یر vیکق ê wحمها äشه éپژ - Ferdowsi University of Mashhadprofdoc.um.ac.ir/articles/a/1060839.pdfیطکف یض.یک ،)1967( »یط کق ک س ضز یظبک ک بذ ی

طراحي محيطي بابجنورد از منظر نظريه پيشگيري از جرم شهرستان مسكن مهر پروژه ارزيابي

1هحذث جلالی

2سیذهذی سیذزاد ثای دکتر

1/11/32تاریخ پذیزش: 52/4/39تاریخ دریافت:

یذچکی ؿى ط ث ػا یىی اظ ااع ؿبو اػشبػی ث ظض حبیز اظ الكبض آؾیت دصیط ػبؼ زض دطغ

ی ؿکى بی ػی دطغیػی آؾیت دصیطی ط سف ای دطغحاقی قطب سؼمیت طزیس. اب، ضا جی ثط افعایف آبض ػکطای بی ػسیطایی، وچه ؾبظی ثس طسج ؾبظی، طایط قب حبقی

وس. ؿى ط ایؼبز ی یبب زض ؾبیز بؼبضی ی ضقکی ػکی ثکطای دػف حبيط ثب کسف اضاهکاظ ظط ان دیكیطی اظ ػکط ثکب -ث ػا ؾبیز ؿى ط ثؼضز -بی ؿىیاضظیبثی دطغ

ذیکعی ؼیبض ث ػا ؼیبضبی ؤطط زض وبف ػط 10ض اؾز. ث ای ظطاحی حیی اؼب دصیطفشفببی قطی سؼیی ثب اؾشفبز اظ ضـ سحی ؾؿ طاسجی ثب ضیىطزی كبضوشی ظ زکی قکسس.

سب 0ی ػسزی زض ثبظ –ی ظبضر ی دیكبزی ث ؾبیز ؿشب قط اظ ؤفث ػت ای اضظیبثی طیبثی ، ىب25/0بی دكشیجب ، حبیز اظ فؼبیز44/0، لططایی 14/1، سؼساز ػؼیز 01/1ثطاثط ثب -10، 23/0یبثی ث اساف ؼطبک ، ؾرز وطز زؾز15/0، سیطیز ساضی 28/0، وشط زؾشطؾی 17/0

اؾکز. زض ؼکع یکع، ؾکبیز 14/0 وبف آکزی نکسی 05/0، میبؼ اؿبی 08/0ذابیی حی ضا زض ظی ان طاحی حیی وؿت وکطز اؾکز. ایک 94/3ی اشیبظ، ط 10ؿى ط ثؼضز اظ

وس.ؿأ ع اسربش سیساسی ثطای اضسمبی ایی ای ؾبیز ضا ثیف اظ دیف آقىبض ی

طاسجیدیكیطی اظ ػط، ان طاحی حیی، اضظیبثی، ؿى ط، ضـ سحی ؾؿ اشگاى کلیذی:

كسضقش حمق وبضقبؼ اضقس .1 زاكب فطزؾی

[email protected] اؾشبزیبض ط حمق زاكب فطزؾی كس. 2

پژوهشنامه حقىق کیفری

تان مس ز و ز ایی پ ، دوم ره شما ، ال هفتم 59س 31

پیاپی ره ا 51شم

mailto:[email protected]

(51، )پیاپی 5931 پاییز و زمستان، دوم نامه حقىق کیفری / سال هفتم، شماره پژوهش د مهدی سیدزاده ثانیمحدثه جلالی و سی / 34

هقذه

زضثطزاضکس حیکی ثب طاحکی دیكیطی اظ ػط ی ظطی طزکب ثک ظکض ای اظ ضاجی ؼػک

ی ؤطط اظ حی دیكیطی اظ ػط اؾز و اظ یه ؾ اظ طیك طاحی اؾشفبز اظ قکس ؾکبذش

کبی اظ فب، لؼیز فطنکز وسب ثؿشی اػشبػی اؾشفبزی سمیز اؾؾی زیط ث

- افکعایف ضيکبیز ثطز زض اضسمبء ویفیز ظکسی زض فبی قطی اظ ثی ی ضا آ اظ ػط سطؼ

ؾعایی زاضز. سی قطسا سأطیط ث

افعایف طخ ػط زض اوظط وكضب، قى یطی اقىب ی ثعىبضی افعایف احؿبؼ سکطؼ

بای زض یب قطسا ػت سحی كىلار بی فطاا ثط زز سكىیلار لبیی وكضب

ؾکبظز. اظ یكیطا اظ ػط ضا ثیف اظ دیف يطضی یبی دقز. ای ؿأ ع اػب ؾیبؾزی

کبی سؿکی کب فطنکز ی يؼی ثط لؼیزبی دیكیطاب، سطوع ؾیبؾزیب ای ؾیبؾز

ساکس بؾز اظ آؼکب وک حکی هکع کی ی اضسىبة ػط سلاـ ثطای اظ ثی ثطز آوس

ثبقس، صا سػ ثک فبوشضکبی طاحکی حیکی ثک ب ی ای فطنزایؼبزوس یب سمیز وس

ظض دیكیطی اظ ػطای، مف ثؿیبض ی زض اضسمبی يکطیت ایکز ویفیکز حکی ذاکس

یبثکس، زاقز. ػلا ثط اسربش ضاجطزبی طاحی حیی و زض لبت ؼبضی قطؾبظی ز کی

ظی فکببی قکطی، اىکب ظکبضر ب زض ای ؾکب آبی ثركی ث ؾبوی زض ذهل مف آ

کبی ب ث حی ظسی ذکز ضا افکعایف زاز اظ ایک طیکك فطنکز جیؼی ؾبوی سؼك آ

ؿشؼس ػط ذیعی زض فببی قطی ضا اظ ثی ذاس ثطز.

ی ؿى ط یىی اظ ااع ؿبو اػشبػی اؾز و اظ ؾکی زکز ک زض ضاؾکشبی دطغ

بی ک زشکی ث ػا یىی اظ دطغ–حض آ طح اػطایی قس. ای دطغقؼبضبی ػساز

ث ض لغ ثی یبظ اظ سػ ث ای ان یؿز. اظ یه ؾ، آؾیت دصیطی –سبی ؿى زض ایطا

ط سف ای دطغ ثب سػ ث قطای زض ظط طفش قس ثطای اػبء زض لکای ؿکى کط اظ

بیی چ حبقی طایی، ثس طسج ؾبظی وچکه ؾکبظی ثک ظکض سربش ؾیبؾزؾی زیط ا

ؾبظ فطنزی ؾبذز ؾبظ، ظیدبیی آضز عی ذیکعی فکببی کبی ؿکشؼسی ثکطای ػکط

ب زض بی ػسی ضا جی ثط افعایف آبض ػطای بؼبضیقطی اؾز و ػس سػ ث آ، طای

وس. ایؼبز یبی ؿى ط ؾبیز

زض ای مب ؾؼی قس اؾز ثب سف وبضثطزی وطز فبی ان ضیىطز دیكیطی اظ ػکط

کبیی ثجز اضسمبی دکطغ –بی ؿىییػ ؾبیزث–بی قطیثب طاحی حیی زض دطغ

بی ؾبیزظیط ؿى ط ب ثب ان طاحی حیی، ضقی بؾت ساس ػز اضظیبثی

ی ؿى ط قطؾشب ثؼضز )ؿشب قط( اظ ظط انک طاحکی حیکی ؿىی دطغ

35 / (51، )پیاپی 5931ان پاییز و زمست، دوم پژوهشنامه حقىق کیفری / سال هفتم، شماره ... ارزيابی پروژه مسكن مهر شهرستان بجنىرد

ب ثک انک ضیعی ای ؼػاضاه قز سب زض بیز ث ای ؾا دبؾد زاز قز و آیب زض طح

اثکط ػکط بی ؿىی زض ثطظض مبز ؾبیزبی دیكیطی اظ ػط ثب طاحی حیی ثؼیبض

یع سػ قس اؾز یب ذیط؟

ای و زض ظی ان دیكیطی اظ ػکط سا ث نسب وشبة مبزضثبض دیكی دػف ی

ثب طاحی حیی ث ظثب ایؿی قش قس اقبض وطز و طض سب ای بثغ زض حنک ایک

Jane»ز عبی افکطازی چک ػکی ػکبوث ؼبیزفسا ث مب راس ثز. اب ث ػا ی

Jacobs» ایعاثکز ز ،(1961) «حیبر طي قطبی ثکعضي آطیىکبیی »وشبة ثب «Elizabet

Wood»ػج» وشبة ثب ػفکطی ؾکی.ضی ،(1967« )ؾکبظی زض سؾکؼ قکطی بی اػشبػی ذبک

«C.R.Jeffery » (1971) «دیكکککیطی اظ ػکککط اظ ضکککصض طاحکککی حیکککی »ثکککب وشکککبة،

فبی لبث زفبع: دیكیطی اظ ػکط ثکب اؾکشفبز اظ » بیثب وشبة« Oscar Newman»اؾىبضی

( 1976« )ضزبی طاحی ثطای زؾکشیبثی ثک فکبی لبثک زفکبع »(، 1972) «طاحی قطی

ی آضب قط زض ثس»ثب وشبة « Alise Coleman»(، آیؽ و1996« )ذك فبی لبث زفبع»

آظبیف ، (1985« )، دکساض الؼیکز زض طاحکی ؿکى ثکب وشکبة « Tim Pascoe» سکی دبؾکى

« ثکب وشکبة « Timothy.D. Crowe» سیکسی زی وکط ، (1992« )ی طاحکی ایکز ثک ؾکی

« حیکی، وکبضثطز طاحکی ؼکبضی فکبی کسیطیز حیکی ثکب طاحکی دیكیطی اظ ػط »

اقبض وطز.( 2000)

ثبیکس فکز بؼکبر جشکی ثکط بذقجرشب ی يع زض ایطا، ؾبثمظی اب زض ی ظطیک

بؼبر نضر طفش .ز ساقش اؾزیه ای ثیف اظ ؾبثم دیكیطی اظ ػط ثب طاحی حیی

زؾش سمؿی وطز. 2زض ای ذهل ضا ی سا ث

ی زیکس یه جشی ثط ظایبؼبسی و ؼبضا، ػبؼ قبؾب، ػغطافی زاب غیط، ط -1

ػغطافیکبی »کبی ی سرههی ذز اؼب زاز اس و اظ آ ػ ی سا ث وشبةشبؾت ثب ضقش

قش «سطؼ زض فبی قطی»ی حؿی قىی، قش «اػشبػی قط ی ؾبی فطیکس طاکی

ض وطز . ای کبثغ ی حسضيب ثبیب بزی حزی ػاز اقبقش «ایز طاحی قطی»

فیس ثز ث زی ػس قبذز لاظ ؿجز ث بیز ػط ضفشبضبی ؼطبک قکیع ثب ػز

سکط کبی سجیمکی ػکز عزیکه صا اؼب دکػف ساس چسا انی ػی ثبقس.احطافبر ی

ی وکبف لکع ػکط ضا ساس زض ثس سر ظیب ثب ػط قبؾی یبی ای حظوطز اسیك

قبؾب زض ای حظ اظ ای آؾیت زض اب بکس اؾکز. زض ازثیکبر بؼبر ػط فطا ؾبظز.

