19
Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET KRIMI I ORGANIZUAR TERRORIZMI ZBULIMI DHE TË PROVUARIT vrasje, vetëvrasje, vdekje aksidentale krimi i organizuar, “mafia urbane”, krimet në urbanizëm dhe qarkullim të pronës së paluajtshme, korrupsioni terrorizmi elektronik, sulmet vetëvrasëse terroriste, terrorizmi nuklear, roli i mediave në terrorizëm

Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

  • Upload
    vuthien

  • View
    345

  • Download
    20

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA

VRASJETKRIMI I ORGANIZUAR

TERRORIZMIZBULIMI DHE TË PROVUARIT

vrasje, vetëvrasje, vdekje aksidentalekrimi i organizuar, “mafia urbane”, krimet në urbanizëm dhe

qarkullim të pronës së paluajtshme, korrupsioniterrorizmi elektronik, sulmet vetëvrasëse terroriste,

terrorizmi nuklear, roli i mediave në terrorizëm

Page 2: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

Prof. dr. Vesel LATIFI – Prof. as. dr. Agron BEKA

VRASJET KRIMI I ORGANIZUAR

TERRORIZMI

ZBULIMI DHE TË PROVUARIT

Prishtinë, 2013

Page 3: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

Prof. dr. Vesel LATIFI – Prof. as. dr. Agron BEKA

VRASJET

KRIMI I ORGANIZUAR TERRORIZMI

Zbulimi dhe të provuarit

MURDERS ORGANIZED CRIME

TERRORISM

Detecting and Proof

Këshilli Mësimor – Shkencor i Kolegjit Evropian “JURIDICA” në Prishtinë, me

Vendimin nr. 12/2013, të datës 02.12.2013, lejoi botimin dhe përdorimin e këtij libri.

© Të gjitha të drejtat janë të rezervuara dhe nuk lejohet shumëfishimi në çdo formë, pa lejen paraprake nga autorët.

