PISMO ŚWIĘTE - wrotanadziei.org · PISMO ŚWIĘTE NOWY TESTAMENT z księgami Psalmów i Przysłów Pilnie i wiernie przetłumaczone w 1632 roku z języka greckiego i hebrajskiego

PISMO WITE

NOWY TESTAMENTz ksigami

Psalmw i Przysw

Pilnie i wiernie przetumaczone w 1632 roku z jzyka greckiego i hebrajskiego na jzyk polski,

z uwspczenion gramatyk i sownictwem

Fundacja Wrota Nadziei

Toru 2013

FWN

Wydawca:

Fundacja Wrota Nadzieiul. Armii Ludowej 71b lok. 26

87-100 Toru

www.wrotanadziei.org

2013 Fundacja Wrota Nadziei

Wydawca wyraa zgod na kopiowanie i rozpowszechnianiecaoci lub czci publikacji, jednak bez czerpania z tego

korzyci finansowych i bez wprowadzania jakichkolwiek zmian. Powielanie do celw komercyjnych wymaga pisemnej zgody Fundacji.

ISBN: 978-83-928953-2-9

V

Wykaz skrtw ..........................................................VIPomoc w czasie potrzeby ....................................... VIIEwangelia Mateusza ..................................................9Ewangelia Marka .....................................................49Ewangelia ukasza ..................................................75Ewangelia Jana ......................................................118Dzieje Apostolskie..................................................151List do Rzymian ......................................................192I List do Koryntian .................................................210II List do Koryntian ...............................................227List do Galacjan .....................................................239List do Efezjan .......................................................245List do Filipian .......................................................251List do Kolosan .......................................................255I List do Tesaloniczan ............................................259II List do Tesaloniczan ..........................................263I List do Tymoteusza ..............................................265II List do Tymoteusza ............................................270List do Tytusa .........................................................274List do Filemona ....................................................276List do Hebrajczykw .............................................277List Jakuba .............................................................290I List Piotra ............................................................295II List Piotra ...........................................................300I List Jana ...............................................................303II List Jana .............................................................308III List Jana ............................................................309List Judy .................................................................310Objawienie Jana .....................................................312Ksiga Psalmw......................................................332Ksiga Przysw ......................................................413Mapy ........................................................................440

Spis treciStrona

VI

Ksiga Rodzaju .......................... RdzKsiga Wyjcia ........................... WjKsiga Kapaska ...................... KpKsiga Liczb .............................. LbKsiga Powtrzonego Prawa .... PwtKsiga Jozuego .......................... JozKsiga Sdziw .......................... SdzKsiga Rut ................................. RtI Ksiga Samuela....................... 1SmII Ksiga Samuela ..................... 2SmI Ksiga Krlewska ................... 1KrlII Ksiga Krlewska .................. 2KrlI Ksiga Kronik.......................... 1KrnII Ksiga Kronik ........................ 2KrnKsiga Ezdrasza ........................ EzdKsiga Nehemiasza ................... NeKsiga Estery ............................. EstKsiga Hioba .............................. HiKsiga Psalmw......................... PsKsiga Przysw ......................... PrzKsiga Kaznodziei ..................... KazPie nad Pieniami ................. PnpKsiga Izajasza .......................... IzKsiga Jeremiasza .................... JrLamentacje ................................ LmKsiga Ezechiela ....................... EzKsiga Daniela .......................... DnKsiga Ozeasza .......................... OzKsiga Joela............................... JlKsiga Amosa ............................ AmKsiga Abdiasza ........................ AbKsiga Jonasza .......................... JonKsiga Micheasza ...................... MiKsiga Nahuma ......................... NaKsiga Habakuka ....................... HaKsiga Sofoniasza...................... SoKsiga Aggeusza ........................ AgKsiga Zachariasza ................... ZaKsiga Malachiasza ................... Ml

Ewangelia Mateusza ........MtEwangelia Marka .............MkEwangelia ukasza ..........kEwangelia Jana ................JDzieje Apostolskie............DzList do Rzymian ................RzI List do Koryntian ...........1KorII List do Koryntian .........2KorList do Galacjan ...............GaList do Efezjan .................EfList do Filipian .................FlpList do Kolosan .................KolI List do Tesaloniczan ......1TesII List do Tesaloniczan ....2TesI List do Tymoteusza ........1TmII List do Tymoteusza ......2TmList do Tytusa ...................TtList do Filemona ..............FlmList do Hebrajczykw .......HbrList Jakuba .......................JkI List Piotra ......................1PII List Piotra .....................2PI List Jana .........................1JII List Jana .......................2JIII List Jana ......................3JList Judy ...........................JudObjawienie Jana ...............Obj

Wykaz skrtwStary Testament Nowy Testament

VII

Pomoc w czasie potrzeby

Droga zbawienia --------------------------------

Pocieszenie w smutku ------------------------

Pocieszenie w samotnoci ------------------

Ulga w cierpieniu -------------------------------

Mdro na czas podejmowania decyzji

Ochrona w niebezpieczestwie ----------

Odwaga w czasie lku -------------------------

Pokj podczas prb ----------------------------

Odpoczynek w czasie znuenia ------------

Wiara w czasie zwtpienia ------------------

Sia w saboci -----------------------------------

Zwycistwo nad pokusami ------------------

Rado w czasie przygnbienia -----------

Nadzieja w czasie rozpaczy -----------------

Rz 3,10-12; 3,23; 6,23; 5,8; 10,9-13.J 3,16; 3,36; 5,24; 6,37; 14,6.

Ps 30,5; 56,8; Kaz 7,2; Iz 51,11.Mt 5,4; 2Kor 1,3-5; 1Tes 4,13; 1P 5,7; Obj 21,4.

Ps 23; Ps 27,10; Iz 43,1-2.J 14,16; Hbr 13,5.

Hi 1,21; Ps 34,1; 56,8; Iz 43,1-2.Mt 5,11-12; Rz 8,18; 2Kor 4,17-18; Hbr 12,3-13.

Ps 37,4-5; Prz 3,5-7; 21,30; 23,4; 28,26.Mt 6,33; 26,39; Rz 14,12; 1Kor 10,31; Jk 1,5-6.

Ps 23,4; 27,1-3; 91,1; 121,1-8; Prz 21,31.Mt 8,26; Rz 8,35; 2Tes 3,1-2; 2Tm 4,18.

Joz 1,8; Ps 27,1; Iz 12,2; 43,1-2.Mt 8,26; 2Tm 1,7.

Ps 23; Iz 26,3-4.Mk 4,37-39; J 14,27; Flp 4,6-7; Jk 1,2-4; 1P 1,6-7.

Ps 23; Iz 48,17-18; Jer 6,16.Mt 11,28; J 6,37; 7,37.

Rdz 18,14; Iz 40,27-31.Rz 8,28-39; 10,17; Hbr 11,1-40.

Ne 8,10; Ps 27,13-14; 28,7-8.2Kor 4,16; 12,9; Hbr 4,16.

Ps 1; 101,3; 119,11; Prz 2,1-5; 16,6.Mt 4,3-10; 26,41; 1Kor 10,13; Hbr 4,14-16; 12,2-4.

Ne 8,10; Ps 31,7; Ps 34,1-2; Mi 7,8.Mt 5,11-12; Flp 4,4; Jk 1,2.

Pwt 4,29; Ps 61; Iz 55,6-7.Rz 8,35-37; 2Kor 1,8-10; 4,8-9; Hbr 12,1-2.

9

ROZDZIA 1

KSIGA rodua Jezusa Chrystusa, syna Dawidac, syna Abrahama.2 Abraham spodzi Izaakae, a Iza-

ak spodzi Jakuba, a Jakub spodzi Jud i jego braci.3 A Juda spodzi z Tamar Fare-

sa i Zar, a Fares spodzi Ezroma, a Ezrom spodzi Arama.4 A Aram spodzi Aminadaba,

a Aminadab spodzi Naasona, a Na-ason spodzi Salmona.5 A Salmon spodzi z Rachab

Boozag, a Booz spodzi z Rut Obe-da, a Obed spodzi Jessego.6 A Jesseh spodzi krla Dawida,

a krl Dawid spodzi Salomona z tej, ktra bya on Uriasza j.7 A Salomon spodzi Roboama,

a Roboam spodzi Abiasza, a Abiasz spodzi Az.8 A Aza spodzi Jozafata, a Joza-

fat spodzi Jorama, a Joram spo-dzi Ozjasza.9 A Ozjasz spodzi Joatama, a Jo-

atam spodzi Achaza, a Achaz spo-dzi Ezechiaszan.10 A Ezechiasz spodzi Manasse-

sa, a Manasses spodzi Amonap, a Amon spodzi Jozjasza.11 A Jozjasz spodzi Jechoniasza

i jego braci w czasie uprowadzenia do Babilonu.12 A po uprowadzeniu do Babilonu

Jechoniasz spodzi Salatiela, a Sa-latiel spodzi Zorobabela.13 A Zorobabel spodzi Abiuda,

a Abiud spodzi Eliakima, a Elia-kim spodzi Azora.14 A Azor spodzi Sadoka, a Sadok

spodzi Achima, a Achim spodzi Eliuda.

15 A Eliud spodzi Eleazara, a Ele-azar spodzi Matana, a Matan spo-dzi Jakuba.16 A Jakub spodzi Jzefab, ma

Marii, z ktrej narodzi sid Jezus, zwany Chrystusem.17 Tak wic wszystkich pokole od

Abrahama a do Dawida jest czter-nacie; a od Dawida a do upro-wadzenia do Babilonu pokole czternacie; a od uprowadzenia do Babilonu a do Chrystusa pokole czternacie.18 A z narodzeniemf Jezusa Chry-

stusa byo tak: Gdy Maria, jego mat-ka, zostaa zalubiona Jzefowi, za-nim si zeszli, okazao si, e jest brzemiennai z Ducha witego.19 Ale Jzef, jej m, bdc spra-

wiedliwym i nie chcc jej zniesa-wik, chcia j potajemnie oddalil.20 A gdy o tym rozmyla, oto anio

Panam ukaza mu si we nie i po-wiedzia: Jzefie, synu Dawida, nie bj si przyj Marii, twojej ony. To bowiem, co si w niej poczo, jest z Ducha witego.21 I urodzi syna, ktremu nadasz

imi Jezus. On bowiem zbawio swj lud od jego grzechw.22 A to wszystko si stao, aby si

wypenio, co powiedzia Pan przez prorokaq:23 Oto dziewica bdzie brzemien-

na i urodzi syna, ktremu nadadz imi Emmanuelr, co si tumaczy: Bg z nami.24 Wtedy Jzef, obudziwszy si ze

snu, uczynis tak, jak mu rozkaza anio Pana, i przyj swoj on.25 Ale nie obcowat z ni, dopki

nie urodzia swego pierworodnego syna, ktremu nada imi Jezusu.

Ewangelia wedug witego Mateusza

a k 3,23; Rdz 5,1; Ne 7,5.b k 1,27; 3,23.c J 7,42.d Mt 13,55; Mk 6,3.e Rdz 21,2-5; Rz 9,7.

f k 1,27-38; Iz 7,14.g Rt 4,21; 1Krn 2,11.h Rt 4,22; 1Sm 16,1.11; 1Krn 2,15; Iz 11,1; Dz 13,22.i Ga 4,4.j 2Sm 11,3.k Rdz 38,24; Kp 20,10; J 8,4.l Kp 19,20; Pwt 22,23-24; 24,1.m Sdz 13,3; k 1,11; 2,9.n 2Krl 16,20; 18,1.o Iz 12,2; 45,21.p 2Krn 33,20-21.q Iz 7,14.

r Iz 8,8; 9,6.

s Rdz 6,22; Wj 40,16; J 2,5.t Rdz 4,1.17.25; Lb 31,17-18.35.

u k 2,21.

10

ROZDZIA 2

AGDY Jezus urodzi si w Betle- jema w Judei za dni krla Hero-da, oto mdrcy ze Wschodu przybyli do Jerozolimy i pytali:2 Gdzie jest ten krl ydw, kt-

ry si urodzi? Widzielimy bowiem jego gwiazdb na Wschodzie i przy-jechalimy, aby odda mu pokonc.3 Gdy krl Herod to usysza, prze-

razi si, a z nim caa Jerozolima.4 Zebrawszy wic wszystkich na-

czelnych kapanwe i nauczycieli ludu, wypytywa ich, gdzie mia si urodzi Chrystus.5 A oni mu powiedzieli: W Betle-

jem w Judei; bo tak jest napisaneg przez proroka:6 A ty, Betlejem, ziemio Judy, wca-

le nie jeste najmniejsze wrd wadcw Judei, z ciebie bowiem wyjdzie wadcai, ktry bdzie rz-dzi moim ludem, Izraelem.7 Wtedy Herod wezwa potajemnie

mdrcw i dowiadywa si dokad-nie o czas ukazania si gwiazdyl.8 A posyajc ich do Betlejem, po-

wiedzia: Jedcie i wypytajcie si dokadnie o to dziecko, a gdy je znajdziecie, doniecie mi, abym i ja pojecha i odda mu pokon.9 Oni wic, wysuchawszy krla,

odeszli. A oto gwiazda, ktr widzie-li na Wschodzie, prowadzia ich, a przysza i zatrzymaa si nad miej-scem, gdzie byo dziecko.10 A gdy zobaczyli gwiazd, ogrom-

nie si ucieszyli.11 Kiedy weszli do domum, zoba-

czyli dziecko z Mari, jego matk, i upadszy, oddali mu pokonn, po-tem otworzyli swoje skarby i ofia-rowali mu daryp: zoto, kadzido i mirr.12 Lecz bdc ostrzeeni przez

Boga we nie, aby nie wracali do Heroda, powrcili do swojej ziemi inn drog.

13 A gdy oni odeszli, oto anio Pana ukaza si we nie Jzefowi i powie-dzia: Wsta, we dziecko oraz jego matk i uciekaj do Egiptu, i zosta tam, a ci powiem. Herod bowiem bdzie szuka dziecka, aby je zabi.14 Wsta wic, wzi w nocy dziec-

ko oraz jego matk i uciek do Egiptu.15 I przebywa tam a do mierci

Heroda, aby si wypenio, co powie-dziad Pan przez proroka: Z Egiptu wezwaem mego syna.16 Wwczas Herod, widzc, e zo-

sta oszukany przez mdrcw, bar-dzo si rozgniewa i kaza zabif wszystkie dzieci, ktre byy w Bet- lejem i caej okolicy, w wieku do dwch lat, stosownie do czasu, o ktrym si dokadnie dowiedzia od mdrcw.17 Wtedy wypenio si to, co zo-

stao powiedzianeh przez proroka Jeremiasza:18 Sycha gos w Rama j, lament,

pacz i wielkie zawodzenie. Rachelk opakuje swoje dzieci i nie daje si pocieszy, bo ju ich nie ma.19 A gdy Herod umar, oto anio

Pana ukaza si we nie Jzefowi w Egipcie;20 I powiedzia: Wsta, we dziec-

ko oraz jego matk i id do ziemi izraelskiej. Umarli bowiem ci, kt-rzy czyhali na ycie dziecka.21 Wsta wic, wzi dziecko oraz

jego matk i przyby do ziemi izra-elskiej.22 Lecz gdy usysza, e Archelaus

krluje w Judei w miejsce Hero-da, swego ojca, ba si tam i. Ale bdc napomniany przez Boga we nie, odszed w strony Galileio.23 A przyszedszy, mieszka w mie-

cie zwanym Nazaretq, aby si wy-penio to, co zostao powiedziane przez prorokw: Bdzie nazwany Nazarejczykiemr.

a Mi 5,2; k 2,11; J 7,42.

b Lb 24,17; Iz 60,3.c Mt 2,11; J 5,23; 9,38; Hbr 1,6.d Wj 4,22; Lb 24,8; Oz 11,1.e 2Krn 36,14.

f 2Krl 8,12; Oz 10,14; Obj 17,6.g Mi 5,2.

h Jr 31,15.i Rdz 49,10; 1Krn 5,2.j Jr 4,31; 9,21.k Rdz 35,16.l Lb 24,17.

m k 2,16.n Mt 2,2; 4,10; 14,33; Ps 95,6; J 5,23; Dz 10,25; Obj 19,10; 22,8.o k 2,39; J 7,41.p 1Sm 10,27; 1Krl 10,2; Iz 60,6.q J 18,5; 19,19; Dz 2,22.r Lb 6,13; Sdz 13,5; J 1,46.