حیکی شیک ػکا دیكکیطی يکؼی ثک ثب طاحی، دیكیطی اظ ػط قبؾی شكط قسػط

زیک ػکس . ای لجی بؼبر یع ثقس اؾزنضر وی ظطی ث قى وبضثطزی طح

(51، )پیاپی 5931ستان م پاییز و ز، دوم پژوهشنامه حقىق کیفری / سال هفتم، شماره محدثه جلالی و سید مهدی سیدزاده ثانی / 36

ی كکىلار بقکی اظ ای ثز يع ضز بؼ، ی ساکس ثطکطف وکس سػ ث ثی ضقش

قطا «ػط قبؾی دیكیطی»سا ث ػس ا وشبة اظ آ ػ ی واظزیبز لع ػطای ثبقس

اقبض وطز.( 1391) اثطایی

ای سػک بی سجیمی ثی ضقشفو ث يطضر اؼب دػاؾز بؼبسی ی ز زؾش -2

ی قش «دیكیطی اظ ػط اظ طیك ؼبضی قطؾبظی»سا ث وشبة اس اظ آ ػ یوطز

ثطبک ضیکعی طاحکی حیکی ایکز زض حکی ظیؿکز » وشکبة ( 1388)حسضيب ضحز

اقبض وطز. (1390) ی اؾبػی نبحیقش «قطی

طسج ثب يع زض ایکطا ثک کیج ػک شبؾکت ثکب ایکز بی مب بةوشب ث ط حب؛

يع مف آ زض دیكیطی اظ ػطای جز اؾز زض بثغ ػز زض ایطا زض ذهل اػطایی

کبی ؿکىی، سؼکبضی، زض دکطغ دیكیطی اظ ػط ثب طاحکی حیکی بی فؤوطز ان

آظقی ، سفطیحی غیط ی ضاىبضکبی لاظ زض ایک ذهکل كکبس ای اػطایکی ثکب اضاهک

دیكکیطی اظ ای يع بقی اظ ػس اعابر لبی ثکطای ضػبیکز انک ضؾسیطزیس . ث ظط

ی لکای ان ضابیی زض ای ذهکل زض حکظ دیف ثیی یع ػس ػط ثب طاحی حیی

بی فطاای ضثط بی ؿىی ، سؼبضی غیط ضا ثب كىلار وبؾشیایطا اؾز و اضظیبثی دطغ

وس. ی

ی ؿى ط یع اظ ای كى ؿشظی جز اظ فمط بثغ الاػبسی زض ای حکظ ضکغ دطغ

بذقجرشب ثطز. ث ضی و ی ی ی دکطغ بؼبر وبضثطزی نضر طفشک زض ایکطا زض حیک

ث یج ػ شبؾت ثکب ایکز –ی زشی سبی ؿى ث ػا یه دطغ –ؿى ط

زض ای ذهکل، بی شكط قس وشبةی ی یؿز. اثؼبز ای دطغ ی لکای ثیكکشط ثک اضایک

ای ىکطز اؾکز. اظ ب اػبی آ دطزاذش ث ؾبیط يػبر اقکبض مطضار ؿى ط ، سؼبی

)آچ شمبيیب اػب ثبیس ثساکس( «بی ؿى طسؼبی»وشت ی سا ث وشبة ی ایػ

اقبض وطز. (1386) بی ؿى طی سكىی سیطیز سؼبی ح (1387)

زض ای مب زض اثشسا ث ثطضؾی جبی ظطی دیكیطی اظ ػط ثب طاحی حیی دطزاذش قکس

ب ای ظطی ثک نکضر رشهطسيکیا زاز قکس اؾکز . دکؽ اظ اؾز زض ای ضاؾشب ان ز

سيیا ان ز ب ضـ سحمیك دػف ضز ثطضؾی لطاض طفش اؾز. اظ آؼب و ان ز بک

دیكیطی اظ ػط ثب طاحی حیی اظ اضظـ رشفی ثطذضزاضس، زض ثرف ؾ سلاـ قس سکب ثکب

ب ثحکض بی ثؼسی مب یع زاز ظ زی قس. زض ثرفاػب ضـ ؾؿ طاسجی ای ان

یطی زض ذهل اضظیبثی دطغ ؿى ط ثؼضز ب ذاس آس. زض اشب یع ث شیؼدیطا زاز

اظ ظط ان دیكیطی اظ ػط ثب طاحی حیی اقبض ذاس قس.


هحیطی با طراحیپیطگیری از جرم هبای ظری .1

Crime Prevention Through Environmental) ػجککبضر رفکک ( CPTEDی )ظطیکک

Design )رؿشی ثبض سؾک ؾکی. ث ؼبی دیكیطی اظ ػط اظ طیك طاحی حیی اؾز و

. ایک ( ػط قبؼ آطیىبیی زض وشبة ذز ثب ب ب ث وبض ثطز قسC. R. Jeffery)ضی ػفطی

اظ حب جبی ظطی سب »ظطی Situation Crimeی )دیكکیطی يکؼ یحکسزی قکجی ظطیک

Prevention [SCP] حکزی ػکبىی، «ی زض لط وکبضثطز حکسزسط اظ آ اؾکز. ( اؾز؛(

، حسز ث حی هع جکز یک دیكیطی يؼیظیطا وبضوطز (353: 1388ثیی، لضچی

زض حکبی قکز؛ ؾیؼی اظ السابر حیی غیط حیی ضا قب ی ثک ، CPTED یوک ظطیک

اظ طیکك هکع زجب دیكیطی اظ ػطای ذبل زض لطی كرم یؼی حی ؾبذش قکس

ثبقس. ای ظطی ثط ای ثبض اؾز و ػکط ؼک فطنکز اؾکز. ؼکط طاحی بؾت حی ی

سکط اظ ب ضاحکز فطنز فطزی می ػط اشربثی ػملای اؾز سأطیط صاقش ثط ػا يؼی

سغییط انلاح قرهیز افطاز اؾز. زض شیؼ ضا ح بؾت ثطای دیكیطی اظ لکع ػکط ضا وک

زاس. وطز فطنز ؼطب اظ طیك طاحی حی هع ؾبذش قس ی

National Institud of Crime [NICP] ) ایؿککشیشی ثککی اککی دیكککیطی اظ ػککط

Prevention ) ی ثی اظ حکی هکع زاؿکش وک ثک ای ظطی ضا طاحی بؾت اؾشفبز

اؼ ثی ای ( NICP,2009قز. )وبف سطؼ اظ لع ػط اضسمبء ویفیز ظسی ؼط ی

( International CPTED Association [ICA] ی)دیكیطی اظ ػط اظ ضصض طاحکی حیک

ی سمیز ب ثطای دیكیطی اظ ذكز ػط زاؿش و ث اؾؾشطاسػیای اظ ایع آ ضا ؼػ

ثکطز. بی ػط سطؼ اظ آ ضا زض فبی قطی اظ ثکی کی جؿشی اػشبػی، لؼیز فطنز

(ICI,2010اظ ػغ ای سؼبضی ی )ی سا ظطیCPTED ای اظ سساثیط ی ؼػضا زضثطزاضس

ظکض دیكکیطی اظ ػکطای ذکبل )ػکطای فطنکز ساضاک( زض لطیکی السابر غیط ویفطی ث

ی كرم یؼی حی ؾبذش قس هع زاؿز، و اظ یه ؾک اظ طیکك طاحکی اؾکشفبز

-ثؿشی اػشبػی اؾشفبزی سمیز ؿئیز ؤطط اظ حی هع اظ ؾی زیط ث اؾ

ثکطز زض ی ػط سطؼ اظ آ ضا زض فبی قطی اظ ثکی کی بوسب اظ فب، لؼیز فطنز

اضسمبء ویفیز ظسی افعایف ضيبیشسی قطسا سبطیط ث ؾعایی زاضز.

اػبع اسفبق ظطی یب حممی ػز ساضز. ثب ػکز اذکشلاف سؼساز ای ان، ذهل زض

ثب بی سجی سلاـ قس اؾزظطبی ػز زض ای دػف ثک ػکغ آضی ایمی ثی ضقکش

ؾرز -3لططایی -2ظبضر -1 :دطزاذش قز. ای ان ػجبضسس اظ CPTEDبی ان ؤف

سؼساز -6بی دكشیجبحبیز اظ فؼبیز -5ساضی سیطیز-4وطز زؾشیبثی ث اساف ؼطب


-9میبؼ اؿکبی -8ذابیی حی -7ػؼیز زض فببی قطی ىکب -10زی نکسی آک

. یبثی

زض سجیی ای ان ثبیس فز ثب صقز ظب ثک زجکب سؾکؼ وکبضثطزی وکطز فکبی

CPTED ان ؼیبضبیی ث ای ظطی ايبف قس اؾز وک حبنک کب سرههکی حممکی

بک اظ ػ حمق ػعا ػکط قبؾکی، ؼکبضی قطؾکبظی، ثط CPTED بی طسج ثضقش

ثک کض ضیعی قطی، ػغطافیب، ػبؼ قبؾی، ضا قبؾی حی ظیؿز ث ای يع اؾکز.

ی فب سأطیط آ ثکط ضفشبضکبی ثكکطی، ایؼکبز فطکی ذاکب زض حکی ثکطای اؾکشفبز ظب اساظ

-وسب اظ فب، اططار آزی نسی ثط ػط ذیعی فببی قطی ىب یبثی بؾکت ؾکبیز

ؿىی، ثیكشط حبن ب سرههی حممی ؼبنط ث ای يکع اؾکز. زض ازاک سؼطیک بی

ب اضای ذاس قس . رشهطی اظ ط یه اظ ف

ظارت .1.1

ظبضر ث ؼبی ساسؾبظی حی قطی اظ طیك زض ؼطو زیس لطاض طفش کبك رشک »

سکب اظ ایک بی ضؾی اؾکز ضصضا یب اضب، بؿبی، ی قطسا اػ اظ ؾبویث ؾی

طیك، بك قطی زض ؼطو زیس ػی لطاض یطس اظ ایؼبز کبك غیکط لبثک ظکبضر ثک

( 66 -67: 1389)اذکا، نکبحی، «انلاح بك وض ػیطی ث ػ آیکس. ی کبثك ظطیک

جب ػط ػبیز یب شرفکب ثکبم اکط فطنز(، Social Control Theory)اػشبػی وشط

ساس ثکس سکطؼ کطاؼ اظ زیکس قکس طسىکت احؿبؼ وس و وؿی بظط آب یؿز ی

ثک زکس اػبكکب اوکف كکب کی وؽ ؿجز ث آباػب ؼطب قس زض مبث، یج

)س، ثطکبضز، اؾکیذؽ، ذاس قس. احشب ثیكشطی طسىت ػط ضفشبضبی بؼبض زض آ ىب

اط ؼط سهض وس و زض نضر اضسىبة ػط زض ؼطو ظکبضر »ث ػجبضر زیط (273: 1394

احشب اضسىبة ػط سؾ ی وشکط ذاکس - جبقسالغ یع ایزض اطچ -كبس لطاض زاضز

ی اشرکبة ثط جك ظطی ظیطا ( Siti Rasidah , Noraini & Mohd najib , 2012: 629) «قس.

