8
116 วารสารโรงพยาบาลนครพนม NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL Volume 1 No. 3 Original article ผลของการใช้ WHAPO ต่ออัตราการเกิดปอดอักเสบที่สัมพันธ์กับผู้ป่วยทีใช้เครื่องช่วยหายใจ ในหอผู้ป่วยศัลยกรรมประสาท โรงพยาบาลหนองคาย ปี 2557 นวลสวาท นภาสกุลคู พยาบาลวิชาชีพ ช�านาญการ บทคัดย่อ การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงเปรียบเทียบแบบ Retrospective and Prospective Uncontrolled before and after Intervention Study เพื่อศึกษาผลของการใช้แนวปฏิบัติ WHAPO ต่ออัตราการเกิดปอดอักเสบที่สัมพันธ์กับการใช้ เครื่องช่วยหายใจ(VAP) ในหอผู้ป่วยศัลยกรรมประสาท (NSU) ในช่วงเดือน เมษายน 2556 ถึง เดือน สิงหาคม 2557 แบ่งเป็น 2 กลุ่มคือกลุ่มก่อนใช้ แนวปฏิบัติ WHAPO (Retrospective group) เป็นการเก็บข้อมูลกลุ่มตัวอย่างย้อนหลัง จ�านวน 203 และกลุ่มหลังใช้แนวปฏิบัติ WHAPO จ�านวน 189 ราย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย เครื่องมือ ในการทดลอง รูปแบบการป้องกันการติดเชื้อปอดอักเสบที่สัมพันธ์กับการใช้เครื่องช่วยหายใจ คือ WHAPO และเครื่องมือ ในการรวบรวมข้อมูล แบบบันทึกการติดเชื้อปอดอักเสบที่สัมพันธ์กับการใช้เครื่องช่วยหายใจ และแบบสังเกตพฤติกรรมการ ปฏิบัติตามแนวทาง การวิเคราะห์ข้อมูล ใช้สถิติเชิงพรรณนา ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบ ความแตกต่างของค่าเฉลี่ยอุบัติการณ์การติดเชื้อ ระหว่างกลุ่มก่อนและหลังการใช้แนวปฏิบัติ โดยใช้สถิติ Independent t – test ข้อมูลเชิงคุณภาพ การวิเคราะห์เนื้อหา (Content analysis) สะท้อนสิ่งที่พยาบาลลงมือปฏิบัติจริงตามแนวปฏิบัติ ผลการวิจัยพบว่า 1. กลุ่มตัวอย่างทั้งหมดจ�านวน 392 ราย ผู ้ป่วยก่อนใช้แนวทางปฏิบัติจ�านวน 203 ราย ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย ร้อยละ 73.89 อายุเฉลี่ย 53.33 ปี มีวันนอนเฉลี่ย (LOS) 5.42 วัน/ราย วันนอนต�่าสุด 1 วัน/ราย สูงสุด 31 วัน/ราย กลุ่มตัวอย่างผู้ป่วยหลังใช้แนวทางปฏิบัติ จ�านวน 189 ราย เป็นเพศชาย ร้อยละ 71.43 อายุเฉลี่ย 47.36 ปี มีวันนอน เฉลี่ย (LOS) 6.94 วัน/ราย วันนอนต�่าสุด 1 วัน/ราย สูงสุด 34 วัน/ราย 2. เมื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยอัตราการเกิดปอดอักเสบ ระหว่างกลุ่มก่อนและหลังใช้แบบปฏิบัติ พบว่า กลุ่มหลังใช้แนวปฏิบัติมีอัตราการเกิดปอดอักเสบลดลงจาก 14.98 ครั้ง/1000 ventilator-day เป็น 3.42/1000 ventilator-day อย่างมีนัยส�าคัญทางสถิติ (p-value = .039) 3. พยาบาลมีการปฏิบัติตามแนวปฏิบัติในภาพรวมที่ร้อยละ 90 ถ้าท�าการวิเคราะห์รายกิจกรรมการปฏิบัติตาม แนวทางของ WHAPO พบว่า กิจกรรมที่มีการปฏิบัติมากที่สุด คือ การดูดเสมหะ จัดท่านอนศีรษะสูง 30-45 องศา เมื่อ ไม่มีข้อห้าม การเปลี่ยนสายเครื่องช่วยหายใจ การท�าความสะอาดปากฟัน (Oral care) การมีน�้ายาล้างมือ หรือ Alcohol hand rub พร้อมใช้ การเทน�้าที่ค้างใน circuits ด้วย Aseptic technique ก่อนจัดท่า มีการปฏิบัติอยู่ในระดับสูง ร้อยละ 100 การเช็ดข้อต่อของท่อหลอดลม เครื่องช่วยหายใจ และ Ambu bag ทุกครั้งที่มีการ disconnect มีการปฏิบัติอยู่ใน ระดับร้อยละ 76.66 การวัด cuff pressure ทุก 8 ชม. และบันทึกในฟอร์มปรอท ปฏิบัติได้ร้อยละ 55 การหย่าเครื่อง ช่วยหายใจมีการปฏิบัติเมื่อมีค�าสั่งให้มีการหย่า การประเมินความพร้อมในการหย่าค่อนข้างต�่า ร้อยละ 46.66 ข้อเสนอแนะ ควรมีการศึกษาวิจัยถึงผลของการใช้แนวทางปฏิบัติ WHAPO ต่ออัตราการเกิดปอดอักเสบที่สัมพันธ์ กับการใช้เครื่องช่วยหายใจ ในผู้ป่วยที่ใช้เครื่องช่วยหายใจในผู้ป่วยอื่นๆ หรือหน่วยงานอื่นๆ .................................................................................................................................................................................................................................. ค�ำส�ำคัญ: ปอดอักเสบที่สัมพันธ์กับกำรใช้เครื่องช่วยหำยใจ ( VAP ) แนวทำงปฏิบัติ WHAPO bundle

