29
คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ โปรแกรมบริการงานหองสมุด (PLS3) Public Library Services V.3 โปรแกรมการบริการงานหองสมุด (Public Library Services V.3 : PLS V.3) เปนโปรแกรมบริการงานหองสมุดที่พัฒนาขึ้นโดย อาจารยฐิติ บุญยศ ศูนยการศึกษานอกโรงเรียน ภาคกลาง กระทรวงศึกษาธิการ เปนโปรแกรมระบบฐานขอมูลระบบบริการงานหองสมุด ไดแก การบันทึก ขอมูลหนังสือขอมูลสมาชิกหองสมุด ขอมูลวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ บริการยืม คืนหนังสือ และวัสดุ โดยระบบ Barcode การสืบคนขอมูลหนังสือ และวัสดุ การรายงานสถิติตาง การพิมพบัตรสมาชิกพรอม Barcode การ พิมพ Barcode/Labels ติดสันหนังสือ การรายงานสถิติตาง ที่จําเปนสําหรับงานหองสมุด การบันทึกขอมูล การจําหนาย ระบบการจัดการฐานขอมูล มีระบบสํารองขอมูลการรักษาความปลอดภัย ความตองการของระบบ เครื่องคอมพิวเตอร (Computer) โปรแกรมบริการงานหองสมุด PLS3 ออกแบบใหใชกับเครื่องคอมพิวเตอรที่ใช ระบบปฏิบัติการ Windows 95 หรือสูงกวา สามารถใชไดทั้งเครื่อง Stand Alone หรือ Network / Workgroup หนวยความจํา RAM ควรเริ่มตนทีความเร็ว 64 MB ขึ้นไป และมีระบบ Multimedia (มี CD-ROM, Sound Card, ลําโพง) เนื่องจากโปรแกรมสําหรับติดตั้ง อยูบนแผน ซีดี และไดออกแบบไวสําหรับใหมีเสียงเตือนเปนเสียงพูด เชน เตือนในกรณีที่ยืมหนังสือเกินกําหนด หรือเสียงเตือนเมื่อบัตรสมาชิกหมดอายุเปนตน เครื่องพิมพ (printer) สําหรับเครื่องพิมพแนะนําใหใชเครื่องพิมพชนิด Laser Printer เนื่องจากตองการความคมชัด ของรายงาน ตาง โดยเฉพาะอยางยิ่งการพิมพ Barcode ตองการความคมชัดอยางยิ่ง เครื่องอานบารโคด ( Barcode Scanner) เปนเครื่องอานสําหรับตอซีรี่กับ Keyboard ใชสําหรับอานขอมูลแทงบารโคด บนปกหนังสือ ใน การยืม-คืน หนังสือ และอานแทงบารโคดบนบัตรสมาชิกฯ การจัดหาหรือซื้อเครื่องอานบารโคด ขอแนะนําวา กอนซื้อควรพิมพบารโคดจากโปรแกรม PLS3 แลวนําบารโคดที่ได จากการพิมพนั้นไปใหเครื่องอานบารโคดทีเราจะซื้อนั่นอานกอน ถาอานไดถึงตกลงซื้อ เพราะมีบางรุนใชอานไมได ดังนั้น กอนที่จะซื้อ ตองทดสอบให แนใจกอน เพราะเครื่องอานบารโคดมีราคาคอนขางแพง

Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

โปรแกรมบริการงานหองสมุด (PLS3) Public Library Services V.3

โปรแกรมการบริการงานหองสมุด (Public Library Services V.3 : PLS V.3) เปนโปรแกรมบริการงานหองสมุดท่ีพัฒนาข้ึนโดย อาจารยฐิติ บุญยศ ศูนยการศึกษานอกโรงเรียน ภาคกลาง กระทรวงศึกษาธิการ เปนโปรแกรมระบบฐานขอมูลระบบบริการงานหองสมุด ไดแก การบันทึกขอมูลหนังสือขอมูลสมาชิกหองสมุด ขอมูลวสัดุอื่นท่ีไมใชหนังสือ บริการยืม คืนหนังสือ และวัสดุ โดยระบบ Barcode การสืบคนขอมูลหนังสือ และวัสดุ การรายงานสถติิตาง ๆ การพิมพบัตรสมาชิกพรอม Barcode การพิมพ Barcode/Labels ติดสันหนังสือ การรายงานสถิติตาง ๆ ท่ีจําเปนสําหรับงานหองสมุด การบันทึกขอมูลการจําหนาย ระบบการจัดการฐานขอมูล มีระบบสํารองขอมูลการรักษาความปลอดภัย

ความตองการของระบบ

เคร่ืองคอมพิวเตอร (Computer) โปรแกรมบริการงานหองสมดุ PLS3 ออกแบบใหใชกับเครื่องคอมพิวเตอรท่ีใชระบบปฏิบัติการ Windows 95 หรือสูงกวา สามารถใชไดท้ังเครื่อง Stand Alone หรอื Network / Workgroup หนวยความจํา RAM ควรเริ่มตนท่ี ความเร็ว 64 MB ข้ึนไป และมีระบบ Multimedia (มี CD-ROM, Sound Card, ลําโพง) เนื่องจากโปรแกรมสําหรับติดต้ัง อยูบนแผน ซีดี และไดออกแบบไวสําหรับใหมีเสียงเตือนเปนเสียงพูด เชน เตือนในกรณีท่ียืมหนังสือเกินกําหนด หรือเสียงเตือนเมือ่บัตรสมาชิกหมดอายุเปนตน เคร่ืองพิมพ (printer) สําหรับเครื่องพิมพแนะนําใหใชเครื่องพิมพชนิด Laser Printer เนื่องจากตองการความคมชัดของรายงาน ตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยิ่งการพิมพ Barcode ตองการความคมชัดอยางยิ่ง เคร่ืองอานบารโคด ( ฺBarcode Scanner) เปนเครื่องอานสําหรับตอซีรีก่ับ Keyboard ใชสําหรับอานขอมูลแทงบารโคด บนปกหนังสือ ในการยืม-คืน หนังสือ และอานแทงบารโคดบนบัตรสมาชิกฯ การจัดหาหรอืซื้อเครื่องอานบารโคด ขอแนะนําวา กอนซื้อควรพิมพบารโคดจากโปรแกรม PLS3 แลวนําบารโคดท่ีได จากการพิมพนั้นไปใหเครื่องอานบารโคดท่ีเราจะซื้อนั่นอานกอน ถาอานไดถึงตกลงซ้ือ เพราะมีบางรุนใชอานไมได ดังน้ัน กอนท่ีจะซื้อ ตองทดสอบใหแนใจกอน เพราะเครื่องอานบารโคดมีราคาคอนขางแพง

