23
Instrukcja dla ucznia 1. Sprawdź, czy zestaw zadań zawiera 21 stron (zadania 1–25) i kartę odpowiedzi. Ewentualny brak stron zgłoś nauczycielowi nadzorującemu egzamin. 2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod oraz imię i nazwisko. 3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. Wykonuj zadania zgodnie z poleceniami. 4. Rozwiązania zapisuj długopisem lub piórem z czarnym tuszem/atramentem. Nie używaj korektora. 5. W arkuszu znajdują się różne typy zadań. Ich rozwiązania zaznaczaj na karcie odpowiedzi w następujący sposób: wybierz jedną z podanych odpowiedzi i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą, np. gdy wybierzesz odpowiedź A: B C D E wybierz właściwą odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiednimi literami, np. gdy wybierzesz odpowiedź FP (Fałsz, Prawda) lub NT (Nie, Tak): PP PF FF TT TN NN lub do informacji oznaczonej właściwą literą dobierz informację oznaczoną cyfrą lub literą i zamaluj odpowiednią kratkę, np. gdy wybierzesz literę B i cyfrę 1 lub litery BC: A1 A2 A3 B2 B3 AC AD BD lub 6. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź, np. A C D 7. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane. Powodzenia! PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z NOWĄ ERĄ HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE GRUDZIEŃ 2015 Czas pracy: 60 minut Copyright by Nowa Era Sp. z o.o. KOD * nieobowiązkowe IMIĘ I NAZWISKO * WPISUJE UCZEŃ UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY Uprawnienia ucznia do nieprzenoszenia zaznaczeń na kartę

PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z NOWĄ ERĄ - Historia i ... · Próbny egzamin gimnazjalny z Nowź Erź Historia i wiedza o spońeczeęstwie 4 z 21 Schemat do zadania 4. udzielanie

Embed Size (px)

Citation preview

Instrukcja dla ucznia1. Sprawdź, czy zestaw zadań zawiera 21 stron (zadania 1–25) i kartę odpowiedzi.

Ewentualny brak stron zgłoś nauczycielowi nadzorującemu egzamin.2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod oraz imię i nazwisko.3. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. Wykonuj zadania zgodnie

z poleceniami.4. Rozwiązania zapisuj długopisem lub piórem z czarnym tuszem/atramentem.

Nie używaj korektora.5. W arkuszu znajdują się różne typy zadań. Ich rozwiązania zaznaczaj na karcie

odpowiedzi w następujący sposób:• wybierz jedną z podanych odpowiedzi i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej

literą, np. gdy wybierzesz odpowiedź A:

B C D E

• wybierz właściwą odpowiedź i zamaluj kratkę z odpowiednimi literami, np. gdy wybierzesz odpowiedź FP (Fałsz, Prawda) lub NT (Nie, Tak):

PP PF FF TT TN NNlub

• do informacji oznaczonej właściwą literą dobierz informację oznaczoną cyfrą lub literą i zamaluj odpowiednią kratkę, np. gdy wybierzesz literę B i cyfrę 1 lub litery BC:

A1 A2 A3 B2 B3 AC AD BDlub

6. Staraj się nie popełniać błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz inną odpowiedź, np.

A C D

7. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane.

Powodzenia!

PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z NOWĄ ERĄHISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

GRUDZIEŃ 2015

Czas pracy:60 minut

Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.

KOD

* nieobowiązkowe

IMIĘ I NAZWISKO *

WPISUJE UCZEŃ

UZUPEŁNIA ZESPÓŁ NADZORUJĄCY

Uprawnienia ucznia do nieprzenoszenia zaznaczeń na kartę

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

2 z 21

Tekst do zadania 1.

Ich państwo już od czasów wczesnej republiki stopniowo obejmowało swoim zasięgiem cały półwysep. Było organizacją połączonych gmin rolników i hodowców. Duży przyrost naturalny zmuszał do szukania nowych siedzib drogą podboju. Właśnie konieczność zapewnienia stałej łączności z nowo zakładanymi koloniami powodowała budowę dróg, które służyły także celom wojskowym. Rozwijająca się coraz bardziej kolonizacja doprowadziła inżynierię, a potem także całą służbę drogową do niebywałej w innych państwach starożytnych perfekcji.

Źródło: J. Wielowiejski, Na drogach i szlakach [...], Warszawa 1984.

Zadanie 1. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Przedstawiony tekst odnosi się do starożytnego państwa

A. egipskiego.B. ateńskiego.C. rzymskiego.D. żydowskiego.

Tekst i taśma chronologiczna do zadania 2.

Fragment Nowego Testamentu

A gdy nastał ranek, wszyscy arcykapłani i starsi ludu powzięli uchwałę przeciw Jezusowi, żeby Go zgładzić. Związawszy Go zaprowadzili i wydali w ręce namiestnika Poncjusza Piłata.

Źródło: Biblia Tysiąclecia, Poznań–Warszawa 2015, Mt 27, 1–2.

