24
HAMABOSKARIA - 2005eko uztailaren 8an - X. urtea - Usurbil, 209. zenbakia S antixabelak, ir antixabelak, ir uditan uditan www.noaua.com Hiri hondakinen kudeaketa, berriz ere pil-pilean Hiri hondakinen kudeaketa, berriz ere pil-pilean

NOAUA!! 209 alea

  • Upload
    egunea

  • View
    236

  • Download
    4

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: NOAUA!! 209 alea

HAMABOSKARIA - 2005eko uztailaren 8an - X. urtea - Usurbil, 209. zenbakia

SSantixabelak, irantixabelak, iruditanuditan

ww

w.n

oaua

.com

Hiri hondakinen kudeaketa,berriz ere pil-pilean

Hiri hondakinen kudeaketa,berriz ere pil-pilean

Page 2: NOAUA!! 209 alea
Page 3: NOAUA!! 209 alea

3Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

ATA R I KO H A I Z E A

Argazkia 1970-1973 urte ingurukoa da eta herrikoudaletxearen aurrean aterata dago. Bertan agertzen

diren gazteak orduko La Salle ikastetxeko ikasleak dira.Ezagutzen al dituzue? Ezkerretik eskuinera eta goitikbehera hona hemen ezagutu ditugun gaztetxoen izen-abi-zenak: Javier anaia, Gonzalo, Juan Unanue, Larbain,Alejandro Arrojeria, Jose Ramon Ibargoien, JoxeUnanue, Sebastian, Hernani, Alkorta, Izagirre, Sancho,Olasagasti, Markos, Joxe Angel Ibargoien, Izeta,Manzano, Fernando Rodriguez, Makario, Ixidro,Araolaza, Patxi Azpirotz, Sanchez, Cañibano, Toribio,Urkiola, Batalla, Karranza, Lontxo, Carlos Okariz, JoseLuis Sagardia, Mikel Rekondo, Kuriel, eta Zubeldia.Oraindik ezagutu ez ditugun herritarrak geratzen dira etaberaz, bateren bat ezagutu baduzue edo okerrik badagoeta zuzendu behar bada, jar zaitezte NOAUA!rekin harre-manetan, gustura hartuko dugu zuen parte hartzea!

Zaloa Arnaiz Ibarguren

Egilea: ezezaguna, 1970-1973, Kaleberri

Jabetza: Patxi Azpirotz

Euskal Herrira!

Euskal presoak

GipuzkoakoForu Aldundiak

diruz lagundutakoaldizkaria

Kultura sailak diruzlagundutako

aldizkaria

4. Orr.

5. Orr.

11. Orr.

Aurkibidea

ITZIAR BASTARRIKA LEGEBILTZARKIDEA

ZUTABEAN, IDOIA TORREGARAI

17. Orr.15 URTEKO ZIGORRA PATXI SEGUROLARI

SAN JOANAK ETA SANTIXABELAK, IRUDITAN

10. Orr.AITOR EGILETA, POLINESIATIK

15. Orr.MOULINEX LANTEGIA, EGOERA LARRIAN

16. Orr.ERRAUSTE-PLANTEKIN BUELTAKA

Argitaratzailea: NOAUA! Kultur ElkarteaBordaberri 3 Eguzkitzaldea - 20.170 Usurbil (Gipuzkoa)

Tlf.: 943 36 03 21 / [email protected] www.noaua.com

Koordinatzailea: Imanol Ubeda, [email protected] Publizitatea: Maider Alustiza, [email protected]: Lontxo Zubiria, Oxkar Santamaria, MariaAngeles Arruti, Maria Jesus Urbieta, Jone Eizmendi, Ekiñe Olaizola,Iñaki Labaka, Amagoia Mujika, Xabier Arregi, Pako Agudo, AlfontsoVidal, Alazne Begiristain, Ana Urdangarin, Joseba Pellejero, AinaraUribe, Eider Jauregi, Mikel Bengoetxea, Agustin Esnaola, EnekoHarreguy, Salome Portu, Pello Aranburu, Joseba Zubeldia, ImanolGoenaga, Andoni Udabe, Eukene Kamino, Aloña Pulido, IsaakMuñoz, Olatz De Miguel, Iñaki Agirresarobe. Denborapasak:LUMA, O.E.Idazkaria: Alaitz Aizpurua, [email protected]: Aitziber Aranberri.Erredakzio Kontseilua: Imanol Ubeda, Zaloa Arnaiz, MaiderAlustiza, Agurtzane Solaberrieta, Joxe Luis Arrastoa, Alaitz Aizpurua.Informatika: Topaguneko informatika zerbitzua.Banaketa: Miren Azkonobieta, Txelo Vidal eta Kerman ErrekondoElektrikaria: Iñaki Salsamendi.Tirada: 2.600 aleLege-Gordailua: SS-668-96 - ISSN: 1136-6818Inprimategia: Antza.

NOAUA! hamaboskariak ez du bere gain hartzen aldizkarian adierazitako esanen eta iritzien erantzunkizunik.

NOAUA! Kultur Elkarteko jendaurreko ordutegia:10.00-14.00 / 16.00-19.00 astegunetan

AZALAHiri hondakinak nola kudeatu, hortxe dago koxka.

San Joanak amaitu orduko hasi zirenSantixabelak. Jaietako irudi esanguratsuene-tako batzuk bildu ditugu.

Txirrikitutik

Page 4: NOAUA!! 209 alea

4 Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

HE R O R R E K E S A N

Idoia Torregarai

Zurekin bizi nintzelakoAhaztu zintudan.

Egunero ikusten zintudalakoDesagertu zinen

Nire bistatik.

Orain bakarrik bizi naizelakoEzin zaitut ahaztu.

Inoiz ikusten ez zaitudalakoAgertzen zara beti

Nire begien aurrean.

Pako Aristi, Gauza txikien liburua

Asko maite dut Aintzane. Izugarri gustatzenzait bere gaztain koloreko begiak niri begi-ra daudela ikustea. Edo bere ezpain josta-

riak irribarre zabala eskaintzen didatela sumatzea.Garrantzitsua sentitzen naiz oso. Garrantzitsua etabakarra.

Ez zait batere gustatzen Aintzane Andonirekin hitzegiten ikustea. Gorroto dut bere gaztain kolorekobegiek hari begiratzea. Jasanezina egiten zait bereezpainak beste bati irribarrea eskaintzea. Ahula sen-titzen naiz oso. Ahula eta ezereza.

Asko maite dut Aintzane, bai. Hemendik aurreraAintzanek soilik niri begiratuko, niri egingo ditbarre. Baina zer gauza arraroa; bakarrik eta hutsiksentitzen naiz. Eta ez dakit non garbitu eskua erre-tzen didan laban luze hau…

IKA MIKA ATALEAN PARTE HARTU NAHI BADUZU, GOGOAN IZAN IDATZIAK GEHIENEZ 2.000 KARAKTERE IZANGO DITUELA.ALE BAKOITZEAN EZ DIRA BI IKA-MIKA BAINO GEHIAGO ARGITARATUKO. IKA-MIKA BAT BAINO GEHIAGO IRISTEN BADA,

NOAUA!k IDATZI HORIETAKO BAT HURRENGO ALE BATEAN ARGITARATZEKO ESKUBIDEA IZANGO DU.NOAUA!k ez du bere gain hartzen IKA MIKA atalean adierazitako esanen eta iritzien erantzunkizunik.

Hurrengo alea: uztailak 22. Idatzia ekartzeko azken eguna: uztailak 15.

Ainhoa Azpiroz - Aitor Landaluze - Jakoba Errekondo - Luis Aranalde - Nerea Zinkunegi - Idoia Torregarai

Zutabea

Maitasun istorioa

I T U R G I N T Z AI T U R G I N T Z A

Page 5: NOAUA!! 209 alea

5Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

EL K A R R I Z K E TA

Zubietar bat Eusko Legebiltzarrean

Ibarretxe, Zapatero, Bush...

Eusko Legebiltzarrak legegin-tzaldi berri bati ekin dio. Lege-bil-tzarkideen artean zubietar

bat topatu dugu, Itziar Bastarrika.Oreretan jaioa, duela 13 urtetik honaZubietan bizi da EHAKko kide hau.Politikagintzan esperientziarik ez duenarren, Itziarrek ilusioz ekin dio erronkaberri honi.

NOAUA! Nor da Itziar Bastarrika?Itziar Bastarrika. Itziar oreretar ema-

kume bat da, irakaslea. Bikotekideak etanik elkarbizitzen jartzea erabaki genue-nean, argi genuen gauza bat: ez genuenherri giroan bizi nahi. Leku lasaiago batnahi genuen. Baserri baterako presu-puestorik ez genuen baina zorte ona izangenuen. Zubietan etxe bat erostekoaukera izan genuen eta duela 13 urtetikhona hemen gaude, txiripaz.

N. Eta uste bezain lasaia al daZubieta?

I. B. Bai, bai da lasaia. Etorri gineneanez genuen seme-alabarik. Orain bi ditugu.Horrek asko aldatzen du egoera. Garaibatean, kanpoan lan egin eta etxera lota-ra etortzen ginen; Zubietan bizitza gutxiegiten genuen. Umeak bultzatuta, gehia-go ateratzen hasi ginen eta umeen aitza-kiarekin, guraso talde bat osatu da. Guneaskotan egin dugu topo eta horrek bilduegin gaitu. Maiz bazkariak, afariak, irtee-rak eta horrelakoak egiten ditugu.

