12
Kumoterki czyli… Paradne wyścigi 18 lutego na Polanie Sywarne w Kościelisku rozegrana została XI edy- cja imprezy kulturalnej pod nazwą Parada Gazdowska. 100-lecie niepodległości Cały rok świętowania Konkursy, koncerty, akademie – w związku z przypadającą w tym roku setną rocznicą odzyskania przez Pol- skę niepodległości, gmina Kościeli- sko szykuje się do uroczystego świę- towania tego wyjątkowego jubileuszu. Nowiny GMINY KOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW nr 1/2018 MAGAZYN INFORMACYJNY ISBN 978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji” 4-osobowy zespół samo- rządowców z gminy Kościelisko składający się z radnych i urzędni- ków bierze udział w projekcie „Vul- can kompetencji” mającym zapew- nić różnorodne formy wsparcia dla osób odpowiedzialnych w gminie za zarządzanie oświatą. Projekt reali- zowany jest w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój Priorytet II Efektywne po- lityki publiczne dla rynku pracy, gos- podarki i edukacji Działanie 2.1. Wysoka jakość systemu oświaty. Celem projektu jest: opraco- wanie planu podniesienia jakości usług edukacyjnych, objęcie pro- cesem wspomagania wybranych placówek oświatowych oraz pod- niesienie kompetencji w zakresie zarządzania oświatą. W projekcie przewidziano: szkolenia dla pracowników decy- zyjnych i operacyjnych, doradztwo w zakresie opracowania planu pod- noszenia jakości usług oświato- wych, wsparcie w zakresie prze- prowadzenia spotkań społecznoś- ci lokalnej w celu zawiązania koa- licji na rzecz rozwoju oświaty, do- radztwo w zakresie przeprowa- dzenia procesu wspomagania w wybranych szkołach i możliwość uczestnictwa w tematycznych sie- ciach współpracy. Udział we wskazanych for- mach wsparcia dostarczy uczest- nikom wiedzy w zakresie za- rządzania oświatą, tworzenia pla- nów strategicznych i ich wdrażania. Nie zabraknie także samorządo- wych przykładów dobrych praktyk w zakresie wdrażania procesowe- go wspomagania z poziomu sa- morządu. MKi Trwają prace wykończeniowe w obiekcie wielofunkcyjnym w Dzianiszu. Najważniejsza część budynku zostanie oddana do 1 września br. tak, by od nowego roku szkolnego mogło zacząć tam funkcjonować nowe trzyoddziałowe przedszkole. Do 30 marca rodzice dzieci 3, 4, 5, 6-letnich mogą je zapisywać do nowo powstającej placówki. czytaj str. 2 czytaj str. 3 czytaj str. 9 Rekrutacja trwa Nowe przedszkole w Dzianiszu

Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

Kumoterki czyli…

Paradnewyścigi

18 lutego na Polanie Sywarne wKościelisku rozegrana została XI edy-cja imprezy kulturalnej pod nazwąParada Gazdowska.

100-lecie niepodległości

Cały rokświętowania

Konkursy, koncerty, akademie – wzwiązku z przypadającą w tym rokusetną rocznicą odzyskania przez Pol-skę niepodległości, gmina Kościeli-sko szykuje się do uroczystego świę-towania tego wyjątkowego jubileuszu.

NowinyG M I N Y K O Ś C I E L I S K O

D Z I A N I S Z K O Ś C I E L I S K O W I T Ó W

n r 1 / 2 0 1 8MAGAZYN INFORMACYJNYISBN 978-83-62010-32-5

Oświata

Projekt„Vulcankompetencji”

4-osobowy zespół samo-rządowców z gminy Kościeliskoskładający się z radnych i urzędni-ków bierze udział w projekcie „Vul-can kompetencji” mającym zapew-nić różnorodne formy wsparcia dlaosób odpowiedzialnych w gminie zazarządzanie oświatą. Projekt reali-zowany jest w ramach ProgramuOperacyjnego Wiedza EdukacjaRozwój Priorytet II Efektywne po-lityki publiczne dla rynku pracy, gos-podarki i edukacji Działanie 2.1.Wysoka jakość systemu oświaty.

Celem projektu jest: opraco-wanie planu podniesienia jakościusług edukacyjnych, objęcie pro-cesem wspomagania wybranychplacówek oświatowych oraz pod-niesienie kompetencji w zakresiezarządzania oświatą.

W projekcie przewidziano:szkolenia dla pracowników decy-zyjnych i operacyjnych, doradztwow zakresie opracowania planu pod-noszenia jakości usług oświato-wych, wsparcie w zakresie prze-prowadzenia spotkań społecznoś-ci lokalnej w celu zawiązania koa-licji na rzecz rozwoju oświaty, do-radztwo w zakresie przeprowa-dzenia procesu wspomagania wwybranych szkołach i możliwośćuczestnictwa w tematycznych sie-ciach współpracy.

Udział we wskazanych for-mach wsparcia dostarczy uczest-nikom wiedzy w zakresie za-rządzania oświatą, tworzenia pla-nów strategicznych i ich wdrażania.Nie zabraknie także samorządo-wych przykładów dobrych praktykw zakresie wdrażania procesowe-go wspomagania z poziomu sa-morządu. MKi

Trwają prace wykończeniowe w obiekcie wielofunkcyjnym w Dzianiszu.Najważniejsza część budynku zostanie oddana do 1 września br. tak, by od nowegoroku szkolnego mogło zacząć tam funkcjonować nowe trzyoddziałowe przedszkole.Do 30 marca rodzice dzieci 3, 4, 5, 6-letnich mogą je zapisywać do nowopowstającej placówki.

czytaj str. 2

czytaj str. 3

czytaj str. 9

Rekrutacja trwa

Nowe przedszkolew Dzianiszu

Page 2: Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

W tym roku w gminie Kościeliskoten piękny jubileusz świętowało 9par. Wśród nich znaleźli się pań-stwo: Władysława i Andrzej Długo-polscy (Dzianisz), Zofia i Józef Tru-chan(Dzianisz); Maria i StanisławKarpiel (Kościelisko), Krystyna i Jó-zef Pitoń (Kościelisko), Maria i An-drzej Stopka-Gadeja (Kościelisko),Anna i Tadeusz Trzebunia (Kościeli-sko), Ewa i Włodzimierz Zygmunt(Kościelisko), Władysława i AndrzejKołtaś (Witów), Helena i Stanisław So-larczyk (Witów), oraz Janina i Józef To-czek (Witów).

2 lutego 2018 r. w siedzibie Gmin-nego Ośrodka Kultury RegionalnejKościelisko, wójt gminy Bohdan Pitońw asyście pracownika Urzędu StanuCywilnego w Kościelisku – Justyny Pi-toń, wręczył Jubilatom nadane przezPrezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,medale za długoletnie pożycie małżeń-

skie, stanowiące szczególne wy-różnienie dla osób, które przeżyły wzwiązku małżeńskim 50 lat.

Jak zwykle przy takiej uroczys-tości padło wiele ciepłych słów, nieobyło się bez wspomnień, tortu i lam-pki szampana oraz gromkiego „Sto lat”.

Wszystkim naszym parom małżeń-skim serdecznie gratulujemy takwyjątkowego jubileuszu, życząc jed-nocześnie kolejnych, pięknych, wspól-nie spędzonych lat. (MKB)

Jubileusze małżeńskie

Złote Gody z medalamiZłote Gody to jubileusz szczególny. Pięćdziesiąt lat wspólnego życiato niewątpliwie próba charakterów, szukanie kompromisów, wrażli-wość na drugiego człowieka, oddanie, zaufanie. Zapewne receptąna tak długi, udany związek jest prawdziwe, szczere uczucie.

O edukacji mówi się ostatnio dośćczęsto. Przede wszystkim z racji prze-prowadzanych reform. Poza tym przyróżnych raczej uroczystych okazjachwspomina się o dzieciach i młodzieżyjako o przyszłości narodu czyspołeczeństwa. Inwestycje w szkołynazywa się inwestycjami w rozwój i do-brobyt. Dodatkowo my na Podhalu –powiedzmy sobie szczerze – trochęskrzywieni traktowaniem (prawie)wszystkiego jako produkt turystyczny,także na edukację patrzymy pod kątemewentualnych korzyści w tej dziedzinie.

Wszystko to słuszne i ma racjo-nalne podstawy, choć chyba w potokutych wielkich haseł zapominamy oczymś bardzo ważnym. O tym, że te

dzieci i ich przyszłość to nie tylkoważny element społecznych, ekono-micznych, czy (nie daj Boże) poli-tycznych projektów, ale przede wszyst-kim jednostki, indywidualności, któ-re mają prawo oczekiwać, że dostanąszansę na osobisty rozwój, na własnąkarierę, na szczęście, na które składa sięrównież stabilność zawodowa i spokójo byt dla siebie i dla swojej rodziny.Oczywiście one same dziś rzadko o tymmyślą. Ale właśnie dlatego refleksja nadtym jest obowiązkiem nas dorosłych.To nasze zadanie, żeby nie zaprzepaś-cić talentów u małych geniuszów, wes-przeć najmniej zdolnych i wyszukiwaćzdolności u tych, którzy uchodzą zaprzeciętnych. Z myślą o ich przy-

szłości i osobistym szczęściu. Bo do-piero spełnione i szczęśliwe jednostkisą w stanie budować zdrowe i dobrzefunkcjonujące wspólnoty.

Szkoła rozumiana jako instytucja,ale przede wszystkim jako gremiumpedagogów– specjalistów, od lat wy-stępuje w niewdzięcznej roli ścigającegosię z cywilizacyjnym rozwojem. Zmia-ny pokoleniowe sprzęgnięte z galo-pującą rewolucją technologiczną na-stępują coraz szybciej. Najwyższa chy-ba więc pora powiedzieć sobie szcze-rze, że szkoła bez silnego wsparcia zwszystkich stron może sobie z tym nieporadzić. Potrzebuje wspólnego fron-tu państwa, samorządów, stowarzyszeńi rodziców. Aby to się stało, powinnazostać wreszcie bez kompromisówpostawiona w centrum wszelkich pro-gramów i strategii, a nie jako ich uzu-pełniający element.

Zacznijmy więc myśleć w katego-riach: Edukacja jest najważniejsza!Najważniejsza i już!

MKi

2 N O W I N Y G M I N Y K O Ś C I E L I S K O

Edukacja jest najważniejsza!Najważniejsza i już!