Upadek cesarstwa zachodniorzymskiego

Zniszczenie Kartaginyprzez Rzymian

Zabójstwo Juliusza Cezara

Ogłoszenie edyktu mediolańskiego

1 2 3 4

ZałożenieRzymu

Zadanie 2. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Przedstawione w tekście wydarzenia rozegrały się w okresie oznaczonym na taśmie chronologicznej numerem

A. 1.B. 2.C. 3.D. 4.

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

3 z 21

Ilustracja do zadania 3.

Zadanie 3. (0–3)Uzupełnij poniższy tekst. Przyporządkuj do każdego zdania właściwe uzupełnienie spośród oznaczonych literami A–C.

Ilustracja przedstawia obraz o tematyce religijnej charakterystyczny dla 3.1. _____. Widoczne na obrazie napisy wykonano pismem wywodzącym się z cywilizacji 3.2. _____. Zaprezentowany obraz pochodzi z wnętrza 3.3. _____.

3.1. A. chrześcijaństwa B. judaizmu C. islamu

3.2. A. łacińskiej B. greckiej C. arabskiej

3.3. A. cerkwi B. meczetu C. synagogi

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

4 z 21

Schemat do zadania 4.

udzielanie pomocy i protekcji, nadawanie lenna

obowiązek stawienia się na wezwanie z pomocą zbrojną

Postać X Postać Y

Zadanie 4. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Postacie oznaczone na schemacie literami X i Y to odpowiednio

A. szlachcic i chłop pańszczyźniany.B. mistrz i czeladnik.C. rycerz i giermek.D. senior i wasal.

Ilustracja i tekst do zadania 5.

Współczesna moneta okolicznościowa (2 euro)

Tłumaczenie napisów:SLOVENSKO – SłowacjaKONŠTANTÍN – KonstantynMETOD – Metody

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

5 z 21

Początkowo kształcili się w Salonikach, gdzie poznali język słowiański, a następnie w akademii cesarskiej w Konstantynopolu [...]. Św. Cyryl [...] przyjął święcenia kapłańskie i był bibliotekarzem przy kościele Hagia Sophia, a jednocześnie doradcą i  sekretarzem patriarchy Ignacego. [...] Św. Metody otrzymał wykształcenie prawnicze i pracował początkowo w administracji cesarskiej [...], a około 840 roku wstąpił do klasztoru [...].

Źródło: K. Kuźmak, Cyryl i Metody, [w:] Encyklopedia [...],  t. 3, pod red. R. Łukaszyka, L. Bieńkowskiego, F. Gryglewicza, Lublin 1979.

Zadanie 5. (0–3)Uzupełnij poniższy tekst. Przyporządkuj do każdego zdania właściwe uzupełnienie spośród oznaczonych literami A–C.

Ilustracja i tekst dotyczą osób, które wychowały się w kulturze 5.1. _____. Zaprezentowane postacie realizowały misję religijną wśród 5.2. _____. Misjonarze ci prowadzili swoją działalność w 5.3. _____.

5.1. A. arabskiej B. łacińskiej C. bizantyjskiej

5.2. A. Słowian B. Prusów C. Germanów

5.3. A. VIII wieku B. IX wieku C. X wieku

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

6 z 21

Mapa do zadania 6.

Roda

n

Ebro

Loara

Sekwana

Ren

Łaba

Dunaj

PadLyon

Barcelona Neapol

BenewentRzym

Paryż

Londyn

Bordeaux

Pampeluna

Tours

Verdun

Marsylia

Utrecht

Brema

Moguncja

Salzburg

Genua Rawenna

Reims

Tuluza

Ratyzbona

Mediolan

Split

Akwizgran

M. A

D

R I A T Y C K I E

MORZE

PÓŁNOCNE

Z a t o k a

B i s k a j s k a

Korsyka

SardyniaBa l e a r y

Bawaria

S a k s o n i a

A k w i t a n i a

Bu

rgu

nd

iaA l e m a n i a

Bretania

Lombardia

F r a n c j a

Alz

ac j

a

G a s k o n i a

Karyntia

Lotaryngia

F r an

ko

ni a

Turyngia

Sł o

wi a n i e

KRÓLESTWA ANGLOSASKIE

EMIRAT

Kr ó l. I t a l i i

KORDOBAŃSKI

Państwo

Kościelne

843

0100 100 200 km

granica królestwa Franków przed podpisaniem traktatu w Verdun

843

państwo Karola Łysego

państwo Ludwika Niemca

państwo Lotara I

traktat w Verdun

Zadanie 6. (0–1)Oceń, które z poniższych zdań dotyczących mapy jest fałszywe. Zaznacz F przy zdaniu fałszywym.

1. Sąsiadem monarchii Karolingów na wschodzie było państwo rządzone przez Mieszka I. F

2. W granicach monarchii Karolingów znajdowała się stolica Państwa Kościelnego. F

3. Traktatem z Verdun podzielono monarchię Karolingów na trzy części. F

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

7 z 21

Ilustracja i taśma chronologiczna do zadania 7.

