ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

1

پشکه وتنمانگنامه یه کی رۆشنبیرییه یه کتی الوانی دیموکراتی کوردستان ده ریده کات

ژمارهته مموزی ٢٠١١١٧٠

گنجان ل كوی داھنان دانگنجان ل كوی داھنان دان

سیۆ واكۆت گنج گنجینییكی ئرسناڵ

برپرسیارتی برپرسیارتی وەیی لتن وەیی لتن

رۆژنامگریماندا ییدیموکراتی کوردستان ده ریده کات ووالوانییییییییییی مانگنامه یه کی رۆشنبیرییه یه کتی

رازاو سعید:رازاو سعید: یان وایئافرەتان پ یان وایئافرەتان پ

ئوان بۆ ماڵ و ئوان بۆ ماڵ و پروەردەكردنی منداڵ

خوقنراون

كی ئرسناڵكی ئرسناڵ

July 2011 No 170

وتنکه پش

2

ركخراوەكانی كمپینی سلمانی، شوباتی مانگی نخوازراوەكانی روداوە پاش ھرمی بارودۆخی ھوركردنوەی پشگیركردنی بمبستی مدەنی كۆمی و راگیاند بالغكیان و كۆبوونوە سلمانی ل ٢١/شوباتی/٢٠١١ ل كوردستان، لچند ھوكی جوداشدا بۆ ھوركردنوەی بارودۆخك چند سردان و كۆبوونوە یكیان ئنجامدا، ل بالغكیاندا، وای پشگیریكردن ل داخوازی رەواكانی الوان و خكی كوردستان، داوایان دەكرد ك داواكاریكان برگایكی شارستانی و مدەنی و دوور ل گرژی و توندو تیژی بخرنڕوو، ھاوكات جختیش ل دورستكردنی فشار لسر دەست و ئۆپۆزسیۆن كرایوە، خۆشبختان ئمۆ كوردستان ھوربونوە

بخۆیوە دەبین و ئۆپۆزسیۆن و دەستیش لسر مزی گفتوگۆ دانیشتون.كمپین ئو بارودۆخ ئیجابیان ھدەسنگن و پاپشتی ھو بردەوامكانی ھنانكایی كشكی سردەمیانی گفتوگۆئامز و مدەنیان دەكات، بمبستی كمپین ھاوكات كوردستان، ھرمی ئاۆزییكانی و ناتگیشتن ھنانی كۆتایی دەسپكردنی ل ھرم سرۆكی ھوستكانی ستایشی دەزانت بپویستی برنامی چاكسازی و كوتنوەی كۆمك دەرئنجامی ئیجابی بئاقاری نھشتنی رنامكانی بشھاتپ توە دەڕوانشبینیشگ مپین بك بكات، بۆی ندەتای گپچاكسازیكی جنابیان و ھیوا خوازە ھموو الیك پاپشت و ھاوكاری ھنگاوەكانی برزیان بین، ل پناو گیاندنی ھرمی كوردستان ب قۆناغكی ئیداری شفاف و

پشكوتوو. رەواكانی و راست داخوازی بۆ خۆی ھاوسۆزی دووبارە كمپینك كۆتایدا لخكی كوردستان و توژی الوان دەردەبتوەو داواكارە بوەی دەست بگیانی برپرسیاریان بدواداچونی داواكاریكانی خك بكات و ل پناو برژەوەندی باكانی

نیشتیمانیمان خمخۆران ھوی دسۆزانی خۆی بخات گڕ.

١-بزاڤی خوندكاران و الوانی دیموكراسیخواز٢-ڕابوونی خوندكاران و الوانی كوردستان

٣-یكتی الوانی دیموكراتی ل كوردستانی عراق٤-ركخراوی رۆشنبیری قوتابیان و الوانی توركمان

٥-یكتی ئافرەتانی كوردستان ٦-فیدراسیۆنی ركخراوە ناحكوومیكان

٧-ركخراوی كۆمی خۆشكان ٨-ركخراوی پشنگی خوندنكاران و الوانی دیموكراتی كوردستان

٩-یكتی قوتابیانی كوردستان١٠-یكتی الوانی دیموكراتی كوردستان

كمپینی ركخراوەكانی كۆمگای مدەنی ١٩/حوزەیرانی/٢٠١١

ھولر

راگندراوی ركخراوەكانی كۆمگای مدەنیبۆ پشتیوانی ل بیاری زیادكردنی سولفی زەواج

بۆ/ سرۆكایتی ھرمی كوردستانسرۆكایتی پرلمانی كوردستان

سرۆكایتی حكوومتی ھرمی كوردستان بۆ رای گشتی

و مدەنی كۆمگای و الوان ركخراوەكانی ھمالینی ھوی چندین پاش پرلمانی كوردستان و گروپكانی دیكی فشار، سرئنجام پرلمانی كوردستان یاسای زیادكردنی سولفی زەواجی پسندكرد، ك ئو دەسكوتش ل نوەندەكانی ڕاگیاندن و رۆژنامنووسی و ركخراوەكانی الوان پشوازیكی شایانی لكرا، كمپینی برزی ب كوردستان پرلمانی ھنگاوەی ئو مدەنیش كۆمی ركخراوەكانی وتو دەسكویست لو ھیوادارە الوانی كوردستان بتوانن سودی پ ننگدەسھوەرگرن، كمپین بپویستی دەزانت لبر پویستی الوان بو قرزەی بیارەكی حكوومت ئوالوانش بگرتوە ك ل ٢٠١٠/٦/١ سولفیان راكشاوە، ئوەش وەكو دەسگیرۆیی و پاپشتیك بۆ ئو الوانی ركوتی راكشانی سولفكیان زووبوە و وادەكیان كوتۆت پش كاتی پسندكردنی بودجی ٢٠١١، ئوەش دەبت كۆمكی، یا دیاریكی بنرخی حكوومت بۆ الوان، ك دەتوان لكاتی پكھنانی ھاوسرگیری

دەسباریان لگڵ بگرت. پرلمانی ئندامانی و سرۆك سوپاسی دەزانت بپویستی كمپین ھاوكات ك الوان، پشتیوانی سندوقی یاسایی پسندكردنی لبرامبر بكات، كوردستان

ئویش ب دەسكوتكی گرنگ و گورە بۆ ئو توژە ھژمار دەكرێ و ل دەرئنجامدا الوان دەتوانن بشوەی سود وەرگرتن لو پارەیی ك حكوومت قرزیان پدەدا، پرۆژەی بچوك وەبه رھنان بگر بخن، ئوەش ھم كاریگری لسر بگرخستنی ھزی كاری الوان دەب ، دەشبت ھۆكاری سرچاوە بژوی ژیانیان ل كۆتایدا كمپین داواكارە پرلمان و حكوومت ل داھاتوودا زیاتر بدەم كش و گرفت و ئاریشكانی

الوانوە بچن. ١-بزاڤی خوندكاران و الوانی دیموكراسیخواز٢-ڕابوونی خوندكاران و الوانی كوردستان

٣-یكتی الوانی دیموكراتی ل كوردستانی عراق٤-ركخراوی رۆشنبیری قوتابیان و الوانی توركمان

٥-یكتی ئافرەتانی كوردستان ٦-فیدراسیۆنی ركخراوە ناحكوومیكان

٧-ركخراوی كۆمی خۆشكان ٨-ركخراوی پشنگی خوندنكاران و الوانی دیموكراتی كوردستان

٩-یكتی قوتابیانی كوردستان١٠-یكتی الوانی دیموكراتی كوردستان

كمپینی ركخراوەكانی كۆمگای مدەنی مدەنی ھولر-٢٠١١/٦/١٩

دەنی بۆ پشتیوانیكردن لگای مكخراوەكانی كۆممپینی ریه ندراوی كراگبرنامی چاكسازی سرۆكی ھرمی كوردستان

راگیه ندراوی ركخراوەكان بۆ پشتیوانی ل بیاری زیادكردنی سولفی زەواج

مانگنامه یه کی رۆشنبیرییه یه کتی الوانی دیموکراتی کوردستان

ده ریده کات

خاوه ن ئیمتیاز:ئومد خۆشناو

سه رنووسه ر:ئاڤان حه مه ساحئاڤان حه مه ساح0750 493 7487

avanpirs@yahoo.com

جگری سه رنووسه ر:شاخه وان عومه ر سلمانشاخه وان عومه ر سلمان

0750 448 0225shaxawanlawan@yahoo.com

دیزاینه ر:فوئاد یوسفی

ستافی په یامنران:دھۆک - دخاز خورشید نھلی

دھۆک - رڤینگ نچیرڤان جه وھه رھه ولر - توانا شیخانیھه ولر - شاخه وان ره زا

ماپه ڕ:www.lawanikurdistan.com

ناونیشان: ھولر- بارەگای مه کته بی سکرتارییه تی یكتی الوانی دیموكراتیكوردستان–پشت ئه نجومه نی وه زیران

لل٢٢

ی بنیایی پاشك بۆ دندرمھون ی بنیایی پاشك بۆ دندرمھوندەیان ملیۆن دۆالر خرجدەكاتدەیان ملیۆن دۆالر خرجدەكات

بكاری ...گرفتی ئمرۆو، كارەساتی سبیبكاری ...گرفتی ئمرۆو، كارەساتی سبی

كچی دارتاشكی ھژاری روسی، ل كركاریوەگیشت پۆستی سرۆك وەزیرانی ئیسرائیل

ل٣٢

ل٩

July 2011 No 170

وتنکه پش

2

وتــار

پشوییكانی ــاش پ و مانگ چندین و چاكسازی بانگشی سلمانی پارزگای باسی بۆت حوكمانی سیستمی چاككردنی وتی ب الینكان و حیزب سرجم و ڕۆژ جگ و چاكسازی پشنگی تبوون خۆیان فریادڕەسی تبب نی كسیتر خۆیان لچاوەڕوانكراوی ئم ھرم بچكۆیی ب وتی ئۆپۆزیسیۆن بوتی و دیموكراسی دەست ـــی نـــاوەڕاســـت. دیــكــتــاتــۆریــیــی ڕۆژھـــتــان خــاڵ و پــرۆگــرام و ھنگاو و ــ دەی ڕۆژاندەسپشخری ھدەڕژت سر مزی گفتوگۆ و تلفزیۆنییكان و ڕادیۆیی رنامب ناو و ناو دی ڕۆژنامكان. بم تنیا و تنیا لو دەكرت لوە باسیان تیایدا ك چركساتی زیندوون و پاش ئوە بھۆی نبوونی ئیرادەی ك رەشدایل دەبنوە. مردار جبجكردن كدۆخ و دەكرن درژ تۆمتكان پنجی دەبرتوە سر ( بای بڕە كۆن ) و پرۆگرامی ت برم دەكرگ كانی پفزیۆنلی توانش تخشرمی ببك گت تۆزقاوەی بتوانئ بشۆربا سارد و سەكی چاكسازی و جماوەر م بارودۆخبكات. ئ ف كی ئاسودەی لوچككو خك سرلشواوی و بزاری ھۆی بۆتبئومدی ب جبجكردنی پرۆسی چاكسازی و ھمووان ئگرچی نیاندركاندبت ھستیان خاوەن و بكردار سوارچاككی بۆشایی بگۆشنیگایكی و ئازاد و سربست بیروڕای جیاواز سبارەت ب ڕووداوەكان كردووە، بم قدەری ئم كوردستانی ئم وای موزایدەی ڕگیان ناوەرۆك ب و زل قسی و سیاسی ھیچ پروەردگار بم گرتووە. كردارەكان لگر و ناكات فرامۆش خۆی بندەی كات دەرگایكی دابخرت ل زیومان دەرگایكی زمان لدەكاتوە. لم سرووبندەدا سرۆك

بارزانی ھر ل سرەتاوە ب پرۆگرامی تۆكم و پشت ئستوور ب ئیرادەی چاكسازی ھقووی ناخی پروەردە جوامرانكی ھات میدان و ھمتی گورەترین ڕووبـــڕووی ئگرچی ڕاگیاندنی موزایدەكران بۆوە، بم بپروا ل ڕەشبای نیاری قۆی لھمای و ب كردار خشییرمی بڕووناكی و گ قس وەك ب ن ی چاكسازی و ڕۆژانەكسارد و س وەجاخبرھمی ئو پرۆگرامی ك ل ناخی پویستی ــــارەوە نــوەكــو بــ لــ بــرچــاو گرتنی ڕۆژگیكمین ھنجراوە سیاسیكان رییڕكابھنگاوە كردارییكانی دەست پكرد و ئوەی لپرسراو دەكرد لن چاوەڕی ك ھیچ كس و ئۆرگانكانی پارتكی خۆیوە دەستیپكرد و بكات ببن ھــمــووان بیانووی تــاوەكــو یرنامب ئــم زیاتری برھمی ڕۆژانـــش ب ك سلماندی ئمش پدەكرێ. ھست چواشكارانكان و زەق دروشم پچوانی و یتۆكم برنامی و كــردار خاوەنی كسنكردنوە و بوری بۆت ماكی ھنگاوەكانی دەستبری پناو ل تنیا كسكیش چ و شواندنی تودەك دەنگك ــزار ھ چند كردۆت چاكسازی و كوردستان بــارودۆخــی چكك بۆ لناوبردنی برامبرەكی. ئمش ستا لئ كتۆپ ك یو ڕاستیری ئنلمسگۆڕەپانكش ئامادە و ژر قاچی سرۆك و سازە بۆ یارییكی دۆستان ك ھمیش سرۆك ك یوە ھوای بو بی بۆ كردووە. ئشبانگ ویستو پ براوە و دۆڕاوی تیادا نی م یارییئ ب ت، ببكر یاری وەرزشییوە گیانكی ب گرەوەك كۆتاییشدا ك پاشقول و پیالن و لنوەكو یارییك دەباتوە ئوە ھر ل ئستاوە

وەك ڕۆژی ڕۆشنی سر ئامان دیارە.

ك گرەوەك دەباتوە ؟

كامران غریب

قدەری ئم قدەری ئم می ئكوردستان می ئكوردستانوای موزایدەی وای موزایدەی سیاسی و قسی سیاسی و قسی زل و ب ناوەرۆك زل و ب ناوەرۆك

یان لگڕ یان لگڕكردارەكان گرتووەكردارەكان گرتووە

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

3

گنج و پرسی سیاسی

شرزاد عبدولسمد

گشسندنی سیاسی لھر كۆمگایكدا ب بنمایكی گرنگ دادەنرت بۆ بوژاندنوەی سرخان و ژرخانی ھر كۆمگیك. نزیك سیاسی، ناوەندی ل تاككان بوونوەی بونیادەكانی دیموكراتیزەبوونی ئاماژەكانی دەكاتوە. دووپات نریتكان و گكۆم ل ــاون داب گنجان ل زۆرــك ك ئمۆ ل بگرە سیاسیكان، پرس و رەھــنــد نیگرانی دووچـــاری سیاسی ئاگایی ببوونتوە، ل بری دۆزینوەی ھۆكارەكانی سیاسی پرۆسی ل گنجان دابانی ئم ندەخ ختاكی رەھا شوەیكی ب دا، ئستۆی حكومت و حزب با دەستكان، ئگر ئم ختا باركردن بنمایكی لۆژیكی ڕەخن شوەی ل ویستپ ئــوا ھبت بت، دا كموكورتیكانی كردنی دیاری و و كــراوە گفتوگۆیكی ب پویستی مئلك تگیشتن سازدانك ھی، بم خای ئیرادەی نبوونی گنجان ك لزۆر الوازی رەخن ل خود گرتن تا دەگات رەخنگرتن كۆمگا، ئــایــیــن، ــت، ــری ن و داب ــ ل گرتنڕەخن ئم ھتد. سیاسی، سیستمی ل پداچوونوەی خودەوە دەست پدەكات. مئ ــاری ك سیاست بن نابت الوان تاككی ھموو كاری سیاست بگرە ،نیینیشتیمانیی. دابانی سیاسیت ل كۆمگا مگل و رعی پتیكانی مكچ ل جگ یگا ھك رلوە. گتوناكھیچی تری ل ل بشداری الوان، سیاسی بشداری بۆ پارت سیاسیكان، میدیاكان، ركخراوەكانی ترەوە، دامزراوەكانی مدەنی، كۆمگای جیاكانی جیا گۆڕەپان رگای ل یاخود ئاست ئو لگڵ مامكردن كۆمگاوە،

جیاجیایان دەكوت سر توانستی فیكری كاریگرییكی ژر تودەك ئایا گنج، بدزتوە، دیالۆگ ل خۆی ك نگتیڤوە بۆ دەگــرــت لــبــرچــاو ھلومرجك چ پرسی كاتك چ یــاخــود خۆپیشاندان. نتوەیی دەخات پش پرسی تاككسی. سیاسی بــشــداری تــری رگایكی ھتد. ،بژاردنویش ھگا ئنجان و كۆی كۆمگوەكو بنمایكی سرەكی دیموكراتی مافكی دیموكراتوە سیستمكی لالین تاكبدەست كمح سنگكی دەكرت زامن شوناسی مغزای ھبژاردن وات گلوە، سیاسی ماف ئم ،تاك ھاووتیبوونی ماف كردنی زامــن بۆ دەكــاتــوە بوارك قۆناغیدا لم كوردستان كۆمیتیكان. برەو ئازادی سیاسی ھنگاوی ناوە ئگر وا لژین ئكی دیموكراتیش نگایكۆم لررەوەكی داین، دواجار غایب بوونی گنج ل بواری سیاستدا ل گریكی سایكۆلۆجی پیوەست ب رابردووەوە سرچاوەی گرتووە، لالیكی تر ئو ون خیاوانی الی گنجی و دەرەوە كاریگرییكانی ك یھ كورد كــردووە. دروســتــی تكنلۆژیا شۆڕشی برامبر تییكۆم رقكی ئنجامكی ویستپ كۆمگا. كایكانی سرجم ببۆ دابژتوە معریفیكان بنما دووبارە بۆ كاركردن و رابــردوو ب چاوخشاندنوە ئمۆ و ئایندە بو مانایی ك الوان درك ب میكانیزمكانی گیشتن ب ئامانجكانیان نژپن ھرەمكی شوەیكی ب بكن كو كار بۆ پرسكان، بالوەكی شر كس

نتوەیی و نیشتیمانییكان بكین.

وتــار

گلك رگا ھی بۆ گلك رگا ھی بۆ بشداری سیاسی بشداری سیاسی شداری لالوان، ب شداری لالوان، بپارت سیاسیكان، پارت سیاسیكان،

میدیاكان، میدیاكان، ركخراوەكانی ركخراوەكانی

كۆمگای مدەنی كۆمگای مدەنی یان دامزراوەكانی یان دامزراوەكانی

ترتر

July 2011 No 170

وتنکه پش

4

وتــار

ل بــاس زۆر دەبینین ئــمــرۆدا ـــاری رۆژگ لركخراوەكانی كۆمگای مدەنی دەكرت، جا چی ركخراوە نو دەوتیكان بت، یان ركخراوی نو خۆیی بت، بۆی ناكرت باس لم ركخراوان بكرت واو، چونككی دیموكراتی تمبوونی سیست ب بشمولی و دیكتاتۆر دەوتی ل كخراوانر ئم و دراوە دەمامك ھشبت ئگر نابت، بوونی دەوتدا راسپاردەكانی و بریار و نیمھ ژر لبدی ل ئرنی گشیكی ھیچ دەرناچت ركخراوەكانی بوونی ئاشكرای و روون ناكرت، كۆمگای مده نی ل ھر ووتكدا ب مانای ئوە دت، ك ھموو كس ب ئازادی مافی دامزراندنی پارت و ركخراوی سیاسی و پیشیی و كۆمیتی مرجك ب ھبت، نیشتیمانی مرۆڤایتی و برامبر ل كارەكانی و ئیش ل بت سربخۆ بندكی و كۆت ھیچ دەوــت نابت دەوتدا، جیھانی جارنامی ل ئمش دابنت، سر لمافكانی مرۆڤ ھاتووە و دەت ھموو كس ئازادە بشداری بكات ل ھر گردبوونوەیكی جماوەری ھیچ نابت و تیدا بت ئندام یان ،ئاشتییانكس ب زۆر و ب ویستی خۆی بكرت ئندام لم ركخراوان، بۆی نابت دەوت ب ھیچ شوەیك بكات، ب كخراوانم رئیش و كارەكانی ئ گری لرمرجك ئیش و كارەكانیان پچوانی یاسا و داب و نریتی گشتی نبت، یان بۆ دەوت نی ھیچ ئیش و كارك ب سر ئم ركخراوان بسپنت، كخراوانر ئــم سربخۆیی و ــازادی ئ چونككۆمیتی و سیاسی گشی سر ل یگبئم بۆ گرنگی و رز ووتانی ئو ،تــوو ئو ركخراوان دادەنن زیاتر و باشتر پش دەكون چی ل رووی گشسندنی بازار، یان ئابووری و برھم ئمریكاش و ئوروپا بت، پیشسازی و ھنان كۆمگای ركخراوەكانی چونك نمونن، باشترین مدەنی رۆی نوانگیری دەبینن ل نوان حكومت و خكدا، چونك ل رگای ئم ركخراوان دووبارە دروست و دەكا پ دەست كۆمگا ركخستنی دەبت ل ھموو بوارەكاندا، ركخستن و بشداری و پیش مای نوخبر بنس ل كخراوانم ركردن لو ناونیشان نك ئاراستی سیاسی بۆی، دەكرت نو پوەرە پی ب كخراوانر ئم بوونی بین دەوتیكان ئوا فزای سیاسی كاڵ دەكاتوە و وە لكان تۆخ دەكاتوەییتزای نشتیمانی و نف

سر بنمای ھاو پیشیی بوون، ھۆكاری چارەسر نالی نو گرفتكانی كشو زۆربـــی كردنی سیاسیكان، دەكرت بین خای ب یکگیشتنی زۆربـــی بــۆیــ كانسیاسی ئــاراســتــ ھــمــوو یھ خۆیان قسی رووەوە لم بیرمندەكانیش بدرت تواو گرنگی دەبت دەت لۆك) جۆن )مدەنی، كۆمگای ركخراوەكانی مفھومی بپاراستنی گرەنتی كخراوانر ئم بوونی چونكئازادی مرۆڤ چۆن وەك دەكات مرۆڤ مافكانی ك سروشتیكاندا یاسا سایی ل ھبوو تواوی مرۆڤ ب یكسانی دەژیا، (ھیگل ) دەت بوونی كردنی دابش بۆ خۆشكرە رگا كخراوانر ئم و تاك پداویستیكانی كردنی دابین و كار ھلی رگایك بۆ كبرك بازار و پاراستنی برژەوەندی ركخراوانش ئم گرنگیكانی دیارترین تــاك، ویستپ یكم دەبینتوە، خا س لم خۆی كخراوانر ئــم ســرمــایــداریــدا سیستمی لسیستمی پاراستنی بۆ شورە و بربست ببندیموكراتی لو وت و ھوڵ بدەن دەوت ھموو و كۆمیتی و ئــابــووری و سیاسی كایكانی ب تاك بــرژەوەنــدی بۆ پیشسازی و بازرگانی كخراوانر ئم كردنی چاالك چونك بھی، جكۆدەكاتوە چتردا ھموو ئاستكان ل ژر یك و ھماھنگی ل نوان ئاراستكان دروست دەكات، دووەم بوونی ئم ركخراوان ب ئازادی ب ب بەی چونك كار دادەنرت، ووت دیموكراتی ل پشتی كردن و پكھاتی ئم ركخراوان ل بنمادا ل سر ئیش كارو و بندە دەنگدان و خۆپاوتن بنمای ئمانش ب خشخۆب شوەی ب تیایدا كردن ئم یم س نابت، تــواو و كام دیموكراسی چاودر رۆی دیموكراتیكاندا تو ل كخراوانردەگرین ل سر كارەكانی دەوت و رگری دەكن ل ھر زیادە رۆییك ك دەوت ل سر دیموكراتی ب بم بــدات، ئنجامی یاسا كردنی پشل و مرجك ئم ركخراوان رگای ئاشتی بگرن بر بۆ ی كژانو چین و توكردنی داواكاری ئ جب جبۆی دامزراون و ببت زامنی ماف و ئازادیكانی ش لمكخراوەكانی ئتدا . ھیوادارین رو تاك ل كی زیاتر لخۆییربرەو سن بنگاو بنئایندەدا ھپناو بنیادنانی ركخراوكی سیستماتیك ب پی

پوەرە نو دەوتیكان٠

رۆڵ و گرنگی ركخراوەكانی كۆمگای مدەنی

موكه ره م فائق تۆفیق

ركخراوەكانی ركخراوەكانی كۆمگای مدەنی كۆمگای مدەنی رۆی نوانگیری رۆی نوانگیری دەبینن ل نوان دەبینن ل نوان

حكومت و خكدا، حكومت و خكدا، چونك ل رگای ئم چونك ل رگای ئم ركخراوان دووبارە ركخراوان دووبارە ركخستنی كۆمگا ركخستنی كۆمگا دەست پ دەكادەست پ دەكا

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

5

وتنکه پش

5

پشكیگشتگیرو پناسیكی نیی ئاسان ئگرچی كورتكراوە بۆ ووشی بكاری بكین، وەل دەكرێ ل ئابووریو و جڤاكی دیاردەیكی بكاری بین گی ل مرۆڤوە ژیانی دەستپكردنی سرەتای بمنتوە، لگیدا بردەوامیش ڕەنگ و ھاتووە ھنانی كارنب وات بكاری دیك واتایكی بدەستی ھبوونی سرەڕای كار وزەی بتواوەتی كار، وەك الی ھموو الیكمان ئاشكرای ل جیھانی مترسیدارانی دیاردە لو ككی بكاری ئمۆ و حكومت ل ــك زۆر بۆ زۆری كشیكی كمانایكی ب دروستكردووە، دونیا سیستمكانی تت دەونانو تكی جیھانییرانكاری قب دیكپشكوتووەكانیش نیانتوانیوە خۆیانی ل دەرباز بواری ــارەزای ش ھندك پچوانوە ب بكن، ئابووری وای دەبینن بكاری ب پلی یكم گرفتی كرڤی و ئاست ــارە دی ،وتووەكانشكپ تــوبكاریش ل وتك بۆ وتكی دی ل ھمان ئاست نیی و بپی ھكوتی جیۆپۆلۆتیكی دەوتان و سیستمی سیاسی و ئابووری و زۆری و كمی وەل بسردادت، گۆڕانی دانیشتوانوە ژمارەی ك بگایر كۆمھ ل كیرانت قك برچۆنھ

ڕژەیك بوونی ھی و پشناچ ل كاتكی نزیكدا كۆمگی مرۆڤایتی ڕگ چارەیكی كۆتایی بۆ ئو

كشی ل ھگبدابت.

جۆرەكانی بكاریھیو جۆركی ل زیاتر بكاری بگومان بواری لسر كاریگری بشوازك ھریكشیان بكاردەبت، كسی بژوی دابزینی و ئابووری وەك بكاری وەرزی وات ئو كركارانی ب ھۆی كاریان وەرزدا یك ل تنھا كارەكیان سروشتی ھیو ل وەرزەكانی تر دەست ب تاڵ دەمننوە، ھۆی ب جۆرەیان ئم ك داپۆشراو بكاری یان ل ھاووتی دامزراندنی ل برنامییی ب ئو كرتی گشتیدا ل كوردستان كاری پكرا ڕژەكی ك شــــوەك بــ تــرســیــداردایــمــ ئاستكی لــچارەسركردنی بكاری داپۆشراو یان ڕووپۆش لم قۆناغی ھرمدا كاركی ئستم، جگ لوانش بكاری خولی و بكاری ھیكلیش ل پۆلنكردنی بكاریدا شونی خۆیان ھیو، جۆرەكانی بكاریش ل وتیك بۆ وتیكی تر رژەكی ب پی سیستمی گۆرانكاریان حكومت پالنی نخشو و ئابووری

بسردادت.