Z życia RADYNajważniejsze posiedzenia iuchwały Rady Gminy Kościeliskona sesjach od 21 grudnia 2017 r.Sesja XXXIII – 21.12.2017� szczegółowy sposób i zakres

świadczenia usług w zakresieobierania odpadów komunalnych

� zmiana w uchwale budżetowejGminy na rok 2017

� zmiana w WIELOLETNIEJ PRO-GNOZIE FINASOWEJ na lata2017 – 2040

� przystąpienie do sporządzeniazmiany STUDIUM UWARUN-KOWAŃ I KIERUNKÓW ROZ-WOJU ZAGOSPODAROWA-NIA PRZESTRZENNEGO GMI-NY

� ustalenie wydatków, które niewygasają z końcem roku budżeto-wego

� uchwała budżetowa Gminy narok 2018

Sesja XXXIV – 28.02.2018� tryb udzielania i rozliczania do-

tacji dla publicznych i niepub-licznych szkół, przedszkoli i od-działów) przedszkolnych

� założenie Publicznego Przed-szkola w Dzianiszu

� plan pracy Komisji Rewizyjnej� zmiana w WIELOLETNIEJ PRO-

GNOZIE FINANSOWEJ na lata2018 – 2040

MKi

Od września 2018 r.

Nowe przedszkolew DzianiszuTrwają prace wykończeniowe w obiekcie wielofunkcyjnym w Dzia-niszu. Najważniejsza część budynku zostanie oddana do 1 wrześniabr. tak, by od nowego roku szkolnego mogło zacząć tam funkcjo-nować nowe trzyoddziałowe przedszkole.

Nowoczesne przedszkole w Dzia-niszu przeznaczone jest dla trzech od-działów po 25 dzieci każde, czyli w su-mie będzie mogło do niego uczęszczać75 dzieci. Jeden z oddziałów ma być zzałożenia oddziałem integracyjnym.

W części budynku przeznaczonej naprzedszkole znajdują się m.in. 3 po-mieszczenia na zajęcia z dziećmi, sani-tariaty, szatnie, pomieszczenia admi-nistracyjne – w tym gabinet dyrektora ipokój nauczycielski, magazyny na leżakioraz kuchnia. Do dyspozycji dzieci bę-dzie także atrakcyjny plac zabaw.

Zgodnie z zarządzeniem wójtagminy zadanie przeprowadzenia na-boru dzieci do przedszkola zostałopowierzone dyrektorowi Szkoły Pod-stawowej w Dzianiszu .

Zapisy dzieci 3, 4, 5, 6-letnich doPublicznego Przedszkola w Dziani-szu odbywają się w dniach od1.03.2018 r. do 30.03.2018 r. w godz.od 7.30 do 14.00. Dokumenty po-trzebne do zapisu dziecka: dowódosobisty rodzica i akt urodzeniadziecka.

MKi

Małżeńskie jubileusze świętowało dziewięć par.

Prace przy przedszkolu w Dzianiszu dobiegają końca.

Page 3: Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

3N O W I N Y G M I N Y K O Ś C I E L I S K O

18 lutego na Polanie Sywarne wKościelisku rozegrana zostałaXI edycja imprezy kulturalnejpod nazwą Parada Gazdowska.Organizatorami wydarzenia byli:Gmina Kościelisko, Gminy Oś-rodek Kultury Regionalnej Koś-cielisko, Związek Podhalan Od-dział Kościelisko oraz ZarządGminny ZOSP.

Do uatrakcyjnienia wydarzeniaw tym roku włączyli się Jacek Krupa– Marszałek Województwa Małopol-skiego oraz Sejmik Województwa,którzy ufundowali puchary i nagrodyrzeczowe dla uczestników Parady.

Jak zwykle przy takiej imprezie, niemogło obyć się bez sponsorów, którymbardzo dziękujemy za wsparcie. Bylinimi: Hurtownia „Brutal”, Karczma

„Polany”, Cukiernia „Samanta”, Pie-karnia Karpiel&Karpiel, Spółka „Wi-tów Ski”, Willa „Cztery Pory Roku”,Bieszczadzki Sklep Jeździecki „Ga-lop” i Stanisław Mateja „Kapcok”.

Realizacja wydarzenia, to pracaspołeczna wielu osób, bardzo ser-decznie dziękujemy wszystkim juro-rom, sędziom, muzyce góralskiej, py-tacom, konferansjerom, służbom me-

dycznym i porządkowym, restaurato-rom i wszystkim, dzięki którym im-preza była udana i bezpieczna.

Nade wszystko dziękujemy wszyst-kim, którzy tak licznie zgromadzili sięw Kościelisku, aby biorąc udział w pa-radzie i zawodach , pokazać jak moc-na jest siła tradycji w naszym regionie.

Laureatom nagród w poszczegól-nych konkurencjach serdecznie gra-tulujemy i już dziś zapraszamy nakolejną edycje wydarzenia, która od-będzie się już za rok.

(MKB)

Wyniki (podajemy trzy pierwszemiejsca w danej kategorii)Wyścig Kumoterek: 1. miejsce –Stanisław Rzadkosz-Pulka, Doro-ta Klimowska, 2. miejsce – Sta-nisław Babiarz, Weronika Babiarz,3. miejsce – Maria Stachoń, Sta-nisław GałSkiring: 1. miejsce – ZbigniewSkwarek, 2. miejsce – StanisławGał, 3. miejsce – Stanisław Rzad-kosz-PulkaSki-Skiring: 1. miejsce – MarcinRączka, Łukasz Bobak, 2. miejsce– Zbigniew Skwarek, StanisławGał, 3. miejsce – Marcin Rączka,Łukasz BobakWyniki XI Parady Gazdowskiej wKościelisku: Kumoterki: 1. Woj-ciech Migiel, 2. Andrzej Wójt, 3.Tadeusz Styrczula Maśniak; Paro-konne: 1. Edward Staszel, 2. JózefZubek, 3. Andrzej Stopka

Kumoterki czyli…

ParadnewyścigiOdbywają się co roku w czasie karnawału. Co niedzielę w innej gmi-nie. Angażują emocje startujących i oglądających. Wyścigi kumoterek,zawody w skiringu i ski-skiringu oraz przegląd zaprzęgów, czyli Pa-rada Gazdowska.

Kumoterki, małe dwuosobowe sanie, były przed laty zwykłym środkiem trans-portu. Zwyczajowo rodzice chrzestni (kumoter i kumoska) wozili nimi dzieci dochrztu. Jako dyscyplina sportowa kumoterki wystartowały w okresie między-wojennym. W Zakopanem odbywały się wówczas zawody hippiczne o PucharTatr. Zresztą jedne z nielicznych w Europie i punktowane w ogól-nych rozgrywkach WKKW. Na zakopiańskiej Równi startowa-li m.in. major Henryk Dobrzański „Hubal”, podpułkownik Ka-rol Rómmel i generał Kleeberg. Zimą 1929 roku zawody uświetniłpokaz zaprzęgów oraz wyścigi kumoterek i tak przypadł wszyst-kim do gustu, że organizowano go aż do II wojny światowej.

Po wojnie kumoterki wróciły dzięki Krystynie Słobodziń-skiej, która (wzorując się na przedwojennej tradycji) zainicjo-wała obchodzenie Karnawału Zakopiańskiego. Kumoterki i za-przęgi, obok figur „Szopki zakopiańskiej” i innych zabawnychpostaci uczestniczyły w rozpoczynającej to święto paradzie.Uczestnicy potrafili – choćby z Orawy – cały dzień jechać, bywziąć w niej udział. Same zawody rozgrywane były na stadio-nie przy ul. Orkana. Od 1973 roku wyścigi kumoterek towarzyszyły również Kar-nawałowi Góralskiemu w Bukowinie Tatrzańskiej.

Obecna forma imprezy wykrystalizowała się w 1993 roku w Szaflarach. Za-proponowali ją Piotr Milan (sam miał znakomitego konia i wygrywał) i Józef Ga-lica-Teremulka, zamiłowany koniarz. Nazywała się ona wtedy po prostu Ku-moterska Gońba, ale już w jej ramach była i bacowska parada, i zawody w skiskiringu i skiringu. Bardzo szybko zaczęto organizować tzw. w skrócie Kumo-terki w innych gminach i wprowadzono system punktacji pucharowej, który na-kręcił emocje i sprzyjał rozwojowi zawodów.

Takie były początki. W pierwszych latach bardzo amatorskie, dzisiaj już pro-fesjonalne. Czas liczony jest w ułamkach sekund, a publiczność bezpieczna. Znacz-nie wzrósł też poziom samych zawodów. Duża w tym zasługa sędziów. Jednym

z nich, niemal od początku jest Jan Karpiel Bułecka. Zawodników z roku na rokbyło więcej, zaprzęgi coraz bardziej paradne i dobrane zgodnie z tradycją. To is-totne, bo nowe mody w latach ‘90 szybko wypierały te starodawne. A co to zna-czy, pytam Jaśka Karpiela Bułeckę.

Prawdziwe kumoterki to niewielkie sanie mogące pomieścić dwie osoby. Ważnajest ich konstrukcja – szkieletowe pudło wypełnione filunkami (klejone drewnia-ne płyciny) lub plecionką z mokrych korzeni jesionu. Do tego bardzo wysokie płozyz drewna bukowego, zwykle nieokute. Ozdobne oparcie. Przednie końcówki płózwygięte mocno do góry i połączone na górze ozdobnym pętem. Czasem pęto two-rzyło szyldzik. Największym błędem jest zrobienie małych saneczek, takich mini-kumoterek, o konstrukcji pudła z klejonych desek połączonych na narożnikach nacynki (lutowane). Są to czasem dość stare egzemplarze, ale nie są to kumoterki. Toefekt wożenia gości, bo zwykle mają koziołek dla furmana. Rzeźbienia też bywają

nie oryginalne, tylko takie postwitkiewiczowskie. I to już nie tafinaezja. Jasiek wie co mówi, bo jedne z pierwszych zinwenta-ryzowanych kumoterek z XIX w. należały do jego pradziada Woj-ciecha Janika.

Równie ważna jest uprząż. – Tę czysto podhalańską skate-goryzowano już na początku wieku – mówi Bułecka. – Jest to od-miana uprzęży krakowskiej wzbogacona o elementy rodzime:ozdobne okucia, w formie spinek, przyszywane kostki, uzdę zkrzyżem i pasy zakończone łańcuszkiem, którym owija się orczyk,a nie rzemieniem, jak w krakowskim. Przy paradnym chomąciesą gyiry, czyli tkane, czerwone szaliczki i jest ono zwieńczone ko-nikami odlewanymi z mosiądzu (najwyżej punktowane). Turli-ki nakłada się osobno na szyję wiążąc je do uzdy lub na obloder

(pas) oraz dzwonki. Wszystko musi być stonowane w kwarcie lub tercji. Były pró-by wprowadzania obcych elementów uprzęży, jak np. podogonie. Ale to nie naszatradycja. Górale zawsze byli praktyczni. Mieli tylko tyle, ile musieli mieć.