Page 4: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

PËRMBAJTJA

PARATHËNIE . . . . . . . . 17

FOREWARD . . . . . . . . 21

KAPITULLI I . . . . . . . . 25

ZBULIMI DHE TË PROVUARIT E VRASJES . . . 27

Kuptimi dhe llojet e vrasjeve . . . . . . 27

Mjetet dhe motivet e vrasjeve . . . . . . 32

Dallimi i gjakmarrjes nga hakmarrja . . . . . 38

Veprimet e para të hetuesit pas informimit për vrasje . . . 40

Këqyrja e vendit të ngjarjes në vrasjet . . . . . 41

Identifikimi i kufomës (ekspertimi mjekoligjor i kufomës) . . 45

Pyetja e dëshmitarëve në vrasje . . . . . . 47

Gjurmimi i vrasësit . . . . . . . 49

Pyetja e të pandehurit në vrasje . . . . . . 52

Kuptimi dhe llojet e vetëvrasjeve . . . . . 53

Gjurmët e armëve të zjarrit në vendin e ngjarjes . . . . 61

Zbulimi i armës së zjarrit . . . . . . 62

Fiksimi i armës së zjarrit . . . . . . 64

Paketimi i armës së zjarrit . . . . . . 64

Individualiteti i shenjave në armët e zjarrit . . . . 65

Zbulimi i gëzhojave . . . . . . . 66

Ekspertimi balistik kriminalistik i armës së zjarrit . . . 67

Fiksimi i gjurmëve të barutit . . . . . . 68

Ekzaminimi i gëzhojës dhe predhës. . . . . . 69

Përcaktimi i vendndodhjes së qitësit . . . . . 72

Koha e qitjes . . . . . . . . 73

Largësia e qitjes me armë zjarri . . . . . . 74

Qitjet me puthitje . . . . . . . 75

Diametri dhe pamja e vrimës së shkaktuar me armë zjarri . . 76

Fiksimi i gjurmëve balistike të armës së zjarrit . . . . 79

Page 5: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

KAPITULLI II . . . . . . . 81

ZBULIMI DHE TË PROVUARIT E KRIMIT TË ORGANIZUAR . 83

Të provuarit e krimit të organizuar dhe masat e mundshme të luftimit të

kësaj dukurie negative të shoqërisë . . . . . 83

Kuptimi, konfiskimi dhe identifikimi i dobisë pasurore të fituar me

vepër penale . . . . . . . . 86

Dobia pasurore e fituar me veprimtarinë e krimit të organizuar . . 89

Disa nga metodat dhe mënyrat e zbulimit të krimit të organizuar . . 90

KRIMI I ORGANIZUAR NË URBANIZËM DHE QARKULLIM TË

PRONËS SË PALUAJTSHME . . . . . 97

Nocioni i përgjithshëm i krimit të organizuar në lëmin e urbanizmit dhe të

qarkullimit të pasurive të paluajtshme . . . . . 97

Karakteristikat e krimit të organizuar në lëmin e urbanizmit dhe të

qarkullimit të pasurive të paluajtshme . . . . . 99

Objekti i mbrojtjes te krimi i organizuar në lëmin e urbanizmit dhe të

qarkullimit të pasurive të paluajtshme . . . . . 100

Kryerësit e krimit të organizuar në lëmin e urbanizmit dhe të qarkullimit të

pasurive të paluajtshme . . . . . . . 101

Organizatorë të krimit të organizuar . . . . . 101

Pasojat e krimit të organizuar në lëmin e urbanizmit dhe të qarkullimit të

pasurive të paluajtshme . . . . . . . 104

Dëmet e shkaktuara nga krimi i organizuar . . . . 104

Opinioni publik dhe skandalet në fushën e krimit të organizuar . . 106

Pasojat psikologjike të krimit të organizuar . . . . 107

Çështja e urbanizmit në Kosovë . . . . . . 108

Kontrolli ndaj ndërtimit të objekteve në Kosovë . . . . 109

Veprimet kriminale urbanistike në Kosovë . . . . 110

Çështja e qarkullimit të pasurive të paluajtshme në Kosovë . . 112

Larja e parave . . . . . . . . 113

“Larja e parave” në lëmin e qarkullimit të pasurive të paluajtshme . 118

Disa raste të krimit të organizuar në Kosovë dhe në rajon që

ndërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126

Korrupsioni si formë e krimit të organizuar . . . . 129

Korrupsioni në lëmin e urbanizmit dhe të qarkullimit të pasurive të

paluajtshme . . . . . . . . 131

Page 6: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

“Mafia urbane” . . . . . . . 133

Korrupsioni në organet e administratës . . . . . 134

Kalimi i paligjshëm i pronës publike komunale në persona privatë . 135

Korrupsioni në gjyqësi . . . . . . . 136

Krimi i “jakave të bardha” . . . . . . 139

Karakteristikat themelore të këtij lloji krimi . . . . 140

Nocioni dhe karakteristikat themelore të krimit të organizuar ekonomik

dhe financiar . . . . . . . . 142

Krimi ekonomik . . . . . . . 145

Parandalimi dhe luftimi i krimit të organizuar në lëmin e urbanizmit

dhe të qarkullimit të pasurive të paluajtshme në Kosovë . . . 146

Legjislacioni . . . . . . . . 147

Niveli profesional i kuadrit udhëheqës në lëmin e sistemit juridik . . 149

Masat sekrete dhe ato teknike për hetim dhe syrvejim . . . 151

Bashkëpunimi ndërkombëtar për luftimin e krimit të organizuar . . 152

Politika e luftimit të krimit të organizuar në Kosovë . . . 156

Organet shtetërore dhe organet e tjera për luftimin e krimit të organizuar . 160