Ew. Mateusza 2.Narodzenie Jezusa Ucieczka przed Herodem

11

ROZDZIA 3

W TYCH dniach przyszed Jan Chrzciciel, goszca na pustyni judzkiej:2 Pokutujcieb, bo przybliyo si

krlestwo niebieskiec.3 To bowiem jest ten, o ktrym po-

wiedziano przez proroka Izajaszad: Gos woajcego na pustyni: Przygo-tujciee drog Pana, prostujcie jego cieki.4 A w Jan mia ubranie z sierci

wielbdziej i pas skrzany wok bioder, a jego pokarmem bya sza-racza i mid leny. 5 Wtedy przychodzia do niego Je-

rozolima oraz caa Judea i caa oko-lica nad Jordanem.6 I byli przez niego chrzczeni w Jor-

danie, wyznajch swoje grzechy.7 A gdy zobaczy wielu spord fa-

ryzeuszyi i saduceuszy j przychodz-cych do chrztu, powiedzia im: Ple-mi mijowem, kt was ostrzeg, ebycie uciekali przed nadchodz-cym gniewemo?8 Wydajcie wic owoceq godne po-

kuty;9 A nie mylcie, e moecie sobie

mwi: Naszym ojcem jest Abra-hams. Mwi wam bowiem, e Bg moe i z tych kamieni wzbudzi dzieci Abrahamowi.10 Ju i siekiera do korzenia

drzew jest przyoona. Kade wic drzewo, ktre nie wydaje dobrego owocu, zostaje wycite i wrzucone w ogiev.11 Ja was chrzcz wodx ku poku-

cie; ten za, ktry idzie za mn, jest mocniejszy ode mnie; nie jestem godny nosi mu obuwia. On b-dzie was chrzci Duchem wi tymy i ogniema.12 Ma swoje wiejado w rku i wy-

czyci swoje klepisko, i zgromadzi swoj pszenic do spichlerza, a ple-wyb spali w ogniu nieugaszonymc.

13 Wtedy Jezus przyszed z Galilei nad Jordan do Jana, aby by przez niego ochrzczonym.14 Ale Jan powstrzymywa go, m-

wic: Ja potrzebuj by ochrzczo-nym przez ciebie, a ty przychodzisz do mnie?15 A Jezus mu odpowiedzia: Ustp

teraz, bo godzi si nam wypeni wszelk sprawiedliwo. Wtedy mu ustpi.16 A gdy Jezus zosta ochrzczony,

zaraz wyszed z wody, a oto otwo-rzyy mu si niebiosa i ujrza Ducha Boegof zstpujcego jak gobica i przychodzcego na niego.17 I rozleg si gos z nieba: To

jest mj umiowanyg Syn, w ktrym mam upodobanie.

ROZDZIA 4

W TEDY Jezus zosta zaprowa-dzonyk przez Ducha na pusty-ni, aby by kuszonyl przez diaba.2 A po czterdziestu dniach i czter-

dziestu nocach postun poczu gd.3 Wwczas przystpi do niego ku-

sicielp i powiedzia: Jeli jeste Sy-nem Boym, powiedz, aby te kamie-nie stay si chlebem.4 A on odpowiedzia: Jest napisa-

ner: Nie samym chlebem bdzie y czowiek, ale kadym sowemt po-chodzcym z ust Boych.5 Wtedy diabe wzi go do mia-

sta witegou i postawi na szczycie wityni.6 I powiedzia mu: Jeli jeste Sy-

nem Boym, rzu si w d, jest bo-wiem napisanew: Rozkae o tobie swoim anioom i bd ci nosi na rkach, aby nie uderzy swojej nogi o kamie.7 Jezus mu odpowiedzia: Jest te

napisanez: Nie bdziesz wystawia na prb Pana, swego Boga.8 Znowu wzi go diabe na bardzo

wysok gr i pokaza mu wszystkie krlestwa wiata oraz ich wspania-o.

a Iz 40,3.b Mt 21,29; Mk 1,15; k 16,30; 24,47; 1Krl 8,47; Ez 18,30; Dz 2,38; 3,19; 17,30; 26,20; 2Kor 7,10; 2Tm 2,25; Hbr 6,1; 2P 3,9; Obj 2,5.c Mt 5,19-20; 11,11; 13,24; 18,3; 23,13.d Iz 40,3.e Ml 3,1.f Iz 11,2; 42,1; 61,1. g Mt 17,5; 2P 1,17; Ps 2,7.h Kp 16,21; 26,40; Ps 32,5; Prz 28,13; Dn 9,4; Jk 5,16; 1J 1,9.i k 18,11.j Mk 12,18; Dz 23,6-9.k Mk 1,12; k 4,1.l J 14,30; Hbr 2,18; 4,15.m Mt 12,34; 23,33.n Wj 34,28; Pwt 9,9; 1Krl 19,8; k 4,2.o Rz 5,9; 1Tes 1,10; Obj 6,16.p Hi 1,6-12; 1Tes 3,5; Obj 12,10.q Ga 5,22; Ef 5,9.r Pwt 8,3; k 4,4.s J 8,33.39; Rz 9,7; Ga 4,22.t Prz 30,5.u Ne 11,1; Iz 48,2; 52,1.v Mt 7,19; Iz 5,3-7; Ez 15,2-7; J 15,6; Hbr 6,8.w Ps 91,11.x J 1,33; Dz 1,5; 11,16; 13,24.y 1Kor 12,13; Ga 3,27; Ef 1,13.z Pwt 6,16; Wj 17,2; Ps 78,41; Dz 5,9; 1Kor 10,9; Hbr 3,9.a Mt 7,19; 13,40; 18,8; Obj 20,10.b Ps 1,4; 35,5; Iz 5,24; Ml 4,1.c Iz 66,24; Jr 7,20; Mk 9,43.

Ew. Mateusza 3. 4.Goszenie Jana Chrzciciela Jezus kuszony przez szatana

12

9 I powiedzia do niego: Dam ci to wszystko, jeli upadniesz i oddasz mi pokon.10 Wtedy Jezus powiedzia mu:

Id preczb, szataniec! Jest bowiem napisaned: Panu, swemu Bogu, b-dziesz oddawa pokon i tylko jemu bdziesz suy.11 Wwczas diabe go opuci,

a oto anioowiee przystpili do nie-go i mu suyli.12 A gdy Jezus usysza, e Jan zo-

sta wtrcony do wizienia, wrci do Galilei.13 A opuciwszy Nazaret, przy-

szed i zamieszka w Kafarnaum, ktre ley nad morzem, w grani-cach Zabulona i Neftalego;14 Aby si wypenio, co zostao po-

wiedzianef przez proroka Izajasza:15 Ziemia Zabulona i ziemia Nefta-

lego, wzdu drogi nadmorskiej, za Jordanem, Galilea pogan.16 Lud, ktry siedzia w ciemno-

ci, ujrza wiato j wielk, a sie-dzcym w krainie i cieniu mierci wzesza wiato.17 Od tego czasu Jezus zacz gosi

i mwi: Pokutujcien, przybliyo si bowiem krlestwo niebieskieo.18 A gdy Jezus przechodzi nad

Morzem Galilejskim, zobaczy dwch bracir: Szymona, zwanego Piotrem, i Andrzeja, jego brata, kt-rzy zapuszczali sie w morze; byli bowiem rybakami.19 I powiedzia im: Chodcie za

mnt, a uczyni was rybakamiu ludzi.20 Oni natychmiast porzucili sieci

i poszli za nim.21 A gdy poszed stamtd dalej, zo-

baczy innych dwch braci, Jaku-ba, syna Zebedeusza, i Jana, jego brata, jak ze swoim ojcem Zebede-uszem naprawiali w odzi swoje sie-ci. I wezwa ich.22 A oni natychmiast opucili d

i swego ojca i poszli za nim.23 I obchodzi Jezus ca Galile,

nauczajcy w ich synagogach, go-

szc ewangeli krlestwa i uzdra-wiajca wszystkie choroby i wszel-kie dolegliwoci wrd ludzi.24 A wie o nim rozesza si po

caej Syrii. I przyprowadzano do niego wszystkich, ktrzy si le czu-li, ktrzy byli nkani rnymi cho-robami i cierpieniami, a take op-tanych, obkanych1 i sparaliowa-nych, a on ich uzdrawia.25 A szo za nim mnstwo ludzi

z Galilei i Dekapolu, Jerozolimy, Ju-dei i Zajordania.

ROZDZIA 5

AJezUs, widzc tumy, wszed na gr, a gdy usiad, podeszli do niego jego uczniowie.2 Wtedy otworzy ustag i naucza

ich:3 Bogosawienih ubodzy w duchui,

poniewa do nich naley krlestwo niebieskie.4 Bogosawieni, ktrzy si smuck,

poniewa oni bd pocieszeni.5 Bogosawieni cisil, poniewa oni

odziedziczm ziemi.6 Bogosawieni, ktrzy akn

i pragnp sprawiedliwoci, ponie-wa oni bd nasyceni.7 Bogosawieni miosierniq, po-

niewa oni dostpi miosierdzia.8 Bogosawieni czystego sercas,

poniewa oni zobacz Boga.9 Bogosawieni czynicy pokj,

poniewa oni bd nazwani synami Boymi.10 Bogosawieni, ktrzy cierpi

przeladowaniev z powodu sprawie-dliwoci, poniewa do nich naley krlestwo niebieskie.11 Bogosawieni jestecie, gdy

z mego powoduw bd wam zorze-czy, przeladowax was i mwi kamliwie wszystko, co ze, prze-ciwko wam.12 Radujcie si i weselcie, po-

niewa obfita jest wasza nagrodaz

a Mk 1,34; k 4,40. b Mt 16,23; Jk 4,7; 1P 5,8-9.c 1Krn 21,1; Hi 1,6; Za 3,1; Obj 12,10.d Pwt 6,13; 10,20; Joz 24,14.e Mt 26,53; Hbr 1,4-6.1 BG lunatykw epileptykwf Iz 9,1-2.g Ef 6,19.h Ps 1,1; 32,1; k 6,20; 11,28; Rz 4,6; Jk 1,12.i Ps 51,17; Prz 16,19.j Ps 107,10-14; Iz 42,6-7.k Ps 126,5; k 16,25; Obj 21,4.l Mt 11,29; Lb 12,3; So 2,3.m Ps 37,11; 37,22.29; Iz 60,21.n Mt 9,13; k 5,32; 24,47; Dz 20,21; 26,20; Hbr 6,1.o Mt 11,12; 13,11.p Ps 42,2; k 1,53; J 6,27.q 2Sm 22,26; Prz 11,17.r Mt 10,2; k 6,14; J 1,40.s Ps 51,10; Ez 36,26; Dz 15,9.t J 1,43; 12,26.u Mk 1,17; k 5,10.v k 6,22; J 15,20; 1P 3,14; 4,13-16.w Mt 10,22; k 21,17; Obj 2,3.x 1P 2,23.y Mt 13,54; Mk 1,21; k 4,15.z k 6,23; 1Kor 3,8.

Ew. Mateusza 4. 5.Jezus zaczyna gosi Kazanie na grze

13

w niebie; tak bowiem przeladowali prorokw, ktrzy byli przed wami.13 Wy jestecie sol ziemia; lecz je-

li sl zwietrzeje, czym j posol? Na nic si ju nie przyda, tylko na wy-rzucenie i podeptanie przez ludzi.14 Wy jestecie wiatocib wia-

ta. Nie moe si ukry miasto poo-one na grze.15 Nie zapala si wiecy i nie

stawia jej pod naczyniem, ale na wieczniku, i wieci wszystkim, kt-rzy s w domu.16 Tak niech wasza wiato wie-

ci przed ludmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili waszego Ojca, ktry jest w niebie.17 Nie sdcie, e przyszedem

znie Prawo albo Prorokw. Nie przyszedem znie, ale wypenie.18 Zaprawd bowiem powiadam

wam: Dopki niebo i ziemia nie przeminf, ani jedna jota, ani jed-na kreska nie przeminie z prawa, a wszystko si wypenig.19 Kto by wic zama jednoi z tych

najmniejszych przykaza i uczy-by tak ludzi, bdzie nazwany naj-mniejszym w krlestwie niebie-skim. A kto by je wypenia i uczy, ten bdzie nazwany wielkim w kr-lestwie niebieskim.20 Mwi wam bowiem: Jeli wa-

sza sprawiedliwok nie bdzie ob-fitsza ni uczonych w Pimie i fary-zeuszy, adnym sposobem nie wej-dziecie do krlestwa niebieskiego.21 Syszelicie, e powiedziano

przodkom: Nie bdziesz zabijal, a kto by zabi, podlega sdowi.22 Lecz ja wam mwi: Kady, kto

si gniewam na swego brata bez przyczyny, podlega sdowi, a kto powie swemu bratu: Raka, podlega Radzie, a kto powie: Gupcze, pod-lega karze ognia piekielnego.23 Jeli wic przyniesiesz swj dar

na otarz i tam przypomnisz sobie, e twj brat ma co przeciwko tobie;

24 Zostaw swj dar tam przed o-tarzem, id i najpierw pojednaj si ze swoim bratem, a potem przyjd i ofiaruj swj dar.25 Pogd si ze swoim przeciw-

nikiem szybko, dopki jeste z nim w drodze, aby przeciwnik nie wyda ci sdziemu, a sdzia stranikowi, i aby nie wtrcono ci do wizienia.26 Zaprawd powiadam ci: Nie

wyjdziesz stamtd, dopki nie od-dasz ostatniego grosza.27 Syszelicie, e powiedziano

przodkom: Nie bdziesz cudzooyc.28 Lecz ja wam mwi: Kady, kto

patrzy na kobiet, aby jej po-dad, ju popeni z ni cudzostwo w swoim sercu.29 Jeli wic twoje prawe oko jest

ci powodem upadku, wyup je i od-rzu od siebie. Poyteczniej bo-wiem jest dla ciebie, aby zgin jeden z twoich czonkw, ni eby cae twoje ciao byo wrzucone do ogniah piekielnego.30 A jeli twoja prawa rka jest ci

powodem upadku, odetnij j i od-rzu od siebie. Poyteczniej bo-wiem jest dla ciebie, aby zgin jeden z twoich czonkw, ni eby cae twoje ciao byo wrzucone do ognia piekielnego.31 Powiedziano te: Kto oddala

swoj on, niech jej da list j rozwo-dowy.32 Lecz ja wam mwi: Kto odda-

la swoj on poza przypadkiem nierzdu prowadzi j do cudzo-stwa, a kto eni si z oddalon, cu-dzooy.33 Syszelicie te, e powiedziano

przodkom: Nie bdziesz faszywie przysiga, ale dotrzymasz Panu swych przysig.34 Lecz ja wam mwi: Wcale nie

przysigajcie ani na niebo, gdy jest tronem Boga;35 Ani na ziemi, gdy jest podn-

kiem jego stp, ani na Jerozolim, gdy jest miastem wielkiego krla.

a Mk 9,50.

b Rz 2,19; Ef 5,8; 1Tes 5,5.

c Wj 20,14; Kp 20,10; Pwt 22,22.d Wj 20,17; 2Sm 11,2; Hi 31,1; Prz 6,25; 2P 2,14; 1J 2,16.e Rz 10,4.f Obj 20,11.g Mt 24,35; k 21,33; Ps 119,89; Iz 40,8; 1P 1,25.h Mt 18,8; Mk 9,43-46.i Ga 3,10; Jk 2,10.

j Mt 19,3; Mk 10,2; Pwt 24,1; Jr 3,1.k Mt 23,2-5; Mt 23,23-28; Rz 10,2-4; Flp 3,9.l Wj 20,13; Rdz 9,5-6.

m Ef 4,26.

