1

ÖLÜM BİLDİRİM FORMLARI

İl Sağlık Müdürlüğüİstatistik ve Bilgi İşlem

Şube Müdürlüğü Hemş.Saadet DOĞAN

2005

2

AMAÇ

ÖLÜM İSTATİSTİKLERİ ; En önemli sağlık göstergelerinden

biridir. Sağlık hizmetlerinin planlanmasında

kullanılmaktadır. -Zamanında, -Doğru, -Eksiksiz ve -Kapsamlı veri elde etme zorunluluğu vardır.

3

Sağlık açısından;

Ölülerin bilinmeyen veya bilinen hastalığı diğer insanların sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Ölümler hakkında doğru değerlendirme ve uygun hizmet planlanması yapılması için ölüm bilgileri önemlidir.

Bu nedenle;

4

Bölgedeki tüm ölümler ilgili kuruma bildirilmelidir.

Bildirim formu ölümlerin gerekli tüm verilerini içermelidir.

Ölen kişinin sosyo- kültürel özellikleri, ölüm nedeni, kapsamlı ve doğru yazılmalıdır.

5

MevzuatA.Kanunlar

1. Umumi Hıfzıssıhha Kanunu (Kanun No:1593 Madde:20/4, 211-

234,282)2. Belediye Kanunu (Kanun No:1580

Madde:15/5)3. Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun

Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun (Kanun No:3030 Madde:6/i)

4. Cenaze Nakline Mahsus Beynelminel İtilafname İltihakımız Hakkında Kanun (Kanun No:3584)

5. Köy Kanunu (Kanun No:1593 Madde:13/2, 13/6,14/4)

6. Mezarlıkların Korunması Hakkında Kanun(Kanun No:3998 )

7. Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu(Kanun No:1412 Madde:19)

6

Mevzuat-2

B. Tüzükler Mezarlıklar Nizamnamesi(Resmi Gazete :9.8.1931 gün ve

1898 sayılı)

C. Yönetmelikler

1. Mezarlıklar Talimatnamesi2. Ölülerin Bir Yerden Diğer Bir Yere

Nakline Dair Talimatname

7

Mevzuat-3

D. Genelgeler

Sağlık Bakanlığı’nın1. 01.05.2000 tarih ve 5852(2000/41) sayılı

Ölü Defin Ruhsatları ile ilgili genelgesi2. 01.05.2000 tarih ve 5853(2000/42) sayılı

Mezarlıklar ve Ölü Defni ile ilgili genelgesi3. 01.05.2000 tarih ve 5854(2000/43) sayılı

Ölülerin Nakli ile ilgili genelgesi4. 10.04.2003 tarih ve 4817(2003/34) sayılı

Ölü Defin Ruhsatı Verecek Görevliler ile ilgili genelgesi

8

Usul ve Esaslar

Defin ruhsatı alınmadıkça ve ibraz edilmedikçe, hiçbir cenazenin defnedilmemesi, nakledilmemesi, mezarlıklara kabul edilmemesi gerektiği açıkça belirtilmektedir.

Bu belgeyi düzenleme yetkisi kural olarak hekimlere aittir.

9

Usul ve Esaslar-2

Defin ruhsatı düzenlemeye yetkili olan kişiler

Belediye hekimi Sağlık ocağı hekimi (Belediye Hekimi yoksa) Ölen kişinin tedavisiyle ilgilenen hekim (yetkili

makamlarca belgenin onaylanması koşuluyla) Yardımcı sağlık çalışanları (ölünün bulunduğu

yerde hekim yoksa) Jandarma Karakol Komutanı (ölünün bulunduğu

yerde hekim yoksa) Köy muhtarı (ölünün bulunduğu yerde hekim

yoksa)

10

Usul ve Esaslar-3

Hekim bulunmayan yerlerde, ölü muayenesi yapacak ve defin ruhsatını verecek kişiler ilin en büyük mülkiye memuru tarafından belirlenir.

11

Usul ve Esaslar-4

Ölüm sebebi hakkında, kazaen veya bulaşıcı bir hastalık neticesi olduğuna dair şüphe veya kanaati varsa, ilgili makama bildirmeden defin ruhsatı verilmeyecektir.

Bulaşıcı ve salgın hastalığın mevcut olduğu veya tehdit ettiği yerlerde bütün cenazelerin defninden önce bir tabip tarafından muayenesi gereklidir.

