MEMET KARAOrdulu Eminin Kurtulu Tarihi

MEMET KARA Samsun, Alaam, 1955 doumlu. lk ve ortaokulu Alaam Yenice Kynde, liseyi Kastamonu Abdurrahmanpaa Lisesinde parasz yatl olarak oku-du. 1978 ylnda stanbul niversitesi Gazetecilik ve Halkla likiler Enstitsne (bugnk adyla letiim Fakltesi) girdi. Siyasi faaliyetlerini ii snf ierisinde srdrmek amacyla okuldan ayrld. Alibeyky, Eyp, Kthane blgesindeki almalarndan sonra Cevizli Tekel Direniine destek iin Cevizli blgesine geti. 12 Eyll asker diktatrl sonrasnda da buraya yerleti. 2002-2009 yllar ara-snda arkadalaryla birlikte Katlmc Maltepe adyla yerel bir gazete kartt. Yine bu yllardan itibaren Demokratik Toplum Partisi ile rgtnde almaya balad. 2007 ylnda DTPden Maltepe Belediye Bakanlna adayln koydu. Evli ve iki ocuk babas.

letiim Yaynlar 2195 An Dizisi 67

ISBN-13: 978-975-05-1808-9

2015 letiim Yaynclk A. .

1. BASKI 2015, stanbul

EDTR Tanl Bora

YAYINA HAZIRLAYAN Fatih Duman

DZ KAPAK TASARIMI Utku Lomlu

KAPAK Suat Aysu

KAPAK FOTORAFI Ylmaz Aysan, Ankara, 1978(Afie kmak, s. 246, letiim Yaynlar, 2013)

UYGULAMA Hsn Abbas

DZELT Remzi Abbas

BASKI ve CLT Sena Ofset SERTFKA NO. 12064Litros Yolu 2. Matbaaclar Sitesi B Blok 6. Kat No. 4NB 7-9-11Topkap 34010 stanbul Tel: 212.613 38 46

letiim Yaynlar SERTFKA NO. 10721Binbirdirek Meydan Sokak, letiim Han 3, Fatih 34122 stanbulTel: 212.516 22 60-61-62 Faks: 212.516 12 58e-mail: iletisim@iletisim.com.tr web: www.iletisim.com.tr

MEMET KARA

Ordulu Eminin Kurtulu Tarihi

5BRNC BLM

1

12 Eyll, hep ieriden, hapis yatanlar tarafndan anlatlr. Genelde ikence ve hapishanedeki direni ykleri kaleme alnmtr.

Ben ve benim gibi 12 Eyll ncesi devrimcilik yapp 12 Eyllde yakalanmayan insanlarn ykleri pek anlatlmaz. Anlatlanlar da yurtdna kap snmac olanlarn yk-leridir.

Benim yakalanmamamn birok nedeni olabilir.Bana gre, en byk nedeni, kod ad kullanmamdr. O d-

nem herkesin kod ad vard. Ancak benimki biraz farklyd, yle: nsanlar okullarnda, mahallelerinde, kylerinde, i-yerlerinde devrimcilie balar, bir sre sonra balar bir e-kilde yasal olarak belaya girdiinde, kendisi rgt tarafndan bulunduu yerden alnr, baka bir alana verilirdi. Bu arada kendisine sahte bir kimlik ayarlanrd. Arkada kendi adn kullanr, kendi ad kod ad olurdu.

Bana gelince, 1979 ylnn balarnda, stanbul niversi-

6tesi Merkez Kampsnn arka tarafnda, Sleymaniyede-ki kafede otururken, (o dnem devrimciler Sleymaniyede, faistler Beyazt Meydannda taklrd) Kyl zzet yanma geldi.

Seni buradan alyoruz, dedi. Evet, bu kadar, niversite-den ayrlp ii almas iin mahalleye geiimin balang-c bu kadar. Kalkp, Veznecilerden Alibeyky minibsne bindik. Kyl zzet:

Adn deitirelim, dedi. Tamam, dedim. Hangisi iyi, Ali mi, Emin mi? Memetin uzants gibi ol-

sun istiyordu. Memet Ali veya Memet Eminmi adm da Me-meti kullanmyorum dierini kullanyormuum gibi ola-cakt.

Emin, dedim.Alibeyky, Kthane blgesinde yeni adma ilk balarda

alamadm. leriki zamanlarda Cevizli blgesine getiim-de almtm. yle altm ki zamanla memleketimi de de-itirdim. nsanlar nerelisin, diye sorduunda artk Ordulu-yum diyordum. Samsunlu Memet, oldu Ordulu Emin.

Polis Ordulu Emini arad. Polise dp zlen arkada olursa, Ordulu Emin diye biliyordu. O kadar ki kaynanam ve eimin akrabalarnn ou hl Emin der bana.

O zaman poliste yle bilgisayar, GBT, kamera vs. gibi tek-noloji kullanm yoktu. Kulland yntem ikenceydi. Bilgi-yi ikenceyle toplard genellikle.

* * *Sonradan (bu hikyenin getii tarihten epey sonra) Mal-

tepede tantm aabeylerim oldu. Bunlar, gemi dnem-leri anlatrken hep;

Aabey bunlar yazn, dedim. Sizinle mezara gitmesin-ler; smail Yeilyurt, Bingl Erdumlu, Tangr akrolu.

7Anlatnca siz de hak vereceksiniz, neden yazmalar gerek-tiine.

smail Yeilyurtu nceden tanyor olmam nedeniyle ileri-ki sayfalarda az da olsa anlatacam.

Bingl Erdumlu, THKP-C Hareketinin kurucularndan-dr. Bilmem ka numaral sank olarak yarglanmt.

Maltepeye geldiimde Balk Kenan gstermi olmal, iki katl ahap bir ev, Beemelerin aasnda, Demirkol Ka-fenin st tarafnda. Burann sahibi Bingl Aabeymi. Mahir ayanla, Hseyin Cevahir burada kalyorlarm.

Gnn birinde, bir beki iki genten phelenmi, polise haber vermi, polis gelmeden, Mahirle Hseyin evden k-m, alt geitten geerek minibs yolundaki camiye kadar geldiklerinde, polis arabas gelmi, polis teslim olmalarn istemi, Mahirler bir kz rehin alarak caminin ilerisindeki eve girmilerdi. Kz bir albayn kz, girdikleri ev de albayn eviymi. Mahirler burada polisle atmaya balamt. Sonra askerler de gelmi, keskin nianc subay, Hseyini vurmu-tu. Sonra Mahir ayan da vurulmutu. Cevahir lm, Ma-hir iyiletikten sonra asker cezaevine konmutu.

Maltepede yaayp, Mahir ayann ka yksn de dinlememi olmanz olanaksz gibi, burada yaayan Refet Hoca da ka hikyesini anlatt; ama meslei retmenlik olan Refet Hoca srekli yazyor, onun anlar mezara gitme-yecekti.