I wreszcie sprawa istotna. Konie. Dzielne, o dużej urodzie, zwinne, o suchychzdrowych nogach, 140 cm w kłębie. – Jest kilka takich koni i za to są dodatkowepunkty. Można by było je odtworzyć, ale dzisiaj są potrzebne mocne, duże „śląza-ki” do wożenia wielu turystów. Tych jest najwięcej – dodaje Jasiek.

Czy przez te lata nastąpiły jakieś zmiany w tej specyficznej dyscyplinie, py-tam. – Jest jeden ciekawy trend jeżeli chodzi o kumoterki: wybitnie wyścigowy. Terobione ostatnio mają inne proporcje. Są szersze i niższe, żeby lepiej brać zakręty.Są jak auto formuły 1 i jeżeli reszta spełnia tradycyjne wymogi to cóż, pojazd musibyć bezpieczny. Anna Zadziorko

W styczniu 2018 roku wy-ścigi kumoterek zostały wpi-sane na krajową listę niema-terialnego dziedzictwa kul-turowego UNESCO. Są dru-gim elementem kultury re-gionalnej po umiejętnościwytwarzania i gry na kozie(dudach podhalańskich), natej liście.

Za nami

Emocje na Polanie Sywarne

Wyścigi kumoterek – jak zwykle – były bardzo widowiskowe i emocjonujące.

Page 4: Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

4 N O W I N Y G M I N Y K O Ś C I E L I S K O

Celem Lokalnej Organizacji Tu-rystycznej jest zaproponowanie roz-wiązań zapewniających sprawne funk-cjonowanie samego budynku, aleprzede wszystkim wprowadzenie no-

wej jakości w obszarze zarządzania ko-munikacją i ofertą turystyczną gmi-ny Kościelisko. Dlatego też, odby-wając liczne spotkania i rozmowy,LOT zaproponował szereg działań w

dłużej perspektywie czasowej. Częśćz nich jest już realizowanych, część ru-szy lada moment. Ważnym było jas-ne określenie celów w skali roku,dwóch lat.

LOT skupił się na kompleksowympodejściu do problematyki promocji,atrakcyjności oferty, funkcji samegoCentrum w kontekście oczekiwań tu-rystów i mieszkańców.

Pewnym symbolem nowej filozo-fii pracy była koordynacja imprezyotwarcia sezonu zimowego 2017/2018,która miała miejsce w połowie grud-nia. Wspólna praca stowarzyszeń, or-ganizacji, instytucji, przyniosła efekt wpostaci imprezy prawdziwie wspólnej.

Dalszym przykładem na nowedziałania jest akcja związana w kro-kusami, o której można przeczytaćrównież w tym wydaniu „Nowin”(tekst: „Krokus – nasz bohater”). Topierwsza realizacja charakterystycznadla wiosny.

O jej szczegółach, ale też o innychprojektach adekwatnych do pozos-tałych pór roku, o roli i funkcji CentrumInformacji Turystycznej, o oczekiwa-niach mieszkańców, uwagach, przy-datności Centrum Informacji Tury-stycznej codziennej pracy przedsię-biorców z branży turystycznej, chcieli-byśmy porozmawiać z Państwem naspotkaniu.

Zapraszamy wszystkich zainte-resowanych do Centrum InformacjiTurystycznej, w dniu 17 kwietnia, ogodzinie 18:00.

Niezwykle zależy nam na prezen-tacji naszych założeń, które – mamynadzieję – wpłyną na wzrost popular-ności Dzianisza, Kościeliska i Witowawśród turystów. Do zobaczenia!

Daniel Wahl,Centrum Informacji

Turystycznej w Kościelisku

Radni o mijającym sezonie zimowymi feriach w gminie Kościelisko

ROMAN KRUPAprzewodniczący Rady Gminy Kościelisko

Patrząc na mijający sezon zimowy należy go uznać zadobry okres dla osób prowadzących działalność turystyczną. Je-dynie w okresie świątecznym brakowało – chyba nie tylko namjako Stacji Narciarskiej – samego śniegu i mrozu gdy myślimyo „klimacie świąt”. Doceniam jednak fakt, że przez cały okresudało się jeździć bez żadnych przerw wynikających z brakubiałego puchu. Takie zimy przecież w ubiegłych latach wystę-powały.

Generalnie zmienia się również trend jeżeli idzie o narcia-rzy z poszczególnych województw. Ferie były „równe”, gdy pat-rzymy na ilość pojawiających się narciarzy z poszczególnychmiejsc. Nie było – tak jak w latach ubiegłych – dużej dysproporcjipomiędzy np. województwem mazowieckim a innymi woje-wództwami. To powinno cieszyć.

Czy goście częściej odwiedzają naszą gminę ? Myślę, że na-leży zauważyć, że gości ogólnie było więcej w całym naszym re-gionie. Wynika to w moim odczuciu, z poprawy sytuacji fi-nansowej rodzin i ogólnie lepszej sytuacji gospodarczej kraju.Cieszy fakt, że przybywa osób jeżdżących na nartach, a zatemaktywnie spędzających swój czas.

Nasza gmina w każdym okresie jest piękna. Gdy patrzymyna okres letni, z naszej perspektywy myślimy o Dolinie Cho-chołowskie i Dolnie Kościeliskiej, i innych szlakach turystycz-nych. Z kolei zima to wyciągi, taki jak Witów-Ski, ale równieżte mniejsze: Polana Biały Potok, UBOC i pozostałe, na którychnasi goście mogą nauczyć się jeździć. To na nich wszystko się za-czyna. I w zimie, i latem można u nas zatem znaleźć coś dla sie-bie.

STANISŁAW STOSELradny, wiceprzewodniczący Komisji Ekonomiki

Należy uczciwie przyznać, że tegoroczny sezon zimowy w Gminie Kościelisko jestmocno nasycony wydarzeniami kulturalnymi i sportowymi. Celowo używam słowa jest,gdyż sezon ten pomimo końca ferii wciąż trwa. Już od samego początku roku, ruszyliś-my ostro z kopyta. W sali widowiskowej „Rewity” odbył się Galowy Koncert Noworocznyz Tatrzańską Orkiestrą Klimatyczną. Kilkanaście dni później mogliśmy usłyszeć jak ko-lęduje się na Podhalu, a to za sprawą zespołu „Polaniorze” i Jana Karpiela Bułecki z przy-jaciółmi, którzy wystąpili na deskach Domu Ludowego. W tym samym miejscu zabrzmiałypieśni i pastorałki romskie w wykonaniu Teresy Mirgi i zespołu. Ferie to okres karna-wału, a jak karnawał to Kostiumowa Zabawa z Kołem Gospodyń Wiejskich w Koście-lisku. Zakochane pary z naszej gminy, a także z całej Polski sprawdzały swoją kondycjępodczas „Walentynkowego Biegu Parami” organizowanego przez Stowarzyszenie Roz-woju Turystyki w Gminie Kościelisko. Dom Ludowy to miejsce gdzie mogliśmy rów-nież gościć Agnieszkę Przekupień w koncercie „Mój sen”, laureatkę wielu konkursów wo-kalnych. Promocja książki autorstwa Mieczysława Jasińskiego – KOŚCIELISKO tom II– Zarys rozwoju miejscowości od roku 1918 do 1945– to wydarzenie, które ściągnęło poddach „Ludówki” ludzi zainteresowanych historią wsi Kościelisko. Bezsprzecznie naj-większym wydarzeniem w tym okresie była chyba Parada Gazdowska, nazywaną też Ku-moterską Gońbą, podczas której, zaprezentowano zaprzęgi zimowe i tradycyjny strój gó-ralski. Miłośnicy biegówek mogli przez cały sezon korzystać z tras biegowych na Cho-tarzu, brać udział w kilku zawodach organizowanych przez Termy Chochołowskie na tra-sach w dolnym Witowie. Pełną parą działały wszystkie wyciągi narciarskie w naszej gmi-nie.

Zapewne nie uda mi się opisać wszystkich wydarzeń, które miały miejsce w naszejgminie w tym okresie, cieszę się, że mogłem w większości z nich uczestniczyć. Oczywiściestyczeń i luty to miesiące, w których frekwencja podczas imprez jest wyższa, gdyż turyścichętnie korzystają z tego co ma do zaoferowania gmina – i w kulturze i w sporcie. Oso-biście chciałbym, aby mieszkańcy naszej gminy częściej konsumowali strawę dla ciała iducha, jaką stara się przygotować dla nich Gmina Kościelisko.

Centrum Informacji Turystycznej

Miejsce dla wszystkichCentrum Informacji Turystycznej, zarządzane jest obecnie przez LokalnąOrganizację Turystyczną Gminy Kościelisko. Operator został wyłonionyw procedurze przetargowej, która jasno określała zakresy obowiązkówi odpowiedzialności.

Lokalna Organizacja Turystyczna zarządza Centrum Informacji Turystycznej.

Page 5: Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

5N O W I N Y G M I N Y K O Ś C I E L I S K O

Sport najmłodszych

Jeździli z głowąPo raz kolejny w 2018 roku gmina Kościeliskootrzymała od Marszałka WojewództwaMałopolskiego środki w wysokości 18.100złotych na realizacje projektu „Jeżdżę z głową”,który zakładał naukę jazdy na nartach dlanajmłodszych uczniów szkół podstawowych.

Naukę jazdy na nartach prowadzili wykwalifiko-wani instruktorzy, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa,obowiązującymi na stokach i wyciągach narciarskich.Zajęcia obejmowały od początku naukę zakładania nart,stania na nartach, ślizgu, podchodzenia, a następniezjeżdżania na nartach, hamowania, płużenia i skręcania.Po opanowaniu przez uczniów podstawowych zasadporuszania się na nartach, zajęcia nauki kontynuowanona wyciągu narciarskim ze szczególną uwagą na za-chowanie jazdy torem (śladami), a następnie zjazd z

góry po stoku, skręcając i hamując przy dolnej stacjiwyciągu. Każde zajęcia rozpoczynały się krótką roz-grzewką gimnastyczną.

Uczniowie na zajęcia byli przywożeni przezswoich rodziców. Nauka jazdy odbywała się 10 razyprzez dwie godziny. Przed zajęciami rodzice wraz zuczniami wypożyczali odpowiednio dopasowanysprzęt narciarski wraz z kaskami, a po zajęciach zwra-cali go i zabierali swoje dzieci do domu.

Projekt realizowany był na trzech stacjach nar-ciarskich zlokalizowanych na terenie gminy Koś-cielisko, tj. na stacji Polana Biały Potok w Witowie,na stacji Uboc w Witowie oraz Pod Butorowym wKościelisku. Wybór stacji należał do uczniów.

