Upload
others
View
39
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
249© MAK GRUP MEDYA PRO. REK. YAY. A.Ş.
KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİ 02
DİN SOSYOLOJİSİNİN 200'üMustafa Tekin
Son Okuma: Mehmet AknarRedaksiyon: MAK Grup Redaksiyon EkibiGrafik Tasarım ve Uygulama: TAVOOS
Baskı: Ayrıntı Basımevi Ankara - Sertifika No: 13987
1. Baskı: Şubat 2019
ISBN 978-605-7579-40-9 Sertifika No: 33205
İletişim AdresleriCinnah Cd. Kırkpınar Sk. 5/4 06690 Çankaya Ankaratel.-faks: 0312. 439 01 69www.ottoyayin.com [email protected]/otto.yayinlaritwitter.com/ottoyayin
MUSTAFA TEK N1968 y l nda Konya’da do du. 1991 tarihinde Selçuk Üniversitesi lahiyat Fakültesinden mezun oldu. Bu tarihten itibaren yakla k
8 y l Milli E itim Bakanl na ba l okullarda ö retmenlik yapt . 1995’te Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsüne ba l olarak Din Sosyolojisi bilim dal nda Mevlâna Celâleddin Rûmi’nin Eserlerinde Din ve Toplum isimli teziyle yüksek lisans n tamamlad . 2003 y l nda Türkiye’de Ayd n Kad nlara Göre Din ve Kad n isimli teziyle doktor oldu. 2004 y l nda Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi lahiyat Fakültesine yard mc doçent olarak atand . 2006-2007 ö retim y l içinde ngiltere’de York Üniversitesi Centre For Women’s Studiesde “A Comparative Study on the Freedom of Women in the Context of Religion-The Cases of Turkey and England” (Din Ba lam nda kad n Özgürlü ü Üzerine Kar la t rmal Bir Çal ma-Türkiye ve ngiltere Örnekleri) konusunda doktora sonras ara t rma yapt . 2009 y l nda doçent; 2014 y l nda profesör oldu. Hâlen stanbul Üniversitesi lahiyat Fakültesinde Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü ve Din Sosyolojisi Ana Bilim Dal ba kan ve ö retim üyesi olarak çal maktad r. Evli ve iki çocuk babas olup Arapça ve ngilizce bilmektedir. Yay mlanm birçok kitab , makaleleri, yurtiçi ve yurtd nda sunulmu bildirileri vard r. 1995-1996 y llar nda Yeni afak Gazetesi “Dü ünce Günlü ü” sayfas nda yaz lar yazm t r. Hâlen Milat ve Yeni Söz Gazetelerinde kö e yazarl yapmaktad r.
Alfabetik Dizin ...................9
Önsöz ...............................12
Din Sosyolojisi ................14
Kutsal ...............................15
Din-dışı ............................16
Toplum ............................17
Medeniyet ........................18
Aşkın ................................19
Cemaat .............................20
Sanal Cemaat ..................21
Mezhep ............................22
Tarikat ..............................23
Yeni Dini Hareketler ......24
Anomi ..............................25
Antropomorfizm .............26
İlahiyat .............................27
Metafizik ..........................28
Değer ...............................29
Yabancılaşma .................30
Dindarlık .........................31
Dini Grup ........................32
Dini Kimlik ......................33
Dini Tecrübe ...................34
Dini Protesto ...................35
Evrensel Din ...................36
Görünmeyen Din ...........37
Müesses din ....................38
Özel Din ..........................39
Sır Cemaatleri (Dinleri) ..40
Sivil Din ...........................41
Radikal Hareketler ..........42
Ateizm ...............................43
Batıl İnanç .......................44
Büyü ................................45
Mistisizm ..........................46
Zahitlik ............................47
Mana ................................48
Dünya Görüşü ................49
Heterodoksi ....................50
Sembol .............................51
Efsane Mit .........................52
Tabu .................................53
Totem ..............................54
Sekülerlik ........................55
Laiklik ..............................56
Gustav Mensching ...........57
Joachim Wach ..................58
İslam sosyolojisi ..............59
Asr-ı Saadet .....................60
Medine .............................61
Ümmet .............................62
Biat ...................................63
Halifelik ...........................64
Hicret ...............................65
İctihad ..............................66
Mahremiyet .....................67
Ahilik ...............................68
Asabiye ............................69
Şura ..................................70
Avam ................................71
Havass...............................72
Bedevilik...........................73
İçindekiler
7
Halk İslamı ......................74
Müstazaf ..........................75
Mütref ..............................76
Sünnilik ...........................77
Şiilik .................................78
Faziletli Toplum ..............79
Umran ..............................80
İslamofobi .......................81
Ziyaeddin F. Fındıkoğlu ..82
Aydınlanma ......................83
Aydın ...............................84
Bilgi Sosyolojisi ...............85
Kültür ...............................86
Göç ..................................87
Asimilasyon .....................88
Entegrasyon ....................89
Azınlık .............................90
Gecekondu .....................91
Yoksulluk ........................92
Banliyöleşme ..................93
Makro sosyoloji ..............94
Mikro sosyoloji .................95
Tarihsel sosyoloji ............96
Yorumlayıcı sosyoloji .....97
Sosyolojizm .....................98
Geleneksel Toplum ........99
Göçebe Toplumlar .......100
Grup Normu .................101
Ronesans .......................102
Sanayi Ötesi Toplum ....103
Sınıf ................................104
Tüketim .........................105
Kamusal Alan ................106
Özel Alan ......................107
Hiyerarşi ........................108
Kentleşme .....................109
Modernlik ......................110
Postmodernizm .............111
Örgüt “Organizasyon” ..112
Zihniyet .........................113
Batılılaşma .....................114
Tıbbileşme .....................115
Disiplin ..........................116
Düzen ............................117
Sosyal Değişme ............118
Sosyal Farklılaşma .........119
Sosyal Mesafe ...............120
Sosyal Olgu ...................121
Sosyal Tabakalaşma .....122
Toplumsal Hareketlilik .. 123
Kapitalizm .....................124
Habitus ..........................125
Karizma .........................126
Kitle ................................127
Moda ..............................128
Lonca .............................129
Proleterya ......................130
Prototip ...........................131
Demografi .....................132
Sendika ..........................133
Sosyal Darwinizm .........134
Sosyal Mühendislik ......135
Sosyal Sermaye .............136
Sosyal Psikoloji .............137
Melezlik .........................138
Metin ..............................139
Gizli Cemiyet ................140
Devrim ...........................141
Davranış ........................142
Boş Zaman ....................143
Beden ............................144
Baskı ..............................145
Statü ...............................146
Suç .................................147
Stereotip ........................148
Toplumsal Hafıza .........149