Page 2: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

2

การติดตั้งโปรแกรม PLS3

โปรแกรมสําหรับติดต้ังจะอยูบนแผน ซีดี สําหรับติดต้ัง ใน Folder \PLS3SETUP โดยจะมี Files ที่ใชในการติดต้ังตอไปน้ี

-

Double Click ที่ File Setup.exe (Application) - กดปุม Continue เพ่ือทํางานตอไป

- ยืนยันติดต้ังโปรแกรมลงบน Drive C: เทาน้ัน (หามเปล่ียน Drive และ Folder ) ถาเปล่ียน Drive หรือ Folder โปรแกรมจะไมทํางาน หรืออาจจะทําใหเกิดปญหาในภายหลังได

Page 3: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

3

-โปรแกรมจะตรวจสอบสภาพของเครื่องคอมพิวเตอร เสร็จแลวให Click ที่รูปคอมพิวเตอร เพ่ือทําการติดต้ัง ตอไป และจะทําการสราง Program Group ใหดวย จากน้ัน จะติดต้ังไปจนครบ

- เมื่อติดต้ังโปรแกรมเรียบรอย จะถามวาใหสราง Shortcut บน Desktop (2 Shortcuts) หรือไม ใหตอบ YES เปนการเสร็จสิ้นขั้นตอนการติดต้ัง - จะเกิด Folder C:\pls3 เพ่ือใชสําหรับทํางานระบบบริการงานหองสมุดตอไป - ตอไปใหทําการ Copy ไฟล ที่มีช่ือวา Register.exe จากแผน CD ไปวางไวที่ Folder C:\pls3

การเรียกเพ่ือใชงานโปรแกรม PLS โดย Double Click ที่ Shortcut โปรแกรมหองสมุด PLS3 เมื่อตองการจัดทําทะเบียนตางๆ หรือ พิมพเอกสาร หรือ Double Click ที่ Shortcut สืบคนขอมูลหองสมุด PLS3 เมื่อตองการสืบคนขอมูลหองสมุด หรือ Click Start > Programs > โปรแกรมหองสมุด > Public Library Services

Page 4: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

4

สวนประกอบของระบบบริการงานหองสมุด PLS ประกอบดวยสวนตาง ๆ ดังน้ี สวนท่ี 1 เมนู มี 4 เมนูหลักดังน้ี

1. เมนู บันทึกขอมูล ไดแกการบันทึก แกไข และ ลบขอมูล หนังสือ สมาชิก และวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ เชน เทป ซีดี เปนตน

2. เมนู รายงานขอมูล เปน output ตาง ๆ ของโปรแกรม เชน การยืม การคืน การพิมพบัตร สมาชิก การพิมพบารโคด รายงานสถิติ ฯลฯ

3. เมนู จัดการระบบขอมูล เปนสวนจัดการฐานขอมูลตาง ๆ ที่จําเปนตอระบบ เชน การจัดเรียงขอมูล (Index) การกําหนดตัวแปรตาง ๆ การสํารองขอมูล ( Backup) การคืนขอมูล (Restore) การโอน ฯลฯ

4. การออกจากโปรแกรม Exit (เลิกทํางาน)

สวนท่ี 2 วันท่ี เมนูหลักจะตองแสดงวันที่ปจจุบัน ใหถูกตอง เพราะตองใชวันที่ปจจุบันเก่ียวของกับการยืม คืนขอมูลหนังสือ และวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ ถาวันเวลาไมเปนปจจุบัน จะกระทบถึงวันเวลาที่ยืมคืน

ถาวันที่ปจจุบันไมตรง สาเหตุอาจเนื่องมาจากวันที่และ เวลาในเคร่ืองคอมพิวเตอรไมตรง ซี่งสาเหตุมาจาก Battery ในเครื่องคอมฯ หมดอายุ ควรจัดหามาเปล่ียน ใหม

Page 5: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

5

การปรับวัน เวลาของ คอมพิวเตอรใหเปนปจจุบัน ทําไดโดยใช Control Panel >Datetime หรือ Double Click ที่เวลา อยูดานลาง ขวา ของจอภาพโดยปรับเวลาใหถูกตอง สวนท่ี 3 ชื่อหองสมุด หลังจากติดต้ังโปรแกรม PLS3 แลว และตรวจสอบเวลา วันที่ใหถูกตอง ขั้นตอนตอมาคือการ เปล่ียนช่ือหองสมุด ใหเปนช่ือของหองสมุดที่กําลังใชงานโปรแกรม วิธีเปล่ียนช่ือ โดยไปที่เมนูที่ 3 จัดการระบบขอมูล

เมนูยอยที่ 3.2 กําหนดช่ือที่อยูของหองสมุด

เมื่อเปล่ียนช่ือหองสมุด แลว กดปุม OK เพ่ือบันทึกขอมูล จากน้ันให Exit ออกจาก โปรแกรมไปครั้งหน่ึงกอนแลวเขาโปรแกรมใหม ช่ือ ที่อยู จะเปล่ียนไปตามท่ีไดต้ังขึ้น ช่ือที่อยูของหองสมุดที่ต้ังขึ้นใหมน้ี จะไปปรากฏที่บัตรสมาชิก และที่หัวรายงานตาง ๆ

Page 6: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

6

การติดต้ังในระบบเครือขาย เปนการติดต้ังโปรแกรม PLS ใหสามารถใชงานในระบบเครือขาย หรือ Workgroup ซึ่งจะสามารถใชงานพรอม ๆ กัน ไดทีละหลาย ๆเครื่อง เชน ใหเครื่องที่ติดต้ังโปรแกรม PLS เปนเครื่องหลัก หรือเครื่อง แมขาย โดยจะมีเครื่องลูกขาย (Workstation) ตออยู หลายเครื่อง อาจจะใชสําหรับบันทึกขอมูล เครื่องสําหรับยืม เครื่องสําหรับคืน และเครื่องสําหรับสืบคน เปนตน เครื่องทุกเครื่องจะตองตอเช่ือมกันเปนระบบเครือขาย (Network) โดยผาน Lan Card สําหรับเครื่องที่เปนแมขาย (Server) ใหติดต้ังโปรแกรม PLS ดังที่กลาวมาแลว และเครื่องแมขายจะตอง Sharing Folder C:\PLS3 เพ่ือใหเครือขายสามารถอานเขียน ขอมูลในเครื่องแมขายได โดยการ Share น้ันจะตอง Share แบบอนุญาตใหอาน และเขียนขอมูลไดดวย วิธีการทําดังน้ี Click ขวาที่ Folder C:\PLS3 -> Sharing and Security

