petinfo66PET SAĞLIĞI DERGİSİAĞUSTOS 2014 SAYI 66

EPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEPİLEPSİEpilepsi her 20 köpekten birini etkileyen, hayati tehlikesi yüksek, en yaygın köpek hastalıklarından biridir.

EPİLEPSİ

Kedilerde adım adım ağrıyı tanımlayın... 60

Böbrek hastası bir köpek nasıl beslenmelidir? 48

Kedim artık daha az hareket ediyor... 74

40 > EpilEpsi vakalarına nasıl yaklaşmalıyız?Ep�lept�k nöbet bey�n hücreler�nde geç�c� anormal elektr�k yayılması sonucu ortaya çıkan kl�n�k b�r tablodur. Her 20 köpekten b�r�n� etk�leyen bu c�dd� hastalığa kl�n�ğ�n�zde h�ç rastladınız mı? Ep�leps� vakalarına nasıl yaklaşmanız gerekt�ğ�n� b�l�yor musunuz?

48 > BöBrEk hastası Bir köpEk nasıl BEslEnmEli?Yapılan araştırmalarda, renal d�yet kullanan köpekler�n %70’�n�n normal d�yet kullanan köpeklerden 3 kat daha uzun yaşadığı tesp�t ed�lm�şt�r.

54 > köpEklErdE mukokutanöz piyodErmaMukokutanöz p�yodermalar köpeklerde nad�r rastlansa da, vaka karşınıza geld�ğ�nde neler yapmanız gerekt�ğ�n� s�z�n �ç�n araştırdık.

56 > GEnç cErrahlarla şEkEr tadında Bir söylEşiŞekerc� Veter�ner Kl�n�ğ�, Gayrettepe’ye renk get�ren sev�ml� bahçes�, konusunda uzman sev�ml� hek�mler�yle, sev�ml� dostlarımızın ve sah�pler�n�n gönüller�ne taht kurmaya ş�md�den başladı.

60 > kEdilErdE adım adım ağrıyı tanımlayınKed�ler�n ağrıyı h�ssett�ğ�n� düşünüyor musunuz? Kl�n�k ek�b�n�zdek� herkes öyle m� düşünüyor? Hasta sah�pler�n�z ağrı hakkında ne düşünüyor? Pek�, s�z ağrı h�ssetme konusunda onlarda nasıl farkındalık yaratab�l�rs�n�z?

64 > GöztEpE’nin dErinliklErindE Bir dEnizatıVeter�ner hek�m Anıl S�lle’yle küçüklüğünden ber� vurgunu olduğu mesleğ� key�fle gerçekleşt�rd�ğ� kl�n�ğ�nde hoş b�r şöyleş� gerçekleşt�rd�k.

68 > Bağışıklık sistEminE saldıran sinsi hastalık; FıvFIV, tedav�s� olmayan c�dd� b�r hastalıktır, fakat alternat�f tedav�lerle �mmun s�stem� destekleyerek enfekte ked�n�n normal b�r yaşam sürmes�n� sağlayab�l�rs�n�z.

74 > kEdim artık daha az harEkEt Ediyor…Osteoartr�t�s, yan� dejener�t�f eklem hastalığı, köpeklerdek� kadar sık olmasa da, ked�lerde en çok rastlanan eklem hastalığıdır.

İÇİNDEKİLER

PETİNFO 2014/08 02-03

8 > dünya vE türkiyE pEt sEktöründEn son haBErlErPet dünyasının tüm güncel haberler�n�n en doğru adres� olan Pet�nfo’da, bu ay da sektörel gel�şmeler�, b�l�m�n ışındak� ver�ler� ve �lg� çek�c� h�kayeler� s�zlerle paylaşıyoruz.

20 > pEt hayvanlarındaki vEktör kökEnli hastalıklar ‘tEk sağlık’Dr. Bayer bu ay ‘Tek Sağlık’ konusunu ele alarak nasıl ortaya çıktığını ve amacını anlatıyor.

22 > BirEysEl ilişkilEr hiç Bu kadar önEmli olmamıştıSon zamanlarda herkes günümüzün hasta sah�pler�n�n yen� alışkanlıkları hakkında konuşuyor, pek� hasta sah�pler� �ç�n gerçekten yen� olan ne?

28 > Başarının kilidini açan 3 yEtEnEk1993 Ankara Ün�vers�tes� Veter�ner Fakültes� mezunlarından Murat Duruk, �y� b�r kl�n�syen olmak �ç�n gerekl�l�kler� Pet�nfo’ya anlattı.

32 > yaz sıcakları kalp hastalıklı küçük dostlarımızın kaBusu olmasın Ankara Ün�vers�tes� Veter�ner Fakültes� İç Hastalıkları Anab�l�m Dalı Öğret�m Üyes� Dr. Ekrem Çağatay Çolakoğlu s�z�n �ç�n anlatıyor…

sayfa

22

sayfa

54

sayfa

40

sayfa

60

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

EDİTÖR

petinfotemmuz / sayı: 65pet sağlığı dergisi ayda bir yayımlanır.yayın türüsürEli yErEl

SAHİBİmat medya tanıtım hizmetleri tic. ltd. şti.mEhmEt aktop

GENEL KOORDİNATÖRBarış kolGubariskolgu@matmedya.com

GENEL YAYIN YÖNETMENİ vE yazı işlEri müdürüvet. hekim yağmur ağcaoğluyagmuragcaoglu@matmedya.com

YAZI İŞLERİ SORUMLUSUvEt. hEkim ayça üvEzaycauvez@matmedya.com

KATKIDA BULUNANLARvEt. hEkim sEvtap kutBEkvEt. hEkim rauF tunay vEt. hEkim halE yEtkinvEt. hEkim Banu aytEkin Erol

ART DİREKTÖREBru dErEliebrudereli@matmedya.com

GRAFİK TASARIMEmEl vuralemelvural@matmedya.com

DANIŞMA KURULUproF. dr. ahmEt ErGünproF. dr. nilüFEr aytuğproF. dr. tamEr dodurkayrd. doç. dr. özlEm şEnGöz şirindr. Banu dokuzEylülvEt. hEkim rahşan Erol

BASKIGEzEGEn Basım san. vE tic. ltd. şti. 100 yıl mah. massit matBaacılar sitEsi 2. caddE GEzEGEn Binası no: 202/a Bağcılar/ist sErtiFika no: 12002

ADRESyayıncılar sk. 10/4 34414 sEyrantEpE - istanBultEl: 0212 324 50 56 - 324 50 59www.matmedya.com

ABONEBanu sayınçbanusayinc@matmedya.com

dergimizde yayınlanan röportaj ve ilanların sorumluluğu sahiplerine aittir. Fotoğraflar izinsiz kullanılamaz. petinfo dergisi veteriner hekimlere ve ecza depolarına yönelik bilimsel içerikli, mesleki, ücretsiz, sektörel bir yayındır.

PETİNFO 2014/08 06-07

Çoğunuzun kl�n�ğ�n�zde sık olmasa da zaman zaman rastladığınız, hayat� tehl�ke potans�yel� yüksek olan ep�leps� kr�zler�n� bu ayk� sayımızda s�zler �ç�n �nceled�k. İk� bölüm hal�nde s�zlere sunacağımız bu hastalığın bu ayk� bölümünde; b�r kr�z vakasıyla karşılaştığınızda nasıl davranmanız gerekt�ğ�n�, olayın gerçekten b�r ep�leps� vakası olup olmadığını nasıl saptayab�leceğ�n�z�, geç�r�len kr�z�n altında yatan sebepler� nasıl tanımlayab�leceğ�n�z� ve hang� durumlarda ant�ep�lept�k �laca başvurmanız gerekt�ğ�n� s�zlerle paylaşacağız. Bu çalışmamızda Türk�ye’de ep�leps� hastalığının konumuyla �lg�l� b�lg�y� sektörün deney�ml� Veter�ner Hek�mler�nden Sevtap Kutbek ve Rauf Tunay’dan aldık.

Ayrıca bu ayda her zaman olduğu g�b� Türk�ye ve Dünya Pet sektöründen en yen� haberler�, en yen� buluşları s�zlerle paylaştık. Bunların yanında tab�� k� de kl�n�k söyleş�ler�m�z� atlamadık… İzm�r ve İstanbul’un en güzel bölgeler�ndek� meslektaşlarımızı z�yaret ed�p yaptığımız key�fl� söyleş�ler� de her zaman olduğu g�b� s�zlerle paylaştık.

Geçen sayımızda sev�ml� kl�n�ğ�yle b�zlere kapılarını açan Gamze Yılmazer’den �sm�n� yanlış yazdığımız �ç�n özür d�ler�z. Anlayışı �ç�n çok teşekkür eder�z.

SaygılarımlaVeter�ner Hek�m Ayça Üvez

Son yıllarda artan ep�leps� vakalarının farkında mısınız?

‹rfan, ilimle aklı birletirebilmektir.> syf 68

vEtErinEr hEkim yağmur ağcaoğlu

BAğIŞIKLIK SİSTEMİNE SALDIRAN SİNSİ HASTALIK; FIV

FIV, Tedav�s� olmayan c�dd� b�r hastalıktır, fakat �mmun s�stem� alternat�f tedav�lerle destekleyerek enfekte ked�n�n normal b�r yaşam sürmes�n� sağlayab�l�rs�n�z.

PETİNFO 2014/08 08-09

NOTLAR

Geçen dönem 339 kişinin katıldığı, Haziran ayında ara verilen VETA D Eğitim meslek içi eğitim programları, Eylül ayında yeni döneme başlıyor. Küçük Hayvan Hekimliğine yönelik programlı eğitimler, Ankara Bölgesi Veteriner Hekimleri Odası adına düzenlenecek.

Ankara Veter�ner Hek�mler� Odası, meslek �ç� eğ�t�m organ�zasyonlarına devam ed�yor...

tekrarlandı ve temel veter�ner d�ş hek�ml�ğ� konusunda 87 Veter�ner Hek�m uygulamalı eğ�t�m alma fırsatı yakaladı.

KÜÇÜK HAYVAN HEKİMLİĞİNE YÖNELİK YILLIK PROGRAM; ANKARA’DA 18 EĞİTİM!

VETA D Eğ�t�m, yen� eğ�t�m dönem�nde küçük hayvan hek�ml�ğ�ne yönel�k 18 eğ�t�m programında, 20 farklı konuda eğ�t�m planlandı. Yıllık olarak hazırlanan eğ�t�m programına göre Ankara Bölges� Veter�ner Hek�mler� Odası adına düzenlenecek eğ�t�mler, Eylül 2014-Mayıs 2015 dönem�nde ayda �k� defa yapılacak. Her ayın �k�nc� ve dördüncü haftasonu Pazar günler� VETA D Eğ�t�m günü olacak. Buna göre oluşturulan takv�m çerçeves�nde eğ�t�m programına kayıt ve katılım durumuna göre katılımcılara fırsatlar sağlanıyor ve �nd�r�mler uygulanıyor.

ENGELLER ONLARLA AŞILIYOR

BİLİM adamları tarafından gel�şt�r�len yen� teknoloj� sayes�nde yardım köpekler�n�n artık ev aletler�n� daha kolay çalıştırması mümkün olab�l�r. MRCVS’n�n raporuna göre araştırma grubu engell� ve yardım köpekler�n�n yanında çalışmış; açık kapı, çekmece ve ev aletler�n� kullanmada yardımcı olmak �ç�n protot�p düğmeler� gel�şt�rm�şt�r. Bu yen� teknoloj� sayes�nde as�stan köpek yet�şt�rmek �ç�n gerekl� olan süre azalırken köpekler�n �nsanlara daha kolay yardım edeb�leceğ� umulmaktadır. Aynı zamanda araştırmacılar düğmeler�n set olarak eve monte ed�leb�ld�ğ�n� böylel�kle yen� b�r eve geç�ld�ğ� zaman köpekler�n yen�den öğrenmede zorluk yaşamadıklarını söylemekted�rler. Protot�p Londra’da açılan Yaz B�l�m Serg�s�’nde serg�lenmekted�r. Aynı zamanda z�yaretç�ler�n bu teknoloj�y� kullanan köpekler� �zlemes� de mümkün olacak

VETA D Eğ�t�m, meslek �ç� eğ�t�m organ�zasyonlarına yen� dönemde de devam ed�yor. Eğ�t�mler, geçt�ğ�m�z yıl �lk olarak 26 Ek�m 2013 tar�h�nde Ankara Bölges� Veter�ner Hek�mler� Odası adına düzenlenen “Veter�ner İlaçlarının Kullanımında Temel İlkeler ve Küçük Hayvan Kl�n�kler�nde Ant�b�yot�k Kullanımı” konulu eğ�t�mle başlanılmıştı. 2013-2014 dönem�nde gerçekleşt�r�len 21 eğ�t�mde 339 meslek mensubuna meslek �ç� eğ�t�m �mkanı sağlanmıştı. Bu eğ�t�mler �çer�s�nde Uygulamalı Veter�ner Stomatoloj� Temel eğ�t�mler� �se 7 farklı bölgede küçük gruplar hal�nde

39.WSAVA bu yıl Cape Town’da

ISAG’dan Genç Akademisyenlere Ödül

Methicilline karşı dirençli Staphylococcus aureus’a karşı hayvan sahiplerini uyarmayı unutmayın

4 GÜN boyunca 2500’den fazla meslektaşınızla deney�mler�n�z� paylaşacağınız, dünyaca ünlü b�l�m �nsanlarının katkıları �le hazırlanmış eşs�z ve zeng�n b�r b�l�msel programı kaçırmamalısınız. Ayrıca kongre önces�nde ve sonrasında Cape Town’nun b�rb�r�nden güzel kumsallarında den�z�n keyf�n� çıkartab�l�rs�n�z.

Son rezervasyon 1 Eylül 2014 olan dünya çapındak� bu kongrey� kaçırmayın.

ULUSLARARASI Hayvan Genet�ğ� Derneğ� (Internat�onal Soc�ety for An�mal Genet�c, ISAG) tarafından 2 yılda b�r düzenlenen kongre Ç�n Halk Cumhur�yet�’n�n X�’an şehr�nde gerçekleşt�. Kongreye Veter�ner Fakültes� Genet�k Anab�l�m Dalından Yrd. Doç. Dr. Beng� Çınar Kul ve Arş. Gör. Nüket B�lgen katıldı.

ISAG kom�tes� tarafından kar�yer�n�n başında olan akadem�syenler ve doktora öğrenc�ler�ne burs ver�len kongrede 400 aday arasından Yrd. Doç. Dr. Beng� Çınar Kul “Genome-W�de Analysıs to Identıfy Genes Respons�ble for Ankyloglossıa In Kangal Dogs” ve Arş. Gör. Nüket B�lgen “Trace Back Analys�s of Paternal L�neages In Local Goat Breeds Of Turkey By Usıng Y-Chromosomal DNA” başlıklı posterler�yle seyahat bursu ödülünü kazandı.

Genç akadem�syenler� başarılarından dolayı kutluyoruz.

GENELDE hastanelerde bulunan bu bakter�, aynı zamanda veter�ner kl�n�kler�nde de saptanmaktadır. Bu sebeple veter�ner hek�m de hasta sah�b� de r�sk altındadır. Hayvanlardan bulaşım azdır, �nsanlar kend� kend�n� feka-oral yolla enfekte eder. Hastalık ateş, cerahatl� akıntı, �nflamasyon veya doku hasarlanması g�b� hastalık bel�rt�ler� ortaya çıkab�leceğ� g�b�, o k�ş�de �nfeks�yona �l�şk�n kl�n�k bulgu ve bel�rt�ler olmaksızın bağışıklık gel�şeb�l�r MRSA �nfeks�yonları pen�s�l�naz enz�m�ne d�rençl� tüm pen�s�l�nlere (met�s�l�n, oksas�l�n, nafs�l�n, kloksas�l�n ve d�koloksas�l�n), sefalospor�nlere, ayrıca kl�ndam�s�n, er�trom�s�n, tetras�kl�n ve am�nogl�koz�dler g�b� daha b�rçok ant�b�yot�ğe d�rençl�d�r. MRSA �nfeks�yonlarında tedav� seçeneğ� olarak çok sınırlı sayıda ant�b�yot�k bulunmaktadır. Hastalığın tedav� gl�kopept�d grubu olarak adlandırılan ve sadece damar �ç� yoldan uygulanab�len vankom�s�n ve te�koplan�n adlı �k� ant�b�yot�kle mümkün olab�lmekted�r. Hastalıktan korunmak �ç�n, rut�n el yıkama, genel tem�zl�k uygulamaları ve ortak kullanılan eşyaların h�jyen�ne d�kkat ederek bu hastalıktan korunulab�l�r.

İngiltere’deki Cambridge Üniversitesi’nin yaptığı araştırmaya göre pet hayvanları Methicilline karşı dirençli Staphylococcus aureus’u sahiplerine bulaştırabiliyor.

PETİNFO 2014/08 10-11

NOTLAR

39.WSAVA bu yıl Cape Town’da

TÜM DÜNYADAVETERİNER HEKİMLERİNTAVSİYESİ

* Dosyadaki veriler. Hill’s Pet Nutrition, Inc.Köpek ve kedi için,

kuru ve konserve mamaları mevcuttur.

Yaşanmış hikayeler, gerçek sonuçlarla kanıtlanmış kilo yönetimi programıEvde yaşayan 314 evcil hayvan ile yapılan Veteriner hekimler gözetiminde gerçekleştirilen beslenme çalışmaları ile geliştirilmiş devrim yaratan çözüm. Evcil hayvanların %88’i, vücut ağırlıklarının haftada ortalama %0.7’sini sağlıklı bir şekilde kaybetmiştir.

Eşsiz lezzet garantili.

Müşterilerinize farkı kanıtlayın. Daha fazla bilgi için: HillsPet.com/TR veya QuickReco.com/HWP

Evde beslenen köpek ve kedilerin %88’i iki ayda sağlıklı bir şekilde kilo vermiştir*

Farklı bir şey hayal edin

GÜN

60

GÜN

1

ve sonraki yıllarda

da....

™Ticari markalar Hill’s Pet Nutrition, Inc.’e aittir. ©2014

Kan kanseri teşhisinde bir umut

KAN KANSERİ coll�elerde, çoban köpekler�nde ve ter�erlerde oldukça yaygın b�r hastalıktır. Bu t�p kanserler�n teşh�s� ancak hastalığın �lerlem�ş aşamalarında mümkündür. İnsanlar arasında üzer�nde yapılan çalışmalar kan kanser� teşh�sler�nde sıklıkla yanlış tesp�tler yapıldığını ortaya koymuştur.

Araştırmacılar gel�şt�rd�kler� b�r yöntemle bu c�dd� hastalığın teşh�s�n� oldukça erken dönemde -aynı gebel�k testler�nde olduğu g�b� - �drar örneğ� alınarak yapılab�leceğ�n�, böylece erken dönemde başlanan tedav�n�n hastalık üzer�ndek� etk�nl�ğ�n� gözlemlem�ş olacaklarını söyled�.

Köpeklerdek� bu t�p kanserler�n yapılarının �nsanlarla aynı olduğunu altını ç�zen araştırmacılar köpeklerde yapılan bu çalışmanın kanser hastası �nsanlar üzer�ndek� çalışmalar �ç�n b�r rol model olacağını düşünüyor. Oldukça ucuz ve prat�k olan bu yöntem sayes�nde �nsanlar artık kend�ler�ne ve hayvanlarına rut�n olarak test yapab�lecek.

P&G Eukanuba&Iams’ın Mars Pet Care’e devir teslimini tamamladı

P&G Pet Care markaları Eukanuba&Iams’ın Mars Pet Care ş�rket�ne satıldığını ve dev�r aşamasının devam ett�ğ�n� daha önce duyurmuştuk. Sözkonusu satış 01.08.2014 �t�bar�yle kes�nleşerek, sözkonusu markalar Mars Pet Care’�n olmuştur.

Mars Global ş�rket�, Kuzey Amer�ka, Güney Amer�ka ve Türk�ye’n�n de �ç�nde olduğu bazı ülkelerdek� Eukanuba &Iams d�str�bütörler�yle anlaşarak bünyes�ne kattığını açıkladı. DBM Dış T�caret ve Mümess�ll�k Ltd. Şt� Mars Pet Care markaları Eukanuba&Iams&Natura �ç�n Türk�ye Tek D�str�bütörlüğü’ne aynen devam edecekt�r. Mars Global ş�rket�n�n önümüzdek� günlerde yukarıda bel�rt�len ülkeler dışında kalan anlaşma yapılan d�ğer ülkeler� de açıklayacağı beklenmekted�r. Ş�md�l�k b�rçok Avrupa ülkes� bu dev�r tesl�m�n dışında kaldı.

Mars ş�rket� bünyeler�ne kattıkları Eukanuba&Iams markalarıyla gelecek vadeden pazarlardak� poz�syonlarını daha da güçlend�rmey� planlıyor.