Pierwsza wolna elekcja

PIASTOWIE

Śmierć Bolesława Krzywoustego

JAGIELLONOWIE KRÓLOWIEELEKCYJNI

1 2 3 4

Zadanie 7. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Styl architektoniczny, w którym wzniesiono budowlę przedstawioną na ilustracji, rozpowszechnił się w okresie oznaczonym na taśmie chronologicznej numerem

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

8 z 21

Tablica genealogiczna do zadań 8. i 9.

Olgierdwielki książę Litwy

Kiejstutwielki książę Litwy

Władysław II Jagiełłowielki książę Litwy

1377–1381, 1382–1434król Polski 1386–1434

Witoldwielki książę Litwy

1401–1430

Władysław III Warneńczykkról Polski 1434–1444król Węgier 1440–1444

WładysławJagiellończyk

król Czech 1471–1516król Węgier 1490–1516

Anna Anna(zm. 1596)król Polski

Stefan Batory

król Polski 1576–1586

małżeństwo

Jan IOlbrachtkról Polski1492–1501

AleksanderJagiellończyk

wielki książę Litwykról Polski 1501–1506

Zygmunt I Stary

wielki książę Litwykról Polski 1506–1548

Kazimierz IV Jagiellończykwielki książę Litwy

król Polski 1447–1492

Ludwikkról Czech 1516–1526król Węgier 1516–1526

Zygmunt II Augustwielki książę Litwy

król Polski 1529–1572

*

*

Giedyminwielki książę Litwy

Taśma chronologiczna do zadania 8.

Powstanie dzieła O obrotach sfer niebieskich

Początek wyprawy Ferdynanda Magellana

Wystąpienie Marcina Lutra przeciwko odpustom

Rozpoczęcie obrad soboru w Trydencie

1600 r.

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

9 z 21

Zadanie 8. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

W okresie oznaczonym na taśmie chronologicznej kolorem szarym panował w Polsce

A. Władysław II Jagiełło.B. Kazimierz IV Jagiellończyk.C. Zygmunt I Stary.D. Zygmunt II August.

Tekst do zadania 9.

Jak czarne chmury, pędzone wiatrami,Gdy srogim grzmotem uderzą o siebie,Tak hufce polskie z Krzyżaków rotamiZwarły się z trzaskiem w tej ciężkiej potrzebie,Wre krwawa bitwa, a zawsze na przedzieKról swych Polaków, Witold Litwę wiedzie.

Źródło: J.U. Niemcewicz, Śpiewy historyczne, Warszawa 1816.

Zadanie 9. (0–1)Oceń, czy poniższe zdania dotyczące wiersza są prawdziwe. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli zdanie jest fałszywe.

Przedstawione w tekście wydarzenie rozegrało się pół wieku przed wstąpieniem na tron Kazimierza Jagiellończyka. P F

Wspomniany w tekście Witold po śmierci swojego brata stryjecznego wstąpił na tron polski. P F

Tekst do zadania 10.

Z zagorzałego przeciwnika Polski stał się jednym z jej najwierniejszych sojuszników. Płaszcz krzyżacki zamienił na świecką koronę, a podległość papieżowi na wiarę luterańską. Życie pierwszego w historii władcy protestanckiego państwa było pełne sprzeczności.

Źródło: http://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/140253 [dostęp: 10.09.2015]

Zadanie 10. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Wydarzenie, w którym uczestniczyła przedstawiona w tekście postać, to

A. pokonanie Krzyżaków pod Grunwaldem.B. podpisanie drugiego pokoju w Toruniu. C. złożenie hołdu pruskiego w Krakowie.D. zawarcie unii realnej w Lublinie.

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

10 z 21

Wykres do zadania 11.

Zmiany cen w Polsce w XVI wieku

0,6

0,8

1,0

1,2

1,4

1500 1510 1520 1530 1540 1550 1560 1570 1580 lata

ceny 4 zbóż ceny 5 produktów rzemieślniczych

w g

ram

ach

sreb

ra

Zadanie 11. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie spośród 1–3.

W XVI wieku w Polsce dochody uzyskiwane z folwarków szlacheckich

A. zwiększały się,

ponieważ ceny

1. zbóż i produktów rzemieślniczych wzrastały w tym samym tempie.

2. zbóż rosły szybciej niż ceny produktów rzemieślniczych.

B. zmniejszały się,3. produktów rzemieślniczych wzrastały,

a zbóż systematycznie malały.

Tekst do zadania 12.

Kijów, położona nad Dnieprem stolica dawnego księstwa ruskiego, wielokrotnie zmieniał przynależność państwową. W 1363 roku jeden z książąt litewskich wypędził z Kijowa Tatarów. Później władali tym miastem Jagiellonowie. W okresie pomiędzy zawarciem unii lubelskiej a podpisaniem rozejmu w Andruszowie, który kończył okupioną stratami terytorialnymi wojnę z Rosją, miasto znajdowało się w granicach Rzeczypospolitej.

