Praktyka europejska w zakresie edukacji BRD – relacje nauczyciel-rodzic

V Praski Konkurs Szkół PodstawowychWarszawa, 20 listopada 2015 r.

Maria Dąbrowska-LorancInstytut Transportu Samochodowego

Na najbliższą dekadę Komisja Europejska ustanowiła siedem strategicznych celów umieszczając na pierwszym miejscu poprawę edukacji i szkolenia wszystkich uczestników ruchu

(Komisja Europejska, Biała Księga: Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i

zasobooszczędnego systemu transportu, pkt. 1.4.16.).

Edukacja motoryzacyjna w zakresie brd

stanowi celową działalność społeczną

mającą na celu ukształtowanie odpowiednich

motywacji etycznych, postaw społecznych

oraz

pożądanych zachowań na drogach,

będących integralnym składnikiem ogólnej kultury współczesnego społeczeństwa

Edukacja motoryzacyjna obywateli – europejski wymiar edukacji

CELE:• wdrażanie do poszanowania i przestrzegania

prawa (respekt)• wdrażanie do respektowania potrzeb innych

uczestników ruchu (partnerstwo + respekt)• kształtowanie umiejętności rozpoznawania

zagrożeń i radzenia sobie z nimi• motywowanie do odpowiedzialnych i

bezpiecznych zachowań

Jaka powinna być edukacja,

aby zostały osiągnięte powyższe cele tj. wychowanie bezpiecznego, odpowiedzialnego i partnerskiego uczestnika ruchu drogowego

w dobie postmodernizmu gdy wielu adresatów jest:

• samych dla siebie rodzajem boga, • jedynym dobrym sędzią we własnej sprawie • którego subiektywne przekonania, przeżycia emocjonalne czy

dążenia są zawsze słuszne i godne realizacji?

Radykalne postawienie jednostkowego człowieka i jego subiektywności ponad wszystkimi instytucjami, obiektywnymi prawdami czy normami moralnymi, obyczajowymi i prawnymi

Edukacja w zakresie brd

• edukacja dzieci i młodzieży • szkolenie kierowców• komunikacja ze społeczeństwem• szkolenie kadr brd

Edukacja dzieci i młodzieży

„ Edukacja motoryzacyjna dzieci i młodzieży to inwestycja na przyszłość, to przygotowanie przyszłego dorosłego do bezpiecznego uczestnictwa w ruchu

drogowym, jak również świadomego obywatela, który będzie czynnie

wpływać na poprawę jakości życia całego społeczeństwa.”

Bezpieczne uczestnictwo w ruchu drogowym to:

• unikanie zagrożeń, • respektowanie potrzeb i praw innych

jego uczestników, • zmiana swojego zachowania,

stosowanie do ról pełnionych na drogach (pieszy, kierowca, pasażer),

• ograniczenie nawet kosztem swojej niewygody.

Zadania szkoły w zakresie wychowania komunikacyjnego

przekazanie wiedzy oraz kształtowanie i utrzymanie umiejętności niezbędnych do odpowiedniego uczestnictwa w ruchu drogowym,stworzenie warunków do uzyskania karty rowerowej i motorowerowej,pedagogizacja rodziców w zakresie brd,współpraca z rodzicami, władzami samorządowymi, społecznościami lokalnymi, instytucjami i organizacjami działającymi na rzecz brdzapewnienie bezpiecznej drogi do szkoły.

WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI

• edukacja w zakresie brd• bezpieczna droga do szkoły • organizacja imprez• pedagogizacja rodziców

Metody edukacji rodziców

Szkoła w ramach pedagogizacji może organizować odczyty, prelekcje, pokazy filmów, spotkania z zaproszonymi gośćmi i propagować fachową literaturę przedmiotu. Pedagogizacja rodziców powinna się odbywać także podczas spotkań rodziców z wychowawcą klasowym.

