Phöông thöùc thanh toaùn quoác teá laø toaøn boä quaù trình, caùch thöùc nhaän traû tieàn haøng trong giao dòch mua baùn ngoaïi thöông giöõa toå chöùc nhaäp khaåu vaø toå chöùc xuaát khaåu. Coù raát nhieàu phöông thöùc thanh toaùn khaùc nhau: – Phöông thöùc chuyeån tieàn (T/T)– Phöông thöùc ghi soå (Open account)– Phöông thöùc nhôø thu trôn (Clean

collection) vaø nhôø thu keøm chöùng töø (Documentary collection- D/P, D/A).– Phöông thöùc giao chöùng töø nhaän

tieàn (CAD)– Phöông thöùc tín duïng chöùng töø

(D/C-L/C)

I.PHÖÔNG THÖÙC CHUYEÅN TIEÀN (Remittance) Phöông thöùc chuyeån tieàn laø

phöông thöùc thanh toaùn ñôn giaûn nhaát , trong ñoù moät khaùch haøng (ngöôøi traû tieàn, ngöôøi mua, toå chöùc nhaäp khaåu,…) yeâu caàu Ngaân haøng phuïc vuï mình chuyeån moät soá tieàn nhaát ñònh thanh toaùn cho ngöôøi höôûng lôïi (ngöôøi baùn, toå ch ùc xuaát khaåu, ngöôøi ưnhaän tieàn) ôû moät ñòa ñieåm xaùc ñònh trong moät thôøi gian nhaát ñònh.

1-Caùc beân lieân quan:

Trong phöông thöùc chuyeån tieàn coù

• Người phát hành lệnh chuyển tiền ( người mua, nhập khẩu)

• Ngaân haøng nhaän thöïc hieän vieäc chuyeån tieàn (Ngaân haøng nôi ñôn vò chuyeån tieàn môû taøi khoaûn tieàn gôûi ngoaïi teä).• Ngaân haøng chi traû.• Ngöôøi nhaän tieàn (ngöôøi baùn,

toå chöùc xuaát khaåu,…)

2- Qui trình thanh toaùn trong phöông thöùc chuyeån tieàn

NH NH

XKNK

HH

BCT

Leänh chi(1) Baùo n (2)ïợ

T/T(3)

Baùo coù(4)

Tuy nhieân trong thöïc teá, caùc böôùc treân coù theå thay ñoåi thöù töï, nhöng phaûi ñöôïc thoaû thuaän chi tieát trong hôïp ñoàng. Coù theå toå chöùc nhaäp khaåu phaûi thanh toaùn tröôùc moät tyû leä % giaù trò hôïp ñoàng tröôùc khi nhaän ñöôïc Boä chöùng töø giao haøng, nhöng cuõng coù khi nhaän haøng sau moät thôøi gian roài môùi thanh toaùn.

Method of payment: Right after receipt of telegraphic transfer from the Buyer, the Seller will send the full set of shipment documents to the Buyer by post.

By T/T after the Buyer receipt of goods

By TTR 90 days from date of B/L or AWB.

Phöông thöùc chuyeån tieàn:–T/T - Telegraphic Transfer–M/T - Mail Transfer

3.Nhaän xeùt: • Trong phöông thöùc chuyeån tieàn

Ngaân haøng chæ laø trung gian thöïc hieän vieäc thanh toaùn theo uûy nhieäm ñeå höôûng thuû tuïc phí (hoa hoàng) vaø khoâng bò raøng buoäc traùch nhieäm gì caû.• Vieäc traû tieàn phuï thuoäc vaøo

söï thoaû thuaän cuûa 2 beân. Vì vaäy quyeàn lôïi cuûa 2 beân khoâng ñöôïc ñaûm baûo, neân ñöôïc söû duïng cho caùc khoaûn thanh toaùn töông ñoái nhoû vaø giöõa 2 ñôn vò thaân tín.