N. Orain baduzu zeregin berri bat.Non eta Eusko Legebiltzarrean.

I. B. Egia da alderdiaren inguruanbildu diren batzuk ez dutela denboraasko egin EHAK barruan. Ni adibidez.

Ni independiente bezala nago, bainaaurretik EHAKk bazuen bide bat egina.Hor bildu garen askok ez dugu ibilbidepolitiko luze bat. Beste ibilbide motabat dugu. Zorionez, ibilbide horri hasie-ra ona eman diogu eta babesa jaso dugu.

N. Bapatean, Gasteizen, EuskoLegebiltzarrean zaude. Giltza zuenesku dago gainera, ardura handia senti-tzen al duzu?

I. B. Giltzarena ez dut hain argi ikus-ten.

Ardurarena, bai; ardura bada. Ezinukatu. Ibilbide bat egin duzu zure bizi-tzan eta orain, bapatean, politikan ikus-ten duzu zure burua. Ni gainera zerren-dan zazpigarrena nintzen. Ez nuen nireburua hor ikusten baina gauzak horrelasuertatu dira eta hortxe naiz.Pertsonalki, ardura eta erronka handiada, dudarik gabe. Ilegalizazioaren aurre-an, boto mordoa jaso dugula ikusi dugu.Ezker abertzalearen zenbait alderdik etainstituziok babestu egin gaitu eta ardurahandia sumatzen dugu. Nolabait jendehori ordezkatu nahia bada gure asmoa.

N. Denbora honetan guztian, zuetazgauza asko esan dira. Erraza al da bal-dintza horietan lan egitea?

I. B. Niri horrek ez nau kezkatzen.Nik badakit nere ahalmena noraino iris-ten den. Bidea eginez ikasten da munduhonetan. Gaur egun, parlamentuan nor-tzuk dauden ikusita, zera esaten diotnire buruari: “hori hor badago, ni eznaiz gutxiago izango”.

Niretzat ohorea da bederatzitik zortziemakume izatea.

Eszedentzia eskatu du gasteizenburubelarri aritzeko.

NOAUA. Etxean nola hartu dute zureeginbehar berria?

Itziar Bastarrika. Semea eta alaba gaz-teak dira oraindik. “Gaur Gasteiza noa”esaten diet, edo “gaur bilera daukatGasteizen”.

Zaharrenak 10 urte ditu eta lehenbizi-ko egunean zera galdetu zidan: `Ibarre-txerekin bilduko zara?´. Nik ezetz eran-tzun nion. `Eta Zapaterorekin?´; nikezetz, ez nintzela Zapaterorekin bildukoerantzun nion. `Orduan, Bushekin´ botazidan semeak!

Duela gutxi, zera eskatu zidan semeak:`Autografo bat ekarri behar didazu´.“Noren autografoa nahi duzu?” galdetunion nik. Eta semeak: `Ibarretxerena´.Autografoa eskatzeko ez dela hain inpor-tantea esan nion, baina umeak ikustendu Ibarretxe zerbait gehiago badela.

Alabak, ordea, sei urte ditu eta orain-dik ez da konturatzen. Baina semeak esanzidan botoa ematen ikusi ninduela.Alabak berriz, `ni ez amatxo, ni oheannintzen´. Semeak galdetu zidan: `zer boz-katu duzu, nuloa?´ Ah! Hori sekretua da,

erantzun nion...N. Horixe bera galdetu behar nizun.I. B. Sumarioko sekretua da. Taldeak

eman ditu bi bozka horiek...

N. Tira. Aurrera begira, gauzak askoaldatuko al zaizkizu?

I. B. Orereta Ikastolako irakaslea naizeta ikasturtea amaitu berri dut. Bainairailetik aurrera, eszedentzia hartukodut eta burubelarri arituko naiz parla-mentuan. Bederatzitik, hiru izango garaliberatuak.

Jaietan pentsatzenNOAUA! Santioak hasiko dira laster.

Gustukoak al dituzu festak?Itziar Bastarrika. Gaur (ekainak 24) soka

dantza ikustera noa Kalezarrera. Nik San-tioetan dantzatzen dut. IrakasleaKalezargoa denez, hara goaz bere saioaikustera. Aitzakia horrekin, sagardoa etasardinak dastatuko ditugu. Santixabeletan,aldiz, Zubietako gurasooi jokoetan egonbeharra tokatu zaigu.

Eta Santioetan ere ibiliko gara. Ekitaldidenak ditut gustuko. Jaien aitzakiarekinbazkari eta afari asko egiten ditugu. Lanpixka bat ere bai. Jai batzordea herren gera-tu da eta lan pixka bat egin beharko dugu.

Page 6: NOAUA!! 209 alea

6 Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

KA L E J I R A N

Kaixo auzotar agurgarriak, hona gatoz berrizere auzoko istoriotxoak kontatzera, nahiz

eta azken egunotan istoriotxo gehienak herrianizango ziren, Santixabelen kontura. Aurten ere,amaitu dira herriko festak eta, beste urtetan beza-la, Zubietako Santioen zain jarri behar. Santioenondoren gureak izango ditugu San Estebanak,beraz Santixabeletako ajeak alde batera utzi etaauzoko festetarako pilak kargatzen jartzekogaraian gaude. Urtero bezala, festak hasi aurrekoegunetan izaten ditugu lan, stress eta nerbiogehienak, bereziki, jai batzordean festak antola-tzen aritzen garenok. Aurten, gainera, obra txikibatzuk egiten ari gara eta nahikoa lan pilatu zaiguazken egunetarako. Ea ba eginbehar guztiakbukatzen ditugun eta behar bezalako festak atera-tzen zaizkigun. Besterik gabe, hurrengoarte.

Festaz festa

Aurten ere, etorri bezain azkar joan zaizki-gu herriko festak! Niri behintzat aurten

motzak egin zaizkit, Santixabel Eguna larunba-tean tokatzeagatik izango da. Giro ederra izanda nagusi festa guztian. Aurten arrakasta handiaizan dute oilasko biltzaileek; 100dik gora izandira bertan parte hartu dutenak. Festen hasiera-ko txupinazoa ere politta izan zen, AmaiaZubiriaren ahotsa barren-barrenera sartzen da.Azken trakan, ordea, ez zen horrelako zorterikizan, 22:00ak aldera xirimiria hasi eta dena han-kaz gora joan zen, urte guztian egindako lana!Kaka zaharra. Baina eguraldian eraginik ez dau-kagunez, ezin ezer egin.

Santixabelak amaitu dira baina oraindikudako festak hasi besterik ez dira egin. OrainSan Ferminak datoz eta honela segidan uda guz-tian zehar. Gaur, astelehena (hilak 4), zeruatriste dago, euria ari baitu, baina ez da txartoetorriko herria garbitzeko.

Eutsi goiari! Etorriko dira egun hobeak, egu-raldi honek ajea pasatzen laguntzen du-eta.Gora Santixabelak!

Santixabelak joan zaizkigu

IImmaannoollGGooeennaaggaa

Tx

ok

oal

de

Kal

eber

ri

AAnnaa

UUrrddaannggaarriinn

Page 7: NOAUA!! 209 alea

7Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

KA L E J I R A N

Zer moduz pasa dituzue festak? Herriko jaiakere ondo, ezta? Kalexarren oso ondo pasa

genituen San Juanak, euri tantak ez gintuen bildur-tu eta programan iragarrita zegoen guztia bete zen.Ostiraleko dantza saioa izan zen jaietako unerikhunkigarriena, omenaldia jaso zutenak (orain dela35 urte soka-dantza dantzatu zuten gizon-emaku-meak) hunkituta zeuden eta ekitaldia eskaini zute-nak ere gustura jaso zuten esker ona, ondoren ospa-kizunari bukaera emateko afaltzera joan ziren denakelkarrekin. Oilasko biltzaileen eguna arrakastatsuaizan zen, bai guraso eta haurrena zein gazteena ere,azken hauek tranpa txikiren bat egin zuten bainatira, barkatuta daude, kar, kar, kar.

Inolarrean, tortila patata dastatzeko aukera izanzuten Kalexarko plazara gerturatu zirenak, lehiabizian zebiltzan nork irabazi sukaldari titulua bainahau dena umorez, noski. Jaiak umeek agurtu zituz-ten euren egunarekin, badakit nik txikiek gauza bat

bota zutela faltan, mangera! Baietz? Ez dakit zuek San Juan sutara bota beharreko

gauza guztiak bota zenituzten edo ez, baina ni penabatekin geratu naiz, garai batean Udarregi Ikastolazen toki hortan pilatu den txatar eta zabor guztiaksutan erretzeko zera horrekin geratu naiz. Oso itxu-sia geratu da zonalde hori, agian estalita egongobalitz begietan ez liguke horrenbesteko kalterikegingo. Ea txukun-txukun usteko aukera dagoen.

