NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ - vaas.org.vn. Nong nghiep huu co.pdf · Nông nghiệp hữu cơ không chỉ có vai trò đơn thuần là phương tiện để sản xuất thức ăn

NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ –

CUỘC SỐNG MỚI

Ấn phẩm này là một trong các ấn phẩm của Hàn Quốc về kỹ thuật nông nghiệp do

Tổng cục Phát triển nông thôn trực thuộc Chính phủ Hàn Quốc phát hành.

Dự án KOPIA Việt Nam đã dịch và xuất bản ấn phẩm này bằng tiếng Việt để những người

làm nông nghiệp Việt Nam tham khảo. Đây là tài liệu tham khảo có giá trị phục vụ cho phát

triển nông nghiệp ở Việt Nam.

This booklet is a series of Korean publications on Agricultural Technologies distributed by the Rural Development Administration of the Korean Government.

It is translated and published in Vietnamese by the KOPIA Vietnam Center for the benefits of Vietnam Agriculturalists. It will be a good reference in advancing Vietnam Agriculture.

4 Nông nghiệp hữu cơ

CUỘC SỐNG MỚI

Tóm lược

Nông nghiệp hữu cơ là một hình thức nông nghiệp thân thiện với môi trường không chỉ chú trọng vào sản phẩm

nông sản mà còn quan tâm đến sức khoẻ của hệ sinh thái bằng việc sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên như chất

hữu cơ, vi sinh vật v.v... thay vì sử dụng các chất hoá học như thuốc bảo vệ thực vật, phân bón v.v... Dưới sự nhận thức sâu sắc về việc các

chất hoá học trong nền nông nghiệp hiện nay đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường thì nông nghiệp

hữu cơ đang được nhân rộng ra toàn thế giới với tư cách là kỹ thuật nông nghiệp mới và là cuộc vận động theo

đuổi các nguyên tắc sức khoẻ - sinh thái - công bằng - quan tâm. Hiện nay, nông nghiệp hữu cơ vẫn chiếm một

vị trí rất nhỏ trong nền nông nghiệp, tuy vậy tốc độ tăng trưởng của ngành này đang tăng nhanh bất chấp khủng

hoảng, đặc biệt lượng tiêu dùng sản phẩm hữu cơ tăng đột biến kéo theo việc mở rộng thị trường đã cho thấy tiềm

năng tăng trưởng ổn định của ngành này. Thị trường nông nghiệp hữu cơ của Hàn Quốc đang không ngừng phát

triển, cùng với sự tích cực tham gia của các doanh nghiệp lớn vào thị trường này, chính phủ Hàn Quốc cũng đang

thực hiện những chính sách nhằm đẩy mạnh sự phát triển của ngành nông nghiệp hữu cơ.

Nông nghiệp hữu cơ không chỉ có vai trò đơn thuần là phương tiện để sản xuất thức ăn mà còn là phong cách sống

(Life Style) mới giúp con người và tự nhiên, toàn bộ trái đất cùng chung sống hoà hợp. Life Cuộc sống khoẻ mạnh

hơn với thiên nhiên: Nông nghiệp hữu cơ, với triết lý sống khoẻ mạnh cùng với tự nhiên, là hình thức sống chuẩn bị

cho tương lai, hướng đến mục tiêu là toàn bộ trái đất - con người và hệ sinh thái - đều khoẻ mạnh. Life � Vòng tuần

hoàn kết nối con người với tự nhiên: Nông nghiệp hữu cơ sử dụng một cách tích cực các thành phần của hệ sinh thái

như cây phân xanh, phân bón tự nhiên có nguồn gốc từ động thực vật, thiên địch v.v..., từ đó duy trì hệ sinh thái phát

triển bền vững. Life � Cùng sinh sống, tồn tại một cách công bằng: Tái sinh chức năng đã góp phần tạo nên nền văn

hoá nguyên thuỷ nơi con người sống thành quần thể và chia sẻ với thiên nhiên của nông nghiệp, từ đó đem đến cơ hội

công bằng trong việc kiếm ăn cho cả con người và tự nhiên. Life � Quan tâm đến tự nhiên và tương lai: Hệ sinh thái được duy trì khoẻ mạnh nhờ có nông nghiệp hữu cơ là

sự quan tâm tới tự nhiên và thế hệ tương lai. Style � Sống ngon: Nông sản hữu cơ đã và đang nắm giữ vị trí

quan trọng trong cuộc sống của

Nông nghiệp hữu cơ

5

CUỘC SỐNG MỚI

chúng ta, từ sinh hoạt ẩm thực đến văn hoá ẩm thực khoẻ mạnh, từ các nhà hàng hữu cơ đến các loại

bánh hữu cơ v.v... Style � Sống vui: Nông nghiệp hữu cơ không đơn thuần chỉ là phương tiện sản xuất,

mà còn đem đến sự giải trí và nghỉ ngơi bên cạnh tự nhiên, những hình thức nhà vườn hữu cơ, khách

sạn hữu cơ v.v... gần đây cũng đang nhận được nhiều sự chú ý. Style � Sống chia sẻ: Nông nghiệp hữu

cơ được phát triển dưới các dạng như thương mại công bằng và dự án Green care v.v... và đang trong

trong quá trình phát triển trở thành một cơ hội để thực hiện việc chia sẻ mang tính toàn cầu.

Nhằm phát triển nông nghiệp hữu cơ đang mang đến cho chúng ta phong cách sống mới (1) đề xuất chiến lược

song song nhằm thay đổi nhận thức về nông nghiệp hữu cơ. Trên cơ sở các loại nông sản chất lượng cao khác biệt

nhờ sự an toàn - tươi sạch, tạo ra thị trường mới với chủ đề là tiêu dùng an toàn và từ đó không ngừng tăng cường

đẩy mạnh tiêu dùng đều đặn. (2) Ngoài ra cũng cần có sự chuẩn bị trước về mặt chế độ nhằm phát triển hơn nữa

nông nghiệp hữu cơ. Cần chuẩn bị các chính sách nhằm cơ sở hoá các hộ nông dân cá biệt quy mô nhỏ và thiết

lập hệ thống chứng nhận chính xác hơn nữa. Cuối cùng (3) cần tăng cường nghiên cứu và phát triển nhằm mở

rộng phổ cập nông sản hữu cơ, thông qua những kỹ thuật nông nghiệp cụ thể và kỹ thuật bảo đảm sự tin cậy của

người tiêu dùng, cung cấp nền tảng cơ bản về mặt kỹ thuật cho thị trường ngày càng được mở rộng như hiện nay.


CUỘC SỐNG MỚI

I. CÂU CHUYỆN VỀ NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ Nông nghiệp hữu cơ là gì? o Nông nghiệp hữu cơ là hệ thống nông nghiệp quan tâm đến sản phẩm nông sản và cả sức

khoẻ của hệ sinh thái bằng cách sử dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên như chất hữu cơ, vi sinh vật v.v...

m Khác với nền nông nghiệp từ trước đến nay đều sử dụng chất kháng sinh, thuốc bảo vệ thực vật, phân bón

hoá học v.v... nhằm tăng năng suất, nguyên tắc cơ bản của nông nghiệp hữu cơ là không sử dụng các

nguyên vật liệu tổng hợp.

- Nông nghiệp hữu cơ duy trì tính nguyên vẹn của hệ sinh thái thông qua việc sử dụng cây phân xanh, phân bón hữu cơ, thức ăn chăn nuôi hữu cơ, luân canh canh tác v.v... thay cho các sản phẩm hoá học, đặc biệt là nông nghiệp tuần hoàn tự nhiên nhờ luân canh canh tác với chăn nuôi.

m Nông nghiệp hữu cơ không chỉ có mục tiêu là sản phẩm nông sản sạch mà còn hướng đến nhiều

mục tiêu mang tính triết học khác nhau thông qua bảo tồn hệ sinh thái như bảo đảm sức khoẻ của

đất và nguồn nước v.v...

- 4 nguyên tắc của nông nghiệp hữu cơ do Liên đoàn quốc tế về phong trào nông nghiệp hữu cơ (IFOAM) quy định cũng là 4 mục tiêu mà toàn trái đất có thể đạt được thông qua nông nghiệp hữu cơ.