زض فطایس صاض اظ اسیك ث ػک، کبفغ ذکط ضا (، ؼط National Choice Theoryػملای)

زاس و زض ای ح ث ػز ظکبضر ثکبم، احشکب زذبکز ؾکبوی، دکیؽ ی. ا ؾؼسی

ای ؤف، ث ااع رشفی قس. زض شیؼ اظ اضسىبة ػط هطف ذاس؛ ثبلا ذاس ثز زؾشیطی

بی ضؾی بکس چ ظبضر جیؼی اظ ؾی قطسا، ظبضر ؾبظب زی قس اظ ؾی اضب

بی ساض ثؿش ض ضقکبیی سمؿکی دیؽ جبب ح ظبضر ىبیىی اظ طیك زضثی

(40: 1390قز. )نبحی، ی


قلورگرایی .2.1

بی ؾبذش قس هع اظ طیك ؼبی سمیز حؽ بىیز سؼك افطاز ث حیای ف ث

، یکک 1(public)سؼطیکک ضقککی اظ ؾؿکک طاسککت لککط اظ ػککی یفککبب اضاهکک سفىیککه

ػکت »و اؾز 4(private)ذهنی 3(semiprivate) ، ی ذهنی2(semipublic)ػی

ـ یه فبسب اظ سمیز حؽ ؿئیز اؾشفبز و -اظ طیك اوف ث اضز كکىن کعاض

(83: 1387)وط، «قز.یافعایف ذط ثطای ثعىبضا ثبشجغ زی آ

ی کب فیشکط »اظ طیکك سؼیکی ذهنکی كرم وطز حطی فببی ػی، ی ػی

ی ث ی ػی اظ یک ػبیی اشمب اظ فبی ػ( و ػبثTransitional Filters« )صاض

زس یع سمیز حؽ ؿبیی اظ طیك ثطعاضی ػؿبسی یب ذهنی ث ذهنی ضا كب ی

کب زض اکض طثک ثک حک، ؾکذطز ب ثب یىسیط، افعایف كبضوز آؾبوی ثطای آقبیی آ

ب، سمؿی وطز ؼشکغ بیی اظ ؾبذشب ث ذز آؿئیز لؿز کاحی ؿکىی ثک کب

سط غیط اظ ػ ضاجطزکبی سمیکز حکؽ لططایکی ؿکشس. )ػیؿک، بی وچهحسز

( 169: 1388؛ ضحز، 46: 1390یؿ،

یابی ب اذاف هجرهاسخت کردى دست .3.1

ث ؼکبی سطی ضـ دیكیطی اظ ػط ث ػا ؾشی یبثی ث اساف ؼطبؾرز وطز زؾز»

-سمیز اؾشبساضزبی ایشی ؾبذشب اؾز و اظ ضز یب زؾشطؾی ثعىبضا احشبی ثک حکی

( 130: 1391ظاز، قطیفی، نکبزلی، )حجیت« وس.بیی و اىب لع ػط ضا زاضس ػیطی ی

ب زیاضب، هکت ظک ب، طز وكی دؼطلف وطز زضةای ؤف اظ طیك ضاجطزبیی چ

، ضا اساظی ثرف دصیطـ، سؼطی زلیکك آقکىبض ضزی اػلا ذط زیط بیكطبی ایشی

(Gated Communitiesکبی زضاظ زاض) ذطػی ثؿش ؾبیط ؿیطبی زؾشطؾی، ایؼبز ؼشغ

-ب ؿشس ی وؿی به آب یؿز. بس دبضنی افطاز طبیی ؿشس و ضز اؾشفبزفبی ػی ىب. 1

بی ػی. ب وشبثرب

قز ی ث ػی آ ضا شؼکك ثک ی اظ آ به آ حؿة یوسی ػی فبیی اؾز و اؾشفبزفبی .2

ب. ضی ػی ذبزاس. بس دیبزذز ی

-قکز کی سؼکساز ایک اؾکشفبز ی اظ آ به آ حؿة یوسفبی ی ذهنی فبیی اؾز و اؾشفبز .3

بی ؿىی. ب، اؾشرط قبی ؼػبی ذهی ثیكشط اؾز بس كی ػی ذاثبوسب ث ؿجز ف

وکس. ظک ذبک، فکبی فبی ذهنی فبیی اؾز و فطز به آ حؿة قس ث قسر اظ آ حبفظز ی .4

وبض قرهی.


. کطزز سمیکز کی یطسیی ػبنطی و ثیكشط ضز سرطیت لطاض یع طاحی ػببیی زثبض

(166: 1384؛ ولاضن، 65: 1390ؾشلاضز، )ا

اجش ثبیس سػ زاقز، اؾشفبز ، ی بنحیا اظ ای ضیىطز، ؾجت امبی حکؽ ذطکبوی حکی

ذاس قس. ثطای ظب اؾشفبز اظ ؾی ذبضزاض یب ایؼبز ػی ظبی زض ح افعایف سطؼ اظ ػط

بی فعی ن سیع اطاف دؼکط ف اظ طزی ثیف اظ حس غیط شؼبضبی كجه یب اؾشفبزدؼط

یطکس لبثیکز ذکز زض ای حبز، ؾبوب زض دكز اغ فیعیىی لطاض کی ثبلای زیاض. یػ ث

ؿکشحى ؾکبظی کسف ػکت سحطیکه یع بی البر»ثیس. ب زض حی آؾیت یظبضسی آ

« وکس. کی ای زض حکی اضظـ حفبظز قکس ب ضا شػ حض ػهط ثب ؼطب ثبم قس آ

(59: 1389اذا، نبحی، )

هذیریت گذاری .4.1

» «ػیع وی یؿ»، رؿشی ثبض 1982زض ؾکب ( Wilson & Kelling« )ػضع ا ویک

ویکس أاػشبػی غیط ضؾکی س وشط ثط ایز سیطیز ساضی حی ث ػا قبذم فیعیىی

جکك ایک (ضا طح وطزکس. Broken Windowes Theory) بی قىؿشدؼطی وطز ظطی

ای دیب ضا ثک یکه ثعىکبض ثکبم ؛ ی یه ؾبذشب، اط سؼیط كسبی قىؿشدؼط»زیسب،

زکس کصا قىؿکش دؼکط زس و وؿی ث آ ایشکی کی ی ای کساضز. کبی ثیكکشط عیک

»(Wilson & Kelling, 1982: 37 ـ 2کبی ایک (زض شیؼک سکلا ؤحمکك، ی کسیطیز فک

. ايبف قس CPTED ان ث ػسیس ػعهیساضی ث ػا

ب، دبن آضی ظثبب، ػغسیطیز ساضی، ی ؾیؼی اظ السابر ظیط وسب وطز چ

)قکطوز کی یکطز. کی بی قىؿش غیط ضا زضثطب قیكب، سؼیط لاخوطز زیاض قش

اظ لجی ظکبضر بییػز طح( 38: 1389زیؼ، ای وک ػکت سكکیك احؿکبؼ کبی حک

ی قز یع حض ؾبظب یبفشیؿئیز ؾبوی ث ظض ظبضر ثط اا ذز ؿبیب

طیطکصاض أ ػاک س اظ ػ اؿبی بس دیؽ، یطبی ایشی، بظطا جبب ذیبثبیطبی

. قزیی سیطیز ساضی حؿة فؤثط فمیز

ای پطتیباىحوایت از فعالیت .5.1

کبی اػشکبػی زض ث زجب فطا وکطز ثطذکی اظ فؼبیکز بی دكشیجب ضیىطز حبیز اظ فؼبیز

یعا ظبضر اؿکبی ضا بك قطی اؾز سب ػلا ثط اقشغب ظایی ایؼبز سؿیلار ضفبی ثشا

بی اػشکبػی قز سب ػی ساس ؾبظی زض فؼبیززض ای ضـ سلاـ ی. »ثط بك افعایف زاز


نضر یطز زض الغ ث بك قطی ذهنب بمی و اىب ػکط ذیکعی زض آکب ثیكکشط

یکس سػک زاقکز ػکز اجشک ثب (159: 1388کػاز، ثبیب، حکزی .« )اؾز، اؿب سعضیك قز

ب زض وبض سیط یکع ىک اؾکز فطنکز اضسىکبة اکاع ػکطای ببی شع فؼبیز

بی ضظقی ػاب وکبض ب ثبقب. ث ض ظب ػز وحضفشبضبی يس اػشبػی ضا فطا وس

»وکس. زیسی ای افطاز ضا ثیكشط کی ح ظسی ؾبسا احشب ثع ػجکبضر زیکط افکعایف ثک

ب ث سجغ آ افعایف سطافیه دیبز ثبػض افعایف ضیؿه ػط اظ م ظکط اشرکبة کسف فؼبیز

:1389)قطوز ی زییؽ، .« قزیؼطب وبف ضیؿه ػط اظ م ظط ظبضر جیؼی

یبظس اقکطاف ، بی بؾت بیطی زض ضز ع ؾا فؼبیز زض شیؼ سهی (32

ی حی زاضز. ثط ؿبی اػشبػی سػ ث ثبفز ظی

ی بی رش طز اظ حب ؾکی، قکی ػصة طضاىبضبیی چ ؿشطـ سؼبضر قجب،

یکطی بؾکت اظ اذکشلا ی شکع اظ حکی، ثکط ث ظکض اؾکشفبز ظسی ؾا الشهبزی

کبی حبیکز وکس اظ بی بؾکبظبض غیکط اظ ػک ضاجکطز بضثطیب دطیع اظ ایؼبز ووبضثطی

بی دكشیجب ؿشس. فؼبیز

تعذاد جوعیت در فضاای ضری .6.1

ذیعی فببی قطی اؾز. ث ػجبضر سطوع ای ؤف ثط اساظ سؼساز ػؼیز مف آ ثط ػط

حکض چک سؼکسازی اظ ػؼیکز زض زیط ای ؤف زض نسز دبؾد یی ث ای ؾکؤا اؾکز وک

بی ثیكشط ثطای طالجز ظبضر جیؼکی اؾکز. ثک ػجکبضر ی فطنزفببی قطی فطا آضس

ذیکعی آ فکب ذاکس زیط آیب ثیكشط یب وشط قس ثیف اظ حس سؼساز ػؼیز یع سأطیطی ثط ػط

ز زض فببی قکطی شطوکع قى بشؼبضف اظ یعا حض ط 2؟ثبثطای ای ف ضی زاقز

ضز. ایک اقکىب ػجبضسکس اظ: سکطاو بی ؼطب ثک قکبض کی قس و ذز ػب افعایف فطنز

ػؼیز اعای فب.

