28
DEFİBRİLATÖR KULLANIMI Uzm. Hem. Çiğdem ÇAKIROĞLU*, Uzm. Hem. Kıymet YILMAZ** Hem. Figen ÖZMEN*** *Acıbadem Bursa Hastanesi, Eğitim ve Gelişim Hemşiresi **Hemşirelik Gelişim Koordinatörlüğü, Eğitim ve Gelişim Sorumlu Hemşire *** Acıbadem Kadıköy Hastanesi, Koroner Yoğun Bakım Sorumlu Hemşiresi Hazırlanma Tarihi: 25 Şubat 2016 http://www.edmontonskiclub.com/aed-for-the-esc/ http://bilheal.bilkent.edu.tr/aykonu/ay2014/aniolumler/aniolumler.htm

Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

  • Upload
    leduong

  • View
    251

  • Download
    2

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

DEFİBRİLATÖRKULLANIMI

Uzm. Hem. Çiğdem ÇAKIROĞLU*, Uzm. Hem. Kıymet YILMAZ** Hem. Figen ÖZMEN***

*Acıbadem Bursa Hastanesi, Eğitim ve Gelişim Hemşiresi

**Hemşirelik Gelişim Koordinatörlüğü, Eğitim ve Gelişim Sorumlu Hemşire

*** Acıbadem Kadıköy Hastanesi, Koroner Yoğun Bakım Sorumlu Hemşiresi

Hazırlanma Tarihi: 25 Şubat 2016

http://www.edmontonskiclub.com/aed-for-the-esc/http://bilheal.bilkent.edu.tr/aykonu/ay2014/aniolumler/aniolumler.htm

Page 2: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

• Defibrilasyon ve Defibrilatör

• Defibrilatörün Bölümleri

• Defibrilatör Çeşitleri Dalga şekline göre

Kullanım şekline göre

• Defibrilasyonu Etkileyen Faktörler

• Monitörizasyon ve Defibrilasyon Aşamaları

• Defibrilatör Kontrolü ve Bakımı

http://ilkyardimcantasi.com/acil-bakim-urunleri/Defibrilator http://sickhouse.net/defibrilator.html

Sunu Planı

https://www.diabeteshealth.com/need-we-fear-exercise-induced-cardiac-arrest/

Page 3: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

Defibrilasyon ve Defibrilatör

Kalp ventriküler fibrilasyona girdiğinde, dışarıdan yeterlimiktarda elektrik akımı vererek normal sinüs ritminedöndürme işlemine defibrilasyon, elektrik akımıvermede kullanılan cihaza defibrilatör (elektro şokcihazı) denir.

http://bilheal.bilkent.edu.tr/aykonu/ay2014/aniolumler/aniolumler.htm http://www.ambulancetechnicianstudy.co.uk/rhythms.html#.Vs8Uwmdxncs

Page 4: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

Defibrilasyon, temel yaşam desteğinin bir parçasıdır;defibrilatör ile kalbe elektrik akımı vererek myokarddakidüzensiz titreşimleri sonlandırıp kalbin normal bir şekildeçalışmasını sağlamaya yönelik hayat kurtaran bir işlemdir.

http://www.beltina.org/pics/defibrillation.jpg http://slideplayer.biz.tr/slide/2291714/

Page 5: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

http://www.kpsshaberleri.net/images/haberler/bir_simitci_5_kisiye_umut_oldu_organ_bagisi_ile_5_kisiye_yasama_sansi_verdi_organ_bagisi_nedir_organ_bagisi_nasil_yapilir_h9337.jpg https://www.pinterest.com/clickcare/the-best-medicine/

Page 6: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

Defibrilatörün Bölümleri

Monitör

LCD ekran. Cihaz, kalbin elektrikselaktivitesini, defibrilatör elektrotları yada EKG hasta kablosu ile algılar.

Güç kaynağı (batarya, akü)

Elektrik enerjisini kimyasal enerji olarak depoeden, istenildiğinde bunu elektrik enerjisiolarak veren bölümdür. Defibrilatörler, şebekeelektriğine güven olmadığından elektrikşebekesine takılı olsalar dahi akü ile çalışır,bundan dolayı akü daima dolu olmalıdır.Kondansatör (kapasitör)

Elektrik depolama, bilgi kaybıengelleme, elektrik akımları arasındadönüşüm yapmada kullanılanelektronik bir devredir. Öncedentasarlanmış seviyede enerjiyi şarjedebilme özelliğine sahiptir.

Elektrotlar

Kondansatörün deşarj edilmesiyle elektrikenerjisini hastaya iletilmek için göğüsduvarına uygun pozisyonda yerleştirilen ikiadet elektrot bulunur. Jelli elektrot(paddle) ya da metal plaka şeklindedir.Metal olanlara pedal ya da kaşık da denir.