Nguyên tắc về sức khoẻ Nguyên tắc về sinh thái

(The principle of health) (The principle of ecology) â Sức khoẻ của đất, thực vật, động vật, con người

và trái đất phải được nhìn nhận trong một mối quan hệ hữu cơ và cần tăng cường duy trì mối quan hệ này.

â Sức khoẻ của hệ sinh thái ổn định có nghĩa là tất cả

các yếu tố về thân thể, tinh thần, xã hội và sinh thái đều được

duy trì.

â Nông nghiệp hữu cơ phải tuân theo cân

bằng hệ sinh thái. â Cần đạt sự cân bằng về mặt sinh thái thông qua

tính đa dạng về mặt di truyền, tuần hoàn, tái sử dụng năng lượng hay vật chất, bảo vệ nguồn tài nguyên.

Nguyên tắc về sự công bằng

(The principle of fairness) â Phải xây dựng được mối quan hệ tương hỗ với môi

trường đang cùng nhau sử dụng nhằm duy trì sự công bằng về

cơ hội sinh tồn. â Hệ thống sản xuất, phân phối và lưu thông vừa phải cân bằng

với nhau vừa phải phân biệt rõ chi phí cho môi trường và chi phí cho

xã hội.

Nguyên tắc về sự quan tâm

(The principle of care) â Nâng cao trách nhiệm và có các phương án dự phòng

nhằm quan tâm nhiều hơn đến sức khoẻ, phúc lợi, môi trường

không chỉ của hiện tại mà cho cả thế hệ tiếp sau. â Cần quan tâm đến các kinh nghiệm canh tác

nông nghiệp hữu cơ lâu đời.

Thời đại thay đổi, khởi đầu của nông nghiệp hữu cơ o Kể từ sau khi nền nông nghiệp đã phát triển về mặt vật chất, nông nghiệp hữu cơ cũng bắt đầu được

thai nghén từ sự hoài nghi và phản tỉnh về tầm quan trọng của môi trường - sinh thái cũng như tính an

toàn của thực phẩm.

m Nông nghiệp bước vào giai đoạn thịnh vượng từ sau quá trình công nghiệp hoá, khi

cuộc cách mạng xanh được tiến hành và sản lượng nông nghiệp trên toàn thế giới tăng

khoảng 250% (1950-1980).

m Tuy nhiên cuộc cách mạng xanh đã đưa đến rất nhiều tác dụng phụ do nền nông nghiệp chi

phí cao sử dụng quá nhiều nguồn năng lượng như phân bón hoá học, thuốc bảo vệ thực

vật, điện, máy móc v.v...

- Vì mục đích tăng năng suất mà sử dụng nhiều phân bón hơn, phun nhiều thuốc bảo vệ thực vật hơn,

từ đó phát sinh các vấn đề như giảm dinh dưỡng đất, phá huỷ hệ sinh thái và các vấn đề khác về nông

sản an toàn v.v...

* Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) đã chỉ ra rằng nông nghiệp là một trong năm

ngành kinh tế gây ra ô nhiễm môi trường lớn nhất. o Trong hoàn cảnh giá trị của chủ nghĩa hậu hiện đại và tái nhận thức về tầm quan trọng

của môi trường, quá trình biến đổi sang nền nông nghiệp bền vững bảo vệ môi trường cũng bắt đầu.

m Quá trình phát triển lấy trọng tâm là con người đã bắt đầu gây áp lực lên giới hạn chịu đựng

của hệ sinh thái tự nhiên, do vậy nền nông nghiệp bền vững đã trở thành vấn đề mà nhân loại

phải đối mặt.

m Nông nghiệp sinh vật động lực học của Rudolf Steiner dựa trên tôn giáo lâu đời cũng như phương

pháp canh tác truyền thống và thiên văn học ở Đông và Tây phương chính là khởi đầu của nông

nghiệp hữu cơ hiện đại.

- Nông nghiệp sinh vật động lực học đã từ Mỹ lan truyền tới Nhật Bản và tới Hàn Quốc, năm

1976 hội nông dân xuất sắc ra đời cũng chính là thời điểm nông nghiệp hữu cơ hiện đại được khai

sinh trên bán đảo Triều Tiên.


CUỘC SỐNG MỚI

Cội nguồn của nền nông nghiệp hữu cơ 4000 năm tuổi - Đông Á

â Tiến sĩ Franklin Hiram King khi đi du lịch tới vùng Đông Á,

sau khi phân tích loại hình nông nghiệp tuần hoàn của khu vực

này đã chỉ ra rằng đây chính là khởi nguồn của nông nghiệp hữu

cơ.

- Ông đã khen ngợi phương pháp canh tác truyền thống tuần hoàn

nguồn tài nguyên hữu cơ lâu đời của Hàn Quốc đã nuôi sống hàng vạn

nhân khẩu và gìn giữ độ phì nhiêu của đất trong bốn nghìn năm qua.

- Những ghi chép này đã được ông phát hành dưới dạng sách, và đã

có đóng góp rất lớn vào việc thiết lập chính thể cho nông nghiệp hữu

cơ hiện đại.

Làn sóng nông nghiệp hữu cơ lan rộng ra toàn thế giới o Từ giữa thế kỷ XX về sau, phong trào nông nghiệp hữu cơ đã được bắt đầu ở châu Âu và từ

đó lan rộng ra các vùng khác, trong đó các vấn đề về năng lượng, môi trường v.v... được đặt

lên hàng đầu.

m Năm 1940, Sir Howard của Anh đã định ra hệ thống lý luận khoa học và tính cần

thiết của nông nghiệp hữu cơ lần đầu tiên trên toàn thế giới trong quyển “Thánh chiến nông nghiệp”.

m Khởi đầu với mục tiêu bảo vệ môi trường và nâng cao sức khoẻ cho hệ sinh thái, phong trào nông

nghiệp hữu cơ ở châu Âu đã thành lập Liên đoàn quốc tế về phong trào nông nghiệp hữu cơ và không

ngừng phát triển.

- Liên đoàn quốc tế về phong trào nông nghiệp hữu cơ (IFOAM) được thành lập vào năm 1972, cho đến nay đã phát triển thành liên đoàn quốc tế với 850 đơn vị ở 116 quốc gia gia nhập.


9CUỘC SỐNG MỚI

Truyền bá nông nghiệp hữu cơ để bảo vệ trái đất!

â Kể từ sau khi được thành lập, Liên đoàn quốc tế về phong trào

nông nghiệp hữu cơ IFOAM đã có rất nhiều nỗ lực trong việc mở

rộng và hình thành nền móng khoa học - triết lý cho nông nghiệp hữu

cơ.

- Là đơn vị liên hợp giữa những người làm nông nghiệp hữu cơ, chế

biến và lưu thông sản phẩm, các nhà nghiên cứu v.v..., tổ chức này có mục

đích là mở rộng nông nghiệp hữu cơ, thiết lập tiêu chuẩn và phổ biến kỹ

thuật, trao đổi thông tin về nông nghiệp hữu cơ.

- Hiện nay, tổ chức này đang hoạt động với tư cách là cơ quan tư

vấn tối cao cho FAO, UN, CODEX, và cứ 3 năm một lần tổ chức đại

hội toàn thế giới. o Ở Hàn Quốc, vào những năm 1970, nông nghiệp hữu cơ cũng đã được bắt đầu từ tầng lớp nhân

dân trung lưu, từ đó bắt đầu phát triển mạnh mẽ trên nền tảng lịch sử nông nghiệp tuần hoàn

truyền thống.

m Bắt đầu từ năm 1976, những đoàn thể nông nghiệp hữu cơ đầu tiên đã được khai sinh, bắt đầu từ Hội định

nông, sau đó các đoàn thể nhân dân là Hiệp hội nông nghiệp hữu cơ (1978), Hansallim (1986), Heuksallim

(1995) cũng lần lượt ra đời.

m Lấy trọng tâm là lúa, hiện nay Hàn Quốc cũng đang tiến hành vận động tích cực

phát triển nông nghiệp hữu cơ trên nền tảng nông nghiệp truyền thống kết hợp cấy cày và chăn nuôi.

