страна 1/128

[Title]

ПРИРАЧНИК ЗА ПОЛАГАЊЕ ИСПИТ ЗА ДОБИВАЊЕ ОВЛАСТУВАЊЕ ЗА СПРОВЕДУВАЊЕ НА

ПОСТАПКИТЕ ЗА ОТУЃУВАЊЕ И ДАВАЊЕ ПОД ДОЛГОТРАЕН И

КРАТКОТРАЕН ЗАКУП НА ГРАДЕЖНОТО ЗЕМИШТЕ СОПСТВЕНОСТ НА

РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

***

УПАТСТВО за користење на софтверската апликација за

е-регистар и е-аукција

страна 2/128

ПРИРАЧНИК ЗА ПОЛАГАЊЕ ИСПИТ ЗА ДОБИВАЊЕ ОВЛАСТУВАЊЕ ЗА

СПРОВЕДУВАЊЕ НА ПОСТАПКИТЕ ЗА ОТУЃУВАЊЕ И ДАВАЊЕ ПОД

ДОЛГОТРАЕН И КРАТКОТРАЕН ЗАКУП НА ГРАДЕЖНОТО ЗЕМИШТЕ

СОПСТВЕНОСТ НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

***

УПАТСТВО

за користење на софтверската апликација за

е-регистар и е-аукција

Скопје, 12 мај 2011

страна 3/128

Прирачникот е изработен врз основа на следниве законски прописи:

1. Устав на Р. Македонија, Сл. Весник на РМ, бр. 52/91;

2. Закон за верските заедници (ЗВЗ), Сл. Весник на РМ, бр. 113/07 и У. бр.

104/2009;

3. Закон за Владата на Република Македонија (ЗВРМ), Сл. Весник на РМ, бр.

59/00, 12/03, 55/05, 37/06, 115/07, 19/08, 82/08 10/10 и 51/11;

4. Закон за градење (ЗГ), Сл. Весник на РМ, бр. 130/09, 124/10, У.бр. 262/2009,

18/11, 36/11 и У.бр.212/2010;

5. Закон за градот Скопје (ЗГС), Сл. Весник на РМ, бр. 55/04;

6. Закон за гробишта и погребални услуги (ЗГПУ), Сл. Весник на РМ, бр. 86/08,

156/10 и 53/11;

7. Закон за денационализација (ЗД), Сл. весник на РМ, бр. 43/2000, 42/03, 44/07 и

72/10;

8. Закон за договорен залог(ЗДЗ), Сл. Весник на РМ, бр. 05/03, 04/05 и 87/07;

9. Закон за домување (ЗДо), Сл. Весник на РМ, бр.99/09, 57/10 и У. бр. 14/2010;

10. Закон за државно правобранителство (ЗДП), Сл. Весник на РМ, бр.87/07 и У.

бр. 2010;

11. Закон за едношалтерски систем и за водење на трговскиот регистар и регистар

на други правни лица (ЗЕС, Сл. Весник на РМ, бр. 84/05, 13/07, 150/07, 140/08,

17/11 и 53/11;

12. Закон за земјоделско земјиште (ЗЗЗ), Сл. Весник на РМ, бр. 135/07, 18/11 и 10-

1179/2 - исправка;

13. Закон за јавните патишта (ЗЈП), Сл. Весник на РМ, бр.84/08, 52/09 и 114/09;

14. Закон за јавните претпријатија (ЗЈПр), Сл. Весник на РМ, бр. 38/96, 6/02, 40/03,

49/06, 22/07 и 83/09;

15. Закон за концесии и други видови јавно приватно партнерство (ЗКДВЈПП), Сл.

Весник на РМ, бр. 7/08, 139/08, 64/09 и 52/10;

16. Закон за лична карта (ЗЛК), Сл. весник на РМ, бр. 8/95, 38/02, 16/04, 12/05,

19/07, 10/10 и 51/11:

17. Закон за локална самоуправа (ЗЛС), Сл. Весник на РМ, бр.5/02;

18. Закон за нотаријат (ЗН), Сл. Весник на РМ, бр. 55/07, У.бр.134/2007,

У.бр.125/2007, У.бр.170/2007, 86/08 и 139/09;

19. Закон за обезбедување на побарувањата (ЗОП), Сл. Весник на РМ, бр. 87/07;

страна 4/128

20. Закон за облигационите односи (ЗОО), Сл. весник на РМ, бр. 18/01, 4/02, 84/08

и 161/09;

21. Закон за организација и работа на органите на државната управа (ЗОРОДУ),

Сл. Весник на РМ, бр. 58/00, 44/02, 82/08, 167/10 и 51/11;

22. Закон за пасишта (ЗП), Сл. весник на РМ, бр. 3/98, 101/00, 98/08, 105/09 и 42/10;

23. Закон за сопственост и други стварни права (ЗСДСП), Сл. весник на РМ, бр. 18

/01, 92/08, 139/09 и 35/10;

24. Закон за територијална организација на Република Македонија (ЗТОРМ), Сл.

Весник на РМ, бр.98/08, 55.04, 12/05, У. бр. 40/05 и 10-1031/2 - исправка;

25. Закон за технолошки индустриски развојни зони (ЗТРЗ), Сл. Весник на РМ, бр.

14/07, 14/2007, 103/2008, 130/2008, 139/2009 и 156/10;

26. Закон за трговските друштва (ЗТД), Сл. Весник на РМ, бр. 28/04, 84/05, 25/07,

87/08, 42/10, 48/10 и 24/11;

27. Закон за управните спорови (ЗУС), Сл. Весник на РМ, бр.62/06, У. бр. 75/2007,

У. бр. 231/2008, 150/10 и У. бр. 51/2010;

28. Закон за финансирање на единиците на локалната самоуправа (ЗФЕЛС), Сл.

Весник на РМ, бр. 61/04, 96/04, 67/07, 156/09 и 47/11;

29. Закон за хартии од вредност (ЗХВ), Сл. Весник на РМ, бр.95/05, У. бр.

220/2005, У. бр. 48/2006, У.бр. 66/2006 25/07, У. бр. 214/2007, 7/08, 57/10;

30. Закон за шумите (ЗШ), Сл. весник на РМ, бр. 64/09;

31. Закон за просторно и урбанистичко планирање (ЗПУП), Сл. Весник на РМ, бр.

51/05, У.бр.158/2005, 137/07, У.бр. 4/2008, 91/09, 124/10, У.бр.66/2010 и 8/11;

32. Правилник за премер и обработка на податоцита од премерот, Сл. Весник на

РМ бр. 28/11;

33. Правилник за геодетски работи за посбни намени, Сл. Весник на РМ бр. 28/11

34. Правилник за премер, обработка и обликовање на податоците од премерот, Сл.

Весник на РМ бр. 118/08;

35. Правилник за начинот на користење, дистрибуција, пристап, издавање, чување

и заштита на податоците од Геодетско-Катастарскиот Информационен Систем

и начинот на издавање на податоци од катастарот на недвижностите, Сл.

Весник на РМ бр. 27/11;

36. Правилник за востановување на катастарот на недвижостите, Сл. Весник на РМ

бр. 118/08;

37. Правилник за стандарди и нормативи за урбанистичко планирање (П),

Сл. Весник на РМ, бр.78/06, 140/07, 12/09, 93/09 и 14.

страна 5/128

1. Што претставуваат земјиштата во правниот систем на Р. Македонија?

Уставот на Р.Македонија (Сл. Весник на РМ, бр. 52/91) земјиштата ги третира за добра од општ

интерес за Републиката кои како такви уживаат посебна заштита (чл. 56, ст. 1). Притоа, Уставот

уредувањето на начинот и условите под кои определени добра од општ интерес за Републиката

може да се отстапат на користење ги препушта на специјални закони. Во поглед на градежното

земјиште како добро од општ интерес тој закон во Р. Македонија е Законот за градежно земјиште

од 2011 година (Сл. Весник на РМ, бр. 17/2011).

2. Кои се добра од општ интерес за Републиката?

Согласно ставот 1 на членот 56 од Уставот на Р. Македонија, сите природни богатства на

Републиката, растителниот и животинскиот свет, добрата во општа употреба, како и предметите

и објектите од особено културно и историско значење определени со Закон се добра од општ

интерес за Републиката и уживаат посебна заштита. Истите одредби се содржани и во членот 16

на Законот за сопственост и други стварни права, како генерален закон (Сл. Весник на РМ, бр.

18/01). Согласно овој член, ствари (добра) од општ интерес за Републиката се: сите природни

богатства, растителниот и животинскиот свет, стварите од општа употреба, градежното земјиште,

шумите и земјоделското земјиште, пасиштата и водите, како и стварите и објектите од особено

културно и историско значење определени со закон.

3. Какви видови на земјишта постојат?

Ставот 1 на членот 16 на Законот за сопственост и други стварни права земјиштата во Р.

Македонија, во зависност од нивната намена ги класифицира на: градежно земјиште, земјоделско

земјиште, шуми и пасишта. Правниот режим на видовите земјишта се уредува со специјални

закони. Градежното земјиште е уредено со Законот за градежно земјиште од 2011 година (Сл.

Весник на РМ, бр. 17/11).Шумите се уредени со Законот за шумите со 2009 година (Сл. Весник

на РМ, бр. 64/09). Земјоделските земјшта се уредени со Законот за земјоделско земјиште од 2007

година (Сл. Весник на РМ, бр. 135/07). Пасиштата се уредени со Законот за пасишта од 1998

година (сл. Весник на РМ, бр. 03/98). Гробиштата се уредени со Законот за гробишта и

погребални услуги од 2008 година (Сл. весник на РМ, бр.86/08)

4. Што се земјиштата согласно генералниот Закон за сопственост и други стварни права на

Р. Македонија?

Согласно одредбите на Законот за сопственост и други стварни права, земјиштата претставуваат

вид на недвижи ствари. Стварите пак Законот ги дефинира како дел од материјалната природа

што можат да бидат под власт на човекот и што можат да се индивидуализираат (чл. 12, ст. 2).

Индивидуализацијата на земјиштата како недвижни ствари се врши со нумерички податоци

согласно Законот за кастастар на недвижности. Покрај градежните земјишта, во правниот систем

на Р. Македонија постои правна регулатива за земјоделските земјишта, шумите и пасиштата како

недвижни ствари. Гробиштата пак претставуваат вид на градежно изградено земјиште.

5. Во кои видови на ствари спаѓа градежното земјиште?

Поаѓајќи од просторната положба на земјиштата, градежните земјишта како вид на недвижна

ствар, спаѓаат во групата на недвижни ствари (чл. 12, ЗСДСП), а со оглед на нивното значење за

Р. Македонија тие спаѓаат во групата на ствари од општ интерес за Р. Македонија. (чл. 16,

ЗСДСП) Од аспект на Законот за сопственост и други стварни права и од аспект на специјалните

страна 6/128

закони, градежните земјишта се третираат за ствари и тоа за недвижни ствари затоа што можат да

бидат под власт на човекот и затоа што можат да се индивидуализираат.

6. Кои ствари се недвижни?

Недвижни ствари според членот 14, ставот 3 на Законот за сопственост и други стварни права се

оние ствари кои не можат од едно место на друго да се движат и поместуваат, без притоа да се

оштети нивната суштина. Согласно ставот 4, пак, на членот 13 на Законот за сопственост и други

стварни права, за недвижни ствари овој закон ги прогласува: земјиштата (земјоделски, градежни,

шумски и пасишта) и зградите, како и инсталациите подигнати врз нив или под нив и трајно

споени со нив (ако поинаку не определува Законот). За недвижни ствари Законот за сопственост

ги третира и оние подвижни ствари кои по својата природа се подвижни, но кои во правна смисла

се третираат за недвижни доколку се припадоци на одредена недвижна ствар (хотелскиот

инвентар) или доколку Законот ги изедначува со недвижни ствари (бродови и воздухоплови).

7. Кои ствари се подвижни?

Законот за сопственост и други стварни права за подвижни ствари ги смета оние кои во целост

можат да се движат или поместуваат од едно место на друго, а притоа да не се оштети нивната

суштина (чл.12, ст. 4).

8. Што е проста, а што е сложена ствар?

Стварите се прости ако се составени од една иста или од различни материи и претставуваат

единствена неделлива физичка целина (векна леб). Стварите се сложени кога се составени од

различни физички делови соединети во една физичка целина, како и од повеќе самостојни ствари

кои ја сочинуваат таа целина (автомобил, шпил карти). Деловите на една сложена ствар, во

зависност од својата намена, можат да бидат главни и споредни. Споредните ствари и служат на

главната ствар и се јавуваат како припадоци и прирастоци. Во правниот систем на Р. Македонија

изграденото градежно земјиште е сложена ствар на која главна ствар е самото земјиште, а

објектот изграден на тоа земјиште претставува споредна ствар, т.е. прирасток на земјиштето (ако

објектот е од траен карактер), т.е. ако е изграден со одобрение за градење (чл. 10, ЗГЗ). Доколку

градежното земјиште е неизградено, а на него е поставен времен објект главна ствар е

градежното неизградено земјиште, а споредна ствар е времениот објект кој правото го третира за

припадок како подвижна ствар. (чл. 14, ЗСДСП)

9. Што се припадоци?

Според одредбите на Законот за сопственост и други стварни права, припадок е подвижна ствар

која нејзиниот сопственик ја употребува како споредна затоа што трајно и служи на главната

ствар, а се наоѓа во таков просторен однос спрема главната ствар кој одговара за таа употреба.

Пример за припадок е времениот објект кој е поставен на земјиште кое што од правен аспект

претставува главна ствар. (чл. 15, ст. 4, ЗСДСП)

10. Што се прирастоци?

Прирасток на стварта е секој нејзин дел кој за неа е трајно споен. Таков е објектот изграден на

градежното земјиште кое е главна ствар. (чл. 15, ст. 5, ЗСДСП)

11. Што уредува Законот за градежно земјиште?

страна 7/128

Законот за градежно земјиште ги уредува: 1. правата и обврските во поглед на градежното

земјиште, 2. уредувањето на градежното земјиште, 3. условите и начинот на располагање со

градежното земјиште и 4. други прашања од областа на градежното земјиште.

12. Кое земјиште е градежно? Според Законот за градежно земјиште градежно земјиште е градежно изградено и неизградено

земјиштето кое е планирано за градење со урбанистички план или урбанистичка планска

документација, согласно со Законот за просторно и урбанистичко планирање.

13. Што е градежна парцела?

Согласно Законот за градење градежната парцела ја определува како дел од градежно земјиште

чиишто граници се утврдени со урбанистички план или урбанистичка планска документација,

предвидени со Законот за просторно и урбанистичко планирање. Градежната парцела може да се

состои од една или од повеќе катастарски парцели или од делови на катастарски парцели,

утврдена со урбанистички план или урбанистичка планска документација (чл. 2, ст. 1, т.2, ЗГ).

14. Која парцела е катастарска?

Законот за катастар на недвижности ја определува катастарската працела за основна катастарска

единица која е дел од земјиштето, дефинирано со граници што се наоѓа во една катастарска

општина и му припаѓа на определен носител на право на сопственост. (чл. 2, ст. 1, т. 6, ЗКН)

15. Која е разликата помеѓу катастарска и градежна парцела?

Катастарската парцела ја изразува сопственоста, т.е. титуларот (носителот) на правото на

сопственост на градежното земјиште, а градежната парцела е одраз на урбанистичкиот план,

односно урбанистичката планска документација чие што изготвување и реализација претставува

јавен интерес.

16. Кој елаборат се именува како елаборат за нумерички податоци?

Геодетски работи за посебни намени се геодетски работи сврзани со изготвување на нумерички

податоци за недвижностите кои служат за решавање на имотно-правните односи на

недвижностите. За извршените геодетски работи за посебни намени се изготвува геодетски

елаборат, согласно Законот за катастар на недвижности. (чл. 74, ЗКН)

17. Кои се катастарски единици во Р.Македонија?

Катастарски единици во Р.Македонија се: 1. катастарска парцела, 2. катастарска оштина и 3.

катастарска околија (чл. 2, ст. 1, т.5, ЗКН)

18. Како се определува катастарската општина?

Катастарската општина е катастарска единица која по правило опфаќа едно населено место,

освен ако со закон поинаку не е предвидено (чл. 2, ст. 1, т.7, ЗКН)

19. Како се определува катастарската околија?

Катастрската околија е катастарска единица составена од две или повеќе катастарски општини

кои претставуваат економска целина со слични природни и други услови.

20. Од аспект на присуство на изградени објекти на комуналната инфраструктура, какво

може да биде градежното земјиште?

страна 8/128

Според присуството на комунална инфраструктура градежното земјиште може да биде уредено

градежно земјиште и неуредено градежно земјиште.

21. Кои се инфраструктурни објекти?

Инфраструктурен објект е подземна или надземна инсталација и градба од областа на

сообраќајот, електричните инсталации, гасоводи, нафтоводи, водовод и канализација,

топлификација, телекумуникации и други инсталации.

22. Што е јавен пат и каков може да биде?

Според Законот за јавните патишта јавен пат е пат кој е определен како јавен пат и може да биде

државен или општински. (чл. 4, ст. 1, т. 2, ЗЈП)

23. Што е градење?

Градење, според одредбите на Законот за градење, е изведување на претходни работи, изработка

на проектна документација, вршење на подготвителни работи, изградба на нова градба, доградба

и надградба на постојна градба, реконструкција и адаптација на постојната градба што опфаќа

земјени работи, изведување на градежна конструкција, вршење на градежно-инсталатерски

работи и градежно-завршни работи, вградување постројки или опрема и други работи со кои се

оформува целината на градбата (чл. 2, ст. 1, т. 1, ЗГ).

24. Што е право на градење?

Во Законот за сопственост и други стварни права правото на градење е дефинирано како право на

сопственик на земјиште предвидено со закон или врз основа на закон за градежни објекти, да

изгради објект на тоа земјиште согласно со градежните прописи и да стекне право на

сопственост на градежниот објект кој го изградил на земјиштето, доколку правото го запише во

јавните книги за запишување на правата на недвижностите. Градителот на градежниот објект

изграден со согласност на сопственикот на земјиштето, исто така стекнува сопственост врз

објектот и тоа под исти услови како и сопственикот на земјиштето. (чл. 116, ЗСДСП)

25. Што се претходни работи?

Согласно Законот за градење, претходни работи се работи кои во зависност од видот и

карактерот на градбата, опфаќаат истражување и изработка на анализи и други стручни

материјали, прибавување на податоци со кои се анализираат геолошките, геотехничките,

геодетските, хидролошките, метеоролошките, урбанистичките, техничките, технолошките,

економските, енергетските, сеизмичките, водостопанските и сообраќајните услови, условите за

заштита од пожари и заштита на животната средина, како и други услови предвидени со закон

(чл. 2, ст. 1, т. 14)

26. Што се подготвителни работи?

Подготвителни работи се работи на изведување на привремени градби и други активности заради

организирање и уредување на градилиштето, како и овозможување на примена на соодветни

градежни и технолошки работи. (чл. 2, ст. 1, т. 15)

27. Што е реконструкција?

Реконструкција е изведување на работи во рамките на постојниот габарит на објект со кои се

влијае врз исполнувањето на основните барања за градбата и со кои се менува усогласеноста на

градбата со проектот според кој е изградена, со менување на фасада, промена на технолошкиот

страна 9/128

процес и на инсталацијата, санација и замена на конструктивни елементи и сл. (чл. 2, ст. 1, т. 5,

ЗГ)

28. Што е адаптација?

Адаптацијата е изведување на градежни и други работи на постоен објект со кои се врши

промена на организацијата на просторот во објектот, се врши замена на уреди, постројки, опрема

и инсталација од ист капацитет, а со кои не се влијае на стабилноста и сигурноста на објектот, не

се менуваат конструктивните елементи, не се менува надворешниот изглед и не се влијае на

безбедноста на соседните објекти, сообраќајот и заштитата од пожари и животната средина. (чл.

2, ст. 1, т.6, ЗГ)

29. Што е надградба?

Надградба е изведување на работи на постоен објект со кои се влијае на основните елементи

според кои е изграден објектот, а посебно на конструкцијата во висина, со изградба на нови

етажи до максимално дозволената висина со урбанистичкиот план при што може да се влијае на

конструктивниот систем во рамките на постојните габарити на основата. (чл. 2, ст. 1, т. 7, ЗГ)

30. Што е доградба?

Доградба е изведување на работи на постоен објект со изградба на нова површина надвор од

габаритот на постојниот објект, до максимално дозволената површина предвидена со

урбанистичкиот план, при што може да се влијае на конструктивниот систем на постојниот

објект. (чл. 2, ст. 1, т. 8, ЗГ)

31. Што е градба?

Градба е се што настанало со изградба и е поврзано со земјиштето, а претставува физичка,

техничко-технолошка и градежна целина заедно со изградените инсталации, односно опрема. (чл.

2, ст. 1, т. 2,ЗГ)

32. Што претставува употреба на градежен објект?

Употреба на градежен објект е вршење активности во изграден објект согласно со неговата

намена утврдена со решението за локациски услови и основниот проект. (чл. 2, ст. 1, т. 9,ЗГ)

33. Што претставува одржувањето на градежен објект?

Одржување на градежен објект е изведување на работи заради зачувување на основните барања

на објектот во текот на неговото употребување. (чл. 2, ст. 1, т. 10,ЗГ)

34. Што е градежен производ согласно Законот за градење?

Согласно Законот за градење градежен производ е производ кој е произведен за трајно

вградување во градби за кои е добиена позитивна техничка оцена дека производот е соодветен за

употреба за предвидена намена. (чл. 2, ст. 1, т. 11, ЗГ)

35. Што е постројка согласно Законот за градење?

Согласно Законот за градење постројка е збир на поврзана опрема која служи за остварување на

технолошкиот или друг процес согласно со намената на градбата. (чл. 2, ст. 1, т. 12)

36. Што претставува опрема согласно Законот за градење?

страна 10/128

Согласно Законот за градење опрема се поединечни уреди, процесни инсталации и други

производи од кои се состои постројката или самостојно се вградени во градбата и служат за

технолошкиот или друг процес, согласно со намената за градбата. (чл. 2, ст. 1, т. 13, ЗГ)

37. Што се линиски инфраструктурни градби?

Линиски инфраструктурни градби се јавен пат, железничка инфраструктура, далновод, нафтовод,

продуктовод, гасовод, топловод, водовод, канализација, телекомуникациски водови и други

објекти кои можат да бидат надземни или подземни и чија изградба претставува јавен интерес

утврден со закон. (чл. 2, ст. 1, т. 16, ЗГ)

38. Што претставува градилиштето согласно Законот за градење?

Согласно Законот за градење, градилиште е ограден простор на кој се изведуваат работи на

градење, доградба, надградба, реконструкција, адаптација, одржување и отстранување на градба,

како и привремено зафатениот простор потребен за примена на соодветни градежни технологии.

(чл. 2, ст. 1, т. 17, ЗГ)

39. Што опфаќа отстранувањето на градба, објект или нивни делови?

Отстранување е изведување на работи на уривање или на демонтирање на градба, објект или

нивни делови, како и собирање и транспорт на градежниот материјал и отпад создаден со

уривањето, односно со демонтирањето на градбата и со уредувањето на земјиштето. (чл. 2, ст. 1,

т. 18)

40. Кој објект е времен?

Законот за градежно земјиште дава генерална дефиниција за објектот од времен карактер. Според

дефиницијата објект од времен карактер е објект кој е поставен со соодветна документација,

согласно со закон, со намера таму да остане до реализација на урбанистичкиот план или

урбанистичката планска документација (чл. 2, ст. 1, т. 5) Законот за градење дава опширна

дефиниција на поимот времен објект во зависност од неговата намена. Според неговите одредби

времен објект е монтажно-демонтажен или типски објект кој се поставува на градежно

неизградено земјиште, заради привремена употреба на просторот, до реализацијата на

урбанистички план за градежното земјиште на кое е поставен времениот објект. Времен објект се

поставува заради вршење на:

- сообраќајни дејности (привремени паркинзи и приодни патеки);

- туристички, културни, спортско-рекрeативни и забавни дејности (информативни паноа,

платформи за спортски, културни, туристички и забавни настани, придружни објекти во

функција на спортски настани и летни дискотеки) и

- објекти кои се во функција на граничните премини;

Врз основа на двете дефиниции може да се заклучи дека времениот објект не претставува градба

во смисла на Законот за градење, туку претставува подвижна ствар која се поставува на

градежното неизградено земјиште (чл. 2, ст. 1, т.3)

41. Која опрема е урбана?

Урбана опрема е онаа опрема која се поставува на градежно изградено земјиште. Под урбана

опрема се смета опрема за продажба на билети за јавен превоз, весници, сувенири, цвеќиња,

сладолед, телефонски говорници, автобуски постојки, типски објекти за обезбедување кои се во

функција на дипломатско-конзуларните претставништва, на објекти на органите на државната

управа и на резиденцијалните објекти, опрема во функција на туристички, културни и спортски

страна 11/128

настани јавни санитарни јазли, тераси со или без настрешници, платформи за јавни

манифестации на копно и на водна површина, покриени и непокриени шанкови, самостоечки

рекламни паноа, детски игралишта, фонтани, чешми, клупи и корпи за отпадоци. (чл. 2, ст. 1, т.4,

ЗГ)

42. Што се утврдува во одобрението за поставување на времен објект и одобрението за

поставување на урбана опрема?

Со одобрението за поставување на времен објект и одобрението за поставување на урбана опрема

се утврдуваат условите, начинот и рокот за поставување и отстранување на времениот објект,

односно урбана опрема.

43. Која документација е градежно-техничка?

Под градежно-техничка документација се подразбира следната документација: проектна

документација (техничката документација), одобрение за градење, одобрение за подготвителни

работи, одобрение за употреба и записник за примопредавање на изведена градба како градежен

објект.

44. Што претставува проектната документација?

Проектна документација претставува севкупност на меѓусебно усогласени студии, проекти,

елаборати, анализи, експертизи и друга документација, со која се утврдува концепцијата и се

дефинира техничкото решение на градбата, се разработуваат условите и начините на изградбата

и се обезбедуваат нејзината технолошка функција, предвидената трајност и услови за употреба.

Проектите се изработувааат согласно стандардите и нормативите за проектирање и други

технички прописи, со кои се утврдуваат основните параметри при проектирањето и

архитектонското обликување на градбите. Стандардите и нормативите за проектирање ги

пропишува министерот кој раководи со органот на државната управа надлежен за вршење на

работите од областа на уредувањето на просторот.

45. Каков може да биде проектот според нивото на изработка?

Според нивото на изработка проектот може да биде: 1.проект за подготвителни работи; 2.

основен проект; 3.проект на изведена состојба и 4. проект за употреба и одржување на градбата.

(чл. 43, ст. 2, ЗГ)

46. Каков може да биде проектот според намената?

Според намената проектот може да биде: 1. архитектонски; 2. градежен (статика со сеизмика); 3.

електротехнички; 4. сообраќаен; 5. термотехнички и 6. други проекти и елаборати во зависност

од намената на градбата. (чл. 43, ст. 3, ЗГ)

47. Што задолжително треба да содржи проектната документација?

Проектната документација, односно одделните проекти задолжително имаат општ дел кој

содржи: 1. име и потпис на проектантот, назив на градбата со точна локација, име, односно назив

на инвеститорот, ознака и технички број на проектната документација за градбата по одделни

фази и датум на изработка; 2. доказ за регистрација на правното лице каде што е заверена

проектната документација со приоритетна дејност или главна приходна шифра и заверка со

печат; 3. доказ за лиценца за проектирање за правно лице и за овластување за проектант; 4.

проектна програма потпишана од инвеститорот, со која се утврдуваат архитектонските,

страна 12/128

техничко-технолошките и други услови за изработка на проектна документација и 5.

образложение на проектот, предмер и проектантска пресметка на градежни работи. (чл. 44, ЗГ)

48. За што се изработува проект за инфраструктура?

Проект за инфраструктура се изработува за линиски инфраструктурни градби. Проектот за

инфраструктура содржи и студија за оцена на влијанието на проектот врз животната средина,

односно елаборат за заштита на животната средина одобрен од надлежен орган, доколку со

прописите од областа на животната средина е предвидено изработка на студија, односно елаборат

за таков вид на инфраструктура. Проектот содржи техничко решение за инфраструктурата со

сите нејзини елементи со текстуален дел и графички прилози и ја прикажува трасата на

инфраструктурата. (чл. 45-а)

49. Што претставува и што треба да содржи проектот за подготвителни работи?

Проектот за подготвителни работи во зависност од сложеноста и техничката структура на

градбата е составен од:1. текстуален дел кој содржи опис на локацијата и начинот на

снабдувањето на градилиштето со електрична енергија и вода, начинот на одведувањето на

отпадните и загадени води од локалитетот на градилиштето, начинот на приклучувањето на

градилиштето на постојните сообраќајници и начинот на третман на градежниот отпад (градежен

шут) произведен на самото градилиште и 2. графички прилог кој содржи шема на организација

на градилиштето и начин на приклучување на градилиштето на постојните сообраќајници. (чл.

46, ЗГ)

50. Што претставува основниот проект и што содржи?

Основниот проект е збир на меѓусебно усогласени проекти со кои се дава техничко решение на

градбата, се прикажува поставеноста на градбата во локацијата и исполнувањето на основните

барања за градбата и истиот се изработува врз основа на извод од детален урбанистички план или

урбанистички план за вон населено место или урбанистички план за село или државна, односно

локална урбанистичка планска документација, а за линиските инфраструктурни градби врз

основа на проект за инфраструктура изработен согласно со закон. Основниот проект содржи

соодветни проекти (архитектонски; градежен (статика со сеизмика); електротехнички;

сообраќаен; термотехнички) и други проекти и елаборати во зависност од намената на градбата.

Основниот проект содржи студија за оцена на влијанието на проектот врз животната средина,

односно елаборат за заштита на животната средина одобрени од надлежен орган, доколку со

прописите од областа на животната средина е предвидено изработка на студија, односно елаборат

за таков вид на градба. Основниот проект за линиски инфраструктурни градби за кои е изработен

проект за инфраструктура, не содржи студија за оцена на влијанието на проектот врз животната

средина, односно елаборат за заштита на животната средина одобрени од надлежен орган.

Основниот проект освен за градби за индивидуално домување и јавни објекти со капацитет за

истовремен престој до 25 лица содржи и елаборат за заштита од пожари, експлозии и опасни

материи. (чл. 47, ЗГ)

51. Што претставува и што содржи основниот проект за реконструкција?

Основниот проект за реконструкција содржи: 1. проект на постојна состојба и 2. проект за

реконструкција. Проектот на постојна состојба содржи снимка на постојната состојба и проверка

на исполнување на основните барања за градбата. Проектот за реконструкција во зависност од

видот на реконструкцијата и намената на градбата содржи потребни одделни проекти. (чл. 48,

ЗГ.)

страна 13/128

52. Што претставува и што содржи проектот за изведена состојба?

Проектот на изведена состојба е проект со којшто се прикажува фактичката состојба на

изградената градба. Проектот на изведена состојба го изготвува правно лице со лиценца за

проектирање и служи како основа за изработка на проектот за употреба и одржување. Во случај

кога градбата е изградена во согласност со основниот проект, без измени, основниот проект

истовремено претставува и проект на изведената состојба и истиот треба да е одобрен и заверен

од надзорниот инженер. (чл. 51, ЗГ)

53. Што претставува и што содржи проектот за употреба и одржување?

Проектот за употреба и одржување е оној проект со кој се утврдуваат оптимално техничко-

технолошки и функционални услови со кои се обезбедува проектираната трајност на одделни

делови, односно на градбата во целина и особено содржи вид, начин, намена и рокови на

периодична проверка во утврдени временски интервали, на состојбата на конструктивниот

систем, опремата, уредите и инсталациите, периодично следење во утврдени интервали со

анализа на влијанијата на технолошкиот процес, на климатски влијанија, како и други влијанија

врз носивоста и стабилноста на одделни елементи, односно конструкцијата во целина, роковите

за тековен, односно генерален ремонт на постројки, уреди, опрема и инсталации, како и роковите

за задолжителна замена на одделни елементи, уреди, опрема, инсталации и други делови на

градбата. Проектот за употреба и одржување се изработува за градби од прва категорија. (чл. 52,

ЗГ)

54. Како се изработува и чува проектната документација?

Проектната документација се изработува на хартија спакувана во А-4 формат или на друг

соодветен материјал за цртање, односно пишување, како и во електронски запис, со што се

овозможува нејзина примена. Проектната документација заедно со одобрението за градење е

документација од трајна вредност и надлежните органи се должни да ја чуваат согласно закон.

(чл. 53, ЗГ)

55. Како се врши нострификација на проектна документација во Р. Македонија?

Проектите изработени според странски прописи се усогласуваат со прописите за градење на

Република Македонија со утврдување на усогласеност на проектите – нострификација.

Проектите пред да се нострифицираат инвеститорот ги приложува преведени на македонски

јазик и на неговото кирилско писмо, како и на друг службен јазик различен од македонскиот

јазик, согласно со закон. Со преводот се приложува и изворниот текст на странскиот јазик.

Нострификацијата на проектите ја спроведува Комората на овластени архитекти и инженери

преку комисија составена од најмалку три члена, која ја формира претседателот на Комората на

овластени архитекти и инженери. Член на комисијата може да биде лице кое има овластување

пропишано со закон. Нострификацијата која ја прави Комората треба да биде завршена во рок не

подолг од 60 дена. Комисијата составува писмен извештај, го заверува проектот и дава

согласност за нострификација со која се потврдува дека проектната документација ги исполнува

условите предвидени со прописите за градење на Р. Македонија. Постапката за нострификација,

содржината на писмениот извештај, согласноста за нострификација, начинот на заверување на

проектите од страна на комисијата ги пропишува министерот кој раководи со органот на

државната управа за вршење на работите од областа на уредувањето на просторот. (чл. 55, ЗГ)

56. Кој објект е инфраструктурен?

страна 14/128

Инфраструктурен објект е подземна или надземна инсталација и градба од областа на

сообраќајот, електричните инсталации, гасоводи, нафтоводи, водовод и канализација,

топлификација, телекомуникации и други инсталации.

57. Како е определно градежното земјиште во Законот за градежно земјиште?

Во Законот за градежно земјиште градежното земјиште е определено како добро од општ интерес

за Републиката и кое ужива посебна заштита на начин и под услови утврдени со Законот.

58. Каква дејност е уредувањето на градежното земјиште?

Уредувањето на градежното земјиште претставува дејност од јавен интерес.

59. Кои се видовите на градежно земјиште?

Градежното земјиште може да биде изградено и неизградено градежно земјиште планирано за

градење со урбанистички план или урбанистичка планска документација, согласно Законот за

просторното и урбанистичкото планирање.

60. Кое градежно земјиште е изградено?

Изградено градежно земјиште е градежното земјиште на кое е изграден објект од траен карактер

согласно документација утврдена со закон и земјиштето што служи за редовна употреба на

објектот опфатено со границите на градежната парцела.

61. Кои права можат да се стекнат на градежно земјиште?

На градежно земјиште може да се стекнат право на сопственост и други стварни права,

определени Законот за градежно земјиште и со друг закон.

62. Што претставува уредувањето на градежно земјиште?

Дејностите кои ги опфаќа уредувањето, односно самото уредување на градежното земјиште е

дејност од јавен интерес. Тоа може да биде целосно или делумно. Степенот на уредување на

градежното земјиште со објекти на кумуналната инфраструктура и начинот на утврдување на

висината на трошоците за уредувањето во зависност од степенот на уреденост го пропишува

министерот.

63. Кои дејствија претставуваат уредување на градежното земјиште?

Уредување на градежното земјиште претставува изградбата на објекти на комунална

инфраструктура, заради обезбедување на непречен пристап до градежната парцела од јавен пат,

поставување на водоводна, фекална и атмосферска канализација и друга инсталација со

приклучоци до градежната парцела.

64. Што опфаќа уредувањето на градежното земјиште?

Уредувањето на градежното земјиште го опфаќа планирањето, проектирањето и изведувањето на

објектите од комуналната инфраструктура според урбанистичките планови, урбанистичка

планска документација или проект за инфраструктура утврдени со закон.

65. Кој го врши уредувањето на градежното земјиште во Р. Македонија?

Уредувањето на градежното земјиште го вршат општините, општините во градот Скопје и градот

Скопје, врз основа на Програма за уредување на градежно земјиште што ја донесува советот.

страна 15/128

Уредувањето на градежното земјиште општините, општините во градот Скопје и градот Скопје

ги вршат преку јавно претпријатие, трговско друштво или друго правно лице кое има

овластување за вршење на комунална или јавна услуга согласно со закон. Работите за уредување

на градежно земјиште општините, општините во градот Скопје и градот Скопје можат да ги

вршат и во облик на учество на приватен партнер, односно со склучување на договор со приватен

партнер, почитувајќи ги при тоа принципите на транспарентност, јавност и еднаквост на

учесниците.

66. Кој го врши уредувањето на градежното земјиште за подрачјето на градот Скопје?

За подрачјето на градот Скопје уредувањето на градежното земјиште го вршат општините од

подрачјето на градот Скопје во делот на опремување на градежното земјиште со објекти од

секундарната инфраструктура, а градот Скопје во делот на опремување со објекти на основната

инфраструктура.

67. Врз основа на што се врши уредувањето на градежното земјиште за подрачјето на

градот Скопје?

Уредувањето на градежното земјиште за подрачјата на градот Скопје се врши врз основа на

програма за уредување на градежно земјиште што ја донесуваат советите на општините во градот

Скопје, односно Советот на градот Скопје.

68. Што треба да содржи Програмата за уредувањето на градежното земјиште?

Програмата за уредување на градежно земјиште особено содржи податоци за:

1. просторот кој е предмет на уредување,

2. обемот на работите за подготвување и расчистување на градежното земјиште,

3. обемот и степенот на опремување на градежното земјиште со објекти на основната и

секундарната инфраструктура,

4. изворите за финансирање на програмата,

5. пресметување на трошоците за уредувањето на градежното земјиште,

6. висината на надоместокот за уредувањето на градежното земјиште и неговата

распределба,

7. начин на распределба на средствата за финансирање за изградба и одржување на

инфраструктурата,

8. динамика на извршување на програмата и

9. објекти на инфраструктурата од јавен интерес за Република Македонија и оцена за

нивното влијание врз животната средина и природата, согласно со закон, што ги

финансира Република.

69. Кој донесува Упатство за начинот на изготвување на годишната програма за

поставување на времени објекти и микролокациски услови и формата и содржината на

одобрението за поставување на времени објекти и одобрението за поставување на урбана

опрема?

Министерот кој раководи со органот на државната управа надлежен за вршење на работите од

областа на уредување на просторот донесува Упатство за начинот на изготвување на годишната

програма за поставување на времени објекти и микролокациски услови и ја пропишува формата и

содржината на одобрението за поставување на времени објекти и одобрението за поставување на

урбана опрема.