Z nauki jazdy skorzystało 103 uczniów szkół pod-stawowych z Witowa, Kościeliska i Dzianisza. Zostalioni podzieleni na 9 grup liczących od 10 – 12 osób.

Zuwaginapanującebardzodobrewarunkinarciarskiezajęciarealizowanebyłybezzbędnejzwłoki iprzerwy,po-cząwszy od dnia 12 stycznia do 23 lutego 2018 roku.Aniela Ustupska-Kubeczek, Urząd Gminy Kościelisko

Trzypytania do

Marcelego Wielopolskiego, komendantaStraży Gminnej w Kościelisku.

1. Wójt gminy ogłosiłostatnio nabór na sta-

nowisko młodszego strażni-ka gminnego. Niestety niebyło chętnych. Z czego –pana zdaniem – może wy-nikać brak zainteresowaniapracą w straży gminnej?

– Wcześniejsze konkursyna strażnika gminnego donaszej Straży cieszyły siędużym zainteresowaniem. Ale było to kilka lat temu.Od tego czasu wiele zmieniło się na rynku pracy.Obecnie wiele instytucji boryka się z problemami kad-rowymi. Podobnie rzecz się ma z szeroko rozumia-nym sektorem prywatnym. Można było oczekiwać,że problemy kadrowe nie ominą Straży Gminnej wKościelisku. Tym nie mniej odnotowuję pewne za-interesowanie podjęciem pracy strażnika. Konkurszostał ponownie ogłoszony. Mam nadzieję, że tym ra-zem nabór spotka się z odzewem osób zaintereso-wanych ambitną praca strażnika gminnego.

2. Zimą o strażach miejskich i gminnych naj-częściej mówi się w kontekście kontroli

związanych ze spalaniem śmieci przez mieszkań-ców. Ile takich kontroli przeprowadziła strażgminna w Kościelisku i jakie wnioski z nichpłyną?

– Spalanie śmieci to nie tylko problem związa-ny z okresem grzewczym. Czynności związane zujawnianiem tego typu wykroczeń są realizowaneprzez strażników gminnych przez cały rok. Zimą do-chodzą do tego kontrole czy oprócz szeroko po-jmowanych śmieci w przydomowych kotłach nie sąspalane muły i floty węglowe, którymi palenie od lip-ca 2017 roku jest zabronione. W ubiegłym roku StrażGminna w Kościelisku na terenie naszej gminy do-konała 56 kontroli przestrzegania przepisów uchwałyantysmogowej. W siedmiu przypadkach ujawnionewykroczenia skończyły się nałożeniem mandatu kar-nego na łączną kwotę 1100zł. W niedalekiej przy-szłości Urząd Gminy podpisze stosowną umowę zjednym z instytutów, na podstawie której strażnicygminni – w uzasadnionych przypadkach – będą po-bierali popiół do badań laboratoryjnych. Metoda tasprawdza się w innych miastach i jest skutecznymśrodkiem do ujawniania nieprawidłowości w tym za-kresie, bowiem sam proces spalania śmieci jestczasowo krótki a zazwyczaj jego sprawcy robią towówczas, gdy strażników nie ma w pracy.

3. Na jakich innych obowiązkach upływastrażnikom sezon zimowy?

– Sezon zimowy nie różni się wiele od innychokresów w całym roku. Na uwagę zasługują tutaj jed-nak interwencje związane z przestrzeganiem prze-pisów Ustawy o ochronie zwierząt. Wiele z interwencjidotyczy nieprawidłowości związanych z utrzymaniemna posesjach psów. Zbyt krótkie łańcuchy, brakschronienia przed zimnem i opadami, brak dostępudo wody (przy temp. powyżej 0oC), zły stan zdrowiazwierzęcia to najczęściej zgłaszane nieprawidłowoś-ci. W trakcie ich realizacji współpracujemy z OTOZAnimals Zakopane. W trakcie ferii zimowych wie-lu turystów – narciarzy nie przestrzega zakazu ruchupojazdów w obu kierunkach (znak drogowy B-1) jakiusytuowany jest na drodze na Gubałówkę. Docho-dzi do sytuacji, że piesi mają problem ze swobodnymprzejściem. W tym okresie Straż realizuje wielekontroli drogowych. not. jk

Dziś wiemy, że azbest działa szkodliwie na organizmczłowieka. Włókna azbestowe, które przedostają się wrazz powietrzem do płuc, po latach mogą spowodować sze-reg chorób płuc z rakiem płuc włącznie. Ryzykowchłaniania włókien azbestowych występuje podczaspracy z minerałami azbestowymi oraz podczas kruszeniai obróbki produktów azbestowo-cementowych.

W roku 1997 na terytorium Rzeczypospolitej Pol-skiej zakazano wprowadzania, produkcji i obrotu az-bestemi wyrobamizawierającymiazbest.Zgodnie z prze-pisami wyroby zawierające azbest mogą być wykorzy-stywane w sposób niestwarzający zagrożenia dla śro-dowiska i zdrowia ludzi do 31 grudnia 2032 r., a właś-ciciel nieruchomości, na której znajduje się azbest od-powiedzialny jest za jego utylizację. Jedyną dopuszczonąw Polsce formą utylizacji azbestu jest jego składowaniena składowiskach odpadów. Koszt utylizacji 1 tony ma-teriałów budowlanych zawierających azbest waha się od350 – 450 zł. Na naszych dachach może leżeć kilka tondachówki lub płyt falistych zawierających azbest. Wy-miana dachu to koszt około kilkunastu tysięcy złotych.

Dofinansowanie dla właścicieli budynkówW 2008 roku na terenie gminy Kościelisko zin-

wentaryzowano 1309 ton wyrobów zawierających az-best, z czego w ciągu 10 lat unieszkodliwiono 444 tony,do unieszkodliwienia pozostało 865 ton.

Od tego czasu gmina Kościelisko, wspierając miesz-kańców, ponosiła koszty odbioru, transportu i uniesz-

kodliwienia wyrobów budowlanych zawierających az-best w wysokości 118 135,50 zł. W latach 2009 – 2012mieszkańcy gminy skorzystali też z dofinansowaniaudzielonego przez Starostwo Tatrzańskie (29 074,89 zł).

Obecnie, w ramach Regionalnego Programu Ope-racyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020, gminieKościeliskoprzyznano 85% dofinansowaniena demontaż, transport i utylizację 215 ton odpadów bu-dowlanych zawierających azbest. Dofinansowanie wy-korzystać trzeba w ciągu 2018 i 2019 roku. Gmina Koś-cielisko ma więc szansę znacznie zmniejszyć ilość az-bestu udzielając pomocy właścicielom zobowiązanymdo jego utylizacji. Koszt zakupu i montażu nowego po-krycia dachowego ponoszą właściciele nieruchomościwe własnym zakresie.

W związku z tym, w najbliższym czasie odbędą się3 spotkania informacyjno – promocyjne w trakcie któ-rych będzie można złożyć wnioseko dofinansowaniede-montażu, transportu i utylizacji odpadów budowlanychzawierających azbest, a w szkołach zostanie zorganizo-wanykonkursplastyczny„GminaKościeliskobezazbestu”.Wniosek można złożyć również w urzędzie Gminy Koś-cielisko, a wszelkie informacje uzyskać telefonicznie (1820 220 37) lub poprzez stronę internetową.

Agnieszka Grzegorczyk,kierownik Referatu Gospodarki Gruntami,

Planowania Przestrzennego i OchronyŚrodowiska Urzędu Gminy Kościelisko

Ochrona środowiska

Usuń azbest korzystając z dofinansowaniaAzbestami są włókniste odmiany minerałów występujące w przyrodzie w postaci wiązekwłókien o dużej wytrzymałości na rozciąganie, elastyczności i odporności na działanie czyn-ników chemicznych i fizycznych. Ze względu na te właściwości znalazły one szerokie za-stosowanie w przemyśle, m. in. budowlanym. Włókna azbestowe dodawane były np. do eter-nitu będącego materiałem, powszechnie stosowanym do pokryć dachowych od lat 70-tych.

Z nauki jazdy skorzystało 103 uczniów.

Page 6: Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

Dla Michała Kłusaka, naszegonajlepszego alpejczyka była to pierw-sza olimpiada. - To niesamowiteprzeżycie – mówi – zwłaszcza samouroczyste otwarcie. Później już przy-chodzi praca. W wiosce olimpijskiejmieszkałem tylko kilka dni. Nasze sto-ki, na których rozgrywane były zawo-dy, były oddalone od samego Pjong-czang. Organizacja trochę przypomi-nała uniwersjady. Zakwaterowali naszw dużych budynkach, blokach. Na

stadionie była wspólna kuchnia, awłaściwie kuchnie. Do wyboru różnerodzaje: azjatycka, europejska, były na-wet frytki i hamburgery.

Naszemu olimpijczykowi wschod-nia kuchnia nie do końca przypadła dogustu. - Zupy okropne, wszystko moc-no przyprawione, algi... Ale owoce mo-rza znakomite, świeże i dobre – ko-mentuje. Niestety nie było możliwoś-ci zwiedzenia czegokolwiek. Nawetsamego miasta. - Żeby się do niego wy-

brać, trzeba było wziąć busa i jechaćprawie godzinę. Ale do tego już sięprzyzwyczaiłem - mówi.

Podobne wrażenia z Korei przy-wiózł Andrzej Nędza Kubiniec, wie-lokrotny medalista mistrzostw Polskiw bigach narciarskich i biathlonie. Totakże była dla niego pierwsza olim-piada. - Zawody rangi pucharowej są or-ganizowane na równie wysokim po-ziomie, jak igrzyska. Różnicą jest to, żewszyscy zawodnicy wraz z trenerami i

całą resztą ekipy mieszkają wspólnie wwiosce olimpijskiej i tak naprawdę je-dyną znaczącą różnicą między olim-piadą, a innymi zawodami jest, moimzdaniem, świadomość tego, że są to Ig-rzyskach Olimpijskie, marzenie każde-go sportowca.

Wioska olimpijska to były ogromnebloki. Ja dzieliłem pokój z moim kolegą,z którym trenuję, Grzegorzem Guzi-kiem. Warunki, jakie nam zapewnionobyły na bardzo wysokim poziomie. Ni-czego nam nie brakowało. Już od samegopoczątku, gdy wylądowaliśmy, czekałyna nas osoby z misji, by zająć się nami.Odebrali nas z lotniska, oprowadzili powiosce olimpijskiej i służyli nam pomocąprzez cały pobyt w Pjongczang. Co dokuchni, to mogę powiedzieć, że byłowszystko czego dusza zapragnie. Od ma-karonów, po pizze i burgery. Daniachińskie, owoce morza i wiele innych,nowych, ciekawych potraw, którychmożna było skosztować. Stołówka byłaotwarta przez cały czas, więc nie byłomowy o głodowaniu. Natomiast w wol-nym czasie uczestnicy mogli korzystaćz siłowni, pokoi do masażu i relaksu, czyteż salonów gier. W wiosce mieliśmy na-wet fryzjera.

