Nhung Bai Thuoc Tri Benh Bang Trai Cay_877

8/14/2019 Nhung Bai Thuoc Tri Benh Bang Trai Cay_877

1/137

Nhng bai thuc tr bnh bng trai cy 1

http://ebooks.vdcmedia.com

MUC LUC

PHN 1 C TNH VA CACH S DUNG TRAI CY CHA BNH....................................... 8Qua l - chuyn xa va nay ................................................. 8Cac bai thuc dung qua l.................................................... 9Bai thuc hay cha bnh bng chui tiu........................... 9Mt s bai thuc dung chui tiu....................................... 10Quyt: T qua n la u la v thuc hay........................... 11Cac bai thuc cha bnh bng quyt .................................. 12B mt cha bnh cua qua da .......................................... 13Mt s bai thuc cha bnh bng da............................... 13Da hu - chua t cua cac loai da trong mua he ............ 14Nhng bai thuc cha bnh bng da hu ....................... 15Qua vai................................................................................ 15Cac bai thuc cha bnh bng qua vai:............................. 16

Qua tram chua ................................................................... 16

Nhiu bai thuc cha bnh bng tram:............................. 17Tac dung cha bnh cua anh ao ...................................... 17Cac phng thuc cha bnh bng anh ao: .................... 18Thao mai: ch tho kin v ................................................... 18Cac bai thuc cha bnh bng thao mai: .......................... 19Qua da b tim, li tiu ..................................................... 20Cac bai thuc cha bnh bng da:................................... 20

Qua qut: Lam d tiu, tan m ....................................... 21Mt s bai thuc cha bnh bng qut: ............................ 21Ma: Thang thuc phuc mach trong thin nhin.............. 22Cac bai thuc cha bnh bng ma:................................... 22
http://ebooks.vdcmedia.com/http://ebooks.vdcmedia.com/


2/137

HaDuyt Phi - Vng Li Kit 2


Qua ao trng tho ............................................................ 23Mt s bai thuc cha bnh bng ao: .............................. 24Qua ngn hanh cha ho hen, ai son................................ 25

Mt s bai thuc dung ngn hanh: .................................... 26

Qua du dng huyt an thn........................................... 26Mt s bai thuc cha bnh bng du:.............................. 27Cu u thanh nhit, kin ty ................................................ 28Mt s bai thuc dung cu u: ............................................. 29Long nhan b huyt, ch tr ............................................... 29Mt s bai thuc dung long nhan ...................................... 30u u cha au da day ...................................................... 31

Mt s bai thuc cha bnh bng u u:........................... 32Qua nho - vin ngoc trong sut.......................................... 33Mt s bai thuc cha bnh bng nho............................... 33Gia tr cha bnh cua bi................................................. 34Mt s bai thuc cha bnh bng bi .............................. 34Tao tau b huyt, kin ty ................................................... 35Mt s bai thuc cha bnh bng ai tao.......................... 36Qua hng b h, cm mau ................................................. 36Cac bai thuc cha bnh bng hng.................................. 37Chanh - trai cy lam ep ................................................... 38Mt s bai thuc dung chanh............................................. 39Qua cau giang kh, tr giun................................................ 39Cac bai thuc cha bnh bng cau .................................... 40Sung, va: Li hu hong, b da day, cha kit ly ............... 41Mt s bai thuc cha bnh bng sung, va: ...................... 41Ma thy giai nhit, li tiu hoa ......................................... 42Mt s bai thuc cha bnh bng ma thy ....................... 42Hanh nhn tr ho hen, nhun trang, thng ai tin ........ 43


3/137



Mt s bai thuc cha bnh bng hanh nhn................... 44Qua pht thu - v thuc nhiu tac dung............................ 44Mt s bai thuc cha bnh bng pht thu....................... 45

Qua m sinh tn dch, giai khat ........................................ 46

Cac bai thuc cha bnh bng m..................................... 47Qua mn sinh tn dch, tiu thc n ................................ 48Cac bai thuc cha bnh bng mn................................... 49

CHA BNH NI KHOA........................................................................................................... 50Cha ho............................................................................... 50Cao huyt ap....................................................................... 52Bnh vim gan virus, vim gan vang da (hoang an), xgan................................................................................................ 53au bung ............................................................................ 56Tiu chay ............................................................................ 57Nn ma ............................................................................. 58Nc ...................................................................................... 59St ret ................................................................................. 60Kit ly ................................................................................. 62Bnh si .............................................................................. 63

Vim nao Nht Ban B ........................................................ 65au dy thn kinh, au ngc ............................................ 65Bnh tim mach ................................................................... 66Ho khac ra mau .................................................................. 68

Vim phi............................................................................ 69Lao phi .............................................................................. 70

Vim ph quan ................................................................... 72Hen...................................................................................... 74Cha cam mao, cam cum ................................................... 75Cha cam nng, cam nong................................................. 76y bung, kho tiu ............................................................. 76


4/137



Vim da day, rut cp tnh ................................................ 78Vim loet ng rut, nn ra mau..................................... 79Tao bon ............................................................................... 80

Vang u chong mt .......................................................... 81

Phong thp, vim khp, dang phong thp ........................ 81Nhc u, au na u...................................................... 82Trung phong ....................................................................... 83Trung phong ....................................................................... 84Ra m hi trm, nhiu m hi ........................................... 85Bnh ng tit niu.......................................................... 86Thiu mau........................................................................... 88

Bnh ai thao ng .......................................................... 89Tuyn giap trang sng to................................................... 90Ng c thc n .................................................................. 90Bnh ky sinh trung ............................................................ 91

BNH NHI KHOA....................................................................................................................... 93Vim rn ............................................................................. 93Vang da............................................................................... 93Vim nim mac ming li ................................................ 93Cam tch.............................................................................. 93Nn...................................................................................... 94Coi xng ............................................................................ 94St phat ban ....................................................................... 95Bai lit ................................................................................ 95

BNH PHU KHOA...................................................................................................................... 98Kinh nguyt khng u, au bung kinh ........................... 98Bun nn khi co thai .......................................................... 99Sy thai nhiu ln va mt s bnh lin quan. ................ 100

V sinh .............................................................................. 102


5/137



Vim tuyn sa cp tnh .................................................. 103Vim m ao..................................................................... 103Kh h ............................................................................... 104

Vim c t cung ................................................................ 104

Bng huyt ....................................................................... 104Sa da con........................................................................... 105Lanh m h....................................................................... 105

BNH DA LIU......................................................................................................................... 106Ghe l, ln inh, mun nhot .............................................. 106U cuc di da .................................................................... 107Ra nhiu m hi ............................................................... 108

Mn da dang thp ............................................................ 108

Vim da do thn kinh....................................................... 109Vim da do d ng:............................................................ 109Ne da do lanh ................................................................... 110Chn tay nt ne................................................................ 110Nm, hc lao..................................................................... 111Ni m ay........................................................................ 112Mun nc thanh mang..................................................... 112Trng ca............................................................................ 112Tan nhang......................................................................... 113

BNH V RNG MING ......................................................................................................... 114au rng ........................................................................... 114

Vim loet xoang ming..................................................... 114L mep .............................................................................. 115Hi ming ......................................................................... 115Chay mau chn rng........................................................ 115Long chn rng................................................................. 115


6/137



BNH MT ................................................................................................................................ 117au mt ht vim ty ...................................................... 117

Vim m mt ..................................................................... 117Mang mng mt ............................................................... 117Chay nc mt.................................................................. 118

Vim kt mac cp tnh ..................................................... 118Quang ga........................................................................... 118Nhan ap tng.................................................................... 118

BNH TAI MUI HONG............................................................................................................. 119Vim tai gia cp tnh...................................................... 119 Vim mui .......................................................................... 119Chay mau cam.................................................................. 120

Vim amian .................................................................... 120Vim hong......................................................................... 121Khan ting ........................................................................ 123

BNH UNG TH....................................................................................................................... 124Bai thuc cha khi u thng dung .................................. 124Bai thuc b tr khi cha tr khi u bng hoa cht hoc

chiu tia c ban.......................................................................... 124Khi u da day ................................................................... 125Ung th vu........................................................................ 125Ung th thc quan ........................................................... 126Ung th da........................................................................ 126Ung th gan...................................................................... 126Ung th phi..................................................................... 127Ung th bang quang ........................................................ 127Ung th vom hong............................................................ 127

Vim tui mt, soi mt, soi ng tit niu...................... 127


7/137



Hach c lim-pha................................................................ 128Sa nang ............................................................................. 128Tr ni, tr ngoai ............................................................... 129

Bong .................................................................................. 130

Chn thng..................................................................... 130au lng va t chi............................................................ 132Dng da........................................................................... 134Lam ep toc ...................................................................... 135


8/137



PHN 1

C TNH VA CACH S DUNG TRAI CY CHA BNHQua l - chuyn xa va nay

Chuyn xa k lai rng: Vua ng Huyn Tng tng b honhiu m, kho chu trong lng ngc, hong kh, ming khat, giongkhan c, thy thuc trong cung cha mai khng khoi. Nha vuagin lm, ra lnh cho ng y trong bay ngay phai cha khoi, nukhng se nghim tr. Cac thy thuc trong cung n ngu khng yn,thp thom ch ngay mt u. Mt ng y gia lo s sinh m, nmlit ging. Hoc tro em l n thm thy. Khi bit ly do thy ngabnh, anh hoc tro phn ut nh u c ng Huyn Tng, benbao v thy thai vun l, nu ky thanh cao, con mnh i mua thucc nh em v trn vao hai vua. Khi mua c thuc c trv th khng thy v thy va mon cao l u. Th ra ba v i lust rut, sai con em lun vao cung. Nao ng nha vua n mon nayxong, bnh lai khoi ngay. Vua vui mng trong thng cho hai thytro ng y gia.

Tac dung tr ho, tiu m cua l xa nay a c tha nhn.Vic n l giup nhun phi, giang hoa, sinh tn dch, dng huyt,cha khan ting, nhun trang, cha nhot, gia ru vi hiu quakha cao.

Theo phn tch khoa hoc, qua l cha protein, lipid,cenlulose, canxi, pht pho, st, caroten, vitamin B1, B2, C, nggluco, axt acetic... Vic n l thng xuyn co tac dung tt trongiu tr bnh cao huyt ap, tim mach (dn ti vang u hoa mt,tim p loan nhp, u tai), lao phi, vim ph quan cp tnh. Hamlng vitamin, ng kha phong phu trong qua l co tac dung bao

v gan, dng gan va li tiu hoa kha tt.Do l co tnh han nn ngi b bnh au lanh bung, i long

khng nn dung; khng n l b dp nat tranh mc bnh ngrut.


9/137



Cac bai thuc dung qua l:

- Ho khan do ph nhit: L vai qua bo hat, gia nho, chong phen vao trong, hp cach thuy n khi tan ng th n;thuc co tac dung thanh nhit, giam ho.

- Ho nhiu m ln mau: Ly 1,5 kg l bo hat, ninh thanhcao, cho mt ong vi lng va phai vao trn u. Mi ln ly ra 2-3 tha con hoa nc si ung. Thuc co tac dung nhun phi, sinhtn dch, tan m.

- hi: L 1 qua, inh hng 15 hat, em bo hat l, cho inhhng vao trong, boc 4-5 ln giy t, om nh n.

- Vim kh quan: L 2 qua, bt xuyn bi 10 gam, ngphen 30 gam. Bo hat l, cho bt xuyn bi va ng phen vao

trong qua l, hp n ngay 2 ln vao sang sm va ti.- au mt sng o: Ngm hoang lin vao nc l ep, nho vao

mt ngay vai ln.- Tiu m, thng ai tin: Dung nc l, nc cu u, nc r

co tranh, nc hat mach, nc ngo sen khuy u, ung nguihoc un nong.

- Cha hi ming: Trc khi ngu n 2 qua l.- Tre em b phong nhit, chan n: L 3 qua ra sach, thai

ming, 3 lt nc, un n khi can con 1 lt, bo ba, gao vaonu chao cho tre n.