страна 16/128

70. Во врска со поставувањето на времените објекти и урбаната опрема, што се должни да

водат надлежните органи?

Надлежните органи се должни да водат регистар на издадени одобренија за поставување на

времени објекти и урбана опрема.

71. Кои се градби од прва категорија?

Градби од прва категорија се: нуклеарни електрани, термоцентрали и хидроцентрали со

капацитет од и над 1 МВ, далноводи со напонско ниво од и над 35 КВ, градби за производство на

електрична енергија од обновливи извори со капацитет поголем од 1 МW, трафостаници со

напонско ниво од и над 10 КВ, нафтоводи, продуктоводи, магистрални гасоводи, гасоводни

мерни станици, оптички кабли за потребите на државните органи, државни патишта, придружно

услужни објекти на државни патишта утврдени со закон, железнички пруги, железнички станици

на железнички пруги, аеродроми, депонии за неопасен отпад и депонии за опасен отпад, брани со

акумулации, градби за базна и хемиска индустрија, градби за црна и обоена металургија, градби

за производство на целулоза и хартија, градби за преработка на кожа и крзно, градби за

преработка на каучук,барут и експлозивна муниција, градби за складирање на експлозивни

средства, складишта за нафтени деривати, природен гас и ТНГ со капацитет на складирање од и

над 1.000 тони, градби за санација на свлечишта, градби кои би можеле да ја загрозат животната

средина, градби за потребите на државните органи и агенциите и фондовите основани од Р.

Македонија, градби за дипломатски и конзуларни претставништва и меѓународни организации,

технолошки индустриски развојни зони формирани од Владата на Република Македонија и

градбите во овие зони, градби за високо образование, опсерватории, национални установи од

областа на културата, градби кои претставуваат недвижно културно наследство и споменички

целини прогласени со закон или друг акт за заштита како културно наследство од особено

значење или значајно културно наследство, меморијални споменици, градби наменети за

терцијална здравствена заштита, телекомуникациски центри за прием на сателитски сигнали,

градби за потребите на граничните премини, регионални водоснабдителни и канализациони

системи со системи за пречистување, регионални депонии, жичари, градби предвидени на

подрачје на две или повеќе општини, градби во кои постојат инсталации за производство на

топлинска енергија, езерски и речни пристаништа, стадиони и спортски сали со капацитет над

10.000 гледачи. (чл. 57, ст. 1, ЗГ)

72. Како се третираат градбите од прва катергорија?

Градбите од прва категорија се градби од значење за Републиката. (чл. 58, ст. 1, ЗГ)

73. Кој издава одобрение за градење на градбите од прва категорија?

Одобрение за градење за градбите од прва категорија издава органот на државната управа

надлежен за вршење на работите од областа на уредувањето на просторот. (чл. 58, ст. 1, ЗГ)

74. Кои се градби од втора категорија?

Градби од втора категорија се: градби наменети за основно и средно образование, градби од

областа на културата, градби наменети за примарна и секундарна заштита, градби за потребите

на верските заедници, технолошки индустриски развојни зони формирани од правни лица и

градбите во овие зони, индустриски градби, стопански градби, деловни градби, станбено-деловни

градби, градби за индивидуално домување, викенд куќи, градби за колективно домување, градби

за потребите на агроберзи, трговски центри, хотели, рекреативни центри, градби за

научноистражувачка дејност, катни гаражи, пазари, општински патишта, придружно услужни

страна 17/128

објекти на општински патишта утврдени со закон, електронски комуникациски мрежи и

средства, термоцентрали и хидроцентрали со капацитет до 1 МВ, ветерници, градби за

производство на електрична енергија од обновливи извори со капацитет до 1 МW, далноводи со

напонско ниво до 35 КВ, трафостаници со напонско ниво до 10 КВ, складишта за нафтени

деривати, природен гас и ТНГ со капацитет на складирање до 1.000 тони, секундарна гасоводна

мрежа, трамвајски пруги, градби за противпожарна заштита, градби за ветеринарна заштита,

детски градинки, градби во подрачје на национални паркови, градби за сепарација на материјал

за производство на бетон, бетонски бази, асфалтни бази, локални водоснабдителни и

канализациони системи со системи за пречистување, градби кои се во функција на заштита и

промоција на природното наследство (информативни центри), депонии за интерен отпад

(градежен шут), објекти за складирање, третман и/или преработка на отпад, меѓуградски

автобуски станици, зоолошки градини, стадиони и спортски сали со капацитет под 10.000

гледачи, отворени спортски игралишта, базени во ниво на теренот за јавна употреба, јавни

паркови, јавни паркиралишта и ски- лифтови. (чл. 57, ст. 2, ЗГ)

75. Како се третираат градбите од втора категорија согласно Законот за градење?

Согласно Законот за градење градбите од втора се градби од локално значење. (чл. 58, ст. 2, ЗГ)

76. Кој го издава одобрението за градење на градбите од втора категорија?

Одобрение за градење на градбите од втора категорија издава градоначалникот на општината,

односно градоначалниците на општините во градот Скопје. (чл. 58, ст. 2, ЗГ)

77. Кој го издава одобрението за градење кај повеќенаменска градба?

Доколку со урбанистичкиот план или државната, односно локалната урбанистичка планска

документација е планирана повеќенаменска градба во која се предвидени градби од прва и втора

категорија, одобрение за градење издава органот на државната управа на работите од областа на

уредување на просторот. (чл. 58, ст. 3, ЗГ)

78. Колку изнесува рокот за изградба на градбите од прва катергорија?

Согласно Законот за градење градбите од прва категорија треба да се изградат во рок не подолг

од десет години од денот кога одобрението за градење станало правосилно. (чл. 68, ст. 2, т. 1, ЗГ)

79. Колку изнесува рокот за изградба на градбите од втора категорија?

Согласно Законот за градење градбите од втора категорија треба да се изградат во рок не подолг

од шест години од денот кога одобрението за градење станало правосилно. (чл. 68, ст. 2, т.1, ЗГ)

80. За кои градби се издава одобрение за градење?

Од одредбите на Законот за градење произлегува дека одобрение за градење се издава за

изградба на градби од прва и втора категорија.

81. Кога може да се почне со изведување на градби?

Изведувањето на градби може да започне со издавањето на одобрение за градење кое е

правосилно во управната постапка. (чл. 56, ст. 1, ЗГ)

82. Како се третираат градбите изградени без одобрение за градење?

страна 18/128

Градбите и деловите од градби изградени без одобрение за градење се бесправни градби. (чл. 56,

ст. 2, ЗГ)

83. Што може да биде основ за ништовност на одобрението за градење?

Деловите од градбата изградени спротивно на заверениот проект и одобрението за градење се

основ за ништовност на одобрението за градење. (чл. 56, ст. 2, ЗГ)

84. Кој го доставува актот за ништовност на одобрението за градење?

Надлежниот орган што го издал одобрението за градба донесува акт за ништовност на

одобрението за градење, кој се доставува до органот надлежен за водење на јавната книга за

запишување на правата на недвижностите и истиот е основ за бришење на сите прибележувања и

предбележувања поврзани со недвижноста. (чл. 56, ст. 3, ЗГ)

85. За кои градби не е потребно одобрение за градење?

Одобрение за градење не е потребно за следниве градби:

- мерни станици за заштита на медиумите на животната средина;

- привремени градби наменети за истражувачки дејности (градби за вршење истражувачки

мерења, природни ресурси, мерни станици за ветер, сонце, воздух, бушотини, ископи и слично)

кога постои одлука на надлежен орган, за периодот од најмногу три години, по кој период треба

да се отстранат;

- градби во функција на градобијна одбрана и градба за сигнализација во воздушниот сообраќај;

- некатегоризиран пат кој служи за стопанисување со шуми и користење на други природни

ресурси одобрени со посебен пропис;

- споменици, спомен обележја и скулптури;

- гробница и споменици на гробни места во рамките на гробиштата утврдени со урбанистички

план;

- градби со кои се овозможува и олеснува движењето на лица со инвалидност до и во градбата;

- при вградување и замена на опрема во градба која е во употреба заради проширување на

капацитетот на градбата, а со која не се менува намената на градбата и просторијата во која е

сместена опремата, нити се менуваат општите услови за заштита и спасување предвидени со

основниот проект за градбата

- огради

- телекомуникациска опрема за интерен пренос на говор и слика, опрема во функција на заштита

на градбата од кражби, заштита и спасување;

- потпорни ѕидови,

- помошни градби кои се во функација на објект за домување или друг вид на објект и се градат

на иста урбанистичка парцела (гаража, остава, септичка јама и слично),

- базени на ниво на терен за индивидуална употреба,

- оптички кабли,

- опрема за автоматско регулирање на премин преку постојни железнички пруги и инсталации за

автоматско следење и управување на сообраќајот на постојни железнички пруги и

- електронска комуникациска опрема за следење и регулирање на сообраќајот на постојни улици,

- електронска комуникакциска опрема за пренос на слика, говор и други податоци која се

поставува на објекти и

- рекламни паноа кои се поставуваат на објекти за кои е издадено одобрение за употреба. (чл. 73,

ЗГ)

страна 19/128

86. Кои се обврските на новиот инвеститор при промена на инвеститорот?

Доколку во текот на градењето се смени инвеститорот, за настанатата промена новиот

инвеститор е должен, во рок од 15 дена од настанатата промена, да го извести органот надлежен

за издавање на одобрението за градење и со известувањето да достави доказ дека има статус на

инвеститор. (чл. 70, ст. 1, ЗГ)

87. Под кои услови и врз основа на што на новиот инвеститор може да му се признае

статусот на инвеститор?

На новиот инвеститор со решение ќе му се признае статус на инвеститор на градба, само доколку

со преземањето на правото за градење ги преземе и правата и обврските кои претходниот

инвеститор ги имал со учесниците во градењето (управителот на градбата, правните лица за

вршење на работите на проектирање, ревизија, надзор и изведувачот), како и доколку ги преземе

правата и обврските кои претходниот инвеститор ги имал како резултат на склучени договори за

хипотека и други правни дела за промет на градбата или делови од градбата прибележани во

листот за предбележување на градба, во спротивно по изградбата нема да му се издаде одобрение

за употреба на градбата на негово име, односно нема да се изготви извештај за извршен технички

преглед од страна на надзорен инженер. Исто така, во овој случај надзорниот инженер не смее да

изготви извештај за извршен технички преглед, а за градбите за индивидуално домување со бруто

развиена површина до 300 м2 изведувачот не смее да даде изјава со која ќе потврди дека објектот

е изграден во согласност со одобрението за градење и основниот проект или проектот на

изведена состојба. Со промена на инвеститорот новиот инвеститор е должен веднаш актот со кој

е извршена промена на одобрението за градење да го достави до надлежниот орган за

запишување на правата на недвижности заради прибележување на промената на инвеститорот во

јавната книга за запишување на правата на недвижностите. (чл. 70, ст. 1, ЗГ)

88. До кога може да биде извршена промена на инвеститор?

Промената на инвеститорот може да се поднесе до издавањето на одобрението за употреба,

односно до изготвувањето на извештајот за извршениот технички преглед. (чл. 70, ст. 4, ЗГ)

89. Кога и како се отстранува урбана опрема - тераси со или без настрешници и покриени и

непокриени шанкови поставени со одобрение?

Доколку овластениот градежен инспектор утврди дека урбана опрема - тераси со или без

настрешници и покриени или непокриени шанкови е поставена без одобрение за поставување на

урбана опрема, донесува решение за отстранување на истата и во рок од три дена ќе поднесе

барање за поведување прекршочна постапка. Доколку овластениот градежен инспектор утврди

дека урбаната опрема - тераси со или без настрешници и покриени или непокриени шанкови е

поставена спротивно на одобрението за поставување на урбана опрема, ќе донесе решение со кое

ќе го задолжи лицето на кое е издадено одобрението, во рок од три дена од приемот на

решението, поставената урбана опрема да се усогласи со издаденото одобрение и ќе поднесе

барање за поведување прекршочна постапка. Жалбата изјавена против решението не го одлага

извршувањето на решението. Доколку лицето кое поставило урбана опрема без одобрение или

спротивно на одобрението, не постапи по решението, односно не ја отстрани урбаната опрема во

определениот рок, отстранувањето на опремата ќе го изврши овластениот градежен инспектор на

сметка на лицето кое ја поставило урбаната опрема. За отстранување на опремата овластениот

инспектор ќе го извести надлежниот орган кој го издал одобрението, по што надлежниот орган е

должен истото да го поништи. Надлежниот орган нема да издаде одобрение за поставување на

страна 20/128

урбаната опрема за период од најмалку шест месеци од денот на поништувањетo на одобрението,

односно од денот на отстранувањето на опремата поставена без одобрение. (чл. 135-а, ЗГ)

90. Кога градежниот инспектор, односно овластениот градежен инспектор со решение ќе му

нареди на инвеститорот отстстранување на времен објект и урбана опрема?

Градежниот инспектор, односно овластениот градежен инспектор со решение ќе му нареди на

инвеститорот отстранување на времен објект и урбана опрема и тоа на:

- времен објект поставен на градежно земјиште со акт на надлежен орган, заради реализација на

годишната програма и заради поставување на урбаната опрема,

- времен објект поставен на градежно земјиште со акт на надлежен орган ако истекол рокот за

негово поставување определен во актот,

- времен објект поставен на градежно земјиште со акт на надлежен орган, заради реализација на

урбанистичкиот план и

- времен објект и урбана опрема поставени со одобрение за поставување, по истекот на рокот за

отстранување определен во одобрението за поставување. (чл. 135, ЗГ)

91. Кога се врши отстранување на објект, согласно Законот за градење?

Согласно Законот за градење отстранување на објект или негов дел се врши во случај на

оштетување на објектот ако постои опасност за негово уривање. Сопственикот на објектот е

должен и да преземе итни мерки за отстранување на објектот односно да го означи објектот како

опасен со соодветни ознаки, да постави заштитна ограда до отстранувањето на опасноста и да

поднесе барање за добивање на одобрение за отстранување до надлежниот орган. Ако

сопственикот на објектот не ги изврши работите тоа ќе го изврши надлежниот орган. (чл. 99, ст. 1

и 2, ЗГ)

92. Што се доставува со барањето за одобрение за отстранување на објект?

Со барањето за одобрение за отстранување се доставува:

- доказ за сопственост на објектот и

- проект за отстранување на објект или негов дел. (чл. 99, ст. 4)

93. Согласно кој закон се спроведува постапката за отстранување на објект?

Постапката за издавање на одобрение за отстранување се спроведува согласно Законот за

општата управна постапка. Надлежниот орган по службена должност прибавува согласност или

мислење од други органи за условите за оцена и отстранување на објектот, кои се должни

најдоцна во рок од седум работни дена од денот на приемот на барањето да ја достават

согласноста или мислењето, односно да го одбијат или отфрлат барањето за издавање на

согласност, во спротивно ќе се смета дека дале согласност, односно позитивно мислење. (чл. 99,

ст. 5, ЗГ)

94. Кога се врши отстранувањето?

Отстранување на објект се врши по добивање на одобрение за отстранување издадено од

надлежниот орган. Ако сопственикот на објектот не постапи согласно со одобрението за

отстранување, отстранувањето ќе го изврши надлежниот орган, на трошок на сопственикот на

објектот. (чл. 99, ст. 7, ЗГ)

95. Кои други лица можат да поднесат барање за отстранување на објект?

страна 21/128

Барање за издавање на одобрение за отстранување на објект или негов дел можат да поднесат и

други заинтересирани лица. Надлежниот орган е должен да утврди дали барањето е основано и

доколку истото е основано, писмено го известува сопственикот на објектот за започнување на

постапка за отстранување во рок од најмногу 30 дена. Доколку сопственикот на објектот не

поднесе барање за добивање на одобрение за отстранување, надлежниот орган ќе донесе

одобрение за отстранување и отстранувањето ќе го изврши на трошок на сопственикот на

објектот. Против одобрението за отстранување издадено од органот на државната управа

надлежен за вршење на работите од областа на уредувањето на просторот, може да се изјави

жалба во рок од 15 дена од денот на приемот на одобрението до Комисијата за решавање на

управните работи во втор степен од областа на транспортот и врските и животната средина при

Владата на Република Македонија а против одобрението за отстранување издадено од

градоначалникот на општината, односно градоначалниците на општините во градот Скопје, може

да се изјави жалба во рок од 15 дена од денот на приемот на одобрението до министерот кој

раководи со органот на државната управа надлежен за вршење на работите од областа на

уредувањето на просторот. Начинот и постапката за означување на објектот, поставување на

заштитна ограда, видот на ознаките и отстранување на објектот ги пропишува министерот кој

раководи со органот на државната управа надлежен за вршење на работите од областа на

уредувањето на просторот. (чл. 99, ст. 10, ЗГ)

96. Кога единиците на локалната самоуправа воспоставуваат односи на присилна

кумунална службеност?

Кога заради уредување на градежното земјиште е потребно да се постави инфраструктурен објект

на туѓо земјиште или друга недвижност, општините, општините во градот Скопје и градот Скопје

со решение воспоставува односи на присилна комунална службеност заради поставување на

инфраструктурен објект. Решението има сила на извршна исправа, а жалбата не го одлага

извршувањето. Жалбата се поднесува во рок од 15 дена од приемот на решението.

97. Кои права ги има приватниот партнер кога учествува во уредувањето на градежното

земјиште?

Кога уредувањето на земјиштето се врши преку учество на приватен партнер истиот има право на

враќање на вложеното на начин кој ќе го договори со општините, општините во градот Скопје и

градот Скопје, а особено преку уплатите на новите корисници на веќе поставените објекти.

98. Во чија сопственост се опремата, објектите и инсталациите кога уредувањето на

градежното земјиште се врши преку учество на приватен партнер?

Во случаите кога уредувањето на градежното земјиште се врши преку учество на приватен

партнер опремата, објектите и инсталациите преминуваат во сопственост на општините,

општините во градот Скопје и градот Скопје или јавното претпријатие кои склучуваат договор со

приватниот инвеститор за условите и начинот на враќање на инвестицијата, пред да почне

изградбата на инвестицијата.

99. Дали инвеститорот за уреденото градежно земјиште плаќа надомест?

За уредено градежно земјиште инвеститорот плаќа надоместок.

100. Од што зависи висината на надоместот за уредување на градежното земјиште?

страна 22/128

Висината на надоместокот за уредување на градежното земјиште зависи од степенот на

уреденост на градежното земјиште со објекти на комуналната инфраструктура, која ја утврдуваат

општините, општините во градот Скопје и градот Скопје.

101. Врз основа на што се врши уредувањето на градежното земјиште?

За надоместокот на уредување на градежното земјиште како и за начинот на плаќање на

надоместокот, инвеститорот со градоначалникот на општините, општините во градот Скопје и

градот Скопје склучува договор, во кој се регулираат правата и обврските на договорните страни

со утврдени рокови за извршување на истите. Договорот се склучува во рок од 15 дена од денот

на поднесувањето на барањето од страна на инвеститорот. Средствата од надоместокот се приход

на општините, општините во градот Скопје и градот Скопје и се користат само за реализирање на

програмата за уредување на градежното земјиште.

102. Кои права ги има инвеститорот на градежно земјиште кое не е уредено со објекти на

комунална инфраструктура?

Во случај кога градежното земјиште не е уредено со објекти на комунална инфраструктура,

инвеститорот не плаќа надоместок за уредување и може сам да го уреди градежното земјиште на

свој трошок.

103. Кој и како го врши уредувањето на градежното земјиште за потребите на технолошко-

индустриските развојни зони до границите за зоната?

Уредувањето на градежното земјиште за потребите на технолошко-индустриските развојни зони

до границите на зоната го врши ДТИРЗ или друго правно лице согласно со закон, а во границите

на зоната го врши основачот на зоната. За уредувањето не се плаќа надоместок за уредување на

градежното земјиште.

104. Кој го врши уредувањето на градежното земјиште во границите на градежната парцела

со комунална и сообраќајна инфраструктура и партерно уредување?

Уредувањето на градежното земјиште во границите на градежната парцела со комунална и

сообраќајна инфраструктура и партерно уредување го врши инвеститорот.

105. Кој го врши одржувањето на објектите на инфраструктурата на уреденото градежно

земјиште?

Одржувањето на објектите на инфраструктурата на уредено градежно земјиште, го вршат

субјекти кои стопанисуваат со објектите на инфраструктурата согласно закон.

106. Кога на градежното земјиште може да се стекне право на сопственост и други стварни

права?

На градежно земјиште може да се стекне право на сопственост кога тоа е определено со Законот

за градежно земјиште или друг закон.

107. Што е право на сопственост?

Правото на сопственост е стварно право кое подразбира овластување носителот на правото на

сопственост својата ствар да ја држи, целосно да ја користи и да располага со неа по своја волја,

доколку тоа не е спротивно на закон или на некое право на друго лице. Притоа, секој (сите други

лица) е должен да се воздржува од повреди на правото на сопственост. Објект на правото на

страна 23/128

сопственост се стварите, па според тоа и градежното земјиште. Правото на сопственост се смета

за главно стварно право. (чл. 8, ЗСДСП)

108. Какви видови право на сопственост познава правниот систем на Р. Македонија?

Законот за сопственост и други стварни права разликува основни облици и подоблици на правото

на сопственост. Основните облици на правото на сопственост подразбираат постоење само на

еден носител на правото на сопственост, додека кај подоблиците на правото на сопственост има

повеќе носители на правото. Основни облици на правото на сопственост се: сопственоста на

физичките и правните лица (приватна сопственост), сопственоста на единиците на локалната

самоуправа (општинска сопственост) и сопственоста на државата (државна сопственост). Во

катастарот на недвижности основниот облик на правото на сопственост се означува со бројот

831. Подоблици на правото на сопственост се: сосопственоста (се означува со ознака 832)

заедничката сопственост (се означува со ознака 833) и етажната сопственост. (чл. 31, ст. 1,

ЗСДСП)

109. Како се определува сосопственоста?

Сопственост се определува како право на сопственост на повеќе лица кои имаат право на

сопственост на неподелена ствар на која делот на секој од нив е определен сразмерно според

целината (идеален сосопственички дел). Во катастарот на недвижностите сосопственост се

означува со бројот 832. (чл. 31, ст. 1, ЗСДСП)

110. Како се определува заедничката сопственост?

Заедничка сопственост се определува како сопственост на повеќе лица на неподелена ствар кога

нивните делови се определливи, но не се однапред определени. Заедничката сопственост постои

во случај на стекнување имот во брачна заедница, вонбрачна заедница, наследничка заедница,

семејна заедница и во други случаи определени со закон (чл. 59, ст. 1, ЗСДСП).

111. Кога стварите можат да бидат во етажна сопственост?

Законот за сопственост и други стварни права определува дека станови, деловни простории,

визби, гаражи и други посебни делови од станбени и деловни згради, што имаат два или повеќе

станови, односно деловни простории и други посебни делови можат да бидат во сопственост на

различни физички или правни лица (етажна сопственост). (чл. 95, ст. 1, ЗСДСП)

112. Кои се други стварни права?

Законот за сопственост и други стварни права за други стварни права ги третира: правото на

службеност, правото на залог, правото на реален товар и правото на долготраен закуп на

градежно земјиште. (чл. 4, ЗСДСП, и чл. 23, ЗГЗ)

113. Што е службеност?

Службеноста е стварно право на туѓа ствар кое се состои во овластувања на нејзиниот носител во

определен обем и на определен начин да ја користи таа ствар, а сопственикот на стварта е должен

тоа да го трпи или ништо да не стори. Службеностите се уредени со Законот за сопственост и

други стварни права.

Стварноправниот систем на Р. Македонија познава два вида на службености: стварни и лични.

(чл. 192, ЗСДСП)

114. Што е стварна службеност?

страна 24/128

Стварна службеност е право на сопственикот на една недвижност (привилигирана ствар) за

потребите на таа недвижност да врши определени дејствија врз недвижноста на друг сопственик

(послужна ствар) или да бара од сопственикот на послужната ствар да се воздржува од вршење

определени дејствија што инаку би имал право да ги врши врз својата недвижност. (чл. 192,

ЗСДСП) Стварните службености можат да бидат полски, куќни и комунално-технички. (чл. 194,

ст. 1, ЗСДСП)

115. Кои се полски службености?

Полски службености се оние каде привилигираната ствар е од земјоделска природа. Такви се:

правото на пешачки премин, на протерување на добиток, на премин со запрежни со возила,

возила на моторен погон и други возила, правото на црпење вода, правото на довод и одвод на

вода преку туѓо земјиште и друго. (чл. 195, ЗСДСП)

116. Кои се куќни службености?

Куќни службености се оние кај кои привилигираната ствар е станбена или деловна зграда. Такви

се: правото на нужен премин преку туѓо земјиште, правото на ползување на туѓ ѕид, правото на

спроведување чад преку соседовиот оџак, правото за истекување на атмосферска и друга вода

низ соседовото земјиште, правото на поставување телевизиска антена на туѓа зграда и други. (чл.

194, 195, ЗСИСП)

117. Кои службености се комунално-технички?

Законот за сопственост и други стварни права за комунално-технички службености ги смета оние

службености каде што привилигираната ствар е од комунално-техничка природа. Такви се

правото на спроведување на гасоводни, нафтоводни, водоводни и други цевки на туѓо земјиште,

правото на спроведување на телевизиски кабли на туѓо земјиште и друго. ( чл. 194, ЗСДСП)

118. Како се засноваат стварните службености?

Според Законот за сопственост и други стварни права стварните службености се востановуваат

со со правно дело (договор, тестамент), со одлука на државен орган и со одржувачка. (чл. 199,

ЗСДСП)

119. Што е лична службеност?

Лична службеност е стварно право врз туѓа ствар со кое се овластува одредено лице кое е во

посебен однос со сопственикот на послужната ствар да се служи со неговата ствар на определен

начин, а сопственикот на таа ствар тоа мора да го трпи. Лични службености се: правото на

плодоуживање, правото на употреба и правото на домување. (чл. 192 и 208, ЗСДСП)

120. Што е плодуживање?

Плодоуживање е лична службеност која му дава овластување на нејзиниот носител

(плодоуживател) без надоместок целосно да се служи со некоја ствар (послужна ствар) во

согласност со нејзината намена чувајќи ја нејзината суштина. (чл. 210, ЗСДСП)

121. Што е право на употреба?

Правото на употреба е право да се употребува туѓа ствар во границите на потребите на носителот

на тоа право и на членовите на неговото семејство без менување на суштината и намената на таа

ствар и без извлекување на други имотни користи од таа ствар (чл. 221, ЗСДСП)

страна 25/128

122. Што е право на домување?

Според одредбите на Законот за сопственост и други стварни права правото на домување е право

туѓата станбена зграда, стан или посебен дел од зграда или стан да се користи за живеење, за

потребите на носителот на тоа право и членовите на неговото семејство, како и на други лица кои

тој ги издржува. (чл. 223, ЗСДСП)

123. Како се стекнуваат личните службености?

Личните службености според Законот за сопственост и други стварни права се стекнуваат со

правно дело (договор и тестамент) и со одржувачка. (чл. 213, ст.1, ЗСДСП)

124. Што е право на залог?

Правото на залог согласно Законот за сопственост и други стварни права е стварно право врз туѓа

ствар со кое се обезбедува побарувањето на заложниот доверител со давање во залог

(заложување) на определена ствар или право во корист на заложниот доверител, кој е овластен да

располага со туѓата ствар, на начин што по истекот на рокот на пристигнатоста на побарувањето,

да бара намирување на своето побарување од вредноста на таа ствар или право (со продавање на

заложената ствар) пред доверителите кои на таа ствар или право немаат засновано право на залог,

како и пред заложните доверители кои право на залог врз таа ствар стекнале по него, без разлика

на промената на сопственикот на заложената ствар. Правото на залог може да се заснова врз

основа на договор (договорно заложно право), судска одлука (судско заложно право) и закон

(законско заложно право). (чл. 225, ЗСДСП)

125. Што е договорен залог?

Договорниот залог претставува заложно право кое се стекнува со договорот за залог и со

запишување во соодветните јавни книги кога заложената ствар е недвижност, а кога заложената

ствар се подвижни ствари или права договорниот залог се стекнува со склучување на договор за

залог и со предавање на стварта во владение на заложниот доверител (нерегистриран залог),

односно со склучување на договорот за залог и со попис на заложената ствар, без предавање на

заложената ствар во владение на заложниот доверител (регистриран залог). Договорниот залог е

уреден со Законот за договорен залог. Според неговите одредби договорното заложно право на

подвижни ствари се нарекува рачен залог, додека договорното заложно право на недвижни

ствари се нарекува хипотека. Во зависност од начинот на востановување на договорното заложно

право, Законот за договорен залог разликува владетелски и невладетелски залог. Владетелскиот

залог се заснова со склучување на договор за залог и предавање на стварта во владение на

заложниот доверител, а невладетелскиот залог се стекнува со склучување на договорот за залог и

запишување на договорното заложно право во Заложниот регистар. (чл. 26, ст. 2, ЗСДСП)

126. Што е судски залог?

Судскиот залог е заложно право кое се стекнува со судска одлука донесена во постапката за

присилно обезбедување на побарувањата и со запишување во соодветните јавни книги.

Законските одредби со кои се уредува судската постапка за обезбедување на парични побарувања

се содржани во Законот за обезбедување на побарувањата од 2007 година. (чл. 226, ст. 3, ЗСДСП)

127. Што е законски залог?

Законскиот залог е заложно право кое се стекнува врз основа на закон. (чл. 226 од ЗСДСП)

128. Што е реален товар?

страна 26/128

Реалните товари, согласно одредбите на Законот за сопственост и други стварни права, се

определени давања и чинења што во корист на определена недвижност или лице треба

сукцесивно да ги врши постоечкиот сопственик на определена недвижност (оптоварена

недвижност) на товар на таа недвижност. (чл. 236, ЗСДСП)

129. Што е право на долготраен закуп на градежно земјиште?

Правото на долготраен закуп на градежно земјиште е право на туѓо градежно земјиште што го

овластува неговиот носител на површината на тоа земјиште или под неа да изгради сопствен

објект, а сопственикот на земјиштето е должен тоа да го трпи.

130. Заради кого се востановува правото на сопственост на градежно земјиште?

Правниот поредок ја востановува сопственоста на градежното земјиште не само во интерес на

сопственикот на тоа земјиште, но и во интерес на заедницата, кои во остварувањето на ова право

имаат и едните и другите права и обврски.

131. Во чија сопственост може да биде градежното земјиште во Р. Македонија?

Градежното земјиште може да биде во сопственост на Р. Македонија, во сопственост на

општините, општините во градот Скопје и градот Скопје и во сопственост на домашни и

странски физички и правни лица, под услови утврдени со закон.

132. До каде се простира, т.е што опфаќа сопственоста на градежното земјиште?

Сопственоста на градежното земјиште ја опфаќа неговата површина и се она што со него е трајно

поврзано, а се наоѓа на површината или под неа, ако со Законот за градежно земјиште или друг

закон поинаку не е определено.

133. Каков е прометот со градежното земјиште?

Прометот со градежното земјиште е слободен и се врши под услови утврдени со овој и друг

закон.

134. Кој има право на првенствено купување на градежното земјиште во сопственост на

физички и правни лица кога со урбанистички план или урбанистичка планска

документација тоа е планирано за градење објекти од јавен интерес за Републиката утврден

со закон?

Кога градежното земјиште во сопственост на физички и правни лица со урбанистички план или

урбанистичка планска документација е планирано за градење на објекти од јавен интерес за

Републиката утврден со закон, првенствено право на купување има Р. Македонија, на начин

утврден со закон.

135. Кој има право на првенствено купување на градежното земјиште во сопственост на

физички и правни лица кога со урбанистички план или урбанистичка планска

документација тоа е планирано за градење објекти од јавен интерес од локално значење

утврден со закон?

Кога градежното земјиште во сопственост на физички и правни лица со урбанистички план или

урбанистичка планска документација е планирано за градење на објекти од јавен интерес од

локално значење утврден со закон, првенствено право на купување имаат општините, општините

во градот Скопје и градот Скопје, на начин утврден со закон.

страна 27/128

136. Кој одлучува за понудата во поглед на остварувањето на правото на првенствено

купување?

Владата на Република Македонија, на предлог на органот на државната управа надлежен за

вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со градежното земјиште сопственост на

Р. Македонија, одлучува за понудата за првенствено право на купување.

137. Кој одлучува во поглед на остварувањето на правото на првенствено купување на

единиците на локалната самоуправа?

Советот на општините, општините во градот Скопје и градот Скопје (во натамошниот текст:

советот) на предлог на градоначалникот одлучуваат за понудата за првенствено право на

купување.

138. Кое начело важи во поглед на правната судбина на објектите изградени над или под

површината на градежното земјиште?

Во поглед на правната судбина на изградените објекти се применува начелото superficies solo

cedit, поточно градежното земјиште и објектот изграден на градежното земјиште претставуваат

една сложена ствар. Притоа, главна ствар е земјиштето, а објектот е споредна ствар затоа што ја

прати судбината на земјиштето како главна ствар. Исклучок од ова правило постои во следниве

случаи: кога постои право на долготраен закуп на градежно земјиште во корист на друго лице

или друго право (право на градење), кога постои право на концесија или јавно приватно

партнерство и право на службеност. Времен објект не е дел на градежното земјиште и врз основа

на времен објект не се стекнува право на сопственост и други стварни права врз градежното

земјиште.

139. Кој објект е од траен карактер?

Објект од траен карактер е објект кој е изграден со соодветна документација, согласно со закон и

запишан во јавните книги за запишување на правата на недвижностите. Под соодветна

документација се подразбира градежно-техничка документација пропишана со Законот за

градење.

140. Кој објект е од времен карактер?

Објект од времен карактер е објект кој е поставен со соодветна документација, согласно со закон,

со намена таму да остане до реализација на урбанистичкиот план или урбанистичката планска

документација.

141. Што е времен објект

Законот за градежно земјиште дава генерална (општа) дефиниција за објектот од времен

карактер. Согласно оваа дефиниција објект од времен карактер е објект кој е поставен со

соодветна документација, согласно со закон, со намера таму да остане до реализација на

урбанистичкиот план или урбанистичката планска документација (чл. 2, ст. 1, т. 5). Законот за

градење дава посебна дефиниција на поимот времен објект во зависност од неговата намена.

Според неговите одредби времен објект е монтажно-демонтажен или типски објект кој се

поставува на градежно неизградено земјиште, заради привремена употреба на просторот, до

реализацијата на урбанистички план за градежното земјиште на кое е поставен времениот објект.

Времен објект се поставува заради вршење на:

- сообраќајни дејности (привремени паркинзи и приодни патеки);

страна 28/128

- туристички, културни, спортско-рекрeативни и забавни дејности (информативни паноа,

платформи за спортски, културни, туристички и забавни настани, придружни објекти во

функција на спортски настани и летни дискотеки) и

- објекти кои се во функција на граничните премини;

Врз основа на двете дефиниции може да се заклучи дека времениот објект не претставува градба

во смисла на Законот за градење, туку претставува подвижна ствар која се поставува на градежно

неизградено земјиште (чл. 2, ст. 1, т.3)

142. Што вклучува сопственоста на градежното земјиште на физички и правни лица?

Сопственоста на градежното земјиште на физички и правни лица вклучува и право на градење на

земјиштето, користење на земјиштето, како и право на пренесување на правото на градење на

други лица, согласно закон. (чл. 11, ст. 1)

143. Врз основа на што се врши стекнувањето на сопственоста на градежното земјиште на

физички и правни лица?

Стекнувањето на сопственоста на градежното земјиште на физички и правни лица се врши врз

основа на 1. правно дело или 2. врз основа на закон или 3. судска одлука. (чл. 11, ст. 2)

144. Кои обврски ги имаат сопствениците на објекти или посебни делови од објект на кои

им е пренесено правото на градење или користење на земјиштето од страна на

сопственикот на земјиштето?

Сопствениците на објекти или посебни делови од објект на кои им е пренесено правото на

градење или користење на земјиштето од страна на сопственикот на земјиштето, се должни

наменски да го користат земјиштето и не смеат да го користат на начин кој го ограничува

нормалното користење на другите сопственици на објектот, односно посебните делови од

објектот. (чл. 11, ст. 3)

145. Кои права и обврски востановуваат физички и правни лица сопственици на посебни

делови од објект или на објект изграден на градежно земјиште во нивна сопственост?

Физички и правни лица сопственици на посебни делови од објект или на објект изграден на

градежно земјиште во нивна сопственост востановуваат права и обврски на заедничка

сопственост на градежното земјиште.

146. Што опфаќа заедничката сопственост на градежното земјиште на повеќе лица?

Заедничката сопственост на градежно земјиште на повеќе лица вклучува право на заедничко

наменско користење на земјиштето кое не може да се дели во рамките на градежна парцела, а се

пренесува со правото на сопственост на посебниот дел од објектот, односно објектот.

147. Како и под кои услови општините, општините во градот Скопје и градот Скопје можат

да се стекнат со право на сопственост на градежно земјиште?

Општините, општините во градот Скопје и градот Скопје можат да се стекнат со право на

сопственост на градежно земјиште од физички и правни лица, по претходно донесена одлука од

страна на советот. (чл. 12, ст. 1) Правото на сопственост се стекнува врз основа на правно дело по

претходно донесена одлука од страна на советот, или врз основа на судска одлука. Правното дело

го склучува градоначалникот на општината, општината во градот Скопје и градот Скопје.

страна 29/128

148. Што вклучува сопственоста на општините, општините во градот Скопје и градот

Скопје?

Сопственоста на градежното земјиште на општините, општините во градот Скопје и градот

Скопје, вклучува право на градење на земјиштето, користење на земјиштето, право на

пренесување на правото на градење на други лица, како и право на отуѓување на градежното

земјиште, согласно закон.

149. Кои овластувања ги имаат физичките и правните лица, општините, општините во

градот Скопје и градот Скопје во поглед на градежното земјиште сопственост на Р.

Македонија наменето за општа употреба?

Согласно Законот за сопственост и други стварни права и Законот за градежно земјиште, сите

физички и правни лица, општините, општините во градот Скопје и градот Скопје, можат да го

користат градежното земјиште во сопственост на Република Македонија, наменето за општа

употреба.

150. Во кои случаи правото на користење на градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија може се пренесе и кој го врши тоа пренесување?

Правото на користење на градежното земјиште наменето за општа употреба и за локалитети од

јавен интерес утврдени со закон, Владата на Република Македонија може да го пренесе на

општините, општините во градот Скопје и градот Скопје, јавните претпријатија и други субјекти

основани од Владата на Република Македонија или Собранието на Република Македонија.