Komentariotxo bat amaitzeko. Herri antzerkiakizan duen oihartzuna aipatu nahi dut. Eskiako ber-tsotan Belmonte gora eta Belmonte behera, batzuketa besteak “Kalexar ez Belmonte” esanez, eta txos-nan zintzilik kartel bat “Villa de Belmonte” data etaguzti. Oso graziosua izan da “Sarraileko Giltza”antzezlanak ekarri dituen zer esanak.

Beno ba besterik gabe, San Roketarako geratukogara auzotarrak, bitartean ondo izan.

Belmonteko jaiak

Lehenik eta behin, zorionik beroenak MielArrastoari, egin dioten omenaldi hori eta

gehiago merezi duelako. Mendian gora edobehera nekatu gabe dabilela dirudi. Hain bizkoreta xumea izanik, asko maite dute mendizaleguztiek, batez ere Kataberako lagunek.Bejondeizula Miel! Horrela jarraitu.

Gaia aldatuz, egun hauetako batean Urbilajoan naiz erosketak egitera eta hara zer poltsakekarri ditudan etxera, “Arriba los frescos, abajolos precios”. Baina zer da hau? Eroskik ez al zuenbada euskaraz idatzi edo hitz egiteko konpromi-soa? Bestalde, arropan probalekura joan eta zer-bait galdetzean, “entender ya entiendo, perotanto como para contestarte no lo sé, por favor,si me hablaras en castellano”.

Noiz arte jarraitu behar dugu horrela? Gureauzoan eta gure herrian dena euskaraz egitenohituak gaude. “Euskarak ez du preziyoik” kan-

painarekin eskertzeko ahalegina egin zutenherriko dendariek. Hain gertu dagoen hiper-merkatura joatean hainbeste aldatzea ere…Etiketak jartzerakoan, hain zaila egiten al da,“Bertako tomatea” jartzea “Del pais” jartzekopartez?

Ea aurrerantzean akatsak zuzentzen saiatzengaren.

Noiz arte?

AAiinnaarraaUUrriibbee

Ka

lez

ar

JJoonneeEEiizzmmeennddii

Atx

egal

de

Page 8: NOAUA!! 209 alea

8

Zaharren egoitzakoek, urtero bezala, berekideen arteko txapelketak burutu dituzte.

Txapelketa hauen artean, karta saioak izaten diranagusi. Bai mus txapelketa, puntu txapelketa etabaita tute txapelketa ere, baina abilitate txapelke-ta burutzen dute ere, hau da, igel jokoaren txapel-keta.

Olinpiada txiki hauetan gizonezkoak nagusidirela esan behar da. Emakumeak, puntuan diranagusi. Esan behar, beste urtetan musean ere, txa-peldunak emakumeak izan direla. Aurten ordea,gizonezko bi bikote izan dira txapeldunak.

Gabriel Encina eta Juana Sanchez mus txapel-ketako txapeldunak izan dira eta Federico Lopezeta Fidel Santa Maria azpi-txapeldunak. Puntuan,ordea, emakumeak nagusi: Mª Jesus Arruti etaIsidra Osa txapeldunak izan dira eta PaulinaIkutza eta Claudia Murua azpi-txapeldunak.Tuteko txapelketan, Teodoro Muñoz eta BasilioDominguez txapeldunak izan dira eta Federico

Lopez eta Fidel Santa Maria azpi-txapeldunak.Emaitzekin bukatzeko, igel jokoan EugenioHernandez izan da auzoko abilitate gehien izanduena eta horregatik txapeldun geratu da.

Antzeman daitekeenez, bikote dexente ibili diratxapelketen inguruan. Horregatik, urtero bezala,txapeldunei eta azpi-txapeldunei sari bat emangozaie eta horretarako bazkari bat antolatu dute.Bazkari honetan, ez dituzte sariak bakarrik bana-tzen, baizik eta aurten 75 urte betetzen dituzteneiomenaldia egiten diete. Aurten bost dira omen-duak: Raimundo Lasa Landa, Enrike UliBerakoetxea, Miguel Iturrioz Amundarain, JoanOtamendi Jauregi, Basilio Osa Alzibar eta seiga-rrena, beste mundura joan berri zaigun BalentinAldalur Iruretagoyena zen. Bera denen gogoanizango da, auzoko partaide sutsua eta maitea zela-ko.

Bazkaria Uztailaren 9an izango da Dana-onaJatetxean.

Zaharren egoitzako txapelketak

Badira pare bat aste udan sartu garela eta urte-ro legez iritsi zaizkigu eguraldi ona eta eguz-

kia. Gustuko dutenek izango dute datorren hilabe-teetan hondartzaz gozatzeko aukera eta nahiagodutenek badituzte urrutira joan gabe paseo etamendi buelta interesgarriak, bakoitzaren nahien ara-berakoa da aukeraketa. Zortekoak izango dira opo-rrak hartuko dituztenak eta gainontzekoek udakoegun luzeak eta gau motzak ahalik eta gehien dis-frutatu.

Hemen ere, antzeman dugu uda iritsi zaigula etamota guztietako jendea inguratzen hasi zaigu gureauzo honetara. Auzoa alaitu zaigu eta tontor honekurte guztian zehar izaten duen bakardade eta isilta-suna galdu egiten dira lehen eguzki izpiekin batera,eta ingurua betetzen zaigu familia, koadrila, bikoteeta abarrekin. San Estebanek kolorea, erritmoa,musika eta usaina aldatzen ditu sasoi honetan.Betiko usainak belar moztu berriaren eta parrillanerretzen den haragiarenarekin nahasten dira.Eguneroko isiltasuna lotsatu egiten da haurren oihueta gazteen kantuen aurrean. Parkearen berdetasunatapatu egiten da, toaila, sonbrila, mantel eta abarren

azpian. Eta auzoko erritmoa aldatu egiten da, urte-an zehar astelehenetik ostiralera eta aste tartetikasteburura bizi bagara ere, udan zehar eguzkiakmarkatzen baititu akordeak.

Ederra izaten da uda auzoan, baina izaten dituguurtean zehar izaten ez ditugun zenbait buruhauste.Izan ere, eguna igarotzeko leku ederraz gain, gaueanfesta egiteko lekua ere bihurtu baita, eta auzotarrakez gaude horretara ohituak, inondik inora ere. Etalehen ostiral eta larunbat gauetan soilik gertatzendena jada aste guztian zehar gertatzen zaigunez,inguruan bizi garenok kontsiderazio pixka bat eska-tzen dugu, eta ez bertan ez biltzea, baizik eta egunaeta orduaren araberako musika eta oihuak eta batezere martxa egitean guztia zegoen moduan uztea,txukun eta garbi, guztion onerako izango baita.

Azkenik, aipatu badatozela laster auzoko jaiak etahemen lanean ari garela orain hilabete asko egunhoriek ederrak eta ahaztezinak izan daitezen. Halaere, badakizu egun hauek ahalik eta ondoen ateradaitezen zure laguntza behar dugula. Beraz, abuz-tuaren hasieran San Estebango plazan elkar ikusikodugunaren esperantzarekin, hurren arte.

Badatoz festak

AAgguussttiinnEEssnnaaoollaa

San

tuen

eaU

rda

iag

a

SSaarraa llaazzkkaannoo

Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

KA L E J I R A N

Page 9: NOAUA!! 209 alea

9Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

KA L E J I R A N

Hala duk, Balentin, hi hin-tzen gure oilasko-biltzai-

leetako soinujolea. Ez zakiat zen-bat alditan ibiliko ginen elkarre-kin, baina beti gozatu diaguAginagako gazteok hirekin.Eguraldi ona ala txarra izan, betiaurrera egiten genian. Euri askoegiten bazuen eta akordeoia bus-titzeko arriskua baldin bazen, bagenian erreme-dio polita: basura poltsa handi batean sartu hiresoinua... eta hurrengo baserrira.

Baina denborarekin hik ere sumatu huennekea eta urte batean azken aldia zela azalduhuen. Guk ere eginahalak egin genizkian hikberriro ere jarraitzeko gurekin, baina azkeneanonartu egin behar. Handik gutxira omenaldi

polit bat eskaini genianherrian.

Egia esan, gurea ez dukizan hik jaso duan omenaldibakarra. Eta mundu honeta-ko hire egunak bukatu dire-nean, bazakiat hire lagun etatrikitilari asko egon zirelahire azken agurrean ere.

Merezi huen seinale. Orain gure artetik joan haizenean, hemendik

bidaltzen dizkiot nire eta Aginagako lagun guz-tien doluminak hire emazte Juliri.

Eta hiri zer esango diat, Balentin? Jo ezak soi-nua beldurrik gabe hor goian, eta seguru nagokhemen Aginagatik falta diren batzuk inguratu-ko zaizkiala. Agur eta beti arte, Balentin.

Balentin “Zialtzeta”, gure Soinujolea

Bi emakume azaldu omen ziren erregeSalomonen aurrera, biak haur beraren

ama zirela aldarrikatuz. Salomonek, Jainkoarenadiskide eta ikaragarri jakintsua zenez, umeaaizkoraz ebaki eta andre haiei erdi bana emateaagindu zuen, lehenbizikoz.

