40
Company Logo Profilaktyka zachowań problemowych dzieci i młodzieży Opracowała: mgr Małgorzata Pawlik

Profilaktyka zachowań problemowych dzieci i młodzieży. · i młodzieży- prezentacja multimedialna/wykład cz.1 3. Praca w grupach- uczestnicy dokonają charakterystyki zachowań

  • Upload
    lamliem

  • View
    222

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Company Logo

Profilaktyka

zachowań problemowych dzieci

i młodzieży

Opracowała:

mgr Małgorzata Pawlik

Logo

Plan szkolenia

1. Zabawy integrujące grupę, zapoznanie się uczestników,

sprawy organizacyjne( czas trwania, przerwy,

materiały), cele szkolenia.

2. Profilaktyka zachowań problemowych dzieci

i młodzieży- prezentacja multimedialna/wykład cz.1

3. Praca w grupach- uczestnicy dokonają charakterystyki

zachowań problemowych dzieci i młodzieży- określą

zadania profilaktyki pierwszorzędowej i drugorzędowej.

4.Jakie są relacje między wychowaniem a profilaktyką

w szkole?- prezentacja multimedialna/wykład cz.2

5. Praca w grupach- uczestnicy opracują ankiety

diagnostyczne dotyczące rozpoznania potrzeb

i problemów społeczności szkolnej

( dla ucznia, nauczycieli, rodziców).

Logo

6. Jaka jest procedura konstruowania szkolnego programu

profilaktyki? - prezentacja multimedialna/wykład cz.3

7. Praca w grupach- uczestnicy opracują:

• szczegółowy plan działań profilaktycznych w wybranym

obszarze.

• fragment szkolnego programu profilaktycznego

w wybranym obszarze;

• ankiety ewaluacyjne dotyczące realizacji zadań

w wybranym obszarze.

• dokonają analizy wybranych programów profilaktyki

szkolnej w oparciu o procedury oceny SPP opr. Z. Gasia

Logo

PROFILAKTYKA

• to proces, który wspiera człowieka w prawidłowym

rozwoju i zdrowym życiu, przez zapewnie pomocy

potrzebnej mu w konfrontacji ze złożonymi,

stresującymi warunkami życia, a w efekcie

umożliwienie mu osiągania subiektywnie

satysfakcjonującego, społecznie akceptowanego,

bogatego życia.

/ definicja: Z. B GAŚ/

Logo

Działania zapobiegawcze muszą uwzględniać jednocześnie trzy obszary:

•1. Wspomaganie dziecka lub nastolatka

w konstruktywnym radzeniu sobie

z trudnościami zagrażającymi

prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu

życiu.

Logo

Działania zapobiegawcze muszą uwzględniać jednocześnie trzy obszary:

•2. Ograniczanie i likwidowanie

czynników ryzyka, które zaburzają

prawidłowy rozwój i dezorganizują

zdrowy styl życia.

Logo

Działania zapobiegawcze muszą uwzględniać jednocześnie trzy obszary:

•3.Inicjowanie i wzmacnianie czynników

chroniących, które sprzyjają

prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu

życiu.

Logo

•Wszelkie działania profilaktyczne,

niezależnie od swej specyfiki,

posiadają wspólne zadania, wśród

których warto wskazać 10

podstawowych:

Logo

• 1. Rozpowszechnianie prawdziwych i rzetelnych

informacji o zjawisku, którego profilaktyka dotyczy.

• 2.Kształtowanie świadomych wzorców

konsumpcyjnych.

Logo

3. Kształtowanie umiejętności intrapersonalnych,

a w szczególności: samoświadomości, samooceny

i samodyscypliny.

• 4. Rozwijanie umiejętności interpersonalnych,

a w szczególności: empatii, współdziałania,

komunikowania się oraz rozwiązywania konfliktów.

Logo

5. Rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji

oraz rozwiązywania problemów.

6.Rozwijanie związków z grupą społeczną i poczucia

odpowiedzialności za grupę, do której jednostka

przynależy.

Logo

• 7.Rozwijanie dojrzałej odpowiedzialności, jako

właściwego wzorca ról do naśladowania przez

innych.

• 8.Rozwijanie środowiska rodzinnego, rówieśniczego,

społecznego i środowiska pracy, które podnosiłyby

jakość życia wszystkich jego członków.

Logo

• 7.Rozwijanie dojrzałej odpowiedzialności, jako

właściwego wzorca ról do naśladowania przez

innych.

• 8.Rozwijanie środowiska rodzinnego, rówieśniczego,

społecznego i środowiska pracy, które podnosiłyby

jakość życia wszystkich jego członków.

Logo

9.Kształtowanie reguł prawnych i publicznych w taki sposób, aby były zgodne z ludzkimi

potrzebami i wspierały konstruktywny rozwój i pozytywny styl życia.