Kan kanseri teşhisinde bir umut

Liposuction artık hayvanlarda da moda!

LİPOSUCTİON amel�yatlarının k�lo ya da bölgesel yağlanma problemler� olan �nsanların yaptığı estet�k amel�yat olarak b�l�rd�k. Artık hayvanlarda da uygulanıyor... Fakat amaç bu sefer kozmet�k kusurları kapatmak değ�l, tam ters�ne sevg�l� dostlarımızın yaşam standartlarını yükseltmek adına tedav� amaçlı. Operasyon non-�nvaz�v prosedürlerle yaşlı ve k�lolu köpekler�n l�pomlarından yağ alınarak yapılıyor.

Bu yöntem d�ğer �y�leşmes� uzun süren 30’dan fazla d�k�ş �çeren açık operasyonların yanında çok daha güvenl�d�r. L�posuct�on operasyonları; ufak b�r ens�zyon yapılarak gerçekleşt�r�l�r ve açılan bölge maks�mum �k� günde �y�leş�r. Operasyonun yaşlı hayvanlar �ç�n d�ğer yararlı b�r yanı �se der�n anestez� gerekmemes�d�r.

Medya’da popüler olarak duyduğumuz Liposuction operasyonları artık Veteriner hekimlikte de kullanıyor. Amerika’lı Veteriner hekimler bu yöntemi obez köpeklerde yaygın olarak kullanmaya başladı bile simdi sıra bizde!!

BAYER’İN s�zler� 60’lı yıllarda çok yaygın olan nostalj�k puzzle �le geçm�şe

doğru çıkardıkları yolculukla başlayan 60.yıl etk�nl�kler� devam

ed�yor. Bu kapsamda, �k� özel eğ�t�m projes� yıl sonuna kadar tamamlanmış olacak. Bu projelerden b�r�, Mayıs ayında yola çıkan Bayer Genç B�l�m Elç�ler� B�l�m Tohumları Ek�b�.

Bu ek�ple bugüne kadar 7 farklı �lde (Mers�n, Adana, Hatay,

Adıyaman, Şanlıurfa, Mard�n, D�yarbakır) ve 20 noktada toplam

1.138 çocuk b�l�m�n eğlencel� dünyasını keşfett�. Bayer’�n bu öneml� projes�yle �lg�l�

güncel b�lg�lere ve fotoğraflara Bayer Genç B�l�m Elç�ler� Facebook Hesabı’ndan ulaşab�l�rs�n�z. Bayer’�n gerçekleşt�rd�ğ� d�ğer b�r proje �se, gençler�n, fen, matemat�k ve mühend�sl�k konularına �lg�s�n� yükseltmek amacıyla düzenlenecek olan Bayer L�seler Arası B�l�m Yarışması. T.C. B�l�m, Sanay� ve Teknoloj� Bakanlığı, Almanya Eğ�t�m ve Araştırma Bakanlığı ve Alman Büyükelç�l�ğ� desteğ�yle, yarışmada f�nale kalan öğrenc�ler, ödül olarak b�l�m gez�s� �le Almanya’ya gönder�lecek.

PETİNFO 2014/08 16-17

NOTLAR

Küçük Hayvan Veteriner Hekimleri Derneği ‘nin 31 Ekim - 1 Kasım 2014 tarihleri arasında İstanbul Crowne Plaza Asia Hotel’de 9. Sürekli Eğitim Kongresi’ni gerçekleştiriyor!!!

Bayer’�n 60.Yıl Projeler� Devam Ed�yor!

Sürekli Eğitim Kongresi Başlıyor

KONGREDE kl�n�k hek�ml�ğ� alanında, Veter�ner hek�mler�n öner�ler� doğrultusunda �lg� çeken konuları, en güncel haller� �le konusunda uzman yerl� ve yabancı konuşmacıların sunacağı kongrede ayrıca b�r �lk gerçekleşt�r�lecek. Kongrede �lk defa ülkem�zde at hek�ml�ğ�n�n gel�şmes� ve yaygınlaştırılmasına katkıda bulunmak amacıyla uzman konuşmacılara yer ver�lecek. Ayrıca her yıl olduğu g�b� b�l�msel paylaşımların yanı sıra Veter�ner hek�mler�n b�rb�rler� ve f�rmalar �le b�r arada bulunab�lmeler�ne olanak sağlayacak.

Sunumların İng�l�zce - Türkçe anında tercüme eşl�ğ�nde olacağı kongrede, konaklayan katılımcıların, kongre merkez�n�n sosyal olanaklarından (Türk hamamı, sauna, f�tness, spa, açık ve kapalı havuz) ücrets�z yararlanab�leceklerd�r.

Ayrıca ‘Yaban hayvanlarında ac�l müdahale’ ve ‘Ultrason’ konulu workshoplarında gerçekleşt�r�leceğ� kongrede 25 k�ş�l�k sınırlı kontenjan sebeb�yle �lg�lenen Veter�ner hek�mler�n gec�kmeden rezervasyon yaptırması gerekmekted�r.

İnd�r�ml� son kayıt: 01.09.2014Rezervasyon yaptırmayı unutmayın.

Köpek prostat hastalıkları için kolay ve etkili tedavi olan pulse elektromanyetik alan tedavisi belki insanlara da yardımcı olabilir… Köpeklerde BPH’n�n sağaltım çalışmalarında yen� methot olarak pulse elektromanyet�k alan tedav�s� kullanılmaktadır. Pulse elektromanyet�k alan tedav�s�, elektr�ksel ve manyet�k alan oluşturarak ortoped�k, nöroloj�k ve üroloj�k vakalarda da kullanılan �nvaz�f b�r methoddur. C�haz, prostat bez�n�n bulunduğu bölgen�n üst kısmındak� der� üzer�nde gezd�r�lerek uygulanır. Ayrıca ant��nflamatuar etk�s� de

Hiperplazik prostat tedavisinde yeni umut, Dr. Raffealla Leoci yaptığı çalışmalar sonucunda, yeni terapi methodu olan pulse elektromanyetik alan tedavisinin,

köpeklerde gözlenen bening prostat hiperplazisi hastalığı üzerindeki etkinliğini saptadı.

Büyüyen prostat yaşlı erkek köpeklerde yaygın b�r problemd�r. Parsemus vakfının sponsor olduğu çalışma doğrultusunda Dr Raffealla Leoc� köpeklerde ben�ng prostat h�perplaz�s� hastalığının potans�yel yen� non-�nvaz�f tedav� methodunu araştırdı. Çalışmalar sonunda bu methodun h�perplaz�k prostatı küçültmede oldukça etk�l� olduğu saptandı. Bu tedav�n�n �nsanlardak� h�perplaz�k prostat vakalarında da rahatlıkla kullanılab�leceğ� söylen�yor. BENİGN PROSTATİK HİPERPLAZİ NEDİR?Ben�gn prostat h�perplaz�s� (BPH) yaşa bağlı prostat bez�n�n büyümes� �le karakter�zed�r. BPH, yaşlı köpeklerde en sık görülen sağlık problemler�ndend�r. Bu hastalık �nsanlarda, �drar yolu problemler�, üretra tıkanıklığı, seksüel d�sfonks�yon ve kanlı �drarla karakter�zed�r. Geceler� b�rkaç kere tuvalet �ç�n uyanmak en sık rastlanan semptomdur. Yaşlı köpeklerde sık rastlanan BPH, �nsanlardak� hastalık semptomları, f�zyoloj�s� ve anotom�s� yönünden b�raz farklıdır. Köpeklerde en yaygın gözlenen kl�n�k semptom �drar olmaksızın pen�sten kan damlamasıdır. Bazı ağır vakalarda �se kolonda obstrüks�yon kaynaklı konst�pasyon gel�şeb�l�r. BPH, ürogen�tal yaşlanmanın sonucudur. Son araştırmalar alt �drar yollarında yaşlılık sebeb�yle gözlenen kan dolaşım bozuklukları BPH’n�n gel�şmes�nde rolü olduğunu göster�yor.

PETİNFO 2014/08 18-19

Hem köpekler hem �nsanlar �ç�n prostat hastalığında yen� umut;

PULSE ELEKTROMANYETİK ALAN TEDAVİSİ

KÖPEK

raporlanmıştır. Bu method vasıtasıyla prostat kan deb�s�n� artırılır ve prostat bez�n�n boyutunu küçültülür. Araştırma 20 tane ben�ng prostat h�perplaz�s� bulunan köpek arasında yapıldı. Pulse elektromanyet�k alan tedav�s�, 3 hafta boyunca, günde 2 kere 5 dk’lık seanslarla uygulama yapıldı. Araştırmanın sonucunda, pulse elektromanyet�k alan tedav�s� �le prostat büyüklüğünde %57 küçülme gerçekleşt�r�lm�şt�r. Semen kal�tes�, testesteron düzey� ya da l�b�do üzer�nde herhang� b�r etk� gözlenmem�şt�r. Bu tedav� BPH’l� köpeklerde oldukça başarılıdır ve yan etk�s� yoktur. İnsanlarda da sorunsuz b�r tedav� olarak BPH hastalarında öner�l�r.

PULSE ELEKTROMANYETİK ALAN TEDAVİSİ NASIL ÇALIŞIR? Pulse elektromanyet�k alan tedav�s�n�n köpeklerde BPHs� üzer�ndek� çalışma mekan�zması tam olarak b�l�nmemekted�r. N�tr�k oks�t ya da d�rek olarak yangıya etk� ed�yor olab�l�r. Son araştırmalarda bu tedav�n�n, BPH patogenez�ne sebep olan yeters�z n�tr�k oks�t sentez�n�n artışına aracılık ett�ğ�n� gösterm�şt�r. Bu tedav�, prostat bez�ndek� yangıyı azaltarak kompl�kasyonları önlenmes�nde ya da BPH ve �lg�l� durumlara bağlı değ�ş�kl�kler�n azaltılmasında b�r rol oynuyor olab�l�r. Ayrıca kan dolaşımını azaltarak arter�yel kan deb�s�n�n sebep olduğu prostat�t�s ve gel�şm�ş BPH semptomları g�b� �k�nc�l kompl�kasyonlardan korunmasına yardımcı olab�l�r.

PETİNFO 2014/08 20-21

Tek Sağlık yen� b�r kavram değ�ld�r. Dunlop ve W�ll�ams, “H�story of Veter�nary Med�c�ne” (Veter�nerl�k Tıbbının Tar�h�) adlı k�taplarında, zoonot�k enfeks�yöz hastalıkların taşıdığı önem�n erken dönemlerde de b�l�nd�ğ�n� gösteren örnekler� sıralamaktadır. Esk� Mezopotamyalılar, kuduz hastalığı olan b�r köpeğ�n sah�b�n�, bu hayvanın �zole ed�lmes�nden sorumlu tutmaktadır. Bab�l kralı Adad -apla-�dd�na (İ.Ö. 1068-1047), b�r köpekle b�rl�kte, kuduz hastalığından koruyucu olarak tapılan ş�fa tanrısı

Pet hayvanlarındaki vektör kökenli hastalıklar‘Tek Sağlık’ kavramı, veteriner hekimlik ve beşeri hekimliğin yakın bir etkileşim içerisinde çalışarak; evcil ve yabani hayvanlara, insan sağlığına ve küresel ölçekte çevreye yarar sağlanmasını amaçlar.

Gula �ç�n b�r tapınak yaptırmıştır. Esk� Mısırlılar, Kahun pap�rüsünde (İ.Ö. 1900), hayvan hastalıkları �le �lg�l� �lk dokümantasyonu sağlamaktadır; c�b�nl�kler�n kullanımı neden�yle, bu uygarlığın vektör kökenl� hastalıkları b�ld�ğ� düşünülmekted�r. Uzmanlık alanlarının hek�mler, cerrahlar, d�yet�syenler ve veter�ner hek�mler şekl�nde düzenlenm�ş olması, hayvanların toplum �ç�n taşıdığı önem� açıkça göstermekted�r. Esk� Ç�n hanedanlıklarında, karşılaştırmalı tıp tar�h� zeng�nd�r. Akupunktur yoluyla uygulanması dolayısıyla,

y�n-yang prens�pler�, �nsan ve hayvan hastalar �ç�n aynı şek�lde geçerl� olmuştur. Ant�k Yunan uygarlığında Ar�stoteles (İ.Ö. 384-322), H�pokrat’ın (İ.Ö. 460-367) geleneğ�n� sürdürerek, hayvan anatom�s� ve hayvan hastalıklarının patoloj�s� konusunda yaptığı kapsamlı araştırmalarla karşılaştırmalı tıbbı gel�şt�rm�şt�r. Bu karşılaştırmalı anatom� geleneğ� esk� Roma uygarlığında da devam etm�şt�r. Avrupa’da H�pokrat-Galen �lkeler�, Leonardo da V�nc�’n�n (1452-1519) karşılaştırmalı anatom�k m�ras çalışmasıyla gelecektek� gel�şmeler�n yolunu açtığı Rönesans dönem�ne kadar tüm Ortaçağ boyunca devam etm�şt�r. Daha sonra John Hunter (1728-1793), gerçek b�r karşılaştırmalı tıp uygulayıcısı olmuş ve aşı gel�şt�rerek Tek Sağlık �lkes�n�n klas�k b�r örneğ�n� oluşturan Edward Jenner’a (1749-1823) ders verm�şt�r. Tek Sağlık kavramının şek�llenmes� yaklaşık 250 yıl önce, 1761 yılında Lyon’dak� �lk veter�nerl�k okulunun kurucusu olan Claude Bourgelat �le �l�şk�lend�r�lmekted�r. Bourgelat, beşer� tıp �le hayvan tıbbı arasındak� �l�şk�y� ele aldığı yazısında şu �fadey� kullanmıştır; “Gülünç, zararlı önyargılardan kurtulduğumuzda, her �k� tıp alanı da b�rb�r�n� aydınlatacak ve mükemmelleşt�recekt�r”. Enfeks�yöz hastalık araştırmalarının altın çağındak� büyük araştırmacıların– Lou�s Pasteur (1822-1895), Robert Koch (1843-1910), Rudolf V�rchow (1821-1902) ve John M’Fadyean (1853-1941) – tümü Tek Sağlık

uygulaması, paraz�t kontrolü, başka ev hayvanları ya da yaban� hayvanlarla etk�leş�m� (t�lk�ler, küçük kem�rgenler g�b�) ya da özel ortamlarda bulunma (örneğ�n; av arayan kene popülasyonlarının bulunduğu ağaçlık bölgelerde egzers�z) g�b� faktörlerden etk�lenmekted�r. Pet hayvanlarının bakımı ya da küçük hayvanların çalıştırılması yalnızca refahla bağlantılı değ�ld�r – gel�şmekte olan ülkeler�n çoğunda, b�reysel ya da toplu olarak sah�plen�lm�ş olan köpekler ve ked�ler vardır. Bu ülkeler�n çoğunda, şeh�rler �le yoğun b�r teması olan çok fazla sayıda yaban� köpek ve ked� mevcuttur. Ancak bu hayvanların çoğu h�çb�r zaman veter�ner hek�m bakımından geçemeyecekt�r ve öneml� zoonot�k enfeks�yon kaynakları olmaya devam edecekt�r.

Bu durumun en �y� örneğ�, uzun b�r geçm�şe dayanan dokümantasyona karşın, günümüzde de geçm�ştek� kadar büyük b�r sorun oluşturmaya devam eden kuduz enfeks�yonudur. Yakın tar�hl� WHO tahm�nler�, her yıl en az 55.000 �nsanın kuduz neden�yle öldüğünü; bu ölümler�n %95’�n�n Asya ve Afr�ka’dak� gel�şmekte olan ülkelerde meydana geld�ğ�n� ve olguların %99’unda bulaşma kaynağının köpekler olduğunu göstermekted�r. Kuduz v�rüsü enfeks�yonunun önem�, Dünya Kuduz Günü ve Afr�ka’dak� Afya aşılama programı ve Eylül 2011’de OIE, WHO ve FAO tarafından Seoul, Kore Cumhur�yet�’nde düzenlenen Dünya Konferansı g�b� g�r�ş�mler aracılığıyla duyurulmaktadır.

Geçm�şten günümüze her dönemde sağlık profesyoneller�n�n üzer�nde d�kkatle çalıştığı “ Tek Sağlık” kavramının �çer�s�nde evc�l hayvanlardak� vektör kökenl� hastalıkların önemle artan b�r yer� vardır. Hızla artan evc�l hayvan popülasyonunla doğru orantılı olarak veter�ner hek�ml�ğ�n �nsan sağlığında k� rolü büyümekted�r. Gelecek aylarda vektör kökenl� hastalıklar üzer�nde konuşmaya devam edeceğ�z.

kavramını desteklem�ş ve sağladıkları gel�şmeler�n çoğunda, hayvan hastalığı araştırmalarını temel almıştır.

20. yyda beşer� tıp ve veter tıbbın b�rb�r�nden uzaklaştığı; 1960’lı yıllarda “Tek Tıp” ya da “Tek Sağlık” ter�m�n�n ortaya çıkmasıyla bağdaştırılan Calv�n Schwabe (1927-2006) tarafından fark ed�lm�şt�r. İng�ltere Tab�pler B�rl�ğ� �le İng�ltere Veter�ner Hek�mler B�rl�ğ� ve Amer�ka Tıp B�rl�ğ� �le Amer�ka Veter�nerl�k Tıbbı B�rl�ğ� arasındak� ortak g�r�ş�mler, Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE), Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), B�rleşm�ş M�lletler Çocuk Fonu (UNICEF) ve Dünya Bankası tarafından yapılan b�r toplantıyı tak�ben hazırlanan temel kavram notuna zem�n hazırlamıştır.Pek çok organ�zasyon Tek Sağlık kavramını desteklem�ş (örneğ�n Avrupa Veter�ner Hek�mler Federasyonu) ve Tek Sağlık Kom�syonu, Tek Sağlık İn�s�yat�f� ve Karşılaştırmalı Kl�n�k B�l�mler Vakfı da dah�l olmak üzere, Tek Sağlık grupları kurulmuştur. Bu g�r�ş�mler, kısa b�r süre önce Melbourne, Avustralya’da yapılan B�r�nc� Uluslararası Tek Sağlık Konferansı �le sonuçlandırılmıştır.

Tek Sağlık kavramında peT hayvanları

Başlangıçtan bu yana yukarıda özetlenm�ş olan Tek Sağlık, günümüzde çok sayıda beşer� tıp ve veter�nerl�k kuruluşunun desteğ�n� alarak hızla gen�şlem�şt�r. Destek sağlayan bu kuruluşların başlıca odak noktasını; �nsan, evc�l hayvan ve yaban� hayvan sağlığı �le global zoonot�k hastalık pandem�ler� ve bu hayvan türler�nden kaynaklandığı kabul ed�len ‘yen� gel�şen’ enfeks�yöz hastalıklar oluşturmuştur. Bu tür enfeks�yonların en �y� örnekler�n�n çoğu, v�rüs mutasyonlarıdır. (örneğ�n SARS coronav�rus, H5N1 ve H1N1 �nfluenza v�rüsü, N�pah v�rüsü, Hendra v�rüsü, �nsan bağışıklık yeters�zl�ğ� v�rüsü [HIV]); ancak paraz�ter hastalıkların Tek Sağlık kavramındak� rolü de tartışılmıştır. Çevresel değ�ş�kl�kler

(örneğ�n �kl�m değ�ş�kl�ğ�, ormanların yok ed�lmes� ve kentleşme), �nsanların ve hayvanların yaşam tarzındak� değ�ş�kl�kler�n�n etk�s�, Tek Sağlık kavramının b�r parçası hal�ne gelm�şt�r.

Pet hayvanlarının özell�kle de evc�lleşt�r�lm�ş köpek ve ked�ler�n Tek Sağlık kavramındak� büyük potans�yel rolü muhtemelen pek sık göz önünde bulundurulmayan b�r faktör olmuştur. Gel�şm�ş ülkelerde, evc�l hayvan sah�plenme oranı çok yüksek düzeylere ulaşmıştır ve bu hayvanlar a�le yaşamında öneml� b�r rol oynamaktadır. 2006 yılında, ABD’de 72 m�lyon ev köpeğ� (hane sayısının %37’s�) ve 81 m�lyon ev ked�s� (hane sayısının %32’s�) olduğu bel�rlenm�şt�r. B�rleş�k Krallık �ç�n yapılan 2010 yılına a�t tahm�n� hesaplamalar, bu ülkede 8 m�lyon ev köpeğ� (hane sayısının %23’ü) ve 8 m�lyon ev ked�s� (hane sayısının %19’u) olduğunu göstermekted�r. Son on yılda g�derek artan küçük ev hayvanları, yaşamlarının çoğunu ev�n �ç ortamında, sah�pler�yle çok yakın b�r f�z�ksel b�rl�ktel�kle geç�rmekted�r. Bu hayvanların çoğu �ç�n, yaşam süreler�n� uzatan çok yüksek b�r sağlık bakım standardının memnun�yet ver�c� olması �le b�rl�kte, bu türlerden doğrudan ya da dolaylı olarak bulaşab�len pek çok zoonot�k enfeks�yöz hastalık vardır. Bu tür hastalıkların bulaşması, ev hayvanının yaşam tarzına bağlıdır. Aşı

Geçmişten Günümüze her dönemde sağlık profesyonellerinin üzerinde dikkatle çalıştığı “ tek sağlık” kavramının içerisinde evcil hayvanlardaki vektör kökenli hastalıkların önemle artan bir yeri vardır.