()ازدحام تراکن فطردگی زیاد جوعیت .1.6.1

زض ثطذی اظ مب یب زض ثطذی اظ ظب» ب سطاو ظیبز ػؼیکز ثک یکز ای اؾکز وک اىکب ضػب ک

«آیکس. ثک ػکز کی -ؾکبشی شکط 120سکب 45ؼبز -(Personal Distance)ی قرهیفبن

و بقی اظ سطؼ اظ سؼبظ قز یای اط ػبی ثطای افعایف اؾشطؼ زض فطز (90: 1390)نبحی،

ای اظزحب زض فببی ػی ظیط دیبز ض، ذیبثب، دبضن . ث حطی ذهنی ذر افطاز اؾز

غیط فطنز . » وکس کی بیی ضا ثطای اضسىبة ػطایی ظیط وی لبدی، ػیت ثطی غیکط فکطا


چی فطز ثب لطاض طفش زض قطای اظزحب، احؿبؼ اغشكبـ بسای زض وشط حکی ضا ک

ثک -ذاس زاقز و ى اؾز ؾجت وبض یطی اظ ػغ دطیع اظ حکض زض فکب زض آیکس

)فطیس طاکی، .« حی ضا ثطای حض ثعىبضا ثبم آبز وس قز -سطؼ اظ ثع زیسی زی

سطاو ػؼیز اىب قبذز ؾبوی ایؼکبز سؼکك یع بی ؿىی( زض ؼشغ80-79: 1390

کبی ایک اکط ؾکجت وکبف فطنکز (205: 1390)سی ب، ز. وطوشط ذاس ضا ذبط یب آب

شؼس قس حی ثطای اضسىبة ػط ذاس قس. ظبضر ؿ

اسای فضا. 2.6.1

بی اضسىبة ػط ضفشبضبی چب و اظزحب سطاو ثبلای ػؼیز، ػبی ثطای افعایف فطنز

ظاؾز. زض ثطذکی اظ قز، اعا ذبی اظ ػؼیز ثز فب یع ذز ػبی ػطیبؼبض حؿة

زض ثطذی ؾبػبر یب ضظب، فب سب ثیف اظ حس ذکر ثکز ، ی دط اظزحبفبب یب زض ب فبب

ضؾس ث حی و ػس ظبضر زض کی ضظکبی رشک )اػ اظ یحشی ذبی اظ ػؼیز ثز یع

. قزیزض فب احؿبؼ ؾبػبر رش )اػ اظ قت ضظ( سؼی غیط سؼی(

ای اؾز و چکب وک ذکر وک ثک احؿکبؼ ی زیطی و ثبیس ث آ سػ زاقزىش

قز، ذر ثیف اظ اساظ یع ث احؿبؼ اعای اػشبػی ؼط ذاس قس. شی اظزحب ؼط ی

یطی اظ ػغ، ایؼبز قرهیز اػشبع طیع زض شیؼ ػس زضن ؼبضکب اطی و ؾجت ق

لاػس اػشبػی ذاس قس.

د اطلاعات هحیطی(خاایی هحیط)ج .7.1بی قطی اظ زیس نبحت ظطا ؾیبی قط، اظ ػا ذك حؽ ىب ػز بزب، كب

وس سب اظ طیك ثطلطاضی اضسجب ثکب آکب، احؿکبؼ ایکز یب وه ثز ث سبظ اضزی غطیجثعىبض سبی ثیكشطی زاضکس افطاز »زس و یكب نبحی، وطز ؿیط ذز ضا ثیبثس. سحمیمبر

ثیكکشط زظزی وس – آقبیی ثب حی ساضسیؼی افطازی و یج–ب ثیبب سب اظ غطیجوس زض سكکریم لؼیکز ؿکیط یكشی افطازی و ث زلای رش زض قط احؿبؼ

ی ذکثی زض ؼکطو ثکع زیکسی بقس اظ ظط ثعىبضا ث ػا ؼیذز ثب كى اػ کبض وک حکصف وبک »ثبیس سػ زاقز جشا (165 :1387نبحی، ).« یطسیثیكشط لطاض ىبی زض فکطز احؿکبؼ سکطؼ ايکطاة ثک ب اظ فببی قطی، ثب ایؼبز حؽ ثی كببزب قز. یی افطاز زض آ فب ب یع زض یه فبی قطی ؼط ث ؾطزضآضز، اظزیبز كبیػز

ساس حی آضز و ییای ؿب ث ػا یه آزی بزی زض فطز ای احؿبؼ ضا ث ػز


ـغوس بی ای ایاظ ای ض زض ی اؾشطؼ ایؼبز ؛ ضا زضن وس ى اؾز قز ، شكکباز ثب یکبزآضی آ، اظ آ فکب زضی قز افطی اظ آ ىب زض ش طجز ذز ث ػا یه كب

( 48 :1390فطیس طای، )« وس. یب لای ط وكض كرم قس اؾز، ىکب ب و زض اؾشبساضزسػ ث ان طاحی كب

ی ساضی غیط اظ ػ ؿبه لبث سػک زض ایک حکظ حؿکة ب، حیبثی بزب كب (36: 1390ی ؾط ویؿیب، ب ضیعی ؾؿقس. )ط ثطی

هقیاض اسای .8.1ی یکه فکب ای اؾز و اساظ )ؿجز ؿبحز فب ث اؿب( مهز اظ میبؼ اؿبی ثطای فبی اؿب ثبقس. یؼکی فکب ذیکی ثکعضي یکب ذیکی وچکه جبقکس. حس طظ آ، زض ذض اؾشفبز

ی فکب، حبوی اظ آ اؾز و اکساظ اظ ػ سحمیك نبحی نطثؿیبضی اظ بؼبر سحمیمبر ؼبزس و ط چ اثؼبز یصاضز. ای سحمیمبر كب یطیط أزض شغیطبی ایز آؾبیف اػشبػی س

قکز ثک زیک کی سط ثبقس اىب لع ػط زض شیؼ سطؼ اظ ػط یع زض آ ثیكشط فب ثعضيب ااع ػط زض آ حی ثیكکشط سؼك ذبط ؾبوی، ذكزوبف ضاث اػشبػی ؿؼ

فببی ثؿیبض ثعضي ثکی وکطا، ايکطاة آض اؾکز یکه (154: 1387نبحی، وس. )یثطظ قکز یسجسی ( وؽظی یج)قز. ای فب ث ػیی بقبذشی ضا ػت بی حؽ

وکس. فکطز زض چکی فکبیی کی ضا فطا ( Vandalism) ػجبر اضسىبة ػطایی ظیط سایؿی فکب قکز. اکساظ کی ی فب لطاض طفش یکب ثکطػىؽ زض آ ک وس و سحز ؾیاحؿبؼ

چی مف ی زض سؼیی ع ضاث یب افطاز اؾشفبز وس یکعا نکییز آکب زاضز -یاس ث قى ة اظ آ اؾشفبز وس ضا سؼیی سیی فب یعا ػؼیشی ضا و ظیطا اساظ

وکس اىکب قکبذز زض یوس. زض فببی ثؿیبض ثعضي و سؼساز ثیكشطی افطاز اظ آ اؾشفبز آیس. زض حبی وک یشیؼ ثطلطاضی اضسجب، نییز سؼك ذبط وشطی یب ؾبوی ث ػز

قکی ثک کط ذبنکی اظ احکسبی ؿکىی سؼکك زاضز سط حسزسط و ثک ض فببی وچهزس. اجش سػک ثک یاحؿبؼ قبؾبیی، سؼك ذبط، نییز ایز ضا یب ؾبوی افعایف

ای ىش يطضی اؾز و یه فبی وچه ثب سطاو ػؼیشی ظیبز یع اظزحب ایؼبز وطز ث ی ثطای اضسىبة ػط سبطیط صاض اؾز. ػی زض افعایف سطؼ اظ ػط ؿشؼس قس ح

آلدگی صتی. 9.1قطای ػکط ذیکعی فکب ضا ثک بی نسی زض حی زس ػز آلایسسحمیمبر نبحی كب ی

-کی زی ػس اىب اشكبض نسای وه ذای یب اشكبض نسای بقی اظ ػ ؼطب افعایف


بی قطی، ؾط نسای قطی، طاوع ذطیس، اسثب دط ػا ظب ح اػشبػبر قؽ زس. ث -بی نؼشیب، بك ؼبض فؼبیزبك ؼبض فطزب کبیی وبضبی غیکط اظ ػک ىکب

آکزی ػکلا ثکط آ (54: 1390نکبحی، اکس. ) ؿشس و ث نضر ثبم زاضای چی قکطایی بی و قرم ؿکشؼس ػهکجی »ب زاضز. ثطای ظب باطط ؾهی یع ثط ؾلاز ضای اؿنسی

: 1357ىسیکب، «)ساس ثبػض ایؼبز یب سكسیس حبکز ػهکجیز ا کطزز. یؾط نسا قس اؾز52)

کبی قز. اظ یه ؾک ثبػکض افکعایف فطنکز یثسی سطسیت آطبض آزی نسی زب اضظیبثی

كسیس ػا ضای ثبػکض افکعایف ضفشبضکبی ػهکجی اظ ؾی زیط ثب س قزذیعی فبب یط ػ

قز. ی

. هکاى یابی1..1

عیی، اشربة ثشطی ىب ثطای اؼب یه فؼبیز اؾز وک ثشاکس ثکب اؾکشفبز اظ اىبکبر ىب

ای اط یبظکس »ػز، ثیكشطی ثط ضی ضا زض ضاؾشبی اساف اظ دیف سؼیی قس سأی بیس.

