Nhiều lúa gạo hơn cho con người, nhiều nước hơn cho hành tinh

8/8/2019 Nhiu la go hn cho con ngi, nhiu nc hn cho hnh tinh

1/40

H THNG THM CANH LA CI TIN (SRI)


2/40

Cun sch ny c c bin son vi ngun thng tin c cung cp t:Biksham Gujja thuc Chng trnh Nc sch Ton cu, Qu Bo v Thin nhinQuc t (WWF) ti Gland, Thy S; V. Vinod Goud, T. M. Thiyagarajan v ManishaAgarwal, WWF ti ICRISAT, n ; Gina E. Castillo v Timothy Mahoney ( 2008-2009 ), thuc t chc Oxfam M ti Boston Hoa K; Brian Lund, thuc t chcOxfam M, vn phng khu vc ng Nam , Phnm Pnh, Cam-pu-chia; L

Nguyt Minh, thuc t chc Oxfam M, vn phng khu vcng Nam , H Ni,Vit Nam; Erika Styger, thuc t chc Africare (2007-2010), Timbuktu, Mali;Norman Uphoff, thuc i hc Cornell , Ithaca, Niu-oc, Hoa K v Olivia Vent,iu phi xut bn, Ithaca, Niu-oc, Hoa K.

Ti liu tham kho

Africare, Oxfam M, WWF-ICRISAT. 2010. Nhiu la go hn cho con ngi, nhiunc hn cho Hnh tinh . WWF-ICRISAT, Hyderabad, n .

WWF-ICRISAT (2010). Cun sch ny c ng k bn quyn. Vic s dngcun sch di dng bn cng hay bn in t, mt trch on hay ton b nidung cun sch cho mc ch phi thng mi u c chp nhn vi iu kinphi trch dn ngun t WWF-ICRISAT. Nu c bt c thc mc no, xin vui lnglin h Ban Truyn thng theo a ch [email protected]. Tn v logo ca WWF,Oxfam, Africare c ng k thng hiu v khng c php s dng tytin nu khng c php. Bt c s thay i thng hiu, bn quyn hocnhng thng tin lin quan s khng c chp nhn. Tranh nh khng c phps dng hoc sao chp nu khng c s ng .

WWF, Oxfam, Africare v cc chi nhnh i din ca 3 t chc ny s khng chutrch nhim i vi bt c pht ngn hoc quan im no c trnh by trongbn Bo co ny m khng thuc phm vi hot ng ca h hoc i vi bt c lino xy ra trong qu trnh bin son Bo co.

Thuyt minh trang ba: Phng php SRI hnh thnh mt chin lc cho nng dn trngla quy m nh vi mc chi ph thp v sn lng tng, gim nhu cu v nc, ging vphn ha hc. Cy la p dng cch thc qun l SRI tng trng tt, c b r chc khe,

nhiu nhnh v bng la cho nhiu ht chc hn. Trang ba chp cn cnh nhng cyla trn tha rung ca mt nng dn thuc tnh Andhra Pradesh, n . Rung la caanh tng nng sut nh p dng SRI . Canh tc la tit kim nc v s dng t hacht ng vai tr quan trng i vi vn an ninh lng thc v tnh bn vng ca mitrng trong thi gian ti. Cc phng php SRI cng c p dng cho cc loi cytrng khc nh la m, k, ma, ng, u v rau.


3/40

BO CO QUC GIA

KHI QUT

1NHIU LA GO HN CHO CON NGINHIU NC HN CHO HNH TINH

...............

..............................................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

..............................................................

.............................................................................

..........................................................

....................................................

...........................................................

....................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................

..................................................................................................

2

46789

12

16

20

24

2931

32

33

NHIU LA GO HN CHO CON NGI,

NHIU NC HN CHO HNH TINHH THNG THM CANH LA CI TIN (SRI)Gp phn m bo an ninh lng thc, tng cng kh nng thch ngca nng dn vi Bin i kh hu v tnh bn vng ca mi trng

TM TT

Mc lcLi ni u: Ti sao cn phi nhn nhn li hot ng sn xut la go?

V sao SRI l mt tin b?Li ch ca SRINng dn ni v SRINhng nh hoch nh chnh sch ni v SRIS ph hp ca SRI vi Bin i kh hu

Gii thiu cc Bo co quc giaCc la chnSRI tng cng kh nng phc hi v thch ng ca nng dn vi Bin i kh hu

Cc yu cu v chi phKinh nghim ca Africare v SRI ti MaliGii thiu SRI ti MaliCch tip cn: Nng dn lm chKt qu: Nng sut cao hn, thu nhp tt hnCc bi hcCc bc tip theo

Kinh nghim ca Oxfam v SRI ti Vit NamGii thiu SRI ti Vit NamCch tip cn: Da vo cng ngKt qu: H gia nh nng thn c kh nng thch ng v phc hi tt hnCc bi hc

Cc bc tip theo

Kinh nghim ca WWF v SRI ti n Gii thiu SRI ti n

WWF v SRICch tip cn: Xy dng din n quc giaKt qu: Cc u im ca SRI thc y nhanh hn vic ng dng trn ton qucCc bc tip theo

Khuyn nghLi ch nh p dng SRI

Ph lc

Ti liu tham kho


4/40

Ti sao phi nhn nhn lihot ng sn xut la go?

La go khng chl ngun cung cp

lng thc ch yucho mt na dn

s trn th gii mcn l ngun tocng n vic lm

v thu nhp lnnht cho ngi dnnng thn.

LI NIU

2 NHIU LA GO HN CHO CON NGINHIU NC HN CHO HNH TINH

Khi cc t chc khc nhau nh Oxfam, Qu Bo v Thin nhin Quc t (WWF)v Africare vi nhng s mnh ring bit ca tng t chc v cng bng xhi, ha hp gia con ngi vi thin nhin v pht trin bn vng c lpn vi nhau h tr mt chin lc chung nhm gii quyt nhng thch

thc mang tnh ton cu th chin lc ny cn nhn c nhiu s ch v nghincu su hn.

Bo co ny nu ln nhng kinh nghim ca Africare, Oxfam M v WWF trong hotng trin khai H thng thm canh la ci tin (SRI) ti khu vc Sahel (chu Phi),ng Nam v n . Mc d h thng ny c trin khai ti cc khu vc c nn vnha v iu kin kh hu khc nhau nhng vn c nhng im chung nh sau: Nginng dn c th sn xut ra nhiu la go hn trong khi tit kim c nc, ha cht,ging v mt t cng lao ng hn. H thng SRI gip ci thin thu nhp ca cc hgia nh v m bo an ninh lng thc, ng thi gip gim thiu cc tc ng tiucc i vi mi trng v tng cng kh nng thch ng trong vic sn xut la go.

La go khng ch l ngun cung cp lng thc ch yu cho mt na dn s trn th

gii m cn l ngun to cng n vic lm v thu nhp ln nht cho nhng ngi dn nng thn. S ngi ngho trn th gii ph thuc vo vic trng la v ly go lmlng thc cao hn bt c loi cy lng thc no khc. Tuy nhin, hot ng sn xutla go gy ra nhng tc ng ng k i vi mi trng. Nhng tp qun canh tchin nay khuyn khch tnh ng nht gen di truyn. iu ny lm cho cy la d bnhim su hi v dch bnh hn. Canh tc tp qun cng gy lng ph cc ngun tinguyn hin ang tr nn ngy cng khan him nh ti nguyn nc, ti nguyn hathch v hng nm tiu tn khong 1/4 n 1/3 tng lng nc ngt tiu th trn tonth gii. Nhng cnh ng ngp ng quanh nm c bn nhiu phn ha hc gpphn tng pht thi kh nh knh, gy ra hin tng tri t nng ln. Vic lm dngphn ha hc v cc cht bo v thc vt dn n hin tng nhim t v nc.Hn th na, trng la mt rt nhiu cng lao ng, trong ngi ph n phi gnhvc nhiu cng vic ng ng, cng vi cng vic ni tr v nui dy con ci.Trongnhng nm 1970-1980, cuc Cch mng xanh gip tng sn lng la mt cch

ng k. Tuy nhin, sau sn lng mt s quc gia gim dn v vic bn phntng hp e da ln n li ch thu c.

SRI: C HI CNG CHIN THNG

Hot ng sn xut la go cn c y mnh trong nhng thp k ti c th png c nhu cu dn s ngy mt gia tng, l cha tnh n tnh trng thiu lngthc v dinh dng hin nay trn th gii. Cn phi tng sn lng la go trong iukin din tch t tnh theo u ngi gim, ngun nc phc v ti tiu t hn, khnglm suy thoi mi trng v khng lm kit qu cc ngun lc ca cc h nng dn snxut nh, nhng ngi chim a s h ngho trn th gii. Vic tm ra cc gii php snxut lng thc a phng ng vai tr quan trng trong cng tc xa i v to ra c

s m bo khi gi lng thc tng cao.

Hin nay, SRI c l l gii php ti u nht cho ngi nngdn v cc quc gia nhm thc y s pht trin trong snxut nng nghip da vo cng ng. ng thi, SRI chophp qun l cc ngun ti nguyn t v nc mt cchbn vng hn v thm ch cn lm tng nng lc sn xutca nhng ngun ti nguyn ny trong tng lai.

SRI l tp hp cc phng php thc hnh qun l trngcy lng thc c thc hin t nhng nm 1980 Madagascar nhm h tr cho nhng h nng dn quy mnh. SRI gip tng nng sut ca cc ngun lc s dngtrong canh tc la, gim nhu cu v nc, ging, phnbn, thuc tr su, thuc dit c v ct gim lao ng, cbit l nhng cng vic do ph n m nhim. SRI chnhl mt c hi him c cc nc ang pht trin h tr

cc nng h sn xut la mt cch hiu qu, an ton, tch trong khi khng lm xu i, thm ch c th o ngcxu th v bin i kh hu. Nh vy, SRI mang li li chcho cc h gia nh, cho cc quc gia v cho ton th gii.Nhng li ch ca SRI c ghi nhn ti 40 quc gia,vi sn lng gia tng c nhng ging la a phng

Din tch trng la v sn xut la go trn th gii(Ngun: S liu thng k ca Vin nghin cu la go quc t)Trong nhng thp k qua, sn lng la go chng li. Nhu cu v

go hin nay ang gia tng. Tuy nhin, tnh theo nhp gia tng dn s,c tnh n nm 2050, sn lng la go phi tng ln 50% th mi cth p ng c nhu cu lng thc ton cu.

Din tch(triu hec-ta) Sn lng (M/T)


5/40


6/40

KHI QUT

V sao SRI l mt tin b?Hn 90% sn lng la go trn Th gii c thu hoch trn nhng cnh ng c ti tiu hoc nhng cnhng la ph thuc nc ma. Trong nhng h thng ny, ht ging thng c gieo trn cc lung t m,sau 3-6 tun s c cy trn cnh ng v nc lun c gi mc xm xp mt rung trong c v. Nguyn

tc SRI gii thiu mt s thay i n gin nhng gip cy la sinh trng tt hn. Di y l cc bc c bnkhi p dng cch thc qun l SRI so vi phng php canh tc la nc truyn thng.

H THNG THM CANH LA CI TIN (SRI)

1. Tui m

M non c cy khic8-12 ngy tui

Xc m nh nhng ra khim m v a ra rungtrong xo hoc khay. Mphic cy ngay trongngy.

T l ging: 5-7 kg /ha

2. S lng dnh

Cy 1-2 dnh/khm, cynng 1-2 cm trn t

khng ng nc.R m phi c t nhnhng ngay di b mtrung trnh gy tn thngcho b r, trnh lm cy mb sc.

3. Khong cch cy

Cc lung cch nhaukhong 20-30 cm, theohnh vung hoc hnhli d dng cho viclm c sc bn v gipcyc nh sng mttri.

4. Qun l ti tiu

iu kin t thng kh,khng ng nc, titiu xen k.

Nu c th, ti ncvaphi, hoc thayphin thonc v ti nc chorung trongsut qu trnhsinh trng ca la; ginc mc 1-2 cm sau khila tr bng.

5. Bn phnKhuyn khch bn phnhu c, c th kt hpvi bn phn tng hp.

Kt hp bn phn hucv phn ha hc gipmbo cn bng dinhdngcho t.

6. Lm c v qun l subnh

Cng c co c th cngc th co c v ngthi lm thng thongtng mt ca t.

Khuyn khch p dngphng php Qun l dchhi tng hp (IPM). LaSRI c kh nng khng suhi v dch bnh tt hn,nh vy t phi s dngthuc bo v thc vt hn.



7/40

CANH TC LA TP QUN

KHI QUT

2. S lng dnh

3 -4 dnh hoc thm ch 6-8 dnh c cy thnh

tng khm su trnrung ngp nc, lmcho mt m dy chenchc v t b kh.

1. Tui m

Cy khi m c 21-40ngy

R ht t ra khi r m; mc b li thnhtng bv a ra ng. Cc b mc trong mt vi ngyri mi cy.

T l ging: 50-70 kg /ha

5. Bn phn

Bn phn v c tnghp,thay th phn huc trongkhi phn hu c gip cito cu trc vcht t.

4. Qun l ti tiu

Gi nc lin tc trongrung mc 5-15 cmtrong ton v.

6. Lm c v qun l subnh

Rung lun ngp nc,lm c th cng hocphun thuc tr c. Khngdng cng c co c nucy ngu nhin, khngthng hng.

i khi p dngtuy nhin vn phun thuctr su hoc dp dch khicn.

IPMc ,

3. Khong cch cy

Khong cch cy dy hn.Cc lung cch nhau 10-15cm,cy theo hng hoc cyngunhin



8/40

COUNTRY REPORTS

IU KIN SINH TRNG TT HN

Phng php SRI ci thin cc iu kinsinh trng ca cy thng qua:

1. Gim thi gian phc hi ca m non sau khi cy;

2. Gim mt chen chc ca m;

3. Ti u ha cc iu kin v t v nc;

Cc iu kin ny c c nh:

B r chc, khe hn;

Kh nng quang hp tt hn;

Cy sinh trng tt, c kh nng chng

chu tt vi thi tit v su bnh;S lng ht nhiu hn;

SN LNG CAO HN, U VO T HNPhng php SRI cn :

Nh chi ph gim, ngi nng dn cth sn xut ra nhiu la go n vbn, ci thin an ninh lng thc vtng thu nhp. Nh tiu tn t nc vhn ch s dng thuc bo v thc vtnn sc khe ca ngi nng dn viu kin mi trng c ci thin.

Li ch ca SRI

nh gi tc ng ca SRI ti 8 quc giaXem bng trong phn Ph lc

LA GO NHIU HN,THU NHP CAO HN,

T TIU TN NC HN

47% 40% 23% 68%Tng

sn lngTit kim nc Gim chi ph

trn mihec-ta

nh trn cng: C Sugunamma huyn Warangal, vng AndraPrahesh, n ang lm c v thng kh tng mt cho t.

nh trn: La c trng trong iu kin tthongkh c br chc, khe hn la trng trong iu kin ngp nc quanhv.