Trasy, na których dane nam było ry-walizować nie należały do najprzy-jemniejszych. Jednak ich przygotowaniebyło znakomite, chociaż śnieg nie był na-turalny. Aż chciało się wyjść, założyćnarty i biegać... Najbardziej, ze wszyst-kich atrakcji, które dane było mi przeżyćto była sama ceremonia otwarcia IgrzyskOlimpijskich. Wielkie emocje i duma,które mi towarzyszyły, są nie do opisa-nia. Organizacja tego wydarzenia prze-rosła moje oczekiwania. Cała wioskaolimpijska, zmagania na trasach pod-czas zawodów i wszystko inne, zrobiłona mnie bardzo miłe wrażenie, które-go nie zapomnę do końca życia. Rów-nież ludzie, których poznałem. Widzącwszystkich zawodników wspólnie spę-dzających czas, poznawanie ich, byłoprzyjemnym przeżyciem, którego niezapomnę.

Spisała: Anna Zadziorko

6 N O W I N Y G M I N Y K O Ś C I E L I S K O

Sport

Kościelisko w KoreiAż trzech przedstawicieli Kościeliska reprezentowało Polskę na olimpiadzie wPjongczangu. Michał Kłusak, Andrzej Nędza Kubiniec i Andrzej Leśnik, jako asystenttechniczny grupy kanadyjskiej. To nic dziwnego, bo Kościelisko zwane jest zagłębiemolimpijskim. W całej swojej historii miało aż 38 uczestników zimowych igrzysk.

Foto – fot. arch. prywatne Michała KłusakaFot. Andrzej Nędza-Kubiniec, źródło https://www.facebook.com/andrzej.nedzakubiniec

Fot. Michał Kłusak, arch. prywatne

Page 7: Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

Dobre zamiary często nie wy-starczą, by wprowadzić takie zmiany wżyciu, by wróciło ono na normalne tory.Co znaczy normalne, spyta ktoś? Od-powiedź nie jest prosta, bo tak na-prawdę dla każdego jest ona inna.Łatwiej zidentyfikować to, co nie jestnormalne, bo zwykle wiąże się z cier-pieniem, kłopotami, poczuciem bez-radności. Niewiele dają też metodyporównawcze, bo co da nam posta-wienie obok siebie funkcjonującej bezproblemów pięcioosobowej rodziny ipełnej powikłań rodziny trzyosobowej.To, że sobie z czymś nie radzimy jestspowodowane wieloma czynnikami.Ich zidentyfikowanie to pierwszy krokdo wyjścia na prostą. Każdemu, bezwyjątku przydaje się w takim wypad-ku pomoc specjalisty, który – już choć-by przez to, że stoi z boku – potrafi zi-dentyfikować problemy i pomóc zna-leźć sposoby ich rozwiązania. Potemprzychodzi czas na przemodelowanieżycia: pozbycie się złych nawyków,odstresowanie, zdobycie nowych umie-jętności. Czasem wystarczy tylko otwar-cie się na innych ludzi, przełamanie ba-rier, ale bywa i tak, że znalezienie tzw.haka na nasze kłopoty wymaga dłuższeji indywidualnej pracy. Najważniejszejest jednak to, że te sposoby są i to te-raz w zasięgu ręki – dosłownie – bo wy-starczy zgłoszenie się do programu.

W dwóch placówkach – w Dziani-szu i Kościelisku – odbywać się będą za-jęcia zaadresowane do różnych podwzględem potrzeb grup ludzi. Na po-czątku program obejmie 50 dzieci. Za-jęcia zorganizowane będą tak, że obejmązarówno dzieci i młodzież do osiem-nastego roku życia oraz ich rodziców. Tobardzo ważne, że dzieci nie zostaną po-zostawione same sobie. Zajęcia prowa-dzone będą indywidualnie i grupowo.Chodzi o stworzenie kompatybilnegosystemu wsparcia, który pozwoli naznalezienie wspólnego języka rodzin-nego.

W zależności od oczekiwań i upo-dobań będą prowadzone różnego typuzajęcia: artystyczne, warsztaty, animacje,zajęcia sportowe (narty, łyżwy, biegów-ki, rowery), wycieczki. W formie kore-petycji przewidziane są też zajęcia wspo-magające edukację: języki obce, logo-pedia. Nowością będzie na pewno art te-rapia. W wyborze danej formy aktyw-ności pomagać będą specjaliści danychdziedzin i terapeuci psychologowie za-angażowani wyłącznie do realizacji tegoprogramu. Planowany jest też udziałkuratorów sądowych, którzy przesta-wią od strony praktycznej prawny aspekttych spraw, które otarły się o wymiarsprawiedliwości. Założeniem jest całoś-ciowe wspomaganie rozwoju młodychludzi i pomoc, a zarazem stworzenie

miejsca, z którym dzieci i młodzieżbędą się identyfikować, tzn. będą mogłypowiedzieć – to moje miejsce, moi zna-jomi. I, żeby chciały tam przychodzić.

Dla rodziców z kolei zaproponowa-ny będzie udział w specjalnej szkole, wktórej będą mogli poszerzyć swoją wie-dzę o wychowywaniu dzieci. Zajęciawykładowo-edukacyjne będą miały cha-rakter otwarty, co oznacza, że uczestni-czyć w nich będą mogły osoby nie objęteprogramem.

Sceptyków programu na pewno niezabraknie. Może przekonają ich staty-styki. W ubiegłym roku w Polsce 44 na-stolatków dziennie podejmowało pró-by samobójcze. Daje to Polsce drugiemiejsce w Europie. Przyczyną były naj-częściej nierozwiązane problemy i prze-świadczenie, że już nic nie da się zrobić.Psycholog społeczny prof. ZbigniewNęcki jest przekonany, że rosnąca licz-ba zamachów na własne życie dokony-wanych przez nieletnich to negatywnekonsekwencje zmiany stylu życia, na-stawienie na budowanie pozycji, pres-tiżu i dobrobytu. Najtrudniejsza doudźwignięcia jest presja ze strony ro-dziców, szkoły i rówieśników. Wszyscymają być dziś najlepsi, nie ma miejsca naprzeciętność. Nie ma też miejsca na od-mienność. Wszyscy mają być jednako-wi i wspaniali. Kolejnym problemem jestbrak więzi. Te wirtualne, zastępują dzi-siaj przyjaźnie i są zbyt kruche, by daćoparcie w pełnym problemów okresiedojrzewania. Słabość psychiczna na-stolatków jest też często winą rodziców.Rozwinięci intelektualnie młodzi lu-dzie, są kalekami w praktyce życiowej.Rodzice usuwają przed nimi wszystkieprzeszkody, dlatego kiedy w końcu samimuszą zmierzyć się z przeciwnościamilosu, nie są w stanie tego zrobić. Dziec-ko musi samo zdobywać doświadczenieżyciowe oraz siłę psychiczną, a rodzicenie zapominać o potrzebnym wsparciui miłości.

Kolejnym sygnałem, że coś jest niew porządku, są ucieczki z domów. Ze sta-tystyk wynika, że każdego roku decyz-ję taką podejmuje ponad 5 tysięcy na-stolatków. Niepokojące są również danedotyczące depresji. Dotyka ona co trze-ciego nastolatka. W tej sytuacji nie dzi-wią raporty o uzależnieniach wśródmłodzieży, nawet tej gimnazjalnej. Wy-nika z nich, że co drugi uczeń miał kon-takt z substancjami mogącymi uza-leżniać (alkohol, narkotyki, leki), a copiąty przyznawał, że nie może się bez nichobejść.

Niebezpiecznym, a lekceważonymprzez rodziców uzależnieniem jest kom-puter, a dokładnie rzecz ujmując, inter-net i gry. Cześć zajęć edukacyjnych po-święconych będzie i temu problemowi.

Jeżeli ktoś zastanawia się czy wartozgłosić się do programu, powinien wie-dzieć, że Podhale, a szczególnie Podtat-rze, to biała plama, jeżeli chodzi o spe-cjalistów z psychologii i psychiatrii, a te-rapii rodzin nie prowadzi nikt.

Program jest realizowany po razpierwszy. Trwać będzie trzy lata. Fi-nansowany będzie w ramach pozyska-nego przez Gminę Kościelisko dofinan-sowania z Europejskiego FunduszuSpołecznego w ramach RegionalnegoProgramu Operacyjnego dla Woje-wództwa Małopolskiego.

(aza)

7N O W I N Y G M I N Y K O Ś C I E L I S K O

Redakcja: Joanna Korta, Regina Korczak-Watycha,Małgorzata Karpiel-Bzdyk, Stanisława Czubernat,

Mariusz Koperski, Anna Zadziorko, Gminny OśrodekKultury Regionalnej w Kościelisku

DTP: Ryszard WachelZdjęcia: Kronos Media

Gminny Ośrodek Kultury Regionalnejw Kościelisku, Centrum Tradycji i Turystyki

Adres do korespondencji:Urząd Gminy Kościelisko

ul. Strzelców Podhalańskich 44, 34-511 KościeliskoWspółpraca: Media Kolorowe

NowinyG M I N Y K O Ś C I E L I S K O

MAŁOPOLSKIE TALENTY toprojekt edukacyjny, którego celem jestwydobycie potencjału, rozwój uzdol-nień i wspieranie sukcesów życiowychdzieci i młodzieży z małopolskichszkół.

Uczniowie uczestnicząc w inspi-rujących zajęciach oraz wydarzeniachmogą rozwinąć swoje kompetencje zzakresu: język obcy (język angielski),kompetencje matematyczne i nau-kowo-techniczne, kompetencje in-formatyczne, umiejętność uczeniasię, kompetencje społeczne i obywa-telskie, inicjatywność i przedsiębior-czość.

We współczesnym świecie rozwójtych kompetencji kluczowych jest

ważny już od najmłodszych lat. Projektskierowany jest do uzdolnionych dzie-ci i młodzieży z terenu powiatu tat-rzańskiego, a konkretnie trzech gmin:Kościeliska, Bukowiny Tatrzańskiej iPoronina.