وبضقبؾب ػ رش ظیط سطافیکه، الشهکبز، ػبؼک قبؾکی، ضاكبؾکی، ػغطافیکب، كبض ثب

ظی قبؾی، اقبؾی، ظیؿز قبؾی غیط ایز ثسی اضسجب ػی می الاػکبر

(5: 1389)فبي یب، ویبی، ضؾشبض، «بی ث زؾز آس ثب اىببر ػز زاضز. زاز

بی ؿکىی اشرکبة یکه یبثی دطغیز چس ػی ؿى، ػببیی ىبثب سػ ث ب

بی ػز، یبظس قبذز اضظیبثی ؼیبضکبی ىکب یکبثی اضايکی لؼیز ىبی اظ ثی عی

ؿىی اظ ػ سػ ث ؼیبضبی اػشبػی، الشهبزی، حملی، وبجسی، ظیؿز حیی، ایشکی

ز ظیط ؼیبضبیی چ لیز ظی، ػز ثبز، سدطافی ػؽ ذبن، قیت غیط اؾز. لاظ اؾ

ظی، اىب اؾشفبز اظ هبا ثی غیط سظط لطاض یطز. ی اظ آؼب و ب ب ث ىکب یکبثی

اؾز، کصا اظ ثکی ؼیبضکبی ػکز، سکب ز ؼیکبض CPTEDبی ؿىی اظ حیض اندطغ

بی دیطا ؾبیز ضا وک ای بی وبضثطیبی ػبزسبر قطی ضازؾشطؾی ؿجز ث ذ

ث قى ؿشمی یب غیط ؿشمی زض وبف ػکط ذیکعی فکببی قکطی کطط اؾکز، زض ؾکبیز

زی. یؿىی قطن ؿشب ثؼضز ضز اضظیبثی لطاض

رش تحقیق .2

سحیی اؾز و زضی فطایس آ ث ػکغ –یب زض ای دػف، سنیفضـ سؼعی سحی زاز

ای ثطضؾی ؾاثك ػکز زضثکبض اظ طیك بؼبر وشبثرب CPTEDبی آضی ؼیبضب ؤف


ی ذکبضػی بی ضؾی زاذک طاوع اضبػز زض بثغ آ زض وشت، مبلار، كطیبر، اؾبز

ب چه یؿز، دطؾکف دطزاذش قس. اثعاض طزآضی زاز ی سکظیؼی یکب ؾکبوی ثک کطا بک

بی شؼسز اظ حی ثز اؾز. زض سيیا ثبیس فز ثطای اىب اؼب سحی آکبضی اظ یکه ػىؽ

چه یؿز ؾبذش اؾشفبز قس. ای چه یؿز اظ طیك اضظیبثی ز اضظیبة حیی آکظـ

ؼی یب ؾبوی سىی قس. بی سظیزیس ث طا شبیغ دطؾف ب ضظ 2ی اػطایکی زض طحک

ث قکطح شیک زض ظکط طفشک ظب شفبر 3شفبر سؼی غیط سؼی اشربة ثطای ط ضظ

(، اضظیکبثی 15سب 12)ثی ؾبػبر (، اضظیبثی زض ظط30/10سب 30/7)ثی ؾبػبر قس:اضظیبثی زض نجا

ثطای اضظیبثی دیكیطی اظ ػط اظ طیکك فبوشضکبی »ؼب و اظ آ (23سب 19ثی ؾبػبر ) زض قت

Siti«)ثطب ضیعی حیی زض احی ؿىی، اضظیبثی نطف جشکی ثکط كکبس وکبفی یؿکز؛

Rasidah & Aldrin , 2012 :340) آبی احؿبؼ ؿکئیز » ای ضـ اقىبلاسی زاضز ظیطا

Aldrin,Nordin, mohd najib«)یطز.ظط ی زض CPTEDبی افطاز می ضا زض ذهل ف

& Siti Rasidah ,2012 :592)

372ؼضز سؼکساز ث ای ظض ثطای ػت ىبضی ؾبوی زض ؾبیز ؿى ط قطؾشب ث

سب زض ذهل يػبسی و یبظکس ی سظیغ قس حمك ؾبذش یب ػبؼ بدطؾفػسز

ظیط احؿبؼ سؼك ث حی، یعا كبضوز ؾکبوی زض اکض ؾزكبضوز ؾبوی ثطای دبؾد ا

بک ثکط اؾکبؼ کبی دطؾکف بی دطؾکف . اوظط عیالاػبسی وؿت قز طث ث ح غیط

ی ثب اؾکشفبز اظ فطک وکوطا م طاحی سظی قسس. حؼ ػبؼ 5میبؼ یىطر

ی دطؾف ب اظ ظط نبحت ظطا شرهم اؾشفبز قکس حبؾج قس. ثطای ؾؼف اػشجبض دبیبی

دطؾف ب 20 سؼساز ی حکضی سىیک ی دیف آظ سؾ دػكکط ثک نکضر هکبحج

ب حصف یب سغییط زاز ب ایب حبن قز شبؾت ثب آ ثطذی اظ یطزیس سب اظ ضایی ی

کب ی ػت ضيبیز ایب ث آبؼقسس. دؽ اظ بیی قس دطؾف ب اشربة ػ

ب ثس قش ب افطاز سىیک طزیکس. ثکطای زض ذهل ىش بس یز ایكب، دطؾف ب

سی قس. Exell 2011ای سحز ط افعاض سؼعی سحی الاػبر دطؾف ب، دبیب زاز

ی زض ذهل ضـ ک یکطی زض دکطغ و ع دػف اؼب طفش دیبیكی اؾز،اظ آؼب

ؿى ط قطؾشب ثؼضز کبی ؿکىی ثبفکز )قطن ؿشب( ثکب سفىیکه ثکی ؼػک

قطی ثب ز ؾا زض چه یؿز دیكکبزی اػک ثزی:ؾکالار کطسج ثکب قکى کبی

ک، ضک ػکؽ ب، دبضویب، دؼطبی ؿىی ػز زض قطن ظیط لؼیز زضةؼػ

ب، ؿکبػس ب، دبضنضب، ذیبثبی ثبفز قطی ظیط دیبز هبا غیط ؾالار طسج زضثبض

وبضثطی ای کضز بی ذطز سؼکبضی؛ زض ذهکل ؾکالار کع رؿکز، ضـ ک یکطی جمک


بی سیک ی دػكط لطاض طفش اؾز. اظ آؼب و زض قطن ؿشب اظ مكاؾشفبز ای خ ظاضسربک

اؾشفبز كس اؾز، صا ثب حض زض قطن ثب سیخ یىؿب بی اظ ػز ب اػ یؿکشی.

ی اظ ای ض ثطای اضظیبثی زضؾشی اظ ای قطن، ی طاػؼبر شؼکسز زض حکی اؾکشؼلا اظ ازاض

و یو ضا قطؾبظی اؾشب ذطاؾب قبی زض بیز ث ای شیؼ ضؾیس قس ی سا ػبؼک

8 6، 5، 4بی احساطی یب زض زؾکز احکساص یؼکی ضز بؼ ضا ثط اؾبؼ سؼساز جمبر ثن

، 4ثکن 1ی ضز ثطضؾی زض ط ؾا بی ی سمؿی وطز؛ صا زض جم ث ظیطؼػ

شبؾت ثکب فطااکی زض جم ث قى سهبزفی اشربة ؾذؽ ث ط وسا يطیت ظ 8 6، 5

ی دیكکبزی دػكکط ثک آ ؾکا ی ضز ثطضؾی زاز قس ؼع ای يکطایت کط ػبؼ

بی طسج ثب ثبفز قطی ثس قز. اظ ؾی زیط زض ذهل ؾالار ع ز، یبفشحؿة ی

ظ زی ثب ضـ یطی سهبزفی ؾبز اؼب قس اؾز.

ی ایکز یىؿکبی ثطذکضزاض یؿکشس کصا ظ زکی اظ زضػ CPTEDبی ضاظ آؼب و ؼیب

بی ساس ثطای ظ زی بی ای دػف اؾز. یىی اظ ضـشبؾت ثب ایز، یىی اظ يطضر

10ثکطای اؼکب ایک طحک 1بی ب، فطایس سحی ؾؿ طاسجی اؾکز. ث ؤف ی فک

CPTED دطؾکف بک ثکی 13شی ث ؾؼف صاقش قس؛ ث ای سطسیت وک ثب ضیىطزی كبضو

بی ػعا ػط قبؾی، ؼکبضی قطؾکبظی، ثطبک ضیکعی سؼسازی اظ اؾبسیس شرههی ط

ب ضا ث قى ز ثک ب ذاؾش قس سب فقطی، ػغطافیب ػبؼ قبؾی زاز قس ؾذؽ اظ آ

ط ػفز اظ ؼیبضب اشیبظی اظ یه سب ک ثسکس. ؾکذؽ یکبی ز ثب یىسیط مبیؿ وطز ث

اشیککبظزی اؾککبسیس زض ککبسطیؽ اشیککبظزی سککبؼ ا ؾککبػشی جککك ایکک فطکک اضز قککس. (mب ; )سؼساز ف

ب ظ زی قسس. ثک ایک ؼکب ی ز، ثب اؾشفبز اظ ضـ طب وطز، سب ؾؼزض طح

- 1زض ایؼکب ػکسز -ی ػکسزی كکشطن( و ؿجز ط اشیبظ ث اشیبظ و ثب یه ؼیبض )یکه ثکبظ

ؾؼیس قس ث ای سطسیت ایز ط ؼیبض ؿجز ث ؼیبضبی زیط ث زؾز آس. )کب( لاظ

ث شوط اؾز ، زض اضزی و ث زی دیچیس قس ؼیبضکب ظیکط ؼیبضکب، ػیکبر ضسجک ثکسی

یع فیس ذاس ثز . Expert Choiceطزز اؾشفبز اظ ط افعاض زقاض ی

ظاز، هط اسی؛ يبثطای بؼ ثیكشط ض.ن ث: كىیی، اثافى؛ ایبؼ .1 (، اضظیکبثی ىکب یکبثی 1391) ثیب، اکب

)ک ضزی:اؾکشب AHPظیؿز حیی ثب اؾشفبز اظ س ؾؿ طاسجی –بی ؿى ط ثب ضیىطز وبجسیدطغ

. 57-70، نم 2ی بؼبر قطی، یعز(، فهب


ی زض ثکبظ –ی ؾ، ثب زض زؾز زاقش ظ ؼیبضب اشیبظ ؿى ط اظ ط ؼیکبض زض طح

-بی چه یؿز زض ط ف ث زؾز آس اؾز، طو اظ طیك یبی دبؾد-10سب 0ػسزی

ی ؿکى ؿشب قط اظ طیك حبن يطة ظ ؼیبضب ثب اشیبظ وؿت قسی دیكبزی ؾبیز

ی ؿکى کط ثک ط اظ ط یه اظ ای ؼیبضب ث زؾز آس زض بیز یعا دبؾد یی دطغ

آیس. اظ طیك ؼع اشیبظار وؿت قس ث زؾز ی CPTEDی م

یسی فضاای ضری با استتااد از رش خالیت بذی هعیارای هؤثر در کاص جرم .3

(AHPتحلیل سلسل هراتبی)

( AHP شبیغ حبن اظ حبؾجبر ایز ثسی ؼیبضب ثب اؾشفبز اظ ضـ سحی ؾؿک طاسجکی )

