-
SautiElimuToleo la 27, 2011 | ISSN 1821 5076
HakiElimu Mtaa wa Mathuradas Na. 739 SLP 79401, Dar es Salaam,
Tanzania Simu: (+255) 22 2152449. Barua pepe: [email protected]
Tovuti: www.hakielimu.org
Pongezi Kwa HakiElimuNa Agnes Amlima, Lindi
HakiElimu ni shirika lisilo la kiserikali ambalo linashughulikia
masuala ya kutetea elimu
HakiElimu ni shirika lisilo la kiserikali ambalo linashughulikia
masuala ya kutetea elimu nchini Tanzania na kuhakikisha usawa
katika nchi yetu unapatikana kwa hali na mali na kutoa matokeo
chanya ya utendaji wa kazi.
Jamii inatoa shukrani kwa shirika la HakiElimu kwa kutoa
matangazo mbalimbali kwenye redio, runinga, magazeti na vijarida
mbalimbali kwa ajili ya kuboresha elimu katika ngazi ya jamii
ikiwemo na utunzaji wa mazingira katika sehemu mbalimbali kama vile
shuleni na nyumbani. Jamii pia inapenda kila wilaya ingekuwa na
tawi maalum la HakiElimu ili huduma zipatikane kwa urahisi
zaidi.
Shirika la HakiElimu mnahitaji kuwa mstari wa mbele katika kutoa
changamoto za kuboresha na kuinua elimu katika nchi yetu. Aidha
shirika la HakiElimu lingekuwa linafanya vikao na serikali angalau
mara tatu kwa mwaka ili kufanya mikakati ya kuboresha na kutanua
wigo katika sekta ya elimu.
Vile vile shirika hili lingeunda kamati maalumu ya Marafiki wa
Elimu kila mkoa. Pia HakiElimu waishauri serikali kutoa mafunzo kwa
walimu ili kuwapa msukumo wa kupata ufahamu wa kutosha katika
kufundisha mitaala mbalimbali pamoja na kuboresha makazi yao.
HakiElimu hushiriki katika maonesho mbalimbali na kugawa
machapisho kwa wananchi. Pichani ni moja ya maonesho ya mwaka ya
Serikali za mitaa yaliyofanyika mjini Kigoma mwezi Juni mwaka
2010.
HakiElimu imesaidia kuleta mabadilikoNa Amina Saidi Jumla, Lindi
Manispaa
HakiElimu ni shirika la hiari linalolenga kufikia usawa, ubora
na demokrasia katika elimu na jamii.
HakiElimu ina kazi kubwa katika jamii zetu hususani katika
kuchochea ubunifu wa mijadala ya umma, kuwezesha jamii kupata
habari, kubadili shule na mfumo wa uundaji wa sera na jinsi ya
kufuatilia fedha zipatikanazo na matumizi yake katika jamii
husika.
Kutokana na shughuli zinazofanywa na HakiElimu, wanajamii
wanapenda kuona kwamba mnakuja kuwatembelea; vilevile muendelee
katika suala zima la kuonya, kuhamasisha jamii katika mambo
mbalimbali.
Mabadiliko katika eneo langu yatokanayo na shughuli zinazofanywa
na HakiElimu yapo kwani jamii inaelewa wajibu wake kama vile mzazi
kumsomesha mtoto, kutoa kero walizokuwa nazo katika vyombo husika
kama vile serikali za mitaa na kuweza kujieleza.
Napendekeza, HakiElimu iendelee kuelimisha jamii, kuonya na
kuhamasisha jamii katika suala zima la elimu hususani kupitia
kipindi cha Tafakari Time. Kipindi hiki kiendelezwe kwani kinaleta
mabadiliko na kinaweza kuboresha elimu na kufikia malengo
Meneja wa Idara ya Upatikanaji wa Taarifa Robert Mihayo
akimkabidhi mwalimu mkuu msaidizi wa shule ya Sekondari ya Mpwapwa
Kompyuta maalum kwa ajili ya wanafunzi walemavu wa macho.
HakiElimu Imehamasisha Elimu LindiNa Asha Bilali, Lindi
Mjini
unaopinga unyanyapaa kwa wanafunzi walemavu kwa kutokaa nao
dawati moja, sasa hivi hakuna kabisa unyanyapaa; wanafunzi
wanashirikiana.
Jamii ya Lindi tunaomba ujumbe tunaopata kuhusu elimu uendelee
kwa kupitia TV, redio na vipeperushi ili elimu hii iwafikie pia
jamii iliyoko vijijini.
Changamoto tunazozipata ni pamoja na baadhi ya wazazi kuwaacha
watoto wao kuwa machokoraa na kukosa elimu. Tunaomba Marafiki wa
Elimu tushirikiane katika kukomesha hii tabia kwa kupanga mbinu
itakayosaidia kukomesha tatizo hilo la kutokwenda shule.
Natoa shukurani kwa HakiElimu kwa ujumbe kupitia vijarida
mnavyotuletea, nasema asante. Jamii ya Lindi imehamasika kusoma
vijarida na kuona kila mmoja wetu ana wajibu wa kuhamasisha jamii
inayomzunguka kuhusu elimu bora.
Naomba Marafiki wa Elimu wawaangalie zaidi walimu walevi wakati
wa shule hasa kule vijijini; ndipo tutafanikiwa kufikia lengo la
tamko la elimu bora kwa kila mtoto wa kitanzania.
Kumekuwa na mafanikio kadha katika shughuli za HakiElimu baadhi
yake ni pamoja na; baada ya HakiElimu kutoa ujumbe
Kila mwaka HakiElimu inatayarisha mashindano ya insha na
michoro. Lengo ni kukusanya maoni ya wananchi kuhusiana na mada ya
shindano husika. Pichani ni Mkurugenzi Mtendaji wa HakiElimu Bi.