KHI QUT

Tng thu nhptrn mihec-ta

Rt ngn thi gian gieo cy do m c cy khi 8-12 ngy

tui, thay v 1 thng nh cy tp qun;

Gim 80-90% ging, do mt cy gim;

Gim thi gian cy do lng m gim;

Gim 25-50% lng nc do khng cn gi nc ngprung trong c v;

Chi ph cho mi hec-ta gim do nhu cu v ging, phn ha

hc, thuc tr c, thuc su gim. mt s quc gia, cng

lao ng cng gim;



9/40

Nng dn ni v SRI

Sn lng cao hn,chi ph sn xut thp hnV d nh la thng mt khm c 5 bng, la SRI cho 8-10 bng. La

thng c 100-120 ht chc, la SRI cho 180-200 ht chc, th chc chn l

thng ri. Lm SRI hay lm, nh trng vo nhng vn nng dn ang

bc xc trong sn xut la go nh chi ph sn xut cao v thu nhp thp,

l nhng vn m nhiu h nng dn phi chu ng. H bn nhiu phn

nn t b chai, phun trn lan thuc tr c lm la b m nn nhnh km,

su bnh nhiu, nng sut thp.

Cng ng c khuyn khch

An ninh lng thcca h gia nh c ci thin

KHI QUT

Bc L Ngc Thch, Ch nhim hp tc xi Ngha, Vit Nam. Bc

Thch l mt trong nhng nng dn u tin tnh H Ty (nay l H Ni)p dng phng php SRI. Ch sau bn v, ton b din tch 175 hec-ta

ca hp tc x c trng theo SRI.

Lc u, nhng ngi khng tham gia chng trnh th im SRI ci nho

chng ti. n by gi th h li tic v khng hc hi k thut SRI. Ti

mong mun tt c 120 nng dn cng chia s h thng ti tiu ny cng p

dng SRI.p dng SRI cho php chng ti ct gim ng k chi ph bm

nc ti. Chng ti, 5 nng dn p dng SRI c th truyn t k thut licho cc nng dn khc.

Anh Mossa Ag Alhousseini lng Bagadadji, vng Timbuktu, mt trong nhng nng dn u tin p

dng SRI Mali

Sau khi p dng SRI trn din tch 0.2 hec-ta (trn tng din tch 0.65 hec-ta

t nh ti), ti nhn ra rng SRI cn t ging v nc hn, ch cn mt phn cy thi. Ti c nhiu rung la hn so vi nhng nm trc y v lng

thc n xanh cho gia sc tng ln gp ri. Vy l t nm nay ti c th m

bo cho gia nh ti c thm lng thc trong khi vn tit kim c chi ph

canh tc.

Damayanthi Devi, Barmanu ki Sher, Sirmour, HimachalPradesh. B Devi c Vin Khoa hc tp hun v h

tr v k thut SRI, do WFF-ICRISAT ti tr



10/40

Nhng nh hoch nh chnh sch ni v SRITIM NNG CHA KHAI THC

TNG SN LNG,GIM NC

Mei Xie, Chuyn gia cao cp v ngun nc ca Ngn hng Th giiang th dng mt dng c lm c trn cnh ng SRI trong mtchuyn tham quan m hnh d n ca Ngn hng th gii/AMWARM Tamil Nadu.

-

KHI QUT

HIU QU KINH THin nay chng ti c kinh nghim v vic p dng SRI

ti Vit Nam. C th d dng nhn thy rng SRI gip

tng hiu qu kinh t v c tim nng thch ng vi Bin ikh hu (BKH). Nhng ngi lm cng tc nghin cu v

nng dn cn phi kt hp vi nhau khai thc tim nng

ny ca SRI.

Th trng B Nng nghip v Pht trin Nngthn, Tin s Bi B Bng, trong cuc hp vi b

Janet McKinley, Ch tch Oxfam M, Thng 09/2009

SRI bao gm cc phng php c kim chng thc

y s sinh trng ca cy la. Vic p dng th im SRI

chu Phi cho thy sn lng tim nng ca nhng gingla hin nay c th tng gp i m khng cn tng lng

thuc bo v thc vt v vn tit kim nc. SRI thc s

mang li hiu qu kinh t v thn thin vi mi trng.

Tin s Mustapha Ceesay, Tr l Tng gim cph trch Nghin cu v Pht trin, thuc Vin

Nghin cu Nng nghip Quc gia, Gambia.

Tt c mi ngi u ngi ca Cuc Cch Mng Xanh ca

n . Bn thn ti thm ch cn n tng hn v SRI, hay

cn gi l H thng thm canh la ci tin, v theo ti c

bit, Th tng Manmohan Singh cng rt quan tm n

SRI. Nh p dng cch thc qun l thy nng v canh tc

mt cch hiu qu, nhng ngi nng dn Tamil Nadu

tng sn lng ln khong 30%-80%, ct gim khong

30% lng nc ti v nhu cu phn bn cng gim ngk. K thut mi ny khng nhng gii quyt vn an ninh

lng thc m cn gii quyt thc trng khan him nc

hin ang xu i do s thch thc ca BKH. y thc s

l nhng bi hc cho tt c chng ta.

Ch tch Ngn hng Th gii Robert Zoellick,

Theo Thi bo Hindustan, 02/12/2009.

LI CH I VINNG DNNh c d n thm canh la ci tin m nng sut ca bang

Tamil Nadu t 6,461 triu tn. Trong khi phng php

canh tc truyn thng cho nng sut 3,45 tn/ha th SRI cho

nng sut 6-9 tn/ha. Nhng k thut tin b ny s gip

ngnh nng nghip ca bang thu li cao.

Veerpandi S. Arumugam, Lnh o ph trch

Nng nghip bang Tamil Nadu, Theo Hindu,01/12/2009.

Tamil Nadu ng th hai v sn lng la go, sau bang Punjab,mc d bang Tamil Nadu l mt trong nhng bang kh hn nht n vi lng nc bnh qun tnh theo u ngi ch mc900 m3/ngi, thp hn mt na so vi lng nc bnh quntrn u ngi ca quc gia ny. Trong , lng nc phc vcho nng nghip chim n 75% lng nc ca ton bang. Nm2006, nh ngun tn dng ca Ngn hng Th Gii, bang trinkhai mt d n ko di 5 nm nhm ci thin h thng qun l thynng trn lu vc 63 dng sng bang Tamil Nadu. Hin nay dn hin i ha ti tiu nng nghip, trng tu v d tr nc(IAMWARM) ang m rng m hnh SRI trn din tch 250.000hec-ta vi mc ch tit kim nc v tng sn lng trong nngnghip. Nng dn c tham d tp hun, cung cp nguyn liuu vo, cng c (cng c co c, dng c nh du), h tr kthut v gim st trin khai SRI. Trong v ma chnh nm 2009,thiu ma lm nh n cc hot ng sn xut nng nghip rt nhiu vng ti n . B trng B Nng nghip n tintng rng nh p dng SRI nng dn s c kh nng t sn

lng cao, tiu tn t nc hn mc d ch canh tc trn mt dintch nh do tc ng ca hn hn.



11/40

PHNG PHP SRI LM GIM NHU CUV NC TRONG SN XUT LA GO

SRI i hi nhu cu v nc t hnng ngha vi vic ngi nng dn c

th tip tc trng la ti cc khu vckhan him v ngun nc.

S ph hp ca SRI vi Bin i kh hu

Ngun nc khan him: Cc ngun nc ngt ch chim khong 2,5% tng lng nc trn Tri t, trong ch mt phn nh cs dng phc v con ngi. Phn ln c s dng phc v ti tiu trong nng nghip, c bit l cy la. Lng nc phc v titiu cy la ln gp 3-5 ln so vi lng nc ti tiu la m hoc ng. Khi nhu cu v nc tng cao (Xem nh phn b nc thnhth n ), SRI hin tr thnh mt c hi y ha hn trong vic gim nhu cu v nc trong nng nghip. Theo , nc s c sdng phc v cc mc ch sinh hot v mi trng.

Ngun: Igor A. Shiklomanov, Vin Thy vn bang (St. Petersburg) v UNESCO, Pa-ri, 1999. Trong: Biu v ngun nc thit yu 2. UNEP/GRID-Arendal.

Ngun:D liu t IWMI (2007) v WRI (2005).

T l nc ngt trnTri t phn chiatheo ngnh

CNG NGHIP20%

HOTNG NNG NGHIP KHC40%

SINH HOT10%

TI TIU LA24-30%

KHI QUT

B

in i kh hu (BKH) s tc ng ti hot ngsn xutla go, v vy s nh hng n vn an ninh lng thc. Theo nh gi ca Vin Qunl Ngun nc Quc t (IWMI, 2007), nhit tng ln 1C s lm gim7% sn lng la go.

Theo tnh ton ca Vin Nghin cu Chnh sch Lng thcQuc t, tnh n nm 2050, sn lng la go ca Th giis gim 12-14% do nhng tc ng ca BKH (Nelson2009). Ngoi li ch tng sn lng, SRI cn em li ba li chquan trng lin quan n BKH nu c p dng trn dinrng:

Gim nhu cu v nc Gim lng pht thi kh m-tan (CH )4 Gim s dng phn m

Ngoi ra, SRI gip cho cy c b r chc khe, c kh nngchng chu vi l lt v ma bo so vi cy la trng tp qun.Quan trng hn na l b r bm su c th gip cy chng

chu hn tt hn.

Theo nh gi ca Vin Qun l Ngun nc Quc t (IWMI2007), khong 24-30% cc ngun nc ngt c th tip cnc trn Tri t (sng, h, tng nc ngm) hin angc s dng phc v cho ti tiu trong nng nghip. TrnTh gii, khan him ngun nc hin tr thnh mt thctrng e da khong 2 t ngi. Nc phc v nng nghipngy cng tr nn khan him. Nhit tng cao do tc ngca BKH s lm tng nhu cu v nc cho hot ng trng

trt. V th, s khan him nc cng tr nn nghim trnghn. Tnh n nm 2025, s c 15-20 triu hec-ta trong tngs 79 triu hec-ta din tch trng la cn c ti tiu (cungcp tng ngun cung la go cho th gii) s b khan him

v ngun nc (Theo nh gi ca IWMI 2007). Cng theoc tnh, n nm 2015, xa i v suy dinh dng chodn s th gii, cn c lng nc ngt b sung tngng vi lng nc ngt hin ang c s dng phc vngnh nng nghip, cng nghip v sinh hot h gia nh(SIWI 2005). Cn phi tm ra nhng gii php tng tnhhiu qu s dng ngun nc (bao gm c nc ti tiu vnc ma) trong nng nghip.

Khi p dng SRI, nc cho canh tc la ti tiu s gim t25-50%. Vic ct gim lng nc trong sn xut la go cth tit kim nc cho vic trng cc loi cy lng thckhc, tng a dng cy trng v s dng cho cc lnh vckhc nh sinh hot gia nh, cng nghip v mi trng. SRIi hi nhu cu v nc t hn ng ngha vi vic nginng dn c th tip tc trng la ti cc khu vc khan him vngun nc.

Trong ba loi kh pht thi nh knh (CO , CH , N O), kh cc-2 4 2b-nic (CO ) c ch nhiu nht do lng kh pht thi ln2nht. Tuy nhin, xt v gc phn t, kh m-tan (CH ) v ni-4t oxit (N O) c tc ng ln lt gp 23-25 v 310 ln trong2vic lm nng bu kh quyn so vi kh CO , theo nh gi ca2U.C

SRI LM GIM PHT THI KH M-TAN



12/40

Theo nh khoa hc Kirk Smith, tnh n nm 2017, c 1 tnkhCH pht thi thi im hin nay s to ra hiu ng lm4nng Tri t cao hn mt tn kh CO pht thi cng thi2im (Xem biu k bn).Kh CH pht thi t nhng hot4ng nng nghip phn ln bt ngun t nhng cnh ngngp nc v t nhng loi ng vt nhai li chim gn mtna lng kh CH do con ngi to ra. Kh CH c to ra4 4do nhng vikhun k kh trong t b mt xy do ngp ngthng xuyn. Vic to cho t lun trong iu kin hokh gip gim mt cch ng k lng pht thi kh CH4(Nguyn v ng s 2007). Theo mt nghin cu ca VinHn lm Khoa hc Trung Quc, hng nm lng pht thikh CH s gim gn 1/3 nu tt c nhng cnh ng ngp4nc c tho cn t nht mt ln trong sut ma v vrm c vi vo t vo cui v (Yan v ng s 2009).Cc phng php SRI khuyn khch vic tho nc khirung mt vi ln trong ton v.

Nhng chuyn nghin cu thc a ti i hc Nng nghipBogor In--n-xi-a khng nh SRI lm gim ng klng kh CH pht thi. Theo nhng nh gi v tc ng4ca h thng qun l SRI v bn phn hu c ln hiu ng

pht thi kh nh knh th nhng cnh ng SRI th im hunh khng c hin tng tng pht thi N O (Iswandi 2008).2Nghin cu ca Trung Quc c cp phn trn in kt lun vi vic gim ngp nc trn rung v vi rmvo t cui v th nhng li ch thu c t gim pht thikh CH s khng dn n vic tng N O. Trng i hc4 2Nng nghip Tamil Nadu ca n hin cng ang nghincu gim pht thi kh CH t nhng cnh ng p dng SRI4so vi nhng phng php canh tc khc.

CT GIM LNG PHT THI M-TANMANG LI NHNG LI CH TRC MT

Phn m l mt trong ba nguy ce da ln nht i vi hnh tinh cachng ta, ch sau mt a dng sinhhc v Bin i kh hu

KHI QUT

John Lawton, Cu tng gim c iu hnh,Hi ng Nghin cu Mi trng T nhin,

Vng quc Anh

SRI C TH HN CH S DNG PHN M

Ngnh nng nghip hin i ph thuc nhiu vo phn bntng hp nhm duy tr sn lng ma v, c bit l phnm v c. Vic s dng phn m tng gn 20 ln trong50 nm qua (Glass 2003), tr thnh mt trong nhng tcnhn gy ra pht thi kh N O v axit nitric, gy ra ma axit.2Khong mt na lng phn m c s dng trong trngla, ng v la m, trong trng la chim 16%. Ch khong30-50% lng phn m dng trong canh tc cy trngc cy hp th. Trong iu kin ngp nc, lng phnm thot ra ngoi mi trng c th ln n 60% (Ghoshv Bhat 1998). Cc ngun nc ung nhim c cha hmlng m cao, tch t nitrat c th u c c v h sinhthi bin.

