (Voc ˘ han ´ Toa ayph ˛u ˛ mong) . dac ˆ cau ´ nhio ˆ theu ˆ le ˛
. vuc, ˆ khan ˆ trong .onphchinh .uc -d ˛u ˛
. nhoc ˆ tan ˆ ıv`am, -d˜ tia ˆ nhiem ˆ quem ´ sa aus˘ ctheoac ac -D . lao ´ cy ˆ
˛
truyo ˆ cen
˛
GiTamua ´ (Nho,aoıch,Th´ -D . Xao). ˜ ha . Vioi . thuNamet ˛o ˆ say ˆ trong ˆ sen ˛
.umˆ thuau ˆ ggayan ˘ giat ˛˜ nhaiua ˆ ven ˘ han ´ coa ˜ mu ˛oi.L` ngong ˛u ˛` bmanghoangoi ˆat -d.inh.
Riˆ veng ˆ hoe ` can
˛
canh ´ nha ˆ Ngınh,m`an ˛u ˛oi -da-d ˛u ˛
. hoc ˆ thap . cu
˛
nhaia ˆ ven ˘ han oa A ˆ ThuAu. ˛nho
˛
o,Ng ˛u ˛` noi ˆ ıch´oi ˆ hchaong, . choc ˛˜ (Nhou -dˆ ınhtr`en -d .o
snghe ´ Tach ˛´ Thu ˛Ngo, ˜ NgKinh).u ˛u ˛` ntheonoioi ˆ ne ˆepKhˆ
˛
Giong ´ vao ` sa ` cınt´ung
˛
Pha . Giat ´ Rao. ˆ voi ˛` lua ˛onlˆ Ngen, ˛u ˛` tioi ˆep -d ˛u ˛ong ˆ hAu . voc ` sa ˆ quantrongongtr ˛u ˛ong.
Ti8 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 9EN-TRE
V ˛´ boi
˛
chan ˆ hiat ˆ len ˛u ˛ song ˘ can ´ Ngo, ˛u ˛` boi
˛
aoth
˛
thtinhu ˆ than ˆ nhuam ˆan -D .ao -d ˛uc -Dˆ phong ˛u ˛ long amc˘ gan ˆ Nhoc. ˛ung -dˆ thong ˛` voi, ˛oi ´ squanoc ´ xsuyat ets´ suang ˆ Ngot, ˛u ˛` soi ˘ san ` thang ˆ nhau . nhan ˛˜ cung ´ hayaic
˛
nua ˆ ven ˘ han ´ Toa ˆ phay ˛u ˛ong.V . cay, ˜ nhung ˛mu . soi ˜ tphuı ˆ ıch´am -d ˛u ˛ong
th ˛` Ngoi, ˛u ˛` roi ˆat - xdau ´ tiot, ˆ thec ˛u ˛ vong ` nhiıt´a ˆ hoangeutrmang ˛u ˛´ coc
˛
sanh ˆ tong
˛
khui ˆ
˛
co
˛
dua ˆ tan . voc, ` sa ˛
. saus´ cut
˛
nua ˆen -D .ao -d ˛´ hPhonguc ´ Nhoa. ˛ riung ˆ Ngeng ˛u ˛oi-d ˛u ˛
. mmayoc ˘ than ˆ nhuam ˆ van ` bia ˆ hdunget ` coa
˛
haianˆ Ven ˘ han oa A Au. ˆ lAy a -d .ac -diˆ
˛
bıqu´em ´ trongauthtinh ˆ Ngan ˛u ˛` Nhoi. ˛o -d´ mo ` lkhia ` Ngquan,am ˛u ˛oi
h˘ hang ´ hoai .at -d . cong
˛
thiai . den ˆ sinh,an -dˆ
˛
the
˛
moa anm . phot ˆ nan ` lao ´ ty ˛u ˛ giong
˛
thoai ´ dat ˆ tan . Voc. ` ca ungnh ˛o -d´ Ngo, ˛u ˛` soi ˛´ hom ˛˜ phuu ˛u ˛´ hoc ˛˜ cuu ˘ ngan .o -D . vao, ax
˛
tha ˆ han anh -D . cao ˛´ khuu ˆ
˛
nho ˛ sanh.onCB) ´ HOAC .AT -D . XONG ˜ HA . (HOI: . Buoi on
vNamAn ` Ha . Khuyoi ˆ Ven an).N˘ Nh1905,am ˛
. But ˆ
˛
on -d . thai ˘ HoNgaang ang.Chiˆ cen ˆ nong ˆ thay ˛´ tuc
˛
mınh . manh ˜ ce ´ dac ˆ tan . nhoc ˛u ˛
.octiˆ
˛
eu ´ ChA ˆ Tau. ˛u -d´ ıch´o -dˆ thsauen ˆ gie ˛´ chioi ˆ tranhen1914-1918, ˛co ´ nac ˛u ˛oc -Dˆ Namong ´ trphongA, ` cao achm . giang
˛
phai ´ dong ˆ tan . phoc ´ khat ˛ soi ˆ noi ˆ
˛
Coi. ´ nhac asıch´ ˜ Viı . cNamet ˜ bung ˆ xubaon ˆ dat ˛u ˛ong -dˆ
˛
lımt`e ˆoic ˛´ duu ˆ can ˛´ nuu ˛u ˛oc.
Thu ˛o ˆay, - tudang ˆ
˛
thoi ` nianh ˆ Ngen, ˛u ˛` coi ungthˆ nhay ˛˜ houng ` bai ˜ nıv`ao ˛u ˛´ dıv`oc ˆ can
˛
ınh,m`ua -d ˛u ˛.oc
dˆ btrongcaoang ˆ tau ˆ nhiıch´am . thet ` Nhanh. ˛ quanungni . cem
˛
Ngua ˛u ˛` voi ˆ se ˛
. giu
˛
thoai ´ cat ´ kho ´ Vac. ˛´ tinhoithˆan -D .ao -D ˛´ luc ` cam ˘ ban
˛
Ngan, ˛u ˛` choi ´ tru .ong ˛co ac-diˆ
˛
cem:
˛
thiai . den ˆ dsanh,an ˆ vıtr´an ` da ˆ tan ˆ Doam. -do,
Ng ˛u ˛` choi
˛
tru ˛u ˛ trong ˛u ˛´ tioc ˆ phen
˛
lai ` dchoam an -d ˛u ˛
.oc:no ˆ kham, ˆ hingoan,on ˆ len ˛u ˛ong -d .ao -d ˛uc.
N˘ t1919,am . Bai ˆ vTre,en ˛´ vınt´uyoi ` ha .anh-d ˛´ stronguc . cach
˛
n17ua ˘ lam ` viam . Ngquan,ec ˛u ˛oic` mung . sot ˆ bo .an -dˆ tong am -dˆ ıch´ong -d ˛´ traung ˆ
˛
cho ˛uc"H . Buoi ˆ vNamAnon ` Ha . Khuyoi ˆ Ven an."
H . Buoi ˆ nhon ˘ mam .uc - giıchd´ ´ ngac .o -dˆ bong aovˆ ce ´ quyac ˆ len ˛
. tkinhoi ˆ ve ` tha ˛u ˛ mong ˜ hiai, . nen ˘amngtaytrong ˛u ˛` ngooi . quai ˆ Hoc. . koi ˆ geu . ngoi ˛u ˛` Vioi .et
h ˛
. top ´ cac ˆ
˛
pho ˆan, -dˆ˛
the ` lanh . cap ´ cac ˛so ˛ thgiaoo ˛u ˛ongbmua ´ van ˛´ hnhau,oi ˆ trau ´ nanh . bgiantrungan ´ loc .ot.
-Di -dˆ voi ˛´ Hoi . Buoi ˆ Hon, . Khuyoi ˆ Ven an -d ˛u ˛
.octˆ
˛
cho ˛´ nhuc, ˘ khuyam ˆ dıchkh´en ˆ chan ´ hhamung . coc ˆauti ˆ ven ` ba
˛vao . hphonge oa -d .ao -d ˛´ Huc. . toi ˆ
˛
cho ˛ucnh ˛˜ buung ˆ
˛
dioi ˆ thuyen ˆ cet, ˆ
˛
o -d . hong . quoc ˆ ngoc ˛u, -d .ocb´ viao, ˆ vet ˘ lan, ` tham ˛ Viv.v...o . hec . choc ˘
˛
nhang ˛ung -dˆ
˛
edtrau ˆ thıtr´oi ˛´ muc; ` ca on -dˆ
˛
hiame ˆ
˛
lueu ˆ lan y -d .ao -d ˛uc(hiˆ theu
˛
vao ˛´ mchaoi . he, ` thuoa . tiem,anhan ˆ nghet ıav ˛
. cho ˆ bınt´trungong, . bau .an...), -dˆ
˛
be ` trai ˛` cu ´ mac ˆ ınt´ed.i - tdoan . te . cuc, ´ tac . xat ˆau; -dˆ
˛
phe ´ thtinhhuyat ˆ nan oigi ˆ mong ˆ quen ˆ he ˛u ˛ong.
H . coi ´ pho ´ hat ` manh . tot ˛` No . Nhsan.oi ˛˜ bung aihay -d ˛u ˛
. gioc
˛
thai ˛u ˛ khuyong ˆ ıch.kh´enHHai .oi -dˆeu -d ˛u ˛
. soc ˛
. hu ˛u ˛ong ˛´ rung . rong ˜ cai
˛
uadˆ chan ´ ttrongung
˛
vCaoınh. . cong
˛
Ngua ˛u ˛` loi ` la ˆayt
˛
Bınh ˆ lTreen ` cam ˛so ˛ nghikinho .em, -dˆ
˛
re ˆ goi ˆ thay anhtrphong ` toao ` quan ˆoc.
Nh ˛ tiung ˆ Ngthay,ec ˛u ˛` boi . thi ˆ bat . mSauai. .otth ˛` hogianoi .at -d . Hhaiong, . phoi
˛
tai ˛
. giu
˛
tai ´ lıv`an ´ doytkinh ˆ ve ` cha ´ tranh .i -d ˛u ˛ thong ˛oi.
C´ cac ˆ viong . hoec .at -d . trong en -dˆ khtuyay, ong
Ti10 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 11EN-TRE
thau -d ˛u ˛
. koc ˆ quet
˛
tha ˛
. tuc ˆ nhe, ˛ung -d˜ cha ˛´ minhung-d ˛u ˛
. thtinhoc ˆ van . nhi ˛ csanhon
˛
Ngua ˛u ˛` Voi.
˛
la . lai, ucbˆ giay ˛` lo ` tha ˛` koi ` by . tri . nChoi. ˆ bien, ˆet -dˆ xe ˛u ˛´ long enm . trphongot ` giao
˛
phai ´ tkinhong ˆ ve ` va ˘ han ´ loa .ethu . loc, ` bia ˆ hgieoet . giot ˆ cong ´ mach . tang ˆot. -D´ lo ` ma .ots´ kiang ˆ tien ˆ rphong,en ˆat -d´ nang ˆ geu ˛u ˛ vong .ay.
CC) ´ SAC
˛
. MU
˛
KHKHAIMANGO ˆ
˛
AN:Vˆ son ˘ lan ` thong ˛u ˛ dong ˆ man ˆ nen ˛u ˛´ tinhoc,
thˆ than ˆ nhuam ˆan -D . lao ´ (Khy ˆ
˛
Phong, . Giat, ´ Ngao), ˛u ˛oitrcai . di ˆ hoan ` toan ` van ˛oi -D ˛uc -d . Ngdung.baoo ˛u ˛oi
-d . biac . chet u ´ viy . mec ˛ hkhaimango ´ gioa ´ dao . vuc ` ha ˆets ˛´ truc ´ vianh . phec
˛
rai ˘ phan .at.˛
HO ` Chon ong: N˘ t1920,am ˛` Bu ˆ NgTre,en ˛u ˛oi-d ˛u ˛
. boc ˆ
˛
o - ldi ` Quam . tran ˛u ˛ Chong ˆ thau ` Canh ˆ Than ˛o.C´ th3ach ´ lsau,ang . bai .i -dˆ
˛
Quraoi . Han ` Chon ˆ (Hong aTien) -dˆ nen ˘ 1924.am
Thu ˛o ˆ day, ˆ san ˛
. vu ` nung ˆ phay ˆan -dˆ long ang ˛u ˛` Mioi ˆ ven ` Hua ˆ Kie ˆ Ngeu. ˛u ˛` Vioi . chiet ˆ thiem ˆ
˛
seu ˆo.M . hosanhoi . xat ˜ ha . coi ˆ nghong . the, ˛u ˛ mong ˜ lai, ˆ gie ao,h . voc ˆ chan ˛ua -d ˛u ˛
. hkhaioc oa. - sDa ˆ do ˆ chan ´ cung onch. diu ˆ not ´ nghat, ` neo ` ssanhan, ˆ cong ˛co ˛
.uc.Trˆ nhan . Ngxong,am ˛u ˛` lioi ˆ llenen
˛
soi ˆ gong ˆang˜ nhui ˛ don an, -dˆ
˛
the ˆ cong
˛
mam . noi ˆoi - khdau ˆ
˛
kho okh˘ han, ˆ phımt`au ˛u ˛ mong ˛ hıchth´chomango ˛
. Quanop.s´ Ngxong,at ˛u ˛` loi ˆ lan ˛u ˛
. dot . day ˆ can ´ lach ` nham ` tra, ˆongtr . lot, ` ruam . phong, ´ cep ˛u ˛´ hoi
˛
ltheooi ˆ gie ´ Ngao. ˛u ˛` choi˛
ıc´ lach ˆay -d´ vnunga oi, -dˆ lay ` ma . nguot ˆ lon ˛
.oi -d´ kang ˆ˛
ec
˛
ua -d. phia ˛u ˛ong.Ngo` Ngra,ai ˛u ˛` clooi ˆ chat ˛
. nho, ` tha ˛u ˛ong,tr ˛u ˛` hong . chooc, -d` nhiao ˆ xuykinhconeu ˆ cquaen ac-dˆ ruong . vong, ` tkinhcona ˛` Hu ` Chon ong - Rdi . Giach a.
Vˆ le ` ruam . Ngong, ˛u ˛` gioi ´ vup ˆ von ` cha
˛dı ˆan
c´ khkhaiach ˆ
˛
an -dˆ hoangat -dˆ rat ˛` thung anh -dˆ ruong .ongtˆ Nhot. ˛o -d´ do ˆ chan ´ ngung ay -d ˛u ˛
. thoc ˆ khem ´ gia
˛
a.N ˛oi -dˆ ngoay, ` cai ˆ vong . Ngu, ˛u ˛` coi ˜ vung ˆ loan
khai -D` phan, ˆ
˛
o -d . nho ˛ vsanhon ao -D . Kao. ˆ quet
˛
tha . lat asˆ rau .ong.
