онцлох

улс төрАн-ын дотоод сонгуульд нэр дэвшигчид өчигдөр мандатаа авлаа. Ээлжит бус чуулганаар ЖДҮХС-тай холбоотой асуудлыг хэлэлцэхийг гишүүд шаардав. ДхБ Элчин сайд л.Пүрэвсүрэнг Оюуны өмчийн эрхийн худал-дааны зөвлөлийн даргаар сонгов. ц.цолмон: Ээлжит бус чуулга-наар ерөнхий прокурорын ор логч, АТГ-ын дарга нарыг хэлэл цэнэ.

эдийн засагАПУ компани энэ онд 30 гаруй тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийнэ. хувийн өмчийн эзэмшил дэх нийт хувьцааны 93.2 хувь нь 1024 хувьцаа эзэмшигчийн гарт байна. Ипотекийн урьдчилгаа төл бө -рийг 30 хувиас бууруулах боломж-гүй гэж БХБЯ-наас мэдэгдлээ.Топ 20 индекс 0.66 хувиар өсөж, 21040.41 нэгжид хүрэв.

21081.43

нийгэмШШГЕГ дөрвөн эмэгтэйг хугацаанаас нь өмнө суллаж, хоёр эмэгтэйн дэглэмийг бууруулав. ҮСх: Эмэгтэйчүүдийн дундаж нас 76 бөгөөд таван эмэгтэй тутмын нэг нь дээд боловсролтой.Өнөөдөр нийслэлд автома шины дугаарын хязгаарлалт үйлчлэхгүй. Дэлхийн оюутны спортын өв-лийн XXIX наадамд манай улсаас 16 тамирчин оролцож байна.

дэлхийТоног төхөөрөмжид нь тавьсан хоригтой холбогдуулан АНУ-ын шүүхэд зарга мэдүүллээ. АнУ Мадуротой холбоотой Венесуэлийн 77 иргэнд виз олгохоос татгалзлаа. Netflix “Зуун жилийн ганцаардал”-ыг кино болгохоор төлөвлөж байна. Nissan-ы захирал асан Карлос Гоныг есөн сая ам.долларын барьцаагаар суллав.

улаанБаатар2018.03.08

үүлшинэ

0° -6°

Цаг агаар

2019.03.08, баасан ~ №043 (1095) YнЭ: 1000₮~ соёлт хүний өглөө сонин уншихаас ЭхЭлдЭг ~

ЗГМ

Сенека

Ан хорссон популистын зодуур биш “оюутолгой”-д улаанбурхан өвчин гарчээ

хөрөнгийн зах зээлийн боломжийг бизнесүүд олж харсан байна

Хөрөнгийн бирж санхүүгийн хувьд төсвөөс хараат бус, бие даасан.

Ээлжит бус чуул ганаар ЖДҮХС-гийн хэргийг хэлэлцэ хийг шаардлаа.

Өвчтөн болон ойрын хүрээнд байсан 12 хүнийг тусгаарласан байна.

Зөвхөн унасан хүнийг босгохын тулд бөхийж бай

Бүх эрх хуулиар хамгаалагдана ©0 1 0 9 5

FULL ENGLISH PAGE INSIDE > 7> 11> 2 > 4

ubinfo.mnбүрэлдэхүүнкомпани

The official gazeTTe

Өдгөө Монголд үйл ажиллагаа явуулж буй аж ахуйн нэгжүүдийн 40 орчим хувь нь эмэгтэй захиралтай гэсэн статистик бий. Аливаа байгууллага удирдах шатан дахь эмэгтэйчүүдийн оролцоог 30 хувьд хүргэснээр компанийн бүтээмж сайжирч, илүү оновчтой шийдвэр гарах боломж бүрддэг гэсэн олон улсын судалгаа ч байна. 5

аМ.ДОЛЛар ЮаНЬ рУБЛЬ

2,634.61 392.74 39.95

аЛТ ЗЭС 10-ЧИНгИС БОНД ХУраЛДай БОНД

110.700.12%

98.7000.13%

гЭрЭгЭ БОНД

99.3300.12%

6468.000.15%

1286.070.02%

ЦаГ аГаарЫн дэлГэрэнГYЙ мэдээллиЙГ 8 дУГаар нүүрээС УнШина УУ.

НИйТЛЭЛЧИйН БУЛаНУЛС Төр

ЭДИйН ЗаСаг

ЗгМ: ИНфОграфИк

азын сугалаагаа болиод, арван хувийг минь олгодог болгоод өгөөч

О.Орхон: Схемд хуулийн байгууллагаарнотлогдоогүй худал зүйл олон байна

гадаадын зөвлөхүүдийн ачаар хөгжсөн улс гэж дэлхийд байхгүй

гадаадад томилолтоор очоод тухайн улсад хийсэн худал дан авалтынхаа баримтыг онгоц­ны буудал дээр өгч, үнийн дүнгийн хээ арван хувийг буцаан авч буй нэгийгээ харсан монгол нөхөр амаа барьсан тухайгаа ярьж байв.

“гадаад явсан хүн байна даа…” гэж бодоод өөртөө, гэрийн хэндээ, хамт олондоо,

Эрдэнэт үйлдвэрийн 49 хувийн худалдан авалттай холбоотой өрнөж буй үйл явцын талаар ххб­ны удирдлагууд өчигдөр мэдээлэл хийлээ. тус банкны

Зөвлөх үйлчилгээ нэрийн дор ядуу орнуудаас мөнгө сааж, хөлждөг бизнес хөгжиж буй орнуудын хөгжлийн тушаа болоод байна. гадаадын том компаниуд “зөвлөж, тусална” хэмээн хөгжих гэж ядарч цөхөрч яваа орнуудын чихэн дээр цэцэг ургуулаад, тусалж, дэмжсэн нь үгүй. харин зовлонгоор нь зоос олсоор өдий хүрлээ. хөгжингүй орнуудын энэ боловсон залиланг илчилж, эрс шүүмжлэгчдийн дуу хоолой чангарч эхлээд байгаа юм.

дэлхийн санхүүгийн салбарын толгой байгууллагын нэг болох оуВс­гийн тэргүүн Кристин

3

2

12

найзууддаа гэсээр нэлээн хэдэн вон зарцуулсан тэрбээр баримтаа хаялгүй хад галж байсан бол үнийн дүнгийн хээ арван хувьтай тэнцэх /бнсу үнийн дүнгийн 10 хувийг буцаан олгодог/ нөат­ыг буцаан авах боломж байсныг хожимдож ухаарсан нь тэр. өдгөө дэлхийн улс орнуудаас 60 орчим нь гадаад аялагч дад төлсөн татвараа буцаан авах боломж олгож байна.

гүйцэтгэх захирал о.орхон хэлэх­дээ, “ЗгхЭг­ын дарга л.оюун­Эрдэнэ хэвлэлийн бага хурал хийж, “Ц.Пүрэвтүвшин, о.орхон нарыг хоригдох болсонд харамсаж байна” гэж мэдэгд сэний маргааш нь намайг ажлаа тараад харих үед хүч хэрэглэн баривчилсан. гарт гав зүүж, хуягласан машинаар

лагард өнгөрсөн нэгдүгээр сард швейцарын давост болсон дэлхийн эдийн засгийн чуулганы индрээс зөвлөх нэрээр дорой буурай орнуудын халаасыг хоослохоо боль хэмээн хатуухан үг чулуудсан. “хэрэв энд зөвлөх үйлчил гээний McKinsey, Bos­ton Consulting болон бусад компанийн төлөөлөл байгаа бол намайг анхааралтай сонсоно уу” хэмээн анхааруулаад “хөгжих гэж яваа орнууд стратегийн төлөвлөгөө гөө боловсруулахдаа олон ул сын зөвлөхүүдийг хэдэн сая ам.доллараар хөлсөлж, мөнгөө үр ашиггүй цацаж байна” хэмээн чуулганы индрээс мэдэгдсэн юм.

Б.СэлэнгэЗГМ

г.БилгүүнЗГМ

г.Байгал@baigalZGM

ЗГМ©

2018-2023 онд $30 саяас дээш хөрөнгөтэй хүмүүсийн тооны өсөлт, хувиар

ЭЦг­т авчраад гэрчийн мэдүүлэг авсан. ийм мэдүүлгийг би урьд нь мөн хэд хэдэн удаа, дуудсан цагт нь ирж өгч байсан. ийм үйл ажиллагаа явуулсан нь улс төрийн зорилготой” гээд баримт дэлгэлээ.

Knight Frank©

39

38

35

32

31

31

30

29

29

29

АЗИйн орнУУД БАячУУДын ТооГоор ДЭлхИйД ТЭрГҮҮлнЭ

Энэтхэг

Филиппин

БнхАУ

Индонез

Вьетнам

Малайз

Өмнөд Солонгос

румын

Тайланд

Польш

ЭМЭгТЭйЧүүД НайДварТай, ТЭДЭНД яМар Ч үүрЭг ДааЛгавар өгСөН БайХаД УраМТай

жирийн бизнес эрхлэгчдийн боломжийг хааж, жижиг дунд бизнест зориулсан мөнгийг өөрсдөө хуваан авсан хууль бус үйлдлээ хаацайлахын тулд хууль, шүүхийн байгууллагын удирдлагыг солихоор зорьж буйг ээлжит бус чуулганы хэлэлцэх асуудлыг жагсаалт ч тодорхой харуулав.

Прокурорын байгууллагаас Ждүхс­гийн хэрэгт холбог­дуулан дахин таван гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх тухай сураг сонсогдож эхэлмэгц уих­ын ээлжит бус чуулганаар хуулийн байгууллагын удирд­лагыг өөрчлөх асуудлыг яаравч ­лан хэлэлцэхээр болсон нь үүний тод илрэл. түүгээр ч барахгүй төрийн албыг наймаалах 60 тэрбумын хэрэг, Эрдэнэтийн 51 хувийг барьцаалж Монгол улсыг олон сая ам.долларын өрөнд оруулсан асуудлыг шийдвэрлэх талаар ганц ч үг цухуйлгахгүй хав дарж байгаа нь шударга ёсноос гажиж эхэллээ.

уг нь иргэд уих­ын ээлжит бус чуулганаар татварын багц хууль, эдийн засагт реформ хийх хуулийн төслүүдийг яаралтай хэлэлцэн батлахыг л хүсээд байгаа юмсан.

хөрш гэсэн нийгмийн суурь үнэт зүйлээ хамгаалах талд хатуу зогсохоо илэрхийлэв.

ан­ын байр суурь шударга ёсонд ч нийцэж байна. тэд өөрсдийн популист үйлдэлдээ ан­ын гишүүдийн нэрийг зодуурын хэрэгсэл болгож байгааг эсэргүүцэх нь зүйн хэрэг. шүүхээр гэм бурууг тогтоогоогүй хэнийг ч буруутан болгон харлуулах нь ардчилалын зарчимд харш гэдгийг пост коммунисттой хатуу тэмцэхээ ан сануулсан нь энэ байв.

нөгөөтэйгүүр эрх баригчид

сарын 18­нд эхлэх уих­ын ээлжит бус чуулганыг зарлан хуралдуулахтай холбогдуулан уих дахь ардчилсан намын бүлгээс мэдэгдэл гаргалаа. Ждүхс­аас албан тушаалаа ашиглан хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр зээл авсан, ялангуяа хуулийн байгууллага дээр яллагдагчаар татагдан шалгагдаж байгаа нэр бүхий уих­ын гишүүдийн асуудлыг ээлжит бус чуулганаар хэлэлцэх хүсэлтийг уих­ын дарга г.Занданшатарт өглөө" гэв.

ан­ын мэдэгдэлд "ардчилсан нам нь төрийн албыг 60

тэрбумаар үнэлэн зарсан наймаа, Ждүхс­гийн хулгай, Эрдэнэт үйлдвэрийн 51 хувийг эрх баригч Ман­ын гишүүд барьцаанд тавьсан гэх гэмт хэргийн шинжтэй үйлдэл бүрийг шударга шүүхээр шүүлгэн хариуцлага тооцуулах талд баттай зогсож байгаагаа энэхүү мэдэгдлээрээ нотолж байна. уих­д 64 суудалтай эрх баригчид шил дараалан гарч байгаа нийгмийн цочроосон асуудлаа шийдэхгүй, хүч хүрэхгүй байна, шүдгүй арслан гэх мэтээр асуудлаас зайлсхийхийн оронд шударга

Улс төр

2 Засгийн гаЗрын МЭдЭЭ сонин 2019.03.08, баасан ~ №043 (1095)

Ээлжит бус чуул ганаар ЖДҮХС-гийн хэргийг хэлэлцэ-хийг шаардлаа

ЗгхЭг­ын дарга л.оюун­Эр­дэнэ “Эрдэнэт” үйлдвэрт онц­гой байдал зарласан тухайгаа бар дамнан ярих зуураа ан­ыг шүүмжилсэн мэдээлэл хийсэн. харин түүний “сөрөг хүчин ажлаа хийхгүй байгаагаас бид ийм байдалд хүрлээ” гэсэн үг “түүгээр яваа гайг үүгээр дуудав” гэгч болов.

ЗгхЭг­ын даргын дээрх үг, үйлдлийн хариуд уих дахь ан­ын бүлгийнхэн эрх баригчдын хаацайлаад буй Ждүхс­тай холбоотой хэргийг ээлжит бус чуулганаар хэлэлцэх шаард­ла гыг спикерт хүргүүлжээ. Эрх баригчид сүүлийн үед нийг мийг цочирдуулсан олон популист үйлдэл хийхдээ ан­ын удирдлага, уих дахь бүлгийн даргыг нь хатгаж, хутгасан олон мэдэгдлийг хавчуулсан. тиймээс ан мэдэгдэл гаргаж Ман­ын хэрээс хэтэрсэн үйлдлийн эсрэг зогсохоо илэрхийлж байна.

уих­ын гишүүн б.Пүрэвдорж, З.нарантуяа нар ээлжит бус чуулганаар хэлэлцэх асуудлын жагсаалтад нэмэлт оруулах ан­ын үндэсний зөвлөлийн шийдвэрийг танилцуулахдаа энэ талаар тодорхой өгүүлсэн юм. тэрбээр “гуравдугаар

ардчилсаннам

хууль бус үйлдэлтэй эвлэрэхгүй

аН хорссон популистын зодуур биш ПарЛаМеНТ

ёс тогтоох хангалттай боломж байгааг сануулж байна. ардчилсан нам ажил хийлгэхгүй байна гэх мэт үлгэрээ нэн даруй зогсоож сонгуулийн амлалтаа биелүүлэхийг шаардаж байна. Мөн ардчилсан нам ямар ч хууль бус үйлдэлтэй эвлэрэхгүй, гэмт хэрэгт холбогдсон хэнийг ч өмөөрөхгүй. гэхдээ ардчилсан намын жирийн гишүүд "хорссон популистуудын зодуур биш" гэдгийг хариуцлагатайгаар мэдэгдэж байна” гэжээ. Мөн ан тус мэдэгдлээр ардчилал, хүний эрх, тусгаар тогтнол, гуравдах

Огноо: 2019 оны 03 дүгээр сарын 07-ны өдөр

Тендер шалгаруулалтын нэр: лейбхер бульдозерынсэлбэг нийлүүлэхТендер шалгаруулалтын дугаар: МС-2019/010-01

“ДцС-4” ТӨхК нь эрх бүхий тендерт оролцогчдоос “Лейбхер бульдозерын сэлбэг” нийлүүлэх тухай цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна.

Энэхүү тендер шалгаруулалт нь цахим худалдан авах ажиллагааны системээр зарлагдаж байгаа цахим тендер тул www.tender.gov.mn хаягаар орж дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цахим тендерийн баримт бичгийг үнэ төлбөргүйгээр татан авна уу.

Тендерт оролцогч нь тендер илгээхийн өмнө 50.000 (тавин мянга) төгрөгийг цахим систем ашиглан төлсөн байх ёстой.

Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эхлэн 45 хоногийн дотор хүчинтэй байна.

Тендерт оролцогч нь санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна.

Үүнд: 1. Борлуулалтын хэмжээ: Сүүлийн 2 жилийн жил бүрийн

борлуулалтын орлого нь санал болгож буй үнийн дүнгээс багагүй байна.,2017, 2018 он тус бүрээр

2. Түргэн хөрвөх чадвартай хөрөнгө болон авах боломжтой зээлийн хэмжээ: Тендерт санал болгож буй үнийн дүнгийн 100-аас багагүй байна.

3. Сүүлийн 2 жилд хэрэгжүүлсэн ижил төстэй ажлын өртөг: Ижил төстэй ажил гэрээгээр гүйцэтгэсэн туршлагын мэдээлэл ирүүлэх жилийн тоо: 2017, 2018 он тус бүрээр /нотлох баримтын хамт/ сүүлийн 2 жилийн дүн Тендерт санал болгож буй үнийн дүнгээс багагүй үнийн дүнтэй ижил төстэй гэрээт ажил гүйцэтгэсэн байна.