Ew. Mateusza 5.wiato wiata Prawdziwa sprawiedliwo

14

36 Ani na swoj gow nie bdziesz przysiga, gdy nie moesz jednego wosa uczyni biaym albo czarnym.37 Ale wasza mowa niech bdzie:

Tak tak, nie nied. A co jest po-nadto, pochodzi od zego.38 Syszelicie, e powiedziano:

Oko za okoe i zb za zb.39 Lecz ja wam mwi: Nie sprze-

ciwiajcie si zemuf, ale jeli kto uderzy ci w prawy policzek, nad-staw mu i drugi.40 Temu, kto chce si z tob proce-

sowag i wzi twoj szat, zostaw i paszcz.41 A jeli kto ci przymusza, e-

by szed z nim jedn mil, id z nim i dwie.42 Temu, kto ci prosi, daj, a od

tego, kto chce od ciebie poyczy, nie odwracaj si.43 Syszelicie, e powiedziano:

Bdziesz miowa swego bliniego j, a swego nieprzyjaciela bdziesz nienawidzik.44 Lecz ja wam mwi: Miujcie

waszych nieprzyjaci, bogosawcie tym, ktrzy was przeklinaj, dobrze czycie tym, ktrzy was nienawidz i mdlcie si za tych, ktrzy wam wyrzdzaj zo i przeladuj was;45 Abycie byli synami wasze-

go Ojca, ktry jest w niebie. On bowiem sprawia, e jego soce wschodzi nad zymi i nad dobrymi i deszcz zsya na sprawiedliwych i niesprawiedliwych.46 Jeli bowiem miujecie tych, kt-

rzy was miuj, jak macie nagro-d? Czy i celnicy tego nie czyni?47 A jeli tylko waszych braci po-

zdrawiacie, c szczeglnego czyni-cie? Czy i celnicy tak nie czyni?48 Bdcie wic doskonalip, tak

jak doskonay jest wasz Ojciec, kt-ry jest w niebie.

ROZDZIA 6

PILNUJCIEt si, abycie waszejjamuny nie dawali przed lud-

mi po to, aby was widzielia, inaczej nie bdziecie mieli nagrodyb u wa-szego Ojca, ktry jest w niebie.2 Dlatego, gdy dajeszc jamun,

nie trb przed sob, jak to robi ob-udnicy w synagogach i na ulicach, aby ich ludzie chwalili. Zaprawd powiadam wam: Odbieraj swoj nagrod.3 Ale ty, gdy dajesz jamun,

niech nie wie twoja lewa rka, co czyni prawa;4 Aby twoja jamuna pozostaa

w ukryciu, a twj Ojciec, ktry wi-dzih w ukryciu, oddai ci jawnie.5 A gdy si modlisz, nie bd jak

obudnicy. Oni bowiem chtnie mo-dl si, stojc w synagogach i na ro-gach ulic, aby ludzie ich widzieli. Zaprawd powiadam wam: Odbie-raj swoj nagrod.6 Ale ty, gdy si modlisz, wejd

do swego pokoju, zamknij drzwi i mdl si do twego Ojca, ktry jest w ukryciu, a twj Ojciec, ktry widzi w ukryciu, odda ci jawnie.7 A modlc si, nie bdcie wielo-

mwnil jak poganie; oni bowiem s-dz, e ze wzgldu na swoj wielo-mwno bd wysuchani.8 Nie bdcie do nich podobni,

gdy wasz Ojciec wie, czego potrze-bujecie, zanim go poprosicie.9 Wy wic takm si mdlcie: Ojcze

nasz, ktry jeste w niebie, niech bdzie uwicone twoje imin.10 Niech przyjdzie twoje krle-

stwoo, niech si dzieje twoja wola na ziemi, tak jak w niebie.11 Daj nam dzisiaj naszego po-

wszedniego chleba.12 I przebacz nam nasze winyq, jak

i myr przebaczamy tym, ktrzy prze-ciw nam zawinili.13 I nie wystawiaj nas na pokuss,

ale wybaw nas od zego; twoje bo-wiem jest krlestwo, moc i chwaa na wieki. Amen.

a Mt 23,5; k 16,15; J 12,43.b Mt 16,27; 1Kor 9,17; Hbr 11,26; 2J 1,8.c Dz 9,36; 10,2.4.d Jk 5,12.e Wj 21,22-27; Kp 24,19-20.f Kp 19,18; Prz 20,22; Rz 12,17-19; 1Tes 5,15; 1P 3,9.g 1Kor 6,7.h Ps 44,21; Obj 2,23.i Mt 10,42; k 14,14; 1Kor 4,5.

j Kp 19,18; Mt 22,39-40.k Pwt 23,6-7; Ps 139,21.l Mt 26,44; 1Krl 18,26; Dz 19,34.m k 11,1; J 16,23; Jud 1,20.n Ps 111,9.o Dn 2,44; 7,27; Kol 1,13; Obj 11,15.p Rdz 17,1; Pwt 18,13; Hi 1,1; Ps 37,37; Flp 3,12; Kol 1,28.q Ps 130,4; Dz 13,38; 1J 1,9.r Mt 6,14; 18,21-27; k 17,4; Ef 4,32; Jk 5,16.s Mt 26,41; Rdz 22,1; 1Kor 10,13; 2P 2,9; Obj 2,10; 3,10.t k 12,1.

Ew. Mateusza 5. 6.Prawdziwa mio O modlitwie

15

14 Bo jeli przebaczycie ludziom ich przewinienia i wam przebaczy wasz Ojciec niebieski.15 Lecz jeli nie przebaczycie lu-

dziom ich przewinie, to i wasz Oj-ciec nie przebaczy wam waszych przewinie.16 A gdy pociciea, nie miejcie twa-

rzy smutnej jak obudnicy; szpec bowiem swoje twarze, aby ludzie wi-dzieli, e poszcz. Zaprawd powia-dam wam: Odbieraj swoj nagrod.17 Ale ty, gdy pocisz, nama so-

bie gow i umyj twarz;18 Aby nie ludzie widzieli, e po-

cisz, lecz twj Ojciec, ktry jest w ukryciu; a twj Ojciec, ktry wi-dzi w ukryciu, odda ci jawnie.19 Nie gromadcie sobie skarbwc

na ziemi, gdzie ml i rdza niszcz i gdzie zodzieje wamuj si i krad-n;20 Ale gromadcie sobie skarby

w niebie, gdzie ani ml, ani rdza nie niszcz i gdzie zodzieje nie wamu-j si i nie kradn.21 Gdzie bowiem jest wasz skarb,

tam bdzie i wasze serce.22 wiatem ciaa jest oko. Jeli

wic twoje oko jest szczere, cae twoje ciao bdzie pene wiata.23 Jeli za twoje oko jest ze, cae

twoje ciao bdzie pene ciemnoci. Jeli wic wiato, ktre jest w to-bie, jest ciemnoci, sama ciem-no jaka bdzie?24 Nikt nie moe dwom panom su-

yh, gdy albo jednego bdzie nie-nawidzi, a drugiego bdzie mio-wa, albo jednego bdzie si trzy-ma, a drugim pogardzi. Nie moe-cie suy Bogu i mamonie.25 Dlatego mwi wam: Nie troszcz-

ciek si o wasze ycie, co bdziecie je albo co bdziecie pi, ani o wa-sze ciao, w co bdziecie si ubiera. Czy ycie nie jest czym wicej ni pokarm, a ciao ni ubranie?26 Spjrzcie na ptaki nieba, e nie

siej ani nie n, ani nie zbieraj

do spichlerzy, a jednak wasz Ojciec niebieski ywi je. Czy wy nie jeste-cie o wiele cenniejsi ni one?27 I kt z was, martwic si, moe

doda do swego wzrostu jeden okie?28 A o ubranie dlaczego si trosz-

czycie? Przypatrzcie si liliom po-lnym, jak rosn; nie pracuj ani nie przd.29 A mwi wam, e nawet Salo-

mon w caej swojej chwale nie by tak ubrany, jak jedna z nich.30 Jeli wic traw poln, ktra dzi

jest, a jutro zostanie wrzucona do pieca, Bg tak ubiera, czy nie tym bardziej was, ludzie maej wiary?31 Nie troszczcieb si wic, mwic:

C bdziemy je? albo: Co bdzie-my pi? albo: W co si ubierzemy?32 Bo o to wszystko poganie zabie-

gaj. Wie bowiem wasz Ojciecd nie-bieski, e tego wszystkiego potrze-bujecie.33 Ale szukajcie najpierwe krle-

stwa Boego i jego sprawiedliwoci, a to wszystkof bdzie wam dodane.34 Dlatego nie troszczcie si

o dzie jutrzejszy, gdy dzie ju-trzejszy sam si zatroszczy o swo-je potrzeby. Dosy ma dzie swego utrapienia.

ROZDZIA 7

NIE sdcieg, abycie nie byli sdzeni.2 Jakim bowiem sdem sdzicie,

takimi bdziecie sdzeni, i jak mia-r mierzycie, tak bdzie wam od-mierzone.3 A czemu widzisz dbo j w oku

swego brata, a na belk, ktra jest w twoim oku, nie zwracasz uwagi?4 Albo jak moesz mwi swemu

bratu: Pozwl, e wyjm dbo z twego oka, gdy belka jest w two-im oku?5 Obudniku, wyjmij najpierwl bel-

k ze swego oka, a wtedy przejrzysz, aby wyj dbo z oka twego brata.

a Mt 9,14; Ps 35,13; 69,10; Dn 9,3; k 2,37; Dz 13,3.

b Mt 4,4; Ps 37,3; 78,18-19.c Prz 23,4-5; k 12,21; 1Tm 6,8-10.17.d Ps 103,13; k 11,11; 12,30.

e 1Krl 3,11; J 6,27.f Ps 34,10; 1Tm 4,8.

g k 6,37; Rz 2,1; 14,1-14; 1Kor 4,3-5.h Mt 4,10; Joz 24,15; 1Krl 18,21.i Ps 18,25; Jk 2,13.j k 6,41.

k Mt 10,19; Flp 4,6.

l 2Krn 28,10; J 8,7.

Ew. Mateusza 6. 7.Nie troszczcie si szukajcie krlestwa Boego

16

6 Nie dawajcie psoma tego, co wite, i nie rzucajcie swoich pe-reb przed winie, by ich nie pode-ptay swymi nogami i odwrciwszy si, nie rozszarpay was.7 Prociee, a bdzie wam dane,

szukajcief, a znajdziecie, pukajcie, a bdzie wam otworzone.8 Kady bowiem, kto prosi, otrzy-

muje, kto szuka, znajduje, a temu, kto puka, bdzie otworzone.9 I czy jest wrd was czowiek,

ktry da synowi kamie, gdy ten prosi o chleb?10 A gdy prosi o ryb, czy da mu

wa?11 Jeli wic wy, bdc zymi j,

umiecie dawa dobre dary waszym dzieciom, o ile bardziej wasz Oj-ciec, ktry jest w niebie, dal dobre rzeczy tym, ktrzy go prosz.12 Wszystko wic, co chcecie, aby

wam ludzie czynili, i wy im czycie. To bowiem jest Prawom i Prorocy.13 Wchodcie przez ciasnn bra-

m. Szeroka bowiem jest brama i przestronna droga, ktra prowadzi na zatracenieo, a wielu jest takich, ktrzy przez ni wchodz.14 Ciasna bowiem jest brama i w-

ska droga, ktra prowadzi do ycia, a maoq jest takich, ktrzy j znaj-duj.15 Strzecies si faszywycht pro-

rokw, ktrzy przychodz do was w owczej skrze, ale wewntrz s drapienymi wilkamiu.16 Po ich owocach poznacie ich.

Czy zbieraj winogrona z cierni albo z ostu figi?17 Tak kade dobre drzewow wyda-

je dobre owoce, ale ze drzewo wy-daje ze owoce.18 Nie moey dobre drzewo wyda-

wa zych owocw ani ze drzewo wydawa dobrych owocw.19 Kade drzewo, ktre nie wyda-

jez dobrego owocu, zostaje wycite i wrzucone w ogie.

20 Tak wic po ich owocach pozna-cie ich.21 Nie kady, kto mi mwic: Panie,

Panie, wejdzie do krlestwa niebie-skiego, lecz ten, kto wypenia wold mojego Ojca, ktry jest w niebie.22 Wielu powie mi tego dnia: Pa-

nie, Panie, czy nie prorokowalimy w twoim imieniu i w twoim imie-niu nie wypdzalimy demonw, i w twoim imieniu nie czynilimy wielu cudw?23 A wtedy im owiadcz: Nigdy was

nieg znaem. Odstpcieh ode mnie wy, ktrzy czynicie nieprawo.24 Kadego wic, kto suchai tych

moich sw i wypenia je, przyrw-nam do czowieka mdrego, ktry zbudowa swj dom na skalek.25 I spad deszcz, przysza powd,

zerway si wichry i uderzyy w ten dom, ale si nie zawali, bo by zao-ony na skale.26 A kady, kto sucha tych mo-

ich sw, a nie wypenia ich, bdzie przyrwnany do czowieka gupiego, ktry zbudowa swj dom na piasku.27 I spad deszcz, przysza powd,

zerway si wichry i uderzyyp w ten dom, i zawali si, a jego upadek by wielki.28 A gdy Jezus dokoczy tych sw,

ludzie zdumiewalir si jego nauk.29 Uczy ich bowiem jak ten, ktry

ma moc, a nie jak uczeni w Pimie.

