KURTULUŞ SAVAŞI’NIN BAŞLAMASI VE CEPHELER

30.03.2012

KURTULUŞ SAVAŞI’NDA CEPHELER

Türk Ordusu Kurtuluş Savaşı’nda

kaç cephede savaşmıştır?

BATI CEPHESİ

30.03.2012

DOĞU CEPHESİ

Ermeni sorunu nasıl ortaya çıkmıştır?

Harbord Raporu nedir?

ABD Başkanı Wilson’un Doğu Anadolu’ya gönderdiği heyetin başındaki Generalin ismiyle anılan rapordur. Ermeni iddialarının asılsız olduğunu ortaya koyan belgedir.

Doğu Cephesi Komutanı kimdir?

Ermenilerle yapılan savaş

hangi antlaşmayla

sona ermiştir?

Gümrü Barış Antlaşması2/3 Aralık 1920

Doğu Cephesi Komutanı kimdir?

Gümrü Barış Antlaşması’nın sonuç ve Önemi;

Büyük Millet Meclisinin uluslararası alanda kazandığı ilk

askeri ve siyasi başarıdır.

Kars ve Çevresi kurtarılmış ve Ermeni hükümeti Sevr Antlaşması’nın geçersiz

olduğunu kabul etmiştir.

Ermeniler Doğu Anadolu’daki isteklerinden vazgeçtiler.

Ermenistan TBMM Hükümetini tanıyan ilk devlet oldu.

Misakımilli’yi gerçekleştirme yolunda ilk önemli adım atılmış

oldu.

30.03.2012

GÜNEY CEPHESİ

Paris Barış Konferansı’nda İngiltere ve Fransa, Orta Doğu’yu manda yönetimi oluşturmak üzere aralarında paylaştılar. Buna göre Irak ve Filistin İngiliz mandasına, Suriye ve Lübnan Fransız

mandasına bırakıldı.

Fransızlar Ermenilerle birlikte Urfa, Antep ve Maraş’ta Türklere saldırdılar. Bunun üzerine halk Kuvayımilliye birlikleri kurarak direnişe geçti.

Fransızlar Sakarya Zaferinden sonra imzaladıkları Ankara Antlaşmasıyla işgale son verdiler. Bu antlaşma ile Hatay dışında bugünkü Suriye sınırı çizilmiştir.30.03.2012

BATI CEPHESİ

Düzenli Ordunun kurulma

nedenleri nelerdir?

Kuvayimillliye birliklerinin düşman ilerlemesini durduramaması,

Kuvayimilliye’nin belli bir savaş düzeni içinde birbirleriyle uyum sağlayamamaları,

Her Kuvayimilliye birliği yalnız kendi şefini dinliyor, şefler de başkalarından emir almaya yanaşmamaları,

Kuvayimilliye birlikleri özellikle ayaklanmaları kendi yöntemleriyle hukuk dışı cezalandırmaları,

Kuvayimilliye’nin halktan zorla malzeme ve yiyecek almaları,

Yunanlılara karşı yapılan son Gediz taarruzunda yenilgiye uğramaları,

30.03.2012

I. İNÖNÜ SAVAŞI (6-10 OCAK 1921)

• Yunanlıların Çerkez Ethem ayaklanmasından yararlanmak istemeleri

• Eskişehir ve Ankara’yı alarak Milli hareketi boğmak,

• Sevr Antlaşması’nı mutlaka uygulatmak,

I. İnönü Savaşı’nın Sonuçları Sonuçlar

Çerkez Ethem isyanı

bastırıldı.

İstiklal Marşı Kabüledildi.

Rusya ile Moskova

Ant. imzalandı

Londra Konferansı toplandı.

Afganistan ile Dotluk

Ant. İmzalandı.

1921 Anayasası

Kabul edildi.

30.03.2012

İtilaf Devletleri Konferansa Yunanistan ile İstanbul Hükümeti’ni de çağırdılar. İstanbul Hükümeti’nin delegeleri içinde TBMM Hükümeti temsilcileri de yer alacaktı.

İtilaf Devletlerinin Konferansa İstanbul Hükümeti ve TBMM

Hükümetini birlikte davet etmelerinin nedeni nedir?

İstanbul Hükümeti ile TBMM Hükümeti delegeleri arasında anlaşmazlık çıkarmak ve bu ortamdan faydalanarak küçük değişiklikler yaptıkları Sevr Antlaşması’nı Türk heyetine kabul

ettirmekti.