Тендерийн хамт тендерт санал болгосон үнийн дүнгийн 2%-тай тэнцэх дүнтэй тендерийн баталгаа ирүүлнэ. Засгийн газрын бондоор ирүүлсэн тендерийн баталгааг хүлээн зөвшөөрнө. Тендерийг 2019 оны 04 дугаар сарын 08-ны өдрийн 10.00 цагаас өмнө цахим системээр илгээх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2019 оны 04 дугаар сарын 08-ны өдрийн 10 цаг 30 минутад нээнэ. Гадаадын этгээд тендер ирүүлэх эрхгүй. Монгол улсын гарал үүсэлтэй бараанд давуу эрх тооцохгүй. Сонирхсон этгээд бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.

Улаанбаатар хот, Баянгол дүүрэг, 20 дугаар хороо, Эрчим хүчний гудамж, “ДцС-4” ТӨхК-ийн Захиргааны

байр, 3 дугаар давхар, 312, 313 тоот өрөө худалдан авах ажиллагааны хэлтэс Утас 7018-1309, 7000-1357, 7017-

1357, Факс 7018-1309 7000-1357

ТЕнДЕрИйн УрИлГА

г.БилгүүнЗГМ

ардчилсан нам жил бүр үндэсний бодлогын хороондоо “цус сэлбэх” зорилгоор эргэлтийн сонгууль буюу ротаци зохион байгуулдаг уламжлалтай. үүнтэй холбогдуулан тус нам үбх­д нэр дэвшигчдээ тодруулж үнэмлэх гардуулав. Энэ жил үбх­ны 410 гишүүний 112 нь эргэлтийн сонгуульд оролцох бөгөөд 73 тойрогт өрсөлдөх юм.

Энэ талаар ан­ын дотоод сон­гуу лийн хорооны дарга и.Мөнх­жаргал “ротацийн сонгууль бол

аН-ын дотоод сонгууль эхэллээНаМУУД

ХЭвЛЭЛИйН ХУраЛ

О.Орхон: Схемд хуулийн байгууллагаарнотлогдоогүй худал зүйл олон байна

байх болно гэдгээ онцолсон. хурлын үеэр ххб­ны туЗ­

ийн дэд дарга р.Коппа нэгэн со нир холтой мэдээлэл өглөө. тэрбээр, “Эрдэнэтийн 49 хувийн худалдан авалтын санхүү жил­тийн механизмын талаар тайлбар өгье. олон улсад түгээмэл хэрэг­лэдэг энэхүү механизмыг LBO буюу зээлээр худалдан авах процесс гэж нэрлэдэг. аливаа нэг компанийг худалдаж авахдаа хувьцааг, эсвэл ирээдүйд бий болох ашиг орлогыг барьцаалж санхүүжилт хийх үйл явц юм. ихэвчлэн удаан хугацаанд

тогтвортой үйл ажиллагаа явуулсан компанийг худалдан авах үед энэ процессыг хэрэг­лэдэг. Эрдэнэт үйлдвэрийн хувьд олон жил тогтвортой үйл ажиллагаагаа явуулсан, зэсийн үнийн хэлбэлзлээс л бага хэмжээний өөрчлөлт орох маш бага эрсдэлтэй кэйс бай­сан. ану­д тэр дундаа New York, Wall street­д маш түгээмэл ашигладаг, их наяд гаруй ам.дол­лараар хэмжигддэг хэлц лүүд явагддаг юм.

харин Монголд өргөн ашиг­ла даггүй, цоо шинэ зүйл байх

шиг байна. “Эрдэнэт” үйлд­вэрийн тухайд гадна байсан хувьцааг зуун хувь Монгол доо авирснаараа илүү ач холбог­долтойгоор энэхүү механизм өрнөсөн.

гаднын хөрөнгө оруулагчид “Эрдэнэт” үйлдвэрт болж буй үйл явцыг анхааралтай ажиг­лаж байгаа. Монголын Засгийн газраас гаргасан бондын хөрөнгө оруулагчид, мөн энд үйл ажил­лагаагаа явуулж байгаа олон улсын бизнесийнхэнд Засгийн газрын улс төржсөн алхам сөрөг нөлөө үзүүлж байна” гэв.

ардчилсан намын ажлаа дүгнэж байгаа хэлбэр. үбх­ны гишүүдэд дунд шат, тухайн бодлогын зөвлөл, төв нам, залуучууд, эмэг тэйчүүдийн байгууллагаас үнэл гээ өгч, хамгийн бага үнэл­гээ авсан хүмүүсийг ротацид оруул даг.

нөгөө талаар намын гишүү дэд үбх­нд орох боломжийг нээж өгч буй процесс гэв. ан­ын дотоод сонгуульд нэг сарын турш мөрийн хөтөлбөрөө танилцуулж өрсөлдөх аж.

1Яригдаад байгаа Засгийн

газрын нууц протокол болон санхүүжилтийн схем гэгч нь өмнө нь дэлгэгдсэн он сартайгаа цахим орчинд байгааг дурдаад, “Энэ схем нь хууль хяналтын байгууллагаар нотлогдчихсон, эцэслэн тогтоосон зүйл мэтээр л.оюун­Эрдэнэ сайд итгэл­тэйгээр мэдэгдсэн. гэтэл энд санаатай буюу санамсаргүйгээр оруулсан маш олон алдаатай зүйл бий. схемд хуулийн байгууллагаар нотлогдоогүй худал зүйл олон байна. Энэ талаар дараа тайлбар өгнө. учир нь банк харил цагчийнхаа өмнө хүлээсэн үүрэгтэй, тэдний мэдээллийг олон нийтэд задруулахыг хуулиар хориглодог. Засгийн газрын зүгээс хууль шүүхийн байгууллагаар шалгагдаж байгаа, нотлогдоогүй асуудлыг туйлын үнэн мэтээр мэдээлж байгаад харамсаж байна” гэсэн юм.

түүнчлэн банкны үйл ажил­лагаа хэвийн явагдаж байгаа, татан төвлөрүүлсэн хөрөнгө хорогдох биш, харин ч нэмэгдсэн үзүүлэлттэй байгааг хэллээ. Цаашид ч ххб үндэснийхээ баялаг бүтээгчдийн төлөө, эдийн засгийн өсөлт хөгжлийн төлөө санхүүжилтээ үргэлжлүүлсээр

Б.Буянбат / ЗГМ©

нийтлэлчийн булан

3Засгийн гаЗрын МЭдЭЭ сонин2019.03.08, баасан ~ №043 (1095)

С.Батсайхан / ЗГМ©

С.ЦОгТБаяр ЗУрж БайНа

азын сугалаагаа болиод, арван хувийг минь олгодог болгоод өгөөч

Өдгөө дэлхийн улс орнуудаас 60 орчим нь төлсөн татвараа буцаан авах боломж олгож байна

◄1швейцар улс гэхэд 7.7 хувийг

нь буцаан олгодог бол, Япон най ман хувь, люксембург 17, герман 19, англи, австри, Монако 20, Португал, грек 23, дани, испани, норвеги, швед 25 хувь…зэр гээр дэлхийн улс ор нууд нэмүү өртгийг иргэдэд буцаан олгох хэмжээг тогтоосон байдаг. 2015 онд ардчилсан нам засаглаж байхдаа хийсэн шинэчлэлээр иргэн, аж ахуйн нэгжүүд худалдан авсан бараа, үйлчилгээнийхээ үнийн дүнгийн хоёр хувийг буцаан авдаг болсон. тав дахь жилдээ хэрэгжиж буй энэ хуулийн дагуу 2018 оны эцсийн байдлаар 724.624 татвар төлөгч 103.9 тэрбум төгрөгийн буцаан олголт авсан байдаг.

Жилийн турш хэчнээн хэм­

маргааш өдөр “Ямар азтай нь 500 мянга, нэг сая, таван сая, 20 сая, 200 сая төгрөг хожив. Ямар азгүй нь бүтэн таван жилд нэг ч удаа 20 мянган төгрөг ч хожсонгүй вэ” гэх яриа олон нийтийн сүлжээгээр бараг хэлэлцүүлэг шиг өрнөдөг.

Мөн сар бүр дунджаар тогт­мол 700 мянга гаруй татвар төлөгч баримтаа бүртгүүлж азаа үздэг ч 20 мянган хүн азтан

болдог нь сугалаа хүртээмжтэй байж чадаж байгаа юу гэдэг асуудлыг хөндөхөд хүргэж буй. өөрөөр хэлбэл, далд эдийн засгийг цэцэглүүлэхгүй байхын тулд бий болгосон нөат­ын буцаан олголтыг цааш төгөлдөржүүлэхийн тулд хардлага дагуулсаар байгаа азын сугалааг зогсоож, буцаан олголтын 10 хувийг нь бүрэн өгвөл илүү үр дүнгээ өгмөөр санагдана.

нэг үеэ бодвол иргэд худалдан авалт хийсэн бараа бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ бүрийнхээ мөнгөн төлбөрийн баримтыг нэхэж авдаг боллоо. аж ахуйн нэгжүүд ч нэхүүлж, албадуулдаг нь багассан байна. иймээс Засгийн газар нөат­ын тухай хуульдаа өөрчлөлт оруулж, хоёр хувийн буцаан олголтын хувь хэмжээг

нэмэгдүүлбэл эргээд улсад орж ирэх татварын орлого л өснө. хоёр хувийг тоогоогүй байж болох ч арван хувийн буцаан олголтод ач хол богдол өгөхгүй хүн бараг л байхгүй.

харамсалтай нь иргэдийн шаардлага, нийгмийн хүлээлт болсон энэ өөрчлөлтийг хийх хүсэл сонирхол Засгийн газарт, тэр дундаа сангийн сайдад алга байна. саяхан татварын багц хуулийн шинэчлэлийн хүрээнд болсон хэлэлцүүлгийн үеэр хэд хэдэн аж ахуйн нэгж, иргэд “нөат­ын буцаан олголтын хэмжээг ядаж таван хувь болгож болохгүй юу” гэсэн асуултыг тавьж, саналаа хэлж байлаа. харин сангийн сайд Ч.хүрэлбаатар “буцаан олголтын хоёр хувийг нэмэх боломжгүй” гэхээс өөр үг хэлсэнгүй. хүний

урманд ямар учраас иргэд илүү төлсөн мөнгөө бүрэн гүйцэд буцаан авах боломжгүй байгааг тайлбарласангүй.

“Манай улс нөат­тай 170 гаруй орны нэг. Эдгээр орноос цөөн тооны улс л нөат­ын буцаан олголт өгдөг” хэмээн хэл сэн нь бараг л хоёр хувийг нь буцаан олгож байгаа нь их юм гэсэн тэй адил сонсогдсоныг нуух юун.

уг нь иргэд төлсөн нөат­аа буцаан авах нь хэн хэндээ ашигтай. татварын байцаагч бүр аж ахуй нэгжийн орлоготой хөөцөлдөж, нууц тайлан нь хаана байгаа бол гэж “байлдахгүй”. иргэд үйлчилгээ авах бүрийд, худалдан авалт хийх бүрийдээ хяналт тавиад, хууль хэрэгжүүлэхгүй бай гаа аж ахуйн нэгж, хувь иргэний талаар

“алтан хошуу” өргөөд олны дэмжлэгтэйгээр энэ ажил илүү үр дүнтэй хэрэгжих бололцоо харагдаад байгаа. өөрөөр хэлбэл, “төр буй бол татвар буй” гэх алдарт үгийг хэрэгжүүлэх хамгийн найдвартай механизм нь иргэд өөрсдөө хяналт тавих систем юм.

уих энэ сарын 18­наас ээл­жит бусаар хуралдана. хэлэл­цэх асуудал дунд нь татварын хуулийн шинэчлэлтэй холбоотой багц төсөл бий. Энэ үеэрээ хар дагуулсан азын сугалаагаа зогсоогоод хоёр хувийн буцаан олголтыг нь ядаж таван хувь болгон нэмэгдүүлэхэд анхаараад, хуулийн өөрчлөлтдөө тусгаад өгөөч. тэгж байж, буцаан олгол­тын үр шимийг иргэд тэгш хүртээмжтэй хүртэх бололцоо бий болох гээд байна.

жээний худалдан авалт, үйлчилгээ авсан бэ гэдгээсээ шалтгаалж, нөат­ын буцаан олголт бодогдох нь шударга бөгөөд хүртээмжтэй хуваарилалт болох нь батлагдсан. татварын бааз суурь нэмэгдэж, далд эдийн засгийг ил гаргасан. гэхдээ буцаан олголтын хэмжээ, сар бүр азтан шалгаруулдаг тогтолцоо хоёр нь араасаа ямагт хардалт, шүүмжлэл дагуулсаар өнөөдрийг хүрлээ.

Эцсийн хэрэглэгч гэдэг утгаараа тухайн бараа, бүтээгдэхүүн дээрх нэмүү өртгийн арван хувийг иргэд л нэмж төлдөг. гэхдээ илүү төлсөн мөнгөнийхөө дийлэнхийг нь улсад өгч байгаа нь шударга бус тогтолцоо. дээрээс нь азтан шалгаруулах бүрт ямар нэг “но” ороод л би азтан болж чадаагүй юм шиг сэтгэгдэл төрүүлэх нь олонтаа. азтан шалгаруулсны

Швейцар улс 7.7 хувийг нь буцаан олгодог бол, Япон найман хувь, Люксембург 17, Герман 19, Англи, Австри, Монако 20, Португал, Грек 23, Дани, Испани, Норвеги, Швед 25 хувь…зэргээр дэлхийн улс орнууд нэмүү өртгийг иргэдэд буцаан олгох хэмжээг тогтоосон байдаг.

Сангийн сайд “Буцаан олголтын хоёр хувийг нэмэх боломжгүй” гэхээс

өөр үг хэлсэнгүй

шшгЕг­ын харъяа 407 дугаар нээлттэй, хаалттай хорих ангид ял эдэлж буй дөрвөн хоригдлыг хугацаанаас өмнө суллаж, хоёр хоригдлын д эглэмийг буурууллаа . тодруулбал, баянзүрх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх нь нийслэлийн прокурорын газраас ирүүлсэн дүгнэлтийг хүлээн авч, хянан

хэлэлцээд дээрх шийдвэрийг гаргажээ. тэдний дунд таван хүүхэдтэй өрх толгойлсон эх байсан бөгөөд тэрбээр “үр хүүхдүүдээ зөв хүмүүжүүлж, дахин гэмт хэрэг үйлдэхгүй, ажил хөдөлмөр хийж амьдарна. өнөөдөр үр хүүхдүүддээ очих боломжийг надад олгосон шүүх байгууллагад маш их баярлалаа” гэдгээ илэрхийлжээ.

нас баржээ. тус өвчнөөс өөрийгөө хамгаалахын тулд заавал вакцинд хамрагдах хэрэгтэй гэдгийг мэргэжилтнүүд дахин дахин санууллаа.

тиймээс ЭМЯ­наас жилд хоёр удаа улаанбурханы вакциныг товлосон төлөвлөгөөнийхөө дагуу есөн сартай болон хоёр настай хүүхдүүдэд хийж байгаа аж. өнгөрсөн онд гэхэд давхардсан тоогоор 100 гаруй мянган хүүхэд вакцинд хам рагджээ. харин вакцинд хамрагдаж чадаагүй хүүхдүүд нөхөн дархлаажуулалтад хам­рагдах боломжтой юм байна. тодруулбал, товлолын дагуу вакциныг өрхийн болон дүүргийн эмнэлгүүдэд шууд очоод хийл­гэхэд үнэ төлбөргүй гэсэн үг.

үүнээс гадна, хөсүт­д очиж улаанбурханы вакцины нэг тунг 5000 төгрөгөөр сайн дураараа хийлгэх боломжтой. гэхдээ 2016 онд нэмэлт дархлаажуулалтад

нийгэм

ТУЗ-ийн даргаЭрдэнэбаатарын ДОЛгИОН

Ерөнхий эрхлэгч Баатарын ДУЛаМХОрЛОО

ЗөвлөхШатарбалын ДавааДОрж

Орлогч эрхлэгчЛхагважавын СУгарМаа

Утас: 99903584

Улс төр, нийгэм, эрэн сурвалжлах мэдээллийн албаЭдитор Б.Энхжаргал

Утас: 99901621

Цахим контент, бүтээлч үйлдвэрлэлийн албаЭдитор г.Баярсайхан

Утас: 99903574

Эдийн засаг, уул уурхайн мэдээллийн албаЭдитор З.Цэлмэг

Утас: 99901526

Утас: 99903581 99903578 99907843

Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэг, I хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө,

“Блю Скай тауэр” 407 тоотУлсын бүртгэлийн дугаар. 1024

Утас: 70103131, Факс: 7010606

zgm.mn

ubinfo.mnДугаарын удирдагч

Ш.Даваадорж

“Засгийн газрын мэдээ” сонин нь ардчилсан, шударга ёс, хүний эрхийг дээдэлж, чөлөөт

сэтгүүл зүйн хэм хэмжээг бүрнээ сахин, олон ургальч үзлийг илэрхийлэх мэдээллийн

индэр байж, нийт Монгол үндэстний ойлголцол, эв нэгдлийг бэхжүүлэхийг эрхэм

зорилгоо болгоно.