12

Denetim ve Yaptırım Şehir, kasaba, köylerde insan ölülerinin

yıkanması, kefenlenmesi, nakli ve gömülmesi hususunda ilgili mevzuatla sağlık düzenlemeleri yapma ve denetim görevi Sağlık Bakanlığına verilmiştir.

UHK Madde 282-283yazılı olan yasaklara uymayanlarla ilgili uygulanacak cezaları hükme bağlamıştır.

13

Evde Ölüm Nedenini BelirlemeKişinin ölümünden önce bilinen bir hastalığı var ise;

Aileden bilgi alma, Doktor raporlarını inceleme

ile ölüm nedeni saptanmaya çalışılır.

.

14

Köyde Ölüm Nedenini Belirleme

Köyde Ölüm var ise ölüm tarihlerine göre ölüm

fişi uygun olarak doldurulacak, Tüm Ölümler kayıt edilecek (adli

olaylarda dahil) Ölüm yok ise üzerine ÖLÜM YOK

yazılarak bağlı bulundukları sağlık ocağına iletilecektir.

15

İlgili Makamlara Haber Verilmesi Gereken Durumlar

Şüpheli Ölümler (ev veya arazi gibi herhangi bir yerde bulunan ölüler),

Vücudunda yara, bere gibi şiddet izi olan ölüler, Cinsel ilişki izi olan ölüler, Bilinen herhangi bir hastalığı olmayan ölümler, İntihara bağlı ölümler, Her türlü kazaya (trafik,düşme vb.) bağlı ölümler, Zehirlenmeye bağlı ölümler, Gayri meşru bebek ölümleri, Ölümle ilgili bir söylenti var ise

defin işlemi yapılmadan ilgili makamlara (JANDARMA vb.) haber verilmesi zorunludur.

16

Bulaşıcı hastalıktan şüphelenilmesi gereken durumlar, Yüksek ateş, Kasılmalar, İshal, Döküntüler, Öksürük ve morarmalar, Sarılık, Hayvan ısırığı izi, Ailede veya bölgede benzer şikayetlerin

olduğu başka kişilerin olması vb.

17

Ayrıca Bulaşıcı hastalıklara bağlı ölümlerde ilgili

kuruma haber verilir. Bu durumlarda hekim raporuna göre

defin işlemi yapılır.

18

Bildirimler

Üniversite Hastaneleri Devlet Hastaneleri Belediye Hastaneleri Özel Hastaneler

İl Sağlık Müdürlüğüne İlgili ayın ilk 5 günü içinde

19

Bildirimler

İlçe Belediye Tabibi İlçe SGB başkanlığına

Sağlık ocakları İlgili ayın ilk 5 günü içinde

Sağlık Grup Başkanlığı İl Sağlık Müdürlüğüne İlgili ayın ilk 10 günü

içinde

İl Sağlık Müdürlüğü Devlet İstatistik Enstitü Başkanlığına ilgili ayın son

5 günü içinde teslim edilmektedir.

20

Kullanılacak Ölüm Fişi

21

Her bir nüshada yazılanlar birbirinin aynı olacak.

Fişte 4(dört) kısım bulunmaktadır.

I- ÖLÜMÜN VUKU BULDUĞU YERII- ÖLÜNÜN KİMLİK BİLGİLERİIII- ÖLÜM SEBEBİIV- ÖLÜMÜ TESPİT EDEN KURUM

22

DİE Ölüm Fişinin Doldurulması

1- ÖLÜMÜN VUKU BULDUĞU a- İl : İZMİR b- İlçe : KONAK

23

DİE Ölüm Fişinin Doldurulması 2

II- ÖLÜNÜN KİMLİK BİLGİLERİ Nüfus cüzdanından yararlanarak yazılır ve kullanılan

isimler farklı bile olsa nüfus kağıdı esas alınır. Nüfus cüzdanı olmayan bebeklerde doğum fişinden

faydalanılır. Bebeklerde İsim konmamış ise BEBEK------------

(babasının soyadı) yazılır. Bebek bir yaşından küçük ise aylık( 10 aylık) Bebek bir aydan da küçük ise günlük( 20 günlük)

şeklinde yazılır. Mesleği kısmına eğitim aldığı değil yaptığı iş yazılır. İkametgah: Ölen kişi o bölgede oturmuyor ise asıl

yerleştiği yer yazılır.

24

DİE Ölüm Fişinin Doldurulması-3

II- ÖLÜNÜNa) Adı Soyadı.................................b) Yaşı (Bitirilen yaş).......................c) Yaşından küçük ise ayı ………………..d) Ayından küçük ise günü...............e) Cinsiyeti Erkek…………Kadın………..f) Daimi İkametgahı........... Şehir........Köyg) Medeni Hali ………………… h) Hiç evlenmedi…..Evli….Eşi Öldü...Boşandıi) Öğrenim durumu...................j) Mesleği..................................