NPHJournal1 3 - WordPress.com...ไม ม ข อห าม การเปล ยนสายเคร องช วยหายใจ การท าความสะอาดปากฟ

  • Upload
    others

  • View
    6

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: NPHJournal1 3 - WordPress.com...ไม ม ข อห าม การเปล ยนสายเคร องช วยหายใจ การท าความสะอาดปากฟ

116 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

Original article

ผลของการใช WHAPO ตออตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธกบผปวยท

ใชเครองชวยหายใจ ในหอผปวยศลยกรรมประสาท

โรงพยาบาลหนองคาย ป 2557นวลสวาท นภาสกลค

พยาบาลวชาชพ ช�านาญการ

บทคดยอการวจยครงนเปนการวจยเชงเปรยบเทยบแบบRetrospectiveandProspectiveUncontrolledbeforeand

after InterventionStudy เพอศกษาผลของการใชแนวปฏบตWHAPOตออตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจ(VAP) ในหอผปวยศลยกรรมประสาท (NSU) ในชวงเดอน เมษายน2556 ถง เดอนสงหาคม2557แบงเปน2กลมคอกลมกอนใชแนวปฏบตWHAPO(Retrospectivegroup)เปนการเกบขอมลกลมตวอยางยอนหลงจ�านวน203และกลมหลงใชแนวปฏบตWHAPOจ�านวน189รายเครองมอทใชในการวจยประกอบดวยเครองมอในการทดลอง รปแบบการปองกนการตดเชอปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจคอWHAPOและเครองมอในการรวบรวมขอมลแบบบนทกการตดเชอปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจและแบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตตามแนวทางการวเคราะหขอมลใชสถตเชงพรรณนาความถรอยละคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานและทดสอบความแตกตางของคาเฉลยอบตการณการตดเชอ ระหวางกลมกอนและหลงการใชแนวปฏบต โดยใชสถต Independentt–testขอมลเชงคณภาพการวเคราะหเนอหา(Contentanalysis)สะทอนสงทพยาบาลลงมอปฏบตจรงตามแนวปฏบตผลการวจยพบวา

1. กลมตวอยางทงหมดจ�านวน 392 ราย ผปวยกอนใชแนวทางปฏบตจ�านวน 203 ราย สวนใหญเปนเพศชายรอยละ73.89 อายเฉลย53.33ปมวนนอนเฉลย (LOS)5.42วน/รายวนนอนต�าสด1วน/รายสงสด 31วน/รายกลมตวอยางผปวยหลงใชแนวทางปฏบต จ�านวน 189 ราย เปนเพศชาย รอยละ 71.43 อายเฉลย 47.36 ป มวนนอนเฉลย (LOS)6.94วน/รายวนนอนต�าสด1วน/รายสงสด34วน/ราย

2. เมอเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยอตราการเกดปอดอกเสบ ระหวางกลมกอนและหลงใชแบบปฏบตพบวา กลมหลงใชแนวปฏบตมอตราการเกดปอดอกเสบลดลงจาก 14.98 ครง/1000 ventilator-day เปน 3.42/1000ventilator-dayอยางมนยส�าคญทางสถต (p-value=.039)

3. พยาบาลมการปฏบตตามแนวปฏบตในภาพรวมทรอยละ 90 ถาท�าการวเคราะหรายกจกรรมการปฏบตตามแนวทางของWHAPOพบวากจกรรมทมการปฏบตมากทสดคอการดดเสมหะจดทานอนศรษะสง30-45องศาเมอไมมขอหามการเปลยนสายเครองชวยหายใจการท�าความสะอาดปากฟน (Oralcare)การมน�ายาลางมอหรอAlcoholhandrubพรอมใชการเทน�าทคางในcircuitsดวยAseptictechniqueกอนจดทามการปฏบตอยในระดบสงรอยละ100การเชดขอตอของทอหลอดลม เครองชวยหายใจ และAmbubagทกครงทมการdisconnectมการปฏบตอยในระดบรอยละ76.66การวดcuffpressureทก8ชม.และบนทกในฟอรมปรอทปฏบตไดรอยละ55การหยาเครองชวยหายใจมการปฏบตเมอมค�าสงใหมการหยาการประเมนความพรอมในการหยาคอนขางต�ารอยละ46.66

ขอเสนอแนะควรมการศกษาวจยถงผลของการใชแนวทางปฏบตWHAPOตออตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจในผปวยทใชเครองชวยหายใจในผปวยอนๆหรอหนวยงานอนๆ..................................................................................................................................................................................................................................