Zadanie 12. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Kijów należał kolejno do

A. Wielkiego Księstwa Litewskiego → Rzeczypospolitej Obojga Narodów → Rosji.B. Rosji → Rzeczypospolitej Obojga Narodów → Wielkiego Księstwa Litewskiego.C. Wielkiego Księstwa Litewskiego → Rosji → Rzeczypospolitej Obojga Narodów.D. Rosji → Wielkiego Księstwa Litewskiego → Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

11 z 21

Ilustracja i tekst do zadania 13.

Chorągiew 1. Regimentu Grenadierów Krakowskich

Przygotowując się do wojny z Rosją [...] [naczelnik przyszłego powstania] zamierzał znacznie rozbudować nieliczne wojsko koronne i litewskie tak, aby osiągnęło ono etat stutysięczny. Masowo powołani pod broń rekruci dymowi zasilić mieli istniejące regimenty oraz stać się podstawą dla tworzenia nowych oddziałów. Armia regularna stanowić miała trzon powstańczej armii, natomiast z nadwyżek rekrutów dymowych zamierzano utworzyć formacje milicji wojewódzkich, ziemskich i powiatowych o charakterze ruchowym, tzn. przeznaczonych do użycia na całym teatrze działań wojennych. Uzupełnieniem miało być pospolite ruszenie działające jedynie terytorialnie.

Źródło: M. Mackiewicz, Pierwszy Regiment Grenadierów Krakowskich, [w:] http://www.muzeumwp.pl/emwpaedia/pierwszy-regiment-grenadierow-krakowskich.php [dostęp: 10.09.2015]

Zadanie 13. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

W celu realizacji opisanego w tekście planu

A. zawiązano konfederację targowicką.B. uchwalono Prawo o miastach królewskich.C. wydano uniwersał połaniecki.D. ustanowiono prawa kardynalne.

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

12 z 21

Zadanie 14. (0–2)Spośród wydarzeń oznaczonych literami A–D wybierz wydarzenie chronologicznie pierwsze i wydarzenie chronologicznie ostatnie. W każdym wierszu tabeli wybierz właściwą literę.

A. Abdykacja Stanisława Augusta Poniatowskiego.B. Rozpoczęcie obrad Sejmu Wielkiego.C. Przeprowadzenie I rozbioru Polski.D. Uchwalenie Konstytucji 3 maja.

14.1. Wydarzenie chronologicznie pierwsze A B C D

14.2. Wydarzenie chronologicznie ostatnie A B C D

Tekst do zadania 15.

Każdy stan wyznaczy, w sposób ustalony przez jego legislaturę [organ ustawodawczy], liczbę elektorów, równą liczbie Senatorów i Reprezentantów, do których dany stan będzie uprawniony w Kongresie. [...]Elektorzy będą się zbierać w swoich stanach i w głosowaniu tajnym wybierać dwie osoby, przy czym przynajmniej jedna nie będzie mieszkańcem tego samego stanu co oni. W ten sposób powstanie lista wszystkich zgłoszonych osób i otrzymanych przez nich głosów.

Źródło: Konstytucja [...], tłum. A. Pułło, Warszawa 2002.

Zadanie 15. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Państwo, w którym powoływano głowę państwa według zasad przedstawionych w tekście, to

A. Wielka Brytania w okresie monarchii parlamentarnej.B. Stany Zjednoczone Ameryki po wojnie o niepodległość.C. Rzeczpospolita po uchwaleniu Konstytucji 3 maja.D. Republika Francuska w okresie jakobińskim.

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Tekst do zadań 16. i 17.

Wielka Brytania była początkowo przychylna projektowi, lecz [...] cofnęła swe poparcie. Obawiała się, że Niemcy zdominują handel w Mezopotamii. Ważne były i względy strategiczne. Brytyjczycy przywykli traktować Zatokę Perską jako mare clausum [zamknięte morze]. Osiągnięcie jej wybrzeża przez niemiecką linię kolejową i budowa ufortyfikowanego portu oznaczałoby zmianę położenia geopolitycznego Indii. Dla zapewnienia ich bezpieczeństwa należałoby ściągnąć z Europy na Ocean Indyjski dodatkowe okręty, potrzebne w Europie dla zrównoważenia intensywnych zbrojeń morskich Rzeszy. [...] Także stanowisko Rosji wobec kolei bagdadzkiej było nieprzychylne. Jej budowa oznaczałaby wzmocnienie tradycyjnego wroga – Turcji.

Źródło: P. Szlanta, Pociągiem do Bagdadu, „Mówią Wieki”, luty 2004, nr 02/04 (530).