151. Со што се определува начинот и условите на користење на градежното земјиште за

општа употреба и за локалитети од јавен интерес?

Начинот и условите на користењето на земјиштето се определува со закон, на пример,

гробиштата како ствари во општа употреба се уредени со Законот за гробишта и погребални

услуги од 2008 година.

152. Кои се ствари во општа употреба?

Ствари во општа употреба се оние ствари кои што ги користат сите физички и/или правни лица.

Тие претставуваат подгрупа на стварите од општ интерес. За разлика од стварите од општ

интерес кои можат да се наоѓаат во сите облици на правото на сопственост, стварите во општа

употреба (патишта, мостови, плоштади, гробишта и сл.)се ексклузивно резервирани да бидат во

државна сопственост, т.е. во сопственост на Р. Македонија. Градежното земјиште претставува

ствар од општ интерес за Р. Македонија, меѓутоа градежното земјиште во општа употреба (како

што се гробишата) претставува ствар во општа употреба и е исклучиво во сопственост на Р.

Македонија (чл. 16, ст. 4)

153. Кој управува со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија?

Со градежното земјиште сопственост на Република Македонија, во име на Република Македонија

управува Владата на Република Македонија.

154. Што опфаќа располагањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија?

Располагањето со градежното земјиште во сопственост на Република Македонија опфаќа

можност тоа да се отуѓи, да се даде на користење заради давање на концесија или јавно приватно

партнерство, да се даде под долготраен закуп, под краткотраен закуп, да се разменува и на него

да се востановат други стварни права, на начин и под услови утврдени со закон.

страна 30/128

155. Кога и на кој начин се отуѓува и дава под долготраен и краткотраен закуп градежното

земјиште сопственост на Р. Македонија?

Градежното земјиште сопственост на Република Македонија може да се отуѓува и дава под

долготраен и краткотраен закуп со јавно наддавање и со непосредна спогодба, доколку со

урбанистички план или урбанистичка планска документација на градежната парцела не се

предвидува изградба на градби од јавен интерес утврдени со закон или ако се предвидува

изградба на градби од јавен интерес утврдени со закон, а надлежниот државен орган се откаже од

потребата за изградба на градби од јавен интерес утврдени со закон, со одлука на Владата на

Република Македонија.

156. Кога градежното земјиште сопственост на Р. Македонија се отуѓува и дава под

долготраен закуп по пат на јавно наддавање?

Со јавно наддавање градежното земјиште сопственост на Република Македонија се отуѓува и

дава под долготраен закуп кога:

1. градежното земјиште во рамките на градежна парцела е во целост сопственост на

Република Македонија без товари и ограничувања и

2. повеќе од 70% од вкупната површина на градежната парцела е сопственост на Република

Македонија без товари и ограничувања.

157. Во кои случаи градежното земјиште сопственост на Р. Македонија се отуѓува со

непосредна спогодба?

Со непосредна спогодба градежното земјиште сопственост на Република

Македонија се отуѓува во следниве случаи:

1. за потребите на верските заедници за изградба на верски објекти предвидени со

урбанистички план или урбанистичка планска документација, по претходно добиена

согласност од страна на Комисијата за односи со верските заедници и религиозните групи,

2. за потребите на дипломатско-конзуларните претставништва за изградба на дипломатско-

конзуларни објекти,

3. за оформување на градежна парцела предвидена со урбанистички план или урбанистичка

планска документација доколку лицето има во сопственост повеќе од 30% од градежната

парцела,

4. на сопствениците на објекти или посебни делови од објекти изградени со градежно-

техничка документација и евидентирани во јавната книга на недвижности кои не

поседуваат акт за доделување на правото на користење на градежното земјиште и

5. на сопствениците на објекти или посебни делови од објекти изградени со градежно-

техничка документација на градежно земјиште на кое имаат засновано право на

долготраен закуп, доколку објектите се изградени согласно со урбанистички план или

урбанистичка планска документација и доколку ја имаат исплатено закупнината за

тековната година и другите давачки кои произлегуваат од договорот за долготраен закуп.

158. Во која јавна книга се запишуваат правата на недвижностите?

Согласно Законот за катастар на недвижности во катастарот на недвижности како јавна книга се

запишуваат правата на недвижностите, што подразбира дека и правата на градежното земјиште

се запишуваат во катастарот на недвижности (чл. 2, ст. 1, т. 2).

159. Што се запишува во катастарот на недвижности?

страна 31/128

Катастарот на недвижности е јавна книга во која се врши запишување на: 1. правата на

недвижностите, 2. податоците за недвижностите и на 3. други права и факти чие запишување е

утврдено со закон.

160. Што се недвижности согласно Законот за катастар на недвижности?

Недвижности согласно Законот за катастар на недвижности се: земјишта, згради, посебни делови

од згради, други објекти, како и други недвижности што се запишуваат во катастарот на

недвижностите во согласно со Закон. (чл. 2, ст. 1, т. 3)

161. Кои права на недвижностите се запишуваат во Катастарот на недвижности?

Во катастарот на недвижности се запишува: 1. правото на сопственост, подоблиците на правото

на сопственост (сосопственост и заедничка сопственост), 3. другите стварни права (право на

службеност, право на залог, право на реален товар и право на стварноправен долготраен закуп на

градежно земјиште), 4. фидуцијарен пренос на правото на сопственост, 5. право на лизин, 6.

право на закуп на земјоделско земјиште, 7. право на концесија и други права и факти чие

запишување е утврдено со закон.

Со непосредна спогодба градежното земјиште сопственост на Република Македонија може да се

даде под долготраен закуп за изградба на објекти од јавен интерес утврдени со закон, по

претходна согласност од Владата на Република Македонија и одлука од советите на единиците на

локалната самоуправа. (чл. 126, ЗКН)

162. Кој субјект и како ја утврдува цената за отуѓување и давање под закуп на градежното

земјиште сопственост на Р. Македонија?

Висината на цената на градежното земјиште сопственост на Република Македонија и висината на

посебните трошоци за спроведување на постапките за отуѓување и давање под закуп ја

пропишува Владата на Република Македонија.

163. Каде се содржани податоците што се запишани во катастарот на недвижности?

Податоците што се запишани во катастарот на недвижности се содржани во електронската база

на податоци (во натамошниот текст: катастарски операт), на катастарските планови и во збирката

на исправи.(чл. 107, ЗКН)

164. Врз основа на кои начела се врши запишувањето на правата во катастарот на

недвижности?

Запишувањето на правата во катастарот на недвижности се врши врз основа на следниве начела:

1. Начело на задолжително запишување; 2. Начело на конститутивност на запишувањето; 3.

Начело на јавност на запишаното; 4. Начело на точност и верба во запишаното; 5. Начело на

законитост при запишувањето; 6. Начело на приоритет и 7. Начело на одреденост. (чл 110-116,

ЗКН)

165. Што претставува Геодетско-катастарскиот информационен систем (ГКИС)?

Според одредбите на Законот за катастар на недвижности претставуа систем кој ги прибира,

обработува, одржува, управува, користи и дистрибуира просторни и описни податоци за

недвижностите во рамките на Агенцијата (ГКИС).(чл. 28, ЗКН)

166. Што овозможува ГКИС?

страна 32/128

ГКИС овозможува користење, дистрибуција и пристап до неговите податоци, како и нивно

издавање. Непосреден пристап до податоците во писмена форма од ГКИС се врши во работните

простории во присуство на овластено лице вработено во Агенцијата. Користење, дистрибуција и

пристап до податоците од електронскиот систем на ГКИС од страна на корисниците се остварува

преку глобална електронска мрежа која е поврзана со локалната електронска мрежа на

Агенцијата. (чл. 34, ЗКН)

167. Што овозможува електронското поврзување на Агенцијата за катастар на

недвижности?

Физичките и правните лица, како и сите други заинтересирани субјекти можат под услови

определени со закон, со непосредно електронско поврзување да добиваат податоци од ГКИС.

Податоците според Законот за катастар на недвижности можат да бидат во форма на

информација или во форма на јавна исправа.(чл. 35, ЗКН)

168. Во каква форма се издаваат податоците од евиденциите за бесправно изградените

објекти и што таа содржи?

Податоците од евиденциите за бесправно изградените објекти се издаваат како евидентен лист.

Евидентниот лист е извод од посебната евиденција и содржи податоци за: 1. катастарската

парцела на која се наоѓаат бесправно изградените објекти, 2. бесправно изградените објекти и 3.

владетелите на бесправно изградените објекти. (чл. 36, ЗКН)

169. Во која форма се издаваат податоците за времените објекти и што содржи тој лист?

Податоците од евиденциите за времените објекти се издаваат како лист за времени објекти.

Листот за времени објекти е извод од посебната евиденција и содржи податоци за: 1.

катастарската парцела на која се наоѓаат времените објекти, 2. времените објекти и 3.

владетелите на времените објекти. (чл. 36, ЗКН)

170. Кои податоци ги содржи катастарот на недвижности?

Катастарот на недвижности е дел на ГКИС во кој се содржани податоци за: 1.правата на

недвижностите, 2. носителите на правата на недвижностите и 3. просторните и описните

податоци за недвижностите. (чл. 106, ЗКН )

171. За кое подрачје се востановува кастастарот на недвижности?

Согласно Законот за катастар на недвижности катастарот на недвижности се востановува за

целата територија на Р. Македонија како единствена база на податоци. (чл. 106, ст. 2, ЗКН)

172. Што содржи катастарскиот операт како дел од ГКИС?

Во катастарскиот операт како дел од ГКИС се содржани алфанумеричките податоци за

недвижностите. (чл. 108, ЗКН)

173. Каде се прикажани просторните податоци за недвижностите?

Просторните податоци за недвижностите се прикажани на катастарските планови како дел од

ГКИС. (чл. 108, ст. 2, ЗКН)

174. Што содржи збирката на исправи?

Катастарот на недвижности ги содржи последните запишани податоци за недвижностите

содржани во збирката на исправи и податоците кои овозможуваат историски преглед на

страна 33/128

извршените запишувања. Во збирката на исправи се содржани геодетските елаборати од

премерот, изјавите за идентификација, правните основи на одделните запишувања, пријави за

запишување, потврда на Агенцијата за извршено запишување, потврда на Агенцијата за

одбивање на запишувањата и други документи поврзани со запишувањата. Збирката на исправи

се чува во писмена и електронска форма како архивска граѓа од трајна вредност согласно со

прописите за архивско работење. (чл. 109, ЗКН)

175. Во каква форма Агенцијата ги издава податоците од катастарот на недвижности

Податоците од катастарот на недвижности Агенцијата ги издава како:

- имотен лист,

- лист за предбележување на градба,

- копија од катастарски план,

-исправа за фактите што произлегуваат од податоците во катастарот на недвижностите,

- копии од збирката на исправи и

- други податоци кои произлегуваат од катастарот на недвижностите.

(чл. 118, ст. 1, ЗКН)

176. Што е имотен лист и што содржи?

Имотниот лист е јавна исправа со која се докажува запишаното право на сопственост и други

стварни права на недвижностите согласно со закон. Имотниот лист содржи податоци за:

- катастарските парцели,

- зградите и посебните делови од згради и други објекти,

- носителите на правата на недвижностите,

- правото на сопственост и други стварни права на недвижностите,

како и други права чие запишување е утврдено со закон,

- правниот основ на запишувањето,

- дата и час на запишувањето и број на предметот по кој е извршено запишувањето,

- висината на побарувањето што се обезбедува со заложното право,

- предбележувањата и

- прибележувањата.

(чл. 120, ЗКН)

177. Кога Агенцијата за катастар на недвижности издава лист за пребележување на градба?

Листот за предбележување на градба се издава за предбележано право на сопственост на зграда,

посебен дел од зграда или друг објект кога се во фаза на градба. (чл. 121, ЗКН)

178. Во каков вид се издаваат исправи за фактите што произлегуваат од податоците

содржани во Катастарот на недвижности?

Исправи за фактите што произлегуваат од податоците во катастарот на недвижностите се

издаваат како уверение за историски преглед на извршените запишувања во катастарот на

недвижностите и потврда дека лицето не е запишано како носител на право во катастарот на

недвижностите. (чл. 123, ЗКН)

179. Какви податоци се издаваат од Збирката на исправи?

Од Збирката на исправи се издаваат копии од геодетските елаборати, правните основи на

одделните запишувања, потврдите на Агенцијата со кои е извршено запишувањето, односно со

страна 34/128

кои се одбиени пријавите за запишување и други документи поврзани со запишувањата. (чл. 124,

ЗКН)

180. Кои се правни основи за запишување на правата на недвижностите?

Запишувањето во катастарот на недвижностите се врши врз основа на следниве правни основи:

- закон,

- правосилни судски одлуки, одлуки за привремена мерка, претходна мерка и други акти за

обезбедување на побарувања согласно со закон

- конечни, односно правосилни акти на органите на државната власт,

на органите на единиците на локалната самоуправа и на градот Скопје, правни и други лица на

кои со закон им е доверено да вршат јавни овластувања и

- правни дела.

(чл. 128, ст. 1, ЗКН)

181. Кои се видови на запишувања во катастарот на недвижностите?

Согласно Законот за катастар на недвижности видови на запишување во катастарот на

недвижностите се: 1. укнижување, 2. предбележување и 3. прибележување.

(чл. 131, ЗКН)

182. Што е укнижување?

Укнижувањето е потполно и дефинитивно, безусловно запишување на настанувањето или

престанувањето на правото на сопственост и други стварни права, како и на другите права на

недвижностите, под услови и на начин утврдени со закон. (чл. 132, ЗКН)

183. Што е предбележување?

Предбележувањето е условно укнижување на стекнувањето или престанокот на правото на

сопственост на недвижност кога е поднесена пријава за запишување во катастарот на

недвижностите, а не се исполнети правните претпоставки, односно условите за запишувањето и

доколку основот за конечното укнижување не е достатно застапен. (чл. 133, ЗКН)

184. Што е прибележување?

Прибележување е запишување на факти кои се од влијание за недвижностите, а кои се

однесуваат на:

- лична состојба на носителот на правото (малолетност, починато лице, старателство, одземање

на деловна способност, продолжување на родителско право, управување со заеднички имот на

брачни другари, ликвидација, реорганизација, стечајна постапка и друго),

- фактот дека на одредена катастарска парцела во тек е изведување на градба за што е извршено

предбележување на правото на сопственост на зграда и посебен дел од зграда кога е во фаза на

градба со назначување на бројот на листот за предбележување на градба,

- правото на залог (хипотека) на предбележаното право на сопственост на зграда и посебен дел од

зграда кога е во фаза на градба, како и

- правните дела за промет на предбележаното право на сопственост на зграда и посебендел од

зграда кога е во фаза на градба. Во катастарот на недвижности се прибележуваат и други факти

кои се од значење за стекнување, измена, престанок или пренос на правата на недвижноста чие

прибележување е предвидено со друг закон. (чл. 134, ЗКН)

185. Врз основа на што се врши запишување во катастарот на недвижности?

страна 35/128

Запишувањето на правата на недвижностите во катастарот на недвижностите се врши по пријава

на подносител или по доставен правен основ за запишувањето од страна на надлежен орган, за

што се плаќа надоместок. Правата на недвижностите во катастарот на недвижностите се

запишуваат по претходно плаќање на надоместокот. (чл. 135, и 136, ст. 1, ЗКН)

186. Што е одржување на катастарот на недвижности?

Согласно Законот за катастар на недвижности одржувањето на катастарот на недвижностите се

состои од запишување во катастарот на недвижностите на промените настанати по

востановување на катастарот на недвижностите. (чл. 162, ЗКН)

187. Како се востановува катастарот на недвижности во Р. Македонија?

Катастарот на недвижности се востановува при:

- систематско запишување на правата на недвижностите,

- поединечно запишување на правата на недвижностите,

- запишување на незапишани права на недвижности по востановен катастар на недвижности и

- конверзија на податоци од катастар на земјиште во катастар на недвижности.

(чл. 138, ЗКН)

188. Кое е систематско запишување?

Согласно Законот за катастар на недвижности систематското запишување на правата на

недвижностите е запишување на правата на недвижностите по службена должност кое се

спроведува за цела катастарска општина или за дел од катастарска општина. (чл. 139, ст. 1, ЗКН)

189. Кое запишување во катастарот на недвижности е поединечно?

Поединечно запишување на правата на недвижностите се врши со поднесување на пријава за

запишување од странка, за недвижности во премерени и непремерени катастарски општини каде

што е во примена катастар на земјиште. (чл. 155, ЗКН)

190. Кога се врши запишување на незапишани права по востановен катастар на

недвижности?

Запишување на правата на недвижности кои во систематското запишување останале незапишани,

по востановувањето на катастарот на недвижности се врши со поднесување на пријава за

запишување од странка, кон која се прилага правен основ за запишување и геодетски елаборат.

(чл. 159, ЗКН)

191. Кога се врши конверзија на податоци од катастарот на земјиште во катастарот на

недвижности?

Согласно Законот за катастар на недвижности за катастарските парцели кои се наоѓаат надвор од

населените места, како и за катастарските парцели во населените места кои се наоѓаат во

катастарски општини за кои е во примена катастар на земјиште востановен врз основа на

извршен премер за кој ќе се утврди дека фактичката состојба не се разликува значително од

состојбата во катастарската евиденција, ќе се изврши конверзија на податоците од катастар на

земјиште во катастар на недвижности. Директорот на Агенцијата ќе донесе решение за

конверзија на податоците од катастар на земјиште во катастар на недвижности. Решението се

објавува во "Службен весник на Република Македонија". (чл. 160, ЗКН)

страна 36/128

192. Кога и под кои услови се врши размена на градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија со градежно земјиште во сопственост на физички и правни лица?

Градежното земјиште сопственост на Република Македонија, може да се разменува со градежно

земјиште во сопственост на физички и правни лица кога е предвидено изградба на објекти од

јавен интерес утврдени со закон.

193. Како се разменува градежно земјиште сопственост на Р.Македонија со градежно

земјиште сопственост на физички и правни лица?

За размената на градежно земјиште Владата на Република Македонија донесува одлука по

претходно добиено позитивно мислење од Државното правобранителство на Република

Македонија. Размената се врши врз основа на договор за размена кој го потпишува министерот

кој раководи со органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат

на управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија.

194. Кога и врз основа на што градежно земјиште сопственост на Р. Македонија може да се

разменува со градежно земјиште сопственост на физички и правни лица?

Градежното земјиште во сопственост на Република Македонија, може да се разменува со

градежно земјиште во сопственост на физички и правни лица на кое е предвидено изградба на

објекти од јавен интерес од локално значење утврден со закон. Размената се врши врз основа на

договор за размена, кој во име на Република Македонија го склучува градоначалникот.

195. Кој ја утврдува потребата за размена на градежното земјиште за изградба на објекти од

јавен интерес од локално значење?

Потребата за размена на градежното земјиштето за изградба на објекти од јавен интерес од

локално значење ја утврдува советот.

196. Што е должен да стори градоначалникот пред склучувањето на договорот за размена

на градежното земјиште сопственост на Р. Македонија со градежно земјиште сопственост

на физички и правни лица, предвидено за изградба на објекти од јавен интерес од локално

значење?

За размената градоначалникот е должен пред склучување на договор за размена да прибави

согласност од Владата на Република Македонија.

197. Која е постапката за размена на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија со

градежно земјиште во сопственост на физички и правни лица предвидено за изградба на

објекти од јавен интерес од локално значење?

Со барањето за согласност се доставува одлука на советот за потреба за размена, предлог на

спогодба за размена со физичко или правното лице, позитивно мислење од Државното

правобранителство на Република Македонија, извод од урбанистички план или урбанистичка

планска документација, имотен лист и уверение за движење за земјиштето што е предмет на

размена.

198. Кои критериуми се проценуваат за да дојде до размена на градежното земјиште

сопственост на Р. Македонија со градежното земјиште сопственост на физички и правни

лица?

Размената се врши врз основа на пазарна цена на градежното земјиште, во зависност од зоната,

местоположбата и степенот на уреденоста на градежното земјиште кое се разменува, согласно со

страна 37/128

методологија за утврдување на пазарната вредност на земјиштето кое се разменува, а која ја

утврдува Владата на Република Македонија.

199. Каде задолжително се доставува договорот за размена на градежното земјиште

сопственост на Р. Македонија со градежно земјиште сопственост на физички и правни

лица и во каква форма?

Договорот за размена потврден од нотар, се доставува до Агенцијата за катастар на недвижности.

200. Каков орган е Владата на Р. Македонија во рамките на системот на организација на

државната власт?

Согласно Законот за Владата на Република Македонија, Владата на Република Македонија, како

носител на извршната власт е орган на Република Македонија кој работите од својата надлежност

ги врши самостојно, во рамките на Уставот, законите и ратификуваните меѓународни договори, а

врз основа на принципите на транспарентност, ефикасност и заштита на човековите слободи и

права. (чл. 2, ЗВРМ)

201. Каков орган е државното правобранителство?

Согласно Законот за државно правобранителство, државното правобранителство на Република

Македонија е државен орган кој презема мерки и правни средства заради правна заштита на

имотните права и интереси на Република Македонија и врши други работи утврдени со овој и

друг закон. (чл. 2, ЗДП)

202. Каде и како се определува општината?

Во Законот за локална самоуправа, општината е определена како единица на локална самоуправа,

како заедница на жителите на одредено подрачје, утврдено со закон, која преку своите органи и

преку администрацијата и организираните јавни служби, овозможува вршење на надлежностите

пропишани со закон. Општините се правни лица. Општините ги извршуваат своите надлежности

преку органи избрани непосредно од граѓаните. (чл. 2, ст. 1, т. 1 и чл. 3, ЗЛС)

203. Каде и како се определува градот Скопје?

Во Законот за локална самоуправа градот Скопје е определен како посебна единица на локалната

самоуправа во која се остваруваат заедничките потреби и интереси на граѓаните што

произлегуваат од карактерот на Градот Скопје, како главен град на Република Македонија. (чл. 4,

ст. 1, ЗЛС)

204. Како се финансира општината?

Согласно Законот за локална самоуправа, во согласност со економската политика на државата,

општината се финансира,од сопствени извори на приходи и други извори на финансирање.

Сопствени извори на приходи на општината се локалните даноци, надоместоци и такси утврдени

со закон. Општината се финансира и од дотации од државата и други извори на приходи, во

согласност со закон. Изворите на приходите на општината треба да обезбедат соодветно

извршување на нејзините надлежности утврдени со закон. Општината, во рамките на своите

надлежности, самостојно располага со сопствените извори на приходи. Финансирањето на

општината подетално се уредува со Законот за финансирање на единиците на локалната

самоуправа (чл. 11, ЗЛС)(Сл. весник на РМ, бр. 29/02).

205. Што опфаќа општата надлежност на општините?

страна 38/128

Општините, во рамките на Законот за локална самоуправа, во согласност со начелото на

супсидијарност, имаат право на своето подрачје да ги вршат работите од јавен интерес од

локално значење, што не се исклучени од нивна надлежност или не се во надлежност на органите

на државната власт. Општините самостојно, во рамките на законот, ги уредуваат и вршат

работите од јавен интерес од локално значење, утврдени со закон и одговорни за нивното

вршење. Со законот со кој се утврдуваат други надлежности на општината се определуваат и

изворите на финансирање за вршење на тие надлежности. Надлежностите по правило се целосни

и исклучиви и не смеат да бидат одземени или ограничени, освен во случаите утврдени со закон.

(чл. 20 и 21, ЗЛС)

206. Кои се „работи од јавен интерес од локално значење“?

„Работи од јавен интерес од локално значење” се работи од интерес на целата локална заедница

или одделни нејзини делови кои се утврдени со закон. (чл. 2, ст. 1, т.8, ЗЛС)

207. Како органот на државната управа го делегира извршувањето на определени работи

од своја надлежност на градоначалникот?

Согласно Законот за локална самоуправа органот на државната управа може да го делегира

извршувањето на определени работи од своја надлежност на градоначалникот, во согласност со

закон и притоа се пренесуваат и средствата предвидени во Буџетот на Република Македонија за

извршување на тие работи. Начинот на извршување на работите може да се приспособи на

локалните услови, со почитување на стандардите утврдени со закон. Органот на државната

управа е супсидијарно одговорен за извршувањето на делегираните работи. (чл. 23, ЗЛС)

208. Што основаат општините за да ги извршуваат работите во своја надлежност?

Заради извршување на своите надлежности, општините можат да основаат јавни служби, во

согласност со закон. Општината може да го делегира вршењето на одредени работи од јавен

интерес од локално значење на други правни или физички лица, врз основа на договор за

извршување на работи од јавен интерес, во согласност со закон. Општината е супсидијарно

одговорна за извршувањето на работите од јавен интерес. (чл. 24, ЗЛС)

209. Кои се органи на општините?

Органи на општината се: советот и градоначалникот. (чл. 31, ЗЛС)

210. Кои се надлежности на советот на општините?

Надлежностите на советот на општините се следниве:

1. Го донесува статутот на општината и други прописи;

2. Донесува буџет на општината и годишна сметка на општината;

3. Ја утврдува висината на сопствените извори на приходи за финансирање на општината, во

рамките утврдени со закон;

4. Основа јавни служби во рамките на надлежноста на општината и врши надзор над нивната

работа;

5. Именува членови во управните одбори на јавните служби, кои ги основа;

6. Усвојува програми за работа и финансиски планови за финансирање на јавните служби, кои ги

основала општината;

7. Ги усвојува извештаите за извршување на буџетот и годишната сметка на општината;

8. Одлучува за давање дозвола за вршење дејност од јавен интерес од локално значење, во

согласност со закон;

страна 39/128

9. Ги усвојува извештаите за работата и годишните сметки на јавните служби, кои ги основала

општината;

10. Одлучува за начинот на располагање со сопственоста на општината;

11. Одлучува за начинот на вршење на финансиска контрола на буџетот на општината, во

согласност со закон;

12. Го избира лицето кое раководи со подрачната единица на Министерството за внатрешни

работи во општината, во согласност со закон;

13. Го разгледува и усвојува годишниот извештај за јавната безбедност на подрачјето на

општината, кој го доставува до министерот за внатрешни работи и народниот правобранител;

14. Може да дава препораки на раководното лице на подрачната единица на Министерството за

внатрешни работи од областа на јавната безбедност и безбедноста во сообраќајот и

15. Врши и други работи утврдени со закон. (чл. 36, ЗЛС)

211. Кои се надлежностите на градоначалникот?

Градоначалникот ги има следниве надлежности:

1. Ја претставува и застапува општината;

2. Ја контролира законитоста на прописите на советот;

3. Ги објавува прописите на советот во службеното гласило на општината;

4. Го обезбедува извршувањето на одлуките на советот,

5. Го обезбедува извршувањето на работите коишто со закон и се делегирани на општината;

6. Иницира и предлага донесување на прописи од надлежност на советот;

7. Го предлага годишниот буџет и годишната сметка на буџетот на општината;

8. Го извршува буџетот на општината;

9. Избира директори на јавните служби кои ги основала општината,

врз основа на јавен конкурс;

10. Редовно го известува советот за извршувањето на своите надлежности во согласност со

статутот;

11. Решава во управни работи за права, обврски и интереси на правни и физички лица, во

согласност со закон;

12. Донесува правилник за систематизација на работните места на општинската администрација;

13. Раководи со општинската администрација;

14. Одлучува за вработувањето, правата, должностите и одговорностите на вработените во

општинската администрација, доколку поинаку не е определено со закон.

15. Обезбедува правилно и законито користење, одржување и заштита на сопственоста на

општината, во согласност со закон и статутот и

16. Врши други работи утврдени со закон и со статутот. (чл. 50, ЗЛС)

212. Што прави Р. Македонија со своето градежно земјиште кое е предвидено за изградба на

инфраструктурни објекти?

Градежното земјиште сопственост на Република Македонија за изградба на инфраструктурни

објекти се дава под долготраен закуп, односно се доделува на трајно користење согласно Законот

за градежно земјиште, врз основа на проект за инфраструктура.

213. Што прави Р. Македонија со своето градежно земјиште кое е предвидено за изградба на

инфраструктурни објекти за заедничка економична употреба во заштитниот појас на

патиштата?

страна 40/128

Градежното земјиште во заштитниот појас на патиштата може да се даде под долготраен закуп,

со ограничено право за поставување на подземни инфраструктурни објекти за заедничка

економична употреба согласно со закон, врз основа на проект за инфраструктура, за што се плаќа

закупнина. Република Македонија ги задржува правата на тоа земјиште да можат да се постават и

други системи.

214. Што е патен појас?

Согласно Законот за јавните патишта патен појас е просторот од двете страни на трупот на патот

кој се протега најмалку еден метар сметано од крајниот раб на попречниот пресек на патот. (чл.

4, ст. 1, т. 15, ЗЈП)

215. Што е заштитен појас на патишта?

Согласно Законот за јавните патишта, заштитен појас е земјен појас од двете страни на патниот

појас во кој не можат да се градат објекти, освен објекти кои се во функција на патот. (чл. 4, ст. 1,

т. 17, ЗЛС)

216. Во што се исплатува цената на градежното земјиште сопственост на Р. Македонија при

отуѓување и закуп?

Цената на градежното земјиште сопственост на Република Македонија при отуѓување и закуп се

плаќа во денари.

217. Каде се уплатуваат средствата од отуѓувањето и закупнината на градежното земјиште

сопственост на Р. Македонија?

Средствата од отуѓувањето и од закупнината на градежното земјиште сопственост на Република

Македонија се уплатуваат на посебна сметка во рамките на трезорската сметка. По исклучок

средствата од отуѓувањето и закупнината на градежното земјиште сопственост на Република

Македонија наменето за изградба на технолошки индустриски развојни зони се уплатуваат на

посебна сметка во рамките на трезорската сметка.

218. Како се распределуваат приходите од средствата од отуѓувањето и закупнината на

градежното земјиште стопственост на Р. Македонија?

Приходите од овие средства се распределуваат во сооднос 20% за Република Македонија и 80%

за општините и општините во градот Скопје, во зависност од местоположбата на градежното

земјиште кое е предмет на отуѓување, односно давање под закуп. Средствата од кои се

распределуваат меѓу општините од подрачјето на градот Скопје и градот Скопје, се

распределуваат во сооднос 50% за општината од подрачјето на градот Скопје и 50% за градот

Скопје.

219. Како се распределуваат средствата за изградба на индустриски развојни зони?

Приходите од средствата за изградба на индустриски развјони зони се распределуваат во сооднос

20% за Република Македонија и 80% за Дирекцијата за технолошки индустриски развојни зони.

220. Освен во денари, во што може да биде исплатена цената за отуѓувањето на градежното

земјиште сопственост на Р. Македонија ?

Покрај во денари, цената се плаќа во обврзници издадени од страна на Република Македонија за

исплата на депонирани девизни влогови на граѓаните по кои гарант е Република Македонија и

обврзници од денационализацијата. Тие можат да се користат за плаќање на градежното

страна 41/128

земјиште при отуѓувањето во висина од 20% од вкупниот износ, а останатите 80% се плаќаат на

посебна сметка во рамките на трезорската сметка.

221. Кој дел од територијата на Р. Македонија има статус на технолошка индустриска

развојна зона?

Технолошка индустриска развојна зона е дел од територијата на Република Македонија како дел

од царинско подрачје, одвоен од останатиот дел од царинското подрачје, посебно ограден и

означен простор што претставува функционална целина во која се вршат дејности под услови

пропишани со закон и во кој важат царинските и даночните погодности утврдени со Законот за

технолошки индустриски развојни зони и друг закон. Технолошката индустриска развојна зона се

формира заради развој на високо пропулзивни и современи технологии со воведување на

економски профитабилно производство и ефикасна употреба на ресурсите со примена на

највисоки еколошки стандарди. Технолошката индустриска развојна зона е слободна зона од

аспект на царинскиот и даночните закони. (чл. 4, ст. 1, т. 8, ЗТИРЗ)

222. Каков статус има и кои работи ги врши Дирекцијата за технолошки индустриски

развојни зони?

Дирекцијата за технолошки индустриски развојни зони е смостоен орган на државната управа кој

има својство на правно лице во чија надлежности се работите сврзани со основањето, развојот и

следењето на зоните. Поточно, Дирекцијата ги врши следниве работи:

1) планирање и развој на зоните и обезбедување на услови за користење

на просторот;

2) дава одобрение за основање на зона;

3) ги промовира и рекламира зоните и остварува односи со јавноста;

4) привлекува основачи и корисници на зоната;

5) води евиденција на дејностите во просторот на зоната;

6) донесува решение за отпочнување со работа на корисникот на зоната;

7) донесува решение за укинување на решението за работа;

8) донесува тарифник за надоместоци за извршени услуги на основачот и тарифник за

надоместоци за извршени услуги на корисникот, за кои Владата на Република Македонија дава

согласност. Висината на надоместоците се утврдува во зависност од вистински направените

трошоци;

9) остварува соработка со органите на државната управа, јавните претпријатија и трговските

друштва поврзани со зоната и тоа при обезбедување на:

- согласности, одобренија, дозволи, односно сертификати утврдени со посебни закони потребни

за основање, отпочнување со работа и работење на зоната,

- надзор над функционирањето на инфраструктурата во зоната,

- заштита на јавната безбедност и сигурност на лицата и имотот во просторот на зоната и

- заштита од недозволена трговија;

10) ги одобрува Правилата на основачот на технолошка индустриска развојна зона;

11) го следи работењето на зоната и по потреба предлага мерки до Владата на Република

Македонија;

12) води евиденција на сите договори за закуп и подзакуп меѓу основачот и корисниците,

доставени од основачот на зоната;

13) ги врши сите работи, освен оние за кои на основачот и/или корисникот му е потребна

претходна дозвола, согласност или одобрение од надлежен орган согласно со закон и

14) врши други работи поврзани со функционирањето на зоната. (чл. 2, и чл. 12, ЗТИРЗ)

страна 42/128

223. Дали е задолжително да се утврди и рокот за изградба на градбите во договорите за

отуѓување и давање под долготраен закуп на градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија?

Во договорите за отуѓување и давање под долготраен закуп на градежното земјиште сопственост

на Република Македонија се утврдува и рок за изградба на градбите, утврден во Законот за

градење, во зависност од категоријата на градбата.

224. Што е концесија?

Концесија е доделување на право на користење на добро од општ интерес за Република

Македонија, изведување на градба од јавен интерес или вршење на јавни услуги, со задолжување

на концесионерот да изгради и/или управува, го користи и одржува објектот на концесија, со

плаќање или без плаќање од страна на концедентот. (чл. 3, ст. 1, т.1, ЗКДВЈПП)

225. Кој може да биде концедент?

Концедент е Република Македонија, општината и градот Скопје и општините во градот Скопје.

(чл. 3, ст. 1, т.2, ЗКДВЈПП)

226. Кој може да биде концесионер?

Концесионер е домашно или странско физичко или правно лице или козорциум со кое

концедентот по спроведувањето на постапката за доделување на концесија го склучил договорот

за концесија (чл. 3, ст. 1, т.3, ЗКДВЈПП)

227. Што може да биде предмет (објект) на концесија?

Објекти на концесија се добрата од општ интерес за Република Македонија, недвижните и

подвижните ствари, постројки, инсталации и друг имот сопственост на Република Македонија

или на општините, односно градот Скопје и општините во градот Скопје. (чл. 3, ст. 1, т. 4,

ЗКДВЈПП)

228. Што се „други видови јавно-приватно партнерство“?

„Други видови на јавно приватно партнерство“ се сите потфати, различни од концесија и јавни

набавки, за соработка во рамките на кои јавниот и приватниот партнер ги здружуваат ресурсите и

стручните знаењa за да низ соодветно насочување на ресурсите, ризикот и добивката се обезбеди

вршењето на одредена јавна услуга. (чл. 3, ст. 1, т.7, ЗКДВЈПП)

229. Кој може да биде јавен партнер?

Јавен партнер е:

- Р. Македонија,

- општината и градот Скопје и општините во градот Скопје,

- јавните претпријатија, јавните установи, трговски друштва основани од Република Македонија,

општината и градот Скопје и општините во градот Скопје и друштва врз кои државата или

органите на општината и градот Скопје, имаат директно или индиректно влијание преку

сопственоста над нив, односно ако поседуваат поголем дел од капиталот на друштвото, имаат,

мнозинство гласови на акционерите/содружниците и именуваат повеќе од половина од членовите

на управниот или надзорниот одбор, односно органите на управување на претпријатието на

друштвото и

страна 43/128

- други правни лица кои вршат јавни овластувања во делот на вршењето на јавните овластувања.

(чл. 3, ст. 1, т.10, ЗКДВЈПП)

230. Кој може да биде приватен партнер?

Приватен партнер е домашно или странско физичко или правно лице или конзорциум со кое

јавниот партнер по спроведувањето на постапката за доделување на договор за јавно приватно

партнерство го склучил договорот за јавно приватно партнерство. (чл. 3, ст. 11, т.7, ЗКДВЈПП)

231. За кој период се дава на концесија или јавно-приватно партнерство градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија за изградба на објекти или вршење на дејности, односно

давање на услуги?

Заради давање на концесија или јавно приватно партнерство согласно со закон за изградба на

објекти или вршење на дејности односно давање на услуги, градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија се дава на користење за период за кој се доделува концесијата или јавното приватно

партнерство. Правото престанува со истекот на периодот за кој е доделена концесијата или

јавното приватно партнерство или по престанок на концесијата или јавното приватно

партнерство.

232. По чие барање Владата на Р. Македонија може да даде градежно земјиште на

користење заради спроведување на постапки за концесија и јавно-приватно партнерство?

Владата на Република Македонија на барање на општините, општините во градот Скопје и градот

Скопје заради спроведување на постапки за концесија или јавно приватно партнерство, како и на

барање на други субјекти кои согласно со закон имаат право да спроведуваат постапки за јавно

приватно партнерство, може да им даде на користење градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија.

233. Заради спроведување на постапки за концесија и јавно-приватно партнерство што

донесува Владата на Р. Македонија во случаите на давање на користење на градежно

земјиште заради спроведување на постапки за концесија и јавно-приватно партнерство?

Владата на Република Македонија донесува одлука за давањето на користење на градежното

земјиштето.

234. Кој е носител на правото на долготраен закуп?

Носител на правото на долготраен закуп е домашно и странско физичко или правно лице.

Носител на право на долготраен закуп на градежно земјиште е лице во чија корист правото е

засновано или преминало на него, врз основа на правно дело или судска одлука.

235. Колку долго може да трае правото на долготраен закуп?

Правото на долготраен закуп може да трае најмалку пет, а најмногу 99 години.

236. Која обврска ја има носителот на правото на долготраен закуп?

Носителот на правото на долготраен закуп е должен на сопственикот на градежното земјиште да

му плаќа закупнина.