Policia, prokuroria dhe gjyqësia. . . . . . . 160

UNMIK-u . . . . . . . . 165

INTERPOL-i . . . . . . . . 167

EUROPOL-i . . . . . . . . 167

Strategjia shtetërore në luftimin e krimit të organizuar . . . 168

Masat dhe mjetet me karakter kombëtar në luftimin dhe në parandalimin

e krimit të organizuar në Kosovë . . . . . 169

Rregulloret e UNMIK-ut . . . . . . 170

Kodi penal i Kosovës dhe Kodi i procedurës penale i Kosovës . . 172

Dëshmitarë bashkëpunëtorë . . . . . . 175

Ligji për përgjegjësinë e personave juridik për vepra penale . . 176

Përgjegjësia penale e personave juridik . . . . . 178

Ligji për parandalimin e shpëlarjes së parave dhe të financimit të

terrorizmit . . . . . . . . 180

Ligji kundër “mafies” . . . . . . 182

Strategjia shtetërore e Republikës së Kosovës kundër krimit të organizuar

dhe Plani i veprimit 2009-2012 . . . . . . 183

Luftimi i kriminalitetit në lëmin e urbanizmit dhe të qarkullimit të

pasurive të paluajtshme . . . . . . . 185

Page 7: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

Kriminaliteti urban dhe kriminaliteti në qarkullimin e pasurive të

paluajtshme . . . . . . . . 186

Ndriçimi i këtij lloji të kriminalitetit . . . . . 186

Ndryshime dhe plotësime të legjislacionit penal . . . . 187

Sqarimi i aspekteve kriminologjike të këtij lloji të kriminalitetit . . 188

Trajtimi shkencor i kësaj problematike . . . . . 188

Analiza shkencore e krimit të organizuar në urbanizëm dhe në

qarkullimin e pasurive të paluajtshme . . . . . 189

Krimi i organizuar në lëmin e urbanizmit dhe të qarkullimit të

pasurive të paluajtshme . . . . . . . 189

Kjo formë e krimit të organizuar shkakton shpërdorime dhe korrupsion . 189

Kosova dhe ballafaqimi me probleme në tranzicion . . . 190

Përkufizimi i nocionit të “korrupsionit” . . . . . 192

Konfiskimi i dobisë pasurore të fitua r me vepër penale . . . 194

Struktura e veprave penale të korrupsionit . . . . 196

Zbulimi i veprave penale të korrupsionit . . . . . 198

Ndër elementet më themelore të luftës kundër korrupsionit mund të

veçohen . . . . . . . . 200

Karakteristikat e sistemit të konfiskimit të pasurisë të fituar me kryerjen e

veprës penale . . . . . . . . 202

Roli i Parlamentit në luftimin e korrupsionit . . . . 204

Fenomeni i korrupsionit . . . . . . . 210

Korrupsioni si formë e krimit të organizuar . . . . 213

Zbulimi dhe hetimi i korrupsionit . . . . . 215

Legjislacioni aktual në funksion të luftimit të korrupsionit . . 216

Disa forma të luftimit të korrupsionit . . . . . 220

KAPITULLI III . . . . . . . 227

ZBULIMI DHE TË PROVUARIT E TERRORIZMIT . . 229

Kuptimi i terrorizmit . . . . . . 229

Terrorizmi dhe krimi i organizuar . . . . . 230

Terroristi në një demokraci është terrorist edhe në demokracinë tjetër . 231

Terrorizmi si formë e organizuar e veprimtarisë kriminale . . 232

Terrorizmi nuklear . . . . . . . 233

Aktet terroriste . . . . . . . . 235

Turma e armatosur në kryerjen e akteve terroriste . . . 235

Disa forma të akteve terroriste . . . . . . 236

Page 8: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

Karakteristikat e terroristëve . . . . . . 236

Sulmi terrorist kundër Amerikës ka ndikuar në formimin e rendit të

ri botëror . . . . . . . . 238

Hetimi i akteve të tilla terroriste . . . . . . 244

Luftimi i terrorizmit në kushtet bashkëkohore . . . . 247

Dokumentet e INTERPOL-it që i përkasin luftimit të terrorizmit

ndërkombëtar . . . . . . . . 251

Presioni me akte terroriste . . . . . . 251

Terrorizmi ndërkombëtar si fenomen juridik . . . . 252

Modeli i Japonisë për luftimin e terrorizmit . . . . 253

Vetëmbrojtja nga atentatet dhe rrëmbimet . . . . 254

Format dhe shkaqet e veçanta të terrorizmit . . . . 255

Aktet terroriste – tepër shqetësuese . . . . . 256

Elementet kryesore të terrorizmit . . . . . 258

Sulmet vetëvrasëse terroriste . . . . . . 259

Luftimi i terrorizmit në Republikën e Shqipërisë dhe Republikën e Kosovës . 260

Planifikimi i operacioneve terroriste . . . . . 262

Elementet e përbashkëta të terrorizmit me krimin e organizuar . . 263

Përkufizimi i “krimit të organizuar” . . . . . 264

Historiku i shkurtër mbi terrorizmin e sponzoruar shtetëror dhe terrorizmin

elektronik . . . . . . . . 266

Zbulimi dhe hetimi i disa akteve terroriste . . . . 268

Terrorizmi - aktivitet i dhunës dhe bashkëpunimi “simbiotik” me media . 269

Marrëdhëniet simbiotike të terroristëve me medie . . . 270

Mediat nuk prezantojnë vlerat terroriste . . . . . 272

Zbulimi dhe kapja e terroristëve . . . . . . 272

Planifikimi i operacioneve terroriste . . . . . 273

KAPITULLI IV . . . . . . . 275