T´ lom .ai, -do .an -d ˛` loi ` cQuanam
˛
Ngua ˛u ˛oi -danˆ geu ˛u ˛ nhong ˛ung -d ˛´ tuc ´ thanh: ˛u ˛ dong ˆ man ˆ nen ˛u ˛oc,chuyˆ cen ˆ lian ˆ chem anh.
hıV` ˆ let ` thong ˛u ˛ dong ˆ man ˆ nen ˛u ˛´ noc, ˆ Ngen ˛u ˛oir ˆ hat ˘ vsayang ˛´ moi . coi ˆ viong . mec ˛ khkhaimango ˆ
˛
an,-dˆ
˛
ce
˛
thiai . den ˆ dsanh,an ˆ dı,tr´an ˆ tan ˆ Ngoam. ` ra,aiNg ˛u ˛` choi
˛tru ˛u ˛ "Dong ı -d ˛´ phuc . nhuc ˆ han", ˛ lon a ap
d . phung ´ trap .i.Nˆ geu ˛u ˛ chuyong ˆ cen ˆ Ngan, ˛u ˛` loi ` viam . gec ˆan
g˜ vui ˛´ doi ˆ khan, ˆ nong ` tlaoai ˆ mam . xet ´ Ngac. ˛u ˛` khoi onghˆ che ´ nan
˛
man, ` va ˆ cıcht´an ˛
. houc .at -d .ong, -dˆ
˛
khe ˘ phac .ucm . hooi ` can
˛
khanh ´ kho ˘ khan ˆ
˛
co ˛
.uc.Nˆ geu ˛u ˛ liong ˆ chem ´ Nganh, ˛u ˛` choi ˘
˛
nhang ˛ungkhˆ cong . quyay ˆ men a ´ chap ˆ be ´ loc . dot ˆ chihayan, ˆemkhˆ
˛
rian eng -dˆat - Mdai. ` tra ´ lai . Ngai, ˛u ˛` coi ` ton ˛` chu ˆ loi ˛
.oiquyˆen -d . biac . chdoet ´ phanh
˛
thbanu ˛u ˛ cho.ongV . tay ˛` Nhu ˛on -D . vao . toen ` Ngan, ˛u ˛oi -d˜ ta .an
tˆ dcholoraam ˆ nchoan, ˛u ˛´ voc ˛´ troi . lon ` yong ˆ ınh,k´eumˆ can ´ cıch´an, ˆ vong ˆ to ˛ Ngu. ˛u ˛oi -d˜ tha . hat ` phanh ˆanThˆan -D . vao ˛´ coi
˛
ta ai -d ˛´ lukinhuc ˆ can
˛
bua . Quac ˆ tan ˛ugia).(Nho
GIV. .AP -D . CAOAO -DAI:LA) ´ TY
˛
U
˛
GIONG
˛
THOAI AT:Nh ˛u -d˜ bınhtr`a ` hoay, ` can
˛
xanh ˜ ha .oi
˛
anhh ˛u ˛ song ˆ sau ˘ vac ` tao ˆ nam ˜ Ngao ˛u ˛` haioi -diˆ
˛
em:
Ti12 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 13EN-TRE
S- ˛
. bu ˆ lat ˛
. muc, ˆ nhiınt´at . cem
˛
nua ˆ ven ˘ han oa-D .ao -d ˛uc A -Dˆ trong ˛u ˛´ thoc ˆ le ˛
. buc ` tranh ˛u ˛´ cong
˛
nua ˆenv˘ hkhoaminhan .oc ˆ TAu ay.
S- ˛
. hu ˆ
˛
nho . cuc
˛
dua ˆ tan . doc ˛u ˛´ choi ˆe -d . thuo .oc-d.ia.
Nh ˛˜ nung ˆoi -dau -d ˛´ non ˆ ccanhay ´ manh ˜ nai ˛oil` Ngong ˛u ˛` Ngoi. ˛u ˛` coi ˆ mımt`o . phoi ˛u ˛ong -dˆ
˛
gie
˛
thoai atdˆ vsinh,an ` ga ˆ day ˛
. lung . giai ´ tra . nchoi ˆen -D .ao -D ˛´ cuc ˆ
˛
otruyˆ Nhen. ˛˜ houng .at -d . xong ˜ ha . (Hoi . buoi ˆ Hon, .oikhuyˆ ven ˘ nhan), ˛˜ cung ˆ nghiong . mep ˛ phkhaimango a˛co ´ nac ˛ choi,
˛
thı
˛
moa an -d ˛u ˛
. moc . phot ˆ nhan
˛
co ´ hoac aib˜ cxacaoao
˛
Ngua ˛u ˛` Ngoi. ˛u ˛` thoi ˆay -d´ cho
˛
lı ` nha ˛unghanh -d . miong ˆ cen ˛u ˛˜ nhong
˛
ho . chkhitrongep, ˛ biua ˆetph
˛
lai ` khchiam ´ Nac. ˆ Ngen ˛u ˛` khoi ˆ ngong ˛´ kiımt`ot ˆemnh ˛ung -d ˛u ˛` long ˆ hoi ˛˜ hiuu . heu ˛ khon,
˛
da ˜ giı
˛
thoai atcchochung
˛
a -dˆ bong ` tao, . lao . vınt´uyai ` va . xıtr´i ˛ung-d´ nchoang ˆen -D .ao -d ˛uc A -Dˆ NgtheoıV`ong. ˛u ˛` noi, ˆen
V˘ han oa -Dˆ phong ˛u ˛ long ` pha ˆ chan ˛ lon ´ vy ˆ te ˆ linh.amCh ˛ lon ´ ny ˆ phay
˛
vai ˜ cınh ˛ tuu ˆ ton .ai, -dˆ
˛
he ˛u ˛´ nong ˆ ven anhkhoaminh . voc . chat ˆ Tat ˆ phay ˛u ˛ong, -dˆ mngayen .uc
- phıchd´ . vuc . hu . phanh ´ nhuc ˛ sanh.onngKhi ˆ Quoi .an ˛Ho ` Chon ˆ Ngong, ˛u ˛` coi ´ co ˆau
h .oc -D . phtheoao ´ SMinhai ˛u, ˘ tchayan . luyinh . Nhen. ˛o-d´ Ngo, ˛u ˛` coi
˛
tham ˆay -d ˛u ˛` giong
˛
thoai ´ hat ´ me ˛ Songo.Ng ˛u ˛` coi ˜ khung ˆ toong . phıV`ı.ch´ai ´ nhtuep ˛thu ˆ che
˛ı
gi
˛
thoai at -d ˛u ˛
. moc . thiot ˆ
˛
seu ˆ mo ` tha ˆ choi, ˛´ kho ˆ cong ˛uutho´ cchochungat
˛
a -dˆ loong .ai -d .ang.Rˆ loi ´ nuc ` Ngao, ˛u ˛` coi ˜ muung ˆ phımt`on ˛u ˛ong
v ˛u ˛
. lot ˆ khen
˛
boi ˆ khau ˆ cıkh´ong
˛
cuua .oc -d ˛` hioi . ten .ai.C˜ nhung ˛xu ˛ Thkia,ua ´ tai ˛Su ı -D . Taat -d˜ kha ˆ
˛so ˛gio ˛ua
c
˛
lanh au -d` vai ` ngang . thıv`oc, ˆ thay ˆ dan ˆ lan ˆ thanam
cgiaitrong ˆ lsanhtrongap, ˜ bao . tinh ˛ Ngu. ˛u ˛oi -d˜ tra
˛
ainhqua ˛˜ thung ˛` khgianoi
˛
houng
˛
thtinhang ˆ van, ˛´ loi yt ˛u ˛ giong
˛
thoai ´ chat, ˛ ımt`ua -d ˛u ˛
. loc ˆ hıchth´raoi ˛
.op.NHB) .AP -D . VAO ` SA
˛LO
˛U
˛. VOC ˆE -D .AI -D .AO:
V` cuao ˆ noi ˘ t1925,am . Quai . Can ˆ Giuan .oc,Ng ˛u ˛` goi .ap -D . Caoao -D` butrongai ˆ
˛
phoi ˆ Quathai.oim . thot ˛` hiımt`gianoi ˆ
˛
nghieu, ˆ cen ˛´ Nguu, ˛u ˛` lxinoi .apnguy . nhen . map ˆ Ngon. ˛u ˛oi -d ˛u ˛
. lphongoc amTH
˛
U
˛
. CHONG ´ PHANH ˆ SOI
˛
vU ` khoao
˛
giang ˛˜ thua angn4 ˘ DınhB´am ˆ mtrong(1926),an .ot -D` can ˛to . Hai .oi
Ph ˛u ˛´ Toc ˛
. xu, ˜ TrLonga . (Chach ˛
. lo ˛´ Ron). ˆoi -dˆ ngen ` 22ayth´ n11ang ˘ Ngh1930,am .i -D. cinh
˛
ua -D ˛´ Luc y -D . Tiai enva -D ˛´ Huc . Pho ´ thap ˘ Ngang ˛u ˛` loi ˆ phen ˆ
˛
am -D ˆ SAU
˛
U.- cDang ´ mo . trot . thang ´ thtinhai ˆ khan
˛
ungho
˛ginanang
˛
Ngai, ˛u ˛oi -d . nhiot ˆ ven ao -D . Caoao -D` vai ˛oit ˆ cat
˛nhia . tet ˆ tham ` vın,t´anh ˛´ coi
˛
lıtr´a ˛
.uc -dˆ
˛
phe . sung ˛
.um ˛mang.o
H
˛
toi . lai ´ ndoy ` Xinao? -d´ rap ˘ang: ˆ nhay ˛o -D .aoCao -Dai -d˜ va ´ Ngchoen ˛u ˛` thoi ˆ may . chot ˆ tran ˛` moi ˛oi,chˆ tran ˛` Toi ˛
. Do,u -D .ao -D ˛´ Huc, . Phanh uc, -D .ai -Dˆ choongc
˛
nha ˛ loon .ai.Ng ˛u ˛oi -d˜ ga . trongap -D . Caoao -D` nhai ˛˜ giung ao
l´ thy
˛
moa ˜ hoan ` toan ` nhan ˛˜ lung ´ ty ˛u ˛ong - bdang . bi ˆ te ˘atn ˛ ınh.m`oi
-D ˛´ Nguc . Hooc ` Thang ˛u ˛
.ong -Dˆ tnaye, ´ ldanha aCAO -D ` TIAI EN ONG -D . BAI ˆ TO ´ THAMAAT ´ tAT, ˛ucla -D
˛
´ CHUC ´ TRUA
˛
OI -d˜ da ` huyung ˆ dien . ceu ˛bo ´ lut .ap-D .AI -D . KTAMAO ` PHY ˆ
˛
O -D .O. -D . lai ˛u ˛
. noc ˆ Gien ´ lao y-D . Caoao -D` nhai ˛du ˛u ˛oi -day:
1) Tr ˛` loi ` cchungChaa
˛
nhua ˛ loon . vai ` mua ˆ loon aiv . van .at: Nh ˛ loon . vai ˆ lon ` ruemanha . thot . vit ˛´ nhau,oi
Ti14 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 15EN-TRE
c` mung . got ˆ moc ` Nguyra.sanha ˆ ven ˘ man .ot -do .anTh´ Gianh ao -d˜ da .ay:
"TH ˆ LAY ` CCHAA
˛
SUA
˛
. THU
˛
U
˛
YONG EU.BDO
˛
SOI
˛
. THU
˛
U
˛
YONG ˆ MEU
˛
´ TOI . THAO ` THANH ˆEGI
˛
´ VOI ` SSANHA
˛
CAN ´ VCON.AC . CAY ´ CONACS
˛
XUAN ˆ NAT
˛
SOI
˛
. THU
˛
U
˛
YONG ˆ LEU ` CA
˛
THO ˆ
˛
EC
˛
SUA
˛
. THU
˛
U
˛
YONG EU -DO..."S ˛do ˜ nhı ˛ loon . khai ˆ cong ` nhınnh`on . lınhm`an a
ru . thot . vit ˛´ bnhauoi ˛ lhaioi ´ chdoy anh:- M . lot a: T ˛` xu ˛ nhua, ˛ loon . sai ˆ thong ˛ thua ˛ot
t ˛ung -d. phia ˛u ˛ bong . bbaoi . boc ˛ noi ´ rui ˛` sung ˆ biong ˆ
˛
en,bikhu . thet ` giranhanh ˛´ thioi ˆ nhien en. -Dˆ Tong ay
khˆ thong ˆ BNamnhau,ong ˘ khac ˆ giong ´ ıV`nhau.ap˛
hanh ˛u ˛ cong
˛
thphongua ˆ
˛
tho, ˛` tioi ˆ tet ˛` tung ˛phu ˛u ˛ongnˆ men ` sdaau ˘ tac . khoc ´ ngnhau,ac ˆ ngon ˛˜ bu ˆat -dˆong.Do -d´ mo ` loa ` ngai ˛u ˛` loi ˆ tam ˛u ˛ long ` kha ´ giac ˆong.
- lHai a: -Dˆat - cdai, ´ nguac ˆ lon ˛
. thioi ˆ nhien en-d ˛u ˛
. bioc ˆ then ` canh
˛
riua ˆ teng ˛` vung ` rung, ˆ theooi -dac . trtranh,anh ˛no ˆ cen
˛
riua ˆ teng ˛` cgiaiung ˆ tap, ˛` giaungt . toc, ˛` cung ´ nha ˛ ıV`on. -d´ giranho, ˛´ quoi ˆ mgiaoc ˛´ coi o,r ˆ lrasanhoi ˆ lan ˆ quyan ˆ ten ˛hu ˛˜ tuu ` sai
˛
nhiraan, ˆ giaieucˆ phap, ˆ
˛
cham ˆ sat
˛
van . mat ˛oi -d. giinh ´ Sa. ˛
.u -dˆ tranhauquyˆ len ˛
. ngoi ` thay ˆ ggayem ˘ sat, ˆ sau ˘ Chac. ˘
˛
nhang ˛ungn´ rchiao ˜ ge, ˆ nghay . lich ˆ man, ` ca on -d ˛ nhua ˛ loon .ai -dˆenchˆ to ` han . tiai ˆ dieu . let ˆ nhau.an
2) C´ Tac ˆ Gion ao -Dˆ Tong ay -Dˆ Doeu -Dˆ Chang uaTr ˛` phoi ˆ than ˆ tan . nao en: C´ vac . Gii ´ Chao
˛
cu
˛
cua ´ Tac onGiao -d˜ ca ´ tro ˆ Then ˆ gie ˛oi -dˆ leu ` nha ˛˜ sung ˛´ thu ˆ tan ˛uph ˛u ˛ cong
˛
ua -D . Tai ˛` Phu . Thu. ´ Gianh ao -D ˛´ Thuc ˛u ˛.ong -Dˆe
-d˜ da . "ay: Nhien -D˘ Cang ˆ
˛
Pho . that . Ngi ˜ MCaıchTh´a, ˆ Niauth. Ngi ˜ Tha, ´ Thai ˛u ˛
. Ngong ˛u ˛ thThion . Ngi ˜ ViKima ˆ Caoet
-Dai... V". a -dˆ 1925,NOELem -D ˛´ Nguc . Hooc ` cang ungc´ gio
˛
dang . ray ˘ "ang: -Dˆ th24nayem ´ ph12,ang
˛
vuiaim ˛` lıv`ung ` nga ` cay
˛
xuTaua ˆ trong ˆ dan .ay -D . bao ˆ Then aiTay..."