- Tháng 9/2011, Đại hội nông nghiệp hữu cơ quốc tế đầu tiên của châu Á đã được tổ chức ở

Nam-yangju, với sự tham dự của hơn 1.100 người đến từ 116 quốc gia và thu hút khoảng

200.000 lượt khách đến tham quan. Thị trường nông nghiệp hữu cơ trên thế giới: Sản xuất < Tiêu dùng o Tuy rằng sản xuất nông nghiệp hữu cơ đang tăng trưởng mạnh ở châu Âu cũng như các quốc

gia phát triển, nhưng tỷ trọng mà ngành này chiếm trong nền nông nghiệp của thế giới vẫn là

con số rất nhỏ.


CUỘC SỐNG MỚI

m Hiện nay số quốc gia có ứng dụng nông nghiệp hữu cơ là 160 quốc gia với diện tích là 37,23 triệu ha, chiếm không quá 0,8% diện tích canh tác nông nghiệp trên toàn thế giới.

m Thời gian gần đây, các quốc gia OECD đang không ngừng phát triển hơn nữa ngành nông nghiệp hữu

cơ, trong đó các quốc gia châu Âu có tỷ trọng diện tích thực hiện nông nghiệp hữu cơ lớn hơn so với

các quốc gia khác.

- 7 quốc gia thực hiện nông nghiệp hữu cơ trên hơn 10% tổng diện tích đất nông nghiệp đều là các quốc gia châu Âu.

* Đó là các quốc gia: đảo Falkland 35,7%, Liechtenstein 26,9%, Áo 18,5%, Thuỵ Điển

12,6%, French Guiana 11,7%, Thuỵ Sĩ 10,8%, Estonia 10,5%.

Diện tích canh tác nông sản hữu cơ ở một số quốc gia OECD chủ yếu

Hà Tây Nhật Trung Hàn

Phân loại Úc Ý Mỹ Anh Đức Ban Pháp Áo Tổng

Lan Bản Quốc Quốc

Nha

Diện tích canh 12,023 50 1,002 1,949 737 908 1,130 581 492 9 1,853 13 35,243

tác (Nghìn ha)

Tỷ lệ so với

tổng diện tích 2,8 2,6 7,9 0,6 4,6 5,4 4,5 2,1 17,4 0,2 0,3 0,8 0,8

canh tác (%)

o Thị trường nông nghiệp hữu cơ trên thế giới đang không ngừng tiếp tục tăng trưởng sau khi được tiếp

sức bởi lượng tiêu dùng tăng, đặc biệt là thị trường các quốc gia phát triển và khu vực Đông Nam Á

có sự tăng trưởng rõ rệt.

m Gần đây, xu hướng cho ngành công nghiệp thực phẩm đã chuyển sang “thân thiện với môi

trường, địa phương, tự nhiên, tươi ngon, an toàn” 1), nhờ vậy mà thị trường cũng được mở

rộng do nhu cầu tăng mạnh.

- Do vấn đề liên tục được đặt ra là tính an toàn của nông sản và trận động đất lớn xảy ra ở Nhật Bản năm 2011, nhu cầu về nông sản hữu cơ bổ dưỡng và an toàn đã tăng nhanh chóng.

____________________ 1) Web: MD (Chuyên trang thông tin sức khoẻ) Nông nghiệp hữu cơ


m Hiện nay quy mô thị trường nông sản, thực phẩm hữu cơ trên toàn thế giới đạt khoảng 55 tỷ đô la (2009), tỷ lệ tăng trưởng hàng năm là khoảng 20%, riêng khu vực Đông Á là 30%.

o Thị trường nông nghiệp hữu cơ thế giới, chủ yếu ở châu Âu, Mỹ, châu Á đang ngày

một phát triển, thị trường có xu hướng ngày càng mở rộng hơn nữa do mọi nhu cầu đều tăng lên. m Với giá trị 25 tỷ đô la, thị trường châu Âu chiếm hơn 50% thị trường nông nghiệp

hữu cơ trên toàn thế giới, tăng trưởng mỗi năm vẫn đạt hơn 10% bất chấp tình trạng kinh tế đình trệ.

- Đặc biệt, các quốc gia bắt đầu muộn như Pháp, tiếp sau là Thuỵ Điển, Bỉ cũng đã đạt tỷ lệ tăng trưởng 15% trong năm 2009.

* Bất chấp tình trạng kinh tế đình trệ, thị trường nông nghiệp hữu cơ vẫn tăng trưởng hết sức ổn định

và có xu hướng tiếp tục tăng trong tương lai (Theo lời Viện trưởng Viện Nghiên cứu nông nghiệp hữu

cơ quốc tế Thuỵ Sỹ - Urs Niggli).

- Các quốc gia có thị trường lớn ở châu Âu theo thứ tự là Đức (5 tỷ đô la) > Anh (32) > Pháp (26) > Ý (25).

m Cũng tương tự như châu Âu, do nhu cầu đã vượt qua lượng cung cấp trong nước, thị

trường nông nghiệp hữu cơ của Mỹ từ 3,6 tỷ đô la năm 1997 đã tăng gấp hơn 5 lần lên 19,6 tỷ đô la vào năm 2008.

- Các khoản chi của chính phủ nhằm mở rộng khả năng cung cấp nông sản hữu cơ cũng như

tiếp tục tăng cường nhập khẩu các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ tăng với quy mô lớn, bên

cạnh đó các vụ sáp nhập doanh nghiệp có liên quan cũng diễn ra hết sức sôi động.

* Khoản chi của chính phủ trong lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ: (2002) 20 triệu đô la → (2008) 150 triệu (tăng khoảng 5 lần).

* Hain Celestial - doanh nghiệp chế biến thực phẩm hữu cơ của Mỹ đã tiếp quản hai doanh

nghiệp khác là Công ty Thực phẩm GG Unique Fever của Na Uy và Doanh nghiệp Chế biến

thực phẩm Danival của Pháp. m Được tiếp thêm sức mạnh từ chiến lược phát triển thực phẩm xanh (1996), Trung Quốc đã nhanh

chóng phát triển với vai trò là quốc gia xuất khẩu thực phẩm, nông sản hữu cơ, giá trị xuất khẩu

hàng năm tăng hơn 37%.

- Sản lượng nông sản hữu cơ của Trung Quốc là 72 triệu tấn, gấp khoảng 64 lần so với Hàn Quốc (1,128 triệu tấn).


CUỘC SỐNG MỚI

m Nhu cầu thực phẩm, nông sản hữu cơ của Nhật Bản tăng lên, bên cạnh đó lượng hàng hoá được chứng nhận nông nghiệp hữu cơ quốc tế nhằm đảm bảo xuất xứ hàng hoá cũng tăng mạnh.

- Năm 2007, nông sản hữu cơ của Nhật Bản được chứng nhận trong nước là 53 nghìn tấn, chứng

nhận quốc tế là 1,902 nghìn tấn, chiếm 97,3% lượng sản phẩm được chứng nhận nông nghiệp hữu

cơ trên cả nước. Hiện trạng nông nghiệp hữu cơ ở Hàn Quốc o Quy mô thị trường nông sản hữu cơ trong nước năm 2010 đạt 4,000 tỷ won, và nếu tăng trưởng

hàng năm tiếp tục duy trì hướng tăng trưởng 26% mỗi năm thì tới năm 2013, quy mô thị trường

dự kiến đạt 5,000 tỷ won.

m Đặc biệt trong vòng 10 năm trở lại đây, sản lượng nông sản hữu cơ đã tăng gấp khoảng 60 lần,

quy mô thị trường cũng tăng gấp gần 25 lần.

- Diện tích của ngành nông nghiệp thân thiên với môi trường năm 2009 bao gồm nông nghiệp hữu cơ,

nông nghiệp không thuốc bảo vệ thực vật và nông nghiệp sử dụng ít thuốc bảo vệ thực vật đã tăng hơn

100 lần so với năm 2000.

Diện tích canh tác nông sản sạch trong nước tăng

m Trong khi mối quan tâm về tính an toàn của thực phẩm ngày một tăng, các doanh

nghiệp lớn như Daesang, Pulmuwon v.v... cũng tích cực tấn công vào thị trường thực phẩm hữu cơ.


13

CUỘC SỐNG MỚI

- Doanh nghiệp nông nghiệp hữu cơ Green Village sở hữu hơn 280 cửa hàng và mỗi năm tăng

trưởng vượt mức 30%, nhờ vậy mà năm 2011 doanh nghiệp này đã đạt được mức doanh thu

đột phá là 100 tỷ won.