* * *Tangr akrolu, 1956dan balatyor anlatmaya, T

renci Hareketlerini, Menderes Hkmetine olan muha-lefeti, Taksimden slkla:

Olur mu byle, olur mu?Karde kardei vurur mu?Marn almaya balarlarm, insanlar katlrm yry-

8e ve sla, Tnele vardklarnda kuyruun bir ucu, Galata-saray Lisesinde olurmu.

Sonra Ankaraya gemi Tangr akrolu. Ankarada TP ankaya le Sekreteri olmutu. Mahir ayanlar, Yaar Ke-maller, Can Yceller, Mahsuni erifler TP ankaya yesiy-diler. Yaar Kemal seim almalarnda kahveye girer:

Ben aday deilim, ama sizlerden Trkiye i Partisine oy istiyorum, diye balayp TP propagandas yaparm.

Can Ycel, radyoda TPe ayrlan srede konumac ola-rak yer alrm, seim zamanlar.

Mahsuninin gerek ad erif rakm. Zlf Livanelinin kitap dkknna giderlermi, ama onun saz aldn Ruhi Su konserinde renmiti.

Saz aldn sylememitin, demiti. Zlf; Eh amatrce bir eyler alyoruz ite, demi.rnein TPin Ankara ynetimine devrimci TP komite-

si adyla muhalif liste kardklarnda D. Perinek; Aabey beni beinci sraya yazmsn, neden birinci sra-

ya yazmadn, diye itiraz etmi. Tangr Aabey: Kariyerist biriydi put, bizim liste tulum kazanacakt,

listede ad olan herkes kazanacakt ama ilk srada Mahirin olmasn hazmedememiti, diyordu.

TP ynetimine muhalif olunca, ankaya ube Yneti-mini feshetmi TP merkezi. Mahir ayanla Tangr Abi, merkeze gitmiler, orada bir sendikac Mahirin bana silah dayamt falan.

Bu hikyeleri yazn aabey, yazamyorsanz, bir teyp aln konuun biri yazar sonradan, diyordum.

2

niversiteyi kazanp stanbula geldiimde hemen okula balamadm. Bir hafta; Topkap Saray, Yerebatan Sarnc,

9Galata Kulesi, Taksim, Beyolu gibi stanbulun birok ye-rini dolatm.

kinci haftann banda okula gitmeye karar verdim.Okulun o zamanki ad, Gazetecilik ve Halkla likiler Ens-

titsyd. Merkez binaya girmeden, eczaclk, iletme, ikti-sat fakltelerinin bulunduu sokakta, letme Fakltesi ile ayn binadayd.

Sokan bir yannda merkez kampsn yksek duvarla-r, dier yannda fakltelerin duvar, iki yan kapal sokak vard.

Sokaa girdim. Sesler, sloganlar; sokakta yzlerce kii kavga ediyor. Ben Beyazt tarafndan girdim. Girdiim ta-raftaki grup faistlerdi. Okula giden sokan bandaki b-feden girip Osmanldan kalma kemerli arka yoldan Sley-maniye giriinden, Esnaf Hastanesinin nne geldim. Bu ta-rafta bizimkiler vard. Talar sopalar derken, kavga sona er-di. imdi, sivil ve niformal polisler tuttuunu minibsle-re dolduruyordu.

ktisat Fakltesinin nnde olup bitenleri izliyordum. Yanma uzun boylu esmer yeil parkal biri geldi:

Ne yapyorsun burada? Okula gideceim, yolun almasn bekliyorum. Hangi okuldan? Gazetecilik, dedim. Ben de gazetecilikteyim, dedi.Ad Zaferdi. Elazlym. Sen nerelisin, diye sordu. Samsunluyum, dedim.Ayakst biraz sohbet ettik. Devrimci olup olmadm

renmek istiyordu. Samsunda Kurtulu grubu vard, bir iki yldr onlarn dergilerini okuduumu anlattm, Kurtulu-u olduumu anlaynca;

Dernee gidelim mi, diye sordu.

10

Gittik. Daha okula balamamtm. Ama stanbulda dev-rimcilie adm atmtm.

Dernek dedii, Aksarayda Ufi Maazasnn arka tarafn-da drt katl eski bir binayd. Bir katnda Cerrahpaa-Der, bir katnda ktisat-Der olan ksaca Kurtuluularn dernek-lerinin olduu bir binayd.

Az ileride bir sokakta da yine Kurtuluularn lise derne-i Dev-Lis vard.

ktisat-Dere girdik.Sonradan hayatmda farkl bir yere sahip olacak Ahmet

Kayay burada tandm. Keza rfan Cre, Seyfi ngider, Ar-tist Mustafa, Faruk Aca, Atilla Mermeroluk, evket Kara-ku gibi stanbul niversitesinin nc takmn burada ta-ndm. Hayatmn bu blmnde yer alan onlarca devrimci arkadamla burada tanmtm.

Bu bina Tarihi Yarmadadaki Kurtulu Hareketinin mer-kezi gibi alyordu. Seminerler burada yaplyor, afie, ya-zlamaya buradan klyordu.

* * *Bir gn kyden bir arkadam gelmiti. Oturalm konua-

lm istiyor, ben, kyden bizimkiler sylemitir; git bir bak bakalm bizim olan ne yapyor demilerdir diye dn-mtm. Hem Harun benim devrimci olduumu biliyordu. Yine bir gn, bu iler stanbulda nasl oluyor merakyla be-nimle dernee geldi. O akam yazlamaya kacaktk. Akam insanlar sokaklardan ekilsin diye erken kmyorduk.

Sen yat uyu, ben karken seni uyandrrm beraber gi-deriz, dedim. Ben de kitap okuyarak vakit geirdim. Saat ilerledike gelenler artyor, gelenler artka ses de oalyor-du. Harun uyand tabii, benden alt yedi ya byk. O kadar genci grnce ard. Alaamn kylerindeki devrimcilerin hepsini toplasan ancak bu kadar ederdi.

11

Kendilerinden byk birini grmek de arkadalar heye-canlandrd. Bizim byk ef dediklerimiz bile ancak drt ya bykt bizden.

Laleli tarafna kan kavan etrafndaki tahta taraalar-dan baladk yazlamaya. st geide bir de alt geit ekliyor-lard, Taksim ynnden Yenikap ynne. Etrafn tahtalar-la dikine kaplamlard. Yaz iin msait ve byk bir alan olumutu. Ancak iki jandarma dikmilerdi bana. Jandar-malar devriye geziyorlard. Bir batan bir baa gidiyorlar, d-np br baa kadar geliyorlard. Bunu srekli tekrarlyor-lard. Biz gizlendik. Bir arkada, onlar arkasn dnnce giz-lendiimiz yerden kyor, bir, en ok da iki harf yazyor, tekrar gizleniyordu. Jandarmalar yazy grnce tfeklerini ellerine alyor bir sre etraflarna bakyor, kimseyi greme-yince de devriyeye devam ediyorlard. Onlar devriyeye ba-laynca arkada tekrar gidiyor, bir iki harf daha yazyordu. Uzun srd ama sonunda bitti. Faist Yuvalar Datacaz, Faizme Kar Omuz Omuza, Kurtulu diye yazdk.