Hayvan saHipleri, sizin ve çalışanlarınızın petlerine karşı sevecen olup olmadığınızı bilmek ister. bu konuda Hasta karşılama ekibinizin görevi önemlidir, onları Hasta saHiplerine nasıl davranmaları gerektiği konusunda eğitmelisiniz.

PETİNFO 2014/08 22-23

KEDİ&KÖPEK

VETERİNER HEKİM GELMEDEN ÖNCE

1. Hastaları sizden önce Veteriner teknisyen karşılasın:Hayvan sah�pler�, s�z�n ve çalışanlarınızın petler�ne karşı sevecen olup olmadığınızı b�lmek �ster. Bunu garant�lemen�n en �y� yolu hayvan sah�pler� muayeneye gelmeden önce onlarla �lg�lenmes� �ç�n b�r tekn�syen görevlend�rmen�zd�r.Görevlend�rd�ğ�n�z tekn�syen, hastayla �lg�l� k�l�t noktaları yan� aşılama, d�yagnost�k testler, kron�k hastalıklar kullanılan �laçlar ve d�ş veya ağırlık b�lg�ler�n� not etmel�d�r. Tekn�syen�n notları, hastanın hastalık geçm�ş� ve en sık yaşadığı problemlerle �lg�l� b�lg�ler de �çereb�l�r. Bu ön kontrol soruları nüks eden vakaları saptamanızda s�ze yardımcı olacaktır.

2. Hastanızın ismini resepsiyonisten öğrenin: Kl�n�k ek�b�n�zde, günlük randevu l�sten�z� düzenleyenler sadece tekn�syenler değ�ld�r. Reseps�yon�stler bu �ş� genelde tekn�syenlerle beraber yürüteb�l�rler. Kl�n�k ek�b�n�z� hasta sah�pler�ne nasıl davranmaları

Son zamanlarda herkes günümüzün hasta sahiplerinin yeni alışkanlıkları hakkında konuşuyor, peki hasta sahipleri için gerçekten yeni olan ne? ÇEVİRİ: VETERİNER HEKİM AYÇA ÜVEZ

Bugünün pet sah�pler� az m�ktarda para harcayarak akıllı alışver�ş yapmaya başladılar, yan� artık ne hesaplıysa ona para harcamayı öğrend�ler. Artık hasta sah�pler� kl�n�k muayenede yapılan testler� tedav�ler� d�kkatle �rdel�yor, ücret� soruyor ve veter�ner hek�mler�n açıklamaları yeterl� bulmadıklarında, tedav�y� reddedeb�l�yorlar.Veter�ner hek�ml�kte hastalara ney� neden yapıldığının tam anlamıyla anlatılması oldukça zordur. Muayene odasında, pet hayvanlarının tedav�ler�n� ve hastalıktan korumasını nasıl b�r tutkuyla gerçekleşt�r�yorsanız, hayvan sah�pler�n� de aynı tutkuyla eğ�tmeye başlayın.Zaman hayvan sah�b�yle aranızda güzel bağlar �nşa etme zamanı, bu hastalarınıza en �y� tedav�y� sağlamanıza da yardımcı olacaktır. Hayvan sah�pler�ne, s�ze yatırım yapma sebepler�n�n petler�n�n refahı olduğunu b�ld�ğ�n�z� göster�n.Derg�m�z�n bu sayısında s�zler�n hayvan sah�pler�n� etk�lemen�ze yardımcı olacak 3 aşamadan oluşan 9 yolu s�z�nle paylaşarak �ş�n�z� kolaylaştırmaya çalıştık.

BİREYSEL İLİŞKİLER HİÇ BU KADAR ÖNEMLİ OLMAMIŞTI

sah�b�ne kl�n�k kontrol sırasında tekn�syen�n kl�n�k ek�b�n�n güven�l�r üyes� olduğunu göster�r.

5. Testler sırasında konuşun. Hasta sah�b�ne ne duyduğunuzu, ne gördüğünüzü, ne kokusu aldığınızı ve ne h�ssett�ğ�n�z� anlatın. Hasta sah�pler�, petler�n�n sağlığı �ç�n s�ze para ve zaman harcamalarının doğru olup olmadığını b�lmek �ster. F�z�ksel testler�n sebepler�n� b�lmek �ster.

6. Tedavi hakkında konuşun.Tedav�yle �lg�l� öner�ler�n�z� hayvan sah�pler�ne detaylı olarak anlatın. Hayvan sah�b�n� hayvana özgün olan tanı ve tedav� yöntemler� hakkında b�lg�lend�r�n. Eğer her vaka �ç�n ser� tanı yöntemler� uygularsanız, hayvan sah�b� kend�n� gereks�z testlere para verm�ş g�b� h�ssedeb�l�r.

7. Doğru yolu önerin-yani sizin yolunuzu. S�z�n tavs�yeler�n�z onların gözünde çok pahalıya gelecekm�ş g�b� gel�r.

PETİNFO 2014/08 24-25

gerekt�ğ� konusunda eğ�tmel�s�n�z. Hasta karşılama ek�b�n�z hasta sah�b�ne karşı her zaman onları görmekten memnun�yet duyduklarını h�ssett�rmel�d�r. Böylece s�zde hastalarınıza daha �y� bakab�l�rs�n�z. Reseps�yon�sten kontrole gelen hastanın randevu saat�n� öğren�p, kl�n�ğe g�rd�kler�nde onları �s�mler�yle karşılayab�l�rs�n�z. Eğer reseps�yon�st Bayan Hale’�n saat 10’da s�yah renkl� labradoru Zeyt�n �le geleceğ�n� b�l�yorsa, saat 9. 53’te b�r s�yah labrador kapıdan �çer� g�rd�ğ�nde onun Zeyt�n olması çok yüksek �ht�mald�r. Eğer reseps�yon�st Zeyt�n’�n neden burada olduğunu b�ld�ğ�n� hasta sah�b�ne bell� ederse, bu karşılamayı çok daha hoş kılar.

3. Teknisyenleri karşılama yeri uzmanına dönüştürün.Tekn�syen hasta kl�n�ğe geld�ğ�nde ş�kayetler�yle �lg�l� s�z�n öneml� bulacağınız her türlü b�lg�y� ed�nmel�d�r –sağlık veya hastalık- Bu konu da asıl öneml� nokta,

hasta sah�b�n�n doktorla tekn�syen arasındak� farkı anlamasıdır. Bu nedenle kontroller�n�zde tekn�syenle doktorun aynı sorulara farklı cevaplar vermeler�ne d�kkat ed�n. Böylece bu problem� ortadan kaldırmış olursunuz.

VETERİNER MUAYENE ODASINA GİRDİKTEN SONRA

4. 3 önemli noktaya odaklanın. Veter�ner hek�m muayene odasının kapısını açtığında, aklında 3 öneml� nokta olmalıdır. B�r�nc�s�; hayvan sah�ple�yle sıcak b�r bağ �nşa etmek �ç�n kend�s�n�n ve pet�n�n �sm�n� söyleyerek muayene odasına çağırmalısınız. D�ğer�, �lk b�rkaç dak�ka �ç�nde onların gel�ş amaçlarını göstermeler�n� bekley�n. Son olarak, tekn�syen hastanın hastalık geçm�ş�n� s�ze anlattıktan sonra, hayvan sah�b�ne başka ekleyecekler� b�r sıkıntı olup olmadığını sorun.Son adım çok öneml�d�r. Son adım sayes�nde doktorlar, hayvan

Hayvan saHibiyle aranızda sıcak bir bağ inşa etmelisiniz. buna, onları muayene odasına adlarıyla çağırarak başlayabilirsiniz.

KEDİ&KÖPEK

reseps�yonda bu mazeretlerle sorun çıkarab�l�rler – bu s�z�n hasta sah�b�n� son görüşünüz olab�l�r.

HAYVAN SAHİBİ GİTTİKTEN SONRA

9. Takip edin. Problem çözülene kadar hasta sah�b� s�z� vaka hakkında b�lg�lend�rmeye devam etmel�d�r. Hasta sah�pler�yle b�reysel �let�ş�m� ema�l veya telefon numaranızı vererek gel�şt�reb�l�rs�n�z. S�z, hasta sah�b�n�n evde yapması gerekenler hakkında günlük ma�lle b�lg�lend�reb�l�rs�n�z. S�z�n her hasta sah�b�yle tek tek �lg�lenmen�z zordur, bu sebeple hasta sah�b�n uygulamayı yapan veter�ner hek�mle b�reb�r bağlantıya geçmes� gerek�r. Veter�ner hek�m hayvan sah�b�n�n aramadığını fark ett�ğ�nde, tekn�syen� ya da reseps�yon�st� hasta sah�b�n� araması �ç�n görevlend�rmel�d�r. Ve telefon konuşmasında: ‘’ Dr. Sm�th s�z� Frank�e’n�n bugün nasıl olduğunu öğrenmem �ç�n aramamı �sted�. ‘’ d�yerek hek�m�n �lg�s�n� bel�rtmel�d�r.Kl�n�k ek�b� ve veter�ner hek�m, hayvan sah�b�yle aralarındak� �l�şk�n�n denges�n� kurduğunda başarı kaçınılmazdır. B�reysel �l�şk�ler h�ç bu kadar öneml� olmamıştı. Had� ek�b�n�zle oturun ve nasıl daha �y�s�n� yapab�leceğ�n�z� tartışın ve planlayın.

PETİNFO 2014/08 26-27

Zaman �çer�s�nde tedav�y� yarım bırakab�lecekler�n� göze alın ya da farklı tedav� seçenekler� de öner�n.  Eğer alternat�f tedav� yöntemler� öner�rsen�z, A planınızda �nd�r�m yapmak zorunda kalmazsınız. Hayvan sah�pler�ne her zaman tedav� sonundak� �y� örneğ� ve kötü örneğ� göster�n.

İyi olan : “ A planı b�r�nc� çözüm yolumuz. Bunu neden �st�yoruz.. B planı alternat�f çözümümüz. Eğer B planıyla devam edersek, …. c�dd� meseleler� �ç�n gözet�m altında tutmamız lazım (eğer pet hastaysa) ve ya … dan dolayı çok daha d�kkatl� olmalıyız (eğer pet sağlıklıysa).

Kötü olan: “A planı en �y� çözüm yolumuz. Neden�… Ayrıca tab�� k�…. Olan plan B’y� de deneyeb�l�r�z. Plan C’m�z de şudur…‘’Daha az yan etk�l� tedav�n�n �çerd�ğ�

r�skler� dürüst ve açık olarak hasta sah�b�ne açıklayın. Hasta sah�b� �deal olmayan tedav�y� yan etk�s� daha az olduğundan dolayı seçeb�l�r. Zorlu f�nansal durum ve yaşam tarzı sebeb�yle yapılan bu seç�mde şaşırılacak ve kınanacak b�r durum yoktur. Unutmayın k�, hasta sah�pler� s�z�n tavs�yeler�n�z dışında b�r uygulama yaparsa, �y�leşme gec�k�r ve bu s�z�n �ş�n�z� mükemmel yapmanıza engel olur.

8. Muayene odasında ücretlendirme yapın. Bakım öner�ler�n�zden sonra, muayene odasında hasta sah�b�n� ücret hakkında b�lg�lend�r�n. Hayvan sah�pler� reseps�yonda yaşadıkları ücret şokundan hoşlanmazlar. Eğer b�r veter�ner hek�m muayene odasında ücretle �lg�l� b�lg�lend�rmezse, hayvan sah�pler�

tedaviyle ilgili önerilerinizi Hayvan saHiplerine detaylı olarak anlatın. bakım önerilerinizden sonra, muayene odasında Hasta saHibini ücret Hakkında bilgilendirin. Hayvan saHipleri resepsiyonda yaşadıkları ücret şokundan Hoşlanmazlar.

KEDİ&KÖPEK

SÖYLEŞİ

PETİNFO 2014/08 28-29

sektörüne geçmeye çalışmaktalar. Y�ne de kalan hek�m d�ğer çalışanlarımızla key�fl� b�r o kadar da stresl� zamanlar geç�r�yoruz. Sonuçta can �le uğraşmak çok da kolay değ�l… Hasta sah�pler�yle gerekl� d�yalog b�z�m �ç�n öneml�. Bu sayede hastaya daha rahat müdahale edeb�l�yor sorunlarını anlayab�l�yoruz. Bu sebeple ek�p olarak gerekl� toplantılarımızı kl�n�kte ve dışarıda yapıyoruz. Zaman zaman hasta sah�pler�m�zle de b�r araya gel�yoruz.

Bugün evcil hayvanlar, yeni teknolojiler ve hayvan sahiplerinin daha iyi bakım talepleri sayesinde insanlara uygulanan hayat kurtarıcı tedavilerden faydalanabiliyor. Sizin kliniğinizde teknolojiye bakış açınız nasıl? Gel�şen b�r sektörde talepler�n artması çok olağandır. O yüzden yen� gel�şme �laç kl�n�k deney�mler �ç�n gerekl� konferans kongre ve etk�nl�klere

KLİNİK BAŞARININ KİLİDİNİ AÇAN 3 YETENEK; KLİNİK DENEYİMİ,

YÖNETİMİ VE İŞLETMESİ1993 Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi mezunlarından Murat Duruk, iyi bir

klinisyen olmak için gereklilikleri Petinfo’ya anlattı.

Öncelikle kendinizin ve sonrasında klinik ekibinin motivasyonu ve başarısı konusunda nasıl bir yol izliyorsunuz?Açılış zamanlarımızda talep gereğ� ya da tam b�l�nçlenme olmadığından b�r kl�n�k açmak madd� anlamda çok da zor değ�ld�. Röntgen ve laboratuvar �ç�n beşer� �mkanlardan yararlanıyorduk. Çok da �ç�m�ze s�nd�ğ� söylenemez. Zamanla sektörün gel�şmes� talepler�n çoğalması hasta sah�pler�n�n b�l�nçlenmes� �le b�z�m �ç�n de �şler değ�şt�. Kl�n�ğ�me bu sefer yatırım yapmaya başladık. Bunlar mal�yetler�m�z� artırmaya başladı, ancak bunu hasta sah�pler�ne yansıtmak b�zler� zor durumda bıraktı. Sanıyorum bu b�l�nc�n uyanması �ç�n de b�r süreye daha �ht�yacımız olacak. Tab�� k� bu gözlemler�m İzm�r ve kend� çevremded�r.Kl�n�k b�r ek�p �ş�d�r ancak ek�b�n�zle uzun yıllar çalışamıyorsunuz İzm�r’de. B�r an önce herkes kend� kl�n�ğ�n� açmak ya da şartlar gereğ� devlet

İzm�r’�n yemyeş�l bölgeler�nden Güzelbahçe’de Toros Veter�ner Kl�n�ğ�n� açan Veter�ner Hek�m Murat Duruk yılların verd�ğ� tecrübeler�n� ve k�n�k prens�pler�n� derg�m�z�n Ağustos sayısında s�zlerle paylaştı.

Mezuniyetinizden itibaren bize klinisyenliğe başlama ve kliniğinizi açma sürecinden bahseder misiniz? Fakülte döneminde de hayalinizde hep bu iş mi vardı?1998 yılı Ocak ayında Toros Veter�ner kl�n�ğ� olarak h�zmet vermeye başladım. Toros Veter�ner Kl�n�ğ�; mezun�yet�mden sonra özel b�r kl�n�kte çalışmaya başlamam ve b�r beşer� �laç f�rmasında eğ�t�m sektöründe olmam tüm bunları pek�şt�r�p karar vermemle açıldı. Kl�n�syenl�k yapmayı �steyen tüm meslektaşlarım öncel�kle, kl�n�k deney�m�, yönet�m� ve �şletmes� konusunda b�r şeyler� öğrend�kten sonra kl�n�k açmalılar d�ye düşünüyorum. Bunlar ne yazık k� sadece özel b�r kl�n�kte çalışmakla olmuyor. B�raz f�rma ve d�ğer �şletme deney�mler� de gerekl� olduğunu düşünüyorum ve kend�m� bu yönden oldukça şanslı görüyorum. Fakülte yıllarında da kl�n�syenl�k yapmayı planladığımdan dolayı yaz aylarım çoğunlukla fakülte kl�n�kler�nde geçm�şt�r. Ben�m �ç�n çok güzel ve çok d�nam�k deney�mlerd�. Ankara Veter�ner fakültes�n�n b�ze sunduğu eğ�t�m�n dışında kl�n�k deney�mlerden de bu şek�lde yararlandım.Kl�n�k yönet�m� hem f�nansal hem de takım elemanlarının mot�vasyonunu sağlamak anlamında zor b�r �ş.

h Akut Faz Proteinleri” yangısal reaksiyonun başlamasıyla gelişen ve yangının sonlanmasıyla azalan bir grup biyolojik yangı işareti olarak

tanımlanabilir. İnsan hekimliğinde yıllardır kullanılan ve doktorlarımızın uyguladıkları tedavilerde en önemli rehberi olan akut faz protein testleri artık veteriner tıpda da hızla popülarite kazanmaktadır.

h LifeAssays firmasının sadece hayvanlara özel bir teknolojiyle geliştirdiği analiz sistemi ile köpekler için “Canine C-Reaktif

Protein-CRP”, kediler için “Feline Haptoglobulin” , atlar için ise “Equine Haptoglobulin” akut faz proteinlerinin kandaki seviyelerinin ortaya konması mümkün olmaktadır.

h Bu yöntem pratik, her klinikte uygulanabilir, kesin sonuç veren çok ekonomik bir yöntemdir. Akut faz proteinlerinin test edilebiliyor

olması Türkiye’de Veteriner Hekimliği mesleğinin icrasında hizmet kalitesini yükseltecek ve şüphesiz mesleki başarıyı arttıracaktır.

AyrA Grup VeterinerlikGüvenlik Cad. 58/1 A. Ayrancı Çankaya 06540 ANKARA TÜRKİYETel: +90 312 427 8788 Fax: +90 312 427 8288www.ayragrup.com

AKUT FAZ PROTEİN TEsTİNdE VETERİNER HEKİmİN EN büyüK yARdımCısı

https://www.facebook.com/CRPTurkiye

SÖYLEŞİ

PETİNFO 2014/08 30-31

�le beslenmey� önermektey�z.Daha sağlıklı daha kolay ve güvenl� olması dışında doğal hayatın �ç�nde ç�ğ beslenerek kısa süren ömürler�n�n b�z�mle sağlıklı uzun yıllar olab�lmes� �ç�n gerekl� bu rasyonlardan yararlanmasını �st�yoruz… Mama ve yem sektörü de bu konuda oldukça başarılı çalışmalar yapıyor güncel �ht�yaç ve b�lg�ler� ürünler�ne yansıtıyor.

Pet hekimliğinde branşlaşmanın önemine inanıyor musunuz? Eğer spesifik bir alana yoğunlaşmanız gerekseydi, ne sebeple, hangi alana yönelirdiniz?Beşer� tıpta olduğu g�b� b�zde de branşlaşma olmalı d�ye düşünüyorum. Bunun gerekl� b�l�nç oluşmaya şek�llenmeye başladı ama y�ne bunun �ç�n de b�r süreç gerekecek... Özell�kle İzm�r’de �ş konusunda B�r dal branş merkez� açmak ne yazık k� madd� anlamda r�skl�. Ama b�r gün bu dal merkezler�n�n de olacağını b�l�yorum. Böyle b�r ortama da ben de b�r cerrah olarak branşlamak �sterd�m… Hek�ml�kle şöyle den�r; b�r hek�mler vardır b�r de cerrahlar. B�raz daha rasyonel ve görsel b�r dal d�ye düşünüyorum. Toros Veter�ner Kl�n�ğ� olarak �y� b�r h�zmet� her alanda vermek ben� yeter�nce mutlu edecek.

g�tmeye çalışıyorum. Bunları hayata geç�rmek �ç�n ekstra b�r performans gerek�yor. Ve beraber�nde kl�n�k ek�pmanları tab�� k�… Bu yüzden kl�n�ğ�m�zde d�j�tal görüntüleme, ultrasonograf� g�b� c�hazların yanında laboratuvar �ç�n gerekl� hemogram, b�yok�mya c�hazlarımız da son teknoloj�ye uygun olarak alındı. Artık hasta sah�pler� de bakarak görerek koklayarak teşh�s ve tedav� olmayacağını anladılar. B�z de bu anlayışa uygun h�zmet vermeye çalışıyoruz.