237. Како законот го определува правото на долготраен закуп?

страна 44/128

Правото на долготраен закуп на градежно земјиште е право на туѓо градежно земјиште што го

овластува неговиот носител на површината на тоа земјиште или под неа да изгради сопствен

објект, а сопственикот на земјиштето е должен тоа да го трпи.

238. Кои права ги има носителот на правото на долготраен закуп?

Носителот на правото на долготраен закуп на градежно земјиште е сопственик на објектот

изграден на тоа градежно земјиште, а во поглед на градежното земјиште на кое е засновано право

на долготраен закуп има права и обврски на плодоуживател.

239. Како се врши измена на содржината на правото на долготраен закуп?

Измена на содржината на правото на долготраен закуп може да се врши само во согласност со

сопственикот на оптовареното градежно земјиште, а ако со тоа би се променил дотогашниот

начин на вршење на останатите стварни права на оптовареното градежно земјиште, тогаш и во

согласност со носителите на тие права, на начин определен за засновање на право на долготраен

закуп врз основа на правно дело.

240. Што стекнува купувачот на оптоварено градежно земјиште со правото на долготраен

закуп?

Правото на долготраен закуп на градежно земјиште не може да се оддели од градежното

земјиште што го оптоварува и секое лице кое на која и да е правна основа ќе стекне право на

сопственост на оптовареното земјиште, стекнало земјиште оптоварено со право на долготраен

закуп, ако со закон поинаку не е определено.

241. Дали и како правото на долготраен закуп може да се отуѓи или наследи?

Правото на долготраен закуп на градежно земјиште може да се отуѓи и да се наследи, со закон

или со договор за долготраен закуп, доколку со закон или со договор поинаку не е определено.

242. Со што може да се оптовари правото на долготраен закуп?

Правото на долготраен закуп на градежно земјиште може да се оптовари со службеност, заложно

право и реални товари.

243. Како се пренесува, наследува и оптоварува објектот кој е изграден врз основа на

правото на долготраен закуп?

Објектот кој е изграден врз основа на правото на долготраен закуп на градежно земјиште, се

пренесува, наследува и оптоварува заедно со правото на долготраен закуп.

244. Како се стекнува правото на долготраен закуп на градежно земјиште во сопственост на

физички и правни лица?

Правото на долготраен закуп на градежно земјиште во сопственост на физички и правни лица се

стекнува со договор и со одлука на суд.

245. Како се стекнува правото на долготраен закуп на градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија?

Правото на долготраен закуп на градежно земјиште сопственост на Република Македонија се

стекнува со договор и акт на државен орган согласно закон.

246. Во која форма се склучува договорот за долготраен закуп?

страна 45/128

Договорот за давање на градежно земјиште на долготраен закуп се склучува во писмена форма.

247. Дали со договорот за долготраен закуп може да се ограничи правото на долготраен

закуп и на кој начин?

Со договорот, правото на долготраен закуп на градежно земјиште може да се ограничи на секој

начин што е возможен, допуштен и не е спротивен на природата на тоа право.

248. Како се востановува правото на долготраен закуп на градежно земјиште кое е во

сосопственост или во заедничка сопственост?

Кога градежното земјиште е во сосопственост или во заедничка сопственост, право на

долготраен закуп може да се стекне, само ако за тоа се согласат сите сосопственици, односно

заеднички сопственици.

249. Кога се смета дека договорот за долготраен закуп е склучен во позитивното право на Р.

Македонија?

Договорот за долготраен закуп е склучен кога договорните страни се спогодиле за суштествените

состојки на договорот.

250. Каде се запишува правото на долготраен закуп на градежно земјиште и на кој начин?

Правото на долготраен закуп на градежно земјиште се запишува во јавната книга на

недвижностите како посебно право.

251. Дали правото на долготраен закуп на градежно земјиште може да се стекне со одлука

на суд?

Правото на долготраен закуп на градежно земјиште може со одлука на суд да се стекне во

постапка за делба на имотот и во оставинска постапка, кога судот може во таа постапка да

заснова службеност, како и во други случаи определени со закон. На стекнувањето право на

долготраен закуп на градежно земјиште со одлука на суд на соодветен начин се применуваат

одредбите од Законот за сопственост и други стварни права кои се однесуваат за засновање на

службеност со одлука на суд.

252. Кои одредби се применуваат на преносот на правото на долготраен закуп на градежно

земјиште?

На преносот на правото на долготраен закуп на градежно земјиште на соодветен начин се

применуваат одредбите за стекнување на право на сопственост на недвижности врз основа на

правно дело, одлука на суд и наследување, ако со закон поинаку не е определено.

253. Што се пренесува со преносот на правото на долготраен закуп на градежно земјиште?

Со правото на долготраен закуп на градежно земјиште истовремено се пренесува и правото на

сопственост на објектот изграден на земјиштето врз основа на право на долготраен закуп.

254. Со кој закон се заштитува правото на долготраен закуп на градежно земјиште?

Правото на долготраен закуп на градежно земјиште додека објектот не е изграден и откако е

изграден, се заштитува согласно Законот за сопственост и другите стварни права.

255. Кога престанува правото на долготраен закуп на градежно земјиште?

страна 46/128

Правото на долготраен закуп на градежно земјиште престанува со: 1. пропаѓање на објектот, 2.

откажување од правото од страна на носителот на правото на долготраен закуп и 3. со

исполнување на условите за раскинување на договорот.

256. Дали и каде се запишува престанокот на правото на долготраен закуп и врз основа на

што?

Престанокот на правото на долготраен закуп на градежно земјиште се запишува во јавната книга

на недвижностите врз основа на писмена изјава дадена од договорните страни или по

завршување на рокот и произведува правно дејство од денот на запишувањето во јавната книга

на недвижностите.

257. Кога правото на долготраен закуп престанува со пропаѓање на објектот што е потребно

за да се запише во јавната книга?

Во случаите кога правото на долготраен закуп на градежно земјиште престанува со пропаѓање на

објектот, запишувањето на престанокот во јавната книга на недвижности се врши врз основа на

записник изготвен од страна на комисија формирана од надлежната општина и изготвен

геодетски елаборат.

258. Кои одредби се применуваат на престанокот на правото на долготраен закуп на

градежно земјиште со пропаѓање на објектот?

На престанокот на правото на долготраен закуп на градежно земјиште со пропаѓање на објектот,

соодветно се применуваат одредбите за престанок на правото на сопственост со пропаѓање на

ствари од Законот за сопственост и другите стварни права.

259. Кои одредби се применуваат на престанокот на правото на долготраен закуп со

откажување и со исполнување на условите за раскинување на договорот?

На престанокот на правото на долготраен закуп на градежно земјиште со откажување и со

исполнување на условите за раскинување на договорот, соодветно се применуваат одредбите од

Законот за облигационите односи.

260. Кога може да се раскине договорот за долготраен закуп ако објектот е уништен до таа

мера да не може да се употребува за целта за која бил наменет?

Правото на долготраен закуп на градежно земјиште на кое бил изграден објектот кој потоа е

уништен до таа мера што да не може да се употребува за целта за која бил наменет, е основа за

раскинување на договорот, ако во рок од три години од уништувањето, не биде повторно

изграден барем во мера колку е неопходно да може да се употребува за целта за која бил наменет.

261. Од кога почнува да тече рокот за изградба на уништен објект изграден врз основа на

правото на долготраен закуп?

Рокот почнува да тече од првиот ден од годината што следи по годината кога објектот е уништен,

но не тече додека постојат околностите под кои застанува да тече рокот за одржувачка.

262. Што се случува со истекот на рокот на договорот за долготраен закуп?

Со истекот на рокот на договорот за долготраен закуп, она што со тоа право било правно одвоено

со земјиштето, станува прирасток на градежното земјиште, односно сопственост на сопственикот

на земјиштето.

страна 47/128

263. Во чија сопственост се објектите изградени врз основа на правото на долготраен закуп

по истекот на договорот за закуп?

По истек на договорот за долготраен закуп објектите стануваат сопственост на сопственикот на

земјиштето, освен ако поинаку не е утврдено во договор за долготраен закуп.

264. Кои законски одредби се применуваат на односот меѓу сопственикот на градежното

земјиште и лицето на кое му престанало правото на долготраен закуп?

На односот меѓу сопственикот на градежното земјиште и лицето на кое му престанало правото се

применуваат одредбите од Законот за сопственост и други стварни права, со кои се уредуваат

односите по престанокот на правото на плодоуживање, ако со правното дело не е нешто друго

определено.

265. Што се случува со другите стварни права со кои било оптоварено правото на

долготраен закуп по престанокот на ова право?

Другите стварни права со кои било оптоварено правото на долготраен закуп на градежно

земјиште престануваат со престанок на тоа право, ако со правното дело не е нешто друго

определено.

266. Што се случува со другите стварни права во корист и на товар на правото на

долготраен закуп на градежно земјиште заедно со објектот?

Другите стварни права во корист и на товар на правото на долготраен закуп на градежно

земјиште заедно со објектот, остануваат како востановени стварни права во корист, односно на

товар на градежното земјиште заедно со објектот, со дотогашниот ред на првенство.

267. Кој може да заснова право на краткотраен закуп на градежно земјиште во Р.

Македонија? На градежно земјиште сопственост на Р. Македонија може да се заснова право на краткотраен

закуп во корист на домашни и странски физички и правни лица.

268. Колку може да трае краткотрајниот закуп на градежно земјиште стопственост на Р.

Македонија? Краткотрајниот закупот може да трае најмногу до пет години.

269. Кое градежно земјиште може да се даде под краткотраен закуп заради поставување на

времени објекти и согласно кој закон?

Градежно неизградено земјиште може да се даде под краткотраен закуп заради поставување на

времени објекти, согласно Законот за градење.

270. Кое градежно земјиште може да се даде под краткотраен закуп заради организирање на

градилиште и врз основа на кој технички документ?

Градежно изградено и неизградено земјиште може да се даде под краткотраен закуп, заради

организирање на градилиште, врз основа на проект за подготвителни работи, пропишан согласно

Законот за градење.

271. Кое градежно земјиште може да се даде под краткотраен закуп за плажи?

Доколку градежното земјиште е предвидено со урбанистички план или урбанистичка планска

документација за плажи, може да се даде под краткотраен закуп.

страна 48/128

272. На кое земјиште може се поставува урбана опрема и согласно кои закони?

Урбана опрема може да се поставува на градежно изградено земјиште под услови и на начин

утврдени со Законот за градење, Законот за локалната самоуправа и Законот за градот Скопје.

273. На какво земјиште може да се поставуваат времени објекти и согласно кои закони?

Времени објекти може да се поставуваат на градежно неизградено земјиште под услови и на

начин утврдени со Законот за градење, Законот за локалната самоуправа и Законот за градот

Скопје.

274. Кој ги врши работите што се однесуваат на поставување и отстранување на урбана

опрема и времени објекти на градежно неизградено и изградено земјиште?

На градежното неизградено и изградено земјиште сопственост на Република Македонија

работите што се однесуваат на поставување и отстранување на урбана опрема и времени објекти

ги вршат општините, општините во градот Скопје и градот Скопје.

275. Врз основа на што се врши поставувањето на урбана опрема?

Поставувањето на урбаната опрема се врши врз основа на програма за поставување на урбана

опрема донесена од страна на општините, општините во градот Скопје и градот Скопје.

276. Врз основа на што се врши поставувањето на времените објекти?

Поставувањето на времените објекти се врши врз основа на Програма за поставување на времени

објекти донесена од страна на општините, општините во градот Скопје и градот Скопје, која

содржи графички и текстуален дел, а на која претходно дава согласност органот на државната

управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со градежното

земјиште сопственост на Р. Македонија.

277. Кога градежно земјиште сопственост на Р. Македонија се дава со право на трајно

користење?

Правото на трајно користење се дава за градежното земјиште сопственост на Република

Македонија наменето за изградба на објекти за потребите на државните органи, јавните

претпријатија и други субјекти основани од Владата на Република Македонија или Собранието

на Република Македонија, општините, општините во градот Скопје и градот Скопје.

278. Дали за правото на трајно користење се дава надоместок?

Правото на трајно користење се дава без надоместок.

279. Дали правото на трајно користење се пренесува на трети лица?

Правото на трајно користење не смее да се пренесува на трети лица.

280. Кој одлучува за давање на правото на трајно користење?

Владата на Република Македонија донесува одлука за давање на правото на трајно користење.

281. Кој може врз основа на правото на трајно користење да спроведува постапка за јавно

приватно партнерство, а кој може да спроведува постапка за концесија?

Јавните претпријатија и други субјекти основани од Владата на Република Македонија или

Собранието на Република Македонија и општините, општините во градот Скопје и градот

страна 49/128

Скопје можат да спроведат постапка за јавно приватно партнерство по претходна согласност на

Владата на Република Македонија. Општините, општините во градот Скопје и градот Скопје

можат да спроведат постапка за концесија или јавно приватно партнерство по претходна

согласност на Владата на Република Македонија.

282. За засновање на кое право се дава градежното земјиште сопственост на Р. Македонија

кое е планирано со урбанистички план или урбанистичка планска документација за

изградба на гробишта?

Градежното неизградено земјиште сопственост на Република Македонија кое со урбанистички

план или урбанистичка планска документација е планирано за гробишта, може да се даде на

трајно користење на општините, општините во градот Скопје и градот Скопје без надомест

заради изградба на гробишта.

283. Согласно кој заон се одзема градежното неизградено земјиште во сопственост на

физички и правни лица кое со урбанистички план или урбанистичка планска

документација е планирано за гробишта?

Градежното неизградено земјиште во сопственост на физички и правни лица кое со

урбанистички план или урбанистичка планска документација е планирано за гробишта се одзема

во корист на општините, општините во градот Скопје и градот Скопје, согласно Законот за

експропријација.

284. Кој е должен да го плати надоместокот за експропријација на градежното за

неизградено земјиште во сопственост на физички и правни лица кое со урбанистички план

или урбанистичка планска документација е планирано за гробишта?

Надоместокот за експропријација е на товар на општините, општините во градот Скопје и градот

Скопје.

285. Во каква сопственост е градежното земјиште на кое може да се засноваат стварни и

лични службености и согласно кој закон тие се засноваат?

Стварни и лични службености може да се засноваат на градежно земјиште сопственост на

физички и правни лица, сопственост на државата и сопственост на единиците на локалната

самоуправа, согласност Законот за сопственост и другите стварни права.

286. Во каква сопственост е градежно земјиште на кое може да се заснова правото на реален

товар и согласно кој закон?

Реален товар може да се заснова на градежно земјиште сопственост на физички и правни лица,

согласно Законот за сопственост и други стварни права

287. Во каква сопственост е градежното земјиште на кое може да се заснова судска,

законска и договорна хипотека и согласно кој закон?

Судска, законска и договорна хипотека може да се заснова на градежно земјиште во сопственост

на физички и правни лица и во сопственост на општините, општините во градот Скопје и градот

Скопје, согласно Законот за сопственост и други стварни права и Законот за договорен залог.

288. Каде е уредена хипотеката како вид на заложно право на недвижности во правниот

систем на Р. Македонија?

страна 50/128

Хипотеката како заложно право на недвижни ствари е уредена со Законот за сопственост и други

стварни права (Сл. весник на РМ, бр. 18/01), Законот за договорен залог (Сл. весник на РМ, бр.

5/03), Законот за обезбедување на побарувањата (Сл. весник на РМ, бр. 87/07) и други специјални

закони.

289. Каде е уредено правото на службеност во правниот систем на Р. Македонија?

Правото на службеност е уредено со Законот за сопственост и други стварни права (Сл. весник на

РМ, бр. 18/01).

290. Каде е уредено правото на реален товар во правниот систем на Р. Македонија?

Правото на реален товар е уредено со Законот за сопственост и други стварни права (Сл. весник

на РМ, бр 18/01)

291. Кој ги води постапките за отуѓување и давање под долготраен и краткотраен закуп на

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Постапките за отуѓување и давање под долготраен и краткотраен закуп на градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија, во име на Р. Македонија ги водат општините, општините во

градот Скопје и градот Скопје, секоја на своето подрачје утврдено со закон освен постапката за

отуѓување на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија за потребите на дипломатско-

конзуларните претставништва за изградба на дипломатско- конзуларни објекти.

.

292. Кој ја води постапката за отуѓување и давање под долготраен и краткотраен закуп на

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија доколу земјиштето е на подрачје на две

или повеќе општини или доколку е од интерес за градот Скопје?

Доколку градежното земјиште е на подрачје на две или повеќе општини во градот Скопје или

доколку истото е од интерес на градот Скопје, утврден со Законот за градот Скопје, постапките

ги води градот Скопје.

293. Кој ја води постапката за отуѓување и давање под долготраен и краткотраен закуп

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија кое е планирано за изградба на

технолошки индустриски развојни зони?

Постапката за отуѓување и давање под долготраен закуп на градежното земјиште кое, согласно со

урбанистички план или урбанистичка планска документација е планирано за изградба на

технолошки индустриски развојни зони, ја спроведува ДТИРЗ.

294. Кога е потребна согласност на Владата на Република Македонија за постапките за

отуѓување и давање под долготраен и краткотраен закуп на градежно земјиште сопственост

на Р. Македонија, по чиј предлог и за какво земјиште таа се дава?

Владата на Република Македонија по предлог на општините, општините во градот Скопје и

градот Скопје, дава согласност за отуѓување или давање под закуп на градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија кое се отуѓува и дава под долготраен закуп, а кое со урбанистички

план или урбанистичка планска документација е наменето за изградба на објекти од прва и втора

категорија, согласно Законот за градење.

295. Кој ја спроведува постапката на јавно наддавање за отуѓување и давање под

долготраен и краткотраен закуп на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија кога

страна 51/128

надлежни за водење на постапката се општините, општините на градот Скопје и градот

Скопје?

Постапката за јавно наддавање ја спроведува Комисија за спроведување на постапките за јавно

наддавање.

296. Кој ја формира Комисијата за спроведување на постапките за јавно наддавање?

Комисијата за спроведување на постапките за јавно наддавање ја формира градоначалникот на

општините, општините во градот Скопје и градот Скопје.

297. Каков е составот на членовите на Комисија за спроведување на постапките за јавно

наддавање и од што зависи нивниот број?

Во зависност од видот и значењето на објектите кои ќе се градат на земјиштето што е предмет на

јавното наддавање, комисијата се состои од три до девет члена од кои еден е претседател. Во

општините во градот Скопје еден од членовите на комисијата треба да биде претставник од

градот Скопје. Во работењето на комисијата може да учествува и едно надворешно лице со

високо образование од областа на економијата, правото или техничките науки.

298. Кои и колку членови на Комисијата за спроведување на постапките за јавно наддавање

треба да имаат овластување за водење на постапка за отуѓување и давање под закуп на

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Претседателот и најмалку две третини од вкупниот број на членовите на комисијата е потребно

да имаат овластување за водење на постапка за отуѓување и давање под закуп на градежно

земјиште сопственост на Република Македонија.

299. Што е должна да изготви Комисијата за спроведување на постапките за јавно

наддавање за секоја спроведена постапка за јавно наддавање?

За секоја спроведена постапка за јавно наддавање, комисијата е должна да изготви извештај и

истиот да е потпишан од претседателот и членовите на комисијата.

300. Каде се доставува извештајот на Комисијата за спроведување на постапките за јавно

наддавање?

Извештајот на Комисијата за спроведување на постапките за јавно наддавање се доставува до

градоначалникот.

301. Врз основа на кој документ градоначалникот склучува договор со најповолниот

купувач во постапката за отуѓување и давање под закуп градежно земјиште сопственост на

Р. Македонија по пат на јавно наддавање? Градоначалникот склучува договор со најповолниот понудувач од јавното наддавање, врз основа

на извештајот од Комисијата за спроведување на постапките за јавно наддавање.

302. Кога и до кој момент Комисијата за спроведување на постапките за јавно наддавање

може да ја запре постапката за отуѓување и давање под закуп градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија по пат на јавно наддавање?

Од објавувањето на објавата, па се до моментот на започнување на јавното наддавање,

Комисијата со заклучок може да ја запре постапката за јавно наддавање, доколку настанат

непредвидени околности кои би го оневозможиле водењето на постапката за отуѓување или

страна 52/128

давање под закуп на градежното земјиште сопственост на Р. Македонија по пат на јавно

наддавање. Донесениот заклучок е основ за поништување на објавата за што Комисијата

донесува решение.

303. Кога и каде Комисијата за спроведување на постапките за јавно наддавање е должна да

го објави заклучокот за запирање на постапката за отуѓување и давање под закуп градежно

земјиште сопственост на Р. Македонија по пат на јавно наддавање?

Доколку објавата се поништи пред истекот на крајниот рок за доставување на пријавите за

учество, Комисијата го објавува заклучокот во истите печатени медиуми во кои е објавена

објавата, на најмалку една четвртина од една страна на печатениот медиум и во “Службен весник

на Република Македонија“.

304. Кога постапката за отуѓување и давање под долготраен и краткотраен закуп на

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија ја води органот на државната управа

надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со градежното

земјиште сопственост на Р. Македонија?

Органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на

управувањето со градежното земјиште во сопственост на Р. Македонија, постапката за отуѓување

и давање под закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија ја презема и води во

случаите кога општините, општините во градот Скопје и градот Скопје не ги исполнат условите

за вршење на работите со располагање на градежното земјиште утврдени со членот 89 од Законот

за градежно земјиште.

305. Преку кој орган се спроведува постапката за отуѓување и давање под долготраен и

краткотраен закуп на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија кога постапката ја

презема и води органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се

однесуваат на управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија?

Кога постапката за отуѓување и давање на градежно земјиште под долготраен и краткотраен

закуп по пат на јавно наддавање ја води државната управа надлежен за вршење на работите кои

се однесуваат на управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија истата ја

спроведува Комисијата за спроведување на постапка за јавно наддавање . Комисијата е составена

од пет члена. Комисијата ја формира од министерот.

306. Кога и врз основа на што може да се отуѓува и дава под закуп градежно земјиште во

сопственост на Р. Македонија на кое има поставено времени објекти?

Градежно земјиште на кое има поставено времени објекти е предмет на отуѓување и давање под

закуп по пат на јавно наддавање и со непосредна спогодба, доколку за времениот објект е

донесено решение за негово отстранување.

307. Кои обврски ги презема купувачот, односно закупецот на градежно земјиште во

сопственост на Р. Македонија на кое има поставено објекти сопственост на Р. Македонија,

а за кои постои опасност од уривање и е донесено одобрение за отстранување, за да може тоа

земјиште да го купи, односно закупува?

Градежно земјиште сопственост на Република Македонија на кое има поставено објекти

сопственост на Р. Македонија, за кои постои опасност од уривање и е донесено одобрение за

отстранување, е предмет на отуѓување и давање под закуп по пат на јавно наддавање и со

страна 53/128

непосредна спогодба, доколку купувачот, односно закупецот на градежното земјиште преземе

обврска со договорот за отуѓување, односно долготраен закуп, да го отстрани објектот.

308. Како се спроведува постапката за отуѓување и давање под долготраен закуп на

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија по пат на јавно наддавање?

Постапката за отуѓување и давање под долготраен закуп градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија по пат на јавно наддавање се спроведува со електронско јавно наддавање со

претходно дадена објава од страна на Комисијата за спроведување на постапки за јавно

наддавање.

309. Каде се објавува постапката за отуѓување и давање под долготраен закуп на градежно

земјиште сопственост на Р. Македонија по пат на јавно наддавање?

Постапката за отуѓување и давање под долготраен закуп на градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија по пат на јавно наддавање се објавува во два дневни весника кои се издаваат на

македонски јазик, а излегуваат најмалку три месеци пред денот на објавувањето на објавата. Еден

дневен весник се издава на јазикот што го зборуваат најмалку 20% од граѓаните кои зборуваат

службен јазик различен од македонскиот јазик во општините, општините во градот Скопје и

градот Скопје на чие подрачје сe наоѓа градежното земјиште предмет на објавата, а излегува

најмалку три месеци пред денот на објавувањето на објавата и во “Службен весник на Република

Македонија“.

310. Колку треба да е голема објавата за отуѓување и давање под долготраен закуп

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија по пат на јавно наддавање во печатените

медиуми?

Објавата мора да опфаќа најмалку една половина од една страна на печатениот медиум.

311. Што содржи објавата за отуѓување и давање под долготраен закуп градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија?

Објавата за отуѓување, односно за давање под долготраен закуп градежно земјиште сопственост

на Р. Македонија задолжително ги содржи следните податоци за:

- градежното земјиште кое е предмет на отуѓување или долготраен закуп (намена, површина на

градежна парцела, катастарски парцели кои се опфатени со градежната парцела, површина за

градба, бруто изградена површина, коефициент на искористеност, процент на изграденост,

катност и/или висина, и друго),

- почетната цена по метар квадратен за градежното земјиште кое е предмет на отуѓување,

односно почетна цена по метар квадратен за годишна закупнина за градежното земјиште кое се

дава под долготраен закуп,

- рокот за поднесување и начинот на поднесување на пријавите за учество на јавното наддавање,

- времето на започнување и времетраењето на јавното наддавање,

- условите за учество на јавно наддавање за странските физички и правни лица,

- депозитот за учество на јавното наддавање кој изнесува од 10% до 30% од вкупната почетна

цена за отуѓување, односно од 10% до 30% од вкупната почетна годишна закупнина кога

земјиштето се дава под долготраен закуп, како и сметка на која се уплатува депозитот,

- обврската на најповолниот понудувач да ги уплати средствата во рок од 15 дена од денот на

приемот на писменото известување за избор, во спротивно нема да се пристапи кон склучување

на договор, а депонираните средства на најповолниот понудувач нема да му бидат вратени и

страна 54/128

истиот нема да може да учествува на секое идно јавно наддавање за предметната градежна

парцела,

- рокот за прибавување на одобрение за градење, како и рокот за изградба на објектот согласно со

Законот за градење,

- начинот и постапката за спроведување на наддавањето (начин на легитимирање на учесниците

на јавно наддавање, потребен број на учесници согласно со закон, минималниот чекор на

зголемување на вредност по метар квадратен на градежното земјиште, дефинирање на почетокот

и крајот на јавното наддавање, рокот за уплата на најповолната понуда, рокот за враќање на

уплатениот депозит, обврски за исплата на данокот на промет, обврска за трошоци за

солемнизација на договорот и право на приговор),

- интернет страницата на која ќе се врши јавното наддавање и

- други обврски што треба да ги исполни најповолниот понудувач, кои би биле утврдени со

договорот за отуѓување, односно давање под долготраен закуп.

312. Кој ја изготвува и дава на објавување објавата за отуѓување и давање под долготраен

закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Објавата ја изготвува и ја дава за објавување Комисијата.

313. Што содржи објавата за отуѓување и давање под долготраен закуп градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија по пат на јавно наддавање кога Р. Македонија е сопственик

на повеќе од 70% вкупната површина на градежната парцела?

Доколку Р. Македонија е сопственик на повеќе од 70% од вкупната површина на градежната

парцела, земјиштето сопственост на Р. Македонија може да биде предмет на отуѓување или

давање под долготраен закуп со јавно наддавање, при што објавата содржи обврска идниот

купувач, односно закупец, решавањето на имотноправните односи за останатата површина од

градежната парцела сопственост на други лица, да ги реши со останатите сопственици на

земјиштето согласно закон.

314. Кои односи се имотно-правни?

Имотно-правни, т.е. граѓанскоправни односи се стварноправните, облигационоправните и

наследноправните односи. Предмет на стварно-правните односи е ствар, на облигационоправните

односи е дејствие, а на наследноправните односи е ствар, човеково дејствие или имот и тоа после

смртта на оставителот (mortus causa)

315. Што е должна Комисијата да утврди во објавата за отуѓување и давање под долготраен

закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Комисијата е должна во објавата да утврди рок за поднесувањето на пријавата за учество на

јавното наддавање.

316. Колку изнесува рокот кој го утврдува Комисијата во објавата за отуѓување и давање

под долготраен закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Рокот во објавата за отуѓување и давање под долготраен закуп градежно земјиште сопственост на

Р. Македонија не може да биде пократок од 20 календарски дена ниту подолг од 60 дена сметајќи

од денот на објавувањето на објавата до денот на поднесувањето на пријави и тоа за земјиште со

намена за:

- индивидуално домување не може да биде пократок од 20 дена ниту подолг од 40 дена,

- колективно домување не може да биде пократок од 30 дена ниту подолг од 60

страна 55/128

дена,

- комерцијални и деловни објекти не може да биде пократок од 30 дена ниту подолг од 60 дена,

- стопански и производни објекти не може да биде пократок од 30 дена ниту подолг од 60 дена,

- објекти на јавни институции не може да биде пократок од 30 дена ниту подолг од 60 дена,

- објекти за спорт и рекреација не може да биде пократок од 30 дена ниту подолг од 60 дена и

- инфраструктурни објекти не може да биде пократок од 30 дена ниту подолг од 40 дена.

317. Како треба да постапат надлежните органи доколку објавата за отуѓување или давање

под долготраен и краткотраен закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија,

содржи посебни дополнителни услови?

Доколку објавата за отуѓување или давање под долготраен и краткотраен закуп градежно

земјиште сопственост на Р. Македонија, содржи посебни дополнителни услови, општините,

општините во градот Скопје и градот Скопје се должни пред објавувањето да обезбедат

согласност за објавување на истата од органот на државната управа надлежен за вршење на

работите кои се однесуваат на управувањето со градежното земјиште сопственост на Р.

Македонија, кој во рок од пет дена од денот на приемот на барањето ќе се произнесе по истото.

Доколку не се произнесе во рок од пет дена, одговорот ќе се смета за позитивен.

318. Кои се посебните дополнителни услови кои можат да се предвидат во објавата за

отуѓување и давање под долготраен закуп градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија?

Посебни дополнителни услови кои можат да се предвидат во објавата се:

- висина на годишен обрт на капитал на правното лице кое ќе се пријави за учество на јавното

наддавање,

- број на изградени објекти или објекти во сопственост на правното лице кое ќе се пријави за

учество на јавното наддавање во зависност од намената на земјиштето предмет на јавната објава,

- број на вработени лица во правното лице кое ќе учествува на јавното наддавање,

- број на лица кои по изградбата на стопански објект ќе бидат вработени,

- правно лице да котира на една од познатите светски берзи или да е правно лице кое е

контролирано од регулаторно тело и

- правно лице да поседува соодветна лиценца или да е специјализирано за изградба на објекти

предмет на јавната објава.

319. Кој може да врши исправка на објавата за отуѓување и давање под долготраен закуп

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија и каде се објавува исправката?

Исправка на објавата за отуѓување и давање под долготраен закуп градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија врши Комисијата најдоцна 15 дена пред истекот на последниот ден

за поднесување на пријавата за учество на јавното наддавање наведен во објавата и истата се

објавува во печатените весници во кои е објавена и објавата. Исправката Комисијата е должна да

ја објави во истите дневни печатени весници во кои е објавена објавата, на најмалку половина

страна од дневниот печатен весник, како и во “Службен весник на Република Македонија“.

320. Како треба да постапи Комисијата доколку до моментот на исправката на објавата за

отуѓување и давање под долготраен закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија

се пријавиле лица за учество за јавно наддавање?

Доколку до моментот на исправката се пријавиле лица за учество за јавно наддавање, Комисијата

е должна да ги извести за исправката.

страна 56/128

321. Што се должни да направат општините, општините во градот Скопје и градот Скопје

во поглед на постапката за отуѓување или давање под долготраен и краткотраен закуп по

пат на јавно наддавање на градежното земјиште во сопственост на Р. Македонија?

Општините, општините во градот Скопје и градот Скопје се должни да спроведат постапка за

отуѓување или давање под долготраен и краткотраен закуп по пат на јавно наддавање на

градежното земјиште сопственост на Р. Македонија и во рок од 15 дена од денот на приемот на

комплетна документација од страна на органот на државната управа надлежен за вршење на

работите кои се однесуваат на управувањето со градежно земјиште сопственост на Р. Македонија

да дадат објава во дневни печатени весници. Органот на државната управа надлежен за вршење

на работите кои се однесуваат на управувањето со градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија при доставувањето на документацијата доставува во определени случаи и предлог на

објава која може да содржи и посебни дополнителни услови, согласно закон.

322. Кои се последиците кога општините, општините во градот Скопје и градот Скопје нема

да постапат согласно своите обврски во постапката за отуѓување или давање под

долготраен и краткотраен закуп градежно земјиште по пат на јавно наддавање?

Доколку општините, општините во градот Скопје и градот Скопје не постапат согласно своите

обврски, постапката за отуѓување или давање под долготраен и краткотраен закуп по пат на јавно

наддавање ја спроведува органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се

однесуваат на управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија.

323. Како се постапува кога општините, општините во градот Скопје и градот Скопје по

прв пат не извршат отуѓување, давање под долготраен или краткотраен закуп градежно

земјиште сопственост на Р. Македонија со посебни дополнителни услови?

Доколку општините, општините во градот Скопје и градот Скопје по прв пат не извршат

отуѓување, давање под долготраен или краткотраен закуп на градежно земјиште сопственост на

Р. Македонија, а по барање на органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои

се однесуваат на управувањето со градежното земјиште во сопственост на Р. Македонија, можат

да извршат отуѓување на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија по пат на јавно

наддавање без посебни дополнителни услови.

324. Како треба да постапи надлежниот орган пред отпочнувањето на постапката за јавно

наддавање за отуѓување и давање под долготраен закуп градежно земјиште сопственост на

Р. Македонија кога Р. Македонија е сопственик на повеќе од 70% на вкупната површина

на градежната парцела?

Пред отпочнување на постапката за јавно наддавање, органот ќе спроведе постапка во која со

подавка преку нотар ќе го понуди својот дел на другите сосопственици на катастарски парцели

од кои е формирана градежната парцела предмет на отуѓување, а постапката за јавно наддавање

ќе започне доколку другите сосопственици не се заинтересирани за купување на земјиштето кое е

предмет на понудата.

325. Кој ги пропишува минималните технички стандарди и услови во поглед на опремата и

функционалноста на софтверот за електронско јавно наддавање?

Минималните технички стандарди и услови во поглед на опремата (хардверот), како и

функционалноста на софтверот за електронското јавно наддавање ги пропишува Владата на

Република Македонија по предлог на министерот.

страна 57/128

326. Кој може да се пријави за учество во постапката за отуѓување и давање под закуп

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија по пат на јавно наддавање?

За градежното земјиште сопственост на Р. Македонија кое е предмет на објавата, можат да се

пријават за учество сите заинтересирани домашни и странски физички и правни лица кои можат

да се стекнат со сопственост на градежно земјиште на територија на Р. Македонија согласно со

закон, кои ги исполнуваат условите дадени во објавата.

327. Со што го пријавуваат учеството на јавното наддавање заинтересираните правни и

физички лица?

Учеството на јавното наддавање заинтересираните правни и физички лица го потврдуваат со

поднесување на писмена пријава за учество на јавно наддавање во која се наведени податоците за

која градежна парцела се однесува пријавата, за подносителот на пријавата, како и за

трансакциона или жиросметка на која ќе биде вратен депозитот за учество на јавното наддавање.

328. Согласно кој закон странските физички и правни лица може да се стекнат со право на

сопственост и право на долготраен закуп на градежно земјиште во Р. Македонија и под кои

услови?

Согласно одредбите на Законот за сопственост и други ствар права странски физички и правни

лица резиденти на држави членки на Европската унија и на ОЕЦД, можат да стекнат право на

сопственост и право на долготраен закуп на градежно земјиште на територијата на Р. Македонија

под исти услови како и домашни правни и физички лица државјани на Р. Македонија. Странски

физички и правни лица резиденти на држави кои не се членки на Европската унија и на ОЕЦД,

можат да стекнат право на сопственост и право на долготраен закуп на градежно земјиште на

територијата на Р. Македонија под услови на реципроцитет. (чл. 245, ЗСДСП)

329. Како го пријавуваат учеството на јавното наддавање заинтересираните правни и

физички лица доколку предмет на објавата се повеќе градежни парцели, а учесникот е

заинтересиран за повеќе од една градежна парцела?

Доколку предмет на објавата се повеќе градежни парцели, а учесникот е заинтересиран за повеќе

од една градежна парцела, се поднесува поединечна пријава за секоја градежна парцела за која се

уплатува и посебен депозит.

330. Што треба да содржи пријавата за учество на јавното наддавање?

Пријавата за учество на јавното наддавање треба да ги содржи сите податоци и докази кои се

утврдени во објавата за јавно наддавање, на начин и во форма како што е предвидено во самата

објава.

331. Како постапува Комисијата по приемот на пријавите?

Комисијата по приемот на пријавите од подносителите на пријавите, утврдува дали пријавите се

доставени во определениот рок и дали истите се комплетирани во согласност со условите од

објавата. Комисијата ги известува подносителите на пријавите за комплетираноста на истите по

електронски пат, во рок од три дена од денот на поднесувањето на понуди, при што на

подносителите на пријавите кои доставиле комплетна документација им доставува и корисничко

име и шифра за учество на јавното наддавање, а на подносителите на пријавите кои не доставиле

комплетна документација им доставува известување со образложение дека истите нема да

учествуваат на јавното наддавање.

страна 58/128

332. Каде се регистрираат подносителите на пријави кои доставиле комплетирани пријави

за учество на јавното наддавање?

Подносителите на пријави кои доставиле комплетирани пријави за учество на јавното наддавање

согласно со објавата, на денот на спроведување на јавното наддавање, се регистрираат на

интернет страницата наведена во објавата со корисничкото име и шифрата за учество на јавното

наддавање, по што имаат право да учествуваат на јавното наддавање.

333. Кои лица се сметаат за учесници на јавното наддавање?

Учесници на јавното наддавање се подносителите на пријави кои доставиле комплетна

документација и се регистрирале на интернет страницата наведена во објавата.

334. Кога може да се одржи јавното наддавање?

Јавното наддавање ќе се одржи доколку учесниците ги исполнуваат условите дадени во објавата.

Јавното наддавање ќе се одржи и доколку по објавата се пријавил и само еден учесник кој ги

исполнува условите дадени во објавата и ја наддаде почетната цена.

335. Во кој рок и во каков износ се враќа депозитот за учество на јавно наддавање на

подносителот на пријавата?

Депозитот за учество на јавно наддавање во целост се враќа на подносителот на пријавата за

учество на јавното наддавање, во рок од 15 дена од денот на одржувањето на јавното наддавање.

336. Во каков износ се враќа депозитот за учество на јавно наддавње на најповолниот

понудувач и во кој рок?