بكار كی؟ ئوەی لگڵ ك یسك ئو بكار بگومان توانای كاركردنی ھیو ئارەزووش دەكا كار بكات و، جگ لوەش ب كری ڕۆژیش ڕازی كچی كاری كسی ئو بین دەكرێ واتك دەستناكوت، ك تنھا ب دوای كاركی دیاریكراودا دەگڕت یان مبستی كریكی برزە ئوان ناكون نو پۆلنی بكارەكانوە، بۆ نموون وەكو ئوەی ل كوردستان دەیبینین ك بكاری ب ڕژەیك بتایبتی ل ناو توژی الواندا بوونی ھی، بشكی زۆری گنجكانمان لگڵ ئوەی كاریش ھی بیكن، بم ئامادەنین

ھموو جۆرە كارك بكن، ئوان زیاتر بدوای ئو كاراندا دەگڕن ك ماندوو بوونی كمو داھاتیشی زۆرە، بگومان ئو جۆرە كاركردنش ڕەنگ ل ھیچ بۆچوونی ب نكوت، دەست ئاسانی ب وتك گورە ڕۆكی چاولكری ــاردەی دی لرەدا من دەبین ئوەش ل كاتكدای ك ھر یك و سیری كسكی دیكی ل خۆی باتر دەكات مومكینیش نابت ھموو تاككان وەكو یكتر دەرفتی كاری چۆن وەك ھبكوێ، بۆ برزی داھاتی و باش ئاستی گوزەرانیش ل كسك بۆ كسكیتر جیاوازی سیستمی دەرئنجامكی ئوەش بگومان ،یھسرمایداری و بازاڕی ئازادە، لوەشدا دەگین ئو ڕاستیی ھموو ئوانی خۆیان ب بكار دەناسنن ئوەشدا لگڵ بم تواوبن، بكاری نی مرج ڕژەیك ب كوردستان ل ڕاستقینش بكاری كاركی ڕژە ئو دیاریكردنی بم ،یھ بوونی كی درووست و بریرژمی سوكاتتا ئ مستئ

دواداچوونكی ئكادیمی بۆ دیاردەك نكرت.

ھۆكارەكانی قیرانی بكاری ل ھرمل ڕاستیدا ھۆكارەكانی قیرانی بكاری ل گڵ بم جیاوازە، تر وتكی بۆ وتك ل ئوەی كۆمك ھۆكاریش ھی تا ڕادەیك سبارەت بو كشكی دەوتان ھموو ل ھاوبشو دیاردە دەستنیشانكردنی ب سبارەت كــردووە، ئاۆزتر بكاری فراوانبوونی یان سرھدان ھۆكارەكانی م بكی یپل بۆچوونی من ب كوردستان ب لفرمانبران دامزراندنی ل بوو حكومت پالنی كۆمك ــوەش ئ بگومان گشتی، كرتی لبڕوەبردن ل ئزموونی كم و سیاسی ھۆكاری و دواتریش قۆرغكردنی پۆست ئیداریكانی لالین چند ل بوو، لدواوە نشیاوەوە كسی ھندك سای ڕابردوودا حكومت ھزاران كسی ل دام و دەزگا فرمیكانی خۆی دامزراند ب ئوەی ھیچ

بكاری ...گرفتی ئمرۆو، كارەساتی سبی وانن، ئك بكموو جۆرە كارم ئامادەنین ھن، ببیك یوەی كاریش ھڵ ئگكانمان لنجكی زۆری گشب

زیاتر بدوای ئو كاراندا دەگڕن ك ماندوو بوونی كمو داھاتیشی زۆرە

ل جیھانی ئمۆ بكاری ل جیھانی ئمۆ بكاری یكك لو دیاردە یكك لو دیاردە ی كترسیدارانم ی كترسیدارانمكشیكی زۆری بۆ كشیكی زۆری بۆ

زۆرك ل حكومت و زۆرك ل حكومت و سیستمكانی دونیا سیستمكانی دونیا

دروستكردووەدروستكردووە

تریف ئازاد

به دواداچــوون

July 2011 No 170

وتنکه پش

6

ل جیاتی ئوەی فرمانگیك دەیان بردەست و پاسوانی ھبت، دەكرا ئو ل جیاتی ئوەی فرمانگیك دەیان بردەست و پاسوانی ھبت، دەكرا ئو خك ل پۆژەیكی بۆ نموون كشتوكای دابمزرت ك ئوكات ھم دەتوانرا خك ل پۆژەیكی بۆ نموون كشتوكای دابمزرت ك ئوكات ھم دەتوانرا

موچكی زیادبكرێ، ھمیش ئو كس برھمكی دەبووموچكی زیادبكرێ، ھمیش ئو كس برھمكی دەبوو

پوەركی زانستی و ئاستی شارەزایی ڕەچاوبكرێ، قس بویژدانوە دەب لرەشدا مئ ھرچندە ك بوو كم مافی خب وەیستم ئبین، مبكحكومت دایانبمزرن كوات دامزراندنك خۆی كزراندندام ل ببرنامیی بكو نبوو، ھ بووایر پالن ھگئ ی درووستكرد، چونككشكل جیاتی ئوەی فرمانگیك دەیان بردەست و پاسوانی ھبت دەكرا ئو خك ل پۆژەیكی ھم وكاتئ ك دابمزرت كشتوكای نموون بۆ سك ئو ھمیش زیادبكرێ، موچكی دەتوانرا برھمكی دەبوو، وەكو دەشبینین ئستا حكومت ڕووبڕووی ئو كشی بۆتوە ك بشكی برچاوی مدایك ئاستكی ل موچكیان ك فرمانبران موچیی ئو چونك ــن، دەزان بكار ب خۆیان مسۆگر بۆ ژیانیان پداویستیكانی وەریدەگرن ڕژەی برزبوونوەی ھۆی بۆت ئوەش و ناكات

بكاری ڕووپۆش

لگڵ ــراورد ــب ب ھرم ل بكاری ڕــژەی

دەوتانی جیھانبكاری پدا ئاماژەمان پشتر ل ھــروەكــو بڕژەیك وتاندا ھموو ل جیھانیو قیرانكی وەزارەتی فرمیكانی ئامارە بپی ،یھ بوونی كاری ئمریكی ڕژەی بكاری لم وتدا ١٠٪ ی تپڕاندووە، بگومان ئوەش حكومتكی ئۆبامای تو وقامی ئش توندی ڕەخنیكی ڕووبــڕووی یشك لو ئوروپیش وتانی دیسان كردۆتوە، ببش نین ھندك وتی بۆ نموون وەك ئیسپانیا رەبیش كتانی ع١٥٪ زیاترە، و كاریان لژەی بڕبشكیان ب دراوسی عراق و ھرمی كوردستان ھژمار دەكرن ب پی ڕاپۆرتكی ڕكخراوی كاری ،ی ٪١٤ ســـرووی ل بكاری ــژەی ڕ عــرەبــی سبارەت ب ڕژەی بكاریش ل ھرمی كوردستاندا ك یك ئاماری جۆراو جۆر ھڕاستیدا كۆم لئم بشوەیكی ڕەھا ناتوانین پشتی پببستین، ئوكاتی تا پكرد ئاماژەمان پشتریش وەك ئاماركی تواو بۆ دانیشتووانی ھرم ل بردەستدا نبت محا ئو ڕژەی وەكو ھی دەستنیشان

كوردستان ل گشتی شوەیكی ب بم بكرت، دەزگا حكومی و نا حكومیكان پشتاستی دەكنوە دەخمنرت، ٪١١-١٤ نوان ل بكاری ڕژەی بگومان بت ژەیڕ بو قناعتیشمان ئگر موو گرفتو ھرەڕای ئی سنجامو ئئ یندەگ ب ژەكڕ یم بوونی ھرھ ی لجۆران جۆر ب ل جیھان وتانی زۆری بشكی لگڵ بــراورد ئاستكی زۆر باشدای، كب بۆچوونی ئم ئگر حكومت پالنكی تۆكمی ھبت ل چند ساكی كمی داھاتوودا ئو ڕژەی بشوەیكی زۆر باش

دادەبزت.

كمو كوڕی یاساییكانتواوی ڕكخستنی نی ــوەدا ل گومانك ھیچ ،كدا كاری یاساكانیگر كۆمھبوارەكانی ژیان لبابتی بكاریش ل ھرمی كوردستان بشكی زۆری پیوەندی ب كموكوڕی ل بواری یاسادا ھی، ھر بواركیش ك یاسا نیتوانی جۆرك ل ھاوسنگی تدا درووستبكات ب دنیاییوە ڕووبڕووی قیران و

به دواداچــوون

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

7

ستاش لكوردستان تا ئوە، لتری دەبروبسببواری كاردا كار بیاسا كۆنكانی سردەمی ڕژمی پشوو دەكرێ، ئوە جگ لوەی نبوونی یاسایك و بــوون خاننشین كركارو مافی پاراستنی بۆ نبوونی بیمی بكاری لكرتی تایبتیدا ھریكو فراوانبوونی لسر نرنی كاریگری جۆرك ب سروشتی مرۆڤ وای چونك ،یكاریدا ھدیاردەی بل ھر كارو رچاالكیكی خۆیدا ئگر ل ئایندەكی دنیا نبوو ناتوان بشوەیكی ئاسایی ئو ئركی لوەش جگ ،نڕبپ ڕای شانیتی لسر كئستاش تا كار بواری ل یاسایی ئو تنانت كارپكراوە ل كوردستان ب شوەیكی تواو كاری پناكرت، بۆنموون لیژنكانی پشكنین بۆ كرتی تایبت ك كاریان بدواداچوون و كموكوڕی یاسایی كارەو، میدانكانی سالمتی و تندرووستی و بھزترین كارت بدەست حكومتوە بۆ چاودری ھرە بشی كچی كركاران، مافی پاراستنی و كارەكانیان شونی ل كوردستان كركارانی زۆری فرمانگكانی نبینیوە، ناوەوە بو لیژنیكیان وەكارخستن و ڕاھنان و ئامادەكاریكان بۆ كركاران خۆیان بكارەكانی ویستپ كار یاسای بپی زۆری بشكی دیسان بداخوە بم ھبستن، كركاران و بكارانی ھرم بچوكترین زانیاریان لسر ئستا بۆی ،نیی حكومت فرمیانی دەزگا ئو موكوڕیك یاسادانان دەستی ھاتوو ئوە كاتی یاساییكانی كار چارەسربكاو، حكومتیش پالن و كاری لژەی بوەی ڕمبوونكی نوێ بۆ كیخشن

كوردستان دابژێ.

بكاری و كشی كۆمیتی خراپی كاریگی ڕاستوخۆ بكاری دیـــارە دەكات، دروست بكارەوە كسی گوزەرانی بسر نابات شك كارك ھیچ مرۆڤك كاتك چونك و كاتدابینبكات ئ كانی ژیانی خۆی پویستیپ گومان ناشتوانو ب كدەشكوە تڕووی دەروونی لشانیتی لسر خزان برامبر ئركی ئــو شردەككۆتاییدا س وەش لیان بكات، ئجبجتكچوونی و كۆمیتی كشی سرھدانی بۆ شیرازەی خزان و برزبوونوەی ڕژەی جیابوونوەو ب بكارەكان كاتك یان خزان، ھوەشانوەی و خزان ناتوانن ئابووریانوە باری خراپی ھۆی پروەردە تندرووست شوەیكی ب منداكانیان رنبیانن پــارە پیداكردنی بۆ ناچارن و بكن ئوەش دیارە گشتیكان، نشو و شقام سر كات ئو لدەكوتوەو خراپتری كشی دەیان حكومتیش ناتوان كۆنترۆیان بكات و باجكشی

دەكوت سر تواوی كۆمگوە، ئوانو سدان قیرانی دەرئنجامی كۆمیتی تــری گرفتی بكاریو چارەسركردنكانیشیان لگڵ فراوانبوونی

دیاردەك ئاۆزترو ئستمتر دەبت.

بكاری و دیاردەی تاوانلسر جخت بدواداچوونكان لكۆینوەو ھۆكارانی لو ككی بكاری ك دەكــن ئوە دیــاردەی لگڵ یھ بھزی پیوەندیكی ك كارەوە، چونكسی بن كالینجامدانی تاوان لئل بنڕەتدا یك ل فاكترە دیارەكانی تاوان گرفتی ت بزك ئاستی ئابووری داببتر وھو لئابووریپچوانوە كرڤی ئنجامدانی تاوان برز دەبتوە، پكردنوەی بۆ ناچاردەبن بكارەكان پیی بو بۆ ھانا ژیانیان سرەتاییكانی داویستیپجگرەوەیكی دیك ببن، كاتكیش ھیچ بدیلكی دیكیان بۆ نادۆزرتوە ئوكات زۆر بئاسانی لالین كسانی خراپ یان نیارانی وتوە بۆ ئنجامدانی سوودیان وت ئمنی ڕەوشــی تكدانی و تــاوان بارەوە لو نموونش زیندووترین لوەردەگیرێ، بارودۆخی ئستای ئراق كوەك دەبینین ل دوای پرۆسی ئازادی ئم وتوە بھۆی قیرانی سیاسی و زاڵ نبوونی حكومت بسر كارو بارەكانی خۆی باشووری و ناوەڕاست شارەكانی زۆری خككی و تیرۆرستیكان ڕكخراوە دوای وتنك كتوچارەنووسی ئراقیشیان برەو ئاقاركی خراپ برد، ڕەوشی ئو چارەسرنكردنی دنیاییوەش بئستای ئراق ل ڕووی بكاریوە كشك زۆر لوەی ئمۆ ئاۆزتر دەكات، بۆی ل پناو سالمتی و ھموو حكومت ویستپ گكۆم ئاسایشی دیــاردەی پھنانی كۆتاییی بۆ خۆی كارتكانی

بكاری بخات كار.

منداڵ و كاركردنھرچندە ب پی ڕكوتن و یاسانودەوتیكان و دەستوورو یاساكانی ناوەخۆش كاركردنی مندان كی وەدا نیكیش لھیچ گومان وەل ،یدەغقكاركردنی بكاری ــاردەی دی دەرئنجامكانی لدایك ئو چونك ،ندەھ خۆیدا بدوای مندان خۆیان پداویستیكانی پكردنوەی بۆ باوكی و باشتركردنی بۆ ناچاردەبن دەستناكوێ كاریان ژیانیان بــژــوی دابینكرنی و ــووری ــاب ئ بـــاری دیارە بــرن، منداكانیان كارپكردنی بۆ ھانا جۆراوجۆری گرفتی كۆمك مندنیش كاركردنی فكرو ڕووی ل منداڵ پیی بو لدەكوتوە لالین بئاسانی زۆر پنگیشتووەو جستوە

دەكرن، ئیستغالل كۆمگوە خراپكانی سكھرچندە ب براورد لگڵ سانی ڕابردوو كمترە، تا مندان كارپكردنی دیــاردەی بداخوە بم ئستاش ل ھرمی كوردستان ب ڕژەیك بوونی بازاڕەكانی ل شۆستو لسر ڕۆژان مئ ،یھكاری خریكی ك دەبینین مندان كوردستان و عمبای و دەستگری نموونی جــۆراوجــۆری ڕاستیشدا ل ــرن، ت كــاری چندەھا و شاگردی مرۆڤی نمندا ئو زۆری بشكی دواڕۆژدا لبو پشتبستن ب دەرناچ ل تندرووستیان ڕاستیی مرۆڤ ل تمنی مندایدا پویست خریكی خوندن بت و لالین گورەكانوە پروەردەبكرێ تبتی خۆی و نسایخاوەن ك توەی بببۆ ئھۆی بزاری و سریشی كۆمگ، بۆی دیسان ئو لسر بدواداچوونی تحكوم كاری ئوەش ،ن دابنك بۆ كاری مندات و سنووربھ پرسیك ل ھنگاوەكانی چارەسركردنی ئو كشیش

.كاریژەی بوەی ڕمكردنك

كركاری بیانیچند لــم ئــاگــاداریــن الیكمان ھموو وەك بكاری دیــاردەی بوونی سرباری دواییدا سای چندین ھرم بازرگانانی لالین كوردستان لبیانی كركاری ھنانی ب تایبت كۆمپانیای ل ــزران، دام كمدەرامت ھــژارو دەوتانی لڕاستیشدا بپی یاسا ھنانی كركاری بیانی چند مرجكی نموونی جۆری كارو تندرووستی و ئمنی و ھتا دوایی ھی، ئو كۆمپانیایان چندە ڕەچاوی ئو مرجان دەكن و حكومت تا چند كۆنترۆی بم ،جودای بابتكی ئوە كــردووە دۆخكی ھنانی دەستی كار لدەرەوە بگومان ل كۆتاییدا باشی و خراپی خۆی ھی، لالیك ھاتن ژوورەوەی ھر كركاركی بیانی دەرفتكی كار ل كركاركی كركارە كاتك بتایبتی دەكات داگیر خۆمای وتكانی دراوی ڕەسیدی ب ھۆی ب بیانیكان خۆیانوە بھر كریك كاربكن سوودمند دەبن و، جگ لوەش ئیستغالل كردنیان لالین خاوەن مئاسانترە، ئ كاری خۆمانچاو كر وە لكارەكانلو بابت لو خادا ھق ب كركارەكانی خۆمان گوزەران ئاستی كۆمگیك لھر ك دەدەیــن داھاتكی پداویستیكان دابینكردنی برزبووەو زیاتری ویست پویست كری كركاریش برزبتوە، موچی حكومی فرمانبركی كاتك بۆنموون ئاسایی دیناربت ھزار دووسد مانگانی ٢٠٠٠٠٠ كركاركیش ڕۆژانكی ١٠ دە ھزار دیناربت بم لگڵ و دەبت زیاد موچكی فرمانبر كاتك

به دواداچــوون

July 2011 No 170

وتنکه پش

8

ئوەشدا نرخكان ل بازاڕ بھۆی زۆربوونی پارەی دەستاودەست زیاد دەبن ب ھیچ شوەیك عدالت ھر كركاریش ڕۆژانــی نی لوەدا ھاوسنگی و ئو بگومان چونك بمنتوە، جارانی بكری خۆی ژیانی پارەی بە بو ناتوان كركار كاتدابینبكات، لالیكی دیكوە خاوەن كارەكان ھوڵ بۆ ھنانی ڕژەیكی زیاتری كركاری بیانی دەدەن ل ھرزانترەو بیانی كاری دەستی بیانووەی بو خۆمای كركاری ل كارەكیان باریشدا ھندك شوەیكی ب ناتوانین مئ بگومان پوختترە، ڕەھا پاساوەكی ئوان قبوڵ نكین، بم لرەدا ،تحكوم ئركی یشھاوك ئو ھاوسنگكردنی وات حكومت پویست لڕی یاساو ڕینماییكانوە ب پشتبستن ب داتاو ئامارەكان چارەیك بۆ ئو خاوەن سر تودەك ئوەی بدۆزتوە، یشك ب ھست وەیئ كوردستانیش بڕزەكانی كارە كركاری برامبر بكن نتوەیی برپرسیاری ئامانج خۆیان برژەوەندیكانی تنھا و خۆمای

نبت.

كاریگری بكاری لسر كۆچی گنجان ل دەومندە كوردستان ھرمی ئگرچی ڕەسمیكان ئامارە كارەوەو ھزی ھبوونی ڕووی تمنیان ك كسانی ئو ڕــژەی دەیسلمنن ل دەبتوە نزیك یدایسا ٥٥ تا ١٥ نوان لئوەی بۆ ئاشكرای ئاماژەیكی ئــوەش ،٪٥٥الوە، كۆمگیكی كوردستانی كۆمگی كسامانی ھبوونی ڕووی ل دیسان لــوەش جگو لپیت پ خاككی كوردستان سرووشتیوە وەرنگرتن سوود بھۆی بم ،یھ برەكتی نتوانراوە سردەمیانوە ڕكخستنكی نبوونی و بشوەیكی زانستی سوود لو ھزە نتوەییانوە بونیادنانی سرچاوەی گرنگترین ك وەربگیرت

ژرخانی ئابوورین و، ل ئنجامیشدا دیاردەی كمی كاری لكوتۆتوە، بگومان ئو بكاریش ب پلی یكم ڕووبڕووی توژی الوان دەبتوە بو پیی الوان زیاتر ل توژەكانی تری كۆمگ پویستیان و ئایندەیان مسۆگركردنی بۆ یھ داھــات بجبجكردنی خواستی گنجانیان، دیارە ئوەش الوەكانمان بیر ل وەی كل كی خراپ دەبینڕۆب جھشتنی وت و گرتن بری ڕگای ھندەران بكنوە بو مبستی ب ھر نرخك بت ب دوای ئایندەو چارەنووسی خۆیاندا بگڕن، دیارە دیاردەی كۆچی الوانیش ئگرچی بھۆی باشتربوونی ڕەوشی ئابووری ھرم ل جاران كمتر بۆتوە، بم ئو كۆمك كۆتاییدا ل من بۆچوونی ب دیاردەی وەش لگومان ئب ،ندوای خۆیدا دەھب شكوتان نامۆی كلتووری ناوەوەی نانھ ئنجامی خۆمانوە، كۆمگی لالین قبونكردنی و بۆی سرھگرتنی الوان بۆ دەرەوەی وت ئگر ،نیئابووری ناوەخۆ بگ ك سوودیش بوەیشب

بم دواجار زیانكانی ل سوودەكانی زیاترە.

ڕۆی كرتی تایبت ل كمبوونوەی بكاریدادیارە ل وتانی دونیادا كرتی تایبت ڕۆی گورە ل دابینكردنی كاردا دەبینت و تنانت بۆ كركاران ھیچ جیاوازیك لوەدا نی ك ل كرتی تایبت یان كرتی گشتیدا كاربكن، چونك تواوی ئو مافانی كركاركی بۆ ھیتی گشتی كرتی كركاركی توش لربۆیركراوە، ھتیش مسۆگرتی تایبكسرەكی ڕۆــی تایبت كرتی پشكوتووەكان حكومت ھاوشانی و دەبین ئابووریدا بونیادی لبم كۆمگدا، ژیانی بڕوەبردنی ل بشدارە كنگیكوردستان ھاوس وە وەكو دەبینین لداخببو شوەی نی، بۆی ھاووتیكی نخوندەوار تا ل ھمووی پیمانگاكان زانكۆو دەرچووانی دەگاتحكومیكاندا رمانگف ل كی ل ودایئ ھوی زیاتر ھۆی بووەت لوەی جگ ئوەش دابمزرێ زۆریشی پاپستۆیكی ڕووپۆش، بكاری بوونی شوەیك ب درووســتــكــردووە حكومت لسر كنتوان وەكو پویست ژیانی فرمانبرەكانی خۆی مسۆگربكات و بھۆی زۆری فرمانبرانیشوە پتای گندەی و دیاردەی ڕۆتین ل ناو دەزگا حكومیكان زیادی كردووەو ل زۆر شونیشدا دەوام بۆت نۆرەو ڕاستقینی برھمكی ھیچ ئوەی ب فرمانبر ھبت ڕۆژەكان بڕدەكات، سرباری ئوەش جۆرك وەو ڕۆژنیكای ناوەتشارەكاندا ھ نا ئارامی ل لناڕەزایی و خۆپیشاندانی دەرچووانی زانكۆ بمبستی بگومان نبینین، گشتیدا لكرتی دامزراندنیان

ندرووستت یاسایكی نبوونی ئــوەش ھۆكاری دەرچووكی ئگرنا تایبت، كرتی كركارانی بۆ زانكۆ بتایبتی ئوانی شونیان ل كرتی تایبت دەبتوە ل جیاتی ئوەی بیر لوە بكاتوە كسكی كاركی ــدوای ب گشتیدا لكرتی ب برھم ببگومان دەگڕا، تایبتدا كۆمپانیایكی ل شیاودا بۆ ھاووتی متمانی ك تحكوم ئركی ئوەش دەركردنی ڕی ل و درووستبكات تایبت كرتی

یاسای پویستوە ئم گرفت چارەسربكات.

دوایین قسدیاردەی چارەسركردنی ب پیوەندی ئوەی سادە گرفتكی بكاری بگومان یھ بكاریوە نی تا بتوانرێ ب مانگك و دوو مانگ چارەسر كمكردنوەی و چارەسركردن كو ب بكرت، زۆری شكی ب كرد باسمان كوەك تایپ ئو دەوتانی جیھان ب دەستیوە دەنان پویستی ب حكومت درژخاینی برنامیكی و پالن ب ،یھ كارەكانوە خاوەن سرمایدارو ھاوكاری یرانو قوەی ئڕووبوونبۆچوونی من بۆ ڕووب بشارەزا و ئكادیمی كسانی ل سوود ویستپزۆر لــوەش جگ وەربگیرێ، ئابووری بــواری لباشتر دەبت ئگر یكم ھنگاو ل پكردنوەی كموكوڕی یاساییكانوە دەست پبكرێ، ئوەش تایبتی ب یاسایك پــۆژە چند داڕشتنی بتایبت كرتی ل كــار شوازی ڕكخستنی بۆ بیمی ڕووی ل كركار مافكانی دابینكردنی و تندرووستی بیمی و خاننشینكردن و بكاری گرفتی تووشی كاتی لو ژیانیان دنیاكردنی و دواتریش دەبنوە، ئندامی كم یان جستیی حكومت پویست بشوەیكی ل ئستا باشتر ئو یاسایایی ل بواری كار ل بردەستدای كارپبكات كار دۆزینوەی تایبتكانی رمانگف و دەزگا و ئكتیڤتر بكات، ڕكخستن و ھاوسنگكردنی ھردوو بۆ ھۆكارە باشترین كار خــاوەن كركارو الینی ئوەی كرتی تایبت ل ھاوكاری كردنی حكومت بونیادی ل ئویش و بستھ خۆی ئركی ب ت، لی دیاربنجپمدا جرر خانی ئابووری ھژكۆتاییدا من دەموێ ئوە بم ئگر بكاری بۆ ئمۆی ھرم تنھا گرفتكی سرپی ب و لناو ،بووب بزر دیك كارگیكانی و سیاسی شكبرپرسانی ھرمی كوردستان دەب لوە دنیابن ئو دیاردەی بۆ سبی گورەترین ناڕەزایی شقام و كارەساتی جۆراوجۆری لدەكوتوە، بۆی ھرچند دەستپبكرێ چارەسركردنی ھنگاوەكانی زووتر

باشترە.