Bai thuc hay cha bnh bng chui tiu

Chui tiu tng c mnh danh la "qua tr tu". Theotruyn thuyt, tn goi nay bt ngun t vic Pht t Thch ca Muni sau khi n chui tiu cht bng sang tr tu. Theo mt truynthuyt khac, chui tiu co ngun gc t n , cac hoc gia n thng ban lun cac vn trit hoc, y hoc... di gc chui tiu,

ng thi ly loai qua nay lam thc n duy nht. V vy, ngi tagoi chui tiu la: "Ngun tr tu".Cac nha y hoc trong lch s Trung Quc cho rng: Chui tiu

tnh han, v ngot, khng c, co tac dung giam phin khat, nhunphi, nhun trang, thng huyt mach, b tinh tuy, dung chacac chng bnh tao bon, kh khat, say ru, st, vim gan vang


10/137



da, sng ty... Qua ti, du chui, hoa chui, la chui, cu chui...u co th dung lam thuc.

Y hoc hin ai qua nghin cu a chng minh rng: Chuitiu giau cht dinh dng, cha nhiu protein, lipid, ng,

cenlulose, kali, canxi, st, pht pho, cac vitamin A, B, C, E... Chuitiu t natri, khng co cholesterol, nhit lng thp hn cac loaihoa qua noi chung, n thng xuyn cung khng gy beo ph.

Mt nha dinh dng hoc ngi c con phat hin, chui tiuco tac dung iu tr nht nh i vi cac bnh v tm thn nh dkch ng, trm ut..., gy tm ly vui ve, yn tm, thm ch giamnhe ni au kh, iu tit trang thai tinh thn.

My, qua nghin cu thc nghim, cac nha khoa hoc nhnthy, nu mi ngay n 1-2 qua chui tiu u n, co th giam bt

cac triu chng tai bin mach mau nao (trung phong), cao huytap... do chui co ham lng kali cao. Ngi Anh con phat hinchui tiu xanh co tac dung phong va cha bnh loet da day ro rt.

Vo chui tiu co tac dung tr nm, vi khun; em sc vochui ly nc ra co th tr hc lao, vim nga da.

Hoa chui tiu em t ly tro toan tnh, tan bt, hoa ncmui co th tr c bnh au da day. La chui tiu gia, trn ncgng p vao ch sng do nhim trung, co cng hiu tiu vim,giam au.

Du chui co tac dung cha phong nhit, phin khat, bicha vt bong da. Vic chai u bng du chui giup cha chngtoc kh vang, lam en toc.

Vic n chui qua thng xuyn co tac dung ha huyt ap, rthp vi ngi b mc bnh cao huyt ap, tr chay mau, tao bon.

Cu chui cha cht phenol. Nc cu chui co tac dung nhanhchong ha st i vi ngi mc bnh "vim nao B" b st cao, chamun nhot.

Chui tiu tnh han cho nn ngi b bnh ty v h han, tiuchay khng nn n nhiu.

Mt s bai thuc dung chui tiu:

- Cao huyt ap: Ngay n 3 ln, mi ln 1-2 qua, lin trong 2thang.


11/137



- Loet da day: Chui xanh sy kh, tan thanh bt, ngay ung3 ln, mi ln 6 gam.

- Nga da: Sc vo chui ly nc ra.- Bong da: Dung du chui bi, ngay 1-3 ln.

- Tao bon: Qua chui 250 gam, n trc khi ngu.- Mun nhot: La chui tiu ti gia nat, vt ly nc bi.- Nt ne da chn tay: Chui tiu 1 qua, chui nh cang tt,

sy nong. Mi bui ti ra tay chn bng nc m, xoa chui vaoch au, dung lin tuc se khoi.

Quyt: T qua n la u la v thuc hay

Qua quyt trng rt ep mt, va la loai qua ngon va la vthuc quy. Mui quyt n ngot thm, giau cht b. C nhn tng goiquyt la "ngoc mau vang", tng co nhiu bai th, bai vn noi vquyt.

Theo ting Han, quyt ng m vi "cat" co ngha la may mnva oan tu. nhiu a phng Trung Quc, trong m tn hn,c du chu r tuc n quyt vi y ngha mong sm sinh ra quy t.

V y hoc, t mui quyt n vo quyt, hat quyt, x, mui, la quytu la nhng v thuc ni ting.

Vo quyt trong ng y goi la trn b, tc vo cu, do khi dunglam thuc th tt nht la dung dang kh cu, cang lu cang tt.Trn b tnh m, co tac dung kin v (khoe da day), long m, trho, tr phong, li tiu, cha hi, au thng v. Qua nghin cu,y hoc hin ai a chng minh trong vo quyt co tinh du thmgluccoxit orange, aldehit lemon, axit beo..., co tac dung hng phntim, c ch vn ng cua da day, rut va t cung... Glucoxit orangeco tac dung ging vitamin P, lam giam gion cua mao mach mau,phong xut huyt. Vo quyt con la v thuc tt iu tr cao huyt

ap, nhi mau c tim, c bit la co cng hiu i vi cac chngbnh ty v kh tr, chng bung, ri loan tiu hoa, kem n, bunnn, ho nhiu m, kho chu trong lng ngc...

Mui quyt co cac thanh phn dinh dng khng th thiuc i vi sc khoe, bao gm ng, protein, lipid, vitamin, axithu c, cht khoang... Ngi b cao huyt ap, bnh mach vanh,


12/137



au da day, suy dinh dng, c th suy nhc sau khi m... nquyt rt co li.

X quyt v ng, tnh bnh, co vitamin P, giup phong chacao huyt ap, rt co ch i vi ngi cao tui. No cung co tac dung

iu hoa kh, tan m, thng lac, thng kinh, thng dung tr cacchng kh tr kinh lac, ho tc ngc, ho ra mau...Hat quyt v ng, tnh bnh, co cng hiu iu hoa kh, giam

au, tan u cuc, thng dung cha sa nang, sng au tinh hoan,au lng, vim tuyn sa, ung th vu giai oan u...

La quyt v ng, tnh bnh, co tac dung tr gan, hanh kh,tiu thung, tan u cuc, dung cha cac chng au mang sn, sanang, au vu, u cuc vu.

Vo quyt xanh tnh m, v ng, cay, co tac dung tr can, phakh, tan u cuc, tiu tch tr, dung cha cac chng au chngmang sn, sa nang, cng vu, u cuc vu, au da day, n kho tiu,st ret lu ngay thanh bang bung.

Quyt chng nhng ep mt, mui thm, co th dung lam cycanh ma n qua lai ngon, b. Moi b phn cua cy quyt u co thdung lam thuc cha bnh, bi b sc khoe; qua ong hp, lammt, vo sy kh chng ct thanh tinh du... u c.

Cac bai thuc cha bnh bng quyt:

- Cha cam mao: Vo quyt ti 30 gam, phong phong 15 gam, 3 cc nc, sc ly 2 cc, hoa ng trng ung luc nong 1 cc,sau na gi hm nong ung tip 1 cc con lai.

- Cha nn ma: Vo quyt 10 gam, la ty ba 15 gam, boc vai,sc nc ung.

- Vim tuyn sa: Hat quyt ti 30 gam, cho t ru, rangkh, nc sc ung.

- Ho nhiu m: Cat hng (mt loai vo quyt ch) 10 gam, btxuyn bi 3 gam, la ty ba ch 15 gam, sc ung.- Sa nang, sng tinh hoan: Hat quyt, tiu hi hng lng

bng nhau, rang vang, tan bt, mi ngay ung 3-6 gam vi rum.

- au lanh bung: Trn b 6 gam, dc 3 gam, gng 3 gam,sc ung.


13/137



- Kem n: Trn b 6 gam, tiu tam tin 6 gam, k ni kim(mang m ga) 6 gam, sc ung.

- au chng mang sn: X quyt (cat lac) 10 gam, vo quytxanh 10 gam, hng phu 10 gam, sc ung.

B mt cha bnh cua qua daQua da co nhiu nc, v ngot pha chua rt ngon, mui thm

c bit, la mt trong cac th hoa qua ti c nhiu ngi achung. ng y phn loai da thuc v ngot chat, tnh bnh, co tacdung giai khat nong, li tiu hoa, ngng ta. Men da giup da dayphn giai protein, lam thc n d tiu. Sau khi n nhiu tht, m,n da rt co li. Ngoai ra, cht ng, mui va men trong da conco tac dung li tiu, cha vim thn, cao huyt ap, phu thung. i

vi bnh vim ph quan, ho, no cung co tac dung iu tr h tr.Tuy nhin, co mt s ngi sau khi n da xut hin d ng

"ng c da": Thng sau 15 phut hoc 1 gi, bnh nhn thy aubung, bun nn, i long, ng thi co cac biu hin mn cam nhau u, chong mt, mn o da, nga toan thn, tay chn va licng , nghim trong hn co th ngt t ngt. Do o, nhngngi b d ng da khng c n. Trc khi n, co th lam chomt phn axt hu c b phn giai trong nc mui, lam giamnguy c ng c da. Da sau khi xat mui n m a, ngot ngao

hn.Mt s bai thuc cha bnh bng da:

- Vim rut, tiu chay: La da 30 gam sc ung.- Cam nong phin khat: 1 qua da gia nat ly nc, hoa nc

si ngui ung.- Vim thn: Da qua 60 gam, r co tranh ti 30 gam, sc

ung thay nc che.

- Ri loan tiu hoa: Da 1 qua, quyt 2 qua, ep ly nc ung.- Vim ph quan: Da qua 120 gam, mt ong 30 gam, la ty

ba 30 gam, sc ung.


14/137



Da hu - chua t cua cac loai da trong mua he

Da hu vn co qu hng chu Phi. Do ging da nayc a sang Trung Quc t pha Ty Vc nn ngi Trung Qucgoi la "da Ty".

Da hu ngot, nhiu nc, mat b, c coi la th qua giaikhat quy gia. T tht qua n cui vo u co tac dung phong bnhcha bnh. Dn gian a co cu "Ngay he n 3 ming da hu,thuc thang cac loai khng cn ti". Mt nha y hoc ni ting iThanh tng vit trong cuc "Tuy tc c m thc ph" (thc n nung theo tnh dng ngh ngi): "Da hu ngot lanh, gia ru,cha vim hu hong, l ming, tr c nhit...". Co th thy tacdung cha bnh nht nh cua da hu i vi cac chng phnhit, v nhit, cam nong, st cao, tm phin ming khat, snghu hong, vim nim mac ming, i tiu nc o, vim thn phuthung, say ru...

Y hoc hin ai qua nghin cu a chng minh rng chtng, mui, axit hu c trong da hu co tac dung cha tr vimthn va lam ha huyt ap; v lng ng thch hp lam li tiu,lng mui kali lam tiu vim thn, cht men trong da hu cokha nng chuyn hoa protein khng hoa tan thanh protein hoatan, tng cng dinh dng cho bnh nhn vim thn; loai ngtng hp trong da hu con co tac dung ha huyt ap.

Vo da hu v ngot tnh han, co tac dung thanh nhit, giaic, giang hoa, tr phin, cha thp, li tiu tin. Vao mua thu,kh hu hanh kh, d vim hong va l ming li, vic n da hucung co cng hiu nht nh.

Vic pha ch da hu thanh dang kem dung ngoai da co thcha vim sng hong, l mep rt tt.

Ngoai ra, hat da hu co cng hiu lam mat phi, tan m,nhun trang, li tiu hoa. R va la da hu vao mua he cha c

bnh tiu chay, kit ly.Tuy da hu la th giai khat tt nhng khng nn n quanhiu trong mt ln, nht la i vi nhng ngi t v h han.


15/137



Nhng bai thuc cha bnh bng da hu:

- Vim thn: Vo da hu, r co tranh mi th 60 gam, scung.

- Phu thung: Vo da hu, vo b ao, u o, phuc linh, miloai 30 gam, sc ung.- Cao huyt ap: Vo da hu 30 gam, vo b ao 30 gam, ngu

tt 15 gam, sc ung.- Cam nong: Nc ep da hu mt cc to, ung vai ln.- au hong: Xt kem da hu vao ch hong au.- Giai ru: Nc ep da hu mt cc to, ung vai ln.- ai thao ng: Vo da hu 60 gam, cu ky t 15 gam,

thin hoa phin 12 gam, mai 10 gam, sc ung.- Kit ly ra mau: Nc ep da hu 1 cc, hoa ng o, ngay

ung 3 ln.- L loet ming: Dung kem da hu bi.- Cha bong: Vo da hu sy kh, tan thanh bt, trn du

vng bi.