Veteriner tıp alanında (özellikle pet) sunduğunuz sağlık hizmetleri hakkında bilgi alabilir miyiz? Tercih edilme nedenlerinizden kısaca bahseder misiniz?Koruyucu hek�ml�k h�zmetler�m�z�n dışında cerrah�, doğum, dah�l�ye, d�ş hastalıkları ve hasta bakımı �le h�zmet vermektey�z. Tab� tüm bunlar �ç�n hastalarla kurduğumuz �let�ş�m ve hasta sah�pler�m�zle kurduğumuz d�yaloglar b�z�m terc�h ed�lmem�z� sağlıyor. İş�m�z� severek yapmak hayvanları sevmek onlara gereken değer� vermek b�z� hem mutlu hem de başarılı yapıyor.

Bize çalıştığınız bölgedeki evcil pet popülasyonundan ve insanların evcil hayvanlara yaklaşımından bahsedebilir misiniz? Kl�n�ğ�m�z�n olduğu Güzelbahçe esk�den b�r sayf�ye yer� �ken günümüzde b�r yerleş�m merkez� hal�ne gelm�şt�r.

Ama y�ne de İzm�r’de doğanın mümkün olduğu kadar çok korunduğu b�r yerd�r. Tek katlı evler�n çoğunlukta olmasından dolayı bahçe köpekler� oldukça fazla beslenmekted�r. B�rçoğu koruma amaçlı da olsa yavaş yavaş �nsanlar onların da korumanın dışında ev�n b�r ferd� b�r can olduklarını kabullenmeye başladılar. Bu yüzden g�derek artmaya başlayan köpekler�n yanına b�r de ev�n vazgeç�lmezler� ked�ler de eklen�nce b�ze düşen b�l�nçlend�rme görevler� de arttı, bundan ş�kayetç� değ�l�z. Onları b�lg�lend�rmek hastalarımızın sağlığını düşünmek b�z�m görev�m�z. Bunlarla beraber sokaktak� d�ğer canların da kabullen�lmes� �ç�n uğraşılarda bulunuyoruz. Halen �stenmeyen tehl�ke görülen bu sokak dostlarımızı korumak bu konuda da çalışmalar yapmak b�z�m öncel�kle �nsan� görev�m�z. Ne yazık k� bu konuda zorlanıyoruz, hayvan sevmeyenler�n katı dünyalarını yıkmak çok da kolay olmuyor. Bunun �ç�n yerel yönet�m ve gerekl� kanunların da sokak hayvanları �ç�n tam b�r tem�nat olması gerek�yor. B�zler onlar �ç�n su ve yem koymayı �hmal etmeyerek örnek olmaya çalışıyoruz.

Evcillerin beslenmesi konusundaki yaklaşımınız nedir?Evc�l evler�m�zde bahçem�zde yaşayan dostlarımıza kuru mama

KlinisyenliK yapmayı isteyen tüm mesleKtaşlarım önceliKle, KliniK deneyimi, yönetimi ve işletmesi Konusunda bir şeyleri öğrendiKten sonra KliniK açmaları GereKtiğini düşünüyorum.

www.petservisi.com / www.mggida.com.tr / mggida.mggida@gmail.com Tel: (0212) 657 20 61-64

Misyonumuz MG GIDA olarak bütün evcil hayvanların, sahipleri ile mutlu ve sağlıklı bir ömür geçirmesini sağlamak için varız.

Bunu başarmak ve başarmaya devam etmek için bizimle başlayan ve nihai

tüketicimiz olan evcil dostlarımıza kadar uzanan zincirdeki bütün tarafları memnun

etmek için çalışıyoruz.

Sizin için en doğru seçim!

Sağlıklı ömürler için...

“İçerik fark yaratır”“The ingredient makes the difference”“İçerik fark yaratır”“The ingredient makes the difference”“İçerik fark yaratır”“The ingredient makes the difference”“İçerik fark yaratır”

PETİNFO 2014/08 32-33

KEDİ&KÖPEK

Kedilerde kalp hastalığı, nefes

nefese kalma ve ani başlayan

arka ayaklardaki kısmi ya da tam felç durumuyla

özellikle yaz aylarında

farkedilmektedir.

Kalp hastalıKlı petlerde KardiyaK rezerv termoregülasyonu sağlamaKta yetersiz KalmaKtadır. Bu durum hastada çeşitli KliniK Belirtilere neden olmaKtadır.

aldığı pay kard�yak çıkışın % 50’s�n� bulab�lmekted�r. Bu destek kalp atım sayısı artırılarak sağlanmaktadır. Kalp hastalıklı petlerde �se kard�yak rezerv termoregülasyonu sağlamakta yeters�z kalmakta bu durum hastaya kl�n�k bel�rt� olarak yansımaktadır. H�perterm� �l�şk�l� kl�n�k bel�rt�ler rektal ısının 41-43 0C aralığında olduğunda ortaya çıkmaktadır. Konjest�f müköz membranlar (erken dönemde), taş�kard�, pant�ng, ataks�, kusma, d�yare, h�persal�vasyon, kas tremorları ve b�l�nç kaybı şek�lleneb�lmekted�r. H�perterm� neden�yle şek�llenmeye başlayan hücresel prote�n kaybı, lakt�k as�doz�s ve yeters�z kalp çıkışının yarattığı dolaşım yeters�zl�ğ� mult� organ hasarlarını tet�klemekted�r. Sıcak yaz ayları ve ısı stres�n�n kalp ve dolaşım fonks�yonlarını olumsuz etk�lemes� sonucunda, kalp hastalıklı ya da ger�atr�k köpek ve ked�lerde kard�yak kl�n�k bel�rt�ler daha da bel�rg�nleşmekte ve kötüleşmekted�r. Kard�yak çıkış azalması sonucu yeters�z doku perfüzyonu metabol�k as�doz�s �le sonuçlanmakta, deh�drasyon nedenl� PCV artışı bel�rg�n olmakta ve elektrol�t

Dergimizin bu sayısında Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı üyesi Dr. Ekrem Çağatay Çolakoğlu, sıcak havaların küçük dostlarımızı kalp hastalıkları yönünden nasıl tehdit ettiği konusunda farkındalığı artırmak istedi.

ANKARA ÜNİVERSİTESİ VETERİNER FAKÜLTESİ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI DR. EKREM ÇAĞATAY ÇOLAKOĞLU

Yaz mevs�m�n�n termometreler� zorlayan sıcak havaları beraber�nde get�rd�ğ� bu günler; bel�rl� b�r yaşın üzer�nde (>6), aşırı k�lolu, kısa burunlu ya da daha önceden kalp hastalığı bulunun küçük dostlarımız �ç�n taşımaları gereken ek b�r yük anlamına gel�yor. Bu ek yük; küçük dostlarımızın mevcut kalp rahatsızlıklarının ağırlaşmasına neden olmakta, doğmasal kalp hastalığı olanlarda �se kl�n�k bel�rt�ler�n ortaya çıkmasını kolaylaştırmaktadır. Sıcak havaların yarattığı aşırı terleme, ısı stres� ve sıvı kaybı kalp hızını artırmakta, tans�yonu �se düşürmekted�r. İnsanlardak� çoklu s�stemler�n aks�ne köpekler ve ked�ler, ter bezler�nden yoksun olmaları neden�yle vücutlarındak� fazla ısıyı büyük oranda solunum yoluyla uzaklaştırab�lmekted�rler. Dolayısıyla küçük dostlarımızın yüksek ısı dereceler�ne uyum sağlamaları çok daha güç olmaktadır. Normal ısı değerler�nde kard�yak çıkışın % 5-10’u der� vaskülar�zasyonuna harcanırken, ısı stres�n�n yarattığı h�perterm�k ortam neden�yle der�n�n dolaşımdan

YAZ SICAKLARI KALP HASTALIKLI

KÜÇÜK DOSTLARIMIZIN KABUSU OLMASIN

anormall�kler� sonucu serebral ödem ve ölüm şek�lleneb�lmekted�r. Kan anal�zler�nde; stres lökogram, değ�şken lökos�toz ve artmış enz�m düzeyler� (ALP, AST, ALT, CK) d�kkat çekmekted�r. Kard�yak ar�tm�ler h�perterm�ye maruz kalmış köpeklerde ölüm nedenler� arasında �lk sıralarda yer almaktadır. Hasta sah�pler� yaz aylarında kl�n�klere çoğunlukla; küçük dostlarının nefes darlığı ş�kayetler�n�n daha da kötüleşt�ğ�, egzers�z yapma ve oyun kapas�teler�n�n azaldığı ya da bu bel�rt�lerle tedav� ed�len hastaların ş�kayetler�n�n arttığı ve bayılma ep�zotlarının sıklaştığı b�lg�s�yle gelmekted�r. Sıcak yaz geceler�nde öksürük ş�kayetler� artan köpekler sık sık uyanmakta ve uyku kal�teler� azalmaktadır. Ked�lerde �se nefes nefese kalma ve an� başlayan arka ayaklardak� kısm� ya da tam felç durumu özell�kle yaz aylarında d�kkat çek�c� olmaktadır. Bu durumdak� küçük dostlarımız hasta sah�pler�n� de huzursuz etmekte ve end�şeye sevk etmekted�r. Kalp �laçlarının etk�ler�n�n sıcak yaz aylarında değ�şeb�leceğ� ve tekrar doz ayarlamasının yapılab�leceğ�

hastanın normal kalp r�tm� ve tans�yonunun mon�tör�zasyonu önem kazanmaktadır. Hastanın hızlıca soğutulmasından kaçınılmalıdır, aşırı soğuk su ve buz havuzlarının an� per�feral vasokonstr�ks�yona neden olarak kard�yak yük ve d�sar�tm�ler� kötüleşt�receğ� akılda tutulmalıdır. Bunun yer�ne ser�nlet�lm�ş havlular �le hasta sarılmalı ve yavaş b�r soğuma sağlanmalıdır. Genel b�r kural olarak hastaların 39.4 0C’ye kadar soğutulmaları hedeflenmel�d�r. Gen�ş spektrumlu ant�b�yot�kler, ant�emekt�kler, H2 reseptör blokörler�, proton pompa �nh�b�törler� ve ant�ar�tm�k �laçlar hastanın genel durumuna göre kullanılab�lecek �laçlar arasındadır. H�perterm�ye maruz kalmış kalp hastalıklı b�reylerde d�ssem�ne �ntravasküler koagulasyon öneml�

akılda tutulmalıdır. Bunun �ç�n hasta sah�pler� Hek�mler� �le temasta olmalı ve doktorlarının öner�ler�ne d�kkat etmel�d�r. Kalp �laçlarının özell�kle sıcak yaz aylarında hek�m öner�s� olmadan kes�lmes�, dozlarının değ�şt�r�lmes� çok daha tehl�kel� olab�lmekted�r. Hasta sah�pler� küçük dostlarının kard�yak kontroller�ne özell�kle yaz aylarında çok daha fazla özen göstermel�d�r. H�perterm�ye maruz kalmış kalp hastalıklı petlerde; hastanın stab�l�zasyonun sağlanması b�r�nc� öncel�k olmalıdır. Deh�drasyon ve elektrol�t denges�zl�ğ� kan anal�zler�yle doğrulanmalı ve IV soğuk sıvı replasmanı ve oks�jenasyona hemen başlanmalıdır. Aşırı agres�f sıvı sağaltımından kaçınılmalı, hastanın kalp problem�n�n olduğu göz ardı ed�lmemel�d�r. Bu aşamada

PETİNFO 2014/08 34-35

KEDİ&KÖPEK

b�r kompl�kasyondur. Özell�kle sıcak yaz aylarında kalp hastalıklı petler�n kan sulandırıcı �laç kullanımları mortal�tey� azaltmaktadır. NSAI �laçlar ve stero�d kullanımları h�perterm�ye maruz kalmış hastalarda öner�lmemekted�r. Bu �laçların h�perterm�k hastalarda renal ve mezenter�k perfüzyonu azalttığı b�ld�r�lmekted�r. Günün en sıcak saatler� olan sabah 11 �le öğleden sonra 3 saatler� arasında hasta sah�pler�n�n köpekler�n� gez�nt� amacıyla dışarı çıkarmaları kalp sağlığı açısından sakıncalı bulunmaktadır. Kalp hastalıklı ger�atr�k köpekler�n, aynı zamanda günün en kalabalık saatler� olan bu vak�tlerde kalabalık kaldırımlarda, yoğun traf�k ve gürültü ortamında ya da p�lajlarda bulunmaları ısı stres�n� daha da kötüleşt�rmekted�r.

hipertermiye maruz Kalmış Kalp hastalıKlı petlerde aşırı agresif sıvı sağaltımından Kaçınılmalıdır.

hazırlayab�leceğ�, köpek b�sküv�ler� �le tatlandırılmış buzdan kem�kler köpekler �ç�n hem b�r ser�nleme kaynağı hem de son derece eğlencel� b�r bes�n olmaktadır. Kalp hastalıklı petler�n sıcak yaz aylarında aşırı egzers�zden kaçınmaları ve sık sık traş ett�r�lmeler� beden ısılarını düşük tutmada etk�l� olab�lmekted�r.

Sıcak p�laj kumları güneş ışınlarını yansıtmakta ve köpekler�n beden ısılarının hızlıca artmasına neden olmaktadır. Ayağımızı değd�remeyecek düzeyde, b�z�m �ç�n dah� sıcak olan kumsalların küçük dostlarımızın pat�ler� �ç�n de uygun olmayacağını ve temas yoluyla beden ısılarını arttırdığını unutmamalıyız. Bu durumdan kalp sağlığı da olumsuz etk�lenmekted�r. Bu nedenle ısı duyarlılıkları yüksek, tolerans düzeyler� düşük olan kalp hastalıklı köpekler�n; p�laj ve kumsallarda den�ze yakın kes�mlerde dolanmaları ısı stres�n� azaltmak açısından uygun görülmekted�r. Isı stres�n� azaltmada b�r d�ğer prat�k yöntemse hasta sah�pler�n�n buz küpler� �le köpekler�n�n beden�ne masaj yapmalarıdır. B�rçok köpeğ�n oldukça sevd�ğ� bu uygulama beden ısısını düşürmede oldukça etk�l� olmaktadır. Hatta evde kend�m�z�n

PETİNFO 2014/08 36-37

KEDİ&KÖPEK

Sıcak yaz aylarında küçük dostlarımızın �çme suyu tüket�mler� artmaktadır. Kalp hastalıklı köpekler �ç�n �se su tüket�m�n�n düzenl� olarak sağlanması kalp sağlığını korumada daha da büyük öneme sah�pt�r. Bu nedenle �çme sularının taze, tem�z ve yeter�nce ser�nlet�c� olduğundan em�n olmamız gerekmekted�r. Su kapları güneş ışığına doğrudan maruz kalacak şek�lde bırakılmamalıdır. Köpekler �ç�n özgürce koşturab�lecekler�, ısı stres�nden uzak parklar ve yeş�l alanlar �deal oyun alanlarıdır. Suyu oyun aracı hal�ne get�rmek �se çoğu köpek �ç�n eşs�z b�r eğlence kaynağı ve oldukça ser�nlet�c� olmaktadır. Ev ortamındak� ked�ler �ç�n sıcak ve neml� yaz ayları; kend�ler�ne ev �ç�nde ser�n b�r yer aradıkları ve sürekl� ser�n parke ya da zem�nlerde uzandıkları zamanlar olarak hatırlanmaktadır. Kalp hastalıklı ked�ler �ç�n ev ısısının aşırı sıcak olmasından sakınılmalıdır.

hasta sahiplerine KöpeKlerinin ısı stresini azaltmaK için Buz Küpleri ile vücutlarına masaj yapmalarını önereBilirsiniz. BirçoK Köpeğin olduKça sevdiği Bu uygulama Beden ısısını düşürmede olduKça etKili olmaKtadır.

PETİNFO 2014/08 40-41

Veteriner tıpta, bazı köpek ırklarında

meydana gelen nöbetlerin sıklığı,

tüm köpek ırklarında meydana gelen yüzdeyi

aştığından dolayı, epilepside genetik

yatkınlık göz önünde bulundurulur.

köPEk

Epileptik nöbet beyin hücrelerinde geçici anormal elektrik yayılması sonucu ortaya çıkan klinik bir tablodur. Her 20 köpekten birini etkileyen bu ciddi

hastalığa kliniğinizde hiç rastladınız mı? Epilepsi vakalarına nasıl yaklaşmanız gerektiğini biliyor musunuz?

ÇEVİRİ: VETERİNER HEKİM AYÇA ÜVEZ

Ep�leps� her 20 köpekten b�r�n� etk�leyen ve hayat� tehl�ke potans�yel� yüksek en yaygın köpek hastalığıdır. Bu ayk� sayımızda b�r kr�z vakasıyla karşılaştığınızda nasıl davranmanız gerekt�ğ�n�, olayın gerçekten b�r ep�leps� vakası olup olmadığını nasıl saptayab�leceğ�n�z� ve geç�r�len kr�z�n altında yatan sebepler� nasıl tanımlayab�leceğ�n�z� paylaşacağız.Ep�leps� hastalarında genell�kle kl�n�k bel�rt� olarak bell� b�r süre b�l�nç, davranış, duygu, hareket veya algılama fonks�yonlarına �l�şk�n bozukluk gözlemlenmekted�r. Fakat bu bel�rt�ler�n gözlemlend�ğ� her vaka kr�z değ�ld�r. Bu sebeple kl�n�syen�n hastalık daha gar�p hareketler veya davranış değ�ş�kl�ğ� aşamasındayken, hemen 4 öneml� soruya konsantre olması gerek�r;

1-Hayvan sah�b� olayları kr�z� kes�n olarak doğru tanımlayab�l�yor mu?2-Geç�r�len kr�z�n altında yatan sebep tanımlandı mı ve kr�ze karşı tedav� uygulandı mı?3- Ant�-ep�lept�k �laç kullanılmalı mı?4- Eğer med�kal terap� uygulanacaksa, hang� ant�-ep�lept�k �laç kullanılmalıdır?

Son yıllarda ep�leps� vakalarında c�dd� b�r artış olduğunu düşünüyorum. B�l�nd�ğ� g�b� ep�leps� genet�k b�r rahatsızlık ama bebekl�kte

geç�r�len travmalar, traf�k kazaları g�b� c�dd� korku şokları yaşayan köpeklerde de görmektey�z. Genet�k olarak hasta olan hayvanların kısırlaştırılmayıp üret�lmes� de bu hastalığın daha çok görülmes�ne neden olmaktadır. Ep�leps�ye özell�kle Golden Retr�ever ve Cocker ırkı köpeklerde sıklıkla gözlemlenmekted�r. Bu vakalara doğru anamnez oldukça öneml� çünkü bazı hasta sah�pler� kr�zler� atlayab�l�yor. Çünkü kr�zler �llak� b�rden düşme kasılma ağızda köpürme g�b� semptomlarla gerçekleşmeyeb�l�r. Sırtta haf�f b�r t�tremeler, bazı kaslarda ara sıra görülen sey�rmeler de pars�yal ep�leps�n�n semptomları olab�l�yor. Doğru anamnez

Pegasos Veter ner Kl n ğ Veter ner Hek m Rauf Tunay

ve bey�nde patoloj�k nedenler var mı sorusuna da BT; MR g�b� yöntemlerle yanıt alıyoruz. Buradan çıkan sonuçlara ve ep�lept�k kr�zler�n sıklığına ve süreler�ne göre hemen tedav�ye başlıyoruzTanı sonrası tedav�de hastayı çok �y� tak�p etmek gerek�yor. Burada hek�m kadar hasta sah�pler�n�n gözlemler� de çok öneml�d�r. Hang� günlerde ne kadar süreyle kr�z geç�rd�, bu kr�z önces� herhang� b�r stres var mıydı g�b� sorularla bu kr�zler� tet�kleyen nedenler� araştırıyoruz… Örneğ�n, erkek köpeklerde seksüel akt�v�te ç�ftleşme davranışları ep�lept�k kr�zler� tet�kleyeb�l�yor. Bu g�b� durumlarda erkek köpekler�n kastre ed�lmes�n� öner�yoruz. Ep�leps� hastası köpekler� özell�kle stresten uzaklaştırmak tedav�ye oldukça yardımcıdır. İlaç tedav�s�yle beraber ara dönemlerde kan tahl�ller�yle kullanılan bazı �laçların, kan sev�yeler�ne ve organlarda herhang� b�r bozukluk olup olmadığına bakıyoruz, kr�zler�n t�p�ne göre de tedav�de kullandığımız �laçları doze ed�yoruz ya da arttırıp azaltab�l�yoruz.

EPİLEPSİVAKALARINA NASIL

YAKLAŞMALIYIZ?