Yazdan sonra dernee gidip yattk.Harun sevmiti dernei, ertesi akam bizimle afie kt.

Afilerle, kovalarla, fralarla Avclara gitmitik minibsle. Avclardan Aksaraya kadar afi yaptrmtk. Yolda ekip arabas durunca kam, bir sre sonra toplanp tekrar de-vam ederek sabah Aksaraya ulamtk. Harunun yrmek-ten ayaklar imi, fakat sylememiti. Daha sonra kye git-tiimde anlatmt.

* * *Harun kalp ustasyd, inaatlarda alrd. Kye gittik-

ten birka ay sonra tekrar geldi stanbula. Cerrahpaa Has-tanesinin aa bloklarnda bizim kyl Cemal Ustann o-lu Vedat Kalfa vard, Vedat orada i almt Cevahirlerin ta-eronu olarak. Onun yannda alt bir iki yl kadar. Dev-

12

rimci deildi, ama devrimcilere cephede almazd. Karde-i Apti ise solcuydu, Sinop retmen Okulunda okumu, imdi retmenlik yapyordu. Asl ad Abdurrahimdi, kolay olsun diye Apti diyorduk. Apti benden iki ya bykt, motosiklete ve ikiye kar zel bir ilgisi vard. Yakakentte limandaki restoranlarda iip sarho olarak bindii motoru ile ka kaza yaptn kendisi bile bilmez.

Apti gezmeyi ok severdi. Motosikletiyle Trkiyede git-medii il yok gibidir.

lk duvar yazlarn Apti ile yazmtk. Bizim kyden Ala-ama giden asfalt yolun kenarndaki duvarlar, Kahrolsun orbaclar, Kurtulu slogan ile donatmtk boydan boya. orbac bizim oralarda zenginlere verilen add.

3

stanbul niversitesi Merkez Binas igal altndayd. Faist-ler devrimci rencileri okula sokmuyor, girenleri dvp d-ar atyorlard. Merkez binann dnda kalan bizim gibi fa-kltelerin iinde bulunduu blmlerde genelde devrimci gruplar vard.

* * *Sleymaniye, adn Sleymaniye Camisinden alan bir

semtti aslnda.Burada bir iki katl ahap veya ta evler vard. Dar ve kar-

k sokaklar polis kovalamacalarnda bize avantaj salard.Sleymaniye Camisi adn ilk olarak babamdan duymu-

tum.Babam, kinci Dnya Sava yllarnda yeniden aske-

re alndnda Edirne tarafnda snra sevk edilirken asker alay, camide konaklanmt. Biraz abartm herhalde, ama on bin kiiyi alabilecek byklkte demiti cami iin. Bu

13

byk cami, Osmanlnn en heybetli sultan tarafndan ve en heybetli zamannda yaptrlmt.

Sleymaniye Camisi denmesine ramen, buras tek ba-na cami deil; imareti, medresesi, ktphanesi, mezarlar ve benzeri binalarla birlikte, ok byk bir alana kurulmu komplike binalar btnyd. Doal olarak binalarn en b-y camiydi.

Caminin ii de d kadar grkemliydi. Sleymaniye Ca-misinin kenar kubbeleri bile bizim kydeki kubbeli cami-nin birka misli kadard. Sleymaniyenin orta kubbesinin yksekliinin yannda bizim oralardaki en yksek aa c-ce kalrd.

Sleymaniyeyi Osmanlnn en nl mimar Mimar Sinan yedi ylda yapmt. Adam sanki yedi yl durmadan taa na-k ilemiti. Her bulduu yere kk de olsa cam koymu. Keza camlar da nak gibi ilenmiti.

Bizim kyde Benzinci Ali Efendi byk ve gzel cami yap-trdm diye hava atard. Sleymaniyeyi grse azn amaz-d herhalde.

* * *Faistler bu tarafa gelmezlerdi. Kavgalar genelde bizim

okulun olduu ara sokakta ya da merkez binann nnde olurdu.

Derste iken dardan kavga ya da slogan sesleri geldiin-de hocadan zr dileyip kar, kavgadan sonra derse d-nerdik.

Genelde biz derse girdikten az bir sre sonra polis gelir, bizi alr hemen Beyazt Meydanndaki karakola gtrrd.

* * *Bizim okul, daha nceleri eitim vermi, ancak zanneder-

sem kapanm, tekrar aldnda da ilk rencileri biz ol-

14

mutuk. Yetmi be kii kadardk, okulun hepsi bu kadard ve bir snfta eitim gryorduk. Fotoraf iin karanlk oda ve daktilo odasn saymazsak.

Kavga olduunda bu kadar insan kardk dar.Ertesi yl bir snf daha ald ve okulun mevcudu artt.

Dolaysyla kavga iin kan kii says da.Mara Olaylar ktnda Marata yzn zerinde kiinin

katledilmesiyle, faistlerin istedii oldu ve Ecevit Hkmeti baz illerde skynetim ilan etti.

Skynetimle birlikte okullarda polisin yannda jandarma da gvenlik grevi yapmaya balad.

Bizim okulda yalnzca polis vard. Girie konulan bir ma-sada oturur ve girenlere kimlik kontrol ve st aramas ya-parlard.

* * *Beyazt tarafnda eski kitaplarn satld dkknlar var-

d, sahaf denirmi bunlara, o gne kadar duymamtm. Bi-zim kitap kurdu Ali Erkek, alveri yapmtr belki buradan ama ben yapmadm. Bir kere hocann verdii tekstleri bul-mak iin gitmitim, onlar da bulamadm.

Sahaflar arsnn az ilerisi ise Kapalaryd. Kuyumcu-lar, el ii hallar ile nl Osmanldan kalm bir alveri merkezi olan Kapalarya, Sleymaniyeye gelen turistten daha fazla turist gelirdi. Baz arkadalarmz ngilizceleri tam olmasa da turistlerle konuuyorlard.

Lisede bir retmenim eyi bilmek sosyal adan ok nemlidir demiti: En az bir dalda spor yapmak, bir yabanc dil bilmek ve bir mzik aleti almak. Bense, en azndan dil bilmeyi ve iyi saz almay isterdim. Yabanc dili hi rene-medim, saz iyi almay da.

15

4

Merkez bina ve yan sokaktaki okullarda okuyan arkadalar-la Sleymaniyedeki kafelerde oturuyor ve burada birbirimi-zi tanyorduk.

Lalelide bulunan Edebiyat ve arkasndaki Fen Fakltele-ri ile apa Tp, Cerrahpaa Tp, Aksaray ktisat gibi okullar-da okuyan arkadalarla da Aksaraydaki derneklerde buluu-yor, tanyorduk.