Yazıcı (kayıt ünitesi)

Her defibrilasyon sonrasında otomatikolarak kayıt yapan, uygulanan enerji miktarı,tarih, saat vb. bilgileri kayıt altına alanbölümdür. Hafızalıdır ve EKG alınabilmesinisağlar. EKG kâğıdı takılı olmalıdır.

Page 7: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

Defibrilatör Çeşitleri

http://www.medikalblog.net/tag/defibrilator-monofazik/ http://www.kurtaransatis.com/index.php?route=product/product&product_id=163 http://turkish.alibaba.com/product-free/manual-defibrillator-aed-cu-er5-with-external-paddle-116326411.html https://www.calvin.edu/admin/physicalplant/departments/ehs/policies/aed/aed.html

Page 8: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

• Şok dalgasını bir yönde gönderir.

• Elektrik akımı bir elektrottan diğerine akar.

• Bu dalga şeklinin etkili olması için hastaya, yüksek seviyeli bir şok dalgası uygulanması gerekir.

• Yüksek seviyeli şok dalgasının, hastanın göğsünü yakmak gibi istenmeyen yan etkileri vardır.

• Elektrik enerjisinin boşalmasından sonra pozitif yönde sonra negatif yönde olmak üzere iki yönlü akım verir.

• Elektrik akımını iki yöne de iletir.

• Birinci fazda, akım monofazikdefibrilatörde olduğu gibi, bir elektrottan diğerine akar.

• İkinci fazda ise akım, ters yönde akmaya başlar.

Page 9: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

Yapılan araştırmalarda bifazik dalgaların monofazik dalgalaragöre daha az enerji ile başarılı defibrilasyon sağladığı ve daha azzararlı olduğu görülmüştür. Ayrıca daha az enerji kullanımı ileaynı sonuca ulaşılabildiği için yanık gibi istenmeyen yan etkilerazalmıştır.

http://diyarbakir.khb.saglik.gov.tr/images/sayfalar/11_arastirma.jpg

Page 10: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

Açma/Kapama

Geçici (3dakika)ve sürekli alarm reddetme

QRS beep ses ayarı

Batarya şarj seviye onaylama tuşu

Batarya şarj işaret ışığı

A.C şebeke gerilimi var işaret ışığı

Senkron ya da senkron olmayan

Defibrilasyon seçim düğmesi

Dalga formu/dondurma çözme kontrol tuşu

Heart rate tetikleme limit tuşu

EKG dalga formu genlik tuşuEKG derivasyon seçim tuşu

Olay listesi ve trend eğrileri yazdır tuşu

EKG dalga formu yazdırma tuşu

SpO2 opsiyon modülü açma/kapama tuşu

Ekran kontrast azaltma tuşu(sadece siyah beyaz)

Ekran kontrast arttırma tuşu (sadece siyah beyaz)

Şarj/şok tuşu

Kaşıklar

Enerji seçimiKayıt başlama tuşu

EKG ve (plethysmogram eğer SpO2 opsiyonu yüklü ise) parametre ve mesaj gösterim alanı

DEFİGRAD 3002 IH izleme ve kardiak elektroterapi cihazı hastanede acil kullanımlarda(olay yeri operasyonları, yoğun bakımlar, elektrofizyolojik muayene odaları,ambulanstan hastaneye transfer) ve hastane transportu için tasarlanmıştır.

Page 11: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

• Hekim ya da AABT (ambulans ve acil bakım teknikeri) tarafından kullanılır.

• EKG ritmi, kullanıcı tarafından tanımlanır.

• Gerektiğinde cihazı kullanıcı şarj eder ve şoku uygular.

• Sıvı elektro jel sürülen metal elektrotlar göğüs duvarına yerleştirilerek istenen enerji düzeyinde elektrik akımı verilir.

• Manuel defibrilatörde monitör ve otomatik eksternal defibrilatör özellikleri de bulunabilir

• Kardiyak arrest vakalarında sağlık personeli ya da sağlık personeli dışındaki kurtarıcıların da kullanabileceği defibrilasyon için kılavuzluk eden hassas ve güvenilir defibrilatörlerdir.

• OED’de bulunan defibrilatör denetçisi tarafından EKG analiz edilir, ses ve görüntülü sistemle kullanıcı yönlendirilir.

• Bu nedenle kullanıcının kalp ritmini bilmesi gerekmez.

• OED’nin VF’yi tanıma duyarlılığı % 100, nabızsız VT’yitanıma duyarlılığı ise % 90–92’dir.