N . cdungoi ´ Tac ˆ Gion ao -dˆ meu . mot .uc -ıchd´nhduy ˛´ lut, ` khuya ˆ thien . ven ` ca ˛´ khuu ˆ
˛
nho ˛ sanh.onNh ˛ phung ˆ thınhh`an ˛´ suc ˛do ˜ cı ´ kho ´ lnhau,ac ` mıv`a ˆoiTˆ Gion ´ phao
˛
nmangai . nhang ˛˜ mung ` sau ˘ riac ˆ bieng .etc
˛
tua ˛phu ˛u ˛ vong ` tha ˛` koi ` skhaiy ang.3) Tˆ Chon
˛ı -D .ai -D . KTamao ` Phy ˆ
˛
o -D .o: Ng` nayayc´ giranhac ˛´ thioi ˆ nhien ˆ (nen ´ rui ˛` sung ˆ biong ˆ
˛
en) -d˜ ma ˆatl ˆ tran ˛u ˛´ hkhoaoc . moc ´ may ´ Looc. ` ngai ˛u ˛oi -d ˛u ˛
. doc ˆed` thang ong -dˆ liong ˆ len . tac ˛` xu ˛´ nu ˆ xquaay ˛´ khu ac.C
˛
nanh ˘ cham ˆ mau . chot ˛
.o -da -d ˛ cua ´ sac ˘ dac an Au ´ vA, ac´ tac ˆ gion ao -Dˆ Tong ˆ gay . Mnhau.ap . thoi ` kianh ˆ ben ˆat-dˆ rchiaong ˜ ve ˆ ve . chat ˆ cat ˜ nhung ˛vu ˆ ngınt´e ˛u ˛ongkhˆ thong ˆ
˛
te ˆ ton .ai -d ˛u ˛
. noc ˛ua.nCho en, -Dˆ LChaang ` skhaianh ang -D .ai -D .ao
KTam ` Phy ˆ
˛
o -D . vo ˛´ Toi ˆ chon
˛
lı a:a) NguyQui ˆ GiTamen ´ Hiao . Nhep ˛´ Ngut ˜ Chi:u
Cˆ lot a -dˆ
˛
xe ´ hoa ˆ nhet ˛˜ thung ` kianh ˆ ren ˜ vchiae ˆ ınt´eng ˛u ˛˜ Vong. ˛´ thtinhoi ˆ NguyQuian ˆ Hien . Nhep ˛´ tout, anthˆ
˛
ce ´ tac ˆ gion ´ xao ˛ua -dˆ ceu ´ so ˛´ mu . mang ˛´ loi ` va ` giua upv` sao ˛
. mu ˛o -d ˛u ˛` hdungong ` gioa ´ lao ´ Vy.
˛
la . hkhoaai, .occ ˛gio ˛´ ngoi ` nayay -d˜ pha ´ triat ˆ
˛
ten ˛´ caooi -d . Co. ´ tac ongi´ cao ˆ phan
˛
liai ˆ ken ˆ het, ` hoa ˛
. cop ` thnhauung ` manh .otng .on -duˆ Choc ˛ Lon ´ nhduyy ˛ut. -D ˛u ˛
. voc .ay, -D .ao -D ˛ucm ˛´ khoi
˛
boi . mlui ˛` tro ˛u ˛´ hkhoaoc . moc, ˛´ coi ´ vınt´uyo ` va .ixıtr´ ˛ung -d´ mang, ˛oi -d
˛
quyu ˆ nen ˘ kang ˆ chem ˆ ve ` ha ˛u ˛ongdˆ nhan ˛ thsanhon ˘
˛
tiang ˆ tren en -d ˛u ˛` hong ´ sanhao ˆ so at.b) Th ˛
. huc ` Chanh
˛
Nghu ˜ Thıa ˛u ˛ Yong ˆ Treu ` Tran ˆe
Ti16 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 17EN-TRE
T ˛` Ngu ˛u ˛oi -Dˆ Ven .at: Cˆ lot a -dˆ
˛
ke ˆ geu . nhoi ˛ xsanhon ´ boa
˛
om . rchiaoi ˜ xunge, -d . vot ˆ me ` sdaau ˘ tac . vdanhoc, .ongl ˛
. quyoi ˆen. -D ˛´ Thuc ˛u ˛
.ong -Dˆ nhe, ˛ ldanhon ` chung,Chaac
˛
ka ˆ ceu ´ sac ˘ dac ˆ man, . choi
˛
tung . noc ˆ nhınnh`en .anlınhm` ` ruemanha . vot ˛´ Phnhau.oi
˛
sai ˆ hdungong oa,th ˛u ˛ yong ˆ teu, ˛u ˛ trong ˛
. lo ˆ mınht`trongnhauan ´ thau .it.Vˆ se ˛
. Thu ˛u ˛ yong eu -D ˛´ Chuc ´ Trua ˛` doi . ray ˘ang:" S... ˛
. thu ˛u ˛ yong ˆ leu ` gia ˆ heng ´ csanhao
˛
Cua ` Khan ˆ thon ˆegi´ Bai. ˛thoi ˛u ˛ yong ˆ meu ` va . loan . hai ` cınh,b`oa ` khan ˆ anont.inh; -d . tanang . minh ˛´ khoi ˆ thong ` nghu . lich ˆ khnhau;an ongth` nghu . lich ˆ mnhauan ˛´ khoi ˆ tong ` han . lai ˆ khnhau;an ongt` han . lai ˆ mnhauan ˛´ gioi ˛˜ bu ˆ cen ˛ hsanho oa..."
Va -D ˛´ lChauc ` canh ˜ vung . rach ˜ mo . htaioi . tai ankhˆ coc
˛
sua ˛
. ghu ´ nhet ˛vu ˆ "ay... K
˛
nghe . cich
˛
cua ˛ hsanho oal` Qua
˛
Vı ˛u ˛ long ` ditaya . het ´ Coa. ˜ nhung ˛cu ´ so ˆ cong
˛
Thua ˆay˘ cat ´ cho ˆ cet
˛
Quua
˛
Vı ˛u ˛ong".Qu
˛
Vı ˛u ˛ dong . suc ˛
. ghu ´ met ` ta ` han . cai ´ con.acghıV` ´ vnhauet . loan . mai ˛´ ghıV`nhau.khioi ´ nhauet
v . loan . mai ˛´ nghoi . ghıV`nhau.ich ´ vnhauet . loan . mai ˛oit` han . lai ˆ mnhau,an ` ta ` han . lai ˆ lıth`nhauan ` ca ˛dio .etthˆe..."
cSau ung, -D ˛´ TrChauc ˛` nghioi . phem ˆ ran ˘ang:" V... . Thay ˆ cay ˆ cam ´ tcon,ac ˛u -dˆ nay ˆ kheu ong -d
˛
su ˛ucth ˛u ˛ cıth`nhau,ong ˜ chung ˘
˛
ang -d . ghang ´ nghenhau,et a".Tren -dˆ lay a -d . cai ˛u ˛ Tong ˆ chon
˛
cı
˛
ua -D . Caoao-D` Khaiai. -D . butrongao ˆ
˛
Hoi . Nga ˛u ˛ non ˆay, -D ˛ucTh ˛u ˛
.ong -Dˆ quye ˆ cet ˛uu -d . nho ˛ khsanhon
˛
hoi . dioa .etvong, -dˆ
˛
he ˛u ˛ cong
˛
thanh ˆ gie ˛oi -D .ai -Dˆ tuyong . khet ˆ
˛
o.Cu .oc -d ˛` coi
˛
loua ` ngai ˛u ˛` soi ˜ hoe ` toan ` han . phanh ´ Cuc. acTˆ Gion ´ sao ˜ hdunge . vop ˆ me .ot -d ˛u ˛` kong
˛thınh ˛` Tro ˛` loi a
Nhchung.Cha ˛˜ thınhh`ung ˛´ quuc ˆ chgiaoc
˛
cı ` lon a
nh ˛˜ giranhung ˛oi -d. dia ˛chu, ˛´ kho ˆ phong
˛
lai ` nha ˛˜ lung ˘anquyranh ˆ len ˛
. voi ˜ be ˘ xang ˛u ˛ mong ´ Cau. ´ sac ˘ dac anntrong ˘ cham au -dˆ theu ˛u ˛ yong ˆ nhnhaueu ˛ emanhu
m . nhot ` ca, ` mung . lot ´ ty ˛u ˛ long ` ma ˛uu -dˆ no ˆ hen .anhph´ nhau.chochunguc
Kˆ let . Ngai, ˛u ˛` hooi ` toan ` than
˛
moa ˜ van ` tinat ˛u ˛ ttheoong ˆ chon
˛
ı -D .ai -D . KTamao ` Phy ˆ
˛
o -D . Ngo. ˛u ˛oinh .an -dˆ lay ` cona -d ˛u ˛` giong
˛khai ˆ
˛
tho ˆ dian . ınh,m`choeudcho ˆ tan . nhchooc, ˛ loon . Vai. ` Nga ˛u ˛` coi ˜ thung ˆay -day
l` ba ˛ phuu ´ thiap ˆ lieng ˆ cheng ˆ han ˛ung -D .ao -D ˛´ huc, ˆ kau .ipth ˛` hoi ˛u ˛´ thiong . nen ˆ Ven ˘ hkhoaMinhan . phoc ´ triat ˆ
˛
entheo -d ˛u ˛` Vong ˜ TuySanhınh . Khet ˆ
˛
nhchoo ˛ loon .ai.THC)
˛
` KOI ` HY ANH -D . TAO . QUANAICH
˛´ (1926-1930):UC
NgKhi ˛u ˛` goi .ap -D . Caoao -D` lınhch´ai, ` la uc-d ˛u ˛` cong ˆ danhong - thdang . tianh ˆen.˛
CO ˆ Giuan . ngbanoc, ` viloay . quan,ec -dem-dˆ Ngem ˛u ˛oi - khaidi -D` gian
˛
ang -D . Khuyao. ˆ den anch´ lung ` lam ` lanh ´ danh ˛˜ thu ˛u ˛ yong ˆ heu ` thuoa . kan,
˛
ınhth ˛` Tro ˛` Phoi . That ´ Thanh ˆ Nhian. ˆeu -dˆ Ngem ˛u ˛oi -di -dˆens´ gitrongang, ´ mo ˛ lua . lanh ˜ treo, ˆ nhen ˛ung -d ˛u ˛` xaongx˘ lam ˆ lay .oi.
Ng ˛u ˛` roi ˆ tat . tan ˆ vam ˛´ vioi . phec ˆ
˛
o -d . So. ˆ ngo ˛u ˛oinh . map ˆ ron ˆat -dˆ gong, ˆ Qutrongom . Can ˆ Giuan . voc ` ca
˛
a-dˆ cen ´ Quac . lan ˆ can . Ngıv`an, ˛u ˛` coi ˜ nhung ˛ con ´ giıth`ac ˛or
˛
anh -dˆ
˛
e - mxadi ˛o -D . Cao. ´ tho ˆ
˛
ne ´ roi ˘ butrongang: ˆ
˛
oi-dˆ mau ˛o -D . trphongao, ` phao ˆ
˛
o -d . vo ` nha . map on ˛vo ungnˆ lay ` sa ˆ noi ˆ
˛
moi . manh ˜ he ˛ hon ˆ Nhiet. ˆ Theu ´ Thanh ˆat-D . Caoao -Dai -d ˛u ˛
. goc ˆ day ˛
. trung ˛u ˛´ tioc ˆ ven, ` va ˆ can on-dˆ ngen ` (nhnayay ˛Tu ˆ TKim,an ˆ TıQu´an ˆ May, ˜ Ly .oc,Tˆ Chan ´ v.v...)anh
Ti18 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 19EN-TRE
XuyRa ˆ Men . Ngoc, ˛u ˛` tioi ˆ tep . muc ˛o -D . Sao. ˆong ˛u ˛` nhoi . map ˆ con ung -dong -d
˛
Ngao. ˛u ˛` loi .ap -d ˛u ˛
. coc acTh´ Thanh ˆ Hat . Moi ˜ TLongy, ˆ Xuyan, ˆ Men .oc.
V` cuao ˆ noi ˘ Ng1930,am ˛u ˛oi -d ˛u ˛
. loc .inh -D ˛´ ıCh´ucTˆ don . phay
˛
tai ˛` Quan,u -dˆ
˛
ve ˆ hie ˆ then ˆ han anh -D . nao ˛oiT` Thoa ´ Tanh ˆ KhNinh.ay ˆ chong ´ ddout ˛
. Ngu, ˛u ˛oi -d ˛ua-d ˛ txinon ˛` chu ˛´ vuc, a -d ˛u ˛
. choc ˆ thuap . hchoan ˛ thiıtr´uu .etth .o.
Th ˛` koi ` hy anh -D . tao . chQuanai ˛´ luc ` pha ˆancˆ quong
˛
ba ˆ
˛
to ´ vuc ` khoao
˛
Than ˆan -D . cao
˛
Ngua ˛u ˛oi.C˜ nhung ˛cu ˆ cuong . troc . di an, -do . han anh -D . nao ˆay-d ˛u ˛
. koc ˆ quet
˛
va ˛´ vioi . hec ´ doa ˆ thivian . khuyen, ˆ ıchkh´ench´ nghianh . chep ´ manh . bang,
˛
vao . thue ˆ mphongan yt . vuc ` tra . tat ˛
. xchou ˜ ha .oi.TIV. ˆ
˛
KEU ˆ VET ˆE -DO .AN -D
˛
` NHOI . THAP ˆE:-Do .an -d ˛` nhoi . thap ˆ ce
˛
Ngua ˛u ˛` goi ˆ com ´ ph3o ˆanchanh:
Ph- ˆ Nhan ˛on -D .ao.Ph- ˆ Than ˆan -D .ao.S- ˛
. nhu .ap -D . Caoao -Dai.Phˆ Nhan ˛on -D . cao
˛
Ngua ˛u ˛oi -d ˛u ˛
. voc . toen anctrong ˛To ` khung ˆ
˛
Ngo. ˛u ˛` loi ` tram ` con ´ bac ˆ
˛
phon .an -dˆoiv ˛oi: ˆ C-Ong ˆ vo, ˛
. thcon,o ˆ tan . choc, ` xom ´ Hom. anh-d´ GiNhotheoung ´ Ngao, ˛u ˛oi -d˜ na ˆ geu ˛u ˛ cong ac -d ˛uct´ Hianh: ˆ Theu
˛
Nhao, ˛ Nghon ˜ Thiıa, . Ten ˛u.Phˆ Than ˆan -D . cao
˛
Ngua ˛u ˛oi -d ˛u ˛
. soc ´ tang˛
octrong ˛Tho ˘ khang ˆ
˛
o. -D ˛´ trung ˛u ˛´ moc . coi
˛
canh ˛ho ankh´ nho . coc
˛
dua ˆ tan . Ngoc, ˛u ˛` cıcht´oi ˛
. cuc
˛
thiai . men .oim . hosinhat . Kat. ˆ quet
˛
Nga: ˛u ˛` troi ˆ nhan . nam ˛noi ` ıth`ao,nh ˛ nsanhon ˛oi -do -d ˛u ˛
. thoc em ˆ canno,am ˛lu . nghiac .ep.Vˆ phe ˛u ˛ diong . thtinhen ˆ Ngan, ˛u ˛` coi ˆ co ˆ mong ˛mang,o
gi´ hao oa -dˆ
˛
the ˘ cang ´ khac ˆ
˛
do: ˆ chot ˛˜ thu, ˆ hat . moc, ˆ dınt´e .i- tdoan, ˆ bphongoi . tai . Vuc. ˆ phe ˛u ˛ diong .en -d .ao -d ˛uc,
Ng ˛u ˛` doi . day ˆ than ˛u ˛ yong ˆ heu ` thuoa . lan, ` pham
˛
lai aml` tanh, ˛u ˛ thong ˆ tan ˛u ˛ong ai, -dˆ
˛
tre ´ canh ´ khac ˆ
˛
nghidoo .ep´ tac ´ ghunganh ˆ nay en.