Qua vai

Dng Quy Phi la mt tuyt th my nhn trong lch sTrung Quc. S ni ting v sc ep co mi lin quan nht nhn s thch n vai cua nang. Qua vai vo o hng, cui trng mausa non na, mong nc, a vao ming a tan, ngot ngao thmtho, lam sao ma Dng Quy Phi khng thch. ng Minh Hoangmun lam vui long nang, a bt a vai t phng Nam xa ximy ngan dm ti Trang An. Nga ch vai phai thay nhau phinhanh sut ngay m, cht khng bit bao nhiu con. Nhiu nhath ng thi nh Phu, Muc a sang tac nhng vn th a

kch vic lam trn cua ng Minh Hoang. Song s kin trn cungchng to gia tr cao quy cua qua vai.Danh y i Minh la Ly Thi Trn a vit trong "Ban thao

cng muc": "Vic thng xuyn n vai se giup b nao, khoe ngi,cha c bnh trang nhac, ung ngot, khai v li t. Cui vai kh bnguyn kh, la loai thuc b cho phu n va ngi gia yu".


16/137



Danh y Vng Th Hung i Thanh th noi: "Vai tnh m, vngot, mui thm, thng thn ch tr, tng tinh tuy, thm huyt dch,cha hi ming, giam au, b tm, dng can huyt, qua ep, nti cang tt". Qua o, co th thy vai la th qua co gia tr b h,lam ep, nhun da, keo dai tui tho.

Y hoc hin ai a phn tch thy vai co thanh phn dinhdng gm protein, lipid, cac vitamin B1, B2, C, axt hu c,ng gluco, xarcaro, canxi, pht pho, st... Cui, hat, vo qua vaiu la v thuc. Vai co tac dung iu tr i vi cac bnh thiumau, tim p loan nhp, mt ngu, ming kh khat, hen, trangnhac, tre con ln u... Hat vai co th cha sa nang, can kh tchtu, au da day... Vo qua vai cha bng huyt phu n.

Qua vai n ti, n kh, dung lam thuc u tt. Tuy nhin,

khng nn n nhiu trong mt ln. n nhiu vai mt luc co thgy nong, lam ri loan chuyn hoa ng trong c th, tao thanh"d ng n vai" (tc ha huyt ng). Ngi b nhe th thy bunnn, ra m hi, ming kh khat, mt moi; b nng th nhc u,m man. Cac chau nho cang khng nn n nhiu vai mt luc.

Cac bai thuc cha bnh bng qua vai:

- Thiu mau: Cui vai kh, tao tau mi loai 10 qua, sc ung.- Trang nhac: Cui vai kh 10 qua, rau cu 30 gam, sc vi

nc, pha ru ung.- Sa nang: Hat vai, hat quyt, tiu hi hng, din h sach

mi loai 9 gam, sc ung.- Tre em ai son: Mi ngay cho n 12 qua vai kh.- Si khng moc: Cui vai 10 qua sc ung.- Tiu chay: Vo qua vai, mai, i mi loai 10 gam, sc ung.- Di tinh: Vo qua vai, ngu v t, kim anh t mi loai 10 gam,

sc ung.Qua tram chua

Tram chua co cui cng, mi n vao co v chua chat, nhai lumi thy thm ming, n ri con d v.


17/137



Cui va nhn hat tram u co th dung lam thuc. Cui conhng cht dinh dng nh protein, lipid, ng, vitamin C,canxi, pht pho, st... Nhn hat cha nhiu lipid, co th ep thanhdu. Tram v chua, ngot, tnh m, co cng hiu thanh nhit, giaic, li hu, tan m, sinh tn dch, cha kh khat, khai v, giangkh, tr phin, tnh ru. Trong cun "Ban thao cng muc" co ghi:Tram la th qua "sinh tn dch, giam phin khat, tr au u, auhong; nhai nut ly nc co th giam ng c, d ng do n cua ca.

Nhiu bai thuc cha bnh bng tram:

- Vim hong: Cui tram xanh 60 gam, ninh ky thanh ncsanh c, thm 30 gam phen chua, nu thanh dang cao. Ngaydung 9 gam, chia 3 ln.

- Bnh hoai huyt: Tram ti 30 qua sc ung ngay 1 thang,dung lin trong vai tun.- Ne da do lanh: Hat tram t thanh tro, trn mi m ln bi.- Kit ly ra mau: Tram va mai lng bng nhau t thanh

tro, mi ngay 9 gam, ung bng nc cm.- Nt mi, l mep: Tram xanh sao, tan bt, trn m ln

bi.- Hoc xng ca: Hat tram non nghin nat, ngm nut dn.

- Ng c do n ca: Tram xanh 30 gam sc ung.- Tre em b si: Cui tram xanh 30 gam sc ung.

Tac dung cha bnh cua anh ao

Anh ao qua tron va o nh vin ngoc, trong sut, long lanh,v ngot. Cy anh ao thuc ho tng vi, hoa n vao thang 3, 4,sang thang 5 qua chn. Qua anh ao v ngot, tnh m, c cac nhay hoc t xa coi trong. Cun in Nam ban thao vit "Anh ao

cha moi chng bnh h, co tac dung b nguyn kh, nhun datoc, ngm ru ung cha bnh lit na ngi, au lng, auchn, t chi kho c ng do phong thp"...

Hat anh ao tnh m, co cng hiu giai c, moc si, ra mhi, tiu m, tan nhot.


18/137



La anh ao v ngot tnh m, co tac dung n v, kin ty, cmmau, giai c. La anh ao gia nat cha c ghe l.

R cy anh ao tnh bnh, v ngot, co tac dung iu hoa khhuyt, cha c bnh au bung kinh, tc kinh do kh huyt

khng iu hoa phu n. No con co tac dung ty giun ua, sattrung.Trong thanh phn qua anh ao co nhiu cht st, c 500

gam qua co 300 gam st, cao gp 20 ln so vi quyt, tao ty, l.y la th qua cha nhiu st nht. Ngoai ra, anh ao con chavitamin A, B, C, rt co li cho bnh nhn thiu mau do thiu st.

Anh ao tnh m, nong nn ngi bnh tnh nhit king dung.

Cac phng thuc cha bnh bng anh ao:

- Bong: Qua anh ao ti ep ly nc, bi vao vt bong.- Sa nang: Hat anh ao 60 gam rang vi gim, tan bt, mi

ngay ung 15 gam bng nc un si.- Rn va cn trung cn: La anh ao gia ly nc, mi ngay

ung na chen vi ru, p ba vao vt thng.- Giun ua: R anh ao 10 - 20 gam, sc ung.- Phong si: Hat anh ao 30 hat, gia nat, hanh ca r 10 cu,

sc ung. Khi ung co th tra thm t ng va u. Mi ngay 2ln.

- Mun nhot: Hat anh ao nghin vi gim, bi.- au lanh bung: Canh anh ao t thanh than, tan bt,

ung vi ru hm nong.

Thao mai: ch tho kin v

Thao mai hnh dang ging qua tim ga, mau o, cui mm,nhiu nc, chua ngot, khng co vo cung khng co hat, mang muiv thm ngon c bit. y la loai qua ti giau cht dinh dng,c nhiu ngi a chung.

Theo phn tch khoa hoc, trong 100 gam thao mai co 1 gamprotein, 0,6 gam lipid, 5,7 gam hp cht carbon, 1,1 mg st, 0,01mg caroten, 1,4 gam cenlulose, 0,6 gam cht vi, 32 mg canxi, 41


19/137



mg pht pho, 0,3 mg axit hu c, 35 gam vitamin C, cac loaing...

Ham lng vitamin C trong thao mai cao hn 10 ln so vitao ty, nho. Vitamin C d b phn giai khi un nong; v vy, n

ti thao mai se tn dung c nhiu vitamin C.Cht khoang trong thao mai kha phong phu, co tac dungiu chnh s cn bng axit va kim trong c th, co y ngha quantrong i vi s sinh trng, phat duc. Thao mai v ngot, chua, cocng dung mat phi, tan m, b h b huyt, b da day, giam tnhm, nhun trang thng tin...

Axit hu c trong thao mai co tac dung phn giai lipid trongthc phm, kch tch tiu hoa, n ngon ming. Cht keo qua cokha nhiu trong thao mai khng c hp thu vao c th. Nhng

no co tac dung gi nc, kch thch ra nhiu dch v va tng cngs co bop cua rut, tr giup cho ai tin d dang, loai trcholestriron va kim loai nng d tha, co tac dung nht nh ivi vic iu tr bnh mach vanh, cao huyt ap, x cng ngmach, tao bon, suy nhc c th, thiu mau...

Cac bai thuc cha bnh bng thao mai:

- Ho do ph nhit: Nc thao mai ti, nc chanh, nc epl ti mi loai 50 gam, mt ong 15 gam, trn u ung.

- Thiu mau do kh h: Thao mai 100 gam, hng tao 50 gam,vai kh 30 gam, gao np 150 gam, nu thanh chao n.

- Ri loan tiu hoa: Thao mai 100 gam, sn tra 30 gam, scung.

- M mau: Thao mai 100 gam, sn tra 30 gam, la sen 15 gam,vo va hat b ao mi th 15 gam, sc ung.

- Bnh nhit phin khat: Thao mai ep ly nc, cho t ngva mui ung.

- Tao bon: Thao mai 50 gam, du vng va u, gia nat, trnu, ung vao luc oi.


20/137



Qua da b tim, li tiu

Da co nhiu nc, v ngot, cui n gion thm, giau cht dinhdng. Nc da, cui da, du da, vo da, r da u la v thuctt dung cha bnh.

Cht dinh dng trong nc da kha phong phu, bao gmvitamin C, st, pht pho, canxi, kali, magi, natri, cac cht khoangkhac, lipid, protein, ng... Nc da la loai nc giai khat co giatr.

Cui da trng nh ngoc, n gion va thm, hng v nh sa.Qua cang gia, lng lipid, protein cang nhiu, cac th qua khackho sanh c.

Theo ng y, nc da co v ngot, tnh hi nong. Vic ung

nc da thng xuyn co tac dung khoe tim, li tiu, tr giun,ngng tiu chay. Cui da v ngot, tnh bnh, khng c, co tacdung ch kh, tr phong, nhun da. Du da dung ngoai da co thcha l nga, d ng mn nga do lanh, vim da do thn kinh, hclao... Gao da tnh bnh, v ngot, khng c, co th cha au tcngc, au gn ct. R cy da thng dung cha chay mau cam,nn ma, bnh ta, xut huyt...

Nh vy, ca cy da u la nhng v thuc hay cha bnh.Du da, nc da con dung lam nc giai khat, banh keo. Gao

da co th dung lam bat, lam gao, lam mui. La da co th anquat, lp nha...

Cac bai thuc cha bnh bng da:

- Tm ty h: Cui da 100 gam, cui nhan 50 gam, gao np 150gam, nu chao n.

- Vim thn phu n: Nc da, nc da, nc r co tranh,nc r co lau mi loai 30 gam, trn u ung.

- Nn ma: Nc da 2 chen nho, ru nho 1 chen nho, thm10 giot nc gng, trn u ung.- Ty giun ua: Nc da, cui da mi loai 50 gam, mai 15

gam, vo lu, r lu 10 gam, sc ung.- au gn ct: Vo da, cui vo quyt, hng phu, r ao mi

th 20 gam, sc ung.


21/137



- Ne da do lanh: Du da va u, vo qua hng 50 gam, ttoan tnh, nghin thanh bt, trn u bi.

- Vim da l nga: Du da va u, hanh nhn va u gianat, trn u bi.

- Hc lao, nm t a chn: La ao ti gia nat vt ly nc,du da va u, trn u bi.

Qua qut: Lam d tiu, tan m

Qut t lu a c ngi Trung Quc dung n ti, lammt, co tac dung iu hoa kh, tan m, tiu hoa thc n, li daday. Cy qut la xanh day, qua vang ong sai chi cht, con la loaicy canh ep trong nha.

Qua qut n co mui thm, v chua ngot, vo co cht du caythm. Qua phn tch, qut giau cht vitamin C, cac loai ng,du bay hi. Theo ng y, qut v cay ngot, hi chua, tnh m, lamtan m, giam ho, iu hoa kh, kin ty. n qut vi lng ngphen hp ly co th cha ho hen do phong han ngi gia; n quati cha ri loan tiu hoa, au da day. Dung qut, thin truchoang, gng ti sc ung lin 3 ngay cha c bnh ho ga treem. Qut p ng n co tac dung khai v, iu hoa kh...