PETİNFO 2014/08 42-43

eğer krizler arasında gerçekleştirilen nörolojik testlerin sonuçları normal değilse, hastalığın sebebi yüksek ihtimalle yapısal beyin hasarıdır. her ne kadar, beyin tümürü olan hastaların %30’u normal sonuç Verse de, ideopatik epilepsilerde de %18 oranında anlık anormallikler gözlenebilir.

KEDİ&KÖPEK

Kl�n�ğ�m�zde ep�leps�ye d�ğer hastalıklara göre daha seyrek rastlıyoruz. Ep�leps� hastalığı tanısı konmuş hastalarımızın çoğunluğu

köpek ağırlıklıdır. Ep�lept�k nöbetler�n ep�leps� hastalığı olup olmadığının ayırıcı tanısı �ç�n hastalarımıza kan b�yok�myası ve enz�mler�, hemogram, kard�yak panel, hormon, elektrol�t değerler�, �lg�l� tahl�ller yapıldıktan sonra gelen sonuçların değerlend�r�lmes�ne göre MR ve gerek�yorsa b�lg�sayarlı tomograf� çek�lerek tanımızı koyuyoruz. Tanı konduktan sonra �lk önce hasta sah�b�n� b�lg�lend�rerek, hastamıza ant�ep�lept�k b�r �laç başlamak konusunda b�ze hayvanı �le �lg�l� gözlemler�n� doğru olarak �leteb�lmes�n�n önem�n� anlatıyoruz. Hasta sah�b�n�n nöbetler arasındak� aralık, nöbetler�n ş�ddet� ve süres� konusunda gözlemler yapıp b�ze doğru olarak aktarması, nöbetler sırasındak� davranışlar g�b� kl�n�k durumları veter�ner hek�m� �le paylaşması gereks�z b�r tedav�ye başlamanın da önüne geçmekted�r. Çünkü ant�ep�lept�k �laçlar �laca göre değ�şen yan etk�lere sah�p olmakla b�rl�kte, genell�kle hepatotoks�k �laçlardır. Ep�leps� tedav�s�ne başlarken ana hedef

Fel s Veter ner Kl n ğ

Veter ner Hek m Sevtap Kutbek

hasta sah�b�n�n ve hastanın normal yaşamına devam etmes�n� sağlamaktır. Hasta sah�b�ne ant�ep�lept�k �laçların tek başına ya da b�rl�kte yüzde yüz etk�l� olamayab�leceğ�, bu tedav�n�n amacının nöbet aralıklarını, ş�ddet�n� ve sayısının azaltılmasına yardımcı olab�leceğ� anlatılarak, bu hastalıkla nasıl yaşanab�leceğ� konusunda b�lg� aktarıyoruz. Nöbetler �laç başlanmasını gerekt�r�r düzeyde �se �lk terc�h�m�z etk� süres� ve doze ed�leb�lmes� açısından fenobarb�tal olmaktadır. İlaca başlarken ac�l durumlar dışında, en düşük etk�l� dozla başlandıktan sonra nöbetler�n sıklığına ve ş�ddet�ne göre doz ayarlanması yapılarak, gerekl� görülürse enz�mler� ve d�ğer kan testler� yönünden hastayı değerlend�r�yoruz. Kullanılan �lacın terapöt�k mon�tör�zasyonu yapılab�l�yorsa, kandak� �laç konsantrasyonunu tedav� açısından değerlend�reb�lmek ve �laç toks�s�tes� r�sk�n� m�numuma �nd�rmek �ç�n mutlaka öner�yoruz. İlacın an�den kes�lmes� ve unutulmasının r�skler�n� ve kullanılab�lecek başka �laçlar �le �lacın etk�s�n�n azalab�leceğ�n� hasta sah�b�ne anlatmak, her hastanın b�reysel duyarlılıklarının ve kr�z eş�ğ�n� değ�şt�ren faktörler�n farklı olduğunu anlayab�lmes�n� sağlamak çok öneml�. Son olarak kısırlaştırılmamış b�r havyan �se mutlaka kısırlaştırılmasını, kal�tel� ve dengel� b�r d�yet �le beslenmes�n� tavs�ye ed�yoruz.

Bu sayımızda bu 4 sorunun lk üç tanes n ele alıp bu konularda farkındalığı artıracağız, derg m z n Eylül sayısında se 4. Soruyu ele alıp ep leps tedav s yle lg l s zler b lg lend receğ z.

EPİLEPSİ NEDİR?Ep�leps� nontoks�k ve nonmetabol�k sebepler�n sonucunda, son 24 saatte gerçekleşen 2 veya daha fazla kr�zle tanımlanır. Kr�zler beyn�n normal fonks�yonlarını�ç�n kullandığı elektr�ğ�n aşırı ve kontrolsüz yayılımı sonucu oluşur. Sıklıkla geç�c� b�l�nç kaybına neden olur. Ep�lept�k kr�z, bey�ndek� anormal, aşırı veya senkron�k nöronal akt�v�te sonucunda oluşan kısa sürel� bel�rt�ler ya da semptomlar olarak tanımlanır. Kr�z vakalarının nedenler�; Lokal�ze bey�n hastalıkları (symptomat�k/yapısal) Sağlıklı bey�nde oluşan metabol�k ya da toks�k etkenler�n neden olduğu hasarlar sonucu B�l�nmeyen veya genet�k sebepler (�d�opat�k).

PETİNFO 2014/08 44-45

SIKLIĞA GÖRE SINIFLANDIRMANöbetler�n sıklığı baz alındığında 3 kategor�ye ayrılır.1. Cluster: 24 saat �çer�s�nde 2 veya daha çok kr�z2. Akut tekrarlayan: 5 -12 saat arasında 2 veya daha fazla kr�z, normal kr�z yapısından ayrı3. Status ep�lept�cus: 5 dak�kadan daha uzun süren kr�zler

IRKA GÖRE SINIFLANDIRMAVeter�ner tıpta, bazı köpek ırklarında meydana gelen nöbetler�n sıklığı, tüm köpek ırklarında meydana gelen yüzdey� aştığından dolayı, ep�leps�de genet�k yatkınlık göz önünde bulundurulur. Kr�z sınıflandırmasının ırklara göre yapılması öneml�d�r; genet�k t�ptek� ep�leps�ler�n prognozları farklıdır. Ayrıca köpeklerde kullanılan tanı yöntemler� �nsan ep�leps�ler�nde model olarak kullanıldığından dolayı tıpta oldukça öneml�d�r. Örneğ�n, Lagotto Romagnolo ırkında gözlenen ep�leps� kr�zler�, aynı �nsanlardak� ben�gn fam�l�ar neonatal t�p kr�zler g�b� 5 haftalıkken başlar ve yaklaşık 13 haftalıkken ortadan kalkar.

VAKA BİR KRİZ Mİ?B�rçok davranış, vaka ve hastalık asıl kr�ze benzer. Doğru b�r tedav� �ç�n d�ğer hastalıklardan tam olarak ayırt ed�lmes� lazımdır. Ep�leps�n�n gerçek tanısı �ç�n çeş�tl� görüntüleme tekn�kler�n� kullanarak vakanın ep�leps�m� yoksa başka b�r hastalık mı olduğunu saptayab�l�r�z.

ELECTROENCEPHALOGRAPHYElectroencephalography (EEG), beyn�n elektr�ksel akt�v�tes�n� kaydeder. EEG, �nsan hek�ml�ğ�nde kr�z olgularını karakter�ze etmede kullanılan esas araçtır. Veter�ner kl�n�kler�nde, prat�k kullanıma uygun olmamasına rağmen, �nsan veya köpek ep�leps� kr�zler� arasında alınan �lk kayıtla ep�leps� olgularını saptama başarısı %25’t�r.

TANIDA GÖZLEMİN ÖNEMİ Kr�z�n tanımlanması daha çok t�p�k kr�z bel�rt�ler�n� karşılaştırarak yapılır General�ze ton�k-klon�k kr�zlerde t�p�k olarak ayırt ed�c� karakter�st�k özell�kler�; son 1-2 dak�kada b�l�nç kaybı, kas tonusu ve hareketler�, sabırsız ç�ğneme ve aşırı sal�vasyon gerçekleş�r, bunları tak�ben b�l�nç ve dolaşım yavaş yavaş normale döner.Pars�yal veya nonkonvuls�f kr�zler�n fark ed�lmes� zordur, bu sebeple olgu sırasında kayded�lm�ş �k�nc� b�r EEG gerekmekted�r.

KRİZİN ALTINDA YATAN BİR SEBEP VAR MI?Kr�z kontrolünü daha �y� sağlamak, hastalara kal�tel� yaşam sunmak �ç�n

KEDİ&KÖPEK

Tablo 1. Kriz gibi ortaya çıkan davranışlar, olgular ve hastalıklar

� Atlantoaks�al subluksasyon� Irk ve �laçtan kaynaklanan

d�sknez� / hareket bozuklukları� Katapleks�, narkoleps�, hızlı

göz hareketler� (REM) ,uyku bozuklukları

� Serv�kal kas spazmı� Ch�ar� malformasyon/

ş�r�ngom�yal�’den oluşan aşamalar

� Ensefal�t�s� Nöromuskular hastalık aşamaları� Egzers�z kaynaklı kollapslar� Aşırı aj�tasyon� Kafa sallama/tremor sendromları� Interm�ttent decerebrate/

decerebellate r�j�d�te� Sabırsız çene/s�nek ısırığı h�ss�� Metabol�k/toks�k olgular� Myoclonus� Sencop� Vest�bular sendrom aşamaları

epileptik nöbetlerin epilepsi hastalığı olup olmadığının ayırıcı tanısı için hastalarımıza kan biyokimyası Ve enzimleri, hemogram, kardiyak panel, hormon, elektrolit değerleri, ilgili tahliller yapıldıktan sonra gelen sonuçların değerlendirilmesine göre mr Ve gerekiyorsa bilgisayarlı tomografi çekilerek tanımızı koyuyoruz. Veteriner hekim seVtap kutbek

doğru tanı yapmak ve kr�z�n altında yatan nedenler� tanımlamak öneml�d�r. Kr�z grupları 3 e ayrılır; genet�k, yapısal/metabol�k, ve b�l�nmeyen sebepler. Bu en çok kullanılan kr�z sınıflandırma s�stem�d�r.

GENETİK & BİLİNMEYEN SEBEPLERİd�opat�k ep�leps�n�n (IE) tanımı:Genet�k kaynaklı olduğundan şüphelen�ld�ğ�nde Kr�z sebepler�n� ortaya çıkarma testler� başarısız olduğunda

YAPISAL/METABOLİK SEBEPLEREn çok rastlanan yapısal ep�leps� sebepler�; bey�n tümörü, �nfaktüs, hemoraj� ve ensephal�t�st�r. Yapısal ep�leps�n�n tanısı genelde manyet�k resönans görüntüleme (MRI) ve cerebrosp�nal sıvı (CSF) anal�z� �le yapılab�l�r.Tekn�k olarak, çoğu metabol�k kaynaklı kr�zler ep�leps� formunda değ�ld�r, çünkü bey�n ekstrakran�al hasarlarda normalm�ş g�b� çalışmaya

devam eder. Bu durumu kr�z tanımlanırken el�m�ne etmek gerek�r. MRI ve CSF anal�z� pahalı olduğu �ç�n kolayca kullanılamayab�l�r, bu yüzden veter�ner hek�m d�rek ant�ep�lept�k �laç reçete etmekle, tanı yöntemler�n� anlatmak arasında zor b�r kararla karşı karşıya kalab�l�r. Kes�n tanı yapılamadığı durumlarda ep�leps� hastasının bazı k�l�t özell�kler� hek�m�n seç�m�ne yön ver�r;

YAŞİdeopat�k ep�leps�l� köpekler�n genell�kle 6 ay-6 yaş aralığında �lk kr�zler�n� geç�rmekted�rler.

IRKKr�zler bey�n tümörüne yatkınlığı olan ırklarda daha çok görülmekted�r (Golden Retr�ever, Boxer, Boston Terr�er, French Bulldog). Bu ırklarda 4 yaş ve sonrasında gerçekleşen kr�zler�n mutlaka b�r� bu sebepten kaynaklanmaktadır. Küçük ırk köpekler�n genç yaşlarında (1-5 yaş arasındak�ler de) b�rkaç ay

Tablo 2. Yapısal beyin hastalıklarında köpeklerde sık görülen davranış değişiklikleri

� Agres�fl�k� İnsanlardan uzaklaşma � Asab�yet� Hals�z/kafasını sıkıştırma� Sah�pler�ne karşı umursamazlık� Geceler� huzursuzluk� Gün �ç�nde fazla uyuma

�çer�s�nde 3 veya daha fazla kr�z meydana gelm�şse neden� b�l�nmeyen men�ngoensefal�t�s (MUE) r�sk� göz önünde bulundurulmalıdır.

DAVRANIŞZaman �çer�s�nde güç algılanan davranış değ�ş�kl�ğ� �lk kr�z�n bel�rt�s�d�r, hastanın semptomat�k ep�leps�s� vardır. (Tablo 2)

PETİNFO 2014/08 46-47

KEDİ&KÖPEK

KLİNİK BULGULAREğer kr�zler arasında gerçekleşt�r�len nöroloj�k testler�n sonuçları normal değ�lse, hastalığın sebeb� yüksek �ht�malle yapısal bey�n hasarıdır. Her ne kadar, bey�n tümürü olan hastaların %30’u normal sonuç verse de, �deopat�k ep�leps�lerde de %18 oranında anlık anormall�kler gözleneb�l�r. Hasta hayvanı muayene odasında postural reaks�yon ve korku testler�yle yürüyüş ve davranış, değerlend�r�leb�l�r. Klavuz olarak, aşağıdak� yapısal bozukluklarda görüleb�l�r:Serseml�kTek tarafa dönmePostural reaks�yonTek taraflı korku tepk�s� eks�kl�ğ�

ANTİEPİLEPTİK İLAÇ KULLANILMALI MI?Ant�ep�lept�k �laç terap�s� aşağıdak� olgular gerçekleşt�ğ�nde kes�nl�kle öner�l�r;Yapısal sebeplerden kaynaklanan Post-�ktal per�yotlarda ve ağır

kr�zlerde Hayvan sah�b� başka b�r kr�z �ht�mal�n� azaltmak �st�yorsaİdeopat�k kr�zlerde, ant�ep�lept�k �laç tedav�s� eğer 6 �le 12 ay arasında 1-2 kr�z geç�r�ld�yse öner�l�r;1. Kr�zler�n hayat� tehl�kes� az olmasına rağmen, hayvan sah�pler�n� bu durum çok mutsuz eder. Genel olarak hayvan sah�pler� en �y� kr�z kontrolünün, kr�z� yok ederek yapılacağını düşünüyor. 2. Ant�ep�lept�k �laç tedav�s� kr�z�n veya status ep�lept�kusun hayatı tehl�kes�n� azaltır.

epilepsi Vakalarında doğru anamnez oldukça önemli çünkü bazı hasta sahipleri krizleri atlayabiliyor. çünkü krizler illaki birden düşme kasılma ağızda köpürme gibi semptomlarla gerçekleşmeyebilir. sırtta hafif bir titremeler, bazı kaslarda ara sıra görülen seyirmeler de parsiyal epilepsinin semptomları olabiliyor. Veteriner hekim rauf tunay

3. Tartışmalı olsa da, kl�n�ksel datalara göre meydana gelen her kr�z gerçekleşecek d�ğer kr�zler�n �ht�mal�n� artırır. Başka b�r değ�şle, kr�z kr�z� çeker.4. Yen� jenerasyon ant�ep�lept�k �laçlar, esk� ant�ep�lept�k �laçlara göredaha az yan etk�s� ve ya organ toks�t�te r�sk� vardırBir sonraki sayımızda ise sizlere ne zaman, hangi antiepileptik ilaç kullanmanız gerektiğini ve yeni nesil antiepileptik ilaçların yararlarından bahsedeceğiz.

Böbrek hastası b�r köpek nasıl beslenmel�? Birçok araştırma hasta köpeklerin terapötik renal diyetlerle beslenmelerinin kronik böbrek hastalığını kontrol etmekte en etkili yol olduğunu gösterdi. Renal diyetler böbrek hastalıklarının ilerlemesini azaltarak, yaşam süresinin uzamasına yardım eder.

n�speten daha az bulunmaktadır. İdrarla beraber vücuttan dışarı atılır. Araştırmalar, 3. dereceden böbrek hastası köpekler�n d�yetler�ndek� fosfor kısıtlandığında yaşam süreler�n�n uzadığını gösterm�şt�r.

2) PROTEİN; bu bes�n maddes� hakkında b�rb�r�yle çakışan �k� görüş vardır. Diyetlerden proteini azaltmanın sonucunda fosfor düzey� düşer ve daha az n�trojenl� atık böbreklerden atılır. (Çünkü prote�n fosfor düzey�n�n artmasını sağlar.)Diyetteki kaliteli protein miktarını artırmak ya da normal seviyelerde tutmak, vücudun daha güçlü, daha koord�nel� ve bağışıklığının daha sağlam olmasına yardım eder. Fakat ortalama ömrün uzamasına ters b�r etk�s� yoktur. Son öner�lere göre, yeterl� derecede kal�tel� prote�n vererek, vücuttak� fosfor düzey� azaltılab�l�r.

3) OMEGA-3 DOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİ; Esans�yel yağ as�tler�, vücut tarafından üret�lmed�ğ�nden dolayı, vücuda alınan bes�n maddeler�nden tem�n ed�l�r. EPA ve DHA, �nflamasyonu ve glomerular h�pertans�yonu azaltan, dolayısıyla

Kron�k böbrek hastalığı, böbreğ�n fonks�yonlarını ger� dönüşümsüz olarak tamamen kaybetmes� sonucu düşkünlüğe ya da ölüme sebeb�yet ver�r. Böbrek hastalıkları en sık yaşlı köpeklerde görülse de, her yaştan köpekte bu hastalığa rastlayab�l�r�z. Bu �lerleyen hastalığı yapacağımız uygun sağaltımlar b�rçok köpeğ�n hayatını konforlu b�r şek�lde devam etmes�n� sağlayab�l�r�z.Esk�den, yüksek kan basıncı, �drarla prote�n kaybı ve h�perparat�ro�d�zm med�kal tedav� �le her ne kadar kontrol altında tutulmaya çalışılsa da, köpekler teşh�sten kısa süre sonra ölürdü. Ş�md� b�rçok araştırma hasta köpekler�n terapöt�k renal d�yetlerle beslenmeler�n�n kron�k böbrek hastalığını kontrol etmekte en etk�l� yol olduğunu gösterd�. Renal d�yetler�n böbrek hastalıklarının �lerlemes�n� azaltarak, yaşam süres�n�n uzamasına yardım ett�ğ� herkes tarafından kabul ed�lmekted�r. Bazı bes�n maddeler�n�n kullanım şek�ller� kron�k böbrek hastalıklarının kontrolünde öneml�d�r;

1) FOSFOR; vücuttak� bütün canlı hücreler�n �ht�yacı olduğu �ç�n d�yetlerde tüket�len b�r m�nerald�r. Genelde kem�klerde ve d�şlerde bulunmaktadır, ekstraselüler sıvılarda ve yumuşak dokularda

PETİNFO 2014/08 48-49

KÖPEK

böbrek fonks�yonlarını arttıran yağ as�tler�d�r. Omega-3 doymamış yağ as�tler� en çok balık yağında bulunur.

4)ANTİOKSİDANLAR; Serbest rad�kaller� nötral�ze eden b�r madded�r. Eğer serbest rad�kaller� kend� haller�ne bırakırsanız, hücreler� parçalar ve daha b�rçok serbest rad�kal oluşturur. Kron�k böbrek hastalığının �lerlemes�n� durdurmak �ç�n, renal d�yetlerde ant�oks�danları ve Omega 3’ü beraber kullanılması gerek�r.

5)FERMENTE EDİLEBİLİR LİF; D�yette bulunan bu tarz l�fler, dışkıda n�trojen atılımını uyarır ve köpekler�n yeterl� m�ktarda prote�n�

tüketmes�ne �z�n ver�r. Renal d�yetlere eklenen l�f kaynağı olan pancar küspes�, fruktool�gosakkar�t ve bağırsaklardak� bakter� sayısını artıran arap zamkı, üren�n dışkıyla atılmasını sağlar.Araştırmaların çoğu, 3. dereceden böbrek hastası köpeklerde uygulanan düzenl� renal d�yetler, hastalığın �lerlemes�n� yavaşlattığını ve yaşam süres�n� uzattığını gösterm�şt�r. B�r araştırmada, renal d�yet kullanan köpekler�n %70’�n�n normal d�yet kullanan köpeklerden 3 kat daha uzun yaşadığı tesp�t ed�lm�şt�r.Köpekler, renal d�yet� sadece deh�drasyon, m�de bulantısı ve kusma düzel�nce değ�şt�reb�l�rler. Eğer köpek yen� mamayı sevmed�yse, bu mamayı hastalıkla �l�şk�lend�reb�l�r ve mama ver�ld�ğ�nde kend�n� hasta g�b� h�ssedeb�l�r. Bu konu da d�kkatl� olmak gerekmekted�r.İstanbul Ün�vers�tes� Veter�ner Fakültes� Dah�l�ye Anab�l�m Dalı Öğret�m Üyes� Dr. Banu Dokuzeylül’den böbrek hastalıklarında beslenmen�n önem� ve uygulanması gereken d�yetler hakkındak� görüşler�n� aldık.