Nu xu hng hin ti vn tip din, nhu cu phn mc d bo c th tng 65% tnh n nm 2050, dn nlng pht thi m vo khng kh v ngun nc tng gp

i (Rashid v ng s 2005). Cu Tng iu hnh Hing Nghin cu Mi trng T nhin so snh vic giatng s dng phn m nh mt trong ba nguy c ln nhti vi hnh tinh ca chng ta, ch sau mt a dng sinh hcv BKH (Giles 2005).

Bng cch p dng cht hu c ci to cu trc t, sinh vtt v thng qua tng cng tnh hiu qu s dng cht dinhdng (Zhao 2009), nng dn c th hn ch s dng phnm v ct gim chi ph. Trong khi phn m trong cc nguynliu v c u vo c th gy ra pht thi kh nh knh, th huht phn m c sn xut c ngun t cc sn phm hadu gin tip gy pht thi kh nh knh trong qu trnh sn xutv vn chuyn; chng khng c tc dng lu di i vi vic cithin cht lng t. Ngc li, nhng nguyn liu u vohu c hu nh khng mt chi ph sn xut hay vn chuyn vgip ci to mu m ca t v lu di.

Oxfam hin ang h tr vic s dng phn ng dng vin,c vi vo trong t, nh vy gim tht thot cht dinhdng t nhng rung la vo sng h. D phng php SRIs dng ton b phn hu c hay kt hp phn hu c v phnm v c u lm gim tng lng pht thi kh nh knh do

vic s dng qu ti, sn xut v vn chuyn trn qung ngdi cc loi phn ha hc.

gn mt na lng pht thi ang lm Tri t m lntrong 20 nm ti do CO gy ra. Kh CH v mt s kh khc2 4nh carbon monoxit (CO), cc hp cht hu c d bay hi

v ht than en gy ra hu ht nhng thay i ny. Cc mhnh gn y cho thy cch thc hiu qu nht hnch hin tng lm nng Tri t trong th k 21 l ngaylp tc gim lng pht thi ca nhng kh ny v duy trpht thi mc thp. Nguy c e da sc khe con ngica nhng cht gy nhim khng kh ny cao hn tt cnhng nguy c mi trng v cn bnh khc, v d nhbnh st rt v bnh lao. Vic ct gim pht thi kh CH v4mt s cht nhim to ra t pht thi kh nh knh khc cth gip bo v sc khe con ngi. N ny nm trong khnng ca chng ta v em li rt nhiu li ch trc mt.

Gio s Kirk Smith, Khoa Sc khe Mi trng toncu, i hc California, Theo Berkeley

Ngun: Cc Bo v Mi trng Hoa K

Vic chuyn i m hnh canh tc ti tiu sang m hnh SRI lmt chin lc y ha hn vi chi ph thp gip gim pht thiCH trn ton cu.4


Lng CH4 pht thi trn ton cut cc ngun khc nhau nm 2000

Kh t nhin15%

Than 8%

Du1%

Rc thi rn

13%

Nc thi10%

Nhin liu1%

t chynhin liusinh hc

4%

t chysinh khi

5%

Ln men rut

28%

Phn4%

La11%


13/40

BO CO QUC GIA

Nhng kinh nghim v SRI:Bo co quc gia t

Mali, Vit Nam v n



14/40

GII THIU CC BO CO QUC GIA

D n , Mali hay Vit Nam, nhng h gianh nh, i din cho lp ngi ngho trn thgii m chng ti cng lm vic, hin ang uphi i mt vi nhng thch thc nh nhau.Nhng thch thc ny bao gm din tch t

canh tc t, li nhun thp do sn lng thu c khng b l cho chi ph u t mua ging, ha cht, n nn, nguncung nc khng hoc tht thng, t b s dng quti, ma mng tht bt do cc hin tng thi tit cc oan,su hi, kh tip cn th trng v thng tin, thiu hoc sdng qu ti nguyn liu u vo.

t trong bi cnh cn phi tm kim nhng gii php nhmci thin i sng ca nhng h gia nh nng thn d chutn thng, cc t chc phi chnh ph v cc t chc x hidn s tin hnh nghin cu SRI. Africare, Oxfam vWWF hin ang nhng giai on tri nghim khc nhauv thc hnh, nh gi v thc y m hnh SRI. Africare btu th im SRI trn ng rung ti Timbuktu, Mali nm2007. Thng 2/2010, cuc hp cp quc gia u tin v SRI c t chc ti Mali nhm trnh by kt qu ca ba dn tin hnh ti nm trn tng s tm vng ca Mali, vi stham gia ca 450 nng dn. Oxfam h tr ng dng SRIti khu vc sng M-kng t nm 2003 v nhn rng cho264.000 nng dn Vit Nam v 100.000 nng dn Cam-pu-chia. Trong khi , WWF tin hnh nh gi, thc y ccnguyn tc SRI ti n t nm 2004,vi s tham gia cahn 600.000 nng h sn xut quy m nh thng qua rtnhiu cc sng kin ca x hi dn s, Chnh ph, cctrng i hc, cng ng v khu vc t nhn.

Nhng bo co quc gia c son tho trnh by phn nov SRI v cc t chc ang lm vic v SRI. Oxfam h trcc hot ng SRI khu vc Nam v ng Nam . WWFh tr cc hot ng SRI trn din rng ti n , Moroccov h tr Tanzania trn din nh hn.

Ti n, hin nay WWF ang hng n vic p dngSRI trn nhng loi cy trng khc ang kht nc nhma v la m.

SRI c cng nhn ti 40 quc gia v trongcc iu kin trng la khc nhau. T tri qua phi: Rio Grande do Sul pha Nam Bra-xin; Vin Nghin cu La go Quc gia ti tnh Chit Giang, Trung Quc; v ngi nng dn u tin p dng SRI thuc d n MWEA Kenya.

BO CO QUC GIA

Mc d vy, nhng quc gia ny cng cho thy s a dngv iu kin x hi v h sinh thi nng nghip m trong SRI ang c p dng, nhng li ch, cng nh cc hnch, phng thc tip cn v cc chin lc nhn rng. cc nc ny, chng ti cng nhng t chc i tc trongnc lm vic tch cc v cht ch vi nng dn, v vy,nhng kin thc v SRI bc u li nhng n tngtch cc vi ngi nng dn v cng ng.

CC LA CHN

Thc t cc quc gia p dng SRI cho thy SRI khngphi l mt k thut tp qun. Khng mang tnh cht p tnh mt cng thc k thut, SRI c th c v nh mtthc n, bao gm rt nhiu s la chn nhm tng cngtnh hiu qu ca t canh tc, sc lao ng, nc, chtdinh dng v vn. Kt qu ti u nht s t c nutun th tt c cc bc do c hiu ng hip lc gia ccbc. Tuy nhin, ngi nng dn c th la chn tun thtt c cc bc hoc mt s bc m h thy ph hp vty iu kin thc t cho php. D trin khai bt k bc noth ngi nng dn cng s nhn thy nhng tin b r rtlm h phn khch v khuyn khch cc nng dn khc pdng. Nh vy, nhng g c tng cng l kin thc, knng v cch thc qun l, ch khng phi l tng s lngnguyn liu u vo trong sn xut.

Nh vy, chng ta c th hiu c v sao kt qu thu ckhng ging nhau cc quc gia, v thm ch kt qu khngging nhau ngay trn nhng cnh ng lin k. Kt qu tythuc vo t, kh hu, nhng kh khn ca tng aphng, cc bc c p dng v cht lng ca cngtc qun l.iu ny gip l gii v sao mt s nng dn cth tng sn lng ln gp ba ln trong khi mt s ngikhc bc u ch c th tng sn lng ln 20%. Thngthng, nu ngi nng dn cng c k nng v t tin thhiu qu ma v cng cao. Mc d lc u cng c mt stranh ci gia cc nh khoa hc i vi nhng bo co v



15/40

Tm quan trng ca SRI khng ch ch gip nng dn tng sn lng,gim lng nc m cn nhng lich x hi v mi trng m SRImang li

SRI, tuy nhin nhng tranh ci lng xung khi nhngnghin cu khoa hc nh gi tc ng ca SRI bt uc xut bn trn phm vi quc t, c kim chng v khiSRI c cc c quan Chnh ph ca cc quc gia c thmnh v sn xut la go nh Trung Quc, In--n-xi-a,Cam-pu-chia v Vit Nam ng h da trn nhng nh giv kinh nghim thc tin v SRI.

Vn cn tn ti mt s kin xung quanh vn liu SRI cth lm c iu m cc nh khoa hc vn gi l cchqun l ti u hay khng do cc kt qu thu c khngnht qun. Tuy nhin, khng nn so snh SRI vi nhng

bin php canh tc chi ph cao, i hi u vo ln v nhngphng php ny nm ngoi kh nng ca nhng nng dnngho, nhng ngi cn tng hiu qu sn xut ln mccao nht da vo nhng ngun lc rt hn ch v t ai,sc lao ng, vn v nc ti.

KH NNG THCH NG VI BKH CACC H GIA NHC CI THIN

Tm quan trng ca SRI khng ch ch gip nng dn tngsn lng ng thi gim lng nc m SRI cn mang linhng li ch x hi v mi trng. Nn lu l phngphp ny mang tnh linh hot cao. Nng dn c th p dng

cc bc ty thuc vo hon cnh thc t v ty theo knng cng nh kin thc m h tip thu c. Cc phngphp c th p dng cho mi ging la v trn cc ngrung c din tch khc nhau, t quy m nh n ln. Tuynhin, cc phng php c thit k c bit ph hp vinhu cu ca cc h gia nh hn ch v cc ngun lc vch yu ph thuc vo cc tha rung din tch nh. V vy,cc phng php SRI v cn bn v ngi ngho.

Cc h nng dn ngho c ngun lc ti chnh hn hp vkhng c nhiu s la chn hin ang chu p lc ln duytr ngun thu nhp t i v h hu nh khng c trang b ng ph vi nhng bin ng gi c ca nguyn liu uvo v rt kh phc hi khi ma mng tht bt hay gia sccht. SRI v cc li ch ca n trang b cho ngi nng dn

nhng chin lc t qun l ri ro, nng lc v cc h thng

nng trang c th t khi phc sau cc s c. Yu t nyc bit quan trng trong bi cnh nhit v cc hintng bt thng ca thi tit c d bo s gia tngtrong nhng thp k ti. Cc chin lc theo bo co tnhng chng trnh Cam-pu-chia, Vit Nam, n vMali v theo quan st mt s quc gia khc s c tmtt trang 14.

YU CU I HI V CHI PH

SRI hin ang c lin tc ci thin v s sng to cangi nng dn c ngha v cng quan trng. Cc thchnh v tui m v mt cy, qun l ngun nc, qun lsu bnh v cc la chn s dng phn bn c p dngty vo iu kin ca tng a phng v ty ma v. Mcd, SRI c th p dng c trong rt nhiu cc iu kin vcc h thng cy trng khc nhau nhng ngi nng dnvn gp mt s cn tr khi tip thu nhng k thut v tin bmi. Nhng kh khn c th k n nh thiu h thng thotnc v kim sot ngun nc tt, ngun lc lao ngkhng sn c, c bit trong giai on hc hi nhng kin

thc mi v SRI, m non d b tn thng, khng c phnhu c bn cho rung, khng th tip cn c cc cng cnh dng c lm c, dng c nh du v hn na nng dncn rt e d trong vic chuyn i t canh tc tp qun sangnhng phng php c gii thiu trong cc chng trnhkhuyn nng. Mt s kh khn c th c khc phc nhhc hi, thc hnh thm hoc tip cn vi nhng cng c,trong khi , mt s kh khn khc c th c khc phcnh nhng ci thin v mi trng chnh sch v th ch toiu kin cho SRI c nhn rng ra c vng v ton bchu th.

Trong giai on u, cc bc SRI c th i hi nhiu sclao ng hn ch yu cho cng on lm t v lm c.Hu ht cc nng dn p dng SRI nhn thy rng nh nmbt c k nng v k thut nn hiu qu cng vic ca hc ci thin v vic p dng SRI thc s tit kim csc lao ng. V d, Cam-pu-chia v Vit Nam, ph n ghi nhn vic tit kim sc lao ng trong giai on cy lmt im mnh ca SRI. Vic nhn rng SRI khuyn khchnhng sng kin v nh gi ca nng dn. SRI khuynkhch nng dn c trch nhim hn vi vic thch ng v imi, ng gp cho s pht trin ngun nhn lc cc khuvc nng thn v gip nng dn nhn bit v s dng mtcch tt hn nhng tin b khc.

Nhng c gi cc quc gia khc quan tm n cc hotng SRI, v cc kha cnh lin quan n nghin cu vkhoa hc c th tham kho cc bi bo v cc ngun t liu

khc trong phn Ph lc.

BO CO QUC GIAGII THIU

Phng php SRI em li hiu qu ti rt nhiu a phng ni ngi dn ang dn hi phc sau cc cuc bo ng v thm ha thin tai.Ti min Bc Afghanistan, T chc Aga Khan hin ang gii thiu SRI trong nhngiu kin rt kh khn. Trong nm 2009, i chiu nhngkt qu thu c t 27 nng dn cho thy sn lngtc tng mt cch ng k (Theo Thomas v Ramzi, 2009).


So snh sn lng thu c gia phng php SRIv phng php tp qun Nng dn Baghlan

Baghlan - phng php tp qun

S th t nng dn

Tn/ha

Baghlan - SRI


16/40

SRI tng cng kh nng phc hi v thch ng ca h nng dntrc Bin i kh hu

Nhng li ch c bo co v cng nhn

Sn lng cao hn tnh theo mt n v dintch t, cng lao ng v vn u t

Sn lng la go bnh qun tng 20%-50%, thm ch cn cao hn, khng nhng gip

to ra nhiu lng thc hn m cn gii phng t v sc lao ng cho cc hot ngsn xut khc. Nng sut cao hn trn mi n v din tch t lm gim p lc m rngdin tch canh tc gy nh hng ti cc h sinh thi khc

GII THIUO CO QUC GIA

Tng cng kh nng phc hi v thch ng vi BKH

Gim gnh nng cng vic ca ngi ph n

Ph n ghi nhn phng php SRI gip h tit kim c thi gian v bt i ni vt vcc nhc cy trng do h mt t thi gian hn cho cng vic chm sc v cy m non,vic cy m non cng d dng hn v mt t thi gian tt nc hn. SRI gip ph n cthm thi gian cho cng vic khc nh trng rau ci thin ba n trong gia nh vto iu kin cho cc thnh vin khc trong gia nh tm kim cng vic phi nng nghipkhc. Nh vy, SRI gip a dng ho ngun thu nhp ca h nng dn.