Депозитот за учество на јавно наддавање на најповолниот понудувач му се враќа намален за

процент од 10%, одреден за трошоци на постапката, во рок од 15 дена од денот на уплатата на

вкупната сума постигната на јавното наддавање за отуѓување на градежното земјиште, односно

за едногодишна закупнина.

337. Со што започнува и како се спроведува јавното наддавање?

Јавното наддавање започнува со објавување на почетната цена на земјиштето кое е предмет на

објавата по метар квадратен, а се спроведува по пат на наддавање од страна на учесниците во

наддавањето.

338. За успешно спроведена постапка на јавно наддавање колку постапни наддавања се

потребни?

За успешно спроведена постапка на јавно наддавање, потребно е да има најмалку едно постапно

наддавање над почетната цена по метар квадратен.

339. Во кој временски интервал се одвива јавното наддавање?

Јавно наддавање може да се одвива во интервал од 30 минути до еден час, во зависност од

предметот на јавното наддавање.

340. Кога јавното наддавање се смета за завршено?

Јавното наддавање се смета за завршено во моментот на истекот на времето определено во

објавата.

страна 59/128

341. Кога се продолжува крајниот рок за завршување на јавното наддавање и колку пати

тој може да се продолжи?

Крајниот рок за завршување на јавното наддавање се продолжува за уште две минути доколку во

истекот на последните две минути од страна на учесниците е дадена понуда. Продолжување на

крајниот рок е дозволено најмногу три пати во текот на јавното наддавање.

342. Кога јавното наддавање може да трае и пократко од предвидениот рок?

Јавното наддавање може да трае и пократко од предвидениот временски рок доколку учесниците

на јавното наддавање се откажале од натамошно наддавање и останал само еден учесник кој се

смета за најповолен понудувач.

343. Кој учесник се смета за најповолен понудувач?

За најповолен понудувач по метар квадратен се смета учесникот на јавното наддавање кој

понудил последна цена по метар квадратен, која претставува највисока цена за отуѓување на

градежното земјиште, односно највисока цена за едногодишна закупнина на градежното

земјиште доколку истото се дава под закуп.

344. Што изготвува Комисијата по завршувањето на јавното наддавање?

Комисијата по завршувањето на јавното наддавање изготвува записник за спроведеното јавно

наддавање и електронски го доставува до сите учесници на јавното наддавање.

345. Кога најповолниот понудувач е должен да ги уплати средствата?

Најповолниот понудувач е должен да ги уплати средствата во рок од 15 дена од денот на

завршувањето на постапката за јавно наддавање.

346. Кои се правните последици доколку најповолниот понудувач не ги уплати средствата

во предвидениот рок?

Доколку најповолниот понудувач во предвидениот рок не ги уплати средствата депозитот не му

се враќа и нема да се пристапи кон склучување на договор.

347. Кои права ги имаат учесниците во текот на јавното наддавање?

Во текот на јавното наддавање учесниците имаат право на приговор во рок од три дена од денот

на одржувањето на јавното наддавање.

348. Во каква форма се поднесува приговорот за текот на јавното наддавање?

Приговорот за текот на јавното наддавање се поднесува во писмена форма.

349. До кој орган учесниците на јавното надавање можат да поднесат приговор?

Учесниците на јавното надавање можат да поднесат приговор до Комисијата за спроведување на

постапките за јавно наддавање.

350. Со кој акт и во кој рок Комисијата за спроведување на постапките за јавно наддавање

одлучува по приговорот?

Комисијата одлучува по приговорот со решение и е должна да одлучи по приговорот во рок од

пет работни дена.

351. Кога завршува постапката за јавно наддавање доколку не е поднесен приговор?

страна 60/128

Постапката за јавно наддавање, доколку не е поднесен приговор, завршува по истекот на рокот

од три дена од денот на одржување на јавното надавање.

352. Кога завршува постапката за јавно наддавање доколку е поднесен приговор?

Доколку е поднесен приговор постапката за јавно наддавање завршува по донесено решение од

страна на Комисијата.

353. Во кој рок градоначалниот во име на Р. Македонија склучува договор за отуѓување

или за давање под долготраен закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија со

најповолниот понудувач?

Градоначалникот во име на Р. Македонија склучува договор за отуѓување на градежно земјиште,

односно за давање под долготраен закуп, по завршувањето на постапката за јавно наддавање, со

најповолниот понудувач, во рок од пет работни дена по извршената уплата на цената на

земјиштето.

354. Кои одредби се применуваат на договорот за отуѓување или давање под долготраен

закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

На договорот за отуѓување или давање под долготраен закуп градежно земјиште сопственост на

Р. Македонија соодветно се применуваат одредбите од Законот за облигационите односи.

355. Во која фаза од постапката органот на државната управа надлежен за вршење на

работите кои се однесуваат на управувањето со градежното земјиште сопственост на

Република Македонија ќе го преземе предметот и ќе спроведе нова постапка за отуѓување

на градежното земјиште сопственост на Р. Македонија по пат на јавно наддавање?

Органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на

управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија во секоја фаза од

постапката на отуѓување и давање под долготраен или краткотраен закуп на градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија по пат на јавно наддавање ќе го преземе предметот и ќе спроведе

нова постапка доколку утврди дека општините, општините во градот Скопје и градот Скопје

постапуваат спротивно на одредбите на Законот за градежно земјиште.

356. Кога мора органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се

однесуваат на управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија да ја

поништи објавата за отуѓување или давање под долготраен и краткотраен закуп градежно

земјиште сопственост на Р. Македонија?

Органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на

управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија може да ја поништи

објавата доколку објавата за отуѓување или давање под долготраен и краткотраен закуп на

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија е спротивна на одредбите Закон за градежно

земјиште.

357. Каде и во кој рок се објавува поништувањето на објавата за отуѓување или давање под

долготраен и краткотраен закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Поништувањето на објавата за отуѓување или давање под долготраен и краткотраен закуп на

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија се објавува во печатени медиуми и “Службен

весник на Република Македонија“ во рок од три работни дена.

страна 61/128

358. Врз онова на кој закон се отуѓува и дава под долготраен закуп со непосредна спогодба

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Градежното земјиште сопственост на Р. Македонија се отуѓува и дава под долготраен закуп со

непосредна спогодба на начин и под услови утврдени со Законот за градежно земјиште.

359. По чие барање се врши отуѓувањето и давањето под долготраен закуп на градежното

земјиште сопственост на Р. Македонија со непосредна спогодба?

Отуѓувањето и давањето под долготраен закуп на градежното земјиште сопственост на Р.

Македонија со непосредна спогодба се врши по поднесено барање од физичко или правно лице.

360. Кои докази треба да се приложат кон барањето кога градежното земјиште сопственост

на Р. Македонија се отуѓува со непосредна спогодба за потребите на верските заедници за

изградба на верски објекти предвидени со урбанистички план или урбанистичка планска

документација?

Kога градежното земјиште се отуѓува со непосредна спогодба за потребите на верските заедници

за изградба на верски објекти предвидени со урбанистички план или урбанистичка планска

документација, кон барањето се поднесуваат следниве докази:

- извод од урбанистички план или урбанистичка планска документација со дефинирана градежна

парцела,

- геодетски елаборат за нумерички податоци со список на податоци за формирање на градежна

парцела,

- имотен лист за градежното земјиште сопственост на Р. Македонија, кој до денот на

поднесувањето не е постар од 30 дена,

- согласност за изградба на верски објект на предметното градежно земјиште од страна на

Комисијата за односи со верските заедници и религиозните групи,

- уверение за историски преглед на извршените запишувања во Агенцијата за катастар на

недвижностите за предметното градежно земјиште сопственост на Р. Македонија, за периодот од

кога е востановен катастар на земјиште во катастарската општина, со идентификација на

катастарска парцела и катастарска општина и

- доказ за регистрација на верската заедница согласно закон.

361. Кои докази треба да се приложат кон барањето кога градежното земјиште се отуѓува со

непосредна спогодба за потребите на дипломатско-конзуларните претставништва за

изградба на дипломатско- конзуларни објекти?

Кога градежното земјиште се отуѓува со непосредна спогодба за потребите на дипломатско-

конзуларните претставништва за изградба на дипломатско- конзуларни објекти, кон барањето се

поднесуваат следниве докази:

- извод од урбанистички план или урбанистичка планска документација со дефинирана градежна

парцела,

- геодетски елаборат за нумерички податоци со список на податоци за формирање на градежна

парцела,

- имотен лист за градежното земјиште сопственост на Р. Македонија, кој до денот на

поднесувањето не е постар од 30 дена,

- уверение за историски преглед на извршените запишувања во Агенцијата за

катастар на недвижностите за предметното градежно земјиште сопственост на Р. Македонија за

периодот од кога е востановен катастар на земјиште во катастарската општина, со

идентификација на катастарска парцела и катастарска општина и

страна 62/128

- мислење од Министерството за надворешни работи.

362. Кои докази треба да се приложат кон барањето кога градежното земјиште се отуѓува со

непосредна спогодба за оформување на градежна парцела предвидена со урбанистички

план или урбанистичка планска документација?

Кога градежното земјиште се отуѓува со непосредна спогодба за оформување на градежна

парцела предвидена со урбанистички план или урбанистичка планска документација, а лицето

има во сопственост повеќе од 30% од градежната парцела и ако со планот на таа градежна

парцела не се предвидува изградба на објекти од јавен интерес утврден со закон, кон барањето се

поднесуваат следниве докази:

- извод од урбанистички план или урбанистичка планска документација со дефинирана градежна

парцела,

- геодетски елаборат за нумерички податоци со список на податоци за формирање на градежна

парцела, - имотен лист кој до денот на поднесувањето не е постар од 30 дена, со запишано право

на сопственост на подносителот на барањето, за градежното земјиште кое претставува над 30%

од градежната парцела,

- имотен лист за градежното земјиште сопственост на Р. Македонија, кој до денот на

поднесувањето не е постар од 30 дена,

- уверение за историски преглед на извршените запишувања во Агенцијата за катастар на

недвижностите за предметното градежно земјиште сопственост на Р. Македонија за периодот од

кога е востановен катастар на земјиште во катастарската општина, со идентификација на

катастарска парцела и катастарска општина и

- доказ за регистрација доколку подносителот на барањето е правно лице, односно фотокопија од

лична карта или патна исправа ако подносител на барањето е физичко лице.

363. Кои докази треба да се приложат кога градежното земјиште се отуѓува со непосредна

спогодба на другите сопственици на објекти или посебни делови од објекти изградени со

градежно- техничка документација и евидентирани во јавната книга на недвижности кои

не поседуваат акт за доделување на правото на користење на градежно земјиште?

Кога градежното земјиште се отуѓува со непосредна спогодба на другите сопственици на објекти

или посебни делови од објекти изградени со градежно-техничка документација и еведентирани

во јавната книга на недвижности кои не поседуваат акт за доделување на правото на користење

на градежно земјиште, кон барањето се поднесуваат следните докази:

- извод од урбанистички план или урбанистичка планска документација со дефинирана градежна

парцела,

- геодетски елаборат за нумерички податоци со список на податоци за формирање на градежна

парцела, - имотен лист кој до денот на поднесувањето не е постар од 30 дена, со запишано право

на сопственост на подносителот на барањето,

- имотен лист за градежното земјиште сопственост на Р. Македонија, кој до денот на

поднесувањето не е постар од 30 дена,

- уверение за историски преглед на извршените запишувања во Агенцијата за катастар на

недвижностите за предметното градежно земјиште сопственост на Р. Македонија за периодот од

кога е востановен катастар на земјиште во катастарската општина, со идентификација на

катастарска парцела и катастарска општина и

- доказ за регистрација доколку подносителот на барањето е правно лице, односно фотокопиjа од

лична карта или патна исправа ако подносител на барањето е физичко лице.

страна 63/128

364. Што е доказ за регистрација на правното лице?

Доказ за регистрација на правното лице е решението за упис на субјектот во Централниот

регистар на Р. Македонија (чл. 30, ЗЕСТРРДС)

365. Што претставува личната карта во правниот систем на Р. Македонија?

Личната карта е јавна исправа со која се докажува идентитетот, државјанството и живеалиштето

на граѓанинот на Р. Македонија. Граѓанинот може да има само една лична карта. (чл. 1, ЗЛК)

366. Што е катастарска парцела?

„Катастарска парцела" е основна катастарска единица која е дел од земјиштето дефинирано со

граници, што се наоѓа во една катастарска општина и му припаѓа на определен носител на право

на сопственост. (чл. 2, ст. 1, т. 6, ЗКН)

367. Што е катастарска општина?

Катастарска општина е катастарска единица која по правило опфаќа едно населено место, освен

ако со Законот за катастар на недвижности поинаку не е предвидено. (чл. 2, ст. 1, т. 7, ЗКН)

368. Кои заедници се нарекуваат „верски“ и каде тие се регистрираат и согласно кој закон?

Црква, верска заедница и религиозна група, е доброволна заедница на физички лица кои со

своето верско убедување и изворите на нивното учење ја остваруваат слободата на вероисповедта

соединети по вера и идентитет изразен со подеднакво извршување на богослужба, молитва,

обреди и друго изразување на верата. (чл. 2, ст. 1, ЗППЦВЗРГ)

369. Кои докази се поднесуваат кон барањето кога градежното земјиште сопственост на Р.

Македонија наменето за изградба на објекти од јавен интерес се дава под долготраен закуп

со непосредна спогодба?

Кога градежното земјиште сопственост на Р.Македонија наменето за изградба на објекти од јавен

интерес се дава под долготраен закуп со непосредна спогодба, кон барањето се поднесуваат

следниве докази:

- извод од урбанистички план или урбанистичка планска документација со дефинирана градежна

парцела,

- геодетски елаборат за нумерички податоци со список на податоци за формирање на градежна

парцела, - имотен лист за градежното земјиште сопственост на Р. Македонија, кој до денот на

поднесувањето не е постар

од 30 дена,

- уверение за историски преглед на извршените запишувања во Агенцијата за катастар на

недвижностите за предметното градежно земјиште сопственост на Р. Македонија за периодот од

кога е востановен катастар на земјиште во катастарската општина, со идентификација на

катастарска парцела и катастарска општина и

- доказ за регистрација доколку подносителот на барањето е правно лице, односно фотокопија од

лична карта или патна исправа ако подносител на барањето е физичко лице.

370. Што треба да направи општината, општината во градот Скопје и градот Скопје кога

градежното земјиште сопственост на Р. Македонија наменето за изградба на објекти од

јавен интерес се дава под долготраен закуп со непосредна спогодба?

По добивање на барањето за давање за под долготраен закуп градежно земјиште сопственост на

Р. Македонија со непосредна спогодба, со доказите општината, општината во градот Скопје и

страна 64/128

градот Скопје, доставува барање до Владата на Република Македонија за давање на согласност за

склучување на договор за долготраен закуп со непосредна спогодба.

371. Кога Владата на Р. Македонија не треба да даде согласност за давање под долготраен

закуп со непосредна спогодба градежно земјиште сопственост на Република Македонија

наменето за изградба на објекти од јавен интерес?

Владата на Р. Македонија не треба да даде согласност за давање под долготраен закуп со

непосредна спогодба градежно земјиште сопственост на Р. Македонија наменето за изградба на

објекти од јавен интерес доколку утврди дека за давањето на градежното земјиште под

долготраен закуп може да постои интерес од повеќе заинтересирани субјекти и истото може да се

даде под долготраен закуп по пат на јавно наддавање.

372. Дали сопствениците на објекти или посебни делови од објекти изградени со градежно-

техничка документација на градежно земјиште на кое имаат засновано право на

долготраен закуп можат да поднесат барање да им се отуѓи градежното земјиште со

непосредна спогодба и под кои услови?

Сопствениците на објекти или посебни делови од објекти изградени со градежно-техничка

документација на градежно земјиште на кое имаат засновано право на долготраен закуп можат да

поднесат барање да им се отуѓи градежното земјиште со непосредна спогодба, доколку објектите

се изградени согласно урбанистички план или урбанистичка планска документација и доколку ја

имаат исплатено закупнината за тековната година и другите давачки кои произлегуваат од

договорот за долготраен закуп.

373. Дали платените закупнини се пресметуваат во цената за отуѓување на земјиштето и

кои?

Закупнините кои се платени до денот на поднесувањето на барањето не се пресметуваат во

цената за отуѓување на земјиштето.

374. Кои докази треба да ги поднесат кон барањето сопствениците на објекти или посебни

делови од објекти изградени со градежно-техничка документација на градежно земјиште на

кое имаат засновано право на долготраен закуп?

Кон барањето сопствениците на објекти или посебни делови од објекти изградени со градежно-

техничка документација на градежно земјиште на кое имаат засновано право на долготраен закуп

ги поднесуваат следниве докази:

- договор за засновање на правото на долготраен закуп,

- имотен лист за земјиштето сопственост на Р. Македонија, во кој е запишано заснованото право

на долготраен закуп,

- имотен лист за објектот кој е изграден на градежното земјиште и

- доказ за платена закупнина до моментот на поднесување на барањето.

375. Кој одлучува по барањето за отуѓување и давање под долготраен закуп на градежното

земјиште сопственост на Р. Македонија со непосредна спогодба?

По барањето за отуѓување и давање под долготраен закуп на градежното земјиште сопственост

на Р. Македонија со непосредна спогодба одлучуваат општините, општините во градот Скопје и

градот Скопје, согласно одредбите од Законот за општата управна постапка.

страна 65/128

376. До кој орган треба да се поднесе барањето кога градежното земјиште се отуѓува со

непосредна спогодба за потребите на дипломатско-конзуларните претставништва за

изградба на дипломатско- конзуларни објекти?

Барањето за отуѓување и давање под долготраен закуп на градежното земјиште сопственост на Р.

Македонија со непосредна спогодба се поднесува до органот на државната управа надлежен за

вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со градежното земјиште во сопственост

на Р. Македонија.

377. Кој одлучува по барањето кога градежното земјиште се отуѓува со непосредна спогодба

за потребите на дипломатско-конзуларните претставништва за изградба на дипломатско-

конзуларни објекти?

По барањето за отуѓување и давање под долготраен закуп на градежното земјиште сопственост

на Р. Македонија со непосредна спогодба одлучува органот на државната управа надлежен за

вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со градежното земјиште сопственост на

Р. Македонија, врз основа на претходно прибавена согласност од Владата на Р. Македонија.

378. Во кој рок градоначалникот на општините, општините во градот Скопје и градот

Скопје го склучува договорот за отуѓување или давање под долготраен закуп на градежно

земјиште сопственост на Р. Македонија со непосредна спогодба во име на Р. Македонија?

Градоначалникот на општините, општините во градот Скопје и градот Скопје во име на

Република Македонија, склучува договор за отуѓување или давање под долготраен закуп

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија со непосредна спогодба во рок од пет ден по

правосилност на решението со кое се уважува барањето.

379. Против кои акти може да се изјави жалба?

Жалба може да се изјави против донесените решенија и заклучоци во водењето на постапките за

отуѓување и давање под долготраен закуп градежно земјиште сопственост Р. Македонија со

непосредна спогодба.

380. До кој орган се изјавува жалбата? Жалбата се изјавува до министерот.

381. Кога градежното земјиште за кое не се решени во дел имотно-правните односи може да

биде предмет на отуѓување и давање под долготраен закуп?

Градежното земјиште сопственост на Р. Македонија може да биде предмет на отуѓување и

давање под долготраен закуп и доколку за 10% од вкупната површина на градежната парцела не

се решени имотно-правните односи, под услов истите да не влегуваат во површината предвидена

за градење на објектот, при што предмет на отуѓување не е делот од градежното земјиште за кое

не се решени имотно-правните односи.

382. Во каква форма треба да бидат склучени договорот за отуѓување и договорот за давање

под долготраен закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Договорот за отуѓување и договорот за давање под долготраен закуп градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија се склучува во писмена форма. (чл. 73, ЗГЗ)

страна 66/128

383. Кој го склучува договорот за отуѓување и договорот за давање под долготраен закуп

градежно земјиште сопственост на Република Македонија?

Договорот за отуѓување и договорот за давање под долготраен закуп на градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија, во име на Р. Македонија ги склучува градоначалникот на

општините, општините во градот Скопје и градот Скопје.

384. Што треба да содржи договорот за отуѓување и договорот за давање под долготраен

закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Договорот за отуѓување и договорот за давање под долготраен закуп на градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија особено содржат:

1) страни на договорот;

2) предмет на договорот:

- начин на отуѓување или давање под долготраен закуп,

- конкретни податоци за предметното земјиште и

- основ на отуѓување или давање под долготраен закуп на градежното земјиште;

3) висина на цената за отуѓување или годишна закупнина, како и рок на плаќање;

4) обврска на купувачот или закупецот за плаќање на данокот на промет и нотарските трошоци;

5) рок за прибавување на одобрение за градење;

6) рок за изградба на објектот согласно со роковите утврдени во Законот за градење, во зависност

од категоријата на градбата, кога предмет на отуѓување

или давање под долготраен закуп е неизградено градежно земјиште и

7) договорна казна за непочитување на рокот за изградба на објектот, во висина од 2% од вкупно

постигнатата цена на јавното наддавање на предметното земјиште за секој изминат месец.

385. Кои се правните последици доколку договорот за отуѓување и договорот за давање под

долготраен закуп на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија не ги содржат

задолжителните елементи?

Договорот за отуѓување и договорот за давање под долготраен закуп на градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија кои не ги содржи задолжителните елементите се ништовни.

386. Дали и кога треба да се солемнизираат договорот за отуѓување и договорот за давање

под долготраен закуп на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

По склучувањето на договорот за отуѓување и договорот за давање под долготраен закуп на

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија, купувачот односно закупецот, во рок од 30

дена истите ги доставува кај нотар заради вршење на солемнизација.

387. Што е нотаријат?

Нотаријатот е самостојна, независна јавна служба во која се вршат работи од видот на јавни

овластувања врз основа на закон по барање на граѓаните, државните органи, правните лица и

други заинтересирани институции. Нотарот ја врши својата служба како основно занимање за

времето за кое е именуван. (чл. 3, ЗН)

388. Што е нотарска исправа?

Нотарски исправи се: исправи за правни работи и изјави што ги составува нотарот во форма на

нотарски акт; записници за правни работи што ги составил нотарот или биле составени во негово

присуство, како и потврди за факти кои нотарот ги утврдил со непосредно забележување или со

помош на исправи. Нотарските исправи, нивните преписи и изводи, издадени согласно закон, се

страна 67/128

јавни исправи ако при нивното составување и издавање се исполнети потребните услови

предвидени со закон. Нотарската исправа, во случаите утврдени со закон е извршна исправа. (чл.

4, ЗН)

389. Што претставува потврдувањето на приватни исправи, т.е солемнизацијата?

Ако не е во прашање правна работа за која е задолжително постоење на нотарски акт, странките

можат исправата за правната работа да ја потврдат кај нотарот. Нотарот ќе ја испита приватната

исправа дали е во согласност со закон и, ако за тоа не најде пречка, ќе ја потврди. Ако приватната

исправа е во согласност со одредбите за содржината на нотарскиот акт, нотарот таквата исправа

ќе ја потврди без притоа посебно да состави нотарски акт. Ако приватната исправа според

формата и содржината не го содржи она што е предвидено, потврдувањето ќе се изврши со

составување посебен нотарски акт. Во тој случај приватната исправа ќе се пришие заедно со

нотарскиот акт и ќе се смета за негов составен дел, односно дополнување. Приватната исправа се

потпишува од нотарот и учесниците. Потврдената приватна исправа од страна на нотарот, кога

тоа е во согласност со закон, има важност на јавна исправа. (чл. 45, ЗН)

390. Што се нотарски трошоци?

Трошоците на нотарот се трошоци за извршените службени дејствија т.е. за изработка на одделни

нотарски исправи, трошоците за службените дејствија преземени надвор од нотарската

канцеларија и трошоците за превоз. (чл. 137-а, ст. 3, ЗН)

391. Што е должен да прибави купувачот, односно закупецот кога градежното земјиште се

отуѓува или дава под долготраен закуп по пат на јавно наддавање?

Кога градежното земјиште се отуѓува или дава под долготраен закуп по пат на јавно наддавање

купувачот, односно закупецот е должен, да прибави одобрение за градење на предвидениот

објект од надлежниот орган во рок од девет месеци од извршената солемнизација на договорот

каде што предмет на договорот е градежна парцела со површина до 5.000 м2, односно во рок од

12 месеци од извршената солемнизација на договорот каде што предмет на договорот е градежна

парцела над 5.000 м2 и е должен земјиштето да го изгради согласно со урбанистичкиот план по

кој истото е отуѓено, односно дадено под долготраен закуп. Кога предмет на отуѓување е

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија кое претставува дел од вкупната површина на

градежната парцела, рокот за прибавување на одобрение за градење започнува да тече од денот

на запишувањето на правото на сопственост во јавната книга за запишување на правата на

недвижностите на вкупната површина на предметната градежна парцела.

392. Кои се последиците од неисполнување на обврските на купувачот и закупецот при

склучувањето на договорот за отуѓување и договорот за давање под долготраен закуп на

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија ?

Неисполнување на обврските по вина на купувачот, односно закупецот, претставуваат основ за

еднострано раскинување на договорот при што 20% од вкупната сума од отуѓувањето, односно

давањето под долготраен закуп не се враќаат на купувачот, односно закупецот.

393. Дали и на кој начин можат да се вршат измени и дополнувања на договорот за

отуѓување и договорот за давање под долготраен закуп на градежно земјиште сопственост

на Р. Македонија?

На договорот за отуѓување и договорот за давање под долготраен закуп на градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија можат да се вршат измени и дополнувања со склучување на анекс

страна 68/128

на договор. Анекс на договорите може да се склучи по претходно прибавено позитивно мислење

од Државното правобранителство на Р. Македонија.

394. Од кои причини можат да се извршат измени и дополнувања на договорот за

отуѓување и договорот за давање под долготраен закуп на градежно земјиште сопственост

на Р. Македонија?

Измени и дополнувања на договорите можат да се вршат поради следниве причини:

- ако се настанати промени на предметот на договорот како последица на измена на

урбанистички план или урбанистичка планска документација, но не поради промена на намената

и површината на градежната парцела, за која е отуѓено градежното земјиште,

- поради отстранување на нови настанати околности (промена на број на катастарска парцела или

промена на катастарска општина на земјиштето), во периодот од денот на склучување на

договорот до денот на запишување на договорот во јавната книга за запишување на правата на

недвижностите и

- заради отстранување на грешки во податоците за описот на земјиштето кое е отуѓено.

395. Што се управни работи?

Управни работи претставуваат сите акти и дејствија преку кои се изразуваат и извршуваат

надлежностите на јавната администрација. Управни акти се сите оние акти и дејствија со коишто

се решава за правата, обврските или правните интереси на странките во управната постапка. (чл.

2, ЗОУП)

396. Кога и против што странката има право на жалба во управна постапка?

Правото на жалба се остварува против поединечни правни акти донесени во постапка во прв

степен пред орган на државната управа или организација и друг орган што врши јавни

овластувања се уредува со закон. Под условите утврдени со закон странката има право на жалба

и кога првостепениот орган во определениот рок не донел решение по нејзиното барање. Против

решението донесено во втор степен не е допуштена жалба.

397. Со кој акт се решава за правата и обврските на странките во управната постапка?

За правата и обврските на странките во управната постапка се решава со решение.

398. Кое решение е конечно?

Решение против кое не е изјавена жалба во управната постапка, или пак жалбата е искористена, а

со кое странката се стекнала со некое право, односно со кое на странката и е определена некаква

обврска, е конечно во управната постапка. Конечно решение во управната постапка може да се

поништи, укине или измени само во случаите утврдени со закон. (чл. 15, ЗОУП)

399. Кое решение е правосилно?

Решение против кое не може да се изјави жалба, ниту да се поведе управен спор, а со кое

странката стекнала определени права, односно со кое на странката и се определени обврски е

правосилно решение. Решението станува правосилно и доколку странката се откаже од правото

на жалба. Правосилно решение во управна постапка може да се поништи, укине или измени само

во случаите утврдени со закон.(чл. 16, ЗОУП)

400. Кога се врши менување и поништување на решение во врска со поведен управен спор?

страна 69/128

Органот против чие решение навремено е поведен управен спор може до окончувањето на

спорот, ако ги уважува сите барања на тужбата, да го поништи или измени своето решение од

оние причини од кои судот би можел да го поништи таквото решение, ако со тоа не се повредува

правото на странката во управната постапка или на трето лице. (чл. 261, ЗОУП)

401. Кога доаѓа до поништување и укинување на решение по правото на надзор?

Решението што е конечно во управната постапка надлежниот орган ќе го поништи по правото на

надзор, ако:

1) решението го донел стварно ненадлежен орган, а не се работи за случај на поништување на

решени;

2) во истата работа порано е донесено правосилно решение со кое таа управна работа е решена

поинаку;

3) решението го донел еден орган без согласност, потврда, одобрение или мислење на друг орган,

а ова е потребно според законот или друг пропис заснован врз закон;

4) решението го донел месно ненадлежен орган и

5) решението е донесено како последица од принуда, изнуда, уцена,

притисок или од друго недозволено дејствие.

Решението што е конечно во управната постапка, може да се укине по правото на надзор, ако со

него очигледно е повреден материјалниот закон. Во работите во кои учествуваат две или повеќе

странки со спротивни интереси, решението може да се укине само по согласност на

заинтересираните странки.

Ако за донесувањето на решение е надлежен орган на државната управа, а решението го донело

Собранието на Република Македонија, или Владата на Р. Македонија, тоа решение не може да се

поништи поради тоа што не го донел надлежен орган. (чл. 263, ЗОУП)

402. Кога доаѓа до поништување и укинување на решение по правото на надзор од страна

на второстепен орган, а кога од страна на првостепениот орган?

Решението може да го поништи или да го укине по правото на надзор второстепениот орган. Ако

нема второстепен орган, решението може да го поништи или да го укине органот што е овластен

со закон да врши надзор над работата на органот што го донел решението. Надлежниот орган

донесува решение за поништување на решението по службена должност, по барање од странката,

од јавниот обвинител или од јавниот правобранител, а решение за укинување по службена

должност или по барање од јавниот обвинител или јавниот правобранител. Против ова решение

не е допуштена жалба, туку против него може непосредно да се поведе управен спор. (чл. 264,

ЗОУП)

403. Коа се врши укинување и менување на правосилно решение со согласност или по

барање на странката?

Ако со правосилно решение странката стекнала некое право, а органот што го донел тоа решение

смета дека во тоа решение неправилно е применет материјалниот закон, може да го укине или да

го измени решението заради негово усогласување со законот, само ако странката која врз основа

на тоа решение стекнала право се согласи со тоа и ако со тоа не се повредува правото на трето

лице. Согласноста на странката е задолжителна и за измена на штета на странката на

правосилното решение со кое на странката и е определена обврска. По барање на странката, може

да се укине или измени и правосилно решение кое е неповолно за странката. Ако органот најде

дека нема потреба да се укине или измени решението, должен е за тоа да ја извести странката.

Измената на решението врз основа на овој член дејствува само во иднина. Решението го донесува

страна 70/128

првостепениот орган што го донел решението, а второстепениот орган само кога со свое решение

одлучил за работата. Ако тој орган е укинат или престанал да биде надлежен во работата за која

се работи, решението го донесува органот што е надлежен за таа работа во време на

донесувањето на решението. Жалба против новото решение е допуштена само ако тоа решение го

донел првостепениот орган. Ако решението го донел второстепениот орган, односно ако

решението на првостепениот орган е конечно, против тоа решение може да се поведе управен

спор. (чл. 265, ЗОУП)

404. Кога се извршува решение донесено во управна постапка?

Решението донесено во управната постапка се извршува откако ќе стане извршно. (чл. 270, ст. 1,

ЗОУП)

405. Кога првостепеното решение станува извршно?

Првостепеното решение станува извршно со:

1) истекот на рокот за жалба, ако жалба не е изјавена;

2) доставување на странката, ако жалба не е допуштена;

3) доставување на странката, ако жалбата не го одлага извршувањето и

4) доставување на странката на решението со кое жалбата се отфрла или се одбива. (чл. 270, ст. 2,

ЗОУП)

406. Кога второстепеното решение станува извршно?

Второстепеното решение со кое е изменето првостепеното решение станува извршно кога ќе и се

достави на странката (чл. 270, ст. 3, ЗОУП).

407. Кога може да се изврши вонредно укинување на извршно решение?

Извршното решение може да се укине само ако тоа е потребно со цел за отстранување на тешка и

непосредна опасност по животот и здравјето на луѓето, јавната безбедност, јавниот мир и

поредок или по јавниот морал, ако тоа не би можело да се отстрани успешно со други средства со

кои помалку би се засегнувало во стекнатите права. Решението може да се укине само делумно,

во обем колку што е неопходно да се отстрани опасноста или да се заштитат наведените општи

јавни интереси. Ако решението го донел првостепениот орган, тоа решение може да го укине

второстепениот орган, а ако нема второстепен орган, органот што со закон е овластен да врши

надзор над работата на органот што го донел решението. Против решението со кое се укинува

поранешното решение е допуштена жалба, само кога тоа решение го донел првостепен орган. Во

спротивно, против таквото решение може непосредно да се поведе управен спор. Странката која

поради укинување на решението трпи штета има право на надоместок само на стварната штета.

За решавање по барањето за надоместокот на штетата е надлежен во прв степен судот кој според

Законот за управните спорови би бил надлежен за решавање на управниот спор против решение

донесено врз основа на овој член. За износот на надоместокот судот решава по свое уверување,

земајќи ги предвид сите околности на случајот. (чл. 266, ЗОУП)

408. Кое решение се огласува за ништовно?

За ништовно се огласува решението:

1) кое во управната постапка е донесено во работа од судска надлежност, или во работа за која

воопшто не може да се решава во управната постапка;

2) кое со своето извршување би можело да се предизвика некое дело казниво според Кривичниот

законик и во други закони;

страна 71/128

3) чие извршување воопшто не е можно;

4) што го донел органот без претходно барање на странката (член 129), а со кое решение

странката дополнително, изречно или молкум не се согласила и

5) што содржи неправилност, која според некоја изречна законска одредба е предвидена како

причина за ништовност. (чл. 267, ЗОУП)

409. Кој орган може да го огласи решението донесено во управна постапка за ништовно и по

чие барање?

Решението може во секое време да се огласи за ништовно по службена должност, или по предлог

од странката или од Јавниот обвинител на Република Македонија. Решението може да се огласи

за ништовно во целост или делумно. Решението го огласува за ништовно органот што го донел

или второстепениот орган, а ако нема второстепен орган, органот што со закон е овластен да

врши надзор над работата на органот што го донел решението. Против решението со кое некое

решение се огласува за ништовно или се одбива предлогот на странката или на Јавниот

обвинител на Р. Македонија за огласување на решението за ништовно е допуштена жалба. Ако

нема орган што решава по жалбата, против таквото решение може непосредно да се поведе

управен спор. (чл. 268, ЗОУП)

500. Кои се правните последици од поништувањето и укинувањето на решението донесено

во управна постапка?

Со поништувањето на решението и со огласувањето за ништовно се поништуваат и правните

последици што ги произвело таквото решение. Со укинување на решението не се поништуваат

правните последици што решението веќе ги произвело, но се оневозможува натамошно

произведување на правни последици од укинатото решение. (чл. 269, ЗОУП)

501. Што е странка во управната постапка?

Странка во управната постапка е лице по чие барање е поведена постапката или против кое се

води постапката, или кое заради заштита на своите права и интереси има право да учествува во

постапката. (чл. 46, ЗОУП)

502. Кој може да биде странка во управната постапка?

Странка во управната постапка може да биде секое физичко и правно лице. Државни органи,

деловна единица на претпријатие, здруженија, населба, група лица и други кои немаат својство

на правно лице, можат да бидат странки, ако можат да бидат носители на правата и обврските за

кои се решава во управната постапка. Странка може да биде и синдикална организација, ако

управната постапка се однесува на некакво право или правен интерес на член на таа

организација. Странки во управната постапка можат да бидат здруженијата на граѓани, фондации

и политички партии што според општиот акт имаат за цел да штитат определени права и

интереси на своите членови, кои во согласност на својот член можат од негово име да поднесат

барање што се однесува на такви права и интереси, како и да стапат во веќе поведената постапка

со сите права на странка, а ако со општиот акт на субјектите е предвидено, можат да го

застапуваат членот на негово барање. Ако државниот обвинител, државниот правобранител или

други државни органи со закон се овластени во управната постапка да ги застапуваат јавните

интереси, имаат права и должности на странка, во рамките на овластувањата утврдени со закон.

Овие органи во управната постапка не можат да имаат пошироки овластувања отколку што ги

имаат странките, освен ако такви овластувања им се дадени со закон. (чл. 47-49, ЗОУП)

страна 72/128

503. Што се подразбира под „поднесоци“?

Под поднесоци се подразбираат барања, обрасци кои се користат за автоматска обработка на

податоци, предлози, пријави, молби, жалби, приговори и други соопштенија со кои странките се

обраќаат до органот. (чл. 61, ст. 1, ЗОУП)

504. Кој поведува управна постапка?

Управната постапка ја поведува надлежниот орган по службена должност или по повод барање

од странката. (чл. 126, ЗОУП)

505. Кога управната постапка се поведува по службена должност?

Надлежниот орган ќе поведе управна постапка по службена должност кога тоа е утврдено со

закон и кога ќе утврди или дознае дека со оглед на постојната фактичка состојба, треба заради

заштита на јавниот интерес да се поведе управна постапка. При поведувањето на управната

постапка по службена должност надлежниот орган ги зема предвид и евентуалните претставки од

граѓаните и од други субјекти. (чл. 127, ЗОУП)

506. Што претставува исправата и зошто се користи во управната постапка?

Исправата што во пропишана форма ја издал државен орган во рамките на својата надлежност, а

која може да биде приспособена за електронска обработка на податоци, како и исправата што во

таква форма ја издало правно и друго лице во работите што ги врши врз основа на јавни

овластувања (јавна исправа), го докажува она што во неа се потврдува или определува. (чл. 167,

ЗОУП)

507. Што се уверенија, зошто се издаваат и кои субјекти можат да издадат уверение?

Органите на државната управа и државните органи издаваат уверенија и други исправи

(сертификати, потврди и друго) за фактите за кои водат службена евиденција. Правните и други

лица на кои со закон им е доверено вршење на јавни овластувања издаваат уверенија, односно

други исправи за фактите во врска со работите што ги вршат врз основа на јавното овластување.

(чл. 174, ст. 1 и 2, ЗОУП)

508. Кои уверенија имаат значење на јавна исправа?