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

13 z 21

Zadanie 16. (0–1)Określ, z jakim zjawiskiem w polityce międzynarodowej związana była niemiecka inwestycja gospodarcza opisana w tekście. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie spośród 1–3.

A. Z funkcjonowaniem Świętego Przymierza, ponieważ opisana

inwestycja była planowana w celu

1. zacieśnienia współpracy państw europejskich.

2. utrzymania układu sił istniejącego od kongresu wiedeńskiego.

B. Z rywalizacją kolonialną mocarstw, 3. poszerzenia niemieckiej strefy

wpływów gospodarczych na świecie.

Mapa do zadania 17.

1: 210 000 000

1

23

4

Zadanie 17. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Przedstawiona w tekście inwestycja miała być zrealizowana na obszarze oznaczonym na  mapie numerem

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

14 z 21

Schemat do zadania 18.

Przemiany społeczne na ziemiach polskich

szlachta

mieszczaństwo

chłopi (pańszczyźniani)

ziemiaństwo

burżuazja

inteligencja

drobnomieszczaństwo

robotnicy

chłopi (uwłaszczeni)

robotnicy rolni

Na początku XIX wieku

Na końcu XIX wiekuPod koniec XIX wieku

Zadanie 18. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Do przyczyn przemian społecznych zaprezentowanych na schemacie nie można zaliczyć

A. zakładania polskich partii politycznych.B. konsekwencji powstań narodowych.C. postępów rewolucji przemysłowej.D. skutków reform uwłaszczeniowych.

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

15 z 21

Taśma chronologiczna i tekst do zadania 19.

Wybuch powstaniastyczniowegoTrzeci rozbiór Polski

A B C D

Wybuch powstanialistopadowego

Wybuch I wojny światowej

Fragmenty polskich pieśni patriotycznych

Pieśń 1.Jeszcze Polska nie zginęła,Kiedy my żyjemy.Co nam obca przemoc wzięła,Szablą odbierzemy. Marsz, marsz Dąbrowski, Z ziemi włoskiej do Polski. Za twoim przewodem Złączym się z narodem.

Pieśń 2.Legiony to żołnierska nuta,Legiony to straceńców los,Legiony to żołnierska buta,Legiony to ofiarny stos! My pierwsza brygada Strzelecka gromada Na stos rzuciliśmy swój życia los, Na stos, na stos!

Zadanie 19. (0–2)Przyporządkuj do każdej z pieśni właściwy okres chronologiczny, w którym powstały. Wybierz je spośród oznaczonych na taśmie chronologicznej literami A–D. W każdym wierszu tabeli wybierz właściwą literę.

19.1. Pieśń 1. A B C D

19.2. Pieśń 2. A B C D

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

16 z 21

Tekst i mapa do zadania 20.

Tajna konwencja międzynarodowa, 1893 r.

1. Jeżeli Francja zostanie zaatakowana przez Niemcy lub przez Włochy przy poparciu Niemiec, Rosja użyje wszystkich będących w jej rozporządzeniu sił do zaatakowania Niemiec. Jeżeli Rosja zostanie zaatakowana przez Niemcy lub przez Austrię przy poparciu Niemiec, Francja użyje wszystkich będących w jej rozporządzeniu sił do pokonania Niemiec.2. W razie mobilizacji sił Trójprzymierza [...] Francja i Rosja na pierwszą wieść o tym [...] zmobilizują natychmiast i równocześnie wszystkie swe siły zbrojne i przesuną je możliwie najbliżej swych granic.

Źródło: I. Rusinowa, T. Wituch, Między rewolucją francuską a rewolucją październikową, Warszawa 1980.

Wybrane działania wojenne w Europie w latach 1914–1915

1914

RZYM

ATENY

CETYNIASTAMBUŁ

Kair

LIZBONA

BERNO

PARYŻ

WIEDEŃ

LONDYN

BRUKSELA

BERLIN

KOPENHAGA

SZTOKHOLM

CHRISTIANIA

MADRYT

BUKARESZT

AMSTERDAM

DURRËS

BELGRAD

(PETERSBURG)PIOTROGRÓD(Helsinki)

(Adrianopol)