پتای گندەی و پتای گندەی و دیاردەی ڕۆتین ل دیاردەی ڕۆتین ل

ناو دەزگا حكومیكان ناو دەزگا حكومیكان زیادی كردووە و ل زۆر زیادی كردووە و ل زۆر نیشدا دەوام بۆتشو نیشدا دەوام بۆتشو ر برمانبنۆرەو ف ر برمانبنۆرەو ف

ئوەی ھیچ برھمكی ئوەی ھیچ برھمكی ڕاستقینی ھبت ڕاستقینی ھبت ڕۆژەكان بڕدەكاتڕۆژەكان بڕدەكات

به دواداچــوون

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

9

گۆدا مایر

م دا بدەی بیستس ل ی كو ژنانو ئن لمایر)ی (گۆدا ناوی نابت گیشتون دەست -١٩٦٩ ساكانی ل ئیسرائیل وەزیرانی سرۆك ل لــوەی جگ ژن ئم بكرت، بیر ل ١٩٧٤سخترین سردەم و قۆناغكانی دەوتی ئیسرائیل سرەتای ل ھر بكو دەست، گرت دەستی دامزراندنی دەوتی ئیسرائیلوە ڕۆكی گرنگی ل سیاستی دەرەكی و ناوخۆیی بینیوە. یكك

.تو دەورانی ئنزردام بووە لگۆدا مایر كل سای ١٩٧٨ ل تمنی ٨٠ كی ناودار كۆچی دوایی كرد، لی دا وەك ژنسا ل روسی ھژاری بنمایكی ل ١٨٩٨ سای شاری كییفی ئوكاتی روسیا ل دایك بووە. باوكی ھژار دارتاشكی مابۆڤیچ) (مووشی گۆدامایر بوو ب زەحمت دەیتوانی بژوی بنماكی دابین بكات. گۆدا و س خوشككی جگ ل برستی و ھژاری و سوكایتی پكردن و ئازاری دراوسكان دەچشت، مینتیان ھاوتمنیان كچانی و كمایتیكی سردەمدا لو روسیا جولككانی زوم لكراو بوون، بردەوام ل ژر ئازار و نھامتی مابۆڤیچ بنمای بوون. دا كوشتن تنانت و فرۆشت، موكیان و ماڵ ھموو ١٩٠٦ سای للگڵ كرد دابین ئمریكایان رۆیشتنی خرجی تو ورەو ئب كرانی جولكۆچب ك لكۆمبركوتن. ل ویالیتی( ویسكانسن)ی ئمریكا راورد بندە بارودۆخییان بر چبوون، ھجنیشتروسیا باشتر بوو، بم ھر ل برستی و ھژاریدا دارتاشی كارگیكی ل باوكی ل جگ دەژیان. یارمتی بۆ بوو ناچار دایكیشی دەكرد كاری دا دانی ھاوسری ل دابینكردنی بژوی بنماكی بكاتوە. بچوك فرۆشی (بۆن) عتر دوكانكی بوو ناچاربوو ب كی ٩ سادا كچوكاتداش لگۆجگی خوندن ل دوكانی دایكی كار بكات. گۆدا ل باوك و خوشككانی فری زمانی عیبری بوو،

دایكی فرۆشكی بۆن دوكانی بھۆی كم كم قسكردنی رۆژانی لگڵ خك ب تواوی بسر

ئینگلیزیشدا دا زاڵ بوو. تبب بوو ئــوە ئاواتی مندایوە ل گۆدا

كچی دارتاشكی ھژاری روسی، ل كركاریوەگیشت پۆستی سرۆك وەزیرانی ئیسرائیل

محمد عومر

مـــژوو

July 2011 No 170

وتنکه پش

10

مـــژوو

دەیگوت نبوو رازی باوكی ــم ب مامۆستا، دەكن مامۆستایتی كاری كچانی ئو زۆربی ناتوانن زەماوەند بكن ل ماوە دەمننوە، بم گۆدا دەیویست بھر شوەیك بت ب ئامانجی ی بكمایدا بننی ١٥ سامت خۆی بگات للگڵ (دنڤر) شاری ل دا بریاری جھشت بــاری خوشككی ــژی. ب ــی ــورەك گ خوشك

داراییان باش نبوو بۆی گۆدا كاری دەكرد.سای حڤدە تمنی ل یكمجار بۆ مایر فیدراسیۆنی ل و سیاسی كاروباری ناو چووە دا كركاری دەستی بكار و چاالكی كرد. ل رەوتی ناوی ب یھودی الوكی لگڵ چاالكیان ئم میرسۆن موریس بوو، ئاشنا میرسۆن) (موریس دروشم و پروپاگندەی ل پۆسترەكاندا دەنووسی، ناو چوون گۆدا لگڵ دا سای ٢٠ تمنی لپرۆسی ھاوسرگیرییوە. پكوە ل ركخراوكی ئمریكا جولككانی ھاندانی بۆ بوون كجولبۆ كۆچ كردنیان بۆ فلستین. لسای ١٩٢١ دا ھاوسرەكی ناچار كرد كۆچ بكن بۆ فلستین، ھاوبش زەوی یان كیبۆتز ل مردە و ژن ئم نیشتج بوون دووساڵ ژیانیان تدا بسر برد. دەكرد، كاری زەویــدا لم بگوڕوتینوە گودا نارازی جوتیاری كاروباری ل ھاوسرەكی بم بوو، داوای ل گودا كرد بگڕنوە بۆ ئمریكا. گۆدا بۆ یكمین جار ل كاتی كاركردن دا لگڵ

گۆریۆن) بن دەیڤید )یكمین سرۆك وەزیرانی ئیسرائیل ئاشنا بوو. بن گۆدا ل داوای گۆریۆن كــرد ھـــاوســـرەكـــی و خۆیان بنمای ــاوی نپتر ك مرسۆنوە لمسیحكان ـــاوی ن ــ لبگۆڕن مایر بۆ دەچــوو بوو، عیبری ناوكی كگــۆــدا و ھــاوســرەكــی بن پشنیازەكی بــگۆریۆن رازی بوون، ناوی ناسنام ل بنماكیان و بگنامكاندا گۆڕا بۆ ١٩٢٣ سای ل مایر. دواتریش ئاڤر و تل بۆ ــدس) ــق ــم ـــۆ (بـــیـــت ال بمندایان دوو رۆیشتن بوو كــوڕ یككیان بــوو تریان ئــوی (مۆنافیم) دوو لم (سارا) بوو كچ ناچار بوو كم داھاتیان بــوون. دایك ل شارە بوو دیسان كار بكات، ھاوكات لگڵ ئو ھموو گرفت كاروباری سیاسی جنھشت. بردەوام بوو كجول كركاری فیدراسیۆنی كۆبونوەكانی لگرنگترین ئستاش تا ك (ھیستادروت) بناوی دەكرد. بشداری ئیسرائیل كركاری ركخراوی سوسیالیستی بۆچون و بیر ل گۆدا ھاوسری و چاالكیكانی ھاوسری ل فیدراسیۆنی كركاری ژیان پدانی درژە ل لوەش جگ نبوو. رازی بگڕتوە دەیویست بوو. ماندوو فلستین لدا بیرەوەرییكانی ل مایر گۆدا ئمریكا. بۆ ئستاش و كراوە چاپ من) ناوی (ژیانی ژر لئیسرائیل.» كتبكانی فرۆشترین پ ل ككیئاماژە ب ناكۆكیكانی لگڵ ھاوسرەكی دەدات و دەنووست: من ل ئاكامدا كوتم دوو ڕییانك ئامانجكم، یاخود ھبژرم ھاوسرەكم كدوای مایر ھبژارد». ئامانجكم ئنجامدا ل ل گرنگتری ڕۆــی ھاوسری ل جیابوونوەی فیدراسیۆنی كركاری ب ئستۆ گرت، ل سای ١٩٢٨ دا وەك سرۆكی یكتی ژنانی كركاری یھودی ھبژردرا، لسای ١٩٣٤ دا بووە ئندامی شاندی بروەبرایتی فیدراسیۆنی جولك. سای ١٩٤٠ بووە سرۆكی دەفتری سیاسی فیدراسیۆن. دوای جنگی جیھانی دووەم چاالكیكانی بن گۆریۆن بۆ

گۆدا بوو، زیاتر ئیسرائیل دەوتی دامزراندنی برەو بركوتن كرد گۆریۆن بن یاوەری مایر كۆكردنوەی سفردا لم گۆدا ئركی ئمریكا، پارە و پول بوو بۆ دامزراندنی ھزكی چكداری یھودی، ل كۆتایی دا گۆدا توانی ٥٠ ملیۆن دۆالر یارمتی بۆ جولككانی فلستین كۆبكاتوە، بۆ م پارەین گۆریۆن بكی زۆر بوو. بوكات پارەیئیكم ركخراوی سربازی جولك بناوی (ھاگانا) ،ئیسرائیل ئستای سوپای بنمای ك دامزراند بووە سرۆكی ئیسرائیل، گۆدا مایری بۆ ئرككی گرنگ و نھنی ناردە ئوردن. دەوتی ئوردن لو رەبی دراوستی عكترین وك و پدا رردەمسفلستین بوو، دەیتوانی ل ھموو وتانی عرەبی ئیسرائیل نویی تدەو ئو بۆ مترسی زیاتر دروست بكات. گۆدا جل و برگی ژنانی عرەبی ی (عبدالل) ملیك ــداری دی جار س پۆشی، پادشای ئوردنی ئنجام داوە. ل دیمانی یكم دا ملیك عبدول كوت ژر كاریگری گۆدا مایر ،كینو تر دەوسكاترش نھ نی دا كبچاوپكوتنكانی بۆ دانــا گلكی مــرج بــم داھاتویان، گۆدا مایر ل چاوپكوتنی دووەمی دا بۆی دەركوت ك شوازی ملیك عبدول گۆڕاوە، ھیچ عرەبی وتانی ناو ل خۆی پگی لبر نوێ دەوتی كردنسر ھرش لمڕ بنكی ئیسرائیل ندا، ل چاوپكوتنی سیم دا ملیك راگیاندنی كرد مایر گۆدا ل داوای بدولعوتی گۆدا كاتك دوابخنن، ئیسرائیلی دەوتی ئوە وتی: دا وەم ل ملیك ناكین كارە ئم ب كجول دەوتكی دامزراندنی بۆ بۆچی پلن، گۆدا ل وەمدا وتی دوو ھزار سا بۆ دامزراندنی دەوتكی جولك خۆمان راگرتووە.

دیسان دەن بۆ بپلن».دوای دامزراندنی دەوتی ئیسرائیل ل مانگی كاتدا لو سۆڤیت یكتی ١٩٤٨ سای می عرەبی وتانی لگڵ دۆستانی پیوەندی نبوو، ھر زوو دانیان نا ب دەوتی ئیسرائیل، ب بوو پیوەست ئوەی ســرەڕای گۆریۆن بن دۆستان پیوەندی دانانی بۆ بم ئمریكاوە، نزیك لــ پشگرتن سۆڤیت یكتی لــگــڵ گۆدا ل داوای عــرەب، و سۆڤیت بوونوەی یكتی تبچ ئیسرائیل باوزی وەك كرد مایر گۆریۆن داوایــی لم پشوازی گۆدا سۆڤیت، روسی برەچك ك لوەی جگ چونك كرد، وە بوو لزرۆی ئبوو زمانی روسی، دەزانی تامببینت ئۆكتۆبر شۆرشی دوای روسیای نزیكوە بیردۆزەكانی جبجكرانی چۆنیتی لگڵ

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

11

سۆسیالیستی و ماركسی ئاشنا بت، لبر ئوەی بات لخ كی لنمخۆشی سۆسیالیست بوو تفیدراسیۆن كركارییكان دا بۆ بدەستھنانی مافی پشوازیكی سۆڤیت ل تپڕكردبوو. كركاران تو وكانی ئیجنیشت كن جولالی زۆری لپیوەندی پتوكردنی ل گرنگی رۆــی لكرا، ئیسرائیل _سۆڤیت دا ھبوو، ھروەھا ھاوكاری لو گۆدا عرەبكاندا. لگڵ سۆڤیت نكردنی شتانی ل سۆڤیت بینی پشۆكا و نائومد بوو ل نزیكوە سختی ژیانی خكی دەبینی، دواتر گۆدا دەنووست: دوو سای ژیانی مۆسكۆ بیر و باوەڕی منی ب سۆسیالیزم الواز كرد ب دەركوتنی گرفتكانی جبجكرانی بیردۆزەكانی سۆسیالیزم و ھگرت ــاوەڕە ب و بیر لو دەستم گشتی ب

پداچوونوەم ئنجام دا. ئوی گۆریۆن بن ئیسرائیل، گڕایوە دواتر كردە وەزیری تندروستی و كاروباری كۆمیتی كابینكی ماوەی حوت ساڵ لو پۆست مایوە، ئیسرائیل كركاری فیدراسیۆنی ل پشینی بو مانگرتن و ھدان لسر پش توانی ھیبوو دا و شژاوی ل پیش تازە بنیاتنراوەكانی ئیسرائیل بگرت. ل سای ١٩٥٦ بۆ ماوەی ١٠ ساڵ پۆستی وەزیری دەرەوەی ئیسرائیلی بروەبرد، ھاوكارانی كارە ئم ناتوانت ژن ك دەردەبــی نارەزاییان بكات، بم بن گۆریۆن وتی «گۆدا مایر تنیا دەستی ١٩٦٦ سای ل .«من حكومتی پیاوی سۆسیالیستی حزبی ربرایتی كشایوە لكار مردنی دوای گۆدا گرت. بدەستوە «ماپای» ل ئیسرائیل وەزیرانی سرۆك ئیشكوڵ) (لیڤی چاالك بم بوو، ساڵ ٧١ تمنی ١٩٦٩ سای بروەبردنی بۆ سرسورھنری توانایكی و كاری كاتژمر ١٦ ــ رۆژان دا نیشان كارەكانی ی لكتوەكانی حكومكۆبون ندێ لدەكرد، ھچشتخانی ماكی خۆی بروەدەبرد، تنانت كاتك دەكــرد. ئامادە ھاوكارەكانی بۆ چشتی گۆدا مایر پۆستی سرۆك وەزیرانی گرت دەست تبینی رۆژئــاوا سیاسیكانی شیكرەوە زۆربی ئوەیان دەكرد ك ھندێ نرم و نیانی ل سیاستی وتانی ب ســبــارەت ئیسرائیل توندی و رەق عرەبی دروست بت. چند فاكتركی جۆراوجۆر ھبوون بر چاوترینیان ژن بوونی سرۆك وەزیران ب گۆدا بم سۆسیالیستكی، بیروباوەڕە و كرابوو بۆی پشبینیانی ئو ھموو پچوانی نزیكی بۆ ھنگاوك نبوو ئامادە تر سرسخت ھگرت. عرەبكانی دراوس لگڵ دایالۆگ و میسر كۆماری ســرۆك عبدولناسر)ی (جمال

ئژمار ئیسرائیل دوژمنی سرسختترین ب كدەھات، ساك دوای ھاتن سر كاری گۆدا مایر ب جتی دڵ كۆچی دوایی كرد، جگرەكی ( ئنوەر سادات) سیاستی ئاشتیخوازانی برامبر نبوو ئامادە گۆدا بم گرتبر، ئیسرائیل ب

نرم ونیانی نیشان بدات. میسر(١٩٧٠- كۆماری سرۆك سادات، ئنوەر ١٩٨١)ل ھوكانی بۆ بدەستھنانوەی بیابانی سینا ھیچ دەرئنجامكی نھنا. ل سای ١٩٧٣ بۆ نوێ شڕكی پكردنی دەســت بۆ خۆی دا ئیسرائیل ل داگیركراوەكان ناوچ وەرگرتنوەی غافگیری ب ســادات ئــنــوەر دەكـــرد. ئــامــادە گرنگكانی ژنج ل یكك ل ئیسرائیلكان ئایینی جولك ك (رۆژی كیپۆر) پدەوترت لم .یدەغوە و كردن قدا خواردن و خواردنژنج ل گــۆــدا پكرد، ــت دەس ئۆكتۆبری ــری شبیرەوەرییكانی دا ئم رۆژە ب تاترین رۆژەكانی ــاو دەبـــات ئــویــش نــك لــبــر ئــوەی ژیــانــی نغافگیربووە، بكو ل كاتی خۆیدا بریاری نداوە. میسرییكان ل شوی جژنی كیپۆر ھزەكانیان بۆ ١٨ ڕی كیپۆر كوە. شس دەگواستناری سوك ك وابوو بیكدا وەكو مۆترۆژی خایاند بۆ گۆ رەكرەتای شچوار رۆژی س یتوانی لك نجۆربخوت. گۆدا ل بیرەوەرییكانی دا ئاماژەی بو نھنی و سكرتر بم نداوە، ڕەكش رۆژانی پارزی ئو بناوی (لووكادۆر) دواتر ب نوسری بیرەوەریكانی گۆدا( سالتر) ی وتوە «ك گۆدا ژوورەكی دەرگای جار چند رۆژان كاتاندا لو منی ب جاركیان دەگریا و دادەخست لخۆی و شكست كردنی قبوڵ ل خۆكوشتنم ك وت برە دوو ل ئیسرائیل باشترە». پ ملكچی یك ،سوری و میسر لبرەی بــوو. شــڕدا لپشوو ل ئیسرائیل سوپای ھزەكانی چواری لئامادەباشی فرمانی جدەستب گۆدا بوون، دا گشتی و بانگھشتی ھزە پاشكوتكانی دەركرد. گۆدا مایر داوای یارمتی ب پلی ل نیكسۆن ئامادە نیكسۆن كرد، ئمریكا ئوكاتی سرۆكی یارمتی بم ،ڕەكش ناو تب راستخۆ نبوو رەوان دەریاییوە و ئاسمانی رگای ل بپلی كرد. ھروەھا نیكسۆن گوشاری سیاسی سپاندن بسر وتانی عرەبی و پشرەوی ھزەكانی میسر ڕەكو سوریای بۆ ناو ئیسرائیل راگرت، دواتر شببرژەوەندی ئیسرائیل دا شكایوە پشرەوی كرد گوشاری بھۆی ،سوری و میسر خاكی ناو بۆ نتوەیكگرتووەكان و سۆڤیت و ئمریكا و قاھیرە ناو بۆ ئیسرائیل ھرشكانی پشرەوی

سای ئۆكتۆبری ٢٤ رۆژی ل راگیرا. دیمشق ھات. كۆتایی ڕەكش كرا بست ئاگر ١٩٧٣وتوژی راستوخۆی ئیسرائیل و میسر و سردانی سرۆك ئنوەر سادات بۆ شاری (بیت المقدس) و ل و رووداوانموو ئگین ھوتنی سادات –بكرمایر گۆدا بم بوو، دا ئیسرائیل برژەوەندی تا كۆتایی تمنی لوەی بۆچی ل كاتی پویست ھۆیوە بو نــداوە گشتی ئامادەباشی فرمانی سوپای ئیسرائیل لسرەتاكانی شڕەك شكستی دواتر مانگ شش نبخشی خۆی خـــواردووە، پاشماوەی سای چوار كاركشایوە، ل دەستی ژیانی خریكی نووسینی بیرەوەری و سفر كردن كانی دا ئاماژە ببیرەوەریی ر لدامایبووە. گۆمنداڵ و نوەكانی دەكات ناوی پنج نوەی ھناوە پیر (دكتۆر بــم ناكات، ششمیان باسی ل خۆیدا بیرەوەرییكانی پرتوكی ل رنچنیك) ژر ناوی مژووسازانی نخۆش. نووسیتی. گۆدا تووشی ك ھبوو مشكی دواكوتی نوەیكی نخۆشی ( مۆنگۆیدا) بووە ل كاتی مردنی گۆدا رنچنیك دكتۆر بووە. ساڵ ٢٢ تمنی دا مایر ك گۆدا ب ژنكی درەق و ب سۆز ناساندووە. دەنووست گۆدا مایر ل تواوی ژیانی دا جارك ت. حاشای لی ببینكخۆشوە نبوو نئامادە ن دا لت: گۆروەھا دەنووسو كردووە. ھبوونی ئتمنی ٧٠سایدا تووشی جۆرك ل شرپنجی كۆنترۆی كیمایی دەرمانی ب بووە (لمفاوی) ــردووە، ــك ن ئــاشــكــرای ـــراوە ك نخۆشییكی دانراوە. نودەوتی) نھنی ب) نخۆشیكی واری دەرمانئاس ك و باوەڕەینچنیك لدكتۆر ر ئیرادەیی و ب ری بفاكت كان بۆتنجرپدژە ش

بریاری ل شری كیپۆر. ڵ (ئۆریانا فاالچی) ژنگكی دا لیدیمان ل وەیت «ئاواتی ئدا دەی، گۆوانی ئیتارۆژنام روەھا وتبوی «لت. ھوەی پیر بش ئت پبمر ل تا دەترست پیری دەروونیكانی خۆشین وەی دەترسا لر ئبكانی. لییستج خۆشینتمنی پیریدا ساغی و سالمتی بیری ل دەست بدات، مردنی ناوەختی ب ئقلی ساغوە ل تمنی درژ ب بیری نقوستانوە پ باشتر بووە». ئو بم ئاواتی خۆی گیشت و تا پش مردنی ھروەك سیاستوانكی برچاو لھاتوو رزی لگیرا، دوای مردنی ل سای ١٩٧٨ دا جولككانی سرانسری جیھان وەك (دای گورەی ئیسرائیل) رزیان لنا.

سرچاوە/ كتبی (ژن لسر تختی دەست) سرچاوە/ كتبی (ژن لسر تختی دەست)

مـــژوو

July 2011 No 170

وتنکه پش

12

گنجان كۆڵ نادەنگنجان كۆڵ نادەن

كاردەكن، خۆیان بــازووی و بدەست تایبتییكانیانوە پیش رگی ل رۆژاندابین خزانیان و خۆیان بژوی و داھات وەك ك الوانكن نمونی ئوان دەكن، و بیرۆك ب دەكــن لوە باسی خۆیان ھزیان ل بكاری رزگاریان بووە، ب پشت دەستی خۆدان و حكومت به بستن

بكاری. ٢٨ تمن گنجكی فاتیح، كۆسرەت ل ،ڕەتییبن نۆی دەرچــووی و یسابازاڕی نیشتیمان ل سنتری شاری ھولر فرۆشتنی دوكانی ركخستنی خریكی (بۆن) بوو، ب باوەڕ بخۆبوونوە دەت و ــدات ب ــوڵ ھ خــۆی ب دەبت «گنج چاوەڕی و دابنیشتت ماوە ل نابت

كاربكات».گنج چاوەڕی كار كۆسرەت بوای ببكات، كار چاوەڕی گنج نك دەكــات، ل ھزكی ــی ــاوەن خ ــج ــن «گ چونك

رادەبدەرە».خۆشییوە پیشكی بــارەی ل ئو ئوەی بۆ ،خۆم بیرۆكی مت «ئدەبكار نبم، دوكانی فرۆشتنی بۆنم داناوە، بژوی خۆم و ماوەمی پ دابین دەكم». دزار محمد گنجكی ترە و دوكانكی كابینی پو فرۆشی ھی، دەت «گر

گنج بۆ كار بگڕت، بگومان كاری دەست دەكوت».

ل جیاوازی ساڵ ٣٠ تمن ــزاری د «گنج دەكـــات گنج جــۆر دوو نــــوان چاوەڕی یھ زانكۆی بوانامی یھسرپی كاری بۆی دەكــات، دامزراندن ناكات، نفسییتی برزە و ھموو كارك ناكات، بم گنجی ئاسایی، ھموو كارك دەكات، مرج نیی كارەك زۆر گورە بت ك گنج دەیكات، بكو دەبت قناعتی

پ ھبت».لبارەی پشتگیری حكوومت بۆ گنجان قرزی بۆ گنجان بۆ ــارەدان «پ دەت

.«كی باشبچووك كارتایبت كرتی ب بایخدان وابوو پی خك ھموو حكومت ــوەی ل باشترە

دابمزرنت. ٣٥ تمن رۆژنــامــفــرۆشــی سیروانی گنج یــكــم پلی ــت «بــــدە ــاڵ، سخۆی برپرسیارە ك ب دوای كاركردنوە

ناڕوات».ل توانینی ئو رۆژنامفرۆشوە ئستا

كار ھی و جوی بازاری زۆرە.جخت دەكاتوە ك «وت لسر ھزی گنج بنیاد دەنرت، بۆی دەبت حكوومت رێ ب كارگ و كۆمپانیای وەبرھنان بدات،

بۆ ئوەی گنجان سودی لوەربگرن».گنج و حكوومت دەبت وای پشی پكوە ھاوكار بن بۆ بكار خستنی ھزی

گنجان.سرچاوەیك ل وەزارەتی كار و كاروباری كۆمیتی پیاگیاندن ك بپی روپوی ك كۆمیتی كاروباری و كار وەزارەتی ٪١٤ ل داوە، ئنجامی ٢٠١٠ سای لدانیشتوانی كوردستان بكارن، ك ژمارەی ھزار سد پنج و ٤ملیۆن دانیشتوانی

.سكركخراوی راپرسییكی دەرەنــجــامــی ٪٦٥ ل ك دەریخستووە الوان تواناسازی ھرمی كوردستان گنجن، وات ل خوارووی

تمنی چ ساییوەن.وەزارەت ســرچــاوەكــی بپی ھــر ل ئستا ــاوەكــو ت ٢٠٠٤ەوە سای لــخستنی بكار و مشق بڕوەبرایتی ھولر، ٥٤ھزار بكار خۆیان تۆمار كردووە

بمبستی دۆزینوەی كار.ل بودجی ٢٠١١ حكومتی ھرم بی ٢٥ ملیار دیناری بۆ پشتیوانی قرزی بچوك گنجكی ھر ترخانكردووە. گنجان بۆ ملیۆن پانزە ساڵ، (٣٥ تا ١٦) تمن بگڕ بۆ پدەدرت قــرز وەك دیناری

خستنی پرۆژە.

راپــۆرت

فه ره یدون بوار

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

13

گنجان لكوی داھنان دان

گنج یكك لو توژە بتواناو كارایانی نو كۆمگا كتوانای داھنان و كاری بردەوامی زۆری ھی ئویش لبر دوو ھۆ، یك لبر توانای بیركردنوەی زۆر و ماندوونبوونی، دوو گشت ووتاندا لگشت زۆری، توانای لبر داھنانكان و یان زۆربی ھرە زۆری لسر دەستی توژی گنجان ئنجام ئدرت، لبر و گنج بوونی ئاگاداری بابتو ئم گرنگی الوان لتوانای خۆیان، له و باره یه وه رای چه ند

گه نجکمان وه رگرت.سرەتا بند قوبادی الو ووتی : پشكوتنی ھر وتیك ب داھنان و نوێ كارییوە بندە، جا گر بیربكینوە دەب ك ب توانای ئو داھنان و پشكوتنی ھب. منداڵ و پیر ئم تواناییان نیی ھرچی مندا نگیشتۆت ئم توانای، ئوەی پیریش ئم توانایی ل دەست داوە، بۆی گنجان شیاوی ئو كارەن توانای بكین داھنان باسی گر ،یھ داھنانیان باسی كوا و نبینیوە شتكمان ئستا تا الوەكیی سادەو زۆر شھ ك ئوەی كین بۆ ھۆكار كراوە. داھنان كم زۆر بڕژەی گنجان، ئزمونی كم :وانل زۆرە ئمش ھن، تریش ھۆكاری دەرامتی، كم یاخود بم ل ئستادا ك پرۆژە یاساك دەرچووە بۆ گنج كوا وادەكات مئ بگنجان، قرزدان گر توانای داھنانكی ھب یاخود شارەزایی باشی ل بوارك ھبی ئوە دەتوان ب ھۆی ئم قرزەوە تواناكانی خۆی بگر خات، بم ل ڕوو گنج دەكــری چــاوەرێ دوا لمو بۆ دەتوان نجنان بكات، مرۆڤیش تاوەكو گداھ

داھنان بكات ئم تمنك و ناگرتوە.محمد جوامر ووتی: الوان پشنگن، گنجان چونك نگوتراوە لخۆوە مئ رمن، سری پشكوتنی و زیرەكی و خمندن میشھبدەستی که داھنانكانیان و دەوــتــان بوو مارك ئوە بووه ، ئوانوە لالی دنن

تر، سدانی دامزراندوو فیسبووكی سایتی سرەرای ئو ھموو كشو كوردیش گنجی بووە تووشی گرفتی و یمچ و تنگ بكاتوە، س ناب بــم ،نگشپ ئمرۆ ھین، بین و بسلمنین خۆمان بائمش ی كسانو ككانمان نیشان بدەین بنانداھدەن گنجی كورد ئیش نكرەو ئیش ناكات، بالژیانمدا شتك زیاد بكین ئگرنا خۆمان

زیادەین.ـــر مــحــمــوود. (خـــاوەن بــروانــامــی ڕابگنج : ووتــی ڕاگیاندن) ل بكالۆریۆس پناسی زۆری بۆ كراوە، ئمش لبر ئوەی ك گنجان خاوەنی توانایكی زۆرن گنج واتا ئایندە. ئومد، سركوتن، چاالكی ، ،جووبم دەبت گنجك توانیبتی ناسنامیك بۆ توت بكت، ئینجا دەتوانندەستبھخۆی بچوارچوەی ئم پناسیوە، لرەدا پرسیارك متی ئنجانی وند گوە، ئایا تا چشپ تد ك توانایانی ئو بۆ مایھ ببن توانیویانلسرەوە باسمان كرد و ل گنجاندا ھی، ئایا ئو گنجان توانیویان ئو ھزان ل خۆیاندا

ئمدا لوتی ترەوە الیكی ل كۆبكنوە. منجانی ئردەم گبل ك یندین دیوار ھچبرز كراون و ڕگرن لتواوی گنجان و ھیچ سریش تنانت ك نادات بگنجان مۆت برز بكنوە. گنجك ك بھزار ئارەزووە وە لزانكۆ درژە بخوندنی خۆی دەدات، كچی دوای وەرگرتنی بوانام كاركی دەستناكوت ئمانش بتوە خۆیدا بوانامی لگڵ كدەھنت، خۆیدا بدوای تر گرفتی چندین ــوای ب كــ بكات كنجگل وا یــوانــلــبوا نبوونی ،نمن بوانامكی و بخۆی ترسناككان شكل ككی بخۆبوونیش و وزە لناوبردنی ھۆی تدەب لبرئوەی وتان ئم گوبیستی ڕۆژان داھنان، توانای ”بواناكم الوازم“ ”من ناتوانم“ من “ دەبین وتان ئم تر. زۆری و “ سربكوم بتوانم مایی دەبن و دەروون سر بۆ مترسین و ئومد ب گنجكی سرەنجام و ڕوخاندن ل خمك ئوەی لبری دەردەچ سود بدی كۆمگایكی بكاتوە خۆی ئب بخم

بسر دی كۆمگاوە.