ی ظبضر ثبلاسطی یعا ایز فحبوی اظ آ اؾز و ف سکطی ی آزی نکسی دکبیی

بضبی ضز ثطضؾی ث زؾز آضز اؾز. ای ؼیبضب ث سطسیت ایز یعا ایز ضا زض یب ؼی

-حبیز اظ فؼبیکز -4لططایی -3سؼساز ػؼیز زض فببی قطی -2ظبضر -1ػجبضسس اظ :

زقاض وطز زؾشیبثی ثک اکساف ؼطبک -7سیطیز ساضی -6ىب یبثی -5بی دكشیجب

آزی نسی. -10اؿبی میبؼ -9ذابیی حی -8

ث يح لبث سكریم اؾز. 1ی ای اط زض زاض قبض

0.2689

0.16874

0.108670.095990.086470.071880.068960.055290.044750.02874

0

0.05

0.1

0.15

0.2

0.25

0.3

CPTEDی ب 11ظ ؼیبضبی - 1ی زاض قبض


ای پصصیافت .4

ـ آکبض اضظیبثی ث ػ آس اظ ای دطغ ثط اؾبؼ چه یؿز دیكکبزی ؤک ؾکبذش ثکب ض

سنیفی یبی نضر طفش اؾز. ث ای سطسیت و اشیبظ ؿى ط قطؾشب ثؼکضز اظ کط

ثک زؾکز – 10سب 0ی ػسزی زض ثبظ –بی چه یؿز ث ط ؤفؼیبض، اظ طیك یبی دبؾد

-بض، طی ثؼس، ثب زض زؾز زاقش ظ ؼیبضب اشیبظ ؿى ط اظ ط ؼیآس اؾز. زض طح

ی ؿکى ی دیكبزی ؾبیز ؿشب قط اظ طیك حبن يطة ظ ؼیبضب ثب اشیبظ وؿت قس

ی ای دطغ اظ ط ف ثک لکطاض ب حبؾج قس اؾز. اشیبظار وؿت قسط اظ ط یه اظ ف

شی اؾز :

، سؼکساز 77/3ثکب ػکسز ثطاثکط - 10سب 0ی ػسزی زض ثبظ-ی ظبضر اشیبظ ؿى ط اظ ف

بی ، حبیز اظ فؼبیز 45/4، لططایی ثطاثط ثب ػسز 8/6ػؼیز زض فببی قطی ثطاثط ثب ػسز

، 64/2، سیطیز ساضی ثطاثط ثب ػکسز 33/2، ىب یبثی ثطاثط ثب ػسز 64/2دكشیجب ثطاثط ثب ػسز

، 63/1، ذابیی حکی ثطاثکط ثکب ػکسز 16/4زقاض وطز زؾشیبثی ث اساف ؼطب ثطاثط ثب ػسز

اؾکز. ثکب سػک ثک اشیکبظار 16/8 آزی نسی ثطاثط ثب ػکسز 66/1میبؼ اؿبی ثطاثط ثب ػسز

وؿت قس، ث ض ظب ؾبیز ؿشب قط اظ ؼیبض آزی نسی، ثکبلاسطی اشیکبظ ضا ثک زؾکز

CPTED یب 10یبضبی آضز اؾز زض حبی و ظ ای ؼیبض زض یب ؼ ی آذکط زض طسجک

ثز اؾز. زض ازا ث ظض اطط ثركیس ث يطایت ث زؾز آس ث کط 02874/0ثطاثط ثب ػسز

ی دیكبزی ؾبیز ؿشب قط اظ طیك حبن يطة ظ ؼیبضکب ثکب اشیکبظ وؿکت ف، ط

س اؾز و ػجبضسس اظ: ب ث زؾز آی ؿى ط اظ ط یه اظ فقس

( ثطاثکط 2689/0ی ظبضر، ثب حب ظ ؼیبض)ی دیكبزی ث ؾبیز ؿشب قط اظ فط

14/1ی سؼساز ػؼیز زض فببی قطی ثطاثط ثکب ػکسز ، ف01/1ثب ػسز ی لکط طایکی ، فک

ی ىب یبثی ثطاثط ثکب ، ف25/0ی حبیز اظ فؼبیز دكشیجب ثطاثط ثب ػسز، ف48/0ثطاثط ثب ػسز

ی ؾرز وطز زؾشیبثی ث اکساف ، ف18/0ی سیطیز ساضی ثطاثط ثب ػسز ، ف20/0ػسز

ی میبؼ اؿکبی ثطاثکط ، ف09/0ی ذابیی حی ثطاثط ثب ػسز، ف28/0ؼطب ثطاثط ثب ػسز

کط 07/0ثب ػسز ی دیكکبزی ثک ؾکبیز ؿکشب ی آکزی نکسی ثطاثکط ثکب قکط اظ فک

اؾز . 23/0ػسز

ثک سفىیکه -ثکب حکب ظ ؼیبضکب –ی اوشؿبثی قکطن اشیبظ ط 2ی زض زاض قبض

كرم قس اؾز .


3.77

6.8

4.45

2.64 2.33 2.64

4.16

1.63 1.66

8.16

1.01 1.140.48 0.25 0.2 0.18 0.28 0.09 0.07 0.23

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

CPTEDب 11طار ؾبیز ؿشب قط اظ ؼیبضبی - 2زاض قبض

یی ؾبیز ؿکىی ؿکشب قکط سا ث یعا دبؾدیزؾز آس ظبی ثاظ ؼع اشیباؾکز. 93/3زؾز یبفز و ثطاثط ثب ػکسز –10سب 0ی ػسزی زض ثبظ – CPTEDی ثؼضز ث م

وس. یای ؿب ع اسربش سیساسی ثطای اضسمبی ایی ای ؾبیز ضا ثیف اظ دیف آقىبض نیفی اضظیبثی ث ػ آس اظ ای ؾبیز ث سفىیه ط ؤف ػجبضر اؾز اظ :ای اظ شبیغ سدبض ذهل، فطا ای زض دطغ يؼ ب حبوی اظ آ اؾز و ثیكشطیاضظیبثی ی ظبضر :ف - یکه اظ. اؾکز ىکبیىی ظکبضر یکع قس زیؾبظب اىب ظبضر جز جکز ؾک جکب ضقکبیی ض یظی زض دطغ قسیس يؼ زیط ؾی اظ بیاشظ ایشی بضا زضثکی . اؾز قس ؾبیز ای ثطای يؼیفی اشیبظ وؿت ثؿش ثبػض ساضسؼساز ػؼیز زض فببی قطی: جك اضظیبثی ث ػ آس، اعای فکب ثیكکشط اظ سکطاو -

وس. ای قطی زض ای ؾبیز فطا یذیعی فببی بی اظزحب ػؼیز قطای ضا ثطای ػطیػ زض ضظبی سؼی زض ؾبػبر اشبیی قت ثیكشط كز اؾز . اعای فب قبیس سب يع ث

حسی ث زی ویفیز دبیی ؾبذز ؾبظ زض ای قطن ثبقس و ؾجت قس اؾز سؼساز ظیکبزی اظ . احسب ثب ػز سىی قس ذبی اظ ؾى ثبلی ثبس


ظی، يکؼ حکؽ ؿکبیی ؾکبوی ای زض دطغ يؼ : ثیكشطیی لططایی ف -اؾز. ؾبوی ؼػ قبذز ظیبزی ؿجز ث یىسیط ساضس؛ لبزض ثک سكکریم افکطاز غطیجک اظ

ای ثطای ضؾیسی ث اض ؾبذشب ػز ساضز ب یبر سیطؾبوی یؿشس؛ زضاغت ؾبذشب كبضوز ؾبوی زض اض طث ث ح یب ؼشغ ذز ثؿیبض يؼی اؾز. یعاکبی کب بی دكشیجب : ای ؾبیز اظ حیض ایؼکبز وکبضثطی ی حبیز اظ فؼبیزف -

کبی شکع سؼکبضی، ذکسبسی، زضکبی، شع يؼ قسیسی زاضز يطضر فؼب وطز وکبضثطی ی زیط ػس سع لاظ ثی ؾبوی ای قز. ىشاحؿبؼ ی آظقی غیط ث قسر زض آ

بی ؿجشب دبیی احسبی ؿى ط ؾجت قس اؾز سب الكبض ػؼیشی ثب سا ؾبیز اؾز. لیزالشهبزی حسزا یىؿبی سبی ث ذطیکس ایک احکسب زاقکش ثبقکس زض شیؼک ثبفکز ػؼیشکی

احسب ؾىز عیس. كبثی اظ حب الشهبزی زض ای زض دکطغ ب حبوی اظ آ اؾز و ثیكشطی يؼ : اضظیبثی ی ىب یبثیف - ذهکل، ایک

کبی بی دیطاک ؾکبیز اؾکز. وکبضثطی زضی اظ طاوع ذسبر قطی ػس بی وبضثطیب ذطاؾب قبی ی اؾشدیطا ای ؾبیز ػجبضر اؾز اظ:طوع آبز دكشیجبی ؾذب ػازالاه

ضؾکس . ثک ظکط کی 2بی سیس ق بؾ زض ػکة قکطن وبضب1یسا سیط اضسف زض قطق ؿئی ضا قطؾبظی اؾشب، ثطای ػببیی ای دطغ ثیكکشط ثک ػکای چک لیکز ظکی،

اظ حیض ان بىیز زشی، قیت ظی، ػز ثبز غیط سػ زاقش ىب یبثی بؾت دطغ CPTED .وشط ضز ظطقب ثز اؾز : ػز ظثبی سیطیز ساضی ف - کبیی ثکب ظکبط بی ضب قس زض حکی، ؾکبذشب

ی ب ی كب زکس وظی رسـ، زیاضیؿی بؼبض ػس سػ ؿجز ث سؼیط ذطاثی ای دیب و ثطای ثعىبضا ثبم ث ؼکبی ػس سػ ؾبوی ؿجز ث حی دیطاكب اؾز

وس. یب فطا جز وشط ظبضر بؾت ثط حی اؾز ث سسضیغ ضا ضا ثطای حض ثیكشط آ

، طاوکع ؿکىی ثبیکس ثک زض اظ ثط اؾبؼ ياث ؼیبضبی دسافس غیط ػب زض میبؼ قکط کاحی ؿکىی .1

ی زق لطاض یسبؾیؿبسی ثبقس و آبع انی ثجبضا ایی یب سدرب یطس. سبؾیؿبر ظبی، دبزکب -کب، یکسا