Valletta

Palermo

Neapol

WenecjaTriest

Graz

Zagrzeb

Odessa

Warna

Sewastopol

Synopa

Angora

Antalya

Nikozja

Edremit

SOFIA

Sarajewo

Trydent

Tarent

Bejrut

Antiochia

Jerozolima

Port Said

SuezTobruk

Bengazi

Trypolis

Bizerta

Tunis

Bona

Konstantyna

AlgierOranMelilla

Ceuta

Tanger

Rabat

Porto

Malaga

Saragossa

Walencja

Cagliari

Ajaccio

Brest

Bordeaux

Tuluza

MarsyliaTulon

Nicea

Lyon

Hawr

Lille

Reims

Mediolan

Turyn Bolonia

Florencja

PragaKraków

Lwów

LiverpoolManchester

Newcastle

Monachium

Stuttgart

Kolonia

Dortmund

Brema

Hamburg

Strasburg

Hanower

Szczecin

Poznań

Wrocław

Kilonia Gdańsk

Królewiec

Trondheim

Lulea

Nikolaistad

Helsingfors

Noworosyjsk

Rostów n. Donem

Woroneż

Charków

Jekaterynosław

Kijów

Jelizawetgrad

Kursk

Orzeł

Tuła

Riazań

Tambow

Smoleńsk

Wilno

Ryga

Rewel Jarosław

Twer

Biełoziersk

Niżny Nowogród

Warszawa

Łódź

Wielki Ustiug

Wołogda

Archangielsk

Pietrozawodsk

Homel

Damaszek

Sivas

Aleppo

Trabzon

Batum

Suchumi

Carycyn

Saratów

Kazań

Dublin

St-Étienne

Barcelona

Sewilla

Darna

Izmir

Mesyna

Urfa

Erzerum

Sasun

Zejtun

Budapeszt

Uleaborg

Umea

Aberdeen

Azow

Edirne

Verdun

Przemyśl

Mikołajów

Konstanca

Oczaków

Gallipoli

Moskwa

Casablanca

Aleksandria

Fez

Kercz

Koło podbiegunowe północne

9 III

191

6

3 VIII 1914

4 VIII 1914

4 VIII 1914

23 V 1915 5 VIII 1914

28 VII 1914

29 VI 1917

14 X 1915

28 X 1914

27 VIII 1916

1 VIII 1914

28 VII 1914

1 VIII 1914

(br.)

(strefa międzynarodowa)

(prot. fr.)

(prot. fr.)

(duń.)

(od 1878 ros.)

(wł.)

( wł.)

(od 1914 prot. br.)

(od 1914 aneksja br.)

(duń. auton.)

(fr.)

(ros. autonomia)

(prot.)

K r y m

Bosfo

r

Dniepr

Dunaj

Cisa

Dunaj

BohDniestr

Prypeć

Doni

Dźwina

Niem

en

Wisła

Łaba

Loara

Roda

n

Garonna

Ebro

Duero

Dwina

Woł

ga

Wołga

J. PejpusJ. Wener

J. Wetter

Wołga

M. Martwe

Eufra

J. Ładoga

J. Onega

Desna

Wiatka

Kama

Dal

Kizil

irm

ak

Somma

J. Tuz

Drawa

SawaPad

Odra

Ren

Tag

Klar

Marna

S y c y l i a

Kreta

Korfu

Rodos

Sardynia

Korsyka

B a l e a r y

He

br y

d y

Szetlandy

Bornholm

Gotlandia

Ozylia

Helgoland

Wyspy Owcze

AlandzkieWyspy

Dago

Orkady

M. A

DR

I AT

YC

KI E

MO R Z E C Z A R N E

M O R Z E

J O Ń S K I E

MO

RZ E

M O R Z E

T Y R R E Ń S K I E

M O R Z E

P Ó Ł N O C N E

M. BA

ŁT

YC

KI

E

M O R Z E

N O R W E S K I E

M. B I A Ł E

Z a t o k aB i s k a j s k a

M.

50°0°10°

20°

10°

0° 10°

20° 30°

40° 50°

60°

50°

30°

30°

20°

60°

50°

40°

40°

102 103

ważniejsze statki zatopione przez łodziepodwodne państw centralnych

data przystąpienia do wojny po stronie państw ententy

sojusznicy państw ententy

data proklamowania Królestwa Polskiegoprzez państwa centralne

miejsce pierwszego użycia gazów bojowych na froncie wschodnim i zachodnim

ważniejsze bitwy morskie

ważniejsze bitwy

blokada morska na jednostki pływające państw centralnych

wybuch irlandzkiego powstania wielkanocnego 24 IV 1916 r.

Najdalszy zasięg wojsk w 1914 r.

twierdze; ważniejsze bazy morskie i porty wojenne

ważniejsze statki zatopione przez państwa ententybombardowania miast przez lotnictwoniemieckie

kierunki transportu wojsk państw ententy

sojusznicy państw centralnych

zamach na arcyksięcia austro-węgierskiego Franciszka Ferdynanda 28 VI 1914 r.

1914

1916

9 III 1916

1915

5 XI 1916

Sarajewo

14 X 1915 data przystąpienia do wojny

państwa trójprzymierza

granice państw z 1914 r. sprzed wybuchu I wojny światowej

państwa trójporozumienia

państwa neutralne

kierunki ataków i odwrotów wojsk państw ententy

kierunki ataków i odwrotów wojsk państwcentralnych

Fronty I wojny światowej w Europie utworzonew latach 1914–1915:

C

D B

A

14 X 1915 data przystąpienia do wojny

państwa trójprzymierza

granice państw z 1914 r. sprzed wybuchu I wojny światowej

państwa trójporozumienia

państwa neutralne

kierunki ataków i odwrotów wojsk państw ententy

kierunki ataków i odwrotów wojsk państwcentralnych

Fronty I wojny światowej w Europie utworzonew latach 1914–1915:

C

D B

A

14 X 1915 data przystąpienia do wojny

państwa trójprzymierza

granice państw z 1914 r. sprzed wybuchu I wojny światowej

państwa trójporozumienia

państwa neutralne

kierunki ataków i odwrotów wojsk państw ententy

kierunki ataków i odwrotów wojsk państwcentralnych

Fronty I wojny światowej w Europie utworzonew latach 1914–1915:

C

D B

A

14 X 1915 data przystąpienia do wojny

państwa trójprzymierza

granice państw z 1914 r. sprzed wybuchu I wojny światowej

państwa trójporozumienia

państwa neutralne

kierunki ataków i odwrotów wojsk państw ententy

kierunki ataków i odwrotów wojsk państwcentralnych

Fronty I wojny światowej w Europie utworzonew latach 1914–1915:

C

D B

A

14 X 1915 data przystąpienia do wojny

państwa trójprzymierza

granice państw z 1914 r. sprzed wybuchu I wojny światowej

państwa trójporozumienia

państwa neutralne

kierunki ataków i odwrotów wojsk państw ententy

kierunki ataków i odwrotów wojsk państwcentralnych

Fronty I wojny światowej w Europie utworzonew latach 1914–1915:

C

D B

A

14 X 1915 data przystąpienia do wojny

państwa trójprzymierza

granice państw z 1914 r. sprzed wybuchu I wojny światowej

państwa trójporozumienia

państwa neutralne

kierunki ataków i odwrotów wojsk państw ententy

kierunki ataków i odwrotów wojsk państwcentralnych

Fronty I wojny światowej w Europie utworzonew latach 1914–1915:

C

D B

A

14 X 1915 data przystąpienia do wojny

państwa trójprzymierza

granice państw z 1914 r. sprzed wybuchu I wojny światowej

państwa trójporozumienia

państwa neutralne

kierunki ataków i odwrotów wojsk państw ententy

kierunki ataków i odwrotów wojsk państwcentralnych

Fronty I wojny światowej w Europie utworzonew latach 1914–1915:

C

D B

A

14 X 1915 data przystąpienia do wojny

państwa trójprzymierza

granice państw z 1914 r. sprzed wybuchu I wojny światowej

państwa trójporozumienia

państwa neutralne

kierunki ataków i odwrotów wojsk państw ententy

kierunki ataków i odwrotów wojsk państwcentralnych

Fronty I wojny światowej w Europie utworzonew latach 1914–1915:

C

D B

A

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

17 z 21

Zadanie 20. (0–2)Przyporządkuj opisy do właściwych linii frontu. Wybierz je spośród elementów oznaczonych w legendzie literami A–D. W każdym wierszu tabeli wybierz właściwą literę.

20.1.Na tym froncie jedno z państw, przeciwko którym zawarto konwencję, zaatakowało przeciwnika z terytorium neutralnego państwa.

A B C D

20.2.Na tym froncie na początku działań wojennych w 1914 r. przewagę uzyskało jedno z państw, które w 1893 r. podpisało przytoczoną umowę.

A B C D

Tekst do zadania 21.

Raport Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową [fragmenty]

[...] to legalnie prowadzona działalność gospodarcza ukrywana przed instytucjami państwowymi, a w szczególności przed urzędem skarbowym. Składa się ona z dwóch elementów: – nierejestrowanej pracy, czyli wynagrodzeń wypłacanych i otrzymywanych bez wiedzy państwa, – ukrywanych/zaniżanych dochodów, w celu odprowadzania przez firmy mniejszych podatków. Nierejestrowana praca [...] dotyczy zwykle rolnictwa, budownictwa i usług świadczonych na potrzeby gospodarstw domowych, takich jak na przykład pomoc domowa, opieka nad dziećmi itp.

Źródło: K. Łapiński, M. Peterlik, B. Wyżnikiewicz, […] w polskiej gospodarce, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Warszawa 2014,

http://www.ibngr.pl/Aktualnosci/Aktualnosci/Instytut-Badan-nad-Gospodarka-Rynkowa-prezentuje-raport-na-temat-[...] -w-polskiej-gospodarce [dostęp: 21.10.2015]

Zadanie 21. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie spośród 1–3.

Przedstawione w tekście zjawisko ma na gospodarkę wpływ

A. negatywny,

ponieważ

1. pozbawia budżet państwa części należnych wpływów z podatków.

2. zapewnia pracownikom prawo do świadczeń socjalnych.

B. pozytywny,3. gwarantuje klientom wysoką jakość świadczonych usług.

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

18 z 21

Schemat do zadania 22.

Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej

OBYWATELEwybór

— organ władzy

wybór

P O W O Ł A N I E

1

2

WŁADZAWYKONAWCZA

WŁADZAUSTAWODAWCZA

Zadanie 22. (0–2)Przyporządkuj organom władzy właściwe nazwy. Wybierz je spośród oznaczonych literami A–D. W każdym wierszu tabeli wybierz właściwą literę.