ค�ำส�ำคญ: ปอดอกเสบทสมพนธกบกำรใชเครองชวยหำยใจ ( VAP ) แนวทำงปฏบต WHAPO bundle

Page 2: NPHJournal1 3 - WordPress.com...ไม ม ข อห าม การเปล ยนสายเคร องช วยหายใจ การท าความสะอาดปากฟ

117 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

Effect of WHAPO bundle on Rate of Ventilator

Associated Pneumonia in Neurosurgery Patients with

Mechanical Ventilator, Nong Khail Hospital, 2014Nhuansawat Naphasakunku. Register Nurse

Abstract This retrospective and prospective uncontrolled before and after intervention study

aimed to investigate the effects of WHAPO bundle on rate of ventilator associated pneumonia in neurosurgery patients with mechanical ventilatorbetweenApril ,2013 toAugust,2014.Twohundredandthreepatients(203)intheretrospectivegroupreceivedausualcarewhile 189 in the prospective group received the WHAPO bundle . Research instruments includedtheventilatorassociatedpneumoniapreventionModel:WHAPO.Dataregardingresultswere collected from the patients chart and record from rate of ventilator associated pneumoniaandtheobservationrecordingform.Datawereanalyzedusingdescriptivestatistics,frequency,percentage,independentt-testandcontentanalyzed.Theresultsofstudyrevealedthat :

1. Thesamplepatients392case;retrospectivegroup203caseweremen73.89%meanage 53.33 years ,mean lengthof stays 5.42days / case and min –maxof lengthof stay 1-31days/case;theprospectivegroup189case,weremen71.43%,meanage47.36years,meanlengthofstays6.94days/caseandmin–maxof lengthofstay1-34days/case

2.The finding showed that the rate of ventilator associated pneumonia of theprospective group (14.98 per 1000 ventilator-day ) was significantly lower than the retrospectivegroup(3.42/1000ventilator-day) (p=.039).

3.Theresultofnursingpracticepreventionwasalmostmorethan90%buteffectivesuction,up-rightposition,condensatesofcircuitandoralcarewas100%,compliancewithcleanjoint76.66% ,compliancewithcheckcuffpressurewas55%andweanofventilator46.66%

In conclusion :StudyeffectoftheWHAPObundleonrateofventilatorassociatedpneumonia inotherpatientsorotherdepartment .

..................................................................................................................................................................................................................................

Keyword : Ventilator Associated Pneumonia (VAP) , WHAPO bundle

Page 3: NPHJournal1 3 - WordPress.com...ไม ม ข อห าม การเปล ยนสายเคร องช วยหายใจ การท าความสะอาดปากฟ

118 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

บทน�าปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจจะ

เกดหลงใสทอชวยหายใจและใชเครองชวยหายใจเปนระยะ

เวลานานเกน 48 ชวโมง มสาเหตมาจากการส�าลกเชอท

บรเวณชองปากและล�าคอเขาไปการสดหายใจเอาเชอจาก

การปนเปอนของเชอแบคทเรยเขาไปและอาจมการแพร

กระจายจากเชอแบคทเรยจากการตดเชอจากต�าแหนงอน

เขาไปและยงมปจจยเสยงทสงผลท�าใหเกดปอดอกเสบจาก

การใชเครองชวยหายใจไดงายประกอบดวย 1) ปจจยดาน

ภาวะสขภาพของผปวยเอง เชน อาย ภาวะทพโภชนาการ

ระดบความรนแรงของการเจบปวย 2) ปจจยดานการรกษา

เชน การผาตด การใสคาทอชวยหายใจทเปนระยะเวลา

ยาวนาน การไดรบยาบางชนด เชนยาลดกรดในกระเพาะ

อาหาร ยาคลายกลามเนอ รวมทง 3) ปจจยดานบคลากร

ผใหบรการเชนขาดความรขาดการนเทศตดตามทเปนระบบ

ตอเนอง ไมมเวลา อตราก�าลงไมพอ มภาระงานมากเกนไป

หรอไมมคมอหรอแนวทางหรอไมมอปกรณทจะสนบสนนการ

ปฏบตทเพยงพอ (จารวรรณ รตตโชต, 2550 อางถงใน

วนดศรเรองรตนและคณะ,2556)เปนตนปอดอกเสบจาก

การใชเครองชวยหายใจเปนปญหาส�าคญของหนวยบรการ

สาธารณสขสงผลกระทบตอผปวยโดยตรงตอครอบครวและ

คาใชจายดานการรกษาคอตองท�าใหอยโรงพยาบาลนานขน

มอตราการเสยชวตสงเมอเปรยบเทยบกบผปวยทไมตดเชอ

ดานเศรษฐกจคอท�าใหเสยคาใชจายในการรกษาเพมขน

3.4เทา(PearS,etal,2007อางถงในเออใจแจมศกด

และคณะ,2555)