10. Umożliwianie wczesnego rozpoznawania, diagnozowania zagrożeń oraz rozwijania strategii przeciwdziałania bazujących na

znajomości przyczyn zachowań dysfunkcjonalnych

Logo

•Zapobieganie dysfunkcjom może być realizowane na trzech

poziomach:

Logo

Profilaktyka pierwszorzędowa:

To działania mające na celu:

•z jednej strony promocję zdrowia

i przedłużanie życia człowieka,

• zaś z drugiej- zapobieganie pojawianiu się

problemów związanych z dysfunkcyjnym

stylem życia.

Logo

Profilaktyka drugorzędowa:

To działania mające na celu:

Ujawnianie osób przejawiających pierwsze

objawy zaburzeń oraz pomaganie im

w zrozumieniu istoty problemów i wycofanie

się z dysfunkcji.

Logo

Profilaktyka trzeciorzędowa:

To działania mające na celu:

z jednej strony – przeciwdziałanie nawrotowi

zaburzeń,

zaś z drugiej- umożliwienie takiej osobie powrotu do

społeczeństwa oraz prowadzenia w nim

satysfakcjonującego i społecznie akceptowanego

trybu życia.

Logo

Porównanie poziomów profilaktyki:

PODOBIEŃSTWA:

Logo

NA KAŻDYM POZIOMIE PROFILAKTYKI MAMY DO CZYNIENIA Z:

1.Promowaniem zdrowia i dobrego samopoczucia.

2. Redukowaniem liczby przypadków osób dysfunkcjonalnych

w ogólnej populacji.

3.Redukowaniem zachorowalności i śmiertelności związanych

z dysfunkcjonalnym stylem życia.

4. Obniżaniem prawdopodobieństwa długoterminowej

niezdolności do prowadzenia społecznie akceptowanego

stylu życia.

Logo

Porównanie poziomów profilaktyki:

RÓŻNICE:

Logo

Ryzyko uzależnienia:

• W przypadku profilaktyki pierwszorzędowej-

minimalne do niskiego;

• W przypadku profilaktyki drugorzędowej-

wysokie ale nie krytyczne;

• W przypadku profilaktyki trzeciorzędowej-

bardzo wysokie, krytyczne.

Logo

Odwracalność przejawów dysfunkcyjności:

• W okresie profilaktyki pierwszorzędowej-

wysoka(50-100%);

• W przypadku profilaktyki drugorzędowej-

średnia(25-50%);

• W przypadku profilaktyki trzeciorzędowej-

niska lub bardzo niska(0-25%).

Logo

Prawdopodobieństwo wyłamania się z programu:

• W przypadku profilaktyki pierwszorzędowej-

niskie(chociaż możliwe);

• W przypadku profilaktyki drugorzędowej-

umiarkowane(prawdopodobne);

• W przypadku profilaktyki trzeciorzędowej-

wysokie i realne.

Logo

Populacja:

• Objęta działaniami profilaktyki pierwszorzędowej

nie ma charakteru klinicznego;

• W przypadku profilaktyki drugorzędowej-

ma charakter przedkliniczny i może już posiadać

diagnozę kliniczną;

• W przypadku profilaktyki trzeciorzędowej-

populacja w pełni kliniczna, dokładnie

zdiagnozowana.

Logo

Zdolność uczenia się:

• Osób objętych działaniami profilaktyki

pierwszorzędowej: wysoka;

• W przypadku profilaktyki drugorzędowej-

umiarkowana;

• W przypadku profilaktyki trzeciorzędowej- niska.

Logo

Cele:

• Strategii pierwszorzędowych

to przede wszystkim wzrost kompetencji i umiejętności

przeciwstawiania się negatywnym wpływom;

• W przypadku strategii drugorzędowych

dąży się do obniżenia poziomu stresu i osunięcia

niebezpieczeństwa kryzysu;

• W przypadku strategii trzeciorzędowych dąży się przede

wszystkim do przywrócenia minimum funkcjonalności.

Logo

Rodzaj uczestnictwa w programie:

• W przypadku profilaktyki pierwszorzędowej-

uczestnictwo w pełni dobrowolne

( zakres wyboru różny);

• W przypadku profilaktyki drugorzędowej-

uczestnictwo ma charakter obligatoryjny

(mniejszy zakres wyboru);

• W przypadku profilaktyki trzeciorzędowej-

uczestnictwo wymuszone( brak wyboru).

Logo

Koszty:

• Ponoszone w związku z działaniami

pierwszorzędowymi-są zasadniczo bardzo niskie.