22.1. Organ władzy 1. A B C D

22.2. Organ władzy 2. A B C D

A. Rada MinistrówB. Prezydent RPC. Senat RPD. Sejm RP

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

19 z 21

Tekst do zadania 23.

Szefowie dyplomacji państw UE zjednoczeni wobec wyzwań [fragmenty]

[...] Nie będzie zmiany europejskiej polityki wobec Rosji − podkreślał po posiedzeniu szef polskiej dyplomacji Grzegorz Schetyna. Ministrowie Spraw Zagranicznych państw Unii Europejskiej zebrali się na pierwszym w tym roku posiedzeniu [...] w Brukseli. [...]Szefowie dyplomacji odbyli także długą dyskusję na temat relacji z Rosją. Zgodzili się, że Unia Europejska nie zmieni swej polityki wobec Rosji i nie wprowadzi żadnego nowego formatu rozmów. [...]

Źródło: http://www.msz.gov.pl/pl/c/MOBILE/aktualnosci/wiadomosci/[...]_o_relacjach_z_rosja_i_terroryzmie [dostęp: 21.10.2015]

Zadanie 23. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

W tekście przedstawiono prace

A. Rady Europejskiej.B. Komisji Europejskiej.C. Rady Unii Europejskiej.D. Parlamentu Europejskiego.

Teksty do zadania 24.

Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. [fragment] Art. 176.

1. Postępowanie sądowe jest co najmniej dwuinstancyjne.

Opisy sytuacji

1. Policja prowadziła dochodzenie w sprawie wypadku drogowego, w którym uczestniczyła Anna W.2. Prokurator wniósł do sądu rejonowego oskarżenie przeciwko Annie W.3. W toczącym się postępowaniu sądowym Anna W. korzystała z pomocy obrońcy wyznaczonego

przez sąd.4. Anna W. odwołała się od wyroku sądu rejonowego do sądu okręgowego.

Zadanie 24. (0–1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Zasadę przedstawioną w cytowanym fragmencie Konstytucji RP ilustruje sytuacja opisana w zdaniu oznaczonym numerem

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

20 z 21

Schemat do zadania 25.

Dane dotyczące ludności województwa podlaskiego [z uwzględnieniem najliczniejszych mniejszości narodowych]

ogółem

liczba mieszkańców

2002 r.

2002

2011 r.

2011 2002 2011 2002 2011

1 208 600

1 202 000

narodowość polska

2002 r.

2011 r.

1 135 300

1 122 500

93,9%

92,1%

0

10

narodowośćbiałoruska

narodowośćlitewska

narodowośćukraińska

20

30

40

50[tys.]

5,2 4,7

46,438,3

1,4 2,2

Źródło: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań z 2002 r. i 2011 r. http://www.wspolczesna.pl/apps/pbcs.dll/ article?AID=/20121205/REGION/121209915&template=artpicture&sectioncat=artpicture [dostęp: 21.10.2015]

Zadanie 25. (0–1)Oceń, czy poniższe zdania dotyczące schematu są prawdziwe. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli zdanie jest fałszywe.

Wśród mieszkańców deklarujących inną narodowość niż polska więcej było osób narodowości litewskiej niż ukraińskiej. P F

W latach 2002–2011 wzrosła liczba zarówno wszystkich mieszkańców województwa, jak i tych, którzy deklarowali narodowość polską. P F

Przenieś rozwiązania na kartę odpowiedzi!

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

21 z 21

Brudnopis

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

Próbny egzamin gimnazjalny z Nową ErąHistoria i wiedza o społeczeństwie

Nr zad. Odpowiedzi

1 A B C D

2 A B C D

3.1 A B C

3.2 A B C

3.3 A B C

4 A B C D

5.1 A B C

5.2 A B C

5.3 A B C

6 1F 2F 3F

7 A B C D

8 A B C D

9 PP PF FP FF

10 A B C D

11 A1 A2 A3 B1 B2 B3

12 A B C D

13 A B C D

14.1 A B C D

14.2 A B C D

15 A B C D

Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.

KOD

* nieobowiązkowe

IMIĘ i NAZWISKO *

WPISUJE UCZEŃ

KARTA ODPOWIEDZI

Nr zad. Odpowiedzi

16 A1 A2 A3 B1 B2 B3

17 A B C D

18 A B C D

19.1 A B C D

19.2 A B C D

20.1 A B C D

20.2 A B C D

21 A1 A2 A3 B1 B2 B3

22.1 A B C D

22.2 A B C D

23 A B C D

24 A B C D

25 PP PF FP FF

UZU

PEŁN

IA Z

ESPÓ

Ł N

AD

ZORU

JĄC

YU

praw

nien

ia u

czni

a do

niep

rzen

osze

nia

zazn

acze

ń na

kar