Elizabeth Missokia akikabidhi zawadi ya redio zitumiazo mionzi ya
jua baadhi ya washindi wa shindano lililofanyika mwaka 2010.
Karibuni MkurangaNa Fatuma Mpanga, Mkuranga-PwaniKujiunga na
HakiElimu kumenisaidia kupata maoni mbalimbali katika machapisho na
katuni na mimi nazidi kuboreka na ninapata mwanga wa maisha na kuwa
na mwanaharakati.
Idadi ya Marafiki wa Elimu Mkuranga bado ni ndogo. Nashauri
HakiElimu mje kufanya mdahalo katika wilaya ya Mkuranga ili
kuhamasisha wananchi wajiunge na mtandao wa Marafiki wa Elimu ili
kuongeza hiyo idadi. Tukiwa wanachama wengi, itarahisisha kupata
maoni mbalimbali kwa wanajamii. Karibuni Mkuranga.
-
HakiElimu Imeleta Mchango Mkubwa Katika Miaka 10 IliyopitaNa
Mussa Kamtande, Kikundi cha WEMA, Mtwara
Awali ya yote naomba niseme wazi kwamba HakiElimu katika kipindi
cha miaka 10 imeweza kupata mafanikio makubwa ambayo leo hii
tunayashuhudia katika nyanja za elimu na demokrasia hapa
nchini.
Kuanzishwa kwa vuguvugu la Marafiki wa Elimu kumewezesha
kuiamsha jamii kwa kuipatia elimu sahihi juu ya mambo ambayo huko
nyuma yalikuwa hayafamamiki. Aidha, hapo awali, wananchi
hawakushirikishwa kikamilifu katika maamuzi mbalimbali. Elimu
iliyotolewa na Marafiki wa Elimu katika maeneo mbalimbali hapa
nchini imewapa wananchi utambuzi wa kujua haki zao, na namna ya
kuzidai pale wanapohisi kuwa hawatendewi haki. Kwa upande wa pili
wamepata utambuzi wa namna fedha nyingi zilizokuwa zikiletwa katika
vijiji vyao, zilivyoweza kuwanufaisha watu wachache wakiwemo
viongozi badala ya walengwa, ambao ni wananchi.
Aidha, kupitia vikundi vya Marafiki wa Elimu, wananchi katika
maeneo mbalimbali wameweza kuwa na chombo ambacho kimeweza
kuwasemea mapungufu na matatizo yanayojitokeza katika maeneo yao.
Mfano mzuri wa yale yanayofanywa na vikundi vya wanaharakati wa
elimu, ni kutoka katika kikundi cha WEMA.
Kikundi cha Wanaharakati wa Elimu, Mazingira na Afya WEMA
kiliasisiwa mwezi Disemba 2007 na kuanza rasmi shughuli zake
Januari 2008. Wanachama waanzilishi walikuwa 15. Kwa sasa idadi
inakadiriwa kufikia 50. Kikundi kimesajiliwa. Mambo yanayofanywa na
kikundi cha WEMA toka kianzishwe ni pamoja na:
Januari 2008 WEMA ilianzisha Maktaba ya Jamii ambayo ina uwezo
wa kukidhi viwango vyote vya elimu, kuanzia elimu ya awali, hadi
chuo kikuu. Maktaba hiyo ilizinduliwa rasmi tarehe 11 Julai 2009 na
viongozi kutoka taasisi ya kiraia ya HakiElimu.
Kwa ufadhili wa HakiElimu, WEMA wamejenga ubao wa matangazo.
Ubao huo umejengwa karibu na ofisi ya kijiji na umekabidhiwa rasmi
kwa serikali ya kijiji kwa matumizi.
Mwaka 2010 WEMA waliandaa mjadala wa wazi baada ya kufadhiliwa
na HakiElimu. Mada iliyojadiliwa ilihusu; Athari za disco toto na
kumbi za starehe kwa wanafunzi. Washiriki walikuwa Marafiki wa
Elimu, wadau wa elimu, viongozi wa serikali, wazazi pamoja na
wawakilishi wa wanafunzi.
Mwaka 2009 na 2010 Marafiki wa Elimu kutoka mikoa ya Lindi na
Mtwara walishiriki katika mijadala iliyokuwa inaandaliwa na
Marafiki wenyewe na kurushwa hewani kupitia kituo cha redio cha
Pride fm 87.8 chini ya ufadhili wa HakiElimu. Vipindi hivyo
vimeleta mwamko mkubwa kwa wananchi wa mikoa hii na imepanua uelewa
wa mambo mbali mbali yakiwamo ya demokrasia.
Tarehe 01 Julai 2010 kikundi cha WEMA kilishiriki maonesho ya
Serikali za Mitaa ambayo yalifanyika kiwilaya mji mdogo wa Ndanda.
WEMA waliweza kuonesha shughuli mbalimbali wanazozifanya zikiwemo
ufinyanzi wa vyungu vya kupandia maua na miche pamoja na shughuli
za maktaba.
Kikundi cha WEMA kinawapatia huduma wanafunzi watatu, kutoka
katika shule za msingi Liputu, Mkalapa na Mtunungu.
Wanapewa huduma kama sare za shule, vifaa vya kuandikia na
michango muhimu ya shule.
Mwaka 2010 shirika lisilo la kiserikali la CYODO (Children Youth
Development Organization) liliandaa kongamano ambalo lilishirikisha
wanafunzi wa shule za sekondari za mikoa ya Lindi na Mtwara, WEMA
waliweza kumtafuta mwanafunzi mmoja na kumpeleka kuhudhuria
kongamano hilo kwa gharama zao. Kongamano hilo lilifanyika Mtwara
mjini.