• Tam ve yarı otomatik olarak ikiye ayrılır. Tam otomatikler ritmi tanır ve otomatik olarak şok uygulayabilir. Yarı otomatikler ritmi tanımlayarak ses ya da görüntü sistemi ile kullanıcıyı yönlendirip şok uygulanmasını sağlar.

Page 12: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

• Sertifikalı ilkyardım, Yaşam Desteği ve OED kullanım eğitimi almış kişiler

• Paramedik, acil tıp teknisyeni ve diğer ilk yardımcılar (polis ve itfaiyeciler) işlerinin bir parçası olarak OED’nin nasıl kullanıldığını bilmelidirler.

• Hekim ve hemşireler de OED kullanımını bilmeli ve eğitimini verebilmelidir.

http://www.ahmetalpman.com/defhaberoku.asp?id=2666

Page 13: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

• Kamu binaları

• Hava alanları

• Gemi

• Uçak

• Tekne

• Feribot

• Yat

• Ambulanslar

• Polis araçları

• İtfaiye araçları

• Otobüs terminalleri

• Tren garları,

• Metro istasyonları,

• Okullar

• Alışveriş merkezleri,

• İş merkezleri

• Otel,

• Restoran

• Barlar

• Açıkhava spor kulüpleri

• Kapalı spor alanları

• Fitness merkezleri

• Tiyatro ve sinema salonları

• Sergi alanları,

• Müzeler

• Fabrikalar

• Siteler

• Klinikler,

• Eczaneler

• Diş hekimi muayenehaneleri

Page 14: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

• Standart OED’ler 8 yaş yapılır.

• 1 – 8 yaş arasından pediatrik ped kullanılır.

• 1 yaş önerilmez.

http://www.slideshare.net/hamitisikalp/defibrilasyon-oed-12-nisan-2015 http://emssolutionsint.blogspot.com.tr/2015/02/double-sequential-external.html

Page 15: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

‘İhtiyacımız olan iki elimiz ve bir otomatik eksternal defibrilatördür’

http://nursingcrib.com/wp-content/uploads/2014/01/Defibrillation.jpg

Page 16: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

www.megep.meb.gov.tr/mte_program.../Defibrilatör%20Cihazları.pdf

OED kullanımı öncesinde; OED tarafından belirlenen şok ritmivarlığında hasta asla ıslak olmamalı, göğüs bölgesi çıplak olmalı,hastaya şok vermeden herkes yüksek sesle uyarılmalı ve kurtarıcıdahil kimsenin hastaya dokunmadığından emin olunmalıdır.

Page 17: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

Başarılı bir defibrilasyonun belirleyicileri;

• Göğüs duvarındaki direnç

• Kullanılan oksijen

• Kardiyopulmoner resüsitasyon

• Uygulanan enerji

Defibrilasyonu Etkileyen Faktörler

Page 18: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

Göğüs duvarında, fizyolojik bir direnç vardır. Göğüs duvarında direnç çokyüksek olursa düşük enerjili şok verildiğinde istenen sonuca ulaşılamaz.

Başarılı ve etkili defibrilasyon, göğüs duvarı direncinin (transtorasikimpedans) en düşük seviyeye indirilmesi ile myokard boyunca elektrikenerjisinin dağıtılabilmesini amaçlar.

Direnci azaltmak için yapılacaklar;Göğüs duvarının tıraş edilir.Yaşa uygun elektrot boyutu kullanılır.EKG Jeli kullanılır. Kullanılabiliyorsa jel ped kullanılabilir.Elektrotların/kaşıkların pozisyonu ayarlanır. Sağ elektrot/kaşık sağ 2. interkostal

aralığa (sternum yakın), sol elektrot/kaşık sol 4.-5. interkostal aralık orta hatta (apekse) yerleştirilir.

Elektrot/kaşıklara defibrilasyon sırasında yetişkinlerde yaklaşık 10 kg, çocuklarda ise 5 kg kuvvetinde basınç uygulanmalıdır. Bu basınç ancak ekibin en güçlü üyesi tarafından uygulanabilir.

Page 19: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

Oksijenden zengin bir ortamda, tam yerleştirilmemiş elektrottan çıkankıvılcım yangına neden olabilir .

Hasta ve çalışan güvenliğini sağlamak için yapılacaklar;Defibrilasyon sırasında ventilasyona ara verilir, oksijen kaynağı

ve ekipmanları hastadan en az 1 m uzaklaştırılır.Trakeal tüp veya LMA’ya bağlanmış olan balon defibrilasyon

esnasında elden bırakılmaz ya da balon çıkarılıp hastadan 1 m uzağa götürülür.