рЕДАКц

ЗАр СУрТАлчИлГАА

хАяГ

цАхИМ хУВИлБАр

0 0 1 0 9 5

серб, итали, оху­д уг өвчний дэгдэлт гарчээ. тухайлбал, Энэтхэг улсад 64900 хүн уг өвчнөөр өвдсөн гэж бүртгэгдсэн байна. түүнчлэн манай хоёр хөршид улаанбурханы дэгдэлт өндөр байгаа учраас хүн бүр вакцинд хамрагдаж, эрүүл мэндийн байгууллагууд хараа хяналтаа сайжруулах зайлшгүй шаардлага тулгарчээ. тиймээс ЭМЯ­наас дархлаажуулалтад хамрагдаагүй бүх хүмүүсийг вакцинд хамруулахын тулд 500 хүн тун вакциныг оху­аас захиалжээ.

4 Засгийн гаЗрын МЭдЭЭ сонин 2019.03.08, баасан ~ №043 (1095)

хамрагдсан хүмүүс дахиж хамрагдах шаардлагагүй аж. учир нь вакцин хийлгэсэн тохиолдолд 10­15 жил дархлаатай байдаг байна. харин бие давхар хүнд вакцин хийхийг хориглодог.

улаанбурхан өвчний халдвар дэлхий дахинаа нэлээд ширүүн, хурдан тархаж байгаа талаар дЭМб­аас ч анхааруулсаар байна. өнгөрсөн оны байдлаар гэхэд Зүүн өмнөд азийн бүсийн Энэтхэг, тайланд, бангладеш, номхон далайн баруун бүсийн Филиппин, Малайз, бнхау, Европын бүсэд украин, гүрж,

г.СанжаахандЗГМ

шаардлагатай бүх эмнэлгийн хэрэгсэл, вакциныг авч явсан” гэв.

тус өвчин нь тууралт эхлэхээс өмнөх 4­5 хоног, дараах 4­5 хоногт бусдад халдвар тараах өндөр эрсдэлтэй байдаг аж.

тиймээс “оюутолгой”­н ажилч­даас нэмж шинжилгээ авах аж. дархлаажуулалтад хамрагдаагүй, дархлаа нь суларсан хүмүүс улаанбурхан өвчин тусах өндөр эрсдэлтэй байдаг байна. Энэхүү өвчин нь Монгол улсад 2015 болон 2016 онд гарч байх үед 52 мянган хүн өвдсөн бөгөөд 136 нь

Мон голд ажилладаг Энэтхэг улсын иргэн улаанбурхан буюу бидний “коор” гэж ярьдаг өвчнөөр өвчилсөн тохиолдол энэ сарын 6­ны өдөр гарчээ. Энэ нь 2016 оноос хойш лабораторын шинжилгээгээр баталгаажсан улаанбурхан өвчний анхны тохиолдол аж. Энэтхэгийн иргэнийг эх орондоо байхдаа халдвар авсан гэж урьдчилан таамаглаж байгаа юм байна. харин 2017, 2018 онд сэжигтэй тохиолдлууд гарсан ч батлагдаагүй гэж ЭМЯ­ны тандалт шуурхай удирдлагын хэлтсийн дарга д.нарангэрэл ярилаа.

улаанбурхан өвчний тохиолдол хэрхэн бүртгэгдсэн талаар хөсүт­ийн дарга д.нямхүү дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгсөн юм. тэрбээр “өмнөговь аймгийн ханбогд суманд байрлах “оюутолгой” компанийн уурхайд ажилладаг гадаад инженер халуурч, биеэр нь тууралт гараад эмнэлэгт хандсан. ингээд шуурхай шинжилгээ авахад улаанбурхан өвчин мөн болох нь лабораторын шинжилгээгээр тогтоогдлоо. өчигдөр өглөө хөсүт­ийн ажилтнууд “оюу­толгой” руу ниссэн. өвчтөн болон ойрын хүрээнд байсан 12 хүнийг тус тусад нь тусгаарласан байгаа. өвчнийг тархаахгүй, тэнд нь дарахаар ажиллаж байна. Манай ажилтнууд халдвар тархахаас сэргийлэх чиглэлээр бүхий л ажлыг зохион байгуулна.

“Оюутолгой”-д улаанбурхан өвчин гарчээ

өрх толгойлсон эмэгтэйг хугацаанаас нь өмнө суллав

Ихэнх нутгаар цасан болон шороон шуурга шуурна

"Оюутолгой" компанид ажилладаг Энэтхэг улсын иргэн улаан-бурханаар өвчилсөн тохиолдол энэ сарын 6-ны өдөр гарчээ. Түүнийг эх орондоо байхдаа халдвар авсан бололтой гэж урьдчилан таамаглаж байна.

Өвчтөн болон ойрын хүрээнд байсан 12 хүнийг тусгаарласан байна

ХөСүТ-ийн ажилтнууд

“Оюутолгой” руу нисчээ

ЗгМ ТОвЧХОН» оСол Тээврийн цагдаагийн албаны өгсөн мэдээллээр 2010-2018 оны хооронд орон нутгийн замд нийт 7835 осол, гэмт хэрэг гарчээ. Ихэнх хувийг Төв, Сэлэнгэ, Дархан-Уул, Дорноговь, Өмнөговь аймгийн замд гарсан осол, гэмт хэрэг эзэлж байна.

» БҮрТГЭл БНСУ-д хөдөлмөр эрхлэх хүсэлтэй иргэдийн солонгос хэлний түвшин тогтоох шалгалтын 15 дахь удаагийн бүртгэл энэ сарын 11-12-ны хооронд цахимаар бүртгэнэ. Энэ жилийн хувьд цахимаар бүртгэлийн дугаар олгож байгаа нь иргэдийг олон цагаар гадаа зогсоохгүйгээр ажил, гэрээсээ, гар утсаараа бүртгүүлэх боломжийг олгож байгаа аж.

» СТАТИСТИК 2018 оны байдлаар манай улсын нийт хүн амын 1 сая 646.6 мянга нь эмэгтэйчүүд байна. Монгол эмэгтэйчүүдийн дундаж нас 76 бөгөөд таван эмэгтэй тутмын нэг нь дээд боловсролтой. Харин 583.4 мянга нь ажил, хөдөлмөр эрхэлдэг ба тэдгээрийн сарын дундаж орлого 910 мянган төгрөг аж.

» нЭЭлТ Баянзүрх дүүргийн Х хороонд барьж ашиглалтад оруулсан 142 дугаар сургуулийг өчигдөр нээлээ. Өнөөдрийн байдлаар тус сургуульд 22 бүлгийн 710 хүүхэд суралцаж, 56 багш, сурган хүмүүжүүлэгч ажиллаж байгаа аж.

ус цаг уур орчны шинжилгээний газраас “өнөөдрөөс ихэнх нутгаар хүйтэрч цас орж, салхи шуургатай байна” гэж мэдээллээ. өнгөрсөн өдрүүдэд цаг агаар тогтуун байсан бол өнөөдрөөс говийн аймгуудын нутгийн баруун хэсгээр цас орж 4­8 градус хүйтэн байх юм. Энэ сард ихэнх нутгаар дулаан байх боловч салхины эрч ширүүсч, цасан болон шороон шуургатай

байхыг анхааруулж буй. тод­руулбал, салхи нэгдүгээр арав хоногийн сүүлч, хоёрдугаар арав хоногийн дунд үе ба сүүлчээр зарим газраар гуравдугаар арав хоногийн эхэн ба сүүлчээр нутгийн өмнөд хэсгээр, гуравдугаар арав хоногийн дунд үеэр ихэнх нутгаар 12­14 м/с, зарим үед түр зуур 20­24м/с хүртэл ширүүсч цасан болон шороон шуурга шуурна.

МЭДЭЭ

Цаг агаар

С.Батсайхан / ЗГМ©

С.Батсайхан / ЗГМ©

Энэ өдөрт

5Засгийн гаЗрын МЭдЭЭ сонин2019.03.08, баасан ~ №043 (1095)

Огноо: 2019 оны 03 дүгээр сарын 07 ны өдөр

Тендер шалгаруулалтын нэр: Төрөл бүрийн булан, швеллер, двухтавр нийлүүлэх Тендер шалгаруулалтын дугаар: МС-2019/036

“ДцС-4” ТӨхК нь эрх бүхий тендерт оролцогчдоос Төрөл бүрийн булан, швеллер, двухтавр нийлүүлэх цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна. Энэхүү тендер шалгаруулалт нь цахим худалдан авах ажиллагааны системээр зарлагдаж байгаа цахим тендер тул www.tender.gov.mn хаягаар орж дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цахим тендерийн баримт бичгийг үнэ төлбөргүйгээр татан авна уу. Тендерт оролцогч нь тендер илгээхийн өмнө 50.000 (Тавин мянга) төгрөгийг цахим систем ашиглан төлсөн байх ёстой. Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эхлэн 45 хоногийн дотор хүчинтэй байна. Тендерт оролцогч нь санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд:

1. Борлуулалтын хэмжээ: Сүүлийн 2 жилийн борлуулалтын жил бүрийн борлуулалт нь тендерт санал болгож буй үнийн дүнгээс багагүй байна. /2017,2018 он /

2. Түргэн хөрвөх чадвартай хөрөнгө болон авах боломжтой зээлийн хэмжээ: Тендерт санал болгож буй үнийн дүнгээс багагүй байна.

3. Аудитаар баталгаажуулсан санхүүгийн зөрчилгүй дүгнэлттэй тайлан ирүүлэх жилийн тоо: сүүлийн 2 жил. 2017, 2018 он

4. Сүүлийн 2 жилд хэрэгжүүлсэн ижил төстэй ажлын өртөг: Тендерт санал болгож буй үнийн дүнгээс багагүй /2017, 2018 он/

5. Үйлдвэрлэгчийн зөвшөөрөл шаардлагатай эсэх: “тийм” Үйлдвэрлэгчийн зөвшөөрөл / Монгол хэл дээр / ирүүлэх

6. Тендерийн хамт тендерт санал болгож буй үнийн дүнгийн 2%-тай тэнцүү тендерийн баталгаа ирүүлнэ.Засгийн газрын бондоор ирүүлсэн тендерийн баталгааг хүлээн зөвшөөрнө. Хүчинтэй байх хугацаа: 2019 оны 06 дугаар сарын 25 ний өдөр дуусталТендерийг 2019 оны 04 дугаар сарын 11-ны өдрийн 10.00 цагаас өмнө цахим системээр илгээх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2019 оны 04 дугаар сарын 28-ны өдрийн 11 цаг 30 минутад нээнэ. Гадаадын этгээд тендер ирүүлэх эрхтэй, Дотоодын давуу эрх тооцохгүй. Сонирхсон этгээд бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.

Улаанбаатар хот, Баянгол дүүрэг, 20 дугаар хороо, Эрчим хүчний гудамж, “ДцС-4” ТӨхК-ийн Захиргааны байр, 3 дугаар давхар, 310 тоот өрөө худалдан авах ажиллагааны

хэлтэс Утас 7018-1309, 7000-1357, 7017-1357, Факс 7018-1309 7000-1357

Огноо: 2019 оны 03 дүгээр сарын 07 ны өдөр

Тендер шалгаруулалтын нэр: цувимал бөөрөнхий, 6-н талт төмөр нийлүүлэх Тендер шалгаруулалтын дугаар: МС-2019/035

“ДцС-4” ТӨхК нь эрх бүхий тендерт оролцогчдоос Цувимал бөөрөнхий, 6-н талт төмөр нийлүүлэх цахим тендер ирүүлэхийг урьж байна. Энэхүү тендер шалгаруулалт нь цахим худалдан авах ажиллагааны системээр зарлагдаж байгаа цахим тендер тул www.tender.gov.mn хаягаар орж дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон цахим тендерийн баримт бичгийг үнэ төлбөргүйгээр татан авна уу. Тендерт оролцогч нь тендер илгээхийн өмнө 50.000 (Тавин мянга) төгрөгийг цахим систем ашиглан төлсөн байх ёстой. Тендер нь түүнийг нээсэн өдрөөс эхлэн 45 хоногийн дотор хүчинтэй байна. Тендерт оролцогч нь санхүүгийн болон туршлагын дараах шаардлагыг хангасан байна. Үүнд:

1. Борлуулалтын хэмжээ: Сүүлийн 2 жилийн борлуулалтын жил бүрийн борлуулалт нь тендерт санал болгож буй үнийн дүнгээс багагүй байна. /2017, 2018 он /

2. Түргэн хөрвөх чадвартай хөрөнгө болон авах боломжтой зээлийн хэмжээ: Тендерт санал болгож буй үнийн дүнгээс багагүй байна.

3. Аудитаар баталгаажуулсан санхүүгийн зөрчилгүй дүгнэлттэй тайлан ирүүлэх жилийн тоо: сүүлийн 2 жил. 2017, 2018 он

4. Сүүлийн 2 жилд хэрэгжүүлсэн ижил төстэй ажлын өртөг: Тендерт санал болгож буй үнийн дүнгээс багагүй (2017, 2018 он)

5. Үйлдвэрлэгчийн зөвшөөрөл шаардлагатай эсэх: “тийм” Үйлдвэрлэгчийн зөвшөөрөл (Монгол хэл дээр) ирүүлэх

6.Тендерийн хамт тендерт санал болгож буй үнийн дүнгийн 2%-тай тэнцүү тендерийн баталгаа ирүүлнэ.Засгийн газрын бондоор ирүүлсэн тендерийн баталгааг хүлээн зөвшөөрнө. Хүчинтэй байх хугацаа: 2019 оны 06 дугаар сарын 25 ний өдөр дуусталТендерийг 2019 оны 04 дугаар сарын 11-ны өдрийн 10.00 цагаас өмнө цахим системээр илгээх ба нээлтэд оролцох хүсэлтэй тендерт оролцогчдыг байлцуулан тендерийг 2019 оны 04 дугаар сарын 11-ны өдрийн 10 цаг 30 минутад нээнэ. Гадаадын этгээд тендер ирүүлэх эрхтэй, Дотоодын давуу эрх тооцохгүй. Сонирхсон этгээд бусад мэдээллийг доорх хаягаар авч болно.

Улаанбаатар хот, Баянгол дүүрэг, 20 дугаар хороо, Эрчим хүчний гудамж, “ДцС-4” ТӨхК-ийн Захиргааны байр, 3 дугаар давхар, 310 тоот өрөө худалдан авах ажиллагааны

хэлтэс Утас 7018-1309, 7000-1357, 7017-1357, Факс 7018-1309 7000-1357

ТЕнДЕрИйн УрИлГА ТЕнДЕрИйн УрИлГА

Эмэгтэйчүүд найдвартай, тэдэнд ямар ч үүрэг даалгавар өгсөн байхад урамтай

г.Баярсайхан

Эмэгтэй хүн хоолоо хийж, хүүхдээ харан гэртээ суух ёстой гэсэн хуучны хандлага жил ирэх тусам өөрчлөгдөж, нийгмийн бүхий л салбарт эмэгтэйчүүдийн үүрэг оролцоо нэмэгдсээр байна. Өдгөө Монголд үйл ажиллагаа явуулж буй аж ахуйн нэгжүүдийн 40 орчим хувь нь

эмэгтэй захиралтай гэсэн статистик бий. Аливаа байгууллага удирдах шатан дахь эмэгтэйчүүдийн оролцоог 30 хувьд хүргэснээр компанийн бүтээмж сайжирч, илүү оновчтой шийдвэр гарах боломж бүрддэг гэсэн олон улсын судалгаа ч байна.

Өнөөдөр Эмэгтэйчүүдийн баярын буюу эрхийг нь хамгаалах олон улсын өдөр.Тиймээс манай орны тухайд эмэгтэйчүүд бизнес эрхлэхэд тэдэнд ямар хүндрэл бэрхшээл тохиолддог бол. Нөгөө талаар давуу тал юу байж болох вэ гэсэн сэдвийг зориуд сонгон, бизнесийн салбарын төлөөлөл болсон бүсгүйчүүдтэй ярилцлаа.Тэдний үзэл бодлыг сонирхуулъя.