- ORGA là chuỗi cửa hàng của doanh nghiệp Pulmuwon gồm có 44 cửa hàng đang được vận hành, trong đó doanh thu đạt được năm 2003 là 12,5 tỷ won và tăng mạnh lên 37,3 tỷ won vào năm 2007.

* Trong cửa hàng có cả những quầy bánh bán các loại bánh trái, bánh mì làm từ

bột mì hữu cơ, các quầy nấu ăn tại chỗ từ các nguyên liệu sạch v.v...

o Nhằm tiếp tục tăng cường hơn nữa khả năng cung cấp và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp

hữu cơ, chính phủ đã tiến hành những chính sách phát triển như ban hành Luật Phát triển nông nghiệp sạch v.v...

m Từ năm 2001 đã thực hiện chế độ chứng nhận nông sản sạch với việc phân loại nông sản sạch làm ba

loại với ba cấp độ là nông sản ít thuốc bảo vệ thực vật, nông sản không thuốc bảo vệ thực vật và nông

sản hữu cơ.

- Trong số các quốc gia OECD, Hàn Quốc là quốc gia đứng thứ nhất về lượng sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật trên một đơn vị diện tích, vì vậy mục tiêu quốc gia của nước này là giảm lượng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hoá học.

* Lượng nông sản được chứng nhận là nông sản sạch trong nước chiếm 11,6% lượng nông sản, trong

đó nông sản ít thuốc bảo vệ thực vật chiếm 6,7%, nông sản không thuốc bảo vệ thực vật chiếm 4,1%,

nông sản hữu cơ chiếm 0,8%.

Logo chứng nhận nông sản sạch trong nước

Nông sản ít thuốc BVTV Nông sản không thuốc BVTV Nông sản hữu cơ

m Giảm ½ lượng thuốc bảo vệ m Nghiêm cấm sử dụng thuốc m Nghiêm cấm sử dụng thuốc bảothực vật và phân bón hoá học. bảo vệ thực vật. vệ thực vật và phân bón hoá học. * Kiểm tra dư lượng thuốc bảo * Lượng phân bón hoá học cho * Tuân thủ các nguyên tắc trongvệ thực vật dưới ½. phép sử dụng giảm còn 1/3. sản xuất như luân canh v.v...


CUỘC SỐNG MỚI

o Diện tích được chứng nhận nông sản sạch năm 2010 là khoảng 194 nghìn ha, chiếm 11,3% so với diện tích nông nghiệp sạch, và duy trì đà tăng lên trong khoảng 5 năm trở lại đây với tỷ lệ khoảng 60%.

* Chế độ chứng nhận cho nông sản ít thuốc bảo vệ thực vật sẽ ngừng đăng ký mới trong vòng 12 năm và dự kiến

trong 15 năm sẽ xoá bỏ hoàn toàn nông sản loại này.

Phân loại 2001 2003 2005 2007 2008 2009 Tỷ lệ so với

tổng sản lượng

nông sản

Nông sản 450 3,327 6,095 9,729 12,033 13,343 0,8(%)

hữu cơ

(9,9) (14,9) (12,2) (7,9) (6,9) (6,6)

(Nghìn ha)

Nông sản không 1,293 6,756 13,803 27,288 42,938 71,039 4,1(%) thuốc bảo vệ thực

(28,4) (30,4) (27,7) (22,2) (24,7) (35,2)

vật (Nghìn ha)

Nông sản ít thuốc 2,811 12,154 29,909 85,865 119,136 117,306 6,7(%)

bảo vệ thực vật (61,7) (54,7) (60,0) (69,9) (68,4) (58,2)

(nghìn ha)

Những tranh cãi về nông nghiệp hữu cơ Thực phẩm từ nông nghiệp hữu cơ có an toàn hơn không? o Vụ việc rau bina hữu cơ của Mỹ bị nhiễm trực khuẩn Coli (2006) và nhiễm khuẩn E.Coli ở châu Âu (2011) đã

làm dấy lên nghi vấn về tính an toàn của nông sản hữu cơ.

m Các quốc gia trên thế giới, bắt đầu từ Hàn Quốc đang tích cực phát triển hơn nữa kỹ thuật kiểm

định tính an toàn và truy xuất nguồn gốc sản xuất của nông sản nhằm đảm bảo an toàn cho

người tiêu dùng.

* Ý kiến cho rằng vi sinh vật có lợi cho sức khoẻ trong nông sản hữu cơ nhiều hơn, do đó ít phát sinh vi sinh vật gây hại (Đại học Harper Adams của Anh) đã phải đối diện với ý kiến cho rằng nông sản hữu cơ có khả năng bị ô nhiễm (Magkos, năm 2006).


15

CUỘC SỐNG MỚI

Thực phẩm từ nông nghiệp hữu cơ có tốt cho sức khoẻ hơn không? o Vì thành phần dinh dưỡng giữa nông sản hữu cơ và nông sản thông thường có nhiều sự

khác biệt nên giá cả của hai loại nông sản cũng có sự cách biệt gấp khoảng 1,2~2 lần.

m Tuy nhiên, cũng có những tranh cãi chưa được xác minh nói rằng giá trị dinh dưỡng cao này gần như không có gì khác biệt trong khi người tiêu dùng phải chi trả phí cho sự an toàn không hề có như thuốc bảo vệ thực vật, nguồn gene bị giả mạo v.v...

Nông nghiệp hữu cơ có hay không đóng góp vào việc bảo vệ môi trường? o So với đất canh tác nông nghiệp bình thường thì đất canh tác nông nghiệp hữu cơ có các loại sinh vật có ích

nhiều hơn, xét một cách toàn diện thì canh tác nông nghiệp hữu cơ góp phần làm tăng tính đa dạng sinh

vật cả về chất và lượng.

m Theo đánh giá về ảnh hưởng của nông nghiệp hữu cơ đến môi trường của 18 quốc gia châu Âu thì nông nghiệp

hữu cơ cho thấy kết quả xuất sắc trong 16 lĩnh vực như hệ sinh thái, đất, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, ô nhiễm

nguồn nước v.v...

Nông nghiệp hữu cơ là phong cách sống mới!

â Giám đốc Trung tâm nghiên cứu nông nghiệp hữu cơ của

Anh (ORC) Hardy Bogtman đã cho rằng “Có một sự thật rằng

rất nhiều chính trị gia nhận thức nông nghiệp hữu cơ chỉ đơn

giản là phương pháp sản xuất nông nghiệp không sử dụng thuốc

bảo vệ thực vật hoá học” và ông nghĩ cần cấp thiết thay đổi nhận

thức này.

- Nông nghiệp hữu cơ không chỉ là nguồn thực phẩm khoẻ

mạnh và an toàn mà còn là phong cách sống mới trong cuộc

sống sinh hoạt thường ngày của chúng ta thông qua các hình

thức như bảo tồn thiên nhiên, nghỉ dưỡng, giải trí, trị liệu, văn

hoá, giáo dục v.v...


CUỘC SỐNG MỚI

II. NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ - PHONG CÁCH SỐNG MỚI Phong cách sống hữu cơ! o Nông nghiệp hữu cơ giờ đây đang bắt đầu giữ vai trò như là phong cách sống mới giúp

con người hoà hợp với tự nhiên và trái đất.

m Nếu nói nền nông nghiệp cơ bản vốn sử dụng phân bón và nông dược hoá học nhằm tăng sản lượng và thuận lợi cho việc lưu thông là phương tiện và công bằng cho sản xuất thì:

- Mục đích của nông nghiệp hữu cơ là từng bước đem lại cuộc sống vui vẻ hoà hợp giữa con người với tự nhiên dưới các nguyên tắc về sức khoẻ - sinh thái - công bằng - quan tâm.

- Thông qua nông nghiệp hữu cơ, con người có thể sống một cuộc sống mới hướng đến một

cơ thể khoẻ mạnh, một hành tinh vững chắc, một xã hội công bằng và một thế giới biết quan

tâm, sẻ chia với nhau.

- Bên cạnh đó, nông nghiệp hữu cơ còn có khả năng tạo ra các phong cách mới cho cuộc sống

như sống ngon, sống vui và sống chia sẻ.