Page 7: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

7

ที่ Folder C:\PLS3 จะปรากฏรูปมือเกิดขึ้นแสดงวา Folder C:\pls3 ไดถูก Share เรียบรอยแลว เปนการเสร็จสิ้นในการกําหนดเครื่องแมขาย จากน้ันใหไปทํา Short Cut สาํหรับเครื่องสืบคน ที่เครื่องลูกขาย ดังตอไปน้ี

- Click Mouse ปุมขวา บนท่ีวาง บน Desktop หรือจอภาพของเคร่ืองลูก โดยเลือก New --> Shortcut ---> Browse----> My Network Places --> Entire Network -

->Microsoft Windows Network --> ไปท่ีเคร่ืองท่ีเปนแมขาย หรือเคร่ืองท่ีติดต้ัง

PLS3 ไว

\\computer1\C\pls3\pls3.exe (Command Line)

- ทําตามข้ันตอนจนเสร็จ เคร่ืองจะสราง Shortcut ไวบนหนาจอของเคร่ืองลูก

- จากนั้นให Click Mouse ปุมขวาท่ี shortcut ท่ีสรางข้ึนบนเคร่ืองลูก เลือก Properties

ใหใสในชอง Target : และ Start in : ดังตัวอยาง

Page 8: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

8

Target : \\computer1\C\pls3\pls3.exe

Start in : \\computer1\C\pls3

ถาทํา Shortcut เพื่อการสืบคน ใหใช ดังนี้ Target : \\Thiti\pls3\search.exe

Start in : \\Thiti\pls3\

เสร็จแลวสามารถเรียกใชงานจากเคร่ืองลูกโดย Double Click จาก ShortCut ไดทันทีจากเคร่ือง

ลูก แตตองเปดเคร่ืองท่ีเปนแมขายกอนดวย

หมายเหตุ ถาเรียกจาก ShortCut ของเคร่ืองลูกแลวไมสามารถ Run ได โดยโปรแกรมแจงวา

Can not Locate Support Library Foxpro ใหแกไขโดยการติดต้ัง โปรแกรม PLS ลงในเคร่ืองลูกขาย

เสร็จแลวลบ Folder C:\pls3 ทิ้งไป เพราะตองการเพยีงทรัพยากรบางตัวของ Foxpro เพื่อติดต้ังลงใน

Windows System เทานั้น ก็จะทาํใหสามารถ Run โปรแกรมได

Page 9: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

9

การบันทึกขอมูลหนงัสือ เมนูที่ 1 บันทึกขอมูล เมนูยอยที่ 1.1 ขอมูลหนังสือ เมนูยอยที่ 1.1.1 บันทึกขอมูลหนังสือ เมื่อเลือกรายการบันทึกขอมูลหนังสือ โปรแกรมจะรอรับใหใสเลขทะเบียนหนังสือ ซึ่งทะเบียนหนังสือประกอบดวยเลขทะเบียน 6 หลัก ถาเลขทะเบียนไมถึง 6 หลัก ใหใส 0 นําหนาจนครบ 6 หลัก

กดปุม OK โปรแกรมจะแสดงแบบฟอรมใหกรอกขอมูลของหนังสือ ตามตัวอยาง โดยกรอกใหครบทุก

รายการ ซึ่งรายการใดที่ไมมีขอมูล ใหเวนไว พรอมทั้งตรวจสอบใหถูกตอง กดปุม SAVE เพ่ือบันทึกขอมูลหนังสือลงฐานขอมูล (Book.dbf)

Page 10: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

10

เมนูที่ 1.1.2 แกไขขอมูลหนังสือ เลือกรายการเพี่อแกไขขอมูลหนังสือ ในกรณีที่ตองการแกไขรายการหนังสือที่อาจมีขอมูลที่ผิดพลาด อันเน่ืองมาจากการพิมพ หรือแกไขขอมูลบางขอมูลที่ตรวจสอบแลววาผิด ทําการแกไขใหถูกตอง

จากน้ันโปรแกรมจะรอใหใสทะเบียนหนังสือที่จะบันทึกขอมูลเลมตอไป รูปแบบของวันที่รับหนังสือ เชน วันที่ 2 เดือน เมษายน 2550 ใหใชรูปแบบดังตอไปน้ีคือ 02/04/50

(ใส 0 นําหนาเลขหลักเดียว เชน 02/04 และใส สองตัวทายของป พ.ศ. เชน 2550 ใช 50 )

ปุม R ใชสําหรับบันทึกหนังสือที่มีหลาย Copy เชนซื้อหนังสือเรื่องเดียวกันมา 10 เลม หรือ 10 Copy ในการบันทึกขอมูล เพียงแคใสรายระเอียดของหนังสือเพียงเลมแรกเลมเดียว ตามขั้นตอนท่ีไดกลาวมาแลว ในเลมถัดมาอีก 9 เลม พอใสเลขทะเบียน ใหกดปุม R แทนปุม OK

โปรแกรมจะแสดงขอมูลหนังสือที่มีอยูในฐานขอมูลครั้งสุดทายที่บันทึก เรียงตามเลขทะเบียน

สามารถใช ปุมลูกศร เล่ือนขึ้น- ลง เพ่ือเลือกรายการที่ซ้ํากับรายการหนังสือที่เคยบันทึกไวแลว จากน้ันกดปุม Enterโปรแกรมจะนํารายการท่ีเคยบันทึกไวแลวขึ้นมาแสดงโดยทีไ่มตองเสียเวลาพิมพรายการขอมูลที่ซ้ํากันอีก แตตอง

เปล่ียนรายการ ฉบับท่ี เพียงรายการเดียว รายการอื่น ๆ ยังเหมือนเดิมทุกประการ

เมื่อกดปุม OK Save รายการหนังสือจะถูกบันทึก ที่ละเลม ทําเชนน้ีจนครบทั้ง 10 เลม

Page 11: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

11

การแกไขขอมูลหนงัสือ เมนูที่ 1 บันทึกขอมูล เมนูยอยที่ 1.1 ขอมูลหนังสือ เมนูยอยที่ 1.1.2 แกไขขอมูลหนังสือ ใสทะเบียนหนังสือที่ตองการแกไข แลวกดปุม Ok

ขอมูลของทะเบียนที่ตองการแกไขจะปรากฏรายการ ตาง ๆ ใหแกไข เมื่อตรวจสอบถูกตองแลวกดปุม OK Save ขอมูลของรายการหนังสือที่ถูกแกน้ัน จะถูกบันทึกลงฐานขอมูลใหมอีกครั้ง โดยจะ Update จากขอมูลเดิม