โรงพยาบาลหนองคายเปนโรงพยาบาลทวไปขนาด

349 เตยง มผปวยทตองใชเครองชวยหายใจอยทงในหอ

ผปวยหนกและสามญ และทางโรงพยาบาลกมนโยบายใน

การพฒนาระบบป อง กนและควบคมการตด เช อ ใน

โรงพยาบาลมาอยางตอเนอง โดยคณะกรรมการ IC มการ

พฒนาศกยภาพICWNมการจดตงศนยดแลเครองชวยหายใจ

คณะกรรมการ IC มการพฒนาระบบการจดเกบขอมล

วเคราะหและการรายงานผลมาอยางตอเนองมการปรบปรง

แนวปฏบตในเรองการปองกนการเกดปอดอกเสบในผปวยท

ใชเครองชวยหายใจ

อตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครอง

ชวยหายใจ(VAPrate)ในชวงป2550-2556อยระหวาง

3 . 2 - 5 . 3 ซ ง จ ะพบมากท ส ดท ห น ว ย ง านหร อหอ

ผปวยวกฤตตางๆ มแนวโนมเพมขน และในป 2556 ทาง

โรงพยาบาลไดมการน�าแนวทางการปองกนการเกดปอด

อกเสบททาง สรพ. (HA) แนะน�าใหมาใชในโรงพยาบาลคอ

WHAPObundle(Weaning-Handhygiene-Aspiration

precautions–Preventcontamination -Oral care)

มาใชทงโรงพยาบาลมการทบทวนรวมกนมการปรบปรง

เครองมอแบบประเมนการปฏบตตามเพอเปนการวางระบบ

นเทศก�ากบตดตามอบตการณการเกดปอดอกเสบ โดยเรม

พฒนาอยางจรงจงครบทงองคกรในเดอนกรกฎาคม2556

หอผปวยศลยกรรมประสาทไดเปดด�าเนนการให

บรการแกผปวยทไดรบบาดเจบทศรษะเมอเดอน เมษายน

2556 โดยเปดใหบรการผปวย 8-10 เตยง ผปวยทกรายได

รบการใสทอชวยหายใจและเครองชวยหายใจพบวาคาเฉลย

ของอบตการณการเกดปอดอกเสบ อย ท 10.4 LOS

(แตถาประเมนเปนรายเดอนจะพบวาอยท8.06-25/1000

LOS)ซงถอวาเปนอตราทคอนขางสงทางหนวยงานไดน�า

WHAPOมาใชในเดอนกรกฎาคม2556ตามนโยบายของ

โรงพยาบาล ผวจยจงสนใจทจะท�าการศกษาผลของการน�า

แนวปฏบตWHAPObundleตออตราการเกดปอดอกเสบ

ทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจ (VAP) ของหอผปวย

ศลยกรรมประสาทโรงพยาบาลหนองคาย

วตถประสงค

2 .1 เพ อศกษาเปรยบเทยบอตราการเกด

ปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจระหวางกลม

กอนและกลมหลงใชแนวปฏบต WHAPObundle

2.2 เพอศกษาผลของการปฏบตตามแนวทางของ

WHAPO bundle ของพยาบาลผปฏบตงานทหอผปวย

ศลยกรรมประสาท

Page 4: NPHJournal1 3 - WordPress.com...ไม ม ข อห าม การเปล ยนสายเคร องช วยหายใจ การท าความสะอาดปากฟ

119 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

วธการศกษาการวจยครงนเปนการวจยเชงเปรยบเทยบแบบ

RetrospectiveandProspectiveUncontrolledbefore

and after Intervention Study เพอศกษาผลของการใช

แนวปฏบตWHAPOตออตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธ

กบการใชเครองชวยหายใจ(VAP) ในหอผปวยศลยกรรม

ประสาท (NSU) ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย

ครงนคอพยาบาลผปฏบตงานทหอผปวยศลยกรรมประสาท

โรงพยาบาลหนองคายประกอบดวยพยาบาลวชาชพจ�านวน

8 คน และผปวยทเขารบการรกษาในหอผปวยศลยกรรม

ประสาทระหวางเดอนเมษายน 2556 ถงเดอนมถนายน

2557ทใชเครองชวยหายใจทกราย

ขนาดกลมตวอยางทเปนผปวย การวจยครงนใช

ระยะเวลาในการก�าหนดขนาดของกลมตวอยางคอ6เดอน

แบงเปน2กลมคอกลมกอนใชแนวปฏบต(Retrospective

group) เปนการเกบขอมลกลมตวอยางยอนหลงทไดรบการ

ดแลในระยะเวลา6เดอนกอนใชแนวทางWHAPOและ

กลมตวอยางหลงใชแนวทางWHAPO(Prospectivegroup)