Zamawiany Projekt KEDobre praktyki w edukacji dzieci i młodzieży w zakresie

bezpieczeństwa ruchu drogowego

– zebranie informacji o realizacji działań z zakresu wychowania komunikacyjnego podejmowanych w poszczególnych krajach

– wybór najlepszych praktyk edukacyjnych

– sporządzenie europejskiego poradnika zawierającego opis najlepszych z tych działań

– przedstawienie wytycznych odnośnie skutecznych praktyk wychowania komunikacyjnego w UE

Warunki skutecznej edukacji

• edukacja dzieci w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego musi bazować na wynikach badań naukowych,

• edukacja w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego musi być prowadzona prawidłowo od pierwszych dni życia dziecka, bo bardzo trudno jest wpływać na zmianę zachowań w późniejszych latach,

• dzieci i młodzież powinny czynnie włączać się w tworzenie i realizację programów na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Edukacja dzieci i młodzieży w zakresie brd

wszystkie kraje UE• kto odpowiada• kto finansuje• kto realizuje• miejsca realizacji

ROSE 25

Francja

• edukacja brd obowiązkowa (od 1950 r.) w szkołach podstawowych i średnich

• programy nauczania opracowywane są centralnie (treści z zakresu brd w ramach różnych przedmiotach)

• współpraca szkoła-instytut centralny• dla dzieci 12-14 lat możliwość nauki jazdy na

rowerze (organizuje szkoła niezależnie od zajęć lekcyjnych) i otrzymania „karty rowerowej” po zdaniu egzaminu w rzeczywistym ruchu drogowym

Holandia

• edukacja brd obowiązkowa w szkołach• programy nauczania opracowywane lokalnie• koordynator w szkole• współpraca z rodzicami (przedstawiciel rady

rodziców ds. brd)• współpraca z władzami lokalnymi,

stowarzyszeniami (wspólne przedsięwzięcia)

Austria

• 3-6 lat: dziecięce kluby brd dobrowolne• 6-18 lat: edukacja brd obowiązkowa w

szkołach• Materiały edukacyjne dla nauczycieli i

uczniów finansowane centralnie• KFV określa programy nauczania,

podręczniki

Finlandia

• edukacja brd dzieci obowiązkowa (od 1930 r.)• wychowanie komunikacyjne włączone w system

wychowania zdrowotnego• programy opracowywane lokalnie• współpraca szkoła – rodzice - władze lokalne• dofinansowanie przez towarzystwa

ubezpieczeniowe

Wielka Brytania

• edukacja komunikacyjna jest obowiązkowa (od 1974 r.)

• władze centralne określają minimum programowe• władze lokalne:- określają programy i zakres nauczania- zapewniają środki finansowe na realizację

programów• współpraca: szkoła – rodzice – władza lokalna

NIEMCYSzkolenie dla rodziców dzieci w wieku

przedszkolnym w zakresie brd

• modułowy program • pakiety edukacyjne (pomoce do prowadzenia zajęć

(filmy), poradniki dla rodziców),

• moderatorzy w całym kraju,• szkolenie moderatorów,• organizator CDV (Rada BRD).

NIEMCY

Program edukacyjny dla młodzieży (15-17 lat)

• modułowy program,• pakiety edukacyjne,• moderatorzy w całym kraju,• szkolenia moderatorów,• organizator CDV (Rada BRD)

Wg ekspertów dobra praktyka powinna:

– skupiać się na kształtowaniu postaw uczestników ruchu

– być atrakcyjna i nowatorska dla grupy docelowej, wzbudzać zainteresowanie oraz mieć ciekawą formę

– mieścić się w systemie szkolnym w szerokim kontekście

– opierać się na współpracy grup osób i instytucji– być realizowana w odpowiednim miejscu i czasie

oraz przy możliwie niewielkich nakładach finansowych

ROSE 25

Dobre praktyki

PIESI

Dobre praktykiProgram Kerbcraft – Wielka Brytania

• Cel: bezpieczne zachowania pieszych• Zasięg: działania ogólnokrajowe• Grupy celowe

– dzieci 5 – 7 lat– rodzice– społeczności lokalne

Program KerbcraftCELE PROGRAMU

• DZIECI– rozpoznawanie niebezpiecznych miejsc na drogach– kształtowanie odpowiednich zachowań pieszych– uświadamianie ryzyka nawet w miejscach

„bezpiecznych”

• RODZICE– nauczanie rodziców jak przekazywać dzieciom

zasady brd

Program KerbcraftREALIZATORZY PROGRAMU

• lokalni urzędnicy brd odpowiedzialni za akcję, szkolą rodziców trenerów

• rodzice – trenerzy pracują z dziećmi w małych grupach w wyznaczonym obszarze

• nauczyciel koordynujący współpracuje z władzami lokalnymi i rodzicami

Program KerbcraftREALIZACJA PROGRAMU

• dzieci (grupy 3 osobowe)• trener• 3 moduł

– moduł (4 – 6 sesji)• sesja (30 minut)

– rozmowa o zasadach brd– rozpoznawanie miejsc

niebezpiecznych– przechodzenie z trenerem– sprawdzanie nowych umiejętności dzieci

Dobre praktyki

ROWERZYŚCI

Bezpieczny Rower dobra praktyka ze Słowenii. GRUPA CELOWA - dzieci w wieku 10-11 lat, ich rodzice. ZASIĘG - ogólnokrajowy.