25

DİE Ölüm Fişinin Doldurulması-4

Ölümün meydana geldiği ay Ölümün esas sebebi(Ölümü meydana

getiren hal yada hastalığı yazınız)………………..

Ölümü tespit için otopsi…….yapıldı/yapılmadı

III- ÖLÜM SEBEBİNİ TESPİT EDEN KURUM Hastane….. Sağlık Ocağı Tabibi…..

Belediye Tabibi

26

DİE Ölüm Fişinin Doldurulması-5 IV- GÖMMEYE İZİN VEREN MAKAMIN ADI

Son olarak, Ölüm fişinin doldurulma tarihi ve

dolduran kişi Adını ve Soyadını yazarak imzalayacaktır.

27

ANNE ÖLÜMÜ :

Bir kadının gebelik, doğum ve lohusalık döneminde herhangi bir nedenle ölmesi anne ölümü olarak tanımlanır. (40 hafta+ 42 gün)

28

Kadın gebe ise gebelikte, doğum sırasında veya doğumundan sonra herhangi bir nedenden ölmüş ise ebenin verdiği bilgiye göre ölüm nedeni (kaza, travma, beyin kanaması vb.) yazılıp yanına anne ölümü yazılmalıdır.

29

Formların Yanlış anlamalara yol açmayacak, Büyük harflerle ve okunaklı olacak

şekilde,doldurulması gereklidir.

30

ÖLÜM FİŞİ ve ÖLÜM CETVELİ (Sağlık ocağında

doldurulan)

her ay sonunda hazırlanarak, takip eden ayın onuna(SGB) kadar Sağlık Müdürlüğüne teslim edecekler.

31

ULUSLARARARSI ÖLÜM RAPORU

20.Dünya Sağlık Asamblesi, ölüm raporunda belirtilecek ölüm nedenlerini şöyle tanımlamıştır. “Ölüme doğruca yada yardımcı olarak

neden olan bütün hastalıklar, travmalar yada travmaları oluşturan kaza-şiddet durumları”

Tanımın amacı ise; ölüm raporuna ölüm nedenleriyle ilgili bütün hastalık yada durumların yazılmasını sağlamak. Kişiyi ölüme götüren olaylar zincirini belirtmektir.

32

Ölüm Nedenine Örnekler

Kişinin ölmeden önce yüksek tansiyonu var ise yüksek tansiyon, Felç ise ve felce neden olan hastalık biliniyor

ise örneğin yüksek tansiyon, bilinmiyor ise felç,

Kalp hastalığı, Şeker hastalığı= DM= Diabetes mellitus, Akciğer, karaciğer, kalınbağırsak, kan kanseri

vb. kanserler, Doğuştan hastalık ve sakatlıklar, Siroz, Bronşit, Astım, Kronik Böbrek

yetmezliği,

33

İZMİR ÖLÜM NEDENLERİNDE;

2003 2004 Temel neden 8.090 7.990 Son Durum 9.761 10.110 Toplam Ölüm 17.851 18.100

34

DİE Bildirim Formunu Eksik Doldurmaya Bağlı

Tüm Yaş Grupları içinde ; İkamet adresi Bilinmeyen 958 Ölüm nedeni Bilinmeyen 50 Yaş Grubu Bilinmeyen 63 İlçe Bilinmeyen 2.713

18100 3784

35

0-5 Yaş Grubu İçinde; İkamet adresi Bilinmeyen 34 Ölüm nedeni Bilinmeyen 17 Yaş Grubu Bilinmeyen 4 İlçe Bilinmeyen 110

18100 165

36

İZMİR İli Ölüm Nedenleri (İlk 10)

1. Solunum ve dolaşım yetmezliği-Kardio pulmoner arrest

2. Kalb yetmezliği3. Nefes borusu-tracea-bronşlar ve akciğerin habis url.4. İskemik kalp hastalığı5. Serebrovasküler Hastalıklar 6. Solunum sisteminin diğer hastalıkları7. Ca (bütün diğer belirtilmeyen yerlerdeki habis urlar) 8. Yaşlılık9. Şekerli Diabet –Diabetüs Mellitüs10. Ürogenital sistemin diğer hastalıkları

37

Geleceğimizin sağlığı için ölüm istatistiklerine önem verelim!