Projekt składa się z dwóch etapów.Pierwszy obejmuje klasy IV-VI, dru-gi – klasy VII-VIII oraz II i III gim-nazjum. Projekty trwają 1,5 roku. Doudziału w przedsięwzięciu zakwalifi-kowani zostali uczniowie w wynikuprzeprowadzonej diagnozy uzdolnień.Projekt obejmie łącznie 256 uczniówzdolnych.

Utworzona zostanie placówka po-zaszkolna: Centrum Wsparcia UczniaZdolnego (CUWZ). Zajęcia z ucznia-mi prowadzone będą metodą PBL(Project Based Learning), przez prze-szkolonych nauczycieli.

Realizator Projektu: Stowarzysze-nie Rozwoju Podtatrza. PartnerzyGminy: Kościelisko, Poronin, Buko-wina Tatrzańska.

MKi

Gdzie szukać wsparcia?

Zanim będzie za późnoKłopoty rodzinne to rzecz normalna. Jednak gdy piętrzą się w pro-blemy, narastają i nie wiemy jak je rozwiązać, mogą niszczyć naszącodzienność, a niekiedy prowadzić do dramatów. Gdzie wtedy szu-kać pomocy? Niestety na Podhalu niewiele jest miejsc, gdziemożemy ją znaleźć. Tym cenniejsza jest inicjatywa Gminy Koście-lisko, która zdecydowała się uruchomić dla swoich mieszkańcówplacówki wsparcia dziennego. Zapisy do nich już trwają, a zajęciarozpoczną się w drugiej połowie kwietnia.

Małopolskie Talenty

Wsparcie dla młodych zdolnych30 stycznia w Szkole Podstawowej w Kościelisku miała miejsce inauguracja projektuMałopolskie Talenty.

Inauguracja projektu odbyła się w Szkole Podstawowej w Kościelisku.

Page 8: Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

8 N O W I N Y G M I N Y K O Ś C I E L I S K O

Konkurs rozpocznie się tuż po święceniu po-karmów przy kościele parafialnym p.w. Matki Bo-skiej Szkaplerznej w Witowie. Celem konkursu jestpielęgnowanie tradycji święcenia pokarmów połączo-ne z tradycjami podhalańskiej wsi.

Jury oceniając koszyczek wielkanocny będzie brałopod uwagę: zawartość koszyczka (co najmniej 7 ro-dzajów pokarmów: chleb, sól, jajko, wędlina, ser, chrzani ciasto – baba wielkanocna, masło) jego dekorację (ko-szyk winien być z wikliny, słomy, wyścielony serwetą,

chustą lnianą, ozdobiony zielenią bukszpanu, mirtu lubgałązek borówki), a także strój właściciela koszyczka( tra-dycyjne ubranie góralskie). Jury przyzna nagrody za I,II i III miejsce i wyróżnienia w zależności od ilości i po-ziomu artystycznego koszyczków. (MKB)

Niedziela Palmowa zwana Kwietną,jest wstępem do Wielkiego Tygodnia.Tego dnia wierni udają się do kościoła,aby poświęcić palmy. Na Podhalu pal-my robiono z gałązek wierzby pokry-tych baziami, tzw. bazicki, które zdo-biono bukszpanem lub mirtem i wiąza-no kolorową wstążeczką. Palma wiel-kanocna chroniła od wszelkiego zła,wierzono, że połknięcie bazi uchroniod chorób gardła, gospodarze zaś takąbazię wkładali pod pierwszą skibępodczas orki, aby zapewnić dobryurodzaj.

Wielki Tydzień był czasem robie-nia porządków w domu, obejściu ale ina sumieniu. Pierwsze dni WielkiegoTygodnia były porą wczesnych siewów,bo wierzono, że wszystko posadzone wtym czasie będzie dorodne.Przykładem jest przysłowie: kto grochsieje w Wielki Wtorek, ten z garnuszkazbierze worek.

Ostatnie dni Wielkiego Tygodniato Triduum Paschalne. Kościół staje siędomem żałoby, klekotanie kołatek za-

stępuje głos dzwonów. Szczególnymdniem jest Wielki Piątek, opróczścisłego postu obowiązywało tego dniawiele zakazów. Nie wolno było szyć,przybijać gwoździ, rąbać siekierą, orać,ani słuchać muzyki. Wierzono, że tegodnia woda ma uzdrawiającą moc, więczalecano mycie się w potoku przedwschodem słońca. Dziewczynom pod-cinano włosy, aby dobrze rosły. Tegodnia gospodynie robiły masło do świę-cenia i piekły ciasta. Od WielkiegoPiątku w kościele stoją warty przygrobie Chrystusa. Są to mężczyźniubrani po góralsku lub strażacy – to na-wiązanie do wart żołnierzy rzymskich.

W Wielką Sobotę od rana przygo-towywano pokarmy do święcenia tzw.święceline. Koszyk wyplatany z wikli-ny lub jałowca wyścielano białą serwetąlnianą lub bawełnianą, często ozdo-bioną haftem. Dobór pokarmów nig-dy nie był przypadkowy – każdy darBoży symbolizował co innego. W ko-szyku musiał znajdować się baranek zmasła, ciasta lub z owczego sera jako

symbol Chrystusa Zmartwychwstałego.Oprócz baranka święcono równieżjajka, jako znak odradzającego siężycia. Gotowane najczęściej w łupinachz cebuli, które można było ozdobić po-przez drapanie wzorków, malowanielub oklejanie albo woskowanie. Po-nadto święcono sól jako minerał życio-dajny, dający oczyszczenie i moc od-straszania wszelkiego zła. Obo-wiązkowo korzeń chrzanu, symbolsiły i krzepy fizycznej. Do tego wędli-na zapewniająca zdrowie, płodność idostatek. Koniecznie musi być chleb,który przedstawia Ciało Chrystusa,gwarantuje dobrobyt i pomyślność.Dawniej zastępowany był moskolem.Do koszyka dawano też ser w postacioscypka jako symbol przyjaźni mię-dzy człowiekiem, a siłami przyrody.Jako ostatnie do koszyka weszło cias-to w postaci babki wielkanocnej –symbol umiejętności i doskonałościgospodyń. Jeżeli ktoś miał innego ba-ranka niż z masła, wtedy dodawanomasło, gwarantujące bogactwo. Daw-niej święcono też wykrawki ziemnia-ków, które później sadzono. Koszykozdabiano zieleniną, najczęściejgałązkami bukszpanu, mirtu, jałowcalub barwinka. Gotowy koszyk nakry-wano także białą serwetą, którą zdej-mowano na czas poświęcenia. Byłzwyczaj, że z poświęconym koszy-kiem obchodzono dookoła domu wy-powiadając słowa: Uciekoj wszelko ga-

dzina, bo idzie święcelina. Zabieg tenmiał zapewnić ochronę domu odwszelkiego zła.

Wielka Sobota to dzień święceniawody i ognia. Wierni przynoszoną zkościoła święconą wodę i węgielki,które wrzucają pod strzechę domu, abychroniły od pożaru.

Wielką Niedzielę rozpoczynałauroczysta msza święta zwana Rezu-rekcją. Po długim poście ludzie za-czynali świętowanie od uroczystegośniadania. Po wspólnej modlitwiekażdy musiał zjeść kawałek chrzanu zsolą, a dopiero później resztę pokar-mów. Skorupki z jajek wyrzucano doogródka, aby krety nie ryły ziemi,albo pod drzewa owocowe, by dobrzeobrodziły. Tego dnia świętowano wgronie najbliższych. Nie wolno byłospać w ciągu dnia, bo to wróżyło bie-dę.

Drugi dzień świąt czyli Ponie-działek Wielkanocny związany jest zpolewacką czyli śmigusem -dyngu-sem. Zwyczaj ten nawiązuje do prak-tyk pogańskich, związanych z symbo-licznym budzeniem się przyrody ioczyszczeniem. Nikogo więc nie omi-jano, polanie wodą przynosiło szczęś-cie i powodzenie. Dziewczynom, któ-re nie zostały polane wróżono staro-panieństwo. Tego dnia odwiedzanosię nawzajem i hucznie bawiono.

Anna Nędza– Kubiniec,etnolog z Kościeliska

Tradycje

„Wielkanocne zwyki”Tradycja góralska była bogata w wiele zwyczajów i obrzędów wiel-kanocnych, związanych przede wszystkim z obrzędami agrarnymii hodowlanymi. Niektóre zwyczaje górale celebrują do dzisiaj, inneodeszły w zapomnienie...

Witów

Konkursowe koszyczki wielkanocneGminny Ośrodek Kultury Regionalnej Kościelisko oraz Proboszcz Parafii Witów, przy współpracy oddziałówZwiązku Podhalan z terenu Gminy Kościelisko, serdecznie zapraszają dzieci i młodzież z terenu gminyKościelisko do udziału w XI edycji Konkursu na tradycyjny koszyczek wielkanocny, która w tym roku odbędziesię w Witowie.

Zawartość tradycyjnego koszyczka wielkanocnego.

Page 9: Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

Roczny plan obchodów stuleciaodzyskania przez Polskę niepodległoś-ci już powstał. Stworzyła go gmina,GOKR, a także organizacje i stowarzy-szenia działające na jej terenie. Nie jestjednak wykluczone, że na długiej liściewydarzeń nie pojawią się kolejne.

– Postanowiliśmy, że wszyst-kim gminnym konkur-som, odbywającymsię cyklicznie nanaszym terenienadamy niepo-dległościowy wy-miar. Zaczynamyod II GminnegoKonkursu „MajoweNutki”, poświęco-nego w tym rokutematyce niepo-dległościowej, który ogłosimy w marcu.Ubiegła edycja – podczas Majówki wDzianiszu – była skierowana tylko dotamtejszych uczniów, a tym razem ad-resujemy ją do uczniów wszystkichszkół z terenu gminy Kościelisko. Finałkonkursu z udziałem wytypowanychprzez szkoły uczestników planujemypodczas Majówki w Dzianiszu. Wyda-rzenie to organizujemy z dzianiskim od-

działem Związku Podhalan – mówiMałgorzata Karpiel-Bzdyk. Także wmaju odbędzie się Konkurs wiedzy ogminie Kościelisko. W tym roku będzieon nieco zmodyfikowany. Zamiastwiedzy o samo-

rządzie, jurybędzie przepy-

tywać uczestni-ków z ich wie-

dzy o pieśniachpatriotycznych. Z

kolei pytania z his-torii Podhala i gmi-

ny Kościelisko będąsię koncentrować

wokół wątków niepo-dległościowych. Wy-

darzenie zaplanowanona 17 maja.