ئا: شاخوان شخانی - ئرشد شوانی

راپــۆرت

July 2011 No 170

وتنکه پش

14

گنج و ئاودەبوون گنج و ئاودەبوون ب پلی ستیشنب پلی ستیشن

یاری پلی ستیشن كیاریكی باوە لنو گنجی ئمرۆ بتایبت لنو رەگزی كوڕان، الوكی و گنج ك یاریانی لــو ككیزۆری ئاودەی خۆی كردووە و رۆژان پیوە خریكن، جگ لوەی كاتكی زۆر لگنج و الو داگیردەكات و بفیرۆی دەدات والگنج دەكات كئاگای لكار و پیشی رۆژانی نمنت و بوەوە سرقاڵ بت، لسر ئم بابت رای زیاتر بۆ وەرگرتووە الوكمان و گنج چند گفتوگۆكردن زیاتر بابتو بو گرنگیدان گومان خۆیان لـــزاری تــاوەكــو لــســری

لگفتوگۆكانییان بت.ھردی ئحمد ووتی : گنجانی كوردستان ب ئستادا لكاتی خۆیان كاتكانی زۆربی ن كر دەبسكان بلیكترۆنی یئ یاری یئم دەگرنموە بۆ بكاری گنجان بگشتی، و بكۆمپیوتر كاتان ئو خۆم ھرچندە ئینترنت پ دەكموە، من ئگر زۆر بزار بم ب ئنجامدانی چند یاری یك خۆم ھور دەكموە، بم ئم ئوە ناگینت ھموو كاتكانم بیاری پلی ستیشن بسر ببم، ھندك گنج ب بردەوامی یاری ئكن من لرەدا ئم ئگرنموە بۆ نبوونی پالنكی

تۆكم وات گنجكان بھۆی ڕك نخستنی یاری گرمی سر زۆرە كات كاتكانیان ئم ھبت پالن و بت ئگر ستیشنن پلی ئــوەمــان كاتی ــدا ــمــان ڕۆژان كاتكانی لــحزدەكم و بین یاری سرگرمی نامنت نبونی بــھــۆی كــ بكم ـــوەش ئ باسی لسنترە ھندك یكانی چاالكی برنامو ،زیادبوون ل ڕوو تباب ئم ڕۆشنبیریكان ئگر بت و خولی بھزوو بسوود بكرتوە نامنت كردنیان یاری كاتی خۆیان گنجان

بیاری پلی ستیشن ویاریكانی تریش. كیشن ھۆكاریستبوار علی ووتی : پلربۆ سرقاكردنی گنجان ھروەھا دەبت ھۆی سلبی كاریگری و زۆر كاتكی فیۆدانی بھی ل سریان ك ب ھۆی پلیستیشنوە وانسوود، ل زۆر شتی ب وە لوندوور دەكھاوینو خولكانی ل نكردنیان بشداری ل وا مانل جگ زمان فربونی خولكانی وانكانی ب نبت پیوەست دەكات قوتابی قوتابخانوە و زۆر بردەوام بوون بم یاریانی ئاودەبوونیان ھۆی تدەب پلیستیشنش ھۆشیار و ئاگایی بئ بۆ كھۆكار ئمش

نبوونی گنجان ل ڕوداوەكانی كۆمگا.ستیشن پلی یاری ووتــی: عزیز ئــاراس

یكك لو یاریانی كگنج و الوكی زۆری زۆرك كردووە، خریك پوە خۆیان جیھان دەكنوە پ یاری بو كاتكانیان ــوان لبتایبت لكاتكدا ككاریان نییو دەستیان گنج وەیئ گرنگ نیی گرنگ ئوە ،تابو الوان زیرەك و دانابن و نھن بھۆی ئو یاریوە زیانیان پ بگات، یاخود لزانست و تنھا بۆ دوابكون ژیان كاروانی و زانیاری ھیچ وەیش بــم كــردن یــاری ساتكیش، گر بــم كسك، ھیچ بۆ نیی زیانكی بۆ بكن ترخان ساتكیان و كــات گشت ئو یاری ئوە زیانیان پدەگات و لكاروانی من ــڕای ب دوادەكــــون، زانــیــاری و زانست پوە خۆیانی گنجان لــوەی باشترە ئوە لكاری بــھــۆیــوە تــاوەكــو بكن خــریــك و یاریوە، ئونشیاو و ناشارستانی دوربكنپویست بشوەی زیرەكان مامی لگدا ھیوادارم داگیرنكات، ژیان تواوی و بكرت سردەم لتكنلۆژیای سوود مئ گنجانی چاك كاری بۆ وەربگرن پشكوتنكانی و تاوەكو سوودی ھب بۆیان، بداخوە زۆرك خراپی الینی تنھا مئ الوانی و لگنج بمبستی و دەگرن تكنلۆژیا پشكوتنی

خراپ سوودی لوەرئگرن.

ئا: پشکه وتن

July 2011 No 169راپــۆرت

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

15

الوان و قوتابیان لھاویندا چی دەكنالوان و قوتابیان لھاویندا چی دەكنئا: پشکه وتن

راپــۆرت

سای تۆفیق «وەرزی ھاوین وەكو كچك لماڵ سای تۆفیق «وەرزی ھاوین وەكو كچك لماڵ دەم و رۆژانكانم ئخوشك تی دایك و دەستیارم دەم و رۆژانكانم ئخوشك تی دایك و دەستیارمببردەوامی كار بۆجوانتركردن و رازاندنوەی ماڵ ببردەوامی كار بۆجوانتركردن و رازاندنوەی ماڵ

دەكم»دەكم»

لگڵ كۆتایی ھاتنی وەرزی خوندن و دەستپكردنی پشووی ھاوین زۆرك لقوتابیان كشو گیروگرفتیان بۆ دروست ئبت كئای چی بكن و چی نكن، و چۆن ئو ھاوین بسرببن و بگنوە وەرزكی تری نوی خوندن، زۆرك لو قوتابیانی ھژار و كم دەرامتن بناچاری ئبت ھر زوو ھوبدەن كارك بۆ خۆیان بدۆزنوە و خۆیانی پوە خریك بكن و داھاتوویانی كاتی و سفردەكن لقوتابیانیش ھندك بكن، باشتر پ نیكزانن و ئپشووی خۆیانی ئب ن، چونكردەبسخۆش ب

کاتی سفركردن، ھندك لوانیش زۆربی كاتكانیان بخوتن ھمووی مئ ھاوركانیان، لگڵ ئبن بسر كردن یاری و و كچۆن بزانت قوتابی ویستپ بم قوتابی، بۆ پویستن كشو بسرگشت تاوەكو بكات، وانل ھریك كاتكدا لچ خوندن وەرزی ھاتنوەی لگڵ ك بت زاڵ گیروگرفتكانیدا بۆی دروست ئبت، وات پویست چاك خۆی بۆ وەرزی داھاتووی

خوندن ئامادە بكات.كۆتایی لگڵ من ووتی: محه مه د موحسین قوتابی سرەتا

وتنکه پش

15

July 2011 No 170

وتنکه پش

16

دەستپكردنی و خوندن وەرزی ھاتنی وەرزی ھاوین پنا بۆكارك ئبم كلگڵ بۆی من ،بگونج خۆمدا توانای و ھز كاردەكم ھم داھاتووی خۆمی پ باشتر دەكم ھم كاتی خۆمی پ ئبمسر، زۆر راست قوتابی ئمی بۆ كاركردن زەحمت، چونك چندین سا دەخونین بم دەكین، خریك پوە خۆمانی و خوندن ـــوەرزی ك كاربكی برئھنوی وەرزی كاتك حزناكم تواوبوو، پارە داوای پدەكاتوە دەست خوندن لدایك و باوكم بكم، بۆی تاتوانام ھبت بۆ دەكم پاشكوت پارە و كاردەكم وەرزی خوندن، چونك ك وەرزی خوندن ھاتوە فرستی كاركردنم لدەست ئچت لبر خوندن و راپراندنی ئو ئركانی

كمامۆستایان داوام ل ئكن.دوای من ووتــی: تۆفیق سای قوتابی دەستپكردنی و خوندن تــواوبــوونــی وەرزی ھاوین وەكو كچك لماڵ یارمتی و ــدەم ئ خوشككانم دەست و ــك دایبۆجوانتركردن كار ببردەوامی رۆژانــھست دەكــــم، ــاڵ م ـــوەی ـــدن رازان و چونك زۆرنا بم دەكم، بماندووبوون و دەكــیــن كــارەكــان یكتر بھاوكاری جارجارەش ئــدەیــن، یكتری یارمتی كتب و سرچاوەی زانستی دەخونموە و

سوودی ل وەرئگرم، حزناكم لماوە لوەرزی كارناكات، تمبو بن پم ئی ،رقاس خوندن بھۆی خوندن كارناكات، بۆچی ھاتووە كھاوین ئستا زۆر خــوشــكــكــانــم و ـــك دای ــامــوــت نناھن ئــوان چۆن ھــروەك ماندووبن، خوندن وەرزی و خوندن كاتی مــن نوەكو بكم خریك كارك بھیچ خۆم بیرم و مشك یان لخوندن، دوابكم لالی ھربیرم و نبت وانكان لــالی

كاركردن بت.ــدوای ل ووتــی: یاسین ــازم ن قوتابی بپچوانی خوندن وەرزی تواوبوونی دەكم ئامادە خوتن بۆ خۆم تر ئوانی بباشی، چونك ئموت ھاوینان تۆی بیانیان كبھۆیوە بكموە رۆژان ئو وی شیرینم لساوم و خو ھخزوو ل كی زۆر باشكدراوە، ھاوین بۆ من كاتتبۆ پشوودان و ماندوو نبوون بۆی دخۆشم و دەبتوە نزیك ھاوین وەرزی كاتئارام مشكم و لخوندن دووردەكموە

دەكموە.قوتابی سارا ئیبراھیم : من وەكو كچك بسردەبم بخوتن كاتكانم زۆربی ك ھدەستم لخو خۆم بكیفی و ھیشستام لخو ئوە دەست بكاركردن ــك كــاتــیــش دەســت ــد ــن ــــم، وەھ دەك

شیعر و چیرۆك بخوندنوەی دەكــم پیدابكم شــارەزایــی تاوەكو ــان رۆم و وەھندك بزارنبم، و بوارەكان لگشت سردانی و بسفركردن لكاتكانیشم م، چونكردەبسسان بكردنی خزم و ك

. و جۆرە كارانبۆئ تھاوین فرس ب ووتی:من ئكرەم عه باس قوتابی ئكم باسی و ئم ــی دوود و تــرس كات وەرزی ھاوین دتوە پش و كۆتایی بوەرزی خوندن دن من گشت كاتكانی خۆم بۆیاریكردن ترخان دەكم بتایبتی ،یشن و یاری تۆپی پی ستبۆیاری پلئكم بــازار و لكافتریا روو شوانش كاتكی بۆبسربردنی ھاوریانم لگڵ

خۆش.و ــۆم خ ــن: ــســرەدی ن ھلن قــوتــابــی وەرزی تواوبوونی لگڵ ھر خزانكم ھاوین وەرزی دەستپكردنی و خوندن وتان، بۆ بسفركردن دەكین دەست چونك ببوای ئم وەرزی ھاوین بۆخۆشی ھاوینان گشت مئ بۆی ،ركردنفس و بۆئستاش لگشتین، و سفردەكین لوتك روو و سفربكین بنیازین جیھان سرنجراكشكانی و خۆش تولئندامانی ھموو بــرەزامــنــدی بكین خزانكمان ھرك لسری ركوتین ئوە

خۆمان ئامادە دەكین و گشت دەكین.

موحسین محه مه د موحسین محه مه د «حزناكم كاتك «حزناكم كاتك

وەرزی نوی خوندن وەرزی نوی خوندن دەست پدەكاتوە داوای دەست پدەكاتوە داوای

پارە لدایك و باوكم پارە لدایك و باوكم بكم، بۆی تا توانام بكم، بۆی تا توانام

ھبت كاردەكم و پارە ھبت كاردەكم و پارە پاشكوت دەكم بۆ پاشكوت دەكم بۆ

وەرزی خوندن»وەرزی خوندن»

راپــۆرت

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

17

مرۆڤ دەكــت وا شرمكردن زۆرجــار نتوانت ئوەی دەیوێ بی و ئوەشی داوایدەكات بۆ بكرێ، لناو ھموو چین و گنجانیش ،یھ دیاردەی ئو توژەكان زۆرجار بھۆی شرمكردنوە وادن برچاو سودان، ب و نیی لباردا ھیچیان ككچی ل راستیدا ئگر ئو گنج شرم نكات و ئازایان دەركوێ، رەنگ ھموو زانیاری بۆ كاتوە، رەت بۆچونان ئو

زیاتر رای چند گنجكمان وەرگرت.ووتی گنج ئه حمه دی محه مه د سرەتا مرۆڤ ئمی شرمكردن بۆ دەم من : نموون بۆ خۆیدا لكاتی بم ،زۆرباشپویست ئمی مرۆڤ شرم لگورەكان بم بگرین، رزیان زیاتر تاوەكو بكین شرم شونی ئبت ئــوەشــدا لگڵ بزانین، بتواوی نكردن شرم و كردن ناب كاركی وابكین بھۆی زۆری شرم نتوانین و بگات پ زەرەرمــان كردنوە

داوای حق و مافی خۆمان بكین.دواتر خاتوو شنۆ ووتی : گنج لوتی ئم ھر لسرەتای پگیشتنی ژیان و خۆناسینی بشوەیك پروەرده دەكرت ساتكدا، و كات لگشت بكات كشرم

ئم یاسایش داب و نریتی كۆنی كۆمگا ئمۆ، گنجانی بسر سپاندوویتی لكسانك بكم شرم من بۆچی باشبالمدا یاخود دانیشتوون كبرامبرم بھۆی كــردووە زەرەر زۆرم تپردەبن، كگنجكی كاتك بتایبت شرمكردن و تپرئبت بالمدا برامبر ڕەگــزی ته علیقم لئدات ئموێ وەمی بدەموە ھندك ئگرت، ل رگام شرم بم و یھ بزانین پویستی یھ شــت بزانت الوــك و گنج گشت ویستپ بوونی زانیاریی و شتانك لباشی، یبدەربارەی شوی یكمی دوای ئنجامدانی پرۆسی ھاوسرگیری، باش من بۆچی و نزیككانم ھاورێ و لدایكم شرم تاكی پرسیاریان بابتو ئو ــارەی دەرب بكم زانیاریان لو دووربم تاكی نكم، ل یكجار زۆریان ھكی یسوود و قازانجك

بۆم.من ووتی:ئوەی یاسین مریوان دواتر كبھۆی وەیئ بكم باسی ئموێ بسرمدا یھ شت زۆر شرمكردنوە تپرئبت بھیی گرچی زۆر چاكیش شرمكردن لبر بم ،یھ ئزانم

كمزو ئمش وەم، مب ناتوانم لمكراوە چونك كاتك كاركی ھئبینم تپرئبت بسرمدا و وەم منای و زۆر ھست بپشیمانی و غمباری ئكم

.كی ترم نییم ھیچ چارەیبمن ووتــی:ئــوەی مھاباد خاتوو دواتــر ھم و ئموت بیم وەكو كچكی گنج وەیوانی تر ئل یشتوو جیایگو تازە پلم ناكم شرم شوەیك بھیچ كمن تاكی ؟ بكم شرم بۆچی باش لو و حق و مافم بخورت، بۆ داوای مافكانم بھیچ شوەیك شرم ناكم لھیچ كار و كاتكدا، بۆنموون لھبژاردنی ھاوسری من خوازبنیم تد یكك كاتك ژیان ھیچ و شۆربكموە خۆم سری بۆچی گفتوگۆی یان نكم سوكئ سیری خوازبنیم، ھاتۆتك نكم لگدا نم گورەكان بــرەورووی بۆچی یان ،نیی كبدم لكاتكدا نیی بدم بت زاڵ بسرمدا شــرم بھم بۆچی كسرتاپای بدەم بریارك بھۆیوە و ژیانم بكات بناخۆشی و خم و خفت، رۆژی كــردووە شرمیان لوانی زۆرك لگورەكان شرمكردن بب یكتربینین

گنجان شرم دەكن

ئا: پشکه وتن

توژەرکی كۆمیتی «ئو زومی شرم كردن

دەتوان ل گنجانی بیكات، ھیچ شتك ناتوان بیكات»

راپــۆرت

July 2011 No 170

وتنکه پش

18

چ كچ چ كوڕ بریاریان داوە دنیام ئستا ن خۆزیزن و ئگشیمانی ئی پنجپ بب بدابووای خۆمان بریاری رۆژی ئو

شرمكردن.مامۆستای ئاینی مامۆستا نورەدین ووتی: نكردنیدا و كردن لنوان كردن شرم گرنگتر بم ،یھ خۆی زیانی و زەرەر بزانرت، ھریكیان كاتی وەیئ لوە بۆنموون شرم كردن بۆكچان و ئافرەتان پیرەوی گر دنیام ،ویستپ زۆر زۆر ئبت گشاوە داھاتوویان و ژیان بكن دووریان ھروەھا ئكن، زۆر قازانجی و ئخاتوە لگوناھكردن و تاوانبار بوونیان وایان ھروەھا بپروەردگار، برامبر

نفسیان، ھواو بسر بن زاڵ لئكات نكردن شــرم بــم بۆئافرەتان، ئــوە بھای و گرنگی پــیــاوان یــان بــۆكــوڕان خۆی ھی گر ھر پیاوك شرم بكات بگومان ھیچ زانیاریك وەرناگرت و دایم دووردەكوتوە لگیشتنی بئامانجكان، ماك بــدوای گــڕان لكاتی بۆنموونھولر، شاری لگرەككانی لیكك ئوە بكیت پرسیار بكیت گرشرم بكو بیدۆزیتوە، تزه حم ڕەنگ نك ویستپ وە، بۆیر نایدۆزیتد ھداسسشرم لمانای بچاكی ڕەگــز ــردوو ھكردن و نكردنی تبگن و پیرەوی بكن زانیاری خۆیان لڕەگزی ھوبدەن و

وەربگرن ببھاكان و گرنگ شت لسر كردن شرم نگات، پ زیانیان تاوەكو

نیی لدین.كۆمیتی توژەری سلمانی شوان ووتی : ئو زومی شرم كردن و نكردنی ئتوان بیكات لگنجانی ئستای سردەم ھیچ شتك ناتوان بیكات، چونك ھندك چركب ڕوودەدات لناكاو شتی كــات دەگۆرت و پچوان ئبتوە، تۆی گنج ھسوكوتت باش چركیدا لو گر شرمكردن و دانایی و بزیرەكی نكرد بكارنھنا خۆی لشونی نكردنت و ئو تر جاركی ناتوانی ھرگیز ئــوە سركوتوو و بكیتوە دووبارە یچركچۆنیتی ویستپ بۆی بسریدا بیت شرم كردن و نكردنی بۆ گنجان بكرت زانكۆكاندا و قوتابخانل و بوانیك

بخونرت.

مامۆستایه کی ئایینی «ھر پیاوك شرم بكات مامۆستایه کی ئایینی «ھر پیاوك شرم بكات بگومان ھیچ زانیاریك وەرناگرت و دایم بگومان ھیچ زانیاریك وەرناگرت و دایم لگیشتنی بئامانجكان دوور دەكوتوە»لگیشتنی بئامانجكان دوور دەكوتوە»

راپــۆرت

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

19

ھندكی تر ھرگیز حز كچان كوڕ، ب ببن ناكن وای دەبینن ك كوڕان زیاتر ھاتووچۆدا ل سربستن دەتوانن لپرسینوە بب م كچان بدەرەوە، ب بچنتایبتی(ئوانی ل قۆناغی ھــرزەكــاری و ســرەتــای گنجیدان) ھمیش بۆ ھر درەنــگ و دەرەوە چوونكوتنكیان چند و چونیان لگڵ دا دەكرت و ئوان وا ھست دەكن»كۆت و بند یھ خزان كراون»ڕاستب ھمان شوە لپرسینوە دەكن، كوڕەكانیان لگڵ ــك مــامــــ یان وەكـــو یڕاستیدا ل دەكــن لگڵ ھر باوكان و دایك دەبوەكو یك و بب جیاوازی ـــوڕ و ــ لــگــڵ ك ــ ــام م

كچكانیاندا بكن.ــن جــعــفــر ٢٣ ــژی ڕ)بۆ ئاواتم دەت: ســاڵ)

ھمیش ببومای ب كوڕ، نك تنیا بۆ ڕۆژك بكو بۆ ھمیش، چونك كوڕ ب سربستی ب لبخوڕێ ماتۆڕ دەتوانت دەرەوە تدەچھموو شاردا بگڕێ، گر ڕۆژێ ببم ب كوڕ ئو ڕۆژە مانتۆڕ دەكم و ب ئارەزوی خۆم دەگڕم.(ئارەزوو حسن ٢٦ ساڵ) لو بارەیوە ڕای وای: ژیانی كوڕتی زۆر خۆش ئو بۆ ڕۆژك و جل خوشكزایكیدا لگڵ تاقیكردۆتوە برگی پیاوانی لبر كردووە، چونك كاركی گرینگی ھبووە لبر ئوە ب مانتۆڕ ڕۆیشتووە و كــردووە لبر پیاوانی كوردی جلوبرگی

كاتی ل دەت كــردووە، لسر جامانیكی تنانت كچم من ك نیدەزانی كس ڕۆیشتن ئوانی دەیان ناسیم، لو ڕۆژەوە حز دەكم .خۆش زۆر ال كوڕتیم ژیانی و كوڕ ب ببم زۆر كوڕتی :ریمان٢٦ساڵ)دەن (ھشو ب كدا چ كچموو كاروبارھ ئازادە ل خۆش ر كوڕبوومایت..؟ گدەرەوەی و تنیا دەچتكچم ئستا نك دەرەوە وتانی بۆ دەچــووم وەك ئوە وای كلپچ كرابتم و ھموو شتكم ل قدەغ كراوە، گر بۆ ڕۆژك ببم ب كوڕ وت.(ئڤین دەرەوەی بۆ دەچــووم تنیا ب تیم زۆر پت: ژیانی كچی)دەریوان٢٠ سام

شتكدا ھموو ل خۆشلگیراوە، تایبتیم ڕــزی و تییناسك مــانــای كــچ ڕز ئو بوومای كوڕ گر و خۆشویستییم ندەبوو.ــــالر عــومــر٢١ســاڵ) (تــ بۆ ــم ــاوات ـــی:زۆر ئ ـــوت گكوڕ، ب ببم ڕۆژــك تنیا كوڕتی نھنییكانی لــبــگــیــشــتــمــایــ ھــنــدــك ب برامبر یھ نھنییان بمزانییای :نمون بۆ كچ، كــوڕــك بــیــوێ لــگــڵ ئو بت ڕاستگۆ كچكدا درۆكانیان چــۆنــ؟ ــوڕە كمن چونك یشتمایبگتتناگم!!. ــوڕ ك لــ زۆر وەك غــفــور) (بختیار كۆمیتی تــوــژەرــكــی ھن ھۆكار ت:كۆمدەحزه جۆرە ئو ــن وادەك كی ،بــھــ كــچــان الی یاخود سك ئــو وانــلــحــز كــچــی ئـــو بین ڕەفتار كوڕ وەكــو یان كوڕ ب ببت دەكــات دەكات ئوا ئو خواستانی ھیتی ل ڕەگزی كموكوڕی ب ھست و ندیناھب خۆیدا نوان ل دەیبینت جیاوازییی ئو دەكــات، رگی كوڕانت جلوبدەچ زدا بۆیردوو ڕەگھئو و دەكات كوڕان ھسوكوتی و دەكت جیاوازییی ل خۆیدا نی ل ڕەگزی برامبری دا ھی، حز دەكات ب شوەیك بت.ھندك ھندك یان نی دڵ ب كچی كسایتی جار برامبری السایی یھ ــی دەروون نخۆشی

دەكاتوە.

ھندك ل كچان حز دەكن ببن ب كوڕ...!! تستی دەچربس كوڕ ب كوڕ، چونك ب ببومای میشبۆ ھ ر «ئاواتمعفژین جڕ

دەرەوە دەتوانت ماتۆڕ لبخوڕێ ب ھموو شاردا بگڕێ»ئا: له نیا مه حمود

راپــۆرت

July 2011 No 170

وتنکه پش

20

برپرسیارتی نتوەیی ل رۆژنامگریمانداچۆن رۆژنام دەتوان ببت ھۆی كۆكردنوەی بیری نتوەیی كورد؟

ھۆی تبب دەتوان رۆژنام پ-چــۆن كۆكردنوەی بیری نتوەیی كورد؟

روداو: ســرنــووســری محمد و-ئــاكــۆ مئ وەیئ كتیرپرسیاریب من بڕای رۆژەڤی ناوی ھزری ھموو كوردك بكین گواستنوەی لرگای ــوەش ئ بیك، زانیاریكان دەب، لگڵ گیاندنی ھواڵ نتوەكمان ھموو بدواداچونكانی و بیكتری، چونك ئگر كوردك ل دیار بكر، سلمانی، قامشلو، یكك ل مھابات لسر یك رۆژەڤ كۆك نبن، زۆر جاران بوون نتوەیی یك دەن پی ئوەی ویستپ رۆدا لو ــوێ، دەك ت گرفتی ئم سود لو تكنلۆجیای وەرگرین گر بكینوە میللتكمان تاكو بن ھیچ سیری ك پشتر چونك گل، یك ببرنام یا گوتاری ھرحزبكی كوردستانی گورەت دەكرد، ھتا ناو لنانی بشكانی وەكــو ھــبــوو، ــاوازی جــی كوردستانیش

كوردستانی عراق، یا كوردستانی ئران.سپتمبر ی ١١ پاش ئمریكا پ-لرۆژنام بناو بانگكانی ئوێ ب مانشتی له رەشھ مترسی دەنــووســن، گــورە ھموومان دەكات، بم لرە ك روداوكی رودەدات، شوبات یكی تقینوەی وەكو رۆژنامكان ھرش دەكن ودەبن بشك

ل زیاتر ئاۆزكردنی بارودۆخك؟لــوەی من بڕاستی محمد/ و-ئــاكــۆ كوردستانیش ل بــم بیستم، ئمریكا ل من ك وكاتئ زانیم، بپچوانوە زۆبــی دەمبینی بــوم، میدیا رۆژنــامــی ئوانی بتوندی رەخنیان ل حكوومت و دەست دەگرت، لو رۆژەدا بشوازك

قسیان دەكرد، ك شوەكیان نزیك بوو و خبات رۆژنامكانی ك شوازەی لو كوردستانی نوێ دەیاننوسی، تنانت من ئو بڕاستی دەیگوت بینی برپرسكم روەرانش نیشتمان پگرانرە رەخننووسھوست دەنونن، بڕاستیش رەخنگرتن ل ھستكردن ب برپرسیارتی نیشتیمانی یوە ھاتوە، ئمریكا گل و نتوەی زۆری یكگرتوو ھكی یستا شتم ئدان بتبناوی نتوەی ئمریكی ك ئوەش من پم وای سیاست و میدیای ئازاد دروستی كوردی راگیاندنی وای پم من كردووە، ھر لوەی ك راپۆرتك دەگوزاتوە بۆناو كوردستان باكوری دەربــارەی الپڕەكانی ویستپ چونك بۆ ،گرنگ كاركی ئو بیربكینوە، نتوە یــك وەكــو مئیك وەكــو كــردوە بیرمان یك كوەكو خونكان بوەش دەردەكوین، نتوە میدیای سیری مئ گر ئاسانتردەبن، رۆژنام ئستا دەبینین، بكین ئمریكی محلی ــرەو ب توئ گورەكانی ھــرە بون دەچنوە، ھاوكات دەالقیكیشان بۆ دەرەوە ھشتوتوە، بم سیركردنیشیان روانینكی چوارچوەی ل دەرەوە بۆ

.مریكیئبرپرسیارتی پناسی ئوە پ-الی

نتوەیی ل گۆڤارەكتان چیی؟سرنووسری جگری باقر و-ھمن رۆژنامگری ھرچندە (لڤین): گۆڤاری بكات، كارە ئو وەنییئ ئیشی ئھلی بشوە رۆژنامگری وای پم من بم گشتیكی خزمتكی زۆر ب بیروباوەڕی نتوەیی دەكات، بتایبتی لم چرخی

بیروباوەڕی دەزانــیــن وەك مــۆدــرنــدا، ھاوچرخ، مژووەكی شتكی نتوەیی بۆ چند سدەیك لمو بر دەگڕتوە، دەورــكــی روەوە ــو ل ــامــگــریــش رۆژنگشپدانی ل نمون بۆ ،یھ گرنگی زمــانــدا، رۆژنــامــگــری دەورــكــی گرنگی ئامانجكی وە بئ گر ھرچندە ،یھئاشكراش باس نكرێ و ئیشی بۆ نكرێ، كارە ل ككی زمان چسپاندنی بم یكم ئسن رۆژنامگری، گرنگكانی رۆژنامی كوردی ك رۆژنامی كوردستان كوردی زمانی بــووە ئــوە ئركی ــووە، ب دەب نتوە، زمانی بیكات و بپارزی فكری ئستا ك چبیرنل ئوەشمان نخۆشیك وەكــو نتوەیی تــونــدرەوی بخۆشحایوە زاكردووە، خۆی دەستی ناو چۆتن كــوردی رۆژنامگری دەم بداخوە دیسانوە بم قیرانوە، ئو رۆژنامگری كوردی نیتوانیوە خیتابكی سبارەت دروستبكات، نتوەی گشتی بنماكانی ل یكك لڤینوە بگۆڤاری كاركردنمان پاراستنی زمانی كوردی بووە، برژەوەندی ل پارزگاریكردن ھروەھا مئ بۆی كــوردســتــان، خكی ــای بچند گرنگیمان داوە ببارودۆخی ناوخۆی ل دەرەوەش ل ھومانداوە كوردستان، دانبن، كوردستان دیكی پارچكانی راست بوكراوەكی ئم ناگن پارچكانی ــزاراوەی ب تنیاش و كوردستان دیكی توانیومان ــم ب دەنــووســیــن، ســۆرانــی معانات و ھست و شعوری ئوان بۆ ئرە

بگوازینوە. ك بنین دەســت ل واز مپ-بائ

و كناڵ ھموو ھاوكات بكرێ، لسر قسی ئاستكان ھموو ل یھ بوە پویستی كتباب نیشتیمانی برپرسیارتی ،كتر بابسستی گفتوگۆكردنی وردتر لبموە، بدا رەنگ بداتیان تتیرپرسیارو بكار و كردەوه یان ئ زراوەكانیش لدام

چند پرسیاركمان ئاراستی ھریك ل سرنووسری رۆژنامی روداو و جگری سرنووسری گۆڤاری لڤین كرد.