(، طح سؾکؼ 1389دبضؼ)-سؾی كبض مف ػبی ای سبؾیؿبر ؿشس. )بی آظـ ظبی غیط اظ ػ

ضز، ػس فش :ياث مطضار )یطایف بیی(، ؾبظب ؿى قطؾبظی اؾکشب ذطاؾکب ػطا ػبغ قط ثؼ

(قبی

کبی نکؼشی سیکسی ی یبر ظیطا زض ذهل ياث ؼیبضبی اؾکشمطاض احکسب فؼبیکز ثط اؾبؼ هث .2

اظ ػز یعا آلایکسی 5ی زض ضز بی سیس ق بؾ زض ط نبیغ وبی غیط فعیوبضب 15/4/1390هة

ویشط سؼیی قس اؾز. 5/2ی ؾىشب زض طاوع اؾشب، ی آ اظ آذطی حسزلطاض طفش یعا فبن


ب اظ ػ ب دؼط: ایز ببؾت زضةی زقاض وطز زؾشیبثی ث اساف ؼطب ف - قیاضز يؼ زض ای دطغ حؿة ز. ػلا ثط آ سؼجیک کبی وک اضسفکبع اظ ؾکا ی ثکبى

ی حمبر ث ب ث نکضر دکب غیکط لبثک زؾکشطؼ اظ ػک ػکس هکت ظی، ػس سؼجیبی یک سکب اظ طیکك کساضی سؼیعار ضقبیی يس سرطیت، ػس سػ ث ایی ؾبذشب

ی اضز يؼ زض ایک دکطغ حؿکة ػبی رهل غیط اظ سؼیعار ؾبذشبی زض ح قز. یزکس وک ػکس سفىیکه ی: اضظیبثی ث ػ آس اظ ای ؾبیز كب ی ذابیی حی ف -

صاضی كرم زلیکك، جکز سکبثی ضاکب زض جکبزی ی بب ث اؾب ذیبثبؾبذشبب غیط ثبػض قکس اؾکز سکب ؾکبیز طاحی كبضزی ؾبیز، ساقش اؾشبساضزبی لاظ ثطای

ؿشب قط اظ فط ذاب ثی ثطذضزاض جبقس. کبی : ثعضی میبؼ حی زض وکبض ػکس دیكکطفز عکب کطح ی میبؼ اؿبی ف -

ی ثؿیبض ؾکیؼی زض حکی قکس اؾکز وک ػکس بی ضب قسػطای ثبػض ث ػز آس ظیی سطؼ اظ ثع زیسی اؾز. ثبثطای حی اظ میکبؼ اؿکبی بؾت اظ آ سمیز وسساضی

قز. یثطذضزاض جز ثعضی میبؼ آ بغ اظ ازضان وب حسز فب ثط اؾبؼ اضظیبثی ث ػ آس اظ ای ؾبیز، یعا آلایسی نکسی :ی آزی نسی ف -

1قززض حس اؾشبساضز اضظیبثی ی ب ة بقی اظ فؼبیز 2ی . طچکس ایک ؾکبیز زض فبنکویشطی اظ فطزب قطؾشب ثؼضز لطاض زاضز ی ثکب سػک ثک حؼک حکسز دطاظکب اظ ایک

فطزب آزی نسی وی زض حی كبس ی کبی سیکس قز. ػلا ثط آ آلایکسی وبضکب ی ؼبض قطن ثق بؾ کبی ؾکی یكشط اظ ع طز غجبض اؾز. طچکس حطوکز بقکی

ب یفی اظ آزی نسی زض حی ضا ث زجب زاضز. ح ثبض زض ؿیط ای وبضب

ابررسی داد .5 بی سظیؼی یب ؾبوی حبوی اظ آ اؾز و:شبیغ حبن اظ دطؾف ب

ظی سؾ ؾکبوی ثک ظکض بی كزیب ثطب بیی بس وكیه قجبسب ث حب ثطب -زضنکس اظ 8/48افعایف ظبضر طالجز اظ حی زض ای ؾبیز اػطایی كس اؾکز زض حکبی وک

بیی سبی زاضس. ؾبوی ث اػطای چی طح

سؾکی زؾکی ثک اؾکز. ) 55زؾی ثک زض قکت 70اؾشبساضز ؼبظ نسای حی زض احی ؿىی زض ضظ .1

طح سؾؼ ػطا ػبغ قط ثؼکضز، ػکس فکش :يکاث مکطضار )یکطایف (، 1389دبضؼ)-كبض مف ػب

(بیی(، ؾبظب ؿى قطؾبظی اؾشب ذطاؾب قبی


کبی ضظقکی یکب دیکبز ضی ی قجب اظ ػک ثکبظی بی ثطب ضیعی قسسب ث حب فؼبیز -زضنکس 7/68ب ث فب ثىكبس زض ای ؾبیز ػز ساقش اؾز زض حبی وک ی و افطاز ضا قتػؼ

بیی ػلال س ؿشس. اظ دبؾد یب ث اػطای چی طحب یعا ضقکبیی ؼکبثط ضا ثؿکیبض يکؼی زضنس ؾبوی ویفیز ؿیطب، ع فؼبیز 80 -

اس. اضظیبثی وطزظیکط 3ثی زض ذهل یعا سع ؾبوی اظ حب فطی الشهبزی ثب سػ ثک شبیغ اضظیب -

ؼیبض ؾا سحهیلار، به یب ؿشبػط ثز دبؾد زسب دیف اظ ؾکىز زض ؾکبیز ؿکشب قط یعا زضآس ؾطدطؾشب ذباض، حکبوی اظ آ اؾکز وک ثیكکشطی فطااکی ؾکا سحهکیی

زضنس ضا ث ذز اذشهبل زاز اؾکز. ثؼکس اظ آ ظیکط 38 اؾز و زضیب ؾبوی زض مغ زیذزضنس 7زضنس ، فق زیذ 5زضنس ، وبضقبؾی 19زضنس ، ثی ؾاز 26زیذ یب زض حب سحهی

اس. ایک زضنس ضا ث ذز اذشهبل زاز5/0زضنس وبضقبؾی اضقس زوشطا ؼػب 5/4، زاكؼ زضنس اظ ؾبوی ثی ؾاز یب سحهکیلاسی ؼکبز زیکذ یکب 83 ی ای اؾز واط كب زس

سط اظ آ زاضس. دبیی

ثطضؾی به یب ؿشبػط ثز دبؾد زسب دیف اظ ؾىز زض ؾکبیز ؿکشب قکط یکع -

14زضنس اظ ؾبوی دیف اظ ؾىز زض ای ؾبیز ؿشبػط ثکز سکب 86حبوی اظ آ اؾز و

اس. به ثزب زضنس اظ آ

ی ؾىز الكبض دبیی زؾکز ب یع سمیز وسكبغ ؾطدطؾشب ذباض یعا زضآس آ -

کعاض سکب 750زضنس اظ ؾبوی زضآسی وشط اظ 5/82ػبؼ زض ای ؾبیز اؾز. ث ضی و

قز . یس زض ب زاضس. ثبثطای سع چسای اظ حب فطی الشهبزی یب ؾبوی زی

یعا كبضوز ؾبوی زض اض طث ث ح حی ظسی ذکز اظ طیکك ضاجطزکبیی -

ی فببی ػی ی ػی ػز زض فب ث ذکز چ اصاضی ؿئیز ساضی ازاض

بی نبی اسثؼ، فبی ثبظ كشطن ثی ثؾبوی ظیط ؿؼس ح، سؼیعار دبضن، ایؿشب

قکز. ایک زض حکبی زضنس اضظیکبثی کی 3/10ؿىی غیط زض ای ؾبیز ثؿیبض يؼی حسز

زضنس دبؾد یب اػلا زاقشس و ث كبضوز زض اض طث ث ح ظکسی ذکز 40اؾز و

ػلال س ؿشس.

- یکعا یعا حؽ ؿبیی احؿبؼ سؼك ث حی وک اظ طیکك ضاجطزکبیی چک

قبذز ؾبوی اظ ؿبیب، یعا اضسجب سؼب آ کب ب ثب یىسیط، اىکب قکبذز غطیجک

بی ؿىی، حؿبؾیز ؿجز ث اضز كىن زض حکی کعاضـ افطاز غیط ؾبو زض ؼػ

قز. زضنس اضظیبثی ی 2/23ب لبث سحمك اؾز زض یب ؾبوی حسزا زی آ


ب، ساضی حفبظز اظ قبیی ؾبوی ثب لای مطضار طث ث سه آدبضسبیعا آ -

کبی بی لؿکز بی ذهنی كشطوبر ؾبذشب يبز اػطای ػس دطزاذز عیلؿز

قز. زضنس اضظیبثی ی8/14كشطن ثؿیبض يؼی حسزا

ای ثکطای کب یکبر کسیط ذشب آزضنس اظ دبؾد یب اػلا زاقشس وک زض ؾکب 20سب -

ب ث زاقش یکبر کسیط زضنس آ 7/64ب ػز زاضز زض حبی و ضؾیسی ث اض ؾبذشب آ

ثطای ؾبذشب ذز سبی كب زازس.