Ayrca liseli arkadalarn gittii Dev-Lis nceden de syle-diim gibi Aksarayda idi.

Bu derneklerde seminerler verilirdi. Arkadalarn siyasi olarak bilinlenmesi, Marksizmin ve Kurtulu Grubunun siyasi tespitlerini kavramasnn saland yerlerin banda dernekler geliyordu. Yurtlar, boykot ve direni adrlar, or-tak kullanlan evler de bu i iin uygun yerlerdi.

* * *Biz, dnyadaki 68 ayaklanmasnn arkasndan geldiimiz-

den, bizden nceki abiler arasnda efsane olmu, bize efsane gibi anlatlm ok sayda isim vard.

Ad, grubun ad Kurtulu kadar nl olan Kaarolu bun-lardan biriydi. O kadar ki, Kurtuluular ou zaman Kaar-clar olarak anlrd.

ki omzunda uzun namlulu silahlarla yurt basmalar, ban-ka soygunlar gibi ok sayda efsane eylemi anlatlrd Kaa-rolunun.

Sonradan Dev-Solcu olan Dev-Yolcu Blent Uluer, Dev-Yolcu Paa Gven ve baka kiiler de efsanelemiti.

Bunlarla ilgili polisle atmalarda filmleri aratmayan sah-neler anlatlrd. Binek arabasnn stne kp yan yatarak dakikalarca ate edip polisleri pskrtmek gibi.

Ve Kaarolu kadar deil, ama yine de Kurtuluu biri;

16

Hseyin Soylu.Bir gsteri srasnda polis panzerinin stne kp, baca-

sndan molotof atmak, atmalarda lmcl yaralanp iyile-ince yine faistlerle ve polisle atmaya devam etmek. Ve bunlar gibi nice eylemler anlatlrd Soylu ile ilgili.

Adn duyduumda hapisteydi.

* * *Bir gn ktisat-Derde seminer veriliyordu. Yanlmyorsam

konu; sosyal emperyalizmdi ve anlatan Erdald. Gerek ad-n bilmiyordum. 12 Eyllden beri de grmedim.

Burada seminerleri, genelde Erdal, Seluk ve Seyfi verirdi.Salon tka basa doluydu. Sandalyeler yetmemi insanlar

ayakta dinliyordu. Konuma bitince soru cevap blmne geildi. lk sz en arkada ayaktakilerden biri ald. Bir yet-mi var ya da yok, yani benim boylarda, benden biraz daha esmer ve benden drt ya byk biriydi. Yanmdaki;

Soylu bu, dedi.zerinde uzun bir palto vard. Dorusu hayalimdeki Soy-

lu; geni omuzlu, daha uzun boylu, prasa bykl, yeil asker parkal, konumas; daha akc, daha tok sesli biri gibi can-lanyordu. Oysa u an karmdaki kii, kafamda canlandrd-m kiiyle uyumuyordu.

Soylunun boyu posu konusunda kafamda abartl bir tip oluturmu olmamn hayal krkln yaam olsam da, Soylu ile ilikilerimiz normaldi. Aslnda Soylu, normal l-lerde biriydi; fakat insanlar anlattka kafamda anlatlan-lara uymas iin, Soyluyu grmediimden abartl bir tip e-killenmiti.

* * *Bizim Aksaraydaki derneklere Kurtulu sempatizanlar

dndaki renciler gelmiyordu.

17

Soylu ile sohbetlerimizden birinde, bunun nedenini -renmek istedim;

Bizim derneklere baka gruplardan veya gruplarn d-ndaki renciler gelmiyor, biz de baka gruplarn ren-ci derneklerine gitmiyoruz. ktisat-Der dediimiz zaman k-tisat Fakltesindeki btn rencilerin dernei olmal diye dnyorum. Dernek btn rencilerin dernei olursa, okulda renciler okul ynetimi ile kolay iliki kurar, her konudaki ikyetlerimize zm daha kolay bulunmaz m?

Soylu ne dediimi anlamt, szmn bitmesini bekle-medi.

Bak Memet, dediklerin doru olabilir, hakl olabilirsin, ama hayat senin dediin gibi deil, hayat siyah ve beyazdan ibaret deil, gri blgeler de var. Sen daha yenisin, zaman getike anlayacaksn, dedi.

Aslnda benim de buna yakn dncelerim var, yle: Dernek bakan okulda herkes tarafndan sevilen biri olur-sa biz daha ok renciyi saflarmza kazanabiliriz. rnein Artist Mustafa, Artist Mustafay merkez binadaki rencile-rin en az yars sever, dedim.

Yarn akam T Taklada forum var, oraya gel, ne demek istediimi anlayacaksn, dedi. Ben Salimle, Kksalla daha ok bir arada oluyordum. Ve aramzda yaptmz de-erlendirmelerde demokratik kitle rgt dediimiz der-neklerin, bir grubun deil de, bulunduu alandaki herkesi kapsamas gerektiini konuurduk.

* * *Boykot adrna giderken Cerrahpaada inaatta alan

Harunu da ardm. Nereye arsam nemli ii yoksa ge-lirdi, yine itiraz etmedi. Birlikte gittik.

Taklada T rencileri boykot adr kurmutu. An-layabildiim kadaryla T renci Dernei, Dev-Genin

18

kontrolndeydi. O yzden de forum iin hazrlanan alann n ksmndaki masada bizimkiler yoktu.

Tartlan konu Mahir ayann yazlarndaki kesintisiz devrimdi. Bizimkilerden Seyfi konuuyordu. Konumann bir yerinde masada oturanlardan biri;

Mahir ayan byle eletiremezsin, boyun kadar konu, dedi. Seyfi:

Ben grlerimi sylyorum, boyum da bir seksen be, dedi. Ortalk karacak diye dndm. Daha fazla gerilme-di. Forum devam etti. Dev-Genliler kesintisizlerin ne kadar doru olduunu savunuyordu. Kurtuluular ise Mahirin; Kemalizm, Ulusal Sorun, nc Sava konularndaki yanllarn sralyordu. On sene tartsalar hibiri grle-rinden zrnk taviz vermeyecek gibiydiler.

Geri dnte Harun: Kavga kacak diye korktum, konutuklarndan hibir

ey anlamadm, sana gre kim haklyd, diye sordu. Bizim arkada haklyd, dedim. Sizin arkada masada olmayand deil mi? Evet.Harun iin bu tartma, yabanc olduu konularla ilgili bir

tartmayd. Kardei ve ben devrimci olduumuz iin bizim-le geliyor, ama bu tartlan konulara ok ilgi duymuyordu.