ئا:شاخه وان عومه ر

راپــۆرت

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

21

بدەوت نبوونمان پاساوی ب میشھدەدات، ئازادی برتسككردنوەی ھوی بم ل واقعیشدا نابت رۆژنام ئھلیكان ئو برپرسیاریتی نتوەیییان ھب و

رەچاوی حاتك بكن؟و-ئوە راست، بم ئوە بینوتان رۆژك ل رۆژان گۆڤاری لڤین بانگش بۆ یكك لو بنمایانی ك پچوانی موقویماتی مئ ن كسبكات، ئ شتن بانگدەوزۆرترمان كاری واتك نیی دەوتمان ،ئامانج بو بگین ئوەی بۆ ویستپگۆڤاری ل رۆژیش یك نای ببیرم من لڤین لیكك ل مرحلكاندا ل شعوری نتوەیی خكی كوردستانمان داب، بكو بپچوانوە ھمیش یكك لرەخنكانی ئم لسركردایتی كورد ئوەبوو، ك گر بۆخۆشیان كار بۆ دروستكردنی بنماكانی مئ لخونكانی بۆچی ناكن دەوت

ئدەن، من دەوموێ ئاماژە بوە بكم ئایا قت بینوتان ئم رەخن ل برز مسعود كوردستان ھرمی ســرۆكــی ــی ــارزان ب ،یومی ھكی قبۆچی خیتاب بگرین، كدەسخۆشیشمان مئ بپچوانشوە توانیویتی بجورئتوە ك لكردوە تعبیر ل داوای خكی كوردستان بكات بیرم من كوردی، دەوتی ب بۆگیشتن كــردووە برزیان ل دەسخۆشیمان دێ ستیاردایھ پگیكی ل ئگرچی ك وەییانتوە نكردۆتوە نی لچی سك

قسبكات. ل یكك كــ بم ــوە ئ دەمــوــت

خونی بوونی گورەكانی ھرە ستربب راست ،یندەواقیع گتی كوردی بدەودووژمنان توانیویان نھن دەوتی كوردی نیانتوانیوە ھرگیز بــم ،دروستببخونی دەوتی كوردی لخیای كوردان لو ككی گندەی ــم ب بسنوە، دەستوە، خونش ئو نخۆشیانی چند ساك لمو بر سردانی مریوانم بداخوە رۆژھــت كوردستانی ل كرد چــاوی و بــــدەم زۆرم خــمــبــاریــكــی مئ دەیگوت ئو بینی، ھاوڕكانموە بھۆی گلكی ك چیی بۆ دەوتمان

گندەیوە ھژار و نداربن.

ھمن باقر «ئم دەسخۆشیمان له سه رۆکی ھه رم ھمن باقر «ئم دەسخۆشیمان له سه رۆکی ھه رم كردوە ك ب جورئتوە توانیویتی تعبیر ل داوا كردوە ك ب جورئتوە توانیویتی تعبیر ل داوا

نه ته وه ییه کانی خه کی كوردستان بكات»نه ته وه ییه کانی خه کی كوردستان بكات»

راپــۆرت

July 2011 No 170

وتنکه پش

22

له کۆلۆمبیا یه کتی الوان به شداری کۆنگره ی الوانی جیھانی کرد

الوانی پگی كردنی بھز زیاتر بۆ كوردستان ل جیھانی دەرەوە و ب شداربوون یككانی دوایــی ب یك كۆبوونوە لیكتی الوانی دیموكراتی جیھانی و توژی شاندكی جیھان، سیاستمداری الوانی ب كوردستان دیموكراتی الوانی یكتی نونری حسن) فلالح ) سرۆكایتی دیموكراتی ــی الوان یكتی بریتانیای (بۆكوتا)ی شــاری یشتنگ كوردستان پایتختی ووتی كۆۆمبیا، كۆبونوەكانی بــردەوام بوو و رۆژ ماوەی ٤ بۆكوتا بۆ و سیاست و الوان بوارەكانی لگشت و تر گفتوگۆی ئابووری و دیموكراتی تسل كرا، ئوەی شاینی باس نزیكی بشداربوون جیھان ووتانی نونری ٧٠سرۆكی ئاستی لسر وكۆبونوەكانیش و پرلمان سرۆكی كۆومبیاو كۆماری بروەچوون، توو ئو زیری و چندین مایی شانازی بۆ الوانی كورد ك یكتی جاری بۆ كوردستان دیموكراتی ــی الوانپنجم بشدار بوو لكۆبوونوەكانی الوانی نوەكانی كۆبوو دوای ل ك جیھانی، و كوردستان ھرمی بریتانیاو جۆرجیاو جگی ھموویان ھر ك ھات ئمانیا

بایخی تواوی خۆی ھبوو .لسر ئاستی پشوازیكردنیش ل شاندی مویین ئریك ــ وت لــو الوان یكتی دیموكراتكانی پارت گشتی سكرتری حسن (فالح ل كرد پشوازی جیھان ــی الوان یكتی دەرەوەی نــوــنــری (پشوازیكی پاش كوردستان، دیموكراتی پارت گشتی سكرتری الیــن ل گــرم دەرەوەی نونری جیھان، دیموكراتكانی كوردستان، دیموكراتی ــی الوان یكتی سوپاسی ئم پشوازیی برزیانی كرد و

پاشان پوختیكی لسر الوانی كوردستان رەوشی و كوردستان دیموكراتی پارتی و ئمرۆی كوردستان خست بردەم سكرتری گشتی پارت دیموكراتكانی جیھان و باسی یكتی ك شداریانكرد ب ھموو لم رگی ل كوردستان دیموكراتی الوانــی یكتی الوانی دیموكراتی جیھانی ھیتی، بۆ زیاتر بدیموكراتی كردنی ركخراوەكیان و الوانی كوردستان، الی خۆیوە سكرتری جیھان دیموكراتكانی پــارتــ گشتی ئامادەبوونی ئم بۆ خۆی خۆشحای الوانـــی یكتی دەرەوەی ــری ــن ــو نھیوای و دەربــری كوردستان دیموكراتی سركوتنی بۆ الوانی كوردستان و خكی ھرمی كوردستان خواست و ئامادەبوونی ك پیشاندا ھاوكاریك ھر بۆ خۆشی وەكو سكرتری گشتی پارت دیموكراتكانی بكات، كوردستانی الوانـــی بــۆ جیھان ھروەھا بریاری ئوەشی دا ك ل نزیكوە لرگی نونری دەرەوەی یكتی الوانی پارتی سردانی كوردستان دیموكراتی الوانی یكتی و كوردستان دیموكراتی

دیموكراتی كوردستان بكات كۆنفرانسی الوانی جیھانی ب ئامادەبوونی ســرۆك جگری ـــارزون) ك (ئنجیلینو

كۆماری كۆۆمبیا كارەكانی كۆتایی پھات، بۆ كۆنفرانسكش ھاتنی لكۆتایی بر جاركی تر نونری دەرەوەی یكتی الوان ووتاركی تری سبارەت ب رەوشی ئمۆی كوردستان ھرمی ئارامی و كوردستان دەوری ھروەھا پشكشكرد، كناوچلخستروو كوردستانی ھرمی سرۆكی كسایتی چاكترین و متمانترین ب كسرجم الین ل دەژمردرت سیاسی عیراقیكان، پاشان شاندی یكتی الوانی چندین دەرەوە ل كوردستان دیموكراتی ھریك گڵ ل دروستكرد، دۆستایتیان كۆۆمبیا كــۆمــاری ــرۆك س جگری لوەزیــری و برگری پشووی ــری وەزی و و دەرەوە وەزیـــری جگری و ئــابــووری و توو ئو پارزگارانی پارتی سرۆكی و كۆۆمبیا الوانــی ركخراوانی سرجم چند ئندام پرلمانكیان، ئوەی شاینی باس زۆر رز ل نونرانی الوانی كوردستان بخرھاتنی تایبت یان كرا نراو چندین رۆك كۆمار و وەزیرە بگری سن جالیلرزە كانیان، جگی باس نونری یكتی الوانیش وەكو نونری وتكی سربخۆ

لو كۆنفرانس بشداربوون.

ئا: پشکه وتن

راپــۆرت

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

23

شاخی كت مژوویه که بۆخۆی

شاخی كت ی كك ل دیاردە جوگرافی شاری سنووری دیارەكانی و سروشتی و گوندی(ئركوازی) نزیك ل و خانقین دا، ب ونی زنجیرە برزاییكی قشنگ رووە ئروان، پدەشتكی سر تدەڕوان ب كتنھا شاخ ئم ئران، سنووری و خانقینوە شــاری نــاوەنــدی ل ــم) (٢كو خۆیتی تایبتمندی خاوەنی دوورە، شتیارییژوویی وجوگرافی و گرووی م لوە، ئم شون لخاك و خوكی ب نرخ و بردی ئاگری و بردی لیتن پكھاتووە، یھ ــورەی گ جیاوازیكی رووەوە لو ناوچكدا، دیكی شاخكانی لگڵ بیكك كــت گشتییاریوه ــرووی لودگیرەكانی ناسراو شتییاریگ نشولتكرای دەڤرەك دەژمردرت و بدرژایی ساڵ نخاسم ل جژنی نورۆز و وەرزی تدەكن ڕووی زۆر خككی بھاردا، كــت شــاخــی مژووییشوە لـــرووی بشكی گرنگی مژوو و یادنامی درین و

رەسنی خانقین پردەكاتوە.سر، یندەخ تیشكی ھندك لرەدا معجم لشاكارەكیدا الحموی یــاقــوت ( كت (شاخی دا لالپرە١١٩ البلدان وەسفكردووە ومامزان ئاسك بشونی ی ــنــوارە ی شــورمــانــگــفــروەھـــا لــھـــكــت ــاوی ن عراقیشدا گشتییكانی

بــــو شــــوە

لكدراوه توە، گوایشاخك ل ملی ئاسك و سرنج مایی كت شاخی دەچت، ابن ) عــرەب ــاوداری ن شاعیری تبینی المعتز)بووە ك ب جوانی شكۆی (كت )دا ھیداوە كاتكیش ھۆالكۆ سای ٦٩٦ك شاخ ئم بردووە شاوی بغدا و برە پاشان ھزەكی، سربازگی كردۆت یشتووەت ی ٩٥٦ك پادشای غازان گساشوە بھمان ئوش و خانقین شاری شاخكی كردۆتپگ و بنكی سربازی شونكمایی ھمدیسان ھزەكی، كئوانیش بووە عوسمانییكان بایخی بنك چند كناوچ داگیركردنی پاش شاخی لسر ــازی ســرب پگیكی و كت دروست كردووە، كاتكیش سوپای دەسپكی لگڵ ز ١٩١٤ سای رووس خانقین بۆ جیھاندا یكمی جنگی شونك گشت ل بر دەكات، پشرەوی گرنگ نشو بــھــۆی كـــت شــاخــی ستراتیژییكیوە دەكات ئامانجی خۆی و داگیری دەكات و بو ھۆیوە شونك بۆ ماوەیك دەبت گۆڕەپانی شر و پكدادان ل نوان ھزەكانی رووس وعوسمانییكان، رووس ھزەكانی ١٩١٧ سای پاشانیش پاش برپابوونی شۆرشی بلشفی رووسی ل كۆمۆنیستكان ئۆكتۆبری شۆڕشی كشپاش كناوچ

دەكن و بۆ وتكی خۆیان دەگڕنوە و ئینگلیزەكان شونی رووسكان لخانقیندا پر دەكنوە، ئوانیش ب ھمانشوە بۆ سر بازگی سوپاكیان كت ھدەبژرن پاش دروستبوونی دەوتی عراقی نوێ و سرەتای ل عراقی سوپای دامزراندنی كت بیستدا، سدەی دووھمی دەیی وسوپایكی گرینگی ئیربازگس تدەكرئیلوولی شۆرشی سردەمی ل دواتریش مزندا ئم شون ك ل سردەمی حوكمی سوپای مۆگی عــارف عــبــدولــســالم تودەك جارك چند دەبت، عراقی بر ھمتی ھزی پشمرگی كوردستان وگورزی توندی ئاراست دەكرت، ھروەھا ل سردمی جنگی ھشت سای عراق وئراندا (١٩٨٠\١٩٨٨)ئم شاخ ب پی خاكی كرای ستراتیژییكیوە نشوــردن كــ لیوە ــری ك ــازی چــاود ســربسنوورەكدا ل ئران سوپای چاودری (خسروی و منزەری) دەكرا، دیسان جی سیاسی تییسایك ل گلك ئاماژەیعراق دیارەكانی ڕۆشنبیریی و وئدەبی ئم سردانی جیادا جیا وبۆنی كات لپی ب ھریكیان و كردووە شونیان باردۆخی ھاتنكی بۆ شونك، ماوەیك لوێ ماوتوە ل وان (تاھر یحیا سرۆك جید معبدلح و جاران عراقی وەزیرانی عالی رەشید و خالس معروف لوتفی

گیالنی ھتد.

ئحمد علی ئركوازی

سوپای رووس سای سوپای رووس سای ١٩١٤١٩١٤ ز لگڵ دەسپكی ز لگڵ دەسپكی جنگی یكمی جیھاندا بۆ خانقین پشرەوی جنگی یكمی جیھاندا بۆ خانقین پشرەوی دەكات، بر ل گشت شونك شاخی كت دەكات، بر ل گشت شونك شاخی كت

وە دەكاتیكستراتیژیی گرنگ نھۆی شوب وە دەكاتیكستراتیژیی گرنگ نھۆی شوبئامانجی خۆی و داگیری دەكاتئامانجی خۆی و داگیری دەكات

July 2011 No 170

وتنکه پش

23

جـوگـرافی

July 2011 No 170

وتنکه پش

24

ھرجارە وتكئامادەكردنی ــ چۆمان تق الدین

أ/ئاسیا٢/ئردەن

١/ناوی فرمی / شانشینی ئردەنی ھاشمی٢/پایتخت/ عمان ٥٠٠,٠٠٠ كس.

٣/مانای وت/ بھۆی رووبارك بناوی ئردەن، دت ئاوەدانی كبواتای ئن پ ئردەنی ناوی

وەھروەھا بواتای ئاوی پیرۆزی جورەشوە دت.٤/دانیشتوان/ ٥ ملیۆن كس.

.تر چوارگۆشر/ ٨٩,٩٠٠ كیلۆ م٥/رووب٦/ڕۆژی سربخۆیی/ ١٩٤٦/٣/٢٢ لبریتانیا.

٧/نتوە/ ٦نتوەی تیادای كئمانن.كــورد٢٪، چركس(ئادیگی)٥٪، عــرەب٨٨٪،

كاباردی٢٪، كلدۆئاشور٢٪، چیچان١٪.دوزی٢٪، ،٪٩٦(سونن)مانموس ــایــن/ ٨/ئ

مسیحی(كاسولیك) ٢٪.٩/زمان/ عرەبی فرمی.

١٠/دراو/ دینار=١٠٠٠فلس.١١/زانینی خوندن ونووسین/ ٨٥٪.

و دەستوری!!!، شانشینی دەست/ ١٢/ڕژمی یبا ئنجومنی یكمیان ،یھ ئنجومنی دوو ئنجومنی ودووەمــیــان پكھاتووە كل٤٠ئندام

خوارووە كل٨٠ئندام پكھاتووە.١٣/داھاتی نتوەیی١٠٠ ملیۆن دۆالر لساكدا.

١٤/بشی تاك لداھاتی نتوەیی ٤ ھه زار و ٢٠ دۆالر.

١٥/زەویی كشتوكای/ ٥٪ل رووبری وت.زەیتون، وجۆ، گنم كشتوكای/ ١٦/برھمی

تڕە، میوەجات.پلوەر، سر ٢٤ملیۆن ئاژەی/ ١٧/سامانی

٣ملیۆن سر مر، ١ملیۆن سربزن.١٨/برھمی كارەبا/ ٥ملیار كیلۆوات كاتژمر.

١٩/سامانی سروشتی/ فۆسفات، بۆتاس.پزیشكی، ــی ــان داودەرم ٢٠/پیشسازییكانی/ چیمنتۆ، سماد، خوێ، پاوتنی نوت وگاز، بۆتاس، فۆسفات، برھمی پیشسازی سووك، جل وبرگ.

میوەجات، تــڕە، فۆسفات، ٢١/دەرچووەكانی/ كیمیاییكان، داویستیپ گچ، چیمنتۆ، بۆتاس،

داودەرمانی پزیشكی، جل وبرگ.وئلیكترۆنی، ئامرەكارەبایی ٢٢/ھاتووەكانی/ مرھرگ، بنی، مادەی كیمیایی، جل وبخواردەموپداویستكانی، ئۆتۆمبیل وجۆ، گنم نوتییكان،

مافور وكۆمبار، گۆشتی ئامادەكراو، ئاژەی زیندوو.٢٣/ھاوبشی بازرگانی/ ھموو وت عرەبییكان، ھندێ وتی ئیسالمی، ژاپۆن، چین، وتی ئیسرائیل، وتانی یكتی ئوروپا، وتانی كیشوەری ئفریقیا،

ئمریكا.

July 2011 No 170

وتنکه پش

24

جـوگـرافی

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

25

ئربد، زرقــا، گرنگكانی/ ــارە ٢٤/شعقب، معان، جرش.

ــی/ ــراف ــوگ ـــووری ج ـــن ــ وس ــگ ــ ٢٥/پنــاوەڕاســت لخۆرھتی شــام نــاوچــی وتی ئاسیا.لباكوورەوە لــخــۆرئــاوای عراق وتـــی ــخــۆرھــتــوە ل ــاو ســوریولباشوورەوە وتی شانشینی عرەبستانی سعودیوكنداوی عقب ول خۆرئاواوە ھر وفلستین(كرتی ئیسرائیل وتی دوو

خۆرئاوا)و دەریای مردوو.سر١٢ دابشی جوگرافی/ ٢٦/دابشی پارزگا كراوە، بم لسای ٢٠٠٩دا بپی كشانشینی درا بیار پادشایتی بیاری ھرمی ســ تبكر ھاشمی ــردەنــی ئھرمی یكمیان ،وەیش بم ئۆتۆنۆمی و خۆی تگرئ پارزگا كچوار یرموك پایتختكشی شاری ئلمفرق، دووەمیان تگرئ پارزگا سك ــا زرق ھرمی و ،زه رقای شاری پایتختكشی و خۆی پارزگا سك مۆئت ھرمی یمیان س ،شی شاری معانكختخۆی وپایت تگرئپایتخت عمانی پارزگای ھردوو لگڵ خراوەتستا نم تائب بقزگای عوپار

بواری ج ج كردنوە. ٢٧/كــورتــیــك لــمــــژووی ئـــردەن/ كشب لبنڕەتدا ــردەن ئ وتــی خاكی لخاكی فلستینی شام، بم ل ئستادا لكۆنوە ھر جیان، لیك وت ھردوو جشتن لی یــكــان سامی ــوەی ــت ننتوە یكمین یكان كئامووری بوون،

لو بشك بووە بوون، جگیر لی بوون دەوتانی كئامووری یكان ل ناوچكانی كنعان نتوەی دواتر دایانمزراند، شامدا دامزراندنی پــاش ئبن، جشتن لی ئیمپراتۆریای ئاشوور لعراق وەپلھاویشتنی ئوەبوو دەوروبری وتانی داگیركردنی بۆ كلالین وتانی بوولو یك ئردەنیش ئیمپراتۆریای ئاشووری یوە داگیركرا، بم لسای(٦١٢پ.ز) ئاشوور ئیمپراتۆریای كــورەی گ ئیمپراتۆریای ســوپــای لــالیــن بابل دەوــتــی سوپای بــشــداری ب مــاد دەوتی بابل ئوبشی ئردەنی لناوبرا، لالین بابل كاتی ئو تا و كرد داگیر ھخامنشینی ئیمپراتۆریای ســوپــای بشك بووە ئردەنیش داگیركراوە فارسی ھخامنشینی ئیمپراتۆریای لقمەویی لالین ئران كوتانی .كاتك فــارس بسركردایتی مكدۆنی-یۆنانی سوپای ئوەبوو داگیركرا، مكدۆنی ئلكساندەری ــن ــالی ـــــردەن ل ـــووری ئ ـــاك نـــاوچـــی ببشك بــووە و داگیركرا، ئوسوپایوە لئیمپراتۆریای مكدۆنیا-یۆنان، دوای مردنی ئیمپراتۆریاك مكدۆنی، ئلكساندەری دابش بوو بۆس بش، ك وتانی ئران و وتانی شام كئردەنی تیادا بوو بووە بشی دامزراند دەوتكی سلوكی، ــڕاڵ ژەنلسای( ٣٢٣)پ.ز، دوونتوە ڕوویان كردە نتوەكانی(نبگی) كئوانیش ــردەن ئوخۆرھتی باكوور ل بوو نژاد كسامی ــی) ــدوم (ئ ـــوون، ب جشتن ئــــردەن

ــردەن كــئــاری نـــژاد بــوو لــبــاشــووری ئئدومی و یكان نبگی بــوو، جشتن زراندلدام نبنگیان دەوــتــی یكان یكم پاشاحارپی لالین سای(١٦٩)پ.ز بوون، نو ب شارستانیتكی كخاوەنی بوو، بردەوام تاسای(٧٠)ز، تدەو ئم دەستی ڕۆم سوپای سادا لــو چونكڕۆمانی ویالیتكی ــووە وب گرت بسردا بشك بووە دواتر بناوی(ئارابیابروڤنیا) لمیرنشینی تدمور ك سر بئیمپراتۆریای لژردەستی تاسای(٢٧٠)ز بوو، ڕۆم میرنشینی تدموردا بوو، دووبارە سوپای ڕۆم داگیری كردووە، دوای دامزراندنی میرنشینی لباشووری ــســاــی(٢٢٠)ز ل ساسینغبووە ئــردەن ــردەن، ئ باكووری و سوریا ر بس كان كرەبیع میرنشینك لشبئیمپراتۆریای دواتر بوو، ڕۆم ئیمپراتۆریای ھزە سادا لو تاسای(٦١٤)ز بیزنتی، سوپای یكانی ئیمپراتۆریای ساسانی كوردی ل ك شام وتانی سر كــردە ھرشیان نوانیاندا ئردەنی تیادا بوو داگیریان كرد، وا بوو لژردەستیاندا ماوەی(١٥)ساڵ ئیمپراتۆریای ھزەكانی تاسای(٦٢٩)ز تداگیریان كردووە.ناوچكانی دووبارە بیزنتی ك ناوچبوون یكمین ئردەن باشووری بشك بووە و وەرگرت ئیسالمیان ئایینی لسای(٦٣٤) بم ئیسالم، دەوتی لموسمانكان رەبع ھزەسوپاییكانی ز، كرد پشرەویان شام ھرمكانی ــرەو بتاگیشتن نزیك رووباری یرموك لناوچی

July 2011 No 170

وتنکه پش

25

جـوگـرافی

July 2011 No 170

وتنکه پش

26

باكووری ئردەن، كتیادا شڕكی گرنگ ڕووی كردووە یكال شامی وتانی كچارەنووسی دا رەبع ھزەكانی یــرمــوك، شــڕی بناوی تووشی بیزنتی سوپای توانیان موسمانكان بووە ئــردەن وەیش بم بكن، تكشاندن بشك ل خالفتی ڕاشدی ودواتر بووە بشك ل خالفتكانی ئمویی وعباسی، دوای الواز دەستی عباسی یكان لناوچكانی عرەب وتوركی عرەبی میرنشینی چندەھا دا نشین میرنشینكانی(تۆلۆنی٨٦٨- وەكو ــزرا، دامبووە ئــردەن ٩٠٥ز)و(ئخشیدی٩٣٥-٩٦٩ز) ،میسری ی توركیی و دوو میرنشینك لشبلتونس فاتیمی خالفتی دامزراندنی دوای لسای(٩٠٩)ز و پاش گواستنوەی دەوتكیان لتونسوە بۆ میسر ل سای(٩٦٩)ز، ئوەبوو پلیانھاویشت بۆ ھرمكانی شام كئردەنشی ھمتی كردنی پ دەست دوای تیادابووە، لــســاــی(١٠٩٩)ز، ئــوروپــا پرستانی خــاچ ھرمكانی بتایبت فاتیمی دەوتی بۆسر شام لخاكی بشك توانیان ئوەبوو شام، تیادابوو، ئردەنشی لخاكی بشك بگرن، ئورشلیم(قودس) میرنشینی ناوچاندا لو بشی ئو لسای(١٠٩٩)ز، دامزراند یان دەستیاندا لژر تاسای(١١٥٤)ز ئــردەن بـــووە لــســاــی(١١٥٤)ز ســوپــای دەوــتــی زەنگی(١١٢٧-١٢٥٠)زبفرماندەی شركۆ كوڕی شادی مامی سالحدین ئیوبی توانیان گلك كھموو بگرن ئورشلیم لمیرنشینی ناوچ ناوچان ئو تیادابوو، ئردەنی ناوچكانی زەنگی دەوتی لقمەویی بشك بووە سوپایكی زەنگی دەوتی تاسای(١١٧١)ز، ڕەوانــی وسالحدین شركۆ بفرماندەیی فاتیمی دەوتی دانی یارمتی بۆ كرد میسر ك دژی خاچ پرستانی ئوروپا شڕی ئكرد، لسای(١١٧١)ز دا كۆتایی ھنا ب دەستی دامزراند ئیوبی ودەوتی فاتیمی خالفتی ھموو فاتیمی دەوتی ناوچكانی ھموو بووە كوردستان و شام وتانی ھرمكانی ماوەی(٧٩) بۆ ئیوبی دەوتی قمەویی ساڵ واتا تا سای(١٢٥٠)ز، لو سادا دەوتی ممالیك دامزرا كھموو ناوچكانی دەوتی بووە وحیجاز ویمن ومیسر لشام ئیوبی ئردەن وتی ممالیك، لدەوتی بشك بۆماوەی(٢٦٦)ساڵ تاسای(١٥١٦)ز، ل دوایی تكشاندنی سوپای ممالیك لبرامبر سوپای