Kikundi cha WEMA kimeunda kitengo kinachojulikana kama WEMA
Women Empowerment Generation (WEMA Women-EG). Kitengo hiki ni
mahsusi kwa ajili ya akina mama na kimelenga kujishughulisha na
utengenezaji wa mitungi ya kupandia maua, batiki, ubanguaji wa
korosho, ufugaji wa kuku wa kienyeji na kadhalika. Sambamba na
shughuli hizo wamejipanga kukutana na wanafunzi wa kike na
kuwakumbusha juu ya umuhimu wa elimu na kuwataka waepuke kuendekeza
mapenzi wangali bado wanafunzi.
Oktoba mwaka 2010 WEMA walishiriki maonesho ya kanda
yaliyoandaliwa na SIDO ambayo yalifanyika kikanda mjini Masasi.
Katika maonesho hayo walionyesha vyungu vya kupandia maua pamoja na
shughuli za maktaba. Wametunukiwa cheti cha ushiriki katika
maonesho hayo.
Kwa ujumla HakiElimu imeleta changamoto kubwa katika kipindi
chote cha miaka 10.
Katika harakati za kuboresha elimu Tanzania, Marafiki wa Elimu,
huendesha maktaba ya jamii. Pichani ni moja wa maktaba hizo,
inayoendeshwa na kikundi cha WEMA
Shirika la LISAWE linapenda kutoa shukrani kwa kupewa nafasi ya
kutoa maoni kupitia Jarida la SautiElimu. LISAWE ingependa kutoa
shukrani kwa mambo yote ikiambatana na shughuli zote zinazohusiana
na gurudumu la kuboresha elimu Tanzania, hususani katika kuonesha
kupaumbele, haki na sera za elimu kwa ujumla.
Yapo manufaa kemkem tuliyoyapata kutoka HakiElimu. Miongoni mwa
manufaa hayo ni pamoja na kupata elimu mbalimbali hususani kuhusu
umuhimu wa elimu kwa ujumla. Aidha, kwa msaada wa HakiElimu,
kumekuwepo na uboreshaji wa vikundi vyetu katika shirika la
LISAWE.
Mathalani tumekuwa tukipata elimu kwa kutumia majarida na
machapisho tunayoletewa, tumekuwa tukisoma na kupata ujumbe
dhahiri.
Tumepata redio jamii ambazo zinatusaidia kupata taarifa
mbalimbali za maendeleo ya jamii na nchi kwa ujumla.
Aidha, HakiElimu imetuwezesha kufanya ziara mbalimbali za
mafunzo, zilizotuwezesha kuona wanachofanya katika vikundi na NGOs
kwenye maeneo mbalimbali ya nchi.
Pia tunashukuru kwa kuwezeshwa kutoa maoni yahusuyo uendeshaji
wa vikundi vya jamii, kupitia kituo cha redio cha PRIDE kilichopo
Mtwara.
Vile vile kumekuwa na faida ya kutuunganisha na Marafiki wa
Elimu nchini kiasi kwamba tuna mahusiano ya kina na marafiki
wenzetu.
Vilevile sasa bado tunaendelea kuangalia vipindi mbalimbali
vinavyohusu mambo ya elimu katika runinga.
Kiujumla, HakiElimu, kupitia Idara ya Upatikanaji wa Habari na
Taarifa, imeweza kuleta mabadiliko katika jamii zetu. Ni matumaini
yetu mtaendelea na mikakati na shughuli kama hizo zilizopelekea
jamii iweze kufikia hatua iliyofikia.
Shirika la LISAWE lingependa kuweka wazi mambo ambayo mnapaswa
kuyaongezea na kuyatilia mkazo ili kuweza kuboresha shughuli zenu
na kuweza kukubalika na wadau hususani jamii.
Tungependa msaidie asasi kwa kuzifadhili (kifedha) zifanye kazi
kwa jamii kuhusu masuala ya elimu kwa vile asasi hizo zipo karibu
na jamii katika majukumu yake.
Majarida yanayoandikwa na kuchapwa na HakiElimu yahusishe zaidi
maoni ya jamii. Hii ni kwa vile majarida haya ni kama fasihi na
fasihi ni ya jamii ambayo hubeba na huakisi yale yote yaliyopo
katika jamii hiyo. Mmekuwa mkihusisha jamii isipokuwa ni msisitizo
zaidi kuwa jamii ndio iwe na mchango mkubwa zaidi. Kwa namna hiyo
hata yanayoandikwa lazima yawe ndani ya jamii hii.
Pia tungependa HakiElimu ijikite zaidi katika kuandika taarifa
kutokana na takwimu halisia ili kuweza kuwaonesha wasomaji na jamii
kwa ujumla kuwa HakiElimu ipo makini, wanalenga kuinua maendeleo
kwa kuipa kipaumbele elimu nchini.
Shirika la LISAWE pia lingependa kuwasisitizia suala la Uwazi
kwa uwajibikaji unaopaswa kufanywa katika taasisi za kiserikali na
zisizo za kiserikali katika kuinua elimu. Na hii ikiambatana na
kutoa kipaumbele kielimu katika jamii.
Pia tungependa kusisitiza kuwa muongeze na muendeleze
ushirikiano zaidi na asasi zisizo za kiserikali kama ilivyo hapa
LISAWE. Kwa vile asasi hizi zipo na shughuli zake hufanywa na jamii
na taarifa kuhusu jamii zaweza kupatikana kiurahisi kupitia katika
asasi hizi zisizo za kiserikali. Tunasema asante sana!