Page 12: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

12

การยกเลกิ/ถอน ขอมูลหนังสือ เมนูที่ 1 บันทึกขอมูล เมนูยอยที่ 1.1 ขอมูลหนังสือ เมนูยอยที่ 1.1.3 ยกเลิก/ถอน ขอมูลหนังสือ เมนูการยกเลิก หรือ ถอนขอมูลหนังสือ เปนการลบขอมูลหนังสือออกจากฐานขอมูล Book.dbf นอกจากน้ันยังใชเมนูน้ีเพ่ือตรวจสอบรายการขอมูลที่บันทึกไวไดอีกดวย โปรแกรมจะแสดงรายการหนังสือทั้งหมดที่ถูกบันทึก จากแฟมฐานขอมูล Book.dbf ซึ่งผูใชโปรแกรม สามารถตรวจสอบความถูกตองของขอมูลไดจากเมนูน้ี โดยการใช ปุมลูกศร เล่ือนขึ้น - ลง และ ซาย -ขวา ซึ่งสามารถ Click ที่ปุม ไปท่ีทะเบียนเร่ิมตน หรือไปท่ีทะเบียนสุดทาย โดยโปรแกรมจะเรียงจากเลขทะเบียนนอย ไปหาเลขทะเบียนมาก เมื่อตองการจะลบขอมูลทะเบียนหนังสือเลมใด ให Click ที่ทะเบียนหนังสือ (Record) เลมน้ัน โดยสังเกตจากทะเบียนที่ถูกเลือกจะปรากฏ (รูปสามเหล่ียมตะแคง) แสดงวาเลือกรายการหนังสือเลมตองการลบ เมื่อตองการลบ กดปุม Delete เพ่ือลบขอมูลหนังสือ ทีละเลม ออกจากฐานขอมูล โดยการลบทีละเลมน้ัน กอนจะลบขอมูลจริง โปรแกรมจะปรากฏ หนาตางเพ่ือยืนยันการลบ ถากดปุม Ok แสดงวา ขอมูลยืนยันการลบ แตถา กดปุม Cancel โปรแกรมจะไมลบขอมูลออก ในการลบขอมูล สามารถลบไดครั้งละ 1 Record เทาน้ัน เชนถาตองการลบ 10 เลม ก็ตองเลือกและ กดปุม Delete ทั้ง 10 ครั้ง

Page 13: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

13

การบันทึกขอมูลสมาชิกหองสมุด เมนูที่ 1 บันทึกขอมูล เมนูยอยที่ 1. ขอมูลสมาชิกหองสมุด เมนูยอยที่ 1.2.1 บันทึกขอมูลสมาชิกหองสมุด เมื่อเลือกรายการบันทึกขอมูลสมาชิกหองสมุด โดยทะเบียนสมาชิกน้ันสามารถใชไดต้ังแต 6 ถึง 13 หลัก หมายความวา ตองไมนอยกวา 6 หลัก และไมเกิน 13 หลัก สามารถใชเลขท่ีประชาชน 13 หลัก เปนเลขที่ สมาชิกหองสมุดได กดปุม Ok เพ่ือบันทึกขอมูลตามแบบฟอรมที่โปรแกรมแสดงดังตอไปน้ี

บันทึกรายการตามแบบฟอรมที่ปรากฏ ใหเรียบรอย กดปุม Save เพ่ือบันทึกขอมูลสมาชิกลงฐานขอมูล Member.dbf

สําหรับการใช ปุม R วิธีใช จะคลายกับขั้นตอนการบันทึกขอมูลหนังสือดังที่กลาวมาแลว สําหรับรายการแกไขและการยกเลิกหรือถอนขอมูลสมาชิกหองสมุด ใชวิธีการเดียวกันกับ การแกไขขอมูล

หนังสือ ดังไดกลาวมาแลวขางตน

Page 14: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

14

การบันทึกขอมูลวัดดุอื่นท่ีไมใชหนังสือ เมนูที่ 1 บันทึกขอมูล เมนูยอยที่ 1. ขอมูลวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ เมนูยอยที่ 1.3.1 บันทึกขอมูลวัสดุอ่ืนท่ีไมใชหนังสือ วัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ หมายถึง สื่อการเรียนรูตาง ๆ ที่ไมใชหนังสือที่มีบริการใหยืม ของหองสมุด ไดแก เทป ซีดี สไลด แผนภาพ ฯลฯ เปนตน เมื่อเลือกรายการบันทึกขอมูลวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ โปรแกรมจะแสดงใหใสรหัสทะเบียน สําหรับทะเบียนวัสดุอื่นฯ มี 7 หลัก โดย

หลักที่ 1 หมายถึง ประเภทของวัสดุ เชน 1= เทปเสียง, 2=วิดีโอ, 3=ซีดี หลักที่ 2-3 หมายถึง ป พ.ศ. เชน 2550 คือ 50 หลักที่ 4-7 หมายถึง Running Number ต้ังแต 0001-9999 ตัวอยางเชน 3500001 หมายถึง แผนซีดี ของป พ.ศ. 2550 แผนที่ 1 เปนตน

บันทึกรายการตามแบบฟอรมที่ปรากฏ ใหเรียบรอย กดปุม Save เพ่ือบันทึกขอมูลวัสดุอื่นที่ไมใช หนังสือ ลงฐานขอมูล Stock.dbf

สําหรับการใช ปุม R วิธีใช จะคลายกับขั้นตอนการบันทึกขอมูลหนังสือดังที่กลาวมาแลว

Page 15: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

15

การยืมหนงัสือ โปรแกรมบริการงานหองสมุด PLS มีระบบบริการ การยืมหนังสือ และวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ โดยแยกจากกันเปน 2 เมนู คือ เมนูยอยที่ 2.1.1 ยืมหนังสือ เมนูยอยที่ 2.1.2 ยืมวัสดุอ่ืนท่ีไมใชหนังสือ กอนใชเมนูการยืม ตองตรวจสอบวันท่ี เดือน พ.ศ. และเวลา ใหเปนปจจุบัน ทุกคร้ัง ในบทตอไปน้ีจะกลาวและยกตัวอยางถึงเรื่อง การยืมหนังสืออยางเดียว สวนการยืมวัสดุอื่นจะไมยกตัวอยางเน่ืองจากใชวิธีการเดียวกัน เมื่อเลือกรายการเมนูยอยที่ 2.1.1 โปรแกรมจะแสดงใหใส ทะเบียนสมาชิกในหองสมุด (ผูที่มีสิทธิ์ยืมตองเปนสมาชิกเทาน้ัน)

1. Key เลขสมาชิกแลวกด Enter หรือใชเครื่องอาน Barcode อานแถบ Barcode จากบัตรสมาชิก ถาไมมี จะเกิด Message แจงวาไมมีทะเบียนอยูในฐานขอมูล