Usurbil eta Donostiako Salomonek, soldatafaraonikoez lanean (lanean, edo), hainbat mese-de egin dizkiote Zubietari:

- Espekulazio-interesak mantentzeko gabe,balizko (baina frogatu gabeko) eskaera asetzeko,gure herrian milaka etxebizitza eraikitzea. Horriesker, baserriz josiriko (simaur usaina, euskara,etc.) Donostia aldeko azken herria desagertukodute.

- Hori orekatzeko, Abaloz aldeko amildegia“natur interesgune” izendatuko dute, oraingozetxebizitzak bertan egitea oso garestia litzateke-

elako.- Espainolen pentsaera bakarra dogma dau-

kan sistema pretoriano patriarkal hegemonikohorren zabortegiez (kuartela, kartzela, errauste-gia…) gozatzeko pribilegioa eskainiko digute.

- Zubietako errepide, komunikazio, zerbitzueta gainerakoak, Bangladeshekoen tankerakoakdira, gehienez ere; inpuestoak, Holandakoenpareko.

Zergatik? Kargudun soldatadunen harroke-riazko adierazpenak ezagututa, kopuru handiakarrazoi. Konforme ez bazaude, ospa zeure herri-tik.

Gurean, bi herrietako Salomon horiek kon-ponbideak erabaki baino, beren ezgaitasunaerakustea nahiago.

Bakarren batek, despatxuko kortina apartatueta berezko irribarre ergela erakutsiz…

Zubieta, salomoniko

LLoonnttxxooZZuubbiirriiaa

Ag

ina

ga

Zu

bie

ta

EEddoorrttaaAAggiirrrree

Page 10: NOAUA!! 209 alea

10 Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

PI L-P I L E A N

Martxoan aipatu genuenaldizkari honetan bertan.Iazko abenduan lana utzi

eta munduari itzulia emateko asmozabiatu zen Aitor Egileta gaztea. Egun,Tasmania eta Australia aldean dabil.Aurretik, ordea, Polinesian izan zen etabertako bidaia-kronika eta hainbatargazki bidali dizkigu. Hori dena sareanipini dugu, noaua.com web orrialdean.“Aitor Egileta, munduan zehar” ataleanklik egin eta Polinesiako datu eta irudiaipagarriak ezagutuko dituzu.

“Polinesiako irletan beti da giro ederra”,hala dio Aitor Egiletak. Australetan izanezik, neguan frexko egiten duelako. Gaztehonek `neguan´ bisitatu ditu Sociedad-eko zenbait irla. Eta eskerrak. “Udanbaino hobeto, izan ere, egunak ez dirahorren beroak neguan (normalean 27gradu) eta euri gutxiago egiten du”, haladio Aitor Egiletak.

Eder baina garestiParajeak ederrak eta jendea zoragarria

omen da. Aitorrek dioenez, “beti lagun-tzeko prest daude, bueltan ezertxo ereeskatu gabe (...). Estresik gabe bizi dira.Karibekoen antza hartzen diet, frantseskutsu horrengatik ez balitz”.

Elikagaien artean, itsasokoak nabar-mendu ditu usurbildar gazteak. Prezioak,ordea, oso garesti. Aitorrek kronikan aipa-tzen duenez, “uste dut munduko lekugarestienetako bat izango dela hau, eta zeresanik ez bisitariarentzat”. Zenbait irletan

luxuzko hotelak bakarrik daude, non urgainean kokatutako lastozko txabola bate-an lo egiteagatik 600 eurotik gora kobra-tzen duten. Beste datu batzuk: ur botilahandia supermerkatuan 2 euro; zerbezabat tabernan 4,50 euro (500 ml); afarinormal bat, 55 euro. Halere, badagogutxiago gastatzeko aukera: kanpingeanlo eginda (15 euro gaueko) eta janariasupermerkatuan erosiz.

Ia munduaren beste aldean egon arren,Europako Konstituzioari buruzko gorabe-herak entzun zituen komunikabideetan.Hau guztia eta gehiago, www.noaua.comweb orrian topatuko duzue, “AitorEgileta, munduan zehar” atalean.

Polinesiatik Australiara abiatu da Aitor Egileta

Irudi hauek eta gehiago, noaua.com web orrian

Huaine irla ezagutzeko modurik onena barkutxo bat alokatzea da.

Estropadak egiten diraPolinesiako Huaine irlan.

Polinesiar kantariak,turistentzako kantari.

irudian, Raiatea irlako etxe tipikoa.

Australiara bidean

Maiatzaren bukaeran Poline-sian izan zen Aitor Egileta.

Bertan 15 egun egin eta gero, ekai-naren 1ean Zelanda Berrira eginzuen salto eta egun hauetanTasmania eta Australiako hegoekialdea ezagutzeko asmoa du. Epelaburrera, Caledonia Berrira joangoda zortzi egunez eta ondorenAustraliara bueltatuko da berriz ere.Australiako ipar ekialdeko kostalde-an, abuztuaren bigarren asterarteizango da. Eta handik Japoniarakohegazkina hartuko du.

Page 11: NOAUA!! 209 alea

11Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

SA N JO A N A K , I R U D I TA N

Jende ugari ibili zen San Joanetan

Azken urteotako jendetsuenakizan dira. Egitarauak bi aste-buru hartu zituen arren,

lagun asko gerturatu ziren Kalezargo(akaso, Belmonteko egokiago?) feste-tara. Giroa primerakoa izan da ekital-di denetan baina, estimatuena dudarikgabe, Belmont dantza taldeko kideeieskainitako omenaldia izan zen.

Ekainaren 18an hasi ziren festak etaederki hasi gainera. Ikusle asko bilduzituen Mendeku Itxua herriko musikataldeak. Ekainaren 25eko gauean ere,plaza jendez gainezka egon zen. Besteurte batzuetan, ordea, jendeakHernanirako bide hartzen zuen.Aurtengo San Joanak, ordea, aspaldi-ko jendetsuenak izan dira.

Oilasko biltzaile gehiagoOilasko Biltzaile Egunean ere, lagun

gehiago animatu dira aurten.Ohiko ekitaldiez gain, izan dira

lehen aldiz antolatu direnak ere.

Patata tortila lehiaketa, esate baterako.Arrakasta handia izan du lehiaketak,beraz, errepikatzeko modukoa. Lehen

edizioan bi lagun hauek nagusituziren: Virginia Rikondo eta AgustinMartikorena nagusitu ziren.

Ekitaldi guztien artean hunkigarriena soka-dantzakoa izan

zen. Eguraldiak lagundu ez arren, Belmont dantza taldeko

kideei eskainitako omenaldia xumea bezain ederra izan zen.

Ekainaren 18an egin zenAuzotarren arteko herri kirolsaioa ikusgarria izan zen.

Lehen aldiz, tortilalehiaketa egin zen San

Joanetan.

Umeen Egunak lagun askoerakarri zituen kalezargo

plazara.

Argazki gehiago www.noaua.com orrialdean, San Joanak 2005 atalean klikatuz

Page 12: NOAUA!! 209 alea

12 Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

SA N T I X A B E L A K , IR U D I TA N

Trakarik gabeko Santixabelak

Akabo Santixabelak.Baina bitxia da. Aurtenez baita trakarik izan.

Euriak zapuztu zuen jaietakoazken ekitaldia. Ekitaldia antola-tzen aritu zirenen ahalegina aipa-tzekoa den arren, azkenean euriaizan zen nagusi.

Trakarik izan ez den arren, jai-giroa primerakoa izan da. Aurten,ekitaldi gehienetan haurrak izandira protagonistak. Baina gazteaketa helduak ez dira atzean geratu.

Jaietako irudi batzuk bildu ditu-gu bi orriotan. Gure web orrialde-an gehiago topatuko dituzue,www.noaua.com helbidean.

Argazki gehiago www.noaua.com orrialdean, Santixabelak 2005 atalean klikatuz

Puzgarriak, errokodromoa...aukera zabala izan da aurten.

Ekainak 30. Jolaserakoaukera ugari izan da aurten.

Ekainak 30. Pintura lehiake-tak arrakasta izan zuen.

Ekainak 30. PinturaLehiaketako sari banaketa.

Ekainak 30. gaztetxoakpilotalekuan bazkaltzen.

Uztailak 1. Buruhandiaketa erraldoiak.

Page 13: NOAUA!! 209 alea

13Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

SA N T I X A B E L A K , IR U D I TA N

Xabier Aranburu “Xomorro” izan daaurtengo Bertso-Paper Lehiaketako

irabazlea.

Antton Aranburu izan zen bigarrena“Ugarte” bertso-sortarekin. Hirugarrena, aldiz,Kerman Errekondo izan zen. Bertso hauekguztiak www.noaua.com orrialdean aurkitukodituzue.

“Xomorro”, Bertso-PaperLehiaketako irabazlea

Jaietako ehundaka argazkibildu nahi ditugu. Hori

da lehiaketa honen helburua.Bide batez, NOAUA!rakobidea egiten dutenen artean,afaritxo bat zozketatu nahidugu. Oso erraza da. Argazkiaekarri eta zozketan hartukoduzu parte.

Argazkia nola helerazi?NOAUA!ko egoitzara ekarriedota e-postaz igorri honako hel-bidera: [email protected].

Trukean, bi lagunentzako afa-ria zozketatuko dugu argazkiakbidaltzen dituztenen artean.Uztailaren 12an amaituko dalehiaketa.