NJOHJA E DISA MASAVE KRIMINALISTIKE DHE VEPRIMEVE

HETIMORE PËR ZBULIMIN DHE TË PROVUARIT E VRASJES,

KRIMIT TË ORGANIZUAR DHE TERRORIZMIT . . . 277

Zbulimi dhe të provuarit e veprave penale . . . . 277

Kuptimi i veprës penale . . . . . . . 277

Veprimi ose mosveprimi në kryerjen e veprës penale . . . 279

Shkenca forenzike . . . . . . . 280

Ngritja e versioneve hetimore . . . . . . 281

Page 9: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

Kuptimi i versionit hetimor . . . . . . 281

Klasifikimi i versioneve hetimore . . . . . 283

Ngritja e versioneve hetimore . . . . . . 285

Verifikimi i versioneve hetimore . . . . . 288

Vrasja, vetëvrasje, vdekje aksidentale . . . . . 290

Qëllimi i kryesit të krimit . . . . . . 291

Mënyra e kryerjes, rrethanat dhe situatat tjera objektive të krimit . . 292

Taktika e zbulimit të qëllimit, mënyrës së kryerjes së veprës penale dhe

motivit . . . . . . . . . 293

Zgjedhja e mjeteve të përdorura të kryerjes (instrument operandi) . 293

Përdorimi i armës së zjarrit . . . . . . 294

Kushtet e vendit ku është kryer vrasja . . . . . 295

Numri, drejtimi dhe intensiteti i goditjeve, therjeve dhe të shtënave dhe

largësia e viktimës dhe kryesit . . . . . . 295

Plagët e shkaktuara me armë zjarri . . . . . 296

Taktika e zbulimit të motivit të veprës penale . . . . 298

Motivi i veprës penale . . . . . . . 298

Rëndësia e shtytjes . . . . . . . 300

Karakteri personal dhe motivi i kryesit të krimit . . . . 302

Përkufizimi i dashjes dhe pakujdesisë nëpërmjet motivit . . . 303

“Lufta” e motiveve . . . . . . . 303

Përcaktimi i motivit të të sëmurëve psikikë . . . . 305

Përcaktimi i motivit të kryesit të veprës penale . . . . 307

Zbulimi i kryesit të veprës penale nëpërmjet motivit . . . 310

Llojet e zakonshme të provave fizike . . . . . 312

“Gjendje flagrante“ . . . . . . . 313

Motivet e pohimit të të pandehurit . . . . . 314

Studimi mbi gjurmët . . . . . . . 319

Kuptimi i fjalës gjurmë . . . . . . . 319

Detyrat dhe parimet e traseologjisë (studimit mbi gjurmët) . . 321

Përcaktimi i vlerës provuese të gjurmës . . . . . 322

Termovisioni si metodë e zbulimit të gjurmëve . . . . 323

Sigurimi i provave në rastet e keqpërdorimit të mjeteve telekomunikimi

(celularët, telefonia fikse etj.) . . . . . . 326

Këqyrja në evidentimin e thirrjeve . . . . . 326

Mbikëqyrja e të gjitha pajisjet e telekomunikimit . . . . 327

Mbikëqyrja e thirrjes . . . . . . . 327

Page 10: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

Të dhënat mbi thirrjen duhet të përbëjnë . . . . . 328

Përcaktimi i adresave . . . . . . . 328

Format më të sofistikuara të keqpërdorimit të telefonit celular . . 329

Moduli për identifikimin e parapaguesit . . . . . 330

Evidencat e memorieve të celularit . . . . . 332

Mekanizmi i formimit të gjurmëve traseologjike dhe klasifikimi i tyre . 334

Gjurmë të thelluara dhe gjurmë të sipërfaqshme . . . . 335

Zbulimi dhe fiksimi i gjurmëve traseologjike . . . . 336

Përcaktimi i kohës së kryerjes së veprës penale në bazë të

gjurmëve traseologjike . . . . . . . 338

Ekspertimi situacional për ndriçimin e ngjarjes kriminale . . . 340

Pyetja, bazat psikologjike të pyetjes, ballafaqimi . . . . 343

Kuptimi dhe rëndësia e pyetjes . . . . . . 343

Bazat psikologjike të pyetjes . . . . . . 344

Perceptimi . . . . . . . . 346

Kujtesa . . . . . . . . . 349

Riprodhimi në formën e dhënies së fakteve që ka parë ose dëgjuar

dëshmitari, i dëmtuari ose i pandehuri . . . . . 351

Taktika e pyetjes së dëshmitarit, të dëmtuarit, të pandehurit . . 352

Pyetjet sugjestive . . . . . . . 353

Pyetjet plotësisht disjunktive . . . . . . 354

Pyetjet jo plotësisht disjunktive . . . . . . 355

Pyetjet ekspektative (të pritshme) . . . . . 355

Pyetjet decizive (me vendosmëri) . . . . . 356

Pyetjet e qarta me supozim (kapcioze, kaptative) . . . . 356

Pyetjet e ndërlidhura . . . . . . . 357

Masat përgatitore për pyetjen e të pandehurit . . . . 359

Taktika e pyetjes së të pandehurit . . . . . 361

Ballafaqimi si formë e veçantë e pyetjes . . . . . 365

Taktika e planifikimit të ballafaqimit . . . . . 368

Mënyra e ballafaqimit . . . . . . . 370

“Pseudoballafaqimi” (ballafaqimi i rremë) . . . . 373

Literatura . . . . . . . . 375

Page 11: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

CONTENT

FOREWORD . . . . . . . 21

CHAPTER I . . . . . . . . 25

DISCOVERY AND PROOF FOR MURDER . . . . 27

The denotation of murder and its types . . . . . 27

Tools and murder motives . . . . . . 32

Difference between blood feud and revenge . . . . . 38