เปนระยะเวลา 6 เดอน ชวงระยะเวลาทท�าการศกษาเกบ

รวบรวมและวเคราะหขอมลตางๆ ในชวง เดอนเมษายน

2556ถงเดอนสงหาคม2557

เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย2สวนไดแก

เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล และเครองมอในการ

ด�าเนนการวจย

สวนท 1 เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล

ประกอบดวย

1. แบบบนทกขอมลทวไปของกลมตวอยางผปวย

ไดแก อาย เพศระยะวนนอนโรงพยาบาล

2. แบบเฝาระวงการตดเชอปอดอกเสบจากการใช

เครองชวยหายใจผวจยใชจากแบบเฝาระวงการตดเชอในโรง

พยาบาลหนองคายซงใชตามหลกของCDC

3. แบบบนทกการสงเกตการณปฏบตของพยาบาล

ตามแนวทางของWHAPO ซงโรงพยาบาลมการปรบปรง

พฒนาตามแนวทางของสรพ.(HA)จ�านวน20ขอ

สวนท 2เปนเครองมอทใชด�าเนนการวจยในครง

น คอแนวทางการปองกนการเปนอกเสบWHAPO W=

Wean การหยาเครองชวยหายใจใหเรวทสด H = Hand

Hygiene การท�าความสะอาดมอกอนและหลงกจกรรมดแล

ผปวยทใสเครองชวยหายใจ A = Aspiration Precaution

ปองกนการสดส�าลก P = Prevent Contamination

การดแลอปกรณเกยวกบการพยาบาล O = Oral care

การท�าความสะอาดปากและฟนวนละ2ครง

การเกบรวบรวมขอมลประกอบดวย

1. กลมผปวยกอนใชแนวปฏบตผวจยเกบรวบรวม

ขอมลยอนหลงของกลมตวอยาง จากสมดทะเบยนผปวยใน

หอผปวยศลยกรรมประสาทบนทกขอมลอายเพศระยะ

วนนอนของผปวยแตละรายระหวาง(เดอนเมษายน2556

ถงเดอนกนยายน2556)และบนทกอตราการเกดปอดอกเสบ

ทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจในแบบบนทกการ

เกดปอดอกเสบ

2. ผวจยรวมกบกรรมการงาน IC น�าแนวปฏบต

WHAPO ลงสการปฏบตตามนโยบายของโรงพยาบาล ชวง

เดอนตลาคม2556ถงเดอนธนวาคม2556

3. กลมผปวยหลงใชแนวปฏบตผวจยเกบรวบรวม

ขอมลของกลมตวอยางจากสมดทะเบยนผปวยในของหอ

ผปวยศลยกรรมประสาทบนทกขอมลอาย เพศระยะวน

นอนของผปวยแตละรายระหวางเดอนมกราคม2557–เดอน

มถนายน2557และบนทกอตราการเกดปอดอกเสบ

4. เกบรวบรวมขอมลการปฏบตตามแนวทางของ

พยาบาลผปฏบตตามแนวทางการนเทศ/แบบบนทกกจกรรม

การปองกนการเกดปอดอกเสบตามแนวทางWHAPO โดย

ท�าการสงเกตจ�านวน20รายขอชวงเดอนมกราคม,มนาคม

,พฤษภาคม2557โดยท�าการประเมนเปนชวงๆการวจย

ครงนอาจมผลกระทบตอผถกวจย คอ การถกละเมดความ

เปนสวนตว เนองจากถกสงเกตขณะปฏบตงาน เพอลด

ผลกระทบดงกลาว ขอมลทงหมดจะถกวเคราะหโดยรวม

ไมระบชอและส�าหรบขอมลทไดรบทงหมด

5. ท�าการวเคราะหขอมลจดท�ารายงานชวงเดอน

กรกฎาคม–สงหาคม2557

Page 5: NPHJournal1 3 - WordPress.com...ไม ม ข อห าม การเปล ยนสายเคร องช วยหายใจ การท าความสะอาดปากฟ

120 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

การวเคราะหขอมลผวจยน�าขอมลทไดมาวเคราะห โดยมรายละเอยด

ดงน

1. ขอมลทวไปของผปวยวเคราะหโดย

การแจกแจงความถหาคารอยละคาเฉลย

2. ขอมลอบตการณการเกดปอดอกเสบทสมพนธ

กบเครองชวยหายใจ ใชคาเฉลย น�ามาทดสอบความแตก

ตางระหวางกลมกอนและหลงการใชแนวปฏบต โดยใชสถต

Independent–ttest

3. ขอมลจากการสงเกตการณปฏบตการพยาบาล

น�ามาแจกแจงความถหาคารอยละในแตละขอ

ผลการศกษาพบวา

ผปวยกลมกอนใชแนวทางWHAPOเปนเพศชาย

รอยละ73.89เพศหญงรอยละ26.11มอายเฉลย53.33

ปมวนนอนเฉลย5.42วน/รายวนนอนต�าสด1วน/ราย

วนนอนมากทสด31วน/ราย

ผปวยกลมหลงใชแนวทางWHAPO เปนเพศชาย

รอยละ71.43เพศหญงรอยละ28.57มอายเฉลย47.36ป

มวนนอนเฉลย6.94วน/รายวนนอนต�าสด1วน/รายวน

นอนมากท ส ด 34 วน/ราย ด ง ในแสดงในตาราง

ท1.

เปรยบเทยบความแตกตางของอบตการณการเกด

ปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจระหวางกลม

กอนและหลงใชแนวทางปฏบตWHAPOพบวาอบตการณ

การเกดปอดอกเสบกอนใชแนวปฏบต 14.97 /1000

ventilator day สวนอบตการณการเกดหลงใชแนวทาง

ปฏบต /1000 ventilator day และท�าการวเคราะห

คาความตางของคาเฉลย โดยใชสถต Independent –

t-testพบวากลมหลงใชแนวทางปฏบตมอบตการณการเกด

ปอดอกเสบแตกตางจากกลมกอนใชแนวปฏบตอยางมนย

ส�าคญทางสถต (p-value=0.039)ดงแสดงในตารางท2.