* * *Antifaist mcadele iinde, niversitelerde ykselen -

renci hareketinden mmkn olan en fazla pay alma anla-y, devrimci gruplar arasnda yara dnmt. Bu yar toz duman iinde ve kyasya bir yart. Tartmalar da bu toz duman iinde sizinkiler-bizimkiler ekseninde yryor-du. Tartmalarn konular da; Mahir, Kemalizm, Oligar-i, Smrgecilik, Devlet, Demokrasi gibi konularn dna ok kmyordu.

19

Soylu, Tdeki tartmay dinlememi bu yzden istemi olmalyd. Kurtulu ile Devrimci-Yol arasnda kyasya bir yar vard ve bu yarta kim ne geerse niversiteler iin-de avantaj salam olurdu.

Yani derneklerde, baka gruplardan ok sayda renci ol-masndan, az sayda Kurtuluu olmas daha iyidir. (Bu ko-nu yle formle edilir; kk olsun, benim olsun.)

Kadrga, Vezneciler (Vezneciler sonradan toplum polisi-ne verildi) renci yurtlarndaki tartmalar, okullardaki fo-rumlarda bu ekime aka grlyordu.

5

Gazetecilik Okulu bizden nce varm. Bilmediim neden-lerle kapanmt. Yeniden aldnda ilk rencileri biz ol-duk. Yani tm renciler bu alan yl balam ve topu to-pu yetmi be kii kadardk. Tek snfta okuyorduk. Foto-raf derslerini grdmz karanlk bir odas da olan bir yer ve daktilo derslerini grdmz bir daktilo odas vard, ay-rca. Bir koridordan oluan kk bir okuldu.

Erkek renciler daha oktu kz rencilerden. Bizim gruptan, Kadriye diye bir kz vard. Zayf, ince bir kzd. Za-yflnn nedeni yememesiydi; bir orba syler, yarsn ier, bir dilim ekmein yars ile doyard. Az yedike zayflam, zayfladka az yer olmutu. Aslan adnda yakkl bir sev-gilisi vard. Aslan bizim okulda deildi. Yanlmyorsam ni-versite rencisi de deildi.

Kadriye yrekli bir kzd. O dnemler kadn polis say-s yeterli olmadndan; kz arkadalar, polis aramalarndan bize gre daha rahat geebiliyorlard. Silah tamam gerek-tiinde, gideceim yere kadar Kadriye tard, yanmda ol-duu zamanlar tabii. Bylece aramzda ok sk bir dostluk olumutu. yle ki uyku saatleri dndaki zamanmzn o-

20

unu birlikte geirmeye baladk. Yemei birlikte yiyor, si-nemaya birlikte gidiyor, bildiri datrken yan yana oluyor, kavgay birlikte veriyorduk.

* * *Kadriyenin Anadolu Yakasndan birlikte geldii Sibel is-

minde bir kz arkada vard. Zamanla Kurtulu grubuna ta-vr almaya balad.

Ksa boylu, biraz topluca, siyah sal, kapkara gzl, es-mer gzeli biriydi. lk gnden ilgimi ekmiti. Zaman iinde k olmaya baladm. Kadriyeye:

Sevgilisi var m? diye sordum. Yok, dedi. Ona ilgi duyuyorum galiba, Sibelin baklar, bana ya-

knl, benimle konuurken srekli glmsemesi... Zanne-dersem o da bana ilgi duyuyor, dedim.

Bilmiyorum, bana bu konuyu amad hi.Bir iki gnlk kararszln ardndan, Veznecilerde bir ka-

fede Sibele ondan holandm syledim. Hayr, dedi, uzatmad, kestirmeden syledi. zldm.

Konuamadm. Bana ilgi duyduu konusunda yanlmtm. Belki de devrimci yaknln, dost scakln duygusal ilgi diye yorumlamtm.

ki gn sonra Sleymaniyede otururken Hseyin Soylu geldi yanma.

Biraz konualm, dedi. Yrd. Arkasndan gittim. S-leymaniye Camisinin avlu kapsndan ieri girdi.

Bu aralar yazlamaya, afi asmaya, bildiri datmaya gider-ken beni gvenlik olarak gnderiyorlard.

Yine byle bir grev vereceklerdi, diye dndm. Sen ne yaptn Memet? yle sordu ki yzne baktm, ok

kzgn grnyordu. Ne yapmm, dedim. Gerekten ne yaptm bilmi-

21

yordum. Bu kadar ciddi olabilecek bir hata yapmadmdan emindim.

Ben bir ey yapmadm, dedim. Sibel, dedi. Evet, Sibel gitmi tekilata anlatmt nce-

ki gn olan. Yine de anlam veremedim. Birinin bir kza, ta-ciz etmeden, rahatszlk vermeden arkadalk teklif etmesin-de rgte ne gibi bir saknca olabilirdi. Ben bunlar d-nrken, Soylu:

Bu vurmay gerektiren bir su, dedi. Baktm, yle sert sylyordu ki, beni orada vurabileceine inandm.

Bir daha byle bir ey olmayacak, dedi ve gitti.Devrimciler; Hayata szl, lme nianldr gibi bir kli-

e sz duymutum, ama lme ihtimalimiz var diye, sevgili-mizin olmayaca hi aklma gelmemiti.

Bir taraftan da artk, devrimci mcadelenin bir paras ol-duum ve bu nedenle bana byle davranldn dnyor ve iten ie mutlu oluyordum.

Akam yattmda Sibeli dndm. Ben hakszdm, ak-tan olmasa bile gizli gizli ilgi duyduu biri olabilirdi. Belki bunu Kadriyeye bile syleyemiyordu. Ben ok acele etmi-tim, bana ilgisi var m yok mu, bilmeden, tepeden inme ar-kadalk teklif etmitim.

Sonra devrimcilerin sevgilisi olmal m, olmamal m soru-suna kafa yordum. Kesin bir sonuca varamadm. Kendi ze-rimden dndm; sevgilim olsa, polise dsem, ben iken-ceye dayanabilirim ama sevgilimi karma getirirler ve kar-mda ona ikence yaparlarsa dayanabilir miyim? Yok, daya-namam, Soylu haklyd o zaman.

Ama yirmili yalarda lmezsem ve devrimin gerekleme-si gecikir, on, on be yl bulursa yine mi bir sevgilim olma-yacakt?

Devrim olacaksa ve ben bunun bir paras olacaksam, var-sn sevgilim olmasn. Ben her an lebilirim. Dnyadaki en

22

deerli eyimi, canm, devrime adamm, yavuklunun ne nemi var?

6

Aksaraydan Cerrahpaa Tpa giden yolun bir blm fa-istlerin denetimindeydi. Dolaysyla gidi gelilerde sorun yaanyordu. Cerrahpaada okuyan arkadalar Aksarayda toplanp birlikte yryerek giderlerdi.

Bizim okulun alt katnda letme Fakltesi, orada da Kur-tuluun niversite eflerinden Ahmet Kaya vard.

Bana hep scak ve yakn davrandrd. Bylece, okullara grup halinde gidilen yerlere gvenliki olarak gnderme-ye balad beni. Yalnz olmuyordum, en az bir arkada daha oluyordu yanmda. Birbirimizden cesaret alyorduk.