KÖPEĞİN ŞİMDİYE KADAR ALIŞMIŞ OLDUĞU BESLENME STİLİ TAMAMIYLA DEĞİŞMELİDİR.F�z�ksel muayene ve bel�rl� anal�zler� tak�ben böbrek yetmezl�ğ� tanısını koyulduktan sonra hasta sah�b� ve köpeğ� �ç�n yen� tedav� protokolünü �çeren yen� b�r yaşam st�l� başlayacaktır. Köpeğ�n ş�md�ye kadar alışmış olduğu beslenme st�l� tamamıyla değ�şmel�d�r. Böbrek yetmezl�ğ� bulunan

Renal diyetleR, içeRisinde sadece düşük miktaRda pRotein içeRen diyetleR olaRak düşünülmemelidiR. Bu diyetleR düşük pRotein içeRiğinin yanında sınıRlı miktaRda fosfoR ve tuz, doymamış yağ asitleRi, lif ve d vitamini içeRmektediR. dr. Banu dokuzeylül

İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dahiliye Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Banu Dokuzeylül

PETİNFO 2014/08 50-51

hastaların beslenmes� oldukça öneml�d�r. Özell�kle 3. safha ya da 4. safhada kron�k böbrek yetmezl�ğ� teşh�s ed�len hastalarda malnutr�syon şek�lleneb�lmekted�r. Ürem�ye bağlı olarak şek�llenen ürem�k stomat�t�s ve ürem�k gastroenter�t�s sonucunda gıda alımında azalma ve �steks�zl�k meydana gelmekted�r. Bu hastalarda anoreks� tehd�t� �le karşı karşıya kalınmaktadır.Kron�k böbrek yetmezl�ğ� olan köpeklerdek� beslenme tedav�s�n�n amacı, hastalığın �lerley�ş�n� yavaşlatmak ve ürem�n�n başlangıcını ve kompl�kasyonlara bağlı olarak şek�llenen zamansız ölümler�n azalmasına yardımcı olmaktır. Böylece hayvanın kl�n�k kondüsyonunun düzelmes�, genel durumunun desteklenmes� ve kan dolaşımındak� toks�n sev�yeler�n�n düşürülmes� hedeflenmekted�r. Böbrek yetmezl�ğ� olan b�r hastada en öneml� şey hastanın yemek y�yeb�lmes�n� sağlamaktır. Renal yetmezl�ğ� olan hastalar çoğunlukla yaşlı hastalar olduğundan mamaların lezzetl� olması da gerekmekted�r. Böbrek yetmezl�kler�nde k�m� zaman evde hazırlanan gıda d�yetler�nden de söz ed�lmekted�r. Ancak bunları hazırlaması zor olduğundan ve �çer�ğ�n�n t�car� d�yetlerdek� g�b� dengel� olmayışından dolayı kullanımları çoğunlukla öner�lmemekted�r.P�yasada köpek ve ked� �ç�n farklı markalara a�t renal d�yetler

KÖPEK

Böbrek Rahatsızlıkları Mopsan Ürün Müdürü Veter�ner Hek�m Hale Yetk�n

Böbrek rahatsızlıkları, yaşlı evc�l hayvanlarda en sık görülen rahatsızlıktır ve ne yazık k� kl�n�k bel�rt�ler ortaya çıktığında çoğunlukla böbreğ�n dörtte üçü kaybed�lm�şt�r. Kl�n�k bel�rt�lerde özell�kle köpeklerde pol�ür�/pol�d�ps�, letharj�, �ştahsızlık, kusma, k�lo kaybı, konst�pasyon, d�yare gözleneb�lmekted�r. Yapılan araştırmalar göstermekted�r k�; böbrek rahatsızlıklarının tedav�s�nde terapöt�k renal b�r mamanın kullanılması evc�l hayvanın yaşam süres�n� ve hayat kal�tes�n� artırmadak� tek yöntemd�r. Beslenmede temel hedefler; yaşam süres� ve kal�tes� artırılırken, ürem� bel�rt�ler�n�n azaltılması, rahatsızlığın seyr�n�n yavaşlatılması ve uygulanan med�kal tedav�lere tamamlayıcı olmasıdır. Bu bağlamda H�ll’s ürün skalasından böbrek rahatsızlıklarına sah�p köpekler �ç�n terc�h ed�leb�lecek temel ürün; H�ll’s Prescr�pt�on D�et k/d Can�ne’d�r.

H�ll’s Prescr�pt�on D�et k/d Can�ne; �çer�ğ�ndek� azaltılmış fosfor oranı �le böbrek rahatsızlığının �lerlemes�n�n yavaşlatılmasına yardımcı olurken, artırılmış prote�n dışı kalor�ler uygun enerj� alımının sağlanmasına ve prote�n katabol�zmasının önlenmes�ne destek olur. Y�ne �çer�ğ�ndek� omega-3 yağ as�tler� �laves� renal kan akışının artırılmasına yardımcı olurken, azaltılmış sodyum oranları böbrek rahatsızlığının �lerlemes�n�n yavaşlatılmasına destek olur. H�ll’s Prescr�pt�on D�et k/d Can�ne, �çerd�ğ� çözüneb�l�r l�fler �le bağırsaktak� amonyağın yen�den em�l�m�n� azaltarak, kandak� üre sev�yes�n�n azaltılmasında da yardımcıdır. H�ll’s Precr�pt�on D�et k/d Can�ne’�n, böbrek rahatsızlıklarının erken safhasında kullanılması durumunda, böbrek rahatsızlığının �lerlemes�n� azalttığı kl�n�k olarak kanıtlanmıştır. Bununla b�rl�kte H�ll’s Precr�pt�on D�et Can�ne k/d kullanan köpekler�n böbrek rahatsızlıklarına da�r daha düşük sev�yede kl�n�k bel�rt� gösterd�ğ� ve �k� katı kadar daha uzun yaşadıkları kl�n�k olarak onaylanmıştır

yapılan aRaştıRmalaRda, Renal diyet kullanan köpekleRin %70’inin noRmal diyet kullanan köpekleRden 3 kat daha uzun yaşadığı tespit edilmiştiR

PETİNFO 2014/08 52-53

KÖPEK

Yaştan bağımsız olarak kısırlaştırma, obez�te ve az su tüket�m� köpeklerde böbrek rahatsızlıklarına neden olab�lmekted�r. Genell�kle böbrek rahatsızlıklarını değerlend�recek olur �sek, bakter�yel s�st�t (%40), �drar kaçırma (%24), ürol�tler (%18) ve d�ğer nedenlere bağlı rahatsızlıklar köpeklerde gözlemleneb�lmekted�r. Tüm bu rahatsızlıklarda köpekler �ç�n güvenle kullanab�leceğ�n�z, kron�k böbrek hastalığı ve buna bağlı kompl�kasyonların bes�nsel yönet�m� �ç�n formüle ed�lm�ş kl�n�k b�r d�yet Nestle PURINA beslenme uzmanları ve Veter�ner hek�mler� tarafından formüle ed�lm�şt�r; PURINA VETERINARY D�ets Can�ne NF. Ürünün temel end�kasyon alanları; kron�k renal yetmezl�k, ensefalopat� �le b�rl�kte seyreden karac�ğer rahatsızlıkları, d�yette sodyum kısıtlamasına �ht�yaç duyulan durumlar, ürat, s�st�n ve kals�yum oksalat ürol�tler�n�n

oluşumlarının azaltılması, kalp hastalıklarının erken dönem� ve le�shman�as�s �le b�rl�kte seyreden böbrek yetmezl�ğ� olarak sıralanab�l�r.Bununla b�rl�kte PURINA VETERINARY DIETS Can�ne NF Ek Faydaları ve Karakter�st�kler� aşağıdak� g�b�d�r;Böbrek yetmezl�ğ�nde şek�llenen metabol�k as�doz�n üstes�nden gelmeye yardımcı olur. Kals�yum okzalat, ürat ve s�st�n ürol�tler�n�n yönet�m�nde yardımcı ve faydalı olur. Düşük sodyum alınması gereken durumlarda �çer�ğ�ndek� düşük sodyum oranı sayes�nde hastalığın yönet�m�nde faydalıdır. Hasta �le uyumu sağlayab�lmek adına yüksek lezzetl�l�ğe sah�pt�r. Yüksek lezzetl�l�ğ�n b�r sonucu olarak yüksek kalor� alımı k�lo kaybının önlenmes�ne yardımcı olur ve kas kaybının önüne geçer. Orta düzeyde yağ ve kalor� �çer�ğ� �le b�rl�kte, opt�mal prote�n düzey� sayes�nde uzun sürel� beslenmede hasta �le uyumu teşv�k edeb�lmek �ç�n yüksek lezzetl�l�k sağlar. Böylece böbrek rahatsızlığı tedav� süres�nce, köpekler�n aynı zamanda yed�ğ�nden key�f alması sağlanır k� �ht�yacı olan günlük

beslenme m�ktarını yeter� kadar tüketeb�ls�n. Aks� takd�rde köpekler lezzetl� bulmadıkları b�r ürünü tüketmey� �stemed�kler� takd�rde günlük �ht�yacı olan m�ktarı alamazlar. Bu da hem onların sağlıklı beslenmeler� �ç�n hemde bu tedav� süres�nce bes�nsel olarak destek olab�lmek amacıyla oldukça öneml�d�r.

bulunmaktadır. Hastada böbrek yetmezl�ğ� tanısı konulduktan sonra tedav�ye �laveten “böbrek d�yet�” adı altında geçen mamalar öner�lmekted�r. Dünyada bu d�yetler�n �şlevler�n�, yararlılıklarını ortaya koymak �ç�n çok sayıda araştırma yapılmış olup, genel kanıda bu mamaların kullanılması gerekt�ğ� kararına varılmıştır. Bu mamaların kuru ve yaş olmak üzere 2 farklı vers�yonu mevcuttur. Aslında öner�m�z öncel�kle kuru mamanın tüket�lmes�d�r. Böylece hastanın �çt�ğ� su m�ktarı artacak, bu da böbrekler�n�n �şlev�n�n yer�ne get�r�lmes�n� kolaylaştıracaktır. B�l�nçs�zce ver�len aşırı prote�n m�ktarı �ler�k� yaşlarda köpeklerde böbrek hastalığına yakalanma şansını artırır. Renal d�yetler �çer�s�nde sadece düşük m�ktarda prote�n �çeren d�yetler olarak düşünülmemel�d�r. Bu d�yetler düşük prote�n �çer�ğ�n�n yanında sınırlı m�ktarda fosfor ve tuz, doymamış yağ as�tler�, l�f ve D v�tam�n� �çermekted�r. B�r d�ğer noktada, böbrek d�yet� ya da spes�f�k b�r d�yetle beslenen hayvanların 3-4 ayda b�r d�yetler�n�n Veter�ner hek�m tarafından kontrol ed�lmes� gerekmekted�r. Unutmayalım k�, doğru ve kal�tel� b�r d�yetle beslenme hastanın yaşam kal�tes�n� poz�t�f yönde etk�lemekted�r.

Böbrek rahatsızlıklarının yönetimindebesinsel destek sunan, lezzetli çözüm ortağınız PURINA VETERINARY DIETS Canıne NFVet. Hek. Banu Aytek�n ErolNestle Pur na PetCare Kıdeml Marka Müdürü

Ep�dermal h�perplaz�, süperfas�yal kabuklanma ve bazal membranın koruyucusunda l�keno�d dermat�t�s kl�n�k bulgular arasındadır. Dermal �nf�ltrat �çer�ğ�; az sayıda nötrof�l, lenfos�t ve makrofajla beraber plazma hücreler�nden oluşmaktadır.

TEDAVİEğer köpek lezyonları kaşıyorsa yakalık kullanın.Eğer vaka haf�fse klorhekz�d�n �çer�kl� şampuanlarla, 2 hafta boyunca gün aşırı yıkayın.Mup�roc�n etken maddel� pomatları günde 2 kere uygulayab�l�rs�n�z. Bu bazı vakalarda oldukça etk�l� olsa da, eğer köpek pomadı yalıyorsa uygulama etk�s�z kalab�l�r. Bu sebeple köpeklerde trop�kal tedav�ler öner�lmez.Tedav�lerde sıklıkla s�stem�k ant�b�yot�k kullanımı gerek�r. Bu tarz vakalarda 4 hafta boyunca her 12 saatte b�r 30mg/kg dozda sefaleks�n kullanılab�l�r. Böylece hastalığın nüksü gerçekleşmeden olgu haf�flem�ş olur.Tedav� sonrası nükslere sık rastlansa da, hastalığın erken aşamalarında trop�kal tedav�yle sağaltab�l�rs�n�z.Lezyonlar alevlend�ğ�nde, gl�kokort�ko�dler hastalığın tedav�ye cevabını engelleyeb�leceğ�nden dolayı mukokutaneöz dermat�t�ste kullanımı öner�lmez.

Histopatolojisinde bakteri gözlenmeyen , antibiyotik tedavisine yanıt olarak oluşan bileşenlerin sebep olduğu düşünülen dermatit çeşididir. Kabuklu eritremli

kabartılar olarak meydana gelir. Her yaşta köpekte görülebilir.

Mukokutanöz p�yodermalar köpeklerde nad�r rastlanan hastalıklardır. Genel olarak dudaklar ve dudak çevres�n� etk�lese de, lezyonlara göz kapaklarında, vulvada, prepüste yada anüste de görüleb�l�r. Sebeb� tartışmalıdır, bazı araştırmacılar ant�bakter�yel tedav�ye yanıt olarak oluşan bakter�yel b�leşenlerden şüphelen�l�yor.

KLİNİK BULGULARHer ırktan, her yaştan ve her c�ns�yetten köpeklerde görülse de özell�kle Alman çoban köpekler�n�n bu hastalığa pred�spoze olduğu düşünülüyor. Hastalık dudaklarda er�treml� kabartılarla başlar.Daha sonra kabuklanma ve erezyonlu yarıklar görüleb�l�r.Dudaklarda p�gment kaybı gözleneb�l�r.Muayene ederken yaralar ağrılı olduğu �ç�n d�kkatl� olmalısınız.

TANIAyırıcı tanıda; oto�mmun hastalıklardan pemph�gus fol�aceus veya kutaneöz lugus’un erken aşamalarına, demod�koz�se, Malassez�a dermat�t�se, dermaf�toz�se ve ep�thel�otrop�c lymphomaya d�kkat etmek gerek�r.Lezyonlar dudakların b�rleşme noktasına kadar yayılır. Kl�n�k tanı muayene sonuçları ve tedav� sonucunda alınan cevaplarla konulur.Lezyonlardan alınan smear örnekler�yle yapılan h�stopatoloj�k muayenede gözlenen koklar ve nötrof�llerle kes�n tanı konulur.

PETİNFO 2014/08 54-55

KÖPEKLERDE MUKOKUTANÖZ PİYODERMA

KEDİ&KÖPEK

www.petservisi.com / www.mggida.com.tr / mggida.mggida@gmail.com Tel: (0212) 657 20 61-64

Bahçe ve çiçeklerden uzak tutar.

Bahçede istenmeyen

yerleri korur.

Evde tuvalet yapılan yerleri

kokularını yok eder.

Ev eşyalarınızı uzun süre

yıpranmadan kullanın.

Çiçeklerine ve bahçesine özen gösterenler için

ideal.

İSTENMEYEN

NE VARSA

GET-OFF!

Kedi ve köpekler doğal ihtiyaclarını giderirken hijyen kurallarına dikkat edemezler. Bu

sorumluluk asla onlara yüklenemez! GET-OFF bu konuda hayvan sahiplerinin en büyük

yardımcısı. Ev ve bahçede kullanılan GET-OFF ürünleri bu harika yaratıklarla geçirilen kaliteli

zamanlar için mutlaka denenmeli...

Hep birlikte evden, bahçeye!

GB GET-OFF CYRSTAL GRANÜL

GB GET-OFF LAWN RESCUE

SPRAY

GB W&GET-OFF Neutraliser SPRAY

GB GET-OFF CHEW STOPPA SPRAY

GB GET-OFFREPPELLENT

SPRAY

“İçerik fark yaratır”“The ingredient makes

the difference”

SÖYLEŞİ

PETİNFO 2014/08 56-57

sonra İstanbul Ün�vers�tes� Veter�ner Fakültes� Cerrah� Anab�l�m Dalı’nda doktora eğ�t�m�ne başladım, eğ�t�m�m hala devam etmekted�r.Veter�ner Hek�m Damla Durmuş Cerrah� kürsüsünden doktora arkadaşım, 1987 yılında İstanbul doğumlu, 2009 yılında İstanbul Ün�vers�tes� Veter�ner Fakültes�’nden mezun oldu. O da ben�m g�b� mezun�yet sonrası İstanbul Ün�vers�tes� Veter�ner Fakültes� Cerrah� Anab�l�m Dalı’nda doktora eğ�t�m�ne başladı. Köpeklerde çapraz bağ kopuğu konusundak� doktora eğ�t�m� devam etmekted�r. Ayrıca gece nöbetler�m�zde b�ze yardım eden stajyer arkadaşlarımız var. Cüneyt Baht�yar, Mehmetcan Yaramanoğlu ve Seçk�n Arslan kısa zamanda a�lem�zden oldular. Heps� el�m�z ayağımız burda oldu. Heps�ne teşekkür eder�z.

Şekerci Veteriner Kliniği’nde yollarınız nasıl kesişti? Doktoraya başlarken de hayalinizde klinik açmak var mıydı?Veter�ner fakültes�ne başladığımızdan ber� b�r gün kl�n�k açacağımızı b�l�yorduk. Ama tab�� k� ortada planlı b�r şey yoktu, Damla’yla fakülteden ber� çok yakın arkadaşız, aynı zamanda onun doktora eğ�t�m� b�tmek üzere, 5. yılı doldu. Yan� her şey denk geld�, oturduk konuştuk beraber çalışmaya karar verd�k. Kl�n�kte �y� anlaştığınız arkadaşlarınızla çalışmak çok key�fl�. Umarım hep böyle key�fl� ve güzel g�der.

GENÇ CERRAHLARLA ŞEKER TADINDA BİR SÖYLEŞİ

Şekerci Veteriner Kliniği, Gayrettepe’ye renk getiren sevimli bahçesi, konusunda uzman sevimli hekimleriyle, sevimli dostlarımızın ve sahiplerinin

gönüllerine taht kurmaya şimdiden başladı.

düşünüyordum. Fakat b�r gün Gayrettepe Dedeman Otel�’nde gerçekleşen Lazer  sem�ner�ne katıldım ve kahve arasında otel�n tam karşısında k�ralık tabelasını gördüm. Bahçes� de olan bu yer�n konumu çok hoşuma g�tt�. Bende yılladır Beş�ktaş’ta yaşadığım �ç�n bu semt� zaten çok sever�m. Aynı günün akşamı k�ralık dükkandan babama bahsett�m. Ertes� gün ben fakültedeyken bana sürpr�z yapıp k�ralık dükkanı tutmuş. Yaşadığım mutluluğu anlatamam. Yan� kl�n�k açmak h�ç hesapta yokken b�r anda hem de tam �sted�ğ�m g�b� şek�llend�.

Klinik ekibinizden bize biraz bahsedebilir misiniz?Ben 1987 İstanbul doğumluyum. 2011 yılında İstanbul Ün�vers�tes� Veter�ner Fakültes�’nden mezun oldum. Daha

Gamze Şekerc�, Cerrah� Anab�l�m Dalında Doktora yaparken katıldığı b�r sem�ner sırasında gördüğü �şyer�n� ne kadar beğend�ğ�n� anlatırken babasının ona böyle b�r sürpr�z yapab�leceğ�nden haberdar değ�ld�... Bu tatlı süpr�zle mutluluktan havalara uçan Gamze hanımla ve kl�n�kte beraber çalıştığı y�ne Doktora öğrenc�s� Damla Durmuş �le hoş b�r söyleş� gerçekleşt�rd�k.