HakiElimu Imesaidia Kuleta Mabadiliko Katika JamiiNa Marafiki wa
Elimu, Shirika la LISAWE, Lindi
Rafiki wa Elimu akitoa risala kwenye mkutano wa Marafiki wa
Elimu uliofanyika mkoani Lindi kati ya tarehe 6 hadi 10 Julai 2009
katika ukumbi wa TCCIA
Wazazi Wawe Karibu na Watoto WaoNa Malundila Manzi Selemani,
Lindi
Kwanza ningependa kuwapongeza watendaji wote wa HakiElimu
kupitia Idara ya Upatikanaji wa Taarifa kwa kutoa machapisho
mbalimbali ili kuelimisha jamii. Wanajamii wana maoni mengi sana
juu ya shirika la HakiElimu. Mojawapo ni kuhusu udogo wa machapisho
kwa maana kuwa kurasa kidogo. Kwa maana hiyo kurasa ambazo
zinachapishwa ziwe nyingi maana wasomaji wanapotaka kupata utamu wa
kusoma ndipo mwisho umefika.
Mabadiliko katika eneo langu yapo na ni makubwa sana kwa sababu,
kutokana na machapisho ambayo tunayapata kutoka
Wananchi wa kijiji cha Kitembe wilayani Rorya wakichukua
machapisho kutoka kwa timu ya HakiElimu ilipotembelea kijijini hapo
mwezi Julai mwaka 2010
HakiElimu watu walio wengi wanapenda kusoma majarida ya
HakiElimu.
Nina mapendekezo machache ambayo yanaweza kuboresha shughuli za
HakiElimu. Kwanza walimu wanatakiwa watambue kuwa wao ndio watu
muhimu katika taifa lolote lile duniani kwani bila wao tusingekuwa
na waganga, mawaziri, wakemia na kadhalika. Pia wazazi nao wawe
karibu na watoto wao kufuatilia maendeleo darasani wakishirikiana
na walimu. Kwa hiyo kitu ambacho kinaweza kuboresha na kufikia
malengo ya HakiElimu ni ushirikiano kati ya wazazi na walimu ili
kila mtoto wa kitanzania apate elimu bora na si bora elimu.
-
Saut iEl imu
Tahariri
Matokeo ya Kidato cha Nne ni Hali Halisi ya Mazingira na
Muelekeo wa Elimu NchiniNa Haji S. Mswaki, TangaMwishoni mwa mwezi
Januari mwaka 2011, Wizara ya Elimu na Mafunzo ya Ufundi ilitangaza
matokeo ya mitihani wa kidato cha nne uliofanyika mwaka 2010.
Kutokana na matokeo haya, kumekuwa na maoni na mawazo mengi
kutoka kwa watu mbalimbali wakiwemo viongozi wa Serikali.
Kwa ujumla matokeo hayakuwa mazuri, kwani kila mtu anajua hali
halisi iliyotokea katika eneo analoishi. Viongozi mbalimbali pia
wamekubali kwamba hali ni mbaya na wamekuwa wakitoa sababu
mbalimbali.
Hali ya elimu na mazingira yake ni vitu ambavyo haviwezi
kuachana kamwe. Kutokana na mazingira ya shule zetu, tunastahili
kupata matokeo haya.
Serikali inajivunia kwa kufanikisha ujenzi wa shule za kata kwa
wingi. Shule hizi zimeenea na zina wanafunzi wengi ambao miongoni
mwao ndio wamehitimu kidato cha nne mwaka 2010. Hivyo wengi wao
ndio wamesababisha matokeo haya ya leo.
Miundombinu ya shule hizi ni mibovu ukilinganisha na elimu
inayotakiwa kutolewa. Vyumba vya madarasa vimekuwa haba
ukilinganisha na idadi ya wanafunzi. Hali hii inachangia wanafunzi
kukosa uhuru wa kukaa darasani kwa amani na kupata kile
walichokifuata.
Pamoja na wingi wao bado wanaenda shuleni kuhesabu madawati na
kupiga soga kutokana na kutokuwa na walimu wa kuwafundisha. Lakini
pia vitabu vingekuwa vya kutosha, wangeweza kujisomea na
kueleweshana japo kwa shida. Hali hii inachangia wanafunzi
kuwa watoro na ukizingatia wengine wamepangishwa makazi mtaani
na wazazi wao kwa pesa ya kulenga kwa manati. Kwa ujumla hali ni
ngumu na juhudi za makusudi zinahitajika.
Tatizo lingine ni mtaala wetu ambao unayumbayumba. Leo unasikia
hivi kesho vile. Mitihani wa kidato cha pili ulikuwa kipimo kizuri
cha kumpeleka mtu kidato cha nne, lakini kipimo hiki sasa hakipo,
milango iko wazi na wanafunzi wenye sifa na wasio na sifa wanaingia
kidato cha tatu. Je tunategemea nini mbeleni?
Lakini pia kuna shule ambazo zimeuzwa kwa walimu wakuu, kwani
unakuta shule haitembelewi na viongozi na taarifa zake
hazijulikani, sasa zinashughulikiwa vipi? Kwani si ajabu kukuta
shule ina kidato cha kwanza hadi cha nne huku ina mwalimu mmoja tu.
Kweli viongozi wanaitambua hali hii?
Nashauri serikali iangalie upya mfumo wa elimu na kuboresha
mazingira ya kufundishia na kujifunzia kwa kuboresha majengo ya
shule, maabara, maktaba, kuongeza walimu wenye sifa na vifaa vya
kujifunzia.
Naamini wanafunzi waliofanya vizuri kutoka shule zisizo za
serikali walikuwa wanajifunza katika mazingira mazuri ambayo
yametosheleza kila kitu.
Kwa hiyo, serikali iboreshe mazingira ya kufundishia na
kujifunzia ili tujivunie watanzania kwa kupata elimu bora na siyo
bora elimu.