Cerrahpaallarn iinde gvenlii salayabilecek en az iki arkada vard. Ama her zaman uygun olmuyorlar, bu gi-bi durumlarda baka okullardan arkadalar gvenlik sala-mak zere gidiyordu.

Yine gvenlik salamak iin gittiimiz gnlerden biriydi. Cerrahpaallar, grup halinde okula gidiyordu. Ben ve bir ar-kada daha gvenliki olarak yanlarndaydk.

Yolun yarsna gelmemitik ki sloganlar duyduk. Ara so-kakta bir kafeden bir grup faist km ve bizim grubun ar-kasndan bize doru slogan atarak yryorlard. Ben bizim grubun n tarafndaydm. Onlar bana gre ters taraftan, di-er gvenliki arkadan tarafndan geliyorlard. Uzaktay-dlar. Buna ramen ate etmeye baladlar. Bizim grup n-ce dald. Uzakta olduklarn grnce tekrar toparlandlar. Ben yine bir tarafta, dier arkada da dier tarafta gvenlik salamaya alyorduk. Arkada da silahn karp ate et-meye balad. Bu arada faistlerden biri grubun nne k-m, gsn am, vurun lan! dercesine yryordu. Bi-

23

zim arkada ate ediyor ama kurun ulamyordu. Arkada-n yanna gittim.

ok uzaktalar ate etme, dedim. Atei kesti, yrdk.

* * *Daha nce siyasi olarak deil, ama yanmda ate edilmi

adam vurulmutu.Kydeydim. Akamlar arkadalarla kahveye gider oyun

oynardk. Yine bir gn oyun oynarken, Kel Bedir geldi. Abi-min arkadayd. O akam imiti ve sarhotu. Ocaa aban Daynn yanna gitti. Biz ocaa yakn bir yerde okey oynu-yorduk. Biraz sonra sesleri ykseldi. Sinirler gerilmiti. Kel Bedirin kfr ettiini duydum. Sarho birinin ettii laf ken-disinin kfr olarak alglamadn dnyordum. Ama Kel Bedir, ettii lafn kfr olduunu alglamasa da aban Day kfr olarak alglamt ve ok sinirlendi. Dar kt. Tekrar ieri girdiinde eliyle pantolonunun cebine soktuu silah tutuyordu.

Lafn geri al, dedi. Kel Bedir, bizim oralarn kabaday-larndand. Eline yarm metrelik bir sopa verin on kiiyi tek bana dvsn, yle kabaday.

Almasam ne olacak? diye cevap verdi, Kel Bedir.aban Day baka bir ey sylemedi. Ben tehlikenin fark-

na vardm. aban Daynn eline sarlmak iin frladm. Ge kaldm. aban Day silahn Kel Bedirin bana dayayp ate etti. Kel Bedirin havada tozan beyin paralarn grdm. Ayakta ld. Bir beton heykel gibi dimdik dt. aban Da-y soukkanlyd. Silahn beline koydu. Iklar sndrd. Dar ktk, kapy kilitledi ve gitti.

Bu olay siyasi deildi.Ama imdi siyasi olarak ilk silah sesini duymutum.

* * *

24

Silah ilk, Ahmet Kaya verdi bana. Alt otuz be, ince uzun hafif bir silaht. Kim gvenlie gidecekse o alrd. Ama o-unlukla bende olurdu.

Yine bir akam Cerrahpaa yolunda yazlamaya ktk. Ye-di sekiz kiilik grubuz. Alt kii arada yazyor, iki kii iki bata gvenlik salyoruz. Bir ara yaz yazanlardan biri, gru-bun arkasnda kald. Buralarn tehlikeli olduunu bildii-mizden, dernekten ayrlmamak gerektiini konumutuk. Buna ramen arkada geri kald. Arkadan hem gruba katl-masn sylemek hem de bir saldr olursa mdahale etmek iin gitmeye yneldiimde, karanlk bir keden silah sesle-ri gelmeye balad.

Ate eden grnmyordu. Arkada kalan arkada, bize doru koarak geliyordu. Ate edeni gremiyordum ve sesin geldii yere ate de edemiyordum. Arkada bize doru ko-uyordu. Onu vurma korkusuydu bu. Ben de havaya ate et-meye baladm. Silah sesi kesildi. Geride kalan arkada yan-mza geldi. Ayandan vurulmutu. Birimiz srtna ald. Y-ryerek dernee dndk.

Bir atma olduunda polis duysa bile, olayn bitmesi iin bir sre bekler, emin olunca gelirdi. Biz de her olaydan son-ra polis gelmeden belli bir sremiz olduunu bilirdik.

lk ate etme ve bir arkadamn ilk yaralanma olayyd bu.

7

1980 yl ncesi Trkiyede yaayan nfusun yzde yirmi kadar kentlerde, kalan kylerde yaamasna ramen, Kur-tuluun savunduu; iilerin nderliinde devrim, arlkl mcadelenin ehirlerde verilmesini gerektiriyordu.

Kurtuluta bir gerilla savandan ok, iilerin ayaklan-mas ve silahlanmas savunuluyordu. Ama dnyadaki, K-ba, Nikaragua gibi lkelerdeki devrim, buradan baknca

25

sanki gerillalarn nclnde yaplm gibi gzkyordu ve bu grn bizden nceki aabeylerimizi etkilemiti, aa-beylerimiz de bizi.

Genlik heyecan, aabeylerimizin gzn krpmadan lme gidii ve de scak antifaist mcadelenin iinde ol-mamz gnlmzn ehir gerillasna kaymasna neden olu-yordu.

Bu ii iyi yapanlar da, bende iten ie sempatiye yol a-yordu.

rnein, MLKP/TKKO.rnein, MLSPB.

* * *Bu MLSPB ayanc idi. Devrimci Yol ve Kurtulu da a-

yanc idi; ama Kurtulu, teorik olarak ayan eletirmi, yol ayrm diye kriterler oluturmu ve ayr bir yola girmiti. Devrimci Yol, eskiye hi kar kmadan mcadelesini oldu-u gibi srdreceini ilan etmi, fakat Kurtulutan farkl bir pratii de olmamtr.

Savunduklar ile uyguladklar farkl olunca iinden bir grup ayrlp Dev-Solu kurmutur.

Ben Mahir ayann silahl propaganda teorisine katlmaz-dm ama okuduklarmdan anladm kadaryla, bu teoriye en uygun MLSPBnin davrandna inanmmdr hep.

Bu grup hep ses getiren eylemlere imza atmtr. MHP s-tanbul l Bakann ve olunu ldrmlerdir.

Hele bir Cerrahpaa soygunu vardr ki, benim iin efsa-nedir.

Cerrahpaa Tp alanlarnn maalar bankadan bir araca doldurulur, nk az buz bir para deildir. nnde bir po-lis arac da eskortluk yapmaktadr.