ROZDZIA 8

AGDY zszed z gry, poszo za nim mnstwo ludzi.2 A oto trdowatyv podszed i od-

da mu pokonx, mwic: Panie, je-li chcesz, moesz mnie oczyci.3 Jezus wycign rk i dotkn

go, mwic: Chc, bd oczyszczo-ny. I natychmiast zosta oczyszczo-ny z trdu.4 Wtedy Jezus powiedzia do nie-

go: Uwaaj, aby nikomu nie mwi, ale id, poka si kapanowia i ofia-

a Mt 15,26; Flp 3,2; 2P 2,1.22.b Mt 13,46.c Mt 25,11; k 6,46; Ez 33,31.d Mt 12,50; 21,31; J 6,40; Ef 6,6.e Mt 21,22; 1Krl 3,5; Jr 33,3; k 11,9; J 14,13; Jk 1,5.f Mt 6,33; Prz 8,17; Iz 55,6; Hbr 11,6.g Mt 25,12; J 10,14.27; 2 Tm 2,19.h Mt 25,41; k 13,27.i Jk 1,22-25.j Rdz 6,5; 8,21. k 1Kor 3,10-11.l k 11,11; Ps 84,11; 103,13. m k 6,31; Kp 19,18; Ga 5,14.n k 13,24; Mk 10,23; J 10,9; 14,6.o Mt 25,41.46; 2Tes 1,9; Obj 20,15.p Ez 13,11.q Mt 22,14; Rz 9,27; 1P 3,20.r Mt 13,54; k 4,32; J 7,46.s Mt 16,6; k 12,15; Flp 3,2; Kol 2,8.t Mt 24,4.11.24; Pwt 13,1-5; 2P 2,1; 1J 4,1.u Iz 56,10-11; Dz 20,29.v Kp 13,44-46; Lb 5,2.w Ps 1,3.x Mt 2,11; 4,9-10; 14,33; 28,9; J 9,38; Obj 19,10; 22,8-9.y 1J 3,9.z Mt 3,10; J 15,2-6; Hbr 6,8.a Kp 13,2; 14,2; k 17,14.

Ew. Mateusza 7. 8.Droga, ktra prowadzi do ycia Dom na skale

17

ruj dar, ktry nakazaa Mojesz, na wiadectwo dla nich.5 A gdy Jezus wszed do Kafarnaum,

przyszed do niego setnik i prosi go:6 Panie, mj suga ley w domu

sparaliowanyb i bardzo cierpi.7 I powiedzia mu Jezus: Przyjd

i uzdrowi go.8 Lecz setnik odpowiedzia: Panie,

nie jestem godny, aby wszed pod mj dach, ale powiedz tylko sowoe, a mj suga bdzie uzdrowiony.9 Bo i ja jestem czowiekiem pod-

legym wadzy i mam pod sob o-nierzy. Mwi jednemu: Id, a idzie; a drugiemu: Chod tu, a przychodzi; a memu sudze: Zrb to, a robi.10 A gdy Jezus to usysza, zdziwi

si i powiedzia do tych, ktrzy szli za nim: Zaprawd powiadam wam: Nawet w Izraelu nie znalazem tak wielkieji wiary.11 A mwi wam: Wielu przyjdzie ze

wschodu i z zachodu i zasid za sto-em z Abrahamem, Izaakiem i Jaku-bem w krlestwiek niebieskim.12 Lecz synowie krlestwa bd

wyrzucenim do ciemnocin zewntrz-nych. Tam bdzie pacz i zgrzytanieo zbw.13 I powiedzia Jezus setnikowi:

Id, a jakp uwierzye, tak niech ci si stanie. I o tej godzinie jego su-ga zosta uzdrowiony.14 A gdy Jezus przyszed do domu

Piotrar, zobaczy jego teciows, ktra leaa w gorczce.15 Dotkn wic jej rki i opucia

j gorczka. Ona za wstaa i usu-giwaat im.16 Kiedy nasta wieczr, przypro-

wadzono do niego wielu opta-nych. A on wypdzi duchy sowem i uzdrowi wszystkich chorych;17 Aby si wypenio, co zostao po-

wiedzianev przez proroka Izajasza: On nasze saboci wzi na siebie i nosi nasze choroby.

18 A Jezus, widzc wok siebie mnstwo ludzi, kaza przeprawi si na drugi brzeg.19 Wtedy podszed pewien uczony

w Pimie i powiedzia do niego: Mi-strzu, pjd za tob, dokdkolwiek pjdziesz.20 I powiedzia mu Jezus: Lisy

maj nory, a ptakic niebieskie gniazda, ale Syn Czowieczy nie mad gdzie pooy gowy.21 A inny spord jego uczniw po-

wiedzia do niego: Panie, pozwl mi najpierwf pj i pogrzeba mego ojca.22 Ale Jezus mu odpowiedzia:

Pjdg za mn, a umarlih niech grzebi swoich umarych.23 Gdy wsiad do odzi, weszli za

nim i jego uczniowie.24 A oto zerwaa si na morzu

wielka burza, tak e fale zaleway d. On za spa.25 A jego uczniowie, podszedszy,

obudzili j go, mwic: Panie, ratuj nas! Giniemy!26 I powiedzia do nich: Czemu si

boicie, ludzie maejl wiary? Potem wsta, zgromi wichry i morze i na-staa wielka cisza.27 A ludzie dziwili si i mwili:

C to za czowiek, e nawet wichry i morze s mu posuszne?28 Kiedy przeprawi si na drug

stron do krainy Gerazeczykwq, zabiegli mu drog dwaj optani, ktrzy wyszli z grobowcw, tak bar-dzo groni, e nikt nie mg prze-chodzi t drog.29 I zaczli krzycze: C my mamy

z tob, Jezusie, Synu Boy? Przysze-de tu przed czasem drczyu nas?30 Z dala od nich paso si wielkie

stado wi.31 Demony wic prosiy go: Jeli

nas wypdzasz, pozwl nam wej w to stado wi.32 I powiedzia im: Idcie. A one,

wyszedszy, weszy w to stado wi. Naraz cae stado ruszyo pdem po

a Pwt 24,8.

b Mt 4,24; 9,2; Mk 2,3; Dz 8,7; 9,33.c Ps 84,3.d k 2,7; 2Kor 8,9.e Lb 20,8; Ps 33,9.

f k 9,59; Mt 19,29; Kp 21,11; Lb 6,6.g J 1,43.h k 15,32; Ef 2,1; Kol 2,13; 1Tm 5,6.i Mt 15,28; k 7,9.j Ps 44,23; Iz 51,9.k k 13,29.l Mt 6,30; 14,31; 16,8; Mk 4,40.m Mt 3,9; 7,23; 21,43; J 6,37.n 2P 2,4; Jud 1,13.o Mt 13,42; 22,13; 24,51.p Mt 9,22.29; 15,28.q Mk 5,1; k 8,26; Rdz 10,16.r Mk 1,30; k 4,38.s 1Kor 9,5; 1Tm 3,2; 4,3; Hbr 13,4.t k 8,3.u k 16,23; Obj 14,10; 20,10.

v Iz 53,4; 1P 2,24.

Ew. Mateusza 8.Jezus uzdrawia sug setnika Jezus ucisza burz

18

urwisku do morza i zgino w wo-dach.33 A pasterze uciekli i poszedszy

do miasta, opowiedzieli wszystko, take to, co si stao z optanymi.34 Wwczas cae miasto wyszo Je-

zusowi na spotkanie, a ujrzawszy go, prosili, aby odszed f z ich granic.

ROZDZIA 9

W TEDY wsiad do odzi, przeprawi si na drugi brzeg i przyby do swegog miasta.2 A oto przynielih mu sparalio-

wanego, lecego na posaniu. Je-zus, widzc ich wiar j, powiedzia do sparaliowanego: Ufaj, synu! Twoje grzechy s ci przebaczonel.3 A niektrzy z uczonych w Pimie

pomyleli sobie: On blunim.4 Lecz Jezus, znajc ich myli, po-

wiedzia: Dlaczego mylicie ze rze-czy w swoich sercach?5 C bowiem jest atwiej powie-

dzie: Przebaczone s twoje grze-chy, czy powiedzie: Wsta i chod?6 Ale abycie wiedzieli, e Syn

Czowieczy ma na ziemi moc prze-baczan grzechy wtedy powiedzia do sparaliowanego: Wsta, we swoje posanie i id do domu.7 A on wsta i poszed do swego

domu.8 Kiedy tumy to ujrzay, dziwiy

sir i chwaliy Boga, ktry da lu-dziom tak moc.9 A odchodzc stamtd, Jezus zo-

baczy czowieka zwanego Mate-uszemv, siedzcego w punkcie cel-nym. I powiedzia do niego: Pjdw za mn. A on wsta i poszed za nim.10 Gdy Jezus siedzia za stoem

w jego domu, przyszo wielu celni-kw i grzesznikwy i usiedli z Jezu-sem oraz jego uczniami.11 Widzc to, faryzeusze zapytali

jego uczniw: Dlaczegoz wasz na-uczyciel je z celnikami i grzeszni-kami?

12 A gdy Jezus to usysza, powie-dzia im: Nie zdrowia, lecz chorzy potrzebuj lekarza.13 Idcieb wic i nauczcie si, co

to znaczy: Miosierdzia chcc, a nie ofiary. Bo nie przyszedem wzywad do pokutye sprawiedliwych, ale grzesznikw.14 Wtedy przyszli do niego ucznio-

wie Jana i zapytali: Dlaczego my i faryzeusze czsto pocimy, a twoi uczniowie nie poszcz?15 I powiedzia im Jezus: Czy przy-

jaciele oblubieca1 mog si smu-ci, dopki jesti z nimi oblubieniec? Ale przyjd dni, gdy oblubieniec zostanie od nich zabrany, i wtedy bd pocik.16 Nikt nie przyszywa aty z no-

wego sukna do starej szaty, bo taka ata ciga nieco szat i rozdarcie staje si gorsze.17 Ani nie wlewa si modego wina

do starych bukakw, bo inaczej bu-kaki pkaj, a wino wycieka i bu-kaki si psuj. Ale mode wino wle-wa si do nowych bukakw, a wte-dy zachowuje si jedno i drugie.18 Gdy to do nich mwi, pewien

przeoony synagogio przyszed, od-da mu pokonp i powiedzia: Moja crka dopiero co umara, ale przyjdqi po na ni rk, a oyje.19 Wtedy Jezus wsta i wraz ze

swoimi uczniami poszed za nim.20 I oto kobietas, ktra od dwunastu

lat cierpiaa na krwotokt, podesza z tyu i dotknau brzegu jego szaty.21 Mwia bowiem sobie: Jeli tylko

dotkn jego szaty, bd uzdrowiona.22 Ale Jezus odwrci si i ujrzaw-

szy j, powiedzia: Ufaj, crko! Two-ja wiarax ci uzdrowia. I od tej chwili kobieta bya zdrowa.23 A gdy Jezus przyszed do domu

przeoonego i zobaczy flecistw i ludzi czynicych zgiek;24 Powiedzia im: Odejdcie, bo

dziewczynka nie umara, tylko pia. I namiewali si z niego.

a Ps 41,4; Oz 14,4; k 18,11; Obj 3,17.b Mt 12,3-7.c Prz 21,3; Oz 6,6.d Mt 18,11; Mk 2,17; k 5,32; 15,10; 1Tm 1,15.e Mt 3,2; 4,17; k 24,47; Dz 3,19; 17,30; 2Tm 2,25.f Hi 21,14; 22,17; Dz 16,39.g Mt 4,13; Mk 5,21.1 BG synowie onicy maeskiejh Mk 2,3; k 5,18.i Mk 2,19; J 3,29; Obj 19,9.j Mt 8,10; Dz 14,9; Jk 2,18.k Dz 13,2; 14,23; 1Kor 7,5; 2Kor 11,27.l Ps 32,2; Dz 13,38; Rz 4,7; Kol 1,14.m Kp 24,16.n Iz 43,25; Mi 7,18; Mt 6,12; Kol 3,13.o Mk 5,22; k 8,41.p Mt 8,2; 14,33; 15,25; 28,17; Dz 10,25-26.q 2Krl 5,11.r Mt 15,31; Mk 7,37; k 5,26; 7,16.s Mk 5,25.t Kp 15,25.u Mt 14,36.v Mk 2,14; k 5,27.w Mt 4,19.x Mk 10,52; k 7,50; Hbr 4,2.y Mt 5,46; 11,19.z Iz 65,5; k 5,30; 1Kor 5,9-11.a J 11,11-13.

Ew. Mateusza 8. 9.Jezus uzdrawia sparaliowanego zbawienie dla grzesznikw

19

25 Ale gdy wygnano tych ludzi, wszed, uj j za rk i dziewczyn-ka wstaa.26 I wie o tym rozesza si po ca-

ej tamtejszej ziemi.27 A gdy Jezus odchodzi stamtd,

szli za nim dwaj lepi i woali: Synua Dawida, zmiuj si nad nami!28 Gdy za wszed do domu, przy-

szli do niego lepi. I zapyta ich Je-zus: Wierzyciec, e mog to uczy-ni? Odpowiedzieli mu: Tak, Panie.29 Wtedy dotkn ich oczu i powie-

dzia: Wedug waszej wiary niech si wam stanie.30 I otworzyyf si ich oczy, a Jezus

przykaza im surowo: Uwaajcie, aby nikth si o tym nie dowiedzia.31 Lecz oni, wyszedszy, rozsawili

go po caej tamtejszej ziemi.32 A gdy wychodzili, przyprowa-

dzono do niego niemowk optane-go przez demona.33 Kiedy demon zosta wypdzony,

niemy przemwi. A tumy dziwiy si i mwiy: Nigdy czego takiego nie widziano w Izraelu.34 Lecz faryzeusze mwili: Przez

wadc demonwm wypdza demony.35 I obchodzi Jezus wszystkie mia-

sta i wioski, nauczajc w ich syna-gogach i goszc ewangelin krle-stwa, uzdrawiajc wszystkie choro-by i wszelkie saboci wrd ludzi.36 A widzc tumy ludzi, uali si

nad nimi, bo byli utrudzeni i roz-proszeni jak owceo niemajce pa-sterza.37 Wtedy powiedzia do swoich

uczniw: niwop wprawdzie wiel-kie, ale robotnikwr mao.38 Procie wic Pana niwa, aby

wysa robotnikw na swoje niwo.