Mt s bai thuc cha bnh bng qut:

- Cam mao: La qut 30 gam, 3 bat nc sc con 1 bat, hoang va u, ung luc nong.

- Nn ma: Vo qut, gng ti, t nung mi th 9 gam, scung.

- Nghen: Vo qut 20 gam, sy kh, tan thanh bt, sc ungnong.

- Sa nang sng au: R qut 15-16 gam, sc ung.

- Ho nhiu m: Qut 5 qua, ng phen va u, hp cachthuy, ngay n 2 ln, lin trong 3 ngay.- au chng bung: Qut ti n lin 10 qua luc oi.- Ho ga tre em: Qut 10 gam, gng ti 6 gam, thin truc

hoang 6 gam, sc ung, mi ngay 1 ln.


22/137



Ma: Thang thuc phuc mach trong thin nhin

Nha th i ng la Vng Duy tng vit: "Bao thc bt tusu ni nhit, ai quan ham hu gia tng han" (n no xin ch loni nhit, quan ln hay con nc ma han). Qua o, co th thy tacdung thanh nhit tiu cm, giai c cua ma, a c ngi xabit n t lu.

Truyn thuyt k rng: Nguy Vn Tao Phi thi Tam Qucthch n ma. Mi khi ng ta ban vic quc gia ai s vi cac aithn u sai thuc ha sn ma a ra sach, va n va bancng vic. Ban vic nc xong, khi bai triu ng ta lai cm cy malam gy chng i.

Trong dn gian Trung Quc con lu truyn tp tuc ngay tt

n, ho hang ba con tng ma vi y ngha tng t tng t caoln, nm nay tt hn nm trc.Danh y Vng Th Hung i nha Thanh a vit trong cun

"Tuy tc c m thc ph" rng: "Ma ngot mat, thanh nhit, iuhoa chc nng da day, nhun trang, gia ru, han ch giun ua,tan m, tng cht dch, dung cha st cao, kit ly do nong trong,tr ho do nhit, hi, li cho hu hong, manh gn ct, tr phong,dng huyt, ai b m ty". Trn lm sang, ng y thng dungma iu tr cac chng kh ming li, tn dch thiu, tao bon,ri loan tiu hoa, nn ma hi, kho tiu tin, st cao. V vy mac mnh danh la "phuc mach thang" t nhin.

Y hoc hin ai qua nghin cu cho bit trong ma giauprotein, lipit, canxi, pht pho, st, vitamin, c bit ham lngng khoang 18%. Thanh phn ng trong ma gm 3 loai:xacar, gluc va glucza d c c th hp thu, co tac dung phongbnh ai thao ng, bnh v rng va phong nga lipit mau tng.Loai g mt con co tac dung han ch t bao ung th.

Cac bai thuc cha bnh bng ma:

Vim da day man tnh: Nc ma 1 cc, nc gng mt t,trn u, ngay ung 2 ln.

St phin khat: Ma, cu nn va u dung: ra sach, thai vun,sc ung thay nc che.


23/137



Ho do h nhit: Ma va u dung ct vun, gao dnh vaonu che n mi ngay 2 ln vao bui sang - chiu, mi ln 1 bat.

Tao bon: Nc ma, mt ong mi th 1 cc nho, trn uung luc oi, ngay 2 ln vao bui sang, bui chiu.

Bun nn do thai nghen: Nc ma 1 cc, nc gng ti 1tha, ngay ung vai ln.Tre em ra m hi trm: n ma hoc ung nc ma vai ln

trong ngay.Kho tiu tin: Ma ra sach, thai vun, ru ng, sa tin thao,

sc ung ngay 2 ln (sang - chiu).

Qua ao trng tho

Noi n ao, ngi ta d lin tng n cu chuyn Tn NgKhng ai nao thin cung n trm ao tin trong "Ty du ky". Thao tin 3000 nm n hoa, 3000 nm kt qua khin cho My Hu

Vng n khng bit chan. ao thng nng 250 gam, co qua tonng hn 500 gam. Qua ao co hnh dang va mau sc ep, n ngotthm, nc qua rt nhiu.

Khng phai ngu nhin ma ngi ta ghep "ao" vi "tin" vi"trng tho" thanh "ao tin", "ao trng tho". Hoa ao rc r,qua ao dang ep, n ngon, cha nhiu thanh phn dinh dng, co

gia tr cha bnh bao v sc khoe rt cao. Trong 100 gam cui thtcua qua ao cha 0,8 gam prtin, 0,1 gam lipit, 7 gam gluxit, 8mg vitamin B1, 2 mg vitamin B2, 6 mg vitamin C, cung mt sloai axit hu c, ng gluc, glucza. Co th thy qua ao ung lath qua thng hang, keo dai tui tho.

Nhn hat ao, hoa ao, la, canh, r ao, nha ao u lanhng v thuc quy.

Nhn hat ao (ao nhn) v ng ngot, tnh bnh, co cnghiu pha huyt tan , nhn tao trn rut, co tac dung hoat huyt

hanh huyt, lam tan huyt t , lam tan m, nhun trang, iuhoa chc nng c quan h hp, giam ho. Trong iu tr lm sang,ao nhn con thng dung cha tr b kinh, au bung kinh, caohuyt ap, vim rut tha, tu huyt sng au do chn thng. ivi chng lit na ngi do tc nghen mach mau, ao nhn cungco tac dung iu tr nht nh.


24/137



R ao dung ngoai da co tac dung cha sng au, sc ung coth cha bnh vim gan vang da.

Nha ao co th cha kit ly ra mau, ai thao ng, vimph quan.

Canh ao: Ly 6 - 8 canh non, mi canh co 6 - 8 la nho, scung trc khi ln cn st ret 2 gi co kha nng khng ch c stret cn.

Hoa ao: Du hoa ao trn vi kem bi mt lam da mt mnmang. Hoa ao trn vi cui b ao cha c tan nhang trn mt,nu ung co tac dung li tiu, iu tr phuc thuy (bang nc) cohiu qua kha tt. Hoa ao nu chao la bai thuc hay lam ha kh,tiu bang nc.

La ao chng nhng tn ve ep cua hoa ao ma con la ththuc dit su bo, la ao em ngm vao ch nc tu ong dungdit bo gy, tha xung h x git c gioi. La ao un ly nccha l nga, ghe, phu n vim m ao. Nu b ghe nng, em laao phi kh trong bong rm, nghin tro tron u vi m ln bi.

Cy ao thuc ho tng vi, la cy thn g rung la, d trngva cho qua. Vao tit xun, hoa ao n r, tr thanh th cy canhep. Qua ao n lai ngon, co gia tr dinh dng cao.

Tuy nhin, khng nn n nhiu ao v ao tnh m, v ngot,

chua, cay, n nhiu d sinh nhit bc hoa, y chng bung, sinhmun nhot.Tt ca cac b phn trn cy ao u la nhng v thuc hay.

Mt s bai thuc cha bnh bng ao:

Phu thung, bang bung: Hoa ao phai 9 gam sc ung, mingay 1 -2 ln.

au bung: R ao 30 gam sc ung.

ai uc: Nha cy ao 10 - 15 gam, cho ng va u, hpcach thuy n.ai thao ng: Nha cy ao 15 gam, ru ng 60 gam, sc

ung.H han, ra m hi trm: Bch ao kh 15 gam sc ung.


25/137



Hen suyn: ao nhn, hanh nhn, hat tiu mi th 6 gam,gao np 10 hat cung tan thanh bt, hoa vi long trng trng, bivao long ban tay, ban chn.

Th huyt: Tm gi ao, ngo sen t thanh than, co lac, mi

th 9 gam, sc ung.Co nhot trong mui: La ao non gia nat nhet vao mui, mingay thay 3 ln.

Nm n chn, ghe: Ly la ao ti gia nat, p.Bnh tr: La ao, co th dung ca r cy ao un ly nc ra.

Vim bong ai: ao nhn 15 gam, hoat thach 30 gam, tanthanh bt ung vi nc la un si.

au bung sau khi e: ao nhn 9 gam, an b 5 gam, hng

hoa 3 gam, sc ung.Qua ngn hanh cha ho hen, ai son

Ngn hanh con goi la bach qua - do vo qua cua no mau trngnon. Cy ngn hanh t luc trng n khi cho qua phai mt 20 - 40nm nn c ngi ta goi la "cy cu gia", "cy ng chau" v ing trng cy, i chau n qua. Ngn hanh giau cht dinh dng,co th mang xao, lam mt va cac ch phm khac. Qua, hat nhn,la cy u la nhng v thuc quy.

Cy ngn hanh cao to, hung v oai phong, la xanh rn hnhre quat. Cy co tui tho rt cao, co th sng ti trn 1000 nm,thng thy cac chua miu c nn c tn vinh la "Cy thanh".Mua he la cy xanh tt un tum, xoe bong rm mat. n mua thu,qua mau vang kim sai chi cht, tao nn canh sc ring cua muathu. Boc i lp vo ngoai con lai hat c goi la "ngn hanh".

Trong "Ban thao cng muc", Ly Thi Trn triu ai nhaMinh tng vit: "Ngn hanh, n chn m phi ch kh, tr ho hen,

bt i ai nhiu, cha bach i, n sng ha m, tiu c sattrung...". Trong iu tr lm sang cua ng y, ngn hanh thngc dung iu tr hen ph quan, vim ph quan man tnh, laophi, ai dt, di tinh, bach i v.v.

Y hoc hin ai qua phn tch a chng minh rng: ngnhanh cha nhiu prtin, lipit, gluxit, vi lng st, kali, pht pho,canxi, axt hu c ngn hanh, cht men ngn hanh... Co tac dung


26/137



co bang quang, ngn hanh sao cha ai dt; cht axt hu c ngnhanh co tac dung sat trung manh, dit trc khun lao, nhimtrung ngoai da nn cha c lao phi, bnh ngoai da.

La ngn hanh v ng, ngot chat, tnh bnh. Qua thc

nghim va lm sang a chng minh co tac dung lam giam lngcholesteron trong mau, n dan ng mach vanh, co cng hiu nhtnh iu tr bnh tim mach, cao huyt ap. La ngn hanh con cotac dung sat trung, kep la trong sach va dung anh du, vaphong mi mot.

Trong ngn hanh co mt loai cht kim mang c t, trongo phi hat mau xanh mang ham lng cao nht. V vy, trc khin ngn hanh, nht nh phai loai bo nhn phi o i, c bit trenho khng nn dung nhiu.

Mt s bai thuc dung ngn hanh:ai son: Ngn hanh sao, mi tui 1 hat, nhiu nht khng

qua 7 hat, bo vo cng, gia nat. Mi sang sm hang ngay ung vinc sa u nanh pha ng. Ung lin tuc se co tac dung.

ai tin ra mau: Ngn hanh 15 gam p v, a du 15 gam,cy danh danh 6 gam, sc ung vao hai bui sang - chiu hangngay.

Bach i qua nhiu: Nhn ngn hanh sao 10 hat, hat b ao30 gam, sc ung ngay 2 ln (sang, chiu).Ho hen nhiu m: Ngn hanh 9 gam p v, ma hoang 6

gam, cam thao 3 gam, ng hoa 9 gam, sc ung.Di tinh: Ngn hanh 6 gam p v, phuc bn t 6 gam, khim

thc 15 gam, bao trng bo nga 6 gam, khim thc 15 gam, scung.

Vang u chong mt: Ngn hanh 3 hat, cui nhan 8 qua,thim ma 3 gam, n vao luc oi bui sang.

u mt l nga: Ngn hanh sng va u dung, gia nat bi.

Qua du dng huyt an thn

Qua du khi chn mau o m hoc tm en. Qua du giaucht dinh dng, n mm, chua ngot, nhiu nc, co th n ti,


27/137



nu ru, lam nc giai khat, lam mt, lam v thuc... u tt,c moi ngi a chung.

Toan b cy du cung u la nhng v thuc, tng c cacthy thuc, nha vn trong lch s anh gia cao.

Qua du a c sach v t i ng tha nhn co cnghiu b can thn, dng huyt, tr phong, tiu khat, li ngutang, khp xng, thng huyt kh, giai c ru, sng lu ngay sean thn, thnh tai tinh mt, keo dai tui tho. Qua du thng cdung cha can thn h, vang u mt ngu, u tai, m mt, tiukhat, tao bon, bnh trang nhac, vim khp dang thp...