Ng ˛u ˛` thoi ` canh ˆ trongong -D . trao . di ˆ nhan ˛` co onh ˛˜ khuung ˆ hon . bıqu´anh ´ thau: ˛u ˛ dong ˆ man ˆ nen ˛u ˛oc,chuyˆ cen ˆ man ˆ can ´ cıch´an, ˆ vong ˆ to ˛u.
M . dac ˆau -da - hdem ˆ tet ˆ lam ˛
. phuc . sung ˛
. nhu ˛onvsanh ˛oi -d. via . chQuani ˛´ Nguc, ˛u ˛` voi ˆ chan ˛ cua o -d ˛u ˛
.ocl ˆ thooi ´ nhat ˛u ´ lchoy ´ ty ˛u ˛ yong ˆ vsinheu ` gia
˛
khai ˆ
˛
o-dˆ loong . Mai. ai -dˆ gkhien .ap -D . Caoao -D` Ngai, ˛u ˛` moi ˛oithˆ nay ˛Toi ˆ chon
˛
cı
˛
ua -D . Trao ˛` moi . sot ˛
. giu
˛
ai -dap -dˆay -d
˛
uv` nhia . mem ˆ cchoau ´ hoac ` bai
˛
cao
˛
Ngınh.m`ua ˛u ˛oiho` toan ` than
˛
moa ˜ ttinan, ˛u ˛ nong, ˆ lien ˆ nhxinen .apmˆ von, a - trdem . ton ˆ lac ` thong ` vanh ` viao . hec anh -D .ao.
V .ay -do .an -d ˛` nhoi . thap ˆ ce
˛
Ngua ˛u ˛` thoi ˆ
˛
hie .en-dˆay -d
˛
Nhu ˛on -D . vao ` Tha ˆan -D . Ngao. ˛u ˛oi -d˜ va . toen anphhai ˆ Tan: ` khung ˆ
˛
vo ` Tha ˘ khang ˆ
˛
ctrongo ˛Tuyo . khet ˆ
˛
oc
˛
KTamua ` Phy ˆ
˛
o -D .o.
Ti20 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 21EN-TRE
PH ˆ THAN
˛
´ HAIU-Do .an -D ˛` Hoi anh -D .ao
N ˛Toi ` Thoa ´ Tanh ay-Ninh(1931-1934)
TI. ` THOA ´ TANH ˆ 1930.NINHAYT` Thoa anh -D .AI -D . KTAMAO ` PHY ˆ
˛
O -D .Oth` lanh . tap ˛` ngu ` may ˛u ˛` thhaioi ´ nang am - MDinh .eo
t(1927) . lai ` ThLongang ` tanh
˛
Tınh ˆ CNinh.ay ˆ song ˛ot . doao -D ˛´ Thuc ˛u ˛
. Phong ˆ
˛
quCaoam ` Cynh ˛thu
˛
xu ˛u ˛ong.Nh ˛ung -dˆ nen ˘ bıv`1928,am ˆ Nınhb`at . boi . Ngo, ` vluiai ˆeng
˛
mıtM´baa . (cot ´ Tach ` Thoa anh -d . c3o ˆ say ˆ lo), .apTh
˛
xao ´ Hia ˆ cungen -dˆ
˛
the ˛o -D ˛´ Muc . ve, ` ritua eng.T` Thoa ´ Ngdoanh ` Thai ˛u ˛
.ong -Dˆ sau ˛Lu ˆ ve anlTrung, ` Cha ˛´ suc ˘ lac ˛´ hion . cen ´ mo . tat .ai -d´ mthayo, .at
cho -D . lao ` cham
˛
u.Vˆ he ` chanh ´ vbadoanh . Chi ´ Phanh ˆ soi ˛u -diˆeu
-ınh:d`Ng- . Choc ´ Phanh ˆ soi ˛Ngu: ` Lai ˆ be ´ Trang.aTh- ´ Chai ´ Phanh ˆ soi ˛Ngu: ` Nguyai ˆ ngen . Thoc ˛o.Th- ˛u ˛
. Chong ´ Phanh ˆ soi ˛ Ngdou: ` Phai ˆ soi ˛Thu ´ CaaimthayThanh . Ngchoat ˛u ˛oi -d
˛
nham . Ngı(v`an ˛u ˛` coi ont . chai ˛´ Quanuc ˛Xuyo ˆ Men .oc).
Cˆ viong .ec -D . tao ˛` tru ˛u ˛´ voc ˆ thuan . tian ˆen.Nh ˛ung -dˆ nen ˘ n1930,am . boi . xo
˛
mraay ˆ say ˛
. ru ˆ roi ˘amnh ˛sau:u
Ng1) ` Phai ˆ soi ˛Thu ´ Thanh,Caai -d ˛u ˛ quyong ˆenTh ˛u ˛
. Chong ´ Phanh ˆ soi ˛ bıv`u, ˆ vınhb`at ˛´ moi . Chot ˛´ suc ˘acl ˛´ bon,
˛
pho . san ˛
. vu ˆ The ´ Thanh ˆ Cat ˆ Vau ˜ (Mı ˜ Tho).yNg` tai ´ lraach . phap ´ ChMinhai ˛ Lon ´ ly, . Tap ` Thoa anh
Trung
˛
U ˛ chong, ˆ long . Tai ` Thoa ´ Tanh ˆ c(doNinhay ˛ob´ dut ˆ dan ˘at).
C2) ´ hac .o -D . mao ˆ tay
˛
Hınh . lGiangau . theoaiv ˛´ Ngoi ` Chai ˛u ˛ Phong ´ Trap ˆan -D . thQuang,ao ` lanh .apph´ ChMinhai ˛on -D . lao, ˆ Thay ´ Thanh ˆ Giat ˆ Bong ˆom(B . Liac ˆ leu) ` Tam ` Thoa ´ Hanh . (cGiangau ˜ cdoung ˛bo utdˆ dan ˘at).
Vˆ Ththeoang ´ Gianh ao -D ˛´ TıCh´uc ˆ Ngon, ai-Dˆ Sau ˛THu
˛
U
˛
. NHTRUNGONG
˛
. (LUT ˆ ve ˘ Trung)anviˆ thet ˛ ThQuanchoo ˆong -dˆ KNamoc ` rkhaiy ˘ang: -da
gigiao ˆ meng ˆoi -D . choao ˆ NGUYong ˆ NGEN .OCT
˛
U
˛
chONG ˆ chap ˛u ˛ Nguyong. ˆ ven ˘ ban ˛´ thuc ˛o ˆ bay ˘angch ˛˜ Phu ´ nhap ˛du ˛u ˛oi -day:
-D .AI -D . KTAMAO ` PHY ˆ
˛
O -D .O3` ORIENTENDIEUDEAMNISTIEe.
RBouddhisme enove202No:
Tˆ 1931.Juillet4leNinh,ay` CochinchineladeGouverneurleMonsieurA
(Saigon)Gouverneur,leMonsieur
qu´connaitrefairevousdel’honneurJ’ai aNGUYM.jourcedepartir ˆ NGEN . TOC
˛
U
˛
estONGcharg´ BouddhismeouCaodaismedudirectiveladeerenov´ depeupleslesmoraliserdebutpouravante
apprendreleur ` etvertuslespratiquera ` purifieral’ˆ NGUYM.ame. ˆ NGEN . TOC
˛
U
˛
chargestONG eceenGouvernementleavecrelationsdesd’entretenir
rBouddhismeouCaodaismeleconcernequi enove.agrVeuillez ´ Gouverneur,leMonsieureer,
etrespectueuxsentimentsmesdel’assurance
Ti22 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 23EN-TRE
devoues.Singn´ Le: ˆ VE ˘ TRUNGAN
tXin . dam . bich ˛´ thuc ˛no ˆ Viraay . vet ˘ nhan ˛ud ˛u ˛oi -day:
-D .AI -D . KTAMAO ` PHY ˆ
˛
O -D .OSˆ 202o:Tˆ ngNinhay ` th4ay ´ n7ang ˘ 1931.am
gınhK´ ˛ ThQuanoi ˆong -Dˆ KNamoc ` (Saigon)yNgınhK´ ai,
Tˆ hoi ˆ han . Ngchoanh ` khay:ai ˆ
˛
te ˛` nayu OngNGUY ˆ NGEN . TOC
˛
U
˛
ONG -d ˛u ˛
.oc
˛
thuy ´ nhiac . vem .ucˆ giam ˆ meng ˆoi -D . Caoao -D` Phhayai, . Giat ´ chao ˆanh ˛ Mung. .uc - cıchd´
˛
nua ˆen -D . lao ` da . day ˆ gian ˛˜ luıng`u anl´ thy, ˛
. huc ` canh ac -d ˛´ tuc ´ vanh ` gitraua ˆ hlinhoi ˆ choon-d ˛u ˛
. strongoc .ach. ˆ NGUYOng ˆ NGEN . TOC
˛
U
˛
ONGch. triu ´ nhiach . thigiaoem . vep ˛´ Choi ´ phanh
˛
vu ˆ me .oivˆan -dˆ ce
˛
ua -D . Caoao -Dai.NgXin ` nhai . tan ˆ trınhk´ınht`am . vong ` trunga
th` canh
˛
tua oi.K´ ty ˆ Len: ˆ VE ˘ TRUNGANC˜ tuung ˆ Ththeoan anh ´ Ngy, ˛u ˛` vioi ˆ met . bot ˛uc
th ˛so ˆ ng284o: ` th1ay ´ n9ang ˘ (c1931am ´ Nghaio ai: -Dˆaus ˛THu
˛
U
˛
. NHTRUNGONG
˛
. vUT ` Cha ´ Phanh ˆ soi ˛uNG . kTHANHTRANGOC ´ ty ˆ cen ˆ nhong . gan) ˛ chooi
ThQuan ˆong -Dˆ kNamoc ` khay:y ˆ
˛
te ˛` ngu ` 31-6-1931.ayNg ˛u ˛` loi ˜ phanh ˆ chan ˛u ˛ quong
˛
man ˆoi -D . Namtrongaok` thuı(v`y ˛o ˆ nay ˆen -D . chao
˛
mı ˛´ moi ˛ ctrongo ´ tac˛
ınhPhNam ˆ man ` tha ˆ Nguyoi). ˆ ven ˘ ban ˛´ thuc ˛o ˆ bay ˘ang
ch ˛˜ Phu ´ nhap ˛du ˛u ˛oi -day:-D .AI -D . KTAMAO ` PHY ˆ
˛
O -D .O284No:
Tˆ 1931.September1erleNinh,ayCochinchineladeGouverneurleMonsieurA
(Saigon)Gouverneur,leMonsieur
qu´enconnaitrefairevousdel’honneurJ’aiob´ effective-prendsjedivines,instructionsauxeissant
ouCaodaismedudirectionlaaujourd’huimentrBouddhisme enov´ Cochinchine.ene
trchargecetteacceptantEn ` des ´ etelicatel’humanitservirbienpensejelourde, ´ partici-ladanse
pation ` rsaa egen´ spirituelle.etmoraleerationTrdul’aideAvec ` dem’efforceraijees-Haut,
r´ facontelledeeagir ` mbienpourvoira ´ com-laeriteretGouvernementduconfianceplete a ´ ledevantetaler
nousqu´elletelleCaodaism,dufigurevraielamondevolontlaparapparneest ´ celeste.e
synthlaestCaodaismLe ` princi-troisdesese(Bouddhisme,Indochineenexistantreligionspales
dansprisL’altruismeConfucianisme).etTaoisme,pointleestuniversel,l’amourlarge,pluslesensson
enseignestnousIldoctrine.sadeprincipal ´ desparelesministressesdeetDieuderecusspiritesmessages
saint-espirits evolu´ nousquies, ´ nouseteclairentconduisantvoiegrandeladanscontammentguident
` l’apoga ´ spirituelle.etmoraleperfectionladeeeappelseraCaodaismLe e ` reli-unedevenira
mondiale.paixleameneraquiuniversellegionjourLe ` leSud,ouNordduAnnamites,lesou
libertlatouteavecpractiqueront ´ national,culted’unetroublesdesouceaucunplusn’auraGouvernementle
dou ´ estCaodaistevraitoutcarquelconques,esordres
Ti24 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 25EN-TRE
sinc` l’autoritderespectueuxerement ´ deamoureuxetepaix.la
...agrVeuillez ´ Gouverneur,leMonsieureer,
etrespectueuxbiensentimentsmesdel’expressiondbien evoues.
ApproveSigne:Lˆ Ve ˘ TrunganLˆ Be ´ Tranga
Sign´ Nguye: ˆ Ngen . Toc ˛u ˛ongCharg´ enCaodaismduDirectionladee
Cochinchine.tXin . dam . bich ˛´ thuc ˛no ` Viraay .et-v˘ nhan ˛u
d ˛u ˛oi -day:-D .AI -D . KTAMAO ` PHY ˆ
˛
O -D .OSˆ 284o:Tˆ ngNinhay ` th1ay ´ n9ang ˘ 1931am
gınhK´ ˛ ThQuanoi ˆong -Dˆ KNamoc ` (Saigon)yNgınhK´ ai,
Tˆ hoi ˆ han . Ngchoanh ` vhay:ai ˆ ctheoang acTh´ gianh ´ kao, ˆ
˛
te ˛` tnayu ˆ choi ´ thanh ˛´ cuc ˆ giam ˆ meng ˆoi-D . Caoao -D` KNamtrongai y.
Nh . lan ˜ tranh ´ nhiach . rem ˆ khat ´ kho ˘ van ` na .angnˆ ne ˆ tay, ˆ thioi ˆ tet ˛u ˛ phong . sung ˛
.u -dung -d˘ nhan ˛ loon .aib˘ cang ´ dthamach ˛
. vu ` sao ˛
. cu
˛
tai .ao -D .ao -D ˛´ vuc ` linhahˆon.
V ˛´ soi ˛
.u
˛
hung . co
˛
ua -Dˆ Tang ˆ tCao,oi ˆ soi ˜ ce ˆog˘ hang anh -d . chong
˛
ınh -dˆ lon . nhai ˛thu ˆ ne ` choao -d ˛u ˛
.ocx ˛ung -d´ vang ˛´ soi ˛
. nhiınt´u . hoem ` toan ` can˛
Chua anhph
˛
vu, ` pha ˆ bo ` tray ˛u ˛´ moc . ngoi ˛u ˛` choi ˆ tan ˛u ˛´ cong
˛
ua -D .ao
Cao -Dai -d´ nhyung ˛hu ˆoi
˛
TrOn ˆ men ˛´ gioi ´ dang .aych´ tung oi.