دابق مرج شڕی ل عوسمانی ئیمپراتۆریای لسای(١٥١٦)ز لنزیك شاری حلب لسوریا، ئوە بوو ئردەن خرای سرخاكی ئیمپراتۆریای لویالیتی بشك ب كــردیــان عوسمانی، تاسای(١٩١٦)ز، پشوو) سوریا(دیمشقی لبر ئوەی لو كاتدا عرەبكان ب پشتگیری بریتانیا شۆڕشیان برپاكرد ل ناوچی حیجاز تورككان، دژی ولوبنان وسوریا وئـــردەن ل بریتانیا ھزەكانی ــی(١٩١٨)ز ــا س لكۆتاییكانی شڕی یكمی جیھاندا، ئردەنیان ــســاــی(١٩٢٠)ز دا ــرد، ھــرووەھــا ل داگیر كسادا لو ھر بم سوریا، شانشینی خراینوان ی سای(١٩٢٠)ز پیماننامی ی پببریتانیا وفرەنسا، ئردەن وعراق وئیسرائیل بریتانیاو ئینتدابی ژــر خرای وفلستین فرەنسا. ئینتدابی ژر خرای ولوبنان سوریا یكم عبدوی ١٩٢١/٣/٣٠میر لبرواری میرنشینی خۆرھتی ئردەنی دامزراند، لژر ربسك فلستین كارگری ئینتدابی سایی ١٩٢١/٤/١١یكمین لبرواری بریتانیابوو، بسرۆكایتی پكھات ئــردەن حكومتی ڕەشیدگلیع .ل١٩٤٦/٣/٢٢ئردەن سربخۆیی ولمانگی(٥) بریتانیا ل جیابووە و ڕاگیاند كارگری لناوچی ســاــی(١٩٤٦)ئــردەن ی گۆڕی ناوەكشی ھروەھا دەرچوو، فلستین شانشینی بۆ ئردەن خۆرھتی لمیرنشینی نزیكیی(٤) تائستا ك ھاشمی ئــردەنــی پادشا فرمانەوایی ئردەنیان كردووە.لدوایی وتانی ئیسرائیل، سربخۆیی ڕاگیاندنی ئردەن وسوریا و عراق ولوبنان ومیسر ھرشیان رۆژئــاوا كرتی وتوانیان سرئیسرائیل كردە داگیربكن، غزە وكرتی ئیسرائیل وبشكی ھزەكانی توانیان ئیسرائیل ھزەكانی بم ناوچانی ئو و تكبشكنن عــرەب وتانی وتانی وھزەكانی بیگرنوە بــوو داگیركرا عرەب لئیسرائیل و فلستین بكن دەرەوە، بپی بیاری نتوە یكگرتووەكان ئاگربست مانگ یك ل١٩٤٦/٦/١١بۆماوەی ڕاگیاندرا ـــا١٩٤٩/٦/٢٠، ت برپابووە شڕ ــارە دووب وە وئیسرائیل ئـــردەن ١٩٤٩/٤/٣ ــرواری ــب لئیمزایان لئاگربستی نوانیان كرد، بھزاران وتانی ئـــاوارەی فلستین عرەبی كسی عرەب بوون بتایبت وتی ئردەن.عبدوی بۆ سردانی لكاتی یــكــم(١٩٤٦-١٩٥١)ز، مزگوتی ئقسا لكرتی خۆرئاوای فلستین

ل الین كسكی فلستینی بناوی(مستفا ـــوژرا كــڕــكــوتــی رۆژی شــوكــری عــشــی) كھینی. نوژی لكاتی ھینی١٩٥١/٧/٢٠بوو ــردەن ئ شانشینی ١٩٦٥/٨/١ بـــرواری لپیماننامیان سعودی عرەبستانی وشانشینی ئیمزا كرد لسر ئوەی ك ئردەن نزیكی(٧٠٠٠)ھزار كیلۆمتر چوار گۆش لخاكی سعودی بۆ نزیكی(١٩) ئردەنیش ولبرامبردا ئردەن كیلۆمتر چوار گۆش بدات سعودی لكنارەكانی نزیكی(٦٠٠٠)ھزار لگڵ بقع كنداوی دووبارە .سای(١٩٦٧)ز چوارگۆش كیلۆمتر شڕی نوان سوپای ئیسرائیل وسوپای وتانی داوایكی لئنجامی مئك بوو برپا عرەب كداوایان لمانگی(٥)، ھات میسر سرانی میسر سینای خاكی كــ ــرد ك لئیسرائیل وكرتی غزەی فلستین چۆڵ بكات، سرانی وسوریاومیسروعراق) ســوپــاكــانــی(ئــردەن سركردایتكی یكگرتووەیان پكھنا، ئوە بوو ئیسرائیل سربازییكانی ١٩٦٧/٦/٥فرۆكلمیسر ئاسمانی ھزی ســر كــردە ھرشیان بمش شڕ ھگیرسا تا١٩٦٧/٦/١١بردەوام بوو ك سوپای ئیسرائیل سوپای وتانی عرەبی خۆرئاوا كرتی وتوانی كرد دۆرانــدن تووشی وغزە و بیابانی سینا و برزایی جوالنی بگرت، ئردەن ئــاوارەی فلستینی زۆری خككی ندی دا لردەن ڕەزامی(١٩٩١)ز ئسابوون.لسر بشداری الینكانی فلستینی ل گفتۆگۆی ئاشتی نوان عرەب و ئیسرائیل كل مدریدی تویالی سرپرشتی ئیسپانیاب پایتختی سۆڤتی یكتی ئمریكاو یكگرتوەكانی ڕـــكـــوتـــی١٩٩٤/٧/٢٥ئـــردەن لــ پشوو، شڕی ڕاگرتنی سر ل ڕكوتن وئیسرائیل ل ڕكوتن سادا ھمان ١٠/٢٦لــ نوانیان، پیوەندی كــردنــوەی وئاسایی ئاشتی سر نوانیان، ئوەبوو باوزخانیان لسر خاكی یكتر كردووە. ئردەن پیوەندیكی دۆستانی ــڕەرای س كوردستان ھرمی لگڵ یھئوەی ھچ كاتك ئردەن ڕەخنی ئاڕاستی حكومتی عراق نكردووە لسر پشل كردنی وجینۆسایدكردنی كوردستان گلی مافكانی دیكتاتۆری تحكوم دەستداریتی لكاتی ی كانی یك لدوای یكی عراق(١٩٢١-٢٠٠٣)ھولری لشاری یھ كۆنسۆگری وە ز.

پایتختی ھرمی كوردستان.

جـوگـرافی

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

27

ھــونه ری

ئافرەت ــو ل ككی سعید) (رازاو راگیاندنی ــواری ب ل ك راگیاندكارانی دەنگی ـــۆی رادی لــ بــــژەر وەك بیستراو سای لــ رازاو ـــات، دەك ــار ك كــوردســتــان بووە، دایك ل سلمانی شاری ل (١٩٨٠)ھمان ل و دادەنیشت ھولر ل ئستا و كاردەكات جار زۆر یش دۆبلر وەك كاتدا بیانی برنامی پشكشكاری و ئامادەكار ماپری بشی كارمندی ،كوردستان باش پك ھاوسری ژیانی ،كوردستانیش دەنگی ھناوە و خاوەنی كور و كچك ب ناوەكانی (ژوا و پشوا) بۆ زیاتر ئاشنابون پی ئو

دیمانیمان لگی سازكرد.

پ -چۆن حزی راگیاندنت ال دروست بوو ؟ پ -چۆن حزی راگیاندنت ال دروست بوو ؟ -من دەم ھر كسك بۆ شتك دروست ئبت ئم رای خۆم، ئو خولیایه ك الت دروست ئب ھر ئوەی، پم وانی ھیچ كات دكتۆر ببت رۆژنامنووس منیش ل مندایوە وام بموو كات بم كارە بووە و ھزم لح

خۆم ھبوە تا توانیم ئوەی ویستم ب دەستی بھنم .

بیستراو راگیاندنی نوان جیاوازی بیستراو پ: راگیاندنی نوان جیاوازی پ: بینراو چیی ؟بینراو چیی ؟

- ناتوانم شرۆڤی بكم، چونك ھر كارە و تایبت مندی خۆی ھی من كاری بیستراو خۆمدا كارەكی ل شارەزایم تنھا دەكم، گتۆ كار بۆ كۆم وەیم گرینگ ئب ،یھبیستراو بینراو راگیاندنی واتك دەكیت،

خزمت ب كۆمگ دەكن.

پ: پت وای راگیاندنی بیستراو ئاسانترە؟پ: پت وای راگیاندنی بیستراو ئاسانترە؟ھر بت، ئاسان كارك ھیچ وانی پم بژەری یھ خۆی تایبتی ئركی و كارە ،یھ خۆی ب تایبت تكنیكی بیستراویش كاتك بابتك ل میدیایكوە ئوروژنی تا چند بیسر وا لدەكی بۆ الی میدیاك رای بۆ بیسر سرنجی بكیت وا بئ ئكشی

الی خۆت رابكشی .

پ -راگیاندن چ شتكی ل زەوت كردووی پ -راگیاندن چ شتكی ل زەوت كردووی ؟

ك دا ردەمــســ لــم و یگكۆم لــم ویستپ نیی رەگــز نوان ل جــیــاوازی ئافرەتانیش كار بكن، بم ل ھمان كاتدا پروەردەكردنی و ماڵ بۆ ئوان وای پیان پچوانوە ب بــم خوقنراون، منداڵ ئافرەت ئتوان سركوتن ب دەست بھنت دەرەوەش، كــاری ل و ماوەش كــاری لبڕای من دەتوانین سركوتو بین ب دانانی نكراوە زەوت ل ھیچم منیش پرۆگرامك،

بكو توانیوم سركوتوو بم .

چیتر ئـــارەزووی راگــیــانــدن ل چیتر پ-جگ ئـــارەزووی راگــیــانــدن ل پ-جگدەكی؟ دەكی؟

- ل كاری خۆم رازیم تا ئستا بیرم ل كاری راگیاندن كاری ل ھیوادارم نكردۆتوە تر

سركوم.

دیمانه : تریف بباس

رازاو سعید: رازاو سعید: یان وایئافرەتان پ یان وایئافرەتان پ

ئوان بۆ ماڵ و ئوان بۆ ماڵ و پروەردەكردنی پروەردەكردنی منداڵ خوقنراونمنداڵ خوقنراون

July 2011 No 170

وتنکه پش

28

وتنکه پش

28

ئــه ده ب

ب شی دووەم..

ئازیزە كم ئی ئازیزە درەق و ناز فرۆشی ب كۆتایی

ئمویست خوی بابردووی خۆم بگموە و بۆم نگیرا

وم بدوای چارەنوسی نادیاردا لم وون بووە

بۆی دەگڕم نایدۆزموە ئازیز

چارەنوسی و خۆم بووی وون چارەنوسی نادیاری تۆ

رۆژی دادێ شتم دەكاھموو رۆژی بۆ گرتنوەی بختی رەشم

ل گڵ پیرە ژن جادوكرەكی الی مامانا دادەنیشم و لپم بۆ دەخونتوە

اندەری تۆ دابق م دەپ نیایی ت وینم ئل

ئای ك چندە رقم لو وشیی ناو زارتی و

كچی چارەم نی و بۆ بیانی ھم دەچموە سر ل نوێ پارە دەردنم

بختی دم دەگرموە وەكو جاران دەم پمان وشھ

پــشم دە بس چی دی بختی دت مخونوە

ئی یار ئی نازفرۆشی دەق منی شیدا!

ل گڵ ھاتنی گشت وەرزكدا دموە التوەكو جاران كومی سوورت ماچ دەكم و

ل ئامزی خۆمت دەگرم وشی جاران دەموە

لۆ لۆ، لبر لبر.. بۆ یادگاری حزەكمان دەگموە

حزت لباوشی ھتا ھتا ئدەم بن بگرم

لنا گڕم جاركی دیتنیایی ئاشنای روحت ب ولژوورەكت خم داتبگرێ و

!ننیایی بتخنكتھۆ كچ جوان سرشتكی

دی شتم تۆ فری شتیت كردم و شتت كردم

لو رۆژەوە من ئاشقكی شتم بھاركی گوڵ دزراوم

ھناركی ال جوان و ناو رزیووم شوورە شاركی و پایتخت ب وتكی

رووخاوم ئی یار..

وەرە سرت بن ب سینگموە و گۆی ل ترپی دی شتم بگرە

ئم حزەی من وەكو بارانی زستانی بخۆر وای

دادەبارێ ب سر تۆدا تڕیش نابی..

باران زت لچی خۆشت حك

لبر بارانیش رێ ئكێ و خۆت بارانی!

ھموو كات بسر مندا دادەباریحزەكت گش دەكیتوە چرۆی تازە دەر دەكن و

پشبكی كردنوەیان بۆ دەستی تۆئی یــار..

كھاتموە ل دیداری ئ وینی پاك ری ھاتنوەم ل وون بـووە

قدەرم بایك دەیبات و بناو كۆنی حزەكاندا دەیگێ و

كسیش دەرگای ئوینی لـ ناكاتوەیژاووم پ كی شكاو و پیشووشك دەتوان پارچكانی لـكداتوە

ئم حزەی من پناس بكاتئازیـز..

ئی ئازیزە دەق و نازفرۆشكی دم مـن تامردن كیاری شڕ و نازتم

سد ئوندەش جاركیتر تۆ وابكی مـن ملوانكی حزكی پاكحزكی شت دەھۆنموە

ھموو رۆژی دەیخم گردنی حزت وبـنكم وەكو جاران دەـموە

سر ل نوێ گۆرانی شتیبـۆ ددارە دەقكم

نـاز فرۆش و چاو ڕەشكم بـ ترپی دـی شتم دەـموە

٢٠١١/٤/٢٤

ئازاد موراد

قسیدەی حزكی سرشت

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

29

نجكۆت گسیۆ وا نجكۆت گسیۆ واگنجینییكی ئرسناڵ گنجینییكی ئرسناڵ

واكۆت ل باوككی جامایكی و دایككی ئینگلیزی لشاری ستانر ل لندەن لدایك بووە، بم لگوندكی بچوك گورە ناوی كومبوت، یاری بۆ تیپی نیوبوری كردوە، چۆتبووە ببرخوندن ل قوتابخانی زن داوسن، واكۆت لگڵ تیپی نیوبوری ل یك وەرزدا زیاتر ل سد گۆی تۆماركرد، پاشان یاری و سویندون دی رویكردە و دوركوتوە گوندە لو بۆ تیپی ساوس ھامبتۆنی نوخۆی كرد، ھاوكات كۆمپانیای ست كدا بو یاریزانڵ ئگكی لستبناوبانگ گرنایكی ب

تمنی تنھا چواردە بھاری بوو.الوانــی تیپی ــڵ ــگ ل سیۆ ٢٠٠٥- ٢٠٠٤ لــــوەرزی ساوسھامبتۆنی الوان دەستی پكرد و گیشت یاری كۆتایی ئبسۆتیش یانی ــروی روب لوشدا الوان، بۆ ئینگلترا بوونوە، ئوكاتش واكۆت بچوكترین یاریزان بوو ك تمنی تنھا پازدە سابوو، بم لو كاتدا یاری ل خولی ئینگلزی پل بۆ كیان دابزینی بھۆی نكرد، پرمرلیگ پلیك یاریزانی وەكو واكۆت ٢٠٠٥-٢٠٠٦ وەرزی پش دووەكان، سرەكی دەستنیشانكرا، ل سردانی یانكی بۆ سكۆتلندا، پاشان سیۆ یكم جار وەكو یاری زانی سرەكی لتواوی یاری برامبر لیدز یونایتد ل سای ٢٠٠٥ لدەرەوەی یاریگا ی تۆماركرد، پاشان لكمی یانكی یشداری كرد و گۆبیاریزانی ستۆك ستی وەك برامبر یانی دیكی یاریكی سرەكی بشداریكرد، بھۆی ئو ئاست برزەی لناو یاریگای پی دەركوت واكۆت لگڵ س یاریزانی تردا پاورا بۆ ختی BBC بۆ باشترین یاریزانی الوی سای ٢٠٠٥، ھر زۆر بئاستكی واكۆت یاریكدا ل یشدا ٢٠٠٥ سای لراگیاندنی دەزگاكانی چاوی وایكرد ئوەش دەركوت برز ئو الوی یاریزانی سرنجراكشترین ب و سر توبكخولی ناودارەكانی یان وەیش بم ناساند، سردەمیان ممتازی ئینگلیزی وەكو ئرسناڵ و مانچستر و چسی و

بدوباز عربدوباز عر

July 2011 No 170

وتنکه پش

29

وه رزشی

July 2011 No 170

وتنکه پش

30

لیفرپول و تۆتنھام چاویان بی تواناكانی و گربستیان پشكشكرد، پاشان ئارسن فینگر گرەوەكی بردەوە و واكۆتی كی. ل سیۆ ــدا پ و كت ھنگاوكی لبۆ ئینگلترا ھــــبــژاردەی پكھاتی بانگھشتكرا، ئلمانیا ی ٢٠٠٦ مۆندیالی پرمرلیگیش ی ٢٠٠٦-٢٠٠٧ ــوەرزی لبرامبر یانكیان لیاری جار یكم و كــرد بــشــداری ڤال ئستۆن یانی جلبرتو برازیلی ھاوركی بۆ گۆكی ل یاریشی یكم دروســتــكــرد، سیلڤا یانی برامبر ئوروپا پاوانانی خولی داینمۆكف زەگرەب بوو ل پاوتنكان، یانی زانی یاری بچوكترین بووە بوەش ئرسناڵ ل خولی پاوانان یاری بكات، برگری یاریزانانی توانی یاریكشدا ل

بێ بیان و پبكا یاری زەگــرەب یانی ماسیۆ ھاونیشتیمانیكی بۆ گۆكی و ختی ٢٠٠٦ سای دروستكرد، فالمینی باشترین یاریزانی BBC وەرگرت، یكم یاری كۆتایی كارلن كاپ بوو ل یشی لگۆبرامبر یانی چسی، بم جامكیان دۆڕاند پاش ئوەی درۆگبا بۆ یانكی دوو

گۆی تۆماركرد.سای ھنری تری رۆیشتنی پــاش ئو درسی ژمارەی واكۆت ٢٠٠٨=٢٠٠٩یاریزانی وەرگرت ك ژمارە ١٤ بوو، لو وەرزەش واكۆت وەكو یاریزانكی سرەكی خۆی چسپاند، ل زۆربی یاریكان وەكو شداریكرد، لیاریزانی باڵ یان ناوەڕاست بسای ٢٠٠٨یش برامبر یانی ئیفرتۆن وەیش بــم تــۆمــاركــرد، گۆی یكم

بم ،بچوك تمنیشی گرچی واكۆت بدات تیپكی باشی یارمتیكی توانی ل زۆربی یاریكان و گۆی یكالكرەوە

دروستبكات.خراییكی ــزانــ ــاری ی ــو ئ ــات ــاوك ھبھۆی دەتوان و یھ سرسورھنری ئو بھرەیوەی زۆربی یاریزانی برگری ر پتی زەففكاتی غر لرامبتیپی بناوچی تبچ زۆر بخراییكی و ببات ھی سزای برامبر و یا گۆبكات یاخود یاریزان ئو ئستاش تۆماربكات، گوڵ ھرەباشكانی یاریزان ل یكك بئرسناڵ یانی و ئینگلترا ھبژاردەی داھاتوودا ل چاوەڕدەكرێ و دەناسرت زیاتر پدا تۆپی ئاسمانی ل ئسترەی

بدەروشتوە.

وه رزشی

وتنکه پش

30

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

31

وتنکه پش

31

ھـه مـه ڕه نگ

كتبی ((بۆ بخوە برنفرەتی خوا كوی)) زۆرترین فرۆشی ھبوو

نخوتنی لــبــارەی ك باوكك كتبی رەواجكی ئمریكا ل نوسیویتی كوڕەكی ئو لالین تایبتی ب پیداكرد، زۆری لگڵ كشیان ھــمــان كــ ــی ــاوكــان ببناوی ك بكت ئو ،یھ منداكانیان برۆبخوە برنفرەتی خوا كویت، زۆر ترین ئلیكترۆنی پگی لسر ھبوو فرۆشی نوسخ ب فتھ بــدرــژای كۆم ئمازۆم بتایبتی كاغزیكشی، و ئلیكترۆنی بھۆی ئو حجزەی لسر كۆپی كاغزیكی بۆ كبكت ھــوــدەدرێ ئستاش ھبوو، لگڵ بكرێ، بۆ وەرگانی زمــان بیست فیلمی تبكر تدەكر بۆ كاری ك ئوەش

سینمایش.كتبك پكھاتوە ل چواردە شیعر، ھر ك ،نیی زیاتر رست چوار ل شیعركیش ھاتوە، خوا نفرەتی وشــی لھموویان ھاتووە گوزارشتك ھردركیش لكۆتای كشی ل كباوك بــــزاری دەربینی ل بكت ــو ئ ـــری دان ــی، ــوڕەك ك نوستنی

ل دەبمامۆستای ئ ناوی ئادەم مانسباخویالیتی ل لنیوبروزنزویك رۆتجرز زانكۆی

نیوجرسی. ،نیی لمنداكم ركم من دە ناوبراو ،دوو سعاتویستی بوێ پدەخو كم ئبوادەكات بكت ئو خوندەوەی لوكاتشدا

منداك بخات ناو خوەوە.

فیلمكی كۆمیدی چارلی چاپلن ھیچ كیاركی نبووكینی مامكردنی ھاتن كسك ھیچ ھونرمندی لبیركراوی ماوەی كورت فیلمكی كۆمیدی كۆچكرد و چارلی چاپلن، ل مزاتكردنكدا لشاری لندەن، لگڵ ئوەشدا ك پشبینی دەكرا ئسترلینی جونیھی ھــزار سد بۆ نرخكی

برزببتوە.كۆكراوەی ل لیكك ك فیلم ئو پاشان یكك ــوە دۆزراوەت ھونرمندە ئو فیلمكانی كناوی كرایوە، چاپلن فیلمی كۆكرەوەكانی لجونیھی بیست نــرخــی بــ ،ــ ــارك پ ــۆراســی مترۆنییوە، ئلیك مزادی رگای ل ئسترلینی واش دەردەكوێ ك فیلمك لسر دەمی جنگی

.م ھاتبرھریتانیا بب م لكجیھانی ی ،كوت خولناوی ((زیپیدە)) ماوەی ح كفیلمكتیدا چاپلن ل فرۆكیكی ئلمانی سركوتوە ئی ك وەیــجــو ونی فیلمكش جــۆری و

سرەتاكانی دەركوتنی ھونری ششمن.

بدوباز عئاماده کردنی ھه مه ڕه نگ: ر

July 2011 No 170

وتنکه پش

32

July 2011 No 169

وتنکه پش

32

ھـه مـه ڕه نگ

ھونرمندك بۆ ی بنیای پاشددەیان ملیۆن دۆالر خرجدەكات

ك بندامم ئكدەمی وندەكشی و كیش بینر وھدوو دۆالر دەفرۆش

ك سمرەدا و سیر دیاردەیكی لھندك بشت بوون ناوی دەبن، ھندك ل ھونرمندان و ناودارانی جیھان نك پارە

بۆ دنیایی سامانكانیان دادەنن، بكو ئوە جستشیان ئندامانی بۆ ئستا دەكن، ھونرمند جنفیر لۆبز دنیایی

ملیۆن بیستوحوت ب سمتكانی لسر دۆالر داناوە، ھروەھا خانم ھونرمندی دنیایی رامبر ل كاری ماریا ئمریكی قاچكانی گربستكی ببی ملیار دۆالر مۆركردەوە، دیارە یاریزانانی تۆپی پش بۆ مسۆگر كردنی دنیایی قاچكانیان كاری ئینگلترا پشوی ئسترەی و وادەكن دۆالر ملیۆن حفتا بی ب بكھام دیڤد

قاچكانی ل دنیای داناون.

و یوتككپ كــ حرشی مستفا ،غریبكی مو خ دەست و قاچی نییلرگای توانیویتی كۆندانیوە بھۆی بكارھنانی دەمی ون بكشت، ئوەش ــو كم ــوەی ئ ــان ـــرودا وەســت وەكـــو ب ب ونیكیش ھر ھیتی، ئندامیی جگ كریارەكانیش ،دەفرۆش دۆالر دوو ونیكی و لدەكن نیگارەكی لوەی ن ھبت دەگــرن، لگڵ یادگاریشی ئو ــ ن و كشاویتی كــ وــنــكــی رەسمشی ك بۆ یادگاری لگی دەگرن، بكو ،نیی ھونرەكی گرنگی لبر

تنیا وەكو دەسخۆشی و ھاندانك ئوەی لگڵ دەكن.

لــو ،ــ ــا س ٢٩ تــمــنــی مستفا ھمووی و دەوەست لی ك گۆڕەپانی

كڕۆكگ خۆی و كورسیب ،یقاوەخانو فچو لوحكانی دـت و دەچ، كات خۆی بوونی دەیــوێ و دەدزێ ژیان ل

.نلمبس

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

33

گروپی حمرین سردانی مكتبی سكرتاریت دەكات

گروپی حمرین، ك گروپكی شاری موس و سرجم ئاین و نتوەكانی ئو شارە بخۆوە مادەی پاپشتیكردنی پناو ل كار و دەگرێ سكرتاریتی مكتبی سردانی دەكات، ١٤٠الوانیان كرد و لالین ئومد خۆشناو سكرتر ل پشوازیكرا، سكرتاریت كارگانی و دانیشتنكدا ئندامانی گروپی ناوبرا و تیشكیان لسرەتای چاالكیكانیان و كار سر خستخۆیوە لالین ئستا، تاوەكو دامزراندیان سكرتری یكتی الوان چاالكیكانی گروپكی ب پیرۆز و برز ھسنگاندن و ئامادەی ھموو

پشتیوانیكی یكـتی الوانی بۆ دەربین.

سنتری الوانی شروان مزن كرایوەو سكرتر خۆشناو ئومد ئامادەبوونی بو حزبی برپرسانی و سكرتاریت كارگانی و مرگسۆر بای ناوەندی ستافی و حكومی الوانكی زۆر، ل پناو بدەنگوەچونی خواست مرگسۆر، دەڤری ل الوان داواكاریكانی و سنتری الوانی شروان مزنی سر بناوەندی بارزانییه نچیرڤان دیاری که مرگسۆر بای الوانــی خۆشحای مایی كــبــووە كــرایــوە، وەكــو رەكنتس باس جی ،ــ ــرەك دەڤناوەندك بۆ فربوون و پگیاندن و سودبینین ل بھرەكانی الوان و سرئنجام دەتوانرێ پرە

بتوانا رۆشنبیریكانیان بدەن.

ل دیانا سنتری الوان كرایوە مكتبی كارگانی و سكرتر ئامادەبوونی بسكرتاریت و برپرسی جماوەریكانی لقی ١٠ی پارتی و برپرسانی حزبی و حكوومی و ستافی ناوەندی بای سۆران و الوانكی زۆری كچ و كوڕی سنورەك، سنتری الوانی دیانای سرب ناوەندی نچیرڤان دیاری که الوان یكتی سۆرانی بای بشكانی ل پکھاتوە ك كرایوە، بارزانییه ك وەرزشــی، و خۆشنوسی و زمان و مۆسیقا الوانی دەڤرەك ب بشداریكردنیان ل خولكان ل بوارەكانی كۆمپیوتر و زمانزانی سود دەبینن.

ل سۆران كۆتایی بدوو خولی كۆمپیوتر مكتبی كارگانی و سكرتر ئامادەبوونی بو سۆران بای ناوەندی ستافی و سكرتاریت الوانكی زۆر دوو خولی كۆمپیوتر بۆ كارمندانی بروەبرایتی و ئوقاف بروەبرایتی پاشان و ھــات كۆتایی شارستانی بــرگــری لالین ئامادبوانوە خت بسر بشداربوان الوان سنترەكانی ئاماژەی جی دابشكرا، جگ كوردستان شارۆچككانی و شــار ل توانیویان و الوان بتوژی خزمتكردن لفرمانگكانی كارمندانی باشی ھاوكاریكی ب خولكانی ل و بن خۆیان سنورەكانی

برامبر بشداریان پبكن.

خۆشناوەتی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی كرایوە

ب ئامادەبوونی ئاكۆ عومر برپرسی لقی ١١ی كارگانی و سكرتر خۆشناو ئومد و پارتی ئندامی نورەدینی عومر و و سكرتاریت پرلمانی كوردستان، ل ڕورەسمكدا ناوەندی الین ل خۆشناوەتی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی بای رانیی ل دەڤری بتون كرایوە، مۆسیقا بشكانی ل پكھاتوە ك ناوەندەكرزدار دیاری زمانزانی، و ھونر و وەرزش و ھر ،سنورەك الوانی بۆ بارزانیی نچیرڤان ئامادەبوون زۆر الوانكی مراسیمكدا ل ناوەندەك بكردنوەی خۆیان خۆشحای و

دەربی

خولی بــ كۆتایی خۆشناوەتی نــاوەنــدی لــكۆمپیوتر ھات

ب ئامادەبوونی ئاكۆ عومر برپرسی لقی ١١ی كارگانی و سكرتر خۆشناو ئومد و پارتی سكرتاریت، و ستافی ناوەندی بای رانیی و الوانكی زۆر، كۆتایی بخولی كۆمپیوتر ھات تیدا ك كرابۆە، سنورەك الوی چل بۆ كشارەزاوە مامۆستای لالین بشداربوو الوانی راھنان و فركاریان بۆ كرا، ل كۆتایشدا لالین بشداربووان بسر خــت ئامادەبوانوە

دابشكرا.