Sosyal Felsefe ................150
Çoğulculuk ....................151
Açıklama ........................152
Anlama ..........................153
Veri .................................154
Denek ............................155
Değişken .......................156
Ölçek .............................157
Genelleme .....................158
Korelasyon ....................159
Yöntem ..........................160
Nomotetik Yaklaşım .....161
Referans Grubu ............162
Doğrulamacılık .............163
Yanlışlamacılık ..............164
Ki Kare ..........................165
Kontrol Grubu ..............166
İşlevselcilik ....................167
Yapısalcılık ....................168
Yapısal Fonksiyonalizm 169
İstatistik ..........................170
Fenomenoloji ................171
Karşılaştırmalı Yöntem .173
Mülakat ..........................174
Sosyometri .....................175
Monografi ......................176
Örnek Olay İncelemesi 177
İnsan Hakları ................178
Reform ...........................179
Rejim ..............................180
Özgürlük .......................181
Meşruiyet .......................183
Devlet ............................184
İktidar ............................185
Bürokrasi .......................186
Sivil İtaatsizlik ...............187
Sivil Toplum ..................188
İdeoloji ..........................189
Irk/Irkçılık .....................190
Anarşizm .......................191
Emperyalizm .................192
Hukuk ...........................193
Soykırım ........................194
Statüko ...........................195
Toplum Sözleşmesi ......196
Vatandaşlık ....................197
Sosyal Devlet ................198
Sosyal Adalet .................199
Egemenlik .....................200
Aristokrasi .....................201
Etnisite ...........................202
Muhafazakarlık .............203
Refah Devleti ................204
Propaganda ...................205
Otokrasi .........................206
Paternalizm ...................207
Meta Anlatı ....................208
Epistemoloji ..................209
Hümanizm ....................210
Sanat ..............................211
Determinizm .................212
Önerme .........................213
Eskatoloji .......................214
Ekoloji ............................215
Kaynaklar .......................217
İngilizce Dizin ................230
9KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 9
Açıklama 152
Ahilik 68
Anarşizm 191
Anlama 153
Anomi 25
Antropomorfizm 26
Aristokrasi 201
Asabiye 69
Asimilasyon 88
Asr-ı Saadet 60
Aşkın 19
Ateizm 43
Avam 71
Aydın 84
Aydınlanma 83
Azınlık 90
Banliyöleşme 93
Baskı 145
Batıl İnanç 44
Batılılaşma 114
Beden 144
Bedevilik 73
Biat 63
Bilgi Sosyolojisi 85
Boş Zaman 143
Bürokrasi 186
Büyü 45
Cemaat 20
Çoğulculuk 151
Davranış 142
Değer 29
Değişken 156
Demografi 132
Denek 155
Determinizm 212
Devlet 184
Devrim 141
Din Sosyolojisi 14
Dindarlık 31
Din-dışı 16
Dini Grup 32
Dini Kimlik 33
Dini Protesto 35
Dini Tecrübe 34
Disiplin 116
Doğrulamacılık 163
Dünya Görüşü 49
Düzen 117
Efsane Mit 52
Egemenlik 200
Ekoloji 215
Alfabetik Dizin
Emperyalizm 192
Entegrasyon 89
Epistemoloji 209
Eskatoloji 214
Etnisite 202
Evrensel Din 36
Faziletli Toplum 79
Fenomenoloji 171
Gecekondu 91
Geleneksel Toplum 99
Genelleme 158
Gizli Cemiyet 140
Göç 87
Göçebe Toplumlar 100
Görünmeyen Din 37
Grup Normu 101
Gustav Mensching 57
Habitus 125
Halifelik 64
Halk İslamı 74
Havass 72
Heterodoksi 50
Hicret 65
Hiyerarşi 108
Hukuk 193
Hümanizm 210
Irk/Irkçılık 190
İctihad 66
İdeoloji 189
İktidar 185
İlahiyat 27
İnsan Hakları 178
İslam sosyolojisi 59
İslamofobi 81
İstatistik 170
İşlevselcilik 167
Joachim Wach 58
Kamusal Alan 106
Kapitalizm 124
Karizma 126
Karşılaştırmalı Yöntem 173
Kentleşme 109
Ki Kare 165
Kitle 127
Kontrol Grubu 166
Korelasyon 159
Kutsal 15
Kültür 86
Laiklik 56
Lonca 129
Mahremiyet 67
Makro sosyoloji 94
Mana 48
Medeniyet 18
Medine 61
Melezlik 138
Meşruiyet 183
Meta Anlatı 208
Metafizik 28
Metin 139
Mezhep 22
Mikro sosyoloji 95
Mistisizm 46
Moda 128
Modernlik 110
Monografi 176
Muhafazakarlık 203
Müesses din 38
Mülakat 174
Müstazaf 75
Mütref 76
Nomotetik Yaklaşım 161
Otokrasi 206
Ölçek 157
Önerme 213
Örgüt “Organizasyon” 112
Örnek Olay İncelemesi 177
Özel Alan 107
Özel Din 39
Özgürlük 181
Paternalizm 207
11KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 11
Postmodernizm 111
Proleterya 130
Propaganda 205
Prototip 131
Radikal Hareketler 42
Refah Devleti 204
Referans Grubu 162
Reform 179
Rejim 180
Ronesans 102
Sanal Cemaat 21
Sanat 211
Sanayi Ötesi Toplum 103
Sekülerlik 55
Sembol 51
Sendika 133
Sınıf 104
Sır Cemaatleri (Dinleri) 40
Sivil Din 41
Sivil İtaatsizlik 187
Sivil Toplum 188
Sosyal Adalet 199
Sosyal Darwinizm 134
Sosyal Değişme 118
Sosyal Devlet 198
Sosyal Farklılaşma 119
Sosyal Felsefe 150
Sosyal Mesafe 120
Sosyal Mühendislik 135
Sosyal Olgu 121
Sosyal Psikoloji 137
Sosyal Sermaye 136
Sosyal Tabakalaşma 122
Sosyolojizm 98
Sosyometri 175
Soykırım 194
Statü 146
Statüko 195
Stereotip 148
Suç 147
Sünnilik 77
Şiilik 78
Şura 70
Tabu 53
Tarihsel sosyoloji 96
Tarikat 23
Tıbbileşme 115
Toplum 17
Toplum Sözleşmesi 196
Toplumsal Hafıza 149
Toplumsal Hareketlilik 123
Totem 54
Tüketim 105
Umran 80
Ümmet 62
Vatandaşlık 197
Veri 154
Yabancılaşma 30
Yanlışlamacılık 164
Yapısal Fonksiyonalizm 169
Yapısalcılık 168
Yeni Dini Hareketler 24
Yoksulluk 92
Yorumlayıcı sosyoloji 97
Yöntem 160
Zahitlik 47
Zihniyet 113
Ziyaeddin F. Fındıkoğlu 82
Günümüzde çok farkl alanlarda sözlük haz rlamaya olan ilgi oldukça artm görünmektedir. Eskiden sadece “dil” alan nda haz rlanan sözlükler dikkat çekmektedir. Sosyoloji, siyaset, antropoloji, psikoloji gibi sosyal bilimlerin farkl alanlar nda haz rlanan sözlükler kadar, Rousseau, Lacan vb. Ki iler için bir anlamda onlar anlama k lavuzu olarak i lev görecek sözlükler de bilim dünyas ndaki yerini alm lard r. Bunlar n d nda Türkiye sözlü ü, Osmanl Sözlü ü gibi özel bir alana yo unla m de i ik sözlükleri bilmekteyiz.
Hiç üphesiz sözlükler, geni bir olaylar ve anlam dünyas n n anla l mas için i levsel olduklar kadar, kavram dünyam z n çerçevesini çizmek ve kavramlarla analiz bak m ndan da insan zihnine katk larda bulunmaktad r. Di er yandan ayn alanlarda bile olsa farkl zaviyelerden yaz lan sözlüklerin, birbirlerini tamamlay c özellikleri oldu u dü ünülürse, sözlük say lar n n art “katk ” ve “ufuk”larda yükseli anlam na gelebilecektir.
OTTO yay nlar n n bir projesi olarak ortaya ç kan 100’ü, 200’ü ve 300’ü eklindeki sözlükler, mevcut olanlara farkl bir bak aç s yla katk da bulunmaktad r. Farkl e itim seviyelerini dikkate alarak yaz lan bu çal malar birkaç türlü önem ta maktad r. Öncelikle alttan ba layarak yukar e itim seviyesine do ru a ama a ama artan düzeyde kavramlar n da derinle mesini hede emektedir. Böylece üniversite seviyesine gelmeden önce de gençlerde alanlara ilginin olu mas n sonuçlayacakt r. kincisi,
Önsöz
13KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 13
kavramlar n hem yazarlar taraf ndan orijinal olarak tan mlanmas , hem de farkl anlamlar ve kullan mlar na dair örnekler verilmesi de bu sözlü ün orijinalliklerinden birisidir.