Miaka 10 Ya HakiElimu Katika Kuboresha Elimu TanzaniaNa Mussa
Msengi Gunda, Rafiki wa Elimu, Kigoma
vya redio na matangazo mbalimbali katika televisheni
yaliyochochea ufuatiliaji na ubainifu wa mambo mbalimbali ikiwamo
haki za binadamu, demokrasia na utawala bora kwa wananchi na
uwajibikaji wa kweli kwa viongozi katika ngazi mbalimbali.
Pamoja na hayo HakiElimu bado wapo mstari wa mbele katika
kuhakikisha kila mtoto ndani ya nchi hii anapata elimu iliyo bora
itakayomfanya aweze kujitambua.
Napenda kuchukua fursa hii kuwaomba HakiElimu kuongeza kasi ili
kuwafikia wananchi wengi zaidi hususani wa vijijini na mimi kwa
nguvu zangu nawaunga mkono katika shughili zenu zote.
Elimu imekuwa nguzo muhimu sana duniani kote katika kurahisisha
maendeleo ya jamii. Ushiriki wa wananchi unaongezeka kadri mtu
anavyopata elimu sahihi inayomuwezesha kuchambua na kupambanua
taarifa mbalimbali zinazomfikia na kisha kuzitolea maamuzi
sahihi.
HakiElimu leo hii wanatimiza miaka 10 tangu waingie kwenye
mchakato wa kuwahabarisha wananchi katika kufahamu sera mbalimbali
za nchi ili kuongeza ushiriki wao katika kuleta demokrasia na
utawala bora wenye tija ya wananchi kuhoji na kushiriki kikamilifu
katika shughuli za maendeleo.
Napenda kuchukua fursa hii kuwapongeza kwa kuweza kuwafikia
wananchi wengi sana katika nchi hii hususani walio maeneo ya
vijijini kupitia Marafiki wa Elimu. Mambo mengi wameweza
kuyafanikisha katika maeneo mbalimbali ni pamoja na:
Kuwawezesha wananchi kutambua sera mbalimbali ikiwamo sera ya
elimu na kuwafanya wananchi katika maeneo mbalimbali kuona umuhimu
wa kushiriki katika kuboresha elimu na demokrasia katika maeneo
yao.
Kuwajengea uwezo baadhi ya wananchi kuweza kujitolea na
kuwaelimisha wananchi wenzao juu ya masuala mbalimbali ya elimu na
demokrasia nchini kupitia Harakati za Marafiki wa Elimu.
Kuongeza upatikanaji wa vitabu katika maeneo mbalimbali kwa
kuchangia vitabu katika maktaba za shule na za kijamii hususani
vijijini.
Kuibua mijadala mbalimbali kupitia vipindi
Na Noah Nzawila, Dar es salaam
Tangu nilipojiunga na harakati za Marafiki wa Elimu nchini,
mwaka 2003, binafsi kama mwananchi na raia wa Tanzania ninayependa
kuwepo upatikanaji wa elimu bora unaozingatia haki, usawa na ubora
kwa watoto wote wa kitanzania, nimenufaika sana na ninaendelea
kunufaika kutokana na shughuli zinazofanywa na HakiElimu kupitia
harakati za Marafiki wa Elimu nchini. Tokea wakati huo mpaka hivi
sasa nimeweza kujitambua, pamoja na kutambua haki na wajibu wangu
katika jamii. Ndiyo maana pia mpaka leo hii nimeweza kuwa tayari
kutumia muda wangu wa ziada ili kuwezesha na watu wengine waweze
kujitambua, kutambua haki na wajibu wao katika jamii
zinazowazunguka na kisha kushiriki katika harakati za kuleta
mabadiliko ya elimu na demokrasia. Hili ni suala ambalo
limewezekana kutokana na matokeo yanayoendelea kuonekana.
Mwaka huu HakiElimu inaadhimisha miaka 10 tangu kuanzishwa
kwake, nikiwa kama Rafiki wa Elimu nimeshuhudia HakiElimu ikibisha
hodi hadi vijijini kwenye vitongoji vilivyo mbali na miji kupitia
harakati za Marafiki wa Elimu nchini. Maeneo hayo si ya vijijini tu
bali hata mijini watu wengi walikuwa bado wanauchapa usingizi licha
ya kuwa kumekucha. Lakini hiyo yote ni kutokana na giza la uelewa
mdogo wa uboreshaji elimu na demokrasia lililokuwa limewazunguka
katika maeneo yao.
Ujio wa HakiElimu ni mwanga wa jamii katika kuboresha elimu na
demokrasia nchini Tanzania, kwani mpaka sasa jamii nyingi hapa
Tanzania zimefunguka kifikira na kimtazamo katika kuwezeshwa
kupata taarifa mbalimbali zilizofanyiwa utafiti wa kina na
kuwafikia huko waliko.
Hali inayoonekana sasa ni kitu ambacho jamii imeamka na
inatafakari matatizo yanayotokea ambayo yanasababishwa na kile kitu
kinachoitwa bora elimu na kisha kuchukua hatua katika kuyatafutia
ufumbuzi.
Elimu ya sasa imepoteza muelekeo kabisa
unaotolewa na shirika la HakiElimu.
Watu 22 kati ya 28 kwa kuzingatia usawa wa kijinsia na katika
maeneo tofauti walitoa maoni kwamba shirika ka HakiElimu limeleta
manufaa makubwa katika jamii ya kitanzania kwa kuwezesha na
kupigania haki za wananchi wanyonge walioachwa pembezoni zaidi
kiuchumi na kijamii kwa kuwapatia taarifa zinazohusu elimu ili nao
waweze kushiriki kikamilifu.