Argazki lehiaketa oraindik martxan

Uztailak 1. Oilasko biltzai-leak, arratseko jokoetan.

Uztailak 1. Danborradaarratsez eta gauez egin zen.

Uztailak 1. Platano dantzatxosnetan.

Uztailak 2. Idi-deman, jendeugari bildu zen.

Uztailak 2. errepresaliatuenomenezko ekitaldia.

Uztailak 2. Bertso saiokoprotagonistak.

Uztailak 3. Bengoetxea anai-arrebak nagusi toka saioan.

Uztailak 3. Dantzariensaioa, pilotalekuan.

Uztailak 3. Pottokabakarlaria txosnetan.

Page 14: NOAUA!! 209 alea

Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

20. U R T E U R R E N A, I R U D I TA N14Zorionak eta urte askoan!

Erraz pasatzen dira 20 urte.Baina ez dira debalde pasatzen.Zumarte Musika Eskolakoei

galdetu bestela. 1985 urtetik hona, askoizan dira musika ikasten aritu direnak.Gaur egun ere, asko dira musika ikasiasmoz Villa-Pilar etxera hurbiltzen dire-nak. Batzuk eta besteak, ikasle ohiak etagaur egungo ikasleak, bat egin zutenekainaren 25eko jaialdian. 20 urte ezbaitira egunero ospatzen. Kiroldegirahurbildu ziren lagunen gozamenerako,luzaroan gogoan izateko moduko ikus-kizuna eskaini zuten. Hemen dituzuejaialdiko irudietako batzuk. Zorionaketa urte askoan!

Ekainaren 25eko goiza Zumarteko txis-tulariek eta trikitilariek alaitu zuten.Ikusgarriena, ordea, gaueko saioa izanzen. Taula gainetik lagun asko pasa ziren:txalapartariak, albokariak, trikitilariak,txistulariak, talde instrumentalak, abesba-tzak, dantzariak... Baina ikusleak askozgehiago izan ziren. Oiardo Kiroldegiatxiki geratu zen.

Jaialdian zehar, omenaldi xumea eginzitzaien musika eskolako sortzaile direneta gaur egun ere bertan musu-truk lane-an dabiltzan Iñaki Mujika, Jexus Pagolaeta Roman Manterola usurbildarrei.

Usurbilgo Musika Eskolakoek, ohar

honen bidez eskerrak emateko aukeraaprobetxatu nahi dute: “Zumartek, bere20. urteurrena dela eta kontzertu guztietanikusle edo partehartzaile bezala egon direnpertsona guztiei eskerrak eman nahi dizkie,baita ekitaldi guzti hauek egiteko laguntzaeskaini diguten erakunde, elkarte eta insti-tuzio guztiei ere. Denei mila esker eta gukadina gozatuko zenutela espero dugu”.

Abesbatza, Katalunian kantariUztailaren 14an hasiko da Katalunia-

ko Cantonigros Nazioarteko Musika

Jaialdia. Bertan izango dira Zumarte-Orereta abesbatzako kideak. Gureordezkariek Haur AbesbatzaLehiaketan eta Folklore SailekoAbesbatzen Lehiaketan hartuko duteparte. Lehiakideen artean, Letonia,Lituania Errusia, Txina, Venezuela,Kanada, Alemania eta Kataluniakoabesbatzak izango dira.

Horretaz gain, Zumarte-Oreretaabesbatzak beste bi emanaldi eskainikoditu uztailaren 17a bitartean.

zumarte Musika Eskolaren Jaialdia apartekoa izan zen.

Musikariek bezalaxe, dantzariekere saio polita eskaini zuten.

Ekainaren 25eko txistulari taldea duzue hauxe.Trikitilariak ere kalejiran ibili ziren.

Page 15: NOAUA!! 209 alea

Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

EL K A R R I Z K E TA 15

1994 urterarte, Usurbilgo Ugaldeaindustrialdean zegoen Moulinexenpresa. Baina Ugaldekoa txiki

eta zaharkitua geratu zen. Usurbilenmantentzeko saiakerak egin ziren arren,azkenean, Urnietak eginiko eskaintzaonartu zuen Moulinexek eta duela 11urtetik hona, Urnietan da hizpidedugun lantegia. Langileen adina, batazbestekoa, 50 urte ingurukoa da. Gauregun, 183 lagun ari dira lanean.Horietako 26 usurbildarrak dira.Tartean, Loli Korta, Moulinexekoenpresa-komiteko kidea. 32 urte enpre-san lanean aritu eta gero, orain kolokanikusten du bere lanpostua.

NOAUA! Bitxia da gertatzen aridena. Duela lau urte Seb multinaziona-lak erosi zuen Moulinex enpresa etaorain saldu egin nahi du.

Loli Korta. 2001ean, Seb multinazio-nalak Moulinex/Krups taldearen hain-bat enpresa bereganatu zituen. Seb mul-tinazionalak beste marka batzuk ere pla-zaratzen ditu: Tefal, Roventa, Calor.

Orain argi geratu da Seb multinazioa-nalaren benetako asmoa: konpetentziaegiten zion Moulinex markaz jabetu zeneta, orain, merkatutik kendu nahi du.

N. Ekonomikoki, ordea, ondo dabilenpresa. Fakturazioan gora egin du Sebkateak. Harrituta hartuko zenuten sale-rosketaren albistea, ezta?

L. K. Lehengo urtean, Seb multina-zionalak Barbastroko (Huesca) lantegiaitxi zuen eta 271 langile kalean geratuziren. Egoera hori Urnietan errepikatu-ko zen beldur ginen. Gure kasuan,ordea, ez dute Barbastrokoa errepikatunahi. Jabeak enpresa erosle baten biladabiltza. Jabeek esan digutenez, 8 dira

interesa azaldu duten enpresak. Hiru,izaera komertzialekoak dira. Beste bos-tak, izaera industrialekoak.

N. Salerosketa horretan zuen lanpos-tuak kolokan leudeke?

L. K. Ez digute garbi hitz egiten.Enpresarentzat alternatiba bat bilatzenari direla diote. Euren asmoa da eroslebat aurkitu eta 70-80 lagunentzako lanaziurtatzea. Baina gainontzekoak kalerajoango lirateke.

N. Azken urteotan produkzioa jeitsiegin al da?

L. K. Azken boladan, topera ari garalanean. Gure ustez, almazena bete-beteuzteko asmoa dute. Gure lantegia itxieta Txinan edo bestelako toki bateanlantegi berria ireki arte, gure produk-tuak merkaturatzen jarraitu ahal izateko.

N. Beraz, deslokalizazio baten aurre-an gaude.

L. K. Bai. Txinara, Frantziara edobeste toki batera eramango dute gurelana. Jabeek esan digutenez, Frantziandituzten enpresei alternatiba berdinaeskaini zaie. Ez dakigu benetan horrelaote den edo ez. Baina ez dut uste besteurte bat gehiago egingo dugunik.2005erako lana ziurtatu digute.2006rako, ez. Garbi daukate gurea beza-lako enpresek ez dutela Europan etorki-zunik. Asia aldeko konpetentziagatik,bereziki. Alternatiba gisa, zeharo ezber-dina izango den enpresa baten biladabiltza.

Moulinex lantegia, kolokan

Moulinex enpresan usurbildar asko ari dira lanean.

Langileak protestan

Ekainaren 11n, lehen kontzen-trazioa egin zen Urnietako

Moulinex lantegiaren aurrean. Uztailaren 9an, ordea, Moulinex-

eko aparkalekutik Urnietako Udale-txerainoko martxa egingo dute.

Page 16: NOAUA!! 209 alea

16 Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

ER R E P O R TA J E A

Errauste-planten aurkako herri plataformekhondakinak kudeatzeko plan alternatiboa aurkeztu dute

1. Hondakinak sorburuan bertan era-goztea, aurre hartzea eta murriztea.

2. Hondakinak modu jasangarriankudea daitezen bultzatea.

3. Hondakinak sortu diren lekutikahalik eta hurbiltzen kudeatzea.

4. Gaikako bilketa integrala egitekoazpiegitura diseinatzea.

5. Hondakinak berriro erabiltzekoprozesuak sustatzea, objetuen bizitzaluzatzeko.

6. Gipuzkoan itzultzeko ontziak era-bil daitezen sustatzea.

7. Hondakinak birziklatzeko proze-suak eta industriak sustatzea.

8. Gipuzkoan konposta egiteko pro-zesuak indartzea.

9. Energia sortzeari dagokionez,errausketa baino askoz prozesu jasanga-rriagoa eta eraginkorragoa den aldetik,biometanizazioa bultzatzea.

10. Hondakinen isurketa ahalik etagehien murriztea.

11. Hondakinei eta hondakinak trata-tzeko alternatibei buruzko informaziozorrotz, zehatz eta osoa ematea.

12. Gipuzkoako herritarrekin etapolitikariekin gardentasunez jokatzea.

13. Zaborrak tratatzeko metodojasangarriei buruzko azterlan objetiboa

egitea. 14. Zaborren kudeaketan, prezioak

gardenak izan daitezen bultzatzea. 15. Gaikako bilketari, hondakinak

berriro erabiltzeari, birziklatzeari, kon-posta egiteari, biometanizazioari etaabarri buruzko sentsibilizazioaren, hezi-ketaren eta jardunbide egokiak izatearenaldeko giroa sortzea.