Tak jak cała Polska,tak i gmina Kościelisko

8 września będzie czytać„Przedwiośnie” Stefana

Żeromskiego w ramach„Narodowego Czytania”. Z

kolei w październiku zamiast trady-cyjnego konkursu plastycznego „Je-sień w Tatrach” uczniowie szkół z te-renu gminy Kościelisko będą przy-

gotowywać prace na temat „Polskichdróg do niepodległości”. Najlepsi zo-staną nagrodzeni w listopadzie. Takżew październiku odbędzie się – jak coroku – Międzygminny Konkurs Re-cytatorski im. Stanisława Nędzy-Ku-bińca. – W konkursie co roku ucznio-wie prezentują dwa wiesze – jeden Nę-dzy-Kubńca, drugi – dowolnego poetypodhalańskiego. W tym roku wyjątko-wo ten drugi wiersz ma dotyczyć te-matyki niepodległościowej – mówidyrektor GOKR. Także coroczna wie-czornica w Izbie Twórczości Sta-nisława Nędzy-Kubińca na Nędzów-ce będzie mieć niepodległościowycharakter.

9 listopada w szkołach odbędą sięotwarte akademie – nie tylko dla

uczniów, ale także ich rodziców,dziadków i wszystkich zainteresowa-nych mieszkańców. – Chcemy, aby 9listopada po akademii w Dzianiuszuodsłonić okolicznościową, pamiątkowątablicę na nowo powstającym budyn-ku wielofunkcyjnym. To inicjatywaZwiązku Podhalan i Rady Sołeckiej wDzianiszu – mówi dyrektor Karpiel-Bzdyk. Z kolei na przełomie listopa-da i grudnia w Domu Ludowym wKościelisku zaprezentowana zosta-nie wystawa poświęcona 100-leciuniepodległości, którą przygotująZwiązek Podhalan oddział w Koście-lisku i Koło Gospodyń Wiejskich zKościeliska.

Główne uroczystości zaplanowa-no na weekend – 10-11 listopada. Wsobotę w Domu Ludowym planowa-ny jest koncert o tematyce niepo-dległościowej połączony ze wspól-nym śpiewaniem. W niedzielę ob-chody rozpoczną się od Mszy świętej,po której nastąpi przemarsz pod KrzyżPolski, apel poległych i cześć arty-styczna. – Jest także pomysł, aby świę-tować na sportowo, w grudniu – bie-giem na nartach. Byłoby to dopełnieniei zakończenie jubileuszu stulecia od-zyskania niepodległości – kończy dy-rektor GOKR.

jk

9N O W I N Y G M I N Y K O Ś C I E L I S K O

Pożegnania† Maria Gruszka, zm. 03.01.2018

† Stanisław Stopka, zm. 03.01.2018† Agnieszka Kowalczyk, zm. 13.01. 2018

† Stanisław Gruszka, zm. 16.01.2018† Władysław Andrzej Gąsienica, zm. 17.01. 2018

† Józef Truchan, zm. 17.01.2018† Władysław Bzdyk, zm. 24.01.2018

† Piotr Różak, zm. 01.02.2018† Helena Łaś, zm. 03.0.2018

† Stanisława Palarczyk, zm. 06.02.2018† Jan Habina, zm. 07.02.2018

† Tadeusz Kadlčik, zm. 08.02.2018† Stanisław Mleczek, zm. 09.02.2018

† Jadwiga Wanda Ciszek, zm. 10.02.2018† Walenty Szwab, zm. 13.02.2018† Andrzej Siuty, zm. 15.02.2018

† Jan Kazimierz Palider, zm. 20.02.2018Muzykant, wychowanek jednego z najsłynniejszych prymistów

podhalańskich – Stanisława Nędzy-Chotarskiego. Nauczyciel młodegopokolenia muzykantów. Przez ponad 60 lat uświetniał swoją grą liczne

uroczystości okolicznościowe i kościelne. Był laureatem Nagrody WójtaGminy Kościelisko za całokształt działalności kulturalnej. Ś.P. Jan

spoczął na zakopiańskim cmentarzu 23 lutego 2018 r.† Albina Pitoń, zm. 21.02.2018† Józef Fraczek, zm. 24.02.2018† Anna Stękała, zm. 26.02.2018

† Aniela Gruszka, zm. 01.03.2018† Andrzej Turza, zm. 02.03.2018

† Jadwiga Stopka-Faktor, zm. 12.03.2018† Jan Hieronim Zieliński, zm. 13.03.2018

Witów-Ski

Tradycyjnie i po góralsku4 marca na stoku stacji Witów-Ski przy pięknej pogodzie i we wspaniałej

atmosferze odbył się trzynasty już Puchar Witowa w narciarstwie zjazdowym.Na starcie stanęło 119 zawodników i zawodniczek w sześciu kategoriach wie-kowych. Nowością w tegorocznych zawodach była rywalizacja w kategorii snow-board.

Impreza organizowana przez Związek Podhalan w Witowie, OSP Kościeli-sko i gminę Kościelisko rozpoczęła się od przejazdu zawodników w tradycyj-nych, góralskich strojach. Górale brali udział również w rywalizacji sportowej,wzbudzając duże zainteresowanie wśród turystów wypoczywających na stokuw Witowie.

100-lecie niepodległości – program

Cały rok świętowaniaKonkursy, koncerty, akademie – w związku z przypadającą w tym roku setnąrocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości, gmina Kościelisko szykuje się douroczystego świętowania tego wyjątkowego jubileuszu. – W tym roku nie będą totylko uroczystości zaplanowane tradycyjnie na 11 listopada. Tak ważną rocznicębędziemy celebrować przez cały rok – zapewnia Małgorzata Karpiel-Bzdyk, dyrektorGminnego Ośrodka Kultury Regionalnej w Kościelisku.

Page 10: Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

Akcja „Krokus” polegać będzie narealizacji konkretnych działań, wza-jemnie się uzupełniających, zmie-rzających do osiągnięcia wspólnegocelu, jakim jest rozwój zrównoważonejturystyki przyrodniczej w gminie Koś-cielisko. W ramach akcji zostanie stwo-rzona strona internetowa – kompen-dium wiedzy o stanowiskach krokuso-wych na terenie Dzianisza, Kościeliska,Witowa i okolic (teren TatrzańskiegoParku Narodowego). Witryna będzie za-wierała interaktywną mapę pozwa-lającą na wyświetlanie lokalizacji kro-kusów, a także moduł bazy noclegowej,

propozycję gotowych wycieczek dlaturystów, a w przyszłości moduł pla-nowania tras z możliwością wyświet-lania dojścia z punktu A do punktu B(gdzie punktem A będą obiekty nocle-gowe, a punktem B siedliska krokusów).Na stronie będzie aktualizowany co-dziennie komunikat turystyczny, pro-gnoza pogody oraz informacja o ak-tualnym stanie kwitnienia krokusów.

Dodatkowo zostanie wydana bro-szura edukacyjna – praktyczny prze-wodnik turystyki przyrodniczej w okre-sie wiosennym z uwzględnieniem zasadbezpieczeństwa i ochrony przyrody.

Broszura będzie bezpłatnie dystrybuo-wana uczestnikom szkoleń, warsztatów,turystom korzystającym z kwater na te-renie gminy Kościelisko oraz osobomodwiedzającym Centrum InformacjiTurystycznej w Kościelisku.

Ponadto planujemy serię szkoleń iwycieczek dla kwaterodawców, prze-wodników tatrzańskich i turystów. Te-matyka szkoleń będzie obejmować eko-

logię krokusów oraz innych gatunkówkwitnących wczesną wiosną, przyrodęekosystemów leśnych oraz nieleśnych,oraz sposoby ich ochrony w TPN. Tra-sy wycieczek będą przebiegać przezrejony reglowe Tatr Zachodnich, w re-jonie Doliny Kościeliskiej i DolinyMałej Łąki. Propozycje wycieczek będątak skonstruowane, aby przekierowaćogromny ruch z okolic Doliny Cho-chołowskiej na inne obszary gminy.Wszytko to zostanie spięte klamrąwspólnych działań promocyjnych gmi-ny Kościelisko i Tatrzańskiego ParkuNarodowego.

Zapraszamy wszystkich kwatero-dawców 27 marca, na godzinę 18:00, naspotkanie do Centrum Informacji Tu-rystycznej. Celem szkolenia będzie za-poznanie Państwa z istotą samegoprzedsięwzięcia, ale przede wszystkimz przyrodą Tatr i zasadami udostęp-niania Tatrzańskiego Parku Narodo-wego dla turystyki w kontekście „tury-styki krokusowej”.

Program ramowy:1. Akcja krokus – założenia programu

teraz i w przyszłości.2. Jak tatrzańska przyroda budzi się

wiosną dożycia?3. Przyroda i ochrona polan tatrzań-

skich.4. Ekologia krokusa – występowanie

krokusów w kontekście historii pa-sterstwa na Podhalu, przystosowaniaroślin do życia m.in. na przykładziekrokusów.

5. Zasady turystyki w Tatrzańskim Par-ku Narodowym.

Dzień później, 28 marca, zaplano-waliśmy dla przedsiębiorców z branżyturystycznej wycieczkę dydaktyczną –start z Kir o godzinie 8:30.

Daniel Wahl,Centrum Informacji Turystycz-

nej w Kościelisku

10 N O W I N Y G M I N Y K O Ś C I E L I S K O

Za nami

Walentynkowy Bieg ParamiJuż po raz czwarty w Kościelisku odbyła się niezwykła impreza narciarska

– Walentynkowy Bieg Parami. Na trasach biegowych na Chotarzu rywalizowalize sobą miłośnicy biegówek, choć to nie współzawodnictwo, a dobra zabawa byłanajważniejsza podczas biegu, który z roku na rok zyskuje coraz większą popu-larność wśród mieszkańców Kościeliska i turystów.

Podobnie jak w ubiegłym roku, także i tym razem uczestnicy pokazaliogromną wyobraźnię i poczucie humoru, przygotowując niezwykłe stroje. Wtegorocznym biegu na podium znaleźli się kolejno: Anna Pitoń i Czesław Mączyń-ski, Maria i Rafał Nędza oraz Alicja i Stefan Sikora.

UKS Regle Kościelisko

Na finiszu sezonuChociaż sezon w narciarstwie biegowym 2017/2018 jeszcze się nieskończył, klub UKS Regle oraz zawodnicy pod kierunkiem treneraJerzego Leśnika mogą go już zaliczyć do bardzo udanego.

Sezon rozpoczęli świetnie – odzdobycia punktów FIS. Robert Buga-ra stanął na podium Mistrzostw Czech,Mateusz Chowaniak punktował w No-wym Mieście na Morawach i w Jab-loncu, gdzie stanął na najwyższymstopniu podium. Do bardzo udanychzaliczyć można również starty w Sla-vic Cup i Pucharze Tatr na Słowacji, czyAlpen Cup w Hohfilzen w Austrii.