Hata hivyo watu wanne walisema upo umuhimu mkubwa wa HakiElimu
kushirikiana na serikali kwa ukaribu sana kufanya kazi ili
kuhakikisha jamii inanufaika zaidi na rasilimali na fursa zilizopo
katika sekta ya elimu nchini. Baadhi yao walitoa mfano kuwa kama
mpango wa MMEM utatumika vizuri, unaweza kuleta mabadiliko makubwa
ya elimu hapa nchini.
Kwa upande mwingine watu wawili walikuwa na mtazamo tofauti.
Maoni yao ni kuwa, shirika la HakiElimu limekuwa likifanya shughuli
zake kwa kukosoa sana sera za serikali kitu ambacho wanadai kuwa ni
kuichonganisha serikali na wananchi.
Katika kipindi chote hicho kuna mabadiliko yaliyotokana na
shughuli zinazofanywa na HakiElimu. Viongozi na watendaji wa mitaa
sasa wanatambua umuhimu wa taarifa kwa wananchi na hivyo taarifa
hizo hubandikwa hata kwenye kuta za ofisi. Mijadala midogo
Inaendelea ukurasa wa 4
kwani walimu wengi wa shule za msingi sasa imekuwa ni bora
walimu. Ukijaribu kutafakari kwa kina hali hii, sidhani kama
serikali haitambui kuwa watu wanaoingia kusomea fani nyeti ya
ualimu hasa wa shule za msingi, wengi wao wanakuwa wamefaulu kwa
kiwango cha chini zaidi. Aidha wengine wamefikia hata kughushi
vyeti ili mradi tu
Mmoja wa Marafiki wa Elimu, Noah Nzawila, akiwa ndani ya maktaba
ya jamii iliyopo Maeneo ya Kitunda, Gongolamboto, jijini Dar es
Salaam.
kutimiza malengo yao. Hali hii inatokana na wengi kushindwa
masomo yao. Je kutokana na hali hiyo tunatarajia kuwa na elimu
bora?
Leo hii Hakielimu kupitia nyaraka zake za msimamo imeweza
kuelimisha jamii na watu walioko serikalini wanaohusika na elimu
kutambua umuhimu wa mafunzo bora ya walimu kwa maendeleo ya elimu.
Lengo ni kuondoa mapungufu yaliyopo na vilevile kuwaandaa walimu
katika ulimwengu unaobadilika mara kwa mara ili waweze kuwaandaa
wanafunzi kusoma kwa makini na kuwapa mazoezi ya kutosha kwa
vitendo.
Mwanzoni mwa miaka ya tisini, wanafunzi walikuwa na uwezo na
ujasiri wa kutatua kero za walimu kuishi mbali na shule. Waliweza
kushirikiana na walimu wao kukata miti, fito, kamba, nyasi kisha
kujenga nyumba za walimu karibu na shule. Nyumba hizi zinatumika
mpaka sasa ambapo zimefanyiwa maboresho ya kuondoa nyasi
zilizotumika kuezeka kipindi kile na badala yake kupiga bati. Je
mwanafunzi anayemaliza elimu ya msingi miaka hii ya sasa anaweza
kufanya hivyo?
Yapo baadhi ya maoni ya wanajamii kuhusu shughuli zinazofanywa
na Shirika la HakiElimu. Kwa mujibu wa utafiti mdogo nilioufanya
siku chache zilizopita kupitia wananchi waliotembelea katika
maktaba ya jamii na katika eneo ninaloishi ni kwamba watu wengi
wanatambua na kuthamini mchango
Baadhi ya maeneo mbalimbali ya Gunda Foundation iliyopo wilaya
ya Kasulu, mkoani Kigoma
HakiElimu Ni Mwanga wa Jamii Katika Kuboresha Elimu na
Demokrasia Nchini
-
midogo ya wanajamii inafanyika na pia uanzishaji wa maktaba za
jamii imesaidia watu wengi kuhabarika na kupata taarifa nyingi
zilizofanyiwa utafiti wa kina.
Ufahamu wa wanajamii juu ya sera za serikali na haki katika
jamii umeongezeka. Watoto wametambua haki na wajibu wao kwa wazazi,
walezi na jamii zao. Pia watoto ambao ni taifa la kesho wamejenga
utamaduni wa kuazima vijitabu, machapisho, majarida mbalimbali ili
kujisomea na kuongeza maarifa badala ya kuwa na mtazamo hasi wa
kufikiria kwamba maarifa yanapatikana darasani tu. Hii imesaidia
watoto wengi kupunguza kwa kiasi kikubwa muda mwingi kucheza na
kuzurura mitaani.
Aidha, wanawake wanajiunga na vikundi mbalimbali vya maendeleo
kupitia taarifa mbalimbali wanazozipata za kiuchumi na kijamii; na
kupitia chapisho la Rafiki Sema Usikike, wananchi wameandika kero
zao katika magazeti.
Watu wengi sasa wanamiliki simu za mkononi na wengine huamua
kuwa hata na namba ya simu tu na kila baada ya siku chache huomba
kwa jamaa na marafiki zao simu ili kusoma ujumbe. Kwa kuwa suala la
elimu linamgusa kila mmoja wetu hapa nchini, napendekeza kuwa
itakuwa ni vizuri kama HakiElimu itaweza kusambaza taarifa za elimu
kupitia ujumbe mfupi wa simu za mikonononi. Hii itawawezesha watu
kupata taarifa nyingi popote pale walipo na kwa wakati muafaka
zaidi. Hongereni sana kwa kutimiza miaka 10.