II.PHÖÔNG THÖÙC GHI SOÅ (Open account)Phöông thöùc ghi soå laø phöông thöùc thanh toaùn maø vieäc thanh toaùn caùc khoaûn nôï, ñöôïc taäp hôïp vaø thanh toaùn cuøng moät luùc vaøo thôøi ñieåm nhaát ñònh (cuoái thaùng, cuoái quyù).Thoâng thöôøng phöông thöùc naøy aùp duïng trong thanh toaùn giöõa hai ñôn vò quan heä thöôøng xuyeân vaø tin caäy laãn nhau.

III.PHÖÔNG THÖÙC THANH TOAÙN NHÔØ THU (Collection of payment)

Phöông thöùc thanh toaùn Nhôø thu ñöôïc thöïc hieän theo baûn “Quy taéc thoáng nhaát veà nghieäp vuï nhôø thu” do Phoøng Thöông maïi Quoác teá ban haønh, soá xuaát baûn 522 – naêm 1995 coù gía trò hieäu löïc keå töø ngaøy 1/1/1996 (The Uniform Rules for Collection –URC- ICC PUB No.522 –1995 Revision). Thay theá cho vaên baûn 322 ICC 1978.

Có 2 loại nhờ thu• Nhôø thu trôn (Clean

Collection)• Nhôø thu keøm chöùng töø

(Documentary Collection)1. Nhôø thu trôn (Clean

Collection):Laø nhôø thu caùc chöùng töø taøi chính khoâng keøm theo chöùng töø thöông maïi. Ví duï nhôø thu caùc tôø seùc trong thanh toaùn.

Nhöõng ñôn vò tham gia trong quy trình thanh

toaùn:• Toå chöùc Xuaát khaåu – Principal-

drawer• Toå chöùc Nhaäp khaåu – Drawee -

ngöôøi traû tieàn• Ngaân haøng chuyeån chöùng töø -

Remitting bank• Ngaân haøng thu hoä - Collecting

bank, Ngaân haøng xuaát trình chöùng töø - Presenting bankNoäi dung chæ thò nhôø thu (Collection instruction) xem saùch trang 130-131 phuï luïc 6 vaø 7.

2. Nhôø thu keøm chöùng töø (Documentary – Collection)

Phöông thöùc nhôø thu keøm chöùng töø laø nhôø thu chöùng töø taøi chính keøm theo chöùng töø thöông maïi.

Trong phöông thöùc thanh toaùn naøy toå chöùc xuaát khaåu nhôø Ngaân haøng thu hoä tieàn töø toå chöùc nhaäp khaåu khoâng nhöõng chæ caên cöù vaøo hoái phieáu maø coøn caên cöù vaøo chöùng töø thöông maïi gôûi keøm theo hoái phieáu.

B-thanh toaùn nhôø thu keøm chöùng töø (Documentary Collection)

NH NH

NKXK(1) HH

HÑ mua baùn

(8) Baùo coù (2) HP + BCT

(7) T/T

(3) HP + BCT

(6) BCT(4) HP&BS BCT(5)

Ñieàu kieän giao boä chöùng töø D/P hay

D/A

• D/A – Documents against Acceptance - kyù chaáp nhaän –D/P– Documents against payment - thanh toaùn ngay

3-Nhaän xeùt: aùp duïng phöông thöùc thanh toaùn nhôø thu keøm chöùng töø quyeàn lôïi cuûa toå chöùc xuaát khaåu ñöôïc ñaûm baûo hôn, khoâng bò maát haøng neáu beân nhaäp khaåu khoâng thanh toaùn, vai troø Ngaân haøng ñöôïc naâng cao theâm traùch nhieäm khoáng cheá boä chöùng töø. Tuy nhieân toác ñoä thanh toaùn vaãn chaäm, ruûi ro cho beân xuaát khaåu vaãn lôùn vì NK coù theå töø choái thanh toaùn nhöng haøng thì ñaõ chuyeån ñi.

VI.PHÖÔNG THÖÙC GIAO CHÖÙNG TÖØ NHAÄN TIEÀN (CAD - Cash against documents) (COD - Cash on delivery)

1. Khaùi nieäm:Phöông thöùc CAD laø phöông thöùc thanh toaùn maø trong ñoù toå chöùc nhaäp khaåu treân cô sôû hôïp ñoàng mua baùn yeâu caàu Ngaân haøng beân nöôùc xuaát khaåu môû cho mình moät taøi khoaûn tín thaùc (Trust account) ñeå thanh toaùn tieàn cho toå chöùc xuaát khaåu khi nhaø xuaát khaåu xuaát trình ñaày ñuû chöùng töø theo ñuùng thoaû thuaän.