• W przypadku profilaktyki drugorzędowej-

wymagają znacznych nakładów( ale jeszcze

umiarkowanych);

• W przypadku profilaktyki trzeciorzędowej-bardzo

wysokie.

Logo

Skuteczność:

• Oddziaływań pierwszorzędowych-jest wysoka;

• W przypadku oddziaływań drugorzędowych-

jest zróżnicowana;

• W przypadku profilaktyki trzeciorzędowej-

jest mało skuteczna.

Logo

Osoby prowadzące:

• profilaktykę pierwszorzędową to w dużej mierze

wolontariusze, paraprofesjonaliści, uczniowie,

studenci;

• profilaktykę drugorzędową to profesjonaliści chociaż

poziom ich sprawności zawodowej jest zróżnicowany;

• programy trzeciorzędowe wymagają wysokiego

profesjonalizmu od osób prowadzących.

Logo

Rodzaj interwencji:

• W przypadku profilaktyki pierwszorzędowej-

głównie działania ogólnie wzmacniające, wzbogacające rozwój

i styl życia;

• W przypadku profilaktyki drugorzędowej-

oddziaływania są bardziej specyficzne

( często stosuje się warsztaty rozwijające poszczególne

umiejętności radzenia sobie z sobą i życiem)

• W przypadku profilaktyki trzeciorzędowej-

działania są wysoce specyficzne-terapia

Logo

Specyfika działań profilaktycznych:

• Na poziomie profilaktyki pierwszorzędowej-

jest niska( działania są wysoce ogólne);

• Na poziomie drugorzędowym-

specyfika jest umiarkowana(pojawiają się działania

zindywidualizowane);

• W przypadku profilaktyki trzeciorzędowej-

Specyfika jest wysoka.

Logo

Na każdym z poziomu profilaktyki zachowań problemowych dzieci i młodzieży, specjaliści

mają do dyspozycji

różnorodne strategie profilaktyczne

Logo

Programy informacyjne:

• Głównym ich celem jest dostarczanie adekwatnych,

prawdziwych i aktualnych informacji o istniejących

zagrożeniach i możliwościach zabezpieczania się przed nimi.

• Obejmują takie działania, jak:

właściwe wykorzystanie środków masowej informacji, ulotki,

broszury, plakaty, wykłady czy seminaria, przeznaczone dla

dzieci w różnym wieku, młodzieży oraz dorosłych pełniących

różne role społeczne.

Logo

Programy edukacyjne:

• Opierają się na założeniu, że ludzie w swoim działaniu

koncentrują się na zaspokajaniu swoich podstawowych potrzeb

takich jak: potrzeba bezpieczeństwa, przynależności czy

potrzeba poczucia własnej tożsamości.

• Obejmują działania uczące i rozwijające takie umiejętności jak:

podejmowanie decyzji, radzenie sobie ze stresem,

rozwiązywanie problemów, porozumiewanie się

interpersonalne czy aktywizowanie działań ukierunkowanych

na cel.

Logo

Programy działań alternatywnych:

• Opierają się na założeniu, że ograniczanie dysfunkcjonalności

może się również dokonywać w drodze uczestnictwa dzieci

i młodzieży w takich działaniach , które wzmagają pozytywną

świadomość siebie i innych oraz oferują możliwość osiągania

zadowolenia i pozytywnych wzmocnień bez konieczności

sięgania po zachowania problemowe.

Programy te oferują pozytywne alternatywy wobec dysfunkcji

przez stymulowanie działalności społecznej.

Logo

Programy interwencyjne:

• Pomagają osobom dysfunkcjonalnym w identyfikowaniu swoich

problemów i poszukiwaniu możliwości ich rozwiązywania.

Interwencja obejmuje towarzyszenie ludziom i wspieranie ich

w krytycznych okresach ich życia.

Podstawowe techniki interwencji to: poradnictwo indywidualne

i rodzinne, telefon zaufania czy sesje konfrontacyjne.

Logo

Programy zmian środowiskowych:

Zazwyczaj ukierunkowane są na całą lokalną społeczność.

W ich ramach najczęściej stosuje się:

zmiany przepisów prawnych,

zmiany rozporządzeń lokalnych i instytucjonalnych,

ograniczanie dostępności i dystrybucji środków odurzających,

ograniczanie ich reklamy, a także redukowanie

potencjalnych negatywnych skutków angażowania się

w zachowania dysfunkcyjne i dewiacyjne.

Logo

Zmiany przepisów społecznych:

Nakierowane są na identyfikację i zmienianie tych czynników

środowiska społecznego i fizycznego, które sprzyjają

zachowaniom dysfunkcjonalnym

( czyli eliminowanie czynników ryzyka i wprowadzanie

czynników chroniących).

Strategie zmiany środowiskowej często są łączone z działaniami

edukacyjnymi.