Din sosyolojisinde ikiyüz kavram ve baz isimleri ele alan ve içeriklendiren bu çal ma, tabii ki uzun bir emek ve katk yla gerçekle mi tir. Bu vesileyle OTTO Yay nlar 'na ve eme i geçen herkese tekrar te ekkürlerimi arz ederken, e im Vicdan han mefendiye olan minnettral m ifade edecek kelime bulamad m belirtmeliyim. Vicdan iyi ki vars n.
Bu tür çal malar bana tamamlamay nasip eden Yüce Allah’a (cc.) ükranlar m arz etmek benim için bir borcun ötesindedir.
Çal mam n bilim dünyas na katk lar n temenni ediyorum.
Mustafa TEK NÜsküdar 2019
Din Sosyolojisi Sociology of Religion
Çok genel olarak din ile toplum aras ndaki ili kileri inceleyen bir bilim dal d r. Bu
ili ki din ile toplum aras ndaki kar l kl etkile im ile dini gruplar içine almaktad r.
Bir yandan sosyolojinin alt dal olarak tarif edilirken, öte yandan Din bilimleri
içerisinde yer al r. Bu ba lamda normatif bir bilim dal olmay p, somut olaylar n
bilimi eklinde tan mlan r.
“Din sosyolojisi, dinin kökenlerini ak lc ve bireysel varsay mlarla aç klamaya
çal an 19. Yüzy l pozitivist kuramlar n n bir ele tirisi olarak görülmelidir.”
(Marshall, 2009; 156)
“Bizim din sosyolojisi ile kastetti imiz, dinin bünyesindeki sosyolojik olaylar n ve
dinin sosyolojik ili kilerinin incelenmesidir.” (Mensching, 1994; 3)
“Din, ‘anlam dünyas n n olu umunda önemli bir rol oynamaktad r. Bu ba lamda din
sosyolojisi, dünya hakk nda çe itli alg lama biçimlerini, bu tür alg lar edinme yollar n
ve bunlar olu turmu çe itli organizasyonlar inceler.” (Thompson, 2004; 28)
15KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 15
Kutsal Sacred
K saca “a k n” ile ilintili olan eye kutsal denir. Özellikle baz e ya,, zaman ve
mekan n kutsal oldu u belirtilerek di erlerinden ayr l r. Meselâ; kutsal ta ,
özel baz geceler ve kutsal say lar, beldeler bunlara örnek olarak gösterilebilir.
Ayr ca kutsal dokunulmazlar olarak da kabul edilir ve bu anlamda dinlerin baz
kutsallar ndan bahsedilir. Buna ba l olarak kutsalla t rma da, bir eye ayr cal k
tan yarak ve özel anlam atfederek onun metafizikle tirilmesidir.
“Mukaddes, Dinlerin a k n nitelik atfederek yüceltti i inanç, kurum veya varl klar.
Rasyonel veya faydac bir temele dayanmayan, hiçbir biçimde sorgulama konusu
yap lmayan, büyük sayg ve de er verilen kültürel ve sosyal özellikler.” (Demir-
Acar, 1992; 223)
“Kutsal, din alan na özgü bir yorum ve de erlendirme kategorisidir. Ba ka bir alana,
-eti in alan na- aktar larak kullan lsa da, kökeni, asl nda oras de ildir.” (Otto,
2014; 35)
“Dünyan n biri bütün kutsal olanlar , di erinin bütün kutsal olmayanlar kapsayan
iki alana bölünmesi, dini dü üncenin belirleyici özelli idir; inançlar, hurafeler,
menk beler, kutsal varl klar n yap s n , onlara mal edilen güç ve faziletleri, hayat
hikayelerini, birbirleriyle ve kutsal olmayanlarla ili kilerini anlatan dü ünceler veya
dü ünce sistemleridir.” (Durkheim, 2009; 54)
217KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 217
A ao ullar , M. Ali (2002); Kent Devletinden mparatorlu a, 3. Bask , Ankara, mge Kitabevi.
Akay, Ali (1995); “Ayd nlar Üzerine Bir Bak ”, Türk Ayd n ve Kimlik Sorunu, stanbul, Ba lam Yay.
Ak n, M. Hakk (2015); Toplumsalla ma Sözlü ü, 2. Bask , Konya, Çizgi Kitabevi.Akyüz, Niyazi-Çapç o lu, hsan (2015); “Sistematik Din Sosyolojisi”, Din Sosyolojisi El
Kitab , Ed. N. Akyüz- . Çapç o lu, 3. Bask , Ankara, Grafiker Yay.Akyüz, Vecdi (1998); Kur’an’da Siyasi Kavramlar, stanbul, Kitabevi Yay.Al c , Mehmet (2014); “Yeni Dini Hareketlerin Klasik Dinlerden Fark ;Postmodern Paga-
nizm Geleneksel Dindarl a Kar ”, Yeni Dini Hareketler, Ed. S. Turan-F. Sencar, stanbul, Aç l mkitap Yay.
Alper, Yusuf (1990); “Toplumsal Sözle me”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Ri-sale Yay.
Altay, akir (1983); Hukuk ve Sosyal Bilimler Sözlü ü, Ankara, Bilgi Yay.Altunta , Abdurrahman (2016); “Kur’an- Kerim’de Müstazaf Kavram ”, Turkish Studies,
S. 11/5, Ankara.Apak, Adem (2014); “Hz. Peygamber’in (SAV) Hicret Sonras Medine’de Örnek Toplum
Olu turma Ad mlar Üzerine”, Hz. Muhammed ve Mesaj , Ed. M. Mahfuz Söyle-mez, slami limler Der. Yay.
Arda, Erhan vd. (2003); Sosyal Bilimler El Sözlü ü, Ed. Erhan Arda, stanbul, Alfa Yay.Arslan, M. Hanifi (1990); “Tüketim”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Risale Yay.A ukin, N.S. vd. (1979); Politika Sözlü ü, Çev. Mazlum Beyhan, stanbul, Sosyal Yay.Atay, Tayfun (2003); “Halifelik”, Antropoloji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n, Ankara,
Bilim ve Sanat Yay.
Kaynaklar
Atçeken, smail (2008); “ slam Tarihinde Birarada Ya ama Tecrübesi (Asr- Saadet ve Endelüs Örne i”, Din ve Dünya Bar Uluslar aras Sempozyumu, stanbul, st. Ün. Yay.
Attas, S. Nakib (1995); slam, sekülerizm ve Gelece in Felsefesi, Çev. M. Erol K l ç, 2. Bask , stanbul, nsan Yay.
Aybakan, Bilal (2017); F k h lminin Olu um Sürecinde cma, 2. Bask , stanbul, z Yay.Ayd n, Mehmet (1994); “Çevirmen Önsözü”, Din Sosyolojisi (Gustav Mensching kitab ),
Çev. Mehmet Ayd n, Konya, Din Bilimleri Yay.Ayd n, Mehmet (2005); Ansiklopedik Dinler Sözlü ü, Konya, Din Bilimleri Yay.Ayd n, Mustafa (1991); lk Dönem slam Toplumunun ekilleni i, stanbul, P nar Yay.Ayd n, Mustafa (2004); Bilgi Sosyolojisi, stanbul, Aç l mkitap Yay.Ayd n, Mustafa (2009); “Mahremiyet ve Örtünmenin Dönü ümü”, Eski Yeni, S. 12, An-
kara.Ayd n, Mustafa (2011); Güncel Kültürde Temel Kavramlar, stanbul, Aç l mkitap Yay.Ayd n, Suavi (1996); “Türkiye’de Etnik Yap ”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklope-
disi, C. 12, stanbul, leti im Yay.Ayd n, Suavi (2003); “Gecekondu”, Antropoloji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n, An-
kara, Bilim ve Sanat Yay.Bagnesco, Arnaldo (2011); “Cemaat”, Sosyolojik Dü ünce Sözlü ü, Çev. Bülent Ar ba ,
Ed. Massimo Borlandi vd., stanbul, leti im Yay. Bal, Hüseyin (2009); Sosyal Bilimlerde Nicel Ara t rma Yöntem ve Teknikleri, Isparta,
Fakülte Kitabevi.Bauman, Zygmunt (1998); Sosyolojik Dü ünmek, Çev. Abdullah Y lmaz, stanbul, Ay-
r nt Yay.Bauman, Zygmunt (2013); Modernite, Kapitalizm ve Sosyalizm-Küresel Ça da Sosyal
E itsizlik, Çev. F. Doruk Ergun, stanbul, Say Yay.Bayram, Mikail (1991); Ahi Evran ve Ahi Te kilat n n Kurulu u, Konya, Damla Matba-
as .Bayyi it, Mehmet (2013/a); slam Dünyas nda ve Türkiye’de Din Sosyolojisi”, Din Sosyo-
lojisi, Ed. M. Bayyi it, Konya, Palet Yay.Bayyi it, Mehmet (2013/b); “Din Sosyolojisinin Do u u ve Geli mesi”, Din Sosyolojisi,
Ed. M. Bayyi it, Konya, Palet Yay.
219KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 219
Beaud, Olivier (2003); “Egemenlik”, Çev. smail Yerguz, Siyaset Felsefesi Sözlü ü, Haz. P.Raynaud-S.Rials, stanbul, leti im Yay.
Becker, Howard S. (2013); Sanat Dünyalar , Çev. Evren Y lmaz, stanbul, Ayr nt Yay.Bilgin, Nuri (2007); Sosyal Psikoloji Sözlü ü-Kavramlar, Yakla mlar, 2. Bask , stanbul,
Ba lam Yay.Bilgiseven, Amiran Kurtkan (1985); Din Sosyolojisi, stanbul, Filiz Kitabevi.Bolay, S. Hayri (1987); Felsefi Doktrinler Sözlü ü, 2. Bask , Ankara, Akça Yay.Bottomore, Tom (1984); Toplumbilim, Çev. Ünsal Oskay, 2. Bask , stanbul, Beta Yay.Bölek, Ali (1990); “Yabanc la ma”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Risale Yay.Bremond, Janine-Geledan, Alain (1984); ktisadi ve Toplumsal Kavramlar Sözlü ü, Çev.
Ertu rul Özkök, stanbul, Remzi Kitabevi.Budak, Selçuk (2005); Psikoloji Sözlü ü, Ankara, Bilim ve Sanat Yay.Buehler, Arthur F. (2014); “ slamofobi: Bat ’n n Karanl k Taraf n n Bir Yans mas ”, A.Ü.
lahiyat fakültesi Dergisi, S. 55/1, Ankara.Büyükkara, M. Ali (2007); “Dini Grup Yap lar nda Dine li kin Muhtemel Anlama ve
Temsil Sorunlar ”, Usul, S. 7, stanbul.Canatan, Kadir (1995); Avrupa’da Müslüman Az nl klar, stanbul, nsan Yay.Cevizci, Ahmet (1999); Felsefe Sözlü ü, stanbul, Paradigma Yay.Cezayirli, Gülay (1997); “Dini Grup ve Toplumsal Grup”, A.Ü. lahiyat Fakültesi Dergisi,
S. XXXVII, Ankara.Connerton, Paul (1999); Toplumlar Nas l An msar?, Çev. Alaeddin enel, stanbul, Ay-
r nt Yay.Connoly, William E. (1994); “Ço ulculuk”, Blackwell’in Siyasal Dü ünce Ansiklopedisi,
, Ed. D. Miller vd., Çev. B. Peker-N. K raç, Ankara, Ümit Yay nc l k.Çal lar, Aziz (Çev. Ve Düz.)(1983); Ansiklopedik Kültür Sözlü ü, stanbul, Alt n Kitap-
lar Yay.Çal lar, Aziz (1997); Felsefe Sözlü ü, 2. Bask , stanbul, Cem Yay. Çavdar, Tevfik (1983); “Türkiye’de Nüfus ve Nüfus Sorunu”, Cumhuriyet Dönemi Tür-
kiye Ansiklopedisi, C. 6, stanbul, leti im Yay.Çelebi, Nilgün (1990); “Yöntem”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, C. 4, stanbul, Risale
Yay.Çetin, smail (1990); “Medeniyet”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Risale Yay.
Davuto lu, Ahmet (1987); “Türk Entelektüel Gelene indeki Bask c Temayüllerin Kö-kenleri”, lim ve Sanat, S. 13, stanbul.
Demeulenaere, Pierre (2011); “Aç klama ve Anlama”, Sosyolojik Dü ünce Sözlü ü, Çev. Bülent Ar ba , Ed. Massimo Borlandi vd., stanbul, leti im Yay.
Demir, Ömer-Acar, Mustafa (1992); Sosyal Bilimler Sözlü ü, stanbul, A aç Yay.Dönmez, Süleyman (2002); “ bn Haldun’un Tarih ve Umran Anlay na felsefi-Ele tirel
Bir Yakla m”, Ç.Ü. lahiyat Fakültesi Dergisi, C. 2, S.1, Adana.Dönmezer, Sulhi (1990); Sosyoloji, 10. Bask , stanbul, Beta Yay.Dubois, Michel (2011); “Bilgi”, Sosyolojik Dü ünce Sözlü ü, Çev. Bülent Ar ba , Ed.
Massimo Borlandi vd., stanbul, leti im Yay. Dumazedier, Joffre (2011); “Bo Zaman”, Sosyolojik Dü ünce Sözlü ü, Çev. Bülent Ar -
ba , Ed. Massimo Borlandi vd., stanbul, leti im Yay. Durkheim, Emile (2009); Dini Hayat n lk ekilleri, Çev. zzet Er, st., T.D.V. Yay.Durkheim, Emile (2013); Sosyolojik Yöntemin Kurallar , Çev. Cenk Saraço lu, stanbul,
Bordo Siyah Yay. Dursun, Davut (1990); “ nsan Haklar ”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, C. 2, stanbul,
Risale Yay. Dursuno lu, smail (2016); “Sosyal Darwinizm”, Karabük Üniversitesi . .B.F. Dergisi,
C.6,S.1, Karabük.Eagleton, Terry (1999); Postmodernizmin Yan lsamalar , Çev. Mehmet Küçük, stanbul,
Ayr nt Yay.Ebu Zehra, Muhammed (1986); slam Hukuku Metodolojisi, Çev. Abdulkadir ener, 4.
Bask , Ankara, Fecr Yay.Edgar,A-Sedgwick, P. (2007); Kültürel Kuramda Anahtar Kavramlar, Çev. Mesut Kara a-
han, stanbul, Aç l mkitap Yay.El-Efendi, Abdulvahhab (1997); “Modern Müslüman Ba lamda Rasyonalite, Sivil Top-
lum ve Demokrasi”, II. Uluslar aras slam Dü üncesi Konferans , stanbul, .B.B. Yay.
Eliade, Mircea (1991); Kutsal ve Dind , Çev. M. Ali K l çbay, Ankara, Gece Yay.El-Katip, Ahmet (2013); Nedenleri Tarihte Kalm Siyasi Ayr l k Sünnilik- iilik slam
Birli i, Çev. Muharrem Tan, stanbul, Mana Yay.Emiro lu, Kudret (2003); “Ateizm”, Antropoloji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n, An-
kara, Bilim ve Sanat Yay.
221KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 221
Entwistle, Joanne (2012); “Cinsiyet/Toplumsal Cinsiyet”, Çev. lkay ahin, Temel Sosyo-lojik Dikotomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.
Er, zzet (1990/a); “Mikro Sosyoloji”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, C. 3, stanbul, Risale Yay.
Er, zzet (1990/b); “Vatanda l k”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, C. 4, stanbul, Risale Yay.
Er, zzet (1990/c); “Toplum Felsefesi”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, C. 4, stanbul, Ri-sale Yay.
Erdur, O uz (2000); “Modernli in Ye il Ele tirileri:Ekoloji ve slamc l k”, slam’ n Yeni Kamusal Yüzleri-Bir Atölye Çal mas , stanbul, Metis Yay.