2.Quy trình thanh toaùn: xem saùch trang 244-245

XK NK

NH

(1)(2)

(3) HH

(4)(5) T/T (6)

Thoâng baùo tieán ñoä thanh toaùn

Phöông thöùc naøy ñöôïc aùp duïng trong tröôøng hôïp toå chöùc nhaäp khaåu raát tin töôûng nhaø xuaát khaåu vaø toå chöùc nhaäp khaåu coù vaên phoøng ñaïi dieän taïi nöôùc xuaát khaåu. Nöôùc xuaát khaåu coù theá maïnh veà haøng hoaù maø nhaø nhaäp khaåu ñang caàn.

V.PHÖÔNG THÖÙC THANH TOAÙN TÍN DUÏNG CHÖÙNG TÖØ (Documentary credit- DC)

1. Cô sôû phaùp lyù:• Baûn qui taéc thoáng nhaát vaø thöïc

haønh veà tín duïng chöùng töø (Uniform Customs and Practice for documentary credits) do Phoøng Thöông maïi Quoác teá (ICC-International Chamber of Commerce) ban haønh. Vaên baûn ñaàu tieân ñöôïc xuaát baûn naêm 1933 sau ñoù ñöôïc söûa ñoåi boå sung qua caùc naêm 1951, 1962, 1974( No 290), 1983 (No 400), 1993 - ICC – UCP – No 500 coù giaù trò hieäu löïc töø ngaøy 1/1/1994, No 600 coù giaù trò hieäu löïc töø ngaøy 1/7/2007

Những thay đổi của UCP600

• 1.Về hình thức, UCP 600 được bố cục lại với 39 điều khoản (so với 49 điều khoản của UCP 500)

• 2. Thời gian cho việc từ chối hoặc chấp nhận các chứng từ xuất trình là khoảng thời gian cố định “5 ngày làm việc ngân hàng “

• 3. UCP 600 đã đưa ra quy định mới về địa chỉ của người yêu cầu mở và người hưởng lợi thư tín dụng phải được thể hiện trên chứng từ xuất trình đúng như trong L/C:

Những thay đổi của UCP600• 4. Ngân hàng phát hành được phép từ

chối chứng từ và giao bộ chứng từ cho người yêu cầu mở thư tín dụng khi nhận được chấp nhận bộ chứng từ bất hợp lệ của họ

• 5. Vẫn tồn tại một số vấn đề còn chưa được giải quyết trong UCP 600 như: chưa quy định về chứng từ bất hợp lệ xuất trình theo thư tín dụng chuyển nhượng (Điều 38 UCP 600), chưa phân biệt “one copy of” và “in one copy”. Điều 17 (d) và (e)

2.Khaùi nieäm:Phöông thöùc tín duïng chöùng töø laø moät söï thoûa thuaän maø trong ñoù moät Ngaân haøng (Ngaân haøng môû thö tín duïng) ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu cuûa khaùch haøng (ngöôøi xin môû thö tín duïng), cam keát hay uyû nhieäm cho moät ngaân haøng khaùc chi traû, chaáp nhaän hoái phieáu hoaëc chieát khaáu chöùng töø theo yeâu caàu cuûa ngöôøi höôûng lôïi L/C khi nhöõng ñieàu khoaûn vaø ñieàu kieän quy ñònh trong thö tín duïng ñöôïc thöïc hieän ñuùng vaø ñaày ñuû.

3.Nhöõng ñoái töôïng tham gia vaøophöông thöùc:

• Ngaân haøng môû thö tín duïng - Ngaân haøng phaùt haønh L/C - The issuing bank - Opening bank• Ngöôøi xin môû L/C - The Applicant

for the credit • Ngöôøi höôûng lôïi L/C – The

Beneficiary • Ngaân haøng thoâng baùo thö tín

duïng - The Advising bank

• Ngaân haøng xaùc nhaän - The Confirming bank• Ngaân haøng chieát khaáu - Ngaân haøng

thöông löôïng chöùng töø - The Negotiating bank • Ngaân haøng thanh toaùn - The Paying

bank • Ngaân haøng chaáp nhaän hoái phieáu -

The accepting bank• Ngaân haøng chuyeån nhöôïng -

Transferring bank• Ngaân haøng hoaøn traû - The

Reimbursing Bank.