CELE - promowanie rowerów wyposażonych w akcesoria brd oraz sprawnych technicznie.

ZADANIE - nauka właściwej konserwacji rowerów, przeprowadzenie prostych napraw oraz uświadomienie jak ważne dla bezpieczeństwa jest jego sprawne wyposażenie.

CZAS - jeden raz w roku, najczęściej wiosną.

MIEJSCE – szkoła

DZIAŁANIA - sprawdzenie roweru przez inspektorów technicznych.

ORGANIZATORZY - szkoła, władze lokalne i policja.

• Rowery, otrzymują naklejkę Bezpieczny Rower.

• Każdego roku naklejka ma inny kolor.

• Jeśli rower nie spełnia wymagań informacja dla rodziców dziecka o usterkach i o konieczności ich naprawy. Następnie rower poddawany kolejnej kontroli.

Akcja łatwa do realizacji. Program nie jest realizowany

w ramach przedmiotu.

• Wydarzenie w szkole: udział rodziców, przedstawiciele miejscowej władzy i policji.

• Akcja łatwa do powtórzenia i tania.

Projekt – EUCHIRES 2005 – 2006 - 2007 realizowana jednocześnie w

kilkunastu krajach UE w ramach projektu EUCHIRES wspólny element kampanii: gadżet – zabawka –

pancernik wspólny cel – bezpieczne przewożenie dzieci w pojazdach

- wychowanie młodego uczestnika ruchu jako obywatela Unii Europejskiej

KLUB PANCERNIKA KLIKA W FOTELIKACH

TV spot – „PANCERNIK” (kino, radio) Pancernik pokazuje prawidłowy sposób zapinania dziecka na tylnym

siedzeniu samochodu: najpierw z zewnątrz, potem sam siada na podwyższeniu obok dziecka, które siedzi już przypięte w foteliku. Pancernik demonstruje na sobie sposób właściwego przypinania,

śpiewając piosenkę na melodię „Czterech Pancernych”.

Siedzimy spokojnie, podziwiamy światI jest bardzo fajniesiedzieć sobie tak

do wozu wchodzimy, w siodełku siadamy,

zapinamy pas,

W klubie pancernikaJeździsz w fotelikach, A nie jeździsz bez.

PRODUKTY KAMPANII

W ramach kampanii 2005 – 2007 przewożenie w fotelikach dzieci w wieku 4-12 lat wzrosło o 31 %

Przed kampanią

52%

Po I edycji kampanii

2005

58%

Po II edycji kampanii 2006

77%

Po III edycji kampanii 2007

83%

Efektywność kampanii w Polsce

KONTYNUACJA KAMPANIKLUB PANCERNIKA KLIKA W FOTELIKACH

Edycje kampanii• 2011

– Sierpień – Październik

• 2012– Sierpień - wrzesień

• 2013– Czerwiec - wrzesień

SZKOLNE KLUBY PANCERNIKA

EFEKTYWNOŚĆ KAMPANII 2011 – 2013 Przewożenie dzieci w wieku 4-12 lat w fotelikach

Przed kampanią 2011 81%

Po I i II edycji kampanii

2011

83%

Po III edycji kampanii 2012

83%

Po IV edycji kampanii 2013 86%

Projekt SAFEWAY2SCHOOLZintegrowany system bezpiecznego

przewożenia dzieci do szkoły • Cel: opracowanie systemów zapewnienia

bezpieczeństwa dzieci w drodze do szkoły

• Metoda: wykorzystanie technologii its, planowanie tras, lokalizacja, systemy pokładowe w autobusach

• Zadania: zaprojektowanie monitoringu bezpiecznej drogi do szkoły, pilotaż

• Wynik: zalecenia i wytyczne wprowadzające metody organizacji i monitoringu bezpiecznej drogi do szkoły w życie

Dziękuję za uwagę