Kutoka ukurasa wa 3
Na Prisca Unga, Lindi
HakiElimu ni shirika lisilo la kiserikali ambalo limejikita
zaidi katika kuboresha elimu kwa Nyanja mbalimbali kuanzia
upatikanaji wa elimu toka elimu ya awali hadi elimu ya juu. Pia
inajihusisha katika suala zima la uboreshaji wa mitaala iliyopo,
walimu, majengo husika, vitendea kazi pamoja na kuwaunganisha wadau
wote wa maendeleo wanaojishughulisha na masuala ya elimu. Suala
kubwa katika yote yaliyotajwa ni ushawishi na utetezi kwa jamii na
makundi yote.
HakiElimu Iimarishe Mitandao
Tokea nimeanza kuwatambua na kushirikana na HakiElimu mabadiliko
ninayoyaona ni pamoja na Lindi imeweka mkazo katika elimu; watoto
wanaoandikishwa ni wengi. Idadi ya watu wanaojiendeleza kielimu
hadi chuo kikuu huria inaongezeka. Wanaosoma majarida
yanayoandaliwa na HakiElimu ni wengi hasa wanaoyafuata hapa LISAWE.
Midahalo ihusuyo uboreshaji wa elimu inafanyika mara kwa mara na
mashirika yasiyo ya kiserikali hapa wilayani. Suala la
Mikutano ya Wazi Itasaidia VijijiNa Rehema Ngelekele,
MkurangaPongezi kubwa sana tunatoa kwa shirika la HakiElimu kwa
harakari zenu za kuboresha elimu hapa nchini. Ndani ya miaka 10,
wananchi mbalimbali tumepata ufahamu mkubwa kuhusu nini tufanye juu
ya mabadiliko katika elimu katika sehemu zetu. Pia mmefanya kazi
kubwa kuunganisha wanaharakati wa elimu kiwilaya, kikanda na
kimataifa. Tunakutana na kujengeana uwezo kwa kubadilishana uzoefu
na kujifunza kutoka kwa wengine. Mlikumbana na changamoto
mbalimbali kutoka serikalini lakini mlisimama imara. Nasi Marafiki
wa Elimu tulikuwa nanyi kwani ni watetezi wa elimu,
waelimishaji wa jamii kwa njia mbalimbali kama vile vijarida,
redio, mikutano ya wazi ya Marafiki. Mnastahili sifa na jamii nzima
inafaa kuiga mfano wenu na kujifunza kutoka kwenu.
Maoni yangu ni kuwa mikutano ya hadhara ishuke vijijini na
vitongojini kuwalenga wanaoathirika zaidi. Harakati za ana kwa ana
ni nzuri zaidi kwa huku vijijini. Kutuma majarida ni vizuri, lakini
wengi wa wakazi wa vijijini hawafahamu kusoma. Hivyo mikutano ya
wazi itasaidia zaidi vijijini, kwenye jamii kubwa zaidi.
Baadhi ya wanakijiji wilayani Rorya, wakiwa katika mijadala wa
pamoja na timu ya HakiElimu ilipotembelea wilayani hapo mwezi Julai
2010
jinsia katika kuwabagua watoto wa kike wasipate elimu mkoani
Lindi limepungua pia.
Ili tufikie malengo ya kumwelimisha kila mtanzania yafuatayo
inabidi yafanywe na HakiElimu. Kubwa ni kujikita katika kuunganisha
na kuimarisha mitandao ya elimu Tanzania. Kuvitafutia vikundi vya
jamii NGOs na CBOs wafadhili ambao wataweza kusaidia makundi tete
kama wanafunzi walemavu n.k.
Mafanikio Niliyoyapata Katika Miaka Kumi ya Ushirikiano na
HakiElimuchangamoto hizo. Aidha, nilipata maarifa ambayo
ninayatumia kuboresha elimu katika eneo langu.
Vile vile, nilijifunza mbinu ya kuandika habari, kuchambua
hotuba, maarifa ya ufuatiliaji wa bajeti ya serikali, uchambuzi
sera, jinsi ya kujieleza na uhuru wa kutoa mawazo binafsi. Niliweza
kutambua majukumu yangu kama mwanaharakati wa mtandao wa Marafiki
wa Elimu. Nilipata maarifa ya kutambua kero na jinsi ya kutatua
kero hizi katika jamii yangu.
Pia nilijifunza jinsi ya kuanzisha huduma ya maktaba, ujuzi
ambao uliyoniwezesha kuanzisha huduma hiyo katika eneo niliopo sasa
la Kilwa.
Ipo kila sababu ya marafiki walio hai na wasio hai
kiwilaya/kikanda kufahamiana ili kuhamasishana na kuwezeshana ili
kueneza dhana nzima ya Marafiki wa Elimu.
Ili kuleta mabadiliko/mageuzi ya haraka katika elimu, upo
umuhimu wa kufanya mikutano ya Marafiki wa Elimu katika vijiji,
kata hadi tarafa au kiwilaya angalau mara moja kwa mwaka.
Nashauri Marafiki wa Elimu wawe wabunifu ili kuiwezesha jamii
kubadilika na kuondoa kero kama vile kushuka kwa uwezo wa kufikiri
kwa wanafunzi waliopo shule za msingi na
sekondari na vile vile kukosekana kwa maadili mema ndani ya
jamii na mashuleni.
Aidha, wazazi wanakwepa kutambua umuhimu wa kuwaanda watoto wao
kifra/kimawazo ili kusaidia kumweka mwanafunzi katika mazingira ya
kujifunza/kujisomea ili mwanafunzi apende masomo kuanzia nyumbani
na kisha shuleni. Wajitahidi kuwajali watoto wao hususani wa
kike.
Uzazi usiofuata mpango, mimba zisizotarajiwa katika familia au
urafiki wa mapenzi, kutengana kwa wazazi, kutelekeza familia ni
baadhi ya sababu zinazochangia wanafunzi kukosa huduma ya elimu,
hivyo ipo haja ya marafiki kuandaa michezo ya kuigiza na filamu kwa
ajili ya kuelimisha jamii.