-D . Caoao -D` lai ` sa ˛
. hu ` hoa ˛. tbaop ˆ gion ´ chao anh
-d˜ ca o ˛o -Dˆ Dong ˛u ˛ (Phong . Giat ´ Lao, ˜ Giao ´ vao ` Kha ˆ
˛
ongGi´ Sao). ˛
. thu ˛u ˛ yong ˆ treu ` tran ˆ ve ` ra . rong ˜ bınht`ai, ac ai,l` tra .ong -diˆ
˛
ttrongem ˆ chon˛
cı˛
ua -D .ai -D .ao. -D .ai -D .ao-d ˛u ˛
. gioc ´ dang . chchoay ´ tung ˆ nhdooi ˛˜ bung ` cai ˛bo utc
˛
ua -D ˛´ Chuc ´ Trua ˛` voi ` ca ac -Dˆ thang ˛` lua . Nginh ˛u ˛` toi ˛´ luc ac´ phac ˆ
˛
Cham ˛ trlinhon . lon ` luanh, ˆ luon ˆ ssoion ´ vang ah ˛u ˛´ dong ˆ chan ´ tung ˆ troi ˆ chen ˛on -d .ao -d ˛ua -dˆ cen ˛
.uc-diˆ
˛
thiıch´em: . ven ` thıch´a anh.-D . Caoao -D` sai e -d ˛u ˛
. troc ˛tho ` nanh ˆen -D .ao -d .ai-dˆ song, e - ldem . hai ` thchoınhb`oa ˆ gie ˛oi.
Ng` nay ` mao ` nga ˛u ˛` Vioi . tNam,et ˛` Bu ˘ ıch´acNam, -d ˛u ˛
. gioc ˛u -D . Caoao -D` vai ˛´ troi . quyon ˆ ten ˛
. cdou
˛
uam . Quot ˆoc -D . Chao, ´ phanh
˛
su ˜ khe ˆ cong ` mon .ot ˆ loaung . nai ` vao ˆ bie ˆen -d . lohayong . lan . nac ˛˜ ngıv`ua, ˛u ˛` ınt´oi-dˆ Caoo -D` chai ˛ chon ´ ranh ˆ that . tat ˆ trınhk´am . chong anhquyˆ ven ` ya ˆ chueu . hong ` ınh.b`oa
...NgXin ` nhai . tan ˆ rınht`am ˆ trınhk´at . vong a
thtrung ` canh
˛
tua oi.Chuˆ
˛
y:anK´ ty en:L ˆ VE ˘ TRUNGANL ˆ BE ´ TRANGA
K´ ty en:NGUY ˆ NGEN . TOC
˛
U
˛
ONGNg ˛u ˛` coi ˆ giam ˆ meng ˆoi -D . Caoao -Dai ˛ KNamo y.
V .ay -d ˛´ vung ˆ mhaie . Thiat: ˆ men . venh ` pha aplu . Ngat, ˛u ˛oi -d˜ tha . nhio . vem . cu ˆ giam ˆ meng ˆoi -D . Caoao
Ti26 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 27EN-TRE
-D` kai ˆ
˛
te ˛` ngu ` 31-8-1931.ayII. -D
˛
´ BUNG . TO ` SAI
˛
CAN
˛
UA -D .AO:lDo . cinh
˛
ua -D ˛´ Luc y -D . Tiai ˆ gien ´ dang . tay .aich` Gua ` Ko ´ Ngen, ˛u ˛oi -d ˛u ˛
. choc . mthayon . choat -D .ao,-d ˛´ bung . co ´ tac ` sai
˛
can
˛
ua -D .ai -D . Chao.
˛
riı ˆ veng ˆ The anh-D. Tia ˆ muNinh,ay ˆon -d ˛u ˛
. hdungoc ` voa a -d
˛
mu . lat ˛u ˛ongph´ nai ˆ Hen . Thoi anh -dˆ
˛
the ˆ tem ˆ ben ` Na ˛˜ Chu ´ Phanh ˆois ˛Hu
˛
U
˛
cTHANHONG ung -d ˛´ bung . vo ˛´ Ngoi ˛u ˛oi.N˘ mkhi1931,am ˛´ voi ˆ Te ` Thoa ´ Nganh, ˛u ˛` coi o
t ˛
. nguyu . len ` chaiam ´ tai ˛` Hchogiaoo . Thoi ´ canh ˆ lam amb˘ang.
M . cot ´ Ngai ˛u ˛` rkhaioi ˘ miang ˆeng -dˆ That anh-D. Tia ˆ tidomuaNinhay ˆ ben . cac
˛
bua ˆ
˛
on -D . chao,
˛
ı -dˆ
˛
te enNg ˛u ˛` voi ` ba ` Na ˛˜ Chu ´ Phanh ˆ soi ˛u -d ˛´ bung . gio ` mum athoi.
M . cot ´ Ngai ˛u ˛` rkhaioi ˘ kang ˆ
˛
te ˛` ngu ` 9-5-1931,ayl` nga ` Ngay ˛u ˛` xuoi ˆ Hgia.at . to ˆ cen
˛
Ngua ˛u ˛` khoi ˆ cong ondung -d ˛´ bung . co
˛
cua
˛
tai ˛riu ˆ neng ˛˜ Tua. ˛u -dˆ vay ˆ sau,ec
˛
cua
˛
mchiai a -dˆ
˛
te ˆ Ngen ˛u ˛oi -d ˛´ bung . lo ` ca
˛
Hua .oiThanh -D .ai -D . KTamao ` Phy ˆ
˛
o -D .o.tHai ˛` no ˆ cay ´ lo ` ThLongang ` thanh . nhi . van, a
c´ co ˆ chau ˛ung -dˆ bong ´ phach ˆ nan ˛Toi ` hoa . To ˆ Ninh.ayV . chay
˛
ıv`ı -D . nhıv`ao, ˛ Ngsanh,on ˛u ˛` phoi
˛
aivˆ lang .inh
˛
TrOn ˆ gen ´ vanh ´ nhiac . vem .u -d ˛´ bung . to ` sai
˛
ancchung
˛
ua -D . viTrongao. . nec ˆ Ngay, ˛u ˛` choi ˘
˛
cang oh ˛u ˛ quyong ˆ len ˛
. cınhm`chochioi
˛
a.NHIII.
˛
˜ SUNG
˛
. SU ˘AP -D . VIAT .EC -D .AO-D ˆ TIAU EN:
Ng ˛u ˛` boi ˘ vtayat ` viao . vec ˛´ nhoi ˛˜ sung ˛
. mu ˛ochmang
˛
ınh -dˆ non ˆen -D . vao ˆ me . moi . Ngat. ˛u ˛` choi
˛
lı amvi . phtrongec . viam -d. via . ci
˛
Thua ˛u ˛. Chong ´ Phanh ˆ soi ˛u
m` tha ˆ choi, ˛´ kho ˆ phong
˛
vai ˛´ nhioi . vem . cu
˛ngua ˛u ˛` coi ˆam
gi ˆ meng ˆoi -D . vhayao, ˛´ nhioi . vem .u -Dˆ sau ˛ chı(V`u ˛ cua os ˛
. quytraou ˆ chen ´ thanh ˛´ lutheouc .at -D .ao).NA) . BOI .O:
Hi . vep ˛´ Nghaioi ` Chai ´ Phanh ˆ soi ˛Thu ´ vai aNg . Ngoc. ˛u ˛` chlooi
˛
ınh -dˆ lon . Bai ` Can ˛ Viuu . Vien. .ecphˆ quyan ˆ gien ˛˜ vbaua . Chi ´ Phanh ˆ soi ˛thuu ˛o ˆ nhay ˛usau:
Ng- . Choc ´ Phanh ˆ soi ˛ Su: ˛ trua . Chi ˛´ Suc ˘ vac aınT´ -dˆ vo ˆ phe ˆan -D . vao ` pha ˆan -d ˛` gioi, ˛˜ Chu ˛ truyon ˆen
-D .ai -D . cao, ˆ quyam ˆ ten . tap . Tung. ˆ
˛
long ´ vibay . Len: .ai,Lˆ ve ` Ha ` vioa .en.
Th- ´ Chai ´ Phanh ˆ soi ˛u: -Diˆeu - cınhd` ˛pho ˆ
˛
o -d .o,thuyˆ ben ˆ
˛Cho ˛´ suc ˘ hac anh -D . phthaao ˛u ˛ long, ` cham
˛
ut . Hoa . Thoi ´ quanh,
˛
lan ´ ny ˆ ten ` sai
˛
can
˛
ua -D .ao, -d.inhl ˛u ˛ hong ˛u ˛´ Chchoong ˛´ suc ˘ Tac. ˆ
˛
long ´ vibay . Hen: .o,L ˛u ˛ vong ` Ca ˆ Nong ˆ viong .en.
Th- ˛u ˛
. Chong ´ Phanh ˆ soi ˛Chu: ˘ snomam ˛
. giu aoh´ thigiaooa, . vep ˛´ Choi ´ phanh
˛
lu, ` cha
˛
Tu . Hoa . Nhoi ˛onTsanh. ˆ
˛
long ´ vibay . Nen: . Ngooi . Hai, . voc, ` viYa .en.quyTuy ˆ hen ` rianh ˆ nheng ˛ lkhiung ` viam .ec,
Ng ˛u ˛` voi ˆ phan . giu ´ vup ˛´ Ngoi ` Thai ´ Chai ´ Phanh ˆ soi ˛u,m` kia ˆ vihaicoiem . Len ˛u ˛ vong ` Ca ˆ Nong ˆ viong .en.
Ngo` Cai ˛ viuu . Ngen, ˛u ˛` slooi ˛ chsangua
˛
ınh-dˆ ton ˛` hu .o -D . vao ˆ me . nat . troi . si, ˘ap -d . cchoat o -d
˛
Bu antr. si ˛
. mu ˆ loi ` vang, ` Ba ` qucaian
˛
man ˆ Thoi ´ Thanh ˆat, -dith˘ viam ˆ ceng ´ Thac ´ thanh ˆ vat, ` gia ´ mup ˛ thmango emnhiˆeu.
Sˆo -D . hao ˛˜ thuuu ˛o ˆay -d ˛u ˛
. ngooc ` 300,000aing ˛u ˛` Coi. ´ Th105o ´ Thanh ˆ trongat, -d´ co ´ c43o ´ tai .am.
T ˛u -dˆ say ˆ ngo ˛u ˛` voi ˆ Te ` Thoa ´ lanh ` cam ˆ quong
˛
a
Ti28 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 29EN-TRE
ng` thay em -dong. -D . hao ˛˜ vuu ˆ ce ˆ nhat a ˛ vtrongtuo ungThanh -d. cia ` tang ˘ sang ˆo. -Dˆ thong ˛` toi ` chai ´ lanh, ˛u ˛ongth ˛
.uc -d ˛u ˛
. tooc an -D .ao
˛
hung . do ˆ doi ` Nhao. ˛lu ´ vua ` rıb´a ˛
.okhˆ cong ` khoon -d . nhun ` ca ˛ua -dˆ
˛
che ˛´ hchoua ˆ phet;
˛
gai ˛oiv` bchiaa ˛´ cchoot ´ giaac -ınhd` -D . hao ˛uu ˛go ˆan.
NGOB) . GIAO:AINg ˛u ˛` loi a -d . diai . cen
˛
ua -D .ao -dˆ
˛
thigiaoe . vep ˛oiCh´ phanh
˛
Ngu. ˛u ˛` phxinlooi ´ ckhaiep ´ Thac ´ thanh ˆat.Nh ˛o -d´ too an -D .ao -d ˛u ˛
. toc ˛
. huu ˛
. cop ´ kinhung -dong -d
˛
ao,khˆ cong ` bon . khi ´ kho ˘ nhan ˛tru ˛u ˛´ noc ˛˜ Ngua. ˛u ˛` soi ˛ua
dsang . day ˆ vo ˆ me . vioi . hec anh -D . mchoao, ˆ Thoi anhThˆat -d ˛u ˛
. troc . hon ` lutheoanh .at -D . mao ` kha
˛
phoi .amlu .at -d ˛oi.
Ng ˛u ˛oi -da - gdem ˛u ˛ hong .anh -d .ao -d ˛´ chuc ˛ tuonc
˛
mınhm`ua ` la ` tam ˘ nchoınt´uyang ˆen -D .ao, -dˆ voi ˛oinh ˛ vsanhon ` Cha ´ phanh
˛
Ngu. ˛u ˛oi -d˜ ha anh -d´ lung ˛oiTh´ gianh ´ cao
˛
Thua ˆay -d˜ da . tay ˛` tru ˛u ˛´ "Toc: ˛u ˛ conong,nh ˛´ lo ˛` Thoi ˆ vconay, ˆ lon ` ctincona
˛
Thua ˆ chogiaoayCh´ phanh
˛
Nhu. ˛` mcono ` na ˆen -D . mao ˛´ lraoi ˜ che ˛onch´ tranh ˛u ˛´ moc . Chat ´ phanh
˛
vu ` cha ´ sanh."ungGIC) ´ HAO OA:
Ng ˛u ˛oi -d˜ hthia ` vianh . Giec ´ Hao ´ tochooa an-D . mao, . phot ˆ tan . Tai ` Thoa ´ manh, . phot ˆ cchoan ´ Hac .o-D .ao.
T . Tai ` Thoa ´ tranh, ˛u ˛` hong . choc ˛˜ (u -D .ao -D ˛´ Huc .oc-D ˛u ˛` tong) ˛` su ˆ ho . v60sinhoc ˛´ lhaioi ˛´ lop, en -dˆ gen ˆ 500an
l11rachia ˛´ Ngop. ˛u ˛` toi ˆ
˛
cho ˛´ nuuc ˆ hoi . msinhoc ˆ co oingh` kheo ´ choo an - hdi .oc, -d ˛u ˛
. tr94oc ` nnamo ˛u.Ban -dˆ cem ´ lhaio ˛´ dop . chay ˛˜ vu, ` lhaia ˛´ dop .ay
-d . lao ´ phy ˆ
˛
tho ˆ nhchoong, ˛˜ ngung ˛u ˛` loi ` cam ˆ quong
˛
Sa. ˆoh . vioc ˆ l4en ˛´ nop ˆ ngoay ` 200.ai
Ng ˛u ˛` coi ` ton ˆ
˛
cho ˛´ muc . lot ˛´ dop .ay -D . hchoao angch ˛´ suc ˘ac ˛lo ` viam . tec . Tai ` Thoa anh.
Ngo` mra,ai . trot ˛u ˛` Hong .anh -d ˛u ˛` cong ´ lhaio ˛op:M . lot ˛´ hchoop ` chang ˛´ suc ˘ vac, ` ma . lot ˛´ hchoop ` chang ˛ucvi . dec ˛
. hu . Moc. ˆ khoi ´ ng15oa ` hay, ˘ thang ang -dˆ ceu om ˛o.
Vˆ vie . giec ´ dao . tochouc an -D . mao, ˆ thoi angNg ˛u ˛` mrachooi . tot ˛` Cho ˆ dtriau .ay -D . nhao, ˛´ lut ` va ˆeNg˜ giu ˛´ coi ˆ Tam, ˛u -D .ai -di ˆ Bqui.eu ` Thai ˛u ˛ Yong eu
Ngv.v..... ˛u ˛` truyconoi ˆ tochoen an -D . hao . thuoc . loc ongc´ bac ` kai . tre ˆ ven, ` pha ´ giat ˆ nhchokhenbanay ˛ungng ˛u ˛oi -d˜ ha . thuoc . Coc. ´ hac .o -D .ao -dˆ heu ˛u ˛ong ˛´ gung, ayth` manh . trphongot ` hao .oc -d . sao ˆ rau . thTinhong. ˆan-d .ao -d ˛´ truc ˆ
˛loi ˆ caoen -d´ kang ˆ
˛
e.sTrong ˆ cchungo ´ chac ˛´ suc ˘ac -d ˛u ˛ quyong ˆen
trong -D . tao ˛` tru ˛u ˛´ voc ` va ˆ chsau,e
˛
mı . Ngınhm`ot ˛u ˛` loi ac´ Cho ˆ dtriau .ay -D . vao, ` da . nhiay ˆ heu ˛ con
˛
a.TYD) ˆE:
Ng ˛u ˛` thoi ` lanh . viYap . (Den ˛u ˛ong -d ˛u ˛` tong) .aiT` Thoa anh, -dˆ
˛
ce ´ cho ˆ ngchoo ˛u ˛` loi ` cam ˆ quong
˛
da ˛u ˛ongb. khiinh ˆom -dau.