Gim nhu cu nc ti

p dng SRI, nhu cu nc ti gim t 25-50% do nc chc ti duy tr iukin t thong kh. Nng dn c th tin hnh canh tc la c nhng khu vc ngycng khan him nc hoc kh d bo ch ma. Nng dn c th gim tht bt mamng do ma ma n mun hoc lng ma t. Nhu cu nc t hn ng ngha vivic nng dn s c nhiu nc s dng hn. Nc c th c s dng ti chocc loi cy trng khc, phc v nhu cu con ngi v duy tr cc h sinh thi t nhin.

Gim t l ging

Nh gim c 80-90% ging nn ngi nng dn cn t din tch t hn gieo m.M cy bnh thng vi t l 50-70kg/ha trong khi m cy theo phng php SRIvi t l ch 5-7kg/ha, gip nng dn c thm go n thay v dnh lm ging.Nhngm t gieo m nh nn rt d qun l v tit kim din tch t.

Gim s ph thuc vo phn ho hc, thucdit c v thuc tr su

Chi ph phn bn v nguyn liu u vo cao l mt trong nhng nguyn nhn khinngi nng dn quan tm n SRI do SRI gip h hn ch s dng cc ho cht mkhng lm gim sn lng. Lng ho cht s dng gim cng mang li nhng li chv sc kho cho ngi nng dn v gia sc. Lng ho cht s dng gim kt hp vicht lng t v nc c ci thin to ra nhng nh hng tch cc i vi mitrng.

Tng cng kh nng chng chu trc nhhng ca ma bo (cng nh cc t rt)

BKH hin nay ang gy ra nhng cn bo thng xuyn vi sc tn ph mnh hn,gy thit hi cho cy la. y thc s l mt thm ho vi ngi nng dn. Cy la b gy rt d b thi mc v gy kh khn cho vic gt. Cc phng php SRI gip cyla c b r n su v kho hn, kh b gy rp v .

Tng cng kh nng chng chu vi hn hnCy la SRI c b r n su vo lng t. su ln hn, cy c th ly c mv cht dinh dng tt hn t t. c im ny ng vai tr rt quan trng khi nguy clng ma thay i ngy cng tng trong sut c ma v nh hin nay.

Ma v ngn hnVi cng mt ging la SRI c th gt sm hn 1-2 tun, thm ch 3 tun so vi latrng theo phng php tp qun. iu ny va mang li li ch kinh t, va mang lili ch cho mi trng. Nng dn c th s dng rung trng cc cy ngn ngy nhrau, hoc c th trng gi v la m sm hn v cho sn lng cao hn. Ma v ngnhn gip gim nhu cu v nc, gim nguy c su bnh v nguy c b tan ph bi mabo thng xy ra vo cui v.

Tn t ging v gim thi gian gieo m gip to

ra s linh hot

Nu cy trng c kh nng chng chi tt vi cc iu kin bt li ca thi tit th nngdn s d dng tm ging v gieo li m v SRI ch i hi bng 1/10 lng ging v mc th c cy sau 8-15 ngy, thay v 30-45 ngy so vi cy tp qun. Nu nng dnphi i xa kim vic lm thm th h c th i sm hn sau khi cy m xong, v nu gpri ro phi cy li th h ch cn t thi gian li nh.

Tng sn lng v tim nng th trng cacc ging la truyn thng gip cc ging la

ny c th tn ti

p dng SRI, nng dn c th thu c sn lng cao hn t nhng ging la truynthng, hu ht cc ging ny mang c tnh di truyn thch ng tt hn vi BKH. Ccging a phng thng c gi cao hn trn th trng. a dng sinh hc ging la gim mnh t nhng nm 1960. Tuy nhin, cc nghin cu cho thy rt nhiu ccging truyn thng cha hm lng st v pr-t-in cao hn. Vic ci to v bo tncc ging cy trng vt nui c th to ra a dng di truyn nhm ng ph vi nhngiu kin nui trng bt li v duy tr tnh bn vng ca cc h thng canh tc

Nng cao kin thc, k nng th nghim vtnh sng to ca nng dn

Vic nhn rng cc m hnh v SRI thc y nng dn sng to v t nh gi. SRIkhuyn khch nng dn c trch nhim hn vi vic thch ng v sng to, gp phnpht trin ngun nhn lc nng thn v gip nng dn c th pht hin v khai thcnhng sng kin khc.

Nng cao kin thc, k nng th nghim vtnh sng to ca nng dn

Vi sn lng thu c cao tnh trn 1 n v din tch t trng trt, nhiu nng dn s dng mt phn din tch t trng thm mt s loi cy khc giu cht dinh dngv cho li nhun cao nh hoa qu, rau, u, nui th gia sc, ci thin ba n v tothm thu nhp. Vic ct gim s dng ho cht lm cho h thng canh tc thch hphn vi vic nui c, nui g vt. Cc h thng cy trng c a dng gip bo v adng sinh hc v tch t cc-bon vo trong t.

Tng kh nng khng chu su bnh BKH cng l tc nhn lm gia tng s honh hnh ca cc loi su bnh do nhit tng cao v lng ma thay i. Theo cch thc qun l ca SRI, ma mng s t thithi v su bnh mc d s dng t ho cht hn.



17/40

BO CO QUC GIAGII THIU

SRI lm vi i ni vt v trongvic cy trng la ca ngi

ph n. Lm vic trn nhngmnh t gieo m nh hn, tm hn vi cc cng c titkim lao ng gip h cthm thi gian cho nhng hotng khc. SRI cng gip phn thot cnh ngm nc hocci khom lng hng gi lin,

gy nh hng khng tt tisc kho ca h.

Nh p dng SRI, nhiu nng dn c th tng thu nhp cho gianh do bn la th trng trong nc v xut khu, c bit lcc ging la truyn thng, nh vy m thc y vic bo tn adng sinh hc ging la . Lotus Foods, mt cng ty California,

Hoa K hin ang nhp khu go sn xut theo phng phpSRI ca cc nng dn Cam-pu-chia, In--n-xi-a v

Madagascar. Cc nh trn: ng Ch tch ca cng ty, ng KenLee angkim nh cht lng go ti Cam-pu-chia; Go SRIca In--n-xi-a c cp chng nhn Tt cho Cuc sng; vtrng by cc sn phm go SRI ti Hi ch Thng mi nm2009.

La SRI c b r kho v bm su hn vo lngtgipchng chng chu tt hn vi gi bo. y l hnh nhcnh ng la ca thn ng Tr, pha bc H Ni saumt trn bo. Cnh ng SRI bn tri, cnh ng canhtc tp qun bn phi

Vi cng mt ging la, la SRI thng c th thu hochsm hn trc mt vi tun so vi la trng tp qun. Mali c th thy la SRI (bn phi) chn sm hn la trngtheo truyn thng (bn tri). Hai cnh ng trng cngmt ging la, c cy cng mt ngy. Ma v ngn hnem li mt s li ch: nhu cu ti tiu t hn nh vy m

gim c lng nc v chi ph bm nc; thi gian chothu hoch ngn hn cho php ngi nng dn chuyn sangcc ging di ngy hn, cho nng sut cao hn.

SRI khuyn khch nng dnsng to v khuyn khch spht trin ca nhng doanhnghip nh. y l v d vvic sng ch ra dng c lmc, dng c ny c th lmc hai hng cng mt lc vc th iu chnh cho phhp vi khong cch giahai hng.



18/40

Trn cc rung m truyn thng (nh pha trn bn tri), phn ngi ngm trong nc hng gi nh m, iu ny rt

khng tt cho sc khe. R m sau c ra sch v r bt bm xung quanh rtrc khi m c bc li v em rarung. M SRI (nh bn phi) c xc mt cch nh nhngbng cuc v vn chuyn m ra ng tr thnh tr chi catr con

KINH NGHIM LM AFRICARE TI MALISRI CA

BO CO QUC GIA

Africare bt u hot ng ti Mali t nm 1973,lm vic vi cng ng nhm tng sn lnglng thc v thu nhp cho ngi dn nngthn, ci thin sc kho, iu kin dinh dngv qun l ti nguyn thin nhin, c bit l tinguyn nc.

T nm 1997, Africare tp trung n lc trin khai Chngtrnh an ninh lng thc tng hp ti Timbuktu. Vng tkh cn gip sa mc Sahara ny l mt trong nhng khu vcbt n lng thc nht ti Mali. Lng ma trung bnh hngnm ch khong 150-200 mm. V th sn xut nng nghip

ph thuc nhiu vo lu lng nc ca con sng Niger vlng nc l ln theo ma ca cc nhnh sng v ao h.Theo truyn thng, nng dn s dng nc l hng nm tin hnh canh tc trn cc bi bi khi nc l rt hoc canhtc la nc su ngay trong ma l. Phm vi ca l quytnh din tch t canh tc hng nm. Phm vi l thay ithng xuyn lm cho sn xut nng nghip khng bnvng. Sn lng thng rt thp, cha n 1 tn/ha, tnh cla go v la min.

Cy la c vai tr quan trng trong chin lc vng cngnh i vi ton b quc gia ny. La go hin ngy cngc c dn thnh th a chung thay v la min, k vcng c a chung ngay ti cc vng nng thn ni snxut ra sn phm ny. Lung tiu dng hng nm tnh theou ngi tng gp ba ln trong 20 nm qua, t 34kg/ngi/ nm ln 94kg/ ngi/ nm. tng sn lng, dintch ti tiu c m rng, gip nng dn tng nngsut ln 4-6 tn/ha.

Africare lm vic vi nhng nng dn xy dng ccm hnh thy li nh, mi m hnh khong 30-35 ha, cti tiu bng mt my bm chy ng c izen . Tuynhin, trong cc m hnh ny, 80-100 nng dn phi chungnhau mt khu rung c ti tiu. Din tch canh tc cti tiu cho mi h gia nh khong 1/3 ha. Vic tng snlng ln ti a v s dng mt cch ti u nht u votrong c ti nguyn nc trn nhng cnh ng din tchnh ny c vai tr cc k quan trng trong cng tc gim

ngho.

Chng trnh Sng kin An ninh Lng thc Goundamc Africare trin khai vi ngun ti tr ca t chc USAID tin hnh th im SRI ln u tin vo nm 2007 nhmnh gi hiu qu m hnh SRI so vi cc phng phpcanh tc tp qun khc ti Timbuktu, ng thi nh gi tcng tim nng ca SRI i vi vn an ninh lng thc.

Cc c vn k thut ca SRI chn la cc nguyn tc vcc bc tin hnh SRI a vo th nghim. H gia nhng Imam lng Douegoussou, trng lng v ng thi lnng dn u tin th nghim m hnh trn rung nh mnh,t b cng lao ng v cc nguyn liu u vo. Cc bcbao gm cy m non mt dnh/khm mt sng vung 25cen-ti-met, bn phn hu c cho ra sn lng 9 tn/hatrong khi sn lng cao nht tng t c trc y l 6,7tn/ha.

GII THIU SRI

Da trn nhng kt qu kh quan trn, t chc Better UFoundation (BUF) ti tr cho Africare tin hnh nhgi hiu qu SRI trn din rng hn trong v ma nm 2008-2009 nhm:

Thu thp thng tin v vic trin khai SRI ti cc cnhng trong khu vc

Nng cao nhn thc c bn v SRI ti cc khu vc trngla ca Timbuktu

Xc nh tim nng cho vic nhn rng m hnh SRI tiTimbuktu v trn ton Mali

Africare la chn 12 thn ti Dire v Goundam m tchc hp tc trong sut 5-10 nm qua v c c im al khc nhau. 12 thn c la chn tham gia thng quab phiu v mi thn c nm nng dn t nguyn tham gianh gi SRI. Din tch canh tc la ca 12 thn khong hn1.900 hec-ta, chim hn 10% tng din tch trng la Timbuktu, bao gm gn 17.200 h trng la.

CCH TIP CN: NNG DN LM CH



19/40

AFRICARE

Sn lng bnh qun trn cc tharung SRI cao hn 66% so vi cc tharung i chng (Xem biu ). Mc d

phng php SRI gip tit kim c3,5-5 ln ging trong giai on cy, mtdnh m SRI trung bnh cho ra hn 50%nhnh so vi cy 3 dnh trong cc rung i chng. Khi thu hoch, s

lng bng la SRI trn mi mt vungcao hn 31% so vi cc rung ichng. nh bn: anh Bouba Boureima,mt nng dn lng Morikoira angcm mt khm la 3-4 bng rung ichng (bn tri) v mt khm la SRI(bn phi).

BO CO QUC GIA

Africare cung cp cho mi thn mt dng c lm c (mt loidng c n gin m trc y cha c bit n tinhng thn ny) v h tr k thut cho h. C 15 nng dnli c mt ngi hng dn cch thc p dng cc bcSRI. Lnh o ph trch nng nghip ti Goundam m bo

nhng s liu c thu thp theo ng nguyn tc. Ccnng dn tnh nguyn i thm rung ca nhau cng nhmi nhng ngi mun hc hi v SRI n thm rung camnh. H cng tham gia vo cc cuc nh gi do Africare tchc, xut cc khuyn ngh v tham gia xy dng giotrnh tp hun v SRI.

Nng dn t la chn kch thc tha rung, ging la,phn bn v t lo cc nguyn liu u vo. Cc tha runggieo m SRI v cc tha rung i chng (trung bnhkhong 400 m2) c gieo cng mt loi ging vo cngmt ngy. M non c cy 10-12 ngy sau khi ht nymm, cy mt dnh. Trn cc tha rung i chng, m nonc cy trung bnh khong 29 ngy sau khi ht ny mm,cy 2-5 dnh. Do vic phn b nc c xy dng trctheo k hoch ti tiu nn vic tit kim nc khng thcs ti u.

Ngnh nng nghip a ra khuyn ngh nn bn 200kgphn ur cho mi hec-ta la. Cc nng dn p dng SRIc khuyn co ch nn bn phn ha hc trong trnghp thc s cn thit, v nn hn ch ti a vic s dngphn bn.Tt c cc nng dn p dng SRI bn phnchung v gim lng phn ur xung mc 120kg/ha sovi 145 kg/ha trn cc rung i chng.

NNG SUT CAO HN,THU NHP TT HN

Nng sut tng cng vi cc li ch kinh t ca SRI cghi nhn c 12 thn. Vic p dng SRI cn ty thuc voloi t, loi ging, ch phn bn v lm c. 53 nng dnp dng SRI thu c nng sut bnh qun 9,1 tn/ha,cao hn 66% so vi nng sut bnh qun thu c trn ccrung i chng (5,5 tn/ha). Nng sut bnh qun trn ccrung lin k ca cc nng dn khng p dng SRI l 4,86tn/ha.