ROZDZIA 10

A PRZYWOAWSZY swoich dwunastuv uczniw, da im mocx nad duchami nieczystymi, aby je wypdzali i aby uzdrawiali

wszystkie choroby i wszelkie sabo-ci.2 A takie s imiona dwunastu apo-

stow: pierwszy Szymon, zwany Piotrem, i jego brat Andrzej, Jakub, syn Zebedeusza, i Jan, jego brat;3 Filip i Bartomiej, Tomasz i cel-

nik Mateusz, Jakub, syn Alfeusza, i Lebeusz, nazwany Tadeuszem;4 Szymon Kananejczyk i Judaszb

Iskariota, ten, ktry go zdradzi.5 Tych dwunastu posa Jezus i na-

kaza im: Nie wchodcied na drog pogan i nie wstpujcie do adnego miasta Samarytane.6 Idcie raczej do owiec zaginio-

nych z domu Izraelag.7 A idc, gociei: Przybliyo si

krlestwo niebieskie.8 Uzdrawiajcie chorych j, oczysz-

czajcie trdowatych, wskrzeszajcie umarych, wypdzajcie demony. Dar-mo otrzymalicie, darmo dawajcie.9 Nie bierzciel ze sob do trzosa

zota ani srebra, ani miedzi;10 Ani torby na drog, ani dwch

ubra, ani obuwia, ani laski. Godny jest bowiem pracownik swego wyy-wienia.11 A gdy wejdziecie do jakiego

miasta albo wioski, dowiedzcie si, kto w nim jest godny i tam miesz-kajcie, dopki nie odejdziecie.12 A wchodzc do domu, pozdrw-

cie go.13 Jeli ten dom jest tego godny,

niech zstpi na niego wasz pokj, a jeli nie jest godny, niech wasz pokj powrci do was.14 A jeli kto was nie przyjmieq

i nie usucha waszych sw, wy-chodzc z tego domu albo miasta, strznijcies py z waszych ng.15 Zaprawd powiadam wam: Lejt

bdzie ziemi sodomskiej i gomor-skiej w dzie sduu ni temu mia-stu.16 Oto ja was posyam jak owcew

midzy wilki. Bdcie wic roztrop-ni jak wey i niewinniz jak gobice.

a Mt 15,22; 20,30; 22,42-45.b J 6,70-71; Dz 1,25.c Mk 9,23.d Mt 4,15; J 7,35.e 2Krl 17,24.f Ps 146,8; Iz 42,7.g Mt 15,24; Dz 13,46; 18,6; Rz 11,11.h Mt 8,4; 12,16; 17,9.i Mt 4,17; Iz 61,1; Mk 6,12; Dz 4,2.j Mk 16,17-20; 2Kor 12,12.k Mt 12,22; Mk 9,17; k 11,14.l Mk 6,8; k 9,3; 1Kor 9,7-27.m Mk 3,22; k 11,15.n Mk 1,1.14; Dz 20,24; Rz 1,1.9.16; 10,15; Ga 1,7; 2,7.o Lb 27,17; 1Krl 22,17; Jr 50,6.p k 10,2; J 4,35.q Mt 10,40; Mk 6,11; J 13,20; 1Tes 4,8.r Ps 68,11; 1Kor 3,9.s Ne 5,13; Dz 13,51.t Mt 11,22; k 10,12.u 2P 2,9; 3,7; 1J 4,17.v Mk 3,13; k 6,13; Obj 21,14.w k 10,3; Dz 20,29.x Dz 1,8.y 2Kor 12,16; Kol 4,5.z Rz 16,19.

Ew. Mateusza 9. 10.Jezus uzdrawia dwch lepych Powoanie dwunastu uczniw

20

17 I strzeciea si ludzi. Bd was bowiem wydawa radom i bd was biczowa w swoich synagogach.18 Take przed namiestnikw

i przed krlw bd was prowadzi z mego powodu, na wiadectwo przeciwko nim i poganom.19 Ale gdy was wydadz, nie mar-

twcief si, jak i co macie mwi. B-dzie wamg bowiem dane w tej godzi-nie, co macie mwi.20 Bo nie wy mwicie, ale Duch

waszego Ojca mwih w was.21 I wyda na mier brat brata, a oj-

ciec syna. Dzieci powstan przeciw-ko rodzicom i spowoduj ich mier.22 I bdziecie znienawidzenik przez

wszystkich z powodu mego imienia. Lecz kto wytrwa do kocam, bdzie zbawionyn.23 A gdy bd was przeladowa

w tym miecie, uciekajcie do inne-go. Zaprawd powiadam wam, e nie obejdziecie miast Izraela, a przyjdzier Syn Czowieczy.24 Ucze nie przewysza mistrzat

ani suga swego pana.25 Wystarczy uczniowi, e bdzie

jak jego mistrz, a suga jak jego pan. Jeli gospodarza nazywali Belzebu-bemv, o ile bardziej bd tak nazy-wa jego domownikw.26 Dlatego nie bjciex si ich. Nie

ma bowiem nicy ukrytego, co by nie miao by ujawnione, ani nic tajem-nego, o czym by si nie miano do-wiedzie.27 Co mwi wam w ciemnoci, opo-

wiadajcieb w wietle, a co syszycie na ucho, rozgaszajcie na dachach.28 Nie bjcied si tych, ktrzy za-

bijaj ciao, lecz nie mog zabi du-szy. Bjciee si raczej tego, ktry moe i dusz, i ciao zatraci w pie-kielnym ogniuf.29 Czy nie sprzedaj dwch wr-

blig za pieniek1? A jednak aden z nich nie spadnie na ziemi bez woli waszego Ojca.

30 Nawet wszystkie wosy na wa-szej gowie s policzone.31 Nie bjcie si wic, jestecie

cenniejsib ni wiele wrbli.32 Kadego wic, kto mnie wyznac

przed ludmi, i ja wyznamd przed moim Ojcem, ktry jest w niebie.33 A tego, kto si mniee wyprze

przed ludmi, i ja si wypr przed moim Ojcem, ktry jest w niebie.34 Nie sdcie, e przyszedem

przynie pokj na ziemi. Nie przyszedem przynie pokoju, ale mieczi.35 Bo przyszedem porni j syna

z jego ojcem i crk z jej matk, a synow z teciow.36 I nieprzyjacimil czowieka

bd jego domownicy.37 Kto miuje ojca albo matk bar-

dziejo ni mnie, nie jest mnie god-ny. I kto miuje syna albo crk bar-dziej ni mnie, nie jest mnie godnyp.38 Kto nie bierze swego krzyaq i nie

idzie za mn, nie jest mnie godny.39 Kto znajdzie swoje ycie, stracis

je, a kto straci swoje ycie z mego powodu, znajdzie je.40 Kto was przyjmuje, mnie przyj-

muje, a kto mnie przyjmuje, przyj-mujeu tego, ktry mnie posa.41 Kto przyjmuje prorokaw w imi

proroka, otrzyma nagrod proro-ka. Kto przyjmuje sprawiedliwego w imi sprawiedliwego, otrzyma na-grodz sprawiedliwego.42 A kto poda jednemu z tych ma-

ych choby kubek zimnej wodya w imi ucznia, zaprawd powiadam wam, nie straci swojej nagrodyc.

ROZDZIA 11

KIEDY Jezus skoczy rozkazy- wa swoim dwunastu uczniom, odszed stamtd, aby naucza i go-si w ich miastach.2 A gdy Jan usysza w wizieniuh

o czynach Chrystusa, posa dwch ze swoich uczniw;

a Mi 7,5; Flp 3,2.b Mt 6,26; 12,12; 1Kor 9,9.c k 12,8; Rz 10,9-10; 1Tm 6,12; 1J 4,15.d Obj 3,5.e 2Tm 2,12; 2P 2,1; 1J 2,23.f Mt 6,25; Flp 4,6; Jk 1,5.g Wj 4,12; Jr 1,7.h 2Sm 23,2.i k 12,49-53; Dz 14,4.j Mk 13,12; k 21,16.k Mt 24,9; Iz 66,5; k 6,22; J 15,18.l Mi 7,6.m Dn 12,12-13; Mt 24,6.13-22.n Wj 14,30; Ps 18,3; 34,6; Mk 15,31; Dz 27,31; 1Tm 2,15.o k 14,26.p k 21,36; 2Tes 1,5.q Mt 16,24; Mk 8,34; k 14,27.r Mt 24,27; 26,64.s J 12,25.t k 6,40; J 15,20.u Mt 25,40; J 13,20.v Mk 3,22.w 1Krl 18,4.x w. 28; Prz 29,25.y Mk 4,22; k 12,2; 1Kor 4,5.z Mt 16,27; 2J 1,8.a Mk 9,41.b Prz 1,20; 8,2; Dz 5,20.c Hbr 6,10.d Iz 8,13; 51,7; k 12,4; Obj 2,10.e Kaz 8,12; Hbr 12,28.f Mk 9,43-48; k 16,22-26; J 5,29; 2Tes 1,8-10.g k 12,4-7.1 asah Mt 4,12; Mk 6,17.

Ew. Mateusza 10. 11.Pouczenie uczniw Pouczenie uczniw

21

3 Z pytaniem: Czy ty jeste tym, ktry ma przyj, czy mamy oczeki-wa innego?4 A Jezus odpowiedzia im: Idcie

i oznajmijcie Janowi, co syszycie i widzicie.5 lepic widz, chromid chodz,

trdowacie zostaj oczyszczeni, gu-sif sysz, umarlig zmartwychwstaj, a ubogim opowiadana jest ewange-lia.6 A bogosawiony jest ten, kto si

nie zgorszy z mojego powodu.7 A gdy odeszli, Jezus zacz m-

wi do tumw o Janie: Co wyszli-cie oglda na pustyni? Trzcin koyszc si na wietrze?8 Ale co wyszlicie zobaczy? Czo-

wieka ubranego w mikkie szaty? Oto ci, ktrzy nosz mikkie szaty, s w domach krlewskich.9 Ale co wyszlicie zobaczy? Pro-

roka? Owszem, mwi wam, nawet wicej ni proroka.10 Bo on jest tym, o ktrym jest j

napisane: Oto ja posyam mego po-saca przed twoim obliczem, ktry przygotuje twoj drog przed tob.11 Zaprawd powiadam wam: Nie

powsta z tych, ktrzy rodz si z kobietk, wikszyl od Jana Chrzci-ciela. Ale ten, kto jest najmniejszym w krlestwie niebieskim, jest wik-szyo ni on.12 A od dni Jana Chrzciciela a

dotd krlestwo niebieskie doznaje gwatu i gwatownicy je zdobywaj.13 Bo wszyscy Prorocy i Prawop

prorokowali a do Jana.14 A jeli chcecie to przyj, on

jest Eliaszemq, ktry mia przyj.15 Kto ma uszy do suchania, niech

sucha.16 Ale do kogo przyrwnam to po-

kolenie? Podobne jest do dzieci, ktre siedz na rynku i woaj na swoich towarzyszy:17 Gralimy wam na flecie, a nie

taczylicie; piewalimy pieni a-obne, a nie pakalicie.

18 Przyszed bowiem Jan, nie jad i nie pia, a mwi: Ma demona.19 Przyszed Syn Czowieczy, je-

dzcb i pijc, a mwi: Oto arok i pijak, przyjaciel celnikw i grzesz-nikw. Lecz usprawiedliwiona jest mdro przez swoje dzieci.20 Wtedy zacz gani miasta,

w ktrych dziao si najwicej jego cudw, e nie pokutowayh, m-wic:21 Biada tobie, Korozain! Biada

tobie, Betsaido! Bo gdyby w Tyrze i Sydonie dziay si te cuda, ktre si w was dokonay, dawno by w wo-rze i popiele pokutoway.22 Ale mwi wam: Lej bdzie Ty-

rowi i Sydonowi w dniu sdui ni wam.23 A ty, Kafarnaum, ktre jeste

wywyszone a do nieba, a do pie-ka bdziesz strcone. Bo gdyby w Sodomie dziay si cuda, ktre si w tobie dokonay, przetrwaaby a do dnia dzisiejszego.24 Ale mwi wam: Lej bdzie

ziemi Sodomy w dzie sdu ni to-bie.25 W tym czasie Jezus powiedzia:

Wysawiam ci, Ojcze, Panie nieba i ziemi, e zakrye te sprawy przed mdrymi i roztropnymi, a objawi-en je niemowltom.26 Tak, Ojcze, gdy tak si tobie

upodobao.27 Wszystko zostao mi dane od

mego Ojca i nikt nie zna Syna, tyl-ko Ojciec, ani nikt nie zna Ojca, tyl-ko Syn i ten, komu Syn zechce ob-jawi.28 Przyjdcie do mnier wszyscy,

ktrzy jestecie spracowani i obci-eni, a ja wam dam odpoczynek.29 Wecie na siebie moje jarzmo

i uczcie si ode mnie, e jestem ci-chy i pokornego serca, a znajdzie-cie odpoczyneks dla waszych dusz.30 Moje jarzmot bowiem jest przy-

jemne, a moje brzemi lekkie.

a k 1,15.

b k 7,34.c Ps 146,8; k 4,18-22.d Mt 15,30.e Mt 8,1-4.f Mk 7,37.g J 11,43.h Mt 12,41; 21,28-32; 2Tm 2,25; Obj 9,21.

i Mt 12,36; 2P 2,9; 1J 4,17.

j Mt 3,3; Iz 40,3; Ml 3,1; Mk 1,2.

k Hi 14,1; 15,14; 25,4.l k 7,28.m Mt 5,19.

n Ps 8,2; 1Kor 1,27.o Hbr 11,40.

p Mt 5,19; Rz 3,21.q Mt 17,10-13; Ml 4,5; k 1,17; J 1,21.23.r Iz 45,22; J 6,37; 7,37; Obj 22,17.

s Hbr 4,3-11.t Ga 5,1.

Ew. Mateusza 11.wiadectwo Jezusa o Janie Odpoczynek dla duszy

22

ROZDZIA 12

W TYM czasie Jezus prze-chodzi w szabat wrd zb, a jego uczniowie byli godni i zacz-li zrywa kosy, i je.2 Kiedy faryzeusze to zobaczyli,

powiedzieli mu: Oto twoi ucznio-wie robi to, czego nie wolno robi w szabat.3 A on im powiedzia: Czy nie czy-

talicieb, co zrobi Dawid, gdy by godny, on i ci, ktrzy z nim byli?4 Jak wszed do domu Boego i jad

chlebyc pokadne, ktrych nie wol-no byo je jemu ani tym, ktrzy z nim byli, tylko samym kapanom?5 Albo czy nie czytalicie w pra-

wie, e w szabatd kapani w wity-ni naruszaj szabat, a s bez winy?6 Ale mwi wam, e tu jest kto

wikszyf ni witynia.7 A gdybycie wiedzieli, co to zna-

czy: Miosierdziag chc, a nie ofia-ry, nie potpialibycieh niewinnych.8 Syn Czowieczy bowiem jest te

Panem szabatu.9 I odszedszy stamtd, wszed do

ich synagogi.10 A by tam czowiek, ktry mia

usch rk. I chcc go oskar-y, zapytali: Czy wolno uzdrawia w szabat?11 A on im odpowiedzia: Kt

z was, majc jedn owc, ktra w szabat wpadaby do dou, nie chwyci jej i nie wycignie?12 A o ile waniejszym jest czo-

wiek ni owca! Tak wic wolno w szabat dobrze czyni.13 Wtedy powiedzia do tego czo-

wieka: Wycignij rk. On j wyci-gn i znowu staa si zdrowa jak i druga.14 A faryzeusze, wyszedszy, nara-

dzali si przeciwko niemu, w jaki sposbp go zgadzi.15 Lecz Jezus, poznawszy to, od-

szed stamtd. Poszo za nim mn-

stwo ludzi, a on uzdrowi ich wszyst-kich.16 I przykaza im, aby go nie ujaw-

niali;17 eby si wypenio, co zostao

powiedziane przez proroka Izaja-szaa, ktry powiedzia:18 Oto mj suga, ktrego wybra-

em, mj umiowany, w ktrym moja dusza ma upodobanie. Zo na nim mojego Ducha, a on ogosi sd na-rodom.19 Nie bdzie si spiera ani krzy-

cza i nikt nie usyszy na ulicach jego gosu.20 Trzciny nadamanej nie doa-

mie, a knota tlcego si nie zaga-si, dopki nie doprowadzi sdu do zwycistwa.21 A w jego imieniue narody bd

pokada nadziej.22 Wtedy przyprowadzono do nie-

go optanego, ktry by lepy i nie-my. I uzdrowi go tak, e ten lepy i niemy mwi i widzia.23 A wszyscy ludzie, zdumieni, m-

wili: Czy to nie jest syni Dawida?24 Ale faryzeusze, usyszawszy to,

powiedzieli: On nie wypdza demo-nw inaczej, jak tylko przez Belze-buba j, wadc demonw.25 Lecz Jezus, znajck ich myli,

powiedzia im: Kade krlestwo po-dzielone wewntrznie pustoszeje i adne miasto albo dom podzielony wewntrznie nie przetrwa.26 A jeli szatanl wypdza szatana,

jest podzielony wewntrznie. Jake wic przetrwa jego krlestwo?27 Jeli ja przez Belzebuba wyp-

dzam demony, to przez kogon wy-pdzaj wasi synowie? Dlatego oni bd waszymi sdziami.28 A jeli ja wypdzam demony

Duchem Boymo, to przyszo do was krlestwo Boe.29 Albo jak moe kto wej do

domu mocarza i zagrabi jego wa-sno, jeli najpierw nie zwie mo-

a Iz 42,1-4.

b k 6,3; 1Sm 21,3.

c Wj 25,30; Kp 24,5-9.

d Lb 28,9; J 7,23.e Rz 15,12.

f w. 41; 2Krn 6,18; Kol 2,9.g Oz 6,6; Mi 6,8.h Prz 17,5.i Mt 22,42.

j Mt 9,34; Mk 3,22. k Ps 139,2; Jr 17,10; Am 4,13; Hbr 4,13; Obj 2,23.l Obj 12,9; 20,2.m k 12,24.

n k 11,19.

o k 11,29.

p Mt 27,1; J 5,18.