Şekerci Veteriner Kliniği’ni açmaya nasıl karar verdiniz bize biraz süreci anlatabilir misiniz? Bu bölgeyi seçme sebebiniz nelerdir?Aslında aklımda h�ç kl�n�k açmak yoktu. İstanbul Ün�vers�tes� Veter�ner Fakültes� Cerrah� Anab�l�m Dalında doktora eğ�t�m�m devam ett�ğ� �ç�n ve �k�s� b�r arada zor olacağını

vermektey�z. Kl�n�ğ�m�z�n konumu vasıtasıyla oldukça �lg� görüyor. Müşter�ler�m�z�n memnun�yet� b�z�m �ç�n çok öneml�d�r. Bu sebeple el�m�zden gelen her h�zmet� m�n�k dostlarımıza sağlamaktayız. Hasta sah�pler�m�z de bundan oldukça memnunlar k� çevreler�ne b�z� önermeye başladılar b�le. Veteriner hekimliğin ülkemizdeki konumu hakkında neler düşünüyorsunuz?Veter�ner hek�ml�k mükemmel ve çok saygıdeğer b�r meslek maalesef ülkem�zde henüz tam anlaşılamıyor, umarım �lerde hak ett�ğ� değer� bulur. Tab�� k� her sektörde olduğu g�b� pet hek�ml�ğ� anlamında gel�şmeler�n olab�lmes� de en başta ülke ekonom�s�ne bağlı bence. İnsanların hayat standartları gel�şmel� k� pet kültürü de yerleşs�n ve devamında sektör de gel�ş�mlere açık olsun. Tab� eğ�t�mde de yen�lenmeler k� pet kültürü gel�şs�n. Son yıllarda bu gel�şme g�t g�de hızla artmaktadır.

İki cerrahi uzmanı Veteriner hekim olarak beraber çalışmanızın size sağladığı avantajlardan bahsedebilir misiniz? Kliniğinizde, hastalarınıza sağladığınız hizmetler nelerdir?Zaten Damla’yla fakültede d�ğer arkadaşlarımızla olduğu g�b� devamlı beraber çalışıyorduk. O yüzden b�rb�r�m�z�, çalışma prens�pler�m�z� çok �y� b�l�yoruz, yan� kl�n�ğ�m�zde h�ç zorluk çekmed�k. Her türden vakada Cerrah� Anab�l�m dalındak� tüm hocalarımıza, doktorlara ve doktora öğrenc�ler�ne danışıp karar vereb�lmem�z b�z�m �ç�n çok büyük avantaj. Özell�kle danışman hocam Prof. Dr. Kemal Altunatmaz kl�n�ğ�n �nşaat hal�nden ber� hep destekç�m olmuştur. Dr. Ebru Eravcı da açılışımızdan �t�baren her zaman destekç�m�zd�r. Heps�ne çok teşekkür ed�yorum. Hastalarımız bakımından da cerrah� uzmanı olmamız b�zce büyük avantaj olduğunu düşünüyoruz. Ac�l müdahaleler ve operasyonları bekletmeden hemen yapmamızdan dolayı çok olumlu tepk�ler alıyoruz. Onların memnun�yet� sayes�nde b�z�m de hasta potans�yel�m�z g�t g�de artmaktadır.

Klinik donanımı hakkında ne düşünüyorsunuz?B�z kl�n�ğ�m�z� tam teşekküllü yapmak �sted�k. Yan� aynı hasteneler g�b�, laboratuvar, d�j�tal röntgen operasyon �ç�n gerekl� tüm ek�pman ve aletler, �nhalasyon anestez�, otoklav, operasyon lambası g�b� bütün donanımlar kl�n�ğ�m�zde mevcuttur. Kl�n�k tanı �ç�n teknoloj�k donanımın çok öneml� olduğunu düşünüyoruz. Ayrıca b�zce teknoloj�k olanaklar artıkça mesleğ�m�z�n daha değer kazandığını ve Avrupa standartlarına yaklaştığını düşünüyoruz.

Yeni açılan bir klinik olarak, hasta sahiplerinden nasıl tepkiler alıyorsunuz? Oldukça büyük b�r bahçem�z, ferah muayene odalarımız, gen�ş bekleme alanlarımız ve her türlü �ht�yacı karşılayab�lecek ayrıntılı b�r petshop bölümümüz var. 7 gün 24 saat sev�ml� dostlarımıza serv�s

Hastalarımız bakımından da cerraHi uzmanı olmamız bizce büyük avantaj olduğunu düşünüyoruz. acil müdaHaleler ve operasyonları bekletmeden Hemen yapmamızdan dolayı çok olumlu tepkiler alıyoruz.

Sektörde neler olup bitiyor?

Güncel bilgilere tek tıkla kolayca ulaşabilirsiniz.

Hepsinin cevabı burada!

Güncel bilgilere tek tıkla kolayca ulaşabilirsiniz.

Özel tasarımı sayesinde tablet ve

telefonlarınızdan da bizi rahatlıkla

takip edip, dergimizi okuyabilirsiniz.

petinfodergi.comGüncel haberler, dünyadaki son gelişmeler, bilimsel ve akademik makaleler, mevzuatlara ilişkin değerlendirmeler, klinik tanıtımları, etkinlik ve kongreler, beslenme ile ilgili çok önemli araştırmalar...petinfodergi.com’a hergün göz atmalısınız!

Dergimizi online olarak çıktığı anda hemen

okuyabilirsiniz!

Sektörde neler olup bitiyor?

Güncel bilgilere tek tıkla kolayca ulaşabilirsiniz.

Hepsinin cevabı burada!

Özel tasarımı sayesinde tablet ve

telefonlarınızdan da bizi rahatlıkla

takip edip, dergimizi okuyabilirsiniz.

petinfodergi.comGüncel haberler, dünyadaki son gelişmeler, bilimsel ve akademik makaleler, mevzuatlara ilişkin değerlendirmeler, klinik tanıtımları, etkinlik ve kongreler, beslenme ile ilgili çok önemli araştırmalar...petinfodergi.com’a hergün göz atmalısınız!

Dergimizi online olarak çıktığı anda hemen

okuyabilirsiniz!

1. Ked�ler�n de köpekler ve �nsanlar g�b� ağrıyı h�ssett�ğ�n� kl�n�k ek�b�n�ze kabul ett�r�n.Buna çalışanlarının arasında küçük anketler düzenleyerek başlayab�l�rs�n�z. Anketlerde ucu açık sorular kullanmaya d�kkat etmel�s�n�z; ‘’Ked�lerde ağrı nedenler� hakkında neler düşünüyorsunuz?’’ g�b�. Cevabı bell� olan sorular g�b� görünse de anlaşmanın temel� �ç�n tüm ek�p b�r f�k�r sunmuş olur ve b�r sonrak� adımda �ş�n�z� kolaylaştırır. Anket sonucunda elde ett�kler�n�z� mutlaka b�r sonrak� ek�p toplantınızda kullanmalısınız, ya da toplantı sırasında b�r anket yapıp ve çalışanlarınızdan b�r�ne toplantı tahtasında not tutturarak tartışma platformu oluşturab�l�rs�n�z.Bu yöntemle tüm çalışanlarınız ked� sah�pler� �ç�n k�l�t adam hal�ne gel�r, yan� �sted�ğ�n�z sonucu b�len çalışanlarla; sak�n ve rahat ked�ler.

2. Ked�lerde ağrıyla �lg�l� yaygın sebepler ek�b�n�z tarafından �y�ce anlaşılmalıdır.Takımınız en sık rastlanan ağrı sebepler�n�; yaralar, kırıklar ve d�ğer hasarlar, cerrah� prosedürler, ağız hastalıkları, pankreat�t�s ve �lt�haplı bağırsak hastalığı olarak saptarken, takımınızdan b�r� sık rastlanan nedenler�, b�r d�ğer� de nad�r rastlanan sebepler� l�steles�n.‘ Büyük annen�z�n ne t�p ağrısı var? ‘ genç takım arkadaşlarınızda ağrıyla �lg�l� farkındalık yaratmak �ç�n uygun b�r sorudur.

Kedilerin ağrıyı hissettiğini düşünüyor musunuz? Klinik ekibinizdeki herkes öyle mi düşünüyor? Hasta sahipleriniz ağrı hakkında ne düşünüyor? Peki, siz ağrı hissetme

konusunda onlarda nasıl farkındalık yaratabilirsiniz?

B�ld�ğ�n�z g�b� ABD ve Kanada’da köpekler�n ked�lerden daha çok sah�plen�lmes�, Kuzey Amer�ka’da köpekler� en popüler pet hayvanı yapmıştır. Ve b�rçok ked� sah�b� hala ked�ler�n�n sıkıntılarını köpekler�n�nk� kadar önemsem�yor. Son yıllarda ked� sağlığıyla �lg�l� b�rçok güzel şey gerçekleşt�r�l�yor; araştırmalar, el k�tapları, devam eden eğ�t�mler, ked� hastalıkları sert�f�ka programları, ked� sağlık g�r�ş�mler�, yen� �laçlar, yen� ürünler ve düzenlenen ked� sağlığı ve refahı �ç�n çeş�tl� yardım organ�zasyonları. Pek� ya s�z ked�ler�n ağrılarını tanımlamak ve tedav� etmek

PETİNFO 2014/08 60-61

KEDİLERDE ADIM ADIM AĞRIYI TANIMLAYIN

KEDİ

�ç�n ne g�b� uygulamalar gel�şt�rd�n�z? Eğer daha �y�s�n� yapab�leceğ�n�z� düşünüyorsanız, bu yazımızda 8 adımda ked�lere �deal bakımı sağlayab�l�rs�n�z. Ked�ler� şefkatl� ve konforlu b�r şek�lde uzun yıllar yaşamasını sağlayab�l�rs�n�z.

ayrıca bütün muayene ve tedav�ler sonucunda vakanın tak�b�n�n çok öneml� olduğunu b�lmel�d�r.

4. Hasta sah�b�ne “Evet yaşlandıktan sonra o daha az hareket etmeye başladı.’’ ded�rt�n.Eğer hasta sah�b� 11 yaşındak� ked�s�n�n mutfak tezgahına atlama alışkanlığını bıraktığını vedaha uslu b�r ked� olduğunu düşünüyorsa b�raz daha bu konu hakkında düşünmes� gerekmekted�r. Çünkü o bu alışkanlığı bırakma mesajının sebeb�n� anlayamamıştır. Zaten ked�ler yüksek yerlerede oturmaya ve oradan çevrey� �zlemeye bayılırlar. Ked�n�n bu davranışı bırakma neden� muhtemelen artr�t�s�n sebep olduğu ş�ddetl� ağrıdır. En sık rastlanan d�ğer b�r vaka tarzda; hayvan sah�pler�n�n ked�ler�nde b�r ağrının olduğunu anlamsız sebeplerle bel�rtmes�d�r. Mesela s�z�n h�çb�r anormall�k gözlemleyemed�ğ�n�z vakalarda ’’Ked�m devamlı şu bölges�n� her zamank�nden daha fazla yalıyor’’ g�b� sorular geleb�l�r. Pek� geçm�şte bunları nasıl cevapladınız?

ked�dek� davranış değ�ş�kl�kler�n�n olduğunu kabul ed�yor.Bas�t ağrı derecelend�rmeler�nden b�r� 0 �le 4 arasında ağının ş�ddet�ne göre numaralandırmadır;Ağrı yoksa; 0˚Ağrı haf�fse; 1˚Ağrı ortaysa; 2˚Ağrı ş�ddetl�yse; 3˚Ağrı çok ş�ddetl�yse; 4˚Daha objekt�f b�r ağrı ölçme davranış değ�ş�kl�kler�n� gözlemleyerek yapılab�l�r;İştahta azalmaÇevreye ve sah�b�ne olan etk�leş�m�n�n azalmasıİdrar kabını kullanmada azalmaDuruş değ�ş�kl�kler�Palpasyon ve dokunmalara karşı tepk� değ�ş�kl�kler�Bu gözlenen değ�ş�kl�kler hastanın dosyasına not ed�lmel�d�r.Kl�n�k ek�b�n�z, hasta veya yarası olan b�r hasta geld�ğ�nde, �lk olarak kl�n�k ve laboratuvar testler�n� nasıl yapıyorsa, ağrı derecelend�rmey� de tıpkı bunlar g�b� �lk sıralara koymaları gerek�r,

Kedilerin ağrılarını gösterme şeKilleri farKlıdır, saKın bir yere çeKilip, bir Kenara Kıvrılırlar ve uyuyormuş gibi gözlerini Kapatırlar. bu, Kedilerin ağrıya Karşı en sıK gösterdiği tepKidir. Hatta bu tepKi sebebiyle HerKes Kedilerin ağrılarını saKladığını düşünür.

Çalışanlarınızla beraber ağrının dereces�n� tesp�t ed�n ve vakayla �lg�l� bulduğunuz çözümler� l�steley�n.Son olarak, çalışanlarınıza l�sten�zde olmayan ve köpeklerde ağrı meydana get�ren sebepler� ve bu vakalara ked�lerde rastladıklarında nasıl b�r yol �zleyecekler�n� sorun.

3. Ked�lerde ağrıyı teşh�s etmek ve derecelend�rmek s�z�n �ş�n�z.Ked�ler�n ağrılarını gösterme şek�ller� farklıdır, sakın b�r yere çek�l�p, b�r kenara kıvrılır ve uyuyormuş g�b� gözler�n� kapatırlar. Bu ked�ler�n ağrıya karşı en sık gösterd�ğ� tepk�d�r. Hatta bu tepk� sebeb�yle herkes ked�ler�n ağrılarını sakladığını düşünür. Açıkçası onlar ağrılarını göster�yor ve onların göze çarpmayan ağrı bel�rt�ler�n� saptamak s�z veter�ner hek�mler�n �ş�d�r.Ked�ler�n ağrılarıyla �lg�l� d�ğer yaygın yanlış anlaşılma da saldırganlık bel�rt�ler�ne benzeyen hırlama ve m�yavlama g�b� uyarma sesler�d�r. Ağrı çeken ked�ler�n mırıldanmalarını hatırlayın.Eğer hastanın çıkardığı sesler�n neden� ağrı veya korku kaynaklı olduğu bell� değ�lse, ked�ye hızlı etk� eden op�o�d uygulaması yapın ve 20-30 dak�ka bekley�n ve neden�n ne olab�leceğ�n� değerlend�r�n.Uzmanlar ked�lerde ağrının tanımlanması �ç�n b�rçok yol olduğunu söylüyorlar, ama en �y� �pucunun

�çer�s�nde de eklem koruyucuları bulunmaktadır. Ağrısı olan ked�lerde bu t�p ürünler�n kullanılmasının �ler�ye yönel�k oldukça çok yararı vardır.

7. D�ğer tedav�ler: Akupunktur, terapöt�k lazer, f�zyoterap�.Sadece köpekler ve �nsanlarda değ�l, alternat�f ağrı sağaltım modeller� ked�lerde de uygulanab�l�r. Fakat bu tedav�ler uzmanları tarafından yapılmasına d�kkat ed�lmes� gerekmekted�r.

8. Tedav�y� �zleme, �laç etk�nl�ğ�n� ölçme ve ağrı kontrolünün sonucuKed�ler�n herhang� yaşam aşamalarında görülen ağrının bel�rlemes�n�n ve ölçmes�n�n etk�n ve güven�l�r olması �ç�n bel�rl� b�r sınır bel�rlenmel�d�r.Ked�ler�n kullanılan �laçlara f�z�ksel ve metabol�k cevapları, ser� ağrı puanlama ve laboratuvar sonuçları �le tak�p ed�lmel�d�r.   B�rçok veter�ner referans laboratuvarın �laç �zleme prof�ller�n� referans alarak tak�b� gerçekleşt�reb�l�rs�n�z. Artık s�z ve takımınız ked�lerde ağrıyı anlayab�l�r ve ağrının sağaltımını yapab�l�rs�n�z, dahası artık hasta sah�pler�n�n �stekler�n� hemen farked�p, taleb� yaratacaksınız. Ked�ler�n kahramanı olmak s�z�n eller�n�zde…

PETİNFO 2014/07 62-63

“Her şey normal görünüyor, b�raz gözlemleyel�m” ya da “Eğer daha kötüleş�rse ben� b�lg�lend�r�n”. B�rçok ked� sah�b� çok d�kkatl�d�r, eğer ked�ler�n�n ağrısı olduğunu düşünüyorlarsa, tesp�tler� doğru olab�l�r, bu sebeple onları d�nlemel� ve ked�y� �y�ce gözlemlemel�s�n�z. Ked�ler�n ağrıları öneml�d�r, gerçekt�r ve tedav� ed�leb�l�r. Eğer bunu sağlarsanız, ked�ler ve ked� sah�pler� �ç�n kahraman olab�l�rs�n�z.

5. Med�kal tedav�ler: NSAID’lar, op�o�dler ve d�ğerler�.Tamam ağrıyı ked�lerde tesp�t ett�n�z, ş�md� sıra tedav�ye geld�. Bunu nasıl yapab�l�rs�n�z?İlaç kullanımında 2 öneml� ayrıntıya d�kkat etmek gerek�r; b�r�nc�s� güven�l�rl�k, �k�nc�s� �se �lacın yararlı olup olmamasıdır. Bunların �k�s� de uygunsa, s�z bu tedav�n�n ked� ve sah�b�n�n �l�şk�s�n� nasıl etk�leyeceğ�n� göz önünde bulundurun. Hasta sah�b�ne ked�ler�ne günde 2 kere �laç uygulayab�l�rler m� sorun eğer uygulayamayacaklarını düşünüyorlarsa alternat�f yollar bulmalısınız. Op�o�dlerden buprenorf�n ked�lerde rahatlıkla kullanılab�l�r ve NSAI �laçlardan melox�cam kısa sürel� kullanılab�l�r. Her vakada, �laca karşı

beklenmed�k tepk�ler gerçekleşeb�l�r, bu konuda takımınızı hayvan sah�pler�n� b�lg�lend�rmeler� konusunda eğ�tmel�s�n�z. Ağrı sağaltımında d�ğer b�r yol �se hedefleme yapılan tedav�lerd�r. İk� �lacı beraber kullanarak ağrı yolu boyunca farklı noktalar hedef alınır; b�r� lokal yangıyı g�dermeye çalışırken, d�ğer �laç ağrıyı beyne taşıyan s�n�r yoluna etk� eder. Düşük dozlarda �laçları komb�ne ederek kullanmak tek �laç kullanımına nazaran daha etk�l�d�r. B�rçok uzman bu tedav� şekl�n� terc�h eder. Son olarak, ağrı geld�ğ�nde tek �lacın bütün ağrıları geç�remeyeceğ�n� aklınızdan çıkarmayın ve her hasta ked�y� b�reysel olarak değerlend�r�n. Ağrı sağaltımı �ç�n b�rçok analjez�k, anestez�k, ant��nflamatuar ve anks�yol�t�k ked�lerde kullanılab�l�r, fakat ked�lerde toks�k olan �laçları kullanmamaya d�kkat etmel�s�n�z.

6. Bazı bes�n maddeler� ve nutraköt�kler ağrı sağaltımında güvenle kullanılab�l�r.Glukosam�nogl�kanlar ve d�ğer bes�n takv�yeler� �nsanlarda ve hayvanlarda rahatlıkla kullanılmaktadır. B�rçok f�rma kron�k eklem hastalığında kullanılmak üzere çeş�tl� formlarda eklem koruyucuları üretmekted�r. Hatta bazı hayvan mamalarının

KEDİ

artıK siz ve taKımınız Kedilerde ağrıyı anlayabilir ve erKen dönemde ağrının sağaltımını yapabilirsiniz, en önemlisi de Hasta saHiplerinin isteKlerini Hemen farKedip, talebi yaratabileceKsiniz.

SÖYLEŞİ

PETİNFO 2014/08 64-65

g�b� b�rçok c�hazı �mkanlarımız ve gereks�n�mler�m�z doğrultusunda bünyem�zde bulundurmaktayız. B�z�m mesleğ�m�z, tıp b�l�m�, o kadar gen�ş k�... Veter�ner hek�mler olarak, her şey� ben yaparım z�hn�yet�nde olmamamız gerekt�ğ�n� düşünüyorum. Bu sebeple kl�n�ğ�mde her türlü tedav�y� operasyonu ben yapab�l�yorum dem�yorum. Gerek gördüğümde alanında uzman hek�mler� kl�n�ğ�m�zde ağırlayıp hayvanlarımıza en �y� h�zmet� sunuyor, sorunları b�rl�kte çözüyoruz. Ve bu sayede verd�ğ�m�z h�zmet çok gen�ş b�r yelpazaye sah�p oluyor.

Bugün evcil hayvanlar, yeni teknolojiler ve hayvan sahiplerinin daha iyi bakım talepleri sayesinde insanlara uygulanan hayat kurtarıcı tedavilerden faydalanabiliyor. Sizin kliniğinizde teknolojiye bakış açınız nasıl?Teknoloj� gün geçt�kçe hızla �lerl�yor. Bence her hek�m gel�şmeler� tak�p etmel�, yen�l�klerden haberdar olmalı. Veter�ner hek�ml�k hergün gel�şen, yen�l�klere açık ve öğrenmen�n ucu bucağı olmadığı b�r meslekt�r. B�r hek�m, ben b�l�yorum, bunun kuralı budur, başka yolu yoktur, buraya kadar dememel�. Ben de teknoloj�y� ve yen�l�kler� yakından tak�p ed�p, el�mden geld�ğ�nce hastalarıma teknoloj�den faydalanma �mkanı sunuyorum. Sürekl� okuyor ve araştırıyorum. Mümkün oldukça kl�n�ğ�me ek�pman yatırımı yapıyor ve her anlamda gel�şmeye çalışıyorum.