หมายเหตุ แปนพิมพที่รอรับเลขสมาชิก จะตองอยูที่ตําแหนงภาษาอังกฤษเทาน้ัน (EN) ถาแปนพิมพถูกปรับเปนภาษาไทย (TH) โปรแกรมจะไมทํางาน ตองการออกจากการทํางานกดปุม Esc 2. โปรแกรมจะแสดงชื่อสมาชิกที่มีอยูในฐานขอมูล ถาไมมี จะเกิด Message แจงวาไมมีสมาชิก 3. ถาสมาชิกคนใด บัตรหมดอายุ โปรแกรมจะแสดงวา หมดอายุ พรอมทั้งมีเสียงเตือนดวย 4. ใสทะเบียนหนังสือที่ยืม หรืออานดวยเครื่องอาน Barcode จากแถบ Barcode บนปกหนังสือ 5. โปรแกรมจะแสดงรายการ ทะเบียนหนังสือ วันเดือนปที่ยืม และกําหนดวันที่คืน พรอมทั้งบันทึกรายละเอียดการยืมทั้งหมดลงฐานขอมูลการยืมหนังสือ (Borrow.dbf) สําหรับการยืมวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ ขอมูลจะถูกบันทึกลงฐานขอมูล (Borrowt.dbf)

Page 16: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

16

การยกเลกิการยืม

เมนูยอยที่ 2.1.3 ยกเลิกการยืมหนังสือ เมนูยอยที่ 2.1.4 ยกเลิกการยืมวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ การยกเลิกการยืม ใชในกรณีที่บันทึกขอมูลการยืมไปแลวเกิดเปล่ียนใจ สามารถยกเลิกการยืมได เปนการลบขอมูลการยืมจากแฟมออกไป เมื่อเลือกรายการยกเลิกการยืม โปรแกรมจะแสดงดังน้ี

ใชปุมลูกศรเล่ือนไปยังหมายเลขที่ตองการยกเลิกการยืม โดยสังเกตจากรูปสามเหล่ียมตะแคง จะช้ีตําแหนงที่ ตองการยกเลิกการยืม

จากน้ัน กดปุม Delete เพ่ือยืนยันการยกเลิกการยืม สําหรับการยกเลิกการยืมวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ ก็ใชขั้นตอนและวิธีการเดียวกัน ที่เมนูยอย 2.1.4

Page 17: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

17

การคืน

เมนูที่ 2.2 การคืน เมนูยอยที่ 2.2.1 คืนหนังสือ เมนูยอยที่ 2.2.2 คืนวัสดุอ่ืนท่ีไมใชหนังสือ ทั้งสองเมนูยอย จะใชวิธีการและขั้นตอนเดียวกันคือเมื่อเลือกรายการดังกลาวแลว โปรแกรมจะแสดงดังน้ี

1.โปรแกรมจะรอรับเลขทะเบียนหนังสือ หรือวัสดุอื่นที่จะคืน ใหใสเลขทะเบียน หรือใชเครื่องอาน Barcode อานจากแถบ Barcode ที่ติดอยูบนหนังสือ หรือติดอยูบนวัสดุฯ

2. ถาพบขอมูลการยืมอยูในฐานขอมูล การยืม โปรแกรมจะแสดง ช่ือผูยืมพรอมทั้ง 3. แสดงขอมูลรายละเอียดการยืม วันที่ยืม และวันกําหนดสง พรอมทั้ง ลบขอมูลการยืม (Delete) ออกจากฐานขอมูลการยืม ถือวาสมาชิกผูน้ันไดทํารายการคืน เรียบรอย

แลว หมายเหตุ แปนพิมพที่รอรับเลขทะเบียนหนังสือ จะตองอยูที่ตําแหนงภาษาอังกฤษเทาน้ัน (EN) ถาแปนพิมพถูกปรับเปนภาษาไทย (TH) โปรแกรมจะไมทํางาน ตองการออกจากการทํางานกดปุม Esc เพ่ิมเติม ในการยืมคืนแตละครั้ง โปรแกรมจะบันทึกสถิติ การยืมของสมาชิกแตละคนไว และ หนังสือแตละเลมที่ถูกยืมก็จะถูกบันทึกสถิติในการยืมเก็บไว เพ่ือใชในการแสดงสถิติ เชน จํานวนคร้ังมากที่สุดในการใชบริการของสมาชิก หรือ หนังสือเลมใด ถูกยืมมากที่สุดเปนตน

Page 18: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

18

การพิมพบัตรสมาชิก

เมนูที่ 2.4 พิมพบัตรสมาชิกหองสมุด เมนูยอยท่ี 2.4.1 การพิมพบัตรสมาชิกจากแฟมสมาชิก ขอมูลจากฐานขอมูล หรือแฟมสมาชิกหองสมุด Member.dbf สามารถนํามา พิมพเปนบัตรสมาชิก เพ่ือใชประโยชนตอไปได บัตรสมาชิกจะประกอบดวย ช่ือหองสมุด ช่ือสมาชิก เลขทะเบียน ประเภทสมาชิก และวันที่บัตรหมดอายุ พรอมทั้ง แถบ Barcode ของเลขทะเบียนสมาชิก เมื่อเลือกรายการ 2.4.1 พิมพบัตรสมาชิกจากแฟมสมาชิก โปรแกรมจะแสดงดังน้ี

โปรแกรมแสดงตัวอยางบัตรที่จะพิมพ ทั้งทางดานหนา และดานหลังของบัตร บนหนาจอกอน บัตรจะถูกออกแบบใหพิมพลงทกระดาษขนาด A4 ทั้งดานหนาและดานหลัง จํานวน 5 บัตร ในกระดาษ ขนาด A4 เวลาจะใชงานตองตัดใหเทากับกระดาษบัตร แลวพับเขาหากัน จะไดบัตรขนาดมาตรฐานเทากับบัตรประชาชนหรือบัตรอื่น ๆทั่วไป จากรูปดานบน ดานหลังของบัตรสามารถเปล่ียนขอความได 7 บรรทัด การเลือกการพิมพ สามารถเลือกพิมพบัตรไดดังน้ี พิมพทั้งหมด คือ โปรแกรมจะแสดงขอมูลที่จะพิมพบัตรของสมาชิกทุกคน ที่มีอยูในฐานขอมูล พิมพเปนชวง คือ โปรแกรมจะพิมพเฉพาะเลขสมาชิกที่กําหนดเปนชวง จากเลขนอย ไปหาเลขมาก พิมพใบเดียว คือ โปรแกรมจะพิมพเฉพาะบัตรที่เลือกเพียง ใบเดียว เมื่อแกไขบัตรดานหลัง และเลือกการพิมพอยางใดอยาหน่ึง แลว กดปุมพิมพ โปรแกรมจะแสดงบัตร สมาชิกที่กําหนดเง่ือนไขดังกลาวแสดงทางจอภาพกอน ดังรูป