68حسز - ی ذکز زضنس اظ ؾبوی اػلا زاقشس و سبی زاضکس زض اثشکسای ضز ثک حک

ظض حسزیز ضز ذطع افطاز هت قز. ای ث ؾطزض یب زضاظ

گیریتیج

یی ای قکطن اضظیبثی ث ػ آس اظ ای ؾبیز كبط آ اؾز و زض غبت اضز یعا دبؾد

ضی وک یکعا دبؾکد کیی ؾکبیز قز ثيؼی اضظیبثی ی CPTEDبی ث ؼیبضب ف

93/3ثطاثط ثب ػسز –10سب 0ی ػسزی زض ثبظ – CPTEDی ؿىی ؿشب قط ثؼضز ث م

وس. یاؾز. ای ؿب ع اسربش سیساسی ثطای اضسمبی ایی ای ؾبیز ضا ثیف اظ دیف آقىبض

–ث ػکا طوکع اؾکشب ذطاؾکب قکبی –ی ؿى ط قطؾشب ثؼضز اظ آؼب و دطغ

قکز وؿکت ایک کی زض ای اؾکشب حؿکة ی اػطا قسبسطی دطغسطی ثعضيیىی اظ فك

ذیعی فکببی ی وبف ػطاشیبظ يؼی ثطای آ، ث ؼبی ػس سػ ػسی ؿئی ث م

ضؾکس یىکی اظ زلایک بی البضی ظیط قطن ؿشب اؾز. ث ظکط کی یػ زض قطنقطی ث

ی ؾبذز ؾبظبی ایطای جز يبز اػکطای زض ػطن CPTEDی ی ػس سػ ث مػس

لبی زض ای ذهل اؾز و شبؾفب زض هثبر قضای ػبی قطؾبظی ؼبضی ایطا، ػبی

طزز. ذبی آ ث قسر احؿبؼ ی

ی ؿى سا ث ای شیؼ ضؾیس و دطغاظ ؼع بت فش قس زض ثبة ؿى ط ی

- اساف شؼبی ثب ػز زاقش –ط -زض بیز ذز زاضای ثؿشطبی ؿشؼس فطاای ثکطای ػکط

-ای چسا زضزض آیس –ذیعی اؾز و ػس سػ ث آ، ػبؼ ضا کبی شؼکسزی ثکب عیک

ثطای مبث، حبفظز زضب ضثط ذاس وکطز. اظ یکه ؾک قکطای زض ظکط طفشک قکس ثکطای

زس اظ ؿبؼ سؼك لططایی ؾبوی ضا ث قسر سحز سأطیط لطاض یشمبيیب ؿى ط، اح

ظیط لبثیز ذز ظکبضسی ؾکبوی، کسیطیز کساضی، CPTEDبیای طیك ثط ؾبیط ف

ب غیط سبطیط فی ذاس صاقز. اظ ؾی زیکط عاضـ زی اضز كىن، وشط ضزی

بیی چ ثس طسجک ؾکبظی، ی ؾبذز ؾبظ ثبػض اسربش ؾیبؾزسلاـ زز ػز وبف عی


وچه ؾبظی ىب یبثی ببؾت طح ػسسب زض حاقی قطب قس اؾز. ثطضؾی قطای فؼکی

زس و ای ؾبیز ث سجؼیز اظ ای احکس ی ؿى ط قطؾشب ثؼضز یع كب یدطغ

شکط طثکغ، زض 75شطی اظ قط ثؼضز، ثب شطاغ زاذی حکساوظط وی 5/4ی ای زض فبنظاضسرب

جم ث ظض اؾىب الكبض آؾیت دصیط ػبؼ اػطایی قس اؾز. اسرکبش 8 6، 5، 4بی ثن

بی كبث اظ طف زز ثس سػ ث وچه یب ثعضي ثز آ قط، فط ؾکبوی ؾیبؾز

لاسی ضا زض قى زی ث ضاث ؿبیی بؾت، احؿبؼ سؼك، ای ؾىشی ػز زض آ كى

ؿئیز كبضوز ؾبوی ایؼبز ذاس وطز. ای ؿب و زض دطؾکف کبی سکظیؼی یکب بک

ذیکعی مک ضا افکعایف زاز زض زضاظ کسر ؾبوی یع ث يح كکز اؾکز لبثیکز ػکط

یط ذاس وطز. ؾبوی ای م ضا ثیف اظ دیف آؾیت دص

ضز ثکطای لاظ ث شوط اؾز و ای دػف نطفب ث ػا فشا ثبثی زض ای ؿیط ث قبض ی

بی قطی، یبظ ث بؼبر ثیكشط یسای ث کض کاظی اؾکشفبز اظ ظکط اضظیبثی بؾت دطغ

ػی اضظیکبثی ػکز بی ةبی ب ثطای اؾشفبز اظ قیوبضقبؾب ذجطب ضقش

زاضز.

هابع

:CPTEDضیىکطز ػکیطی اظ ػکطای اظ طیکك طاحکی حیکی ». 1389. نبحی، ا، آ. اذا

ی بیي الوللتی هااه ،«بی قطیضیىطزی طط زض وبف ػط سطؼ اظ ػط زض حی

. 54-61ل :69، را ساختواى

». 1389. نبحی، ا، آ. اذا ی دبیکساض قکطی ػکیطی اظ ػکطای اظ طیکك طاحکی سؾکؼ

،«ضیعی قط ا دبیساض( زض ػز ثطبCPTEDحیی) ی بتیي الوللتی را هااهت

. 61-68ل :75، ساختواى

ل :31 30 بتازار سترهای ،«اقشجب زز زض سبی بی ؿکى کط ». 1391. آذسی، ع

96-94.

طػ ؾکیس کبف بقکی، س ،پیطگیری از جرم از طریق طراحی هسکي. 1390. اؾشلاضز، ح

اشكبضار حب/ .سطا: ، چبح ادض. حؿیػی

اشكبضار حب/ سطا: ، چبح ا ،اهیت طراحی ضری. 1388. ػاز، حزی. ثبیب،

.


. 41-52ل : 89 گ عوهی ی فرفصلاه ،«ػاضو ؿى اػشبػی». 1375. افىبضی، دض

اشكکبضار زاكکب سکطا: چکبح قكک، سطػ چط جیجیب، ،بعذ پاى. 1390. سی ب، ا

سطا.

طراحی هحیطی جرم ستیس پیطتگیری جترم از طریتق . 1390. یؿک، ح . ػیؿ، ؼ

شكکبضار اسکطا: چبح ا،اثشض ؾلای ثیطای، سطػ حؿ ولاشطی ،طراحی هسکي

آشض وه.

». 1391. نبزلی، ی قطیفی، . ؛ظاز، حجیت CPTEDی سحی اطط صاضی ضاجطزکبی ظطیک

یسا ثط وبف لع ػطای؛ ضز بؼ: ،«کبی ک قکط سکطا ی هطالعتات فصتلاه

. 125-158 ل(: 7)23 پیطگیری از جرم

ری ضتر ستازیر راکارتای تیي طگیری از جرم از طریق هعوتا پی. 1388. ضحز،

اشكبضار یعا.سطا: ،چبح ا پیطگیری از جرم

ؾکؼف ویفیکز حکی ؾکىز زض قکطن ». 1389. سمایی، ع . ف ضفیؼیب، ؛ ای نبحی،

. 63-85ل (: 14)4 ریسی آهایص فضا براه ،«اوجبسب سطا

وبضثطز سحی ؾؿ طاسج». 1380. ظثطزؾز، ا ،«کب ی زض ثطب ضیعی قکطی مک ی هجلت

.13-21ل :10، رای زیبا

سطا: چبح ز،سطػ حؿ طض، ای ایی، ،ای اهيهکاى. 1389. قطوز ی زییؽ

اشكبضار آضبكط.

طوع بؼبسی سحمیمکبسی چبح ا، ،ای هحیطی فضای ضری اهيیصگی. 1387. ا. نبحی

ؾبظی ؼبضی. قط

چکبح ا، ،ریسی طراحی هحیطی اهیت در هحیط زیست ضتری براه .1390. نبحی، ا

بی وكض.ب زیبضیاشكبضار ؾبظب قطزاضیسطا:

ی فببی قطی ضظقی قکط ظؼکب یبثی ثیىب». 1389. ضؾشبض، .یب، ؽ؛ ویبی، افبي

،«GIS ؾیؿش الاػبر ػغطافیبیی AHP ؾؿ طاسجی ثب اؾشفبز اظ س سحی ی هجلت

.1-20ل (:1)1 پصص براه ریسی ضری

اشكبضار آضبكط.سطا: چبح ا، ،ترض در فضای ضری. 1390. فطیس طای، ؼ

قص هعواری در پیطگیری از جرمر کاربردای طراحی هعوتاری هاتاین . 1387. وط، ر

ر ؼس. اشكبضاسطا: چبح ا،سطػ حیسضيب ػبطی ؾیبهی، ،هحیطیهذیریت


ؼیکس لکضچی سی میکی سطػ ،«ب ؼبثط وبف ػطؿش وچث». 1384. ولاضن، ض

. 163-186ل (: 7)4 ی داص اتظاهی فصلاهثیی.

ط ثطب ضیعی ؾؿک یری بسکتاری طراحتی ضتری پیطتگ . 1390. ی ؾکط ویؿکیب

كکط آشض سکطا: چکبح ا، اثشض ؾلای ثیطاکی، سطػ حؿ ولاشطی ،راوای هرجع

وه.

». 1388. لضچی ثیی، . حزی ػبىی، ف ،«مف طاحکی حیکی زض دیكکیطی اظ ػکط

. 345-367ل (: 39)2، ی حقق علم سیاسیی داطکذی حقق هجلفصلاه

بی ؿى ط ثب ضیىکطز یبثی دطغاضظیبثی ىب». 1391. يبثیب، ا. ظاز، ایبؼ ؛كىیی، ا

، «)ک ضزی:اؾکشب یکعز( AHPظیؿز حیی ثب اؾشفبز اظ س ؾؿ طاسجی –وبجسی

. 57-70ل : 2 ،ی هطالعات ضریفصلاه

زاكب آظاز اؾلای. اشكبضار ثی ػب:، چبح ا ،آلدگی صتی. 1357. ىسیب،

، سازی ضتر گلستتاى بجترد طرح آهاد. 1385. سؾی كبض ؼبض قطؾبظ دبضر

عاضـ مسبسی. ؾبظب ؿى قطؾبظی ذطاؾب قبی.

. 1368. سؾی كبض ؼبض قطؾبظ دبضر طرح تاصیلی آهتاد ی ستازی ارایتی کلاتت

اؾشب ذطاؾب قبی. ؾبظب ؿى قطؾبظی ،اسواعیل

ػکس ، طرح تسع عوراى جاهع ضتر بجترد . 1389. دبضؼ-سؾی كبض مف ػب

بؼبر وبجسی )یطایف بیی(، ؾبظب ؿى قطؾبظی اؾشب ذطاؾب قبی. ؾ:

جرم. 1394. اؾیذؽ، ع. ثطبضز، ر ؛س، ع تای جترم ضاسی ظتری گتیری بتر ظریت

اشكبضار ؾز. سطا: ،سطػ ػی قؼبػی، چبح كش ،ضاسیAldrin, A; Nordin A. R; Mohd Najib, M.S and M.D.S. Siti Rasidah. 2012.

"Validating Crime Prevention Through Environmental Design Using

Structural Equation Model". Procedia-Social and Behavioral Science, 36:

591-601. International CPTED Association. 2010. Latinamerican Chapter: What is

CPTED. Retrieved December 12, 2010, from http://www. cpted-region.

Org.

Newman, O. 1996. Creating Defensible Space. Institute for Community

Design Analysis.

Newman, O. 1972. Defensible Space: Crime Prevention through Urban

Design Macmilan. Newman, O. 1976. Design Guidline for Creating Defensible Space.

Government Printing Office.


NICP. 2009. Welcome to CPTED Training-home: Definition of Crime

Prevention through Environmental Design. Retrieved October 3, 2010,

from http://www. cptedtraining. net/index. Php.

Siti Rasidah, M. and A. Aldrin, 2012. "Measuring Crime Prevention through

Environmental Design in a Gated Residential Area: A Pilot Survey."

Procedia-Social and Behavioral Science, 42: 340-349. Siti Rasidah, M; Noraini, J and S. Mohd Najib. 2012. "The Relationship

Between Crime Prevention Through Environmental Design and Fear of

Crime". Procedia-Social and Behavioral Science, 68: 628-636.

Wilson, J. and G. Kelling. 1982. "Broken Windowes. The Police And

Neighbourhood Safety". The Atlantic Monthly Press, 249: 29-38.

Documents

یر vیکق ê wحمها äشه éپژ - Ferdowsi University of Mashhadprofdoc.um.ac.ir/articles/a/1060839.pdfیطکف یض.یک ،)1967( »یط کق ک س ضز یظبک ک بذ ی