Cerrahpaa yoluna Aksaray ynnden girerler. Cerrah-paa Caddesi ile Topkapya giden Millet Caddesi arasnda-

26

ki Haseki Caddesinde el koyduklar araba ile bekleyen MLSPBliler, bir arala sokaktan kp polis aracnn nn keser, dier iki ara arka sokaktan para ykl aracn arkas-n keser. Mdahale eden polisleri etkisiz hale getirip parala-r nc arabaya doldurup giderler. Byle sahneleri Ame-rikan gangster filmlerinde izlemitim yalnzca. Evet, Latin Amerika gerilla mcadelelerini okuyan ve sempati duyan bi-ri olarak, buradaki bu gerilla eylemlerine sempati duymam olaand bana gre, ama ben Maksim Gorkinin Rusyasn-daki komnistler gibi olmak istediim iin Kurtuluta idim. Devrimcilikte, yaptn satmak kk burjuva hastaldr diye dnyordum.

MLSPB ertesi gn, gazetelere telefon ederek soygunu st-lenir. nk Mahir yle der:

Gnlk sknt iindeki kitleler, kitaplarla sosyalizm an-latlarak deil, silahl eylemler yapp bunun propagandasy-la devrim saflarna kazanlabilir.

* * *MLSPBye iten ie hayranlk duyuyordum aslnda, eer

silahl propagandann doru yntem olduuna inansam; ke-sin bu rgte katlrdm. Biz, aydn snfndandk ve gre-vimiz sosyalizm bilimini ii snfna gtrmekti. Bilim s-nfa, snfn iine giderek gtrlebilirdi, silahl propaganda ile deil. Bu yzden Kurtuluuydum.

Snfta bir Devrimci-Yolcu arkada vard. Fikirtepede otu-ran, sessiz, sakin, kaln caml gzlk takan bir arkadat. Ad Yldrmd. Yldrmla ben okuldan ayrlana kadar dur-madan tarttk. nc savann, silahl propagandann, politiklemi asker sava stratejisinin ksaca Mahir a-yann Kesintisizler balyla kaleme ald, somutlatrd- teorisinin zne MLSPB uyuyor; Devrimci Yol, Mahirin deyimiyle reformist olmaktan te gidemiyor, diyordum.

27

Yldrm da bana, silahl halk savunma glerini, Fatsay falan anlatp doru yapann kendileri olduuna inandrma-ya alyordu.

Devrimci Sol, Devrimci Yoldan ayrldnda Yldrm, Devrimci Yoldan ayrlmad. Devrimci Sol, Devrimci Yolun Mahir ayann grlerine uygun davranmadn syleye-rek ayrlmt. Yldrm, Devrimci Yolun Mahiri savundu-una inanyordu ve Devrimci Yolda devam etti.

Birok arkadam okula devam ederken, ayn zamanda ga-zetelerde i buluyordu.

Yldrm da Cumhuriyetin ekonomi servisinde almaya balad. Osman Ulagayn yanndayd. Arada ziyaret ediyor-dum, sohbet ediyorduk.

8

Tepebanda belediyenin ehir tiyatrosu vard. Deneme ti-yatrosu yapmlard. Kadriye ile afiini grdk, Brechtin bir oyunu oynayacakt. Oyunun ad Cesaret Ana ve ocukla-r idi, gittik.

Bundan nce tiyatro oyunu izlemitim. Alaamda iki oyu-na gitmitim. Biri, Hamet Zeybekin bir oyunu idi yanlm-yorsam; Ankara Birlik Tiyatrosu, Karadeniz turnesi srasn-da Alaama da gelmiti.

Dieri, Alaaml Aziz Aann olu smailin yazd Ttnd.

Ttn oyununun hikyesi ilgintir. lgin olan yalnz-ca oyunun konusu deil, yazlmas ve oynanmasdr da ay-n zamanda.

Aziz Aann smail, 68 dneminin yerel devrimcilerin-den. 1971de arkadalaryla, Alaama bal kylerdeki ttn reticilerini rgtlemiler.

Kyller tekeli igal etmi. Ttn bafiyat dk diye t-

28

tnlerini satmamlard. Kimi tekelin nnde yakm tt-nn.

Kyller kendilerini ikna etmek iin gelen kaymakam da rehin almlard. Direni bir hafta srm; Ankara Sk-ynetim Komutanlndan gelen askerler kylleri asker cemselere doldurup Ankaraya gtrmlerdi. Kyller, s-kynetim komutanlnda yarglanmlard. Kylerde ad-lar, komniste kmt. Bunlardan biri de byk abla-mn ei, enitem Komnist Vahittir. Adamcaz be vakit namaz klard, ama 1971de devlete isyan etmenin bede-li bu oldu.

Aziz Aann smail yalnzca Alaam deil neredeyse Kara-denizin tm kylerinde rgtleme almas yapmt.

Ttn diye bir oyun yazmt. Ttn reticilerine oy-natm. Bir traktrn kasasn sahne yapm. Karadenizi ky ky gezip traktr kasasnda oynuyorlarm.

Ordunun kylerinden birinde anaristler geldi diye ih-bar edilmiler. Jandarma gelmi:

Anaristler gelmi diye ihbar aldk, demiler muhta-ra. Muhtar:

Anarist falan yok kumandan, arkadalarmz geldi. Biz de onlar seyrediyoruz, demi.

* * *imdi, daha iyi bir salonda daha iyi kotarlm bir oyun iz-

leyecektim. Tepebandaki bu yer Alaama hi benzemiyor-du. Daha tiyatronun nnde bile farkl bir ortama giriyordu-nuz. Yolu, duvarlar, evreyi duman isiyle boyamlard. Bir at arabasnn tekerleini krp ters evirmi, iki saman balya-snn birazn yakp rastgele brakmlard. Bir askerin kafa-sna sarg bezi balamlard. Biri aya sargl koltuk dene-i ile duruyor, birinin kolu askda; daha tiyatroya girmeden sava alanna gelmi gibi hissediyorsunuz.

29

eride, sahneyi ortaya kurmular; yuvarlak bir sahne. z-leyiciler epeevre oturuyorlard. Oyun balad; izleyicilerin arasnda oturan oyuncular, izleyici gibi oyuna katlyor, ara-larda dolayor, ilgi hep tepede kalyordu.

Brechtin neden zel bir yazar olduunu bu oyunda anla-dm. Ve bir kere daha anladm ki; sanat, senin zaten bildi-in, senin zaten grdn eyi sana anlatan ve sana hah i-te bu! dedirtendir.

Geri eletirmenler, oyunun sahneye konma eklini be-enmemiti. Ama benim iin mthiti.

