äºî²Î²Ü вزÈê²ð²Ü

ՀՈԿՏԵՄԲԵՐ 29, 2018 Ã.4 (187)

Հոկտեմբերի 11-ին ՎՊՀ-ում կայացավ «Լեզուն և գրա կանությունը միջմշակութային հաղորդակցության համ ատեքստում» խորագրով միջազգային 5-րդ գի-տաժողովը` նվիրված Հայաստանի Առաջին Հան րա պե-տու թյան 100-ամյակին:

Գիտաժողովը մեկնարկեց լիագումար նիստով: Բաց-ման խոսքով հանդես եկավ ՎՊՀ ռեկտորի ժա մա նա-կա վոր պաշտոնակատար, բ. գ. թ., դոցենտ Սուսաննա Թու մանյանը: Ողջունելով ներկաներին` Ս. Թումանյանը գի տաժողովի մասնակիցներին մաղթեց հետաքրքիր աշ-խա տանքային քննարկումներ:

Մասնակից երկրների թվում էին Հայաստանը (Երևան, Գյումրի, Վանաձոր), Ուկրաինան (Կիև, Խարկով, Մա-րիու պոլ), Լեհաստանը (Պոզնան), Բելառուսը (Մինսկ, Գրոդ նո, Բրեստ), Ռուսաստանի Դաշնությունը (Սանկտ Պե տերբուրգ, Կազան, Ռյազան, Կրասնոդար, Կուբան, Մա գադան), Սլովակիան (Բանսկա Բիստրիցա), Սեր-բիան (Բելգրադ):

Գիտաժողովի շնորհիվ սերտ կապեր են հաստատվում տար բեր երկրների գիտնականների միջև: Սա լավ առիթ է ինչպես փորձի փոխանակման, այնպես էլ գիտական նոր ձեռքբերումներին ու մեթոդներին ծանոթանալու համար:

Լիագումար նիստին առաջինը զեկույցով հանդես եկավ ՎՊՀ ռուսաց լեզվի ամբիոնի դոցենտ Կարինե Առուս տամյանը` «Ռուսական դարձվածքների կազմում գյու ղատնտեսական բառապաշարի իմաստաբանական փո խակերպումները» թեմայով: Ուսումնասիրության նյութ են հանդիսացել ռուսերենի այն դարձվածքները, որոն ցում տեղ գտած գյուղատնտեսական բառերը են-թարկ վել են փոխակերպման` ձեռք բերելով մի դեպ-քում քրիստոնեական, մյուսում` ընդհանուր հոգևոր իմաստ ներ: Դրա շնորհիվ այդ լեզվական միավորները կա րող են ուսումնասիրվել մշակութաբանական, հան-րալեզվաբանական, էթնոլեզվաբանական տե սանկ յուն-ներից:

Վ. Կարազինի անվան Խարկովի պետական հա մալ-սարանի ավագ դասախոս Սվետ լանա Վառավան ներ-կա յացրեց «Կենդանի խոսք. դարձ վա ծաբանությունը օտա-րալեզու հա ղորդակցության

ուսուց ման ըն թացքում» զե կույցը: Հոդ վա ծում դի տարկ-վում են կենդանի խոսքի դա սա վանդման հրա տապ խնդիր ները ռուսաց լեզվի` որպես օտար լեզվի ուսուց ման գործընթացում: Վեր լուծվել են հայտնի գիտնականների վի ճա հարույց տե սակետները բառաշերտի տարբեր խմբե րի դարձ վածքների կազմում ընդգրկման վե րա-բերյալ, ինչ պես նաև առաջարկվել է տվյալ դարձ վածք նե-րի կի րա ռու մը ուսումնական գործընթացում:

Լիագումար նիստի հաջորդ զեկուցողը բ. գ. դ., պրո-ֆե սոր Թերեզա Շահվերդյանն էր` «Ոչ նյու թա կան խոսքի մա սերը միջին հայերենում» թեմայով: Հայոց լեզվի պատ մության միջին հայերենի շրջանում բազ մաթիվ փո-փոխությունների են ենթարկվել ոչ միայն նյու թա կան խոսքի մասերը (մասնավորապես հոլովման և խո նարհ-ման համակարգերը), այլ նաև չթեքվող խոսքի մա սերը. դրանք համալրվել են նորակազմություններով գե րա-զան ցապես նյութական խոսքի մասերից` իմաստ նե րի մթագնմամբ կամ սահմանափակմամբ:

Բ. գ. թ., դոցենտ Վալերի Փիլոյանը լիագումար նիստն ամ փոփեց «Հայկական արքետիպերի համակարգը Հ. Մաթևոսյանի երկերում» զեկույցով` նկատելով, որ Հ. Մաթևոսյանի ողջ ստեղծագործության մեջ իր ար-տահայտությունն ունի հայոց առասպելն իր արքե-տի պերով: Առավել ցայտուն արտահայտվում են որբ ման կան, մոր, երկվորյակ կույսի, իմաստուն ծերունու, Սի զիփոսի, Արա փակվող դիցի արքետիպերը: Հա ճախ էլ այս արքետիպերն արտահայտվում են որոշակի հա մակ-ցություններով: Եվ ամբողջանում է կեր պա րա յին մի հա-մախումբ, մի Ծմակուտ աշխարհ, որ նա խա շտա րա կա-շի նության ժամանակներից մինչև այսօր եղած աշ խար հի ման րակերտն է ու հայոց աշխարհի պատկերը:

Լիագումար նիստից հետո աշխատանքները շա րու-նակվեցին մասնագիտական 3 բաժանմունքներում: Գի-տա ժողովին ներկայացված լավագույն աշխատանքները կհրատարակվեն առանձին ժողովածուով:

ՎՊՀ-ՈՒՄ ԿԱՅԱՑԱՎ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ 5-ՐԴ ԳԻՏԱԺՈՂՈՎԸ

äºî²Î²Ü вزÈê²ð²Ü

հոկտեմբեր 29, 4 (187)