ТӨрИйн БАйГУУллАГУУД ЭМЭГТЭй хҮнИй ҮГИйГ СонСож, АжИл хЭрЭГ

БолГохДоо хойрГо хАнДДАГ

М.Мандхай(“Сүү” ХК-ийн гүйцэтгэх захирал)

Эмэгтэйчүүд бизнес эрхэлнэ гэдэг тийм ч амар ажил биш. Ялангуяа, том компанийн төлөөлөл биш, жижиг дунд бизнес удирдаж байгаа эмэгтэйд бол бүр хэцүү, боломжууд ихэвчлэн хаалттай байдаг. Эмэгтэйчүүд эрчүүд шиг орой үдшийн цагаар ширээний ард хүмүүстэй уулзалдаж, ажил хэрэг ярих боломж хомс. нэг ёсондоо уулзах цаг хязгаарлагдмал.

нөгөө талаар төрийн байгууллагууд эмэгтэй хүний үг, дуу хоолойг хүлээн авч, ажил хэрэг болгохдоо хойрго ханддаг. Жишээ нь, эмэгтэй бизнес эрхлэгчид янз бүрийн хөнгөлөлттэй зээл, Ждү­ийн зээл авья гээд төслөө бичээд ороход боломж ихэвчлэн хаалттай. албан тушаалын шат ахихын тухайд том корпорацын түвшинд харьцангуй гайгүй. Яагаад гэвэл дээд удирдлагууд нь хамгийн түрүүнд чадавхыг нь харж тушаал дэвшүүлдэг. гэхдээ эмэгтэй хүн байгалийн жамаараа төрж, ээж болно. ийм үед эргээд ажлын байрандаа очиход хүндрэлтэй байдаг. хэдийгээр төрсний дараа хуучин ажилд нь томилох хуулийн заалт бий ч энэ нь бодит амьдрал дээр төдийлэн хэрэгждэггүй.

ЭМЭГТЭй хҮнИй АжИллАх БолоМж, УрАМ ЗорИГ нЭМЭГДЭж БАйГАА

Ш.Сувд(“Их Тайга” ХХК-ийн захирал)

Эгч нь анх ардчилал гарахад л бизнесийн салбарт орсон хүн. бид тухайн үед мөнгөний үнэ цэнэ, бизнес гэж юу ч мэдэхгүй, залуучуудын хэлдгээр бор зүрхээрээ орж байлаа. тухайн үед эмэгтэйчүүдийн бизнес маш хүнд байсан юм шүү. Зах зээлийн үед эрчүүд нь бүгд архинд толгойгоо мэдүүлчихсэн. хүнд хэцүү энэ үеийн гол ачааг эмэгтэйчүүд нуруун дээрээ үүрч давсан юм. шилжилтийн энэ үеийг даван туулахдаа бие хаа нь муудсан, үхэж үрэгдсэн, архинд орсон, шантарч буцсан маш олон эмэгтэйг би мэднэ. давхар биетэй эмэгтэй наймаанд яваад гэртээ ирэхэд согтуу нөхөр нь зодож байсан тохиолдол ч бий.

одоо бол хүмүүсийн ухамсар өөр болжээ. гадаад орноор явж, юм үзэж, нүд тайлсан нь нөлөөлдөг байх. өмнө нь бол эрэгтэй хүн хоймортоо налайн сууж, эмэгтэйчүүд гэрийн хамаг ажлаа хийнэ гэсэн ойлголттой байсан. харин сүүлийн үед залуучуудын ухамсар дээшлэхийн хэрээр энэ байдар өөрчлөгдсөн. Жишээ нь, бизнесийн салбарт нэг гэр бүлийн хоёр хүн байлаа гэхэд аль чадахыгаа дэмждэг болж байна. Энэ хэрээр эмэгтэй хүний ажиллах боломж, урам зориг нэмэгдэж байгаа.

ШИйДВЭр ГАрГАх ТҮВШИнДЭМЭГТЭйчҮҮДИйн оролцоо БАГА БАйнА

Д.ончинсүрэн(“Делоитт Онч” компанийн ерөнхий захирал)

өнөөдөр шийдвэр гаргах түвшинд эмэгтэйчүүдийн оролцоо бага байна. тиймээс бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүд ихэвчлэн эрчүүдтэй ажил хэрэг ярьдаг.

гэхдээ анзаараад байхад бизнесийнхний дунд “Эмэгтэйчүүдэд ажил даатгахад хариуцлагатай, тэдэнд найдаж болно” гэсэн хандлага байдаг. Ялангуяа үйлчилгээний байгууллага эмэгтэй захиралтай бол хүмүүс илүү итгэж үйлчлүүлдэг. нөгөө талаар эмэгтэйчүүд элдэв лобби, луйварт холбогдох нь харьцангуй бага. Энэ нь эмэгтэйчүүдийн гол давуу тал гэж боддог.

гэхдээ бизнес томрох тусам бэрхшээл илүү их тулгардаг юм болов уу гэж харсан. та нар хар л даа, эмэгтэй хүний эрхэлдэг том бизнес хаана байна. тиймээс эмэгтэй бизнес эрхлэгчид томорч чадахгүй, жижиг, дунд бизнесийн хэмжээнд байгаад байна. хаа очиж эмэгтэй бизнес эрхлэгчдэд төрийн элдэв дарамт ирэх нь харьцангуй бага. илүү том, далайцтай бизнесүүд дээр л ийм дарамт ирдэг юм шиг байна лээ.

ЭМЭГТЭйчҮҮД БИЗнЕС ЭрхлЭхЭД УлАМ нЭЭлТТЭй Болж БАйнА

жДҮхС-ГИйн ЗЭЭл БИДЭнДолДохоД хЭцҮҮ юМ БИлЭЭ

Д.хулан(Lhamour брэндийн үүсгэн байгуулагч)

Миний бодлоор залуу хүн, тэр тусмаа залуухан эмэгтэй хүн бизнес эрхлэхэд хүндрэлтэй. Манай компанийн тухайд нэг үеэ бодвол бусдад танигдсан болохоор арай гайгүй. анх бол хүмүүс ойшоохгүй, үл тоох хандлага ажиглагддаг байсан. Залуухан эмэгтэй хүн бизнес эрхэлнэ гэхээр санаанд нь багтахгүй, цаана нь заавал том групп компани байх ёстой гэж ойлгох нь бий. Миний ажигласнаар бизнес эрхэлж буй эмэгтэйчүүдийн ихэнх нь компаниа томруулахаас гадна нийгэмд чиглэсэн сайн сайхан зүйл хийхийг оролддог. ингэснээр бизнес нь зөв болж, бусдын дэмжлэгийг илүү хүлээдэг болов уу.

харин Ждүхс­гийн зээл бол бидэнд олдоход хэцүү юм билээ. Материалаа цаг хугацаанд нь бүрдүүлж өгчихөөд байхад санхүүжилт дууссан гээд хүлээж аваагүй. харин энэ сангийн асуудал ил болсноос хойш зээлийг илүү олон хүнд хүргэх бодлого барьж байгаа гэж сонссон. дахиад олгож эхэлбэл жинхэнэ бизнес эрхлэгчид хамрагдаж чадах байх аа.

Ямар ч хүн бизнесийн салбар руу ороход өөртөө итгэлтэй байдал хамгийн чухал. харин эмэгтэйчүүд өөрийгөө байгаагаа боломжоосоо доогуур үнэлдэг учраас бизнес эрхлэхэд бэрхшээл учрах нь бий. нөгөө талаар эмэгтэйчүүд эхнэр хүний үүргээ гүйцэтгэж, ахуйн ажилд маш их цаг зарцуулдаг учраас бизнесийн салбарт ороход сөргөөр нөлөөлдөг. Энэ бол зөвхөн Монголд ч биш, дэлхий нийтэд нийтлэг ажиглагддаг зүйл.

дунд шатандаа бол эмэгтэйчүүдийн ажиллах хувь өндөр байна. харин шийдвэр гаргах түвшинд эмэгтэйчүүдийн тоо эрчүүдтэй харьцуулахад маш их зөрүүтэй.

уг нь Монголын хүн амын 51 хувийг эмэгтэйчүүд эзэлж байгаа. гэвч эдийн засгийн оролцоо нь бага. Эдийн засгийг тэлэхийн тулд хүйсийн тэгш оролцоог хангах ёстой байдаг. бүс нутгийн хэмжээнд эмэгтэйчүүдийн тэгш оролцоог хангаснаар эдийн засгийг тэлэх боломжтой гэсэн дэлхийн банкны судалгаа ч бий.

хүйсийн тэгш оролцоог хангахын тулд эмэгтэйчүүд өөр салбар руу орж ажиллах хэрэгтэй. Эрчүүд давамгайлсан хэрнээ эмэгтэйчүүд ч хийж чаддаг технологи, шинжлэх ухаан зэрэг салбар руу орох шаардлагатай гэж боддог.

бид азийн бусад орнуудыг бодвол харьцангуй эрх чөлөөтэй улс. Энэ хэрээр эмэгтэйчүүд бизнес эрхлэхэд улам нээлттэй болж байна. бусдаас ялгарах энэ давуу талаа л ашигламаар байгаа юм.

о.Байгаль (Олон улсын эмэгтэйчүүдийн Худалдаа аж үйлдвэрийн холбооны Монгол дахь салбарын ерөнхийлөгч)

Өдрийн хэмнэл

8 Засгийн гаЗрын МЭдЭЭ сонин 2019.03.08, баасан ~ №043 (1095)

ЗУрХай

Билгийн тооллын 2Хаврын дунд улаагчин туулай сарын есөн улаан мэнгэтэй хөх луу өдөрҮс засуулбал: Хэл ам, хэрүүл тэмцэл ирнэ.наран ургах, шингэх: 07.19-18.45Барилдлага: ИдэрШүтэн барилдлага: Нэр өнгөСуудал: Гал

Аргын тооллын гуравдугаар сарын 8, Сугар гараг. Билгийн тооллын 2, Могойг хүлэгч одтой, хөх луу өдөр. Өдрийн наран 07.19 цагт мандан, 18.45 цагт жаргана. Тухайн өдөр хулгана, бич жилтнээ аливаа үйлийг хийхэд эерэг сайн ба бар, туулай жилтнээ сөрөг муу нөлөөтэй тул элдэв үйлд хянамгай хандаж, биеэ энхрийлүүштэй. Эл өдөр эе, эвээ ололцох, хамтын хөдөлмөр эхлэх, гэрээ хэлцэл байгуулах, найр хурим хийх, бэр гуйх, инж өгөх, авах, үнэт эрдэнийн зүйл авах, угаал үйлдэх, бороо хур оруулах, зэтгэрийг номхотгох, хөгжмийн зэмсэг урлахад сайн. Гүүр тавих, газар ухах, гөлөг тэжээхэд муу. Өдрийн сайн цаг нь бар, луу, могой, бич, тахиа, гахай болой. Хол газар яваар одогсод хойш мөрөө гаргавал зохистой. Модон хохимой өдөр.

Тв ХөТөЛБөр

892134756

573842691

165297438

681379245

429615873

218453967

347586129

956728314

734961582

(өмнөх дугаарын хариу)

ЗгМ: СүДОкү

2

3

46

9

21

6

4

3697

2

4

7

2

9

1

7

8

1

5

25

11.40 “Дуун өв” хүүхдийн концерт

13.10 “Бүсгүй улирал” Алдарт эхийн одонтой ээжүүдийн цэнгүүн

13.55 “Зүрхэнд мөнхөрсөн аялгуу” 2016 он

18.50 “Хайрлаарай” ярилцлага

21.10 “Монгол гоо” Баярын цэнгүүн

07.00 Суутнуудын намтар нэвтрүүлэг

09.00 Бизнесийн хэмнэл мэдээний хөтөлбөр

11.00 #Made in Mongolia Баримтат цуврал нэвтрүүлэг

18.00 Бизнесийн төв цэг Мэдээний хөтөлбөр давталт

20.00 Блумбергийн ярилцах цаг нэвтрүүлэг

22.00 Инновац-2050 нэвтрүүлэг

09.55 Хөгжмийн цаг

12.10 "Баярлалаа ээжээ" баярын хөтөлбөр

14.10 "Хуримын даашинзтай бүсгүй" УСК

16.00 "Хүрээлэн" амьд ертөнц нэвтрүүлэг

16.40 Хөгжмийн цаг

20.00 "Миний нууц" МУСК

07.00 "Тань руу нүүж явна" МУСК

12.30 "Single Ladies-1" МУСК

16.00 "The Voice of Mongolia" шоу нэвтрүүлэг 10-р хэсэг

18.00 "Чимээгүй номын сан" /season1/ баярын дугаар

20.00 "Намайг сонгооч" /season1/ баярын дугаар

21.00 "Тэрбумын ертөнц" ОАК 34-р анги

“Бүсгүйн зурвас” жүжигхаана: УДЭТхэзээ: 2019.03.01-нээсТасалбарын үнэ: ^10-35 мянга

ж.Пуччини “Богема”хаана: УДБЭТхэзээ: 2019.03.16Тасалбарын үнэ: ^10-20 мянга

Монгол эрчүүд мандтугайхаана: Zaisan Hill Complex Event Hallхэзээ: 2019.03.16Тасалбарын үнэ: ^160 мянга

Сонгодог хөгжмийн концертхаана: Улсын филармонихэзээ: 2019.03.20Тасалбарын үнэ: ^25 мянга

хайрын урьхаана: Corporate Convention Centreхэзээ: 2019.03.30Тасалбарын үнэ: ^20-30 мянга

ОНЦЛОХ үЗвЭр

олон улсын циркхаана: Монголын үндэсний АСА циркхэзээ: 2019.03.23-наас Тасалбарын үнэ: ^15-35 мянга

фОТО агШИН

С.Батсайхан / ЗГМ©Эдийн засаг өслөө л гээд байх юм энэ хүүхдүүдийн сургууль хаана байна вэ? Тэгээд!

УБ-БЭЭЖИН 08.15 10.30БЭЭЖИН-УБ 11.30 14.00УБ-ХОНКОНГ 10.05 14.35ХОНКОНГ-УБ 15.35 20.15УБ-СӨҮЛ 07.45 12.05СӨҮЛ-УБ 13.20 16.05УБ-ТОКИО 08.55 14.30ТОКИО-УБ 15.30 20.25

ЭрЭЭН-УБ 18.00 11.15УБ-ХӨХ ХОТ 20.00 20.49ХӨХ ХОТ-УБ 22.50 11.15УБ-ЭрХҮҮ 21.00 02.40ЭрХҮҮ-УБ 15.35 06.20УБ-СҮХБААТАр 21.15 05.12СҮХБААТАр-УБ 20.55 05.03УБ-ЭрДЭНЭТ 20.30 07.45ЭрДЭНЭТ-УБ 19.10 05.48

БоСооГоор:1. Халдварт, хөнөөлт өвчин2. Эмэгчин чоно, нохой3. Аварга том4. Хүрээ хийдийн

суварга шүтээнийг тойрч сунаж мөргөх үйл5. Социализмын үед төр, засгийн албанд үүрэг гүйцэтгэж асан ОХУ-ын автомашин

6. Монголчууд цайны газрыг нэрлэж заншсан Хятад нэр7. Түүх

хӨнДлӨнГӨӨр:1. Хиур, далбаа

ЗгМ: үгИйН СүЛжЭЭ

өмнөх дугаарын хариу / 03.07

3. Дотно сэтгэл6. Архи зэргийг хийх ардаа бариултай сав8. Монгол Улсын 4 дэх Ерөнхий сайд Б.Цэрэндоржийн

нэрний урд овог мэт нэрлэгддэг гуншин9. ... ланчиг10. Гуу судаг11. Говийн мод

УВС-16o

-31o

ХОВД -10o

-25o

ЗАВХАН-3o

-20o

БАЯНХОНГОР 0o

-17o

ГОВЬ-АЛТАЙ -1o

-20o

ӨВӨРХАНГАЙ 2o

-12o

АРХАНГАЙ 4o -12o

ХӨВСГӨЛ 3o

-16o

БУЛГАН 6o

-18o

ТӨВ 2o

-11o

ДУНДГОВЬ 4o -14o

ӨМНӨГОВЬ 4o

-13o

ГОВЬ-СҮМБЭР 4o

-13o

ДОРНОГОВЬ 4o

-11o

СҮХБААТАР 5o -12o

ХЭНТИЙ 6o

-17o

СЭЛЭНГЭ 5o

-12o

ОРХОН 5o

-9o

ДАРХАН-УУЛ 6o

-10o

ДОРНОД 8o

-10o

БАЯН-ӨЛГИЙ 2o

-16o

Цаг агаар

УЛааНБааТар III.12 4o

-9o8 м/с

5 м/с

Үүлшинэ

III.09 1o

-11o6 м/с

5 м/с

Үүл багасна

III.08 0o

-6o5 м/с

5 м/с

Үүлшинэ Багавтар үүлтэй

III.10 1o

-9o 8 м/с

6 м/с

6 м/с

5 м/с

Багавтар үүлтэй

III.11 2o

-11o

Я И

Г Л

И Г

А Э

р Д

И ы

ь О

Э Г

К Ш

Д Н

Н А

А Б А

И У А

М р

А И

р А

А Т

р М

Г Н

У Э

У Ү

1 2 3 4 5 6 7

8

9 10 11

"Халла-Индастри" ХХК байгууллагын нэрийг "Глобол Кар Центр" ХХК

болгон өөрчлөв.