การปฏบตตามแนวทางWHAPOผลการศกษาพบ

วาพยาบาลมการใชแนวปฏบตในภาพรวมทรอยละ90เมอ

ท�าการวเคราะหรายขอการปฏบตตามแนวทางของWHAPO

พบวา

กจกรรมทมการปฏบตมากทสด การดดเสมหะจดทา

นอนศรษะสง 30-45 องศา การเปลยนสายเครองชวย

หายใจการท�าความสะอาดปากฟน(Oralcare)การมน�ายา

ลางมอหรอAlcoholhandrubพรอมใชการเทน�าทคาง

ใน circuits ดวย Aseptic technique กอนจดทาปฏบต

มการปฏบตอยในระดบสงรอยละ100การเชดขอตอของ

ทอหลอดลม เครองชวยหายใจ และAmbubagทกครง

ทมการdisconnectมการปฏบตอยในระดบรอยละ76.66

สวนการตรวจสอบและระบต�าแหนงของทอในnurse’snote

รวมทงการวดcuffpressureทก8ชม.และบนทกในฟอรม

ปรอทปฏบตไดรอยละ55

การหยาเครองชวยหายใจมการปฏบตเมอมค�าสงใหมการ

หย าการประเมนความพร อมในการหย าค อนข างต�า

รอยละ46.66ตามล�าดบ

Page 6: NPHJournal1 3 - WordPress.com...ไม ม ข อห าม การเปล ยนสายเคร องช วยหายใจ การท าความสะอาดปากฟ

121 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

ตารางท 1 แสดงขอมลทวไปของผปวย

ขอมลผปวย

กลมกอนใช WHAPO

N= 203

กลมหลงใช WHAPO

N=189

จ�านวน รอยละ จ�านวน รอยละ

1. เพศ

ชาย

หญง

150

53

73.89

26.11

135

54

71.43

28.57

2. อายเฉลย (ป) 53.33

SD=17.47

47.36

SD=19.24

3. วนนอน (วน)

ต�าสด

มากสด

คาเฉลย

1

31

5.42

1

34

6.94

ตารางท 2การเปรยบเทยบความแตกตางของอบตการณการเกดปอดอกเสบระหวางกลมอบตการณการเกดปอดอกเสบ

อบตการณการเกดปอดอกเสบทสมพนธ

กบการใชเครองชวยหายใจ

คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

(SD)

t p-value

กลมกอนใชWHAPO 14.978 10.657 2.370 .039

กลมหลงใชWHAPO 3.421 5.392

อภปรายผลผวจยอภปรายผลการวจยตามวตถประสงคดงตอ

ไปน

1. คณลกษณะทวไปของกลมตวอยางกลมกอนใช

แนวทางWHAPO เปนเพศชายรอยละ 73.89 เพศหญง

รอยละ26.11มอายเฉลย53.33ป มวนนอนเฉลย5.42

วน/รายกลมหลงใชแนวปฏบตเปนเพศชายรอยละ71.43

เพศหญงรอยละ28.57มอายเฉลย47.36ปมวนนอนเฉลย

6.94วน/รายซงสอดคลองกบการศกษาของวนดศรเรอง

รตนและคณะทท�าการศกษาการพฒนาและประเมนผลการ

ใชแนวปฏบตการพยาบาลในการปองกนปอดอกเสบจากการ

ใชเครองชวยหายใจในผปวยหอผปวยหนกทวไปโรงพยาบาล

หาดใหญซงพบเปนเพศชายรอยละ60-66มอาย40-60ป

คดเปนรอยละ 40 นอกจากนยงสอดคลองกบการศกษาผล

ของการใชแนวทางปฏบตการพยาบาลตออตราการเกดปอด

อกเสบในผปวยทใชเครองชวยหายใจในหอผปวยหนก

สถาบนบ�าราศนราดร พบวาสวนใหญเปนเพศชายรอยละ

52.9 มอายเฉลย 60.09 ป ( เออใจ แจมศกด และคณะ,

2555)

2. ผลการศกษาพบวาอบตการณการเกดปอด

อกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจลดลงจาก14.978

ครง /1000 วน ของการใชเครองชวยหายใจ เปน 3.421

ครง/1000 วน ของการใชเครองชวยหายใจ ซงแตกตางกน

อยางมนยส�าคญทางสถต (p-value = 0.039) อธบายได

วาการใชแนวปฏบตตางๆในการปองกนหรอลดการตดเชอ

ปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจ

Page 7: NPHJournal1 3 - WordPress.com...ไม ม ข อห าม การเปล ยนสายเคร องช วยหายใจ การท าความสะอาดปากฟ

122 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

เปนการแกไขทปญหาหรอสาเหตโดยตรงของการตดเชอเชน

การถอดเครองชวยหายใจและเครองชวยหายใจใหเรวทสด

เมอมขอบงชการลดการส�าลกของน�าลายตรวจสอบCuff

pressure ของทอชวยหายใจอยางเหมาะสม รวมทงการ

จดทานอนศรษะสง35-40องศาถาไมมขอหามสอดคลอง

กบการศกษาวจยผลของการใชแนวปฏบตการพยาบาลการ

พฒนารปแบบการปองกนการตดเชอปอดอกเสบทสมพนธกบ

การใชเครองชวยหายใจ และจากการศกษาการพฒนาและ

ประเมนผลการใชแนวทางปฏบตการพยาบาลในการปองกน

ปอดอกเสบจากการใชเครองชวยหายใจในหอผปวยหนก

(เออใจแจมศกดและคณะ,2555,วนดศรเรองรตน,2556

และผกาวดบญยชาตและคณะ,2556)