Page 19: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

19

ถาตองการใหพิมพออกทางเคร่ืองพิมพ ให Click ที่ปุมเครื่องพิมพตามรูปดานบน โปรแกรมจะพิมพบัตรทางเครื่องพิมพใหตามกําหนด ผูใชสามารถ Click เล่ือนไปมา ระหวางหนาตาง ๆ ได โดย Click ที่เครื่องหมายลูกศร ซาย หรือขวา และสามารถ Zoom ขนาดของภาพที่แสดงเปน % ได ที่ดานบน และดานลาง ของหนากระดาษแตละแผน จะมีหมายเลขหนา กํากับอยู ทุกหนา ดังน้ัน ผูใช สามารถเลือกพิมพที่หนาใดหนาหน่ึงก็ได โดยต้ังที่ Setup ของเครื่องกอนสั่ง Print ทุกครั้งไดเชน ที่หนาจอภาพแสดงทั้งหมด 20 หนา สามารถสั่งใหเครื่องพิมพเพียง 2 หนาก็ได แตอยางไรก็ตาม ถาสั่งพิมพบัตรใบเดียว ก็ตองใชกระดาษขนาด A4 จํานวน 1 แผน เสมอ กระดาษที่ใชพิมพบัตรสมาชิก เปนกระดาษธรรมดาไมตองใชกระดาษหนาก็ไดโดยตองพับ บัตรที่พิมพทบเขาหากัน ติดรูปถาย แลวนําไปเคลือบบัตร จะไดบัตรแข็งมาตรฐานเหมือนกัน

Page 20: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

20

เมนูยอยท่ี 2.4.1 พิมพเฉพาะ Barcode จากแฟมสมาชิก เปนการพิมพ Barcode จากแฟมฐานขอมูลสมาชิก Member.dbf เพ่ือใชในกรณีที่หองสมุดตาง ๆ ที่นํา

โปรแกรมไปใชน้ัน อาจจะมีบัตรประจําตัวสมาชิกอยูแลว ดังน้ัน โปรแกรมจึงพิมพเฉพาะ Barcode เลขทะเบียน เพ่ือนําไปติดที่บัตรสมาชิก ดังกลาวแลวไดโดยไมตองพิมพตัวบัตรจากโปรแกรม PLS

เพ่ิมเติม เครื่องพิมพที่ใชพิมพบัตรสมาชิก ควรเปนเครื่องพิมพชนิด Laser Printer เพราะจะใหความ คมชัดของแถบ

Barcode ไดดีกวาเครื่องพิมพชนิด Inkjet ปญหาท่ีอาจพบ ไมสามารถพิมพบัตรสมาชิกได หรือพิมพแลวไมแสดงเปนแถบ Barcode แตจะแสดงเปนตัวเลข 2 ช้ันซอน

กันอยู - ไมสามารถพิมพบัตรสมาชิกได มีแนวทางแกไข ดังตอไปน้ี

ตรวจสอบ Driver ของ Printer วา มีอยูในเครื่องคอมพิวเตอรหรือไม หรือ - พิมพแลวไมแสดงเปนแถบ Barcode แตจะแสดงเปนตัวเลข 2 ช้ันซอนกันอยู มีแนวทางแกไข ดังตอไปน้ี

ให Copy File ที่ช่ือ 3of9.ttf จาก Folder C:\pls3\ นําไปวางไวที่ C:\windows\fonts\

Page 21: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

21

รายงานสถิติขอมูล โปรแกรม PLS มีรายงานสถิติขอมูลที่จําเปนตาง ๆ ในการดําเนินงานบริการดานหองสมุด ซึ่งโปรแกรมสามารถรายงานสถิติขอมูลดังตอไปน้ี เมนูท่ี 2.5 รายงานสถิติขอมูล เมนูท่ี 2.5.1 สถิติขอมูลหนังสือ 2.5.1.1 รายงานจํานวนหนังสือ (22 หมวด)

เปนรายงานแยกตามหมวดท่ี PLS กําหนดไวแลว 22 หมวด ใชเฉพาะหองสมุดประชาชนของ กศน.เทาน้ัน ไมสามารถเพิ่มหรือ แกไขไดอีก (ถากําหนดหมวดนอกเหนือจาก 22 หมวด ใชรายงานที่ 2.5.4) 2.5.1.2 รายงานการยืมหนังสือในแตละวัน เปนการรายงานการยืมประจําวัน ควรทําทุกวัน โดยโปรแกรมจะรายงานผูที่ยืมหนังสือทุกคนตามวันที่กําหนดวาในแตละวันมีผูใชบริการยืมก่ีคนเปนตน 2.5.1.3 รายงานหนังสือคางสงประจําวัน โปรแกรมจะรายงานสรุปผูที่ยืมเกินกําหนด เทียบกับวันที่ปจจุบันวาเกินกําหนดก่ีวัน และแสดงจํานวน คาปรับที่จะตองจายตามระเบียบไดอีกดวย 2.5.1.4 รายงานจํานวนหนังสือท่ีถูกยืมมากท่ีสุด เน่ืองจากการยืมแตละครั้ง โปรแกรมจะนับจํานวนครั้งที่ยืมของหนังสือแตละเลมไว และสามารถสรุปรายงานจํานวนครั้งที่ยืมมากที่สุดไดดวยรายงานน้ี สามารถนําสถิติน้ีไปใชในการวางแผนจัดหาหนังสือที่ถูกยืมมากที่สุดได เน่ืองจากไดรับความนิยม มากนั่นเอง

เมนูท่ี 2.5.2 สถิติขอมูลสมาชิกหองสมุด 2.5.2.1 รายงานจํานวนสมาชิกหองสมุด

เปนรายงานสถิติขอมูลสมาชิกของหองสมุดโดยจําแนก เพศ อาชีพ และประเภท ของสมาชิกหองสมุด 2.5.2.2 รายงานสมาชิกผูใชบริการยืมหนังสือมากท่ีสุด โปรแกรมจะบันทึกสถิติการยืมหนังสือแตละครั้งของสมาชิกที่ใชบริการยืม ของสมาชิกแตละคนไว และสามารถรายงานสถิติเหลาน้ีได โดยสามารถนําสถิติเหลาน้ี ไปจัดกิจกรรม เชนมอบรางวัลใหกับสมาชิกที่มาใชบริการมากที่สุดเปนตน 2.5.2.3 รายงานบัตรสมาชิกท่ีหมดอายุ เปนรายงานช่ือสมาชิกที่บัตรหมดอายุ สําหรับสมาชิกประเภท 1 ป เมื่อเทียบกับวันที่ปจจุบัน ถาเกินกําหนดโปรแกรมจะรายงานรายช่ือที่เกินกําหนดน้ัน