хҮчИнГҮй БолГох

Амжилт бүтээлтэй яваа Гариг хэмээх бизнесмэн залуу өөрийн

үзэсгэлэнт эхнэр Од болон найзуудын хамт хөдөөнөөс

буцаж явна. Гариг зугаа цэнгэлээ хэтрүүлэн архиныхаа халуунд

эхнэрээ замын машины жолоочтой хардан эзгүй хээр

орхиж явснаар киноны гол үйл явдал эхэлнэ. Бүсгүй цочролд

орж, яахаа мэдэхгүй арай хийн явсаар нэгэн жижиг суманд ирдэг.

Нам гүмхэн алслагдсан суманд ирсэн бүсгүйг сумынхан мэл

гайхан угтдаг. Тэрбээр санаандгүй байдлаар тус суманд тусламжийн шугамаар гадаадаас ирсэн англи хэлний багш Стивтэй танилцана.

Эхнэрээ ор сураггүй алдсан Гариг ганцаараа шаналж, харин

хөдөөний хиргүй тунгалаг, сайхан сэтгэлт хүмүүсийн дунд эхнэр нь аз жаргалтай хэд хоногийг өнгөрүүлдэг. Гоо үзэсгэлэнтэй атлаа аадар мэт ааштай Одод

Стив сэтгэл алдарч, харин нутаг нугадаа ад үзэгдсэн Лут гэдэг

залуу түүнийг гартаа оруулна. Хайртай бүсгүйнхээ хойноос Гариг, Стив нар хамт тэмцдэг

“Хувьсал” продакшны энэ бүтээл энэ сараас дэлгэцнээ гарч эхлээд

байна.

ТЭНгЭрЭЭС БУУСаН ОД

ZGM: HIGHLIGHtS

PoliticsParliament Speaker calls an irregular session between March 18 and 29.

EconomyMongolia Mining 2019, International Mining & Oil Expo to take place for the ninth year on April 10-12, 2019 at the Buyant Ukhaa Sports Palace with the attendance of around 150 companies from over 20 countries, in particular, domestic and foreign companies operating in Mongolia, and mining suppliers from Canada, Czech Republic, Australia, USA, Finland, Italy, Germany, Russia, China, Belarus, Kazakhstan and so forth.

Top 20 Index increases 0.66 percent to 21040.41 points. MSE A index raises 0.58 percent, to 9724.9 points. MSE B index falls 0.01 percent, to 8405.93 points. Market cap stands at MNT 2.46 trillion.

21040.41

(by units)

10,000

15,000

20,000

25,000

30,000

Тоp 20 index

sociEtyGovernor of Khuvsgul aimag Ganbold Lhagvajav and Ambassador of Japan to Mongolia Masato Takaoka sign two agreements on implementing projects on ‘Extension of the kindergarten in Tsagaan-Uur town of Khuvsgul aimag’ and ‘Renovation of the secondary school in Tarialan town of Khuvsgul aimag’. These projects will be carried out under the Grant Assistance for Grassroots Human Security Projects (GGP) Programme of the Government of Japan with a total funding of USD 152,807.

Mongolian ice hockey team loses the last group match at the ‘Challenge Cup of Asia’ tournament organized by the International Ice Hockey Federation (IIHF) in Kuala Lumpur, Malaysia.

The annual 1,000 mother’s event to be held at the State Palace, on the occasion of the International Women’s Day on March 8. President of Mongolia Battulga Khaltmaa will attend the event.

ZGM DAILY2019.03.08, fridaY ~ №043 (1095) 7The OffiCiaL gazeTTe

the total foreign trade turnover increases by 23.4 percent

And Energy JSC to commence its new factory

Total exports in the first two months in-creased by 30.4 percent year over year.

The company has raised MNT 1.6 billion from investors.

Mongolia Mining 2019 to take place on April,10-12

top 20 Index increases 0.66 per-cent to 21040.41 points

The International Mining & Oil Expo to be held at Buyant Ukhaa Sports Palace.

MSE A index raises 0.58 percent, to 9724.9 points.

prIvate sector

market

polItIcs

and energy Jsc to inaugurate its new factory by april

trade turnover hikes 23 percent yoy

according to and energy JSC’s executive director Mr. gurragc­haa, the company is planning to commence the construction of its new factory within March.

at present, the construction work is over and the company is install­ing equipment, preparing to hand over to the State Commissioner. and energy has been producing 150 led lights a day, however, the company has the capacity to pro­duce 300­600 units of light.

and energy JSC launched its iPO at the Mongolian Stock ex­change in 2017 and raised MNT 1.6 billion from investors. furthermore, the company has signed a contract with Oyu Tolgoi LLC on supplying led lights.

in the first two months of 2019, the total foreign trade turnover in­creased by 23.4 percent to USd 1.9 billion.

during the reporting period, the general Customs department em­phasized that the balance of trade resulted USd 256.1 million in sur­plus. Total exports in the first two months increased by 30.4 percent year over year. Mineral products accounted for 75.5 percent of total exports. in the first two months of this year, the import growth has slowed down by about 40 percent. Major import items include machin­ery, equipment, appliances, spare parts, and oil products.

Batsaikhan.S / ZGM©

Millennium Challenge Account (MCA) – MongoliaClosing Date: 17.00 ULAT, March 15, 2019About MCA-Mongolia

The Government of Mongolia (“Government”) seeks qualified individuals to help organize, manage and lead a new special purpose entity to be known as the Millen-nium Challenge Account – Mongolia (“MCA-Mongolia”). The Government will shortly establish MCA-Mongolia in the form of a state-owned enterprise to oversee the im-plementation of the Mongolia Water Compact (the “Compact”), a major international development assistance program funded by the Millennium Challenge Corporation (“MCC”), a United States Government agency that provides grant assistance to help partner countries promote economic growth and reduce poverty.

The Compact aims to increase the long-term sustainable supply of water to Ulaanbaatar and stem the impact of an impending water crisis. The Compact will expand the supply of water to residential consumers and commercial and industrial users in Ulaanbaatar through:● The construction of new groundwater wells downstream from Ulaanbaatar and

introduction of a state-of-the-art water purification plant;● The construction of a new freshwater recycling plant and pipelines to provide

high-quality treated freshwater;● Policy reforms, capacity building, and technical assistance to improve the long-term

sustainability of Ulaanbaatar’s water supply. MCA-Mongolia will oversee the implementation of these investments on behalf

of the Government and in compliance with the guidelines and standards of MCC.

the RolesDIRECtOR, WAStEWAtER RECYCLING

Main tasks: The Director, Wastewater Recycling, manages the preparation and implementation of the Wastewater Recycling Activity, including the finalization of design criteria and the basis of design, the preparation of detailed procurement documents, the review of detailed designs and drawings, and the implementation of complex construction works under tight budget and timeline constraints. In the

course of these responsibilities, the Director, Wastewater Recycling, works closely with design-build contractor, a variety of implementing entities, and a program management consultant. The Director, Wastewater Recycling reports to the Deputy Chief Executive Officer, Programs (the “Deputy CEO”), and manages three dedicated, full-time staff.

To review a comprehensive job description or to apply for this position please visit http://www.sri-executive.com/offer/?id=7700

DIRECtOR, GENDER AND SOCIAL INCLUSIONMain tasks: The Director, Gender and Social Inclusion, manages all activities re-

lated to gender analysis, social inclusion, and social equity in the implementation of the compact program, including technical input related to gender and social issues in procurement documents, contracts, studies and other deliverables; preparation and implementation of gender integration planning; and compliance with MCC’s Gender Guidelines and Gender Policy and the International Finance Corporation (“IFC”) Performance Standards. The Director, Gender and Social Inclusion, reports to the Deputy Chief Executive Officer, Programs (the “Deputy CEO”), and manages one dedicated, full-time staff.

To review a comprehensive job description or to apply for this position please visit http://www.sri-executive.com/offer/?id=7702

DIRECtOR, ENVIRONMENtAL AND SOCIAL PERFORMANCEMain tasks: The Director, Environmental and Social Performance manages all

activities related to environmental and social performance in the implementation of the compact program, including technical input related to environmental and social issues in procurement documents, contracts, studies and other deliverables; the preparation and implementation of resettlement activities; oversight of engagement with a broad range of stakeholders and project-affected parties; and compliance with MCC’s Environmental Guidelines and the International Finance Corporation (“IFC”) Performance Standards. In the course of these responsibilities, the Director, Environmental and Social Performance, works closely with the project affected parties, civil society and non-governmental organizations, consultants, works contractors, a variety of implementing entities, and a program management consultant. The Director, Environmental and Social Performance, reports to the Deputy Chief Executive Officer, Programs (the “Deputy CEO”), and manages three dedicated, full-time staff.

To review a comprehensive job description or to apply for this position please visit http://www.sri-executive.com/offer/?id=7703

DIRECtOR, MONItORING, EVALUAtION, AND ECONOMIC ANALYSIS

Main tasks: The Director, Monitoring, Evaluation, and Economic Analysis manages MCA-Mongolia’s assessment, ongoing monitoring and reporting on the implementa-tion of the compact program and its impacts through the generation of timely, relevant and reliable data; the preparation and implementation of economic assessments and other analysis; and the production of detailed public reports. The Director, Monitoring, Evaluation, and Economic Analysis reports to the Deputy Chief Executive Officer, Programs (“Deputy CEO”), and manages one dedicated, full-time staff.

To review a comprehensive job description or to apply for this position please visit http://www.sri-executive.com/offer/?id=7704

DIRECtOR, INtERNAL AUDItSMain tasks: The Director, Internal Audits, is responsible for examining the daily exe-

cution of business operations, monitoring relationships with MCA-Mongolia contractors and other stakeholders, and overseeing compliance with internal MCA-Mongolia policy and external regulation, policy, and law. The Director, Internal Audits, reports to the Board of Directors/Chief Executive Officer (CEO) and supervises one Audit Specialist.

To review a comprehensive job description or to apply for this position please visit http://www.sri-executive.com/offer/?id=7707

We encourage all interested parties to apply for the role. The selection process will be based on merit against the required experiences for all vacancies. Qualified applicants will receive consideration for employment without regard to race, ethnic-ity, religion, sex, national origin, or disability. No fees will be paid to MCA-Mongolia or any of its agents at any stage of the recruitment process (application, interview, processing, training fees or other).

SRI Executive (www.sri-executive.com) is assisting the Government of Mongolia in its search for exceptional candidates for MCA-Mongolia. SRI Executive operates under a contract provided by MCC. SRI Executive is supported by our local partner Specialized Career Consulting (SCC) in this recruitment initiative.

mNccI head expresses to limit government intervention

Last week, amartuvshin Otgondavaa was elected as the new Chairman of the Mongolian National Chamber of Commerce and industry (MNCCi). Soon after his appointment, the newly elect chairman announced to revise the Law on MNCCi to prevent government intervention in businesses.

“The MNCCi's intention is to ensure government support in pri­vate sector, protect businesses from government pressure, and improve their current business environment. in addition, it is important to em­phasize the importance of the cham­ber’s own role as a barrier to foreign and domestic trade and to facilitate policy advocacy,” addressed Mr. amartuvshin.

he added, "first of all, we have to revise the law on MNCCi so that it would ensure a unity between non­governmental organizations with the aim of protecting business interests and integrating them into operations. The law on chamber was first adopted in 1995, and it has been over 20 years. during this period, the business environment has changed dramatically in terms of economic conditions, foreign and domestic trade flows. There­fore, the law should meet the cur­rent legal requirements. We will make sure that membership of the

First of all, we have to revise the law on MNCCI

aminaa.UZGM

Many economic relations with Mongolia are resolved by the judicial prin-ciple, without considering the fact that arbitration is the right kind of business regulation.

Orkhon Onon, Chief execu­tive Officer of TdB made an an­nouncement, Thursday, regarding recent accusations made by the Chief cabinet Secretariat Oyun­erdene Luvsannamsrai. he had been arrested, and questioned on the purchase of 49 percent of

erdenet Mining Corp. he said, “The authorities could

have called me as a witness. how­ever, without any prior notice, they arrested me. The operation seri­ously violates basic human right.”

“The scheme which the Cabinet Secretariat Oyun­erdene Luvsan­

namsrai refers to as the purchas­ing scheme of eMC’s 49 percent stake is misleading and contains numerous accusations that are not accurate. Many of the accusations the minister made are not proven at court” he added.

The bank says the recent arrest

was politically motivated. he assured that the bank is fi­

nancially stable, with its assets continuously increasing.

deputy Chairman of TdB ran­dolph Koppa also attended the press conference. he explained that the financial mechanism used

to purchase the stake is a wide­ly recognized and used method called LBO. There could be con­troversy around the issue as its not well known in Mongolia. he also remarked that the politicized actions of the government directly impacts investor sentiment.

orkhon.o: oyun-erdene’s statement contains numerous misleading accusations

chamber is officially registered and the correct".

MNCCi involves the largest number of business entities and non­governmental organizations. The membership includes over 3,000 organizations nationwide. however, the amount does not count all of state­owned enterprises. Mr.

amartuvshin also highlighted the importance of having 40,000 ac­tive members to engage them in the MNCCi policies and activities.

“Many economic relations with Mongolia are resolved by the judi­cial principle, without considering the fact that arbitration is the right kind of business regulation. Solv­

ing economic disputes between two businesses by criminal law is not an appropriate decision. Therefore, it is crucial that we reducing the state's intervention in business and im­plementing long­term policies that will maintain sustainable business environment” remarked the new Chairman of the MNCCi.

Фото сурвалжилга

8 Засгийн гаЗрын МЭдЭЭ сонин 2019.03.08, баасан ~ №043 (1095)

өглөө бүрийн нарыг харж байгаадаа талархдаг

р.Баасанням 52 настай, Чингэлтэй дүүргийн 17-р хороонд оршин суудаг. 1996 онд цэргийн ангид ахлах тогоочоор ажиллаж байх үедээ авто осолд орж хөгжлийн бэрхшээлтэй болсон. Тэрбээр "Өглөө бүрийн нарыг харж амьд яваадаа л талархаж амьдардаг" хэмээн ярьлаа.

Түүнд мөрөөдөл бий. Хашаа дүүрэн тахиа тэжээж, гарсан өндгийг нь хөршүүддээ зарах хүсэлтэй. Хөдөлгөөн хязгаарлагдсан ч амьдрах хүсэл нь түүнд урам өгсөөр байх болно

С.Батсайхан, С.ЭнэрэлЗГМ

Энэ хүн бол иргэн р.баасанням. хэдийгээр хөгж ­лийн бэрх шээлтэй ч амьд­ралын төлөө шаргуу тэм цэж байгаа нэгэн юм. 1996 онд автын осолд орсноос болж нурууных нь мэдрэлийн судас нь дарагдан насаараа тэргэнцэр дээр суух золгүй тавиланг туулах болсон. харин хайрт ээжийнх нь зүтгэлээр гайхамшиг тохиож тэрбээр суга таяган дээрээ босож чаддаг болсон байна. хөгжлийн бэрхшээлтэй ч ажил хийх чин хүсэлтэй байсан түүнд “дэлхийн зөн” байгууллага 2012 онд оёдол хийхэд нь тусалж хэрээсний машин өгсөн байна. үүний дараа Чингэлтэй дүүр гийн хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг дэмжих төвөөс мөнгө өгч үүгээр цахилгаан оёдлын машин авснаар хүүхдийн дээлний захиалга авч эхэл жээ. Жилийн дөр­вөн улиралд тасралтгүй хөдөл мөрлөдөг тэрбээр зундаа хашаандаа цэцэг, төмс, лууван, манжин, ногоон сонгино тарьдаг гэнэ. нийгмийн амьдралд оролцоход хүндрэлтэй байдаг талаараа ярилцлагын үедээ ийн хэлсэн юм.

“хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн хөдөлгөөний хязгаар­лагдмал байдалд байдаг болохоор худаг, дэлгүүр явахад хэцүү байнга л хүний тусламж авдаг. гадуур явах даа их айдаг учраас бараг гардаггүй. нэг удаа хүүтэйгээ явж байгаад автобусны хаалганд гараа хавчуулаад буудал хэртэй чирэгдсэн. тэгээд тэр дороо гар хавдаад байхад хүмүүс ерөөсөө тоогоогүй. гэтэл бидний жихүүрхээд байдаг хог түүдэг залуу намайг шатаар гаргаж, сандал дээр суулгасан. тэр үед нүдэнд нулимс цийлэгнэж байлаа хэмээн хоолой зангируулан хэлсэн юм.