Hasta mekanik ventilatöre bağlı kalabilir; ancak ventilatörhastadan ayrılmışsa kapatılır.

Page 20: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

Hasta ve çalışan güvenliğini sağlamak için yapılacaklar;Kardiyak arrest anında vakit kaybetmeden CPR’a göğüs

kompresyonuyla başlanır (5 siklus, 2 dakika).Beş siklus CPR uygulandıktan sonra hasta defibrile edilir ve

defibrilasyondan hemen sonra kompresyonları uygulamaya yeniden başlanır.

Yine beş siklus CPR uygulamasından sonra (2 dakika) ritim analizi yapılır gerekli ise hasta ikinci kez defibrile edilir.

https://www.pinterest.com/dist11fire/alert-safety-and-training-llc/

Page 21: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

En uygun enerji seviyesi, uygulandığında kalbe en az hasar verecek enerjiseviyesidir.

Hasta ve çalışan güvenliğini sağlamak için yapılacaklar;Bifaziklerde 120 – 150 Joul

Monofaziklerde 360 Joule

Pediatrik hastalarda kg/4 Joule kullanılır.

Page 23: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

• Kardiyak Monitörizasyon

EKG

Kan Basıncı

Kardiyak Monitörizasyon (Ritim)

• Solunum Monitörizasyonu

Arteriyel Kan Gazları ve pH

Periferik Oksijen Saturasyonu

End-tidal Karbondioksit (ETCO2)

Page 25: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

Monitör açılır

Lead II derivasyonu seçilir

Enerji düzeyi ayarlanır.

Hastanın göğsünde kaşıkların konulacağı yere EKG jeli sürülür

Kaşıklar yerleştirilirSağ elektrot/kaşık sağ 2. interkostal aralığa, sol elektrot/kaşık sol 4.-5. interkostal aralık orta hatta

Monitör izlenir VF, nabızsız VT olduğundan emin olunur

Yükle (CHARGE) düşmesine basılır

Yükleme tamamlandığında hemen uygulanırUygulayan, solunumu destekleyen ve etraftaki herkesin hazır olup olmadığı kontrol edilir

İki kaşık üzerine ağırlık verecek şekilde baskı uygulanırYetişkin---- 10 kgPediatride– 5 kg

Kaşıklardaki boşalt (DISCHARGE) tuşlarına aynı anda basılır

Hemen CPR’a başlanır ve 2 dk kesintisiz devam edilir

Ritim takibi yapılır

Page 26: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

• Cihazın kalibrasyon ve test ölçümleri biyomedikal hizmetler tarafından 6 ayda biryapılır.

• Cihazın günlük kontrolü yapılır.

• Cihaz kontrolü yapılırken fiş prizden çıkarılır (asla cihazdan direkt ayrılmaz!!!),cihaz üzerinde belirlenen test joule miktarı varsa bu miktara göre yoksa 200 Jouleile test edilir.

• Kullanılmayan tüm cihazlar şarjda tutulur.

• EKG bağlantıları üzerinde hazır bulundurulur.

• Kullanım sonrası kaşıklar silinerek temizlenir.

Defibrilatör Kontrolü ve Bakımı

Page 27: Otomatik Eksternal Defibrilatör Kullanımı · • Kardiyak arrest vakalarında sağlık ... • 1 –8 yaş arasından pediatrik ped ... placement-electrode-paddles-to-perform-patient-cardiac-arrhythmia

Kaynaklar

1. Tiffany RB, IV Peacock FW. Kardiyak Aciller (Çeviri: Aslanger KE, Değirmencioğlu A, Gölcük E).

Nobel Tıp Kitapevleri, İstanbul, 2009; s. 25 – 27.

2. Oto A, Müderrisoğlu H, Aytemir K. Kardiyolojide Acil Durumlar ve Yoğun Bakım, Hacettepe

Üniversitesi Hastaneleri, Ankara, 2008; s. 452 – 455.

3. http://www.acilci.net/2015-kpr-acil-kardiyovaskuler-bakim-kilavuzu-genis-ozet, Erişim Tarihi:

22.01.2016.

4. mtegm.meb.gov.tr/.../Defibrilasyon%20ve%20Monitorizasyon.pdf, Erişim Tarihi:22.01.2016.

5. http://www.erc.edu/, Erişim Tarihi: 22.01.2016.

6. Gülalp B, Uğur M, Narcı H, Karagün Ö, Aldinç H, Benli S. Halktan ilkyardım uygulayıcısı eğitimi

ve toplu yaşam alanlarında otomatik eksternal defibrilatör (OED). Bakırköy Tıp Dergisi 2012; 8

(4): 151 – 158.