3. ขอมลการปฏบตตามแนวทางWHAPOผลการ

ศกษาพบวาพยาบาลมการใชแนวปฏบตในภาพรวมทรอยละ

90ถาท�าการวเคราะหรายกจกรรมการปฏบตตามแนวทาง

ของWHAPOจะพบดงน

กจกรรมทมการปฏบตมากทสดคอการดดเสมหะ

การท�าความสะอาดปากฟน(Oralcare)มการปฏบตอยใน

ระดบสง รอยละ 100 เพราะมการวางระบบการแปรงฟน

2ครง/วนสอดคลองกบการศกษาของวนดศรเรองรตน

และคณะ, 2556) ทพบวามการปฏบตสงถงรอยละ 86.76

โดยการแปรงฟนจะชวยปองกนการเกดคราบจลนทรยและ

ลดจ�านวนแบคทเรยทอาศยในชองปาก (GrapMJ et al ,

2005อางถงในเออใจแจมศกดและคณะ,2555)

การลางมอทมประสทธภาพเปนกจกรรมแรกๆท

ปฏบตไดถกตองนอยและเปนกจกรรมทส�าคญในการปองกน

การตดเชอ ซงสอดคลองกบผลการศกษาการพฒนาและ

ประเมนผลการใชแนวปฏบตการพยาบาลในการปองกนปอด

อกเสบจากการใชเครองชวยหายใจในผปวย หอผปวยหนก

ทวไป โรงพยาบาลหาดใหญ (วนด ศรเรองรตน และคณะ

.2556)การศกษาในครงนพบวามการลางมอกอนท�ากจกรรม

อยางถกตองรอยละ85การลางมอเพมขนหลงท�ากจกรรม

รอยละ96.66 มการศกษาวาทบคลากรไมลางมอกอนท�า

กจกรรมเนองจากความเรงรบในการท�างานเรงรบในการชวย

ชวตผ ปวยและการปฏบตกจกรรมทตอเนอง (จารวรรณ

รตโชต,2550อางถงในวนดศรเรองรตนและคณะ,2556)

การลางมอทไมมประสทธภาพท�าใหเปนสวนส�าคญในการ

แพรกระจายเชอสผปวยได (อะเคอ อณหเลขกะ, 2555)

เมอมการลางมออยางถกวธ มการเปลยนถงมอทกครงท

ใหการพยาบาลท�าใหการแพรกระจายเชอลดลง (เออใจ

แจมศกดและคณะ,2555)

ส�าหรบกจกรรมการดแลทอชวยหายใจในการตรวจ

วดแรงดนในกระเปาะ(Cuffpressure)มการปฏบตคอน

ขางนอย พบรอยละ 55 ซงพบวาสาเหตทมการปฏบตนอย

เพราะบางครงมภาระงานยง ผปวยมภาระตองเรงรบชวย

แกไขปญหาเชน ก�าลงชอค หรอมการ CPR ภายหลงจาก

เสรจภารกจทยง พยาบาลจงลมตรวจวดแรงดนในกระเปาะ

(Cuff pressure) สอดคลองกบการศกษาของ กมลวลย

ใครบตร และศรพร แสงสวาง, 2551 อางถงใน วนด

ศรเรองรตนและคณะ,2556

การหยาเครองชวยหารใจมการปฏบตเมอมค�าสง

ใหมการหยาการประเมนความพรอมในการหยาคอนขางต�า

รอยละ46.66มการปฏบตไดคอนขางต�าซงจากการสงเกต

และพดคยกบพยาบาลผปฏบตพบวาไมมความมนใจ ไมม

ความร ในการวดค าบางอย าง เช น Spontaneous

Tidal Volume ในการประเมนความพรอมของการหยา

เครองชวยหายใจโดยเฉพาะตองอางองตามขอบงชทางคลนก

อกทงแบบประเมนยงไมมการปรบปรงทเหมาะสมกบบรบท

ขององคกรจากการศกษาของเออใจแจมศกดและคณะ,

2555ทไดน�าแนวปฏบตในการหยาเครองชวยหายมาใชท�าให

ลดระยะเวลาการใชเครองชวยหายใจเฉลยลดลงจาก

9วนเปน5วน

พยาบาลทดแลผปวยทใชเครองชวยหายใจควร

ตระหนกถงความส�าคญในการปองกนการเกดปอดอกเสบท

สมพนธกบการใชเครองชวยหายใจ และปฏบตตามแนวทาง

ทก�าหนดไวอยางเครงคดโดยเฉพาะเรองการการหยาเครอง

ชวยหายใจเมอมขอบงชทางคลนกการลางมอการวดแรงดน

ในกระเปาะ(Cuffpressure)การเชดขอตอตางๆของเครอง

ชวยหายใจ อาจตองมการใหความรทงทางทฤษฏและฝก

ปฏบตเพอใหมความสามารถและทกษะ(Competency)

Page 8: NPHJournal1 3 - WordPress.com...ไม ม ข อห าม การเปล ยนสายเคร องช วยหายใจ การท าความสะอาดปากฟ