16. Herritarren parte-hartzea bultza-tzea, nork bere hondakinen ardura due-lako, batetik; eta bestetik, hondakinakbehar bezala kudeatuko badira, ezinbes-tekoa delako herritarrek erabakietanparte hartzea.

Herri plataformek aurkeztu duten planaren helburuak

Zaborrei zein irtenbide eman.Hortxe dago koxka. Iaz, garaihonetan, beste gairik ez zen.

Erraustea gora, erraustea behera.Gipuzkoako Hiri HondakinenKudeaketarako Plan Integralak harro-tu zituen hautsak. Hondakinei aurreegiteko bi errauste-planta proposatzenzituen plan horrek: Txingudin, bat;Aritzetan, bestea. Berriki, errauste-planten aurkako herri plataformek bes-telako plana plazaratu dute.Erraustearen ordez, bestelako alterna-tibak proposatzen dituzte.

Azken asteotan, hondakinen gaiakalbiste, erabaki eta adierazpen ugari sor-tarazi ditu.

Agindu bezala, errauste-planten aur-kako herri plataformek euren alternati-ba garatu dute. Oraingoz, aurrerapenmodukoa aurkeztu dute, “GipuzkoakoHondakinak Kudeatzeko PlanGidatzailearen Aurrerapena” izenekoa.40tik gora profesionalek egindakohausnarketen ondorio da herri platafor-mek aurkeztu duten plan gidatzailea.

Atez ateko gaikako bilketaPlataformen plan alternatiboak

erraustea baztertu eta hiru bide hauekproposatzen ditu: atez ateko gaikako

bilketa bultzatu, konpostatze-guneugari sortu eta sei biometanizazio plan-ta eraiki.

Osagarri gisa, zaborra bereizteko lauplanta berri irekitzea proposatu dute.Gaur egun bi daude: Urnietan etaLegazpin. Azkenik, birzikla ezin daite-keen zaborrarentzat bizpahiru biltegieraikitzea aurreikusi da herri platafor-men planean.

Mankomunitatearen prentsa oharraPlataformetako kide den Peio

Lozanok egin zuen plan honen aurkez-pena, Donostiako Miramar jauregian.Arrazoi ekonomikoak medio, “Urnieta-ko bereizketa plantara eramaten denzabor asko eta asko ez da bereizten” etazuzenean zabortegira botatzen delaadierazi zuen Lozanok. Honen aurrean,San Markoseko Mankomunitateak PeioLozanoren hitzak gezurtatu nahi izanzituen prentsa-ohar baten bidez.

Mankomunitateko kideen esanetan,“baieztapen hori errealitatetik oso urrundago. Gaikako bilketaren funtzionamen-dua ezagutzen duen orok jakin badakibatzuetan, akatsez edo sisteman hobeparte hartu eta laguntzeko, edukiontzie-tan ezegokiak diren hondakinak botatzenditugula”. Horietako batzuk, egungo

teknologiarekin ezin daitezke birzikla.Berreskura ezin daitekeen hondakinariezegokia deitzen zaio. Bada, SanMarkosekoen esanetan, Espainiakobereizketa plantetan sartzen den ezego-kien bataz bestekoa hondakin guztien%28 denean, Urnietako plantarenkasuan %19 da.

Horretaz gain, Peio Lozano herri pla-taformeetako kidearen adierazpenakasmo txarrekoak direla uste du SanMarkoseko Mankomunitateak: “eskual-dean hondakinak kudeatzeari buruz eza-gutzarik eza nabarmena adieraztenbaitu. Era horretako aitorpenek ez duteezertan laguntzen ontziak birziklatzearidagokionean lortu nahi diren helburuenlorpenetan”.

Prentsaurrekoaren irudia.Eskubitara, Zubietako alkatea.

Page 17: NOAUA!! 209 alea

17Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

ER R E P O R TA J E A

Foru Aldundia ere, konpostatzearen alde

Definizioak eta esanahiak

Hiri hondakinen gaiak zeresanhandia eman zuen iaz. Ordutikhona, gauza batzuk aldatu egin

dira. Errauste-planten aurkako herri plata-formek plan alternatiboa aukeztu dute.Gipuzkoako Foru Aldunditik datozenalbisteak ere, berrituak datoz. Orain, kon-postatze-plantak eraikitzearen alde azalduda Foru Aldundia.

Errauste-plantekin batera, konpostatze-plantak eraikitzearen alde azaldu da ForuAldundia. Proposamen berri honekGipuzkoako Hiri Hondakinak KudeatzekoPlan Integralean jasotzen denarekin bategingo luke. Beraz, konpostatzearen alter-natiban sakondu nahi da baina ez daerraustea baztertzen. Hau da, errauste-planten osagarri izango lirateke konposta-tze-gune horiek.

Gipuzkoan bi errauste-planta aurreikusidira eta bi planta horien aldamenean erai-kiko lirateke konpostatze-gune horiek. Erahorretan, gaur egun Ormaiztegin tratatzendiren 4.500 tonatik 44.000 tonara pasatunahi du Diputazioak. Gipuzkoan sortzenden zaborraren %8 ongarri bihurtu asmoz.

Konpostatze planta bakoitzak 2,2 hekta-rea hartuko lituzke, eta zortzi milioi euro-ko aurrekontua izango luke.Donostialdeko konpostatze-plantanDonostialdeko, Urola Kostako,

Tolosaldeko eta Txingudiko zaborra trata-tuko litzateke.

Donostiako Udala,Aritzetako kokagunearen aurkaDonostiako Udalak ere zeresanik eman

du azken bolada honetan. Mankomunitatedenek errauste-planta Aritzetan ipintzeaerabaki zutenetik hona, Odon Elorzakzalantzan jarri du errauste eredua. Aldiz,biometanizazio eta gasifikatze planten aldeegin du. Baina gutxiengoan agintzen ari daeta horrek egoera deserosoan utzi du.Odon Elorza alkatearen gogoz kontra,Donostiako udalbatza plenoa errauste-planten alde azaldu berri da. Aritzetakokokalekua baztertu baina Donostiako bestekokaleku batean jartzearen aldeko mozioaonartu zuten Donostiako udaleko oposi-zioko talde denek, Ezker Batuak izan ezik.

Gipuzkoako Mankomunitateak,Donostiako Udalarekin batGipuzkoako mankomunitateetako lehen-dakariak ere ados daude. Donostian ber-tan, Aritzeta ez den kokapen berri batonartzeko prest. Luis Mari Oyarbide ForuAldundiko Garapen IraunkorrarenDepartamenduko diputatua iritzi ebrekoada baina kokapen berria hautatzeaDonostiako Udalaren esku uzten dutelajakinarazi du.

Errausteaz asko hitz egiten da. Baita alternatibetaz ere.Baina konpostaz, gasifikazioaz edota biometanizazioaz

hitz egiten dugunean, zertaz ari gara hizketan? Definizoen atze-an ezkutatzen diren esanahiak bildu ditugu zientzia.net helbi-dean arakatuz.

Konposta. Materia organiko hartzigarriarekin konposta egindaiteke. Materia organiko hori kontrolpean degradatzean lortzenda, eta, lurra ongarritzeko baliagarria izateaz gain, bestelako aban-tailak ere baditu: hondakinak kontrolik gabe degradatzean sor-tzen den poluzioa eragozten da, zabortegira edo tratatzera eramanbeharreko zabor-bolumena asko gutxitzen da...

Gasifikazioa. Abantaila ugari ditu erraustearen aldean.Gasifikazioan eta ohiko errekuntzan antzeko tenperaturak era-biltzen dira, baina gasifikazioan aire gutxiagorekin egiten dalan. Hala, gas eta konposatu toxiko gutxiago sortzen da, eta,gainera, sortutako gasa erabili egiten da; beraz, ez da ia ezer

isurtzen atmosferara. Bestetik, errauste-plantetan gelditzendiren zepa eta errautsetan poluitzaileak daude; aldiz, gasifika-zioan gelditzen diren hondarrak kristalak dira, guztiz inerteak.Dena den, gasifikazioa ez dago guztiz garatuta oraindik.

Biometanizazioa. Materia organikoa baliatzeko beste modubat biogasa sortzea da. Konposta egitean materia degradatzenduten bakterioak aerobioak dira, hau da, oxigenoa behar dutebizitzeko. Biogasa lortzeko, berriz, oxigenorik gabeko inguruabehar da; orduan bakterio anaerobioek degradatzen dute mate-ria organikoa, eta emaitza metanoa eta karbono dioxidoa dira.

A Coruñako instalazioa da biometanizazio-gune modernoeta-koa. Egunero 500 tona hondakin jasotzen ditu, eta horietatikasko elektrizitate bihurtzen ditu. Sortutako energia elektrikoanahikoa da instalazioak berak dituen beharrak asetzeko eta hiri-ko kaleak argitzeko. Gainera, materia organikoaren hartziduraanaerobioa bukatu eta ez duenean gas gehiago ematen, gelditzendiren hondarrak konposta egiteko erabiltzen dituzte.

Luis Mari Oiarbide, Forualdundiako diputatua.

Aritzetan ez bada,non?

