107

oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

  • Upload
    dotram

  • View
    282

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları
Page 2: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

2

Havayolu Kontrolü

• Havayolu açıklığının sağlanması ve korunması bir hastanın bakımında en öncelikli acil durumdur.

• Hastanın hızlı değerlendirilmesi ile birlikte havayolunun kontrolü ve yeterli ventilasyonun sağlanması beyin ve diğer vital organların sekonder hasarlarını önleyebilir.

Page 3: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3

Havayolu Kontrolünde Amaç

• Hava yolu açıklığını sağlamak ve sürdürmek

• Aspirasyondan korumak

• Oksijenizasyon sağlamak

• Ventilasyon sağlamak

• Plazma konsantrasyonlarının öngörülememesi ve optimal

trakeal dozların bilinmemesi nedeniyle; resüsitatif ilaçların

intratrakeal uygulanması önerilmemektedir.

Page 4: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

4

I.TEMEL YÖNTEMLER

1.Pozisyon

• Head-tilt (Baş geri)

• Chin-lift (Çene yukarı)

• Jaw-trust (Çene itme)

2.Yardımcı Araçlar:

• Orofaringeal havayolu

• Nazofaringeal havayolu

Page 5: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

5

1.Pozisyon

Page 6: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

6

Baş geriÇene yukarı

Çene itme

1.Pozisyon

Page 7: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

7

1.Pozisyon

Page 8: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

8

1.Pozisyon

Page 9: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

9

2.Yardımcı Araçlar

Page 10: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

OROFARINGEAL AIRWAY

• Dilin geriye doğru yer değiştirmesi ile gelişen üst

havayolu tıkanması

• Glosso-farengeal (gag) refleks kaybı

• Bilinci kapalı olan hasta

• Uygun boy: Ön kesici dişler ile mandibula köşesi

arasındaki mesafe

Page 11: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

11

OROFARINGEAL AIRWAY

Page 12: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

12

OROFARINGEAL AIRWAY

Page 13: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

13

NAZOFARINGEAL AIRWAY

• Orofaringeal havayolunu tolere edemeyen

bilinçli hasta

• Gag refleksi (+)

• Ağız etrafında masif travması olan

hastalar

• Uygun Boy: Erişkinde genellikle 6-7 mm

çap ; uzunluk, burun ile tragus arasındaki

mesafe

Page 14: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

14

NAZOFARINGEAL AIRWAY

Page 15: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

15

NAZOFARINGEAL AIRWAY

Page 16: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

16

NAZOFARINGEAL AIRWAY

Page 17: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

17

Oksijen Tedavisi

• OKSİJEN; en çok, en kolay bulunabilen ve en

ucuz ilaçlardan biridir.

• Etiyolojiden bağımsız olarak solunum sıkıntısı

olan tüm hastalara verilebilir.

Page 18: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

18

Oksijen Tedavisi

• Başlangıçta verilebilen en yüksek oksijen

konsantrasyonu verilmelidir.

• Arterial oksijen saturasyonu güvenilir şekilde

ölçülebilmeye başlar başlamaz; bu durum

spontan dolaşımın geri döndüğü durumdur;

SaO2 %94-98 olacak şekilde verilen oksijen

titre edilmelidir.

Bu şekilde hiperokseminin neden olabileceği

hasarlar engellenebilir.

Page 19: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

19

I. NAZAL KANÜLLER:

• Uygulaması basit, rahat ve ucuzdur.

• Nemlendirme yapılmalıdır.

• 2-4 litre/dakika---% 24-28 Oksijen sağlar

• 5-8 litre/dakika---%40-52 Oksijen sağlar

Oksijen Tedavisi

Page 20: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

20

II. BASİT OKSİJEN MASKELERİ:

• Yaklaşık %30-50 oranında oksijen sağlar.

• Karbondioksitin tekrar solunmasını

engellemek için en az 5 lt/dk akım

verilmelidir.

• Düşük oksijen vermek için uygun değildir.

Oksijen Tedavisi

Page 21: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

21

III. NON- REBREATHER MASKELER:

• İnspirasyonda tamamen şişmiş ek bir

rezervuar yardımıyla %90 kadar oksijen

sağlar.

• %50’den fazla oksijen verilmesi gereken

durumlarda kullanılr.

Oksijen Tedavisi

Page 22: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

22

IV. VENTURİ MASKELERİ:

• Standart yüz maskesine bağlanmış bir tüp

aracılığı ile belli miktarda oksijen sağlayan

maskelerdir.

• Oksijen getiren tüp maskeye girmeden önce

gelen oksijen konsantrasyonunu ve belli bir

sürede hastaya verilen gaz hacmini

düzenlemek için bir aletin içinden geçer.