Ew. Mateusza 12.Oburzenie faryzeuszy Jezus wypdza demony

23

carza? Dopiero wtedy ograbi jego dom.30 Kto nie jest ze mn, jest prze-

ciwko mnie, a kto nie zbiera ze mn, rozprasza.31 Dlatego mwi wam: Kady

grzech i blunierstwo bdzie lu-dziom przebaczoneb, ale blunier-stwo przeciwkod Duchowi witemu nie bdzie ludziom przebaczone.32 I ktokolwiek powie sowo prze-

ciwko Synowi Czowieczemu, b-dzie mu przebaczone, ale kto mwi przeciwko Duchowi witemu, nie bdzie mu przebaczone ani w tym wiecie, ani w przyszym.33 Sprawcie, aby drzewo byo do-

bre i jego owoc dobryf, albo spraw-cie, aby drzewo byo ze i jego owoc zy. Po owocug bowiem poznaje si drzewo.34 Plemih mijowe! Jake moecie

mwi dobre rzeczy, bdc zymi? Gdy z obfitoci serca mwi usta.35 Dobry czowiek wydobywa z do-

brego skarbca serca dobre rzeczy, a zy czowiek wydobywa ze zego skarbca ze rzeczy.36 Ale mwi wam, e z kadego

bezuytecznegol sowa, ktre wy-powiedz ludzie, zdadz spraw w dzie sdu.37 Bo na podstawie twoich sw b-

dziesz usprawiedliwiony i na podsta-wie twoich sw bdziesz potpiony.38 Wtedy niektrzy z uczonych

w Pimie i z faryzeuszy odpowie-dzieli: Nauczycielu, chcemy wi-dzie znakn od ciebie.39 A on odpowiedzia im: Poko-

lenie ze i cudzoone da znaku, ale aden znak nie bdzie mu dany, oprcz znaku prorokao Jonasza.40 Jak bowiem Jonaszp by w brzu-

chu wieloryba trzy dni i trzy noce, tak Syn Czowieczy bdzie w sercu ziemiq trzy dni i trzy noce.41 Ludzie z Niniwy stan na sdzie

z tym pokoleniem i potpi je, po-niewa pokutowali wskutek gosze-

nia Jonasza, a oto tu kto wicej ni Jonasz.42 Krlowaa z Poudnia stanie na

sdzie z tym pokoleniem i potpi je, bo przybya z kracw ziemi, aby sucha mdroci Salomona, a oto tu kto wicej ni Salomon.43 Kiedy nieczysty duchc wycho-

dzi z czowieka, przechadzae si po miejscach bezwodnych, szukajc odpoczynku, ale nie znajduje.44 Wtedy mwi: Wrc do swego

domu, z ktrego wyszedem. A przy-szedszy, zastaje go pustym, zamie-cionym i przyozdobionym.45 Wwczas idzie i bierze ze sob

siedem innych duchw gorszych ni on sam i wszedszy, mieszkaj tam. I kocowy stan tego czowieka staje si gorszy ni pocztkowy. Tak b-dzie i z tym zym pokoleniem.46 A gdy on jeszcze mwi do ludzi,

jego matkai i bracia j stanli przed domemk, chcc z nim rozmawia.47 I powiedzia mu kto: Oto twoja

matka i twoi bracia stoj przed do-mem, chcc z tob mwi.48 Lecz on odpowiedzia temu,

ktry mu to oznajmi: Kt jest moj matk i kto to s moi bracia?49 A wycignwszy rk ku swo-

im uczniomm, powiedzia: Oto moja matka i moi bracia!50 Kto bowiem wypenia wol mo-

jego Ojca, ktry jest w niebie, ten jest moim bratem i siostr, i matk.

ROZDZIA 13

ATEGO dnia Jezus wyszed z domu i usiad nad brzegiem morza.2 I zebray si wok niego wiel-

kie tumy, dlatego wszed do odzi i usiad, a wszyscy ludzie stali na brzegu. 3 I mwi do nich wiele w przypo-

wieciachr. I powiedzia: Oto siewca wyszed sia.

a 1Krl 10,1; 2Krn 9,1.b Iz 1,18; 55,7; 1Tm 1,13; 1J 1,9.c k 11,24.d Mk 3,29; k 12,10.e Hi 1,7; 1P 5,8.

f Mt 7,17; 23,26; Ez 18,31.g Mt 3,8; k 6,43; J 15,4.h Mt 3,7; 23,33; 1J 3,10.i Mk 3,31; k 8,19.j Mt 13,55; Mk 6,3; J 2,12; 7,5; Dz 1,14; 1Kor 9,5; Ga 1,19; Ps 69,8.k Mk 3,19.l Kaz 12,14.m Mk 3,34.

n Mt 16,4; J 4,48; 1Kor 1,22.

o k 11,20.p Jon 1,17.

q Ps 63,9; Jon 2,2.r Mk 4,2; k 8,5.

Ew. Mateusza 12. 13.znak Jonasza Prawdziwa rodzina Jezusa

24

4 A gdy sia, niektre ziarna pady przy drodze, przyleciay ptaki i wy-dziobay je.5 Inne pady na miejsca skaliste,

gdzie nie miay wiele ziemi. Zaraz wzeszy, bo ziemia nie bya gboka.6 Lecz gdy wzeszo soce, zosta-

y spalone, a poniewa nie miay ko-rzenia, uschy.7 Inne pady midzy ciernie,

a ciernie wyrosy i zaguszyy je.8 Inne za pady na dobr zie-

mi i wyday plon, jedne stokrotny, inne szedziesiciokrotny, a jesz-cze inne trzydziestokrotny.9 Kto ma uszy do suchania, niech

sucha.10 Wtedy uczniowie podeszli i za-

pytali go: Dlaczego mwisz do nich w przypowieciach?11 A on odpowiedzia im: Wamc

dano pozna tajemniced krlestwa niebieskiego, ale im nie jest dane.12 Kto bowiem ma, temu bdzie

dodane i bdzie mia w obfitoci, ale kto nie ma, zostanie mu zabra-ne nawet to, co ma.13 Dlatego mwi do nich w przy-

powieciach, bo patrz, a nie widz, i suchaj, a nie sysz ani nie ro-zumiej.14 I spenia si na nich proroctwof

Izajasza, ktre mwi: Suchajc, b-dziecie sysze, ale nie zrozumiecie i patrzc, bdziecie widzie, ale nie zobaczycie.15 Utyo bowiem serce tego ludu,

stpiay ich uszy i zamknli swe oczy, eby przypadkiem oczami nie widzieli ani uszami nie sysze-li, a sercem nie zrozumieli i nie na-wrcili si, i ebym ich nie uzdrowi.16 Ale bogosawione wasze oczy,

bo widz, i wasze uszy, bo sysz.17 Bo zaprawd powiadam wam:

Wielu prorokw i sprawiedliwych pragno widzieg to, co wy widzi-cie, ale nie zobaczyli, i sysze to, co wy syszycie, ale nie usyszeli.

18 Wysuchajcie wic przypowieci o siewcy.19 Gdy kto sucha sowa o kr-

lestwie, a nie rozumie, przychodzi zy i porywa to, co zostao zasiane w jego sercu. To jest ten posiany przy drodze.20 A posiany na miejscach skali-

stych to ten, ktry sucha sowa i na-tychmiast z radoci je przyjmuje.21 Nie ma jednak w sobie korze-

nia, lecz trwa do czasu. Gdy bowiem przychodzi ucisk albo przeladowa-nie z powodu sowa, zaraz si gorszy.22 A posiany midzy ciernie to ten,

ktry sucha sowa, ale troski tego wiataa i uuda bogactwa zaguszaj sowo i staje si on bezowocny.23 A posiany na dobrej ziemi to

ten, ktry sucha sowa i rozumie je. On te wydaje plonb: jeden sto-krotny, inny szedziesiciokrotny, a jeszcze inny trzydziestokrotny.24 Poda im te inn przypowie:

Krlestwo niebieskie podobnee jest do czowieka, ktry zasia dobre ziarno na swoim polu.25 Lecz gdy ludzie spali, przyszed

jego nieprzyjaciel, nasia kkolu midzy pszenic i odszed.26 A gdy zboe uroso i wydao

plon, wtedy ukaza si te kkol.27 Wwczas sudzy gospodarza

przyszli i zapytali go: Panie, czy nie posiae na swoim polu dobrego ziarna? Skd wic ten kkol?28 A on im odpowiedzia: Nieprzy-

jaciel to zrobi. I zapytali go sudzy: Czy chcesz, ebymy poszli i zebra-li go?29 Lecz on odpowiedzia: Nie, e-

bycie przypadkiem, zbierajc k-kol, nie wykorzenili razem z nim i pszenicy.30 Pozwlcie obydwu razem ro-

sn a do niwa, a w czasie niwa powiem niwiarzom: Zbierzcie naj-pierw kkol i zwicie go w snop-ki na spalenieh, pszenic za zgro-madciei w moim spichlerzu.

a Mt 6,24; 1J 2,15.b Ga 5,22; Flp 1,11; Kol 1,6; Hbr 13,15.c Mt 11,25; 16,17; Mk 4,11; k 8,10.d Rz 16,25; 1Kor 2,7; 4,1; 15,51; Ef 3,3; 1Tm 3,9.16.e ww. 33-47; Mt 20,1; 25,1; k 13,18.f Iz 6,9; Ez 12,2; J 12,39; Dz 28,25; 2Kor 3,14.

g Ef 3,5; 1P 1,10.h Ml 4,1; J 15,6.i k 3,17.

Ew. Mateusza 13.Przypowie o siewcy Przypowie o kkolu

25

31 Poda im te inn przypowie: Krlestwo niebieskie podobnea jest do ziarna gorczycy, ktre czowiek, wziwszy, zasia na swoim polu.32 Jest ono najmniejsze ze wszyst-

kich nasion, ale kiedy wyronie, jest najwiksze ze wszystkich ja-rzyn i staje si drzewem, tak e pta-ki niebieskie przylatuj i gnied si w jego gaziach.33 Opowiedzia im jeszcze inn

przypowie: Krlestwo niebieskie podobne jest do zakwasuc, ktry ko-bieta wzia i woya w trzy miary mki, a wszystko si zakwasio.34 To wszystko mwi Jezus do tu-

mu w przypowieciach, a bez przy-powieci nic do nich nie mwi;35 Aby si wypenio, co zostao po-

wiedziane przez prorokae: Otworzf moje usta w przypowieciach, wy-powiem rzeczy ukryte od zaoenia wiata.36 Wtedy Jezus odprawi tum

i przyszed do domu. Podeszli do nie-go jego uczniowie i mwili: Wyjanij nam przypowie o kkolu na polu.37 A on odpowiedzia im: Tym, kt-

ry sieje dobre ziarno, jest Syn Czo-wieczy.38 Polem jest wiat, dobrym ziar-

nem s synowie krlestwa, kkolem za s synowieh zego.39 Nieprzyjacielemi, ktry go po-

sia, jest diabe, niwem jest koniec wiata, a niwiarzami s anioowie.40 Jak wic zbiera si kkol i spa-

la w ogniu, tak bdzie przy kocu tego wiata.41 Syn Czowieczy pole swoich

aniow, a oni zbior z jego krle-stwa wszystkie zgorszenia j i tych, ktrzy popeniaj nieprawo;42 I wrzuc ich do piecak ogniste-

go. Tam bdzie pacz i zgrzytaniel zbw.43 Wtedy sprawiedliwi bd ja-

nie jak soce w krlestwie swe-go Ojca. Kto ma uszy do suchania, niech sucha.

44 Ponownie krlestwo niebie-skie jest podobne do skarbub ukry-tego w polu, ktry czowiek znalaz i ukry. Uradowany nim poszed, sprzeda wszystko, co mia, i kupi to pole.45 Krlestwo niebieskie podobne

jest te do kupca, ktry szuka pik-nych pere.46 A znalazszy jedn bardzo cen-

n per, poszed, sprzeda wszyst-ko, co mia, i kupi j.47 Krlestwo niebieskie podobne

jest rwnie do sieci zarzuconej w morze i zagarniajcej ryby wszel-kiego rodzaju.48 Gdy si napenia, rybacy wy-

cignli j na brzeg, a usiadszy, do-bre ryby wybralid do naczy, a ze wyrzucili.49 Tak bdzie przy kocu wiata:

wyjd anioowieg i wycz zych spord sprawiedliwych;50 I wrzuc ich do pieca ogniste-

go. Tam bdzie pacz i zgrzytanie zbw.51 Jezus ich zapyta: Zrozumie-

licie to wszystko? Odpowiedzieli mu: Tak, Panie.52 A on powiedzia do nich: Dla-

tego kady uczony w Pimie, ktry jest pouczony o krlestwie niebie-skim, podobny jest do gospodarza, ktry wydobywa ze swego skarbca nowe i stare rzeczy.53 Kiedy Jezus dokoczy tych

przypowieci, odszed stamtd.54 A przyszedszy w swoje rodzin-

ne strony, naucza ludzi w ich syna-godze, tak e si bardzo zdumiewa-li i mwili: Skd on ma t mdro i moc?55 Czy to nie jest syn cieli? Czy

jego matce nie jest na imi Maria, a jego braciam to Jakub, Jzef, Szy-mon i Juda?56 A jego siostry, czy wszystkie

nie s wrd nas? Skd wic on ma to wszystko?

a Mk 4,30; k 3,18.b Wj 19,5; Ps 135,4.

c 1Kor 5,6; Ga 5,9.

d Mt 25,31-32.e 1Krn 25,1; Am 3,7.f Ps 78,2; Iz 42,9.g 2Tes 1,7-10; Obj 20,12.

h Rdz 3,15; J 8,44; Dz 13,10; 1J 3,10.i 2Kor 11,14; Ef 2,2; 6,11; 2Tes 2,8; 1P 5,8; Obj 12,9.

j Rz 2,8; Obj 21,27.k Mt 3,12; 25,41; Ps 21,9.l w. 50; Mt 8,12; 22,13; k 13,28.m Mt 12,46; Ga 1,19.