Konferansta TBMM Hükümetini kim temsil

etmiştir?

BEKİR SAMİ BEY

30.03.2012

Londra Konferansı’nın

TBMM açısından önemi nedir?

TBMM Hükümeti Londra Konferansı’na doğrudan çağrılmak ve katılmakla İtilaf Devletleri tarafından resmen tanınmış oldu. Bu konferansta İtilaf Devletleri arasındaki fikir ayrılıkları da

iyice ortaya çıktı.30.03.2012

Teşkilatıesasiye’nin Kabulü (20 Ocak1921)

Türk tarihinde ilk kez bu anayasa ile egemenlik millete verilmiştir. 1921 Anayasası’nın bazı maddeleri:

• Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir. idare yönetimi halkın kendi kendisinin yönetmesi ilkesine dayanır.

• Yürütme gücü ve yasama yetkisi, milletin tek ve gerçek temsilcisi olan Büyük Millet Meclisinde toplanır.

• Türkiye Devleti, Büyük Millet Meclisince yönetilir ve “Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti” adını taşır.

• Büyük Millet Meclisinin seçimi iki yılda bir yapılır. Seçilenlerin üyelik süresi iki yıldır. Büyük Millet Meclisi üyeleri tüm ulusun vekilidir.

• Din buyruklarının yerine getirilmesi, yasaların konulması, değiştirilmesi, kaldırılması, antlaşma ve barış yapılması, savaş kararı verilmesi gibi temel haklar, Büyük Millet Meclisinindir.

• Genel Kurul’da seçilen Büyük Millet Meclisi Başkanı hükümetin de başkanıdır.30.03.2012

Afganistan ve Sovyet Rusya ile Antlaşma

TBMM Hükümeti ile Sovyet Rusya’nın

Moskova Antlaşması’nı imzalama nedenleri

nelerdir?

Rusya’nın İtilaf Devletleri ile ilişkilerinin gergin olması,Her iki devletin düşmanlarının aynı olması,Rusya’nın güney sınırını güvenlik altına almak istemesi,TBMM’nin İtilaf Devletleri’ne karşı müttefik arayışında olması,TBMM Hükümeti’nin tanınma isteği, Milli Mücadele için gerekli silah ve paraya duyulan ihtiyaç,•Doğu sınırının güvenliğinin sağlanması

Moskova Antlaşması’nın TBMM

açısından önemi nedir?

Sovyet Rusya Misakımilli’yi

kabul etti.

Doğu sınırı çizilerek güvenliği sağlandı.

30.03.2012

II. İnönü savaşı (23 Mart –1 NİSAN 1921)

Londra Konferansı tekliflerinin TBMM tarafından kabul edilmemesi.

İngilizlerin Yunanları kışkırtması.

Sevr Barış Antlaşması’nın TBMM’ye kabul ettirilmek istenmesi.

Yunanların düzenli ordunun teşkilatlanmasına fırsat vermeden Ankara üzerine yürüyerek TBMM’yi dağıtmak istemesi.

Yunan ordusu İnönü mevkiinde durdurulmuştur.

Türk ordusu Aslıhan ve Dumlupınar’da çarpışmış, birliklerin aşırı yorulması ve fazla kayıp verilmesi ile istenilen sonuç tam olarak alınamamıştır.

Bu durum Türk ordusunun tam olarak taarruz gücüne ulaşamadığını göstermiştir.

Düşman oyalanmış ve Kurtuluş Savaşı için zaman kazanılmıştır.

İtalyanlar, işgal ettikleri toprakları boşaltmışlardır (5 Temmuz 1921)

Fransızlar TBMM ile anlaşma ortamı aramaya başladılar.

30.03.2012

Eskişehir Kütahya Savaşları (10 – 24 Temmuz 1921)

♦Eskişehir′i alıp üs olarak kullanmak

♦Ankara′yı alıp milli mücadeleyi ortadan kaldırmak

♦Sevr’i uygulamaya koyarak Batı Anadolu′ya sahip olmak

♦Başta İngilizler olmak üzere İtilaf devletlerinin kışkırtması

♦Türk ordusunu taarruz gücüne ulaşmadan yok etmek

Afyon, Eskişehir-Kütahya Yunanlıların eline geçti.

Türk ordusu daha fazla kayıp vermemek için Sakarya Nehri'nin doğusuna çekildi.

Düzenli ordunun varlığı tartışılmaya başlandı. Kuvayimilliye'nin yeniden kurulmasını isteyenler oldu.