CE) ˆ NGHONG .E:Ng ˛u ˛` toi ˆ
˛
cho ˛´ muc ˛ cmango ´ cac ˛so ˛Tro: . hai ang,tr . cai ˛ trua, . mai . loc, ` ro ` sen, ˛o -d ˛u ˛ ghong ˆ me ˆ say, ˛lo amc
˛
ngchov.v...ui ˛u ˛` voi ˆ Te ` Thoa ´ canh ´ vio . lec ` cam ongqu
˛
Ca. ´ cac ˛so ˛cungo ˛´ mchoung . cnhuoi ˆ cau
˛
Tua oaThanh -d ˛u ˛
. toc ˛u ˛ong -dˆoi -dˆay -d
˛
vu ` tıt´a ˆ kon em.NF) ˆ NGHIONG .EP:
Ng ˛u ˛` phkhaichooi ´ ma ˛ s9mango ˛tro ˆongh` bang ˆ crauong
˛
Diai. . chıcht´en ˛` lung ˆ m20oi ˆ sau; ˆonh ˛ con ˆ hong ˘ ngang ` lay ˆ ng500oi ˛u ˛` Coi. ´ sac ˛ro ˆ nay ˆay
Ti30 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 31EN-TRE
ccung ˆ Tchoap ` Thoa anh -d
˛
u -dˆo ˘ han ˘ ngang ` may, atr ˛u ˛´ phkiaoc
˛
muaai ˛cho ˛
.o.Vˆ ce ´ Thac ´ Thanh ˆ Ngat, ˛u ˛` doi . tay ˆ
˛
cho ˛´ luc amru . Phong ˛u ˛oc -diˆen -dˆ
˛
ce ´ mo . cot ˘ ban
˛
van ˆ le ˛u ˛ thong ˛
. vuc at` chai ´ nchoanh ˆen -D . vao, ` ca ung -dˆ
˛
ce ´ no ˛ chooi -D .aoH ˛˜ luu ` cam ˆ quong
˛
a.MG)
˛
THMANGO ANH -D. VIA ` KHA
˛
TOI .AOT ´ TAC ` THOA ANH:
Ng ˛u ˛` tioi ˆ tep . cuc ˆ khkhaiınhtr`ong ˆ
˛
can
˛
ua -D ˛ucTH
˛
U
˛
. PHONG ˆ
˛
lAM ` ma ˛ shaimango ˛o -dˆ cat
˛
Tua oaTh´ Manh. . sot ˛ m80o ˆ lau ` nkhua . thoi ` Tanh ` Thoa anh.M . sot ˛ m50o ˆ lau ` Thkhua anh -D.ia, -dˆ
˛
chchoe ˛u -D .aoH ˛˜ cuu ˆ nhat a ˛ To. ˆ cat
˛
a -dˆeu -d ˛u ˛
. phkhaioc ´ sa . sach ˜ ve, ˛oinhiˆeu -d ˛u ˛` song ´ tha ˆ thong ˛u ˛ Nhong. ` ca ˛ua -D . Hao ˛uu-d ˛u ˛
. toc ˆ
˛
cho ˛´ vuc ˆ me . phoi ˛u ˛ diong . Gien: ´ dao . luuc, . lat .e,v . nghsinh,e ˆ nghie . v.v...ep
Ngo` Ngra,ai ˛u ˛` soi ˘ap -d . mat . vioi .ec -dˆ
˛
khe ˛oicˆ tong . tao ´ Tac ` Thoa ´ Banh. ´ quat ai -Dai -d ˛u ˛
. boc ˘at -dˆauxay -d´ truc ˛u ˛oc.
TH) ˆ
˛
CHO
˛
´ HUC . NHOI ˆ SANH:ANV ˛´ nhioi . vem . THu
˛
U
˛
. CHONG ´ PHANH ˆ SOI
˛
U,Ng ˛u ˛` moi ˛` nhoi ´ Hom . Nhoi ˛ sanh,on -dˆ
˛
the ˛
. hiuc . den anch
˛
ntrongu ˆ Hen ` Chanh ´ nanh . troi . ci
˛
ua -D . Thao. anhphˆ Han . noi ˆ gay ˆ toom ` than ˆ
˛
e -d . diai . nhen ˛ ksanh,on eul` pha ´ viai ˆ (en -d . biai ˆ
˛
nhdoeu) ˛ csanhon ˆ cong ˛lu ˆ Men. ˆoiph´ viai ˆ sen ˜ le a -d . diai . 500choen -d . hao ˛˜ Luu. . nhe om-d. vinh ` ngao ` th15ay ´ 10ang ˆ lam . mich ˆ noi am.
thBan ˛u ˛` trong ˛
. Huc . noi ˆ gay . loi ` Bana˛
viuy enth ˛u ˛` trong ˛
.uc ˛no ˛ Toi ` Thoa ´ Tanh. ` suy ˛no ˘ mang, ˆ voi .il˜ phanh . san ˛
. hu anh -D . vao, a -d ˛u ˛
. lcoioc a -D . diai . choenH . noi ˆ ctrongay ´ phiac ˆ nhen ´ com
˛
Bua ` Can ˛ viuu .en.
H . nhoi ˛ ngosanhon ` nhiai . vem .u˛
hung . mo .oivi . lec ` cam
˛
Hua . Thoi ´ canh, ` con ´ quyo ˆ phen ˆ chınhb`e ˆatvˆ hoan, .ac -dˆ nghe . ci
˛
sai ˛ cua ´ chac
˛
tru ˛u ˛ luong . lat . ne aokhˆ phong ` hu . vap ˛oi - sda ˆ ınt´o -dˆo.
H . Nhoi ˛ nhsanhon ´ lom ˆ tran ˛u ˛´ nhoc ˛´ vut aonam -D . thao ˛´ v(1931),6u ` la ˆ than ˛´ vhaiu ` nao am -D . thao ˛u
nhHai(1932).7 om -dˆeu -d ˛u ˛
. koc ˆ quet
˛
ma ˜ my an.Ng ˛u ˛oi -d˜ na ˆ quyang ˆ nhen ˛ lsanhon en -dˆen -d. via . mi aThˆay -da -d. Nhinh. ˛o -d´ nho ˛ sanhon -d ˛u ˛
. goc ´ phop ˆ xan ayd ˛
. vung ` nhao ˛˜ ltrangung . sich ˛cu
˛
ua -D .ai -D .ao.HI) ` GIOA
˛AI:
-D . lınhm`at ` ctin""cona
˛
ua -D . Tai ˛` Phu . tru ˛u ˛ocm . Chat ´ phanh
˛
vu ` cha ´ Ngsanh,ung ˛u ˛` toi ˛
. xu ´ cet ´ tro achnhi . nem . nang ˆe -dˆ voi ˛´ nhoi ˛˜ sung ˛
. rchiau ˜ re ˆ roi ˘ (am -dakˆ
˛ne ˛ Choi ˛u ˛ ntrong1)ong . boi . To ` Thoa ´ Nganh. ˛u ˛oi
quyˆ tet ˆ dam ` lung e -D .ao -D ˛´ thuc ˛u ˛ yong eu -dˆ
˛
me ˛ luu . sai ˛
.uh` hioa . trongep -D .ao.
Ng ˛u ˛` thoi an - thdi ˘ viam ˆ meng ˆ voi . Ti. ` cuy
˛
anhNg ˛u ˛` loi ˛
. lua ˛` khuyoi ˆ gien
˛
giai ´ mongcan,an - ldem . sai ˛
.uthˆ nhong ˛´ nchout ˆen -D . Mao. . vot ` bai ˘ chang ˛´ lung ` ba ˛ucth ˛Ngo ˛u ˛` goi ˛ Ngchooi ` Phai ˆ soi ˛THu ´ THANHCAAI-dˆ nge ` th1ay ´ v1932,11ang ` la ˛` gioi
˛
cang
˛
Ngua ˛u ˛` trongoicu . nhoc ´ Hom . Nhoi ˛ ngsanhon ` th15ay ´ Nh10ang amThˆ (12-11-1932).an
Nh ˛˜ cuung . coc ˆ nguyau . ven ` ca ˆ hau ˆ con
˛
uaNg ˛u ˛` thuoi ˛o ˆay ˛To ` Thoa ´ caiaianh ˜ biung ˆ Cet. ´ lo ˆanNg ˛u ˛` hıqu`oi ˛u ˛ luong ˆ ngbaon ay -dˆ tem . Bai ´ Quac ai -Dai-dˆ
˛
khe ´ loc ´ coc ˆ nguyau .en.Rˆ cuot . choc
˛
ı -d ˛u ˛
. koc ˆ quet
˛
la a:Th1)
˛
Xao ´ Hia ˆ Cungen -d ˛u ˛
. boc ` ba . can
˛
ua -D ˛ucTH
˛
U
˛
. PHONG ˆ
˛
(AM -d˜ liquia ˆ cheu) . hoquiiu ` van ˆ Te oa
Ti32 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 33EN-TRE
Thanh.Ch2) ˛´ suc ˘ Thac . Nhap . Thi ˛` Quoi ˆ Hian . Thiep en -Dai
v` Tha ´ thanh ˆ Cat ˆ trkhoau ˛vo ˆ vilochunge .ec -D . vao ˛oiH . Thoi anh.
Ng3) ` THai ´ CHAI ´ PHANH ˆ SOI
˛
chU . hiiu ˆen -d . 60omˆau -dˆ vat ` ca ´ cac
˛
Canh ˛
. Luc . vac ˆ Hchoe . Thoi ´ lanh amch
˛
u.Ngo` Ngraai ˛u ˛` phoi
˛
chai . thiu ˆ bat .ai -dau -d ˛onctrong ´ cuac . moc ˛ huu ` khoa ac.
CHK)
˛
INH -D ˆ VION .EC ˘ UAN ˆONG:N ˛ Toi ` Thoa ´ tanh, ˛` tru ˛u ˛oc -d˜ ca ´ mo . chot ˆe -d .o
cgiai ˆ rap ˜ ro ` vitrongang .ec ˘ uan ˆong.mSau . thot ˛` gianoi ˘ can ˛ vchungom ˛´ choi ˛´ suc ˘ac
l ˛´ Ngon, ˛u ˛oi -dˆ xxemen ´ cet ´ phac ong ˘ can
˛
chua ˛u -D .aoH ˛˜ luu ` cam ˆ quong
˛
Nga. ˛u ˛` luoi ˆ chuyan ˆ
˛
en ˘ can ˛omvchung ˛´ hoi ang -D . Hao ˛˜ bnayuu, ` nan ˆ bmaiay, ` khan ac,
th ˛` sugianoi ˆ cot
˛
tha ang.khiSau ˆ Ngay, ˛u ˛oi -dˆ nghe . trui ˆ bat ˛´ phot ˆ nan ˛ua
sˆ tio ˆ chen ˛
. co
˛
chua ˛´ suc ˘ lac ˛on, -dˆ
˛
the ˆ vem ` sao ˆ
˛
tio ˆ chen ˛
.ohcho ang -D . Hao ˛uu. -Dˆ thong ˛` Ngoi ˛u ˛` kichooi ˆ
˛
soem atchu -d´ mao . vioi . thec ˆ xuau ˆ lat ´ gua . lao, ˛u ˛ thong ˛
. nuc ˛oiph` trong u.
Kˆ quet
˛
la ` va ˛` tiua ˆ kiet .em -d ˛u ˛
. nhioc ˆ tieu ˆ ben .acl ˛u ˛ thong ˛
. Hchouc . Thoi ´ vanh, ˛` nua ang -d ˛˜ mo ˛uc ˘ uan ˆonghcho ang -D . Hao ˛˜ Vuu. ˆ me . thtinhat ˆ chan, ˆe -d . cgiaio ˆap
vˆe ˘ uan ˆong -d ˛u ˛
. xoc ´ boa ˛´ cınht`ot;
˛
cchungam
˛
mua .oing ˛u ˛` troi ˆ den ˛u ˛´ thoi ˆ siem ˆ chet .at.
T´ lom . cai ´ cac ˆ viong . sec ˘ap -d .at -dˆ tiau ˆ cen
˛ua
Ng ˛u ˛` toi . Tai ` Thoa ´ ganh ˆ com ´ mo ˆay -diˆ
˛
chem anh:Ga) ˆ lay .ai -d ˛u ˛
. soc ˛
. nhiınt´u . cem
˛
Chua ´ Phanh
˛
vu anh ˛ sanhon -dˆ voi ˛´ noi ˆen -D .ao.
Xb) ´ tiuc ˆ vien . Giec ´ Hao ´ phoa, ´ triat ˆ
˛
cen ˛pho ˆ˛
o -d .o.Mc) ˛ Thmango anh -d. via ` kha ˛ coi ˆ tong . tao ´ Tac oa
Thanh.Cd)
˛
thiai . men ˛´ hosinhuc . vat . chat ˆ nat ˛ Toi oaThanh.
Te) . tan am -diˆeu - mınhd` ˛ huu ` noa . boi .o.TIV.
˛
U -D
˛
´ CUC˛
UA -D
˛´ GIUC ´ TAO ONG:
ˆ PhOng
˛
hiBau ˆ nhen ˛Phu .atˆ PhOng
˛
thBau . tat ˛` bi...ucHai ˆ nau ˆ thay ˛u ˛ong -d ˛u ˛
. choc ˛u -D . Hao ˛˜ luuu onmi . tcaeng . Ngung ˛u ˛` hoi ˘ ngang ay.
LA) ` TONG
˛
` BI:UT ˛u -d ˛´ chuc ´ soi ´ nhang ˛´ cut
˛
Ngua ˛u ˛` loi ` la ` Tong ˛uNgbi. ˛u ˛` khoi ˆ gibaoong ˛` ro ˆ qulaay ˛pho . mat . caiot
˛
a,ch
˛thı an ai -dˆ
˛
le ˛` doi . day ˆ khuyo ˆ anıchkh´en
˛
mui ` tha oi.-Dˆ voi ˛´ koi
˛
le ˛˜ pho . lam ˆ Ngoi, ˛u ˛` hoi ˆ let ` chong
˛
giı ´ baoao,ththadung, ˛´ Khu. ˆ gibaoong ˛` thaio ˆ Ngay ˛u ˛` noi ong
gi . chhayan, ˆ nghong . xuyhayich, ˆ ten . mac . vot . ni aohtrong ` chang ˛´ suc ˘ phngangac ˆ
˛
hoam . trac ˆ phen ˆ
˛
amınh.m`
Ng ˛u ˛` luoi ˆ luon ˆ gon ˆ gan ˜ chuui -d´ giao up -d ˛okcho
˛
nghe ` thieo ˆeu ˆom -dau.-Dˆ voi ˛´ thoi ´ cu ˆ Ngam, ˛u ˛` coi ˜ tung
˛
lo ` thong ˛u ˛ongyˆ treu ` tran ˆ Nhe. ˛mu ` nua ˘ hang . ra, ˛` khung ˆ tho, ´ cu ˆamthiˆ neu ˛u ˛´ uoc ˆ gong ˆ tham ´ inhet
˛
Ngoi. ˛u ˛` lioi ˆ ten ˆ
˛
cho ˛ucg´ nanh ˛u ˛´ voc ` rao ˛` chchoung ´ uung ˆong.