Initial actions of the investigator after being informed about a murder . 40

Observing the murder site . . . . . . 41

Corpse identification (forensic expertize of the body) . . . 45

Interrogation of murder witnesses . . . . . 47

Tracking the murderer . . . . . . 49

Interrogating the murder defendant . . . . . 52

Understanding suicide and its types . . . . . 53

Weapon traces at the crime scene . . . . . 61

The finding of the firearm . . . . . . 62

Setting the firearm . . . . . . . 64

Packaging of the firearm . . . . . . 64

The individuality of the firearm marks . . . . . 65

Detecting bullet casings . . . . . . . 66

Ballistic experiment on the firearm . . . . . 67

Outlining the gunpowder traces . . . . . . 68

Examining bullet casings and shells . . . . . 69

Determination of shooter’s location . . . . . 72

The time of shooting . . . . . . . 73

The distance of shooting with a firearm . . . . . 74

Crossfire shooting . . . . . . . 75

The diameter and the appearance of the bullet hole . . . 76

Outlining ballistic trace of the firearm . . . . 79

Page 12: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

CHAPTER II . . . . . . . . 81

DISCOVERY AND PROOF OF THE ORGANIZED CRIME . 83

Proof of the organized crime and possible fighting measures for this

negative phenomenon of the society. . . . . . 83

Understanding, confiscating and identification of the material wealth

acquired through the criminal act . . . . . 86

Material wealth gained through the acts of the organized crime . . 89

Few of the ways and methods for discovering organized crime . 90

ORGANIZED CRIME IN THE CIRCULATION OF REAL-ESTATE

AND OTHER URBAN PROPERTY . . . . . 97

General notion of organized crime in the field of urban property and

real-estate circulation . . . . . . . 97

Characteristics of the organized crime in the field of urban property and

real-estate circulation . . . . . . . 99

The object of protecting organized crime in the field of urban property

and real-estate circulation . . . . . . 100

Perpetrators of the organized crime in the field of urban property and

real-estate circulation . . . . . . . 101

The organizers of the organized crime . . . . . 101

The consequences of the organized crime in the field of urban property

and real-estate . . . . . . . 104

The damage caused by the organized crime . . . . 104

The public opinion and scandals in the field of organized crime . . 106

Psychological consequences of the organized crime. . . . 107

The urbanization issues in Kosova . . . . . 108

Controlling the construction building in Kosova . . . 109

Criminal urban actions in Kosova . . . . . 110

The real-estate circulation issues in Kosova. . . . . 112

Money laundering . . . . . . . 113

“Money Laundering” in the field of real -estate circulation . . 118

Few organized crime cases in Kosova and the region which are

interrelated with real-estate and money laundering . . 126

Corruption as a form of the organized crime. . . . . 129

Corruption in the field of urban property and real-estate circulation . 129

“Urban Mafia” . . . . . . . . 133

Page 13: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

Corruption in the administrative organs . . . 134

Illegal transition of the public municipal property to the private persons . 135

Judicial Corruption . . . . . . . 136

“White Collar” Crime . . . . . . . 139

Main characteristics of this kind of crime . . . . 140

Notion and basic characteristics of organized and financial crime . 142

Economic Crime . . . . . . . 145

Prevention and fighting organized crime in the field of urban property and

real-estate circulation in Kosova . . . . . 146

Legislation. . . . . . . . . 147

Professional level of the leading staff in the field of judicial system . 149

Secret and technical steps in investigation and surveillance . . . 151

International cooperation in fighting organized crime . . . 152

Policies for fighting organized crime in . . . . . 156

State institutions and other institutions for fighting the organized crime . 160

Police, Prosecution and Judicary. . . . . . 160

UNMIK . . . . . . . . 165

INTERPOL . . . . . . . . 167

EUROPOL . . . . . . . . 167

State strategy in fighting the organized crime . . . . 168

National measures and tools for fighting and preventing organized

crime in Kosova . . . . . . . 169

UNMIK Regulations . . . . . . . 170

The Penal Code and the Code of the Penal Procedure of Kosova . 172

Witness collaborators . . . . . . . 175

The law for the legal persons’ responsibilities for penal actions . . 176

Penal responsibilities for the legal persons . . . . 178