«Սևծովյան ասոցիացիայի Սննդի գի-տությունների և տեխնոլոգիայի» B-FOST 2-րդ համաժողովի ընթացքում կազմ-կո միտեի անդամներից ՎՊՀ քիմիայի ամ բիոնի դասախոս, կ. գ. թ., դոցենտ Վարդուհի Հովսեփյանը ներկայացրեց ԵՊՀ կենսաքիմիայի, մանրէաբանության և կենսատեխնոլոգիայի ամբիոնի ասիս-տենտ, Սննդի գիտությունների և տեխ-նո լոգիայի հայկական միավորման տնօրեն, համաժողովի կազմակերպիչ Կարինե Գրիգորյանի հետ համատեղ աշ խատանքը: Աշխատության հիմ-քում ընկած է կարմիր պղպեղի աֆ-լա տոքսիգեն սնկերով աղտոտման մի կ ոտոքսիկոլոգիական ռիսկերի գնա-հա տումը: Մասնագետը նկատեց, որ միկո տոքսիններով աղտոտված կարմիր պղպե ղի օգտագործումը մեծ վտանգ է ներկայացնում բնակչության համար, քանի որ դրանք հան դիսանում են քաղցկեղածին նյութեր:

Այդ նպատակով ուսումնասիրվել են հայկական կար-միր պղպեղի արտադրման գործընթացում աղ տոտ -ման բոլոր հնարավոր ռիս կե րը: Վ. Հովսեփյանը, հա մա-

2004-ից հոկտեմբերի 16-ը Հայաստանում նշվում է որպես Հայ մամուլի օր: Օրվա առթիվ ՎՊՀ ավագ և կրտսեր սերնդի լրագրողները կլոր սեղանի շուրջ քննար-կեցին ԶԼՄ-ների ազատության խնդիրները: Լրագ րու-թյան բաժնի 2-րդ և 4-րդ կուրսերի ուսանողների նա խա-ձեռ նությամբ կազմակերպված քննարկման գլխավոր թե ման հետհեղափոխական մամուլն էր` իր երբեմն ոչ այն քան «թավշյա» դրսևորումներով: Բուռն քննարկում ծա վալվեց. տեսակետների բազմազանությունը գրագետ բա նավեճի առիթ դարձան:

Ներկա լրագրողները կրտսեր գործընկերներին ներ կայացրին տարիների իրենց հարուստ փորձը. սա հնարավորություն տվեց ապագա լրագրողներին հաս-կանալու, թե ինչ է իրական գրաքննությունը: Նո րա-գույն ժամանակները թելադրում են լրատվության նոր

ՄԱՄՈՒԼԻ ԱԶԱՏՈՒԹՅԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ՝ ԿԼՈՐ ՍԵՂԱՆԻ ՇՈՒՐՋ

ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ՀՐԱՎԵՐՆԵՐ

մոտեցումներ. պահանջները ևս փոխվել են: Այն, ինչ տա րիներ առաջ անցնում էր իշխանությունների «խո-շորացույցի» տակով, այսօր առցանց դառնում է բազ մա-հազարանոց լսարանի սեփականությունը` երբեմն հաս-նե լով գռեհկության:

Ներկաներից ոմանք նկատեցին, որ հե ղա փո խու-թյու նից առաջ և հետո գրաքննության տեսանկյունից մե դիադաշտում շատ բան չի փոխվել: Կոմերցիոն գոր-ծառույթներից ելնելով` թե´ մարզային, թե´ հան րա-պետական ԶԼՄ-ները տեղեկատվական հոսքին մո տե-նում են ընտրողաբար: Պատճառներից մեկն էլ այն է, որ լրատ վամիջոցների մեծ մասը, ինչպես տարիներ առաջ, այնպես էլ այսօր կուսակցականացված է:

Շնորհավոր Հայ մամուլի օրը:

գոր ծակ ցելով Սննդի գիտությունների և տեխնոլոգիայի հայկական միա-վոր ման հետ, ուսումնասիրվող թե-ման քննարկման է ներկայացրել հա մաժողովի շրջանակներում կազ-մա կերպված GHI միկոտոքսինների վե րաբերյալ սեմինարի ընթացքում, որին մասնակցում էին Ռումինիայից, Գեր մանիայից, Նիդեռլանդներից և Ռուսաստանից այդ թեմայով զբաղ-վող խոշոր գիտնականներ: Հա մա-գործակցության և խնդրի շուրջ աշ-խա տելու հրավերներ են ստացվել Գեր մանիայից և Ռումինիայից:

Կարմիր պղպեղի աղտոտվածության վտանգ ներից խոսելիս պետք է նկատել հատ կապես արտադրության ընթացքում` ստացման ճա նապարհին

առկա վտանգները: Աշխատությունը հնա րավորություն է տալիս պարզել` տեղական արտադրության որ փուլում է տեղի ունենում A.flavus աֆլատոքսիգեն շտամներով աղտոտումը, կանխարգելել և ստանալ անվտանգ կարմիր պղպեղ:

հոկտեմբեր 29, 4 (187)

Հոկտեմբերի 15-17-ը Հայաստանի Ամերիկյան հա մալ-սարանում կայացել է «Սևծովյան ասոցիացիայի Սննդի գիտությունների և տեխնոլոգիայի» B-FOST 2-րդ հա մա-ժողովը: Միջազգային հեղինակավոր համաժողովին մաս-նակցել են 30 երկրների պատվիրակություններ: Հա մա ժո-ղո վի աշխատանքային լեզուն եղել է անգլերենը:

Աշխատանքային 3 հագեցած օրերի ընթացքում լսվել են 37 զեկուցումներ, որոնք վերաբերել են սննդի ան-վտան գության և հարմոնիզացման տեխնոլոգիաներին, Էկո լոգիապես մաքուր սննդի ստացմանը:

ՎՊՀ կենսաբանաքիմիական ֆակուլտետի դեկան, կ. գ. դ., պրոֆեսոր Զարուհի Վարդանյանը համաժողովին ներ կայացրել է կենսաբանության ամբիոնի աշխատանքը սև թանթրվենու` Sambucus nigra L տեսակի կեն սա-բանական և բուժիչ հատկությունների մասին: Աշ խա-տանքի հիմքում ընկած են ամբիոնի առաջատար մաս նա-գետ ներից կազմված խմբի երկարամյա աշխատանքի ու ուսում նասիրությունների արդյունքները:

2-րդ անգամ կայացած B-FOST համաժողովին ՎՊՀ-ն ներ կայանում էր առաջին անգամ: Ինչպես նշում է Զ. Վար դանյանը, սև թանթրվենու հատկությունների մասին գի տական աշխատանքը որպես այդպիսին ևս առաջին ան գամ էր ներկայացվում: Գիտաժողովի շրջանակներում ներ կայացվել է 3 տեսակի արտադրանք` սև թանթրվենու պտուղ ներից և ծաղիկներից պատրաստված օշարակներ ու թարմ պտուղներից ստացված ներկանյութ:

Ներկայացված արտադրանքը հետաքրքրել է ինչպես մեր հայրենակիցներին, այնպես էլ արտասահմանյան գործընկերներին: Հայ գործընկերներից առաջարկ է

Կայացել է Վոլգոգրադի պետական համալսարանի կողմից հայտարարված «Время деньги» խորագիրը կրող միջազգային ուսանողական ֆորումը, որին մասնակցել են ԵԱՏՄ անդամ երկրների բոլոր համալսարանների ուսա նողները: ՎՊՀ-ը ներկայացրել է «Ակտուարական և ֆինանսական մաթեմատիկա» ու «Կառավարում» բա-ժին ների առաջինից չորրորդ կուրսերի ուսանողներից բաղ կացած թիմը` Հրայր Պապոյանի ղե կա վա րու թյամբ:

ՎՊՀ թիմին (Ամալյա Մանյան` «Կառավարում», 2-րդ կուրս, Գևորգ Հախվերդյան` «Ակտուարական և ֆի նանսական մաթեմատիկա», 3-րդ կուրս, Աննա

ստացվել պա տեն -տա վորել ար տա-դրան քը` այնու հետ մի ջազ գային շուկա դուրս բե րե լու նպա-տա կով: Վերց ված նմուշ ները ներ կա -յում ԵՊՀ կեն սա -տեխնոլոգիայի ամ բիոնում ուսում նա սիրության հեր թա-կան փուլն են անց նում` պարզելու միկրոբիոլոգիական կազմը:

Արտադրատեսակների առավելություններից Զ. Վար-դան յանն առաձնացրեց հետևյալները`

1. պատրաստված է տեղական հումքից2. արագ է հասցվում սպառողին3. տեղափոխումը ծախսատար չէ4. մատչելի է5. կարելի է օգտագործել տաք և սառը վիճակներում6. ամրապնդում է իմունային համակարգը7. կանխում է սուր շնչառական հիվանդությունները8. հաղթահարում է հոգնածությունն ու անքնությունը;Համագործակցության առաջարկներ են եղել տարբեր

հե ղինակավոր համալսարանների կողմից. Միչիգանի հա մալսարանից, օրինակ, առաջարկ է ստացվել կա-տա րել արտադրատեսակների ճառագայթային ուսում-նասիրություն ևս: Համատեղ աշխատանքն ար դեն ամ-բող ջական տեսքով կներկայացվի 2020-ին Սլո վա կիայում կայանալիք B-FOST միջազգային 3-րդ հա մա ժո ղո վին:

ՍԵՎ ԹԱՆԹՐՎԵՆԻՆ՝ ԳԻՏԱԿԱՆ ՀԵՏԱՔՐՔՐՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՐԿԱ

Մխիթարյան` «Կառավարում», 4-րդ կուրս, Հովհաննես Ղուկասյան` «Կառավարում», 3-րդ կուրս) հանձնարարվել է ներկայացնել ուսում-նասիրություն ԵԱՏՄ ապահովագրական շու-կայի վերաբերյալ: Առաջադրանքը մեր թիմը կատարել է լավագույնս, ինչի շնորհիվ առա ջա-դրված ոլորտում ճանաչվել է հաղթող:

Վոլգոգրադի պետական համալսարանից ՎՊՀ հրավեր է ուղարկվել մասնակցելու հա ջորդ փուլին, մանրամասն ներկայացնելու թեման ու դրա հետ կապված նոր առա ջար կությունները:

Ճանապարհի հետ կապված բոլոր ծախ սե-րը հոգացել է Վանաձորի պետական հա մալ սա-

րանը:ԵԱՏՄ երկրների 15 խոշոր բուհերի մեջ մեր թիմը գրա-

վել է 3-րդ պատվավոր հորիզոնականը։ Թիմի կազ մից ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետի «Ակտուա րա-կան և ֆինանսական մաթեմատիկա» բաժնի 3-րդ կուրսի ուսանող Գևորգ Հախվերդյանը ճանաչվել է ֆորումի լավագույն մաս նակից։

Շնորհավորում ենք ողջ թիմին և թիմի ղե կա վար Հրայր Պապոյանին բուհի անունը բարձր պահելու հա մար:

ՎՊՀ ՈՒՍԱՆՈՂԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԵՂԻՆԱԿԱՎՈՐ ՖՈՐՈՒՄԻԼԱՎԱԳՈՒՅՆ ՄԱՍՆԱԿԻՑ Է ՃԱՆԱՉՎԵԼ

äºî²Î²Ü вزÈê²ð²Ü

հոկտեմբեր 29, 4 (187)

ՎՊՀ-ում էր ՎՏԲ-Հայաստան բանկի պատ վի րա-կու թյունը. այցի նպատակն էր ներկայացնել բուհի այն ուսանողին, ում նախապես ընտրել էին հինգ թեկ նա-ծուներից` անվանական կրթաթոշակ տրամադրելու համար: ՎՏԲ-Հայաստան բանկի մանրածախ բիզնեսի զարգացման դեպարտամենտի տնօրենի տեղակալ Արտյոմ Արևշատյանը կարևորեց այդպիսի նախագծերում հենց մարզերի ուսանողների ներգրավվածությունը:

Ինչպես նշեցին հյուրերը, հինգ մասնակիցներից ընտրվել է միայն մեկը. մյուս ուսանողները մշտապես լինելու են իրենց տեսադաշտում` հնարավորություն ունե նալով պրակտիկա անցնել բանկի մասնաճյուղերից մեկում:

ՎՊՀ ռեկտորի պաշտոնակատար Ս. Թու ման յանը շնորհակալություն հայտնեց ներդրման համար` վստա-

հեցնելով, որ բանկի կատարած բարեգործությունն ուսա-նողը կփոխհատուցի գիտելիքով: Նա ընդգծեց, որ իրեն մեկնված բարեկամ ձեռքին բուհը երբեք չի դավաճանում:

ՎՏԲ-Հայաստան բանկի «Հյուսիս» բիզնես խմբի կա ռավարող տնօրեն Մհեր Դալլաքյանը, խոսելով կա տարված ընտրության մասին, նկատեց, որ այն բա վականին բարդ էր ու պատասխանատու. թեկ նա ծու-նե րից յուրաքանչյուրն արժանի էր կրթաթոշակին:

Ամենասպասվածը լավագույնը ճանաչված մաս նակցի անունը հայտարարելու պահն էր: Անաչառ հանձ նա ժո-ղովը ընտրել էր «Կառավարում» բաժնի 4-րդ կուրսի ուսանող Աննա Մխիթարյանին:

Հանդիպման վերջում բանկի կողմից խրախուսական նվեր ներ հանձնվեցին մյուս չորս մասնակիցներին:

Առաջին անգամ ՎՊՀ-ում է Վոլգոգրադի պետական հա-մալսարանի կենսաբանության ամբիոնի դասախոս, կեն-սաբանական գիտությունների թեկնածու, դո ցենտ Դմիտրի Աստախովը. նպատակն է` կեն սա բանաքիմիական ֆա-կուլտետի ուսանողներին ներ կայացնել իր գիտական աշխատությունների արդ յունք ները:

Ռուս կենսաբանի ուսումնասիրության թեման երկթև մի ջատների ընտանիքն է, աշխատության ղեկավարը` ծա գումով հայ Վերա Ռիխտերը, ում ղեկավարությամբ լույս տեսած «Ռուս էնտոմոլոգիական ընկերության աշխատանքներ» վերտառությամբ գիրքը հյուրը նվիրեց ՎՊՀ կենսաբանության ամբիոնին:

Այցը հետաքրքիր էր երկուստեք. ՎՊՀ ուսանողների հա մար այն դրսից ժամանած հյուրի հետ շփման լա վա-գույն առիթ էր, իսկ հյուրի համար` մեր երկրի բուսական

ու կենդանական աշխարհը գոնե կարճ ժամանակով տես-նելու հնարավորություն:

Ուշագրավ է, որ դասախոսության ընթացքում Դ. Աս-տա խովը միջատների մասին խոսելիս հիշատակում էր հայ կական անվանումներ, որոնց այդ կերպ ժամանակին կոչել է իր գիտական աշխատության ղեկավար Վ. Ռիխ-տե րը: Այդ անվանումներն ար դեն մտել են գիտական տերմինաբանության մեջ և այսօր բավականին կի րա ռելի են (Ռու զան նա, Արմենակուս և այլ): Միջատներին հա-յերեն ան վա նա կո չելն ինչ-որ իմաստով ներկայացնում է մեր երկիրը:

31-ամյա կենսաբանը կյանքի 12 տարիները նվի-րել է միջատաբանությանը, մասնավորապես` երկ թևա-վոր ներին: Դ. Աստախովը եզակի դիպտերոլոգներից է (մասնագետ, ով ուսումնասիրում է ճանճերին և մո ծակ նե-րին) ՌԴ-ում:

Ինչպես մեզ հետ զրույցում ժպիտով նկատեց Դ. Աս-տա խովի տիկինը` Աննա Աստախովան, յուրաքանչյուր տա րի մայիսից մինչև սեպտեմբեր ողջ Կովկասով սկսվում են ամուսնու ուսումնասիրությունները: Միջատների բազ-մաց ման շրջանը բուռն հետազոտությունների ընթացք է կենսաբանի համար: Այժմ արդեն ուսումնասիրում է ոչ միայն միջատների տեսակների նմանություններն ու տարբերությունները, այլև գենետիկ հատկությունները:

ԵՐԿԹԵՎ ՄԻՋԱՏՆԵՐԻ ԳԻՏԱԿԸ ԴԱՍԱԽՈՍԵԼ Է ՎՊՀ-ՈՒՄ

400.000 ԴՐԱՄ ԿՐԹԱԹՈՇԱԿ`ՎՏԲ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ ԲԱՆԿԻ ԿՈՂՄԻՑ

հոկտեմբեր 29, 4 (187)

ՎՊՀ ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետի դա-սախոս Մելիս Սա քան յա նի ծննդյան 70-ամյա հո բել յանը լրացավ հոկտեմբերի 15-ին: 70 տարիներից 47-ը նա նվիրել է սի րելի գործին` ման կա վար ժու թյա նը: Ոչ մի այլ ոլորտում իրեն չի պատկերացնում: Ասում է, որ կյան քում կատարած ոչ մի քայլի հա մար չի ափսոսում: Կյանքի մե ծա գույն նվաճումը համարում է ուսա նողության և գործընկերների հար գանքը: Իրեն համարում է եր ջա նիկ մարդ:

Մեր այն նկատառմանը, որ մա թեմատիկոսները չա-փա զանց իրա տես մարդիկ են, հա կա դարձում է` ասելով, որ իր գործ ըն կերների մեջ քիչ չեն ռո մանտիկները: Ապա