Life 1. Cuộc sống khoẻ mạnh hơn cùng với thiên nhiên

Life 2. Vòng tuần hoàn gắn kết con người với thiên nhiên

Life 3. Cùng tồn tại ( ) một cách công bằng ( )

Life 4. Quan tâm đến tự nhiên và tương lai

Sống ngon Sống vui Sống chia sẻ Nông nghiệp hữu cơ


Life 1. Cuộc sống khoẻ mạnh hơn cùng với thiên nhiên o Nông nghiệp hữu cơ không chỉ đơn thuần là kỹ thuật nông nghiệp mà còn là triết học

về một cuộc sống khoẻ mạnh hơn cùng với thiên nhiên, là hình thức sống chuẩn bị cho tương lai.

m Khoẻ mạnh ở đây không chỉ có ý nghĩa với con người mà còn có ý nghĩa đối với tất cả các

thành phần của hệ sinh thái như đất, thực vật, động vật, tức là toàn bộ trái đất cùng khoẻ

mạnh.

- Không chỉ là hoạt động sản xuất nông sản trên các cánh đồng, thửa ruộng mà nông nghiệp hữu

cơ còn bao gồm cả các hoạt động bảo tồn và tận dụng một cách lành mạnh cảnh quan nông thôn

cùng hệ sinh thái.

m Nghiên cứu nhằm bảo tồn và tận dụng các giá trị đặc trưng của nông thôn (Amenity) đã được bắt đầu từ

năm 2005 và hiện nay nghiên cứu này đã được chuyển thành dự án “Ngôi làng theo chủ đề truyền

thống” (RDA, năm 2007).

- Dưới sự ảnh hưởng của cuộc vận động đi bộ với chủ đề “Đi bộ giữa thiên nhiên và tìm ra giá trị bản

thân”, lượng người muốn cảm nhận nông thôn với thiên nhiên như đi bộ ở Olle Trail ở đảo Jeju cũng

có xu hướng tăng lên.

* Cuộc vận động này đã đóng góp một phần rất lớn vào việc truyền bá thông điệp tới người dân

rằng nông thôn không phải là đối tượng của quá trình phát triển khu vực mà là không gian xanh

nơi con người cùng nhau hô hấp và sinh sống (Viện Nghiên cứu phát triển đảo Jeju năm 2011). o Nhìn vào những xu hướng gần đây như nông nghiệp đô thị, ẩm thực địa phương, quý nông v.v..., có

thể thấy được ở con người luôn tồn tại bản năng tìm kiếm một cuộc sống khoẻ mạnh và hoà hợp làm

một với thiên nhiên.

m Nhằm để hỗ trợ cho việc thực hiện điều này, các kỹ thuật nông nghiệp phản ánh sâu sắc kiến thức khoa học và

hiểu biết về sức sống cũng dần dần xuất hiện.

- Về phương diện kỹ thuật, việc phát triển các nguồn vật tư nông nghiệp hữu cơ như sản xuất hạt giống cho

nông nghiệp hữu cơ, dầu noãn hoàng v.v... hay phát triển kỹ thuật nông nghiệp tiên tiến như kỹ thuật lưu

thông hàng hoá an toàn v.v...

cũng đang ngày càng được tăng cường.


CUỘC SỐNG MỚI

Ngôi làng theo chủ đề Đường đi bộ Olleh Nguyên liệu chính truyền thống Yangyang ở Jeju của dầu noãn hoàng

Life 2. Vòng tuần hoàn gắn kết con người với tự nhiên o Nông nghiệp vốn đảm nhận vai trò bảo đảm tính bền vững liên tục của hệ sinh thái vẫn đang tồn tại, từ

đó liên kết các vòng sinh mệnh với nhau.

m Trong đó, việc tận dụng một cách tích cực các yếu tố cấu thành của hệ sinh thái như thiên địch, cây phân

xanh, phân bón tự nhiên có nguồn gốc từ động thực vật v.v... thay cho phân bón hoá học và thuốc bảo vệ

thực vật là một đặc trưng.

- Nếu sử dụng cây phân xanh hoặc phân bón hữu cơ thay thế cho các loại phân bón hiện đang sử dụng

thì sẽ đạt được hiệu quả “một mũi tên trúng hai đích”, vừa phòng chống việc thoái hóa đất, vừa bảo vệ

được dinh dưỡng đất.

* Cho tới nay sản lượng vẫn tiếp tục giảm, việc quản lý còn gặp rất nhiều khó khăn, cần rất nhiều

kinh nghiệm nên vẫn chưa mở rộng được mô hình trên, tuy nhiên hiện nay Hàn Quốc vẫn đang

tích cực phát triển các giống và phổ cập kỹ thuật nhằm từng bước thực hiện mục tiêu trên.

m Bên cạnh đó, kỹ thuật tái sinh mới năng lượng thông qua chuyển hoá rác thải như rác thải từ thức

ăn, phân gia súc v.v... thành năng lượng cũng đang đóng một vai trò quan trọng trong việc kết nối

vòng tuần hoàn.

* Kỹ thuật sử dụng phân gia súc và rác thải từ thức ăn làm nguồn năng lượng và phân bón đã

được nghiên cứu và một phần đang được phổ biến tới nông dân (Doanh nghiệp Daewoo, Hyo

Sung v.v... 2008). o Những kỹ thuật mô phỏng và duy trì tự nhiên như “phỏng sinh”, “thiết kế hữu cơ”

(Organic Design) v.v... đã sản sinh ra những ngành công nghiệp mới kết hợp cả khoa học kỹ thuật và mỹ thuật.



m Kỹ thuật phỏng sinh đang được khai thác hết sức đa dạng như xây dựng toà nhà

theo hình tổ ong, các robot quân sự mô phỏng hình con ruồi, cánh máy bay v.v...

m Cuộc sống mang phong cách nông nghiệp hữu cơ sẽ được thể hiện một cách rõ rệt bằng trào lưu thiết

kế mới, hài hoà giữa yếu tố thiết kế vốn coi trọng tính năng với yếu tố tự nhiên - đặc trưng của sinh vật

và tiến hoá v.v...

Cải hoa vàng – nguồn tài Thiết bị Bio-gas Mô hình về thiết kế nguyên cây phân xanh (Cologne, Đức) hữu cơ

Life 3. Cùng tồn tại ( ) một cách công bằng ( ) o Nông nghiệp vốn dĩ là công thần số một trong việc khiến con người sống thành tập thể, hình thành

nên nền văn hoá cùng chia sẻ với tự nhiên, góp phần xây dựng nên cuộc sống phát triển như ngày

hôm nay.

m Nông nghiệp hữu cơ là cuộc cách mạng cuộc sống giúp tạo ra một xã hội nơi con người với con

người, con người với tự nhiên tôn trọng lẫn nhau, từ đó bảo đảm cơ hội công bằng cho cả cuộc

sống và sự phát triển.

- Nông nghiệp cùng với nông sản ẩn chứa bên trong mình các chức năng về xã hội, giáo dục và

tinh thần, vượt xa cả giá trị đơn thuần là thực phẩm của mình, là cầu nối giúp con người và tự

nhiên giao cảm với nhau.

m Hệ sinh thái nông nghiệp cung cấp cho con người nền tảng cho các hoạt động sản xuất, sinh hoạt cơ bản

phục vụ cho các tầng lớp ít được quan tâm trong xã hội như tầng lớp hưu trí, người khuyết tật, người nghèo

v.v... (như ở Mỹ, châu Âu)

- Mặt khác, tự nhiên đem đến cho con người những nguồn tài nguyên như nước, đồng thời cùng tồn tại với con người trong quá trình khắc phục thiệt hại do hạn hán hay lũ lụt gây ra.


CUỘC SỐNG MỚI

o Nông nghiệp hữu cơ kết hợp với khoa học kỹ thuật đem đến cơ hội công bằng cho cả đô thị và nông thôn

trong việc sản xuất ra thức ăn an toàn cho con người. m Các kỹ thuật đảm bảo an toàn trong từng khâu sản xuất như sản xuất hạt giống không gây atopy, các

giống cây khoẻ v.v... sử dụng mã RFID - QR cũng đang được phát triển (2009, Tổng cục Phát triển

nông thôn Hàn Quốc v.v...) m Giao lưu giữa đô thị và nông thôn như giao dịch mua bán trực tiếp thông qua các hiệp hội người tiêu dùng hay

hiệp hội các nhà sản xuất v.v... cũng ngày một thắt chặt và những cộng đồng sống hoà hợp với tự nhiên cũng

ngày càng tăng lên.