Уверенијата и другите исправи за фактите за кои се води службена евиденција мораат да се

издаваат согласно со податоците на службената евиденција. Таквите уверенија и исправи имаат

значење на јавна исправа. (чл. 174, ст. 3, ЗОУП)

509. Што се подразбира под службена евиденција? Под службена евиденција се подразбира евиденцијата што е установена со пропис, односно со

општ акт на правното и друго лице на кое со закон му е доверено вршење на јавно овластување.

(чл. 174, ст. 4, ЗОУП)

510. Кој ја спроведува постапката за давање на градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија под краткотраен закуп?

Постапката за давање на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија под краткотраен

закуп ја водат општините, општините во градот Скопје и градот Скопје, во зависност од нивното

подрачје утврдено со закон.

страна 73/128

511. Кој го склучува договорот за краткотраен закуп на градежно земјиште сопственост на

Р. Македонија, во чие име и каква исправа е овој договор?

Градоначалникот на општините, општините во градот Скопје и градот Скопје во име на

Република Македонија склучува договор за краткотраен закуп кој има сила на извршна исправа.

512. Што е извршна исправа?

Извршни исправи се:

1) извршна судска одлука и судско порамнување;

2) извршна одлука и порамнување во управна постапка, ако гласат на исполнување на парична

обврска;

3) извршна нотарска исправа

3-а) заклучокот на извршителот за утврдување на трошоците на извршувањето;

3-б) решение со кое се дозволува извршување врз основа на веродостојна исправа донесено од

нотар и

4) друга исправа која како извршна исправа е предвидена со закон. (чл. 12, ст. 1, ЗИ)

513. Како се дава под краткотраен закуп градежното земјиште сопственост на Р.

Македонија?

Градежното земјиште сопственост на Р. Македонија се дава под краткотраен закуп по пат на

јавно надавање.

514. Кога градежното земјиште сопственост на Р. Македонија се дава под краткотраен

закуп со непосредна спогодба?

Под краткотраен закуп со непосредна спогодба се дава градежното земјиште сопственост на Р.

Македонија предвидено за плажи пред изграден угостителски објект, како и земјиштето за

организирање на градилиште.

515. Врз основа на кои одредби се спроведува постапката за давање под краткотраен закуп

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија по пат на јавно наддавање?

Постапката за давање под краткотраен закуп на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија

по пат на јавно наддавање, се спроведува согласно одредбите на Законот за градежно земјиште

кои се однесуваат на постапката за отуѓување и давање под долготраен закуп на градежно

земјиште сопственост на Р. Македонија по пат на јавно наддавање.

516. Кои се причините за раскинување на договор содржани во Законот за облигационите

односи?

Во двостраните договори, кога една страна не ќе ја исполни својата обврска, другата страна, ако

не е определено нешто друго, може да бара исполнувањето на обврските или, да го раскине

договорот со проста изјава, ако раскинувањето на договорот не настапува според самиот закон, а

во секој случај има право на надомест на штетата. Ако по склучувањето на договорот настапат

околности што го отежнуваат исполнувањето на обврската на едната страна или ако поради нив

не може да се оствари целта на договорот, а во едниот и во другиот случај во таа мера што е

очигледно дека договорот повеќе не им одговара на очекувањата на договорните страни и дека

според општото мислење би било несправедливо, да се одржи во сила таков каков што е,

страната на која и е отежнато исполнувањето на обврската, односно страната која што поради

променетите околности не може да ја оствари целта на договорот може да бара договорот да се

раскине. (чл. 113 и 122, ст. 1, ЗОО)

страна 74/128

517. Што е договор за размена и каде е уреден?

Со договорот за размена секој договарач се обврзува спрема својот содоговарач да му го предаде

предметот што се разменува така што тој да стекне право на сопственост врз предметот. Предмет

на размена можат да бидат и преносливи права. Договорот за размена е уреден со Законот за

облигационите односи. (чл. 543, ЗОО)

518. Кој договор се нарекува договор за продажба и каде е уреден?

Со договорот за продажба продавачот се обврзува предметот што го продава да му го предаде на

купувачот така што купувачот да стекне право на сопственост, а купувачот се обврзува да му ја

плати на продавачот цената. Продавачот на некое право се обврзува на купувачот да му го

прибави продаденото право, а кога вршењето на тоа право бара држење на предметот и да му го

предаде предметот. Договорот за продажба е уреден со Законот за облигационите односи. (чл.

442, ЗОО)

519. Кој договор е именуван како договор за закуп и каде е уреден?

Со договорот за закуп се обврзува закуподавецот да му предаде определен предмет на закупецот

на употреба, а овој се обврзува за тоа да му плаќа определена закупнина.Употребата го опфаќа и

користењето на предметот (прибирањето на плодовите), ако поинаку не е договорено или

вообичаено. Договорот за закуп е уреден со Законот за облигационите односи (чл. 570).

Одредбите на Законот за облигационите односи кои се применуваат на договорот за закуп можат

соодветно да се применат само кај давањето под краткотраен закуп градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија.

520. Што е законско право на првенствено купување?

Определена категорија на лица имаат законско правото на првенствено купување, т.е. право да

бидат понудени во случај на продажба на некои ствари, земјоделско земјиште, градежно

земјиште, културно наследство и други. Траењето на законското право на првенствено купување

не е ограничено. Носителите на законското право на првенствено купување, согласно

специјалниот закон, мораат да бидат известени писмено за намерата да се изврши продажба и за

нејзините услови, инаку имаат право да бараат поништување на продажбата. Доколку

продажбата со право на првенствено купување не е уредена со специјален закон, тогаш

одредбите за договорно право на првенствено купување сообразно се применуваат и на

законското право на првенствено купување. (чл. 521, ЗОО)

521. Што е договорна казна?

Во должничко – доверителските односи доверителот и должникот можат да се договорат дека

должникот ќе му плати на доверителот определен паричен износ или ќе му прибави некоја друга

материјална корист ако не ја исполни својата обврска или ако задоцни со нејзиното исполнување

или неуредно ја исполни договорна казна. Ако не произлегува нешто друго од договорот,

Законот за облигационите односи пропишува дека казната е договорена за случај ако должникот

задоцни со исполнувањето. Договорна казна не може да биде договорена за парични обврски.

Договорната казна е уредена со Законот за облигационите односи. (чл. 259, ЗОО)

522. Што е депозит?

страна 75/128

Со договорот за депозит, примачот на депозит се обврзува да го прими предметот од давачот на

депозит, да го чува и да го врати кога овој ќе го побара. Предмет на депозит можат да бидат само

подвижни предмети. Депозитот е уреден со Законот за облигационите односи (чл. 768, ЗОО)

523. По чие барање градежното земјиште сопственост на Р. Македонија може да се даде под

краткотраен закуп со непосредна спогодба и до кој орган се поднесува барањето?

Градежното земјиште сопственост на Р. Македонија може да се даде под краткотраен закуп со

непосредна спогодба, по поднесено барање до надлежната општина и тоа на сопствениците на

угостителски објект пред кој е предвидено плажа, како и на правни и физички лица за потребите

за формирање на градилиште.

524. Што се доставува кон барањето за давање под краткотраен закуп со непосредна

спогодба градежно земјиште сопственост на Р. Македонија? Кон барањето за давање под краткотраен закуп со непосредна спогодба градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија се доставува:

- извод од урбанистички план или урбанистичка планска документација,

- урбанистичко техничка документација за уредување на капалишта, односно проект за

подготвителни работи за организирање на градилиште,

- геодетски елаборат за нумерички податоци изработен врз основа на урбанистичко-техничката

документација, односно проект за подготвителни работи,

- доказ за сопственост на угостителскиот објект пред плажа, односно решение за

локациски услови за објектот за кој се врши организација на градилиште,

- имотен лист за градежното земјиште сопственост на Република Македонија, кој до денот на

поднесувањето не е постар од 30 дена и

- уверение за историски преглед на извршените запишувања во Агенцијата за катастар на

недвижностите за предметното градежно земјиште сопственост на Р. Македонија за периодот од

кога е востановен катастар на земјиште во катастарската општина, со идентификација на

катастарска парцела и катастарска општина.

525. Кој одлучува по барањето за давање под краткотраен закуп со непосредна спогодба

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

По барањето за давање под краткотраен закуп со непосредна спогодба градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија одлучуваат општините во градот Скопје и градот Скопје, согласно

одредбите од Законот за општата управна постапка.

526. Кога и кој го склучува договорот за давање под краткотраен закуп со непосредна

спогодба градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

По донесено решение со кое се уважува барањето, градоначалникот на општините, општините

во градот Скопје и градот Скопје во име на Р. Македонија склучува договор за давање под

краткотраен закуп на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија.

527. Што треба да содржи договорот за давање на градежно земјиште сопственост на

Република Македонија под краткотраен закуп?

Договорот за давање на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија под краткотраен закуп

особено содржи:

- предмет на договорот,

- податоци за градежното земјиште,

страна 76/128

- намена и податоци за објектот утврден со програмата,

- рок и начин на плаќање на закупнината,

- висина на закупнината,

- обврска на закупецот за плаќање на нотарските трошоци и

- услови за раскинување на договорот.

528. Каков вид регистар се должни да водат општините, општините во градот Скопје и

градот Скопје?

Општините, општините во градот Скопје и градот Скопје водат Регистар на отуѓено и дадено под

долготраен и краткотраен закуп градежно земјиште сопственост на Република Македонија.

529. До кого и во кој рок се доставува примерок од Регистарот на отуѓено и дадено под

долготраен и краткотраен закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Општините, општините во градот Скопје и градот Скопје се должни секој четврти месец во

годината да доставуваат примерок од Регистарот на отуѓено и дадено под долготраен и

краткотраен закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија до министерот за транспорт

и врски.

530. Кои се правните последици доколку општините, општините во градот Скопје и градот

Скопје не доставуваат навремено примероци од Регистарот на отуѓено и дадено под

долготраен и краткотраен закуп градежно земјиште сопственост на Република

Македонија?

Доколку општината, општината во градот Скопје и градот Скопје ненавремено го достави или не

го достави Регистарот на отуѓено и дадено под долготраен и краткотраен закуп градежно

земјиште сопственост на Р. Македонија до органот на државната управа надлежен за вршење на

работите кои се однесуваат на управувањето со градежното земјиште во сопственост на Р.

Македонија, истото претставува основ за покренување на постапка за одземање на вршењето на

работите за располагање со градежно земјиште сопственост на Р. Македонија.

531. Каде се евидентира престанокот на правото на долготраен закуп?

Престанокот на правото на долготраен закуп на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија

се евидентира во Регистарот на отуѓено и дадено под долготраен и краткотраен закуп градежно

земјиште сопственост на Р. Македонија.

532. Кој ја пропишува формата, содржината и начинот на водење на Регистарот на отуѓено

и дадено под долготраен и краткотраен закуп градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија?

Формата и содржината, како и начинот на водењето на Регистарот на отуѓено и дадено под

долготраен и краткотраен закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија, ги пропишува

министерот.

533. Кое лице може да стекне право на сопственост на градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија во „посебни случаи“?

Право на сопственост на градежно неизградено и изградено земјиште сопственост на Р.

Македонија во „посебни случаи“ може да стекне лице кое тоа земјиште го користи пренесено од

поранешен приватен сопственик, ако го користи врз основа на договор склучен со поранешен

страна 77/128

сопственик повеќе од 20 години од денот на склучувањето на договорот и кога ќе плати данок на

промет за земјиштето.

534. Кој ја спроведува постапката за стекнување право на сопственост во посебни случаи,

како се поведува таа и врз основа на што се поведува?

Постапката за стекнувањето право на сопственост на градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија во „посебни случаи“ ја води општината и општината во градот Скопје на чие

подрачје се простира градежното земјиште и се поведува врз основа на барање.

535. Што се приложува кон барањето за „стекнување право на сопственост во посебни

случаи“?

Кон барањето се приложува:

- доказ за идентификација на барателот, односно лицата кои се негови наследници според

прописите на наследување (фотокопија од лична карта или патна исправа),

- договор за купопродажба на земјиштето,

- податоци за градежното земјиште (имотен лист од Агенцијата за катастар на недвижности),

- извод од урбанистички план или урбанистичка планска документација со дефинирана градежна

парцела согласно со Законот за просторно и урбанистичко планирање,

- геодетски елаборат за нумерички податоци со список на податоци за формирање на градежна

парцела;,

- уверение за историски преглед на извршените запишувања во Агенцијата за катастар на

недвижностите за предметното градежно земјиште сопственост на Р. Македонија за периодот од

кога е востановен катастар на земјиште во катастарската општина, со идентификација на

катастарска парцела и катастарска

општина и

- изјава заверена на нотар во која сопственикот на земјиштето или неговиот законски наследник

признава дека земјиштето е продадено или судска пресуда со која се потврдува дека за

земјиштето пренесено од поранешен приватен сопственик е склучен договор со поранешен

сопственик.

536. Врз основа на кои одредби се одлучува по барањето за стекување право на сопственост

во посебни случаи?

Општините, општините во градот Скопје по барањето одлучуваат согласно со одредбите од

Законот за општата управна постапка.

537. Кои услови треба да ги исполнуваат општините во градот Скопје и градот Скопје за да

можат да ги вршат работите за располагање со градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија?

Општините, општините во градот Скопје и градот Скопје можат да ги вршат работите за

располагање со градежно земјиште сопственост на Р. Македонија, доколку ги исполнуваат

следниве услови:

- да имаат изготвено и усвоено едногодишна програма за работа во областа на располагањето со

градежното земјиште сопственост на Р. Македонија,

- да имаат потребен број на вработени лица кои поседуваат овластување,

- да имаат формирано Комисија за спроведување на постапки за јавно наддавање и

- да имаат воспоставено електронски систем за јавно наддавање на градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија.

страна 78/128

538. Колкав треба да биде бројот на вработени лица кои поседуваат овластување за

спроведување на постапката за отуѓување и давање под долготраен и краткограен закуп на

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Бројот на вработени лица треба да биде најмалку:

- две лица за општини кои имаат до 20.000 жители,

- три лица за општини кои имаат од 20.001 до 40.000 жители,

- четири лица за општини кои имаат од 40.001 до 80.000 жители и

- пет лица за општини кои имаат повеќе од 80.001 жител.

539. Што поднесуваат општините, општините во градот Скопје и градот Скопје за вршење

на работите за располагање со градежно земјиште сопственост на Р. Македонија до органот

на државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето

со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија?

Општините, општините во градот Скопје и градот Скопје за вршење на работите за располагање

со градежно земјиште сопственост на Р. Македонија, до органот на државната управа надлежен

за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со градежното земјиште во

сопственост на Р. Македонија, поднесуваат барање со потребни докази дека се исполнети

условите за располагање со градежно земјиште сопственост на Република Македонија.

540. Зошто се основа Комитетот за градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Комитет за градежното земјиште сопственост на Р. Македонија се основа заради следење,

остварување и унапредување на начинот на вршење на работите за располагање со градежното

земјиште сопственост на Република Македонија.

541. Што претставува Комитетот за градежно земјиште сопственост на Р. Македонија? Комитетот за градежното земјиште сопственост на Република Македонија претставува

советодавно и координативно тело.

542. Каков е составот на Комитетот за градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Комитетот е составен од седум члена, и тоа од:

- Министерството за транспорт и врски, два члена,

- Министерството за локална самоуправа, еден член,

- Министерството за финансии, еден член и

- Заедницата на единиците на локалната самоуправа на Р. Македонија, три члена.

543. Кои лица се претставниците од министерствата, а кои лица од ЗЕЛС се во Комитет за

градежното земјиште сопственост на Р. Македонија?

Претставници од министерствата се државни секретари или државни советници, а

претставниците од ЗЕЛС се од редот на градоначалниците.

544. Кој ги определува преставниците од Комитетот за градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија?

Владата на Република Македонија со решение ги определува преставниците од Комитет за

градежното земјиште сопственост на Р. Македонија.

страна 79/128

545. Кога и како се избира претседател на Комитетот за градежно земјиште сопственост на

Р. Македонија?

Комитет за градежното земјиште сопственост на Р. Македонија од своите членови избира

претседател на првата конститутивна седница.

546. Кои работи ги врши Комитетот за градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Комитетот ги врши следниве работи:

- го следи исполнувањето на условите за располагање со градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија од страна на општините, општините во градот Скопје и градот Скопје,

- дава мислење за донесување на одлука за вршење на работите за располагање со градежно

земјиште сопственост на Р. Македонија за општините, општините во градот Скопје и градот

Скопје,

- дава мислење за донесување на одлука за одземање на вршењето на работите за располагање со

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија,

- предлага мерки за подобрување на начинот на вршење на работите за располагање со

градежното земјиште сопственост на Р. Македонија до Владата на Р. Македонија,

- ја следи примената на начелата на професионалност, транспарентност и законитост на

постапките спроведени согласно со закон и

- изготвува годишен извештај за развојот на вршењето на работите за располагање со градежното

земјиште сопственост на Р. Македонија и истиот го доставува до Владата на Р. Македонија.

547. Кој може по покана на Комитетот да присуствува во рамките на работата на

Комитетот?

Комитетот во рамките на својата работа може да покани да присуствуваат и претставници на

меѓународни институции и организации со кои Р. Македонија има склучено договори за

соработка во оваа област врз основа на закон заради вршење на консултација и размена на

позитивни практики од држави со развиени механизми и начела во располагањето со градежното

земјиште. Комитетот во рамките на својата работа може да покани да присуствуваат и други

органи и институции и регистрирани невладини организации и од нив да побара мислење и

достава на информации заради непречено и квалитетно вршење на работите утврдени со Законот

за градежно земјиште.

548. Кој орган на државната управа и под кои услови и предлага на Владата да донесе

одлука за вршење на работите за располагање со градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија?

Органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на

управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија, по претходно прибавено

мислење од страна на Комитетот и предлага на Владата на Р. Македонија да донесе одлука за

вршење на работите за располагање со градежно земјиште сопственост на Р. Македонија за

општината која ги исполнила условите вршење на работите за располагање со градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија.

549. Кога и на кој начин се донесува одлука за одземање на вршењето на работите за

располагање со градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Во случаите кога ќе се утврди дека општината, општината во градот Скопје и градот Скопје не ги

исполнуваат условите за вршење на работите за располагање со градежно земјиште сопственост

на Р. Македонија или се утврди дека располагањето со градежното земјиште сопственост на Р.

страна 80/128

Македонија го вршат спротивно на одредбите на Законот за градежно земјиште, Владата на

Република Македонија по предлог на органот на државната управа надлежен за вршење на

работите кои се однесуваат на управувањето со градежното земјиште во сопственост на Р.

Македонија по претходно прибавено мислење од страна на Комитетот, донесува одлука за

одземање на вршењето на работите за располагање со градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија.

550. Кој може да ги спроведува постапките кои се однесуваат на отуѓување и давање под

закуп на градежното земјиште сопственост на Р. Македонија, во општините, општините во

градот Скопје и градот Скопје?

Спроведувањето на постапките кои се однесуваат на отуѓување и давање под закуп на

градежното земјиште сопственост на Р. Македонија, во општините, општините во градот Скопје

и градот Скопје, може да ги врши само државен службеник од редот на раководните или стручни

државни службеници, кој посетувал почетна обука за добивање на овластување и се стекнал со

овластување.

551. Каква е организацијата на органите на државната управа во Р. Македонија?

Органите на државната управа, можат да се основаат како министерства, други органи на

државната управа и управни организации. Министерствата се основаат за вршење на функциите

на државната управа групирани по области за еден или повеќе сродни управни ресори. Другите

органи на државната управа според видот на организацијата и степенот на самостојноста можат

да се основаат како самостојни органи на државната управа (дирекции, агенции и комисии) или

како органи во состав на министерствата (управа, биро, служба, архив, инспекторат и

капетанија). Органите во состав на министерствата можат да се основаат за вршење на

определени управни, стручни и други работи од надлежност на министерството. Управните

организации се основаат за вршење определени стручни и други работи кои бараат примена на

научни и стручни методи и со нив поврзани управни работи од областите за кои се основаат

министерствата (институт и завод). Управните организации се основаат како самостојни органи

на државната управа. (чл. 5, ЗОРОДУ)

552. Кои министерства се основаат за вршење на функциите на државната управа?

За вршење на функциите на државната управа се основаат следниве министерства:

1. Министерство за одбрана;

2. Министерство за внатрешни работи;

3. Министерство за правда;

4. Министерство за надворешни работи;

5. Министерство за финансии;

6. Министерство за економија;

7. Министерство за земјоделство, шумарство и водостопанство;

8. Министерство за здравство;

9. Министерство за образование и наука;

10. Министерство за труд и социјална политика;

11. Министерство за локална самоуправа;

12. Министерство за култура;

13. Министерство за информатичко општество и администрација;

14.Министерство за транспорт и врски и

15. Министерство за животна средина и просторно планирање. (чл. 11, ЗОУП)

страна 81/128

553. Кои се самостојни органи на државната управа?

Самостојни органи на државна управа се:

- Комисија за односи со верските заедници и религиозни групи;

- Агенција за млади и спорт;

- Агенција за иселеништво;

- Агенција за храна и ветеринарство на Р. Македонија (чл. 12, ст. 1, ЗОУП)

554. Кои се управни организации?

Управни организации се:

- Државен архив на Република Македонија и

- Државен завод за статистика. (чл. 12, ст. 2, ЗОУП)

555. Кој во Р. Македонија е органот на државната управа надлежен за вршење на работите

на управување со градежното земјиште?

Органот на државната управа надлежен за вршење на работите на управување со градежното

земјиште е Министерството за транспорт и врски. (чл. 27, ст. 1, ал. 9)

556. Кое е регулаторно тело во областа на пазарот на капитал?

Во областа на пазарот на капитал се основа Комисија за хартии од вредност која претставува

самостојно и независно регулаторно тело, со јавни овластувања. Комисијата го регулира и

контролира работењето со хартии од вредност на територијата на Р. Македонија. Комисијата, во

рамките на своите законски надлежности и овластувања, се грижи за законито и ефикасно

функционирање на пазарот на хартии од вредност и за заштитата на правата на инвеститорите, со

цел за постојано јакнење на довербата на јавноста во институциите на пазарот на хартии од

вредност во Р. Македонија. Комисијата има својство на правно лице. (чл. 181, ЗХОВ)

557. Што е берза?

Берза се основа како акционерско друштво со седиште во Р. Македонија согласно Законот за

хартии од вредност и Законот за трговските друштва. Берза може да се основа од страна на

домашни и странски, правни и физички лица. Берзата мора во секое време да поседува и одржува

основна главнина во износ од најмалку 500.000 евра во денарска противвредност, пресметана по

средниот курс на Народната банка на Р. Македонија, започнувајќи од датумот на стекнување на

дозволата за основање на берза. Комисијата поблиску ја пропишува задолжителната структура и

начинот на пресметка на основната главнина за берзата. (чл. 75, ЗХОВ)

558. Што е трговско друштво?

Трговското друштво е правно лице во коешто едно или повеќе лица вложуваат пари, ствари или

права во имот што го користат за заедничко работење и заеднички ја делат добивката и загубата

од работењето. Трговското друштво самостојно трајно врши дејност, заради остварување

добивка. (чл. 19, ЗТД)

559. Какви форми на трговски друштва постојат?

Трговско друштво, според формата, без оглед на тоа дали врши трговска или некоја друга

дејност, е:

1) јавното трговско друштво;

2) командитното друштво;

страна 82/128

3) друштвото со ограничена одговорност;

4) акционерското друштво и

5) командитното друштво со акции. (чл. 20, ЗТД)

560. Што е јавно трговско друштво?

Јавно трговско друштво е трговско друштво во кое се здружуваат две или повеќе физички и

правни лица, кои на доверителите за обврските на друштвото им одговараат неограничено и

солидарно со сиот свој имот. Јавно друштво се основа со договор за друштвото склучен меѓу

основачите. (чл. 110, ЗТД)

561. Што е командитно друштво?

Командитно друштво е трговско друштво во коешто се здружуваат две или повеќе физички и

правни лица од кои најмалку еден содружник одговара за обврските на друштвото лично со сиот

свој имот, односно неограничено и солидарно ако се најмалку два содружника (во натамошниот

текст: комплементар), а најмалку еден содружник одговара за обврските на друштвото само до

износот на запишаниот влог во друштвото (во натамошниот текст: командитор). Влогот на

командиторот не може да биде во труд и услуги. (чл. 148, ст. 1, ЗТД)

562. Што е друштво со ограничена одговорност?

Друштво со ограничена одговорност е трговско друштво во коешто едно или повеќе физички и

правни лица учествуваат со по еден влог во однапред договорената основна главнина на

друштвото. (чл. 166, ст. 1, ЗТД)

563. Што е акционерско друштво?

Акционерското друштво е трговско друштво во кое акционерите учествуваат со влогови во

основната главнина, којашто е поделена на акции. (чл. 270, ст. 1, ЗТД)

564. Што е командитно друштво со акции?

Командитно друштво со акции е трговско друштво чијашто основна главнина е разделена на

акции и во коешто еден или повеќе содружници одговараат неограничено и солидарно за

обврските на друштвото, со сиот свој имот (во натамошниот текст: комплементари) и неколку

содружници кои имаат својство на акционери и кои одговараат до износот на нивните влогови и

кои не одговараат за обврските на друштвото (во натамошниот текст: комплементари). Бројот на

командиторите не може да биде помал од три. (чл. 461, ст. 1 и 2, ЗТД)

566. Поаѓајќи од стандардите за просторни услови, какво може да биде домувањето и каде

тоа е уредено?

Согласно Законот за домување домувањето може да биде 1. минимално и 2. соодветно.

Минимално домување вклучува задоволување на минимални просторни услови, опременост на

станот со основна комунална инфраструктура како што се струја, вода и одвод и сообраќајна

поврзаност на станот со населбата, односно градот, како и правната сигурност на поседување или

користење на станот. Соодветно домување освен елементите на минимално домување вклучува

соодветна приватност и простор, физичка достапност, безбедност, конструктивна стабилност и

трајност, осветлување, греење и вентилација, основна инфраструктура како што се довод, одвод и

собирање на смет, квалитет на околината и фактори поврзани со здравјето, како и пристапност во

однос на работата и основните услуги. Владата на Република Македонија ги пропишува

страна 83/128

стандардите за минимално и соодветно домување на предлог на министерот надлежен за

станбено-комуналната област. (чл. 8, ЗД)

567. Кој го врши организирањето и спроведувањето на почетни обуки на кандидатите,

полагањето на испит за добивањето на овластување, како и постојаното и континуирано

стручно усовршување на државните службеници вработени во општините, општините во

градот Скопје и градот Скопје кои се стекнале со овластување?

Организирањето и спроведувањето на почетни обуки на кандидатите, полагање на испит за

добивање на овластување, како и постојано и континуирано стручно усовршување на државните

службеници вработени во општините, општините во градот Скопје и градот Скопје кои се

стекнале со овластување, го врши Комисија за следење на процесот на организирање и

спроведување на обука и спроведување на испит за стекнување на овластување.

568. Кој ја формира Комисијата за следење на процесот на организирање и спроведување на

обука и спроведување на испит за стекнување на овластување?

Комисијата за следење на процесот на организирање и спроведување на обука и спроведување на

испит за стекнување на овластување ја формира министерот.

569. Од колку члена се состои Комисијата за следење на процесот на организирање и

спроведување на обука и спроведување на испит за стекнување на овластување?

Комисијата за следење на процесот на организирање и спроведување на обука и спроведување на

испит за стекнување на овластување се состои од пет члена.

570. Кои лица ја сочинуваат Комисијата за следење на процесот на организирање и

спроведување на обука и спроведување на испит за стекнување на овластување?

Комисијата за следење на процесот на организирање и спроведување на обука и спроведување на

испит за стекнување на овластување ја сочинуваат:

- два члена на предлог на Министерството за транспорт и врски, од кои еден е претседател на

Комисијата,

- два члена на предлог на ЗЕЛС и

- еден член на предлог на Министерството за локална самоуправа.

571. Кои се надлежностите на Комисија за следење на процесот на организирање и

спроведување на обука и спроведување на испит за стекнување на овластување?

Комисијата за следење на процесот на организирање и спроведување на обука и спроведување на

испит за стекнување на овластување во рамките на својата надлежност ги врши следниве работи:

- донесува деловник за својата работа,

- организира и спроведува почетна обука на кандидати,

- издава потврда за посета на почетна обука,

- организира и спроведува испити за стекнување со овластување,

- организира и спроведува постојано стручно усовршување на државни службеници кои се

стекнале со овластување,

- предлага мерки за воспоставување услови за континуирано професионално усовршување,

- утврдува листа на постојани и повремени едукатори,

- издава потврда за положен испит на кандидатите кои го положиле испитот,

- предлага одземање на овластување во случаите утврдени закон и

страна 84/128

- организира и спроведува конференции, семинари и други форми на обука и стручно

усовршување и советување.

572. Кој го формира Програмскиот совет и кои лица можат да бидат членови на

Програмскиот совет?

Министерот формира Програмски совет од редот на универзитетски професори од областа на

правото, градежништвото или архитектурата со најмалку осум години работно искуство.

573. Како се избираат членовите на Програмскиот совет?

Изборот на членовите на Програмскиот совет се врши по пат на спроведен јавен конкурс од

страна на органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на

управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија.

574. Што изработува Програмскиот совет?

Програмскиот совет изработува Програма за полагање на испит за добивање на овластување, која

содржи потребна литература за полагање на испит и испитни прашања, како и изработува

прирачници за почетна обука и постојано и континуирано стручно усовршување на државните

службеници во општините, општините во градот Скопје и градот Скопје.

575. Кои се надлежностите на Програмскиот совет?

Програмскиот совет соработува и дава стручна помош на Комисијата за следење на процесот на

организирање и спроведување на обука.

576. Кој дава техничка и финансиска поддршка за работата на Комисија за следење на

процесот на организирање и спроведување на обука и спроведување на испит за

стекнување на овластување и работата на Програмскиот совет?

Техничка и финансиска поддршка за работата во рамките на својата организациска структура

обезбедува ЗЕЛС. Заради обезбедување финансиска одржливост и надоместоци за работата на

членовите на Комисијата и Програмскиот совет, како и заради континуирано и непречено

спроведување на процесот на обуки врз основа Законот за градежно земјиште, ЗЕЛС изготвува

финансиски план во кој ја утврдува висината на надоместоците.

577. Кој и како го спроведува испитот за стекнување на овластување?

Испитот за стекнување на овластување го спроведува Комисијата за следење на процесот на

организирање и спроведување на обука и спроведување на испит за стекнување на овластување

по електронски пат.

578. Каква е формата на тестот од испитот за стекнување овластување?

Испитот за стекнување на овластување претставува тест составен од прашања со избор на еден

од повеќе понудени одговори од Програмата.

579. Кој ги подготвува испитните прашања за испитот за стекнување овластување и на кој

начин се врши нивната подготовка и достава?

Програмскиот совет пред одржувањето на испитот подготвува најмалку 500 испитни прашања и

ги доставува до Комисијата по електронски пат, најрано10 минути пред одржувањето на испитот.

580. Од колку прашање се состои тестот и кога испитот се смета за положен?

страна 85/128

Испитот за стекнување на овластување се состои од 60 прашања, а истиот се смета за положен

доколку кандидатот одговорил точно минимум 80% од прашањата.

581. Колку изнесува времетрањето за полагање на испитот за стекнување на овластување?

Времетраењето за полагање на испитот за стекнување на овластување изнесува 60 минути.

582. Кога се објавуваат резултатите од спроведениот испит за стекнување на овластување и

каде?

Резултатите од спроведениот испит за стекнување на овластување се објавуваат најдоцна 10

минути по одржувањето на испитот, на официјалната интернет страница.

583. Што им се издава на лицата кои го положиле испитот за стекнување на овластување?

На лицата кои го положиле испитот за стекнување на овластување Комисијата за следење на

процесот на организирање и спроведување на обука и спроведување на испит за стекнување на

овластување им издава потврда.

584. На кои лица им се издава овластување за спроведување на постапката за отуѓување и

давање под долготраен и краткотраен закуп градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија?

На лицата кои имаат потврда за положен испит за стекнување на овластување, министерот им

издава овластување.

585. Колку години има важност овластувањето за спроведување на постапката за отуѓување

и давање под долготраен и краткотраен закуп градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија?

Овластувањето е со важност од пет години од денот на издавањето.

586. Кој води евиденција за издадените овластувања?

Евиденција за издадените овластувања води Органот на државната управа надлежен за вршење

на работите кои се однесуваат на управувањето со градежното земјиште во сопственост на Р.

Македонија. Формата и содржината на овластувањето како и начинот на водењето на

евиденцијата на издадени овластувања, ги пропишува министерот.

587. На кој начин се објавува огласот за одржување на почетна обука за стекнување на

овластување и за одржувае на испит за стекнување на овластување?

За одржување на почетна обука за стекнување на овластување како и за одржување на испит за

стекнување на овластување, Комисијата објавува оглас во два дневни весника кои се издаваат на

македонски јазик и еден дневен весник кој се издава на јазикот што го зборуваат најмалку 20% од

граѓаните кои зборуваат службен јазик различен од македонскиот јазик. Огласот трае осум дена и

треба да ги содржи потребните документи за пријавување, учество на огласот, место и време на

спроведување на почетна обука, место и време на одржување на испитот и интернет страница

каде што ќе се врши полагањето.

588. Што содржи пријавата за учество на огласот?

Пријавата за учество на огласот содржи податоци утврдени во огласот, на начин и во форма како

што е предвидено во огласот.

страна 86/128

589. Кој ги прима пријавите за учество на обуката за стекнување овластување и што се

утврдува при приемот на пријавите?

Комисијата по приемот на пријавите утврдува дали пријавите се доставени во определениот рок

и дали истите ги содржат потребните документи предвидени во огласот. Комисијата ги известува

подносителите на пријавите за комплетираноста на истите по електронски пат, во рок од три дена

од денот на поднесување на пријавите, при што на подносителите на пријавите кои доставиле

комплетна документација им доставува корисничко име и шифра за учество на почетна обука, а

на подносителите на пријавите кои не доставиле комплетна документација им доставува

известување со образложение дека истите нема да учествуваат на почетната обука и на испитот.

590. Кога и на кои лица им се издава потврда за посета на почетната обука?

Комисијата по спроведувањето на почетната обука, на секој од подносителите на пријави кои

доставиле комплетна документација и редовно ја посетувале почетната обука, им издава потврда

за посета на почетната обука.

591. Каде и на кој начин се регистрираат лицата кои се стекнале со потврда за посета на

почетната обука?

Лицата кои се стекнале со потврда за посета на почетна обука на денот на спроведување на

испитот, се регистрираат на интернет страницата наведена во огласот со корисничкото име и

шифрата за учество на испитот.

592. Каква обука е должно да посетува лицето кое поседува овластување за спроведување

постапка за отуѓување и давање под краткотраен и долготраен закуп на градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија?

Лицето кое поседува овластување е должно да посетува обука во рамките на континуирано

професионално усовршување заради надградување на знаењето од областа на градежното

земјиште.

593. Кои се правните последици од непосетување на обука во рамките на континуирано

професионално усовршување заради надградување на знаењето од областа на градежното

земјиште?

На лицето кое поседува овластување, а кое нема да посетува три последователни обуки

Комисијата му предлага на министерот да го одземе овластувањето со решение.

594. Кои се правните последици од сторени неправилности предвидени со Законот за

градежно земјиште како прекршок?

Доколку се утврди дека лицето кое поседува овластување сторило неправилност предвидена со

Законот за градежно земјиште како прекршок, министерот по предлог на овластеното лице за

вршење на инспекциски надзор го одзема овластувањето со решение.

595. Кој правен лек и во кој рок може да се поднесе против решението за одземање на

овластувањето за спроведување на постапката за отуѓување и давање под закуп градежно

земјиште сопственост на Р. Македонија?

Против решението за одземање на овластувањето не може да се поднесе жалба, а може да се

заведе управен спор во рок од 30 дена од денот на приемот на решението со кое се одзема

овластувањето.

страна 87/128

596. Кој врши надзор над спроведувањето на одредбите од Законот за градежно земјиште и

прописите донесени врз основа на Законот?

Надзор над спроведувањето на одредбите од Законот за градежно земјиште и прописите

донесени врз негова основа врши органот на државната управа надлежен за вршење на работите

кои се однесуваат на управувањето со градежното земјиште во сопственост на Р. Македонија.

597. Кој врши надзор над работата на органите на општината, општината во градот Скопје

и градот Скопје за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со градежното

земјиште сопственост на Р. Македонија и што опфаќа тој надзор?

Надзор над работата на органите на општината, општината во градот Скопје и градот Скопје

врши органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на

управувањето со градежното земјиште во сопственост на Р. Македонија. Органот на државната

управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со градежното

земјиште во сопственост на Р. Македонија, го следи и контролира вршењето на работите за

располагање со градежно земјиште сопственост на Р. Македонија од страна на органите на

општините, општините во градот Скопје и градот Скопје, како и врши контрола на секој склучен

договор за отуѓување, давање под долготраен и краткотраен закуп на градежно земјиште

сопственост на Р. Македонија, по пат на јавно наддавање и со непосредна спогодба.

598. Кои обврски ги имаат органите на општината, општината во градот Скопје и градот

Скопје во поглед на контролата за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето

со градежното земјиште во сопственост на Република Македонија?

Општините, општините во градот Скопје и градот Скопје се должни да му овозможат на органот

на државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со

градежното земјиште во сопственост на Р. Македонија, да ја изврши контролата.

599. Кои работи ги презема органот на државната управа надлежен за вршење на работите

кои се однесуваат на управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија

кога врши надзор над законитоста на работата на органите на општините, општините во

градот Скопје и градот Скопје?

При вршењето на надзорот над законитоста на работата на органите на општините, општините во

градот Скопје и градот Скопје, органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои

се однесуваат на управувањето со градежното земјиште во сопственост на Р. Македонија ги врши

следниве работи:

- ја следи законитоста на работата, презема мерки и активности и поднесува иницијативи за

остварување на надлежностите кои се однесуваат на вршењето на работите на располагање со

градежното земјиште сопственост на Република Македонија,

- им укажува за пречекорувањето на нивните надлежности утврдени Законот за градежно

земјиште и предлага соодветни мерки за надминување на таа состојба,

- укажува на определени материјални и процедурални недостатоци во нивното работење, кои би

можеле да го оневозможат вршењето на работите утврдени Законот за градежно земјиште,

- дава препораки за доследно спроведување на надлежностите, за работите кои треба да ги вршат

согласно Законот за градежно земјиште,

- го следи навременото донесување на актите утврдени Законот за градежно земјиште,

- поднесува иницијативи и предлози доколку констатира неспроведување на Законот за градежно

земјиште како резултат на судир на надлежностите меѓу нив,

страна 88/128

- ја следи законитоста на решенијата што ги донесуваат во решавањето на управните работи за

права, обврски и интереси на правните и физичките лица донесени врз основа на закон и презема

мерки во согласност со закон,

- дава мислење и стручна помош на актите кои произлегуваат од Законот за градежно земјиште,

- го следи остварувањето на јавноста во работата особено од аспект на редовно, навремено,

вистинито и потполно известување на граѓаните за работите утврдени со Законот за градежно

земјиште,

- навремено ги известува за констатираните состојби во нивната работа, односно за работите што

се однесуваат на градежното земјиште и за преземените мерки

при вршењето на надзорот,

- донесува решение за поништување на акти донесени од општините, општините во градот

Скопје и градот Скопје во вршењето на работите на располагањето со градежното земјиште

сопственост на Р. Македонија спротивно на одредбите од Законот за градежно земјиште и

- поднесува барање за поведување прекршочна постапка пред надлежен суд за констатираните

неправилности утврдени со Законот за градежно земјиште како прекршоци.