Uneoro, bi eztabaida ezber-din gurutzatzen dira.

Erraustearen egokitasuna, bate-tik. Errauste-plantaren kokagu-nea, bestetik. Aritzetako aukera baztertu etakokagune berri baten alde azal-du da Donostiako Udala. BainaAritzetan ez bada, non?Zubietako hautagaitzak indarrahartu du berriz ere. Beste zurru-murru bat ere zabaldu da:Usurbilgo mugan, Urbil ingu-ruan dagoen lursail batean pen-tsatzen hasiak ote diren...

Page 18: NOAUA!! 209 alea

18 Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

PO R R U S A L D A

Pariseko Auzitegiak 15 eta 20urte arteko kartzela-zigorra jarridie 1999an Plevinen zortzi tona

dinamita baino gehiago lapurtu zituztenETAko kideei. Batzuei lapurreta eginizana leporatu zaie eta besteei dinamitahartu edo jaso izana. Patxi Segurolari 15urteko zigorra ezarri diote.

Zortzi orduz aritu ziren epaileak epaiaprestatzen, eta emaitza hauxe: 20 urterazigortu zuten Asier Oiarzabal, 18 urteraMiren Argi Perurena eta Jon Bienzobas,16ra Fermin Martinez Vergara eta 15eraPatxi Segurola. Yves Jacobek zuzentzenzuen gorteak, gainera, Frantzian bizitzekobetirako debekua ezarri zien bostei.Operazio horretan ETAri laguntzea lepo-ratuta epaitu zituzten ARB BretainiakoArmada Iraultzaileko 10 kideetako bede-ratziri, berriz, bi eta zazpi urte arteko kar-tzela-zigorra jarri zieten eta bat aske utzizuten.

Epaiketara joandakoei eskerrak Patxi Segurolak epaiketara joandakoei

eskerrak eman nahi dizkie. Hemen ditu-zue idatziz helerazi dituen esker onekohitzak: “Fresneseko espetxetik bihotzezeskertu nahi diet ekainaren 13an Parisekoepaitegian egon ziren guztiei. Oso zaila daune horietan sentitu genuena adieraztea,batez ere nik, 11 urte pasa ondoren, lagu-

nak eta familiarrak ikustean. Zuen pre-sentziak beste leku batean egongo baginabezala setiarazi zigun.

Ikusgarria izan zen. Batzuekin denborabehar izan nuen ezagutzeko, batez eregazteekin. Pixkana joan nintzen guztiakezagutzen. Momentu hunkigarriak izanziren, txaloak, keinuak, hain gertu bainahain urrun. Baina agurtzeko orduan ikusieta bizi izan genuena ezin da hitzekinadierazi. Emozioarekin malkoak aterazitzaizkigun, oso garrantzitsua izan zenniretzat eta besteentzat. Benetan, biho-tzez, mila esker”.

15 urteko zigorra

hilabetez luzatu da PatxiSegurolaren epaiketa.

Zubiaurrenea, 3

Araudi eta ordenantzaberriak jendaurrean

Ekainaren 10ean egindako bilku-ran, Usurbilgo udalbatza pleno-

ak araudi bat eta udal ordenantza batonartu zituen hasieraz. Araudia, udalintereseko irabazi-asmorik gabekoelkarteak erregistratzeari buruzkoa da.

Udal ordenantzak, berriz, UsurbilgoUdalaren dirulaguntzak arautzekoxedea du.

Erabakia jada GAOn argitaratuaizan da eta erreklamazioak edo irado-kizunak aurkezteko epea uztailaren21ean amaituko da.

Pentsioen ingurukoinformazioa

Orain arte, ezinezkoa zen “SOVI”delako pentsioa eta alargun

geratzeagatik jaso beharreko pentsioajasotzea. Bat edo beste, baina biak ez.Irailetik aurrera, biak batera jasotzekoaukera izango da. Beti ere, bi pentsioenartekoak ez badu kopuru hau gaindi-tzen: 877,42 euro.

Tramitazioa oso erraza da. Hala ere,Usurbilgo PSE-EE alderdia informaziogehiago emateko prest azaldu da.Alderdi honek udaletxean duen buzoianizena eta telefono zenbakia utzi etaberaiek jarriko dira interesatuarekinharremanetan.

TEL. 36 61 97

MASAJE LEKUA

Kale nagusia, 44- beheaLASARTE-ORIA

Kirol masajea eta masaje terapeutikoa

Page 19: NOAUA!! 209 alea

Euskadiko II. Mailako Txa-pelketaren kanporaketajokatu zen Santixabel egune-

an. 10 aizkolari aritu zen aurrezaurre, baina lehen seiak izan zirenfinalerako sailkatu zirenak: Juan JoseLopez, Daniel Vicente, Juan ManuelErasun, Unai Otaño, Xabier Minde-gia eta Manuel Kañamares. Finalauztailaren 31n jokatuko dute Loio-lan, Donostian.

Lezaungoa da Lopez eta iaz MailaNagusitik kanpo geratu zen. Santi-xabel egunean Usurbilen jokatu zenkanporaketan, ordea, maila txukune-an aritu zen. 16 minutu eta 49 segun-dutan ebaki zituen bost egurrak.Bigarren Mailatik Maila Nagusirabueltatzeko aukera asko ditu Lopezek.Hori uztailaren 31n argituko da,Loiolan jokatuko den finalean.

Giro ederrean jokatu zirenUsurbil Cup txapelketakofinalak. Usurbil FT taldeak

aurtengo edizioa antolatzen lagunduduten guztiei eskerrak eman nahi dizkie.

Benjamin mailan, mutilen artean,Zendoia izan zen nagusi eta Kaxeroak tal-dea bigarren geratu zen. Nesken artean,Suge Gorriak taldeak irabazi zuen eta BetiGu taldea bigarren geratu zen.

Infantil mailan, Makarroiak taldeanagusitu zen finalean Bordatxo taldeariirabazi eta gero. Alebin mailako finala,

berriz, Fiatc Seguroak taldearentzat izanzen. Txikilino taldekoak izan ziren biga-rren, penaltietan galdu ondoren.

Kadete mailan, Eh Oh Ah taldea izanzen jaun eta jabe.

Antolatzaileek eskerrak eman nahi diz-kiete ondokoei: Usurbilgo Udala,Usurbilgo Kirol Patronatua, Labe Goxookindegia, Laukote okindegia, Pello arrain-degia, Laurok liburudenda, Dia supermer-katua, Ardi Beltza garagardotegia, Bordatxotaberna, Benta taberna, Aitzaga taberna,Zendoia taberna, Antxeta taberna, Irratipub taberna, Zeuk kogiagintza.

19Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

I Z E R D I PAT S E TA N

Lopez nagusi Aizkora Txapelketan Pozik joan etapozik itzuli

Datorren urtean, gehiago

Beroak ez zituen Dema-Plazako ikusleak uxatu.

Eskubaloi partida ugarijokatu behar izan dituzte.

Beti Gu taldekoak

bigarren geratu ziren.

Aristitxo, 8-5.a 20170 USURBILMOBILA: 629 46 09 66

Kadete zein infantil mailakoneska-mutilak gustura ibili

ziren Granollersen (Katalunia)jokatu zen Nazioarteko EskubaloiTxapelketan. Bi taldeak laugarrenizan ziren. Baina hori gutxienekoaizan zen. Primeran ibili dira, giroonean, eta hori da garrantzitsuena.

Page 20: NOAUA!! 209 alea

20 Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

GAZI GOZO GEZA

Oharrak

EETTXXEEBBIIZZIITTZZAA

-Usurbil edo inguruetan pisua errentan hartu-ko genuke. Tf: 645722874.

-Usurbilgo bikote gazte batek pisua alokatunahiko luke Usurbilen. 679 185 102.

SALEROSKETAK / GARAJEAK

- Vespa Iris 200 motorra salgai. SS-AL matri-kula. Salneurria 600 euro. 656 721 158.

- Garaje bat daukat alokairuan jartzeko KaleNagusian (Bizkarreko etxeetan) 240 euro-tan. 100m2takoa da eta kotxea erraz sar-tzen da. 943 458 284.

- Aparkalekuak salgai Bizkarra 1-8 etxe talde-an, Kale Nagusia 3 zenbakian. 607 905 859 (Imanol).

- Honda Dominator 650 cc motorra egoeraoso onean. 667 172 010 (Jon).

- Garaje itxi bat alokatzen da Kale Nagusian.Interesatuak: 943 361 235.

LANPOSTUAK

Lan-eskaerak

- Udan umeak zaintzeko prest nago. 943 37 1277 / 685 722 602 (Nerea).

- Udan haurrak zaintzeko esperientziadunneska euskaldun bat eskeintzen da. Egunosoko disponibilitatea. Interesatuak. 658759 335.

- Lan egiteko gogoa daukat. Kanpotarra naiz etaedozein lan egingo nuke: portalak garbitu,plantxa egin, kanguro lanak astebukaeratan,pertsona helduekin, fregaderako lanak... 677552 258 (Sharon).

- Kamarera euskaldun bat eskaintzen da astele-henetik ostiralera lan egiteko. Telefonoa: 667 694 469.