* Việc này tạo ra cơ hội đóng góp trực tiếp vào nền kinh tế của khu vực, đồng thời có thể cung cấp nông sản đặc trưng của địa phương thông qua việc ưu tiên buôn bán nông sản của các vùng lân cận.

Doanh nghiệp xã hội hoá Kiểm tra lưu thông hàng

Growing Power của Mỹ hoá sử dụng mã RFID

Hiệp hội người tiêu dùng ngày một

gia tăng

Life 4. Quan tâm tới tự nhiên và tương lai o Môi trường tự nhiên được hình thành và trải qua hàng tỷ năm qua vừa là món quà được ban

tặng cho những con người đang sống ở hiện tại, vừa là di sản cần phải gìn giữ và truyền lại

cho thế hệ tiếp sau.

m Sức khoẻ và hạnh phúc của “chúng ta” chứ không phải của “tôi”, của “tương lai” chứ không phải

“hiện tại”, của “hệ sinh thái” chứ không phải “con người” mới là những đối tượng mà nông

nghiệp hữu cơ hướng đến.

* Tất cả những di tích văn hoá và lịch sử bị mất, những loài sinh vật bị tuyệt chủng, tri thức truyền thống bị lãng quên đều xuất phát từ sự ích kỷ của loài người với tư tưởng độc quyền chiếm hữu.

Nông nghiệp hữu cơ 21

CUỘC SỐNG MỚI

m Trào lưu phục cổ trong thời trang, phong cách Antique trong thiết kế, dòng nhạc Classic trong lĩnh vực âm

nhạc, các viện bảo tàng, vườn ươm cây là những hình thức mà con người sử dụng để truyền đạt lại những

trí tuệ cho thế hệ tiếp sau.

- Nông nghiệp hữu cơ cũng chứng minh một cách khoa học và khôi phục lại trí tuệ của những người đi

trước, và là cuộc cách mạng về ý thức lưu truyền một cách đúng đắn cho thế hệ sau dù “chúng ta” có phải

vất vả thế nào đi chăng nữa. o Thời gian gần đây, con người đã phải đánh giá lại về các chức năng đa dạng của nông nghiệp giúp khôi phục đời

sống khoẻ mạnh của con người và tự nhiên bị phá huỷ trong quá trình đô thị hoá, công nghiệp hoá diễn ra

nhanh chóng như hiện nay.

m Con người cũng đã biết dự trữ nước từ các trận lũ lụt gây ra do biến đổi khí hậu hay sự giảm nhiệt

độ ở các vùng có khí hậu mùa hè, từ đó phòng chống việc thất thoát dinh dưỡng đất và hấp thụ khí

thải nhà kính.

- Qua đó, các kỹ thuật nông nghiệp đô thị biến các công viên, mái nhà cao tầng ở trung tâm thành phố thành một phần của hệ sinh thái cũng đang được phát triển và phổ biến rộng rãi.

* Các ruộng lúa ngập nước vốn được coi là nơi cư trú của các loài chim đã được công nhận trong

Công ước Ramsar quốc tế là có khả năng tạo ra sự phát triển bền vững cho hệ sinh thái tự nhiên (năm

2009, Tuyên bố Changwon).

Bò biển Stellar bị tuyệt

Bảo tàng trung ương

Ruộng lúa có khả năng

chủng chỉ sau 27 năm quốc gia – kho tàng tri điều tiết ngập lụt

được phát hiện thức truyền thống


CUỘC SỐNG MỚI

Style 1. Sống ngon o Nông nghiệp hữu cơ không đơn thuần chỉ dừng lại ở việc sản xuất nông sản mà còn giữ vị trí quan

trọng trong đời sống và văn hoá ẩm thực lành mạnh.

m Gần đây, các nhà hàng sử dụng thực phẩm hữu cơ kinh doanh vận dụng triệt để triết lý xưa cùng với các yếu tố sức khoẻ - an toàn - có tính khu vực v.v... xuất hiện nhiều và rất được ưa chuộng.

- Thương hiệu sức khoẻ Market O luôn hướng tới “vị ngon tự nhiên” kinh doanh nhà hàng sử

dụng thực phẩm hữu cơ đang rất được yêu mến nhờ cho ra đời các sản phẩm bánh không sử dụng

các chất phụ gia hoá học.

* Thương hiệu này đã không sử dụng các chất như bột nổi tổng hợp, chất điều chỉnh độ chua, chất tăng hương vị, các chất ổn định v.v... và tập trung vào việc giữ nguyên hương vị thuần khiết.

- Ở các tiệm bánh hay cửa hàng thực phẩm nông nghiệp hữu cơ cũng bày bán các loại thực phẩm chế biến như ketchup hay sữa chua handmade làm từ nguyên liệu hữu cơ.

Nhà hàng

Pasta làm từ nguyên liệu

Sản phẩm chế biến từ

Market O hữu cơ nguyên liệu hữu cơ được

bày bán

m Không chỉ vận động sử dụng các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ, các cuộc vận động hướng tới việc chế

biến thực phẩm vì sức khoẻ, không thêm các chất phụ gia hoá học trong quá trình chế biến cũng diễn

ra rất sôi nổi. Nông nghiệp hữu cơ

23

CUỘC SỐNG MỚI

Cùng ăn bánh mì thật, chiến dịch bánh mì nguyên chất!

â Chiến dịch vận động sinh hoạt theo nông nghiệp hữu cơ diễn ra ở Anh - đất nước coi

bánh mì là thức ăn chính - có mục tiêu làm cho mỗi cá nhân, xã hội và Trái đất cùng khoẻ

mạnh hơn nhờ bánh mì.

- Đây là phong trào do nông dân, chủ các cửa hàng bánh kẹo, người dân đô thị v.v... khởi xướng, với mục đích nhằm mục tiêu giữ vững an toàn thực phẩm từ quá trình lưu thông đến chế biến.

- Đặc biệt, chiến dịch đưa ra phương pháp làm bánh mì thực chất không cho thêm

bất kỳ chất phụ gia hoá học nào khác ngoài bột mì, nước, muối và men, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của thực phẩm an toàn và có lợi cho sức khoẻ.

Style 2. Sống vui o Nông nghiệp hữu cơ không chỉ là phương tiện phục vụ cho sản xuất mà còn đang trong quá trình

phát triển thành một phong cách sống vui vẻ hài hoà cùng với tự nhiên, đem lại sự thư giãn và

giải trí cho con người.

m Sức khoẻ mà nông nghiệp hữu cơ đề cập đến không đơn thuần chỉ là trạng thái cơ thể khoẻ mạnh không

bệnh tật mà chú trọng vào việc miễn dịch, hồi phục và tái sinh, là sự khoẻ mạnh cả về mặt thể chất, tinh

thần lẫn xã hội và sinh thái.

- Thông qua việc duy trì một hệ sinh thái khoẻ mạnh, không chỉ con người mà tất cả các loài sinh vật và trái đất cũng được tận hưởng cảm giác nghỉ ngơi quay trở về với tự nhiên.

m Việc xây dựng các khu vườn nông nghiệp hữu cơ nhằm phục vụ cho mục đích nghỉ

dưỡng gần đây đang nhận được nhiều sự chú ý, ở các nước như Thổ Nhĩ Kỳ, Đức,

Nhật Bản còn xuất hiện các khách sạn nông nghiệp hữu cơ phục vụ cho nghỉ dưỡng

thư giãn.


CUỘC SỐNG MỚI

Khách sạn cũng làm nông nghiệp hữu cơ - khách sạn có chứng

nhận nông nghiệp hữu cơ

â Khách sạn nông nghiệp hữu cơ phục vụ cho những người

đam mê phong cách sống hữu cơ cũng đã xuất hiện trên toàn

thế giới.