600. Кои се правните последици доколку покрај укажувањата и преземените мерки и

активности органите на општините, општините во градот Скопје и градот Скопје не го

обезбедат извршувањето на работите од надзорот?

Доколку и покрај укажувањата и преземените мерки и активности, органите на општините,

општините во градот Скопје и градот Скопје не го обезбедат извршувањето на работите од

надзорот, органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на

управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија по претходно прибавено

мислење од страна на Комитетот и предлага на Владата да донесе одлука за одземање на

вршењето на работите за располагање со градежно земјиште сопственост на Р. Македонија.

601. Како се постапува кога Владата на Р. Македонија ќе донесе одлука за одземање на

вршењето на работите за располагање со градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Во случај кога Владата на Република Македонија ќе донесе одлука за одземање на вршењето на

работите за располагање со градежно земјиште сопственост на Р. Македонија вршењето на

работите го презема органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се

однесуваат на управувањето со градежното земјиште во сопственост на Р. Македонија, најмногу

до шест месеци од денот на нивното преземање.

602. Што претставува принципот на законитост во управните работи?

Во управните работи во кои органот кој со закон или со пропис заснован на закон е овластен да

решава по слободна оцена, решението мора да биде донесено во рамките на овластувањата

утврдени со закон и во согласност со целта за која е дадено овластувањето. Одредбите од Законот

за општата управна постапка важат и за случаите во кои органот е овластен во управните работи

да решава по слободна оцена. (чл. 4, ст. 2 и 3, ЗОУП)

603. Во кој рок се должни општините, општините во градот Скопје и градот Скопје да

одлучат по барањето за отуѓување или давање под долготраен и краткотраен закуп на

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Општините, општините во градот Скопје и градот Скопје се должни во рок од 15 дена по

поднесување на комплетирано барање за отуѓување или давање под долготраен и краткотраен

страна 89/128

закуп на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија, како и по комплетирано барање да

одлучат по барањето.

604. Кога може да се поднесе жалба во постапката за отуѓување или давање под долготраен

и краткотраен закуп на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија во законски

определениот рок?

Доколку општините, општините во градот Скопје и градот Скопје не одлучат по барањето во

законски определениот рок, барателот може да поднесе жалба.

605. До кој орган се поднесува жалбата во постапката за отуѓување и давање под закуп

градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Жалбата се поднесува до органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се

однесуваат на управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија.

606. Во кој рок надлежниот орган решава по жалбата во постапката за отуѓување и давање

под закуп градежно земјиште сопственост на Р. Македонија, што тој донесува и што ја

задолжува општината, општините во градот Скопје и градот Скопје?

Органот на државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на

управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија во рок од пет дена по

поднесената жалба донесува решение со кое ќе ја задолжи општината, општината во градот

Скопје и градот Скопје да одлучи по поднесено барање на странката.

607. Кои се правните последици доколку општината во градот Скопје и градот Скопје не

одлучат во рок од десет дена од денот на приемот на решението донесено по поднесена

жалба во постапката за отуѓување и давање под закуп градежно земјиште сопственост на Р.

Македонија?

Доколку општината, општината во градот Скопје и градот Скопје не одлучи во рок од десет дена

од денот на приемот на решението органот на државната управа надлежен за вршење на работите

кои се однесуваат на управувањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија може

да го преземе барањето на странката од надлежната општина, општината во градот Скопје и

градот Скопје и по истото да одлучи, како и да склучи договор за отуѓување или давање под

долготраен или краткотраен закуп со барателот, односно спроведе постапка за јавно наддавање

на земјиште сопственост на Р. Македонија. Општините, општините во градот Скопје и градот

Скопје се должни во рок од три дена од поднесено писмено барање од органот на државната

управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со градежното

земјиште сопственост на Р. Македонија да го достават до истиот барањето за отуѓување, давање

под долготраен или краткотраен закуп а градежно земјиште сопственост на Р. Македонија, како и

барањето за стекнување право на сопственост во посебни случаи со целокупната документација

во прилог. (чл. 105, ст. 4, ЗГЗ)

608. За каков прекршок ќе му се изрече на службеното лице глоба во износ од 1500 до 3000

евра во денарска противвреност?

Глоба во износ од 1.500 до 3.000 евра во денарска противвредност ќе му се изрече за прекршок на

службеното лице во општините, општините во градот Скопје и градот Скопје и во органот на

државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со

градежното земјиште во сопственост на Република Македонија, доколку:

- даде објава спротивно на роковите утврдени законот,

страна 90/128

- не ја спроведе постапката во законски определениот рок,

- изврши исправка на објава надвор од рокот предвиден со Законот за градежно земјиште или пак

исправката не ја објави во медиумите во кои е објавена и објавата по која се врши исправка,

- не го врати депозитот за учество на јавното наддавање во предвидениот рок и

- во рок од три дена не одлучи по поднесен приговор.

609. За каков прекршок на одговорното лице може да му се изрече глоба во износ од 3000 до

6000 евра во денарска противвредност?

Глоба во износ од 3.000 до 6.000 евра во денарска противвредност ќе му се изрече за прекршок на

службеното лице во општините, општините во градот Скопје и градот Скопје и во органот на

државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со

градежното земјиште сопственост на Р. Македонија, доколку:

- даде објава во форма и на начин определен со Законот за градежно земјиште,

- во објавата не ги наведе задолжителните податоци кои е потребно да ги содржи истата,

- даде објава без да се прибави согласност од органот во однос на посебните дополнителни

услови,

- во рок од три дена од денот на поднесување на пријавата за учество на јавно наддавање не

достави на електронска пошта наведена во пријавата, корисничко име и шифра за учество на

јавното наддавање, и

- се одржи јавно наддавање спротивно на одредбите Законот за градежно земјиште.

- доколку во рок од пет работни дена не склучи договор.

610. За каков прекршок на одговорното лице може да му се изрече глоба во износ од 6 000

до 12 000 евра во денарска противвредност?

Глоба во износ од 6.000 до 12.000 евра во денарска противвредност ќе му се изрече за прекршок

на одговорното лице во општините, општините во градот Скопје и градот Скопје, доколку:

- склучи договор за отуѓување на градежно земјиште без претходно донесена одлука од страна на

советот, ,

- склучи договор за размена без да прибави согласност од Владата на Република Македонија,

- склучи договор за отуѓување на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија со

непосредна спогодба, без прибавени докази,

- склучи договор за отуѓување на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија со

непосредна спогодба иако на повеќе од 10% од вкупната површина на градежната парцела не се

решени имотно правните односи, или пак нерешени имотно правни односи постојат во рамки на

површината предвидена за градење на објектот,

- склучи измени и дополнување на договорот за отуѓување и договорот за давање под долготраен

закуп на градежно земјиште сопственост на Република Македонија спротивно на Законот за

градежно землјиште и

- донесе решение за признавање на правото на сопственост на земјиште кое се користи врз основа

на договор склучен со поранешен сопственик повеќе од 20 години, без притоа да ги прибави

потребните докази.

611. Кога може да се поведе постапка за порамнување за сторен прекршок и под кои

услови?

Пред поднесувањето на барањето за поведување прекршочна постапка пред надлежен суд ќе се

спроведе постапка за порамнување. Доколку сторителот го признае прекршокот, органот на

државната управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со

страна 91/128

градежното земјиште сопственост на Р. Македонија ќе му издаде на сторителот платен налог

заради наплата на глобата предвидена за прекршокот. Со потписот на платниот налог, сторителот

на прекршокот се смета дека се согласува да ја плати предвидената глоба.

612. Во кој рок е должен да ја плати глобата сторителот на прекршокот?

Сторителот на прекршоците е должен да ја плати глобата во рок од осум дена од денот на

приемот на платниот налог на сметка на органот надлежен за вршење на инспекциски надзор,

означена во платниот налог. Сторителот ќе плати само половина од изречената глоба, доколку

плаќањето го изврши во рокот од осум дена.

613. Кои се правните последици доколку сторителот на прекршокот не ја плати навремено

глобата?

Ако сторителот на прекршокот не ја плати глобата во определениот рок органот на државната

управа надлежен за вршење на работите кои се однесуваат на управувањето со градежното

земјиште во сопственост на Р. Македонија, ќе поднесе барање за поведување прекршочна

постапка пред надлежен суд.

614. Кој закон ќе се применува на започнатите постапки за отуѓување и давање под

долготраен и краткотраен закуп со јавно надавање и со непосредна спогодба на градежното

земјиште сопственост на Р. Македонија, како и започнатите постапки за стекнување право

на сопственост во „посебни случаи“ на градежно земјиште сопственост на Р. Македонија?

Започнатите постапки за отуѓување и давање под долготраен и краткотраен закуп со јавно

надавање и со непосредна спогодба на градежното земјиште сопственост на Р. Македонија, како

и на започнатите постапки за стекнување право на сопственост во „посебни случаи“ на градежно

земјиште сопственост на Р. Македонија од членот 50 на Законот за градежното земјиште

(„Службен весник на Република Македонија“ број 82/2008, 143/2008 и 56/10), ќе продолжат

според прописите кои важеле до денот на примената на Законот за градежно земјиште од 2011

година.

615. Кои постапки ќе се преземат од страна на општините, општините во градот Скопје и

градот Скопје со денот на исполнувањето на условите за вршењето на работите на

располагањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија?

Започнатите постапки за отуѓување и давање под долготраен и краткотраен закуп со јавно

наддавање и со непосредна спогодба на градежното земјиште сопственост на Р. Македонија по

кои не се склучени договори за отуѓување и давање под долготраен и краткотраен закуп со јавно

наддавање и со непосредна спогодба или по кои управната постапка не е правосилно завршена,

предметите по започнатите постапки од членот 50 на Законот за градежното земјиште („Службен

весник на Република Македонија“ број 82/2008, 143/2008 и56/10) по кои постапката не е

правосилно завршена, како и сите правосилно завршени предмети по кои се преземени вонредни

правни лекови и се води повторена постапка, ќе се преземат од страна на општините, општините

во градот Скопје и градот Скопје со денот на исполнувањето на условите за вршењето на

работите на располагањето со градежното земјиште сопственост на Р. Македонија согласно

Законот за градежно земјиште од 2011 година. Општините, општините во градот Скопје и градот

Скопје со денот на исполнувањето на условите за вршењето на работите на располагањето со

градежното земјиште во сопственост на Р. Македонија согласно Законот за градежно земјиште,

ќе го следат спроведувањето на склучените договори за отуѓување и давање под долготраен и

страна 92/128

краткотраен закуп со јавно наддавање и со непосредна спогодба на градежното земјиште

сопственост на Р. Македонија.

616. Кога престанува корисничкот право врз земјоделско земјиште?

Стекнатото корисничко право врз земјоделско земјиште, согласно поранешните прописи,

престанува со донесување на урбанистички план или урбанистичка планска документација.

617. Кои се должностите на Агенцијата за катастар на недвижности во поглед на

престанокот на корисничкото право врз земјоделско земјиште?

Агенцијата за катастар на недвижности е должна по донесување на урбанистичките планови, да

го избрише корисничкото право врз земјоделското земјиште.

618. Во кој рок треба да бидат донесени поблиските прописите чие донесување е предвидено

со Законот за градежно земјиште?

Поблиските прописи предвидени со Законот за градежно земјиште треба да се донесат во рок од

60 дена од денот на влегувањето во сила на Законот за градежно земјиште. До донесувањето на

новите прописи ќе се применуваат прописите што важеле до денот на влегувањето во сила на

Законот за градежно земјиште.

619. Во кој рок се формираат Комитетот и Комисијата за следење на процесот на

организирање и спроведување на обука и спроведување на испит за стекнување на

овластување согласно одредбите на Законот за градежно земјиште?

Комитетот, како и Комисијата се формираат во рок од 15 дена од денот на влегувањето во сила

на Законот за градежно земјиште.

620. Кога започнува со работа Комитетот формиран согласно одредбите на Законот за

градежно земјиште?

Веднаш по формирањето Комитетот започнува со вршење на работата.

620. Кога се формира Програмскиот совет формиран согласно Законот за градежно

земјиште?

Програмскиот совет се формира најдоцна во рок од два месеца од влегувањето во сила на

Законот за градежно земјиште и веднаш започнува со вршење на работите.

621. Кој закон престанува да важи со денот на отпочнување на примената на Законот за

градежно земјиште од 2011 година?

Со денот на отпочнување на примената на Законот за градежно земјиште од 2011 година

престанува да важи Законот за градежното земјиште од 2008 година („Службен весник на

Република Македонија” број 82/2008, 143/2008 и 56/10).

622. Кога влегува во сила, а кога ќе почне да се применува Законот за градежно земјиште од

2011 година?

Законот за градежно земјиште влегува во сила осмиот ден од денот на објавувањето во „Службен

весник на Република Македонија “, а ќе започне да се применува од 1 јули 2011 година.

623. Што уредува Законот за денационализација?

Со Законот за денационализација се определуваат 1. условите и постапката за враќање на имотот

страна 93/128

и 2. видот, условите и постапката за давање надомест за имот одземен во корист на државата. (чл.

1, ЗД)

624. Кои лица се носители на правото на денационализација?

Носители на правото на денационализација се: 1. поранешниот сопственик, 2. односно лицата

кои се негови наследници, според прописите за наследување. Носител на правото на

денационализација може да биде само лице кое е државјанин на Република Македонија. (чл. 13,

ЗД)

625. Кога се дава надомест по основ на денационализација?

Законот за денационализација пропишува дека надомест се дава 1. за имот кој не се враќа, 2. како

и кога имотот не се враќа затоа што престанал да постои. (чл. 37, ст. 1, ЗД)

626. Како и согласно кој акт се определува надоместот во постапката за

денационализација?

Надоместот во постапката за денационализација се определува според состојбата на имотот во

моментот на одземањето, согласно со Уредбата за процена на вредноста и утврдување надомест

за денационализиран имот што ја донесува Владата на Република Македонија. (чл. 37, ст. 2, ЗД)

627. Во што се дава надоместот по основ на денационализација?

Надоместот по основ на денационализација се дава во друг имот од ист вид во сопственост на

државата, во акции и удели во сопственост на државата или во вид на обврзници. (чл. 38, ЗД)

628. Кој издава обврзници кои се даваат како надомест по основ на денационализација?

За надоместот по основ на денационализација кој се дава во вид на обврзници Република

Македонија издава обврзници. (чл. 40, ЗД)

629. Што уредува Законот за земјоделско земјиште?

Со Законот за земјоделско земјиште се уредува користењето, располагањето, заштитата и

пренамената на земјоделското земјиште. (чл. 1, ЗЗЗ)

630. Во кои облици на правото на сопственост може да биде земјоделското земјиште

согласно Законот за земјоделско земјите?

Земјоделското земјиште може да биде во државна и приватна сопственост. (чл. 7, ст. 1, ЗЗЗ)

631. Како се определува земјоделското земјиште?

Законот за земјоделско земјиште под земјоделско земјиште подразбира нива, градина,

овоштарници, лозја, маслинарници, други долгогодишни насади, ливади, пасишта, мочуришта,

трстици, рибници, како и друго земјиште кое се користи или не се користи (необработливо

земјиште), а кое со примена на агротехнички и агромелиоративни и хидромелиоративни мерки

може да се оспособи за земјоделско производство. (чл. 5, ст. 1, ЗЗЗ)

632. Кога и на кој начин на правните лица им престанува правото на користење на

земјоделско земјиште во државна сопственост?

На правните лица кои на денот на влегувањето во сила на Законот за земјоделско земјиште

користат земјоделско земјиште во државна сопственост, а не го регулирале натамошното

користење на земјоделското земјиште согласно Законот за земјоделско земјиште од 1998 година

страна 94/128

и Законот за изменување и дополнување на Законот за земјоделско земјиште од 2004 година им

престанува правото на користење и владение врз земјоделското земјиште во државна

сопственост. Престанувањето на правото на користење на земјоделско земјиште во државна

сопственост претставува правен основ за бришење на корисничкото право од јавната книга. (чл.

65, ЗЗЗ)

633. Кое земјоделско земјиште не може да биде предмет на продажба? Законот за земјоделско земјиште не дозволува земјоделското земјиште во државна сопственост

да биде предмет на продажба. (чл. 17, ст. 1, ЗЗЗ)

634. Каков вид на ствари се гробиштата?

Законот за гробишта и погребални услуги гробиштата ги смета заземјишта и тоа за градежни

изградени или неизградени земјишта, предвидени за градба на гробни места и придружни

објекти наменети за погреб (закоп). (чл. 3, ст. 1, т.1, ЗГПУ)

635. За каков вид на добра се сметаат гробиштата и во чија сопственост се тие?

Законот за гробишта и погребални услуги гробиштата ги определува за добра во општа употреба

кои се во сопственост на Р. Македонија и кои уживаат посебна заштита и се користат под

услови и на начин утврдени Закон. (чл. 2, ЗГПУ)

536. Што е гробно место?

Гробно место е дел од гробиштата со определена изградена или неизградена површина наменета

за погребување како изградено, односно неизградено градежно земјиште, а кај крематориумите

уреден простор за чување на урните (розариуми - хоризонтални и колумбариуми - вертикални).

(чл. 3, ст. 1, т. 4, ЗГПУ)

637. Што е гробна такса?

Гробната такса (гробарина) е надомест за одржување на гробиштата. (чл. 3, ст. 1, т. 11, ЗГПУ)

638. Кој управува со гробишата? Управувањето со гробишта го врши управител на гробишта. Управувањето со гробишта

општината, општините во градот Скопје, односно градот Скопје, го врши преку јавно

претпријатие за комунални услуги или преку правно лице кое има дозвола за управување со

гробишта, врз основа на јавен конкурс. (чл. 14, ст. 1 и 2, ЗГПУ)

639. Кој има право да ги користи гробишата? Сите физички лица имаат право да ги користат гробиштата. (чл. 7, ст. 1, ЗГПУ)

640. Зошто се основаат јавните претпријатија и врз основа на кој закон?

Јавните претпријатија се основаат заради вршење на стопанските дејности од јавен интерес врз

основа на Законот за јавните претпријатија. (чл. 1, ст. 1, ЗЈПр)

641. Кои се стопански дејности од јавен интерес?

Законот за јавните претпријатија за стопански дејности од јавен интерес ги смета дејностите кои

се незаменлив услов за животот и работата на граѓаните, за работата на правните лица и на

државните органи. (чл. 1, ст. 2, ЗЈП)

страна 95/128

642. Кога може да се поведе управен спор?

Законот за управните спорови пропишува дека управен спор може да се води против управен акт

донесен во втор степен (конечен управен акт). Управен спор може да се поведе и против

првостепен управен акт, против кој нема место за жалба во управната постапка. Управен спор

може да се поведе и кога надлежниот орган по барањето, односно по жалбата на странката не

донел соодветен управен акт, под условите предвидени со Законот за управните спорови.

Управниот спор може да се поведе и за повреда на одредбите од управните договори. (чл. 8, ЗУС)

643. Кој има право да поведе управен спор?

Право да поведе управен спор има физичко или правно лице, ако смета дека со управниот акт му

е повредено некое право или непосреден интерес заснован врз закон. Државен орган, подружница

или друга деловна единица на трговско друштво, населба и слично или група лица, иако немаат

својство на правно лице, можат да поведат управен спор ако можат да бидат носители на правата

и обврските за кои се решавало во управната постапка. Кога орган на општините и градот

Скопје, или на организација решава во прв степен во управна работа од изворна и делегирана

надлежност, а по жалбата против таквиот акт решавал надлежен орган определен со закон,

управен спор против второстепениот акт може да поведе и општината и градот Скопје, односно

организацијата чијшто орган решавал во прв степен, ако смета дека со второстепениот акт е

повредено правото на локалната самоуправа, односно правото на управување. Управен спор

може да поведе Државниот правобранител на Република Македонија, кога со управен акт или со

управен договор се повредени законот или јавниот интерес, односно институцијата што ја

застапува според закон. Тужител во управен спор може да биде и синдикалната организација ако

оцени дека на нејзин член со управниот акт му е повредено правото или непосреден интерес

заснован врз закон. Кога на поединец кој е член во некое здружение кое според своите правила

има задача да штити определени права и интереси на своите членови, а со управен акт му е

повредено некое право или интерес, здружението може, во согласност со членот и од негово име,

да поднесе тужба и да води управен спор против таков управен акт. Здружението може во секој

стадиум на постапката, со права на спореден замешувач, да стапи во веќе поведениот спор на

страната на тој поединец и во негова корист да ги преземе сите дејствија и да ги употребува сите

правни средства, доколку тоа не е во спротивност со изјавите и постапките на самата странка.

(чл. 3, ЗУС)

644. Кој ги решава управните спорови?

Управните спорови ги решава Управниот суд на Р. Македонија, Вишиот управен суд на Р.

Македонијa и Врховниот суд на Република Македонија кој одлучува по вонредни правни

средства во случаите кога тоа е уредено со закон (чл. 4, ЗУС)

645. Кои се извори на финансирање на општината?

Согласно Законот за финансирање на единиците на локалната самоуправа извори на

финансирање на општината се: 1. сопствени извори на приходи, 2. дотации на средства од

Буџетот на Република Македонија и од буџетите на фондовите и задолжувањето. (чл. 3, ЗФЕЛС)

646. Кои се сопствени извори на приходи на општината?

Според Законот за финансирање на единиците на локалната самоуправа сопствени извори на

приходи на општината се:

1. Локални даноци утврдени со закон:

- данок на имот;

страна 96/128

- данок на наследство и подарок утврден со закон;

- данок на промет на недвижности и

- други локални даноци утврдени со закон;

2. Локални такси утврдени со закон:

- комунални такси;

- административни такси и

- други локални такси утврдени со закон;

3. Локални надоместоци утврдени со закон:

- надомест за уредување на градежно земјиште;

- надоместоци од комунална дејност;

- надоместоци за просторни и урбанистички планови и

- други локални надоместоци утврдени со закон;

4. Приходи од сопственост:

- приходи од закупнина;

- приходи од камати и

- приходи од продажба на имот со чија продажба не се нарушуваат јавните

функции и надлежности на општините;

5. Приходи од донации;

6. Приходи од парични казни утврдени со закон;

7. Приходи од самопридонес и

8. Други приходи утврдени со закон. (чл. 4, ЗФЕЛС)

647. Со кои дотации од Буџетот на Република Македонија и од буџетите на фондовите се

обезбедуваат дополнителните приходи во буџетот на општината и како тие се

распределуваат?

Согласно Законот за финансирање на единиците на локалната самоуправа со дотации од Буџетот

на Република Македонија и од буџетите на фондовите се обезбедуваат дополнителни приходи во

буџетот на општината за финансирање на нејзините надлежности определени со закон.

Од Буџетот на Република Македонија и од буџетите на фондовите се распределуваат следниве

видови на дотации:

- приходи од данок на додадена вредност;

- наменска дотација;

- капитална дотација;

- блок дотација и

- дотација за делегирана надлежност.

Видот, износот и распределбата на дотациите по општини се составен дел на Буџетот на

Република Македонија и на буџетите на фондовите. (чл. 8, ЗФЕЛС)

648. Што уредува Законот за градот Скопје?

Со Законот за градот Скопје се уредува организацијата на градот Скопје, како посебна единица

на локалната самоуправа (во натамошниот текст:градот Скопје), надлежностите и

финансирањето на градот Скопје и на општините во градот Скопје, употреба на јазиците на

заедниците во градот Скопје и во општините во градот Скопје, соработката меѓу градот Скопје и

општините во градот Скопје, како и други прашања од значење за градот Скопје. (чл. 1, ЗГС)

649. Какво својство имаат општините во градот Скопје и градот Скопје?

Градот Скопје и општините во градот Скопје имаат својство на правно лице. (чл. 4, ЗГС)

страна 97/128

650. Што уредува Законот за територијална организација на единиците на локалната

самоуправа?

Со Законот за територијална организација на единиците на локалната самоуправа се уредува

територијалната организација на локалната самоуправа во Република Македонија; се основаат

општините како единици на локалната самоуправа; се утврдуваат подрачјата на општините и на

градот Скопје како посебна единица на локалната самоуправа; се утврдуваат имињата, седиштата

и границите на општините; се определуваат видот и имињата на населените места; се уредува

спојувањето, поделбата и промената на границите на општините и на градот Скопје, како и други

прашања што се однесуваат на територијалната организација на локалната самоуправа. (чл. 1,

ЗТОЕЛС)

651. Што опфаќа подрачје на општина, а што опфаќа подрачјето на градот Скопје како

посебна единица на локалната самоуправа? Подрачје на општина опфаќа едно или повеќе населени места со катастарски општини утврдени

во согласност со закон. Подрачјето на градот Скопје, како посебна единица на локалната

самоуправа, го сочинуваат подрачјата на општините во градот Скопје. (чл. 3, ЗТОЕЛС)

652. Како се определува граница на општина и граница на градот Скопје?

Граница на општина се границите на катастарските општини на населените места во нејзиниот

состав, во делот што се граничат со соседните општини или се поклопуваат со државната граница

на Р. Македонија. Граница на градот Скопје, како посебна единица на локалната самоуправа, се

границите на општините во градот Скопје во делот што се граничат со соседните општини или се

поклопуваат со државната граница на Р. Македонија. (чл. 4, ЗТОЕЛС)

653. Што треба да има секоја општина?

Секоја општина треба да има име и седиште на општината. Седиштето на општината е во едно

од населените места кои се во нејзин состав. Седиштето на општините во градот Скопје е во

градот Скопје. (чл. 5, ЗТОЕЛС)

654. Што се населени места?

Населени места се градовите и селата. Градот, е населено место кое има повеќе од 3.000 жители;

има развиена структура на дејности, а над 51% од вработените се вон примарните дејности; има

изградена урбана физиономија со зони за домување, стопанство, рекреација и јавно зеленило,

плоштад, изграден систем на улици и комунални служби и претставува функционално средиште

на населените места во опкружувањето. Село е населено место со еднофункционално значење во

кое преовладува една дејност, а атарот е со аграрна физиономија и функција. (чл. 6, ЗТОЕЛС)

655. Што уредува Законот за просторно и урбанистичко планирање?

Со Законот за просторно и урбанистичко планирање се уредуваат условите и начинот на

системот на просторното и урбанистичкото планирање, видовите и содржината на плановите,

изработувањето и постапката за донесување на плановите, спроведувањето на плановите и

следењето на реализацијата на плановите, надзорот и други прашања од областа на просторното

и урбанистичкото планирање. (чл. 1, ЗПУП)

656. Што претставува просторното и урбанистичкото планирање?

страна 98/128

Законот за просторно и урбанистичко планирање, просторното и урбанистичкото планирање го

определува како континуиран процес кој се обезбедува со изработување, донесување и

спроведување на просторен план и урбанистички планови со цел да се обезбеди уредувањето и

хуманизацијата на просторот и заштитата и унапредувањето на животната средина и природата.

Просторниот план на Р. Македонија и урбанистичките планови континуирано меѓу себе се

усогласуваат и дополнуваат.Просторниот план на Р. Македонија и урбанистичките планови

задолжително се донесуваат и спроведуваат. (чл. 2, ЗПУП)

657. Каква дејност е изработувањето и донесувањето на Просторниот план на Републиката

и на урбанистичките планови?

Изработувањето, донесувањето и спроведувањето на Просторниот план на Републиката и на

урбанистичките планови се работи од јавен интерес. (чл. 3, ЗПУП)

658. Што подразбира планирањето на просторот?

Законот за просторно и урбанистичко планирање, под планирање на просторот подразбира

изработување и донесување на просторен план и урбанистички планови. (чл. 5, ст. 1, ал. 1,

ЗПУП)

659. Какви видови планови постојат во зависност од просторот кој е предмет на

планирањето?

Согласно одредбите на Законот за просторно и урбанистичко планирање, во зависност од

просторот кој е предмет на планирањето, се донесуваат Просторен план на Република

Македонија и урбанистички планови. (чл. 7, ст. 1, ЗПУП)

660. Што е Просторен план?

Просторен план на Република Македонија, согласно Законот за просторно и урбанистичко

планирање, се донесува за територијата на целата Република и претставува стратегија за

просторен развој на Републиката која дава насоки за намената, користењето, заштитата,

организацијата, уредувањето и унапредувањето со просторот на Републиката, и кој дава насоки

за намената, користењето, заштитата, организацијата, уредувањето и управувањето со просторот

на Републиката. (чл. 8, ст. 1, ЗПУП)

661. Како се разработува Просторниот план на Републиката?

Просторниот план на Републиката се разработува преку: 1. просторен план на регион 2.

просторен план на општина, 3. на општините во градот Скопје и на градот Скопје и 4. просторен

план за подрачје од посебен интерес за Републиката. (чл. 8, ст. 3, ЗПУП)

662. Зошто се изработува просторен план за регион? Според Законот за просторно и урбанистичко планирање, просторен план за регион се

изработува за подрачје кое претставува географска, економска или функционална целина,

утврдена со Просторниот план на Републиката. (чл. 9, ст. 2, ЗПУП)

663. Зошто се изработува Просторен план на општина, на општините на градот Скопје и на

градот Скопје? Законот за просторно и урбанистичко планирање пропишува дека, просторен план на општина,

на општините во градот Скопје и на градот Скопје се изработува за подрачјето на општината, за

подрачјето на општините во градот Скопје и за подрачјето на градот Скопје. (чл. 9, ст. 3 ЗПУП)

страна 99/128

664. Зошто се изработува просторен план за подрачје од посебен итерес за Републиката?

Според одредбите на Законот за просторно и урбанистичко планирање просторен план за

подрачје од посебен интерес за Републиката се изработува за национален парк или друга

категорија на заштитено подрачје, акумулација или изворник на вода, подрачје со обемна

експлоатација на минерални суровини, инфраструктурни и сообраќајни коридори, енергетски

производни објекти и системи, мелиорациони и други системи и други подрачја од значење за

Републиката утврдени со Просторниот план на Републиката. (чл. 9, ст. 4, ЗПУП)

665. Какви можат да бидат урбанистичките планови?

Согласно Законот за просторно и урбанистичко планирање постојат четири вида урбанистички

планови и тоа: 1. генерален урбанистички план, 2. детален урбанистички план, 3. урбанистички

план за село и 4. урбанистички план вон населено место. (чл. 7, ст. 2, ЗПУП)

666. За што се донесува генерален урбанистички план?

Според Законот за просторно и урбанистичко планирање генерален урбанистички план се

донесува за населено место град утврдено со закон. (чл. 10, ст. 1, ЗПУП)

667. За што се донесува детален урбанистички план?

Детален урбанистички план се донесува за плански опфат, за кој е донесен генерален

урбанистички план. (чл. 11, ст. 1, ЗПУП)

668. Со кој план се усогласува деталниот урбанистички план?

Деталниот урбанистички план, како план од пониско ниво, мора да биде усогласен со

генералниот урбанистички план. (чл. 11, ст. 7, ЗПУП)

669. За што се донесува урбанистички план за село?

Урбанистички план за село се донесува за подрачје на населено место во општината од селски

карактер. (чл. 12, ст. 1, ЗПУП)

670. За што се донесува урбанистички план вон од населено место и што се уредува со него?

Согласно Законот за просторно и урбанистичко планирање, Урбанистички план вон населено

место се донесува по потреба за плански опфат, за подрачја на општините кои не се опфатени со

генералните урбанистички планови и со урбанистичките планови за село. Со овој план се уредува

намената и начинот на користење на просторот, како и условите за градење на комплекси и

градби вон од градовите и другите населени места. (чл. 13, ст. 1, ЗПУП)

671. Што е урбанистичка планска документација?

Според одредбите на Законот за просторно и урбанистичко планирање постои државна

урбанистичка планска документација и локална урбанистичка планска документација.

Државна урбанистичка планска документација е планска документација со која може да се врши

уредување и користење на просторот со определување на градежна парцела вон планскиот опфат

за градби утврдени со закон како градби од прва категорија.

Локална урбанистичка планска документација е планска документација со која може да се врши

уредување и користење на просторот со определување на градежна парцела, вон плански опфат

за градби утврдени со закон како градби од втора категорија. (чл. 5, ст. 1, ал. 6 и 7, ЗПУП)

страна 100/128

672. Што е планска програма за изработка на урбанистички план?

Согласно Законот за просторно и урбанистичко планирање, Планска програма за изработка на

урбанистички план е програма со која се утврдуваат границите и содржините на планскиот

опфат. (чл. 5, ст. 1, ал. 8, ЗПУП)

673. Што пропишува Правилникот за стандарди и нормативи

за урбанистичко планирање ?

Правилник ги пропишува стандардите и нормативите за урбанистичко планирање кои се

применуваат при изработување, донесување и спроведување на урбанистичките планови од член

7 т.2 и урбанистичко планските документации од Законот за просторно и урбанистичко

планирање (Сл.Весник на РМ бр.51/05,137/07, 91/09 и 124/10). (чл.1, ст.1, П)

674. Што е плански опфат?

Плански опфат е подрачје уредено со урбанистички план, односно подрачје на кое

урбанистичкиот план е на сила. (чл.4, ст.21, П)

675. Како се дефинира планскиот опфат?

Планскиот опфат се дефинира со утврдување на граница на планскиот опфат која секогаш е

затворена линија што го опкружува подрачјето на кое се протега правното дејство на

урбанистичкиот план. (чл.4, ст.2, П)

676. Што е граница на плански опфат на генерален урбанистички план?

Граница на плански опфат на генерален урбанистички план е граница на град. (чл.6, ст.1, П.)

677. Што е граница на плански опфат на детален урбанистички план? Граница на плански опфат на детален урбанистички план опфаќа дел од планскиот опфат на

генералниот урбанистички план, односно дел од град. (чл.6, ст.2, П.)

678. Што е граница на плански опфат на план за село? Граница на плански опфат на урбанистички план за село е граница на село.

(чл.6, ст.3, П.)

679. Што е граница на плански опфат на план вон населено место?

Граница на плански опфат на урбанистички план вон населено место е граница на подрачје

наменето за градење. (чл.6, ст.4, П.)

680. Каков интерес преставува проширување на планскиот опфат?

Политиката на проширување на планскиот опфат е прашање од општ интерес кое го засега

одржливот развој на населеното место, па секое поместување на границата на планскиот опфат

мора да се аргументира со причини во полза на општиот интерес. (чл.8, ст.4, П.)

681. Како се формира планскиот опфат кога се изменува и дополнува дел од планскиот

опфат на детален урбанистички план? Кога измените и дополнувањата на урбанистичкиот план се однесуваат на дел од неговиот

плански опфат, границата на планскиот опфат на измените и дополнувањата се формира за да оп-

фати логична урбанистичка потцелина од планскиот опфат. (чл.9, ст.1, П.)

страна 101/128

682. Која е примарната поделба на градежно земјиште? Градежното земјиште според примарната поделба се дели на парцелирано градежно земјиште за

поединечно градење и употреба, и непарцелирано градежно земјиште за општа употреба. (чл.10,

ст.2, П.)

683. За што служи парцелираното градежно земјиште?

Парцелираното градежно земјиште служи за изградба на градби и контрола на наменската

употреба на земјиштето. (чл.10, ст.3, П.)

684. За што служи непарцелираното градежно земјиште?

Непарцелираното градежното земјиште за општа употреба служи за изградба на улици,

плоштади, инфраструктури и други видови површини за општа употреба. (чл.10, ст.3, П.)

685. Кои се единици на градежното земјиште во урбано подрачје? Единици на градежното земјиште (особено во урбани подрачја) се : градежна парцела, блок и

четврт. (чл.11, ст.1, П.)

686. Која е основна и најмала единица на градежното земјиште?

Градежната парцела е основна и најмала единица на градежното земјиште. Таа е ограничена со

регулаторните линии: граница на градежна парцела и регулациона линија. (чл.11, ст.2, П.)

687. Што преставува блок како единица на градежното земјиште?

Блокот е посложена единица на градежното земјиште која се состои од повеќе градежни парцели

и градежно земјиште за општа употреба. Границата на блокот се совпаѓа со оски на улици,

регулациони линии и граници на градежни парцели. (чл.11, ст.3, П.)

688. Што преставува четвртта како единица на градежното земјиште?

Четвртта е најголема единица на градежното земјиште во населеното место (особено во градот)

која се состои од повеќе блокови и земјиште за општа употреба. Границата на четвртта се совпаѓа

со границите на блоковите од нејзиниот периметар. (чл.11, ст.4, П.)

689. Што се регулаторни линии во урбанистички план?

Регулаторни линии се плански одредби во графичкиот дел на урбанистичкиот план кои го

разграничуваат градежното земјиште од аспект на носителите на правото за градење. (чл.12, ст.1,

П.)

690. Кои елементи се регулаторни линии во графичкиот дел на урбанистичкиот план?

Регулаторни линии се регулациона линија и граница на градежната парцела (чл.12, ст.2, П.)

691. Што означува регулационата линија?

Регулациона линија е линија на разграничување помеѓу градежно земјиште за општа употреба и

парцелирано градежно земјиште за поединечна употреба. (чл.13, ст.1, П.)

692. Што означува граница на градежна парцела во урбанистички план?

Граница на градежна парцела како планска одредба во урбанистички план е линија на

разграничување на носители на право на градење помеѓу две соседни градежни парцели. (чл.16,

ст.1, П.)

страна 102/128

693. Што претставува градежна парцела?

Градежна парцела е ограничен дел од градежно земјиште со ист носител на правото на градење.

(чл.17, ст.1, П.)

694. Кои плански одредби ја обележуваат границата на градежната парцела?

Градежната парцела е ограничена со регулаторни линии – регулациона линија и граница на

парцела кои се плански одредби во урбанистички план што ја обележуваат промената на

носителот на правото на градење. (чл.17, ст.2, П.)