ԾՆՆԴՅԱՆ 2 ՏԱՐԵԴԱՐՁ ՈՒՆԵՑՈՂ ԴԱՍԱԽՈՍԸ 70-ԱՄՅԱ ՀՈԲԵԼՅԱՆԸ ՏՈՆԵՑ

հիշում է, որ դպրոցական տա րիներին առաջին անգամ փորձել է գրիչը ձեռքը վերցնել ու թղթին հանձնել մտքերը. ժպիտով նկատում է` ստաց վել է:

Հարգված դասախոսի կյանքում զավեշտալի դեպքեր էլ են պատահել. դրանցից մեկին հանդիպեցինք բո-լորովին պատահաբար, երբ փորձեցինք պարզել` ինչու է Մելիս Սաքանյան քաղաքացու անձ նա գրում ծննդյան օրվա դիմաց նշված 15.10.1948, իսկ Մելիս Սաքանյան օգ տատիրոջ վիրտուալ տիրույթում` 06.02.1949: Պատ-մու թյունը զրու ցա կիցս չկարողացավ առանց ծի ծաղի հիշել. այս իրարամերժ փաս տերի պատճառը գալիս է ման կուց, երբ ուշացումով ծննդյան վկա յա կան է ստացել: 06.02.1949 ճա կա տագրական, այդուհետ նաև փաս տա-ցի ծննդյան ամսաթիվը վկայական տրա մադրող աշ-խա տակցի հարցի պա տասխանն է: Հոբելյարի հորն ուղղված «Ե՞րբ է ծնվել ձեր երեխան» հարցին հաջորդել է պա տասխանը` «Ձյուն էր գալիս»..., և, իսկապես, իրա-կան ծննդյան օրը` հոկտեմբերի 15-ին, Կի րովականում ձյուն է եկել: Այդ պես էլ աշխատակցի թեթև ձեռքով Մելիս Սաքանյանն ունեցավ ծննդյան 2 օր:

70-ամյա հոբելյարի համար ամենատպավորիչը սի-րելի ուսա նողների ու գործընկերների կազմակերպած անա կնկալն էր. ասում է` կարողացան հուզել: Հուզմունքը թաքց նելով` նկատում է, որ 70 տարիները քիչ են, անե-լիք ներ դեռ շատ կան:

Առողջություն ու եռանդ ենք մաղթում հարգելի հո բել-յա րին:

Հոկտեմբերի 22-ին ՎՊՀ-ում կայացավ Հայաստանի ուսա նողների ազգային ասոցիացիայի (ՀՈՒԱԱ) սո ցիա-լա կան հարցերով հանձնաժողովի մշակ ած «Ուսում-նական խորհրդատուների ինստիտուտի ներ դրու մը ՀՀ բարձրագույն կրթության համակարգում» հա յե ցա կարգի հանրային լսումը:

ՀՈՒԱԱ թիմը ներկայացրեց հայեցակարգի նպատակը, տես լականը և հետազոտության արդյունքները: Այնու-հետև մասնակիցներին տրվեցին տարբեր խնդրահարույց իրա վիճակներ, որոնց լուծումներ տալու միջոցով վեր-ջին ներս պետք է գտնեին ուսումնական խորհրդատուի լա վագույն կերպարը:

Ակտիվ մասնակցության և բուռն քննար կում նե րի շնոր հիվ դուրս բերվեցին ուսումնական խորհրդատ-վու թյան պարտավորություն ստանձնող յու րա քանչյուր հնա րավոր սուբյեկտի առավելությունները, թե րու-թյուն ները, հնարավորություններն ու ռիսկերը, ինչ պես նաև ուսումնական խորհրդատուի սահմանումն ըստ մասնակիցների, նրա գործառույթները, պար տա կա նու-թյուն ները:

Լսումներն առանձնացան խմբային աշխատանքի յու-րա հատուկ մոտեցումներով:

ՎՊՀ բանասիրական ֆակուլտետի ՈՒԽ

ՀԱՆՐԱՅԻՆ ԼՍՈՒՄՆԵՐ ՎՊՀ-ՈՒՄ

äºî²Î²Ü вزÈê²ð²Ü

հոկտեմբեր 29, 4 (187)

2018 թ. ապրիլի 11-12-ը Արցախի պե տ ա կան հա-մալ սա րա նում կայացած ու սա նողական գի տա ժո -ղովին` նվիր ված Ղա րա -բաղ յան շարժ ման 30-րդ տ ա րե դար ձին, ՎՊՀ ու-

սա նողները ևս մաս նակ ցեցին` հա ն դես գա լով զե կու ցում-նե րով տարբեր բա ժան մունք նե րում։

Օրերս լույս տեսած ԱրՊՀ «Գիտական ընթերցումներ» հոդ վածների ժողովածուի մեջ տպագրվել են ՎՊՀ ուսա նողների ներկայացրած լավագույն հոդվածները.

ՀԱՆՈՒՆ ՀՈԳԵԿԱՆ ԱՌՈՂՋՈՒԹՅԱՆ

ԱՐՊՀ-ՈՒՄ ՏՊԱԳՐՎԵԼ ԵՆ ՎՊՀ ՈՒՍԱՆՈՂՆԵՐԻ ԳԻՏԱԿԱՆ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ

Արցախի ան կա խու-թյան հռչակման 25-րդ տա րե դարձին նվիր ված միջազգային ուսա նո-ղա կան գի տա ժո ղովին ՎՊՀ ուսանողների ներ-կա յացրած լավագույն

աշ խատանքները ևս տպա գրվել են ԱրՊՀ «Գիտական ըն թերցումներ»-ում: Ստորև ներկայացնում ենք հե ղի նակ-ներին և հոդվածների վեր նա գրե րը.