- Thời gian gần đây ở Anh, có tới 22 điểm nghỉ dưỡng hữu cơ

mới xuất hiện và được yêu thích với đặc điểm là có nhà hàng hữu

cơ và khu vườn hữu cơ trong khuôn viên khu vực nghỉ dưỡng.

o Theo sự phát triển của thị trường sản phẩm nông sản hữu cơ, ngành công nghiệp giải trí hữu cơ điển hình như lễ hội

rượu vang, bia hữu cơ, các show trình diễn thời trang nông nghiệp hữu cơ v.v... cũng nổi lên như một thị trường tiềm

năng không có đối thủ.

m Lễ hội rượu vang Decatur ở Mỹ là một trong những lễ hội rượu vang hữu cơ tiêu

biểu với sự góp mặt của hơn 350 loại rượu vang hữu cơ đến từ khắp các quốc gia trên thế giới.

m Các show thời trang trình diễn các mẫu thời trang làm từ vải sợi hữu cơ cũng xuất hiện,

bên cạnh đó xu thế các câu lạc bộ chơi gôn hữu cơ không sử dụng vật liệu hoá học cũng ngày một tăng lên.

- Câu lạc bộ gôn New Malton ở Anh không chỉ không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật mà còn biến khu

vực xung quanh sân gôn thành nơi cư trú cho loài chim gõ kiến, thậm chí là xây dựng hệ thống nước

ngầm dưới lòng đất.

* Câu lạc bộ gôn Vineyard với sân gôn hữu cơ ở Mỹ - được biết đến qua việc diệt cỏ bằng bọt nước và cocktail - nổi tiếng là sân gôn được tổng thống Mỹ Obama thường xuyên tìm đến và yêu thích.

Style 3. Sống chia sẻ o Nông nghiệp hữu cơ cũng đang được phát triển thông qua dự án Green Care, trong đó việc

giao dịch thương mại công bằng mà triết lý nông nghiệp hữu cơ hướng đến được chia sẻ đến toàn thế giới.

m Nhờ có lợi cho việc nâng cao sức khoẻ và nuôi dưỡng tinh thần do tính ổn định và vận động cao về

mặt tâm lý, thực vật được cho là có hiệu quả làm giảm các chứng đau và căng thẳng thông qua

liệu pháp làm vườn. Nông nghiệp hữu cơ


- Tại Châu Âu, bắt đầu từ khoảng 20 năm trước, dự án Green Care cũng đã nỗ lực để tạo ra rất

nhiều việc làm thông qua nông nghiệp hữu cơ.

* Cơ quan hợp tác nghiên cứu khoa học kỹ thuật EU (COST Action 866) đã tiến hành dự án Green Care (Green Care in Agriculture) và cho đến nay đã có 24 quốc gia tham gia vào dự án này.

Green Care - biến “hoả”( ) thành sức sống ( )!

o Biểu đồ sự thay đổi về tâm lý của những

người tham gia dự án Green Care ở Anh vào

năm 2006

o Những cảm xúc như nóng giận hay u uất, căng

thẳng, mệt mỏi đã giảm dần và sức sống ngày một

tăng lên.

m Một cuộc sống thực hiện theo tinh thần của nông nghiệp hữu cơ cũng đóng góp lớn vào thương mại công bằng

(Fair trade) - vốn là triết lý của nông nghiệp hữu cơ.

- Nông nghiệp hữu cơ đặc biệt thích hợp với thành phần tiểu nông ở các quốc gia đang

phát triển, do đó phần lớn các sản phẩm thương mại công bằng như cà phê, ca cao, chè,

đồ thủ công mỹ nghệ, cotton v.v... đều là các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ.

Uống cà phê và thực hiện thương mại công bằng

â Gần đây, trong bối cảnh lượng tiêu dùng cà phê đang không

ngừng tăng lên, mối quan tâm về thương mại công bằng cũng tăng

cao, trong đó thương mại công bằng nông nghiệp hữu cơ với cà phê

rất được quan tâm ở các quốc gia đang phát triển.

- Ở Hàn Quốc, có nhiều công ty cũng đang nhập khẩu cà phê hữu cơ

và các sản phẩm cà phê hữu cơ thương mại công bằng cũng ngày một

tăng, bên cạnh đó là sự gia tăng nhập khẩu cà phê trực tiếp từ các cửa

hàng cà phê thông qua thương mại công bằng.


CUỘC SỐNG MỚI

III. ĐỀ XUẤT Chiến lược song song nhằm thay đổi nhận thức về nông nghiệp hữu cơ o Trên thị trường hiện nay, sản phẩm nông nghiệp hữu cơ giữ vị cao trí là nông sản chất lượng cao có sự khác biệt

về độ tươi ngon và tính an toàn của sản phẩm.

m Nông sản hữu cơ không ngừng nâng cao độ tươi ngon và an toàn vốn là thế mạnh sẵn có, từ đó nâng cao

được độ tin cậy với người tiêu dùng, bên cạnh đó lại giảm giá thành sản phẩm và không ngừng mở rộng thị

trường tiêu dùng.

* Tấn công thị trường cao cấp tập trung vào các dòng sản phẩm chế biến và nông

sản dành riêng cho các đối tượng như người già yếu, bệnh nhân, trẻ em v.v...

m Thời gian gần đây, một thị trường mới lấy xu hướng tiêu dùng là “Good

consumption” đã ra đời và lan truyền triết lý về “sức khoẻ, sinh thái, công bằng, quan tâm”.

* Ví dụ như việc marketing nhằm thức tỉnh giá trị “một miếng khi đói bằng một gói khi no”

thông qua việc bán các loại nông sản do người khuyết tật, người bị xã hội xa lánh v.v sản xuất

hoặc trích một khoản tiền nhất định chuyển đến cho những người có thu nhập thấp v.v...

Stonyfield Farm - nhãn hiệu số 1 thị

trường sữa chua hữu cơ Mỹ

â Sau khi đặt chiến lược phát triển doanh nghiệp là ưu tiên bảo vệ môi trường vào năm 2006, công ty này không ngừng tăng doanh số bán hàng lên 25% mỗi năm.

- Các nhân viên được phân thành 11 nhóm thực hiện bảo vệ môi

trường, giúp đưa ra các ý tưởng và đưa vào thực tế, 10% doanh số

bán ra được đóng góp vào quỹ thực hiện các ý tưởng bảo vệ môi

trường trái đất. Logo của Stonyfield Farm

- Ví dụ như ý tưởng tắt điện của “nhóm cắt giảm khí thải nhà kính từ các toà nhà”, ý tưởng lợi dụng sức gió để phát điện v.v... đã giúp cắt giảm 2 triệu đô la trong 5 năm.


27

CUỘC SỐNG MỚI

o Tăng cường tuyên truyền về vai trò của nông nghiệp hữu cơ như là một cuộc cách mạng hiện thực hoá cách

mạng xanh một cách tích cực nhằm bảo vệ trái đất, đồng thời là cuộc cách mạng mang hơi thở của giá trị

truyền thống ”cần kiệm”.

m Cung cấp các thông tin về dinh dưỡng và tăng cường các chiến dịch tập thể thông

qua các thoả thuận hợp tác với các cửa hàng nông nghiệp hữu cơ như i-coop, Han Sallim v.v...

* Thông qua những sự kiện như chia sẻ hạt giống rau và trải nghiệm trực tiếp trồng tại nhà không dùng thuốc bảo vệ thực vật v.v, tăng cường việc chia sẻ kiến thức trong cộng đồng.

m Nông nghiệp là công nghệ xanh giúp bảo vệ địa cầu, và trong đó nông nghiệp hữu cơ còn có vai trò giúp con

người và thiên nhiên sống hoà hợp và quan tâm đến nhau hơn, đây là những giá trị về mặt cảm xúc, giáo dục cần

được nhấn mạnh.

Chuẩn bị sẵn nền tảng về chính sách, chế độ phục vụ cho phát triển nông nghiệp hữu cơ o Cần thiết xây dựng và quảng bá về hệ thống chứng nhận giúp người tiêu dùng có thể dễ dàng hiểu và chọn được các loại

nông sản hữu cơ phù hợp với mục đích sử dụng.

m Hệ thống chứng nhận hiện nay được chia làm 3 bậc, nhưng do các từ chuyên ngành và logo được biểu thị tương tự nhau nên đang gây cho người tiêu dùng rất nhiều nhầm lẫn.

- Cần xây dựng một hệ thống mới thông qua điều tra trên quy mô lớn với sự tham gia của không chỉ chính phủ, các cơ quan nghiên cứu mà còn có cả các chuyên gia về thương hiệu và người tiêu dùng.