695. Од што се состои градежната парцела? Градежната парцела се состои од една или повеќе катастарски парцели или делови од

катастарски парцели, при што сите сопственици на катастарските парцели и делови од

катастарски парцели во рамките на градежната парцела претставуваат единствен носител на

правото на градење. (чл.17, ст.2, П.)

696. Кои се елементите на градежната парцела? Елементи на градежната парцела се:

- Лице на градежна парцела кое е граница на парцелата обележана со регулациона

линија односно излез на градежната парцела на улица.

- Дно на градежна парцела кое е граница на парцелата кон внатрешноста на блокот, по правило

на спротивната страна од лицето на парцелата.

- Страна на градежна парцела која е граница на парцелата со соседната парцела и

- Оска на градежна парцела која е линија која ги поврзува средините на лицето и дното на

парцелата. (чл.18, ст.1, П.)

697. Кои се деловите на градежната парцела?

Делови на градежната парцела се површина за градење и дворно место. (чл.18, ст.2, П.)

698. Кои се основни услови кои градежното земјиште треба да ги исполни за да се оформи

во градежна парцела?

Основни услови кои градежното земјиште треба да ги исполни за да се оформи во градежна

парцела се:

- да се наоѓа непосредно до земјиште за општа употреба изведено или испланирано

како сообраќајна инфраструктура, такашто до парцелата да може непречено да се

пристапува и таа да може самостојно и независно да се гради, употребува и

одржува, и

- да има димензии и форма кои соодветствуваат со намената на земјиштето и

градбите, видот и густината на градбите и начинот на нивното користење. (чл.21,

ст.2, П.)

699. Во што се уредува намената на земјиштето во рамките на плански опфат?

Намената на земјиштето во рамките на планскиот опфат задолжително се уредува со

урбанистичките планови или со урбанистичката планска документација. (чл.24, ст.1, П)

700. Во што се уредува намената на земјиштето на ниво на градежна парцела?

страна 103/128

Намената на земјиштето се уредува на ниво на градежна парцела во детален урбанистички план,

урбанистички план за село, урбанистички план вон населено место и со урбанистичката планска

документација. (чл.24, ст.2, П)

701. Што претставува наменска зона? Наменска зона е ограничена површина на градежно земјиште со иста наменска употреба на

земјиштето. (чл.25, ст.1, П)

702. Каде се уредува границата на наменска зона? Границата на наменската зона се уредува како планска одредба во генерален урбанистички план,

урбанистички план за село, урбанистички план вон населено место и урбанистичката планска

документација, кои се изработуваат во размер 1:2 500, 1:5000 и 1:10 000. (чл.25, ст.7, П)

703. Како се уредува намената на земјиштето во урбанистичките планови? Уредувањето на намената на земјиштето во урбанистичките планови и урбанистичката планска

документација се врши со системот на класи на намени. (чл.26, ст.1, П)

704. Кои се групите кои го сочинуваат системот на класи на намена на земјиштето? Системот на класи на намени е составен од шест групи на класи на намени:

А - Домување

Б - Комерцијални и деловни намени

В - Јавни институции

Г - Производство, дистрибуција и сервиси

Д – Зеленило, спорт, рекреација и меморијални простори

Е – Инфраструктура (чл.28, П)

705. Што претставува градежна линија? Градежна линија е планска одредба која претставува граница на површината за градење во

градежната парцела и ја дефинира просторната граница до која градбата може да се гради. (чл.33,

ст.1, П)

706. Со која планска документација се уредува градежната линија? Градежната линија е планска одредба која се уредува во урбанистички план кој се изработува во

размер 1:1000 и 1:500 и во урбанистичко планска документација која се изработува во размер

1:1000. (чл.33, ст.3, П)

707. Што претставува помошна градежна линија? Помошна градежна линија претставува ознака за денивелација, пасажи или друга промена во

рамките на површината за градење. (чл.35, ст.2, П)

708. Што уредува подземната градежна линија?

Подземна градежна линија ја уредува границата за градење под котата на теренот доколку таа не

се совпаѓа со градежната линија која ја ограничува надземната градба. (чл.35, ст.3, П)

709. Какви се условите за пречекорувањата на градежната линија кога таа се совпаѓа со

границата на соседна градежна парцела?

страна 104/128

Кога градежната линија се совпаѓа со границата на градежната парцела со соседот не се

дозволени пречекорувања на градежната линија со ниту еден вид архитектонски издатини. (чл.36,

ст.2, П)

710. Што претставува површина за градење како планска одредба ?

Површина за градење е планска одредба со која во урбанистички план се утврдува делот од

градежната парцела која се предвидува за градење на градбите. (чл.37, ст.1, П)

711. Со што се означува површината за градба како дел од градежна парцела? Површината за градење е дел од градежната парцела ограничен со градежни линии.

(чл.37, ст.2, П)

712. Кога правото на градење на површината за градење е условено со рушење и

отстранување на постојната градба?

Доколку во урбанистички план утврдената површина за градење во една градежна парцела не ја

опфаќа постојната градба во парцелата, искористувањето на правото на градење на површината

за градење е условено со рушење и отстранување на постојната градба. (чл.38, ст.1, П)

713. Кое е најмалото дозволено растојание помеѓу површините за градба и страната на

градежната парцела?

При одредувањето на диспозицијата на површината за градење во урбанистички план, не се

дозволени растојанија помеѓу површината за градење и страната на градежната парцела поголеми

од нула, а помали од 1,20 м. (чл.40, ст.3, П)

714. Кои се планските одредби за ограничување на височината на градбите во урбанистички

план?

Плански одредби за ограничување на височината на градбите во урбанистички план се: висинска

кота на тротоар или пристапна сообраќајница, височина на приземната или нултата плоча,

максимална височина на градбата, максимален број на спратовите, максимална височина на

кровната конструкција и правила на градење над максималната височина на градбата, односно

котата на горниот венец. (чл.41, ст.1, П)

715. Што претставува максимална височина на градбата како планска одредба?

Максимална височина на градбата е планска одредба со која се утврдува дозволената височина на

градбата на вертикалната рамнина чиј што пресек со теренот се совпаѓа со градежната линија.

Максималната височина на градбата се одредува за онаа страна од површината за градење која

гледа кон лицето на градежната парцела. (чл.42, ст.1, П)

716. Што претставува максимална височина на градбата за рамен терен?

За рамен терен максималната височина на градбата во урбанистички план се изразува како

вертикално растојание помеѓу тротоарот и завршниот венец на градбата во должни метри. (чл.42,

ст.2, П)

717. Како се уредува височина на слеме како планска одредба? Височина на слеме е планска одредба која се уредува во урбанистички план како услов за

градење на ниво на наменска зона, уличен фронт, блок или плански опфат. (чл.46, ст.1, П)

страна 105/128

718. Како се одредува висината на слеме? Височина на слеме се одредува и мери од котата на горниот, односно завршниот венец на

градбата. (чл.46, ст.3, П)

719. Каков е третманот на потпокривниот простор како планска одредба? Во рамките на дозволената висина на слемето и силуетата на покривот се уредува потпокривен

корисен простор кој се третира рамноправно како и другиот корисен изграден простор по

спратовите на градбата. Во потпокривот може да се искористи само една спратна височина.

(чл.46, ст.5, П)

720. Која урбанистичка величина ја определува густината на изграденост на градежното

земјиште?

Процент на изграденост на земјиштето (Р) е урбанистичка величина која ја покажува густината

на изграденост, односно колкав дел од градежното земјиште е зафатен со градба. (чл.49, ст.1, П)

721. Како се пресметува процентот на изграденост на градежното земјиште? Процентот на изграденост на земјиштето се пресметува како однос помеѓу површината на

земјиштето под градбата и вкупната површина на градежното земјиште, изразен во процент.

(чл.49, ст.2, П)

722. Која урбанистичка величина го определува интензитетот на изграденост на градежното

земјиште?

Коефициент на искористеност (К) на земјиштето е урбанистичка величина која го покажува

интензитетот на изграденост на градежното земјиште. (чл.50, ст.1, П)

723. Како се пресметува коефициентот на искористеност на градежното земјиште?

Коефициент на искористеност на земјиштето се пресметува како однос помеѓу вкупната изградена

површина, односно збирот на површините на сите изградени спратови на градбата и вкупната

површина на градежното земјиште, изразен со рационален број до две децимали. Под вкупна

изградена површина се сметаат површините на сите надземни етажи. (чл.50, ст.2, П)

724. Кога не се применуваат како планска одредба процентот на изграденост и

коефициентот на искористеност на градежното земјиште на ниво на градежна парцела?

Процентот на изграденост и коефициентот на искористеност на земјиштето не се употребуваат

како планска одредба на ниво на градежна парцела во урбанистички планови во кои со плански

одредби се дефинирани градежните парцели, градежните линии, површините за градење,

максималната височина на градбите, бројот на спратови и висината на слемето. (чл.51, ст.3, П)

725. Од што се состои сообраќајната инфраструктура? Сообраќајната инфраструктура се состои од мрежа на сообраќајници, односно мрежа на улици.

(чл.61, ст.1, П)

726. Која е хиерархиската класификација на уличната мрежа? Уличната мрежа се состои, според хиерархиската функционална класификација, од примарна и

секундарна улична мрежа. (чл.61, ст.2, П)

727. Од што се состои примарната мрежа на улици?

страна 106/128

Примарната мрежа на улици се состои од:

- магистрални улици, и

- собирни улици. (чл.61, ст.3, П)

728. Од што се состои секундарната мрежа на улици?

Секундарната мрежа на улици се состои од:

- сервисни улици,

- станбени улици и индустриски улици. (чл.61, ст.5, П)

729. На која мрежа на улици не се дозволува паркирање на возила?

Паркирање не се дозволува кај примарната мрежа на улици. (чл.64, П)

730. Која е максимално дозволената должина на слепа улица? Максималната должина на слепа улица изнесува 100 м со потребно проширување за свртување

со “Т” завршеток, или друг облик на проширување со потребни димензии за свртување на

возилата за 1800. (чл.71, П)

731. Во којa урбанистичка документација се уредува примарната мрежа на улици?

Примарната мрежа на улици се уредува во генерален урбанистички план.

732. Во која урбанистичка документација се уредува секундарната мрежа на улици?

Секундарната мрежа на улици се уредува во детален урбанистички план.

страна 107/128

АПЛИКАЦИЈАТА ЗА УПРАВУВАОЕ СП ГРАДЕЖНП ЗЕМЈИШТЕ

За да пристапите дп апликацијата пптребнп е вп вашипт интернет пребарувач да гп внесете следнипт URL:

www.gradezno-zemjiste.mk. Сп тпа ќе се птвпри првата страна пд апликацијата на кпја се прикажани две

слики. Дпкплку сакате да влезете вп делпт на Е-Регистер каде штп мпжете да ги администрирате

кприсниците, да дпдавате вести, закпни и пбјави, да креирате ппнудувачи, да креирате нпви градежни

парцели, да управувате сп ппстпечките и да креирате извештаи треба да кликнете на прпзпрпт сп Е-

Регистер. Дпкплку сакате да креирате Аукција, тпгаш пристапувате кпн прпзпрпт сп е-Аукција.

страна 108/128

1. Најавуваое вп E-Registar-пт

На првата страна на E-Registar-пт вп гпрнипт дел пд левата страна имате мпдул за да се најавите вп

Регистарпт,

а пд десната страна имате дел каде мпжете да ги гледате најнпвите вести.

Вп дплнипт дел на страната мпжете да ги видите закпните.

Се најавувате сп внесуваое на кприсничкп име и лпзинка вп пплиоата вп мпдулпт за најава вп

Регистарпт.

Сп притискаое на “Администрација” пд главнптп мени, се птвараат ппдмениа за креираое, бришеое и

ажурираое на: кприсници, ппнудувачи, свпјпт прпфил, вести, закпни, урбанистички планпви и

безбеднпсни лпгпви.

1.1. Администрираое на сппственипт прпфил

- Сп притискаое на кппчетп “Прпфил” се птвара фпрмата за ажурираое на сппственипт прпфил.

- Самп дел пд пплиоата мпжат да бидат ажурирани и тпа вп делпт за прпмена на Лпзинка.

- На крај притискате на кппчетп „Ажурирај“

страна 109/128

1.2. Администрираое на урбанистички планпви

Сп притискаое на кппчетп “Урбан. План” се птвара фпрмата сп табела сп сите дптпгаш внесени

урбанистички планпви за вашата ппштина и сп ппции за дпдаваое, ажурираое и бришеое на

урбанистички планпви.

1.2.1. Дпдаваое нпв урбанистички план

- Дпдаваое на нпв урбанистички план се прави преку фпрмата кпја се птвара сп притискаое на

„Нпв урбан. план“.

- Какп штп се гледа пд фпрмата пплетп за ппштина автпматски се пппплнува, а задплжителнп треба

да се запише иметп на урбанистичкипт план.

- Откакп ќе ја пппплнете фпрмата кликате на кппчетп „Внеси“

1.2.2. Ажурираое на урбанистички план

- Кликате на сликичката за урбанистичкипт план кпгп сакате да гп ажурирате

- Следнп се ппјавува фпрмата

- Ја пппплнувате фпрмата

- Акп сте гптпви сп прпмените притискате на кппчетп „Ажурирај“

- Акп сакате да се пткажете пд прпмените притискате на кппчетп „Пткажи“

-

1.2.3. Бришеое на урбанистички план

- За да гп избришете некпј запис за урбанистички план притискате на сликичката за

сппдветнипт запис.

страна 110/128

1.3. Администрираое на закпни

Сп притискаое на кппчетп “Закпни” се птвара фпрмата сп табела сп сите дптпгаш внесени закпни

и сп ппции за дпдаваое, ажурираое и бришеое на закпни. Закпните кпи преку пваа фпрма се

дпдаваат всушнпст се пние кпи прикажуваат на главната страна.

1.3.1. Дпдаваое нпв закпн

- Дпдаваое на нпв закпн се прави преку фпрмата кпја се птвара сп притискаое на „Нпви закпни“.

- Задплжителнп треба да се запише наслпв на закпнпт.

- Вп делпт за Опис внесувате текст за закпнпт. Тука е пвпзмпженп и ажурираое на стилпт,

гплемината, ппставенпста и другите атрибути на текстпт. Овпј едитпр пптсетува на едитпрпт за

текст Word.

- Откакп ќе ја пппплнете фпрмата кликате на кппчетп „Внеси“

1.3.2. Ажурираое на закпн

- Кликате на сликичката за закпнпт кпгп сакате да гп ажурирате

- Следнп се ппјавува фпрмата

- Ја пппплнувате фпрмата

- Акп сте гптпви сп прпмените притискате на кппчетп „Ажурирај“

- Акп сакате да се пткажете пд прпмените притискате на кппчетп „Пткажи“

страна 111/128

1.3.3. Бришеое на закпн

- За да гп избришете некпј запис за закпн притискате на сликичката за сппдветнипт

запис.

1.4. Администрираое на вести

Сп притискаое на кппчетп “Вести” се птвара фпрмата сп табела сп сите дптпгаш внесени вести и сп

ппции за дпдаваое, ажурираое и бришеое на вести. Вестите кпи преку пваа фпрма се дпдаваат

всушнпст се пние кпи прикажуваат на главната страна.

1.4.1. Дпдаваое нпви вести

- Дпдаваое на нпва вест се прави преку фпрмата кпја се птвара сп притискаое на „Нпви вести“.

- Има два типа на вести кпи мпжат да се дпдадат. А тпа се, или нпви вести за парцела или нпви

вести за аукција.

- Пплиоата Наслпв и Ппис се задплжителни пплиоа.

- Пплетп Пбјавенп пд автпматски се пппплнува.

- Откакп ќе ја пппплнете фпрмата кликате на кппчетп „Внеси“.

1.4.2. Ажурираое на вести

- Кликате на сликичката за закпнпт кпгп сакате да гп ажурирате

- Следнп се ппјавува фпрмата

- Ја пппплнувате фпрмата

страна 112/128

- Акп сте гптпви сп прпмените притискате на кппчетп „Ажурирај“

- Акп сакате да се пткажете пд прпмените притискате на кппчетп „Пткажи“

1.4.3. Бришеое на вести

- За да гп избришете некпј запис за вести притискате на сликичката за сппдветнипт

запис.

1.5. Преглед на безбеднпсни лпгпви

Сп притискаое на кппчетп “Безбеднпсни лпгпви” се птвара фпрмата сп табела вп кпја

автпматски се зачувуваат сите активнпсти на кприсниците на апликацијата. Од левата страна

има пребарувач кпј служи за пребаруваое на лпгпвите пп пдреден кприсник. Вп централнипт

дел е прикажана табелата кпја ги спдржи сппдветните лпгпви.

1.6. Администрираое на кприсници

Вп фпрмата за кприсници имате преглед на сите кприсници на системпт, т.е. табела вп кпја се

внесени сите кприсници сп ппдатпци за тип на кприсник, име, презиме, датум за валиднпст, брпј

на парцела и ппштина.

страна 113/128

1.6.1. Дпдаваое нпв кприсник

- Дпдаваое на кприсник се прави преку фпрмата кпја се птвара сп притискаое на „Нпв

кприсник“.

- Какп штп се гледа пд фпрмата сите пплиоа се задплжителни да се запишат. Пплиоата

Лпзинка и Ппвтпри ја лпзинката мпра да бидат идентични.

- Откакп ќе ја пппплнете фпрмата кликате на кппчетп „Внеси“

1.6.2. Ажурираое кприсник

- Кликате на сликичката за кприсникпт на кпгп сакате да му ги ажурирате ппдатпците

- Се ппјавува следнава фпрма

- Ја пппплнувате фпрмата

- Акп сте гптпви сп прпмените притискате на кппчетп „Ажурирај“

- Акп сакате да се пткажете пд прпмените притискате на кппчетп „Пткажи“

1.6.3. Деактивираое кприсник

- Вп табеларнипт приказ на кприсниците, ппследната кплпна пзначува дали пдреден

кприсник е активен или не. Акп е прикажана црвената сликичка ( ), тпа значи дека тпј

кприсник е активен. Сп нејзинп притискаое се деактивира кприсникпт и има статус

неактивен ( ).

2. Креираое градежна парцела

Сп притискаое на “Е-Пбразец” пд главнптп мени, се птвара нпва фпрма, кпја спдржи:

- дел за да се пдјавите

- кппче на кпе сп притискаое ќе прикаже фпрма за креираое на парцела

- дел каде мпжете да направите пребаруваое пп брпј на парцела. Дпкплку гп знаете брпјпт

на парцелата и сакате да пребарате пп негп, на левата страна кај „Парцела Бр.“ гп

страна 114/128

внесувате брпјпт на парцела, и притиснете на кппчетп „Пребарај“ , и системпт ќе ви ја даде

бараната парцела.

- кппче преку кпе мпжете да внесете гпдишен план. Дпкплку сакате да внесете гпдишен

план, притиснете на кппчетп „Внеси гпдишен план“, каде штп ќе се птвпри фпрма преку

кпја мпжете да внесувате трпмесечни извештаи и гпдишни извештаи.

- вп другипт дел пд фпрмата се прикажани сите слпбпдни парцели. За секпја пд парцелите

се наведени некпи пснпвни инфпрмации, нп, дпкплку сакате да видите ппвеќе

инфпрмации за парцелата, притиснете на „Ппвеќе инфпрмации“ , и се ппјавува фпрма вп

кпја се прикажани ппдетални инфпрмации за парцелата. Освен приказпт сп инфпрмациите

за секпја парцела, ги има и следниве линкпви:

„Дпкументи/Фптпграфии“ – тука мпже да се видат сите дпкументи и фптпграфии

ппставени за сппдветната парцела

„Мапа“ – каде мпже да се види парцелата на мапа

„Ажурирај парцела“ – се ппјавува фпрмата сп сите инфпрмации за парцелата, и

тука мпжете да дпдавате, бришете или менувате некпи инфпрмации за парцелата

„Бриши парцела“ – мпжнпст за да се избрише парцелата

страна 115/128

За креираое на нпва парцела, притиснете на кппчетп „Нпва парцела“ и се ппјавува фпрма за

пппплнуваое, какп на сликата.

- првптп ппле Ппштина, автпматски се пппплнува вп зависнпст пд кпја ппштина е најавенипт

администратпр кпј ја пппплнува фпрмата за креираое парцела.

- вп зависнпст пд ппштината, се пппплнува и листата за Катастарска ппштина, кпја е

задплжителнп ппле и мпра да се избере пд листата.

- се пппплнуваат пплиоата за Лпкалитет и Сппственпст кпи истп така се задплжителни

пплиоа за пппплнуваое, какп и Прпцент на сппственпст, кпј гп запишувате вп фпрмат какп

штп е прикажанп бледп вп самптп ппле (0%-100%).

- Од листата пппплнета за Пснпв, избирате еднп пд ппнудените мпжнпсти за сппственпст

или за кпристеое на градезнптп земјиште. Има 8 мпжнпсти, и тпа: краткпрпчен закуп, за

птудуваое, дплгпрпчен закуп, неппсредна сппгпдба, кпнцесија, ЈПП, трајнп кпристеое и

размена.

- Од листата за Наслпв на урбанистичкипт план, гп избирате сппдветнипт урбанистички

план. Брпјпт на градежната парцела гп запишувате вп пплетп Градежна парцела бр., а

страна 116/128

ппвршината на градежната парцела (вп метри квадратни) ја запишувате вп пплетп

Ппвршина на градежна парцела.

- Од листата за Пснпвна класа на намена, избирате дали намената на земјиштетп е за

Дпмуваое сп ппсебен режим, дпмуваое вп станбени куќи или згради, групнп дпмуваое,

пбразпвание, култура, државни или верски институции итн., дпдека пак, пд листата за

Кпмпатибилна класа на намена, избирате кпмпатибилна намена на земјиштетп.

- вп пплетп Ппис на класа на намена пишувате ппдетален ппис за намена на земјиштетп.

Ппнатаму, ги пппплнувате пплиоата за Ппстпјна инфраструктура и приклучпци, Ппстпјни

пбјекти и Пкплина, кпиштп и не се задплжителни пплиоа за пппплнуваое.

- вп пплетп Ппвршина на катастарска парцела (вп метри квадратни) ја запишувате вп пплетп

Ппвршина на катастарска парцела, вп следнптп ппле Брпеви на катастарски парцели се

запишуваат брпевите на катастарски парцели вп спстав на градежната парцела дпкплку

има ппвеќе или самп еднипт брпј на катастарската парцела.

- ги пппплнувате пплиоата за Ппвршина на градба и Вкупна развиена ппвршина вп метри

квадратни, па запишувате Висина на венец вп метри и Катнпст, кпи се задплжителни

пплиоа.

- Следните четири пплиоа не се задплжителни да се пппплнат, нп ппжелнп е да се

пппплнат, Кпефициент на искпристенпст, Прпцент на изграденпст, Рпк за прибавуваое на

пдпбрение за градеое и Рпк за изградба на пбјектпт.

- Дпкплку имате да дпдадете некпи дппплнителни услпви или пбврски, или други

дппплнителни инфпрмации тие ги запишувате вп пплиоата: Други услпви/пбврски и

Дппплнителни инфпрмации.

- Оддалеченпста дп лпцалнипт центар и наципналнипт центар вп килпметри се запишува вп

пплиоата Пддалеченпст пд лпкален центар и Пддалеченпст пд наципнален центар.

Ппнатаму, вп другипт дел пд фпрмата има:

- дел за да исцртуваое на градежната парцела на мапа, каде штп тука приказпт на

градежната парцела е пд инфпрмативен карактер и не сппдветствува сп тпчните граници

на градежната парцела.

- за да ја најдете лпкацијата каде штп треба да ја нацртате градежната парцела, мпрате

најпрвп да се пдзумурате дп саканата ппзиција вп мапата, а тпа гп правите сп алатката ,

дпдека пак за зумираое ја кпристите алатката . Сп алатките , , и се движите

низ мапата, гпре, дплу, левп и деснп.

- за движеое на мапата истп ја кпристите и алатката .

- пткакп ќе се лпцирате на сппдветнптп местп каде штп треба да ја нацртате градежната

парцела, притискате на и сп тпа мпжете да ппчнете сп исцртуваое на градежната

парцела, исцртуваое мпра да заврши сп двпен клик.

- Дпкплку сакате да ја избришете нацртаната парцела, притискате на .

страна 117/128

- за градежната парцела истп така мпжете да внесете некпи ппважни дпкументи или

фптпграфии сп притискаое на кппчетп сп штп се птвпра прпзпрец преку кпј

мпжете да изберете дпкументи или фптпграфии за градежната парцела пд вашипт

кпмпјутер и да ги пбјавите за самата парцела.

- на крај, дпкплку се рабпти за неппсредна сппгпдба, кпнцесија, ЈПП, трајнп кпристеое и

размена се пппплнуваат пплиоата за Датум на пптпишан дпгпвпр, Брпј на дпгпвпрпт и

Кприсник/Кпнцесипнер за парцелата.

- пткакп ќе ја пппплните фпрмата за да ја искреирате парцелата сп внесените инфпрмации

притиснете на кппчетп „Внеси“. Дпкплку ппсле притискаое на кппчетп „Внеси“ не успее

внесувате и ви се јави грешка дека не се сите задплжителни пплиоа пппплнети, тпгаш

ппкрај секпе задплжителнп ппле за пппплнуваое кпе не е пппплнетп или е пппплнетп вп

ппгрешен фпрмат ќе се ппјави црвена звездичка кпја ви е ппказател дека пплетп треба да

биде пппплнетп вп тпчен фпрмат.

- акп сакате да се пткажете пд креираое притиснете на кппчетп „Пткажи“.

Значи сп кпректнп пппплнуваое на пваа фпрма, ќе креирате градежна парцела кпја се дпдека не се

ппстави на аукција таа се впди какп слпбпдна парцела вп Е-Образец-пт.

страна 118/128

3. Креираое аукција

За да креирате аукција, треба да се напдате на страната за E-Auction. На првата страна на E-Auction вп

гпрнипт дел пд левата страна имате мпдул за да се најавите,

а пд десната страна имате дел каде мпжете да ги гледате најнпвите вести.

Вп дплнипт дел на страната мпжете да ги видите закпните. И истп така, вп дплнипт дел на страната

мпжете да ги видите сите аукции кпи се закажани.

А ппд делпт сп закажани аукции, се прикажани сите аукции кпи изминале, сп инфпрмации за брпј на

аукција, брпј на парцела, време на завршуваое на аукцијата, прва и ппследна цена, статус на парцела,

какп и мпжнпст за секпја аукција да се кликне на линк „Детали“, и сп тпа системпт ќе даде детални

инфпрмации за сппдветната парцела.

страна 119/128

3.1. Најава

Мпра да се најавите сп тпчнп кприсничкп име и лпзинка за да гп кпристите системпт. Вп двете празни

пплиоа внесете гп Вашетп кприсничкп име и лпзинка и притиснете на кппчетп „Најави се“.

3.2. Пребаруваое на парцели, креираое на аукција за слпбпдните парцели и ажурираое на веќе

креирана аукција за пдредена градежна парцела

- притиснете на „Аукција“ пд главнптп мени

- се птвпра следната фпрма

- изберете ја сппдветната парцела и притиснете на кппчетп „Пребарувај“:

1. дпкплку за избраната парцела има направенп аукција, мпжете да изберете

„Прпмени аукција“, за да ја мпдифицирате аукцијата, или

„Избриши аукција“, акп сакате да ја избришете

2. дпкплку за избраната парцела нема направенп аукција, притиснете на „Нпва

аукција“ и ќе се ппјави следната фпрма за креираое аукција.

- внесувате брпј на аукција

- избирате датум и време за ппчетпк и крај на аукцијата

- запишувате ппчетна цена пп метар квадратен и чекпр

- избирате статус на парцела

- дпкплку сте избрале ппд статус, закуп, тпгаш запишувате и перипд на закуп

- внесувате пдреден текст вп пплетп Ппис

- за да ја креирате аукцијата, притиснете на кппчетп „Дпдај“

- за да се пткажите, притиснете на кппчетп „Пткажи“

страна 120/128

3.3. Преглед на изминати аукции – Истпријат на аукции

Сп избираое на менитп „Истприја на аукции“ се дпбива фпрма кпја се спстпи пд два дела. Вп гпрнипт дел

се напда мпдул за пребаруваое на аукциите, каде ппстпјат две ппции за пребаруваое:

- пп брпј на парцела

- пп статус на парцела т.е. да се исфилтрираат пние парцели кпи имаат статус „Резервирана

парцела“

За да се пребара притискате на кппчетп „Пребарај“.

Вп дплнипт дел се напда табелата вп кпја се прикажани сите мпжни аукции сп нивните атрибути.

- дпкплку аукцијата не е сеуште заппчната, тпгаш таа аукција нема да се ппјави вп табелата

- дпкплку е вп тек, тпгаш парцелата има статус дека е слпбпдна и вп тпј случај ппциите за

прпмена на аукција, ппништена аукција и ппставуваое на парцелата какп слпбпдна се

пневпзмпжени ( ) се дпдека не заврши аукцијата

- пткакп аукцијата ќе заврши, статуспт на парцелата се менува вп сппдветнипт статус избран

при креираоетп на аукцијата, и вп кплпната „Прпцес“ за сппдветната аукција се запишува

дека парцелата е „Резервирана“

- дпкплку притиснете на кппчетп за прпмена на деталите на аукцијата, се птвара нпв

прпзпрец каде штп мпжеме да менуваме самп дел пд ппциите

- Дпкплку сакаме да гп видиме текпт на аукцијата, притиснете на сликичката кпја се напда

прва вп табелата ( ).

страна 121/128

- Дпкплку успешнп се реализира некпја аукција каде се дава парцела на дплгпрпчен закуп,

тпгаш вп истпријата на аукции истата аукција ќе се прикаже. Ппсле изминуваоетп на

перипдпт на закуп, парцелата станува слпбпдна, нп, записпт за неа дека таа пдреден

временски перипд била ппд дплгпрпчен закуп пстанува вп табелата сп истпријат на аукции.

3.4. E-Auction

3.4.1. Фпрма за наддаваое

Вп гпрнипт дел пд фпрмата за наддаваое, ппкрај делпт за пдјавуваое, прикажани се:

- Ппле каде ппнудувачпт ја внесува вреднпста на ппнудата

- Ппле каде се прикажува мпменталнп највиспката ппнуда

- Ппле каде се прикажува препстанатптп време за да заврши аукцијата

Вп дплнипт дел пд фпрмата пд левата страна е прикажан сликпвитп вп некплку чекпри какпв би бил текпт

на аукцијата.

Вп дплнипт дел пд фпрмата пд десната страна се прикажани:

- сите атрибути за парцелата за кпја се врши аукцијата.

- линк „Урбанистички план“, каде сп притискаое на негп мпже да се ппгледнат урбанистички

планпви кпи се ппврзани сп таа парцела

страна 122/128

- линк „Мапа“, каде сп притискаое на негп мпже да се види парцелата на мапа.

- линк „Ппврзани дпкументи, каде сп притискаое на негп мпжеда се видат дпкументи ппврзани сп

сппдветната парцела

3.4.2. Прпцес на наддаваое

Дпкплку аукцијата сеуште не е заппчната, а сте притиснале на E-Аукција, ќе гп видите следнипв прпзпрец.

Откакп ќе заппчне аукцијата, чекприте за наддаваое се следни:

- вп пплетп сп име “Вреднпст на ппнуда” да внесете свпја ппнуда, кпја треба да биде ппгплема или

еднаква пд збирпт на мпменталнп највиспката вреднпст и наддаваоетп

- треба да притиснете на кппчетп “Внеси ппнуда”

- пткакп ќе ја внесете вреднпста на вашата ппнуда, вп истипт мпмент вп пплетп сп име „мпменталнп

највиспка ппнуда“, ќе забележете дека тпа е вашата ппнуда.

страна 123/128

- паралелнп какп штп трае наддаваоетп, тече и времетп на завршуваое на самата аукција. Времетп

гп гледате вп пплетп сп име „време препстанува“:

страна 124/128

4. Креираое на ппнудувачи

Сп притискаое на кппчетп “Ппнудувачи” се пднесува на кприсниците кпи учествуваат вп

пдредени аукции. Вп централнипт дел се прикажува табелата сп сите ппнудувачи. И тука е

пвпзмпженп ажурираое и деактивираое на пдреден ппнудувач.

4.1.1. Дпдаваое нпв ппнудувач

- дпдаваое на нпв закпн се прави преку фпрмата кпја се птвара сп притискаое на „Нпв ппнудувач“.

- пплиоата Кприсничкп име, Лпзинка, Ппвтпри ја лпзинката, Име, Презиме и E-mail се

задплжителни да се пппплнат.

- пптпа пд листата се избира и парцелата за кпја ќе учествува на аукцијата сппдветнипт ппнудувач

- ппштината автпматски се пппплнува затпа штп тпа е ппштината пд самипт администратпр кпј ја

пппплнува фпрмата за креираое на ппнудувач

- на крај се избира датум дп кпга е валиден ппнудувачпт.

- сп притискаое на кппчетп „Внеси“, се креира ппнудувачпт.

4.1.2. Ажурираое на ппнудувач

- Кликате на сликичката за ппнудувачпт кпгп сакате да гп ажурирате

- Следнп се ппјавува фпрмата за ажурираое

- Ја пппплнувате фпрмата

- Акп сте гптпви сп прпмените притискате на кппчетп „Ажурирај“

- Акп сакате да се пткажете пд прпмените притискате на кппчетп „Пткажи“

4.1.3. Бришеое на ппнудувач

- За да гп избришете некпј запис за закпн притискате на сликичката за сппдветнипт

запис.

страна 125/128

5. Начини на пребаруваое за дпбиваое извештаи за градежните парцели

Фпрмата за дпбиваоа на извештаи за пдредени парцели, мпже да се види сп притискаое на

менитп „Извештаи“, пд Е-Регистар-пт.

Вп фпрмата, на левата страна имате кппче преку кпе мпжете да се пдјавите. Вп другипт дел на

страната е прикажана една фпрма преку кпја мпже да се направи пребаруваое на три начини.

1. Првипт начин на пребаруваое мпжете да гп видите сп притискаое на табпт (кппчетп)

„Еднпставнп“.

Тука пребаруваое мпжете да направите сп:

- запишуваое самп на брпј на парцелата вп пплетп „ Парцела бр.“ и притискаое на кппчетп

„Пребарај“

- сп чекираое (избираое ) пд наведената листа сп типпви за Оснпв и прискаое на

кппчетп „Пребарај“

- или сп кпристеое на двете ппции за пребаруваое вп истп време, т.е. да се запише и брпј

на парцела и да се избере пд наведената листа тип на Оснпв, и притискаое на кппчетп

„Пребарај“

Дпбиените резултати пд пребаруваоетп и вп трите случаи системпт ќе ги прикаже вп дплнипт дел

пд страната сп сите дппплнителни инфпрмации какп идентификациски брпј на парцела,

ппвршина, пснпв, пптпишан дпгпвпр, датум кпга била аукцијата, перипд на закуп, какп и ппчетна и

крајна цена.

2. Втприпт начин на пребаруваое мпжете да гп видите сп притискаое на табпт (кппчетп)

„Напреднп“.

страна 126/128

Тука пребаруваое мпжете да направите сп пппплнуваое на фпрмата и сп притискаое на кппчетп

„Пребарај“, резултати пд пребаруваоетп системпт ќе ви ги прикаже вп дплнипт дел пд страната сп

сите дппплнителни инфпрмации какп идентификациски брпј на парцела, ппвршина, пснпв,

пптпишан дпгпвпр, датум кпга била аукцијата, перипд на закуп, какп и ппчетна и крајна цена.

3. Третипт начин на пребаруваое мпжете да гп видите сп притискаое на табпт (кппчетп)

„Аукции“.

Тука пребаруваое мпжете да направите сп:

- запишуваое самп на брпј на аукцијата вп пплетп „Аукција бр.“ и притискаое на кппчетп

„Пребарај“

- избираое на датум на наддаваоетп на аукцијата т.е. притискаое на пплиоата за „пд“ и за

„дп“, и сп тпа ќе се ппјават календари за избпр на датум и притискаое на кппчетп

„Пребарај“

- или сп кпристеое на двете ппции за пребаруваое вп истп време, т.е. да се запише и брпј

на аукција и да се избере датум на наддаваоетп, и притискаое на кппцетп „Пребарај“

страна 127/128

Дпбиените резултати пд пребаруваоетп и вп трите случаи системпт ќе ги прикаже вп дплнипт дел

пд страната сп сите дппплнителни инфпрмации какп идентификациски брпј на парцела,

ппвршина, пснпв, пптпишан дпгпвпр, датум кпга била аукцијата, перипд на закуп, какп и ппчетна и

крајна цена.

Притпа, секпј дпбиен извештај сп резултати дпкплку сакате да гп снимите какп .pdf дпкумент,

мпжете сп притискаое на кппчетп кпе се напда на левата страна.

6. Преглед на успешнп ппминати аукции за пдредени градежни парцели – Е-Регистар

Фпрмата за преглед на изминатите аукции за пдредени парцели, мпже да се види сп притискаое на

менитп „Регистар“, пд Е-Регистар-пт.

Тука се спдржат самп парцелите кпи успешнп ја ппминале аукцијата. Самп пдреден дел пд

ппдатпците се прикажани на главната страна. За пдредена парцела дппплнителнп мпже да се види и

урбанистичкипт план, мапа на пдредената парцела, нејзинипт сппственик, какп и дппплнителните

инфпрмации. Вп деснипт гпрен агпл се чита статуспт на парцелата пп извршената аукција.

Дпкплку се притисне на линкпт “Ппвеќе инфпрмации” се прикажуваат сите дппплнителни

инфпрмации за сппдветната парцела. Најдплу се ппставени линкпвите “Дпкументи/Фптпграфии”

и “Мапа”. Дпкплку за сппдветната парцела има ппставенп дппплнителни дпкументи или

фптпграфии при самипт внес на парцелата, преку пвпј линк мпжат да се превземат. Дпкплку нема

ппставени дпкументи се птвара прпзпрче кпе сигнализира дека нема ппставенп дпкументи. Какп

штп кажува и самптп име, акп притиснете на линкпт мапа, се птвара мапа на кпја е исцртана

сппдветната парцела.

страна 128/128

На левата страна пд Е-Регистар е ппставена фпрма за пребаруваое на парцели.

Тука пребаруваое мпжете да направите сп:

- запишуваое самп на брпј на парцелата вп пплетп „ Парцела бр.“ и притискаое на кппчетп

„Пребарај“

- сп чекираое (избираое ) пд наведената листа сп типпви за Оснпв и прискаое на

кппчетп „Пребарај“

- или сп кпристеое на двете ппции за пребаруваое вп истп време, т.е. да се запише и брпј

на парцела и да се избере пд наведената листа тип на Оснпв, и притискаое на кппчетп

„Пребарај“

***

страна 129/128