Erginer, Gürbüz (2003); “Mana”, Antropoloji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n, Anka-ra, Bilim ve Sanat Yay.
Erkal, Seyit N. (2004); Alternatif Dü ünceler Sözlü ü, 2. Bask , stanbul, nsan Yay.Evkuran, Mehmet (2011); “Bir Kimlik Politikas Olarak slamofobi”, slamofobi-Bir Kor-
kunun Anatomisi Sempozyumu, Ed. O. Alacahan-B. Duman, Sivas.Farabi (2001); El-Medinetü’l-Faz la, Çev. Nafiz Dan man, 4. Bask , stanbul, M.E.B.
Yay.Fazlurrahman (2006); slam’da hya ve Reform-Bir slam Fundamentalizmi ncelemesi,
Ankara, Ankara Okulu Yay.Feyerabend, Paul (2000); Anar izm Üzerine Tezler, Çev. Ekrem Alt nsöz, Ankara, Öteki
Yay.F lal , E. Ruhi (2016); Laiklik, Ankara, Panama Yay.Fichter, Joseph (t.y.); Sosyoloji Nedir?, Çev. Nilgün Çelebi, Konya, Toplum Yay.Filmer, Paul (2012/a); “Kuram/Uygulama”, Çev. Münteha Beki, Temel Sosyolojik Dikoto-
miler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Filmer, Paul (2012/b); “Yüksek/kitle”, Çev. M.A. Kirman-T. Baycar, Temel Sosyolojik Di-
kotomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Foley, Duncan (2005); “Suç”, Çev. Aksu Bora, Marksist Dü ünce Sözlü ü, 4. Bask , s-
tanbul, leti im Yay.Foucault, Michel (2015); ktidar n Gözü, Çev. I k Ergüden, 4. Bask , stanbul, Ayr nt
Yay.Friedrich, Carl J.-Brzezinski, Zbigniew K. (1964); Totaliter Diktatörlük ve Otokrasi, Çev.
O uz Onaran, Ankara, Ayy ld z Matbaas .
Funk, Reiner (2009); Ben ve Biz-Postmodern nsan n Psikanalizi, Çev. Ça lar Tanyeri, 2. Bask , stanbul, Y.K.Y.
Galtung, Johan (1999); Bir Ba ka Aç dan nsan Haklar , Çev. Müge Sözen, stanbul, Me-tis Yay.
Gazali (1974); hyau Ulumiddin, Çev. Ahmet Serdaro lu, C. 3, stanbul, Bedir Yay.Gelis, Jacques (2008); “Beden, Kilise ve Kutsal”, Bedenin Tarihi I, Haz. A.Corbin vd.,
Çev. Saadet Özen, stanbul, Y.K.Y.Gellner, Ernest (1994); Postmodernizm, slam ve Us, Çev. Bülent Peker, Ankara, Ümit
Yay.Glock, Charles Y. (1998); “Dindarl n Boyutlar Üzerine”, Çev. M. Emin Kökta , Din
Sosyolojisi, Der. Y. Aktay-M. Emin Kökta , 2. Bask , Ankara, Vadi Yay.Goyard-Fabre, Simone (2003); “Ayd nlanma”, Çev. Emel Ergun, Siyaset Felsefesi Sözlü-
ü, Haz. P.Raynaud-S.Rials, stanbul, leti im Yay.Göle, Nilüfer (1994); Modern Mahrem, 5. Bask , stanbul, Metis Yay.Göle, Nilüfer (2000); slam ve Modernlik Üzerine Melez Desenler, stanbul, Metis Yay.Gölp narl , Abdülbaki (1989); Mesnevi ve erhi, C. 1, 2. Bask , Ankara, Kültür Bak. Yay.Güçlü, Abdulbaki vd. (2008); Felsefe Sözlü ü, 3. Bask , Ankara, Bilim ve Sanat Yay.Güler, lhami (2016); “Dinin Mahiyeti Üzerine Teemmüller”, Bütün Boyutlar yla Din,
stanbul, Kur’an Çal malar Vakf .Günay, Ünver (1990); “Çevirenin Önsözü”, Din Sosyolojisi (J. Wach), Kayseri, Erciyes
Ün. Yay.Gündüz, inasi (1998); Din ve nanç Sözlü ü, Ankara, Vadi Yay.Gündüz, inasi (2004); “Ba kald r Gelene i ve Heterodoksi”, Bilimname, Y l: 6, S. 3,
Kayseri.Gündüz, inasi (2010); “Evrensel Dinin Millile tirilmesi: Anglikanizm ve Türk slam ”,
Milel ve Nihal, S.7/3, stanbul.Hançerlio lu, Orhan (1975); nanç Sözlü ü, stanbul, Remzi Kitabevi.Hançerlio lu, Orhan (1988); Ruhbilim Sözlü ü, stanbul, Remzi Kitabevi.Heidegger, Martin (2003); Metafizik Nedir?, Çev. M. evket p iro lu-S. Kemal Yetkin, 2.
Bask , stanbul, Kaknüs Yay.Heper, Metin (1983); “Bürokrasi”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 2, s-
tanbul, leti im Yay.Heper, Metin (2006); Türkiye Sözlü ü-Siyaset, Toplum ve Kültür, stanbul, Do u Bat Yay.
223KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 223
Husserl, Edmund (1997); Fenomenoloji Üzerine Be Ders, Çev. Harun Tepe, Ankara, Bilim ve Sanat Yay.
Hyman, Ray (1990); Psikolojik Ara t rman n Niteli i, Çev. Y lmaz Özakp nar, Konya, Selçuk Üniversitesi Yay.
I k, O uz (1996); “1980 Sonras Türkiye’de Kent ve Kentle me”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 13, stanbul, leti im Yay.
bn Haldun (1989); Mukaddime, Çev. Zakir Kadiri Ugan, C. 1, st., M.E.B. Yay.bn Hazm (2004); Cevâmu’s-Sire, Çev. M. Salih Ar , stanbul, Ç ra Yay.
Jary, David-Jary-Julia (2000); Collins Internet-Linked Dictionary of Sociology, Ed.D.Jary-J.Jary, Glasgow, Collins.
Jaume, Lucien (2003); “Yurtta l k”, Çev. smail Yerguz, Siyaset Felsefesi Sözlü ü, Haz. P.Raynaud-S.Rials, stanbul, leti im Yay.
Karata , Mustafa (2013); “Hz. Peygamber’in Yerle im ve ehirle meye Yönelik Çabalar : Medine Örne i”, stanbul Üniversitesi lahiyat Fakültesi Dergisi, S. 28, stanbul.
Kaya, rfan (2017); “Klasik Sosyolojide Nostaljik Paradigma ve slamc l kta Asr- Saadet Özlemi”, Cumhuriyet Ün. lahiyat Fak. Dergisi, Y l: 21, S.1, Sivas.
Kaya, Mahmut (1995); “Farabi”, slam Ansiklopedisi, C. 12, stanbul, T.D.V. Yay.Kayap nar, Akif (2006); “ bn Haldun’un Asabiyet Kavram : Siyaset Teorisinde Yeni Bir
Aç l m”, slam Ara t rmalar Dergisi, S. 15, stanbul.Kehrer, Günter (1992); Din Sosyolojisi, Çev. Semahat Yüksel, stanbul, Kubbealt Ne -
riyat.Kemerlio lu, Eyüp (1990); Toplumsal Tabakala ma ve Hareketlilik, Erzurum, y.y.K yak, Abdulkadir (2017); “Evrensel Din Ba lam nda Tebli ve Misyonerlik Kav-
ramlar Üzerine Bir De erlendirme”, Turkish Studies, S. 12/27, Ankara.Düzgün, aban Ali (2010); “Dinde Evrenselin Yerele Kar Mücadelesi”, Kelam Ara t rmalar , S. 8/1.