Ew. Mateusza 13.Wyjanienie przypowieci Inne przypowieci

26

57 I byli nim zgorszeni. Lecz Jezus powiedzia do nich: Nigdzie nie jest prorokb bez czci, tylko w swojej oj-czynie i w swoim domu.58 I nie uczyni tam wielu cudw

z powodu ich niewiary.

ROZDZIA 14

W TYM czasie tetrarchac He- rod usysza wie o Jezusie.2 I powiedzia swoim sugom: To

jest Jan Chrzciciel. On zmartwych-wsta i dlatego cuda dokonuj si przez niego.3 Herod bowiem schwyta Jana,

zwiza go i wtrci do wizienia z powodu Herodiady, ony swego brata Filipa.4 Bo Jan mwi mu: Nie wolnoe ci

jej mie.5 I chcia go zabig, ale ba si

ludu, bo uwaano go za proroka.6 A gdy obchodzono dzie urodzin

Heroda, crka Herodiady taczya wrd goci i spodobaa si Hero-dowi.7 Dlatego pod przysig obieca jej

da, o cokolwiek poprosi.8 A ona, namwiona przedtem

przez swoj matk, powiedziaa: Daj mi tu na misie gow Jana Chrzciciela.9 I zasmuci si krl, ale ze wzgl-

du na przysig j i wspbiesiadni-kw kaza jej da.10 A posawszy kata, ci Jana

w wizieniu.11 I przyniesiono jego gow na

misie, i dano dziewczynie, a ona za-niosa j swojej matce.12 Potem przyszli jego uczniowie,

zabrali ciao i pogrzebali je, a po-szedszy, powiedzieli o tym Jezu-sowi.13 A Jezus, usyszawszy to, odda-

li si stamtd odzi na miejsce od-ludne, eby by na osobnoci. Kiedy ludzie o tym usyszeli, pieszo poszli za nim z miast.

14 Gdy Jezus wyszed z odzi, zoba-czy wielki tum, ulitowa sia nad nimi i uzdrawia ich chorych.15 A gdy nasta wieczr, podeszli

do niego jego uczniowie i powie-dzieli: Miejsce to jest puste, a pora ju pna. Odpraw tych ludzi, aby poszli do wiosek i kupili sobie yw-noci.16 Lecz Jezus im odpowiedzia: Nie

musz odchodzi, wy dajcied im je.17 A oni mu powiedzieli: Nie mamy

tu nic prcz piciu chlebw i dwch ryb.18 On powiedzia: Przyniecie mi

je tutaj.19 Wtedy nakaza ludziom usi

na trawie, wzi te pi chlebw i dwie ryby, a spojrzawszy w niebo, pobogosawi f i amic chleby, da-wa uczniom, a uczniowie ludziom.20 I jedli wszyscy do sytah. I zebra-

li z pozostaych kawakw dwana-cie penych koszy.21 A tych, ktrzy jedli, byo okoo

piciu tysicy mczyzn, nie liczc kobiet i dzieci.22 Zaraz te Jezus przymusi swo-

ich uczniw, aby wsiedli do odzi i wyprzedzili go na drugi brzeg, a on tymczasem odprawi tumy.23 A odprawiwszy je, wszed sam

na gr, aby si modlii. A gdy na-sta wieczr, nadal by tam sam.24 d tymczasem bya ju na

rodku morza, miotana przez fale, bo wiatr by przeciwny.25 Lecz o czwartej stray nocnej

przyszed do nich Jezus, idck po morzu.26 A uczniowie, gdy ujrzeli go id-

cego po morzu, przerazili si i po-wiedzieli: To zjawa! I krzyknli ze strachu.27 Ale Jezus zaraz do nich powie-

dzia: Ufajciel, to ja jestemm! Nie bjcie si!28 Piotr odezwa si do niego: Pa-

nie, jeli to jeste ty, ka mi przyj do siebie po wodzie.

a Mt 9,36; Mk 6,34; k 7,13; Hbr 5,2.b k 4,24; J 4,44.

c k 3,1; Mk 6,14.d 2Krl 4,42; 2Kor 9,7.

e Kp 18,16; 20,21.f Mk 6,41; k 9,16; 1Kor 11,24; 1Tm 4,4.g Mk 6,19.h J 6,11.

i Mt 6,6; Mk 6,46; k 6,12.j Kaz 5,2.

k Hi 9,8; Ps 93,4.

l Mt 9,2; J 16,33; Dz 23,11.m Iz 41,10.

Ew. Mateusza 13. 14.zabicie Jana Chrzciciela Nakarmienie piciu tysicy

27

29 A on powiedzia: Przyjd! I Piotr, wyszedszy z odzi, szed po wodzie, aby przyj do Jezusa.30 Lecz widzc gwatowny wiatrb,

zlk si, a gdy zacz ton, krzyk-n: Panie, ratujc mnie!31 Jezus natychmiast wycign

rkd, uchwyci go i powiedzia: Czowieku maej wiarye, dlaczego zwtpie?32 A gdy wsiedli do odzi, wiatrf si

uciszy.33 Ci za, ktrzy byli w odzi, po-

deszli i oddali mu pokoni, mwic: Naprawd jeste Synem Boym.34 I przeprawiwszy si, przybyli do

ziemi Genezaret j.35 A ludzie z tamtych okolic, po-

znawszy go, rozesali wiadomo po caej okolicy i przyniesiono do niego wszystkich chorych.36 I prosili go, aby mogli dotknm

tylko brzegu jego szaty, a ci, ktrzy dotknli, zostali uzdrowieni.

ROZDZIA 15

W TEDY z Jerozolimy przyszlin do Jezusa uczeni w Pimie i fa-ryzeusze i zapytali:2 Czemu twoi uczniowie postpu-

j wbrew tradycjio starszych? Nie myj bowiem rk przed jedzeniem chleba.3 A on odpowiedzia im: Czemu

i wy postpujecie wbrew przykaza-niur Boemu dla waszej tradycji?4 Bg bowiem nakazas: Czcij swe-

go ojca i matk, oraz: Kto zorze-czy ojcu albo matce, niech ponie-sie miert.5 Ale wy mwicie: Kto by powie-

dzia ojcu albo matce: To, co powi-niene otrzyma ode mnie jako po-moc, jest daremu ofiarnym;6 I nie uczciby swego ojca ani

matki, bdzie bez winy. I tak unie-wanilicie przykazanie Boe przez wasz tradycj.

7 Obudnicy, dobrze prorokowa o was Izajasza:8 Lud ten przyblia si do mnie

swymi ustami i czci mnie wargami, ale ich serce daleko jest ode mnie.9 Lecz na prno mnie czcz,

uczc nauk, ktre s przykazaniami ludzkimi.10 Potem przywoa do siebie tum

i powiedzia: Suchajcie i zrozu-miejcie.11 Nie to, co wchodzig do ust, kala

czowieka, ale co z ust wychodzih, to kala czowieka.12 Wtedy podeszli jego uczniowie

i powiedzieli do niego: Wiesz, e fa-ryzeusze zgorszyli si, gdy usyszeli te sowa?13 A on odpowiedzia: Kada roli-

na, ktrej nie zasadzik mj Ojciec niebieski, bdzie wykorzeniona.14 Zostawciel ich! To s lepi prze-

wodnicy lepych, a jeli lepy prowa-dzi lepego, obaj w d wpadn.15 Wtedy Piotr powiedzia do nie-

go: Wyjanij nam t przypowie.16 Jezus odpowiedzia: Wy te

jeszcze jestecie niepojtni?17 Jeszcze nie rozumiecie, e

wszystko, co wchodzi do ust, idzie do odka i zostaje wydalone do ustpu?18 Ale to, co z ust wychodzi, po-

chodzi z sercap i to kala czowieka.19 Z sercaq bowiem pochodz ze

myli, zabjstwa, cudzostwa, nie-rzd1, kradziee, faszywe wiadec-twa, blunierstwa.20 To wanie kala czowieka. Lecz

jedzenie nieumytymi rkami nie kala czowieka.21 Potem Jezus odszed stamtd

i uda si w okolice Tyru i Sydonu.22 A oto kobieta kananejska, wy-

szedszy z tamtych okolic, woaa do niego: Zmiuj si nade mn, Panie, Synu Dawida! Moja crka jest ci-ko drczona przez demona.23 On jednak nie odpowiedzia jej

ani sowa. Wwczas jego uczniowie

a Iz 29,13; Ez 33,31.

b Ps 69,1-2; Lm 3,54.c Ps 116,4.

d Ps 138,7.e Mt 8,26; 16,8; Jk 1,6.f Ps 107,29.g k 11,38; Rz 14,14-20; Tt 1,15.h Mt 12,34-37.i Mt 15,25; 28,9.17; k 24,52.j Mk 6,53.

k Iz 60,21; J 15,2.l Oz 4,17; 1Tm 6,5.m Mt 9,20; Mk 3,10; k 6,19.

n Mk 7,1.

o Ga 1,14; Kol 2,8.p k 19,22; Jr 17,9.q Rdz 6,5; Prz 4,23; Mk 7,21.1 BG wszete- czestwor Mt 23,23; Tt 1,14.s Wj 20,12; Kp 19,3; Pwt 5,16; Ef 6,1.t Wj 21,17.

u Mk 7,11.

Ew. Mateusza 14. 15.Jezus strofuje faryzeuszy za ich obud

28

podeszli i prosili go: Odpraw j, bo woa za nami.24 A on odpowiedzia: Jestem po-

sany tylko do owiecb zaginionych z domu Izraela.25 Lecz ona podesza i oddaa mu

pokonc, mwic: Panie, pom mi!26 On jednak odpowiedzia: Niedo-

brze jest bra chleb dzieci i rzuca szczenitomd.27 A ona powiedziaa: Tak, Panie,

ale i szczenita jedz okruchy, kt-re spadaj ze stou ich panw.28 Wtedy Jezus jej odpowiedzia:

O kobieto, wielkag jest twoja wiara! Niech ci si stanie, jak chcesz. I od tej chwili jej crka bya zdrowa.29 A Jezus odszed stamtd i przy-

szed nad Morze Galilejskie. Wszed na gr i tam usiad.30 I przyszy do niego wielkie tu-

my, majc ze sob chromych, le-pych, niemych, uomnych oraz wie-lu innych. Pooyli ich u ng Jezusa, a on ich uzdrowi;31 Tak e tumy dziwiy si, wi-

dzc, e niemi mwi, uomni s uzdrowieni, chromi chodz, a lepi widz. I wielbili Bogai Izraela.32 Lecz Jezus przywoa swoich

uczniw i powiedzia: al mi tych ludzi, bo ju trzy dni przy mnie trwaj i nie maj co je. Nie chc ich odprawi godnych, aby przy-padkiem nie zasabli w drodze.33 Wtedy jego uczniowie powie-

dzieli mu: Skd na tej pustyni we-miemy tyle chleba, aby nakarmi takie mnstwo ludzi?34 Zapyta ich Jezus: Ile macie

chlebw? A oni odpowiedzieli: Sie-dem i kilka rybek.35 I nakaza ludziom usi na zie-

mi.36 Potem wzi te siedem chlebw

i ryby, a podzikowawszy, ama i dawa swoim uczniom, a ucznio-wie ludziom.

37 I jedli wszyscy do syta, a z pozo-staych kawakw zebrali siedema penych koszy.38 Tych za, ktrzy jedli, byo czte-

ry tysice mczyzn, nie liczc ko-biet i dzieci.39 A gdy odprawi ludzi, wsiad do

odzi i przyby w okolice Magdali.

ROZDZIA 16

PODESZLI faryzeusze i sadu-ceusze i wystawiajc go na prbe, prosili, aby pokaza im znakf z nieba.2 A on im odpowiedzia: Gdy nasta-

je wieczrh, mwicie: Bdzie pogo-da, bo niebo si czerwieni.3 Rano za: Dzi bdzie niepogo-

da, bo niebo si czerwieni i jest za-chmurzone. Obudnicy, wygld nie-ba umiecie rozpozna, a znakw tych czasw nie moecie?4 Pokolenie ze i cudzoone da

znaku, ale aden znak nie bdzie mu dany oprcz znaku proroka Jo-nasza. I opuciwszy ich, odszed.5 A gdy jego uczniowie przeprawi-

li si na drug stron morza, zapo-mnieli wzi chleba.6 I powiedzia im Jezus: Uwaajcie

i strzecie si zakwasu j faryzeuszy i saduceuszy.7 A oni rozmawiali midzy sob:

Nie wzilimy chleba.8 Gdy Jezus to zauwayk, powie-

dzia im: Ludzie maejl wiary, cze-mu rozmawiacie midzy sob o tym, e nie wzilicie chleba?9 Jeszcze nie rozumiecie ani nie

pamitacie tych piciu chlebw i piciu tysicy ludzi oraz ile koszy zebralicie?10 Ani tych siedmiu chlebw

i czterech tysicy ludzi oraz ile ko-szy zebralicie?11 Jak to jest, e nie rozumiecie,

i nie o chlebie wam powiedziaem, mwic, abycie si strzegli zakwa-su faryzeuszy i saduceuszy?

a Mt 16,10; Mk 8,8.

b Mt 10,5; Jr 50,6; J 4,22; Rz 15,8.c Mt 14,33.d Mt 7,6; Ga 2,15; Ef 2,12.e Mt 22,18; k 10,25; 20,23; J 8,6.f Mt 12,39; Mk 8,12; 1Kor 1,22.g Mt 8,10; k 7,9; 17,5.h k 12,54.

i Wj 24,10.

j 1Kor 5,6; Ga 5,9.

k J 2,25.l Mt 6,30; 8,26; 14,31; Mk 16,14.