123 ว า ร ส า ร โ ร ง พ ย า บ า ล น ค ร พ น ม

NAKHONPHANOM HOSPITAL JOURNAL

Volume 1 No. 3

ขอเสนอแนะจากผลการวจยพบวา อบตการณการเกดปอด

อกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจระหวางกลมกอน

และหลงใชแนวทางปฏบต WHAPO ลดลงจาก 14.98

ครง/1000 ventilator-day เปน 3.42/1000 ครง/1000

ventilator-dayผวจยจงมขอเสนอแนะดงน

1. มการศกษาวจยซ�าถงผลของการใชแนวทาง

ปฏบตWHAPOตออตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธกบ

การใชเครองชวยหายใจในกลมผปวยทคลายคลงกนมากทสด

เพอลดปจจยเสยงทางดานตวผปวย

2. มการศกษาวจยถงผลของการใชแนวทางปฏบต

WHAPO ตออตราการเกดปอดอกเสบทสมพนธกบการใช

เครองชวยหายใจในผปวยทใชเครองชวยหายใจในหอผปวย

หรอหนวยงานอนๆเชนหอผปวยวกฤตดานอายรกรรมเพอ

ยนยนผลลพธและศกษาปจจยอนทมผลตอการเกดปอด

อกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจ เชน ปจจยสง

แวดลอม

3. มการพฒนาแนวทาง หรอเครองมอในการ

ประเมนการหยาเครองชวยหายใจในรปแบบสหสาขาวชาชพ

เพอใหสามารถปฏบตไดงายเหมาะสมตามบรบท

บรรณนานกรม 1. ผกาวด บณยชาต และจนทรค�า โพธออง. ผลการ

พฒนารปแบบการปองกนการตดเชอปอดอกเสบท

สมพนธกบการใชเครองชวยหายใจ. วารสารพยาบาล

กระทรวงสาธารณสข.2556;Vol13:76-87

2. วนด ศรเรองรตน และคณะ.การพฒนาและประเมน

ผลการใชแนวปฏบตการพยาบาลในการปองกนการ

ตดเชอปอดอกเสบจากการใชเครองชวยหายใจในผปวย

หอผปวยหนกทวไป โรงพยาบาลหาดใหญ. วารสาร

หาดใหญวชาการ2556;vol11(2):81-93.

3. เมตตา ภรมยอย ,รงเพรช หอมสวรรณ และ จนทร

ธปบชา. การพฒนากลมแนวปฏบตเพอปองกนปอด

อกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจในผปวยเดก

โ ร งพยาบาลพ ทธ ชนราช พ ษณ โ ลก . ว าสาร

กองการพยาบาล.2554;ปท38ฉบบ3:6-19

4. ขวญผกาปรางทองและวรวรรณเปยมสวรรณ.การเกดปอดอกเสบทสมพนธกบการใชเครองชวยหายใจในหอผ ป วยเดก โรงพยาบาลศรราช .วารสารกมารเวชศาสตร2555;vol51:51-57.

5. วรนช เณรพรม. ผลของการแกปญหาแบบมสวนรวมของพยาบาลตอการปฏบตเพอปองกนปอดอกเสบจากการใชเครองชวยหายใจในหออภบาลทารกแรกเกด.วทยานพนธพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาการพยาบาลดานการควบคมการตดเชอ,บณฑตวทยาลยเชยงใหม.2544.

6. ศกดชย ลมทองกล. ปอดบวมในหอผปวย.วารสารวณโรคปอดและทรวงอก.2542;20,55-64.

7. สมหมายคชนาม.เอกสารประกอบการบรรยาย“เรองการเขยนรายงานการวจย”.เอกสารอดส�าเนาใช ประกอบการสอน.มปป.2556.

8. สมหมายคชนาม.เอกสารประกอบการบรรยาย“เรองเครองมอและสถตเพอการวเคราะหขอมล”.เอกสารอดส�าเนาใชประกอบการสอน.มปป.2556

9. เออใจแจมศกด,อ�าภาพรนามวงศพรมและน�าออยภกดวงค.ผลของการใชแนวปฏบตการพยาบาลตออตราการเกดปอดอกเสบ ในผปวยทใชเครองชวยหายใจ.วารสารสมาคมพยาบาลฯ สาขาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ.2555;ปท30ฉบบ4:78-87.

10. อะเคออณหเลขกะ.ความรในการปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล,พมพครงท10,เชยงใหม:คณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหม.2555

11. Http://www. icnsk1.blogspot.com/2009/01/cop-vap.html10/10/2014

12. http://www.kchealthcare.com/media/1488/vap_ceu_booklet_z0406.pdf10/10/2014

13. http://www.udo.moph.go.th/work_staff/LinktoR2Rอสานตอนบนรายการท30เรอง:ผลของการพฒนาการใชกลมแนวปฏบตในการปองกนปอดอกเสบจากการใชเครองชวยหายใจ โรงพยาบาลสกลนครผวจยหลก:พงศลดารกษาขนธพย.ม.(การพยาบาลดานการควบคมการตดเชอ) หนวยงานผวจยหลก:งานปองกนและควบคมการตดเชอในโรงพยาบาลโรงพยาบาลสกลนครผวจยรอง:นพ.บญมมประเสรฐ,ณฐวภาบญเกดรมย,กมลวลยใครบตร,10/10/2014