La du v ng ngot, tnh han, co cng hiu mat gan sangmt, th phong tan nhit, li ngu tang, thng khp xng, lammt toc, dng tn dch, dung cha cam st, ho, au u, chong

mt, au sng hong, mt au sng o, xut huyt do chn thng,rt cn, chn phu...Canh du v ng tnh bnh, co tac dung tr phong, thng

kinh lac, li tiu tin, dung cha cac bnh ho hen do ph nhit,phu chn, kho tiu tin. Nhng nm gn y con dung cha caohuyt ap, ai thao ng...

Y hoc hin ai qua nghin cu a chng minh trong qua duco cha nhiu ng gluc, glucza, axt axtic, cht nhu toan vacac loai vitamin A, B1, B2, C... Qua du c ch thanh phu tang,bao n, mt du dung iu tr suy nhc thn kinh, mt ngu, canthn m h, huyt h, tn dch thiu, bao bon... co cng hiu bhuyt an thn, nhun trang. Vin thuc t tang mat hoan cch t qua du, la du, vng en co tac dung iu tr nht nh ivi chng bac toc sm, dung lu ngay toc trng chuyn en, tocrung moc lai.

V th, du c ngi ta anh gia la v thuc trng tho.

Mt s bai thuc cha bnh bng du:

Mt ngu: Qua du ti 60 gam, hoc qua du kh 30 gam,sc ung ngay 2 ln vao hai bui sang, chiu.

Tao bon do huyt h: Qua du nu thanh cao, ngay 2 ln,mi ln dung 20 gam.


28/137



Bac ton sm: Qua du nu thanh cao, ngay 3 ln, mi ln 20gam.

Vim khp: Du qua 250 gam, canh du 150 gam, tm gicy du 100 gam, ngm ru ung.

Ho lu ngay do ph h: Qua du 150 gam, la du 100 gam,vng en 100 gam, gia nat, un thanh loai nc c sn st, tra500 gam ng, nu thanh cao. Mi ngay dung 3 ln, mi ln 15gam.

Cha say ru: Qua du cho vao vai trng sach, bop ly ncung vai ln.

Cu u thanh nhit, kin ty

Cy cu u la mt loai thc vt thuy sinh, moc trong ao m.Cu u co 4 loai: u o, u 2 sng, u 3 sng, u 4 sng. Tht cu umau trng, n ngot mat, bui, giau cht dinh dng.

Cun "Danh y bit luc" vit: "Cu u ti v ngot, mat, nsng co tac dung thanh nhit, giai c, tr phin, tiu khat, giairu; n chn co cng hiu ch kh, kin ty".

Theo cun "Ban thao cng muc", cu u v ngot chat, tnhbnh, co cng hiu ngng thoat ta, giai c, tiu thung; thngdung cha tiu chay, kit ly, ai tin ra mau, loet da day... Mi ln

dung 30-60 gam sc ung. Cu u t toan tnh, tan thanh bt, trnu vi du vng, dung bi ngoai tr, mun nc, nhim trung sngngoai da; un nc ra hu mn cha sa trc trang (loi dom).

Y hoc hin ai qua phn tch a chng minh rng: Cu ucha nhiu gluxit, ng gluco, protein. Trong 100 gam tht cu uco 24 gam ng, 9 gam canxi, 49 mg pht pho, 0,7 mg st. Ngoaira, no con cha vitamin A, B1, C, D, cha loai hyro cacbua va loaimen co tac dung nht nh trong iu tr bnh ung th gan, ungth da day.

Cu u la v thuc va thc phm ngon, nhng n nhiu se gytr kh, do o nhng ngi co u cuc ngc bung khng c dung.


29/137



Mt s bai thuc dung cu u:

- Vim loet da day: Tht cu u 30 gam, cu mai 15 gam, hngtao 15 gam, bach cp 10 gam, gao np 100 gam, nu chao, cho 20gam mt ong trn u n.

- H nhit, phin khat: Tht cu u ti 50 gam, a ct b 15gam, cu ky t 6 gam, hoang cm 6 gam, cam thao ch 6 gam, scung.

- Say ru: Tht cu u ti 250 gam, nhai nut.- Ty v h nhc: Tht cu u 50 gam, bach trut 15 gam,

hng tao 15 gam, sn tra 10 gam, sn dc 15 gam, k ni kim(mang m ga) 6 gam, cam thao ch 3 gam, sc ung.

- ai tin ra mau: Vo cu u 60 gam, a du 15 gam, tiu sncn 6 gam, mai 10 gam, cam thao ch 6 gam, sc ung.

- Bnh tr; nhot nc: Vo cu u sy kh, t tn tnh, tanthanh bt, trn u vi du vng, bi hoc p.

Long nhan b huyt, ch tr

Nhan co cui tht (long nhan) trong sut, mong ngot, la mttrong nhng th quy c a chung nht trn th trng. Trongdn gian tng lu truyn mt truyn thuyt ly ky, thu v v qua

nhan: Ngay xa co mt con ac long chuyn gy tai hoa, hoa mauvn tc thng b no lam ngp nc. Mt chang trai tre tr dungsong toan a th chem bng c con ac long o tr hai chodn. Mt bui sang sm, con ac long lai dng nc lam ngp rungvn cua dn, chang trai tay cm ai ao quyt chin, cui cunga chem c u con vt. Mt con quai vt ri xung t naymm thanh mt loai cy. Khi cy ra qua, qua c goi la longnhan.

Long nhan t xa nay ni ting la san phm b dng. Cui

nhan, vo qua, r, hat, hoa, la u co gia tr cha bnh kha cao. Tacphm y hoc c xa nht Trung Quc con lai ti nay la cun "Thnnng ban thao kinh" co noi, long nhan chu tr "ngu tang ta kh, anthn, kch thch tiu hoa, tr c do cn trung t, dit 3 loai subo. Cun "Ban thao cng muc" cua Ly Thi Trn vit: "Long nhanv ngot, b ty v, b h, tng cng tr tu". Danh y Trng TchThun a khai quat cng dung cua long nhan la: "B tm huyt,


30/137



tm kh, ty huyt, khoe ty v, cha lo lng qua , thng tn tmly, hi hp mt ngu, tiu chay do ty h".

Y hoc hin ai qua nghin cu a phat hin trong long nhanco ng gluco, ng xacaro, lipid, vitamin B1, B2, C, P va cac

nguyn t v c nh canxi, pht pho, st... Nghin cu v dc lycho thy long nhan co tac dung b huyt va trn tnh, cha hihp do thn kinh; thuc sc long nhan co tac dung han ch trckhun ly ngoai c th va khun nm tiu nha bao.

Theo kinh nghim lm sang cua ng y, long nhan la vthuc b huyt, ch tm, kin ty, ch tr. em so sanh vi tao tauth tac dung cha bnh ty cua long nhan con tt hn. No va bkh va b huyt, co hiu qua iu tr chng mt ngu do suy ngh,lo lng qua nhiu, tm trang bt rt, hi hp. Hat nhan tan thanh

bt goi la l chu, dung cm mau khi b vt thng, lam giamau, chong lanh da, khng lai vt seo. Vo qua nhan nghinthanh bt dung cha bong. Nhng ngi b bnh cam mao phonghan, ri loan tiu hoa, ru li day trn.... khng n nhan.

Mt s bai thuc dung long nhan

- Tiu chay do ty h: Long nhan kh 40 qua, gng sng 3 lat,sc ung.

- Phu thung sau khi e: Long nhan kh, gng, tao tau, mnhn, phuc linh, mi th 10 gam, sc ung.

- Hi hp mt ngu, hay qun: Cui nhan 100 gam, gao np120 gam, nu chao n.

- Thiu mau, suy nhc c th: Long nhan 10 gam, hat sen15 gam, hng tao 10 gam, lac 10 gam, gao np 30 gam, nu chao.Mi bui sang, bui ti n 1 ln.

- Suy nhc thn kinh: Long nhan, nhn tao chua, khimthc mi th 15 gam, nu ung trc khi i ngu.

- Bong: Vo qua nhan tan nho thanh bt, trn vi du vng,bi.- Nn : Long nhan kh 7 qua, t tn tnh, tan thanh bt,

chia u, ung mi ngay 3 ln.- Chay mau do chn thng: Hat nhan tan nho, p vao vt

thng.


31/137



- Ty h, kh huyt kem: Long nhan 20 qua , trng ga 2 qua,ng trng va u dung, n vao bui sang sm luc oi.

- Tm thn h nhc: Long nhan 250 gam, ru ngon 750gam em ngm 1 thang. Mi bui ti trc khi i ngu ung 1 chen

nho.u u cha au da day

u u n ngot thm, thm vao n tim phi, ti ngon vcung. u u hng v c ao, n b, c ngi Trung Quc mnhdanh la "vua qua Lnh Nam". Qua u u chn vang, co hnh dangep, n ti hoc ch bin dung iu tr bnh da day u tt.

Tng truyn, co mt vin quan huyn triu Minh sinh hac ba c con gai; mai n nm 42 tui, ng nay mi co mt cucon trai, t tn la c Lm. Cu m c ca phu quy nh vinngoc sang. Ai ng c Lm t nho a gy yu, lm bnh, nginh que cui, qut queo lun. n nm 13-14 tui, cu m con icha vng, hay bun nn, kem n, ung nhiu th thuc ma sckhoe vn khng kha ln c. Mua xun nm y xay ra chintranh, vin quan anh khng ni thin binh van ma cua ch, chtni chin trng. Cu be c Lm theo me lang bat xung vungLnh Nam, ngi mt, bung oi, bnh tnh ngay cang nng hn.m n, me con ta vao nhau ngu thip i. V khuya, trng ln

cao, mt cn gio lanh lam cho phu nhn tnh gic. Ba thy trnsn i trc mt co anh vang lp lanh. Mt ng tin ru toc bacph cm gy, luc ch sang pha ng, luc ch sang pha ty. Mychuc con hac tin toa anh bac bay ln trn khng trung, bin hoai hnh theo cy gy cua tin ng, na gi sau th bin mt. Phunhn ly lam la, phai chng thn linh ang thng tnh mach baome con ba?

Sang sm hm sau, phu nhn c sc cong con trai i v phaqua i. Ln n sn i, ba ngac nhin sng s khi thy thung

lung my chuc cy la chi cht nhng qua to bng qua bu, mauvang ong. Mt dong sui trong chay t trn cao xung, xung quanhco hoa ti tt um tum, mui thm ngao ngat, chng khac nao nibng lai tin canh. ang oi mt, ba ben t c Lm xung, haily mt qua chn vang n. Hng v ngot thm, ln u tin trongi c nm lam cho phu nhn tnh tao hn. Ba a mt mingvao ming con va hai me con c th n no n. Ngay hm sau, ba


32/137



dng lu tai o, ht n ti lai nu chn th qua o. Sau hn 10ngay, bnh tnh con ba a lui hn. Sau vai thang n u u, cLm a leo c ln nui n cui, giup me lam lung, c th cu rnchc khoe manh, cao ln hn ln. Phu nhn k lai s vic nay chodn chung. Mt n mi, mi n trm... Truyn thuyt trnchng to u u ung la th qua co gia tr, n ngon va cha cnhiu bnh.

Theo "Trung dc ai t in", u u cha mt loai kim cotac dung phong chng ung th va sat trung, dit khun. Menprotein trong u u giup tiu hoa protein, cha ri loan tiu hoava vim da day man tnh, chn gi moi... Nha u u xanh lamtiu tan cac t chc m b hoai th. Ngoai ra, la u u gia nat pvao mun nhot, vt loet co tac dung iu tr nht nh.

Ngi Quang ng c bit thch n mon u u hm ving phen. Cach lam n gian: ch cn 1 qua u u chn, got vo,thai ming, ng trong bat to, tra ng phen, hm cach thuy.Mon nay n rt ngon, co hng v c trng, gia tre n quanh nmu c. Vic n no thng xuyn trong mua xun, he co tacdung thanh tm, nhun ph, giai nhit, giai c. n vao mua thu,ng co tac dung nhun tao, m da day, b ty v, dng gan, giamho, nhun phi, tan m.

Mt s bai thuc cha bnh bng u u:

- Vim da day: u u 30 gam, tao ty 30 gam, ma 30 gam,sc ung.

- Ty v h nhc: u u 30 gam, cu mai 15 gam, sn tra 6gam, gao np 100 gam, nu chao n ngay 2 ln (sang - chiu).