Kirilenko, Galina-Korshunova, Iydia (1990); Felsefe Nedir?, Çev. Gül Aysu, 3. Bask , stanbul, Amaç Yay.
Kirman, M. Ali (2014); “Yeni Dini Hareketler: Tan m ve Kapsam”, Yeni Dini Hareketler, Ed. S. Turan-F. Sencar, stanbul, Aç l mkitap Yay.
Kirman, M.Ali (2016); Din Sosyolojisi Sözlü ü, Adana, Karahan Kitabevi.Kongar, Emre (1982); Türk Toplumbilimcileri I-II, stanbul, Remzi Kitabevi.
Kongar, Emre (1985); Toplumsal De i me Kuramlar ve Türkiye Gerçe i, 4. Bask , stan-bul, Remzi Kitabevi.
Köse, Ali-Ayten, Ali (2009); “Bat l nanç ve Davran lar Üzerine Psiko-Sosyolojik Bir Analiz”, Din Bilimleri Akademik Ara t rma Dergisi, IX/3, stanbul.
Krech - Crutchfield - Ballachey (1983); Cemiyet çinde Fert, Çev. Mümtaz Turhan, C. 1, 2. Bask , stanbul, M.E.B. Yay.
Kropotkin, Pyotr (2012); Anar i Felsefesi- deali, Çev. I k Ergüden, 4. Bask , stanbul, Kaos Yay.
Larrere, Catherine (2003); “Rejimler”, Siyaset Felsefesi Sözlü ü, Ed. P. Raynaud-S.Rials, Çev. smail Yerguz, stanbul, leti im Yay.
MacIver, R.M.-Page, Charles H. (1994); Cemiyet I, Çev. Amiran Kurtkan, 2. Bask , stan-bul, M.E.B. Yay.
Macit, Muhittin (1997); “ mkan Metafizi i Üzerine-Gazzali’nin Felsefi Determinizmi Ele tirisi”, Divan, S. 1, stanbul.
Mahçupyan, Etyen (1998); Türkiye’de Merkeziyetçi Zihniyet, Devlet ve Din”, stanbul, Patika Yay.
Mardin, erif (1983); “Bat c l k”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 1, s-tanbul, leti im Yay.
Mardin, erif (1997/a); deoloji, 4. Bask , stanbul, leti im Yay.Mardin, erif (1997/b); Din ve deoloji, 7. Bask , stanbul, leti im Yay. Marshall, Gordon (2005); Sosyoloji Sözlü ü, 2. Bask , Ankara, Bilim ve Sanat Yay.Marshall, Gordon (2009); Sosyoloji Sözlü ü, 3. Bask , Ankara, Bilim ve Sanat Yay.Mengü o lu, M. Önal (2005); Vahiy ve Sanat, 2. Bask , stanbul, P nar Yay.Mensching, Gustav (1994); Dini Sosyoloji, Çev. Mehmet Ayd n, Konya, Din Bilimleri
Yay.Meriç, Cemil (1983); “Bat l la ma”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 1,
stanbul, leti im Yay.Mütevellio lu, Nergis (2006); “Sosyal Devlet Bireysel Özgürlükleri S n rlad m ?”, Amme
daresi Dergisi, C. 39, S. 3, Ankara.Nirun, Nihat (1991); Sistematik Sosyoloji Yönünden Sosyal Dinamik Bünye Analizi, An-
kara, Atatürk Kültür Merkezi Yay., Nora, Pierre (2006); Haf za Mekanlar , Çev. M. Emin Özcan, Ankara, Dost Kitabevi Yay.
225KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 225
Okumu , Ejder (2011); “Bedene Müdahalenin Sosyolojisi”, Beden Sosyolojisi, Ed. K. Canatan, stanbul, Aç l mkitap Yay.
Otto, Rudolf (2014); Kutsala Dair, Çev. Sevil Ghaffari, stanbul, Alt k rkbe Yay.Ozankaya, Özer (1979); Toplumbilime Giri , 3. Bask , Ankara, A.Ü.S.B.F. Yay.Ozankaya, Özer (1984); Temel Toplumbilim Terimleri Sözlü ü, 3. Bask , Ankara, Sava
Yay.Öz, Mustafa (2012); Ba lang çtan Günümüze slam Mezhepleri Tarihi, st., Ensar Yay.Özadalga, Elisabeth (2011); 2011); Bir Tasavvur ve Ustal k Olarak Tarihsel Sosyoloji”,
Tarihsel Sosyoloji, Ed. Elisabeth Özdalga, 3. Bask , stanbul, Do u Bat Yay.Özbudun, Sibel-Emiro lu, Kudret (2003); “Mitos, Mitoloji”, Antropolo-
ji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n, Ankara, Bilim ve Sanat Yay.eriati, Ali (2008); slam ve S n fsal Yap , Çev. Do an Özlük, Ankara, Fecr Yay.
Özdemir, Muhammet (2018); “Özgürlü ün Bugün mkan(s zl k)lar ”, Yetkin Dü ünce, S. 1, stanbul.
Özel, Mustafa (1993); Piyasa Dü man Kapitalizm, 2. Bask , stanbul, z Yay.Özsoy, Ergi Deniz (2003); “Melezlik”, Antropoloji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n,
Ankara, Bilim ve Sanat Yay.Öztürk, Ya ar Nuri (1998); Kur’an’ n Temel Kavramlar , 14. Bask , stanbul, Yeni Boyut Yay.Patai, Raphael (2002); “Halk slam ”, Din Bilimleri Akademik Ara t rma Dergisi, C. II, S. 3.Pekcan, Ali (2003); “ htiyaç Kavram ve bn Haldun’un Umran teorisine Etkileri”, slami
Ara t rmalar, C. 16, S.4, Ankara. Peker, Hüseyin (1990); “Moda”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Risale Yay.Per embe, Erkan (2006); “Avro- slam Ya da Çokkültürlü Avrupa’da Müslümanlar n En-
tegrasyonu”, Eski Yeni, S. 1, Ankara.Pons, Alain (2003); “Uygar Olma ve Uygarl k”, Çev. smail Yerguz, Siyaset Felsefesi Söz-
lü ü, Haz. P.Raynaud-S.Rials, stanbul, leti im Yay.Razi, Fahreddin (1992); Tefsir-i Kebir, Çev. Kurul, C. 12, Ankara, Akça Yay.Rosenau, Pauline Marie (2004); Post-Modernizm ve Toplumbilimleri- çe-bak lar, çeri-
dal lar, çeri-sald r lar, Çev. Tuncay Birkan, 2. Bask , Ankara, Bilim ve Sanat Yay.Rosenthal, M-Yudin, P. (1972); Materyalist Felsefe Sözlü ü, Çev. Aziz Çal lar, stanbul,
Sosyal Yay nlar.Sar bay, A. Ya ar (1998); “Türkiye’de Demokrasi ve Sivil Toplum”, Küreselle me, Sivil
Toplum ve slam, Der. E. Fuat Keyman-A. Ya ar Sar bay, Ankara, Vadi Yay.
Sar çam, brahim (1998); “Cahiliye’nin Asr- Saadete Dönü ümünde Kur’an’ n Rolü”, III. Kur’an Sempozyumu, Ankara.
Sayar, Süleyman (1990/a); “Tabu”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Risale Yay.Sayar, Süleyman (1990/b); “Totemizm”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, stanbul, Risale Yay.Seale, Clive (2012); “Ya am/Ölüm”, Çev. R. Çetin-A. Gödekli, Temel Sosyolojik Dikoto-
miler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Sencer, Muzaffer (1989); Toplumbilimlerinde Yöntem, 3. Bask , Ankara, Beta Yay.Sennett, Richard (2014); Otorite, Çev. Kamil Durand, 4. Bask , stanbul, Ayr nt Yay.Serdar, Ziyaüddin (1986); slam Medeniyetinin Gelece i, Çev. Deniz Ayd n, stanbul,
nsan Yay.Silverman, David (2012); “Nitel/Nicel”, Çev. F. Çapç o lu- . Çapç o lu, Temel Sosyolojik
Dikotomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Skocpol, Theda (1999); “Tarihsel Sosyolojide Yeni Gündemler ve Yinelenen Stratejiler”,
Tarihsel Sosyoloji-Bloch’tan Wallerstein’e Görü ler ve Yöntemler, Ed. Theda Skoc-pol, Çev. Ahmet Fethi, stanbul, Tarih Vakf Yurt Yay.