-Dˆ voi ˛´ coi ˆ tron ` mung, ˆ ckhioi ˛ xeoi - gdi . kiap ˆenmhay ˆ koi ´ lquangangeo . Ngo, ˛u ˛` lioi ˆ xuen ˆ dxeong ˛o
hˆ
˛
nhong ˘ qua,ac -dˆ
˛
tre ´ canh ´ chan ˆ nhet ˛˜ vung .at ˆay.-Dˆ voi ˛´ thoi
˛
mao . Ngoc, ˛u ˛` coi ˜ ththiung ˆ lo ongT ˛` hibiu ˆ cem ´ Ngo. ˛u ˛` coi ´ mo . vot ˛u ˛` kion ˆ
˛
nheng, ˛ung
Ti34 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 35EN-TRE
khˆ cchoong ˘ cat ˆ vay ˆ co ˛´ kho, ˆ choong -dˆ nhon ´ sanh ˛uac` thanh ` nınhh`anh ˆ nınhh`ay . Ngo. ˛u ˛` doi . ray ˘ Hang: ay-dˆ
˛
cchoe ˆ kiay ˆ
˛
tleoeng ˛
. nhiu ˆ men ˛oi -d . nep; ˆ ceu ˘ hayat-dˆ ton ˛´ luc ` la ` cchoam ˆ may ˆ tat ˛
. vdou a -dau -d ˛´ ton .oinghi .ep.
SB)
˛
. CHUYU ˆ CEN ˆAN:sTrong ˛
. lu ` viam . Ngec, ˛u ˛oi -d˜ na ˆ seu ´ gang ˛u ˛ongchuyˆ cen ˆan -d . biac .et.
S´ sang ˛´ Ngom, ˛u ˛` thoi ˛´ duc . vay ` gi5ao ˛` co, ´ rung ˆoit.inh -dˆ gi6en ˛` rao ˘ chan ao, -d . soc ´ bach ao.
gi7 ˛o -dˆ Ven ˘ phan ` long ` viam .ec.gi8 ˛` Co: ˛ xeoi -d .ap - vidi ˆ ceng ´ sac ˛Ho .oc -d ˛u ˛ong,
H .anh -d ˛u ˛` Dong, ˛u ˛ong -d ˛u ˛` cong, ´ cac ˛so ˛Co ˆ nghong . ve ` 9as ˛ro ˆay.
gi10 ˛` tro ˛vo ˆ Ve ˘ phan ` long ` viam .ec.gi11 ˛` co ´ rung ˆ toi .inh.
gi1 ˛` trao .inh, ˘ can ˛ rom ˆoi -d . soc ´ bach ao.gi1 ˛` ro ˛u ˛oi -dˆ Ven ˘ phan ` long ` viam .ec.gi3 ˛o - vidi ˆ ceng ´ Vac ˘ phan ` vong ` ca ´ cac ˛ nquano .oi
ph . Can ˛ viuu . phen, ` trong ` v.v...ugi5 ˛` co ´ rung ˆ toi .inh.gi7 ˛` to ˆ toi .inh ˘ chan ao, -d . soc ´ bach ao.gi8 ˛` lo ` viam . giec ˆ tay ˛o -dˆ gi11en ˛` to . thai ˛pho ong.gi11 ˛` co ´ rung ˆ toi .inh.
gi1 ˛` trao . rinh ˆ nghoi
˛
ı.Trˆ men . coi ˆ viong . Ngec, ˛u ˛` luoi ˆ luon ˆ son ˆot
s˘ hoang .at -d . vong ` ta . tan am.buTrong ˆ
˛
coi ` lon ` viam . NgQuan,ec ˛u ˛oi -da-d ˛u ˛
. tioc ˆ leng ` la: ` cham,
˛
biı ˆ ret ˆ vioi . chec, ˛´ kho ˆ biong ˆethˆ giet ˛` Ngo. ` vnayay ˛´ coi ˆ viong .ec -D . vao ı -d . Ngai, ˛u ˛oic` thang ˆ nem ˆ
˛
lo ˛
. khuc ˆ ngong ˛` Sung. ˆ gio ˛` lo ` viam . hec ˘ang
ng` cay
˛
Ngua ˛u ˛` koi ˆ thet ` manh . thot ˛` doi . biung ˆ˛
hieu ˆemc´ vo .ay.
CC) ´ XACH
˛
SU
˛
. THU ˆ YAN ˆ BEU INH -D ˘
˛
ANG:xTrong ˛su ˛
. Ngu, ˛u ˛` luoi ˆ luon ˆ lon ˆay -D .ao -d ˛´ vuc acˆ lıch´ong ` cam ˘ ban
˛
Ngan. ˛u ˛` choi u ´ hiımt`y ˆ
˛
xeu ´ thac .atho` can
˛
canh
˛
mua . ngoi ˛u ˛` cutrongoi . voc ` ha ˆ let ` song ans´ gioc up -d ˛˜ cAio. ˜ cung ´ tho ˆ
˛be ` tay
˛
mo .oi -diˆ teu ˆ sam ˛
.ukh´ chiuc ˆ vet ˛´ Ngoi ˛u ˛` voi, a -d ˛u ˛
. noc ang -d ˛˜ gio
˛
quyai ˆetth
˛
moa an.Mˆ khioi -dˆ vien ˆ neng ˛ noi ` Ngao, ˛u ˛` chuoi -dao
h
˛
vhanoi ˆ the ˆ than ˆ cgiae
˛
canh
˛
mua ˆ emoi ut, -dˆ
˛
ımt`ec´ anach
˛khuyui ˆ ıch.kh´en -D . biac . nhet ˛´ lut ` la uc -dˆen
c˜ nhung ˛ vrakhiu ˆ Nge, ˛u ˛oi -dˆ ımt`eu -dˆ ben ˘ ttayat ˛ung ˛u ˛` moi . tot, ˛` Chu ˛´ suc ˘ lac ˛´ emıch´on -dˆ nhnhiong
˛
o.Ngo` Ngraai ˛u ˛` khuyoi ˆ toen an -D .ao -d ˛` dung ung
ti ˆ "eng -D ˛´ l"Quanuc" ˛´ von" ` "a ˆ mOng", ` na ˆ den ` tiung ˆeng"Anh" -dˆ
˛
xe ˛ hung ˆ vo ˛´ Ngoi ˛u ˛` vtrongoi ˘ tan ˛` tronghayucˆ chuyau .en.
V ˛´ coi ˛chu
˛
hkhoanı ` loa, ˛` loi ˜ de . diu ` sang angsuˆ vot, ˛´ thınht`oi ˛u ˛ yong ˆ ınhb`eu -d˘
˛
hiang ˆ cem ´ vo, ˛´ tinhoithˆ man ˆ
˛
can ´ gan ˛u ˛ mong ˆ Ngau, ˛u ˛oi -d ˛u ˛
. tooc an -D . gao ˆanhxa ˆ let ` mınhk´ong ˆen.
BUV. ˆ
˛
OI -D . NGHICHINHAO ENG:LA) ˆE -DANG -DI .EN -D
˛
´ QUYUC ˆ GIEN AOTONG:
Ng` DıQu´17-2ay . mtrong(12-3-1933),au .otcu . nhoc ´ bom ˆ that ˛u ˛` tong . Bai ˛uu -di . Ten ` Thoa anh, -D ˛ucH . Pho ´ tuyap ˆ ben ˆ co ˛hu ` Lanh ˆe -Dang -Di . chen ˛´ Quyuc ˆenGi´ Tao ˆ Ngchoong ai -Dˆ Sau ˛THu
˛
U
˛
. TRUNGONGNH
˛
. NgUT. ˛
. tru ˆ Ngai,en -D ˛´ Quyuc ˆ Gien ´ Tao ˆ thong angvba . Chi ´ Phanh ˆ Soi ˛(Thu ´ Thai ˛ ThThanh,o ˛u ˛
. Tong ˛u ˛ong
Ti36 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 37EN-TRE
NgThanh, . lThanh)Trangoc ˆ Quyen ˆen -Dˆ Sau ˛u. -Dˆongth ˛` Ngoi, ` mai ˛` vbaoi . Hii . Thiep en -D` PhKhaiai: ´ Trap ˆan
Nghduy ˜ Khaiıa, -D . Phao . tam ˆan -D˜ ThKhaiai, ˆ The, aiv˘ Than ˆ chquaan ˆ chap ˛u ˛ Quyong ˆ Chen ´ Phanh ˆ Soi ˛u.
nh(Xin ˘ lac . trai ˛u ˛´ kia,oc -d˜ ca ´ Ngho .i -d. nginh ayc22-11-1930
˛
ua -D ˛´ Luc ´ Giy ´ Tao ˆ vong a -D ˛´ Huc . Pho ap,th˘ vbaang . Chi ´ Phanh ˆ Soi ˛ Ngu: . Thanh,TrangocTh ˛u ˛
. Tong ˛u ˛ ThThanh,ong ´ Thai ˛ lThanh,o en -Dˆ Sau ˛urˆoi).
NHB) ´ THOM
˛
U
˛
. HONG . VOI ` HA . VOI .ANLINH:
Ng` Dı(22-3-Qu´16-4-1933ay . nau) ˛ Boi ˛uu -Di .enT` Thoa ´ canh ´ cuo . nhoc ´ Thom ˛u ˛
. Hong . Ngdooi, aiQuyˆen -Dˆ Sau ˛Ngu . chiThanhTrangoc ˆ teu . Hap. .oinh´ com ´ mo . H6at . vioi ˆ Then ˛u ˛
. Hong . voi, ˘ mang . 3.atNh ˛˜ vung . ci ´ mo . lat ` Tha: ˛u ˛
. hoCaoSanhong ` Sangai(Ngh. tri ˛u ˛ vbaong), . Quyi ˆ Chen ˛u ˛ Phong ´ (Bap
˛
Thao ˆeLˆ thie . Phen ˛u ˛´ Boc,
˛
Phao ´ Nguyap ˆ Htrungen . Hiau, ˆen-D . Phao . vam ˘ Tan ˛u ˛ Quyoi). ˆen -Dˆ sau ˛Thu ˛u ˛
. Tong ˛u ˛ongNgThanh, . vBaThanh.Trangoc . vi ˘ mang . lat a: -D ˛uc
Quyˆ Gien ´ Tao ong, -D ˛´ Huc . Pho ´ vap ` Nga ` Quyai ˆen -Dˆaus ˛Thu ´ Thai ˛ (vThanho . nsaui ˆ bıv`ay . ninh ˆ cen ´ tho ˛xinov˘ mang .at).
Ng` Quyai ˆ Ngen .oc -Dˆ Sau ˛u -d ˛ curaua . nhoc omx´ kho12et
˛
van ˆe -D ˛´ Quyuc ˆ Gien ´ Tao ˆ Toong. ` Han .oith
˛
luao . van a -dˆ cong ˆ nhong .an -D ˛´ Quyuc ˆ Gien ´ Tao ongc´ pho . pham
˛
ai.H5Sau, . vioi ˆ Then ˛u ˛
. Hong . (Thoi ˛u ˛. Sanh,ong
vba . Quyi ˆ Chen ˛u ˛ Phong ´ Quyap, ˆ Ngen .oc -Dˆ sau ˛ ku) ytˆ ten ˛` "o -Dˆ loi ˛` toi ˆ huyam ˆ nget", ` m28-5-1933,ay ˛` nhoi omH . Voi . Linhan -dˆ
˛
de ˛
. thu ˆ
˛
quyam ˆ quyen ˆet -d. cinh ´ vac ˆan
-dˆ tre en.Ng` DıQu´(19-511-6-1933ay . Hau) . Voi . Linhan
nh´ tom . Bai ˛uu -Di . Ten ` Thoa ´ Cuanh. . nhoc ´ nom ˆ vay ˘angm .at: -D ˛´ Quyuc ˆ Gien ´ Tao ong, -D ˛´ Huc . Pho ´ Nghaiap, aiQuyˆ Then ´ vai ` Tha ˛u ˛
.ong -Dˆ sau ˛u.H . thoi
˛
luao . van ` ca ˆ nhong . quytheoan ˆ nghet .ic
˛
Thua ˛u ˛
. Hong . ngoi ` 16-4-1933.aycuhaiSau . nhoc ´ thtinhom, ˆ can
˛
ua -D . tao ˛` nu .oib . To ` Thoa anh -dˆ cen ´ Hac .o -D .ao -dˆ chmanghoangeu ann
˛
Tan. ˛u -dˆ Chay ´ quyanh ˆ ten
˛
thrao ˆ gem ˘ vgaoat ˛oi-D .ao.
-Dˆ voi ˛´ moi . vioi . nghichinhec ˆ Ngeng, ˛u ˛` hoi ˆetd . gicana ´ hdungan ` nhoa, ˛ khung ˆ kong ˆ quet
˛
a.M . mot . lat ` la ´ chanh ˆ kho ˆ man,ong . mot . loat
l˘ang -D ˛´ ctinuc
˛
nhua ˛ Ngsanh.on ˛u ˛oi - thdi ˘ viam ˆengd . day ˆ tro ˆ canan ´ Hac .o -D . Ngao. ˛u ˛` troi ˛
. tiuc ˆ vep ˛oiCh´ quyanh ˆ Nhen, ˛ lsanhon ` nga ˛u ˛` choi . triu ´ nhiach .emcˆ giam ˆ meng ˆoi -D . Ngao. ˛u ˛` boi
˛
kiao ˆ vet ˆ vninhane ` ta ˛
.ungınt´do ˛u ˛˜ bchoong ˆ
˛
on -d . cao ´ Thac ´ Thanh ˆat.BC) . NGI
˛
QUYUNG ˆEN -D ˆ SAU
˛
U:Ng` Ng10-8-1933,ay ˛u ˛` traoi ˛` Cho ˆ ctriau ´ t7o ˛o
trongcho -D . biao ˆ ret ˘ khiSauang: - thdi ˘ viam ˆeng -D .aon ˛ coi ´ Thac ´ Thanh ˆ vat ˛` vua ˆe -dˆ Ten ` Thoa ´ Nganh, ˛u ˛oinh .an -d ˛u ˛
. Nghoc .i -d. cinh
˛
ua -D ˛´ Quyuc ˆ Gien ´ Tao ˆ vong a-D ˛´ Huc . Pho ´ kap, ´ ty ˆ ngen ` ng25-7-1933,ay ˛ quyung ˆenhanh -Dˆ sau ˛cu
˛
Ngua ˛u ˛` voi ` Nga ` Quyai ˆ Ngen .oc -Dˆ Sau ˛u,lıv` ´ v"haido:y .i -d˜ ha . nhoi om -d . phtoanang a -D .ao".