Łukasz Kunc w biegu Białej Stopyw Kremnicy na Słowacji na dystansie50 km uplasował się na 2 miejscu, prze-grywając tylko z czeskim olimpijczy-kiem Kożiskiem.

W krajowych zawodach medalowystart w Mistrzostwach Polski w Szklar-

skiej Porębie odnotowali Justyna Pra-dziad i Mateusz Chowaniak. Na Olim-piadzie Młodzieży Kamila Gąsienicazajęła świetne 8. i 6. miejsce w ogólnejklasyfikacji i 2. w swoim roczniku.

W Ogólnopolskiej SpartakiadzieMłodzieży Szkół Podstawowych SPKościelisko zdobyła 6 medali, w tym3 złote – Bugary, Wójcika i Zwatrz-ko.

Przed nami końcówka sezonu. Za-wodnicy jadą do Szklarskiej Poręby nafinały Pucharu Polski, w którym Ro-bert Bugara i Łukasz Kunc zajmują1. miejsca w rankingu. Ostatnimi za-wodami będą Mistrzostwa Polski Se-niorów i Młodzieżowców.

Turystyka przyrodnicza

Krokus nasz bohater!Nadchodzi wiosna, a jej nieodłącznym symbolem w gminie Kościelisko jest krokus.Fenomen ten z sezonu na sezon przyciągają coraz więcej gości. Dlatego też CentrumInformacji Turystycznej przygotowało projekt, którego realizacja ma rozpocząć się wtym roku, a świadomie rozwijany będzie w latach następnych w miarę pozyskiwanychna ten cel środków zewnętrznych. Do ścisłej współpracy zaproszono Tatrzański ParkNarodowy, którego merytoryczne wsparcie jest fundamentalne. Głównym celemdziałań jest promocja turystyki krokusowej, walor edukacyjny i prezentacja szerokiejoferty noclegowej Dzianisza, Kościeliska i Witowa.

Wielu turystów przyjeżdża co roku do gminy Kościelisko, aby zobaczyć fioletowe łąki krokusów.

Pary biegły w pomysłowych przebraniach.

Page 11: Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

11N O W I N Y G M I N Y K O Ś C I E L I S K O

Kościelisko, a właściwie Kościeliska– bo tak powinno się poprawnie nazy-wać wieś rozłożoną między Pasmem Gu-bałowskim a Czerwonymi Wierchami –to najstarsza osada u podnóża Tatr. Za-nim przytłumiło ją gwarne Zakopanenazywana był sercem Podhala, bo stądwywodzi się większość słynnych góral-skich rodów. Od lat dzieje tego miejscabada Mieczysław Jasiński, historyk,mieszkaniec Kościelisk z wyboru. Owo-cem tego jest obszerna monografia osa-dy. Cztery lata temu ukazał się pierwszytom „Kościelisko – Zarys rozwoju miejs-cowości do roku 1918”. Na początku tego

roku ukazał się tom drugi – „Kościeli-sko – Zarys rozwoju miejscowości odroku 1918 do 1945.” Jego prezentacja od-była się w lutym w Domu Ludowym wKościeliskach.

Podobnie jak pierwszy tom, mono-grafia oparta została o nieznane lub rzad-ko publikowane materiały źródłowe i do-kumenty. Nie jest to jednak jedynie chro-nologiczne spisanie faktów. Jak mówi au-tor, ma to być również książka do czyta-nia. Stąd jej reportażowy charakter, przy-pominający chwilami bajania starych gó-rali. Nie ma tu jednak nic z fikcji. Wszyst-kie zdarzenia poparte są dokumentami

opatrzonymi przypisami, a uzupełnioneniezwykle ciekawymi fotografiami.

Czy warto pisać monografię wsiliczącej 5,5 tysiąca mieszkańców i nie-spełna 200 lat? Pytanie, przynajmniej wtym wypadku, retoryczne. To niezwykłemiejsce od początku zamieszkiwali lu-dzie niepośledni. Ich potomkowie nadalchodzą rozległymi polanami i głodni sąwiedzy o tym co dawniej się działo. WPolsce rozbitej wojnami, przesiedlenia-mi, migracjami to prawdziwy ewene-ment. Chcą wiedzieć jak ich dziadkowiegościli Józefa Piłsudskiego, czy prezy-denta Ignacego Mościckiego. Jak w cza-sie wojny przeprowadzali przez Tatry po-lityków i żołnierzy. Kto był w Goralen-volku, jak działało harcerstwo. Koście-liszczanie prowadzili bardzo aktywneżycie społeczne skoncentrowane wokółparafii i sanatorium Dłuskich. Takabezpośrednia wiedza historyczna budujepoczucie tożsamości i daje impuls dodalszego działania.

Jak wspomniał Mieczysław Jasiński,powstanie monografii nie byłoby możli-we bez udziału samych mieszkańców, aszczególnie Anny Nędzy Kubiniec, Jó-zefa Pitonia, Marii Kowalskiej, An-drzeja Szczepańca Bańscorza, Andrze-ja Gąsienicy Walczaka, Janiny Karpieloraz pomocy finansowej gminy i staro-stwa tatrzańskiego. (aza)Mieczysław Jasiński „Kościelisko. Zarys rozwojumiejscowości od roku 1918 do 1945.”; współpra-ca: Anna Nędza Kubiniec, Andrzej Gąsienica Wal-czak, Andrzej Gąsienica Walczak jr.wydawca: Mieczysław Jasiński, „TEJ” BiuroUsług Geodezyjnych i Innych”, 2018

MARZEC19-28 marcaKiermasz wielkanocny w Gmin-nym Ośrodku Kultury Regional-nej w Kościelisku, promocja rę-kodziełaOrganizator: Gmina Kościelisko,GOKR Kościelisko

31 marca (sobota)Gminny Konkurs Na tradycyjnyKoszyczek Wielkanocnygodz. 12:00 Parafia WitówOrganizator: Gmina Kościelisko,GOKR Kościelisko, ZP. z terenuGminy Kościelisko, Parafia Witów

KWIECIEŃ26 kwietnia (czwartek)Gminny Przegląd DziecięcychZespołów Regionalnychgodz. 10:00, Dom Ludowy w Koś-cieliskuOrganizator: Gmina Kościelisko,GOKR Kościelisko

MAJ6 maja (niedziela)XXVI Przednówek w PolanachDom Ludowy w KościeliskuPrzednówek w Polanach to co-roczna impreza o charakterze re-gionalnym, obfitująca w ciekawewydarzenia. Głównym punktemPrzednówka są przeglądy obrzę-dów weselnych, gry na instru-mentach pasterskich, śpiewu pa-sterskiego i muzyk góralskich,które mają charakter konkursu.Impreza odbywa się w Domu Lu-dowym w Kościelisku.Organizator: Gmina Kościelisko,GOKR Kościelisko, Związek Pod-halan Kościelisko

14 maja (poniedziałek)Konkurs Wiedzy o Gminie Koś-cieliskoCentrum Tradycji i Turystyki wKościeliskuOrganizator: Gmina Kościelisko,GOKR Kościelisko

27 maja (niedziela)Majówka w DzianiszuImpreza plenerowa rozpoczy-nająca się nabożeństwem przykapliczce Matki Bożej w Dziani-szu Górnym. Następnie ma miejs-ce przejazd wozami konnymi nascenę plenerową w Dzianiszu–Borki, gdzie odbywała się dalszaczęść czyli występy i konkursy.Organizator: Gmina Kościelisko,GOKR Kościelisko, ZP. Dzianisz

CZERWIEC3 czerwca (niedziela)Dzień Dziecka w Gminie Koś-cielisko – Scena Plenerowa wKościelisku szereg atrakcji i kon-kursów dla dzieci, występy ze-społów, degustacja potraw regio-nalnych.Organizator: Gmina Kościelisko,GOKR Kościelisko, BibliotekaPubliczna w Kościelisku, OSPKościelisko

POLECAMYLiteratura

Dzieje Kościeliska po raz drugiPo co nam historia? Dla porządku, statystyki, zaspokojenia ciekawości? Polityki? A może po to, by mi-jając rozłożystego świerka dotknąć go dłonią, tak jak dotykał go nasz pradziadek, który odpoczywałpod nim wracając do rodzinnej zagrody?

Mieczysław Jasiński w Kościelisku mieszka od 1979 roku. Z wykształce-nia jest historykiem. Pracował jako nauczyciel m.in. w Zespole Szkół Zawo-dowych nr 2 w Zakopanem oraz w Szkole Podstawowej w Kościelisku. Był takżekustoszem Muzeum PTTK w Limanowej. Zajmował się działalnością tury-styczną. Aktywnie działał w harcerstwie oraz w NSZZ „Solidarność”. W la-tach 1995-2009 był dyrektorem Szkoły Podstawowej nr 3 w Zakopanem.

Kultura w obiektywie

Kiermasz Świąteczny, 15-16.12.2017 r.

Koncert Henry David’s Gun, 15.12.2017 r.

Warsztaty Bożonarodzeniowe, 13.12.2017 r.

Wernisaż wystawy haftu krzyżykowegoElżbiety Cikowskiej, 28.12.2017 r.

Promocję poprowadził Maciej Krupa.

Page 12: Nowiny - Gmina Kościelisko gminy...Nowiny GMINYKOŚCIELISKO DZIANISZ KOŚCIELISKO WITÓW MAGAZYNINFORMACYJNY nr 1/2018 ISBN978-83-62010-32-5 Oświata Projekt „Vulcan kompetencji”

12 N O W I N Y G M I N Y K O Ś C I E L I S K O

Jubileusz 50-lecia małżeństw z Gminy Kościelisko, 2.02.2018 r.

Koncert Agnieszki Przekupień pt. Mój sen, 4.02.2018 r.

Koncert Teresy Mirgi z zespołem, 25.01.2018 r.

Polaniarskie Kolędowanie, 18.01.2018 r.

Warsztaty w filii GOKRw Witowie, 20.02.2018 r.

Warsztaty Walentynkowew GOKR Kościelisko, 13.02.2018 r.

Witajcie w naszej bajce - bal kostiumowy KołaGospodyń Wiejskich w Kościelisku, 2.02.2018 r.

Występ zespołu Mladost z Bułgarii, 25.01.2018 r.

XI Parada Gazdowska w Kościelisku,18.02.2018 r.

Świąteczny koncert zespołu Trebunie Tutki, 30.12.2017 r.

Noworoczny koncert Tatrzańskiej Orkiestry Klimatycznej, 1.01.2018 r.

Kultura w obiektywie

Koncert Jana Karpiela-Bułecki z zespołem, w projekcie Kolędnicy Zazierajom 18.01.2018 r.