Slater, Don (2012/a); “Çal ma/Bo Zaman”, Çev. . K z labdullah-Y. K z labdullah, Temel Sosyolojik Dikotomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.
Slater, Don (2012/b); “Kamusal/Özel”, Çev. Fatma Kenevir, Temel Sosyolojik Dikotomi-ler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.
Souran, Mardini (1990); “ slam kaynaklar nda Önemli Dini-Siyasi Kavramlar: slam Üm-metinde ura”, 19 May s Üniversitesi lahiyat Fakültesi Dergisi, S. 4, Samsun.
Storey, John (2006); “Postmodernizm ve Popüler Kültür”, Postmodern Dü üncenin Ele -tirel Sözlü ü, Çev. M. Erkan-A.Utku, Ankara, Ebabil Yay.
Su, Süreyya (2003); “Ortodoksi-Heterodoksi”, Antropoloji Sözlü ü, Ed. K. Emiro lu-S. Ayd n, Ankara, Bilim ve Sanat Yay.
Sungur, Erol (2016); “Postmodern Yoksulluk Kar s nda Dindar Tavr na Dair Sosyolojik Bir Ara t rma”, R. Tayyip Erdo an Ün. lahiyat Fakültesi Der., S. 10, Rize.
Swingewood, Alan (1998); Sosyolojik Dü üncenin K sa Tarihi, Çev. Osman Ak nhay, Ankara, Bilim ve Sanat Yay.
ahin, Eyüp (2010); “Platon ve Farabi’de Aristokrasi”, Ankara Üniversitesi .F. Dergisi, S. 51, Ankara.
ank ti (t.y.); Haçl Sava lar n n Etkisi Alt nda Sünni- ii li kileri, Çev. dris Çakmak, st., Mana Yay.
227KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 227
aylan, Gencay (1983); “Cumhuriyet Bürokrasisi”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansik-lopedisi, C. 2, stanbul, leti im Yay.
ebusteri, M. Müctehid (2011); man ve Özgürlük, Çev. Ebuzer Di kaya, stanbul, Mana Yay.
ekerci, Ahmet Erhan (2016); Ayd nlanma ve Din- ngiliz Ayd nlanma Gelene inde Din Alg s , stanbul, nsan Yay.
enay, Bülent (2002); “18. Ve 19. Yüzy lda Musevi H ristiyanlar-Hibridite, Dini Kimlik ve Gelenek”, Dinler Tarihi Ara t rmalar III, Ankara, Dinler Tarihi Derne i Yay.
Tabako lu, Ahmet (2005); “Zihniyet ve Bilgi”, Bilgi, Bilim ve slam I-II, stanbul, Ensar Yay.Tanr verdi, Hasan (2003); “Hz. Ömer Dönemi Sosyal Devlet Uygulamalar Üzerine Bir
Deneme”, slami Ara t rmalar, C. 16, S. 4, Ankara, Tek-Dav Yay.Taplamac o lu, Mehmet (1983); Din Sosyolojisi, 3. Bask , Ankara, A.Ü. lahiyat Fakültesi
Yay.Ta , Kemalettin (2000); “Ziyaeddin Fahri F nd ko lu’nun Sosyolojik Görü leri”, F rat
Üniversitesi lahiyat Fakültesi Dergisi, S. 5, Elaz .Ta ç , Özcan (2007); “Entegrasyon ve Asimilasyonun Kur’an Aç s ndan De erlendirilme-
si”, Kelam Ara t rmalar Dergisi, Y l: 5, S. 1, stanbul.Tekeli, lhan-Gülöksüz, Yi it (1983); “Kentle me, Kentlile me ve Türkiye Deneyimi”,
Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 5, stanbul, leti im Yay.Tekin, Mustafa (2003); “Tanr Kavram ve Toplumsal zdü ümü”, Selçuk Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 10, Konya, S.Ü. Yay.Tekin, Mustafa (2004/a); “Bir Sosyal Kontrol Arac Olarak Ahilik ve Toplumsal Dina-
mikleri”, I. Ahi Evran- Veli ve Ahilik Ara t rmalar Sempozyumu, K r ehir, G.Ü. Ahilik Kültürünü Ara t rma Merkezi Yay.
Tekin, Mustafa (2004/b); Kutsal, Kad n ve Kamu, stanbul, Aç l mkitap Yay.Tekin Mustafa (2006); “Dindarl k Ba lam nda Amel-i Salih Kavram na Sosyolojik Bir
Yakla m”, Dindarl k Olgusu, Ed. Hayati Hökelekli, Bursa, Kurav Yay. Tekin, Mustafa (2008); “Aristokratik slam ve Halk slam Ayr m nda Mevlana”, stem,
Y l: 6, S. 11, Konya.Tekin, Mustafa (2009); “Kur’an- Kerim’de Bedevilik-Dini Sosyolojik Yakla m”, slam
Ara t rmalar , Y l: 2, S. 3, Avrupa.Tekin, Mustafa (2011/a); “ bn Haldun 21. Yüzy la ne Öneriyor?”, Dini ve Felsefi Metinler
Sempozyumu, stanbul.
Tekin, Mustafa (2011/b); “Feminizmin Kad n Alg s nda Beden mgesi ve Din”, Beden Sosyolojisi, Ed. K. Canatan, stanbul, Aç l mkitap Yay.
Tekin, Mustafa (2013); “ slam Sosyolojisinin mkan -Kavramsalla t rma, çeriklendirme ve Amaçlar”, slam ve Sosyoloji, Ed. Mustafa Tekin, stanbul, Ensar Yay.
Tekin, Mustafa (2015); “Postmodernizmin Din Sorunu”, Milel ve Nihal, C. 12, S. 2, stanbul.
Tekin, Mustafa (2016); Din Sosyolojisi, stanbul, Ra bet Yay.Tekin, Mustafa (2017/a); “ slam Sosyolojisinin Sosyolojisi”, slami Ara t rmalar, Y l: 28,
S. 3, Ankara.Tekin, Mustafa (2017/b); Hikmet Sosyolojisi, stanbul, Mana Yay.Tekin, Mustafa (2017/c); “Fizikle Metafizik Aras nda Mezhepler-Sosyolojik Bir Bak ”,
Gerilim ve Çat ma Aras nda Mezhep-Mezhep Sosyolojisi, Ed. Mustafa Tekin, An-kara, Eski Yeni Yay.
Tekin, Mustafa (2018); “Özgürlük ve Teslimiyet: Kavramsal Bir Bak ”, Yetkin Dü ünce, S. 1, stanbul.
Thomas, Helen-Walsh, David F. (2012); “Modernlik/postmodernlik”, Çev. M. Süheyl Ünal, Temel Sosyolojik Dikotomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.
Thompson, Ian (2004); Odaktaki Sosyoloji-Din Sosyolojisine Giri , Çev. B. Zakir Çoban, st., Birey Yay.
Timuçin, Af ar (2000); Felsefe Sözlü ü, 4. Bask , stanbul, Bulut Yay.Tonkiss, Fran (2012/a); “Devaml l k/De i im”, Çev. Erkan Koca, Temel Sosyolojik Diko-
tomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Tonkiss, Fran (2012/b); “Sivil/Siyasal”, Çev. Erkan Koca, Temel Sosyolojik Dikotomiler,
Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Topalo lu, Ayd n (1999); Ateizm ve Ele tirisi, Ankara, D. .B. Yay.Toulmin, Stephen (2002); Kozmopolis-Modernitenin Gizli Gündemi, Çev. Hüsamettin
Arslan, stanbul, Paradigma Yay.Toynbee, Arnold J. (2011); Uygarl k Yarg lan yor, Çev. K. Yarg c -M. Ali Yalman, 2. Bask ,
stanbul, Örgün Yay.Turgay, Nurettin (2007); “Kur’an’da Mütref Kavram ”, Bilimname, C. 12, S. 1, Kayseri.Turner, Bryan S. (2002); Oryantalizm, Postmodernizm ve Globalizm, Çev. brahim Ka-
pakl kaya, st. Anka Yay.
229KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 229
Uçar, Metin (2017); “Demokratik Yönelimlerde Profan Me rulu un Olabilirli i”, Milel ve Nihal, S. 14/1, stanbul.
Uluda , Süleyman (1997); “Havas”, slam Ansiklopedisi, C. 16, stanbul, T.D.V. Yay.Uygur, Mermi (1984); Kültür Kuram , st., Remzi Kitabevi.Ülgener, F. Sabri (1981); ktisadi Çözülmenin Ahlak ve Zihniyet Dünyas , 2. Bask , s-
tanbul, Der Yay.Ülken, H. Ziya (1969); Sosyoloji Sözlü ü, stanbul, M.E.B. Yay.Vermeer, Paul-Van Der Ven, Johannes (2006); “Dini Kimlik Olu umu; E itimsel Bir Yak-
la m”, stanbul Üniversitesi lahiyat Fakültesi Dergisi, S. 13, stanbul.Waardenburg, Jacques (2007); “Reform”, slam Ansiklopedisi, C. 34, stanbul, T.D.V. Yay.Wach, Joachim (1990); Din Sosyolojisi, Çev. Ünver Günay, Kayseri, Erciyes Ün. Yay.Walsh, David F. (2012/a); “ dealizm/Materyalizm”, Çev. Cemil Oruç, Temel Sosyolojik
Dikotomiler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Walsh, David F. (2012/b); “Yap /Faillik”, Çev. hsan Çapç o lu, Temel Sosyolojik Dikoto-
miler, Ed. Chris Jenks, Ankara, Birle ik Yay.Weber, Max (1993); Sosyoloji Yaz lar , Çev. Taha Parla, 3. Bask , st., Hürriyet Vakf Yay.Wilson, Bryan (2004); Dini Mezhepler-Sosyolojik Bir Ara t rma, Çev. A. hsan Yitik, A.
Bülent Ünal, st., z Yay.Yap c , As m (2005); “Din Bilimleri Alan nda Yap lan Emprik Çal malarda Kar la lan
metodolojik Bir Problem: Ölçek mi Olguyu Olgu mu Ölçe i Olu turmakta?”, Türk Din Sosyolojisinin Temel Sorunlar Sempozyumu, Çorum.
Yap c , As m (2017); “Postmodern Dönemde Din, Kimlik ve Anlam Problemi”, Dinin Kaderi-Ça da Sorunlar n K skac nda Din, Ed. A. Tüzer, Ankara, Elis Yay.
Yavuz, Sefer (2013); “Sosyal Sermaye ve Din: Sosyal Sermayenin Grup çi birli i ve E gü-dümüne Etkisi Üzerine”, Hitit Ün. lahiyat Fak. Dergisi, C. 12, S. 23, Çorum.
Yayla, Atilla (2005); Siyasi Dü ünceler Sözlü ü, 3. Bask , Ankara, Adres Yay.Y ld z, Zekeriya (2003); Politika Sözlü ü, stanbul, Tima Yay.Yücedo ru, Tevfik (2012); “Mütref ve nanç Esaslar na Etkisi”, Uluda Ün. laghiyat Fak.
Dergisi, S. 21/1, Bursa.Zijderveld, Anton C. (2001); Soyut Toplum, Çev. Cevdet Cerit, stanbul, P nar Yay.Zijderveld, Anton C. (2007); Sahnelik Toplum-Sosyolojinin Yeniden Tan mlanmas , Çev.
Kadir Canatan, stanbul, P nar Yay.
Akhi 68
Alienation 30
Anarchism 191
Anomy 25
Anthropomorphism 26
Aristocracy 201
Art 211
Asabiya 69
Assimilation 88
Atheism 43
Autocracy 206
Behaivour 142
Body 144
Bureaucracy 186
Caliphate 64
Capitalism 124
Case-study method 177
Charisma 126
Chi-Square 165
Citizenship 197
City 61
Civil Disobedience 187
Civil Religion 41
Civil Society 188
Civilisation 18
Civilization 80
Commune 71
Community 20
Comparative Method 173
Confidential 67
Conservatism 203
Consume 105
Control Group 166
Correlation 159
Counsil 70
Covenant 63
Crime 147
Culture 86
Data 154
Demography 132
Denomination 23
Determinism 212
Discipline 116
Ecology 215
Elite 72
Emperialism 192
Enlightenment 83
Epistemology 209
Eschatology 214
Established Religion 38
Ethnicity 202
Explanation 152
Falsification 164
Fashion 128
Folk Islam 74
Functionalism 167
Generalization 158
Genocide 194
Grand Narrative 208
Group Norm 101
İngilizce Dizin
231KAVRAM HARİTALARI / DİN SOSYOLOJİSİNİN İKİ YÜZÜ 231
Guilds 129
Habitus 125
Heterodoxy 50
Hierarchy 108
Historical Sociology 96
Human Rights 178
Hümanism 210
Hybrid 138
Ideology 189
İjtihad 66
Integration 89
Intellectual 84
Interpretive Sociology 97
Interview 174
Invisible Religion 37
Islamophobia 81
Laicism 56
Law 193
Legitimacy 183
Leisure 143
Liberty 181
Macrosociology 94
Magic 45
Mass 127
Medicalisation 115
Mentality 113
Metaphysics 28
Method 160
Microsociology 95
Migration 87
Minority 90
Misticism 46
Modernity 110
Monograph 176
Mystery Communities 40
Myth 52
Nabob 76
New Religious Movements 24
Nomadic 73
Nomads 100
Nomothetic Approach 161
Order 117
Organisation 112
Paternalism 207
Phenomenology 171
Pluralism 151
Post-Industrial Society 103
Postmodernism 111
Postulate 213
Poverty 92
Power 185
Prayerfulness 47
Pressure 145
Private Religion 39
Private Sphere 107
Profane 16
Proletariat 130
Propaganda 205
Prototype 131
Public Sphere 106
Race/Racism 190
Radical Movements 42
Rebellion 141
Reference Group 162
Reform 179
Regime 180
Religious Experience 34
Religious Group 32
Religious Identity 33
Religious Protest 35
Religiousity 31
Renaissance 102
Respondent 155
Sacred 15
Sacred Migration 65
Scale 157
Secret Society 140
Sect 22
Secularity 55
Shanty 91
Shiism 78
Social Capital 136
Social Change 118
Social Class 104
Social Contract 196
Social Darwinism 134
Social Differentation 119
Social Distance 120
Social Engeneering 135
Social Fact 121
Social Justice 199
Social Memory 149
Social Mobility 123
Social Philosophy 150
Social Psychology 137
Social State 198
Social Stratification 122
Society 17
Sociology of Islam 59
Sociology of Knowledge 85
Sociology of Religion 14
Sociolojism 98
Sociometry 175
Sovereignity 200
State 184
Statistic 170
Status quo 195
Status 146
Stereotype 148
Structural Functionalism 169
Structuralism 168
Subclass 75
Suburbanization 93
Sunnihship 77
Supernatural Power 48
Superstition 44
Symbol 51
Taboo 53
Text 139
The Golden Age 60
Theology 27
Totem 54
Trade Union 133
Traditional Society 99
Transcendant 19
Ummah 62
Understanding 153
Universal Religion 36
Urbanisation 109
Value 29
Variable 156
Verification 163
Virtual Community 21
Welfare State 204
Westernisation 114
Wisdom Society 79
Worldview 49