4.Quy trình tieán haønh nghieäp vuï phöông thöùc tín duïng chöùng töø:

4.1.Quy trình môû thö tín duïng:

NH môû L/CNH thoâng baùo L/C

Ngöôøi höôûng lôïi L/C - XK

Ngöôøi xin môûL/C - NK

Hàng hóa(4)

Hồ sơ xin môû L/C

(1)

(2)

(3)

L/C

L/C

Hoà sô xin môû L/C• Giaáy ñeà nghò môû L/C• Hoà sô phaùp nhaân khaùch haøng• Quyeát ñònh boå nhieäm• Baûn sao hôïp ñoàng• Giaáy pheùp nhaäp khaåu• Phöông aùn nhaäp khaåu• Baùo caùo taøi chính• TSTC, caàm coá neáu coù yeâu caàu

(vay kyù quyõ L/C)

Maãu ñôn xin môû L/CCOÄNG HOAØ XAÕ HOÄI CHUÛ

NGHÓA VIEÄT NAMÑoäc laäp – Töï do – Haïnh

phuùc

GIAÁY ÑEÀ NGHÒ MÔÛ TÍN DUÏNG THÖ TRAÛ

NGAYTraân troïng ñeà nghò Ngaân haøng

Ngoaïi thöôngVieät Nam chi nhaùnh Thaønh phoá Hoà

Chí Minh môû cho chuùng toâi moät tín duïng thö

coù noäi dung nhö sau:

HOCHIMINH CITYTo:

We open Irrevocable( ) Transferable( ) Confirmed( ) Credit number:+ Beneficiary:+ Applicant:+ Amount: , terms:( ) FOB ( ) CFR ( ) CIF

+ Expiry date & place + this credit is available by beneficiary’s sight draft

(S) drawn on issuing Bank for 100 percent invoice value

accompanied by the following documents (marked “X”) in (unless otherwise stated)

• Signed commercial invoice• Full set (3/3) of clean shipped on board ocean Bill of

Lading showing L/C number made out ( ) to order blank endorsed …

+Commodity, packing, marking+Shipment from to, latest, partial shipment,

transhipment+Special conditionsThis credit is subject to the UCP 600 2007Số ngoại tệ ký quỹ để mở LC là:Chuùng toâi xin cam keát chòu traùch nhieäm (Phuï

luïc 8 trang 139)

Nhöõng löu yù khi vieát ñôn• Người mua (nhaäp khaåu)phải nhận

thức rằng phöông thöùc tín duïng chöùng töø không phải là hình thức thanh toán an toàn tuyệt đối vì ngân hàng chỉ giao dịch trên chứng từ chứ không biết đến hàng hóa. Nếu chứng từ phù hợp với các điều kiện, điều khoản của L/C thì người mua phải trả tiền mặc dù hàng hóa đã giao không đúng với hợp đồng.

Nhöõng löu yù nhaø nhaäp khaåu

khi vieát ñôn xin môû L/C• + Vieát ñuùng theo maãu ñôn cuûa ngaân

haøng• + Ngöôøi vieát caàn thaän troïng, caân

nhaéc kyõ löôõng tröôùc khi vieát caùc ñieàu khoaûn vaø ñieàu kieän vaøo L/C, quyeàn lôïi XK vaø NK

• + Phaûi toân troïng caùc ñk trong hôïp ñoàng (neáu caàn coù theå thay ñoåi)