مكتبی سكرتاریت سردانی لقی ١١ی پارتی كرد

ئومد خۆشناو سكرتر و كارگانی سكرتاریت سردانی لقی ١١ی پارتیان كرد، ك لالین ئاكۆ پشوازیكرا، کارگانی و لق برپرسی عومر دەستنیشانكردنی و سنورەك الوانــی رەوشــی ــتــی بــدەنــگــوەچــونــی خـــواســـت و ــی ــال ئگفتوگۆی سنورەك الوانـــی داواكــاریــكــانــی ببۆنی لدانیشتنكدا ھر لــبــارەوەكــرا، وەرگرتنی برپرسیاریتی تازەی لقی ١١ لالین ھیوایان و ئاراستكرا پیرۆزباییان بڕزیانوە

.وتوو برككارەكانیدا سخواست ل

ل دگ كل و پلی وەرزشی دابشكراو سكرتر خۆشناو ئومد ئامادەبوونی بكارگانی مكتبی سكرتاریت و دكتۆر سعید خۆشناو ئندامی ئنجوومنی نونرانی عراقی الوانی و وەرزش لژنی برپرسی و فیدراڵ دەوروبری بای ناوەندی ستافی و پرلمان ھولر، و الوانكی زۆری سنورەك، كل و پلی وەرزشی ك پكھاتبوو ل تاخم و تۆپ دابشی مایی بووە ئوەش سنورەككرا، الوانی سر جگ باس جی ،سنورەك الوانی خۆشحای بۆ الوان یكتی ك دەسكردیانی یاریگا لو خزمتی الوانی وەرزش دۆست بنیادی ناون، كل

و پلی وەرزشیش پشكشی الوان دەكات.

ل كۆی یكتی الوان كۆمكی وەرزشی الوانیكردب ئامادەبوون بوونی ئومد خۆشناو سكرتر و كارگانی مكتبی سكرتاریت و دكتۆر سعید خۆشناو ئندامی ئنجوومنی نونرانی عراقی الوانی و وەرزش لژنی برپرسی و فیدراڵ دەوروبری بای ناوەندی ستافی و پرلمان ،كی زۆری وەرزش وانی سنورەكر و الوانولھ لی وەرزشی كل و پق كق تو ت كۆی لپکھاتبوو ل تاخم و تۆپ دابشی سر الوانی سنورەك كرا، جی باس یكتی الوان بردەوام وەكو پاپشتی و كۆمكیك بۆ الوانی كوردستان لڕوی وەرزشیوە ئو دیاریان پشكشی الوان

دەكات

مه کته بی سکرتارییه ت

چـاالکـــی

July 2011 No 170

وتنکه پش

34

July 2011 No 169

وتنکه پش

34

١٩ی لقی ســردانــی سكرتاریت مكتبی پارتی دەكات

شاندكی مكتبی سكرتاریتی یكتی الوان و سكرتر خۆشناو ئومد ل پكھاتبوو كناوەندی ھڤانی و سكرتاریت كارگانی بای چچماڵ سردانی لقی ١٩ی پارتی یان ل چمچماڵ كرد، ك لالین محمد ھركی ل پشوازیكران، كارگرانی و لق برپرسی ئاریشكانی و گرفت و شك دانیشتنكدا بارەوەكراو، ل گفتوگۆی رەكدەڤل الوان سنورەكل الوان یكتی چاالكیكانی چۆنیتی ھاوكات بۆكرا، ھسنگاندنی زیاتر خزمتكردن بالوانی سنورەك بشكی

دیكی دیدارەكبوون.

٢١ی لقی ســردانــی سكرتاریت مكتبی پارتی دەكات

كارگانی و سكرتر خــۆشــنــاو ئومد بــای ــاوەنــدی ن ھڤانی و سكرتاریت دەوروبری سلمانی سردانی لقی ٢١ پارتیان ھرسین ئاری لالین ك سلمانیكرد، لقسكردن پشوازیكران، لقوە برپرسی كوردستان ئمۆی الوانــی رەوشــی لسر و شك چارەسری ھوی و سنورەك و گرفتكانیان ب تنسیقی نوان یكتی الوان ھردووال دانیشتنكبوون، توەری حزب و كشكانی بدەنگوەچونی بگرنگیوە

الوانیان لسنورەك بھند وەرگرت.

پگیاندنی و چاالكی ناوەند كــردنــوەی ھبجی شھید

كارگانی و سكرتر ئــامــادەبــوونــی بــ ،سنورەك زۆری الوانكی و سكرتاریت و چاالكی ناوەندی شھید، ھبجی لپگیاندنی الوانی ھبجی شھیدكرایوە، بۆ ی بارزانی نچیرڤان رــزدار دیــاری ك ل پكھاتووە ناوەندەك ،سنورەك الوانی وەرزش و ھونر و (مۆسیقا بشكانی بۆ دەتوانن سنورەك ــی الوان ك ،(.....دەرخستن و پرەپدانی بھرەكانیان سودی بووە سنترەكش كردنوەی ببینن، ل

.ی الوانی سنورەكی خۆشحامای

الوان ئـــازادی ركخراوی و الوان یكتی كۆبوونوە.

سكرتاریت مكتبی كارگانی و سكرتر ركخراوی سكرتاریتی مكتبی سردانی ئازادی الوانیان ل سلمانی كرد، ك لالین كخراوەكر تازەی سكرتری حمید ھمن پشوازیكرا، سكرتاریت كارگانی و ل ك بروەچوو، كۆبوونویك لودا الوانــی ئستای رەوشـــی كــۆبــوونــوەكــدا بیاری ھـــردووال گفتوگۆكرا، كوردستان پرلمانی كوردستانیان ب زیادكردنی سولفی خوازبوون ھیوا و ھسنگاند برز زەواج یارەكب ل پویست سودی بتوانن الوان وەككۆبوون دیكی الینكی وەرگـــرن، پشتیوانی سندوقی پرسی ب بوو تایبت الوان و ھودان بۆ زیندوكردنوەی، پالن و برنامش بۆ كاركردن لسر ئو بوارە دانرا، فیدراسیۆنی پرسی وەككۆبوون ل ھر الوانی كوردستان خرایوە برباس و رایكی یكگرتوو و تگیشتنكی ھاوبشی ئیجابی ھبوو ك فیدراسیۆنك لپناو یكخستنی سكرتر لكۆتایدا بت، ــارا ک تواناكان تواو ببۆنی سكرتاریت كارگانی و ركخراوەییان كۆنگرەی چوارەمین بوونی و بسكرتر حمید ھمن ھبژاردنی و ستافكی سكرتاریتی نوێ، ھیوایان خواسن ئو نوێ بوونوە كاریگری لسر پدانوەی گوڕتین و ھزكی تازە بركخراوەك ھب و .زتربھردوو ال بیوەندی ھداھاتودا پ ل

كۆبوونوەی یكتی الوان و لقی ١٢ ل ھبج كۆبوونوەیكی فراوان بۆ ھموو سنورەكتی الوان لكندامانی یكادیران و ئلالین مكتبی سكرتاریتی یكتی الوان و برپرسی لقی ١٢ ی ھبج دیاری حسن بروەچوو، ل كۆبوونوەكدا ھسنگاندن یكتی كاروچاالكیكانی بۆ خوندەوە و و پشنیار و سرنج كرا، سنورەكل الوان پالنی و وەرگیران ئامادەبووان رەخنكانی دانرا، سنورەكل زیاتر چاالكی ئنجامدانی

ئوەش بووە مای خۆشحای ئامادەبوان.

ل بنسوە كۆڕك بۆ ھمن ھورامی سازكرا

و سكرتر خۆشناو ئومد ئامادەبوونی بكــالری حسن و سكرتاریت كارگانی قایمقامی قزای دەشتی ھولر و برپرسی ناوەندی زۆر، الوانكی و بنسوە ناوچی سر بنسوەی پگیاندنی و چاالكی بناوەندی بای دەوروبری ھولر، كۆڕكی ئنجوومنی ئندامی ھــورامــی ھمن بۆ كوردستان دیموكراتی پارتی سركردایتی سر خست تیشكی و نــاوبــرا ركخست، رەوشی سیاسی ئستای ھرمی كوردستان ھرمی سرۆكی چاكسازی برنامی و كۆڕەك دیكی بشكی ل كوردستان، نوان گفتوگۆكانی بــۆ خوندەوەیكی ئۆپۆزسیۆن و دەستكرد، ل كۆتایدا لالین پرسیار و تبینی و سرنج ئامادەبوانوە لسر باسك وروژندرا، و كۆرەكش زیاتر

ل سعاتكی خایاند.

له بنه سوه خولكی كۆمپیوتر كرایوەئندامی ھــورامــی ھمن ئامادەبونی بــالری ك حسن و پــارتــی ســركــردایــتــی ئومد و ھولر دەشتی قــزای قایمقامی خۆشناو سكرتر و كارگانی سكرتاریت و برپرسی ناوچی بنسوە و الوانكی زۆر، ناوەندی بای دەوروبری ھولر ببشداری كۆمپیوتری فربوونی خولكی الو دەیان خولدا لو ــردەوە، ك سنورەك الوانــی بۆ پویستیكانی زانیاری لسر بشداربوان داھاتودا ل ك دەخونن وان كۆمپیوتر

دەتوانن ب كش كۆمپیوتر بكاربنن

له بنه سوه خولكی فربوونی زمان كرایوەئندامی ھــورامــی ھمن ئامادەبونی بكوردستان دیموكراتی پارتی سركردایتی دەشتی قــزای قایمقامی كــالری حسن و ھولر و ئومد خۆشناو سكرتر و كارگانی سنورەك زۆری الوانكی سكرتاریت، یكتی ھولری دەوروبری بای ناوەندی خولكی كــوردســتــان، دیموكراتی الوانــی ربوونی زمانی ئینگلیزی بۆ الوانی سنورەكفكردەوە، جی باس خولك بسر پرشتی الوان بۆ برامبر ب پسپۆر مامۆستای

كراوەتوە.

چـاالکـــی

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

35

و كار سرجم بۆ فۆتۆگرافی پشنگایكی چاالكیكانی ناوەندی بای ھولر كردەوە.

*ناوەندی بای ھولر كۆڕكی بۆ بڕز (علی دیموكراتی پارتی دووی لقی برپرسی حسن)

كوردستان سازكرد. بھاوكاری مانگی سووری عاقی ١٨ عارەبانی بسر خاوەن پداویست تایبتكان دابشكرد.

*سازدانی خولكی ڕۆژناموانی بۆ چند الوكی سنووری خۆی ب شارەزای چند مامۆستایكی

ئكادیمی.

ناوەندی چاالكی و پگیاندنی ١ی ھولریاریگای ل برایتی بخولی ھنا كۆتای *

باداوە.پیرۆز ڕەمزانی سانی خولی كردنوەی *و باداوە لیارگای سنوورەكی تیپی ١٢٧ بۆ

موفتی.* لپشووی ھاوین قوتابخانیكی وەرزشی بۆ تمن ٨ تا ١٢ ساڵ كردەوە ل یاریگای باداوە.و زمانوانی (دوورمان خولكانی *كردنوەی ھر ل قوتابی ٦٠ بۆ مۆسیقا) و كۆمپیوتر

بوارك.

٢ی الوانــی پگیاندنی و چاالكی نــاوەنــدی

ھولر* كۆتایی ھنا بخولی ی٢٦ گون

*كردنوەی خولی ڕەمزانی پیرۆز بۆ ١٤٠ تیپی ١٨ یاریگاكانی ل كیاریكان خۆی سنووری

شوبات و پایتخت بڕوە دەچت.و مۆسیقا و (دوورمان خولكانی *كردنوەی

زمانوانی و كۆمپیوتر).(ئیبراھیم مامۆستا بۆ كۆڕك ــی *ســازدانڕەمزان) لسر وشیارکردنه وه ی الوان به رامبه ر

ماددە ھۆشبرەكان.وەرزشی قوتابخانیكی ھاوین لپشووی * ی وە زیاتر لنی ٨ تا ١٢ سامكردەوە بۆ ت

.یشداربووی ھ٩٠ ب

٣ی الوانـــی پگیاندنی و چــاالكــی نــاونــدی ھولر

*كردنوەی خولی رەمزانی پیرۆز بۆ ١٥٨ تیپی سنووری خۆی

عبدالرحمن) شھید (سامی خولی *كردنوه ی بۆ ٦٤ تیپ لسر ئاستی ھولر* كۆتای ھنا بخولی ٤ مایس

*كردنوەی خولكانی (دوورمان و كۆمپیوتر و مۆسیقا و زمانوانی).

ناوەندی چاالكی و پگیاندنی الوانی ٤ ھولر* كۆتایی ھنا بخولی شھیدانی ٢٠ حوزەیران * لپشووی ھاوین قوتابخانیكی وەرزشی بۆ تمن ٨ تا ١٢ ساڵ كردەوە ل یاریگای گون.

* كردنوەی خولی ڕەمزانی پیرۆز بۆ ١١٥ تیپی سنووری خۆی

* كۆڕك بۆ دكتۆر (كازم علی) مامۆستای زانكۆ لژر ناونیشانی (ئرك و ڕۆی الوان ل ئستادا)* كۆتایی ھنان ب خولی ماددە ھۆشبرەكان

* كردنوەی خولكانی (كۆمپیوتر و دروومان و مۆسیقا)

ناوەندی چاالكی و پگیاندنی الوانی ٥ ھولروەرزشی قوتابخانیكی ھاوین لپشووی *یاریگای ل كــردەوە ساڵ ١٢ تا ٨ تمن بۆ

سیداوە.* كردنوەی خولی ڕەمزانی پیرۆز بۆ ٤٠ تیپی

سنووری خۆی ٣٢ زیاتر ل ن كخولی گونا بكۆتایی ھ *

تیپ بشداریان كردبوو.و دروومان و (كۆمپیوتر خولی كردنوەی *

زمانی ئینگلیزی)یاریزان ١٦ بۆ شتەنج خولی كردنوەی *

لسر ئاستی ھولر.

ناوەندی بای ھولر

ب ھسا ھولر دەوروبــری بای ناوەندی نمایش كردنی جل و برگی كوردی ناوچ جیا گروپكی الین ل ك كوردستان كانی جیا مان نمایش كرا . كناوەندەك ر بكچانی س

پك ھاتبوو ل (٢٠) كچ . الوانــی پگیاندنی و چاالكی نــاوەنــدی .١

دارەتوو ھسا ب سازدانی ڤیستیڤالك . أ- كردنوەی پشانگایكی ونیی . ب- پشكش كردنی شانۆ گریك .

ج- وتنی چند گۆرانیك . ند ڕۆژنامر چست بش كردنی خد- داب

كی سنورەكنوسالوانی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی -٣پشانگایكی كردنوەی ب ھسا شاخۆن ونیی ك گوزارشتی ل سروشتی كوردستان

دەكرد.

الوانــی پگیاندنی و چاالكی نــاوەنــدی -٤خولكی كــردنــوەی ب ھسا كسنزان ك سنورەك قوتابیكی چند بۆ مۆسیقا

ڕژەیان (٢٥) قوتابی بوو. زرارەتــی پگیاندنی و چاالكی ٥-نــاوەنــدی ھستا دابشكردنی جل و برگی وەرزش بۆ

گشت تیپه وەرزشیكانی سنوری خۆی ٦-ناوەندی چاالكی و پگیاندنی سالحددین كی تۆپی پنانی خولكۆتایی ھ سا بھ (( نچیرڤان ((ئیدریس چاودری ژر لبارزانی ل كۆتای خولك دا تیپی( بارزانی) و (كۆرەك) ب یك گیشتن بارزانی ( ٧-٠)

یاریكی بردەوە زرارەتــی پگیاندنی و چاالكی ٧-ناوەندی ھسا ب دابش كردنی جل و برگی وەرزشی

بۆ گشت تیپكانی سنوری خۆی .

زرارەتی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی -٨د. ) ھڤاڵ بۆ كۆرك سازدانی ب ھسا ئاراس) برپرسی لقی ١٦ پ.د.ك ل ژر ناوی

شۆرشی ((گون))برانتی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی -٩پ(بارزانی) تۆپی خولكی ب ھنا كۆتایی لوقمان) (شھید الوانی تیپی ھردوو نمر كۆتایی دا یشتن لك گی و ( كازیوە) ب(( شھید لوقمان )) (١-٠) بوو ب پاوانی

كخولالوانی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی -١٠خولكی ھنانی كۆتایی ب ھسا شاوس دەزگاكانی و دام سرجم بۆ ك پ تۆپی

حكومی و حزبی سنوری خۆی سازیدابوو.

ناوەندی بای دەوروبری ھولر

چـاالکـــی

July 2011 No 170

وتنکه پش

36

ناوەدا چاالكی بوتان رابون ب ڤكرنا خولكا توپا پ بو (١٦) تیپین سنورێ ناوەندا خو

ھلكفتا ب الوان دینارت چاالكی ناوەندا ڤكرنا سنترێ الوان خولكا توپا سر مز

ڤكر بو ٣٥ یاریزانین سر ناوەنداخوناوەندا چاالكی بجیل كۆتایی ب خولكا توپا تیپین ٢٤ بو ڤكرن ھلتبو ئــوا ئینا پ

سنورێ ناوەندا وان ناوەندا با ئاكرێ الوان رابون ب چیكرنا ( ٤٠) گورەپانین ( ئاخ ) ل سنورێ ھردوو قزاین ئاكرێ و بردەرەش بو ھر ھشت ناوەندین

ر ناوەندا باچاالكی سئامادەكربو سمینارەك ئاكرێ چاالكی ناوەندا

بو ریزدار مردان خدر برپرس ل ٠ ن ٠ ئاكرێ پارتی دیموكراتی كوردستان

غاردانی مراسونكا گردەسین چاالكی ناوەندا ساز كر بو ٤٠ الوین سنورێ ناوەندا خو

ھماھنگی ب ــردەرەش ب ڤری دە الوانــی دگل ریكخراوا ھنگاو ل بردەرەش رابون ب ھیمن ) ریزدار بو برفره سمینارەكا گیرانا سركردایتی ننجومئ ندامئ ھورامی)

پارتی دیموكراتی كوردستان ناوەندا چاالكی دینارت ڤیستڤالكا وەرزشی ئامادەكربو ل ناحیا دینارت بو الوین سنورێ ) خوال ڤكرنا ھاتبون پیك ك خو ناوەندا – شترەنج – میز سر توپا – پ توپا

پایسكل سواری )ــل ھندە ك نــاوەنــدا بــا ھــاروكــار بــوو دگ كا زمانكرنا خول ماموستایت پسپور بو ف

ئینگلیزی بو ( ٧٥) الوین سنورێ ئاكرێ پ توپا خولكا گردەسین چاالكی ناوەندا

ڤكر بو ٣٦ تیپین سنورێ ناوەندا خو مادین نھیالنا جیھانیا روژا ھلكفتا ب ھوشبر ( المخدرات ) ناوەندا با ئاكرێ الوان سمینارەك ئامادەكربو بو ریزدار دكتور ( فازل

احمد بالندی ) ریڤبرێ ساخلمیا ئاكرێ. ب ئینا كوتایی ــردەرەش ب چاالكی ناوەندا ٢٤ بو ڤكرن ھاتبو ئوا پ توپا خولكا

تیپین سنورێ ناوەندا وان.

ناوەندی بای ئاكرێ

خولكا رابینبفكرنا لزاخو باال ناڤندا تپاپی لسر ئاستی قارمانن

دوریاری فیربونا خولكا لزاخو باال ناڤندا ول كچان ژماەكا بشداریا ئینانا بدوماھیك دوامھی باوەرنام ودیاری ھاتن دابش كرن لسر

قوتابن بشدار.لسر تپاپی خولكا ئینانا بدوماھیك وھــردوو چاالكیا ناڤندین قارمانن ئاستی

تیمن سركفتی ھاتن خت كرن .وورد رنامب كومپیوتری فیربونا خولكا

بدوماھیك ھات بشداریا ٢٠ الوا ول دابش ھاتن ودیاری باوەرنام دوماھی ول

كرن لسر قوتابن بشدار.

ناڤندا دەركاری تپا خولكا ئینانا دوماھیك ورەسمن رێ پی بدوماھیك ھات بشداریا ( ٤٠) تیما ودیرای وخالت ھاتن دابش كرن لسر سركفتی ئكی

ودووی .

خولكا فیربونا كومپیوتری برنام وورد ھات فكرن بشداریا ٢٠ الوا وبو ماوی ١٥ روژا

دی بردوام بت .حكیم رــزدار( بو ركخستنی سمینارەكا عبدالل ) برپرسی ( ل . ن ) دەركارێ یا پارتی

بو ژمارەكا زورا الون دەڤری خولكا فیربونا كومپیوتری برنام وورد وباوەرنام الوا ٢٠ بشداریا ھات بدوماھیك ودیاری ھاتن دابش كرن لسر قوتابین بشدار.

ندا باتیلناڤ رێ ورەسمن خولكا تپا پی ھات فكرن

بشداریا (٤٨) تیما. سمینارەكا ركخستنی بو رزدار( عبد الرزاق حسو ) برپرسی ( ل . ن ) باتلی یا پارتی بو

ژمارەكا زورا الون دەڤری .

ناڤندا خابور (٣٩) بشداریا پی تپا خولكا فكرنا

تیما.محمد بــورــزدار( ركخستنی سمینارەكا جانگیر ) كاگری ( ل . ن ) خابور یا پارتی بو

ژمارەكا زورا الوا

ناڤندا زاخو فكرنا خولكا تپا پی بشداریا ٣٨ تیما .ئینانا بدوماھیك دوریــاری فیربونا خولكا باوەرنام دوماھی ول كچان ژماەكا بشداریا ودیاری ھاتن دابش كرن لسر قوتابن بشدار .خولكا تپا پیی ھات فكرنا ول یاریگھا

سیمالكا بشداری ٣٤ تیما

ناڤندا باتیفا خولكا ڤولی پولی ھات فكرن بشداریا ١٨

تیما .وخت ھــات بدوماھیك پولی ڤولی خــوال ودیاری ھاتن دابش كرن لسر سركفتی ئكی

ودووی بشداریا ١٨ تیما .

ناوەندی با زاخۆ

پیران الوانی وپگیاندنی چاالكی ناوەندی -(داتاشۆ) سینمای پردەی دانانی سابھپــیــران ــردی ــك ــت دەس چیمنی ــگــای ــاری ــی لیانی ھـــردوو نوان ــاری ی بۆگواستنوەی یونایتد)بئامادەبوونی ومانچستر رشلۆنب)

رەككی زۆر دەڤماوەرجپیران الوانی وپگیاندنی چاالكی -ناوەندی

لگڵ دۆستان یاركی بئنجامدانی ھلسا گــورەی لیارگای دھــۆك پارزگای تیپكی

پیران٠ زنم الوانی وپگیاندنی چاالكی ناوەندی -كومپیوتر خولكی بــكــردنــوەی ھلسان كچ كورو )ك(١٨)الوی تنی (شقوتابخانل

سنوری ناوەندەكیان خولك بشداربوون٠

شروان الوانی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی ل پ تۆپی خولكی بكردنوەی ھسان سنوری ناوەندە كیان لشروان بشداری (١٦)

٠ ردە وامبكتیپ خولشروان الوانی وپگیاندنی چاالكی ناوەندی ھسان بكرنوەی خولكی درومان ل ناحیی شروان ك(٢٠)ئافرەت بشدار ن لم خولدا٠

ناوەندی باالی مرگسۆر

چـاالکـــی

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

37

* بشداربون لئاھنگ و پشبركی زانستی مندان لالین مندان جیھانی رۆژی ی ٦/١ ببۆنی ك

ناوەندی بل ئامادەكرابوو .زمانی بروانامی لدابشكردنی *بــشــداربــوون ئینگلیزی بسر گروپی سڤرە لالین ناوەندی برۆژ ــك ــارەی ــاوكــاری ژم ــھ ــدی بــاكــمــان ب ــاوەن * نھستا بل ناوچی ژنل لھۆلی لركخراوەكان بسازكردنی مراسیمكی فراوان ببۆنی یادكردنوەی

شھیدانی بۆردومانی زوە .* بشداربوونی ناوەندی باكمان لكۆرێ برز ( علی تتر ) برپرسی لقی ١٠ ی پارتیمان كلالین

لژن ناوچی بل وە بۆی سازكرابوو .

:یاندنی بلگناوەندی چاالكی وپ* سازكردنی ئاھنگك وپشبركیكی زانستی بۆ ٣٠ مندای سنوورمان ببۆنی رۆژی جیھانی مندان و

خت و كردنی مندانی بشداربوو .سنوورمان لالوانی ژمارەیك ببشداربوونی *ناوەندەكمان ھستا بسازكردنی كۆرك بۆ ( حسن بابكر ) برپرسی ناوەندی باكمان لژر ناونیشانی

( رۆی الوان لكۆمگای ئمرۆدا ) .* كردنوەی خولكی تۆپی پ بۆ ٤٠ تیمی سنوورمان

.ناوەندی چاالكی وپگیاندنی برۆژ:

* ناوەندەكمان كۆتای بخولكی تۆپی پ ھنا .

* كردنوەی خولكی تۆپی پ بۆ ٣٢ تیمی سنورمان .

* خت كردنی گۆچی ( وەحید محمود ) ببۆنی سركوتنی لكارەكیدا .