* * *Otobste, vapurda, parkta, ders arasnda kitap okuyan ar-

kadalarm vard. Ben, bu kadar deil ama yurtta ya da evde, zamanmn ounu kitap okuyarak geirirdim. nk hem dier gruplarla hem kendi arkadalarmzla bitmeyen poli-tik bir tartma yrtrdk. Ayrca Marxtan, Engelsten, Le-ninden renmek iin bir altyapnz olmas gerekiyordu. Tersi durumda her cmlede szl ap bakmanz gerekir-di. st dzey ekonomi, st dzey siyaset, st dzey felsefe kitaplaryd klasikler.

Belki, Ky Enstitleri dneminde bile Trkiyede bu ka-dar kitap okuyan bir nesil gelmemitir. Youn siyasi al-malar, dersler ve kitap okumalarn yorgunluunu, gerginli-ini atmak, rahatlamak iin; Devlet Tiyatrolarnn, stanbul ehir Tiyatrolarnn oyunlarna gidiyorduk. Dinlenmemiz bile bir kltr faaliyeti idi.

O dnemde seks filmleri furyas olmasna ramen, nitelik-li filmleri seiyor ve sinemaya da gidiyorduk.

Kitaba ok para vermiyorduk. Ama tiyatro ve sinemalar parasz almyordu. Yine de tiyatro ve sinema, hem genel ola-rak ucuz saylrd hem de renci indirimi yapyorlard.

Kimi zaman okuldan, kimi zaman dernekten, kimi zaman

30

yurttan grup olarak gidiyorduk. Grup olmad zamanlarda Kadriye ile giderdik.

Kadriye ile yapacaklarmz konusunda birbirimizi krmaz-dk, birinin nerisini dieri reddetmezdi.

9

1977nin 1 Mays gsterilerinde henz stanbula gelmemi-tim. Katlamadm. Ama Kurtulu grubu katlmt ve arka-dalarmz anlatyordu. Kurtulu gazetesinde ve dier gaze-telerde de okumutum ayrntlar.

1977de ilenen 1 Mays Katliam Trkiyede herkes ta-rafndan bilinen bir operasyondur. Ben olayn iindeki ayr ayr kiilerden dinlediim iin daha da eminim olayn by-le olduuna.

Bir yl nceki 1976nn 1 Maysna be yz bin civarn-da, ok byk bir emeki kitlesinin katld syleniyordu. 1977nin 1 Maysnn ok daha gl olaca biliniyordu ve yle oldu.

Ama devlet gleri bu ii birliinden korkmu, gizli ak gleriyle kitleye saldrm ve otuz yedi emekiyi ldr-mt.

* * *1978in 1 Mays bu artlarda geldi. Bu yl da, saldr olur

korkusuyla byk katlm olmayaca konuuluyordu. Kor-kulan olmad. Geen ylki kadar deilse de yine yz binlerle ifade edilen bir katlm olmutu.

Biz Sarahanede toplandk. Sol gruplarn byk blm burada toplanmt.

Byk Kurtulu pankartnn arkasnda, Faizme kar- omuz omuza, Fabrikalar, tarlalar, siyasi iktidar her ey emein olacak, Krdara azadi (Krtlere zgrlk) ve

31

baka gncel sloganlarn yazld dev pankartlarla yrye getik. Unkapan Kprs, ihane, Tarlaba gzerghn-dan Taksime vardmzda neredeyse akam olmutu. Sen-dikalarn ou mitingi bitirip dalmt. Ama yine de mt-hi bir kalabalk vard.

Korkulan olmad. Kutlamalar atmasz sona erdi.

* * *Sonraki yl hkmet, Taksime geie izin vermeyeceini

ilan etti. DSK, Taksimde kutlamakta kararl olduunu bil-dirince, DSK yneticileri gzaltna alnd.

stanbul Skynetim Komutanl 1 Maysta sokaa k-ma yasa ilan etti.

Sokaa kanlar iin vur emri verildi.

* * *1 Maystan bir gn nce sokaa kacamz, kmak iste-

yenlerin haber vermeleri sylendi. Hemen kabul ettim. Sila-hm almak iin ayaa kalktmda; Ahmet Kaya, ayaa kalk-ma nedenimi anlad;

Silah yok, dedi. Benim yeterli olmadm, daha dona-nml kiilerin silahl gideceini dndm.

kacaz ve Taksime yryeceiz, atma yok. Asker nmz kesince kaacaz yle mi? Kamak da yok.Bir anlam veremedim. Ama katlmay kabul ettim. Bu yz-

den, evet tam da bu zelliim yznden, ieriine katlma-dm halde rgtn ald kararlar tartmamam ve eyleme katlmam nedeniyle arkadalarm, zellikle Salim, bana As-ker Memet derdi.

Akam verilen adrese gittik. Dikkat ekmesin diye ikier kii gidiyorduk. Otobs durana vardk. Tandmz biri yanmza geldi.

32

Gelin, dedi.Arkasndan yrdk. Byk, kapal bir binayd buras.

eride epey kii vard. Hepsini tanyordum. Oturmular-d. Neredeyse hi kimse konumuyordu. Konuan da fslt ile konuuyordu. Bir iki saat iinde gelenlerin arkas kesildi. Yzn zerinde insan olmutuk.

Buras tula fabrikasna benziyordu. Camlardan ieri gi-ren sokak lambalarnn lo yle gzkyordu.

Oturduumuz yer toprakt ve rahatszd. Konuamyor-duk, en kts sigara iemiyorduk.

Uyumutum.Sabah uyandk. Derlenip toparlanp, dar ktk. Kortej

oluturduk. Slogan atmaya baladk. Ne ki sokakta bizden baka kimse yoktu. Kimse bizi duymuyordu. evremizdeki binalar atlye ve iyerleriydi. Ev yoktu.

Bayrampaadan Taksime yrmeye baladk. Sokakta bi-zim sesimizden baka ses yoktu. Bir sre yrdk. Sonra, uzakta yolun zerinde jandarmalar grdk. nce birka ta-neydiler. Yava yava oaldlar. Saylar bizim birka katmz kadar oldu. Biz onlara doru yrmeye devam ediyorduk.

Yzleri seilecek kadar yaklanca, balarndaki komutan eliyle durun iareti yapt. Biz, Taksime 1 Mays kutlamaya gidiyorduk. Durmadk tabii.

Baktlar ki biz durmuyoruz, ate etmeye baladlar. Tfek-ler dik, havaya ate ediyorlard. Yrmeye devam ettik. Si-lahlarn asn biraz ediler. Biz yrdk, a biraz daha k-ld. Yrmeye devam. Zaman geldi, silahlarn yerle olan as doksan dereceye yaklat. zerimizden geen mermi vzltlarn duyuyorduk artk. Durduk. Ben tam sras di-ye dndm, bizimkiler silahlarn ekecek ve... Yanldm. Bizimkilerde silah yoktu. Kurunlar neredeyse kafamz ya-lyordu. Onlar, tfeklerin asn drdke biz eilmeye baladk. Eildik ve sonunda yere yaptk.