Ew. Mateusza 15. 16.Nakarmienie czterech tysicy Faryzeusze domagaj si znaku

29

12 Wtedy zrozumieli, e nie mwi, aby si strzegli zakwasu chlebowego, ale naukib faryzeuszy i saduceuszy.13 A gdy Jezus przyszed w okoli-

ce Cezarei Filipowej, pyta swoich uczniw: Za kogo mnie, Synac Czo-wieczego, uwaaj ludzie?14 A oni odpowiedzieli: Jedni za

Jana Chrzciciela, inni za Eliasza, a jeszcze inni za Jeremiasza albo za jednego z prorokw.15 I zapyta ich: A wye za kogo

mnie uwaacie?16 Szymon Piotr odpowiedzia: Ty

jeste Chrystusemg, Synem Boga y-wego.17 Wtedy Jezus powiedzia do nie-

go: Bogosawiony jeste, Szymonie, synu Jonasza j, bo nie objawiyk ci tego ciao i krew, ale mj Ojciecl, ktry jest w niebie.18 Ja ci te mwi, e ty jeste

Piotrn, a na tej skaleo zbuduj mj kocip, a bramyq pieka go nie przemog.19 I tobie dam kluczer krlestwa

niebieskiego. Cokolwiek zwieszt na ziemi, bdzie zwizane i w nie-bie, a cokolwiek rozwiesz na zie-mi, bdzie rozwizane i w niebie.20 Wtedy przykaza swoim ucz-

niom, aby nikomu nie mwili, e on, Jezus, jest Chrystusemu.21 I odtd zacz Jezus tumaczy

swoim uczniom, e musi i do Je-rozolimy i wiele cierpie od star-szych, od naczelnych kapanw i uczonych w Pimie, i by zabity, a trzeciego dnia zmartwychwsta.22 A Piotr, wziwszy go na bok, za-

cz go strofowax, mwic: Zmiuj si nad sob, Panie! Nie przyjdzie to na ciebie.23 Lecz on odwrci si i powie-

dzia do Piotra: Odejd ode mnie, szataniez! Jeste dla mnie zgorsze-niem, bo nie pojmujesza tego, co Boe, ale to, co ludzkie.24 Wtedy Jezus powiedzia do swo-

ich uczniw: Jeli kto chce pj za

mna, niech si wyprze samego sie-bie, wemie swj krzy i idzie za mn.25 Bo kto chce zachowa swoje y-

cie, straci je, a kto straci swoje y-cie z mojego powodu, znajdzie je.26 C pomoe czowiekowid, cho-

by cay wiat pozyska, a na swojej duszy ponis szkod? Albo co da czowiek w zamian za swoj dusz?27 Syn Czowieczy przyjdzie bo-

wiem w chwale swego Ojca ze swo-imi anioami i wtedy oddaf kademu wedug jego uczynkw.28 Zaprawd powiadam wam: S

wrd stojcych tutaj tacy, ktrzy nie zakosztujh mierci, a ujrz Syna Czowieczego przychodzce-goi w swoim krlestwie.

ROZDZIA 17

APO szeciu dniachm wzi Je- zus Piotra, Jakuba i Jana, jego brata, i wprowadzi ich na wysok gr, eby byli na osobnoci.2 I zosta przemienionys przed

nimi: jego oblicze zajaniao jak soce, a jego szaty stay si biae jak wiato.3 A oto ukazali si im Mojesz

i Eliasz, ktrzy z nim rozmawiali.4 Wtedy Piotr powiedzia do Jezu-

sa: Panie, dobrze nam tu by. Jeli chcesz, postawimy tu trzy namioty: jeden dla ciebie, jeden dla Moje-sza i jeden dla Eliasza.5 Kiedy on jeszcze mwi, oto jasny

obokv zacieni ich, a z oboku roz-leg si gos: To jest mj umiowany Synw, w ktrym mam upodobanie, jego suchajcie.6 Uczniowie, syszc to, upadli na

twarzy i bardzo si bali.7 Wtedy Jezus podszed, dotkn

ich i powiedzia: Wstacie, nie bj-cie si.8 Oni za, podnisszy oczy, nikogo

nie widzieli, tylko samego Jezusa.9 A gdy schodzili z gry, Jezus im

przykaza: Nikomu nie mwcieb

a Mt 10,38; Mk 8,34; k 9,23.b Dz 23,8.c Mt 12,8.32; 25,31; Dn 7,13; Mk 10,45; J 3,14; Dz 7,56.d Mk 8,36; Hi 27,8.e Mk 8,29; k 9,20.f Mt 10,41; Prz 24,12; Rz 2,6.g J 6,69; 11,27; 20,31; Dz 8,37.h k 2,26; J 8,52; Hbr 2,9.i Mt 10,23; 24,27; Mk 13,26; k 18,8; 21,27.j J 1,42.k Ga 1,11.l Mt 11,25-27; 1Kor 2,10.m Mk 9,2; k 9,28.n Mt 10,2.o Iz 28,16; Dz 4,11; 1Kor 3,11; 10,4; Ef 2,20; 1P 2,4-9; Pwt 32,4-37; 2Sm 22,2; Ps 18,31.p Ef 1,22; 1Tm 3,15.q Hi 38,17; Ps 9,13; Iz 38,10.r Iz 22,22; Obj 1,18; 9,1; 20,1.s Obj 1,13.t Mt 18,18; J 20,23.u J 1,41; 4,25; 20,31; 1J 2,22; 5,1.v Wj 40,34; 1Krl 8,10; Obj 1,7.w Mt 3,17.x J 13,6.y Kp 9,24; 1Krn 21,16.z Rdz 3,1; 1Krn 21,1; Za 3,1; Obj 20,10.a Mk 8,33; Rz 8,5.b Mt 16,20; Mk 8,30; k 9,21.

Ew. Mateusza 16. 17.Wyznanie Piotra Jezus zostaje przemieniony

30

o tym widzeniu, a Syn Czowieczy zmartwychwstanie.10 I pytali go jego uczniowie: Dla-

czego wic uczeni w Pimie mwi, e najpierw ma przyja Eliasz?11 A Jezus im odpowiedzia: Is-

totnie, najpierw przyjdzie Eliasz i wszystko odnowi.12 Lecz mwi wam, e Eliasz ju

przyszed, jednak nie poznali go, ale zrobili z nim, co chcieli. Tak i Syn Czowieczy dozna od nich cierpie.13 Wtedy uczniowie zrozumieli, e

mwi im o Janie Chrzcicielu.14 A gdy przyszlic do tumu, pod-

szed do niego pewien czowiek, upad przed nimd na kolana;15 I powiedzia: Panie, zmiuj si

nad moim synem, bo jest obka-nym3 i bardzo cierpi. Czsto bowiem wpada w ogie i czsto w wod.16 Przyprowadziem go do twoich

uczniw, ale nie mogli go uzdrowi.17 A Jezus odpowiedzia: O poko-

lenie bez wiary i przewrotnee! Jak dugo bd z wami? Jak dugog mam was znosi? Przyprowadcie mi go tutaj.18 I zgromi j Jezus tego demo-

na, i wyszed z niego. Od tej chwili chopiec by zdrowy.19 Wtedy uczniowie, podszedszy

do Jezusa, zapytali go na osobno-ci: Czemu my nie moglimy go wy-pdzi?20 A Jezus im odpowiedzia: Z po-

wodul waszej niewiary. Zaprawd bowiem powiadam wam: Jeli b-dziecie mie wiarm jak ziarno gor-czycy, powiecie tej grze: Przenie si std na tamto miejsce, a prze-niesie si. I nic nie bdzie dla was niemoliwe.21 Lecz ten rodzaj nie wychodzi

inaczej, jak tylko przez modlitw i posto.22 A gdy przebywali w Galilei, Jezus

powiedzia do nich: Syn Czowieczy zostanie wydanyp w rce ludzi;

23 I zabij go, ale trzeciego dnia zmartwychwstanie. I bardzo si za-smucili.24 A gdy przyszli do Kafarnaum,

podeszli do Piotra poborcy podat-ku1 i zapytali: Czy wasz nauczyciel nie paci podatku?25 On odpowiedzia: Paci. A gdy

wchodzi do domu, uprzedzi go Je-zus, mwic: Jak ci si wydaje, Szy-monie? Od kogo krlowie ziemscy pobierajb co albo podatek? Od swoich synw czy od obcych?26 Piotr mu odpowiedzia: Od ob-

cych. I powiedzia mu Jezus: A wic synowie s wolni.27 Ale ebymy ich nie zgorszyli,

id nad morze, zarzu wdk, we pierwsz zowion ryb i otwrz jej pyszczek, a znajdziesz statera2. We go i daj im za mnie i za siebie.

ROZDZIA 18

W TYM czasie podeszli do Je- zusa uczniowie, pytajc: Ktof jest najwikszyh w krlestwiei nie-bieskim?2 A Jezus, zawoawszy dziecko, po-

stawi je pord nich;3 I powiedzia: Zaprawd powia-

dam wam: Jeli si nie nawrciciek i nie staniecie si jak dzieci, nie wej-dziecie do krlestwa niebieskiego.4 Kto si wic uniy jak to dziec-

ko, ten jest najwikszy w krlestwie niebieskim.5 A kto przyjmie jedno takie dziec-

ko w moje imi, mnie przyjmuje.6 Kto za zgorszyn jednego z tych

maych, ktrzy we mnie wierz, le-piej byoby dla niego, gdyby zawie-szono mu u szyi kamie myski i utopiono go w morskiej gbinie.7 Biada wiatu z powodu zgorsze!

Musz bowiem przyj zgorszenia, ale biada temu czowiekowi, przez ktrego przychodzi zgorszenie!8 Dlatego jeli twoja rka albo noga

jest ci powodem upadkuq, odetnij j

a Ml 4,5; Mt 11,14; Mk 9,11; J 1,21.

1 dwudrachmy

b Wj 30,13; 38,26.

c Mk 9,14.

d Mk 1,40; Dz 10,25.

2 cz monety3 BG lunatyk epileptykiem

e Mt 6,30; 8,26; Lb 14,11.f k 9,46-48.g Wj 10,3; Prz 1,22; Jr 4,14.h Mt 20,26; 23,11; k 22,24; Flp 2,3.i Mt 5,19.j Mk 9,25; k 4,35; 9,42.k Dz 3,19; Jk 5,19.l Hbr 3,19.

m k 17,6.n Ps 105,15; k 17,1.o Mk 9,29; Dz 13,2; 14,23; 1Kor 7,5; 2Kor 11,27; Ps 35,13.p Mt 16,21; 26,46; 1Kor 11,23.q Mt 5,29; Mk 9,43.

Ew. Mateusza 17. 18.Uzdrowienie obkanego Jezus naucza o pokorze

31

i odrzua od siebie. Lepiej jest dla ciebie wej do ycia chromym albo uomnym, ni majc dwie rce albo dwie nogi, by wrzuconym do ognia wiecznegob.9 A jeli twoje oko jest ci powo-

dem upadku, wyup je i odrzu od siebie. Lepiej jest dla ciebie jedno-okim wej do ycia, ni majc dwo-je oczu, by wrzuconym do ognia piekielnego.10 Uwaajcie, abycie nie gardzili

adnym z tych maych. Mwi wam bowiem, e ich anioowiee w niebie zawsze patrz na oblicze mojego Ojca, ktry jest w niebie.11 Przyszed bowiem Syn Czowie-

czy, aby zbawif to, co zgino.12 Jak wam si wydaje? Gdyby ja-

ki czowiek mia sto owiec, a jed-nah z nich zabkaaby si, czy nie zostawi tych dziewidziesiciu dziewiciu i nie pjdzie w gry szu-ka zabkanej?13 A jeli uda mu si j znale, za-

prawd powiadam wam, e cieszyk si z niej bardziej ni z tych dzie-widziesiciu dziewiciu, ktre si nie zabkay.14 Tak te nie jest wol waszego

Ojca, ktry jest w niebie, aby zgi-nm jeden z tych maych.15 Jelin twj brat zgrzeszy prze-

ciwko tobie, id, strofuj go sam na sam. Jeli ci usucha, pozyskae twego brata.16 Jeli za ci nie usucha, we ze

sob jeszcze jednego albo dwcho, aby na zeznaniu dwch albo trzech wiadkw oparte byo kade sowo.17 Jeli ich nie usucha, powiedz

kocioowiq. A jeli kocioa nie usucha, niech bdzie dla ciebie jak poganin i celnik.18 Zaprawd powiadam wam: Co-

kolwiek zwiecier na ziemi, bdzie zwizane i w niebie. A cokolwiek rozwiecie na ziemi, bdzie roz-wizane i w niebie.

19 Mwi wam te: Jeli dwaj z was na ziemi bd zgodnie prosi o cokolwiek, otrzymaj to od mego Ojca, ktry jest w niebie.20 Gdzie bowiem dwaj albo trzej s

zgromadzeni w moje imic, tam je-stem pord nich.21 Wtedy Piotr podszed do niego

i zapyta: Panie, ile razy mam prze-baczyd mojemu bratu, gdy zgrze-szy przeciwko mnie? Czy a siedem razy?22 I odpowiedzia mu Jezus: Nie

mwi ci, e a siedem razy, ale a siedemdziesit siedem razy.23 Dlatego krlestwo niebieskie

podobne jest do krla, ktry chcia si rozliczy ze swymi sugami.24 A gdy zacz si rozliczag, przy-

prowadzono mu jednego, ktry by mu winien dziesi tysicy talentw.25 A poniewa nie mia z czegoi

odda, jego pan kaza go sprzeda j wraz z on, dziemi i wszystkim, co mia, i spaci dug.26 Wtedy suga upad i odda mu

pokon, mwic: Panie, oka mi cierpliwo, a wszystko ci oddam.27 Pan tego sugi, ulitowawszyl si

nad nim, uwolni go i darowa mu dug.28 Lecz gdy ten suga wyszed, spo-

tka jednego ze swoich wspsug, ktry by mu winien sto groszy1. Chwyci go i zacz dusi, mwic: Oddaj, co winien!29 Wtedy jego wspsuga upad

mu do ng i prosi go: Oka mi cier-pliwo, a wszystko ci oddam.30 On jednak nie chciap, ale po-

szed i wtrci go do wizienia, do-pki nie odda dugu.31 A jego wspsudzy, widzc, co

si stao, zasmucili si bardzo i po-szedszy, oznajmili swemu panu wszystko, co zaszo.32 Wtedy jego pan wezwa go i po-

wiedzia: Zy sugo, darowaems ci cay ten dug, poniewa mnie pro-sie.

a Rz 13,12.b Mt 25,41.46; Iz 33,14; 2Tes 1,8-9.c Mk 16,17; J 14,13; Dz 2,38; 9,27; Kol 3,17.

d Mt 6,12; Mk 11,25; Ef 4,32; Kol 3,13.

e Ps 34,7; Hbr 1,14.f Mt 15,24; k 9,56; 19,10; J 3,17; 12,47; 1Tm 1,15.g k 7,41; 16,5.h Mt 12,11; Ps 119,176; Ez 34,16.i Ps 38,4; 40,12; 130,3. j Kp 25,39; 2Krl 4,1.k k 15,5.

l Ps 78,38; 86,5.15.

m J 3,15-16; 10,28.n k 17,3; 1Kor 6,6; Ga 6,1.

1 denarw

o Pwt 17,6; 19,15; 2Kor 13,1; Hbr 10,28.p Ef 4,31-32; Kol 3,12-13.q 1Kor 5,3-5; Rz 16,17; 2Tes 3,6.r Mt 16,19; J 20,23.s k 7,41.

Ew. Mateusza 18.O pojednaniu midzy brami O nielitociwym sudze

32

33 Czy i ty nie powiniene by zmiowa si nad swoim wspsu-g, jak ja zmiowaem si nad tob?34 I jego pan, rozgniewany, wyda

go katoma, dopki nie odda wszyst-kiego, co by mu winien.35 Tak i wam uczyni mj Ojciec

niebieski, jeli kady z was nie przebaczyc z serca swemu bratu jego przewinie.

Documents

PISMO ŚWIĘTE - wrotanadziei.org · PISMO ŚWIĘTE NOWY TESTAMENT z księgami Psalmów i Przysłów Pilnie i wiernie przetłumaczone w 1632 roku z języka greckiego i hebrajskiego