- Emakume bat eskaintzen da astelehenetikostiralera, pertsona helduak edo ezinduakzaintzeko. Horrelako lanetan aritua. 626641 155 Mariaje.

- Taberna batean egingo nuke lan edo antzekozerbaitetan. 652 757 495.

- Portalak eta eskailerak garbitzeko neska bateskaintzen da. Esperientzia horrelako lane-tan. Interesatuak deitu (690 784 113).

- Oporretako, ospakizunetako, edozein mota-tako bideoak montatzen dituen profesio-nala eskaintzen da. 943 555 835/ 617-242660.

Lan-eskaintzak

- Kamarera behar da Antxeta jatetxean astelehe-

netik ostiralera lan egiteko, eguerdiko12:30etik 16:00ak arte. 943 370 344.

- Harategian lan egiteko pertsona behar dugu,uztailean eta abuztuan. 943 37 20 34.

- Emakume heldu bat behar dugu etxeko-lanak egiteko. Eguerdiko lana izango litza-teke. Euskalduna izatea nahiko genuke.Interesatuak mesedez deitu telefono hone-tara: 943 300 518 (Mª Angeles).

- Orioko ileapaindegi batean estetizista batbehar da. Interesatuak deitu 943832729.

- Zarautzko taberna baterako sukaldaria etazerbitzaria behar dugu. Udarako bakarrik.Interesatuak: 661 97 26 70.

BESTELAKOAK / GALDUTAKOAK

- Trailerra saltzen da lanarekin. Interesatuakdeitu 649 85 01 31.

- Kalezar azpiko erreka ondoko bide berrianbetaurreko batzuk topatu ditut. Galdubadituzu, NOAUA!tik pasa.

- Itsasoan arrantzan egiteko kainabera behardut. Ahal bada teleskopikoa. Zurea erabil-tzen ez baduzu, doan edo merke antzeanemateko prest bazaude, gustura hartukonuke. Tel: 676374812.

- Haur baten jertse berde bat galdu duguZubiarrenea kaletik, San Ignazioko autobusgeltoki bitartean. Aurkitu duenak mesedezNOAUA!ko egoitzan utz dezala. Milaesker.

- Peugeot 306 Break salgai. 2000-HDI.Matrikula, BPF (2001 azaroa). Garajeanegon da beti. Prezioa: 9.000 euro.Telefonoa: 636 36 49 42.

- Baldintza onetan dagoen 49cc dituen motoHonda bat daukat salgai. Telefonoa: 943 3645 54.

- Ume baten urrezko pultsera bat galdu dugu.Ianire izena eta data bat dauzka grabaturik.Aurkitu duenak deitu: Telefonoa: 667 502218.

- Bideokamara bat saltzen dut, Canon XL1semiprofesionala, bateria eta tripodeabarne. Gutxi erabilia. 943 376 902 - 665749 615 gauez.

- Kanping-karroa salgai, aluminiozko panela-rekin. Karabana bihurtzen da. Telefonoa:943 55 18 32.

- Pago egur txikitua eta lehorra salgai. Etxeraeramaten da. Tf. 615 755 762.

Txerrimunik ordainetan

Zorionak hirukote!Uztailaren 17an 4 urte beteko dituzue.

Egun eder bat igaro ezazuela zuen guraso etalagunekin. Muxu bero bana etxekoen partetik.

JAIOTZAK

-- Haritz Aramburu Etxarren,

ekainaren 21ean.

Oharrak - Txerrimunik ordainetan

doaneko atalak dira

NOAUA! Kultur Elkartea - Borda Berri,

3 Eguzkitzaldea 20170 Usurbil [email protected]

Zorionak Pottokok! Laster ospatuko ditugu zuen urteak.

Unaxentzat uztailaren 13an lehenengoa etaEnautentzat 17an laugarrena. Zorionak izebaNuriarentzat ere, berak 12an beteko ditu urtebatzuk gehiago. Muxu pilo bat etxekoen par-tez.

Telf: 943 36 61 21 Alperroburu, 1

Page 21: NOAUA!! 209 alea

21Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

MA J E R A KO KO N D A R R A K

Harri txin-txarrak

*DEITURA

Gorenak

Atzizkia

Arrainmota

Kezkatuta

ErdalhizkiaAltzarimota

Bizkaieraz,udazkenak

NorbaitEguzki

*IZENA

Muskizkoauzoa

MaizZarenhorrek

UztaiNor

atzizkia

ZamaZuhaitz

mota

Iskanbilak

Suzkoarmen

jartigaia

JupiterrensateliteaEdari al-

koholduna

Bokala

999

Zintzoa

Aluminioa

GarraiomotaGaixo

Ate, hitzelkarketan

Noratatzizkia

Tiranako

Röntgen

Egunerokojaki

Leherkariezaguna

Infin.,onartu

Irud

ian,

“U

surb

ilgo

base

rria

k et

a ba

serr

itarr

ak”

libur

uare

n e

gile

a. S

oluz

ioa:

22

orri

an.

Page 22: NOAUA!! 209 alea

22 Noaua! - 2005eko uztailaren 8an

IN F O R M A Z I O P R A K T I KO A

Soluzioa Egin kontu

Tren eta autobus ordutegi berria

Duela hiru urte argitaratu genuenlehen aldiz tren eta autobusen

ordutegia, sakelean eramateko modukoargitalpentxoa.

Bitan aldatzen dira tren eta autobusenordutegiak: uda hasieran eta udazkenhasieran.

Aldizkari honekin batera jaso duzunaleaz gain ordutegi gehiago eskuratu nahibadituzu, NOAUA!ra hurbildu.Alkartasuna Kooperatiban, Udaletxeaneta hainbat saltokitan ere topatuko dituzuordutegi berriaren ale gehiago.

JJ L JJ A JJ U JJ U JJ

T E L L A B I D EJJ G A I L E N A K

JJ J JJ K A R G A JJ O G IS O M O R R O S T R O JJ

JJ S A R R I T A N JJ I OZ U K JJ A T A JJ T R E NJJ JJ A R K U JJ E JJ O N AB A L A JJ T I R A N A RJJ K A T R A M I L A K JJ

Eguneko goardiako farmaziakBai esan?• Udala............................................... 37 19 51• Udaltzaingoa ........................... 36 11 12• Obrak eta Zerbitzuak..... 37 01 48• Anbulategia............................... 36 20 13• Udarregi ikastola................. 36 12 16• Udarregi (Agerialde)........ 36 38 95• Oiardo kiroldegia............... 37 24 98• Zumarte ...................................... 37 15 94• Etumeta ...................................... 37 20 01• Taxi geltokia............................. 36 21 78• D.Y.A.............................................. 46 46 22• Ertzantza................................................... 112• Suhiltzaileak.......................................... 112• Larrialdiak.............................................. 112• Anbulantziak........................................ 112• Gure Pakea................................ 37 32 28• Gure Elkartea.......................... 37 17 51• Arrate Egoitza......................... 36 63 40• Eusko Tren ................................ 47 09 76• Noaua! aldizkaria................ 36 03 21• Bake epaitegia........................ 37 23 36• Oa farmazia.............................. 37 60 76• Iturralde farmazia............... 36 33 95• Zubietako Batzarra ........... 37 20 77• Argindarra (Iberduero) . 47 09 76

Uztailak 8, ostiralaAcha-Orbea, Hipodromo etor. 6 Lasarte

Uztailak 9, larunbataOa Kontzeju Zaharra 11 UsurbilDe Miguel, Nagusia32 Lasarte

Uztailak 10, igandeaDe Miguel, Nagusia32 Lasarte

Uztailak 11, astelehenaUrbistondo, San Franzisko 1 Lasarte

Uztailak 12, astearteaOrue, Jaizkibel 2 Lasarte

Uztailak 13, asteazkenaDe Miguel, Nagusia32 Lasarte

Uztailak 14, ostegunaRodriguez, Nagusia 42 atz Lasarte

Uztailak 15, ostiralaGil, Nagusia 24 Lasarte

Uztailak 16, larunbataIturralde, Bordaberri 1 UsurbilUrbistondo, San Franzisko 1 Lasarte

Uztailak 17, igandeaUrbistondo, San Franzisko 1 Lasarte

Uztailak 18, astelehenaAcha-Orbea, Hipodromo etor. 6 Lasarte

Uztailak 19, astearteaUrbistondo, San Franzisko 1 Lasarte

Uztailak 20, asteazkenaGil, Nagusia 24 Lasarte

Uztailak 21, ostegunaAcha-Orbea, Hipodromo etor. 6 Lasarte

Uztailak 22, ostiralaUrbistondo, San Franzisko 1 Lasarte

Uztailak 23, larunbataOa Kontzeju Zaharra 11 UsurbilAcha-Orbea, Hipodromo etor. 6 Lasarte

Uztailak 24, igandeaAcha-Orbea, Hipodromo etor. 6 Lasarte

GAUEKO GOARDIAKO FARMAZIAKUrte osoan, gaueko goardiako farmazia guztiakHernanin egingo dira. Maria Jose Chucla,Kardaberaz Kalea 48, Hernani (943 55 17 93).

2005eko egutegi osoa noaua.com helbidean

Datorren NOAUA!

Uztailak 22, ostirala

Page 23: NOAUA!! 209 alea
Page 24: NOAUA!! 209 alea