TBMM'nin Ankara'dan Kayseri'ye taşınması tartışılmaya başladı.

Mustafa Kemal Paşaya Başkomutanlık yetkisi verildi. Üç aylık bir süre için meclisin bütün yetkileri Mustafa Kemal'de toplandı. 30.03.2012

TEKALİF-İ MİLLİYE EMİRLERİ 8 AĞUSTOS 1921

Mustafa Kemal’in ordunun ihtiyaçlarını karşılamak için

verdiği emirlerdir

30.03.2012

TEKALİF-İ MİLLİYE EMİRLERİ 8 AĞUSTOS 1921

• Her kazada bir Tekalif-i Milliye Komisyonu kurulacak.• Tüccar ve ahali elindeki çamaşırlık bez, erkek elbisesi yapmaya elverişli her çeşit kumaş ile kösele,

astar, meşin, sahtiyan, çarıklık deri, mıh ve hayvan malzemesinin % 40’ına , bedeli sonradan ödenmek üzere el konacak.

• Her ev bir kat çamaşır, bir çift çorap ve çarık hazırlayarak askerlerin kullanması için Tekalif-i Milliye Komisyonlarına teslim edecek.

• İnsan ve hayvan yiyeceklerinin % 40’ına bedeli sonradan ödenmek üzere el konacak.• Her türlü nakil vasıtaları, ayda bir kez 100 kilometre olarak orduya taşıma hizmeti verecek.• Ordunun yiyeceğine ve giyeceğine yarayan bütün terk edilmiş mal ve malzemelere el konacak.• Muharebeye ilişkin her türlü silah ve mühimmat, üç gün içinde Tekalif-i Milliye Komisyonlarına

teslim edilecek.• Akaryakıt, kamyon lastiği ve haberleşme malzemesinin % 40’ına bedeli sonradan ödenmek üzere el

konacak.• Silah ve malzeme yapan zanaatkarlar tespit edilerek ordu hizmetine alınacak.• Her türlü araba ve hayvanın % 20’sine bedeli sonradan ödenmek üzere el konacak.

30.03.2012

SAKARYA MEYDAN SAVAŞI (23 Ağustos-12 Eylül 1921)

“Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O

satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaş

kanıyla sulanmadıkça düşmana terk

edilemez.”

•Yunan ordusunun son taarruzudur.

•Türklerin II. Viyana Kuşatması’ndan(1683) beri süren geri çekilişi son bulmuştur

• İtilaf devletlerinin sunduğu barış teklifi TBMM tarafından reddedilmiştir.

• İtilaf devletleri arasındaki görüş ayrılıkları artmıştır.

•TBMM ile Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan arasında Kars Antlaşması imzalanmıştır.

•Fransa ile TBMM arasında Ankara Antlaşması imzalanmıştır.

• TBMM tarafından Mustafa Kemal Paşa’ya “gazi” ünvanı ve “mareşal” rütbesi verilmiştir.

• İngiltere ile esir değişimi antlaşması yapılmış ve Malta’da sürgünde bulunan Türk esirler kurtarılmıştır

• Ukrayna ile dostluk antlaşması imzalanmıştır

30.03.2012

Kars Antlaşması (13 Ekim 1921 )

Azerbaycan Ermenistan Gürcistan

TBMM Hükümeti

Doğu sınırı kesin olarak çizilmiştir.

30.03.2012

Ankara Antlaşması (20 Ekim 1921 )

Taraflar arasında savaş durumu sona erecek,

İskenderun ve Hatay'da Türklere geniş hak tanıyan özel bir yönetim kurulacaktı.

Her iki taraf, kendilerine kalan topraklarda genel af ilan edecekti.

FRANSATBMM HÜKÜMETİ

30.03.2012

Ankara Antlaşması. TBMM için siyasi bir zaferdir. Antlaşma ile ilk kez bir İtilaf Devleti yeni Türk devletini ve Misak-ı Milli’yi tanımış oldu.

Hatay dışındaki bugünkü Suriye sınırı çizildi.

Fransa’nın TBMM ile anlaşma yapması ile İtilaf devletleri bloğu parçalandı.

Fransa ile savaş sona erdiğinden Güney Cephesi'nde güvenlik sağlandı. Bölgedeki birlikler Batı Cephesi'ne sevk edildi.

Fransız desteğini kaybeden Ermeniler yalnız kaldılar. Çukurova'da bir Ermeni Devleti kurma hayalleri sona erdi.