• + Vieát 2 baûn (NH 1 baûn, NK 1 baûn)• + Ñôn laø cô sôû phaùp lyù ñeå giaûi

quyeát tranh chaáp giöõa nhaø NK vaø NH môû L/C

• + Ñôn laø cô sôû ñeå NH vieát L/C

•

4.2.Quy trình thanh toaùn phöông thöùc tín duïng chöùng töø: (sau khi ñaõ tu chænh neáu coù- Amendment L/C)Sô ñoà: Quy trình thanh toaùn L/C taïi ngaân

haøng môû L/C

NH môû L/C NH thông báo

XKNK(4) HH

(5) BCT(8) Thanh

toaùn(9)

BCT

(7) Thanh toaùn

(6) Thö y/c T/T+BCT

Sô ñoà: Quy trình thanh toaùn L/C taïi ngaân haøng chæ ñònh

NH môû L/CNH chæ ñònhChieát khaáu

XKNK

(5) BCT

(6) Thanh toaùnchieát khaáu(9)

BCT

(4) HH

(8) Hoaøntraû

BCT+ baùo nôï (7)

L/C

Kieåm tra boä chöùng töø:

• Nguyeân taéc kieåm tra:• Vieäc kieåm tra chöùng töø phaûi thaät khaån

tröông ngay sau khi nhaän ñöôïc ñaày ñuû chöùng töø cuûa khaùch haøng vaø phaûi baûo ñaûm ñuùng qui ñònh cuûa L/C vaø UCP.

• Kieåm tra sô löôïc ban ñaàu:

• - Tröôùc heát Ngaân haøng kieåm tra xem ngaøy laäp chöùng töø coù naèm trong thôøi haïn hieäu löïc cuûa L/C khoâng.

• - Vieäc xuaát trình chöùng töø coù ñuùng thôøi haïn hay khoâng.

• - Xem xeùt caùc khoaûn muïc treân chöùng töø coù ñuùng vaø ñaày ñuû theo yeâu caàu cuûa L/C hay khoâng.

• - Ngoaøi ra chöùng töø ñöôïc caáp bôûi cô quan naøo• - Kieåm tra xem soá tieàn trò giaù cuûa boä chöùng töø

coù naèm trong phaïm vi trò giaù cuûa thö tín duïng hay khoâng?

• - Vieäc giao haøng töøng phaàn L/C coù cho pheùp hay khoâng? Coù ñöôïc chuyeån taûi khoâng?

5-Thư tín dụng

a)Kn: là lá thư do NH viết ra để cam kết thanh toán hoặc chấp nhận hối phiếu do người thứ ba ký phát nếu người này làm đúng và đầy đủ những điều kiện đề ra trong lá thư đó

Mẫu thư tín dụngSender:Eastern Asia Commercial bank –

Hochiminh city VNReceiver:Hongkong bank London40A: Form of Documentary credit: Irrevocable 20: Documentary Credit number: LA 1234531C:Date of issue: 090806 31D: Date and place of Expiry: 091020 at nego bank in

London50: Applicant : 59: Beneficiary :32BCurrency code- Amount , terms:( ) FOB 41D:this credit is available by anybank by

negotiation 42C:draft (S) at… sight for 100 PCT of invoice

value 43P: Partial shipment: allowed

43T:transhipment: allowed44CLatest date of shipment: 09100546A: Documents required:in triplicate

(unless otherwise stated) 1/ Signed commercial invoice 2/ Full set (3/3) of clean shipped on

board ocean Bill of Lading showing L/C number order blank endorsed …

3/Detailed packing list 4/ Certificate of origin issued by chamber

of commerce in London 5/ Quantity and quality certificate47A:Special conditionsThis credit is subject to the UCP 600 2007

b-Vai trò của thư tín dụng

• Là cốt lõi của phương thức thanh toán DC

• Được lập trên cơ sở HĐMBNT nhưng độc lập với hợp đồng và là cơ sở pháp lý cao nhất sau khi được chấp nhận

• Bổ sung, đính chính hợp đồng hoặc thay thế hợp đồng

c-Noäi dung quan troïng treân L/C

(1) Chöõ kyù - testkey cuûa ngaân haøng môû th tín d ngư ụ

(2) Loaïi thö tín duïng (Form of LC)(3) Teân, ñiaï chæ cuûa nhöõng

ngöôøi coù liên quan

(4) Ngày và n i h t h n hieäu löïc ơ ế ạcuûa L/C (Date and Place expiry)