- au lng moi gi: u u 30 gam, ngu tt 15 gam, hoangky 10 gam, tng 15 gam, cu ky t 10 gam, cam thao 3 gam,sc ung.

- Ho do ph h: u u 100 gam, ng phen 20-30 gam, hmn.

- Mun nhot: La u u gia nat, p.


33/137



Qua nho - vin ngoc trong sut

Qua nho vo mong, nhiu nc, v chua ngot, nhiu cht b.Nho co nhiu loai: o, trng, xanh, hoa hng, sa... Ngoai qua ra,r nho, la nho cung u la nhng v thuc.

"Thn nng ban thao kinh", cun sach y hoc c xa nht cuaTrung Quc, tng gii thiu v cng hiu lam thuc cua nho: "Nhoch kh, tng lc, cng tr, lam cho ngi beo khoe, chu ngc oi khat, phong han. n lu ngay, ngi se thy nhe nhang,thoai mai, tre mai khng gia".

Cac cun sach ni ting nh "Danh y bit luc", "Dc tnhlun", "Ban thao cng muc", "Tuy tc c m thc pha"... u giithiu tac dung tm b, keo dai tui tho cua nho.

Y hoc hin ai a chng minh, trong qua nho co ngglucose, glucoza, ng xacaro, ng mc, cac axit, protein, canxi,pht pho, st, caroten, cac vitamin B1, B2, C, P... Nc nho ep,ru nho u co tac dung dit virus, cha thp khp, ai but.

Nho kh co tac dung kin ty, ch kh, la loai thuc b, ngib suy nhc n thng xuyn rt tt. Vic ung chut t ru nhoco cng hiu iu tr nht nh i vi ngi b vim da day mantnh. La nho co tac dung ha lipid mau; canh nho co tac dung tiuvim, mat mau; r nho co th dung iu tr chng nn ma

phu n mang thai, giup an thai, cm mau, tiu thung, li tiu vah tr cho iu tr ung th thc quan, ung th vu, u tuyn bachlympha.

Do lng ng trong nho kha cao nn ngi b tao bonkhng nn n nhiu.

Mt s bai thuc cha bnh bng nho

- ai ra mau: R nho, ng trng mi loai 15 gam, sc ung.

- Vim da day man tnh: Ru vang nho mi ngay ung 15ml, chia 2-3 ln.- Chan n: Nho kh mi ln dung 9 gam, nhai n trc ba

cm, ngay 3 ln.- Cha nn: Nc nho 1 chen nho, thm t gng, khuy u

ung.


34/137



- Tr phin, giam khat: Nc nho, nc ngo sen lng bngnhau, hoa u ung.

- Cao huyt ap: Nc nho, nc rau cn mi th mt chennho, hoa nc si ung, mi ngay 2 ln.

- Phu thung khi co thai: R nho 30 gam, sc ung.- M mau cao: La nho, sn tra, ha thu mi loai 10 gam, sc

ung.

Gia tr cha bnh cua bi

Mui bi cha caroten, cac vitamin B1, B2, C, axit hu c,canxi, pht pho, st, ng... Vo bi co cha cht du bay hi,cht gluccoxit c trng. Hat bi cha du lipid, aceton, este.

Theo ng y, mui bi co v ngot, chua, tnh han, co tac dungkin ty, giam ho, tan m, cha ri loan tiu hoa, au y bung,kho tiu, au khp hoc d ng mn nga da, sa rut... Dung 100gam bi, 30 gam ru, 30 gam mt ong em hm cach thuy n cotac dung cha ho, long m. Bi giup tiu hoa tt hn va chasay ru.

Vo bi tnh m, v ng, ngot, co tac dung tan m, giamho, iu hoa kh, giam au. Vo bi ti, gng ti gia nat, pvao ch khp xng au tr c bnh au xng khp. Vo bi

p ng n cha say xe, say nong tre em au y chng bung.Hat bi tnh m, v ng, gia nat sc ung dung cha sarut, sa nang. Toan b qua bi (ca vo ln mui) thai nho sc ungco th cha mn nga da do d ng.

Mt s bai thuc cha bnh bng bi

- Ho do ph nhit: Mui bi 100 gam, l ti 100 gam, nunh, tra mt ong hoc ng phen, trn u n.

- D phong hen suyn: Mi ngay n 100-200 gam bi, lintrong 1 tun.- n kho tiu: Vo bi 15 gam, mang m ga, sn tra mi loai

10 gam, sa nhn 5 gam, sc ung.- Sng vu ni u cuc: La bi 10 chic, vo bi xanh, b cng

anh mi loai 30 gam, sc ung.


35/137



- au do sa nang: Hat bi, tiu hi hng, hat vai mi loai15 gam, sc ung.

- Mn nga do lanh: Vo bi 50 gam un nc ngm, mingay vai ln.

- Nhc u: La bi, hanh cu lng bng nhau, gia nat, pvao thai dng.

Tao tau b huyt, kin ty

Tao tau (ai tao) la loai cy g nho, rung la, u mua he rahoa nho mau vang nhat, qua hat hnh bu duc, mau vang ti, khichn mau tm sm. Tao ti n thm mat, co gia tr dinh dng rtcao vi nhiu protein, lipid, axit amin, vitamin A, B2, C, P, cacnguyn t v c nh canxi, pht pho, st, nhm... Phn n ccua tao chim 91% trong lng qua, cho nhiu nhit lng; cbit, ham lng vitamin trong tao rt cao. C 100 gam tao ti co380-600 mg vitamin, cao gp 70-80 ln tao ty. T cui tht qua nhat tao, vo cy, r cy u la nhng v thuc ni ting.

Cun sach y hoc c nht Trung Quc la "Thn nng ban thaokinh" cho bit, tao tau co cng hiu "tr ta kh trong ngc bung, anthn, tr 12 ng kinh lac, bnh v kh, thng cu khiu, b khva tn dch, cha suy nhc, phu tay chn, iu hoa cac v thuckhac, dung lu ngay ngi thy nhe nhom thanh than, sng lu".Tao c s dung rng rai trong lm sang, thng dung iu hoacac v thuc, cha suy nhc, b mau ngi gia, yu, san phu.

Tng truyn, nm Kin An th 24 i Han Hin , mtdanh y la Trng Trong Canh a thng k 58 bai thuc dung aitao. Trong "Ban thao cng muc", Ly Thi Trn lit k 19 baithuc co ai tao. Mt hoc gia Lin X (cu) dung may tnh in tnghin cu 588 bai thuc Trung Hoa, Nht Ban, Triu Tin, achon ra 25 v thuc thng dung nht, trong o ai tao xp th 10. nc Anh co thy thuc thc nghim cha bnh suy nhc cho

163 bnh nhn, thy tt ca nhng trng hp n ai tao thngxuyn co tc hi phuc sc khoe nhanh hn 3 ln so vi nhngngi ch dung cac loai vitamin.

Gn y, qua i su nghin cu, cac nha y hoc Trung Qucphat hin nhiu tac dung cua tao tau: B dng sc khoe, thuc yqua trnh tng hp protein, tng cng sc khang cua c th.


36/137



Tao tau con co tac dung b gan, tng cng c bp, ha huyt ap, anthn, d ngu, tranh hng phn mn cam, han ch s phat trin tbao ung th, lam tan m, giam ho, cai thin dinh dng c tim...

Hng tao tnh bnh, b ty v. Tao tau phi hp vi ng sm,

bach trut la thuc b trung, ch kh, cha ty v h nhc. Baithuc "cam mach ai tao thang" phi hp ai tao vi cam thao, hatm, cha chng lo bun v c, thn kinh bt thng, ngi ngkhng yn, phin mun mt ngu do tm ty suy yu dn ti mtang kem. Tao tau phi hp vi cam toai co tac dung b ty, iuhoa chc nng da day. Nu dung vi gng ti se co tac dung iuhoa dinh v va chc nng ty v.

Mt s bai thuc cha bnh bng ai tao

- Lo lng, mt ngu: Tao tau 14 qua, hanh 7 cu, sc ung.- Ty v h nhc: Tao tau bo hat, sy kh bng la nho, tan

bt, trn u vi gng sng. Mi ln dung 6 gam, ngay 2 ln ungvi nc la un si.

- au tim t ngt: mai 1 qua, tao tau 2 qua, hanh nhn 7qua, tan nho. Nam gii ung vi ru, n gii ung vi gim.

- D ng da: Tao tau 10 qua nhai n, ngay 3 ln, n lin tuc.- Tiu cu trong mau giam: Hng tao 120 gam, vo nhn lac 6

gam, sc c ung, ngay 3 ln.- Vim gan vang da: Tao tau 200 gam, nhn trn 60 gam,tiu sn ch 30 gam, sc ung ngay 2 ln (sang, chiu).

- Phu n toan thn: Hng tao 1.000 gam, ai kch 500 gam, nc ninh 1 ngay m. Mi ln dung 15 gam, ngay 2 ln (sang,chiu).

- Ra m hi trm: Tao tau, mai, r ma hoang mi loai 10gam, sc ung, ngay 2 ln (sang, chiu).

- Mn nga tre em: Hng tao va u dung, bo hat, chophen chua vao sy kh ri tan thanh bt p.

Qua hng b h, cm mau

Qua hng n ngot, mm, cht dinh dng phong phu, ngoaihnh ep nh chic en lng nho xu. Co rt nhiu chung loai


37/137



hng, theo thng k cua cac nha chuyn mn th co ti trn 1.000ging hng khac nhau.

Hng tnh han, v ngot chat. Tht qua cha protein, lipid,ng gluco, glucoza, nhiu loai cht khoang. Trong "Ban thao

cng muc", Ly Thi Trn a vit: "Hng la th qua i vao ty, ph,huyt. No co v ngot, chat, co tac dung kin ty, sap trang, tr ho,cm mau. Nhiu b phn cua qua hng cung nh cy hng co thdung lam thuc".

Phn qua hng (th sng) co cng hiu thanh nhit, nhuntao, tan m giam ho, la v thuc tt dung cha vim nim macming li, vim rat hong, ho do ph nhit.

Num cung qua hng co tac dung giang kh, tr nn, hi.Thuc ng y co bai "Th thang", "Th tan" ni ting cha

nn , hi th nong... kha hiu nghim.La hng cha cht hoang ng cam, co tac dung ha huyt ap,

cm mau, dit khun tiu vim, keo dai tui tho. Ung tra la hnglu ngay se lam cho mach mau mm i, cha x cng ng machva tr mt ngu.

Nh vy, toan thn cy hng la nhng v thuc. Nhng cungkhng nn n qua hng qua nhiu, khng n vao luc oi, khngnn n cung nhng mon co cht chua. Bi v trong qua hng cocht tanin, khi gp protein trong dch tiu hoa ng rut se gykt tua thanh "soi hng", khng tiu hoa c. Nu b nhe th cunganh hng ti sc khoe, b nng se dn ti tc nghen ng tiuhoa. V vy, phu n lanh bung sau khi e khng c n.

Cac bai thuc cha bnh bng hng

- Nn , co hi nong: Num cung hng 3 gam, inh hng 3gam, sc ung.

- Cha bnh tr: Hng 3 qua, a du 9 gam, sc ung, ngay 3

ln. - Cao huyt ap: La hng 10 gam, sc ung thay nc che, cotac dung ha huyt ap, phong nga x cng ng mach.

- Th huyt, ho khac ra mau: Hng sy kh, tan bt, ngaydung 3 ln, mi ln 3 gam.


38/137



- Vim da l loet do lanh, nong: Vo qua hng 50 gam, ttoan tnh, tan nho, trn vi m ln bi.

- Tranh thu thai: Num cung qua hng 50 gam sy kh, tannho, chia u thanh 6 goi, trc va sau khi hanh kinh ung 1 ln,

mi ln 1 goi, lin trong 3 chu ky.Chanh - trai cy lam ep

Chanh thuc ho cam quyt, co ham lng vitamin C rt cao,ngoai ra con cha ng, canxi, pht pho, st, cac loai vitamin B1,B2, A, P, cac loai axit hu c, du bay hi, cn, glucoxit...

Do chanh giau vitamin nn co th han ch va ha huyt ap,lam du cng thng thn kinh, tr giup tiu hoa, phn giai c ttrong c th. Ung nc chanh thng xuyn co tac dung h triu tr cao huyt ap, nhi mau c tim, hoai huyt. Nc chanhcha nhiu axit citric, co th phong va cha soi thn, lam giam btsoi ngi soi thn man tnh. Vic ngm chanh giup trng rng.Chanh cung co tac dung iu tr kha tt i vi bnh vim khpdang thp, ai thao ng, ri loan tiu hoa...