Chi ph u vo trn mi hec-ta khi p dng phng phpSRI c cao hn mt cht. l ccchi ph cho cng lm t,cy v lm phn chung. Hu ht nng dn p dng SRIkhng mua phn bn m thu gom v t vn chuyn phn

n cc cnh ng. Cc tnh ton trn da vo gi c v chiph do nng dn thng bo. Do li nhun thu v ca SRI caogp 2,1 ln so vi cc rung i chng nn nhn tng th linhun vn cao hn. Tnh theo gi th trng hin nay, li

nhun rng m cc nng dn thu c t SRI l 1 triuCFA/ha (tng ng 2.220 la M)trong khi li nhunrng ca cc rung mu l 490.000 CFA/ha (tng ng1.089 la M) (Xem Bng chi tit trang 18).

Nng dn rt hng ng phng php SRI v ch ra hnglot cc li ch ca phng php ny nh: sn lng tng,gim ging, tit kim thi gian lm c (dng dng c co cth cng), la sinh trng nhanh hn, cht lng tt hn.Phng php SRI ch mt 6kg ht ging/ha trong khi ccrung mu mt 40-60 kg ht ging/ha. Vic tng cng bnphn chung gip gim 30% lng phn ha hc. Cc tharung SRI c th cho thu hoch sm hn t 10-15 ngy sovi cc rung i chng, cho php nng dn trnh c nhhng ca ma ng lnh gi v chuyn t cc loi gingngn ngy cho sn lng thp sang cc loi ging di ngycho sn lng cao hn, nh ging BG90-2. Nng dn cclng Adina, Niambourgou v Donghoi thng phi hngchu mt t khng kh lnh vo thi im cui v. Trong khila SRI giai on tru ht th la rung i chng vncha nhnh. Thm vo , Niambourgou v Donghoi,cc n chim di c thng n vo cui v, gy tn tht lncho ma mng.

Nng sut tng v cc li ch kinh tca SRI c ghi nhn c 12thn.

Mc d nng dn c cp n mt s kh khn nh cnglao ng tng cho vic lm t v hc k nng cy nhng

nhn chung h khng nhn thy im bt li no ca SRI.Ngi ta hy vng rng nng dn s gim c thi gian cymt khi h quen cy m non v cy m vung mt sng.

CC BI HC

Ti Mali, nhng kt qu t c nh p dng SRI lmcc k thut vin v nng dn thc s ngc nhin. Rt nhiuch dn c phn khc vi nhng l thuyt do cc vin nghincu v k thut a ra v cng c phn khc vi nhng npngh hin nay ca nng dn. V d, nng dn Mali cho rngcnh ng cng ngp nc th la cng cho sn lng cao.Cc cn b khuyn nng v nng dn tin rng vic s dng

nhiu phn ha hc s gip thu c kt qu tt hn. Vicnhn rng m hnh trong tng lai s phi gii quyt nhngsai lch trong np ngh truyn thng ny.


Rung SRI

S nng dn

Rung i chng


20/40

ii) Ci thin cc k thut lm t

thng qua vic gii thiu vth nghim cc loi my sani t v my nh lung.

iii)nh gi cc bc ng dngSRI trn cc loi ging la vging cy trng khc, v dging la truyn thng Oryzaglaberrima ca chu Phi vcc loi ging mi nhNerica;

iv) Th nghim cc ch titiu khc nhau nhm a racc khuyn co k thut ng

tin cy cho vng Timbuktu vcc a phng khc Mali.

Cc nng dn tham gia vo vic nh gi SRI trn c shon ton tnh nguyn. H t lo cc chi ph u vo trong khi cc chng trnh khc, khi tin hnh cc cuc th nghimth phi cung cp ging v phn bn min ph cho nng dn.Do nng dn phi t chu trch nhim i vi hot ngqun l ma v nn nhng kt qu t c phn nh ngthc trng v iu kin ca h. Khi tip thu nhng sng kinSRI v nhng kt qu qua vic nhn rng c cht lng vtrc tip tham gia vo cng vic tnh ton, nh gi, ccnng dn v k thut vin t ra ci m hn trc nhng

tng mi, quan st rng hn v xem xt li cc np suyngh trc y ca mnh.

Nhng h tr k thut c cht lng cao rt cn thit trongvic gip nng dn hiu mt cc trit cc nguyn tc SRIv sau c th t tin tin hnh. Cc k thut vin cn ckin thc chuyn su chc chn h tr nng dn. Vicson tho v ph bin cc ti liu k thut ng mt vai trquan trng trong vic h tr ny v l cc t liu tt thuthp c (lm cngvi nng dn thay v lm cho nngdn) nhm thng bo cho h bit v nhng quyt nh cah cng nh cc hot ng m rng, nghin cu v chnhsch.

Cclp tp hun nn bao gm c nam gii v ph n v ph

n thng ch tham gia vo mt s khu nht nh trong snxut truyn thng. Mt trong nhng kt qu ng lu tronghot ng nh gi nm 2009 l mt nhm ph n nng dn t tin hnh cc bc SRI v t c nhng kt qu rttt (Xem nh: Ph n Findoukaina p dng SRI).

SRI thch ng tt hn trong iu kin thc t Mali vci thin tnh kh thi v mt k thut gip nng dn c thm rng din tch p dng SRI cn phi tip tc y mnhcc hot ng sau:

i) u t cho cc h thng sn xut sinh khi cht lngcao lm phn hu c, c th l cc hm phn trn lmt rm, phn ng vt hoc cc cht hu c khc (sinhkhi thc vt hoc tt c cc loi khc). nhng ni sdng phn tng hp, k thut s dng phn bn tnghp cn c ci thin, c bit i vi phn ur. V d,nn trn phn ur vo t trong giai on lm c s gic cc cht dinh dng thay v cch lm thngthng l trn phn vo nc ti v lm nh vy lmmt cc cht dinh dng cho t.

COUNTRY REPORTSAFRICARE

FP = Nng dn canh tc, nguyn liu u vo thp hn so vi cc tha rung muc nh gi l canh tc tt nht

* Lm t: SRI - 40% my ko, 60% lmbng tay; Rung mu - 33% my ko, 15% lm bng tay, 52% khng cy,Rung nng dn - 20% my ko, 80% khng cy.

Ghi ch: Nng dn cha quen p dng SRI trong v u tin; h cho rng kt qu s c ci thin nhng v sau.

BO CO QUC GIA

Chi ph, gi tr sn xut, li tc thu c t rung SRI, rung i chng v rung canng dn (trn mi hec-ta) U VO SRI Rung Rung SRI Rung Rung

Ti tiu (ga, du) 90% 100% 100% 99.000 (21) 110.000 (27) 110.000 (29)

Chi ph my bm 90% 100% 100% 40.500 (8) 45.000 (11) 45.000 (12)

Ging (kg) 6 50 50 2.280 (0,5) 19.000 (5) 19.000 (5)

Ure (kg) 120 145 97 42.000 (9) 50.750 (12) 33.950 (9)

DAP (kg) 8 34 20 2.800 (0,5) 11.900 (3) 7.000 (2)

Phn chung (tn) 13 3 0 39.000 (8) 9.000 (2) 0

Cng lao ng (ngi ngy)* 251 169 161 251.000 (53) 169.000 (41) 161.000 (43)

Tng chi ph u vo 476.580 (100) 414.650 (100) 375.950 (100)

SN LNG/ha 9,1 tn 5,49 tn 4,86 tn 1.501.500 CFA 905.850 CFA 801.900 CFA

Chi ph sn xut/kg 52 CFA 76 CFA 77 CFA

Chi ph u vo 32% 46% 47%

tnh theo % gi tr sn xut

LI NHUN RNG/ha 1.024.920 CFA 491.200 CFA 425.950 CFA

mu i chng

i chng nng dn

CC BC TIP THEO

Tnh n nm 2009, trong vng 3 nm vi s h tr ca tchc BUF v AUSAID, Africare gip 300 nng dn tipcn vi SRI ti Timbuktu. Trong nm 2009, t chc AUSAID ti tr cho d n Cc sng kin cho tng trng kinh t Mali (IICEM) nhn rng m hnh SRI trn a bn 04 tnhna. Qu nng nghip bn vng Syngenta hin ang h trVin Kinh t Nng thn Mali trong vic a m hnh SRI trthnh mt vng trng la ch o trn c nc

Vic p dng SRI i hi t nguynliu, khng qu tn km ngoi chi phcho cc nghin cu a phng,nhn rng m hnh v to c hi chonhng sng kin mi ti c s.

Kh khn trc mt l phi thit k v nhn rng m hnhph hp SRI c th n c vi nng dn trn c nc.Ngi ta hy vng rng nu nng dn tip tc nhn c s

h tr v k thut v m hnh c m rng mt cch thngnht th SRI, mt phng php c cn c v da vo kinthc s nhanh chng c nhn rng v c nng dntrng la Mali tip nhn. Vic p dng SRI i hi t nguynliu, khng qu tn km ngoi chi ph cho cc nghin cu a phng, nhn rng m hnh v to c hi cho nhngsng kin mi ti c s.

Tc ng v vn an ninh lng thc l cc k quan trngi vi nhng nng dn p dng SRI ni ring cng nh viMali ni chung. Mali l mt trong nhng nc sn xut lago chnh khu vc Ty Phi. Ngi nng dn Mali snsng bt tay vo nhn rng nhng kin thc v k thut vSRI trn cc loi cy trng khc, c bit l la m. SRI c thgip ngi nng dn Mali t cung t cp la go m khngcn n cc khon tr cpv ging v phn bn t Chngtrnh Sng kin la go ca Chnh ph nh hin nay. Malic th tr thnh mt quc gia xut khu go v ng vai trquan trng trong vic bnh n an ninh lng thc khu vcTy Phi.



21/40

khu vc pha Bc Mali, cy la c xem l cy trng ca nam gii. Ph n khng t canh tc la. Ph nch lm mt s cng vic t nht nh nh m, lm c v p la.

Nh phi hp vi Africare trong 5 nm qua m mt nhm ph n ca lng Findoukaina c trang b mtmy bm nc ng c i--zen. Cc thnh vin trong nhm s dng my bm ti nc cho vn rautrong ma mt. Vo v la, ph n kim thm cht thu nhp bng cch dng my bm bm nc cho

rung la ca nam gii, v ph n khng h c cht rung no cho ring mnh.Trong cc cuc hp ca thn, ln danh sch nhng nng dn mong mun tham gia hot ng thnghim SRI, chng ti khuyn khch ph n tham gia mc d bit h khng quen vi vic trng la.Chng ti rt ngc nhin khi lng Findoukaina la chn hai thnh vin trong nhm ph n l ch MayaAbdoulaye v Maya Hama tham gia chng trnh th nghim SRI.

Cng ging nh cc ph n khc Findoukaina, hai ch cha bao gi tng trng la trc . Tuy nhin,h nhn c s h tr ca tt c 20 thnh vin trong nhm ph n thit k, qun l cc tha rungSRI v tun th cht ch nhng hng dn ca cn b Africare. Hai ch t lm tt c cc cng vic nh ba,san t v cy m khng c s h tr no ca nam gii.

Sau khi ch cho nhm nng dn tham quan thy m hnh, khi nhm ny ra v, cc ph n caFindoukaina cng nhau ma ht th hin s vui sng v nim t ho v nhng g mnh lm c.Maya Abdoulaye ni: Nm nay chng ti c hc v SRI. n sang nm, c nhm 20 ngi chng ti cth cy cy trn nhng cnh ng SRI ca chnh chng ti.

[Ghi ch: Mc d lng nc phc v ti tiu c mun trong v 2009-2010, nhng hn mt na s ph ntrong hp tc x, gm c Maya Abdoulaye p dng SRI trn cc cnh ng ca h.]

Caption

Ph n ang lm t v cy trn rung SRI (nh trn). Maya Abdoulaye v Maya Hama t ho gii thiu rungca mnh cho cc nng dn l nam gii n t lng Morikoira v Findoukaina trong mt chuyn tham quan mhnh ti Findoukaina (nh tri pha di). Abdoulaye (nh phi pha di) trong v ma th hai p dng SRI.

AFRICARE BO CO QUC GIA

Ph n Findoukaina tip nhn SRI



22/40

Kinh nghim ca Oxfam v SRI ti Vit Nam

Oxfam hot ng ti vng ng bng sng MKng, khu vc ng Nam c hn 30 nm,v hot ng ti Vit Nam khong 20 nm. Mcd nn kinh t ca Vit Nam ang c cithin nhng khong cch giu ngho ang gia

tng v hin c hng triu ngi thuc cc dn tc thiu sv ngi dn sinh sng cc vng nng thn vn angsng trong tnh trng i ngho.

O CO QUC GIA

T khi chuyn i t nn kinh t tp trung bao cp sang nnkinh t theo nh hng th trng nm 1986, khu vc nng

nghip nc ny tng trng mc 4%/nm nh c ngnhsn xut la go rt pht trin. Tng sn lng latng t19,2 triu tn nm 1990 ln 35,8 triu tn nm 2005. VitNam l mt trong nhng quc gia trng la cho sn lngcao nht trn th gii vi nng sut bnh qun 5 tn/ha t haiv trong nm.

Khong trn 9 triu h nng dn Vit Nam, trong 95%sng min Bc, s hu di 0,5 hec-ta t trng la, dintch ny li thng b chia ra thnh nhng tha rung nh.Cc h nng dn trng la quy m nh phi i mt vi btn gi c ca nguyn liu u vo, thm ch tin thu vkhng b l. H khng c hng li g t vic gilng thc tng. Trong khi , cc chng trnh khuynnng hin nay thng khng n c vi cc h nng

trang nh.Vic lm dng ho cht (c bit l phn m), thuc tr suv ging l vn ni cm trong hot ng sn xut la go Vit Nam ni chung v min Bc ni ring. Vic lmdng m v cy mt dy l nhng nguyn nhn chnhlm cho cy la d b su hi v dch bnh, nh hng nsn lng, hiu qu kinh t, sc kho cng ng v mitrng (Dung 2007).

Mt na din tch trng la ca Vit Nam c ti tiu vhin trng khan him ngun nc gia tng ang tr thnhmt thch thc. Theo UNDP, lng nc bnh qun tnhtheo u ngi hin nay ch bng 1/3 so vi nm 1945 vtnh hnh cnh tranh ti nguyn nc ang gia tng nhanh

chng.

Ti thi im m cc nng dn trng la quy m nh chu plc t nhiu pha nh chi ph u vo tng (thng l do sdng qu mc), cnh tranh v t, BKH, khan him ncth SRI thc s l mt c hi tt.