The law for preventing money laundering and financing terrorism. . 180

The law against “mafia” . . . . . . 182

National strategy of the Republic of Kosova against organized crime

and the action plan 2009-2012 . . . . . . 183

Fighting criminality in the field of urban property and real-estate

circulation . . . . . . . . 185

Urban criminality in a form of real-estate circulation . . . 186

Exposing this type of crime . . . . . . 186

Changes and completion of the penal code . . . . 187

The explanation of the criminological aspects of this type of criminality . 188

Page 14: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

Scientific treatment of this problem . . . . . 188

Scientific analysis of the organized crime of urban property and in

real-estate circulation . . . . . . . 189

Organized crime in the field of urban property and real-estate circulation . 189

This form of organized crime causes misuse and corruption . . 189

Kosova facing with problems of transition. . . . . 190

The definition of the notion of “corruption” . . . . 192

Confiscating material wealth acquired by penal actions . . . 194

The structure of the penal act of corruption . . . . 196

Discovery of penal acts of corruption . . . . . 198

Among the most fundamental elements of the war against corruption

can be specified . . . . . . . 200

Characteristics of the system of confiscating the wealth acquired by the

penal acts . . . . . . . . 202

The role of the Parliament in fighting corruption . . . 204

The phenomenon of corruption . . . . . . 210

Corruption as a form of the organized crime . . . . 213

Discovery and investigation of corruption. . . . . 215

The current legislation in the function of fighting corruption . . 216

Several forms of fighting corruption . . . . . 220

CHAPTER III . . . . . . . 227

DISCOVERY AND PROVING TERRORISM . . . . 229

The meaning of terrorism . . . . . . 229

Terrorism and organized crime . . . . . 230

Terrorists in one democracy is also a terrorist in another democracy . 231

Terrorism as an organized criminal enterprise . . . . 232

Nuclear terrorism . . . . . . . 233

Terrorist acts . . . . . . . 235

Armed factions committing terrorists acts . . . . 235

Several forms of terrorist acts . . . . . . 236

Characteristics of terrorists . . . . . . 236

Terrorist attack against USA has influenced the formation of the new

world order . . . . . . . . 238

Investigation of such terrorists acts . . . . . 244

Fighting terrorism in the contemporary conditions. . . . 247

Page 15: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

The INTERPOL documents which belongs to the international fight

on terror . . . . . . . 251

Oppression through terrorist acts . . . . . 251

International terrorism as a legal phenomenon . . . . 252

The Japanese model of fighting terrorism . . . . 253

Self defense from the attempted attack and kidnapping . . . 254

Forms and specific causes of the terrorism Format . . . 255

Terrorist acts - too disturbing . . . . . . 256

The main elements of terrorism . . . . . 258

Suicidal terrorist attacks . . . . . . 259

Fighting terrorism in the Republic of Albania and in the Republic

of Kosova . 260

Planning terrorist operations . . . . . 262

Common elements of terrorism with the organized crime . . 263

Definition of “organized crime” . . . . . 264

Short history of state sponsored terrorism and cyber terrorism History . 266

Discovery and investigation of several terrorist acts. . . . 268

Terrorism - violent activities and the “symbiotic” collaboration with the

media . . . . . . . . 269

Symbiotic relationship of terrorist and the media . . . 270

The media do not present the terroristic values . . . . 272

The discovery and capturing terrorists . . . . . 272

Planning terrorist operation . . . . . . 273

CHAPTER IV . . . . . . . . 275

KNOWING FEW CRIMINAL INVESTIGATION MEASURES AND

INVESTIGATION ACTS FOR DISCOVERY AND PROVING THE

MURDER, ORGANIZED CRIME AND TERRORISM . . 277

Discovering and proving penal acts . . . . . 277

Understanding the penal act . . . . . . 277

Action or non-action in committing a criminal act . . . 279

Forensic science . . . . . . . 280

Starting forms of investigation . . . . . . 281

Understanding of the investigation version . . . . 281

The classification of the investigation versions .. . . . 283

Starting forms of investigation . . . . . 285

Verification of investigation versions . . . . . 288

Page 16: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

Murder, suicide, accidental death . . . . . 290