Chanh con la my phm lam ep da do co nhiu axit citric.Cht nay lam trung hoa kim trn mt da, t o ngn nga valam mt sc t xu trn da. Ngoai ra, cac loai vitamin A, C, Ptrong chanh co th hp thu c qua da, lam da ep mn mang. Vth, chanh thng c ch bin thanh kem thm dng da.

Vo chanh cha du bay hi, co th chit xut ra vitamin P. Vitamin P lam tng cng chc nng mach mau, iu tit tnhthm thu cua mao mach, co tac dung nht nh trong vic phong xut huyt di da, xut huyt nao. Tui tre thng haymoc trng ca mt, xoa mt t du chanh se lam sach bong da, sdung kin tr co th lam mt cac vt en do trng ca.

Chanh con c dung ch bin thanh tra chanh, nc giaikhat, nc ga, keo, banh. Chanh cung la th gia v cn thit trongba cm. Mua he ung nc chanh co tac dung sinh tn dch, giaikhat, giam nong.

Hat chanh v ng, tnh bnh, co cng hiu hanh kh, giamau. Mui chanh ngm co tac dung tan m, giam ho, kin ty, dtiu hoa, sinh tn dch, gia ru. Ngi b vim loet da day, nhiudch toan th khng nn n chanh.


39/137



Mt s bai thuc dung chanh

- Cao huyt ap: Chanh 2 qua, ma thy 10 cu, rau cu 30gam, sn tra 30 gam, sc ung.

- Cam nong, phin khat: Nc chanh 30 ml hoa nc ung.- Ho nhiu m: Chanh 2 qua thai vun, tra ng phen vaphai, hp cach thuy n.

- Lao lc qua : Hat chanh 6 gam tan nho, ung cung rugao 30 gam.

- Ri loan tiu hoa: Chanh mui nu chao n.- Soi thn: Nc chanh hoa nc si ung thng xuyn.- Chm en da mt do trng ca: Du chanh va u dung, bi

ngay 2 ln.- au do sa nang: Hat chanh, hat qua anh ao mi loai 50

gam, sao vi gim, mi ngay ung 2 ln (sang, chiu), mi ln 10gam.

Qua cau giang kh, tr giun

Ngi Trung Quc goi cau la tn lang. Cai tn y i cung vimt truyn thuyt kha ly thu trong dn gian. Truyn thuyt k

rng, thi Vim (tc Thn Nng) co cp v chng, v tn laTn, chng tn la Lang. Lang va ep trai va thng minh, dungcam, chuyn tr hai cho dn, c nhn dn yu mn. Mt conquy gian ac, xao quyt a tm cach ham hai Lang. Tn thngchng m xac khoc loc tham thit mai khng chu ri. Ca hai hoathanh mt cy moc thng ng, trn di to nho bng nhau, co tnh tre ma khng h rng, khng co canh ngang, chng hnghing nga, dang hnh yu iu, ra hoa thanh chum, qua sai chicht. Ngi i sau ly tn hai v chng Tn - Lang t tn choloai cy y.

Cau con lin quan n mt cu chuyn thn ky khac na.Ngay xa mt ban ngi Thai thuc tnh Vn Nam (Trung Quc)co c gai xinh ep tn la Lan Hng, yu mt chang trai cung banco tnh sing nng, dung cam tn la Nham Phong. Khi cha me haingi ang chun b lam l thanh hn cho ho th bung cua LanHng bng mi ngay mt to ra. Nham Phong ng Lan Hng


40/137



khng con chung thuy. Cha me nang cung thy xu h vi dnlang va cha me Nham Phong nn a gin d ui nang ra khoinha. Lan Hng nc mt lng trong, mang ni oan khut lui thuimt mnh i vao rng cau. ang luc va lanh va oi, nang hai nkha nhiu cau. Nao ng sau hai ngay, bung nang bng tr lai bnhthng, nang ben quay tr v. Th ra, Lan Hng sau khi n caua ty c rt nhiu san. Moi ngi by gi mi bit nang b bnhsan n to bung. T o, tac dung ty giun san, cha y chngbung cua cau c truyn t ngi nay qua ngi khac. Trai caua ra c ni au cho nang Lan Hng. Nham Phong a cungnang kt duyn lanh, ca ban knh cn tn cy cau la cy thn.

Trong "Ban thao cng muc", Ly Thi Trn i Minh atrnh bay: "Cau co cng hiu cha long ly, tiu vim sng, sinh c,giam au, tr m, ho hen, tiu nc, tr giun san, y bung, vocau tr ghe l". Qua nghin cu, y hoc hin ai a chng minh, caucha nhiu loai kim sinh vt, thanh phn tr giun san co hiuqua la cht kim tn lang. Cht kim nay lam cho giun san b tlit va ao thai ra ngoai, co tac dung ln nht i vi san ln. Caucung tr ca san nho, san t dai, san la, giun ua, giun kim, viruscam cum va mt s khun ngoai da. Theo kinh nghim lm sangcua ng y, tr giun san dung cau sng, con cha y bung cn saochn.

Loai cau c x ly bng nc phen, ng trng, thai lat,

nho t du qu c mnh danh la "keo thm ming cua TrungQuc", ngm nhai rt thu v. Do cau co tnh m, giang kh nnnhng ngi b kh h va phn nat, tiu chay khng c dung.

Cac bai thuc cha bnh bng cau

- y chng bung, kho chu trong lng ngc: Cau 12 gam,ch xac 9 gam, t cach 9 gam, mc hng 3 gam, sc ung.

- Nn , hi th nong: Cau 12 gam, t set o 30 gam (un

trc), hoan phuc hoa 15 gam (boc trong vai), t t, inh hng,ban ha mi th 6 gam, sc ung.- y chng bung, tao bon: Cau, hu phac, ch thc mi loai

9 gam, sinh ai hoang 6 gam, sc ung.- Phu chn: Cau 15 gam, ta t, trn b, mc qua, phong ky

mi th 9 gam, sc ung.


41/137



- Giun ua, san dy: Cau 30 gam, hat b ng 30 gam, scung.

- Tiu m, giam hen: Cau 15 gam, nh lch t 9 gam, bachtrut, t t, hanh nhn, ban ha, trn b mi loai 6 gam, sc ung.

Sung, va: Li hu hong, b da day, cha kit lyNgi Trung Quc goi sung, va la "qua khng hoa". Thc ra,

chung co hoa nhng hoa rt nho, nm n bn trong hoa. hoachnh la "qua " va, "qua " sung nh ngi ta vn thng goi.

Sung, va chn n thm mat. T qua n la, thn, canh 2 loaicy nay u co th dung lam thuc. Qua co cng hiu b da day,thanh trang, giai c, thng dung cha cac chng bnh vimrut, hu hong sng au, tr, tao bon... Canh va la cha nhiu mentiu hoa, c dung lam thuc b tr cha ri loan tiu hoa, khotiu. Ngi mc bnh tao bon, tr ngay n ti vai qua chn sethng tin, tiu vim. Phu n t sa co th ninh chn gio ln viqua sung, va n cho nhiu sa. R sc ly nc cha hu hongsng au. La nu ly nc ra ngoai cha hu mn nt ne.

Theo phn tch, trong qua sung, va co trn 10 thanh phndinh dng nh ng glucoza, xacaro, gluco, axit citric, cac axithu c co trong tao ty, h phach, men lipid, men protein...Cacnha khoa hoc trn th gii con phat hin nha sung co th tr cbnh ky sinh trung ng rut va chng ung th.Mt s bai thuc cha bnh bng sung, va:

- Vim hong: R sung 30 gam sc ung.- Phu n t sa: Mong gio ln 200 gam, sung hoc va 8 qua,

ninh nh n.- Nt hu mn chay mau: La sung 30 gam, nu nc ra

ngay 2 ln.

- Ri loan tiu hoa, kho tiu: La sung 50 gam; mang m ga,thn khuc, sn tra mi loai 10 gam, sc ung.

- Tr: Mi ngay n 10 qua sung, va ti.


42/137



Ma thy giai nhit, li tiu hoa

Ma thy sng trong rung nc, ao m, vo tm sm hoc tmen, tht cu trng, n gion, mat, ngon ming, lai co gia tr chabnh kha cao.

Ma thy c dung lam thuc t lu i. Cac nha y hoc trongnhiu thi ai a uc kt: "Ma thy ch kh, an trung, khai v, tiuthc, giai thc nhit trong ngc, tr 5 loai nghen ngat hoanhcach, tiu khat, hoang an, phn huy ng". Cun "Ban thao cuchn" co noi, ma thy "co tac dung pha tch tr, cm mau, cha ly,tr nhot, giai c, ln u, lam trong giong, cha say ru".

Y hoc hin ai qua phn tch a chng minh: ma thy chanhiu tinh bt, protein, lipid th, canxi, pht pho, st, cac vitamin

A, B1, B2, C... Ma thy con co mt hoat cht chng vi khun,phong cha ung th, ha huyt ap, dit cu khun nho mau vang,trc khun ai trang, trc khun sinh y hi...

Ma thy v ngot, tnh han, hoat. Trong iu tr lm sang,ng y thng kt hp no vi da sa lam "tuyt canh thang",thanh nhit tr m, ha huyt ap, cha tao bon kha tt. Ma thycon giup nhit ph v, dn ti sinh tn dch, kh khat: em mathy ti ep ly nc, hoa ln nc r co tranh ti, nc ngo senung. Ngi ho nhiu m do nhit, tao bon cung co th ung thnc o. Ngi b mt au sng o, keo mang mng dung ma thyse sang mt, bt mng. Mm cua ma thy, ng y goi la thinthao, co tac dung li thuy, tiu thung.

Do ma thy co tnh han nn ngi ty thn h han, tre em aidm cn king dung. Vic n sng ma thy d lam ly bnh san lann trc khi n phai ra sach, chn qua nc si dit trung.

Mt s bai thuc cha bnh bng ma thy

- ai ra mau: Ma thy 150 gam, r co tranh 60 gam, sc

ung.- Cao huyt ap: Ma thy 100 gam, rau cu, ru ng mi th

30 gam, sc ung.- Ph v am nhit, tao bon: Ma thy 60 gam, da sa 60 gam,

sc ung.


43/137



- Phin khat, tao bon: Nc ep ma thy, nc ep r co lauti, nc ep ngo sen, nc ep l, quyt mi th 5-10 ml, mi ngaydung 1-2 ln.

- Mun nc: Ma thy 6 cu ra sach, gia nat, long trng trng

1 qua, trn u bi.- u vu nt ne: Ma thy 6 cu gia nat, ep ly nc, cho mt tbng phin bi.

- Ho ga: Mt ong 50 gam, mang m ga 10 gam (sao vangthanh bt), toi 10 nhanh (ep ly nc), ma thy 500 gam (ep lync). Cho tt ca vao nc (lng va phai) un si. Mi ngayung 2 ln, mi ln 3 tha con.

- Tre em b vim nim mac ming: Ma thy 6 cu sao tn tnh,tan thanh bt, trn du vng bi.

- Phu n bng huyt: Ma thy (loai 1 tui) 1 cu t tn tnh,tan thanh bt, ung vi ru.

- Tr chay mau: Ma thy 500 gam ra sach, gia nho, a du30 gam, thm 150 gam ng o, sc khoang 1 gi. Mi ngay ung2 ln, lin trong 3 ngay.

Hanh nhn tr ho hen, nhun trang, thng ai tin

Hanh nhn co hai ging la hanh trng va hanh nui. Quahanh n ngot mm, giau cht dinh dng, cha protein, ng,canxi, pht pho, st, cac vitamin A, B1, B2, C.. No la mt trongnhng v thuc chnh iu tr ho hen, nhun trang trong ng y.

Trong cun "Thn nng ban thao kinh" cua Trung Quc,hanh nhn c dung dung chu tr hen kho khe, kho th, rat hong,au vu, vt thng.... Hanh nhn co hai loai ng va ngot; chungchng nhng tnh v khac nhau ma ng dung lm sang cung khacnhau.