Cc Bo v Thc vt (CBVTV) thuc B Nng nghip vPht trin Nng thn Vit Nam (NN&PTNT) hc hi mhnh SRI t nm 2002 t nhng cng s thuc chng trnhQun l su bnh tng hp (IPM) ca In--n-xi-a. Nhngcng s ny lm vic vi t chc CIIFAD (Vin Lng

thc, Nng nghip v Pht trin Quc t) thuc trng ihc Cornell nh gi phng php SRI ti In--n-xi-a.CBVTV tin hnh cc hot ng tp hun v SRI trongnm 2003 ti ba tnh trong Chng trnh IPM quc gia do Tchc Lng nng Lin hip quc (FAO) ti tr. Hot ng

GII THIU V SRI

tp hun c trin khai m rng trn 5 tnh khc trongnm 2004 v 12 tnh vo nm 2005 trn quy m ln t 2-5hec-ta. Nm 2006, SRI c nhn rng trn 17 tnh, thuht s tham gia ca 3.450 nng dn trong Chng trnh IPMVit Nam v Chng trnh S dng v Bo tn a dng sinhhc ti chu (BUCAP) do FAO v DANIDA ti tr.

Bo co nh gi ca B NN&PTNT v SRI giai on 2003-2006 thuc Chng trnh IPM Quc gia kt lun SRI ngmt vai tr rt quan trng trong pht trin bn vng v canhtc la nc ti Vit Nam. Bo co a ra khuyn ngh SRI

nn c ph bin mt cch rng ri hn na em li lich cho nhiu nng dn hn Cy la khe hn c thkhng chu tt hn vi su hi v lm gim mt cch ng kvic s dng thuc tr su trn ng rung. Sn lng bnhqun tng t 9-15% so vi phng php canh tc tp qunhin nay, ng thi tit kim c 70-90% ging, 20-25%lng phn m v gim 1/3 lng nc ti tiu.

SRI cn c ph bin rng ri hnna c thm nhiu nng dn chng li t k thut mi ny.

Cui nm 2006, Oxfam phi hp vi Chi cc BVTV H Ni(trc l tnh H Ty) bc u trin khai SRI. Cn blnh o tnh nhanh chng tip thu k thut mi ny, cbit lsau chuyn tham quan nghin cu, trao i, hc hiv nhng thnh cng, thch thc v c hi v SRI. Cc hotng v SRI ti quc gia ny do T chc Oxfam ti tr v vntip tc tng cho n thi im hin ti.

CCH TIP CNM hnh SRI da vo cng ng

Chin lc ti Vit Nam bao gm cc hot ng th nghim,kim chng v ph bin. Chin lc ny bao gm vic nngcao nhn thc cho ngi nng dn, tng cng nng lcng dng cc nguyn tc v cc bc thc hnh SRI;chng minh li ch ca SRI cho nng dn v cc c quanChnh ph; nhn rng m hnh mt cch thch hp emnhng kin thc SRI n vi ngi nng dn trn c nc.

Mc tiu cui cng l gy dng nim tin cho nng dn vgip h c nng lc tip thu cc k thut mitrong hotng canh tc la. Nh vy, h s c th gii quyt nhngvn trong sn xut nng nghip v cng ng thng quanhng phng php k thut ph hp v lm ch c spht trin ca mnh.

Nm 2007, vi ngun ti tr ca Oxfam, Chi cc BVTV tnhH Ty phi hp vi Hp tc x nng nghip i Nghatrin khai cc hot ng SRI da vo cng ng, vi stham gia ca chnh quyn a phng, Hi Nng dn, HiPh n, on Thanh nin v cng ng. Cc hot ng thnghim tin hnh trn ng rung c trin khai vi Hp



23/40

Lnh o H Ty (c) thm rung la SRI: ng Nguyn Duy

Hng,Chi cc trng Chi ccBVTV (bn tri); ng Trnh DuyHng, Ph Ch tch y ban Nhn dn tnh (gia); ng ChuVn Thng, Gim c S NN&PTNN tnh (bn phi). -

OXFAM BO CO QUC GIA

tc x nng nghip nh gi mi lin quan gia t l mcy, ch iu tit nc, bn cc loi phn khc nhau, vcht lngcc la ging c to ra theo phng phpSRI. Cc th nghim ny ng thi cng c tin hnhtrong chng trnh tp hun cho nng dn v cc k thutvin. Sau cc hc vin ny t chc cc Lp hc ngrung (FFS) ngay ti cng ng v h cng nhau thit k cctha rung th nghim. Cc Lp hc ng rung p dngcch tip cn c s tham gia, mang tnh th nghim v kodi sut c v la bao gm cc hot ng nh th nghimca nng dn, thm ng thng xuyn v phn tch nhmvi s h tr k thut ca cc k thut vin. Nhng kin thcthu c t nhng hot ng ny gip cc hc vin cth t a ra nhng quyt nh v cch thc qun l ma vty vo iu kin c th ca a phng mnh.

Thng qua chin lc da vo cng ng, hn 1000 nngdn tip cn c SRI. Li nhun rng ca nhng tharung SRI bnh qun tng trn 2 triu ng/ha (khong 125 la M).

Thng 10/2007, theo khuyn ngh ca Cc BVTV, ng thihng ng thnh cng ca SRI do Oxfam h tr v cc hotng nhn rng m hnh ti H Ni v mt s tnh khc, Btrng B NN&PTNT cng nhn SRI l mt tin b kthut v ng h vic p dng rng ri m hnh SRI ti cp a

phng, trong chnh quyn a phng c th tip cnngun vn h tr ca Chnh ph nhm m rng m hnh.

H Ni i u trong trin khai v s dng ngun ngn schnh nc nhn rng m hnh trn din tch 33.000 hec-tatrong nm tip theo, thu ht s tham gia ca 108.000 nngdn. Trong vng mt nm, SRI c p dng trn 18%tng din tch canh tc ca ton thnh ph.

Giai on 2:Pht trin da trn nhng thnh cng ban u

Sau khi thu c nhng kt qu trin khai ban u rt tt tiH Ni, Oxfam trin khai mt chng trnh SRI ti VitNam ko di 3 nm trn nhiu tnh thnh v c s tham giaca nhiu i tc nh Cc BVTV, Trung tm Pht trin Nngthn Bn vng (SRD), Oxfam Quebec v i hc Nngnghip H Ni. Cng tc ph bin v tp hun v SRI c trin khai ti 13 x thuc 6 tnh min Bc Vit Nam lH Ni, Yn Bi, Ph Th, Thi Nguyn, H Tnh v NghAn. Cng trong thi gian , Chng trnh IPM Quc gia vBUCAP c lp t chc cc lp hc ng rung, trinkhai cc m hnh trnh din v cc hot ng tp hun ti mts tnh min Trung. SRI c th im ti mt s rungnh, trn nhiu cht t v p dng vi cc ging la ca chung. Cc hot ng th im nhm mc ch tp huncho nng dn tr thnh nhng tp hun vin, h s ng vaitr l cc i din khuyn nng ti a phng. Thng quavic khuyn khch cc nng dn i u trong sng to, thnghim v hng dn hc hi m hnh, Chng trnh gydng c lng tin v tng cng nng lc cho ph n nngthn, chim n 76% s lng cc nng dn nng ct cachng trnh.

Cc tha rung la chn cho lp hc ng rung c gimst cht ch v ghi chp y kt qu, trong ch trngn mt s vn phi nng nghip nh tc ng v gii, tothu nhp v chuyn giao tri thc. Cng tc tp hp v phntch mt cch nht qun cc d liu ny gp phn gip cc tchc i tc v chnh quyn a phng trong vic cn iv nhn rng m hnh.

nng cao nhn thc v cc nguyn tc SRI v pht trinnng nghip bn vng, Chng trnh tin hnh mt scuc hi tho ti cng ng cho nng dn v cn b aphng cng nh m cc lp tp hun cho tp hun vin

(TOT). Ngoi ra, chng trnh cng u tin cho vic in n tiliu v cc hat ng truyn thng nhm mc ch nng caonhn thc cng ng.

Sau hn hai v thc hin phng php thm canh la citin su tnh cho thy c nhng kt qu tch cc. Boco thng k ma v nm 2008 khu vc thc hin chngtrnh cho thy nng sut bnh qun ca nhng khu vc pdng SRI t 6,3 tn/ha vi m hnh lp hc ng rung, caohn 11% so vi cc bin php canh tc khc hin c pdng trong ton tnh. Mc d nng sut ny khng cao so vihu ht cc quc gia khc ang p dng SRI, nhng cnxem xt phng thc ny v n ang mang li nhiu li chquan trng khc cho nng dn. Nng sut gia tng t ctrong khi lng phn bn ur s dng gim i 16%.

KT QU: H GIA NH NNG THNC KH NNG THCH NGV PHC HI TT HN

Chun b m non cy. Cc mnh t gieo m SRInh hn, v d qun l hn gip tit kim ging, t v

cng lao ng. Trong v xun nm 2009 khi SRI cp dng trn din tch khong 85.000 hecta, c tnh tit kim c khong 2.500 tn la.



24/40

Vit Nam, chin lc ca Oxfam bao gm th nghim, trnh din v ph bin c trin khaithc hin cng vi cc cp chnhquyn v cng ng a phng v trin khai trong ton quc. Hotng th nghim khng ch ng vai tr tp hun cho nng dnv cc bin php thm canh la ci tin m cn xy dng c ngun d liu quan trng v cch thc p dng phng php thmcanh la ci tin tt nht trong iu kin thc tin ca cc a phng.

OXFAM

Tn sut s dng thuc tr su gim xung 45%, v chi phthu li bnh qun gim 35%. S kt hp gia tit kim uvo v tng nng sut gp phn tng thu nhp thm gn50%, tng ng khong 5,4 triu VND (315 USD)/ha/v.

Nng sut tng mt phn l do kh nng khng su bnh tnhin tt hn ca cy la c trng theo phng php SRI.Nhn chung theo quan st, nhng cnh ng la p dngphng php SRI gim thiu ri ro v tng kh nng chngchi v hi phc ca nng dn trong nhng iu kin bt n.S xut hin nhng cn bo ngy cng tng v tn sut vcng c cnh bo, c bit l min Bc Vit Nam.Ma to gi ln thng gy ra hin tng la rp - l mtthm ha i vi nng dn. Mt cnh ng la b rp rt db thi mc v nng dn thng phi tin hnh thu hoch ngay

nhng g c th thu hoch c (thm ch l rm). Nhngcnh ng trng la theo phng thc SRI c thn nhnhkhe hn v h thng r su hn cho nn t kh nng b rp.

B r kho hn gip cy ht c m v cht dinh dngsu hn trong lng t, nh chng chu tt hn vi hn hnv t ngho cht dinh dng. Trong trng hp cy khngth chng chu c nhng iu kin bt li ca thi tit, SRIs gip nng dn cy li mt cch nhanh chng do cn t ginghn, tui m ngn hn v mt t cng hn .

O CO QUC GIA

BI HC KINH NGHIM

Sng kin thm canh la ci tin thc hin thnh cng

Vit Nam nh:Chng trnh gii quyt c vn quan trng trongvic m rng m hnh hin nay nh gy dng c nim tincho nng dn v cch thc lm vic gia ngi nng dn vicn b khuyn nng/cn b a phng.

S tn thnh ng h ca Chnh ph l mt thun li ln ivi tnh chnh thng v thc y nhn rng phng phpSRI.

Chng trnh l mt s cng tc gia nhiu bn bao gm ccc quan ca chnh ph, cc t chc phi chnh ph trong ncv quc t, cc trng i hc v cc t chc a phng.Tt c cc bn tham gia t giai on u tin nh xydng chng trnh, to s hiu bit chung v mc tiu, cchtip cn ca chng trnh, to tnh cam kt, tnh lin kt vhp tc hiu qu.Phng thc tip cn da trn bng chng, v hc hikhng ngng c khuyn khch thng qua cc lp hc ngrung rt c nng dn v cc cn b a phng nnhn. Nhng pht hin ca nng dn thng qua cc rung

th im,cc thc nghimdo h tin hnh, v nhng thngip ca h c ngha rt ln trong vic nhnrng SRI cngnh ginh c s ng h v mt chnh tr.

Thu thp,phn tch v x l s liu c cng c thng quavic phi hp vi cc trng i hc trong nc, do ccthng ip v tuyn truyn vn ng chnh sch c trnglng hn.

Chin lc truyn thng c s tham gia ca phng tinthng tin i chng rt c hiu qu trong vic nng cao nhnthc v SRI v nhn rng tc ng ca chng trnh, nhc minh chng trong trng hp ca H Ni.

Chng trnh Oxfam ti Vit Nam

nhm h tr m rng phng phpSRI ra cc khu vc khc.

CC BC TIP THEO

cp quc gia phng php SRI ang c p dng tonphn hoc mt phn cho hn 264.000 nng dn ti 21 tnh vitng s khong 85.422 ha, tit kim c 2.500 tn la ging,1.700 tn phn ur v gip thu nhp tng ln 170 t VND/mtv. Cho ti nay SRI mi c thc hin khu vc min Bcv min Trung Vit Nam, cha c m rng ra khu vc ngbng sng Cu Long.

Tim nng ng dng SRI trn din rng l rt ln. BNN&PTNT ang pht ng chin dch pht trin nng nghipbn vng c bit n vi tn gi 3 Gim 3 Tng, trong c nhng khuyn ngh ca chin dch cng nht qun vi ccbc trong SRI: gim u vo v ging, phn bn v thuc trsu; nng cao nng sut, cht lng go v li nhun. nhiu ni, cc khu ca bin php SRI ang c lng ghpvi chin dch ny.

Trong nhng nm ti, chng trnh Oxfam ti Vit Nam dkin s h tr m rng phng php SRI ti mt s khu vc,v tng cng ng dng SRI ti nhng ni trin khai.Oxfam cng vi cc t chc trong nc tin hnh mt snghin cu lin quan ti a phng nh mc p dngSRI, nhng tr ngi i vi vic p dng phng php SRI v

phn tch chi ph li ch ca phng php SRI thng quask ton h gia nh. Kt qu ca nhng nghin cu ny sc a vo qu trnh hoch nh chnh sch v s gipchn lc cc thng ip v vic m rng m hnh ti nhng hnng dn trng la hin ang i mt vi nhng kh khn vngun lc v cc iu kin canh tc ngy cng a dng.



25/40

Nhn chung, mi ph n tham gia Lp hc ngrung (FFS) thng thc y c 5-8 nng dnkhc cngp dngphng php SRI, trong khi

con s ny l 1 - 3 i vi nam gii. nh trn l cchc vin tham gia kha hc FFS ti x ng Tr, HNi. Mt ch cm trn tay 2 khm la c trng theophng php thng thng v phng php SRI lm dn chng cho lp hc. nh bn tri: Nginng dn dn tc ang nhit tnh chia s nhng kinhnghim v phng php SRI vi cc k thut vinnng nghip v i tc Cam-pu-chia trong Hi thoTon quc ln th hai v phng php SRI din ravo thng 1/2010.