Ingekuwa vema mngewapatia Marafiki wa Elimu wawezeshaji vifaa na
misaada ya vitendea kazi kama vile kamera, kompyuta au hata
pikipiki angalau kwa awamu hasa kwa marafiki waliopo kanda ya
kusini ili waweze kufika maeneo mbalimbali na kisha kusaidia
kutatua kero zilizopo katika maeneo yao.
Nawatakia kila la kheri kiutendaji kazi kwa mwaka 2011.
Mazungumzo hayo haliwafanya wanafunzi walioshiriki kujitambua na
kubadilika kitabia na kuwa na tabia njema.
Shughuli ambazo ninazifanya zimekuwa zinatangazwa katika
machapisho, vitabu n.k., hali inayonifanya nijiamini na nitambulike
kiasi cha kunitia moyo kuendelea na harakati.
Nikiwa Liwale, nilipokea machapisho na kufanya vikao vya mara
kwa mara, hali iliyonifanya nibaini kuwa kuna baadhi ya
watoto/vijana hawana elimu kiasi tuliwashawishi kujiunga na
madarasa ya MEMKWA, hadi hivi sasa baadhi yao wapo sekondari.
Tabia ya kusoma machapisho, kufanya vikao na wanafunzi, wazazi
na walimu kulinisaidia kwa kiasi kukubwa kuleta mahusiano mazuri
ndani ya jamii.
Shughuli ninazofanya Liwale na Kilwa zimetambulika sana ndani ya
wilaya na nje ya wilaya kwa ujumla.
Kwa kuhudhuria mikutano, midahalo na majadiliano na Marafiki wa
Elimu na HakiElimu, niliweza kuwatambua na kuunganishwa na marafiki
wengine. Nilijifunza changamoto zinazowakumba na kujifunza mbinu za
kupambana na
Mwezi Julai mwaka 2010, HakiElimu ilitembelea shule za msingi na
kukabidhi mipira kwa lengo la kuhamasisha michezo mashuleni.
Pichani ni mmoja wa wafanyakazi wa HakiElimu akikabidhi mipira kwa
kaka mkuu wa shule ya msingi Changuge iliyopo wilaya ya Tarime,
mkoani mara.
Na Sylvester T. R. Karigita, Kilwa, Lindi
Nilijiunga na harakati za Marafiki wa Elimu mwaka 2000. Nilianza
harakati hizi nikiwa wilaya ya Liwale lakini kwa sasa nipo wilaya
ya Kilwa mkoani Lindi . Yafuatayo ni baadhi ya mafanikio ambayo
nimepata.
Nilipata fursa ya kuunganishwa na marafiki waliopo wilaya
zingine. Hii ilinisaidia kutambua shughuli wanazofanya wanaharakati
wenzangu katika maeneo yao kiasi niliweza kupata ubunifu na uweza
kutekeleza shughuli zifuatazo:
Kati ya mwaka 2000-2005, nilishirikana na vijana waliopo katika
kikundi cha Upendo, kwa pamoja tuliweza kuboresha mazingira ya
shule katika shule ya msingi Nanjegeja wilaya ya Liwale kwa kupanda
miti ya vivuli.
Mwaka 2003-2006 tulikutana na walimu, wanafunzi pamoja na wazazi
wao katika shule za msingi Kawawa, Liwale, Kambarage, Naluleo na
Liwale B na kufanikiwa kupunguza tatizo la utoro katika shule
hizo.
Tulitumia machapisho na majarida kuanzisha utaratibu wa kila
mwisho wa juma kufanya vikao na vijana/wanafunzi waliopo katika
kikundi cha Upendo na kujadili kuhusu maeneo ambayo yanawagusa
kimasomo.
HakiElimu ni shirika la hiari linalolenga kufikia usawa, haki na
demokrasia katika elimu na jamii kwa ujumla. Tunafanya hivyo kwa
kuwezesha jamii
kupata habari, kubadili shule na mfumo wa uundaji wa sera;
kuchochea ubunifu wa mijadala ya umma; kufanya utafiti yakinifu,
uchambuzi wa sera na
utetezi na kushirikiana na wadau ili kuendeleza manufaa ya
pamoja na kuzingatia haki za jamii.
Je una kero, kisa au mafanikio kuhusu elimu, demokrasia na haki
za binadamu katika eneo lako na ungependa maoni yako yachapishwe
kwenye
Toleo lijalo la Jarida hili la SautiElimu? Tuandikie makala nasi
tutachapisha kwenye toleo lifuatalo. Toleo la 28 la Jarida la
SautiElimu litabeba mada
kuhusu nidhamu ya wanafunzi. Tutafurahi kupata maoni/mawazo
kuhusiana na hiyo mada. Tuandikie kupitia anuani ifuatayo
HakiElimu SautiElimu
S. L. P 79401
Dar es Salaam
Tanzania
Simu: (022) 2151852 au 3
Faksi: (022) 2152449
Barua Pepe: [email protected]
Tovuti: www.hakielimu.org
Shukurani kwa wachangiaji, wapiga picha, wachoraji na kwa wote
walioandaa habari zilizochapishwa katika jarida hili. Unaruhusiwa
kunakili sehemu yoyote ya jarida hili kwa minajili isiyo ya
kibiashara. Unachotakiwa kufanya no kunukuu chanzo cha sehemu
iliyonakiliwa na kutuma
nakala mbili kwa HakiElimu.
WahaririElizabeth Missokia
Robert Mihayo
MtayarishajiWambura Wasira
WachangiajiAgnes Mangweha
Benedicta Mrema
Edwin Mashasi
Honoratus Swai
PichaHakiElimu
HakiElimu 2011
Pata Machapisho Mapya!