Page 22: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

22

2.5.3 สถิติขอมูลวัสดุอ่ืนท่ีไมใชหนังสือ 2.5.3.1 รายงานจํานวนวัสดุอ่ืนท่ีไมใชหนังสือ เปนรายงานจํานวนวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ เชน เทป วิดีโอ ซีดี เปนตน 2.5.3.2 รายงานการยืมวัสดุในแตละวัน

เปนการรายงานการยืมประจําวัน ควรทําทุกวัน โดยโปรแกรมจะรายงานผูที่ยืมวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือทุกคนตามวันที่กําหนดวาในแตละวันมีผูใชบริการยืมก่ีคน 2.5.3.3 รายงานวัสดุอ่ืนฯ ท่ีคางสงประจําวัน โปรแกรมจะรายงานสรุปผูที่ยืมเกินกําหนด เทียบกับวันที่ปจจุบันวาเกินกําหนดก่ีวัน และแสดงจํานวน คาปรับที่จะตองจายตามระเบียบไดอีกดวย

2.5.4 สถิติ รายการ/จํานวน โดยเลขหมูหนังสือ เน่ืองจากหองสมุดบางแหง อาจจะกําหนด หมวดหนังสือแตกตาง จากระบบ ดิวอี้ คือหมวด 000-900 แลว อาจจะกําหนดเลขหมู ดวยระบบอื่น โปรแกรม PLS ก็สามารถทําได โดยที่ในชองเลขหมู ของแบบฟอรมบันทึกขอมูลหนังสือ ผูใชสามารถ กําหนดไดเอง เชน กําหนดหมวดวา wa = หมวดไขหวัด ดังน้ันเมื่อใชรายงานโดย 2.5.4 ใหใสคําวา wa โปรแกรมจะรายงานหนังสือเฉพาะ เลขหมูที่เทากับ wa ออกมาทุกเลม ก็สามารถนับจํานวนไดเชนกัน

2.5.5 สถิติ รายการ/จํานวน โดยวัน เดือน ป ท่ีรับหนังสือ ในบางครั้งหองสมุดตองการรายงานจํานวนหนังสือเฉพาะ รุนที่จัดหามาพรอมกัน เปนชุด ๆไป เชน หนังสือที่ซื้อมา ณ วันที่ใดวันที่หน่ึง หรือหนังสือที่ซื้อมา ณ ปงบประมาณเดียวกัน ในการลงทะเบียน ตามแบบฟอรมที่รับหนังสือจะลงวัน เดือน ป ที่รับหนังสือ วันเดียวกัน ดังน้ันเมื่อใชรายงานโดย 2.5.5 ใหใสวัน เดือน ป ที่รับหนังสือ ที่ตองการใหรายงาน โปรแกรมจะรายงานเฉพาะ หนังสือที่จัดหามา ณ วัน เดือนปที่รับหนังสือ ตามวันเดือนป ที่กําหนดน้ันออกมาได

Page 23: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

23

พิมพทะเบียน

เมนูท่ี 2.6 พิมพทะเบียน ทะเบียนหนังสือ ทะเบียนสมาชิกหองสมุด ทะเบียนวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ สามารถพิมพเปนรายงานทะเบียนเพ่ือนํามาเขาเลม ทะเบียนตาง ๆ ได เมื่อเลือกรายการเมนูที่ 2.6 โปรแกรมจะแสดงดังน้ี เลือกรายการทะเบียนที่จะพิมพ แลวกดปุม OK โปรแกรมจะพิมพทะเบียน ตามตัวอยางตอไปน้ี ตัวอยางทะเบียนหนังสือทั้งหมดท่ีมีอยูในแฟมขอมูล เมื่อพิมพออกมาแลวสามารถนําไปเขาเลม เพ่ือเปน รายงานทะเบียนหนังสือประจําหองสมุดตอไป สําหรับทะเบียนสมาชิกและทะเบียนวัสดุอื่น ใชวิธีเดียวกัน

Page 24: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

24

การพิมพ Label ติดสันหนงัสือ เมนูท่ี 2.7 การพิมพ Label ติดสันหนังสือ PLS มีระบบการพิมพ Label เพ่ือติดสันหนังสือ โดยใชขอมูลจากฐานขอมูล Book.dbf พิมพลงกระดาษ A4 ได 24 Labels โดยสามารถเลือกพิมพไดทั้ง แบบ แถวเดียว และแบบ 2 แถว ใหผูใชเลือก เมื่อกดปุม Ok โปรแกรมจะพิมพ Label ดังตัวอยางตอไปน้ี

Label แบบ 1 แถว Label แบบ 2 แถว

Page 25: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

25

การพิมพ Barcode เมนูท่ี 2.8 การพิมพ Barcode / เลขทะเบียน PLS มีระบบ Barcode เพ่ือใชประโยชนในการบริการยืมคืนหนังสือ และวัสดุอื่นที่ไมใช หนังสือ โดยโปรแกรมจะใชเลขทะเบียนหนังสือ (6 หลัก) และเลขทะเบียนวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ (7 หลัก) เปน Barcode เพ่ือใหเครื่องอานBarcode Scanner อานแถบบารโคด เพ่ือความรวดเร็วในการทํางานนั่นเอง ซึ่ง ระบบ Barcode เปนระบบ Code 39 โดยใช ไฟล Fonts ที่มีช่ือวา 3of9.ttf เปนตัว พิมพแถบ Barcode ดังน้ันถาจะเลือกซื้อเครื่องอาน Barcode หรือ Barcode Scanner ตองเลือกหาที่สามารถ ใชไดกับระบบ Code 39 ดวย วิธีการเลือก Barcode Scanner ที่ดีที่สุดคือ ใหผูใช พิมพ Barcode จากโปรแกรม PLS แลว นําไปใหเครื่องอาน Barcode ที่ตองการซื้อน้ันอาน ถาอานออกเปนตัวเลขตามเลขทะเบียน หนังสือ แสดงวา เครื่องอาน Barcode น้ันสามารถทํางานเขากับระบบ Code 39 ได ระบบพิมพ Barcode มีใหเลือกใชได 10 รายการยอย ดังน้ีคือ เมนูยอยท่ี 2.8.1 พิมพ Barcode ทะเบียนหนังสือ (จากแฟม BOOK) เปนการพิมพ รหัส Barcode จากเลขทะเบียนหนังสือ ในฐานขอมูล Book เมื่อเลือกรายการพิมพ Barcode จากแฟมหนังสือ โปรแกรมจะแสดงรายการเพ่ือใหเลือกพิมพได 3แบบคือ