Ankara Antlaşması (20 Ekim 1921 )

30.03.2012

Büyük Taarruz ve Başkumandan Meydan Muharebesi

Tekalifi milliye Emirleri ile ordun ihtiyaçlarının giderilmesi çalışmalarına devam edildi.

• Ordunun asker sayısı artırıldı.

İstanbul’daki silah depolarından Anadolu’ya silah ve cephane kaçırıldı.

• Fransız ve İtalyanların çekilirken bıraktığı silah ve mühimmatlar ile Rusya’dan alınan silahlarla ordu güçlendirildi.

Mustafa Kemal’in Başkomutanlık yetkisi süresiz olarak uzatıldı.

• Sorunun barışçı yollardan çözümü için Dışişleri Bakanı Avrupa’ya gönderildi

30.03.2012

Yunan ordusu Başkomutanı General Trikopis ve birçok subay esir alındı.

İzmir ve Batı Anadolu Yunan İşgalinden kurtarıldı.

Kurtuluş Savaşı’nın askerî safhası tamamlanmış oldu. Bundan sonra diplomatik mücadele dönemi başladı.

30.03.2012

Mudanya Ateşkes Görüşmeleri ve Antlaşmanın

İmzalanması (3 -11 Ekimi 922)

30.03.2012

Boğazlarve Doğu Trakya’nın kurtarılması için Türk Ordusu’nun harekete geçmesi

Fransa ve İtalya’nı İngiltere’yi yalnız bırakması

Rusya’nın bir savaş durumunda Türklerin yanında yer alacağını ilan etmesi

Yunanlılar 15 gün içerisinde Meriç Nehri sınır olmak üzere

Doğu Trakya’yı boşaltacak,

İstanbul ve Boğazlar TBMM Hükûmeti’ne bırakılacak

ancak İtilaf kuvvetleri barış antlaşması imzalanana kadar İstanbul’da kalabileceklerdir.

SALTANATIN KALDIRILMASI

30.03.2012

Saltanat sisteminin milli egemenlik anlayışına ters düşmesi.

Osmanlı Devleti’nin TBMM Hükümeti yanında Lozan görüşmelerine davet edilmesi ve durumun Türk Milleti’nin çıkarına ters düşmesi.

İstanbul Hükümeti ve padişahının, Kurtuluş Savaşı sırasında ulusal direnişe karşı olması.

Bir ülkede iki hükümetin bulunmasının milli menfaatlerle bağdaşmaması.

TBMM Hükümetinin padişahın da yanında bulunduğu İtilaf Devletlerine karşı kesin zafer kazanılması.

görüşmeler sırasında iki hükümeti

birbirine düşürerek Türk Milleti aleyhine

kararlar kabul ettirmektir.

Türk tarafını bölerek birbirine düşürmek.

İki başlılık oluşturacağı

düşüncesiyle 1 Kasım 1922’de

saltanat kaldırıldı.

30.03.2012

SALTANATIN KALDIRILMASI1 KASIM 1922

Ülke kamuoyunun bu inkılaba henüz hazır olmaması

İngilizlerin bu durumu

kullanarak halkı kışkırtma

ihtimalinin olması

Milli Egemenliğin gerçekleşmesi yolunda önemli bir adım atıldı. Saltanatın kaldırılmasıyla TBMM Hükümeti Türkiye’de yönetimi tek başına ele almıştır.

Devletin Laikliği konusunda ilk aşama gerçekleştirildi. Bu gelişme ile din ve devlet işleri birbirinden ayrılmıştır

Altı yüz yıllık Osmanlı Saltanatı sona erdi. Böylece Türkiye’deki iki başlılığın ve iki hükümetin bulunması sona erdi.

Son Osmanlı padişahı VI Mehmet Vahdettin, 17 Kasım 1922’de İngiltere’ye sığınarak ülkeyi terk etti.

TBMM halifeliğinin İngiltere tarafından kullanılmasının engellenmesi amacıyla, Osmanlı hanedanından Abdülmecid Efendiyi halife seçtiğini ilan etti.

Birinci TBMM’nin ilk ve tek inkılabıdır.

Cumhuriyetçilik ilkesi doğrultusunda yapılmış temel inkılaptır.

Cumhuriyete geçiş süresi hızlanmış demokratik bir düzenin kurulmasının önündeki en önemli önem kaldırılmıştır.

Halifelik milli egemenliğe bağlı sembolik bir kurum halin getirilmiştir.