Օֆելյա Սահակյան, «Ձանձրույթը` որպես հո գե բա նա-կան հիմնախնդիր. պատճառները, առանձ նա հատ կու-թյուն ները պատանեկության տարիքում»

Անի Հովհաննիսյան, «Sambucus Nigra L. տեսակի ջրա յին ռեժիմի առանձնահատկությունները Գուգարքի տա րածաշրջանում»

Գայանե Համբարյան, «Կովկասյան մրտավարդի որոշ էկո ֆիզիոլոգիական ցուցանիշները Լոռու մարզում»

1922 թվականից հոկ տեմբերի 10-ը նշվում է որպես Հոգե կան առող ջու թյան հա մաշ խարհային օր: Այն հռչակ-վել է Հո գե կան առողջության հա մաշ խարհային ֆե դե -րա ցիա յի կողմից` Ա ռող ջապահության հա մաշ խար-հա յին կազ մա կեր պության աջա կ ցու թյամբ: Հոգեկան

Շուշան Ներսեսյան, «Եղբայր հասկացույթի իմաստային ըն կալումները հայերենում», Դավիթ Կոստանդյան, «ԱՍԱԼԱ-ի մասնակցությունը արցախյան պատերազմին», Մա րիամ Սիմոնյան, «Ղարաբաղյան շարժումը և ազգերի ինք նորոշման իրավունքը», Աննա Դեմիրխանյան, «ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի գործունեությունը ղարաբաղյան խնդրի կարգավորման ուղղությամբ», Նուշիկ Տեր-Մով-սիսյան, «Բարոյական վնասի փոխհատուցման իրա-վակարգավորումը ՀՀ-ում», Lիանա Սահակյան, «Ինք-նա սպանության հասցնել և ինքնասպանության հակել», Երանուհի Տեր-Մովսիսյան, «Օտարերկրյա ներդրումները Հա յաստանում»:

Լիլիթ Ղուլինյան, «Հոռոմայրի արձանագրությունների լեզվաոճական առանձնահատկությունները»

Անի Չատինյան, «Կարաւտ բառի ծա գում նա բա նու-թյունը եւ իմաստաբանությունը»

Արմեն Չոփուրյան, «Դեյթոնյան գործընթացը և դրա հետևանքները»

Աղունիկ Սահակյան, «Բերիայի գործունեությունը Անդրկովկասյան Դաշնությունում (1931-1937 թթ.)»

Զոյա Չատինյան, «Լեհերի մասնակցությունը ամե-րիկյան գաղութների անկախության համար պա տե րազ-մին»

Կարեն Մանուչարյան «Բացակաների «նե րա կա յու-թյու նը» Արամ Պաչյանի «Ու՞ր ես, Լյո´վ» և «Ցտե սու թյուն, ծիտ» երկերում»:

Թագուհի Ամիրխանյան, «Հնի ու նորի հա վեր ժա կան բախումը Բակունցի պատմվածքներում»

Շնորհավորում ենք հոդվածների հեղինակներին, մաղ-թում գիտական նվաճումներ։

Սեփ. լրատվություն

առող ջության հա մաշ խարհային օրն ընդ գրկված է ՄԱԿ-ի կող մից նշվող հա մաշխարհային և մի ջազգային օրերի ցան կում։

ՎՊՀ-ում 2011 թվականից գործում է հոգեբանական աջակ ցության կենտրոն, որը բուհի ուսանողների համար իրա կանացնում է հոգեբանական խորհրդատվություններ:

ՎՊՀ հոգեբանության և սոցիոլոգիայի ամբիոնի դա-սա խոս, կենտրոնի խորհրդատու Նունե Հովսեփյանը մեզ հետ զրույցում նշեց, որ կենտրոնի դերը ուսանողների կյան քում կարևոր է: Դրա վկայությունը ուսանողների հա ճախակի դիմումներն են կենտրոնին` հոգեբանական աջակ ցություն ստանալու ակնկալիքով:

Ուսանող-խորհրդատու հարաբերություններում կարևոր գոր ծոններից մեկը տեղեկացվածության և վստա հու թյան ապա հովումն է: Այդ նպատակով կենտրոնի խորհրդա-տուն այցելում է բոլոր կուրսեր, ուսանողներին ծա նոթաց-նում կենտրոնի գործառույթներին:

Օրվա գլխավոր խորհուրդն է` պահպանել ոչ միայն ֆի զիկական, այլև հոգեկան առողջությունը, գտնել ինք-նա կայացման ճիշտ ուղին:

հոկտեմբեր 29, 4 (187)

Օրերս ՀՀ սպորտի և երիտասարդության հարցերի նախարարությունն ամփոփել է սպորտի վարպետի կոչումներ շնորհելու արդյունքները: ՎՊՀ բանասիրական ֆակուլտետի «Անգլերեն լեզու և գրականություն» բաժնի 3-րդ կուրսի ուսանող Նունե Աղաջանյանն արժանացել է սպորտի վարպետի կոչման:

Այս տարվա փետրվարին Ծաղկաձորում անցկացված լեռնադահուկային սպորտի առաջնությանը կանանց հատուկ ոլորավայրէջք մրցաձևում Նունեն գրավել էր 1-ին տեղը:

Շնորհավորում ենք մեր ուսանողին մարզական ձեռքբերումների համար, մաղթում նոր նվաճումներ:

ԱՊԱԳԱ ԲԱՆԱՍԵՐԸ՝ ՍՊՈՐՏԻ ՎԱՐՊԵՏ

ՆՎԻՐՎԱԾ ՇԱՆՍՈՆԻԵԻ ՀԻՇԱՏԱԿԻՆ

2018 թվականի հոկտեմբերի 1-ին վախճանվեց ֆրան սահայ եր-գիչ, երգահան, կինոդերասան, գրող, հա սա րա կական գործիչ Շառլ Ազնավուրը։ Հոկտեմբերի 16-ին ՎՊՀ-ում շանսոնի արքայի հի շա տա կին նվիրված մի ջոցառում էր կազ մա-կեր պել մշակույթի կենտ րոնը։ Մի ջո-ցառ ման ընթացքում ուսա նողների կա տարմամբ հնչեցին Ազնավուրի հայտ նի երգերից։

Շառլ Ազնավուրը աշխարհահռչակ երգիչ էր, և դա իր արտացոլումը գտավ նաև միջոցառման մեջ. երգերը հն չե ցին ֆրանսերեն, հայերեն, անգ-լերեն և ռուսերեն լե զու ներով։ Ըն-թերց վեցին նրա բանաստեղծությունները հա յերեն և ֆրան սերեն լե զու նե րով։ ՎՊՀ ուսանողուհի Օֆելյա Բաղդասարյանը մեզ հետ զրույցում ասաց.