Хөл дээрээ алхаж чадахгүй болохоор өвдөг дээрээ мөлхөж гэрийн ажлаа хийдэг.

Хөдөлгөөн хязгаарлагдсан ч хөдөлмөрлөх хүсэлд нь хязгаар үгүй. Тэрбээр хашааныхаа модыг өөрөө будаж янзалсан, зун ногоо, цэцэг тарих сонирхолтой болохоор хорооноос нь эдгээр блокыг бэлэглэсэн аж.

Хөдөлмөр хүнийг бүтээдэг гэж Ф.Энгельсийн үг бий. Яг л үүн шиг амьдрах итгэлийг, өөрийгөө тэр шинээр хөдөлмөрөөс олж авсан ажээ.

Амьдрал түүнд хүнд сорилт тавьсан ч тэмцээд гарах сэтгэлийн тэнхээ бий…

Хөдөлмөрлөх чин хүсэлтэй Р.Баасанням гэртээ хүүхдийн дээл урлаж орлого олдог.

Уулын оргил дээрээс алсын барааг ширтэх сайхаан. Гэвч их хотын амьдралд хөл тавихад дэндүү хол юм. Р.Баасаннямын гэрээс худаг хүртэл 1.5 км уруу замыг туулдаг.

Нийтийн тээврийн хэрэгсэлд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүнд зориулсан шат байхгүй тул заавал хүний тусламж хэрэг болдог.

Ихэнх банкны шат хэт өндөр, урд талбай нь халтиргаа гулгаа ихтэй байдаг, очих бүртээ л нэг бэртэл авчих гээд байдаг.

С.Батсайхан / ЗГМ©

2019.03.08, баасан ~ №043 (1095)

Эдийн ЗасаГ9Засгийн гаЗрын МЭдЭЭ сонин

хөрөнгийн Juwai.com сайт ашиглаж 2018 онд наймаа хийсэн хятад худалдан авагчдын хамгийн шохоорхдог газраар тайланд тодорчээ. Эх газрын хятад, хонконгийн худалдан авагчид өнгөрсөн онд бангкокоос 15 мянган шинэ орон сууц худалдан авсан нь тайланд дахь гадаадынхны үл хөдлөх хөрөнгийн наймааны тал нь болж байна.

хятадуудын оффшор хөрөнгө оруулалт ихэссэнийг учрыг таахад амархан. бнхау­ын үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээл сулрах шинж орсон нь үнэн ч удаан үргэлжилсэн бухын зах зээлийн дараа орон сууц үнэтэй хэвээр. дээр нь дотоодын үл хөдлөх хөрөнгийн арилжааг зохицуулдаг зохицуулалт чанга.

банкны менежер Чэн шиг хүмүүсийн хувьд хулганын товчлуур товшоод үл хөдлөх хөрөнгөтэй болох нь хялбар арга. тайланд дахь орон сууцнаас орох түрээсийн төлбөрийн зургаан хувийн ашиг нь бээжинд хэдийн худалдаж орхисон апартментаас ордог байсан орлогоос 60 хувиар их байгаа юм.

бангкокт “үнэ хамаагүй хямд, цаг агаар нь сайхан, тэтгэвэрт гарсан хойноо амьдрахад нийцтэй, түрээслэхэд ч амар” хэмээн Чэн тайлбарлав. тэрбээр дараагийн наймаа нь Камбожид байж магадгүй гэж байлаа.

жэнни Леонардбээжинд ажилтай банкны

менежер, 36 настай айс Чэн сүүлийн үед бангкокт очоогүй ч тайландын нийслэлээс хоёр ч байр худалдаад авчихлаа.

хятадын мянганыхан буюу шинэ зууны эхээр насанд хүрэгчид бол онлайн платформ ашиглан олон улсын үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлд наймаа хийхдээ гаршсан хүмүүс.

үл хөдлөх хөрөнгийн худалдааны хамгийн том онлайн сайт Uoolu.com­ын арилжаа 2018 онд 60 хувь өсөж таван тэрбум юаньд (740 сая ам.доллар) хүрсэн төдийгүй энэ жил ч өсөх төлөвтэй. наймааны ихэнх нь бээжин, шанхайтай харьцуулахад хөрөнгийн үнэ хямд Зүүн өмнөд азийн зах зээлийн чиглэж байна.

“дунд ангийнхан чинээ­лэгжсэний ачаар эрэлт асар их ихэссэн”­ийг шанхайд төвтэй үл хөдлөх хөрөнгийн брокерын Centaline group­ын судалгаа эрхэлсэн захирал лю Юань тайлбарлав. онлайн платформоор үл хөдлөх хөрөнгө худалдаж авах ажиллагаа энгийн болсон нь наймаа цэцэглэхэд нөлөөлснийг захирал нэмж дурдсан юм.

технологижсон залуу үеийнхэн үл хөдлөх хөрөнгийн наймаанд голлож байгаа нь 2015 онд сууриа тавьсан Uoolu сайтын статистикаас тод харагддаг. тус

Дэйв МаккомбсЗахиалгууд цуцлагдсанаас

шалтгаалж airbus Se компани а380 аварга хөлгийн үйлдвэрлэлээ зогсоосон бол Японы тэргүүлэх тээвэрлэгч бусдын чадаагүйг чадаж давхар тавцант тансаг онгоцыг хавай хүрэх зорчигчоор дүүргэхээр зориглов.

тавдугаар сарын 24­нөөс эхлэн aNa holdings (all Nippon air­ways) долоо хоногт гурван удаа токио, хонолулугийн хооронд 520 зорчигчийн суудал бүхий, далайн яст мэлхий дүрсэлсэн гоёлтой аварга онгоц нисгэх хуваарь гаргав. тус компани наймдугаар сар гэхэд хавайн чиглэлд дахиад хоёр а380 ашиглана хэмээн aNa­гийн ерөнхийлөгч Юүжи хирако тайлбарлаж байна. уг чиглэлийн захиалга жилийн өмнөх үетэй харьцуулахад 40 гаруй хувиар ихэссэнийг захирал зориуд дурдсан юм.

дубайд төвтэй emirates компанид агаарын тээврийн үндсэн хэрэгсэл болдгийг эс тооцох аваас a380 онгоцны цор ганц захиалагч нь aNa юм. нислэгийн үед усанд орох

шүршүүр, унтлагын өрөө, тухлах баараараа зорчигчдыг шагшуулдаг аварга хөлөг агаарын тээврийн ихэнх компанид хэт томддог. харин aNa компанид ийм онгоц нь хавай хүрэх агаарын аяллын гол өрсөлдөгч Japan air­lines­аас (JaL) зах зээлийг нь булаахад тус болох ёстой. гэсэн ч цагтаа бахархал байсан аварга онгоцыг зорчигчоор байнга дүүргэх чадах нь эргэлзээтэй.

“aNa­гийн энэ их сурталчилгаанаас болоод эхэн үедээ дүүрэх байх. харин цаашдын жилүүдэд бүх суудал дүүрэх нь юу л бол” хэмээн Japan aviation Management research­ын

судлаач Ясүо хашимото өгүүлэв. Japan airlines­д ч хавайн

нислэг чухал. тус компанийн хувьд хавайн чиглэл нь нислэгийн ачааллаараа aNa­гын урд ордог цөөн шугамын нэг. өнгөрсөн оны гуравдугаар сард hawaian airlines­тай тогтоосон түншлэлийнхээ ачаар JaL компани Япон­хавайн агаарын тээврийн зах зээлийн 33 хувийг хяналтдаа авч, 14 орчим хувийг эзэлдэг aNa­гаас хол тасарсан юм.

“JaL­ын хувьд aNa­гаас илүү гардаг хэдхэн маршрутын нэг. үүссэн нөхцөлийг aNa өөрчилж чадвал үр дүн нь лут

байх болно. JaL­ын зах зээлээс жоохон ч болов хороох нь aNa­гийн зорилго” хэмээн хашимото ярьж байлаа.

aNa зорчигч тээврийн багтаамжаа ихэсгэлээ ч хавайн зарим чиглэлд JaL­тай шууд өрсөлдөж чадахгүй. учир нь хавайн гол арал дахь Кона хэмээх аялал жуулчлалын чухал цэгт Японы талаас ганц JaL шууд нислэг үйлддэг. Мөн Японы нийслэл болон осака, нагояа зэрэг хотоос хонолулу хүрэх чиглэлд ноёрхдог.

“хавай хүрэх нислэгийн нийт зах зээлийг тэлж өгөх учраас ийм өрсөлдөөнийг бид дэмжинэ” хэмээн а380 ашиглах aNa­гийн шийдвэртэй холбогдуулан JaL­ын ерөнхийлөгч Юүжи акасака мэдэгдэв. “Конаг оролцуулаад хавайн олон хотод нислэг үйлддэг нь манай давуу тал” хэмээн ерөнхийлөгч үзэж байлаа.

Зах зээлд тэргүүлэх зорилгоор бүх а380­аа хавайн чиглэлд төлөвлөж байгааг aNa­гийн гүйцэтгэх захирал шиня Катанозака өнгөрсөн долоо хоногт сэтгүүлчдэд тайлбарласан юм.

Дэлхийн хамгийн том ард чилсан арга хэмжээ болох Энэтхэгийн сонгууль нефтийн зах зээлийг өсгөж магадгүй.

Үеийнхээ бусад олон эмэгтэйн адилаар Кайли Женнер нийгмийн сүлжээнд идэвхтэй нэгэн.

Хятадын жуулчид тансаг брэндүүдэд тохиромжтой бай болж байв.

Дэлхийн хамгийн том сонгууль нефтийг дэмжинэ

Өөрийгөө бүтээсэн тэрбумтан бүсгүй Кайли женнер

Тансаг брэндүүдийг баярлуулсан хятадын жуулчлал саарав

> 10 > 10 > 10

японы aNa шинэ аваргад бооцоо тавилаа

хАМГИйн ИнноВАцлАГ, БҮТЭЭлч ТӨГСӨГч БЭлТГЭДЭГ СУрГУУль

олон САлБАрТ хАМГИйн чАнАрТАй ТӨГСӨГч БЭлТГЭДЭГ СУрГУУль

БУСАД СУрГУУлИУДынхААС ИлҮҮ чАДВАрлАГ ТӨГСӨГчТЭй СУрГУУль

БрЭнДИйн нЭр хҮнД САйн, ТӨГСӨГч нь ДЭВШИх БолоМж хАМГИйн ИлҮҮ СУрГУУль

БрЭнДИйн нЭр хҮнД САйн, ТӨГСӨГч нь ДЭВШИх БолоМж хАМГИйн ИлҮҮ СУрГУУль

Хятадын мянганыхан азийн үл хөдлөх хөрөнгийг хамж байна

сайтад өрсөлдөгч олон. Shenzhen World Union Properties Consul­tancy­гийн гадаад үл хөдлөх хөрөнгийн салбар Shiju, ану­ын сиэттлд төвтэй Beimeigoufang.com зэрэг онлайн худалдааны бусад том платформ хятадад зэрэгцэн ажиллаж байна. Bei­meigoufang.com­ын нэр нь “умард америкаас хөрөнгө худалдаж авах нь” гэсэн утгатай хятад үг юм.

наймааны хялбар дөхөм байдал хэрэглэгчдийг татах нэг арга. худалдан авагч 1,500 ам.доллараас доош урьдчилгаа төлөөд хэдхэн цагийн дотор үл хөдлөх хөрөнгө сонгох боломж бүрдэнэ. Uoolu сайт цогц үйлчилгээтэй тул худалдан авагч гадаадын банкаас моргейжийн зээл авах, худалдаж авсан орон сууцандаа түрээслэгч олуулах, түрээсийн төлбөрөө хураалгах ажлыг ч даалгаж болно.

тус сайтаар үйлчлүүлэгчдийн

тал нь үл хөдлөх хөрөнгөө газар дээр нь очиж үзэлгүйгээр худалдан авсан хүмүүс. худалдан авсан үл хөдлөх хөрөнгийн 22 хувь нь агенттай уулзах юм уу ядаж утсаар ч ярилгүйгээр дан онлайн орчинд өрнөсөн наймаа юм.

Зүүн өмнөд азийн үл хөдлөх хөрөнгө сонирхол татдаг нэг шалтгаан нь жилдээ 50 мянган долларын квот зэрэг хязгаарлалт бүхий хятадын валютын зохицуулалтын хүрээнд урьдчилгаа төлбөрийг шийдэж болдог явдал. (гадаад дахь үл хөдлөх хөрөнгөд төлбөр төлөхийг хориглосон албан ёсны хориг байдаг ч аргалж болдог.)

шинэ Зеланд, Канад, сингапур, австрали зэрэг улс гадаадынхан үл хөдлөх хөрөнгө худалдаж авахад хязгаарлалт тогтоосон бол тайланд, индонези, Филиппинд ийм саад тотгор байхгүй.

олон улсын үл хөдлөх

Их сургуулиудыг MBA (Master of Business Administration) буюу бизнесийн удирдлагын магистрын бүрэн хөтөлбөрөөр нь үнэлж зэрэглэсэн Bloomberg Businessweek 2018 оны жагсаалтыг энэхүү хүндтэй зэрэг хүртсэн 3,698 төгсөгчийн дунд явуулсан судалгаанд үндэслэн гаргажээ. Нийт нэгээс таван онооны дагуу шилдгүүдийн жагсаалтын эхний таван байранд багтаж буй сургуулиудыг доор оруулав.

BLOOMBERG БИЗнЕСИйн ШИлДЭГ СУрГУУлИУДыГ ТоДрУУллАА

Зэрэглэл

1

2

3

4

5

Зэрэглэл

1

2

3

4

5

Зэрэглэл

1

2

3

4

5

Зэрэглэл

1

2

3

4

5

Зэрэглэл

1

2

3

4

5

Сургуулийн нэр

Стэнфорд

Йелийн Их Сургууль

Жоржтауны их сургуулийн харьяа МакДоноу бизнесийн сургууль

Беркли дэх Калифорнийн их сургуулийн харьяа HAAS бизнесийн сургууль

Карнеги Меллоны Их Сургуулийн харьяа Тепперийн бизнесийн сургууль

Сургуулийн нэр

Йелийн Их Сургууль

Карнеги Меллоны Их Сургуулийн харьяа Тепперийн бизнесийн сургууль

Европын Бизнесийн Удирдлагын хүрээлэн – INSEAD

Наваррын Их Сургуулийн харьяа Бизнесийн сургууль – IESE

Лозаннын Бизнесийн Сургууль – IMD

Сургуулийн нэр

Бригэм Янгийн Их Сургуулийн харьяа Марриот бизнесийн сургууль

Жоржтауны Их Сургуулийн харьяа МакДоноу бизнесийн сургууль

Карнеги Меллоны Их Сургуулийн харьяа Тепперийн бизнесийн сургууль

Умард Каролинагийн Их Сургуулийн харьяа Кенан-Флаглерийн бизнесийн сургууль

Йелийн Их Сургууль

Сургуулийн нэр

Стэнфорд

Харвард

Пенсильванийн Их Сургуулийн харьяа Уортоны бизнесийн сургууль

Жоржтауны Их Сургуулийн харьяа МакДоноу бизнесийн сургууль

Массачусетсын Технологийн Их Сургуулийн дэргэдэх Slon менежментийн

сургууль

Сургуулийн нэр

Стэнфорд

Вашингтоны Их Сургуулийн харьяа Фостерын бизнесийн сургууль

Беркли дахь Калифорнийн Их Сургуулийн харьяа HAAS бизнесийн сургууль

Жоржтауны Их Сургуулийн харьяа МакДоноу бизнесийн сургууль

райсын Их Сургуулийн харьяа Жонсын бизнесийн төгсөх сургууль

Оноо

4.29

4.18

4.17

4.13

4.10

Оноо

4.18

4.17

4.17

4.15

4.08

Оноо

4.17

4.17

4.10

4.01

4.01

Оноо

4.69

4.56

4.50

4.41

4.40

Оноо

4.57

4.25

4.13

4.10

4.03

20-од насныхан 30-од насныхан 40-од насныхан 50-од насныхан

50%

40

30

20

10

0

Технологижсон үеийнхэнUoolu-гийн худалдан авагчдын 60 гаруй хувь нь 40-өөс доош насныхан

Эдийн засаг

10 Засгийн гаЗрын МЭдЭЭ сонин 2019.03.08, баасан ~ №043 (1095)

Софи александерүеийнхээ бусад олон эмэгтэйн

адилаар Кайли Женнер нийгмийн сүлжээнд идэвхтэй нэгэн. гэвч тэрбээр бусдын хийж чадаагүй нэг зүйл хийсэн нь 21 насандаа тэрбум ам.доллар босгосон явдал юм. Женнер хамгийн залуу тэрбумтан болсон агаад Kylie Cosmetics компаниа байгуулахад тусалсан бусад залуу тэрбумтнуудад баярлах ёстой. тэгвэл Tribe dynamics брэндийн маркетингийн компанийг үүсгэн байгуулагчдын нэг Конор бигли “бизнес өнөөгийн цар хүрээнд нийгмийн сүлжээгүйгээр оршин тогтнох боломжгүй” гэв.

instagram­ын Кевин систром, Snapchat­ын Эван шпигель, facebook­ын Марк Закерберг, Twitter­ын Жак дорси нарын үүсгэн байгуулагчид бүгд 45­аас доош насны тэрбумтнууд билээ. нийгмийн сүлжээнд судалгаа хийдэг hopper hQ фирмийн тооцоогоор Женнерийн instagram дахь нэг пост сая

өөрийгөө бүтээсэн тэрбумтан бүсгүй кайли женнер

орчим ам.долларын үнэтэй аж. түүний постуудад гэр бүлийн зураг, толинд хийсэн сельфи мөн уруул, хацар өнгөлөгч, нүдний тень гэх мэт барааны зар сурталчилгаа тавигддаг. Женнерийг instagram­д 128 сая хэрэглэгч дагадаг агаад Snapchat, facebook, Twitter­т бас өөрийн үй олон шүтэн бишрэгчтэй.