Ng ˛u ˛` toi
˛
ro ˘ "Viang: . nhec ´ hom . loi ` via . bec ˆ
˛
onph . can
˛
ua ˆ Ngong .oc -Dˆ Sau ˛lu ˜ quyanh ˆ sen ˛ trua . tronginˆen -D . Cao. ` ton ˆ phloıth`oi ˆ gian ´ dao . tronguc -D . Tao. oich
˛
cı ´ do ` lung ˛` ınhk´cungoi ˆ thuem . man ` gicana ´ Anhan
Ti38 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 39EN-TRE
C
˛
(a -D ˛´ Quyuc ˆ Gien ´ Tao ong).Tˆ phoi
˛
ai ˆ lom ong -dˆ
˛
choe ˆ Ngong .oc -Dˆ Sau ˛ul` pham . san ˛
. cu
˛
ua ˆ chong ˛´ to ˆ khoi ˆ cong ´ hio . tep ´ trongacph . san ˛
. cu
˛
ua ˆ long ˆ nan ` hao ˆet.Nh ˛` nho ˛˜ lung ˛` choi ˆ rtriau ˆat ˆ hon oa ˆ may a
khˆ ntrongıkh´ong ˆen -D .ao -d ˛u ˛
.oc ˆ dem . liu .ai -dˆ phoi ˆan.TD)
˛
` HO ` HIOA . NGEP ` 27-12-1933:AYNg` n26-12-1933ay ˛ Noi ˛˜ Chu ´ Phanh ˆ soi ˛u
-d ˛u ˛` cong, ´ cuo . hoc . cop
˛
mua ˆ chay ˛´ suc ˘ lac ˛on: -D ˛´ Quyuc ˆenGi´ Tao ong, -D ˛´ Huc . Pho ´ vbaap, . Quyi ˆen -Dˆ Sau ˛vu ` Na ˛uCh´ Phanh ˆ Soi ˛ Cuu. . hoc . cop ´ mo .uc - cıchd´ ˛ moi ˛tho ˘acm˘ac -dˆ
˛
hdunge ` nhauoa -diˆ heu ` vianh .ec -D . Kao. ˆ quet
˛
ala:
- -D ˛´ Quyuc ˆ Gien ´ Tao ˆ vong a -D ˛´ Huc . Pho ´ nhap .anr´ lut . tai ˛` Ngho .i -d. nginh ˛ quyung ˆ hen ` vhaianh . Quyi ˆen-Dˆ Sau ˛vu, ` pha . huc ˆoi -d. via . ci u.
Ng- ` Quyai ˆ Ngen .oc -Dˆ Sau ˛bu ˘ lang ` bong
˛
vquao ax´ boa
˛
co ac -diˆ meu ` Nga ai -da -d ˛ giraua ˛˜ cua ´ hac .oi.Ng` DıQu´(11-1127-12-1933ay .au) -D ˛´ Quyuc ˆen
Gi´ Tao ˆ long ` mam . tot ˛` ngiaoo ˆen -D . nchoao ˘ vam . chi ˛ucs˘ lac ˛´ loon -diˆeu -ınh,d` -dˆ
˛
Nge ai -d ˛u ˛
. danoc ˛u ˛˜ thong ˆ than ˆ
˛
e.N˘ vam . chi ˛´ suc ˘ac ˆ lay ` Ha: . Pho ´ vbaap, . Quyi ˆen -Dˆ Sau ˛uv` Na ˛˜ Chu ´ Phanh ˆ Soi ˛ Cu.
˛
tha
˛
ay -dˆ keu ´ ty ˆ hien .ep ´ vy ˛oim . lang . trinh en. -Dˆ thong ˛` noi ˘ vam . trai ˛` Bo ˆ co ´ sao ˆ 150,ong` g27-12-1933ay ˛ tochooi an -D .ao -d ˛u ˛
. bihayoc ˆet.SE)
˛
. NGHICHINHU ˆ TRENG
˛
LO .AI:Ng` 29-1-1934ay -D ˛´ Quyuc ˆ Gien ´ Tao ˆ viong ˆet
th ˛choo -D ˛´ Huc . Pho ´ dap, . lay ˜ luanh ˆ chon ˛´ Quyuc ˆenGi´ Tao ong -d .ang -diˆeu - mınhd` ˆoi -D . Nguyao. ˆ ven ˘ can o-do . nhan ˛ "sau:u quy... ˆ hen ` tranh ´ nhach . Quyam ˆ Gien aoTˆ lgiaoong . mchoai . Hınhm`ot . Pho ap -d. liinh . reu, ˆ banoi
lmang . tochoinh an -D . tuao ˆ can ˛u..." -D ˛´ Huc . Pho ap -d .angth ˛ro ˆ noi . ngoi ` lraay . Quychoinh ˆ Then ˛u ˛
.ong -Dˆ Sau ˛uph
˛
lai ` viam . nec ˆ viay . khec ´ v.v...acNh ˛thu ˆ le ` tra ´ hai ˘
˛
lan . thtinhai ˆ tan ˛` ho ` hioa .epng` 27-12-1933.ay
-Dˆ ngen ` 4-2-1934,ay -D ˛´ Quyuc ˆ Gien ´ Tao ˆ long .aithracho ˆ mem . tot ˛` Pho ˆ
˛co ´ chao ´ phsanh,ung ´ tinhtana
thˆ han ` hioa . vep, ` ka ˆ tet . Nghaioi ` Quyai ˆen -Dˆ Sau ˛uNg . vThanhTrangoc ` Tha ˛u ˛
. Tong ˛u ˛ Thanh.ong-Dˆ ngen ` nh22-2-1934,ay ˘ ngam ` ıav´ay -D ˛´ ıCh´uc
Tˆ ton . cuai . nhoc ´ nom ˛ Boi ˛uu -di .en, -D ˛´ Huc . Pho ´ khaiapr˘ khang ong -d
˛tu ` cai ˆ quyhaiam ˆ men . lot ˛u ˛
. not, en -dalgiao .ai -D ˛´ Quyuc ˆ Gien ´ Tao ˆ rong ˆoi.
Ng` Ng5-3-1934,ay ` Ngai .oc -Dˆ Sau ˛ brau ˛´ thuc ˛osˆ 151o -dˆ
˛
e - chınhd´ ´ tanh ˛` Pho ˆ
˛
co ´ cao
˛
ua -D ˛´ Quyuc ˆ Gien aoTˆ vong ` na ´ roi ˜ nho ˛˜ sung ˛
. thiu . het ˛ ntrongu . boi . Tho. ˆ le ac ˛o -D . lao . lai ˆ vam ` mao . hoot ` can
˛
ranh ˆ roi ˘ gam ˘ gao,atkhˆ phong ˛u ˛ hong ` gioa
˛
ai -d ˛u ˛
. noc ˛ua.Muˆ tron ´ chanh ˆ bo ˆ hat ` Ngoa, ˛u ˛` boi ` vluien ˆe
-Dˆat -D
˛
(Bo ` Ra . via), ` nao ´ Kui ` Vy an ˆ
˛
tu.anVF) ˆ BE ` HINH ` VOA ` HANA . HOI ANH -D .AO:
Nh ˛ khung ˆ lbaoong ˆ nhiau, ˆ pheu ai -do` nhan ˛onvsanh ` cha ˛´ suc ˘ac -dˆ yen ˆ ceu ˆ Ngau ˛u ˛` troi ˛ hrao anh -d .ao
-dˆ
˛
dıud`e ˘ nhat ˛ sanhon -d´ Ththeoung anh ´ cy
˛
ua -D ˛´ ıCh´ucTon -d˜ da . lay ´ banuc -dˆ Ngau. ` Ng24-7-1934,ay ˛u ˛` troi ˛ol . hai anh -d . Ngao, ˛u ˛` traoi ˛` Cho ˆ striau ˆ tocho3o an -d .ao
Nghay: ˛u ˛oi -d˜ tra ˛lo . hai anh -d . nhao, ˛ khıv`ung ˆ thong ˆ
˛
e ˛on ˛ Toi ` Thoa anh -d ˛u ˛
. noc, ˆ ten . lam . Vap ˘ phan ` nong ˛oiTh´ Thanh ˆ HınhB`at: ` (Giaoa -d. vinh) ` HAna . (Boi ˆ tre)en-dˆ
˛
chloe ˆ chan
˛
nınh ˆen -D . lao .ai.Vi . khec ˆ thong ˆ
˛
e ˛ho anh -d . tiao ˆ tep . nuc ˛ Toi oa
Ti40 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 41EN-TRE
Thanh -d ˛u ˛
. noc ˛˜ lua ` nhıv`a ˛˜ lung ´ do:yS- ˛
. khu
˛
houng
˛
nang . boi . kho ˆ thong ˆ
˛
gie ` xan ˆep-d ˛u ˛
.oc.B- ` vian ˆ net ˛ voi ˘ phan ong -Dˆ sau ˛cu ´ co ´ hac ˆ so ˛to ai
li . heu anh -d . v.v...ao -dˆ beu . chii ˆ mem ˆat, -d` nhioi ˆ leu ˆankhˆ trong
˛
la .ai.Nh- a ˛co ˜ bung . chii ˆ mem, .ot -D . Hao ˛uu ˛gio ˛˜ nhu ` ba .i
-d ˛ua -d ˛ khraua
˛
coi ˛ Tua ` Thoa ´ canh ˆ kham ˆ trchoong ˛ol .ai.
TIVI. ˆ
˛
KEU ˆ VET ˆE -DO .AN -D
˛
` HOI ANH -D .AOT . TAI ˆ NINH:AY
V ˛´ moi ˆ nay ˘ ham anh -d . tao . Tai ` Thoa ´ Nganh, ˛u ˛oi-d˜ ba ˘at -dˆ bau ˛u ˛´ voc ` giaiao -do . Than anh -D . Ngtrongao u
Chi -D .ai -D . cao
˛
KTamua ` Phy ˆ
˛
o -D . Ngo. ˛u ˛oi -d˜ tra . hyontsinh ˛ku
˛
vy: ˛´ but
˛
mo . vdanhoi . long ˛
. quyoi ˆ cen
˛
quanuatr ˛u ˛` cgialyong, ˘at ´ phai, ˆ he ˆ cet ´ viac . giaec -ınhd` -dˆ
˛
tre .onhiˆ then ˆ han anh -d . danhıV`ao. -D . Ngao, ˛u ˛` csinhhyoi
˛
al` tong ˛
.u ´ cai ´ nha ˛ khon: ˆ mong . tiot ˆ gieng . han ˛` khon, ongm . lot ˛` chtranhoi ˆap -dˆ voi ˛´ moi . coi ˛ khon
˛
ıth´ao -d ˛ua -dˆen.Luˆ luon ˆ gion ˛˜ du . ta ˛` bi,u -d ˛´ mtinuc . manh ˜ Nge, ˛u ˛` choi
˛
ıbi ˆ khuyet ˆ len ˛ nhon ˆ nhan .in -dˆ
˛
me ˛ huu ` choa,
˛
biı ˆ ıqu`eth ˛u ˛ cong ˆ nguyau .en -dˆ
˛
ce
˛
ham ´ choa,
˛
biı ˆ het anh -d . phao ˆ
˛
othˆ giong ´ lao y -dˆ
˛
ce ˛uu -d . nho ˛ Ngsanh.on ˛u ˛oi -d˜ tha ˛
.uchi .en -d ˛u ˛
. troc . von . len ˛` Thoi ´ gianh ´ mao a -D ˛´ TıCh´uc on -dad . Ngchoay ˛u ˛` roi ˘ "ang: Th... ˆay -dˆ
˛
chconchoe . liu ˘ sam ˛.u
nh . nhoc ˘an - thdau
˛
csongam, ´ vo . may ˛oi -d . LCONıv`ang, A-D .AO, -D . LAO ` ThCON.A ˆ may ˛` hchoung .anh -d ˛´ rconuc ˆath . cap ` lung y -D . Thao, ˆ day . phconan
˛
ai ˆ
˛
nhan ˆ chan . khiu ˆ
˛
oh . lchoanh, e -D .ao -d ˛u ˛
. roc ˛˜ ro ang. -D . nhao ˛` mcono ` na ˆ conen,ıv` -D . mao ˛´ raoi -d´ mang .at...".
TI ˆ
˛
SEU
˛
U
-D
˛
´ GIUC ´ TAO ONG
NGUY ˆ NGEN . TOC
˛
U
˛
ONG
(1881-1951)
H .oi-Th´ An-Hanh . Boi ˆen-Tre
Ti42 ˆ
˛
eu-S ˛u -D ˛uc-Giao-Tˆ NGUYong ˆEN-NG .OC-T
˛
U
˛
HONG .OI-TH ´ AN-HANH . BOI ˆ 43EN-TRE
M . LUC .UC
PH ˆ THAN
˛
´ NHU
˛
UT-Do .an -D ˛` Nhoi . Thap ˆ 4e
THI. ˆ THAN ˆ 4EGiaA) - 4ınhD`HB) . Voc ˆ 4an
TrQuanC) ˛u ˛` 5ongVII. ˆ NHE
˛
ON -D . 5AOCIII. ´ CAC ˆ NGHIONG . 7EP...
A)
˛
HAnh ˛u ˛ Xong ˜ Ha . 7oiHoB) .at -D . Xong ˜ Ha . 9oiMC) ˛ KhKhaiMango ˆ
˛
10anGIV. .AP -D . CAOAO -D ` 11AI
LA) ´ Ty ˛u ˛ Giong
˛
Thoai ´ 11atNhB) .ap -D . 13ao...HC) anh -D . Lao ´ Tuc . Chai ˛´ 17uc
TIV. ˆ
˛
KEU ˆ 18ET...
PH ˆ THAN
˛
´ HAIU-Do .an -D ˛` Hoi anh -D . 20ao
TI. ` THOA ´ TANH ˆ 20NINHAYII. -D
˛
´ BUNG . TO ` SAI
˛
AN -D . 26AOSIII. ˘AP -D . VIAT .EC -D . 26AO...
NA) . Boi . 27oNgoB) . 28GiaoaiGiC) ´ Hao ´ 28oa
TYD) ˆ 29e
CE) ˆ Nghong . 29eNF) ˆ Nghiong . 29epMG) ˛ ThMango anh -D. 30iaTH) ˆ
˛
Cho ˛´ Huc . Nhoi ˆ 30SanhanHI) ` Gioa
˛
31aiChK)
˛
ınh -Dˆ Vion .ec ˘ UAn ˆ 32ongTIV.
˛
U -D
˛
´ 33UC...LA) ` Tong ˛` 33BiuSB) ˛
. Chuyu ˆ Cen ˆ 34anCC) ´ Xach ˛Su ˛
. 35u...BUV. ˆ
˛
OI -D . NGHICHINHAO ˆ 35ENGLA) ˆe -Dang -Di .en
-D ˛´ Quyuc ˆ Gien ´ Tao ˆ 35ongNhB) ´ Thom ˛u ˛
. Hong .oiV` Ha . Voi . 36Linhan
BC) . Ngi ˛ Quyung ˆen -Dˆ Sau ˛ 37uTD) ˛` Ho ` Hioa . 38ep...SE) ˛
. NghiChinhu ˆ Treng ˛Lo . 38aiVF) ˆ HınhB`e ` Voa ` HAna .oi
Hanh -D . 39aoTIVI. ˆ
˛
KEU ˆ 40ET...