พิมพท้ังหมด หมายถึง พิมพ Barcode จากเลขทะเบียนหนังสือที่มีอยูในฐานขอมูลทั้งหมด พิมพเปนชวง หมายถึง พิมพ Barcode จากทะเบียนที่กําหนด จากเลขนอยไปหาเลขมาก พิมพ 1 Bar หมายถึง พิมพ Barcode เพียง 1 Bar ที่กําหนด การพิมพทั้ง 3 แบบ ตองพิมพ ลงกระดาษชนิด A4 ถึงแมจะเลือกพิมพ 1 Bar ก็ตองใชกระดาษ A4

เชนเดียวกัน เครื่องพิมพ ที่ใชพิมพ Barcode ควรเปนเครื่องพิมพแบบ Laser Printer เพราะสามารถพิมพ แถบ

Barcode ไดคมชัดกวาเครื่องพิมพชนิดอื่น

Page 26: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

26

การพิมพ Barcode ลงกระดาษขนาด A4 โปรแกรมไดถูกออกแบบใหพิมพไดสูงสุด 100 Bar

เมนูยอยท่ี 2.8.2 พิมพ Barcode ทะเบียนวัสดุอ่ืนฯ (จากแฟม STOCK)

เปนการ พิมพ แถบ Barcode จากแฟมฐานขอมูลวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ (7 หลัก) โดยวิธีการเชนเดียว กันกับการพิมพ Barcode หนังสือ

เมนูยอยท่ี 2.8.3 พิมพ Barcode / ตัวเลข ทะเบียนหนังสือ กําหนดเอง (50/A4) เปนการพิมพ Barcode และตัวเลข แบบ กําหนดตัวเลขเองตามความตองการของผูใช เมื่อเลือกรายการน้ี โปรแกรมจะใหกําหนดตัวเลข 6 หลัก คือ ทะเบียนเริ่มตน และทะเบียนสุดทาย ที่ตองการพิมพ Barcode ลงบนกระดาษขนาด A4 ได 50 Bar ตอ 1 หนากระดาษ

Page 27: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

27

สําหรับ เมนูยอยท่ี 2.8.4 ,เมนูยอยท่ี 2.8.5 , เมนูยอยท่ี 2.8.6 ,เมนูยอยท่ี 2.8.7 , เมนูยอยท่ี 2.8.8 จะมีขั้นตอนและวิธีทําคลายกับ เมนูยอยที่ 2.8.3 ดังไดกลาวมาแลว จะตางกันที่ จํานวน Barcode ที่แสดง ตอ 1 หนากระดาษ A4 ซึง่โปรแกรม PLS สามารถเลือกใชไดตามความตองการ

เมนูยอยท่ี 2.8.9 พิมพ Barcode ทะเบียนหนังสือ ลง Sticker (64/A4) เปนการพิมพ Barcode ลง Sticker สําเร็จรูปที่มีจําหนายตามรานคาเครื่องเขียนทั่วไป เมื่อพิมพ ลง Sticker สําเร็จดังกลาวแลว สามารถ ลอก และนําไปติดที่ปกหนังสือไดโดยไมตองเสียเวลาตัด เมื่อเลือกรายการ โปรแกรมจะใหใสเลข 6 หลัก ทะเบียนเริ่มตน โดยจะเริ่มตนที่เลขเทาไรก็แลวแต ในหน่ึงหนากระดาษ A4 จะพิมพ ได 64 bar และสามารถกําหนดจํานวนหนาของการพิมพได เปน 1 หรือ 10 หนาก็ได แตขอแนะนําใหพิมพ ครั้งละ 1 หนาจะดีกวา เพราะถากระดาษติดหรือเครื่องพิมพเกิดขัดของ จะไดไมตองเสียกระดาษ

ในการสั่งพิมพไมวาจะเริ่มตนดวยเลขทะเบียนที่เทาไร จะบวกเพ่ิมไปอีกหนาละ 64 Bar เสมอ ทั้งน้ี ตองมี Driver เครื่องพิมพเปนแบบ Laser Printer

Page 28: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

28

เมนูยอยท่ี 2.8.10 พิมพ Barcode ทะเบียนวัสดุลง Sticker (64/A4) เปนการพิมพทะเบียนวัสดุอื่นที่ไมใชหนังสือ ลง Sticker สําเร็จเชนเดียวกันกับการพิมพทะเบียน หนังสือ ตางกันที่ทะเบียนวัสดุฯ จะเปน เลข 7 หลัก เพ่ิมเติม การติด Barcode ที่ปกหนังสือ หรือ ปกในก็ตาม ควรปดทับดวย เทปกาวใส อีกครั้ง เพราะจะทําให สามารถปองกัน การลบเลือนของ Barcode อันจะมีผลตอการใชเครื่องอาน Scan Barcode ได เมื่อเกิดการขีดขวน แถบ Barcode จะไมสามารถอานได

Page 29: Public Library Services V - somsak-culibsci.weebly.com · แม ข าย (Server) ให ติดตั้งโปรแกรม PLS ดังที่กล าวมาแล

คูมือการใชงานโปรแกรมบริการงานหองสมุด พัฒนาโปรแกรมโดย ฐิติ บุญยศ

29

การติดตามทวง

เมนูยอยท่ี 2.9.1 การติดตามทวงหนังสือ เมนูยอยท่ี 2.9.2 การติดตามทวงวัสดุอ่ืนท่ีไมใชหนังสือ

เปนเมนูสําหรับใชในการติดตามทวงหนังสือ หรือ วัสดุฯ ที่สมาชิกยืม ไปนานเกินกําหนด โดยกําหนด วันที่ปจจุบัน โปรแกรมจะตรวจสอบวันกําหนดสง เพ่ือเทียบกับ วันที่ ปจจุบัน ถาหนังสือเลมใด หรือวัสดุฯ ช้ินใดที่เกินกําหนด จะปรากฏขอมูลอยูบนรหัสสมาชิกที่ตองการติดตามทวง ผูใชสามารถเลือกตามสมาชิกทีละคน ได

เมื่อกดปุม OK โปรแกรมจะพิมพ ช่ือ และที่อยู ของสมาชิกผูน้ัน เพ่ือจาหนาซอง พรอมทั้งรายการ หนังสือหรือ วัสดุ ฯ ที่คางสงเกินกําหนดลงบนกระดาษ A4 โดยพับเปน 3 สวน โดยสามารถติด แสตมป สงทางไปรษณียเพ่ือติดตามทวงได