– Պատահական չէ, որ ողջ աշխարհում և հատկապես Ֆրանսիայում մեզ` հայերիս, ճանաչում են շնորհիվ նաև Ազնավուրի։ Դա խոսում է նրա մեծության մասին: Չմո-

ռա նանք նաև մեծ բարերարի` 1988-ի անձնվեր գործի մասին: Ազնավուրը ապրում է բոլորիս մեջ. ահա այսօրվա խոր հուրդը։

Թեհմինե ԲԱՂՐԱՄՅԱՆԼրագրություն, 2-րդ կուրս

ՎՊՀ Ուսանողական խորհրդի հետ հա մատեղ «Լոռի» ֆուտ բո-լա յին ակումբը կազ մակերպել էր հանդիպում բուհի ուսա նող ների հետ: Ներկա էին «Լոռի» ՖԱ ֆուտ-բոլիստներ Իբրահիմ Ֆուսեինին, Ուդոհ Եթոպը, Արման Մկրտչյանը, «Լոռի» ՖԱ PR մե նե ջեր Սպարտակ Պետրոսյանը, «Green Power» ֆա -նակումբի ղե կա վար Աղասի Ղա րա-գյոզ յանը:

Հանդիպմանը ֆուտբոլասեր ուսա նող նե րին ներկայացվեցին ակում բի անցած ուղին, գրանցած հա ջողություններն ու առա ջի կա անելիքները:

ՎՊՀ ուսանողության շրջանում նկատվող ակ տի-վությունն ու հետաքրքրությունը այս մարզաձևի նկատ-մամբ ակումբի պա տաս խա նա տու ներին հուշում է հանդիպումները դարձնել հաճախակի:

ՀԱՆԴԻՊՈՒՄ ՖՈՒՏԲՈԼԻՍՏՆԵՐԻ ՀԵՏ

Հանդիպումն անցավ ակտիվ հարց ու պատասխանի և քննար կում ների մթնոլորտում: Խաղ-մրցույթի արդյունքում էլ ի հայտ եկան լավագույն ֆուտբոլասեր ուսանողները, ովքեր արժանացան ակումբի տարբերանշանով հուշանվերների:

Սեփ. լրատվություն

äºî²Î²Ü вزÈê²ð²Ü

հոկտեմբեր 29, 4 (187)

§ì³Ý³ÓáñÇ å»ï³Ï³Ý ѳٳÉë³ñ³Ý¦ »ñÏß³µ³Ã³Ã»ñÃìϳ۳ϳÝ` 727

2001, ÐÐ, ì³Ý³Óáñ, îÇ·ñ³Ý Ø»ÍÇ 36

¾É. ÷áëïª vsu69@mail.ru

ÐÇÙݳ¹Çñ` ìäÐ Ðñ³ï³ñ³ÏÇã`

§ì³Ý³ÓáñÇ å»ï³Ï³Ý ѳٳÉë³ñ³Ý¦ »ñÏß³µ³Ã³Ã»ñÃÇ ËÙµ³·ñáõÃÛáõÝ

îå³ù³Ý³ÏÁª 150îå³·ñí»É ¿ ìäÐ ïå³ñ³ÝáõÙ

ÊÙµ³·Çñ` ȨáÝ ê²ð¶êÚ²Ü

Èñ³·ñáÕ` Èdzݳ äºâºÜºìêβڲ

гٳϳñ·ã³ÛÇÝ Ó¨³íáñáõÙÁ`²ßË»Ý ¶²ÈêîÚ²ÜÆ

1. Իմաստասիրական զրույցներ: Եր., Լուսաբաց, 2007, 144 էջ:2. Ավետարան: Եր., Հայաստանի Աստվածաշնչյան Ըն կե-

րու թյուն, 2001, 376 էջ:3. Զորին Ի. Վ., Կվարտալնով Վ. Ա.: Տուրիստիկա: Եր., Ան-

տա րես, 2006, 344 էջ:4. Մխիթարյան Ժ.: Տնտեսագետնե´ր, եկե´ք խոսենք հա յե-

րեն: Տնտեսագիտական օտարաբանությունների հայերեն հա մարժեքների բառգրքույկ: Եր., Հեղինակային հրատ., 2016, 28 էջ:

5. Տերյան Ա.: Եվրոպայի ժողովուրդների հնագույն գրավոր աղբ յուրները իրենց նախահայրենիքի` Հայաստանի և հա-յե րի մասին: Եր., Լուսակն, 2014, 128 էջ:

6. Ավետիսյան Ժ.Մ.: Երեմիա Քյոմուրճյանի պատմագրական աշ խատությունները որպես աղբյուր Օսմանյան կայս րու-թյան եւ արեւմտահայության (17-րդ դարի 3-րդ քառորդ): Եր., Հեղինակային հրատ., 2016, 182 էջ:

7. Սաֆարյան Գ.: Դրվագներ հայ իրավական մտքի պատ-մու թյան: Եր., Իրավունք, 2006, 207 էջ:

8. Զաուպ Ն.: Գերմանական կայսրությունը և Հայկական հարցը (1878-1914): Եր., Նաիրի, 2008, 240 էջ:

9. Քոչարյան Ռ.: Պատմությունը և հերմենևտիկան: Գիրք 1. Մովսես Խորենացու պատմագիտական հա յեցակարգը (Մ. Խորենացու մեկ-միասնական պատ մա գի տության ու պատմափիլիսոփայական բացորոշումը հե ր մեն ևտի կա-կան մեթոդաբանությամբ): Եր., Փրինթինֆո, 2016, 630 էջ:

10. Ավետիսյան Յու., Զաքարյան Հ.: 600+ թեստային առա-ջա դրանքներ: Հայ գրականությունից և ոճաբանությունից: Ուսումնական ձեռնարկ: Եր., Զանգակ-97, 2007, 168 էջ:

11. Զաքարյան Յու., Ավետիսյան Յու.: Հայոց լեզու: Բա ռա գի-տու թյուն: Եր., Զանգակ, 2016, 272 էջ:

12. Ավետիսյան Յու., Զաքարյան Հ.: Հայոց լեզու: Ձևա բա նու-թյուն: Եր., Զանգակ, 2015, 320 էջ:

13. Զաքարյան Հ., Ավետիսյան Յու.: Հայոց լեզու: Շա րա հյու-սու թյուն: Եր., Զանգակ, 2015, 376 էջ:

14. Նազարյան Ռ., Գյոդակյան Ա., Դպրոցականի հայերեն ուղ ղագրական փոքր բառարան: Եր., Ոսկան Երևանցի, 2017, 152 էջ:

15. Մկրտչյան Ն., Սահակյան Վ., Տեղանունների համառոտ բա ցատրական բառարան: Եր., Անտարես, 2011, 88 էջ:

16. Համբարձումյան Վ., Մայրենի լեզվի զրուցարան: Եր., Զանգակ-97, 72 էջ:

17. Դոլուխանյան Ա., Հայ գրականության տեսություն: Եր., Զան գակ-97, 2006, 96 էջ:

18. Գյուլամիրյան Ջ., Արտագրությունների, թելադ րու թյուն նե-րի, փոխադրությունների, շարադրությունների ձեռնարկ տար րական դպրոցի համար: Եր., Զանգակ, 2016, 184 էջ:

19. Բալայան Ա., Սարգսյան Գ.: Բառագիրք (Ուղղագրություն, հո մանիշներ, հականիշներ, դարձվածքներ): Եր., Նար Պրինտ, 2016, 168 էջ:

20. Պողպատյան Ս. Գ., Գեղարվեստական մշակույթի պատ մություն: Բուհական ուսումնական ձեռնարկ: Եր., Նշանակ, 2008, 216 էջ:

21. Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական իրա-վունք: Գիրք 1: 6-րդ լրամշակված հրատ.: Եր., Տիգրան Մեծ, 2016, 416 էջ:

22.

23. Հայաստանի Հանրապետության սահմանադրական իրա-վունք: Գիրք 2: 6-րդ լրամշակված հրատ.: Եր., Տիգրան Մեծ, 2016, 400 էջ:

24. Պլատոն: Երկեր 4 հատորով: Հատոր 2: Եր., Սարգիս Խաչենց, 2009, 312 էջ:

25. Պլատոն: Երկեր 4 հատորով: Հատոր 4: Եր., Սարգիս Խաչենց, 2017, 440 էջ:

26. Խրիմյան Հ.: Բարի լույս: Մանկական երգերի ժողովածու: Եր., Զանգակ, 2013, 52 էջ:

27. Պետրոսյան Ռ.: Խմբերգեր: Եր., Ամրոց գրուպ, 2015, 56 էջ:28. Արցախ: Լուսանկարներ: Եր., Կոլլաժ, 2017, 144 էջ:29. Ткаченко Н. Г., 300 диктантов для поступающих в вузы.

М., АЙРИС,-пресс, 2017, 416 с.30. Бутова Т. В., Предпринимательство. Пособие для под-

го тов ки к экзамену. М., ЮРКНИГА, 2005, 416 с.31. Ницше Ф., Афоризмы. Пер с нем. СПб, Азбука, Азбука-

Аттикус, 2017, 224 с.32. Беттджер Ф., Секреты продаж Фрэнка Беттджера. Пер. с

англ. Минск, Попурри, 2003, 336 с.33. Этимологический словарь современного русского языка.

Под. ред. М. Н. Свиридовой. М., Аделант, 2014, 512 с.34. Баффет М., Кларк Д. Инвестиционный портфель Уоррена

Баффета. Пер. с англ. Минск, Попурри, 2012, 160 с.35. Вейман Р., История литератуты и мифология. Очерки

по методологии и истории литературы. Пер. с нем. М., Прогресс, 1975, 344 с.

36. Бонапарт Н., Египетский поход. СПб, Азбука, Азбука-Аттикус, 2012, 432 с.

37. Анатомия человека. Авторы С.С.Михайлов и др. 3-е изд. М., Медицина, 1999, 736 с.

38. Форбс С., Эймс Э. Манифест свободы. Почему свободные рынки-нравственны, а Болшое Провительство-нет. М., Азбука-Бизнес, Азбука-Аттикус, 2014, 352 с.

39. Калантарян Ж., А. История армянской литературно-тео-ре тической мысли 5-19 веков. Ер., Гитутюн, 2015, 404 с.

40. Колок А., Современные яды. Дозы, действие, пос ледст вия. Пер. с англ. М., Альпина Паблишер, 2017, 215 с.

41. Приемы объектно-ориентированного проектирования. Паттерны проектирования. Авторы Гамма Э. и др. СПб, Питер, 2018, 368 с.

42. Уорен Генри С. мл. Алгоритмические трюки для прог рам-мис тов. 2-е изд. Пер. с англ. М., ООО «И. Д. Вильямс». 2014, 512 с.

43. Лафоре Р. Объектно-ориентирование в С++. Классика Computer Science. 4-е изд. СПб, Питер, 2017, 928 с.

44. Брин В. Б., Физиология человека в схемах и таблицах. Учеб. пособие. Изд. 3-е. СПб, Издательство «Лань», 2016, 608 с.

45. Геноцид армян и европейская публицистика. Ер., Лусабац, 2014, 286 с.

46. Марков А. Рождение сложности. Эволюционная био ло-гия сегодня: Неожиданные открытия и новые вопросы. М., АСТ, CORPUS, 2017, 528 с.

47. Шульц М. Генетика: Путеводитель по ДНК и законам наследственности: Краткий курс в комиксах. М., Азбука-Аттикус, Солибра, 2017, 160 с.

ìäÐ ¶ð²¸²ð²ÜàôØ Üàð êî²òì²Ì ¶ðøºðÆزîºÜ²¶Æî²Î²Ü îºÔºÎ²îàô