бигли “үй олон дагагчтай байгаа нь онцгой зүйл. үүнийг дуурайх нь зүйн хэрэг” гэжээ. Жишээ нь, instagram­д 68.3 сая дагагчтай дуучин рианнагийн fenty Beauty компани тансаг барааны LVMh брэндтэй хамтран ажилладаг бол 33.6 сая дагагчтай худа Каттан санхүүгийн ажлаа орхиж, нүүр будалтын модель болжээ. түүний нүүр будалтын блог нь амжилтад хүрсний дараа 2013 онд эгч нартайгаа хамтран huda Beauty компаниа байгуулжээ. биглигийн ярьснаар тэд өдгөө жилд 200 сая ам.долларын орлоготой ажил лаж байна.

тэрбээр цааш нь “алдартай брэн дүүдэд ал дар­

тнуудын өөртөө зо­риулан хийсэн

бү тээг дэ хүүний ам жилт болон хүсэл тэмүүлэл байнга ажиг­

лагддаг. Кайли өөрийн бү тээг­

дэхүү нээ бо ловс­руулахад идэвх тэй

оролцож, өдөр тутмын ажлын явцыг instagram­аар

харуул даг. нү дэнд ил бай дал болон байнгын харилцааг нв шүтэн бишрэгчид дэмжлэгээр хариулдаг” хэмээн тайлбарласан юм.

Матт Таунсэндсүүлийн арваад жил хятадын

чинээлэг жуулчид тансаг брэн­дүүд, казино, аяллын усан онгоцуудыг тэжээж байлаа. гэвч энэхүү найр хэр удаан үргэлжлэх нь эргэлзээтэй байна. токиогийн гял цал гинза гудамжаас эхлээд хонконг, Макао, нью­йоркийн тавдугаар өргөн чөлөө хүртэл дэлхийгээр хэрсэн чинээлэг хятадуудын таашаалд нийцүүлэх бизнест доголдол гарах болол той. үүнд хятадын эдийн засгийн удаашрал, дотоодын хэрэглээг дэмжих бодлого, мөнгөний ханшийн хэлбэлзэл гээд олон тайлбар бий.

шалтгаан нь ямар байлаа ч үр дүн нь дэлхий даяар түг­шүүр үүсгэв. баян худалдан авагч дыг судалдаг Unity Mar­keting фирмийн захирал Пэм данзигер “тансаг брэндүүд хятадын өсөлтөөс ихээхэн ашиг хүртсэн ч энэ “цэцэрлэг” цаашид

Тансаг брэндүүдийг баярлуулсан Хятадын жуулчлал сааравбайгууллагын мэдээгээр үүний үр дүнд хятад улс 2012 онд олон улсын жуулчлалын зарцуу­лалтаар тэргүүлж байлаа.

гэвч хятадын удирдлага ийм худалдан авалт дотоодод илүү хийгдэх ёстой хэмээгээд үүнд чиглэсэн арга хэмжээ авч эхлэв. Засгийн газар импортын барааны татварыг багасгаж, эх орондоо худалдан авах болом­жийг дээшлүүллээ. түүнч лэн гадаадаас худалдан авч, до­тоодын иргэдэд илгээдэг биз­несийг хумив. Эдгээр алхмууд үр дүнгээ өгч байна. Жи шээ нь, Capri брэндийн бор луулалт хятадад сайн байгаа ч хятадын жуулчид цөөрсөн учир Япон, өмнөд солонгост буур сан гэнэ. ноён данзигер энэ талаар “үүнээс үзэхэд цаашид хя тадын жуулчдад суурилсан биз несийг хөгжүүлэх боломжгүй бол лоо. Энэ бол эрсдэлтэй бизнес” хэмээсэн байна.

ургахаа болилоо. тэднээс хялбар мөнгө ирдэг байсан ч тэднийг буруутгаж болохгүй” хэмээв. 2017 онд дэлхийн тансаг барааны борлуулалтын гуравны нэгийг хангасан хятадын худалдан авагчид хаачив гэдэг асуулт сүүлийн хэдэн сард захирлуудын тол гойг гашилгаж байна. Фран­цын L’Oreal, LVMh мэтийн том брэндүүд түгшүүрийг намжаахыг

хичээж, аяллын борлуулалт сайн байгаа хэмээв. харин Tiffani, Capri holdings, Tapestry inc зэрэг компани нью­йорк, хонконгт хятадуудын зарцуулалт суларсан гэж үнэлжээ.

түүнчлэн аяллын хөлөг он­гоцны операторууд ийм бэрх­шээлтэй мөн адил тулгарав. тэд сүүлийн хэдэн жилд хятад аялагчдыг татахад хөрөнгөө

зарсан атал эрэлт ийн буурлаа. 2017 оны эхээр норвегийн Cruise Line компани зөвхөн хята­дуудад зориулсан гэр бүлийн том өрөөтэй хөлөг онгоц усанд тавьсан юм. гэтэл хичээл зүтгэл нь талаар болж, эднийх хөлгөө аляскын аялалд зориулан засахад 50 сая ам.доллар зар­лагадав. Казинонууд ялангуяа, Макаогийн мөрийтэй тоглоом аж

үйлдвэрт дарамт учраад байна.хятадын жуулчид тансаг

брэндүүдэд тохиромжтой бай болж байв. тэдний эх орны эдийн засгийн түргэн өсөлтийн ачаар шинэ баячууд төрж, байр сууриа харуулахыг эрмэлзэж эхэлсэн. санхүүгийн хямралын дараах үетэй хэт зарцуулалт давхацсан нь мөн таатай тохироо байсан юм. дэлхийн аялал жуулчлалын

261Хятад

АНУ

Герман

Их Британи

Франц

12481

6440

Дэлхийн хамгийн зузаан түрүүвчтэй жуулчид(зарцуулалт, тэрбум ам.доллараар)

засвартай давхацсан тул Энэтхэг улс шатахууны импортоо нэ­мэг дүүлэх таамаг төрүүллээ” хэмээн тайлбарлав.

тус улсад хэдийн нэмэгдээд буй түлшний эрэлт дээр цаг үеийн хэрэглээ давхацсанаар нэгдүгээр сард өдөрт 75000 баррель байсан борлуулалт

100000 баррельд хүрсэн байна. түүнчлэн шингэрүүлсэн хийн эрэлт эрс өсөж буй нь Засгийн газар өрхийн хэрэглээний хийн хангамжийг тасалдуулалгүй сонгогчдын сэтгэл санааг өргөх бодлоготой холбоотой юм. өнгөрсөн сард нефтиэс дизелийн түлш боловсруулах

үйлдвэрлэлийн ашиг жилийн дүнгээр 25 хувь өссөн байна. ойрын саруудад засварын ажил нийлүүлэлтийг саатуулж магадгүй ч олон улсын далайн тээврийн байгууллагын шинэ журам хөлөг онгоцны түлшний хэрэглээг удаан хугацаанд нэмэгдүүлэх боломжтой юм.

Дэлхийн хамгийн том сонгууль нефтийг дэмжинэ

Сакет Сундрадэлхийн хамгийн том ард­

чилсан арга хэмжээ болох Энэтхэгийн сонгууль нефтийн зах зээлийг өсгөж магадгүй. 875 сая энэтхэгчүүд гурван сарын турш удирдагчаа сонгох бөгөөд энэ нь ану­ын 158 сая бүртгэгдсэн сонгогчоос хавьгүй илүү үзүү лэлт юм. сонгуулийн өмнө олон нам тэдний саналыг татахаар өрсөлдөж, хөдөлгөөн идэвхжсэн нь энд нефтийн эрэлтийг дэлхийд хаа ч байх­гүйгээр нэмэгдүүлэв.

намын дэмжигчид дэлхийн долоо дахь эдийн засагтай хот, тосгодоор машин, мотоцикл хөлөглөн давхиж буй бензиний хэрэглээг өсгөсөн нь дамжиггүй. Bloomberg­ийн судалгаанаас үзэхэд шатахуун нэрэх олон үйлдвэр засвар хийхээр зогссон ч ирэх саруудад Энэтхэгт эрэлт нэмэгдсэнээр компаниудын ашгийг дээшлүүлэх таамаг гарчээ.

сингапур дахь facts global energy фирмийн нефтийн шинжээч Вэнлин Чин “сонгууль

Хөрөнгийн бирж санхүүгийн хувьд төсвөөс хараат бус, бие даасан

С.Батсайхан / ЗГМ©

• хөрөнгийн биржийн зүгээс хэлэхэд зах зээлийн дэд бүтэц бэлэн болсон. Дэд бүтцийн байгууллагууд ч дор бүрнээ үүнд өөрсдийгөө бэлдсэн.

• лондоны хөрөнгийн биржид жил бүр бид тодорхой хэмжээний төлбөр төлдөг. Энэ төлбөрөө өмнө нь улсын төсвийн санхүүжилтээр шийддэг байсан бол 2018 оноос өөрийн хөрөнгөөр төлж эхэлсэн.

• “Ард Кредит” болон “Түмэн шувуут” компани хувьцаагаа олон нийтэд санал болгож, хувьцааны захиалгууд нь нийлүүлэлтээсээ давж хаагдсан.

2019.03.08, баасан ~ №043 (1095)

Эдийн засаг

11

ЗгМ ТОвЧХОН» БАнК, САнхҮҮ

10.4 Тэрбум ширхэг. Санхүүгийн зохицуулах хорооны мэдээллээр 2018 оны жилийн эцсийн дүнгээр хувийн өмчийн эзэмшилд байгаа нийт 10.4 тэрбум ширхэг хувьцааны 93.2 хувь нь ердөө 1024 хувьцаа эзэмшигчийн гарт байна.

» хӨрӨнГӨ орУУлАлТМонголын хөрөнгийн биржийн нэгдүгээр ангилалд бүртгэлтэй АПУ компани энэ онд экспортоо 3-4 дахин нэмэгдүүлэх зорилт тавиад байна. Цаашид экспортын борлуулалтад эзлэх хувийг өсгөхөөр зорьж байгаа аж. Өнгөрсөн онд ОХУ болон БНХАУ-ын зах зээлд эрчимтэй борлуулалт хийсэн байна.

» ГАДААД хУДАлДАА

1.9 Тэрбум ам.доллар. Гадаад худалдааны нийт бараа эргэлт 2019 оны эхний хоёр сарын дүнгээр өмнөх оны мөн үеэс 23.4 хувиар өсөж, 1.9 тэрбум ам.долларт хүрэв. Тайлант хугацаанд экспортын дүн импортын дүнгээс 256.1 сая ам.доллараар давж, гадаад худалдааны баланс эерэг гарсныг Гаалийн ерөнхий газар онцоллоо. Нийт экспортын 75.5 хувийг эрдэс бүтээгдэхүүн эзэлж байна.

» ЭКСПорТ

1.6 Сая тонн. Сар шинийн баяр тохиосон хоёрдугаар сард нүүрсний экспорт буурсан байна. Нарийнсухайтын бүлэг ордод олборлолт хийж байгаа компаниуд болон Terra Energy нүүрсээ экспортолдог Шивээхүрэн-Сэхэ боомтоор оны эхний хоёр сард 1.6 сая тонн нүүрс экспортолжээ.

Засгийн гаЗрын МЭдЭЭ сонин

АНУ-ын доллар 2,634.61

Евро 2,979.35

Японы иен 23.57

ОХУ-ын рубль 39.95

БНХАУ-ын юань 392.74

БНСУ-ын вон 2.33

ваЛЮТыН ХаНШ

Монголын хөрөнгийн бирж өнгөрсөн онд нийт 252 удаагийн арилжаа зохион байгуулж, хувьцааны анхдагч болон хоёрдогч зах зээлийн арилжаагаар 136 компанийн 666.8 сая ширхэг хувьцааг 210 тэрбум төгрөгөөр арилжаалжээ. Бирж өнгөрсөн онд улсын төсвөөс ямар нэгэн санхүүжилт авалгүйгээр хөрөнгийн зах зээлийн дэд бүтцийн аюулгүй, найдвартай, хэвийн ажиллагааг хангаж ажиллахад 838.9 сая төгрөгийг компанийн өөрийн эх үүсвэрээс төлж, шийдвэрлэн санхүүгийн хувьд төсвөөс хараат бус байдалд шилжсэн байна. Эдгээр

Хөрөнгийн зах зээлийн боломжийг бизнесүүд олж харсан байна

Б.Баяртогтох @bayartogtokhZGM

мэдээллийн хүрээнд Монголын хөрөнгийн биржийн гүйцэтгэх захирал Х.Алтайтай ярилцлаа.

-Хөрөнгийн зах зээлийн энэ оны төлөв байдлыг хэрхэн харж байна вэ. Он гарснаас хойш хоёр ч шинэ бүтээгдэхүүн гарч, компаниуд ногдол ашиг тараахаа мэдэгдэж эхэллээ. Зах зээлийн идэвх хэр байна вэ?

­2019 оны эхэн үеэ дүгнэж хэлэхэд 2018 оны амжилтыг давтсан, зарим үзүүлэлтээрээ илүү гарсан жил болж байна. тухайлбал, хувьцааны арилжаа өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 3.3 дахин өссөн байх жишээтэй. түүнчлэн хөрөнгийн зах зээл дээр хоёр iPO амжилттай хийгдлээ. “ард Кредит” болон “түмэн шувуут” компани хувьцаагаа олон нийтэд санал болгож, хувьцааны захиалгууд нь нийлүүлэлтээсээ давж хаагдсан. Эндээс хөрөнгийн зах зээлийг сонирхох, уг зах зээлд хөрөнгө оруулалт хийх олон нийтийн хүсэл, сонирхол их байгаа нь харагдлаа. хандлагыг

нэг талаар шинэ бүтээгдэхүүнд тодорхойлсон гэж хэлж болно.

үүнээс гадна хоёр компани хөрөнгийн зах зээлд шинээр хувьцаагаа бүртгүүлэхээр ажиллаж байна. Компаниуд зохих шаардлагыг хангаж, хүсэлтээ хороонд илгээсэн бөгөөд шийдвэр гарахыг нь хүлээж байгаа.

-Биржийн 2018 оны санхүү-гийн тайлан гарсан байна. Тай лангаас харахад үйл ажил лагааны орлого буурчээ. Орлого буурахад юу хамгийн их нөлөөлсөн бэ?

­Эргэн сануулахад, 2017 онд хөрөнгийн зах зээл, хөрөнгийн биржийн хувьд хамгийн өндөр дүнтэй арилжаа хийгдсэн жил байсан. учир нь, Засгийн газрын бонд идэвхтэй арилжаалснаар манай хөрөнгийн биржийн санхүүгийн үзүүлэлтэд шууд нөлөөлсөн. харин 2018 оны хувьд харамсалтай нь Засгийн газрын бондын анхдагч зах зээлийн арилжаа хийгдээгүй. хэдий тийм боловч дотоодын компаниуд хувьцаагаа хөрөнгө оруулагчдад санал болгож, iPO хийснээр нэлээд идэвхтэй жил болж өнгөрлөө. хувьцааны

арилжаа сайн байсан учраас 2017 онтой харьцуулахад 10 орчим хувийн бууралттай байсан ч шинэ бүтээгдэхүүн нэмэгдсэн. биржийн санхүүгийн үзүүлэлтийн хувьд гэвэл бие дааж чадсан. лондоны хөрөнгийн биржид жил бүр бид тодорхой хэмжээний төлбөр төлдөг. Энэ төлбөрөө өмнө нь улсын төсвийн санхүүжилтээр шийддэг байсан бол 2018 оноос өөрийн хөрөнгөөр төлж эхэлсэн.