Hanh nhn ng (kh hanh nhn) tnh m, v ng, cay, hic. V ng vao phi lam ha ph kh; v cay co tac dung giup dth, tiu m. Cac dang ho hen u dung tt. Ngi b nhit ththm vao thuc thanh nhit, ngi b han thm vao v thuc m,ngi b cam thm vao thuc giai biu. Nhng ngi b chng hokhan th khng nn dung. Hanh nhn co cha cht du lam trnrut nn con c dung lam thuc nhun trang, thng tin.


44/137



Hanh nhn ngot (im hanh nhn) tnh bnh, v ngot, khngc, dung cho ngi gia, suy nhc c th, ho hen do h lao, taobon kho ai tin.

Cac nghin cu hin ai cho thy, glucoxit trong hanh nhn

ng khi vao c th c phn giai t t, tao dn thanh mt chttoan "khinh thanh" vi lng, co tac dung trn tnh trung khu hhp, lam giam ho, dt hen. Hanh nhn ng liu cao d gy ngc. Hanh nhn tnh m, nu n nhiu trong mt luc se d gytiu chay, vim rut, lam hai rng.

Mt s bai thuc cha bnh bng hanh nhn

- Hen: Hanh nhn 15 gam, ma hoang 15 gam, cam thao 6gam, 3 th boc trong vai trng; u phu 250 gam. Tt ca un

trong 1 gi, bo ba, n u phu va ung nc, mi ngay 2 ln (sang,chiu).- Vim ph quan man tnh: Hanh nhn ngot rang chn, mi

ngay nhai n 10 hat vao 2 bui sang, chiu.- Tao bon: Hanh nhn, hoa ma nhn, ao nhn, ng quy

mi th 15 gam, gia nat, lam thanh vin vi mt ong, mi ngay n2 ln, mi ln 6 gam.

- Tre s sinh b vim rn: Hanh nhn bo vo, tan mn p.

- Ho do phong nhit: Hanh nhn, la du, hoa cuc, cat canh,ngu bang t mi th 9 gam, sc ung.- Ho do tao nhit: Hanh nhn 6 gam, ao nhn, mach ng,

bi mu, la du, ng quy, ai cap mi loai 9 gam, sc ung.- Chn thng: Hanh nhn, ao nhn, hng hoa mi loai 6

gam, ai hoang 2 gam, cam thao 3 gam, sc ung.- Tan nhang: Hoa hanh, hoa ao mi loai 250 gam, ngm

trong nc sach ba ngay, dung ra mt, mi ngay vai ln.

Qua pht thu - v thuc nhiu tac dungTrai pht thu kha to, co mui thm m a thm kn, lu

vn gi c mui thm. Ngi Trung Quc xa thng dung phtthu lam qua mng tho hoc qua biu, thm ch cung lu trongnha vi nm linh chi cho mui hng phang pht mai khng tan.Qua va hoa pht thu u co th dung lam thuc. Qua pht thu


45/137



chng nhng co th dung lam thuc, lam mt ma con la th quaep dung trong trang tr, trng bay.

Pht thu la loai cy g nho thng xanh, la kha day, hnhbu duc, canh co gai ngn cng nhon; canh gia mau xanh xam,

canh non hi tm. Cy mi nm n hoa 2-3 ln. Hoa pht thu mautrng, qua chn vang ong. Qua, hoa va la pht thu u cha dubay hi, co th chng ct thanh hng liu cho thuc la cao cp,hng liu che va nc hoa.

Theo ng y, pht thu v cay, ng, chua, tnh m, co tacdung iu hoa kh va trung tiu, th can, chng nn, thng cdung iu tr cac chng can v khng iu hoa, kh tr, da day au,kho chu trong ngc bung, kem n, nn ma... Trong lm sang,ng y thng dung pht thu phi hp vi thanh b, xuyn luyn

t cha can kh ut kt dn n au vung da day; phi hp vitruc nh, hoang cm tr nn ma khi thai nghen; phi hp vigiang hng, trm hng, k ni kim cha chng nn , lam dtiu, iu hoa chc nng da day...

Y hoc hin ai qua nghin cu a cho thy, pht thu chanhiu vitamin C, ng, axit hu c, du chanh, glucoxit, dunglam thuc thm iu hoa kh, bi b da day, co cng hiu giamau, hoa kh, lam d tiu, tan m, khoe ty v, giam ho, giup dchu trong ngc, cha nn, gia ru...

Ngoai ra, hoa pht thu cung la v thuc ng y rt tt, tnhm, v hi ng, co tac dung li ty v, tr nn va cac chng bnhnh qua pht thu, lng dung cung tng t. Tuy nhin, nu nnhiu pht thu se b hao tn kh, ngi h nhc king dung.

Mt s bai thuc cha bnh bng pht thu

- au lanh bung: Pht thu kh 15 gam, gao rang thm 30gam, sc ung ngay ba ln.

- Ho nhiu m: Pht thu 30 gam, ng phen 15 gam, hpcach thuy na gi, ngay n mt ln.

- hi: Vo pht thu ti 30 gam thai lat, sc ung.- au bung kinh: Pht thu ti 30 gam, ng quy 6 gam,

gng ti 6 gam, ru gao 30 gam, cho nc va phai, sc ung.


46/137



- Phu n bach i ra nhiu: Pht thu 30 gam, long ln non 3thc (1 met), ninh n.

- au bung do can kh, v kh kem: Pht thu 9 gam, thanh b9 gam, xuyn luyn t 6 gam, sc ung ngay 2 ln.

- Cha say ru: Pht thu ti 30 gam sc ung.Qua m sinh tn dch, giai khat

Trong tiu thuyt c in "Tam quc din ngha" cua TrungQuc co mt oan k v chuyn Tao Thao dn ai qun hanh qunng xa. Doc ng, tri nong nc, xung quanh khng co nc,tng s ai cung khat kh hong. Tao Thao ben ngh ra mt cach,bao rng: "Pha trc khng xa co rng m". Moi ngi nghe noi,cht ngh n v chua cua m, ai cung u a bot, thy khat. ochnh la in tch "vong mai ch khat" c nhiu ngi bit ti.

ung la v chua co tac dung kch thch lam tit nc bot. Lidung phan xa co iu kin a c hnh thanh t v chua cua mla hp vi khoa hoc. Thc ra, m chng nhng la th qua quy giaikhat, sinh tn dch ma con la v thuc ng y ni ting.

M xanh c goi la thanh mai, em ngm ru goi la ruthanh mai, co th cha vim da day, nn ma, au bung, phongthp, au khp xng, phong cam nng, cam nong. Thanh mai

c sy kh co mau sm goi la mai, la v thuc thng dungtrong iu tr lm sang cua ng y. mai v chua, tnh bnh, vaong kinh can, t ph, ai trang, co cng hiu nhiu mt, chac nhiu bnh.

B chng ho lu ngay lam tn thng phi, ph kh phu tandn n ho khan kho khoi: Co th dung mai kt hp vi ban ha,hanh nhn, bach hp, t uyn, tuc xac, hoan phac hoa iu tr.

ai tin phn nat, tiu chay do t h, vim ai trang, sa humn: Dung mai kt hp vi ng sm, bach trut, kha t. ai

tin ra mau, kinh nguyt qua nhiu cung co th dung mai kthp a du, hoa hoe, ngai than, thc dc, ng sm cha. Ram hi trm th kt hp mai vi hoang k, ng quy, ma hoangcn, cung co hiu qua iu tr kha tt.

mai con co tac dung sinh tn dch, cha kh khat: Mingkhat do phin nhit, dung mai kt hp vi thin hoa phn, ngoctruc, thach hc. cha cam nng cam nong va giai khat, sinh


47/137



tn dch, dung mai vi s lng va phai, 3 tha con ng, cho nc un si, ngui ung. Ngi b bnh ai thao ng,khng t chu c tiu tin, c nng sinh ly tuyn giap trang quamc bnh thng dn ti ming kh khat th dung bai luc v ahoang thang thm mai, ngu v t va mt t nhuc qu se thy hiuqua rt tt.

mai cung co cac tac dung sau:- Tr giun ua, cha nn, giam au: Do mai co v chua nn

lam cho giun ua b mm nhun. Ngi co giun ua thng bunnn, au bung. Co th ly 30 gam mai, 3 cui da ng, sc trongmt cc nc to, ngui, a bnh nhn ung se nhanh chonght au.

- Li mt, lam tan soi mt: Nu b au qun do soi mt, vim

tui mt, dung mai kt hp vi kim tin thao, hai kim sa, din ht, k ni kim, cam thao ch se thy hiu qua ang mng. Y hochin ai qua nghin cu a cho thy m cha cac loai axt hu cco trong tao ty, pht thu, co tac dung khang khun ro rt, ngthi lam co tui mt, thuc y qua trnh tit mt.

- B da day, khai v: mai kt hp vi thuc b kh co tacdung tt lam san sinh nhanh tn dch, giup d tiu, d hp thuthc n.

Ngoai ra, ngi b trung phong, ham rng nghin cht co thdung mai anh gio. mai dung ngoai con co tac dung lam mm,lam tan mun coc (hat cm) trn da.

Hoa m chng nhng ep ma con co tac dung cha bnh. Num mi he n em thu hai, p ng hoc dung pha tra, pha ncchm, nu chao u tuyt vi. Hat m iu tr kha tt tnh trangcan kh ut kt, kho chu trong ngc, da day hoat ng kem. Lam, r m, canh m u co th dung lam thuc iu tr bnh phukhoa, soi mt, vim tui mt, bnh trang nhac...

Do m v chua, tnh m, n nhiu hai rng, sinh m, thmnhit nn ngi b cam mao, da day nhiu cht axit, tre em b lnu cp tnh... cn king dung.

Cac bai thuc cha bnh bng m

- au khp dang phong thp: Va ung ru thanh mai vadung ru nay xoa bop, ngay vai ln.


48/137



- Ra m hi trm: Ma hoang cn, hoang ky, ng quy, maimi loai 10 gam, sc ung.

- i long dai ngay do t h: ng sm, bach trut, kha t, mai mi loai 10 gam, sc ung.

- Ming kh khat do phin nhit: Thin hoa phn, ngoc truc,thach bc, mai mi loai 6 gam, sc ung.- ai thao ng, khng t chu c tiu tin: Thuc a,

hoai sn, an phin, mai, ngu v t mi loai 10 gam, nhuc qu 2gam, sc ung.

- Ty giun ua: mai 10 gam, xuyn tiu 6 gam, gng 3 lat,sc ung.

- Soi mt, vim au tui mt: Kim tin thao, hai kim sa, din

h t, k ni kim, mai, cam thao ch mi loai 15 gam, sc ung.- Trung phong, rng nghin cht: anh gio bng mai.- Mun coc (hat cm) trn da: mai 30 gam, ngm nc mui

24 gi, bo hat, tra t gim, nghin thanh dang cao, p trn muccoc.

Qua mn sinh tn dch, tiu thc n

Qua mn thng co mau o sm hoc xanh, n va chua va

ngot, gion, nhiu nc, c nhiu ngi a thch.Ngi Trung Quc goi mn la ly. Ly vi ao i i vi nhauthanh "ao ly", thng c v vi nhng g tt ep, chng hannh canh ep th co "xun phong ao ly"; ngi ep "ti nh aoly". Ngi chn thanh, trung thc co sc thu hut cung c v viao ly, chng han nh: "ao ly khng noi ma ngi di vn tn thanh li mon".

Mn cung nh ao thng ra hoa vao mua xun. Hoa ao othm, hoa mn trng ngn t im cho sc xun thm ti ep.

Qua mn co th n ti hoc ch bin thanh mn kh, mt, mnhp. Mn giau cht dinh dng, cha nhiu axit amin, protein,cht thin mn ng, cenlulose va nhiu loai mui khoang, ccac nha dinh dng hoc anh gia cao.

Theo ng y, qua mn tnh hi m, v ngot, chua, hi ng,ca hoa, canh, la, r, vo u co th dung lam thuc. Mn co tacdung thanh nhit, sinh tn dch, giai khat, giup d tiu hoa thc


49/137



n, li thuy, tiu thung, dung iu tr nong trong, n kho tiu,vim gan phuc thuy (bung co bang nc), kho tiu tin.

Tuy nhin, nu n nhiu mn se sinh m, hai rng, ngi bsuy nhc c th nn n t loai qua nay. Theo kinh nghim cua

ngi xa, qua mn nao co v ng chat hoc tha vao nc thyni th co c t, khng c n.

Cac bai thuc cha b

Documents

Nhung Bai Thuoc Tri Benh Bang Trai Cay_877