The criminal’s motive . . . . . . 291

Ways of committing, circumstances and other objective crime

situations . . . . . . . . 292

Tactics of revealing the purpose, the way of committing penal act

and the motive . . . . . . . . 293

Choosing the tools that are used in criminal act (instrument operandi) . 293

Using a firearm . . . . . . . 294

Conditions of crime scene . . . . . . 295

The number, direction and the intensity of hits, stabbing and shooting

and the distance between the criminal and the victim . . . 295

Caused wounds by the firearm . . . . . . 296

The tactics of discovering the motive behind a penal act . . 298

The motive of the penal act . . . . . . 298

The importance of the pushing . . . . . . 300

The personal character and the motive of the criminal . . . 302

The definition of wanting and the negligence through the motive . . 303

“The WAR” of motives. . . . . . . 303

The motive classification of the people with psychological conditions . 305

The motive definition of the criminal . . . . 307

Determining the criminal through the motive . . . . 310

The usual types of physical proves . . . . . 312

“Flagrant condition“ . . . . . . . 313

The motives of admitting by the defendant . . . 314

Footprint study . . . . . . . 319

Understanding the denotation of footprint . . . . 319

Tasks and principles of the traseology (the study of footprints) . . 321

The definition of the testing value of the footprint . . . 322

Termovision as a method of discovery footprints . . . 323

Securing evidences in cases of misuse of telecommunication equipment

(cellphones, landline etc.) . . . . . . 326

Looking at the list of calls . . . . . . 326

Surveillance of all telecommunication equipment . . . 327

Bugging calls . . . . . . . . 327

Data calls should consist . . . . . . 328

Setting addresses . . . . . . . 328

The most sophisticated forms of cell phone misuse . . . 329

Page 17: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

Identification modules for cell phone owner . . . . 330

The evidence from cell phone memory . . . . . 332

Footprint formation mechanism and their classification. . . 334

Deepened and superficial footprint . . . . . 335

Discovering and setting of the footprint . . . 336

Defining a penal action time on the basis of footprints . . . 338

Situational expertize for solving criminal acts . . . . 340

Question, psychological basis for questions, confrontation. . . 343

Understanding and importance of questions . . . . 343

Psychological basis of the questions . . . . . 344

Perception . . . . . . . . 346

Memory . . . . . . . . 349

Reproduction in the form of giving hearing or seeing facts by the witness

or the defendant . . . . . . . 351

Witness, defendant and injured party interrogation tactics . . 352

Suggestive interrogation . . . . . . . 353

Completely disjunctive questions. . . . . . 354

Non-completely disjunctive questions . . . . . 355

Expected questions . . . . . . . 355

Decisive questions . . . . . . . 356

Clear questions with assumptions (kapcioze, kaptative) . . . 356

Interconnected questions. . . . . . . 357

Preparation measures for interrogation of the defendant . . 359

Tactics of interrogating the defendant . . . . . . 361

Confronting (facing with) as a special form of interrogation . . . 365

Confronting preparation tactics . . . . . 368

Ways of confronting . . . . . . . 370

“Pseudo-Confronting” (fake confronting) . . . . 373

Literature . . . . . . . . 375

Page 18: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

P A R A T H Ë N I E

Ky botim i kushtohet studentëve të Fakultetit Juridik dhe të

Fakultetit të Kriminalistikës dhe të Sigurisë të Institucionit të arsimit

universitar - Kolegjit Evropian “JURIDICA” i hartuar në bazë të

programeve mësimore të këtyre fakulteteve, ku studiohen dhe specializohen,

kryesisht: për zbulimin, parandalimin dhe luftimin e të gjitha llojeve të

krimit;siguri të përgjithshme nacionale dhe ndërkombëtare; luftimin e

krimit të organizuar, korrupsionit, krimit financiar, terrorizmit; punën dhe

zbatimin e politikave sociale; mbrojtjen e mjedisit jetësor nga krimet

ekologjike; Rendin Publik dhe Sigurinë. Trajtimi i formave të veçanta të

kriminalitetit, si: krimi i organizuar, vrasjet, terrorizmi, të cilat janë shumë

të përhapura dhe paraqesin veçori dhe rrezikueshmëri të posaçme

shoqërore. Për një jurist ose politikbërës, njohja e metodave dhe masave të

zbulimit të vrasjeve, krimit të organizuar dhe terrorizmit ndihmon në

përpunimin e politikave në parandalimin, zbulimin dhe të provuarit e tyre.