Oksijen Tedavisi

Page 23: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları
Page 24: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

24

II. Balon-valv-maske (Bag valv maske)İle Ventilasyon

Page 25: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

• Öncesinde airway takılmalıdır

• E-C tekniği:

– Baş ve işaret parmakları ile maske yüze oturtulur

– Diğer parmaklarla çene kavranarak başa pozisyon verilir.

• Arkasına oksijen takılır

• Çocuk ve yetişkin boyutları vardır

II. Balon-valv-maske (Bag valv maske)İle Ventilasyon

Page 26: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

26

II. Balon-valv-maske (Bag valv maske)İle Ventilasyon

Page 27: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

II. Balon-valv-maske (Bag valv maske)İle Ventilasyon

Page 28: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

28

II. Balon-valv-maske (Bag valv maske)İle Ventilasyon

Balonun hacmi

çocuklarda 450-500 ml

erişkinde 700-1000 ml

olmalıdır.

Page 29: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

29

II. Balon-valv-maske (Bag valv maske)İle Ventilasyon

Page 30: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

30

II. Balon-valv-maske (Bag valv maske)İle Ventilasyon

Page 31: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

31

II. Balon-valv-maske (Bag valv maske)İle Ventilasyon

Page 32: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

32

II. Balon-valv-maske (Bag valv maske)İle Ventilasyon

Page 33: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

33

II. Balon-valv-maske (Bag valv maske)İle Ventilasyon

Page 34: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

34

III. İleri Havayolu Açma Yöntemleri

1.Endotrakeal Entübasyon

2.Nazotrakeal Entübasyon

3.LMA:Laringeal mask airway

4.Fastrach (ILMA), PLMA: LMA’nın gelişmiş tipleri

5. I-gel

6. Laringeal tüp

7. Combitube

8. Rijid Fiberoptik Laringoskop

9. Krikotirotomi

10. Trakeotomi

Page 35: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

35

1.Endotrakeal Entübasyon

• Açık ve güvenilir havayolu sağlamak ve

sürdürmek için en uygun yöntemdir.

• Belli düzeyde deneyim ve beceri gerektirir.

• Sadece eğitimli, tecrübeli personel ve gerekli

malzeme varlığında yapılmalıdır.

Page 36: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

36

• Üst havayolu obstrüksiyonu

• Hipoksemi, apne, solunum yetmezliği

• Havayolunun aspirasyondan korunması

• Göğüs duvarı travması

• Hemodinamik instabilite

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 37: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

37

• Laringoskop

• Endotrakeal tüpler(2.5-9 nolu)

• Enjektör(10 ml)

• Aspirasyon sistemi

• Stile

• Balon-valv maske ve oksijen sistemi

• Makas, Magill pensi, tüp bağı, flaster

• Steteskop ve diğer doğrulayıcı cihazlar

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 38: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

38

1. Endotrakeal Entübasyon

Page 39: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

39

1. Endotrakeal Entübasyon

Page 40: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

40

1. Endotrakeal Entübasyon

Page 41: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

41

Yaş Tüpün iç çapı Tüp Boyu

Term bebek 3,5mm 12 cm

Çocuk 4+yaş/4 14+yaş/4

Erişkin Kadın

Erkek

7,0-7,5

7,5-8,0

24

24

1. Endotrakeal Entübasyon

Endotrakeal entübasyonda tüp çapı

Page 42: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

42

1. Endotrakeal Entübasyon

Page 43: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

43

1. Endotrakeal Entübasyon

Stile

Page 44: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

44

Stile

1. Endotrakeal Entübasyon

Page 45: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

45

1. Endotrakeal Entübasyon

Laringoskop:

• Sap(Handle)

• Bıçak (Blade)

– Düz veya eğri olabilir

– Süt çocuğunda düz bıçak tercih edilmelidir

• Pil

• Ampül

Page 46: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

46

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 47: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

47

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 48: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

48

• Gerekli tüm malzemeleri kontrol edin

• Başı koklama (sniffing) pozisyonuna getirin

• Bag valv maske ile ventile edin

• %100 oksijen ile preoksijene edin

• Ağız ve farinksi gerekiyorsa aspire edin

? BAŞARISIZLIK NEDENİ ?

• Gerekli aletlerin uygun hazırlanmaması

• Hastaya ve kendinize uygun pozisyon verememek

1. Endotrakeal Entübasyon

Page 49: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

49

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 50: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

50

Vallekula

EpiglottisDil

Glottis

Özefagus

Vokal kord

Laringoskop sol elle tutulur. Hastanın ağzı mümkün olduğu kadar geniş bir şekilde açılarak

bıçak orofarenksin sağ kenarına yerleştirilir, dil sola itilir.

1.Endotakeal Entübasyon

Page 51: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

51

Eğri olan bıçağın ucu valleculaya, düz bıçağın ucu epiglotun arka yüzüne yerleştirilir. Mandibula öne (yukarı) doğru çekilerek kord vokallerin görünmesi sağlanır.