GÖZTEPE’NİN DERİNLİKLERİNDE BİR DENİZATI

Mesleğimizin biraz daha saygıyla karşılanmasını ve hayvanlara olan aşırı sevgimizin bazı insanlar tarafından suistimal edilmemesini isterdim...

veter�ner kl�n�syenl�ğ�ne �lk adımımı attım. Okul zamanında kl�n�klere g�derek doğru yerde olduğumu gördüm ve mezun�yet sonrasında da bu yolda �lerled�m. 2013 yılı temmuz ayında Den�zatı Veter�ner Kl�n�ğ�n� devraldım ve kend� yolumu ç�zmeye başladım.

Denizatı veteriner kliniği olarak evcil dostlarımıza verdiğiniz hizmetleriniz hakkında bilgi alabilir miyiz?Koruyucu hek�ml�k, aşılama, bakım, tedav�, genel ve özel cerrah� müdahaleler kl�n�ğ�m�zde yapılab�lmekte. Hastalarımız �ç�n röntgen, hemogram ve b�yok�mya c�hazı, EKG, solunum anestez� c�hazı, hasta başı mon�törü, kav�tron

2011 İstanbul Ün�vers�tes� Veter�ner Fakültes� mezunlardan genç Veter�ner hek�m Anıl S�lle’yle küçüklüğünden ber� vurgunu olduğu mesleğ� key�fle gerçekleşt�rd�ğ� kl�n�ğ�nde hoş b�r şöyleş� gerçekleşt�rd�k.

Mezuniyetinizden itibaren klinisyenliğe başlama ve kliniğinizi açma sürecinden biraz bahseder misiniz? Mesleğ�m�zde çalışma alanımız çok gen�ş, ama ben her zaman kend�m� tedav� eden, hayvanlarla b�reb�r temasta b�r veter�ner hek�m olarak gördüm. Veter�ner fakültes�ne g�rmeden önce b�r veter�ner kl�n�ğ�nde çalışmaya başlayarak �lkokuldan ber� hayal�m olan

2013 yılı temmuz ayında Denizatı Veteriner Kliniğini devraldım ve kendi yolumu çizmeye başladım.

KEDİ&KÖPEK

PETİNFO 2014/08 66-67

yen�lenen b�lg�lerle dolmak �ç�nse sürekl� eğ�t�m çalışmalarına katılmamız kes�nl�kle gerekl�. Bu çalışmalar hem b�zlere yen� b�lg�ler öğret�rken, hem de farklı bakış açıları sunmasıyla çok öneml�d�r. Tıp çok büyük ve hızla gel�ş�yor değ�ş�yor. Belk� de 10 yıl öncen�n doğrusu, bugünün yanlışı olab�l�yor. O yüzden gel�şmelerden haberdar olmalı, sem�nerlere katılmalı, �nternet sayes�nde b�r sürü yen� çalışmaya ulaşmalıyız. Yoksa zaman geçt�kçe hayvanlara ve �nsanlara yarardan çok zararımız dokunab�l�r.

Ülkemizde henüz yapılmayan ama sizin bir gün uygulamaya geçirmek istediğiniz bir tedavi, operasyon vb. var mı? Hekim olarak hedef ve hayallerinizi bizimle paylaşır mısınız?Aklıma b�r anda protez kol ve bacağa sah�p olan, bu şek�lde hayatını çok daha kolay ve rahat yaşayab�len b�rkaç hayvan görüntüsü geld�. Belk� b�r gün ben de bunu yapab�l�r�m…

Son olarak neler söylemek ve eklemek istersiniz?Bana, kl�n�ğ�me ve düşünceler�me yer ayırdığınız �ç�n Pet�nfo derg�s�ne çok teşekkür eder�m.

Özellikle pet popülasyonunun daha yoğun olduğu büyükşehirlerdeki evcil hayvan edinme kültürünü nasıl değerlendiriyorsunuz?Hayvan severler�n evc�l hayvan ed�nmeler� veya sevg�ler� o kadar çok farklılık göster�yor k�. K�m� petshoplarda daha nad�r bulunan, kend�ler�nce daha özel c�nsler� arayıp satın alırken, k�m�ler� sokaklardan barınaklardan canları kurtarıp, b�r ömür onlarla mutlu yaşamayı terc�h ed�yor. K�m olursa olsun, nasıl veya nereden b�r hayvan ed�nm�ş olurlarsa olsun k�msey� suçlayamam. Herkes�n kend� zevk�, düşünces�d�r. Ben �se, kl�n�ğ�me gelen her hayvana kend� hayvanımmış g�b� davranarak, onlar �ç�n en �y�s�n� yapmayı kend�me görev b�l�yorum ve onların sağlığı �ç�n her �mkanı sağlıyorum.

Bize çalıştığınız bölgedeki evcil pet popülasyonundan ve insanların evcil hayvanlara yaklaşımından bahsedebilir misiniz? Bölgemde ked�, köpek, kuş ağırlıkta olmak üzere hemen hemen her türlü sürüngenle, ya da farklı memel�lerle hayatını paylaşan �nsanlarla karşılaşıyorum. Büyükşeh�rde yaşamanın verd�ğ� �mkanlarla bu çeş�tl�l�k g�t g�de artmakta. Mevcut hayvan sah�pler�m hayvanlara karşı çok düşüncel� ve sevg�yle yaklaşıyorlar. Sokakta gördükler� yardıma muhtaç b�r cana asla k�mse sırt çev�rm�yor. Bende �mkanlarım dah�l�nde sokak hayvanlarına el�mden gelen her türlü desteğ� kl�n�ğ�mde sağlıyorum.

Sizce sokak hayvanları sayısındaki artışı önlemede veteriner hekimlerin rolü ne olmalıdır? Bu konuda tüm veteriner hekimlerin iştiraki ile nasıl bir çalışma yapılabilir?Eğ�t�m�n düzey�n� artırmamız gerekt�ğ�n� düşünüyorum. Gerek beled�yeler gerek özel kl�n�kler b�rl�kte çalışarak hayvan sah�b� olsun olmasın herkese, bel�rl� zamanlarda sem�nerler vereb�l�r�z. B�zler hek�m olarak b�lg�y� paylaşıp, yol göster�p en güzel katkıyı sunab�l�r�z bence. Toplum olarak b�l�nçl� hareket edemezsek asla sokak hayvanlarının sayısındak� artışı durduramayız. Sadece hek�mler ya da b�rkaç kend�n� adamış hayvansever �nsan maalesef sokak hayvanlarının artışına yet�şem�yor.

Dünyada pet sağlığı alanında yapılan araştırmaların boyutu hakkında neler söylemek istersiniz? Ülkemizde gün geçtikçe artan eğitim çalışmalarına katılıyor musunuz? Etkileri nasıl oluyor? Dünyada Veter�ner hek�ml�kte yapılan araştırmalar ve çalışmalar beşer� hek�ml�ğ�n hep b�r adım önünde oluyor. Teknoloj�n�n de çok hızlı �lerlemes�yle b�lg�n�n sınırı olmuyor. Hep artan ve

Kliniğime gelen her hayvana Kendi hayvanımmış gibi davranaraK, onlar için en iyisini yapmayı Kendime görev bilmeKteyim ve onların sağlığı için her türlü imKanı yaratırım.

sonunda v�rusun anne sütüyle yavru ked�lere bulaştığı saptanmıştır. Ç�ftleşme �le bulaşma nad�r olarak rastlanmıştır. Eğer FIV poz�t�f b�r ked� enfekte olmayan başka ked�lerle aynı evde yaşıyorsa, kavga ve ç�ftleşme olmadığı sürece bulaşma söz konusu değ�ld�r. Klas�k temasla v�rüs bulaşmaz. FIV, �nsanlardak�

FIV, Tedavisi olmayan ciddi bir hastalıktır, fakat immun sistemi alternatif tedavilerle destekleyerek enfekte kedinin normal bir yaşam sürmesini sağlayabilirsiniz.

Fel�ne Immunodef�c�ency V�rus (FIV), Fel�ne Leukem�a V�rus’la (FeLV) aynı olan retrov�rus fam�lyasından gelmekted�r. Çok yavaş hareket ett�ğ�nden dolayı, v�rologlar tarafından Lent�v�rüs olarak sınıflandırılmıştır. FIV, d�rek �mmun s�steme saldıran b�r v�rüstür, dünya çapında %2-%3 oranında ked� bu hastalıkla enfekted�r. Hasta ve r�sk altındak� ked�ler�n enfeks�yon oranı yaklaşık %15’e kadar çıkab�l�r.

NASIL YAYILIR?FIV genelde ısırık yaralarıyla yayılır, bundan dolayı kısırlaştırılmamış agres�f sokak ked�ler� yüksek r�sk altındadır. Ev ked�ler�nde hastalığın gözlenme oranı düşüktür. Çalışmalar

PETİNFO 2014/08 68-69

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNE SALDIRAN SİNSİ HASTALIK; FIV

KEDİ

Şu durumlarda ked�lere FIV test� yapmalısınız;-H�ç test ed�lmed�yse-Hastaysa-Yen� sah�plend�ysen�z ve FIV durumunu b�lm�yorsanız-İnfekte b�r ked�yle temas ett�yse

HIV v�rusuyle benzer yapıya sah�pt�r. İnsanlara ve d�ğer hayvanlara bulaşması söz konusu değ�ld�r.Enfekte b�r ked� kavga sırasında başka b�r ked�y� ısırdığında salyada bulunan v�rüsler yara vasıtasıyla kan dolaşımına katılır. Kan yoluyla en yakın lenf nodüller�ne g�rerek, lenf hücreler�n�n �çer�s�nde çoğalır. Buradan d�ğer lenf nodüller�ne yayılarak bütün nodüller�n büyümes�ne neden olur. Bu noktada belk� ateş gözleneb�l�r, fakat lenf nodüller� çok büyümem�şse ya da ked� de hastalık bel�rt�ler� bel�rg�n değ�lse bu durum farked�lmez. Çoğu ked�de FIV hastalığı uzun süre el�m�ne ed�lemez, ve v�rüs yavaş yavaş �mmun s�stem� tahr�p etmeye devam eder.

Stres� azaltmak çok öneml�d�r, Homotoks�koloj� ve homeopat� vücudun d�renc�n� desteklemeye yardımcı olab�l�r. FIV’de homeopat�k nozod’un mevcut olması umut ver�c�d�r. Astragalus ve ç�v�t otlu b�tk�sel formulasyonlar ant�v�ral özell�kler�nden dolayı kullanıma uygundur. Vahş� Batı ve Ç�n b�tk�sel karışımları �mmünoloj�k fonks�yonları düzeltmeye yardımcı oldukları �ç�n bu b�tk�lerden formüle ed�lmekted�r.Ked�ler�n yüksek değerl�, kal�tel� d�yetlerle beslen�lmes� bağışıklık s�stem� �ç�n çok öneml�d�r ve ç�ğ y�yeceklerden uzak durulması öner�l�r.

HER KEDİYE TEST YAPMALI MISINIZ?FIV hastalığının tanısı �ç�n ked�den kan alınarak v�rüs ant�kor test� yapılab�l�r. Eğer ant�kor bulunuyorsa, ked� enfekted�r. Eğer test sonucu poz�t�f çıktıysa, bazen yanlış poz�t�fl�kler görüleb�ld�ğ�nden dolayı mutlaka tekrardan test tekrarlanmalıdır. Eğer ısırık yarası dolayısıyla enfekte olma �ht�mal� varsa ve test sonucu negat�f çıktıysa, 60 gün sonra test tekrarlanmalıdır. FIV enfekte anneden doğan yavru ked�ler bazen FIV ant�korlarına sah�p olmalarına rağmen v�rusla enfekte olmayab�l�rler. Bunu tesp�t etmek �ç�n ked�ler doğduktan 6 ay sonra test ed�lmel�d�r.

PETİNFO 2014/08 70-71

SEKONDER ENFEKSİYONLAR BÜYÜK TEHLİKEDİR. FIV enfekte b�rçok ked� yıllarca h�çb�r bel�rt� göstermeden yaşayab�l�r. Fakat v�rusun �mmun s�steme saldırısı yüzünden, sonuç olarak ked�, çevrede bulunan ad� bakter�ler, v�rüsler ve paraz�tler�n üstes�nden gelememekted�r. FIV’de karşılaşılan b�rçok kl�n�k semptom sekonder enfeks�yonlar sebeb�yle ortaya çıkar.Ked� enfekte olduktan yıllar sonra �mmun yeters�zl�k sonucu meydana gelen şu bel�rt�lerle karşılaşab�l�rs�n�z; İştahsızlık Kron�k k�lo kaybı D�yare Ateş Zayıf tüy yapısı Kötü huylu tümörler Ağız ve d�ş etler�nde �nflamasyon Tekrarlayan kron�k �drar keses�, der� ve solunum s�stem� problemler� Kr�z g�b� nöroloj�k problemler ve davranış değ�ş�kl�kler� Kanama bozuklukları ve kem�k �l�ğ� problemler�

HOLİSTİK SAĞALTIM EN İYİ ÇÖZÜM…FIV enfekte b�r ked�n�n v�rusu

yaymasını engellemek �ç�n evde bakılması en doğru çözümdür. Böyle ked�ler�n düzenl� kontrol ed�lmes� ve kısırlaştırılması öner�l�r. Evde tek başına beslenmes� mümkün değ�lse bulaşma r�sk�n� m�n�muma �nd�rmek �ç�n ked�ler�n aralarında kavga etmeler� önlenmel�d�r. FIV enfekte b�r ked�n�n ne kadar yaşayacağını tahm�n etmek zordur. Eğer kl�n�k semptom göstermezse normal hayatına devam edeb�l�r fakat ked� de k�lo kaybı, ateş ve sekonder enfeks�yonların gözlemlenmes� hal�nde yaşam süres� kısalab�l�r. Bu hastalığın klas�k b�r tedav�s� yoktur. Aşısı vardır fakat kullanımı tartışmalıdır.Hol�st�k sağaltım ked�ler�n �ht�yaçları doğrultusunda yapılır;

Virüs Vücuda alındığı zaman T-lenfosiT denilen Ve VücuTTa bağışıklıkTa göreV alan hücrelerde çoğalmaya Ve bağışıklık sisTemini baskılamaya başlar. böylece hayVan bulaşıcı hasTalıklara karşı dayanıksız bir hale gelir.

fıV poziTif bir kedi enfekTe olmayan başka kedilerle aynı eVde yaşıyorsa, bulaşma kaVga Ve çifTleşme olmadığı sürece bulaşma söz konusu değildir. klasik Temasla Virüs bulaşmaz.

KEDİ&KÖPEK

KEDİM ARTIK DAHA AZ HAREKET EDİYOR...Osteoartritis, yani dejeneritif eklem hastalığı, köpeklerdeki kadar sık olmasa da, kedilerde en çok rastlanan eklem hastalığıdır.

fazladır, ama gün �çer�s�nde düzel�r. Ked�ler�n etk�lenen eklemler� ş�şer, bu sebeplerden dolayı ayak kaslarında atrof� gerçekleş�r. Atlamaktan ve sıçramaktan kaçınırlar. G�t g�de h�ç hareket edememeye başlarlar. Soğuk ağrı ve tutukluğu artırır.

OSTEOARTRİTİSİN TANISI Eklem röntgen�nde l�gamentler�n ve eklem kapsülünün kem�kle buluştuğu noktada görülen kem�k çıkıntılarla yapılab�l�r. Osteoartr�t�s, dereces�ne göre eklem alanını daraltır ve eklem kem�kler�nde sıkışıklığı artırır.

Osteoartr�t�sl� ked�ler�n eklem yüzey�n� saran kıkırdak dokunun açılmasıyla, kıkırdağın altında kalan kem�ğ�n üzer�nde hasar oluşmaya başlar. Osteoartr�t�s, aşırı stres, d�slokasyon ya da kem�k kırığından dolayı meydana geleb�l�r. Eklem hastalıklarında, erken ve doğru tedav� topallık r�sk�n� azaltır.Osteoartr�t�s hayatın �lk yarısında başlasa da, semptomlar genel de çok sonra ortaya çıkar. İşaretler genelde tutukluk ve topallıktır. Topallık genelde ked� uyandığında

PETİNFO 2014/08 74-75

KEDİ

OSTEOARTRİTİS’İN TEDAVİSİ YOKTUROsteoartr�t�s’�n tedav�s� yoktur, fakat bazı semptomat�k tedav� yollarıyla ked�ler�n hayat standartlarını yükselt�leb�l�r. Hayvanın zayıflamasını sağlayarak eklemler üzer�ndek� stres azaltılab�l�r. Uyuduğu ve d�nlend�ğ� alanlar sıcak tutulmalıdır. Masaj ve f�z�k tedav� yararlı olab�l�r. Akupunktur b�rçok ked�ye faydalı olmuştur. Eğer ked� yüzmey� sev�yorsa, h�droterap� mükemmel b�r çözümdür.B�rçok ked� glucosam�ne-chondro�t�n g�b� eklem kıkırdağını onaran ve her

PETİNFO 2014/08 76

hang� b�r hasardan koruyan kıkırdak destekley�c� takv�yeler ked�lere yararlı olacaktır. Ağır vakalarda analjez�k ve kort�kostero�d kullanımı ağrıyı kesecek ve eklem fonks�yonlarını gel�şt�recekt�r.

YAŞAM STANDARTLARINI YÜKSELTMEK İÇİN FİZİK TEDAVİ ÖNERİLİRKasların sertl�ğ�n� ve eklem�n hareketl�l�ğ�n� korumak �ç�n haf�f egzers�zler oldukça yararlıdır. Yoğun ve ağır egzers�zler eklemlere zarar ver�r. Artr�t�sl� ked�ler�n arka ayakları üzer�nde durmaları öner�lmez. K�lolu ked�ler�n k�lo vermes� sağlanmalıdır. Fazla k�lolardan kurtulmak tedav�de çok öneml�d�r.

EN İYİ ÇÖZÜM- EKLEM KORUYUCULAR Ked�lerde artr�t�s kaynaklı ağrı ve �nflamasyonu tedav� etmek �ç�n b�rçok yen� �laç vardır. Maalesef köpeklerde kullanılan b�rçok �laç ked�lerde toks�kt�r, bu yüzden �laç seç�m�ne d�kkat etmek gerek�r. Acetom�nofen türev� preparatlar kes�nl�kle kullanılmamalıdır. Eklem koruyucular, osteoartr�t�sler�n �lerlemes�n� herhang� b�r kıkırdak bütünlüğünün bozulmalarından korumak �ç�n mod�f�ye ed�lm�şt�r. Kıkırdak bozulmaları osteoartr�t�s�n oluşumunun �lk aşamasıdır. Artr�t�s�n en etk�l� çözümü eklem koruyucular hastalığın erken aşamalarında kullanılmaya başlandığında elde ed�l�r.Eklem koruyucu ajanlar nutrasöt�k-ürünlerd�r. Nutrasöt�kler, hastalıklar üzer�nde tedav� ed�c� özell�ğ� olan destekl�y�c� ürünlerd�r. İlaçlara ya da gıdaya benzemez. Etk�nl�kler� kl�n�k araştırmalar sonucunda saptanmıştır. Osteoartr�t�s tedav�s�nde en sık kullanılan nutrasöt�kler; glucosam�ne, pol�sülfat glycosam�noglycan, and chondro�t�n sülfattır. Chondro�t�n sülfatlar eklem kıkırdağını en �y� onaran eklem takv�yes�d�r. Ked�lerde kullanılan eklem takv�yeler�n�n seç�m� öneml�d�r. Ked�lere özel formüle ed�lenler� terc�h ed�lmel�d�r.

KEDİ

OsteOartritis’in tedavisi yOktur, ancak bazı semptOmatik tedavi yOllarıyla kedilerin hayat standartlarını yükseltilebilir.

™Ti

cari

mar

kala

r H

ill’s

Pet

Nu

trit

ion

, In

c.’e

ait

tir.

©20

14

Bir veteriner hekim ve aynı zamanda bir evcil hayvan sahibi olarak insanlar ve evcil hayvanları arasındaki özel ilişkiyi çok iyi anlıyorum. İşte bu nedenle kendi evcil hayvanların için Hill’s™ Science Plan™’i seçiyor ve size de tavsiye ediyorum.

Hill’s, ona ihtiyacı olanın tamamını verirken, ihtiyacı olma-yan hiçbir şeyi vermez.

İşte size, daha iyi bir yaşamın formülü.

Valerie Grin, Veteriner Hekim & Evcil Hayvan Sahibi

Onun içinseçimim Hill’s.