-Хөрөнгийн бирж энэ онд ашигт ажиллагаагаа нэмэг-дүү лэхийн тулд юу хийж, хэрэг-жүүлэхээр төлөвлөж байна вэ?

­хөрөнгийн бирж үндсэн үүргийнхээ дагуу анхдагч зах зээлийг дэмжиж ажиллана. Манай бизнесүүд эхнээсээ хөрөнгийн зах зээлийн боломжийг олоод харчихсан байна. хувьцаа гаргаж, хямд зардлаар хөрөнгө оруулалт татах сонирхол ч нэмэгдлээ. Энэ зах зээлд хөрөнгө оруулж байгаа иргэдийн хувьд өнөөдрийн болон ирээдүйн нөөц, боломжийг урьдчилан хардаг болжээ. Эдгээрээс гадна давхар бүртгэл гээд том сэдэв бий. Канадад болсон олон улсын уул уурхайн хөрөнгө оруулагчдын чуулга уулзалтын үеэр торонто­гийн хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй, Монголд үйл ажиллагаа явуулж байгаа компаниуд Монголын хөрөнгийн биржид давхар бүртгүүлэх боломж, “Эрдэнэ ресурс” компанийн сайн жишээг онцолж байна. давхар бүртгэл хийлгэх компаниудын талаар яригдаж эхэлсэн. хөрөнгийн биржийн ашигт ажиллагаа энэ онд нэмэгдэнэ гэсэн хүлээлттэй байна.

-Давхар бүртгэлтэй ком-панийн бүтээгдэхүүнийг хөрвөх чадвартай болгоно гэж та ярилаа. Зах зээлийн дэд бүтэц бэлэн болсон уу?

­хөрөнгийн биржийн зүгээс хэлэхэд зах зээлийн дэд бүтэц бэлэн болсон. дэд бүтцийн байгууллагууд ч дор бүрнээ үүнд өөрсдийгөө бэлдсэн. биржийн зүгээс ч үүнд дэмжлэг үзүүлж ажиллаж ирсэн.

2019 оны эхэн үеэ дүгнэж

хэлэхэд 2018 оны амжилтыг давтсан, зарим үзүүлэлтээрээ

илүү гарсан жил болж

байна.

“бнхау­ын нүүрсний ханш харьцангуй тогтвортой байх төлөвтэй байна" гэж бүх хятадын ардын төлөөлөгчдийн их хурлын чуулган дээр Shenhua Ningxia Coal industry group­ийн тэргүүн шао Жиньжье онцоллоо. тэрбээр "нүүрсний

олборлолтыг өнгөрсөн оны түвшинд нь хадгалах болно” гэдгийг мөн онцолсон байна. түүнчлэн бнхау­д энэ онд нүүрсний хэрэглээ өсөж магадгүй гэсэн таамгийг China energy investment­ийн Ерөнхий менежер лин Вэн дэвшүүллээ. нүүрсний ханш тогтворжиж, өсөлт хязгаарлагдах төлөвтэй байгаа нь нийлүүлэлтийн хэмжээнээс шалтгаалж байна

гэж Bloomberg intelligence­ийн шинжээчид тайлбарлаж байгаа юм. бнхау­ын Засгийн газрын барьж байгаа цэвэр эрчим хүчинд чиглэсэн урт хугацааны бодлого ч мөн нүүрсний ханшийг өсгөхгүй байх нэг хүчин зүйл болж байна гэж үзэж байна.

үүнээс гадна бнхау­ын нүүрсний салбарын төлөвийн шинэ таамгийг Citigroup гаргаад байна. бнхау­ын Засгийн

газрын тайлангаас харахад энэ онд нүүрс болон металл олборлогчдод нэлээд эерэг байх дүр зурагтай байна гэж тус банк онцоллоо. Ялангуяа China Shenhua energy, Chalco тэргүүтэй уул уурхайн салбарын томоохон дөрвөн компанид илүү ээлтэй байх төлөвтэй гэсэн байна. салбарын хэмжээнд хэд хэдэн нэгдэн, нийлэх хэлцэл хийгдсэнээр ган болон өнгөт

металлын үйлдвэрлэл тэлнэ гэж харж байгаа аж. Мөн бнхау­ын Засгийн газрын нөат­ыг гурван хувь бууруулах төлөвлөгөө уул уурхайн салбарынханд их биш ч гэсэн эерэг нөлөөлнө гэж үзэж байна. түүнчлэн 2018 онд гурван хувьтай байсан дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтын өсөлт энэ жил 10 хувь болж өсөх төлөвтэй байгаа нь нэмэлт дэмжлэг болно гэдгийг онцоллоо.

ХөрШ

БНХаУ-ны нүүрсний үнэ тогтвортой байх төлөвтэй байнаМ.ЗолбооШинжээч

12 Засгийн гаЗрын МЭдЭЭ сонин 2019.03.08, баасан ~ №043 (1095)

Эдийн засаг

Манайд ч сүүлийн жилүүдэд зөвлөх нэртэй идэхээс өөр ид шидгүй “зөгий”-нүүд үүрлэх болсон

1дэлхийн 190 орчим орныг

нэгтгэсэн оуВс­г толгойлдог, санхүүгийн салбарын нөлөө бүхий манлайлагч Кристан лагард мэдэмхийрэгчдээс хол байхыг сануулсан нь дэлхийн цөөнгүй хэсгийн загатнасан газар нь маажих шиг болов.

гоё сайхан үгээр ховсдож, тЭЗү гэх хэдэн хуудас цаас чулуудчихаад, хариуд нь хамаг мөнгийг нь хуу хамж оддог олон улс дамнасан энэ төрлийн бизнес өсөн өндийх гэж зүтгэж буй ядарсан орнуудыг холгож, мөнгө саасаар байна. Манайд ч сүүлийн жилүүдэд зөвлөх нэртэй идэхээс өөр ид шидгүй “зөгий”­нүүд үүрлэх болсон. Ялангуяа, хяналт, хариуцлага, чадавх

shaNghaI composIte

haNg seNg kospIs&p 500 topIxDow JoNes Ftse 100 NIkkeI 225

0.65%0.52% 0.84%0.14%

0.89% 0.45%0.49%0.65%

erdene resource Development Торонто

Өдөр 4.35% Сар Жил

0.270.250.24

aspire mining австрали

Өдөр 5.26% Сар Жил

0.02

0.020.02

rio tinto австрали

Өдөр 0.66% Сар Жил

80.7778.0575.33

XII/03XII/03XII/03XII/03 I/15I/15I/15I/15 III/07III/07III/07III/07

Өдөр 0.96% Сар Жил

turquoise hill resources ltd Торонто

2.482.332.19

ЗаХ ЗЭЭЛИйН гОЛ үЗүүЛЭЛТ:

Өдөр 0.19% Сар ЖилӨдөр 0.34% Сар Жил

аПУ Хк

600620640

580II/10 II/10 II/10II/10I/18 I/18 I/18I/18III/07 III/07 III/07III/07

гОвЬ Хк

Өдөр 1.13% Сар Жил

МОНгОЛ ШУУДаН Хк

340

350

330

650

600

550

Сүү Хк

205210

200195

Өдөр 2.04% Сар Жил

муутай төрийн байгууллага, түүний харьяа компаниудад мөнгөнд амташсан зөвлөхүүд үүрлэж, шим шүүсийг нь сорж сууна. гэхдээ гадаадын өндөр үнэтэй зөвлөхүүдийн байгуулсан гавьяа, ажлын үр дүн нь үзэгдэж харагддаг бил үү. Манай мангаруудыг баахан онолоор бөмбөгдөж, цаас үйлдвэрлэж байгаад Монголоос мөнгийг нь салгаж аваад, алга болсон жишээ цөөнгүй.

Монголын нүүрсний зах зээлийг нээнэ хэмээн гайхуулж байсан шинэ төмөр зам төсөл яасан билээ. Манай улсын хөгжлийг хурдасгана хэмээн сайрхаад байсан төсөл өдгөө Монголын хөгжил дэвшлийг боомилж буй хамгийн том гав гинж болчихоод байгаа. төмөр замаа тавиагүйгээс өнөөдөр бид арчаагаа алдаж, нүүрс ачсан автомашинууд байсхийгээд л хилийн боомтод хэдэн зуун километр үргэлжилсэн цуваа үүсгэдэг.

Энэ төслийн стратегийн зөвлөхөөр дэлхийд алдартай McKinsey компани ажилласан.

гэтэл шинэ төмөр замын зураглалыг буруу хийснээс хятад, Монголын төмөр замын уулзах цэг нь зөрсөн. Зөрлөгийг нь нийлүүлэхийн тулд Монгол улс дахин 100­150 сая ам.доллар зарцуулах шаардлагатай. гэтэл зураг төслийг буруу хийсэн компани Монголын төрөөс зургаан тэрбум төгрөг аваад, алга болсон. одоо би овоолсон шороо, олон улсад гологдох тЭЗү­тэй хаашаа ч хөдөлж чадахгүй таг гацчихаад байгаа.

шилэн дансны тухай хууль хэрэгжиж эхэлснээр татвар төлөгчдийн мөнгийг шимж сорсон харийн зөвлөхүүдийг

сөхсөн. одоогоос 3­4 жилийн өмнө төрийн өмчит томоохон компаниудын нэг “Эрдэнэс оюутолгой” компани олон тэрбум төгрөгөөр зөвлөх үйлчилгээ авч байжээ. тэр бүү хэл, Монголд сард төрийн мөнгөнөөс гаргаж, 188 мянган ам.долларын үнэтэй санхүүгийн зөвлөх үйлчилгээ авдаг төрийн өмчийн компани байсан нь шуугиан тарьж байсан юм. Ер нь манай уул уурхай, санхүү, хөрөнгийн зах зээл гээд олон салбарынхан гадаадын зөвлөхийг бурхан шиг тахин шүтчихсэн. гэтэл гадаадаас зөвлөх үйлчилгээ авахаар Монгол улсын урсгасан мөнгө ам.долларын ханшид нөлөөлж, урсгал дансны алдаг­дал өсөхөд хүргэдэг гэдгийг Монголбанкнаас мэдээлсэн.

тийм компани зөвлөх үйл­чилгээний чиглэлээр хамтран ажиллахаар болов, тэр төсөлд хэдэн сая ам.долларын зөв лөх үйлчилгээ авна... ийм мэдээ­лэлтэй уншигч та ч цөөнгүй таардаг биз.

саяхан л гэхэд төрийн өмчит

гадаадын зөвлөхүүдийн ачаар хөгжсөн улс гэж дэлхийд байхгүй

• хөгжих гэж яваа орнууд стратегийн төлөвлөгөөгөө боловсруулахдаа олон улсын зөвлөхүүдийг хэдэн сая ам.доллараар хөлсөлж, мөнгөө үр ашиггүй цацаж байна.

• Шилэн дансны тухай хууль хэрэгжиж эхэлснээр татвар төлөгчдийг мөнгийг шимж сорсон харийн зөвлөхүүдийг сөхсөн.

• хамтын ажиллагаа, түншлэл зэрэг ажил хэрэгч нэрээр өнгөлөн далдалж, зөвлөх үйлчилгээг зүгээр л мөнгө угаах арга болж, хувиргасаар байна.

гадаадын зөвлөх үйлчилгээ

ам.долларын өсөлтөд

нөлөөлдөг

Гадаадын том компаниуд “зөвлөж, тусална” хэмээн хөгжих гэж ядарч цөхөрч яваа орнуудын чихэн дээр цэцэг ургуулаад, тусалж, дэмжсэн нь үгүй, зовлонгоор нь зоос олсоор өдий хүрлээ.

зарим нэг компани цэвэр ашгийнхаа 30 гаруй хувьтай тэнцэх хэмжээний мөнгийг гадаадын санхүү, хуулийн зөвлөх болон бусад үйлчилгээнд зарцуулахаар төлөвлөсөн нь олон нийтийн шүүмжлэл дагуулсан.

хамтын ажиллагаа, түншлэл зэрэг ажил хэрэгч нэрээр өнгөлөн далдалж, зөвлөх үйлчилгээг зүгээр л мөнгө угаах арга болж, хувиргасаар байна. ажлаа хийж чадахгүйдээ аргаа барьсан албан тушаалтнууд бидний татварын мөнгөөр зөвлөх худалдаж авч, баруун, солгойгүй цацаж байна. Манай төрийн байгууллага, аж ахуйн нэгжүүд төсвийн зардалд байнга дарамт болохоор данхар бүтэцтэй, олон хүнтэй атлаа дахиад төрийн мөнгөөр гадаадаас зөвлөх үйлчилгээ авдаг.

гадаадуудын энэ үйлчилгээ одоо ажлаа мэддэггүй дарга нарын хариуцлагаас зугтаах арга саам болтлоо дэлгэрлээ. асуудал нь илэрхий, чадалтай судлаачид, туршлагатай хүмүүс нь байсаар байхад гаднын зөвлөх гэж хөл алдаж, мөнгө гарздах хэрэг байна уу. нэг үеэ бодоход монгол залуус гадаадын томоохон их сургуулиудад боловсорч, дэлхийн хэмжээний том компаниудад мөр зэрэгцэн ажиллах болсон. гэтэл монгол хүний, монгол залуусын саруул ухааныг үнэлж, ашиглахгүй атлаа гадаадынханд хөл алддаг.

дутуугаа нөхөхийн тулд гадаадаас зөвлөх үйлчилгээ авч, давхар зарлага гаргадаг намчдыг төрөөс хөөж, чаддаг мэдэх мэргэжилтнүүдийг нь ажиллуулбал төрийн алба, Монголын хөгжлийг сэвхийтэл босгоод ирнэ. сүүлийн 30 орчим жил Монгол улс гадаадын зөвлөхүүдийн яв гэсэн замаар л явлаа. тэдэнд зөвлүүлээд хөгжчихдөг байсан бол одоо бид хөгжлийн манлайд хүрчихсэн яваа. гэтэл тэд бидний толгойг угааж, олсон хэдийг ч маань үрснээр өөр юу хийж, гийгүүлэв. Ер нь өнөөдөр гадаадын зөвлөхүүдийн ачаар хөгжиж, дэвжсэн улс дэлхийд байхгүй. харин хүнээ хөгжүүлж, иргэнээ дэмжиж нийгэм л өсөн өндийж, хөгжин дэвждэг.

С.Батсайхан / ЗГМ©

азийн бондын зах зээл сэргэв СаНХүүгИйН ЗаХ ЗЭЭЛ

Хятадын pizza hut, kFc-д роботууд ажиллаж эхэллээ ТеХНОЛОгИ

бнхау­д Pizza hut, KfC­ийн үйл ажиллагаа эрхэлдэг Yum Chi­na компани үйл ажиллагаандаа робот нэвтрүүлсэн байна. тус түргэн хоолны сүлжээгээр үйлчлүүлэгчид нүүр таних технологиор төлбөрөө хийдэг болжээ. Мөн үйлчлүүлэгчид гар утсаараа дамжуулан

ресторанд эгшиглэж буй хөгжмийг удирдах боломжтой болсон байна. 2016 оноос хойш Yum China компанийн орлого жилд 25, цэвэр ашиг 33 хувиар өсөж байгаа. тус компани энэ өсөлтөө урт хугацаанд хадгалж, жижиг хотуудад салбаруудаа нээж, бнхау­д нийт 20 мянга

гаруй ресторантай болохоор зорьж буй аж. хэдийгээр ану, бнхау­ын хооронд худалдааны маргаан өрнөж, өмнөд хөршийн эдийн засгийн өсөлт саарч байгаа ч түргэн хоолны салбарт мэдэгдэхүйц нөлөө үзүүлэхгүй гэж Kantar Worldpanel­ийн шинжээчид үзсэн байна.

азийн бондын зах зээлийн эрэлт хоёрдугаар сард ний­лүүлэлтээс 6.7 дахин өндөр байжээ. Энэ нь 2016 оноос хойших хамгийн өндөр дүн болсон байна. Японоос бусад азийн бүс нутагт бондын эрэлт энэ онд 62 тэрбум ам.долларт хүрчээ. Энэхүү өсөлт нь 10

жилийн доод түвшинд хүрээд байсан азийн хөрөнгийн зах зээлийн уналтыг хөрөнгө оруулагчид даван гарсны тод жишээ болсон байна. гэхдээ холбооны нөөцийн банк болон бнхау­ын бодлого суларсан нь хөрөнгийн зах зээлд эрсдэл үүсэх нөхцөлийг

дахин бий болгоод байна. хөрөнгө оруулагчид эрсдэлийг зохицуулах шийдэл эрэлхийлж байгаа юм. учир нь өнгөрсөн жил зах зээлд үүссэн тогтворгүй байдлын улмаас хөрөнгө оруулагчид томоохон эрсдэлтэй тулгарсныг Manulife asset Man­agement онцолжээ.