* Điều tra cho biết phần lớn người tiêu dùng trong nước không phân biệt được sự khác nhau

giữa chứng nhận nông sản ít thuốc bảo vệ thực vật - không thuốc bảo vệ thực vật và chứng

nhận nông sản hữu cơ.

m Thực phẩm an toàn là lý do quan trọng nhất khi người tiêu dùng chọn mua hàng hoá, vì vậy cần hoàn thiện hệ thống truy xuất nguồn gốc, hệ thống chứng nhận chất lượng nhằm bảo vệ người tiêu dùng.

- Đặc biệt cần trang bị trước về mặt chế độ nhằm bảo vệ đồng thời cả người tiêu dùng và các nhà làm nông nghiệp hữu cơ nhờ vào tăng cường kiểm tra chất lượng và tiêu chuẩn tuyển chọn các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ ở các doanh nghiệp phân phối lớn.


CUỘC SỐNG MỚI

o Phương thức sản xuất - lưu thông do sự tham gia của các hộ nông dân đơn lẻ hoạt động với quy mô nhỏ vào các nhóm sản xuất cần cân nhắc đến yếu tố duy trì chất lượng và quản lý nông trại không dễ dàng để từ đó hỗ trợ cho việc đơn vị hoá.

m Để chắc chắn việc các mối quan hệ giữa hộ sản xuất nông nghiệp hữu cơ và môi

trường đảm bảo được chất lượng sản xuất thì cần có sự trợ giúp về mặt chính sách, chế độ.

- Tìm kiếm những chính sách hỗ trợ nhằm quy mô hoá và hướng dẫn cụ thể các vấn đề như khoảng

cách giữa đất canh tác nông nghiệp hữu cơ và đất canh tác nông nghiệp thông thường, chất lượng nước

sẽ sử dụng v.v...

m Do hiệp định FTA mà lượng nhập khẩu ngày một nhiều hơn, dẫn đến thực trạng cần nâng cao vai trò của việc đơn vị hoá, tổ chức hoá nhằm đảm bảo tính cạnh tranh của nông sản hữu cơ.

Tăng cường nghiên cứu và phát triển nhằm đẩy mạnh phổ cập nông sản hữu cơ o Nông nghiệp hữu cơ cần được phân ra thành các loại nhỏ hơn nữa như hệ thống canh tác, cây phân xanh, giống kháng

bệnh v.v... và cần những kỹ thuật nông nghiệp cụ thể.

m Đặc biệt là vật tư nông nghiệp do vẫn phụ thuộc vào việc nhập khẩu dẫn đến tăng giá thành sản xuất, do vậy trong tương lai cần có những nghiên cứu tập trung hơn.

m Nhằm đưa ra một hình mẫu nông nghiệp hữu cơ của Hàn Quốc, cần tăng cường nghiên cứu, hỗ trợ về

mặt chính sách và tái thiết lập các tiêu chuẩn phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế cũng như với tinh thần

của người dân.

m Tăng cường sản xuất các vật tư nông nghiệp như cây phân xanh, hạt giống hữu cơ, thiên địch v.v... và phổ cập đến các hộ gia đình tự sản xuất nhằm cắt giảm chi phí sản xuất.

* Ví dụ như phương án tận dụng các hội nông nghiệp hữu cơ để phổ cập sớm tập đoàn giống cây phân xanh trong nước số 1~4 do Tổng cục Phát triển nông thôn Hàn Quốc phát triển.

* Công ty Dongbu Ceres, Viện Nghiên cứu ứng dụng côn trùng Hàn Quốc v.v...

cũng đang tìm tòi các phương án hợp tác nghiên cứu như hỗ trợ cho việc tăng cường năng lực

cạnh tranh của các doanh nghiệp thiên địch địa phương.


29

CUỘC SỐNG MỚI

o Cần phát triển sớm các kỹ thuật nhằm nâng cao độ tin cậy của người tiêu dùng khi trực tiếp mua hàng tại các

doanh nghiệp lưu thông lớn và các cửa hàng chuyên bán các sản phẩm hữu cơ đang không ngừng tăng lên thời

gian gần đây. m Các dịch vụ giúp người tiêu dùng có thể trực tiếp xác nhận quy trình sản xuất và

chất lượng thông qua smart phone hay màn hình máy tính ở nơi bán hàng đang ngày càng cần thiết.

* Cần cấp bách phát triển, phổ cập các gói kiểm tra tiện lợi đơn giản nhằm phòng tránh trước trong

trường hợp xảy ra sự cố như việc cà chua Mỹ bị nhiễm khuẩn Salmonella, rau chăn vịt châu Âu bị

nhiễm trực khuẩn v.v...

OFIA Award (Organic Farming Innovation Award) - Giải thưởng Nobel trong lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ o Đây là giải thưởng học thuật quốc tế đầu tiên trong lĩnh vực nghiên cứu nông nghiệp hữu cơ do Tổng cục Phát triển nông thôn đề ra, cứ 3 năm 1 lần tiến hành trao tặng cho những nhà nghiên cứu có đóng góp lớn nhất vào sự nghiệp nghiên cứu nông nghiệp hữu cơ.

- Năm 2011, người đạt giải thưởng cao nhất là Tiến sĩ Hossain người Bangladesh, nhờ nghiên cứu

phổ cập mô hình vườn hữu cơ ở đô thị nhằm cung cấp dinh dưỡng cho những người dân nghèo ở các

thành phố lớn, đã góp phần vào việc xoá đói giảm nghèo và phát triển nông nghiệp hữu cơ.


CUỘC SỐNG MỚI

MỤC LỤC

* Tóm lược................................................................................................................. 5

I. CÂU CHUYỆN VỀ NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ.......................................................... 7

Nông nghiệp hữu cơ là gì?..................................................................................... 7

Thời đại thay đổi, khởi đầu của nông nghiệp hữu cơ........................................... 8

Làn sóng nông nghiệp hữu cơ lan rộng ra toàn thế giới....................................... 9

Thị trường nông nghiệp hữu cơ trên thế giới: Sản xuất < Tiêu dùng................... 10

Hiện trạng nông nghiệp hữu cơ ở Hàn Quốc........................................................ 13

Thực phẩm từ nông nghiệp hữu cơ có an toàn hơn không?.................................. 15

Thực phẩm từ nông nghiệp hữu cơ có tốt cho sức khoẻ hơn không?................... 16

Nông nghiệp hữu cơ có hay không đóng góp vào việc bảo vệ môi trường?........ 16

II. NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ - PHONG CÁCH SỐNG MỚI.......................................... 17

Phong cách sống hữu cơ!....................................................................................... 17

Life 1. Cuộc sống khoẻ mạnh hơn cùng với thiên nhiên...................................... 18

Life 2. Vòng tuần hoàn gắn kết con người với tự nhiên....................................... 19

Life 3. Cùng tồn tại ( ) một cách công bằng ( )......................................... 20

Life 4. Quan tâm tới tự nhiên và tương lai............................................................ 21

Style 1. Sống ngon................................................................................................. 23

Style 2. Sống vui.................................................................................................... 24

Style 3. Sống chia sẻ............................................................................................. 25

III. ĐỀ XUẤT............................................................................................................. 27

Chiến lược song song nhằm thay đổi nhận thức về nông nghiệp hữu cơ............. 27

Chuẩn bị sẵn nền tảng về chính sách, chế độ phục vụ cho phát triển

nông nghiệp hữu cơ............................................................................................... 28

Tăng cường nghiên cứu và phát triển nhằm đẩy mạnh phổ cập nông sản

hữu cơ.................................................................................................................... 29 Nông nghiệp hữu cơ

31

CUỘC SỐNG MỚI

NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ –

CUỘC SỐNG MỚI

KOPIA VIETNAM CENTER DỰ ÁN NÔNG NGHIỆP QUỐC TẾ CỦA HÀN QUỐC TẠI VIỆT NAM

Giám đốc:

TS. Lee Seonghee

Phụ trách in:

Nguyễn Thanh Phương

Dịch bản in:

Nguyễn Thúy An

Nguyễn Như Ngọc Huyền

Documents

NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ - vaas.org.vn. Nong nghiep huu co.pdf · Nông nghiệp hữu cơ không chỉ có vai trò đơn thuần là phương tiện để sản xuất thức ăn