بسر ئینگلیزی زمانی بروانامی دابشكردنی *گروپی سڤرە لكۆتای خولكیاندا .ناوەندی چاالكی وپگیاندنی نزار:

تۆركی ب رنھ گوندی الوانی كردنی خت * و ٢ تۆپی بالبال

. ٢ تۆپی پ ب ست كردنی الوانی گوندی پرخ ** كردنوەی خولكی تۆپی بال بۆ ١٢ تیمی سنورمان

ناوەندی چاالكی و پگیاندنی الوانی كركووك ١ ناوەندی چاالكی و پگیاندنی الوانی كركووك ١ ھستا ب كردنوەی خولی (برگ دوورین ) بۆ (٢٠) ئافرەتی

سنوری گڕەكی ئازادی ناوەندی چاالكی و پگیاندنی الوانی كركووك ٢

بۆ تۆپی پ ( ریریھید فرانسۆ ھش) وەی خولیكردنبۆ (٣٨) تیپی میللی سنوری ناوەند ٠

ناوەندی چاالكی و پگیاندنی الوانی كركووك ٢ بشی گورەی گۆرەپانی دوو چاكردنوەی ب ھستا چاالكی

یانزە یاریزانی٠

ناوەندی چاالكی و پگیاندنی الوانی كركووك ٣ كۆتایی ھنانی خولی (ئاشتی) بۆ تۆپی پ ل گڕەكی

عسكری ٠ناوەندی چاالكی و پگیاندنی الوانی كركووك ٤

كۆتایی ھنانی خولی تۆپی پی (شۆرشی گون) بۆ (٣٨) تیپی میللی سنوری رەحیم ئاوا ك نزیكی مانگكی خایاند ٠ ل ڕگای فرھنگ خانی كركووكوە تووانی بی (٢٠) ٠ ت بۆ الوانی سنورەكسیم كارتی كۆرەك تیلكۆم وەربگر

ناوەندی چاالكی و پگیاندنی الوانی پردێ كۆتایی ھنانی خولی تۆپی پ یاری كۆتایی ل نوان

ھردوو تیپی (الوانی ئاتون كۆپری ) و (تیپی الوانی بوون ب (تون كۆپریتیپی الوانی ئا) ك (تباب حش

٠ كوانی خولپاناوەندی چاالكی و پگیاندنی الوانی داقووق

كۆتاییدا ل تۆپ بۆ (برایتی) خولی ھنانی كۆتایی خت بسر ھردووتیپی یكم و دووەم دابشكرا

كردنوەی خولی (بال) بۆ (٨) تیپی وەرزشی ك ماوەی ١٥ ڕۆژ دەخاینت ٠

كردنوەی خولی تۆپی پی (فوتساڵ) بۆ (١٢) تیپی وەرزشی ك ماوەی (٢٠) ڕۆژ دەخاینت٠

ناوەندی بای بارزان

ناوەندی بای كركووك

بۆ ١٧ یك نمرە ی پی تۆپی خولكی كردنوەی تیپی سنوری ناوەندمان

كۆتایی ھنان بخولكی بچوككراوەی تارتان بۆ ٢٣ شی وەرزشی ناوەندی بارشتی برپستیپ ب

بستنی كۆڕكی فلسفی بۆ ڕۆشنبیر (شڤان نوزاد) ل ھۆی پیمانگای تكنیكی چمچماڵ

ختی ڕزلنان بۆ (١٩) وەرزشوانی درینی سنوری شارەدی شۆڕش

دەربارەی (چۆنتی ژیلوان ھڤاڵ بۆ كۆڕك ئوارە كاراكردنی كرتی تایبت ل ھرمی كوردستان)

و برگ و جل ب وەرزشی تیپی ختكردنی (١٠) پداویستیوە ل ناوەندی بای چمچماڵ

سازدانی سیمینارك بۆ (یوسف انور)سبارەت ب ڕۆڵ و ئرككانی الو ل ئمۆی كوردستاندا

ناوەندی چاالكی چمچماڵ: خولی تۆپی پ نان بكۆتایی ھ

كردنوەی خولی درومان بۆ (٨٠) ئافرەت ب ھاوكاری یكتی ئافرەتانی كوردستان / چمچماڵ بۆ ماوەی

مانگك بردەوام دەبتبۆ وەرزشــی برگی و جل (٦)ست دابشكردنی

تیپكانی سنورمان ئوارە كۆڕك بۆ نوسرو ڕوناكبیر پشەو جاف ل ژر

ناوونیشانی(ئاشتكردنوەی شقام و دەست) كۆتایی خولی درومان ك بۆ ٢١ ئافرەتی سنورەكمان

كرابووەوە ناوەندی چاالكی شۆڕش:

سازدانی ۆورك شۆپك ل بارەگای سنتری گنجان ب(ندەرج)یر ووشستی ئافرەتان لكھاوكاری یب

ئامادەبوونی زۆربی ڕكخراوەكانسنوری الوی ٢٠ بۆ كۆمپیوتر خولی كــردنــوەی

شارەدی شۆرشدابشكدنی چوار جل و برگی وەرزشی بۆ تیپكانی

سنوری ناوەندمانسنوری تیپی ١٩ بۆ پ تۆپی خولكی كردنوەی

ناوەندمان كۆتایی خولكی بال ك بۆ ١٢ تیپ كرابوەوە

:كیناوەندی چاالكی تكردنوەی خولكی تۆپی پی پل یك بۆ ١٩ تیپ

كیی تشارەد ڤاڵ عبدالخالق لرشتی ھرپسبدابشكردنی چوار جل و برگی وەرزشی بۆ تیپكانی

سنوری ناوەندمانكۆتایی خولكی تنس ك بۆء ٢٣ الو كرابووەوە

ناوەندی برپرسی ئومد ھڤاڵ بۆ فراوان كۆڕكی تكی سبارەت ب چاالكیكانمان چۆن خزمتی الوان

دەكات ل بارەگای تكیی الوانكردنوەی خولكی خۆشنووسی بۆ (٢٥) تیپی سنوری

ناوەندمان گروپی شارەدی قرەھنجیر

سنوری تیپی ١٤ بۆ پ تۆپی خولكی كردنوەی شارەدكیان

كۆبونوەیكی وەرزشی ب سرپرشتی ھڤاڵ ئاری بۆ زۆرك ل وەرزشوانان

ناوەندی بای چمچماڵچـاالکـــی

July 2011 No 170

وتنکه پش

38

ناوەندی بای سفین- شـــقوە ـــد ســیــمــیــنــارــك ـــاوەن ـــای ن ـــارەگ ـــب لسبارەت غــفــور) بۆ(خلیل ئنجامدرا برنامی وە ــردو راب بكاروچاالكیكانی

چاالكیكان بۆداھاتوو الوانــی وپگیاندنی چــاالكــی ــاوەنــدی ن

باسرم ( تنس ) بخولكی ھنان كــۆتــای ناوەندەكیان سنوری یاریزانی كبۆ(٢١) خت برپرسانوە لالین دا ئنجامی

بسربراوە كان دابشكرا.

الوانــی وپگیاندنی چــاالكــی ــاوەنــدی نھریر

بسر وەرزشــی وبرگی جل دابشكرنی (٢١) تیپی وەرزشی سنوری باتاس .

یاندنی الوانی كۆیگناوەندی چاالكی وپ ( (سنوكر خولكی ب ھنان كۆتای كیان ناوەندە سنوری یاریزانی كبۆ(٣٢) لالین خولكشدا ئنجامدرابوولكۆتای برپرسانوە خت بسر یكم ودووەمی

یاریك دابشكرا.الوانــی وپگیاندنی چــاالكــی ــاوەنــدی ن

سفین ئنجامدا سیمیناركی ناوەند لبارەگای ــوار ــب ــال (ر ــڤ ــد ھ ــاوەن بــۆبــرپــرســی نالوان ــی رۆ) ناونیشانی لژر ( زاھیر تیایدا ــالوان ل ــك زۆر لنوكۆمگدا)

بشدار بوون .الوانــی وپگیاندنی چــاالكــی ــاوەنــدی ن

سفین خولكی نابھ كۆتای سفین ناوەندی تیپی (٨) كبۆ بچوككراوە پی تۆپی

وەرزشی سنوری ئنجامی دابوو.

ناوەندی بای سفین

الوانی وپگیاندنی چاالكی ناوەندی كانی قرژا

پایسكل شبركیپ ــی دان بئنجام -خۆی سنووری الوی ٢٥ بۆ ك ســواری

ئنجامی دابووچاالكی بناوەندی سر الجان گروپی -و پگیاندنی الوانی كانی قرژا ھسان

بكۆتایی ھنانی خولی تنس -كردنوەی خولی تنس

-كردنوە ی خولكی تۆپی پیی پی تۆپی خولی ب ھنان كۆتایی -٢٦ی گون ك دواتر لالین ئامادەبووان

خت بسر سركوتووان دابش كرا.چند كبۆ تنس خولی ھنانی -كۆتای یاریزانكی سنووری خۆی ئ نجامی دابوو

و شایی فربوونی خولكی -كردنوەی ھپرك بۆ الوانی ئم سنوورە

بۆكچانی كۆمپیۆتر خولی -كــردنــوەی سنووری ناوەندەكیان

بۆئافرەتانی دوورمــان خولی -كردنوەی سنووری ناوەندەكیان

-كردنوەی خولی تنس بۆ وەرزش وانانی سنورەكیان .

الوانی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی پقوشت

-كردنوەی پشانگایكی فۆتۆگرافی -كۆتایی ھنان ب خولی تۆپی پی، ك بۆ سرجم تیپكانی سنووری خۆی ئنجامی

دابووبسر رزلنان ختی كردنی دابــش

سرجم دام ودەزگاكانی سنوریان پایسكل سواری ك شبركنجام دانی پئ

(٣٠)یاریزان بشداربون تیدا وەرزش بۆ تنس خولی ھنانی كۆتایی وان (٢٥)وەرزش سنوورەكیان وانانی

بشداربون تیدا .

الوانی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی تورەق

دواتر پ تۆپی خولی ھنانی -كۆتایی سر بسر خت ئامادەبووان الین ل

كوتووان دابش كرا یاری پی تۆپی خولی ھنانی -كۆتایی كۆتایی لنوان تیپی الوانی ھز و شوان سركوت شوان الوانی تیپی بروەچوو

بئنجامی (٣-٠) -كردنوەی خولی دوورمان

ناوەندی چاالكی وپگیاندنی شمامك دواتر پی تۆپی خولی ھنانی -كۆتایی بسر خـــت ــووان ــادەب ــام ئ ــن ــالی ل

سركوتووان دابش كرا .-كردنوەی خولی تۆپی پی بۆ(٣٢)تیبی

سنووری خۆیان .-كردنوەی خولی تۆپی بال بۆ(٢١)تیبی

سنوری ناوەندەكیان

ناوەندی چاالكی وپگیاندنی كندناوە -كردنوەی خولی وەرزشی تۆپی سرمز

(تنس) تۆپی وەرزشــی خولی ب ھنان كۆتایی ئامادەبووانوە لالین دواتر ك سرمز خت بسر سركوتووان دابش كرا.

ك پی تۆپی خولكی ھنانی -كۆتایی خۆی ســنــووری تیپكانی بــۆســرجــم ئنجامی دابوو ) دواتر لالین ئامادەبووان خت بسر سركوتووان دابش كرا،

كبۆ بال تۆپی خولی ھنان -كۆتایی سرجم تیپكانی سنووری خۆی ئنجامی

دابوو.ناوەندی چاالكی و پگیاندنی الوانی گور

نانی خولی تۆپی پیكۆتایی ھ

الوانــی وپگیاندنی چاالكی نــاوەنــدی مخمور

(قھ رەوای (كی شانۆگری سازدانی لبیرۆكو دەرھنانی شھاب مخموری

ناوەندی با مخمور

چـاالکـــی

ww

w.la

wan

ikur

dist

an.c

omJuly 2011 No 170

وتنکه پش

39

ــی و پــــگــیــانــدنــی الوانـــی ــاالك نـــاوەنـــدی چگوندی ل كۆمپیۆتری خولكی پیرەمگروون

جۆبخ كردەوەــی و پــــگــیــانــدنــی الوانـــی ــاالك نـــاوەنـــدی چتیپی ٨ بۆ پی تۆپی خولكی پیرەمگروون

سنووری قزای دوكان كردەوەبكرەجۆ الوانی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی ھاوكاری ب منانوە جیھانی ڕۆژی بۆنی بلیژنی ناوچی بكرەجۆ دیارییان ب سر ١٠٠

مندادا دابشكردبكرەجۆ الوانی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی ژمارەیك بۆ دروومانیان فربوونی خولكی

ئافرەتی گوندی كۆستی بان كردەوەبازیان الوانــی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی ئافرەتی ــك ــارەی ژم بــۆ ــی ــان درووم خولكی

سنووریان كردەوە

ناوەندی چاالكی و پگیاندنی الوانی پیرەمگروون كۆڕكی شیعری بۆ دوو الوی بھرەمند ساز كرد بازیان الوانــی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی ژمارەیك بۆ فارسی زمانی فربوونی خولكی

الوی سنوورەك كردەوەبازیان الوانــی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی بۆ ئینترنتی و كۆمپیۆتر فربوونی خولكی

ژمارەیك الوی سنوورەك كردەوەبكرەجۆ الوانی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی خولكی دورینی پردە و گودۆزی بۆ ژمارەیك

ئافرەتی سنووریان كردەوەبازیان الوانــی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی خولكی زمانی ئینگلیزی بۆ ٤٠ الوی سنووریان

كردەوەل كاتی تاقیكردنوەكانی كۆتایی ساڵ ناوەندی و شون بازیان الوانــی پگیاندنی و چاالكی

مامۆستای بۆ ژمارەیك ل قوتابیانی سنووریان دابین كرد

ــی و پــــگــیــانــدنــی الوانـــی ــاالك نـــاوەنـــدی چپیرەمگروون ب بۆنی بوون ب ئندامی یكتی الوان ل یكتی الوانی جیھان ئاھنگكی گۆرانی

و مۆسیقای سازكردبرپرس و كارگانی ناوەندی با بشدارییانكرد ك ڕۆشنبیری و ھــونــری فستیڤاكی لــكوردستانی عراق دیموكراتی ل الوانی یكتی

سازیانكردبوو شارباژ الوانی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی الوی ٤٠ بۆ كومپیۆتری فربوونی خولكی

گوندی تگران كردەوەشارباژر الوانی پگیاندنی و چاالكی ناوەندی ئافرەتی ٢٠ بۆ دروومانی فربوونی خولكی

گوندی تگران كردەوە.

چاالكین ماال الوان*- (٢) خولن كومپیوتری بۆ (٧٠) الون كور

و كچ ڤكرن .*- (٢) خولن ئنترنت بۆ (٤٦) الون كور و

كچ ڤكرن .*- (٢) خولن ھونرێ موزیك بۆ (٧٠) الون

كور و كچ ڤكرن .*- (٢) خولن شوەكاری بۆ (٣٥) الون كور

و كچ ڤكرن .*- (٣) خولن زمان ئنگلیزی بۆ (٨٠) الون

كور و كچ ڤكرن .*- (٢) خولن زمان عرەبی بۆ (٢٨) الون

كور و كچ ڤكرن .*- (٢) خولن بھزكرنا دەنگی بۆ (٤٥) الون

كور و كچ ڤكرن . (٣) ــاوێ م دێ خول ئــڤ ی گوتن ھــژی

حفتیان بردەوام بن .ناڤندا دھوك یا چاالكی و پگھاندنا الوان

*- قارەمانیكا ڤولی بول بۆ (٢٢) تیمن الوان ب دووماھیك ئینا ئوا بو ماوێ ھیڤك بردەوام

بوی.*-خولكا ھوارھاتنن دەسپكی بۆ (٤٨) الون

كچ ڤكر ودێ بوماوێ ھیڤك بردەوام بیت.*-خولكا دروارێ بۆ (٢٠) الون كچ ڤكر ودێ

بۆماوێ (٢١) روژا بردەوام بیت.ناڤندا داسنیا یا چاالكی و پگھاندنا الوان

كچ الون بۆ (٣٠) ئنگلیزی زمان خولكا -*

ڤكر ودێ بوماوێ (١٥) روژان بردەوام بیت.*- خولكا دروارێ بو (٢٠) الون كچ ڤكر و دێ

بۆماوێ (٢٠) روژان بردەوام بیت.*- قارەمانیكا تپاپی یا بچویك بۆ (٢٤) تیمن مللی ڤكر و دێ بۆ ماوێ (١٨) روژان بردەوام

بیت.*- قارەمانیكا باسكت بول بۆ (١٢) تیمن مللی

ڤكر و دێ بۆماوێ (١٥) روژان بردەوام بیت.ناڤندا مالتا یا چاالكی و پگھاندنا الوان

*- خولكا زمان ئنگلیزی بۆ (٢٧) الوان ڤكر و دێ بو ماوێ ھیڤك یا بردەوام بیت.

*- خولكا كومپیوتری بۆ (١٦) الون كور و كچ ڤكر و دێ بۆماوێ (٢٠) روژان بردەوام بیت.

*- قارەمانیكا تپاپی یا بچویك بۆ (١٨) تیمن مللی ڤكر ودێ بۆماوێ (٢٥) روژان بردەوام بیت.ناڤندا ئازادی یا چاالكی و پگھاندنا الوان

*- خولكا كومپیوتری بۆ (٢٠) الون كور و كچ ڤكر و دێ بۆماوێ (١٥) روژان بردەوام بیت.

*- خولكا ھونرێ موزیك بۆ (٣٠) الون كور و كچ ڤكر و دێ بۆماوێ ھیڤك یا بردەوام

ببیت.ناڤندا برایتی یا چاالكی و پگھاندنا الوان

*- خولكا زمان ئنگلیزی بۆ (٤٠) الون كور و كچ ل كوملگھا باگرا ڤكر و دێ بۆماوێ (٢٠)

روژان بردەوام بیت.ین كچ ــن الو (٢٠) بۆ دروارێ خولكا -*كوملگھا باگرا ھات ڤكرن دێ بۆ ماوێ (٢٠)

روژان بردەوام بیت.*- خولكا ھوارھاتنن دەسپكی ھات ڤكرن بۆ (٣٠) الون كور و كچن ناحیا زاویت دێ بۆ ماوێ

ھیڤك یا بردەوام بیت.*- قارەمانیكا تپاپی یا بچویك بۆ (١٥) تیمن مللی ین ناحیا مانگشك ھات ڤكرن و دێ بۆ

ماوێ (١٥) روژان بردەوام بیت.ناڤندا سرھلدان یا چاالكی و پگھاندنا الوان . (د بۆ سمینارەك ركخستنا ب ــوو راب -*ساخلمیا ی گشتی سعید)رڤبرێ عبداللپارزگھا دھوك ب بشداریا ٦٠ الون كچ لدور

. .زانمیا جڤاكی و خساخل . (د بۆ سمینارەك ركخستنا ب ــوو راب -*حمید باڤی)ئندام جڤاتا نوینرن ئراقا فیدرال كارن لــدور(ئــرك كچ الوــن ٦٠ بشداریا ب

. (راقئ مانرلن كورد ل پمانتاررلپ*- دوماھیك ئینانا خولكا دروارێ ب بشداریا (٦٠)الون كچ كو بۆ ماوێ ٣حفتیان یا بردەوام

بوو .دەستپكی گھشتنن ڤرا خولكا ڤكرنا -*بۆ (٨٥)الوــن كچ كو ئڤ خول دێ بو ماوێ مھك بردەوام بیت *- ڤكرنا خولكا دروارێ بۆ (٦١)الون كچ كو ئڤ خول دێ بو ماوێ ٢٠

بردەوام بیت.(قچاغ) موزەخانا بۆ كشتگ سازكرنا -*شینواروتشتن چندین نیشاندنا ژبو دھوك ل

دیروكی ب بشداریا (١٥٠)الون كچ .

ناوەندی بای دەورو بری سلمانی

ناوەندی بای دھۆکچـاالکـــی

July 2011 No 170

وتنکه پش

40

چـاالکـــی

ناوەندی بای سۆران میوانداری كۆركدا ئوارە ل ســۆران بــای ناوەندی ئنجومنی ئندامی ( ھورامی ھمن ) ھڤال رزدار

سركردایتی ( پ.د.ك) كرد سازدانی كۆركی شیعری و چیرۆك بۆ دكتۆر (فرھاد (سركوت گلكمان رۆشنبیری نوسرو پیربال) رسول) شاعری ھست ناسك (باھوز مستفا) و(زانا

خلیل).الو شاعری بۆ خوندنوە شیعر كۆركی سازدانی (دەشتی خالد نھرو) ل ھۆی بۆنكانی شاری سۆران

. .ناوەندی چاالكی و پگیاندنی چۆمان

دابین كردنی خت بۆ (١٠) تیپی مللی سنوری خۆی . ب جل و برگی وەرزشی

كی زانستی بو الوانی سنوری خۆی لوەی خولكردن الین مامۆستای پسپۆر

برپرسكانی گشت بسر ــت خ دابشكردنی گروپكمان ل سنوری ناوەندەكمان .

ز بۆ (٥٠) یاریزان رۆژانرمكی تۆپی سوەی خولكردنكاتژمر (١٠) بیانی تاكو (١٢) نیوەرو یاریكان بروە

دەچوون .- كردنوەی خولكی بھزكردنی مشك بۆ (٦٥) الو ل الین مامۆستای پسپۆر (ئیسماعیل عبدالل) وانكان

دەگوترانوە سر گروپكانی سرجم بۆ گشتك ســازدانــی -بناوەندەكیان لم گشت چندین برگو بابتی ھونری

پشكش كران .ناوەندی چاالكی و پگیاندنی سۆران

- كۆتایی ھنان ب خولی تۆپی پ بجو ك كراوە ك پك ھاتبوون ل (١٠) تیپ دواتر ب ئامادەبونی جماوەركی

زۆر خت بسر ھردوو تیپ دابش كرا .بواری ل زانكۆ قوتابیانی بۆ كۆرك ئوارە سازدانی راگیاندن ب سر پرشتی مامۆستای پسپۆر لم بوارە مامۆستا ( دشاد باكی) ل ژر ناوی ( مژووی رادیۆ كنج (٧٠) كــۆرە ئم ھولر) باكوری قزاكانی ل

بشداریان تیداكرد كردنوەی خولكی تۆپی پی بچوككراوە بۆ (١٠) تیپی

یاریزان درینكان ل یاریگای سۆران٥- سازدانی پشبكیه كی پرسیارو ووم.( ھونری –

رۆشنبیری – زانستی) ٦- سازدانی ئاھنگكی گۆرانی و مۆسیقا.

٧- پاك كردنوەی سیرانگاك ل پاشماوەی گشتیاران ل پناو ژینگیكی تندروست

ناوەندی چاالكی و پگیاندنی خلیفان -كردنوەی خولكی تۆپی پ بۆ (١٦) تیپ ل یاریگای پكی و برك یاریكان رۆژانــ خلیفان چیمنی

بروەدەچن .كردنوەی خولكی تۆپی پ بۆ (١٨) تیپ ل یاریگای پكی و برك یاریكان ــ رۆژان بیاو دۆــی چیمنی

بروەدەچن .كردنوەی خولكی كۆمپیوتر بۆ (٤٥) الوی كچ و كوری

دەڤرەكمان مامۆستایانی بــۆ پــ تۆپی خولكی -كــردنــوەی

قوتابخانكانی خلیفان دۆی مامۆستایانی بۆ پ تۆپی خولكی -كردنوەی

(بیاو ) رۆژان تیپ (١٠) بۆ بال تۆپی خولكی -كردنوەی

یاریكان بركی و پكی بروە دەچن . ناوەندی چاالكی و پگیاندنی قسرێ

كردنوەی خولكی تۆپی پی بچوككراوە بۆ نه وجوانان ل ژر تمنی (١١-١٢-١٣-١٤-١٥)

كردنوەی خولكی كۆمپیوتر بۆ (٤٥) الوی كچ و كوری دەڤرەكمان

- كردنوەی خولكی تۆپی پی بچوككراوە بۆ (١٢) تیپی لی گسنوری ناحیی

ناوەندی چاالكی و پگیاندنی رواندز تیپكانی بۆ بچوككراوە پی تۆپ خولكی كردنوەی سنوری تیپی بۆ١٢ ئاكۆیان گوندی ل ناوەند سنوری

گوندەكان بو برزوە یاریگای ل بچوككراوە خولكی كردنوەی ١٠ تیپ و یاریكان ب شوازی تاك ل یاریگای برزوە

بروە دەچن لسر ( كامران (دكتور بۆ كۆرك ئوارە سازدانی ب رەوانــدز ــروەردی پ ھاوكاری ب (ژینك و ئایدز )

ئامادەبوونی جماوەركی زۆری دەڤركمان .كۆتایی ھنانی خولی تۆپی پی بچوككراو ل یاریگای

برزوە (٢٤) بۆ بچوككراوە پی تۆپی خولی ھنانی كۆتایی

تیپی سنوری خۆی . ناوەندی چاالكی و پگیاندنی رواندز مراسیمی ڤیستڤای و ركپھ و (شانۆ ب ك سازكرد ــدز روان رۆژی

مراسیمی تیپ وەرزشیكان بشداری كرد .ناوەندی چاالكی و پ گیاندنی سمیالن

دابش كردنی تۆپ و تۆری تۆپی بال لسر گروپی چاالكی كیل بیش و گروپی كاوالن .

كۆتای ھنان ب خولی تۆپی پ ك ناوەندەكمان بۆ

(٨) تیپی سنوری خۆی سازی كردبوو یاندنی وەرتگ ناوەندی چاالكی و پ

كردنوەی خولكی تۆپی پ بۆ (٢٠) تیپ ل سنوری نی دەست كرد لیاریگای چیم كان لیاری خۆی رۆژان

وەرت بروە دەچت كردنوەی خولكی تۆپی پ بۆ (١٦) تیپ ناوجوانانی سنوری خۆی رۆژان یاریكان ل یاریگای چیمنی دەست

كرد ل وەرت بروە دەچت ل زیاتر لگڵ وەرت پگیاندنی و چاالكی ناوەندی (٥٠) الو ب ھردوو رەگز و به جل و بركی كوردی

رپوانیكیان سازكرد چاندنی نمام ل تواوی گوندەكانی دۆلی خانقا .

ناوەندی چاالكی و پ گیاندنی سیدەكان كردنوەی خولكی تۆپی پ بجوك كراوە بۆ (١٦) تیپی

ناوجوانانی سنوری خۆی -دابشكردنی جل و بركی وەرزشی ل سر تیپكانی مللیی خۆی ك پك ھاتبوون ل (٨) تیپی ناوجوانانی

سنوری خۆی-كردنوەی خولكی تۆپی پی بچوككراوە بۆ (٢٦) تیپی

سنوری ناحییی سیدەكان .یاریزانی (٤٠) بۆ كۆمڵ ب مراسیمكی -سازدانی

سنوری خۆی ب مسافی (٥) كیلۆمتر .ناوەندی چاالكی و پگیاندنی دیانا

ك كــراوە بجوك پ تۆپی خولی ب ھنان كۆتایی ناوەندەكمان بۆ (١٦) تیپی سنوری خۆی سازی دابوو

الوی كۆمك بۆ خوندنوە شیعر كۆركی سازدانی كورو كچی سنوری خۆی .

كوری و كچ (٣٦) بۆ خۆشنوس خولكی كردنوەی سنوری خۆی ل بارەگای ناوەندی چاالكی و پگیاندنی

دیانا كوری و كچ بۆ (٣٢) كۆمپیوتر خولكی كردنوەی

سنوری خۆی لم خولدا بشداربوون. كردنوەی خولكی كۆمپیوتری تایبت بكادیرانی ناوەند كردنوەی خولكی كۆمپیوتر بۆ (١٦) مامۆستای ئاینی

سر ب بروەبرایتی ئوقافی سۆران ئاگر پۆلیسی (٢٠) بۆ كۆمپیوتر خولكی كردنوەی كوژنوەی ئاگر بروەبرایتی ب سر كوژنوەی

سۆرانكردنوەی خولكی درومان بۆ (٢٢) الوی سنوری خۆی

ل ھردوو ڕەگزی (كچ و كور).ھروەھا ئافرەتان ی (ئاریشگا) خولكی كردنوەی (٢٥) نی باسنانی ( میكیاژ) شایكارھ تی بچونی

ئافرەت لم خول بشدارییان كردوە .

ناوەندی بای سۆران

خاوەر، و خورشید مش، حقایتی ئستاش شوە، یك و ھزار چیرۆكی درژترین زنجیرە درامای تلفزیۆنی ئوەی مكسیكیكانی بتپاڵ، جا ئگر بت و خوانی كۆبوونوەش ب میوەجاتی بلزەت ك لكو ی رتامی نییو ھئ كرابن پئدەبیاتی سرەكیكانی ھرە تخاسی ،دەب غیاب كوردستان كۆبوونوەكانی دەستیش و ئۆپۆزسیۆن كۆبوونوەی وەك ،شردەكس مانگك چند بۆ شھید سامی عبدورەحمان دە، ھزار كۆبونوە ل تقاندنی یكفیشك باشترە، بم ھندە درژكردنوەی كۆبوونوەكان ئامانج ل دۆزینوەی ھوی چارەسری، ب ھنان كۆتای پلی و پھ بۆ

زنجیرەی دانیشتنكان دەگۆڕت. ،چش ئنجام بس زۆرە كۆبوونوە نوسینوە و وشل بم كمنین پرۆژە بلشاو وادە و بن كــردار، تبوننبھزاریش یك كــردار كچی ھبووە، ھیچ كوردستان ل دە ئوەی نبووە، نكراوە ب حماقت و زۆتی قسدەكا، كوردستان كشكانی ــدە ئوەشی باسی ك نین بارەیق و ئاست بــو لوەدەكن، دەیوێ خۆڵ ل چاوی خك

بكات. ب پویستی یھك بارودۆخی ئو

،یھ بزۆزی و زیندویتی و حیویات تۆسیری ك باسی وادەی دانیشتن دەكن سعات و رۆژ فن بۆ ككات دەت و بدەستی مرۆ دواخــرا، پشنیوەڕ ١١ی خۆ دەبتوە، س و ســارد نیی خۆی حزبیكان بارەگا دەوامی بۆین ئوەش ك ل سعات ٩ و ١٠ بدواوە كادیرەكان

دن دەوام وە بنجامی كۆبوونئ ك لر خگئوەندە چونك مه گرن، لیان ب ئومد كۆبوونوە كراوە و ھیچی ل شین نبووە، چاوەرێ و بگین ت وا نیی ناحقمان سیاسیكانی ب متمانش بوونی بكین، ئزموونكانی كه كبوی كشت خۆمان رابردووە و نك برھمكی ئستاب و لو

ئان و سات دا سرھبدان. ئیجابیان كشكی ــ ل ئــنــجــاش، بگشبینیوە ھموومان بڕوەچوو، زۆر ھاوبش و لكچو خای ئڕوانین، زیاترە، لتنگیشتن و جیاواز لخای ..............ھتد، بۆت چند وشسازیك دارشتنی بۆ تنیا وش ب یاریكردن و ھواڵ بكاردت، باش ك ئوەندە بیك ئچن و لیك نزیكن و ھاوبشن دە پك وەرن و خك لو دڕاوك و دتپ و ڕاڕایی دەرخن، بم دیسان بو حاش دەموە با كۆبوونوەكان بردەوام بن.

پتوە و دكۆبوون

((نر دەموەش ھكۆبوون ،نقاڵ و مۆز بمو و پرتتا س))عبدو پشو

شاخوان عومر سلمان

شاندی یكتی الوانی دیموكراتی كوردستان له کۆنگره ی الوانی جیھانشاندی یكتی الوانی دیموكراتی كوردستان له کۆنگره ی الوانی جیھان