KHUYNH HNG V GIITRONG CNG TC TIP CN SRI TI VIT NAM Vit Nam v nhiu ni khc trong khu vc, gn y c xu hng l ph n trn 40 tui l nhng nng dn trngla chnh. T xa ti nay, ph n v nam gii cng chia s cng vic ng ng. Nhn chung, nam gii thng lmcc cng vic lin quan n lm t, trong khi cy v lm c l nhim v ca ph n. Thu hoch l vic chungi vi c ph n v nam gii. Do Vit Nam ngy cng hi nhp vo nn kinh t th gii, nhng cng vic phinng nghip thnh th ang tr thnh mt ngun to thu nhp ngy cng quan trng. iu ny r rng gpphn vo vic phn chia li khi lng cng vic v qu trnh ra quyt nh ti cc h gia nh nng thn. Mtnghin cu gn y c tin hnh vo nm 2010 v vic p dng SRI ti Vit Nam do Oxfam y thc thc hin cho thy ngi ph n tham gia tch cc hn trong vic p dng phng php SRI. Khong 70% nng dntham gia Lp hc ng rung l ph n. Ph n thng l thnh vin u tin tip nhn phng php SRI.

Trong cc kho st c tin hnh ti khu vc H Ni, Ninh Bnh v Yn Bi nhng a phng p dng SRIvi t l cao, nhng nng dn n cho bit cc khon tit kim trc mt m SRI mang li nh gim c chi phsn xut gip h gim bt sc p v nhu cu tn dng ngn hn v c th dnh nhiu chi tiu hn cho con emca mnh. Nhng li ch kinh t hu hnh t phng php SRI gip ngi ph n c ting ni hn trong gia

nh. C ph n v nam gii u cho bit vic phi lm c bng tay v lm t k lng hn l nhng thch thcca phng php SRI. Khuyn co lm c m khng c my mc hay cc dng c n gin lm cho nng dnkhng sn lng t b vic phun thuc tr c. Vic lm t k hn cng l mt bt li i vi cc h gia nh cph n l ngi tr ct gia nh nu h khng c nhiu ngi lao ng l nam gii hoc thiu h tr ca cc mymc ph hp.

Cc kho st cng ghi nhn rng nhng ph n p dng phng php ny mong mun c nhiu ti liu tt hnv SRI. H cng cho bit nhu cu v kin ca h v ci thin cch thc qun l nc v lm t khng clng nghe thu o do vn c quan nim rng nng dn th khng c kin thc y v nhng vn ny.

Mc d cn tn ti nhng thch thc , vic p dng phng php SRI ca nng dn n rt n tng. Nhnchung, mt n hc vin sau khi tt nghip Lp hc ng rung thng thc y c 5-8 nng dn khc p dngSRI trong khi t l ny ch l 1-3 i vi hc vin nam. S khc bit chnh y l ph n thng c kh nng icng v h tr ln nhau trong nhng khu quan trng nht ca SRI nh chun b t lm m, cy v tho lunnhm. i cng cho nhau thng bt u vi mt nhm nh nhng nng dn trong h hng sau m rng ra

hng xm v gia nhng ngi c rung la gn nhau.Trch dn t: Nguyn Xun Nguyn v ng s. (Thng 1/2010). Nghin cu v vic p dng phng phpThm canh La ci tin cc tnh min Bc Vit Nam. Bo co do Oxfam M ti tr thc hin.

OXFAM BO CO QUC GIA



26/40

KINH NGHIM CA WWF V SRI TI N

0

5

10

15

20

25

30

35

Ngun thy li

1950-51

1999-00

Cc ging o n phi o ngy cng su hn do mcnc ngm ang gim dn. Hnh nh ging m kh hn ny lmt v d r rng v s cn kit ngun nc ngm.

Ngun: La go nhiu hn, tit kim nc hn (WWF 2008).

O CO QUC GIA

Vi t cch l mt t chc bo tn thin nhinquc t, WWF t lu quan tm n nhng tcng ca con ngi i vi mi trng. Cngvic ng ng, c bit l thy li trong nngnghip l hot ng tiu th nhiu nc nhttrn hnh tinh.

Do xc nh c vic trng la , ng, bng v la m lbn loi hnh canh tc tiu tn nc ngt nhiu nht, WWF u tin tm kim cc cch thc ci thin nng sut chonhng cnh ng trng cc loi cy ny v mt t ai vnc phc v sn xut. Mc tiu nhm gim thiu sc pang gia tng v h thng sinh thi nc ngt, gip bo vs a dng sinh hc thit yu v nng cao sn lng lngthc.

K t nm 2003, WWF tham gia vo i thoi a bn va ngnh - i thoi v Lng thc, Nc v Mi trng,cng hp tc chng trnh vi Vin Nghin cu Cy trngQuc t cho Vng nhit i bn kh cn (ICRISAT) c tr sti Andhra Pradesh, n . ng lc tham gia trc mt ltm kim cc phng php thay th cho nhng k hoch htng thy li v cc p nc ln c chi ph cao ang cChnh quyn Andhra Pradesh xut nhm tng cng snxut nng nghip.

Mc d n c coi l mt quc gia ang gia tng th

ha v cng nghip ha, nhng 70% dn s nc ny vn lnng dn; 80% trong s c t hn mt hc ta t. n lquc gia c din tch trng la ln nht trn th gii, v ngth hai v sn lng la go sau Trung Quc. Hn mt nadin tch trng la nc, cung cp hn 75% sn lng lago, tiu tn ht 50-60% ngun nc ngt rt hn chca t nc ny. Dn s n c d kin s tng t1,15 t ln ti 1,6 t vo nm 2050, gy ra nhng sc pmnh m i vi ngun ti nguyn t ai v ti nguynnc. iu ny lm cho vic sn xut la go n trthnh mt mc tiu quan trng cho cc hot ng can thipca WWF.

Trc kia, gia tng sn xut la thng ch yu i lin vivic tng nng sut ch khng phi tng din tch trng la.Nng sut gia tng t c nh vic p dng v m rngcc phng php canh tc bao gm vic s dng nhiu hnnc ti tiu, cc ging la nng xut cao v ging la lai,cng vi vic tng cng bn phn tng hp, s dng nhiuhn thuc tr su, dit nm v dit c.

Trong 20 nm ti, khong 60% tng

ngm nc ca n s ri vo tnhtrng nguy kch. Nhu cu cp bchhin nay l phi thay i hin trng.

Sau khi ginh c lp, s pht trin ca nng nghip n c c l nh u t ln vo cc d n thy li, gip tngtng din tch ti tiu gp 3 ln - t 22,6 triu hecta (1950-1951) ln 76,3 triu hecta (1999-2000). Dn s gia tng lm gim mnh lng nc bnh qun u ngi ca n trong giai on ny.

Nh c trnh by trong biu di y, phn gia tngmnh nht trong h thng nc ti l vic lp t cc gingnc. mt s khu vc, khai thc qu mc ngun ncngm thng qua cc my bm nc ang lm gim thiunghim trng lng nc ngm (hn mt phn t lngnc ngm trn th gii); 60% lng nc cho thy li v85% ngun nc ung ph thuc vo ngun nc ngm.Theo Ngn hng Th gii, nu xu hng hin nay vn tipdin th trong vng 20 nm ti khong 60% tng ngm ncca n s ri vo tnh trng nguy kch.


Triuh

ec-ta

Knh Ging B Cc ngun khc


27/40

C tin s Y.S. Rajashekar Reddy, nguyn Ch tch BangAndhra Pradesh, cng vi ng Raghuveera Reddy, B trngB Nng nghip (gia) thm cc cnh ng la theo bin phpSRI ti huyn Ranga Reddy, Bang Andhra Pradesh vo nm2005 do WWFICRISAT t chc.

WWF BO CO QUC GIA

iu ny s gy ra nhiu vn nghim trng cho tnh bnvng ca nng nghip, an ninh lng thc di hn, i sngv pht trin kinh t. c tnh, hn mt phn t cnh ngca quc gia ny s ri vo tnh trng nguy him. Nhu cucp bch hin nay l phi thay i hin trng.

Mc d lng thuc tr su v phn bn s dng trn ngrung tng ln rt nhiu, nhng nng sut v sn lng

la c ti tiu trn ton quc khng thay i nhiu k tthp nin 1990, thm ch cn gim mt s khu vc. Lngphn bn c bn cho nng dn n tng t 338.000 tnnm 1961 ln ti 8 triu tn nm 1985 v 20,6 triu tn nm2005. Cu trc v s mu m ca t ai b nh hngtiu cc bi vic ti nc qu mc v s dng qu nhiuha cht, dn ti hnh thnh t nhim mn, t b nn kh vnhng hn ch khc i vi nng sut cy trng. Khi t vnc phi tip nhn qu nhiu phn bn v thuc tr su,cc tc ng tiu cc c th nh hng n t m, mitrng, sc khe con ngi, cy ci v cn trng.

n cn gia tng sn xut la go mc 2,5 triu tn/nmnhm p ng nhu cu ca quc gia ny vo nm 2050tng gn 92% so vi mc sn xut hin nay. Dng nhiu

nc hn cho sn xut nng nghip ly t cc sng ngi vtng nc ngm s lm gim ngun nc cho sinh hot vduy tr h thng t nhin khng phi l mt gii php kh thi.n cn p dng cc phng php nh thm canh la citin.

GII THIU PHNG PHPTHM CANH LA CI TIN

SRI c a vo n vo nm 2000 khi cc nh nghincu thuc trng i hc Nng nghip Tamil Nadu (TNAU)khi xng th nghim lin quan n cc nguyn tc caSRI trong mt d n hp tc v trng la s dng t nc.

Kt qu ca th nghim ny trong nm 2002-2003 cnh gi trn cnh ng ca b con nng dn. Nm 2003,mt gi cc bin php SRI c hnh thnh v thnghim ti cnh ng ca 200 nng dn thng qua mt sngkin ca Chnh ph nhm so snh hiu qu ca phngphp SRI v cc phng php thm canh tp qun ti luvc sng Cauvery v Tamiraparani. Kt qu hai lu vcsng cho thy sn lng bnh qun tng 1,5 tn/hecta trongkhi gim chi ph sn xut, thm ch nhu cu lao ng gim8%/ha. nh gi ny to nn tng cho vic chnh thckhuyn co p dng phng thc thm canh la ci tin chonng dn vo nm 2004.

ng thi, trng i hc nng nghip quc gia ti AndhraPradesh i hc Nng nghip Acharya N.G. Ranga (AN-

GRAU), gii thiu phng php SRI trn cc rung la canng dn trong v ma thu nm 2003, sau khi nh khoa hcANGRAU quan st phng php SRI c p dng ti SriLanka. Th nghim so snh c tin hnh trn cchuyn ca ton bang. Vic so snh ny to ra s quantm ch trong ton quc khi kt qu ch ra rng nng xuttrung bnh ca rung la SRI tng 2,5 tn/hecta tng 50%so vi rung canh tc la nc tp qun.

WWF V SRIn tng trc nhng kt qu p dng SRI ca trngTNAU v ANGRAU, D n i thoi Chung WWF-ICRISAT m rng h tr k thut v ti chnh tin hnh nh gi

mang tnh h thng v cc phng php SRI ca trng ANGRAU v Trung tm Hot ng Nng nghip v ccChng trnh X hi, mt t chc Phi chnh Ph trong nc,thng qua phng php th nghim trn ng rung trongthi gian mt vi nm ti 11 huyn trong bang, bt u t vng nm 2004-2005. Cc nh gi trong nm th hai c s

tham gia ca cc nh khoa hc ti ICRISAT v thnh vinBan Gim c Nghin cu La go ca Hip hi Nghin cuNng nghip n . Da trn nhng kt qu nh gi tchcc, thng 11/2005 WWF-ICRISAT tip cn vi Chnhquyn Bang Andhra Pradesh nhm yu cu p dngphng php SRI. Chnh quyn bang hng ng tchcc v cung cp ngn sch cho vic thc y ng dng SRI.

WWF-ICRISAT h tr nghin cu v SRI, cc th nghim vtrnh din trn ng rung, cc hi tho c s tng tc vi

nng dn trn ton n (nh trn cng: M hnh trnh dinti Bang Tripura). Pha trn, Biksham Gujja, t vn chnh schti Chng trnh Nc ngt Ton cu WWF tho lun v bin

php SRI vi nng dn v cc cn b nng nghip ti BangPunjab- mt trong nhng khu vc sn xut la ln nht ca n v l ni thiu ht nc nghim trng.



28/40

WWF

Cc hi ngh chuyn ton quc v SRI l mt hot ng quantrng thc y vic hc tp v i thoi chnh sch v SRI ti n

(nh trn). nh di, Dr. V.V. Sadamate, T vn, B phnlp K hoch (Nng nghip), Chnh ph n (i m bntri) v Dr. V. Vinod Goud (cnh ng), iu phi vin D n,WWF -ICRISAT, v cc cn b Nng nghip Huyn thm cccnh ng ca h nng dn theo phng php SRI ti huynWarangal, Andhra Pradesh.

BO CO QUC GIA

V cc hot ng trin khai bin php SRI trong tt c ccqun huyn ca bang v khi ng mt chng trnh tphun cho nng dn v cc thnh vin ca Phng Nng nghipBang, trong vng hn 5 nm (t 2003-2004 n 2007-2008)vi hai v trong nm, sn lng trung bnh ca cc cnh ngSRI tng 26,5% so vi cc bin php truyn thng.

CCH TIP CN: XY DNG DIN N QUC GIAVo thi im ny, cc t chc phi chnh ph, trng i hc,c quan chnh ph v cc n v t khu vc t nhn trong ccbang khc cng bt u nh gi v ph bin SRI mt s nikhc thuc n . WWF-ICRISAT bt u lm vic vi cc tchc v c nhn quan tm khc nhng trin vng ca SRIc th c tc ng rng ln hn trong ton quc.

c bit, rt nhiu T chc x hi dn s a phng v trongvng (CSO) ca n c lp gii thiu bin php SRI nhng khu vc nng thn. Vai tr ca CSO trong vic thc ySRI trong ton quc l rt quan tm v mong mun, c bitnhm nng cao i sng ca ngi dn ngho trng la khuvc xa xi ho lnh v khu vc ca ngi th dn.

CSO c nhiu t c quan chnh ph tham gia nh PhngNng nghip Bang Tripura, cc trng cao ng, i hc, cct chc nh Vin Qun l Xavier Bhubaneswar; cc t chct khu vc t nhn nh Cng ty Trch nhim Hu hnTildaRicelands Pvt.; cc qu nh Qu Tn thc Sir Dorabji TataTrust (SDTT); v cc ngn hng nh Ngn hng Nng nghipv Pht trin Nng thn Quc gia (NABARD). Tt c mangli nhiu cch tip cn v kh nng khc nhau i vi vic phbin kin thc v c hi v SRI.