(5) Soá tieàn vaø loaïi tieàn cuûa thö tín duïng (Amount)

(6) Thôøi haïn traû tieàn cuûa L/C

Noäi dung quan troïng treân L/C

(7) Thôøi haïn giao haøng(Shipment from to, latest)

(8) Ñieàu khoaûn veà haøng hoùa(9) Nhöõng noäi dung veà vaän taûi,

giao nhaän haøng hoùa (shipment,

transhipment)(10) Caùc chöùng töø maø ngöôøi

xuaát khaåu phaûi xuaát trình(Documents)(11) Lo i UCP DCạ(12) Nhöõng ñieàu kieän ñaëc bieät

khaùc (Special conditions)

d-Tu chỉnh LC

• Nhà xuất khẩu tu chỉnh LC ở thế chủ động

• Nhà nhập khẩu và NH mở LC tu chỉnh LC ở thế bị động

• Người xin tu chỉnh chịu phí tu chỉnh

• NH mở LC chỉ đồng ý các điều khoản tu chỉnh nếu nhà NK đồng ý

e-NH thanh toán từ chối

• Từ chối bằng văn bản, trong đó chỉ rõ những bất hợp lệ của BCT

• Từ chối trong thời hạn hiệu lực của LC nhưng không quá 5 ngày kể từ ngày tiếp nhận BCT

6.Caùc loaïi thö tín duïng: (235)6.1 Thö tín duïng ñöôïc huûy

ngang-Revocable L/C 6.2 Thö tín duïng khoâng theå

huûy ngang-Irrevocable letter of creditNeáu L/C khoâng ghi laø huûy

ngang hayñöôïc huyû ngang thì noù laø

khoâng theåhuûy ngang (ñieàu 6 UCP 500-

ICC 1993).

6.3 Thö tín duïng khoâng huyû ngang coù xaùc nhaän (Confirmed L/C)- ñieàu 9 UCP 500

NH môû L/C

NH xaùc nhaän

NHthoâng baùo

NK XK

(1)Ñôn L/C

(2) L/C (3) L/Cxaùc nhaän

(4) L/C

6.4 Thö tín duïng tuaàn hoaøn (Revolving L/C)

• Kn: là loại thư tín dụng sau khi đã thanh toán hết hoặc hết hạn hiệu lực thì khôi phục giá trị và cứ như thế cho đến khi hết tổng trị giá HĐ

• Trường hợp áp dụng: hợp đồng có giá trị lớn và có đặc điểm giao hàng nhiều lần

Thư tín dụng tuần hoàn

• Có 2 loại LC tuần hoàn:

+ Tuần hoàn tích lũy

+Tuần hoàn không tích lũy

• Cách tuần hoàn:3 cách

+ Tự động

+ Không tự động

+ Bán tự động

6.5 Thö tín duïng ñoái öùng (Reciprocal L/C)

• Kn: Là loại thư tín dụng chỉ có giá trị khi một thư tín dụng khác đối ứng với nó được mở

• Trường hợp áp dụng: trao đổi hàng hóa 2 chiều hoặc gia công hàng hóa

6.5 Thö tín duïng giaùp löng (Back to Back L/C)

• Kn: là thư tín dụng được mở ra dựa trên một thư tín dụng đã mở trước đó

• Điều kiện: + Thư tín dụng gốc phải mở trước + Thư tín dụng gốc có giá trị lớn hơn

LC giáp lưng +NH thông báo LC gốc là NH mở LC

giáp lưng

Ngaøy 16 thaùng 2 / 2007 The Bell co., Ltd nhaän ñöôïc L/C coù noäi dung nhö sau:

• From : Bangkok Bank- Tokyo• To: HongKong Bank – Lon don• Form of Documentary credit: Irrevocable

confirmed• Documentary credit number LC: 5TF50104181• Date of issue: 14 -02-2007• Date and place of Expiry: 20 -04-2007 in

London.• Currency code, amount: GBP160,000• Beneficiary: The Bell Copany . 54 Woll Street -

London• Applicant: Conan Company- 75 Blue street -

Tokyo– Japan• Shipment period: latest 05- 04- 2007• Draft at: 60 days after shipment date