1.Endotakeal Entübasyon

Page 52: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

52

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 53: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

53

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 54: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

54

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 55: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

55

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 56: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

56

Page 57: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 58: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

58

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 59: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

59

Sağ elle tutulan endotrakeal tüp kord vokallerinarasından geçirilerek trakeaya yerleştirilir.

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 60: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

60

Tüp laringoskop bıçağının yarığından sokulmamalıdır, çünkü bu yarık larinks ve vokal kordların görülmesini sağlar.

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 61: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

61

Kardiak arrestlerde krikoid basının rutin uygulanmasından kaçınılmalıdır. Yüksek havayolu

basınçlarına veya havayolunun tamamen kapanmasına neden olabilir.

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 62: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

62

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 63: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

63

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 64: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

64

Komplikasyonlar:

• Travma(dil, dudaklar,diş, farinks, trakea)

• Özefagus veya sağ ana bronş entübasyonu

• Hipoksemi, disritmi

• Kanama, hematom

• Vokal kord hasarı

• Farigo-özefagial perforasyon

• Gastrik regürjitasyon

1.Endotrakeal Entübasyon

Page 65: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

65

Endikasyonları:

• Orofaringeal-Laringeal aksı birleştirmede sorun varsa

• Laringoskopi zor ise

• Nöromuskuler blokaj tehlikeli ise

• Krikotiroidotomi yapılamıyor ise

• Sırtüstü yatmayı tolere edemeyecek bilinci açık KKY, KOAH, astım hastaları oturur pozisyonda entübe edilirler.

2.Nazotrakeal Entübasyon

Page 66: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

66

2.Nazotrakeal Entübasyon

• Teknik:

– ETT’den 0,5-1 mm küçük tüp

– Kayganlaştırıcı jel

– Bir elle tüpü iterken diğer elle larinks sabitlenir

– Nefes alırken tüp itilir

– Burun girişinden mesafe:

• Erkek 28 cm

• Kadın 26 cm

Page 67: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

67

• Primer doğrulama

• Bilateral göğüs ekspansiyonunun izlenmesi

• Bilateral aksilla ve epigastriumun dinlenmesi

• Tüpte ekspirium ile kondensasyon

• Sekonder doğrulama

• Ösafageal entübasyon tespit cihazı

• Ekspirium havasındaki karbondioksit-Kolorimetrik, dalga-formsuz dijital ve dalga-formlu grafik.

Endotrakeal Tüp Yerleşiminin Doğrulanması

Page 68: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3.Laringeal Maske (LMA)

Page 69: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

• ETE yapılamazsa uygulanabilir.

• Körlemesine uygulandığı için hızlı, basit ve

kolaydır

• Mide regürjitasyonu ve aspirasyon riski vardır.

3. LMA

Page 70: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

70

3. LMA

Page 71: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3. LMA

Page 72: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3. LMA

Page 73: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3. LMA

Page 74: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3. LMA

Page 75: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3. LMA

Page 76: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3. LMA

Page 77: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3. LMA

Page 78: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3. LMA

Page 79: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3. LMA

Page 80: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3. LMA

Page 81: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

3. LMA

Page 82: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

4.LMA Fastrach

Page 83: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

• LMA’dan farkı;

– İçinden endotrakeal tüp geçirilerek ETE

yapılır

4.LMA Fastrach

Page 84: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

84

4.LMA Fastrach

Page 85: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

85

5. I-GEL

Page 86: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

86

6. Laringeal tüp

Page 87: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

7. Combitube

Page 88: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

• Endotrakeal entübasyon zorsa ve körlemesine

uygulanır.

• 16 yaşından küçüklerde,kostik madde

zehirlenmesi olanlarda, ciddi orofaringeal

travması olanlarda uygulanmaz.

• İki lümeni vardır:Biri farenks seviyesinde

deliklidir ve distal ucu kapalıdır, ikinci lümenin

distal ucu açıktır.

7. Combitube

Page 89: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

89

7.Combitube

Page 90: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

90

7.Combitube

Page 91: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

7.Combitube

Page 92: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

92

7.Combitube

Page 93: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

93

7.Combitube

Page 94: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

7.Combitube

Page 95: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

7.Combitube

Page 96: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

7.Combitube

Page 97: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

7.Combitube

Page 98: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

7.Combitube

Page 99: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

8.Rijid Fiberoptik Laringoskop

Page 100: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

8.Rijid Fiberoptik Laringoskop

Page 101: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

8.Rijid Fiberoptik Laringoskop

Page 102: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

9.Krikotirotomi

Page 103: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

9.Krikotirotomi

Page 104: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

9.Krikotirotomi

Page 105: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

9.Krikotirotomi

Page 106: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

10. Trakeotomi

Page 107: oksijen tedavisi ve alternatif hava yolları

107

TEŞEKKÜRLER