Për një policë, gjyqtar, prokuror ose avokat, njohja e këtyre krimeve nga

aspekti shkencor e profesional, ndihmon në orientimin më të mirë të tyre në

trajtimin, zbulimin dhe të provuarit e rasteve konkrete që janë në hetim ose

në gjykim. Kriminaliteti ka qenë dhe vazhdon të jetë bashkudhëtarë i

shoqërisë njerëzore. Me zhvillimin e shoqërisë, është zhvilluar dhe është

përsosur edhe krimi. Krimi i organizuar, vrasjet dhe terrorizmi janë të

lidhur midis vete, janë tejet të rënda dhe me pasoja që tronditin shoqëritë e

të gjitha formave të organizimit.

Ky punim është shtjelluar në katër kapituj: Në kapitullin e parë që

titullohet “Zbulimi dhe të provuarit e vrasjes”, trajtohen dhe sqarohen

vrasjet në aspektin e zbulimit dhe të provuarit e tyre me theks të veçantë të

karakteristikave të kryesit, rrethanave të kryerjes dhe dilemave midis

vrasjeve, vetëvrasjeve dhe vdekjeve aksidentale. Me rastin e hetimit të

vrasjes, gjithnjë duhet të zgjidhen trilemat: vrasje, vetëvrasje apo vdekje

Page 19: Prof. dr. Vesel LATIFI - Prof. as. dr. Agron BEKA VRASJET ... · PDF filendërlidhen me pasuritë e paluajtshme dhe me “larjen” e parave . 126 Korrupsioni ... Legjislacioni aktual

aksidentale. Në këtë drejtim duhet sqaruar shumë fakte dhe rrethana për të

bërë orientimin e hetimeve në vrasje.

Në kapitullin e dytë, që mbanë titullin “Zbulimi dhe të provuarit e

krimit të organizuar”, nuk trajtohen masat dhe veprimet e zbulimit dhe të

provuarit e të gjitha formave të krimit të organizuar, por theksimi është

drejtuar në urbanizëm dhe qarkullimin e pronës së paluajtshme, si pjesë e

krimit të organizuar (si krime të tilla në këtë fushë, për të parën herë

shpjegohen dhe argumentohen si krime të rënda që duhet të inkriminohen

posaçërisht dhe të luftohen në mënyra të veçanta), në korrupsion etj. Lufta e

suksesshme kundër krimit të organizuar kërkon trajtim të gjithanshëm,

vazhdimësi, qëndrueshmëri dhe fuqishmëri në zbatim të mbështetur në

rregulla dhe përgjegjësi të njohura paraprake. Krimi i organizuar në lëmin

e urbanizmit dhe të qarkullimit të pasurive të paluajtshme është një prej

formave më të rënda të kriminalitetit. Krimi i organizuar në lëmin e

urbanizmit dhe të qarkullimit të pasurive të paluajtshme, mund të paraqitet

në forma të ndryshme. Në zona të caktuara të vendeve të ndryshme vepron e

ashtuquajtura “mafia urbane” gjë që mund të konstatohet nga numri i madh

i objekteve të ndërtuara si dhe nga lloje të ndryshme pasurish, pa një plan

urbanistik përkatës dhe pa leje ndërtimi. Krimi i organizuar në lëmin e

urbanizmit dhe të qarkullimit të pasurive të paluajtshme është një prej

formave më të rënda të kriminalitetit që shkakton tronditje të mëdha në ato

sfera.

Në kapitullin e tretë që titullohet “Zbulimi dhe të provuarit e

terrorizmit” janë trajtuar disa lloje të akteve terroriste, taktikat e zbulimit

dhe të provuarit të tyre si dhe, sulmet vetëvrasëse terroriste. Roli i medieve

vështrohet në “kontributin” e rastit ose të qëllimshëm të paraqitjes dhe

përhapjes së terrorizmit. Format bashkëkohore të terrorizmit përcjellin të

arriturat teknologjike, të cilat, kryesit e tyre i kyçin si mjete të suksesshme

për kryerjen e akteve terroriste. Me shumë arsye shkencëtarët e kësaj fushe,

brengosen nga përdorimi eventual të mjeteve nukleare me qëllime

terroriste.

Mediet e lira kryesisht nuk prezantojnë vlerat terroriste. Në

përgjithësi, ato shprehin vlerat themelore të shoqërisë demokratike. Por,

Imediat në shoqëritë e hapura gjenden në tregun e konkurrencës së ashpër,

vazhdimisht janë nën presion që të parët ta sjellin lajmin dhe të ofrojnë më