WWF-ICRISAT nhn ra rng nu khng c s phi hp giacc n v khc nhau, khng xy dng c khung l gic ghichp v lu tr kinh nghim v SRI khng quy tp tt cnhng nghin cu v ng dng SRI trn ton quc, th nhng

n lc ny s t hiu qu hn so vi mong i. V nh vynhng bi hc kinh nghim cng khng c tng hp cth chia s v hc hi. Tin bc v thi gian c th b lng phdo u t vo cc n lc trng lp. Do , WWF-ICRISAT a ra sng kin xy dng mt Din n quc gia t tiICRISAT nhm thc y: 1) s lin kt hp tc gia cc bnlin quan ch cht, l cc vin nghin cu la go quc giav ca cc bang, cc trng i hc nng nghip, t chc dns hoc x hi dn s, cc quan chc cp tnh thnh v ccnh ti tr; 2) cc hot ng nghin cu v pht trin; 3) linkt v chia s thng tin; v 4) i thoi gia cc bn hu quant cp ngi nng dn n cp ton quc.

Thit lp s Hp tc v Lin ktCc hot ng ca WWF-ICRISAT bao gm nghin cu nng cao s hiu bit mt cch khoa hc v cc nguyn tcca SRI, cc sng kin nhm h tr gii thiu SRI trong cciu kin thi tit, kh hu khc nhau, th nghim v trnh dintrn ng rung, cc hi tho c s tho lun vi nng dn,hi tho u b, cc trung tm ngun da trn thc tin ngrung, cc s kin truyn thng, xy dng nng lc cho cctc nhn to s thay i trong cc t chc chnh ph v phichnh ph, v vn ng chnh sch cp bang v cp tonquc. Hot ng ca WWF-ICRISAT c cp kinh ph mtphn t B Ngoi giao, chnh ph Na Uy, v mt s i tctrong nc ch cht trong c:

Trng H Nng nghip Acharya N.G. Ranga (ANGRAU),

Hyderabad Qu Nng nghip Con ngi Sinh thi (AMEF),

Bangalore

Trung tm Hot ng Nng nghip v cc Chng trnh Xhi (CROPS), Jangaon, Andhra Pradesh

Ban gim c Nghin cu v La go (DRR), Hyderabad

Vin Khoa hc Nhn dn (PSI), Dehradun

Trng H Khoa hc Nng nghip v Cng ngh Sher-e-Kashmir, Jammu (SKUAST-J), Chatha

Vikas Sahyog Kendra (VSK), Jharkhand

Mng li Hot ng v Dch v h tr Lu vc sng(WASSAN), Hyderabad.

Hot ng in hnh v c tm nh hng nht ca WWF-ICRISAT l ba hi ngh chuyn ton quc. Cc hi nghchuyn ny thc y vic hc tp ln nhau, h tr xydng mng li cc t chc v c nhn quan tm, khuynkhch n lc pht huy sng kin ca nng dn cng nh xcnh ni dung chng trnh nghin cu thng qua xc nhcc vn c lin quan n SRI.

Hi ngh u tin din ra ti ANGRAU vo nm 2006, hit khong 200 cc chuyn gia nghin cu, ngi thc hinv cc nh hoch nh chnh sch v SRI trong ton quc.B trng Nng nghip Bang Andhra Pradesh ch tr khaimc. Hi ngh th hai c t chc vo nm 2007 ti BangTripura, ni chnh quyn bang dnh 1/3 ngn sch nng

nghip ca bang cho vic thc y SRI. Cng kt hp tchc Hi ngh c Phng Nng nghip, Ban Nghin cu Lago Hyderabad; Vin Nghin cu La go Trung ngCuttack; Ban Pht trin La go Patna; NABARD; SDTT; vANGRAU. Hi ngh chuyn nm 2008 do TNAU ch tr vc s h tr t SDTT v NABARD.

Ngoi vic ch tr mt trang thng tin in t quc gia v SRI(www.sri-india.net) v cng vi cc c quan chnh ph, itc l cc trng v t chc ph chnh ph - gii thiu vph bin nhng nghin cu, bo co, t tin, s tay, ghi chp,bng biu v cc bng thng tin trch yu cho nhng trnghp in hnh.



29/40

cc trm nhiu bang trong cciu kin mi trng trng la adng u chng t r rng l SRIc tim nng nng cao nng sutv gim nhu cu s dng nc,gim chi ph u vo v ha cht.Cc s liu t nhng th nghimSRI n cho thy nng sut

la go tng ti 68%. Mt s ktqu th nghim thu c trn tonquc c trnh by trong bngbn tri.

Vit Nam v Mali, nng dnnhn thy cc u im ch yuca SRI l gim ging, tit kimn 50% lng nc, cht lngt c ci thin, nng sut tng20-30%. Ngoi ra, SRI gip gimthi gian ma v, sn lng goxay xt cao hn, kh nng chnghn hn v ma bo tt hn. Kh

khn ch yu l thiu lao ng ck thut, kh x l m non, qun lti tiu cc vng t trng vphi lm c nhiu hn.

n , vai tr ca SRI khng ch cy la. Nhng nguyntc c bn ca SRI c p dng trn cc loi cy trngkhc, nh cy ma. WWF-ICRISAT mi y cho phthnh cun s tay v Sng kin Cy ma Bn vng (SSI): Cithin hot ng trng ma ti n . Kt qu bc u thuc rt tt. Ging nh SRI, SSI c trin vng c trinkhai trn ton cu. Nhng th nghim y ha hn hinang c tin hnh trn la m, k, m tc, vng v mt sloi cy khc ti nhiu bang ca n .

Sn lng la go ghi nhn trong cc hot ng th nghim SRI ti n STTa im Sn lng ( tn /ha ) Ngun

Canh tc SRI % tngtp qun /gim

WWF BO CO QUC GIA

1 Vin nghin cu la go Tamil Nadu , TNAU, Aduthurai 4,7 7,1 + 48,9

2 14 trm nghin cu, ANGRAU, Andhra Pradesh 4,9 5,7 + 16,6

3 i hc Nng nghip Gandhi n , 5,9 (2006) 6,6 + 12,0

Raipur, Chattisgarh 4,3 (2007) 5,1 + 17,84 Vin nghin cu nng nghip, Patna, Bihar 3,9 6,1 + 55,1

5 i hc Nng nghip Pandit Jawaharlal Nehru 2,2 3,7 + 68,3V Vin nghin cu, Karaikal, Puduchery

6 Khu lin hip nghin cu ICAR, Umiam, Meghalaya 4,0 (2005) 4,4 + 9,34,7 (2006) 5,2 + 10,2

7 Vin nghin cu la go Trung ng, Cuttack, Orissa 4,9 (2005) 5,9 + 20,45,6 (2006) 7,0 + 25,0

8 Trm nghin cu nng nghip, 3,1 4,5 + 45,2Shillongani, Assam

9 Trm nghin cu nng nghip, UAS, 8.8 (2005) 10,2 + 15,9Kathalagere, Karnataka 9,1 (2006) 10,5 + 15,4

10 Trm nghin cu la go, 4,0 (2006) 6,3 + 35,9 AAU, Nawagam, Gujarat 4,7 (2007) 7,5 + 37,1

11 Birsa, Ranchi, Jharkhand 4,3 5,0 + 16,3

Rajendran et.al., 2005

Mallikarjuna Reddy et.al., 2007

Shrikant Chitale

et al., 2007Ajaykumar et. al., 2007

Sridevi and Chellamuthu, 2007

Munda et.al., 2007

Rao et.al., 2007

Bora and Dutta, 2007

Jayadeva et al., 2008

Chauhan et al., 2008

Singh et al., 2009

WWF-ICRISAT t chc mt cuc hp v chnh sch cpquc gia vo thng 2/2009. Vi tn gi Nhn rng binphp SRI nh hng cho tng lai: Cuc hp ca nhmch cht. Cuc hp a ra nhiu khuyn ngh nhnghin cu quy m pht trin canh tc SRI trong thc tin;cc bin php can thip cp vng, bang v nh nc; h trNghin cu v Trin khai tch cc; ng h ch trng chnhsch v c ch th ch nhm thc y SRI.

i thoi Chnh sch

Cc i thoi chnh sch do WWF-ICRISAT thc y angngy cng gia tng t cp huyn ln cp bang v cp nhnc. SRI c lng ghp vo Nhim v An ninh Lngthc Quc gia (NFSM) vi t cch l mt chin lc nhmgia tng sn xut la go ti hn 130 huyn khng m bov lng thc ti n . Vo thng 5 nm 2009, mt cuci thoi Chnh sch Tng tc v nhn rng bin phpSRI c t chc trn c s cc u ra ca hi thochuyn nm 2008 v ca Cuc hp Nhm Ch cht tiANGRAU. Khong 50 i biu tham d cuc i thoi.Cuc hp tp trung vo vic xy dng mt khun kh chnhsch v khung thi gian quc gia cho vic nhn rng SRI,cc vn khoa hc v k thut khi tng cng p dngbin php SRI, bao gm thit k v sn xut cc cng c tt

hn, nghin cu v cc phn ng khc nhau i vi binphp SRI, xc nh s n nh ca cc khu vc kh hu khcnhau v xy dng nng lc nhm nhn rng SRI.

KT QU: NHNG U IM CA SRI THC Y NHANH VIC NG DNGTRONG TON QUCHin nay, SRI c bit n tt c cc bang trng la tin . c tnh, c khong 600.000 nng dn ang trngla s dng hu ht hoc ton b cc bin php qun l mav SRI trn din tch khong 1 triu hecta thuc 300 trong s564 huyn trng la ca n . SRI cng ang c iuchnh p dng ti nhng khu vc canh tc nh nc mat nhin.y c l l tin b nng nghip c trin khai p dngnhanh nht quc gia ny, iu lm cho SRI tr thnhmt hin tng quc gia rt in hnh vi chi ph t ngun lccho vic nhn rng.nh gi trn ng rung v nh gi ti

CC BC TIP THEOi din ca D n WWF-ICRISAT, cng vi cc cng sn t cc t chc i tc tham gia cuc i thoi vi ccc quan Chnh ph cp tiu bang v cp quc gia v vich tr p dng SRI trn quy m ln hn, c bit l cp luvc. D n t chc v tham gia mt s cuc i thoinhm thuyt phc Chnh ph thng qua mc tiu quc giatnh n nm 2015 s chuyn i t nht 20% din tch ttrng la ti tiu sang phng php SRI. p dng SRI,nng dn khng nhng sn xut c nhiu lng thchn m cn ng gp cho nn kinh t quc gia v gip cithin mi trng thng qua cc li ch m SRI em li nh:tit kim nc (nh , gim gnh nng ca Chnh ph cho

cc d n v c s h tng nc sch); gim s dng phnbn (gip gim chi ph tr cp, ng thi cht lng tc ci thin nh bn phn hu c); gim cng sc bmnc t cc ging khoan. Cc nh hoch nh chnh schcn ghi nhn v biu dng nhng li ch do SRI em li. nhn rng SRI, Chnh ph khng cn tng chi ph m ch cniu chnh li cc ngun lc.

D n WWF-ICRISAT hin nay ang tp trung vo: a) tnhton nhu cu nc ca SRI; b) tin hnh cc nghin cukhoa hc vi cc t chc i tc hiu c lm th nocc cht dinh dng trong t v sinh khi ca r cy c thmang li nng sut cao; c) phi hp vi cc chng trnhcp quc gia hin nay lin quan n nng nghip v qun lngun nc nhn rng m hnh SRI; d) cung cp cccng c tp hun; e) h tr cc nghin cu quan trng cacc t chc x hi dn s (CSOs) v li ch ca SRI; f) tngcng trao i gia nng dn; v g) t chc cc hi nghchuyn cp quc gia v SRI gip cc bn tham gia cc hi gp g, chia s.



30/40

nh trn: Nng dn Siddimallaiah ang chm sc rung la SRI ca mnh. SRI gip la ca ng chng chi ct hn hn nm 2009. nh trn cng: La ca ng trng theo phng php tp qun, ph thuc vo ti tiu, phichng chu kh hn. Nu khng nh SRI, ng v gia nh ng c l phi i mt vi ma mng tht bt v ngun sinhk c th b nh hng.

WWFBO CO QUC GIA

SRI MANG LI LI CHCHO CC NNG DN CHU NH HNG CA HN HN


Sau bn nm ma thun gi ha, nm 2009 b thiu ma trm trng trong sut ma ma t thng 6 n thng8, thi im m cc nng dn trng la theo phng php tp qun cn ti cy. Thng thng, vng AndhraPradesh, tnh n thng 7 hng nm lng ma mc 297mm. Nm 2009, tnh n thng 7, lng ma ch t157mm. Mc nc ngm gim su thm gn 2m t 9,33m vo thng 07/2008 xung cn 11,09m vo thng07/2009. Jangaon Block (thuc huyn Warangal ca Andhra Pradesh) l mt trong nhng khu vc chu nhhng nng n nht ca t hn hn do thiu nc ngm trm trng trong khu vc. Tuy nhin, mt s nng dntrong huyn ch yu sng da vo cy la c tp hun v phng php SRI.

Nng dn Siddimallaiah nm nay 65 tui, hin c khong 8 hec-ta rung. ng quyt nh p dng th phngphp SRI trn mt tha rung nh, phn din tch cn li ng vn canh tc theo tp qun. Khi n tun th hai cathng 6 vn cha c ma, gic m c go n cho gia nh v c mt phn d dt bn ca ng khng cnv m non ho a. Rung ca ng Siddimallaiah hon ton ph thuc vo ma do cc ging khoan ca nh ngu cn. ng khng c tin o thm ging. Hn na, cc nng dn khc o ging cng khng ly ccht nc no t cc ging mi o ny.

Tnh hnh cng ti t hn v rung kh nt chn chim i hi phi c ti tiu tng cng. Tuy nhin, nguncung cp in trong ma h khng n nh v khng c my bm ti cho cc rung.

ng Siddimallaiah lc hon ton tht vng. ci tui ca ng cng kh c ngi ta thu mn tronglng, hay d ng c i ch khc cng kh kim c vic. C gia nh su ming n nh ng trng cy c vo mytha rung. ng cng chn nn hn khi khng c tin trang tri n nn vay mn mua thc ging, phn bn vthuc tr su.

Chnh lc ny ng nhn thy cc tha rung p dng phng php SRI vn tt ti d c rt t nc. Cc ngysau , s khc bit gia tha rung SRI v rung trng tp qun cng r rng. La SRI tip tc pht trin ch cnrt t nc trong khi la tp qun ngy cng kh ho. Khi thu hoch la, thng thng ng gt c 30 baothc/acre (70kg/bao), nhng ma ny thc lp nn ng nh bn lm thc n cho gia sc. Tuy nhin, d kh hnnhng tha p dng SRI vn cho nng

Documents

Nhiều lúa gạo hơn cho con người, nhiều nước hơn cho hành tinh